hazal/Turkish-Biomedical-corpus-trM · Datasets at Hugging Face

text stringlengths 7 4.73k
Dermatolojikhastalıkların çoğunun hayati tehlikesi olmaması ve genellikle çoklaboratuvar testi gerektirmemesi nedeni ile hastaların uzmanagörünmek yerine birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvurduklarıdüşünülmektedir1.
İngiltere’de yapılan bir çalışmada üçüncü basamaksağlık kuruluşu kapsamındaki Deri ve Zührevi hastalıklar polikliniğinebaşvuran hastaların %88’inin birinci basamak sağlık kuruluşlarındansevk edildiği saptanmıştır2.
Bu çalışmada mezuniyet sonrası 1.basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerin karşılaştıklarıdermatolojik yakınması olan hasta sıklığının, hangi hastalık ile hangisıklıkta karşılaştıklarının, tanı ve tedavi yaklaşımlarının, dermatolojikkoruyucu hekimlik faaliyetlerinin ve mezuniyet öncesi almış olduklarıDeri ve Zührevi Hastalıklar eğitimi hakkındaki görüşlerinin saptanmasıamaçlanmıştır.
Bu amaç ile Denizli’deki Aile Sağlığı ve Toplum SağlığıMerkezlerinde halen görev yapmakta olan hekimler için15 soruluk anket formu hazırlanmıştır.
Gereç ve YöntemHazırlanan anket formu 15 sorudan oluşmaktadır .
Bu anketformu Denizli İl Sağlık Müdürlüğü’nün izni alındıktan sonra Denizli ilmerkezindeki ASM ve TSM’lerde çalışan hekimler tarafından yüz yüzegörüşülerek doldurulmuştur.
Bu çalışma Pamukkale Üniversitesi TıpFakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalınca programlanmışve aktif eğitim dönem III öğrencileri tarafından Özel Çalışma Modülükapsamında yürütülmüştür.
Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi EtikKomitesi tarafından da onaylanmıştır.
Anketin girişinde hekimlerin demografik özelliklerini belirlemeyeyönelik bilgiler istenmiştir.
Dermatolojik yakınma ile başvuran hastasıklığının, bu hastaların bir üst merkeze sevk oranının, en sıkkarşılaşılan ve en sık sevk edilen dermatolojik hastalıklarınbelirlenmesi amaçlanan sorular açık uçlu hazırlanmıştır.
Hekimlerin dermatolojik hastalıklar ile ilgili tanı ve tedavi sürecindekideneyimlerini, sıklığı az deri hastalıkları ile karşılaşıp karşılaşmadıklarınıve 1. basamak sağlık kuruluşlarında rutinde kullanılmayan tanı ve tedaviyönelik girişimleri kullanma gereksinimlerini saptamaya yönelik sorularLikert ölçeğine göre, 1. basamak sağlık kuruluşlarında rutindekullanılmakta olan veya kullanılması kolay tedavi seçenekleri ve tanısalişlemler ile ilgili ne kadar eğitim alma gereksinimi duyduklarını vemezuniyet öncesi Deri ve Zührevi Hastalıklar ile ilgili eğitim etkinliklerininhekimlerin pratik yaklaşımlarına katkı düzeyini belirlemeye yöneliksorular vizüel analog skalası kullanılarak hazırlanmıştır.
Anket verilerinin analizinde istatistik paket programlarından SPSS 13,0 kullanılmıştır.
Soruların verianalizinde betimleyici istatistik yöntemlerinden frekans dağılımları,yüzde dağılımları, merkezi yığılım ve dağılım ölçüleri kullanılmıştır.
BulgularDenizli ilindeki ASM ve TSM’lerinde toplam 142 hekimin çalıştığısaptandı.
Bu hekimlerden 18’ine izinli olmaları sebebi ile ulaşılamadı.
Ulaşılan 124 hekimden 65’i anketimizi yanıtladı.
Bu hekimlerin%64,8’i erkek, %35,2’si kadın ve yaş ortalamaları 41,9±4,6 oluportalama hekimlik süresi ise 19,2±4,2’dir.
Tüm başvuran hastalarınyaz dönemi %19,5±11,9’unu, kış dönemi ise %11,5±9,3’ünüdermatolojik yakınması olan hastaların oluşturduğu saptandı.
Dermatolojik yakınması olan hastalarda tanı koymada hekimlerinbüyük bölümü zorluk çektiğini ifade etmesine rağmen hekimler dermatolojik yakınma ile başvuranhastaların sadece ortalama±SD 30±7,3’ünü bir üst merkeze sevkettikleri saptandı.
Hekimlerin çalıştığı kurumların %42,8’inde dermatoloji ile ilgilikoruyucu hekimlik hizmetlerin verilmekte olduğu kaydedildi.
Hekimlerin %20,6’sı hem okul taraması hem de halk eğitimineyönelik çalışmaları olduğunu belirtirken %14,3’ü sadece okultaraması ve %7,9’unun sadece halk eğitimine yönelik çalışmalardabulunduğu saptandı.
Hekimlerin büyük bölümü tarafından en sık karşılaşılan beş hastalıkolarak ekzema , mikoz , ürtiker , akne vepsoriyazis tanımlandı.
En sık sevk edilen beş hastalık olarak isepsoriyazis , ekzema , ürtiker , melanositik nevüs, malign tümör ve vitiligo bildirildi.
Tırnakhastalıkları , bakteriyel deri hastalıkları ve ekzema hekimler tarafından tanı koymada hiç zorluk çekilmediği ifadeedilen başlıca hastalıklardı.
Neoplazmlar , Behçet hastalığı, paraziter deri hastalıkları ve rozase ise tanıkoymada hep zorlanıldığı belirtilen başlıca hastalıklar olarak tanımlandı.
Hekimlerin %60’nın yüzeyel mantar infeksiyonlarına, %47,7’siyanığa ve %46,2’si akneye direkt tedavi verdiğini belirtti.
Direkt sevkedilen başlıca hastalıklar olarak ise neoplazmlar , inatçı pruritus ve eritemli skuamlı hastalıklar ifade edildi .
Sıklığı daha az olan hastalıklar ayrı bir şekilde değerlendirildi vehekimlerin %83,1’inin lepra, %80’ninin histiyositoz, %75,4’ününmüsinoz ve %75,4’ünün porfiri düşündüren bir vaka ile hiçkarşılaşmadığı saptandı.
Türk derm2012; 46: 6772Aybal ve ark.
Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi Hastalıklar69 1.
Ankette sorulan sorular aşağıda belirtilmiştirYaşınız: …… Cinsiyetiniz: E KMezun olduğunuz tıp fakültesi:Mezuniyet yılı: Çalıştığınız kurum: ASM TSM1.
Dermatolojik yakınma ile başvuran hastalar muayene ettiğiniz hastaların yaklaşık yüzde kaçını oluşturmaktadır?Yaz ve kış dönemi için ayrı ayrı belirtiniz.2.
Dermatolojik yakınma ile başvuran hastaların yaklaşık yüzde kaçını sevk etme ihtiyacı duyuyorsunuz?3.
En sık karşılaştığınız 5 deri hastalığını sıklık sırasına göre yazınız 4.
Bir üst merkeze sevk etme ihtiyacı duyduğunuz 5 dermatolojik yakınmayıön tanıyı sıklık sırasına göre yazınız 5.
Çalıştığınız kurumda dermatoloji ile ilgili koruyucu hekimlik hizmetleri verilmekte midir?Dermatolojik yakınmasıolan hastalarda tanı koymada zorluk yaşıyor musunuz?Okul taraması Genelev taraması Halk eğitimi Diğer Her zaman Çoğunlukla BazenNadirenEvetEvetHayırHayır7.
Aşağıda belirtilen dermatolojik hastalıklarda tanı ve tedavi sürecindeki deneyimlerinize göre en uygun seçeneği işaretleyiniz.
HastalıkHiçzorluk çekmemGenellikle zorluk çekmemBazenzorluk çekerim çekerimGenelliklezorlukHepzorlukçekerimDirekttedaviveririrmTanı koymadaTedaviBazen direkt,bazen palyatiftedavi veririmGenellikledirekt, bazenpalyatif tedavi veririmGenelliklepalyatif tedavi veririm, iyileşmeolmazsa sevk ederim.
Hiç tedavi vermeksizin direkt sevk ederim.8.
Öykü ve fizik muayene bulguları doğrultusunda aşağıda belirtilen tanıları düşündüğünüz hastalarınız oluyor mu?HastalıkHiç olmadı 4’te belirtilen hastalıklar sorgulanmıştırNadiren oluyorBazen oluyorGenellikle oluyorOldukça sık oluyor9.
Hekimlik hayatınızda aşağıda belirtilen tanı ve tedaviye yönelik girişimleri kullanma gereksinimi duyuyor musunuz?ProsedürAra sıra gereksinim duyuyorumGereksinim duyuyorumHiç gereksinim duymuyorumSorgulanan prosedürler yüzdeleri ile “Sonuçlar” bölümünde verilmiştir.10.
Dermatoloji ile ilgili hangi konularda bilgi güncellenmesi gereğini duyuyorsunuz?11.
Tedavi/Prosedür Aşağıda belirtilen tedavi seçenekleri ve tanısal işlemlerle ilgili eğitim gereksinimi duyuyor musunuz?
Tıp fakültesinde almış olduğunuz eğitim sürecinde Dermatoloji staj süresi ne kadardı?13.
Sizce bu süre yeterli miydi?13 414.
Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi HastalıklarTürk derm2012; 46: 6772 2.
Türk derm2012; 46: 6772Aybal ve ark.
Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi Hastalıklar71 4.
Yüzde 16,9’u bu soruya yanıtvermedi.
Geri kalan hekimlerin kullanma gereksinimi duyduklarıgirişimler sırası ile dermatoskopik muayene , deri biyopsisi, kriyoterapi , elektrokoterizasyon , kimyasalpeeling ve lazer olarak saptandı.
Dermatoloji ile ilgili hangi konularda bilgi güncellenmesi gereğiduyuyorsunuz şeklindeki açık uçlu sorumuz doğrultusunda hekimlerinen sık steroid kullanımı , güncel tedaviler , dermatit, tanı ve tedaviye yönelik girişimsel teknikler ve eritemliskuamlı hastalıklar konusunda bilgi güncellemesine gereksinimduydukları öğrenildi.
Birinci basamak sağlık kuruluşlarında rutindekullanılmakta olan veya kullanılması kolay tedavi seçenekleri ve tanısalişlemlerden en çok eğitim gereksinimi duyulanların sırası ile potasyumhidroksit ile direkt mantar bakısı , Wood lambası ilemuayene , sistemik steroid ve sistemikantifungal kullanımı olduğu saptandı.
Hekimlerin tıp fakültesinde almış oldukları Deri ve Zührevi Hastalıklarstaj süresinin ortalama 3,5±2 hafta olduğu saptandı.
Hekimlerin%53,4’ü almış oldukları Deri ve Zührevi Hastalıklar staj süresininyeterli olmadığını, %22,4’ü kesinlikle yeterli olmadığını tanımlarkensadece %17,2’si yeterli olduğunu belirtti.
Mezuniyet sonrasıdermatoloji açısından pratik yaklaşıma en çok katkı sağladığıbildirilen eğitim etkinlikleri olarak poliklinik eğitiminde primer hastamuayene ederek yer alınması , eğitim sürecinde 1.basamak sağlık kuruluşlarının yer alması , intörnlüktedermatolojiye yer verilmesi ve olgu tartışmaları belirtildi.
Hekimlerin %53,8’inin mezuniyet sonrası dermatoloji ile ilgili herhangibir eğitim programına katılmış olduğu saptandı.
TartışmaTürkiye ve birçok ulusal sağlık sisteminde gerek koruyucu hekimlik,gerekse tedavi hizmetleri bakımından 1. basamak sağlıkkuruluşlarında çalışan hekimlerin rolü ön planda bulunmaktadır1.
Deri hastalıklarının büyük çoğunluğunun da birinci basamakdüzeyinde görülmesi muhtemeldir.
Bu yüzden mezuniyet öncesi vesonrası verilen dermatoloji eğitimi büyük önem taşımaktadır.
Çeşitli deri hastalıkları nedeni ile başvuru sıklığı mevsimsel farklılıklargösterebilmektedir.
Kilkenny ve ark.nın yaptığı bir araştırmadermatitler nedeni ile başvuruların kış dönemi, melanositik nevüslernedeni ile başvuruların yaz dönemi daha sık olduğunu ortayakoymuştur3.
Bununla birlikte çalışmamızda tüm dermatolojik yakınmaile başvuran hastaların mevsimsel sıklığı araştırılmış ve yaz dönemikış dönemine göre daha büyük oranda dermatolojik yakınma ilehasta başvurusu olduğu saptanmıştır.
Yazın ultraviyole ışına dahayoğun maruz kalınmaktadır.
Ayrıca yaz dönemi vücudun daha büyükkısmını açıkta bırakan kıyafetler giyilmesi de deri patolojilerine dahaçok dikkat edilmesine neden oluyor olabilir.
Hekimlerin büyük bölümü dermatolojik yakınması olan hastalardatanı koymada zorluk çektiğini bildirse de oldukça az bir bölümhastanın sevk edilmesi ilginç bir saptama olmuştur.
Dermatolojikhastalıkların büyük bölümü hayati tehlike taşımayan hastalıklardır.
Bunedenle hekimler tanıda sıkıntı yaşasalar bile tedavi vermedeçekinceli davranmıyor olabilirler.
Dermatolojide koruyucu hekimlik ciddi öneme sahip bir konudur.
Eskiyıllarda daha fazla sıklıkta karşımıza çıkan hastalıkların koruyucuhekimlik yöntemleri ile görülme oranları azalmıştır.
Bu duruma sifilizsavaşı iyi bir örnektir.
Sosyokültürel seviye artışı, ferdi ya da toplumsaleğitimler sonucunda yüzeyel mantar hastalıkları, bakteriyel infeksiyongibi hastalıklar daha az sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.
Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi HastalıklarTürk derm2012; 46: 6772korunmada en önemli silahlardan biri eğitimdir.
Hastaların yaşadıklarıve/veya çalıştıkları ortamlarda hastalıklarını engellemek içinalınabilecek önlemleri uygulayabilmesi de çok önemlidir.
Örneğin elekzemalarında işyeri sahibinin koruyucu ekzema eldiveni teminetmesi hastalığın baskılanmasına yardımcı olacaktır4.
Çalışmamızakatılan hekimlerin yarıya yakın bölümünün dermatolojide koruyucuhekimlik faaliyetlerinde bulundukları saptanmıştır.
Hekimlerin en sık karşılaştıkları dermatolojik hastalıkların prevalansıdaha yüksek hastalıklar olan ekzema, mikoz, ürtiker, akne vepsoriyazis olduğunu öğrenilmiştir.
Bu hastalıkların tanısındahekimlerin büyük bölümü hiç veya genellikle zorluk çekmediklerini vetedavi verdiklerini tanımlamışlardır.
Bu hastalıklardan akne, ürtiker vepsoriyazis Özcan ve ark.tarafından yapılan çalışmada pratisyenhekimlerin en yüksek oranda doğru cevap verdikleri konular arasındayer almaktadır1.
Görülme sıklığı nispeten daha az hastalıklar olaneritemli skuamlı hastalıklar, liken planus ve Behçet hastalığının tanıve tedavisinde daha fazla zorlandıkları anlaşılmıştır.
Toplumda daha az sıklıkta görülen hastalıkların sorgulamasındahekimlerin çoğu bu hastalıkları düşündürecek bulguları olan bir hastaile hiç karşılaşmadıklarını belirtmişlerdir.
Bunun sebebi bu hastalıklarıngörülme sıklığının oldukça düşük olması ile ilişkili olabileceği gibiayırıcı tanıda akla gelmemesinden de kaynaklanıyor olabilir.
Çalışmamıza göre hekimleri 1. basamak sağlık kuruluşlarında henüzkullanılmamakta olan tanı ve tedaviye yönelik girişimleri kullanmagereksinimleri, ASM koşulları da göz önüne alındığında, fazladeğildir, ancak yurt dışında dermatoskopik muayene, kriyoterapi vekoterizasyon işlemleri pratisyen hekimler tarafından da yapılmaktadır.
Çalışmamızda da dermatoskopik muayenenin en çok kullanmagereksinimi duyulan girişim olduğu saptanmıştır.
Elbette girişimselyöntemlerin eğitiminin mezuniyet öncesi yeterli düzeyde verilebilmesimümkün değildir.
Ancak sonuçlarımız mezuniyet sonrası eğitimprogramlarında dermatolojide yapılan tanı ve tedaviye yönelikgirişimlere de yer verilmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Sistemiksteroid kullanımı mezuniyet sonrası bilgi güncellenmesi istendiğibelirtilen konuların başında yer almaktadır.
Birinci basamak sağlıkkuruluşlarında kolaylıkla kullanılabilecek tanısal yöntemler olanile direkt mantar bakısının ve Woodpotasyum hidroksit fazlaeğitimde incelemesinin mezuniyet öncesi daha önemsenmesinin gerekliliği de saptanmıştır.
Yine sistemik steroid vesistemik antifungal kullanımı da en sık eğitim gereksinimi duyulankonuların başında gelmektedir.
Özcan ve ark.nın yaptıkları çalışmadaen az doğru cevap verilen konular arasında yer alan topikal steroidkullanımının ise çalışmamızda eğitim gereksinimi duyulan tedavilerarasında üst sıralarda yer almaması da diğer bir ilginç bulgudur1.
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar AnabilimDalı’nda staj gören dönem 5 öğrencileri üzerinde yapılan çalışmadaöğrencilerin büyük bölümü dermatoloji staj süresinin yetersiz olduğuşeklinde görüş bildirmişlerdir5.
Çalışmamız 1. basamak sağlıkkuruluşlarında çalışan hekimlerin de tıp fakültesinde okumakta olanöğrencilerle benzer görüşte olduğunu göstermiştir.
Poliklinikteöğrencilerin aktif katılımının olduğu eğitim etkinliklerinin pratikyaklaşıma daha fazla katkı sağlayabileceğinin düşünüldüğübelirlenmiştir.
Anketimiz mezuniyet öncesi dermatoloji eğitiminde 1.basamak sağlık kuruluşlarının da yer almasının ve intörnlüksürecinde dermatolojiye yer verilmesinin gerekliliği ortaya konmuştur.
Çalışmamız ilçelerde ve Acil servislerde çalışan hekimleri kapsamamasınarağmen 1. basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerindermatolojik yakınma ile gelen hastaya yaklaşımları hakkında önemliveriler ortaya koymaktadır.
Hekimlerin mezuniyet öncesi eğitim ileilgili görüşleri de mezuniyet sonrası tecrübelerle birleştirilerekyanıtlanmış olması nedeni ile önem taşımaktadır.
Bulgularımızmezuniyet öncesi ve sonrası eğitim planlamalarına katkı sağlayabilir.
Özcan A, Şenol M, Karaca Ş, Kalaycı B: Dermatoloji eğitiminin mezuniyetsonrası değerlendirilmesi.
Türkiye Klinikleri J Dermatol 2004;14:197201.2.
Gül Ü: Koruyucu hekimliğe genel bakış.
Türkiye Klinikleri J DermatolSpecial Topics 2010;3:14.5.

Dermatolojikhastalıkların çoğunun hayati tehlikesi olmaması ve genellikle çoklaboratuvar testi gerektirmemesi nedeni ile hastaların uzmanagörünmek yerine birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvurduklarıdüşünülmektedir1.

İngiltere’de yapılan bir çalışmada üçüncü basamaksağlık kuruluşu kapsamındaki Deri ve Zührevi hastalıklar polikliniğinebaşvuran hastaların %88’inin birinci basamak sağlık kuruluşlarındansevk edildiği saptanmıştır2.

Bu çalışmada mezuniyet sonrası 1.basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerin karşılaştıklarıdermatolojik yakınması olan hasta sıklığının, hangi hastalık ile hangisıklıkta karşılaştıklarının, tanı ve tedavi yaklaşımlarının, dermatolojikkoruyucu hekimlik faaliyetlerinin ve mezuniyet öncesi almış olduklarıDeri ve Zührevi Hastalıklar eğitimi hakkındaki görüşlerinin saptanmasıamaçlanmıştır.

Bu amaç ile Denizli’deki Aile Sağlığı ve Toplum SağlığıMerkezlerinde halen görev yapmakta olan hekimler için15 soruluk anket formu hazırlanmıştır.

Gereç ve YöntemHazırlanan anket formu 15 sorudan oluşmaktadır .

Bu anketformu Denizli İl Sağlık Müdürlüğü’nün izni alındıktan sonra Denizli ilmerkezindeki ASM ve TSM’lerde çalışan hekimler tarafından yüz yüzegörüşülerek doldurulmuştur.

Bu çalışma Pamukkale Üniversitesi TıpFakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalınca programlanmışve aktif eğitim dönem III öğrencileri tarafından Özel Çalışma Modülükapsamında yürütülmüştür.

Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi EtikKomitesi tarafından da onaylanmıştır.

Anketin girişinde hekimlerin demografik özelliklerini belirlemeyeyönelik bilgiler istenmiştir.

Dermatolojik yakınma ile başvuran hastasıklığının, bu hastaların bir üst merkeze sevk oranının, en sıkkarşılaşılan ve en sık sevk edilen dermatolojik hastalıklarınbelirlenmesi amaçlanan sorular açık uçlu hazırlanmıştır.

Hekimlerin dermatolojik hastalıklar ile ilgili tanı ve tedavi sürecindekideneyimlerini, sıklığı az deri hastalıkları ile karşılaşıp karşılaşmadıklarınıve 1. basamak sağlık kuruluşlarında rutinde kullanılmayan tanı ve tedaviyönelik girişimleri kullanma gereksinimlerini saptamaya yönelik sorularLikert ölçeğine göre, 1. basamak sağlık kuruluşlarında rutindekullanılmakta olan veya kullanılması kolay tedavi seçenekleri ve tanısalişlemler ile ilgili ne kadar eğitim alma gereksinimi duyduklarını vemezuniyet öncesi Deri ve Zührevi Hastalıklar ile ilgili eğitim etkinliklerininhekimlerin pratik yaklaşımlarına katkı düzeyini belirlemeye yöneliksorular vizüel analog skalası kullanılarak hazırlanmıştır.

Anket verilerinin analizinde istatistik paket programlarından SPSS 13,0 kullanılmıştır.

Soruların verianalizinde betimleyici istatistik yöntemlerinden frekans dağılımları,yüzde dağılımları, merkezi yığılım ve dağılım ölçüleri kullanılmıştır.

BulgularDenizli ilindeki ASM ve TSM’lerinde toplam 142 hekimin çalıştığısaptandı.

Bu hekimlerden 18’ine izinli olmaları sebebi ile ulaşılamadı.

Ulaşılan 124 hekimden 65’i anketimizi yanıtladı.

Bu hekimlerin%64,8’i erkek, %35,2’si kadın ve yaş ortalamaları 41,9±4,6 oluportalama hekimlik süresi ise 19,2±4,2’dir.

Tüm başvuran hastalarınyaz dönemi %19,5±11,9’unu, kış dönemi ise %11,5±9,3’ünüdermatolojik yakınması olan hastaların oluşturduğu saptandı.

Dermatolojik yakınması olan hastalarda tanı koymada hekimlerinbüyük bölümü zorluk çektiğini ifade etmesine rağmen hekimler dermatolojik yakınma ile başvuranhastaların sadece ortalama±SD 30±7,3’ünü bir üst merkeze sevkettikleri saptandı.

Hekimlerin çalıştığı kurumların %42,8’inde dermatoloji ile ilgilikoruyucu hekimlik hizmetlerin verilmekte olduğu kaydedildi.

Hekimlerin %20,6’sı hem okul taraması hem de halk eğitimineyönelik çalışmaları olduğunu belirtirken %14,3’ü sadece okultaraması ve %7,9’unun sadece halk eğitimine yönelik çalışmalardabulunduğu saptandı.

Hekimlerin büyük bölümü tarafından en sık karşılaşılan beş hastalıkolarak ekzema , mikoz , ürtiker , akne vepsoriyazis tanımlandı.

En sık sevk edilen beş hastalık olarak isepsoriyazis , ekzema , ürtiker , melanositik nevüs, malign tümör ve vitiligo bildirildi.

Tırnakhastalıkları , bakteriyel deri hastalıkları ve ekzema hekimler tarafından tanı koymada hiç zorluk çekilmediği ifadeedilen başlıca hastalıklardı.

Neoplazmlar , Behçet hastalığı, paraziter deri hastalıkları ve rozase ise tanıkoymada hep zorlanıldığı belirtilen başlıca hastalıklar olarak tanımlandı.

Hekimlerin %60’nın yüzeyel mantar infeksiyonlarına, %47,7’siyanığa ve %46,2’si akneye direkt tedavi verdiğini belirtti.

Direkt sevkedilen başlıca hastalıklar olarak ise neoplazmlar , inatçı pruritus ve eritemli skuamlı hastalıklar ifade edildi .

Sıklığı daha az olan hastalıklar ayrı bir şekilde değerlendirildi vehekimlerin %83,1’inin lepra, %80’ninin histiyositoz, %75,4’ününmüsinoz ve %75,4’ünün porfiri düşündüren bir vaka ile hiçkarşılaşmadığı saptandı.

Türk derm2012; 46: 6772Aybal ve ark.

Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi Hastalıklar69 1.

Ankette sorulan sorular aşağıda belirtilmiştirYaşınız: …… Cinsiyetiniz: E KMezun olduğunuz tıp fakültesi:Mezuniyet yılı: Çalıştığınız kurum: ASM TSM1.

Dermatolojik yakınma ile başvuran hastalar muayene ettiğiniz hastaların yaklaşık yüzde kaçını oluşturmaktadır?Yaz ve kış dönemi için ayrı ayrı belirtiniz.2.

Dermatolojik yakınma ile başvuran hastaların yaklaşık yüzde kaçını sevk etme ihtiyacı duyuyorsunuz?3.

En sık karşılaştığınız 5 deri hastalığını sıklık sırasına göre yazınız 4.

Bir üst merkeze sevk etme ihtiyacı duyduğunuz 5 dermatolojik yakınmayıön tanıyı sıklık sırasına göre yazınız 5.

Çalıştığınız kurumda dermatoloji ile ilgili koruyucu hekimlik hizmetleri verilmekte midir?Dermatolojik yakınmasıolan hastalarda tanı koymada zorluk yaşıyor musunuz?Okul taraması Genelev taraması Halk eğitimi Diğer Her zaman Çoğunlukla BazenNadirenEvetEvetHayırHayır7.

Aşağıda belirtilen dermatolojik hastalıklarda tanı ve tedavi sürecindeki deneyimlerinize göre en uygun seçeneği işaretleyiniz.

*Hastalık*Hiçzorluk çekmemGenellikle zorluk çekmemBazenzorluk çekerim çekerimGenelliklezorlukHepzorlukçekerimDirekttedaviveririrmTanı koymadaTedaviBazen direkt,bazen palyatiftedavi veririmGenellikledirekt, bazenpalyatif tedavi veririmGenelliklepalyatif tedavi veririm, iyileşmeolmazsa sevk ederim.

Hiç tedavi vermeksizin direkt sevk ederim.8.

Öykü ve fizik muayene bulguları doğrultusunda aşağıda belirtilen tanıları düşündüğünüz hastalarınız oluyor mu?HastalıkHiç olmadı 4’te belirtilen hastalıklar sorgulanmıştırNadiren oluyorBazen oluyorGenellikle oluyorOldukça sık oluyor9.

Hekimlik hayatınızda aşağıda belirtilen tanı ve tedaviye yönelik girişimleri kullanma gereksinimi duyuyor musunuz?ProsedürAra sıra gereksinim duyuyorumGereksinim duyuyorumHiç gereksinim duymuyorumSorgulanan prosedürler yüzdeleri ile “Sonuçlar” bölümünde verilmiştir.10.

Dermatoloji ile ilgili hangi konularda bilgi güncellenmesi gereğini duyuyorsunuz?11.

Tedavi/Prosedür Aşağıda belirtilen tedavi seçenekleri ve tanısal işlemlerle ilgili eğitim gereksinimi duyuyor musunuz?

Tıp fakültesinde almış olduğunuz eğitim sürecinde Dermatoloji staj süresi ne kadardı?13.

Sizce bu süre yeterli miydi?13 414.

Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi HastalıklarTürk derm2012; 46: 6772 2.

Türk derm2012; 46: 6772Aybal ve ark.

Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi Hastalıklar71 4.

Yüzde 16,9’u bu soruya yanıtvermedi.

Geri kalan hekimlerin kullanma gereksinimi duyduklarıgirişimler sırası ile dermatoskopik muayene , deri biyopsisi, kriyoterapi , elektrokoterizasyon , kimyasalpeeling ve lazer olarak saptandı.

Dermatoloji ile ilgili hangi konularda bilgi güncellenmesi gereğiduyuyorsunuz şeklindeki açık uçlu sorumuz doğrultusunda hekimlerinen sık steroid kullanımı , güncel tedaviler , dermatit, tanı ve tedaviye yönelik girişimsel teknikler ve eritemliskuamlı hastalıklar konusunda bilgi güncellemesine gereksinimduydukları öğrenildi.

Birinci basamak sağlık kuruluşlarında rutindekullanılmakta olan veya kullanılması kolay tedavi seçenekleri ve tanısalişlemlerden en çok eğitim gereksinimi duyulanların sırası ile potasyumhidroksit ile direkt mantar bakısı , Wood lambası ilemuayene , sistemik steroid ve sistemikantifungal kullanımı olduğu saptandı.

Hekimlerin tıp fakültesinde almış oldukları Deri ve Zührevi Hastalıklarstaj süresinin ortalama 3,5±2 hafta olduğu saptandı.

Hekimlerin%53,4’ü almış oldukları Deri ve Zührevi Hastalıklar staj süresininyeterli olmadığını, %22,4’ü kesinlikle yeterli olmadığını tanımlarkensadece %17,2’si yeterli olduğunu belirtti.

Mezuniyet sonrasıdermatoloji açısından pratik yaklaşıma en çok katkı sağladığıbildirilen eğitim etkinlikleri olarak poliklinik eğitiminde primer hastamuayene ederek yer alınması , eğitim sürecinde 1.basamak sağlık kuruluşlarının yer alması , intörnlüktedermatolojiye yer verilmesi ve olgu tartışmaları belirtildi.

Hekimlerin %53,8’inin mezuniyet sonrası dermatoloji ile ilgili herhangibir eğitim programına katılmış olduğu saptandı.

TartışmaTürkiye ve birçok ulusal sağlık sisteminde gerek koruyucu hekimlik,gerekse tedavi hizmetleri bakımından 1. basamak sağlıkkuruluşlarında çalışan hekimlerin rolü ön planda bulunmaktadır1.

Deri hastalıklarının büyük çoğunluğunun da birinci basamakdüzeyinde görülmesi muhtemeldir.

Bu yüzden mezuniyet öncesi vesonrası verilen dermatoloji eğitimi büyük önem taşımaktadır.

Çeşitli deri hastalıkları nedeni ile başvuru sıklığı mevsimsel farklılıklargösterebilmektedir.

Kilkenny ve ark.nın yaptığı bir araştırmadermatitler nedeni ile başvuruların kış dönemi, melanositik nevüslernedeni ile başvuruların yaz dönemi daha sık olduğunu ortayakoymuştur3.

Bununla birlikte çalışmamızda tüm dermatolojik yakınmaile başvuran hastaların mevsimsel sıklığı araştırılmış ve yaz dönemikış dönemine göre daha büyük oranda dermatolojik yakınma ilehasta başvurusu olduğu saptanmıştır.

Yazın ultraviyole ışına dahayoğun maruz kalınmaktadır.

Ayrıca yaz dönemi vücudun daha büyükkısmını açıkta bırakan kıyafetler giyilmesi de deri patolojilerine dahaçok dikkat edilmesine neden oluyor olabilir.

Hekimlerin büyük bölümü dermatolojik yakınması olan hastalardatanı koymada zorluk çektiğini bildirse de oldukça az bir bölümhastanın sevk edilmesi ilginç bir saptama olmuştur.

Dermatolojikhastalıkların büyük bölümü hayati tehlike taşımayan hastalıklardır.

Bunedenle hekimler tanıda sıkıntı yaşasalar bile tedavi vermedeçekinceli davranmıyor olabilirler.

Dermatolojide koruyucu hekimlik ciddi öneme sahip bir konudur.

Eskiyıllarda daha fazla sıklıkta karşımıza çıkan hastalıkların koruyucuhekimlik yöntemleri ile görülme oranları azalmıştır.

Bu duruma sifilizsavaşı iyi bir örnektir.

Sosyokültürel seviye artışı, ferdi ya da toplumsaleğitimler sonucunda yüzeyel mantar hastalıkları, bakteriyel infeksiyongibi hastalıklar daha az sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.

Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Deri ve Zührevi HastalıklarTürk derm2012; 46: 6772korunmada en önemli silahlardan biri eğitimdir.

Hastaların yaşadıklarıve/veya çalıştıkları ortamlarda hastalıklarını engellemek içinalınabilecek önlemleri uygulayabilmesi de çok önemlidir.

Örneğin elekzemalarında işyeri sahibinin koruyucu ekzema eldiveni teminetmesi hastalığın baskılanmasına yardımcı olacaktır4.

Çalışmamızakatılan hekimlerin yarıya yakın bölümünün dermatolojide koruyucuhekimlik faaliyetlerinde bulundukları saptanmıştır.

Hekimlerin en sık karşılaştıkları dermatolojik hastalıkların prevalansıdaha yüksek hastalıklar olan ekzema, mikoz, ürtiker, akne vepsoriyazis olduğunu öğrenilmiştir.

Bu hastalıkların tanısındahekimlerin büyük bölümü hiç veya genellikle zorluk çekmediklerini vetedavi verdiklerini tanımlamışlardır.

Bu hastalıklardan akne, ürtiker vepsoriyazis Özcan ve ark.tarafından yapılan çalışmada pratisyenhekimlerin en yüksek oranda doğru cevap verdikleri konular arasındayer almaktadır1.

Görülme sıklığı nispeten daha az hastalıklar olaneritemli skuamlı hastalıklar, liken planus ve Behçet hastalığının tanıve tedavisinde daha fazla zorlandıkları anlaşılmıştır.

Toplumda daha az sıklıkta görülen hastalıkların sorgulamasındahekimlerin çoğu bu hastalıkları düşündürecek bulguları olan bir hastaile hiç karşılaşmadıklarını belirtmişlerdir.

Bunun sebebi bu hastalıklarıngörülme sıklığının oldukça düşük olması ile ilişkili olabileceği gibiayırıcı tanıda akla gelmemesinden de kaynaklanıyor olabilir.

Çalışmamıza göre hekimleri 1. basamak sağlık kuruluşlarında henüzkullanılmamakta olan tanı ve tedaviye yönelik girişimleri kullanmagereksinimleri, ASM koşulları da göz önüne alındığında, fazladeğildir, ancak yurt dışında dermatoskopik muayene, kriyoterapi vekoterizasyon işlemleri pratisyen hekimler tarafından da yapılmaktadır.

Çalışmamızda da dermatoskopik muayenenin en çok kullanmagereksinimi duyulan girişim olduğu saptanmıştır.

Elbette girişimselyöntemlerin eğitiminin mezuniyet öncesi yeterli düzeyde verilebilmesimümkün değildir.

Ancak sonuçlarımız mezuniyet sonrası eğitimprogramlarında dermatolojide yapılan tanı ve tedaviye yönelikgirişimlere de yer verilmesi gerektiğine işaret etmektedir.

Sistemiksteroid kullanımı mezuniyet sonrası bilgi güncellenmesi istendiğibelirtilen konuların başında yer almaktadır.

Birinci basamak sağlıkkuruluşlarında kolaylıkla kullanılabilecek tanısal yöntemler olanile direkt mantar bakısının ve Woodpotasyum hidroksit fazlaeğitimde incelemesinin mezuniyet öncesi daha önemsenmesinin gerekliliği de saptanmıştır.

Yine sistemik steroid vesistemik antifungal kullanımı da en sık eğitim gereksinimi duyulankonuların başında gelmektedir.

Özcan ve ark.nın yaptıkları çalışmadaen az doğru cevap verilen konular arasında yer alan topikal steroidkullanımının ise çalışmamızda eğitim gereksinimi duyulan tedavilerarasında üst sıralarda yer almaması da diğer bir ilginç bulgudur1.

İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar AnabilimDalı’nda staj gören dönem 5 öğrencileri üzerinde yapılan çalışmadaöğrencilerin büyük bölümü dermatoloji staj süresinin yetersiz olduğuşeklinde görüş bildirmişlerdir5.

Çalışmamız 1. basamak sağlıkkuruluşlarında çalışan hekimlerin de tıp fakültesinde okumakta olanöğrencilerle benzer görüşte olduğunu göstermiştir.

Poliklinikteöğrencilerin aktif katılımının olduğu eğitim etkinliklerinin pratikyaklaşıma daha fazla katkı sağlayabileceğinin düşünüldüğübelirlenmiştir.

Anketimiz mezuniyet öncesi dermatoloji eğitiminde 1.basamak sağlık kuruluşlarının da yer almasının ve intörnlüksürecinde dermatolojiye yer verilmesinin gerekliliği ortaya konmuştur.

Çalışmamız ilçelerde ve Acil servislerde çalışan hekimleri kapsamamasınarağmen 1. basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerindermatolojik yakınma ile gelen hastaya yaklaşımları hakkında önemliveriler ortaya koymaktadır.

Hekimlerin mezuniyet öncesi eğitim ileilgili görüşleri de mezuniyet sonrası tecrübelerle birleştirilerekyanıtlanmış olması nedeni ile önem taşımaktadır.

Bulgularımızmezuniyet öncesi ve sonrası eğitim planlamalarına katkı sağlayabilir.

Özcan A, Şenol M, Karaca Ş, Kalaycı B: Dermatoloji eğitiminin mezuniyetsonrası değerlendirilmesi.

Türkiye Klinikleri J Dermatol 2004;14:197201.2.

Gül Ü: Koruyucu hekimliğe genel bakış.

Türkiye Klinikleri J DermatolSpecial Topics 2010;3:14.5.