passage_answer_candidates
sequence
question_text
stringlengths
1
226
document_title
stringlengths
1
116
language
stringclasses
11 values
annotations
sequence
document_plaintext
stringlengths
11
739k
document_url
stringlengths
31
792
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 575, 1247, 1605, 1847, 2629, 3516, 4058, 4737, 4912, 5154, 5289, 5576, 6322, 6563, 7358, 7763, 7916, 8495, 9149, 9341, 9643, 11176, 11789, 12404, 13108, 14291, 15045, 15244, 16682, 17866, 18482, 19043, 19141, 19801, 21076, 21901, 22351, 25347, 27022, 29373, 30563, 32395, 33347, 34306, 34775, 35280, 35628, 36151, 36649, 37208, 37616, 38125, 39052, 39519, 41717, 42888, 43576, 44549, 45254, 45878, 46539, 47092, 47840, 49004, 49429, 50557, 51919, 52370, 52861, 53346, 54565, 56109, 57001, 57644, 57806, 58998, 59373, 59830, 60407, 60484, 61531, 61639, 63296, 63447, 63712, 64740, 64862, 65106, 65401 ], "plaintext_end_byte": [ 457, 1210, 1604, 1830, 2572, 3515, 4057, 4736, 4911, 5153, 5288, 5575, 6284, 6562, 7357, 7762, 7915, 8494, 9148, 9306, 9596, 11158, 11768, 12372, 13059, 14266, 15034, 15229, 16664, 17846, 18481, 19032, 19140, 19793, 21038, 21893, 22350, 25322, 26991, 29326, 30507, 32354, 33346, 34290, 34744, 35279, 35627, 36136, 36648, 37162, 37615, 38097, 39015, 39495, 41648, 42887, 43560, 44521, 45253, 45854, 46538, 47091, 47818, 48982, 49428, 50523, 51884, 52369, 52837, 53345, 54564, 56108, 56957, 57643, 57805, 58997, 59336, 59829, 60406, 60483, 61492, 61638, 63272, 63446, 63711, 64725, 64847, 65083, 65398, 65576 ] }
세상에서 가장 빠른 비행기는 무엇인가?
인공지능
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
인공지능(人工知能, )은 기계로부터 만들어진 지능을 말한다.[1] 컴퓨터 공학에서 이상적인 지능을 갖춘 존재, 혹은 시스템에 의해 만들어진 지능, 즉 인공적인 지능을 뜻한다. 일반적으로 범용 컴퓨터에 적용한다고 가정한다. 이 용어는 또한 그와 같은 지능을 만들 수 있는 방법론이나 실현 가능성 등을 연구하는 과학 분야를 지칭하기도 한다.[2] 철학적 관점의 인공지능 강인공지능(strong AI, 범용인공지능, AGI)과 약인공지능(weak AI)[3] 초기 인공지능 연구에 대한 대표적인 정의는 다트머스 회의에서 존 매카시가 제안한 것으로 "기계를 인간 행동의 지식에서와 같이 행동하게 만드는 것"이다. 그러나 이 정의는 범용인공지능(AGI, 강한 인공지능)에 대한 고려를 하지 못한 것 같다. 인공지능의 또다른 정의는 인공적인 장치들이 가지는 지능이다. 대부분 정의들이 인간처럼 사고하는 시스템, 인간처럼 행동하는 시스템, 이성적으로 사고하는 시스템 그리고 이성적으로 행동하는 시스템이라는 4개의 분류로 분류된다. 강인공지능(범용인공지능) 강한 인공지능은 어떤 문제를 실제로 사고하고 해결할 수 있는 컴퓨터 기반의 인공적인 지능을 만들어 내는 것에 관한 연구다. 즉, 인공지능의 강한 형태는, 지각력이 있고, 스스로를 인식하는 것이라고 말할 수 있다. 이론적으로 강한 인공지능에는 두 가지 형태가 있다. 인간의 사고와 같이 컴퓨터 프로그램이 행동하고 사고하는 인간형 인공지능. 인간과 다른 형태의 지각과 사고 추론을 발전시키는 컴퓨터 프로그램인 비인간형 인공지능. 약인공지능 약한 인공지능(weak AI)은 어떤 문제를 실제로 사고하거나 해결할 수는 없지만 컴퓨터 기반의 인공적인 지능을 만들어 내는 것에 관한 연구다. 그와 같은 시스템은 진짜 지능이나 지성을 갖추고 있지는 못하지만, 어떤 면에서 보면 지능적인 행동을 보일 것이다. 오늘날 이 분야의 연구는 주로 미리 정의된 규칙의 모음을 이용해서 지능을 흉내내는 컴퓨터 프로그램을 개발하는 것에 맞추어져 있다. 강한 인공지능 분야의 발전은 무척이나 미약했지만, 목표를 무엇에 두느냐에 따라 약한 인공지능 분야에서는 꽤 많은 발전이 이루어졌다고 볼 수 있다. 강인공지능에 대한 철학적인 주장과 반론 존 설이나 허버트 드레이퍼스와 같은 몇몇 철학자들은 몸이 아닌 기계에 인간의 지능이나 의식을 구현하는 작업의 실현 가능성에 대한 철학적 바탕을 두고 논쟁을 벌였다. 설은, 튜링 테스트의 통과 여부는 사람의 기준으로 볼 때 기계가 의식을 갖추었다는 판단의 필요 조건이 되지 못한다는 중국어 방(Chinese Room)에 대한 논증으로 유명하다. 드레이퍼스는 그의 저서 "컴퓨터가 할 수 없는 것들: 인공적인 추론에 대한 비평"에서 의식이라는 것은 룰이나 논리 기반 시스템 또는 물리적인 형태를 가지고 있지 않은 시스템에서 찾을 수 없으나, 신경망(neural network)이나 그 유사한 메커니즘을 이용하는 로보틱 시스템은 인공지능을 실현할 수 있는 가능성이 있다고 주장했다. 다른 철학자들은 엇갈린 관점을 고수한다. 많은 사람들이 약한 인공지능 정도는 가능하다고 보지만, 또한 많은 사람들이 강한 인공지능을 지지하고 있는 것도 사실이다. 대니얼 C. 데넷은 그의 '의식에 대한 설명'에서 만일 마법의 불꽃이나 영혼이 없다면 인간은 기계에 불과하다며, 지능에 대해서만 인간이라는 기계가 다른 실현 가능한 모든 기계와 다르게 특별 취급을 받아야할 이유가 무엇인가 묻고 있다. 어떤 철학자들은 우리가 약한 인공지능을 가능한 것으로 받아들인다면, 강한 인공지능 역시 받아들여야 한다고 주장한다. 지능은 (외견상) 보여지는 것이지, 진정한 무엇이 아니라는 약한 인공지능의 입장은 많은 비판을 받고 있다. 그러나 이에 반하는 손쉬운 예를 사이먼 블랙번의 철학 입문서 "생각"에서 찾을 수 있다. 블랙번은 당신이 지능적으로 보이지만, 그 지능이 진정한 것인가에 대해서 말할 수 있는 방법이 없다고 지적한다. 그는 우리는 단지 믿음 또는 신념 위에서 그것을 다룰 뿐이라고 이야기한다. 강한 인공지능을 지지하는 사람들은 인공지능에 반대하는 사람들의 논증이 결국은 아래와 같은 주장을 조합한 것이라고 주장한다. 특권에 바탕을 둔 오만함으로 인해 인간에게는 (기계에는 없는) 마법의 불꽃(영혼)이 있다는 주장(예를 들면, 신에 의해 주어진) 지능은 기계로는 성취될 수 없는 그 무엇이라는 주장. 강한 인공지능을 뒷받침하는 논증(따라서 반대하는 사람은 이 논증을 논박해야 한다)은 다음과 같다. 인간의 마음은 유한 상태 기계(Finite State Machine)이고, 따라서 처치-튜링 이론은 뇌에 적용 가능하다 뇌는 순수한 하드웨어이다(말하자면 고전적인 컴퓨터처럼 동작한다) 인간의 마음은 오로지 뇌를 통해서만 존재한다. 로저 펜로즈를 포함한 몇몇 사람들은 처치-튜링 명제의 적용이 가능하지 않다고 논박한다. 어떤 이들은 인간의 마음은 물리적인 속성을 뛰어넘는 무엇이 있다고 이야기한다. 로저 펜로즈의 주장은 우리의 우주 안에서 고도연산(hypercomputation)이 가능하다는 논증에 바탕을 두고 있다. 양자역학과 뉴턴 역학에 따르면 이러한 고도연산은 가능하지 않지만, 특별한 시공간(space time)에서는 가능한 것으로 생각되기도 한다. 그러나 일반적으로는 우리의 우주는 그와 같은 고도연산이 가능할 정도로 꼬이지(convoluted) 않았다는 합의가 존재한다. 역사 인공지능 이론의 발전 상당수 인공지능 연구의 (본래) 목적은 심리학에 대한 실험적인 접근이었고, 언어 지능(linguistic intelligence)이 무엇인지를 밝혀내는 것이 주목표였다(튜링 테스트가 대표적인 예이다). 언어 지능을 제외한 인공지능에 대한 시도들은 로보틱스와 집합적 지식(?)을 포함한다. 이들은 환경에 대한 처리, 의사 결정을 일치시키는 것에 중심을 두며 어떻게 지능적 행동이 구성되는 것인가를 찾을 때, 생물학과, 정치과학으로부터 이끌어 낸다. 사회적 계획성과 인지성의 능력은 떨어지지만 인간과 유사한 유인원을 포함한, 복잡한 인식방법을 가진 동물뿐만 아니라 특히 곤충들(로봇들로 모방하기 쉬운)까지 포함한 동물학으로부터 인공지능 과학은 시작된다. 여러가지 생명체들의 모든 논리구조를 가져온 다는 것은 이론적으로는 가능하지만 수치화, 기계화 한다는 것은 쉬운 일이 아니다. 인공지능 학자는 동물들은 인간들보다 모방하기 쉽다고 주장한다. 그러나 동물의 지능을 만족하는 계산 모델은 없다. 매컬러가 쓴 신경 행동에서 내재적 사고의 논리적 계산[4], 튜링의 기계와 지능의 계산[5] 그리고 리클라이더의 인간과 컴퓨터의 공생 [6]가 기계 지능의 개념에 관한 독창적인 논문들이다. 존 루커스의 지성, 기계, 괴델[7] 과 같은 논리학과 철학기반의 기계지능의 가능성을 부인한 초기 논문들도 있다.[8] 인공지능 연구에 바탕을 둔 실질적인 작업이 결실을 거둠에 따라, 인공지능을 지지하는 사람들은 인공지능의 업적을 깎아내리기 위해 인공지능에 반대하는 사람들이 예전에는 '지능적'인 일이라고 주장하던 컴퓨터 체스나 음성인식 등과 같은 작업에 대해 말을 바꾸고 있다고 비난하였다. 그들은 이와 같이 연구 목표를 옮기는 작업은 '지능'을 '인간은 할 수 있지만, 기계는 할 수 없는 어떤 것'으로 정의하는 역할을 한다고 지적하였다. (E.T. Jaynes에 따르면) 존 폰 노이만은 이미 이를 예측하였는데, 1948년에 기계가 생각하는 것은 불가능하다는 강의를 듣고 다음과 같이 말하였다. "당신은 기계가 할 수 없는 어떤 것이 있다고 주장한다. 만일 당신이 그 기계가 할 수 없는 것이 무엇인지를 정확하게 이야기해준다면, 나는 언제든지 그 일을 수행할 수 있는 기계를 만들 수 있다." 했다. 폰 노이만은 이미 그 전에 모든 처리절차(procedure)는 (범용)컴퓨터에 의해서 시뮬레이션 될 수 있다고 이야기함에 따라 쳐치-튜링 이론을 언급했다. 1969년에 매카시와 헤이스는 그들의 논문 "인공지능 관점에서 바라본 철학적인 문제들"에서 프레임 문제를 언급하였다. 인공지능의 탄생(1952-1956) 1940년대 후반과 1950년대 초반에 이르러서 수학, 철학, 공학, 경제등 다양한 영역의 과학자들에게서 인공적인 두뇌의 가능성이 논의되었다. 1956년에 이르러서, 인공지능이 학문 분야로 들어섰다. 인공두뇌학과 초기 신경 네트워크 생각하는 기계에 대한 초기 연구는 30년대 후기에서부터 50년대 초기의 유행한 아이디어에 영감을 얻은 것이었다. 당시 신경학의 최신 연구는 실제 뇌가 뉴런으로 이루어진 전기적인 네트워크라고 보았다. 위너가 인공두뇌학을 전기적 네트워크의 제어와 안정화로 묘사했으며, 섀넌의 정보 과학은 디지털 신호로 묘사했다. 또 튜링의 계산 이론은 어떤 형태의 계산도 디지털로 나타낼 수 있음을 보였다. 이런 여러 밀접한 연관에서, 인공두뇌의 전자적 구축에 대한 아이디어가 나온 것이다.[9] 월터의 거북이 로봇이 이 아이디어를 중요하게 포함한 연구의 예이다. 이 기계는 컴퓨터를 사용하지 않고 아날로그 회로를 이용했지만, 디지털의 전자적, 상징적 추리를 보여주기엔 충분했다.[10] 월터 피츠(Walter Pitts)와 워런 매컬러(Warren Sturgis McCulloch)는 인공 신경망에 기인한 네트워크를 분석하고 그들이 어떻게 간단한 논리적 기능을 하는지 보여주었다. 그들은 후에 신경 네트워크[11]라 부르는 기술을 첫번째로 연구한 사람이다. 피츠와 매컬러는 24살의 대학원생인 젊은 마빈 민스키를 만났고, 민스키는 1951년 첫번째 인경 네트워크 기계인 SNARC[12]를 구축했다. 민스키는 향후 50년동안 인공지능의 가장 중요한 지도적, 혁신적 인물 중 하나가 되었다. 튜링 테스트 1950년 앨런 튜링은 생각하는 기계의 구현 가능성에 대한 분석이 담긴, 인공지능 역사에서 혁혁한 논문을 발표했다.[13] 그는 "생각"을 정의하기 어려움에 주목해, 그 유명한 튜링테스트를 고안했다. 텔레프린터를 통한 대화에서 기계가 사람인지 기계인지 구별할 수 없을 정도로 대화를 잘 이끌어 간다면, 이것은 기계가 "생각"하고 있다고 말할 충분한 근거가 된다는 것이었다. [14]튜링 테스트는 인공 지능에 대한 최초의 심도 깊은 철학적 제안이다. 게임 인공지능 1951년에, 맨체스터 대학의 페란티 마크 1(Ferranti Mark 1) 기계를 사용하여 크리스토퍼 스트레이(Christopher Strachey)는 체커 프로그램을 작성했고, 디트리히 프린츠(Dietrich Prinz)는 체스 프로그램을 작성했다.[15] 아서 새뮤얼(Arthur Samuel)이 50년대 중반과 60년대 초반에 개발한 체커 프로그램은 결국 존경받는 아마추어에 도전할 수 있는 충분한 기술적 발전을 이룩했다.[16] 게임 인공지능은 역사 속에서 인공 지능의 발전의 척도로 계속 사용될 것이다. 상징 추론과 논리 이론 디지털 컴퓨터에 접할 수 있어진 50년대 중반에 이르러서, 몇몇 과학자들은 직관적으로 기계가 수를 다루듯 기호를 다루고, 사람처럼 기호의 본질적인 부분'까지 다룰 수 있을 것이라고 생각했다.[17] 이것은 생각하는 기계를 만드는 새로운 접근 방법이었다. 1995년에, 앨런 뉴얼(Allen Newell)과 허버트 사이먼(Herbert A. Simon)은 "논리 이론"을 구현했다. 그 프로그램은 결국 러셀과 화이트헤드의 '수학 원리'에 나오는 52개의 정리중 32개를 증명해냈고, 일부 새롭고 더 우아한 증거를 찾아내기도 했다.[18] 다트머스 컨퍼런스 1956년: AI의 탄생 1956[19]년에 열린 다트머스 컨퍼런스는 마빈 민스키와 존 매카시, 그리고 IBM의 수석 과학자인 클로드 섀넌과 네이선 로체스터(Nathan Rochester)가 개최했다. 컨퍼런스는 "학습의 모든 면 또는 지능의 다른 모든 특성로 기계를 정밀하게 기술할 수 있고 이를 시물레이션 할 수 있다"[20]라는 주장을 포함하여 제안을 제기했다. 참가자는 레이 솔로모노프(Ray Solomonoff), 올리버 셀프리지(Oliver Selfridge), 트렌처드 모어(Trenchard More), 아서 새뮤얼(Arthur Smuel), 앨런 뉴얼(Allen Newell)과 허버트 사이먼(Herbert A. Simon)으로, 그들 모두 수십년동안 인공지능 연구에서 중요한 프로그램을 만들어온 사람들이었다.[21] 컨퍼런스에서 뉴얼과 사이먼은 "논리 이론"을 소개했고, 매카시는 Artificial Intelligence를 그들의 연구를 칭하는 이름으로 받아들이길 설득했다.[22] 1956년 다트머스 컨퍼런스는 AI 라는 이름, 목표점, 첫번째 성공과 이를 이룬 사람들, 그리고 넓은 의미의 AI의 탄생을 포함하는 순간이었다.[23] 황금기(1956~1974년) 다트머스 컨퍼런스 이후에, AI라는 새로운 영역은 발전의 땅을 질주하기 시작했다. 이 기간에 만들어진 프로그램은 많은 사람들을 "놀랍게(astonishing)[24]"만들었는데, 프로그램은 대수학 문제를 풀었고 기하학의 정리를 증명했으며 영어를 학습했다. 몇 사람들은 이와같은 기계의 "지능적" 행동을 보고 AI로 모든 것이 가능할 것이라 믿었다.[25] 연구가들은 개인의 의견 또는 출판물들을 통해 낙관론을 펼쳤고, 완전한 지능을 갖춘 기계가 20년 안에 탄생할 것이라고 예측했다.[26] ARPA(Advanced Research Projects Agency)같은 정부 기관은 이 새로운 분야에 돈을 쏟아부었다.[27] 작업들 많은 성공적인 프로그램과 새로운 발전 방향이 50년대 후반과 60년대에 나타났다. 이곳에는 AI 역사에 지대한 영향을 미친 것들을 기술했다. 탐색 추리 초기 AI 프로그램은 동일한 기본적인 알고리즘을 사용했다. 게임의 승리나 정리 증명 같은 어떤 목표 달성을 위해, 그들은 한발짝식 나아가는(step-by-step) 방식을 상용했다. 예를 들어 미로를 찾아갈때 계속 나아가면서 막힌 길이 있으면 다른 길이 있는 곳까지 되돌아 왔다가 다른 길로 가는 식이었다. 이런 패러다임은 "탐색 추리"라 불렸다.[28] 주요한 문제는, 간단한 미로에 있어서도 경로로 사용할 수 있는 수가 천문학적으로 많았다는 것이다. 연구가들은 추론 또는 경험적으로 찾은 규칙으로 정답이 아닌듯 보이는 경로를 지우는 방식을 사용했다. [29]뉴엘과 사미언은 "범용 문제 해결기(General Problem Solver)[30]"라 부르는 프로그램 속 알고리즘의 범용적인 버전을 포착하려고 노력했다. 다른 "검색" 프로그램은 기하학과 대수학의 문제를 해결하는 것처럼 인상적인 작업 - 허버트 게랜터(Herbert Gelenter)의 "기하학 해결기"나 민스키의 제자인 제임스 슬레이글(James Slage)의 SAINT - 을 수행하길 시도했다.[31] 다른 프로그램은 목표와 목표에 다가가기 위한 세부 계획을 검색했고, 여기에는 스탠포드에서 샤키(Shakey) 로봇의 동작을 제어하기 위해 개발한 STRIPS 시스템을 포함한다.[32] 자연어 처리 AI 연구의 중요한 목표는 영어와 같은 자연어로 컴퓨터와 의사소통할 수 있게하는 것이었다. 일찍이 다니엘 보로우(Daniel Bobrow)의 STUDENT라는 프로그램은 고등학교 수준의 대수학 단어 문제를 푸는 성공을 보였다.[33] '의미 망'은 개념을 다른 개념들 사이의 노드와 링크 관계로 나타낸다. 의미 망을 사용하는 첫번째 AI 프로그램은 로스 퀄리언(Ross Quillian)[34]이 작성했고 가장 성공이며 동시에 논쟁이 많았던 버전은 로거 섕크(Roger Schank)의 "개념 종속 이론(Conceptual dependency theory)"이다.[35] 조셉 웨이젠바움(Joseph Weizenbaum)의 ELIZA는 사람들이 그들이 대화를 나누는 때때로 상대가 컴퓨터가 아니라 사람이라고 생각할 정도의 질로 대화했다. 사실, ELIZA는 스스로 생각하여 말하지 않았다. 그 프로그램은 오직 판에 박힌 말을 하거나, 상대에게 방금 말한 말을 다시 해달라고 요청하거나, 상대가 한 말을 몇 개의 문법 법칙에 의해 파싱할 뿐이었다. ELIZA는 첫번째 채팅 프로그램이 되었다.[36] 마이크로월드 1960년대 후반에, MIT의 AI 연구소에 있던 마빈 민스키와 시모어 페퍼트는 마이크로월드 연구로 불리는, 인위적인 간단한 상황에 초점을 맞춘 AI 연구를 제안했다. 그들은 성공적인 과학자들이 자주 쉬운 이해를 위해 '마찰면'이라든지 '강체(물리학에서 결코 형태가 변하지 않는 물체)'같은 간단한 모델을 사용한다는 것에 집중했다. 이런 연구의 대부분이 평평한 평면 위의 다양한 형태와 색깔의 블록으로 이루어진 '블록 단위의 세계'에 초점을 맞추는 형식이었다.[37] 제라드 서스먼(Gerald Sussman)을 필두로 아돌프 구즈먼(Adolfo Guzman), 다비드 왈츠(David Waltz) 그리고 패트릭 윈스턴(Patrick Winston)이 마이크로월드 패러다임으로 기계 비전의 혁신을 이끌었다. 같은 시간에, 민스키와 페퍼는 블록을 쌓을 수 있는 로봇 팔을 제작했다. 마이크로월드의 영광스러운 성취는 테리 위노가드(Terry Winograd)의 SHRDLU이며, 이것은 보통의 일반 문장으로 소통해 작업을 계획하고 이를 실행할 수 있었다.[38] 낙관론 AI 연구의 첫번째 세대는 그들의 연구 결과에 대해 다음과 같이 예측했다. 1958년, 사이먼(H. A. Simon)과 뉴얼(Allen Newell): "10년 내에 디지털 컴퓨터가 체스 세계 챔피언을 이길 것이다", 덧붙여 "10년 내에 디지털 컴퓨터는 중요한 새로운 수학적 정리를 발견하고 증명할 것이다"라고 말했다.[39] 1965년, 사이먼: "20년 내에 기계가 사람이 할 수 있는 모든 일을 할 것이다."[40] 1967년, 마빈 민스키: "이번 세기에 AI를 만드는 문제는 거의 해결 될 것이다."[41] 1970년, 마빈 민스키: (Life 잡지를 통해서) "3~8년안에 우리는 평균정도의 인간 지능을 가지는 기계를 가지게될 것입니다."[42] 자금 1963년 6월, MIT는 220만 달러를 고등 연구 계획국(Advanced Research Projects Agency - 후에 DARPA로 알려짐)에게 제공받았다. 자금은 민스키와 맥카시가 5년전 설립한 "AI 그룹"이 포섭한 프로젝트 MAC에서 사용되었다. DARPA는 계속해서 매년 300만 달러를 70년대까지 제공했다.[43] DARPA는 또한 유사한 자금을 뉴얼과 사이먼의 CMU 프로그램과 스탠포드 AI 프로젝트에 제공했다.[44] 또다른 중요한 AI 연구소는 1965년 도널드 미치(Donald Michie)가 에든버러 대학교에 세웠다.[45] 이 4개의 시설은 계속해서 많은 연도에 걸쳐 학계의 주요한 AI연구소, 그리고 자금처로 존재할 것이다.[46] 자금은 몇가지 단서와 함께 제공됐다: ARPA의 기획자 리클리더(J. C. R. Licklider)는 그의 조직은 "프로젝트가 아니라, 사람에게 투자"해야 한다고 믿었고, 연구자들이 어떤 방향이든 그들의 관심있는 쪽을 연구하도록 허용했다.[47] 이것은 MIT에 자유분방한 분위기를 생성했고 해킹 문화를 탄생[48]시키기도 했다. 그러나 이렇게 손을 떼고 지켜보는 형식의 지원은 얼마 지속되지 못했다. AI의 첫번째 암흑기(1974-1980) 70년대에 이르자, AI는 비판의 대상이 되었고 재정적 위기가 닥쳤다. AI 연구가들은 그들의 눈앞에 있는 복잡한 문제를 해결하는데 실패했다. 연구가들의 엄청난 낙관론은 연구에 대한 기대를 매우 높여놓았고, 그들이 약속했던 결과를 보여주지 못하자, AI에 대한 자금 투자는 사라져버렸다[49]. 동시에, Connectionism 또는 뉴럴망은 지난 10년동안 마빈 민스키의 퍼셈트론(시각과 뇌의 기능을 모델화한 학습 기계)에 대한 파괴적인 비판에 의해 완전히 중지되었다.[50] 그러나 70년대 후반의 AI에 대한 좋지 않은 대중의 인식에도 불구하고, 논리 프로그래밍, 상징 추론과 많은 여러 영역에서의 새로운 아이디어가 나타났다.[51] 문제 1970년대 초, AI 프로그램의 가능성은 제한적이었다. 모든 문제에 걸쳐서 문제를 푸는 인상 깊은 작품들은 겨우 시험용 버전 정도였고, 어떤 의미에선 '장난감'에 가까웠다.[52] AI 연구는 70년대에 더 이상 극복할 수 없는 몇개의 근본적인 한계를 가지게 됐다.몇개의 한계를 통해 십여년 후에 극복되었고, 다른 몇 개는 오늘날까지 남아있다.[53] 컴퓨터 능력의 한계: 정말 유용한 무언가를 이루기에는 메모리 또는 처리 속도가 충분하지 않았다. 예를 들어 로스 퀼리언(Ross Quillian)의 자연어 처리에서 성공적인 완수는 오직 20개의 단어 위에서 발휘되었는데, 이것은 메모리가 꽉 찼기 때문이었다.[54] ++한스 모라벡은 1976년에 컴퓨터가 지능을 가지기엔 여전히 수백만 배 약하다고 논증했다. 그는 비유를 들었는데, AI가 컴퓨터 능력을 필요로 하는 것은 항공기가 마력을 필요로 하는 것과 같다는 것이었다. 컴퓨터 영상에 대해서, 모라벡은 간단하게 계산하여 실시간으로 사람의 망막을 모션 캡처하려면 범용 컴퓨터가 초당 10^9 명령어(1000MIPS)를 처리해야 할 것이라고 추측했다[55]. 2011년경 실용적인 컴퓨터 영상 프로그램은 10,000~1,000,000 MIPS를 요구한다. 1976년경 5백만에서 8백만 달러사이에 판매되던 가장 빠른 슈퍼컴퓨터인 Cray-1은 오직 80~130 MIPS였고, 당시 전형적인 데스크탑 컴퓨터는 겨우 1 MIPS 남짓이었다. 폭발적인 조합 수와 비용이성: 1972년에 리차트 카프(Hichard Karp)는 문제 해결에 지수적 시간이 요구되는 많은 문제를 보여주었다. 하찮은 문제일지라도 이런 문제의 최적의 해답을 찾는 데 상상할 수도 없는 컴퓨터의 시간이 요구되었다. 즉 지금까지 AI '장난감'에서 사용되었던 방법은 실제적으로 유용한 AI 시스템을 제작하는 데 용이하지 못했다.[56] 상징적 지식과 추론: 영상 처리나 자연어 처리 같은 많은 중요한 AI 프로그램은 실제 세상에 대한 간단하지만 어마어마한 양의 정보를 필요로 한다. 그래야 프로그램이 자신이 보고 있는 것이 무엇인지, 또는 자신이 듣고 있는 것이 무엇인지 아이디어를 찾을 수 있기 때문이다. 이 요구는 아기들의 세상에 대해 알아나가는 것과 유사하다. 연구가들은 곧 요구되는 정보의 양이 엄청나게 광대하다는 것을 발견했다. 1970년대의 누구도 이런 데이터가 포함된 데이터베이스를 만들지 못했고, 누구도 이런 데이터를 프로그램 혼자 터득하는 방법을 알지 못했다.[57] 모라벡의 패러독스: 이론을 제작하고 기하학적 문제를 해결하는 것은 컴퓨터에게 비교적 쉽지만, 얼굴을 인식하거나 장애물을 피해 방을 가로지르는 것은 엄청나게 어렵다. 이 설명은 왜 연구가들이 1970년대에 영상처리나 로봇에 대해 조금밖에 진전을 보이지 못했는지 아는 데 도움이 된다.[58] 프레임 문제, 자격 문제: 존 맥캐시와 같은 연구가들은 규칙이 규칙 스스로의 구조를 변경하지 못하면 관련 계획 또는 기본 추론 일반 공제를 나타낼 수 없다는 것을 발견했다.[59] 자금 지원의 중단 영국 정보나 DARPA, NRC같은 AI 연구자들에게 자금을 주던 기관들은 연구 진행의 부진에 실망했고 결국 AI에 관한 방향성을 가진 자금 지원을 끊었다. 1966년 기계를 이용한 번역을 비판하는 보고서가 ALPAC에 제출되었을 때부터 이런 흐름이 시작되었다. 총 2천만 달러를 지원한 NRC도 지원을 멈췄다.[60] 1973년 라이트힐 보고서는 "장대한 목표(grandios objectives)"를 성취하는 데 실패한 영국의 AI 연구의 상태에 대해 비난했고 결국 영국의 AI 연구소는 해체되었다(보고서는 특히 AI 연구의 실패의 원인이 폭발적인 조합의 수라고 언급했다[61]).[62] DARPA는 CMU의 음성을 이해하는 연구의 연구자들에게 심하게 실망했고 연간 3백만 달러의 지원을 취소했다.[63] 1974년에 이르자 AI 연구에대한 투자는 찾기 어려워졌다. 한스 모라벡은 그의 동료의 비현실적인 예측에 의한 위기를 비난했다. "많은 연구가들이 많은 연구자는 과장을 증가시키는 웹에 휘말렸다."[64] 그러나 여기엔 다른 이슈가 있다: 1969년 맨스필드의 수정안의 통과이후, DARPA는 자금 지원에 대해 "비직접적인 기초 연구보다, 임무 완수에 직결된 연구"를 수행하라는 증가하는 압력을 받고 있었다. 창조성 높은 지원, 자유분방한 연구는 1960년대와 함께 떠났고 DARPA에서 다시 오지 않을 것이다. 대신, 자금은 자동조정 탱크나 전투 관리 시스템과 같은 분명한 프로젝트와 명확한 목표를 향할 것이다.[65] 캠퍼스 전역의 비판들 몇 철학자들은 AI 연구가들에게 강력한 반대를 표했다. 초기 반대자들 중 괴델의 불완선성의 원리에 의해 컴퓨터 프로그램같은 시스템이 실제적으로 정확하게 사람과 같이 행할 수 없다고 주장한 사람은 존 루카스(John Lucas)이다.[66] 휴버트 드레이퓨즈(Hubert Dreyfus)는 60년대의 깨어진 약속을 조롱했고 AI의 가정을 비판했으며, 인간의 추론이 실제적으론 "상징적 진행"이 매우 적게 포함되어 있고 구현적, 본능적, 무의식적인 노하우[67][68]에 의해 처리된다고 주장했다. 존 시알리(John Searle)의 1980년대 제시된 중국인 방 문제는, 실제로 프로그램이 상징들을 '이해'할 수 없고 사용할 수 없음을 보여주려고 시도했다. 시알리는 만약 상징이 기계에게 아무 의미가 못된다면, 기계는 생각하는 것이 아니라고 주장했다.[69] 이 비난은 AI 연구가들에게 심각하게 작용하지 못했다. 비용이성과 상식적 지식에 관한 문제가 훨씬 더 즉각적이고 심각한 듯이 보였다. '노하우'와 '지향성'이 실제 프로그램을 만드는데 어떻게 다른지가 불분명했다. 민스키는 드레이퓨즈와 시알리를 향해 "그들은 오해했고, 무시될 것이다[70]"라고 했다. MIT에서 가르쳤던 드레이퓨즈는 냉대받았다: 그는 나중에 AI 연구가들에게 "나와 점심 식사할 용기도 없다[71]"라고 평했다. ELIZA의 제작자 조셉 웨이즌바움(Joseph Weizenbaum)은 그의 동료인 드레이퓨즈가 전문적이지 않고 유치한 대우를 한다고 느꼈다. 웨이즌바움은 케네스 콜비(Kenneth Colby)가 쓴 DOCTOR와 임상치료 채팅봇에 대해서 심각하게 의심하기 시작했다. 웨이즌바움은 콜비가 그의 무심한 프로그램을 진지한 치료 도구로 여기는 걸 방해했다. 이 불화가 시작되고, 이 상황은 콜비가 웨이즌바움을 프로그램에 대한 공로로 인정하지 않았을때 도움이 되지 않았다. 1976년에 웨이즌바움은 컴퓨터 능력과 인간 추론(Computer Power and Human Reason)을 출판하며 인공 지능의 오용이 인간의 삶을 평가 절하시킬 수도 있다고 주장했다.[72] 퍼셉트론과 연결망의 어두운 시대 뉴럴 네트워크 형태의 퍼셉트론이 1958년 마빈 민스키의 고등학교 시절 친구였던 프랭크 로센블랫(Frank Rosenblatt)에 의해 도입되었다. 다른 AI 연구가들이 그러하듯, 그는 낙관론을 펼쳤고, "퍼셉트론은 결국 학습을 하고, 의사 결정을 하고, 언어 번역을 할 것이다"라고 예견했다. 60년대를 이끌던 패러다임 속의 연구 프로그램의 수행은 1969년 민스키와 페퍼의 책 퍼셉트론의 출판과 함께 갑자기 중지되었다. 이것은 퍼셈트론이 할 수 있는 일에 몇가지 심각한 제안이 있음을, 또 프랭크의 예견은 심하게 과장되어있음을 알렸다. 이 책의 파급력은 압도적이었다: 향후 10년 동안 뉴럴 네트워크에 대한 거의 모든 연구가 중지되었다. 결국, 뉴럴 네트워크 영역을 회복할 연구원의 새로운 세대가 그 후에 인공지능의 중요하고 유용한 부분을 내놓았다. 로센블랫은 이 책을 보지 못했는데, 그는 문제의 책이 출판 되고 곧바로 보트 사고와 함께 사망했기 때문이다.[73] 깔끔이: 논리, 프롤로그와 전문가 시스템 논리적 추론은 1958년 초에 AI 연구에서 존 맥카시가 제안하여 도입되었다.[74] 1963년 알렌 로빈슨(J. Alan Robinson)은 간단하게 추론을 컴퓨터에 구현시키는 분해와 통일 알고리즘을 발견했다. 그러나 맥카시와 그의 학생들이 60년대 후반에 했던 것과 같은 복잡하지 않은 구현은 본질적으로 다루기 힘들었는데, 간단한 정리를 증명하기 위해 천문학적 단계가 필요했다.[75] 더 성공적인 결실을 맺는 논리적 접근은 70년대 에딘벌 대학의 로버트 코왈스키(Robert Kowalski)가 개발했고 곧 프랑스의 연구가인 알라인 콜메루엘(Alain Colmerauer)과 성공적인 논리 프로그래밍 언어인 프롤로그를 만든 필립 오우셀(Philippe Roussel)과의 협업을 이끌어냈다.[76] 프롤로그는 다루기 쉬운 계산을 허용하는 논리의 부분을 사용한다. 규칙은 계속적으로 영향을 미쳤고, 에드워트 페이젠바움(Edward Feigenbaum)이 기대하던 시스템 기초를 제공했으며 알렌 뉴엘과 허버트가 계속 연구하도록 만들었다. 사이먼은 Soar과 인식에서의 통일 이론을 이끌었다.[77] 논리으로의 접근을 비판하는 지적은, 드레이퓨즈가 했던데로, 사림이 문제를 해결할때 논리를 거의 사용하지 않는다는 것이었다. 피터 왓슨(Peter Waon), 엘리아노 로츠(Eleanor Rosch), 아모스 스벌스키(Amos Tversky), 다니엘 카니만(Daniel Kahneman)을 비롯한 심리학자들이 이를 증명했다.[78] 맥칸시는 이에 대해서 이 증명이 무관하다고 답했다. 그는 정말 필요한 기계란 사람처럼 생각하는 것이 아니라 문제를 해결할 줄 아는 기계라고 일축했다.[79] 지저분이: 프레임과 스크립트 맥카시의 접근에 대한 비평가들의 대다수가 그의 동료인 MIT 소속이었다. 마빈 민스키와 사무엘 페퍼와 로저 샹크는 기계를 사람처럼 느껴지도록 만드는 "이야기 이해"와 "물체 인식"의 문제를 해결하려고 노력했다. "의자"나 "음식점" 같은 일반적인 개념을 사용할때 사람들은 모두 비논리적으로, 사람들이 통용하는 범용적 가정을 함께 했다. 불행하게도 이런 부정확한 가정들은 논리적 절차로 대표하기가 힘들었다. 제라드 서스먼(Gerald Sussman)은 "본질적으로 부정확한 개념을 설명하기위 해 정확한 언어를 사용하는 순간 그들은 더이상 부정확하다고 말할 수 없다"[80]라고 표했다. 또한 섕크는 이에 대해 "비논리적" 접근 즉 "지저분이"가 맥카시, 코와스키, 페이젠바움의 "깔끔이" 패러다임과 반대에 있다고 평했다.[81] 1975년 세미나 보고서에서, 민스키는 "지저분한" 많은 그의 동료 연구자들이 무언가에 대한 우리의 모든 상식적 가정을 포착하는 프레임워크를 도구로 사용했다고 적었다. 예를 들어 우리가 새라는 개념을 새각할때, 즉시 '난다', '벌레를 먹는다'와 같은 다양한 사실들 또한 떠올린다. 떠올린 것들이 항상 사실은 아니고 또 "논리적"으로 이것들이 공제가 되지는 않는다. 그러나 이런 가정들의 구조는 우리가 말하고 생각하는 문장의 부분을 차지한다. 그는 이 구조를 "프레임"이라 칭했다. 섕크는 프레임의 설명에 대해서 영어로된 짧은 스토리에 대한 답변을 성공적으로 하기 위한 "스크립트"라 불렀다.[82] 수년 후 객체지향 프로그래밍에서 AI 연구에서 쓰였던 프레임에서 나온 '상속'이라는 개념을 채택할 것이다. Boom 1980-1987 1980년대에는 전 세계적으로 사용된 ‘전문가 시스템’이라고 일컫는 인공지능 프로그램의 형태였고 인공지능 검색에 초점이 맞춰졌다. 같은 시기에 일본 정부는 자신들의 5세대 컴퓨터 프로젝트와 인공지능에 적극적으로 투자하였다. 1980년대에 존 홉필드와 데이비드 루멜하트의 신경망 이론의 복원이라는 또 다른 사건이 있었다. 전문가 시스템의 상승 전문가 시스템은 특정 지식의 범위에 대해 문제를 해결해주거나 질문에 대답해주는 프로그램이며 전문가의 지식에서 파생 된 논리적 법칙을 사용하였다. 최초의 실험은 1965년 Edward Feigenbaum과 그의 제자 Dendral이 시작하였고 분광계로부터 화합물을 식별하는 실험이었다. MYCIN은 1972년에 개발되었고 전염되는 혈액 질환을 진단하였다. 이러한 접근법(실험)은 타당성이 입증되었다.[83] 전문가 시스템은 소규모의 지식 영역에 대해서는 스스로 제한을 둠으로써 상식 문제를 피하였다. 그리고 그들의 단순한 디자인은 프로그램을 만드는 것을 상대적으로 쉽게 하였다. 모든 프로그램은 유용성이 입증되어야 하지만 AI는 이 점을 달성할 수 없었다.[84] 1980년, XCON이라 불리는 전문가 시스템은 디지털 장비 회사인 CMU에서 완성되었다. 이 시스템은 매년 4천만 달러를 절약시켜주며 매우 큰 성과를 나타냈다.[85] 전 세계의 회사들은 1985년에 1억 달러 이상을 AI에 사용하여 이를 개발하고 전문가 시스템을 배포하였다. Symbolics, Lisp Machines과 같은 하드웨어 회사와 IntelliCorp, Aion 등의 소프트웨어 회사들이 이를 지원하면서 같이 성장하였다.[86] 지식 혁명 전문가 지식들을 포함하면서 전문가 시스템의 힘은 두각을 나타내었다. 이것은 1970년대 내내 연구하였던 AI 연구 기법의 새로운 방향 중 일부분이었다. “AI 과학자들은 지능이란 것이 다른 방법들로 많은 양의 다양한 지식들을 사용하는 능력에 기반한 것이라고 의심하기 시작했다.”[87] 지식 기반 시스템과 지식 엔지니어링은 1980년대 AI 연구자들의 메인 포커스가 되었다.[88] 또한 1980년대에는 일반인들이 모두 알 만한 일상적인 사실들을 모두 포함한 아주 거대한 데이터베이스를 만들어 상식 문제에 대한 직접적 해결을 시도한 Cyc의 탄생을 볼 수 있었다. 이 프로젝트를 이끈 Douglas Lenat는 지름길은 없다고 말했다. - 기계가 인간의 개념을 알게 하기 위한 단 한 가지 길은 그들을 가르치는 것이다. 이 프로젝트는 수 십 년 동안 완료될 것이라 생각되지 않았다.[89] 돈은 되돌아온다: 5세대 프로젝트 1981년, 일본의 국제 무역과 산업 부서는 5세대 컴퓨터 프로젝트를 위해 8억 5천만 달러를 확보해 두었다. 그들의 목적은 기계가 사람처럼 프로그램을 작성하고 대화를 수행할 수 있는 시스템과 언어를 번역하거나 그림을 해석하는 것이었다. 그들은 프로젝트를 위해 기본 컴퓨터 언어로 Prolog를 선택하였다.[90] 다른 나라들은 그들만의 고유한 프로그램을 개발하였다. UK는 3억 5천만 달러를 들여 Alvey 프로젝트를 시작했다. 미국 회사들의 컨소시엄은 정보기술과 AI안의 거대한 프로젝트를 투자받기 위해 마이크로 전자공학과 컴퓨터 기술 협력이라는 형태를 취했다.[91][92] 또한 1984에서 1988년 사이에 DARPA는 전략적 컴퓨팅 계획을 설립하고 AI에 대한 투자를 세배로 늘렸다.[93] 신경망 이론의 복귀 1982년 , 물리학자 John Hopfield는 (현재 ‘Hopfield net’이라고 불리는) 완벽한 새로운 길에서 정보를 프로세스하고 배울 수 있는 신경망의 형태를 증명해냈다. 이 시기에, David Rumelhart는 (Paul Werbos에 의해 발견된) “역전파”라고 불리는 신경망을 개선하기 위한 새로운 방법을 알리고 있었다. 이러한 두 가지 발견은 1970년 이후 버려진 신경망 이론이라는 분야를 복구시켰다.[94][95] 새로운 분야는 1986년 분산 병렬처리의 형태로부터 영감을 받았고 이와 같은 형태로 통일되었다. 2권 분량의 논문 집합은 Rumelhart와 물리학자인 James McClelland에 의해 편집되었다. 신경망은 1990년대에 광학 문자 인식 및 음성 인식과 같은 프로그램의 구동 엔진으로 사용되며 상업적으로 성공했다.[96][97] AI의 두번째 암흑기 1987-1993 AI와 비즈니스 커뮤니티의 매력은 상실했고 경제 거품이라는 고전적 형태의 1980년대에 빠졌다. 붕괴는 정부기관과 투자자들의 ‘해당 분야는 계속해서 비판에도 불구하고 진보해왔다.’는 인식에 비롯된 것이었다. 로봇 공학 분야에 관련 된 연구원인 Rodney Brooks 와 Hans Moravec는 인공지능에 대한 완전히 새로운 접근 방식을 주장하였다. 인공지능의 겨울 1974년에 전문가 시스템에 대한 열정이 통제할 수 없을 정도로 퍼져나가고 이에 대한 실망이 확실히 따라올 것이라는 걱정이 있었고 이 때 투자가 끊기고 살아남은 연구원들에 의해서 “AI winter”이라는 단어가 만들어졌다.[98] 그들의 두려움은 AI에 대해 일련의 재정적 차질이 있었던 1980년 말에서 1990년대 초반에 잘 나타난다. 이 AI winter 기간의 첫 번째 사건은 1987년에 특성화된 AI 하드웨어 시장이 갑자기 무너진 것이다. 1987년에 애플이나 IBM의 데스크탑 컴퓨터들은 급격히 빨라지고 성능이 좋아졌다. 또한 Symblics과 기타 회사들이 만든 데스크탑 컴퓨터 보다 더 비싼 Lisp 기기들보다도 더욱 좋은 성능을 나타냈다. 즉, 더 이상 Lisp 기기들을 살 이유가 사라진 것이다. 전체산업 1억 달러의 절반의 가치가 하룻밤에 사라졌다.[99] 결국 최초의 성공한 전문가 시스템인 XCON은 유지하기에 너무 비싸다는 것이 증명되었다. 업데이트하기에도 너무 어려웠고 학습도 되지 않았다. 이 전문가 시스템은 또한 일반적이지 않은 질문을 했을 때 괴상한 행동을 하는 일명 "brittle" 이었고 그들은 일찍이 발견된 이러한 문제들에 의해 결국 희생되었다. 전문가 시스템은 특별한 경우에서만 유용할 뿐이었다.[100] 1980년대 후반, Strategic Computing initiative는 AI의 투자를 자르는 데 공이 컸다. DARPA의 새로운 리더쉽은 AI는 이 다음의 파도가 아니라고 결정했고 즉각적인 결과를 나타낼 수 있는 것으로 보이는 프로젝트에 직접적인 투자를 하는 방향으로 결정했다.[101] 1991년에는 1981년에 일본에서 5세대 프로젝트의 목표 리스트에 적은 것만큼 성과가 나오지 않았다. 실제로 대화를 계속 이어나가는 것과 같은 어떤 것들은 2010년까지 달성되지 않았다. 다른 인공 지능 프로젝트와 마찬가지로, 실제 가능했던 것보다 기대가 훨씬 컸다.[102] 몸통을 갖는 것의 중요성: Nouvellle AI and embodied reason 1980년대 후반 , 몇몇 연구원들이 로봇 공학을 기반으로 인공 지능에 완전히 새로운 접근법에 대해 찬성하였다.[103] 그들은 실제 지능을 보여주려면 기계에도 몸통이 필요하다고 믿었다. - 기계 또한 이 세상에서 인식하고, 이동하고, 살아남고 거래할 줄 알 필요가 있다. 그들은 이런 감각 운동 기술은 상식적인 추론과 같은 더 높은 단계의 기술이 필요하다고 말했고 실제로 추상적인 추론은 인간의 가장 흥미롭거나 중요한 기술이다. 그들은 지능을 바닥에서부터 지어야 한다고 내세웠다.[104] 인공 두뇌와 제어 이론에서부터 얻은 접근법은 1960년대까지 인기가 없었다. 또 다른 선구자인 David Marr는 신경 과학 이론으로 한 그룹의 비전을 이끌어 성공적인 배경으로 1970년대에 MIT에 들어왔다. 그는 모든 상식적인 접근법(McCarthy's logic and Minsky's frames)을 거절했고 AI는 시각에 대한 육체적인 기계장치를 심볼릭 프로세싱 하기 전에 가장 바닥에서부터 위로 이해할 필요가 있다고 말했다.[105] 1990년에 Elephants Don't Play Chess 논문에서, 로봇 공학 연구자인 Rodney Brooks 는 직접적으로 물리적 심볼 시스템 가설에 초점을 맞추었고 심볼들은 항상 필요한 것은 아니라고 말했다. “세계는 그 자체만으로 가장 훌륭한 모델이다. 이것은 항상 최신이며 모든 세부사항이 존재한다. 비결은 적절히 그리고 충분히 자주 감지하는 것이다.[106] 80년대와 90년대에 많은 cognitive 과학자들은 또한 사고방식의 심볼 처리 모델을 거절하고 추론에 몸통은 필수적이라고 말했고 이러한 이론을 embodied mind 이론이라고 불렀다.[107] AI 2018-현재 지금보다 반세기는 더 오래된 AI의 분야는 마침내 가장 오래된 목표 중 몇 가지를 달성했다. 이것은 비록 뒷받침해주는 역할이었지만 기술 산업에 걸쳐 성공적으로 사용되었다. 몇 가지 성공은 컴퓨터의 성능이 증가했기 때문이고 또 다른 몇 가지는 고립된 문제들에 대해 집중하였고 높은 과학적 의무감으로 해 나갔기 때문에 해결되었다. 적어도 비즈니스 분야에서의 AI의 평판은 여전히 처음 같지 않다. 이 분야 내에서는 1960년대 세계의 상상이던 인간 수준의 지능의 꿈을 실현하는 것이 실패로 돌아갔다는 이유로 몇 가지 합의를 하였다. 하위 파트에서 AI의 일부분을 도와주던 모든 요소들은 특정 문제나 접근 방식에 초점이 맞추어졌다. [108]그 후, AI는 여태 해왔던 것보다 더욱 신중해졌고 더욱 성공적이였다. Milestones and Moores' Law 1997년 5월 11일, 디프 블루는 당시 세계 체스 챔피언이던 게리 카스파로프를 이긴 최초의 체스 플레이 컴퓨터가 되었다.[109] 2005년 스탠포드의 로봇은 DARPA 그랜드 챌린지에서 연습해 보지 않은 사막 도로 131마일을 자동으로 운전하여 우승하였다.[110] 2년 뒤, CMU의 한 팀은 DARPA 도시 챌린지에서 모든 교통 법규를 지키고 교통 혼잡 속에서 자동으로 55 마일을 길을 찾았다.[111] 2011년 2월, Jeopardy! 퀴즈 쇼의 시범 경기에서 IBM의 대답하는 시스템 왓슨은 상당히 여유롭게 Brad Rutter 과 Ken Jennings 두 명의 뛰어난 Jeopardy! 챔피언들을 이겼다.[112] 이러한 성공은 혁신적인 새로운 패러다임 때문이 아니라 번거로운 엔지니어 스킬과 매우 뛰어난 성능을 가진 오늘날의 컴퓨터에서 비롯된 것이다.[113] 실제로, Deep Blue의 컴퓨터는 1951년 Christopher가 체스 하는 법을 가르친 마크 1보다 1천만 배 빨랐다.[114] 이 엄청난 증가는 무어의 법칙에 의해 측정되는데 이것은 2년마다 컴퓨터의 메모리 속도와 양은 두 배씩 늘어난다는 이론이다. 최초 컴퓨터 성능의 근본적인 문제는 느리지만 서서히 극복되고 있었다. 지능형 에이전트 1990년대 동안에는 ‘지능형 에이전트’라고 불리는 새로운 패러다임이 다 방면에서 수용되고 있었다.[115] 비록 이전의 연구자들은 'divide and conquer' 모듈러를 제안하고 AI에 접근하였지만[116] 지능형 에이전트는 Judea Pearl, Allen Newell 등 다른 이들이 AI를 연구하는데 있어서 결정론과 경제성이라는 개념을 가져오기 전까지 현대식 형태를 갖추지 못했다.[117] 경제학자들의 합리적 에이전트라는 정의와 컴퓨터 과학자들의 객체 혹은 모듈러 정의가 합쳐졌을 때 지능형 에이전트의 패러다임이 완성되었다. 지능형 에이전트 시스템은 환경을 인식하고 성공을 가장 극대화할 수 있는 행동을 취한다. 이러한 정의에 의하면 인간과 인간의 조직처럼, 예를 들어 회사처럼 특정 문제를 해결하는 간단한 프로그램을 지능형 에이전트라고 한다. 지능형 에이전트는 AI 연구자를 “the study of intelligent agents"로 정의한다. 이것은 AI의 정의의 일부를 일반화한 것이다. 이것은 인간의 지능을 넘어 모든 종류의 지능의 연구를 추구한다.[118] 이러한 패러다임은 당시 연구자에게 고립 문제에 대해 연구하고 다양하고 유용한 해결법을 찾는 것을 허가하였다. 또한 서로서로 문제와 해결책을 공통의 언어로 표현하였고 추상적 에이전트를 사용한 경제학이나 제어 이론 등과 같은 다른 개념에도 사용되었다. 어느 날 연구자는 지능형 에이전트의 상호 작용에서 더 다양하고 지능적인 시스템을 만들기로 하였고 완전한 에이전트 아키텍처가 되기를 바랐다.[119]This is how the most widely accepted textbooks of the 21st century define artificial intelligence. See Russell & Norvig 2003, p. 32 and Poole, Mackworth & Goebel 1998, p. 1[120] Victory of the neats AI 연구자는 과거에 사용했던 것보다 더욱 정교한 수학적 도구를 사용하여 개발하기 시작했다.[121] 해결하는 데 AI가 필요한 수많은 문제들이 존재하고 있다는 인식은 수학, 경제학 또는 오퍼레이션 연구 등의 분야에서 이미 연구자들이 AI를 사용하여 실현하고 있었다. 공유된 수학적 언어는 높은 수준의 협력, 좋은 평판, 여러 분야를 성공적으로 이끌고 측정과 증명이 된 결과들의 성취를 가능하게 하였다. AI는 더 엄격한 과학 학문이 되었다. Russell & Norvig (2003) - this as nothing less than a "revolution" and "the victory of the neats".[122][123] Judea Pearl의 매우 영향이 큰 1988년 책은 AI에 결정론과 확률을 대입시켰다.[124] 사용중인 많은 새로운 도구 중 Bayesian networks, hidden Markov models, information theory, stochastic modeling 그리고 기존의 고전적이 방법들이 최적화되었다. 보다 정밀한 수학적 설명들은 신경망 네트워크와 진화 알고리즘과 같은 연산 지능적 패러다임을 위해 개발되었다.[125] AI behind the scenes AI 연구자들에 의해 최초로 개발된 알고리즘은 거대한 시스템의 일부로 나타나기 시작했다. AI는 매우 어려운 문제[126]들을 해결했고 데이터 마이닝, 산업 로봇공학, 논리학[127], 음성 인식[128], [151]은행 소프트웨어, [129]의학적 진단, 구글 검색 엔진[130] 등 여러 기술들은 기술 산업[131]에 매우 유용하다는 것이 증명되었다. AI 분야는 이러한 성공에 대해 매우 낮은 신뢰를 받았다. AI의 훌륭한 혁신 중 대부분은 컴퓨터 과학의 도구에서 또 다른 기능으로 세분화되었다. [132]Nick Bostrom은 "A lot of cutting edge AI has filtered into general applications, often without being called AI because once something becomes useful enough and common enough it's not labeled AI anymore."라고 말했다.[133] 1990년대 AI 분야의 많은 연구자들이 고의로 자신의 프로젝트를 다른 이름으로 불렀다. 일부 이러한 현상은 그들의 분야가 AI와 근본적으로 다르다고 여겼기 때문이거나 또는 새로운 이름이 투자받기 쉬웠기 때문일 것이라고 한다. 적어도 상업 분야에서는 연구자에 대해 AI winter에 있었던 실패했던 계약이 꼬리표처럼 따라다녔고 2005년에 뉴욕 타임즈에서는 “컴퓨터과학과 소프트웨어 엔지니어들은 광기에 싸인 몽상가처럼 보일 두려움 때문에 인공 지능이란 용어를 피했다.” 라고 소개되었다.[134][135][136] HAL 9000은 어디에 있는가? 1968년 Arthur C. Clarke와 Stanely Kubrick은 2001년에는 기계가 인간과 유사하거나 또는 인간의 용량을 뛰어넘는 지능을 가진 존재가 되었을 것이라고 상상했다. 그들이 만든 HAL 9000이라는 캐릭터는 2001년에 이러한 기계가 존재할 거라고 믿는 많은 AI 연구자들의 공유된 믿음을 기반으로 만들어졌다. [137] Marvin Minsky는 “그래서 왜 우린 2001년에 HAL을 얻지 못했나?”라는 질문을 하였다.[138] 대부분의 연구자들이 신경망이나 유전자 알고리즘의 상업적 용도의 프로그램을 추구 했던 반면, Minsky는 해답이 방치된 상식 추론과 같이 매우 중심적인 문제에 있다고 믿었다. 반면에 John McCarthy는 여전히 자격문제를 비난하였다.[139] Ray Kurzweil은 문제는 컴퓨터 성능에 있으며 무어의 법칙을 사용하였을 때 인간 수준의 지능을 가진 기계는 약 2029년에 나올 것이라고 예견하였다.[140] Jeff Hawkins는 신경망 연구자들이 대뇌 피질의 본질적인 성질을 무시하고 간단한 문제들을 성공적으로 해결하는 간단한 모델을 추구했다고 말했다.[141] 또한 각각에 대해 많은 설명들이 있으며 이를 대응하는 진행 중인 연구 프로그램들이 있다. 인공지능과 4차 산업혁명 세계는 이미 4차 산업혁명에 진입했으며 인공지능은 빠르게 인간을 대체해 나갈 것이다. 또, 널리 퍼져 있지 않을 뿐 미래는 이미 와 있으며 인공지능, IoT, 클라우드 컴퓨팅, 빅데이터 등이 융합되면서 4차 산업혁명이 발생하고 있다. 과거 산업혁명이 ‘기계근육’을 만드는 과정이었다면 4차 혁명에서는 ‘기계두뇌’가 탄생할 것이다.[142] 제1차 산업혁명 발생시, 산업 기계에 의해 일자리를 잃을 것이 두려웠던 노동자들이 러다이트(기계파괴운동)를 일으켰다. 이와 유사하게, 인공 지능에 의한 4차 산업혁명으로, 많은 사람들이 미래에 일자리를 잃을 것을 우려하고 있다. 한 온라인 설문조사[143]에 따르면, 응답자의 70.1%가 미래에 인공지능에 의해 인간의 직업이 줄어들 것이라고 예상했다. 실험적인 AI 연구 인공지능은 1959년에 MIT AI연구소를 설립한 매카시와 마빈 민스키, 카네기멜론 대학교에 인공지능 연구소를 만든 앨런 뉴웰과 허버트 사이먼과 같은 개척자들에 의해 1950년도에 실험 학문으로 시작되었다. 이들 모두는 1956년에 매카시, 민스키, IBM의 나단 로체스터 와 클라우드 샤논에 의해 조직되어 열린, 이미 언급된 다트머스 대학의 여름 AI 콘퍼런스에 참가하였다. 역사적으로, 인공지능 연구는 두 개의 부류 -- 깔끔이(Neats)와 지저분이(Scruffies) -- 로 나눌 수 있다. 깔끔이는 우리가 전통적 혹은 기호적(symbolic) 인공지능 연구라고 부르는 분야로서, 일반적으로 추상적인 개념에 대한 기호적 연산과 전문가 시스템(expert systems)에 사용된 방법론을 가르친다. 이와 상반된 영역을 우리는 지저분이(Scruffies) 또는 연결주의자(connectionist)라 부르는데, 시스템을 구축하여 지능을 구현/진화시키려고 시도하고, 특정 임무를 완수하기 위해 규칙적인 디자인을 하기보다는 자동화된 프로세스에 의해서 지능을 향상시키는 방식이다. 가장 대표적인 예로 신경망(neural network)이 있다. 이 두 가지 접근법은 인공지능 역사의 매우 초창기부터 함께 했다. 1960년대와 1970년대를 거치며 scruffy 접근법은 주목받지 못했지만, 1980년대 깔끔이 접근법의 한계가 명확해지면서 다시 주목 받게 되었다. 그러나 현재 두 가지 방식을 사용하는 그 어떤 최신의 인공지능 알고리즘도 확실한 한계가 있다는 것이 명확하다. 특히 1980년대에 들어서 Back propagation (인공지능 학습방법: Training Method)가 소개되면서 많은 연구가 진행되었음에도, 신경망을 이용한 인공지능은 아직 초보단계이다. 인공신경망 (Artificial Neural Networks)을 이용한 많은 연구가 현재에도 진행되고 있지만, 몇 가지 장애로 인해서 실용화하기엔 아직도 먼 기술이다. 인공신경망을 이용한 인공지능이 어느 정도 실용화되기 위해선 우선 실효성 있는 학습방법 (Training Methods)이 필요하다. Back propagation을 이용한 학습방법이 제안되어 연구되고 있지만, 완전한 학습을 이룰 수 없을 뿐만 아니라, 학습에 사용되는 data들이 서로 orthonormal해야 하는 조건 때문에 항상 불완전한 학습으로 끝나기 쉽다. (Converge to Local Mimimum, not to the optimal minimum: 지역최적해에 머뭄. 즉, 눈먼 장님이 가장 낮은 저지대를 찾는 경우 각 현재 지점에서 아래로 내려가려는 성질이 있는데 이때 눈먼 봉사이므로 특정 지점의 저지대에 도달한 경우, 그 지점에선 어디로 가거나 위로 올라가는 것만 있으므로 앞에 설명한 성질에 의해 바로 전에 찾은 저지대 남으려 하는 성질이 있다는 것을 의미함). 이러한 단점들을 보완하기 위해서 Fuzzy Logic, Neurofuzzy (Neural fuzzy logic) and Genetic Algorithms등을 이용한 학습방법이 연구되고 있으나 전망이 밝지만은 않은 상태이다. 미국의 DARPA(미 국방부 최신 기술 연구 프로젝트 관리국)과 일본의 5세대 컴퓨터 프로젝트에 의해서 1980년대 인공지능 연구는 엄청난 연구 기금을 지원 받을 수 있었다. 몇몇 인공지능 선각자들이 거둔 주목할 만한 결과에도 불구하고, 즉각적인 결과를 산출하는 데 실패하게 된다. 이것은 1980년대 후반 인공지능 연구 기금에 대한 대폭적인 삭감을 초래하였고, 인공지능 연구의 침체기를 뜻하는 인공지능의 겨울을 가져왔다. 1990년대, 많은 인공지능 연구가들은 좀 더 구체적인 목적아래 기계 학습, 로보틱스, 컴퓨터 비전과 같은 인공지능과 관련된 하위 영역으로 이동하였고, 순수한 인공지능에 대한 연구는 매우 제한적으로 수행되고 있다. 인공지능 기술의 실용적인 응용 인공지능의 궁극적인 목표인 인간과 같은 지능의 개발이 어려움을 겪자, 다양한 응용 분야가 나타나게 되었다. 대표적인 예가 LISP나 Prolog와 같은 언어인데, 애초에 인공지능 연구를 위해 만들어졌으나 지금에 와서는 인공지능과 관련이 없는 분야에서도 사용되고 있다. 해커 문화도 인공지능 연구실에서 만들어졌는데, 이 중에서도 다양한 시기에 매카시, 민스키, 페퍼트, 위노그라드(SHRDLU를 만든 뒤에 인공지능을 포기했다)와 같은 유명인의 모태가 된 MIT 인공지능 연구소가 유명하다. 다른 많은 시스템들이 한때 인공지능의 활발한 연구 주제였던 기술들에 바탕을 두고 만들어졌다. 그 예들은 다음과 같다: 체커스 게임에서 Chinook은 사람과 기계를 통합한 세계 챔피언을 차지했다. (1994년) 체스를 두는 컴퓨터인 딥 블루(Deep Blue)가 가리 카스파로프를 물리쳤다. (1997년) 불확실한 상황에서 추론을 수행하는 기술인 퍼지 논리가 공장의 제어 시스템에서 광범위하게 사용되고 있다. 전문가 시스템이 산업적으로 이용되고 있다. 아직은 인간 번역사에 미치지 못하지만, SYSTRAN과 같은 자동번역기가 광범위하게 사용되고 있다. 인공신경망이 침입 탐지 시스템에서 컴퓨터 게임까지 다양한 분야에 사용되고 있다. 광학 문자 판독 시스템은 무작위로 생성된 타자 문서를 텍스트 형태로 변환시킬 수 있다. 필기체 인식 시스템이 수백만의 PDA에서 사용되고 있다. 음성 인식 기술은 상업적으로 이용 가능하고 광범위하게 적용되고 있다. 컴퓨터 대수 시스템인 매스매티카나 Macsyma와 같은 시스템들은 흔하게 사용되고 있다. Machine vision 시스템들이 하드웨어 검사나 보안분야와 같은 다양한 산업 현장에서 이용되고 있다. 인공지능 분야와 과학 소설 분야에서는 인공지능 시스템이 인간 전문가의 판단을 대체하리라는 예상이 계속해서 제기되어 왔다. 오늘날에는 몇몇 공학이나 의약 조제 같은 특정 분야에서 전문가 시스템이 인간 전문가의 판단을 보조하거나 대체하고 있다. 인공지능의 이론적인 결과 어떤 사람들은 현재 알려진 어떤 시스템보다도 지능적이며 복잡한 시스템의 등장을 예견하기도 한다. 이와 같은 가상적인 시스템들을 '비결정적인 인공지능 시스템'의 약자인 atilects(artificially intelligent non-deterministic systems)라고 한다. 이와 같은 시스템이 만들어진다면 그동안 인류에게 문제시되지 않았던 많은 윤리적인 문제들이 발생하게 된다. 이에 대한 토론은 시간이 흐름에 따라 '가능성'보다는 '의도'에 점점 초점을 맞추게 되었다. 이러한 초점의 이동은 휴고 더개리스(Hugo de Garis)와 케빈 워릭(Kevin Warwick)에 의해 제기된 "Cosmist"(반대말은 "Terran") 논쟁에 의해 이루어졌다. 더개리스에 따르면 Cosmist란 더욱 지능적인 종족을 인간의 후계종으로 만들어내기위해 노력한다. 이와 같은 논쟁의 발생은 '의도'의 문제가 초기 사색가들인 "against"들에게 많은 영향을 끼쳤음을 암시한다. 흥미로운 윤리적 문제를 제기하는 이슈들은 다음과 같다. 우리가 만든 시스템이 지능을 갖추었는지를 판정하는 문제 튜링 테스트 인식(Cognition)의 문제 '왜 이러한 시스템을 구별해야 하는가'라는 문제 인공지능을 정도의 문제로 정의할 수 있는가? 이와 같은 시스템들의 자유와 권리 문제 인간이 다른 동물에 비해 '영리'한 것과 같은 방식으로 인공지능도 인간에 비해 '영리'할 수 있는가? 지구상의 어떤 사람보다 더욱 지능적인 시스템을 만드는 문제 이러한 시스템을 만드는 데 있어서 얼마나 많은 안전 장치를 포함시켜야 하는지의 문제 사람의 생각을 대체하기 위해서 얼마만큼의 학습 능력이 필요한지 혹은 (전문가 시스템과 같이) 그와 같은 학습 능력 없이 주어진 일을 할 수 있는지 단일성의 문제 사람의 일자리와 업무에 미치는 영향. 이 문제는 아마도 자유 무역 체제 하에서 발생하는 문제와 유사할 수도 있다. 언어 유명인사 지능적 기계 다양한 종류의 지능적 프로그램이 있다. 이들 중 몇 가지 예를 들면 다음과 같다. 알파고 - 바둑 인공지능이다.(이세돌과 대국하였다) Watson - IBM에서 만든 인공지능으로, 종류가 다양하며 의학, 금융, 방송 등에 쓰인다. - 영어로 된 질문에 답변하는 웹 기반 시스템이다. Cyc - 실세계와 논리적 추론 능력에 관련된 광범위한 상식으로 구성된 지식기반 시스템. - 사용자와 대화를 주고받을 수 있는 프로그램. Alan - 사용자와 대화를 주고받을 수 있는 프로그램. ELIZA - 1970년대에 개발된 심리치료사 역할을 하는 프로그램. AM - 1970년대에 더글러스 레넛(Douglas B. Lenat)이 개발한 수학의 개념들을 형식화하는 프로그램. PAM (Plan Applier Mechanism) - 1978년 John Wilensky에 의해 개발된 줄거리 인식 시스템. SAM (Script Applier Mechanism) - 1975년에 개발된 줄거리 인식 시스템. SHRDLU - 1968년에서 1970년 사이에 개발된 초창기 자연 언어 인식 시스템. Creatures - 뉴널넷 두뇌와 정교한 생화학에 기반한 유전코드로 생명체를 탄생시키고 진화시키는 컴퓨터 게임. Eurisko - 휴리스틱으로 구성된 문제 해결 언어. 휴리스틱을 어떻게 사용하며 변경해야 할지에 대한 휴리스틱을 포함하고 있다. 1978년 더글러스 레넛이 개발. X-Ray Vision for Surgeons - 매사추세츠 공과대학교 의학 비전(MIT Medical vision) 연구팀이 개발. 심심이 - 한국어로 대화를 주고받을 수 있는 프로그램. 사용자에 의한 학습이 가능하도록 하여 대중적으로 성공. 2002년 최정회에 의해 개발.[144][145] 인공지능 연구가 전 세계에는 수많은 인공지능 연구가들이 있다. 여기서는 인공지능 분야에 많은 기여를 한 연구자들을 소개한다. 마빈 민스키 볼프강 발스터(Wolfgang Wahlster) 존 매카시 더글러스 레넛(Doug Lenat) 로저 섕크 앨런 튜링 라지 레디(Raj Reddy) 테리 위노그래드(Terry Winograd) 로드니 브룩스(Rodney Brooks) 스튜어트 러셀(Stuart Russell) 몇몇 컴퓨터 과학 연구가들은, "인공지능"이라는 용어가 지금까지 이 연구 분야에서 이룩한 많은 업적과 "지능"이라는 일반적인 용어사이에서 큰 불일치를 초래하기 때문에 좋지 못한 용어라고 여겨진다. 이 같은 문제는 대중과학작가들과 케빈 워릭(Kevin Warwick)과 같이 현 상태로는 불가능한 혁신적인 인공지능 연구 성과에 대한 기대를 불러일으키는 사람들에 의해서 심화되고 있다. 이 같은 까닭으로 인공지능과 관련된 분야에서 일하는 많은 연구자들이 자신들은, 인지 과학, 정보학, 통계추론 또는 정보공학과 관련된 연구를 하고 있다고 이야기한다. 그러나 현재 진보는 이루어지고 있고, 오늘날 인공지능은 전 세계 수많은 산업 시스템에서 작동하고 있다. 오늘날 실세계의 인공지능 시스템에 관해 더 자세한 내용을 보려면 와이어드지의 기사[146]를 참고하라. 관련 서적 김재인. 《인공지능의 시대, 인간을 다시 묻다》. 동아시아. 2017년. ISBN 9788962621976 같이 보기 인공의식 일반 게임 플레잉 알파-베타 가지치기 수퍼인텔리전스(en:Superintelligence, 초지능) 오메가 포인트(en:Omega Point) 지능폭발(en:Intelligence explosion) 원시반본(原始反本) 각주 외부 링크 - 인공지능을 다룬 명작 영화들을 소개하며, 주제별로 묶어 현재와 미래에 대한 질문을 던진다. — 한국 최대의 인공지능 정보 구축 사이트 - KAIST 인공지능 연구실로 다양한 연구 과제와 진행 상태를 볼 수 있다. at Curlie 분류:사이버네틱스 분류:형식과학 분류:기술과 사회 분류:계산 신경과학 분류:이머징 테크놀로지 분류:컴퓨터 과학의 미해결 문제
https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B8%EA%B3%B5%EC%A7%80%EB%8A%A5
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 778, 1123, 1803, 2517, 3551, 4233, 4612, 5186, 5333, 5771, 6100, 6399, 6699, 6830, 7734, 7770 ], "plaintext_end_byte": [ 763, 1122, 1802, 2516, 3550, 4232, 4611, 5185, 5332, 5756, 6099, 6366, 6698, 6803, 7677, 7769, 7858 ] }
Miten pitkiä tekstiviestit olivat alunperin korkeintaan?
Tekstiviesti
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 81 ], "minimal_answers_end_byte": [ 93 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Tekstiviestit (lyhenne SMS, [1]) ovat lyhyitä viestejä (alun perin enintään 160 merkkiä), joita lähetetään matkapuhelinverkossa tyypillisesti matkapuhelimesta toiseen. Viestit välitetään tekstiviestikeskuksen kautta, joka pitää viestin tallessa, kunnes kohdematkapuhelin on taas verkossa. Tekstiviestit synnyttivät täysin uudenlaisen kulttuurin 1990-luvun loppupuolella, kun ihmiset pystyivät lähettämään toisilleen nopeita tiedonantoja ilman soittamista. Viestejä oli mahdollista lähettää ja lukea kellonajasta riippumatta. Tekstiviestien rajoitetun pituuden takia syntyi uusia lyhenteitä, jotkut niistä ovat päässeet normaalikirjoitukseenkin asti. Tekstiviestit muistuttavat eräiltä osin Internetin sähköpostia ja pikaviestejä. Syntyhistoria Tekstin siirtäminen radioyhteyden avulla ei ole sinänsä kovin uutta, sillä viestejä välitettiin kirjain kerrallaan Morse-koodilla jo 1800-luvun lopussa, kun ensimmäisiä langattomia yhteyksiä pystyttiin muodostamaan. Tuoreempi esimerkki GSM:ää edeltävältä ajalta on hakulaitteiden näyttöön välitettävä aakkosnumeerinen tieto. Kun GSM-järjestelmää alettiin yhteiseurooppalaisena hankkeena suunnitella 1980-luvun alussa, oli elektroniikka saavuttanut tason, jossa pienet vähän virtaa kuluttavat tekstinäytöt olivat mahdollisia ja mikroprosessoritekniikan avulla radiolaitteisiin pystyttiin integroimaan tarpeeksi älykkyyttä uusien mutkikkaidenkin toimintojen toteuttamiseksi. Tarvittiin vain oivallusta ja tahtoa ottaa myös tekstiviestintä osaksi matkapuhelinjärjestelmää. Lisäksi se piti tehdä järkevällä tavalla teknisesti ja osata ottaa huomioon, että paitsi tekstiviestien vastaanotto (kuten hakujärjestelmissä), myös sanoman kirjoittaminen matkapuhelimella tuli olla mahdollista. Suomessa on levinnyt käsitys, että tekstiviestin keksi teleinsinööri Matti Makkonen. Käsitys lähti leviämään, kun Helsingin Sanomien Kuukausiliite vuonna 2002 kertoi Makkosen ja kahden suomalaisen kollegan keskustelusta kööpenhaminalaisessa pizzeriassa. Miettiessään sovelluksia kehitteillä olevalle digitaaliselle matkapuhelintekniikalle he olivat alkaneet pallotella ajatusta tekstimuotoisista viesteistä, joita lähetettäisiin puhelimesta toiseen. Tosiasiassa tekstimuotoinen viestinvälitys oli käytettävissä erilaisissa järjestelmissä jo aiemmin, eikä tekstiviestille voi nimetä yksittäistä keksijää. Makkonen on itse koettanut vähätellä rooliaan tekstiviestin keksimisessä.[2] Vuonna 1984 Pohjoismaat esittivät silloin kehitteillä olevaan GSM-järjestelmään tekstiviestiominaisuutta. Aluksi asia tuotiin J. Audestadin (Norja) vetämään GSM WP3 -alatyöryhmään. Vuoden 1985 helmikuussa GSM-päätyöryhmässä käsiteltiin tekstiviestipalvelua WP3:n työn (GSM Doc 90/84) sekä toisaalta Saksan ja Ranskan omasta yhteistyöstä syntyneiden ehdotusten (GSM Doc 19/85) pohjalta. Sen jälkeen SMS (Short Message Service) tuli osaksi GSM-spesifikaatioita vielä samana vuonna (GSM Doc.28/85) perustuen Saksan ja Ranskan ehdottamaan tekniikkaan, jossa viesti kulkee puhelimen signalointikanavalla ja on siten vastaanotettavissa vaikka puhelun aikana. Valittu menetelmä rajoitti viestipaketin pituuden 160 merkkiin. Suomalaiset edistivät tekstiviestiä sen syntyvaiheessa pohjoismaisten matkapuhelintyöryhmien kautta. Heidän ideansa johti kuitenkin valitun välitystekniikan osalta Pohjoismaiden esittämään toteutumatta jääneeseen kehityshaaraan (ns. Message Handling System -perustainen vaihtoehto). Seuraavassa vaiheessa, eli vuodesta 1987 eteenpäin, SMS-kehitys siirtyi GSM-päätyöryhmästä pieneen DGMH-ryhmään (Drafting Group Message Handling), jossa varsinainen tekninen tekstiviestispesifikaatio tehtiin norjalaisen puheenjohtajan vetämänä. Silloin määriteltiin mm. palveluperiaatteet, verkkoarkkitehtuuri ja järjestelmän toiminnallisuus SMS:n osalta. Aktiivisimpia maita tässä työssä olivat Suomi, Norja ja Englanti. Viimeisessä vaiheessa SMS:ään kehitettiin vielä lisäominaisuuksia kuten vastaajaviestistä ilmoittavat kuvakkeet, yksinkertaiset väri- ja kuvaominaisuudet sekä pitkät tekstiviestit. Tuolloin DGMH:n puheenjohtaja oli englantilainen. Ensimmäinen tekstiviesti uskotaan lähetetyn joulukuussa 1992 tietokoneelta matkapuhelimeen Vodafonen GSM-verkkoon Isossa-Britanniassa. Kyseessä oli verkon SMS-ominaisuuden testaus. Suomessa tekstiviesti tuli matkapuhelinasiakkaiden käyttöön vuoden 1994 aikana, mutta ensin vain verkosta puhelimeen päin. Vuonna 1995 saattoi myös puhelimesta näppäillä tekstiviestejä. Yleisimmät matkapuhelimet osaavat ketjuttaa viestejä siten, että jos viesti on yli 160 merkkiä pitkä, se jaetaan osiin ja lähetetään 160 merkin osissa. Jos vastaanottava puhelin osaa käsitellä pitkiä viestejä, ne näkyvät sellaisenaan normaalisti. Muussa tapauksessa viesti näytetään useana erillisenä viestinä. Verkossa pitkät tekstiviestit jaetaan 160 merkin pituuden mukaisesti, ja myös laskutetaan aina alkavan 160 merkin mukaisesti, vaikka viesti puhelintekniikan edistyttyä lähtee ja tulee vastaanottajalle näkyviin yhtenä pitkänä viestinä. Uusi kehittyvä tekstiviestinnän muoto on vuorosuuntainen pikaviestintä Internetiin kytketyn ohjelmistosovelluksen ja matkaviestimien välillä. Nykyisin liittymät tarjoavat myös rajattomia tekstiviestimääriä. Tämä on osittain syynä nuorten lisääntyneeseen tekstiviestien lähettelyyn; Pew Research Center -tutkimuslaitoksen tekemän tutkimuksen mukaan jopa kolmannes yhdysvaltalaisista nuorista lähettää päivässä yli 100 tekstiviestiä. Lisäksi noin 87% nuorista nukkuu matkapuhelimensa vieressä (moni nuori käyttää puhelinta herätyskellona).[3] Liiketoiminta Tekstiviestit ovat erittäin kannattavaa teletoimintaa, sillä niistä voidaan veloittaa saman verran kuin minuutin puhelusta, vaikka se varaa tietoliikennekaistaa vain osan minuutin kestävästä matkapuhelusta. Erityisesti nuorille on ryhdytty tarjoamaan matkapuhelinliittymiä, joissa painottuu tekstiviestien suuri määrä. Henkilökohtaisen viestinnän lisäksi tekstiviestejä käytetään myös automatiikan ohjaamiseen teollisuudessa ja kiinteistöpalveluissa. Tekstiviestillä on mahdollista käynnistää esimerkiksi kiinteistön lämmitysjärjestelmä vaikkapa vapaa-ajan asunnoilla. Yhteiskunnallinen vaikuttaminen Tekstiviesteillä on alkanut olla myös yhteiskunnallista merkitystä. Tekstiviesti on viesti, joka voidaan todentaa esimerkiksi telexin tapaan, joten se olemassaolon kiistäminen myöhemmin on lähes mahdotonta, koska IMEI-tunnukset yksilöivät matkapuhelimet ja SIM-kortit matkapuhelinsopimuksen. Tekstiviestejä on käytetty myös vaalivaikuttamiseen ja suoran kansalaistoiminnan järjestäytymiseen. Tekstiviestin tulevaisuus Vaikka tekstiviestien lähettäminen on maailmanlaajuisesti yhä kasvussa, etenkin kehittyvillä markkinoilla, siihen kohdistuu enenevää kilpailua muiden tekstipohjaisten viestipalvelujen suunnalta. Niin sanottua tekstiviestin kuolemaa on ennustettu jo useampia kertoja, mutta toistaiseksi mitään ratkaisevaa käännettä ei maailmanlaajuisesti ole tapahtunut.[4] Suomessa sen sijaan Viestintävirasto ilmoitti syksyllä 2013, että suomalaisten lähettämien tekstiviestien määrä oli ensimmäistä kertaa kääntynyt laskuun. Viestien määrä pieneni vuoden alussa 145 miljoonalla, kokonaismäärän ollessa noin 2,5 miljardia. Sama kehitys on nähtävissä muissakin Pohjoismaissa.[5] Tekstiviestin vahvuutena on edelleen se, että kaikissa matkapuhelimissa on lähtökohtaisesti valmius tekstiviestien lähettämiseen ja vastaanottoon. Katso myös Multimediaviesti Lähteet Aiheesta muualla Check date values in: |date= (help) Luokka:Langaton viestintä Luokka:Puhelintekniikka Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
https://fi.wikipedia.org/wiki/Tekstiviesti
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 243, 4533, 7291, 10090, 12503, 13260, 15611, 17363, 18043, 18723, 21506, 22864, 25740, 29758, 31394, 32987, 34011, 37455, 40337, 44196, 47074, 50616, 52614, 55257, 57203, 58755, 61955, 63833, 65649, 66550, 67915, 69374, 69838, 70331, 71814, 72323, 72805, 73818, 74241, 74436, 74724 ], "plaintext_end_byte": [ 242, 4532, 7290, 10089, 12502, 13237, 15610, 17362, 18042, 18605, 21505, 22863, 25739, 29682, 31393, 32986, 34010, 37370, 40336, 44046, 47073, 50511, 52613, 55256, 57170, 58754, 61885, 63832, 65648, 66524, 67861, 69306, 69768, 70323, 71693, 72109, 72779, 73798, 74214, 74416, 74690, 74929 ] }
అమెరికా దేశ అధికారిక భాష ఏది?
అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
"అమేరికా" ఇక్కడికి దారిమార్పు చెందుతుంది. ఇతర వాడుకల కొరకు అమెరికా (అయోమయ నివృత్తి) చూడండి. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు (యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా) లేదా ఉత్తర అమెరికా అనునది అమెరికా ఖండములో లోని అట్లాంటిక్ మహాసముద్రము నుండి పసిఫిక్ మహాసముద్రము వరకు విస్తరించి ఉన్న దేశము. దీనికి ఉత్తరాన కెనడా, దక్షిణాన మెక్సికో దేశాలతో భూసరిహద్దు మరియు అలాస్కా వద్ద రష్యాతో సముద్ర సరిహద్దు ఉంది. అమెరికా, 50 రాష్ట్రాల గణతంత్ర సమాఖ్య. సంయుక్త రాష్ట్రాల రాజధాని వాషింగ్టన్ డి.సి.. ఉత్తర దిశలో కెనడా దేశం, తూర్పు దిశలో అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం, దక్షిణ దిశలో మెక్సికో మరియు పడమట పసిఫిక్ మహాసముద్రం ఈ దేశానికి సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. వాయవ్యంలో కెనడా సరిహద్దులలో రష్యా దేశానికి తూర్పున అట్లాంటా రాష్ట్రం ఉంది దీనికి పడమరలో బెర్లింగ్ స్ట్రైట్ ఉంది. ఈ దేశానికి చెందిన హవాయ్ రాష్ట్ర ద్వీపసమాహారం పసిఫిక్ సముద్ర మధ్యలో ఉంది. ఈ దేశం ఆధీనంలో పసిఫిక్, మరియు కరేబియన్ సముద్ర మధ్యలో పలు యూనియన్ ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. 3.79 మిలియన్ చదరపు మైళ్ళు (9.83 మిలియన్ కి.మీ2) వైశాల్యం మరియు 314 మిలియన్ల ప్రజలను కలిగి ఉన్న అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు వైశాల్యంలో ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది. అలాగే వైశాల్యం మరియు జనసంఖ్యలో కూడా ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది. అత్యధిక సంప్రదాయ వైవిధ్యం, అత్యధిక భాషలు మాట్లాడే ప్రజలు కలిగిన దేశంగా ప్రత్యేకత సంతరించుకున్న దేశంగానే కాక అనేక దేశాల నుండి వచ్చి స్థిరపడిన వలసదారులు కలిగిన దేశాలలో ఒకటిగా గుర్తింపు కలిగి ఉంది. 37 లక్షల చదరపు మైళ్ల (95 లక్షల చదరపు కిలోమీటర్లు) విస్తీర్ణముతో అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు (అన్ని రాష్ట్రాలు మరియు ప్రాంతాలతో కలిపి) వైశాల్యములో మూడవ లేదా నాలుగవ అత్యంత పెద్ద దేశము (చైనా వైశాల్యము లెక్కపెట్టడములో దాని వివాదాస్పద ప్రాంతాలను గణనలోకి తీసుకునే దాన్ని బట్టి అమెరికా మూడవదో లేక నాలుగవదో అవుతుంది). 30 కోట్లకు పైగా జనాభాతో ప్రపంచములో అత్యధిక జనాభా కలిగిన మూడవ దేశము. ప్రస్తుత అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలుగా పిలువబడుతున్న నేలపై 15,000 సంవత్సరాల నుండి ఆసియా నుండి వలస వచ్చిన పాలెయోఇండియన్లు ఆదివాసీ ప్రజలు నివాసము ఏర్పరుచుకొన్నారు. అప్పటి నుండి స్థానిక అమెరికన్ సంతతి వారు అధికంగా క్షీణిస్తూ వచ్చింది. యురేపియన్ల వలసలు కొనసాగుతున్న సమయంలో యురేపియన్లతో ఒప్పందాలు జరిగే సమయంలో ప్రబలిన అంటు వ్యాధులు ఈ క్షీణతకు ఒక కారణం. స్వయంగా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు అట్లాంటిక్ సముద్రతీరాన ఉన్న 13 బ్రిటిష్ వలసదారుల కాలనీలతో ఆరంభం అయింది. 1776 జూలై 4 కాంటినెంటల్ కాంగ్రెస్ ప్రతినిధులు నిర్ణయాధికారం మరియు సామ్రాజ్య విస్తరణ సూచిస్తూ స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించారు. అమెరికన్ తిరుగుబాటు రాష్ట్రాలు అమెరికన్ స్వాతంత్ర్యోద్యమం పేరిట బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యం మీద విజయం సాధించారు. ఇది మొదటి కాలనీయుల స్వాతంత్ర్య యుద్ధంగా గుర్తింపు పొందింది. ప్రస్తుత అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు1787 సెప్టెంబరు 17 న రూపు దిద్దుకుంది. తరువతి సంవత్సరం బలమైన కేంద్రప్రభుత్వం కలిగిన ప్రత్యేక రిపబ్లిక్ గా ఆమోదం పొందింది. తరువత 1791న ప్రాథమిక పౌర హక్కులు మరియు స్వేచ్ఛలు గురించి అనేక హామీలు ఇస్తూ ప్రజలకు 10 రాజ్యాంగ సవరణలతో హక్కుల చట్టం అమలైంది. 19వ శతాబ్దంలో ఉత్తర అమెరికా విస్తరణ చేపడుతూ బలమైన కార్యచరణ మొదలు పెట్టింది. ఫ్రాన్స్ నుండి లూసియానా ప్రాంతం స్పెయిన్ నుండి ఫ్లోరిడా ప్రాంతం కోరుతూ స్థానిక జాతులను వేరు ప్రదేశాలకు తరలించింది. యుద్ధం ద్వారా సగం మెక్సికోను స్వాధీనం చేసుకుని 1845లో రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టెక్సాసును తనతో ఐక్యం చేసుకుంది. 1867లో రష్యా నుండి అలాస్కాను కొనుగోలు చేసింది. ఆరంభకాల సామ్రాజ్య విస్తరణలో భాగంగా దక్షిణప్రాంతపు వ్యవసాయ బానిసలు- ఉత్తర ప్రాంతపు ఉత్తర ప్రాంతంలో ఉన్న ఫ్రీ సాయిల్ పారిశ్రామికుల ప్రతినిధుల మధ్య చెలరేగిన వివాదాలు అమెరికన్ ప్రజోద్యమానికి దారితీసాయి. ఉత్త్ర ప్రాంతీయుల విజయంతో యూనియన్ తిరిగి స్థాపించబడి అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల రాజ్యంగ సవరణలో 13వ దిద్దుబాటుకు దారితీసాయి. పీఠభూమి ఇండియన్ల యుద్ధం మిగిలిన స్థానిక జాతులను తిరిగి పరిమిత ప్రదేశాలకు తీసుకు వచ్చింది. తరువాత కాంగ్రషన్ నిర్ణయంతో హవాయి రిపబ్లిక్ కూడా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలతో ఐక్యం అయింది. స్పానిష్ అమెరికన్ యుద్ధానంతరం జరిగిన ఒప్పందం ప్యూర్టో రికో మరియు గ్యూం ఒదులు కోవడంతీఓ ముగిసింది. 19వ శతాబ్ధపు చివరికి అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల జాతీయ ఆదాయం ప్రపంచంలో మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. స్పానిష్ అమెరికన్ యుద్ధం మరియు మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం దేశ ఆర్థిక శక్తి మరియు అంతర్జాతీగా సైనిక శక్తిని వెలుగులోకి తీసుకు వచ్చింది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం నుండి అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు అవతరించాయి. అలాగే ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలిలో శాశ్వత సభ్యత్వం మరియు అణుశక్తిని కలిగి ఉన్న మొదటి దేశంగా గుర్తింపును పొందింది. ప్రపంచంలో శక్తివంతమైన దేశంగా అవతరించడానికి సోవియట్ యూనియన్తో జరిగిన అస్పష్టమైన యుద్ధంలో చివరకు సోవియట్ అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలను ఏకైక శక్తివంతమైన దేశంగా అంగీకరిస్తూ పోటీ నుండి వైదొలగింది. సుమారు $15.1 ట్రిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల జిడిపి అభివృద్ధితోతో యు.ఎస్ ఆర్థిక సంపద ప్రపంచంలో బృహత్తర జాతీయ సంపదగా గుర్తింపు పొందింది. దేశం అంతర్జాతీయ జిడిపి మరియు కొనుగోలు శక్తిలో 19% కలిగి ఉంది. తలసరి ఆదాయంలో అంతర్జాతీయంగా 6% స్థానంలో ఉంది. దేశాదాయంలో 41% తన అంతర్జాతీయ సైనిక ఖర్చు పెడుతుంది. అమెరికన్ సైనిక శక్తి ఆర్థికపరంగా, రాజకీయంగాపరంగా మరియు సంస్కృతిక్ పరంగా అంతర్జాతీయంగా అగ్రస్థానంలో ఉంది. 19వ మరియు 20వ శతాబ్దములలో అమెరికా యొక్క సైనిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక మరియు రాజకీయ ప్రాభవము క్రమక్రమముగా పెరిగింది. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం చివర సోవియట్ సమాఖ్య పతనముతో అమెరికా నేటి ప్రపంచములో ఏకైక అగ్రరాజ్యముగా అవతరించింది. నేడు ప్రపంచ వ్యవహారాలలో అమెరికా ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తున్నది. నామకరణం క్రీ. శ. 16వ శతాబ్దం ప్రారంభంలోని ప్రముఖ ఇటాలియన్ సాహస యాత్రికుడు అమెరిగో వెస్పూచి పేరు మీదుగా అమెరికా అనే పదం ప్రాచుర్యంలోకొచ్చింది. తరువాత జర్మన్ కార్టోగ్రాఫర్ మార్ట్ వాల్డ్‍సీ ముల్లర్ తన భౌగోళిక చిత్ర పటంలో దీనికి అమెరికా అనే పేరును ప్రతిపాదిస్తూ ప్రపంచపటాన్ని అందించాడు. 1776 జూలై 4న ఈ పదాన్ని మొదటి సారి అధికారికంగా అమెరికా స్వాతంత్ర్య ప్రకటనలో వాడటం జరిగింది. ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు అనే పేరు 1777 నవంబరు 15 నుండి అమల్లోకి వచ్చింది. దైనందిన వ్యవహారాల్లో ఈ దేశాన్ని యు. ఎస్. ఎ., యు. ఎస్., అమెరికా, స్టేట్స్, ఇలా వివిధ పేర్లతో పిలుస్తారు. జూలై నాలుగు వివరణలో 13 రాష్ట్రాల స్వాతంత్ర్య ప్రకటనలో ఈ పేరును యుక్తమైన రీతిగా యునైటెడ్ స్టేట్స్ గా ప్రకటించబడింది. అమెరికా ఖండాన్ని కనుగొన్న యూరోపియన్ నావికుడు క్రిస్టఫర్ కొలంబస్ పేరు మీదుగా గతంలో కొలంబియా అనే పేరు కూడా కొంత కాలం వాడుకలో ఉంది (ప్రస్తుతం ఈ పేరుతో దక్షిణ అమెరికా ఖండంలోని ఒక దేశాన్ని పిలుస్తున్నారు) 1777, నవంబరు 15, జరిగిన రెండవ ఖండాతంత కాంగ్రెస్ మహాసభ కాన్ఫెడరేషన్ యొక్క వ్యాసాల నుండి అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు అన్న పదాన్ని దత్తత తీసుకుంది. 1778 న ఫ్రాంకో-అమెరికన్ ఒప్పందం ఈ దేశాన్ని యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ నార్త్ అమెరికా గా పేర్కొన్నది. 1778 జూలై 11 నుండి పరస్పర చెల్లింపు రసీదులలో యునటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా (అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రం)గా పేర్కొనబడింది. సాధారణంగా పిలవబడే దీని లఘునామం యునటెడ్ స్టేట్స్. యు.ఎస్, యు.ఎస్.ఎ మరియు అమెరికా అనేవి ఇతర లఘు నామాలు. 1700 ల నుండి సామాన్యులు యు ఎస్ ఆఫ్ ఎ అని అంతర్జాతీయంగా స్టేట్స్ అని అంటారు. కొలంబియా అని సాహిత్యంలో, పద్యాలలో పాటల్లో వాడుతుంటారు. ఇది క్రిస్టోబర్ కొంలంబస్ నుండి వచ్చింది. ఈ పేరు కొలంబియా జిల్లాకు పెట్టబడింది. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్ర ప్రజలను స్థిరంగా అమెరికన్ అంటారు. అధికారంగా సంయుక్తరాష్ట్రాలు (యునైటెడ్ స్టేట్స్) అంటున్నా అమెరికా మరియు యు.ఎస్ అని సాధారణంగా అంటుంటారు (యు.ఎస్ ఫోర్స్, అంరికన్ విలువలు ). ఆంగ్లంలో యునైటెడ్ లేకుండా అమెరికా అని అరుదుగా అంటూ ఉంటారు. 1865 నుండి యునైటెడ్ స్టేట్స్ 13వ రాజ్యాంగ సవరణ తరువాత యునైటెడ్ స్టేట్స్ అనే పదాన్ని సంయుక్తరాష్ట్రాలు అనేవి అని బహువచనంగా వాడుతుంటారు. ప్రజోద్యమం తరువాత నుండి ఇప్పటి వరకు వీటిని ఏక వచన రూపంలో వ్యవహరిస్తున్నారు. చరిత్ర స్థానిక అమెరికనులు, ఐరోపా వలసదారులు హిమ యుగం ముందు ఇప్పటి అలాస్కా ప్రాంతం అసియా ఖండంలోని సైబీరియాతో కలుపుతూ సుమారు 1,000 మైళ్లు (1,600 కి.మీ.) పొడవైన భూమార్గం ఉండేది. దీన్ని బేరింగ్ వంతెనగా పిలుస్తారు. ఈ మార్గం గుండా సుమారు 25,000 సంవత్సరాల క్రితం ఆసియా వాసులు చిన్న చిన్న సముదాయాలుగా అమెరికా ఖండానికి వలస వచ్చి వివిధ ప్రాంతాల్లో స్థిర పడి సమాజాలుగా రూపొందారు. వీరు క్రమంగా వ్యవసాయం, కట్టడాల నిర్మాణం వంటి రంగాల్లో ప్రావీణ్యం సంపాదించారు. హిమ యుగాంతాన (దాదాపు 11,000 సంవత్సరాల క్రితం) బేరింగ్ వంతెన సముద్రంలో మునిగిపోవటంతో వీరికి ఆసియా ఖండంతో సంబంధాలు తెగిపోయాయి. తిరిగి ఐరోపాకు చెందిన స్పానిష్ నావికుడు క్రిస్టఫర్ కొలంబస్ 1493, నవంబరు 19న పసిఫిక్ మహా సముద్రంలోని ప్యూర్టో రికో దీవిలో అడుగు పెట్టే వరకూ వీరినీ, వారితో పాటు రెండు అమెరికా ఖండాల ఉనికినీ మిగతా ప్రపంచం మర్చిపోయింది. ఈ కొత్త ప్రపంచానికి క్రమంగా అమెరికా ఖండం అనే పేరు స్థిర పడింది. అనాదిగా అక్కడ స్థిర పడిన ఆసియా సంతతి తెగల వారిని దేశీయ అమెరికన్లు (నేటివ్ అమెరికన్స్) గా పిలవనారంభించారు. ఐరోపావాసుల రాక మొదలయిన కొద్ది కాలానికే వారితో పాటు అమెరికాలో ప్రవేశించిన అంటువ్యాధుల తాకిడికి దేశీయ అమెరికన్లలో చాలా శాతం అంతరించిపోయారు. యు.ఎస్ మూలవాసులని 4000 వేల సంవత్సరాలు మరియు 12 వేల సంవత్సరాల మధ్యకాలంలో ఆసియా నుండి వలస వెళ్ళిన అలాస్కా వాసులని విశ్వసించబడుతున్నారు. కొలంబియన్ ముందు మిసిసిపి సంస్కృతిగా చెప్పబడుతున్న వీరు నాణ్యమైన వ్యవసాయం మరియు గొప్ప నిర్మాణాలు మరియు చిన్న చిన్న సమాజాలు అభివృద్ధి చేసారు. తరువాత యురేపియన్ వలసల కారణంగా దిగుమతి అయిన చిన్న అమ్మవారు వంటి అంటు వ్యాధులు ప్రబలిన కారణంగా మిలియన్ల కొలది యు.ఎస్ మూలవాసులు మరణించారు. ప్రస్తుతం యు.ఎస్ ప్రధాన భూమిగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రదేశం ఒకప్పుడు యు.ఎస్ మూలవాసుల భూమిగా ఉండేది. 1492 లో స్పెయిన్ సామ్రాజ్య ఒప్పందంతో క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ పలు కరేబియన్ ద్వీపాలను కనుగిని ఈ యు.ఎస్ మూలవాసుల వాసులతో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాడు. 1513 ఏప్రిల్ 2, తారీఖున స్పానిష్ వీరుడైన జువాన్ ఫోన్స్ డె లియోన్ తాను లా ఫ్లోరిడా గా పేర్కొన్న ఈ ప్రాంతంలో ఒప్పంద పత్రాల ఆధారంతో ప్రస్తుత యు.ఎస్ ప్రధాన భూమిలో అడుగు పెట్టిన మొదటిన యురేపియన్ అయ్యాడు. తరువాత ప్రస్తుత సంయుక్త రాష్ట్రాల నైరుతి భాగంలో స్పెయిన్ ఒప్పందాల పరంపర ఆరంభం అయింది. ఫ్రెంచి ఉన్ని వ్యాపారులు న్<b data-parsoid='{"dsr":[13784,13801,3,3]}'>యూ ఫ్రాన్స్ పెద్ద పెద్ద సరసుల చుట్టూ స్థావరాలను ఏర్పరచుకున్నారు. చివరకు ఫ్రెంచ్ మెక్సికన్ ఖాంతం దుగువ భాగం లోని ఉత్తర అమెరికాలో అధికభాగం తమ ఆధీనంలోకి తీసుకువచ్చారు. 1607లో మొదటి ఆంగ్లేయ ఒప్పంద స్థావరాలు ప్రస్తుత జేంస్ టన్లో ఉన్న వర్జీనియా కాలనీ పేరుతో ఆవిర్భవించాయి. తరువాత 1620 పిలిగ్రింస్ మరియు ప్లే మౌత్ కాలనూలు స్థాపించారు. ఈ వలసల ప్రవాహ ఫలితంగా 1628 లో మసాచుసెట్స్ బే కాలనీ ఓడను అద్దెకు తీసుకున్నారు. 1610 తరువాత అమెరికన్ ఉద్యమ సమయంలో 50,000 మంది దోషులు బ్రిటన్ అమెరికన్ కాలనీలకు తరలించబడ్డారు. 1614 లో హడ్‍సన్ నదీ ప్రాంతాలలో న్యూ అమ్‍స్టర్‍డాం మరియు మాన్ హట్టన్ తో చేర్చి డచ్ వారు స్థిర నివాసాలు ఏర్పరచుకున్నారు. 1674 డచ్ వారి అమెరికన్ భూములను ఆంగ్లేయులకు వదిలారు. న్యూనెదర్లాండ్ రాష్గ్ట్ర భాగానికి న్యూయార్క్ అని నామకరణం చేసారు. కొత్తగా వచ్చి చేరిన వలసదారులలో మూడింట రెండు వంతుల వారు 1630-1680 మధ్య కాలంలో ప్రత్యేకంగా దక్షిణ ప్రాంతమైన వర్జీనియాకు వచ్చి చేరిన ఒప్పంద కూలీలే. 18వ శతాబ్ధానికి పలు ప్రాంతాలలో ఆఫ్రికన్ బానిసలు ఒప్పంద కూలీలకు ప్రధానవనరు అయ్యారు. 1729 నాటికి కరోలినా విభాగాలు మరియు 1732 నాటికి జార్జియా కాననీలు 13 బ్రిటిష్ కాలనీలు కలసి అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు</b>గా స్థాపించబడింది. పురాతన ఆంగ్లేయుల హక్కుల పట్ల వృద్ధి చెందుతున్న భక్తి మరియు స్వతంత్ర ప్రభుత్వ లక్ష్యంతో అన్ని ప్రాటీయ ప్రభుత్వాలు స్వేచ్ఛాయుతమైన ఎన్నికలను నిర్వహించి రిపబ్లికన్ పార్టీని ఉతేజకరంగా బలపరచాయి. ఆఫ్రికన్ బానిస వ్యాపారం అంతా చట్టబద్ధం చేయబడింది. జననాల శాతం అధికమై మరణాల శాతం క్షీణిస్తూ వలసలను క్రమబద్ధం చేస్తూ దేశంలోని జనసంఖ్య విపరీతంగా వృద్ధి చెందింది. 1730-1740 మధ్య కాలంలో తలెత్తిన క్రైస్తవ మత పునరుద్ధణోద్యమం ప్రజలలోని మతతత్వానికి మరియు మత స్వాత్యంత్రాన్ని నిద్రలేపింది. ఫ్రెంచ్ మరియు ఇండియన్ యుద్ధంలో బ్రిటిష్ సైన్యాలు ఫ్రెంచ్ నుండి కెనడాను కైవశం చేసుకుంది. అయినప్పటికీ ఫ్రాంకోఫోన్ జనం రాజకీయంగా దక్షిణ కాలనీలకు అతీతంగా ఏకాంతంగా నిలిచింది. 13 బ్రిటిష్ కాలనీల నుండి వెలుపలకు పంతబడిన స్థానిక అమెరికన్లను మినహాయించి 13 బ్రిటిష్ కాలనీల జనసంఖ్య 1770 నాటికి 2.6 మిలియన్లకు చేరుకుంది. అమెరికన్లలో బ్రిటిష్ వారు మూడింట ఒక వంతులు, బానిసలుగా తీసుకురాబడిన ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లు ఐదింట ఒక వంతు ఉన్నారు. బ్ర్తిష్ పన్ను విధానాలను అనుసరించి అమెరికన్ కాలనీ వాసులకు గ్రేట్ బ్రిటన్ రాజ్యాంగంలో పాల్గొనే హక్కు ఉండదు. స్వాతంత్ర్యం మరియు విస్తరణ 1760-1770 మధ్య అమెరికమన్ కాలనీలు మరియు బ్రిటిష్ మధ్య తలెత్తిన సంఘర్షణ చివరకు అమెరికన్ తిరుగుబాటు యుద్ధానికి దారి తీసి 1775 నుండి 1781 వరకు యుద్ధం కొనసాగింది. 1775 జూన్ 14 న ది కాంటినెంటల్ కాంగ్రెస్ ఫిలడెల్ఫియాలో సమావేశం అయి జార్జి వాషింగ్టన్ అదేశంతో కాంటినెంటల్ ఆర్మీ పేరుతో సైన్యాన్ని స్థాపించారు. 1776 లో ప్రతి మనిషీ సమానంగా రూపొందించబడ్డాడు అలాగే రద్దు చేయలేని ప్రత్యేకంమైన హక్కులతో అనే తోమస్ జెఫర్సన్ నినాదంతో కాంగ్రెస్ స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించింది. ఆ రోజును ప్రస్తుతం అమెరికన్ స్వాతంత్ర్య దినంగా కొనియాడుతుంది. 1777 నుండి ఆర్టికల్స్ ఆఫ్ కాంఫిడరేషన్ చేత స్థాపించబడిన బలహీన మైన కాంఫిడరల్ ప్రభుత్వం 1789 వరకు కొనసాగింది. ఫ్రెంచ్ మరియు స్పెయిన్ సహాయంతో అమెరికన్ సైనికులు బ్రిటిష్ ను ఓడించిన తరువాత గ్రేట్ బ్రిటన్ అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల స్వాతంత్ర్యం మరియు మిసిసిపి నది పడమట దిశ వరకు ఉన్న అమెరికన్ స్వయం ప్రతిపత్తిని గుర్తించింది. 1787 లో రాజ్యాంగ సమావేశాలు జరిపిపన్నులను విధించ కలిగిన బలమైన ఫెడరల్ ప్రభుత్వ స్థాపన చేయాలని కోరుకున్నారు. తరువాత 1788 లో సంయుక్త రాష్ట్రాల రాజ్యాంగం ఏర్పడి అలాగే 1789లో రిపబ్లికన్ మొదటి సెనేటర్, ప్రతినిధుల భవనం మరియు ప్రెసిడెంట్ జార్జ్ వాషింగ్టన్ కార్యాలయం రూపుదిద్దుకుంది. 1791లో హక్కుల చట్టం, అసహ్యకరమైన వ్యక్తి స్వతంత్ర నిషేధం మరియు చట్ట బద్ధమైన రక్షణ హామీ వంటివి స్వీకరించబడ్డాయి. బానిసత్వం పత్ల విధానాలలో మార్పు వచ్చింది. రాజ్యాంగంలోని ఒక చట్టం అట్లాంటిక్ బానిస చట్టానికి 1808 వరకు మాత్రమే రక్షణ కలిగించింది. 1780-1804 ల మధ్య కాలంలో ఉత్తర రాష్ట్రాలు దక్షిణ ప్రాంతాన్ని విచిత్ర విధానాల రక్షకులు</b>గా విడిచి పెట్టి బానిస వ్యాపారాన్ని రద్దు చేసింది. 1800 లలో ఆరంభమైన రెండవ చైతన్యం బానిసత్వ వ్యాపార రద్దు, తేదీ వారీగా భూముల కొనుగోలు వంటి వివిధ సాంఘిక సంస్కరణలకు దారితీసింది. పడమటి దిశగా రాజ్య విస్తరణలో అమెరికన్లు వెలిబుచ్చిన ఆత్రత పలు ఇండియన్ యుద్ధాల పరంపరకు దారి తీసింది. 1803 లో ప్రెసిడెంట జెఫర్సన్ నాయకత్వంలో ఫ్రెంచ్ అక్రమిత భూమి అయిన ల్యూసియానా కొనుగోలు చేయడంతో దేశ విస్తీర్ణం రెండితలుగా పెరిగింది. 1812 లో అనేక ఫిర్యాదులు బ్రిటన్ మీద యుద్ధం ప్రకటించడం యు.ఎస్ జాతీయతను బలపరిచింది. యు.ఎస్ సైన్యం ఫ్లోరిడా మీద జరిపిన వరుస దాడిల కారణంగా 1819లో స్పెయిన్ మరియు ఇతర అఖాతం అక్రమిత ప్రదేశాల స్వంతదారులు సముద్రతీర ప్రాంతాలను వదిలి వెళ్ళేలా చేసాయి. 1845 లో టెక్సాస్ సంయుక్తరాష్ట్రాలతో ఐక్యం అయింది. 1846 లో బ్రిటన్ తో జరిగిన ఒరెగాన్ ఒప్పందం ప్రస్తుత వాయవ్య అమెరికా యు.ఎస్ ఆధీనంలోకి రావడానికి దారి తీసింది. మెక్సికన్ అమెరికన్ యుద్ధంలో యు.ఎస్ విజయం 1848లో కాలిఫోర్నియా మరియు ప్రస్తుత మరింత వాయవ్య అమెరికా యు.ఎస్ ఆధీనంలోకి రావడానికి కారణం అయింది. 1848-1849 మధ్య జరిగిన కలిఫోర్నియా గోల్డ్ రష్ (కలిఫోర్నియా బంగారు అంవేషణ) మరింత పడమర దిశ వలసలకు ప్రోత్సాహం అందించింది. కొత్త రైల్వే మార్గాలు స్థిరనివాసుల పునరావాసం మరియు స్థానిక అమెరికన్లతో సంఘర్షణలకు దారి తీసింది. 50 సంవత్సరాల కాలం 40 మిలియన్లకు పైగా అమెరికన్ బర్రెలు లేక దున్న పోతులు తోలు మరియు మాంసం కొరకు వధించబడిన తరువాత రైలు మార్గాల విస్తరణ సులువు చేసింది. స్థానిక ఇండియన్ల ప్రధాన వనరు అయిన బర్రెల మందలు కోల్పోవడంతో ఇండియన్ల అస్థిత్వానికి మరియు అనేక స్థానిక సంస్కృతులకు కోలుకోలేని దెబ్బ తగిలింది. అంతర్యుద్ధం మరియు పరిశ్రమీకరణ స్వతంత్ర రాష్ట్రాలు మరియు బానిసల మధ్య ఉన్న ఉద్రిక్తతలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మరియు ఫెడరల్ ప్రభుత్వం మధ్య సంబంధాలు వివాదాలను శిఖరాగ్రానికి చేర్చింది. 1860 నాటికి రిపబ్లికన్ పార్టీ సభ్యుడూ తీవ్ర బానిసత్వ వ్యతిరేకి అయిన అబ్రహాం లింకన్ ప్రెసిడేంట్ గా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. ఆయన పదవీ స్వీకరం చేసే లోపల ఏడు బానిసత్వ ఆదరణ రాష్ట్రాలు ఫెడరల్ ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తున్న చట్టవ్యతిరేక కార్యక్రమానను వ్యతిరేకిస్తూ వేర్పాటు తీర్మానం అలాగే కాంఫిడరేట్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా రూపుదిద్దే తీర్మానం చేసాయి. ఫోర్ట్ సంటర్ మీద కాంఫిడరేట్ దాడితో అంతర్యుద్ధం ఆరంభం అయింది. అంతే కాక మరి నాలుగు రాష్ట్రాలు కాంఫిడరసీతో చేతులు కలిపాయి. 1863 లో కాంఫిడరసీ లోని బానిసలకు విముక్తి చేస్తూ ఇస్తూ లింకన్ ప్రకటన జారీ చేసాడు. 1865 లో యూనియన్ విజయం తరువాత యు.ఎస్ రాజ్యాంగం మూడు సవరణలను చేసి బానిసలుగా ఉన్న సుమారు నాలుగు మిలియన్లు ఉన్న ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లకు విడుల ఇవ్వడానికి నిశ్చయించుకుని వారిని పౌరులుగా చేసి వారికి ఓటు హక్కును ఇచ్చింది. యుద్ధం మరియు దాని స్పష్టత ఫెడరల్ ను తగినంత శక్తివంతం చేసింది. అమెరికన్ చరిత్రలో ఈ యుద్ధ ఫలితంగా 620,000 మంది సైనికులు ప్రాణాలు కోల్పోవడం వలన ఈ యుద్ధం మరణాత్మమైన సంఘర్షణగా మిగిలి పోయింది. యుద్ధానంతరం అబ్రహాం లింకన్ కాల్పులకు గురి అయిన తరువాత దక్షిణ రాష్ట్రాలను తిరిగి సమైక్యం లక్ష్యంగా కొత్తగా విముక్తి పొందిన బానిసల హక్కులకు హామీ ఇస్తూ రిపబ్లికన్ విధానాల పునర్నిర్మాణానికి పూనుకుంది. 1876 అధ్యక్ష ఎన్నిక తరువాత తలెత్తిన వివాదాలకు 1877 నాటి రాజీతో తరువాత ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ల కొరకు జిం క్రో లాస్ పునర్నిర్మాణం చేయడంతో ముగింపుకు వచ్చింది. ఉత్తర భూములు నగరాలుగా రూపుదిద్దుకోవడంతో దక్షిణ ప్రాంతాల నుండి క్రమపచ లేని సరికొత్త వలసల ప్రవాహానికి దారి తీసింది. తూర్పున ఉన్న ఐరోపా దేశాన్ని పారిశ్రామికీకరణ చేయడాన్ని వేగవంతం చేసింది. 1929 వరకు కూలీలను అందిస్తూ అమెరికన్ సంస్కృతిని మారుస్తూ వలసదారుల అల కొనసాగింది. వేగవంతమైన ఆర్థికాభివృద్ధి ప్రజోపయోగ నిర్మాణాల (ఇంఫ్రాస్టక్చర్) అభివృద్ధికి దారి తీసింది. 1867 లో రష్యా నుండి అలాస్కాను కొనుగోలు చేయడంతో దేశ విస్తరణ పూర్తి అయింది. 1890 లో జరిగిన ది వూండెడ్ నీ మాస్‍క్రీ నరమేధం ఇండియన్లతో జరిగిన ప్రధాన సైనిక యుద్ధంగా మిగిలిపోయింది. పసిఫిక్ రాజ్యం హవాయి దేశీయమైన రాజరికం 1893 లో అమెరికన్ వాసుల నాయకత్వంలో జరిగిన ఆకస్మిక తిరుగుబాటుతో త్రోసివేయబడింది. 1998 లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ తమ పక్కన ఉన్న సముద్ర ద్వీపాలను (ఆర్చియోపిలాగో) ను తమతో ఐక్యం చేసుకుంది. స్పానిష్ -అమెరికన్ యుద్ధ విజయం అదే సంవత్సరంలో సంయుక్త రాష్ట్రాల శక్తిని ప్రపంచానికి తెలియజేయడమే కాక ప్యూర్టో రికో, గ్వాం మరియు ఫిలిప్పైన్ అనుసంధానానికి దారి తీసింది. తరువాత 50 సంవత్సరాలకు ఫిలిప్పైన్స్ స్వతంత్రం పొందింది. ప్యూర్టో రికో, గ్వాం మాత్రం అమెరికన్ యూనియన్ ప్రదేశంగా మిగిలి పోయింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం అణిచివేత మరియు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం 1914 లో మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తలెత్తిన తరువాత సంయుక్తరాష్ట్రాలు తటస్తంగా మిగిలి పోయింది. బ్రిటిష్ మరియు ఫ్రెంచి వారి పట్ల అనేక మంది అమెరికన్లు సానుభూతి వ్యక్తం చేసారు. అయినప్పటికీ అనేక మంది మధ్యలో తలదూర్చడాన్ని వ్యతిరేకించారు. 1917 నాటికి సంయుక్తరాష్ట్రాలు కూడా యుద్ధంలో పాల్గొన్నాయి. అమెరికన్ విదేశీ సైన్యాలు కేంద్ర శక్తికి వ్యతిరేకంగా తిరగడానికి సహకరించాయి. యుద్ధానంతరం సెనేట్ ఐక్య రాజ్య సమితిని స్థాపించిన ర్సైల్లెస్ ఒడంబడికని ధ్రువీకరించ లేదు. దేశం ఏకపక్ష విధానాలను, ఒంటరి పరిమితులను అనుసరించారు. 1920లో స్త్రీల హక్కుల ఉద్యమం విజయం సాధించి స్త్రీల ఓటు హక్కును ప్రతిపాదిస్తూ రాజ్యాంగ సవరణలకు దారితీసింది. గొప్ప వత్తిడికి కారణమైన<b data-parsoid='{"dsr":[22053,22076,3,3]}'>రోరింగ్ ట్వెంటీస్ గర్జన 1929 వాల్ స్ట్రీట్ కుప్పకూలడంతో ముగింపుకు వచ్చింది. 1932లో ఫ్రాంక్లిన్ డి. రూజ్వెల్ట్ ప్రెసిడెంట్‍గా ఎన్నిక అయిన తరువాత సంఘ రక్షణ విధానంతో కూడిన ఆర్థిక రంగంలో ప్రభుత్వం జోక్యం చేయడానికి అవసరమైన వరుస విధానాలకు సంబంధించిన కొత్త ప్రతిపాదనకు స్పందించాడు. మధ్య భూములలో రేగిన దుమ్ము కారణంగా 1930 నాటికి అనేక వ్యవసాయ సమూహాలను పేదరికంలో ముంచెత్తి అలాగే పదమటి వైపు వలసల అల లేవడానికి ప్రోత్సాహాన్ని అందించాడు. 1939 సెప్టెంబరులో జర్మనీ పోలెండ్ మీద దండెత్తే వరకు సంయుక్త రాష్ట్రాలు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో తటస్తంగానే ఉండి పోయింది. తరువాత 1941 నుండి సహాయ దేశాలకు కావలసిన వస్తువులను ఋణంగాను- అద్దెకు ఇచ్చే ప్రణాళిక ద్వారా అందిస్తూ యుద్ధకార్యంలో పాలు పంచుకుంది. 1941 డిసెంబరు 7 న జపాన్ సామ్రాజ్యం పీర్ల్ హార్బర్ వద్ద హటాత్తుగా దాడి చేసిన తరువాత సంయుక్తరాష్ట్రాలు సహాయ దేశాలతో అలీన దేశాలకు వ్యతిరేకంగా చేతులు కలిపి అలాగే వేలకొలది జపానీ అమెరికన్లను ఖైదు చేసింది. యుద్ధంలో పాలగొనడం పెట్టుబడులను మరియు పారిశ్రామిక శక్తికి ప్రోత్సాహం అందించింది. ప్రధాన యోధుల మధ్య సంయుక్తరాష్ట్రాలు మాత్రమే సంపన్న దేశం అయింది. నిజంగా యుద్ధ కారణంగా పేదరికంలో మునిగిపోయినన మిగిలిన దేశాల మధ్య సంయుక్తరాష్ట్రాలు అందుకోలేనంత సంపన్న దేశమైంది. బ్రెట్టన్ వుడ్స్ మరియు యాల్టా వద్ద జరిగిన సహాయదేశాల సమావేశాలు అంతర్జాతీయ సంస్థలు ప్రపంచ వ్యవహారాలకు సంయుక్తరాష్ట్రాలు మరియు సోవియట్ యూనియన్ దేశాలను కేంద్రంగా చేసి కొత్త వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టాయి. ఐరోపా విజయం తరువాత 1945 శాన్ ఫ్రాంసిస్కోలో జరిగిన అంతర్జాతీయ సమావేశంలో సంయుక్తరాష్ట్రాలు సమర్పించిన శాసనపత్రం యుద్ధానంతరం కార్యరూపం దాల్చింది. యుద్ధంలో జపాన్ దేశ నగరాలైన హిరోషిమా మరియు నాగసాకీల మీద అణుబాంబు ప్రయోగం చేసిన తరువాత సంయుక్తరాష్ట్రాలు మొదటి అణుబాంబులను అభివృద్ధిన దేశంగా వెలుగులోకి వచ్చింది. యుద్ధానికి ముగింపు పలుకుతూ సెప్టెంబరు 2వ తారీఖున జపాన్ లొంగి పోయింది. పరోక్ష యుద్ధం మరియు అసమ్మతి రాజకీయాలు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతర పరోక్ష యుద్ధం సమయంలో సంయుక్త రాష్ట్రాలు మరియు సోవియట్ యూనియన్ ఆధిక్యత కోసం పోటీ పడుతూ పరుగులు తీసాయి. సోవియట్ యూనియన్ నాటో ద్వారా ఐరోపా సైనిక చర్య మరియు వార్సా సంఘటన ఆధిక్యత చూపింది. యుద్ధాలకు ప్రతినిధిత్వం వహిస్తూ అలాగే శక్తివంతమైన అణు బాంబులను అభివృద్ధి చేస్తూ పోటీ పడ్డాయి అయినప్పటికీ రెండు దేశాలు నేరుగా యుద్ధం చేయడాన్ని తప్పిస్తూ వచ్చాయి. యు.ఎస్ తరచుగా సోవియట్ యూనియన్ చేత పోషించబడుతున్నాయని భావించిన వామపక్ష ఉద్యమాలను వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చింది. 1950–53 లలో జరిగిన కొరియన్ యుద్ధంలో అమెరికన్ సైన్యాలు కమ్యూనిస్ట్ చైనా మరియు ఉత్తర కొరియాలతో పోరాడాయి. సెనేటర్ నామమాత్ర కమ్యునిస్ట్ వ్యతిరేక ద్యమనాయకుడుగా ఉన్న కాలంలో ఐక్యరాజ్య సమితి- అమెరికన్ ఏక్టివిటీస్ కమిటీ వామపక్ష విధానాల మీద వరుసగా పరిశోధనలను నిర్వహించారు. 1961లో సోవియట్ మొదటి మానవ చోదిత వ్యోమనౌకను రోదసీకి పంపిన తరువాత అధ్యక్షుడు ఫె.ఎఫ్. కెనడీ పిలుపుతో ప్రేరింపబడిన సంయుక్త రాష్ట్రాలు 1969 నాటికి మానవుడిని మొట్టమొదటి సారిగా చంద్రమండలం మీద నిలబెట్టారు. క్యూబాలో సోవియట్ సైన్యాల మీద అణుబాంబు విషయంలో కెనడీ కూడా వత్తిడిని ఎదుర్కొన్నాడు. రోసా పార్క్, మార్టిన్ లూథర్ కింగ్, ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ల పౌర హక్కుల కొరకు చేపట్టిన అహింసా యుద్ధం వృద్ధి చెందింది. తరువాత 1963లో కెనడీ కాల్చి చంపబడ్డాడు. అలాగే 1964 లో పౌర హక్కుల చట్టం, 1965లో ఓటు హక్కు ప్రెసిడెంట్ లిండన్.బి. జాన్‍సన్ ఆధ్వర్యంలో జారీచేయబడ్డాయి. వైద్యరక్షణ మరియు వైద్యసహాయం చట్టం మీద కూడా ఆయన సంతకం చేసాడు. జాన్‍సన్ ఆయన తరుత అధ్యక్షుడైన నిక్సన్ ఆగ్నేయాసియా లోని విజయవంతం కాని వియత్నాం యుద్ధానికి ప్రాతినిధ్యం వహించారు. యుద్ధాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ సాంస్కృతిక వ్యతిరేక కారులు, నల్ల జాతీయులు మరియు స్త్రీ విమోచనోద్యమ కారుల సహకారంతో చెలరేగిన ఉద్యమం తీవ్ర రూపందాల్చింది. రాజకీయ, సాంఘిక మరియు ఆర్థిక హక్కులను కోరుతూ బెట్టీ ఫ్రైడెన్, గ్లోరియా స్టెనెం మరియు ఇతరుల నాయకత్వంలో స్త్రీ విమోచనోద్యమం కొనసాగింది. వాటర్ గేట్ కుంభ కోణం ఫలితంగా మహాభియోగంలో భాగం కావడం న్యానిర్ణేతల న్యాయనిర్ణయాన్ని అడ్డగించడాన్ని మరియు అధికారాన్ని దుర్వినియోగ పరచడం వంటి వాటిని తప్పించడానికి 1974లో నిక్సన్ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా పదవీ ప్రమాణం చేసాడు. రెండవ సారి పదవీ ప్రమాణం చేసిన అధ్యక్షులలో ఈయన ప్రథముడు. జిమ్మీ కార్టర్ నిర్వహణలో 1970 చివరలో దేశం ద్రవ్యోల్బణం మరియు ఇరాన్ ఆశ్రితుల గండాలను ఎదుర్కొన్నది. 1980లో రొనాల్డ్ రీగన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నిక చేయబడిన సమయంలో అమెరికన్ రాజకీయలలో కారణంగా పన్ను విదింపులో మరియు ముఖ్యమైన వాటికి ఖర్చు చేయడం వంటి విషయాలలో మార్పుల వచ్చాయి. ఆయన రెండవ సారి పదవి వహించిన కాలంలో ఇరాన్-కాంట్రా కుంభకోణం అలాగే సోవియట్ యూనియన్‍తో దౌత్య సంబంధాల వంటివి జరిగాయి. సోవియట్ కుప్ప కూలిన ఫలితంగా పరోక్ష యుద్ధం వెలుగులోకి వచ్చింది. సమకాలీన శకం ఐక్య రాజ్య సమితి ఆమొదంతో జరిగిన అరేబియన్ గల్ఫ్ (అరేబియన్ అఖాతం) అధ్యక్షుడు యుద్ధంలో జార్జ్ బుష్ నాయకత్వంలో సంయుక్తరాష్ట్రాలు ప్రధానపాత్ర వహించింది. 1991 నుండి 2001 వరకు యు.ఎస్ చరిత్రలో సుదీర్ఘ ఆర్థిక విస్తరణ జరిగింది. 1998లో బిల్ క్లింటన్ ప్రభుత్వ నిర్వహణలో ఆయన ఎదుర్కొన్న సివిల్ కేసు మరియు అక్రమసంబంధ కేసు క్లింటన్ మోసం అనే అపవాదుకు గురి చేసింది. అయినప్పట్కీ అతడు పదవిలో కొనసాగాడు. 2000 అమెరికా చరిత్రలోనే మొదటి సారిగా అధ్యక్షఎన్నికలలో తలెత్తిన సమస్యను ఉన్నత యు.ఎస్ న్యాయస్థానం తీర్పు ద్వారా పరిష్కరించబడింది. జార్జ్ హెచ్.డబ్ల్యూ. బుష్ తనయుడు జార్జ్ డబ్ల్యూ బుష్ అధ్యక్షుడు అయ్యాడు. 2001, సెప్టెంబరు 11 న అల్ ఖైదా తీవ్రవాదులు న్యూయార్క్ వరల్డ్ ట్రేడ్ సెంటర్ (ప్రపంచ వాణిజ్య కేంద్రం) మరియు వాషింగ్టన్, డి.సి. సమీపంలో ఉన్న పెంటగన్, డి.సి నరమేధంలో సుమారు 3000 మంది ప్రజలు మరణించారు. ఫలితంగా బుష్ ప్రభుత్వం భీతితో అంతర్జాతీయ యుద్ధం ఆరంభించి ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మీద దండెత్తి తాలిబాన్ ప్రభుత్వాన్ని గద్దె దించి అల్ఖైదా శిక్షణా శిబిరాలను వైదొలగించింది. తాలిబాన్ తిరుగుబాటుదారులు గొరిల్లా యుద్ధం కొనసాగించారు. 2002లో బుష్ ప్రభుత్వం ఇరాక్ రాజ్యాంగ మార్పులను తీసుకురావచ్చిన వత్తిడి వివాదాలకు దారి తీసింది. 2003లో యు.ఎస్ నడిపించిన సైన్యాలు ఇరాక్ మీద దాడి చేసి సదాం హుస్సేనును తరిమి కొట్టింది. 2005 కేథరినా సుడిగాలి మెక్సికన్ అఖాతంలో కఠినమైన వినాశనాన్ని సృష్టించి న్యూ ఆర్లాండ్‍ను తీవ్రంగా నాశనం చేసి అమెరికన్ చరిత్రలో గుర్తించతగిన విషాదంగా మిగిలి పోయింది. 2008లో అంతర్జాతీయ ఆర్థిక తిరోగమనం మధ్య మొదటి ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ అధ్యక్షుడైన బరాక్ ఒబామా అధ్యక్షుడుగా ఎన్నిక చేయబడ్డాడు. రెండు సంవత్సరాల అనంతరం ప్రధానంగా ఆరోగ్య సంరక్షణ మరియు ఆర్థిక విధానాల సంస్కరణ అమలులోకి వచ్చాయి. 2011 లో అమెరికన్ త్రిదళ సేన (నేవీ సీల్స్) పాకిస్థాన్ మీద దాడి చేసి అల్ఖైదా నాయకుడు ఒసామా బిన్ లాదెన్ను హతమార్చింది. 2011 డిసెంబరు తేదీన మిగిలిన యు.ఎస్ దళాలను వెనుకకు మరలించడంతో ఇరాక్ యుద్ధం ముగింపుకు వచ్చింది. భౌగోళికం మరియు పర్యావరణం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు దాదాపు పశ్చిమార్ధగోళం మొత్తం విస్తరించి ఉన్నాయి. అలాస్కా తప్ప మిగతా అమెరికా భూభాగం పడమట పసిఫిక్ మహాసముద్రం, తూర్పున అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం, ఆగ్నేయాన మెక్సికో అగాధం, ఉత్తరాన కెనడా మరియు దక్షిణాన మెక్సికో దేశాల నడుమ విస్థిరించి ఉంది. భౌగోళికంగా అలాస్కా అమెరికాలోని అన్ని రాష్ట్రాలలోనూ పెద్దది. కెనడా దేశం ఈ రాష్ట్రాన్ని మిగతా అమెరికా భూభాగంనుండి విడదీస్తుంది. అలాస్కా అమెరికాకి నైరుతి దిశగా ఆవల ఉంది. దీనికి ఉత్తరాన ఆర్కిటిక్ మహాసముద్రం, దక్షిణాన పసిఫిక్ మహాసముద్రం ఉన్నాయి. భూవైశాల్యం పరంగా అమెరికా ప్రపంచంలో మూడవ పెద్ద దేశం (మొదటి రెండూ: రష్యా, కెనడా). పసిఫిక్ మహా సముద్రం లోని కొన్ని చిన్న చిన్న ద్వీప సముదాయాలు కూడా అమెరికా కిందకు వస్తాయి (ఉదా: ప్యూర్టో రికో, గువామ్) అట్లాంటిక్ తీరప్రాంతం ఆకులు రాల్చే చెట్లతో నిండిన దట్టమైన అడవులు గల పైడ్ మాంట్ పర్వత శ్రేణులతో నిండి ఉంటుంది. అపలచియాన్ పర్వతాలు తూర్పు తీరాన్ని ఘనమైన సరస్సులు, విస్తారమైన గడ్డిభూములతో నిండిన మధ్య పడమటి ప్రాంతం నుండి విడదీస్తుంది. మిసిసిపి-మిస్సోరి నది అమెరికా దేశానికి సరిగా మధ్యలో ఉత్తరం నుండి దక్షిణ దిశగా ప్రవహిస్తుంది. ఇది ప్రపంచంలోని నాలుగవ అతి పెద్ద నదీ పరీవాహక ప్రాంతం. రాకీ పర్వత శ్రేణులు ఉత్తర దక్షిణ దిశల్లో విస్తరించి ఉంటాయి. వీటికి తూర్పుగా ఉన్న సారవంతమైన స్టెప్పీ భూములు పడమటి వైపుకు వ్యాపించి ఉంటాయి. రాకీ పర్వతాలకు పడమటి దిశలో మొహావే ఎడారి ఉంటుంది. సియెరా నెవెడా పర్వత శ్రేణి రాకీ పర్వతాలకు సమాంతరంగా, పసిఫిక్ మహా సముద్రానికి సమీపంలో విస్తరించి ఉంటుంది. అలాస్కాలోని మెకిన్లీ పర్వతం 20,320 అడుగుల/6,194 మీటర్ల ఎత్తుతో అమెరికాలో అత్యంత ఎత్తైన పర్వత శిఖరం. అమెరికా అధీనంలో ఉన్న అనేక ద్వీపాల్లో అగ్ని పర్వతాలు అతి సాధారణం. హవాయి రాష్ట్రం మొత్తం అగ్ని పర్వతాలతో నిండిన చిన్న చిన్న దీవుల సముదాయం. ఎల్లో స్టోన్ జాతీయ పార్కు లోని మహాగ్నిపర్వతం ఉత్తర అమెరికా ఖండం అంతటికీ పెద్దదైన అగ్ని పర్వతం. వాతావరణం అతి పెద్ద భూవైశాల్యం, వివిధ రకాల భౌగోళిక విశేషాల వల్ల అమెరికాలో ఎన్నో రకాల వాతావరణ పరిస్థితులు కనిపిస్తాయి. చాలా ప్రాంతాల్లో సమశీతోష్ణ వాతావరణం ఉంటుంది. హవాయి, ఫ్లోరిడా రాష్ట్రాల్లో ఉష్ణోగ్రతలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. అలాస్కాలో ధ్రువ వాతావరణం ఉంటుంది. నైరుతి వైపు ఎక్కువగా ఎడారి వాతావరణం, కాలిఫోర్నియా తీర ప్రాంతంలో మధ్యధరా ప్రాంతంలోలాంటి ఉష్ణోగ్రతలు కనిపిస్తాయి. మెక్సికో అగాధ సమీప ప్రాంతాల్లో తుఫానులు, గాలివానల తాకిడి ఎక్కువ. మధ్య పడమటి భాగంలో ప్రచండమైన సుడిగాలులు తరచూ సంభవిస్తుంటాయి. ప్రజాజీవన విశేషాలు అమెరికాలో ప్రతి కుటుంబానికి సగటున ఒక కారు ఉంది. 7.75కోట్ల కుక్కల్ని పెంచుకుంటున్న కుటుంబాలు 39శాతం ఉన్నాయి.కోటిన్నర కుటుంబాలు వివిధ రకాల పక్షుల్ని; 9.36కోట్ల కుటుంబాలు పిల్లుల్ని; 1.33 కోట్ల కుటుంబాలు అశ్వజాతుల్ని పెంచుతున్నాయి.4500కోట్ల డాలర్ల మేర కుక్కల వ్యాపారం జరుగుతుంది.ఈ మొత్తం 114దేశాల స్థూల దేశీయోత్పత్తి (జీడీపీ)కన్నా ఎక్కువ. ప్రపంచ దేశాల రక్షణ వ్యయాల్లో అమెరికా వాటా 44శాతం 25 శాతం ఆఫ్రికన్‌ అమెరికన్లు నిరుపేదలు.ఇళ్లులేనివారి సంఖ్య 6.64లక్షలు.9.5శాతం నిరుద్యోగ రేటు ఉంది. 60శాతం అమెరికన్లు వాయు కాలుష్యంలో జీవిస్తున్నారు. అమెరికా లో 10 పెద్ద నగరాలు న్యూయార్క్ లాస్ ఏంజిల్స్ చికాగో హ్యూస్టన్ ఫిలడెల్ఫియా,పెన్సిల్వేనియా ఫీనిక్స్ నగరం శాన్ అంటోనియో శాన్ డియాగో డల్లాస్ డెట్రాయిట్ సెయింట్ లూయిస్ సంయుక్త రాష్ట్రాల జాబితా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు-భౌగోళిక స్వరూపం,చిత్ర పటం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు-చిత్ర పటం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు, వాటి రాజధానులు రాత్రి వేళలో తీసిన అమెరికా శాటిలైట్ చిత్రం అలబామా అలాస్కా ఆరిజోనా ఆర్కాన్సా కేలిఫోర్నియా కొలరాడో కనెక్టికట్ డెలావేర్ ఫ్లోరిడా జార్జియా హవాయి ఐడహొ ఇల్లినాయ్ ఇండియానా అయోవా కేన్సస్ కెంటకి లూసియానా మెయిన్ మేరీలండ్ మేసచూసెట్స్ మిషిగన్ మిన్నసోటా మిస్సిసిప్పీ మిస్సోరీ మాంటానా నెబ్రాస్కా నెవాడా న్యూహాంప్‌షైర్ న్యూజెర్సీ న్యూమెక్సికో న్యూయార్క్ నార్త కెరొలినా నార్త్ డకోటా ఒహాయో ఓక్లహోమా ఓరిగాన్ పెన్సిల్వేనియా రోడ్ ఐలండ్ సౌత్ కెరొలినా సౌత్ డకోటా టెన్నిసీ టెక్సస్ యూటా వెర్మాంట్ వర్జీనియా వాషింగ్టన్ విస్కాన్సిన్ వయోమింగ్ వెస్ట్ వర్జీనియా అంతర్జాతీయంగా ఉన్న స్థానం ప్రధాన వ్యక్తులు డొనాల్డ్ ట్రంప్ జాన్ రాబర్ట్స్ ప్రధాన న్యాయమూర్తి మైఖేల్ ముల్లెన్ ఛైర్మన్ అఫ్ ది జాయింట్ చీఫ్స్ అఫ్ స్టాఫ్ మూలాలు,వనరులు,సమాచార సేకరణ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా నుండి: బయటి లింకులు ప్రభుత్వం అన్ని ప్రభుత్వ వెబ్ సైటుల వేదిక అమెరికా దేశాధ్యక్షుడి అధికారిక వెబ్సైటు అధికారిక వెబ్సైటు అధికారిక వెబ్సైటు ప్రధాన న్యాయస్థానం అధికారిక వెబ్సైటు అధికారిక వెబ్సైటు గణాంకాలు పోర్టల్ సి.ఐ.ఏ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్" ఎంట్రీ ఎన్సైక్లోపెడియా బ్రిటానికా ఎంట్రీ వైడ్ - రేంజింగ్ డేటా ఫ్రొం ది అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు సెన్సుస్ బ్యూరో పొపులేషన్, ఎంప్లాయ్మెంట్, ఆదాయం,మరియు ఫాం డేటా ఫ్రమ్ ది అమెరికా ఎకనమిక్ రీసెర్చ్ సర్వీసు ఎకనమిక్, ఎన్విరోన్మెంటల్, అండ్ ఎనర్జీ డేటా ఫర్ ఈచ్ స్టేట్ ఎకనమిక్ రీసెర్చ్ సర్వీసు కాలేక్టేడ్ ఇంఫోర్మషనల్ లింక్స్ ఫర్ ఈచ్ స్టేట్ చరిత్ర జాతీయ కేంద్రం పబ్లిక్ పాలసీ రీసెర్చ్ సేకరణ అనాలిసిస్ బై ది ఒంటారియో కన్సల్టన్తెస్ ఆన్ రిలీజియస్ టోలేరన్స్ కలేక్టేడ్ లింక్స్ టు హిస్టోరికల్ డేటా దేశ పటాలు అధికారిక పటం:డిపార్టుమెంటు అఫ్ ది ఇంటీరియర్ నుండి శాటిలైట్ వ్యూ ఇతరాలు పౌరసత్వం మరియు వలస సేవల అధికారిక ప్రభుత్వ వెబ్ సైటు ట్రావెల్ గయిడు అండ్ టూరిస్ట్ ఇన్ఫర్మేషన్ ఇతర వివరాలు వర్గం:అమెరికా వర్గం:అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు వర్గం:ఉత్తర అమెరికా దేశాలు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE%20%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%20%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 513, 637, 719, 1139, 1311, 1697, 1811 ], "plaintext_end_byte": [ 497, 635, 700, 1117, 1310, 1683, 1809, 1862 ] }
Как называется самый глубокий кратер Луны?
Список кратеров на Луне
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Список кратеров на Луне перечисляет кратеры, которые находятся на поверхности Луны. Большинство из них являются ударными. Номенклатуру кратеров регулирует Международный астрономический союз. В этот перечень включены структуры, которые имеют утверждённое МАС название. Кратеры Лунные кратеры перечисляются в следующих подразделах по алфавиту. Кратеры Луны диаметром более 200 км: См. также Список деталей поверхности объектов Солнечной системы Лунный кратер Список деталей рельефа Луны Список морей на Луне Список гор на Луне Список долин на Луне Список борозд на Луне Селенография Планетная номенклатура Литература На данных сайтах можно также собрать информацию для написания статей по конкретным кратерам. CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) Cite web requires |website= (help) CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) Cite web requires |website= (help) Cite web requires |website= (help) CS1 maint: multiple names: authors list (link) Ссылки  — Italian Lunar Web Site at the Lunar & Planetary Institute by Charles A. Wood et al.  — a Moon work Категория:Кратеры Луны Луна
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA%20%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%B2%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%9B%D1%83%D0%BD%D0%B5
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1333, 2892, 4358, 8140, 12958, 17314, 19954, 23287, 24568, 26204, 28375, 28423 ], "plaintext_end_byte": [ 1332, 2844, 4245, 8138, 12957, 17193, 19952, 23286, 24567, 26180, 28238, 28422, 28759 ] }
తమన్నా భాటియా నటించిన మొదటి తెలుగు సినిమా ఏది?
తమన్నా
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 703 ], "minimal_answers_end_byte": [ 715 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
తమన్నా భాటియా (జ. 1989 డిసెంబరు 21) తెలుగు, తమిళ్, హిందీ సినీ పరిశ్రమల్లో నటించే ఓ భారతీయ నటి, మోడల్, నృత్యకారిణి. తమన్నా అని మాత్రమే పిలవబడే ఈమె ముఖ్యంగా తెలుగు, తమిళ్ సినిమాల్లో నటించింది. తమన్నా 2005లో చాంద్ సా రోషన్ చెహ్రా అనే సినిమాతో హిందీలో అడుగుపెట్టింది. అదే ఏడాది శ్రీ సినిమాతో తెలుగులో, 2006లో కేడీ</i>తో తమిళంలోకి అడుగుపెట్టింది. మూడూ విఫలమైనా 2007లో శేఖర్ కమ్ముల దర్శకత్వంలో వచ్చిన తెలుగు సినిమా హ్యాపీ డేస్, బాలాజీ శక్తివేల్ దర్శకత్వంలో వచ్చిన తమిళ్ సినిమా కళ్ళూరి తమన్నాకి సరైన గుర్తింపును ఇచ్చాయి. ఆపై అయన్ (2009), కండేన్ కాదలై (2009), పయ్యా (2010), సిరుతై (2011), వీరం (2014) వంటి సినిమాల ద్వారా తమిళ్ సినీ పరిశ్రమలో తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది. 2009లో కిషోర్ కుమార్ పార్దాసాని దర్శకత్వంలో వచ్చిన కొంచెం ఇష్టం కొంచెం కష్టం, సుకుమార్ దర్శకత్వంలో 100% లవ్ సినిమాల ద్వారా తెలుగులో గుర్తింపు సాధించిన తమన్నా ఆపై ఊసరవెల్లి (2011), రచ్చ (2012), కెమెరామెన్ గంగతో రాంబాబు (2012), తడాఖా (2013) వంటి చిత్రాలతో తెలుగు సినీ పరిశ్రమలోనూ తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది. ఆపై హిమ్మత్‍వాలా చిత్రం ద్వారా తిరిగి హిందీలోకి అడుగుపెట్టింది. ఆ సినిమా విఫలమైనా తమన్నాకి మరెన్నో హిందీ సినిమాల్లో నటించే అవకాశం దక్కింది. వ్యక్తిగత జీవితం తమన్నా 1995 డిసెంబరు 21న ముంబైలో జన్మించింది.[2] తమన్నాది సింధీ కుటుంబం. తన తల్లిదండ్రులు సంతోష్ భాటియా, రజిని భాటియా. తన అన్నయ్య ఆనంద్ భాటియా మెడిసిన్ చదివాడు. చిన్నప్పట్నుంచి హీరోయిన్‌ కావాలనే తమన్నాకి ఉండేది. తన తల్లిదండ్రులు తననెప్పుడూ నిరుత్సాహపరచలేదు. దాంతో 13వ ఏటే సినీరంగ ప్రవేశం చేసింది తమన్నా. నటనపై తనకు గల ఆసక్తిని గమనించి తన తల్లిదండ్రులు తన పదో ఏటే తనను థియేటర్‌ ఆర్ట్స్‌లో చేర్పించారు. అలాగే డాన్సంటే తమన్నాకు చిన్నప్పట్నుంచి చాలా ఇష్టం. అందుకే డాన్స్‌కు సంబంధించి ట్రైనింగ్‌ కూడా తీసుకుంది.[3] సినీజీవితం 2005-2011: తమిళ్, తెలుగులో గుర్తింపు చాంద్ సా రోషన్ చెహ్రా సినిమాతో హిందీలో అడుగుపెట్టింది తమన్నా. ఆ సినిమాలో సమీర్ అఫ్తాబ్ సరసన కథానాయికగా నటించింది. కానీ ఆ సినిమా పరాజయం పాలైంది. అదే ఏడాది మంచు మనోజ్ కుమార్ సరసన దశరథ్ దర్శకత్వంలో శ్రీ సినిమాలో నటించింది. ఆ సినిమాలో తన నటనకు విమర్శకుల నుంచి సానుకూల స్పందన లభించింది. భారీ ఓపెనింగ్స్ రాబట్టిన శ్రీ చివరికి ఫ్లాప్ అయ్యింది. 2006లో జ్యోతికృష్ణ దర్శకత్వంలో రవికృష్ణ సరసన కేడీ సినిమాతో అడుగుపెట్టింది. అందులో ఇలియానా మరో హీరోయిన్. పడయప్ప (తెలుగులో నరసింహ) సినిమాలో రమ్య కృష్ణ పోషించిన నీలాంబరి పాత్రకు దగ్గరగా ఉండే పాత్రను తమన్నా పోషించింది. ఆ సినిమా కూడా పరాజయం పాలయ్యింది. తెలుగులో అదే ఏడాది జాదూ అన్న పేరుతో ఈ సినిమాని అనువదించారు. తెలుగులో కూడా అది ఫ్లాప్ అయ్యింది. ఆ తర్వాత తమిళంలో ఎస్.జె. సూర్య సరసన శక్తి చిదంబరం దర్శకత్వంలో వ్యాబారి సినిమాలో నటించింది. ఓ మోస్తరుగా ఆడిన ఈ సినిమాలో తమన్నా నటనకు సానుకూల స్పందన లభించింది. ఈ సినిమా తెలుగులో వ్యాపారి పేరుతో అనువదించబడింది.[4] 2007లో తెలుగులో శేఖర్ కమ్ముల తీసిన హ్యాపీ డేస్ సినిమాలో తమన్నా మధు అనే కాలేజ్ విద్యార్థినిగా నటించింది. ఆ సినిమా భారీ విజయాన్ని అందుకోవడంతో పాటు తమన్నాకి నటిగా మంచి గుర్తింపును తెచ్చింది.[5] అదే ఏడాది బాలాజీ శక్తివేల్ దర్శకత్వంలో కళ్ళూరి సినిమాలో నటించిన తమన్నాకి తమిళనాట మంచి గుర్తింపు లభించింది. ఆ సినిమా తెలుగులో కళాశాల పేరుతో విడుదలయ్యింది.[6] ఆ సినిమాలో తన నటనకు తమన్నా తన తొలి దక్షిణ భారత ఫిలింఫేర్ - ఉత్తమ తమిళ నటి నామినేషన్ అందుకుంది. 2008లో నేత్రు ఇంద్రు నాలై, నిన్న నేడు రేపు, రెడీ సినిమాల్లో అతిథి పాత్రల్లో నటించింది. 2009లో ధనుష్ సరసన పడికతవాన్ సినిమాలో నటించింది తమన్నా. ఆ సినిమాలో తమన్నా రాయలసీమకు చెందిన ఫ్యాక్షనిస్ట్ కూతురు, తెలుగమ్మాయి ఐన గాయత్రి రెడ్డి పాత్రను పోషించింది. ఆ సినిమా పెద్ద హిట్ అయ్యింది. ఆ ఏడాది కిషోర్ కుమార్ పార్దాసాని దర్శకత్వంలో కొంచెం ఇష్టం కొంచెం కష్టం సినిమాలో నటించింది. అందులో సిద్దార్థ్ కథానాయకుడు. తండ్రి అంటే ఎనలేని గౌరవం, ప్రేమతో పాటు కొంత కోపిష్టి స్వభావం ఉండే గీత సుబ్రమణ్యం పాత్రలో తమన్నా నటనకు మంచి స్పందన లభించింది. ఆ సినిమా కూడా పెద్ద హిట్ అయ్యింది.[7] ఆ సినిమాలో తన నటనకు దక్షిణ భారత ఫిలింఫేర్ - ఉత్తమ తెలుగు నటి అవార్డుకు నామినేషన్ పొందింది. కానీ ఆ తర్వాత గాంధీ కృష్ణ దర్శకత్వం వహించిన ఆనంద తాండవం సినిమాతో తమన్నా భారీ పరాజయాన్ని చవిచూసింది. దాని తెలుగు అనువాదం కూడా ఫ్లాప్ అయ్యింది. కానీ ఆపై కె.వి. ఆనంద్ దర్శకత్వంలో సూర్య సరసన నటించిన అయన్ సినిమా సంచలన విజయం సాధించింది. డ్రగ్స్ మాఫియా నేపథ్యంలో తెరకెక్కిన ఈ సినిమాలో తమన్నా నటనకు మంచి స్పందన లభించింది. ఈ సినిమా తెలుగులో వీడోక్కడే పేరుతో విడుదలయ్యింది. వీడొక్కడే కూడా అయన్ లాగే పెద్ద హిట్ అయ్యింది.[8][9] 2009లో తమన్నా నటించిన చివరి చిత్రం కండేన్ కాదలై. జబ్ వీ మెట్ సినిమా తమిళ్ రీమేక్ ఐన ఈ సినిమాలో భరత్ హీరో. హిందీలో కరీనా కపూర్ నటించిన పాత్రలో తమన్నా నటించింది. తన నటనకు విమర్శకులు సానుకూలంగా స్పందించారు. ఆ సినిమా థియేటర్ల దగ్గర బాగానే ఆడింది. 2011లో ఈ సినిమా ప్రియా ప్రియతమా అనే పేరుతో తెలుగులోకి అనువదించబడింది.[10] 2010లో తమన్నా కార్తి సరసన ఎన్. లింగుసామి తెరకెక్కించిన పయ్యా సినిమాలో నటించింది. ఇష్టం లేని పెళ్ళిని తప్పించుకుని ముంబైలోని తన తాత ఇంటికి వెళ్ళే ఒక మామూలు అమ్మాయి పాత్రలో తమన్నా నటనకు విమర్శకులు సానుకూలంగా స్పందించారు. అదే ఏడాది ఈ సినిమా తెలుగులో ఆవారా పేరుతో అనువదించబడింది. ఆవారా విజయం సాధించడంతో కార్తి, తమన్నా, యువన్ శంకర్ రాజాలకు మంచి గుర్తింపు లభించింది.[11] ఆ తర్వాత విజయ్ సరసన సుర, జయం రవి సరసన తిలాలంగడి సినిమాల్లో తమన్నా నటించింది. రెండూ పరాజయం పాలయ్యినా తమన్నా తమిళ్ సినీ పరిశ్రమలో ఒక పెద్ద తారగా ఎదిగింది. 2011లో తమన్నా నటించిన 6 సినిమాలు విడుదలయ్యాయి. అందులో 5 సినిమాల్లో కథానాయికగా నటించగా ఒక్క కో సినిమాలో మాత్రం ఒక పాటలో కనిపించింది. అదే కో సినిమా తెలుగులో రంగం పేరుతో అనువదించబడి సంచలన విజయం సాధించింది. 2011లో కథానాయికగా తమన్నా తొలి చిత్రం కార్తి సరసన శివ దర్శకత్వంలో సిరుతై. విక్రమార్కుడు తమిళ్ రీమేక్ అయిన ఈ సినిమాలో అనుష్క నటించిన పాత్రను తను పోషించింది.[12] విమర్శకుల నుంచి పెద్దగా మెప్పుపొందని తమన్నా ఆ సినిమాతో మాత్రం పెద్ద హిట్ అందుకుంది. ఆ తర్వాత సుకుమార్ దర్శకత్వంలో 100% లవ్ సినిమాలో నాగ చైతన్య సరసన నటించింది. అందులో బావ బాలుపై ఎంతో ప్రేమను దాచుకుని రెండు సార్లు అతన్ని బాధపెట్టాక అతని మనసును గెలుచుకునే మహాలక్ష్మి పాత్రలో నటించింది. సంచలన విజయం సాధించిన ఆ సినిమా తమన్నాకు విమర్శకులు, ప్రేక్షకుల మెప్పును సంపాదించి పెట్టింది.[13][14] దక్షిణ భారత ఫిలింఫేర్ - ఉత్తమ తెలుగు నటి అవార్డుకు నామినేషన్ పొందిన తమన్నా మరెన్నో పెద్ద అవార్డులను అందుకుంది. ఆ తర్వాత అల్లు అర్జున్ సరసన వి. వి. వినాయక్ దర్శకత్వంలో బద్రీనాథ్ సినిమాలో నటించింది. ఆస్తికురాలి నుంచి నాస్తికురాలిగా తనని మార్చిన యోధుడితో ప్రేమలో పడే అలకనంద పాత్రలో తమన్నా నటించింది. నటనకు పెద్దగా ఆస్కారం లేకపోయినా తన గ్లామర్ ప్రదర్శనకు మంచి స్పోందన లభించింది.[14] బద్రీనాథ్ ఓ మోస్తరుగా ఆడింది. ఆ తర్వాత హరి దర్శకత్వంలో ధనుష్ సరసన వేంగై సినిమాలో నటించింది. సినిమా ఫ్లాప్ అయినా తన నటనకు మంచి స్పందన లభించింది. అదే సినిమా అనతికాలంలో సింహపుత్రుడు పేరుతో తెలుగులో విడుదలయ్యింది.[15] సింహపుత్రుడు కూడా ఫ్లాప్ అయ్యింది. 2011లో తమన్నా నటించిన చివరి సినిమా సురేందర్ రెడ్డి దర్శకత్వంలో జూనియర్ ఎంటిఆర్ సరసన ఊసరవెల్లి. అందులో తమన్నా పోషించిన నిహారిక పాత్రలో తన నటనకు విమర్శకులు, ప్రేక్షకుల మెప్పును పొందింది.[14] ఈ సినిమా కూడా ఓ మోస్తరుగా ఆడింది. 2012-ఇప్పటివరకూ: తెలుగులో విజయం, హిందీలో పరాజయం 2012లో తమన్నా రాం చరణ్ తేజ సరసన రచ్చ సినిమాలో నటించింది. సంచలన విజయం సాధించిన ఈ సినిమాలో తమన్నా నటన, అందచందాలు, వానా వానా వెల్లువాయే రీమిక్స్ పాటలో తన డాన్సుకు సానుకూల స్పందన లభించింది. ఈ సినిమాలో తన నటనకు దక్షిణ భారత ఫిలింఫేర్ - ఉత్తమ తెలుగు నటి అవార్డుకు నామినేషన్ సంపాదించిన తమన్నా మరెన్నో అవార్డ్లకు నామినేషన్లు రాబట్టగలిగింది. రచ్చ విజయంతో తమన్నా తెలుగులో స్టార్ హీరోయిన్ అయ్యింది. ఒకానొక దశలో రచ్చ రాం చరణ్ నటన వల్ల మాత్రమే కాకుండా తమన్నా అందాల ప్రదర్శన వల్ల కూడా ఆడిందని వార్తలొచ్చాయి.[16] ఆ తర్వాత రామ్ సరసన ఎ.కరుణాకరన్ దర్శకత్వంలో ఎందుకంటే...ప్రేమంట!, ప్రభాస్ సరసన రాఘవ లారెన్స్ దర్శకత్వంలో రెబెల్ సినిమాల్లో నటించింది. రెండు సినిమాలూ ఫ్లాప్ అయినా తమన్నా నటనకు, అందాల ప్రదర్శనకు, డాన్సుకు మంచి స్పందన లభించింది. ఆ సంవత్సరంలో చివరగా పవన్ కళ్యాణ్ సరసన పూరీ జగన్నాథ్ దర్శకత్వంలో కెమెరామెన్ గంగతో రాంబాబు సినిమాలో నటించింది. మగరాయుడులాంటి న్యూస్ రిపోర్టర్, కెమెరావుమన్ గంగ పాత్రలో తమన్నా నటించింది. ఆ సినిమా తమన్నాకు నటిగా మంచి గుర్తింపుని ఇవ్వడమే కాక ఒక సంచలన విజయంగా నిలిచింది.[17] 2013 సంవత్సరంలో తమన్నా తొలి సినిమా అజయ్ దేవగణ్ సరసన సాజిద్ ఖాన్ దర్శకత్వంలో హిమ్మత్‍వాలా. సూపర్ స్టార్ ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన ఊరికి మొనగాడు సినిమాని అప్పట్లో కె. రాఘవేంద్రరావు జితేంద్ర, శ్రీదేవిలతో హిమ్మత్‍వాలా పేరుతో తెరకెక్కించారు. ఆ సినిమా భారీ విజయాన్ని నమోదు చేసుకుంది. దాన్ని 2013లో సాజిద్ ఖాన్ రీమేక్ చేసారు. ఆ సినిమా భారీ అంచనాలతో విడుదలైనా భారీ పరాజయాన్ని నమోదు చేసుకుంది. తమన్నాకి కూడా విమర్శకుల నుంచి ప్రతికూల స్పందన లభించింది.[18] ఆ తర్వాత తమన్నా కిషోర్ కుమార్ పార్దాసాని దర్శకత్వంలో తడాఖా సినిమాలో నటించింది. ఈ సినిమా ఎన్. లింగుసామి దర్శకత్వం వహించిన తమిళ్ సినిమా వెట్టైకి రీమేక్. నాగ చైతన్య, సునీల్, ఆండ్రియా జెరెమియా ముఖ్యపాత్రలు పోషించిన ఈ సినిమాలో తమన్నా అందాల ప్రదర్శనకు మంచి స్పందన లభించింది. తడాఖా భారీ విజయాన్ని నమోదు చేసుకుంది.[19] మూడేళ్ళ విరామం తర్వాత 2014లో శివ దర్శకత్వంలో వీరం అనే తమిళ్ సినిమాలో నటించింది. అందులో అజిత్ కుమార్ కథానాయకుడు. సంక్రాంతి కానుకగా విడుదలైన వీరం తమిళనాట సంచలన విజయం సాధించింది.[20] అదే సినిమా తెలుగులో వీరుడొక్కడే పేరుతో అనువదించబడింది. వీరుడొక్కడే కూడా హిట్ అయ్యింది.[21] ఆ తర్వాత సాజిద్ ఖాన్ దర్శకత్వంలో సైఫ్ అలీ ఖాన్ సరసన హమ్షకల్స్ సినిమాలో నటించింది. భారీ ప్రచారం చేసాక ఎన్నో అంచనాలతో విడుదలైన హమ్షకల్స్ భారీపరాజయంగా నిలిచింది. తమన్నా నటన, హావభావాలకు కూడా విమర్శకులు ప్రతికూలంగా స్పందించారు.[22] ఆ తర్వాత వి. వి. వినాయక్ దర్శకత్వంలో బెల్లంకొండ సురేష్ కొడుకు బెల్లంకొండ సాయి శ్రీనివాస్ హీరోగా పరిచయమైన అల్లుడు శీను సినిమాలో "లబ్బర్ బొమ్మ" పాటలో నర్తించింది. తన కెరియర్లో ఇదే తన మొదటి ఐటెం సాంగ్.[23][24] తన డాన్స్, అందాల ప్రదర్శన ద్వారా తమన్నా విమర్శకుల మెప్పును పొందింది. హిందీలో సాజిద్-ఫర్హాద్ దర్శకత్వంలో అక్షయ్ కుమార్ సరసన ఎంటర్టెయిన్మెంట్ సినిమాలో నటించింది.[25] తన గతచిత్రం హమ్షకల్స్ మీద అన్నిరకాలుగా పర్వాలేదని అనిపుంచుకున్న ఈ సినిమా కూడా తమన్నాకి మరో పరాజయం అందించింది.[26] ప్రస్తుతం తమన్నా శ్రీను వైట్ల దర్శకత్వంలో మహేష్ బాబు సరసన ఆగడు సినిమాలో నటిస్తోంది. అందులో తమన్నా స్వీట్ షాప్ ఓనరుగా నటిస్తోంది.[27] మరోపక్క ఎస్. ఎస్. రాజమౌళి దర్శకత్వంలో ప్రభాస్, అనుష్క, రానా దగ్గుబాటి సరసన బాహుబలి సినిమాలో యువరాణి అవంతిక పాత్రను పోషిస్తోంది.[28] ఇవే కాక సురేందర్ రెడ్డి దర్శకత్వంలో రవితేజ సరసన కిక్ సినిమా కొనసాగింపులో నటించేందుకు ఒప్పుకుంది.[29] తమిళంలో ఆర్య సరసన బాస్ ఎంగిర భాస్కరన్ (తెలుగులో నేనే అంబాని పేరుతో అనువదించబడింది) సినిమా కొనసాగింపులో నటించేందుకు ఒప్పుకుంది.[30] బెల్లంకొండ సాయి శ్రీనివాస్ సరసన బోయపాటి శ్రీను దర్శకత్వం వహిస్తున్న సినిమాలో ప్రథమ కథానాయికగా నటిస్తోంది.[31] నటన శైలి తమన్నా నటనాపరంగానే కాకుండా గ్లామర్ పరంగా కూడా ప్రఖ్యాతి గాంచింది. తెలుగులో హ్యాపీ డేస్, కొంచెం ఇష్టం కొంచెం కష్టం, 100% లవ్, ఊసరవెల్లి వంటి సినిమాల్లో తన పాత్రలకి, తన నటనకి విమర్శకుల నుంచి సానుకూల స్పందన లభించింది. 2010లో తమన్నాని తమిళనాడు ప్రభుత్వం సినీరంగంలో తన సేవలకు కలైమామణి పురస్కారంతో సత్కరించింది.[32] తనతో కలిసి పనిచేసిన తారలు తన గురించి ఎప్పుడూ సానుకూలంగానే స్పందించారు. నేటి వరకూ తమన్నా ఉత్తమ నటి విభాగంలో 5 అవార్డులు గెలుచుకుంది. అదే విభాగంలో 11 అవార్డ్ నామినేషన్లను అందుకుంది. నటన మాత్రమే కాకుండా సినిమాల్లో తన నడుము, నాభి ప్రదర్శనకు తమన్నా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఎన్నో సినిమాల్లో తన నడుము, నాభి ప్రదర్శించడానికి తమన్నా వెనుకాడలేదు.[33][34][35][36][37][38][39][40][41][42][43][44] డాన్సులో చిన్నప్పటి నుంచీ శిక్షణ పొందిన తమన్నా సినిమాల్లో బాగా డాన్స్ చేస్తుందని విమర్శకుల అభిప్రాయం. నటించిన చిత్రాలు పురస్కారాలు మూలాలు ఇతర లింకులు on Facebook on Twitter on Instagram on IMDb వర్గం:1989 జననాలు వర్గం:తెలుగు సినిమా నటీమణులు వర్గం:తమిళ సినిమా నటీమణులు వర్గం:హిందీ సినిమా నటీమణులు వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BE
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 444, 507, 1052, 1263, 1528, 2138, 2375, 2617, 3374, 3576, 3821, 4019, 4455, 4924, 4999 ], "plaintext_end_byte": [ 389, 506, 1018, 1247, 1471, 2098, 2344, 2542, 3360, 3533, 3768, 4018, 4454, 4842, 4997, 5095 ] }
ما هي نسبة البروتين في اللحم البقري؟
قائمة الأطعمة حسب نسبة البروتين
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
هذه قائمة بالأغذية التي تحتوي على البروتين، تم ترتيبها حسب المجموعات الغذائية. تُقاس نسبة البروتين في الأطعمة بالجرامات الموجودة في كل 100 جرام (جم) من حصة طعام مناسبة للأكل، بدون الإشارة إلى جودة ونوعيَّة البروتين البيض ومُنتجات الألبان الجبن مقدار نسبة البروتين: 7.0 إلى 40.6 جرام الأنواع ذات مُعدلَّات البروتين العالية: جبن البارميزان 35.76 إلى 40.6 وجبن غرويير 29.8 والشيدر التقليدي 24.9 إلى 27.2 الأنواع ذات مُعدلات البروتين المتوسطة: جُبن الكامامبير 19.8 وجبن الشيدر المطبوخ 16.42 إلى 24.6 الأنواع ذات مُعدلات البروتين المنخفضة: جبن الفيتا 14.7 وجُبن الريكوتا (ricotta) 11.26 إلى 11.39 بيض الدجاج الكامل البياض به من 5 إلى 6 جرام بروتين. الصفار يحتوى على 2 جرام بروتين لكن يستحب الابتعاد عنه لوجود الكوليسترول فيه. الألبان حليب البقر (السائل، الخَّام أو المُبَستَّر) - 3.3 إلى 3.2 حليب الصويا 2.75 إلى 7.5 حليب الماعز 4.9 إلى 9.8 حليب البودرة 24 إلي 26 اللحوم اللحوم الحمراء الشائعة اللحم البقري المَطهُوّ - 18.91 إلى 40.6 الأنواع ذات مُعدلات البروتين العالية: شريحة من لحم البقر المطهُوّ 40.62؛ شريحة لحم بقري مَشويَّة 32.11 الأنواع ذات مُعدلات البروتين المتوسطة: اللحم الأحمر الخالي من الدهون المَطهو في الفرن ((اللحم البقري المفروم)) 24.47 الأنواع ذات مُعدلات البروتين المنخفضة: اللحم البقري المُعلَّب: 16.91 أنواع اللحوم الغريبة الفُقمة المُلتحية من لحوم الصيد، مُجففَّة: 82.6 الموظ من لحوم الصيد، مُجففَّة: 79.5 القندس من لحوم الصيد، مَشويّة: 23.0. اللحوم البيضاء؛ الأسماك التونة: يحتوى ال 100 جرام على 25 جرام بروتين اللحم الزائف (يُطبخ للنباتِيين): 18.53 إلى 23.64 الخَضروات والحبوب والبقوليات الخَضروات النوري وهي طحالب بحرية، رقائق مُجففة: 36.25 الخضروات الخضراء الجاهزة للأكل: 0.33 إلى 3.11 من النشويّات الجاهزة للأكل الدرنات: 0.87 إلى 6.17 الأنواع ذات معدلات البروتين العالية: الأطعمة المُعَّدة بالمنزل مثل فطائر البطاطس المحلّاة 6.17 والبطاطس المقلية (French fries) 3.18-4.03 الأنواع ذات معدلات البروتين المتوسطة: البطاطس المَشوِيَّة بالفرن 2.5؛ اليام المسلوق 1.49 الأنواع ذات مُعدلات البروتين المنخفضة: البطاطا الحلوة المسلوقة 0.87. البقول حبوب فول الصويا: الجافة والمُحمَّصة 39.58 الفول السوداني (نيئ ومُحمَّص وزُبدة): 23.68 إلى 28.04. المُنتجات المَطهِيَّة الفطائر المحلاة: المصنوعة من الحبوب الكاملة الخبز: 6.7 إلى 11.4 بسكويت الكراكرز أو البسكويت المالح: 7.43 إلى 13.9. بعض العناصر الغذائية الأخرى مُركِزات البروتين الطبيعية (التي تُستخدم غالبًا في كمال الأجسام أو في المكملات الغذائية الخاصة بالرياضيين): بروتين فول الصويا المفصول (الذي يحتوي على الصوديوم أو البوتاسيوم): 80.66 مصل اللبن والبروتين المفصول المُستخرج منه: 79.5 بياض البيض، مُجفَّف: 79.0 طحالب السبيرولنا الزرقاء، مُجففَّة: 57.45 (نسبة البروتين المُسجَّلة تتراوح من 55 إلى 77) خميرة الخبز: 38.33 من الجدير بالذكر أنَه ليس كل أنواع البروتين تكون قابلة للهضم بشكلٍ متساوٍ. ويعد مقياس الحمض الأميني المصحح لقابلية هضم البروتين (PDCAAS) طريقة لقياس جودة ونوعيَّة البروتين بناء على احتياجات الإنسان من الحمض الأميني. طالع أيضاً قائمة الأطعمة طعام قائمة المصادر - all data unless specified was computed from their database Here it is تصنيف:بروتينات تصنيف:تغذية تصنيف:البروتينات كمغذيات
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B7%D8%B9%D9%85%D8%A9%20%D8%AD%D8%B3%D8%A8%20%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%8A%D9%86
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1065, 2248, 3456, 6048, 7906, 9671, 10191, 10894, 11539, 13481, 16133, 17229, 18130, 18762, 21067, 22670, 24678, 26146, 28281, 29410, 31009, 32065, 33036, 35225, 36376, 36512, 36585, 37600, 37698, 38973, 39381, 40745, 41504, 42171, 43398, 44584, 46102, 47062, 48220, 49121, 50066, 51560, 54856, 56242, 57529, 58713, 59632, 61368, 62673, 64670, 66509, 67394, 68965, 69674, 70926, 72011, 73403, 74984, 76656, 77815, 78883, 79895, 81578, 82453, 83469, 84515, 85051, 86241, 87207, 87964, 89463, 90281, 90951, 92128, 93101, 94150, 95833, 96331, 97386, 98846, 100370, 101485, 102085, 102748, 103921, 104062, 105015, 106207, 107318, 107949, 108888, 111095, 112113, 112800, 113052, 113992, 114807, 115623, 115868, 116024 ], "plaintext_end_byte": [ 1064, 2247, 3455, 6047, 7883, 9670, 10190, 10803, 11537, 13480, 16098, 17227, 18129, 18760, 21023, 22668, 24620, 26144, 28222, 29409, 31008, 32033, 33035, 35185, 36375, 36511, 36584, 37599, 37697, 38972, 39380, 40635, 41503, 42170, 43361, 44583, 46035, 47061, 48218, 49120, 50065, 51540, 54855, 56241, 57509, 58712, 59631, 61366, 62629, 64669, 66450, 67393, 68952, 69672, 70912, 71936, 73401, 74983, 76625, 77801, 78882, 79882, 81561, 82452, 83468, 84514, 85039, 86239, 87206, 87963, 89420, 90280, 90950, 92127, 93084, 94149, 95832, 96287, 97385, 98845, 100342, 101484, 102084, 102747, 103920, 104061, 105014, 106193, 107317, 107948, 108871, 111094, 112088, 112779, 113040, 113991, 114718, 115607, 115856, 116022, 116861 ] }
كم نوع لل بَيسون الأمريكي؟
الولايات المتحدة
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الوِلَايَات المُتَّحِدَة الأَمرِيكِيَّة هِي جُمهُورِيّة دُستُورِيّة اِتِّحادِيّة تضمُّ خمسِين وِلاية ومِنطقة العاصِمة الاتّحادية. تقع مُعظم البِلادِ في وسط أَمريكا الشمالِيَّة، حيثُ تقع 48 وِلاية ووَاشِنطُن العاصِمة بين المُحِيطُ الهادِئ والمُحِيطُ الأطلسي وتحُدُّها كندا شمالاً والمَكْسِيك جنُوباً. تقع وِلاية أَلاسْكا في الشّمال الغربِيّ من القارّة، وتحُدُّها كندا شرقاً ورُوسيَا غرباً عبَر مَضِيق بيِرينغ. أما وِلاية هاواي، وهِي عِبارة عن أرْخَبيل فتقع في مُنتصف المُحِيطُ الهادِئ. كما تضُمُّ الدّولة العدِيدُ من اَلأَراضِي والجُزُرٌ في الكارِيبِي والمُحِيطُ الهادِئ. تَأتِي الوِلايات المُتّحِدَة في المَركز الثّالِث من حيث المِساحة (3.79 مَليون مِيل مُربّع أو 9.83 مَليون كم²)، وتحتلّ المَرْتبَة الثّالِثة من حيث عَدّد السُكّان (307 مَليون نَسَمة). وتتميَّز الوِلايات المُتّحِدَة بِأَنّها وَاحِدَة من أَكثر دُوَلِ العالَم تنوُّعاً من حيث العِرق والثَّقافة، وجَاء ذَلك نَتِيجة الهِجرة الكَبِيرة إِليها من بُلدانٌ مُختلفة.[1] يُعتبَرُ الاقتِصَاد اَلْأَمرِيكِيّ أكبَر اِقْتِصَاد وطَنِيّ في العالَم، حيث يُقدِّرُ إِجمالِيّ الناتِج المحلَّى لِعام 2008 بنَحو 14.3 تِرِيلِيُون دُولَار أَمرِيكِيّ (23 في المائة من المَجمُوع العالمِيّ، اِستِناداً إلى إِجمالِيّ الناتِج المحلَّى الاِسمِيّ و 21% تقريباً من حيث القوّة الشرائية).[2][3] اِستوطنت المِنطَقة الجُغرافِيّة التي تُشكل حالياًّ الوِلاَيات المُتّحِدَة الأمِيرْكِيّة من قِبَل البشر لأوّل مرّة في أواخِرُ العَصْر الجلَيدِيّ الأخير أو بعده بفَترة قصيرة، بعد أن عبرت قبائِل تنتمي إلى العُنصُر المُغُولِيّ، أو الأصفر، مَضِيق بيِرينغ من شَمَال آسيَا عبَر أَلاسْكا واِتّجَهت جنُوباً بحثاً عن أسباب الحَياة، وقد شكّل هؤلاء أسلاف الأمريكيين الأصليين.[4] أما الاستعمار الأوروبي الحديث فبدأ أولاً مع الإسبان، ثم انتقل إلى الإنجليز، الذين بدأوا يفكرون باستعمار المناطق التي تشكل اليوم الساحل الشرقي للولايات المتحدة في عهد الملكة إليزابيث الأولى، الذي شغل طيلة النصف الثاني من القرن السادس عشر، وخاصة بعد تدمير الأسطول الإسباني الجبّار سنة 1588.[5] تأسست البلاد عن طريق ثلاث عشرة مستعمرة بريطانية على طول ساحل المحيط الأطلسي، كان أولها مستعمرة "فرجينيا" الإنجليزية، التي أطلق عليها مكتشفها، السير والتر رالي هذا الاسم تيمناً بالملكة العذراء إليزابيث. ازدادت وتيرة الاستيطان الإنجليزي على الساحل الشرقي بعد ظهور شركات هدفت إلى تشجيع حركة الاستيطان في أراضي ما وراء البحار، التي لاقت رواجًا من الناس بسبب الأزمات الاقتصادية والبطالة والاضطهاد الديني.[6] تأسست مدينة جيمستاون سنة 1607 في أراضي فرجينيا، فكانت أوّل استيطان إنجليزي ناجح في أراضي الولايات المتحدة المستقبلية.[6] تلى ذلك تأسيس مستعمرات أخرى هي: نيوهامشير، وماساتشوستس، وكونتيكت، ورود آيلاند، ومريلاند، وكارولينا الجنوبية، وكارولينا الشمالية، ونيويورك، ونيوجيرسي، وديلاوير، وبنسلفانيا. وكان أبناء هذه المستعمرات يشتغلون بالزراعة والتحطيب والتعدين والتجارة وتربية المواشي، وقد تشكّل سكانها من خليط إنجليزي وأوروبي بسبب تدفق المهاجرين الأوروبيين الآخرين إليها.[7] أصدرت هذه المستعمرات إعلان الاستقلال في الرابع من يوليو عام 1776، والذي أقر باستقلالهم عن بريطانيا العظمى وتشكيل حكومة اتحادية. هزمت الولايات المتمردة بريطانيا العظمى في الحرب الثورية الأمريكية، وهي أول حرب استعمارية ناجحة تحصل على الاستقلال.[8] اعتمدت اتفاقية فيلادلفيا الدستور الأميركي الحالي في السابع عشر من سبتمبر عام 1787؛ وتم التصديق عليه في العام التالي مما جعل تلك الولايات جزءاً من جمهورية واحدة لها حكومة مركزية قوية. كما تم التصديق على وثيقة الحقوق في عام 1791، وتضم عشرة تعديلات دستورية لتضمن الكثير من الحقوق المدنية الأساسية والحريات. في القرن التاسع عشر، حصلت الولايات المتحدة على أراض من فرنسا، وإسبانيا، والمملكة المتحدة، والمكسيك، وروسيا، كما ضمت إليها جمهورية تكساس وهاواي. أدت النزاعات بين منطقة الجنوب الزراعية ومنطقة الشمال الصناعية حول حقوق الولايات والتوسع في تجارة الرقيق إلى نشوب الحرب الأهلية الأمريكية في ستينات القرن التاسع عشر. منع انتصار المنطقة الشمالية حدوث انقسام في البلاد، مما أدى إلى نهاية العبودية القانونية في الولايات المتحدة. أصبح الاقتصاد الوطني أضخم اقتصاد في العالم بحلول عام 1870.[9] وأكدت الحرب الأمريكية الإسبانية والحرب العالمية الأولى على القوة العسكرية للبلاد. وفي عام 1945، خرجت الولايات المتحدة من الحرب العالمية الثانية لتكون أول دولة تمتلك أسلحة نووية، وعضوا دائماً في مجلس الأمن التابع للأمم المتحدة، وعضواً مؤسساً في منظمة حلف شمال الأطلسي. كما أصبحت الولايات المتحدة القوى العظمى الوحيدة في العالم بعد انتهاء الحرب الباردة وتفكك الإتحاد السوفيتي. يبلغ مقدار ما تنفقه الولايات المتحدة على القوات الأمريكية حوالي 50 في المائة من الإنفاق العسكري العالمي، كما تعد قوة اقتصادية وسياسية وثقافية عالمية.[10] أصل التسمية في عام 1507، رسم رسام الخرائط الألماني مارتن فالدسميلر خريطة للعالم حيث أطلق على الأراضي التي تقع في نصف الكرة الغربي اسم "أمريكا" متبعًا المستكشف ورسام الخرائط الإيطالي أميريكو فسبوتشي.[11] وكانت المستعمرات البريطانية السابقة أول من استخدم الاسم الحديث في إعلان الاستقلال، وهو "الإعلان الجماعي للولايات المتحدة الأمريكية الثلاث عشرة" والذي اعتمده "ممثلو الولايات المتحدة الأمريكية" في الرابع من يوليو عام 1776.[12] وتمت صياغة الاسم الحالي في شكله النهائي في الخامس عشر من شهر نوفمبر عام 1777، عندما اعتمد المؤتمر القاري الثاني مواد الاتحاد الكونفدرالي، حيث تنص المادة الأولى على أنه "يجب أن يكون الاسم 'الولايات المتحدة الأمريكية' ". كما اعتمدت الصيغة القصيرة الولايات المتحدة. بالإضافة إلى صيغ أخرى مثل U.S.، و<i data-parsoid='{"dsr":[17278,17285,2,2]}'>USA، و<i data-parsoid='{"dsr":[17288,17298,2,2]}'>أمريكا. فضلاً على بعض المصطلحات العامية مثل U.S. of A، و<i data-parsoid='{"dsr":[17352,17364,2,2]}'>الولايات. اشتق الاسم كولومبيا، وهو من الأسماء المشهورة للولايات المتحدة، من اسم كريستوفر كولومبس. ويظهر هذا الاسم من خلال "مقاطعة كولومبيا". يشار إلى مواطني الولايات المتحدة باسم الأمريكيين. على الرغم من أن مصطلح الولايات المتحدة هو الصفة الرسمية، تعتبر المصطلحات "الأمريكي" و"U.S." أكثر الصفات استخداماً للإشارة إلى هذا البلد. نادراً ما تستخدم كلمة الأمريكي في اللغة الإنجليزية للإشارة إلى أشخاص غير تابعين للولايات المتحدة.[13] يتم التعامل مع عبارة "The United States" باعتبارها جمع، بما في ذلك التعديل الثالث عشر لدستور الولايات المتحدة، والذي صُدق عليه في عام 1865. وأصبح يمكن التعامل مع العبارة باعتبارها مفرداً بعد انتهاء الحرب الأهلية. وبالتالي، أصبح التعامل مع العبارة باعتبارها مفرداً هو السائد؛ ولا تستخدم صيغة الجمع إلا في: "These United States" بمعنى تلك الولايات المتحدة.[14] التاريخ السكان الأصليون والمستوطنون الأوروبيون هاجرت الشعوب الأصلية للولايات المتحدة بما فيهم سكان ألاسكا من آسيا. بدأت الهجرة منذ 12,000 أو 40,000 سنة مضت.[15] طورت بعض الثقافات، مثل ثقافة الميسيسبي قبل كولومبس أساليب للزراعة والمباني الضخمة ومجتمعات على مستوى دول. مات الكثير من السكان الأصليين للأمريكيتين بعد أن بدأ الأوروبيون بالاستقرار في أمريكا بسبب الأوبئة التي جاءت مع الأوروبيين مثل مرض الجدري.[16] في عام 1492، وصل المستكشف الإيطالي كريستوفر كولومبس بموجب عقد مع الملكية الأسبانية إلى العديد من جزر البحر الكاريبي، والذي يعد أول اتصال مع السكان الأصليين. في اليوم الثاني من شهر أبريل عام 1513، وصل الكونكيستدور الأسباني خوان بونسي دي ليون إلى ما دعاه حينها "لا فلوريدا" وهو أول وصول أوروبي موثق لما أطلق عليه لاحقاً الولايات المتحدة. تبعت المستوطنات الإسبانية في المنطقة مستوطنات أخرى في جنوب غرب الولايات المتحدة، والتي دفعت بالآلاف نحو المكسيك. أقام تجار الفراء الفرنسيون نقاطاً تجارية تابعة لفرنسا الجديدة حول منطقة البحيرات العظمى؛ كما سيطرت فرنسا على الكثير من المناطق الداخلية في أمريكا الشمالية وصولاً إلى خليج المكسيك. تعد مستعمرة فرجينيا أول استيطان إنجليزي ناجح في جيمستاون في عام 1607، بالإضافة إلى مستعمرة بلايموث في عام 1620. أسفر استئجار مستعمرة خليج ماساشوستس في عام 1628 إلى موجات من الهجرة، وفي عام 1634، استوطن نحو 10,000 من البيوريتانيين نيو إنجلاند. بين أواخر عام 1610 والثورة الأميركية، تم شحن حوالي 50,000 من المساجين إلى المستعمرات البريطانية الأمريكية.[17] ابتداء من عام 1614، استقر الهولنديون على ضفاف نهر هدسون بما في ذلك نيو أمستردام التي تقع في جزيرة مانهاتن. في عام 1674، تنازل الهولنديون عن ممتلكاتهم الأمريكية لإنجلترا؛ وسميت مقاطعة هولندا الجديدة باسم نيويورك. كما تم التعاقد مع الكثير من المهاجرين الجدد، وخاصة المهاجرين منهم إلى الجنوب، ليعملوا كخدم وهو ما مثل نحو ثلثي المهاجرين إلى ولاية فرجينيا بين عامي 1630 و 1680.[18] مع دخول القرن الثامن عشر، أصبح العبيد الأفارقة المصدر الرئيسي للقوة العاملة. وبعد تقسيم مستعمرة كارولينا في عام 1729، واستعمار جورجيا في عام 1732، تأسست المستعمرات البريطانية الثلاثة عشر والتي ستصبح لاحقاً نواة الولايات المتحدة. ضمت جميعها حكومات محلية حرة منتخبة ومتاحة لجميع الرجال الأحرار، وذلك بسبب تزايد الإعجاب بالحقوق التقليدية للرجل الإنكليزي والشعور بالحكم الذاتي الذي يدعم النزعة بنظام جمهوري. كما عملت جميعها على تشريع تجارة العبيد الأفارقة. زادت الكثافة السكانية للمستعمرات بشكل كبير بسبب ارتفاع معدلات المواليد وانخفاض معدلات الوفيات والهجرة المنتظمة. أشعلت الصحوة المسيحية التي ظهرت بين 1730 و 1740، والمعروفة باسم الصحوة الكبرى الأولى، اهتمام الناس بالدين والحرية الدينية. خلال الحرب الهندية والفرنسية، استولت القوات البريطانية على كندا من فرنسا، ومع ذلك ظل السكان الناطقون بالفرنسية معزولين سياسياً عن المستعمرات الجنوبية. باستثناء الأمريكيين الأصليين (والمعروفين باسم "الهنود الحمر") الذين أصبحوا مشردين، وصل عدد السكان في المستعمرات الثلاثة عشر إلى 2.6 مليون نسمة في عام 1770، مثل البريطانيون ثلث هذا العدد، بينما الأمريكيون السود خمس السكان.[19] لم يكن للمستعمرين الأمريكيين تمثيل في برلمان بريطانيا العظمى، على الرغم من أنهم كانوا يدفعون الضرائب البريطانية. الاستقلال والتوسع أدى التوتر بين المستعمرين الأمريكيين والبريطانيين خلال الفترة الثورية في ستينات وأوائل سبعينات القرن الثامن عشر إلى حرب الاستقلال الأمريكية، والتي دارت أحداثها بين عامي 1775-1781. في اليوم الرابع عشر من شهر يونيو عام 1775، أسس المؤتمر القاري الثاني الذي عقد في فيلادلفيا جيشاً قارياً بقيادة جورج واشنطن. أعلن المؤتمر أن "كل الناس قد خلقوا متساوين" ووهبوا "بعض الحقوق غير القابلة للتغيير"، كما اعتمد المؤتمر إعلان الاستقلال الذي صاغه توماس جيفرسون في الرابع من شهر يوليو 1776. يحتفل بذاك التاريخ سنوياً كونه عيد استقلال أمريكا. في عام 1777، أسست مواد الاتحاد الكونفدرالي حكومة اتحادية ضعيفة ظلت قائمة حتى عام 1789. بعد هزيمة بريطانيا من قبل القوات الأمريكية بمساعدة من فرنسا وإسبانيا، اعترفت بريطانيا باستقلال الولايات المتحدة وسيادتها على الأراضي الأمريكية الواقعة غرب نهر المسيسبي. عقد بعد ذلك مؤتمر دستوري في عام 1787 من قبل أولئك الذين يرغبون في إقامة حكومة وطنية قوية لها سلطات ضريبية. تم التصديق على دستور الولايات المتحدة في عام 1788، وتسلم أول مجلس شيوخ ونواب ورئيس (جورج واشنطن) للولايات المتحدة مهامهم في عام 1789. جرى تبني وثيقة الحقوق في عام 1791، والتي تمنع تقييد الحريات الشخصية وضمان الحماية القانونية. تغيرت النظرة العامة للعبودية؛ حيث كان القانون يحمي تجارة الرقيق حتى عام 1808. منعت الولايات الشمالية تجارة الرقيق بين عامي 1780 و 1804، بينما ظلت العبودية في الولايات الجنوبية لتكون مدافعة عن "المؤسسات الخاصة". جعلت الصحوة الكبرى الثانية التي بدأت عام 1800 تقريباً من الإنجيلية قوة خلف العديد من الحركات الإصلاحية الاجتماعية المختلفة مثل إلغاء العبودية. أدى حرص الأمريكيين على التوسع غرباً إلى نشوب سلسلة طويلة من الحروب الهندية. تضاعفت مساحة الولايات المتحدة بعد شراء أراضي لويزيانا التي ادعت فرنسا ملكيتها وذلك في عهد الرئيس توماس جيفرسون في عام 1803.[20] عززت حرب عام 1812 مع بريطانيا بسبب المظالم في تعزيز الروح القومية في الولايات المتحدة. أدت سلسلة من عمليات التوغل العسكرية قامت بها الولايات المتحدة في ولاية فلوريدا إلى تنازل إسبانيا عن تلك الأراضي ومنطقة أخرى تقع على ساحل الخليج في عام 1819. كانت عملية أثر الدموع في ثلاثينيات القرن التاسع عشر مثالاً على سياسة طرد السكان الأصليين من أراضيهم. ضمت الولايات المتحدة جمهورية تكساس إليها في عام 1845. كما برز مفهوم "القدر المتجلي" خلال تلك الفترة.[21] ضمت الولايات المتحدة ما هو الآن شمال غرب البلاد طبقاً لمعاهدة أوريغون في عام 1846 مع بريطانيا. كما نتج عن انتصار الولايات المتحدة في الحرب المكسيكية الأمريكية في عام 1848 تنازلت المكسيك عن كاليفورنيا وجزء كبير من جنوب غرب البلاد الحالي. كما دفع اكتشاف الذهب بولاية كاليفورنيا بمزيد من الهجرة نحو الغرب بين عامي 1848-1849. سهلت خطوط السكك الحديدية الجديدة نقل المستوطنين، مما زاد الصراع مع الهنود الحمر. خلال أكثر من نصف قرن ذبح نحو 40 مليون بيسون أمريكي للاستفادة من لحومها وجلودها وبالتالي تسهيل انتشار السكك الحديدية. كانت خسارة الجاموس الذي يعد من الموارد الأولية للهنود الحمر فاجعة لكثير من الثقافات الأصلية. الحرب الأهلية والتصنيع أدى التوتر بين ولايات العبيد والولايات الحرة إلى تزايد الجدل حول العلاقة بين الولاية والحكومات الفيدرالية، بالإضافة إلى الصراعات العنيفة الناجمة عن انتشار العبودية إلى ولايات جديدة. انتخب أبراهام لينكولن كمرشح للحزب الجمهوري المناهض للعبودية رئيساً في عام 1860. قبل توليه للحكم، أعلنت سبع ولايات انفصالها وشكلت الولايات الكونفدرالية الأمريكية وهو ما اعتبرته الحكومة الاتحادية أمراً غير مشروع. مع هجوم الولايات الكونفدرالية على فورت سمتر، اندلعت الحرب الأهلية الأمريكية وقامت أربع ولايات مؤيدة للعبودية بالانضمام إلى الكونفدرالية. أنهى إعلان لينكولن لتحرير الرقيق العبودية في كافة الولايات. بعد فوز الاتحاد في عام 1865، حدثت ثلاث تعديلات دستورية تكفل الحرية لحوالي أربعة ملايين من الأمريكيين الأفارقة كانوا عبيداً، [22] حيث أصبحوا مواطنين ولهم حق التصويت. زادت الحرب من السلطة الفيدرالية بشكل كبير.[23] لا تزال الحرب الأهلية أعنف نزاع في تاريخ البلاد حيث قتل فيها نحو 620,000 جندي.[24] أدى اغتيال لينكولن بعد الحرب إلى حدوث تطرف في سياسات إعادة الإعمار الجمهورية والتي هدفت إلى إعادة دمج وبناء الولايات الجنوبية مع ضمان حقوق العبيد المحررين حديثاً. كما أنهى النزاع حول الانتخابات الرئاسية عام 1876 من خلال تسوية عام 1877 إعادة الإعمار؛ كما جردت قوانين جيم كرو الأميركيين الأفارقة من حقوقهم خاصة حقهم في التصويت. في الشمال، ساعد التحضر والهجرة غير المسبوقة من جنوب وشرق أوروبا على زيادة القدرة الصناعية للبلاد. استمرت الهجرة حتى عام 1929، وزودت البلاد بالعمالة وأثرت على الثقافة الأميركية. نهض تطوير البنية التحتية الوطنية بالاقتصاد. أتم شراء ألاسكا من روسيا عام 1867 الخطة التوسعية للبلاد في البر الرئيسي للقارة. تعتبر مجزرة الركبة المجروحة في عام 1890 آخر صراع مسلح في الحروب الهندية. في عام 1893، تم الإطاحة بملكية السكان الأصليين في مملكة هاواي التي تقع في المحيط الهادئ بانقلاب قاده السكان الأمريكيون وضمت الولايات المتحدة مجموعة الجزر في عام 1898. برهن انتصار الولايات المتحدة في الحرب الأمريكية الإسبانية في العام نفسه على أنها قوة عالمية، وأدى ذلك إلى ضم بورتوريكو وغوام والفلبين.[25] حصلت الفلبين على استقلالها بعد نصف قرن؛ بينما ظلت بورتوريكو وغوام أراض أمريكية. الحربان العالميتان وما بينهما ظلت الولايات المتحدة محايدة عند اندلاع الحرب العالمية الأولى في عام 1914. تعاطف كثير من الأمريكيين مع بريطانيا وفرنسا، على الرغم من معارضة العديدين للتدخل.[26] في عام 1917، انضمت الولايات المتحدة إلى الحلفاء، لتقلب الدفة ضد القوى المركزية. بعد الحرب، لم يصدق مجلس الشيوخ على معاهدة فرساي والتي أنشأت عصبة الأمم. كما انتهجت البلاد سياسة أحادية الجانب تميل إلى الانعزالية.[27] في عام 1920، فازت حركة حقوق المرأة بإصدار تعديل دستوري يمنح المرأة حق الاقتراع. انتهى ازدهار العشرينات بانهيار وول ستريت في أزمة العالم الرأسمالي الكبرى لسنة 1929. والذي نتج عنه الكساد الكبير. تفاعل فرانكلين روزفلت بعد انتخابه رئيساً في عام 1932 مع الصفقة الجديدة، وهي مجموعة من السياسات التي تزيد من تدخل الحكومة في الاقتصاد. أفقرت عواصف الغبار التي حدثت في منتصف الثلاثينيات العديد من المجتمعات الزراعية، وأثارت موجة جديدة من الهجرة الغربية. بعد أن كانت الولايات المتحدة على الحياد خلال المراحل الأولى للحرب العالمية الثانية وغزو ألمانيا النازية لبولندا في شهر سبتمبر من عام 1939، بدأت أمريكا بتوريد العتاد العسكري اللازم إلى الحلفاء في شهر مارس من عام 1941 عن طريق قانون الإعارة والتأجير. في السابع من شهر ديسمبر عام 1941، قامت الامبراطورية اليابانية بشن هجوم مفاجئ على بيرل هاربر، مما دفع الولايات المتحدة للانضمام إلى الحلفاء ضد قوات المحور، وبرزت مخيمات اعتقال الآلاف من الأمريكيين من أصل ياباني.[28] أدت المشاركة في الحرب إلى زيادة رأس المال والاستثمار والقدرة الصناعية. من بين القوى المتحاربة كانت الولايات المتحدة الدولة الوحيدة التي أصبحت أكثر ثراء، بل أكثر ثراء بكثير، بدلاً من أن تصبح أكثر فقراً بسبب الحرب.[29] حددت مؤتمرات الحلفاء في بريتون وودز ويالطا الخطوط العريضة للنظام الجديد الخاص بالمنظمات الدولية، مما جعل الولايات المتحدة والاتحاد السوفياتي مركزاً لشؤون العالم. عقب النصر في أوروبا عقد مؤتمر دولي في سان فرانسيسكو عام 1945، ونتج عنه ميثاق الأمم المتحدة، التي بدأت أعمالها بعد الحرب.[30] كانت الولايات المتحدة أول من طور الأسلحة النووية، وقد استخدمتها في حربها على المدن اليابانية في هيروشيما وناغازاكي في أغسطس. استسلمت اليابان في الثاني من سبتمبر، وبذلك انتهت الحرب.[31] الحرب الباردة وسياسات الاحتجاج تنافست كل من الولايات المتحدة والاتحاد السوفياتي على السلطة عقب الحرب العالمية الثانية أثناء الحرب الباردة، حيث هيمنتا على الشؤون العسكرية الأوروبية من خلال حلف شمال الأطلسي وحلف وارسو. عززت الولايات المتحدة الديمقراطية الليبرالية والرأسمالية، بينما أيد الاتحاد السوفياتي الشيوعية والاقتصاد المركزي المخطط. أيدت كل منهما ديكتاتوريات واشتركت القوتان في حروب بالوكالة. قاتلت القوات الأمريكية قوات الصين الشيوعية في الحرب الكورية بين عاميّ 1950 و 1953. قامت لجنة الأنشطة غير الأمريكية التابعة لمجلس النواب الأمريكي بسلسلة من التحقيقات حول تخريب يساري محتمل، في حين أصبح السيناتور جوزيف مكارثي زعيماً لمعارضة الشيوعية. أدى إخفاق الاتحاد السوفييتي عام 1969 في إطلاق أول مركبة فضائية مأهولة بالبشر إلى دعوة الرئيس جون كينيدي للولايات المتحدة بأن تكون أول من يرسل "رجلاً إلى القمر". كما تعرض كينيدي لمواجهة نووية حاسمة مع القوات السوفياتية في كوبا. في غضون ذلك، شهدت الولايات المتحدة استمراراً للتوسع الاقتصادي. تزايدت الحركات المطالبة بالحقوق المدنية، بقيادة الأمريكيين الأفارقة مثل روزا باركس ومارتن لوثر كينغ الذين حاربوا التفرقة والتمييز بوسائل سلمية. وفي أعقاب اغتيال كينيدي عام 1963، صدر قانون الحقوق المدنية لعام 1964 وقانون حقوق التصويت لعام 1965 في عهد الرئيس ليندون جونسون. شن جونسون وخليفته ريتشارد نيكسون حرباً بالوكالة في جنوب شرق آسيا أدت إلى نشوب حرب فيتنام الفاشلة. ظهرت حركة ثقافية معاكسة تغذيها معارضة حرب فيتنام والقومية السوداء والثورة الجنسية. قادت بيتي فريدان وغلوريا ستاينم وآخرون موجة جديدة من الحركة النسائية التي تسعى إلى تحقيق المساواة السياسية والاجتماعية والاقتصادية للمرأة. نتيجة لفضيحة ووترغيت، أصبح نيكسون أول رئيس أميركي يستقيل في عام 1974، وذلك لتجنب اتهامه بعرقلة سير العدالة والتعسف في استعمال السلطة، وتولى نائب الرئيس جيرالد فورد الحكم من بعده. اتسمت حكومة جيمي كارتر في أواخر السبعينات بالركود وأزمة رهائن إيران. أدى انتخاب رونالد ريغان رئيساً للولايات المتحدة في عام 1980 إلى تحول يميني في السياسة الأميركية، انعكس في تغييرات كبيرة في الضرائب وأولويات الإنفاق. ظهرت خلال فترة ولايته الثانية قضية إيران - كونترا بالإضافة إلى التقدم الدبلوماسي الهام مع الاتحاد السوفياتي. كما أدى انهيار الاتحاد السوفياتي إلى انتهاء الحرب الباردة. الفترة المعاصرة خلال عهد الرئيس جورج بوش الأب قامت الولايات المتحدة وحلفائها بدور هام في فرض عقوبات الأمم المتحدة بعد حرب الخليج. أما في عهد الرئيس بيل كلينتون فكانت أطول فترة توسع اقتصادي في تاريخ الولايات المتحدة الحديث من مارس 1991 إلى مارس 2001، إضافة إلى فقاعة الدوت كوم.[32] هددت فضيحة جنسية ودعوى مدنية منصب كلينتون عام 1998 ولكنه بقي في منصبه. تم حل مسألة انتخابات الرئاسة لعام 2000، والتي كانت نتائجها من بين الأكثر تقارباً في تاريخ الولايات المتحدة، من قبل المحكمة العليا الأمريكية وتولى جورج دبليو بوش، ابن جورج بوش الأب، منصب رئيس الولايات المتحدة. في الحادي عشر من شهر سبتمبر لعام 2001، ضربت منظمة القاعدة مركز التجارة العالمي في مدينة نيويورك والبنتاغون بالقرب من واشنطن العاصمة، مما أسفر عن مقتل نحو ثلاثة آلاف شخص. رداً على ذلك شنت إدارة الرئيس جورج بوش حرباً عالمية على الإرهاب. في أكتوبر 2001، غزت القوات الأمريكية أفغانستان، وقضت على حكومة حركة طالبان ومعسكرات التدريب الخاصة بالقاعدة. بينما استمر مقاتلو طالبان في شن حرب عصابات. في عام 2002، بدأت إدارة بوش بالضغط من أجل تغيير نظام الحكم في العراق انطلاقاً من أسباب كانت محط خلاف.[33] نظم بوش تحالف الراغبين من دون الحصول على دعم حلف شمال الأطلسي أو تفويض صريح من الأمم المتحدة للتدخل العسكري؛ غزت قوات التحالف العراق في عام 2003، وقضت على نظام صدام حسين. في عام 2005، تسبب إعصار كاترينا في تدمير جزء كبير من ساحل الخليج وخاصة في نيو أورليانز. في الرابع من شهر نوفمبر عام 2008، تم انتخاب باراك أوباما رئيساً للولايات المتحدة الأمريكية وسط الركود الاقتصادي العالمي. أدخلت في عهده في عام 2010 تعديلات كبيرة على نظام الرعاية الصحية وإصلاحات على النظام المالي. بينما كان تسرب النفط في خليج المكسيك من ديب ووتر هورايزن في ذات العام أكبر حالة تسرب نفطي في زمن السلم في تاريخ البلاد.[34] تم إعادة انتخاب باراك اوباما في عام 2012 لمدة أربع سنوات إضافية وأخيرة بعد انتصاره على مرشح الحزب الجمهوري ميت رومني. الحكومة والانتخابات تعد الولايات المتحدة أقدم فيدرالية حية في العالم. هي جمهورية دستورية وديمقراطية تمثيلية "تحكمها الأغلبية ويصون فيها القانون حقوق الأقليات." [35] هناك نظام للضوابط والتوازنات لتنظيم الحكومة حدده الدستور الأميركي، والذي يعد الوثيقة القانونية العليا للبلاد. في النظام الفيدرالي الأمريكي، يخضع المواطنون لثلاث مستويات من الحكومات: الحكومة الفيدرالية، وحكومة الولاية، والحكومة المحلية؛ تنقسم واجبات الحكومات المحلية بين حكومات المقاطعات وحكومات البلديات. يتم انتخاب مسؤولي الحكومات من قبل المواطنين عبر انتخابات فردية في تلك المقاطعات. لا يوجد نظام للتمثيل النسبي على المستوى الفيدرالي، ونادراً ما يلاحظ على المستويات الأقل من ذلك. تصغير|يمين|الواجهة الجنوبية للبيت الأبيض، مقر إقامة وعمل الرئيس الأمريكي. تتكون الحكومة الفيدرالية من ثلاثة فروع: السلطة التشريعية: يتكون الكونغرس من مجلسين هما مجلس الشيوخ ومجلس النواب، من مهامه وضع القانون الفيدرالي وإعلان الحروب وتصديق المعاهدات ولديه نفوذ الملاحقة وسلطة الاتهام بحيث يمكنه إزالة أفراد من الحكومة. السلطة التنفيذية: الرئيس هو القائد الأعلى للقوات المسلحة ومن حقه رفض مشاريع القوانين وتعيين مجلس الوزراء وغيرهم من الضباط الذين يديرون وينفذون السياسات والقوانين الفيدرالية. السلطة القضائية: وهي المحكمة العليا والمحاكم الفيدرالية الأخرى. يتم تعيين القضاة من قبل الرئيس وبموافقة مجلس الشيوخ، وهم يفسرون القوانين ويسقطون تلك التي يرونها غير دستورية. تصغير|يسار|الواجهة الغربية للمحكمة العليا الأمريكية. يضم مجلس النواب 435 عضواً يمثل كل منهم مقاطعته في الكونغرس لمدة سنتين. تقسم مقاعد مجلس النواب بين الولايات حسب تعداد السكان كل عشر سنوات. طبقاً لتعداد السكان لعام 2000، هناك سبع ولايات لديها ممثل واحد كحد أدنى بينما حازت ولاية كاليفورنيا الأكثر كثافة سكانية على ثلاثة وخمسين. يتكون مجلس الشيوخ من 100 عضو حيث يمثل كل ولاية عضوين يتم انتخابهم لمدة أقصاها ست سنوات؛ يتم انتخاب ثلثي مقاعد مجلس الشيوخ كل سنتين. يخدم الرئيس لفترة من أربع سنوات ويجوز إعادة انتخابه للمنصب لفترة أخرى فقط لا غير. لا ينتخب الرئيس بالاقتراع المباشر، ولكن عن طريق نظام انتخاب غير مباشر تتحدد فيه الأصوات وتوزع طبقاً لحصة كل ولاية على حده. تضم المحكمة العليا، برئاسة رئيس المحكمة العليا للولايات المتحدة، تسعة أعضاء يخدمون مدى الحياة. تصاغ حكومات الولايات على نحو مماثل؛ في حين تمتلك نبراسكا مجلساً تشريعياً واحداً. يتم انتخاب حاكم (الرئيس التنفيذي) كل ولاية بشكل مباشر. يتم تعيين بعض القضاة وأعضاء الحكومات المخلية من قبل حكام الولايات أو قد ينتخبون جماعياً. تخضع جميع القوانين والإجراءات الخاصة بحكومة الدولة والحكومة الفيدرالية للمراجعة القضائية، وأي قانون تعده المؤسسة القضائية انتهاكاً للدستور يعد باطلاً. حدد النص الأصلي للدستور هيكل ومسؤوليات الحكومة الفيدرالية وعلاقتها مع كل ولاية. تحمي المادة الأولى حق "الحرية العظيم" الخاص بحق هابياس كوربوس وهو لفظ لاتيني يطلق على حق المتهم في عدم البقاء محتجزاً مدة طويلة رهن المحاكمة دون مبرر قانوني. كما تضمن المادة الثالثة الحق في الحصول على محاكمة أمام هيئة من المحلفين في جميع القضايا الجنائية. تتطلب التعديلات الدستورية موافقة ثلاثة أرباع الولايات. تم تعديل الدستور سبعة وعشرين مرة؛ شكلت التعديلات العشرة الأولى وثيقة الحقوق، بينما حدد التعديل الرابع عشر الحقوق الفردية الأساسية للأمريكيين. أسماء الرؤساء و مدة حكمهم الأحزاب والإيديولوجية والسياسة يحكم الولايات المتحدة منذ زمن بعيد نظام الحزبين في أغلب الأحيان. تدار الانتخابات التمهيدية من قبل الدولة لاختيار المرشحين للانتخابات العامة التالية. منذ الانتخابات العامة التي جرت في 1856، أصبح كل من الحزب الديمقراطي الذي تأسس في عام 1824، والحزب الجمهوري الذي تأسس في عام 1854 الحزبان الرئيسيان. منذ الحرب الاهلية، يعد ثيودور روزفلت هو المرشح الوحيد من حزب ثالث (الحزب التقدمي) والذي فاز بعشرون بالمئة من الأصوات الشعبية. يعدّ الحزب الجمهوري حزباً من يمين الوسط أو "محافظاً"، بينما يعدّ الحزب الديمقراطي حزباً من يسار الوسط أو "ليبرالياً" طبقاً للثقافة السياسية الأمريكية. تعد ولايات الشمال الشرقي والساحل الغربي وبعض ولايات منطقة البحيرات الكبرى "ولايات زرقاء" أو ليبرالية نسبياً. بينما "الولايات الحمراء" فتتركز في الجنوب وأجزاء من السهول العظمى وجبال روكي وهي من التيار المحافظ نسبياً. يعد الديمقراطي باراك أوباما الفائز بانتخابات الرئاسة لعام 2008 الرئيس الرابع والأربعين للولايات المتحدة وأول رئيس أمريكي من أصل أفريقي. حيث كان جميع الرؤساء السابقين من أصول أوروبية خالصة. شهدت انتخابات عام 2008 تعزيز قوة الحزب الديمقراطي على كل من مجلس النواب ومجلس الشيوخ. أدت انتخابات التجديد النصفية عام 2010 إلى سيطرة جمهورية على مجلس النواب وتقدم في مجلس الشيوخ حيث حافظ الديمقراطيون على سيطرتهم. يضم الكونغرس الأمريكي الحالي وهو رقم 112 في تاريخ البلاد 51 عضواً من الديمقراطيين في مجلس الشيوخ واثنان من المستقلين الداعمين لهم، و47 من الجمهوريين. أما مجلس النواب فيضم 242 من الجمهوريين و193 من الديمقراطيين. هناك 29 حاكم ولاية جمهوري و20 ديمقراطيون ومستقل وحيد. التقسيمات الإدارية الولايات المتحدة اتحاد فيدرالي يتكون من خمسين ولاية. تشكلت الولايات الثلاثة عشر الأصلية عن المستعمرات الثلاثة عشر التي تمردت على الحكم البريطاني. في مرحلة مبكرة من تاريخ البلاد، أنشئت ثلاث ولايات على هذا النحو: كنتاكي من فيرجينيا وتينيسي من كارولاينا الشمالية ومين من ماساتشوستس. بينما تشكلت معظم الولايات الأخرى من خلال الأراضي التي حصلت عليها الحكومة الأمريكية عن طريق الحروب أو الشراء. ذلك باستثناء ولايات فيرمونت وتكساس وهاواي والتي كانت جمهوريات مستقلة قبل أن تنضم إلى الاتحاد. انفصلت فيرجينيا الغربية عن ولاية فرجينيا خلال الحرب الأهلية الأمريكية. أعلنت هاواي كولاية في 21 أغسطس 1959، وتعتبر أحدث ولاية. ليس للولايات الحق في الانفصال عن الاتحاد. تشكل الولايات القسم الأكبر من الكتلة البرية الأمريكية؛ كما تعتبر منطقتان أخريان جزءاً لا يتجزأ من البلاد وهما: مقاطعة كولومبيا وهي مقاطعة فيدرالية حيث تقع العاصمة واشنطن، بالإضافة إلى جزر بالميرا المرجانية وهي منطقة غير مأهولة بالسكان ولكنها تندرج ضمن الأراضي الأمريكية وتقع في المحيط الهادئ. تمتلك الولايات المتحدة خمسة أقاليم خارج أراضيها: بورتوريكو والجزر العذراء الأمريكية في منطقة البحر الكاريبي، وساموا الأمريكية وغوام وجزر ماريانا الشمالية في المحيط الهادئ. بالتالي يحصل من يولد في تلك الأراضي (عدا ساموا الأمريكية) على الجنسية الأميركية. يمتلك المواطنون الأمريكيون المقيمون في تلك الأقاليم العديد من الحقوق والمسؤوليات المشابهة لتلك في الولايات الأمريكية، لكنهم معفون من ضريبة الدخل الفدرالية ولا يصوتون في انتخابات الرئاسة كما يمتلكون تمثيلاً من دون تصويت في الكونغرس الأمريكي.[36] القوات المسلحة والعلاقات الخارجية تمارس الولايات المتحدة نفوذاً اقتصادياً وعسكرياً وسياسياً عالمياً. فهي من الأعضاء الدائمين في مجلس أمن الأمم المتحدة، كما تستضيف مدينة نيويورك مقر الأمم المتحدة. الولايات المتحدة عضو في مجموعة الثماني ومجموعة العشرين ومنظمة التعاون والتنمية الاقتصادية. يوجد في واشنطن العاصمة سفارات لجميع الدول تقريباً، بالإضافة إلى العديد من القنصليات في مختلف أنحاء البلاد. بالإضافة إلى ذلك يوجد تمثيل دبلوماسي للولايات المتحدة في جميع دول العالم تقريباً. يستثنى من ذلك كوبا وإيران وكوريا الشمالية وبوتان وليبيا وجمهورية الصين (تايوان). تتمتع الولايات المتحدة بعلاقة خاصة مع المملكة المتحدة [37] وعلاقات قوية مع كندا وأستراليا ونيوزيلندا واليابان وكوريا الجنوبية وإسرائيل. تعمل عن كثب مع أعضاء منظمة حلف شمال الأطلسي بشأن القضايا العسكرية والأمنية ومع جيرانها في منظمة البلدان الأمريكية، واتفاقات التجارة الحرة مثل الاتفاقية الثلاثية لأمريكا الشمالية للتجارة الحرة مع كندا والمكسيك. في عام 2008، أنفقت الولايات المتحدة 25.4 مليار دولار على المساعدة الإنمائية الرسمية وهو الرقم الأكبر في العالم. لكن ذلك الرقم كنسبة من الدخل القومي الإجمالي (تبلغ نسبة المساهمة 0.18%) يضعها في المرتبة 22 بين الدول المانحة. في المقابل فإن التبرعات الأمريكية الخاصة في الخارج تعتبر سخية نسبياً.[38] يحمل الرئيس لقب القائد العام للقوات المسلحة في البلاد ويعين قادتها، وزير الدفاع ورئيس هيئة الأركان المشتركة. تدير وزارة الدفاع القوات المسلحة بما في ذلك الجيش والبحرية ومشاة البحرية والقوات الجوية. يدار خفر السواحل من قبل وزارة الأمن الداخلي في وقت السلم ووزارة البحرية في وقت الحرب. في عام 2008، وصل التعداد النشط للقوات المسلحة 1,400,000 موظفين في الخدمة الفعلية. بينما يصعد احتياطي الحرس الوطني بإجمالي عدد القوات إلى 2.3 مليون فرد. توظف وزارة الدفاع أيضاً 700,000 من المدنيين ويستثنى منهم المقاولون.[39] الخدمة العسكرية طوعية على الرغم من أن التجنيد في زمن الحرب يجري من خلال نظام الخدمة الانتقائية. يمكن نشر القوات الأمريكية بسرعة عبر أسطول القوات الجوية الكبير من طائرات النقل، والبحرية ذات حاملات الطائرات الإحدى عشرة النشطة ووحدات مشاة البحرية في البحر عبر أساطيل المحيط الأطلسي والمحيط الهادئ. يعمل الجيش في 865 قاعدة ومنشأة في الخارج،[40] ويحافظ على نشر أكثر من 100 موظف في الخدمة الفعلية في 25 دولة أجنبية.[41] وقد دفع هذا الوجود العسكري العالمي ببعض الباحثين لوصف الولايات المتحدة بأنها تحافظ على امبراطورية من القواعد.[42] بلغ مجموع الإنفاق العسكري الأمريكي في عام 2008 أكثر من 600 مليار دولار أي ما يزيد على 41% من الإنفاق العسكري العالمي وأكبر من مجموع ما تنفقه الدول الأربعة عشر التالية في الترتيب على النفقات العسكرية الوطنية مجتمعة. كان نصيب الفرد من الإنفاق 1,967 $ أي حوالي تسعة أضعاف المتوسط العالمي؛ يبلغ معدل الإنفاق نحو 4% من الناتج المحلي الإجمالي وهو ثاني أعلى معدل على الإنفاق العسكري عالمياً بعد المملكة العربية السعودية.[43] بلغت ميزانية الدفاع لعام 2011 نحو 549 مليار دولار أي ما يمثل زيادة 3.4% عن عام 2010 و85% عما كانت عليه في 2001؛ يقترح أيضاً مبلغ إضافي مقداره 159 مليار دولار للحملات العسكرية في العراق وأفغانستان.[44] اعتباراً من سبتمبر 2010، فإنه من المقرر أن تنشر الولايات المتحدة 96,000 جندي في أفغانستان و50,000 في العراق.[34] اعتباراً من 5 يناير 2011، عانت الولايات المتحدة من 4,432 قتيل في صفوف قواتها خلال حرب العراق.[45] و1,448 خلال حرب أفغانستان.[46] الجغرافيا تبلغ مساحة الولايات المتحدة الأمريكية 1.9 مليار فدان تقريباً. تعتبر ولاية ألاسكا التي تفصلها كندا عن الولايات المتحدة أكبر الولايات مساحة، حيث تبلغ مساحتها 365 مليون فدان. كما تبلغ مساحة ولاية هاواي، وهي مجموعة جزر تقع في وسط المحيط الهادي جنوب غرب أمريكا الشمالية، أكثر من 4 ملايين فدان.[47] تعد الولايات المتحدة الأمريكية ثالث أو رابع دولة من حيث المساحة بعد روسيا وكندا وأمام أو بعد الصين. يختلف الترتيب بتفاوت حساب مساحة المنطقتين المتنازع عليهما بين الصين والهند، وكيفية حساب المساحة الإجمالية للولايات المتحدة الأمريكية: تبلغ المساحة 3,794,083 ميل مربع وهو ما يعادل 9,826,630 كيلو متر مربع طبقاً لكتاب حقائق العالم التابع لوكالة المخابرات المركزية،[48] و3,717,813 ميل مربع (9,629,091 كيلومتر مربع) طبقاً لشعبة الإحصاءات في الأمم المتحدة،[49] و3,676,486 ميل مربع (9,522,055 كيلومتر مربع) طبقاً لما ذكرته الموسوعة البريطانية.[50] وبذلك تحتل الولايات المتحدة في المركز الرابع من حيث المساحة بعد روسيا والصين وكندا.[51] يوجد على السهل الساحلي للأطلسي الغابات المتساقطة وتلال بيدمونت. تفصل جبال الأبلاش الساحل الشرقي عن منطقة البحيرات الكبرى والمراعي في الغرب الأوسط. بينما يجري نهر مسيسيبي — ميسوري وهو رابع أطول نهر في العالم من الشمال إلى الجنوب عبر قلب البلاد. كما تمتد سهوب البراري الخصبة المنبسطة من السهول الكبرى إلى الغرب، وتقطعها المنطقة الجبلية في جنوب شرق البلاد. تقع جبال روكي في الطرف الغربي من السهول الكبرى وتمتد من الشمال إلى الجنوب على طول البلاد حيث يبلغ ارتفاعها أكثر من 14,000 قدم (4,300 م) في كولورادو. تقع حوض روكي العظيم والصحارى الأخرى مثل صحراء موهافي في أقصى الغرب. كما تمتد جبال سييرا نيفادا وكاسكيد بالقرب من ساحل المحيط الهادئ. يعدّ جبل ماكنلي الذي يقع في ولاية ألاسكا أعلى قمة في البلاد وفي أمريكا الشمالية على ارتفاع 20,320 قدم (6,194 م). تشتهر ولاية ألاسكا بالبراكين النشطة في مجموعة جزر الكسندر والجزر الأليوشية كما تتكون هاواي من جزر بركانية. يعد البركان الكامن تحت منتزه يلوستون الوطني في جبال روكي أعظم بركان عرفته القارة.[52] تمتلك الولايات المتحدة معظم أنواع المناخ وذلك بسبب مساحتها الكبيرة وتنوعها الجغرافي. يختلف المناخ في الشمال حيث يكون قارياً رطباً شرق خط الطول رقم 100، ويكون رطباً شبه مداري في الجنوب. يتميز الطرف الجنوبي لولاية فلوريدا بمناخ استوائي، كما هو الحال في هاواي. كما أن السهول الشاسعة التي تقع غرب خط الطول 100 تضم مناخاً شبه قاحل. معظم الجبال الغربية ذات مناخ ألبي. بالإضافة إلى ذلك، يعدّ المناخ قاحلاً في صحراء الحوض العظيم في الجنوب الغربي، ومتوسطياً في ولاية كاليفورنيا الساحلية ومحيطياً في أوريغون الساحلية وواشنطن وجنوب ألاسكا. يعدّ معظم ولاية ألاسكا قطبياً. كما أن البلاد تتعرض لبعض الكوارث الطبيعية وخاصة الولايات التي تطل على خليج المكسيك والمعرضة للأعاصير الاستوائية، حيث ضربت أشهر الأعاصير في العالم تلك المنطقة، لا سيما في مسار الأعاصير في الغرب الأوسط.[53] يعدّ التنوع البيئي في الولايات المتحدة شديداً حيث يوجد نحو 17,000 نوع من النباتات الوعائية في البلاد وأكثر من 1,800 نوع من النباتات الزهرية في هاواي، ويقع بعضها في البر الرئيسي.[54] يسكن الولايات المتحدة أكثر من 400 نوع من الثدييات و750 نوع من الطيور و500 نوع من الزواحف والبرمائيات.[55] بالإضافة إلى نحو 91,000 نوع من الحشرات.[56] يحمي قانون الأنواع المهددة عام 1973 الأنواع المهددة بالانقراض ومواطنها التي حددتها مصلحة الأسماك والحياة البرية الأمريكية. كما تضم البلاد ثمان وخمسين متنزه وطني ومئات أخرى من الحدائق والغابات والبراري.[57] تمتلك الحكومة 28.8% من أراضي البلاد.[58] ومعظم هذه الأراضي محمية، على الرغم من أن بعضها مستأجر لحفر آبار النفط والغاز والتعدين وقطع الأشجار أو تربية المواشي؛ يستخدم 2.4% لأغراض عسكرية.[58] الاقتصاد تمتلك الولايات المتحدة اقتصاداً رأسمالياً مختلطاً تغذيه وفرة الموارد الطبيعية والبنية التحتية المتطورة والإنتاجية العالية.[67] وطبقاً لصندوق النقد الدولي، يشكل إجمالي الناتج المحلي للولايات المتحدة البالغ 14.87 تريليون دولار 24% من الناتج العالمي بأسعار الصرف في السوق و21% تقريباً من الناتج العالمي من حيث تعادل القوة الشرائية.[2] كما يعد أكبر ناتج محلي إجمالي في العالم، رغم أنه كان أقل بنحو 5% من مجموع الناتج المحلي الإجمالي للاتحاد الأوروبي من حيث تعادل القوة الشرائية في عام 2008.[68] تحتل البلاد المرتبة التاسعة في العالم من حيث إجمالي الناتج المحلي الاسمي للفرد الواحد، والمرتبة السادسة من حيث إجمالي الناتج المحلي للفرد من حيث تعادل القوة الشرائية.[2] تعد الولايات المتحدة أكبر مستورد للسلع وثالث أكبر دولة مصدرة، على الرغم من أن نسبة الصادرات للفرد الواحد منخفضة نسبياً. بلغ العجز في الميزان التجاري الأمريكي 696$ مليار في عام 2008.[69] تعتبر كل من كندا والصين والمكسيك واليابان وألمانيا أكبر الشركاء التجاريين للولايات المتحدة.[70] وفي سنة 2007 كانت السيارات أكبر السلع الرائدة من حيث الاستيراد والتصدير.[71] تمتلك اليابان أكبر حصة أجنبية من دين الولايات المتحدة العام حيث تجاوزت الصين في بدايات عام 2010.[72] تأتي الولايات المتحدة ثانية في تقرير التنافسية العالمية.[73] في عام 2009، أشارت التقديرات إلى أن القطاع الخاص يشكل 55.3% من الاقتصاد بينما يمثل نشاط الحكومة الفيدرالية 24.1% وأنشطة حكومات الولايات والسلطات المحلية (بما فيها التحويلات الفيدرالية) 20.6% المتبقية.[74] يعد الاقتصاد ما بعد صناعي حيث يساهم قطاع الخدمات بنسبة 67.8% من إجمالي الناتج المحلي إلا أن الولايات المتحدة لا تزال تعد من القوى الصناعية الكبرى.[75] تعد تجارة الجملة والتجزئة أكثر الأنشطة التجارية انتشاراً من حيث صافي الدخل الذي تجلبه.[76] تعد الولايات المتحدة من الرواد في تصنيع المنتجات الكيماوية.[77] كما أنها ثالث أكبر دولة منتجة للنفط في العالم وتعد أكبر مستورد له.[78] كما أنها الدولة الأولى في العالم في إنتاج الكهرباء والطاقة النووية بالإضافة إلى الغاز الطبيعي السائل والكبريت والفوسفات والملح. في حين أن الزراعة تمثل أقل بقليل من 1% من إجمالي الناتج المحلي،[75] كما أن الولايات المتحدة هي أكبر منتج للذرة،[79] وفول الصويا.[80] تعد بورصة نيويورك أكبر بورصة في العالم من حيث حجم الدولار.[81] كما تعد كل من كوكا كولا وماكدونالدز أكثر العلامات التجارية شهرة في العالم.[82] في أغسطس 2010، بلغ تعداد القوة العاملة الأمريكية 154.1 مليون شخص. يعد القطاع الحكومي الرائد في مجال العمالة حيث يوظف 21.2 مليون شخص. أكبر مجالات القطاع الخاص من حيث عدد العاملين هي الرعاية الصحية والمساعدة الاجتماعية مع 16.4 مليون شخص.[59] ينضم حوالي 12% من العمال إلى نقابات مقارنة بثلاثين بالمئة في أوروبا الغربية.[83] يصنف البنك الدولي الولايات المتحدة أولى في سهولة التوظيف والاستغناء عن العمال.[84] في عام 2009، كانت الولايات المتحدة ثالثة من حيث إنتاجية العمل للشخص الواحد في العالم خلف لوكسمبورغ والنرويج. كانت رابعة من حيث الإنتاجية في الساعة الواحدة خلف هذين البلدين وهولندا.[85] بالمقارنة مع أوروبا فإن معدلات ضريبة الممتلكات ودخل الشركات أعلى بصفة عامة بينما ضريبة العمل، وبصفة خاصة والاستهلاك أقل.[86] الدخل والتنمية البشرية وفقاً لمكتب الإحصاء بالولايات المتحدة، بلغ متوسط دخل الأسرة قبل الضريبة 49,777$ في عام 2007. يتراوح المتوسط بين 65,469$ بين العائلات الأمريكية من أصل آسيوي و 32,584$ بين العائلات الأمريكية من أصل أفريقي.[65] باستخدام تعادل القدرة الشرائية لأسعار الصرف، فإن المتوسط مشابه لنظيره في الدول المتقدمة الأخرى. بعد الانخفاض الحاد في منتصف القرن العشرين، ثبتت معدلات الفقر منذ أوائل السبعينيات، حيث يعيش ما بين 11 و15% من الأميركيين تحت خط الفقر في كل عام، كما يقضي 58.5% من السكان سنة واحدة على الأقل في حالة فقر في حياتهم بين 25 و 75 عاماً.[87][88] في عام 2009، تبين أن 43.6 مليون أمريكي يعيشون في حالة فقر.[65] تعتبر الولايات المتحدة دولة رفاه اجتماعي، إذ أنها إحدى أكثر الدول المتقدمة تقشفاً، فالفقر النسبي والفقر المطلق منخفض بنسبة أقل بكثير من المتوسط بالنسبة للدول الغنية.[89][90] على الرغم من النفقات الاجتماعية العامة والخاصة للفرد الواحد هي أعلى من أي من الدول الإسكندنافية.[91] بينما حالة الرفاهية التي تعيشها أمريكا قللت من مستوى الفقر بين كبار السن،[92] فإنها لم تساعد كثيراً في حل مشاكل الشباب.[93] طبقاً لدراسة تابعة لليونيسيف في عام 2007 حول رفاهية الأطفال في واحد وعشرين دولة صناعية، تأتي الولايات المتحدة في المرتبة قبل الأخيرة.[94] على الرغم من زيادة الإنتاجية وانخفاض البطالة وتراجع التضخم، حققت مكاسب الدخل منذ عام 1980 معدلات أبطأ من العقود السابقة، وصاحبها زيادة في انعدام الأمن الاقتصادي. بين عامي 1947 و1979، ارتفع متوسط الدخل الحقيقي بنسبة 80% لجميع الفئات، حيث أن دخل الفقراء في الولايات المتحدة قد ارتفع بمعدل أسرع من الأغنياء.[95][96] ارتفع متوسط دخل الأسرة في جميع الفئات منذ عام 1980، [97] نتيجة لزيادة الدخل المزدوج لعائل الأسرة وتضييق الفجوة بين الجنسين وساعات العمل الأطول، ولكن النمو كان أبطأ ويميل بشدة نحو القمة.[89][95][98] بالتالي، فإن حصة دخل النخبة الغنية عند 1% تمثل 21.8% من إجمالي الإيرادات المبلغ عنها في عام 2005 وقد تضاعفت منذ عام 1980.[99] وهو ما يضع الولايات المتحدة في المركز الأول من حيث عدم التكافؤ في الدخل بين دول العالم المتقدمة.[89][100] يدفع أغنى 1% من السكان 27.6% من مجموع الضرائب الفيدرالية؛ بينما تدفع 10% الأولى 54.7%.[101] تعد الثروة متركزة جداً بيد القلة مثل الدخل حيث يمتلك أغنى 10% من السكان البالغين 69.8% من ثروة الأسر في البلاد، وهي ثاني أعلى نسبة بين الدول المتقدمة.[102] بينما تمتلك 1% الأغنى 33.4% من صافي الثروة.[103] البنية التحتية العلوم والتقنية تعد الولايات المتحدة رائدة في مجال البحث العلمي والابتكار التكنولوجي منذ أواخر القرن التاسع عشر. في عام 1876، منح ألكسندر غراهام بيل أول براءة اختراع للهاتف. كما اخترع توماس إديسون الفونوغراف وأول مصباح كهربائي طويل الأمد وأول كاميرا فيديو عملية. يعدّ نيكولا تسلا رائداً في التيار المتناوب ومحرك التيار المتناوب والراديو. في أوائل القرن العشرين، طورت شركات السيارات مثل رانسوم إي أولدز وهنري فورد خط التجميع. وفي عام 1903، قامت شركة الأخوان رايت بالقيام بأول رحلة طيران أثقل من الهواء.[104] دفع ظهور النازية في الثلاثينيات من القرن الماضي العديد من العلماء الأوروبيين، بما فيهم ألبرت أينشتاين وإنريكو فيرمي، إلى الهجرة إلى الولايات المتحدة. خلال الحرب العالمية الثانية، طور مشروع مانهاتن الأسلحة النووية، فاتحاً المجال أمام عصر الذرة. أدى سباق الفضاء إلى تقدم سريع في إنتاج الصواريخ وعلوم المواد والكمبيوتر. كما طورت الولايات المتحدة أربانت وشبكة الإنترنت التي تلتها. يمول القطاع الخاص حالياً النسبة الأكبر من الأبحاث والتطويرات عند 64%.[105] تقود الولايات المتحدة العالم من حيث عدد أوراق البحث العلمي وعامل التأثير.[106] يملك الأمريكيون مستويات عالية من السلع الاستهلاكية التكنولوجية،[107] كما أن نصف الأسر الأمريكية لديها إمكانية الاتصال بالإنترنت عبر حزم الاتصال عريضة النطاق.[108] تعد الولايات المتحدة البلد الرئيسي لتطوير مزارع الأغذية المعدلة وراثياً، حيث يقع في الولايات المتحدة أكثر من نصف أراضي العالم المزروعة بالمحاصيل المعدلة وراثياً.[109] النقل تهيمن السيارات على وسائل نقل الأفراد على طرق في الولايات المتحدة البالغة 13 مليوناً. اعتباراً من عام 2003، كان هناك 759 سيارة لكل 1,000 أمريكي، مقارنة بأربعمائة واثنان وسبعون سيارة لكل 1,000 شخص في الاتحاد الأوروبي في العام التالي.[111] تمثل عربات النقل ورباعية الدفع والشاحنات الخفيفة نحو 40% من السيارات الشخصية.[112] يقضي الأمريكي البالغ (سائقاً كان أم لا) 55 دقيقة يومياً وسطياً في السياقة أو السفر .[113] تنتمي صناعة الطيران المدني بالكامل إلى القطاع الخاص، بينما تعود ملكية معظم المطارات الرئيسية للقطاع العام. أكبر أربع شركات طيران في العالم من حيث المسافرين أمريكية؛ وتأتي شركة الطيران ساوثوست في المقدمة.[115] من بين المطارات الثلاثين الأكثر ازدحاماً في العالم، تقع ستة عشر منها في الولايات المتحدة. بما فيها مطار هارتسفيلد جاكسون أتلانتا الدولي الأكثر ازدحاماً في العالم.[116] وعلى الرغم من استخدام السكك الحديدية لنقل البضائع بشكل كبير، يميل قليل من الناس إلى استخدام السكك الحديدية في السفر داخل أو بين المدن.[117] تشكل وسائل النقل العامة 9% فقط من مجموع رحلات العمل في الولايات المتحدة بينما تشكل 38.8% في أوروبا.[118] يعد استخدام الدراجات قليلاً وهو أدنى بكثير من المستويات الأوروبية.[119] الطاقة يمثل سوق الطاقة الأميركي 29,000 تيراواط ساعي في السنة. يبلغ استهلاك الطاقة للفرد الواحد 7.8 طن مكافئ نفطي في السنة، مقارنة بحوالي 4.2 طن في ألمانيا و8.3 طن في كندا. في عام 2005، أتت 40% من هذه الطاقة من النفط و 23% من الفحم و 22% من الغاز الطبيعي. بينما يأتي ما تبقى من الطاقة من الطاقة النووية والطاقة المتجددة.[120] تعد الولايات المتحدة أكبر مستهلك للنفط في العالم.[121] منذ عقود تلعب الطاقة النووية دوراً محدوداً مقارنة مع العديد من البلدان المتقدمة الأخرى. بالأخص بسبب الوعي الشعبي بعد حادثة ثري مايل آيلاند عام 1979. في عام 2007، تم تقديم العديد من الطلبات لمحطات نووية جديدة.[122] الديموغرافيا التعداد والجماعات العرقية بلغ تعداد سكان الولايات المتحدة في عام 2010 نحو 308,745,538 شخص.[123] بما في ذلك 11.2 مليوناً من المهاجرين غير الشرعيين.[124] الولايات المتحدة ثالث دولة من حيث عدد السكان في العالم بعد الصين والهند، كما أن الولايات المتحدة هي الدولة الصناعية الوحيدة التي من يتوقع تزايد تعداد سكانها بأعداد كبيرة.[125] يبلغ معدل المواليد 13.82 من كل 1000، وهو أقل بثلاثين بالمئة من المتوسط العالمي، بينما معدلات النمو السكاني 0.98% وهي أعلى بكثير من تلك التي في أوروبا الغربية واليابان وكوريا الجنوبية.[126] منح نحو مليون مهاجر غير شرعي الإقامة القانونية في البلاد في السنة المالية 2010،[127] حيث دخل معظمهم من خلال لم شمل الأسرة.[127] كانت المكسيك المصدر الرئيسي للسكان الجدد لأكثر من عقدين من الزمن، ومنذ عام 1998 أصبحت مع الصين والهند والفلبين البلدان الأربعة الأعلى تصديراً للمهاجرين للولايات المتحدة كل عام.[128] تمتلك الولايات المتحدة تنوعاً كبيراً في المجموعات السكانية حيث يبلغ تعداد واحد وثلاثين مجموعة عرقية أكثر من مليون شخص.[130] الأمريكيون البيض هم أكبر تلك المجموعات؛ يشكل الأميركيون من جذور ألمانية وأيرلندية وإنجليزية ثلاثة من الأعراق الأربع الكبرى في البلاد.[130] يشكل الأمريكيون الأفارقة أكبر الأقليات في البلاد وثالث أكبر المجموعات العرقية.[130] بينما يعد الأمريكيون الآسيويون ثاني أكبر أقلية، أكبر ثلاث مجموعات عرقية أميركية آسيوية هم الأمريكيون الصينيون والأمريكيون الفلبينيون والأمريكيون الهنديون..[130] ضم تعداد سكان الولايات المتحدة في عام 2010 ما يقدر بنحو 5.2 مليون شخص من سكان أمريكا الأصليين بما في ذلك ألاسكا (2.9 مليوناً ذوو أصول حصرية) و1.2 مليون مع سكان جزر هاواي والمحيط الهادئ الأصليين (0.5 مليون حصراً).[131] يشمل التعداد الآن فئة "أعراق أخرى" للدلالة على الأشخاص "غير القادرين على تحديد عرقيتهم" ضمن الفئات الخمس الرسمية؛ ضمت هذه الفئة أكثر من 19 مليون شخص في عام 2010.[131] يعد نمو السكان من أصل هسباني أولاتيني (هذان التعريفان متبادلان رسمياً) اتجاهاً ديموغرافياً كبيراً. يعرف الأميركيون من أصل هسباني البالغ تعدادهم 50.5 مليوناً،[131] بأنهم يتقاسمون عرقية متميزة من قبل مكتب الإحصاء؛ 64% من الأميركيين من أصل هسباني هم من أصل مكسيكي.[132] بين عامي 2000 و 2010، ارتفع تعداد سكان البلاد من أصل هسباني بنحو 43% بينما ارتفع تعداد السكان غير الهسبانيين بنحو 4.9% فقط [129] حيث يأتي أغلب ذاك النمو من الهجرة. اعتبارا من عام 2007 كان 12.6% من سكان الولايات المتحدة مولودون في الخارج، حيث 54% من هذا الرقم ولدوا في أمريكا اللاتينية.[133] معدلات الخصوبة تلعب دورها أيضاً حيث تلد المرأة من أصل هسباني بالمتوسط 3 أطفال في حياتها، مقارنة بحوالي 2.2 للنساء السود غير الهسبانيات و1.8 من النساء البيض غير الهسبانيات (أقل من معدل التعويض عند 2.1).[125] تشكل الأقليات (على النحو المحدد في مكتب التعداد: كل من هو ليس بأبيض بالإضافة إلى البيض الهسبان والبيض مختلطي الأعراق) 34% من السكان؛ ومن المتوقع أن تشكل الأغلبية بحلول عام 2042.[134] المناطق الحضرية يعيش حوالي 82% من الأميركيين في المناطق الحضرية (على النحو المحدد في مكتب التعداد تشمل هذه المناطق الضواحي أيضاً)؛ [48] يعيش حوالي نصف هؤلاء في المدن ذات التعداد أكثر من 50,000 نسمة.[135] في عام 2008، كان هناك 273 منطقة مدمجة تضم أكثر من 100,000 نسمة. كما كانت هناك تسع مدن تمتلك أكثر من مليون نسمة، وأربع مدن عالمية بأكثر من مليوني نسمة (هي مدن نيويورك ولوس أنجلوس وشيكاغو وهيوستن)،[136] كما توجد اثنتان وخمسون منطقة حضرية ذات تعداد سكاني يتجاوز حاجز المليون نسمة.[137] من بين المناطق الحضرية الخمسين الأسرع نمواً، سبعة وأربعون تقع في الغرب أو الجنوب.[138] نمت كل من المناطق الحضرية في دالاس وهيوستن وأتلانتا وفينيكس بأكثر من مليون شخص بين عامي 2000 و 2008.[137] اللغة اللغة الإنجليزية هي اللغة الوطنية بحكم الأمر الواقع. رغم عدم وجود لغة رسمية على المستوى الاتحادي فإن بعض القوانين مثل متطلبات التجنيس الأمريكية تطلب إتقان اللغة الإنجليزية. في عام 2007، تحدث حوالي 226 مليون نسمة أو 80% من السكان الذين تجاوزت أعمارهم الخمس سنوات اللغة الإنكليزية فقط في المنزل. تستخدم الإسبانية بين 12% من السكان في المنزل مما يجعلها اللغة الثانية الأكثر شيوعاً وثاني أكثر اللغات تدريساً.[139][140] يدعو بعض الأمريكيين لجعل اللغة الإنجليزية اللغة الرسمية في البلاد كما هو الحال في ما لا يقل عن 28 ولاية.[141] كل من لغة هاواي والإنجليزية اللغتان الرسميتان في هاواي حسب دستور الولاية.[142] على الرغم من أن ولاية نيومكسيكو لا تمتلك لغة رسمية، إلا أنه توجد قوانين تنص على استخدام كل من الإنجليزية والإسبانية، كما هو الحال في لويزيانا بالنسبة للغتين الإنكليزية والفرنسية.[143] تقوم ولايات أخرى مثل كاليفورنيا بنشر إصدارات إسبانية عن وثائق حكومية معينة بما في ذلك أشكال المحاكم.[144] تمنح عدة من الأراضي الجزرية الاعتراف الرسمي للغاتها الأصلية إلى جانب اللغة الإنجليزية: حيث تعترف ساموا الأمريكية وغوام باللغة الساموية والشامورو بالترتيب. كما يعترف بالكارولينية والشامورو في جزر ماريانا الشمالية. بينما الإسبانية هي اللغة الرسمية في بورتوريكو. الدين تعد الولايات المتحدة دولة علمانية رسمياً؛ يكفل التعديل الأول لدستور الولايات المتحدة حرية ممارسة الأديان، ويمنع إنشاء أي حكم ديني. في دراسة لعام 2002، قال 59% من الأمريكيين أن الدين لعب "دوراً هاماً جدا ًفي حياتهم" وهو رقم أعلى بكثير من أي بلد غني.[145] طبقاً لدراسة عام 2007، قال 78.4% من البالغين أنهم مسيحيون،[146] بتراجع عن عام 1990 حيث كانت نسبة المسيحيين 86.4%.[147] يمثل البروتستانت 51.3%، في حين تمثل الكاثوليكية في الولايات المتحدة 23.9%، وهي أكبر فئة فردية. صنفت الدراسة الإنجيليين البيض وهم يمثلون 26.3% من السكان أكبر مجموعة دينية في البلاد؛[146] وتقدر دراسة أخرى الأنجيليين من جميع الأعراق بنسبة 30-35 %.[148] بينما بلغ مجموع تقديرات الديانات غير المسيحية في عام 2007 نحو 4.7% مرتفعة من 3.3% في عام 1990.[147] أكبر الديانات المنتشرة غير المسيحية هي اليهودية (1.7%) والبوذية (0.7%) والإسلام (0.6%) والهندوسية (0.4%) والعالمية التوحدية (0.3%).[146] تذكر الإحصائية أيضاً أن 16.1% من الأمريكيين يعدّون أنفسهم لاأدريين أو ملحدين أو من دون دين وذلك مقارنة بنحو 8.2% عام 1990.[146][147] التعليم تدير الدولة والحكومات المحلية التعليم العام الأمريكي، وتنظمه وزارة التعليم الأمريكية من خلال فرض قيود على المنح الفيدرالية. يجب على الأطفال في معظم الولايات الذهاب إلى المدرسة ابتداء من ستة أو سبعة أعوام (رياض الأطفال أو الصف الأول) حتى بلوغهم الثامنة عشر (الصف الثاني عشر، وهو نهاية المرحلة الثانوية)، تمكن بعض الولايات الطلاب من ترك المدرسة في سن السادسة عشر أو السابعة عشر.[149] يلتحق 12% من الأطفال بمدارس خاصة دينية أو علمانية. بينما ما يزيد على 2% من الأطفال يتعلمون في منازلهم.[150] يوجد في الولايات المتحدة العديد من المعاهد الخاصة والعامة ومؤسسات التعليم العالي، وكذلك كليات محلية ذات سياسات قبول مفتوحة. من بين الأمريكيين الذين هم بعمر 25 عاماً أو أكبر تخرج 84.6% من الثانوية العامة، والتحق 52.6% بالكليات، وحصل 27.2% على درجة البكالوريوس، وحصل 9.6% شهادات جامعية.[151] بينما تقترب نسبة محو الأمية من 99%.[48][152] تعطي الأمم المتحدة الولايات المتحدة 0.97 على مشعر التعليم مما يضعها في المرتبة الثانية عشر عالمياً.[153] ويحوز حوالي 38% من السكان على درجة التعليم العالي وهو أكثر مما هو الحال عليه في معظم دول منظمة التعاون والتنمية ما عدا كندا (44%) واليابان (37%).[154] التعليم العالي في الولايات المتحدة يتضمن مجموعة متنوعة من مؤسسات التعليم العالي. وقد ساعدت الأبحاث القوية والتمويل من الحكومة لتتصدر الكليات والجامعات الأمريكية بين أهم جامعات العالم المرموقة، مما يجعلها جذابة بشكل خاص للطلاب وأساتذة الجامعات والباحثين في السعي لتحقيق التفوق الأكاديمي. وفقًا لتصنيف وشنغهاي جياو تونغ الأكاديمي لجامعات العالم، تتواجد 30 من أصل أفضل 45 جامعة وكلية في الولايات المتحدة (وفقًا لتوزيع الجوائز ونتائج البحوث).[155] الجامعات الحكومية والجامعات الخاصة، وكليات الفنون الحرة، وكليات المجتمع تلعب دور هام في مجال التعليم العالي في الولايات المتحدة. تحتل الجامعات الأمريكية مكانة مرموقة فوفقًا لترتيب ويبوماتركس والتصنيف الأكاديمي لجامعات العالم وتحتل عدد من الجامعات الأمريكية أولى المراتب حسب التصنيف منها جامعة هارفارد، جامعة يايل، معهد ماساتشوستس للتقنية، جامعة ستانفورد، جامعة برنستون، جامعة كولومبيا وجامعة كاليفورنيا وغيرها. الصحة يبلغ متوسط أعمار الأمريكيين 77.8 سنة عند الولادة،[156] وهو أقصر بعام واحد عن نظيره في أوروبا الغربية، وأقل من النرويج وسويسرا وكندا بثلاث أو أربع أعوام.[157] على مدى العقدين الماضيين، انخفض مأمول الحياة من المركز الحادي عشر إلى الثاني والأربعين في العالم.[158] يضع معدل الوفيات بين الرضع الذي يصل إلى 6.37 في الألف الولايات المتحدة في المركز الثاني والأربعين من أصل 221 بلداً، أي خلف كامل دول أوروبا الغربية.[159] يعاني ثلث السكان البالغين من السمنة وزيادة الوزن، بينما يعدّ ثلث آخر فوق الوزن الطبيعي.[160] تضاعف معدل السمنة، وهو أعلى نسبة في العالم الصناعي، في الربع الأخير من القرن.[161] يعدّ أخصائيو الصحة مرض السكري من النوع الثاني المرتبط بالسمنة وبائياً في البلاد.[162] يصل معدل حمل المراهقات في الولايات المتحدة إلى 79.8 من كل 1,000، وهو أربعة أضعاف فرنسا وخمسة أضعاف ألمانيا.[164] هناك جدل كبير حول الإجهاض في الولايات المتحدة حيث أنه قانوني عند الطلب. منعت العديد من الولايات التمويل العام لمثل لتلك العمليات للحد منها وخاصة في المراحل الأخيرة من الحمل، كما يتطلب الأمر إخطار الأهل بالنسبة للقصر، وانتداب فترة انتظار. وعلى الرغم من انخفاض معدل الإجهاض، تصل نسبة الإجهاض إلى 241 من كل 1,000 ولادة حية، ووصل معدل الإجهاض إلى 15 بين كل 1,000 امرأة تترواح أعمارهن بين 15-44 سنة، وهي لا تزال أكثر من معظم الدول الغربية.[165] ينفق نظام الرعاية الصحية في الولايات المتحدة أكثر من أية أمة أخرى، سواء من ناحية نصيب الفرد من الإنفاق أو نسبة إجمالي الناتج المحلي.[166] وضعت منظمة الصحة العالمية النظام الأمريكي للرعاية الصحية في المرتبة الأولى في عام 2000 بالنسبة للاستجابة، ولكن 37 من حيث الأداء الكلي. تعد الولايات المتحدة رائدة في مجال الابتكار الطبي. في عام 2004، أنفق القطاع غير الصناعي ثلاثة أضعاف نصيب الفرد في أوروبا على البحوث الطبية الحيوية.[167] خلافاً لما هو الحال في سائر البلدان المتقدمة، لا تعد تغطية الرعاية الصحية في الولايات المتحدة شاملة. في عام 2004، دفع التأمين الخاص 36% من النفقات الصحية الشخصية، بينما غطت المدفوعات الإضافية 15%، ودفعت الحكومات الفيدرالية والمحلية 44%.[168] في عام 2005، كان 46.6 مليون أميركي، وهو ما يعادل 15.9% من السكان، من دون تأمين صحي وهي أعلى من نسبة عام 2001 بنحو 5.4 مليون شخص. يعد السبب الرئيسي لهذا الارتفاع انخفاض عدد الأمريكيين الذين يتمتعون برعاية التأمين الصحي من قبل صاحب العمل.[169] يعد موضوع الأمريكيين من دون تأمين صحي أو بتأمين منخفض قضية سياسية كبرى.[170] أظهرت دراسة في عام 2009 أن غياب التأمين الصحي ترافق مع ما يقرب من 45,000 حالة وفاة في العام.[171] في عام 2006، أصبحت ماساتشوستس أول ولاية تطبق نظام تأمين صحي شامل.[172] بينما يعمل قانون فدرالي تم تمريره في أوائل عام 2010 على خلق نظام رعاية صحية شبه شامل في أرجاء البلاد بحلول عام 2014. الجريمة وسلطة القانون تقع مسؤولية تنفيذ القانون في الولايات المتحدة على عاتق الشرطة المحلية والشريف، مع توفير خدمات أكبر من قبل شرطة الولاية. بينما تمتلك الوكالات الفديرالية مثل مكتب التحقيقات الفيدرالي (FBI) وخدمة المارشالات الأمريكيين مهام متخصصة. على المستوى الفيدرالي تقريباً في كل الولايات، تعمل فلسفة تشريع القوانين على نظام القانون العام. تبت محاكم الولايات في معظم القضايا الإجرامية بينما تختص المحاكم الفيدرالية بالتعامل مع جرائم معينة بالإضافة إلى الاستئناف. من بين الدول المتقدمة، تمتلك الولايات المتحدة مستويات فوق المتوسطة من جرائم العنف، وبالأخص مستويات عالية من جرائم السلاح والقتل.[173] في عام 2007، كان هناك 5.6 جريمة قتل بين كل 100,000 شخص،[174] وهو ثلاثة أضعاف المعدل في كندا.[175] أصبح معدل جرائم القتل بالولايات المتحدة، والذي انخفض بنسبة 42% بين عامي 1991 و 1999، ثابتاً منذ ذلك الحين.[174] يعد الحق في ملكية السلاح موضوعاً للجدل السياسي. تمتلك الولايات المتحدة أعلى معدل من مرتكبي جرائم القتل،[176] وأكبر عدد من المساجين المسجلين في العالم.[177] في بداية عام 2008، تم حبس أكثر من 2.3 مليون شخص، بمعدل يزيد عن شخص واحد من بين كل 100 من البالغين.[178] ويعد المعدل الحالي حوالي سبعة أضعاف الرقم في عام 1980.[179] يساوي معدل المساجين من الذكور الأمريكيين الأفارقة ستة أضعاف معدل المساجين من الذكور البيض، وثلاثة أضعاف معدل المساجين من الذكور الهسبانيين.[176] في عام 2006، وصل معدل المساجين في الولايات المتحدة إلى أكثر من ثلاثة أضعاف المعدل في بولندا، وهي ثاني دول منظمة التعاون والتنمية الاقتصادية من حيث أعداد المساجين.[180] يعود ارتفاع معدل الحبس في البلاد نتيجة لسياسات الأحكام وسياسات مكافحة المخدرات.[176][181] لا زالت الولايات المتحدة تحكم بعقوبة الإعدام في بعض الجرائم العسكرية والفيدرالية، وفي 34 ولاية، على الرغم من إلغاء تلك العقوبة في معظم الدول الغربية، فمنذ عام 1976، عندما أعادت المحكمة العليا الأمريكية العمل بعقوبة الإعدام بعد توقف دام أربع سنوات، تم تنفيذ أكثر من 1,000 حكم بالإعدام.[182] وفي عام 2006، أصبحت البلاد سادس أكبر دولة من حيث عدد أحكام الإعدام في العالم، بعد الصين وإيران وباكستان والعراق والسودان.[183] في عام 2007، أصبحت نيو جيرسي أول ولاية تشرع إلغاء عقوبة الإعدام منذ عام 1976 وتلتها نيو مكسيكو في عام 2009 وإلينوي في سنة 2011.[184] الثقافة تعد الولايات المتحدة أمة متعددة الثقافات كونها تضم مجموعات متنوعة من المجموعات العرقية والتقاليد والقيم.[1][185] بصرف النظر عن السكان الأصليين للولايات المتحدة بما في ذلك سكان جزر هاواي الأصليون، فقد هاجر معظم السكان تقريباً أو أسلافهم في غضون القرون الخمسة الماضية.[186] تعد الثقافة الغربية الثقافة الأساسية بين الأمريكيين، وهي مستمدة من تقاليد المهاجرين الأوروبيين غير أنها متأثرة بمصادر كثيرة أخرى مثل تقاليد العبيد الأفارقة.[1][187] أضافت الهجرة المتزايدة من آسيا وأمريكا اللاتينية مزيداً من التنوع الثقافي ورغم ذلك تحافظ تلك المجموعات المختلفة على جذورها الثقافية المميزة.[1] وفقاً لتحليل الأبعاد الثقافية لجيرت هوفستيد، فإن الولايات المتحدة تمتلك أعلى معدل "فردانية" من أي بلد من البلدان التي شملتها الدراسة.[188] وعلى الرغم من أن الثقافة السائدة في الولايات المتحدة لا تعترف بالطبقات،[189] فقد حدد العلماء فوارقاً بين الطبقات الاجتماعية في البلاد، والتي تؤثر على العلاقات الاجتماعية واللغة والقيم.[190] بدأت الطبقة المتوسطة والمهنية الأمريكية العديد من الاتجاهات الاجتماعية المعاصرة مثل الحركة النسائية الحديثة وحماية البيئة والتعددية الثقافية.[191] ترتبط الصورة الذاتية للأمريكيين ووجهات النظر الاجتماعية والتوقعات الثقافية بدرجة منغلقة غير عادية.[192] على الرغم من ميل الأميركيين لتقييم الإنجازات الاجتماعية الاقتصادية، فإن كون الشخص عادياً أو متوسطاً ينظر إليه على أنه إيجابي.[193] ورغم أن الحلم الأمريكي أو تصور الأميركيين بأنهم يتمتعون بارتفاع في الحركة الاجتماعية يلعب دوراً رئيسياً في جذب المهاجرين، يجد بعض المحللين أن الولايات المتحدة لديها حراك اجتماعي أقل من كندا وبلدان الشمال الأوروبي.[194] تعمل معظم النساء خارج المنزل وتحصل أغلبيتهن على درجات البكالوريوس.[195] في عام 2007، كان 58% من الأمريكيين فوق 18 عاماً متزوجين و 6% أرامل و 10% مطلقين و25% لم يتزوجو أبداً.[196] كما أن الزواج المثلي رسمي في جميع الولايات المتحدة بقرار من المحكمة العليا منذ عام 2015. وسائل الإعلام المشهورة يقع مقر أكبر خمس تكتتلات إعلامية في العالم في الولايات المتحدة، وينتجون الكثير من وسائل الإعلام التي يتابعها الأمريكيون. في الواقع تمتلك هذه التكتلات الخمس شبكات التلفزة الأربعة الكبرى وخمسة من استوديوهات السينما الكبرى الستة. يعد الأمريكيون أكثر متابعي التلفاز في العالم.[197] كما يستمع الأمريكيون إلى البرامج الإذاعية - التي تتخللها أيضاً العديد من الفقرات الإعلانية التجارية - في متوسط يزيد قليلاً عن ساعتين ونصف يومياً.[198] بصرف النظر عن بوابات الويب ومحركات البحث فإن المواقع الأكثر شعبية هي الفيسبوك ويوتيوب وويكيبيديا وبلوغر وإيباي وكريغزلست،[199] وجميعها مملوكة لأمريكيين. في عام 1894، تم عرض أول فيلم تجاري باستخدام آلة من اختراع توماس إديسون تسمى كاينتوسكوب. شهد العام التالي العرض الأول لفيلم في نيويورك، وكانت الولايات المتحدة رائدة في مجال تطوير الأفلام الصوتية في العقود التالية. منذ مطلع القرن العشرين، كان مقر صناعة السينما في الولايات المتحدة هو هوليوود في كاليفورنيا. يعد المخرج ديفيد جريفث رائداً في تطوير قواعد الأفلام، بينما يعد فيلم المواطن كين (1941) لأورسون ويليس أعظم فيلم على الإطلاق.[200] سرعان ما أصبح الممثلون الأمريكيون من أبرز الشخصيات مثل جون وين ومارلين مونرو، في حين أن والت ديزني كان رائداً في إنتاج وتسويق أفلام الرسوم المتحركة من خلال شخصية ميكي ماوس. أنتجت استوديوهات الأفلام الرئيسية في هوليوود أكثر الأفلام الناجحة تجارياً في التاريخ، مثل أفاتار و<i data-parsoid='{"dsr":[138473,138496,2,2]}'>سلسلة هاري بوتر، وتهيمن منتجات هوليوود اليوم على صناعة السينما العالمية.[201] أثر الإيقاع والغناء الخاص بأنماط الموسيقى الأميركية الأفريقية بشكل عميق في الموسيقى الاميركية بشكل عام، مما ميزها عن التقاليد الأوروبية. تم تبنى عناصر من الموسيقى الفلكلورية مثل البلوز وما يعرف الآن باسم الموسيقى القديمة وتحويلها إلى أنواع شعبية للجماهير العالمية. طورالمبدعون مثل لويس أرمسترونغ وديوك الينجتون الجاز في أوائل القرن العشرين. بينما نشأت موسيقى الريف في العشرينيات والريذم آند البلوز في الأربعينيات. كان إلفيس بريسلي وتشك بيري من بين الرواد في أواسط الخمسينيات في الروك أند رول. وفي الستينيات، برز بوب ديلن نتيجة إحياء الموسيقى الشعبية ليصبح واحداً من أكبر كتاب الأغاني في أمريكا، بينما طور جيمس براون موسيقى الفانك. بالإضافة إلى المزيد من الابتكارات الموسيقية الأخرى مثل الهيب هوب وموسيقى الهاوس. كما أصبح نجوم البوب الأمريكيون مثل إلفيس بريسلي ومايكل جاكسون ومادونا من المشاهير على الصعيد العالمي.[202] الفن والفلسفة خلال القرن الثامن عشر وأوائل القرن التاسع عشر، اقتبس الفن والأدب الأمريكيان الكثير من أوروبا. أسس كتاب مثل ناثانيال هاوثورن وإدغار آلان بو وهنري ديفد ثورو صوتاً أدبياً أمريكياً مميزاً بحلول منتصف القرن التاسع عشر. كما كان كل من مارك توين والشاعر والت ويتمان شخصيات رائدة في النصف الثاني من القرن؛ أصبحت إيميلي ديكنسون، والتي كانت مجهولة أثناء حياتها، من الشعراء الرئيسيين في أمريكا.[203] اقتبست بعض الأعمال الجوانب والصفات الأساسية للتجربة الوطنية مثل: موبي ديك (1851) لهرمان ملفيل ومغامرات هكلبيري فين (1885) لتواين وغاتسبي العظيم (1925) لفرنسيس سكوت فيتزجيرالد. يمكن أن يطلق علي تلك الأعمال اسم "رواية أمريكية عظيمة".[204] فاز أحد عشر مواطن أمريكي بجائزة نوبل في الأدب، وكانت آخرهم توني موريسون في عام 1993. يعدّ ويليام فوكنر وإرنست همينغوي من أهم كتاب القرن العشرين.[205] كما تطورت أنواع أدبية شعبية مثل روايات الغرب والجريمة في الولايات المتحدة. افتتح جيل جديد من كتاب الأدب نهجاً جديداً، مثل كتاب أدب ما بعد الحداثة مثل جون بارث وتوماس بينكون ودون ديليلو. نشأت حركة "التعالي على الطبيعة" بقيادة رالف والدو إمرسون وثورو وكانت أول حركة فلسفية أمريكية. بعد انتهاء الحرب الأهلية، قاد كل من تشارلز ساندرز بيرس وويليام جيمس وجون ديوي تطوير الفعلانية. في القرن العشرين، وضعت أعمال كوين وريتشارد رورتي، بانين على نعوم تشومسكي، الفلسفة التحليلية في صدارة الأكاديميات الأمريكية. قاد جون رولس وروبرت نوزيك إحياء الفلسفة السياسية. في الفنون البصرية، كانت مدرسة نهر هدسون في منتصف القرن التاسع عشر حركة تجاه التقاليد الأوروبية الطبيعية. بينما يحتفل بأعمال توماس إيكنز الواقعية على نطاق واسع. أذهل معرض مخزن الأسلحة عام 1913 في مدينة نيويورك - وهو معرض لفن الحداثة الأوروبية - الجمهور وحول المشهد الفني في الولايات المتحدة.[206] استخدمت كل من جورجيا أوكيفي ومارسدن هارتلي وغيرهم أساليب جديدة تبدي حساسية فردية شديدة. تطورت كبرى الحركات الفنية مثل التعبيرية التجريدية لجاكسون بولوك وويليم دي كونينج، وفن البوب لآندي وارهول وروي ليشتنشتاين إلى حد كبير في الولايات المتحدة. جلب تيار الحداثة وما بعد الحداثة الشهرة للمعماريين الأمريكيين مثل فرانك لويد رايت وفيليب جونسون وفرانك غيري. تصغير|يسار|مسرح برودواي بمدينة نيويورك الذي يستضيف الكثير من العروض الشعبية. يعد مدير الفرقة الموسيقية بي. تي. بارنوم أول من روج للمسرح الأمريكي والذي بدأ بمركز ترفيهي حول مانهاتن في عام 1841. أنتج فريق هارت وهاريجان سلسلة من الهزليات الموسيقية الشعبية في نيويورك ابتداء من أواخر 1870. في القرن العشرين، ظهرت الموسيقى الحديثة في برودواي؛ حيث أصبحت أغاني المسرح الموسيقي لملحنين من أمثال إرفينغ برلين وكول بورتر وستيفن سوندهايم معايير للبوب. فاز الكاتب المسرحي أوجين أونيل بجائزة نوبل للأدب في عام 1936؛ بالإضافة إلى كتاب أمريكيين آخرين حصلوا على جائزة بوليتزر مثل تينيسي وليامز وإدوارد ألبي وأوغست ويلسون. يعد تشارلز إيفز أول ملحن أمريكي كلاسيكي كبير، بينما صنع التجريبيون مثل هنري كويل وجون كيج نهجاً أمريكياً تجاه التلحين الكلاسيكي. طور آرون كوبلاند وجورج غيرشوين نسيجاً فريداً من الموسيقى الشعبية والكلاسيكية. بينما ساهمت مصممات الرقصات أمثال اسيدورا دنكان ومارثا غراهام في صناعة الرقص الحديث، في حين كان جورج بلانشاين وجيروم روبينز رائدين في فن الباليه في القرن العشرين. اشتهر الأميركيون منذ وقت طويل في أوساط فن التصوير الحديث من خلال كبار المصورين مثل ألفريد شتيجلتز وإدوارد شتايشن وأنسل أدامز. كما تعتبر الصحيفة الساخرة والكتاب الهزلي من الابتكارات الأمريكية. كما أصبح سوبرمان - الكتاب الهزلي الذي يحكي قصة حياة البطل الخارق - رمزا أمريكياً.[207] المطبخ تتشابه فنون الطهي الأمريكية مع البلدان الغربية. يعد القمح من الحبوب الأساسية. يستخدم المطبخ الأمريكي التقليدي مكونات محلية مثل الديك الرومي والغزال والبطاطس والبطاطس الحلوة والذرة والقرع وشراب القيقب، وهي المواد الغذائية التي استخدمها الهنود الحمر والمستوطنون الأوروبيون الأوائل. يعد لحم الخنزير المطهي ببطء ولحم البقر المشوي وكعكة سرطان البحر ورقائق البطاطس وكعك رقائق الشوكولاتة من الأكلات الأمريكية المميزة. يشتهر غذاء الروح الذي أدخله العبيد الأفارقة في مختلف أنحاء الجنوب وبين كثير من الأمريكيين الأفريقيين. كما يعد المطبخ المختلط مثل المطبخ الكريولي في لويزيانا وكاجون وتكس - مكس ذو أهمية إقليمية. اشتقت الأطباق المميزة مثل فطيرة التفاح والدجاج المقلي والبيتزا والهمبرغر والنقانق من وصفات مختلفة خاصة بالمهاجرين. بالإضافة إلى ما يسمى بالبطاطس المقلية والأطباق المكسيكية مثل البوريتو والتاكو وأطباق المعكرونة المأخوذة من مصادر إيطالية.[208] يفضل الأمريكيون عموماً القهوة على الشاي. بينما يعد عصير البرتقال والحليب في كل مكان كمشروب الإفطار.[209] تعد صناعة الوجبات السريعة الأمريكية الأكبر في العالم حيث أدخلت خدمة الوجبات للسائقين (درايف ثرو) في ثلاثينيات القرن الماضي. يثير استهلاك الوجبات السريعة في البلاد مخاوف صحية، حيث ارتفعت نسبة استهلاك السعرات الحرارية عند الأمريكيين خلال الثمانينيات والتسعينيات بنسبة 24%،[208] وذلك بسبب كثرة تناول الوجبات السريعة وهو ما يرتبط بما يسميه مسؤولو الصحة الأمريكية "وباء السمنة".[210] بالإضافة إلى أن المشروبات الغازية المحلاة تمتلك شعبية كبيرة؛ حيث تمثل تلك المشروبات 9% من مدخول السعرات الحرارية لدى الأمريكيين.[211] الرياضة منذ أواخر القرن التاسع عشر، تعتبر البيسبول الرياضة الوطنية حتى بعد تراجع شعبيتها لحساب كرة القدم الأمريكية. تحتل كرة السلة وهوكي الجليد المرتبة التالية بين رياضات الفرق ذات الشعبية بين الأمريكيين. تجتذب كرة القدم الأمريكية وكرة السلة الجامعية جمهوراً كبيراً وهي تابعة إلى الرابطة الوطنية لرياضة الجامعات. تعد كرة القدم الأمريكية حالياً أكثر أنواع الرياضة شعبية حيث يتابع الملايين من الأمريكان دوري كرة القدم الأمريكية المكون من 32 فريقاً ومباراته النهائية المسماة بالسوبر بول.[212] تعد الملاكمة وسباق الخيل أكثر أنواع الرياضة الفردية مشاهدة، ولكنها استبدلت برياضة الغولف وسباق السيارات، لا سيما ناسكار. وإن شعبية كرة القدم في الولايات المتحدة بازدياد بسبب إنجازات الإتحاد الأمريكي لكرة القدم وخاصاً بعد أن حصل منتخب الولايات المتحدة لكرة القدم للرجال على المرتبة الثانية في كأس القارات 2009 وغيرها من الإنجازات على الصعيد القاري والدولي وأيضا بزداد شعبية الرياضة تفوق منتخب الولايات المتحدة الأمريكية لكرة القدم للسيدات حيث أن سيدات الولايات المتحدة في المركز الأول في تصنيف وترتيب الفيفا أيضاً يلعب كرة القدم الشباب والشابات كهواة. بالإضافة إلى التنس والسباحة حيث حصل سباحون وسباحات مثل مايكل فيلبس وريبيكا سوني على ميداليات ذهبية وبطولات عالمة بالإضافة إلى العديد من الرياضات التي تمارس في الهواء الطلق. على الرغم من أن معظم الألعاب الرياضية الأمريكية الكبرى قد انشقت من ممارسات أوروبية، تعتبر كرة السلة والكرة الطائرة والتزلج على الجليد والتشجيع اختراعات أمريكية. انبثقت ألعاب اللاكروس وركوب الأمواج من أنشطة سكان هاواي وأمريكا الأصليين التي سبقت الاتصال بالأوروبيين. استضافت الولايات المتحدة ثمانية بطولات أولمبية. حصدت الولايات المتحدة 2,301 ميدالية في دورات الألعاب الأولمبية الصيفية، وهو أكثر من أي بلد آخر تحت اشراف اللجنة الأولمبية الأمريكية،[213] و 253 ميدالية في دورات الألعاب الأولمبية الشتوية، محتلة المركز الثاني من حيث عدد الميداليات.[214] أنظمة القياس تحتفظ الولايات المتحدة بوحداتها الخاصة والتي تعود إلى حد كبير إلى الوحدات الإمبراطورية البريطانية مثل الميل واليارد ودرجة فهرنهايت. أما الوحدات الأمريكية الخاصة فتشمل الغالون الأمريكي والباينت الأمريكي. الولايات المتحدة هي واحدة من ثلاث دول فقط لم تعتمد النظام الدولي للوحدات. مع ذلك، يتزايد استخدام النظام المتري في العلوم والطب والعديد من المجالات الصناعية.[215] انظر أيضًا قائمة الولايات الأمريكية قائمة رؤساء الولايات المتحدة قائمة النصب التذكارية الوطنية في الولايات المتحدة الأمريكية ثقافة بريطانيا هوامش : الفدرالية: شكل من أشكال الحُكم تكون السلطات فيه مقسمة دستوريًا بين حكومة مركزية (أو حكومة فيدرالية او اتحادية) وووحدات حكومية أصغر (في هذه الحالة، "ولايات")، ويكون كلا المستويين المذكورين من الحكومة معتمد أحدهما على الآخر وتتقاسمان السيادة في الدولة. أما ما يخص الأقاليم والولايات فهي تعتبر وحدات دستورية لكل منها نظامها الأساسي الذي يحدد سلطاتها التشريعية والتنفيذيه والقضائية ويكون وضع الحكم الذاتي للأقاليم، أو الجهات أو الولايات منصوصا عليه في دستور الدولة بحيث لا يمكن تغييره بقرار أحادي من الحكومة المركزية. : كلمة "State" الإنگليزية تعني بشكل أدق دولة، وفي الولايات المتحدة تمتلك كل ولاية قوانينها وحُكَّامها وعلمها وشعارها وحتى ثقافتها الخاصة، ما يجعل كلًا منها دولة مختلفة عن الأخرى. يجمع هذه الدول بعض العوامل المُشتركة مثل العملة المُوحَّدة (الدولار الأمريكي)، كما يوجد بعض الجهات الحكومية التي تعمل في جميع هذه الدول كالشرطة الفدرالية المعروفة باسم مكتب التحقيقات الفدرالي والذي تُعرف اختصارًا بالـF.B.I. مراجع روابط إضافية الحكومة لمحات عامة وبيانات إحصاءات الواردة من مكتب المراجع السكانية ، معلومات مجمعة عن كل ولاية من خلال وصلات دليل للسفر للولايات المتحدة من ويكيترافل من الموسوعة البريطانية بالولايات المتحدة، وبيانات كثيرة من مكتب التعداد الأمريكي الموقع الرسمي لخدمات الأمريكية الحكومية. للسكان والعمالة والدخل، وبيانات عديدة من دائرة البحوث الاقتصادية بالولايات المتحدة : الاقتصادية والبيئية والطاقة والبيانات الخاصة بكل ولاية من إدارة معلومات الطاقة بالولايات المتحدة التاريخ تم تجميعها من قبل المركز القومي لبحوث السياسات العامة الأمريكية: لاستشاري أونتاريو حول التسامح الديني وصلات تاريخية مجمعة عن خرائط : خرائط رسمية من وزارة الداخلية رؤية عن طريق ويكيمابيا (لا تنتمي إلى مؤسسة ويكيميديا) * تصنيف:اتحادات كنفدرالية سابقة تصنيف:الأمريكتان تصنيف:بلدان ثنائية القارات تصنيف:بلدان مطلة على المحيط الأطلسي تصنيف:بلدان وأقاليم ناطقة بالإنجليزية تصنيف:تأسيسات سنة 1776 في الولايات المتحدة تصنيف:دول أعضاء في الأمم المتحدة تصنيف:دول أعضاء في حلف شمال الأطلسي تصنيف:دول أمريكا الشمالية تصنيف:دول اتحادية تصنيف:دول عظمى تصنيف:دول مجموعة الثمانية تصنيف:دول مجموعة العشرين تصنيف:ديمقراطيات ليبرالية تصنيف:مستعمرات بريطانية سابقة تصنيف:دول وأقاليم تأسست في 1776
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 128, 565, 729, 1223, 1486, 2370, 3510, 7361, 7625, 13809, 14399, 18304, 18378, 18937, 18996, 19106, 19740, 20590, 21355 ], "plaintext_end_byte": [ 127, 564, 721, 1222, 1485, 2369, 3502, 7360, 7624, 13772, 14398, 18296, 18361, 18919, 18985, 19105, 19732, 20579, 21329, 21417 ] }
ペンタックスの創始者は誰?
ペンタックス
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ペンタックス(PENTAX)は、カメラ、デジタルカメラ、天体望遠鏡、内視鏡などのブランド名。 リコーイメージング株式会社</b>が製造販売するデジタルカメラ、双眼鏡、セキュリティカメラ用レンズ等光学機器、HOYA株式会社が製造販売する内視鏡、喉頭鏡、人工骨、音響・音声解析ソフトなどの医療関連製品、TIアサヒが製造販売する測量機、セイコーオプティカルプロダクツが製造販売する眼鏡レンズで使用される。 この項では主にペンタックスブランドのデジタルカメラを展開するリコーイメージング株式会社について記述する。 概要 リコーイメージング株式会社は、日本の大手光学機器メーカーであり、かつての名称を<b data-parsoid='{"dsr":[855,870,3,3]}'>旭光学工業株式会社(あさひこうがくこうぎょう、英:Asahi Optical Co., Ltd.)といった。日本初の一眼レフカメラ「アサヒフレックスI」、世界初のフラッシュ内蔵オートフォーカス一眼レフカメラ「SFX」を発売するなど、高い技術開発力を誇っていた。 本社は東京都(東京都板橋区前野町2-35-7)、国内事業所は栃木県(栃木県芳賀郡益子町大字塙858)、宮城県(宮城県栗原市築館字下宮野岡田30-2)、山形県(山形県長井市日の出町4-1)にあった。 ペンタックスのカメラは、伝統的なカメラ業界のシェアではニコン、キヤノンの後塵を拝するが、中判カメラではペンタックス645やペンタックス67がロングセラー機となったり、デジタルカメラ部門では小型軽量化(レンズ交換式一眼レフにおいて世界最軽量)を実現した廉価な一眼レフ*ist DLを販売、その後もKマウントと中判645マウントのデジタル一眼レフに、最小最軽量のノンレフレックスカメラのQマウントを加えて多マウント展開するなど、ニッチ市場で特徴ある製品を出している。また過去のレンズ資産についても純正のアダプター1枚で、1957年以降に発売されたレンズは全てが利用できるなど、長く利用しているユーザーにも配慮を見せている。 ペンタックスという名称の由来は、1957年5月発売の一眼レフカメラ「アサヒペンタックス(通称AP)」の製品名による。この名称は、「アサヒフレックス」に、ファインダーに内蔵される光学部品「ペンタプリズム」を搭載したことに ちなんでいる。「アサヒペンタックスAP」は「アサヒフレックスⅡA」にペンタプリズムを搭載することで、アイレベルの正立・正像が得られ、機動性、使いやすさを飛躍的に向上されることを実現した。そこで、カメラの開発と並行して、従来の「アサヒフレックス」とは違う新しい製品名を付けることが検討されたいきさつがある。その後、カメラを中心とする製品名には「アサヒペンタックス」が使われていたが、1970年代後半にはレンズのブランドにもペンタックスの名が使われるようになり、1979年9月に発売した「ペンタックス MV-1」からカメラ本体のブランドも「ペンタックス」に変更されている。 沿革 1919年 - 「旭光学工業合資会社」を設立。 1938年 - 「旭光学工業株式会社」に組織変更。 1952年 - 日本初の35mm一眼レフカメラ「アサヒフレックスI型」を開発。(布幕横走りフォーカルプレーンシャッター採用) 1954年 - 世界初の量産型独自開発クイックリターンミラー搭載の「アサヒフレックスII型」を発売。 1955年 - 「旭光学商事株式会社」(現・ペンタックス販売株式会社)設立。 1957年 - 世界で初めてクイックリターンミラーとペンタプリズムを両方搭載した「アサヒ・ペンタックス」発売。 1958年 - スプリットイメージプリズム採用の「アサヒペンタックスK」発売。(KはKingの意) 1959年 - 「アサヒペンタックスS2」発売。 1960年 - フォトキナで世界初TTL測光一眼レフ アサヒペンタックス・スポットマチック発表 1961年 - ペンタックスメーター開発「アサヒペンタックスS3」発売。 1964年 - ロングセラーカメラ「アサヒペンタックスSP」発売。 1968年 - SPからTTL露出計を除いた「アサヒペンタックスSL」発売。 1969年 - 6×7cm判カメラ「アサヒペンタックス6×7」発売。 1971年 - 世界初の多層膜コーティングレンズであるスーパー・マルチ・コーティング(SMC)を開発 1971年 - フォーカルプレーン機としては世界初のTTL開放測光・自動露出機構搭載「アサヒペンタックスES」発売。 1973年 - ESの記憶回路をICにした「アサヒペンタックスES II」発売。 1975年 - バヨネットマウント(Kマウント)を採用した「アサヒペンタックスKシリーズ」発売。 1976年 - Kシリーズを小型化した「アサヒペンタックスMシリーズ」発売。 1979年 - 110フィルムを使用した小型一眼レフカメラ「ペンタックスオート110」発売。 1980年 - 創業60周年を記念した高級一眼レフカメラ「ペンタックスLX」発売。 1981年 - 世界初のTTLオートフォーカス一眼レフカメラ「ペンタックスME-F」発売。 1983年 - マルチ・モードを採用した「ペンタックスAシリーズ」発売。 1984年 - 中判カメラ「ペンタックス645」発売。 1985年 - マニュアル&入門機「ペンタックスPシリーズ」発売。 1986年 - 世界初のズームコンパクトカメラ「ペンタックス・ズーム70」発売。 1987年 - 世界初のフラッシュ内蔵オートフォーカス一眼レフカメラ「ペンタックスSFX」発売。 1989年 - 6×7の名称変更タイプ「ペンタックス67」発売。 1991年 - パワーズーム高級オートフォーカス一眼レフカメラ「ペンタックスZシリーズ」発売。 1994年 - 創業75周年記念カメラ「ペンタックスエスピオミニ」発売。 1995年 - Zシリーズをさらに進化させた「ペンタックスMZシリーズ」発売。 1997年 - デジタルカメラ「ペンタックスEI-C90」発売。 1997年 - 世界初のレンズ交換式AF中判一眼レフカメラ「ペンタックス645N」を発売 1998年 - 67をベースにした「ペンタックス67II」発売。 2000年 - ミレニアム記念のデジタルカメラ「ペンタックスEI-2000」発売。 2003年 - デジタル一眼レフカメラ「ペンタックス*istD」発売。 2004年 - 眼鏡レンズ販売事業をセイコーオプティカルプロダクツ株式会社(SOP)に移管、SOPに資本参加。「ペンタックスオプティオ」新シリーズ発売。 2006年 - ボディ内手振れ補正機能搭載のデジタル一眼レフカメラ「ペンタックスKシリーズ」(K100D、K10D)発売。 11月30日発売のK10D(手ぶれ補正・CCDゴミ取り機能搭載、防塵・防滴ボディ)は、当初10月下旬発売予定であったが、予想を大幅に上回る発注が殺到し出荷数量確保のために発売が1ヶ月延期された。 2007年 - 超音波モーター内蔵レンズに対応し、独自のゴミ除去機構を採用した「PENTAX K100D Super」と、“カメラグランプリ 2007”受賞記念特別仕様のK10D「PENTAX K10D グランプリパッケージ」発売。 2008年 - スタンダードクラスのデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K200D」とミドルクラスの一眼レフカメラ「PENTAX K20D」を発売。2009年には本体並びにバッテリーグリップをチタンカラーにした「PENTAX K20D チタンカラープレミアムキット」を発売。 APS-Cサイズの撮像素子搭載デジタル一眼レフカメラとして世界最小となる「K-m」発売。2009年にカラーバリエーションモデル「K-m white」と「K-m olive」を台数限定で発売。 2009年 - 金属製コンパクトボディとペンタックス初の動画撮影機能を搭載したデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K-7」発売。2010年に限定1000台のカラーバリエーションモデル「K-7 Limited Silver」を発売。 カメラとしては世界初の、100タイプのカラーバリエーションモデルを展開する「PENTAX K-x」発売。Web限定でコレジャナイロボやタワーレコードとのコラボ製品を限定発売。 2010年 - 同社初の中判デジタル一眼レフカメラ「PENTAX 645D」を発売。2011年にボディ外装に漆塗装を施した「645D japan」を受注発売。 同様受注生産により120パターンの色が選べる「PENTAX k-r」を発売。Web限定でコレジャナイロボやリラックマとのコラボ製品を限定発売。 K-7の機能強化版である「PENTAX K-5」を発売。2011年に限定1500台のカラーバリエーションモデル「K-5 Limited Silver」を発売。 2011年 - レンズ交換式デジタルカメラで世界最小最軽量となるノンレフレックスカメラ「PENTAX Q」発売。 2012年 - 防塵防滴、耐寒-10度や視野率約100%のファインダーを搭載したデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K30」発売。 Kマウントを採用したレンズ交換式ノンレフレックスカメラ「PENTAX K-01」発売。 100種類のボディカラーの組み合わせがオーダーできるノンレフレックスカメラ「PENTAX Q10」発売。 2013年 - 映画『ヱヴァンゲリヲン新劇場版:Q』とのコラボレーションモデルの「PENTAX Q10」発売。 ローパスレスのAPS-Cセンサーを搭載したコンパクトデジタルカメラ「RICOH GR」を発売。 エントリー機としては初となる防塵防滴、耐寒-10度や視野率約100%のファインダーを搭載したデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K50」発売。 「PENTAX Q10」の上位機種となる1/1.7型の裏面照射型CMOSセンサーを搭載したノンレフレックスカメラ「PENTAX Q7」発売。 Kシリーズの最上位モデルとして、ローパスフィルターレスながら光学ローパスフィルターと同等のモアレ軽減効果が得られる世界初の「ローパスセレクター」を搭載した「PENTAX K-3」を発売。併せて、特別にセットされるバッテリーグリップとカメラ本体・レンズをシルバーとした限定2000台のカラーモデル「K-3 Premium Silver Edition」も発売。 1回シャッターで360度の全天球イメージが撮影できる「RICOH THETA」を発売。 2014年 - 有効画素数約5140万画素を実現した中判デジタル一眼レフカメラ「PENTAX 645Z」発売。 広角から超望遠まで1台で対応できる光学52倍ズームを搭載したデジタルカメラ「PENTAX XG-1」発売。 ボディ前面に合皮素材を採用したノンレフレックスカメラ「PENTAX Q-S1」発売。 電源レバー・モードダイヤル・OKボタン・グリップ部にLEDの「ボディライト」を内蔵したほか、最上位モデルの「K-3」に搭載されている「ローパスセレクター」も搭載したスタンダードタイプのデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K-S1」を発売。 2015年 - K-3の後継機種として手ぶれ補正4.5段分、超解像技術「リアル・レゾリューション・システム」、GPS内蔵と新たな機能を追加した「PENTAX K-3II」を発売。 GRの後継機種としてWi-FiとNFC機能を搭載した「GR II」を発売。 2016年 - 防水・耐衝撃ハイスペックアクションカメラ「RICOH WG-M2」を発売。 ペンタックス初の35mmフルサイズデジタルカメラであり、5軸5段分の手ぶれ補正、透過型ファインダー内表示、スマートファンクション(ダイヤル)、フレキシブルチルト式液晶モニターを搭載した「PENTAX K-1」を発売。 高度なノイズ処理をするアクセラレーターユニット、像面位相差とコントラストのハイブリッドオートフォーカス、スタンダードクラスとしては初の「リアル・レゾリューション・システム」を搭載した「PENTAX K-70」を発売。 2017年 - APS-Cサイズで超高精細画像とISO819200の超高感度撮影を実現し、5軸5段分の手ぶれ補正、任意機能割り当て可としたスマートファンクションを搭載し、スナップ撮影にも適した小型設計に交換式グリップと上下チルト式3.0型液晶モニター、さらに優れた耐環境性能を両立した「PENTAX KP」を発売。 リコーイメージングスクエア大阪を、大阪天満橋のOMMビルに移転。スクエア新宿、スクエア銀座同様に日曜営業とするなど機能拡張して9月9日よりリニューアルオープン。 2018年 - 35ミリフルサイズデジタル一眼レフカメラ「PENTAX K-1」の後継、「PENTAX K-1 Mark II」を発売。最高ISO感度819200や、手持ちでのリアル・レゾリューション・システムを実現した。また、「PENTAX K-1」を「PENTAX K-1 Mark II」に改造するアップグレードサービスも実施された。 事業再編(2002年〜2013年) 2002年10月1日に社名を<b data-parsoid='{"dsr":[6682,6698,3,3]}'>ペンタックス株式会社(PENTAX Corporation)に改称[1]。 2004年、本体およびその子会社における眼鏡レンズ販売事業を、セイコーオプティカルプロダクツ株式会社(SOP)に移管。合わせてSOPに出資比率20%の資本参加、役員1名を派遣した。 2005年10月、韓国のハンファテックウィンと一眼レフカメラの共同開発で提携し、2006年10月、サムスン初となるデジタル一眼レフカメラGX-10を発売した[2]。 ペンタックスとHOYAとの合併・経営統合 2006年12月21日、ペンタックス株式会社とHOYA株式会社との合併が発表され、2007年10月をめどにHOYAに吸収合併される形で「HOYAペンタックスHD株式会社」になる予定であった。しかしペンタックス側はカメラ事業売却の懸念により過半数の取締役が合併に反対。2007年4月9日、浦野文男社長ら推進派役員が退任し合併を白紙撤回した。 これに対しHOYAは、株式公開買付(TOB)によるペンタックスの買収・子会社化を発表した。5月11日、統合反対派の経営陣は単独での業績拡大を目指した中期経営計画を発表したが大株主の賛同を得られず株式市場の評価も低かったことから、5月22日、HOYAへTOB受諾を伝えた。これを受けHOYAは7月3日から8月6日までTOBを実施し、発行株式の90.59%を944億8200万円で取得した。ペンタックスは、8月14日HOYAの子会社になり、11月30日東証一部上場廃止となった。 子会社となった後も両社間で統合協議を進め、新社名は「HOYA株式会社」だが、「ペンタックス」ブランドは統合後も維持することで合意。2008年3月31日にHOYAを存続会社として合併、HOYA内の複数の事業部となる。1年以上に及んだ経営統合問題は、最初の計画をほぼ踏襲する形で決着することとなった。そして、HOYA体制下では国内の工場を閉鎖、測量機器事業(現TIアサヒ株式会社)を台湾儀器行に売却するなど大幅なリストラを断行して黒字化に成功した。 リコーによるデジタルカメラ事業の買収と完全子会社化 2011年7月1日、HOYAはペンタックスのうちイメージング・システム事業(デジタルカメラ・双眼鏡等の光機部門)を別会社に分離し、その別会社をリコーへ譲渡する契約をリコーと締結した[3]。同年7月29日、HOYA株式会社の100%持ち株子会社として新会社「ペンタックスイメージング株式会社」を設立。本店所在地は、PENTAX イメージング・システム事業部の所在地である板橋区前野町。なお、デジタルカメラモジュール、DVD用ピックアップレンズ、内視鏡、人工骨、音声合成ソフトウェアの事業についてはHOYAが引き続き「PENTAX Medical」ブランドにて展開する。 同年10月1日この新会社の株式をリコーが買い取り、事業譲渡が完了、「ペンタックスイメージング株式会社」を「ペンタックスリコーイメージング株式会社」に社名変更するとともにリコーの完全子会社となった[4]。事業譲渡後もHOYAは残るメディカル事業(医療用内視鏡、人工骨)で、TIアサヒ株式会社は測量機器で「ペンタックス」ブランドを使用する[5]。 2012年4月1日、「RICOH」および「PENTAX」の双方のブランドのコンシューマー向けカメラ事業が、ペンタックスリコーイメージング株式会社に集約された[6]。このため、ペンタックスブランドのCMやリコーブランドのパンフレット、ホームページなどでは「PENTAX A RICOH COMPANY」とクレジットされるようになる。 2013年8月1日、コンシューマー向けカメラ事業の集約に目途がついたため、社名を「ペンタックスリコーイメージング株式会社」から「リコーイメージング株式会社」に変更。これに伴い、ペンタックス・リコー両ブランドのデジタルカメラのCM、パンフレット、ホームページのクレジットも親会社のリコーと同じく「RICOH imagine. change.」に改められた。 製品 製品の詳細は以下の記事を参照されたし。 カメラ製品 ペンタックスのカメラ製品一覧 ペンタックスの銀塩一眼レフカメラ製品一覧:35mm判 (ねじ込み式マウント) ペンタックスの銀塩一眼レフカメラ製品一覧:35mm判 (KマウントMF機種) ペンタックスの銀塩一眼レフカメラ製品一覧:35mm判 (KマウントAF機種) ペンタックスの銀塩一眼レフカメラ製品一覧:中判・110フィルム用 ペンタックスの銀塩コンパクト・APSカメラ製品一覧 ペンタックスのデジタルカメラ製品一覧 レンズ製品 ペンタックスの写真レンズ製品一覧 その他 現在はHOYA製造でペンタックスメディカルブランドにて販売している製品を含む。 人工骨 内視鏡 双眼鏡 - 「小型軽量なタンクロー、近距離双眼鏡Papilioをはじめとして、双眼鏡とスポッティングスコープを生産、販売中。 セキュリティ用レンズ 眼鏡用レンズ 天体望遠鏡 - 2009年1月、生産終了。 携帯電話用カメラレンズ - NTTドコモから発売される携帯電話(docomo PRO series L-03C)へ日本の携帯電話初の3倍光学ズームレンズを提供した。 VoiceText - 音声合成ソフトウェア。「モヤモヤさまぁ〜ず2」や「キャサリン」のナレーション等に採用されている。 受賞 独自開発のクイックリターンミラー機構により、第2回科学技術庁長官賞を受賞。(1960年) PENTAX super Aが、European Camera of the Year '83を受賞。 PENTAX Zoom70が、European Compact Camera of the Year '87-'88を受賞。 PENTAX Zoom90-WRが、European Zoom Camera of the Year '92-'93を受賞。 PENTAX Z-1が 第9回(1992年)カメラグランプリを受賞。 PENTAX 645Nが 第15回(1997年)カメラグランプリを受賞。 PENTAX K10Dがカメラグランプリ 2007を受賞[7] PENTAX 645Dがカメラグランプリ 2011大賞を受賞[8] PENTAX KPが2017年度グッドデザイン賞を受賞[9] PENTAX K-1がGerman Design Award 2018を受賞[10] 「PENTAX K-1 アップグレードサービス」が2018年度グッドデザイン金賞(経済産業大臣賞)を受賞[11] その他 熊倉一雄 - かつてアニメーションを使ったCM[12]で声を担当した。(後年のサウンドロゴ「ペンタックス、ペンタックス」の連呼でも使われたが、これはこのアニメCMを再現したものである) 有村智恵 - 女子プロゴルファー。2007年よりスポンサー契約を締結している。 デジタルカメラ事業を買収したリコーは、1977年から1995年までペンタックスと同じKマウント仕様の一眼レフカメラを製造していた。 ロンドン・コーリング - イギリスのパンク・ロックバンド、ザ・クラッシュを代表するアルバム。ジャケット写真に、ペンタックスESIIを用いている。 脚注 外部リンク on Facebook on Twitter - Instagram on YouTube (HOYA)
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1453, 2471, 5416, 7077, 8133, 8600, 9086, 9952, 11085, 12343, 14441, 15541, 16375, 20209, 21654, 22379, 25097, 26434, 29416, 29817, 34186, 35415, 37706, 38431, 42289, 48931, 49219, 49345, 55817, 66666, 66931, 74002, 79933, 85624, 85921, 93483, 101542, 107648, 112850, 113309 ], "plaintext_end_byte": [ 1452, 2470, 5415, 7063, 8132, 8599, 9055, 9924, 11052, 12314, 14440, 15515, 16303, 20208, 21614, 22354, 25096, 26433, 29375, 29816, 34185, 35414, 37659, 38430, 42288, 48892, 49218, 49344, 55816, 66625, 66930, 74001, 79932, 85581, 85920, 93482, 101541, 107605, 112798, 113280, 113490 ] }
Кто победил в Чемпионате мира по снукеру 2014?
Чемпионат мира по снукеру 2014
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 3 ], "minimal_answers_start_byte": [ 5464 ], "minimal_answers_end_byte": [ 5483 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Чемпионат мира по снукеру 2014 (англ.: World Snooker Championship 2014, также известный как Dafabet World Snooker Championship 2014 — по названию спонсора) — профессиональный рейтинговый турнир по снукеру, который проходил с 19 апреля по 5 мая 2014 года в театре Крусибл, в Шеффилде, Англия.Престижное и крупнейшее по рейтинговым очкам и призовым деньгам снукерное соревнование, а также третье соревнование Тройной короны в сезоне 2013/2014. Турнир стал 80-м розыгрышем чемпионата мира, который был основан в 1927 году, и 38-м мировым первенством, которое проходило в Крусибле. Компания Dafabet впервые спонсировала чемпионат мира. Призовой фонд турнира составил £1,214,000 (на £103,000 больше, чем в прошлом году), из которых £300,000 (на £50,000 больше, чем в прошлом году) получил победитель. Первый приз турнира стал рекордным за всю историю снукера. Чемпионат включал в себя четыре квалификационных раунда, которые проходили в течение восьми игровых дней с 8 по 16 апреля 2014 года в международном спортивном центре «Ponds Forge» в Шеффилде и в которых играли 112 участников (105 профессиональных снукеристов и 7 любителей). 16 победителей последнего квалификационного раунда попали в Крусибл, где к ним присоединились 16 первых сеяных игроков, и, начиная с 1/16 финала, они все играли на выбывание. В первых трех раундах турнира на арене театра Крусибл использовались два игровых стола, а в полуфиналах и финале — один. Бывшие чемпионы мира Стив Дэвис, Марк Уильямс, Грэм Дотт и Питер Эбдон, а также шестикратный финалист Джимми Уайт и двукратный финалист Мэтью Стивенс не сумели пройти квалификацию чемпионата. 24-летний дебютант турнира Майкл Уосли совершил одну из величайших сенсаций в истории чемпионатов мира, победив в первом раунде одного из главных фаворитов Дина Цзюньхуэя, который выиграл пять рейтинговых титулов в сезоне. Шотландский игрок Алан Макманус выиграл свой первый матч в Крусибле с 2005 года и впервые с того же чемпионата мира 2005 вышел в четвертьфинал, переиграв в 1/8 финала самого возрастного участника соревнования 44-летнего Кена Доэрти, который в первом раунде выиграл свой первый матч в Крусибле с 2006 года. Валлиец Доминик Дэйл выиграл свой первый поединок в основной стадии чемпионата мира с 2000 года, а также во второй раз в карьере после мирового первенства 2000 вышел в 1/4 финала. Австралиец Нил Робертсон в четвертьфинальном матче против Джада Трампа выполнил свой сотый сенчури в сезоне 2013/2014, став первым снукеристом в истории, который достиг этой высоты, а в полуфинальном поединке против Марка Селби он увеличил свой рекорд до 103-х сотенных брейков, но уступил англичанину со счетом 15:17, пропустив его в финал. Вторым финалистом стал защитник титула Ронни О'Салливан, победитель чемпионатов мира 2012 и 2013 годов, который выиграл четвертьфинальный и полуфинальный матчи у Шона Мерфи (13:3) и Барри Хокинса(17:7) соответственно с последними сессиями в запасе. Высшую серию в основной стадии турнира, 140 очков, сделал Нил Робертсон в матче первого раунда против Робби Уильямса. Победителем турнира стал Марк Селби, который проигрывал О'Салливану в финальном матче со счетом 3:8 и 5:10, но сумел выиграть 13 из 17 последних фреймов поединка и впервые стать чемпионом мира. Таким образом, была прервана победная серия Ронни О'Салливана в Крусибле, которая достигла 14 матчей. Селби переиграл на своем пути к титулу Майкла Уайта (10:9), Алистера Картера (13:9), Алана Макмануса (13:5), Нила Робертсона (17:15) и пятикратного чемпиона мира Ронни О'Саливана в финальном поединке со счетом 18:14. Эта победа стала четвертым рейтинговым успехом в карьере Селби, а также первым рейтинговым первенством, которое Марк выиграл за полтора года (с чемпионата Великобритании 2012), и принесла ему лидерство в мировом рейтинге. Таким образом, Марк Селби, который помимо чемпионата Великобритании трижды побеждал на Мастерс, стал девятым снукеристом в истории, который выиграл все турниры тройной короны. Турнир Чемпионат мира 2014 года стал 80-м чемпионатом мира по снукеру, который ежегодно проходил с 1927 года с перерывами с 1941 по 1945 годы и с 1958 по 1963 годы. Турнир является одним из трех турниров Тройной снукерной короны (вместе с чемпионатом Великобритании и Мастерс), а также самым престижным и самым высокооплачиваемым из всех снукерных соревнований. С самого основания чемпионат мира проходил в разных городах Англии, а также на острове Джерси (1957), в Южно-Африканской Республике (1965) и в Австралии (1971, 1975). С 1977 года мировое первенство проходит на арене театра Крусибл в Другу. Чемпионат мира 2014 проходил под эгидой всемирной ассоциации профессионального бильярда и снукера (англ.: World Professional Billiards and Snooker Association) и входил в календарь мэйн-тура, а также являлся двенадцатым и последним рейтинговым турниром снукернага сезона 2013/2014. Матчи основной стадии турнира (31 поединок) играли на двух столах арены театра Крусибл, а квалификация соревнование проходило в международном спортивном центре «Ponds Forge» в Шеффилде,Англия и закончилась за несколько дней до начала чемпионата мира. Призовые деньги Компания Dafabet впервые спонсировала чемпионат мира по снукере. Призовой фонд турнира повысился по сравнению с прошлым годом на £103,000 и составил £1,214,000 (наивысший призовой фонд на чемпионате мира с 2009 года). Также на £50,000 больше по сравнению с чемпионатом мира 2013 года получил победитель турнира — £300,000, которые стали наивысшим первым призом отдельного турнира в истории снукера (до этого рекордная сумма была разыграна на чемпионате мира 2003 года — £270,000). Призовой фонд Общий призовой фонд £1,214,000 Помимо призового фонда в 1,214,000 фунтов, спонсор турнира, компания Dafabet, во время мирового первенства провела благотворительную акцию. Согласно ей, компания объявила, что за каждый сэнчуры, который интеллектуальная игра оформят в основной стадии чемпионата, она жертвует детскому хоспису «Bluebell Wood» в Северном Энстане, графство Іаркшыр, который предлагает помощь и поддержку детям и молодежи с прогнозируемым неблагоприятным исходом заболевания, по 100 фунтов стерлингов. До этого рекордное количество соценных брейков было сделано на чемпионате мира 2009 года — 83 серии. Рейтинговые очки Чемпионат мира имел максимальное распределение рейтинговых очков среди всех рейтинговых турниров. Победитель соревнования получил 10000 рейтинговых очков. Для сравнения, на втором рейтинговом турнире тройной короны, чемпионате Великобритании, победитель получил 8000 очков, на открытых чемпионатах Австралии, Индии, Уэльса и German Masters победитель получил 5000 очков, а за победу на мини-рейтинговых турнирах серии PTC игроки получали по 2000 рейтинговых очков. Рейтинговые баллы на чемпионате мира имели формальный статус и уже не имели практического значения, так как сразу после чемпионата мира официальным рейтингом снукеристов становился двухлетний денежный рейтинг. Формат турнира На чемпионате мира 2014 приняло участие 128 игроков, из которых 121 — участники мейн-тура и 7 — любители. 64 участники — игроки с номерами посева с 65 по 120, Игорь Фигейреда, который не имел рейтинговых очков и соответственно не имел номера посева, а также 7 любителей — начали турнир с первого квалификационного раунда в формате матча на выбывание (32 игры), который проходил за 11 дней до основной стадии. В нем игроки с номерами посева с 65 по 96 играли против остальных снукеристов. 32 победители матчей первого раунда выходили во второй квалификационный раунд, в котором играли против участников с номерами посева с 33 по 64 (32 игры). Все 32 победители матчей второго раунда играли между собой в третьем квалификационном раунде (16 игр), после чего 16 победителей матчей третьего раунда выходили в заключительный четвертый квалификационный раунд, где играли против участников с номерами посева с 17 по 32 (16 игр). Квалификация чемпионата мира впервые проходила в международном спортивном центре «Ponds Forge» в Шеффилде, Англия[11]. Таким образом, в основную стадию соревнования мира вышли 16 игроков, которые присоединились к 16 снукеристов с номерами посева с 1 по 16[12][13]. 16 победителей четвертого квалификационного раунда и 16 игроков, которые попали на чемпионат без квалификации, играли в основной стадии на выбывание, начиная с 1/16 финала, где члены этих двух групп играли между собой. Жеребьевка турнира предопределяли невозможность встречи игроков топ-16 раньше 1/8 финала, игроков топ-8 раньше четвертьфиналов, игроков из первой четверки сеяных раньше полуфинала и двух первых сеяных раньше финала чемпионата мира. Пять раундов основной стадии проходили в течение семнадцати дней на крупнейшей снукерной арене в мире в театре Крусибл в Шеффилде, Англия. Квалификация Посев игроков на чемпионат мира 2014 года был образован согласно официального рейтинга на 31 марта 2014 года (после финала PTC 2014 года). Первый номер посева получил действующий чемпион турнира Ронни о'салливан и, поскольку он не входил в топ-16 мирового рейтинга, Роберт Милкинс, который занимал шестнадцатую строчку в рейтинге, не получил место среди шестнадцати снукеристов, которые попали на турнир без квалификации. Ход квалификации Первый день (8 апреля) Квалификация чемпионата мира-2014 началась 8 апреля на арене международного спортивного центра «Ponds Forge» в Шеффилде и проходила на протяжении трех сессий за одиннадцатью столами. Таким образом, в первый игровой день во второй раунд прошли 11 игроков. Сильную игру в матче против любителя Шейна Кэсла продемонстрировал Мартин О'Доннелл, который стал первым победителем на мировом первенстве 2014, разгромив соперника со счетом 10:1 с сериями 100, 119, 139, 90, 64, 97 и 67 очков. Лиам Хайфилд и Чжан Аньда одержали уверенные победы над Халидом Бэлаидом из Ливии и Эндрю Пэджэтом из Уэльса соответственно с одинаковым счетом 10:2. Еще один разгром устроил 42-летний Барри Пинчес, переиграв соотечественника Хамада Миа — 10:3. Более чем через час после этого Кирен Уилсон взял верх над Крисом Норбери со счетом 10:6 и соценным брейком в 119 очков. При счете 8:8 в матче Танавата Тырапонгпайбуна с Сандэрсаном Лэмом тайский снукерист совершил замечательное окончание поединка и с брейками в 128 и 90 очков в двух последних партиях вышел во второй круг квалификационной стадии. 86-й сеянный чемпионата Дэниел Уэллс из Уэльса встречался с англичанином Райаном Кларком. Валиец уступал 3:6 после первой сессии и 3:8 в начале второй, но совершил великолепный камбэк и выиграл матч со счетом 10:9, взяв семь из восьми последних фреймов с подходами в 92, 56, 69, 73, 65, 51 и 61 очко. С тем же счетом Пол Дэвиссон победил Криса Уэйкелина, а любитель Кристофер Кеоган выбил из турнира 90-го сеяного Майкла Лесли с результатом 10:6. Еще один камбэк состоялся в матче между 77-м номером мирового рейтинга Крейгом Стэдмэнам и Джеком Джонсом из Уэльса. Английский игрок уступал своему противнику со счетом 2:6, но сумел выиграть восемь из девяти последних партий встречи и со счетом 10:7 получить место во втором раунде в поединке против шестикратного чемпиона мира Стива Дэвиса, который находился под угрозой вылета из мэйн-тура. Последним участником второго круга, который отличился в этот день, стал китайский снукерыст Цао Синьлун, 114-й сеянный первенства, который в длинном матче переиграл Джейми О'Нила в решающем фрейме — 10:9. Среди поединков, в которых была проведена только первая сессия, нужно отметить матч между 48-летним Тони Драго и 39-летним Робином Халлом. Финский снукерист выиграл семь из девяти партий первой части матча и приблизился к общей победе. С таким же отрывом китаец Ли Хан закончил первую сессию встречи с Рачаеценом Ятаруком, оформив сотенный брейк в 104 очка. 19-летний бельгийский игрок Лука Брэсэль уступал после первой половины матча 108-му номеру посева Ли Пэйджу со счетом 4:5, несмотря на сенчури в 118 баллов, который выполнил 67-й номер рейтинга, а в поединке ветеранов между 44-летними Джеймсом Уотаной из Таиланда и Алексом Боргом из Мальты азиат вырвался вперед со счетом 5:2, но проиграл две последние партии сессии, и число подровнялся до 5:4 в пользу Уотаны. Второй день (9 апреля) Выбыли:  Тони Драго (81),  Гэри Уилсон (83),  Рачаецин Ятарук (109),  Энтони Парсонс,  Алан Тейлор (110),  Лю Хаацан (97),  Ли Пэйдж (108),  Сидни Уилсон, Джеймс Уотана (69),  Майк Данн (72),  Сэм Бэйрд (70),  Адам Даффи (78),  Эндрю Норман (104),  Алекс Дейвис (95),  Фрейзер Патрик (111),  Эллиот Слессор (105), Дэвид Грейс (85),  Ахмед Саиф (119),  Дэвид Моррис (88),  Ноппон Саенхам (94),  Шон О'Салливан (91) Лука Брэсэль 9 апреля в Шеффилде прошел второй день первого квалификационного раунда чемпионата мира. Во время дневной сессии свои матчи заканчивали игроки, которые провели первую сессию 8 апреля. Робин Халл из Финляндии довел до победы поединок против четвертьфиналиста розыгрыша 1988 года[18] Тони Драго со счетом 10:3. Джеймс Кэхилл, который закончил первую сессию матча против 83-го сеяного Гэри Уилсона с лидерством 5:4 с брейком в 106 очков, выиграл пять стартовых фреймов второй части игры и вышел во второй раунд со счетом 10:4. Китайский снукерыст Ли Хан победил Рачаецина Ятарука из Таиланда со счетом 10:5, а его соотечественник Чэнь Чжэ переиграл любителя Энтони Парсонса со счетом 10:8. 82-й сеянный турнира Джоэль Уолкер, проигрывая Алану Тейлору со счетом 7:8, выиграл три партии и путевку во второй круг. Робби Уильямс выбил из турнира другого китайского игрока Лю Хаацана со счетом 10:8, а Лука Брэсэль из Бельгии, который проигрывал Ли Пэйджу после первой сессии, довел матч до победы с тем же счетом. 75-й номер посева Майкл Уосли из Англии в тяжелом матче победил любителя Сидни Уилсона в решающем фрейме, проигрывая со счетом 7:8. Бывший третий номер мирового рейтинга[19] Джеймс Уотана, который доходил до 1/2 финала мировых первенств - в 1993 и 1997 годах[20][21], проиграл со счетом 9:10 мальтийскому спортсмену Алексу Боргу, который выполнил сериюв 61 очко в решающем фрейме. Уже в начале вечерней сессии игрового дня Джон Эстли обыграл 70-го сеяного турнира Сэма Бэйрда со счетом 10:9. В утренней и вечерней сессиях второго игрового дня квалификационной стадии прошли остальные 11 матчей первого раунда. 42-летний Майк Данн, который за неделю до этого впервые в своей карьере дошел до полуфинала рейтингового турнира[22], потерпел поражение 2:10 от шотландского любителя Черта Кларка, высшим брейком которого стала серия в 88 баллов. Единственный бразильский профессиональный игрок Игорь Фигейрэда, который не принимал участия ни в одном турнире в сезоне, уверенно переиграл Адама Даффи со счетом 10:4, лишив его надежды сыграть в Крусибле в родном городе. Превосходной серией бразильца стал брейк в 42 очка, но этого было достаточно для выхода во второй раунд чемпионата на Джерарда Грина из Северной Ирландии. Стюарт Кэрингтон победил соотечественника Эндрю Нормана со счетом 10:5, а двукратный полуфиналист чемпионата мира[23][24] Джо Свэйл прошел во второй квалификационный раунд, благодаря победе над Алексом Дэйвисом со счетом 10:7 и высшим брейком в 87 баллов. С лучшей серией в 95 очков Ян Бернс победил шотландца Фрейзера Патрика с результатом 10:6, а Ли Янь из Китая проигрывал 105-му сеянаму Эллиоту Слессору со счетом 2:5, после чего сумел выиграть восемь фреймов подряд с брейками в 51 и 64 очка и выйти в следующий раунд. 101-й номер посева Рос Мюир из Шотландии играл против Дэвида Грэйса и уступал со счетом 1:4, но выиграл девять из одиннадцати следующих партий, включая четыре заключительных фрейма, и закончил матч со счетом 10:6 в свою пользу. Скотт Дональдсон из Шотландии выиграл пять фреймов при счете 5:6 в матче против катарского снукериста Ахмеда Саифа, выйдя в следующий круг на китайца Цао Юйпэна, а швейцарский профессионал Александр Урсенбахер, уступая в матче против ирландца Дэвида Морриса со счетом 2:6, совершил камбэк и выиграл поединок со счетом 10:7 и серией в 117 очков в последнем фрейме. Австралиец Винни Калабрэзэ в матче против Ноппона Саенхама из Таиланда уступал со счетом 7:9, но выиграл три заключительных фрейма, доведя матч до победы зачисткой с желтого до розового шаров. Третьим любителям после Кеогана и Кларка, который вышел во второй раунд, стал Мичел Трэвис, который совершил сенсацию во время чемпионата Великобритании, переиграв Марко Фу[25]. В стартовом матче квалификации он победил Шона О'Саливана со счетом 10:9, благодаря брейку в 84 очка в решающем фрейме[26][12]. Третий день (10 апреля) Выбыли:  Род Лоўлер (42),  Пол Дэвиссон (73),  Бары Пінчэс (68),  Кристофер Кеоган,  Мартин О'Доннелл (87),  Лиам Хайфілд (76),  Дэниел Уэллс (86),  Танават Тырапонгпайбун (77),  Джан Аньда (74),  Стив Дэвис (64),  Цао Сіньлун (114) 10 апреля в «Ponds Forge» начались матчи второго квалификационного раунда к чемпионату мира. Он проходил в том же формате, что и предыдущий, и, таким образом, в этот день 11 снукеристов пробились в третий круг квалификации. 42-летний англичанин Род Лоулер, который дошел до полуфинала рейтингового German Masters в этом сезоне[27], был разгромлен Кірэнам Уилсоном со счетом 3:10. Помимо соценнай серии в 114 баллов на счету Уилсона были подходы в 92 и 79 очков. Не менее уверенную победу, 10:2, получил 43-летний шотландский снукерыст Алан Мак-Манус над Полом Дэвисоном. Альфи Берден, который только однажды, в 1998 году, дошел до основной стадии мирового первенства[28], выбил из турнира 43-летнего Барри Пінчэса со счетом 10:4 и брейками в 101, 50, 55, 87 и 85 очков. Адыт'я Мехта из Индии переиграл любителя Кристофера Кеогана со счетом 10:4 и высшей серией в 81 очко. Мартин о'доннелл, который показал отличную игру в первом матче и сделал серию в 139 очков, был побежден 33-м сеяным турнира Эндрю Хігінсанам со счетом 10:5, а 53-й сеянный чемпионата Джимми Робертсон победил Лиама Хайфілда со счетом 10:7 и брейками в 94, 80, 73 и 105 баллов. Курт Мэфлін, представитель Норвегии, со счетом 10:7 обыграл валлийца Дэниела Уэллса. В шестнадцатой партии Мэфлін шел на максимальную серию, которую оформлял уже два раза в своей карьере, и убил все 15 красных шаров через черный, но ошибся при игре розового шара и остановился на 134 баллах. С наивысшим брейком в 78 очков 44-й сеянныйЭнтони Мак-Гилл из Шотландии победил тайца Танавата Тырапонгпайбуна — 10:7. Уже после полуночи завершились еще три матча. Дэчават Пумджаенг из Таиланда переиграл китайского игрока Джана Аньду со счетом 10:8 и наивысшим брейком в 91 очко и вышел в третий круг на Крэйга Стэдмэна, который с таким же счетом победил одного из величайших снукеристов в истории 56-летнегоСтива Дэвиса. Стэдмэн закончил первую сессию со счетом 6:3 в свою пользу и наивысшим брейком в 122 балла, а в вечерней сессии сумел увеличить своё преимущество до счета 9:5. Дэвис отыграл три очка, оформив серию в 98 очков в пятнадцатой партии, но 46-минутный восемнадцатый фрейм матча остался за Крейгом. Таким образом, Стив Дэвис, который находился в мейн-туре с 1978 года, потерял своё место среди профессионалов, не попав в топ-64 денежного рейтинга по итогам сезона. Самый возрастной игрок мэйн-тура не выиграл ни одного поединка в основных стадиях рейтинговых турниров в сезоне 2013/2014. Последней игрой, которая завершилась в этот день, стал поединок между 44-летним Питером Лайнсам, который также находился под угрозой вылета из мэйн-тура, и 114-м сеяным Цао Сіньлунам изКитая. Англичанин проигрывал со счетом 2:5, но сократил отставание до одной партии до конца первой сессии, а в начале второй выиграл еще три фреймы и повел со счетом 7:5. Сіньлунпродемонстрировал отличную игру в трех следующих партиях, выиграв их с подходами в 50, 117 и 57 очков, а позже приблизился к победе при счете 9:8. Питер перевел игру в решающий фрейм, в котором уступал в счете 2:39, но совершил небольшой камбэк, выйдя победителем в партии и в матче после забитого последнего черного шара. В дневной сессии третьего игрового дня квалификации были проведены первые части еще десяти матчей. Джейми Коуп выиграл восемь стартовых фреймов поединке против Джона Эстлі, а длинная девятая партия осталась за его соперником. Алекс Борг с Мальты при счете 3:2 в матче против 35-го сеянага турнира шотландца Маркуса Кэмбэла выиграл четыре последних фрейма сессии, сделав сэнчуры в 110 очков, и установил на табло счет 7:2 в свою пользу. Робби Уильямс повел 5:0 в поединке против китайского снукерыста Лю Чуана, но к концу сессии азіят сумел сократить отставание до 3:6. Другой китаец Тянь Пэнфэй хорошо начал встречу с представителем Финляндии Робином Халлом, выйдя вперед со счетом 4:1, но его 39-летний противник совершил камбэк и оставил за собой четыре заключительные партии сессии с брейками в 64 и 58 баллов. В матче Джоэля Уолкера и Джейми Джонса из Уэльса при счете 2:2 англичанин выиграл четыре фреймы подряд с подходами в 80 и 55 баллов и закончил сессию со счетом 6:3 в свою пользу. Лука Брэсэль из Бельгии также провел отличный отрезок матча против китайского игрока Юя франция и канада. При счете 1:2 он выиграл пять партий подряд с сериями в 55, 75, 69 и 63 очка и, проиграв последний фрейм, закончил сессию со счетом 6:3. Четвертый день (11 апреля) Выбыли:  Джон Эстли (98),  Маркус Кэмбэл (35),  Лю Чуан (51),  Тянь Пэнфэй (52),  Джеймс Кэхилл (113),  Джоэль Уолкер (82),  Юй Франция И Канада (48),  Рори Мак-Лаўд (47),  Чэнь Чжэ (79),  Мичел Трэвис,  Винни Калабрэзэ (106),  Ли Хан (93),  Дэйв Харальд (57),  Джек Лисовский (39),  Джимми Уайт (61),  Рис Кларк,  Скотт Дональдсан (65),  Александр Урсенбахер (118),  Джерард Грин (60),  Рос М'юр (101),  Энтони Хэмилтон (40) Во время дневной сессии четвертого игрового дня квалификации чемпионата мира 10 пар, которые сыграли начатки своих матчей 10 апреля, продолжали поединки. Джейми Коуп выполнил соценны брейк, 103 очка, и быстро довел матч против Джона Эстлі до победы со счетом 10:2. 44-летний мальтыец Алекс Борг также не позволил 41-летнему шотландскому игроку Маркусу Кэмбэлу начать камбэк и вышел в третий раунд со счетом 10:4. 67-й сеянный Робби Уильямс также вышел в следующий круг чемпионата, несмотря на брейки его соперника, Лю Чуана, в 57, 127 и 65 очков, которые он оформил во второй сессии. 115-й номер посева Робин Халл провел великолепную сессию и с сериями в 91, 98, 50, 49, 62 и 65 баллов довел до победы поединок против китайца Цяня Пэнфэя со счетом 10:6. 36-й сеянный Том Форд победил Джеймса Кэхіла со счетом 10:6 и серией в 70 очков в заключительной партии. Джейми Джонс из Уэльса, который был в четвертьфинале чемпионата мира 2012 года, проигрывал 82-му сеянаму Джоэлю Уолкеру после первой сессии со счетом 3:6. В начале второй половины поединка английский игрок увеличил свой отрыв до счета 9:4, но валіецсовершил героический камбэк и с брейками в 101, 70 и 60 очков выиграл шесть фреймов матча подряд, включая решающую партию. Лука Брэсэль играл не настолько отлично как в предыдущий день, но этого ему хватило, чтобы довести поединок против 48-го сеянага турнира Юя франция и канада до победы со счетом 10:7. Майкл Уослі, который выигрывал у 47-го сеянага Рори Мак-Лауда 5:4 после первой сессии, взял 3 стартовые фреймы с брейками в 54, 65 и 66 очков, а позже довел матч до победы со счетом 10:6 и серией в 60 очков в пятнадцатой партии. 37-й сеняы турнира Марк Джойс также выиграл путевку в третий квалификационный раунд, переиграв китайского снукерыста Чэня Чжэ со счетом 10:8. Еще один игрок из Китая Ли Хан в матче против индийца Панкая Адвані выиграл первую сессию со счетом 6:3, а в начале второй половины встречи приблизился к победе, сделав счет 8:5 с сериями в 61 и 85 баллов. Его соперник сумел начать доминирование около стола и, выиграв пять из шести последних фреймов с превосходной серией в 67 очков, вышел в третий круг квалификации. В утренней и вечерней сессии 11 апреля состоялись 11 последних поединков второго квалификационного раунда. 38-й сеянный турнира Мартин Гоулд разгромил любителя Мичелло Тревиса, показав великолепный снукер, со счетом 10:1 и сериями в 67, 98, 106, 69, 113, 132 и 81 балл. 38-летний шотландский снукерыст Джейми Бернэт уверенно обыграл 106-го сеянага аўстраліца Винни Калабрэзэ со счетом 10:4. Один из ветеранов мэйн-тура Дэйв Харальд, который дошел до 1/4 финала чемпионата мира 1996 года, не сумел навязать борьбу 84-му сеянаму китайцу Ли Яню, проиграв со счетом 3:10. 96-й номер посева Стюарт Кэрынгтан совершил сенсацию, победив Джека Лисовского со счетом 10:7, хотя и проиграл четыре стартовые партии матча. Второй возрастной игрок мэйн-тура 52-летний Джимми Уайт, который шесть раз был в финале мирового первенства, встречался со своим соотечественником Яном Бэрнсам. Несмотря на неплохую игру и выход в 1/8 финала открытого чемпионата Китая за неделю до квалификации[22], Уайт потерял хорошую форму и уступил сопернику, который оформил брейки в 131 и 121 очко и выиграл восемь из девяти последних партий, со счетом 4:10. Любитель Рис Кларк из Шотландии, который разгромил Майка Дана в первом матче, проиграл Мэтью Сэлту со счетом 6:10, а его соотечественник Скотт Дональдсан со счетом 5:10 уступил 50-му номеру посева китайскому игроку Цао Юйпэну. Единственный профессионал из Швейцарии Александр Урсенбахер, посеяны на чемпионате под 118-м номером, проиграл тайцу Цепчае Ун-Нуху, который в конце сезона вошел в топ-64 мирового рейтинга[33]. Игорь Фігейрэда из Бразилии, который не принимал участия ни в одном турнире в сезоне, встречался с пятикратным участникомкрупнейшего снукернага первенства 40-летним представителем Северной Ирландии Джерардом Грином, который в сезоне 2013/2014 впервые играл в финале рейтингового турнира[35]. Грин выиграл три первые партии матча, но бразилец сократил отставание до счета 3:4, исполнив две хорошие серии в 111 и 93 очка. 60-й сеянный турнира оформил 68 баллов в следующей партии, но проиграл девятый фрейм, закончив первую сессию со счетом 5:4. Джерард оставил за собой десятую партию, но после этого Фігейрэда выиграл 5 фреймов подряд, делая хорошие подходы в 40, 47, 41 и 40 очков, и сделал счет 9:6 в свою пользу. В начале шестнадцатой партии Игорь сильно приблизился к победе, оформив серию в 56 очков, но его соперник сумел отыграть отставание и выцарапать очко с подходами в 36 и 31 очко, после чего выиграл еще один фрейм с серией в 47 очков. Но при счете 9:8 бразильский снукерыст сумел взять себя в руки и довести поединок до победы со счетом 10:8 и во второй раз в своей карьере выйти в 1/32 финала на чемпионате мира[31]. Финалист мирового чемпионата 1995 года 48-летний Найджел Бонд переиграл 101-го сеянага шотландца Росса М'юра, выиграв 5 заключительных партий, со счетом 10:5 исериями в 74, 83, 59 и 50 баллов. 44-летний Джо Свэйл, двукратный полуфиналист чемпионата мира, встречался с 42-летним Энтони Хэмілтанам, четырехкратным четвертьфиналистом турнира[37]. Хэмилтон быстро вошел в игру и с сериями в 41, 74, 61 и еще раз 61 очко повел в счете 3:1. Снукерыст из Северной Ирландии оставил за собой четыре следующих фрейма с брейками в 73, 64 и 64 балла, после чего англичанин выиграл девятую партию и сократил отставание до счета 4:5 до конца первой части поединка. В начале второй сессии Энтони выиграл длинный стартовый фрейм и следующую партию с серией в 68 очков и вышел вперед. Свэйл ответил брейками в 54 и 64 очка в двух следующих фреймах и снова повел в счете 7:6.Хэмилтон сумел сравнять счет, но Джо Свэйл победил в трех последних партиях с сериями в 55 и 73 очка и вышел в третий круг квалификации со счетом 10:7. Пятый день (12 апреля) Выбыли:  Лука Брэсэль (71),  Курт Мэфлін (41),  Альфред Берден (46),  Адыт'я Мехта (59),  Алекс Борг (117),  Крэйг Стэдмэн (80),  Энтони Мак-Гилл (44),  Питер Лайнс (55) Второй исполнитель высочайшего брейке квалификации Эндрю Хігінсан В пятый игровой день квалификации было сыграно восемь из шестнадцати матчей третьего раунда в течение двух сессий. 36-й сеянный турнира Том Форд встречался с 19-летним бельгийцем Лукой Брэсэлем. Форд сделал две паўсоценныя серии в первых шести партиях, 68 и 85 баллов, но его соперник много ошибался и позволил Тому повести в счете 6:0, после чего выиграл седьмой фрейм и размочил счет. Форд сделал сэнчуры, 101 балл, в восьмом фрейме, а позже взял девятую партию и закончил первую половину матча с преобладающим лидерством 8:1. Лука не сумел найти свою игру и во второй сессии и, набрав лишь 7 очков в двух следующих фреймах, вылетел из турнира со счетом 1:10. 33-сеянный турнира Эндрю Хігінсан играл против представителя Норвегии Курта Мэфліна. 36-летний англичанин выиграл стартовый фрейм с победной серией в 65 очков, после чего Курт взял две длинные следующие партии и вышел вперед. Хігінсан оставил за собой следующий фрейм сбрейками в 42 и 91 очко, на что норвежец ответил подходами в 62 и 60 баллов в пятой партии. После этого британский снукерыст выиграл четыре заключительные фреймы первой сессии с превосходной серией в 46 очков и сделал счет 6:3 в свою пользу. В начале второй части поединка Хігінсан выиграл две стартовые партии с сериями в 87 и 60 очков, позволив сопернику набрать лишь 19 очков, и увеличил свой отрыв до пяти фреймов. На старте двенадцатой партии Мэфлін оформил серию в 48 очков, но отдал позицию сопернику, который сумел набрать 68 очков за подход, а позже довести фрейм до победы на цветных шарах. С брейком в 90 очков в следующей партии Хігінсан установил разгромную победу над Мэфлінам со счетом 10:3 и вышел в последний квалификационный раунд. Англичанин Альфред Берден встречался с 89-м сеяным турнира 22-летним суачыннікам Кірэнам Уилсоном. Молодой игрок доминировал в начале игры, выиграв три первые фреймы с сериями в 84 и 56 очков. С брейком в 75 очков Берден оставил за собой четвертую партию, после чего его соперник взял верх еще в четырех фреймах с высшей серией в 57 очков и сделал счет 7:1. Альфиоформил брейк в 73 очка в девятой партии, а позже выиграл стартовый фрейм второй сессии на цветных шарах и сократил отставание до счета 3:7. Кирен продемонстрировал отличную игру в трех последних партиях и с сериями в 90, 66, 62 и 62 балла довел поединок до победы со счетом 10:3 (заключительный клиренс Уилсона). 45-й сеянный Джейми Джонс играл против индийскогоснукерыста Адыт'і Мехты и выполнил сэнчуры, 108 очков, в первом фрейме. В следующих партиях шла жесткая борьба, а при счете 2:2 валіец выиграл пятый фрейм с подходами в 68 и 40 баллов. В начале шестой партии Мехта совершил серию в 49 очков, на которую Джейми ответил подходом в 40 очков, но позже индийский игрок довел фрейм до победы на цветных и сравнял счет в матче — 3:3.Адыт'я сделал брейк в 42 очка в начале седьмой партии и повел со счетом 48:1, но Джонс показал отличную оборонительную игру и, заработав 32 штрафные баллы, оставил за собой фрейм, после чего выиграл еще две партии с сериями в 50 и 44 очка, закончив первую сессию со счетом 6:3 в свою пользу. Джейми Джонс выиграл и десятый фрейм матча, но его соперник был сильнее в двух следующих партиях с брейками в 48, 45 и 43 очка. Снукерыст из Уэльса взял следующий фрейм с брейком в 65 очков и сделал счет 8:5. Индиец выполнил серию в 42 очка в начале четырнадцатой партии, а позже повел в счете 47:1, но его противник сумел выровнять положение и выиграть еще один фрейм с победной серией в 32 балла, после чего совершил подход в 31 очко в пятнадцатом фрейме при счете 28:47 и оформил победу в матче со счетом 10:5. 117-й сеянный чемпионата Алекс Борг с Мальты встречался в третьем раунде квалификации с Джейми Коўпам, который два раза в своей карьере дахадзіў до 1/8 финала в Крусібле[39]. 44-летний мальтыец победил в стартовом фрейме, набрав 28 штрафных баллов, после чего игроки обменялись следующими партиями, а Джейми Коуп оставил за собой четвертый и пятый фреймы с брейками в 75 и 56 очков и вышел вперед со счетом 3:2. Борг сравнял счет, а в седьмой партии совершил серию в 70 очков, а позже англичанин выиграл следующий фрейм с брейком в 70 очков и сделал счет 4:4. В заключительной партии первой части матча Алекс сделал брейк в 45 очков и повел в счете 53:0, но его соперник, благодаря нескольким подходам, выиграл фрейм на последнем черном шаре и вернул себе лидерство. Мальтийский снукерыст выиграл десятую партию с серией в 49 очков, после чего Коуп оставил за собой две следующие фреймы, оформив серию в 90 очков в двенадцатой партии, и сделал счет 7:5 в свою пользу. В результате двух тяжелых тринадцатого и четырнадцатого фреймов Борг снова сумел сравнять счет в матче, после чего начал следующую партию с брейке в 38 очков. После этого Джейми Коуп совершил отличную концовку матча, позволив оппоненту набрать только 11 очков, и выиграл три заключительные фреймы с победным брейком в 97 очков в семнадцатой партии, выйдя в заключительный квалификационный раунд чемпионата мира. 80-й сеянный Крэйг Стэдмэн, который выбил из турнира Стива Дэвиса, встречался с Дэчаватам Пумджаенгам из Таиланда, который был в 1/8 финала чемпионата мира в 2013 году[40]. Англичанин выиграл две стартовые партии с высшей серией в 59 очков, после чего таецвыиграл третью партию с подходами в 31 и 39 баллов. Стэдмэн начал четвертый фрейм с подхода в 45 баллов, но тайский снукерыст сделал отличную серию в 88 очков и сравнял счет в матче, а также взял верх в пятом фрейме с брейком в 43 очка. Крейг сделал счет 3:3 с серией в 58 очков в шестой партии, а в седьмой Пумджаенг набрал 40 очков на старте, а позже довел фрейм до победы с победным паўсоценным брейком в 52 балла. В конце первой сессии игроки обменялись фреймами, и счет стал 5:4 в пользу Дэчавата. игрок из Таиланда доминировал в стартовой партии второй половины поединка, а также вел в счете в одиннадцатом фрейме, но Крэйг Стэдмэн сумел сделать счет 5:6, победив в партии с победным брейком в 35 баллов. Пумджаенг выиграл еще две партии с наивысшим брейком в 77 очков и увеличил свой отрыв до трех очков, после чего 31-летний британский игрок доминировал в четырнадцатом фрейме и сделал счет 6:8. После этого Дэчават более уверенно играл в двух следующих партиях и, выиграв их, довел поединок до победы со счетом 10:8. соперником Джимми Робертсана, который играл в Крусібле в 2011 году[41], был шотландец Энтони Мак-Гилл, который в сезоне 2013/2014 дошел до четвертьфинала открытого чемпионата Индии[42]. При счете 8:16 в стартовой партии Робертсон оформил серию в 56 очков, на что его соперник ответил клірэнсам в 51 очко и открыл счет в матче. После этого англичанин сумел взять верх в двух следующих партиях, набрав в третьем фрейме 21 штрафоне очко, а Мак-Гилл выиграл четвертый фрейм на последнем розовом шаре и сделал счет 2:2. Джимми доминировал в пятом фрейме, но шотландский снукерыст отлично провел три следующие партии и сделал счет 5:3 в свою пользу с сериями в 61, 92 и 78 баллов. Мак-Гилл продолжил серийный снукер, оформив 65 очков на старте девятого фрейма, но противник сумел отыграть отставание и, сократив отставание до одного балла до конца первой половины матча, оставить за собой партию, благодаря двум результативным подходом к столу.Робертсон начал вторую сессию с брейке в 52 очка, на который его оппонент ответил серией в 51 очко, после чего довел партию до победы. За снукерыстам из Англии остался следующий фрейм, благодаря двум паўсоценным сериям — 67 и 61. Мак-Гилл выиграл двенадцатую партию с победным брейком в 41 очко, после чего Джимми победил в двух следующих фреймах с сериями в 62 и 49 баллов и сравнял счет в матче — 7:7. Мак-Гилл снова сумел выйти вперед, исполнив брейк в 82 очка, но Робертсон доминировал в шестнадцатом фрейме, и счет стал 8:8. Шотландец вышел вперед и приблизился к выходу в третий раунд на расстояние в одну партию, оформив серию в 60 очков, но Джимми Робертсон доминировал в восемнадцатом фрейме, сравняв счет, а в решающей партии выдрапаў поединок с подходами в 39 и 64 балла. В очередном матче возрастных снукеристов 44-летний Питер Лайнс, который принимал участие в чемпионате мира 1998 года[43], встречался с 43-летним шотландцем Аланом Мак-Манусам, полуфиналистом мировых первенств 1992[44] и 1993[20] лет. Лайнс доминировал в стартовом фрейме и открыл счет в поединке, после чего Мак-Манусвыиграл две следующие партии с высшим брейком в 77 очков. При счете 24:42 в четвертом фрейме Питер выигрывал в тактической борьбе, набрав 31 штрафное очко, но этого не хватило, чтобы помешать шатландцу выполнить победную серию в 33 очка и выиграть партию со счетом 75:74. Английский снукерыст доминировал в двух следующих фреймах и сравнял счет до 3:3. Мак-Манусоставил за собой седьмую партию, несмотря на серию его соперника в 46 баллов, но две заключительные фреймы достались Лайнсу, который вышел вперед со счетом 5:4. Англичанин начал вторую половину матча с серии в 46 очков, после чего довел очередной фрейм до победы, а также доминировал в следующей партии, сделав счет 7:4 в свою пользу. После этого Алан Мак-Манус сумел начать камбэк, выиграв три следующие фреймы в позиционной борьбе, сравнял счет в матче. Шотландец вышел вперед с подходами в 31 и 25 очков в следующей партии, а в шестнадцатом фрейме выполнил паўсоценную серию, 59 баллов, и сделал счет 9:7, таким образом выиграв 5 партий подряд.Питер Лайнс уверенно играл в следующем фрейме, а также начал брейк в восемнадцатом, но ошибся, набрав 21 балл. Алан совершил победную серию в 69 очков и вышел в четвертый квалификационный раунд чемпионата на двукратного чемпиона мира[23][45] Марка Уильямса[46][47][12]. Шестой день (13 апреля) Выбыли:  Игорь Фігейрэда,  Цепчая Ун-Нух (62),  Ян Бернс (66),  Найджел Бонд (56),  Цао Юйпэн (50),  Марк Джойс (37),  Панкай Адвані (63),  Джо Свэйл (100) 13 апреля были разыграны остальные восемь путевок в заключительный раунд квалификации к мировому чемпионату. Мартин Гоулд, который разгромил Мичелло Тревиса в предыдущем раунде, играл с бразильцем Игорем Фігейрэдай, который никогда не проходил дальше 1/32 финала рейтинговых турниров. Гоулд сильно начал поединок с брейков в 134 и 94 балла, после чего доминировал в третьей партии и выиграл четвертый фрейм на последнем черном шаре. После перерыва он продолжал давить бразильского игрока, выиграв еще четыре партии с превосходной серией в 43 очка, и сделал счет 8:0. Фігейрэда сумел не уйти на перерыв между сессиями без ни одного очка и взял верх в девятом фрейме с победной серией в 33 балла. Во второй сессии Мартин позволил противникунабрать только 12 очков и с наивысшим брейком в 38 баллов выиграл две последние партии и закончил второй поединок подряд со счетом 10:1. Мэтью Сэлт, который дебютировал в Крусібле в 2013 году, играл против тайского игрока Цепчаі Ун-саманида нуха. Сэлт победил в первом фрейме с сериями в 61 и 31 очко, после чего Ун-Нух сравнял счет с брейками в 41 и 66 баллов. Британецвыполнил сэнчуры, 104 очка, в следующей партии, но Цепчая выиграл четвертый фрейм на цветных шарах. Мэтью снова вышел вперед, взяв верх в двух следующих фреймах с брейками в 96 и 45 баллов, после чего попытки снукерыста из Таиланда выцарапать седьмую партию не увенчались успехом, и счет стал 5:2. Сэлт выиграл следующий фрейм с серией в 65 очков, после чего оформил победу на цветных шарах в заключительной партии первой сессии и сделал счет 7:2. После брейке в 32 очка в десятом фрейме англичанин повел со счетом 48:24, позже доведя партию до победы, а одиннадцатая партия тоже досталось Сэлту благодаря нескольким результативным подходом к столу. При счете 9:2 Мэтью начал двенадцатый фрейм с паўсоценнай серии, 56 очков, после чего Цепчаясделал попытку ответить обратным брейком, но остановился на 44 баллам, а подход в 20 очков принес британскому игроку победу со счетом 10:2 и место в последнем квалификационном круге. Робин Халл из Финляндии, который последний раз играл на чемпионате мира в 2002 году, встречался с Яном Бэрнсам, который победил Джимми Уайта во втором матче квалификации. Ян уверенно вошел в игру, поведя 2:0 с наивысшим брейком в 50 очков, после чего выполнил великолепную серию в 132 очка в третьей партии. 39-летний Робин Халл сумел сравнять счет в матче, также выиграв три фреймы подряд с наивысшим брейком в 30 очков. Представитель Финляндии начал седьмую партию из серии в 38 очков, а позже довел фрейм до победы на цветных шарах и вышел вперед со счетом 4:3. Бернс выиграл следующую партию с быстройсерией в 80 очков, но при счете 26:58 в девятом фрейме Робин совершил клиренс в 35 очков и сделал счет 5:4 в свою пользу после первой половины поединка. Халл взял стартовую партую на цветных шарах, а в одиннадцатом фрейме сумел отыграться свая числе 8:58, исполнив победный брейк в 58 очков и сделав счет 7:4. После этого он продемонстрировал отличную сярыйнасць в трех следующих партиях и с сериями в 133, 86 и 92 довел матч до победы со счетом 10:4. 96-й сеянный турнира Стюарт Кэрынгтан играл против финалиста чемпионата мира 1995 года Найджела Бонда. Кэрынгтан открыл счет в матче с брейком в 70 очков, после чего 48-летний снукерыст сравнял счет. Стюарт оставил за собой три следующие фреймы с высшими сериями в 98 и 68 очков, поведя 4:1. После этого игроки обменялись партиями, а Найджел взял два последние фреймы сессии с подходами в 37 и 38 очков и сократил отставание до счета 4:5. 23-летний Кэрынгтан выиграл десятую партию с победным брейком в 46 очков, а Найджел Бонд победил в одиннадцатом фрейме с серией в 42 очка. При счете 6:5 в свою пользу Стюарт отлично провел четыре партии подряд и с подходами в 42, 113, 92 и 43 очка закончил поединок с результатом 10:5 в свою пользу, впервые в своей карьере выйдя в заключительный этап квалификации к чемпионату мира. 38-летний шотландец Джейми Бернэт встречался с китайским снукерыстам Цао Юйпэнам. Бернэт взял первый фрейм с подходами в 44 и 25 очков, а его соперник выиграл две следующие партии с превосходной серией в 42 очка. Джейми сравнял счет, благодаря победному брейка в 47 очков в четвертом фрейме, после чего китаец победил в пятой партии на цветных шарах и в шестой — с сериейв 45 очков. Шотландский игрок снова сумел сравнять счет с помощью брейков в 49 и 57 баллов в седьмом и восьмом фреймах, а также выиграл последнюю партию первой сессии с серией в 42 очка и вышел вперед со счетом 5:4. Цао Юйпэн начал десятую партию с подхода в 44 балла, на что его оппонент ответил серией в 45 очков, а при счете 44:45 китайский игрок выполнил победный брейк в 33 очка и сделал счет 5:5. Уступая 5:47 в одиннадцатом фрейме Бернэт сумел выцарапать очко на последнем шаре и снова вышел вперед, а также доминировал в трех следующих партиях с превосходнойсерией в 48 очков, позволив сопернику набрать лишь 22 балла, и счет в матче стал 9:5 в пользу британца. Юйпэн победил в двух следующих фреймах с брейками в 56 и 91 очко, после чего выиграл и семнаццатую партию с двумя подходами в 41 балл и сократил адставнне до одного очка. Он начал атаку в восемнадцатой партии с надеждой сравнять счет и вывести поединок в решающий фрейм, но остановился на 22 баллах, после чего Джейми Бернэт сделал подход в 11 очков и победную серию в 68 очков и вышел в четвертый кваліфікацыны раунд со счетом 10:8. соперником Марка Джойса, который дошел до четвертьфинальной стадии на турнире World Open 2014[52], стал 75-й сеянный чемпионата 24-летний Майкл Уослі. В начале поединка игроки обменялись партиями, а третий фреймДжойс начал с подхода в 42 очка, после чего увеличил своё преимущество, но Уослі ответил обратной серией в 42, сделав счет 56:59, но Марк выиграл партию на цветных шарах. Майкл доминировал в двух следующих фреймах, выйдя вперед со счетом 3:2, после чего взял шестую партию с паўсоценнай серией, 51, и уверенно победил в седьмом фрейме, оторвавшись от оппонента на три очка. ПозжеДжойс выиграл следующую партию на цветных шарах и сделал счет 3:5, а в девятом фрейме затянулась тактическая дуэль. 37-й номер посева при счете 4:19 получил шанс и начал атаку, оформивбрейк в 53 очка, но Уослі сумел заработать 12 штрафных очков и клірэнсам в 32 очка закончил партию победой. Вторую сессию Марк начал с взятия фрейма с двумя подходами в 32 балла, а в одиннадцатом фрейме ответил на серию в 43 очка Майкла брейком в 50 очков и довел партию до победы на цветных шарах, сократив отставание до счета 5:6. Уослі оставил за собой двенадцатый фрейм, зачистил все цветные шары при счете 40:55, а его соперник доминировал в тринадцатой партии и снова сократил отставание до одного очка. Майкл совершил подход в 51 балл в начале следующего фрейма, но Джойс ответил серией в 46 очков, а позже вышел вперед со счетом 61:51, но не смог помешать противнику выиграть партию на цветных шарах и сделать счет 8:6. Уослі взял и следующий фрейм с серией в 54 очка, а на старте шестнадцатой партии Марк Джойс сделал брейк в 46 очков и увеличил счет до 58:0, но Майкл сумел выиграть третий подряд фрейм с подходами в 30 и 40 очков, а вместе с ним и матч со счетом 10:6, выйдя в последний раунд квалификации на 17-го сеянага Роберта Мілкінса. Полуфиналист открытого чемпионата Индии 2013 года[42] Робби Уильямс встречался с 63-м номером посева индийском снукерыстам Панкаям Адвані. Уильямс более уверенно начал матч, выиграв стартовую партию, но Адвані сразу сравнял счет с брейком в 78 очков. Третий фрейм англичанин выиграл на цветных шарах, а Панкай оставил за собой четвертый с высшей серией в 42 очка. В начала пятой партии Робби набрал 32 балла, а позже оставил за собой фрейм с победным брейком в 51 очко, после чего индиец снова сумел выровнять счет с помощью серии в 73 балла. С паўсоценнымбрейком, 50, британский снукерыст в четвертый раз вышел вперед в матче, но восьмая партия осталась за Панкаям, который победил на цветных. В начале заключительного фрейма первой половины поединка Робби Уильямс оформил серию в 40 очков, но азіят набрал 42 балла за подход и, убив последние желтый, зеленый и рыжий, сделал счет 56:40 в свою пользу. После этого 67-й сеянный забил синий шар и заработал 6 штрафных баллов из-за ошибки соперника на розовом шаре, но Адвані отправил предпоследний цветной в лузу и впервые в матче вышел вперед со счетом 5:4 перед перерывом. В начале второй части матча Панкай доминировал в десятой и одиннадцатой партиях и сделал счет 7:4, после чего Уильямс выиграл следующий фрейм с брейком в 62 очка. Англичанинсократил отставание до одной партии, забив последний рыжий шар в тринадцатом фрейме, а с серией в 56 очков в настпуным сравнял счет. Далее Робби доминировал возле стола, выиграв пятнадцатый фрейм с брейком в 67 очков, шестнадцатый — с подходами в 31 и 42 очка и семнадцатой — с серией в 56 очков, и, таким образом, взял шесть партий подряд, добыв победу в матче со счетом 10:7. Последним поединком, который завершился в шестой игровой день, стала встреча 44-летнего Джо Свэйла из Северной Ирландии и 21-летнего Ли Яня из Китая. Свэйл выиграл стартовый фрейм с серией в 43 и 31 очко, а его соперник сравнял счет, выполнив сэнчуры в 112. Третью партию Джо выиграл, благодаря нескольким подходам, но Ли доминировал в следующем фрейме, сделав счет 2:2. Снукерыст из Северной Ирландии уверенно одержал победу в следующей партии, после чего выиграл долгое шестой фрейм, забив все цветные шары. С брейком в 45 баллов он довел своё преимущество до счета 5:2, но китаец сократил отставание до двух очков с помощью паўсоценнай серии — 52. Последний фрейм сессии остался за Свэйлам, который обеспечил себе уверенное лидерство до конца второй половины матча. При счете 3:6 Ли Янь сумел выиграть три длинные партии подряд с наивысшим брейком в 37 баллов, и счет в матче стал равным — 6:6. Более опытный игрок сумел взять себя в руки и победил в тринадцатом фрейме на цветных шарах, а также отыгрался после счета 0:35 в следующей партии и снова увеличил своё преимущество до двух очков. Янь оставил за собой пятнадцатый фрейм, после чего выиграл и следующую партию с брейком в 50 очков и сделал счет в матче 8:8. Китайский игрок доминировал в семнадцатом фрейме, впервые выйдя вперед в поединке, а, совершив серию в 45 очков в следующей партии, сумел довести её до победы и выиграл четвертое подряд очко и матч со счетом 10:8. Седьмой день (15 апреля) Выбыли:  Грэм Дот (18),  Джейми Джонс (45),  Дэчават Пумджаенг (54),  Джимми Робертсон (53),  Эндрю Хиггинсон (33),  Мэтью Стивенс (20),  Марк Кинг (27),  Марк Уильямс (19) 15 апреля в спортивном центре «Ponds Forge» начались матчи заключительного квалификационного раунда чемпионата мира по снукере 2014, где непосредственно разыгрывались путевки на мировое первенство. Чемпион мира 2006 года[54] Грэм Дот из Шотландии встречался с 89-м сеяным турнира Кірэнам Уилсоном, который в сезоне 2013/2014 впервые дошел до рейтингового четвертьфинала во время Шанхай Мастерс 2013[55]. Дот открыл счет в матче с сериями в 57 и 42 очка в стартовом фрейме. 22-летний англичанин сделал брейк в 53 очка в следующей партии, но шотландец ответил подходом в 70 баллов и удвоил счет в поединке. Уилсон взял третий фрейм с победной серией в 58 очков, после чего Грэм оставил за собой две последующие партии с полусотенными брейками в 70 и 68 баллов и сделал счет 4:1 в свою пользу. В шестом фрейме 18-й номер посева вел в счете 62:47 при розовом и черном шарах на столе, но его молодой оппонент сумел заработать 6 штрафных очков, после чего убил последние шары и выдрапаў партию, а в следующем фрейме исполнил победный брейк в 61 очко и сократил отставание до минимума. Грэм Дот выиграл восьмую партию с серией в 87 очков, а Кирен победил в последнем фрейме стартовой сессии с брейком в 64 балла. В десятой партии шотландский снукерыст совершил серию в 64 очка, после чего довел фрейм до победы, сделав счет 6:4. Англичанин сравнялся с противником, выиграв одиннадцатый и двенадцатый фреймы с подходами в 45 и 63 балла. Дот оставил за собой тринадцатую партию, благодаря нескольким результативным подходом, после чего Кирен Уилсон совершил фантастическую концовку поединка, выиграв четыре фреймы подряд с брейками в 76, 64, 58 и 81 очко, и не только впервые в матче вышел вперед, но и довел встречу до победы со счетом 10:7, в первый раз в своей карьере попав на крупнейший снукерны турнир[56]. Таким образом, Грэм Дот впервые с 1999 года не прошел квалификацию к мировому первенству. 23-й сеянный Майкл Холт, который был в 1/8 финала чемпионата мира в 2005 году[59], играл против валлийца Джейми Джонса, чвэрцьфіналіста мирового первенства 2012 года[31]. Джейми повел в счете 2:0 с высшим брейком в 43 очка, после чего 35-летний англичанин выиграл пять партий подряд с сериями в 50, 69, 48 и 63 очка. Снукерыст из Уэльсапобедил в восьмом фрейме на последнем розовом шаре, а также взял девятую партию с подходами в 38 и 37 очков и сократил отставание от соперника до одного очка под конец первой сессии. После перерыва Майкл уверенно выиграл еще две партии с брейками в 56 и 60 баллов, а Джонс доминировал в двенадцатом фрейме, выиграв его со счетом 74:10, и сделал счет 5:7. Холт выиграл следующий фрейм с серией в 87 очков, а четырнадцатая партия осталась за валлийском игроком, который исполнил победный брейк в 67 очков. При счете 6:8 Джейми Джонс начал атаку в следующем фрейме, но остановился на 33 очкам, после чего Майкл победил в партии с превосходной серией в 45 баллов, а также совершил подход в 55 очков в шестнадцатом фрейме, поведя в счете 56:0, и позже довел партию и матч до победы со счетом 10:6, в седьмой раз выйдя в основную стадию мирового чемпионата[60]. 44-летний ирландец Кен Доэрти, чемпион мира 1997 года[21], встречался с тайским игроком Дэчаватам Пумджаенгам, который дошел до 1/8 финала прошлогоднего розыгрыша[40]. На старте поединка Кен повел в счете 2:1 с наилучшим подходом в 32 балла, после чего 36-летний Пумджаенг выиграл три следующие партии с сериями в 63 и 50 очков и сделал счет 4:2 в свою пользу. После этого 29-й номер посева доминировал возле стола до конца первой части матча, выиграв три фрейма подряд с брейками в 53, 52 и 58 очков и выйдя вперед со счетом 5:4. В десятой партии снукерыст из Таиланда повел в счете 40:9, но Доэрти сумел повести атаку и выиграть фрейм с паўсоценнайсерией в 51 очко, после чего не позволил противнику набрать ни одного очка в трех следующих фреймах. Таким образом, ирландский игрок выиграл одиннадцатую, двенадцатую и тринадцатую партии с брейками в 100, 97 и 78, взяв шесть фреймов подряд и выйдя вперед со счетом 9:4. Дэчават сумел повести брейк в 71 очко в следующем фрейме, выиграв его, но пятнадцатая партия досталась Кену Доэрти, который выиграл её, убив последние синий и розовый шары, и попал в Крусібл в 19-й раз в своей карьере. 33-летний Дэвид Гилберт, который дошел до второго раунда в Крусібле в 2012 году[31], встречался со своим суачыннікам Джимми Робертсанам, который единственный раз выступал на чемпионате мирав 2011 году[63]. После счета 0:49 в первой партии 31-й сеянный турнира Гилберт сумел совершить серию в 60 очков и оставить за собой фрейм, после чего выиграл еще два очка с брейками в 59 и 64 балла, сделав счет 3:0 в свою пользу. Робертсон взял верх в четвертой партии, после чего Дэвид оставил за собой еще два фреймы с сериями в 48 и 62 балла и увеличил свой отрыв до счета 5:1. 28-летний Джимми Робертсон, который никогда не проходил дальше 1/16 финала на рейтинговых соревнованиях, сумел выиграть две следующие партии с брейками в 50 и 83 очка, после чего Гилбертудостался заключительный фрейм первой половины матча, и счет стал 6:3. Робертсон выиграл десятую партию с серией в 97 баллов, на что его соперник ответил брейком в 82 очка в следующем фрейме, вернув себе преимущество в три партии. Дэвид Гилберт приближался к победе в следующем фрейме, но при счете 6:60 Джимми оформил отличный клиренс в 55 очков и выиграл партию, после чего взял еще один фрейм и сделал счет 6:7. Гилберт из графства Дербишир выиграл четырнадцатую партию с серией в 65 очков, после чего одержал победу в долгой тактической борьбе в следующем фрейме, сделав счет 9:6 в свою пользу, а при счете 55:31 в шестнадцатой партии завершил матч победным подходом в 28 баллов и в третий раз в своей карьере попал в Крусібл[64]. соперником 42-летнего Доминика Дэйла из Уэльса, который в 2000 году вышел в четвертьфинал чемпионата мира[23], был 33-сеянный турнира Эндрю Хігінсан, который выиграл единственный матч вКрусібле в 2012 году[65]. 36-летний англичанин быстро вошел в игру, уверенно взяв первый фрейм с серией в 57 баллов и повторив наивысший брейк квалификации, 139 очков, во второй партии. Дейл сравнял счет и вышел вперед со счетом 3:2, оформив серии в 83, 53 и 78 очков, после чего Хігінсан оставил за собой шестой фрейм с подходом в 74 балла. Победитель Shoot-Out 2014[66] начал седьмой фрейм из серии в 42 очка, но Эндрю сумел выцарапать партию на цветных шарах, выйдя вперед в поединке, но уэльский снукерыст оставил за собой две последние сессии партии с брейкамив 70 и 55 баллов и закончил первую половину матча со счетом 5:4 в свою пользу. Доминик победил в десятом и одиннадцатом фреймах с брейками в 42 и 40 очков, а Эндрю Хігінсан выиграл двенадцатую партию, сократив отставание до счета 5:7. После этого валіец взял верх в следующем фрейме на последнем розовом шаре, а также доминировал в четырнадцатой партии, сделав счет 9:5. Хигинсан был сильнее в пятнадцатом фрейме, победив в нем с помощью брейке в 76 баллов, но 24-й сеянный Доминик Дэйл выиграл шестнадцатую партию на цветных шарах и, одержав победу в матче со счетом 10:6, в девятый раз в карьере попал в основную стадию крупнейшего мирового соревнования[67]. Двукратный финалист чемпионата мира[23][59] 20-й сеянный Мэтью Стивенс боролся за место в 1/16 финала турнира с англичанином Томом Фордом, который провел в Крусібле только один матч в 2010 году[68]. 36-летний Стивенс выиграл две первые партии, сделав серию в 77 очков в стартовом фрейме, после чего его соперник взял третью партию с брейком в 85 баллов, четвертую — с победной серией в 41 очко, а также победил в пятом фрейме на последнем черном шаре. При счете 5:54 в шестой партии Мэтью совершил брейк в 57 очков и сравнял счет в матче, после чего Форд доминировал в следующем фрейме и сделал счет 4:3 в свою пользу. В восьмой партии 30-летний Том Форд сумел отыграться после счета 23:56 и удвоил своё преимущество, а, выполнив сэнчуры, 111 очков, в девятом фрейме довел своё лидерство до трех очков — 6:3. Стивенс выиграл стартовую партию во второй сессии, после чего 36-й номер посева одержал победу еще в двух фреймах с наилучшим подходом в 41 балл, оторвавшись от соперника на четыре очка. Валіец сделал паўсоценную серию в 53 очка в начале тринадцатого фрейма, а позже довел его до победы, а в четырнадцатом — совершил великолепныйклиренс в 64 балла при отставания в счете 0:56. Том Форд взял верх в следующей партии, сделав счет 9:6, а бывший четвертый номер мирового рейтинга выиграл еще две партии с превосходной серией в 46 очков, сократив отставание до одного очка. Оба игрока имели шансы повести в серии в восемнадцатом фрейме, и при счете 31:30 английский снукерист оформил победный подход в 44 очка и закончил матч со счетом 10:8, во второй раз в своей карьере попав в Крусибл. 40-летний Марк Кинг, который никогда не проходил дальше 1/8 финала на мировых чемпионатах, встречался с 28-летним Джейми Коўпам, участником второго раунда на первенствах мира 2009 и 2011 года. Коуп сделал брейк в 77 очков в стартовом фрейме, после чего удвоил счет, выиграв вторую партию. Кинг размочил счет, выиграв третий фрейм с серией в 47 и 46 баллов, после чего сумел отыграться после счета 15:59 в четвертой партии с помощью брейке в 57 очков. Кинг совершил подход в 54 очка в пятой партии, на что Джейми ответил первым сэнчуры в матче, 125 баллов, и сравнял счет. 49-й сеянный снова вышел вперед в поединке, но ненадолго, потому что Марк оставил за собой два заключительных фрейма с наивысшим брейком в 43 очка. При счете 5:4 на старте второй сессии матча Кинг одержал победу в десятой партии, удвоив своё преимущество, но Коуп оставил за собой одиннадцатый фрейм с серией в 58 очков, после чего сравнял счет в матче в результате доминирования в двенадцатой партии. С победным брейком в 65 очков Джейми сделал счет 7:6 в свою пользу, но 27-й сеянный турнира ответил серией в 66 очков в следующем фрейме и сравнялся соппонентом. После этого Марк Кинг, который семь раз проигрывал во втором раунде Крусибла, потерял натиск и сумел набрать лишь 39 очков в трех следующих партиях в то время, как его соперник довёл поединок до победы со счетом 10:7 с брейком в 40 очков в шестнадцатой партии и в пятый раз вышел в основную стадию чемпионата мира. Последним матчем, который завершился в рамках седьмого игрового дня квалификации, стала битва между 39-летним Марком Уильямсом, двукратным чемпионом мира, и 43-летним Аланом Мак-Манусам, двукратным полуфиналистом турнира в Крусибле. Мак-Манус открыл счет, после чего оформил серию в 59 очков во второй партии и довел её до победы, удвоив своё преимущество. Третий фрейм остался за 19-м сеяным Уильямсом, который сделал брейк в 44 очка, а при счете 25:41 в четвертой партии шотландец исполнил клиренс в 25 очков и сделал счет 3:1 в свою пользу. Он также шел впереди со счетом 49:0 в пятом фрейме, но Марк сумел выцарапать партию, выиграв её на последнем розовом шаре, после чего оформил брейк в 96 очков в шестом фрейме. За валлийском снукерыстам осталась и седьмая партия, но Мак-Манус продемонстрировал превосходную концовку первой сессии, выиграв восьмой и девятый фреймы с сериями в 130 и 96 очков и закончив первую часть со счетом 5:4. Интеллектуальная игра, обменялись партиями в начале второй сессии, после чего Марк Уильямс сумел отыграться после счета 6:62 в двенадцатом фрейме, зачистил в конце партии все цветные шары. После этого валіец, который не проходил дальше 1/8 финала на рейтинговых турнирах в сезоне 2013/2014, доминировал в тринадцатом фрейме и вышел вперед в матче со счетом 7:6, а Алан, в свою очередь, выиграл четырнадцатый фрейм с несколькими результативными подходами. Уильямсснова вышел вперед, победив в пятнадцатой партии с превосходной серией в 43 очка, а его соперник оставил за собой следующий фрейм, выиграв его на последнем розовом шаре. При счете 8:8 шотландский игрок доминировал в двух следующих партиях и победил в матче со счетом 10:8 и серией в 40 очков в последнем фрейме, выйдя в основную стадию чемпионата мира в восемнадцатый раз. В свою очередь Марк Уильямс, который выиграл все турниры тройной короны в сезоне 2002/2003, впервые с 1996 года не попал в Крусибл. Восьмой день (16 апреля) В последний игровой день квалификации, за три дня до начала матчей 1/16 финала крупнейшего снукерного первенства в сезоне 2013/2014, разыгрывалось восемь остальных путевок в Крусибл. Первым поединком, который завершился 16 апреля, стала встреча двух китайских снукеристов: Сяо Годуна, который проводил свой лучший сезон в карьере, и Ли Яня. 26-й номер посева выиграл две первые партии с брейками в 68 и 71 балл, после чего взял верх в третьем фрейме на последнем коричневом шаре. После этого он доминировал в четвертой партии с превосходной серией в 40 баллов, а при счете 29:61 в пятом фрейме сделал клиренс в 39 очков и увеличил свой отрыв до счета 5:0. Сяо продолжал доминировать возле стола, выиграв шестую партию с брейком в 85 очков и седьмой фрейм — с подходами в 36 и 41 балл, и сделал счет 7:0 в свою пользу. В восьмой партии Ли выполнил паўсоценны брейк, 51 балл, и вел со счетом 60:0, после чего его оппонент сделал попытку отыграться и ошибся на 48 очкам и двух последних шарах на столе. Ли Янь забил розовый шар и размочил счет в конце первой части матча — 1:7. Несмотря на это, после перерыва 21-летний китайский игрок сумел набрать только 41 очко. Сяо Годун, который был в финале Шанхай Мастерс 2013, выиграл три последние партии с сериями в 119 и 65 баллов и впервые попал в основную сетку чемпионата мира, победив соперника со счетом 10:1. Трехкратный четвертьфиналист мирового первенства Райан Дэй из Уэльса встречался с 24-летним Стюартом Кэрынгтанам, 96-м сеяным турнира. Дэй одержал победу в стартовом фрейме на последнем розовом шаре, после чего англичанин сравнял счет благодаря серии в 80 баллов. Дэй выполнил первый сэнчуры в матче, 106 баллов, в третьей партии, а Кэрынгтан оставил за собой четвертый фрейм с победным брейком в 49 очков. При счете 5:38 в пятом отрезке матча 21-й сеянный турнира оформил серию в 80 очков и сделал счет 3:2, на что его соперник ответил двумя результативными подходами в шестом фрейме — 52 и 67 баллов. 34-летний уэльский снукерыст оставил за собой седьмую партию с брейком в 74 очка, но Стюарт снова выраўняў число, оформив победную паўсоценную серию, 54 балла при счете 20:23 в восьмом фрейме. С четвертым брейком 50 очков, 68 очков, Райан в пятый раз в матче вышел вперед и завершил первую сессию со счетом 5:4 в свою пользу. После перерыва Дэй удвоил своё преимущество, взяв стартовую партию второй половины матча с серией в 48 очков, но Стюарт Кэрынгтан победил в одиннадцатом фрейме, совершив клиренс с последнего зеленого шара при счете 54:71, и сократил отставание до счета 5:6. У валлийца хорошо получалось построении брейков в этом матче и он выиграл следующую партию с очередной полусотенной серией, 77 баллов, после чего взял верх в тринадцатом фрейме с подходом в 50 очков и сделал счет 8:5. Он также был сильнее в двух следующих партиях с высшей серией в 57 очков и закончил матч со счетом 10:5, попав в Крусибл в девятый раз в своей карьеры. Результаты Основной турнир Ниже представлены результаты финальной стадии турнира. Числа в круглых скобках после имён игроков обозначают их номер посева на турнире (всего в финальной стадии участвуют 16 «сеяных» игроков, и 16 игроков, пробившихся из квалификации). Квалификация Категория:Чемпионат мира по снукеру Категория:2014 год в снукере Категория:Чемпионаты мира в 2014 году
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%82%20%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%20%D0%BF%D0%BE%20%D1%81%D0%BD%D1%83%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%83%202014
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 956, 2157, 3253, 3723 ], "plaintext_end_byte": [ 940, 2139, 3252, 3705, 3786 ] }
Где находится памятник Али и Нино?
Статуя Али и Нино в Батуми
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Статуя «Али и Нино» олицетворяет героев одноименного произведения Курбана Саида — азербайджанского юношу Али, который полюбил грузинскую девушку Нино. Архитектор памятника грузинский скульптор Тамар Квеситадзе. Семиметровые скульптуры примечательны тем, что каждый вечер фигуры Али и Нино, меняя положение каждые десять минут, медленно двигаются навстречу друг другу, до тех пор пока не сольются в одно целое. После этого начинается обратный процесс, а затем всё по новой. Памятник эффектно подсвечивается[1]. История Идея создания памятника берет начало из истории любви между грузинской девушкой Нино и азербайджанским юношей Али, которые принадлежали разной национальности и разному вероисповеданию, чего не могли принять их семьи[2]. На протяжении своей жизни герои сливаясь в единое целое, стараются преодолевать преграды, чтобы быть вместе. Преодолев все преграды, влюблённые женятся. Но в финале герой погибает, оставляя героиню на руках с маленькой дочерью[3]. Жизненная трагедия передаётся в их железных образах всего за 10 минут, что в ночную пору выглядит как танец любви. Поэтому многие семиметровую, светящуюся ночью скульптуру называют статуей Любви. Строение Над архитектурным произведением Тамара работала около двух лет, и в 2007 году скульптура была полностью готова и представлена публике на итальянском биеннале в городе Венеция. Затем статую демонстрировали в Лондоне. Скульптурное произведение понравилось всем, кто видел её в движении. Две статуи в течение 10 минут медленно двигаются навстречу друг к другу, слияваются в одно целое, а затем медленно расходятся и удаляются друг от друга. Вначале видна встреча влюблённых, затем тяга друг к другу, страстный поцелуй в порыве вспыхнувшей любви, и в конце их неминуемая разлука и отдаление друг от друга. Вдохновение Тамара Квеситадзе получила после прочтения романа «Али и Нино», написанного в 1937 году. После установки скульптуры было принято решение поменять первоначальное название скульптурного произведения «Мужчина и женщина» на «Али и Нино». См. также Батуми Али и Нино Батуми (аэропорт) Примечания Категория:Памятники влюблённым
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%8F%20%D0%90%D0%BB%D0%B8%20%D0%B8%20%D0%9D%D0%B8%D0%BD%D0%BE%20%D0%B2%20%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%BC%D0%B8
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 167, 660, 1131, 1643, 2048, 2476, 2935, 3103, 3606, 4089, 5029, 5683, 6640, 7293, 7774, 8502, 9122, 9729, 10157, 10665, 11672, 11966, 12766, 13251, 13998, 14747, 15525, 16363, 17060, 17767, 18210, 18634, 19625, 20414, 20583, 21527, 22019, 23105, 23846, 24564, 24780, 24849, 25389, 26451, 27351, 27742, 28377, 28996, 29215, 29584, 29910, 30144, 30351 ], "plaintext_end_byte": [ 166, 659, 1095, 1642, 2047, 2475, 2934, 3066, 3605, 4088, 5028, 5682, 6601, 7292, 7773, 8501, 9121, 9728, 10156, 10616, 11671, 11965, 12765, 13250, 13997, 14705, 15524, 16362, 17059, 17728, 18209, 18633, 19624, 20413, 20566, 21526, 22018, 23104, 23836, 24563, 24772, 24848, 25377, 26413, 27332, 27741, 28376, 28982, 29205, 29557, 29875, 30131, 30349, 30425 ] }
Milloin Microsoft Game Studios perustettiin?
Nintendo
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Nintendo Co., Ltd. () on japanilainen monikansallinen pääosin videopelikonsolien valmistamiseen sekä videopelien kehittämiseen ja julkaisuun keskittynyt yritys. Ensimmäinen Nintendon videopelikonsolituote oli erillisiä pelimoduuleja käyttämätön Color TV Game, joka julkaistiin 1970-luvun lopulla Japanissa. Pohjois-Amerikan ja Euroopan markkinoille Nintendo lähti 1980-luvulla ensimmäisellä erillisillä pelimoduuleihin perustuvalla konsolillaan, NES:llä, joka saavutti suuren suosion maailmanlaajuisesti. Sitä seurasivat konsolit SNES, Nintendo 64, Nintendo GameCube, Wii ja Wii U. Nintendon uusin pelikonsoli vuonna 2017 on Nintendo Switch. Nintendo on myös julkaissut useita käsikonsoleita, joista tunnetuimmat ovat Game Boy -sarja ja uusimpana Nintendo 3DS.[1] Yrityksen konsoleita on myyty maailmanlaajuisesti yli 470 miljoonaa yksikköä ja pelejä noin 2,7 miljardia kappaletta 2. lokakuuta 2008 mennessä.[2][3] Nintendo on tullut tunnetuksi laitteittensa lisäksi monista pelinimikkeistään, kuten Mario, Donkey Kong, Kirby, Metroid, Pokémon ja The Legend of Zelda. Historia 1889–1968: Syntyvaiheet Fusajirō Yamauchi perusti Nintendon 23. syyskuuta 1889[4] nimellä Nintendō koppai.[5] Nimi ”Nintendo” on japania ja tarkoittaa suomeksi ”jätä onni taivaaseen”.[6] Yritys perustettiin Kiotoon, Japaniin, ja se tuotti sekä markkinoi Hanafuda-pelikortteja. Japanilaisen mafian Yakuzan otettua kortit käyttöönsä peliluolissaan korttien suosio kasvoi, ja pian yritykseen palkattiin lisää väkeä. Nintendosta tuli ensimmäinen menestynyt länsimaisia pelikortteja valmistanut yritys Japanissa.[5] Vuonna 1929 Yamauchi vetäytyi yhtiöstä päästäen vävynsä Sekiryō Yamauchin johtajaksi. 1933 Yamauchi toteutti yhdistymisen toisen firman kanssa, ja uudeksi nimeksi tuli Yamauchi-Nintendō; myös päämaja siirrettiin toiseen rakennukseen. Myöhemmin vuonna 1947 Yamauchi järjesti Marufuku</i>n levittämään Hanafuda-kortteja sekä useita muita korttimerkkejä, jotka Nintendo oli esitellyt.[5] Sekiryō Yamauchin lapsenlapsi, Hiroshi Yamauchi, tuli Nintendon johtajaksi vuonna 1949. Hän vaihtoi yrityksen nimeksi jälleen Nintendō koppai. Myös Marafukun nimi vaihdettiin, ja nimeksi tuli Nintendō Karuta. Vuonna 1959 Nintendo teki sopimuksen Disneyn kanssa mahdollistaakseen Disneyn hahmojen käyttämisen Nintendon korteissa. Sopimus oli tuottoisa, ja kortteja myytiin yhdessä vuodessa ainakin 600000 kappaletta.[5] Vuonna 1963 yrityksen nimi yksinkertaistui muotoon Nintendō, ja Nintendo alkoi toimia myös muilla osa-alueilla vaihtelevalla menestyksellä. Vuosina 1963–1968 Nintendo perusti taksifirman sekä ”rakkaushotellin”, valmisti leluja ja pelejä sekä useita muita hyödykkeitä, kuten pikariisiä. Pikariisistä ei tullut odotetunlaista hittituotetta, eivätkä myöskään taksifirma ja "rakkaushotelli" menestyneet, joten niiden toiminta lopetettiin.[5] Vuonna 1965 yritykseen palkattiin Gunpei Yokoi, joka tunnetaan nykyään muun muassa Game Boyn sekä Metroid-pelisarjan luojana.[7] 1969–1982: Leluista pelihalleihin Nintendolla alkoi uusi aikakausi. Gunpei oli kokeillut uutta leluteknologiaa ja kehitti 1960–1970-lukujen vaihteessa mekaanisen lelun nimeltä Ultra Hand, josta tuli yli miljoonan kappaleen myynneillä Nintendon ensimmäinen menestynyt lelu.[8] Yamauchi huomasi Gunpein potentiaalin ja siirsi hänet pois liukuhihnalta: Gunpei sai tästä lähtien kertoa ideansa suoraan Yamauchille. Pian hän kehitti lisää menestyneitä leluja, kuten "Love Tester" -laitteen ja Baseball-heitto-syöttö-pelin.[7] Yokoi askaroi iltaisin elektronisten komponenttien parissa, ja yksi harrastuksen tuloksista oli Love Tester -kone (Rakkauden testauskone). Laite mittasi epätieteellisin keinoin vastakkaisten sukupuolten välillä olleen rakkauden, kun pari piti kiinni laitteeseen kiinnitetyistä metallisista palloista, vapaiden käsien ollessa yhdessä. Yksi laitteen menestyksen syistä oli juuri kädestä kiinnipitäminen, joka fyysisydessään oli japanilaisten nuorten keskuudessa tabu[7]. Eräänä päivänä Gunpein luokse tuli Masayuki Uemura Sharpista. Hän halusi esitellä Gunpeille Sharpin kehittämiä aurinkokennoja, ja keskustelun myötä he saivat uusia ideoita missä teknologiaa voitaisiin käyttää hyödyksi. Pian tästä Uemura palkattiin Sharpilta Nintendolle. Yokoin ideana oli käyttää kennojen valontunnistusta hyväksi ammuntapeleissä; valopistoolilla ammuttaessa kohteeseen tapahtuisi erinäisiä asioita, kuten kuuluisi leijonan karjuntaa. Ideasta syntynyttä Beam Gun Games -peliä myytiin yli miljoona kappaletta. Yokoi jalosti ideaansa kiekkoammuntaan, ja Nintendo hankki tyhjiä keilaushalleja kiekkoammuntaa varten. Oikeiden kiekkojen sijasta käytettiin simuloituja kiekkoja, jotka havaitsivat aurinkokennojen avulla osuman. Laser Clay Range esiteltiin menestyneesti vuonna 1973 [7], mutta sen suosio kuitenkin taantui Japanin öljypulan vuoksi. Yamauchi tarvitsi uutta läpimurtotuotetta. [9]. Yamauchi huomasi, kuinka Atarin Pong ja Magnavoxin kotikonsoli Odyssey menestyivät Yhdysvaltain markkinoilla, ja onnistui tekemään sopimuksen Magnavoxin kanssa Odysseyn jakelusta Japanissa. Sopimuksen synnyttyä Nintendo aloitti yhteistyön Mitsubishi Electronicsin kanssa tuottaakseen oman videopelikonsolinsa. Vuonna 1977 julkaistiin Color TV Game 6, joka sisälsi kymmenen eri muunnelmaa Pongista. Se myi Japanissa menestyksekkäästi, ja sitä seurasivat Color TV Game 15 ja myöhemmin muita versiota. Othellon sisältänyt Computer TV Game oli viimeinen näistä moduuleja käyttämättömistä pelikonsoleista, ja se julkaistiin vuonna 1980.[8] 1980 Nintendo perusti Yhdysvaltoihin Nintendo of American, joka vastaisi Nintendon liikeasioista meren toisella puolen.[1] 1980-luvun alussa Amerikan Nintendo tarvitsi kipeästi uutta kolikkopeliä taantuneille markkinoille. Radar Scopen piti olla ratkaisu ongelmaan, mutta innostus pelin ympärillä laantui pitkän toimitusajan vuoksi. Tarvittiin taas uutta peliä. 1970-luvulla yritykseen oli palkattu Shigeru Miyamoto, josta myöhemmin tuli yksi Nintendon tärkeimmistä videopelikehittäjistä. Yamauchi päätti antaa uuden pelihankkeen Miyamoton huostaan ja määräsi Gunpein hänen ohjaajakseen.[10] Miyamoton työn tuloksena syntyi Donkey Kong, ja parin vuoden päästä markkinoille tuli Mario Bros.; molemmat olivat menestyksiä ja julkaistiin sekä pelihalleissa[11] että usealla kotikonsolilla.[12][13] Tämän lisäksi Nintendo kokeili myös elektroniikkapelimarkkinoita Game & Watch -peleillään.[11] 1983–1989: Ensimmäinen kotikonsoli Heinäkuussa 1983 Nintendo julkaisi Japanissa Famicom-järjestelmänsä (Family Computer), joka oli yrityksen ensimmäinen pelimoduuleita käyttänyt videopelikonsoli. Famicom oli erittäin suosittu ja myi 500000 kappaletta kahdessa kuukaudessa. Konsoli oli myös teknisesti parempi ja edullisempi verrattuna kilpailijoihinsa. Kuitenkin muutaman kuukauden jälkeen julkaisusta Nintendo sai valituksia konsolien jähmettymisestä joitakin pelejä pelatessa. Vika löytyi toimintahäiriöisestä mikrosirusta, ja Nintendo päätti vetää vielä hyllyissä olevat laitteensa pois myynnistä, mikä maksoi yritykselle melkein puoli miljoonaa dollaria[14] Vuoteen 1984 mennessä Famicom oli yhä erittäin suosittu Japanissa. Yllättävä suosio kuitenkin toi Nintendolle ongelmia, sillä resursseja ei ollut tarpeeksi vastaamaan pelien kysyntään. Sen vuoksi Yamauchi jakoi työntekijänsä kolmeen ryhmään: Research & Development 1:een (R&D 1), R&D 2:een ja R&D 3:een. Näitä ryhmiä käyttäen Yamauchi toivoi Nintendon tuottavan pienen määrän hyviä pelejä sen sijaan että se tuottaisi suuren määrän keskinkertaisia.[14] Tällä ajanjaksolla Nintendo oli ilmaissut toivomuksensa julkaista Famicomin Yhdysvalloissa. Koska Nintendolla oli niin vähän kokemusta Yhdysvaltojen markkinoista, yritys yritti solmia sopimuksen Atari'n kanssa konsolin jakelusta. Jakelusopimus piti allekirjoittaa vuoden 1984 Consumer Electronics Show -messuilla, mutta Atarin nähtyä ColecoVisionille lisensoidun Donkey Kong -pelin Coleco ADAMilla yritys kieltäytyi tukemasta Nintendon konsolia. Ongelma selvitettiin, mutta sopimus jäi tekemättä, kun Atari alkoi kohdata taloudellisia ongelmia. Syynä oli vuosien 1983 ja 1984 vaihteessa tapahtunut videopelilama, joka vei suuren osan Yhdysvaltojen videopelimarkkinoista. Nintendo jäi omilleen ilman Atarin apua.[15] Atari ei ollut kontrolloinut tarpeeksi pelikehittäjiänsä eikä laitteelle julkaistavia pelejä. Tämä johti valtavaan surkeiden videopelien tulvaan Yhdysvalloissa ja lopulta muiden tekijöiden ohella videopelilamaan.[16] Nintendo ei halunnut tehdä samaa virhettä kuin Atari. Tästä syystä Nintendo asetti peleilleen laatuvaatimukset, jotka niiden pitäisi täyttää. Luotiin Nintendo Seal of Quality (laadun sinetti), ja 10NES-mikrosirun avulla lisensoimattomia pelejä estettiin toimimasta Famicomilta. Nintendo myös rajoitti kolmannen osapuolen yritysten vuosittaisen pelimäärän viiteen kappaleeseen.[17] Nintendo ilmoitti vuoden 1985 CES-messuilla julkaisevansa Famicomin Yhdysvalloissa – tosin nimellä Nintendo Entertainment System (NES) ja erilaisella ulkoasulla. Markkinoille NES sukelsi ensi kertaa joulukuussa 1985, kun Nintendo myi ja markkinoi laitetta koemielessä New Yorkin alueella. Suuren suosion saavuttelemana konsolia ruvettiin myymään maanlaajuisesti vuonna 1986 20:n eri pelin voimin. 1985 julkaistiin myös Super Mario Bros. Famicomille Japanissa, ja se nautti suurta suosiota. Muita nykyisin menestyneiden pelisarjojen avauksia olivat vuoden 1986 Metroid[14] ja The Legend of Zelda.[18] 1989 Nintendo julkaisi Game Boy -käsikonsolinsa, jonka mukana tuli Tetris. Game Boy menestyi markkinoilla kilpailukykyisellä hinnalla, suosituilla peleillä[7] ja kilpailijoita alhaisemmalla virrankulutuksella.[19] Myöhemmin laitteelle julkaistiin Super Mario Land, jota myytiin 14 miljoonaa kappaletta maailmanlaajuisesti. Vuonna 1989 Nintendo myös paljasti Famicomin seuraajan, jota kutsuttiin nimellä Super Famicom.[14] Yritysten oli usein vaikea noudattaa Nintendon tiukkoja julkaisusääntöjä.[17] Konami, yksi NESille pelejä julkaisseista kolmannen osapuolen yrityksistä, kiersi sääntöä luomalla sivuyhtiön nimeltä Ultra Games voidakseen julkaista lisää pelejä vuodessa.[20] Toinen tunnettu sääntöjä kiertänyt yritys oli Atarin luoma sivuyritys Tengen. Tengen tuotti NESille lisensoimattomia pelejä, mutta Nintendo ei pystynyt lopettamaan sen toimintaa.[14] 1990–1995: Yhteistyötä ja epäonnistumisia Super Famicom julkaistiin Japanissa marraskuussa 1990, ja se myytiin kolmessa päivässä loppuun. Elokuussa 1991 laite julkaistiin Yhdysvalloissa nimellä Super Nintendo Entertainment System (SNES).[21] SNES seurasi edeltäjänsä jalanjälkiä edullisella hinnallaan ja hyvällä suorituskyvyllä aikalaisiinsa nähden, vaikkakin SNES:n keskussuoritin oli hitaampi kuin Sega Mega Driven Motorola 68000 [22]. Japanissa SNES otti helposti johtoaseman videopelimarkkinoilla,[23] mutta Yhdysvalloissa myöhäisen julkaisun sekä Segan voimakkaan kampanjoinnin vuoksi SNES jäi Mega Drivelle aluksi alakynteen.[24] Vaikka SNES lopulta myikin maailmanlaajuisesti paremmin, ei sen kokonaismyynti Euroopassa yltänyt Mega Driven tasoihin.[25] Mariosta oli kuitenkin ehtinyt muodostua Yhdysvalloissa erittäin tunnettu: valtakunnallinen tutkimuksen mukaan yhdysvaltalaiset lapset tunnistivat Marion useammin kuin Mikki Hiiren.[26] Vuonna 1993 Mariosta tehtiin Hollywood-elokuva, jonka pääosassa oli Bob Hoskins. 1992 Gunpei Yokoi alkoi R&D1:n kanssa suunnitella uutta konsolia nimeltä Virtual Boy. Samana vuonna Hiroshi Yamauchi osti baseball-joukkue Seattle Marinersin osakkeita;[21] nykyisin Amerikan Nintendolla on joukkueesta osake-enemmistö.[27] Samana vuonna SNES julkaistiin myös Euroopassa.[21] 1990-luvun alussa Nintendo alkoi kehitellä SNES:lle SNES CD-ROM -lisäosaa. Ensimmäinen yhteistyökumppani hankkeessa oli Sony, jonka kanssa Nintendo oli tehnyt jo vuonna 1988 sopimuksen äänen ohjainpiirin tuottamisesta NES:lle. Samassa sopimuksessa sovittiin, että Sony saa oikeuden kehittää Nintendolle CD-ROM-aseman ja että SNES-pelit tulevat toimimaan Sonyn tulevalla CD-pohjaisella konsolilla. Kun Nintendolla tajuttiin että sopimus takasi Sonylle kontrollin kaikkiin julkaistaviin CD-peleihin, Nintendo vaihtoi yhteistyökumppaninsa Philipsiin. Samalla Philips sai lisenssin Nintendon pelihahmoihin, ja Philipsin CD-i:lle ilmestyikin muun muassa Mario- ja The Legend of Zelda -pelejä. Pelejä sanottiin huonolaatuisiksi, eivätkä ihailijat laske niitä kuuluvaksi pelisarjoihin.[28] Yhteistyö Philipsinkin kanssa kariutui, mutta Nintendo, Sony ja Philips yrittivät vielä kehittää lisälaitetta uudestaan yhdessä. Lopulta vuonna 1993 Nintendo kertoi lopettaneensa SNES-CD:n kehityksen. Syihin hankkeen hylkäämiseen voi laskea muun muassa Sega Mega-CD:n kaupallisen tappion sekä sen, että Nintendo ansaitsi pelimoduuleillaan hyvin. Sony lopulta kehitti PlayStationin, mutta konsolin rakenteella ei ollut mitään tekemistä aikaisempien versioiden kanssa.[28] SNES-CD-projektin hylkäämisen jälkeen Nintendo kertoi suunnitelmistaan kehittää uusi 64-bittinen konsoli[28] koodinimeltään Project Reality, joka pystyisi näyttämään henkilöt ja ympäristön täysin 3D-grafiikalla. 1994 Nintendo ilmoitti konsolin tulevan Yhdysvaltojen markkinoille nimellä Ultra 64.[21] Pian Nintendo huomasi antaneensa konsolille väärän nimen, sillä oikeudet siihen olivat Konamilla.[29] Niinpä vuonna 1995 Nintendo kertoi konsolin uudeksi nimeksi tulevan Nintendo 64 ja konsolin julkaistavan vuonna 1996. Vuonna 1995 Nintendo myös hankki osan Rareware-yhtiöstä, mikä myöhemmin osoittautui viisaaksi teoksi. Rareware kehitti yksiä Nintendon tunnetuimpia pelejä, kuten Donkey Kong -sarjan uusia osia.[21] Vuonna 1995 Nintendo julkaisi Virtual Boyn Japanissa, mutta vastoin odotuksia se myi huonosti. Nintendo silti jatkoi pelien tekemistä sille ja julkaisi laitteen Yhdysvalloissa, mutta sitä ei mennyt kaupaksi juuri ollenkaan. Virtual Boyta ei lopulta julkaistu heikon myyntinsä takia ollenkaan Euroopassa.[30] Syitä kaupalliseen tappioon oli monia: Silmillä pidettävän Virtual Boyn grafiikat olivat punamustia, ja laitteeseen lisätyt varoitukset aiheuttivat pelkoa silmävahingoista; laitteella oli myös kova hinta verrattuna sen pelien laadukkuuteen.[7] Samana vuonna Nintendo oli joutunut kilpailutilanteeseen; Sega oli julkaissut 32-bittisen Sega Saturnin sekä Sony 32-bittisen PlayStationin.[31] 1996–2001: Nintendo pysyy moduuleissa Nintendo 64 julkaistiin Japanissa kesäkuussa 1996, ja se myi yli 500000 kappaletta ensimmäisenä päivänä. Pohjois-Amerikkaan laite ehti saman vuoden syksyksi, mutta Eurooppaan vasta vuotta myöhemmin.[21] Nintendo päätti jatkaa pelimoduulien aikakautta vielä N64:llä, vaikka kilpailijat olivat jo siirtyneet pelien tallennuksessa CD-ROM-aikakauteen. Usea kolmannen osapuolen kehittäjä valitsi mieluummin Sonyn PlayStationin julkaisualustakseen, sillä CD-ROM:lle mahtui paljon enemmän dataa. Nintendo perusteli päätöstään lyhyillä latausajoilla, sillä data oli tallennettu suoraan moduulille.[32] Esimerkiksi Square Enix on myöntänyt, että CD-ROM:n suurempi tallennuskapasiteetti sai pelitalon vaihtamaan Final Fantasy VII:n julkaisun PlayStationille.[33] Nintendo 64:n julkaisuvuonna Nintendo julkaisi Game Boy Pocketin, joka oli pienempi versio alkuperäisestä Game Boysta. Noin viikko julkaisun jälkeen Nintendolla vuosia työskennellyt Gunpei Yokoi erosi tehtävästään. Hän auttoi eron jälkeen kilpailevan käsikonsolin WonderSwanin valmistuksessa käyttäen hyödyksi Game Boyn valmistuksesta tulleita taitoja.[7] Nintendo 64:lle julkaistiin vuonna 1999 lisäosa nimeltä Nintendo 64DD, mutta se ei menestynyt kaupallisesti. Suuri osa vielä sille vielä kehitteillä olleista peleistä julkaistiin joko Nintendo 64:lle tai Nintendo GameCubelle, ja joitakin keskeneräisiä ideoita hyödynnettiin muun muassa Nintendogsin kehityksessä [34]. 64DD:tä ei julkaistu Japanin ulkopuolella, ja siitä tulikin Virtual Boyn ohella yksi Nintendon heikoimmin menestyneistä tuotteista.[35] Vuonna 1996 Japanissa julkaistiin menestyneesti Pokémon (Japanissa Pocket Monsters). Satoshi Tajirin luoma Pokémon[36] on ollut todella suosittu ja sarjan pelejä on myyty maailmanlaajuisesti 23. huhtikuuta 2008 mennessä yli 175 miljoonaa kappaletta.[37] Lokakuussa 1998 julkaistiin Game Boy Color Euroopan ja Yhdysvaltojen julkaisujen tullessa kuukautta myöhemmin.[38] Pokémon auttoi Game Boyta pysymään käsikonsolimarkkinoiden huipulla ja Game Boyn eri variaatioiden myynti on ylittänyt maailmanlaajuisesti 200 miljoonaa yksikköä [39][40]. Noin vuosi ennen Game Boy Colorin julkaisua Gunpei Yokoi, alkuperäisen Game Boyn suunnittelija, menehtyi 57-vuotiaana auto-onnettomuudessa.[7] Vuonna 2001 Nintendo hankki paljastamattoman osuuden liikkeentunnistimiin erikoistuneesta Gyration Inc. -yhtiöstä.[41] Saman vuoden maaliskuussa Game Boy Advance julkaistiin Japanissa, ja Eurooppaan sekä Yhdysvaltoihin käsikonsoli ehti kesäkuuksi. Samana vuonna julkaistiin myös Nintendo GameCube, Nintendon neljäs kotikonsoli. Euroopassa GameCube julkaistiin vasta vuonna 2002. 6. sukupolven konsolisodassa Xboxin ja PlayStation 2:n kanssa GameCube piti kolmatta sijaa PS2:n ollessa ensimmäisellä sijalla, kun verrataan konsoleiden myyntilukuja. Maaliskuun 31. päivään 2007 mennessä GameCubea oli myyty maailmanlaajuisesti 21,59 miljoonaa kappaletta.[42] 2002–nykypäivä: Uusi kohdeyleisö 2002 Hiroshi Yamauchi luopui johtajuudestaan luovuttaen paikkansa Satoru Iwatalle.[43] Tänä vuonna myös Nintendo ja amerikkalais-kiinalainen tiedemies, tohtori Wei Yen, perustivat iQue-yhtiön, joka tuottaa ja markkinoi Nintendon konsoleja iQue-merkin nimellä Kiinan markkinoille.[44] Samana vuonna Nintendo myi omistamansa osakkeet Rarewaresta Microsoftille, sillä yrityksen pelit eivät enää nauttineet tarpeeksi suurta suosiota.[45] Vuonna 2002 Nintendon Euroopassa toteuttama aggressiivinen liiketaktiikka kävi yritykselle kalliiksi. Euroopan unioni päätti, että Nintendo oli harjoittanut kilpailuhengen vastaista hintatason ylhäällä pitämistä jakelijoidensa välityksellä seitsemässä unionin maassa. Toimintaa oli tapahtunut aina 1990-luvun alusta lähtien vuoteen 1998. Tämän vuoksi Nintendolle määrättiin 149 miljoonan euron sakot.[46] Toukokuussa 2004 Nintendo paljasti suunnitelmansa julkaista uudenlainen käsikonsoli, jolla ei olisi mitään tekemistä Game Boyn kanssa. Kosketusruudullisen Nintendo DS:n loppuvuoden 2004 julkaisu sai yli miljoona ennakkovarausta. Seuraavan vuonna Nintendo julkisti ilmaisen Nintendo Wi-Fi Connection -verkkopalvelun, jonka kautta voi pelata DS:n nettimoninpelejä. Tammikuussa 2006 Nintendo julkaisi Japanissa Nintendo DS:stä uuden version, DS Liten, johon oli suunniteltu kevyempää rakennetta ja kirkkaampaa näyttöä. Lite julkaistiin Yhdysvalloissa ja Euroopassa saman vuoden kesäkuussa. DS Liten seuraaja DSi julkaistiin Japanissa 2008 ja muualla maailmassa 2009. Nintendo ilmoitti 23. maaliskuuta 2010 tuovansa maaliskuussa 2011 markkinoille 3D-version Nintendo DS:stä, jonka kolmiulotteisen kuvan tuottamiseen ei tarvita erillisiä laseja[47]. Laite paljastettiin saman vuoden E3-messuilla nimellä 3DS. Nintendo kertoi laitteen tulevan myyntiin tilikaudella 2010–2011.[48] Seuraavan kotikonsolin Wiin prototyyppi ”Revolution” paljastettiin puolestaan vuoden 2005 E3-messuilla. Wii julkaistiin loppuvuodesta 2006, ja se on myynyt joulukuun 2009 loppuun mennessä yli 67 miljoonaa kappaletta, enemmän kuin kilpailijansa Xbox 360 ja PlayStation 3.[49] Nintendo pitää myös käsikonsolimarkkinoita hallussaan Nintendo DS:llä yli 125 miljoonalla myydyllä kappaleella.[49] Satoru Iwata on kertonut, että Nintendo ei ajattele kilpailevansa Sonyn kanssa vaan pyrkii saamaan uusia ihmisiä kohdeyleisökseen.[50] Wii on onkin vedonnut perheisiin, naisiin ja vanhuksiin, jotka ovat aiemmin pääasiassa jääneet videopelikohderyhmien ulkopuolelle.[51][52] Wiin seuraaja Wii U julkistettiin vuoden 2011 E3-messuilla ja sen valmistus loppui tammikuussa 2017.[53] Vuonna 2016 esitelty Nintendo Switch sanotaan olevan suunnattu yleisölle, joilla ei ole televisiota siihen liittyvän tilan ja kustannuksen vuoksi.[54] Yritys Jaostot Nintendon kehitysyksikköjen rakenne koki muutoksen Hiroshi Yamauchin jäätyä eläkkeelle vuonna 2002. Satoru Iwata jakoi vuonna 2005 kehitysyksiköt neljään jaostoon; sitä ennen vuonna 2000 jaostoja oli yhteensä kuusi kappaletta. Iwata halusi keskittää mahdollisimman paljon resursseja Shigeru Miyamotolle, ja hänen johtama EAD-tiimi saikin siipiensä alle kaikki pelikehittäjät. Research & Development 1, Research & Development 2, ja Nintendo-Special Planning & Development lakkasivat jaostouudistuksen myötä olemasta; jaostojen kehittäjät sulautettiin EAD-tiimiin, joka puolestaan jakaantui moneen yksikköön. Vuodesta 2005 jaostot ovat jakautuneet neljään pääjaostoon: Nintendo Integrated Research & Development, Nintendo Technology Development Ltd, Nintendo Software Production & Development ja Nintendo Entertainment Analysis & Development.[55] Näiden lisäksi toimii on myös jaosto Nintendo Licensing Business.[56] Vuoteen 2017 asti Genyo Takedan johtama[57][58] Nintendo Integrated Research & Development (IRD) on vastuussa pääasiassa laitteiston kehityksestä.[59] IRD tunnettiin aiemmin nimellä Research & Development 3. Nintendo Technology & Development keskittyy laitteiston suunnitteluun ja kehitykseen, ja se koostuu entisistä Research & Development 2:n laitteistopuolesta ja Nintendo Research & Engineeringstä.[55] Takeda siirtyi eläkkeelle vuonna 2017, jonka seuraajaksi nousi Ko Shiota.[58] Shigeru Miyamoton ja Takashi Tezukan yhdessä johtama Nintendo Entertainment Analysis and Development jakautuu viiteen ryhmään joista jokaisella on oma vastuualueensa. Kaikki ryhmät ovat keskittyneet videopelien kehitykseen. Ryhmistä profiloituinein on The Legend of Zelda -pelisarjaa kehittävä numero kolme, jota johtaa Eiji Aonuma. Näiden ryhmien lisäksi Tokiossa sijaitsee Nintendo EAD Tokio, joka on kehittänyt muun muassa Super Mario Galaxyn.[55][60] Nintendo Software Production & Development (SPD) vastaa erityisesti videopelien kehityksestä Japanin ulkopuolella, ja sille on alistettu ensimmäisen osapuolen kehittäjistä muun muassa Retro Studios, Kuju Entertainment ja n-Space.[55] SPD jakautuu kolmeen ryhmään, joista ryhmät 1 ja 2 tekevät yhteistyötä japanilaisten ensimmäisen osapuolen kehittäjien kanssa. Yoshio Sakamoton johtama ryhmä 1 tekee yhteistyötä Intelligent Systemsin kanssa ja Hitoshi Yamagamin johtama ryhmä 2 Tosen kanssa. Kensuke Tanaben johtama ryhmä 3 tekee yhteistyötä ulkomaisten ensimmäisen osapuolen kehittäjien kanssa.[60] Näiden jaostejen lisäksi usea pelitalo tekee pelejä Nintendon laitteille; yritykset ovat joko Nintendon omistuksessa tai tekevät pelejä Nintendon pelinimikkeistä sopimuksen mukaan. Tunnettu kokonaan Nintendon omistuksessa oleva pelitalo on yhdysvaltalainen Retro Studios[61], joka on kehittänyt Metroid Prime -trilogian Nintendon konsoleille. Toinen tunnettu talonsisäinen pelikehittäjä on Paper Mario -peleistä tunnettu Intelligent Systems, joka myös Gunpei Yokoin johdolla kehitti Game Boyta.[62] Sopimuksen alaisista toisen osapuolen kehittäjistä HAL Laboratory on kehittänyt suositut Super Smash Bros. - ja Kirby -pelisarjat,[63] Game Freak Pokémon-pelit[64] ja Camelot Software Planning Mario-urheilupelit.[65] Hallitus Nintendon hallituksen sisäpiiriin ovat kuuluneet toimitusjohtaja Satoru Iwatan (edesmennyt) lisäksi Tatsumi Kimishima, Genyo Takeda, Shigeru Miyamoto, Yoshihiro Mori, Shinji Hatano, Masaharu Matsumoto, Nobuo Nagai ja Eiichi Suzuki.[66] Muita hallituksen jäseniä ovat Kazuo Kawahara, Takao Ohta, Kaoru Takemura ja Koji Yoshida sekä tilintarkastajat Ichiro Nakaji, Minoru Ueda, Yoshiro Kitano, Katsuo Uamada ja Naoki Mizutani. Maaliskuussa 2009 päättyneen tilikauden aikana hallitus kokoontui yhteensä 13 kertaa.[67] Hallituksen jäsenet valitaan vuosittain.[68] Vuonna 2018 Nintendo on ilmoittanut Shuntaro Furukawan nousevan yhtiön johtoon Tatsumi Kimishiman tilalle, joka jää neuvoa-antavaan rooliin.[69] Vuonna 2018 johtoon kuuluvia henkilöitä ovat Shuntaro Furukawa, Satoru Shibata, Shinya Takahashi, Ko Shiota ja Shigeru Miyamoto, sekä Naoki Mizutani, Katsuhiro Umeyama, Naoki Noguchi ja Masao Yamazaki.[70] Talous Nintendo listautui Osakan ja Kioton pörsseihin tammikuussa 1962.[5] Nintendon liikevaihto maaliskuun lopussa 2009 päättyneellä tilikaudella oli 1838622 miljoonaa jeniä (n. 16 455 miljoonaa euroa). Liikevaihdosta 37% (675596 miljoonaa jeniä) tuli ohjelmistomyynnistä (videopelit) ja 63% (1159748 miljoonaa jeniä) laitteistomyynnistä (pelikonsolit ja muut laitteet). Nintendo myy myös pelikortteja, mutta niiden osuus liikevaihdosta oli häviävän pieni, vain 3277 miljoonaa jeniä. Vuonna 2004 liikevaihto oli 515292 miljoonaa jeniä, joten kasvua on tullut viiden vuoden aikana 257%.[4] Sijainnit Nintendo Company, Limited:n (NCL) päämaja sijaitsee perustamiskaupungissaan Kiotossa, Japanissa.[71] Nintendo of America</i>n (NOA, Amerikan Nintendo) päämaja sijaitsee Redmondissa, Washingtonissa.[72] Sen jakelukeskukset sijaitsevat Atlantassa, Georgiassa, ja North Bendissa. Nintendo of Canada, Limited:n (NOCL, Kanadan Nintendo) päämaja sijaitsee Richmondissa, Brittiläisessä Kolumbiassa, ja sen jakelukeskus sijaitsee Torontossa, Ontariossa. Nintendo of Australia</i>n (Australian Nintendo) päämaja sijaitsee Melbournessa, Victoriassa.[73] Nintendo of Europe</i>n (Euroopan Nintendo) päämaja sijaitsee Großostheimissa, Saksassa.[72] Lisäksi Nintendolla on Euroopassa jaostot Nintendo France ja Nintendo Benelux.[74] Suomen Nintendon toimijana toimii Bergsala.[75] iQue, Ltd.:n päämaja sijaitsee Kiinassa, ja se markkinoi Nintendon tuotteita iQue-brändin nimellä Kiinan markkinoilla.[44] Heinäkuussa 2006 Nintendo perusti Etelä-Korean pääkaupunkiin Souliin alajaoston nimeltä Nintendo of Korea.[76] Arvostelu Ympäristöystävällisyys Nintendo on Greenpeacen mukaan vähiten ympäristöystävällinen elektroniikkavalmistaja[77], ja on ollut Greenpeacen ylläpitämän Guide to Greener Electronics -listan viimeisellä sijalla jo kahdeksan kertaa peräkkäin. Nintendon kilpailijoista Microsoft on pudonnut uusimmalla, joulukuussa 2009 julkaistulla listalla toiseksi viimeiselle sijalle ja Sonyn sijoitus on seitsemäs. Yrityksiä arvioidaan muun muassa kemikaalien käytön, PVC:n käytön, hiilijalanjäljen, uusiutuvan energian hyödyntämisen, energiatehokkuuden ja kierrätyksen perusteella. Nintendo oli listalla ainoa yritys joka sai arvosanan ”huono” tai ”osittain huono” jokaisessa kategoriassa.[78] Nintendo on vastannut arvosteluun kertomalla ottavansa ympäristöasiat huomioon tuotantonsa jokaisessa vaiheessa ja huomioimalla Wiin olevan nykyisen konsolisukupolven energiatehokkain konsoli.[79] Nintendo Suomessa Nintendon ensimmäinen konsoli Nintendo Entertainment System tuli Suomeen vasta vuonna 1987.[80] Erikoisuutena oli, että konsolin pystyi vuokraamaan käyttöönsä kokeillakseen sitä. Nintendon ensimmäinen virallinen maahantuoja, Markus Selinin omistama Funente Oy, markkinoi laitetta voimakkaasti, perusti Suomeen virallisen Nintendo-kerhon ja jakeli kerhon jäsenille pelitiedotteita. Funente Oy ajautui konkurssiin vuonna 1993[80] Nintendon ja Segan 16-bittisten konsoleiden sodan aikana. Super Nintendo ei myynyt aluksi aivan odotetulla tavalla. Yhtenä ongelmana laitteelle olivat pelien kalliit hinnat. Nintendon seuraavaksi viralliseksi maahantuojaksi tuli ruotsalaisen Bergsalan tytäryhtiö Bergsala Fun Oy.[81] Bergsala Fun kuitenkin lopetti Nintendon maahantuonnin vuonna 1999, jolloin viralliseksi edustajaksi vaihtui Agerex Oy, joka vaihtoi nimensä yrityskauppojen yhteydessä vuonna 2003 Amo Oy:ksi.[82] Vuoden 2013 toukokuun alusta lähtien Oy Bergsala AB on vastannut Nintendon liiketoiminnasta Suomessa. Nintendo-lehti oli Suomen virallinen Nintendo-pelejä käsittelevä aikakauslehti, jota julkaistiin vuosina 1990–1994. Lehden julkaisijana toimi Semic. Loppuvaiheessaan lehti yhdistyi saman yrityksen kustantaman Super Power -lehden kanssa.[83] Lehti oli paikallinen versio pohjoismaisesta Nintendo-magasinet-lehdestä ja sen sisältö oli suurelta osin eri maiden toimitusten yhteistuotosta, joskin suuri osa Suomen lehden sisällöstä tuli muun muassa Ruotsista. Suurin osa lehdestä koostui erilaisista sarjakuvista, jotka olivat peräisin yhdysvaltalaisista Nintendo-lehdistä, kuten Nintendo Power. Katso myös Luettelo Nintendon julkaisemista videopeleistä Nintendo Seal of Quality Nintendo eShop Player's Choice, Nintendon myöntämä leima hyvin myyneille videopeleille. Nintendo-lehdet Luokka:Nintendon henkilöstö Lähteet Citation error, replace with{{cite book| author = Toim. Wolf, Mark J.P.| title = The Video Game Explosion – A History from PONG to PlayStation and Beyond| publisher = Greenwood Press| year = 2008| id = ISBN 978-0-313-33868-7| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.}} Viitteet Kirjallisuutta Citation error, replace with{{cite book| author = Sheff, David| title = Game Over: How Nintendo Conquered The World| publisher = Vintage| year = 1994| id = ISBN 978-0679736226| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.}} Aiheesta muualla Viralliset sivut (in Japanese) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Muut sivut Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Luokka:79.8 Pelit, leikit, keräily Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
https://fi.wikipedia.org/wiki/Nintendo
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 2172, 2618, 3730, 5657, 6690, 7208, 9639, 9930, 18384, 20423, 21537, 21912, 24055, 25107, 27279, 28096, 28854, 29612, 30497, 31721, 33299, 34741, 36641, 37625, 38039, 38863, 40226, 42285, 42749, 43948, 44318, 44379, 44461, 44497, 44620, 44665, 44794, 45266 ], "plaintext_end_byte": [ 2171, 2617, 3729, 5631, 6600, 7207, 9638, 9929, 18358, 20422, 21536, 21883, 24041, 25106, 27217, 28095, 28853, 29588, 30496, 31720, 33228, 34740, 36640, 37572, 38038, 38862, 40225, 42284, 42720, 43925, 44214, 44358, 44460, 44496, 44619, 44664, 44746, 45265, 45360 ] }
ระบบรับความรู้สึกทางกายมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งเร้ามากมายหลายแบบ โดยอาศัยตัวรับความรู้สึกประเภทต่าง ๆใช่หรือไม่?
ระบบรับความรู้สึกทางกาย
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ 2 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
ระบบรับความรู้สึกทางกาย[1] (English: somatosensory system) เป็นส่วนของระบบรับความรู้สึกที่สามารถรับรู้อย่างหลายหลาก ประกอบด้วยตัวรับความรู้สึก/ปลายประสาทรับความรู้สึก (sensory receptor) ที่ระบบประสาทนอกส่วนกลาง และศูนย์ประมวลผลต่าง ๆ ที่ระบบประสาทกลางมากมาย ทำให้รับรู้ตัวกระตุ้นได้หลายแบบรวมทั้งสัมผัส อุณหภูมิ อากัปกิริยา และโนซิเซ็ปชั่น (ซึ่งอาจให้เกิดความเจ็บปวด) ตัวรับความรู้สึกมีอยู่ที่ผิวหนัง เนื้อเยื่อบุผิว กล้ามเนื้อโครงร่าง กระดูก ข้อต่อ อวัยวะภายใน และระบบหัวใจและหลอดเลือด ถึงแม้จะสืบทอดมาตั้งแต่ครั้งโบราณว่า สัมผัสเป็นความรู้สึกอย่างหนึ่งในทวารทั้ง 5 (เช่น "โผฏฐัพพะ" ในพระพุทธศาสนา) แต่ความจริงแล้ว "สัมผัส" เป็นความรู้สึกต่าง ๆ หลายแบบ ดังนั้น การแพทย์จึงมักจะใช้ศัพท์ภาษาอังกฤษว่า "somatic senses (ความรู้สึกทางกาย)" แทนศัพท์ว่า "touch (สัมผัส)" เพื่อให้ครอบคลุมกลไกความรู้สึกทางกายทั้งหมด ความรู้สึกทางกายบางครั้งเรียกว่า "somesthetic senses" โดยที่คำว่า "somesthesis" นั้น รวมการรับรู้สัมผัส (touch) การรับรู้อากัปกิริยา และในบางที่ การรับรู้วัตถุโดยสัมผัส (haptic perception [upper-alpha 1])[2] ระบบรับความรู้สึกทางกายมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งเร้ามากมายหลายแบบ โดยอาศัยตัวรับความรู้สึกประเภทต่าง ๆ รวมทั้งตัวรับอุณหภูมิ โนซิเซ็ปเตอร์ ตัวรับแรงกล และตัวรับรู้สารเคมี ข้อมูลความรู้สึกจะส่งไปจากตัวรับความรู้สึกผ่านเส้นประสาทรับความรู้สึก (sensory nerve) ผ่านลำเส้นใยประสาทในไขสันหลัง ตรงเข้าไปยังสมอง การประมวลผลโดยหลักเกิดขึ้นที่คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายปฐมภูมิ (primary somatosensory cortex) ในสมองกลีบข้าง กล่าวอย่างง่าย ๆ ที่สุด ระบบรับความรู้สึกทางกายจะเริ่มทำงานเมื่อตัวรับความรู้สึกที่กายเขตหนึ่งเริ่มทำงาน โดยถ่ายโอนคุณสมบัติของตัวกระตุ้นบางอย่างเช่นความร้อนไปเป็นสัญญาณประสาท ซึ่งในที่สุดก็จะเดินทางไปถึงเขตสมองที่มีหน้าที่เฉพาะเจาะจงต่อเขตกายนั้น และเพราะเฉพาะเจาะจงอย่างนี้ จึงสามารถระบุเขตกายที่เกิดความรู้สึกโดยเฉพาะซึ่งเป็นผลแปลของสมอง ความสัมพันธ์จุดต่อจุดเช่นนี้ปรากฏเป็นแผนที่ผิวกายในสมองที่เรียกว่า homunculus แปลว่า "มนุษย์ตัวเล็ก ๆ" และเป็นส่วนสำคัญในการรับรู้ความรู้สึกที่ส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย แต่แผนที่ในสมองเช่นนี้ ไม่ใช่ว่าจะเปลี่ยนแปลงไม่ได้ และจริง ๆ สามารถเปลี่ยนแปลงได้อย่างน่าทึ่งใจ เพื่อตอบสนองต่อโรคหลอดเลือดสมองหรือความบาดเจ็บอื่น ๆ กายวิภาค องค์ประกอบของระบบรับความรู้สึกทางกาย กระจายไปทั่วส่วนสำคัญในร่างกายของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและของสัตว์มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ เป็นระบบที่ประกอบด้วยปลายประสาทรับความรู้สึก (sensory receptor) และเซลล์ประสาทรับความรู้สึก (sensory neuron) ที่ระบบประสาทนอกส่วนกลางเช่นผิวหนัง กล้ามเนื้อ และอวัยวะอื่น ๆ ตลอดจนถึงนิวรอน/เซลล์ประสาทที่อยู่ในระบบประสาทกลาง วิถีประสาทรับความรู้สึกทั่วไป วิถีประสาทรับความรู้สึกทางกายที่ตัวรับความรู้สึกส่งสัญญาณไปยังระบบประสาทกลางเพื่อการรับรู้เหนือจิตสำนึก โดยปกติจะมีนิวรอนส่งสัญญาณต่อ ๆ กันยาว 3 ตัว คือ first order neuron, second order neuron, และ third order neuron[3] first order neuron จะมีตัวเซลล์อยู่ที่ปมประสาทรากหลัง (dorsal root ganglion) ที่ไขสันหลัง แต่ถ้าเป็นความรู้สึกที่ศีรษะหรือคอซึ่งเส้นประสาทไขสันหลังที่คอ (cervical nerve) ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง ตัวเซลล์ก็จะอยู่ที่ปมประสาท trigeminal หรือปมประสาทของเส้นประสาทสมอง (cranial nerve) เส้นอื่น ๆ แอกซอนของเซลล์จะส่งสัญญาณไปยัง second order neuron ในซีกร่างกายเดียวกัน second order neuron จะมีตัวนิวรอนในซีกร่างกายเดียวกันกับ first order neuron โดยถ้าไม่อยู่ในไขสันหลังก็ในก้านสมอง โดยแอกซอนของนิวรอนอาจจะวิ่งขึ้น/ลงแล้วข้ามไขว้ทแยง (decussate) ไปด้านตรงข้ามถ้าไม่ในไขสันหลังก็ในก้านสมอง และแอกซอนส่วนหนึ่งก็จะไปสุดที่ทาลามัสส่วนต่าง ๆ เช่น ในส่วน ventral posterior nucleus (VPN) ในขณะที่ส่วนที่เหลือก็จะไปสุดที่ reticular activating system (หรือเรียกว่า reticular system) หรือที่สมองน้อย ในการรับรู้เหนือจิตสำนึกทางสัมผัส อากัปกิริยา และความรู้สึกที่อาจก่อให้เกิดความเจ็บปวดบางประเภท third order neuron จะมีตัวเซลล์ในทาลามัสส่วน VPN และส่งสัญญาณไปสุดที่คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย (somatosensory cortex/postcentral gyrus) ของสมองกลีบข้าง วิถีประสาทซึ่งส่งข้อมูลไปยังศูนย์ประมวลผลต่าง ๆ ในสมองรวมทั้งทาลามัส เปลือกสมอง และสมองน้อย รวมทั้ง[4] Dorsal column-medial lemniscus pathway ส่งข้อมูลเกี่ยวกับสัมผัสละเอียดและอากัปกิริยาจากร่างกายรวมศีรษะครึ่งหลัง ผ่านไขสันหลังไปยังทาลามัส แล้วต่อไปยังคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย โดย first order neuron อยู่ที่ปมประสาทรากหลัง ซึ่งส่งแอกซอนขึ้นผ่าน dorsal column ในไขสันหลังซีกร่างกายเดียวกันไปยัง second order neuron ที่ dorsal column nuclei ในก้านสมองซีกกายเดียวกัน ซึ่งก็ส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยง (decussate) ที่ medulla (ในก้านสมองเช่นกัน) แล้วขึ้นผ่าน medial lemniscus ไปยัง third order neuron ในทาลามัสส่วน ventral posteriorlateral nucleus (VPL) และ ventral posterior superior nucleus (VPS)[5] ซึ่ง ก็จะส่งแอกซอนไปสุดที่คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย (somatosensory cortex/postcentral gyrus) ของสมองกลีบข้าง โดยข้อมูลเกี่ยวกับสัมผัสจะส่งไปที่บริเวณ "3b" เป็นหลัก และข้อมูลเกี่ยวกับอากัปกิริยาที่บริเวณ "3a" เป็นหลัก[6] Trigeminothalamic tract ส่งข้อมูลเกี่ยวกับสัมผัสละเอียด สัมผัสหยาบ อากัปกิริยา ความเจ็บปวด และอุณหภูมิที่มาจากศีรษะส่วนหน้ารวมทั้งใบหน้า ไปยังทาลามัส แล้วต่อไปยังคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายเป็นต้น โดย first order neuron อยู่ที่ปมประสาทของเส้นประสาทสมอง (รวมทั้ง trigeminal [V], facial [VII], glossopharyngeal [IX], และ vagus [X]) ซึ่งส่งแอกซอนไปยัง second order neuron ในซีกร่างกายเดียวกันที่ Trigeminal nuclei[7] ซึงก็ส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยงที่ก้านสมอง (mid-pons[8], medulla[9]) ไปสุดที่ทาลามัสส่วน ventral posterior medial nucleus (VPM) และ ventral posterior superior nucleus (VPS)[5][9] เพื่อการรับรู้และจำแนก และไปสุดที่ส่วนอื่น ๆ ซึ่งมีหน้าที่เกี่ยวกับอารมณ์-แรงจูงใจรวมทั้ง midline thalamic nuclei[upper-alpha 2], reticular formation, superior colliculus, periaquiductal grey, ไฮโปทาลามัส, และอะมิกดะลา[upper-alpha 3] ส่วน third order neuron ในทาลามัสก็จะส่งแอกซอนไปที่คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย (somatosensory cortex/postcentral gyrus), anterior cingulate cortex, และ insular cortex[12] anterolateral system/spinothalamic tract ส่งข้อมูลเกี่ยวกับความเจ็บปวด อุณหภูมิ และสัมผัสหยาบจากร่างกายรวมศีรษะครึ่งหลัง ผ่านไขสันหลังไปยังทาลามัส แล้วต่อไปยังคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายเป็นต้น โดย first order neuron อยู่ที่ปมประสาทรากหลัง ซึ่งส่งแอกซอนขึ้น/ลงผ่าน Lissauer's tract 1-2 ข้อไขสันหลังไปยัง second order neuron ในปีกหลังของไขสันหลัง (dorsal horn) ในซีกร่างกายเดียวกันแต่อยู่ต่างระดับไขสันหลังกัน second order neuron ก็จะส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยงที่ไขสันหลังแล้วขึ้นไปตาม anterolateral column/spinothalamic tract ไปยังทาลามัสส่วน ventral posteriorlateral nucleus (VPL) เพื่อการรับรู้และจำแนก และไปสุดที่ส่วนอื่น ๆ ซึ่งมีหน้าที่เกี่ยวกับอารมณ์-แรงจูงใจรวมทั้ง midline thalamic nuclei, reticular formation, superior colliculus, periaquiductal grey, ไฮโปทาลามัส, และอะมิกดะลา[upper-alpha 3] ส่วน third order neuron ในทาลามัสก็จะส่งแอกซอนไปที่คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย (somatosensory cortex/postcentral gyrus), anterior cingulate cortex, และ insular cortex[13] Solitary tract ส่งข้อมูลเกี่ยวกับอวัยวะภายใน (visceral) จากแหล่งต่าง ๆ รวมทั้ง glossopharyngeal nerve (CN IX) และ vagus nerve (CN X)[7] เป็นต้น ไปยังบริเวณต่าง ๆ รวมทั้งทาลามัสส่วน ventral medial nucleus ซึ่งอยู่ติดกับ VPN, ไฮโปทาลามัส, และนิวเคลียสอื่น ๆ ในก้านสมอง รวมทั้ง parabrachial nucleus[14][15] Dorsal spinocerebellar tract ส่งข้อมูลเกี่ยวกับอากัปกิริยาจากร่างกายส่วนล่างเริ่มตั้งแต่เส้นประสาทไขสันหลังระดับ T1 ไปยังสมองน้อย ตัว first order neuron อยู่ที่ปมประสาทรากหลัง ซึ่งส่งแอกซอนไปยัง second order neuron ที่ Clarke's nucleus ในไขสันหลัง (T1-L2) ซีกร่างกายเดียวกัน ซึ่งก็จะส่งแอกซอนตาม Dorsal spinocerebellar tract ไปสุดที่สมองน้อยในซีกร่างกายเดียวกัน แต่ก็มีสาขาแยกต่างหากไปสุดที่ dorsal column nuclei (nucleus X และ Z ใกล้ ๆ กับ nucleus gracilis[16]) ในที่ third order neuron จะส่งแอกซอนข้ามไขว้ทแยงไปรวมกับวิถีประสาท medial lemniscus แล้วไปสุดที่ส่วน Ventral posterolateral nucleus (VPL) ของทาลามัส[17][18] Cuneocerebellar tract ส่งข้อมูลเกี่ยวกับอากัปกิริยาจากร่างกายส่วนบนไม่รวมศีรษะส่วนหน้าไปยังสมองน้อย ตัว first order neuron อยู่ที่ปมประสาทของเส้นประสาทสมอง (รวมทั้ง trigeminal ganglion) ซึ่งส่งแอกซอนไปยัง second order neuron ซีกร่างกายเดียวกันที่ lateral/accessory/external cuneate nucleus ใน medulla ซึ่งส่งแอกซอนไปที่สมองน้อยในซีกร่างกายเดียวกัน[19][20] ส่วนปลาย ในระบบประสาทนอกส่วนกลาง ตัวรับความรู้สึก (sensory receptors) จะเป็นตัวตรวจจับสิ่งเร้าต่าง ๆ เช่น ตัวรับแรงกลจะตรวจจับสัมผัสและอากัปกิริยา และโนซิเซ็ปเตอร์จะตรวจจับความรู้สึกที่อาจนำไปสู่ความเจ็บปวด ข้อมูลความรู้สึก (เช่นสัมผัสและอุณหภูมิ) ก็จะเดินทางไปยังระบบประสาทกลางผ่านนิวรอนต่าง ๆ ที่เป็นส่วนของใยประสาทนำเข้า (ดังที่กล่าวไว้ด้านบน) ซึ่งเป็นนิวรอนหลายประเภทที่แตกต่างกันโดยขนาด โครงสร้าง และคุณสมบัติ โดยทั่ว ๆ ไปแล้ว รูปแบบความรู้สึกจะสัมพันธ์กับประเภทของนิวรอนในใยประสาทนำเข้าที่เกี่ยวข้องกัน ตัวอย่างเช่น นิวรอนที่มีแอกซอนบาง ไร้ปลอกไมอีลิน และส่งสัญญาณได้ช้า จะเป็นตัวส่งข้อมูลเกี่ยวกับความเจ็บปวด เทียบกับนิวรอนที่มีแอกซอนหนา มีปลอกไมอีลิน และส่งสัญญาณได้เร็วกว่า จะเป็นตัวส่งข้อมูลเกี่ยวกับสัมผัสละเอียด กลไกการทำงานของการถ่ายโอนความรู้สึกของตัวรับความรู้สึก (ปลายประสาท) ในระบบรับความรู้สึกทางกายจะคล้าย ๆ กันโดยทั่วไป คือสิ่งเร้าที่เหมาะสมจะเปิดปิดช่องไอออนของปลายประสาท ทำให้แคตไอออนเช่น Na+ และ/หรือ Ca2+ ไหล เข้าไปในเซลล์เป็นกระแสไฟฟ้าที่เรียกว่าศักย์ตัวรับความรู้สึก ซึ่งเมื่อถึงขีดเริ่มเปลี่ยนในที่สุดก็จะทำให้เกิดการสร้างศักยะงาน แล้วส่งไปยังระบบประสาทกลางผ่านไขสันหลังหรือก้านสมอง[21] ขนาดลานรับสัญญาณ (receptive field) ของนิวรอนในประสาทนำเข้าหนึ่ง ๆ จะกำหนดได้โดยลานรับสัญญาณของตัวรับความรู้สึกทั้งหมดที่ปลายต่าง ๆ ไขสันหลัง ในไขสันหลัง ระบบรับความรู้สึกทางกายประกอบด้วยวิถีประสาทที่ดำเนินขึ้นไปจากกายไปสู่สมอง[22] จุดหมายสำคัญหนึ่งของวิถีประสาทภายในสมองก็คือ รอยนูนหลังร่องกลาง (postcentral gyrus) ในเปลือกสมอง คือ เป็นจุดหมายของนิวรอนในวิถีประสาท Dorsal column-medial lemniscus pathway และลำเส้นใยประสาท Ventral spinothalamic tract ให้สังเกตว่า วิถีประสาทที่กำลังดำเนินขึ้นไปสู่คอร์เทกซ์ของระบบรับความรู้สึกทางกาย จะเชื่อมกับไซแนปส์ถ้าไม่ที่ทาลามัส ก็ที่ reticular formation ก่อนจะดำเนินต่อไปสู่คอร์เทกซ์ วิถีประสาทอื่น ๆ โดยเฉพาะที่มีส่วนในการควบคุมการรักษาอากัปกิริยา ซึ่งก็คือ ventral spinocerebellar tract และ dorsal spinocerebellar tract ก็จะเชื่อมไซแนปส์ในซีรีเบลลัม จุดหมายสำคัญอีกอย่างหนึ่งของนิวรอนใยประสาทนำเข้าที่เข้าไปสู่ไขสันหลังก็คือ นิวรอนที่มีบทบาทเกี่ยวกับปฏิกิริยานอกอำนาจจิตใจคือรีเฟล็กซ์ ซึ่งเป็นปฏิกิริยาของวงจรประสาทในแต่ละข้อของไขสันหลัง สมอง เขตรับความรู้สึกปฐมภูมิ (primary somatosensory area) ในคอร์เทกซ์มนุษย์ หรือเรียกว่า คอร์เทกซ์รับความรู้สึกปฐมภูมิ (primary somatic sensory cortex หรือ S1) อยู่ในรอยนูนหลังร่องกลาง (postcentral gyrus) ในสมองกลีบข้าง ประกอบด้วยเขตบร็อดแมนน์ 3a, 3b, 1, และ 2[23] รอยนูนหลังร่องกลางเป็นที่อยู่ของเขตรับความรู้สึกปฐมภูมิ ซึ่งเป็นเขตหลักในการแปลผลจากสัญญาณความรู้สึกเกี่ยวกับสัมผัส นิวรอนแต่ละตัวในเขตมีลานรับสัญญาณ (receptive field) ที่ผิวหนัง ความสัมพันธ์กันระหว่างจุดต่าง ๆ ในคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย และส่วนของกายที่ส่งสัญญาณความรู้สึก รู้ได้โดยการบันทึกกระแสไฟฟ้าในจุดต่าง ๆ ของคอร์เทกซ์หลังจากที่กระตุ้นส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย การบันทึกนี้ทำในระหว่างการผ่าตัดสมองเพื่อการรักษาพยาบาล ข้อมูลที่ได้นี้นำไปสู่การสร้างแผนที่ somatotopic[23] ซึ่งเป็นแผนที่เกี่ยวกับเขตความรู้สึกที่มีคล้าย ๆ กันในทุก ๆ ระบบความรู้สึก และในคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายปฐมภูมิ เป็นแผนที่ที่เรียกว่า sensory homunculus หรือ cortical homunculus (ดูรูปด้านบน) คือ จุดต่าง ๆ ในคอร์เทกซ์ แปลไปสู่จุดต่าง ๆ ในร่างกายได้อย่างคงเส้นคงวา โดยขนาดของจุดในคอร์เทกซ์ขึ้นอยู่กับความสำคัญของข้อมูลความรู้สึกจากส่วนในกาย ตัวอย่างเช่น มีเขตขนาดใหญ่ในคอร์เทกซ์เพื่อรับความรู้สึกจากมือทั้งสอง เทียบกับขนาดที่เล็กว่าของความรู้สึกจากหลัง (ของตัว) สัมผัสละเอียดและหยาบ สัมผัสละเอียด (fine touch หรือเรียกว่า สัมผัสที่แยกตำแหน่งได้) เป็นความรู้สึกประเภทหนึ่งซึ่งยังให้สัตว์สามารถรับรู้และบอกตำแหน่งสัมผัสได้ สัมผัสอีกอย่างหนึ่งที่ไม่สามารถบอกตำแหน่งได้เรียกว่าสัมผัสหยาบ (crude touch) วิถีประสาท dorsal column-medial lemniscus pathway มีหน้าที่ส่งข้อมูลเกี่ยวกับสัมผัสละเอียดไปยังเปลือกสมอง สัมผัสหยาบ (crude touch หรือสัมผัสแยกตำแหน่งไม่ได้) เป็นความรู้สึกอีกประเภทหนึ่งซึ่งยังให้สัตว์สามารถรับรู้ว่า มีอะไรมาถูกต้อง โดยที่ไม่สามารถกำหนดตำแหน่ง ใยประสาทสำหรับสัมผัสหยาบดำเนินไปในลำเส้นใยประสาท spinothalamic tract ไม่เหมือนสำหรับสัมผัสละเอียดซึ่งดำเนินไปใน dorsal column-medial lemniscus pathway เนื่องจากว่า การรับรู้สัมผัสละเอียดเป็นไปพร้อม ๆ กันกับการรับรู้สัมผัสหยาบ สัตว์นั้นจะสามารถบอกตำแหน่งของจุดกระทบได้ นอกจากถ้าใยประสาทที่ส่งข้อมูลสัมผัสละเอียดจะขัดข้อง และเมื่อนั้น สัตว์จะสามารถรู้ถึงการกระทบสัมผัส แต่จะไม่สามารถระบุตำแหน่งที่สัมผัส สรีรภาพ การทำงานของระบบรับความรู้สึกทางกายเริ่มที่การทำงานของตัวรับความรู้สึกทางกาย ซึ่งมักจะอยู่ตามอวัยวะต่าง ๆ โดยสังเกตได้ง่ายที่สุดที่ผิวหนังและกล้ามเนื้อ โครงสร้างของตัวรับความรู้สึกเหล่านี้คล้าย ๆ กันทั้งหมด ประกอบด้วยถ้าไม่ใช่ปลายประสาทอิสระ (free nerve ending) ก็จะเป็นปลายประสาทที่มีปลอกเฉพาะกิจหุ้มอยู่ (encapsulated nerve ending) ตัวรับความรู้สึกเหล่านี้เริ่มทำงานเพราะเหตุการเคลื่อนไหว (ตัวรับแรงกล) แรงกด (ตัวรับแรงกล) สารเคมี (ตัวรับรู้สารเคมี) และอุณหภูมิ (ตัวรับอุณหภูมิ) สิ่งที่เริ่มการทำงานอีกอย่างหนึ่งก็คือ แรงสั่นสะเทือน (ตัวรับแรงกล) ที่เกิดขึ้นได้เมื่อลูบนิ้วไปตามผิวของวัตถุ นี้เป็นวิธีที่เราสามารถรู้สึกความหยาบละเอียดของผิววัตถุซึ่งมีขนาดเล็กถึง 80นาโนเมตร ได้ โดยเป็นแรงสั่นสะเทือนที่ความถี่ 200เฮิรตซ์ ซึ่งตัวรับแรงกลประเภท Pacinian corpuscle ไวมากที่สุด[24] อย่างไรก็ดี ในความรู้สึกแต่ละประเภท กลไกการทำงานของการถ่ายโอนความรู้สึกของตัวรับความรู้สึก (ปลายประสาท) ในระบบรับความรู้สึกทางกายจะคล้าย ๆ กันโดยทั่วไป คือสิ่งเร้าที่เหมาะสมจะเปิดปิดช่องไอออนของปลายประสาท ทำให้แคตไอออนเช่น Na+ และ/หรือ Ca2+ ไหล เข้าไปในเซลล์เป็นกระแสไฟฟ้าที่เรียกว่าศักย์ตัวรับความรู้สึก ซึ่งเมื่อถึงขีดเริ่มเปลี่ยนในที่สุดก็จะทำให้เกิดการสร้างศักยะงาน แล้วส่งไปยังระบบประสาทกลางผ่านไขสันหลังหรือก้านสมองเป็นจุดเริ่มต้น โดยอัตราของศักยะงานจะมีสัดส่วนเข้ากับการลดขั้ว ซึ่งก็จะเข้ากับลักษณะตัวกระตุ้นด้วย[21] ความต่างกันระหว่างบุคคล งานวิจัยหลายงานได้วัดและสืบสวนถึงสาเหตุ ที่ทำให้บุคคลแตกต่างกันในการรู้สัมผัสแบบละเอียด ประเด็นงานวิจัยที่ได้ศึกษาเป็นอย่างดีเรื่องหนึ่งก็คือ ความรู้สึกของผิวสัมผัสโดยไม่ได้ทำเอง (passive tactile spatial acuity) ซึ่งก็คือความสามารถในการกำหนดรายละเอียดของวัตถุที่แนบอยู่กับผิวหนัง มีวิธีการหลายอย่างที่ใช้วัดความสามารถนี้ แต่วิธีที่แม่นยำที่สุดอาจจะคือ การทดสอบหาทิศทางของวัตถุที่นำมาถู (grating orientation task)[25] ในการทดสอบนี้ ที่สามารถทำได้ด้วยมือหรืออุปกรณ์อัตโนมัติ[26] ผู้รับการทดสอบจะระบุทิศทางของพื้นผิววัตถุที่เป็นร่อง ๆ[27] งานวิจัยหลายงานแสดงว่า ความรู้สึกของผิวสัมผัสโดยไม่ได้ทำเอง จะเสื่อมลงเมื่อมีอายุมากขึ้น[28][29][30] โดยมีเหตุที่ยังไม่ชัดเจน แต่ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะการสูญเสียตัวรับความรู้สึกสัมผัสไปตามวัยโดยปกติ สิ่งที่น่าสนใจอย่างหนึ่งก็คือ ความรู้สึกผิวสัมผัสของนิ้วชี้ ปรากฏว่าดีกว่าในบุคคลที่มีนิ้วชี้เล็ก[31] ซึ่งเป็นเหตุที่ผู้หญิงมี<i data-parsoid='{"dsr":[23693,23733,2,2]}'>ความรู้สึกของผิวสัมผัสโดยไม่ได้ทำเอง</i>ดีกว่าผู้ชายโดยเฉลี่ย[31] เพราะตัวรับแรงกลชนิด Meissner's corpuscle (หรือเรียกว่า tactile corpuscle) ที่รับรู้แรงสั่นความถี่ต่ำ จะมีหนาแน่นกว่าในนิ้วที่เล็กกว่า[32] และก็อาจจะเป็นนัยเดียวกันเกี่ยวกับตัวรับความรู้สึกประเภท Merkel ending ซึ่งตรวจจับรูปร่างร่องรอยที่อยู่กับที่ และสำคัญในการรู้สึกผิวสัมผัสที่ละเอียดอ่อน[31] งานวิจัยหลายงานแสดงว่า ความรู้สึกของผิวสัมผัสโดยไม่ได้ทำเอง</i>ดีกว่าในคนตาบอดเทียบกับคนตาปกติในวัยเดียวกัน[30][33][34][35][36] ซึ่งอาจจะเป็นเพราะสภาพพลาสติกข้ามระบบประสาท (cross modal plasticity) ของเปลือกสมองในคนตาบอด อีกอย่างหนึ่ง ก็อาจจะเป็นเพราะสภาพพลาสติกในคอร์เทกซ์เช่นกัน ที่คนตาบอดแต่กำเนิดสามารถประมวลข้อมูลสัมผัสได้รวดเร็วกว่าคนตาปกติ[37] โรคและความผิดปกติ การรับรู้ความรู้สึกทางกายที่บกพร่อง อาจมีเหตุมาจากโรคเส้นประสาทส่วนปลาย (peripheral neuropathy) ซึ่งอาจปรากฏเป็นอาการชาหรือความรู้สึกสัมผัสเพี้ยน (paresthesia[upper-alpha 4]) การชักบางประเภทสัมพันธ์กับระบบรับความรู้สึกทางกาย คือ ความเสียหายในคอร์เทกซ์อาจทำให้รู้สึกร้อนไม่ได้ หรือทำให้ชี้จุดที่เจ็บปวด (pain discrimination) ไม่ได้ และสัญญาณบอกเหตุ (aura) เป็นความรู้สึกร้อนหรือความเจ็บปวด ก็เป็นสิ่งที่ปรากฏอย่างหนึ่งก่อนชักในโรคลมชัก (epileptic seizure) หรือการชักเหตุสมองส่วนเดียว (focal seizure) มีการชักอีกอย่างหนึ่งที่เรียกว่า Jacksonian seizure ซึ่งปรากฏเป็นความรู้สึกผิดปกติที่กำหนดตำแหน่งที่ผิวหนังได้ แต่ไม่ปรากฏตัวกระตุ้นที่ชัดเจน ความรู้สึกผิดปกติอาจแพร่ไปตามแขนขา ซึ่งส่องถึงการยิงสัญญาณผิดปกติของนิวรอนในรอยนูนหลังร่องกลาง (postcentral gyrus) ซึ่งเป็นที่ที่การชักกำลังเป็นไป เหตุการณ์และความรู้สึกที่คนไข้จำได้ในช่วงชัก จะเป็นประโยชน์เพื่อวินิจฉัยปัญหาเกี่ยวกับคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายได้ ถ้าคนไข้สามารถชี้แจงถึงลักษณะของการชักและความรู้สึกที่เกิดขึ้นในช่วงที่ชักได้[38] ความไม่รู้อากัปกิริยา (คือตำแหน่งของอวัยวะในร่างกายหรือการเคลื่อนไหวของอวัยวะเหล่านั้น) หรือไม่สามารถแยกแยะจุดสัมผัส (two point tactile discrimination) ในด้านหนึ่งของกาย จะแสดงความเสียหายในคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายปฐมภูมิ (primary somatosensory cortex) ในด้านตรงกันข้าม ผลอาจเป็นการขาดความรู้สึกในทั้งอวัยวะเช่นแขนขา หรือว่าในทั้งร่างกาย ขึ้นอยู่กับระดับความเสียหาย ความผิดปกติชนิดหนึ่งที่เรียกว่า ภาวะเสียการรับรู้สัณฐานโดยคลำ (Astereognosis) เป็นความไม่สามารถใช้ความรู้สึกสัมผัสเพื่อระบุสิ่งของที่อยู่ในมือ ยกตัวอย่างเช่น ถ้าความเสียหายอยู่ในเขตมือของคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายปฐมภูมิในสมองซีกเดียว คนไข้ที่ปิดตาจะไม่สามารถรู้ถึงตำแหน่งนิ้วในมือด้านตรงข้ามกับสมองที่เสียหาย และจะไม่สามารถระบุวัตถุสิ่งของที่อยู่ในมือเช่นกุญแจหรือโทรศัพท์มือถือ[38] การตรวจสอบโรคในระบบรับความรู้สึกทางกาย เป็นขั้นตอนหนึ่งที่มีอยู่ในการตรวจระบบประสาท (neurological examination) โดยสามัญ เช่นการตรวจสอบความสามารถแยกจุดสัมผัส (two-point discrimination) เทคโนโลยี งานวิจัยเกี่ยวกับเทคโนโลยีสัมผัส (haptic technology) เป็นผลให้สามารถสร้างความรู้สึกสัมผัสทั้งที่เป็นของวัตถุเสมือน (เช่นในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ผู้ใช้กำลังจัดการวัตถุเสมือน) ทั้งที่เป็นของวัตถุที่มีอยู่จริง ๆ (เช่นในการควบคุมหุ่นยนต์ทางไกล) เทคโนโลยีใหม่นี้เริ่มให้ความเข้าใจอย่างสำคัญเกี่ยวกับความรู้สึกสัมผัส ในวจีบำบัด (speech therapy) การให้ข้อมูลป้อนกลับทางสัมผัส (tactile feedback) เป็นวิธีที่เริ่มจะใช้เพื่อพยาบาลความผิดปกติในการพูด ดูเพิ่ม Two-point discrimination กลุ่มอาการหลงผิดว่าแขนขายังคงอยู่ รอยนูนหลังร่องกลาง (คอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกาย) เชิงอรรถ อ้างอิง แหล่งอ้างอิงอื่น ๆ CS1 maint: uses editors parameter (link) Neuroscience (2008) CS1 maint: uses editors parameter (link) CS1 maint: uses editors parameter (link) Principles of Neural Science (2013) CS1 maint: uses editors parameter (link) CS1 maint: uses editors parameter (link) CS1 maint: uses editors parameter (link) The Senses: A Comprehensive Reference (2008) CS1 maint: uses editors parameter (link) CS1 maint: uses editors parameter (link) แหล่งข้อมูลอื่น Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) Flanagan, J.R., Lederman, S.J. , News and Views, Nature, 2001 Jul. 26;412 (6845):389-91. Hayward V, Astley OR, Cruz-Hernandez M, Grant D, Robles-De-La-Torre G. . Sensor Review 24 (1), pp.16-29 (2004) . Robles-De-La-Torre G., Hayward V. " Nature 412 (6845) 445-8 (2001) . Robles-De-La-Torre G. . IEEE Multimedia 13 (3), Special issue on Haptic NO User Interfaces for Multimedia Systems, pp.24-30 (2006) . หมวดหมู่:ระบบรับความรู้สึกทางกาย
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1300, 1674, 2052, 2456, 3552, 4045, 4431, 4714, 5351, 6300, 6836, 7069, 7348, 8538, 9669, 11228, 11986, 12592, 13486, 13910, 14341, 15196, 16292, 17287, 18240, 18872, 19200, 19351, 20124, 20326, 21454, 23064, 23251, 23494, 23716, 23804, 24287, 24790, 24987, 25434, 26102, 26261, 26765, 27133, 27645, 28810, 29654, 30591, 30834, 31234, 31812, 32170, 32567, 33052, 33267, 33950, 34413, 34515, 35075, 35408, 35840, 36466, 37275, 37501, 38730, 39326, 39528, 39940, 40111, 40467, 41776, 42330, 42786, 43001, 45602, 45674, 46087, 46378, 47798, 47973, 48884, 49062, 49401, 49543, 49870, 50114, 50226, 50373, 50494, 50698, 50904, 51621, 51851, 51989, 52139, 52306, 53473, 53992, 54257, 55301, 55825, 56699, 57210, 57455, 58466, 58971, 59210, 59455, 59661, 60080, 60659, 61112, 61310, 61695, 61904, 62606, 62970, 63110, 63448, 63667, 63839, 64504, 65455, 66015, 66412, 66774, 68252, 69560, 69909, 70860, 71529, 71655, 72435, 72875, 73581, 73751, 74349, 75375, 75633, 76022, 77297, 77521, 77835, 78797, 79917, 80337, 80590, 80899, 82734, 83423, 84555, 84734, 85104 ], "plaintext_end_byte": [ 1299, 1591, 2051, 2455, 3551, 4044, 4430, 4713, 5350, 6299, 6835, 6988, 7347, 8537, 9668, 11227, 11985, 12591, 13485, 13839, 14340, 15195, 16291, 17286, 18239, 18871, 19199, 19350, 20123, 20325, 21350, 23063, 23250, 23493, 23715, 23803, 24286, 24789, 24986, 25433, 26101, 26260, 26764, 27132, 27644, 28809, 29653, 30590, 30833, 31233, 31811, 32169, 32566, 33051, 33266, 33949, 34412, 34514, 35074, 35368, 35839, 36465, 37274, 37500, 38729, 39325, 39527, 39939, 40110, 40466, 41775, 42329, 42785, 43000, 45601, 45673, 46086, 46377, 47797, 47972, 48883, 49061, 49400, 49542, 49869, 50113, 50225, 50372, 50493, 50697, 50903, 51620, 51850, 51988, 52138, 52305, 53472, 53991, 54256, 55300, 55824, 56698, 57209, 57454, 58465, 58970, 59209, 59454, 59660, 60079, 60658, 61111, 61309, 61694, 61903, 62605, 62969, 63109, 63447, 63666, 63838, 64503, 65454, 66014, 66411, 66720, 68251, 69559, 69874, 70859, 71528, 71654, 72333, 72874, 73580, 73750, 74274, 75374, 75605, 76021, 77261, 77520, 77834, 78796, 79916, 80296, 80589, 80898, 82733, 83371, 84537, 84659, 85072, 85374 ] }
Сколько финнов погибло во Второй мировой войне?
Финляндия во Второй мировой войне
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Участие Финляндии во Второй мировой войне — важнейшая составляющая истории Финляндии в XX веке. Юридически Финляндия участвовала в войне с 25 июня 1941 по 27 апреля 1945, хотя иногда утверждается, что Советско-финская война («Зимняя война») 1939—1940 годов также являлась частью Второй мировой войны. Большую часть времени Финляндия воевала на стороне стран Оси, пытаясь взять реванш и вернуть потерянные по итогам Советско-финской войны карельские земли, однако после поражения в войне против СССР заключила перемирие и начала боевые действия против немецких войск, а в марте 1945 года — объявила войну нацистской Германии. Участие в войне завершилось 27 апреля 1945, когда остатки разбитых сил вермахта покинули страну. Итоги участия для Финляндии оказались неоднозначными: около 10% территории страны окончательно отошли к СССР. Беженцами стали более 100 тысяч жителей Финляндии. Предыстория Республика Финляндия до 1939 года В межвоенное время в Финляндии были сильны ирредентистские настроения: националисты мечтали о создании «Великой Финляндии», в состав которой должны были войти советская часть Карелии и другие территории. Финская граница располагалась в 32 км от Ленинграда (часть финских ирредентистов даже поддерживала идею о захвате территорий вокруг Ленинграда и последующего его разрушения), что вызывало как минимум беспокойство СССР. С 1936 года глава немецкой военной разведки В. Канарис, его помощники - начальник отдела абвер-I Ганс Пикенброк и начальник отдела абвер-III Франц Эккарт фон Бентивеньи неоднократно встречались на территории Финляндии и Германии с начальником финской разведки полковником Свенсоном и его преемником полковником Меландером, в ходе которой стороны обменивались военной информацией о СССР (в частности, о Ленинградском военном округе, Балтийском флоте)[1]. Ещё до начала Второй мировой войны обмен информацией о СССР и вооружённых силах СССР между Финляндией и Третьим рейхом имел регулярный характер[2] Рассекреченные архивные документы финских спецслужб подтверждают, что только в период с 1918 по 1939 год по заданию финских спецслужб в СССР было направлено 326 человек, многие из которых действовали годами, неоднократно перемещаясь через линию советско-финской границы[3]. 20 июля 1939 года правительство Финляндии объявило, что отказывается от всякого сотрудничества с СССР в случае агрессии со стороны Германии против Финляндии и будет рассматривать любую помощь СССР как агрессию[4] 24 августа 1939 между Германией и СССР был заключён пакт о ненападении. Согласно данным секретного протокола к пакту, Финляндия входила в сферу влияния СССР. С 19 сентября 1939 года советскими пограничниками было отмечено усиление охраны границы против участка Карельского погранотряда (усиление наблюдения финской погранохраны за территорией СССР, снабжение финских погранпостов оружием и боеприпасами), прибытие в район Питкяранта и Салми до полка полевых войск и одной самокатной роты финской армии[5]. 5 октября 1939 года руководство СССР начало с Финляндией переговоры об изменении границы. В обмен на передачу территории на Карельском перешейке СССР предложил вдвое большую территорию в Восточной Карелии, которая фактически не была заселена. Однако финны отказались заключать соглашение и в ноябре 1939 года переговоры были прерваны[6]. Во время переговоров, немецкий посланник в Финляндии Блюхер от имени немецкого правительства потребовал от министра иностранных дел Финляндии Эркко не допустить соглашения с СССР[7] 26 ноября 1939 неподалёку от деревни Майнила произошёл артиллерийский обстрел. По финской версии, артобстрел произвели советские войска по своим же частям для создания образа провокации. По версии СССР, артобстрел произвели финны по советской территории. СССР 30 ноября объявил войну Финляндии. Из за агрессии против Финляндии 14 декабря 1939 года СССР был исключён из Лиги Наций[8]. Ход боевых действий Советско-финская война Советско-финская война, «Зимняя война», большинством историков рассматривается как локальный конфликт, хотя существует и альтернативная точка зрения. 30 ноября 1939 советская авиация совершила налёт на Хельсинки, что вынудило Финляндию уйти в глухую оборону[9]: против превосходивших по численности и вооружению советских войск финны не могли отправить в наступление свои силы. Советские сухопутные войска были разделены на четыре армейские группы, состоявшие из 16 дивизий, в то время как у финнов было всего 9 дивизий[10]. Общая протяжённость советско-финской границы составляла 1287 километров, что усложняло задачу обороны в несколько раз для Финляндии[10]. По стратегическим планам, Красной Армии нужно было прорваться через Петсамо на севере и к Хельсинки на юге, дабы добиться капитуляции Финляндии[10]. Однако на стороне финнов было отличное знание местности, зимние погодные условия, а также хорошо обученные лыжные войска, которых у РККА не было; к тому же, советская разведка допустила массу ошибок и предоставила довольно много неверных данных и неточных карт, что и привело к потерям РККА. В СССР рассчитывали на быстрый разгром финских сил за счёт массового наступления по всем фронтам и ожидали помощи от финских коммунистов: в случае признания Финляндии новой советской республикой страну должен был возглавить Отто Куусинен, однако даже сами финские коммунисты не верили в подобный вариант развития событий[11]. Война делится, как правило, на три фазы: первоначальное советское наступление, короткая череда финских побед и основное наступление советских сил[12]. Двумя основными фронтами Советско-финской войны были Карельский и Ладожский фронты. На первом фронте Красная Армия планировала пройти через Карельский перешеек и захватить Выборг, а на втором фронте планировала обойти Ладожское озеро, раздробить финские силы и совершить марш-бросок в сторону Петсамо[13]. Однако к концу декабря советское наступление выдохлось: умелые финские контратаки вкупе с советской неготовностью к ведению боевых действий на финской территории привели к череде поражений Красной Армии. К 27 декабря 1939 боевые действия фактически прекратились: советские войска застряли на Карельском перешейке на юге и близ Наутси на севере (подкрепления помогли финнам удержать Петсамо)[14]. Финские лыжные войска и снайперы не давали покоя частям РККА, постоянно проводя удачные атаки. Самым известным из финских снайперов стал Симо Хяйхя, уничтоживший свыше 500 советских солдат. Советское командование на втором этапе войны учло ошибки и занялось перевооружением частей Красной Армии[15] и отправкой танковых частей на фронт, а также созданием специализированных лыжных отрядов как противовес финским. Третий этап начался 2 февраля 1940 и продолжался до 11 числа[16]. Мощная артиллерийская подготовка Красной Армии, которая была направлена на укрепления линии Маннергейма, а также тактика малых отрядов привели к тому, что финские войска стали поддаваться[17]. Потребность в этом усилилась после того, как Выборг был взят Красной армией[18]. Впрочем, и СССР готов был пойти на мирные переговоры, поскольку вероятность огромных потерь в живой силе, как это было на втором этапе войны, не уменьшалась. В середине февраля Вячеслав Молотов направил предложение о мире в Финляндию, ставя более жёсткие условия, чем накануне войны. 28 февраля Молотов объявил ультиматум Финляндии: в течение 48 часов финны должны были принять условия мира, отказ или игнорирование был равнозначен продолжению войны и появлению угрозы захвата Хельсинки[19]. 13 марта 1940 финны подписали Московский мирный договор, согласно которому к СССР отходили Карельский перешеек с Выборгом и часть Восточной Карелии. В аренду на 30 лет сдавался полуостров Ханко[20]. Иностранная военная помощь Финляндии После начала советско-финской войны Финляндия начала получать военную помощь со стороны иностранных государств. В Финляндию прибыло 12 тыс. иностранных добровольцев[21], в том числе 8 тыс. из Швеции («Шведский добровольческий корпус»)[22]. Великобритания поставила в Финляндию 75 самолётов (24 бомбардировщика «бленхейм», один из которых разбился при перегоне в Финляндию и ещё один был повреждён; 30 истребителей «гладиатор»; 11 истребителей «харрикейн» и 11 разведчиков «лисандер»), 114 полевых орудий, 200 противотанковых орудий, 124 единицы автоматического стрелкового оружия[22], 185 тыс. артиллерийских снарядов, 17 700 авиабомб, 10 тыс. противотанковых мин[23] и 70 13,9-мм противотанковых ружей Бойса образца 1937 года[24]. Франция приняла решение поставить Финляндии 179 самолётов (безвозмездно передать 49 истребителей и продать ещё 130 самолётов различных типов), однако фактически в период войны были безвозмездно переданы 30 истребителей «M.S.406C1» и ещё шесть Caudron C.714 прибыли уже после окончания боевых действий; также Финляндии были переданы 160 полевых орудий[22], 500 пулемётов, 795 тыс. артиллерийских снарядов, 200 тыс. ручных гранат[23][25], 20 млн патронов[25], 400 морских мин[25] и несколько тысяч комплектов амуниции[23]. Также, Франция стала первой страной, официально разрешившей запись добровольцев для участия в финской войне[23]. Швеция поставила в Финляндию 29 самолётов (три истребителя J-6A, два "Bristol Bulldog Mk.II", три Fokker CV-D, два FK-52 и др.[22]), 112 полевых орудий, 85 противотанковых орудий, 104 зенитных орудия, 500 единиц автоматического стрелкового оружия, 80 тыс. винтовок[22], 30 тыс. артиллерийских снарядов[25], 50 млн патронов[25], а также иное военное снаряжение и сырьевые материалы[22]. Кроме того, правительство Швеции разрешило проведение в стране кампании "Дело Финляндии - наше дело" по сбору пожертвований для Финляндии, а Государственный банк Швеции предоставил Финляндии кредит[26]. Кроме того, Швеция предоставляла Финляндии информацию разведывательного характера, в том числе в виде дешифровки советских радиограмм. На протяжении войны Арне Бёрлинг, Аке Лундквист, Госта Воллбек, Олле Сидоу и другие шведские криптоаналитики занимались дешифровкой радиообмена Северного флота, Балтийского флота и ВВС СССР. Шведские специалисты сумели вскрыть четырёхзначный и пятизначный коды Балтфлота и код ВВС, что повысило эффективность финской ПВО и стало одной из причин увеличения потерь советских ВВС[27]. Правительство Дании продало Финляндии около 30 шт. 20-мм противотанковых орудий и снаряды к ним (при этом, чтобы избежать обвинений в нарушении нейтралитета, заказ был назван «шведским»)[28]; отправило в Финляндию санитарную автоколонну и квалифицированных рабочих, а также разрешило проведение кампании по сбору денежных средств для Финляндии[29]. Италия направила в Финляндию 35 истребителей Fiat G.50, но пять машин были разбиты при их перегоне и освоении личным составом[22], 1500 пистолетов Beretta обр. 1915 года и 60 пистолетов Beretta M1934[30]. Южно-Африканский Союз безвозмездно передал Финляндии 22 истребителя Gloster Gauntlet II[22]. Представитель правительства США выступил с заявлением, что вступление американских граждан в финскую армию не противоречит закону о нейтралитете США, в Хельсинки была направлена группа американских лётчиков, а в январе 1940 года конгресс США одобрил продажу Финляндии 10 тыс. винтовок[22]. Также, США продали Финляндии 44 истребителя Brewster F2A Buffalo, но они прибыли слишком поздно и не успели принять участие в боевых действиях[22]. Бельгия поставила Финляндии 171 пистолет-пулемёт MP.28-II[31], а в феврале 1940 года — 56 пистолетов «парабеллум» P-08[32]. Министр иностранных дел Италии Г. Чиано в своём дневнике упоминает о помощи Финляндии со стороны Третьего Рейха: в декабре 1939 года финский посланник в Италии сообщил, что Германия «неофициально» отправила в Финляндию партию трофейного вооружения, захваченного в ходе польской кампании[33]. Кроме того, 21 декабря 1939 года Германия заключила договор со Швецией в котором обещала поставить в Швецию такое же количество оружия, сколько она передаст Финляндии из собственных запасов. Договор стал причиной увеличения объёмов военной помощи Швеции для Финляндии[34]. Между Советско-финской и Великой Отечественной войнами На территории Финляндии продолжало действовать созданное в середине 1939 года представительство абвера — KO «Финляндия» («Kriegsorganisation Finnland»), которым руководил кадровый сотрудник абвера, фрегаттен-капитан Александр Целлариус (он же «Келлер»)[35], с которым сотрудничали проживавшие в Финляндии белоэмигранты (бывший генерал С. Ц. Добровольский и бывшие офицеры царской армии Пушкарев, Алексеев, Соколов, Батуев), прибалтийские немцы-"фольксдойче" Майснер и Мандорф, эстонские {{националисты (Веллер, Кург, Хорн и Кристьян)[1]. Также проводилась авиаразведка территории СССР - только в период с 12 марта 1940 до 16 октября 1940 года пограничными войсками СССР было зафиксировано пять самолётов, совершивших вторжение в воздушное пространство СССР из воздушного пространства Финляндии, причём маршрут их полётов свидетельствовал о том, что эти полёты выполняли с разведывательными целями[36]. После 13 марта 1940 года в Финляндии усилились антисоветские, прогерманские и реваншистские настроения. Вопреки условиям мирного договора, подписанного 12 марта 1940 года, правительство Финляндии не провело демобилизацию финской армии[37]. Финляндия не смогла получить поддержки ни у Швеции, ни у Великобритании, с которыми заключались договоры о взаимопомощи. из Швеции была поставлена партия 105-мм орудий m/34 После разгрома англо-французских войск в районе Дюнкерка и капитуляции Франции руководство Финляндии взяло ориентацию на сотрудничество с Третьим рейхом[38]. В ходе немецко-финских переговоров было достигнуто соглашение о сотрудничестве и военной взаимопомощи. 29 июня 1940 было подписано немецко-финское торговое соглашение, в соответствии с которым Германия принимала на себя обязательства закупать продукцию деревообрабатывающей промышленности Финляндии, а Финляндия снимала все ограничения на ввоз немецких товаров в Финляндию[39]. В сентябре 1940 года было разгромлено Общество мира и дружбы с СССР[37][40], его активисты были репрессированы[6]. 11 октября 1940 года было подписано соглашение СССР и Финляндии об Аландских островах, в соответствии с которым Финляндия обязалась демилитаризовать Аландские острова, не укреплять их и не предоставлять их для вооружённых сил других государств. Осенью 1940 года было заключено финско-немецкое соглашение о транзите немецких войск и военных материалов через финские порты Васа и Оулу и далее — через Рованиеми в норвежский порт Киркенес, это соглашение было официально оформлено 22 сентября 1940 года во время обмена нотами в Берлине[40]. С осени 1940 года на территорию Финляндии начали прибывать немецкие войска[37], Также, осенью 1940 года была создана «Национал-социалистическая рабочая организация»[40] В декабре 1940 года в Берлин приехал с визитом начальник финского генерального штаба генерал-лейтенант Хейнрикс, который прочёл немецким офицерам лекции о ведении боевых действий против РККА (на основе опыта советско-финской войны 1939—1940) и встретился с генералом А. Йодлем[40]. В Хельсинки прибыл начальник штаба немецких войск в Норвегии полковник Бушенгаген, он участвовал в согласовании конкретных мероприятий немецко-финского сотрудничества в будущей войне против СССР[40] В утверждённом 18 декабря 1940 года тексте директивы № 21 «Барбаросса» разработчики учитывали «активное содействие Финляндии» в войне против СССР — «Финляндия будет прикрывать сосредоточение германской Северной группы, прибывающей из Норвегии и действовать совместно с ней»[41]. За первую половину 1941 г. финская пограничная охрана зарегистрировала 85 пролетов советских самолётов над своей территорией, из которых 13 – в мае и 8 – с 1 по 21 июня. Особенно часто краснозвездные машины появлялись со стороны полуострова Ханко. 23 и 24 июня финны зарегистрировали у себя пролёты сразу нескольких советских самолётов. В полдень 24 числа два МБР-2 из 15-го МРАП ВВС КБФ совершили посадку недалеко от Форта Глосхолмена (Fort Glosholmen) в Финском заливе. Одну летающую лодку финнам удалось захватить. Экипаж рассказал, что взлетел с Онежского озера и направлялся в Го гланд (Hogland), но пошёл на вынужденную посадку из-за проблем с двигателем. В начале 1941 года с разрешения правительства Финляндии в Хельсинки был открыт пункт вербовки финских добровольцев в войска СС, к началу мая 1941 года записались добровольцами и выехали в рейх 1085 человек (в том числе, 125 офицеров и 109 унтер-офицеров финской армии). 429 человек, уже имевших боевой опыт, зачислили в дивизию СС «Викинг», а остальных отправили в Вену[42]. В общей сложности, в подразделениях и войсках СС во время Второй мировой войны служило 4 тыс. финнов[43]. 24 января 1941 года финский сейм принял новый закон о воинской повинности, увеличивавший срок службы в регулярных войсках с одного года до двух лет. Закон действовал до конца 1945 года и имел обратную силу по отношению к лицам, уже находившимся на военной службе. Призывной возраст был снижен с 21 года до 20 лет, так что в 1940—1941 годах на действительной службе одновременно находились мужчины трёх призывных возрастов. Из «сверхнормативного» контингента призывников были сформированы дополнительные подразделения[44]. В 1941 году на восточной границе началось строительство оборонительной линии «Salpa», которое продолжалось до начала войны против СССР. В мае 1941 года при поддержке абвера в Хельсинки был создан «эстонский комитет освобождения», который возглавил Х. Мяэ; комитет начал вербовку эстонских эмигрантов и их военное обучение для участия в войне против СССР[45] в частности, весной 1941 года на территории Финляндии началась подготовка диверсионной группы «Erna» из эстонских эмигрантов, к началу Великой Отечественной войны было подготовлено 85 человек (1 командир, 14 радистов и 70 диверсантов); после начала военных действий все они были переброшены на территорию Эстонской ССР[46]. 25 мая 1941 года в Зальцбург прибыла делегация офицеров финской армии, которые провели переговоры с представителями немецкого военного командования о совместных действиях по плану «Барбаросса»[37] 1 июня 1941 года в Вене из выехавших в Германию финских добровольцев был создан добровольческий батальон СС «Нордост» (с 13 сентября 1941 года получивший новое наименование — финский добровольческий батальон войск СС)[42] 4-6 июня 1941 года в Хельсинки состоялись переговоры, в результате которых немецкая и финская стороны заключили устное соглашение. В соответствии с этим соглашением, с 7 июня 1941 года Германия начала перевозку своих войск на север Финляндии, в район города Рованиеми[37]. 15 июня 1941 года все финские войска севернее линии Оулу — Оулуярви — Мийноа были подчинены немецкому командованию[37]. 16 июня 1941 года отдел по делам военнопленных при общем управлении OKW издал приказ № 3712/41 о сегрегации советских военнопленных, который предусматривал создание более гуманных условий для военнопленных РККА "дружественных национальностей" (немцев-"фольксдойче", финнов, румын, поляков, латышей, литовцев и эстонцев) с целью привлечения к сотрудничеству в последующее время[47] 20 июня 1941 года рейхсминистр по делам восточных территорий А. Розенберг объявил перечень государственных образований, которые руководство Третьего рейха планировало создать на территории СССР. В перечне государств была названа «Великая Финляндия»[48]. Финляндия продавала и поставляла оружие странам «оси»: в частности, Германии было поставлено 3042 штук пистолетов-пулемётов «Suomi», которые поступали на вооружение подразделений вермахта и Waffen-SS; Хорватии было продано 500 шт. пистолетов-пулемётов «Suomi»[49] в Финляндии была построена часть кораблей и катеров, с 1942 года действовавших против СССР на Ладожском озере[50] Кроме того, вплоть до выхода Финляндии из войны в 1944 году, Финляндия поставляла Германии важнейшее стратегическое сырьё (никелевый концентрат, молибден и др.)[51] «Война-продолжение» По состоянию на 22 июня 1941 года для войны против СССР на территории Финляндии была развёрнута группировка немецко-финских войск общей численностью 407,5 тыс. человек (эквивалент 21,5 дивизий, из них 17,5 финских дивизий и 4 немецких дивизии)[52]. 22 июня 1941 года Германия и её союзники атаковали СССР. Началась Великая Отечественная война. В 7 часов 15 минут утра 22 июня 1941 года нарком обороны СССР отправил директиву вооружённым силам, в которой содержалось указание не предпринимать действий в отношении Финляндии: «в отношении Финляндии и Румынии до особых указаний налётов не делать»[53] Начиная с 22 июня 1941 года бомбардировщики немецкого люфтваффе начали использовать финские аэродромы. Первые 43 немецких самолёта совершили вторжение в воздушное пространство СССР из воздушного пространства Финляндии около 4 часов 22 июня 1941 года над Карельским перешейком[54]. В этот же день с двух немецких гидросамолётов Heinkel He 115, вылетевших с Оулуярви, недалеко от шлюзов Беломорско-Балтийского канала было высажено 16 финских диверсантов[55] 22-23 июня 1941 самолёты из воздушного пространства Финляндии пересекали границу СССР и вели активную авиаразведку Карелии[56]. 25 июня 1941 года самолёты Северного флота и Балтийского флота произвели авианалёт с нанесением бомбовых ударов по 19 аэродромам на территории Финляндии, на которых находились немецкие и финские самолёты (всего советской авиацией было произведено 250 самолётовылетов)[57]. На 25 июня была назначена сессия финского парламента, на которой, согласно мемуарам Маннергейма, премьер-министр Рангелл должен был сделать заявление о нейтралитете Финляндии в советско-германском конфликте, но советские бомбардировки дали повод ему заявить, что Финляндия вновь находится в состоянии оборонительной войны с СССР. Однако войскам было запрещено переходить границу до 24:00 28 июля 1941 года. В этот же день, 25 июня 1941 года Швеция согласилась пропускать немецкие войска с территории Норвегии через территорию Швеции на территорию Финляндии[58]. В дальнейшем из Швеции в Финляндию начали прибывать добровольцы, из которых был сформирован шведский добровольческий батальон, который принимал участие в войне против СССР. 26 июня 1941 года президент Финляндии Р. Рюти объявил о том, что Финляндия «находится в состоянии войны с СССР»[37]. 28 июня 1941 года немецко-финские войска перешли в наступление на Мурманском направлении, начались боевые действия в Заполярье. Кроме того, с целью ведения пропаганды на население СССР начала работу радиостанция в Хельсинки[59]. В ночь на 1 июля 1941 года финская армия начала наступление с целью выхода к Ладожскому озеру[60]. 10 июля 1941 года главнокомандующий финской армией Маннергейм публично поклялся, что «не вложит меч в ножны» и не прекратит войны, пока финские войска не освободят Беломорскую и Олонецкую Карелию. В соответствии с приказом генерал-квартирмейстера вермахта Э. Вагнера от 25 июля 1941 года советские военнопленные — финны по национальности были объявлены представителями «дружественной национальности» (также, как военнослужащие РККА — немцы Поволжья) и освобождались из плена; в дальнейшем было выпущено распоряжение OKW от 14 октября 1941 года, в соответствии с которым советские военнопленные — финны по национальности подлежали освобождению после сортировки военнопленных и проверки (также, как советские военнопленные — немцы по национальности, признавшие себя «фольксдойче»). Официальные документы ОКХ подтверждают, что немцы действительно освобождали военнопленных-финнов (также, как немцев и румын)[61]. В этот же день, 10 июля 1941 года немецко-финская Карельская армия начала наступление по двум расходящимся направлениям — на Олонец и Петрозаводск. Оказать помощь 7-й армии генерал-лейтенанта Ф. Д. Гореленко советское командование возможности не имело в связи со сложной обстановкой на других фронтах[62]. Летом и осенью 1941 года финская армия, воспользовавшись удачным моментом отвлечения основных сил РККА, вернула территории, потерянные в Советско-финской войне и продолжила наступление, добравшись до Онежского озера и блокировав Ленинград с севера. На оккупированной территории Карело-Финской ССР был установлен оккупационный режим и введено военное управление[63]. начало действовать Военное управление Восточной Карелии, которое регламентировало жизнь населения, выполнение политических, административно-хозяйственных, военных и иных мероприятий. Командующим Военным управлением Восточной Карелии был назначен полковник В. А. Коотилайнен[63] были создан административный аппарат, полиция и военные гарнизоны для охраны коммуникаций[63]. была проведена перепись населения старше 15 лет и изъяты советские паспорта, вместо которых выдавали удостоверения личности. При этом, финны проводили дискриминацию и сегрегацию гражданского населения оккупированных территорий СССР по национальному признаку (финнам, а также приравненным к ним карелам и эстонцам выдавали удостоверения зелёного цвета, обладатели которых были менее ограничены в правах, чем русские и представители всех остальных национальностей, которые получали удостоверения красного цвета)[63] советских военнослужащих (включая бежавших военнопленных и «окруженцев») и целый ряд категорий населения (все советские государственные служащие, занимавшие руководящие посты; все руководители предприятий; все члены коммунистической партии; активисты комсомола; редакторы газет и сотрудники НКВД и милиции) были приравнены к военнопленным и немедленно после обнаружения должны были быть направлены в концентрационный лагерь[63] были введены комендантский час и ограничения на перемещения для гражданского населения[63] В Карелии началась партизанская война. Великобритания, 12 июля 1941 года подписавшая с СССР Московское соглашение о совместных военных действиях против Германии[58], 30-31 июля 1941 года без объявления войны нанесла авиаудар по немецко-финским силам в Петсамо и Киркенесе: британской морской авиацией были потоплены 2 и повреждено 1 судно торгового флота, потери британской авиации от истребителей и огня ПВО составили 16 самолётов. После выхода финских войск к побережью Ладожского озера, в этом районе началось создание финских военно-морских сил. 2 августа 1941 года командный пункт финской флотилии был развёрнут в Ляскеля. Только в период до 6 августа 1941 года финны сухопутным способом переправили на Ладожское озеро 4 самоходные баржи, два буксира (которые в дальнейшем переоборудовали в минные заградители) и около 150 моторных катеров, а на побережье установили батареи 88-мм и 100-мм дальнобойных орудий. 10 августа 1941 года финны захватили город и порт Лахденпохья. 15 августа 1941 года финны захватили город и порт Сортавала, в который перебазировался штаб финской флотилии (в Лахденпохья осталась маневренная военно-морская база)[64]. В дальнейшем, финны вели боевые действия против Ладожской военной флотилии. Помимо Карелии, финны принимали участие в боевых действиях на иных участках Восточного фронта: В сентябре 1941 года на оккупированной территории Эстонии был создан 187-й финский охранный отряд (187 Sicherungsgruppe), который поступил в оперативное подчинение немецкой 18-й армии и использовался для охраны объектов, патрулирования местности и борьбы с советскими партизанами в тылах 18-й армии вермахта. Подразделение комплектовалось на добровольной основе, личный состав подписывал контракт на несение службы в течение 12 месяцев[65]. в ноябре-декабре 1941 некоторое количество финнов находилось во Львове[66] В конце сентября 1941 года финские войска окружили и 2 октября 1941 года — захватили Петрозаводск[67]. 8 ноября 1941 года И. В. Сталин в письме премьер-министру Великобритании прямо поставил вопрос, на каком основании Великобритания, как страна-союзник СССР, не объявляет войну Финляндии[68] 25 ноября 1941 года Финляндия присоединилась к «Антикоминтерновскому пакту»[37]. 29 ноября 1941 года Черчилль направил личное письмо маршалу Маннергейму, в котором «с сожалением» сообщал, что «через несколько дней мы будем вынуждены объявить войну Финляндии»[68] 2 декабря 1941 года Маннергейм отправил письмо Черчиллю, в котором сообщил, что Финляндия не будет отводить войска к границам 1939 года[68] 6 декабря 1941 года Великобритания объявила войну Финляндии[58]. 7 декабря 1941 года Канада, Австралия и Новая Зеландия объявили войну Финляндии[58]. 9 декабря 1941 года Южно-Африканский союз объявил войну Финляндии[58] Финны участвовали в боевых действиях против Северного флота[69], блокаде Ленинграда и обстрелах «Дороги жизни». После поражения немцев под Москвой финны перешли к обороне. Это привело к стабилизации фронта вплоть до 1944 года. В январе 1942 года финский добровольческий батальон войск СС был отправлен на восточный фронт, он участвовал в боевых действиях против СССР в составе войск группы армий «Юг». Первые бои батальон вёл на участке фронта у реки Миус. В общей сложности, в период с создания до расформирования батальона в нём служило 1500 финских добровольцев, из которых 222 было убито и 557 ранено в войне против СССР[42]. 3 января 1942 года началась Медвежьегорская наступательная операция советских войск, которая продолжалась до 10 января 1942 года. 6 января 1942 года Египет разорвал дипломатические отношения с Финляндией[58]. 14 января 1942 года немецкие войска в Финляндии были объединены в армию «Лапландия». В феврале 1942 года две роты финнов входили в состав немецкого гарнизона города Дорогобуж[70]. С целью сорвать навигацию по Ладожскому озеру, в 1942 году немецкое военное командование создало собственные военно-морские силы на Ладожском озере: «Оперативный штаб „Форе-Ост“», в распоряжении которого поступили немецкая «флотилия катеров „КМ“» (шесть немецких минных заградителей, а также катера финской постройки) и немецкая «флотилия штурмовых десантных барж» (первые пятнадцать 144-тонных штурмовых десантных барж Зибеля были переброшены на Ладогу из Хельсинки 15 июля 1942 года, в первый поход флотилия вышла 9 октября 1942 года). Италия направила на Ладожское озеро 12-й отряд малых торпедных катеров МАС, они прибыли 22 июня 1942 года[71]. 24 апреля 1942 года советские войска начали наступательную операцию в районе Кестеньги, которая продолжалась до 11 мая 1942 года. Две советские наступательные операции не привели к успеху, но истощили резервы противника и заставили его отказаться от собственных наступательных операций. 22 июня 1942 года на основе немецкой армии «Лапландия» в Финляндии была создана 20-я горная армия, при которой начала действовать «Абвергруппа-214»[72] В течение 1942 года Финляндия продолжала получать товары военного назначения и сырьё из стран западного полушария через Швецию, поскольку Великобритания при осуществлении морской блокады Германии и стран-союзников Германии пропускала грузы в Швецию. По неполным данным, только в течение 1942 года помимо 6,2 тыс. тонн хлопка из Бразилии, 426 тонн каучука из Аргентины и Бразилии, 450 тонн меди и асбеста из Канады, из различных стран западного полушария Финляндией были получены 400 тонн вольфрама, марганец, высококачественный бензин, 16 тыс. мешков кофе, сахар, табак и шерсть[73]. Прорыв блокады Ленинграда в январе 1943 года заставил военное командование Финляндии отказаться от участия в наступлении на Мурманскую железную дорогу (хотя ранее Маннергейм неоднократно обещал Гитлеру, что Финляндия перейдёт в наступление «немедленно после падения Ленинграда»)[74][75] Победа советских войск под Сталинградом привела к изменениям в настроениях в правящих кругах Финляндии. 3 февраля 1943 года в финской ставке было проведено экстренное совещание по вопросу о событиях на советско-германском фронте. Все участники совещания единогласно пришли к выводу, что война достигла поворотного пункта и Финляндии следует задуматься о выходе из войны. С этого времени финская сторона всё чаще начинает заявлять о «сепаратном» характере войны против СССР[76]. В феврале 1943 года на территории Финляндии, в 9 км от города Рованиеми была открыта разведшкола абвера, которая находилась в подчинении «абвергруппы-214» и вплоть до расформирования в конце 1943 года занималась подготовкой разведчиков и диверсантов для немецкой военной разведки[77] В 1943—1944 году была создана немецкая противолодочная позиция Нарген — Порккала-Удд для блокады действий советских подводных лодок[78] 12 марта 1943 года посол США в СССР передал советскому правительству предложение США о заключении сепаратного мира между СССР и Финляндией при посредничестве США. Это предложение было прямым нарушением англо-советского договора от 26 мая 1942 года, который предусматривал, что страны-союзники не могут вести переговоры о заключении сепаратного мира с Германией и её союзниками иначе, как по взаимному соглашению. Правительство СССР отклонило предложение правительства США и поставило правительство Великобритании в известность об этой инициативе США[79] Поражение немецких войск на Курской дуге усилило беспокойство в правящих кругах Финляндии[80]. 20 августа 1943 года 20 финских общественных и политических деятелей подписали и отправили президенту Финляндии Р. Рюти меморандум, в котором настаивали на выходе Финляндии из войны[51] Летом 1943 года через финское посольство в Лиссабоне начались переговоры Финляндии и США о возможности выхода Финляндии из войны[51] В 1944 году на основе опыта, полученного при строительстве оборонительной линии «VT», началось строительство оборонительной линии «VKT». 14 января 1944 года началась Ленинградско-Новгородская стратегическая наступательная операция советских войск[81] 8 февраля 1944 года на территории Финляндии из эстонцев был сформирован 200-й пехотный полк финской армии (Jalkaväkirykmentti 200), который участвовал в боевых действиях против СССР в Карелии и после 1 августа 1944 года был переправлен в Эстонию. Уже в середине февраля 1944 года, когда советские войска нанесли серьёзное поражение немецкой группе армий «Север», правящие круги Финляндии задумались о изменении политического курса в связи с перспективой поражения Германии, но при этом всё ещё надеялись дождаться благоприятной обстановки для выхода из войны[81]. 16 марта 1944 президент США Франклин Делано Рузвельт призвал Финляндию к выходу из войны и разрыву отношений с Германией[82], однако финны проигнорировали это заявление. В конечном итоге, в ходе Второй мировой войны США не объявляли войну Финляндии[83]. 9 июня 1944 года Красная Армия начала Выборгско-Петрозаводскую наступательную операцию против финских войск. 21 июня 1944 года войска Карельского фронта начали Свирско-Петрозаводскую наступательную операцию, имея целью разгромить группировку финских войск между Онежским и Ладожским озёрами и освободить южную Карелию. 25 июня 1944 года на Карельском перешейке началось сражение при Тали-Ихантала, которое продолжалось до 9 июля 1944 года 26 июня 1944 года президент Финляндии Ристо Рюти и министр иностранных дел Германии Риббентроп подписали «соглашение Риббентропа — Рюти»[37], согласно которому гарантировалось, что Финляндия не будет вести мирные переговоры с СССР до тех пор, пока Рюти занимал должность президента (при этом во время войны выборы в Финляндии не могли быть проведены), в обмен на поставки финнам оружия. Действия советских войск привели к освобождению Карелии от оккупантов и спешному отступлению финнов на довоенные позиции: довольно быстро советские войска вышли к государственной границе 1940 года. Утром 21 июля 1944 года части 32-й армии вышли на линию довоенной границы СССР[84]. В августе 1944 года в соответствии с соглашением между Берлином и Берном на лечение в Швейцарию вместе 450 немецкими солдатами и офицерами была отправлена группа военнослужащих-финнов[85] 4 августа 1944 года президент Финляндии Р. Рюти подал в отставку, его должность занял маршал Карл Густав Эмиль Маннергейм. 25 августа 1944 года СССР получил от правительства Финляндии официальную просьбу о перемирии[86]. 4 сентября 1944 года было подписано соглашение между Хельсинки и Москвой о прекращении огня. К моменту выхода Финляндии из войны против СССР на территории Финляндии находилась немецкая 20-я горная армия общей численностью около 200 тыс. человек, действия которой поддерживали с воздуха самолёты 5-го воздушного флота люфтваффе (базировавшиеся в северной Норвегии)[87] 19 сентября 1944 года в Москве между Финляндией, СССР и Великобританией[58] было подписано Московское перемирие, в соответствии с которым Финляндия выходила из войны и принимала на себя обязательства начать боевые действия против немецких войск на своей территории, выпустить из тюрем арестованных антифашистов, разрешить деятельность коммунистической партии Финляндии, распустить шюцкор и фашистские организации (в частности, «Патриотическое народное движение» и «Национал-социалистическую рабочую организацию»)[37]. Безвозвратные потери Финляндии в войне против СССР в период после 22 июня 1941 года составили 84 337 человек — в том числе 82 тыс. военнослужащих убитыми, умершими от ран и болезней и пропавшими без вести, а также 2377 пленными (из которых 403 умерло в плену, а остальные 1974 вернулись в Финляндию после 9 мая 1945 года)[88]. По другим данным, потери Финляндии в период 1941—1944, когда Финляндия являлась союзником Третьего рейха, составляют 82 тыс. военнослужащих убитыми, 50 тыс. военнослужащих ранеными и около 2 тыс. погибших гражданских лиц[89] В состав Антигитлеровской коалиции Финляндия не вступила, однако начала боевые действия против Германии, которые получили в историографии название Лапландской войны. После Московского перемирия После подписания Московского перемирия немецкая противолодочная позиция Нарген — Порккала-Удд использовалась Балтийским флотом для защиты восточной части Финского залива от немецких подводных лодок[78]. После этого основную опасность для советских конвоев в Балтийском море к востоку от линии Хельсинки — Таллин представляли морские мины. В соответствии с договором, военно-морские силы Финляндии начали очистку своих территориальных вод от морских мин[78]. 4 ноября 1944 года, после расчистки от мин шхерного фарватера, началось движение транспортов с грузами из Швеции в Ленинград. Только в период с начала ноября 1944 года до февраля 1945 года из Швеции и Финляндии в Ленинград прошло свыше 160 транспортов с грузами, и только одно судно было потеряно (финский транспорт с грузом бумаги подорвался на мине)[90]. Финляндия также оказала СССР помощь, выдав до конца 1944 года большинство выживших в финском плену советских военнослужащих. По данным на 31 октября 1944 года Из Финляндии в СССР было репатриировано 29990 советских военнопленных, по данным на 30 декабря того же года количество репатриированных советских военнопленных из Финляндии составило уже 42334 человека[91]. Всего в финском плену оказались 64188 советских военнослужащих, из которых 19016 человек умерли в плену[92]. Таким образом численность выживших советских военнопленных составила 45172 человека. За вычетом репатриированных до 30 декабря 1944 года 42334 военнопленных, в финском плену нерепатриированными на 30 декабря 1944 года оставались всего 2838 советских военнослужащих. Также из Финляндии по состоянию на 30 декабря 1944 года было репатриировано в СССР 31420 гражданских лиц[93]. Большинство из них составляли репатриированные финны-ингерманладцы. Лапландская война Лапландская война шла преимущественно на севере Финляндии, где располагались отступившие немецкие части. Недалеко от Петсамо располагались стратегически важные запасы никеля, которые пытались взять под свой контроль немцы. Изначально боевые действия ограничивались перестрелками, поскольку немцы просто не верили в тот факт, что Финляндия прекратила войну с СССР, и продолжали верить, что ведут вместе с финнами борьбу против общего врага. Фактически финны позволяли немцам беспрепятственно отступать в Норвегию. Однако СССР расценил подобную пассивность Финляндии как пособничество немцам и в категоричной форме потребовал от финнов выбить немцев из страны. После долгой серии стычек немцы всё-таки вынуждены были оставить Финляндию. В дни войны немцы запомнились преимущественно мародёрством и разграблением деревень: более 100 тысяч человек остались без крыши над головой. В марте 1945 года правительство Финляндии объявило войну Германии[6][94] В ходе боевых действий против немецких войск в 1944—1945 гг. потери немецких войск составили около 1 тыс. военнослужащих убитыми, около 2 тыс. ранеными и около 1300 пленными; общие потери вооружённых сил Финляндии составили 774 военнослужащих убитыми, 262 пропавшими без вести и 2904 ранеными[95]. В конце апреля 1945 года немцы ушли из Финляндии в Норвегию, где вскоре и капитулировали. Внутренняя политика Финляндии во Второй мировой войне Уже зимой 1941—1942 года продовольственное положение в Финляндии ухудшилось; в связи с мобилизацией рабочих в вооружённые силы и военную промышленность количество занятых на лесоразработках уменьшилось с 200 тыс. в 1939 году до 60 тыс. в 1942 году[96] К моменту выхода из войны против СССР в 1944 году Финляндия испытывала серьёзные трудности в экономике: по сравнению с довоенными показателями 1938—1939 года, национальный доход составлял 78 % от довоенного, объем промышленной продукции сократился на 17 %, строительства — на 47 %, сельского хозяйства — на 34 %, покупательная способность финской марки в 1945 году составляла 35 % от довоенной[37]. В дальнейшем, в ходе Лапландской войны экономике Финляндии был нанесён дополнительный урон. Потери торгового флота на морских минах и жертвы среди населения в результате взрывов мин, неразорвавшихся боеприпасов и иных взрывоопасных предметов имели место и после окончания войны. До 1950 года финским войскам пришлось разминировать всё своё побережье, особенно в Финском заливе. Геноцид гражданского населения Карелии Первый концентрационный лагерь для советских граждан славянского происхождения, в том числе женщин и детей, был создан 24 октября 1941 года в Петрозаводске. В концентрационные лагеря направлялось «неродственное» (в основном этническое русское) население. Основной целью создания финских концлагерей было предотвращение сотрудничества местного населения с советскими партизанами и эксплуатация заключенных в качестве дешевой рабочей силы[97]. В лагерях использовался труд детей в возрасте от 15 лет , в 1941—1942 годах работа заключённых лагерей не оплачивалась. «Население этих территорий нужно очистить от чужих элементов, чтобы тех, кто останется, можно было легко причислять к финнам» Мартти Хаавио Из 85 тысяч советских граждан, остававшихся в 1941—1944 годы на оккупированной территории Карелии, свыше 20 тысяч жителей были заключены в концентрационные, переселенческие и трудовые лагеря, 7 тысяч из них погибли[98]. Советские военнопленные содержались в 49 концентрационных лагерях на территории Финляндии, на оккупированной территории Карело-Финской ССР и на оккупированной территории Ленинградской области РСФСР в тяжёлых и антисанитарных условиях, они привлекались к принудительному труду[99]. Из 63641 советского военнопленного 42503 погибли в финском плену в результате расстрелов, от болезней, истощения и холода, ещё 2136 были переданы немцам, ещё 1037 бежали из мест заключения, при транспортировке или с места работы, ещё 1679 оказались в числе без вести пропавших (они не были переданы финской стороной СССР после выхода Финляндии из войны и по состоянию на 2014 год их судьба не установлена)[100]. Отношение к евреям Несмотря на старания финских правых партий, в Финляндии не велось преследование евреев являвшихся гражданами Финляндии. В финской армии действовали полевые синагоги, что было уникальным фактом в истории Второй мировой войны: ни в одной другой армии стран-участниц не было полевых синагог[101]. На законных основаниях в сухопутных войсках, на флоте и в авиации Финляндии несли службу солдаты еврейского происхождения, участвуя в боях[102]. В 1941—1944 годы в финской армии на стороне Третьего рейха против СССР воевало около 300 евреев[103], двое (майор Лео Скурник и капитан Соломон Класс) были награждены Железным крестом, но отказались от награждения[104][105]. Кроме того, к награждению Железным крестом была представлена член добровольческой организации «Лота Свард» Дина Полякоф, но она также отказалась от немецкой награды[106]. По разным данным, от 2600 до 2800 советских военнопленных были обменяны на 2100 финских пленных, содержавшихся в Германии. В ноябре 2003 года Центр Симона Визенталя подал запрос президенту Финляндии Тарье Халонен о предоставлении данных по такому размену военнопленных[107]. В отчёте, предоставленном профессором , говорилось, что около 2 тысяч разменянных военнопленных вступило в вермахт, однако около 500 попали в концлагеря как опасные политические деятели или уголовники. В числе узников лагерей оказались около 70 евреев, которых, однако, поместили туда вовсе не по причине национальной или расовой дискриминации[108]. Среди переданных гестапо евреев из числа советских военнопленных были; двадцатичетырехлетний парикмахер Залман Кузнецов, профессор марксизма-ленинизма Александр Малкис, а также портной Хаим Ошерович Лев. Послевоенные события Летом 1945 года, на Потсдамской конференции Великобритания и США отказались от всех претензий и прав на взыскание репараций с Финляндии[109]. 11 сентября 1945 года финский сейм принял закон о привлечении к ответственности виновников войны, в соответствии с которым в 1946 году были осуждены Р. Рюти, В. Таннер и др.[37]. 10 февраля 1947 года Финляндия подписала Парижский мирный договор. Как страна-союзник гитлеровской Германии, участвовавшая в войне против СССР, Великобритании и других стран антигитлеровской коалиции[110], Финляндия выплачивала крупные репарации, отказывалась от претензий на уступленные после Советско-финской войны территории, уступала острова в Финском заливе и возвращала СССР территорию Петсамо (Печенга), отторгнутую Финляндией у России в ходе первой советско-финской войны и официально включённую в состав Финляндии в 1920 году по Тартускому мирному договору. Дополнительные условия мира подразумевали, что Финляндия после войны обязуется запретить все профашистские и пронацистские партии, а также снять запрет с деятельности коммунистических партий. По итогам переговоров СССР отказался от претензий на полуостров Ханко, где располагалась военная база, и арендовал военную базу в районе Порккала. К 1952 году Финляндия выплатила все репарации, а через четыре года СССР вернул финнам Порккалу. В послевоенные годы Финляндия сумела занять стойкую позицию нейтралитета, сохранив демократический строй и рыночную экономику, но при этом став одним из важнейших стратегических партнёров СССР. Основой внешней политики в отношении СССР стал заключённый 6 апреля 1948 года Договор о дружбе, сотрудничестве и взаимной помощи между СССР и Финляндией. Значение участия Финляндии Финляндия в годы войны проявила удивительную гибкость: несмотря на то что это было единственное де-юре демократическое государство, которое вело войну одновременно и с демократическими странами Запада[111][112], и c СССР, нанеся ему значительный ущерб, финнам удалось выйти из войны с относительно небольшими потерями. Ещё более удивительными выглядят те обстоятельства, что советские войска не вступали на территорию Финляндии, а Хельсинки наряду с Москвой, Стокгольмом, Берном, Мадридом, Лиссабоном, Стамбулом и Лондоном вошли в число немногих европейских столиц, которые не были оккупированы в годы войны[113]. См. также История Финляндии Страны-участницы Второй мировой войны Примечания Литература на русском языке Барышников Н. И. Пять мифов в военной истории Финляндии, 1940—1944 гг. — СПб: СЗАГС, 2007. — 175 с. Барышников Н. И. Финляндия. Из истории военного времени 1939—1944. — М.: «Наука», 2010 Missing or empty |title= (help) на других языках Chew, Allen F. The White Death. East Lansing, MI, Michigan University State Press, 1971 Jakobson, Max. The Diplomacy of the Winter War. Cambridge, MA, Harvard University Press, 1961. Warner, Oliver. Marshal Mannerheim and the Finns. Helsinki, Otava Publishing Co., 1967 Ссылки *
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F%20%D0%B2%D0%BE%20%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B9%20%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B9%20%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B5
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 429, 812, 1244, 1470, 1528, 1750, 2472, 3071, 3301, 3995, 4817, 5139, 6082, 6725, 7138, 7755, 7991, 8381, 8844, 9070, 9686, 10101, 10345, 10588, 11178, 11475, 12235, 12574, 12955, 13635, 14014, 14576, 14782, 14847, 14898, 15100 ], "plaintext_end_byte": [ 428, 811, 1219, 1469, 1527, 1724, 2471, 3070, 3293, 3994, 4816, 5131, 6081, 6702, 7137, 7754, 7990, 8380, 8843, 9069, 9664, 10100, 10344, 10587, 11166, 11474, 12234, 12538, 12954, 13634, 14013, 14568, 14781, 14835, 14887, 15084, 15717 ] }
apakah nama ibukota Bosnia ?
Bosnia dan Herzegovina
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 9 ], "minimal_answers_start_byte": [ 3812 ], "minimal_answers_end_byte": [ 3820 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Bosnia dan Herzegovina, juga dikenal sebagai Republik Bosnia dan Herzegovina, adalah sebuah negara di semenanjung Balkan di selatan Eropa seluas 51.129km² (19.741 mil2) dengan jumlah sekitar empat juta penduduk. Negara Bosnia dikenal dalam bahasa resminya sebagai Bosna i Hercegovina dalam huruf Latin dan Босна и Херцеговина dalam huruf Sirilik; namun biasanya, dipendekkan menjadi Bosnia, BiH atau БиХ. Negara ini didiami oleh tiga kelompok etnik yang utama: Bosnia, Serbia dan Kroasia. Warga Bosnia secara umum dikenali sebagai Bosnians dalam bahasa Inggris tanpa memandang bangsa mereka. Pemerintahan negara ini dilakukan secara terpencar, dan negara Bosnia sebenarnya terdiri dari persekutuan dua buah wilayah yang utama, yaitu, Federasi Bosnia dan Herzegovina dan Republika Srpska. Dibatasi oleh Kroasia di utara, barat, dan selatan, Serbia di timur, dan Montenegro di selatan, Bosnia dan Herzegovina adalah sebuah negara yang dikelilingi oleh daratan kecuali pesisir pantai Laut Adriatik yang sepanjang 20km yang berpusat di kota Neum. Pedalaman negara ini penuh dengan pegunungan, dan juga sungai yang kebanyakan tidak bisa ditempuh. Ibu kota yang sekaligus kota terbesar ialah Sarajevo. Pembagian administratif Bosnia dan Herzegovina dibagi menjadi Federasi Bosnia dan Herzegovina dan Republika Srpska. Distrik Brčko bukan bagian kedua entitas politik ini, tetapi diperintah secara supranasional, dan dijaga oleh tentara internasional. Federasi Bosnia dan Herzegovina dibagi menjadi 10 kanton: Kanton Una-Sana Kanton Posavina Kanton Tuzla Kanton Zenica-Doboj Kanton Podrinje Bosnia Kanton Bosnia Tengah Kanton Herzegovina-Neretva Kanton Herzegovina Barat Kanton Sarajevo Kanton Bosnia Barat Demografi Kelompok etnis Di dalam Bosnia dan Herzegovina, terdapat tiga kelompok etnis yang dikenal dengan nama "bangsa penyusun": Bosnia, Kroasia, dan Serbia. Bangsa penyusun ini membentuk mayoritas pada ketiga daerah administratif yang memang dibentuk pada Perjanjian Dayton untuk masing-masing kelompok etnis: bangsa Bosnia dan Kroasia menduduki Federasi Bosnia dan Herzegovina, bangsa Serbia menduduki Republika Srpska, dan Distrik Brčko dibagi rata untuk kedua entitas politik. Walau begitu, bukan berarti tiap kelompok etnis menduduki daerah yang ditetapkan secara eksklusif; sebagai contoh, beberapa kelompok bangsa Bosnia yang terusir dari rumah mereka di Republika Srpska semasa Perang Bosnia telah kembali lagi setelah perang berakhir. Menurut sensus Yugoslavia tahun 1991, negara bagian Bosnia dan Herzegovina memiliki 4.377.000 penduduk. Perang Yugoslavia pada tahun 1990-an menyebabkan perubahan demografi besar; UNHCR melaporkan penurunan populasi menjadi 3.920.000 orang pada tahun 1996. Sensus penduduk tidak dilakukan dari tahun 1991 hingga 2013 karena perdebatan politik yang menyusul pembentukan negara Bosnia dan Herzegovina; sensus Oktober 2013 melaporkan populasi sejumlah 3.791.622 orang dalam 1,16 juta rumah tangga, sebuah penurunan dari sensus resmi Yugoslavia tahun 1991 maupun sensus tidak resmi UNHCR tahun 1996.[1] Menurut data tahun 2000 yang dikutip oleh Central Intelligence Agency, bangsa Bosnia, Serbia, dan Kroasia, masing-masing membentuk 48%, 37.1%, dan 14.3% dari jumlah populasi, dengan 0.6% sisanya dari bangsa-bangsa lain.[2] Agama Bosnia merupakan salah satu negara paling multi-religius di daerah Balkan karena tak ada agama yang membentuk mayoritas mutlak. Dikenal sebagai tempat di mana "Timur bertemu Barat", disinilah tempat di mana Kekaisaran Romawi Kuno pecah menjadi Kekaisaran Romawi Barat yang menganut Kristen Katolik dan Kekaisaran Romawi Timur (atau Bizantin) yang menganut Kristen Ortodoks. Perbedaan kepercayaan ini ditambah dengan kedatangan bangsa Turki Utsmaniyah pada abad ke-15 yang membawa Islam. Ibukota Bosnia sendiri, Sarajevo, dikenal sebagai "Yerusalem Eropa" karena, sampai abad ke-20, merupakan satu-satunya tempat di Eropa di mana terdapat Gereja, Masjid, dan Sinagoga yang berdiri berdampingan. Identifikasi keagamaan di Bosnia dan Herzegovina relatif penting karena masih hangatnya keadaan politik antar-suku. Sejak kemerdakaan Balkan dari Kesultanan Utsmaniyah, tiap suku sangat erat dihubungkan dengan agama; pada zaman Federasi Yugoslavia, seseorang yang mengidentifikasi dirinya sebagai bagian dari bangsa Bosnia otomatis akan didaftarkan sebagai "Muslim" bahkan jika orang tersebut tidak menganut agama Islam. Dalam Yugoslavia, tiap suku diidentifikasikan sebagai berikut: bangsa Serbia, Montenegro, dan Makedonia, menganut Kristen Ortodoks; bangsa Kroasia dan Slovenia menganut Kristen Katolik; dan bangsa Bosnia dan Albania menganut Islam. Hal ini dibawa pada perpecahan Yugoslavia; faktanya, Perang Yugoslavia selain disebabkan oleh konflik antar-etnik juga didorong oleh konflik antar-agama berkepanjangan. Badan Pusat Statistik Bosnia memperkirakan afiliasi agama sebagai berikut: 45% Muslim (sebagian besar bangsa Bosnia), 36% Kristen Ortodoks (sebagian besar bangsa Serbia), dan 15% Kristen Katolik (sebagian besar bangsa Kroasia), dengan 1% sisanya menganut Kristen Protestan serta 3% lain-lain (ateis, Yahudi, dll.). Bahasa Konstitusi Bosnia tidak menetapkan bahasa resmi untuk Bosnia dan Herzegovina. Walau begitu, ditulisnya Perjanjian Dayton dalam bahasa Bosnia, Kroasia, dan Serbia (serta bahasa Inggris) menetapkan ketiga bahasa sebagai bahasa resmi de facto dalam tingkat negara. Pada tahun 2000, Mahkamah Konstitusi menetapkan bahwa ketiga bahasa memiliki derajat sama dan ditetapkan sebagai bahasa resmi untuk Federasi Bosnia dan Herzegovina dan Republika Srpska. Ketiga bahasa memiliki kepahaman antar bahasa tinggi karena sebelum Perang Yugoslavia, ketiganya dikenal sebagai satu bahasa, yaitu bahasa Serbo-Kroasia yang ditulis dengan Sirilik. Panasnya politik daerah Balkan pada tahun 1990-an menyebabkan tiap kelompok etnis membentuk dialek berbeda, serta pergantian penulisan menggunakan Alfabet Latin untuk bahasa Bosnia dan Kroasia. Hingga saat ini, penggunaan dialek bahasa Serbo-Kroasia berbeda menjadi penunjuk identitas bangsa etnis masing-masing. Menurut Piagam Eropa untuk Bahasa Regional dan Minoritas pada tahun 1992, Bosnia dan Herzegovina mengakui beberapa bahasa minoritas sebagai berikut: Albania, Montenegro, Ceko, Italia, Hungaria, Makedonia, Jerman, Polandia, Romani, Rumania, Rysin, Slovakia, Slovenia, Turki, Ukraina, dan Israel. Minoritas Jerman di Bosnia dan Herzegovina kebanyakan adalah sisa-sisa Donauschwaben (Danube Swabians), yang menetap di daerah itu setelah monarki Habsburg mengklaim Balkan dari Kekaisaran Ottoman. Karena pengusiran dan asimilasi paksa setelah Perang Dunia II, jumlah etnis Jerman di Bosnia dan Herzegovina berkurang drastis. Sejarah Sejarah awal Bosnia dan Herzegovina merupakan sebuah wilayah perbatasan antara Kebudayaan Barat, dan Timur. Pada Abad Pertengahan, wilayah tersebut menjadi ajang pertikaian, dan perebutan pengaruh antara Romawi Barat yang Katolik dan Romawi Timur yang Ortodoks. Di tengah-tengah pergulatan tersebut, ikut pula sebuah kelompok bid'ah Kristen yang disebut Bogomil. Sekte ini terutama beranggotakan masyarakat kelas atas Bosnia. Kekuatan ketiga yang berpengaruh dalam sejarah negeri itu muncul pada akhir abad ke-13, ketika wilayah tersebut ditaklukkan oleh Turki Usmani yang beragama Islam. Pengikut Bogomil berbondong-bondong pindah ke agama Islam sehingga agama tersebut lenyap. Perpindahan agama tersebut kebanyakan terjadi persamaan derajat yang ditawarkan oleh Islam. Jika mereka masuk Islam maka mereka akan mendapatkan kedudukan yang sama tingginya dengan orang Islam lainnya, akan tetapi bila mereka tetap pada agama agama leluhurnya maka mereka akan berstatus sebagai orang -orang yang kalah dalam peperangan tunduk dalam aturan Islam. Hal itu bukan omong kosong belaka. Dalam perkembangannya, kaum Muslim Bosnia mendapatkan status sama dengan orang Turki asli. Mereka menjadi tangan kanan orang Turki untuk memerintah penduduk Bosnia yang tetap memeluk agama leluhurnya. Masuknya pemikiran nasionalisme membawa perubahan besar, dan tajam di Bosnia. Apabila sebelumnya secara umum penduduk wilayah itu disebut orang Bosnia, dan hanya dibedakan menurut agamanya, kini mereka mengidentifikasikan diri dengan tetangganya. Orang Bosnia yang menganut Kristen Ortodoks mengidentifikasikan dirinya sebagai orang Serbia sementara penganut Katolik menjadi orang Kroasia. Ketika Turki melemah, negara-negara jajahannya di Balkan memerdekakan diri. Salah satu di antaranya adalah Serbia. Negara yang baru merdeka ini berusaha menggabungkan Bosnia namun ambisinya digagalkan oleh Kekaisaran Austria-Hongaria, yang mencaplok wilayah tersebut pada tahun 1908. Hal tersebut kemudian mendorong kaum nasionalis Serbia membunuh putera mahkota kekaisaran tersebut di Sarajevo pada tahun 1914, yang kemudian menyebabkan pecahnya Perang Dunia I. Setelah PD I usai, Bosnia dan Herzegovina, bersama-sama dengan Kroasia, Slovenia, dan Vojvodina, diserahkan oleh Austria kepada Kerajaan Serbia-Montenegro. Dari penggabungan ini muncullah Kerajaan Yugoslavia (Slavia Selatan). Akan tetapi perpecahan segera melanda negeri itu akibat pertentangan dua etnis utamanya. Orang Serbia berusaha membangun negara kesatuan sementara orang Kroasia menginginkan federasi yang longgar. Kaum Muslim Bosnia terjebak dalam pertikaian tersebut karena kedua pihak memperebutkan wilayah tersebut. Beberapa kaum Muslim mendukung klaim Serbia, dan menyebut dirinya sebagai Muslim Serbia. Namun lebih banyak lagi yang pro -Kroasia, dan menyebut dirinya sebagai orang Muslim Kroasia. Pertentangan tersebut kemudian meledak menjadi kekerasan setelah Jerman Nazi menguasai Yugoslavia tahun 1941. Negeri yang terkoyak Setelah menaklukkan Yugoslavia, Hitler menggabungkan bekas provinsi Kroasia, Bosnia dan Herzegovina ke dalam negara boneka yang disebut sebagai Negara Kroasia Merdeka (lebih dikenal dengan inisial Kroasianya, NDH). Negara tersebut dipimpin oleh Ante Pavelic, pemimpin organisasi nasionalis ekstrem Kroasia, Ustasa (pemberontak). Rezim NDH ini berusaha membersihkan wilayahnya dari orang Serbia, Yahudi, dan Gipsi. Oleh karena besarnya jumlah penduduk Serbia di NDH, kaum Ustasa bersekutu dengan kaum Muslim guna mengimbanginya. Banyak orang Muslim yang bergabung dengan rezim tersebut, di mana bahkan wakil presiden, dan menlu NDH adalah tokoh-tokoh Muslim. Kaum Muslim juga bergabung dengan Jerman dalam memerangi gerilyawan, baik Chetnik maupun Partisan. Dua divisi SS (Schutzstaffel, pengawal elit Hitler yang ditakuti) dibentuk dari kalangan kaum Muslim Bosnia, yaitu Divisi 'Handzar' dan 'Kama'. Banyak orang Serbia yang selamat bergabung dengan gerilyawan Chetnik yang pro-raja, dan kemudian melancarkan pembantaian balasan terhadap orang Kroasia, dan Muslim. Konflik etnis berdarah ini memberikan keuntungan bagi kelompok Partisan pimpinan Tito. Oleh karena berhaluan komunis yang tidak membeda-bedakan latar belakang etnis, dan agama, kelompok ini menarik pendukung dari berbagai latar belakang yang tidak menyukai pertumpahan darah di antara sesama warga Yugoslavia. Dengan demikian, kaum Partisan berhasil merebut kekuasaan di seluruh Yugoslavia setelah usainya perang. Zaman Tito Setelah meraih kekuasaan atas Yugoslavia, Josip Broz Tito berusaha membangun kembali persaudaran negeri itu di bawah bendera komunisme. Dalam upayanya untuk mengatasi perselisihan antar kelompok etnis, dan agama, dia membentuk negeri itu menurut sistem federal yang ditarik berdasarkan etnisitas. Bosnia, yang karena memiliki penduduk yang plural, merupakan ujian berat bagi Tito. Orang Serbia menuntut penggabungan wilayah tersebut karena penduduk Serbia yang hampir mencapai setengah dari total penduduk di sana pada masa itu. Akan tetapi Tito menolaknya. Dia tidak ingin membuat Serbia menjadi kuat seperti sebelumnya. Oleh karena itu, dia memutuskan untuk memecah belah orang Serbia. Wilayah Serbia diperkecil dengan membentuk dua republik federal (yaitu Montenegro, dan Makedonia) serta dua provinsi otonom (Vojvodina dan Kosovo). Tito, sebagai seorang Kroasia-Bosnia, memutuskan bahwa wilayah Bosnia dan Herzegovina harus menjadi sebuah republik federal. Dengan demikian, orang Serbia dapat diimbangi oleh gabungan Muslim-Kroasia di wilayah tersebut. Dalam menghadapi ketidakpuasan atas keputusan tersebut, rezim Tito memakai tangan besi untuk menghadapinya. Cara tersebut memang efektif tetapi hanya untuk sementara waktu. Ketika Tito meninggal, pertikaian antar etnik, dan agama kembali meletus di Yugoslavia, yang kemudian meruntuhkan negara tersebut. Kemerdekaan Bosnia dan Herzegovina Yugoslavia terpecah-belah pada tahun 1991 setelah runtuhnya rezim-rezim Komunis di Eropa Timur. Mengikuti contoh Kroasia, dan Slovenia, pada bulan Maret 1992 Bosnia dan Herzegovina menyatakan kemerdekaannya melalui referendum yang diikuti oleh masyarakat Muslim, dan Kroasia Bosnia. Hal tersebut ditentang oleh penduduk Serbia yang ingin menguasai seluruh wilayah eks-Yugoslavia. Di bawah pimpinan Radovan Karadzic, orang Serbia Bosnia memproklamasikan Republik Srpska. Dengan bantuan pasukan federal pimpinan Jenderal Ratko Mladic, orang Serbia Bosnia berhasil menguasai 70 persen wilayah negeri itu. Dalam konflik ini, etnis Serbia yang mayoritas berusaha melenyapkan etnis Muslim, dan Kroasia. Terjadilah pembantaian terbesar dalam sejarah yang jumlah korbannya hanya kalah oleh Perang Dunia. Pembunuhan, penyiksaan, dan pemerkosaan olah Kaum Serbia kemudian menyebabkan pemimpin-pemimpin Serbia ditetapkan sebagai penjahat perang oleh PBB. Dalam perkembangan terakhirpun mereka menyatakan tidak puas karena tidak berhasil membersihkan etnik Muslim-Bosnia. Akhirnya, setelah perang berdarah yang berlarut-larut, perdamaian di antara ketiga kelompok tersebut berhasil dipaksakan oleh NATO. Sesuai dengan Kesepakatan Dayton tahun 1995, keutuhan wilayah Bosnia dan Herzegovina ditegakkan namun negara tersebut dibagi dalam dua bagian: 51% wilayah gabungan Muslim-Kroasia (Federasi Bosnia dan Herzegovina) dan 49% Serbia (Republik Srpska). Kini negeri tersebut mulai menghirup perdamaian, dan ketiga belah pihak berusaha membangun saling percaya. Akan tetapi memang perlu waktu lama untuk menghapuskan permusuhan berabad-abad itu. Salah satu hal yang diusahakan untuk membangun saling percaya tersebut adalah mengadili para penjahat perang. Mantan Presiden Republik Srpska Radovan Karadžić berhasil ditangkap pada 21 Juli 2008, sementara mantan Panglima Tentara Federal Jenderal Ratko Mladic tertangkap pada bulan Mei 2011[3], dan sedang menjalani proses pengadilan di Mahkamah Internasional. Galeri Počitelj - Kota lama Sarajevo - Baščaršija Neum - Pesisir pantai Sebuah jembatan di Višegrad juga dikenal sebagai "jembatan di atas drina" (sekitar 1890) Masjid "Gradska Džamija" di Bosanska Dubica Perpustakaan Negeri di Sarajevo Air terjun di Jajce Lihat pula Yugoslavia Daftar negara-negara di dunia Referensi Ronald H. Bailey, Partisans and Guerillas. Time Life: 1978 Noel Malcolm, Bosnia: A Short History. New York University Press: 1996 Robert Lee Wolff, The Balkans in Our Time. Norton: 1978. Pranala luar Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Referensi
https://id.wikipedia.org/wiki/Bosnia%20dan%20Herzegovina
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 417, 737, 888, 1513, 1618, 1936, 2075, 2126, 2271, 2538, 2959, 3148, 3435, 3618, 3915, 3989, 4093, 4293, 4511, 4575, 4616, 4709, 4817, 4894, 5001, 5388, 5545, 5784, 6316, 6654, 6956, 7522, 7664, 7754, 7892, 8062, 8596, 9427, 10619, 10724, 10811, 10934, 11030, 11141, 11621, 11884, 12077, 12329, 12421, 12662, 12877, 12984, 13196, 13379, 13759, 13978, 14170, 14348, 14661, 15225, 15663, 16165, 16256, 16417, 16662, 16887, 17639, 18007, 18566, 18697, 18905, 19119, 19322, 19570, 19669, 20095, 20454, 21031, 21638, 22062, 22217, 22391, 22590, 22877, 23307, 23657, 23855, 24318, 24787, 25160, 25500, 25887, 26207, 26444, 26492, 26612, 26692, 26786, 26934, 27278, 27562, 27894, 28314, 28391, 28654, 28917, 29475, 29701, 29914, 30059, 30400, 30554, 30696, 31040, 31172, 31218, 31279, 31339, 31783, 32071, 32572, 32647, 32922, 33105, 33189, 33320, 33434, 33528, 33660, 34003, 34185, 34473, 34807, 35017, 35122, 35491, 35621, 35687, 35884, 36137, 36216 ], "plaintext_end_byte": [ 392, 736, 881, 1512, 1617, 1901, 2057, 2125, 2252, 2489, 2908, 3126, 3409, 3617, 3897, 3970, 4075, 4255, 4481, 4574, 4615, 4708, 4784, 4893, 5000, 5387, 5543, 5783, 6315, 6653, 6955, 7521, 7625, 7753, 7891, 8061, 8594, 9426, 10600, 10723, 10810, 10933, 11029, 11140, 11620, 11883, 12047, 12328, 12420, 12661, 12876, 12982, 13195, 13378, 13758, 13911, 14169, 14347, 14660, 15224, 15662, 16137, 16254, 16416, 16661, 16851, 17638, 17961, 18565, 18696, 18904, 19110, 19321, 19569, 19668, 20094, 20453, 21030, 21637, 22061, 22216, 22390, 22589, 22876, 23300, 23656, 23854, 24317, 24786, 25159, 25499, 25886, 26191, 26427, 26491, 26576, 26691, 26764, 26915, 27260, 27555, 27893, 28313, 28382, 28646, 28904, 29461, 29678, 29895, 30049, 30321, 30512, 30666, 30997, 31171, 31217, 31278, 31338, 31782, 32070, 32571, 32630, 32905, 33081, 33172, 33263, 33410, 33510, 33644, 33970, 34184, 34472, 34748, 35016, 35102, 35451, 35597, 35686, 35864, 36096, 36199, 36260 ] }
Je,kampuni ya Microsoft ilianza lini?
Tarakilishi
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Tarakilishi au Kompyuta ni mashine au chombo cha kielektroniki chenye uwezo wa kupokea na kukusanya taarifa (data), na halafu kuzishughulikia kulingana na kanuni za programu ya kompyuta inayopewa. Inafuata hatua za mantiki katika kazi hii. Hapo hutoa matokeo ya kazi hiyo na namna ilivyoendeshwa, pamoja na kutoa matokeo ya kitu kilichofanyika, yaani kinachoonekana (Information) kwa haraka. Sifa za kompyuta Wepesi Kompyuta inafanya kazi kwa wepesi wa hali ya juu kiasi kwamba unaweza kutafuta kitu kwa muda wa sekunde chache tu, kitu ambacho kama utakitafuta kupitia chombo kingine unaweza kuchukua wakati mrefu mpaka kukipata, na pengine usikipate, kwa mfano unaweza kufanya hesabu ngumu kwa muda mchache kuliko kutumia akili yako. Pia unaweza kutafuta somo lolote kupitia intaneti kwa kutumia muda mfupi kulipata somo hilo kuliko ungetumia marejeo ya vitabu vya kuchapishwa. Ubora Kompyuta inafanya kazi kwa ubora zaidi bila kuonyesha udhaifu na makosa ya aina yoyote, na kama itabainika ya kwamba kuna makosa yametendeka kwenye kazi yako, kompyuta kabla ya kuendelea kufanya kazi inakuonyesha kwamba upo katika makosa na kukutaka mara moja kurekebisha makosa hayo kwa kukuletea tangazo lenye sehemu kadhaa za kuchagua, ama kuendelea na kazi yako kama ilivyo au kuifanyia marekebisho. Kwa mfano unapotaka kufuta kitu kutoka kwenye kompyuta, kompyuta kabla ya kutekeleza amri hiyo inakuletea tangazo na kukuuliza ya kwamba, ni kweli una uhakika wa kutaka kufuta kitu hicho au umefanya hivyo bila kukusudia? Pia kompyuta imekuandalia kila kitu unachotaka kukifanya ndani yake, kutegemea na malengo yako mwenyewe. Pia kompyuta inazingatiwa ni mwalimu au muelekezaji, kwani inakuelekeza jinsi gani unaweza kufanya kazi yako kwa ukamilifu. Pia ndani ya kompyuta kuna kitu kinachoitwa kisaidizi (help) ambacho kinatumika kwa ajili ya kufanya utafiti wa kitu fulani ili kufahamu matumizi na njia zake. Uwezo mkubwa wa kuhifadhi taarifa Miongoni mwa mambo muhimu ndani ya kompyuta ni kupatikana sehemu kubwa ya kuhifadhia taarifa kwa amani na bila kuzipotea. Kazi za kompyuta Kazi za msingi zinazofanyika ndani ya kompyuta ni: Kazi za uingizaji (Input). Kazi za uendeshaji au ufanyishaji (Processing). Kazi za utoaji (Output). Kazi za uhifadhi (Storage) Kuhifadhi taarifa Kama ilivyotanguliwa kusemwa hapo awali, kuwa kompyuta ni moja ya vyombo vyenye uwezo mkubwa wa kuhifadhi vitu, na mpaka hivi sasa kuna vifaa ambavyo vinauwezo wa kuifadhi taafira kwa mfano wa vifaa ivo ni diski mweko. Kuonyesha matokeo ya vitu (Data na Information) Kutokana na maendeleo, elimu ya teknolojia imeweza kurahisisha kazi nyingi ambazo tulikuwa tunazifanya kupitia vyombo mbalimbali. Kila chombo kilikuwa na kazi yake maalumu, tofauti na kompyuta ambapo mtu anaweza kuanzisha au kutengeneza kitu na wakati huohuo anaweza kukionyesha kwa kutumia kompyuta yenyewe, yaani kuonyesha ufanisi na sura nzuri ya kitu kilichofanyika. Tofauti kati ya data na habari (information) Data Ni ibara ya taarifa au maelezo, na inaweza kuonekana kwa sura ya maandishi, michoro, picha, namba, alama, nembo, sauti au lugha ya maandishi, au sauti pamoja na picha. Habari (Information) Ni kazi inayotokana na taarifa au maelezo (Data) baada ya kwisha kupangiliwa na kufanyiwa kazi hadi kutoa matokeo kamili ya kazi hiyo, pamoja na kuleta kitu chenye kufahamika na chenye faida. Ni kazi iliyokwisha kutengenezwa hadi ikawa katika hali ya kueleweka. Historia ya Tarakilishi Historia ya tarakilishi inasimulia hatua za maendeleo ya tarakilishi (kompyuta) toka aina ya kizamani hadi aina ya kisasa zaidi. Hatua hizo zinachukuliwa kama vizazi vya Tarakilishi. Kimsingi tarakilishi ni kifaa chochote kinachomsaidia binadamu kufanya hesabu. Zipo tarakilishi za aina mbili: za kianalojia (za umakanika) na za kidijiti (za elektroniki). Za kwanza hazitumii umeme, na ndizo ambazo zilianza kabla ya tarakilishi za kidijiti (zinazotumia umeme). Aina za kompyuta Kuna aina kuu tatu za kompyuta, nazo ni kama ifuatavyo: Kompyuta Dijitali Ni kompyuta zinazotumika kwa ajili ya kufanyia hesabu pamoja na kazi za kutumia akili. Kompyuta Analogu Ni kompyuta zinazotumika kwa ajili ya kupokea taarifa (Data) kama zile za kusomea hali ya hewa, kupimia mishipa ya damu na kupimia kiwango cha chumvi kwenye maji. Kompyuta Mahuluti (Hybrid Computers) Kompyuta hizi zinafanana na zile zilizotangulia kutajwa hapo mwanzo, nazo zinatumika kwa ajili ya kutafutia taarifa (Data) kutoka kwa binadamu moja kwa moja na kupitia mandishi na vipimo. Aina za Tarakilishi dijitali Tarakilishi inaweza kuainishwa kulingana na madaraja yafuatayo: Ukubwa wa umbo Dhumuni, na Utendaji kazi Kwa kutumia msingi wa ukubwa wa umbo, tarakilishi zinaweza kuwekwa katika makundi yafuatayo: Tarakilishikuu Tarakilishi Kiunzikuu Tarakilishi Dogo, na Tarakilishi Mikro Tarakilishikuu (Super Computer) Tarakilishi hii inashughulikia kiwango kikubwa kabisa cha hesabu za sayansi. Inahifadhiwa katika chumba chenye mfumo poza maalum ambao unaunganisha uyoyozwaji hewa na kimiminiko poza. Tarakilishikuu za miaka ya 1970 zilitumia prosesa (chakataji) chache. Katika miaka ya 1990, zikatokea mashine zitumiazo maelfu ya prosesa. Hadi mwishoni mwa karne ya 20 Tarakilishikuu zitumiazo makumi elfu ya prosesa zikawa ni kawaida. Tarakilishi za karne ya 21 zinaweza kutumia prosesa zaidi ya 100,000 (baadhi zikitumia vizio vyenye kuonesha kwa picha) zikiunganishwa na miungo kasi. Hadi Juni 2013, Tarakilishikuu iitwayo Tianhe-2 ya Uchina, ndiyo yenye kasi kubwa zaidi duniani kwa 33.86 petaFLOPS (FLoating Point Operations Per Second). Tarakilishikuu iitwayo Blue Gene/P iliyopo Maabara ya Kitaifa ya Argone inaendesha zaidi ya prosesa 250,000, ikitumia uyoyozwaji hewa wa kawaida wa kituo cha data, ina makundi 72 ya makabati yanayounganishwa na mtandao nuru wa kasi kubwa. Mifumo ya Tarakilishi zitumiazo jumla kubwa ya prosesa kwa kawaida zinatumia moja ya njia mbili: Njia mojawapo (kwa mfano, kwenye ukokotozi msambao) idadi kubwa ya Tarakilishi peke (kwa mfano, Tarakilishi mpakato [laptop]) zinasambazwa kwenye mtandao (kwa mfano, intaneti) na kutenga kiasi au muda wote kutatua tatizo fulani kwa pamoja; kila Tarakilishi inapokea na kukamilisha kazi nyingi ndogo ndogo, na kutoa ripoti ya matokeo kwa Tarakilishikuu ambayo inaunganisha matokeo ya kazi kutoka Tarakilishi zote kuwa utatuzi wa jumla. Katika njia nyingine, idadi kubwa ya prosesa zilizoteuliwa zinawekwa kwa ujirani mkubwa kabisa (kwa mfano, kwenye Konga tarakilishi); hii inaokoa muda mwingi kuhamisha data kuzunguka pande zote na inafanya urahisi kwa prosesa kufanya kazi pamoja (kuliko katika kazi zilizotenganishwa), kwa mfano katika usanifumuundo Wavu na Hayipakyubu. Matumizi ya prosesa zenye-kokwa-nyingi ikiunganishwa na uwekaji-chini-ya-makao-makuu ni mwelekeo unaoibuka; mtu anaweza kufikiria hiki kitu kama konga dogo (prosesa zenye-kokwa-nyingi katika smatifoni, tableti, tarakilishi mpakato na kadhalika) ambalo kwa pamoja linategemea na kuchangia kwenye kundi. Tarakilishikuu inachukua nafasi muhimu katika sayansi ya mkokotoo, na zinatumika kwa mapana kwenye kazi makini za mkokotoo katika nyanja mbalimbali, ikiwa ni pamoja na makanika ya kwanta, utabiri wa hali ya hewa, tafiti za tabia nchi, chunguzi za mafuta na gesi, fanyizo za molekuli (ukokotozi wa maumbile na tabia za michanganyiko ya kemikali, makromolekuli za biolojia, polima, na fuwele), na uigaji wa Asili (kama vile uigaji wa nyakati za mwanzo za ulimwengu, erodainamiki za ndege na vyombo vya anga, ulipuaji wa silaha za nyuklia, na mchanganyiko wa nyuklia). Pote pote katika historia ya Tarakilishikuu, zimekuwa muhimu katika nyanja ya kukabili Elimu ya mficho. Kipimo cha utendaji wa Tarakilishikuu Kwa ujumla Tarakilishikuu imelenga katika upeo wa ukokotozi uwezo kuliko ukokotozi ujazo. Ukokotozi uwezo hasa unafikiriwa kwamba ni kutumia uwezo wa mwisho wa ukokotozi kutatua tatizo moja kubwa katika kiwango kifupi cha muda. Mara nyingi mfumo uwezo unaweza kutatua tatizo lenye ukubwa au ugumu ambao hakuna Tarakilishi nyingine inayoweza. Kwa mfano, matumizi magumu sana ya uigaji hali ya hewa. Kwa kupingana na hili, ukokotozi ujazo moja kwa moja unafikirika kutumia nguvu ya Tarakilishi yenye athari madhubuti za gharama kwa ajili ya kutatua kiwango kidogo cha matatizo makubwa au kiwango kikubwa cha matatizo madogomadogo. Kwa mfano, maombi ya watumiaji wengi kwenye databezi au nywila. Miundo ya mashine zitumikazo kusaidia watumiaji wengi kama utaratibu wa kazi za kila siku zinaweza kuwa na ukubwa mwingi lakini hazifikiriwi moja kwa moja kama Tarakilishikuu, ikichukuliwa kwamba hazitatui tatizo moja kubwa na gumu sana. Kwa ujumla, kasi za Tarakilishikuu zinapimwa na kuwekwa alama teule kwa FLOPS (Floating Point Operations Per Second), na si kwa mbadala wa MIPS; ni kwamba, hii ni “Instructions per second” kama inavyohusika na Tarakilishi za madhumuni-ya-jumla. Vipimo hivi kwa kawaida vinatumika kwa pamoja na viambishi awali vya SI kama vile Tera-, ikiunganishwa katika kifupisho “TFLOPS” (1012 FLOPS, inatamkwa teraflops), au peta-, ikiunganishwa kwenye kifupisho “PFLOPS” (1015 FLOPS, inatamkwa petaflops). Kwa “Kipimopeta” Tarakilishikuu zinaweza kuchakata kwadrilioni moja (milioni kwa kipawa cha nne (Uingereza) au milioni kwa kipawa cha tano (Marekani)) (1015) (1000 trilioni) FLOPS. “Kipimoexa” ni kuwa ukokotozi tendaji upo kwenye nafasi ya exaflops. Exaflop ni kwintilioni moja (1018) FLOPS (teraflops milioni moja). Si namba moja inayoweza kutoa picha ya utendaji mzima wa mifumo ya Tarakilishi, hata hivyo lengo la alama teule ya Linpark ni kukadiria ni kwa kasi ipi Tarakilishi inaweza kutatua matatizo ya namba na hii inatumika kwa mapana zaidi katika tasinia. Vipimo vya FLOPS ni eidha vimedondolewa kulingana na nadharia ya utendaji wa kiwango mbadiliko cha prosesa (kizalishwacho kutoka ainisho la mtengenezaji wa prosesa na kuonyeshwa kama “Rpeak” katika orodha ya TOP500) ambacho kiujumla hakipatikani wakati wa kufanya kazi halisi, au uelewa patikanifu, uzalishwao kutokana na alama teule za LINPARK na kuonyeshwa kama “Rmax” katika orodha ya TOP500. Alama teule za LINPARK hasa hasa zinatekeleza changanuzi za LU ya solo kubwa. Utendaji wa LINPARK unatoa ishara kiasi ya utendaji kwa baadhi ya matatizo ya dunia halisi, lakini si lazima ifananie na masharti ya utendaji kazi ya Tarakilishikuu nyingi nyinginezo, ambapo kwa mfano zinaweza kuhitaji zaidi kiwango kikubwa cha uwezo wa vizio vya kutunzia kumbukumbu, au zinaweza kuhitaji utendaji bora wa ukokotozi wa namba kamili, au zinaweza kutaka utendaji wa juu wa mifumo ya I/O ili kupata viwango vya juu vya utendaji. Orodha ya TOP500 Tangu mwaka 1993, Tarakilishikuu zenye kasi kubwa zimekuwa zikiwekewa safu katika orodha iitwayo TOP500. Orodha hii inaonyesha Tarakilishikuu yenye kasi iliyopo katika muda wowote unaotakiwa. Orodha ya TOP500 inaonyesha Tarakilishikuu yenye kasi iliyopo ni ile ambayo nchi nyingi duniani kote zinashiriki kuitumia. Mradi wa TOP500 unaweka safu na maelezo ya mifumo ya Tarakilishi 500 zenye nguvu zaidi duniani. Mradi ulianzishwa mwaka 1993 na unachapisha orodha iliyokuwa ya kisasa ya Tarakilishikuu mara mbili kwa mwaka. Orodha ya kwanza ya kisasa mara zote inatukia na Mkutano wa Kimataifa wa Ukokotozimkuu mwezi Juni. Na ya pili huwakilishwa mwezi Novemba katika Mkutano wa Ukokotozimkuu wa ACM/IEEE. Mradi huu umelenga kutoa msingi wa kutumainiwa wa ufuatiliaji na ugunduaji mielekeo ya ukokotozi wa kasi ya juu na kuweka safu katika misingi ya HPL. Ni utekelezaji unaowezekanika wa utendaji wa hali ya juu wa alama teule ya LINPARK ulioandikwa kwenye fortran ya Tarakilishi za distributed-memory. Orodha ya TOP500 inakusanywa na Jack Dongara wa Chuo kikuu cha Tennessee, knoxville, Erich Strohmaier na Horst Simon wa Maabara ya Kitaifa ya NERSC/Lawrence Berkeley (na, kutoka 1993 mpaka kifo chake mwaka 2014, Hans Meuer wa Chuo kikuu cha Mannheim, Ujerumani.) Ifuatayo ni orodha ya hivi karibuni ya Tarakilishi ambayo inapatikana juu kabisa ya orodha ya TOP500, na “kasi ya juu” inapatikana kama makadirio ya “Rmax” Historia ya Tarakilishikuu Historia ya ukokotozi mkubwa sana inarudi nyuma hadi miaka ya 1960 wakati mfululizo wa tarakilishi katika Control Data Corporation (CDC) ulibuniwa na Seymour Cray kutumia ubunifu vumbuzi na usambamba ili kufanikisha kufikia kilele cha ukokotoaji bora. Tarakilishi CDC6600 iliyoachiwa mwaka 1964 inafikirika kuwa ndiyo Tarakilishikuu ya kwanza. Cray alihama CDC mwaka 1972 na kwenda kuunda kampuni yake. Miaka minne baadaye, aliwasilisha tarakilishi iitwayo Cray-1 iliyokuwa na kasi ya 80MHz mwaka 1976, ikawa moja ya tarakilishikuu yenye mafanikio sana katika historia ya tarakilishi. Tarakilishi Cray-2 iliachiwa mwaka 1985 ambayo ilikua ni tarakilishi ya prosesa 8 yenye kutumia kimiminiko poza na mfumo poza wa maji yanayosukumwa kwa nguvu ya shinikizo kupoza vihunzi huru vyake wakati ikitumika. Cray-2 ilifanya kazi kwa kasi ya 1.9gigaflops ikawa Tarakilishi yenye kasi kubwa duniani hadi mwaka 1990. Wakati tarakilishikuu za miaka ya 1980 zikitumia prosesa chache tu, miaka ya 1990, mashine zilizotumia maelfu ya prosesa zikaanza kuonekana kote Marekani na Japani, na kuweka rekodi mpya za utendaji wa mkokotoo. Tarakilishikuu iitwayo Numerical Wind Tunnel kutoka kampuni ya Fujitsu ilitumia prosesa za Vekta 166 na kujiweka nafasi ya juu mwaka 1994 kwa kasi ya juu ya 1.7gigaflops kwa prosesa. Intel Paragon inawezekana ilikuwa na prosesa za Intel i860 kuanzia 1000 hadi 4000 katika umbo mbalimbali, na kutambulika kuwa ndiyo na kasi zaidi duniani mwaka 1993. Paragon ilikuwa ni mashine ya MIMD ambayo inaunganisha prosesa kupitia wavu wa vimbe mbili wenye kasi kubwa, ulioruhusu kazi zifanyike katika chomozo tofauti, kwa kuwasiliana kupitia Kipengee cha Upitishaji Jumbe. SR2201 ilipata utendaji wa juu wa 600 megaflops mwaka 1996 kwa kutumia prosesa 2048 zilizounganishwa kupitia mtandao wa mwamba wa vimbe tatu wenye kasi. Matumizi ya nishati na mbinu za kudhibiti joto kwa Tarakilishikuu Tarakilishikuu hasa inatumia kiwango kikubwa cha nguvu ya umeme, na takribani kiwango chote hiki kinageuzwa kuwa joto, inahitaji upoozaji. Kwa mfano Tianhe-1A inatumia megawati 4.04 za umeme. Gharama za kuwasha na kupoza mashine zinaweza kuwa kubwa, kwa mfano megawati 4, katika bei ya dola 0.10 kwa kilowati, ni jumla ya dola 400 kwa saa au dola milioni 3.5 kwa mwaka. Mbinu za udhibiti joto ni suala kubwa kwenye vifaa vya elektroniki vyenye sehemu nyingi, na linaathiri mifumo ya tarakilishi yenye nguvu sana kwa namna tofautitofauti. Nguvu ya Mpango wa Joto na Mtapanyo wa Nguvu ya CPU vilitoa kwa ukokotozi-mkubwasana kuzipita zile mbinu za kizamani za upoozeshaji tarakilishi. Uwekaji wa maelfu ya prosesa pamoja bila kuzuilika unazalisha kiwango kikubwa cha msongamano wa joto ambao unatakiwa ushughulikiwe. Cray-2 ilipoozwa kwa kimiminiko poza na mfumo poza wa maji yanayosukumwa kwa nguvu ya shinikizo kupoza vihunzi huru vyake wakati ikitumika. Hata hivyo njia hii ya upoozeshaji kwa kutumia kimiminiko haikua sahihi kiutendaji kwa mifumo ya kabati-nyingi zitumiazo prosesa zisizo-kwenye-rafu, na katika System X, mfumo maalum wa upoozeshaji unaohusisha uyoyozwaji hewa na kimiminiko poza ulianzishwa kwa mwungano na kampuni ya Liebert. Katika mfumo wa Blue Gene, IBM kwa makusudi kabisa walitumia prosesa za nguvu ya chini ili kushughulikia msongamano wa joto. Kwa upande mwingine, Power775 kutoka IBM, iliyoachiwa mwaka 2011, ina elementi zilizowekwa karibu sana ambazo zinahitaji upoozeshaji wa kutumia maji. Mfumo wa Aquasar kutoka IBM kwa upande mwingine unatumia upoozeshaji wa kutumia maji moto ili kufanikisha ufanisi wa nishati. Maji yanatumiwa pia kupasha majengo. Ufanisi wa nishati wa mifumo ya tarakilishi kwa jumla unapimwa kimbadala na “FLOPS kugawanya kwa wati”. Mwaka 2008, Roadrunner kutoka IBM ilifanya kazi kwa 376 MFLOPS/wati. Mwezi Novemba mwaka 2010, Blue Gene/Q ilifikia 1684 MFLOPS/wati. Mwezi Juni wa 2011, sehemu 2 za juu kwenye orodha ya Green500 zilishikwa na mashine za Blue Gene, za New York (kila moja ikifikia 2097 MFLOPS/wati), ambapo konga DEGIMA ya Nagasaki ikichukua nafasi ya tatu ikiwa na 1375 MFLOPS/wati. Matumizi ya tarakilishikuu Hatua za matumizi ya tarakilishikuu zinaweza kuwekwa kwa kifupi katika jedwali lifuatalo: Tarakilishi Blue Gene/P ya IBM imekua ikitumika kuigiza seli neva bandia katika ulinganifu wa makadirio ya asilimia moja ya tabaka la nje ya ubongo wa binadamu. Utabiri wa hali ya hewa wa kisasa pia unategemea tarakilishikuu. Idara ya Taifa ya Usimamiaji masuala ya Bahari na Hewa inatumia tarakilishikuu kuchakacha mamia ya mamilioni ya chunguzi kusaidia kufanya tabiri za hali ya hewa ziwe sahihi zaidi. Mwaka 2011, changamoto na magumu katika kusukuma mgubiko wa matumizi ya tarakilishikuu viliwekewa msisitizo na kampuni ya IBM kutelekeza mradi wake wa tarakilishi Blue Waters ya kipimopeta. Tafiti na mwelekeo wa kimaendeleo Kulingana na kasi ya sasa ya maendeleo, wataalamu wa tasnia wanakadiria kwamba kufikia mwaka 2018 tarakilishikuu zitafikia exaflops 1 (1021) (FLOPS kwintilioni moja). Wachina wameanza mipango wawe na tarakilishikuu ya exaflop 1 inayofanya kazi kufikia mwaka 2018 kwa kutumia usanifumuundo wa prosesa yenye kokwa nyingi za Intel MIC, ambayo ni itikio la kampuni ya Intel kwa mifumo ya GPU, SGI wamepanga kupata ongezeko la mara 500 katika utendaji kufikia 2018, ili waweze kupata exaflop moja. Sampuli za visilikoni vya MIC vyenye kokwa 32 ambavyo vinaunganisha vizio vya mchakato vekta na CPU ya kawaida zimekuwa zikipatikana. Serikali ya India pia imeanzisha lengo kwa tarakilishikuu kuwa na mfiko wa exaflop, ambalo wanatarajia kulifikia mwaka 2017. Erik P. Benedictis wa maabara za taifa za Sandia ametoa nadharia kwamba tarakilishi ya zettaflop (1021) (FLOPS sextilioni moja) inahitajika ili kufanikisha ufanyizaji hali ya hewa kamili, ambayo inaweza kujumuisha mzunguko wa muda wa wiki mbili kiusahihi. Mifumo kama hii pengine inaweza kutengenezwa kwenye miaka ya 2030. Tarakilishi kiunzikuu (Mainframe Computers) --Sehemu hii inaweza kuwa na maelezo ya kiufundi zaidi na maneno mengine kukosa tafsiri ya Kiswahili kwa wasomaji wengi kuelewa. Tafadhali saidia kuboresha sehemu hii iweze kueleweka zaidi kwa wasomaji wa kawaida kwa kutoa tafsiri ya maneno yaliyotumika humu, au kutoa maelezo mepesi bila kuondoa maana halisi.-- Tarakilishi kiunzikuu ni tarakilishi ambazo kimsingi zinatumiwa na kampuni na mashirika ya serikali kwa matumizi makinifu, kuchakata data nyingi kama vile sensa, takwimu za viwanda na biashara, upangaji rasilimali za kazi, na uchakatuaji amali. Mtajo huu kwa asili unanena kuhusu makabati makubwa yanayotunza Bongo kuu na Kizio kikuu cha kumbukumbu kwa tarakilishi za awali. Baadaye, msemo huu ukatumika kubainisha mitambo yenye nguvu ya kibiashara dhidi ya ile yenye nguvu ndogo. Miundo mikubwa ya nyingi ya Mifumo ya Tarakilishi ilianzishwa miaka ya 1960, lakini ikaendelea kukua. Tarakilishi kiunzikuu pia inajulikana kama “Chuma Kubwa (Big Iron)” ni ndogo na haina nguvu sana kama Tarakilishikuu katika uwezo wa ukokotoaji. Inahusika na utunzaji wa faili na kumbukumbu kubwa sana. Maelezo Miundo ya tarakilishi kiunzikuu ya kisasa kwa jumla inatafsiriwa kwa kasi ya mkokotoo kazi-moja (hasa inatafsiriwa kama kiasi cha MIPS au FLOPS katika suala la hesabu za kiwango mbadiliko), na zaidi kwa Uhandisi wa ndani wa ziada na matokeo makubwa ya ulinzi na kutegemeka. Upatanifu hasahasa ulio nyuma kimaendeleo na programu za zamani. Vima vya matumizi ya juu ya mikokotoo na vifaa vya tarakilishi kuhimili idadi kubwa ya kazi katika muda fulani. Uthabiti wao na kutegemeka vinawezesha hii mitambo kufanya kazi bila kukatizwa kwa vipindi virefu. Uboreshaji wa programu kawaida unahitaji utengenezaji wa mfumo endeshi au sehemu zake, na hizi si vivuruga pale tu unapotumia vifaa vya kutengeneza hali ya kweli ambayo si bayana kama vile mfumo endeshi uitwao z/OS na mfumo endeshi uitwayo Parallel Sysplex zote za IBM, au Unisys ya XPCL, ambayo inahimili ushirikishaji wa kazi kubwa hivi kwamba mfumo mmoja unaweza kuchukua kazi za mwingine wakati unapokuwa unajiweka sawa. Tarakilishi kiunzikuu zinatafsiriwa kwa upatikanaji mkubwa, moja ya sababu kubwa ya maisha marefu, wakati ambapo zenyewe hasa zinatumika katika matumizi ambayo zikiacha kutumika itakuwa gharama na ni janga kubwa. Huu msemo tegemezi, patikanivu, na inayohudumika (reliability, availability and serviceability = RAS) unatafsiri tabia za tarakilishi kiunzikuu. Mipango na utekelezaji stahiki unahitajika ili kutumia hivi vitu, na kama utekelezaji hautakuwa sawa, unaweza kutumika kuzuia faida zipatikanazo. Kwa nyongeza, tarakilishi kiunzikuu zipo salama zaidi kuliko aina nyingine za tarakilishi: dhaifu za kanzi data za NIST National Institute of Standards and Technology, US-CERT, inawekea kima tarakilishi kiunzikuu za desturi kama vile Zseries za IBM, Unisys Dorado na Unisys Libra kama miongoni mwa zile ambazo zipo salama zaidi zikiwa na madhaifu machache madogomadogo zikilinganishwa na maelfu ya Vyeneo (Windows), Linux na Unix. Mwishoni mwa miaka ya 1950, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilikuwa hazina kipengee ingiliano kamilifu. Zilikubali kundi la panchi kadi, mikanda ya karatasi, au mikanda ya sumaku kuhamisha data na programu. Zilifanya kazi katika mtindo wa bechi kuhimili shughuli za nyuma ya ofisi kama vile tozo za wateja, na vituo ingiliano vinavyohimiliwa takribani maalum kwa matumizi zaidi kuliko uendelezaji wa programu. Vifaa kama Mashine chapa na Teleprinta vilikuwa pia viweko amrisho vya kawaida kwa waendeshaji mifumo mpaka miaka ya 1970, ingawaje kwa kiasi kikubwa vilipandikiziwa vibao mbonyezo na vifaa onyeshi. Mwanzoni mwa miaka ya 1970, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilipata kipengee muingiliano cha watumiaji na kufanya kazi kama tarakilishi inayotoa huduma kwa tarakilishi nyingine ndogo zilizoungwa nayo, zikihimili mamia ya watumiaji wakati huohuo pamoja na mchakatuo wa bechi. Watumiaji walipata fursa ya kuingia kwa kutumia vituo maalumu, au, baadaye, kwa kutumia tarakilishi binafsi zilizozatitiwa na programu igizaji vituo. Kufikia miaka ya 1980, tarakilishi kiunzikuu nyingi zilihimili vituo vyenye hali ya upicha, na vituo igizaji, lakini si kipengee cha upicha cha watumiaji. Mpango huu wa ukokotozi wa mtumiaji wa mwisho ulifikia mwelekeo tawala wa hali ya kupitwa na wakati miaka ya 1990 kutokana na ujio wa tarakilishi binafsi zilizokuwa na GUI. Baada ya mwaka 2000, tarakilishi kiunzikuu nyingi za kisasa kwa kiasi au kabisa polepole zinaondoa ingio maarufu la vituo kwa watumiaji wa mwisho kufadhili kipengee cha watumiaji cha mtindo wa webu. Kihistoria, tarakilishi kiunzikuu zilipata sehemu ya jina lake sababu ya ukubwa wake wa msingi, na kwa sababu ya mahitaji muhimu ya upashaji joto, upitishaji hewa safi, na uyoyozaji hewa (HVAC), na nguvu ya umeme; kimsingi imejiweka kama “mfumo mkuu” wa muundo msingi uliokusudiwa. Mahitaji ya sanifu za muundo msingi wa juu kwa haraka sana yalipungua kati kati ya miaka ya 1990, kwa sanifu za tarakilishi kiunzikuu zenye CMOS kuchukua nafasi ya teknolojia ya zamani ya bipolar. IBM ilidai kwamba tarakilishi kiunzikuu zake mpya zinaweza kupunguza gharama ya nishati kwa ajili ya nguvu na upoozeshaji kwa vituo vya data, na pia zinaweza kupunguza mahitaji ya nafasi halisi zikilinganishwa na server farms. Sifa Tarakilishi kiunzikuu za kisasa zinaweza kutumia namna nyingi tofauti za mifumo tendaji kwa pamoja. Hii mbinu ya mitambo ya kweli lakini si bayana inawezesha vitumika kutumika kama vile vipo kwenye taralikishi asili dhahiri. Katika dhima hii, kiunzikuu moja inaweza kuchukua nafasi ya huduma za vifaa tendaji vya hali ya juu na kuwa seva za kawaida. Wakati tarakilishi kiunzikuu zinaasisi uwezo huu, zile hali zisizo bayana zinapatikana katika familia nyingi za mifumo ya tarakilishi, ingawa si moja kwa moja katika kiwango sawa au usawa wa usasa. Tarakilishi iunzikuu zinaweza kuongeza au kufanyia mbadiliko moto uwezo wa mfumo bila kuvuruga utendaji wa mfumo, kwa udhahiri na uchembe wa viwango vya kisasa ambavyo si kawaida kupatikana kwenye tatuzi nyingi za seva. Tarakilishi viunzikuu za kisasa zikitambulisha IBM zSeries, seva za System z9 na System z10, zinatoa viwango viwili vya kweli isiyo bayana; migawanyo mantiki (LIPARs, kupitia nyenzo PR/SM) na mitambo isiyo bayana (kupitia mfumo tendaji Z/VM). Wateja wengi wa Viunzikuu wanatumia mashine mbili, moja katika vituo data vyao vya msingi, na moja katika vituo data vya kutunzia nakili za kumbukumbu – kwa utendaji mzima, utendaji kiasi, au inayosubiria – kama ikitokea balaa itakayoathiri mjengo wa kwanza, jaribio, maendeleo, mafunzo, na kazi za uzalishaji wa vitumika na kanzidata zinazoweza kutumika kwenye mashine moja, isipokuwa kwa mahitaji makubwa sana ambapo uwezo wa mashine moja unaweza ukawa na mpaka. Uwekaji kama huu wa Viunzikuu mbili unaweza kusaidia huduma za kibiashara endelevu, ukizuia kwa pamoja uhaba uliopangwa na ambao haukupangwa. Kiutendaji wateja wengi wanatumia Viunzikuu nyingi zilizounganishwa eidha kwa Sysplex sambamba na kushirikiana na DASD (katika mtazamo wa IBM), au kwa kushirikiana vihifadhi data vilivyo mbali kieneo vitolewavyo na EMC au Hitachi. Viunzikuu zimeundwa kushughulika na wingi mkubwa wa input na output (I/O), na kutia mkazo mchakato wa kazi. Tangu mwishoni mwa miaka ya 1950, miundo ya Viunzikuu iliwekewa vifaa saidizi (vilivyoitwa mikanda au vichakata vya kiungoni) ambavyo vilisimamia vifaa vya I/O, vikiiacha huru CPU ihusike tu na vitunza kumbukumbu vyenye kasi kubwa. Ni kawaida kwenye maduka ya Kiunzikuu kuhusika na kanzidata kubwa na mafaili. Mafaili yenye ukubwa wa Gigabyte mpaka terabyte si yasiyo ya kawaida. Ikilinganishwa na tarakilishi binafsi (PC), kwa kawaida Viunzikuu zina mara mia kwa maelfu ya vitunza data vitumikavyo, na vinaweza kufikiwa kwa kasi. Familia nyingine za seva pia zinapunguza kazi za I/O na kutilia mkazo mchakato wa kazi. Mainframe return on investment (ROI), kama jukwaa lingine lolote la mchakato, ni tegemezi katika uwezo wake wa kupima, kuhimili kazi michanganyiko, upunguzaji gharama za leba, ufikishaji huduma usiopingika kwa matumizi muhimu ya kibiashara, na vipengele vingine kadhaa vya gharama vilivyopunguzwa hatari. Mini Computers Aina hizi za kompyuta zilidhihiri katika kipindi cha miaka ya 1960. Ni kompyuta zenye umbile dogo kuliko zile zilizotangulia kutajwa, na ni bora kwa kuunganishia kompyuta nyingine zinazotumika viwandani na ndani ya nchi. Micro Computers Aina hii ya kompyuta inakusanya aina zifuatazo: Kompyuta za Kibinafsi (PCs) ambazo ni maalumu kwa ajili ya matumizi ya mtu mmoja tu. Home Computers, Portable Computers Nazo ni kompyuta za kubeba mkononi, ambazo zimegawanyika katika aina zifuatazo: 1. Laptop. 2. Notebook. 3. Palmtop. 4. ambao ni mtambo mdogo wa Kompyuta Matumizi ya kompyuta Matumizi ya kompyuta yanatofautiana kutokana na malengo na makusudio ya mtumiaji mwenyewe. Yamegawanyika katika sehemu kuu mbili. Matumizi ya jumla Kuna kompyuta zilizoandaliwa kwa ajili ya matumizi yote ambayo mtumiaji anaweza kutumia kutegemea na malengo yake binafsi, kwa mfano mhasibu anaweza kutumia kompyuta kwa ajili ya kufanyia kazi zake za uhasibu (hesabu). pia mwanasayansi, fundi, mwalimu na mwanafunzi, wote hao wanaweza kutumia kompyuta kwa malengo yao tofauti. Matumizi maalumu Kompyuta hizi zimeandaliwa kwa ajili ya malengo maalumu tu, kama zile kompyuta zilizoandaliwa kwa ajili ya kuchorea moyo na kupigia picha za X-ray, ambazo ni vigumu kwa mtu mwingine kuzitumia kwa ajili ya kufanyia kazi zake binafsi ambazo zinatofautiana na hizo za hospitalini. Elimu Kutokana na kuendelea kwa elimu ya teknolojia imetusaidia sana kujifunza mambo mbalimbali kupitia kompyuta, ambapo unaweza kuitumia kwa ajili ya kuuliza maswali na kujibiwa kwa haraka tena kwa njia tofauti, kwa ajili ya kufanya majadiliano ya kielimu, pia unaweza kuandaa vipindi mbalimbali vya masomo na kufundishia elimu tofauti. Pia unaweza kuonyeshea filamu zenye mafundisho mazuri, kama kuonyesha filamu zenye elimu ya jiografia na sayansi ya mifugo na kilimo, kuonyesha sehemu muhimu za nchi, kuonyesha athari za nchi ambazo ndiyo sehemu kuu zinazoleta fedha za kigeni katika nchi, na kuonyesha picha za maendeleo katika sekta mbali mbali za nchi yetu, pia kuonyeshea mila na tamaduni za taifa na mataifa mengine mbalimbali duniani na kadhalika. Kompyuta pia hutumika kusomea vitabu mbalimbali kwa kutumia mtandao. Michezo Kompyuta zimeandaliwa ndani yake programu mbalimbali zenye michezo tofauti, ambayo inaweza kutumika na watu kulingana na umri wao, na ambayo inajulikana kama moja ya kazi za kukuza kipaji na kuchangamsha akili, na ni sehemu mojawapo ya kuburudisha nafsi. Ufundi Kompyuta zinaweza kutumika kwa ajili ya kufanyia kazi za ufundi, kama kuchora ramani ya nyumba na mazingira ya nje ya nyumba, kutengenezea picha kwa kuibadilisha na kuiremba na kuifanya ionekane katika sura nyengine ambayo ni tofauti na ile ya asili. Mawasiliano Kompyuta inaweza kutumika kwa ajili ya kufanyia mawasiliano kupitia mtandao wa (Internet) ambao leo hii ndiyo umeshika nafasi kubwa sana ya mawasiliano kuliko kitu chengine ulimwenguni, kama kuwasiliana kwa kutumiana ujumbe wa barua pepe (E-mail) ambayo ni rahisi na inafika haraka kuliko barua za kupitia posta, pia kwa kutumia barua pepe hakuna haja ya kufikiria sehemu aliko mtu America au bara hindi au sehemu nyingine duniani, kuwasiliana kwa maneno ya maandishi (chat), pia kuwasiliana kwa maneno ya sauti na kuonekana picha (video chat). Usafirishaji Kwa kutumia kompyuta unaweza kuendeshea kazi za usafirishaji katika vituo vikuu vya usafirishaji, kama usafiri wa ardhini (mabasi, metro na treni), usafiri wa majini (meli), na usafiri wa angani (ndege). Matumizi ya kiwandani Kama kuendeshea mashine viwandani kwa ajili ya kuzalisha bidhaa mbali mbali, kama kutengenezea magari, kuzalishia umeme na kutengenezea bidhaa nyengine za kawaida kama nguo mazulia na kadhalika. Matumizi ya benki Kama ilivyokuwa ada na kawaida hivi sasa kutumia kompyuta kwa ajili ya kuendeshea kazi za benki,kwa ajili kurahisisha kazi za mahesabu. Matibabu Kompyuta zimekuwa na matumizi makubwa na muhimu sana katika kufanyia uchunguzi na matibabu hospitalini, kama kuchunguza na kuelekeza dawa ya kutibu ugonjwa uliyoonekana, pia kupimia na kujaribia mimba na kutoa maelekezo kuhusiana na siku na tarehe ya kujifungua. Kompyuta imegawanyika katika sehemu kuu mbili Sehemu zinazoshikika (Hardware) Sehemu zinazoshikika (Hardware), ni aina zote za vifaa vya kompyuta, navyo vimegawanyika katika sehemu kuu tatu. Vifaa vya kuingizia vitu (Input devices) Baobonye (pia: kibodi (keyboard) Puku] au Kipanya (Mouse) Skana (Scanner) Mikrofoni (Microphone) Kamera (Camera) Baobonya / Kibodi (keyboard) Kibodi inatumika kwa ajili ya kuingizia herufi, namba, alama na michoro, nayo imegawanyika katika sehemu kuu nne, nazo ni kama ifuatavyo: Funguo za kuandikia (Typewriter keys), funguo za kuhama (Movement keys), funguo za namba pamoja na michoro mingine (Numeric keys) na funguo za kazi Function keys). Jedwali linaloonyesha funguo na kazi zake Jina la funguo Kazi yake Home Inatumika kwa ajili ya kuhamia mwanzo wa mstari End Inatumika kwa ajili ya kuhamia mwisho wa mstari. Inatumika kwa ajili ya kuhamia juu ya mstari. Inatumika kwa ajili ya kuhamia upande wa kushoto mwa mstari. Inatumika kwa ajili ya kuhamia upande wa kulia mwa mstari. Inatumika kwa ajili ya kuhamia chini ya mstari. Pg Up Inatumika kwa ajili ya kuhamia juu ya mstari. Pg Dn Inatumika kwa ajili ya kuhamia chini ya mstari. Num lock Inatumika kwa ajili ya kufunga na kufungulia namba na michoro. Caps lock Inatumika kwa ajili ya kufunga na kufungulia. Enter Inatumika kwa ajili ya kutekeleza amri, au kuanzisha fungu la maneno kwenye ukurasa.. Del “Delete” Inatumika kwa ajili ya kufuta herufi ya mbele yake. “Back space" Inatumika kwa ajili ya kufuta herufi ya nyuma yake. Space “Space bar” Inatumika kwa ajili ya kuweka masafa kati ya maneno. Esc “Escape” Inatumika kwa ajili ya kuacha kutekeleza amri. Tab Inatumika kwa ajili ya kuwacha masafa maalumu tofauti na ya kawaida (Normal). Ctrl “Control” inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu. Alt inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu. Shift inatumika daima pamoja na ufunguo mwengine kwa ajili ya kutekeleza amri maalumu. Alt-Shift Inatumika kwa ajili ya kubadilishia lugha. Ctrl-Shift Inatumika kwa ajili ya kubadilishia mwelekeo ndani ya ukurasa (kulia au kushoto) Print screen Inatumika kwa ajili ya kupiga picha kitu chochote kwenye kompyuta. Ctrl-Alt-Del Inatumika kwa ajili ya kuwasha upya kompyuta. Kipanya (Mouse) Kuna vitufe viwili kwenye kila mausi, kitufe cha upande wa kushoto (Left click) kinatumika kufungulia windozi, programu na kuchagulia maandishi, maneno na picha, na kitufe cha upande wa kulia (Right click) kinatumika kufungulia orodha ya mapendekezo ya kazi. Skana (scanner) Skana inatumika kwa ajili ya kuingizia picha ndani ya kompyuta. Na kitu chochote kile kinachoingia ndani ya kompyuta kwa njia ya skana kinapewa sifa ya picha. Mikrofoni (microphone) Makrofoni inatumika kwa ajili ya kuingizia sauti ndani ya kompyuta. Kamera (camera) Kamera inatumika kwa ajili ya kupigia picha na kuingiza ndani ya kompyuta. Vifaa vya kutolea vitu (Output devices) Skrini (screen) Skrini inatumika kwa ajili ya kuonyeshea matokeo ya vitu vilivyofanyika ndani ya kompyuta. Kipaza sauti (speaker) Kipaza sauti kinatumika kwa ajili ya kutolea sauti kutoka ndani ya kompyuta. Printa (printer) Printa inatumika kwa ajili ya kutolea vitu vya maandishi au picha kwenye kompyuta kwa njia ya karatasi (kuchapisha). Plota (ploter) Plota ni chombo kinachotumika kwa ajili ya kutolea vitu, ambacho kinafanana na printa katika ufanisi wake wa kazi, lakini umbile lake ni kubwa kuliko printa, na kinatumika kwa ajili ya kuchapishia picha na michoro ya kiufundi, pia kinaweza kutumika kwa ajili ya kuchapisha maandishi kama herufi namba na alama. Sehemu zisizoshikika (Software) Kompyuta haiwezi kufanya kazi mpaka kipatikane kitu kinachoitwa software, ambacho kinawakilisha programu zinazoendesha kompyuta. Programu hizo zimegawanyika katika sehemu kuu mbili: 1. Programu za kuendeshea kompyuta (operating systems): programu hizo zinaitwa Windows, na kuna aina nyingi za Windows kulingana na toleo lake na ubora wake, kwani siku zinavyozidi kwenda mbele ndipo tunapozidi kupokea programu nyingine za Windows zenye ubora zaidi kuliko zile za awali. 2. Programu za kufanyia kazi (application systems), nazo ni: Microsoft Office na Graphics design; programu hizo daima zinafanya kazi ndani ya windows, ambazo zinatumika kwa ajili ya kazi mbalimbali za uandishi na hesabu, na kazi nyinginezo za kuunda na kutengeneza picha n.k. Vifaa vya kuendeshea vifaa vya kuingizia na kutolea vitu: Vifaa hivi vipo ndani ya chombo kiitwacho C.P.U. (kifupi cha Central Processing Unit), ambacho ni kiini cha kompyuta na ndicho kinachofanya kazi ya kuviendesha vifaa vyote vya kompyuta na kutoa maelekezo yote. C.P.U. ni sehemu kuu ya nguvu ya kompyuta, au kitovu cha kompyuta. Kazi za C.P.U. ni: Kutawala (Control) Ndani ya madhabodi (Motherboard) kinapatikana kifaa kinachoitwa Bios (kifupi cha Basic Input Output System), ambacho ndicho kinachofanya kazi ya kuviendesha vifaa vya kuingizia na kutolea vitu. Ni vigumu kufuta au kurekebisha vitu vilivyomo ndani ya kifaa hicho kwani vinazingatiwa ni vitu vya kusomea tu na si kwa kazi nyingine. Akili na mahesabu (arithmetic logical) Kazi za mahesabu ni kazi zote zinazofanywa na hesabu, kama vile kutoa, kujumlisha, kuzidisha na kugawanya. Kuanza kutumia Windows Kabla hujaanza kutumia Windows unatakiwa kufanya mambo yafuatayo: 1. Kuhakikisha waya wa umeme umeshaunganishwa kwenye kompyuta yako. 2. Kufungua kompyuta kwa kutumia sehemu inayoitwa power. 3. Kusubiri mpaka idhihiri sehemu inayoitwa desktop. Bei ya tarakilishi Hakuna bei haswa ya tarakilishi. Bei huenda ikawa juu au chini kulingana na aina (model), uwezo wa kuhifadhi data, ukubwa wa diski, ukubwa wa RAM, spidi ya procesa na programu ambayo kompyuta yaweza kuzitumia.[7] Picha za aina mbalimbali za tarakilishi Tarakilishi ya HP Tarakilishi ya Dell Tarakilishi ya Toshiba Viungo vya nje Jamii:Teknolojia Jamii:Habari Jamii:Kompyuta
https://sw.wikipedia.org/wiki/Tarakilishi
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1174, 1305, 1500, 3982, 5306, 5569, 6919, 7168, 7513, 8521, 9043, 9818, 10767, 11221, 11333, 12590, 12770, 12913, 13087, 13314, 13438, 15735, 16337, 16809, 17047 ], "plaintext_end_byte": [ 1017, 1269, 1435, 3934, 5186, 5467, 6855, 7141, 7481, 8482, 8767, 9736, 10735, 11182, 11332, 12530, 12769, 12887, 13051, 13185, 13396, 15734, 16311, 16746, 17045, 17153 ] }
పొందుగుల గ్రామంలో ఎక్కువగా పండించే పంట ఏది?
పొందుగుల (మైలవరం)
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ 19 ], "minimal_answers_start_byte": [ 13087 ], "minimal_answers_end_byte": [ 13185 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
పొందుగుల కృష్ణా జిల్లా, మైలవరం మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన మైలవరం నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 23 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1161 ఇళ్లతో, 4362 జనాభాతో 2188 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2209, ఆడవారి సంఖ్య 2153. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 531 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1413. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588930[1].పిన్ కోడ్: 521230. గ్రామ భౌగోళికం [2] సముద్రమట్టానికి 69 మీ ఎత్తు సమీప గ్రామాలు నూజివీడు, మంగళగిరి, హనుమాన్ జంక్షన్ సమీప మండలాలు జి.కొండూరు, రెడ్డిగూడెం, అగిరిపల్లి, యెర్రుపాలెం సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు పొందుగులలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మైలవరం, కొండపల్లి నుండి రొడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్; విజయవాడ 29 కి.మీ దూరంలో ఉంది. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. చైతన్య ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు మైలవరంలో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మైలవరంలో ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల మైలవరంలోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి వ్యవసాయం మరియు సాగునీటి సౌకర్యం రిజర్వాయర్ సామర్ధ్యం గల పొందుగుల పంగిడి వెరువు. ఎర్రచెరువు. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం పొందుగులలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. గ్రామ పంచాయతీ 2013-జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో శ్రీ బి.రాజారావు, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు. [2] గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు శ్రీ సీతారామాంజనేయస్వామివారి ఆలయం. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం పొందుగులలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: అడవి: 338 హెక్టార్లు వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 166 హెక్టార్లు వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 27 హెక్టార్లు శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 59 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 31 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 76 హెక్టార్లు సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 297 హెక్టార్లు బంజరు భూమి: 208 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 980 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1188 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 298 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు పొందుగులలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. కాలువలు: 30 హెక్టార్లు చెరువులు: 267 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి పొందుగులలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు మామిడి, ప్రత్తి, వరి, అపరాలు, కాయగూరలు పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు బియ్యం ప్రధాన వృత్తులు ఇక్కడి ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం. గ్రామ విశేషాలు పొందుగుల గ్రామానికి 6 కి.మీ. దూరంలో ఉత్తరదిశలో పంగిడి గా పిలిచే వ్యవసాయక్షేత్రంలో, 2013లో, బౌద్ధక్షేత్రాలు, ఆనాటి స్తంభాలు కనుగొన్నారు. వాటి సమాచారాన్ని పురావస్తుశాఖకు అందించగా, వారు ఆయా వస్థువులను సేకరించి, భద్రపరచి, పరిశోధనలు చేస్తున్నారు. అక్కడి కొండపైన గూడా, ఒకటో శతాబ్దానికి చెందినవిగా గతంలో నిర్ధారించిన భారీ పరిమాణంగల ఇటుకలు కనబడినవి. బౌద్ధక్షేత్రం శిథిలమైనది. కొండపైభాగంలో, ఒక కోనేరు గుర్తించారు. అందువలన ఇక్కడ బౌద్ధులు మనుగడ సాగించారని భావించారు. ఇది గాకుండా పైభాగాన రాతిశిలలపై ఉన్న నాలుగు రాతి తొట్టెలను గుర్తించారు. ఈ బౌద్ధక్షేత్రానికి తూర్పువైపున, సుమారు ఆరు ఎకరాలలో ఉన్న ఒక చెరువును గూడా గుర్తించారు. అందులో ఒక చెరువులో తామరపూలు గూడా పూచి ఉన్నాయి. తామర పూవు బుద్ధునికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైనదిగా చెప్పటమేగాక, బౌద్ధులు తమ పూజాదికాలలో తామరపూలను వాడిన అంశం గతంలో నిర్ధారణ అయినది. వీటి ఆధారంగా ఇక్కడ బౌద్ధక్షేత్రం ఉన్నదని నిర్ధారణ జరిగింది. [1] స్థానిక లక్కిరెడ్డి బాలిరెడ్డి ఇంజనీరింగ్ కళాశాల డైరెక్టర్ శ్రీ ఇ.వి.ప్రసాద్, తమ కళాశాలలోని ఎన్.ఎస్.ఎస్. యూనిట్ ఆధ్వర్యంలో, ఈ గ్రామాన్ని ఆకర్షణీయ గ్రామం (స్మార్ట్ విలేజ్) గా అభివృద్ధిచేయడానికి దత్తత తీసుకున్నారు. [3] గణాంకాలు 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3907.[3] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2032, స్త్రీల సంఖ్య 1875, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 892 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 2188 హెక్టారులు. మూలాలు వెలుపలి లంకెలు [1] ఈనాడు సిటీ; 2014,జూన్-2; 3వపేజీ. [2] ఈనాడు కృష్ణా; 2015,మే-6; 10వపేజీ. [3] ఈనాడు అమరావతి; 2015,ఆగస్టు-13; 28వపేజీ. వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ సీఆర్‌డీఏ గ్రామాలు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B2%20%28%E0%B0%AE%E0%B1%88%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82%29
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 3262, 4790, 5112, 5651, 7109, 7675, 8651, 8986, 9685, 10179, 11485 ], "plaintext_end_byte": [ 3261, 4770, 5083, 5650, 7108, 7674, 8628, 8985, 9627, 10137, 11484, 12032 ] }
ভারতবর্ষে কবে প্রথম দ্বিতীয় প্রজন্ম টেলিযোগাযোগ প্রযুক্তি চালু হয় ?
মোবাইল ফোন
bengali
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
'মোবাইল ফোন, সেলুলার ফোন, হ্যান্ড ফোন বা মুঠোফোন (English: Mobile phone তুর্কি:cep telefonu) তারবিহীন টেলিফোন বিশেষ। মোবাইল অর্থ ভ্রাম্যমান বা "স্থানান্তরযোগ্য"। এই ফোন সহজে যেকোনও স্থানে বহন করা এবং ব্যবহার করা যায় বলে মোবাইল ফোন নামকরণ করা হয়েছে। মোবাইল অপারেটররা তাদের সেবা অঞ্চলকে ত্রিভুজ, চতুর্ভুজ, পঞ্চভুজ বা ষড়ভুজ ইত্যাদি আকারের অনেকগুলো ক্ষেত্র বা সেলে বিভক্ত করে ফেলে। সাধারণত ষড়ভুজ আকৃতির সেলই বেশি দেখা যায়। এই প্রত্যেকটি অঞ্চলের মোবাইল সেবা সরবরাহ করা হয় কয়েকটি নেটওয়ার্ক স্টেশন (সচরাচর যেগুলোকে আমরা মোবাইল ফোন কোম্পানির এন্টেনা হিসেবে জানি) দিয়ে। নেটওয়ার্ক স্টেশনগুলো আবার সাধারণত সেলগুলোর প্রতিটি কোণে অবস্থান করে। এভাবে অনেকগুলো সেলে বিভক্ত করে সেবা প্রদান করার কারণেই এটি "সেলফোন" নামেও পরিচিত। মোবাইল ফোন বেতার তরঙ্গের মাধ্যমে যোগাযোগ করে বলে অনেক বড় ভৌগোলিক এলাকায় এটি নিরবিচ্ছিন্নভাবে সংযোগ দিতে পারে। শুধু কথা বলাই নয়, আধুনিক মোবাইল ফোন দিয়ে আরো অনেক সেবা গ্রহন করা যায়। এর উদাহরণ হচ্ছে খুদে বার্তা -এসএমএস বা টেক্সট মেসেজ সেবা, এমএমএস বা মাল্টিমিডিয়া মেসেজ সেবা, ই-মেইল সেবা, ইন্টারনেট সেবা, অবলোহিত আলো বা ইনফ্রা-রেড, ব্লু টুথ সেবা, ক্যামেরা, গেমিং, ব্যবসায়িক বা অর্থনৈতিক ব্যবহারিক সফটওয়্যার ইত্যাদি। যেসব মোবাইল ফোন এইসব সেবা এবং কম্পিউটারের সাধারন কিছু সুবিধা প্রদান করে, তাদেরকে স্মার্ট ফোন নামে ডাকা হয়। মোটোরোলা কোম্পানিতে কর্মরত ডঃ মার্টিন কুপার[1] এবং জন ফ্রান্সিস মিচেলকে[2][3][4] প্রথম মোবাইল ফোনের উদ্ভাবকের মর্যাদা দেয়া হয়ে থাকে। তাঁরা ১৯৭৩ সালের এপ্রিলে প্রথম সফলভাবে একটি প্রায় ১ কেজি (২।২ পাউন্ড) ওজনের হাতে ধরা ফোনের মাধ্যমে কল করতে সক্ষম হন[5]। মোবাইল ফোনের প্রথম বাণিজ্যিক সংস্করণ বাজারে আসে ১৯৮৩ সালে, ফোনটির নাম ছিল মোটোরোলা ডায়না টিএসি ৮০০০এক্স (DynaTAC 8000x)। ১৯৯০ সাল থেকে ২০১১ সালের মধ্যে পৃথিবীব্যাপী মোবাইল ফোন ব্যবহারকারীর সংখ্যা ১২.৪ মিলিয়ন থেকে বৃদ্ধি পেয়ে ৬ বিলিয়নের বেশী হয়ে গেছে। পৃথিবীর মোট জনসংখ্যার প্রায় ৮৭% মোবাইল ফোন যোগাযোগের আওতায় এসেছে[6][7][8][9]। ইতিহাস সেলুলার ফোন প্রারম্ভিকভাবে পূর্বসুরীরা জাহাজ এবং ট্রেন থেকে এনালগ রেডিও কমিউনিকেশনের সাহায্যে ব্যবহার করত। বৈশিষ্ট্য যদিও মোবাইল ফোন নির্মাতারে তাদের ফোনকে বিশেষায়িত করার জন্য অনেক আকর্ষনীয় বৈশিষ্ট্য যোগ করছে প্রতিনিয়ত, তবুও সকল মোবাইল ফোনেরই কয়েকটি প্রাথমিক বৈশিষ্ট্য রয়েছে যা এদের অপরিহার্য অঙ্গ। এগুলো হচ্ছে - তড়িৎ কোষ বা ব্যাটারী - ফোনের শক্তির উৎস হিসেবে কাজ করে। কোন ইনপুট পদ্ধতি যার সাহায্যে ফোন ব্যবহারকারীর সাথে ফোনের মিথস্ক্রিয়া বা দ্বি-পাক্ষিক যোগাযোগ সম্ভব হয়। সবচেয়ে বহুল ব্যবহৃত ইনপুট পদ্ধতি হচ্ছে কী প্যাড তবে ইদানীং স্পর্শ কাতর পর্দা বা টাচ স্ক্রীন তুমুল জনপ্রিয়তা পেয়েছে। সাধারন মোবাইল ফোন সেবা যার দ্বারা ব্যবহারকারী কথা বলতে বা খুদে বার্তা পাঠাতে পারেন। জিএসএম ফোনগুলোয় সিম কার্ড থাকে। কিছু কিছু সিডিএমএ ফোনে রিম কার্ড থাকে। প্রতিটি স্বতন্ত্র ফোনের জন্য একটি করে স্বতন্ত্র আইএমইআই (IMEI) নাম্বার যার সাহায্যে ওই ফোনটিকে সনাক্ত করা যায়। নিম্নস্তরের মোবাইল ফোনকে প্রায়ই ফিচার ফোন বলে ডাকা হয় এবং এগুলো শুধুমাত্র প্রাথমিক টেলিফোন যোগাযোগ সুবিধা দেয়। আর কিছু মোবাইল ফোন আরও অগ্রসর সুবিধা এবং কম্পিউটারের মত সেবা প্রদান করে, তাদেরকে স্মার্ট ফোন বলে। বেশ অনেক মোবাইল ফোনের পরম্পরা কিছু নির্দিষ্ট ব্যবহারকারীকে উদ্দেশ্য করে তৈরী করা হয়েছে। যেমন বহুজাতিক বা কর্পোরেট ব্যবহারকারীদের জন্য বিশেষায়িত ই-মেইল সুবিধা নিয়ে এসেছিল ব্ল্যাকবেরি। সনি-এরিক্সনের গান শোনার বিশেষায়িত 'ওয়াকম্যান' সিরিজ বা 'সাইবারশট' ক্যামেরা ফোন, নকিয়ার এন সিরিজ মাল্টি মিডিয়া ফোন এবং আইফোন সিরিজ বা স্যামসাং এর গ্যালাক্সী এস সিরিজ। ব্যবহার অনেক মোবাইল ফোনই স্মার্ট ফোন হিসেবে ব্যবহৃত হয়ে আসছে। কথা বলার পাশাপাশি এ ধরনের ফোনগুলো অন্যান্য বিষয়েও ব্যবহৃত হয়ে আসছে। ই-মেইল, এসএমএস বা ক্ষুদেবার্তা, প্রেরণ ও গ্রহণ; ক্যালকুলেটর, মুদ্রা, সঙ্কেত বিষয়ক কার্যাবলী; ইন্টারনেট; গেমস খেলা; ছবি ও ভিডিও তোলা; ঘড়ির সময় দেখা; কথা রেকর্ড করা; ট্রেনের টিকিট বুকিং করা; বিদ্যুৎ/গ্যাস বিল দেয়া ইত্যাদি। টাকার আদানপ্রদান করা। বাংলাদেশে মোবাইল ফোন বাংলাদেশে মোবাইল ফোন প্রথম চালু হয় ১৯৯৩ সালের এপ্রিল মাসে। হাচিসন বাংলাদেশ টেলিকম লিমিটেড (এইচবিটিএল) ঢাকা শহরে AMPS মোবাইল প্রযুক্তি ব্যবহার করে মোবাইল ফোন সেবা শুরু করে। বর্তমান অবস্থা বর্তমানে বাংলাদেশে মোট ৬টি মোবাইল ফোন কোম্পানী রয়েছে। এদের মধ্যে ৫টি জিএসএম এবং একটি সিডিএমএ প্রযুক্তির মোবাইল সেবা দিচ্ছে। এর মধ্যে সব জিএসএম মোবাইল কোম্পানি ২০১৩ সাল থেকে তৃতীয় প্রজন্মের ৩জি সেবা দেওয়া শুরু করেছে। মোবাইল অপারেটরদের মধ্যে একমাত্র টেলিটক দেশিয় কোম্পানি। বর্তমানে রবি ও এয়ারটেল একীভূত হয়ে রবি হবার কাজ করছে। দেশে মোবাইল নম্বর গুলো ০১ দিয়ে শুরু। কান্ট্রি কোড সহ নম্বর হয় +৮৮০১********* । কান্ট্রি কোড ব্যতীত মোট ১১ ডিজিটের নম্বর ব্যবস্থা চালু এখন। মোবাইল কোম্পানীগুলো হল: সিটিসেল কোড - ০১১(সিডিএমএ) [বর্তমানে বন্ধ] রবি কোড -০১৮(পূর্ব নাম একটেল) গ্রামীনফোন কোড -০১৭,০১৩ বাংলালিংক কোড -০১৯,০১৪ (সেবাওয়ার্ল্ডকে কিনে নেয়) টেলিটক কোড -০১৫ এয়ারটেল (বাংলাদেশ) কোড - ০১৬(ওয়ারিদকে কিনে নেয় ) আরও দেখুন মোবাইল টেলিফোনি তথ্যসূত্র বিষয়শ্রেণী:টেলিযোগাযোগ প্রযুক্তি
https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B2%20%E0%A6%AB%E0%A7%8B%E0%A6%A8
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 1141, 1533, 2560, 4035, 4742, 5277, 5867, 6474, 6618, 7156, 7557, 7726, 7889, 8061, 8926, 9047, 9566, 9626 ], "plaintext_end_byte": [ 1118, 1477, 2386, 3987, 4691, 5223, 5816, 6456, 6570, 7093, 7491, 7666, 7829, 8007, 8857, 8999, 9441, 9625, 9798 ] }
ฝรั่งเศสเป็นหนึ่งในฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง ใช่หรือไม่?
ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง (French: Forces de l'Entente / Alliés; Italian: Alleati; Russian: Союзники, Soyuzniki) เป็นประเทศที่ทำสงครามกับฝ่ายมหาอำนาจกลางระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง สมาชิกของข้อตกลงไตรภาคีได้แก่ สาธารณรัฐฝรั่งเศส จักรวรรดิอังกฤษ และจักรวรรดิรัสเซีย ต่อมา อิตาลีเข้าสู่สงครามโดยอยู่ฝ่ายไตรภาคีในปี 1915 ส่วนญี่ปุ่น เบลเยียม เซอร์เบีย กรีซ มอนเตเนโกร โรมาเนีย และ ลีเจียนเชกโกสโลวาเกีย[1] เป็นสมาชิกรองของข้อตกลง[2] ประวัติ ฝ่ายสัมพันธมิตรนั้นอยู่ตรงข้ามกับฝ่ายมหาอำนาจกลาง เป็นกลุ่มที่ตั้งขึ้นภายใต้ข้อตกลงไตรภาคี โดยสามมหาอำนาจของยุโรป สาธารณรัฐฝรั่งเศส ต่อมาในวันที่ 6 เม.ย. 1917 อเมริกาได้เข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตร และจากนั้น ลิเบีย, สยามและราชอาณาจักรกรีซก็ได้เข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตรด้วย โดยหลังจากสงครามสิ้นสุด จึงมีประเทศมหาอำนาจอยู่ 5 ประเทศ (ส่วนจักรวรรดิรัสเซีย,จักรวรรดิเยอรมัน, จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการีนั้นล่มสลายแล้วหลังสงครามสิ้นสุด) ได้แก่ สาธารณรัฐฝรั่งเศส ญี่ปุ่น ผู้นำในสงคราม สาธารณรัฐฝรั่งเศส แรมง ปวงกาเร – ประธานาธิบดีฝรั่งเศส René Viviani – นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส (13 มิถุนายน 1914 - 29 ตุลาคม 1915) Aristide Briand – นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส (29 ตุลาคม 1915 - 20 มีนาคม 1917) Alexandre Ribot – นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส (20 มีนาคม 1917 - 12 กันยายน 1917) Paul Painlevé – นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส (12 กันยายน 1917 - 16 พฤศจิกายน 1917) Georges Clemenceau – นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส (ตั้งแต่ 16 พฤศจิกายน 1917) Joseph Joffre – หัวหน้าผู้บัญชาการทหารของกองทัพบกฝรั่งเศส (จนกระทั่ง 13 ธันวาคม 1916) Robert Nivelle – หัวหน้าผู้บัญชาการทหารของกองทัพบกฝรั่งเศส (จนกระทั่ง เมษายน 1917) ฟีลิป เปแต็ง – หัวหน้าผู้บัญชาการทหารของกองทัพบกฝรั่งเศส (ตั้งแต่ เมษายน 1917) จักรวรรดิอังกฤษ สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร – พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักร จักรพรรดิแห่งอินเดีย เฮอร์เบิร์ท เฮนรี แอสควิธ – นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร (จนกระทั่ง 5 ธันวาคม 1916) เดวิด ลอยด์ จอร์จ – นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร (ตั้งแต่ 7 ธันวาคม 1916) จักรวรรดิรัสเซีย สมเด็จพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย – จักรพรรดิแห่งรัสเซีย พระมหากษัตริย์โปแลนด์ และแกรนด์ดยุกแห่งฟินแลนด์ แกรนด์ดยุกคอสแตนติน – ผู้บัญชาการทหารสูงสุดของรัสเซีย ราชอาณาจักรอิตาลี วิคเตอร์ เอ็มมานูเอลที่ 3 – พระมหากษัตริย์อิตาลี Antonio Salandra – นายกรัฐมนตรีอิตาลี (จนกระทั่ง 18 มิถุนายน 1916) Paolo Boselli – นายกรัฐมนตรีอิตาลี (จนกระทั่ง 29 ตุลาคม 1917) Vittorio Emanuele Orlando – นายกรัฐมนตรีอิตาลี (ตั้งแต่ 29 ตุลาคม 1917) จักรวรรดิญี่ปุ่น จักรพรรดิไทโช – จักรพรรดิ์ญี่ปุ่น ชิเงะโนะบุ โอกุมะ – นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น (จนกระทั่ง 9 ตุลาคม 1916) มะซะทะเกะ เทะระอุจิ – นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น (จนกระทั่ง 29 กันยายน 1918) ทะกะชิ ฮะระ – นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น (ตั้งแต่ 29 กันยายน 1918) สหรัฐ วูดโรว์ วิลสัน – ประธานาธิบดีสหรัฐ ราชอาณาจักรสยาม พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว – พระมหากษัตริย์สยาม สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ – ผู้บัญชาการทหารสยามในแนวรบด้านตะวันตก ราชอาณาจักรเซอร์เบีย ปีเตอร์ที่ 1 – พระมหากษัตริย์เซอร์เบีย Nikola Pašić – นายกรัฐมนตรีเซอร์เบีย Radomir Putnik – หัวหน้าผู้บัญชาการทหารของกองทัพบกเซอร์เบีย ราชอาณาจักรมอนเตเนโกร นิโคลัสที่ 1 – พระมหากษัตริย์มอนเตเนโกร ราชอาณาจักรเบลเยียม อัลแบร์ที่ 1 – พระมหากษัตริย์เบลเยียม ราชอาณาจักรโรมาเนีย เฟอร์ดินานด์ที่ 1 – พระมหากษัตริย์โรมาเนีย สาธารณรัฐโปรตุเกส Bernardino Machado – ประธานาธิบดีโปรตุเกส (จนกระทั่ง 12 ธันวาคม 1917) Afonso Costa – นายกรัฐมนตรีโปรตุเกส (จนกระทั่ง 15 มีนาคม 1916; เป็นอีกครั้ง 25 เมษายน 1917 – 10 ธันวาคม 1917) António José de Almeida – นายกรัฐมนตรีโปรตุเกส (15 มีนาคม 1916 – 25 เมษายน 1917) Sidónio Pais – นายกรัฐมนตรีโปรตุเกส (11 ธันวาคม 1917 – 9 พฤษภาคม 1918) และ ประธานาธิบดีโปรตุเกส (ตั้งแต่ 9 พฤษภาคม 1918) สหพันธ์สาธารณรัฐบราซิล Venceslau Bras – ประธานาธิบดีบราซิล ราชอาณาจักรกรีซ คอนสแตนตินที่ 1 – พระมหากษัตริย์กรีซ (จนกระทั่ง 11 มิถุนายน 1917) อเล็กซานเดอร์ – พระมหากษัตริย์กรีซ (ตั้งแต่ 11 มิถุนายน 1917) Eleftherios Venizelos – นายกรัฐมนตรีกรีซ กำลังพลและกำลังพลสูญเสีย เชิงอรรถ อ้างอิง Unknown parameter |original-place= ignored (help) หมวดหมู่:พันธมิตรทางการทหาร หมวดหมู่:สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9D%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 685, 1092, 1814, 2478, 3012, 4383, 5069, 6223, 6891, 7458, 8438, 11231, 12428, 26835, 27175, 27228 ], "plaintext_end_byte": [ 648, 1047, 1812, 2477, 3011, 4382, 5068, 6222, 6890, 7422, 8377, 11205, 12387, 26785, 27129, 27225, 27360 ] }
మొక్కజొన్నని ఎక్కువగా పండించే దేశం ఏది ?
తమలపాకు
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
తమలపాకు లేదా నాగవల్లి భారతదేశంలో విరివిగా ఉపయోగించే తాంబూలంలో ముఖ్యమైన భాగం. ఈ ఎగబ్రాకే మొక్కను తేమగల వేడి ప్రదేశాలలో పెంచుతారు. ఇది పైపరేసికుటుంబానికి చెందినది.[1] దీని యొక్క ఔషథ ధర్మముల మూలంగా కొద్దిగా ఉద్దీపనలు కలిగించేదిగా ముఖ్యమైనది. వ్యుత్పత్తి బీటిల్, అనే పదం తమిళ పదమైన వెట్టిల నుండి వచ్చింది. ఈ పదం పోర్చుగీసు ద్వారా వచ్చింది. దీనిని పానా ఆకులు అని ఉత్తర భారతదేశంలో పిలుస్తారు.[2] సాగుచేయు విధానం తమలపాకు దక్షిణ మరియు అగ్నేయ ఆసియాలోనూ, పాకిస్తాన్[3] నుండి న్యూగినియా[4] వరకూ విస్తృతంగా పండిస్తారు. బంగ్లాదేశ్ లో రైతులు దీనిని "బరుయి" అని పిలుస్తారు.[5] ఈ తమలపాకులు పండించే క్షేత్రాన్ని "బరౌజ్" అని పిలుస్తారు. ఈ "బరౌజ్" వెదురు కర్రలతోనూ మరియు కొబ్బరి ఆకులతోనూ కంచె కడతారు. తమలపాకు సంవత్సర వర్షపాతం 750-1500 మి.మీ. కలిగి, 10-40 డిగ్రీల సెల్సియస్ ఉష్ణోగ్రత గలిగిన ప్రాంతాలు అనువైనవి. నీరు ఇంకే సారవంతమైన లేటరైట్ మరియు ఎర్ర గరప నేలలు వీటి సాగుకు అనువైనవి.[6] ఆంధ్రప్రదేశ్ లో ఎక్కువగా ఆధిక దిగుబడిని ఇచ్చే కపూరి రకాలను పండిస్తున్నారు. మే-జూన్ నెలలలో భూమిని బాగా దున్ని చదునుచేసి ఎకరాకు 16-20 కిలోల అవిశ విత్తనాలను సాలుకు సాలుకు మీటరు దూరంలో ఉంచి సాలులో వత్తుగా విత్తాలి. ఈ అవిశ విత్తనాలను ఉత్తరం, దక్షిణం దిక్కులకు మాత్రమే విత్తుకోవాలి. విత్తిన 2 నెలల తర్వాత సాళ్ళ మధ్య మట్టిని చెక్కి అవిశ మొదళ్ళ వద్ద వేసి కయ్యలు చేసి వాటి మధ్య 50 సెం.మీ. లోతు 20 సెం.మీ. వెడల్పు గల గుంతలను 20 సెం.మీ. ఎడంలో తీసి ఎకరాకు 20,000 తమలపాకు తల తీగలను 6-8 కణుపులు ఉండేటట్లు ఎన్నుకొని తీగలను నాటే ముందు 0.5 % బోర్డో మిశ్రమం+250 పి.పి.యం స్ట్రెప్టోసైక్లిన్ మిశ్రమంలో 10 నిమిషాలు శుద్ధిచేసి నాటుకోవాలి. ఈ విత్తనపు తీగలను ఆరోగ్యవంతమైన తోట నుండి సేకరించాలి. నాటడానికి ముందుగా నీరు పెట్టే కాలువలు, మురుగునీరు కాలువలను చేసుకోవాలి. చలి మరియు ఎండాకాలాల్లో తోటల చుట్టూ గాలులు సోకకుండా దడలు కట్టుకోవాలి. తీగలు నాటిన మొదటి ముడు రోజుల వరకు రెండు పూటలా నీరు కట్టాలి. తర్వాత రోజూ ఒక పూట (సాయంత్రం) మాత్రమే కట్టాలి. ఆ తర్వాత రోజు మార్చి రోజు 3 సార్లు సాయంత్రం వేళ నీరు కట్టాలి. తర్వాత 10 రోజుల కొకసారి ఒక తడి చొప్పున నీరు పెట్టాలి. వేసవి కాలంలో 2-3 రోజులకొకసారి తడి ఇవ్వాలి. చిగురించిన తీగలను, పెరగడానికి మొదలైన 15 రోజులకు జమ్ముతో అవిశ మొక్కలను కట్టి ప్రాకించాలి. ఈ పనిని 15-20 రోజుల కొకసారి చేయాలి. వేగంగా వీచే గాలులకు అవిశ మొక్కలు వంగే ప్రమాదమం ఉండడం వలన వీటిని ఒకదానికొకటి తాడుతో కట్టి, సాలు చివర నాటిన వెదురు గడలకు కట్టాలి. సరిపడేటంత వెలుతురు, నీడ ఉండేలా అవిశ కొమ్మలను కత్తిరించుకోవాలి. తెగులు సోకిన ఆకులను, తీగలను ఎప్పటికప్పుడు ఏరి కాల్చివేయాలి. రెండు సంవత్సరాల కొకసారి మొక్కజొన్నతో పంట మార్పిడి చేయాలి. తీగ నాటే ముందు దుక్కిలో ఎకరాకు 40 కిలోల సూపర్ ఫాస్ఫేట్ రూపంలో భాస్వరం, 40 కిలోల పొటాష్ వేయాలి. తీగ నాటిన 2 నెలల నుండి నత్రజనిని ఎకరాకు 80 కిలోలు, వేపపిండి + యూరియా 1:1 నిష్పత్తిలో సంవత్సరానికి 4 నుండి 6 దఫాలుగా వాడాలి. ఎకరాకు ఒక టన్ను చొప్పున జిప్సం వేసుకోవాలి. నాటిన 2 నెలలకు ఆకులు కోతకు వస్తాయి. తర్వాత ప్రతి నెల ఆకులకు ఇనుప గోరు సహాయంతో కోయాలి. మొదటి సంవత్సరంలో తోట నుండి ఎకరాలు 30,000 నుండి 40,000 పంతాలు (పంతం అంటే 100 ఆకులు), రెండవ సంవత్సరంలో 40,000 పంతాల దిగుబడి వస్తుంది. తుని తమలపాకు ఆంధ్ర దేశంలో తుని తమలపాకు సుప్రసిద్ధం. తునికి సమీపంలో ఉన్న సత్యవరంలో ఎన్నో తమలపాకు తోటలు ఉండేవి. ఈ సత్యవరం ఆకులు చిన్నగా, లేతగా (కవటాకులు) మృదువుగా, కొద్దిగా కారంగా ఉండి ఎంతో ప్రాముఖ్యం పొందాయి. కాకినాడ నూర్జహాన్ కిళ్లీలో తుని తమలపాకు లేకపోతే అది నూర్జహాన్ కిళ్లీ కానేకాదు. విజయనగరం ఆకులు కొంచెం పెద్దగా, దళసరిగా, మృదుత్వం తక్కువ కలిగి ఉంటాయి. హిందూ మతంలో తమలపాకులు ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన మతం హైందవ మతం. హిందూ సంస్కృతి ఏదో రూపంలో ప్రకృతిని పూజించటం. ఆరాధించటానికి ప్రాధాన్యతనిచ్చింది. మనకు సంబంధించిన ఏ పండుగ తీసుకున్నా అందులో ప్రకృతి ఆరాధన మిళితమై వుంటుంది. ఉగాది పండుగకు వేపచెట్టు, సంక్రాంతి పండుగకు ధాన్యరాశులు, పశు సంతతి పట్ల ప్రేమ చూపటం... అలాగే వినాయక చవితి అంటే నానావిధ ఫల.పత్ర, పుష్పాలతో స్వామిని అర్చించటం వుంటుంది. ఇలాంటి విశిష్ట సంస్కృతి మరి ఏ ఇతర మతంలోనూ కనబడదు. ఇక ప్రతి పండుగలో, ప్రతి శుభ సందర్భంలో తాంబూలానికి అగ్రస్థానం ఉంటుంది. హిందూ సంస్కృతిలో తాంబూలానికి - అంటే తమలపాకులకు ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది. కొందరు దేవుళ్ళకి నిర్ణీత సంఖ్యలో తమలపాకులతో పూజలు చేస్తారు. తమలపాకుల తాంబూలం కూడా మన సంస్కృతిలో విశిష్ట స్థానం ఆక్రమించింది. ఇలా ఆయర్వేదం కూడా ఆరోగ్యానికి తమలపాకు సేవనాన్ని సూచిస్తుంది. అందరు దేవుళ్లకి తమలపాకులతో పూజలు చేయటం ఉన్నప్పటికి. ఆంజనేయస్వామికి ఆకు పూజ అత్యంత ప్రీతికరమైనది అని చెబుతారు. శత పత్ర పూజ చేస్తే వివిధ దోషాలకు పరిహారం చెల్లించినట్టే అని ఒక నమ్మకం ఉంది. వివిధ నోములు, వ్రతాలు, శుభ కార్యాలు జరిగినప్పుడు అరటిపళ్ళు. వస్త్రంతో పాటు రెండు తమలపాకులు కూడా ఇస్తారు. ఉపయోగాలు తమలపాకులను పూజ చేయునప్పుడు దేవునిముందు వుంచు కలశములో ఉంచుతారు. తాంబూలములో ఉపయోగిస్తారు. భోజనానంతరం తాంబూల సేవనము మన సంప్రదాయం.[7] తమలపాకుల రసమును గొంతునొప్పి నివారణకు ఉపయోగిస్తారు. శ్వాసకోశ వ్యాధుల నివారణకై ఈ ఆకులను నూనె రాసి కొద్దిగా వేడిచేసి ఛాతీపై ఉంచుతారు. తమలపాకులకు నేయి రాసి గాయాలకు కట్టుకడతారు. తమలపాకుల రసమును చెవిలో పిండిన చెవినొప్పి తగ్గిపోవును. అపస్మారకమును నివారించుటకు తమలపాకుల రసమును పాలతో కలిపి త్రాగించెదరు. ఆరోగ్యపరమైనవి ఆధ్యాత్మిక సంబంధమైన విషయాలను పక్కన పెడితే, శరీరానికి తాంబూల సేవనం చాలా ఉపయోగకరమైనది. ఎముకలకు మేలు చేసే కాల్షియం, ఫోలిక్ యాసిడ్, ఎ విటమిన్. సి.విటమిన్ లు తమలపాకులో పుష్కలంగా ఉన్నాయి. తాంబూలం రోగ నిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది. ఫైబర్ - అంటే పీచు పదార్థం తమలపాకులో చాలా ఎక్కువగా వుంటుంది. ఆకుకూరలు ఏవిధంగా అయితే జీర్ణవ్యవస్థకు మేలు చేస్తాయో తమలపాకులు కూడా అలాగే, అంతకంటే ఎక్కువగా పని చేస్తాయి. సున్నం, వాక్క తదితర కృత్రిమ పదార్థాలను చేరిస్తే మాత్రం తమలపాకు శరీరానికి హానికరంగా మారుతుందని గ్రహించాలి.[8] తమలపాకు యాంటాక్సిడెంట్‌గా పనిచేస్తుంది. అంటే ముసలితనపు మార్పులను కట్టడి చేస్తుందన్నమాట. నూనెలూ ఇతర తైల పదార్థాలూ ఆక్సీకరణానికి గురై చెడిపోవడాన్ని ‘ర్యాన్సిడిటి’ అంటారు. తమలపాకు ఈ ప్రక్రియను అడ్డుకుంటుంది- తైల పదార్థాలు చెడిపోవడానికి గురికాకుండా ఉంచుతుంది. నువ్వుల నూనె, ఆవనూనె, పొద్దుతిరుగుడు నూనె, వేరుశనగ నూనె... ఇలాంటి నూనెలు చెడిపోకుండా వుండాలంటే వాటిల్లో తమలపాకులను వేసి నిల్వచేయండి. తమలపాకులో ‘చెవికాల్’ అనే పదార్థం ఉంటుంది. ఇది బ్యాక్టీరియా పెరుగుదలను కట్టడి చేస్తుందని పరిశోధన. తమలపాకులో ఉండే స్థిర తైలం (ఎసెంషియల్ ఆయిల్) ఫంగస్ మీద వ్యతిరేకంగా పనిచేసి, అదుపులో ఉంచినట్లు పరిశోధనల్లో తేలింది. ఒక ముఖ్య విషయం. తమలపాకును తొడిమతో సహా తింటే మహిళల్లో వంధ్యత్వం వచ్చే అవకాశం ఉంటుందని పరిశోధకులు గమనించారు. కాబట్టి సంతానంకోసం ప్రయత్నించేవారు తమలపాకును తొడిమ తొలగించి వాడుకోవాలి. తమలపాకు ఔషధం లాంటిది. ఔషధాల మాదిరిగానే దీనినీ పరిమితంగానే వాడుకోవాలి. ఈ సందర్భంగా తమలపాకు నేపథ్యంగా జరిగిన ఒక అధ్యయనం గురించి ప్రస్తావించాలి. రోజుకు 5-10 తమలపాకులను 2 ఏళ్లపాటు తినేవారు తమలపాకులకు డ్రగ్స్ మాదిరిగా బానిసలవుతారని ఇటీవల జరిగిన తాజా అధ్యయనంలో తేలింది. అధిక రక్తపోటు కలిగినవారు తాంబూలాన్ని యధేచ్ఛగా వాడకూడదు- తాంబూలాన్ని తయారుచేసేటప్పుడు సున్నం కలుపుతారు కాబట్టి ఈ పదార్థం రక్తనాళాల మీద, రక్తసరఫరామీద వ్యతిరేక ప్రభావం చూపుతుంది. తాంబూలానికి పొగాకును కలిపి తింటే ‘సబ్‌మ్యూకస్ ఫైబ్రోసిస్’ వంటి ప్రమాదకరమైన నోటి వ్యాధులు వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. సబ్‌మ్యూకస్ ఫైబ్రోసిస్ అనేది నోటి క్యాన్సర్‌కి ముందు స్థితి. తమలపాకు, సున్నం, వక్క... ఇవి మూడూ చక్కని కాంబినేషన్. సున్నంవల్ల ఆస్టియోపోరోసిస్ (ఎముకలు గుల్లబారటం) రాకుండా ఉంటుంది; తమలపాకు రసం సున్నంలోని క్యాల్షియాన్ని శరీరాంతర్గత భాగాల్లోకి చేరవేస్తే తమలపాకుకు చేర్చి వక్కపొడి లాలాజలాన్ని విడుదలయ్యేలా చేసి అరుగుదలకు సహాయపడుతుంది.[8][9] ఔషధంగా తమలపాకుని వాడుకోదలిస్తే, రసం పిండి 1-2 చెంచాల మోతాదులో తీసుకోవాలి. ప్రతిరోజూ 7 తమలపాకులను ఉప్పుతో కలిపి ముద్దగా నూరి వేడి నీళ్లతో తీసుకుంటే బోధ వ్యాధిలో చక్కని ఫలితం కనిపిస్తుంది. ప్రతిరోజూ రెండు నెలలపాటు ఒక తమలపాకును పది గ్రాముల మిరియం గింజలను కలిపి తిని వెంటనే చన్నీళ్లు తాగుతుంటే స్థూలకాయులు సన్నగా నాజూగ్గా తయారవుతారు. స్వర్ణక్షీరి, విడంగాలు, ఇంగిలీకం, గంధకం, చక్రమర్ధ, చెంగల్వకోష్టు, సింధూరం వీటిని ఉమ్మెత్త ఆకులతోనూ, వేప చెట్టు బెరడుతోనూ, తమలపాకుతోనూ కలిపి ముద్దగా నూరి చర్మంమీద లేపనం చేస్తే ఎగ్జిమా, తామర, దురదలు వంటి చర్మవ్యాధుల్లో ఉపశమనం లభిస్తుంది. తమలపాకు రసం, తేనె సమపాళ్లలో కలిపి కళ్లలో డ్రాప్స్‌గా వేసుకోవాలి. (వైద్య పర్యవేక్షణ అవసరం) తమలపాకు రసం, తులసి రసం, అల్లం రసం, మిరియాలు పొడి, తేనెలను కలిపి నాకిస్తే పిల్లల్లో జలుబు, దగ్గు తగ్గుతాయి. చెవుల మీద తమలపాకులను వేసి కట్టుకుంటే తలలో చేరిన వాతం శాంతించి తల నొప్పి తగ్గుతుంది. తమలపాకు రసాన్ని పాలతో కలిపి తీసుకుంటే మహిళల్లో కనిపించే పిశాచ బాధలు, క్షణికావేశాలు తగ్గుతాయి. తమలపాకు రసాన్ని రెండు కళ్లల్లోనూ చుక్కలుగా వేస్తే రేచీకటి సమస్య తగ్గుతుంది. (వైద్య పర్యవేక్షణ అవసరం) గుండె అపసవ్యంగా, అపక్రమంగా కొట్టుకుంటున్నప్పుడు తమలపాకు రసాన్ని టీ స్పూన్ మోతాదుగా తాగుతుంటే హితకరంగా ఉంటుంది. తమలపాకు షర్బత్‌ని తాగితే గుండె బలహీనత తగ్గుతుంది. కఫం, మందాగ్ని దూరమవుతాయి. ఏ కారణం చేతనైనా పసిపాపాయికి పాలివ్వలేకపోతే రొమ్ముల్లో పాలు నిలిచిపోయి గడ్డలుగా తయారై నొప్పిని కలిగిస్తాయి. ఇలాంటి సందర్భాల్లో తమలపాకు కొద్దిగా వేడిచేసి స్తనాలమీద కట్టుకుంటే వాపు తగ్గి ఉపశమనం లభిస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు చీటికిమాటికి జలుబు చేసి ఇబ్బంది పెడుతున్నప్పుడు తమలపాకును వేడిచేసి, కొద్దిగా ఆముదాన్ని రాసి, ఛాతిమీద వేసి కడితే హితకరంగా ఉంటుంది. తమలపాకు కాండాన్ని (కులంజన్), అతిమధురం చెక్కను నూరి తేనెతో కలిపి తీసుకుంటే ఇన్‌ఫెక్షన్‌తో కూడిన జలుబు (దుష్టప్రతిస్యాయం) తగ్గుతుంది. పాటలు పాడేవారు, ఉపన్యాసాలను ఇచ్చేవారు తమలపాకు చెట్టు కాండాన్ని చిన్న ముక్క తీసుకొని బుగ్గనుంచుకొని చప్పరిస్తుంటే అమితమైన ప్రయోజనం కనిపిస్తుంది. చక్కని శ్రావ్యమైన కంఠం వస్తుంది. హిస్టీరియాలో కంఠం పూడుకుపోయి మాట పెగలకపోతే తమలపాకు రసం తీసుకుంటే కంఠం పెగులుతుంది. మాట స్పష్టతను సంతరించుకుంటుంది. కఫం తెగి వెలుపలకు వచ్చేస్తుంది. 2-5 తమలపాకులను వేడి నీళ్లకు కలిపి మరిగించి పుక్కిటపడితే కూడా హితకరంగా ఉంటుంది. తమలపాకును తింటే శ్లేష్మం కరిగి పెద్ద మొత్తాల్లో స్రవిస్తుంది. దీంతో అరుగుదల తేలికగా జరుగుతుంది. నోటి దుర్వాసన తగ్గుతుంది. తిన్న వెంటనే ఆయాసం రాకుండా ఉంటుంది. మాటలో స్పష్టత వస్తుంది. అలాగే చెడు వానలు కురిసే రోజుల్లో, జలవాయు కాలుష్యాలవల్ల చెడిపోయిన ఆహారాన్ని ఇది శుద్ధపరుస్తుంది. తమలపాకును తినడంవల్ల లాలాజలం విడుదలై దప్పిక తీవ్రత తగ్గుతుంది. తమలపాకు తొడిమకు ఆముదం రాసి చిన్న పిల్లల్లో మల ద్వారంలోనికి చొప్పిస్తే మలనిర్హరణ జరుగుతుంది. (వైద్య పర్యవేక్షణ అవసరం) తమలపాకును కడుపులోపలకు తీసుకుంటుంటే ఎరక్టైల్ డిస్‌ఫంక్షన్ (అంగ స్తంభన ) ఇబ్బంది పెట్టదు. తమలపాకు రసాన్ని బాహ్యంగా కూడాప్రయోగించవచ్చు. తమలపాకు షర్బత్‌ని తీసుకుంటే బలహీనత దూరమవుతుంది. తమలపాకు రసాన్ని టీ స్పూన్ మోతాదులో మూడుపూటలా మిరియం పొడి కలిపి తీసుకుంటుంటే జ్వరం తగ్గుతుంది. తమలపాకును వేడిచేసి వాపు, నొప్పి కలిగిన కీలు మీద కడితే నొప్పి తగ్గుతుంది. మొండి వ్రణం త్వరితగతిన మానాలంటే వ్రణంమీద తమలపాకును అమర్చి కట్టుకట్టుకోవాలి. తమలపాకు రసాన్ని ముక్కులో డ్రాప్స్‌గా వేసుకుంటే తలనొప్పి తగ్గుతుంది. తమలపాకు ముద్దను తలకు పట్టించి గంటసేపు ఆగి తల స్నానం చేస్తే చుండ్రు తగ్గుతుంది. మూలాలు ఇతర పఠనాలు 'The Art of Chewing Betel', in: Forbes, Andrew, and Henley, David, Ancient Chiang Mai Volume 3. Chiang Mai, Cognoscenti Books, 2012. ASIN: B006IN1RNW The Merck Manual. Tumours of The head and neck. , from IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, Volume 85 (2004) వెలుపలి లింకులు Media related to Piper betle at Wikimedia Commons వర్గం:పైపరేసి వర్గం:ఎగబ్రాకే మొక్కలు వర్గం:ఆకులు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%81
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 377, 770, 1105, 2062, 2202, 2535, 2626 ], "plaintext_end_byte": [ 369, 769, 1100, 2055, 2201, 2483, 2624, 2710 ] }
Mitä delirium tremens tarkoittaa?
Delirium tremens
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 50 ], "minimal_answers_end_byte": [ 193 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Delirium tremens (usein myös juoppohulluus) on pitkäaikaisen ja runsaan (satunnaisesti myös lyhytaikaisen) alkoholin käytön äkillisestä lopettamisesta johtuva psykofyysinen sairaustila. Juoppohulluus tulee yleensä muutama päivä juomisputken lopettamisen jälkeen, kun krapula on jo mennyt ohi. Latinaksi delirium tarkoittaa sekavuustilaa ja tremens vapinaa. Oireet Tavallisimpia oireita ovat aggressiivisuus, sekavuus ja pelottavat hallusinaatiot, joita ovat etupäässä visuaaliset näyt (”pikku-ukkojen” näkeminen). Toinen yleinen aistiharha on formikaatio, jolloin potilas tuntee hyönteisiä ryömivän ihollaan.[1] Alkoholiaistiharhaisuus on alkoholipsykoosin muoto, jossa potilas kärsii aistiharhoista ilman varsinaista deliriumia (sekavuutta). Joissakin tapauksissa on havaittu epileptisiä kohtauksia sekä juoppohulluuden uusiutuminen 5-7 vuorokauden kuluttua. Pitkäaikaiset oireet, kuten levottomuus, univaikeudet ja autonomisen hermoston oireet, voivat jatkua jopa puoli vuotta, minkä seurauksena useat potilaat sortuvat jälleen juomaan päästäkseen oireista eroon. Syy Alkoholi lamauttaa hermosoluja tehostamalla GABA-välittäjäaineen vaikutusta GABA-A-reseptoreiden toimintaan ja samalla vähentämällä sen vastavaikuttajan glutamaatti-välittäjäaineen vaikutusta NMDA-reseptoreissa (GABA jarruttaa hermosolujen toimintaa ja glutamaatti kiihottaa). Pitkäaikainen alkoholinkäyttö aiheuttaa toleranssin kehittymiseen alkoholin lamauttaville vaikutuksille, joka ilmenee GABA-A-reseptoreiden määrän vähentymisenä ja samanaikaisena NMDA-reseptoreiden herkkyyden lisääntymisenä. Alkoholinkäytön äkillinen lopettaminen aiheuttaa tällöin kiihottavien välittäjäaineiden ylijäämän hermostoon eli "yliaktiivisuustilan", jonka kliinisinä merkkeinä ovat vieroitusoireet ja kouristelut. Toistuvat vieroitusoireet johtavat lisääntyneeseen alttiuteen sairausjaksoille, minkä seurauksena juomishimo ja vieroitusoireet vaikeutuvat ja alttius kouristuksille sekä delirium tremensille lisääntyvät. [2] Hoito Juoppohulluuden hoito tapahtuu yleensä yleissairaalassa, ja usein käytetään lääkkeitä, kuten bentsodiatsepiinia ja haloperidolia.[3] Delirium tremensin aiheuttama kuolleisuus on nykyisin noin 5-15 %. Kuolemat johtuvat yleensä hengitysvajauksesta tai rytmihäiriöstä. Ennen delirium tremensin nykyisten, suhteellisten tehokkaiden hoitomenetelmien kehittämistä sairauden aiheuttama kuolleisuus oli jopa 35 %.[4] Katso myös Alkoholismi Lähteet Aiheesta muualla – katkelma Elias Canettin teoksesta Joukko ja valta Hammaslääkärilehti 9/2011 Pdf Luokka:Alkoholismi Luokka:Psyykkiset sairaudet Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
https://fi.wikipedia.org/wiki/Delirium%20tremens
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 747, 1508, 2151, 2835, 3233, 4183, 4629, 4719, 4766, 4912, 5182, 5318, 5504, 5968, 6287 ], "plaintext_end_byte": [ 746, 1481, 2150, 2808, 3232, 4182, 4602, 4718, 4765, 4877, 5141, 5296, 5477, 5947, 6268, 6341 ] }
ما هي أول لعبة في ألعاب الفيديو؟
لعبة فيديو
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 2 ], "minimal_answers_start_byte": [ 1707 ], "minimal_answers_end_byte": [ 1771 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ألعاب الفيديو أو الألعاب الإلكترونية أو ألعاب الحاسوب هي ألعاب مبرمجة بواسطة الحاسوب وتلعب عادة في أنظمة ألعاب الفيديو حيث تعرض في التلفزيون بعد إيصال الجهاز به.[1][2][3] جهاز الإدخال في ألعاب الفيديو هو عادة يد التحكم، أو الأزرار (في أجهزة الآركيد)، أو لوحة المفاتيح، أو الفأرة، أو غير ذلك. ألعاب الفيديو يمكن أن تعمل على أجهزة خاصة تتوصل بالتلفاز أو أجهزة محمولة أو على الحاسوب أو الهاتف النقال أو الحاسوب الكفي. تختلف أنواع الألعاب من ألعاب المنصات، والمغامرة، والآر بي جي (RPG)، وألعاب تصويب المنظور الأول (FPS)، وألعاب تصويب المنظور الثالث، والرياضة، والسباقات، والتصويب الفضائي، والقتال، والآكشن، والألغاز، والمحاكاة، وألعاب الأدوار، والألعاب الإستراتيجية (RTS). هذا بالإضافة إلى ألعاب الويب التي تلعب عبر الإنترنت، وهي غالباً ألعاب جماعية، وتسمى MMORPG، حيث يلعبها في نفس الوقت عدد كبير من اللاعبين من مختلف المناطق. تاريخ الألعاب يعود تاريخ ألعاب الفيديو إلى سنة 1947، حينما اخترع البروفسور الأمريكي توماس ت. جولدسميث الابن لعبة أطلق عليها "أداة أنبوب الأشعة المهبطية المسلية". العقد التالي شهد اختراع عدة ألعاب بسيطة مثل: نيمرود (سنة 1951) في بريطانيا، و OXO (سنة 1952) بواسطة البروفسور البريطاني ألكساندر س. دوغلاس، وتنس فور تو (سنة 1958)، ولعبة سبيسوور! (سنة 1961) بواسطة معهد ماساتشوستس للتقنية. أول لعبة اخترعت لغرض تجاري هي لعبة الآركيد "كمبيوتر سبيس" سنة 1971، وقد كانت تعمل عن طريق وضع القطعة النقدية كما في بعض أجهزة الآركيد الحالية. احتوت على شاشة تلفزيون بدون ألوان. في نهاية الستينات ابتكر المخترع الأمريكي ذو الأصول الألمانية رالف هـ. باير أول جهاز ألعاب فيديو ماغنافوكس أوديسي الذي أطلق في سنة 1972، وكان أول جهاز ألعاب فيديو يتصل بالتلفزيون لعرض الصور. تطوير الألعاب في الماضي، كان من الممكن لمبرمج واحد أو مجموعة صغيرة من المبرمجين صنع لعبة، وهذه اللعبة من أجمل الألعاب لعبة كاملة وناجحة، ولكن مع تطور الألعاب أصبحت اليوم تتطلب عمل فريق كبير من المبرمجين. ويتطلب تطوير الألعاب غالباً: المنتجون: للإشراف على المشروع. المصممون: ومهمتهم تصميم اللعبة وقواعدها وتركيبها. الفنانون: ومهمتهم رسم الفنون المرئية للشخصيات والخلفيات وغيرها. المبرمجون: وهم مهندسوا برمجيات يستخدمون الأدوات المتاحة ولغات البرمجة لتحويل التصميمات إلى لعبة. مصممو المراحل: واختصاصهم تصميم المدن والمناطق والمراحل بالتفصيل. مهندسو الصوتيات والمؤلفون الموسيقيون: ومهمتهم ابتكار الموسيقى والتأثيرات الصوتية المناسبة للعبة. المختبرون: وهم مجموعة من اللاعبين الذين يفحصون اللعبة بالكامل قبل إطلاقها والتبليغ عن أي أخطاء برمجية أو غيرها. تطوير الألعاب لا يشمل مرحلة ما بعد الانتهاء من برمجة اللعبة، حيث تقوم شركة أخرى بعمليات عديدة مثل التسويق والنشر والتوزيع والبيع. ومع تطور الألعاب، أصبحت كلفة الإنتاج ما بين مليون إلى 20 مليون دولاراً أمريكياً للعبة الواحدة اليوم . منصات الألعاب هي المنصات التي تستطيع لعب ألعاب فيديو عليها وهي: المنصات المنزلية أو Consoles: وهي أجهزة مصممة خصيصاً للألعاب وتشبك في العادة مع جهاز تلفاز. الأجهزة الشخصية PC: هي ألعاب تلعب على الأجهزة المنزلية بعذ التثبيت وتتطلب مساحة كافية على ذاكرة الجهاز وفي الغالب تكون متطلباتها من الجهاز ثقيلة. أجهزة الهواتف الذكية: هي ثورة في العهد الحاضر وهي ألعاب يتم لعبها على الهواتف الذكية. لعبة متصفح: هي ألعاب تعمل على متصفح الانترنت على جهازك الشخصي ولا تتطلب مواصفات قوية لجهازك لعملها. أنواع الألعاب كما في الأفلام السينمائية، هناك العديد من أنواع ألعاب الفيديو مثل: ألعاب الأكشن. ألعاب الشوتر. ألعاب البقاء. ألعاب أكشن مغامرات. ألعاب المغامرات. ألعاب المحاكاة. الألعاب الاستراتيجية. ألعاب MMO. ألعاب RPG. ألعاب رياضية. ألعاب هاردكور. ألعاب كاجوال. انظر أيضاً نظام ألعاب الفيديو لعبة حاسوب صندوق الألعاب قائمة أسماء ألعاب الفيديو العربية عالم افتراضي ألعاب إلكترونية محظورة نقاط الحياة (ألعاب فيديو) بشير بومعزة (لاعب فيديو) [4] مراجع ألعاب فيديو تصنيف:وسائط رقمية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A9%20%D9%81%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%88
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 610, 953, 1297, 1776, 1994, 2576, 2791, 3292, 3737, 3975, 4105, 4548, 4774, 5121, 5345, 5784, 6330, 6596, 6682, 7310, 7621, 7887, 8496, 8705, 9149, 9500, 9827, 9862, 10044, 10144, 10191, 10758, 10964, 12919, 12980, 13321, 15510, 15868, 16742, 17189, 17602, 17868, 18799, 19405, 20087, 20495, 20677, 20962, 21025, 21418, 21537, 21618, 22131, 22342, 22620, 23007, 23159, 23370, 24068, 24392, 25011, 25062, 25099, 25204, 25534, 25681 ], "plaintext_end_byte": [ 609, 952, 1271, 1775, 1993, 2575, 2790, 3291, 3736, 3974, 4104, 4547, 4773, 5102, 5344, 5783, 6317, 6584, 6670, 7292, 7620, 7886, 8487, 8687, 9132, 9499, 9826, 9861, 10042, 10143, 10190, 10742, 10963, 12918, 12965, 13320, 15492, 15867, 16732, 17188, 17601, 17867, 18779, 19390, 20071, 20494, 20676, 20936, 21024, 21417, 21516, 21617, 22130, 22308, 22619, 22986, 23138, 23359, 24058, 24336, 25010, 25054, 25098, 25203, 25510, 25662, 25806 ] }
Kapan PT Kereta api Indonesia berdiri ?
Kereta Api Indonesia
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 15 ], "minimal_answers_start_byte": [ 5358 ], "minimal_answers_end_byte": [ 5375 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
PT Kereta Api Indonesia (Persero) (disingkat KAI atau PT KAI) adalah Badan Usaha Milik Negara Indonesia yang menyelenggarakan jasa angkutan kereta api. Layanan PT KAI meliputi angkutan penumpang dan barang. Pada akhir Maret 2007, DPR mengesahkan revisi Undang-Undang Nomor 13 Tahun 1992, yaitu Undang-Undang Nomor 23 Tahun 2007, yang menegaskan bahwa investor swasta maupun pemerintah daerah diberi kesempatan untuk mengelola jasa angkutan kereta api di Indonesia. Dengan demikian, pemberlakuan undang-undang tersebut secara hukum mengakhiri monopoli PT KAI dalam mengoperasikan kereta api di Indonesia.[1] Pada tanggal 12 Agustus 2008 PT KAI melakukan pemisahan Divisi Angkutan Perkotaan Jabotabek menjadi PT KAI Commuter Jabodetabek (KCJ) yang pada tahun 2017 lalu menjadi PT Kereta Commuter Indonesia untuk mengelola kereta api penglaju di daerah Jakarta dan sekitarnya.[2]. Selama tahun 2015, jumlah penumpang kereta api mencapai 325,94 juta.[3] Pada tanggal 28 September 2011, bertepatan dengan peringatan ulang tahunnya yang ke-66, PT KAI meluncurkan logo baru.[4] Dan pada 29 Oktober 2014 PT KAI dipimpin oleh Edi Sukmoro yang sebelumnya menjabat sebagai Direktur Pengelolaan Aset Nonproduksi Railways, menggantikan direktur utama sebelumnya, Ignasius Jonan.[5] Sejarah Pra-kemerdekaan Pada hari Jumat, tanggal 17 Juni 1864, kereta api pertama di Indonesia lahir. Pembangunan diprakarsai oleh Nederlands-Indische Spoorweg Maatschappij (NIS) dengan rute Samarang-Tanggung. Pencangkulan tanah pertama dilakukan di Desa Kemijen dan diresmikan oleh Mr. L.A.J.W. Baron Sloet van de Beele. Namun jalur ini dibuka tiga tahun berikutnya, 10 Agustus 1867. Hingga tahun 1873 tiga kota di Jawa Tengah, yaitu Semarang, Solo, dan Yogyakarta sudah berhasil dihubungkan.[6][7][8] Pada tahun 1869, untuk pertama kalinya, angkutan trem diperkenalkan oleh perusahaan trem Bataviasche Tramweg Maatschappij (BTM), untuk warga Batavia. Sarana penariknya berupa hewan kuda dengan lebar sepur 1.188 mm.[9] Masa politik kolonial liberal rupanya mengakibatkan Pemerintah Belanda enggan mendirikan perusahaannya dan justru memberikan kesempatan luas bagi perusahaan-perusahaan (KA) swasta. Namun sayangnya, perusahaan swasta itu tidak memberikan keuntungan berarti (apalagi NIS masih membutuhkan bantuan keuangan dari Pemerintah Kolonial), maka Departemen Urusan Koloni mendirikan operator KA lain, Staatsspoorwegen, yang membentang dari Buitenzorg hingga Surabaya. Pertama dibangun di kedua ujungnya, jalur pertama di Surabaya dibuka pada tanggal 16 Mei 1878 dan terhubung pada tahun 1894. Selain itu, muncul juga lima belas operator KA swasta di Jawa yang menamakan dirinya sebagai "perusahaan trem uap", namun meskipun namanya demikian, perusahaan itu sudah dapat dianggap sebagai operator KA regional. Sebagai perusahaan kolonial, sebagian besar jalur KA di Indonesia mempunyai dua tujuan: ekonomis dan strategis. Nyatanya, syarat bantuan keuangan NIS antara lain membangun rel KA ke Ambarawa, yang memiliki benteng bernama Willem I (yang diambil dari nama Raja Belanda). Jalur KA negara pertama dibangun melalui pegunungan selatan Jawa, selain daerah datar di wilayah utara Jawa, untuk alasan strategis sama. Jalur KA negara di Jawa menghubungkan Anyer (lintas barat) menuju Banyuwangi (lintas timur). Selain di Jawa, pembangunan rel KA juga dilakukan di Aceh, menghubungkan Banda Aceh hingga Pelabuhan Uleelhee, dengan lebar sepur 1.067 mm, yang digunakan untuk keperluan militer. Kemudian, lebar sepur yang sebelumnya 1.067 mm kemudian diganti menjadi 750 mm membentang ke selatan. Jalur ini kemudian berpindah kepemilikan dari Departemen Urusan Perang kepada Departemen Urusan Koloni tanggal 1 Januari 1916 menyusul perdamaian relatif di Aceh. Ada pula jalur kereta api di Ranah Minangkabau (dibangun pada tahun 1891-1894) dan Sumatera Selatan (dibangun tahun 1914-1932). Kedua jalur ini digunakan untuk melintas layanan KA batu bara dari pertambangan bawah tanah menuju pelabuhan. Di Sumatera Utara, ada perusahaan KA bernama Deli Spoorweg Maatschappij yang banyak mengangkut karet dan tembakau di daerah Deli. Pembangunan jalur kereta api juga dilangsungkan di Sulawesi Selatan pada bulan Juli 1922 hingga 1930; sebagai bagian dari proyek besar-besaran pembangunan jalur rel di Kalimantan dan Sulawesi, menggabungkan sistem rel KA di Sumatera, serta elektrifikasi jalur KA utama di Jawa. Namun Depresi Besar telah membatalkan upaya ini. Meskipun tidak sempat dibangun, studi pembangunan jalur KA di Kalimantan, Bali, dan Lombok telah selesai dilakukan. Semasa pendudukan Jepang, seluruh jalur KA (bahkan yang terpisah sekali pun) dikelola sebagai satu kesatuan. Sementara itu, di Sumatera, juga dikelola oleh cabang-cabang Angkatan Bersenjata Kekaisaran Jepang, secara terpisah. Pendudukan Jepang akhirnya mengubah lebar sepur 1.435 mm di Jawa menjadi 1.067 mm, sebagai penyelesaian masalah lebar sepur ganda. Ini bukanlah "permasalahan nyata" karena tidak banyak perubahan materiil di kedua sistem itu, banyak rel 1.435 mm dipasangi rel ketiga pada tahun 1940, menghasilkan rel dengan lebar sepur campuran. Pasca-kemerdekaan Setelah Proklamasi Kemerdekaan Indonesia dikumandangkan pada tanggal 17 Agustus 1945, karyawan perusahaan kereta api yang tergabung dalam Angkatan Moeda Kereta Api (AMKA) mengambil alih kekuasaan perkeretaapian dari Jepang. Pada tanggal 28 September 1945, pembacaan pernyataan sikap oleh Ismangil dan sejumlah anggota AMKA lainnya menegaskan bahwa mulai hari itu kekuasaan perkeretaapian berada di tangan bangsa Indonesia sehingga Jepang sudah tidak berhak untuk mencampuri urusan perkeretaapian di Indonesia. Inilah yang melandasi ditetapkannya tanggal 28 September 1945 sebagai Hari Kereta Api serta dibentuknya Djawatan Kereta Api Repoeblik Indonesia (DKARI). Nama DKA pun berubah menjadi Perusahaan Negara Kereta Api (PNKA),[10] semasa Orde Lama. Lalu, pada tanggal 15 September 1971 berubah menjadi Perusahaan Jawatan Kereta Api (PJKA)[11]. Kemudian, pada tanggal 2 Januari 1991, PJKA berubah menjadi Perusahaan Umum Kereta Api (Perumka)[12], dan semenjak tanggal 1 Juni 1999, Perumka mulai menunjukkan keterbukaannya dan berubah menjadi PT Kereta Api (Persero) (PT KA).[13][14] Pada bulan Mei 2010, nama PT KA berubah menjadi PT Kereta Api Indonesia (Persero) (PT KAI)[15], hingga saat ini. Galeri logo Logo DKA, PNKA, dan PJKA (1953-1988) Logo Wahana Daya Pertiwi Logo segilima warna biru PJKA & PERUMKA (1988-1990) Logo Perumka, PT Kereta Api dan PT Kereta Api Indonesia (1990-28 September 2011) Logo PT Kereta Api Indonesia (28 September 2011-saat ini) Keterangan PT KAI juga menggunakan logo Wahana Daya Pertiwi pada seragam pegawai KAI. Makna logo Tiga garis melengkung melambangkan gerakan yang dinamis PT KAI dalam mencapai Visi dan Misinya. Dua garis warna orange melambangkan proses Pelayanan Prima (Kepuasan Pelanggan) yang ditujukan kepada pelanggan internal dan eksternal. Anak panah berwarna putih melambangkan Nilai Integritas, yang harus dimiliki insan PT KAI dalam mewujudkan Pelayanan Prima. Satu garis lengkung berwarna biru melambangkan semangat Inovasi yang harus dilakukan dalam memberikan nilai tambah ke stakeholders. (Inovasi dilakukan dengan semangat sinergi di semua bidang dan dimulai dari hal yang paling kecil sehingga dapat melesat.) Jalur kereta api jmpl|250px|Stasiun Gambir Jakarta difoto dari udara. PT Kereta Api Indonesia mengoperasikan kereta api di wilayah provinsi Aceh, Sumatera Utara, Sumatera Barat, Sumatera Selatan, dan Lampung serta semua provinsi di Jawa. Rencana PT Kereta Api Indonesia juga akan mengoperasikan kereta api di wilayah Sulawesi. Jalur-jalur utama ini menghubungkan kota Medan dengan Rantauprapat, Padang dengan Pariaman, Bandar Lampung dengan Lubuklinggau dan Palembang, Jakarta dengan Surabaya melalui Cirebon dan Semarang maupun Bandung dan Yogyakarta, dan Surabaya dan Malang dan Banyuwangi. Panjang keseluruhan jalur kereta api di Indonesia adalah 7.777,40 kilometer. 3.708 kilometer jalur telah ditutup, sebagian besarnya adalah jalur cabang yang dianggap tidak menguntungkan bila tetap dipergunakan. Pada saat ini, Kementerian Perhubungan sedang melakukan pembangunan jalur ganda di Pulau Jawa, yang diharapkan akan selesai pada tahun 2025. Jalur yang sudah diselesaikan adalah Jakarta-Cirebon-Semarang-Surabaya, Cikampek-Purwakarta, Purwokerto-Cirebon, dan Kutoarjo-Yogyakarta-Surakarta. Pada saat ini jalur Kutoarjo-Gombong-Kroya, Surakarta-Madiun dan Kroya-Purwokerto sedang dikerjakan. Layanan PT Kereta Api Indonesia memberikan layanan kereta api penumpang dan barang. Hampir semua jalur yang beroperasi memiliki layanan angkutan kereta api penumpang yang dijalankan secara teratur. Kereta penumpang Kapasitas angkut penumpang yang disediakan PT Kereta Api Indonesia di Jawa dan Sumatera adalah sebanyak 106.638 tempat duduk per hari dengan rasio kelas eksekutif (30%), bisnis (22%), dan ekonomi (59%). Bila tempat duduk dikaitkan dengan jarak tempuh, maka total kapasitas melambung menjadi sebanyak 41.528.450 tempat duduk per kilometer per hari dengan rasio kelas eksekutif (39%), kelas bisnis (25%), dan kelas ekonomi (58%). Kelas Eksekutif jmpl|Bagian dalam kereta eksekutif buatan INKA dengan cita rasa pesawat terbang.|309x309px Kelas Eksekutif adalah kelas layanan tertinggi PT Kereta Api Indonesia, yaitu dengan kereta penumpang berkapasitas 50 orang per kereta. Layanan yang disediakan adalah tempat duduk yang bisa diatur, pendingin udara, hiburan audio visual dan layanan makanan. Awalnya, kelas eksekutif dibedakan menjadi dua, yaitu kelas Argo dan kelas Satwa. Perbedaan antara dua kelas ini terletak pada nama kereta, jenis armada yang digunakan, dan tingkat kenyamanan pada masing-masing layanan. Namun, saat ini layanan kelas Argo dan Satwa telah disamakan sehingga hanya terdapat kelas Eksekutif saja. Kereta api kelas eksekutif adalah: Argo Bromo Anggrek yang melayani rute Gambir-Surabaya Pasar Turi. Argo Muria yang melayani rute Gambir-Semarang Tawang. Argo Lawu yang melayani rute Gambir-Yogyakarta-Solo Balapan. Argo Wilis yang melayani rute Bandung-Surabaya Gubeng. Argo Jati yang melayani rute Gambir-Cirebon. jmpl|313x313px|Interior KA Argo Bromo Anggrek. Argo Dwipangga yang melayani rute Gambir-Yogyakarta-Solo Balapan. Argo Sindoro yang melayani rute Gambir-Semarang Tawang. Argo Parahyangan yang melayani rute Gambir-Bandung (tidak setiap rangkaian). Sembrani yang melayani rute Surabaya Pasar Turi-Gambir. Gajayana yang melayani rute Malang-Gambir. Bangunkarta yang melayani rute Gambir-Semarang Tawang-Surabaya Gubeng. Taksaka yang melayani rute Yogyakarta-Gambir. Bima yang melayani rute Malang-Gambir. Turangga yang melayani rute Surabaya Gubeng-Bandung. Purwojaya yang melayani rute Cilacap-Gambir. Kelas Campuran Kelas campuran adalah kelas layanan kedua tertinggi, dengan kereta penumpang kelas eksekutif (50 penumpang), bisnis AC (64 Penumpang) dan ekonomi AC (80-106 Penumpang). Layanan kelas campuran antara lain: Argo Parahyangan (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Bandung-Gambir (tidak semua rangkaian). Pangandaran (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Gambir-Bandung-Banjar. Cirebon Ekspres (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Cirebon-Gambir. Tegal Bahari (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Tegal-Gambir. Ranggajati (Eksekutif-Bisnis) yang melayani rute Cirebon-Surabaya Gubeng-Jember. Sancaka (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Surabaya Gubeng–Yogyakarta. Mutiara Timur (Eksekutif-Bisnis) yang melayani rute Surabaya Gubeng–Banyuwangi. Pernah ada layanan terusan hingga Denpasar, Bali menggunakan bus dari Banyuwangi, namun sedang dibekukan. Lodaya (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Bandung-Yogyakarta-Solo Balapan. Malabar (Eksekutif-Bisnis-Ekonomi) yang malayani rute Bandung-Stasiun Yogyakarta-Stasiun Malang. Gumarang (Eksekutif-bisnis) yang melayani rute Pasar Senen–Surabaya Pasar Turi. Mutiara Selatan (Eksekutif-Bisnis) yang melayani rute Malang-Surabaya-Bandung. Sawunggalih Utama (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Pasar Senen–Karanganyar–Kutoarjo. Harina (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Bandung-Surabaya Pasar Turi lewat Stasiun Cikampek. Malioboro Ekspres (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Malang–Yogyakarta. Ciremai Ekspres (Eksekutif-Bisnis) yang melayani Bandung-Cirebon-Semarang Tawang. Pangrango (Eksekutif-Ekonomi) relasi Bogor-Sukabumi. Senja Utama Solo (Eksekutif-Ekonomi) dari Pasar Senen ke Stasiun Yogyakarta, dan Solo Balapan. Wijayakusuma (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Cilacap-Banyuwangi Sidomukti (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Yogyakarta-Solo Balapan. Kamandaka (Eksekutif-Ekonomi) yang melayani rute Purwokerto-Semarang Tawang. Sribilah (Eksekutif-Bisnis) yang melayani Medan-Rantauprapat. Sindang Marga (Eksekutif-Bisnis) yang melayani Kertapati (Palembang)-Lubuklinggau. Sriwijaya (Eksekutif-Bisnis) yang melayani Kertapati (Palembang)-Tanjungkarang (Bandar Lampung). jmpl|310px|Bagian dalam gerbong kereta bisnis. Kelas Ekonomi jmpl|310px|Kereta kelas ekonomi AC. Dalam rangka pemerataan pelayanan kepada semua lapisan masyarakat, selain mengoperasikan sejumlah kereta api komersial yang berfungsi sebagai subsidi silang pada pelayanan kereta api kelas ekonomi, PT Kereta Api Indonesia juga mengoperasikan sejumlah rangkaian kereta api kelas ekonomi unggulan, yaitu: Matarmaja yang melayani rute Malang-Pasar Senen. Pasundan yang melayani rute Bandung-Surabaya Gubeng. Brantas yang melayani rute Pasar Senen–Blitar. Logawa yang melayani rute Purwokerto-Jember. Sri Tanjung yang melayani rute Banyuwangi–Lempuyangan. Tawang Jaya yang melayani rute Pasar Senen-Semarang Poncol. Tawang Alun yang melayani rute Malang Kotalama-Banyuwangi. Bengawan yang melayani rute Pasar Senen-Purwosari. Progo yang melayani rute Pasar Senen–Lempuyangan. Serayu yang melayani rute Pasar Senen-Kroya-Purwokerto. Kutojaya Utara yang melayani rute Pasar Senen-Karanganyar-Kutoarjo, (Ekonomi AC Premium non-PSO). Kutojaya Selatan yang melayani rute Kiaracondong-Kutoarjo. Kertajaya yang melayani rute Pasar Senen-Surabaya Pasar Turi. Kahuripan yang melayani rute Kiaracondong-Blitar. Gaya Baru Malam yang melayani rute Pasar Senen-Surabaya Gubeng. Putri Deli yang melayani rute Medan-Tanjungbalai. Siantar Ekspres yang melayani rute Medan-Siantar. Serelo yang melayani Kertapati (Palembang)-Lubuklinggau. Rajabasa yang melayani Kertapati (Palembang)-Tanjungkarang (Bandar Lampung). Menoreh yang melayani rute Pasar Senen–Semarang Tawang, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Bogowonto yang melayani rute Pasar Senen-Lempuyangan, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Gajah Wong yang melayani rute Pasar Senen–Lempuyangan, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Singasari yang melayani rute Pasar Senen-Purwokerto-Karanganyar-Yogyakarta-Blitar, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Majapahit yang melayani rute Pasar Senen - Malang, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Jayabaya yang melayani rute Pasar Senen - Malang, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Jaka Tingkir yang melayani rute Purwosari-Yogyakarta-Pasar Senen, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Joglokerto Ekspres yang melayani rute Purwokerto-Yogyakarta-Solo Balapan, (Ekonomi AC Plus non-PSO). Jayakarta yang melayani rute Pasar Senen-Surabaya Gubeng, (Ekonomi AC Premium non-PSO). Tegal Ekspres yang melayani Pasar Senen–Tegal. Kalijaga yang melayani rute Solo Balapan-Semarang Poncol. Kaligung yang melayani rute Brebes-Tegal-Semarang Poncol (Ekonomi AC Plus non-PSO). Kuala Stabas yang melayani rute Tanjungkarang-Baturaja, (Ekonomi AC Premium non-PSO). Kereta api lokal Tarif kereta api kelas ekonomi ditetapkan oleh pemerintah sehingga secara keseluruhan biaya operasi tidak dapat ditutup dengan tarif yang dikenakan kepada masyarakat. Sampai saat ini, PT Kereta Api Indonesia melakukan subsidi silang dari pendapatan rangkaian kereta api kelas Argo dan kelas satu pada kelas ekonomi. Beberapa kereta yang dioperasikan adalah: Kereta Api Siliwangi yang melayai rute Sukabumi-Cianjur KRD Kertosono yang melayani rute Surabaya Pasar Turi-Cepu dan Surabaya Kota-Kertosono. Penataran yang melayani rute Surabaya Kota-Blitar via Malang. Probowangi yang melayani rute Probolinggo-Banyuwangi. Rapih Dhoho yang melayani rute Surabaya Kota-Blitar via Kediri. Patas Purwakarta yang melayani rute Purwakarta-Tanjung Priok. Lokal Merak yang melayani rute Merak-Rangkasbitung. Pandanwangi yang melayani rute Jember-Banyuwangi. Kereta api Patas Bandung Raya dan kereta api lokal Cibatu relasi Purwakarta-Padalarang-Cicalengka-Cibatu. KRD Surabaya Lamongan yang melayani rute Surabaya-Lamongan, Surabaya-Sidoarjo, dan Surabaya-Mojokerto. KRD Perintis Jenggala yang melayani rute Mojokerto-Tulangan-Sidoarjo KA Lokal Cibatu yang melayani rute Cibatu - Purwakarta Sibinuang yang melayani rute Padang-Pariaman Komuter Komuter adalah kereta api yang beroperasi dalam jarak dekat, menghubungkan kota besar dengan kota-kota kecil di sekitarnya atau dua kota yang berdekatan. Penumpang kereta ini kebanyakan adalah para penglaju bermobilitas tinggi yang pergi-pulang dalam sehari, misalnya ke tempat kerja atau sekolah. Tidak mengherankan apabila frekuensi perjalanan komuter termasuk tinggi dan jumlah penumpangnya juga paling banyak dibanding kereta jenis lainnya. Di Indonesia, jaringan komuter masih menjadi satu dengan kereta api jarak jauh, bahkan kebanyakan rangkaian kereta apinya juga diambil dari bekas kereta api jarak jauh. Walaupun demikian, pemerintah saat ini sedang mempersiapkan pembangunan jaringan kereta api komuter yang lebih canggih, seperti monorel, kereta bawah tanah, maupun Mass Rapid Transit (MRT) yang rencananya akan dibangun di Jakarta dan Surabaya. Komuter umumnya dilayani oleh rangkaian kereta api ekonomi, tetapi beberapa sudah ada yang dilayani oleh kereta kelas bisnis bahkan kelas eksekutif, seperti kereta api Solo Ekspres jurusan Solo-Kutoarjo. Jalur-jalur kereta komuter yang ada di Indonesia antara lain: KRL Jabodetabek/Commuter Line, merupakan jalur komuter tertua di Indonesia yang melingkupi daerah Jakarta Raya, melayani para penglaju dari Jakarta ke Bogor, Depok, Tangerang, Serpong, Lebak, dan Bekasi (kota/kabupaten), yang dioperasikan oleh PT Kereta Commuter Indonesia. Kereta api Prambanan Ekspres relasi Kutoarjo-Yogyakarta-Solo yang menggunakan Kereta rel diesel elektrik hasil modifikasi dari KRL BN-Holec PT INKA Madiun dan Kereta Rel Diesel Indonesia. Kereta api Solo Ekspres relasi Kutoarjo-Yogyakarta-Solo. Kereta api Kedung Sepur relasi Semarang-Ngrombo. Sebelumnya KRD ini hampir dialokasikan untuk Airport Railink Services dan kemudian dialokasikan untuk layanan kereta api Sri Wedari. Kereta api Blora Jaya Ekspres relasi Semarang-Bojonegoro. Kereta api Seminung relasi Tanjung Karang-Kota Bumi. Kereta api Way Umpu relasi Tanjung Karang-Kota Bumi. Kereta api Sri Lelawangsa relasi Medan-Binjai. Kereta api bandara jmpl|310px|Interior kereta api Airport Railink Services Kualanamu PT Kereta Api Indonesia menyediakan layanan kereta bandara yang menghubungkan stasiun-stasiun sekitar hingga ke bandara baik yang dioperasikan sendiri maupun yang dioperasikan oleh PT Railink. Moda transportasi ini sangat berguna karena mengurangi jumlah kepadatan kendaraan menuju bandara. Untuk saat ini sudah tersedia rute menuju ke Stasiun Bandara Kualanamu, Bandar Udara Internasional Minangkabau dan Bandar Udara Internasional Soekarno-Hatta. Nantinya akan terdapat rute menuju Bandar Udara Internasional Adi Soemarmo. Kereta wisata PT Kereta Api Indonesia juga menyediakan layanan kereta wisata yang tarifnya disesuaikan dengan harga tiket tertinggi pada kereta yang dirangkaikan dengan kereta wisata tersebut. Gerbong kereta wisata diberi nama Nusantara, Bali, Toraja, Sumatera, Jawa, Imperial, dan Priority.[16] Selain itu, di Ambarawa tersedia pula kereta wisata dengan lokomotif uap bergigi. Di Solo, kereta wisata Punokawan jurusan Purwosari–Wonogiri menelusuri jalan Slamet Riyadi di Kota Solo. Adapun di Sumatera Selatan, tersedia kereta wisata yang diberi nama Kereta Sultan, sedangkan di Sumatera Barat tersedia pula kereta wisata yang bertujuan ke Lembah Anai dan Pantai Pariaman.[17] Kereta barang Khusus di Pulau Jawa, pemasaran angkutan barang semula kurang diminati pasar karena dalam perjalanan kalah prioritas dengan kereta penumpang. Akan tetapi, sejalan dengan perkembangan terakhir yang sudah melalui tahapan modernisasi sarana angkutan barang, telah dimungkinkan hadirnya kereta barang dengan kecepatan yang tidak jauh berbeda dengan kereta penumpang sehingga perjalanannya jauh lebih lancar.[18] Layanan kereta barang yang dilayani saat ini sudah ada beberapa macam seperti kereta pengangkut peti kemas, kereta pengangkut batu bara, kereta pengangkut semen, dan sebagainya.[19] Untuk mengoptimalkan layanan kereta berbasis barang pada saat ini PT Kereta Api Indonesia membuat anak perusahaan yang bernama PT Kereta Api Logistik (Kalog) yang fungsi utamanya adalah untuk melayani dan mengoperasionalkan layanan barang berbasis kereta api. Kereta barang peti kemas Kereta barang peti kemas melayani beberapa rute, antara lain: Stasiun Jakarta Gudang-Stasiun Kalimas Stasiun Jakarta Gudang-Stasiun Benteng Stasiun Jakarta Gudang-Stasiun Semarang Poncol Stasiun Tanjung Priok-Stasiun Kalimas Stasiun Tanjung Priok-Stasiun Gedebage Stasiun Tanjung Priok-Stasiun Lemah Abang Stasiun Krenceng-Stasiun Cibungur-Stasiun Kalimas Stasiun Krenceng-Stasiun Benteng Stasiun Klari-Stasiun Kalimas Stasiun Lemah Abang-Stasiun Benteng Barang yang diangkut kebanyakan berupa peti kemas yang jenis komoditas angkutannya tidak terbatas. Kereta barang semen Kereta api barang ini mengangkut semen dan mempunyai beberapa rute, diantaranya: Stasiun Nambo-Stasiun Cisaat Stasiun Nambo-Stasiun Kalimas Stasiun Nambo-Stasiun Banyuwangi Baru Stasiun Nambo-Stasiun Brambanan Stasiun Karangtalun-Stasiun Lempuyangan Stasiun Karangtalun-Stasiun Solo Balapan Stasiun Karangtalun-Stasiun Brumbung Stasiun Karangtalun-Stasiun Cirebon Prujakan Stasiun Arjawinangun-Stasiun Brambanan Stasiun Arjawinangun-Stasiun Purwokerto Stasiun Klari-Stasiun Kretek Stasiun Kertapati-Stasiun Tigagajah Stasiun Tigagajah-Stasiun Lubuk Linggau Stasiun Bukit Putus-Stasiun Indarung Rute kereta api Nambo-Banyuwangi Baru adalah rute kereta api terjauh yang pernah dioperasikan oleh PT KAI, dengan panjang rute mencapai 1060 km dan waktu tempuh mencapai 23 jam. Kereta barang bahan bakar minyak Kereta api ketel adalah kereta api angkutan barang yang mengangkut bahan-bahan cair seperti bahan bakar minyak (BBM) dan bahan bakar khusus (BBK). Salah satu kerja sama PT Kereta Api Indonesia dalam angkutan BBM dan BBK dengan PT Pertamina. Rute kereta barang ini di antaranya: Stasiun Maos-Stasiun Tegal Stasiun Cilacap-Stasiun Rewulu Stasiun Rewulu-Stasiun Madiun Stasiun Benteng-Stasiun Malang Kotalama Stasiun Benteng-Stasiun Madiun Stasiun Bangil-Stasiun Malang Kotalama Stasiun Labuan-Stasiun Kisaran Stasiun Labuan-Stasiun Siantar Stasiun Kertapati-Stasiun Lubuklinggau Stasiun Kertapati-Stasiun Lahat Stasiun Kertapati-Stasiun Tigagajah Kereta barang pupuk Kereta api pupuk mengangkut pupuk milik Pusri dengan rute Stasiun Cilacap-Stasiun Prupuk[20] dan Stasiun Cilacap-Stasiun Ceper.[21] Kereta barang cepat Kereta barang cepat yang diberi nama Over Night Service (ONS)[22] beroperasi di koridor Stasiun Jakarta Gudang-Stasiun Surabaya Pasar Turi. Satu rangkaian kereta ONS terdiri dari 10-14 kereta bagasi. Lokomotif Saat ini, terdapat lima kelas utama lokomotif yang menjadi armada utama PT KAI. Untuk sistem penomoran lokomotif diatur oleh Kementerian Perhubungan mulai tahun 2011 menggunakan kombinasi huruf,angka yang menunjukan tahun didinaskan dan nomor urut. Kombinasi huruf yang digunakan untuk menunjukkan susunan roda (saat ini ada C, D, BB, dan jenis CC), dan nomor tiga digit digunakan untuk menunjukkan kelas (2 untuk kelas dengan transmisi listrik dan 3 untuk kelas dengan transmisi hidraulik atau mekanik), yang dimulai dari 00. Dua angka di tengah menunjukan lokomotif ini didinaskan pada tahun berapa dan dua atau tiga angka di belakangnya menunjukkan jumlah individu, mulai dari 01.[23] Misalnya D301 68 70: Lokomotif diesel hidraulik generasi kedua dengan susunan roda D (empat gandar) didinaskan pada tahun 1968 dengan nomor urut 70 CC203 01 05: Lokomotif diesel elektrik dengan susunan roda Co-Co generasi keempat didinaskan pada tahun 2001 dengan nomor urut 05 Kelas lokomotif diesel PT Kereta Api Indonesia[24] Loko Diesel Hidraulik C300 (Karl Marx V30C) C301 (Nederlandse Constructiebedrijven Machinefabrik) D300 (Krupp M350D) D301 (Krupp M350D) BB300 (Kruup M700BB) BB301 (Krupp M1500BB) BB302 (Henschel DHG 600 BB) BB303 (Henschel DHG 1000 BB) BB304 (Krupp M1500BB) BB305 (Jenbacher Ldh1500BB, CFD BB1500HV, dan NS) BB306 (Henschel DHG 800 BB) CC300 (INKA CC 300*) Loko Diesel Elektrik BB200 (EMD G8A1A) BB201 (EMD G12U6) BB202 (EMD G18U6) BB203 (GE U18A1A) BB204 (SLM HGm4/6) CC200 (Alco-GE UM 106T) CC201 (GE U18C) CC202 (EMD G26MC-2U) CC203 (GE U20C) CC204 (GE C18MMi dan GE C20EMP) CC205 (EMD GT38ACe) CC206 (GE CM20EMP) *) CC300 adalah milik Ditjen Perkeretaapian Armada Pada tahun 2016, KAI mengoperasikan: 420 unit lokomotif; 578 unit KRL; 121 unit KRD; 1.607 unit kereta penumpang; dan 6.782 unit gerbong [25] Lokomotif diesel elektrik PT KAI sebagian besar dibuat di Amerika Serikat atau Kanada, sedangkan diesel hidraulik kebanyakan Jerman. Unit kereta rel listrik didominasi oleh kereta bukan baru yang dibuat dan pernah beroperasi di Jepang. Industri lokal mampu membangun beberapa unit, baik diesel dan listrik. Referensi Lihat pula Industri Kereta Api Madiun Daftar kecelakaan kereta api di Indonesia Polisi khusus kereta api Direktorat Jenderal Perkeretaapian Pranala luar Kategori:Badan usaha milik negara di Indonesia Kategori:Transportasi rel di Indonesia Kategori:Jalur kereta api di Indonesia
https://id.wikipedia.org/wiki/Kereta%20Api%20Indonesia
{ "plaintext_start_byte": [ 191, 225, 452, 509, 882, 1236, 2127, 2356, 2658, 2862, 3124, 3354, 3601, 3815, 4037, 4143, 4281, 4612, 5370, 5750, 5859, 7445, 8439, 8706, 8908, 9306, 10882, 11554, 12000, 12711, 12978, 13296, 13656, 14133, 14467, 14836, 15003, 15654, 15865, 16513, 16635, 16949, 17002, 17455, 18892, 19572, 19664, 19850, 29226, 29397, 33108, 33694, 34192, 34451, 34548, 34684, 34964, 35441, 35759, 35849, 36082 ], "plaintext_end_byte": [ 224, 437, 501, 881, 1235, 2126, 2355, 2657, 2861, 3123, 3353, 3600, 3807, 4036, 4142, 4267, 4611, 5369, 5723, 5858, 7444, 8425, 8705, 8907, 9298, 10862, 11553, 11999, 12710, 12977, 13295, 13620, 14057, 14402, 14775, 15002, 15615, 15864, 16460, 16634, 16919, 17000, 17453, 18890, 19559, 19658, 19819, 29205, 29396, 33107, 33683, 34191, 34450, 34547, 34683, 34963, 35440, 35757, 35847, 36016, 42676 ] }
ポケットモンスター ダイヤモンド・パールが発売開始されたのはいつ?
ポケットモンスター (アニメ)
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Main Page > アニメ版ポケットモンスターと関連<!-- (ラジオとか、バラエティとかが本文中にまとめてないのでコメントアウト)番組、 -->作品 Template:Infobox animanga/TVAnime 『ポケットモンスター』は、株式会社ポケモン[注 1] と任天堂より発売されているゲームソフト『ポケットモンスター』シリーズを原作とするテレビアニメ。 概要 凡例 記載されている略号は以下の通り。 沿革 「ポケモンマスター」を目指す少年・サトシと、相棒のピカチュウをはじめとしたポケモンの成長を描いた物語とキャラクター性に焦点を当て、ゲーム版『ポケットモンスター 赤・緑』の発売から1年あまり経った1997年 (平成9年)4月1日から、テレビ東京系列で放送を開始した。 開始当初はセル画で制作されていたが、2002年(平成14年)8月[注 2] より、デジタル制作に移行した。ただし、主題歌の映像などはそれ以前からデジタル化していた。『アドバンスジェネレーション』の後期からはポケモンの技などにCGが使用されるようになった。 地上デジタルテレビ放送が全国に広がって以降も標準画質(画面比4:3)での制作が続いていたが、2009年 (平成21年)4月2日放送[注 2] 分からハイビジョン制作に移行した[1]。また、アナログ放送では2009年(平成21年)10月1日放送[注 2] からレターボックスでの放送に移行した。2012年(平成24年)1月5日放送からは連動データ放送[注 3] も開始されている。この他、テレビ東京系列(開始当初より)などでは字幕放送[注 4]を行っている。また、字幕放送で表示される技の名前は漢字を使用して、ワンセグ放送以外では上にふりがなをふっている(例:かえんほうしゃ→火炎放射など)。なお、一部の技は字幕放送では一部分だけひらがなで表示されることも稀にある。 1997年(平成9年)12月16日の第38話『でんのうせんしポリゴン』の放送時には「ポケモンショック」が発生するが[注 5]、四か月の放送休止を乗り越えて放送は再開された。 1998年(平成10年)夏には劇場版の第1作『ミュウツーの逆襲』を公開、同年に日本で公開された映画の興行成績第4位と興行収入72億4000万円を記録した[注 6]。その後も毎年7月中旬から夏休みにかけて劇場版が上映されている。 2016年(平成28年)4月7日より、放送時間を5分繰り上げ、18:55 - 19:25の放送となった[3]。1998年4月に放送再開して以来、18年ぶりに放送時間が変更となる。 2017年(平成29年)4月で放送開始から20周年を迎え、同年11月9日(SM49話)で放送通算1000回[注 7]を迎えた長寿番組であり、現在でもテレビ東京製作のアニメシリーズでは最長寿アニメ番組である。 2018年(平成30年)10月7日より、テレビ東京系列では日曜18:00 - 18:30枠に移動となった[4][注 8]。テレビ東京系列では19時台にアニメを放送してきたが、これで完全消滅する。 長い放送期間でスタッフの多くは変動しているが、総監督の湯山邦彦や劇伴担当の宮崎慎二、音響監督の三間雅文等、放送開始当初から現在まで製作に携わっているスタッフもいる。 劇中のナレーションは『無印』から『SM』第91話まで一貫して石塚運昇[注 9][注 10]が担当。石塚の死去に伴い、『SM』の第92話から堀内賢雄が引き継いだ。 評価 視聴率は1997年(平成9年)11月11日に放送された第33話「ほのおのポケモンだいレース!」で番組最高視聴率となる18.6%(関東地区・ビデオリサーチ調べ)を記録した。 電通の渡辺哲也は、「アニメ番組の理想型は『ポケモン』」と述べている[5]。 数々の功績が評価され、2007年(平成19年)には第1回声優アワードでシナジー賞を受賞した。 あらすじ 不思議な生き物、ポケットモンスター(ポケモン)と人間が互いに助け合って生きている世界。この世界ではポケモン同士を戦わせる「ポケモンバトル」が盛んに行われており、多くの少年少女たちが最強のトレーナーを目指して旅をしていた。 マサラタウンに住む少年・サトシも「ポケモンマスター」に憧れる1人。彼は10歳の誕生日に、町に住むポケモン研究者のオーキド博士からポケモンを貰って旅立つことになっていた。しかしサトシはその旅立ちの朝に大寝坊、慌てて研究所に向かったもののヒトカゲ、フシギダネ、ゼニガメの3匹は全てライバル達に持って行かれた後だった。そんなサトシに博士が差し出したのは、ねずみポケモン・ピカチュウ。可愛らしい容姿のピカチュウにサトシは一目ぼれ。こうしてサトシの旅は始まったが、相棒のピカチュウはサトシに対して心を開こうとしなかった。 対立しながらの旅を始める1人と1匹であったが、ふとしたことから起きたオニスズメの大群との戦いを通して打ち解け、唯一無二のパートナーとなる。そして多くの人やポケモンとの出会いと別れを繰り返しながら、サトシと仲間たちの冒険の日々は続いていく。 ゲーム版との比較 アニメ化にあたって、演出上の都合でゲーム版の一部の設定に変更がなされた。 ポケモンバトルの設定がゲーム版とは若干異なる。 技の効果や相性が異なる場合がある[注 11][注 12]。 ポケモン1体が覚えられる技の数はゲームでは4つまでだが、アニメでは1体あたりの技の数に制限がない[注 13]。ただし、基本的にバトルにおいて1体が使う技の数は4つまでである[注 14]。 技を出し合うだけのゲーム版に対して、攻撃をかわした上での反撃、相手の技を見てから「まもる」を指示するなどゲーム版では不可能なバトル展開が起こることがある。 ポケモンの知能が高く設定されている。ゲームでは人間の言葉を理解するポケモンはゲットされたポケモンであるが、アニメでは野生も含めほとんど全てのポケモンが理解できる。 ゲームでは他人からもらったポケモンはある程度バッジを手に入れないと言うことを聞かなくなるが、アニメではバッジの効果はなく[注 15]、自分でゲットしたポケモンでも言うことを聞かないことがある[注 16]。 アニメ化に際して「女の子にもターゲットを広げたい」という制作側の意向で、ゲーム版で最初にパートナーとして選択する3匹のポケモン(ヒトカゲ、フシギダネ、ゼニガメ)ではなく、ピカチュウを起用した[6]。 ポケモンジム、ポケモンリーグ、バトルフロンティア、ポケモンコンテストの設定が一部変更されている。 なお、アニメ版で初めて登場した概念が後にゲーム版で反映されたケースもある。一例を挙げると、『赤・緑・青』までのピカチュウは、わざマシンを使わなければ「10まんボルト」を覚えなかったが、アニメ版が反映された『ピカチュウ版』以降では、レベルアップで「10まんボルト」を習得できるようになっている。『X・Y』以降では、ピカチュウの鳴き声がアニメ版と同じ大谷育江のボイスに変更されている。また、ポケモンの一部が登場する『大乱闘スマッシュブラザーズシリーズ』においては、声優のいないものを除き全てのポケモンに声優が割り当てられており、そのほとんどは過去にTVアニメ版、劇場版で同一の役だった声優が担当しているが、そのどちらとも異なる声優が起用されているケースも存在している。 パロディ サトシとシゲルの名前は、それぞれ田尻智、宮本茂から引用されている。また、ロケット団の3人組は吉川兆二曰く『タイムボカンシリーズ』に登場する三悪の影響を強く受けている」[7] とのこと。 ゲーム版から派生した穴久保幸作のギャグ漫画版『ポケットモンスター』の主人公レッド、喋るピッピ、ピカチュウがアニメに登場したことがある。 この他にも、この作品と関係の深いメーカーや商品、芸能人の仕草や発言に関するネタが登場することもある。例えば、ロケット団の操るメカに任天堂のWiiの「Wiiリモコン」や「ヌンチャク」[注 17] が登場していた。なお、日本国外版ではパロディの部分が差し替えられていることもある。 補足 日本国外においても、アメリカやヨーロッパなど、世界98の国と地域で放送実績がある(2017年3月現在)[8]。日本国外で放送されている主題歌などはオリジナル曲である。 アニメ内では年や四季の巡りは存在しているものの、登場人物の設定年齢は変化していない[注 18]。 2006年10月5日より、本シリーズ直後の木曜19:30に『NARUTO -ナルト-』(第一部)が水曜19:27から移動し、テレビ東京木曜19時台は2017年3月に第二部『NARUTO -ナルト- 疾風伝』が終了に至るまで[注 19]アニメ2本立てが続いたが、2011年以降の水曜『イナズマイレブン』(→『イナズマイレブンGOシリーズ』)と『ダンボール戦機シリーズ』や、2013年1月 - 3月の月曜『たまごっち! ゆめキラドリーム』と『アイカツ!』(木曜18時台以降も継続)のような、前半アニメ終了後の双方作品のキャラ共演は行われることはなかった。なお『NARUTO -ナルト- 疾風伝』の後番組として『スナックワールド』が2017年4月から放送が始まり、2018年4月に終了するまでキャラ共演は行われなかった。 2013年9月30日より、テレビ東京制作の番組の製作(・著作)クレジットにバナナのキャラクターの「ナナナ」が入ることになったが、当初はこの番組では使用していなかった(関連番組の『ポケモンゲット☆TV』も同様)。 シリーズ一覧 アニメシリーズの構成はこれまで1997年にスタートした無印編から2018年現在放送されている『ポケットモンスター サン&ムーン』までの6作となる。どのシリーズも、ゲーム版(本編)が新作に代わる度に既存のシリーズが終了し、新しいシリーズに突入するという形を取っている。それに合わせて、BW編とSM編では無印編から登場しているキャラクターのデザインの変更がなされ、BGMについてもBW編ではDP編まで使用されていたものから新規のものに変わるなど、 リニューアルが施されることもある。 一番放送期間が長いのは第1シリーズ無印版の5年7ヶ月[注 20]。その後『ポケットモンスター アドバンスジェネレーション』、『ポケットモンスター ダイヤモンド&パール』は約4年間放送され、2010年からスタートした『ポケットモンスター ベストウイッシュ』と2013年にスタートした『ポケットモンスター XY』は約3年間放送された。 DP編までは初回から最終回までシリーズタイトルの途中変更などはなかったが、BW編以降はリーグ戦や悪の秘密結社との闘いといった各区切りの際には、放送中にシリーズが分離されるようになった。例として、BW編ではシーズン2・エピソードN・ デコロラアドベンチャーとタイトルが変わっており、XY編でも『XY&Z』として第2期を放送した。ただし無印編は「カントー編」「オレンジ諸島編」「ジョウト編」、AG編は「ホウエン編」「バトルフロンティア編」へと、同一のシリーズ内で物語の舞台によって区分されている[注 21]。 これに加えてサトシとロケット団は一貫して全シリーズで登場しているのに対し、ヒロイン枠はシリーズごとに交代し、BW編以降はタケシなどのようにジムリーダー枠も交代する形となっている。[9] シリーズ終盤や映画に次の地方のポケモンがゲスト出演として(ハヅキのバシャーモ、ルカリオなど)登場したり、XY編以降はゲームに先んじて新フォルムとして(サトシゲッコウガ、たそがれのルガルガンなど)登場することがある。 AG編からDP編までは放送終了後の翌週には次作の放送直前番組が放送されていた。BW編以降は本編最終話の後に特別編が放送されており、その内容はシリーズの垣根を超えてサトシの旅の仲間だった者同士が共演するというものになっている。 『ポケットモンスター』 第1シリーズ。「(ポケモン)無印」などと呼ばれる。 1997年(平成9年)4月1日 - 1997年(平成9年)12月16日(ここまで火曜18:30 - 19:00) - 休止 - 1998年(平成10年)4月16日(ここから木曜19:00 - 19:30) - 2002年(平成14年)11月14日 全275話(欠番1話を除く) カントー編 オレンジ諸島編 ジョウト編(金銀編) 『ポケットモンスター アドバンスジェネレーション』 『ポケットモンスター』の続編。『(ポケモン)AG』などと呼ばれることがある。 2002年(平成14年)11月21日 - 2006年(平成18年)9月14日 全192話(未放送話1話を除く) ホウエン編 バトルフロンティア編 『ポケットモンスター ダイヤモンド&パール』 『ポケットモンスター アドバンスジェネレーション』の続編。『(ポケモン)DP』などと呼ばれることがある。 2006年(平成18年)9月28日 - 2010年(平成22年)9月9日、2011年(平成23年)2月3日 (特別編) 全193話(特別編2話を含む) 『ポケットモンスター ベストウイッシュ』 『ポケットモンスター ダイヤモンド&パール』の続編。『(ポケモン)BW』『(ポケモン)BW2』などと呼ばれることがある。 『ポケットモンスター ベストウイッシュ』(第1期) 放送期間:2010年(平成22年)9月23日 - 2012年(平成24年)6月14日 全話数:84話(未放送話2話を除く) 『ポケットモンスター ベストウイッシュ シーズン2』(第2期) 放送期間:2012年(平成24年)6月21日 - 2013年(平成25年)9月26日、10月3日(特別編)、2014年(平成26年)3月27日(特別編) 全話数:60話(特別編2話を含む) BW無印(サブタイトルなし) エピソードN デコロラアドベンチャー 通算話数:144話 『ポケットモンスター XY』 『ポケットモンスター ベストウイッシュ』の続編[10]。『(ポケモン)XY』『(ポケモン)XYZ』などと呼ばれることがある。テレビ東京開局50周年記念作品。 『ポケットモンスター XY』(第1期) 放送期間:2013年(平成25年)10月17日 - 2015年(平成27年)10月22日 全話数:93話 『ポケットモンスター XY&Z』(第2期) 放送期間:2015年(平成27年)10月29日 - 2016年(平成28年)10月27日、11月3日、11月10日(特別編) 2015年(平成27年)10月29日 - 2016年(平成28年)3月24日(ここまで木曜19:00 - 19:30) 2016年(平成28年)4月7日 - 11月10日 (ここから木曜18:55 - 19:25) 全話数:49話(特別編2話を含む) 通算話数:142話 『ポケットモンスター サン&ムーン』 『ポケットモンスター XY』の続編[注 22]。『(ポケモン)SM』などと呼ばれることがある。 『ポケットモンスター サン&ムーン』 放送期間:2016年(平成28年)11月17日 - 2016年(平成28年)11月17日 - 2018年(平成30年)9月13日(ここまで木曜18:55 - 19:25) 2018年(平成30年)10月7日 - (ここから日曜18:00 - 18:30) 登場人物・キャスト 以下の人物、団体は個別項目を参照。 サトシと手持ちポケモンたち サトシ - 松本梨香 ピカチュウ - 大谷育江 サトシのポケモン (カントー・オレンジ諸島編) サトシのポケモン (ジョウト編) サトシのポケモン (アドバンスジェネレーション) サトシのポケモン (ダイヤモンド&パール) サトシのポケモン (ベストウイッシュ) サトシのポケモン (XY) サトシのポケモン (サン&ムーン) 仲間 カスミ - 飯塚雅弓 コダック - 愛河里花子 トゲピー→トゲチック - こおろぎさとみ タケシ - うえだゆうじ ロコン - 愛河里花子 グレッグル - 小西克幸 ケンジ - 関智一 マリル - かないみか ハルカ - 鈴木カオリ アチャモ→ワカシャモ→バーシャモ - 西村ちなみ(アチャモ、ワカシャモ)[注 23]、小西克幸(バーシャモ) マサト - 山田ふしぎ ヒカリ - 豊口めぐみ ポッチャマ - 小桜エツコ アイリス - 悠木碧 キバゴ - 津田美波 デント - 宮野真守 ヤナップ - 藤村知可 セレナ - 牧口真幸 フォッコ→テールナー - 林原めぐみ シトロン - 梶裕貴 デデンネ - 佐藤恵 ユリーカ - 伊瀬茉莉也[注 24] リーリエ - 真堂圭 ロコン(リージョンフォーム)(シロン) - 上田麗奈 カキ - 石川界人 バクガメス - 三宅健太 ガラガラ(リージョンフォーム) - 武隈史子 マオ - 上田麗奈 アマカジ→アママイコ→アマージョ - 藤村知可 スイレン - 菊地瞳 アシマリ→オシャマリ - 愛河里花子(アシマリ)→清水理沙(オシャマリ) イーブイ(ナギサ) - 金魚わかな マーマネ - 武隈史子 トゲデマル - かないみか デンヂムシ→クワガノン - 石塚運昇(デンヂムシ)→うえだゆうじ(クワガノン) ロケット団 ムサシ - 林原めぐみ[注 25] ソーナンス - うえだゆうじ コジロウ - 三木眞一郎 ニャース - 犬山イヌコ サカキ - 鈴置洋孝→三宅健太 準メインキャラクター オーキド博士 - 石塚運昇→堀内賢雄 ハナコ - 豊島まさみ バリヤード - うえだゆうじ ジョーイ - 白石文子→山口由里子[注 26]→藤村知可→赤﨑千夏→清水理沙 ジュンサー - 西村ちなみ→たかはし智秋→石松千恵美→瀬戸麻沙美 その他のキャラクター ジムリーダー 四天王・チャンピオン フロンティアブレーン プリン - かないみか 劇場版 アニメ映画が1998年から毎年夏休み時期の7月に公開されている。 OVA オリジナルアニメ(OVA)が1998年-2001年に発売され、2004年-2011年の夏に新作が全日空で機内上映され、後日発売された。 その他の作品、番組 『ポケットモンスター アンコール』 1999年(平成11年)10月19日 - 2002年(平成14年)9月17日(火曜日19:00 - 19:30[注 27]。第140話まで) 番組名に「アンコール」とつき再放送扱いではあるが、番組は2か国語放送で、副音声で英語版を聞くことができた(一部地域を除く)。また、番組の最後には『POKEMON de ENGLISH!』というミニコーナーが放送された。これは、カスミの進行[注 28] でアニメのシーンを利用した単純な英語講座であった。通常版とは違い、系列外では放送されていない局があった。なお、英語版が放送(制作)されていない回も含まれており、その場合は本放送通りのステレオ放送で製作された。火曜日でのポケモンの放送はアニメ1期以来1年10か月以来となった(時間帯も初期の時間より30分繰り下げ)。 特別編扱いの「ルージュラのクリスマス」、「イワークでビバーク」、「げきとう! ポケモンひなまつり」、「こどものひだよぜんいんしゅうごう」はポケモンショックがなかった場合の放送予定に近い内容順で放送。「でんのうせんしポリゴン」と当初放送予定になかった「ピカチュウのもり」は未放送。 2002年9月17日、『週刊ポケモン放送局』に交代する形で放送を終了した。その際、予告テロップが表示され、「さようなら。そして、また会おうね。」というメッセージが流れた。 『ポケットモンスター サイドストーリー』 『週刊ポケモン放送局』内で放送された、外伝的作品。タケシ、カスミ、ロケット団、オーキド博士など本編の脇役たちが主人公となり、本編の主人公であるサトシは回想シーンなどに登場するのみであった。詳細は週刊ポケモン放送局#ポケットモンスター サイドストーリーを参照のこと。 『ポケットモンスター ミュウツー! 我ハココニ在リ』 『劇場版ポケットモンスター ミュウツーの逆襲』の続編として作られた。テレビ東京系列にて、2000年(平成12年)12月30日初放送。 『ポケットモンスタークリスタル ライコウ雷の伝説』 『金・銀・クリスタル』の主人公らを用いた、番外編。テレビ東京系列にて、2001年(平成13年)12月30日初放送。 『戦慄のミラージュポケモン』 10周年を記念して、2006年(平成18年)4月にアメリカにて放送された作品。原題は『The Mastermind of Mirage Pokémon』。日本では、同年10月からテレビ東京の所有するアニメサイト・あにてれ、BIGLOBEストリーム、フレッツ・スクウェアで期間限定配信された。なお、本作はDVD化されていない。 『ポケモン不思議のダンジョン 出動ポケモン救助隊ガンバルズ!』 北米でのゲーム『ポケモン不思議のダンジョン 青の救助隊・赤の救助隊』発売に先駆け、2006年(平成18年)9月8日にアメリカにて放送されたオリジナルエピソード。原題は『Pokémon Mystery Dungeon: Team Go-Getters Out Of The Gate!』。登場キャラクターはゲーム本編とほぼ同じである。ある日、見たこともない異世界で人間からゼニガメへと変身してしまった主人公の少年が、ヒトカゲやチコリータと共に救助隊「ガンバルズ」として冒険をする。日本では、2007年(平成19年)3月23日から5月14日にかけてYahoo! JAPANの「GYAO!」で配信が行われていたのみなので、Webアニメとも言える。 『ポケモン不思議のダンジョン 時の探検隊・闇の探検隊』 『ポケモン不思議のダンジョン 時の探検隊・闇の探検隊』発売に先駆け、2007年(平成19年)9月9日に『ポケモン☆サンデー』内で放送されたオリジナルエピソード。前作とは「目が覚めたらポケモンになったこと」以外は関連性はない。また、前述の「あにてれ」内で9月13日から9月30日までの間、Yahoo!の「Yahoo!きっず」にて9月20日から10月31日までの間、無料で配信されていた。 『ポケモン不思議のダンジョン 空の探検隊 時と闇をめぐる最後の冒険』 『ポケモン不思議のダンジョン 空の探検隊』発売に先駆け、2009年(平成21年)4月12日に『ポケモン☆サンデー』内で放送されたオリジナルエピソード。前アニメと同様、「Yahoo!きっず」や「あにてれ」での配信の他に、「ひかりTV」、Wiiの「みんなのニンテンドーチャンネル」でも配信された。 『ポケモンレンジャー 光の軌跡』 『ポケモンレンジャー 光の軌跡』発売に先駆け、2010年(平成22年)2月28日、3月7日に『ポケモン☆サンデー』内で放送された短編アニメ。3月21日までの間、『ポケモン☆サンデー』のホームページにて動画の無料配信が行われた。 『ポケットモンスター ブラック2・ホワイト2 スペシャルムービー』 ゲーム『ポケットモンスター ブラック2・ホワイト2』の紹介映像として制作された作品。 『うたえメロエッタ リンカのみをさがせ』 『ちゃお』2012年8月号付録DVDに収録の『メロエッタのキラキラリサイタル』のスピンオフ。 『ミュウツー 〜覚醒への序章(プロローグ)〜』 『劇場版ポケットモンスター ベストウイッシュ 神速のゲノセクト ミュウツー覚醒』のプロローグとして2013年7月11日に放送の特番。 『ポケットモンスター THE ORIGIN』 2013年10月2日に特別番組として放送された作品。『赤・緑』を元に製作された[11]。 『ポケモン第1話! 全部みせますスペシャル!』 2013年12月31日に放送された、これまでの各シリーズの第1話をサトシナビゲートの元オリジナル日本語音声で再放送したスペシャル版[注 29]。BW以外は4:3の画質のため、サイドパネルつきで放送された[注 30]。その後、「完全マスター!ポケットモンスターXY 1時間スペシャル」が放送された。 『完全マスター!ポケットモンスターXY 1時間スペシャル』 2013年12月31日に放送された総集編。シトロンがハリマロンを手に入れるまでが描かれている。今後の見所[注 31] も放映された。その後、2014年12月31日にも2014年内に放送された総集編として放送された[注 32]。その時も今後の見どころ[注 33] も放送されている。 『ポケットモンスター XY 特別編 最強メガシンカ』 『ポケットモンスター XY』の番外編として、テレビ東京系列で不定期に放送されたアニメシリーズ。 『ポケットモンスター オメガルビー・アルファサファイア スペシャルムービー』 ゲーム『ポケットモンスター オメガルビー・アルファサファイア』の紹介映像として制作された作品。 『ポケットモンスター! 幻のポケモン全部見せますスペシャル!』 2014年12月31日に放送された、これまで放送されたシリーズの中で幻のポケモンをフィーチャーしたストーリーをセレクトしてサトシナビゲートの元オリジナル日本語音声で再放送したスペシャル版。DPとBW以外は4:3の画質のため、サイドパネルつきで放送された。 『全ての謎を解き明かせ!ポケットモンスターXY&Z完全マスタースペシャル』 2015年12月31日に放送された総集編。アランの活躍も描写されており、先述の特別編も扱っている他、2015年10月29日に放映されたXY&Zの第1話の再放送も行っている。イーブイの進化、アランとのバトルなど、今後の見所も放映された。 『ポケモンジェネレーションズ』 2016年9月16日から12月23日までYouTubeで配信されたWebアニメ作品。 『リアル体験!あつまれ!ポケモンスクール!!』 2016年12月27日に放映された特別編。ポケモンの技を実験で再現するというもの。今後の見どころも放映された。 『ポケットモンスター プレミア10』[12] 2017年7月24日(23日深夜) - 9月25日(24日深夜)(月曜日(日曜日深夜)1:35 - 2:05[注 34])、全10回。 これまでのシリーズ全作品で過去に放送したエピソードの中から、ポケモン好きの芸能人やこれまでのシリーズの制作に関わったスタッフ・キャストらがセレクトした、思い出に残るエピソードをアンコール放送した。 『ポケットモンスターの平成史~火曜から木曜、そして日曜へ~』 2019年1月4日に放映された総集編。ジョージ・ポットマンの平成史のフォーマットでTVシリーズ20年間の歴史を様々な角度から取り上げる。 ミニコーナー 放送開始当初はミニコーナーは放送されていなかったが、第61話から本編の終了後にミニコーナーが放送されるようになった。 ミニコーナー開始当初は「オーキド博士のポケモン講座」が放送された。オーキド博士が毎回1匹のポケモンを紹介・解説し、それに関する「ポケモン川柳」を読み上げるコーナーである。また、川柳を視聴者から募集することもあった。川柳を読み上げる前にはオーキド博士は紹介されたポケモンの技を受けひどい目に遭わされることが定番のオチとなっており、後の「ポケモン大百科」や「ポケモン大検定」にまで波及している。また、「特別編」として映画の最新情報やポケモンリーグ・ポケモンコンテストグランドフェスティバルの解説をすることもあった。 『アドバンスジェネレーション』では、2004年(平成16年)12月[注 2] より「ポケモン講座」に代わって、当時の『ポケモン☆サンデー』のコーナーとして放送されていた「ポケモントリビアクイズ」が放送された。当初はポケモンの名前を答えるなぞなぞで、アバンタイトルでタケシが問題を出題し次回予告終了後に答えを発表するという形式をとった。2005年(平成17年)10月[注 2] からは過去の回の映像を使ったモンタージュ式の問題やしりとり、間違い探しなども出題されるようになった。出題も本編終了後となり、出題者もサトシ・ハルカ・タケシ・マサト・オーキド博士が持ち回りで担当した。 『ダイヤモンド&パール』では、「ポケモン講座」を改題した「ポケモン大百科」が放送され、2008年(平成20年)10月[注 2] からはクイズ形式に派生した「オーキド博士のポケモン大検定」を放送している。問題のレベル(初級・中級・上級の3段階)を言った後、1匹のポケモンを紹介しその特徴や能力などからクイズを出題する。このコーナーではポケモン川柳が廃止された。 『ベストウイッシュ』では、「オーキド博士のポケモンライブキャスター」を放送している。内容は「ポケモン講座」や「ポケモン大百科」に準じているが、ポケモンの出番は映像のみであり、オーキド博士が紹介されたポケモンの技を受ける定番のオチは廃止されたが、ポケモン川柳が復活している。 『XY』では、「オーキド博士のポケモンホロキャスター」を放送している。ポケモン川柳は存続しており、「ポケモンライブキャスター」では廃止されたオーキド博士がポケモンの技を受ける定番のオチが復活している。 『XY&Z』では、様々なテーマに応じてのミニコーナーが用意されている。主にその話でキーになったポケモンについて紹介することが多く、本編終了後の後談も追加されている。また過去の映像も使われている。 5月ごろから8月ごろには、ミニコーナーを休止して劇場版の最新情報を伝える。なお、以前は前述の通り「ポケモン講座特別編」として放送されることもあった[注 2]。 『サン&ムーン』では、第3話以降アバン前とED後にシリーズでは初のデータ放送と連動したおまけコーナー「ポケもんだい」を放送している。アバン前では主にその回で活躍する人物がその回の本編に関するクイズを出題し、ED後はクイズの答えを発表した後、その回に関連したショートアニメを流している。 スペシャル版の放送前週には、ミニコーナーを休止して予告が拡大されることがあるほか、スペシャル版放送時にもミニコーナーが休止される場合がある。また、プレゼントやキャンペーン・イベントのお知らせなどでも中止となる場合がある。なお、これらの場合でも遅れネット局やDVD・ビデオ版では原則として通常通り放送・収録されるため、ミニコーナーの一部の回に遅れネット局やDVD・ビデオ版限定の回がある[注 35]。 放送局 テレビ東京系列(TXN)では1997年4月から同年12月までは火曜18:30 - 19:00の放送だったが、「ポケモンショック」による休止を経て1998年4月に再開し、それ以降は約18年に渡って2016年3月まで木曜19:00 - 19:30で、2016年4月から2018年9月までは放送時間を5分繰り上げて木曜18:55 - 19:25で放送された。2018年10月に放送時間が日曜18:00 - 18:30となり、20年6ヶ月ぶりに曜日移動が行われた。 他の系列より放送地域の狭いテレビ東京系列の番組ではあるが、兵庫県を除く全ての都道府県(広域圏含む)[注 36] のテレビ局にスポンサードネット(初期は番組販売)され放送されている。 遅れネット配信の一部チャンネルではまれに再放送するケースもある。 遅れネット配信の一部チャンネルでは劇場版は放送しない、又は土・日曜日に放送することがある。 なお、『ベストウイッシュ シーズン2』より放送終了後数日後に動画配信としてHuluで時差配信される。テレビ東京系列以外のネット局では、放送の最後にその回のシーンを使ったエンドカードを流している。 劇場版のエンディング(2003年の第6作『七夜の願い星 ジラーチ』以降)では、テレビ東京系列局を含めた全てのネット局(38局)が「プロモーション協力」として明記されている[注 37]。この表では、「プロモーション協力」で表記される順番によった(テレビ東京系列局を始めとし、北の地方から順番に列挙)[注 38]。また、これはに準じている[注 39]。 連動データ放送はテレビ東京系列6局のみ、日本語字幕放送はテレビ東京系列6局と、同時ネットの奈良テレビ[注 40]、放送拡大・劇場版時の同時ネット局、BSテレビ東京(TVシリーズ)、キッズステーション[注 41] のみ(2016年4月現在)。 日本国外での放送 主題歌は日本とは異なるものを使用している。 フランスなどではディズニーXDで放送されている。この表以外にもカートゥーンネットワークで放送されている国家がある。 過去のネット局 海外での放送 補足(放送局) テレビ東京系列で木曜に放送していた時代、『ダイヤモンド&パール』の開始と同時に、『NARUTO -ナルト-』の本放送が水曜から木曜に枠移動してからは、19時台のアニメ枠と20時台の『チャンピオンズ』のスペシャルを交互に放送するようになり[注 107]、同時に年末年始以外でも特番の挿入などによる放送休止が多くなった。その後、2009年4月に『木曜洋画劇場』の放送終了で2枠に分割されて以降、2017年3月に同番組が終了するまで19時台のスペシャルは後枠の『NARUTO -ナルト- 疾風伝』と隔週で交互に放送されるようになった[注 108]。なお後番組の『スナックワールド』はスペシャルが行われてなかったため、隔週で交互にスペシャルでの放送は行われていなかった。また、劇場版の地上波初放送は毎年7月の劇場版最新作公開2日前の木曜日の19:00から約2時間枠を設けて放送されてきたが、2016年『光輪の超魔神 フーパ』は18時から、17:55からの映画情報とあわせて19:53までの木曜アニメ枠で放送され、2017年『ボルケニオンと機巧のマギアナ』は、系列局でも直前の土曜日または日曜日のローカル枠で放送され、公開直前の木曜日は17:55から19:25までの90分枠で映画特番が放送された。 系列外の放送の場合、一部の地域では『ポケモン☆サンデー』や『ポケモンスマッシュ!』『ポケモンゲット☆TV』『ポケモンの家あつまる?』とアニメ本編でネット局が異なっている場合がある。詳細はポケモン☆サンデーの放送局・ポケモンスマッシュ!の放送局・ポケモンゲット☆TVの放送ネット局・ポケモンの家あつまる?の放送局を参照。 系列外の地方局での放送では、放送日などの関係で内容に変更がされていることがある。 テレビ東京系列で放送が休止となった場合は、遅れ日数を調整するために再放送に差し替えられることがある。その場合、直前の週の放送では相当話の次回予告も再放送され、次週から本放送に戻る場合は予告も本放送のものになる場合がある。逆に、遅れの日数が大きい場合は夏休みなどに数話を集中放送して遅れを回復する場合がある[注 59]。 テレビ東京系列でスペシャル版が放送される場合、それを予告する次回予告は専用のものが使用されるが、30分単位の放送である遅れネット局やDVD・ビデオ版(ビデオグラム)では、通常の放送と同様の形式で放送・収録される。このため、テレビ東京系列局しか受信できない地域では前述の通常版の形式は、BSジャパンまたは映像ソフトでしか見ることができない[注 109][注 110]。 系列外での放送の場合、原則としてテレビ東京系列でスペシャルとして放送された回については通常の30分版のものを複数回放送する形となり、劇場版の地上波初放送についてはテレビ東京系列での放送後約1か月以内に他の放送枠で約2時間枠を設けて放送される。ただし、関西地区・中部地区の一部の独立局ではスペシャルや劇場版を同時ネットすることがある。 岐阜放送ではテレビ東京系列で1時間以上の特番になる場合は同時ネットになることが多かったが、通常の流れではいないはずのキャラが登場していたなど物語の流れに支障が生じたため、2008年夏以降は劇場版を除き同時ネットは行っていない。なお、同時ネットになった場合、翌週の通常枠は過去の回の再放送か別番組で穴埋めをしていた。 近畿地方の独立局ではびわ湖放送・奈良テレビ・テレビ和歌山が劇場版を同時ネットすることがある。これ以外のスペシャル番組については原則として同時ネットされないが、例外的にテレビ和歌山では2006年9月28日のDP初回2時間スペシャルを同時ネットしている。 KBS京都では2010年と2011年の劇場版の放送でKBS京都独自でシンデレラエキスプレスの渡辺裕薫による解説をつけて放送された[注 111]。 このほか、高知放送では直後の『ドラえもん』の放送が改編期で休止される場合、テレビ東京系列で放送されたスペシャルを遅れネットで放送する場合がある(字幕放送非実施)。主に春に実施される。 奈良テレビでは木曜の7:30 - 7:59に再放送が行われていたが、2012年4月に終了した。 テレビ愛知では2010年8月13日から金曜 8:00 - 8:30( - 2011年3月)→火曜 7:30 - 8:00(2011年4月 - 2013年3月26日)に『ポケットモンスター ダイヤモンド&パール』 が再放送されていた(全話は放送していない)[注 112]。また、2013年8月22日からは木曜 7:30 - 8:00( - 2014年9月)→金曜 17:30 - 18:00(2014年10月 - )で『ポケットモンスター ベストウイッシュ』が再放送されている。 このほか、テレビ北海道では2010年5月24日から2011年2月23日まで『おはようまんが』枠で、テレビ大阪でも2010年7月2日から2011年5月6日まで月曜から金曜の8:00 - 8:30の『朝のこども劇場』で再放送を行っていた(『ポケットモンスター ダイヤモンド&パール』 の第1話から最終話まで)2013年6月5日から12月20日まで『ポケットモンスター ベストウイッシュ』を特番を含む全話放送を行った。また、テレビせとうちでも月曜 8:00 - 8:30に再放送が行われていた。 アメリカのディズニーXD[注 113]では、新作は週末の朝に放送し、平日は再放送をしている。 韓国では22話(約5ヶ月分)を"1期(シーズン)"とし、それを1時間の放送枠で1回につき2話ずつ放送している。1シーズンを2ヶ月程度で放送したあとは新シーズン開始まで再放送を繰り返す。期毎に放映権を取得した放送局が一番最初に放送しているが、BW編以降はトゥーニバースが購入し続けており、他の放送局は番組購入という形でそれから遅れネットで放送する。 脚注 注釈 出典 外部リンク
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9D%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%20%28%E3%82%A2%E3%83%8B%E3%83%A1%29
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 558, 932, 1129, 1285, 1626, 1702 ], "plaintext_end_byte": [ 550, 910, 1128, 1284, 1601, 1683, 1850 ] }
Je,Steven Charles Kanumba alikuwa na ndugu wangapi?
Steven Kanumba
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Steven Charles Kanumba (alizaliwa tarehe 8 Januari 1984, Shinyanga - alikufa tarehe 7 Aprili 2012) alikuwa msanii wa maigizo na filamu kutoka nchini Tanzania. Katika historia ya tasnia ya filamu nchini Tanzania, Kanumba ndiye aliyekuwa msanii wa kwanza nchini kufanya kazi nje ya nchi na kuweza kuwavuta wageni kutoka nchi mbalimbali kuja kuigiza Tanzania. Hasa walikuwa Wanigeria kama vile Mercy Johnson, Emmanuel France, Nkiru Silvanus, Ramsey Nouah, na wengine wengi tu. Kanumba pia ameweza kuwaleta waongozaji filamu kadhaa was Kinigeria nchini. Maisha Steven alianza masomo yake katika shule ya msingi yaBugoyi, na kuendela na masomo ya sekondari huko Mwadui na baadae kupata uhamisho katika shule moja jijini Dar es Salaam iitwayo Dar Christian Seminary. Alivyomaliza kidato cha nne akaendelea na masomo ya kidato cha tano na sita katika shule ya sekondari ya Jitegemee ilioko huko huko Dar es salaam. Shughuli za uigizaji Kanumba ameanza shughuli za kuigiza miaka mingi kwenye miaka ya "90". Ila kufahamika zaidi alianza mwaka 2002 mara tu baada ya kujiunga na kundi la sanaa ya maigizo maarufu kama Kaole Sanaa Group. Hivi sasa amejibebea umaarufu mkubwa nchini Tanzania na amekuwa kipenzi cha wengi na amekubalika karibuni nchi zote za Afrika Mashariki na maziwa makuu. Kwa sasa ameanza kutangaza sanaa nchi za Afrika ya Magharibi ikiwemo Nigeria na pia Wanigeria wamependezewa na uigizaji wake hivyo kushirikiana pamoja naye katika filamu kadha wa kadha. Filamu ambazo wameshawahi kushirikiana pamoja ikiwemo na ile ya Dar to Lagos, She is My Sister na nyingine ambazo bado zinajengwa. Filmografia Televisheni Jahazi Dira Zizimo Tufani Sayari Taswira Gharika Baragumu Filamu Marejeo Jamii:Watunzi wa Filamu Tanzania Jamii:Waandaaji Filamu za Tanzania Jamii:Waliozaliwa 1984 Jamii:Waigizaji filamu wa Tanzania Jamii:Waliofariki 2012
https://sw.wikipedia.org/wiki/Steven%20Kanumba
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 773, 1494, 2107, 2305, 3091, 3653, 3791, 4716, 5986, 6071, 6703, 6850, 6989, 7668, 8349, 8394, 9035, 9144, 9357, 10011, 10176 ], "plaintext_end_byte": [ 772, 1493, 2075, 2293, 3015, 3652, 3781, 4622, 5911, 6047, 6689, 6828, 6957, 7655, 8336, 8393, 9021, 9130, 9312, 9992, 10158, 10249 ] }
كم عدد الآلهة في الهندوسية ؟
آلهة هندوسية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 3 ], "minimal_answers_start_byte": [ 2162 ], "minimal_answers_end_byte": [ 2198 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الهندوسية هي الدين المُسيطر في شبه القارة الهندية. وهي تتألف من ثلاثة تقاليد أساسية، الشيفية، الفايشنافية والشاكتيزمية،[1] والتي يَعتبر أتباعها شيفا، فيشنو وشاكتي (أيضاً تُدعى بِـ"ديڤي") أنها الآلهة العُظمى على الترتيب. ومعظم الآلهة الأُخرى إما ذات صلة معهم (صلة قرابة) أو أشكال مختلفة (تجسيد) من هذه الآلهة الثلاثة. تُلقب الهندوسية بأنها "أقدم ديانة" في العالم، والكثير من مُعتنقينها يُشيرون إليها على أنها "القانون الأبدي".[2] السمارتية، وهي شكل حديث نسبياً من الهندوسية التقليدية (بالمقارنة مع التقاليد الثلاثة الأُخرى)، والتي تدعو إلى عبادة أكثر من إله واحد بما فيهم شيفا، فيشنو، شاكتي، غانيشا (إله الفيل)، سوريْا (إله الشمس) وبالإضافة إلى العديد من الآلهة والآلهات الأخرى. وهي لا تُعتبر على أنها طائفة علانيةً كما الشيفية والفايشنافية، ولكنها قائمة على اعتبار براهما الإله الأعلى في كُل الكون فهو الخالق لكُل شيء.[3][4][5][6] هناك عدد كبير من الأشخاص أو الأشياء في الهندوسية التي تُعبد على أنها مورتيات (عبور الروح الإلهية)، حيث يؤمن الهندوس بالكارما ويعتقدون أنها جوانب للبرهمن الأعلى أو أفتارات للكائن الأعلى بهگڤان أو أنها كائنات خارقة تسمى الديفات. غالباً ما تُرسم تلك الكائنات بشكل شبه بشري أو بشري جزئياً مع رسومات وأيقونات فريدة لكل حالة. الآلهة الأساسية يتألف الثالوث في الهندوسية من شيفا، فيشنو وبراهما،[7][8] ويُشكل أتباع شيفا وفيشنو الطائفتان الأساسيتان. فيشنو الفايشنافية هي الطائفة الهندوسية التي تَعبُد الإله فيشنو. وهو أساس الثالوث في الهندوسية، لذلك يُلقب بالـ "الحافظ" وله عشرة صور تجسيدية (أفتارات). وهي طائفة تَعبُدية، وأتباعها يعبدون آلهة أُخرى أيضاً كـ"راما" و"كريشنا" (الاثنان هما أفتارات لفشنو). أتباع هذه الطائفة عموماً غيز زاهدين ورُهبانيين وغالباً مايُكرسون حياتهم لممارسة التأمل والترتيل والغناء.[3][4][5][6] يُطلق على شيفا أسماء عديدة منها: نَرَيانا فِنكَتِشوَرا دَشَافاتَرا شيفا الشيفية هي الطائفة الهندوسية التي تَعبُد الإله شيفا. ويُصوَر شيفا أحيانا بأشكال شرسة وعنيفة، يُلقب بالـ "المُدمِر" أو "المُحَول"[7] ويَشتهر مُتبعين شيفا بِحُبهم وميلهُم للزهد والابتعاد عن الدنيا، فغالباً مايجولون الهند مُغطيين وجوههم بالرماد لأداء طقوس التطهير الذاتي.[3][4][5][6] يُطلق على شيفا أسماء عديدة منها: مَهَديفا مَاهيْش بْهايّرافا نَاتَاراجا باشُباتي رُدْرا فيرّابَهادرا ديڤي تُعتبر الإلهة الأم، ويُسمى فرع الهندوسية التي يعبد الإلهة الأُنثى والمعروفة باسم ديڤي بالـ"الشاكتيزمية". أتباع الشاكتيزمية تؤمن بأن شاكتي هي القوة الكامنة وراء مبدأ الذكورة في الوجود، فغالباً ماتُصور ديڤي كـ"بارفاتي" قرينة شيفا أو كـ"لاكشمي" قرينة فيشنو. وقد صُورت أيضاً بأشكال أُخرى شرسة وقوية كـ"دورجا".[9] ترتبط الشاكتيزمية بشكل وثيق مع التانترا الهندوسية، والتي تُعلم الطقوس والممارسات لتنقية وتطهير العقل والجسم.[3][4][5][6] يُطلق على ديڤي أسماء عديدة منها: دُرْغا بَهَدرَكالّي آلهة ذات صلة بالآلهة الأساسية براهما: وهو خالق الكون وكُل شيء، قام فيشنو بخلقه، ونادراً ماتتم عبادته اليوم. بارفاتي: شكل من أشكال شاكتي، وهي زوجة شيفا. غَانيْشا: وهو ابن شيفا وبارفاتي، وهو إله الحكمة والمعرفة، يوجد لديه رأس فيل، يُدعى أيضاً باسم "غاناباتي". مُرُغَن: وهو الابن الثاني شيفا وبارفاتي، إله الحرب والانتصارات وقائد الآلهة، يُدعى أيضاً باسم "كارْتيكا، كُمارا، شُبرامانيا". آيَّابَّانْ: وهو ابن شيفا وموهيني، وهو إله الحكمة والمعرفة، يُدعى أيضاً باسم "شْاسَتا أو مانِّيكانَدان". سَرَسْوَتِيِ: وهي زوجة بْرَاهْما، إلهة العلم والموسيقى والفنون. لَكْشْمِيِ: وهي زوجة فيشنو، إلهة المال والحظ. هَنُمانَ: وهو الإله القرد، قائد القردة في الملحمة الشعرية رامايانا، إله الوفاء والإخلاص. الأفاتار (الصور التجسيدية للآلهة) فيشنو مُوهِْني: التجسيد الأُنثوي لفشنو. دَشَافاتَرا مَاتِسا: السمكة كُرما: السلاحفاة البرية فَاراها: الخنزير البري نَاراسِْما: الأسد (نَارا = رجُل، سِمْا = أسد) فَمانا: القزم رَاما: ملك أيوديا وبطل الملحمة الشعرية رامايانا بَاراشُراما: رَاما مع فأس كْريشنّا: بطل الملحمة الشعرية مهابهاراتا ومحور الـ"البهاغافاد غيتا" بوذا: مؤسس البوذية[10] كَالكي: والذي سيأتي لإنهاء عصر الظلام والدمار كالي يوغا شِيّشا لَكشْمَانا: الأخ الأصغر لـ"رَاما" بَالارَما: الأخ الأكبر لـ"كْريشنّا" لَكْشْمِيِ سِيتّا: زوجة رَاما رُكميني رَادها: صاحبة كْريشنّا آلامِيلو الآلهة الثانوية يتحدث الريجفيدا عن ثلاثة وثلاثين إله تُدعى بالـ"تريداشا". وهي تتكون من اثنا عشر (12) "آديتا"، ثمانية (8) "فاسوس"، إحدا عشر (11) "رودراس" واثنان (2) "آشفيني". يُعتبر إندرا (أيضاً "ساكرا" ملك الآلهة الهندوسية وإله المطر) ، وهو أول إله بين الثلاثة والثلاثون إلهاً ليلحقه آجني (إله النار). عادةً مايُذكر بعض من هذه الآلهة الشقيقة في ثنائيات كـ"إندرا-آجني"، "مِيترا-فارُنا" و"سوما-رودرا". آديتا ميترا: إله الإيمان والصداقة، فارُنا: إله البحار والمحيطات، ساكرا: ويُدعى أيضاً "إندرا"، ملك الآلهة، وإله المطر، داكشا: ابن الإله براهما، آنسا، آريامان: حارس المريخ ودرب التبانة، بهاجا: إله الثروة والرفاهية، سافيترا: إله الشمس، تفاستار: إله البِناء، أول مخلوقات براهما، يُلقب بـ"الباني السَماوي"، بوشان: إله الطُرق، دهاترا: إله الصحة والسحر، ياماا: إله الموت والعدالة، فاسوس هم مُساعدوا إندرا وفشنو. آجني: إله النار، ويُدعى أيضاً "آنالا"، فايو: إله الريح، ويُدعى أيضاً "آنيلا"، دياوس: إله السماء، ويُدعى أيضاً "برابهاسا"، بريتفي: إلهة الأرض، وتُدعى أيضاً "دهارا"، سوريْا: إله الشمس والضوء، ويُدعى أيضاً "براتيوشا"، سوما: إله القمر، ويُدعى أيضاً "تشاندرا"، آهّا (آبّا): إله الماء، ويُدعى أيضاً "آنتاريكشا"، دهروفا: إله النجوم، ويُدعى أيضاً "ناكاشتارا"، رودراس هُنالك ثماني تجسيدات للإله با روداس وله أسماء عديدة. آشفيني الأشفين (أيضاً تُدعى ناساتاياس) هما إلهان تؤمان. أحدُهما يُسمى ناساتاياس والآخر يُسمى داشرا. عدد الآلهة في الهندوسية إن مُعظم المعابد الهندوسية مُخصصة لعبادة شيفا، فيشنو (بما في ذلك تجسيداته كْريشنّا ورَاما)، شاكتي (الإلهة الأم، وتجسيداتها دُرْغا، كالي، لَكْشْمِيِ وسَرَسْوَتِيِ)، غَانيْشا وهَنُمانَ.[11][12][13] تَذكر النصوص الهندوسية بأنه يوجد حوالي 33 كرور أو 330 مليون إله (1 كرور = 10 ملايين). يُمكن أن يكون الرقم رمزيّ، ولكن يوجد هنالك أسماء وأشكال عديدة لكثرة الآلهة.[14] انظر أيضا قائمة الآلهة الهندوسية النصوص الدينية الهندوسية أساطير هندوسية تاريخ الهندوسية المراجع تصنيف:أساطير هندوسية تصنيف:آلهة هندوسية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9%20%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 872, 1329, 2260, 2545, 2830, 2902, 3728, 4239, 4316 ], "plaintext_end_byte": [ 871, 1328, 2227, 2498, 2816, 2892, 3712, 4229, 4291, 4472 ] }
Какая площадь Аппенинского полуострова?
Апеннинский полуостров
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 940 ], "minimal_answers_end_byte": [ 958 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Апенни́нский полуо́стров (Italian: Penisola appenninica; также Penisola italiana — «Итальянский полуостров») — один из крупнейших полуостровов Европы, расположенный на юге континента и омываемый водами Средиземного моря. На полуострове расположены бо́льшая часть континентальной Италии, а также Республика Сан-Марино, теократическое государство Ватикан и карликовое государство Мальтийский Орден. Своё название полуостров получил от Апеннинских гор, протянувшихся вдоль его большей части. Площадь Апеннинского полуострова — 149 тыс. км². Длина — около 1100 км, ширина — от 130 до 300 км. На севере полуостров ограничен Паданской низменностью, на западе омывается Тирренским морем, на востоке — Адриатическим морем, на юге — Ионическим морем. Особенностью Апеннинского полуострова является высокая сейсмичность, современное горообразование, древняя и современная вулканическая активность (Альбанские горы, Амиата, Вульсини, Вультуре, Везувий, Флегрейские поля). Сильные землетрясения — явление нередкое для Апеннинского полуострова. Эти процессы обусловлены глобальным тектоническим процессом движения литосферных плит, когда Африканская плита сталкивается и поддвигается под Евразийскую плиту, на которой находится Европа. Интересные факты Полуостров имеет характерную форму сапога, благодаря чему является едва ли не самым узнаваемым на географической карте объектом. Государства полуострова В основном, на Апеннинском полуострове расположено государство Италия, однако здесь же находятся микро-государства, такие как Ватикан и Сан-Марино. Рельеф Основная статья: География Италии Горы С севера на юг полуострова протянулись Апеннинские горы (отсюда и название полуострова). Высшая точка которых — гора Корно-Гранде (2914 м). В этой горной системе расположено несколько потухших и действующих вулканов, например Амиата (1734 м) и Везувий (1277 м). Имеются лавовые плато. В юго-восточной части — закарстованные известняковые плато Монте-Гаргано и Ле-Мурдже. В южной части полуострова располагаются Калабрийские Апеннины (высота до 1956 м). Равнины К югу от Альп лежит Паданская равнина, по которой протекает река По. Поверхность долины понижается на восток к Адриатическому морю. Высота высоких равнин у подножий Альп и Апеннин составляет 200—500 м, вдоль реки По лежат глинистые заболоченные низкие равнины высотой 50—100 м. Реки Основная статья: Реки Италии Литература Категория:Средиземное море Категория:География Италии Категория:Полуострова Европы
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9%20%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 1004, 2626, 4858, 6381, 7266, 7600, 8666, 8992, 9471, 10306, 10844, 11790, 12619, 14271, 15513, 17250, 17748, 18154, 18840, 19165, 19710, 20427, 21634, 22036, 24100, 25645, 26055, 26772, 27758, 27825, 28494, 29693, 29772, 32280, 33521, 33589, 34132, 34199, 35901, 35983, 37748, 38844, 39899, 41047, 41139, 41783, 41885, 42845, 43042, 43968, 45324, 46515, 47280, 47429, 48100, 48206, 48534, 48581, 51092, 51163, 52025, 54164, 55153, 56176, 56618, 57130, 58090, 73032, 90378, 92098, 92363 ], "plaintext_end_byte": [ 1003, 2549, 4857, 6380, 7265, 7599, 8537, 8991, 9470, 10304, 10761, 11789, 12563, 14176, 15451, 17101, 17601, 18099, 18839, 19164, 19627, 20426, 21633, 22035, 24026, 25644, 26032, 26771, 27692, 27824, 28426, 29692, 29771, 32239, 33520, 33588, 34049, 34198, 35900, 35982, 37698, 38794, 39858, 41046, 41138, 41782, 41884, 42844, 43041, 43851, 45280, 46480, 47279, 47397, 48011, 48205, 48533, 48580, 51091, 51162, 52024, 54039, 55152, 56047, 56617, 57129, 58089, 72973, 90220, 92051, 92299, 92650 ] }
มหาวิทยาลัยแห่งใดของประเทศไทย เริ่มสอนสาขาวิชามนุษยศาสตร์แห่งแรก?
มหาวิทยาลัยศิลปากร
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
มหาวิทยาลัยศิลปากร (English: Silpakorn University; อักษรย่อ: มศก. – SU) เป็นมหาวิทยาลัยศิลปะแห่งแรกของประเทศไทย และเป็น มหาวิทยาลัยแห่งที่ห้าของประเทศไทย มีชื่อเสียงทางด้านศิลปะและการออกแบบ ปัจจุบันเปิดสอนครอบคลุมทุกสาขาวิชา ทั้งกลุ่มสาขาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ กลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และกลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ ตามมาตรฐานของมหาวิทยาลัยสากลอย่างสมบูรณ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ถือกำเนิดจาก "โรงเรียนประณีตศิลปกรรม สังกัด กรมศิลปากร" ในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พัฒนาขึ้นเป็นลำดับจนเป็น "โรงเรียนศิลปากร" และเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2486 พระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ) ร่วมกับ ศิลป์ พีระศรี พัฒนาหลักสูตรจนได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "มหาวิทยาลัยศิลปากร"[1] เพื่อเป็นสถาบันอุดมศึกษาขั้นสูงทางศิลปะของชาติ โดยมีปณิธานที่จะสร้างสรรค์ศิลปะ วิทยาการ และภูมิปัญญาเพื่อสังคม มีผลให้งานศิลปะของชาติพัฒนาและก้าวหน้า มีกิจกรรมและวิชาการต่าง ๆ ที่ดำเนินการเอื้ออำนวยประโยชน์ให้แก่ประชาชนเสมอมา ประวัติมหาวิทยาลัยศิลปากร มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็น มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา เดิมคือ "โรงเรียนประณีตศิลปกรรม สังกัด กรมศิลปากร" เปิดสอนวิชาจิตรกรรมและประติมากรรมให้แก่ข้าราชการและนักเรียนในสมัยนั้นโดยไม่เก็บค่าเล่าเรียน ศิลป์ พีระศรี (เดิมชื่อ Corrado Feroci) ชาวอิตาลีซึ่งเดินทางมารับราชการในประเทศไทยในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนแห่งนี้ขึ้น และได้เจริญเติบโตเป็นลำดับเรื่อยมา จนกระทั่งได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "มหาวิทยาลัยศิลปากร" เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2486[1] คณะจิตรกรรมและประติมากรรม ได้รับการจัดตั้งขึ้นเป็นคณะวิชาแรก (ปัจจุบันคือ คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์) ใน พ.ศ. 2498 จัดตั้งคณะสถาปัตยกรรมไทย (ซึ่งต่อมาได้ปรับหลักสูตรและเปลี่ยนชื่อเป็น คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์) และ คณะโบราณคดี หลังจากนั้นได้จัดตั้ง คณะมัณฑนศิลป์ ขึ้นในปีต่อมา พ.ศ. 2509 มหาวิทยาลัยศิลปากร มีนโยบายที่จะเปิดคณะวิชาและสาขาวิชาที่หลากหลายขึ้น แต่เนื่องจากบริเวณพื้นที่ใน วังท่าพระ คับแคบมาก ไม่สามารถจะขยายพื้นที่ออกไปได้ จึงได้ขยายเขตการศึกษาไปยัง พระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม โดยจัดตั้ง คณะอักษรศาสตร์ พ.ศ. 2511 คณะศึกษาศาสตร์ พ.ศ. 2513 และ คณะวิทยาศาสตร์ พ.ศ. 2515 ตามลำดับ หลังจากนั้น จัดตั้ง คณะเภสัชศาสตร์ พ.ศ. 2529 คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม (ปัจจุบันคือ คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทศโนโลยีอุตสาหกรรม) พ.ศ. 2535 และจัดตั้ง คณะดุริยางคศาสตร์ ขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2542 เพื่อให้เป็นมหาวิทยาลัยที่มีความสมบูรณ์ทางด้านศิลปะมากยิ่งขึ้น พ.ศ. 2540 มหาวิทยาลัยศิลปากรได้ขยายเขตการศึกษาไปจัดตั้งวิทยาเขตแห่งใหม่ที่จังหวัดเพชรบุรี เพื่อกระจายการศึกษาไปสู่ภูมิภาค ใช้ชื่อว่า "วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี" จัดตั้ง คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร ใน พ.ศ. 2544 คณะวิทยาการจัดการ ใน พ.ศ. 2545 คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ใน พ.ศ. 2546 และ วิทยาลัยนานาชาติ ในปีเดียวกัน มหาวิทยาลัยศิลปากรได้ขยายงานในระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2515 โดยการจัดตั้ง บัณฑิตวิทยาลัย ขึ้น เพื่อรับผิดชอบในการดำเนินการ วันที่ 2 มิถุนายน พ.ศ. 2559 ราชกิจจานุเบกษา ได้ประกาศใช้ "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. 2559" โดยได้ยกเลิก "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. 2530[2] และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2541[3]" และกำหนดให้มหาวิทยาลัยมีสถานะเป็นนิติบุคคล ซึ่งพระราชบัญญัติฉบับนี้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นสามสิบวันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2559[4] เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยศิลปากร ชื่อและความหมาย มหาวิทยาลัยศิลปากร ใช้คำว่า "ศิลปากร" (อ่านว่า สิน–ละ–ปา–กอน) เป็นชื่อภาษาไทยของมหาวิทยาลัย และใช้อักษรโรมันว่า "Silpakorn" "ศิลปากร" เป็นคำสนธิระหว่าง "ศิลปะ" หมายถึง ฝีมือ, ฝีมือทางการช่าง, การทำให้วิจิตรพิสดาร และ "อากร" หมายถึง บ่อเกิด, ที่เกิด ดังนั้น "ศิลปากร" จึงมีความหมายว่า "บ่อเกิดแห่งศิลปะ" อีกทั้งชื่อของมหาวิทยาลัยศิลปากร ยังพ้องกับชื่อของ กรมศิลปากร เนื่องจากมหาวิทยาลัยศิลปากร ถือกำเนิดจาก "โรงเรียนประณีตศิลปกรรม สังกัดกรมศิลปากร" และต่อมาได้พัฒนาขึ้นเป็นลำดับจนเป็น "โรงเรียนศิลปากร" จนกระทั่งได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "มหาวิทยาลัยศิลปากร" ในปัจจุบัน ซึ่งชื่อ "ศิลปากร" นั้นมาจาก ดังนั้น การใช้ชื่อ "ศิลปากร" จึงดูเหมาะสมและถูกต้อง เพราะมหาวิทยาลัยศิลปากรมีความเกี่ยวข้องกับกรมศิลปากร ในอดีต แต่ในปัจจุบันนี้ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกันแล้ว สัญลักษณ์มหาวิทยาลัยศิลปากร พระพิฆเนศวร เป็นเทพเจ้าแห่งความสำเร็จ ทั้งยังเป็นเทพแห่งศิลปวิทยาการและการประพันธ์ พระหัตถ์ขวาบนถือตรีศูล พระหัตถ์ขวาล่างถืองาช้าง พระหัตถ์ซ้ายบนถือปาศะ (เชือก) พระหัตถ์ซ้ายล่างถือครอบน้ำ ประทับบนบัลลังก์เมฆที่เขียนด้วยลายกนก ภายใต้มีอักษรว่า "มหาวิทยาลัยศิลปากร" โดยประกาศใช้เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2494[5] ซึ่งคล้ายคลึงกับกรมศิลปากร และเมื่อมหาวิทยาลัยศิลปากรปรับเปลี่ยนสถานภาพเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ มหาวิทยาลัยได้มีประกาศใช้ตราสัญลักษณ์ใหม่แทนตราสัญลักษณ์ครุฑเพื่อใช้ในหนังสือราชการ หนังสือประทับตรา บันทึกข้อความ คำสั่ง และประกาศต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัย โดยประกาศใช้เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2559[6] สีประจำมหาวิทยาลัย "สีเขียวเวอร์ริเดียน" หรือที่เรียกตามสีไทยโทนว่า "สีเขียวตั้งแช"[7] เป็นสีของน้ำทะเลระดับลึกที่สุด แต่ในระยะแรกก่อตั้งมหาวิทยาลัยได้กำหนดใช้สีเขียว ซึ่งเป็นสีพื้นป้ายมหาวิทยาลัยป้ายแรก แต่ช่วงนั้น มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และ มหาวิทยาลัยมหิดล ก็ใช้สีเขียวเป็นสีประจำมหาวิทยาลัยเช่นกัน จึงมีแนวคิดที่จะสร้างความแตกต่าง และเนื่องจากนักศึกษาคณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ นิยมพารุ่นน้องปี 1 ไปทำกิจกรรมรับน้องที่เกาะเสม็ด จึงได้มีโอกาสชื่นชมสีของน้ำทะเลใส และได้นำมาเป็นสีประจำมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นสีที่บ่งบอกถึงความสร้างสรรค์ของชาวศิลปากร ต้นไม้และดอกไม้ประจำมหาวิทยาลัย ต้นจัน เป็นต้นไม้ใหญ่ ผลมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ยืนต้นเก่าแก่อยู่คู่กับ วังท่าพระ มาช้านาน และยังมีต้นเก่าแก่อีกต้นที่ พระตำหนักทับขวัญ พระราชวังสนามจันทร์ มหาวิทยาลัยจึงกำหนดให้ต้นจันเป็นต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัย เป็นที่มาของเพลงกลิ่นจัน ปัจจุบันมีการปลูกต้นจันที่วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรีเพิ่มขึ้นด้วย[8] ดอกแก้ว ด้านข้างท้องพระโรงวังท่าพระ มีสวนแก้วอยู่ด้านใน ยามเมื่อดอกแก้วออกดอก จะส่งกลิ่นหอมฟุ้งไปทั่วทั้งวัง เพลงประจำมหาวิทยาลัย ซานตาลูชีอา (Santa Lucia) เป็นเพลงพื้นเมืองของประเทศอิตาลี แต่งขึ้นในราวศตวรรษที่ 19 เป็นบทเพลงที่แต่งขึ้นเพื่อชมความงามของชายหาดที่มีชื่อเสียงของเมืองเนเปิลส์ นอกจากนี้ เพลงซานตาลูชีอา ยังเป็นเพลงประจำมหาวิทยาลัยศิลปากรอีกด้วย สืบเนื่องจาก ศิลป์ พีระศรี ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นชาวอิตาลี ซึ่งมีชื่อเดิมว่า "คอร์ราโด เฟโรชี" (Corrado Feroci) และชอบร้องเพลงนี้บ่อย ๆ เวลาทำงาน[9] ศิลปากรนิยม คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ได้นำทำนองเพลงซานตาลูชีอา มาใส่เนื้อร้องภาษาไทย กลิ่นจัน เป็นเพลงที่มาจากคณะอักษรศาสตร์ เวลาผ่านไป เพลงกลิ่นจันก็แพร่หลายไปทั่วมหาวิทยาลัย ทำเนียบนายกคณะกรรมการและนายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร นับตั้งแต่เริ่มก่อตั้งจนถึงปัจจุบัน มหาวิทยาลัยศิลปากรมีนายกคณะกรรมการและนายกสภามหาวิทยาลัยมาแล้ว 12 คน ดังรายนามต่อไปนี้ ทำเนียบผู้อำนวยการและอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร นับตั้งแต่เริ่มก่อตั้งจนถึงปัจจุบัน มหาวิทยาลัยศิลปากรมีผู้อำนวยการและอธิการบดีมาแล้ว 19 คน ดังรายพระนามและรายนามต่อไปนี้ วิทยาเขต วังท่าพระ ตั้งอยู่ในพื้นที่เกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน ตรงข้ามพระบรมมหาราชวังและท่าช้างวังหลวง มีพื้นที่ประมาณ 8 ไร่ เดิมเป็นที่ประทับของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจิตรเจริญ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เป็นวิทยาเขตแรกและเป็นจุดกำเนิดของมหาวิทยาลัย เป็นที่ตั้งของ คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะโบราณคดี คณะมัณฑนศิลป์ และหอศิลป์ต่าง ๆ มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ ยังรวมไปถึงพื้นที่ สำนักงานอธิการบดี ตลิ่งชัน เป็นที่ตั้งของสำนักงานอธิการบดี คณะดุริยางคศาสตร์ วิทยาลัยนานาชาติ และ บัณฑิตวิทยาลัย วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ เป็นที่รู้จักในชื่อว่า "ม.ทับแก้ว" ตั้งอยู่ในบริเวณ พระราชวังสนามจันทร์ อำเภอเมืองนครปฐม จังหวัดนครปฐม ซึ่งเคยเป็นพระราชวังของ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพื้นที่ประมาณ 888 ไร่ 3 งาน 24 ตารางวา แต่ใช้เป็นที่ก่อสร้างอาคารของมหาวิทยาลัยเพียง 428 ไร่ เป็นที่ตั้งของ คณะอักษรศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ และ คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทศโนโลยีอุตสาหกรรม นอกจากนี้ ยังเป็นที่ตั้งของ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร ซึ่งเปิดให้มีการเรียนการสอนแบบสหศึกษาแก่นักเรียนตั้งแต่ชั้นอนุบาล ประถมศึกษาปีที่ 1–6 และชั้นมัธยมปีที่ 1–6 ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา มหาวิทยาลัยศิลปากร สถาบันวิจัยและพัฒนา ศูนย์วิทยาศาสตร์ และศูนย์บริการวิชาการต่าง ๆ สาเหตุที่เลือกจังหวัดนครปฐมเป็นที่ตั้งวิทยาเขตแห่งใหม่ พระราชวังสนามจันทร์ เหมาะสมที่จะเป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยศิลปากรด้วยเหตุผลดังนี้ ประการแรก พระราชวังสนามจันทร์เคยเป็นพระราชวังของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์ผู้สนพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่งในทางโบราณคดีและศิลปะทั้งปวง ทรงเป็นนักโบราณคดีและศิลปินชั้นเยี่ยมโดยเฉพาะทางวรรณศิลป์ ทรงสนับสนุนนาฏศิลป์ตลอดรัชสมัยของพระองค์ ประการที่สอง บริเวณพระราชวังสนามจันทร์เป็นที่ตั้งของเทวาลัยคเณศร์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น นอกจากนี้ พระพิฆเนศวรยังเป็นเทพเจ้าแห่งศิลปะ และเป็นตราของทางมหาวิทยาลัยศิลปากรอยู่แล้ว ประการสุดท้าย ที่จังหวัดนครปฐมมีพระปฐมเจดีย์ประดิษฐานอยู่ นับได้ว่าเป็นศูนย์กลางของโบราณคดีและศิลปะที่สำคัญในประเทศไทย ดังนั้นบริเวณพระราชวังสนามจันทร์ จึงเหมาะที่จะเป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี สืบเนื่องจากที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ความเห็นชอบโครงการขยายโอกาสทางการศึกษาระดับอุดมศึกษาไปสู่ภูมิภาคของประเทศไทยในรูปแบบของวิทยาเขตสารสนเทศ มหาวิทยาลัยศิลปากรจึงมีปณิธานและปรัชญาการขยายโอกาสทางการศึกษาแก่พื้นที่ภาคตะวันตกของประเทศ โดยมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รับอนุญาตจากกรมธนารักษ์ ให้ใช้ที่ราชพัสดุ ณ ตำบลสามพระยา อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 621 ไร่ และได้รับอนุญาตจากวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี โดยกรมอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ให้ใช้พื้นที่เพิ่มเติม จำนวน 200 ไร่ เพื่อรองรับการเรียนการสอนของ คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร เป็นที่ตั้งของคณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาการจัดการ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร และคลังโบราณวัตถุของคณะโบราณคดี คณะวิชา มหาวิทยาลัยศิลปากรเปิดหลักสูตรการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก ครอบคลุมทั้งกลุ่มสาขาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ กลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และกลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ โดยมีหน่วยงานจัดการเรียนการสอนทั้งหมด ดังต่อไปนี้[55] คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะโบราณคดี คณะมัณฑนศิลป์ คณะอักษรศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม คณะดุริยางคศาสตร์ คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาการจัดการ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร วิทยาลัยนานาชาติ บัณฑิตวิทยาลัย สถานที่สำคัญ วังท่าพระ ประตูและกำแพงวังท่าพระ กำแพงก่ออิฐถือปูนมีใบเสมาประกอบ กำแพงนี้คาดว่าก่อสร้างพร้อมกับวังท่าพระตั้งแต่รัชสมัย พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปัจจุบันคงเหลือเฉพาะด้านริมถนนหน้าพระลาน ถือเป็นสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัยศิลปากร ท้องพระโรงและกำแพงแก้ว ปัจจุบันเป็นหอศิลป์ของมหาวิทยาลัย ลักษณะท้องพระโรงเป็นแบบเรือน 5 ห้อง เฉลียงรอบหันหน้ายาวออกหน้าวัง รูปทรงท้องพระโรงที่ปฏิสังขรณ์ใหม่นั้นภายนอกคงยึดตามแบบที่ปรากฏเมื่อครั้ง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ภายในคงไว้แต่เสาเดิม มีบันไดใหญ่เข้าทางด้านหน้าได้ทางเดียว กำแพงนั้นเป็นสถาปัตยกรรมใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีลูกกรงที่ทำด้วยเหล็กหล่อเป็นลายสวยงาม และได้รับการขึ้นทะเบียนโบราณสถาน ตำหนักกลางและตำหนักพรรณราย สถาปัตยกรรมแบบตะวันตกรุ่นแรก ๆ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กล่าวคือเป็นตึกสองชั้น มีเฉลียงหลังหนึ่งหันเข้าหาอีกหลังหนึ่ง ส่วนหลังนอกนั้นอยู่ข้างสวนแก้ว ตึกหลังในที่มีเฉลียงทำเรียบกว่าหลังนอก และมีเสาทึบ หัวเสาเป็นแบบศิลปะโรมัน ช่องคูหาด้านล่างเป็นช่องโค้ง มีการตกแต่งที่ส่วนต่าง ๆ ภายนอกอาคารเล็กน้อย ส่วนตึกหลังนอกมีรูปทรงทึบกว่า มีการตกแต่งผิวหนังโดยการเซาะเป็นร่องในชั้นล่าง ส่วนชั้นบนผนังเรียบ มีเสาติดผนังระหว่างช่องหน้าต่างและประตูต่าง ๆ ด้วยลายปูนปั้นหรือตีตารางไม้ไว้ในช่องแสงเหนือประตูบางส่วน ตึกหลังนอกมีกันสาด มีเท้าแขนรับกันสาดทำอย่างเรียบ ๆ และประดับชายคาด้วยลายฉลุไม้ ตึกหลังในนี้เป็นที่ประทับของ พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย พระมารดาของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจิตรเจริญ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ โดยตำหนักกลางนั้นได้รับการขึ้นทะเบียนโบราณสถาน ปัจจุบันใช้เป็นที่ตั้งของหอศิลป์และหน่วยงานของมหาวิทยาลัย ศาลาในสวนแก้ว เรียกว่า ศาลาดนตรี เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว องค์เจ้าของวังเคยประทับที่ศาลานี้เพื่อชมการแสดงหรือประชันดนตรีซึ่งจะตั้งวงกันในสวนแก้ว เพราะในวังท่าพระขณะนั้นมีวงดนตรีประจำวังที่มีชื่อเสียง ศาลาในสวนนี้ทำเป็นศาลาโปร่งมีผนังด้านเดียว หันหน้าเข้าหาสวนแก้ว หลังคาเป็นแบบปั้นหยา มีลายประดับอาคารอย่างละเอียดซับซ้อนกว่าตัวตำหนัก จึงเข้าใจว่าสร้างทีหลัง ลายฉลุไม้ทั้งที่ชายคาท้าวแขนระเบียบทำอย่างประณีตงดงาม อนุสาวรีย์ศิลป์ พีระศรี เป็นหนึ่งในศูนย์รวมใจของชาวศิลปากร สร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ ศิลป์ พีระศรี ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัย ตั้งอยู่บริเวณลานอนุสาวรีย์ศิลป์ พีระศรี หลังตึกกรมศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ พระตำหนักชาลีมงคลอาสน์ พระตำหนักที่โดดเด่นที่สุดในหมู่พระตำหนักและพระที่นั่ง และเป็นสัญลักษณ์ของ พระราชวังสนามจันทร์ ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของสนามใหญ่ สร้างขึ้นราว พ.ศ. 2451 โดยมี หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร เป็นสถาปนิกผู้ออกแบบ จุดเด่นของพระตำหนักองค์นี้คือสถาปัตยกรรมที่มีลักษณะคล้ายกับปราสาท ซึ่งเป็นการผสมระหว่างศิลปะเรอเนซองส์ของฝรั่งเศส กับอาคารแบบฮาล์ฟ ทิมเบอร์ของอังกฤษ แต่ดัดแปลงให้เหมาะสมกับสภาพอากาศในประเทศไทย ใน พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามพระตำหนักว่า "พระตำหนักชาลีมงคลอาสน์"[56] และโปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชพิธีขึ้นพระตำหนัก เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2460 พระตำหนักมารีราชรัตบัลลังก์ พระตำหนัก 2 ชั้น สร้างด้วยไม้สักทอง ทาสีแดง มีลักษณะทางสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิกของประเทศทางตะวันตก แต่ได้มีการปรับปรุงองค์ประกอบบางส่วนให้เหมาะกับภูมิอากาศแบบเมืองร้อน พระตำหนักองค์นี้สร้างขึ้นคู่กับพระตำหนักชาลีมงคลอาสน์ โดยมีฉนวนทางเดินทำเป็นสะพาน จากชั้นบนด้านหลังของพระตำหนักชาลีมงคลอาสน์ ข้ามคูน้ำเชื่อมกับชั้นบนด้านหน้าของพระตำหนัก สะพานดังกล่าวหลังคามุงกระเบื้อง และติดหน้าต่างกระจกทั้งสองด้าน ตลอดความยาวของสะพานที่เชื่อมติดต่อถึงกัน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระตำหนักนี้ ในราว พ.ศ. 2459 โดยมีหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร เป็นสถาปนิกออกแบบ พระตำหนักทับแก้ว อาคารตึกสองชั้นในพระราชวังสนามจันทร์ เคยเป็นที่ประทับในฤดูหนาวของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ภายในอาคารมีเตาผิงและหลังคา มีปล่องไฟตามแบบตะวันตก ในระหว่างที่มีการซ้อมรบเสือป่า พระตำหนักเป็นที่ตั้งกองบัญชาการเสือป่ากองเสนาน้อยราบเบารักษาพระองค์ โดยพื้นที่ด้านหลังของพระตำหนักเป็นที่ตั้งของวิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ อันเป็นที่มาของคำว่า "ม.ทับแก้ว" พระตำหนักทับขวัญ เป็นเรือนไทยภาคกลางที่อาจเรียกได้ว่าสมบูรณ์แบบที่สุด พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อรักษาศิลปะบ้านไทยแบบโบราณ และใช้พระตำหนักองค์นี้เป็นที่ตั้งกองบัญชาการเสือป่าราบหนักรักษาพระองค์ โดยบริเวณกลางชานเรือนปลูกต้นจันใหญ่แผ่กิ่งก้านไว้ให้ร่มเงาอยู่ เหตุนี้ต้นจันจึงถูกกำหนดให้เป็นต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัย เทวาลัยคเณศร์ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น ณ ที่อันเป็นศูนย์กลางของพระราชวังสนามจันทร์ สำหรับประดิษฐานพระพิฆเนศวร ซึ่งนับถือว่าเป็นเทพเจ้าแห่งความรู้ เป็นผู้มีปัญญาเป็นเลิศ ปราดเปรื่องในศิลปวิทยาทุกแขนง และเพื่อความเป็นสิริมงคลแห่งพระราชวังสนามจันทร์ และเมื่อมองจากพระที่นั่งพิมานปฐม จะเห็นพระปฐมเจดีย์ เทวาลัยคเณศร์ และพระที่นั่งพิมานปฐมอยู่ในแนวเส้นตรงเดียวกัน อนุสาวรีย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล สร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล บุคคลสำคัญของโลกและศิลปินแห่งชาติ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร ผู้ก่อตั้งวิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ ตั้งอยู่บริเวณหน้าคณะศึกษาศาสตร์ ทางทิศเหนือของสำนักงานอธิการบดี สระแก้ว สะพานสระแก้ว และศาลาสระแก้ว สระน้ำขนาดใหญ่กลางมหาวิทยาลัย อยู่คู่กับพระราชวังสนามจันทร์ มีบรรยากาศร่มรื่น มีการสร้างสะพานข้ามสระหลายแห่ง แต่ที่โดดเด่นคือสะพานไม้หน้าโรงอาหารสระแก้ว ใกล้กันมีศาลาไม้แปดเหลี่ยมแบบโปร่ง ฉลุตามแบบตะวันตก สระน้ำนี้เป็นอีกหนึ่งสัญลักษณ์ของวิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจและใช้จัดงานลอยกระทงที่มีชื่อเสียง ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา มหาวิทยาลัยศิลปากร สร้างขึ้นในวโรกาสที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เจริญพระชนมพรรษา 6 รอบ 72 พรรษา วันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2542 เป็นอาคารขนาดใหญ่ ขนาดความสูง 2 ชั้น ใช้ในกิจกรรมสำคัญของมหาวิทยาลัย อาทิ พิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษา พิธีปฐมนิเทศและบายศรีสู่ขวัญนักศึกษาชั้นปีที่ 1 วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี เทวาลัยพระคเณศ พระพิฆเนศวรหล่อโลหะขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย หน้าตักกว้าง 96 นิ้ว ประดิษฐานเมื่อ พ.ศ. 2550 ปัจจุบันอยู่บริเวณลานเทวาลัยพระคเณศ เนื่องในปีมหามงคลในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงครองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี โดย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเททองหล่อองค์พระพิฆเนศวร ออกแบบปั้นและหล่อโดย เสวต เทศน์ธรรม ประติมากรอาวุโส ศิษย์คนสำคัญของศิลป์ พีระศรี เป็นศูนย์รวมจิตใจและเป็นสิริมงคลแก่วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี ลานประติมากรรม ลานเนินสูงต่ำหลายเนิน ปูคลุมทั้งหมดด้วยสนามหญ้า มีต้นไม้และสระน้ำขนาดใหญ่ กว้างขวาง จัดแสดงผลงานประติมากรรมขนาดกลางและขนาดใหญ่ของศิลปินที่มีชื่อเสียงจากทั้งในและต่างประเทศหลายชิ้น ตั้งอยู่บริเวณหน้าวิทยาเขต มีชื่อเล่นว่า "ลานเทเลทับบีส์" เนื่องจากมีลักษณะคล้ายกับสถานที่ในละครทีวีเรื่องเทเลทับบีส์ เป็นสถานที่พักผ่อนและใช้จัดกิจกรรมต่าง ๆ อาทิ พิธีบรวงสวงพระพิฆเนศ เทศกาลตลาดศิลป์ และพิธีลอยกระทง อาคารบริหาร อาคารสูง 7 ชั้น มีลักษณะโดดเด่น ก่อสร้างด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ ใช้วัสดุและแนวคิดประหยัดพลังงาน เป็นที่ตั้งของสำนักงานอธิการบดีและหน่วยงานต่าง ๆ ในวิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี และเป็นสัญลักษณ์ของวิทยาเขต ด้านข้างอาคารมีทางเดินเชื่อมกับอาคารเรียนรวม 1 เรียกว่าระเบียงชงโค สถาบันศิลปสถาปัตยกรรมไทยเฉลิมพระเกียรติ ระเบียงภาพ มศก. วังท่าพระ ประตู มศก. วังท่าพระ กำแพง มศก. วังท่าพระ ท้องพระโรงและกำแพงแก้ว วังท่าพระ อนุสาวรีย์ศิลป์ พีระศรี ใน มศก. วังท่าพระ ประตูฝั่งถนนทรงพล หน้า มศก. สนามจันทร์ สระแก้วและสะพานสระแก้ว ใน มศก. สนามจันทร์ วันสำคัญของมหาวิทยาลัยศิลปากร วันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยศิลปากร วันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2486 เป็นวันที่โรงเรียนประณีตศิลปกรรม สังกัดกรมศิลปากร ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น "มหาวิทยาลัยศิลปากร" วันศิลป์ พีระศรี ด้วยคุณูปการที่ ศิลป์ พีระศรี มีให้ต่อประเทศไทย ทำให้มีการรำลึกถึงท่านทุกวันที่ 15 กันยายน ของทุกปี ซึ่งตรงกับวันคล้ายเกิดของท่าน เรียกกันว่า "วันศิลป์ พีระศรี" โดยถือเป็นวันสำคัญของวงการศิลปะไทยและนักศึกษามหาวิทยาลัยศิลปากร ในวันศิลป์ พีระศรีนั้น มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระจะจัดกิจกรรมขึ้นในมหาวิทยาลัยเพื่อให้ศิษย์ปัจจุบัน ศิษย์เก่าหรือผู้ที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อรำลึกถึงคุณงามความดีของท่าน มีการวางดอกไม้เป็นการรำลึกถึงท่านที่ลานอนุสาวรีย์ศิลป์ พีระศรี ที่คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ โดยนักศึกษาจะเปิดร้านขายของที่ระลึกและมีการแสดงดนตรีสดตลอดทั้งวัน นอกจากนั้นยังมีการเปิดให้ประชาชนเข้าร่วมแสดงความเคารพต่ออัฐิของท่านในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ศิลป์ พีระศรี อนุสรณ์ และพิธีสำคัญจะเริ่มขึ้นในช่วงเวลาหนึ่งทุ่ม ซึ่งจะเป็นการจุดเทียนที่ลานอนุสาวรีย์ศิลป์ พีระศรี พร้อมไปกับการร้องเพลงซานตาลูชีอา และเพลงศิลปากรนิยม เพื่อเป็นการรำลึกถึงท่านในวันสำคัญนี้ วันหม่อมหลวงปิ่น มาลากุล เป็นบุคคลที่มหาวิทยาลัยศิลปากรมีความภาคภูมิใจในเกียรติประวัติและเกียรติคุณของท่าน ท่านมีคุณปการด้านการศึกษาที่โดดเด่น จนได้รับการยกย่องจาก องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกด้านการศึกษา ในวาระครบ 100 ปีเกิดของท่าน เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2446 เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยศิลปากร ท่านเคยดำรงตำแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร โดยดำรงตำแหน่ง 3 วาระเป็นท่านแรก และเป็นผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร ณ พระราชวังสนามจันทร์ โดยตั้งคณะอักษรศาสตร์ขึ้นเป็นคณะวิชาแรก แล้วจึงมีคณะอื่น ๆ ขึ้นมาตามลำดับดังที่ปรากฏในปัจจุบัน ท่านจึงเป็นเป็นผู้มีส่วนพัฒนามหาวิทยาลัยให้ก้าวหน้า ทำให้เกิดการขยายตัวทางการศึกษาหลายสาขาวิชา มหาวิทยาลัยมีความรำลึกถึงพระคุณของ หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล เป็นอย่างยิ่ง มหาวิทยาลัยจึงกำหนดให้ วันที่ 24 ตุลาคม ของทุกปีเป็น "วันหม่อมหลวงปิ่น มาลากุล" และได้จัดกิจกรรมในวันดังกล่าวเพื่อรำลึกถึงพระคุณท่านที่มีต่อมหาวิทยาลัยศิลปากรมาตั้งแต่ พ.ศ. 2545 อันเป็นปีที่เปิดอนุสาวรีย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ณ มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ พิธีพระราชทานปริญญาบัตรมหาวิทยาลัยศิลปากร พิธีพระราชทานปริญญาบัตร ของมหาวิทยาลัยศิลปากรจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี อดีตผู้ที่จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยศิลปากรได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้เข้ารับพระราชทานปริญญาบัตรจากพระหัตถ์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยเสด็จฯ ครั้งแรกในวันจันทร์ที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2507 ซึ่งเป็นวันที่ตรงกับวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยศิลปากร ณ ท้องพระโรง วังท่าพระ[57] ปัจจุบัน สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินมาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ในการพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิต มหาบัณฑิต และดุษฎีบัณฑิต ณ ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา มหาวิทยาลัยศิลปากร บุคคลสำคัญจากมหาวิทยาลัยศิลปากร ปูชนียบุคคล สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจารึกภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี ปีการศึกษา 2520[58] สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ทรงศึกษาในระดับปริญญาเอก หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ปีการศึกษา 2560[59] พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ ทรงสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี หลักสูตรศิลปบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ วิชาเอกภาพพิมพ์ (เกียรตินิยมอันดับ 2) คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ปีการศึกษา 2544 และทรงสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท หลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ วิชาเอกศิลปะไทย คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ปีการศึกษา 2551[60] กมล สุวุฒโฑ อธิการบดี สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กำจร สุนพงษ์ศรี กุลกุมุท สิงหรา ณ อยุธยา รองกงสุลใหญ่ กระทรวงการต่างประเทศ กุลทรัพย์ เกษแม่นกิจ อดีตสมาชิกวุฒิสภา และ ราชบัณฑิต เกียรติศักดิ์ ชานนนารถ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2549[61] คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ขรรค์ชัย บุนปาน ผู้ก่อตั้งและเจ้าของบริษัทในเครือ มติชน จักรพันธุ์ โปษยกฤต ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2543[62] นักเขียน จิตรกร จารึก สนิทวงศ์ ณ อยุธยา รองสมุหราชองครักษ์ กรมราชองครักษ์ เฉลิมชัย เงารังษี คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2554[63] ศิลปินระดับนานาชาติ ผู้สร้าง วัดร่องขุ่น จังหวัดเชียงราย ชลูด นิ่มเสมอ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) พ.ศ. 2541[64] ช่วง มูลพินิจ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2556[65] ศิลปินระดับนานาชาติ ชวน หลีกภัย อดีตนายกรัฐมนตรี 2 สมัย ศิษย์เก่าโรงเรียนศิลปากร แผนกจิตรกรรมและประติมากรรม ชัยชาญ ถาวรเวช อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร ชิบ จิตนิยม ผู้สื่อข่าวอาวุโสสายงานด้านต่างประเทศ ตรึงใจ บูรณสมภพ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร และสถาปนิกหญิงชั้นแนวหน้าของเอเชีย หม่อมหลวงเติมแสง สรรพโส ผู้อำนวยการกองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรม ถวัลย์ ดัชนี ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2544[66] ทรงยศ วีระทวีมาศ คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ทวี รัชนีกร ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2548[67] ทวีเกียรติ โกไศยกานนท์ หัวหน้าฝ่ายเสนาธิการประจำผู้บังคับบัญชา กรมราชองครักษ์ ทวีศักดิ์ เสนาณรงค์ เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาเอกชน กระทรวงศึกษาธิการ ธงชัย รักปทุม อดีตอธิการบดี สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ ธาดา สุทธิธรรม คณบดี คณะศิลปะประยุกต์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี นนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) พ.ศ. 2549[68] นันทนมาลา มาลากุล ณ อยุธยา นายกสมาคมการค้าส่งเสริมหัตถกรรมไทย นิรันดร์ ไกรฤกษ์ บรรณพจน์ ดามาพงศ์ พี่ชายคนโตของ คุณหญิงพจมาน ณ ป้อมเพชร ประยูร อุลุชาฎะ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2535[69] เจ้าของนามปากกา น. ณ ปากน้ำ ประเวศ ลิมปรังษี ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรม) พ.ศ. 2532[70] ประศาสน์ คุณะดิลก คณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต ประหยัด พงษ์ดำ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์) พ.ศ. 2541[71] ปรีชา กาญจนาคม นักโบราณคดี ปรีชา เถาทอง ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2552[72] ผาสุข อินทราวุธ นักโบราณคดี เผ่าทอง ทองเจือ นักประวัติศาสตร์ไทย นักประวัติศาสตร์ศิลปะ (ผ้าไทย) นักโบราณคดี พิธีกรและวิทยากรผู้ให้ความรู้เกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ไทย พนิตา กำภู ณ อยุธยา ปลัด กระทรวงศึกษาธิการ พิชัย นิรันต์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2546[73] พุฒ วีระประเสริฐ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร และอดีต Member of the board of Co–ordinators Concerning SPAFA Regional Centre พูน เกษจำรัส ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะภาพถ่าย) พ.ศ. 2531[74] หม่อมหลวงเพชรี สุขสวัสดิ์ เฟื้อ หริพิทักษ์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2528[75] โรงเรียนประณีตศิลปกรรม สังกัด กรมศิลปากร ภราเดช พยัฆวิเชียร อดีตผู้อำนวยการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย นายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร มณเฑียร บุญมา ศิลปินไทยที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล มานะ สุดสงวน กรรมการบริหารสหพันธ์สหภาพครูเสรีระหว่างประเทศภาคพ้นเอเซีย–แปซิฟิก International of Federation Teachers Union (IFFTU) มานิตย์ ภู่อารีย์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์) พ.ศ. 2542[76] เมธา บุนนาค ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรม) พ.ศ. 2554[77] ผู้ก่อตั้งสำนักงานสถาปนิก บริษัทบุนนาค อาร์คิเท็คส์ จำกัด ยศสมบัติ สุเสวี เลขาธิการกองบัญชาการสนับสนุนทางอากาศ ฤทัย ใจจงรัก ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะสถาปัตยกรรม) พ.ศ. 2543[78] วนิดา พึ่งสุนทร ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะสถาปัตยกรรม(แบบประเพณี)) พ.ศ. 2546[79] สถาปนิกหญิงของชาติ วันเพ็ญ ทรัพย์ส่งเสริม กลั่นประชา ผู้พิพากษาศาลจังหวัดนครปฐม โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร วิชัย สิทธิรัตน์ อุปนายกสมาคมประติมากรไทย วิโชค มุกดามณี กรรมการสภา มหาวิทยาลัยทักษิณ และ The World Masters in Arts and Culture ในสาขา Art Department จากสาธารณรัฐเกาหลี วิภาสิริ จินตสุวรรณ ผู้ชำนาญการกองบัญชาการทหารสูงสุด วีระพันธุ์ ชินวัตร ผู้ออกแบบวางผัง มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย สมศักดิ์ เชาวน์ธาดาพงศ์ ผู้ตรวจราชการ กระทรวงวัฒนธรรม สมาน ฟูตระกูล ผู้อำนวยการสำนักควบคุมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และบุหรี่ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร สวัสดิ์ ตันติสุข ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2534[80] สายันต์ ไพรชาญจิตร์ นักโบราณคดี และนักประวัติศาสตร์ สุจิตต์ วงษ์เทศ นักเขียน นักหนังสือพิมพ์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ (วรรณศิลป์) พ.ศ. 2545[81] กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิสาขาการศึกษาศิลปศาสตร์และสังคมศาสตร์ สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน สุภัทรา เตียวเจริญ กรรมการสภาอาจารย์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล สุรพล ดำริห์กุล หม่อมราชวงศ์สุริยวุฒิ สุขสวัสดิ์ นักประวัติศาสตร์ สุวรรณี สุคนธ์เที่ยง หรือนามปากกา "สุวรรณี สุคนธา" นักเขียนเรื่องสั้น ศิษย์เก่า คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ เสนอ นิลเดช นักวิชาการประวัติศาสตร์ ศิลปสถาปัตยกรรม เสนีย์ วิลาวรรณ อดีตคณบดี คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร นักภาษาศาสตร์ชาวไทยซึ่งมีผลงานการเรียบเรียงตำราและแบบเรียนภาษาไทยจำนวนมาก เสรี พุกกะมาน ผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษ กองบัญชาการทหารสูงสุด และอดีตผู้อำนวยการสำนักงานยุทธโยธาทหาร กรมยุทธบริการทหาร คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม หาญ ลีนานนท์ อดีตแม่ทัพภาคที่ 4 อรศิริ ปาณินท์ สถาปนิกหญิงแถวหน้าของไทย อังคาร กัลยาณพงศ์ กวี จิตรกร และศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ (กวีนิพนธ์) พ.ศ. 2532[82] อารมณ์ ฉนวนจิตร กรรมการบริหารมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ อาวุธ เงินชูกลิ่น ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรม) พ.ศ. 2541[83] อดีตอธิบดี กรมศิลปากร อิทธิพล ตั้งโฉลก ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) พ.ศ. 2551[84] อินสนธิ์ วงศ์สาม ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) พ.ศ. 2542[85] บุคคลในวงการบันเทิง กรรณ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา สาขาวิชามัลติมีเดียการออกแบบ วิทยาลัยนานาชาติ กรสิริ นาคสมภพ ศิลปิน นักร้อง สาขาวิชาประยุกตศิลปศึกษา (ภาพพิมพ์) คณะมัณฑนศิลป์ เกริกเกียรติ สว่างวงศ์ มือเบสวง Cocktail คณะโบราณคดี กฤตธีรา อินพรวิจิตร (เข็ม) มีชื่อเสียงจากการเป็นพิธีกรร่วมในรายการ ตีสิบ จึงนิยมเรียกเธอว่า เข็ม ตีสิบ ทาง ช่อง 3 คณะมัณฑนศิลป์ กิตติกร อุดมผล นักข่าวสายกีฬา ช่อง 11 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร คมพิญญ์ เข็มกำเนิด ผู้กำกับภาพยนตร์แอนนิเมชั่น ก้านกล้วย สาขาวิชาการออกแบบนิเทศศิลป์ คณะมัณฑนศิลป์ คาริญญ์ยวัฒ ดุรงค์จิรกานต์ (เฟิร์ส) นักร้องนำ วง Slot Machine ค่าย SONY BMG (ปัจจุบันคือค่าย BEC-TERO MUSIC) โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร จรูญวิทย์ พัวพันวัฒนะ (บิว เดอะวอยซ์ 3) คณะโบราณคดี จิดาภา แช่มช้อย (แพนด้า BNK48) สมาชิกวง บีเอ็นเคโฟร์ตีเอต (BNK48) รุ่นที่ 2 เค็งกีวเซ (Kenkyūsei) สาขาวิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ คณะมัณฑนศิลป์ จุฑามาศ คลทา (เข่ง BNK48) สมาชิกวง บีเอ็นเคโฟร์ตีเอต (BNK48) รุ่นที่ 2 เค็งกีวเซ (Kenkyūsei) สาขาวิชาดนตรีแจ๊ส คณะดุริยางคศาสตร์ จุฑามาศ อิสรานุกฤต (บุ๋ม) ศิลปิน นักร้อง อดีตนักร้องนำวง ปุยฝ้าย สมรสกับ สุทธิพงษ์ วัฒนจัง (ชมพู ฟรุตตี้) คณะโบราณคดี จุมพล อดุลกิตติพร (อ๊อฟ) พิธีกรและนักแสดงสังกัด GMM TV แจ้งเกิดจากการเป็นพิธีกรรายการ Five Live Fresh ทางช่อง BANG CHANNEL สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร จุฬาลักษณ์ ศรีสาคร ชนะเลิศการประกวด ดัชชี่บอยแอนด์เกิร์ล สาขาร้องเพลง ประจำปี 2550 คณะอักษรศาสตร์ ชนกวนันท์ รักชีพ (ตุ๊ก) นักแสดง นางแบบ สาขาเน้นเภสัชกรรมคลินิก รหัสนักศึกษา 0838024 คณะเภสัชศาสตร์ ชวรัตน์ หรรษคุณาฒัย มือกีตาร์วง Cocktail คณะโบราณคดี ชวัลกร วรรธนพิสิฐกุล (กระติ๊บ) รองอันดับ 2 มิสไทยแลนด์ยูนิเวิร์ส 2551 ดารา นักแสดง คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ชาญณรงค์ ขันฑีท้าว (ติ๊ก กลิ่นสี) นักแสดง เป็นที่รู้จักจากภาพยนตร์เรื่อง "กลิ่นสีและกาวแป้ง" (พ.ศ. 2531) จบการศึกษาจาก คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ชิบ จิตนิยม ผู้ประกาศข่าว สาขาวิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ ต้นหน ตันติเวชกุล (ตน) ผลงานเด่น เภา จากซีรีส์ ฮอร์โมนส์ วัยว้าวุ่น คณะดุริยางคศาสตร์ ต่อพงศ์ จันทบุบผา (บอล) ศิลปิน นักร้องสมาชิกวง Scrubb คณะศึกษาศาสตร์ ธมลวรรณ กอบลาภธนากูล (ไอซ์ B–Star) เดอะวอยซ์ไทยแลนด์ ซีซั่นที่ 5 คณะดุริยางคศาสตร์ ธวัชพนธ์ วงศ์บุญศิริ (เมื่อย) ศิลปิน นักร้องสมาชิกวง Scrubb คณะศึกษาศาสตร์ ธัญสญา เกิดนาวี (กิ๊ฟ) โปรดิวเซอร์ ช่องทีวีพูล มิวสิกแชนแนล และพิธีกรรายการทีวีพูลไลฟ์ คณะอักษรศาสตร์ ธีร์ วณิชนันทธาดา ศิลปิน นักแสดง นายแบบ รหัสนักศึกษา 0647142 วิชาเอกจิตวิทยา คณะศึกษาศาสตร์ นนทพร ธีระวัฒนสุข (นน หรือ หญิงแย้) ผู้เข้ารอบ 44 คนสุดท้าย มิสไทยแลนด์ยูนิเวิร์ส 2552 สาขาวิชาภาษาอังกฤษ (เกียรตินิยมอันดับ 2) เกรดเฉลี่ย 3.38 คณะอักษรศาสตร์ นนทรีย์ นิมิบุตร (อุ๋ย) ผู้กำกับภาพยนตร์ คณะมัณฑนศิลป์ นลัท จิรวีรกูล (ลัท) รองชนะเลิศ มาสเตอร์เชฟไทยแลนด์ ซีซันที่ 2 สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการออกแบบ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร[86] นัฏฐา ลอยด์ (ใหม่) นักแสดง คณะอักษรศาสตร์ เปรื่องปราชญ์ ประสาตร์สาน (ปั๊ป) ศิลปิน นักร้อง รหัสนักศึกษา 0145031 วิชาเอกจิตรกรรม คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ ปองขวัญ ล้อเจริญ (ปุ๋ย) ตำแหน่งสาวผมสวยสุขภาพดี และตำแหน่ง Editors' choice ในการประกวด ไทยซุปเปอร์โมเดลคอนเทสต์ 2008 และตัวแทนประเทศไทยไปประกวด The Asia Pacific Super Model 2008 วิชาเอกจิตวิทยา คณะศึกษาศาสตร์ ปาณิกา วรบุญศิริ รองอันดับ 2 มิสไทยแลนด์เวิลด์ ประจำปี 2553 คณะโบราณคดี ปุณสิษฐ์ แช่ม ผู้สื่อข่าวสถานีโทรทัศน์อมรินทร์ทีวี รหัสนักศึกษา 09521649 คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม ปุญญดนย์ บุณยทัต (ลูกคุณ) วง Freeplay โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร พงศกร ลิ่มสกุล (แอร์) นักร้องนำ วง The Mousses สาขาวิชาการแสดงดนตรี คณะดุริยางคศาสตร์ พรรณนภา ปราบภัย รองอันดับ 2 นางสาวไทย ประจำปี 2549 และตัวแทนประเทศไทยประกวด มิสเอเชีย 2008 สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการออกแบบ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร พล นพวิชัย (พีท เดอะสตาร์ 2) ศิลปิน นักร้อง นักแสดงและนายแบบ ได้รับรางวัล อันดับ 3 จากการประกวด เดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 2 รหัสนักศึกษา 1048098 สาขาวิชาดนตรีเชิงพาณิชย์ คณะดุริยางคศาสตร์ ภัทราพร สังข์พวงทอง ผู้ดำเนินรายการ กบนอกกะลา คณะอักษรศาสตร์ ภาวดี คุ้มโชคไพศาล (กุ๊กไก่) นักแสดงสังกัด GDH 559 ผลงานที่ทำให้เป็นที่รู้จักมากที่สุดก็คือเพลง "นักเลงคีย์บอร์ด ของ แสตมป์ อภิวัชร์" และซีรีส์ มาลี เพื่อนรัก..พลังพิสดาร รับบทเป็น เมษา คำนึงวิทยา สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มนตรี เจนอักษร นักแสดง คณะอักษรศาสตร์ เหมือนแพร พานะบุตร (กิ่ง เดอะสตาร์ 5) อันดับ 4 จากการประกวด เดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 5 สาขาวิชาดนตรีแจ๊ส คณะดุริยางคศาสตร์ ยุทธเลิศ สิปปภาค (ต้อม) ผู้กำกับภาพยนตร์ สาขาวิชาการออกแบบภายใน คณะมัณฑนศิลป์ โยโกะ ซันจิกิ นักแสดง คณะอักษรศาสตร์ ระชา รักขะพันธ์ (บุ้งกี๋) รองอันดับ 1 มิสไทยแลนด์เวิลด์ 2556 ผู้เข้าแข่งขันรายการ เดอะเฟซไทยแลนด์ ซีซัน 3 คณะดุริยางคศาสตร์ รณภพ รากะรินทร์ (แม็กซ์) ศิลปิน นักร้อง นักแสดง รหัสนักศึกษา 0647153 วิชาเอกจิตวิทยา คณะศึกษาศาสตร์ ลักษณ์นารา เปี้ยทา (มิว) สาขาวิชาเอเชียศึกษา (ภาษาญี่ปุ่น) คณะอักษรศาสตร์ วนัสนันท์ จันทร์นิ่ม นางงามมิตรภาพ และผู้ผ่านเข้ารอบ 10 คนสุดท้าย มิสไทยแลนด์เวิลด์ 2552 สาขาวิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี วรชาติ ธรรมวิจินต์ (พล่ากุ้ง) ดีเจ วีเจ พิธีกร นักร้อง และนักแสดงชาวไทย และเป็นนักร้องนำวง "มาเจนตา" คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์ วรรณกร กองเมือง รองอันดับ 2 นางสาวไทย ประจำปี 2551 คณะดุริยางคศาสตร์ วรรณรท สนธิไชย (วิว) ดารานักแสดงค่ายเอ็กแซ็กท์ รหัสนักศึกษา 03500168 สาขาวิชามานุษยวิทยา คณะโบราณคดี วัชระ สุขชุม (เจนนี่ ปาหนัน) นักแสดง พิธีกร ฝ่ายสร้างสรรค์รายการ (ครีเอทีฟ) จากรายการยอดฮิต เทยเที่ยวไทย สาขาวิชาภาษาฝรั่งเศส คณะโบราณคดี วิชญาณี เปียกลิ่น (แก้ม เดอะสตาร์ 4) ผู้ชนะเลิศการประกวด เดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 4 รหัสนักศึกษา 10510105 สาขาวิชาดนตรีแจ๊ส คณะดุริยางคศาสตร์ วิริยาภา จันทร์สุวงศ์ (นุ้ย) ศิลปิน นักร้อง นักร้องนำวง The Peach Band คณะโบราณคดี วิลาสินี กัลยาเลิศ รองอันดับ 2 มิสไทยแลนด์ยูนิเวิร์ส 2553 คณะอักษรศาสตร์ วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง ผู้กำกับภาพยนตร์ คณะมัณฑนศิลป์ สมา โกมลสิงห์ บรรณาธิการข่าว ช่อง ทีไอทีวี โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร สาธิกา ศิริปุญโญทัย (กู๊ด AF5) รองชนะเลิศอันดับ 3 รายการเรียลลิตี้โชว์ ทรู อะคาเดมี่ แฟนเทเชีย ซีซั่นที่ 5 (V.10) คณะดุริยางคศาสตร์ อธิราช ปิ่นทอง (แก๊ก) มือเบสวง Slot Machine ค่าย SONY BMG (ปัจจุบันคือค่าย BEC-TERO MUSIC) โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร อธิศ อมรเวช (จ๊ะ) มือกีต้าร์วง The Mousses สาขาวิชาการแสดงดนตรี คณะดุริยางคศาสตร์ อริญชย์ ภาณุเวศย์ (ริน) มือคีย์บอร์ดวง The Mousses สาขาวิชาดนตรีเชิงพาณิชย์ คณะดุริยางคศาสตร์ อรุณพงศ์ ชัยวินิตย์ (ดิว เดอะสตาร์ 5) อันดับ 2 จากการประกวด เดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 5 สาขาวิชาการออกแบบนิเทศศิลป์ คณะมัณฑนศิลป์ อิสราภา ธวัชภักดี (ตาหวาน BNK48) สมาชิกวง บีเอ็นเคโฟร์ตีเอต (BNK48) รุ่นที่ 1 ทีมบีทรี (Team BIII) วิชาเอกภาษาเกาหลี คณะอักษรศาสตร์[87] เอมิสา รักสยาม พิธีกรรายการ Chic Channel/Five Live นักแสดง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ไอรดา ศิริวุฒิ (ไอด้า) นักแสดงและนางแบบ คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากรสู่การเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็น มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ในสังกัด สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน พ.ศ. 2559 ราชกิจจานุเบกษา ได้ประกาศใช้ "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. 2559" โดยได้ยกเลิก "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. 2530[2] และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2541[3]" และกำหนดให้มหาวิทยาลัยมีสถานภาพเป็นนิติบุคคล และมีฐานะเป็นหน่วยงานในกำกับของรัฐ ที่ไม่เป็นส่วนราชการและไม่เป็นรัฐวิสาหกิจ ซึ่งพระราชบัญญัติฉบับนี้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นสามสิบวันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 โดย พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ[4] อ้างอิง ดูเพิ่ม โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศิลปากร ศูนย์สันสกฤตศึกษา มหาวิทยาลัยศิลปากร แหล่งข้อมูลอื่น Coordinates: ศิลปากร ศิลปากร ศิลปากร ศิลปากร ศิลปากร ศิลปากร ศิลปากร มหาวิทยาลัยศิลปากร ศิลปากร มหาวิทยาลัยศิลปากร
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3
{ "plaintext_start_byte": [ 18, 347, 568, 753, 972, 1330, 1712, 1998, 2103, 2542, 2853, 2895, 3345, 3720, 4206, 4429, 4830, 4970, 5249, 5586, 5835, 5994, 6312, 6580, 6758, 7089, 7591, 7720, 8199, 8650, 8895, 9182, 9537, 9676, 9847, 9955, 10213, 10340, 10537, 10934, 11000, 12032, 12131, 12203, 12330, 12562, 12728 ], "plaintext_end_byte": [ 346, 567, 714, 971, 1329, 1711, 1997, 2095, 2516, 2852, 2894, 3344, 3708, 4205, 4428, 4807, 4969, 5248, 5585, 5834, 5993, 6254, 6579, 6757, 7088, 7590, 7719, 8141, 8649, 8894, 9108, 9536, 9675, 9846, 9954, 10184, 10339, 10528, 10933, 10999, 12031, 12130, 12202, 12329, 12544, 12726, 12832 ] }
Kiongozi wa shirika la reli la Rwanda mwaka 2018 anaitwa nani?
Afrika ya Mashariki ya Kijerumani
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Afrika ya Mashariki ya Kijerumani Mwanzo wa utawala wa kikoloni1885Makao ya serikali ya kikoloniBagamoyo hadi 1891 halafu DaressalamEneo995.000km²Wakazi7.665.234 (1-1-1913)Wakazi Wajerumani4100 (1913)Pesa1 Rupie= 64 Pesa, kuanzia 1904 1 Rupie = 100 HellerNchi huru za leo1961 Tanganyika, tangu 1964 Tanzania Ruanda Burundi Afrika ya Mashariki ya Kijerumani (au: ya Kidachi; kwa Kijerumani Deutsch-Ostafrika -DOA-; kwa Kiingereza German East Africa) ilikuwa jina la koloni la Ujerumani huko Afrika ya Mashariki kati ya miaka 1885 na 1918/1919. Eneo lake lilijumlisha nchi za kisasa za Tanzania bara (yaani bila Zanzibar), Burundi na Rwanda. Ilikuwa koloni kubwa kabisa la Dola la Ujerumani. Eneo, mipaka na wakazi Eneo na mipaka Eneo la koloni lilikuwa na kilomita za mraba 997,000 pamoja na sehemu za maziwa makubwa kama Ziwa Tanganyika na Ziwa Viktoria. Eneo hili lilikuwa karibu mara mbili kuliko eneo la Ujerumani wenyewe kabla ya mwaka 1914. Mipaka iliamuliwa katika mapatano na Uingereza, Ubelgiji na Ureno zilizotawala makoloni ya jirani ya Afrika ya Mashariki ya Kiingereza (leo Kenya na Uganda), Kongo ya Kibelgiji (leo Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo), Rhodesia (leo Zambia na Zimbabwe), Nyasaland (leo Malawi) na Msumbiji. Mipaka hii ni pia mipaka ya Tanzania, Rwanda na Burundi hadi leo hii. Upande wa Kenya mstari ulichorwa kuanzia Bahari Hindi kwa mdomo wa mto Umba hadi Ziwa Jipe, halafu kufuata mitelemko ya kaskazini ya mlima Kilimanjaro na kutoka hapa hadi Ziwa Viktoria. Mipaka na Uganda ilifuata latitudo ya kwanza ya kusini ya ikweta hadi mpaka na Kongo. Upande wa Kongo mpaka ulifuata sehemu za chini za bonde la Ufa na katikati ya maziwa kama Kivu na Tanganyika. Upande wa kusini ulifuata mstari kati ya ncha ya kusini ya ziwa Tanganyika hadi mdomo wa Mto Songwe katika Ziwa Nyasa. Eneo lote la ziwa lenyewe lilibaki upande wa Nyasaland ya Kiingereza, halafu mstari kutoka Ziwa Nyasa kwa kufuata mto Ruvuma hadi Rasi ya Delgado kwenye Bahari Hindi. Jinsi ilivyo na mipaka ya kikoloni mistari hii ilikata mara nyingi maeneo ya makabila ya wenyeji. Wakazi Mwaka 1913 takwimu ya Wajerumani ilihesabu wakazi Waafrika 7,645,000, Waasia (Wahindi na Waarabu) 14,898 na Wazungu 5,336, kati yao Wajerumani 4,107. Nusu ya wakazi wote waliishi katika eneo la maziwa makubwa ambako serikali ya kikoloni iliacha maeneo ya Rwanda (wakazi 2,000,000), Burundi (1,500,000) na Bukoba (275,000) kama maeneo lindwa chini ya watawala wa kienyeji waliosimamiwa na afisa mkazi Mjerumani.[1] Historia ya koloni Part of a series on theHistory of Tanzania Timeline History of Zanzibar Colonial period Scramble for Africa German East Africa Heligoland–Zanzibar Treaty Maji Maji Rebellion East African Campaign British East Africa Modern history Zanzibar Revolution Tanganyika Ujamaa Uganda–Tanzania War Tanzaniaportalvt Historia ya koloni ilikuwa na awamu tatu: mwanzo kama koloni la kampuni binafsi (Kampuni ya Kijerumani kwa Afrika ya Mashariki) kuanzia 1885 hadi kuporomoka kwa utawala wake mnamo 1890 koloni la Dola la Ujerumani (kwa Kijerumani Deutsches Reich) kuanzia 1891 mwisho wa utawala wa Kijerumani wakati wa Vita Kuu ya Kwanza ya Dunia kuanzia mwaka 1916 wakati jeshi kubwa la Uingereza na Afrika Kusini pamoja na Ubelgiji lilivamia, hadi kusalimu amri kwa jeshi la Schutztruppe kwenye Novemba 1918 Katika mapatano baada ya vita koloni liligawiwa kati ya Uingereza (iliyopata Tanganyika) na Ubelgiji (iliyopata Rwanda na Burundi). Kwa historia ya baadaye ilikuwa na maana ya kwamba walikabidhiwa maeneo ya koloni la Kijerumani la awali si kama mali kamili lakini kama maeneo ya kudhaminiwa kwa niaba ya shirikisho la Mataifa (mtangulizi wa Umoja wa Mataifa (UN). Utangulizi Hadi mnamo mwaka 1880 serikali ya Ujerumani chini ya chansella Otto von Bismarck ilikataa kuanzisha makoloni. Sehemu ya wafanyabiashara Wajerumani walidai koloni. Walisikitika kuona faida za wenzao Waingereza waliopata mara nyingi msaada kutoka kwa wanajeshi na serikali za koloni za Uingereza hasa Asia. Waliona pia faida ya viwanda vya Uingereza vilivyokuwa na soko la kulindwa katika nchi kama Uhindi kwa sababu serikali ya kikoloni ilidai kodi kali kwa bidhaa zisizotoka Uingereza. Bismarck hakuamini ya kwamba koloni lingeleta faida kwa taifa kulingana na gharama kubwa kwa serikali. Lakini wapigania koloni walikuwa na wabunge muhimu kwa serikali na polepole Bismarck alianza kukubali hatua za kwanza. Mwenyewe aliamini mwanzoni ya kwamba itatosha kuwapa wafanyabiashara ulinzi kwa shughuli zao kwa kuwaruhusu matumizi ya bendera ya Ujerumani na kuwa na askari wao wa ulinzi kama wamepatana na viongozi wazalendo katika eneo fulani kuanzisha shughuli huko. Kwa njia hii alifungua mlango kwa harakati iliyoendelea kuwa mchango wa Ujerumani katika mbio wa kugawa dunia, hasa Afrika. Juhudi za Karl Peters Koloni hili lilianzishwa na mfanyabiashara Mjerumani Karl Peters mwaka 1885 kwa niaba ya "Kampuni ya Kijerumani kwa Afrika ya Mashariki". Peters, aliyewahi kusoma chuo Uingereza, aliona wivu juu ya ukoloni wa Uingereza, akiamini ya kwamba Ujerumani ungestahili nafasi hiyo pia. Hivyo alianza kudai koloni katika mikutano, akaanzisha "Shirika kwa Ukoloni wa Kijerumani " mwaka 1884 iliyokuwa kitangulizi cha kampuni. Shirika hii ilimtuma pamoja na wenzake wawili kwenda Afrika na kutafuta nafasi ya kuanzisha koloni. Peters alifika Zanzibar alipoambiwa na konsuli ya Ujerumani ya kwamba hawezi: serikali ya nyumbani haikubali mipango yake. Hivyo alivuka barani akapita kanda la eneo la Kizanzibari kwenye pwani na kutembelea machifu na masultani barani. Hapa alifaulu kushawishi watawala wa Usagara, Nguru, Useguha na Ukami kutia sahihi kwenye mikataba ya Kijerumani ambayo hawakuielewa. Mikataba hii ilisema ya kwamba mtawala alikabidhi kwa kampuni nchi yake pamoja na haki juu ya ardhi na mali yote. Mwaka 1885 Peters alirudi Berlin na kuonyesha mikataba yake kwa magazeti na serikali. Chansela Bismarck alikataa, akacheka mikataba kama karatasi bila maana. Peters alitumia mbinu: akatisha kupeleka mikataba yake kwa mfalme Leopold II wa Ubelgiji aliyekuwa kununua haki zake. Hapa Bismarck aliogopa kilio cha wapenda koloni akakubali kumpa Peters barua ya ulinzi kwa maeneo yaliyokuwa ya kampuni kufuatana na mikataba. Upanuzi wa eneo la kampuni Upanuzi na ugomvi na Zanzibar Peters na wawakilishi wake walirudi wakaendelea kutafuta machifu waliokuwa tayari kutia saini mikataba yake. Sultani wa Zanzibar alipinga juhudi hizi. Zanzibar ilisimamia pwani ya Afrika ya Mashariki na tangu karne watu wa miji ya pwani walikuwa na mawali wa Sultani. Zanzibar ilidai pia utawala ya bara hadi Ziwa Tanganyika na Kongo, ingawa hali halisi athira yake haikwenda mbali na njia za misafara ambako ndovu na watumwa walipelekwa pwani. Tarehe 27 Aprili 1885 serikali ya Zanzibar ilituma barua Berlin kupinga kazi na madai ya kampuni na kutangaza maeneo ya Tanzania ya leo kama milki yake. Iliongeza pia wanajeshi wake barani zilizokuwa chini ya amri ya mwanajeshi mstaafu Mwingereza Matthews. Hapo serikali ya Berlin ilituma kikosi cha manowari kwenda Bahari Hindi. Mwezi Agosti manowari za Kijerumani chini ya amri ya admirali Eduard von Knorr zilifika mbele ya Unguja zikalenga mizinga yao kwa ikulu ya sultani. Akishauriwa na balozi wa Uingereza, Sultan Bargadh alipaswa kutoa tamko kuwa, "Kutokana na madai tunayopelekewa kwa matishio na Kaisari wa Ujerumani, tunatambua ulinzi wa Ujerumani juu ya nchi za Usagara, Nguru, Useguha, Ukami na juu ya wilaya ya Witu. Mipaka yake itaelezwa baadaye na sisi tunatambua ulinzi wa Kaisari juu ya mahali palipotajwa." [2]. Sultani alipaswa pia kutia sahihi mkataba wa biashara na Ujerumani alipokubali haki nyingi kwa Wajerumani katika milki yake.[3]. Mwaka 1886 Uingereza na Ujerumani walipatana juu ya ugawaji wa Afrika ya Mashariki na Sultani alipaswa kukubali tena. Katika mapatano hayo Sultani alibaki na visiwa vya Unguja, Pemba, Mafia na funguvisiwa ya Lamu pamoja na kanda la pwani barani lenye upana wa maili 10 kati ya mto Ruvuma upande wa Kusini na mto Tana upande wa Kaskazini, halafu miji ya Kismayu, Barawa, Merka na Mogadishu upande wa kaskazini zaidi. [4]. Mkataba kati ya Zanzibar na Kampuni juu ya kofo na pwani Mapatano ya 1886 yaliwapa Wajerumani nafasi ya kuendeleza upanuzi barani nyuma ya kanda la pwani la Kizanzibari na mstari wa mpaka ulichorwa kuanzia mdomo wa mto Umba kupitia mlima Kilimanjaro hadi Ziwa Viktoria. Lakini kwa ajili ya matumizi ya kibiashara suala la mabandari bado lilibaki wazi. Hapo Peters na kampuni yake walianza kujadiliana na Sultani Seyyed Bargash (alitawala 1870 hadi 1888) kuhusu utawala wa pwani katika sehemu ya Tanganyika. Mnamo mwaka 1887 Bargash alikuwa amechoka: alitafuta pesa tu kwa ajili yake binafsi; alikuwa tayari kukodisha utawala wa kanda la pwani ya Tanganyika kwa Wajerumani. Wajerumani walidai kuongezeka haki na Bargash alikufa bila kumaliza mapatano. Lakini mwandamizi wake Sultani Seyyed Khalifa aliwapa Wajerumani walichotaka. Tarehe 15 Agosti 1888 wawakilishi wa kampuni ya Kijerumani walifika kwenye mabandari yote wakatangaza utawala wao kwa niaba ya sultani. Vita ya Abushiri na mwisho wa utawala wa Kampuni tazama Vita ya Abushiri Badiliko hili lilisababisha upinzani na hatimaye ghasia ya wenyeji. Vipengele vya mkataba vilisema mali isiyokuwa na hati za kimaandishi haiwezi kutambuliwa. Wenye mali kama mashamba walitakiwa kununua hati kutoka kwa watawala wapya. Hapo Waswahili wa pwani walijisikia wamesalitiwa na sultani asiyekuwa na haki ya kuchukua mali zao na kuzipa kwa wageni. Mara baada ya kufika kwa Wajerumani kwenye miji ya pwani ghasia ilianza mjini Pangani na kuenea haraka kote pwani kati ya Tanga na Lindi. Kampuni ilikuwa na Wajerumani wachache tu walioshindwa kujitetea. Walipaswa kukimbia au wakauawa. Bagamoyo pekee palikuwa na kikosi cha askari kutoka manowari ikatetewa. Serikali ya Ujerumani iliona lazima kuingia kati na kutuma manowari pamoja na askari waliokandamiza ghasia. Baada ya upinzani wa wenyeji wa pwani mwaka 1889/1890 wakiongozwa na Abushiri na Bwana Heri serikali ya Ujerumani iliamua kutwaa mamlaka kutoka kwa kampuni na kufanya eneo lote kuwa koloni la Dola la Ujerumani badala ya shirika. Koloni la Dola la Ujerumani Utawala wa Kijerumani ulikwisha katika Vita Kuu ya Dunia ya Kwanza (1914 - 1918) kutokana na uvamizi wa Uingereza na Ubelgiji. Katika Mkataba wa Versailles mwaka 1919 eneo la koloni la Kijerumani liligawiwa. Sehemu ya Tanganyika ilikabidhiwa kwa Uingereza na maeneo ya Rwanda na Burundi yaliwekwa chini ya Ubelgiji. Utawala Eneo lote la koloni liligawiwa katika mikoa 21 na maeneo matatu yaliyokuwa bado chini ya watawala wenyeji kwa mfumo wa maeneo lindwa. Hadi 1913 mikoa 19 ilikuwa chini ya utawala wa kiraia, yaani chini ya maafisa wa serikali ya kikoloni. Mikoa miwili ya Iringa na Mahenge ilikuwa bado chini ya utawala wa kijeshi yaani hapo walikuwa maafisa wa Schutztruppe waliotekeleza majukumu yote ya serikali. Mikoa chini ya usamimizi wa maafisa Wajerumani wa kiraia ilikuwa: 1. Tanga (DOA) 2. Pangani (DOA) pamoja na ofisi ndogo Handeni 3. Bagamoyo (DOA) pamoja na ofisi ndogo Saadani 4. Daressalam pamoja na ofisi ndogo ya polisi Kisangire 5. Rufiji (DOA), makao makuu Utete 6. Kilwa (DOA) pamoja na ofisi ndogo za Kilindoni, Kibata na Liwale 7. Lindi (DOA) pamoja na ofisi ndogo za Mikindani, Newala und Tunduru 8. Langenburg (DOA) (Tukuyu) pamoja na ofisi ndogo Itaka na Mwakete na kituo cha polisi Muaja 9. Wilhelmstal (DOA) (Lushoto) 10. Morogoro (DOA) pamoja na ofisi ndogo za Kilossa na Kissaki 11. Songea (DOA) pamoja na ofisi ndogo Wiedhafen 12. Moshi (DOA) 13. Arusha (DOA) pamoja na ofisi ndogo Umbulu 14. Kondoa-Irangi (DOA) pamoja na ofisi ndogo Mkalama 15. Dodoma (DOA) pamoja na kituo cha polisi Mpapwa na kituo cha kijeshi Singida 16. Mwanza (DOA) pamoja na ofisi ndogo Shirati na kituo cha kijeshi Ikoma 17. Tabora (DOA) pamoja na ofisi ndogo za Shinyanga na Ushirombo 18. Ujiji (DOA) pamoja na kituo cha kijeshi Kasulo 19. Bismarckburg (DOA) (Kasanga (Ufipa) Mikoa ya kijeshi (jer. Militärbezirke) chini ya usimamizi wa maafisa wa Kijerumani wa kijeshi: 21. Iringa (DOA) pamoja na kituo cha kijeshi Ubena 22. Mahenge (DOA) Maeneo lindwa (jer. Residentur) chini ya watawala wenyeji waliopaswa kufuata ushauri wa afisa mkazi Mjerumani (jer. Resident): Bukoba pamoja na vituo vya kijeshi Usuwi na Kifumbiro, kwa ajili ya watawala wa Wahaya Rwanda, mji mkuu Kigali, kituo cha kijeshi Mruhengeri Burundi, mji mkuu Gitega, pamoja na ofisi ndogo Usumbura (Bujumbura). Tanbihi Marejeo , Cambridge University Press, 10.05.1979, ISBN 978-0-521-22024-8 Pugu Hadi Peramiho - kimehaririwa na P. Gerold Rupper, OSB, BPNP, Peramiho 1988, ISBN 9967 67 031 1 Jamii:Ukoloni wa Ujerumani Jamii:Historia ya Tanzania Jamii:Historia ya Burundi Jamii:Historia ya Rwanda
https://sw.wikipedia.org/wiki/Afrika%20ya%20Mashariki%20ya%20Kijerumani
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 1134, 3180, 6056, 8725, 10656, 12641, 14079, 15028, 15929, 18639, 20619, 22117, 23163, 23647, 24273, 24956, 26275, 27286, 28169, 28407, 28604 ], "plaintext_end_byte": [ 1133, 3138, 6055, 8724, 10634, 12563, 14078, 15027, 15866, 18638, 20573, 22085, 23123, 23646, 24246, 24901, 26206, 27285, 28129, 28359, 28543, 31764 ] }
রেজারভোয়ার ডগ্‌স চলচ্চিত্রটির পরিচালক কে ছিলেন ?
জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড
bengali
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড কোয়েন্টিন টারান্টিনো রচিত ও পরিচালিত ২০১২ সালের পশ্চিমা ধাঁচের মার্কিন চলচ্চিত্র। আমেরিকার প্রাচীন পশ্চিম ও অ্যান্টেবেলাম যুগের আদলে নির্মিত চলচ্চিত্রটি স্পাঘেত্তি ওয়েস্টার্ন-এর খুবই আধুনিক ধরন এবং সার্জিও করবুচ্চি পরিচালিত ও ফ্রাঙ্কো নিরো অভিনীত জ্যাঙ্গো ছবিকে সম্মাননা প্রদান। এতে অভিনয় করেছেন জেমি ফক্স, ক্রিস্টফ ওয়াল্টজ, লিওনার্দো ডিক্যাপ্রিও, কেরি ওয়াশিংটন, স্যামুয়েল এল. জ্যাকসন প্রমুখ। জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড ২০১২ সালের ১১ ডিসেম্বর নিউ ইয়র্ক শহরের জিগফেল্ড থিয়েটারে প্রিমিয়ার হয় এবং ২৫ ডিসেম্বর সারা যুক্তরাষ্ট্রে মুক্তি পায়। চলচ্চিত্রটি বেশ কয়েকটি চলচ্চিত্র পুরস্কার লাভ করে, যার মধ্যে ছিল ৫টি একাডেমি পুরস্কার। ক্রিস্টফ ওয়াল্টজ তার অভিনয়ের জন্য বেশ কয়েকটি পুরস্কারে ভূষিত হন, যার মধ্যে ছিল শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতা – নাট্য চলচ্চিত্রের জন্য গোল্ডেন গ্লোব পুরস্কার, শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতার জন্য বাফটা পুরস্কার, ও শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতার জন্য একাডেমি পুরস্কার। টারান্টিনো শ্রেষ্ঠ মৌলিক চিত্রনাট্যের জন্য একাডেমি পুরস্কার, শ্রেষ্ঠ চিত্রনাট্যের জন্য গোল্ডেন গ্লোব পুরস্কার, ও শ্রেষ্ঠ মৌলিক চিত্রনাট্যের জন্য বাফটা পুরস্কার অর্জন করেন। চলচ্চিত্রটি বিশ্বব্যাপী মোট $৪২৫ মিলিয়ন আয় করে , যা টারান্টিনোর সর্বোচ্চ আয়ের চলচ্চিত্র। কাহিনী সংক্ষেপ ১৮৫৮ সালে যুক্তরাষ্ট্রে গৃহযুদ্ধ শুরুর দুই বছর আগে টেক্সাসে এইস ও ডিকি একদল দাসদের নিয়ে যাচ্ছিল। ডঃ কিং সুল্টজ তাদের পথ রোধ করে ব্রিটল ভাইদের কথা জিজ্ঞেস করে। জ্যাঙ্গো নামে একজন দাস তাদের চিনে। সুল্টজ তাকে কিনতে চাইলে এইস তাকে মানা করে এবং পিস্তল বের করলে সুল্টজ তাকে গুলি করে। সুল্টজ ডিকির কাছে জ্যাঙ্গোকে কেনার প্রস্তাব দেয় এবং তাকে কিনে বাকি দাসদের ডিকিকে মেরে পালিয়ে যেতে বলে। সুল্টজ জ্যাঙ্গোকে জানায় সে একজন দন্ত চিকিৎসক ছিল, কিন্তু বর্তমানে সে একজন বাউন্টি হান্টার। ব্রিটল ভাইদের চিনিয়ে দেওয়ার বিনিময়ে সে জ্যাঙ্গোকে মুক্ত করে দেওয়ার প্রস্তাব দেয়। তারা দুজন স্পেন্সার বিগ ড্যাডির বাগানে ব্রিটল ভাইদের খুঁজে পায় এবং সেখানে তাদের হত্যা করে। সুল্টজ তাকে শীত পর্যন্ত তার সহযোগী হিসেবে কাজ করতে বলে। বিগ ড্যাডি তাদের খুঁজে বের হলে বোমা মেরে তার দলকে ছিন্নভিন্ন করে দেয় এবং জ্যাঙ্গো বিগ ড্যাডিকে গুলি করে। সুল্টজ জ্যাঙ্গোকে প্রশিক্ষণ দেয় এবং জ্যাঙ্গো তার প্রথম বাউন্টিকে খুন করে। সুল্টজ তাকে প্রথম বাউন্টির হ্যান্ডবিল পকেটে রেখে দিতে বলে। ইতিমধ্যে সুল্টজ জ্যাঙ্গোর প্রতি তার দায়বদ্ধতার থেকে তার স্ত্রী ব্রোমহিল্ডাকে খুঁজে বের করার জন্য মিসিসিপি যেতে প্রস্তুত হয়। ১৮৫৯ সালে জ্যাঙ্গো ও সুল্টজ মিসিসিপি গিয়ে খবর পায় ব্রমহিল্ডা ক্যালভিন জে. ক্যান্ডি নামে ক্যান্ডিল্যান্ড বাগান মালিকের অধীনে আছে। ক্যান্ডি দেখতে চমৎকার কিন্তু নিষ্ঠুর। সে তার দাসদের দিয়ে মান্ডিঙ্গো নামে মল্লযুদ্ধে বাধ্য করে। ডঃ সুল্টজ ও জ্যাঙ্গো গ্রিনভিলে তার সাথে দেখা করে এবং তার সেরা মল্লযুদ্ধাকে কেনার প্রস্তাব দেয়। ক্যান্ডি তাদের ক্যান্ডিল্যান্ডে আমন্ত্রন জানায়। সেখানে তারা ব্রোমহিল্ডাকে খুঁজে পায় এবং তাকে কেনার পরিকল্পনার কথা বলে। খাবার টেবিলে ক্যান্ডির বিশ্বস্ত দাস স্টিফেন কিছু একটা আঁচ করতে পেরে সে ক্যান্ডিকে সতর্ক করে দেয়। সুল্টজ ব্রোমহিল্ডাকে কিনতে চাইলে সে মল্লযুদ্ধা জোয়ের দামে তাকে কিনতে বলে। সুল্টজ সম্মত হয় এবং সমস্ত কাগজপত্র শেষে ক্যান্ডির সাথে হ্যান্ডশেক করতে পীড়াপীড়ি করেলে সে প্রত্যাখান করে। ক্যান্ডি তাদের ভয় দেখালে সুল্টজ তার সাথে হ্যান্ডশেক করতে গিয়ে তাকে গুলি করে। ক্যান্ডির দেহরক্ষী বুচ সুল্টজকে ও জ্যাঙ্গো বুচকে গুলি করে। পরে জ্যাঙ্গো আরও বেশ কয়েকজনকে গুলি করে হত্যা করার পর বিলি ক্রাশ ব্রোমহিল্ডার মাথায় গুলি ধরে এবং স্টিফেন জ্যাঙ্গোকে থামতে বলে। পরের দিন সকালে বিলি ক্রাশ তাকে মারতে আসলে স্টিফেন এসে জানায় ক্যান্ডির বোন লারা লি তাকে একটি খনিতে বিক্রি করে দিয়েছে। সেখানে তাকে আমৃত্যু কাজ করতে হবে। খনির পথে যাওয়ার সময় জ্যাঙ্গো প্রহরীদের জানায় আসলে সে দাস নয়, সে একজন বাউন্টি হান্টার এবং তার প্রথম বাউন্টির হ্যান্ডবিল দেখিয়ে বলে সে তাদের আরও বেশি উপার্জনের পথ করে দিতে পারে। প্রহরীরা লোভে পরে তাকে ছেড়ে দেয় এবং তার হাতে পিস্তল তুলে দেয়। জ্যাঙ্গো প্রহরীদের খুন করে বোমা নিয়ে চলে যায়। ক্যান্ডিল্যান্ডে গিয়ে সে ক্যান্ডির আরও কিছু লককে খুন করে তার ও ব্রোমহিল্ডার মুক্তির ছাড়পত্র নিয়ে তার স্ত্রীকে মুক্ত করে। ক্যান্ডির শবযাত্রা থেকে ফিরে আসার পর দুজন দাস ছাড়া সে সবাইকে হত্যা করে এবং ক্যান্ডির বাড়ি বোমা দিয়ে উড়িয়ে দিয়ে ব্রোমহিল্ডাকে নিয়ে চলে যায়। কুশীলব জেমি ফক্স - জ্যাঙ্গো "ফ্রিম্যান" ক্রিস্টফ ওয়াল্টজ - ডঃ কিং সুল্টজ লিওনার্দো ডিক্যাপ্রিও - "মসিয়ে" ক্যালভিন জে. ক্যান্ডি কেরি ওয়াশিংটন - ব্রোমহিল্ডা "হিল্ডি" ভন শ্যাফট স্যামুয়েল এল. জ্যাকসন - স্টিফেন ডন জনসন - স্পেন্সার "বিগ ড্যাডি" বেনেট ওয়াল্টন গগিনস - বিলি ক্রাশ জেমস রেমার - এইস স্পেক/বাচ পোচ ডেনিস ক্রিস্টোফার - লিওনাইড "লিও" মোগাই জেমস রুশো - ডিকি স্পেক ডেভিড স্টিন - মিঃ স্টোনচিপার টম ওপাট - মার্শাল গিল ট্যাটম ডানা মিচেল গোরিয়ার - কোরা নিকোল গালিসিয়া - শেবা লরা কায়োট - লারা লি ক্যান্ডি-ফিটজউইলি অ্যাটো এসান্ডোহ - ডি'আর্টাগনান সাম্মি রটিবি - রোডনি ক্লে ডোনাহুয়ে - ফন্টেনট এস্কালেন্ট লুন্ডি - বিগ ফ্রেড মিরিয়াম এম. গ্লোভার - বেতিনা কোয়েন্টিন টারান্টিনো - ফ্রাঙ্কি ওমর জে. ডোরসি - চিকেন চার্লি ফ্রাঙ্কো নিরো - অ্যামেরিগো ভাসেপি নির্মাণ চিত্রনাট্য উন্নয়ন ২০০৭ সালে কোয়েন্টিন টারান্টিনো স্পাঘেত্তি ওয়েস্টার্ন ধাঁচের যুক্তরাষ্ট্রের প্রাক-গৃহযুদ্ধের সময় নিয়ে একটি চলচ্চিত্র নির্মাণ করতে চান। তিনি এই ধরনকে দক্ষিণী বলে উল্লেখ করে এবং আমেরিকার দাসত্বপূর্ণ ভয়ংকর অতীত নিয়ে স্পাঘেত্তি ওয়েস্টার্ন ধাঁচের চলচ্চিত্র নির্মাণের কথা জানায়। তিনি বলেন ছবিটি পশ্চিমা ঘরানার হলেও এতে আমেরিকা সম্পর্কে এমন কিছু বিষয় থাকবে যা আগে ছবিতে দেখানো হয় নি।[1] টারান্টিনো পরে তার এই ধরনের কাজ করার আগ্রহ সম্পর্কে বলতে গিয়ে জানান, তিনি সার্জিও করবুচ্চিকে নিয়ে একটি বই লিখতে গিয়ে এই গল্পটি তার মাথায় আসে।[2] টারান্টিনো ২০১১ সালের ২৬ এপ্রিল কাহিনী লেখা শেষ করেন এবং চূড়ান্ত গল্প দ্য ওয়েনস্টেইন কোম্পানিকে দেখান।[3] ২০১২ সালের অক্টোবরে টারান্টিনোর সহযোগী আরজেডএ জানায় টারান্টিনো জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড দিয়ে আরজেডএ-টারান্টিনোর মার্শাল-আর্ট চলচ্চিত্র দ্য ম্যান উইথ দ্য আয়রন ফিস্টসকে ছাড়িয়ে যেতে চান। কিন্তু সিডিউল জটিলতার কারণে আরজেডএ এই ছবিতে কাজ করতে পারে নি।[4] এই চলচ্চিত্রের একটি অনুপ্রেরণা ছিল করবুচ্চির ১৯৬৬-এর স্পাঘেত্তি ওয়েস্টার্ন ধাঁচের চলচ্চিত্র জ্যাঙ্গো। সেই ছবির জ্যাঙ্গো চরিত্রে অভিনেতা ফ্রাঙ্কো নিরোও এই ছবিতে ক্যামিও চরিত্রে অভিনয় করেছেন।[5] আরেকটি অনুপ্রেরণা ছিল ১৯৭৫-এর চলচ্চিত্র মানডিঙ্গো, যেখানে দাসদের অন্য দাসদের সাথে যুদ্ধ করার প্রশিক্ষণ দেওয়া হয়।[6] অভিনয়শিল্পী নির্বাচন জ্যাঙ্গো চরিত্রের জন্য মাইকেল কে. উইলিয়ামস ও উইল স্মিথকে নেওয়ার কথা ভাবা হয়েছিল, কিন্তু পরে জেমি ফক্সকে নেওয়া হয়।[7][8] উইল স্মিথ পরে বলেন প্রধান চরিত্র না হওয়ায় তিনি চরিত্রটিতে অভিনয় করেন নি।[9] টাইরেস গিবসন জ্যাঙ্গো চরিত্রের অডিশন হিসেবে একটি টেপ পাঠিয়েছিলেন।[10] গুজব ছড়িয়ে ছিল ফ্রাঙ্কো নিরো, যিনি ১৯৬৬ সালের ইতালীয় চলচ্চিত্রে মূল জ্যাঙ্গো চরিত্রে অভিনয় করেছিলেন, ক্যালভিন ক্যান্ডি চরিত্রে অভিনয় করবেন, কিন্তু পরে তিনি একটি ছোট ক্যামিও চরিত্রে অভিনয় করেন।[11] নিরো বলেছিলেন তার চরিত্র হবে একজন রহস্যময় ঘোড়সওয়ারের যে জ্যাঙ্গোর স্বপ্নে আসে এবং শেষে দেখানো হয় সে জ্যাঙ্গোর পিতা, কিন্তু টারান্টিনো তা গ্রহণ করেন নি।[12] কেভিন কোস্টনারকে একজন মান্ডিগো প্রশিক্ষক ও ক্যান্ডির ডান-হাত এইস উডি চরিত্রে অভিনয় করতে বলা হয়েছিল,[13] কিন্তু তার সিডিউল জটের কারণে তিনি অভিনয় করতে পারেন নি।[14] পরে কার্ট রাসেলকে এই চরিত্রের জন্য নেওয়া হয় [15] কিন্তু তিনিও পরে এই চরিত্র ছেড়ে দেন।[16] কার্ট রাসেল উডি চরিত্র ছেড়ে দিলে এই চরিত্রের জন্য আর কাউকে নেওয়া হয় নি, বরং তা ওয়াল্টন গগিনস-এর বিলি ক্রাশ চরিত্রের সাথে এক করে দেওয়া হয়।[17] জোনাহ হিল স্কটি হারমোনি, একজন জুয়াড়ি যিনি ক্যান্ডির কাছে পোকার খেলায় হারে, চরিত্রে অভিনয়ের প্রস্তাব দেওয়া হয়, কিন্তু দ্য ওয়াচ ছবির সিডিউল জটের কারণে কিন্তু এই চরিত্রে অভিনয় করতে পারেন নি।[18][19] পরে সাচা ব্যারন কোহেনকে এই চরিত্রের জন্য প্রস্তাব দেওয়া হয়, তিনিও লা মিজারেবল ছবির সিডিউলের কারণে এই চরিত্র ছেড়ে দেন। ফলে স্কটি ও পোকার খেলা বাদ দিয়ে চলচ্চিত্রটি নির্মিত হয়।[20] হিল পরে অন্য একটি চরিত্রে অভিনয় করেন।[21] জোসেফ গর্ডন-লেভিট বলেন তিনি এই চলচ্চিত্রে অভিনয় করতে খুবই আগ্রহী ছিলেন কিন্তু তার পরিচালিত প্রথম চলচ্চিত্র ডন জন নিয়ে ব্যস্ত হয়ে পড়লে তিনি আর এই চলচ্চিত্রে অভিনয় করতে পারেন নি।[22] একজন নির্দয় বাগান মালিক ক্যালভিন ক্যান্ডির ভূমিকায় লিওনার্দো ডিক্যাপ্রিও এই চলচ্চিত্রেই প্রথম খল চরিত্রে অভিনয় করেন।[23] পোশাক পরিকল্পনা ২০১৩ সালের জানুয়ারি মাসে ভ্যানিটি ফেয়ারকে দেওয়া এক সাক্ষাৎকারে, পোশাক পরিকল্পনাকারী শ্যারেন ডেভিস বলেন বেশিরভাগ পোশাকের ধারণা নেওয়া হয় স্পাঘেত্তি ওয়েস্টার্ন চলচ্চিত্র ও এই ধরনের কাজ থকে। জ্যাঙ্গোর পোশাকের জন্য ডেভিস ও টারান্টিনো টেলিভিশন সিরিজ বোনাজা দেখেন। তারা বোনাজার টুপি প্রস্তুতকারককে নিয়ে আসেন। ডেভিস জ্যাঙ্গোর চরিত্রকে রক-অ্যান্ড-রোল দেখাতে চেয়েছেন। জ্যাঙ্গোর সানগ্লাস ১৯৭৭ সালের দ্য হোয়াইট বাফালো থেকে অনুপ্রাণিত। জ্যাঙ্গোর ভ্যালেটের তৈরি পোশাকের ধারণা থমাস গেইন্সবোরোর ১৯৭০ সালের আঁকা তৈলচিত্র দ্য ব্লু বয় থেকে নেওয়া।[24] চিত্রগ্রহণ জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড ছবির মূল চিত্রগ্রহণ শুরু হয় ২০১১ সালের নভেম্বর মাসে ক্যালিফোর্নিয়ায়।[25] ওয়োমিংয়ে ২০১২ সালের ফেব্রুয়ারি,[26] এবং ন্যাশনাল হিস্ট্রিক ল্যান্ডমার্ক এভারগ্রিন প্ল্যান্টাশন, ওয়ালেস, লুইজিয়ানায় ২০১২ সালের মার্চ পর্যন্ত চলে।[27] ছবিটি অ্যানামোর্ফিক ফরম্যাট-এ ৩৫ মিমি ফিল্ম-এ ধারণ করা হয়।[28] ১৩০ দিন শ্যুটিং চলার পর, মূল চিত্রগ্রহণ শেষ হয় ২০১২ সালে জুলাই মাসে।[29] সঙ্গীত মুক্তি জ্যাঙ্গো আনচেইনড ২০১২ সালের ২৫ ডিসেম্বর দ্য ওয়েনস্টেইন কোম্পানির ব্যানারে যুক্তরাষ্ট্রে ও ২০১৩ সালের ১৩ জানুয়ারি সনি পিকচার্স রিলিজিংয়ের ব্যানারে যুক্তরাজ্যে মুক্তি পায়।[30][31] ছবিটি ভারতে ২০১৩ সালের ২২ মার্চ সনি পিকচার্সের ব্যানারে মুক্তি পায়।[32] ২০১৩ সালের মার্চে জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড প্রথম টারান্টিনোর চলচ্চিত্র হিসেবে চীনে পরিবেশনার অফিসিয়াল ছাড়পত্র পায়[33] এবং ২০১৩ সালের ১২ মে চীনে মুক্তি পায়।[34] হোম ভিডিও ২০১৩ সালের ১৬ এপ্রিল জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড ছবির ডিভিডি ও ব্লু-রে ডিস্ক বের হয় এবং ডিজিটাল ডাউনলোডের সুযোগ করা হয়।[35] ২০১৫ পর্যন্ত যুক্তরাষ্ট্রে ডিভিডি বিক্রিতে মোট $৩১,৯৩৯,৭৩৩ এবং ব্লু-রে ডিস্কে $৩০,২৮৬,৮৩৮ আয় হয় এবং মোট $৬২,২২৬,৫৭১ আয় হয়।[36] মূল্যায়ন বক্স অফিস মোট ১৪৩ দিন চলার পর, যুক্তরাষ্ট্রের প্রেক্ষাগৃহ থেকে ছবিটি ২০১৩ সালের ১৬ মে নামানো হয় এবং উত্তর আমেরিকায় মোট $১৬২,৮০৫,৪৩৪ আয় করে।[37] ছবিটি আমেরিকার বাইরের দেশগুলোতে মোট $২৬২,৫৬২,৮০৪ আয় করে, যার মধ্যে $৫১,৫৯৭,৩২৩ জার্মানি, $৩৭,২৯৭,৯৭৯ ফ্রান্স, এবং $২৪,৮৯৩,৪৬২ যুক্তরাজ্য থেকে আসে, এবং বিশ্বব্যাপী মোট $৪২৫,৩৬৮,২৩৮ আয় করে।[38] ২০১৩ সালে জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড টারান্টিনোর ২০০৯ সালের ইনগ্লোরিয়াস বাস্টার্ডস-এর $৩২১.৪ মিলিয়ন আয় ছাড়িয়ে তার সর্বোচ্চ আয়ের চলচ্চিত্রের স্থান লাভ করে।[39] সমালোচকদের প্রতিক্রিয়া চলচ্চিত্র সমালোচনা ওয়েবসাইট রটেন টম্যাটোস-এ ২৫৪ জন সমালোচকের সমালোচনার ভিত্তিতে চলচ্চিত্রটির রেটিং স্কোর ৮৮% এবং গড় রেটিং ৮/১০। এই ওয়েবসাইটের ভাষায়, ছবিটি 'ফ্রেশ' এবং আরও বলা হয়েছে, জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড কুয়েন্টিন টারান্টিনোর আরেকটি মাস্টারপিছ।[40] মেটাক্রিটিক-এ ৪২টি সমালোচনার ভিত্তিতে চলচ্চিত্রটির রেটিং স্কোর ১০০-এ ৮১, এই ওয়েবসাইটের ভাষ্যমতে যা আন্তর্জাতিকভাবে প্রশংসিত।[41] শিকাগো সান-টাইমস-এর লেখক রজার ইবার্ট ছবিটিকে ৪-এ ৪ দিয়েছেন এবং বলেছেন এটা তার দেখা সেই বছরের সেরা চলচ্চিত্র হতে যাচ্ছে।[42] দ্য গার্ডিয়ান-এর চলচ্চিত্র সমালোচক পিটার ব্র্যাডশ ছবিটিকে ৫ স্টার দিয়েছেন এবং বলেন, টারান্টিনো এখনো জানে কিভাবে চলচ্চিত্রের মাধ্যমে মজা দিতে হয় এবং ছবিটি অনেকটা নিষিদ্ধ সিগারেটের মত মজাদার।"[6] সেরা দশ তালিকা জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড বেশ কয়েকজন সমালোচকের সেরা দশ তালিকায় স্থান পায়।[43] পুরস্কার কমিক বই ডিসি কমিকস: জ্যাঙ্গো আনচেইন্ড (ফেব্রুয়ারি ২০১৩)[44][45] তথ্যসূত্র বহিঃসংযোগ বিষয়শ্রেণী:২০১২-এর চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:২০১০-এর দশকের পশ্চিমা ধাঁচের চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:মার্কিন চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:মার্কিন পশ্চিমা ধাঁচের চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:ইংরেজি ভাষার চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:জ্যাঙ্গো চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:মার্কিন দাসত্ব বিষয়ক চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:মৃত্যু বিষয়ক চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:বর্ণবাদ বিষয়ক চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:প্রতিশোধ বিষয়ক চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:চলচ্চিত্র থেকে কমিক বিষয়শ্রেণী:কোয়েন্টিন টারান্টিনো পরিচালিত চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:কোয়েন্টিন টারান্টিনোর চিত্রনাট্য বিষয়শ্রেণী:ক্যালিফোর্নিয়ায় ধারণকৃত চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:লোন পাইন, ক্যালিফোর্নিয়ায় ধারণকৃত চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:লুইজিয়ানায় ধারণকৃত চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:কলম্বিয়া পিকচার্সের চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:দ্য ওয়েনস্টেইন কোম্পানির চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতার জন্য একাডেমি পুরস্কার বিজয়ী চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতার জন্য গোল্ডেন গ্লোব পুরস্কার বিজয়ী চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:শ্রেষ্ঠ মৌলিক চিত্রনাট্যের জন্য একাডেমি পুরস্কার বিজয়ী চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:শ্রেষ্ঠ মৌলিক চিত্রনাট্যের জন্য বাফটা পুরস্কার বিজয়ী চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:১৮৫৮-এর পটভূমিতে চলচ্চিত্র বিষয়শ্রেণী:১৮৫৯-এর পটভূমিতে চলচ্চিত্র
https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A7%8B%20%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 495, 1048, 1593, 2199, 3078, 3804, 4967, 5234, 5819, 6675, 8098, 9618, 11064, 12856, 13900, 14780, 15432, 16070, 16684, 17112, 18735, 20322, 20932, 22457, 23745, 24357, 24864, 25250, 25764, 26493, 28051, 28629, 28995, 29354, 30211, 30613, 31783, 32748, 33390, 33815, 35120, 35520, 35714, 37028, 37741, 38420, 39608, 40668, 41485, 42900, 43768, 44648, 46100, 47718, 48164, 48581, 49609, 49748, 50675, 51486, 52106, 52680, 53523, 53565, 54195, 55050, 56059, 56649, 57604, 58206, 58806, 59111, 60269, 60545, 61334, 62294, 63322, 63675, 64211, 64635, 66310, 67373, 67807, 68726, 69598, 70894, 71954, 73850, 75095, 76078, 77822, 78255, 78654, 79236, 80538, 80810, 80982, 82281, 83280, 84235, 85112 ], "plaintext_end_byte": [ 494, 1047, 1592, 2198, 3070, 3803, 4959, 5233, 5818, 6674, 8096, 9617, 11063, 12848, 13899, 14779, 15431, 16052, 16683, 17104, 18734, 20321, 20917, 22449, 23744, 24356, 24856, 25249, 25756, 26485, 28050, 28628, 28994, 29353, 30210, 30612, 31782, 32733, 33389, 33814, 35095, 35519, 35702, 37014, 37740, 38402, 39593, 40653, 41470, 42882, 43750, 44617, 46092, 47717, 48163, 48580, 49608, 49747, 50674, 51485, 52098, 52679, 53505, 53564, 54194, 55049, 56051, 56648, 57596, 58205, 58797, 59110, 60268, 60527, 61333, 62292, 63321, 63666, 64210, 64634, 66302, 67365, 67792, 68724, 69590, 70893, 71936, 73842, 75094, 76035, 77810, 78254, 78653, 79235, 80537, 80809, 80974, 82273, 83272, 84220, 84987, 85265 ] }
일본에서 가장 인구밀도가 높은 섬은 어디인가?
일본
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
일본국([1], にっぽんこく), 약칭 일본(日本, , にっぽん)은 동아시아에 있는 국가다. 국토는 태평양에 있는 일본 열도의 네 개의 섬으로 이루어진 홋카이도, 혼슈, 시코쿠, 규슈를 중심으로 주변에 산재한 작은 섬으로 구성되어 있다. 총 면적은 37만 7835km2인데 이는 노르웨이(스발바르 제도와 얀마옌을 포함한 경우)보다 작으며 독일보다 크다. 면적 순으로는 세계 61위다.[2] 6,852개의 섬으로 이루어진 군도 국가이며[3] 이 중 혼슈, 홋카이도, 규슈, 시코쿠 등 네 곳의 섬이 일본 전체 면적의 97%를 차지하고 있을 뿐만 아니라 많은 섬들이 화산 활동을 통해 생겨났다. 일본의 인구는 약 1억 2,700만 명으로, 세계에서 열한 번째로 많다. 사실상의 수도인 도쿄도 및 주변 지역을 포함하는 도쿄 수도권은 세계에서 가장 큰 메트로폴리스이며, 이 지역에만 약 4,000만여 명 이상의 인구가 거주하고 있다. 현재의 일본은 1945년 포츠담 선언에 서명한 이후 1947년에 제정·시행된 일본국 헌법에 의해 법적으로 성립된 국가이다. 일본국 헌법이 제정되고 일본은 입헌군주제를 채택하고 있으며 상징적인 국가원수 역할을 하는 천황과 국민의 선거를 통해 선출되는 참의원(상원)·중의원(하원)으로 구성되는 국회가 공존하고 있다. 현재의 천황은 아키히토, 국회의 집권당은 자유민주당이며 내각총리대신은 아베 신조이다. 경제력은 2017년 현재 명목, 구매력 평가 기준으로 세계에서 네 번째로 크다. 또한 세계에서 네 번째로 수출이 많으며 다섯 번째로 수입이 많은 나라다. 1991년 소비에트 연방의 붕괴 이후부터 2010년 중화인민공화국에 자리를 내주기 전까지 20여 년간 세계에서 두 번째로 국내 총생산이 높았으며[4] 1993년 당시에는 룩셈부르크에 이어 1인당 명목 국내 총생산도 세계 2위를 기록하였으나 버블 붕괴 이후부터는 점차 하락세에 있어 현재는 13위권에 머무르고 있다. 일본은 선진국으로 인정받고 있으며, 인간개발지수는 2015년 기준 세계 20위에서 2016년 세계 17위로 동아시아 국가 중에서 1위이다.[5] 또한 아시아 국가 중에서 G7에 들어가는 유일한 국가이며 유엔 안전 보장 이사회의 비상임이사국 지위를 보유하고 있다. 비록 일본은 헌법에 따라 군대 및 교전권을 포기하였으나 국토의 방위와 평화, 질서 유지를 위해 만들어진 자위대는 현대적이고 강력한 군사력을 유지하고 있다.[6] 유엔 및 세계 보건 기구에 따르면 일본은 영아 사망률이 세계에서 세 번째로 낮고 세계에서 가장 높은 평균 수명을 기록하고 있다.[7][8] 대졸자 초봉은 2010년 현재 약 235만엔으로, G7 국가 중에서는 가장 낮으며 이탈리아와 비슷한 수준이다.[9] 국호 일본의 국호는 일본어 명칭으로 ‘닛폰’(, ) 또는 ‘니혼’(, )이 사용되고 있다. 이는 일본어에서 한자()를 읽는 방식이 여러 가지이기 때문에 발생한 현상으로, 한자로는 동일하게 일본(日本)이라 표기한다. 보통 닛폰</b>이 공식적인 표기로 많이 쓰이며 주로 엔화와 우표, 그 외에 많은 공공 기관의 명칭이나 체육 행사 등에서 사용되고 있다. 한편 니혼</b>은 현대에 이르러 많이 사용되고 있는데 일본인들은 자신을 ‘니혼진’(日本人, にほんじん)이라고 호칭하며 그들이 사용하는 언어인 일본어는 ‘니혼고’(日本語, にほんご)라고 부른다.[10] 닛폰과 니혼 양쪽 모두 ‘태양이 떠오르는 땅’이라는 뜻을 갖고 있다. 이러한 명칭은 중국 수나라 시대 이후부터 사용되었는데 이처럼 니혼과 닛폰이라는 명칭이 사용되기 전까지 일본은 주변국으로부터 멸시적인 의미에서 왜(倭) 또는 왜국(倭國, 왜나라)이라 불려왔고 히미코 여왕이 통치하던 때에는 ‘동해희씨국’(東海姬氏國), ‘동해여국’(東海女國), ‘여자국’(女子國)이라고 호칭하기도 하였으며 ‘부상’(扶桑, )이라고도 하였다.[11][12] 주로 서양권에서 부르는 명칭인 ‘저팬’, ‘재팬’()은 중국 원나라 시대에 동아시아를 순례했던 이탈리아의 탐험가 마르코 폴로가 고대 중국어의 한 갈래인 우어(吳語, 오어)로 일본을 뜻하는 단어인 ‘지팡구’(Gipangu)라는 단어로 일본을 소개하였고 이것이 수세기 동안 여러 변형을 거친 데서 나온 것이다. 이 때문에 자퐁(Japon)이라는 표기를 사용하기도 하였다.[10] 일본에 우편물을 보내기 위해 쓰는 국가기호는 JP이다. 역사 일본의 역사는 보통 일본 열도의 역사와 동일시되지만 엄밀히 ‘일본’이라는 국호는 8세기 전반에 성립한 것이기 때문에 일본의 역사와 일본 열도의 역사를 명확히 구분해야 한다는 논란이 있다.[13] 일본의 역사의 시대 구분은 고고학과 역사학 구분으로 나뉜다. 고고학에서 시대 구분은 구석기 시대(선토기 시대), 조몬 시대, 야요이 시대, 고훈 시대, 그리고 역사 시대로 일반적으로 나누는 한편, 역사학 상에서 시대 구분은 일반적으로 고대(아스카 시대 및 그 이전 ~ 헤이안 시대), 중세(가마쿠라 시대, 무로마치 시대, 센고쿠 시대), 근세(아즈치모모야마 시대, 에도 시대), 근현대(메이지 시대·다이쇼 시대·쇼와 시대, 헤이세이 시대)이다. 일본 열도의 인류의 역사는 약 10만 년 전에서 약 3만 년 전 사이에 시작되었다. 당시의 일본 열도는 아시아 대륙과 붙어있었기 때문에 시베리아나 화베이 일대의 몽골 인종과의 문화 교류가 이루어졌다. 유라시아 대륙과 연결되어 인류의 왕래가 이루어진 일본 열도 [14]:17 는 최후 간빙기를 거치면서 약 1만 2천 년 전에 대한해협(현해탄)과 쓰가루 해협의 생성과 함께 유라시아 대륙에서 완전히 분리되었지만[14]:17, 그 후에도 일본 열도와 대륙 간의 활발한 교류가 이루어져 일본 열도도 중국을 중심으로 하는 동아시아 문화권에 점차 편입되는 한편 동북아시아 지역의 최동단에 있다는 지리적 요인에 따라 다소 이질적인 문화가 발달하게 되었다. 기원전 8세기 경 이후 대륙으로부터 벼농사를 중심으로 한 문화 양식이 전해지면서 각지에 ‘무라’, ‘구니’와 같은 정치 조직이 천천히 형성되어 1세기 ~ 2세기 전후에는 각 구니의 연합체로서 왜국이라는 대규모 정치 조직이 출현했다. 이 연합 정치 조직은 3세기에서 4세기 사이에 야마토 정권으로 발전했다. 그러다 663년 백제 부흥 운동에서 백제를 도왔다가 신라와 당나라에 패배하고 백제의 지배 계층이 대량 유입되어 7세기 후반 한자 문화권에 본격적으로 흡수되어 중국식 법체계, 사회 제도를 급속도로 받아들여 8세기 초 고대 율령 국가 체제가 완성되기에 이르렀다. 이 시기 일본은 수나라, 당나라나 신라, 발해 들과 교류 이후 주변국으로부터 많은 문화를 받아들였고, 이를 바탕으로 10세기에서 11세기 사이에 장원을 중심으로 한 봉건 체제를 바탕으로 귀족 문화를 형성하였으며 귀족들의 세력 투쟁 사이에서 발달한 사무라이 계층은 13세기 이후 가마쿠라 막부를 세워 정치적 주도권을 잡았다. 한편으로는 무로마치 시대에서 센고쿠 시대까지 명나라에 조공을 행하였으며 쇼군 가문인 아시카가 씨가 명나라 천자로부터 일본 국왕으로서 책봉을 받기도 하였다. 15세기 ~ 16세기에는 15세기 후반에 등장한 센고쿠 다이묘 세력에 의한 지방 자치 체제의 형성이 급속도로 진전되었다가 16세기 후반에 도요토미 히데요시 등의 주도 하에 통일 정권을 수립하기에 이루러 근세로 이행하였다. 또 이 시기에 홋카이도와 지시마(쿠릴), 가라후토(사할린)의 에조치를 점령함으로써 국가로서의 일본의 영토 범위 또한 넓어지게 되었다. 도요토미 히데요시 정권의 뒤를 이은 근세의 에도 막부는 바쿠한(幕藩) 체제 밑에 사농공상(士農工商)의 신분을 고정하고, 기독교 금지를 구실로 쇄국(鎖國)을 행하고, 후에는 유교적 교화(敎化)도 이용하면서 전국 지배를 강화했다. 평화의 지속은 교통·상공업의 발전과 시정인(市井人)의 대두, 화폐 경제의 성립, 다수의 도시 출현을 촉진시켰고, 에도와 오사카를 중심으로 겐로쿠 문화(元祿文化), 화정기(化政期)의 문화를 번성케 했다.[15] 그리고 이를 바탕으로 5대 쇼군 도쿠가와 이에쓰나 대에 에도 막부는 겐로쿠 호황이라고 부르는 최대의 전성기를 맞이했다.[16]:225 그러나, 겐로쿠와 쇼토쿠 시대의 짧은 호황을 지나면서 견고했던 막부 체제는 점차 모순을 드러냈고[16]:244 19세기 중엽 서양 제국주의 국가들의 침략과 교류 과정을 거치면서 에도 막부는 붕괴, 근대로 이행하게 된다. 에도 막부의 붕괴 이후 메이지 유신을 맞이한 일본은 근대 국가의 건설을 빠르게 추진하였다. 이와 함께 인접국들과의 국경 확정을 행하여 가라후토 지역을 러시아 제국에 양도하는 대신 지시마 열도(쿠릴 열도) 전역을 일본령으로 하였고, 난세이 제도와 류큐국은 류큐 처분을 통해 실효적인 지배력을 확보하여 지금의 일본 영토 범위가 거의 확정되었다. 한편으로는 자유 민권 운동이 이루어져 1885년 내각 제도가 성립하고, 1889년에는 일본 제국 헌법을 제정하여 이듬해인 1890년 중의원 총선거를 실시해 제국의회를 설치함으로써 명목 상의 입헌 국가가 되었다.[17] 이와 함께 20세기 초반까지 제국주의적인 국제 정세 속에서, 청일 전쟁과 러일 전쟁을 통해 조선(대한제국), 타이완, 미나미카라후토(사할린 섬 남부)를 강제 합병하고 상하이 등 중국의 주요 도시에 조차지를 설치하는 등 주변국 침략에 뛰어들었다. 메이지 시대 이후부터 일본에서는 다이쇼 데모크라시를 통해 정당 정치와 보통 선거가 실현되기도 하였으나 1930년대 군부의 정치적 대두와 함께 무리한 주변국 침략을 감행하면서 주변국의 저항과 미국 등 기존 열강과의 충돌을 통해 일어난 태평양 전쟁에서 패배하게 되었다. 태평양 전쟁의 패배로 인해 주권을 상실한 일본은 연합군의 지배 하에서 청일 전쟁 이후에 조약으로 획득하였거나 강제 병합, 불법으로 획득한 대부분의 영토에 대한 권한을 주변국에 돌려주었다. 또, 국가 제도의 개혁이 이루어져 현재의 일본국 헌법 제정이 이루어졌으며 1952년의 샌프란시스코 강화조약을 통해 주권을 회복하였으며 1972년까지 아마미 제도, 오키나와 현의 영토권을 미국으로부터 반환받았다. 한편, 1970년대에 이룬 경제의 고도 성장은 1980년대에 이르러 ‘버블 경제’라고 부를 정도로 일본 경제를 크게 번성시켰다. 그러나 과도한 주가의 증가와 부동산 매입으로 인해 1990년부터 부동산과 주식 가격의 폭락이 진행되어 많은 기업과 은행이 도산하면서 10년 이상 0%의 성장률을 기록하는 불황 상태에 빠졌다.[18] 그로 인하여 지지를 상실한 자유민주당은 한 때 10개월 정도 정권을 상실하기도 하였다가[17] 진보 정당과의 연정을 거쳐 계속 55년 체제의 집권 골격을 유지해 왔다.[17] 그러나 2009년 8월 30일에 치러진 제45회 중의원 총선거에서 민주당이 자유민주당에 압승을 거둬 전후 최초로 완전한 정권 교체[19] 가 이루어져 2009년 9월 16일에 하토야마 유키오 내각이 성립하였다.[20] 그러나 경제난과 2011년에 발생한 도호쿠 지방 태평양 해역 지진 등으로 신임을 잃은 민주당 정권은 2012년 중의원 의원 선거에서 자유민주당에게 다시 여당 자리를 빼앗겼고, 2012년 12월 26일부터 자유민주당의 아베 신조를 중심으로 한 내각이 출범했다. 정치 일본의 정치 체제는 군주인 천황과 헌법이 양립하는 입헌군주제를 채택하고 있다. 현행 일본국 헌법에서 천황은 "일본국의 상징이며 그 지위는 일본 국민들의 총의(總意)에 바탕을 둔다"고 규정되어 있고[21]:62헌법이 정하는 국사(國事)에 관한 행위만을 내각의 조언과 승인, 책임에 따라 할 수 있도록 되어 있다.[21]:62 그에 따라 내각총리대신과 내각의 임원들을 임명하거나 그 신임장에 인증하는 것, 최고재판소 장관을 임명하는 것, 국회를 소집하고 헌법 개정과 법률 및 정령, 조약을 공포하는 것 등으로 천황이 국사에 관여하는 것은 크게 한정되어 있다.[21]:63[22] :531 하지만 천황은 외교의례 상에서 일본의 국가원수로 대우받고 있다.[21][23] :63 현재 일본의 천황은 아키히토이며 1989년 즉위한 이후 현재에 이르고 있다. 천황 스스로 백제의 왕손이라고 한 것은 큰 이슈가 된 적이 있다. 입법 기관인 국회는 헌법에서 명시된 국권의 최고 기관[22]:531이자 나라의 유일한 입법 기관으로써 영국식 의원 내각제를 채용했기 때문에 수상의 지명권, 중의원의 내각 신임과 불신임의 의결권을 가진다.[22]:531 국회는 양원제로 중의원 및 참의원으로 구성되어 있는데 양원은 전 국민의 대표로 선출된 의원으로 조직되어 있다.[21]:65 국회는 1955년 이후 1993년부터 1996년까지의 연정 기간을 제외하고 자유민주당이 계속해서 여당의 자리에 있었으나 2009년 9월 15일 민주당의 하토야마 유키오 내각이 시작되면서 최초의 정권 교체가 이루어졌다.[24][25] 2012년 12월 16일에 실시된 중의원 의원 총선거에서 자유민주당이 다수의 의석을 차지하여 여당의 자리를 탈환하였다. 행정권은 내각총리대신을 장으로 하는 내각에 속하며 내각은 행정권의 행사와 아울러 국회에 책임을 진다.[26] 내각은 내각총리대신과 이하 내각총리대신이 임명권을 가지는 국무대신으로 조직되어 행정권의 행사에 대하여 공동 책임을 진다.[22]:531 내각은 행정 사무 이외에 법률 집행, 외교 관계의 처리, 조약 체결, 예산 작성, 정령(政令) 지정을 비롯한 하급 입법 등의 업무를 수행하며[22]:531, 그러한 수행 상의 부담을 나누기 위해 국무대신들을 책임자로 하는 12성(省)을 갖추고 있다.[22]:531 일본의 사법 기관으로는 재판소가 있다. 최고재판소와 하급재판소(고등재판소, 지방재판소, 가정재판소, 간이재판소)로 구성되어 있으며 모든 재판관은 자신의 양심에 따라 독립된 직권을 행사함에서 헌법과 이하 법률의 구속을 받는다.[21]:65~66 최고재판소의 법관은 내각의 지명을 받아 천황이 임명한다. 일본이 베트남과 협력하여 베트남의 법제를 정비하고 법률가 양성시스템을 선진국형으로 구축하여 지원한 사업은 현재까지 대단히 성공적인 것으로 평가된다.[27] 정당과 선거 국회의원, 도도부현 및 시정촌의 각 수장과 의회의원은 직접 선거로 선출되며 만 20세 이상의 남녀 전원에게 선거권을 주는 보통 선거제를 채택하고 있다. 피선거권은 참의원 의원 및 도도부현 지사는 만 30세, 그 외에는 만 25세 이상인 사람에게 주어진다. 보통 양원 의원과 도도부현 지사 및 의회 의원들은 특정한 정당의 당원 또는 그 정당의 추천을 받은 사람들이지만 시정촌의 수장과 의회의원들은 무소속이거나 지역 소규모 정당 소속인 경우가 많다.[21]:68[28] 한편 일본의 주요 정당은 오랫동안 보수와 진보 진영으로 나뉘어 있었다.[21]:68 보수 진영의 대표적인 정당은 55년 체제 이후 2009년까지, 2012년부터 총리대신을 배출한 자유민주당과 현재 연립내각을 함께 구성 중인 공명당이고, 진보 진영의 대표적인 정당은 입헌민주당, 국민민주당, 사회민주당, 일본공산당이다.[21]:68 외교 태평양 전쟁 이후 일본의 대외 관계는 샌프란시스코 강화 조약(1951년) 및 각국과의 배상·보상조약을 거쳐 재구축된 것이다. 외교정책은 미국과의 동맹을 기축으로 하여 서방 각 국가들과 긴밀한 제휴를 해 가면서 반공주의, 경제중심주의 외교라는 특징을 가지고[22]:531 유엔을 지원함으로써 평화로운 안정과 번영을 이룩하는 것을 목적으로 하고 있다. 패전 이후, 1951년까지 주권을 상실하여 외교 자주권을 갖지 못하여 점령 기간 동안 점령국인 미국의 정책을 구현하는 선에서 대외 정책이 실시되어 왔다.[22]:531 그 후 1951년의 샌프란시스코 강화 회의에서 소비에트 연방 등 공산주의 국가들의 조인 거부가 이루어진 가운데 미일 강화조약과 안보조약이 체결되고, 중화민국과 중일조약이 조인되어 이들과의 관계를 회복함과 동시에 외교권을 회복하게 된다.[22]:531 1955년에는 GATT에 가맹한 것을 시작으로 민주주의 경제 정책을 취하는 선진 공업 국가들 중에서 점차 중요한 대외 입지를 차지하게 되었다. 1956년에는 소비에트 연방과 국교를 회복함과 동시에 유엔에 가입함으로써 국제 사회에 복귀하게 되고[22]:532 거의 모든 독립국과 국교를 맺고 외교를 행하고 있다. 다음 해인 1957년에 기시 노부스케 내각은 유엔 중심주의, 자유주의 국가들과의 협조, 아시아의 일원으로서의 입장 견지라는 외교 3원칙을 발표하였다.[22]:532 전통적으로 일본은 지리적으로 가까운 동아시아 각국과 깊은 관계를 유지해 왔고 메이지 유신 이후에는 서양을 비롯해 세계 각국과 국교를 텄다. 일본은 전 세계 국가와 우호 관계를 맺고 있는데 현재 일본은 맹방인 미국과의 외교를 가장 중요시하고 있다(일본과 미국 간의 상호 협력 및 안전 보장 조약 참조).[29] 태평양 전쟁 이후 체결된 조약에 따라 일본에는 미군이 주둔하고 있으며 2006년까지 미국은 일본의 최대교역국이었다. 하지만 하토야마 내각 이후 미일 관계는 각종 마찰이 일어나고 있다.[30][31][32] 이웃한 대한민국, 중화인민공화국, 중화민국을 비롯하여 동남아시아와 오스트레일리아, 서유럽 각국과의 관계도 깊다. 다만 대한민국, 중화인민공화국, 중화민국, 러시아 등과 영토 문제 및 역사교과서 왜곡 문제로 인해 계속 마찰을 빚고 있다.[33][34][35] 특히 중화인민공화국과 중화민국과는 센카쿠 열도(조어도 제도), 러시아와는 쿠릴 열도 남부에 있는 4개 섬(이투루프 섬, 쿠나시르 섬, 시코탄 섬, 하보마이 군도), 대한민국과는 독도를 둘러싸고 영토 문제를 안고 있다. 1965년에는 대한민국과 한일기본조약을 체결하여 국교를 회복하였으며 경제의 고도 성장을 거치면서 국제적 지위가 점차 높아지는 반면 동남아시아에서는 반일 운동이 일어나는 등 마찰이 발생하기도 하였다.[22]:532 일본은 유엔에 경제적으로 많은 기여를 하고 있으나 그에 비해 지위가 제대로 평가받지 못하고 있다. 일본은 현재 유엔 안전 보장 이사회에서 비상임이사국 지위를 차지하고 있으며[36] 독일, 브라질, 인도와 함께 상임이사국 진출을 계속 시도하는 국가인 이른바 G4 국가에 속한다.[37] 군사적으로는 한국 전쟁 당시 자위대를 후방에 파병한 것이 첫 활동이었으며[38] 2003년 이라크 침공 등을 계기로 자위대의 해외 활동이 활발히 이루어지고 있다.[39][40] 한일 관계 한반도와 일본 열도는 고대부터 각종 문화의 전파와 무역을 비롯한 많은 교류를 이어왔다. 특히 백제는 고대 일본에 중국 문물을 많이 전파하였다.[41] 고려 시대 후반과 조선 시대 전반에 걸쳐서는 쓰시마 섬과 규슈를 근거지로 하는 왜구(倭寇)가 각종 약탈을 일삼았으며 이로 인해 조선 시대 중반에 임진왜란이 일어나는 등 중세와 근세기 한일 관계는 급속도로 냉각되기도 하였으나, 임진왜란 이후 조선의 통신사 파견으로 다시 한일 교류가 재개되었다.[42] 그러나 메이지 유신 이후에 등장한 일본 제국이 1910년 대한제국을 무력으로 병합한 뒤 1945년까지 35년 동안 폭악한 식민 통치를 행하고 현대에도 일본의 여러 우익 인사들이 한국에 대한 정치적 도발을 주창하면서 양국의 국민 감정이 극도로 악화되었다. 일본에서도 반한감정을 가진 일부 일본인들이 반한시위를 하고 있으며, 현재 대한민국과 일본은 독도 분쟁과 동해의 이름에 대한 분쟁 등의 과제를 안고 있다.[43][44][45] 2009년에 일본 민주당 하토야마 유키오 내각이 성립한 이후 이루어진 양국민 설문조사에서 응답자의 다수가 더 악화된 한일 관계에 변화가 없을 것이라 응답한 결과가 나오기도 하였다.[46] 위안부에 대한 역사왜곡으로 일본정부는 유엔으로부터 경고를 받았다.[47] 국방 200픽셀|섬네일|오른쪽|방위성 청사 200픽셀|섬네일|오른쪽|항공자위대 소속의 F-15J가 이륙하고 있는 모습 일본은 제2차 세계 대전 패전 당시 항복의 조건으로 제국군을 해체시켰다.[21]:83 따라서 일본국 헌법에 명시한 내용으로써 전쟁을 포기하고 육해공군의 전력을 가지지 않을 것임을 밝혀왔다.[22]:532 그 때문에 패전 후 군비(軍備) 및 교전권(交戰權)이 부인되었으나 아시아에서 공산주의가 확산되어 1950년 한국 전쟁이 발발하자 새로운 전기를 맞게 되어, 미국의 명령으로 일본의 기초적인 치안 유지를 목적으로 한 경찰예비대를 설치하였으며[21]:83[22]:532 , 1952년 보안청으로 승격되고, 1954년 방위청이 설치되어 경찰예비대가 현재의 자위대가 됨으로써 사실상 군대로 변모하였다.[22]:532 이후 일본은 3~5년 단위의 방위력 정비·증강 계획을 추진하여 1987년부터 방위비가 GNP 대비 1%를 초과하기 시작했는데 1970년대 말 첨단 군사장비의 자급 단계에 도달해 있었다. 이와 함께 극우계에서는 방위 개념의 확대를 기도함으로써 1980년대 말 최대의 정치 쟁점으로 부각되었다.[48] 한편으로 1947년 시행된 헌법에 따르면 국가 간의 교전권 포기와 어떠한 전력도 가지지 않을 것이라는 것을 명시하고 있지만 일본 정부는 자위대가 헌법에 위배된다는 논란에도 불구하고 헌법을 재해석하여 자위대를 강화했다는 비판도 있다.[21]:83[49][50] 자위대는 육상, 해상, 항공 자위대로 나뉘며 헌법에 따라 징병이 아닌 자원으로 충원되도록 하고 있다. 이들의 최고 지휘권은 내각을 대표하는 총리대신이 가지고 있지만 통상적 업무는 방위상에게 있다.[21]:85 한편 자위대와 더불어 일본의 실질적인 군사적 방위를 담당하고 있는 주일 미군은 1945년 이후부터 일본에 계속 주둔하고 있다. 또한 주일 미군은 자위대에 지속적으로 미국산 무기를 제공하고 공유하고 있는데 최근에는 자위대의 지나친 주일 미군 의존이나 기노완 후텐마 기지 이전을 비롯한 주일 미군의 재편 문제, 주일 미군이 일으키는 범죄 문제가 제기되고 있다.[51][52][53] 지리 일본 영토의 범위는 동아시아 동쪽에 길이 3,000여km에 활 모양으로 걸쳐져 있는[21]:18 일본 열도와 오키나와를 포함한다. :68 일본의 최동단은 도쿄도 미나미토리 섬, 서단은 오키나와 현 요나구니 섬, 남단은 도쿄 도 오키노토리 섬, 북단은 실효적으로 지배하고 있는 홋카이도의 벤텐 섬이다. 일본은 아시아 대륙 연변(沿邊)에 있으며 일본의 국토 면적은 약 37만 8천km2이고 이는 지구 표면적의 0.07%, 세계 육지 면적의 0.3%에 불과하다.[21]:19 하지만 이는 한반도의 약 1.7배이고 말레이시아와 독일보다는 크며 스발바르 제도를 포함한 노르웨이보다는 작다. 주로 홋카이도·혼슈·시코쿠·규슈의 4섬과 그 속도(屬島) 및 이즈 제도·오가사와라 제도·난세이 제도로 이뤄져 있다.[54] 지형 일본 열도에는 몇 줄기의 화산맥이 뻗어 있기 때문에 지형의 기복이 심하다. 강은 짧고 급류인 경우가 많으며 해안선은 보통 복잡한 리아스식 해안이다. 또 환태평양 지진대에 속해 있기 때문에 세계 화산의 10%가 일본 열도에 있다. 일본 열도는 지진 다발 지대이기도 해서 1923년에 일어난 간토 대지진, 1995년에 일어난 한신·아와지 대지진이나 2011년에 일어난 규모 9.0의 도호쿠 지방 태평양 해역 지진은 전 세계적으로 알려져 있다.[21]:29 국토의 67%는 산지이고 대부분은 숲으로 뒤덮여 있으며 농지는 14%, 택지는 3%, 공업용지는 0.4% 정도이다.[21]:29 기후 난세이 제도를 포함한 일본 열도는 남북으로 5,000km에 이르며 냉대 기후에서 열대 기후까지 걸쳐있는 데다가 복잡한 지형과 해류의 영향이 크기 때문에 지역별 기후의 차이가 현저하다.[21]:19 연평균 기온은 남쪽 오키나와현의 나하 시가 섭씨 22.7도를 기록하고 또 야에야마 제도의 이시가키 섬은 섭씨 24도로서 열대 우림 기후에 속한다, 규슈 지방의 가고시마 시는 섭씨 18.3도, 오사카 시는 섭씨 16.5도, 도쿄도의 구 지역은 섭씨 15.9도이다 북쪽 홋카이도의 네무로 시가 섭씨 6.1도로 최저를 기록한다.[21]:19 그러나 홋카이도와 오키나와 현의 야에야마 제도, 도쿄도의 오키노토리 섬, 미나미토리 섬을 제외하면 대부분의 지역은 온대 기후에 속해 온난한 기후이고 사계절 구분이 뚜렷하다.[21]:19 태평양 연안 지대는 여름이면 남동 계절풍이 불어 매우 무덥고, 겨울에는 건조하고 맑은 날이 많아진다. 한편 동해 쪽에서는 겨울에 시베리아 계절풍으로 인한 강설이 많아 니가타 현을 포함한 호쿠리쿠 지방은 세계적인 다설 지대로 손꼽혀 4~5m에 이르는 눈이 쌓이는 곳도 있다.[21]:19 홋카이도를 제외한 지역에서는 6월 초순부터 7월 중순에 걸쳐 고온다습한 장마가 내리며 8월부터 10월에 걸쳐 일본 열도 남서부 지역은 태풍의 영향을 심하게 받아 풍수해의 대부분을 초래한다.[21]:24~25 일본의 대부분의 지역에서 가장 좋은 계절은 봄과 가을로, 남북으로 길게 늘어진 일본 열도의 특성 상 봄과 가을이 오는 시기가 다른데 특히 봄이 오는 시기를 알려주는 지표인 벚꽃은 오키나와에서는 보통 1월 말에 피고, 홋카이도에서는 5월 말에 개화하기 때문에 "벚꽃 전선"이라는 용어가 사용되기도 한다. 가을 시기의 지표인 단풍의 경우는 홋카이도 방면에서 제일 먼저 생겨 오키나와 방면으로 갈수록 점점 늦게 생긴다.[21]:24~25[55] 일본 열도는 아시아 대륙 동쪽 끝에 위치하며 남북으로 길게 뻗어 있는 산 투성이의 섬나라이기 때문에 좁은 면적에 비해서는 기후 변화가 심하다. 지리적인 남북의 차이, 바깥 일본(表日本)과 안 일본(裏日本) 차이뿐 아니라 여름 겨울의 대조 등 연간 기후의 차이도 현저하다. 일본은 세계에서도 다우지역에 해당한다. 기이 반도·시코쿠, 남부에 걸친 지역처럼 연간 4,000mm를 넘는 다강수지역을 볼 수 있다. 각지의 강수는 우기와 건기의 뚜렷한 교체는 볼 수 없으나 대체로 가장 비가 많이 내리는 시기는 6~7월의 장마철이며, 다음엔 태풍기에 많다. 강수 면에서 볼 때, 가장 중요한 특징은 겨울 시베리아로부터 북서계절풍이 불 시기의 강수 분포이다. 동해를 건너온 습한 한기류가 일본의 척량산맥(脊梁山脈, 히다·에치고·오우산맥)에서 상승하여, 산맥보다 서쪽 동해쪽의 각지에 다량의 강설을 가져오고 있다. 한편, 태평양쪽에서는 12월 말 2월 초기까지는 거의 강우설을 볼 수 없다. 또한 각지의 강수량은 해에 따라 그 변동이 심하여, 장마·태풍시에 볼 수 있는 것처럼 집중호우가 되는 일이 많다. 하천이 급류인데다가, 단시간에 집중하는 강수 때문에 강수의 80%가 하천을 통해서 직접 바다로 흘러들어가고, 호우의 경우 하천이 범람하여 하천의 유로(流路)를 따라 수해가 생기는 일이 많다. 일본은 바다에 둘러싸인 섬나라인데도 겨울철 시베리아에서 불어오는 한기류의 지배하에 들어가게 된다. 이 때문에 일본의 겨울은 세계의 동위도의 다른 지역과 비교해서 4~5도나 저온이며 이른바 동안 기후(東岸氣候)를 이루고 있다. 한편, 여름은 아열대의 고온 다습한 기류의 지배하에 들어가 무덥다. 일본 주변에 나타나 일본 열도의 계절 변화에 직접·간접의 영향을 주는 기단은 시베리아 기단·오호츠크 해 기단·오가사와라 기단 및 적도 기단이다. 시베리아 기단은 한대성의 대륙기단으로 시베리아 동북부에서 바이칼 호에 걸쳐 겨울에 나타나는 저온·건조한 기단으로서, 북서에서 동해를 건너 일본열도에 찾아온다. 12월말~1월말 까지 특히 강한 세력을 가지며, 발현지(發現地)에서는 건조한 기단이지만 기단의 온도에 비해 고온의 동해를 건너는 동안에 하층에서 수증기를 흡수하고 불안정한 기단이 된다. 일본열도의 척량산맥에 부딪혀 강제적으로 상승되어 동해 해안에서 산(山) 연변지방에 다량의 눈을 내리게 하고 안일본(裏日本)을 세계 유수의 호설지대(豪雪地帶)로 만든다. 그러나 척량산맥보다 서쪽의 안 일본에서 수증기를 떨구고, 바깥 일본에서는 건조한 북서계절풍이 되어 산에서 불어내린다. 이처럼 시베리아 기단은 일본의 겨울철 기후를 특징짓는 기단이 된다. 한편, 7월말~8월의 성하(盛夏)의 계절에는 오가사와라 열도 부근을 발현지로 하는 오가사와라 기단이 홋카이도를 제외한 거의 전역을 그 지배하에 두고, 무더운 여름을 몰아 온다. 이는 고온다습한 기온인데 남동의 계절풍으로서 일본열도에 도달한다. 겨울 및 여름철에 일본 상공을 뒤덮는 시베리아 기단·오가사와라 기단은 봄·가을에는 그 세력이 약화되어, 다음에는 이동성 고기압인 양쯔 강 기단이 정기적으로 일본의 서쪽에서부터 불어와 봄·가을의 좋은 날씨를 만든다. 오호츠크 해 기단은 오호츠크 바다에 나타나는 저온다습한 기단으로 오가사와라 기단과 접하여 장마전선을 형성하고, 일본의 독특한 장마를 발생시키는 원인이 된다. 적도 기단은 적도 주변에서 발생하며 태풍이 되어 일본 부근에 도달한다. 환경 문제 섬네일|오른쪽|이카타 원자력 발전소 일본은 경제적인 발전과 환경 보전의 균형에 초점을 둔 환경 정책을 반영하고 있다.[56] 제2차 세계 대전 이후 고도 경제 발전 과정에서 일본 정부와 산업체들은 환경 정책을 경시해왔다. 그로 인하여 일본 열도는 1950년대부터 미나마타 병, 이타이이타이 병을 비롯한 환경 전염병의 온상이 되고 말았다.[57] 이에 대한 강력한 비판 여론이 등장하면서 일본 정부는 여러 가지 환경 보호법들을 제정하고[58] 1971년 환경성을 내각 행정기관에 추가하였다. 유류 파동도 일본 정부가 부족한 천연 자원 상황에 걸맞은 에너지 절약을 장려하도록 하는 데 큰 요인이 되었다.[59] 최근 일본에서 크게 부상하는 환경 문제로는 도시에서 발생하는 대기 오염, 쓰레기와 화학 물질의 관리, 물의 부영양화, 기후 변화, 그리고 국제적인 환경 보존 움직임에 대한 협력 등이 손꼽히고 있다.[60] 오늘날, 일본은 환경 친화적인 기술 발달 면에서 세계 최고 수준이다. 혼다와 토요타의 하이브리드 자동차는 높은 연비와 적은 환경오염 물질의 유출로 유명하다.[61] 또한, 일본은 친환경적인 생체 연료, 하이브리드 체계, 효율적인 경량 소재 등의 빠른 발전을 이루었다. 또한, 일본은 기후 변화와 지구 온난화를 둘러싼 중대한 성과를 창출하였는데, 탄소 배출을 세계적으로 줄이기 위해 이루어진 1997년의 교토 환경 회의의 의장국으로서 활약하였으며 교토 의정서의 서명에 앞장서 조약 하에 기후 변화의 억제를 위한 이산화탄소 배출량 감소에 대해 책임져왔다. 대표적인 예로 고이즈미 내각의 주도 하에 이루어진 쿨 워크 캠페인에 따라, 관공서 내에서 에어컨 사용을 자제하도록 하여 에너지 사용량 감소를 도모한 바가 있다. 또, 산업체들은 강제적인 법령 하에 온실 가스를 줄이기 위해 노력하고 있다.[62] 이러한 갖은 노력의 결과로, 일본은 2005년 측정된 환경 지속 가능성 지수에서 30위를 차지하였으며[63], 2012년에는 환경성과지수(EPI)에서 23위를 기록했다.[64] 지방과 행정 구역 현재 일본의 행정구역은 1도(, 도쿄도), 1도(, 홋카이도), 2부(府, 오사카부와 교토부), 43현()으로 이루어져 있다. 행정상으로 별도의 정령지정도시, 중핵시, 특별구로 정해진 경우를 뺀 모든 도시는 모두 도도부현에 속하며 더 작은 행정 단위인 시정촌()과 도시와 시골을 몇 개씩 묶어 정리한 군이 있다. 최근에는 이러한 시정촌의 대대적인 통합이 이루어지고 있으며[65][66] 도도부현을 도주(道州) 형태로 바꾸는 것도 계속 논의되고 있다.[67] 도쿄 도 도쿄는 일본 혼슈 섬의 중앙, 간토 지방의 남서부에 있는 일본의 수도이다. 17세기 당시 에도라고 불리던 이 지역에 막부가 들어선 이후 일본의 정치, 경제, 문화, 교통의 중심지로서 발전해 왔고, 산업과 인구도 집중되어 있다.[68]:13 전국에서 세 번째로 면적이 작은 지자체로서 2000m급 산에서 오가사와라 제도와 같은 아열대 섬들까지 다양한 지형 분포를 지니고 있으며 실제 면적은 작지만 범위는 상당히 넓어 일본의 최동단과 최남단 지역을 포함하고 있다. 인구는 약 1,300만 명으로 일본 총 인구의 10%에 해당한다.[68]:13 이러한 인구 과밀을 막기 위해 정부는 부도심의 개발과 더불어 도쿄 23구 이외 지역에 침상 도시를 건설하고 있다.[69]:24 간다, 신주쿠, 아키하바라, 시부야, 긴자 등의 여러 거리가 세계적으로 알려진 명소이며[70] 도쿄 역 인근의 니혼바시는 도쿄를 기준으로 한 거리 측정의 기점으로 활용되고 있다.[69]:27 도쿄는 한 때 지나친 개발로 인해 규슈와 더불어 각종 환경 오염의 온상이었으나, 1960년대 이후 스미다 강의 정화 등을 비롯한 많은 노력을 하고 있다.[71][72] 홋카이도 200픽셀|섬네일|오른쪽|삿포로 시에 있는 시계탑 혼슈에 이어 두 번째로 큰 섬인 홋카이도는 일본의 최북단에 있으며 홋카이도라는 본 섬과 주변의 작은 섬들을 관할하고 있다. 도도부현 중에서 가장 넓으며 일본 전 면적의 20%를 차지하고 있다.[68]:13 홋카이도는 냉대 기후에 속해 겨울에는 날씨가 아주 춥고 여름에는 예외적으로 장마 기간이 없다. 북쪽으로는 러시아와 국경을 접해 있다.[68]:14 혼슈의 아오모리 현과는 쓰가루 해협을 사이에 두고 있으며[69]:19 세계 최장 해저 터널인 세이칸 해저 터널을 통해 해저 철도로 이어져 있다.[73] 원래 홋카이도는 아이누 모시르(Ainu mosir)라고 불리며 고대 이후 수렵을 주로 하는 아이누 족이 사는 땅이었으며[68]:14[69]:19, 15세기 무렵부터 혼슈의 일본인들이 진출하기 시작해 메이지 시대 이후 일본 정부에 의한 개척사의 창설로 대규모 개발이 이루어져 다수의 일본인이 들어와 거주하고 있다.[68]:14 이와 동시에 1869년에 오늘날의 홋카이도라는 명칭을 가지게 되었다.[69]:19 눈 축제로 유명한 삿포로와 라벤더로 알려진 무로란이 잘 알려져 있고, 시레토코는 세계자연유산으로 지정되어 있다.[68]:14 도호쿠 지방 혼슈의 동북부에 있다. 남북으로 뻗어 있는 오우 산맥을 중심으로 태평양 쪽과 동해 쪽으로 세부 지역을 구분한다. 오우 산맥을 중심으로 한 여러 산맥들이 중앙부를 관통하고 있기 때문에 주요 도시들이 태평양과 동해, 그리고 몇몇 분지 지역을 따라 편중되어 있는데[69]:20, 동해 쪽은 겨울에 눈이 많이 내리고 태평양 쪽은 자주 냉해나 지진 해일의 피해를 입는다.[74] 사계절이 뚜렷하지만 겨울이 길고 여름은 서늘하고 짧다.[69]:20 고대 이후 정치의 중심지였던 긴키 지방으로부터 멀리 떨어져 있어서 개발이 지체되었다가[68]:14, 에도 시대 이후에 벼농사 지역으로 발달하게 되었다.[68]:14 현재도 공업보다는 농업이 활발한 지역으로, 개발이 지체되었기 때문에 오히려 자연이 잘 보존되어 온천과 지역 축제 등 관광 자원이 풍부하다.[75] 아오모리 현과 아키타 현에 걸쳐 있는 시라카미 산지는 세계자연유산으로 선정되어 있으며 아오모리 현 지역산 사과가 특산품으로 유명하다.[76][77] 간토 지방 혼슈 중앙에 있다. 이바라키 현, 도치기 현, 군마 현, 사이타마 현, 가나가와 현, 지바 현이 도쿄 도를 에워싼 형태로 수도인 도쿄가 그 중심에 있기 때문에 일본의 정치, 경제, 문화의 중심지 역할[68]:15[69]:21을 도맡고 있으며 도쿄와 접하고 있는 사이타마 현, 지바 현, 가나가와 현의 세 현은 출퇴근이 가능한 이른바 수도권으로서 다양한 철도와 도로로 연결되어 있고, 베드타운들이 많다.[68]:15 이 때문에 도쿄 도를 포함한 사이타마, 지바, 가나가와 세 현은 일본 전체 인구의 거의 3분의 1을 차지하고 있다.[68]:15 중심부에는 일본에서 가장 넓은 평야 지대인 간토 평야가 있고, 유역 면적이 가장 넓은 도네 강이 흐르고 있다. 주변부에는 산악이나 온천 등 자연 관광지가 많이 있는데 특히 도치기 현 닛코 시의 동조궁 등을 비롯한 명승지와 신사, 사찰은 세계문화유산에 등재되어 있다.[68]:15 주부 지방 200픽셀|섬네일|왼쪽|일본 알프스의 히다 산맥. 혼슈의 중부에 있으며 그 때문에 주부 지방이라는 이름을 가지고 있다. 주부 지방은 동해 쪽의 호쿠리쿠 지방과 태평양에 접한 도카이 지방, 중앙 고지를 중심으로 하는 고신에쓰 지방으로 나뉘는데, 고신에쓰 지방과 중앙 고지에는 히다 산맥, 기소 산맥, 아카이시 산맥 등 해발 3000m급 산맥들이 존재한다.[68]:15 주부 지방 남북에 걸쳐 있는 이토이가와-시즈오카 구조선이 일본 열도를 동서로 양분하고 있다.[68]:15 일본 알프스 등 산악 관광지가 많고, 기후 현과 도야마 현의 시라카와고와 고카야마의 갓쇼즈쿠리 마을은 세계문화유산으로 등록되어 있다.[68]:15 긴키 지방 혼슈의 중서부에 있는 지방으로 간사이 지방이라고 부르기도 한다. 효고 현 및 교토 부의 북부는 동해와 접해 있고, 오사카 부와 효고 현 남부는 세토 내해, 미에 현과 와카야마 현은 태평양과 접해 있다. 고대 시대부터 일본의 정치, 경제, 문화의 중심지였던 지역으로 교토 부를 중심으로 비와 호, 요도가와 강, 세토 내해 등을 이용한 수운이나 육운을 통해 전국으로의 교통망이 발달하였다.[68]:16 오랜 역사를 가지고 있기 때문에 문화재가 많으며 특히 나라 현과 교토 부 등에서 메이지 시대 전까지 천황이 천년 이상 기거해 왔다.[68]:16 1868년 천황이 도쿄에 옮겨 살게 되면서 정치적인 영향력은 상실하였으나, 대신 오사카에서 고베에 이르는 지역이 대규모 공업 벨트로 발달하게 되었다.[69]:29 나라 현에 소재한 아스카 촌 및 요시노 정 일대, 나라 시내의 문화재들과 호류지 주변의 불교 건축물들, 교토 부와 시가 현 일대의 고도(古都) 시대 사찰과 문화재, 나라 현과 와카야마 현, 미에 현 일대에 자리잡은 기이 산지의 나치 폭포, 영지와 참배길, 효고 현의 히메지 성이 모두 세계문화유산으로 등재되어 있으며 해마다 많은 관광객이 다녀간다.[78][79][80] 주고쿠 지방 혼슈 서쪽 끝에 있는 지방이다. 중앙의 주고쿠 산지를 경계로 동해와 접한 지역은 산인 지방, 세토 내해에 접한 지역은 산요 지방으로 구분하며 두 지역은 기후와 풍토에 큰 차이가 있다. 산인 지방은 평야가 적고 해안선이 단순하며 겨울에는 눈이 많이 내리는데[68]:17에 비해 산요 지방은 평야가 많고 복잡한 해안선과 많은 섬들이 있으며 연간을 통해 비가 많이 내린다. 세토 내해 쪽에는 석유 콤비나트 등 공업 지대가 형성되어 있고[68]:17, 산인 지방의 돗토리 현 해안에는 일본에서는 극히 드문 모래 언덕인 돗토리 사구가 있다. 히로시마 현의 원폭 돔과 이쓰쿠시마 신사, 시마네 현의 이와미 은광은 세계 문화 유산에 등재되어 있다.[68]:17 시코쿠 지방 혼슈의 서남쪽에 있는 시코쿠 섬을 중심으로 한 여러 섬 지대에 해당하는 지방이다. 동쪽은 기이 수도를 사이에 두고 긴키 지방, 북쪽은 세토 내해를 사이를 두고 주고쿠 지방 서쪽은 분고 수도를 사이에 두고 규슈와 맞닿아 있다. 험준한 산지가 중앙부를 관통하고 있기 때문에 기후는 북쪽과 남쪽이 크게 차이 나는데, 북쪽 지역은 비가 적어 여름에는 물 부족 현상이 나타나며 남쪽 지역은 기온이 높고 비가 많이 내리고 자주 태풍이 상륙한다.[68]:17[69]:33 오랫동안 혼슈 섬과 세토 내해를 사이에 두고 서로 교통이 불편하였으나 현대에 이르러서는 세토 대교를 비롯한 세 코스의 다리가 건설[68]:17되어 도로와 철도로 혼슈와 연결되어 있다. 규슈와 오키나와 지방 일본의 최서남단에 있는 규슈와 오키나와를 포함하는 지방이다. 중국이나 한반도, 동남아시아와 가까워 고대부터 외래 문화의 영향을 많이 받은 지역이다.[68]:17~18 에도 시대 이후 쓰시마 섬은 조선과 일본 간의 외교를 담당하였고, 나가사키에는 네덜란드와 중국의 무역선이 많이 입항하였고[68]:18, 히로시마와 더불어 원자 폭탄의 피해를 입기도 하였다. 기타큐슈 시에서 후쿠오카 시에 걸쳐있는 기타큐슈 공업 지대에 중공업, 화학공업이 집중되어 있다.[69]:34 한편 오키나와는 원래 류큐국의 중심지로 중국과 교역 활동이 이루어지던 곳으로, 에도 시대에 사쓰마 번의 지배하에 들어갔으며 메이지 시대의 류큐 처분과 더불어 사실상 일본의 영토가 되었다.[68]:18 제2차 세계 대전 이후 오키나와는 미국의 영토가 되었다가 1972년 반환되었지만 현재까지 오키나와의 대부분은 주일 미군의 기지로 활용되고 있어 산업을 위한 용지가 턱없이 부족하기 때문에[68]:18[69]:35 관광을 주요 수입원으로 활용하고 있다.[69]:35 일본 정부는 오키나와에서 주일 미군 기지가 차지하는 용지를 다시 환수하기 위해 노력하고 있으나, 이 때문에 입장이 서로 다른 미국 및 현지 주민과 계속 마찰을 빚고 있다.[81] 경제 1868년 이후 일본은 메이지 시대의 근대화와 더불어 경제적인 확장을 시도하였다. 당시 메이지 천황은 자유 시장 경제와 기업의 자유를 최대한 허용하는 영미식 자본주의를 받아들였다. 이 시대에 일본인은 서양으로부터 많은 경제학자들을 고용하여 합리화된 경제 형태를 습득하였으며 오늘날 일본 유수의 기업들이 이 시기에 설립되었다. 이와 함께 일본은 아시아에서 경제가 가장 빨리 발전하게 되었다. 그리고 1960년대에서 1980년대 사이에 제2차 세계 대전으로 황폐화 된 경제를 빠른 속도로 회복함과 동시에 경제 규모가 크게 성장하였는데, 1960년대에는 10%, 1970년대에는 5%, 1980년대에는 4%의 높은 경제 성장률을 유지해왔다.[82] 그러나 빠른 성장 기조는 1990년대에 이르러 둔화되었으며 부동산 가격에 낀 과도한 거품이 1989년을 정점으로 크게 떨어지면서 이에 따른 후유증으로 10년 이상의 오랜 불황에 들어서게 되었다. 이러한 불황세는 정부의 노력으로 2000년 직전에 잠시 회복되었다가, 2000년의 밀레니엄 불황과 더불어 다시 크게 침체되었다.[83] 이처럼 회복과 침체를 반복하던 일본 경제는 2005년 이후 경제 성장률이 5.5% (2006년 4분기)에 도달하면서 미국과 유럽 연합의 성장률을 따라잡는 데 이르렀다.[84] 2009년, 일본은 세계에서 두 번째의 경제 대국이며 일본의 공공 부채는 연간 국내총생산의 192%에 이른다.[85] 일본의 산업 체계는 주로 공업과 서비스업이 중심으로 은행업, 부동산, 유통업, 교통업, 통신업, 건설업 등이 주를 이룬다.[86] 또한 일본은 대규모 산업 지대를 보유하고 있으며 주요 생산품은 자동차, 가전 제품, 철강, 비철금속, 선박, 화학 물질, 섬유 및 가공 식품 등이다.[83] 또한 서비스업이 일본 연간 총생산량의 75%를 차지하고 있다. 2001년을 기준으로 일본 총 인구의 약 6,700만명이 노동자이며[87] 실업률은 4% 정도로 낮은 수준이다. 또한 일본의 노동시간 대비 1인당 국민 소득은 2007년 기준 세계 19위로, 이는 빅맥 지수가 잘 보여준다.[88][89] 잘 알려진 일본의 기업으로는 토요타와 혼다, 닌텐도, 소니, 신일본제철, 도시바와 미쓰비시 등이 있다.[90] 일본은 2008년 세계 기업환경평가에서 178개국 중 12위를 차지하였고, 국내총생산비 세율 또한 낮다. 이러한 형태의 일본식 자본주의는 여느 자본주의와 다른 특징을 가지고 있다. 게이레쓰(系列) 형태의 기업, 즉 재벌의 영향력이 크기 때문이다. 긴 고용 기간과 직장에 얼마나 오래 머물렀느냐를 기준으로 인사를 정하는 연공서열제 또한 전형적인 일본의 노동 환경이다.[91][92] 일본의 기업들은 일명 ‘토요타 웨이’라는 경영 이념을 공유하고 있으며 따라서 주주들이 경영의 주체가 되는 주주 행동주의를 근간으로 하는 기업들은 흔치 않다.[93] 하지만 최근 일본은 이러한 전통적인 경향에서 점점 벗어나고 있다.[94][95] 일본은 자유방임주의적인 경향이 여전히 강하여 경제자유지수에 의하면 일본 경제는 아시아 30개국의 경제 중에서 5번째로 자유방임주의 경향이 강하다.[96] 섬네일|토요타 프리우스. 자동차와 전자 기기는 일본의 수출액 중에서 매우 높은 비중을 차지하고 있다. 일본의 수출 총액은 2005년 기준 4,210 달러로, 주요 수출 시장 비중은 미국이 22.8%로 제일 높으며 유럽 연합 14.5%, 중화인민공화국 14.3%, 대한민국 7.8%, 중화민국 6.8%, 홍콩 5.6%(2006년 기준) 순이다. 또한 주요 수출품은 자동차를 비롯한 수송 수단 및 장비, 가전 기기, 전자 기계와 화학 제품이다.[83] 한편 일본의 주요 나라별 수입 비중은 중화인민공화국이 20.5%를 차지하여 제일 높았고 다음으로 미국 12%, 유럽 연합 10.3%, 사우디아라비아 6.4%, 아랍에미리트 5.5%, 오스트레일리아 4.8%, 대한민국 4.7%, 인도네시아 4.2%였다(2006년 기준). 주요 수입품은 기계 및 장비, 원유, 쇠고기를 주로 한 음식류, 화학 제품, 섬유품, 원자재이다.[97] 고이즈미 준이치로 내각 이후, 일본에 들어오는 외국 자본 또한 치솟고 있다.[98] 일본의 사무 문화는 토속적인 사상과 융합하여 네마와시, 연공서열제, 샐러리맨 그리고 사무 여성이라는 독특한 특성을 가지고 있다. 또한, 일본의 주택 시장은 도시 지역에 한정된 토지 공급으로 특성지어진다. 이는 세계에서 가장 큰 국내총생산의 집합체를 이루는 도시인 도쿄에서 두드러진다. 대부분의 일본인이 도시의 교외나 촌락 지역에서 살고 있으며 집집마다 분리된 주거 형태가 가장 많은 형태이다. 일본의 농수산업은 흔히 테라스 양식으로 이루어지고 있으며 수확량 또한 높은데, 일본 전 국토의 13%가 경작지로 이용되고 있으며 세계 어획량은 중국의 뒤를 이어 거의 15%를 일본이 차지하고 있다.[83] 그러나 한편으로는 2010년 이래 장기적으로 디플레이션 현상이 지속되고 있으며, 엔화의 지나친 강세도 수출을 위주로 하는 일본 경제에 악영향을 끼치고 있다. 2013년 새로 출범한 아베 내각은 유로 안정화 기구의 채권을 매입하는 등 계속해서 엔화량을 늘리고 있으나[99] 이와 같은 아베 내각의 부양책이 "오래 가지 못할 것"이라는 우려를 갖고 있다.[100] 일본은 디플레이션 현상과 약 1,510엔에 이르는 국채, 침체된 내수 경제 해결이라는 과제를 안고 있다.[101][102] 교통 일본의 교통의 특색은 육상·해상·항공을 막론하고 도쿄와 오사카를 중심으로 한 여객 및 화물의 수송이 특히 활발하며 이어 세토 내해·북규슈 지방에서 발달하고 있으나, 동해 쪽이라든가 홋카이도·도호쿠의 두 지방, 시코쿠와 규슈 남부의 교통은 아직 충분하다고 할 수 없다. 또한 하천 교통이 거의 없는 것이 결점이며 태풍이나 대설 혹은 지진에 의한 교통 장애도 적지 않으나 전체적인 교통망의 밀도는 매우 높은 편이다.[103] 여객 수송 수단으로 수송량이 가장 많은 것은 자동차이며 그 다음이 철도이다.[104]:147 반면 항공기와 선박이 국내 수송을 차지하는 비율은 적다. 1970년대에는 철도 수송이 가장 많은 비율을 차지하고 있었지만 1990년대 이후 버스를 포함한 자동차 수송이 전체 국내 수송의 50% 이상을 차지하게 되었다.[104]:147 하지만 최근에는 환경 오염 문제와 더불어 철도에 대한 관심이 다시 증대하고 있다.[105][106] 화물 수송량은 트럭을 포함한 자동차가 가장 많은 비율을 차지하고 있으며 선박과 항공기, 철도가 그 뒤를 이었다.[104]:147 국제적인 수송에서는 여객에서는 항공기, 화물에서는 선박이 가장 높은 비율을 보이고 있다.[104]:148~149 과학과 기술 섬네일|혼다의 모델인 아시모 일본은 과학 연구 분야를 선도하는 나라 중 하나로, 특히 기술, 기계, 생물학 연구에서 앞서가고 있다. 칠십만명에 가까운 연구자들이 일천삼백억 미국달러에 달하는 예산을 나눠쓰고 있으며 이러한 예산규모는 전 세계에서 세 번째로 큰 것이다.[107] 일본은 기초 과학 연구 분야에서 세계적인 리더이기도 해서 물리학과 화학, 생리학·의학 분야에서 13명의 노벨상 수상자를 배출하였을 뿐만 아니라[108] 세 명의 필즈상 수상자와[109] 한 명의 가우스상 수상자를 배출하였다.[110] 일본의 탁월한 기술 분야의 기여는 전자 공학, 자동차, 기계, 지진 공학, 산업 로봇, 광학, 화학 물질, 반도체, 금속 등의 분야에서 나타났다. 일본은 로봇 공학 분야에서 생산과 소비 모두 세계적인 리더의 위치에 있다. 예를 들어 일본은 전 세계에서 제조를 위해 사용하고 있는 산업 로봇 중 절반 이상(742,500개 중 402,200개)을 보유하고 있는 나라이며[111] QRIO, ASIMO, AIBO 같은 로봇들을 제작하였다. 일본은 세계에서 가장 많은 자동차를 만드는 나라이며[112] 전 세계에서 가장 큰 규모를 기준으로 뽑은 열 다섯 개 자동차 제조사 중 네 곳의 본사가 있고, 전 세계에서 가장 큰 규모를 기준으로 뽑은 스무개의 반도체 판매사 중 일곱 곳이 있는 나라이다. 일본 우주항공연구개발기구(JAXA)는 일본의 우주기관으로 우주와 행성 연구를 감독하고, 항공기 산업과 로켓과 위성 개발을 지휘하고 있다. 이 기구는 국제 우주정거장에 참여하고 있으며 일본 실험 모듈을 국제우주정거장에 추가하였다.[113] JAXA는 금성 기후 탐사 인공위성(PLANET-C)을 2010년에 쏘아올리는 것과 같은 우주 탐험 계획을 갖고 있다.[114][115] 또한 JAXA는 2013년에 수성탐사위성을 쏘아올리려고 계획하고 있으며[116][117] 2030년에는 달에 식민지를 건설하려고 하고 있다.[118] JAXA는 2007년 9월 14일에 달 탐사 위성인 셀레네(SELENE, )를 발사했다.[119] 셀레네는 미국의 아폴로 계획 이후에 가장 큰 규모의 달 탐사 계획이다. 이 계획의 목표는 달의 기원과 발달에 대한 자료를 모으는 것이다. 위성은 2007년 10월 4일에 달 공전 궤도에 진입하였다.[120][121][122][123] 사회 일본의 인구는 2006년 기준 1억 2800만 명[124] 으로 인구의 70% 정도가 간토 남부에서 규슈 북부에 걸친 태평양 연안에 거주한다.[125]:13 일본인이 다수를 차지하고 있으며 소수 민족으로는 류큐인, 아이누족, 윌타족, 니브히족 등이 있는데, 계속된 차별을 받아온 류큐인[126] 은 오키나와를 중심으로 1970년대 일본 편입 이후 재독립을 추진하고 있으며[127], 아이누족은 적극적인 문화 회복 활동을 통해 일본 국회에서 선주민 자격을 인정받았다.[128][129] 일본인의 평균 수명은 2009년 기준 남성이 79.29세이며 여성은 세계에서 가장 높은 수치인 86.05세를 기록하였다. 특히 여성의 평균 수명은 1985년 이후 계속 세계 1위를 유지하고 있다.[130] 일본인의 주된 사인은 1996년 조사에 의하면 암이 가장 많고, 다음으로는 심장병, 뇌졸중 등의 성인병과 자살, 교통사고 등이 그 뒤를 이었다.[21]:164 출생률이 계속 줄어들고 있지만 제2차 세계 대전 이후 의학이 급속도로 발전하여 사망률 또한 현저히 줄어들어 노인 계층이 증가해[21]:165 이미 초고령 사회에 진입한 상태이다. 미국 질병통제예방센터는 일본인의 기대 수명은 2009년 기준 싱가포르와 더불어 약 82세 정도라고 발표하였다.[131] 하지만 자살률이 OECD 국가 중 대한민국에 이어 2위로 높아 심각한 사회 문제로 대두되고 있다. 언어 일본 전체 인구의 99% 이상이 일본어를 제1국어로서 사용하고 있다.[132] 일본어는 화자와 청취자의 상대적인 지위를 구분하는 경어, 동사의 형태나 교착어 체계 등 일본 사회의 계층적인 특성을 반영한다. 또, 대표적인 일본어 사전인 신센고쿠고지텐에 따르면 한자·한문·중국어를 뿌리로 하는 단어가 전체 어휘의 49.1%을 차지하고 있으며 일본어 토박이말이 33.8%로 뒤를 이었고, 영어를 비롯한 기타 외국어에서 유래된 외래어가 8.8%를 차지하고 있다.[133] 문자는 한자와 가나를 기본으로 하며 이외 라틴 알파벳, 아라비아 숫자가 혼용된다. 류큐어는 오키나와에서만 한정되어 사용되고 있으며 지역 학생들이 배우고 있다.[134] 한편 홋카이도 지방에서 원주민들이 사용하던 아이누어는 메이지 시대 이후 이루어진 사용 탄압과 혼혈의 증가 등으로 인해 사용 인구가 점점 노령화되고 줄어들고 있다.[135][136][137] 한편으로 영어는 많은 공·사립학교에서 일본어와 함께 정규 교육 과정에 포함되어 있다.[138] 종교 일본에서는 헌법 3장 20조에 따라 종교의 자유가 보장되고 있기 때문에[139] 특별히 지정된 국교(國敎)는 존재하지 않고, 국가의 행사 또한 종교와는 전혀 관련이 없다. 따라서 학교에서도 강제 종교 교육을 하지 못하도록 되어 있다. 일본의 주된 종교들은 신토와 불교이며 일본인들의 90% 이상이 신토를 믿고 있다.[140][141][142] 일본에서 종교는 생활의 일부로 섞여있으며, 여러 개의 종교를 갖고 있는 사람들이 흔하다. 이런 경향은 결혼식은 교회나 성당에서 치르고 장례식은 불교식으로 치르는 생활 방식으로 드러난다.[21]:304 그밖에 기독교(基督敎,그리스도교,크리스트교/christ敎)의 교파로서 로마 가톨릭 교회와 일본 성공회, 정교회, 개신교 등이 있는데, 개신교로는 1940년대에 일본 제국 정부의 주도로 여러 교파가 강제로 통폐합된 일본기독교단에서 비롯하여 일본 제국 패망 이후 갈라져나온 장로교, 감리교, 루터교회, 구세군, 그리고 한국 개신교도들이 만든 재일대한기독교단과 여러 선교 단체들이 있다. 20세기에 이르러서는 천리교, 불교에서 갈라져 나온 창가학회 등이 새롭게 등장했다.[21]:305 1990년대에는 외국인 노동자들을 중심으로 이슬람교가 들어왔지만, 아직 이슬람교 신자들은 소수이다. 일본에서는 2개 이상의 종교를 믿는 사람들도 많기 때문에 신앙 마찰이 발생하기도 한다. 옴진리교의 도쿄 지하철 사린 사건이나 신흥종교인 통일교도 납치 사건 등이 대표적인 사례이다.[143][144] 방송과 언론 일본국 헌법에서는 언론과 출판의 자유를 기본적으로 보장하고 있다.[21]:158 따라서 매체에 대한 검열이 없기 때문에 개인이나 단체가 자유롭게 신문과 잡지를 발행할 수 있으며 그러한 출판물이 일본 형법이나 기타 법률에 저촉되지만 않으면 자유로운 기사의 게재가 가능하다.[21]:158 텔레비전과 라디오 방송국의 경우 방송제도의 기본 테두리를 규정한 전파법과 방송법(1950년 제정)이 정한 파장 범위 내에서만 방송하도록 하고 있으며 정부의 허가를 받은 방송국이 매년 3년마다 갱신 허가를 받도록 정한 것 이외에 프로그램 방송이나 편성에 대하여 정부가 개입하지 못하도록 하고 있다.[21]:158 일본의 일일 발행부수가 많은 유력한 신문으로는 요미우리 신문, 아사히 신문, 마이니치 신문, 니혼케이자이 신문, 산케이 신문이 있으며 이 중 요미우리 신문이 가장 많은 발행 부수를 자랑한다.[21]:159 일본의 신문은 19세기에 정치적인 주장(특히 정부에 대한 비판)을 목적으로 하여 발족하였으며 제2차 세계 대전 도중에는 어용화되기도 하였지만 현재에는 대중의 인기에 영합하려는 경향이 강해졌다는 비판을 받기도 한다.[21]:159 일본에서 신문에 대한 통제는 없지만 신문사 내에서 자율적으로 일본 천황에 대한 비판 기사와 같이 민감한 기사는 게재되지 못하도록 통제하고 있다.[21]:159 최근에는 인터넷 신문사들이 계속 생겨나고 있지만, 역량 부족과 저조한 구독률로 인해 오래 가지 못하는 신문사들이 대다수이다.[145] 1953년 이후 최초의 텔레비전 방송국이 설립되면서 본격적인 방송 보급이 이루어져[146]:219, 현재의 일본 방송 체계는 공영 방송인 일본방송협회(NHK)와 민간 방송의 두 가지로 구분되어 있다. 일본방송협회는 수신 계약을 맺고 있는 국민들로부터 시청료를 받는[21]:160 대신 광고를 내보내지 않고 있다. 한편 민방은 모두 139개가 운영(2003년 현재)[21]:160 되고 있는데 이들은 대부분 광고 수입에 의존하고 있다. 대표적으로 닛폰 TV 방송망(닛테레), 도쿄 방송, 후지 TV, TV 아사히, TV 도쿄, 독립 UHF 방송국 등이 있으며 신문사와 방송사의 겸영이 가능하기 때문에 신문사와 연계되어 있는 경우가 많지만[146]:219 이에 따른 여론의 편중 현상 등 여러 부작용이 발생하고 있다.[147][148][149] 한편, 텔레비전 방송은 전부 컬러화 되어 있으며 1987년부터는 케이블 TV 방송도 이루어지고 있다.[21]:161 한편 라디오의 보급률도 높기는 하지만 실제 청취도는 높지 않다.[146]:219 예전에는 음악을 즐겨 듣는 사람들로부터 많은 인기를 끌었으나, MP3와 CD 플레이어의 등장으로 순수히 음악을 청취할 목적으로 라디오를 듣고 있는 사람들은 감소하고 있는 추세이다.[150] 교육 초등학교, 중학교, 고등학교와 대학교 등 현대 학교의 개념이 일본에 첫 소개된 것은 1872년 메이지 유신 이후였다.[151] 1947년 이후, 일본의 의무 교육 기간은 만6세부터 만15세까지에 해당하는 초등학교와 중학교의 9년이다. 의무 교육을 마친 거의 모든 학생들이 고등학교로 진학하며 문부과학성에 의하면 2005년 기준 대략 75.9%의 고등학생이 대학교, 단기 전문 대학교를 비롯한 상위 학교로 진학하였다.[152] 일본의 교육은 고등 교육 기관으로의 입학을 위한 경쟁이 매우 치열한 체계이다.[153] 따라서 선호하는 대학이 편중되어 있는데, 그 중 도쿄 대학과 교토 대학이 최상위 순위를 차지하고 있어 경쟁이 심하다.[154][155][156][157] OECD를 중심으로 이루어진 국제 학생 평가를 위한 프로그램에서 일본은 세계 6위를 차지하였다.[158] 일본의 교육 체계는 6-3-3-4제로, 소학교 6년, 중학교 3년, 고등학교 3년, 대학교 4년으로 되어 있다. 새 학기는 4월에 시작된다.[146]:141 태어난 지 한 달 정도 되는 영아 때부터 아이를 맡겨서 사회적인 교육과 보육이 이루어지는 후생노동성 산하의 탁아소(託兒所)와 같은 보육 시설이 있고[146]:139, 대한민국이나 여러 다른 나라들같이 만 3세부터 본격적인 전문 교육 기관으로 문부과학성의 관리를 받는 유치원에 다니게 된다.[146]:140 만 6~7세부터는 초등학교와 같은 개념인 소학교를 다니기 시작하며 중학교와 고등학교로 진학할 때 입학 시험을 치르게 된다.[146]:141 그렇기 때문에 사설 학원인 주쿠(塾) 등의 보충 학습, 심화 학습 등을 비롯한 사교육이 지나치게 성행하여 학교 수업이 경시된다는 비판을 받고 있으며 정부 또한 공교육 정상화를 도모하기 위해 제도의 개선을 계속 추진하고 있다.[146]:142[159][160][161] 또 학교를 비롯한 사회 집단에서 이루어지는 집단 따돌림인 이지메도 문제가 되고 있어[162] 등교 거부, 자살, 히키코모리, 오타쿠와 같은 사회 문제가 발생하자[163][164] 이에 대한 대안을 위해 대한민국의 대안 학교와 동일한 개념인 프리스쿨과 같은 교육 시설이 등장하고 있다.[146]:143[165] 한편 대학교는 4년제 대학인 '대학'과 2년제 대학인 단기 대학, 전문 학교가 있으며 4년제 일반 대학은 학부제, 2년제 단기 대학은 학과제로 운영되고 있다.[146]:145 의료 일본에서 건강보험제도의 혜택을 받으려면 일본에 거주하여야 한다.[166] 또한 건강보험제도는 국가 및 지방 자치 단체에 의해 제공된다. 1961년에 개인 의료 서비스가 시작되었다. 사람들이 건강보험의 혜택을 받기 위해선 반드시 어떤 종류의 건강보험계획에 가입하여야 한다. 공무원이나 개인 회사의 노동자들은 근로자 보험 또는 회사건강 보험계획 중 하나에 가입해야 하며 자영업자와 퇴직자들은 지방단체가 운영하는 국가건강보험계획에 가입해야 한다. 일본의 건강 보험제도의 특징으로는 ‘성과급 제도’가 있다. 이 제도는 의료기관들이 환자들에게 의료 서비스를 제공하였을 때 건강보험계획에 의하여 배상금을 지급받는 제도이다.[167] 건강보험계획은 의사들에게 개인 병원을 아무 곳이든 개업할 수 있는 자유를 부여하였다. 건강증진법이 있어 철도역 등에서 흡연이 금지되어 있다. 인권 일본은 미국 국무부가 2001년부터 매년 발표하는 인신매매 실태 보고서에서 2017년까지 연속해서 '인신매매를 방지하기 위한 최소한의 기준을 충족하지 못하는 2등급 국가'에 포함되어 있으며,[168] 주요 8개국(G8) 국가 중에서는 일본만 2등급이다. 2004년에는 한 단계 더 낮은 '2등급 감시대상국'으로 추락한 적도 있다.[169] 문화 문학 일본 문학의 기원은 구전 문학(口傳文學)에서 비롯하여 8세기 초에 최초의 기록 문학 형태를 갖추었다.[21] :199 왕실에서 직접 주도하여 712년 신화와 전설에 관한 작품집인 고지키가, 720년에는 역사서인 니혼쇼키가 완성되었다. 또 759년 경에는 일본 최고(最古)의 시집으로 4,500편의 시가 수록된 만요슈가 등장하여 이 시기에 단가(短歌) 형태의 시가 문학이 나타났음을 입증하고 있다.[21]:200 그 후 헤이안 시대의 귀족 문화에서 문학의 중심적인 역할을 담당했던 사람들은 궁중의 여관(女官)으로, 이 시기에 세이 쇼나곤, 무라사키 시키부 등의 여성 시인이 활발하게 활동한다.[21]:200 센고쿠 시대와 에도 시대를 거쳐서 17세기에는 마쓰오 바쇼가 17자의 단문 시 형식인 하이쿠를 만들기도 하였다. 근현대 일본 문학은 다양한 사조의 등장으로 문학 작품의 다양성이 강해져 일본 내 뿐만이 아니라 전 세계적으로 인기를 끌었는데 대표적인 작가로 미시마 유키오, 나쓰메 소세키, 가와바타 야스나리, 오에 겐자부로 등이 있다.[21]:201~202 지금도 히가시노 게이고, 무라카미 하루키와 같이 현대에 형성된 염세주의 소설, 추리 소설 등 다양한 장르의 증가와 왕성한 문학 창작력으로 일본 국내에서 일본 문학이 많은 인기를 끌고 있으며[170], 대한민국, 중국, 유럽 등 여러 나라에 번역되어 소개되면서 세계적으로 많은 인기를 구가하고 있다.[171][172] 1990년대 이후에는 기존의 고정된 작품관에서 서브 컬처 문화 증가와 더불어 라이트 노벨이 등장하였다.[173] 음악 일본에서는 전통 음악에서부터 서양의 고전 음악, 팝송 등 다양한 장르의 음악을 쉽게 접할 수 있다. CD는 일본에서 연간 4억 5천여장, 테이프는 2,300만 여본이 제작되며 야마하와 같은 악기 제조 업체들이 발전하여 잘 알려져 있다.[21]:219 일본의 악기사 또한 다른 문화 분야의 역사처럼 오래되었는데, 중국의 《위지왜인전》에는 5~6세기에 한국으로부터 삼국시대 음악이 도래되기 전에도 일본 고유의 악기가 있었다는 기록이 남아있다.[22]:550 5~9세기에 걸쳐서는 아시아의 주변 여러 나라로부터 대륙계 음악들이 유입되었고, 당나라의 당악과 불교 음악 등이 유입되기도 하였다.[22]:550 사무라이들의 등장으로 궁정 귀족들이 몰락한 이후에는 향토 음악이 발전하였으며 16세기 후반에는 류큐 열도로부터 샤미센과 기독교 음악이 전래되었다.[22]:550 메이지 시대부터 현대에 이르는 기간에는 이전의 전통적 음악들을 보존하고 발전시켜왔으나 양악이 다양한 분야에 유입[22]:550되면서 잠시 뜸해졌다가 현대에 이르러서 전통 예능 부흥 운동이 일어나 다시 왕성해지고 있다.[21]:219~220 보편적인 대중 음악으로는 엔카와 제이팝 등이 있는데 그 중 엔카는 대한민국의 트로트와 비슷한 장르로 볼 수 있다.[174] 하지만 엔카가 시장에서 위력이 약해지고 서양에서 들어온 팝 음악에 일본색에 의해 화학적 변화를 일으키면서 대중적으로 큰 인기를 얻기 시작한 음악 종류가 있는데[175] 바로 그것이 제이팝(, )이다. 제이팝은 일본의 라디오 방송국 J-WAVE에서 만들어진 용어로서 일본 대중가요에서 젊은 세대가 좋아하는 음악을 총칭한 장르이다. 제이팝은 1960년대에 활동한 비틀즈의 영향을 받았었다.[176] 제이팝이 가지는 일본 시장 규모는 엄청나다. 현재 제이팝을 중심으로한 일본 음반시장의 규모는 약 2조 5천억원으로 환산되며 미국에 이어 두 번째로 큰 시장이고 인구 대비 세계최고다.[177] 하지만 여전히 기획상품인 10대 아이돌 스타는 제이팝의 큰 축을 떠받치고 있다.[175] 비디오 게임 일본에서 게임이라고 하면 온라인 게임보다 가정용 게임기를 떠올리는 사람이 많다. 그만큼 일본에서는 가정용 게임기의 보급률이 높은 것이다.[178] 그 이유는 아직 PC가 널리 보급되지 않았던 1983년에 가정용 게임기인 ‘패미콤’이 발매가 되었다. 그 전에도 가정용 게임기는 있었지만 패미콤이 폭발적인 인기를 끌면서 이로 인해 게임 붐이 일어났다.[178] 또한 ‘마리오’, ‘동키 콩’과 같은 게임에 등장하는 캐릭터를 시리즈화하였다. 1995년, 윈도 95의 발매로 인터넷이 보급되고, 인터넷으로도 게임이 가능하다는 것이 알려져도 이미 일본 게임 시장에는 가정용 게임기가 자리잡고 있었다. 일본의 집은 작고 좁아서 당시 데스크톱 컴퓨터가 보급되지 못하여서 가정용 PC는 거의 노트북 컴퓨터였다. 이 때문에 ‘게임은 가정용 게임기로’라는 인식이 그대로 남아 있을 수밖에 없었다.[179][180] 예전에는 게임을 즐기는 연령층이 주로 어린이였지만 요즘에는 성인들도 많이 즐기고 있다. 이처럼 성인을 타깃으로 한 휴대용 게임기가 보급되면서 인기있는 게임 소프트로 변하고 있다.[181] 1980년대에는 주로 어린이가 타깃이었기 때문에 롤플레잉 게임과 같은 어드벤처, 액션이 인기가 많았지만 요즘에는 두뇌 훈련, 학습용 소프트 등도 인기를 끌고 있다. 또한, 닌텐도의 닌텐도 DS는 간편한 휴대성때문에 각종 기업, 학교에서 교육용으로 사용하기도 한다.[182][183][184] 최근에는 대한민국에서 유입되는 온라인 게임도 인기를 끌고 있긴 하지만 비디오 게임이나 휴대용 게임에 비해 시장 점유율이나 인기가 적은 편이다.[185][186] 예술 일본의 회화 미술은 불교의 전래와 더불어, 부처의 그림과 같이 불교와 관련된 그림을 그리는 불화(佛畵)로부터 시작[68]:126되었다가 10세기부터는 일본 열도의 풍경이나 풍속을 묘사하게 되었는데, 이것을 야마토에(大和絵)라고 불렀다. 한편 전통 회화의 다른 종류인 수묵화는 중국에서 들어와 15세기 경에는 일본 회화의 일부로서 독자적으로 발달하였으며 묵의 진하기를 활용하고 주로 암시적인 표현을 사용하는 것이 특징이다.[68]:126 또, 에도 시대의 회화로 오늘날에도 폭넓게 감상되고 있고 해외에도 널리 알려진 우키요에(浮世絵)이다. 민화의 한 양식으로 직접 그리는 육필화 형태로도 제작되었지만 특히 판화(版畵) 형태로 널리 보급되었다.[68]:126 18세기 중엽에 스즈키 하루노부가 창시한 다색쇄 판화로 우키에요는 더욱 번성하였으며 19세기에는 가쓰시카 호쿠사이, 안도 히로시게 등이 등장하여 우키요에의 최전성기를 맞아 우키요에의 화법이 서양으로 알려져 고흐 등의 후기 인상주의 화가들에게 영향을 주기도 하였다.[68]:126 일본의 예능 공연은 오랜 역사를 지닌 무악(舞樂)을 비롯하여 노, 교겐, 인형극, 가부키, 각종 민속예능 등 이른바 전통 예능과 신파·오페라·발레·대중연극 같은 현대 연극 등 다양한 종류들이 있다. 일본 연극은 오랜 역사 속에서 한국, 중국 등 주변의 여러 나라로부터 크게 영향을 받으며 혼합 발달하여 온 것이므로 순일본적인 요소와 외래적인 요소를 구별하기란 매우 어렵다.[187]:546 무로마치 시대에 간아미와 제아미 부자에 의해 노가 발전하였으며 고전 무대 예술인 가부키의 경우에는 17세기에 등장해 현대에는 여러 상설 극장이 세워져 인기를 끌고 있다.[21]:225~228 메이지 시대 이후에는 서양식 연극이 도입되었으며 이외에 라쿠고나 고단과 같은 대중을 대상으로 한 만담(漫談) 문화도 유명하다.[21]:231 만화·애니메이션·오타쿠 문화 일본의 만화는 ‘망가’()로 불리며 현대 일본 미술과 긴밀히 영향을 주고 받으며 발전했다.[188] 그리고 일본 만화의 영향을 크게 받거나, 만화 작품들을 원작으로 해 애니메이션으로 재구성한 일본 애니메이션, 즉 ‘아니메’(アニメ)는 미야자키 하야오의 영화들, 포켓몬스터 등이 큰 인기를 끎과 동시에 망가와 더불어 일본이 애니메이션 강국이라는 세계적인 명성을 구가하게 만들고 있다.[189][190] 일본에서 제작되는 애니메이션이 전 세계 텔레비전 방송국에서 편성되는 비율은 2008년 기준 약 60% (일본 경제산업성)[191] 이며 대한민국에서도 각종 케이블 TV 방송국 만화 편성의 주요 시간대를 차지하고 있는 등[192] 국제적으로 위상을 굳혀왔다.[193] 하지만 최근 만화 분야는 검열 논란으로 그 세가 약해지고 있다.[194] 망가와 애니메이션은 수년 간 모에 등의 각종 문화적 요소 파생, 라이트 노벨의 발달[195][196] 을 통해 여전히 두터운 오타쿠 계층의 지지를 받고 있는데,[197][198] 이렇게 특정 분야에 심취한 사람들을 지칭하는 오타쿠는 일본에서 사회 문화의 한 축으로 자리잡았을 뿐만 아니라[199][200] 대한민국을 비롯하여 국제적으로 그 범위를 넓혀가고 있으며 이들의 비판 활동을 통해 문화의 질적 재생산이 이루어지는 경우도 많지만[201] 히키코모리 (은둔형 외톨이), 자살, 인터넷 중독, 성범죄, 폐쇄성 등을 비롯한 정신 문제 등을 비롯한 각종 개인적·사회적 문제가 야기되기도 한다.[202][203][204][205] 스포츠 일본의 스포츠 가운데 인기 종목으로 야구·축구·럭비·배구·농구·검도·가라테 등이 있으며 겨울철에는 스키·스케이트·아이스 하키·피겨 스케이팅이 성행하고 있다.[21]:259 그 중 야구, 축구 등에는 국가대표 팀이나 J리그 같은 프로 경기들도 활성화되어 있으며[21]:259 텔레비전 등의 수단을 통해 종종 널리 중계되기도 한다. 전통적으로 스모는 일본의 대표적인 운동 경기로 여겨져 왔으며[206] 일본의 대중적인 운동 경기이기도 하다. 유도, 가라테, 검도와 같은 무술 또한 일본 내에서 많은 관람객들로부터 인기를 끌고 있다. 메이지 유신 이후, 많은 서양식 경기가 일본에 소개되었으며 정규 교육에 포함되기 시작하였다.[207] 일본의 프로 야구 리그는 1936년에 처음 열렸다.[208] 오늘날 야구는 스모와 더불어 일본 내에서 가장 인기가 많은 운동 경기이다. 일본 야구 선수 중에서 가장 유명한 선수는 1994년부터 1996년까지 일본 내 야구 선수 중 가장 높은 몸값을 구가한 스즈키 이치로이며, 그는 현재 미국 메이저 리그의 마이애미 말린스에서 활동하고 있다. 스즈키 이치로 이전에는 타이완계 일본인인 오 사다하루(왕정치)가 외다리 타법으로 명성을 구가하였다.[209] 축구는 1992년 J리그가 창설된 이후 번성하고 있다.[210] 일본의 대표적인 자동차 기업인 토요타는 1981년에 창설되어 2004년에 폐지된 인터콘티넨털컵의 대표적인 스폰서였다. 일본은 아시아에서 높은 수준의 축구 클럽들을 보유한 나라들 중 하나로 AFC 아시안컵에서 4차례(1992년, 2000년, 2004년, 2011년)나 우승한 전적이 있으며 2002년에는 대한민국과 FIFA 월드컵을 공동 개최했다.[211] 일본 축구 대표팀은 1998년 프랑스 월드컵에 처음 출전한 이후 4회 연속(1998년 프랑스 월드컵, 2002년 한일 월드컵, 2006년 독일 월드컵, 2010년 남아프리카 공화국 월드컵)으로 FIFA 월드컵 본선에 출전했으며 2002년 한일 월드컵과 2010년 남아프리카 공화국 월드컵에서 16강에 출전했다. 이 기록은 현재까지 일본의 FIFA 월드컵 최고 성적으로 기록되어 있다. 여자 축구 또한 일본에서 인기가 높으며 여자 축구 대표팀은 ‘나데시코 재팬’(なでしこジャパン)이라는 애칭으로 부르기도 한다. 일본 여자 축구 국가대표팀은 2011년 독일 여자 월드컵 결승전에서 미국을 누르고 사상 첫 FIFA 여자 월드컵 우승을 차지했다. 일본은 포뮬러 닛폰 대회를 중심으로 한 자동차 경주 대회로도 알려져 있으며 골프 또한 일본에서 인기 종목 가운데 하나로 꼽힌다. 그러나 골프는 최근 일본의 고령화와 더불어 인기가 줄어들고 있다.[212] 일본은 1964년 도쿄도에서 하계 올림픽을 개최하였으며 1972년에는 삿포로, 1998년에는 나가노에서 동계 올림픽을 개최하였다. 요리 현재에 전해지는 일본의 전통 요리가 발달한 것은 에도 시대로, 일본의 전통 요리로는 연회용 정찬인 가이세키 요리와 혼젠 요리 등이 있다. 가이세키 요리의 경우 우선 국, 생선회, 찜, 구이 등이 먼저 나온 후 마지막에 밥과 쓰케모노가 나오는데 식단에 따라 5첩, 7첩, 11첩 반상이 된다. 또 한국이나 중국처럼 젓가락을 사용하지만 젓가락이 다른 나라에 비해 짧기 때문에 밥이나 국 같은 경우에는 입에 대고 먹거나 마신다.[68]:170 현대 요리로는 여러 인스턴트 식품이 일본에서 발명되었는데, 1958년 닛신 식품이 최초로 인스턴트 치킨 라면을 발매한 이후 1971년에는 컵라면이 등장하여 대한민국에까지 알려졌다.[68]:164 인스턴트 식품의 인기가 폭발한 이후에는 냉장고에 보관하는 냉동 식품이 인기를 끌었고, 제2차 세계 대전 이전부터 존재했던 캔(Can)을 플라스틱 포장으로 바꾼 레트로트 식품도 발명되었다.[68]:164 이처럼 현대의 일본 요리는 간편하게 요리할 수 있는 간이 식품을 중심으로 성장하였다.[68]:170 유명한 요리로는 스시, 전통 술인 사케, 라멘 등이 있다.[213][214] 축제 190픽셀|섬네일|오른쪽|쉽게 볼 수 있는 음식 축제 일본에서 축제를 칭할 때 사용하는 말인 마쓰리()는 신을 맞이하는 종교적인 행사로서 농경 사회에서 풍요로운 생산 등을 기원한 것에서 유래하였다.[215] 지방분권의 전통이 강한 일본에서 마쓰리는 지역주민들의 결속을 강화하기 위한 수단이었으나 현대로 접어들면서 농촌지역 홍보와 생산품 판촉수단으로도 활용되고 있다.[215] 특히 1960년대 이후 일본의 농촌 각지에서 일어난 무라오코시 운동 과정에서 지역 특유의 마쓰리가 도·농 교류나 마을홍보 및 생산품 판매촉진 등에 효과적이라는 인식이 확산되면서 마쓰리 부흥의 계기를 제공했고[215], 현재는 마을에 기념하거나 축하할 일이 있을 때 모두 모여 진행하는 행사로 바뀌면서 마을 친목 도모나 지역 페스티벌로 자리 잡게 되었다.[215][216] 휴일 법정 공휴일은 2016년 산의 날이 포함되어 16일이다. [217] 이 중 신년 연휴와 4월 말에서 5월 초까지 이어지는 ‘골든 위크’ 시기에는 증권 거래소가 휴장하기도 한다.[218] 또, 법정 공휴일과 일요일이 겹치는 경우를 대비해 대체 휴일 제도를 도입하고 있다.[219][220] 최근에는 기업에서 골든 위크 전후의 며칠을 추가로 쉬도록 하고 있으며[221], 골든 위크 이외에 9월 중순의 ‘실버 위크’도 각광받고 있다.[222] 이러한 골든 위크 등의 연휴는 주로 장거리 휴가나 관광을 위해 사용하는 경우가 많아 일본 국내외 각종 기업들이 관광객 유치를 도모하고 있다.[223][224] 한편 일본 정부는 불황 타개를 위한 수단으로서 휴일을 지속적으로 늘리고 있으며 5월과 10월에 지역별로 연휴를 분할하는 제도도 추진하고 있다.[225] 가정 생활 제2차 세계 대전 이전에 일본에서 보편적이었던 가정 생활 양식은 농촌 사회의 가부장제와 확대 가족 문화를 바탕으로 한 "이에"()였다.[226] "이에" 아래서, 가장은 가족에 대한 절대적 지배권을 가지며 장남은 가문 대대로 이어져 온 가업을 물려받으면서 부모를 모시고 "이에"를 이어가게 된다.[226] 그러나 제2차 세계 대전 이후 민법이 개정되고 도시화와 산업화가 진행되면서 핵가족 문화, 맞벌이 가족 문화가 확산되면서 이러한 풍속은 사라지고 있으며, 만혼이나 독신[227] 을 선택하는 사람들이 늘어나고 있고, 출산율의 감소와 이혼율의 증가가 두드러지고 있다.[226] 국제 순위 각주 참고 문헌 외부 링크 일본 대한민국 그 외 at Curlie 비공식 사이트 분류:입헌군주국 분류:G7 회원국 분류:G8 회원국 분류:G20 회원국 분류:유엔 회원국 분류:경제 협력 개발 기구 회원국
https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%BC%EB%B3%B8
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 513, 1004, 1399, 1941, 3169, 4232, 4646, 5895, 6493, 7047, 8019, 8490, 9353, 9979, 11071, 12028, 13336, 13991, 14879, 16244, 16993, 17929, 18542, 19276, 20397, 20850, 21229, 21466, 21904, 23619, 24578, 25463, 26408, 26824, 27165, 27880, 28208, 28986 ], "plaintext_end_byte": [ 512, 1003, 1357, 1940, 3168, 4231, 4634, 5894, 6492, 7021, 8006, 8489, 9339, 9911, 11070, 12027, 13335, 13972, 14878, 16232, 16992, 17896, 18541, 19275, 20375, 20833, 21228, 21430, 21894, 23618, 24577, 25462, 26407, 26823, 27151, 27879, 28198, 28975, 29035 ] }
Missä kaupungissa Jussi Hagberg kuoli?
Suomen sisällissota Lapissa
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Suomen sisällissodan tapahtumat Lapissa keskittyivät silloiseen Peräpohjolaan Kemin, Tornion ja Rovaniemen seuduille. Varsinaisia taisteluja käytiin ainoastaan Tervolassa sekä Torniossa, jossa yhteenotto oli suojeluskuntalaisten ja venäläisten välinen.[1] Valkoiset saivat alueen haltuunsa nopeasti jo helmikuun alussa, jonka jälkeen parituhatta punaista pakeni Ruotsiin, Norjaan ja Neuvosto-Venäjälle. Seudun valkoiset puolestaan lähettivät noin 1 000 miestä taistelemaan Etelä-Suomen rintamille. Itärajan yli paenneet punakaartilaiset suunnittelivat vielä maaliskuussa hyökkäystä Suomen puolelle, ja kun valkoiset samaan aikaan aloittivat oman sotlasoperaationsa Vienan Karjalan valtaamiseksi, syntyi rajaseudulle niin sanottu koillisrintama, jonka taisteluja käytiin noin kuukauden ajan lähinnä Neuvosto-Venäjän puolella. Ne olivat varsinaisesti osa heimosotiin kuuluvia Vienan retkiä, vaikka koillisrintaman taistelut voidaan myös laskea kuuluviksi Suomen sisällissotaan. Sisällissota vaati kaikkiaan noin 250–300 lappilaista kuolonuhria. Heistä vajaat 200 oli taisteluissa kaatuneita ja loput lähinnä valkoisen terrorin uhreja. Kevään 1918 tapahtumat muistetaan Lapissa erityisesti valkoisten toimeenpanemista osittain mielivaltaisista telotuksista, jotka herättivät vastustusta myös heidän omassa keskuudessaan. Taustaa Yleinen tilanne Peräpohjolassa Ennen sisällissotaa Lapissa oli noin 80 000 asukasta. 1800-luvulla muuttaneiden uudisasukkaiden pääelinkeinoina olivat maa- ja karjatalous, kun taas alkuperäisasukkaat saamelaiset elättivät itsensä poronhoidolla, kalastuksella ja metsästyksellä.[2] Maatalous oli pientilavaltaista, eikä torppareita ollut, joten Etelä-Suomen kaltaista vastakkainasettelua ei päässyt syntymään. Suurin osa Lapin työläisistä oli metsäteollisuuteen liittyvillä aloilla, kuten savotoilla, uittotyömailla, sahoilla ja Perämeren satamissa.[3] Metsäteollisuus kasvoi 1800-luvun lopusta lähtien, ja samalla myös työväenliike levisi maakuntaan vuosisadan vaihteessa.[2] Se saavutti vakiintuneen kannatusalueen, joka ulottui Perämeren rannikolta Rovaniemen ja Kemijärven kautta Venäjän rajalle sekä vielä pohjoisessa Sodankylään saakka. Lapin metsätyömaiden ensimmäinen lakkoaalto nähtiin jo vuosina 1906–1909. Erimielisyyksiä oli varsinkin Kemijärvellä, jossa valtaa piti iso metsäteollisuusyhtiö Kemi Oy. Paikkakunnalla vaikutti lakonmurtajana toiminut konstaapeli Jussi Hagberg, joka myöhemmin sisällissodan aikana teloitti useita työväenjärjestöjen jäseniä.[4] Seuraavan kerran lakkoja syntyi helmikuun vallankumouksen jälkeen huhtikuusta 1917 lähtien. Niiden keskeisenä vaatimuksena oli palkankorotusten lisäksi kahdeksan tunnin työpäivä. Heinä–elokuun vaihteessa alkoivat suuret Kemiyhtiön sahojen, Kemijoen uittotyöläisten sekä Kemin satamatyöläisten lakot. Kuukauden kestäneen työnseisauksen jälkeen vaatimukset saatiin läpi.[3] Maaliskuun 1917 jälkeen useille Lapin paikkakunnille oli perustettu kunnanvaltuustojen rinnalla toimineita työväenneuvostoja, jotka paikoitellen ottivat vallan kokonaan itselleen.[5] Marraskuun 1917 yleislakon alla Pohjois-Suomea kiersivät SDP:n ja SAJ:n lähettämät agitaattorit K. O. Iivonen ja Kalle Summanen, joiden johdolla perustettiin myös työväen järjestyskaarteja. Lakko alkoi Lapissa pääosin vasta 16.–17. marraskuuta, eli paria päivää muuta maata myöhemmin. Joillakin paikkakunnilla se käynnistyi vasta kun lakko Etelä-Suomessa oli jo loppunut. Työväki otti järjestyksen valvontaansa Kemissä, Kemijärvellä, Kuolajärvellä, Rovaniemellä ja Simossa. Lisäksi Sodankylässä, Kittilässä ja Torniossa tehtiin päätös poliisien aseistariisunnasta, mutta se ei toteutunut. Työväen järjestyskaartit tekivät lakon aikana myös elintarvike- ja asetakavarikkoja.[6] Kittilässä tilanne kärjistyi Kittilän kapinana tunnettuun selkkaukseen, kun työväestö päätti 24. marraskuuta erottaa poliisin, nimismiehen ja kruununvoudin. Syntyneessä välikohtaksessa sai surmansa Kittilän kruununvouti Axel Sandström.[7] Levottomuuksia esiintyi syksyllä 1917 myös Inarissa olleiden tierakentajien keskuudessa.[8] Elintarviketilanne oli kaikkialla Lapissa vuonna 1917 heikko, mutta joillakin syrjäisimmillä paikkakunnilla jopa katastrofaalinen. Tällaisia pitäjiä olivat Kolari, Kittilä, Sodankylä, Inari ja Kuolajärvi, joissa vallitsi paikoitellen suoranainen nälänhätä.[9] Myös kaupungeissa oli vaikeaa, sillä esimerkiksi Torniossa leipävarastot loppuivat lokakuun puolivälissä lähes kokonaan.[10] Länsiraja Oman leimansa seudun tapahtumiin antoivat ensimmäisen maailmansodan aikaisen Itämeren sulun myötä perustetut Lappia halkovat kulkureitit sekä Suomen suuriruhtinaskunnan länsiraja, joka samalla oli sotaa käyvän Venäjän keisarikunnan ja puolueettoman Ruotsin välinen raja. Saksan saarrettua Venäjän Itämeren liikenteen avattiin Jäämeren rannikolta neljä Lapin kautta Venäjälle kulkevaa reittiä.[2] Haaparannan ja Tornion välisen raja-aseman kautta kulki ensimmäisen maailmansodan aikana merkittävä osa Ruotsin ja Venäjän välisestä liikenteestä. Rajan yli kulki myös sotatarvikkeita, sotavankeja ja pakolaisia. Laillisen liikenteen ohella rajalla oli paljon salakuljetusta ja mustan pörssin kauppaa sekä laittomasti rajan ylittäviä ihmisiä, kuten vallankumouksellisia bolševikkejä ja Saksaan sotilaskoulutukseen matkustaneita suomalaisia jääkäreitä.[11] Syksyn ja talven 1915–1916 aikana jääkäreitä kulki myös Kemistä, jota ei vartioitu yhtä tarkkaan kuin Torniota. Kemin reitin paljastumisen jälkeen jääkärit ohjattiin Tervolan ja Muurolan kautta Tornioon. Joulukuussa 1916 käytiin jääkäreiden ja venäläisten sotilaiden välinen Simon kahakka, jossa sai surmansa seitsemän jääkäriä.[8] Vuodesta 1915 lähtien Tornion kautta kulki yli 63 000 invalidisoitunutta sotavankia, joita keskusvallat ja Venäjä vaihtoivat keskenään. Vankien vaihto jatkui aina Suomen sisällissodan käynnistymiseen saakka.[12][13] Lisäksi rajan yli kulki Venäjän liittolaisen Iso-Britannian kuriiri- ja tiedusteluyhteys. Sodan vuoksi rajanylityspaikkaa oli valvomassa ympärysvaltojen asettama valvontakomitea Allied Control Board, jossa Britannian ja Venäjän lisäksi oli edustettuna Ranska. Yhteys katkesi, kun Suomen poliittinen ilmapiiri muuttui itsenäistymisen jälkeen saksalaismieliseksi.[14] Helmikuun vallankumouksen jälkeen Tornion kautta palasi maanpaossa olleita venäläisiä, kuten bolševikkijohtaja V. I. Lenin ja anarkisti Pjotr Kropotkin.[15][16] Lokakuun vallankumouksen jälkeen Tornio oli Porin Mäntyluodon ohella toinen paikka, jonka kautta noin 200 Pietarin ulkomaalaista diplomaattia poistui Venäjältä.[17] Venäläiset sotilaat hoitivat Tornion rajatarkastukset 25. tammikuuta 1918 saakka, jolloin voimaantulleen sopimuksen mukaan ne siirtyivät suomalaisille ja venäläiset poistuvat rajalta.[18] Osapuolet Suojeluskunnat Länsi-Suomesta syyskesällä 1917 käynnistynyt suojeluskuntaliike levisi Lappiin vasta sisällissodan syttymisen jälkeen. Ennen marraskuun yleislakkoa suojeluskunta oli perustettu ainoastaan Rovaniemelle ja Tervolaan. Lapin suojeluskunnat olivat yleensä pieniä, sillä suurimmissakin oli vain reilut 100 jäsentä ja pienimmissä kymmenkunta. Koko Peräpohjolan suojeluskuntapiirissä oli noin 700 jäsentä ja joissakin kunnissa toimintaa ei ollut lainkaan. Muualla maassa suojeluskuntiin kuului paljon talonpoikia, mutta Lapissa liittyminen ei kiinnostanut heitä edes helmikuussa voimaan tulleen yleisen asevelvollisuuden jälkeen. Jäsenistö koostui lähinnä metsäteollisuuden johtotehtävissä työskentelevistä henkilöistä, kuten työnjohtajista ja metsänhoitajista, joista suurin osa oli muuttanut töiden perässä Etelä-Suomesta.[19] Viimeiset suojeluskunnat perustettiin helmi–maaliskuun vaihteessa Inariin, Muonioon ja Utsjoelle.[20] Punakaartit Ensimmäiset työväen järjestyskaartit perustettiin Lappiin jo elokuussa 1917.[21] Tammikuun 1918 alussa työväenkaarteja oli 18 paikkakunnalla ja niissä oli yhteensä noin 2 500 jäsentä. Suurin oli 400 miehen vahvuinen Tervolan kaarti, Alatorniolla vahvuus oli 300–400, Rovaniemellä 350, Sodankylän kirkonkylässä ja Sattasen kylässä yhteensä noin 300, Torniossa 220, Kemissä ja Kuolajärvellä kummassakin noin 200, sekä Kemijärvellä 125 miestä.[22] Työväen järjestyskaartien kokoontuessa Helsingissä tammikuun alussa todettiin Lapin työväenkaartien jäsenmäärän riittävän alueen hallussapitoon. Maan pohjoisosa jätettiin kuitenkin vallankumoussuunnitelmien ulkopuolelle, koska sen uskottiin ratkeavan Etelä-Suomen asutuskeskuksissa.[23] Tästä huolimatta Lapin järjestyskaartit halusivat suojeluskuntien tavoin aseistautua ja esimerkiksi Kuolajärvellä aseita yritettiin hankkia Venäjän puolelta. Punakaartien radikaali siipi oli ilmeisesti sopinut yhteisestä taistelusuunnitelmasta Oulussa, Kemissä ja Rovaniemellä.[20] Tammikuun lopussa Aleksi Tuorila ja Juho Sjöberg lähetettiin Rovaniemeltä Helsinkiin hankkimaan kiväärejä. Miehet saapuivat pääkaupunkiin sisällissodan alkaessa 29. tammikuuta, mutta kansanvaltuuskunta ei edelleenkään luvannut heille aseita.[24] Venäläiset Tammikuussa 1918 Lapissa oli vajaat 900 venäläissotilasta, joiden ei tiedetä aiheuttaneen levottomuuksia.[3][25] Torniossa oli 450, Kemissä noin 170 ja Kemin maalaiskunnassa noin 50 venäläistä,[8] ja lisäksi Rovaniemellä oli pieni venäläinen varuskunta, jonka sotilaat poistuivat 27. tammikuuta mennessä myyden lähtiessään aseensa suojeluskuntalaisille. Myös Kemissä ja Torniossa suojeluskuntalaiset saivat aseita venäläisiltä. Ainoastaan Kemin maalaiskunnan Laurilassa toimineen varuskunnan 50 kivääriä päätyivät punakaartille.[26] Länsi-Lapin tapahtumat Kemin, Rovaniemen ja Tervolan yhteenotot Rovaniemen työväen järjestyskaartin vahvuus oli tammikuussa 1918 pienentynyt huomattavasti miesten lähdetyä työnhakuun Lapin metsätyömaille ja Muurmannin ratatyömaalle. Saatuaan valkoisen armeijan ylipäällikön kenraali C. G. E. Mannerheimin käskyn venäläisten varuskuntien valtauksesta miehitti Rovaniemen suojeluskunta 28. tammikuuta rautatieaseman, puhelin- ja lennätinlaitoksen sekä punaisten hallussa olleen miliisilaitoksen. Kun venäläisiä ei enää paikkakunnalla ollut, vangitsivat suojeluskuntalaiset seuraavana yönä punakaartiin johtoon kuuluneet Antti Rädyn, Heikki Marttilan ja Leo Pekkalan. Myös punakaartin päällikköä Kaarlo Kurkea yritettiin noutaa kotoaan, mutta hän oli jo ehtinyt työväentalolle järjestämään sen vartiointia. Noin 50 miehen vahvuinen suojeluskuntaosasto yritti vallata työväentalon, mutta poistui paikalta jo muutaman minuutin laukaustenvaihdon jälkeen. Välikohtauksessa haavoittui yksi suojeluskuntalainen.[26][27] Myös punaiset onnistuvat saamaan muutaman vangin, ja varhain aamulla osapuolet vaihtavat vankinsa.[28] Kemin työväentalolle oli 30. tammikuuta kokoontunut 300 punakaartilaista, jotka suorittivat keskiviikkona asetarkastuksen suojeluskuntalaisten majapaikassa yhteiskoululla. Kemin suojeluskunta oli aikaisemmin saanut venäläisiltä yli 170 kivääriä. Asetarkastuksen yhteydessä syntyi laukaustenvaihtoa, jossa haavoittui yksi sivullinen. Välikohtaus jäi Kemin ainoaksi aseelliseksi yhteenotoksi koko sisällissodan aikana. Suojeluskuntalaiset pakenivat Rovaniemelle, josta he yhdessä paikallisen suojeluskunnan kanssa ajoivat suurimman osan punakaartilaiset pois kaupungista. Kaikkiaan 36 punaista nousi junaan Hirvaan rautatieasemalla ja matkusti Kemiin. Suojeluskuntalaiset seurasivat heitä Tervolaan, jonne perustettiin tukikohta.[26][27] Valkoisia oli nyt jo yli sata, kun mukaan oli liittynyt 10 Tornion kautta maahan saapunutta jääkäriä. Kemin ja Tornion suojeluskuntalaisia johti M. F. Jakobsson ja rovaniemeläisiä K. M. Wallenius.[20] Rovaniemelle jääneet punakaartilaiset kokosivat voimansa Heikki Pekkalan johdolla ja siirtyivät myös Kemiin. Rovaniemeläisten osaston koosta ei ole tietoa, mutta Kemin punakaartilaisia oli noin 160, joista vain puolella oli ase.[20] 2. helmikuuta Rovaniemen punakaartin päällikkö Kaarlo Kurki ja Kemin punakaartin päällikkö Juho Tervo päättivät hyökätä valkoisten tukikohtaan Tervolaan. Kurki kävi hakemassa Oulusta 35 kivääriä, jonka jälkeen 160 miehen vahvuinen osasto suuntasi junalla Tervolaan. Noin 70 heistä oli aseistautuneita. Huonon tiedustelun johdosta punaisten juna ajoi suoraan valkoisten väijytykseen Tervolan asemalla. jossa syntyneessä tulitaistelussa kaatui yli 20 ja haavoittui ainakin 10 punaista. Junan palattua takaisin kemiläiset olivat valmiita antautumaan, mutta rovaniemeläiset halusivat edelleen jatkaa taistelua. He päättivät matkustaa junalla Ouluun, joka kuitenkin oli valkoisten saartama ja näin rovaniemeläiset joutuivat palaamaan takaisin jo Haukiputaalta.[26][27] 3. helmikuuta valkoiset palaavat jälleen Rovaniemelle ja ottavat kaupungin lopullisesti haltuunsa. Rautatieasemalle saapunut sankka väkijoukko odotti kuulevansa Leo Pekkalan pitämän voitonpuheen, mutta hänen sijastaan junasta astuikin ulos jääkärikapteeni Jakobsson.[28] Seuraavien päivien kuluessa Kemin ja Rovaniemen punakaartit hajosivat osan miehistä paetessa Ruotsiin ja toisten suunnatessa itään, jossa he jatkoivat rajan yli Vienan Karjalaan ja Muurmannin alueelle.[27] Ruotsiin pakeni kaikkiaan noin 300 punaista, joista 70 suljettiin Morajärven internointileirille. Osa siirtyi myös Norjan puolelle.[29] 6. helmikuuta noin 300 kaupunkiin vielä jäänyttä punakaartilaista antautui ilman vastarintaa Tornioon matkalla olleille suojeluskuntalaisille.[8] Kemin punakaartin päällikkö Kaarlo Kurki ammuttiin kahden päivän kuluttua Kemin torilla järjestetyssä julkisessa teloituksessa.[27] Tornion valtaus Torniossa tilanne säilyi aluksi rauhallisena, kun suojeluskunnalla ja venäläisillä oli keskinäinen sopimus aseiden luovuttamisesta, ja lisäksi bolševikkihallitus oli antanut sotilaille määräyksen olla sekaantumatta suomalaisten kiistoihin. Tornion työväenkaarteilla ei ollut juurikaan aseita, minkä vuoksi ne päättivät luopua vastarinnasta 1. helmikuuta. Vuorokautta myöhemmin kaupungissa kuitenkin koottiin noin sadan miehen joukko, joka lähti Oulun punakaartilaisten avuksi. Mukana oli parisataa venäläistä, jotka jakoivat punaisille aseita Tornion rajojen ulkopuolella, etteivät olisi rikkoneet suojeluskuntalaisten kanssa tekemäänsä sopimusta. Junan saavuttua perille punakaartilaiset osallistuivat Oulun taisteluun, josta venäläiset ilmeisesti pysyttelivät sivussa. Yhteenotto päättyi valkoisten voittoon ja Tornion punakaartilaiset vangittiin.[20][30] Tervolassa 2. helmikuuta saadun voiton jälkeen jääkärimajuri Jacobssonin johtamat suojeluskuntalaiset vetäytyivät Rovaniemelle valmistautumaan Tornion valtaukseen. 170 miehen ryhmä jaettiin neljään pienempään osastoon, jotka siirtyivät Koivun rautatieasemalle varhain aamulla 4. helmikuuta. Kolme osastoa jatkoi hiihtäen Aapajoelle ja Karunkiin, jonne ne saapuivat seuraavana päivänä hieman ennen puoltayötä. Yksi osasto suuntasi Tornion Kivirantaan, jossa se valtasi Peräpohjolan Opistolla toimineen pienen venäläisvaruskunnan kohtaamatta vastarintaa. Venäläisten pääjoukko oli Tornion rautatieasemalla valmiudessa poistumaan kaupungista. Iltapäivällä suojeluskuntalaiset lähestyivat ratapihaa pohjoisesta joutuen samalla venäläisten tulitukseen. Taistelu käynnistyi ilmeisesti vahingonlaukauksesta, sillä venäläiset olivat ilmoittaneet, etteivät tee vastarintaa. Kolme tuntia kestänyt yhteenotto päättyi venäläisten antautumiseen. Valkoiset menettivät taistelussa kuusi kaatunutta, joiden joukossa olivat jääkärikapteeni Jakobsson ja jääkäriluutnantti Tauno Juvonen. Suojeluskuntalaiset saivat venäläisiltä noin 800 kivääriä, runsaasti patruunoita sekä muun muassa kolme autoa. Tornioon jääneet punakaartilaiset pysyivät sivussa taistelusta ja antautuivat myöhemmin samana päivänä.[31][32] Itä-Lappi Venäjän rajalla sijaitsevassa Kuolajärven pitäjässä punaiset olivat enemmistönä, joten 8. helmikuuta paikallinen työväenneuvosto päätti vallata puhelinkeskuksen sekä riisua poliisin ja nimismiehen aseista. Suojeluskuntalaiset onnistuivat kuitenkin katkaisemaan puhelinlinjat ja näin Kuolajärvi jäi vaille yhteyksiä ulkomaailmaan. Ensimmäiset tiedot Oulun ja Länsi-Lapin tapahtumista tulivat kylään vasta 10. helmikuuta lännestä saapuneiden pakolaisten mukana. Tämän jälkeen punakaartilaiset takavarikoivat muutaman päivän kuluessa suojeluskuntalaisilta yli 10 kivääriä ja muodostivat viisihenkisen lähetystön, joka matkusti Iivo Ahavan johdolla Pietarin kautta Helsinkiin hakemaan aseita punaisten johdolta.[20][33] Nimismies Jussi Hagbergin johtamat Kemijärven suojeluskuntalaiset siirtyivät aluksi Rovaniemelle, ja olivat ilmeisesti mukana Tervolan taistelussa. 12. helmikuuta he palasivat Kemijärvelle vangiten samalla viisi työväenjärjestöjen johtomiestä. Loput Kemijärven punaiset pakenivat Kuolajärvelle, jonne he saapuivat 13.–14. helmikuuta välisenä yönä. Saatuaan tiedon Kemijärven tapahtumista päätti Kuolajärven punakaarti välittömästi vetäytyä rajan yli, ja Kemijärven suojeluskunta otti kylän haltuunsa seuraavana päivänä. Orajärven ja Kelujärven kylien miehistä koottu suojeluskunta valtasi vielä Sodankylän kirkonkylän, jonka jälkeen Lapin punakaartien vastarinta oli ohitse. Muissa pitäjissä he eivät ehtineet edes reagoida vallankumouksen alkamiseen.[20][33] Lapista pakeni Neuvosto-Venäjälle kaikkiaan vajaat 2 000 punaista ja heidän perheenjäsentään.[34] Muut sotatoimet Koillisrintama Koillisrintama syntyi, kun noin 2 000 Lapin punaista pakeni helmikuun aikana Neuvosto-Venäjän puolelle Vienan Karjalaan. Kantalahdessa koottiin Iivo Ahavan johtama lähetystö, joka matkusti Pietarin kautta Helsinkiin hankkimaan aseita sekä pyytämään kansanvaltuuskunnan lupaa uuden rintaman perustamiseen valkoisten selustaan Itä-Lappiin. Helsingissä muodostettu vajaan 100 miehen vahvuinen ryhmä hankki Pietarista aseita ja matkasi Vienaan perustamaan uutta taisteluosastoa Suomen Punaisen Kaartin pohjoista rintamaa. Erinäisten vaikeuksien jälkeen ryhmä saapui viimein perille 18. maaliskuuta.[35] Saatuaan tiedon Neuvosto-Venäjälle paenneista suomalaista kenraali Mannerheim antoi 5. maaliskuuta käskyn rajavartiojoukkojen järjestämisestä punaisten muodostamaa uhkaa vastaan. K. M. Wallenius laati samaan aikaan Vienan Karjalan ja Kuolan niemimaan valtaussuunnitelman, jonka tarkoituksena oli Suur-Suomen luominen. Vienan valloitus oli jaettu viidelle eri suojeluskuntapiirille, joista Walleniuksen johtaman Peräpohjolan piirin vastuulle tuli Pohjois-Vienan, Kuolan ja Jäämeren rannikon valtaus. Hän sai alaisuuteensa 550 miehen osaston, jonka tehtävänä oli aluksi edetä Muurmannin radalle ja samalla lyödä kohtaamansa punakaartilaiset. Walleniuksen joukot ylittivät rajan 15. maaliskuuta Kuolajärvellä.[35][36] Osapuolet kohtasivat ensimmäisen kerran 21. maaliskuuta, ja seuraava taistelu käytiin Tuntsajoen varrella kolme päivää myöhemmin. Valkoisten saavuttama voitto muodostui merkittäväksi, sillä onnistuivat estämään punaisia saamasta tukikohtaa Suomen puolelta. Toisaalta punaiset luopuivat samaan aikaan omista hyökkäyssuunnitelmistaan Venäjän hallituksen painostuksesta. Taustalla oli Saksan ja Neuvosto-Venäjän solmima Brest-Litovskin rauhansopimus, jota bolševikit eivät halunneet vaarantaa Saksan liittolaisina olleita valkoisia vastaan tehdyillä hyökkäyksillä. Tämän jälkeen koillisrintamalla käynnistyi valkoisten hyökkäysvaihe, jota jatkui aina 18. huhtikuuta saakka. Punaiset onnistuivat kuitenkin pysäyttämään heidän etenemisensä, ja näin taistelut päättyivät ratkaisemattomaan. Valkoiset menettivät koillisrintaman taisteluissa 45–60 ja punaiset 25–50 kaatunutta. Venäjälle jääneistä punakaartilaisista muodostettiin kesäkuussa 1918 brittien alaisuudessa toiminut Muurmannin legioona, jonka miehet kotiutettiin Suomeen syksyllä 1919.[35][36] Petsamon retkikunta Petsamon retket olivat vuosina 1918 ja 1920 tehtyjä sotilasoperaatioita, joiden tarkoituksena oli Petsamon liittäminen Suomeen. Valkoiset lähettivät ensimmäisen Petsamon retkikunnan sisällissodan aikana huhtikuun lopussa. Tohtori Thorsten Renvallin johtama 150 miehen ryhmä joutui kuitenkin taisteluun Petsamon haltuunsa ottaneita brittien merivoimien joukkoja vastaan, ja perääntyi takaisin Suomen puolelle 11. toukokuuta.[37] Taistelutappiot Valkoisten puolella kaatui sisällissodan aikana yhteensä 102 lappilaista, joista noin puolet Pohjois-Suomen taisteluissa.[38] Vajaat 1 000 valkoista lähti Lapin sotatoimien tauottua taistelemaan Etelä-Suomen rintamille.[8] Suojeluskuntalaisten lisäksi mukana oli myös kutsuntojen kautta tulleita asevelvollisia. Heistä noin 50 kaatui Satakunnan ja Hämeen rintamilla.[38] Punaisia kaatui Pohjois-Suomen taisteluissa noin 30 ja koillisrintamalla noin 40.[39] Yhden punakaartilaisen tiedetään joutuneen asevelvollisena valkoiseen armeijaan ja kaatuneen Etelä-Suomessa.[38] Vankileirit ja terrori Vankileirit Valkoiset perustivat Lappiin kuusi vankileiriä, jotka toimivat Kemissä, Rovaniemellä, Torniossa, Kittilässä, Kemijärvellä ja Kuolajärvellä.[40] Suurin oli Tornion vankileiri, jossa oli 124 punavankia. Tornion valtauksen yhteydessä vangitut venäläiset sen sijaan toimitettiin Pohjanmaan vankileireille. Etelä-Suomen vankileireihin verrattuna kuolleisuus oli pieni, sillä esimerkiksi Torniossa kuoli vain yksi vanki. Terrori Valkoisen terrorin aikana kevättalvella 1918 Lapissa teloitettiin ainakin 80–100 punaista tai sellaiseksi epäiltyä.[38][41] Suurin osa kuolemantuomioista jaettiin maallikkojen muodostamissa Rovaniemen ja Kemin kenttäoikeuksissa, jotka olivat toiminnassa toukokuulle saakka.[42] Ensimmäinen teloitusaalto alkoi välittömästi valkoisten saatua haltuunsa Kemin, Tornion ja Rovaniemen. K. M. Walleniuksesta tehtiin Rovaniemelle sijoitetun valkoisen armeijan Pohjois-Suomen esikunnan komentaja, jonka tehtäväksi tuli puhdistaa Lappi punaisista.[43] Hänen johtamansa Rovaniemen sotaoikeus antoi ensimmäisen kuolemantuomion 5. helmikuuta Leo Pekkalalle. Walleniuksen lisäksi sotaoikeuteen kuuluivat ainakin varatuomari Ilmari Jyrhämä ja asianajaja Artturi Moberg.[28] Kun Rovaniemen suojeluskuntalaisista ei löytynyt vapaaehtoisia, paikalle hälytettiin teloittajaksi Kemijärven nimismies Jussi Hagberg. Leo Pekkalan lisäksi hän ampui Kemijoen jäälle hakatun avannon reunalla nimismiehenä toimineen työväenyhdistyksen puheenjohtajan Heikki Marttilan sekä Rovaniemen punakaartin päällikön Antti Rädyn. 16. helmikuuta Hagberg teloitti vielä viisi miestä, joiden syyksi pantiin kaksi syksyn levottomuuksien aikana tehtyä surmaa.[41][43] Heidän ruumiitaan ei enää upoteta avantoon, vaan kuljetetaan III hautausmaan muurin ulkopuolelle, jossa tehdään myös loput teloitukset.[28] Kemin torilla järjestettiin 8. helmikuuta julkinen teloitus, jossa ammuttiin näytösluonteisesti Rovaniemen punakaartin päällikkö Kaarlo Kurki, sekä viisi muuta punaista, muun muassa Kemin maalaiskunnan punakaartin päällikkö Yrjö Kallinen sekä Simon punakaartin päällikkö Joonas Ahonen.[42][43] Mielivaltaiset teloitukset herättivät laajaa huomiota ja tyrmistystä myös valkoisten kannattajissa. Pohjolan Sanomien päätoimittaja Uuno Hannula julkaisi kaksi kirjoitusta, joissa hän vaati teloituksia lopetettavaksi. Hannula kuului itse Kemin suojeluskuntaan ja oli osallistunut taisteluihin, muttei hyväksynyt jatkotoimia. Kirjoitusten johdosta lehden numero takavarikoitiin Kemissä ja Hannula sai Walleniukselta kirjeen, jossa häntä kiellettiin enää kyseenalaistamasta telotuksia lehden lakkauttamisen uhalla. Luutnantti Gustaf Snellman puolestaan haastoi Hannulan kirjoitusten takia jopa kaksintaisteluun.[43] Teloituksia vastustivat myös Tornionlaakson papit Tornion kirkkoherran Kaarlo Airaksen johdolla. Seitsemän pappia toimitti 20. helmikuuta teloituksia vastustaneen kirjeen Kemin, Tornion ja Rovaniemen suojeluskuntien esikunnalle. Kirjelmää ei kuitenkaan suojeluskunnan painostuksen vuoksi saatu julkaistuksi sanomalehdissä.[44] Kun toukokuun alussa ilmoitettiin kenttäoikeuksien korvaamisesta valtiorikosoikeuksilla, Lapin valkoiset kiirehtivät jäljellä olleiden vankien teloituksia. 8.–9. toukokuuta Rovaniemellä ja Kemijärvellä ammuttiin pikaoikeudenkäyntien jälkeen seitsemän punaista. Heistä viisi oli Kemijärvellä jo helmikuun alussa vangittuja paikallisten työväenjärjestöjen johtomiehiä, jotka eivät olleet edes ottaneet osaa taisteluihin.[42] Hagbergin johtama kenttäoikeus tuomitsi kuolemaan muun muassa Kemijärven työväenyhdistyksen puheenjohtajana toimineen Matti Ollankedon. Useimmat Rovaniemellä ja Kemijärvellä suoritetut teloitukset olivat laittomia, koska aseelliseen kapinaan osallistumattomiin ei voitu soveltaa kenraali Mannerheimin antamaa ammutaan paikalla -julistusta.[41] K. M. Wallenius sanoi olevansa vastuussa ainoastaan Rädyn ja Pekkalan teloituksista.[43] Kemissä ammuttiin yhteensä 26 ja Rovaniemellä 24 paikkakuntalaista punaista. Lisäksi teloituksia tehtiin ainakin Kuolajärvellä, jossa ammuttiin kuusi punaista. Joidenkin väitteiden, kuten 1928 ilmestyneen Suomen luokkasota-teoksen, mukaan Kemissä olisi teloitettu 50, tai jopa 250 punaista. SDP:n sodan jälkeen kokoamassa terroritilastossa väitetään Kemissä teloitetun 124 ja Torniossa 13 vieraspaikkakuntalaista. Kemissä nämä teloitukset olisi väitteiden mukaan suoritettu Selkäsaaren pohjoispäässä tai eteläisen hautausmaan lähistöllä. Kemin teloitetuista suurin osa kuului punakaartiin, mutta Rovaniemellä ammuttiin myös kaartiin kuulumattomia työväenjärjestöjen jäseniä. Kemijärven teloitetuista yksikään ei kuulunut punakaartiin tai osallistunut taisteluihin, vaan heidät teloitettiin aikaisemman toimintansa vuoksi. Tarkoituksena oli hävittää paikkakunnalta työväenliikkeen koko organisaatio.[42] Punaisten lisäksi Kemin suojeluskunta teloitti Tornion taistelun jälkeen kaksi Oulun vankileiriltä karannutta venäläistä matruusia, jotka poliisi sai kiinni heidän pyrkiessään Ruotsiin.[45] Lisäksi kaupungissa ammuttiin samana päivänä punakaartiin kuulumaton suomalainen.[31] Myöhemmin valkoiset teloittivat ainakin yhden aseistakieltäytyjän, joka ei suostunut liittymään valkoiseen armeijaan.[38] Punaiset syyllistyivät sisällissodan aikana kahteen veritekoon. 31. tammikuuta eräs punakaartilainen ampui Kemissä omavaltaisesti paikallisen kauppiaan, ja hieman myöhemmin Rovaniemelle matkalla olleesta junasta ammuttiin laukaus, joka surmasi Louen asemalla seisoneen maanviljelijän. Surmaajaa ei saatu selville.[26][28] Muistomerkit Tunnetuin Lapin valkoisten muistomerkeistä on Tornion taistelulle vuonna 1938 pystytetty arkkitehti Paavo Riihimäen suunnittelema muistomerkki. Sen yhteydessä ollut kivipaasi poistettiin jatkosodan jälkeen valvontakomission käskystä, kun tekstissä kutsuttiin venäläisiä ”periviholliseksi”. Kivipaasi laitettiin jälleen paikoilleen vuonna 1991.[46] Rovaniemen I hautausmaalla on Evert Porilan suunnittelema Vapaussodan sankaripatsas vuodelta 1922 ja Kemin kirkkomaalla hänen veistoksensa Rukoileva sotilas (1921), joka on omistettu sisällissodassa kaatuneille kahdeksalle kemiläiselle valkoiselle.[47][48] Kemijärven kirkkomaalla on Emil Wikströmin 1925 paljastettu Vapaussodan muistomerkki.[49] Punaisten joukkohaudoilla muistomerkkejä on Kemissä, Kemijärvellä, Rovaniemellä ja Tervolassa.[50] Rovaniemen III hautausmaalla sijaitseva muistomerkki on kuvanveistäjä Wäinö Aaltosen työ vuodelta 1954.[51] Kemissä ammutut punaiset saivat oman muistomerkkinsä Selkäsaaren teloituspaikalle vuonna 2018.[52] Lähteet Citation error, replace with{{cite book| author = Aatsinki, Ulla| title = Tukkiliikkeestä kommunismiin: Lapin työväenliikkeen radikalisoituminen ennen ja jälkeen 1918| location = Tampere| publisher = Tampere University Press| year = 2009| isbn = 978-951-44757-4-0| format = [ online version] (PDF)}} Citation error, replace with{{cite book| author = Lappalainen, Jussi T.| title = Punakaartin sota 1| location = Helsinki| publisher = Opetusministeriö| year = 1981| isbn = 951-85907-1-0}} Citation error, replace with{{cite book| author = Lehtola, Veli-Pekka| title = Wallenius: kirjailijakenraali Kurt Martti Walleniuksen elämä ja tuotanto| location = Oulu| publisher = Kustannus Pohjoinen| year = 1994| isbn = 951-74919-8-0| format = [ online version] (PDF)}} Viitteet Luokka:Suomen sisällissota Luokka:Lapin historia
https://fi.wikipedia.org/wiki/Suomen%20sis%C3%A4llissota%20Lapissa
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 544, 1005, 1761, 2466, 2733, 3213, 3559, 4062, 4434, 4667, 5326, 5765, 5970, 6493, 6888, 7473, 7887, 8416, 9041, 9314, 9750, 10267, 10787, 11427, 12098 ], "plaintext_end_byte": [ 543, 985, 1760, 2465, 2732, 3212, 3539, 4061, 4433, 4658, 5325, 5764, 5952, 6492, 6887, 7472, 7874, 8415, 9040, 9313, 9734, 10266, 10786, 11417, 12087, 12115 ] }
Mikä on Kambodžan pinta-ala?
Kambodžan maantiede
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 518 ], "minimal_answers_end_byte": [ 542 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Kambodžan maantiedettä hallitsee kaksi topografista piirrettä: Mekongjoki ja Tônlé Sab -järvi. Niiden hedelmällisellä keskustasangolla asuu suurin osa valtion ihmisistä. Tulva-aikana Mekongin pinta nousee useita metrejä ja Tônlé Sabin pinta-ala kasvaa yli 10000 neliökilometriin. Keskustasankoa reunustaa lounaassa ja pohjoisessa vuoristoja. Maan lounaisosassa on lisäksi Siaminlahden kapea rannikkotasanko. Kambodžalla on yhteistä rajaa Thaimaan, Laosin ja Vietnamin kanssa. Pinta-alaa valtiolla on 181035 neliökilometriä. Kambodžan ilmastoon vaikuttaa kaksi monsuunikautta: marras-maaliskuun kuiva koillismonsuuni ja touko-lokakuun kostea lounaismonsuuni. Lounaismonsuunin aikana tulee usein iltapäivisin puuskittaisia sadekuuroja, ja kauden aikana sataa kolme neljäsosaa maan vuotuisesta vesimäärästä. Lämpötila on ympäri vuoden korkea. Kylmimpänäkin kuukautena, tammikuussa lämpötila voi nousta 30 asteeseen. Huhtikuu on vuoden lämpimin kuukausi. Fyysinen maantiede Kambodžan merkittävin luonnonmaantieteellinen alue on keskustasanko.[1] Se käsittää valtion pinta-alasta noin 75 prosenttia.[2] Siellä sijaitsevat maan kaksi huomattavinta topografista piirrettä: Mekongjoki ja Tônlé Sab -järvi.[3] Mekong on maailman kymmenenneksi pisin ja Kaakkois-Aasian merkittävin joki. Se on pituudeltaan noin 4800 kilometriä, ja paikoin sen leveys on noin 4 kilometriä.[4] Mekong virtaa Kambodžaan Laosista ja virtaa maan halki Vietnamiin. Virrattuaan Kambodžassa noin 507 kilometriä joki haarautuu kahteen uomaan Phnom Penhin eteläpuolella. Läntistä haaraa kutsutaan Bassacjoeksi. Lopulta joki haarautuu lukuisiksi sivuhaaroiksi ja muodostaa laajan suiston ennen kuin laskee Vietnamissa Etelä-Kiinan mereen.[5] Tônlé Sab on Kaakkois-Aasian suurin järvi. Sen yhdistää Mekongiin 120 kilometriä pitkä Tônlé Sab -joki. Kuivanakautena järven suurin syvyys on maksimissaan 1,5 metriä. Sadekautena, toukokuusta lokakuulle, Mekong tulvii, kun uomaan kertyy huomattavasti lietettä. Joki tulvii jopa 13 metriä yli sen rannan. Osa ylimääräisestä vedestä pyrkii virtaamaan Tônlé Sabiin, ja tämä vesi muuttaa Tônlé Sab -joen kulkusuunnan. Normaalisti se virtaa Mekongiin, mutta sadekaudella vettä alkaa virrata Mekongista Tônlé Sabiin. Tämän seurauksena järvi laajenee noin tuhannesta neliökilometristä yli 10000 neliökilometrin laajuiseksi vesimassaksi, ja sen syvyys kasvaa 12–18 metriin.[6] Mekongin ja Tônlé Sabin sedimentit ja tulviminen ovat tehneet keskustasangosta hyvin hedelmällisen. Suurin osa maan joista laskee Mekongiin tai Tônlé Sabiin.[3] Pääosa tasangosta on lievästi kumpuilevaa, mutta Phnom Penhin eteläpuolella maasto tasoittuu.[1] Keskustasankoa reunustavat vuoristoalueet. Lounaassa ovat Krâvanh- ja Dâmreivuoret sekä pohjoisessa Dângrêkvuoret. Koillis- ja itäosien vuoristoalueet yhdistyvät Vietnamin keskiylänköön. Luode-kaakko-suuntainen Krâvanhvuoret kohoavat yli 1500 metriin, ja vuoriston itäosassa on Kambodžan korkein kohta Phnom Aural. Dâmreivuoret on Krâvanhvuorten jatke ja kohoaa noin 500–1000 metriin. Nämä kaksi vuoristoa erottavat kapean rannikkoalueen keskustasangosta.[2] Tônlé Sabin altaan pohjoisreunalla ovat Dângrêkvuoret, jotka kohoavat jyrkästi alankoalueen yläpuolelle. Vuoristo on noin 500 metriä korkea, mutta osa huipuista ovat yli 700 metrissä. Jyrkänne on myös Thaimaan Khoratin tasangon eteläraja.[2] Kambodžan itäinen ylänköalue on korkeimmillaan 900 metriä korkea.[4] Kulttuurimaantiede Kambodža on pinta-alaltaan 181035 neliökilometriä, ja se on itä-länsi-suunnassa on 580 kilometriä ja pohjois-etelä-suunnassa 450 kilometriä pitkä. Sitä rajoittavat lännessä Thaimaa, pohjoisessa Thaimaa ja Laos, idässä Vietnam ja etelässä Siaminlahti.[3] Suurin osa Thaimaan vastaisesta rajasta kulkee pitkin Dângrêkvuorten vedenjakajaa. Muuten ranskalaiset siirtomaaisännät ovat sopineet maan rajoista. Kambodžalla on ollutkin rajariitoja sekä Thaimaan että Vietnamin kanssa.[7] Suurin osa maan asukkaista elää Mekongin ja Tônlé Sab lähellä tulvatasangoilla.[3] Ihmiset ovat jo vuosisatojen ajan käyttäneet hyväkseen tulvien säännöllisyyttä peltojen kastelussa ja viljelyssä. Tulviminen tekee erityisesti riisin viljelyn todella kannattavaksi. Hedelmällisessä maaperässä kasvaa myös muita viljoja, ja joista saa runsaasti kalaa.[1] Kambodžan selvästi suurin kaupunki on maan pääkaupunki Phnom Penh, jossa oli 1485661 asukasta vuonna 2010. Băt Dâmbângissa (190090), Sihanoukvillessä (152873) ja Siĕm Réab (135112) oli myös yli 100000 asukasta.[8] Ilmasto Kambodžan ilmastoon vaikuttaa erityisesti kaksi monsuunia. Marraskuulta maaliskuulle alueella vallitsee kuiva koillismonsuuni, jolloin maassa sataa vain vähän. Toukokuusta lokakuulle lounaismonsuuni tuo runsaita sateita ja voimakkaita tuulia. Kausien välissä huhti-toukokuulla ilmasto on yleensä näiden kahden ääripään sekoitus. Kolme neljäsosaa vuoden sademäärästä kertyy lounaismonsuunin aikana, ja useimmat sateet tulevat iltapäivisin puuskina.[6] Vuotuinen sademäärä vaihtelee alueittain. Lounaisten vuoristojen merenpuolen rinteet saavat sadetta yli 5000 millimetriä vuodessa. Keskustasangolla jäädään noin 1400 millimetriin.[9] Lämpötila on ympäri vuoden korkea. Huhtikuu on kuumin kuukausi, ja sen aikana lämpötila voi nousta 40 asteeseen. Vuoden kylmin kuukausi on tammikuu, mutta senkin aikana lämpömittari voi näyttää jopa 30 astetta. Päivän minimilämpötilat ovat yleensä korkeintaan 10 astetta maksimiasteiden alapuolella. Alimmallaan lämpötila voi tippua joulu- ja tammikuussa öisin 14 asteeseen.[9] Vuoden keskilämpötila on 25 astetta.[10] Taifuunit, jotka tekevät tuhoa naapurimaassa Vietnamissa, harvoin aiheuttavat vahinkoa Kambodžassa.[10] Vuonna 2009 Taifuuni Ketsana surmasi 43 ja vaikutti 50000 ihmisen elämään.[11] Luonto Kasvisto Yhdistyneiden kansakuntien elintarvike- ja maatalousjärjestö jakaa Kambodžan kolmeen kasvillisuusvyöhykkeeseen. Maan länsi- ja lounaisosassa sekä pienessä osassa Môndôl Kirin maakuntaa kasvaa trooppista sademetsää. Itäosassa ja paikoin maan keskiosassa kasvaa trooppista kosteaa lehtimetsää. Sen yleisimmät puulajit kuuluvat mahonkikasveihin, rautayrttikasveihin, hernekasveihin tai heimoon Combretaceae. Maan keskiosissa on trooppista kuivaa metsää, jonka päälajeja ovat dipterokarpuskasvit.[12][13] Keskustasangon kasvistoa hallitsevat viljelykasvit. Riisipellot ovat erityisen yleisiä, mutta muitakin viljelykasveja, kuten tupakkaa ja maissia löytyy runsaasti.[14] Lisäksi tasangolla kasvaa paikoin ruokoja, pitkää heinää ja harvoja metsiä. Vuoristoseutuja kohti mentäessä siirtymävyöhykkeellä kasvaa lähinnä pitkää savanniheinää, joka voi kasvaa 1,5 metriä korkeaksi.[15] Kambodžan lounaisosassa on edelleen aarniometsää. Tiheää sademetsää kasvaa erityisesti vuoriston merenpuoleisella rinteellä. Korkeammilla rinteillä on myös havumetsiä. Rannikkokaistaleella kasvaa sekä ainavihantaa metsää että mangrovetta. Pohjoisen vuorilta löytyy ainavihantia lehtimetsiä. Puiden latvat kohoavat jopa 30 metriin. Metsän tiheä aluskasvillisuus muodostuu köynnöskasveista, bambuista ja monista matalista kasveista. Itäisillä vuoristoalueilla löytyy ruohikkoalueita ja lehtimetsiä. Vuoristojen metsissä kasvaa useita eri lajeja orkideoita.[15] Kambodžan kansallispuu on sokeripalmuksi kutsuttu palmyrapalmu. Sitä käytetään rakennusmateriaalina ja siitä tuotetaan lääkkeitä, viiniä ja etikkaa. Puu ei kasva elinaikanaan juurikaan paksuutta ja siltä puuttuu normaali kaarna.[15] Toinen yleinen puu on tiikki, jota käytetään sahatavarana. Se ei kuitenkaan ole Kambodžan alkuperäislaji, vaan se tuotiin maahan 1600-luvun lopussa.[14] Eläimistö Kambodžan maaseudulla isot maanisäkkäät, jotka ovat huomattavan harvinaisia muualla maailmassa, voivat elää suhteellisen turvallisesti. Maan suuriin maanisäkkäisiin kuuluvat aasiannorsu, leopardi ja tiikerin alalaji indokiinantiikeri. Kambodžan kansalliseläin kouprei. Se löydettiin vasta 1939, ja se on äärimmäisen uhanalainen. Sen lukumäärästä ei ole varmuutta, mutta siitä on tehty muutamia vahvistamattomia havaintoja, joiden perusteella sen epäilleen elävän edelleen maan syrjäisillä seuduilla.[14] Muita Kambodžan harvinaisia maanisäkäslajeja ovat aasiannorsu, aasiankultakissa, vuorisusi, indokiinangibboni, puuleopardi, kalastajakissa, gauri, vuohieläimiin kuuluva Capricornis milneedwardsii, marmorikissa, pohjanpehmeähäntätupaija, saukkobeletti, kalottigibboni, pikkulori, karhumakaki, malaijikarhu ja villejä vesipuhveleita.[15] Kouprein lisäksi vain lepakkolaji Otomops wroughtoni, jonka luultiin elävän vain Intiassa, luokitellaan äärimmäisen uhanalaiseksi. Lisäksi jaavansarvikuonoja tavataan aivan rajan takana Vietnamissa, joten on mahdollista, että lajia esiintyy myös Kambodžan puolella.[16] Kambodžasta löytyy viimeisiä iravadindelfiinin makean veden kantoja. Niitä tavataan Mekongissa Krâchéhin kaupungin ja Laosin välisellä alueella.[16] Muita harvinaisia vesinisäkkäitä ovat rosopyöriäinen, intiankyttyrädelfiini, dugongi ja karvakuonosaukko.[15] Kambodžan lintulajisto on monipuolinen, sillä siellä on runsaasti vettä ympäri vuoden. Jopa kuivan metsän alueilla on pieniä lampia, jotka houkuttelevat lintuja rannoilleen.[16] Yleisimpiä lintuja ovat merimetsot, kurjet, jalohaikarat, metsäkanat, haikarat, pelikaanit ja fasaanit.[15] Kaloja syövät sorsalinnut ovat erityisen yleisiä Tônlé Sabilla, jossa niille riittää runsaasti ruokaa sadekautena.[14] Luonnonsuojelu Kambodžassa on seitsemän kansallispuistoa ja 16 muuta luonnonsuojelualuetta.[17] Maan ensimmäinen suojelualue perustettiin vuonna 1925 Angkorin temppeleitä ympäröivän metsän suojelemiseksi. Vuonna 1969 maassa oli jo kuusi kansallispuistoa, mutta pitkä sisällissota raunioitti suojeluohjelman. Vasta 1993 suojelujärjestelmä palautettiin ja kuninkaallisella julistuksella määrättiin 23 suojelualuetta. Ne peittävät noin 18 prosenttia maan pinta-alasta, eli yhteensä noin 33000 neliökilometriä.[18] Maan tärkeimmät kansallispuistot ovat Phnom Bokorin kansallispuisto, joka sijaitsee maan eteläosassa kilometrin korkeudelle olevalla ylätasangolla Kâmpôtin kaupungin lähellä, Reamin kansallispuisto, johon kuuluu merensuojelualue, Kiriromin kansallispuisto ja Viracheyn kansallispuisto, joka on maan suurin kansallispuisto ja joka sijaitsee aivan Laosin ja Vietnamin rajalla. Monet suojelualueista eivät ole kovinkaan hyvin suojeltuja, sillä hallituksella ei ole tarpeeksi resursseja niiden vartioimiseksi.[18] Suurin uhka Kambodžan luonnolle on metsänhakkuut. Vielä 1960-luvun puolivälissä noin 75 prosenttia maasta kasvoi sademetsää. Vuonna 1998 sademetsät olivat selvästi vähentyneet, ja enää ne peittivät noin 30 prosenttia maan pinta-alasta. Siitä noin puolet oli aarniometsää.[9] Metsän hävittäminen pahentaa tulvia Mekongin varrella. Tulevat monsuunit saattavat huuhtoa pintamaan, jos metsiä ei ole sitomassa sitä. Tällä voi olla katastrofaaliset vaikutukset Tônlé Sabiin, kun matalaan järveen valuu normaalia suurempi määrä silttiä. Järven tulevaisuutta uhkaavat lisäksi liikakalastus ja saasteet.[19] Lähteet Citation error, replace with{{cite book| author = Ray, Nick| title = Lonely Planet Cambodia| publisher = Lonely Planet| year = 2005| id = ISBN 9781740595254| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.| format = [ Google Books]| accessdate = 25.12.2010}} Citation error, replace with{{cite book| author = Sheehan, Sean & Cooke, Barbara| title = Cambodia| publisher = Marshall Cavendish| year = 2007| id = ISBN 978-0761420712| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.| format = [ Google Books]| accessdate = 11.12.2010}} Viitteet Luokka:42 Aasia *
https://fi.wikipedia.org/wiki/Kambod%C5%BEan%20maantiede
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 233, 473, 848, 1224, 3418, 4111, 5803, 7426, 8408, 9055, 9806, 10471, 11158, 11501, 12275, 13857, 14688, 15733, 16044, 16823, 17973, 19446, 19867, 21259, 21534, 22421, 22824, 24006, 25046, 25587, 27397, 28974, 30498, 31155, 33506, 34569, 37141, 37910, 39649, 41326, 41819, 43372, 43652, 44178, 44870, 45360, 47527, 48870, 49263, 50778, 52097, 54449, 54742, 56154, 57079 ], "plaintext_end_byte": [ 232, 472, 686, 1223, 3417, 4110, 5802, 7337, 8407, 9054, 9738, 10470, 11157, 11359, 12274, 13752, 14687, 15601, 16043, 16822, 17972, 19314, 19866, 21258, 21533, 22420, 22736, 23923, 24951, 25586, 27396, 28973, 30497, 31066, 33505, 34568, 37140, 37909, 39648, 41325, 41818, 43371, 43584, 44097, 44798, 45303, 47118, 48829, 49191, 50742, 52070, 54448, 54741, 56021, 57063, 57214 ] }
Кто был командиром 108-й стрелковой Бобруйской ордена Ленина Краснознамённой дивизии?
108-я стрелковая дивизия
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
108-я стрелковая Бобруйская ордена Ленина Краснознамённая дивизия — войсковое соединение СССР в Великой Отечественной войне. Период нахождения 108-й стрелковой дивизии в действующей армии в ходе Великой Отечественной войны с 22 июня 1941 года по 9 мая 1945 года[1]. Дивизия сформирована в 1939 году и входила в 44-й стрелковый корпус резерва Западного фронта, дислоцировалась в Вязьме. Участие в Великой Отечественной войне Белостокско-Минское сражение (22 июня — 8 июля 1941) С 15 июня 1941 года 108 стрелковая дивизия в составе 44-го стрелкового корпуса 13-й армии начала перебазирование в район Заславль, Ждановичи. 22 июня дивизия сосредотачивалась в районе Колодищи, восточнее Минск[2]. 24 июня дивизия в составе двух полков (407 и 444 сп), одного дивизиона 575 артиллерийского полка и приданного 3-го дивизиона 49 корпусного артиллерийского полка выступила для занятия обороны в Минском УР на участке Красное, Дзержинск, Станьково шириною полосы обороны в 40 километров[3]. Третий полк дивизии (539 сп) продолжал перегруппировку в район Минска, значительная часть артиллерии и противотанковых средств дивизии находились в распоряжении командира 44 стрелкового корпуса, соединение было не полностью обеспечено боеприпасами и имуществом, а уже выгруженные запасы на станции Ратомка своими транспортными средствами, еще не полученными по мобилизации, дивизия доставить не могла. Прибывший к 27 июня 539 сп 108 сд, отдельно от основных сил дивизии, занял оборону по правому берегу реки Птичь по рубежу Озеры, Волковичи, Лецковщина с задачей не допустить прорыва противника к Минску с юго-западного направления[4]. С утра 27 июня части 2 и 44 стрелковых корпусов, в том числе 108 стрелковая дивизия были подчинены 13 армии, командующий которой генерал-лейтенант Филатов П. М. довел задачу Народного комиссара обороны: Минск не в коем случае не сдавать, даже при условии полного окружения войск его обороняющих[5]. С утра 28 июня позиции 444 сп 108 сд в районе Дзержинск были атакованы частями 2-й немецкой танковой группы. К середине дня танки противника наступая из района Дзержинск прорвали оборону 108 сд, уничтожили артиллерийский дивизион 575 артиллерийского полка и приданный 3-й дивизион 49 корпусного артиллерийского полка. Несколько танков атаковали командный пункт 44 стрелкового корпуса[4]. С вечера 28 июня части 108 стрелковой дивизии вели бои в полном окружении (в т. н. «Минском котле»), без связи с командованием. В ночь на 29 июня командир дивизии генерал-майор А. И. Мавричев вывел остатки дивизии в район Старое Село где занял круговую оборону, отдельные подразделения дивизии продолжали занимать очаговую оборону в районах Дзержинск, Кукшевичи, Станьково, Подгай[6]. В течение дня 29 июня противник активных действий против дивизии не предпринимал, занимаясь сменой частей занявших накануне Минск. 30 июня выходивший из окружения в составе отряда штаба своей армии командующий 3-й армии генерал-лейтенант Кузнецов В. И. объединил под своим командованием остатки 64-й и 108-й стрелковых дивизий и, в связи с бессмысленностью удержания занимаемых позиций после падения Минска принял о прорыве в ночь с 1 на 2 июля соединений из окружения в юго-восточном направлении через Фаниполь, далее в направлении Бобруйск, Гомель[7]. К 1 июля в подчинении командира 108 стреловой дивизии входило около 500 человек из состава 407 стрелкового полка, подразделения противотанкового дивизиона и разведывательного батальона дивизии, около 300 человек от подразделений обеспечения, два уцелевших орудия 49 корпусного артиллерийского полка, около 120 человек пограничных войск и личный состав других частей, примкнувших к дивизии, всего около 2000 человек[8]. Перед прорывом все ненужное имущество, документация были сожжены, техника, оставшаяся без горючего и снарядов — уничтожена. 2 июля 1941 года при прорыве сводного отряда дивизии через шоссейную и железную дороги Дзержинск-Минск в ходе боя были потеряны последние орудия противотанкового дивизиона и 49 корпусного артиллерийского полка. Через две недели около 1200 человек из состава 108 стрелковой дивизии вышли за линию фронта[9][10]. Смоленское сражение (10 июля — 10 сентября 41)[11][12] Во второй половине июля остатки частей 44-го стрелкового корпуса, в том числе 108-я стрелковая дивизия, были выведены в резерв Западного фронта и сосредоточены в районе Семлево, Вязьма где проводили срочное переформирование. 26 июля 44-й стрелковый корпус начал выдвижение в район Свищево и к Соловьёвской переправе и уже 27 июля прибывшая первой 108-я стрелковая дивизия, включённая в состав Группы войск ярцевского направления генерал-майора Рокоссовского, приняла участие в отражении попытки противника овладеть Соловьёвской переправой. 28 июля дивизия в составе корпуса перешла в наступление в направлении Усинино с задачей освободить дорогу для обеспечения снабжения 20-й армии. До 5 августа дивизия вела боевые действия на западном берегу реки Вопь, обеспечивая действия войск обороняющих Смоленск, затем заняла оборону на восточном берегу реки Вопь по рубежу отм. 169.9, хутора Скрушевские. В ночь с 15 на 16 августа полоса обороны 108-й дивизии была расширена за счёт участка, принятого от 64-й стрелковой дивизии, задействованной в операции по разгрому духовщинской группировки противника. 3 и 4 сентября дивизия пыталась перейти в наступление на западном берегу реки Вопь в направлении Подрошье, однако успеха не имела и 5 сентября перешла к обороне на прежнем рубеже. Вяземская операция (2-13 октября 1941)[13] К октябрю 1941 года дивизия была пополнена и занимала оборону по реке Вопь южнее Ярцево (Смоленская область). К началу Вяземской операции дивизия имела численность 10095 человек, оборонялась в районе Ярцево в первом эшелоне 16-й армии на направлении сосредоточения основных усилий объединения. Участок обороны дивизии располагался вне направления ударов противника. 6 октября дивизия была направлена в район Вязьмы, в состав создаваемой 16-й армии на Вяземском направлении для противодействия прорвавшимся группировкам противника. Однако, время было упущено, управление 16-й армии успело избежать окружения, а 108-я стрелковая дивизия попала в группу генерала Ершакова, в составе которой вела бои с 9 по 12 октября пытаясь вырваться из окружения. Менее одной трети дивизии, во главе с командиром генерал-майором Орловым Н. И., вышли к своим в районе Дорохово. Клинско-Солнечногорская оборонительная операция (15 ноября — 5 декабря 1941)[14] Вышедшие из окружения остатки дивизии были включены в состав 33-й армии. В начале ноября соединение было пополнено личным составом до 7556 человек и участвовало в строительстве оборонительных сооружений на участке Зосимова пустынь, Наро-Фоминск. К 15 ноября 108-я стрелковая дивизия находилась во втором эшелоне 33-й армии, занимая оборону в 15 км от переднего края на рубеже Рассудово, Руднево с задачей прикрыть Киевское шоссе. 20 ноября 1941 года в связи с прорывом противника на ближних подступах к Москве командованием Западного фронта дивизия была передана в состав 5-й армии и на автомашинах переброшена в район Звенигорода, где совместно с 145-й отдельной танковой бригадой заняла оборону на стыке с 16-й армией по рубежу Котово, Насоново. С 21 ноября 1941 года ведя упорные бои с наступающими частями 9-го немецкого армейского корпуса соединение, под давлением противника, медленно отходило в восточном направлении. 24 ноября в состав дивизии были влиты остатки 129-й стрелковой дивизии. 27-29 ноября дивизия закрепилась на рубеже Ивановское, Фуньково. 30 ноября под давлением противника Ивановское было оставлено. В ходе боёв под Звенигородом потери дивизии составили более половины личного состава, её численность сократилась до 2400 человек. Наро-Фоминская оборонительная операция (1-5 декабря 1941)[14] К началу последней попытки немецких войск прорваться к Москве 108-я стрелковая дивизия вела оборонительные бои на правом фланге 5-й армии на стыке с 16-й армией. 1 декабря 1941 года в полосе обороны дивизии в наступление перешли соединения 9-го немецкого армейского корпуса. К исходу 2 декабря в результате ожесточённых боёв, доходивших до рукопашных схваток, дивизия отошла в юго-восточном направлении на рубеж Аносино, Покровское, Павловская Слобода, Юрьево. Утром 3 декабря дивизия, усиленная 37-й стрелковой и 22-й танковой бригадами контратаковала противника с рубежа Покровское, угол леса восточнее Юрьево. В течение суток Покровское и Падиково несколько раз переходили из рук в руки. 4 декабря дивизия закрепилась на рубеже Павловская Слобода, Юрьево. После тяжелейших боёв в полках оставалось по 120—150 активных штыков. Действовавший против неё противник — подразделения 252-й пехотной дивизии, исчерпав свои силы, активных действий более не предпринимал. Клинско-Солнечногорская наступательная операция (6-25 декабря 1941)[14][15][16] К началу контрнаступления советских войск под Москвой 108-я стрелковая дивизия оставалась на правом фланге 5-й армии занимая оборону по рубежу Павловская Слобода, Юрьево. В 14.00 5 декабря дивизия, в составе войск правого фланга 5-й армии оказывающим содействие войскам 16-й армии, перешла в наступление в направлении Павловская Слобода, Сурмино. К исходу дня части дивизии смогли продвинуться на 2-3 км однако преодолеть оборону противника, закрепившегося на рубеже Борисково, Падиково не смогли. Только к исходу 10 декабря дивизия после упорных боёв смогла овладеть сначала Падиково, затем Борисково. После перехода 11 декабря в наступление ударной группы 5-й армии южнее Звенигорода, 108-я стрелковая дивизия преодолевая упорное сопротивление противника в течение двух суток смогла продвинуться ещё на 4-5 км, овладев 11 декабря районом Ивановское, а к исходу 12 декабря — Петровское. 13 декабря, после вывода в тыл противника 2-го гвардейского кавалерийского корпуса, противник, прикрываясь арьергардами, начал отход в направлении Руза. Продолжая вести упорные наступательные бои 108-я стрелковая дивизия, совместно с 37-й стрелковой бригадой и 43-й стрелковой бригадой к 18 декабря преодолев почти 40 км вышла на рубеж Ремяница, Вишенки. С 19 декабря дивизия выведена в армейский резерв и переброшена на направление главного удара армии. Уже 20 декабря для наращивания усилий по овладению хорошо укреплённым городом Руза дивизия была введена в сражение, однако существенных результатов это не дало. 21 декабря 108-я стрелковая дивизия и 37-я стрелковая бригада двумя батальонами форсировали реку Руза и начали бой за овладение Малое Иванцево. К исходу дня немцы провели контратаку, вынудив наши подразделения отойти на восточный берег реки Руза. С этого времени наступление 5-й армии выдохлось, соединения и части понесли значительные потери и были вынуждены перейти к обороне. 108-я стрелковая дивизия, отражая контратаки противника, закрепилась в районе восточнее Лихачево. Ржевско-Вяземская наступательная операция (8 января — 20 апреля 1942)[14][16] К началу Ржевско-Вяземской операции 108-я стрелковая дивизия, занимала оборону на достигнутом рубеже — на левом фланге 5-й армии. За две недели в обороне дивизия была пополнена личным составом и подготовилась к новому наступлению. С 6 по 10 января дивизия вела демонстративные наступательные действия. 11 января дивизия была переброшена армейским транспортом в район Крюково на левый фланг армии для наращивания усилий на направлении главного удара армии. 12 января дивизия перешла в наступление, овладев Новотроицк, Петрищево и выйдя к исходу дня на рубеж Ястребово, Ново-Архангельское. 13 января дивизия преодолев около 10 км вышла на рубеж Мишинка, Строганка, охватив Дорохово с юга. 14 января противник был вынужден оставить Дорохово, охваченное частями 50-й, 82-й и 108-й стрелковых дивизий. К 16 января, преодолев ещё около 20 км, дивизия овладела районом Отяково, Михайловское выйдя к южной окраине Можайска. С 17 по 20 января дивизия вела бои на южных подступах к Можайску, овладев 20 января Колачево. 20 января, противник был вынужден оставить Можайск. 21 января 108-я дивизия, преследуя противника, продвинулась на 15 км, овладела районом Артемки, Фомино. Последним пунктом, которым овладела дивизия на Гжатском направлении было село Некрасово (ныне не существует). В дальнейшем советские войска на Гжатском направлении существенного продвижения не имели, так как они остановилась перед Васильковским узлом сопротивления немцев, в 16 км юго-восточнее города Гжатска (ныне Гагарин, Смоленская область). Этот узел входил в общую оборонительную систему Гжатского укрепленного района, преодоление которого было завершено только в 1943 году[17]. К апрелю 1942 года соединения 5-й армии были вынуждены перейди к обороне. Всего в ходе Ржевско-Вяземской наступательной операции 1942 года 108-я дивизия прошла с боями около 60 км. Первая Ржевско-Сычёвская операция (30.07-01.10.1942)[18] С апреля 1942 года по февраль 1943 года дивизия в составе 5-й армии занимала оборону в районе Гжатск. 16 июня на участке обороны 108 сд в 04.40 противник силами до роты перейдя в атаку из района Белочкино (14 км сев.-вост Гжатск), вклинился в юго-восточную часть рощи (400 м сев. Поляниново). 17 июня дивизия безуспешно пыталась контратаковать. В наступлении на Карманово (Гжатская операция) дивизия вероятно участия не принимала. В 5-й армии 108-я дивизия считалась одной из лучших, в том числе на базе дивизии были проведены сборы командиров соединений и частей. В феврале 1943 года дивизия была передана в состав 10-й армии. Ржевско-Вяземская операция 1943 года (02.03-23.03.43) В феврале 1943 года дивизия была выведена из состава 5-й армии и совершив 400-километровый марш на левый фланг Западного фронта вошла в состав 10-й армии. В марте 1943 года дивизия принимала участие в наступательных боях в районе Жиздры, ведя упорные бои по овладению Крестьянской горы (Кретовой горы). После прекращения неудавшейся операции дивизия занимала оборону на Жиздринском плацдарме по рубежу Ожигово, Дретово, Бабикино (35 км южнее Козельска), с апреля войдя в состав 16-й армии (с мая 1943 года — 11-я гвардейская армия). Орловская наступательная операция (12.07-18.08.43)[18][19][20] С мая 1943 года войска 11-й гвардейской армии вели подготовку к наступлению. В период подготовки к операции 108-я стрелковая дивизия, а также 217-я стрелковая дивизия и 16-я гвардейская стрелковая дивизия занимали армейскую полосу обороны, обеспечивая подготовку к наступлению остальных дивизий армии. В ночь с 9 на 10 июля подразделения 11-й и 83-й гвардейских стрелковых дивизий сменили на переднем крае подразделения 108-й дивизии, после чего 108-я дивизия была выведена в резерв армии — в район Дретово. Артиллерия дивизии (122-мм гаубиц — 12, 76-мм дивизионных пушек — 16, 120-мм минометов — 14, 82-мм минометов — 58) была оставлена на занимаемых огневых позициях для участия в артиллерийской поддержке 83-й гвардейской стрелковой дивизии 8-го гвардейского стрелкового корпуса на время боя за главную полосу обороны противника. Кроме того, к проделыванию проходов в тыловых минных полях и заграждениях в полосе 11-й гвардейской дивизии привлекался 172-й отдельный саперный батальон дивизии.[21] К исходу дня 17 июля частям 2-й танковой армии, закрепившись на поспешно занятых рубежах, удалось приостановить наступление 8-го гвардейского стрелкового корпуса 11-й гвардейской армии на Болховском направлении. Командующий армией принял решение нарастить усилия вводом в сражение своего резерва — 108-й дивизии. В ночь с 17 на 18 июля части дивизии сменили подразделения 83-й гвардейской стрелковой дивизии и с утра перешла в наступление с рубежа Крутицкое, Подсадное в направлении Столбчее и Долбилово, обороняемые подразделениями 20-й танковой дивизии из состава 2-й танковой армии. В первом эшелоне наступали 444-й стрелковый полк на левом фланге и 539-й полк — на правом, во втором эшелоне — 407-й стрелковый полк. 539-й стрелковый полк успешно отразив контратаку противника силою до батальона овладел к 17.00 Руднево, оседлав шоссе Болхов, Знаменское. 444-й полк овладел Столбчее, но был остановлен упорным сопротивлением противника у Долбилово. Нарастив усилия вводом второго эшелона и отразив ещё одну контратаку, к исходу суток дивизия овладела Долбилово, тем самым выполнив ближайшую задачу, преодолела более 10 км и перерезала пути снабжения Болховской группировки противника. 19 июля предполагалась продолжить наступление, однако с утра по боевым порядкам дивизии был нанесён массированный авиационный удар и с 10.00 противник нанёс контрудар (до двух полков пехоты и до 120 танков) по частям дивизии. С приданным 333-м истребительным-противотанковым артиллерийским полком и остатками 5-го танкового корпуса (около 10 танков), дивизия вела упорные бои, в том числе в полуокружении, однако 20 июля ранее занятые районы пришлось оставить. Потеряв более 3500 человек, в том числе получил тяжёлые ранения командир 444-го полка майор Лазов А. В., части дивизии отошли в район 16 км юго-западнее Болхов. Именно за эти бои дивизия была награждена орденом Красного Знамени. Окружить болховскую группировку немецко-фашистских войск так и не удалось, противник смог планомерно отойти на подготовленный рубеж обороны (линия «Хаген»). В августе 108-я дивизия была передана в состав 50-й армии приняв участие в завершающих боях Орловской операции. 18 августа, совместно со 110-й стрелковой дивизией, 108-я дивизия пыталась наступать в районе Корнеево, Калинино, в направлении Улемль, для захвата плацдарма на западном берегу реки Болва но успеха не имели. Брянская наступательная операция (01.09-03.10.43)[18][22] 30 августа 1943 года командующим Брянским фронтом генерал-полковником Поповым М. М. было принято решение о перегруппировке соединений 50-й армии из района Жиздры в район Кирова для нанесения удара во фланг и тыл кировской группировки вражеских войск. К 2 сентября 108-я стрелковая дивизия, в составе 50-й армии, совершила 100 километровый марш, сосредоточившись в районе 12 км западнее Кирова. 4 сентября была проведена разведки боем, в которой в том числе участвовал один стрелковый батальон от 108-й дивизии, участок прорыва был уточнен. 7 сентября части 108, 369-й и 324-й стрелковых дивизий переходят в наступление в первом эшелоне армии с рубежа 20-25 км западнее Кирова в районе Дубровки (Калужской области). Оборона немецкой 321-й пехотной дивизии, не ожидавшей нанесения удара, была прорвана в первый день наступления, и в прорыв был введён 2-й кавалерийский корпус. К 11 сентября части кавалерийского корпуса смогли овладеть плацдармом на западном берегу реки Десна и перерезать важную железную дорогу Брянск, Рославль. Однако немецкое командование подтянуло резервы, и проведением ряда контратак приостановила наступление наших войск. Подразделения 2-го кавалерийского фактически оказались в окружении. 11 сентября 108-я стрелковая дивизия получила задачу обеспечить соединение с частями корпуса. Замыслом действий командира дивизии предусматривалась в 09.00 12 августа, после огневого налёта прорвать оборону противника на рубеже Лужки, Каменка и, наступая вдоль восточного берега реки Десна, к исходу дня соединиться с 2-м кавалерийским корпусом. В первом эшелоне дивизии наступали 407-й и 444-й полк, во втором — 539-й полк. Для усиления дивизии были приданы 336-й танковый полк, 546-й истребительно-противотанковый полк, 312-й миномётный полк, 60-я гаубичная бригада и 40-й полк гвардейских миномётов. Справа переходила в наступление 413-я стрелковая дивизия, слева — 110-я стрелковая дивизия. Однако чуть более чем за два часа до начала запланированного наступления, разведывательный взвод 407-го полка, при проведении разведывательного поиска ворвался в первую траншею противника, захватил пленных и уничтожил до 20 гитлеровцев. Увидев возможность развить успех, командир взвода начал расширять участок захвата. В свою очередь, командир 1-го батальона 407-го полка немедленно поддержал разведчиков, перешёл в атаку и расширил участок прорыва до 500 метров. Командир полка подполковник А.Рычков продолжил инициативу введя в прорыв 2-й и 3-й батальоны. Командир дивизии полковник Теремов П. А. немедленно ввёл в бой на участке прорыва 407-го полка 444-й полк. Вся артиллерия была переподчинена командирам полков, артиллерийская подготовка не понадобилась. В результате внезапных и решительных действий уже к 08.00 части дивизии расширили фронт прорыва до двух километров и продвинулись в глубину от трёх до пяти километров. Противник смог организовать только одну контратаку с силами до батальона, успешно отраженную двумя батальонами 539-го стрелкового полка, выдвинутых из второго эшелона. Дважды по наступающим подразделениям дивизии были попытки нанесения воздушных ударов, однако лётчики противника не смогли в лесистой местности обнаружить наши части. К исходу дня подразделения противника перед фронтом дивизии были уничтожены или рассеяны. Были захвачены пленные из немецкой 339-й пехотной дивизии. 13 сентября дивизия продолжила наступление и оторвавшись от главных сил армии на 35 км к исходу дня соединилась с частями 2-го кавалерийского корпуса, заняв оборону на восточном берегу реки Десна в районе Рековичи 407-м и 539-м полками. Подразделения 444-го полка, растянувшись почти на 15 км, обороняли несколько переправ через реку Десна на восточном берегу и прикрывали тылы дивизии от отступавших подразделений противника. 14 сентября противник, пользуясь задержкой наступления главных сил 50-й армии атаковал наши части на плацдарме силами немецкой 129-й пехотной дивизии при поддержке нескольких танков из состава 5-й танковой дивизии. В течение дня было отражено четыре атаки, однако к исходу дня противнику удалось овладеть Вязовском, господствующим над переправой на задеснинский плацдарм и находящимся в тылу у 407-го полка. Одновременно пытавшимся отойти на западный берег Десны немецким подразделениям удалось оттеснить подразделения 444-го полка от ряда переправ через Десну в южном направлении, создав угрозу тылам и артиллерии дивизии. В один из моментов боя небольшая группа немцев на трёх БТР с северного направления прорвалась непосредственно в район расположения КП дивизии, однако они были отражены учебной ротой и взводом ПТР. Была израсходована половина боекомплекта, в медсанбате находилось более 800 раненых, в основном из состава кавалерийского корпуса. С утра 15 сентября контратака, организованная самим командира дивизии по овладению Вязовска, успеха не имела. После двух часового боя, в ходе которого северная окраина Вязовска несколько раз переходила из рук в руки, пришлось отойти в исходное положение. Одновременно противник возобновил атаки на правом фланге дивизии, вклинившись в оборону 539-го полка. В ходе этого боя был тяжело ранен командир приданного 546-го истребительно-противотанкового полка подполковник Журавлев. В сложной обстановке командиром было принято решение перебросить на плацдарм 444-й полк, оставив на прикрытие тылов дивизии одну усиленную стрелковую роту. Прибывший во второй половине дня на плацдарм 444-й полк переломил ход боя: в 16 часов перешёл в атаку на Вяземск и к 18.00 овладел селом, полностью разгромив противостоящего противника. Вклинение в оборону 539-го полка было ликвидировано уже ночью, совместными действиями 444-го и 539-го полков. С утра 16 сентября атак на плацдарм противник не предпринимал, к исходу дня главные силы армии подошли к задеснинскому плацдарму. В результате действий 2-го кавалерийского корпуса и 108-й стрелковой дивизии занять оборону по западному берегу реки Десна противник не смог. В ночь на 19 сентября разведка донесла о начавшемся отходе противника от плацдарма и дивизия перешла к преследованию, овладев районным центром Дубровка. 22 сентября части дивизии преодолели реку Ипуть, а к 25 сентября подразделения дивизии достигли рубежа Малая Липовка, Узлоги — в 15 км восточнее Хотимска. Для овладения городом соединению был придан танковый полк и полк гвардейских миномётов. 26 сентября 409-й и 444-й полки завязали бой в километре от восточной окраине города. В это время, 539-й стрелковый полк, при поддержке танков обошёл с севера Хотимск, преодолел реку Беседь и внезапно овладел западной окраиной города, уничтожив на его окраине миномётную батарею. Подразделения противника начали бегство из города. К 18.00 26 сентября 108-я стрелковая дивизия полностью овладела районным центром Хотимск — первым освобожденным городом Белоруссии. К исходу 2 октября части дивизии захватили плацдарм на западном берегу реки Проня в районе 18 километров южнее Чаусы. Гомельско-Речицкая операция (10-30.11.43) В ходе Гомельско-Речицкой операции до 20 ноября 108-я дивизия вела тяжёлые, но безуспешные бои по расширению ранее занятого плацдарма. 12 декабря дивизия была выведена во второй эшелон армии, где до 2 января 1944 года восстанавливала боеспособность. Калинковичско-Мозырская операция (08.01-30.01.44) 3 января дивизия вернулась на передовую и в рамках подготовки к проведению Калинковичско-Мозырской наступательной операции Белорусского фронта продолжила ведение наступательных боев, пытаясь расширить плацдарм на реке Проня. 4 января при бое за деревню Ветренка погиб командир 444-го стрелкового полка подполковник Гасан Егор Давыдович. Рогачевско-Быховская операция (21-26.02.44) В ночь с 21 на 22 февраля части 108-й дивизии, продолжив наступление, форсировали реку Днепр на участке Ленивец, Адамовка (южнее Быхова) и, овладев разъездом Золотое Дно, перерезали железную дорогу Рогачев, Быхов, после чего перешли к обороне. Бобруйская операция (24-29.06.44)[18] В ночь на 20 июня 1944 года дивизия приняла участок обороны от 348-й стрелковой дивизии откуда 24 июня 1944 года перешла в наступление в составе войск 3-й армии, наносящий удар севернее Бобруйска. К 26 июня части дивизии вышли на рубеж реки Ола в районе Павловичи, Шпиливщизна. С утра 27 июня командующим армии было принято решение ввести дивизию в прорыв, вслед за 9-м танковым корпусом, с задачей отрезать пути отхода противника за реку Березину, тем самым завершив его окружение. К исходу 27 июня части дивизии, пройдя по тылам противника, совместно с подразделениями 9-го танкового корпуса заняли оборону в районе Велички, Ясный Лес, Титовка. В течение двух суток дивизия отражала попытки противника вырваться из окружения. К исходу 29 июня организованное сопротивление окружённой группировки противника прекратилось, операция была завершена. 108-й стрелковой дивизии, как одному из наиболее отличившихся в боях соединений, было присвоено почётное наименование Бобруйской. Люблин-Брестская операция (18 июля — 2 августа 1944 года) Млавско-Эльбингская операция (14—26 января 1945 года) Восточно-Померанская операция (10 февраля — 4 апреля 1945) Берлинская операция (16 апреля — 8 мая 1945) Дивизией командовали с 1 марта по 15 июня 1941 года — генерал-майор Мавричев, Александр Иванович с 21 июля 1941 года по 16 июня 1943 года - военный комиссар дивизии Герман, Евсей Осипович с 16 июня по 1 ноября 1941 года — генерал-майор Орлов, Николай Иванович с 2 ноября 1941 года по 4 марта 1942 года — генерал-майор Биричев, Иван Иванович с 5 марта по 14 июля 1942 года — полковник Терентьев, Василий Григорьевич с 18 июля 1942 года по 8 января 1943 года — полковник Стученко, Андрей Трофимович с 9 января по 14 июня 1943 года — полковник Синицын, Григорий Иванович (снят с должности) с 15 июня 1943 года по январь 1946 года — полковник (с 3 июня 1944 года — генерал-майор) Теремов, Пётр Алексеевич с января 1946 года по 30 сентября 1946 года — полковник Пачков, Николай Степанович Освобожденные города 26 сентября 1943 года — Хотимск 29 июня 1944 года — Бобруйск 30 марта 1945 года — Данциг (Гданьск) (Польша) 28 апреля 1945 года — Штрасбург (Германия) 30 апреля 1945 года — Трептов (Германия) Боевой состав 108-й сд на 30 мая 1941 года[23] управление дивизии (по штату № 4/120; пункт дислокации — Вязьма) 407-й стрелковый полк (по штату № 4/121; Вязьма) 444-й стрелковый полк (по штату № 4/121; Дорогобуж) 539-й стрелковый полк (по штату № 4/121; Гжатск) 575-й лёгкий артиллерийский полк (по штату № 4/122; Сычевка) 585-й гаубичный артиллерийский полк (по штату № 4/123; Дорогобуж) 152-й отдельный артиллерийский противотанковый дивизион 45-мм пушек (по штату № 4/124; Сычевка) 458-й отдельный зенитно-артиллерийский дивизион (по штату № 4/125; Сычевка) 220-й отдельный разведывательный батальон (по штату № 4/126; Вязьма) 485-й отдельный батальон связи (по штату № 4/127; Вязьма) 172-й отдельный сапёрный батальон (по штату № 4/128; Вязьма) 188-я отдельная авторота подвоза (по штату № 4/130; Вязьма) 157-й отдельный медико-санитарный батальон (по штату № 4/131; Вязьма) Военная прокуратура, 3-е отделение Входила в состав[24] в июне 1940 года — Белорусского особого военного округа с июня по июль 1941 года — 44-го стрелкового корпуса 13-й армии в августе 1941 года — 44-го стрелкового корпуса Западного фронта в сентябре — октябре 1941 года 16-й армии с конца октября 1941 года — 33-й армии с 20 ноября 1941 года до февраля 1943 года — 5-й армии в марте 1943 года — 10-й армии с апреля 1943 года по май 1943 года — 16-й армии с июня по август 1943 года — 11-й гвардейской армии с августа 1943 года по январь 1944 года — 50-й армии в феврале 1944 года — 126-го стрелкового корпуса 50-й армии с марта по апрель 1944 года — 46-го стрелкового корпуса 50-й армии с мая по июнь 1944 года — 46-го стрелкового корпуса 3-й армии с июня 1944 года по июнь 1946 года — 46-го стрелкового корпуса 65-й армии Воины дивизии Зубов, Леонид Дмитриевич, сапёр 172-го отдельного сапёрного батальона, сержант. За обеспечение форсирования 19 апреля 1945 года реки Одер, указом Президиума Верховного Совета СССР присвоено звание Героя Советского Союза. Первым из бойцов 108-й стрелковой дивизии вступил на западный берег реки Одер. Титов, Алексей Фёдорович (1923—1945), командир пулемётного взвода 444-го стрелкового полка, старший лейтенант. За отражение с 4 по 8 октября 1944 года более тридцати вражеских атак в ходе боёв за удержание плацдарма на левом берегу реки Нарев, указом Президиума Верховного Совета СССР от 28 марта 1945 года, присвоено звание Героя Советского Союза. Куликов, Фёдор Фёдорович (1914—1979), командир батальона 407-го стрелкового полка, капитан. За форсирование и удержание 19-20 апреля 1945 года плацдарма на западном берегу реки Одер, указом Президиума Верховного Совета СССР от 29 июля 1946 года, присвоено звание Героя Советского Союза. Абилов, Анатолий Абилович (1915—2005), командир 444-го стрелкового полка, гвардии подполковник. За форсирование и удержание 17-20 апреля 1945 года плацдарма на западном берегу реки Одер, был представлен к званию Героя Советского Союза[25], но награжден орденом Красного Знамени, после войны указом Президиума Верховного Совета СССР от 5 мая 1990 года, присвоено звание Героя Советского Союза. За стойкость, мужество и героизм, проявленные в период войны в борьбе с фашистскими захватчиками, в дивизии было награждено 12294 воинов и офицеров, в том числе[26]: Медалью Золотая Звезда — 5 человек Орденом Ленина — 7 человек Орденом Красное Знамя — 166 человек Орденом Суворова 2-й степени — 1 человек Орденом Суворова 3-й степени — 9 человек Орденом Кутузова 2-й степени — 4 человек Орденом Кутузова 3-й степени — 17 человек Орденом Богдана Хмельницкого 2-й степени — 4 человек Орденом Богдана Хмельницкого 3-й степени — 50 человек Орденом Александра Невского — 80 человек Орденом Отечественной войны 1-й степени — 179 человек Орденом Отечественной войны 2-й степени — 731 человек Орденом Красная Звезда — 3863 человек Орденом Славы 2-й степени — 13 человек Орденом Славы 3-й степени — 432 человек Медалью За Отвагу — 4616 человек Медалью За Боевые Заслуги — 2127 человек Снайперы дивизии Красноармеец Беликов Виктор[27] Примечания Литература Иванов С. П. Штаб армейский, штаб фронтовой. — М.: Воениздат, 1990 г. Теремов П. А.  — М.: Воениздат, 1965 г. Стученко А. Т.  — М.: Воениздат, 1968 г. Справочник «Освобождение городов: Справочник по освобождению городов в период Великой Отечественной войны 1941—1945» / М. Л. Дударенко, Ю. Г. Перечнев, В. Т. Елисеев и др. — М.: Воениздат, 1985 г. — 598 с Иринархов Р. С. Западный Особый… — Минск: Харвест, 202. — 704 с Лопуховский Л. Н. Вяземская катастрофа 41 года. — М: Яуза, Эксмо, 2007 г. — 640 с  — М.: Воениздат, 1964 г. — 444 с. Ссылки Категория:Стрелковые дивизии СССР во время Великой Отечественной войны
https://ru.wikipedia.org/wiki/108-%D1%8F%20%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F%20%D0%B4%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%8F
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 74, 273, 422, 774, 1077, 1178, 1290, 1359, 2419, 2765, 3002, 3177, 3537, 3702, 3950, 4129, 4687 ], "plaintext_end_byte": [ 73, 272, 395, 773, 1076, 1177, 1273, 1358, 2391, 2764, 3001, 3176, 3536, 3701, 3931, 4128, 4686, 4920 ] }
Nini maana ya data?
Takwimu
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 82 ], "minimal_answers_end_byte": [ 150 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Takwimu (kutoka Kiarabu; kwa Kiingereza: statistics) ni elimu ya data. Data ni habari juu ya watu, nchi, uchumi, matukio au hali ya vitu mbalimbali. Takwimu inakusanya na kuangalia habari nyingi za aina hiyo ikijaribu kuzitafsiri katika namba zinazoweza kulinganishwa. Baadaye takwimu inajaribu kutambua utaratibu ndani ya namba hizo ambazo mara zinadokeza sababu gani namba ni vile zilivyo. Mfano wa faida ya takwimu Kwa mfano, inawezekana kukusanya habari juu ya tiba ya ugonjwa kwa kutumia dawa fulani. Inawezekana kuuliza ndugu na majirani watakaosema kama wamesikia nafuu baada ya kutumia dawa hii au nyingine. Mara nyingi maoni yatatofautiana. Kwa kukusanya habari za watu wengi wanaotumia dawa mbalimbali inawezekana kupata picha ni dawa gani yenye uwezo zaidi. Kwa njia hii imeonekana ya kwamba madawa ya uchawi hayana uwezo wa kutibu UKIMWI. Inawezekana pia kuona tofauti kati ya madawa yanayouzwa madukani. Inaonekana pia kwamba dawa fulani ya mitishamba ina matokeo mazuri tofauti na nyingine, na hapa mara nyingi utafiti wa kisayansi wa undani zaidi hufuata. Kukusanya data kuhusu matumizi ya madawa, kuzipanga na kufanya tathmini ni mfano wa kazi ya takwimu. Kwa hiyo takwimu ni elimu ya kukusanya data, kuzipanga, kuzitathmini na kutoa maelezo juu yake. Aina za takwimu Takwimu zinafanywa kuhusu mambo mengi. Mifano michache ni pamoja na: Takwimu ni tawi la hisabati; hapo mbinu tofautitofauti za kupanga na kutathmini data zinachunguzwa pamoja na nafasi za welekeo ambazo ni muhimu kwa kubashiri kutokana na data zilizopo. Takwimu za kitaifa au takwimu zinazojumlisha data zinazokusanywa na ofisi za serikali; katika nchi za Kenya na Tanzania kuna "National Bureau of Statistics" Takwimu ya wananchi ni chombo muhimu katika demografia inayoonyesha jinsi gani idadi ya watu katika nchi na sehemu zake inabadilika pamoja na mabadiliko ya umri, jinsia n.k. Mbinu kuu ya fani hii ni sensa. Takwimu ya afya na magonjwa inachunguza hali ya afya kati ya wananchi na uenezji wa magonjwa Takwimu ya uchumi inakusanya na kuchunguza habari za uchumi wa nchi au matawi yake Takwimu katika sayansi kama fizikia, meteorolojia, kemia au biolojia inakusanya data ya vipimo na majaribio na hivyo kupata habari za undani juu ya fani hizo pamoja na ubashiri wa majaribio mapya. Takwimu ya bima ni muhimu kwa kukadiria gharama zinazoweza kutokea na hivyo bei iliyo lazima kwa huduma za bima Historia ya takwimu Mwanzo Vyanzo vya takwimu vilitokea pale ambako watu fulani walikuwa na mali zaidi, jinsi walivyoweza kukumbuka wakiagiza kuorodhesha mali hii. Orodha za aina hiyo zilikuwa muhimu kwa watawala wa madola ya kale walioshika kumbukumbu ya mavuno katika sehemu mbalimbali ya milki ili kuwa na msingi kwa madai ya kodi kutoka kwa wananchi wa sehemu fulani. Takwimu yenyewe ilianza na sensa yaani hesabu ya watu katika milki au mji. Sensa za kwanza zinajulikana kutoka Misri ya Kale (mnamo mwaka 2700 KK)[1], China ya Kale (mnamo mwaka 2000 KK), mji wa Mari katika Mesopotamia (mnamo 1700 KK). Mji wa Athens katika Ugiriki ya Kale ilihesabu wananchi[2], ilishika orodha ya watu waliohamia mjini na kuondoka pamoja na orodha ya bidhaa zilizoingizwa katika eneo la mji. Roma ya Kale ilikuwa na cheo cha censor aliyechaguliwa na wananchi na kazi yake ilikuwa kutunga na kutunza orodha za wakazi pamoja na mali yao na kuamulia kiwango cha kodi ambacho kila mmoja alidaiwa. Hesabu hizo zilikuwa pia muhimu kwa mipango ya kijeshi watawala walipotaka kujua kuna wanaume wangapi kati ya wananchi wanaofaa kuitwa jeshini wakati wa vita. Kati ya sensa mashuhuri duniani ni sensa katika Dola la Roma wakati wa Kaisari Augusto inayotajwa katika Injili ya Luka kwenye Agano Jipya la Biblia ya Kikristo [3] Juhudi za kuhesabu idadi ya watu, mali na bidhaa ziliendelea katika sehemu nyingi za dunia. Lakini sensa ya aina hii katika eneo kubwa daima ni kazi kubwa pia yenye gharama inayohitaji mfumo imara wa serikali katika eneo husika. Takwimu ya kisasa Mwanzo wa takwimu ya kisasa unatazamwa kutokea wakati wanahisabati walianza makadirio kutokana na namba zilizoweza kukusanywa kirahisi zaidi na kuzirejea kwa wananchi kwa jumla. Hapa mara nyingi makadirio ya Mwingereza John Graunt yanatajwa kama hatua ya kwanza aliyetumia orodha ya vifo mjini London kukadiria idadi ya wakazi wa mji huu mnamo mwaka 1662. Alijua ya kwamba kila mwaka mjini London kulikuwa na takriban mazishi 13,000. Kutokana na orodha hizi aliona ya kwamba kila mwaka kulikuwa na vifo 3 kati ya familia 11. Alichungulia vitabu vya ubatizo na mazishi ya makanisa ya London akaona kila familia kwa wastani ilikuwa na watu 8. Kutokana na namba hizi alikadiria jumla ya wakazi wa London kuwa takriban 384,000 wakati wake. Wanahisabati wengine katika Ulaya walivutwa na makadirio yake Graunt na wataalamu kama Blaise Pascal na Christiaan Huygens waliweka misingi ya nadharia ya welekeo inayoruhusu kupanga idadi kubwa ya data na kutoa tathmini kutoka hapa. Marejeo Viungo vya Nje jamii:takwimu
https://sw.wikipedia.org/wiki/Takwimu
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 754, 1486, 2477, 2878, 3513, 4185, 4825, 6160, 6549, 6832, 7539, 7926, 9022, 9854, 10887, 11558, 12906, 13453, 14426, 14906, 15843, 16503, 17299, 18063, 19055, 19726, 20136, 20836, 21207, 22294, 22638, 23741, 24054, 24228, 24935, 26285, 27166, 28708, 29466, 29627, 30342, 30460, 30663, 30742, 31299, 33159, 33338, 34123, 35537, 37068, 38090, 38409, 39192, 40641, 41563, 41942, 42681, 43146, 44249, 45178, 45870, 46911, 47612, 48474, 49030, 49278, 50046, 50726, 51034, 51699, 51938, 52106, 52226, 52253, 52370, 52701, 52842, 52906, 53198, 53338, 53439, 54116, 54725, 54905, 55528, 56143, 56369, 56619, 56823, 58058, 58680, 58852, 59162, 59230 ], "plaintext_end_byte": [ 753, 1485, 2468, 2877, 3511, 4174, 4824, 6117, 6548, 6831, 7537, 7925, 8982, 9853, 10850, 11557, 12905, 13452, 14381, 14904, 15842, 16467, 17297, 18062, 19054, 19683, 20135, 20835, 21206, 22292, 22637, 23676, 24053, 24227, 24911, 26277, 27158, 28707, 29441, 29626, 30341, 30459, 30646, 30741, 31291, 33158, 33320, 34093, 35523, 37045, 38074, 38401, 39184, 40633, 41537, 41940, 42653, 43118, 44239, 45170, 45861, 46893, 47594, 48473, 49029, 49270, 50045, 50725, 51033, 51675, 51921, 52089, 52225, 52252, 52350, 52682, 52841, 52905, 53197, 53337, 53408, 54115, 54690, 54897, 55517, 56132, 56355, 56608, 56812, 58041, 58665, 58836, 59113, 59210, 59496 ] }
베를린의 국적은 어디인가요?
독일
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
독일 연방 공화국(獨逸聯邦共和國, , ), 줄여서 독일(獨逸, , , , )은 중앙유럽에 있는 나라이다. 북쪽으로 덴마크와 북해, 발트 해, 동쪽으로 폴란드와 체코, 남쪽으로 오스트리아와 스위스, 서쪽으로 프랑스, 룩셈부르크, 벨기에, 네덜란드와 국경을 맞대고 있다. 독일 영토는 357,021 제곱킬로미터이며, 기후는 주로 온대 기후를 보인다. 인구는 2011년 기준 80,219,695명으로[1] 유럽 연합에서 인구가 가장 많은 나라이며, 이민자 인구는 미국에 이어 세계에서 두 번째로 많다.[2] 공용어는 독일어이고, 소수 민족어나 러시아어, 영어, 소르브어, 덴마크어, 프리지아어도 쓰인다. 고대에 여러 게르만족이 살던 독일 땅은 게르마니아로 알려져 있었으며, 100년 이전에 관련 기록이 남아있다. 10세기부터 게르만족의 땅은 1806년까지 존속한 신성 로마 제국의 중심부를 이루었다. 16세기에 북독일은 루터교회가 로마 가톨릭으로부터 분리된 종교 개혁(Reformation)의 핵심부로 자리 잡았다. 1871년 프랑스-프로이센 전쟁 중에 독일은 최초로 통일을 이루어 근대적인 국민 국가가 되었다. 제2차 세계 대전이 끝나고 1949년에 독일은 연합군 점령지 경계선을 따라 독일 민주 공화국(동독)과 독일 연방(서독)으로 분단되었으나, 1990년에 통일되었다. 독일은 연방제와 의원내각제를 채택한 공화국으로 16개 주로 이루어져 있다. 수도는 국내 최대 도시인 베를린이다. 이 나라는 유엔과 북대서양 조약 기구, G8, G20, 경제 협력 개발 기구, 세계 무역 기구, 유럽 연합의 회원국이다. 독일은 오늘날 유럽 최강대국으로 명목 국내총생산 기준으로 세계 4위의 경제 대국이며, 구매력 평가 기준으로는 세계 5위이다. 수출과 수입 규모는 세계 2위이다. 연간 개발 원조액은 세계 2위이며,[3] 군비 지출액은 6위를 보인다.[4] 독일은 생활수준이 높으며 광범위한 사회 보장 제도를 이룬 나라이다. 또 독일은 여러 과학 기술 분야에서 선도적인 위치를 차지하고 있다. 독일 연구소는 전 세계 연구소 중에서 과학기술이 세계 1위이다.[5] 대졸자 초봉은 2012년 현재 약 35,000유로로, G7 국가들 가운데 두 번째로 높다. 국명 독일을 가리키는 명칭은 유럽의 그 어느 나라보다 다양하다. 예를 들어 독일 내에서 헌법상이나 외교 관계 등에서 사용하는 자국어 표기는 도이칠란트(Deutschland)이지만, 영어로는 '저머니'(Germany)라고 하며 프랑스어로는 '알마뉴'(Allemagne), 폴란드어로는 '니엠치'(Niemcy), 중국어로는 '더궈'(德国)라고 한다. 현재 대한민국에서 쓰이는 독일</b>이라는 한국어 명칭은 일제 강점기에 일본어식 한자 음차 표기인 '도이쓰'()[6]를 받아들여 이를 한국식 한자음으로 읽은 것이며, 그 전에는 중국의 영향을 받아 덕국(德國)이라 불렀다. 해방 후에는 일제 강점기의 잔재를 없애고 독일어 원발음에 좀더 가깝게 하기 위해 도이칠란트</b>로 표기하기도 했으나 대한민국에서는 이 표기법이 정착하지 못하였고,[7][8] 현재는 대한민국 주재 대사관에서도 스스로를 '주한 독일 대사관'으로 일컫고 있다. 독일어의 "deutsch"의 어원적인 전형태들은 본래 "종족에 속하다"는 의미를 가졌으며 우선은 대륙성 서게르만어군의 방언 연속체를 지칭하였다. 도이칠란트라는 명칭은 15세기부터 사용되었지만 개별문서에서는 이미 그 이전에도 기록이 되어있다. 그 이전에는 "deutsch"라는 수식어가 "Land(땅, 나라)"와 조합되어 사용된 예만 확인되었다. 가령 부정관사와 단수형태의 "ein deutsches Land" 또는 정관사와 복수형태의 "die deutschen Länder"처럼 쓰였지만 정관사의 단수형태인 "das deutsche Land"으로는 사용되지 않았다. 역사 게르만족은 북유럽 청동기 시대에 들어서서 가장 늦게 자리 잡아 로마 이전 청동기 시대에 처음 문명이 발생 한 것으로 보인다. 기원전 1세기에 게르만족은 남부 스칸디나비아와 북독일에서 남쪽, 동쪽, 서쪽으로 진출하여 동유럽의 이란인, 발트족, 슬라브족을 비롯하여 갈리아의 켈트족과 만나게 되었다. 게르만족의 초기 역사에 대해서는 알려진 것이 없으나, 이들과 접촉한 로마 제국에서는 관련 기록이 남아 있고, 어원론이나 고고학상의 발굴을 통해서도 관련된 자료들이 있다. 아우구스투스 시대에 로마의 푸블리우스 큉크틸리우스 바루스 장군이 게르마니아(로마인들은 대체로 라인 강에서 우랄 산맥에 이르는 영토를 이렇게 불렀다)를 침략하였는데, 이 시기에 게르만족은 부족의 정체성을 지키면서도 로마식 전술에도 익숙해졌다. 서기 9년에 바루스가 이끄는 3개 로마 군단이 토이토부르크 숲 전투에서 케루스키족 족장 아르미니우스(헤르만)에게 전멸당하였다. 이로써 라인 강에서 도나우 강에 이르는 오늘날의 독일 땅은 로마 제국의 지배권에 편입되지 않았다. 타키투스가 《게르마니아》를 쓴 100년경에 게르만족은 라인 강에서 도나우 강에 이르는 선을 따라 모여 살았는데, 이들이 살던 땅은 오늘날의 독일 영토 대부분을 차지했다. 그러나 오스트리아, 남부 바이에른, 서부 라인란트 지방에서는 로마 속주가 설치되었다. 3세기에는 알라마니족, 프랑크족, 카티족, 작센족, 프리지아족, 시캄브리족, 투링기족 등 규모가 큰 서부 게르만 부족이 나타났다. 260년경에 게르만족은 로마 제국 국경와 도나우 강 국경선을 넘어 로마 영내로 들어왔다. 신성 로마 제국 (962년 ~ 1814년) 800년 12월 25일에 샤를마뉴는 카롤링거 제국을 세웠으나, 843년의 베르됭 조약으로 나라는 세 왕국으로 분리되었다. 그 가운데 한 부분인 동프랑크 왕국이 962년에 신성 로마 제국으로 이어져 1806년까지 존속하였다. 신성 로마 제국의 영토는 북쪽의 아이더 강에서 남쪽의 지중해 해안에 이르렀다. 오토 왕가의 치세(919년 ~ 1024년)에 로타링기아 공국, 작센 공국, 프랑켄 공국, 슈바벤 공국, 튀링엔 공국, 바이에른 공국이 합방하였으며, 962년에 독일 왕이 이들 지역을 지배하는 신성 로마 제국 황제로 즉위하였다. 잘리어 왕가 치세(1024년 ~ 1125년)에 신성 로마 제국은 북부 이탈리아와 부르고뉴 지방을 흡수하였으나, 서임권 분쟁으로 말미암아 잘리어 왕가의 황제들은 권력을 잃었다. 호엔슈타우펜 왕가 치세(1138년 ~ 1254년)에 독일의 제후들은 슬라브족이 사는 남쪽과 동쪽 지방으로 영향력을 넓혔는데, 전부터 이들 지방과 동방 식민지(오스트지들룽)에는 독일의 정착지가 있었다. 북독일의 도시들은 한자 동맹의 일원이 되어 번영하였다. 1315년의 대기근이 일어나고 뒤이어 1348년 ~ 1350년 사이에 흑사병이 창궐하면서 독일의 인구는 급감하였다. 1356년에 나온 금인칙서는 신성 로마 제국이 해체할 때까지 제국의 기본 헌법이 되었다. 금인칙서에서는 강력한 공국이나 주교령을 다스리는 선거후 일곱 사람이 황제를 선출하도록 규정하였다. 15세기부터 제국에서 선출된 황제 제위는 오스트리아 대공국의 합스부르크 왕가가 독차지하였다. 1517년에 로마 가톨릭교회 사제였던 마르틴 루터는 95개조 반박문을 출간하여 로마 가톨릭교회의 신학과 관습에 대항하여 종교 개혁을 일으켰다. 마르틴 루터의 파문, 보름스 국회 심문, 농민전쟁, 에라스뮈스와의 ‘자유 의지론’을 둘러싼 논쟁을 통한 인문주의와의 결별 등을 거쳐 분리된 루터교회는 1530년 이후 독일 내 여러 나라들의 공식적 교회가 되었다. 개신교와 로마 가톨릭간의 종교 분쟁으로 30년 전쟁이 일어났으며 그 결과 독일은 황폐화되었다. 독일에 있던 나라들의 인구는 30% 정도 줄어들었다. 1648년의 베스트팔렌 조약이 체결되면서 독일의 종교 전쟁은 종식되었으나, 신성 로마 제국은 사실상 수많은 독립 공국으로 갈라졌다. 1740년부터 합스부르크 제국와 프로이센 왕국간의 대립이 독일 역사의 주요 양상으로 나타난다. 1806년에 나폴레옹 전쟁으로 신성 로마 제국이 멸망하였다. 반동과 혁명 (1815년 ~ 1870년) 프랑스의 나폴레옹 보나파르트가 몰락하고 1815년에 빈 회의가 소집되었으며, 39개 주권국의 느슨한 연맹체인 독일 연방이 성립하였다. 왕정 복고를 놓고 이견이 나타나면서, 통합과 자유를 요구하는 자유주의 운동이 발흥하는데 일조하였다. 그러나 오스트리아의 정치가 메테르니히는 이러한 자유주의 운동을 탄압하였다. 독일 관세 동맹(Zollverein)은 독일 내 여러 나라들의 경제 통합을 크게 진전시켰다. 이 시기에 여러 독일인들은 프랑스 혁명의 이상에 경도되었으며 민족주의가 특히 지식인들 사이에서 힘을 얻게 되었다. 당초 검은색, 붉은색, 황금색은 독일 민족주의 운동의 상징이었으나, 나중에 독일 국기의 색이 된다. 유럽의 1848년 혁명으로 프랑스에서 공화정이 성립하자, 독일의 지식인들과 평민들도 혁명을 일으켰다. 처음에 군주들은 혁명주의자들의 자유주의 요구를 수용하였다. 프리드리히 빌헬름 4세는 황제 칭호를 받았으나 권력을 잃자 왕위를 거부하고 헌법을 제한하여 일시적으로 혁명 운동에 제동을 걸었다. 프로이센의 빌헬름 1세와 자유주의 세력이 강해진 의회는 1862년에 군제 개혁을 놓고 갈등하였다. 왕은 오토 폰 비스마르크를 프로이센의 총리로 임명하였다. 비스마르크는 1864년에 제2차 슐레스비히 전쟁에서 덴마크를 무찔렀다. 1866년에는 프로이센이 오스트리아-프로이센 전쟁에서 승리하여 비스마르크는 북독일 연방을 창설할 수 있게 되었으며 과거 독일의 강대국이었던 오스트리아 제국은 여타 독일 국가들의 내정에 간섭하지 못하게 되었다. 독일 제국 (1871년 ~ 1918년) 1871년에 독일 제국이 사상 최초로 독일의 통일을 이룬 근대 국가가 되었는데, 이 가운데 프로이센 왕국이 가장 큰 몫을 차지하고 있었다. 프랑스-프로이센 전쟁에서 프로이센이 프랑스를 무찌르면서 1871년 1월 18일에 베르사유 궁전에서 독일 제국의 건국이 선포되었다. 프로이센의 호엔촐레른 왕가가 독일 제국 전체의 황제를 겸임했으며, 수도는 베를린이었다. 독일 제국은 오스트리아 외의 독일의 모든 지방을 통일하였다. (소독일주의) 1884년부터 독일은 유럽 바깥 지역에 식민지를 확보하기 시작하였다. 독일의 통일 이후 그륀더차이트 시대(창설 시대)에 독일 제국은 수상 비스마르크의 지도로 타 열강들과 평화 관계를 유지하면서 이중 삼중의 비밀 외교로 프랑스를 고립시키는 외교 정책을 추진하였다. 독일은 영국, 프랑스 등과 불필요한 마찰을 피하기 위하여 해외 식민지 쟁탈 경쟁에도 뛰어들지 않았다. 대신 독일은 "식민지 대신 화학을"이라는 슬로건처럼 뒤늦게 산업 혁명을 추진하여 산업 국가로 거듭났다. 그러나 산업화 과정에서 독일은 내부 모순 및 문제에 직면했으며 이 내부 문제는 노동조합과 독일 사회민주당을 주축으로 한 사회주의 세력의 활발한 운동으로 표면화되었다. 뒤이어 황제로 등극한 빌헬름 2세는 유럽의 다른 열강처럼 제국주의 정책을 내세워 이웃 나라들과 마찰을 빚었다. 이 때문에 이전에 독일이 맺고 있던 대부분의 동맹이 갱신되지 않았으며, 새로운 동맹에서는 독일이 빠졌다. 특히 프랑스는 그레이트브리튼 아일랜드 연합왕국(영국)과 영국 협상(Entente Cordiale)을 맺고 러시아 제국과 긴밀한 관계를 확보하였다. 오스트리아-헝가리와 관계를 맺은 것 외에 독일은 점차 고립되었다. 독일은 자국 영내를 벗어나 유럽 열강들이 벌이고 있던 아프리카 식민지 쟁탈전에 뛰어들었다. 베를린 회의에서 유럽 열강은 아프리카를 나눠가지기로 합의하였다. 독일은 독일령 동아프리카, 독일령 남서부 아프리카, 카메룬, 토골란드를 비롯한 아프리카의 여러 영토를 확보하였다. 아프리카 쟁탈전으로 열강 사이에 긴장 상황이 벌어졌으며, 이는 제1차 세계 대전이 일어나는 데도 영향을 끼친 것으로 보인다. 1914년에 프란츠 페르디난트 대공이 사라예보에서 살해당하면서 제1차 세계 대전이 일어났다. 동맹국 측에 섰던 독일은 역사상 최악의 전쟁으로 손꼽히는 이 전쟁에서 연합국에 패배하였다. 전쟁 중 독일군 전사자는 2백만 명에 이른다.[9] 1918년 11월에 독일 혁명이 일어나자 빌헬름 2세와 독일의 모든 제후가 폐위되었다. 그해 11월 11일에 휴전 협정이 체결되어 전쟁이 끝났으며, 독일은 1919년 6월에 베르사유 조약에 서명해야 했다. 전통적인 전후 외교 방식과 달리 당시 협상에서는 패전국인 동맹국이 배제되었다. 독일에서는 베르사유 조약이 다른 수단을 통한 치욕스러운 전쟁의 연속으로 여겨졌으며, 조약에서 규정한 가혹한 조건 때문에 이후 나치즘이 발흥하는 배경이 되었다고 보는 입장도 있다. 바이마르 공화국 (1919년 ~ 1933년) 독일 혁명이 일어나자 독일은 공화국으로 선포되고 왕정이 무너졌다. 그러나 권력 투쟁은 이어졌는데 급진 좌익세력이 바이에른에서 권력을 잡았지만, 독일 전체를 장악하지는 못하였다. 독일 혁명은 1919년 8월에 바이마르 공화국이 공식 출범하면서 끝을 맺는다. 1919년 8월 11일에 프리드리히 에베르트 대통령이 바이마르 헌법에 서명하면서 헌법이 발효하였다. 베르사유 조약에서 독일은 가혹한 화의 조건을 강요받은데다 마침 대공황까지 닥쳤으며, 불안정한 정부들이 세워지고 무너지기를 거듭하자 독일 사람들은 점차 의회 민주주의 정치 체체와 주류 정당들을 더 이상 신뢰하지 않게 되었다. 게다가 극우 세력(루터교, 국가주의자, 나치)들은 독일이 제1차 세계 대전에서 패배한 까닭은 정부 전복을 원하는 자들 때문이라는 소위 등 뒤의 칼 찌르기 이야기(Dolchstoßlegende)를 퍼뜨리면서 상황은 더욱 악화되었다. 바이마르 정부의 수뇌부는 베르사유 조약에 서명했다는 이유로 독일 민족을 배신하였다는 비난을 받았으며, 스파르타쿠스단과 같은 급진 좌익 공산주의자들은 평의회 공산주의(Räterepublik)를 지지하며 "자본주의 지배"를 철폐하기 위한 혁명을 원하였다. 새 바이마르 정부에 대한 불만 때문에 독일 공산당이 성장하는데 도움이 되었다. 여러 보수주의자들은 반동적이거나 혁명적인 극우로 쏠렸는데, 그 가운데는 국가사회주의 독일 노동자당이 있었다. 1932년에 공산당과 나치가 의회 다수(1932년 7월 기준으로 총 296석)를 차지하였다. 여러 내각이 실패를 거듭한 끝에 파울 폰 힌덴부르크는 별다른 대안이 없음을 알고 우익 고문들의 압박으로 1933년 1월 30일에 아돌프 히틀러를 독일의 총리로 임명한다는 중대한 결단을 내린다. 나치 독일 (1933년 ~ 1945년) 1933년 2월 27일 독일 국회의사당이 불길에 휩싸였으며 뒤를 이은 비상 법령으로 시민 기본권이 폐지되었다. 의회에서 수권법이 통과되면서 히틀러는 무제한적인 입법권을 부여받았다. 이때 사회민주당만이 반대표를 던졌는데, 독일 공산당 의원들은 이미 투옥된 상황이었다. 히틀러는 자신의 권력으로 모든 반대 세력을 무너뜨리고 몇 달도 안되어 중앙집권적인 전체주의 국가를 세웠다. 군사 재무장에 역점을 두어 산업이 회생하였다. 베르사유 조약 당시 독일은 자르와 라인란트를 잃었는데, 1935년에 독일은 국제 연맹이 관리하던 자르 지방을 되찾았으며 1936년에는 라인란트를 군대로 장악하였다. 군사 재무장과 더불어 독일의 외교 정책은 더욱 공격적이고 확장적인 방향을 취하여 제2차 세계 대전을 일으키기에 이른다. 독일은 1938년과 1939년에 오스트리아와 체코슬로바키아를 각각 점령하였으며, 폴란드 침공을 준비하였다. (독일-소련 불가침 조약, 글라이비츠 방송국 공격 사건) 1939년 9월 1일, 독일 국방군은 폴란드에 전격전을 개시하여 폴란드는 순식간에 독일과 소련의 붉은 군대에 점령당하였다. 이에 영국과 프랑스가 독일에 선전포고하면서 유럽에서 제2차 세계 대전이 발발하였다. 전쟁이 진행되면서 독일과 여타 추축국은 유럽 대륙의 상당 지역을 장악하였다. 1941년 6월 22일, 독일은 독소 불가침 조약을 파기하고 소련을 침공하였다. 같은 해에 일본이 진주만의 미군 기지를 기습하였으며, 일본과 동맹을 맺은 독일은 미국에 선전포고하였다. 독일 군대는 소련 영내로 신속히 진군하였으나, 스탈린그라드 전투에서 패배하면서 전황이 뒤집혔다. 이후 독일군은 동부 전선에서 후퇴하기 시작하였다. 1943년 9월에 독일의 동맹국인 이탈리아가 항복하자 독일군이 이탈리아를 점령하면서 독일은 새로운 전선을 감당해야 했다. 노르망디 상륙 작전 역시 서부 전선을 열면서 2차 대전의 전환점이 되었는데, 독일은 얼마 안되어 패배하였다. 1945년 5월 8일, 붉은 군대가 베를린을 점령한 뒤 독일군이 항복하였다. 이 전쟁에서 독일인 군인 및 민간인(중앙유럽의 독일계 인구도 포함하여) 7백만여 명이 목숨을 잃었다.[10] 독일 제3제국은 나중에 '홀로코스트'라고 불린 대학살을 통하여 수많은 반대 세력과 소수 집단을 직접 탄압하기 위한 정책을 실행하였다. 홀로코스트로 1,700만 명이 살해당하였는데, 그 가운데는 유대인 600만 명, 집시와 폴란드인, 소련의 전쟁 포로를 비롯한 러시아인, 동성애자, 장애인, 정치적 반대 세력 상당수도 있었다.[11] 제2차 세계 대전과 나치의 학살로 유럽에서 죽은 사람의 수가 4천여 만 명이 넘는다.[12] 전후 나치의 전쟁 범죄를 심판한 뉘른베르크 재판이 열렸다. 분단과 재통일 (1945년 ~ 1990년) 제2차 세계 대전으로 수많은 독일 국민들이 목숨을 잃었으며, 독일은 오데르-나이세 선 동쪽 영토를 잃고 옛 동부 영토와 다른 지역에서 독일인 1,500만 명이 추방되었으며, 독일 여성 2백만 명 이상이 강간당하고, 여러 주요 도시가 파괴되었다. 남은 영토와 베를린은 연합국이 4개 군사 점령 지구로 분할하였다. 1949년 5월 23일에 독일 영토 가운데 프랑스, 영국, 미국이 통제하는 서방측 지구가 통합하여 독일 연방 공화국이 들어섰으며, 같은 해 10월 7일에 소련측 지구는 독일 민주 공화국이 되었다. 다른 나라에서는 주로 두 나라를 각각 '서독'과 '동독'으로 칭하였으며, 베를린 역시 서베를린과 동베를린으로 갈라졌다. 동독은 동베를린을 수도로 삼았으며, 서독의 경우는 본이 수도가 되었다. 그러나 서독은 두 나라로 갈라진 당시 상태가 언젠가는 종식되어야 한다는 입장을 강조했으므로 수도 본의 지위를 임시적인 것으로 규정하였다. 서독은 "사회 시장 경제" 체제와 더불어 연방제 의회 공화국 체제를 수립하였으며, 미국, 영국, 프랑스와 동맹을 맺었다. 1950년대 초부터 서독은 장기 경제 발전을 이루었다. 1955년에 서독은 북대서양 조약기구에 가입하였으며, 1957년에는 유럽 경제 공동체에 창립 회원국이 되었다. 동독은 동구권에 속한 나라로 바르샤바 조약과 붉은 군대 점령군을 통하여 소련의 정치/군사적 통제를 받았다. 동독은 인민민주주의 체제를 표방하긴 하였으나 권력은 공산주의 세력인 독일 통일사회당(SED)의 정치국원들이 독점하였다. 이들은 권력을 유지하기 위하여 거대한 비밀 정보 기관인 슈타지와 그 밖의 여러 통일사회당 하부 조직을 통해 사회 전반을 통제하였다. 그 대신 국가는 싼 값에 대중의 기초 생활 필수 재화를 제공하였다. 동독은 소련식 계획 경제 체제를 세웠으나 나중에는 경제상호원조회의(코메콘)에 가입하였다. 동독에서는 주로 동독의 사회 보장 제도의 이익과 더불어 서독이 언제든 침공할지 모른다는 내용을 선전하였으나, 동독 시민 다수는 서방의 정치 자유와 경제 번영을 부러워하였다. 동독인이 서독으로 월경하지 못하게끔 막고자 1961년에 건설한 베를린 장벽은 냉전의 상징이 되었다. 1970년대 초 서독 빌리 브란트 총리가 동방 정책을 추진하면서 동서독간의 대립이 어느 정도 완화되었는데, 이 정책에는 독일이 2차 대전에서 영토를 잃은 사실을 사실상 인정한다는 내용도 있었다. 1974년 FIFA 월드컵에서 서독과 동독이 동반진출한 바도 있었다. 1989년 5월 2일, 헝가리가 철의 장막을 해체하기로 결정하고 8월 23일에 국경을 개방하자 9월 11일에 동독인 수천 명이 헝가리 국경을 통해 서독으로 탈출하였다. 이 사건이 동독에서 큰 반향을 일으켜 대규모 시위가 일어났다. 동독 당국은 11월에 뜻밖에도 국경 제한을 해제하여 동독 시민들이 서방을 다녀갔다. 당초 동독은 자신이 국가로서 계속 존속할 수 있게끔 통제 정도만 조절하기 위한 의도로 국경 개방 조치를 단행하였으나, 이 일로 말미암아 동독에서 벤데 개혁이 가속화되었으나 결국 1년 뒤인 1990년 9월 12일에 2+4 조약으로 귀결되어 전후 당시 독일을 점령하던 4개국은 항복 문서에 따른 자신들의 권리를 폐기하고 독일에 완전한 주권을 돌려주었다. 덕분에 1990년 10월 3일에 독일은 재통일을 이루었으며, 옛 동독에서 새로이 편성된 다섯 주가 독일 연방 공화국에 귀속되었다. 베를린의 수도 인정과 유럽 연합 통합 (1990년 ~ ) 1994년 3월 10일에 의회에서 가결한 본-베를린 법에 의거하여 베를린은 통일 독일의 수도로 지정되었으며, 본은 연방 도시(Bundesstadt)라는 특수한 지위를 부여받고 일부 연방 부서가 이 곳에 남았다. 정부 기관 재배치는 1999년에 완료되었다. 그러나 통일 이후 고물가, 실업 증가, 시장경제 환경으로 인하여 옛 동독 사람들의 부적응과 같은 여러 문제가 나타나기도 하였다. 재통일 이후 독일은 유럽 연합과 북대서양 조약기구에서 더욱 적극적으로 활동하였다. 독일은 발칸 반도에 평화 유지군을 파병하고, 북대서양 조약기구의 일원으로서 아프가니스탄 전쟁에도 참전하였다. 이러한 파병을 놓고 논란이 일어났는데 전후 독일은 국내법에 따라 국방 기능을 위해서만 군대를 운용할 수 있도록 규정되었기 때문이었다. 그러나 해외 파병은 이러한 국방 제한 규정에 저촉되지 않는 것으로 여겨지고 있는데, 이 사안에 관하여 의회에서는 표결을 통해 평화 유지를 위한 참전을 합법화하였다. 자연 환경 지리 독일 영역의 넓이는 357,021km2로, 이 가운데 육지 넓이는 349,223km2, 내수면 넓이는 7,798km2다. 독일은 유럽에서 7번째로, 세계에서는 63번째로 넓은 나라이다. 국토는 유럽 중앙부에 위치하여 9개국과 국경을 접하고 북해 및 발트 해와 맞닿아있다. 지형은 남쪽에서 북쪽으로 갈수록 차츰 낮아지며, 알프스 지대·중앙 구릉 지대·북부 독일 평야의 4대 자연 구역으로 나뉜다. 그리하여 도나우 강 외에 큰 강은 북해와 발트 해로 흘러든다. 주요 하천으로는 독일의 산업 중심지를 흐르는 라인 강, 베저 강, 엘베 강과 폴란드와의 국경을 이루는 오데르 강이 있다. 알프스 산맥에서 독일 영토에 속하는 곳은 거의 산맥 북사면에 한정되고, 표고도 최고 3000m가 못 된다. 독일의 최고봉인 추크슈피체 산은 높이가 2,963m이다. 알프스 전지는 빙하의 퇴적물로 덮여 있다. 중앙 구릉 지대는 복잡한 지질구조를 가진 지괴 산지와 분지로 이루어지고, 동쪽의 에르츠 산맥과 서쪽의 라인 고지 사이에 하르츠 산지·튀링엔 숲 등의 소지괴가 있다. 북부 독일 평야는 과거 빙하로 덮여 있어서 그 퇴적물이 남아 있고, 이탄지와 소택지도 많다. 기후 북서부지역은 해양성기후, 남동부는 대륙성기후를 나타낸다. 전반적으로 겨울은 한랭하며, 여름은 온화하나 변덕스러운 날씨를 보인다. 봄이 대체로 늦게 오므로 여름이 짧은 편이다. 7월의 평균기온은 해안 평야에서 16℃ , 남부 고지에서 17℃ , 라인 하곡에서는 19℃ 가 넘는다. 12월부터 3월까지의 겨울은 라인강이 얼 정도로 추위가 혹독하다. 청명한 날씨는 해안지역은 4-5월, 내륙지역은 6-9월에 볼 수 있다. 6월까지는 샤프트케르테라 불리는 추운 날이 종종 급습하며, 연중 갑자기 비오는 날이 많다. 여름에는 가장 더운 달의 기온이 북부의 경우 17-18℃ , 남부는 25℃ 로 서늘한 편이다. 1월은 -3℃ 에서 2℃ 사이에 있고, 연간 4개월 이상은 10℃ 이상이다. 정치 독일 연방 공화국은 16개가 주가 각자 헌법·정부·재판소를 두는 연방 국가로서, 국가 원수는 대통령이다 그리고 행정부의 수반은 총리이다. 따라서 연방수상이 내각의 실권을 장악하고있다. 총리는 연방 의회의 과반수를 얻은 자로서, 임기는 4년이다. 입법 기관은 연방 상원과 연방 하원로 이루어진 양원제로서 상원은 연방 의회의 의결에 대한 거부권이 없다. 연방 의회 의원은 비례대표제와 소선거구제를 병용한 직접 선거인 정당명부식 비례대표제로 선출되며, 임기는 4년이다. 현 연방 의회 의원 수는 672명(지역구 배정 초과 의석 때문에 매 총선거마다 총수는 달라진다)이다. 한편 연방 상원은 각 주와 특별시에서 인구 비례에 따라 임명된 대표로 구성되며, 주 정부는 연방 상원을 통하여 연방의 입법과 행정 업무에 참여한다. 입법권은 연방 의회와 연방 상원 모두에 있으나 실질적 권한은 연방 의회에 있다. 정당으로는 독일 기독교 민주연합(CDU)과 그 자매당인 바이에른 기독교 사회연합(CSU), 독일 사회민주당(SPD), 독일 자유민주당(FDP) 등의 기성 정당이 있으며, 1980년대 서독에서 등장하여 기성 정당에 많은 자극과 영향을 준 독일 녹색당, 동독 독일 사회주의통일당의 후신인 독일 민주사회당(PDS), 1990년 구 동독지역 진보 세력이 창당한 동맹 90 등이 있다. 1982년 10월에 중도 자민당의 내각 사퇴로 슈미트 정권이 붕괴하고 콜 총리가 이끄는 중도 보수 연립 정권이 들어섰다. 1994년 10월 총선 결과 콜 총리의 집권 여당이 승리하여 제5차 콜 정권이 탄생하였다. 독일은 통일 후 중부 유럽 국가에 대규모 경제 지원을 제공하고 이들의 대서방 관계설정에 선도적 역할을 자처하는 한편 세계 무대에서의 영향력 증대를 꾀하고 있다. 1998년 총선에서 사민당이 승리함으로써 슈뢰더 사민당 당수가 새로운 총리가 되었고 2002년 재취임했다. 2005년 총선이후 기민련의 앙겔라 메르켈이 독일 최초의 여성총리로 취임하였다. 독일의 주요 정당 독일 연방하원(Bundestag)에 진출한 정당들을 기준한다. 2017년 독일연방공화국 국회의원 총선거 의석수 순서대로 정렬했다. 독일 기독교 민주연합/바이에른 기독교 사회연합(CDU/CSU. 246석. 기독교민주주의, 자유보수주의 정당. 현재 여당) 독일 사회민주당(SPD. 153석. 사회민주주의정당. 현재 여당) 독일을 위한 대안(AfD. 92석. 유럽회의주의, 극우정당. 현재 제 1야당.) 독일 자유민주당(FDP. 80석. 자유주의, 고전적 자유주의정당.) 좌파당(Die Linke. 69석. 독일 사회주의통일당을 계승한 민주사회주의 정당.) 동맹 90/녹색당(Bündnis 90/Die Grünen. 67석. 환경주의, 다원주의 정당. 현재 지지율 2위) 파란당(Blau. 2석. 민족보수주의 정당. AfD의 우경화에 반발한 의원 두명에 의해 창당) 연방 하원엔 진출하진 못하였으나 주의회, 유럽 의회에 진출한 주요 군소정당은 이렇다. 독일 국민민주당(NPD. 신나치주의 극우정당.) 당(Die PARTEI. 장난정당) 자유유권자(FW. 혼합정치, 보수주의 정당.) 독일 해적당(Die Piraten. 해적당.) 행정 구역 16개 주(Land. 정식 명칭은 연방주 Bundesland)로 구성되어 있다. 바덴뷔르템베르크주 (Baden-Württemberg) 바이에른주 (Bayern) 베를린 (Berlin) 브란덴부르크주 (Brandenburg) 브레멘주 (Bremen) 함부르크 주 (Hamburg) 헤센주 (Hessen) 메클렌부르크포어포메른주 (Mecklenburg-Vorpommern) 니더작센주 (Niedersachsen) 노르트라인베스트팔렌주 (Nordrhein-Westfalen) 라인란트-팔츠 주 (Rheinland-Pfalz) 자를란트주 (Saarland) 작센주 (Sachsen) 작센안할트주 (Sachsen-Anhalt) 슐레스비히홀슈타인주 (Schleswig-Holstein) 튀링겐주 (Thüringen) 국방 독일은 서방국가 중에서는 거의 유일한 징병제 국가였으나[13], 2010년에 기존 정책을 폐기하고, 모병제로 전환하였다. 148,996명의 병력을 보유하고 있으며, 전차 408대, 전술기 783대, 군함 90척을 보유하고 있다. 예산 감축으로 독일연방군은 전력이 절반 이하로 크게 줄어버렸으며, GFP의 순위에서도 10위 밖으로 밀려났다. 독일은 제 2차 세계대전을 일으킨 추축국이어서 그것에 관련된 조약들이 있다. 독일은 2차세계대전 (나치독일) 당시에 세계 최초의 순항미사일 V-1 로켓과 세계 최초의 탄도 미사일 V-2 로켓과 그 외에도 여러 탄도 미사일을 개발하였거나 설계하였다. 세계최초의 제트 전투기 Heinkel He280을 개발하였다. 프로토타입이 시험비행에 성공하기도 했다. 세계최초의 양산 제트 전투기인 메서슈미트 Me 262도 있다. 세계최초의 스텔스 항공기 Horten Ho 229 전익기를 개발하였고 세계 최초로 램제트 엔진을 개발하였다. 여러 종류의 제트 전투기들도 개발하거나 계획하였다. 세계최초의 지대공미사일 Fliegerfaust(Luftfaust) Surface-to-Air Unguided Missile, 세계 최초의 공대공 유도 미사일 Ruhrstahl/Kramer X-4, 세계최초로 성공적으로 만들어지고 개발되고 무선으로 조종되며 고체연료를 사용하는 공대공(AAM)미사일 Luftkampfrakete Henschel Hs 298, 최초로 실용화된 공대공 로켓 Brodrakete R4/M "Orkan"(Hurricane, 허리케인), Wgr 21(Wurfgranate 21) 210mm 로켓탄(쉽게 말해 다연장 로켓탄을 전투기에 장착하였다.), Jagerrakete X4(Fighter Rocket X4)를 개발하였다. 독일은 세계 최대 잠수함 건조 국가이다. 1706척(1·2차대전 1540척+전후166척)을 건조하였다. 독일 해군은 세계 최고 수준의 재래식 동력 잠수함(디젤 잠수함) 및 구축함 등을 보유 중이고 대양 해군을 추구하고 있다. 경제 경제사 2차대전 후의 폐허 속에서 독일 경제는 기적적인 부흥을 이룩하여 민주주의 국가 중에서는 미국과 일본 다음가는 지위를 굳혔다. 이러한 성장을 가져오게 한 요인은 공산주의가 유럽에서 세력을 넒히지 않게 하려고 경제적 지원을 한 미국의 마셜 플랜과 국민의 근면성·높은 기술수준·적절한 경제정책에 바탕을 둔 공업생산력의 비약적인 발전 등이다. 독일은 국민총생산의 1/3을 수출에 의존하고 있어 서방선진국과 비교해 볼 때 높은 편이다. 독일은 1975년 창설된 서방 경제선진국 정상모임인 G7의 일원이다. 또한 EU의 통합에 프랑스와 같이 중추세력을 형성하고 있다. 통일이후의 독일경제 통일 후 독일 경제는 큰 혼란을 겪었다. 통일 당시 동독주민의 노동생산성은 서독의 1/5에 지나지 않았다. 또한 기술의 상대적 낙후, 장비의 노후, 환경오염 및 사회기반시설의 낙후로 동·서독지역이 균형있게 발전하기 위해서는 막대한 투자가 불가피하게 되었다. 신탁관리청 산하의 관리대상으로는 8,500개 이상의 국유기업, 국영 도소매업·서비스업, 사회주의통일당(SED) 및 구 동독 정부기관의 부동산, 구 인민소유 협동농장(LPG) 등으로서, 사유화 대상기업에 소속된 노동자수는 410만 명으로 구 동독 전 노동자수의 45%에 달한다. 원래 공매절차를 고려하였으나 기업의 부실 정도가 지나쳐 수의계약에 의한 매각방법을 채택할 수밖에 없었다. 통일 후 신생연방주의 산업입지 여건은 막대한 국가지원에도 불구하고 불리하다. 90∼93년 신생연방주에 투자한 액수는 공공·민간부분을 합쳐 3,110억 마르크로 한 해 평균 1,000억 마르크 이상을 상회하였으나, 이 액수는 같은 기간 구연방주에 투자한 액수의 16.3%에 지나지 않는다. 과거 2차산업 부문의 40%가 넘던 산업구조가 34.8%, 3차산업 50%로 행정·통신·교통·상업 부문과 건설 부문에서 급격한 발전이 이루어졌다. 과학기술 독일은 물리학, 기계공학 수준이 우수하다. 여기에는 독일 정부의 과학기술 연구소 및 연구회에 대한 전폭적 지지가 바탕이 되는데, 독일의 총 연구개발투자(공공 및 민간포함)는 약 964억 9000만 달러(2008년, GDP의 약 2.64%) 수준으로 미국 및 일본에 이어 세계 3위 규모이며 연방정부와 주정부가 전체 지출액의 약 28%를 부담한다. 정부는 앞으로 연구에 대한 투자를 GDP의 10%수준까지 끌어올리고 R&D투자 또한 3%까지 끌어올리겠다는 계획을 세우는 등 과학기술 연구소에 큰 투자를 지속하고 있다.[14] 현재 독일에는 750여개의 국가 지원 연구기관이 있으며, 공공재원으로 운영되는 정부출연연구기관은 막스 플랑크, 프라운호퍼, 헬름홀츠, 라이프니츠 등 4대 연구협회에 속해 있다. 또 연구협회별로 연방정부와 주정부의 연구비 지원 비율이 각각 다르게 적용되는 등 매우 합리적이고 체계적으로 조직되어 있다.[15] 막스 플랑크 협회는 산하 80개 연구소를 둔 기초과학분야 중심의 연구회이며, 프라운호퍼 협회는 56개 연구소를 가진 응용과학분야 연구회이다. 헬름홀츠 협회는 장기 프로젝트 위주의 연구를 하는 15개 대형 연구소의 연합이다. 마지막으로 라이프니츠 과학협회는 연방 및 주정부의 공동 지원을 받는 개별 80개 연구소들의 연합이다. 산업 농·수산업 농·수산업이 GNP에서 차지하는 비율은 1.2%다. 농업용 토지이용은 국토면적의 1/2로 경작지가 32.1%, 초지가 14.7%를 차지한다. 농업인구는 전독일 경제활동인구의 3.1%를 차지한다. 농산물은 북부의 호밀·감자, 중부의 밀·사탕무, 서부의 낙농제품·포도, 남부의 호프 등이다. 사실 독일의 농업은 목축과 밀접히 맺어져 있어, 어느 농가에서나 가축을 사육하고 사료작물을 만들고 있다. 밀의 총생산량은 22,800,000톤(2011년, 세계 9위, 3.24%)[16]이다. 축산물의 수요 증대에 따라 북부 독일의 저습지 등에서도 목축업이 매우 성하다. 국토의 1/4을 차지하는 삼림은 대부분이 침엽수림으로서, 제재·펄프 원료로 이용되고 있다. 어업은 연안어업 외에 북해·북극해에서 조업하고 있으나, 북해의 해양오염으로 어획량은 계속 감소될 것으로 보인다. 주로 청어·대구 등이 잡힌다. 자원·광업 석탄은 독일 공업의 어머니로 불리며, 루르 탄전과 자르 탄전 등에서 출탄하며 가장 규모가 큰 광산물로 되어 있다. 한편 암염도 석탄과 함께 주요 광물자원으로서 수출되고 있다. 이 밖에 칼륨, 보크사이트, 철광석 등을 대량 산출한다. 공업 광공업에 종사하는 인구율은 전체 경제활동인구의 31.1%이며 GNP 기여율은 36.7%이다(1992). 매출액을 기준으로 하였을 때 자동차·기계·전기·전자·화학·식품공업이 비슷한 규모로 주요산업을 구성한다. 독일 최대의 공업지역은 라인·루르 지역이다. 이곳은 조밀한 교통망과 독일 전역을 연결하는 수로망이 구축되어 있으며, 이곳의 뒤스부르크항은 유럽최대의 내륙항으로 루르 지역의 관문이 된다. 독일 공업의 특징적인 성격은 중화학공업의 비중이 아주 높다는 것이다. 특히 자동차 공업과 철강·전기공업·기계금속공업·화학공업도 높은 성능과 품질로 세계 시장에서 신뢰받고 있다. 무역 독일은 세계의 주요 흑자국이다. 주요수출품은 기계류·자동차·전기기기·철강·화학공업 제품 등이고, 수입품은 원유·농산물·전기기기·의류제품 등이다. 에너지절약 기술의 발달로 석유수입이 차지하는 비율은 1980년 초 17%에서 90년대 7% 이하로 감소하고 있다. 원료를 수입하여 고품질의 생산재·반제품·완제품을 수출하는 고도의 선진 공업형 무역구조를 가지고 있다. 주요 무역대상국은 EU 역내교역이 55%로 그 비중이 가장 높고 그 중에서도 프랑스가 최대의 교역국이다. EU 외의 국가 중에서는 미국, 중국, 스위스가 가장 중요한 교역상대국이다. 통일 후 동구권 및 독립국가연합(CIS) 국가와의 급격한 교역증대가 기대되었지만 기대에 미치지 못하고 있다. 한편 통일 후 수출액이 감소하고 있어 흑자폭 또한 감소하고 있는데, 그 이유는 신생연방주에서의 수요가 급격히 증가하고 있기 때문이다. 그러나 독일은 세계 1~2위를 다투는 수출국가로 2000년대 들어 미국, 일본을 제치고 세계 최대의 수출국으로 이름을 알리고 있다. 2008년까지 수출액 세계 1위였으며, 2009년에는 1조1500달러로 중국에 이어 세계 제2위를 기록하였다. 2009년 수입액은 9310억 달러로 미국, 중국에 이어 세계 3위였다. 교통 독일 통일 후 동독의 ‘제국철도’는 국철에 통합되었다. 철도의 총영업거리는 4만 900km이고, 이 중 1만 6,000km가 전철이다. 1992년 등록된 자동차수는 4,667만 대이며, 이 중 3,900만 대가 승용차이다. 주도 이상의 도로는 총연장이 22만 1,000km에 달하고, 이 중 고속도로는 1만 1,000km로 미국 다음으로 세계 제2위이다. 독일에는 세계 최초의 고속도로인 아우토반이 있다. 독일의 항공사로는 국영의 ‘루프트한자’가 있으며 220대의 여객기를 가지고 있다. 90여개국과 상호 항공로가 개설되어 있으며 세계의 200여 주요도시를 연계시키고 있다. 프랑크푸르트·뮌헨·뒤셀도르프·베를린·함부르크 등 주요도시에 국제공항이 있으며, 특히 프랑크푸르트 국제공항은 유럽 제2의 국제공항이다. 사회 민족과 인구 주민의 대부분은 독일인이다. 동화되었지만 켈트인·라틴인·슬라브인 등 복잡한 피가 섞여 독일민족을 구성해왔다. 소수 민족은 덴마크인, 소르브인, 터키인, 러시아인, 세르비아인, 화교, 쿠르드족, 기타가 거주하고 있다. 이들은 고유의 문화와 언어, 역사, 민족정체성을 가지고 있다. 독일의 인구는 2011년 5월 기준으로 8,020만 명으로[19], 유럽 연합에서 가장 많은 인구를 가진 나라이고 유럽에서는 러시아 다음으로 많은 인구를 가진 나라이며, 세계에서는 16번째로 많은 인구를 가진 나라이다.[20] 인구 밀도는 평방킬로미터당 225명이다. 독일인의 평균 수명은 80.19세(남성은 77.93세, 여성은 82.58세)이다. 출산율은 2011년 기준 여성 1인당 1.41명, 인구 1,000명당 8.33명으로 세계에서 가장 낮은 수준이다. 1970년대부터 사망률이 출산율보다 높은 상태가 유지되어 독일 인구의 자연증가율은 만성적으로 감소세를 기록하고 있다.[21] 독일 이주자의 생활 이주민 가정은 독일에서 사회적으로 향상되거나 경제적으로 윤택한 생활을 하기가 어려울 수도 있다. 그러나 과거 20년 동안 사회통합 분야에서는 큰 진전이 있었다. 독일 국적 취득을 위한 법적 기준이 완화되었고 이민자와 독일인 간의 교류가 활성화되었으며, 다른 인종 및 문화의 다양성을 수용하는 분위기가 크게 강화되었다. 독일 이주자의 인구 2011년 독일 통계청에서 조사한 자료에 따르면 전체 79,652,370명 중에 15,016,960명의 이주자들이며, 이는 전체 인구의 약 18.9%에 해당한다. 지역별로 보면, 노르트라인베스트팔렌주에 약 4백만 명의 가장 많은 수의 이주자가 살고 있다.[22] 독일 경제는 전후 50년대의 경제성장 이래로 이주자들에게 의존하고 있다. 독일은 외국인 노동자의 나라에서 차차 이민자의 나라로 변한 것이다. 독일로 이주해오는 또 하나의 큰 집단으로는 수 세대 전부터 구 소련, 루마니아, 폴란드 등에서 살다가 공산체제 붕괴 후 독일로 돌아온 이들을 꼽을 수 있다. 이 두 가지 부류의 이주민들로 인해 80년대 독일의 인구 수 대비 이주민 수는 전통적 이민국인 미국, 캐나다, 호주보다도 높았다. 독일에 살고 있는 외국인 가운데에는 터키인이 2백5십만 명으로 가장 많으며, 나머지 1백5십만 명은 주로 구 유고슬라비아 또는 그 후속국가에서 온 이주민이다. 종교 독일의 기독교는 프랑크 왕국시대에 로마 가톨릭이 본격 도입이 되어서 전파되었고 신성로마제국초기까지 크게 융성하였다. 로마 가톨릭의 문제들을 신학적으로 논박한 루터의 종교개혁으로 로마 가톨릭에서 개신교가 분리된 이후에 피비린내나는 종교전쟁인 30년 전쟁의 역사가 있었다. 하지만 개신교와 로마 가톨릭간의 분쟁은 종교자유가 선포됨으로써 극복되었다. 독일 국민의 대부분이 기독교(로마 가톨릭과 루터교회)를 신앙하고, 일부는 이슬람교, 유대교, 기타 신흥 종교를 믿는다. 가톨릭은 바이에른을 중심으로 남부 독일에 많고, 개신교는 북부 독일에 압도적이다. 최근에는 영국과 동유럽계 이민에 의해 성공회와 정교회가 들어옴에 따라 독일교회의 교파는 더욱 다양해지고 있다. 언어 독일에서 가장 많이 사용되는 공식적인 언어는 독일어이다. 독일어는 유럽 연합에서 사용되는 23개의 공식적인 언어 중 하나이며, 유럽 위원회에서 사용되는 3개의 언어 중 하나이다.[24] 독일에서 유래된 소수 언어는 덴마크어, 저지 독일어, 소르브어, 이디시어, 프리지아어 등이 있다. 이민자에 의해 가장 많이 사용되는 언어는 터키어, 쿠르드어, 폴란드어, 러시아어 등이 있다. 67%의 독일인은 독일어를 제외한 한 가지 이상의 외국어를 할 수 있고 27%는 독일어를 제외한 두 가지 이상의 언어를 할 수 있다고 한다.[24] 교육 독일의 교육의 감독 책임은 기본적으로 각 주에 있으며 연방정부의 역할은 크지 않다. 만3~6세 사이의 어린이는 선택 과정인 유치원 교육을 받는다. 이후의 10년에서 13년의 교육은 의무적이다. 독일의 초등학교 다음 과정으론 하우프트슐레, 레알슐레, 김나지움 등이 있다. 먼저 하우프트슐레는 5년제인데 졸업을 하면 바로 직업전문학교로 가게 된다. 레알슐레는 6년제인데 졸업하면 직업 전문학교를 갈 수도 있고 중등 2단계로 바로 갈 수 있다. 마지막으로 김나지움은 9년제이고 대학교로 진학할 수 있다. 김나지움은 5-10학년은 중등1단계, 11-13학년은 중등 2단계로 구분되어 있다. 김나지움 2단계까지 마치면 독일의 모든 대학교를 갈 수 있는 아비투어 시험을 치를 수 있다. 독일에선 초등학교를 4학년 때 졸업할 수 있다. 어떤 초등학교는 6학년에 졸업을 하는 학교도 있다. 방송과 언론 독일연방공화국 기본법 제 5조에 의거, 언론의 자유가 보장되며 표현, 출판 및 보도의 자유를 인정하고 국가에 의한 검열 제도는 부정한다. 그러나 이 같은 언론의 자유는 무제한의 자유가 아니며, 청소년을 잔인하고 비윤리적인 출판물과 영화로부터 보호하고 개인의 인격과 비밀을 보호해야 할 윤리적 의무를 수반한다.[25] 독일은 미디어에 대한 집중도가 가장 높고, 언론의 다양성이 가장 잘 드러나는 나라 중의 하나인데,[26] 430종 이상의 신문과 60종 이상의 주간지, 그리고 2만 종 이상의 잡지가 발간되고 있다.[27] 신문과 잡지 독일의 신문은 전통적으로 사기업에 의해 운영되어 왔으며 신문에 관한 입법은 주 정부 소관사항이다. 유력한 신문으로는 베스트도이체 알게마이네 차이퉁, 빌트, 프랑크푸르터 알게마이네 차이퉁, 쥐트도이체 차이퉁, 디 벨트가 있으며 이 중 베스트도이체 알게마이네 차이퉁이 최대 구독지의 자리를 지키고 빌트가 최대 판매 부수를 자랑한다. 독일의 신문은 이전의 부정기적인 인쇄 신문이 기술적·내용적 면에서 발전하여 나타난 것으로, 그 중요 요인의 하나로는 특히 자유민주주의 사조의 대두를 들 수 있다. 1848년 독일 혁명으로 신문 발행이 비교적 자유롭게 되자 신문의 종수가 크게 증가하여 1851-60년간에는 그 종수가 482개에 이르게 되었다. 독일의 일간지 중 지방지는 335종, 전국지는 10종이며 전국지 판매량은 160만부에 불과하나 지방지는 1430만부로 강세를 보인다. 주간지는 현재 약 60종 이상이 발간되고 있다. 대표적인 주간지로는 가장 권위있는 시사 주간지로서 함부르크에서 발행되며 독일의 타임즈로도 불리는 슈피겔, 그리고 1993년에 창간되어 여론 형성에 중요한 역할을 했던 포쿠스, 제 2차 세계대전 후 서독의 주요 주간지였던 슈테른 등이 있다.[28] 다른 나라와 비교할 때 발행되는 신문·잡지수의 다양함, 지방지의 발달, 광고 전문지의 강세, 국제 기사의 비중 강화, 수준 높은 주간지의 발행, 정당지의 약세 등의 특징이 있다.[25] 방송 독일 방송국 설립에 관한 입법은 각 주의 소관 사항이며 독일 방송은 공영 방송과 민영 방송이 공존하는 이중 체계다. 이전에는 공영 체제로만 운영되었으나 1980년대에 들어서 상업 방송의 필요성이 대두되며 일정한 조건 아래에서는 상업적 방송을 허가하는 입법이 1984년 니더작센주에서 통과되었고 민영화 텔레비전과 라디오 방송사가 인가되었다. 결과적으로 현재는 공영/민영 혼합 체제로 운영되고 있다. 공영 방송에 관한 사항은 주 정부의 법률 또는 주 정부간의 국가 조약에 의해서 규정되고 있으며 방송의 경우 신문보다 시설, 재정에 있어서 엄격한 규제를 받고 있다.[25] 독일의 방송은 연방 정부의 감독 하에 공단(公團)으로 운영되는데, 각 방송 공단은 각각 독자적으로 방송 내용을 편성·방송하고 있다. 독일의 공영 방송사는 9개의 지방 공영 방송사의 연합체인 ARD와 주 정부간의 합의로 설립된 ZDF, 독일의 해외 홍보 공영 방송인 도이체 벨레가 있다. 민영 방송사는 1985년 설립된 Sat.1, 1986년 설립된 RTL 텔레비전, Tele 5, 프로지벤 등이 있다. 위성 방송으로는 3sat와 Tagesschau 24가 있으며, 1982년 이래 케이블 텔레비전을 설치하기 시작하여 민간 유선 방송망이 활발히 설치되고 있다.[27] ARD가 2012년에 수행한 조사에 따르면 프로그램별 편성에서 공영 방송의 경우 뉴스를 비롯한 정보 프로그램이 전체 방송시간에서 차지하는 비율이 ARD가 42%, ZDF가 47%를 차지하며, 상업 방송사들은 평균 20% 이하의 편성비율을 보인다.[29] 독일의 라디오 방송은 1923년 베를린에서 처음으로 시행하였고,[30] 현재는 500개가 넘는 방송국이 있다. 대표적인 해외 공영 방송인 도이체 벨레에선 전 세계에 30개의 언어로 정보와 뉴스를 방송한다. 전국 공영 방송으로는 도이칠란트라디오에서 뉴스 중심의 도이칠란트푼크(DLF)와 음악 위주의 도이칠란트라디오 쿨투어(DKultur)를 방송하며 각 지방 방송마다 별도의 라디오 채널이 있다. 라디오 방송에서는 공영 방송이 강세를 보이고 있으며, 특히 청소년들이 라디오 방송을 즐긴다.[25] 복지 1. 연금보험 법정 연금 보험은 독일 연방의 사회복지제도에서 중요한 기둥의 하나이다. 이것은 취업자가 취업생활 후에도 적절한 생활수준을 유지할 수 있도록 하기 위한 방책이다 2. 실업보험 기본적으로 모든 근로자는 실업보험에 가입되어 있다. 실업보험의 보험료는 근로자와 사용자가 반반씩 지불한다. 3. 간병보험 1995년 1월 1일부터 실시된 간병보험은 간병이 필요한 경우를 위한 사회보장의 보완책이다. 4. 가족에 대한 혜택 1996년부터 가족은 육아보조금이나 면세할당액 중에서 선택을 할 수 있다. 5. 사회보조금 사회보조금은 스스로 생계를 유지할 수 없고, 다른곳에서 어떤 도움도 받지 못하는 사람들에게 지급된다. 독일 연방의 사회보조금법에 따르면 이런 어려운 상황에 처한 사람은 독일인이건 외국인이건 사회보조금을 청구할 권리가 있다. 문화 스포츠 독일은 올림픽, 월드컵축구, 포뮬러원(F1) 같은 세계 3대 스포츠 축제에서 두각을 나타내는 유일한 국가다. 올림픽에서 항상 상위권 성적을 유지하고 있다. 축구의 강국으로 브라질, 이탈리아와 더불어 단 3개국밖에 없는 FIFA 월드컵에서 세 번 이상 우승한 국가들 중 하나이며 월드컵의 평균성적이 상당히 좋으며 2014년 FIFA 월드컵에서 우승하며 통산 4차례 우승 국가가 되었다. 포뮬러원에서는 2013년에 제바스티안 페텔이 종합우승을 차지해 4년연속 챔피언에 오르는 기염을 토했다. 야구의 경우 베이스볼 분데스리가가 성행 하고 있다. 대외 관계 대한민국 독일과 대한민국은 1883년 11월 26일 독일전권대신 주(駐)요코하마 독일총영사 에드워드 잡페(Edward Zappe)와 조선전권대신 민영목간에 통상조약을 체결하면서 외교관계를 맺었다가 경술국치로 불가피하게 끊어졌다. 대한민국은 서독간의 외교관계는 1955년 12월 1일 재개되었다. 이후 서독은 대한민국의 경제발전에 많은 지원을 해 주었다. 대한민국의 대(對)독일 수출은 107억 218만USD, 독일의 대(對)대한민국 수출은 143억 489만USD(각 2010년)에 달하여, 독일은 대한민국에 있어서 제8위의 수출국, 제6위의 수입국이다.[31] 과거 분데스리가에서 차범근, 이영표. 차두리 등의 축구 선수들이 활약하였고, 현재는 구자철, 박주호, 지동원같은 젊은 선수들이 활동하고 있다. 한국에서 독일로 가는 항공편은 대한항공과 아시아나항공의 인천-프랑크푸르트 노선과 루프트한자의 부산-인천-뮌헨 노선(이 노선의 경우, 부산-인천 구간만의 탑승은 불가능하다.)이 있으나, 인도네시아에서 독일로 가는 경우와 같이 홍콩이나 싱가포르를 경유하여 독일로 가기도 한다. 조선민주주의인민공화국 조선민주주의인민공화국과의 관계는 1990년 10월 3일 독일 통일로 동독과의 외교관계가 끊겼으나 2001년 3월 1일에 다시 수교하였다. 일본 독일은 제1차 세계대전에서는 일본의 적대국이었지만 제2차 세계대전에서 함께 추축국으로서 연합국과 맞서 싸웠다. 대전 후, 양국은 잿더미에서 기적적인 부흥을 이뤄낸 경제대국이고, 중요한 파트너로서 일본에 있어 독일은 영국, 프랑스를 앞지르고 유럽 최대의 무역 상대국이 되었다. 또한 정치적인 측면에서도 독일은 일본과 함께 상임이사국을 노리는 G4 국가의 파트너로서 행동하고 있다. 제2차 세계대전 이후 일본과 독일은 정치적 성향이 일치하고 있다. 러시아 제2차 세계 대전을 앞두고 나치 독일과 소련은 독일-소련 불가침 조약(1939년 8월 23일)을 맺었다. 이 조약에서 양국은 폴란드 등을 분할, 점령하기로 합의하였다.[32] 그러나 1941년 6월 독일은 불가침 조약을 깨고 소련과 중앙유럽을 침공하였다. 이 때부터 1944년까지 소련이 점령하던 지역은 독일의 오스틀란트(Ostland)의 일부가 되었다.(몰다비아 소비에트 사회주의 공화국 제외) 그 후 소련은 동부 전선에서 일련의 전투를 치르며 독일을 서쪽으로 밀어냈다.[33] 폴란드 제2차 세계대전으로 인하여 독일과 폴란드의 관계는 더 이상 악화될 수 없을 때까지 악화되었다. 하지만 나치가 패망한 이후 서서히 외교관계를 회복하고 있다. 루마니아 루마니아는 제1차 세계 대전 중에 연합국에 가담하여 한때 전 국토가 오스트리아-헝가리 제국과 독일 제국군에 점령당하여 동맹국에 항복을 한 바가 있었다(부쿠레슈티 강화 조약). 프랑스 프랑스 혁명(1789년)으로 알자스 지방에 독일군주들이 갖고 있던 소유권이 영향을 받게 되자 프랑스와 독일군주들간의 긴장관계가 야기되었다.[34] 헝가리 955년 아우크스부르크 부근에서 일어난 레흐펠트 전투(Battle of Lechfeld)에서 오토 1세(재위: 936년 - 973년)의 군대에 패해 지휘관들이 처형당했다. 이 사건을 계기로 헝가리는 최소한 서부 유럽에 있어서는 일시적으로 약탈을 중단하고, 보다 평화적인 방향으로 노선을 바꾸게 된다. 오토 3세(재위: 991년 - 1002년)는 헝가리의 그란(현재의 에스테르곰)에 주교 통치 지역을 건설하여 이슈트반 1세를 헝가리의 왕으로 추대(1000년)[35]하고, 헝가리 왕국을 건국하게 하였다. 이렇게 해서 헝가리는 중앙유럽에 위치한 가톨릭 국가로서의 길을 걷기 시작했다. 20세기 초, 미클로시 호르티의 헝가리는 영토를 상실함에 따른 반작용으로 차츰 우경화되었다. 호르티는 수정주의 정책을 실시하고 이탈리아 파시스트와 독일 나치의 접근을 용이하게 한다.[36] 이리하여 헝가리는 1930년대에 나치 독일의 강요로 동맹 관계를 맺었다. 히틀러는 헝가리에 있는 유대인들을 학살하기 위해 헝가리를 침공하여 호르티를 나치 합작자로 대체해야 했다. 아르헨티나 아르헨티나의 인구구성이 1위가 스페인계, 2위가 이탈리아계이며 독일계는 그 뒤를 이은 3위이다. 이 때문에 여러가지 부분에서 친분을 쌓고 있다. 문제는 좋은점과 그렇지 못한 점 양쪽 모두에서 독일과 아르헨티나가 상호협력관계라는 점인데 이 때문에 나치의 전범들이 제 2차 세계대전에서 패망하자 모두 아르헨티나로 도주했다. 하지만 독일 정부의 요청으로 1990년대 이후에 이르러서야 나치 전범들의 상당수를 체포해서 재판에 회부하고 있는 상황이다. 관련 항목 바이마르 공화국 독일 민주 공화국 독일인들 (다큐멘터리)(en:Die Deutschen) 독일의 과학기술(en:Science and technology in Germany) 주해 출처 박래식 저, 《이야기 독일사:게르만 민족에서 독일의 통일까지》 청아출판사(2006) ISBN89-368-0354-9 조르주 뒤비 지음, 채인택 옮김, 《지도로 보는 세계사》, 생각의 나무 (2006) 《독일에 대한 모든 것》 참고 자료 외부 링크 at Curlie 독일 -다매체 다언어 독일 포털사이트 대한민국 분류:독일어권 분류:공화국 분류:G7 회원국 분류:G8 회원국 분류:G20 회원국 분류:유엔 회원국 분류:유럽 연합 회원국 분류:연방제 국가 분류:북대서양 조약 기구 회원국 분류:경제 협력 개발 기구 회원국
https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%85%EC%9D%BC
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 543, 2683, 4037, 5876, 6247, 6650, 8224 ], "plaintext_end_byte": [ 535, 2650, 4026, 5844, 6223, 6574, 8214, 8446 ] }
Oliko The Beatles Rooftop Concert yhtyeen viimeinen julkinen esiintyminen yhdessä?
The Beatles Rooftop Concert
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
The Beatles Rooftop Concert on brittiläisen rock-yhtye The Beatlesin vuonna 1969 järjestämä konsertti. Konsertissa yhtye esiintyi perustamansa levy-yhtiön Apple Recordsin toimitalon katolla. Konsertti järjestettiin ilman mainontaa ja pian sen alettua ihmiset saapuivat katselemaan konserttia ja osa yritti pyrkiä katolle, minkä takia konsertti jouduttiin lopettamaan. Rooftop Concert oli The Beatlesin ensimmäinen konsertti vuoden 1966 jälkeen, ja samalla myös yhtyeen viimeinen konsertti ja julkinen esiintyminen yhdessä. Tausta The Beatles julkaisi ensimmäisen albuminsa Please Please Me vuonna 1963, ja nousi heti sen julkaisun myötä kotimaansa Iso-Britannian suosituimmaksi yhtyeeksi, uniikilla tyylillään. Yhtyeen suosio kasvoi myös muualla Euroopassa, ja vuonna 1963 yhtye teki mittavan Euroopan kiertueen, mikä nosti yhtyeen koko Euroopan ylivoimaisesti suosituimmaksi yhtyeeksi. Vuonna 1964 Amerikassa julkaistiin The Beatlesin single I Want to Hold Your Hand, mitä myytiin heti ensimmäisenä päivänä miljoona kopiota ja se teki yhtyeestä huippusuositun myös Amerikassa ja myös Aasiassa. Viimeistään kolmannen albuminsa, A Hard Day's Night (1964) myötä The Beatlesista tuli koko maailman suosituin yhtye ja samana vuonna yhtye teki myös ensimmäisen erittäin menestyksekkään Yhdysvaltojen ja Kanadan kiertueen, minkä aikana yhtyeen suosio kasvoi ennen näkemättömiin mittoihin, ja alettiin puhua jo beatlemaniasta. Vuonna 1965 Beatles konsertoi loppuunmyydyllä New Yorkin Shea stadionilla, mikä oli maailman ensimmäinen stadionkonsertti. Vuonna 1966, vähän ennen The Beatlesin Amerikan kiertueen alkua, yhtyeen toinen pääasiallinen lauluntekijä ja kitaristi John Lennon antoi lehdelle Yhdysvaltoja kuohuttaneen lausunnon, jossa hän totesi The Beatlesin olevan suositumpi kuin Jeesus Kristus. Tämän jälkeen yhtye sai lukuisia tappouhkauksia ja yhtyeen albumeja poltettiin julkisesti. Amerikan kiertue oli lähellä peruuntua, mutta se päätettiin kuitenkin järjestää. Yhtyeen jäsenistä erityisesti George Harrison oli kyllästynyt kiertue-elämään ja myös Lennon tunsi olonsa turvattomaksi kiertueen aikana. Niinpä yhtye päätti managerinsa Brian Epsteinin vastusteluista huolimatta lopettaa kiertueet tähän viimeiseen Amerikan kiertueeseen, jonka viimeinen etappi oli Candlestick Park San Franciscossa, 29. elokuuta 1966. Vaikka päätös oli tuolloin jo tehty, ei yhtyeen virallista kiertueiden päättämis-päätöstä ikinä julkistettu. Viimeisen konserttinsa jälkeen The Beatles vetäytyi studioon, ja se levytti kolme albumia ja yhden EP:n, sekä filmasi yhden elokuvan. Get Back-sessiot ja idean synty Loppuvuodesta 1969 The Beatles alkoi levyttää uutta albumia, jonka nimeksi oli tarkoitus tulla Get Back. Yhtyeen oli tarkoitus palata musiikillisille juurilleen ja yhdistyä jälleen tiivimmin yhteen, yhtyeenä. Yhtyeen basisti Paul McCartney teki ehdotuksen, että The Beatles kuvaisi Get Back-sessiot ja niistä tehtäisiin uusi Beatles-elokuva. Tämä ehdotus hyväksyttiin ja McCartney, joka kaipasi myös kiertue-elämää ehdotti että The Beatles tekisi paluun konserttilavoille. Tämä ehdotus ei kuitenkaan mennyt läpi, mutta lopulta syntyi kompromissi; The Beatles tekisi vielä yhden konsertin, mutta se ei olisi varsinainen konsertti. Sen sijaan yhtye esiintyisi salaa, ilman mitään ennakkoilmoitusta paikassa, jossa se vain aloittaisi soittamisen. Paikaksi vakiintui yhtyeen vuonna 1968 perustaman levy-yhtiön, Apple Recordsin toimitalon katto. Katto muokattiin hyvin nopeasti konserttikelpoiseksi, vahvistimat kannettiin paikalle jne. Konsertissa esiintyisi The Beatlesin kanssa vierailevana muusikkona myös kosketinsoittaja Billy Preston ja esiintyminen tultaisiin filmaamaan, se olisi osa tulevaa elokuvaa ja siitä saattaisi tulla myös materiaalia tulevalle albumille. Konsertissa esitettävät kappaleet valittiin The Beatlesin uusista, aiemmin julkaisemattomista kappaleista, jotka oltiin tehty uutta albumia varten. Konsertti Konsertti toteutettiin 30. tammikuuta 1969. The Beatles, sekä Billy Preston astelivat portaat ylös katolle, virittivät soittimensa ja vahvistimet kuntoon ja alkoivat soittaa. Sää oli kylmä, joten beatlet olivat pukeutuneet paksuihin takkeihin, Paul McCartneyta lukuun ottamatta. Aluksi ohikulkijat olivat hämmentyneitä ja katselivat epäuskoisina ympärilleen, kunnes näkivät The Beatlesin Apple toimitalon katolla ja kuulivat musiikin alkoivat kiinnostuneet ihmiset jäädä katsomaan. Sana levisi ja ihmisiä tuli ympäri Lontoota ja heitä alkoi kerääntyä runsaasti toimitalon ympärille. Poliisi oli turvaamassa tapahtumaa ja joutui pidättelemään innokkaimpia ihailijoita. Monet tulivat katselemaan konserttia kotiensa ikkunoista ja kymmenet ihmiset pyrkivät myös katolle, jossa The Beatles soitti. The Beatles soitti konsertissa viisi kappaletta, joista muutamat useaan kertaan. Ensimmäiseksi soitettiin Paul McCartneyn sävellys Get Back ja sitten John Lennonin tekemä Don't Let Me Down nämä kaksi olivat konsertin soitetuimmat kappaleet; Get Back soitettiin viidesti ja Don't Let Me Down kahdesti. Beatles soitti konsertissa myös kappaleet I Want You (She's So Heavy), I've Got a Feeling, Dig a Pony ja One After 909. Lisäksi yhtye jammaili kappaleiden välissä, improvisoi joitakin kappaleiden sanoja ja soitti jam-versioita edellä mainituista kappaleista ja myös kappaleista Danny Boy, God Save the Queen ja A Pretty Girl Is Like a Melody. Konsertti kesti 42 minuuttia, mutta se jouduttiin lopettamaan, poliisin käskystä: koska katolle pyrki liikaa yhtyeen ihailijoita, eikä heitä onnistuttu pitämään kurissa ja väkeä alkoi tulvia paikalle liikaa, mikä sekoitti liikenteen. Konsertin päätteeksi John Lennon sanoi ironisen sarkastisesti kuuluisan sitaattinsa: Konsertissa soitetut kappaleet Get Back (jam-versio) Get Back I Want You (She's So Heavy) (jam-versio) Get Back Don't Let Me Down I've Got a Feeling One After 909 (jam-versio) One After 909 Danny Boy (jam-versio) Dig a Pony (jam-versio) Dig a Pony God Save the Queen (jam-versio) I've Got a Feeling A Pretty Girl Is Like a Melody (jam-versio) Get Back Don't Let Me Down Get Back Kokoonpano The Beatles John Lennon: päävokaalit, laulu ("Don't Let Me Down", "Dig a Pony", "I've Got a Feeling"), sähkökitara (komppi- ja rytmikitara), taustalaulu Paul McCartney: päävokaalit, laulu ("Get Back", "I've Got a Feeling"), sähköbassokitara, taustalaulu George Harrison: sähkökitara (soolokitara), taustalaulu Ringo Starr: rummut Muut Billy Preston: sähköpiano Konsertin jälkeen ja konsertin julkaisut Konsertin materiaalia käytettiin myöhemmin elokuvassa, jonka nimeksi tuli Let It Be. Get Back -sessiot lopetettiin riitaisissa merkeissä ja niistä jääneet levytykset jätettiin studion arkistoihin, lukuun ottamatta kappaleita Get Back ja Don't Let Me Down. Niistä muodostettiin uusi The Beatlesin single, joka julkaistiin alkuvuodesta 1969, ja se nousi Britanniassa ja Amerikassa listaykköseksi. Britanniassa se pysyi ykkös-sijalla aina seuraavaan Beatles-singlen The Ballad of John and Yoko ilmestymiseen asti. The Beatles vetäytyi levytys-studioilta hetkeksi, jonka jälkeen hajoamisen partaalla ollut yhtye päätti yhdistyä yhteen vielä kerran ja näyttää voimansa ja taitonsa viimeisen kerran yhdessä. Tuloksena syntyi yksi yhtyeen arvostetuimmista ja menestyneimmistä albumeista, Abbey Road, joka oli Britannian albumilistalla ykkös-sijalla 21 viikkoa. Albumilla julkaistiin jo Rooftop Concertissa soitettu I Want You (She's So Heavy). The Beatles hajosi pian Abbey Roadin julkaisun jälkeen, mutta yhtyeen Get Back -sessioiden ja Rooftop Concertin nauhoituksista ja levytyksistä julkaistiin yhtyeen viimeiseksi jäänyt studioalbumi Let It Be. Let It Be sisälsi Rooftopilla soitetuista lauluista Get Backin ja One After 909:n, sekä I've Got a Feelingin. Näistä I've Got a Feeling julkaistiin täysin sellaisenaan, Rooftopilla nauhoitettuna. Myöhemmin harvinaisuuksia sisältäneellä kokoelma-albumilla Anthology 3:lla julkaistiin Rooftop-versiona Get Back, The Beatlesin viimeisen konsertin viimeisenä kappaleena soitettu nauhoitus. Lähteet The Beatles Bible: 30 January 1969: The Beatles' Rooftop Concert setlists.fm: The Beatles on Apple Corps January 30th 1969 The Beatles Can't Buy Me Love Elliot Minz: John Lennon Inside the Beatles - tarinat laulujen takana Luokka:The Beatles
https://fi.wikipedia.org/wiki/The%20Beatles%20Rooftop%20Concert
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 769, 2081, 3377, 7294, 7890, 9594, 10943, 11467, 11580, 11976, 12171, 12974, 13281, 14445, 14956, 15263, 16247, 17178, 18777, 20168, 21385, 22241, 22503, 23052, 23785, 24549, 24706, 26137, 27718, 27912, 28372, 28423, 28571, 28660, 28836, 28900, 29094, 29283, 29355, 29441, 29561, 29610, 29959, 30591, 31100, 31792, 32221, 32451 ], "plaintext_end_byte": [ 768, 2080, 3320, 7265, 7865, 9567, 10803, 11466, 11519, 11943, 12116, 12929, 13251, 14392, 14935, 15221, 16135, 17177, 18776, 20119, 21328, 22240, 22502, 23014, 23676, 24518, 24650, 26064, 27685, 27881, 28371, 28422, 28570, 28644, 28835, 28899, 29093, 29258, 29354, 29403, 29560, 29592, 29958, 30590, 31099, 31791, 32186, 32387, 32694 ] }
متى تأسست القوات البحرية الملكية السعودية؟
القوات البحرية الملكية السعودية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 3 ], "minimal_answers_start_byte": [ 3635 ], "minimal_answers_end_byte": [ 3648 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
[1] هي الذراع البحري في الواقعة تحت إدارة وَزارَة دِّفاع المَمْلَكَةُ العَرَبيَّةُ السَّـعُوديَّةُ، وهي المعنية بشؤون العمليات العسكرية البحرية، والمكلفة بتأمين الحدود البحرية ومراقبة حركة السفن وحماية المصالح والمنشأت الاقتصادية في عرض البحر وتطهير كافة الممرات المؤدية من وإلى الموانئ وعلى امتداد سواحل المملكة، وكذا مياه بعض دول الخليج العربية.[2] ويتخرج ضباط هذا الفرع من الكلية الملكية البحرية في مدينة الجبيل.[3] تتولى القوات البحرية بحسب خطط عملها التقليدية تأمين صادرات الدولة ووارداتها من أي اختراقات اجنبية وحماية خطوط المواصلات البحرية من الأعمال العدوانية مثل القرصنة والتلوث وزرع الألغام والتسلل والتهريب والتخريب، وحماية سفن القصف الساحلي من التهديدات السطحية والجوية وتحت السطحية، ومشاغلة القوات المعادية، كما تعمل على تعزيز وإسناد إمداد القوات المشتركة أثناء عمليات الإبرار البرمائي وفي أي صراع مسلح وراء البحار. يُضاف إلى ذلك، مساعدة سلطات الدولة المدنية في عمليات الإخلاء والإنقاذ، أثناء الكوارث والأزمات.[4] يقع مبنى القيادة العامة للقوات البحرية الملكية ضمن مقر رئاسة الأركان العامة في العاصمة السعودية الرياض، ويشغل منصب القائد العام للقوات البحرية الملكية حالياً معالي الفريق البحري الركن عبد الله السلطان.[5] يتنوع تسليح البحرية السعودية، حيث إن معظم القطع البحرية غربية الصنع (فرنسية، بريطانية، أميركية)، وتحتوي حالياً على أكثر من 300 سفينة حربية (فرقاطات، زوارق، كاسـحات ألغام، سـفن دعم ومساندة)، كما تمتلك قوة طيران بحري تتصدره طائرات اليوروكوبتر، والعديد من المنشآت البحرية العسكرية (قواعد، مطارات، مراكز القيادة، مراكز التموين البحري، مراكز التشغيل والصيانة، ومؤسسات صحية متقدمة) مع ما يقارب 60 ألف عنصر من الضباط والبحارة منهم أكثر من 12 ألف عنصر مشاة بحرية،[6] ووجود أسطولين شرقي (قاعدة الملك عبد العزيز) في الجبيل، وغربي (قاعدة الملك فيصل) في جدة، وبذلك تُظهر البحرية السعودية سيطرتها على أهم مدخلين مائيين في الشرق الأوسط، وقد صُنفت كأحدى القوى البحرية التي لا يستهان بها في المنطقة.[7] تاريخ البحرية الملكية وتطورها ظهرت القوة البحرية لأول مرة مع بداية توسع الدولة السعودية في مناطق الخليج العربي والسيطرة على الأحساء لأول مرة في وقت مبكر من عام 1210 هـ ;أواخر مايو 1796 وامتلاكها موانئ بحرية مما مكنها من الاتصال التجاري بالعالم الخارجي.[8] تاريخياً كانت مهام القوات البحرية ترتبط عموما بمصلحة حرس السواحل، وبعد قيام الدولة الحديثة كانت البحرية الملكية من أوائل القوات العسكرية التي تم استحداثها جنباً إلى جنب مع قوات حرس الحدود، وكانت بداية انطلاقتهما وممارسة مهامهما في المنطقة الشرقية، وذلك عندما استردها الملك المؤسس عبد العزيز آل سعود، وقد تأسسا رسمياً في العاشر من شهر رجب عام 1331 هـ ;1 يونيو 1913 تحت إدارة مصلحة خفر السواحل.[9] وأقيمت مراكز ودوريات للمراقبة البحرية على ساحل الخليج العربي في المنطقة الشرقية، ثم بدأت أعمال الدوريات المشتركة على ساحل البحر الأحمر في المنطقة الغربية عام 1344 هـ ;1925 لمنع التهريب والتسلل، وكذلك أعمال استقبال السفن وإنهاء إجراءات معاملاتها في الموانئ والمرافئ واستيفاء رسوها،[10] ولم تكن هناك روابط بين هذه الدوائر التي تؤدي أعمال الدوريات (القوات البحرية) أو تلك التي تؤدي أعمال الخدمات (حرس السواحل) لكن في عام 1345 هـ ;أواخر أغسطس 1926 صدر القانون الأساسي للمملكة القاضي في إحدى المواد بتشكيل الدائرة العسكرية التي تحولت لاحقاً في أواخر الثلاثينات إلى مسمى رئاسة الأركان وقد اتخذت آنذاك الطائف مقراً لها، ثم ألحقت بوكالة الدفاع عند استحداثها عام 1352 هـ ;سبتمبر 1933، واستكمالا لعملية الفصل بينهما اختصاصاً فقد صدر نظام مديرية مصلحة خفر السواحل في عام 1353 هـ ; أكتوبر 1934 وألحقت قوات الحرس بوزارة الداخلية التي وُحدت الدّوريات البحرية والبرية على امتداد سواحل المملكة تحت قيادة واحدة وقد سُميت لاحقاً مديرية حرس الحدود.[11] وقد شهدت القوات البحرية خلال تلك الفترة تقلصاً ملحوظاً حتى منتصف الخمسينيات من القرن الماضي عندما تم إعادة تنشيط الفرع فعلياً من قبل وزارة الدفاع والطيران والمفتشية العامة وكان هذا إيذانا لبداية تحديث الأسطول البحري الحاليّ في عام 1377 هـ ;1957، من بناء مرافق وسفن وقيادات وقواعد، فوجود قاعدة الملك عبد العزيز البحرية، مقر الأسطول الشرقي في مدينة الجبيل. وقاعدة الملك فيصل البحرية، مقر الأسطول الغربي في مدينة جدة. وقد تم آنذاك ابتعاث الضباط والأفراد لتدريبهم وتأهيلهم، وحين اكتمل خط التأهيل، نهضت القوات البحرية بكافة متطلبات تأهيل الفرد وبنائه، وصيانة المُعدات. وقد أُنجز هذا العمل على عدة مراحل تمثلت بالأتي: مرحلة الابتعاث كان الابتعاث بوجه خاص إلى دولتي مصر وباكستان بعد ذلك تم الغاء الابتعاث لمصر، كما ابتُعث أفراد وضباط إلى الولايات المتحدة وفرنسا، حتى تم اكتمال مراحل التدريب الأساسية والمتقدمة، ثم تولت القوات البحرية أداء المهام، الخاصة بالتدريب والتأهيل والبناء في الداخل، وأيضا يتم ابتعاث الافراد والضباط إلى المملكة المتحدة. مرحلة التوسع يعد هذا المشروع اللّبنة الأساسية في بناء القوات البحرية كأحد فروع القوات المسلحة، المنوط بها مهام تتعدى حدود مياه الدولة البحرية الإقليمية. وقد دفع هذا المشروع القوات البحرية خطوات للأمام منذ السبعينات. وكان قد سبقه شراء معدات وزوارق من ألمانيا. ويُعد هذا المشروع خطوة مهمة نقلت القوات البحرية إلى الأمام، من ناحيتي التدريب والتطبيق العلمي. فسهّل ذلك التعامل مع المعدات المتطورة التي تم شراؤها من الولايات المتحدة الأمريكية، من خلال مشروع تطوير القوات البحرية، من منظومات الأسلحة على المستوى الكمي والكيفي (مثل الوحدات السطحية، والدفاع الجوي، وتحت السطح، والمشاة). كما تم بناء قاعدتين بحريتين على ساحل البحر الأحمر والخليج العربي، لإيواء الوحدات الجديدة. وقد أصبحت تلك القواعد مقراً للعاملين في القوات البحرية بما تشتمل عليه من مرافق وخدمات، ومراكز أبحاث، ومدارس عسكرية ومدنية، ومستشفيات وإسكان لمنسوبي الأساطيل، مما يجعلها مدناً عسكرية كاملة، تخدم القوات البحرية وتساندها، ليس حاضراً فقط، وإنما في المستقبل أيضاً. مرحلة التطوير نفذت هذه المرحلة بمشروع مع الحكومة الفرنسية (البحرية الوطنية)، تحت اسم مشروع الصواري، وتم بموجبه الحصول على التدريب وعلى السلاح، من فرقاطات مقاتلة ضد الأهداف الجوية السطحية، وتحت السطحية. وكذلك تزويدها بالبعد الرابع، وهو الطيران البحري العمودي، إضافة إلى سفن الإمداد والتموين، التي يسرّت للوحدات البحرية إمكانية البقاء والإبحار لآلاف الأميال، بدلاً من الدخول للموانئ الصديقة، أو الأجنبية للتزود بالوقود والماء والإعاشة، أو حتى قطع الغيار وأعمال الصيانة. كما تم بناء قواعد مساندة لها في كل من رأس مشعاب، ورأس الغار، والقضيمة، نظراً للحاجة المستقبلية لمثل هذه القواعد، ولأهميتها في تأمين متطلبات القوات البحرية العلمية، والإسناد الإداري والتمويني والعملياتي. هياكل البحرية الملكية قوات مشاة البحرية الملكية وحدات الأمن البحرية الخاصة تعتبر هذه قوات على مستوى تدريب قتالي عالي يتمتع منسوبيها بمواصفات جسمانية و تكتيكية من خلال تطبيقاتها العسكرية الخاصة وتضم الكثير في وحداتها من الزوارق والمعدات الخاصه نواظير ومظلات وقناصه واقتحام وطائرات بدون طيار ومعدات اخرى تمكنها من اداء مهامها البحريه ليلاً ونهاراً بكفاءه عاليه. تنقسم إلى ثلاثة اقسام رئيسية الضفادع البشرية الصاعقة الازالة يقع مقر قيادتها الرئيسي بالاسطول الشرقي راس الغار وتعبر استثنـائية لكونها واحدة من أفضل الوحـدات المسلحة في السعـودية وأكثرها تخصصاً ودقة لصرامتها في معايير القبول ومتطلباتها التـدريـبية العـالية الأساطيل البحرية تصغير|250px|يسار|قاعدة الملك عبدالعزيز البحرية في الجبيل ، ألتقطت الصورة سنة 1990 الخليج العربي الأسطول الشرقي وتوجد فيه قاعدة الملك عبد العزيز البحرية، في الجبيل، وقد افتُتحت في 16 ذو القعدة 1401هـ، الموافق 22 نوفمبر 1980، وهي إحدى عناصر مشروع التطوير الأول. وتشتمل هذه القاعدة على مبانٍ رئيسية، مثل مبنى قيادة القاعدة، ومطار القاعدة، ومركز التموين البحري، ومركزي التشغيل والصيانة، ومدارس الأبناء، ومساجد، ومرافق سكنية، وأسواق وحدائق وغيرها، إضافة إلى المرافق الترفيهية. كما يوجد في القاعدة مستشفى كبير، يضم أغلب التخصصات الطبية. ميناء رأس الغار العسكري أُنشئ ميناء رأس الغار العسكري أصلاً، ميناءً تجارياً. ثم سُلّم لخفر السواحل، وبعد ذلك تسلمته القوات البحرية، من قبل وزارة الأشغال العامة في 13 شعبان 1401هـ. ميناء رأس مشعاب أُنشئ ميناء رأس مشعاب من قبل الأشغال العسكرية، في 1397هـ الموافق 1977م، بمساعدة سلاح المهندسين الأمريكي، بتعاقد مع إحدى الشركات العالمية. ويتكون الميناء من عدد من الأرصفة، وصوامع التخزين. ويشتمل على مبانٍ مختلفة، مثل: مبنى إدارة الميناء، ومبنى التشغيل والصيانة، ومبنى محطة الإطفاء، ومبنى سرية الشرطة، ومبنى الأمن. ويوجد في الميناء وحدات تربونية غازية للإمداد بالكهرباء. كما يوجد معملان لتقطير المياه، ويعملان بطريقة الدوارق المتعددة المراحل. ويوجد في الميناء خزانات لحفظ المياه، مختلفة الاتساعات. ويشتمل الميناء على مساكن مختلفة الأنواع، وعلى مطار، وعدد من المساجد، كما يوجد في الميناء مدرستان للبنين والبنات. البحر الأحمر الأسطول الغربي وتوجد فيه قاعدة الملك فيصل البحرية في جدة، وقد افتُتحت 24 ذو القعدة 1404هـ. وتضم القاعدة المرافق العامة، من مساجد، ومدارس، وسكن وأسواق وغيرها، وكذلك المرافق الترفيهية، مثل النوادي، والمسابح، والملاعب الرياضية. كما يوجد بها مستوصف كبير يقدم العلاج اللازم لمنسوبي القاعدة. قوة الواجب نظراً للحاجة إلى دعم حرس الحدود بالدوريات البحرية، ودوريات الطيران البحري، والدوريات البرية، صدرت التعليمات بتشكيل قوة الواجب البحرية في جازان. ميناء القضيمة العسكري يقع ميناء القضيمة العسكري على الساحل الغربي. وقد بدأ إنشاء هذا الميناء في بداية عام 1397هـ، لغرض استقبال السفن المحملة بمواد البناء، التابعة لوزارة الأشغال العامة والإسكان. وذلك بهدف مواكبة التطور الإنشائي، الذي حدث في جميع أنحاء المملكة في فترة إعداد مشروعات البنية الأساسية للمملكة. بعد ذلك تحول القضيمة إلى ميناء عسكري، وفي عام 1403هـ، استلمته القوات البحرية. ويُعد الميناء صورة مصغرة من قاعدة الملك فيصل البحرية، في تشكيل إدارته، التي تقع تحت مسؤوليات قاعدة الملك فيصل البحرية. الضباط والبحارة الأكاديميات البحرية الكلية البحرية الملكية صدر قرار مجلس الوزراء بتاريخ 6 رجب 1403 هـ بالموافقة على إنشاء كلية الملك فهد البحرية، وبدأت الدراسة في الكلية في العام الدراسي 1405هـ/ 1406هـ. وتقبل الكلية حاملي الشهادة الثانوية (القسم العلمي)، وتتولى تدريبهم وتأهيلهم علمياً وعسكرياً، ليتخرجوا ضباطاً بحريين. وتضم الكلية عدداً من الفصول الدراسية المزودة بالوسائل التعليمية الحديثة؛ إضافة إلى المكتبة العامة والمسابح وصالة الألعاب الرياضية ومساكن الطلبة. كما تُخرِّج الكلية ضمن دفعاتها سنوياً، عدداً من طلبة مجلس التعاون الخليجي، وبعض طلبة الدول العربية الشقيقة. مع إطلالة عام 1377، صدر أمر وزير الدفاع، لاتخاذ الإجراءات الكفيلة لإنشاء مدرسة بحرية في المنطقة العسكرية في مدينة الدمام، وكانت أول دورة للمدرسة، في الأول من رجب 1377هـ، وتمت إدارتها بالتعاون مع ضباط وأفراد من الجيش العربي السعودي، ومشاركة فنية من قبل البعثة الأمريكية في ذلك الوقت. وكان الملتحقون بالدورة من حملة الثانوية العامة والكفاءة، الذين سبق ابتعاثهم إلى جمهورية مصر العربية عام 1374هـ. وكذلك من حملة الشهادة الابتدائية من الأفراد المتطوعين بهذه الدورة، من مختلف وحدات الجيش، كنواة لسلاح البحرية. وتخرجت أول دفعة في الأول من رجب 1380هـ، وبهذه المجموعة بدأت مسيرة البناء والتطور، للقوات البحرية الملكية السعودية. وفي مطلع عام 1381هـ، تحولت المدرسة، إلى مركز تدريب لاستقبال وتدريب الملتحقين بالقوات البحرية حديثاً. وقد أَعطى هذا التحول دفعة كبيرة في مجال تدريب الفرد الأساسي، وبعض التدريبات المتخصصة للعلوم البحرية. وفي عام 1393هـ تحول مسمى "مركز التدريب" إلى "مدرسة سلاح البحرية". وفي الأول من محرم 1399هـ، تحولت مدرسة سلاح البحرية، إلى "مركز التدريب البحري" في الدمام. ليتولى تدريب الطلبة الملتحقين بالقوات البحرية في الداخل، بدلاً من تدريبهم خارج المملكة. وفي غرة رجب من عام 1401هـ، تحول مركز التدريب البحري إلى "معهد الدراسات الفنية والبحرية". وأصبحت من مهام المعهد تأهيل أفراد القوات البحرية علمياً وعملياً في مختلف التخصصات الفنية، لتزويد القوات البحرية بالكوادر الفنية المؤهلة. ويلتحق بالمعهد الطلاب من حملة شهادة الثانوية العامة، والكفاءة المتوسطة، أو ما يعادلها. كما يتولى المعهد تدريب عدد من طلبة بعض الدول العربية الشقيقة. وقد تخرجت الدفعة الأولى من المعهد في 8 رجب 1401هـ. وتقوم قيادة القوات البحرية بتطوير دائم للبرامج الدراسية والتدريبية في هذا المعهد، وكذلك المنشآت التعليمية والسكنية، لمواكبة متطلبات العصر. مدرسة مشاة البحرية الخاصة تأسست مدرسة مشاة البحرية، ووحدات الأمن البحرية الخاصة، عام 1400هـ، ومقرها مركز تدريب المستجدين ومشاة البحرية، في جدة في ذلك الوقت. وكانت نواة للمدرسة الحالية ثم زودت بأحدث الأسلحة والتجهيزات مثل المدرعات البرمائية، ومدافع الهاون والرشاشات الثقيلة. وتدربت هذه الوحدات داخل المملكة وخارجها. وأهم واجبات هذه الوحدات، المشاركة في تنفيذ مهام وواجبات القوات البحرية، وعمليات البحث والإنقاذ. وتقدم المدرسة لمنسوبيها عدداً من الدورات في مجال الغوص، وصيانة المعدات؛ وكذلك دورات على المدرعات البرمائية والزوارق الفائقة السرعة. وتم مؤخراً تدعيم القوات البحرية بعدد من قانصات الألغام الحديثة، وقد أنضم عدد منها إلى أسطول القوات البحرية الملكية. مدارس القوات البحرية المتقدمة في 14 صفر 1400هـ، أنشئت هذه المدارس تحت مسمى "معهد الدراسات الفنية البحرية"، لغرض عقد دورات تخصصية على المعدات البحرية والمنظومات، التي تضمنها مشروع التطور. وفي الأول من ربيع الأول 1401هـ، عُدل مسمى "معهد الدراسات الفنية البحرية" إلى "مدارس القوات البحرية". ليُستكمل فيها التدريب لخريجي معهد الدراسات الفنية البحرية، بعد توزيعهم على مختلف التخصصات البحرية، التي تبلغ حوالي (22) تخصصاً، حيث يتم تأهيلهم بالمستويين الأول والثاني من التشغيل والصيانة، للأجهزة الموجودة على السفن. وتعقد المدارس العديد من الدورات التأسيسية والمتقدمة للضباط والأفراد، في مختلف التخصصات البحرية. وتنقسم تخصصات مدارس القوات البحرية إلى الآتي: (أ)مدرسة التموين والعلوم الإدارية. (ب) مدرسة العمليات . (ج) مدرسة الالكترونات . (د) مدرسة التخصصات الفنية . (هـ) مدرسة اللغة الإنجليزية. (و) مدرسة الاتصالات و تقنية المعلومات . (ز) مدرسة حرب الألغام . (ك) مدرسة الغواصات . (ل) مدرسة الطيران . (م) مدرسة الصيانة . (ن) مدرسة المدفعية وتوجيه النيران . مركز التدريب البحري بدأ العمل "بمركز التدريب البحري"، في قاعدة الملك فيصل البحرية، في شهر جمادى الثانية 1401هـ. وكان اسمه من قبل "مركز تدريب المستجدين ومشاة البحرية". ومهمة هذا المركز، تدريب الأفراد الجدد الغير فنين، الملتحقين بالقوات البحرية، وتأهيلهم عسكرياً. ويُعد المركز البرنامج اللازم لذلك، إضافة إلى عقد عدد من الدورات المتخصصة، لضباط وأفراد القوات البحرية. الرتب العسكرية البحرية الرتب12345678910الأفرادلاتوجد رتبةالأفراد (قتالي)لاتوجد رتبةاللقبجنديجندي أولعريفوكيل رقيبرقيبرقيب أولرئيس رقباءالأفرادلاتوجد رتبةلاتوجد رتبةاللقبجنديجندي أولعريفوكيل رقيبرقيبرقيب أولرئيس رقباءالضباطاللقبملازمملازم أولنقيبرائدمقدمعقيدعميدلواءفريقفريق أولالضباط (قتالي)اللقبملازمملازم أولنقيبرائدمقدمعقيدعميدلواءفريقفريق أولالضباطاللقبملازمملازم أولنقيبرائدمقدمعقيدعميدلواءفريقفريق أول الزي البحري الزي العسكري للقوات الجوية الملكية السعوديةالزيالقبعة النشاط البحري المهام البحرية أ. تأمين صادرات الدولة ووارداتها وحمايتهما. ب. حماية المنشآت الاقتصادية في عرض البحر. ج. حماية القوافل التجارية، العسكرية والمدنية. د. تطهير الممرات المؤدية من وإلى موانئ الدولة، وكذا مياه بعض دول مجلس التعاون، من الألغام. هـ. تعزيز وإسناد إمداد القوات المشتركة، في أي صراع مسلح وراء البحار. و. حماية القوات البحرية والبرية وتأمينها، أثناء عمليات الإبرار البرمائي. ز. حماية خطوط مواصلات الدولة البحرية ضد الأعمال العدوانية، مثل القرصنة والتلوث وزرع الألغام والتسلل والتهريب والتخريب. ح. حماية سفن القصف الساحلي من التهديدات السطحية ـ الجوية، وتحت السطحية، ومشاغلة القوات المعادية، كما حدث في حرب الخليج الثانية. ط. رفع العلم الوطني في المياه الدولية والموانئ الأجنبية. ي. مساعدة السلطات المدنية في عمليات الإخلاء والإنقاذ، أثناء الكوارث والأزمات. المناورات المشتركة الاشتباكات والحروب على المستوى الإسلامي فقد شاركت القوات البحرية سنة (1971م) في الحرب إلى جانب باكستان، وقدمت لها خدمات ومساعدات جمة إبان محنتها. وعلى المستوى الوطني والمستوى الخليجي فقد شاركت القوات البحرية مشاركة فعالة وملموسة في حرب الخليج الثانية عام 1991م. وعلى المستوى العالمي قدمت القوات البحرية في الصومال، على مستوى مشاة الأسطول البحري السعودي، خدمات جليلة، تحت علم هيئة الأمم المتحدة، في عملية "إعادة الأمل". وكانت فاعلة ومرحباً بها بين قوات الأمم المتحدة، والصوماليين، نظراً لدورها الفاعل ولتميزها بأنها قوة الأخوة الإسلامية، مما جعلها مؤهلة للقيام بدور كبير. فساهمت في توزيع الإعانات للمتضررين في الصومال، وأدت عملها على خير وجه، وقد أشادت بها جميع القوات المشتركة معها، والهيئات الدولية. كما تشارك عمليات مكافحه القرصنه في عملية (الحرية الدائمه) في بحر العرب وخليج عدن في عام 2008-2010، وتشارك القوات البحرية في حماية المنشآت النفطية في المياة الإقليمية للمملكة. الأسلحة والمعدات القطع البحرية معظمها غربية الصنع من دول مثل فرنسا وبريطانيا والولايات المتحدة الأمريكية السفن الفرقاطات 3 فرقاطات فرنسية الصنع من نوع الرياض (نسخة معدلة من النوع الفرنسي La Fayette F-3000 الشبحيه) وهي جميعها مزودة بحزمة تسليحيه وتقنيات حرب إلكترونيه وتخفي و بمهبط طائرات لمروحية متوسطة الحجم مثل يوروكوبتر دوفين ويوروكوبتر بانثر وطائرة إن إتش 90 الفرقاطات كالتالي: الرياض (812) مكة (814) الدمام (816) 4 فرقاطات من نوع المدينة صنعت في فرنسا في منتصف الثمانينات الميلادية وهي كالتالي: المدينة (702) الهفوف (704) أبها (706) الطائف (708) الزوارق 4 سفن كورفيت من نوع بدر، صنعت في الولايات المتحدة الأمريكية في الثمانينات الميلادية وهي كالتالي: بدر (612) اليرموك (614) حطين (616) تبوك (618) 9 زوارق دورية مسلحة بمدافع من نوع الصِّديق صنعت في الولايات المتحدة الأمريكية في الفترة 1972-1980 وهي كالتالي: الصديق (511) الفاروق (513) عبد العزيز (515) فيصل (517) خالد (519) عمرو (521) طارق (523) عقبة (525) أبو عبيدة (527) كاسحات الغام 3 كاسحات آلغام من نوع الجوف وهي كالتالي: الجوف (420) شقرا (422) الخرج (424) سفن الدعم والمساندة سفينتي دعم ومساندة من نوع بريدة (نسخة معدلة من النوع الفرنسي Durance): بريدة (902) ينبع (904) الطائرات ضمن مشروع التطوير الثاني، تم تزويد القوات البحرية بعدد من الطائرات العمودية، لتُساند السفن في تنفيذ المهام البحرية المنوطة بها. كما إن عدداً من هذه الطائرات، تُشارك في عمليات البحث والإنقاذ. في أواخر عام 1400هـ. تم الاتفاق على تنفيذ مشروع التطوير للقوات البحرية. ويتضمن المشروع تزويد القوات البحرية، بعدد من سفن التموين والسفن الحربية، وعدد من الطائرات العمودية، التي تستخدم في البحث والإنقاذ، وبعض المهمات الأخرى. وقد اكتمل المشروع تقريباً، ووصلت أول سفينة إلى المملكة بقيادة طاقم من الضباط والأفراد السعوديين، من منسوبي القوات البحرية. وفي أواخر عام 1405هـ استُلمت أول طائرة عمودية (SA.365F Dauphin 2) ضمن مشروع (الصواري 1) بقيادة طيارين وفنيين سعوديين. وكان ذلك برفقة الفرقاطة الأولى (سفينة جلالة الملك المدينة). ومع اكتمال وصول جميع طائرات المشروع، بدأ العمل في جناح الطيران البحري الأول في قاعدة الملك فيصل البحرية بالغربية. وكان ذلك في بداية شهر محرم من عام 1406هـ. ومع ازدياد عدد الطيارين والفنيين المؤهلين على هذا النوع من الطائرات، الذين أصبحوا يتلقون تدريبهم داخل المملكة، أُنشئت مدرسة التخصصات الفنية لطيران القوات البحرية، وبدأ العمل بسرب الطيران البحري الثاني في الأسطول الشرقي، في شهر صفر من عام 1408هـ. وفي شهر جمادى الثاني من عام 1409هـ، تم إنشاء إدارة شؤون الطيران، بقيادة القوات البحرية في الرياض. وفي 5 جمادى الثاني 1411هـ، اعتمد تشكيل جناح الطيران البحري الثاني في الشرقية. وفي بداية عام 1416هـ تم استلام مشبهين للطائرات العمودية السوبر بوما والدولفين، لأغراض التدريب. وتم تركيبها في كلٍ من الأسطولين الغربي والشرقي. المركبات الإسمالصورةالطرازبلد الأصلملاحظاتمركباتPegasu BMR-600ناقلة جنود مدرعة200 مركبةهامفيناقلة مصفحة المراجع بوابات رسمية مصادر عامة بحرية المملكة العربية السعودية تصنيف:القرن 18 في السعودية تصنيف:القوات المسلحة السعودية عسكرية السعودية تصنيف:سلاح البحرية حسب البلد
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 588, 836, 929, 1203, 2116, 2981, 3259, 3351, 3614, 4108, 5767, 5909, 6499, 6678, 6703, 6994, 7269, 7532, 8050, 8309, 8695, 9467, 9864, 10008, 10566, 11075, 12096, 12192, 12233, 12869, 12909, 13631, 13654, 14336, 14664, 14692, 14897, 15026, 15521, 15796, 15994, 16155, 17054, 17219, 17451, 17662, 17776, 17902, 17987, 18094, 18273, 18394, 18541, 18649, 18812, 20219, 20306, 20484, 21380, 21476, 21549, 21638, 21945, 22013, 23084, 23135, 23878, 23980 ], "plaintext_end_byte": [ 587, 835, 928, 1202, 2091, 2980, 3258, 3350, 3613, 4107, 5731, 5893, 6498, 6666, 6702, 6993, 7268, 7460, 8034, 8286, 8671, 9466, 9863, 10007, 10565, 11049, 12095, 12191, 12232, 12868, 12908, 13630, 13653, 14335, 14663, 14691, 14896, 15025, 15500, 15777, 15993, 16136, 17053, 17218, 17450, 17661, 17775, 17901, 17986, 18093, 18272, 18393, 18540, 18626, 18810, 20206, 20305, 20483, 21379, 21475, 21548, 21637, 21944, 22012, 23083, 23134, 23853, 23979, 24018 ] }
siapakah pendiri Yayasan Lembaga SABDA?
Lembaga Dakwah Islam Indonesia
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Lembaga Dakwah Islam Indonesia disingkat LDII, merupakan organisasi dakwah kemasyarakatan di wilayah Republik Indonesia. Sesuai dengan visi, misi, tugas pokok dan fungsinya, LDII mempunyai tujuan untuk meningkatkan kualitas peradaban, hidup, harkat dan martabat kehidupan jamaahnya dalam berbangsa dan bernegara serta turut serta dalam pembangunan manusia Indonesia seutuhnya yang dilandasi oleh keimanan dan ketakwaan kepada Tuhan Yang Maha Esa guna terwujudnya masyarakat madani yang demokratis dan berkeadilan sosial berdasarkan Pancasila, yang diridhoi Allah Subhanahu Wa Ta'ala[2]. Awal mulanya, LDII bernama YAKARI (Yayasan Lembaga Karyawan Islam), kemudian berganti nama menjadi LEMKARI (Lembaga Karyawan Islam) dan akhirnya berganti nama lagi menjadi LDII, karena nama LEMKARI sudah melekat di masyarakat sebagai ajaran sesat. LDII adalah organisasi yang independen, resmi dan legal mengikuti ketentuan sebagai berikut: Undang-undang No. 8 tahun 1985 tentang organisasi kemasyarakatan[3]. Pasal 9 ayat (2), tanggal 4 April 1986 (Lembaran Negara RI 1986 nomor 24), serta pelaksanaannya meliputi PP No. 18 tahun 1986[4]. Peraturan Menteri Dalam Negeri No. 5 tahun 1986. dan aturan hukum lainnya. LDII memiliki Anggaran Dasar (AD) dan Anggaran Rumah Tangga (ART)[5] , Yang diperoleh dari iuran wajib anggota (10% dari penghasilan bulanan), Program Kerja dan Pengurus mulai dari tingkat Pusat sampai dengan tingkat Desa. LDII sudah tercatat di Badan Kesatuan Bangsa dan Perlindungan Masyarakat (Bakesbang & Linmas) Departemen Dalam Negeri. LDII merupakan bagian komponen Bangsa Indonesia yang berada dalam Negara Kesatuan Republik Indonesia Berdasarkan Pancasila dan UUD 45. Lembaga Dakwah Islam Indonesia (LDII) berdiri sesuai dengan cita-cita para ulama perintisnya yaitu sebagai wadah umat Islam untuk mempelajari, mengamalkan dan menyebarkan ajaran Islam secara murni berdasarkan Alquran dan Hadis, dengan latar belakang budaya masyarakat Indonesia, dalam bingkai Negara Kesatuan Republik Indonesia berdasarkan Pancasila dan Undang-Undang Dasar Negara Republik Indonesia tahun 1945. Sejarah Berdirinya LDII Lembaga Dakwah Islam Indonesia () pertama kali berdiri pada 3 Januari 1972 di Surabaya, Jawa Timur dengan nama Yayasan Lembaga Karyawan Islam (YAKARI). Pada Musyawarah Besar (Mubes) tahun 1981 namanya diganti menjadi Lembaga Karyawan Islam (LEMKARI), dan pada Mubes tahun 1990, atas dasar Pidato Pengarahan Bapak Sudarmono, S.H. selaku Wakil Presiden dan Bapak Jenderal Rudini sebagai Mendagri waktu itu, serta masukan baik pada sidang-sidang komisi maupun sidang Paripurna dalam Musyawarah Besar IV LEMKARI tahun 1990, selanjutnya perubahan nama tersebut ditetapkan dalam keputusan, MUBES IV LEMKARI No. VI/MUBES-IV/ LEMKARI/1990, Pasal 3, yaitu mengubah nama organisasi dari Lembaga Karyawan Dakwah Islam yang disingkat LEMKARI yang sama dengan akronim LEMKARI (Lembaga Karate-Do Indonesia), diubah menjadi Lembaga Dakwah Islam Indonesia, yang disingkat LDII.[6] Menurut website resminya[7][8], Lembaga Dakwah Islam Indonesia (LDII) awal mulanya berdiri pada tanggal 3 Januari 1972 di Surabaya, Jawa Timur dengan nama Yayasan Lembaga Karyawan Islam (YAKARI) yang kemudian diubah menjadi Lembaga Karyawan Islam (LEMKARI), dan didirikan oleh: Drs. Nur Hasyim Drs. Edi Masyadi Drs. Bahroni Hertanto Soetojo Wirjo Atmodjo BA. Wijono BA. Pendapat lain[9][10] menyebutkan bahwa keberadaan LDII tidak lepas dari keterkaitannya dengan Darus Hadits atau Islam Jama’ah yang didirikan pada tahun 1941 oleh Nurhasan Al-Ubaidah Lubis.[9]Perkembangan LDII sendiri berbasis terutama di daerah-daerah seperti: Desa Burengan, Banjaran, Kota Kediri, Jawa Timur, dimana terdapat Pondok Pesantren Walibarokah yang merupakan pondok pesantren terbesar yang dimiliki oleh LDII, sekaligus sebagai pusat kegiatan dakwahnya. Desa Gadingmangu, Kecamatan Perak, Kabupaten Jombang, Jawa Timur, dimana terdapat Pondok Pesantren Gading Mangu yang dikelola langsung oleh LDII. Di Pondok ini juga terdapat Masjid megah yang bernama Masjid Luhur Nurhasan yang diambil dari nama pendirinya yaitu Nurhasan Al-Ubaidah Lubis. Menurut Amin Djamaludin, seorang peneliti dari Lembaga Penelitian dan Pengkajian Islam (LPPI)[10], nama kecil Nurhasan adalah Madekal/Madigol atau Muhammad Madigol, keturunan asli pribumi, Jawa Timur. Ayahnya bernama Abdul Aziz bin Thahir bin Irsyad. Nurhasan lahir di Desa Bangi, Kecamatan Purwosari, Kabupaten Kediri pada tahun 1915 M. Nurhasan pernah bermukim di Mekkah selama 10 tahun, kemudian kembali ke Indonesia pada tahun 1941. Pada tahun itulah, Nurhasan mulai berdakwah menyebarkan ilmu yang ia dapatkan di Mekkah, dimulai dari kerabat dekatnya di Kediri. Nurhasan membangun Asrama Pengajian Darul Hadits beserta dengan pesantren-pesantrennya di Jombang, Kediri, dan Jakarta. Pada tahun 1953, Nurhasan mendapatkan ilmu tentang konsep Baiat, Amir, Jama'ah dan Ta'at dari Wali Al-Fattah, yang merupakan Kepala Biro Politik Kementrian Dalam Negeri di kala itu (zaman kepemimpinan Bung Karno)[10]. Nurhasan memiliki tangan kanan bernama Bambang Irawan Hafiluddin, yang pada saat itu memiliki tugas untuk berdakwah kepada khalayak Indonesia sebanyak-banyaknya. Namun, pada awal tahun 1983, Bambang Irawan menyatakan keluar dari Lemkari (nama LDII pada saat itu) dan berbicara terang-terangan kepada publik tentang siapa sebenarnya Lemkari. Ia sempat menulis buku bersama dengan beberapa da'i yang ada di Indonesia[9] dan membuat kajian-kajian[11] yang membahas tentang Lemkari dari sudut pandangnya sebagai mantan da'i Lemkari. Pada tahun 1990, atas instruksi dari Jendral Rudini, nama Lemkari berubah menjadi LDII (Lembaga Dakwah Islam Indonesia) karena nama Lemkari sudah melekat di masyarakat sebagai aliran sesat. Badan Hukum LDII sebagai Ormas[12] Dasarnya, yaitu Keputusan Menteri Hukum dan Hak Asasi Manusia RI No. AHU-18. AH.01.06. Tahun. 2008, Tanggal, 20 Februari 2008. Isi Keputusan: PERTAMA: Memberikan Pengesahan Akta Pendirian: LEMBAGA DAKWAH ISLAM INDONESIA disingkat LDII, NPWP. 02.414.788.6-036.000 berkedudukan di Ibukota Negara Republik Indonesia, sebagaimana anggaran dasarnya termuat dalam AKTA Nomor 01 tanggal 03 Januari 1972 yang dibuat oleh Notaris Mudijomo berkedudukan di Surabaya dan Akta Nomor 13 Tanggal 27 September 2007, yang dibuat di hadapan Notaris Gunawan Wibisono, SH, berkedudukan di Surabaya dan oleh karena itu mengakui lembaga tersebut sebagai badan hukum pada hari pengumuman anggaran dasarnya dalam Tambahan Berita Negara Republik Indonesia. KEDUA: Keputusan Menteri Hukum dan Hak Asasi Manusia Republik Indonesia ini disampaikan kepada yang bersangkutan untuk diketahui dan dilaksanakan sebagaimana mestinya. Motto LDII Ada 3 Motto LDII, ialah: 1. Yang artinya: “Dan hendaklah ada di antara kamu sekalian segolongan yang mengajak kepada kebajikan dan menyuruh pada yang ma’ruf (perbuatan baik) dan mencegah dari yang munkar (perbuatan tercela), mereka itulah orang-orang yang beruntung”. (QS. Ali Imron, No. Surat: 3, Ayat: 104). 2. Yang artinya: “Katakanlah inilah jalan (agama) - Ku, dan orang-orang yang mengikutiku mengajak (kamu) kepada Allah dengan hujjah (dalil/dasar hukum) yang nyata. Maha suci Allah dan aku tidak termasuk golongan orang yang musyrik”. (QS. Yusuf, No.Surat: 12, Ayat: 108). 3. Yang artinya: “Serulah (semua manusia) kepada jalan Tuhanmu dengan hikmah dan pelajaran yang baik, dan bantahlah mereka dengan yang lebih baik”. (QS. An-Nahl, No.Surat: 16, Ayat: 125). Kegiatan LDII Bidang Pendidikan Keterampilan, Kepemudaan, dan Olahraga Dalam bidang Pendidikan Keterampilan, Kepemudaan dan Olahraga, LDII menyelenggarakan kursus keorganisasian, keterampilan, perkemahan pemuda dan kegiatan Pramuka. Dalam bidang olahraga, di antaranya menyelenggarakan Pencak Silat Persinas ASAD (Ampuh Sehat Aman Damai) yang sudah menjadi anggota IPSI, sudah mengikuti turnamen Pencak Silat tingkat Nasional, turnamen sepak bola sampai tingkat Nasional dalam rangka memperingati Hari Sumpah Pemuda pada tahun-tahun 1991, 1994, dan 1996, 2000 dan 2002.[13] Bidang Ekonomi LDII peduli dan turut serta dalam pemberdayaan ekonomi rakyat dengan uji coba mengadakan kegiatan Usaha Bersama (UB) yang berbasis di tingkat Pimpinan Cabang ( PC) yang berada di tingkat kecamatan yang tersebar di seluruh Indonesia.[14] Sumber Pendanaan LDII Di dalam membiayai segala macam aktivitasnya menurut ketentuan ART organisasi pasal 30, LDII mendapatkan dana dari sumbangan yang tidak mengikat. Sebagian besar dana sumbangan dikumpulkan dari warga sendiri (swadana). Selain dari warganya, LDII juga menerima sumbangan dalam berbagai bentuk dari perorangan, pihak swasta maupun pemerintah Republik Indonesia[5]. Metode Pengajaran LDII menggunakan metode pengajian tradisional, yaitu guru-guru yang berasal dari beberapa alumni pondok pesantren kenamaan, seperti: Pondok Pesantren Gontor di Ponorogo, Tebu Ireng di Jombang, Kebarongan di Banyuwangi, Langitan di Tuban, dll. Mereka bersama-sama mempelajari ataupun bermusyawarah beberapa waktu terlebih dahulu sebelum menyampaikan pelajaran dari Alquran dan Hadis kepada para jama’ah pengajian rutin atau kepada para santriwan dan santriwati di pondok-pondok LDII, untuk menjaga supaya tidak terjadi kekeliruan dalam memberikan penjelasan tentang pemahaman Alquran dan Hadis. Kemudian guru mengajar murid secara langsung ( manquul ) baik bacaan, makna (diterjemahkan secara harfiyah), dan keterangan, dan untuk bacaan Alquran memakai ketentuan tajwid.[15] Apakah yang Dimaksud dengan “Manquul?” “Manquul” berasal dari bahasa Arab, yaitu “Naqola-Yanqulu”, yang artinya “pindah”. Maka ilmu yang manquul adalah ilmu yang dipindahkan / transfer dari guru kepada murid. Dengan kata lain, Manqul artinya berguru, yaitu terjadinya pemindahan ilmu dari guru kepada murid. Dasarnya adalah sabda Nabi Muhammad dalam Hadis Abu Daud, yang berbunyi: Yang artinya: “Kamu sekalian mendengarkan dan didengarkan dari kamu sekalian dan didengar dari orang yang mendengarkan dari kamu sekalian”. Dalam pelajaran tafsir, “Tafsir Manquul” berarti mentafsirkan suatu ayat Alquran dengan ayat Alquran lainnya, mentafsirkan ayat Alquran dengan Hadis, atau mentafsirkan Alquran dengan fatwa shohabat. Dalam ilmu Hadis, “manquul” berarti belajar Hadis dari guru yang mempunyai isnad (sandaran guru) sampai kepada Nabi Muhammad.[16] Dasarnya adalah ucapan Abdulloh bin Mubarok dalam Muqoddimah Hadis Muslim, yang berbunyi: Yang artinya: “Isnad itu termasuk agama, seandainya tidak ada isnad niscaya orang akan berkata menurut sekehendaknya sendiri”. Dengan mengaji yang benar yakni dengan cara manqul, musnad dan mutashil (persambungan dari guru ke guru berikutnya sampai kepada shohabat dan sampai kepada Nabi Muhammad), maka secepatnya kita dapat menguasai ilmu Alquran dan Hadis dengan mudah dan benar. Dengan demikian, kita segera dapat mengamalkan apa yang terkandung di dalam Alquran dan hadis sebagai pedoman ibadah kita. Dan sudah barang tentu penafsiran Alquran harus mengikuti apa yang telah ditafsirkan oleh Nabi Muhammad. Aktivitas Pengajian LDII menyelenggarakan pengajian Al Qur'an dan Al Hadits dengan rutinitas kegiatan yang cukup tinggi. Di tingkat PAC (Desa/Kelurahan) umumnya pengajian diadakan 2-3 kali seminggu, sedangkan di tingkat PC (Kecamatan) diadakan pengajian seminggu sekali.[17] Untuk memahamkan ajarannya, LDII mempunyai program pembinaan cabe rawit (usia prasekolah sampai SD) yang terkoordinasi diseluruh masjid LDII. Selain pengajian umum, juga ada pengajian khusus remaja dan pemuda, pengajian khusus Ibu-ibu, dan bahkan pengajian khusus Manula/Lanjut usia.Ada juga pengajian usia mandiri. Disamping itu ada pula pengajian yang sifatnya tertutup, juga pengajian terbuka. Pada musim liburan sering diadakan Kegiatan Pengkhataman Alquran dan hadis selama beberapa hari yang biasa diikuti anak-anak warga LDII dan non LDII untuk mengisi waktu liburan mereka. Dalam pengajian ini pula diberi pemahaman kepada peserta didik tentang bagaimana pentingnya dan pahalanya orang yang mau belajar dan mengamalkan Alquran dan hadis dalam keseharian mereka. LDII mengadakan berbagai forum tipe pengajian berdasarkan kelompok usia dan gender antara lain; 1. Pengajian "Majlis Ta'lim" tingkat PAC Pengajian ini diadakan rutin 2 – 3 kali dalam seminggu di masjid-masjid, mushalla-mushala atau surau-surau yang ada hampir di setiap desa di Indonesia. Setiap kelompok PAC biasanya terdiri 50 sampai 100 orang jamaah. Materi pengajian di tingkat majlis ta'lim ini yaitu Quran (bacaan, terjemahan dan keterangan), hadis-hadis himpunan dan nasihat agama. Dalam forum ini pula jamaah LDII diajari hafalan-hafalan doa, dalil-dalil Quran Hadis dan hafalan surat–surat pendek ALquran. Dalam forum pengajian kelompok tingkat PAC ini jamaah juga dikoreksi amalan ibadahnya seperti praktik berwudu dan salat agar sesuai dengan hasil mengaji. 2. Pengajian Cabe Rawit (pengajian TPA) Pengembangan mental agama dan akhlakul karimah dimulai sejak usia dini. Masa kanak-kanak merupakan pondasi utama dalam pembentukan keimanan dan akhlak umat, sebab pada usia dini seorang anak mudah dibentuk dan diarahkan. Pengajian Cabe Rawit diadakan setiap hari di tingkat PAC dengan materi antara lain bacaan iqro’ atau Tilawati dan Al Quran, menulis pegon, hafalan doa-doa dan surat-surat pendek Al Quran, serta pendidikan akhlakul karimah. Pada akhir semester, anak-anak akan dievaluasi perkembangannya selama mengikuti pengajian Cabe Rawit. Evaluasi tersebut dapat berupa ujian tertulis dan praktek atau dalam bentuk festival anak shaleh (FAS). Forum pengajian Caberawit juga diselingi dengan rekreasi dan bermain. 3. Pengajian Muda-mudi Muda-mudi atau usia remaja perlu mendapat perhatian khusus dalam pembinaan mental agama. Pada usia ini pola pikir anak mulai berkembang dan pengaruh negatif pergaulan dan lingkungan semakin kuat. Karena itu pada masa ini perlu menjaga dan membentengi para remaja dengan kepahaman agama yang memadai agar generasi muda LDII tidak terjerumus dalam perbuatan maksiat, dosa-dosa dan pelanggaran agama yang dapat merugikan masa depan mereka. Sebagai bentuk kesungguhan dalam membina generasi muda, LDII telah membentuk Tim Penggerak Pembina Generus (TPPG) yang terdiri dari pakar pendidikan dan ahli psikologi[18]. Pembinaan generasi muda dalam setidaknya memiliki 3 sasaran yaitu[19]: Menjadikan generasi muda yang sholeh, alim (banyak ilmunya) dan fakih dalam beribadah. Menjadikan generasi muda yang berakhlakul karimah (berbudi pekerti luhur), berwatak jujur, amanah, sopan dan hormat kepada orang tua dan orang lain Menjadikan generasi muda yang tertib, disiplin, trampil dalam bekerja dan bisa hidup mandiri 4. Pengajian Wanita/ibu-ibu Para wanita, ibu-ibu dan remaja putri perlu diberi wadah khusus dalam pembinaan keimanan dan peningkatan kepahaman agama, mengingat kebanyakan penghuni neraka adalah kaum ibu/wanita. Sabda Rasulullah SAW: "Diperlihatkan padaku Neraka, maka ketika itu kebanyakan penghuninya adalah wanita." Hadis riwayat Bukhori dalam Kitabu al-Imaan Selain itu banyak persoalan khusus dalam agama Islam menyangkut peran wanita dan para ibu. Haid, kehamilan, nifas, bersuci (menjaga najis), mendidik dan membina anak, melayani dan mengelola keluarga merupakan persoalan khusus wanita dan ibu-ibu. Disamping memberikan kerampilan beribadah forum pengajian Wanita / ibu-ibu LDII juga memberikan pengetahuan dan ketrampilan praktis tentang keputrian yang berguna untuk bekal hidup sehari-hari dan menunjang penghasilan keluarga. 5. Pengajian Lansia Para Lansia perlu mendapatkan perhatian khusus mengingat pada usia senja diharapkan umat muslim lebih mendekatkan diri kepada Allah sebagai persiapan menghadap kepada Ilahi dalam keadaan khusnul khotimah. "Sesungguhnya pengamalan itu dilihat dari akhirnya" 6. Pengajian Umum Pengajian umum merupakan forum gabungan antara beberapa jamaah PAC dan PC LDII. Pengajian ini juga merupakan wadah silaturahim antar jamaah LDII untuk membina kerukunan dan kekompakan antar jamaah. Semua pengajian LDII bersifat terbuka untuk umum, siapapun boleh datang mengikuti setiap pengajian sesuai dengan jadwal yang telah ditentukan. Sumber Hukum LDII Sumber hukum LDII adalah Alquran dan Hadis. Dalam memahami Alquran dan Hadis, ulama LDII juga menggunakan ilmu alat seperti ilmu nahwu, shorof, badi’, ma’ani, bayan, mantek, balaghoh, usul fiqih, mustholahul-hadits dan sebagainya[20]. Ibarat orang akan mencari ikan perlu sekali menggunakan alat untuk mempermudah menangkap ikan, seperti jala ikan. Perumpamaannya adalah seperti orang yang akan mencari jarum di dalam sumur perlu menggunakan besi semberani. Untuk memahami arti dan maksud ayat-ayat Alquran tidak cukup hanya dengan penguasaan dalam bahasa ataupun ilmu shorof. Alquran memang berbahasa Arab tapi tidak berarti orang yang mampu berbahasa Arab akan mampu pula memahami arti dan maksud dari ayat-ayat Al-Qur’an dengan benar. Penguasaan di bidang bahasa Arab hanyalah salah satu kemampuan yang patut dimiliki oleh seorang da’i atau muballigh, begitupun ilmu alat (nahwu shorof). Di LDII untuk memahami arti dan maksud dari ayat-ayat Alquran maka para da’i ataupun para muballigh / ghoh telah memiliki kemampuan-kemampuan sebagaimana berikut: 1. Ilmu Balaghoh, yaitu ilmu yang dapat membantu untuk memahami dan menentukan mana ayat-ayat yang mansukh (diganti/ralat) dan mana ayat-ayat yang nasikh (gantinya), dan mana ayat-ayat yang merupakan petunjuk larangan (pencegahan). 2. Ilmu Asbabun Nuzul, yaitu ilmu yang membahas sebab-musabab turunnya ayat-ayat Alquran. Dengan ilmu tersebut dapat diketahui situasi dan kondisi bagaimana dan kapan serta di mana ayat suci Alquran diturunkan. 3. Ilmu Kalam, yaitu ilmu tauhid yang membicarakan tentang keesaan Allah, sekaligus membicarakan sifat-sifat-Nya. 4. Ilmu Qiro’at, yaitu ilmu yang membahas macam-macam bacaan yang telah diterima dari Nabi Muhammad (Qiro’atus Sab’ah). 5. Ilmu Tajwid, yaitu ilmu yang membahas cara-cara yang benar dalam membaca Alquran. 6. Ilmu Wujuh Wan-Nadzair, yaitu ilmu yang menerangkan kata-kata dalam Alquran yang mempunyai arti banyak. 7. Ilmu Ghoribil Quran, yaitu ilmu yang menerangkan makna kata-kata yang ganjil yang tidak terdapat dalam kitab-kitab biasa atau tidak juga terdapat dalam percakapan sehari-hari. 8. Ilmu Ma’rifatul Muhkam Wal Mutasyabih, yaitu ilmu yang menerangkan ayat-ayat hukum dan ayat-ayat yang mutasyabihah. 9. Ilmu Tanasubi Ayatil Quran, yaitu ilmu yang membahas persesuaian/kaitan antara satu ayat dalam Alquran dengan ayat yang sebelum dan sesudahnya. 10. Ilmu Amtsalil Quran, yaitu ilmu yang membahas segala perumpamaan atau permisalan. Pondok Pesantren LDII LDII memiliki banyak pondok pesantren. setiap provinsi, LDII memiliki minimal 1 atau 2 pondok pesantren mini. Pondok pesantren LDII di antaranya sebagai berikut: Pondok Pesantren Walibarokah Burengan Banjaran Kediri adalah salah satu pondok pesantren besar di Indonesia. Ponpes ini memiliki fasilitas yang cukup lengkap yang dapat digunakan untuk proses pembelajaran para santri. Secara umum dapat dikatakan bahwa Pondok Pesantren Walibarokah Burengan Banjaran Kediri memiliki kapasitas untuk menampung santri mukim sebanyak sekitar 2000 orang baik laki-laki maupun perempuan dan sekitar 50 orang pengurus dan guru pondok beserta keluarganya. Bangunan-bangunan pondok terletak di atas tanah seluas 3,4 hektare yang terdiri dari antara lain: kantor pondok 2 lantai, bangunan parkir 7 lantai, gedung Aula Wali Barokah 3 lantai, Gedung DMC Asrama Putra 50 kamar 3 lantai, Asrama Putri 70 kamar 3 lantai, Masjid Baitil A’la 3 lantai, Menara Agung setinggi 99 meter kubah berlapis emas seberat 60kg, bangunan kamar tamu umum pria 2 lantai, kamar tamu umum wanita, kamar tamu Wisma Tenteram, Gedung Pengajian, Kantor Organisasi LDII, bangunan rumah para pengasuh dan pengajar, Unit Kesehatan Pria, Unit Kesehatan Wanita, Dapur Asrama, ruang makan tamu, ruang olahraga fitness, lapangan olahraga tenis lantai dan berbagai unit bangunan lain seperti dapur kamar mandi, ruang tamu dan sebagainya. Beberapa dari gedung-gedung itu penggunaanya diresmikan oleh para pejabat negara seperti Gedung Aula Wali Barokah diresmikan oleh Menteri Siswono Yudho Usodo.[21][30] Kontroversi Semenjak LDII berdiri, ada beberapa kontroversi yang pernah terjadi di organisasi ini: LDII (Lembaga Dakwah Islam Indonesia) merupakan regenerasi dari organisasi sebelumnya yang bernama Lemkari (Lembaga Karyawan Islam) dan Darul Hadits yang telah dinyatakan sesat. Keberadaan LDII mempunyai akar sejarah dengan Darus Hadits atau Islam Jama’ah yang didirikan pada tahun 1941 oleh Nurhasan al-Ubaidah Lubis (Madigol)[31]. Setelah aliran tersebut dilarang tahun 1971 oleh Jaksa Agung Republik Indonesia pada tahun 1971 (SK Jaksa Agung RI No. Kep-089/D.A/10/1971 tanggal 29 Oktober 1971), kemudian berganti nama dengan Lembaga Karyawan Islam (LEMKARI) pada tahun 1972 (tanggal 13 Januari 1972). LEMKARI dibekukan oleh Gubernur Jawa Timur pada tanggal 24 Desember 1988 dengan mengeluarkan surat keputusan No. 618 Tahun 1988 Namun dengan adanya UU No. 8 tahun 1985. LEMKARI sebagai singkatan Lembaga Karyawan Islam sesuai MUBES II tahun 1981 berganti nama dengan Lembaga Karyawan Dakwah Islam yang disingkat juga LEMKARI (1981), dan kemudian berganti nama lagi sesuai keputusan kongres/muktamar LEMKARI tahun 1990 dengan nama Lembaga Dakwah Islam Indonesia (LDII). (Lihat Bahaya Islam Jama’ah Lemkari LDII oleh LPPI Jakarta cetakan ketujuh Desember 1999).[9] Muhammadiyah pernah menyatakan bahwa LDII memiliki paham yang sesat[32]. Di dalam halaman web resminya[32] bagian tanya dan jawab, Muhammadiyah menyatakan bahwa: "Bahwa LDIl pemah ditetapkan sebagai aliran sesat, karena dianggap reinkarnasi dari Islam Jamaah. Butir kesesatannya adalah karena di antara paham yang dikembangkan oleh LDll ini adalah paham takfir, yakni menganggap semua orang Islam yang tidak bergabung ke dalam barisannya dianggap sebagai orang kafir". Kasus penipuan berbasis investasi pembayaran listrik "maryoso"[33]. Peristiwa ini berawal dari Mojokerto, Jawa Timur sekitar awal tahun 2000. Warga mengumpulkan dana investasi dalam kaitannya dengan pembayaran rekening listrik. Oknum warga LDII bernama Maryoso [34]memberi iming-iming bagi penyetor dana akan mendapatkan bunga/keuntungan tiap bulannya 5-7% [33](tergantung dari jumlah investasi) dengan kesepakatan diawal bahwa modal yang disetorkan dapat diambil kapan saja bila diperlukan oleh penanam modal. Model bisnis yang tanpa usaha seperti ini sangat disenangi oleh masyarakat Indonesia dikala itu, dan banyak orang yang tertarik untuk menyetorkan uangnya. Banyak dari mereka yang menjual harta kekayaan pribadi seperti sawah, kendaraan, bahkan rumah. Namun, yang terjadi adalah, bukannya para penanam modal tersebut mendapatkan keuntungan (tanpa harus melakukan usaha), namun investasi yang mereka tanamkan tak kunjung mendapatkan keuntungan. Total investasi yang dikumpulkan Maryoso [34]melalui kasus ini mencapai 11 trilyun rupiah, berdasarkan hasil investigasi yang dilakukan oleh tim LPPI yang dituliskan dalam buku ini[33]. Beberapa kasus perceraian karena keluar dari LDII. Adam Amrullah[35] seorang mantan anggota LDII yang pernah menjabat sebagai ketua muda-mudi LDII daerah Jakarta Timur. Ia menikah dengan Narendra Garini yang merupakan anak dari Budi Rama Natakusumah, ketua LDII Bekasi. Namun, ketika Adam memutuskan untuk keluar dari LDII, ia mengaku dipaksa untuk menceraikan istrinya karena sudah tidak berpemahaman seperti orang LDII[36][37]. Ferhad Akbar, seorang pegawai pemerintahan di Pekanbaru, mengaku dipaksa cerai oleh orang tua istrinya karena Ferhad menyatakan keluar dari LDII[38]. Imam Nasai, seorang mantan Da'i LDII berbicara di Radio Al-Umm[39], Kota Malang. Ia mengaku bahwa Ia dipaksa cerai dengan istrinya oleh keluarga besarnya karena menyatakan keluar dari LDII. Referensi Pranala luar (in Indonesian) (in Indonesian) (in Indonesian) (in Indonesian) (in Indonesian) (in Indonesian) Kategori:Organisasi Islam di Indonesia
https://id.wikipedia.org/wiki/Lembaga%20Dakwah%20Islam%20Indonesia
{ "plaintext_start_byte": [ 10, 393, 765, 1177, 1484, 1778, 2190, 2444, 2590, 2878, 3305, 4094, 4624, 5541, 6393, 6706, 6997, 8357, 8872, 19158, 26476, 27431, 28592, 29156, 29715, 30431, 30663, 31243, 31479, 31798, 31976, 32070, 32371, 32620, 32693, 33481, 33818, 33903, 34552, 35024, 35335, 35522, 35986, 37326, 37852, 38702, 39055, 39167, 39959, 40189, 40580, 41241, 41866, 42652, 43118, 43934, 44365, 45008, 45542, 45789, 46073, 46329, 47189, 47947, 48720, 49116, 49410, 53499, 53734, 54406, 54921, 55540, 55896, 56053, 56690, 61210, 61761, 62835, 63333, 63832, 64706, 65604, 65944, 66336, 66819, 66917, 67164, 67557, 67830, 68206, 68330, 68648, 69124, 69383, 69665, 70529, 71124, 71309, 71898, 72560, 73341, 74262, 74791, 75088, 75440, 76045, 76840, 77459, 77666, 78089, 78681, 79797, 81821, 81969, 88022, 88314, 88538, 89316, 89903, 90142, 90359, 91263, 104355, 104794, 104852, 104927, 105830, 107018, 107400, 107725, 108008, 108162, 108451, 108819, 109266, 109358, 109513, 109763, 110433, 111452, 111982, 112940, 113187, 113523, 113741, 113873, 114195, 114340, 114429, 114818, 114896, 115101, 115201, 115859, 116096, 116574, 116954, 116986, 117368, 117667, 117740, 119704, 125462, 125685, 125930, 126126, 126578, 126813, 127318, 128793, 129232, 129434, 129822, 130084, 130499, 130638, 131001, 131302, 131376, 137112, 137448, 137554 ], "plaintext_end_byte": [ 385, 764, 1176, 1483, 1758, 2189, 2443, 2589, 2870, 3288, 4077, 4623, 5500, 6392, 6705, 6968, 8340, 8871, 19150, 26432, 27405, 28538, 29115, 29714, 30402, 30662, 31242, 31459, 31797, 31975, 32056, 32370, 32619, 32692, 33480, 33817, 33892, 34551, 35023, 35334, 35521, 35985, 37315, 37851, 38701, 39023, 39166, 39958, 40181, 40579, 41233, 41865, 42651, 43117, 43933, 44357, 45007, 45503, 45788, 46072, 46328, 47188, 47936, 48719, 49074, 49409, 53467, 53733, 54405, 54904, 55539, 55873, 56052, 56689, 61209, 61760, 62763, 63332, 63831, 64705, 65603, 65924, 66335, 66818, 66891, 67163, 67556, 67829, 68205, 68329, 68647, 69123, 69382, 69588, 70497, 71123, 71308, 71897, 72559, 73309, 74227, 74790, 75087, 75439, 76034, 76839, 77442, 77643, 78088, 78680, 79796, 81798, 81968, 88011, 88313, 88537, 89315, 89902, 90071, 90358, 91237, 104338, 104771, 104851, 104926, 105798, 107004, 107399, 107724, 108007, 108161, 108450, 108818, 109265, 109357, 109499, 109762, 110432, 111451, 111981, 112939, 113145, 113501, 113740, 113872, 114194, 114339, 114399, 114817, 114895, 115081, 115200, 115858, 116073, 116531, 116912, 116985, 117367, 117629, 117730, 119675, 125454, 125674, 125916, 126125, 126577, 126812, 127317, 128792, 129191, 129433, 129821, 130083, 130498, 130637, 131000, 131301, 131362, 137074, 137431, 137513, 137648 ] }
MMORPG「ラグナロクオンライン」をつくった会社は何?
ラグナロクオンライン
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 111 ], "minimal_answers_end_byte": [ 126 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Main Page 『ラグナロクオンライン』(Ragnarok Online、略称:RO)は、韓国のゲーム会社グラビティによって製作されたオンラインゲームである。種別としては多人数同時参加型オンラインRPG(MMORPG)に分類される。公式イラストの多くは雄一郎が担当。壁紙、4コマ漫画なども手がけている。 概要 韓国の漫画『ラグナロク』(作:이명진(イ・ミョンジン、李命進))の世界観を元にしたゲーム。キャラクターイラストの可愛さなどで人気を集めている。金学奎(キム・ハッキュ、2007年7月現在、IMCGames社の社長)がグラビティ社在籍時に製作した最初のオンラインゲーム。 ゲーム画面では、3Dのフィールドに2D(ドット絵)のキャラクターを動かす。これは多人数同時参加型オンラインRPG (MMORPG) の中では少数派だが、ファイナルファンタジーXIなどの3Dポリゴンキャラクターを用いたものと比べ、若干要求スペックが低く、接続人数過多による障害を除けば快適にプレイできる。 韓国以外では、台湾・香港、日本など東アジアから始まり、中国、ヨーロッパ、インド、ブラジルなど世界中で運営されている(詳細はサービス提供国の節を参照)。国際 (iRO) やヨーロッパ (euRO) などへは日本からも参加可能。 地域ごとに運営会社は異なり、日本ではガンホー・オンライン・エンターテイメント株式会社が2002年12月1日より正式な商用サービスを行っている。海外では、iROのようにグラビティ社直営の地域もある。 グラフィック ドット絵のプレイヤーキャラクターやモンスター、カードの一部は愛らしく、女性や低年齢層にも人気が高い。インターネット上には、同作品のキャラクターを題材にしたイラストサイトや同人誌などが多数あり、ガンホーも多数のイラストレーターを起用してアンソロジーコミックなどを発売している。 デフォルメされながらも4頭身と細部の作り込みが可能な大きさで、色数も多く、陰影もリアルに仕上げられ、動きも作りこまれたキャラクターは、ドット絵そのものとしての人気も高い。 「studio DTDS」所属の韓国のイラストレーターMONSTER GOGOやyoyo、MILKTEAなどによる公式イラストも、人気である。 3Dのフィールドやオブジェクトと2Dのドット絵キャラの組み合わせは、グラビティ社がラグナロクオンライン開発前に制作したアークトゥルスでも使われており、テクスチャの一部はそのまま流用されている。 音楽 韓国の音楽家集団SoundTeMPが制作したBGMは、質の高いことで知られている。また、これをアレンジした曲を公開しているウェブサイトも多数存在する。クライアント内の音楽データは、MP3形式で収録されている。α版テスト時には44kHz/160kbpsだったが、β版テスト以降は22kHz/80kbps程度の品質で収録されている。 原作の存在 ラグナロクオンラインは原作漫画『ラグナロク』の始まる前という設定である。原作の主人公が使う必殺技などがゲーム内でも使える。原作とはっきりとした地続きの作品だが、不一致な部分がところどころ存在している。(一例として、光の神バルドルの母は原作では「ティアメット」だが、ゲームでは「フリッグ」であるなど) という風に当初は原作より過去の世界として描写されていたが、近年では「未来」という設定に置き換わった。実際に原作の展開を基にしたクエストも実装されており、主人公は「過去の時間」としてそれらに参加することが可能となった。 ゲーム設定 ラグナロクオンラインは、イ・ミョンジンの原作から約800年前の世界が舞台となっている。しかし、かなり後に設定が変更され、本作は原作の「未来」の物語となった。ミッドガルド大陸には3つの大国が存在する。プロンテラを首都とする魔法王国ルーンミッドガッツ、ジュノーを首都とする先進国家シュバルツバルド共和国、ラヘルを首都とする宗教国家アルナベルツ教国が共存している。 過去に、人間族、神族、魔族による長きに渡る戦争があった。3つの種族はその消耗を避けるため休戦に入り、それから1,000年の年月が経った。復興により人間はその過去の記憶を忘れ、文明を発達させ己の欲望を満たすようになっていった。その一方で各地で起こる天災、動植物のモンスター化、そして魔族の出現。ルーンミッドガッツ王国の国王トリスタン三世のお触れにより、冒険者は平和を支えているとされる「ユミルの欠片」を探すために旅立っていった(当初は単に異変調査のため冒険者を募ったという設定だった)。なお、「ユミルの欠片」が公式で「爪角」と表記されているのは、韓国語から日本語に翻訳する際に生じた誤訳である。 ローカルマッププロジェクト 各国への商業展開にあたり、進出した地域の特色を出したローカルマップを作成し提供していた。ローカルマップは、日本(アマツ)、台湾(コンロン)、中国(龍之城)、タイ(アユタヤ)と続いたが、ユーザーに不評だったため2005年3月に提供を凍結した。以後、ゲームの舞台であるルーンミッドガルド大陸のマップ拡張へと方針が戻された。この方針転換の後に、シュバルツバルド共和国の都市アインブロックなどが実装されている。一部に、アインブロックをドイツのローカルマップとする報道があったが、誤報である。フェイヨンの街は、開発メーカーがある韓国を題材としたマップだが、ローカルマップには含めない。 なお、「モスコビア」はロシアのローカルマップだが、このプロジェクトとは別にロシアの運営チームが独自に開発、実装したものである。しかし韓国の開発チームから評価を得たため、正式にゲームに組み込まれることとなった。 本編エピソードが停滞する2009年頃からは再びローカルマップ実装が再開され、モスコビア、ブラジル(ブラジリス)、インドネシア(デワタ)、フィリピン(ポートマラヤ)が実装されている。 ラグナロクの世界観 プレイヤーが最初に降り立つ国はルーンミッドガッツ王国と呼ばれており、「剣と魔法のファンタジー」といった世界だが、別の国では科学技術が発達しており、蒸気機関や飛行船などが行き交い、銃が登場する国もある。原作が北欧神話をベースにしているため、北欧神話の用語やアイテム、NPCが多数登場する。ただし、飽くまで名前を借りているに過ぎず、由来とはあまり繋がりがない設定でもある。なお、飛行船やガーディアンといった機械にはルーン機関というものが組み込まれている。これは一般には秘匿されており、プレイヤーも特定のクエストを行うまで知ることはない。 当初は「人とモンスターが争う世界」「世界各地で起こった異変の調査」がコンセプトであったが、後に大きく変更され、「人間の醜さ」と「困難に立ち向かう強さ」や「人とモンスターが手を取り合う」などが多く描写されるようになった。 ストーリーを追ううちに各国家間の確執、野望が次第に明らかになっていく。プレイヤーは、この狂乱に巻き込まれた人物たちと対話し、解決を図るのが主となる。 ストーリー 時はA.W.1003年[注釈 1] 神々の父オーディンを主神と崇拝、信仰するルーンミッドガッツ王国。 かつて最盛を誇った古代文明の地に立てられた近代国家、シュバルツバルド共和国。 オーディンの娘フレイアを主神と称え、崇拝するアルナベルツ教国。 人間たちが持つ善と悪。利権のために互いに傷つけ合い、争う人間たち。魔族と神々は、静かにミッドガルドの世界を見守っていた。 ルーンミッドガッツ王国編 大陸最大の規模を誇る平穏な王国が舞台となる。プレイヤーはモンスターの異常発生や自然災害など各地に起こった異変の調査のためここから物語を始め、各々の道を歩き出す。ユミルの心臓の欠片があると言われる大樹を調査するため、首都プロンテラより南西にある密林を目指す。そこにあったのは原住民の村であった。奥地へと足を踏み入れ、大樹の先は異界へと繋がっていることが分かった。死者の国と呼ばれるニブルヘイムへと入国したプレイヤーは、ミッドガルドとは別の世界の存在を身をもって知る。 その後、王国の歴史を研究する歴史学者たちと出会ったことで、ゲオルグ・トリスタン1世の代から続く忌まわしい呪いを知る。トリスタン直系の第1王子はヨルムンガンドにかけられた呪いによってやがて死んでしまうのだった。それを打破すべく大聖堂の協力の下、一人のプリーストによる儀式が行われたが失敗。今の王子たちは全員が死んでしまうという事態が起きてしまった。そのプリーストは地位を剥奪され、プロンテラから追放という処分を受けてしまうが、彼女は儀式に不審な点を見出していた。事情を知った主人公は調査を進めるうちに、王子たちの死は呪いではなく「毒」による暗殺であったことが判明。何者かが儀式を利用して王子たちを殺害したのだった。 シュバルツバルド共和国編 機械と科学の先進国家。その共和国を裏から支配する巨大企業レッケンベル。ユミルの心臓を捜し続け、それを手に入れるためにはいかなる非道も辞さない。企業と係わり合いを持ち、逃げ続ける男性シドクスと出会った主人公は共和国に裏に潜む巨悪の一端を知ることになる。企業に立ち向かうべく共和国大統領カール・テオドール・ワイエルストラウスは、カプラサービスの協力の下、「秘密の羽」を組織。共和国に真の自由を取り戻すため、レッケンベルの不正を暴こうと奔走する。だが、思わぬ裏切りにより秘密の羽は瓦解。大統領の敗北が決まった。 それを覆すべく、プレイヤーはかつてレッケンベルの研究員として働いていた老人ヘリコと出会う。殺人、密輸、誘拐、人体実験と非道を振るうレッケンベルを嘆いたヘリコは、プレイヤーに協力を申し出た。 ヘリコの助力を受け、レッケンベル地下研究所レゲンシュルムに保管してあった研究データを奪取。人体実験の果てに作られた原子変換機器を破壊し、非道な研究を続けていた機関であるレゲンシュルムは活動停止となった。 そしてカール大統領の下へ不正の証拠である研究データを渡し、レッケンベルとの対決は一応の決着を迎えたのだった(ただしレッケンベルにも何も知らない善良な市民もいる。そのためか企業自体は残っている)。 一方、共和国の北東の地域ノーグハルトにて巨大な建造物が発見された。それはタナトスタワーと名づけられ、レッケンベルの手により探索が行われるも、天使に酷似したモンスターが出現。並の人間では到底歯が立たず、レッケンベルに取り込まれた有限会社ジョンダイベントは、冒険者を傭兵として集わせ再び内部の探索を試みる。内部に仕掛けられた装置の封印を解くたびに、塔の正体が明らかになっていった。 それは、異世界へと通じるゲートであった。タナトスタワーという巨大なゲートを用いて、数百年前に魔剣士タナトスと魔王モロク、そして謎の女性がこの世界へと渡って来たことが明かされる。同時に、最上階に魔剣士の怨念と憎悪を凝縮した存在がいることも。 アルナベルツ教国編 セスルムニル大神殿の機能が停止。閉ざされた神殿を調べるうちに、プレイヤーは聖域の存在を知る。大神官ジェドは近づいてはいけないと注意をしたが、好奇心は抑えられるわけがなく足を踏み入れてしまった。中には、いくつもののユミルの心臓の欠片に酷似した物が収められていた。それはレッケンベルと手を組んだ穏健派が建造した偽物。過去、女神フレイヤから神託を受けたフレイヤ信徒は、その言い伝え通りにユミルの心臓の欠片を求めていたのだ。しかし、世界中に散ってしまった欠片を探すには、多大な労力を必要とする。大神殿の穏健派は、自らの手で欠片に代わるものを作り上げようとしていたのだ。 しかし、ビルド大神官率いる急進派はそうはいかなかった。ルーンミッドガッツ王国にあるユミルの心臓の欠片を奪うべく、戦争の準備をしていた。トール火山に軍事基地を秘密裏に建造し、火山に近づく者たちを監禁、殺害していた。更には下部組織「ダンデリオン」をスパイとしてルーンミッドガッツに派遣し、悪事を企てていた。3人の王子たちもまや急進派の手にかかり、それによって死んでしまった。プレイヤーは戦争を回避するべく、大神官であるジェドと協力し、トール火山は間もなく噴火するという偽りのデータを捏造。基地は現状維持が不可となり、撤退が決定された。 ルーンミッドガッツ王国の国王トリスタン三世が行方不明となった。探索を進めるうちに、彼はアルナベルツに捕らわれ、孤島に幽閉されていたことを知る。しかし、プレイヤーが孤島に立ち入った時、既にそこは悪鬼と死霊の跋扈する魔境と化していた。大神官ヒバム(もしくは彼の臣下)の歪んだ好奇心によって悪魔召喚の儀式が行われ、異界よりヴェルゼブブが呼びだされたのだ。孤島の人間たちを虐殺し、トリスタン三世もその犠牲となり、死して生きるゾンビとなってしまっていた。プレイヤーは王の末路を報告。最高指導者を失った王国は、新たな指導者を選定することとなった。 その後、大神官であるジェドとニルエンを和解させた。そして、大神官ビルド率いる非道な急進派を潰すため、アルナベルツの最高権力者である教皇へ掛け合う。しかし彼女の周囲には常にビルド大神官の監視があった。そこでプレイヤーは密かに架け橋となり、ジェドとニルエンの仲を取り持ち、ニルエンの協力によって教皇と接触。やがてビルド含む大神官の大半が、その権力のほとんどを失ったのであった。 魔王モロク復活編 アルナベルツ急進派の下部組織ダンデリオン。その一員であるレイヤン・ムーアは魔王モロクの思念と共鳴したことにより魔王の復活を企てていた。主人公とアサシンギルドの活躍によって復活の儀式は阻止されたが、そのため魔王を封じる結界にわずかな綻びが生じてしまう。この隙を魔王が見逃すはずがなく力の全てを使って結界を破壊。数百年間封印されていた最凶の存在がついに現世に降臨してしまった。魔王モロクは現身と呼ばれる分身を無数に生み出し、人間たちの虐殺を開始。砂漠都市とその周辺地域を破壊した。 人間をはるかに凌駕する魔王とその分身に蹂躙され、ミッドガルドはかつてない危機に見舞われた。世界を旅し真実を見てきた冒険者達は、今こそこのミッドガルドを守れるのか試される。 世界各地から集まった冒険者たち、そして連合軍コンチネンタルガードの活躍によりモロクは撤退。魔王が逃げたと思われる先には「次元の狭間」が形成されており、「時空の裂け目」と呼ばれる不思議な亀裂が空間に生じていた。 異世界アッシュ・バキューム編 魔王モロクがコンチネンタルガード団との死闘により、次元の狭間に時空の裂け目を生み出し、その先へと逃亡。後を追ってみれば、時空の裂け目の向こうには見知らぬ世界が広がっていた。 表向きは友好であるルーンミッドガッツとシュバルツバルト。そしていがみ合っているアルナベルツとルーンミッドガッツ。異世界の秘密を暴き、国家の糧とするため今こそ、この三国は手を取り、しかし互いに出し抜き会おうと協力することとなった。異世界アッシュ・バキューム(正式名称はヨトゥンヘイム)を探索することにより、ミッドガルドとの意外な関係が見えてくることとなる。 さらに異世界において現地種族との親交を深めるうち、冒険者はサファ族から首都エルディカスティスへ、ラフィネ族からは補給基地ビフロストへの招待をそれぞれ受けることになる。訪れた先で冒険者が見たものとは。 「決戦」 主人公が架け橋となったことでラフィネ族、サファ族と手を結んだ連合軍。そんな中、モロクは「魔王」から「魔神」へと至るため転生の地「フレイムヴァレー」を形成。儀式の場として「魔神殿」を生み出した。凶報を聞いた連合軍は二種族の協力の下、モロクとの最終決戦に挑む。ルーンミッドガッツとアッシュ・バキューム、それだけではなく世界全ての命運を賭けた最後の戦いが行われようとしていた。 種族 人間 ミッドガルド大陸に幅広く住む種族。類稀なる素質を持つものから、平々凡々としたものまで様々登場する。ラグナロクオンラインの物語は、主に彼らの善悪が絡んでくることとなる。そのため、劇中において最も醜く、そして最も美しく描かれた種族といえる。 プレイヤーキャラクターは全てこの種族となる。 魔族 人間に酷似したものからおぞましい形態まで幅広く持つ種族。魔力の扱いに長けており、腐敗し、陰鬱な場所を好んでいる。一説によれば、魔族とは天使が激怒した姿といわれている。かつて人間とミッドガルドの覇権を賭けて争った。 中には「魔王」と呼ばれるほどの強大な力を持つ魔族が存在する。過去、多くの人間達が我が身をとして魔王と戦った歴史があるが、倒しきることが不可能だったため、封印という手段が用いられた。よって、封印を解く者が現れないように、魔王との戦いによる歴史は秘匿されている。 名前から悪役を連想させるが、人間に友好的なものから無関心なものまで幅広く存在する。また、プレイヤーに興味を持って話しかけてくるものもいる。 神々 背中から羽を生やした人間のような姿を持つ種族。天空にあるヴァルハラからミッドガルドを監視している。魔族とは違い、めったに人間の前に姿を見せることはない。かつて人間とミッドガルドの覇権を賭けて争った。 原作では敵側として描かれる神々だが、劇中では人間に慈悲深い存在として描かれることが多い。中でもオーディンの娘ヴァルキリーは、クルセイダーたちから尊敬の対象とされている。 ラフィネ族 アッシュ・バキュームにて大樹イグドラシルを守護する種族。人間より頭ふたつは低い妖精のような姿。指揮官クラスの者は、人間と大差ない体格をしているものもいる。故郷はアールブヘイムだが、大樹イグドラシルを守護するためスプレンディットフィールドに基地を築いている。彼らの姿は、イグドラシルに関する古い文献に描かれている。 サファ族 巨木を人型に削ったような形態を持つ、戦いに優れた種族。総じて人間より巨体。 モンスター 神々との戦いに負け、力を失って消滅した存在。しかし、近年の異変と共に動植物がモンスターと化し、人間を襲うようになった。 ミッドガルドだけではなく、異世界であるアッシュ・バキュームやニブルヘイムにも登場する幅広い種族。 天使 タナトスタワーの発掘を始めた途端、内部に出現するようになった生物。また、魔法都市ゲフェンの地下に眠る古代都市ゲフェニアにも出没する。外見こそ天使と見紛うが、セージギルドの調べによればモンスターに近い存在らしい。この種族に関して詳しいことは不明だが、魔族の原型という説がある。一般レベルの戦士ではまるで歯が立たない。 悪霊 怨念がカタチとなったモノ。 アンデッド 変異し、腐敗した肉体で生あるものを見境なく襲い掛かる不死の怪物。残留思念や環境によって自然発生するものと、強大な力を持つ魔族が死者を媒体に人為的に生み出すものとがある。 ドワーフ 人間に酷似しているが、頭一つ分ほど背が低い。だが、その見た目とは裏腹に鍛冶師としての資質は高く、格闘技に秀でたものまで存在する。神々が所有する武具は全てドワーフの手によって作られている。代表的なのは、トールの所持する鈍器ミョルニール。 巨人 人間と同様の外見を持ちつつ、人間より遥かに大きな体躯を持つと思われる種族。現在はミッドガルドのどこにも存在が確認されていないが、かつて巨人の棲家であったと言われているグラストヘイムの中に転がっている人骨は明らかに人間のそれよりも大きい。 オーク族 家やバリケードなどの建造物を作り、武器防具と言った道具を使って生活するなど、人間に近い暮らしを営む亜人の種族。全身が緑の体色をしており、獣に酷似した牙を持つ。人間と言葉による意思の疎通も可能。一部のオークは特別な火の加護を受け、肌が青く変質した者もおり上級のオークとして扱われる。 オークたちの中でも特に英雄、統率者の名を冠するものは体躯も大きく、通常のオークとは桁違いのパワーを持っている。知能も高く、魔法を操ったり人間の言葉を流暢に話したりもする。 正々堂々闘うことを美徳とし、どんな状況でも逃げずに死ぬまで闘い続けると豪語する、生粋の戦闘民族でもある。それゆえ戦いから逃げ出したり、真剣に戦わず卑怯な行いをする者は呪われて小さく醜悪な姿に変質してしまい、闘争心も失って他種族に見つからないように隠れて暮らすことを余儀なくされる。なお、オークダンジョンに登場するゼノークはオークが変異した姿である。 ゴブリン族 人間の膝くらいまでの背丈しかない、小さな人のような種族。常に仮面を身につけているため、素顔を見ることができない。リーダー格のものだけ、一般ゴブリンよりも体躯が大きい。 オーク族と同じく家を建て道具を使う生活を営むが、オークと違って家はテントが多いという特徴がある。 コボルド族 二足歩行を始めた犬のような種族。人間の腰くらいまでの大きさで、可愛らしい容姿をしているが片手に武器を持って襲い掛かってくる、割と好戦的な種族。リーダー格のものは、漆黒のドールベルマンに酷似した容姿をもつ。 クエスト等では人間であるプレイヤーと会話をするため言語能力も有すると思われるが、ゴブリン族やオーク族と違って家を建てて定住している様子が見られない。 マリオネット 捨てられた人形の怨念が凝縮し、悪魔となった存在。人間に強い憎しみを抱いており、理性も知性も持たないが憎悪を以って襲い掛かってくる。その中で意思を持ったマリオネットを「アバンダ」と呼ぶ。 機械人形 機工学者キル・ハイルによって生み出された兵器だが、限りなく人間に近い存在。その存在は公にはされていない。現在、第1世代から第4世代まで存在する。 現身(うつしみ) 魔王モロクによって生み出された分身。魔王の分身だけであって戦闘能力が異常に高く、並大抵の冒険者や戦士では歯が立たない。 プレイヤー(冒険者)について 目的 クエストを受け、世界背景を知るも良し。強さを求めてモンスターを倒し、装備を整えるのも良し。どのような道を進むかは、プレイヤー次第。 職業 全ての冒険者は、例外なくノービスと呼ばれる身分から物語を始める。そこから一次職、特殊一次職、二次職、転生一次職、上位二次、三次職に就くも自由である。 人格 アインブロック方面のクエスト以降、プレイヤーキャラクターには人格が付加されている。探究心が強く、好奇心も強く、そして高い精神力を持つプレイヤーは、この世界の裏側を垣間見ることとなる。男女ともに一人称は一貫して「私」を用い、台詞も基本的には敬語が多い。またクエストの進行に応じてその時の心情などをモノローグとして語ることもある。 冒険者のサポート 蝶の羽 最後にセーブした地点へと転送してくれるアイテム。道具屋での購入が可能。 ハエの羽 そのマップ内をランダムに瞬間移動することができるアイテム。こちらも道具屋での購入が可能である。 ワープポータル(空間転送) カプラサービスやジョンダイベント、アコライト系列などが習得できる特殊能力。自身が記憶した場所へと転送するゲートを生み出すことが可能。ただし、どこでもというわけではなく、記憶できる場所も回数も限定されている。 ガーディアン 各国の砦に配置された、人型の兵器。剣と弓を扱う二種類が存在する。ルーン機関によって稼動し、砦の侵入者を抹殺するべく襲い掛かってくる。 飛行船 大空を翔ける巨大な船。シュバルツバルド共和国を周る飛行船と、国外を行き交う飛行船の二隻が存在する。どちらもレッケンベルによって精製された『ルーン機関』によって稼動している。 ゲームシステム プレイヤーの主な行動 多くの多人数同時参加型オンラインRPG (MMORPG) と同じく、ラグナロクオンラインにはプレイヤーの最終目標というものは設定されておらず、ゲームクリアの概念はない。基本的には「レベルを上げる」「ゲーム内通貨を貯めて買い物をする」「レアアイテムを集める」「仲間とコミュニケーションをとる」「イベントに参加する」「モンスターと戦闘する」ことなどを繰り返すことが多い。 セーブ、ゲームデータの保存 ラグナロクオンラインでは、ゲームデータは常時保存されており、通常はプレイヤーがゲームデータの保存を意識する必要はない。サーバーエラーなどによるデータの巻き戻り現象や接続障害による回線切断が起きた場合、最後にログアウトした時点、あるいは最後にマップが切り替わった時点(厳密にはマップの管理サーバーが切り替わった時点、ローティング画面が表示される箇所)から再開する事例が多い。 一般的なRPGでゲームデータの保存を意味する「セーブ」は、ラグナロクオンラインにおいては「キャラクターが死亡した際に戻る安全な復活地点」を意味し、区別のため「位置セーブ」「セーブ地点」などと呼ばれる場合もある。位置セーブを行うには、(主に街中に設置されている)特定のNPC(ノンプレイヤーキャラクター)に話しかければよい。話しかけたNPCに応じて、復活位置は固定される。またイベントなどによって、自動的に(通常は位置セーブ不可能な場所に)位置セーブが行われることもある。 イベント、クエスト ラグナロクオンラインには、常設のイベントと期間限定のイベントが用意されている。常設のものは通常「クエスト」と呼ばれ、期間限定のイベントと明確に区別される。 クエストは主に、特定のNPCを訪ねて各地を巡り歩くことになる。クエストによってはゲーム内通貨を支払ったり、指定されたアイテムを指定された数だけ集めたり、特定の敵と戦闘を行ったりするものもある。クエストの報酬は主に経験値だが、レアアイテムが獲得できるものや、特定のダンジョンに入場できるというものもある。またプレイヤーキャラクターを転職させる際にも、職に応じたクエストをクリアする必要がある。 運営会社主催のイベントや、ネットカフェもしくはユーザー主催でのイベントが、ゲーム内、オンラインのみならずオフラインにおいても時折開催されている。 ゲーム内通貨 ラグナロクオンラインでは、一般的なRPGと違い、モンスターを倒しても直接的にゲーム内通貨は得られない。モンスターを倒すなどしてアイテムを獲得し、それをNPC商人に売却したり、他のプレイヤーに販売することで通貨を取得する。 通貨はアイテムを購入する際に必要である他、NPCからサービスを受けたりイベントに参加する際に手数料として必要な場合もある。 ゲーム内通貨の単位は「Zeny(ゼニー)」(略号は「z」)。 アイテム モンスターを倒すと、モンスターごとに決められたアイテムが決められた確率で出現する。モンスターが倒れたときにアイテムが出現することを、ゲーム内では「ドロップ」(邦訳して「落とす」と俗称される)と称する。 1種類のモンスターは最大8種類のアイテムをドロップし、同時に複数種類のアイテムをドロップすることもある。中にはモンスターを倒す以外の方法では手に入らないアイテムもある。 アイテムは大きく分けて、以下のように分類される。 消耗品 回復剤や移動アイテムなど、直接使用することで消費され効果を発揮する類のもの。 装備品 プレイヤーキャラクターが装備可能な武器や防具(兜・鎧・盾・肩掛け・靴・アクセサリー)など。「未鑑定」状態のものは装備できず、アイテムやスキルを使って鑑定する必要がある。 カード 装備品をカスタマイズできるレアアイテム。詳細は後述。 収集品 以上の分類に当てはまらないもの。多くは単なる換金用アイテムだが、中には特定のスキル使用に必要なもの、決まった数を集めることで装備や回復剤などと交換できるもの、イベントやクエストに必要なものなどもある。 装備品以外のアイテムは、同じ種類のアイテム複数個を重ねて扱われる。ただし見た目も名前も同一で効果が異なるアイテムは、別アイテムとして扱われる。ある収納場所から別の収納場所へ移動させる際のみ、個数を指定して分けることができる。 装備品は常に、1個で1種類のアイテムとして扱われる。 装備品 武器・防具はまとめて「装備」「装備品」などと呼ばれる。これらのアイテムは一般的なRPGと同様、装備することでキャラクターの攻撃力や防御力を高める効果がある。一部の装備品には、武器や防具としての基本的な性能の他に、「自分の能力を上げる」「本来使えない魔法などが使えるようになる」と言った特殊効果が標準で付与されているものもある。他にも、装備品の中には「カードスロット」を持つものもあり、それらはカードを用いて性能をカスタマイズ可能である。 武器や防具を装備するにはいくつかの条件があり、概ねキャラクターのベースレベルと職業で制限される。原則として装備レベルの高いもの、より上位の職業に限られた装備品の方が強力だが、近年では関連商品の販促や有料サービスとして入手可能な装備品に、より制限が緩く、より強力な効果を付与されたものが多く見られるようになっている。 装備品は種類により、体における「装備箇所」が決まっている。武器は右手および左手、“盾”は左手、“兜”は頭、“鎧”は体、“肩にかけるもの”は肩、“靴”は足である。その他に“アクセサリー”を最大2種類装備できる。 近年では「セット効果」を持つ装備品も増えている。これは、同時に装備することで特殊効果を発揮する、いわば組み合わせ効果である。 武器には片手で持つものと両手で持つものがあり、両手武器は同時に盾を持つことができない。また片手武器は通常右手にしか持てないが、一部の職に限り、2種類の片手武器を両手にひとつずつ持てる(左手に武器を持った場合も、盾は持てない)。弓や銃と言った武器には、別に矢や弾丸が必要であり、攻撃するごとに矢や弾丸を消費する。 装備品のうち、武器と盾と兜はキャラクターの外見にも反映される。兜は装備すれば、即座に外見に反映される(武器と盾はスキルモーションを起こす等が必要)。キャラクター単体の外見ヴァリエーションに乏しいROにおいて、兜は個々のキャラクターを識別する要素のひとつとなっている。 兜を装備する頭部は上中下段の3つに分けられており、各段にはそれぞれその段用の兜しか装備できない。また、上中段や中下段のように頭部の2ヶ所以上を占有するタイプの兜も存在し、装備箇所が重複するような組み合わせでは装備できない。ちなみにほとんどの場合、上段は前頭部から後頭部、中段は目元や耳、下段は口元の装備品としてグラフィック化されている。近年では、アニメーションで「動く」兜や、キャラクター死亡時には離れた箇所に落ちているグラフィック(見た目だけで装備は外れていない)の兜、見た目のみ変更される[衣装]という分類の兜も見られる。 武器と盾はそのキャラクターが武器攻撃の最中のみ表示され、専用グラフィックが用意されていないものも多い。 カード カードとは、装備品の性能をカスタマイズできるレアアイテムである。カードはモンスターの名を冠しており、カードごとに決まった効果を持つ。また公式イラストレイターが描いたモンスターのイラストを見ることもできる。カードを得るには、そのモンスターを倒さなければならない(基本ドロップ率は1/5000)。他種のアイテムと異なり、アイテムを盗むスキルで得ることはできない。 武器・防具には、それぞれに決まった数のスロットがあり、空いたスロットにカードを挿すことで敵により多くのダメージを与えたり、敵からの攻撃ダメージを減らしたり、自分の能力を上げたり、本来は使えない魔法を使えるようになったりなど、様々な特殊効果が付与される。一度刺したカードを装備品から外すことは不可能である。また、カードごとに、武器用・盾用・鎧用などのように刺せる装備箇所は決まっている。複数のスロットを持つ装備品の場合、同種のカードを複数枚挿すこともでき、カードによる特殊効果も重複する(ただし、効果が重複しないカードや複数枚挿しそのものが無意味なカードも存在する)。 挿されたカードの種類に応じて、装備品のアイテム名には特定の形容詞が付加される。なお、同種のカードが複数枚挿された装備品の場合、2枚ならば「ダブル」、3枚ならば「トリプル」、4枚ならば「クワドロプル」の形容詞で示される。 スロットエンチャント スロットエンチャントとは、装備品にカードスロットを追加するシステムである。 ラグナロクオンラインの装備品には、同種ながらカードスロットの数の異なる装備品が存在する。例えばマインゴーシュには、カードスロットが3つのものと4つのものが存在している。同種の装備品であっても、スロット数が多いほどカードによるカスタマイズの自由度が高まるため、スロット数の多い装備品は貴重で強力である。そうした貴重で強力な「スロット数の多い装備品」を、「スロット数の少ない装備品」を材料にして作り出すのがスロットエンチャントである(実質的には「スロット数の少ない装備品を、スロット数の多い同種の装備品と交換する」と考えた方が良い)。 スロットエンチャントが可能な装備品は、装備品の中でもごく一部のものに限られる。また、装備品もスロットエンチャントの難易度によりランク分けされている。 精錬 精錬とは、武器の攻撃力や防具の防御力を強化するシステムである。精錬された装備品には、アイテム名に精錬度を示す数値が付加される。精錬度は最大+10で、精錬度が高いほど装備品は強力になる。また、特定の数値以上の精錬度にすることで追加効果を発揮する装備品なども存在する。 精錬を行うには、特定のNPC(転生職実装以降は、特定のスキルを習得したプレイヤーキャラクターも)に精錬を依頼する必要があり、また精錬石と総称されるアイテムを消費する。精錬には成功度が設定されており、精錬度が高くなるほど成功率は低くなる。また、武器には武器LVが存在し、この数値によって失敗せず精錬できる上限値が異なる(LV1は+7、LV2は+6、LV3は+5、LV4は+4、防具は+4まで)。精錬に失敗した装備品は(カードが刺さっていれば、それらのカードも同時に)消失する。 露店 露店とは、プレイヤーキャラクターがアイテムを他プレイヤーへ直接販売するシステムである。露店販売を行っているキャラクターは、頭上に露店アイコン付きのふきだしが表示される(販売者当人には表示されない)。購入者側はそのふきだしをクリックすれば、その露店の販売品目を自由に見られる。ただし同時に複数の露店を見ることは不可能である。また露店の表示価格は、桁数に応じた色である程度識別できる(最初期に横行した桁数詐欺への対策)。 露店販売を行うには、特定の職業でスキルを習得する必要がある。収納場所に制限を受ける一部のアイテムを除き、販売可能なアイテムの制限はない(収納場所の制限が事実上の販売制限である)。露店では複数種類のアイテムを同時に店頭に出せ、店頭に出す個数や価格は個別に自由に設定できる(ただし価格の設定上限は99,999,990z)。同じ種類のアイテムを異なる価格で店頭に出すことも可能。店頭に並べたアイテムが売れた場合、どのアイテムが何個売れたかがメッセージ欄に表示される。また露店販売中は攻撃や移動が不可能になるなど、キャラクターの行動が制限される。 NPCを雇うなどアイテムの委託販売を行うようなシステムは、ラグナロクオンラインには実装されていない。そのため露店販売にはプレイヤーキャラクターを使用する必要があり、販売者側にとって露店販売中は事実上プレイ不可能な状態となる。そのため食事や風呂、睡眠や外出などの時間を利用して露店販売を行うプレイヤーも多く見られる。 露店の設置場所について制限はないが、不慮の事故によるキャラクターの死亡(で受けるペナルティ)を避けるため、また商品の販売を促進するため、比較的安全で人が多く集まる街や街の周囲に露店を設置する場合がほとんどである。特にプロンテラの中央噴水から南門へ至る大通りは、サーバーを問わず多くの露店が密集している。イベントなどで人が密集する場合、そうした場所に露店を設置する者も少なくない。 ダンジョンなどの危険なマップでも露店の設置は可能だが、死亡のリスクや他のプレイヤーが戦闘時に誤クリックする可能性などを考慮して、多くのプレイヤーは避ける傾向にある。 なお販売者はアイテムの価格を自由に設定できるが、それぞれのアイテムには実用性と入手率と需要に応じた相場が形成されており、アイテムの価格はある程度の範囲に収まっているのが実情である。またイベントやゲームバランスの調整、新規アイテムの実装などによって、時折投機的な価格変動も起きている。 倉庫 倉庫とは、アイテムをNPCに預けられるシステムである。1つのアカウントにつき倉庫を1つ持ち、同一アカウントの異なるキャラクター間で共有される。倉庫を利用するには、(主に街中に設置されている)特定のNPCに話しかければよい。ただし1回につき数十z程度の利用料を支払うことになる。また、倉庫に預けることのできるアイテムは最大600種類(2009年6月9日より。それ以前は300種類)、1種類のアイテムにつき最大30000個(2009年6月9日より。それ以前は60000個)までである。 倉庫を経由すれば、同一アカウントの異なるキャラクター間でアイテムを自由に受け渡すことができる。このシステムを利用して、ひとつの装備品を異なるキャラクター間で使いまわしたり、あるキャラクターに必要な消耗品を別キャラクターで購入したり、あるキャラクターが獲得したアイテムを別キャラクターで売却したり、などの行為が日常的に行われている。 ゲーム内チーム パーティー パーティーとは、複数のプレイヤーによって一時的に組まれたチームである。ゲームシステムに用意されているパーティシステムを利用し、1名~12名のパーティを組むことができる。 パーティーは主に、対モンスター戦闘に際し複数のプレイヤーが協力し合い、1人では倒せない(あるいは非常に苦戦する)より強力な敵を倒すことを目的として組まれる。詳細はパーティプレイを参照のこと。 また、パーティーを組むことが前提条件となっているクエストなどもあり、その場合は対モンスター戦闘を行わなくても、他に参加プレイヤーがいなくても、パーティーを組むことになる。 パーティーを組むには、リーダーとなるプレイヤーキャラクターで所定のコマンドを打ち込めばよい。するとリーダー1人のパーティーが結成され、パーティー未加入のプレイヤーキャラクターに対して「パーティー参加要請」を送れるようになる。参加要請を受けたキャラクターは、そのパーティーに参加するかどうか任意で決めることができる。リーダーやその他のメンバーは自由にパーティーを脱退できる(リーダーが脱退したパーティーは、パーティーとしては機能するが、リーダーによる各種パーティー設定の変更やパーティーメンバーの追加が不可能になる)。またリーダーが他のメンバーにリーダーを委譲する機能もある。 パーティーは見知ったプレイヤー同士で誘い合って組む場合も多いが、パーティーメンバーを探しているプレイヤーが集い、募集チャットを立てるなどして条件の合うプレイヤーを探す「臨公広場」と呼ばれる区域がワールドごとに存在する(臨公=臨時公平パーティの略)。臨時広場はプレイヤー同士で自然発生的に決まった区域であり、公式に認定されている訳ではない。日本ではプロンテラの街の剣士ギルドが過去に存在した(イズルードの街に移転したため)空き地、あるいはプロンテラの街の南の城門の外が臨公広場となっているのが一般的。 ギルド ギルドとは、プレイヤーが集まって作る集団である。パーティシステムを拡張したもので、より大規模な集団である。ギルドシステムでは、ギルドメンバー間のみでの会話や、メンバーに職位(称号、肩書き)を与えることができる。パーティシステムと異なり、ギルドを設ける際にはエンペリウムというアイテムが必要である。また、ギルドに所属するメンバーの得た経験値をギルドに上納することでギルドレベルを上げ、ギルドがギルドスキルを習得できる。ギルド結成当初は16人まで加入できるが、スキルを取得することで同一ギルドに最大56人まで所属させられる。 ギルドマスターはギルドに「エンブレム」と呼ばれるドット絵を設定できる。このドット絵(とギルド名)は所属キャラクターにカーソルを合わせることで見られるほか、ギルド攻城戦(後述)で砦を占領した際にマップ上のフラッグ(垂れ旗)にも表示される。 対モンスター戦闘 モンスター モンスターは、一般的なコンピュータRPGと同様のHPや経験値、種族や属性、戦闘用スキル、ドロップアイテムなどを持つほか、サイズ(大きさ)やモンスター専用の特殊な行動や能力を示す属性などが設定されている。 アクティブ/ノンアクティブ アクティブとは、こちらから何もしなくても一定範囲内に近づくだけで攻撃を仕掛けてくる「攻撃的」なモンスターのこと。アクティブの中でもターゲットの変更されやすさに差異があり、最初にターゲットを決めた後はよほどの事が無い限り同じプレイヤーを狙い続けるものから、僅か数マス離れたりするだけで別のプレイヤーに向かい始めるものまでいる。横から多量の攻撃を受けると、ターゲットのプレイヤーに隣接して交戦している最中でも別のプレイヤーに向かっていくものもいる。 これに対し、こちらから手を出すまでは何もしてこない非攻撃的なモンスターはノンアクティブと呼ばれる。こちらはモンスターが認識しているターゲットをリセットする手段をとらない限り、原則として最初に反応したプレイヤーをずっと狙い続ける。 リンク 通常はノンアクティブ(非攻撃的)だが、一定範囲内で同種のモンスターがプレイヤーを攻撃していた場合のみ、仲間に加勢してそのプレイヤーを攻撃するモンスターのこと。なお、ごく一部「アクティブ」かつ「リンク」であるモンスターも存在するが、そうと分かる状況が限られており目立たない[注釈 2]。 詠唱反応 普通のノンアクティブモンスターが詠唱を必要とする魔法やスキルのターゲットになった場合、実際に魔法が発動してダメージを受けて初めて反応するが、詠唱のターゲットになり足元に魔法陣が出た時点で「攻撃された」と認識して反応するモンスターのこと。一部、アクティブかつ詠唱反応のモンスターもおり、詠唱に反応すると他プレイヤーを追いかけている最中でも標的を変更するなど異なった動作を見せる。 ルート 地面に落ちているアイテムを拾う性質を持つモンスターのこと。そのモンスターを倒せば通常のドロップとは別に、そのモンスターが拾ったアイテムをドロップする。ただしモンスターごとに持てるアイテムは10個までで、拾いすぎると古いものが消えていく。 BOSS(ボス) 「状態異常が無効」「スティールでアイテムを盗めない」「ノックバックしない」など、プレイヤーにとって不利な性質を持つモンスターの総称。これらの性質そのものを指して「ボス属性」という事もある。 一部の強力なモンスターのみが持つ性質で、かつてはそのほとんどが一度倒されると次に現れるまで数時間のクールタイムがあったり、取り巻きと呼ばれる配下のモンスターを数匹引き連れていると言った特徴を持っていたため「ボス」の呼称が定着したが、近年は一般モンスターと全く同様の出現の仕方をするモンスターにもこの属性を持つものが増えつつある。 これらの属性は全てセットではなく個別の設定であるようで、ノックバックせず状態異常が無効だがスティールだけは有効だったり等という例外が稀に存在する。 MVP MVPボスとも。ボスの中でも特に強力なモンスター。倒すと、最も多くダメージを与えたキャラクターの頭上に「MVP」のエフェクトが現れ、ボーナス経験値およびボーナスアイテムが獲得できる。ただの「ボス(上記)」と違い、MVPボスモンスターは現在の所、例外なく全て次の出現までにクールタイムを持ち、取り巻きを引き連れている。また、MVPモンスターのカードは全て、カードイラストに「MVP」のロゴマークが入っている他、カード枠のデザインも異なる。 経験値獲得とルート権 ラグナロクオンラインでは、モンスターを倒すことで経験値とアイテムを獲得できるが、これらにはモンスターに与えたダメージ量に比例した「優先権」が設定されている。 通常モンスターとMVPモンスターで処理が若干異なっており、MVPでないモンスターの場合は「ファーストアタック権」が存在し、そのモンスターに最初にダメージを与えたプレイヤーに全体の30%の優先権が与えられ、残りの70%を与えたダメージ量によって比例分配する。つまり、ファーストアタック権を得たプレイヤーならば、与えたダメージの30%が自分であれば優先権1位を獲得できる。 MVPモンスターの場合はこのファーストアタック権が存在せず、純粋に与えたダメージの比率のみで決まる。 ここでいう「与えたダメージ」とはモンスターのHPを減らした量ではなく、ダメージとして画面に表示された数字のことである。つまり「オーバーキル」分も計算に入るという事であり、極端な例で言うと、HP100のモンスターにプレイヤーAが99ダメージを与えていたとしても、プレイヤーBがその後に一撃で50000ダメージを与えてしまうと、優先権1位はプレイヤーBとなる。 ソロプレイ ソロプレイは、誰とも協力せずにモンスターを倒し、経験値やアイテムを獲得する行為である。ソロプレイは、一般的なコンピュータRPGと同様の感覚で単独でモンスターと戦闘する。パーティプレイを前提とする多くのMMORPGと違い、ソロ・パーティどちらでもレベルを上げられるのが、ラグナロクオンラインの特徴でもある。ゲームへのログイン・ログアウトが「(一部を除き)ダンジョン内でもどこでも」できるため、手軽にいつでも遊びやすいと言える。 ただし「モンスターを倒し経験値を得て成長する」というシステム構造であるため、非戦闘型やパーティーメンバーを守ることに特化した型など、モンスターを倒すのに不向きなキャラクターがソロプレイでレベルを上げるのはやはり困難である。 パーティプレイ パーティプレイは、複数のプレイヤーがパーティーを組み、協力し合って経験値やアイテムを獲得する行為である。 パーティは主に「経験値分配」と「アイテム取得権利分配」と「取得したアイテムの行き先」の3つにおいて設定が可能。システムリニューアル以前は、この内「経験値分配」のみパーティを作った後で変更が可能であった。他の2項目はパーティを作成する時に1度だけ設定でき、その後変更するにはパーティを解体して作り直さなければならなかった。2010年7月6日のシステムリニューアルに伴い、現在はパーティ設定ウィンドウからこれらの設定も変更可能となっている。 経験値分配 これが「公平に分配する」に設定してある場合、パーティメンバーの誰かがモンスターを倒した場合、その経験値がパーティ全員に均等に分配される。クエストによる経験値は分配されず、また獲得経験値を増加させる効果を持つ装備品・消費アイテムを使っていた場合、経験値分配の後で経験値が増加するため、装備している本人にしかそれらのアイテムの恩恵は無い。 パーティに属するプレイヤー全員のレベル差が15(2010年7月6日より。それ以前は10だった)以内である場合にのみ「公平に分配する」に設定ができる。 通常、狩りに参加するのは経験値を稼ぐことが目的であるが、システムの関係上モンスターに実際にダメージを与えないポジションの職業のキャラは公平設定をしないと経験値を得ることができないため、レベル差が16以上あるような、公平設定できないパーティはそもそも組まれない。ただし、特定の誰かの集中的なレベリングが目的であったり、仲の良いプレイヤー同士で経験値分配が行われないことを承知の上で純粋に遊びに出かけたりするような場合、パーティ全体に影響を及ぼすスキルの恩恵を受ける目的だけで、公平設定をしないパーティを組むことはあり得る。 アイテム取得権利分配 通常、モンスターがドロップしたアイテムは与えたダメージ量などによって取得優先順位が設けられ、優先順位の低いプレイヤーは一定時間が経過するまでアイテムを取得できない。これは同じパーティに属するか否かに関係なく個人ごとで適用されるルールだが、この機能をオンに設定していると、パーティの中で最も優先順位の高いプレイヤーの優先順位がパーティメンバー全てに適用される。 例えば、パーティ以外のプレイヤーも含めた多人数で1匹のモンスターを協力して倒し、「優先順位1位・パーティ外のプレイヤーA(ドロップした瞬間に取得可能)」「優先2位・パーティの中の1人(2秒経過後に取得可能)」「優先3位・パーティ外のプレイヤーB(4秒経過後に取得可能」という状況になったとする。ここで機能がオンになっている場合、優先2位になったプレイヤーのパーティに属する全員が、2秒経過後にすぐアイテムを拾えるようになる。 この機能はオンにしておかなければ、プリースト等のドロップ取得権利に絡みづらいキャラクターがアイテムを拾えなくなるというデメリットしかほぼ生まないため、ほとんどの場合オンにされる(ラグナロクはシステム上、ドロップ優先順位を獲得するには相手にダメージを与えなければならないため、攻撃に関与しない職業のキャラは優先順位を獲得できない)。 取得したアイテムの行き先 従来どおりアイテムを実際に拾ったプレイヤーの所持アイテム欄に入るか、パーティの誰が拾ったかに関係なく、パーティの中の誰かのアイテム欄にランダムでアイテムが入るようになるかの設定。 元は乱戦中にレアアイテムが出た時、他のパーティメンバーがレアアイテムが出たことに気づいていないのをいいことに拾ったことを申告せず持ち逃げを図るプレイヤーがいることに対する対策のようなものであった。だが、この機能があっても拾った本人とアイテムを送られた本人の2人しか分からない上、拾った本人にアイテムが送られることもあったため大した対策にはなっていなかった。加えて、インターフェイスが改善されていく仮定の中で「バトルウィンドウ」というより詳細な情報も表示するメッセージログ欄が実装され、誰が何を拾ったのかの詳細も確認できるようになった。アイテム所持限界ギリギリまでアイテムを持った状態で狩りに臨むプレイヤーにアイテムが送られて面倒が発生することもあり、この機能は現在ではあまり利用されていない。 こうして組まれたパーティで狩りをし、ある程度狩りをして街に戻ってきた後は、取得したアイテムの処分を行う(通称「精算」)。収集品などの特別な価値の無いアイテムはノンプレイヤーキャラクター (NPC) 商人に売却し直接現金化し、別途取引価格が存在するようなレアアイテムはパーティメンバーの間で競売を行ったりして現金化し、その現金をパーティメンバー全員に分配するという流れが一般的。 マップでのモンスターの面積あたりの密度は一定であり、多人数で素早く倒して移動して次のモンスターを探すより、分配する人数が少ない方が経験値を獲得する効率が良い傾向にある。そのため、パーティメンバーの募集は少人数でかつ優れた能力を持つキャラクターに偏る傾向が強い。低レベルの強くないキャラクターはパーティから排除され孤立してしまうという弊害や、キャラクターの特定の職、ステータス、スキルなどの均一化、すなわちキャラクターの多様性の豊かさが失われることを、促進する弊害を、生んでいるとの指摘がある。ただし近年では5-8人などの大人数パーティでも十分な経験値が得られたり、またそもそも少人数では対抗できないほど大量かつ強力なモンスターが押し寄せる難易度調整のマップも登場している。 対プレイヤー戦闘 ギルド攻城戦(ギルド砦争奪戦) ギルド攻城戦(日本での略称は攻城戦または「GvG」)とは、ギルド間同士で行われる争奪戦イベントである。対人戦 (PvP) をベースとして発展させたもの。略称の「GvG」は、対人戦の略称であるPvPにちなんで付けられたものであるが、後述の「GvG」(ギルド対戦)とは全く関係ない。海外の英語圏のラグナロクオンラインでは「The War of Emperium(略称はWoE)」と呼ばれる。 専用マップに存在する「砦」の内部へ侵攻し、最も奥の部屋にあるエンペリウムを破壊すると、破壊したプレイヤーの所属するギルドが砦の(一時的な)主になる。イベント時間内であれば何度でも、その砦の主でないギルドがエンペリウムを破壊して砦を奪っても構わない。最終的には、イベント終了時点で砦の主になっていたギルドがその砦を占領したことになる。 日本では毎週日曜日の20時から自動的に開催され、22時に自動的に終了する。ヴァルキリーレルム(プロンテラ)、チュンリム湖(フェイヨン)、ルイーナ(アルデバラン)、ブリトニア(ゲフェン)の従来からある砦にくわえ、2008年11月25日より新たにヴァルフレイヤ(アルナベルツ教国)、ニダヴェリール(シュバルツバルド共和国)の2つのフィールドを加え、各フィールドに存在する合計30ある砦(ギルドアジト)を占領することを目標とした、ギルド間での争奪戦である。海外では開催日や開催場所が日本と異なることもある。海外地域の多くは週2回開催される。例えば、国際のラグナロクオンライン (iRO) では日本時間の木曜と日曜の2回。 砦の出入り口などには占領しているギルドのエンブレムを表示するフラッグが立てられる。占領したギルドのメンバーには一部のフラッグから砦内部にワープできるなどの特典が与えられるほか、ギルドマスターが砦にいる執事に話しかけることによってのみ行ける宝物庫があり、1日1回宝箱が商業値と呼ばれる値に応じた数だけ出現する。この宝箱でしか手に入らないレアアイテムもあり、ギルドの重要な収入源となる、このアイテムを手に入れるために、不正な手段(後述するBOT、詳細は日本のラグナロクオンラインを参照)によってレベリングされた高レベルキャラクターや高性能装備をリアルマネートレードなどで入手)を行うプレイヤーも中には存在する。 対人戦 (PvP) と異なる点は、週に1回だけの開催、かつ大人数を必要とする戦闘であるため、作戦やメンバーの役割分担、団結力が非常に重要な点である。ギルド攻城戦はバランス調整のため、対人戦よりもスキルや機能が制限されている。 対人戦(PvP) 対人戦(略称はPvP)は、プレイヤーまたはパーティ同士で行われるの対戦である。PvPには、特定のノンプレイヤーキャラクター (NPC) に話しかけると参加できる。参加の際に規定のゲーム内通貨が消費される。対人戦には初心者向けのヨーヨーモードと上級者向けのナイトメアモードがある。 ヨーヨーモード (Yoyo Mode) 初心者向けで戦闘不能になってもペナルティはない。戦闘の舞台はプロンテラ、フェイヨンなどの各町と同じ構造のフィールド。 ナイトメアモード (Nightmare Mode) 戦闘不能になると通常のフィールドと同じように経験値が減少する。装備品をフィールド内に落とす場合もある。舞台はオリジナルのフィールドでモンスターも出現する。 対人戦はギルド攻城戦と異なり、誰でも常時行える。 ギルド対戦(GvG) ギルド対戦(略称はGvGだがギルド攻城戦とは異なる)とは、ギルド同士で行われる対人戦である。日本のラグナロクオンラインではめったに行われない。ルールは開催の都度異なる。 日本のラグナロクオンラインでは、2003年12月にクリスマスユニオンとしてワールドごとに砦のある4地方の対抗戦として、各箇所5つの砦を所有するギルドから参加者を出しての変則的な試合が行われた。初の試みだったために不手際が多く、試合開始時刻が大幅に遅れるなど問題が起こった。 特に、Lydiaサーバー内では、ある人気プレイヤーを参加させようと有志が集って砦を入手したが、そのプレイヤーが管理側のミスで参加できず、一晩以上も話し合いが行われた末に、再試合が行われた。 2004年には世界大会「RAGNAROK ONLINE WORLD CHAMPIONSHIP(以下RWC)」が行われ、日本からは国内の予選を勝ち抜いた2ギルドが参加した。この決勝戦は、韓国でオフラインイベントとして行われ、世界中の強豪プレイヤーが会場に集まった。優勝・準優勝は香港と台湾の連合チームだった。 この時上位ギルドには、現実世界の賞金とゲーム内の豪華アイテムが賞品として渡された。 翌2005年より、オンラインによる各ブロックの予選トーナメントを勝ち抜いたギルドが出場する全国大会「RAGNAROK ONLINE JAPAN CHAMPIONSHIP(以下RJC))」の決勝トーナメントがオフラインイベントとして行われた。2006年、2007年にも開催された。 2007年の同大会のファン感謝祭において、RWC2007の開催が発表された。開催日は2007年7月21・22日の予定、開催地は韓国ソウル市。日本代表の選出は改めて予選が行われる予定だが、RJC2007の上位ギルドは参加の意思があれば何らかの特例措置が取られる模様。前回の2004年の時と比べると運営国が増え、転生職の実装等により更に熱い世界大会が期待される。 2011年9thアニバーサリー記念の企画として、jRO全25ワールドの日本一を決めるワールド対抗戦が初めて行われた。各ワールド代表ギルドを砦取得数ポイントで決め、最大112人が参加できる形式。 全6日間の日程でトーナメント大会が行われた。元々、ワールドの垣根を越えたギルド対戦はユーザー要望の高かった企画である為、盛況の様を見せた。 プレイヤーキル、キラーポイント、マーダラーシステム PK(プレイヤーキル)、すなわちプレイヤーを殺す行為はUrdrワールド限定のシステムである。Urdrワールドでは街と一部のフィールドを除いた多くの場所で対人戦が可能となっている。また特定の条件を満たした上でプレイヤーキルを行うとキラーポイントが上がる。キラーポイントが100を越すと、そのキャラクターはマーダラーとなり、キャラクターネームの表示が通常の白色から赤色に変化、経験値2倍、ボーナスステータスポイント、倒したプレイヤーから経験値を吸い取る等の特殊ボーナスを得ることができる。キラーポイントの量が上位10位以内のプレイヤーは、キラーランクに名前とポイントが掲載される。 キューペットシステム キューペットシステムとは、特定のモンスターをプレイヤーのペットにすることができるシステムである。「Episode 1.5 Attack of the Ancient」のアップデートで実装されたシステムで、モンスターを捕まえるにはモンスターごとに定められた「テイミングアイテム」を対象のモンスターに使用し、出現するスロットマシーンで当たるとモンスターをペットとして入手できる。入手した時点では卵の状態で、孵化させるとペットとして連れて歩ける。 一部の例外として2009年の正月イベントからテイミングアイテムによる捕獲ではなくイベントによってもらえるキューペットが登場した。 キューペットは「親密度」と「空腹度」のバラメータをもつ。親密度は、適度にエサを与え続け、空腹度を調節し続けることで上昇する。逆にエサを与えない、もしくは与えすぎる、またはペットを連れた状態で戦闘不能になると親密度は低下する。親密度が高いとキューペットが話しかけてきたり、パフォーマンスを行ったりする。逆に親密度が低いとペットは何もしなくなり、この数値が一定値を下回るとペットは逃走してしまう。 キューペットは一切戦闘に参加せず、喋ったりパフォーマンスをするだけだが、そのエサにいくらかの金や労力が必要で、完全な娯楽である(ただ2009年からアイテム装備によって戦闘、もしくは一部のイベントに影響するキューペットが登場している)。再び卵の状態に還元することで、通常のアイテムと変わりなく他のプレイヤーに譲渡が可能である。大金を出して希少なキューペットを手に入れようとするプレイヤーや、販売目的でペットを手に入れようとするプレイヤーが存在する。 キューペットには名前をつける事ができるが、名前の設定は最初の1回のみで、後から変更する事も名前無し状態に戻す事もできない。名前を変更したキューペットを卵に戻して他人に販売する事もできるが、当然ながら購入したプレイヤーは名前を設定する事が一切できず、前の持ち主がつけた名前のままでキューペットを連れ歩くしかない。 ごく初期は卵の状態ではそれが名前が変更された後のものなのか判別する事ができなかったが、後に名前が変更されているキューペットの卵は「愛されている○○の卵」と卵状態でも名前が変わるようになった。 システムリニューアル 3次職の開発と同時に進行された大幅なシステムリニューアル、これにより海外版では必要経験値やモンスターのステータス配置が大幅に変更された 2008年に発表され韓国サクライで実装、その後2009年には韓国本鯖に実装しアップデートで多くの変更がおこなわれたのち海外には2011年に実装された また日本には2011年に独自仕様というかたちでリニューアルが行われておりリニューアル以前のシステムとなるべく似ている状態である (モンスターのステータスや配置があまりかわっておらず、必要経験値が従来のROそのままであり100以降も独自だが従来のROを思わせる必要量である) ステータスの表示や計算式の変更は海外も日本版も同様におこなわれている プレイヤーキャラクター 日本のラグナロクオンライン (jRO) では、作成できるキャラクターが1アカウントにつき3つまでとなっていたが、2007年2月27日のアップデートで5つ、2009年7月28日のアップデートで6つ、2012年4月19日のアップデートで12(これはサーバー統合により旧サーバーにあった各キャラクターの合計)まで作れるように拡張された。2018年4月3日のドラム実装に伴いキャラクタースロットが1つ追加されている。 アカウント取得時に入力したキャラクターの性別の選択により、アカウント内の全てのキャラクターの性別は同一にだったが2016年03月15日のパッチによってキャラクター作成時に性別を決めることが出来るようになった。 ただし、韓国のkROの場合、住民登録番号の性別でアカウントの性別が決まる。また、日本でもテスト時は個人情報登録の性別がアカウントの性別になったが、正式サービス後は個人情報とは別にアカウント取得時にアカウント性別を設定するようになっている。 初期の段階ではプレイヤーキャラクターがしゃべることはなく、選択肢を選んで会話を進めるというものでしかなかった。しかし、ミッドガルドの暗部が映されるアインブロックのアップデートあたりから、プレイヤーキャラクターに性格付けがほどこされ、NPCと会話するようになっている。しかし、異世界のアップデートあたりから口数が減り、必要以上にしゃべることがなくなってしまう。性格は好奇心旺盛で、感情の揺れ幅が激しい。 レベル ラグナロクオンラインでは、プレイヤーキャラクターに2種類のレベルが設定されている。一つはキャラクター固有のレベルであるベースレベル、もう一つは職業の習熟度を表すジョブレベルである。 ベースレベルは転生を、後者は転職を行う(転生は必ずノービスハイへの転職を伴う)と1にリセットされる(テコン系列と忍者・ガンスリンガー・スーパーノービスは2010年8月現在、転生を行えない仕様となっている)。RPGのレベルアップには、キャラクターの能力を表す数値が自動的に上昇するタイプと上昇させるステータスを自分で調整するタイプがあるが、本作品は後者に該当する。 レベルの上限は一次職及び二次職、転生後の一次職はベースレベルが99、ジョブレベルが50まで。転生二次職業全てと忍者・ガンスリンガーはベースレベル99、ジョブレベル70。スーパーノービスはベースレベル99、ジョブレベル70だったが現在はジョブレベル99に変更されたこと加え、限界突破クエストを完了することでベースレベル150、ジョブレベル50(クエストにより転職扱いのため)。三次職はベースレベル175(185予定)、ジョブレベル60となる。 ステータス 本作品のステータスには、基礎となる6つのステータスと、基礎ステータスおよび装備品などによって決まる二次ステータスが存在する。 基礎ステータス レベルアップの際に取得するステータスポイントを、任意に振り分けて成長させる。99が限界値だが、装備品やジョブレベルなどの補正によって99+αという形で100以上になることも可能。 また、三次職に転職したキャラクターと限界突破クエスト完了のスーパーノービスのみステータスの上限が120へと拡張される。 各ステータス値の上昇に必要なポイントは、ステータス値が高いほど多くなる。この仕様のため、各ステータスに均一にポイントを割り振って成長させた場合と、特定のステータスにポイントを集中して割り振った場合とでは、ステータス値の総計が異なり、均一にポイントを割り振った方がステータス値の総計は高くなる。また特定のステータスにポイントを集中して割り振った場合、限界値の99に達するステータスは2つが限度となる。 ステータスポイントの割り振りに規定や制限などは特に無いが、必要とされるステータスにはキャラクターの職と戦闘スタイルに応じた傾向がある。ステータスを平均的に上げる「フラット型」はどの能力も中途半端になりがちでこれと言った強みがなく(三次職に限ればフラット型も視野に入るが)、戦闘スタイルに応じた2種類のステータスを集中的に上げる「二極型」は2種類の性質にのみ特化するため得手不得手が両極端で、条件が噛み合えば非常に強い反面、不慮の事態や特定条件下に置かれた場合非常に弱い。両者の欠点を補うため、3種以上のステータスを上げ、能力をある程度特化しつつ全体の能力を底上げしたタイプはユーザー間で「バランス型」と呼ばれる。また、これらの傾向は攻略サイト等でユーザー間で情報共有されており、その職において多数派を占めるタイプは特に「量産型」と呼ばれることがある。 STR 腕力その他の「力」に相当。弓・楽器・鞭以外の武器もしくは素手の時の物理攻撃力に影響する。弓・楽器・鞭を装備している間は基本的に関係ないが、弓のスキルにSTRの値によって威力が大きく左右されるものが存在する。また、STRを上げることによってアイテムの所持限界量が増える。 AGI 素早さに相当する。これを上昇させると攻撃速度や回避率が上昇する。また、出血・睡眠に対する耐性も上昇する。 VIT 体力に相当する。最大HPが上昇する他、HP回復アイテムの効能が高まったする他、スタン・毒・猛毒に対する耐性がつく。また、僅かではあるがダメージ軽減の効果もあるが、これが高いと逆にダメージが増えてしまうようなスキルや武器が存在する。 INT 賢さ、魔力に相当する。SPの回復速度、SP回復アイテムの効能、魔法攻撃力、魔法に対する防御力、沈黙・暗闇に対する耐性が上昇する。また、(DEXより効果の度合いは低いが)スキルの詠唱時間を短縮する効果もある。 DEX 器用さ、精密性に相当する。命中力が上がる他、これが高いほど武器の扱いに習熟していることになる(ダメージのばらつきが抑えられる)。弓・銃器・楽器・鞭を使う場合、ダメージの安定だけではなく、STRではなくDEXによって攻撃力自体が上昇する。また、一部を除いた魔法やその他スキルに存在する詠唱時間を短くすることができる。 LUK 運の良さ、もしくは信仰心に相当する。クリティカルヒットや完全回避などの「偶然」の産物とされている発生確率が上昇する他、ATKやMATK、FLEEやHIT等のステータスも僅かずつながら全体的に底上げされる。また、混乱・呪いに対する耐性にもなる。 二次ステータス 基礎ステータスを元にして算出されるステータス。戦闘などにおける計算にはこの値が使われることが多い。 HP(ヒットポイント) 生命力。ダメージを受けると減少し、0になるとキャラクターは倒れる。一部に、これを消費して発動するスキルが存在する。職業による係数にベースレベルとVITの値をかけたものに、その他装備品による補正を加えることで決まる。 SP(スピリチュアルポイント) 精神力。スキルを使う際にはこれを消費する。職業による係数にベースレベルとINTの値をかけたものに、その他装備品による補正を加えることで決まる。 なお、「スピリチュアル」は一部のカードの接頭語から判断したものであり、公式な定義は今のところない。 ATK 攻撃力。STRによるものに加え、武器やその他の装備品を加算した値。これがイコール物理攻撃力となる。 MATK 魔法攻撃力。INTによるものに加え、杖などの装備品を加えた値。魔法やその他一部のスキルによって参照される。 HIT 命中率。高いほど攻撃が当たりやすくなる。ベースレベルとDEXの値に一部のスキルや装備品による補正を加えたもの。 Critical 相手に危篤な攻撃を加える、いわゆる「会心の一撃」の発生確率(クリティカルヒットを会心の一撃と訳すのは誤訳)。クリティカルヒットが発生すると命中率に関係なく攻撃が必ず当たり、敵の防御力を無視してダメージを与える。基本的に偶然に発生するのみであるが、これに特化したステータス・装備をすることにより発生確率を100%にすることも可能。自分のLUKから算出される値に、装備品やカードなどの補正を加え、そこから相手のLUKによる減算を加味した値が最終的な発生確率となる。 2010年7月6日のリニューアル以降は、ダメージが1.4倍されるようになった代わりに、敵の防御力を無視する効果が削除された。ただし後述するようにDEFの計算式が変更されたため、DEFを貫通できないことが致命的になる状況はそう多くはない。 DEF 防御力。防具の持つDEFに精練による増加分を加えたもの。物理ダメージを掛け算(割り算)によって減少させるもの。 2010年7月6日のリニューアルより前ではDEFの値をそのままパーセンテージ(分母を100にした場合の分子)に当てはめている計算式だったため、100に到達すれば理論上全ての物理ダメージを等しく無効化できていたが、2010年7月6日より変更され、分子を固定値にし、DEFを増やすほど分母側が増加して行くという計算式になったため、ダメージが完全に無効化されるところまでDEFが上昇することは理論上でもあり得なくなった。 なお、同じく2010年7月6日のリニューアルより前では明確に表示されていた「除算DEF・減算DEF」の2種は表示されなくなった。7月6日以降ステータス画面に表示されているDEFは防具のDEFと基本ステータス(VITおよびAGI)によるDEFであり、その合計値を除算するようになっている。 この変更により既存の装備のDEFは大幅に変更されたが、セット効果やカード効果によって上昇するDEFの値は一切変更されていない。 MDEF 魔法防御力。DEFと同じく防具の持つMDEFの合計で決まる。魔法のダメージの計算にはMDEF以外にもINT等のステータスによる減算もいくらか含まれると思われる。 FLEE 回避率。DEF・MDEFと同じように○○+△△の形で表記されるが、これらは別物である。○○の部分がFLEEであり、△△の部分は別ステータスである「完全回避」である。 FLEE 通常の回避率。相手のHITとの兼ね合いで実回避率が決まり、自分のFLEEが勝っていれば攻撃をミスさせることができるようになる。多数から一度に攻撃をされると低下する(モンスターがプレイヤーに攻撃した時のみ)。AGIとベースレベルの値を足したものに、装備品やスキルによる補正を加えたもの。通常の命中判定に従っているものであればスキル攻撃も避けられるが、魔法やその他の命中判定自体を行わない攻撃は避けられない。また、5%の最低命中補正が存在するため、回避率は最高でも95%となる。 完全回避 回避率であるが、相手のHITに影響されず、囲まれても低下せず、常に値に応じた確率で攻撃を回避する。魔法が避けられないのは同じだが、一部の物理攻撃スキルには「通常のHIT・FLEEによる回避判定はするが、完全回避の判定はしない」というものがあるため、通常の回避に比べると回避できる攻撃の種類が少ない。LUKの値と装備品・カードによってのみ増加する。こちらは100%まで上昇させることができ、達成すれば通常攻撃に限り全て無効化できる。 ASPD 攻撃速度。これが高いほど、単位時間当たりに多くの回数の攻撃が繰り出せるようになる。職業と装備している武器によって基準値が決定され、AGI(とDEX)によって上昇し、スキルや装備品の補正を加味して最終的な攻撃速度が算出される。また、二次ステータスの中で唯一明確な限界値が存在し、190を超える部分は無視される。ちなみに200になると攻撃間隔が0秒になり、一瞬の間に無限回の攻撃をすることになってしまうため処理不能になってしまうとされる。秒間攻撃回数=50÷(200-ASPD)。 2010年7月6日のリニューアル以後は、3次職キャラクターに限り上限が193まで解放された。 スキル スキルとは、キャラクターが使用できる特殊な技の総称である。選択できるスキルは職業毎に限られており(一部重複あり)、職業毎の特徴やキャラクターの個性、ゲーム上の戦術や戦略において重要な要素である。 スキルは概ね、プレイヤーが任意に発動させる「アクティブスキル」と、プレイヤーの操作に関わらず常に効果が現れ続ける「パッシブスキル」の2種に区分される。 アクティブスキルは一般的なRPGでいう魔法に近いもので、使用する事で発動するスキルの総称であり、攻撃・回復・ステータスアップ・移動やワープなどの種類が存在する。パッシブスキルは習得した直後から持続し続けるスキルの総称で、ステータスを底上げするもの、その職業独自の拡張装備(マーチャントのカート、ナイトのペコペコ、レンジャーのウォーグなど)を使用可能にするものなどがある。スキルにもレベルがあり、レベルを上げることでスキルの効果はより強力になる。また一部のスキルには、特定のステータスに影響され効果の強弱が変わるものもある。 キャラクターのジョブレベルが上昇するとスキルポイントが獲得でき、それを任意のスキルに割り振ることでスキルを習得、あるいはレベルアップできる。あるスキルを一定レベル以上習得することで、初めて習得可能になると言ったスキルもある。ただし獲得できるスキルポイントは限られているため、ある程度のキャラクター設計が必要になり、本来ジョブポイント40で転職できるところを50まで上げる必要が出てくる場合もある。 またギルドにも専用のスキルが存在し、ギルドのメンバーのみ使用可能なスキルや、ギルドを増強させるスキルなどがある。 職業 登場する舞台 登場キャラクター オマージュ ゲーム内のNPCの名前や台詞などに、下に挙げた同じ開発元作品の他、アニメ作品・ゲーム作品・その他のホビーなどから付けられたと思われるものが登場する。 アークトゥルス アークトゥルスはラグナロクオンラインの開発元であるグラビティ社が制作したゲームソフト。イズルードにアークトゥルスの主人公2人シズとマリアがNPCとして居る。 プロンテラ南の入り口付近にいるNPCネリュオッドがある人物に無理やり名前を変えさせられたという話を聞くことができる。これもオマージュで、エリュアードという人物が同じ名前の吟遊詩人の名前を無理やり「ネリュアード」に変えるイベントがアークトゥルスにもある。 魔法などにもアークトゥルス由来のものがある。3Dの背景に2Dのキャラクタを組み合わせるというラグナロクオンラインのヴィジュアル面での基幹となるシステムはここから流用されている。 用語・キーワード アールブヘイム ラフィネ族の故郷。ヨトゥンヘイムとは別の世界に存在する模様。 悪霊 無念を抱いて死者となり、成仏できずに現世を彷徨い続け、人間に危害を加えるモノ。邪悪な精神の塊の総称。 アッシュ・バキューム ミッドガルド連合軍が名付けた、異世界の名称。 アンデッド 死体でありながら生者と同じように動き、その肉を喰らおうと襲い掛かる不死の怪物。実態のない悪霊とは違い、腐敗した肉体を持っている。 異世界 ミッドガルド大陸の世界とは別次元の世界。現在確認されているのは、アッシュ・バキューム、猫の手島、死者の国ニブルヘイムなどがある。 異教徒 主に、ルーンミッドガッツの聖職者がアルナベルツの住民達に対して呼ぶ名。その由来は、主神であるオーディンではなくその娘フレイヤを崇拝することから来ている。 イグドラシル ニブルヘイム、アッシュ・バキューム、ミッドガルドの各世界の大地を貫く大樹。世界を貫く大樹とも呼ばれており、各世界につながっている。ただし、内部には凶悪なモンスターが巣食っているため非常に危険。 ヴァルハラ 多くの戦士たちが最後に向かう、神々の住まう場所として伝えられている。ヴァルキリーの宮殿もヴァルハラの一部である。 ガーディアン ルーン機関によって稼動する人型兵器。巨大な騎士の姿を模して作られ、高い攻撃力と機動力を持っている。 バルムントを迎えたレッケンベルが生み出し、そのせいで傭兵稼業が廃れてしまい傭兵達による反乱が起きたことがある。 カメレオン石鹸 銀砂ラクダの糞を元に精製される、ベインス産の特殊な石鹸。石鹸という名だが手を洗ったりするためのものではなく造形用の粘土のようなもので、所定の材料を混ぜ合わせた後自由に形を変えることができ、約20秒後に固まる。 擬似ユミルの心臓 大賢者バルムントが開発した、ユミルの心臓を人工的に作り出したもの。バルムントが製作に関わったものは、本物のユミルの心臓と比べてどの程度の違いがあるのかは不明だが、半永久的に動き続け途中で停止することもない、動力源として非常に優れたものであった。しかしプロジェクトがもたらすであろう結果に憂いを覚えたバルムントにより完成品と研究データは全て破棄されてしまっており、現存していない。 現在あるものはレッケンベル社がバルムントの研究データ無しで再現を試みたまがい物のまがい物であり、「ユミルの心臓のイミテーション」と呼ばれるもの。別名「ルーン機関」。こちらはバルムントの物に比べて出力でも劣り、ある程度使うと動作が止まってしまうため定期的な交換が必要な、大幅に性能が劣る不完全品であるが、それでも既存の蒸気機関等ではなし得なかったものを実現させるだけの力は持っている。 監視の炎 氷の洞窟三階層に置かれた、4つの炎。それを消すことで洞窟の主、クトゥルラナックスが出現する。 祈祷 聖職者たちが起こす奇跡のことを指す。また、アコライト系列スキルの別称。 銀砂ラクダ カメレオン石鹸を精製するための糞を出すラクダ。作中ではベインスの花子のみが登場する。 禁断の神秘術書 ルーンミッドガッツ王国の図書館に保管されている書物。人知を超えた知識が記されているため、誰の目のも触れないようにされていたが、Z団に奪い取られてしまった。 空間転送 ワープポータルのように別の場所へと対象を送るスキルの総称。カプラ職員や一部のサポーターは、どんな場所だろうと送ることができる技量を持っている。 原子変換機器 レゲンシュルム地下二層に設置されている装置。レッケンベルはこの装置を用いて、非道な生体実験を繰り返していた。 現身 魔王モロクが生み出した分身。精霊型、人間型、物質型、天使型の四種類が存在する。いずれも通常のモンスターとは比較にならない力を持つため、倒すのが非常に困難。特に天使型は凄まじい威力を持つ範囲攻撃「パルスストライク」を使用するため、うかつに近寄ればPTが半壊する危険性がある。 なお、魔王モロクに付き添う現身は通常の現身を遥かに凌駕する力を秘めている。 賢者の石 ジェムストーンと似たような性質を持った、赤い宝石。多くの錬金術師たちが追い求めて止まない代物。 氷の粉 マジシャンの少年マヒオが見つけた不思議な粉。この粉は監視の炎を唯一消すことが可能で、クトゥルラナックスの召喚に必要なもの。 コンチネンタルガード 復活した魔王モロクを倒すために発足された勇士の軍団。 ジェムストーン 魔力を秘めた、宝石に酷似した石。それぞれ、レッド、ブルー、イエローの3種類存在する。主に魔法や儀式、合成などの媒介によく使われる。 色によっておおまかな性質が決まっており、ブルーはアコライト系スキルと一部のマジシャン系スキルで使われる。イエローはセージ系スキルでの消費がほとんど。レッドは魔法ではなくアサシンの毒系のスキルの触媒になる事が多い。また魔法以外でも、クエストの演出では「緑ポーションにイエロージェムストーンを入れる」と言う調合が登場する。 時空の裂け目 次元に狭間に追いやられた魔王モロクが作り出した、異世界への入り口。ここからアッシュ・バキュームへ行くことができる。 守護の門 大樹イグドラシルの中心部に建設された巨大な門。門の向こうには大樹の守護者と呼ばれるニーズヘッグが眠っており、中に入るためには侍従の力が必要となる。 聖戦 約1000年前、ミッドガルド大陸で行われた大戦。魔族、人間、神々の三つ巴の争いとなったが、古代兵器ユミルの暴走により、互いに停戦協定を結ぶことで終結した。クルセイダーたちは、再びこの聖戦に備えている。 センチネルブリーズ 神々の剣。原作にも登場する。グラストヘイムの北西に突き刺さっている。なお、引き抜くことはできない。 天使 タナトスタワーやゲフェニアで姿を見せる。その外見から天使と呼称されるが、研究した結果モンスターだといわれている。ジョンダイベントがタナトスタワーの調査を本格的に始めた途端に出現し、甚大な被害を与えた。 一説によれば、魔族とは天使の怒りが具現化したものだと言われている。 時計塔 アルデバランの中心部に建造された、不可思議な塔。人間の生み出した芸術品として、あるいはオークが生み出した呪われた塔とも言われている。地下には呪いを受けて捕らわれてしまったオークたちがうごめいている。 塔の内部には形状からしてベンチのような椅子だと思われるオブジェクトが各地に設置されているが、椅子だとすると人間やオークが座るものとしては明らかに巨大で、同じく人間よりも巨大な人骨が散乱するグラストヘイムの建物のサイズ基準に似る。 トールの炎 大神官たちがクトゥルラナックスを脅すために使ったもの。大神官たちは、この炎で氷の洞窟を焼き払うと脅し、洞窟の主であるクトゥルラナックスにあるものを守護させている。 ドワーフ 人間の半分ほどしか背丈がないが、鍛冶師として高い知識を持っている種族。人間では製造できない装備を作ることが可能。 猫の手島(マランアイランド) アッシュ・バキュームに迷い込んだ人間大の猫たちが暮らしていた大地のこと。 飛行船 ルーン機関を動力にして空を翔る巨大な船。各都市に建造された空港から、乗客を乗せて世界中を回ることができる。 不思議なメダル フィゲルでしか採れない特殊な金属を用いて造られたメダル。希少価値が非常に高い。 ブラディウム マヌクフィールド付近で採れる珍しい鉱石。武具の作製などに使用される。 ヘリオンの眼 死んだヘリオン・レボノントの眼。まるで紅く輝く宝石に見える。 ヘリオン・レボノント 美しい宝石の内に魔性を宿した悪魔。その美しさに魅入られたものは、肉体と精神を支配されヘリオンの身代となる。強い精神を持つものでなければ、触れることもできない。 魔王 強大な力を持った魔族に与えられた二つ名。 魔剣 この世とは違う次元から呼び出された特殊な3本の剣。ミョルニール山脈の賢者が記した秘術で召喚されたが、全て消滅。精製方法を知る人物に材料を持っていくことで造ってもらえる。 魔剣(2) 前述の魔剣とは別の物。特殊な能力を持った剣がそう呼ばれている。魔人ナハトズィーガーの持つ双剣や魔女メロプシュムのテイルフィングがこれに当たる。 魔剣エクスキューショナー 処刑人の名を冠した禍々しい両手剣。レッケンベルが秘密裏に入手し、不完全な常態から完全な形にしようとしたが事故により失敗。二度と復元できなくなってしまった。 魔族 強大な魔力と力を有する魔性の一族。悪魔とも呼称されることもある。日の当たる場所は好まず、寂れた古城や薄暗い洞穴に巣食う傾向がある。キューペットにすることができるジルタスも魔族の一員である。 魔法 魔術師が魔力を練って用いるスキルの総称。 魔力 素質のあるものしか感じ取れず、また操ることのできない一種のエネルギー。これを形にすることで魔法を発動させる。 ミッドガッツ3ヶ国同盟 異世界アッシュ・バキュームの調査のため、アルナベルツ、ルーンミッドガッツ、シュバルツバルドが組んだ同盟の名称。 メタリウム ベインス周辺から採れる黒い石。頑丈な鉱石で、溶かして加工するためには相当な温度で熱さなければならない。人体に対して有害物質を含んでおり、身体中に気だるさを感じさせる。 ラヘル軍急進派が秘密裏に建設したトール火山基地で、兵器の精製に使用されている。 レッケンベル 共和国の都市リヒタルゼンに居を構える巨大企業。長年、大統領を傀儡として共和国の影から暗躍し、歴史を操っている。提出される法律もほとんどがレッケンベルにとって有利な物となっている。 表向きは巨大企業として君臨しているが、その実態は兵器密輸から生体実験、暗殺、誘拐など悪事に手を染める非道な一派。 ルーン機関 擬似ユミルの心臓の別称。飛行船の船長など、一部の人間しか知らない名称でもある。 ユミルの心臓 数百年前の大戦に用いられた、人間側の古代兵器。絶大な破壊力によって神々と魔族を追い詰めるが、最終的に暴走し人間側も相当な被害を受けてしまった。 以後、人間、神々、魔族の3種族は一時的に休戦。ユミルの心臓を破壊した。 ユミルの心臓のかけら 砕け散り、世界各地に飛び散ったユミルの心臓の一部。プレイヤーはこれを捜し求めることを目的とし、世界を駆ける。 現在、プロンテラ城地下、セージキャッスル地下、アインブロック研究所の3箇所に存在が確認されている。ただし、アインブロックのものはアインベフ鉱山から発掘された物であり、緘口令が布かれているため存在を知る人物は少ない。 傭兵 報酬と引き換えに武力を振るう雇われ集団のこと。戦いがそのまま収入につながるので、戦争がなければ稼ぎが手に入らない。 ヨトゥンヘイム アッシュ・バキュームの正式名称。 各国の事情 このゲームは開発元である韓国を初め62カ国でサービス提供がされている。しかし、プレイヤーの嗜好の違い、競合ゲームとの兼ね合いなどにより人気はまちまちであり、そのため既に運営を終了した国も存在する。基本的には各国内プレイヤー向けだが、日本からプレイできるラグナロクオンラインもある。 サービス提供国 正式サービスが開始された順に列挙する。 番号. 正式サービス開始時期 - 地域名(サポート言語) 2002年8月 - 韓国(韓国語) 2002年11月 - 台湾・香港(繁体中国語) 2002年12月 - 日本(日本語) 2003年3月 - タイ(タイ語) 2003年5月 - 中国(簡体中国語) 2003年6月 - 北アメリカ地域(英語) ※国際サーバ 2003年8月 - フィリピン(英語) 2003年11月 - インドネシア(英語) 2004年4月 - マレーシア/シンガポール(マレー語/英語) 2004年10月 - インド(英語) 2004年12月 - ブラジル(ポルトガル語) 2006年5月 - ベトナム(ベトナム語)※行政機関よりサービス停止命令を受け、公式サイトは削除されている[1][2] テストサービス中 - ロシア(ロシア語) テストサービス中 - スペイン・南アメリカ地域(スペイン語) テストサービス中 - フランス(フランス語) サービスが終了した国 オーストラリア/ニュージーランド(oRO)※多言語クライアント、オセアニアサーバと呼ばれる 基本的には英語だが日本語なども使える多言語クライアント 2004年12月に正式サービスが開始されたが、2007年3月2日午前10時をもってサービス終了。 キャラクターデータ等は国際サーバへ引き継がれた。 マレーシア/シンガポールRO (MRO) 十分な利益をだしていない理由で、マレーシア/シンガポールパブリッシャー「Gameflier」は重力との契約を更新をする事ができず サービス終了を余儀なくされた。2013年10月31日にサービス終了。データ転送は不可能。 フィリピンRO(pRO) 2003年9月からサービス開始をしていたレベルアップ!ゲームが「私たちの旅は今、その終わりに来ているようです」と終了する事を発表 こちらに関しては国際サーバのGM「oda」が引き入れてくれると紹介している。2015年3月31日にサービス終了。 受け入れ先としてiRO国際サーバに「Thor」サーバが登場した。 韓国 (kRO) 管理は開発元であるグラビティ社が兼ねており、常に世界に先駆けて新しいサービスや修正パッチが提供されることが特徴である。特に、テストサーバーであるサクライにおいては、バランステストも兼ねた最新の機能や職業などが提供されるため、世界的に動向が注目されている。 ただし、プレイヤー数や期間の問題で十分なテストが行われず、不具合のあるまま本サーバーに実装されることもある。サーバーへの実装はどの国よりも早いが、ドロップアイテムが設定されないまま新規モンスターが登場することもある。 韓国のサーバーでプレイするには韓国の住民登録番号が必要となるため、海外からのプレイは不可能である。したがって、国外のプレイヤーが情報を得るためには、韓国ユーザの情報サイトを頼ることになる。 特殊ワールドとしてサラ(成人専用)・サクライ(テストサーバ)・ウルド(プレイヤーキルサーバ)があった。 後発ゲームへのユーザーの流出などにより顧客離れが進行しており、2006年10月末から11月頭にかけ1アカウントのキャラクター数を9と変更した上でサラ・ウルド・サクライ以外の8つある通常サーバを4つに統合した。 また、2008年5月14日から基本料金無料のバフォメットと呼ばれる新サーバが設置された。このサーバは経験値及びアイテムドロップ率が通常の50%に設定されており、入手可能アイテム等にも制限がある。またアイテム課金制を取り入れている。現在もっとも接続人数が多い。 2009年2月にはデフォールテ、ソリン、3月にはグラリス、テーリング、ミスティサーバが統合され、タナトス、ランドグリス、サラのみに、4月には無料サーバはバフォメット、ドッペルゲンガーサーバが統合され、バフォメットサーバのみとなり、有料サーバの接続者が2009年3月4日の時点で2235人程(午後10時40分計測)にまで減少した。 3次職実装後に接続者数が回復したがその後漸減傾向が続いていた。 2010年11月に全サーバーでプレー料金が基本無料化。減少傾向に多少の歯止めがかかっているようである。 国際 (iRO) グラビティ社直営の全世界からプレイ可能なラグナロクオンライン。多くの国でサービスされているROの中で国名を冠していないサーバーの1つで、設置されている国はアメリカ合衆国。 ワールドはChaos・Thor(以上2つはRenewal)とLoki(Classic)、Odin(Re:Start)の4つがある(2017年11月現在)。その他、テストサーバーとして誰でも<!--月額支払い者のみ?-->参加可能なSakrayがある。様々な国々のプレイヤーが参加しており、時差のため特定の時間帯に人数が集中せず、サーバーの負担が少ない。使用するゲームクライアントはChaos・Thorが兼用で、他3つは日本のUrdrと同じく専用のものになる。ただし、インストーラーが分かれているのはOdinのみで、それ以外はセットとして一通り入っている[注釈 3]。 Chaos:以前より存在していたValkyrie・Yggdrasil(以上2つは基本無料)・Ymir(月額)の3ワールドが2012年12月18日に統合されたサーバー。 Thor:pROの後継サーバー。2015年4月頃に開設。 Loki:転生2次職まででリニューアル<b data-parsoid='{"dsr":[42725,42732,3,3]}'>前</b>仕様のサーバー。2014年6月頃に開設。 Odin:リニューアル仕様のサーバーだが経験値システムなどが変更されている。2017年7月頃に開設。2-1次職までの状態から始まり、徐々にパッチ拡張して現在のRenewalサーバー同様に近付けて行くという、日本のBreidablikサーバー初期と似た手法を採っている模様<!--韓国で11月開設のラグナロク:ゼロと同様のもの?-->で、まだ未実装部分も多い。ゲームタイトルがRagnarok Online Re:Startとされ、公式サイトとゲームアカウントも別扱いになっている。また、RMT業者の宣伝BOTが多い。 国際的に広く開かれたサーバーで、英語の壁を除くと総じて良好な面が多いために日本版から移転してきたプレイヤーもいる。プレイヤーの中には、同じ出身国のプレイヤー同士で人脈を形成し、行動するプレイヤーもいる。また、2007年3月に運営終了したオセアニア(oRO)のキャラクターデータはこのiROに収容された。プレイに対する文化や習慣では日本のラグナロクと異なる部分が多くある。 基本的に無料でプレイできるが、倉庫の利用料など幾つかの制限がある。制限解除には月額料金が必要になり、それとはまた別に料金を支払うことで、キャラクターの名前を変更できるサービス(全サーバー対象)や、キャラクターを他のサーバーに移動できるサービスも提供されている。利用料金はクレジットカード・郵便局・銀行(インターネット銀行)などから支払うことができる。また、月額料金は3ヶ月分以上まとめて支払えば割引され<!--、日本のROより安くな-->る。基本無料である分不正プレイヤーが多い。実装状況は現在、ネコ型種族のドゥラム<!--やローカルマップのロックリッジ-->など先行するものもあるが、セカンドコスチュームがない他、メインエピソードでも日本より遅れ気味な傾向にある。 期間イベントは3種の各仕様サーバーに対して、独自のものを実装したり、同じものでも獲得アイテムが違うなど微妙に変更して実装したりされる模様。 マレーシア/シンガポール (mRO) 管理運営は遊戯新幹線の現地法人(Gameflier.Sdn.Bhd)社。 展開しているワールドは月額課金のサーバー(SARA)が1つ、基本無料・アイテム課金のサーバー(PRONTERA)の計2つ。 接続数は無料サーバーが5500~6000、Gv時になると7000を越える。 台湾/香港 (twRO) 契約はSoft-World International社で、管理・運営は子会社である遊戯新幹線(英語名:Game Flier)。インターネットでチケットを購入すれば日本からでもプレイできる。 日本よりも9ヶ月遅れてオープンテストが始まり、日本よりも1ヶ月早く有料サービスへ移行した。 一時は総ワールド数が60を超え、同時接続者30万人を達成しているほどの人気だったが、2005年末からサーバ統合を行っており、2006年11月時点のワールド数が20程度、2009年時点の接続者数は2万人になり、プレイ料金は基本無料化されている。 不正者に対して積極的に対応している。アカウントの停止処置や不正者のリストを公開しているのが特徴。 2016年6月以降はグラビティ社直営となった。 中華人民共和国 (cnRO) Soft-World Internationalと契約していたが、中国でのプレイヤー数が思うように伸びなかったため盛大網路 (Shanda) に移管。移管後はサーバ統合を行い、韓国の次に最新のアップデートを行っているが新サーバがオープンしないことからサーバ増やすほど同時接続者数は増えていないようである。 2011年11月1日、同年12月30日を以て提供を終了すると発表。 2012年3月30日、北京崑崙万維科技有限公司とのパブリッシング契約締結を発表。同年8月を目処にサービスを開始する予定だとしている。[3] タイ王国 (tRO) 管理・運営はAsiasoft社。初期3地域(日本・台湾・タイ)の中では最後発。 アルファテスト時代の英語サーバでは日本人に次いで多く見られたことから、初期の頃からタイ人には受けが良かったようである。こうした先人たちの口コミと現地サーバの稼働によりタイでの人気は更に上がり、オープンテストが行われていた当時あまりにも子供達が熱中することから、政府は深夜のゲームサーバーへの接続禁止や年齢制限などの規制を出した。同時期にネットカフェでゲーム内のいざこざから射殺事件が起きているので、これも規制の一因になっているようである。 台湾や中国と同様にタイでも2005年の中頃から接続者数が減少傾向にあり、2006年11月現在では日本とほとんど同じだったワールド数が半分以下に減少している。 フィリピン (pRO) 管理・運営はLEVEL UP! GAMES社。BOTやRMTなどの不正行為に対してnProtect GameGuardの導入や獲得経験値倍率の底上げで対抗していたが効果が上がらず、2006年9月になって公式サイトにItem Auctionシステムを導入。 現在はBOTやRMTを許可したサーバと禁止したサーバとで分けて、チーターと一般プレイヤーの住み分けをして運営している。 日本 (jRO) ヨーロッパ地域(euRO) 使用言語はドイツ語/英語/イタリア語/トルコ語2004年4月に正式サービスが開始されたが、2010年9月30日付で完全にサービスを終了すると9月1日に告知された。「Have fun on euRO - enjoy the last month!」と記載されている。 しかしその後2012年サービスが再開された ラグナロクオンライン THE RADIO Template:Infobox animanga/Radio 2004年4月6日から同年9月21日までAM 文化放送で毎週火曜 25:00 - 25:30 の間に放送されたラジオ番組。丁度このラジオを聴き終わった後、アニメの放送が始まるようになっていた。パーソナリティは桃井はること森永理科。アシスタントにガンホー広報のこっすぃ~とラグナロ娘の乾曜子。 番組中、ガンホーの社員であるこっすぃ~がゲーム情報を教えるコーナーがあったが、間違った情報を毎週ラジオで公開しリスナー、ユーザーから顰蹙を買い、8月17日付の放送以後降板された。 関連作品 TVアニメーション TVアニメーション関連はRAGNAROK THE ANIMATIONを参照 音楽CD 『ラグナロク・オンライン オリジナル・サウンドトラック』(2006年4月23日 発売:デジキューブ) ラグナロクオンラインの音楽の一部の曲を抜粋して収録したサウンドトラック。新規アカウント用10dayチケットとjROのクライアントCDが付属。 グラビティ社にゲーム用にエンコードする前の高音質の原音の提供を要請せずに、ガンホーが所持するクライアント用の22kHzのmp3データに編集をかけて作成されたため、音質は低いものになっていた。この件に関する問い合わせに対してデジキューブのウェブページ上で、ゲームクライアント用の音源を使ったことは制作者の意図によるものでユーザーに理解を求めるという弁明がなされた。 『The memory of Ragnarok』(2006年6月2日 発売:ガンホー・オンライン・エンターテイメント) アレンジ曲11曲、原音リマスタリングの高音質なゲーム曲15曲、プロモーションアニメムービーの主題歌「You & I」を収録したCD2枚組の計27曲。 付属物はライナーノートと、jROのゲーム内アイテム「音符のヘッドフォン」のチケット。 『永遠に…Love Forever』(発売:SHOWMAN'S) 作詞:貞方祥 / 作曲・編曲:大久保薫 / 歌:土屋亜有子、大久保薫 / 中国語訳詞 Micky.H 台湾のcRO(RO仙境伝説)の、歌詞が日本語のテーマソングを収録したシングルCD『守候永恒的愛』(発売:智冠科技)の日本発売版。中国語バージョンも収録。 『Ragnarok Online SoundTeMP Special Remix!!』 SoundTeMPによるラグナロクオンラインの音楽のアレンジ曲を23曲と、ボーナストラックとしてプロモーションアニメムービーの主題歌「You & I」を加えた24曲を収録。 コンピュータゲーム ラグナロクTCG オンライン向けトレーディングカードゲーム。製作は韓国グラビティ社。日本でもネットマーブルジャパンにより運営されていたが、2008年1月18日にサービス終了。 モバイルグラビティのラグナロクオンライン関連のゲーム 韓国の携帯電話向けモバイルゲーム。配信は韓国グラビティ社。日本でのサービスは行われていない。 ラグナロクオンラインモバイル 自動生成ダンジョンを探索するアクションRPGであるカプラクエストと、それを元に作られた職業6クラスぶんのゲアクションRPG。kROと連動しており、ラグナロクモバイルでの所持金をkROに転送できるほか、ランキングによってkRO内でアイテムを獲得できる。 ※日本語表記は東京ゲームショウ2004出展の際のものに、()内はゲームタイトル画面の表示に、準拠して表記。 カプラクエスト (RAGNAROK Kapla Quest) (2003年3月26日) マジシャン編 (RAGNAROK MOBILE EPISODE I) (2004年) マーチャント編 (RAGNAROK MOBILE MERCHANT) (2004年12月) シーフ編 (RAGNAROK MOBILE THIEF) (2005年4月1日) ソードマン編 (RAGNAROK MOBILE SwordmaN) (2005年7月1日) アコライト編 (RAGNAROK MOBILE ACOLYTE) (2005年8月26日) アーチャー編 (RAGNAROK MOBILE Archer) (2005年10月27日) 『MonsterFarm』 (2005年5月20日) モンスターを飼育するアクションRPG。主人公はスーパーノービス。 『RAGNAROK TACTICS RAGNAROKMOBILE』 (2005年11月1日) 3Dキャラのユニットを動かすシミュレーションRPG。 『RAGNAROK PUZZLING』(2006年1月26日) 女プリーストとポリンを題材にしたパズルゲーム。 ラグナロクオンラインGAMES(2007年6月1日正式サービス開始、2013年2月28日終了) 日本の携帯電話向けサービス。運営はジー・モード。ゲーム内で入手したメダルをjRO用のアイテムと交換できる。 ラグナロクオンライン カプラクエスト RPG。ラグナロクモバイルの同名のゲームとはシステムも内容も別。キャラクターデザインは雄一郎。 コモドカジノ ラグナロクオンライン麻雀 モンスターバキューン ラグナロクオンライン ユイリィの道(2008年1月29日 ) ラグナロクオンライン アルナスの旅(2008年12月17日 ) 日本の携帯電話用のライトノベル形式のアドベンチャーゲーム。 ラグナロクオンラインサーガ ソードマンと封印の宝剣(2008年10月2日) ラグナロクオンラインサーガ シーフと禁断の秘術(2009年7月1日) 日本の携帯電話用のRPG。 ラグナロクオンライン カードバトル(2008年12月4日) 日本の携帯電話用のカードバトル。PC本編でおなじみの人気イラストレーター達による描き下ろしイラストを使用。 ラグナロクオンライン モンスターブリーダー(2009年3月17日) 日本の携帯電話用のモンスター育成ゲーム。 ラグガチャ ラグナロクオンライン Mobile Story(2010年3月8日) ケータイ オンラインRPG。フィーチャーフォン以外にAndroidのキャリアに2012年より対応している。 2016年12月27日にサービスを終了。2017年2月28日に公式サイトとサポートを終了。 ラグナロクオンラインVIOLET(2011年4月14日) iPhone/iPod touch/iPad 向けのアクションRPGのアプリ。パソコン版オンラインRPG『ラグナロクオンライン』の世界観やシステムをベースに開発。 みんなのRPG -ラグナロクオンライン外伝-(2011年5月26日) Mobage用リアルタイムおしゃべりRPG。キャリアはau(Ezweb)のみに公開。 ラグナロクオンラインDS ニンテンドーDS用ソフト。2008年12月18日発売。Wi-Fi通信対応。 内容はアクションRPG。PC版との連動要素もある。 通常版と初回限定版があり、初回限定版には特典としてjRO用のアイテムチケットなどが付属。 ラグナロクオンライン ギルドマスターズ ブラウザゲーム。2011年10月27日正式サービス開始。 内容はプレイヤーが三国に分かれて異世界を攻略するリアルタイムストラテジー。ゲーム内で入手した魔石をjRO用のアイテムと交換できる。 ラグナロク 〜光と闇の皇女〜 PlayStation Portable用ソフト。2011年10月27日発売。 内容はシミュレーションRPG。PC版との連動要素もある。 通常版とプレミアムボックス(初回限定版)があり、プレミアムボックスにはjRO用のアイテムチケットなどが付属。 ラグナロクオデッセイ PlayStation Vita用ソフト。2012年2月2日発売。アドホック通信対応、アップデートでオンライン通信にも対応。 内容はハンティングアクションゲーム。PC版との連動要素もある。 ラグナロクオデッセイ エース PlayStation Vita用ソフト。2013年8月29日発売。アドホック通信とオンライン通信に対応。 上述のソフトに多数の追加・変更要素を施した作品。前作のデータの一部を引き継げるが、シナリオは最初からのプレイになる。早期購入特典としてPC版で使えるアイテムコードが付属している。 2014年7月10日にはPlayStation 3版が発売された(ダウンロード販売のみ)。PS Vita版とのクロスプレイ・クロスセーブに対応している[4]。 小説 ラグナロクオンライン 旅立ちのアコライト 2004年7月20日 発売:エンターブレイン、著:貝花大介 / イラストMONSTER GOGO 一部がjRO公式ページに連載されていた。 その他 ラジオCD 『ラグナロクパーティー Access.1』 ウェブラジオ放送をmp3で収録。 ラグナロクオンラインカードゲーム ラグナロクオンラインひみつギルド(ガンホーちゃんねる) 二次創作 日本、韓国で同人ジャンルとして多くの本、及び作家が出ており、また商業本としても日本では多くのアンソロジーコミックが出版されている。 主なものとしてはラグナロク4コマKINGDOM(双葉社)、ラグナロクオンラインコミックアンソロジー(スタジオDNA)、ラグナロクオンラインアンソロジーコミック(エンターブレイン)、ラグナロクオンライン 4コママンガ笑スタジアム(宙出版)など。また日本の作家と韓国の作家がコラボレーションしたアンソロジーも登場している。 日本に於いては、そのドット絵、キャラクターに注目してサイト上などで作品を発表した同人作家も多く、それを見た人間がさらにゲームをプレイするという現象も起きた。 日本版「ラグナロクオンライン」に関する全てのコンテンツ(プログラム、画像、テキスト、BGMなど)の著作権は、運営元であるガンホー社と開発元であるグラビティ社によって管理されており、日本語版の二次創作に対する対応はガンホー社によりガイドラインが定められ、これにのっとって絵、小説、音楽、ゲームなどの同人活動・創作活動を行うことが可能である[5]。 日本においてはα~β2時代にかけて同人誌即売会イベント「RAG-FES」が開催されたことで、二次創作活動に火が付き人気の足がかりとなり、本来ユーザー主導である同イベントに開発会社と運営会社が出展するという前代未聞的な出来事があったことが根底にある。この際実際のゲームのタイトル画面で「RAG-FES」の宣伝画像に差し換わったことがあり、ユーザーの間で物議を醸した。なおこの画像は、ユーザーの猛反発により僅か数時間で元のタイトル画像に戻されている。これは、プレイヤーから「そんな物に力を入れるよりもBOT問題やゲームサーバの不調をどうにかしろ」、「同人誌即売会はアダルト本も多く売っており、多くの子供もこのゲームをやっているのにそのような如何わしいイベントの宣伝をしても良いのか」等の苦情があまりにも多く出たため。しかしそのような経緯があったことからか、現在は年に1度行われているラグナロクの公式オフラインイベントであるRJCやそれに準じる公式イベントの開催日は同会場で「RAG-FES」が併催されるのが通例となっている。なお「RAG-FES」自体は同人誌即売会であるため、基本はユーザー側の単独開催であり現在も年に数回行われている。 現在においては上述する商業アンソロジーなどに発展し、多数の作家輩出や後述の「ラグナロクバトルオフライン」製作、オフィシャルコンパニオン「ラグナロ娘」にも結びついており、2007年現在も運営開始から実に5年が経過したにもかかわらず商業的には人気コンテンツとして君臨している。 ラグナロクバトルオフライン ラグナロクバトルオフライン(略称はRBO)とは、同人ソフトサークル、フランスパンと春風亭工房が製作した横スクロールアクションゲームである。 このゲームは、通常の同人によるゲームと異なり、南向春風(春風亭工房)制作のフラッシュムービー「ラグナロクバトルオンライン」が話題となり、その反響を受けてグラビティ社が製作を依頼、同人ゲームでありながらもグラビティ社の協力を受けている特殊なケースとなっている。 当初はフラッシュムービーのタイトルのまま「オンライン」と銘打っていたものの、技術的な問題からオンラインプレイに対応しないことになったため、「オフライン」と名乗ることになった。 ゲーム内の著名プレイヤーが背景キャラクターとして登場しており、ゲーム中でよく見かける光景(BOT、トレイン、溜め込み、横殴り、通報しましたなど)、ガンホーの蔑称をネタにした背景キャラクターのチャットなどプレイしたことのあるユーザーをニヤリとさせるなどブラックジョークに溢れている。 バランス調整、レベル上限上昇、アリーナモード追加、ステージ追加などの拡張ディスクが出ている。 『RAGNAROK BATTLE OFFLINE Extra Scenario Vol.1』 RBO追加ディスク第1弾。 『RAGNAROK BATTLE OFFLINE Extra Scenario Vol.2』 RBO追加ディスク第2弾。通称ピラミッドRBO。 『RAGNAROK BATTLE OFFLINE Extra Scenario Vol.3』 RBO追加ディスク第3弾。通称戦国RBO。このディスクでRBOの一連の製作は終了としている。 韓国では製作を依頼したグラビティ社を販売元として「RAGNAROK BATTLE」というタイトルでパッケージ販売、また海外の一部地域(台湾・タイ・インドネシア・マレーシア)では現地代理店を通してパッケージ販売されている。 詳しくはフランスパンの項目を参照のこと。 スタッフ グラビティ:制作・kRO運営・iRO運営 金正律(キム・ジュンリュル、キム・ジュンユル、Kim Jung Ryool):COO(2005年9月辞任)、ビルオーナー(2006年オフィス移転) 金学規(キム・ハッキュ、Kim Hakkyu):CEO(2002年3月辞任)、CTO、プログラム、2002年9月退社 Jung Byung Gong:サムスン、CEO キム・ヒョングック:CEO(2005年3月辞任) ユン・ウンジン:CEO(2005年10月辞任) 柳日栄(リュ・イルヨン、Ryu Il Young):会長兼CEO[6]/テクノブラッドCOO、COO、COO・CEO(単独代表) Jonathan J. Lee:Meritz Securities、IRO、CFO Park Yong ho:(ラグナロクオンライン2プロデューサー) James Jinho Chang: William Woojae Hahn: Lee Kwang Suk: シン・ジュンチョル(シンズンチォル):企画チーム長 パク・ヨンウ(Park Young Woo):企画、企画チームリーダー、RO2チームに移籍 アン・ジェファン:開発マネージャー、2004年末辞任 リー・ミンスー(イ・ミンス、Lee Min Soo):企画、企画チームリーダー、プランニングマネージャー、RO2チームに移籍、2007年5月退社 ホン・サンキル(ホン・サンギル、Hong Sang Kil):プログラムマネージャー、プロジェクトディレクター、Gravity開発本部長 Lim Hyuk:開発統括プロジェクトマネージャー Chan Hwang Byoung:3Dグラフィクスディレクター Kim Sahng-Sahng:3Dグラフィクスデザイナー リー・ミョンモン:3Dグラフィックスデザイン開発マネージャー Kim Che Yong:2Dスプライツ・ディレクター チョン・デファン:2Dキャラクターマネージャー DUGY:2Dドット 河成燁 (blind) :2Dドット 梁薫鐸:Gravity開発1部プランナー 田堯丞:Gravity開発1部プランナー 新賢友:広報チーム長 Lim Hyeok:顧客支援チームリーダー Kim Jung-Jeh:ウェブサイトプログラマー、ウィブサイト管理人、海外技術サポート部門チームリーダー ヒャック (Hyack、Chae Jae Hyuck) :jROベータローカライズ、翻訳、jROベータGM、企画、デザイン、開発 MemberX:jROベータGM、kROGM Richard Yang:チーフマーケティングオフィサー Kim Ji Won:マーケティング部門アシスタントマネージャー Kris Na:国際マーケティング部門マネージャー Yang il-du:海外事業本部 海外マーケティングマネージャー(2005年退社) Akiko Nakatani:海外マーケティング部 アジアビジネスグループマネージャー 村井康邦:グラヴィティエンタテイメント株式会社(日本法人)代表取締役 山形泰之:グラビティエンタテイメント株式会社(日本法人)バックオフィス部課長 Soo Kyung Jhee:グラビティエンタテイメント株式会社(日本法人)課長 Peter Kang:iROマネージャー Ree Kwon-il:iROメインクライアントプログラマー Christy Kay:iROヘッドGM soundTeMP:音楽 サムスン電子(三星電子)、サムスン物産(三星 , Samsung Corporation):資本投資 YNK KOREA、SunnyYNK:配給 公式イラスト 李命進(イ・ミョンジン、リー・ミョウジン、Lee Myung-Jin):原作、紹介漫画、原画、イラスト、企画 MONSTER GOGO(Beretta):原作アシスタント (studio DTDS) 、イラスト、壁紙 YOYO:原作アシスタント (studio DTDS) 、イラスト tearfish SR MILKTEA Boya LEONA U-nyang bibibic 日本 ガンホー・オンライン・エンターテイメント:jRO運営 孫泰蔵:CEO 森下一喜:COO 北村佳紀(謎のプロデューサーK):マーケティング部長兼ガンホーコリア取締役兼グラビティ共同COO、ラグナロク天国プロデュサー 中西:グッズ企画・販売、プロンテラスクエア編集 並木ジュン: マーケティング部マーケティングコミュニケーショングループPR担当 堀誠一:GM (GM000.Sei、GM001.Sei) 、テクニカルディレクター、開発本部長 、テクニカルサービス部ゼネラルマネージャー 廣瀬高志:GM、コンテンツ開発部制作プロデューサー(ローカライズ)、開発本部・第二開発部・一課課長 島山主税(とりやまちから):GMリーダー、コンテンツ管理、日本語化プロダクトマネージャー、コンテンツ開発部第二グループ(ヨーグルティング)に移籍 D.A:GM (GM003.DA) 岩田容賢:GM (GM004.rock) 、コンテンツ開発部GMグループマネージャー、ECO開発チームに移籍 Ares:GM (GM006.Ares) Shion:GM (GM007.Shion) 、2002年11月業務解任 野呂彰:開発本部・第二開発部・一課所属 大岸秀典:開発本部・第二開発部・一課所属 ジー・モード 谷口敦:ラグナロクオンラインGAMESプロデューサー 畠山裕次:ラグナロクオンラインGAMESディレクター 日本メインイラストレーター 雄一郎:イラスト、特典アイテムのイメージイラスト、プロンテラスクウェア4コマ漫画 にしだあつこ ラグナロ娘(らぐなろこ):キャンペーンガール 乾曜子 蔵野ありさ:2004年11月卒業。 時田夏子:2003年10月加入、2003年11月末日に事務所をやめて芸能活動引退。 七園未梨:2003年10月加入。 社外関係者 貞方祥: SHOWMAN'S代表・プロデューサー 土屋亜有子: 台湾版RO/RO仙境伝説主題歌歌唱 前川浩史: 同人誌即売会RAG-FES主催者 脚注 注釈 出典 関連項目 ガンホー・オンライン・エンターテイメント RAGNAROK THE ANIMATION ラグナロク (漫画) アークトゥルス (ゲーム) ラグナロクTCG ラグナロクオンラインカードゲーム ラグナロクオンラインII ラグナロクオンラインGAMES リアルマネートレーディング 外部リンク (日本での運営元サイト) (日本公式サイト) 日本語以外の言語へのリンク (グローバルポータルサイト) (ゲーム製作元のサイト)
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A9%E3%82%B0%E3%83%8A%E3%83%AD%E3%82%AF%E3%82%AA%E3%83%B3%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1298, 4820, 5169, 5424, 5774, 7258, 9433, 9901, 10067, 10980, 11279, 11667, 11847 ], "plaintext_end_byte": [ 1274, 4819, 5168, 5318, 5773, 7257, 9395, 9763, 10044, 10979, 11240, 11624, 11789, 12447 ] }
చొక్కాపు వెంకటరమణ ఎక్కడ జన్మించాడు?
కృష్ణా నది
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
భారతదేశంలో మూడవ పెద్ద నదులు, దక్షిణ భారతదేశంలో రెండో పెద్ద నది అయిన కృష్ణా నది</b>ని తెలుగు వారు ఆప్యాయంగా కృష్ణవేణి అని కూడా పిలుస్తారు. పడమటి కనులలో మహారాష్ట్ర లోని మహాబలేశ్వర్కు ఉత్తరంగా మహాదేవ్ పర్వత శ్రేణిలో సముద్ర మట్టానికి 1337 మీటర్ల ఎత్తున చిన్న ధారగా జన్మించిన కృష్ణానది ఆపై అనేక ఉపనదులను తనలో కలుపుకుంటూ మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, తెలంగాణ మరియు ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌లలో సస్యశ్యామలం చేస్తూ మొత్తం 1, 400 కిలోమీటర్లు ప్రయాణం చేసి దివిసీమలోని హంసల దీవి వద్ద బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. ప్రయాణం ద్వీపకల్పం పడమర చివరిp నుండి తూర్పు చివరికి సాగే తన ప్రస్థానంలో కృష్ణ 29 ఉపనదులను తనలో కలుపుకుంటోంది. పుట్టిన మహాబలేశ్వర్ నుండి 135 కి.మీ.ల దూరంలో కొయినా నదిని తనలో కలుపుకుంటుంది. తరువాత వర్ణ, పంచగంగ, దూధ్‌గంగ లు కలుస్తాయి. మహారాష్ట్రలో నది 306 కిలోమీటర్లు ప్రవహించాక బెల్గాం జిల్లా ఐనాపూర్ గ్రామం వద్ద కర్ణాటక రాష్ట్రంలోకి ప్రవేశిస్తుంది. కృష్ణా నది పడమటి కనుమలు దాటాక జన్మస్థానం నుండి దాదాపు 500 కి.మీ దూరంలో కర్ణాటకలో<b data-parsoid='{"dsr":[1119,1131,3,3]}'>ఘటప్రభ, మాలప్రభ నదులు కృష్ణలో కలుస్తాయి. తెలంగాణ రాష్ట్రంలోకి ప్రవేశించే ముందు, భీమ నది కలుస్తుంది. కర్ణాటకలో 482 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రవహించి రాయచూర్ జిల్లా దేవర్‌సుగుర్ గ్రామం వద్ద ఆ రాష్ట్రానికి వీడ్కోలు పలుకి, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా తంగడి వద్ద తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ప్రవేశిస్తుంది. తరువాత ఆలంపూర్కు దగ్గరలో కృష్ణ యొక్క అతిపెద్ద ఉపనది తుంగభద్ర కలుస్తుంది. ఇదే ప్రాంతంలో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ప్రవేశిస్తుంది. తరువాత కొద్ది దూరంలోనే నది నల్లమల కొండల శ్రేణి లోని లోతైన లోయల లోకి ప్రవేశిస్తుంది. ఇక్కడే శ్రీశైలం, నాగార్జున సాగర్ ల వద్ద పెద్ద ఆనకట్టలు నిర్మించబడ్డాయి. ఇక్కడి నుండి చిన్న చిన్న ఉపనదులైన దిండి, మూసి, పాలేరు, మున్నేరు వంటివి కలుస్తాయి. విజయవాడ వద్ద బ్రిటిషు వారి కాలంలో నిర్మించబడ్డ ప్రకాశం బ్యారేజిని దాటి డెల్టా ప్రాంతంలో ప్రవేశిస్తుంది. విజయవాడ వద్ద ఈ నది 1188 మీటర్ల వెడల్పుతో విశ్వరూపాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. ఆ తరువాత దివిసీమ లోని హంసల దీవి వద్ద బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. ఉపనదులు అన్నిటితో కలిపిన కృష్ణా నదీ వ్యవస్థ యొక్క మొత్తం పరీవాహక ప్రాంతం 2, 56, 000 చ.కి.మీ. ఇందులో మూడు పరీవాహక రాష్ట్రాల వాటా ఇలా ఉంది: మహారాష్ట్ర: 26.8% కర్ణాటక: 43.8% తెలంగాణ మరియు ఆంధ్ర ప్రదేశ్: 29.4% కృష్ణా నదీ తీరాన ఉన్న పుణ్యక్షేత్రాలు కృష్ణా నదికి భారతదేశంలోని ఇతర నదుల వలెనే పౌరాణిక ప్రశస్తి ఉంది. ఎన్నో పుణ్య క్షేత్రాలు నది పొడుగునా వెలిసాయి. వీటిలో ప్రముఖమైనవి: శ్రీశైలం: ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటైన ఆలయం. ప్రసిద్ధ శివక్షేత్రమైన శ్రీశైలంలో భ్రమరాంబ, మల్లికార్జున స్వామి కొలువై ఉన్నారు. ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి, శ్రీశైలం. ఆలంపూర్: అష్టాధశ శక్తి పీఠాలలో ఒకటైన ఆలయం, నవబ్రహ్మ ఆలయాలు మొదలగు దేవాలయ సముదాయాలున్న ఆలంపూర్ చాళుక్య రాజుల ఆలయ శిల్ప నిర్మాణానికి అద్దం పడతాయి. శ్రీదుర్గా మల్లేశ్వర స్వామి క్షేత్రం (కనకదుర్గ) - విజయవాడ అమరావతి: అమరారామం ఇక్కడ శివుడు అమరలింగేశ్వర స్వామిగా పూజలందుకుంటాడు. బౌద్ధుల ఆరామలకు కూడా ఇది ప్రసిద్ధి. మోపిదేవి: ఈ ప్రసిద్ధ క్షేత్రములో నాగ పూజలు చేస్తారు. ప్రకాశం బ్యారేజీ వద్ద: సీతానగరం నుంచి ఉండవల్లి కరకట్ట మీదుగా వైకుంఠపురం వరకు కరకట్ట వెంబడి కృష్ణాతీరాన్ని ఆనుకుంటూ ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలు, ప్రకృతి ఆశ్రమాన్ని కూడా నెలకొల్పారు.సీతానగరంలో శ్రీ మద్వీరాంజనేయ సమేత కోదండరామస్వామి ఆలయం, 1982లో అయిదెకరాల విస్తీర్ణంలో శ్రీ జీయరుస్వామివారు ఆశ్రమాన్ని నెలకొల్పారు. 2001 ఫిబ్రవరి 6వ తేదీన రామకృష్ణమిషన్‌ను ఇక్కడే ఏర్పాటు చేశారు. శ్రీ జయదుర్గా తీర్థాన్ని 1986లో దత్తపీఠాధిపతి శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ స్థాపించారు.ఇస్కాన్ మందిరంలో విదేశీ భక్తులు సైతం కృష్ణ భజనల్లో మునిగి తేలుతుంటారు. డాక్టర్ మంతెన సత్యనారాయణ రాజు ప్రకృతి వైద్యశాలను ఏర్పాటు చేశారు.తాళ్లాయపాలెం లోశ్రీ కోటిలింగ మహాశైవక్షేత్రాన్ని ఏడెకరాల విస్తీర్ణంలో విజయవాడకు చెందిన శ్రీ బ్రహ్మచారి శివస్వామి 2004లో నెలకొల్పారు. ఈ క్షేత్రంలో అనేక ఆలయాలు దర్శనమిస్తాయి. ఈ క్షేత్రంలో పాదరస స్పటిక లింగాలు వుండడం ఓ విశేషం. ప్రాజెక్టులు కృష్ణా నది పరీవాహక రాష్ట్రాలు మూడూ కూడా విస్తృతంగా సాగునీటి, విద్యుత్ ప్రాజెక్టులు నిర్మించుకున్నాయి. వీటిలో ముఖ్యమైనవి: కర్ణాటక అలమట్టి ప్రాజెక్టు నారాయణపూర్ ప్రాజెక్టు పై రెంటినీ కలిపి అప్పర్ కృష్ణా ప్రాజెక్టు అని అంటారు. తెలంగాణ ప్రియదర్శిని జూరాల ప్రాజెక్టు: కృష్ణానది తెలంగాణలో ప్రవేశించిన తరువాత కృష్ణాపై ఉన్న మొదటి ప్రాజెక్టు ఇదే. జోగుళాంబ గద్వాల జిల్లా రావులపల్లి సమీపంలో నిర్మించారు. నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టు: కృష్ణానదిపై కల ప్రాజెక్టులలో ఇది ప్రముఖమైనది. గుంటూరు (ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌), నల్గొండ (తెలంగాణ) జిల్లాల సరిహద్దులో ఉన్న ఈ ప్రాజెక్టును 1956లో ప్రారంభించారు. ఇవిగాక, రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ మరిన్ని భారీ, మధ్య తరహా ప్రాజెక్టులు వివిధ నిర్మాణా దశల్లో ఉన్నాయి. ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శ్రీశైలం ప్రాజెక్టు: కర్నూలు జిల్లా శ్రీశైలం వద్ద ఈ ప్రాజెక్టును నిర్మించారు. పులిచింతల ప్రాజెక్టు ప్రకశం బ్యారెజ్ ప్రాజెక్టు ఇవి కూడా చూడండి కృష్ణ గోదావరి ప్రాణహిత బేసిన్ భౌగోళిక చరిత్ర బయటి లంకెలు వనరులు [1] వర్గం:భారతదేశ నదులు వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ నదులు వర్గం:తెలంగాణ నదులు వర్గం:కర్ణాటక నదులు వర్గం:మహారాష్ట్ర నదులు వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా నదులు వర్గం:కర్నూలు జిల్లా నదులు వర్గం:నల్గొండ జిల్లా నదులు వర్గం:కృష్ణా జిల్లా నదులు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%BE%20%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B0%BF
{ "plaintext_start_byte": [ 5, 166, 242, 1189, 1268, 2987, 3658, 6788, 6818, 7112, 7250, 7951, 8605, 11226, 11509, 12976, 14732, 15466, 16097, 16881, 18848, 20513, 21141, 21864, 23713, 25282, 25933, 26145, 26863, 27657, 28458, 28999, 30461, 30822, 31265, 31689, 32086, 32257, 33398, 34015, 34619, 35366, 35923, 36586, 36998, 37161 ], "plaintext_end_byte": [ 143, 241, 1188, 1267, 2986, 3657, 6770, 6817, 7111, 7217, 7950, 8594, 11217, 11508, 12975, 14712, 15465, 16096, 16880, 18847, 20512, 21140, 21863, 23712, 25272, 25921, 26131, 26842, 27656, 28457, 28998, 30460, 30821, 31242, 31688, 32085, 32256, 33397, 34014, 34610, 35365, 35885, 36585, 36926, 37147, 37417 ] }
日本最大の宗教は何?
日本の宗教
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ 2 ], "minimal_answers_start_byte": [ 364 ], "minimal_answers_end_byte": [ 370 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
この項目では<b data-parsoid='{"dsr":[1132,1143,3,3]}'>日本の宗教(にほんのしゅうきょう)について概説する。 日本の宗教人口 日本の宗教人口は、神道と仏教が多数を占めている[2]。 宗教の信者数は、文化庁『宗教年鑑』平成29年版によると、神道系が8473万9699人(46.5%)、仏教系が8770万2069人(48.1%)、キリスト教系が191万4196人(1.1%)、諸教(神道系・仏教系・キリスト教系以外であるもの[分類 1])791万0440人(4.3%)、合計1億8226万6404人となり、これは日本の総人口(約1億2600万人)のおよそ1.5倍にあたる[3]。したがって複数の宗教の「信者」として数え上げられている国民が確実にいることになるが、一方で個々の国民へのアンケート調査などでは、「何らかの信仰・信心を持っている、あるいは信じている」人は2割から3割という結果が出ることが多く[4]、逆に総人口を大幅に下回る数しか宗教の「信者」がいない、または「信者である」と思っていない、ということになる。 こうした数値になる要因として、以下が挙げられている。 統計調査は宗教法人を回答者として申告制で行うため、各宗教団体が必然的に自団体の信者数を多めに申告する傾向にある。 キリスト教やイスラム教などでは定期的に礼拝に参加していても、信徒とそうでない人とを明確に区別しており、洗礼やシャハーダなどの入会儀式を受けるまでは信徒として扱われない。また多くのキリスト教団体では、音信不通となった場合は数年で除名されるのが一般である。しかし神道や日本の仏教では入会儀式や音信の類は考慮されず、神社の氏子地域住民や崇敬会(地域を限定しない崇敬者(信者)の団体)に入っている家の家族すべてを信者とみなす例、仏教では他教の信者となったり無宗教を表明する者でも生家が所属する寺院の檀家にカウントされている例、神社・寺院への初詣の参拝者も信徒数に含める例、御守りや御札などの呪具の売上数や頒布数から算出した想定信徒数を計算に入れる例がある[4][5]。 現在の日本社会では一般的に、どの宗教・宗派を信仰しているかはさほど重視されず、また個々人も自らの信仰を(無宗教を自認する場合を含めて)ことさらに意識することが少ない。そのため、上記のような杜撰ともいえる調査方法にも抗議の声が上がることは少なく、また実生活で不都合が起こることも少ない。加えて宗教一般に対する否定的な見方もあり、他人に信仰を尋ねること自体がタブー視される風潮もある。 「神道系」「仏教系」「キリスト教系」「諸教」の種別についても、便宜上の整理に過ぎない。宗教統計調査に際して文化庁が一定の判断をしているが、4つの項目の中から各宗教法人が選択して自己申告しているものである。「日本の宗教は4種類に大別される」と文化庁が認定しているわけではなく、宗教学上の分類でもない。かつて教派神道であった天理教は「諸教」と届け出ており[分類 2]、この分類が必ずしも実際の教義や儀礼、信仰の様相、歴史的経緯等と一致するものではない[分類 3]。 「宗教を信仰しているかどうか」という調査の場合は、また異なる数字が出ている。NHK放送文化研究所による「ISSP国際比較調査(宗教)2008[6]」によると、「あなた自身は、何か宗教を信仰していますか」という問いに対して、「宗教を信仰していない」(無宗教)49.4%、仏教34%、神道2.7%、その他の宗教1.1%、プロテスタント0.7%、カトリック0.2%などとなっており、「宗教を信仰していない」人49.4%に対して「宗教を信仰している」人は38.7%となっている。したがって、「宗教を信仰している」人の中では仏教が多数である。キリスト教信者は少数であり、かつその他の宗教(諸教)の信者よりも少ない、という点は文化庁『宗教年鑑』の宗教統計調査の数字とおおむね一致するが、『宗教年鑑』では仏教とほぼ同じだけ信者がいることになっている神道を「信仰している」と思っている人は仏教に比べ相当少ない、ということになる(なお、NHK放送文化研究所の調査においては伝統宗教と新宗教の区別はしていない)。また、神の存在については、「神の存在を信じない」人は8.7%と少数であるが、「神の存在に疑問を感じることもあるが、神は存在すると信じている」人が11.9%、「実際に神が存在することを知っており、神の存在に何の疑いも持っていない」人は4.3%となっており、神の存在を積極的に肯定する人も少数である。一方、「神が存在するかどうかわからないし、存在するかどうかを明らかにする方法もないと思う」という不可知論的な立場を表明する人も19.2%で必ずしも多くはない。「神がいるとは思わないが、何か超自然的な力はあると思う」人が23.2%、「神の存在を信じる時もあるし、信じない時もある」人が32.0%となっており、時と場合によっては人知を超えた宗教的とも言い得るものが存在しているような気がする、といった意識を持っている人が半数以上を占めており、多数派である。また、多くのものに神の存在を感じたり、祀ったりする気持ちについて、「理解できる」人が25.9%、「どちらかといえば、理解できる」人が52.9%で、汎神論的感覚を肯定する人も多数となっているため、「宗教を信仰していない」人(無宗教)が約半数であっても、単純に「無神論者や不可知論者が約半数」とは言えない、という結果となっている。なお、ギャラップインターナショナルによる2017年の調査(調査対象68カ国、約6万6千人)によれば、日本は人口の29%が神を信じていない無神論者とされ、この無神論者の割合において、日本は中国に次いで世界2位となっている[7]。 政府と宗教 日本国憲法第20条には 一 信教の自由は、何人に対してもこれを保障する。いかなる宗教団体も、国から特権を受け、又は政治上の権力を行使してはならない。 三 国及びその機関は、宗教教育その他いかなる宗教的活動もしてはならない。 との条文があり、日本では信教の自由が認められ、国教は定められていない。 個々の宗教 神仏習合 日本では神道、仏教の信徒が大多数を占めている。日本では神仏習合(シンクレティズムの一種)の時代が長く続いた。明治維新で神仏分離がなされた後も神道と仏教の間の区別には曖昧な面が残っている。また、廃仏毀釈を逃れるため、もとは寺であったものが神社になった例も多い。これらの理由により、神棚を祀り仏壇も置いている家庭、仏教寺院の檀家であると同時に神社の氏子でもある家庭は少なくない。これが、神道を信仰する者と仏教に帰依している者を合わせると2億人を超えるといわれる所以である。 視点を変えると、神道と仏教という2つの宗教が並立して日本に存在したと捉えるのではなく、神道と仏教が互いを飲み込んで渾然一体となった日本固有の信仰があった(あるいは今もある)というのが自然であるとも考えられる。歴史的に見ても現在においても、誕生祝い・七五三・成人式や祈願事などのハレの行事は神道が、葬儀・供養や死生観にまつわることなどのケガレは仏教が担うように機能を分担しており、両者を合わせて一つの宗教観を構成しているともいえる。 神道 縄文時代の狩猟や漁労、あるいは自然物の採集が主だった頃に、人は、自然現象に霊の存在を認め、畏怖し、呪術によって災難を避け、自然の恩恵を祈る風習があったことは、充分に考えられる。晩期縄文時代には、稲作が日本に伝わり、急速に日本列島に広まり、弥生時代を迎える。『古事記』には皇室や神話などの情報が詳しく記されている。『日本書紀』や『古語拾遺』なども成立し、それらを神道は規範としている。神道の「神」とは、自然や人間や動物・植物を含めた万物の中でも、特に優れた徳を持ち、人々がおそれ慎む存在であると考える。しかし、病気をもたらす「疫神」のように、恐ろしい神もある。また「雨の神」は、豊かな水を与えてくれるが、大雨を降らし、洪水を引きおこすこともある。神をおそれ、かしこむことは、自然のルールを守り、自然と共存して生きていくことを誓う意味もある。奈良時代になると、神社に神宮寺が建てられ、寺に神がまつられるようになり、「神仏習合」の時代が長く続いた。ただし出雲大社のように、早くから神仏分離をした神社もある。明治維新で政府は、神道と仏教との区別を明確にしようと「神仏判然令」を発布し「神仏分離」を行った。第二次世界大戦の終戦後、GHQにより「神道指令」が発布され、いわゆる「国家神道」は廃止され、神社は「国家の宗祀」の地位を失い「宗教法人」となった。現在の神道は、八百万神々(やおよろずのかみがみ)と祖先を祀り、皇室や日本の文化や伝統を重んじ、「浄き心、明き心、正しき心、直き心」で「世のため人のために尽くすこと」を眼目にしている。神道信者や神道施設(神社等)の数は、日本の宗教の中で最大だと言われている[8]。神道(神社神道)は「神は言挙げをせぬ(ものをはっきり言わない)」という思想に見られるように、明確な教義が存在せず(教派神道系のセクト宗教(新宗教)には明確な教義が存在する)、厳密な入信規定もない。氏子入りがこれに近いが、特定の神社の氏子でない日本人が神棚の設置、神社への寄付、祭事への参加などを行うこともあり、これをもって信者と見る向きが多い。 仏教 日本の仏教はほとんどが大乗仏教である。鎌倉時代に成立した宗派(鎌倉仏教)が今日の仏教の礎となっており、日本の歴史に深く影響を与え、現在に至るまで信者数も多く、日本の仏教徒の大部分を占める。 歴史を遡れば、仏教は6世紀に日本に伝来したとされている。奈良時代には「南都六宗」と呼ばれた三論宗、成実宗、法相宗、倶舎宗、律宗、華厳宗などが広まった。平安時代には遣唐使とともに唐(中国)に渡り仏教を学ぶ僧が多くいた。代表的な存在として、最澄は帰国後に法華経や密教を中心とした天台宗を開き、空海は太陽を神格化して生み出された大日如来を宇宙の中心と説く密教を学び、帰国後に真言宗を開いた。仏典には、釈迦が教えを説いてから千年間は正しく教えが伝わり実践されるが(正法)、その後千年は教えが形骸化し(像法)、像法の後は末法すなわち仏法を正しく聞くことが出来ず、正しく理解する者がいなくなるという、すなわち暗黒時代が到来するとの思想が記されている(末法思想)。日本では平安時代、(いくつか見方はあるものの)1051年などに末法に入ったと見なし、すでに末法に入ったという痛切な意識は人々の中にいくつかの動きを生んだ。ひとつの動きは、この世に絶望し来世の幸福を願い阿弥陀如来にすがる信仰(浄土思想)で、これは貴族や貧しく力のない一般庶民の間にも広がり、この信仰に基づいた寺院が全国規模で建立された。 すでに末法に入ったとされていた鎌倉時代、実際に世は戦乱や疫病で乱れ、人々は絶望の淵にいた。そうした人々の間では「南無阿弥陀仏」と念仏を唱え続けることで阿弥陀如来に救済され、極楽浄土に往生することが出来るとする法然の浄土宗や、男尊女卑や女人不浄が当然と考えられていた時代に男女平等や女人往生を説き、罪深い自分たちだからこそ女性も男性もありのままの生き方のまま浄土往生できるとする悪人正機を説いた親鸞の浄土真宗が全国に広がっていった。こうした後に日蓮は、末法に入ったからこそ「南無妙法蓮華経」(法華経)と日々題目を唱えることで菩薩に至ることができ、安寧を得ることができると説き、日蓮宗を開いた。これら方向性の異なる2つの思潮は、それぞれ現代社会にまでつづく大きな潮流をかたちづくり、今もなお大きな影響力を持っている。またこの時代に中国から禅宗が伝わり、臨済宗や曹洞宗などの流れが生まれた。日本の仏教は、全体的に見れば戒律はほとんどなく、他宗派との表立った論争も少ない。なお戒名(浄土真宗においては法名、曹洞宗においては安名[9]、以下同じ)は、本来は仏弟子として生きることを誓った人に僧侶から授かる仏弟子としての名前であって、生前に授かることが本来の慣習である[10]が、多くの日本人の場合は、自身の葬儀の場において戒名(または法名)を得ることにより仏門に入ることになる。 キリスト教 史料によって、確実に日本にキリスト教が伝わったことがわかるものは、イエズス会のフランシスコ・ザビエルによる布教である。戦国時代のさなか、1549年のことであり、当初はほぼザビエルたちイエズス会の宣教師のみで布教が開始された、とされている。ザビエルたちは初め鹿児島に入り、そこから布教を開始した。その後、フランシスコ会なども来日し、布教を行った。これらはカトリックがほとんどで、「耶蘇教」「天主教」と呼ばれていた。当時は新興の教えであったプロテスタントはまだ入ってきていなかった、と見られている。 当初、勢力拡大に明け暮れていた各地の戦国大名たちは、最新の知識や技術を持った彼らヨーロッパ人たちを基本的に歓迎しており、キリスト教も比較的スムーズに広まっていった。大名の中には、新しい思想であるキリスト教に惹かれて入信した者もおり、彼らはキリシタン大名と呼ばれた。しかし、サン=フェリペ号事件などいくつかの事件をきっかけに、権力者から忌避されるようになり、やがて天下統一を果たした豊臣秀吉によって禁止されることとなった。 その後、江戸時代が訪れるとキリスト教は一時的に解禁されたが、すぐに禁止された上に、また江戸幕府が鎖国政策が敷いたため、宣教師ばかりか一般の外国人も入国できなくなり、日本国内のキリスト教は衰退した。当時の日本人キリスト教徒は、棄教するか隠れキリシタンとなった。この隠れキリシタンたちは、密かに信仰を伝えていくこととなった。江戸幕府はヨーロッパ諸国の中で、プロテスタント国家のオランダとだけ、オランダ商館を通じて貿易を継続した。オランダは幕府のキリスト教禁教政策を尊重したため、幕末まで日本にキリスト教が広がることはなかった。 明治政府も当初はキリスト教禁教政策を引き継いだが、1873年、キリシタン禁制の高札が撤去され、いくつかの制限がつきながらも布教が容認された。西洋諸国から宣教師が来日し、教会を開いた。隠れキリシタンも公に信仰できるようになった。1889年2月に発布された大日本帝国憲法において信教の自由が明文化されたが、政府は「神道は宗教ではなく(神道非宗教説)、国家の祭祀(≒国教)であり、臣民に義務がある」として国家神道を創始した。宮城遥拝が国民に義務付けられ、キリスト教団体もこれを受け入れざるを得なかった。教派神道(後に十三派が成立)と仏教(十三宗五十六派)が管長のもとに各教派・各宗派を組織した法的根拠は、1884年8月の太政官布達第十九号「神仏教導職ヲ廃シ住職ヲ任免シ教師ノ等級進退ハ各管長ニ委任等ノ儀」[11]であった。しかしキリスト教については宗教行政上「神仏道以外ノ宗教」として扱われていたのみであり、法制度の外に置かれていた。禁教が解かれたとはいえ、日本の伝統宗教とそうではないキリスト教の扱いにはなお少なからず差があり、西洋諸国との条約改正交渉の中でそのことが問題になった。そこで政府は1899年5月、キリスト教の宣教を正式に公認することを表明し、同年12月には仏教と「神仏道以外ノ宗教」を対象とする宗教法案を元老院に提出した。しかし今度は「耶蘇と同列に扱われる」として仏教界の猛烈な反対があり、結局成立しなかった。キリスト教は法的根拠を持つ教団を創設できず、内村鑑三による無教会主義の提唱など、日本独特のキリスト教信仰のあり方が生まれた。 その後しばらく宗教団体に関する一般法は提案されなかったが[12]、1913年6月、内務省の宗教局が文部省に移管され、仏教と「神仏道以外ノ宗教」が文部省の管轄となってから再び議論されるようになった。しかしその後も仏教界の反発が続いた。紆余曲折があったが、戦時下の1940年に至り、教派神道も対象とした宗教団体法が成立した。この宗教団体法において初めて「神仏道以外ノ宗教」ではなく「基督教」という単語が使われ、包括団体として神道の「教派」、仏教の「宗派」と制度上同様のものとして、「基督教」の「教団」が根本法の中に規定されることになった。この時、教派神道十三派(国家神道に準じた特権的地位のいくつかは廃止)と仏教十三宗五十六派(二十八宗派に整理統合)とともに、カトリックの「日本天主公教教団」とプロテスタントの「日本基督教団」の2教団が文部大臣より認可された。これによってはじめて国法上の宗教団体、かつ法人たるキリスト教教団が成立し、教勢の差こそ大きいものの、キリスト教が教派神道、仏教と法的に同じ地位を得た。この枠組みが戦後も継承され、神道、仏教、キリスト教の3つとそれ以外(諸教)という現在の宗教行政上の分類となっている。第二次世界大戦敗戦後、日本国憲法の制定により憲法第20条の下、日本ではほぼ完全な形での信仰の自由が保証された。 明治時代以来、キリスト教は西洋文化の一つとして、日本の文化に様々な影響を与えている。一般化されたクリスマスなどキリスト教由来の年中行事のみならず、布教の一環としてキリスト教の教団や宣教師らによって開設された学校が現在まで存続していることや、文化財に指定されている教会建築物、宣教師が開いた避暑地(軽井沢)なども知られており、日本にキリスト教が存在し、一定の活動を行ってきたこと自体は日本の社会に認識されていると言える。 しかしキリスト教の信者(クリスチャン)そのものは、プロテスタントおよび日本聖公会、オーソドックス(東方正教会)、カトリックの全てを合わせても、日本人全体の1%前後と言われている。文化庁『宗教年鑑』平成29年版ではキリスト教系の信者数は191万4196人、割合で1.1%となっている。東京基督教大学国際宣教センター日本宣教リサーチ「JMR調査レポート2017年度版」記載のキリスト新聞社『キリスト教年鑑2018』によるデータでは、2017年の日本のキリスト教人口は97万6434人、日本の全人口のうち0.82%となっている[キリスト教 1]。 いずれにしてもこの割合は、近隣のアジア各国と比較しても際立った低さである(これに匹敵するタイ、ラオス、ネパールなどの国もある)。日本のキリスト教団体の多くは、ヨーロッパやアメリカはもちろん、韓国、中国、台湾、ベトナムと比べても小規模である。特に地方のプロテスタント教会では信徒が10名に満たない団体も多く存在する。教団単位では日本発祥の新宗教で戦後教勢を伸ばした創価学会(公称827万世帯[13]、実数は不明[14])、立正佼成会(272万5561人[15])は単独で日本の全キリスト系信者数を上回っている。またカトリック教会の信者数は44万1107人で、日本のキリスト教主流派およびキリスト教系新宗教すべてを含むキリスト教系教団の中では最大勢力とみられるが、宗教教団全体では天照皇大神宮教(47万9067人)、生長の家(45万9531人)、円応教(44万9090人)などの日本発祥の新宗教を下回る教勢に留まる。キリスト教最大の教派であり世界最大の宗教教団と目されるカトリックが、日本においては霊友会(127万2581人)、天理教(119万9955人)、佛所護念会教団(111万5343人)、パーフェクトリバティー教団(PL教団、81万8467人)、妙智会教団(68万5145人)、世界救世教(60万4015人)など、世界的な広がりという点では到底及ばない新宗教各教団の勢力を大きく下回っているという事実は、「日本ではキリスト教が広まっていない」ということを端的に象徴している。こうした数字からも、日本のキリスト教系信者の割合が小さいことが見てとれる。 またNHK放送文化研究所による「ISSP国際比較調査(宗教)2008[16]」によると、日本人の日常の宗教的行動においてもキリスト教が果たしている役割は神道・仏教に比べて微少である。「初もうでに行く」ことについて「よくする」人が54.9%、「したことがある」人が36.7%、「お盆やお彼岸に墓参りをする」ことについて「よくする」人が65.8%、「したことがある」人が28.4%、 「神社で参拝をする」ことについて「よくする」人が26.2%、「したことがある」人が53.7%となっており、神社参拝や寺院参詣に行ったり、各家々の神道や仏教に関わる行事に参加した経験を持つ日本人が大半であるのに対し、「教会の礼拝に行く」ことについて「よくする」人は1.4%、「したことがある」人は8.0%と合わせて一割に満たず、「しない」人が87.9%と大多数である。日本のキリスト教会には文化財や世界遺産などに指定され知名度の高いものや、観光名所になっているものも少なくなく、キリスト教会側も「礼拝には誰でも参加できる」「気軽に教会に立ち寄って欲しい」とその宗教活動について広く門戸を開いている。しかしほとんどの日本人にとって、日常の宗教的行動の対象としては神社や寺院に比べキリスト教会は縁遠いものになっていることが窺われる。 儒教 神道、仏教に加えて、宗教として意識されることは少ないものの、葬儀、死生観を中心に儒教も大きな影響を残している。祖霊信仰などの観念は現在では仏教に組み込まれているが、本来は仏教哲学と矛盾するものであり、古来の民間信仰と儒教に由来する。位牌、法事など、先祖供養に関わる重要な習慣が、主にその形式において儒教起源である。思想、道徳、政治的規範としての儒学は支配階級を中心に学ばれ、明治時代以降は一般庶民にも直接、間接に影響を与えた。 新宗教 新宗教とは、幕末・明治以後、近現代に成立した宗教であり、統一した教義や戒律などはない。新興宗教(しんこうしゅうきょう)とも呼ばれる。 民間信仰 民間信仰的要素は歴史的経緯もあり、複雑な様相を成している。これらは主にアニミズムを基盤としており、社殿以前の磐座や山岳信仰などに顕著であるが、神仏習合の影響も受け、形を変えて受け継がれているものも多い(道祖神と地蔵菩薩、えびす信仰など)。密教などの影響を受け、仏教や神道の枠に収まりがたい発展を遂げた宗教には、修験道、陰陽道、山岳信仰などがあり、真言陀羅尼や功徳を積んだ法力への期待から御霊会など怨霊の鎮魂を担っていた。現代でも地鎮祭などにはこの考えが残っている。 その他の宗教 上記以外の信徒はまれであるが、日本国内に外国人主体の宗教施設を持つ教団は複数確認され、それらの宗教の信徒との結婚などで改宗した人々も存在する。世界的に有力な外来宗教では、イスラム教信者が約12万人[17]から18万人[18]、バハーイー教信者が約1万2000人[19]、ヒンドゥー教信者が約5000人、ユダヤ教信者が約2000人[20]、シク教信者が約2000人<!-- 信徒数の出典は英語版ウィキペディアより。ヒンドゥー教徒数・シク教徒数は根拠不明 -->であるという。また中国三大宗教の一つとされる道教の寺院(道観)や日本人が設立した道教の団体もあるが、信者と呼べる人の数は不明である。 日本人のイスラム教徒人口はさまざまな数字が出されているが、いずれも正確な数字ではない。日本には、国内のイスラム教徒の動向を把握している、統一された組織や団体が存在しないためである。5万人とする説もあれば[21]、20万人近い数字を挙げる者もいる[18]。いずれの数字もかなり多めに見積もられた数字だとも考えられ、「実際に日本国内でイスラムを実践している日本人信徒の数は数百人から、多くても1000人は超えないのではないか」とも言われている。。宗教法人日本ムスリム協会は、日本国内のムスリムの数を10万人前後としており、これは日本の全人口の0.08%に満たない[22]。 日本は韓国と並んで、アジアでは最もイスラム教が普及していない国の一つであり、現地人(日本人)が主体になって運営されているイスラム教組織や宗教施設はほとんど存在しない。タイ南部・フィリピン南部・ベトナム南部のようなイスラム教を信仰する少数民族が住む地域もなく、中国の回族やインドのムスリムのような、現地の文化や言語、民族に同化したイスラム教徒の集団も存在しない。 日本国内に存在するイスラム教組織や宗教施設の信者の大半は、パキスタン人、バングラデシュ人、トルコ人、インドネシア人、スリランカ人、イラン人などの在日外国人とその日本人配偶者である。大半がスンニー派であるが、その中でもハナフィー学派とシャーフィイー学派が日本には多い。パキスタン、バングラデシュ、トルコなどの出身者にはハナフィー学派の信者が多く、インドネシア人、スリランカ・ムーア人などにシャーフィー学派の信者が多い。ハナフィー派は比較的自由な解釈を行う学派であり、シャーフィーはそれよりもクルアーンなどイスラム法に解釈に重きを置く。両者は対立することはなく、互いに尊重しあい一緒に礼拝しているが、礼拝の方法や戒律に小さな違いが見られる。宗派や学派の違いとは別に、トルコ出身者は日本国内においてもトルコ共和国内で採用された暦を採用する者が多く、他国出身のイスラム教徒と行事の日程などがずれることがある。イラン人にはシーア派の信者が多く、スンニー派とは別に礼拝所や宗教団体を運営しているケースが多いが、スンニー派の宗教施設を利用したり、行事に参加するシーア派の信者も少なくない。 日本で比較的、熱心に布教活動をしているイスラム教系グループにアフマディーヤ教団がある。主にパキスタン出身者により、街頭で布教活動などがなされている。ただし、アフマディーヤ教団は正統派のイスラム教徒からはイスラム教とはみなされないことが多い。 2013年から、日本ではビザ緩和などによって、東南アジア諸国からの観光客が急増している。ムスリムの多いマレーシアやインドネシアも例外ではなく、彼らに対応するために、ハラールなどムスリムの習慣に対する勉強会が各地で開かれるようになっている[21]。イスラム式の礼拝堂の設置も増えてきている[23]。 日本人の宗教観 もともと日本においては、平安時代から明治維新以前は浄土真宗を除き神仏習合が基本で、神道と仏教が分けられない場合が一般的だった。寺院内に鳥居があったり、「八幡神(八幡大菩薩)」と神社の神を菩薩の呼び方で呼ぶ事例などに名残を見ることができる(ただし、どの時代にも熱心な仏教信者がいた)。 江戸時代に戸籍管理を目的として、仏教宗派のいずれかの寺院か、神社への帰属が義務付けられた(寺請制度)ことによって様々な習慣が生まれたが、今日では希薄となっている。また、七五三や結婚式が神社で行われるようになったのは明治以後のことで、宗門改めに起因するわけではない。 二宮尊徳(1787年 - 1856年)の話をまとめた『二宮翁夜話』という書物には、宗教多元主義を示すような譬え話も書かれている。 世の中に本当の真理はただ一つしかないが、その真理に近づく入り口はいくつもある。仏教、神道、あるいは仏教でも天台宗、浄土宗、浄土真宗、禅宗などいろいろあるが、これらは何れも一つの真理へ到達するための道に付いている沢山の入口の名前に過ぎない。例えば富士山に登るのに、吉田から、須走りから、須山から、それぞれ登れるが、最終的に頂上に至れば同じ所である。これを、違う目的に到達できる別々の道がある、と考えるのは誤りなのだ。入り口が幾つかあっても、最終的に到達する場所は同じ一つの場所なのだ。ところが世の中では、これらを別々な道であると言い真理が幾つもあるかのように解釈されがちなのだが、もともと仏教思想は紀元前に一人のブッダ釈尊によってとかれたもので、そうして顕された沢山の教義のなかから根本経典を選び出し、それぞれの宗派に分かれて守り伝えていっているに過ぎないのだ。 小説家の芥川龍之介(1892年 - 1927年)は、日本にいくら宗教を根付かせようとしても無理なのは、日本が古来から「八百万の神」を崇める、神道などに見られる独特の宗教観を持つからで、釈迦もイエス・キリストも日本にくれば神々の一人という扱いになる、といった主旨のことを短編小説「神神の微笑」[24]の中で登場人物に語らせている。また同時に、日本人が海外の思想に変化を加えて自分のものにする様子を「造りかへる力」とも表現している[25]。 小説家の井沢元彦は、日本には無意識の強烈な「怨霊」信仰と、怨霊を発生させない「和」への信仰があり、神道はその上に成立し、仏教も結局は怨霊を鎮魂するための道具として活用されたと解説している。来日した外国人や、熱心な宗教信者となった日本人は、多くの日本人が無意識のうちに「和」を至上のものとする思想を持つことを見い出すことができるという。また井沢は日本人の持つ「言霊」への特異な信仰を見出している[26]。 現代 「読売新聞」が2005年8月6日、7日に行った「宗教」に関する世論調査では、「宗教を信じていない(無宗教あるいは無神論)」という選択肢を選んだ人が75%に上り、「信じている」を選んだ人は23%と、1979年の調査の34%と比べて11%減った。「神や仏にすがりたいと思ったことがあるか?」に関しては、54%の人が「ある」と答え、44%の人が「ない」と答えた(「宗教を信じていない」を選択した人でも47%が「ある」と答えた)。「幸せな生活を送るうえで宗教を大切に思うか?」に関しては、35%の人が「大切に思う」を選び、60%の人が「思わない」を選んだ[27]。 現代の日本人の大多数は、実際にはいわゆる宗教儀礼に参加してはいるものの、特定の宗教組織に対する帰属意識は薄く、自分のことを「無宗教」と考える者も多い。この場合の「無宗教」は、神や仏の存在を否定する無神論とは異なり、何かしらそれなりに信じているが、それを宗教とは認識していない、また特定の宗教組織や教義に全人格的に帰属してはいないということである。 現代日本における宗教団体 日本において宗教団体は、宗教法人として法人格を得ることができる。宗教法人の認証は、宗教法人法に基づいて行われており、主たる事務所の所在地を管轄する都道府県知事が行う。ただし、他の都道府県内に境内建物を備える場合や他の都道府県内にある宗教法人を包括する宗教法人の場合などは、文部科学大臣が認証を行う。認証の後、事務所の所在地において設立の登記をすることにより成立する。ただし、民間信仰や新宗教などの宗教団体は宗教法人格を得ていない場合も多い。 2016年12月31日現在、日本には総計18万1497の宗教法人がある[28]。うち文部科学大臣所轄の宗教法人は神道系219、仏教系461、キリスト教系322、諸教109となっている。都道府県知事所轄の宗教法人は神道系84771、仏教系76875、キリスト教系4439、諸教14301である。 脚注・出典 宗教の分類 キリスト教関係 参考文献 『日本宗教事典』弘文堂、1985年(現在は縮刷版あり。『縮刷版 日本宗教事典』弘文堂、1994 ISBN 978-4-335-16024-0) 関連項目 神仏習合 神道 仏教(日本の仏教) 日本神話 古事記 日本書紀 神社本庁 山岳仏教 大乗仏教 富士講 琉球の信仰 日本宗教連盟 新日本宗教団体連合会(新宗連) 新宗教 民間信仰 無宗教 無神論 外部リンク
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%81%AE%E5%AE%97%E6%95%99
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 635, 1197, 1601, 2515, 3009, 3397, 4245, 4729, 5218, 6147, 6751, 6958, 7531, 7840, 8649, 9058, 9759, 9829, 10979, 11811, 12418, 12935, 13487, 13899, 14952, 15539, 16115, 17487, 17953, 18134, 18246, 18406, 19280, 19977, 20546, 21130, 21678, 22082, 22381, 22787, 23723, 23953, 24339, 25675, 25981, 26343, 26809, 27223, 27861, 28561, 28920, 29536, 30101, 30597, 31796, 32067, 32897, 33612, 34186, 34752, 35143, 35868, 36348, 36942, 37400, 37959, 38557, 38932, 40173, 40748, 41371, 42239, 42632, 43539, 43784, 44346, 44920, 45382, 46031, 46883, 47373, 47592, 48095, 48989, 49263, 49750, 50268, 50980, 51772, 52741, 53684, 54187, 54794, 55914, 56204, 57165, 57837, 59071, 59577, 59933, 60187, 60852, 61319, 61713, 62442, 63494, 63888, 64560, 65324, 65802, 66078, 66457, 67457, 67777, 68151, 68906, 69362, 70128, 70494, 70972, 72048, 72196, 72837, 73048, 74108, 74311, 75028, 75741, 76244, 76624, 77006, 77750, 78400, 79488, 79952, 80632, 81097, 81423, 81663, 82231, 82577, 82979, 83829, 84643, 84953, 85426, 85986, 86180, 86792, 87277, 87550, 88474, 89787, 90451, 91467, 92027, 92925, 93300, 93836, 93983, 94340, 94562, 94941, 95201, 95729, 97358, 97637, 98154, 98625, 99765, 100166, 100891, 101442, 101667, 102199, 102399, 102612, 103288, 103563, 104025, 104098 ], "plaintext_end_byte": [ 634, 1188, 1592, 2514, 3008, 3396, 4244, 4728, 5158, 6146, 6750, 6935, 7530, 7839, 8648, 9025, 9758, 9828, 10948, 11810, 12352, 12934, 13486, 13898, 14918, 15538, 16114, 17431, 17944, 18120, 18232, 18293, 19279, 19976, 20545, 21101, 21677, 22081, 22380, 22758, 23722, 23952, 24338, 25674, 25967, 26342, 26808, 27222, 27839, 28560, 28919, 29491, 30100, 30560, 31795, 32066, 32896, 33611, 34161, 34750, 35142, 35867, 36347, 36921, 37399, 37958, 38511, 38931, 40171, 40705, 41370, 42196, 42631, 43538, 43783, 44344, 44873, 45380, 46030, 46834, 47372, 47591, 48050, 48988, 49262, 49749, 50267, 50941, 51770, 52706, 53683, 54135, 54792, 55873, 56203, 57164, 57836, 59070, 59576, 59904, 60186, 60851, 61296, 61712, 62441, 63493, 63887, 64536, 65321, 65801, 66077, 66394, 67456, 67776, 68104, 68905, 69361, 70127, 70493, 70930, 72047, 72195, 72836, 73047, 74107, 74278, 75027, 75740, 76243, 76623, 76963, 77749, 78399, 79473, 79951, 80631, 81096, 81414, 81662, 82230, 82569, 82978, 83828, 84642, 84952, 85425, 85971, 86179, 86791, 87276, 87535, 88473, 89772, 90450, 91459, 92006, 92924, 93299, 93810, 93982, 94339, 94561, 94940, 95200, 95720, 97331, 97609, 98153, 98624, 99747, 100165, 100889, 101434, 101666, 102198, 102398, 102611, 103269, 103538, 104008, 104095, 104259 ] }
한국에서 지진은 몇 차례 발생했나요?
일제 강점기
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
일본령 조선()은 한반도 및 그 부속 도서에 있었던 일본 제국의 영토이다. 일제강점기(, 1910년 8월 29일 ~ 1945년 8월 15일)는 식민지로써의 일본령 조선이 존재했던 기간을 가리키며, 한국의 역사에서 한국의 근현대사를 시대별로 나누었을 때 주요 시대 중 하나이다. 한일병합 이후 천황이 조선총독에게 명령을 내리고 조선총독이 조선총독부를 통해 일본 제국 천황의 명을 받아 통치하는 형식으로 식민 지배를 당하던 시기로, 정치적 및 외교적으로 독자적 권한이 박탈된 시기였다. 일반적으로 이 시기를 일본의 한반도 지배 정책에 따라 세 시기로 구분하는데, '헌병 경찰 통치기(무단 통치기)'(1910년~1919년), '문화 통치기'(1919년~1931년), '민족 말살 통치기'(1931년~1945년)로 각각 지칭한다. 8월 15일에 일본의 항복과 함께 해방되었으나 일본과 단교하고 양국관계를 끊었다. 조선총독부는 이후에도 한동안 존속, 9월 2일 미군정과 소련 군정 주둔 후 행정권 인수 인계 기간을 거쳐 9월 28일까지 유지되었다. 명칭 표준국어대사전은 일제 강점기(日帝強占期)라는 말을 쓰고 있다[1]. 흔히 일제시대(日帝時代) 등으로 줄여부르기도 한다. 2007년 9월 20일 국회결의안에서 대한민국 정부는 공식용어로 대일항쟁기</b>를 채택하기도 하였다. 조선민주주의인민공화국에서는 일제조선반도식민지파쑈통치()라고 일컫는다. 배경 일본의 제국주의: 산업화를 통해 자본주의가 된 국가들은 자본주의의 특성인 공급과잉 문제에 필연적으로 봉착하였다. 공급과잉의 문제를 해결하기 위해서는 새로운 시장의 개척이 필요했고, 시장을 개척하는 가장 좋은 방법은 식민지를 만드는 것이었다. 메이지 유신을 거쳐 일본의 막부 체제가 종식되고 천황에 의한 중앙집권적 통치가 이루어지면서, 열강들의 기술,제도를 받아들이면서 산업화가 본격화 되었다.일본은 다른 국가와 같이 산업화가 본격화 됨에 따라 자본주의가 들어섰고, 이는 공급과잉의 문제를 낳았다. 다른 열강들이 식민지를 차지했던 것과 같이 일본 또한 똑 같은 선례를 따르며 제국주의화가 되었다. 일본의 제국주의의 희생양이 바로 조선의 식민지화인 것이다. 19세기 후반, 제국주의의 식민지 쟁탈전의 일환으로 탈아입구를 외치던 일본 제국은 조선이 수교를 거부하자 이를 명분으로 사이고 다카모리가 한반도 침략을 위한 정한론을 제기하였다. 또한 당시 제정 러시아는 남하 정책으로 한반도 진출을 꾀하고 있었으며 조선은 혼자 이에 맞설 힘이 부족했기 때문에 일본은 인접 지역이 다른 열강의 식민지가 되는 것을 두려워했다. 명성황후는 흥선대원군과의 권력 다툼 때문에 초기에는 친일 개화파를 지원했지만, 김옥균 등이 실권을 잡으려는 이번에는 청나라 병력을 사용하여 탄압했다. 청일 전쟁에서 일본이 승리하면 이번에는 러시아를 끌어 들여 일본 세력을 견제하려고하는 등 국익증진 보다는 세력다툼에 바빴다. 1876년 2월 27일 강화도 조약 이후 일본은 조선을 무력으로 장악하기 위한 장기적 계획을 수립하였고, 1894년 청일 전쟁과 1905년의 러일 전쟁에서 승리하며 한반도에 대한 침략을 가시화했다. 이후 일본 제국주의자들은 그 외에도 주권국인 대한제국의 국권을 무시하고, 영일 동맹 및 태프트-가쓰라 밀약 등의 조약을 체결하며, 한국 진출을 본격화하였다. 일제는 1905년 11월 17일 무력을 동반한 을사늑약으로 대한제국의 외교권을 침탈한 데 이어 한일신협약과 기유각서 등으로 대한제국의 배타적 권리를 점점 흡수하였다.(이 시기의 자세한 역사는 대한제국이나 개화기 등의 항목을 참조). 국내에서는 일진회와 이완용이 한일 합방에 협력했다. 1909년 7월에 한국의 흡수가 일본 내각에서 결정되었고, 이후 1909년 10월 26일 안중근이 이토 히로부미를 총살하였다. 그러나 이 사건을 명분삼아 일본 내에서 제국주의자들의 한국 합병에 대한 목소리가 높아져 오히려 병합의 추진이 가속화되었다. 윤치호도 당시 이를 두고 "안중근의 이토 히로부미 암살이 한일 합방을 더욱 촉진시켰다."[2] 는 기록을 남기기도 했다. 1910년 8월 29일, 한일 병합 조약이 체결되면서 대한제국은 멸망하고 한반도는 일본 제국의 영토로 편입되었다. 당시 일본은 대한제국을 '조선'으로, 대한제국의 황제를 '왕'으로 낮추어 불렀다. 결국 한반도 지역 전체가 일본 제국의 식민지가 되어, 식민 정부인 조선총독부에 의해 1945년까지 35년간의 식민 지배를 받게 되었다. 역사 무단 통치기 (1910 ~ 1919) 한일 합방 초반 강제 합병 직후 조선총독부는 1910년 9월에 헌병 경찰을 창설하고 무단 통치에 돌입하게 된다. 즉 헌병이 일반 경찰의 행정까지 담당하면서, 언론·집회·출판·결사의 자유를 박탈하고, 즉결 처분권 등을 갖는 것을 말한다. 조선총독은 일본군 현역 혹은 일본 예비역 장성 중에서 임명되었고, 일본 천황에 직속되어 입법권·사법권·행정권 및 군대 통솔권까지 장악하였다. 또한 천황의 직속이라 내각이나 의회의 간섭을 받지 않았다. 총독의 아래에는 행정과 교육, 문화를 담당하는 정무총감과 치안을 담당하는 경무총감이 존재하였다. 조선총독부는 2만여 명의 헌병 경찰을 한반도 전역에 배치하고 한국인 중 헌병 보조원을 채용하여 헌병들의 업무를 보조케 하여 헌병 중심의 억압 통치를 실시하였다. 헌병 경찰은 치안업무와 함께, 독립운동가 색출 등 민생 전반에 관여하였는데, 여기에 당시 통치의 억압성을 단적으로 보여 주는 제도가 조선 태형령으로, 갑오개혁 때 폐지되었던 태형을 부활시켜 한국인에게만 차별적으로 적용하였다. 또한 이 시기에는 한국인의 각종 단체가 해산당하였다. 1911년 신민회를 해산시킨 105인 사건이 대표적이라 할 수 있다. 또 일제는 신문지법, 출판법, 보안법을 통해 한국인의 언론, 출판, 집회, 결사의 자유를 제한하였다. 일본은 제1차 조선 교육령에서 한문 교육 중심의 서당을 폐지하고 초등학교를 설립 해 갔다. 기존의 학교는 구제전문학교으로 재편되었다. 토지, 산림 수탈 일본은 식민지 지배를 위한 재정을 마련하고 일본인의 토지 수탈을 원활하게 하기 위해 1912년부터 시행된 토지조사사업을 진행하면서 기한부 신고제로 시행, 이를 잘 알지 못한 농민들의 토지를 침탈하였고, 소유권이 불분명한 마을이나 문중의 토지, 정부와 왕실의 토지 등도 동양척식주식회사에 넘겼다. 침탈된 토지는 일본 이민자들에게 싼 값에 팔렸고 이 때에 종래의 관습적 경작권인 도지권 개념이 무시되는 현상이 나타났다. 이외에도 조선총독부의 허가에 의해서만 회사를 설립할 수 있다는 회사령이 공포되었는데 이것은 민족 자본의 성장을 억제하여 결국 일본 기업이 대부분의 중요산업을 독과점하고, 일부 한국인이 정미과 피혁업에 종사할 수 있었다. 조선총독부 농림국은 산림령과 임야 조사령, 어업령, 광업령 등을 발표했으며 자원 개발이나 회사 설립 인허가 등을 일본인들에게 유리하게 함으로써 사실상 자본을 유출시키고, 경제적 지배권은 대부분 일본인에게 넘어가 한국을 원료 공급지와 상품 시장으로 전환시키려고 하였다. 담배과 인삼, 소금의 전매제를 실시하여 식민지 재정 수입 증대를 꾀하였다. 그리고 이 시기에 신작로와 간선 철도, 항만 시설을 정비하여 한국의 식량과 원료를 일본으로의 수송 편의를 돕고, 일본 상품의 한국 판매를 효율화하였다. 한편 1920년 17만여 명이던 일본인 거주자들의 숫자는 불어나서 1940년에는 70만 명에 이르렀다. 일부 한국인 지주도 생산성 향상으로 상당한 이익을 얻고 있었다. 그 대표적인 인물이 삼성 그룹의 창립자인 이병철이다. 그는 경남 지주의 차남으로 태어나 일제에 쌀을 수출로 얻은 거액의 자금을 밑천으로 1938년에 대구에서 삼성 상사를 설립하였던 것이 오늘날 삼성의 시초이다.[3] 문화 통치기 (1919 ~ 1931) 3·1 운동에 의해 일본 정부나 총독부 측에서는 기존의 통치 방식을 심각하게 고려하지 않을 수 없었고, 사이토 마코토 총독의 파견을 기점으로 기존의 강압적 통치에서 회유적 통치로 그 방향을 선회하게 된다. 그 결과 일부 단체 활동 및 언론 활동이 제한적으로나마 허가되기 시작하였고, 아주 기초적인 초등 교육과 농업 교육만이 확대되었다. 그러나 실질적으로는 민생 안정보다 회유책에 불과한 것으로, 친일파 양성을 통해 한민족의 분열을 시도하였으며, 이는 한반도에서 식민 통치를 확립하기 위한 방법에 지나지 않았다. 이는 사이토 총독의 대책문에서 뚜렷히 알 수 있다. 그러나 헌병 경찰제를 보통 경찰제로 바꾸었지만 경찰 수와 장비는 더욱 더 강화되었으며, 전문적으로 독립 운동가 색출을 위한 '고등 경찰제'를 도입하였다. 또 신문에 대한 검열·삭제·폐간 등이 지속적으로 이루어졌고, 1925년 치안 유지법을 도입하여 민족 운동을 방해하였다. 또 오히려 일본은 문화 통치를 통하여 자신들을 한민족으로 생각하지 않는 소수의 친일 관료들을 키워 한국인을 이간하여 분열시키고, 민족의 근대 의식 성장을 오도하였다. 또한 조선총독부는 문화 통치를 통하여 소수의 친일 한인 관료들을 키우는 한편, 민립 대학 설립 운동을 탄압하는 등, 초급 학문과 농업 교육만을 갖고 이용하여 일본의 식민지 지배에 도움이 될 인간을 대량 양성하는 결과를 낳았다. 결국, 민족주의 세력 내에서 비타협적 민족주의와 민족 개량주의로 분화하여, 민족성 개조론이 등장하였고, 이는 자치 운동 (참정권 운동)으로 발전해 나갔다. 산미증식 정책과 공출 섬네일|300px|수풍댐은 아시아 최대의 댐이었다. 한편으로 이 당시에는 일본 제국의 급격한 공업화로 인한, 일본 내 식량 부족 문제를 해결하려는 산미증식계획이 수립되었다. 토지를 개량하거나 수리 조합의 역할을 증대하여 한반도의 미곡 생산량을 증대시키는 시도가 이루어졌으나, 오히려 증산되는 양보다 일본으로 유출되는 양이 더 높아져 한반도의 식량 부족이 심각해졌다. 거기다 증산 비용을 소작 농민에 전가하여, 총독부가 식민지 지주를 옹호하는 등 식민지 지주제가 심화되어갔다. 이 계획은 1930년대 초반 일본 내부의 쌀 공급 과잉으로 잠시 중단되었으나, 1930년대 후반 대륙 침략이 가속화되면서 다시 재개되었다. 또 제1차 세계 대전을 통한 일본 공업 자본의 성장으로 잉여 자본을 통한 식민지 공업화의 필요성이 증대되었다. 이때 제사, 면방직 등의 경공업 중소 자본의 투자가 증가하였고, 일부 일본 대자본의 투자가 있었다. 한편 한국인 자본의 회사와 공장 등의 성장도 있었는데, 이러한 이유로 한국인 노동자 수가 증가하였다. 이는 민족 간의 임금차별과 열악한 노동환경으로 노동쟁의가 활성화되는 계기가 되었다. 민족 말살 통치기 (1931 ~ 1945) 일본의 대륙진출기 섬네일|300px|왼쪽|1943년 조선인 육군특별지원병 병사 1931년 일제는 만주 사변을 일으킨다. 일제는 중화민국을 비롯한 대륙으로의 침략을 본격화하면서 한반도를 일본의 중국 대륙 진출의 전진기지로 삼고, 이에 따라 일본의 경제적 지배 정책도 병참 기지화로 선회하였다. 이 시기 조선 사상범 보호 관찰령 등을 공포하여 사상 통제를 강화하였고 일선동조론과 같은 역사 날조도 자행되었다. 일제는 대공황 이후 선진 자본주의 국가의 보호 무역 강화로 면방직 원료의 공급이 부족하였다. 이에 따라 한국에 남면 북양 정책을 수립하여 공업 원료를 증산하기 위해 남부에는 면화 재배와 북부의 면양 사육을 독려하였다. 그리고 대륙 진출을 위한 병참 기지화 정책에 따라, 압록강과 두만강 일대에 발전소를 건립하고 광업 분야가 성장하였는데, 이를 바탕으로 한반도 북부 지대에 군수공장을 대거 건립하였다. 1937년 중일 전쟁을 기점으로 침략 전쟁을 본격화하면서, 국가총동원령 하에 산미증식계획이 재개되고 미곡공출제가 시행되어, 한국인들은 식량을 배급받게 되는 사태가 벌어지게 되었다. 전쟁 초기에는 지원병제와 징용제를 실시하였는데, 1940년대 태평양 전쟁이 발발하면서 일제는 한반도를 더욱 수탈하였다. 조선총독부는 만주사변과 중일전쟁에 동원할 인력과 군자금, 군수품을 한국으로부터 조달했으며, 징용과 징발, 지식인들을 통한 자발적 징용, 징발 독려, 성금 모금 등의 다양한 방식으로 노동력과 자본을 차출해갔다. 1941년까지 약 160만 명의 한국인이 일본 내의 공장, 건설 현장, 탄광, 농장에서 일하게 되었다. 또한 조선총독부는 징병 제도를 실시하여 한국인을 전쟁에 동원하는 한편, 10대 초반에서 40대에 이르는 여성들을 정신대(挺身隊)라는 이름으로 강제 동원하거나 군수 공장 등지에 보냈으며, 그 중 대부분을 중국과 남양지방의 최전선에 투입하여 일본군을 상대하는 일본군 위안부로 보냈다. 최근 들어 그 진상이 밝혀지기 시작한 종군 위안부 문제를 간과하기 어려운 까닭은 이러한 범죄 행위가 개인이 아닌 국가에 의해 조직적으로 행해졌다는 데에 있다.[3] 창씨개명과 일본어 강요 한국인들을 완벽한 일본인으로 만들기 위한 민족 말살 통치가 진행되어, 내선일체와 일선동조론에 의거한 황국 신민화 정책이 실시되었다. 이에 따라 일본은 황국신민의 서사의 암기와 신사 참배 및 일본어의 사용을 강요하였다. 애국반을 통해 국민 생활 전반을 통제하였는데, 학교의 한글 교육은 중단되었고, 한국의 역사를 배울 수 없게 되었으며, 창씨개명이 강압적으로 행해졌다. 민족성이 강한 전문학교는 폐교되거나 강제 개명당했다. 또한 "조선이 일본 영토인 이상 한국어는 일본어 방언이며, 내지 방언뿐이며 궁극적으로 소멸시켜야한다"는 한국어 방언론에 따라 한국어를 강제로 폐기하고 일본어를 모국어화할 것을 요구하는 의견이 일본인 언어학자들로부터 제출되었다. 1938년 제3차 교육령에서 한국어가 수의(隨意)과목이 된 것을 시작으로, 한국어 사용이 상벌의 대상이 되는 등 '국어(일본어)상용'운동이 본격화되면서 공교육에서 한국어가 추방되기 시작했다. 1942년 10월 조선어학회의 주요 구성원이 치안 유지법 위반으로 체포되는 조선어학회 사건이 일어났다. 이를 근거로 일제 당국이 한국어 말살을 도모했다고 하는 주장도 있다. 한편 1945년 해방 당시 남한의 12세 이상 인구의 78%는 한글 문맹이었다는 주장이 있으며, 이것을 가지고 일본어 강제 보급 정책의 문제성을 지적하는 주장도 있다. 그러나 현실적으로 한국어가 일상 생활이나 신문 등에서 완전히 배제될 수는 없었다. 조선총독부에서도 1921년부터 1945년 해방에 이르기까지, 조선어능력시험에 합격 한 직원은 승진과 급여 면에서 유리한 대우를 받았었다. 따라서 한국어가 계획적으로 말살된 흔적은 없었다고 주장되고 있다. 그러나 학교에서 한국어 수업 이외의 모든 수업이 일본어로 진행되었음에 비추어, 대부분의 교육과정에서 일본어가 사용되었음을 알 수 있다. 1943년 당시까지도 일본어를 해석하는 한국인은 1,000명당 221.5명에 지나지 않았다고 주장하는 자료도 있다.("조선사정"1940-1944 년판), 80%의 한국인은 일본어를 못했고, 한국어를 말살하고 일본어를 강제하는 것은 불가능했다. 일본의 패전, 소련군·미군 군정과 독립 1945년 8월 15일 태평양 전쟁에서 일본 제국이 패전하여, 한반도는 독립을 맞이하였다. 그러나 조선총독부가 바로 철수한 것은 아니고 당분간은 통치 상태를 유지하였다. 현재까지 한국에서는 독립이 확정된 8월 15일이 광복절로 기념되고 있다. 1946년 통화 사건으로 독립군은 일본군 패잔병을 진압했다. 연합군에 의해 한국인의 전범도 처형되었다. 이왕 고종: 이태왕(李太王), 1910년 10월 1일 ~ 1919년 1월 21일 순종: 1910년 10월 1일 ~ 1926년 4월 25일 영친왕: 1926년 4월 26일 ~ 1945년 9월 2일 이왕세자 영친왕: 1910년 10월 1일 ~ 1926년 4월 25일 이구: 1931년 12월 29일 ~ 1945년 9월 2일 이왕세손 이진: 1921년 8월 18일 ~ 1922년 5월 11일 시대상과 독립 운동의 전개, 사회상 1910년대의 국외와 국내의 민족운동과 계몽운동 조선총독부는 안악 사건에서 시발된 105인 사건을 조작하여, 1911년 윤치호, 이동휘, 양기탁, 김구 등 신민회 간부들을 대량으로 검거, 검속하여 신민회를 해산시켰다. 이 일을 계기로 김규식, 이승만 등 일부 기독교계 인사들은 선교사들의 도움을 얻어 해외로 망명한다. 그 후의 독립운동단체들은 비밀결사의 길을 걷게된다. 국권이 빼앗긴 이후 무단 통치가 강화되면서 기존의 항일 운동이었던 항일 의병운동과 애국 계몽 운동은 일제의 무단 통치로 점차 쇠퇴하였다. 대부분의 의병계열들은 간도나 연해주 일대로 이동하였다. 또한 각종 공직자 채용 시험과 각종 산업시설의 인허가에서도 일본인에게 우대 혜택을 주게 되면서 한국인들의 반발은 계속되었다. 이러한 조선총독부의 철저한 탄압과 차별 정책으로 인해 한국인들의 항일 운동은 비밀 결사 형태로 변화하였는데, 교육과 종교 단체를 통해 농민과 노동자와도 연결하여 독립 운동가들을 규합하였다. 대표적 단체로는 대한 광복회와 독립 의군부, 송죽회, 조선 국권 회복단 등이 존재한다. 특히 대한 광복회는 의병 출신과 애국 계몽 운동 계열로, 군대식 조직으로 구성되어 대구에서 활동하였는데 군자금을 모집하고 경상도 관찰사였던 친일파 장승원 등을 처단하는 등 친일 부호를 처단하여 독립군 기지 건설에 노력하였다. 독립 의군부는 고종의 밀명을 받아 국권 반환 요구를 시도하고 의병 전쟁을 계획하였는데, 대부분 유생 출신자였다. 이들은 고종 황제의 복위의 복벽주의를 내세웠으며, 신민회 이후의 거의 모든 단체가 공화제를 내세운 것과는 그 성격이 다르다. 송죽회는 평양의 숭의 여학교의 교사와 학생이 중심이 되어 독립 운동 자금을 모금하여 독립 운동 단체 전달하였는데, 교회를 통한 민족 의식 고양과 여성 계몽운동에도 노력하였다. 이 시기에는 개량 서당과 기독교 계열 학교들이 확산되었고, 애국계몽운동의 일환이었던 사립학교를 통한 민족교육운동도 존재하였다. 개신교 계열 학교들은 한성부를 중심으로 확산되었고, 천주교 계열 학교들은 1920년대부터는 평양을 중심으로 평안남도, 북도와 함경남도, 북도 지역으로 확산되었다. 이들 종교계열 학교들은 영어, 라틴어, 서양식 기계기술, 수학, 물리학 및 세계사, 성서 구약과 신약 등을 가르쳤다. 국외의 민족 한 운동 일제의 헌병 통치에 의해 많은 의병 부대와 지식인층 등 애국 계몽운동 인사들이 해외로 이주하였다. 이에 만주의 서간도 삼원보에서는 경학사, 한족회, 부민단 등이 결성되었고, 독립군 장교 양성을 위한 신흥 무관학교가 만들어졌다. 북간도에서는 민족 학교인 서전서숙과 명동학교가 설립되었고, 대종교 인사들이 주도가 되어 중광단, 정의단, 북로군정서 등이 결성되어 무장투쟁을 위한 군사조직이 꾸려졌다. 연해주에서는 블라디보스토크에 신한촌이 형성되어 민족 운동이 근거지가 되었다. 이에 13도 의군과 이상설, 이동휘가 주도하는 대한 광복군 정부가 1914년에 수립되었고, 후에 전로 한족회 중앙 총회와 대한 국민 의회 등이 수립되었다. 니콜라옙스크 사건으로 독립군과 붉은 군대는 일본군을 전멸시켰다. 중국 관내의 상하이에서는 1918년 김규식, 여운형, 신채호, 김구 등이 주축이 되어 신한 청년당이 결성되었다. 이들은 파리강화회의에 김규식을 파견하였다. 이 단체는 후에 대한민국 임시 정부 기반을 조성하는 도움이 되었다. 미주 지역에서는 안창호가 주도한 대한인 국민회와 흥사단이 결성되어 독립 운동 자금을 지원하였고, 이승만은 대한인 국민회에서 활동하다가 따로 대한인 동지회를 조직하고 기독교 학교를 설립하였으며, 박용만은 대조선 국민 군단을 조직하여 국권 회복을 위한 군인을 양성하였다. 민족 자본 육성 운동 김성수와 송진우 등은 식민 치하의 한국인들이 일본제 무명, 비단 등을 수입하며 일본제 제품이 한국에 유행하는 것을 보고 일본의 자본이 한국의 침투를 우려하였다. 김성수는 민족산업을 일으켜야 한다고 생각하였고, 마하트마 간디의 경제 자립운동에 영향을 받아 국내자본 육성 계획을 세운다. 우선 그는 중앙고보의 학생들로 하여금 국산 무명옷을 교복으로 입게하였다. 김성수 등은 무명옷을 교복으로 했을 때 인촌은 옷감의 국내 자체생산 및 조달을 생각하였다. 1917년 방직기술자인 이강현의 건의를 받아들여[5] 일제 당국은 순순히 허락하지 않았으나 결국 그의 사업을 승인해주었다. 1917년 10월 재정적으로 어려움을 겪고 있던 광목제조 회사 '경성직뉴주식회사'를 윤치소 등으로부터 인수하였다. 섬네일|오른쪽|200px|일본에서 도입한 도요타 방직기, 일본 업체들과의 경쟁을 위해 일본 기계를 도입하여 생산량을 증가시켰으며, 김성수는 기계의 성능을 직접 시험하였다. 일본의 방직회사들이 한반도에 진출해 있는 상황에서 그가 시장진출을 확보하는 방법으로 창안해낸 것은 한국인 지사들을 주주로 공모하는 것이었다. 이후 그는 외부 자본의 침투는 민족의 경제를 갉아먹고, 외환의 유출을 촉진한다는 점을 들어 한국인 인텔리들을 설득해 나가기 시작했다. 1918년 봄 김성수는 경상북도 경주를 찾아 최부잣집의 후손 최준을 방문하였다.[5] 김성수가 최준을 찾은 것은 경성방직과 후에 세우게 될 동아일보에 지방의 유력 인사들의 참여를 권유하기 위함이었다.[5] 김성수가 경북 경주를 다녀간 지 1년 후 1919년 10월 경성방직이 설립되었고, 최준은 경성방직의 창립 발기인의 한 사람이 되었다.[5] 최준은 김성수와 안희제 등과 교류하면서 교육의 중요성을 깨달았다 한다. 김성수는 한국인 최초의 방직회사 설립자가 되었는데, 그해 11월 부산에 설립된 조선방직회사는 일본인이 세운 것이었다.[6] 중앙학교의 졸업생 중에서도 윤주복(尹柱福) 등은 그의 권고로 규슈대학 방적학과로 진학, 졸업한 뒤 경성방직에 입사하기도 했다. 전국을 다니며 모집한 끝에 많은 주주와 후견인들을 모았고 경방 창림 발기인들의 주식은 3,790주였고 16,210주는 일반공모주였다. 국내 의류업체들이 일본의 면직물 수입이 증가하면서 일본 면직물에 의존하여 제품을 생산, 한국의 면직물은 거의 소멸될 위기에 처하자, 1918년부터 중앙상공주식회사를 통해 직접 면의류를 생산하기 시작했다. 1919년 10월 5일 김성수, 박영효 등은 명월관 지점 태화관에서 창립총회를 가졌다. 하지만 그것은 실제적 출발점은 아니었다.[7] 경성방직은 설립되자마자 좌초의 위기에 처했고 1926년경에 가서야 조업 정상화에 성공한다.[7] 3·1 운동 1918년 미국의 대통령 우드로 윌슨의 민족자결주의에 감화된 한국의 지식인들, 청년층은 제1차 세계 대전 직후 전개된 세계적인 민족 해방 운동의 조류에 편승하여 대규모 해방 운동을 전개했다. 그러나 윤치호 등 일부 인사들은 이 만세 운동이 실패할 것이라고 전망하였다. 1919년 3월 1일 낮 12시 서울의 탑골 공원에서 독립 선언서를 낭독하고 독립을 선언한 학생과 청년들은 수십만 명의 군중과 함께 "대한 독립 만세!"를 외치며 온 거리를 휩쓸음으로써 3·1운동은 시작되었다. 만세 시위는 일제의 헌병 경찰의 무자비한 탄압 속에서도 삽시간에 전국 방방곡곡 퍼져나갔고, 간도·시베리아·연해주·미주지역까지 퍼져 나갔다. 200만 명이 넘는 민중이 참여하여 약 2개월에 걸쳐 투쟁하는 동안에 232개의 부·군 가운데 229개의 부·군에서 시위와 폭동이 일어났고, 1,491건의 시위를 벌였으며 160개가 넘는 일제 통치 기관을 파괴했다. 그러나 4월말에 접어들면서 일제의 집단 학살·고문·심문·방화 등 무력 탄압으로 3·1운동은 차츰 사그라졌다. 이 운동으로 정부 수립 운동이 활성화 되었고, 항일 무장 투쟁을 촉진하였다. 또 독립 운동의 이념과 방법론에 변화가 일어나 복벽주의가 청산되고 사회주의 사상이 수용되어 다양한 독립운동 노선이 등장하였다. 이로 인해 또 운동의 주도 세력으로 학생들이 민족 운동의 중심으로 활동하였고, 농민, 노동자, 여성 운동이 활성화되는 계기가 되었다. 한편 윤치호 등은 한국인 민중의 희생자를 냈음에도 지도자들이 적극 앞장서지 않은 것을 비관적으로 보기도 했다. 1920년대의 사회 1920년대에 이르러 요리집과 백화점이 유행하였다. 음식점으로는 명월관, 국일관, 천리구 김동성과 근농 여운홍이 운영하던 백화원, 부민관, 백화점으로는 화신백화점 등이 유명하였다. 명월관은 경성, 부산, 도쿄에 지점이 있었는데 한국인이 운영하던 것이었다. 국일관이나 화신백화점 등은 8도를 중심으로 대도시에 지점을 두기도 했다. 화신백화점 외에도 미쓰코시 백화점 조선지점이 등장하여 1945년 9월까지 경성에 지점을 두었다. 백화점의 등장으로 송상, 만상, 유상 등의 상인들의 활동은 1930년대 이후로 크게 위축되었다. 영화관은 군청소재지, 부청소재지나 읍소재지, 시장이 존재하는 규모가 큰 면에 존재하였다. 교육을 받지 못한 백성들도 말과 단어는 이해할 수 있었으므로 영화관에 출입하였다. 그러나 영화관을 가기 힘든 오지에는 각종 서커스단, 곡예단의 방문에 인파가 몰려들었다. 텔레비전은 1920년 이후에 출현하였다. 라디오의 보급은 구한 말 이후 확산되었지만 얼굴과 화면이 등장하는 텔레비전의 구입은 쉽지 않아 텔레비전이 있는 집은 마을의 공회당처럼 활용되기 시작했다. 손탁호텔 등 경성부내에 소수 존재하던 서양식 호텔이 경성부의 조선호텔, 신라호텔 등을 시작으로 1920년대 이후 각지의 지방 대도시로 호텔과 모텔이 확산되었다. 호텔, 모텔의 등장과 함께 여관과 여인숙, 민박 등도 확산되었다. 일제 공무원, 헌병보조원의 인기 1920년대에 가면 한국인들의 헌병보조원, 일제 관료에 많은 응시생들이 응시하였다. 1922년 순사직 경쟁률은 약 2.1대 1 수준에 불과했으나 문화정치가 본격화한 1920년대 중반 이후부터 그 경쟁률이 10대 1을 웃돌았다. 결국 한국인 공무원, 헌병보조원 수험생이 많아지자 경쟁률은 계속 높아졌다. 3.1 운동 직후에는 만세 운동의 여파로 응시생이 적었지만 1920년대 중반 이후 헌병보조원과 판임관 등의 응시자는 꾸준히 증가하였다. 1926년의 헌병보조원 856명 모집에 9천193명이 지원, 약 10.7대 1의 경쟁률을 보였으며 1932년에는 854명 모집에 1만6천193명이 지원해 19대 1로 경쟁률이 수직 상승했다.[8] 19.6대 1로 정점을 찍은 1935년 이후 순사에 대한 선호는 1936년 14.1대 1, 1937년 10.9대 1로 내리막길을 걸었으나 1920년대 중반부터 태평양 전쟁 이전까지 경쟁률이 10∼20대 1에 도달하였다.[8] 1920년대의 민족 해방 운동 3·1 운동 이후 각 지역의 정부 통합 운동이 전개되었다. 민족의 독립 운동의 구심점의 역할 필요성이 증대되었다. 이후 연해주의 대한 국민 의회와 상하이 임시 정부가 해산한 뒤, 13도 국민 대표 회의로 수립된 한성 정부의 법통을 이어받아 중국의 프랑스 조계지였던 상하이(上海)에서 대한민국 임시 정부를 발족시켰다. 임시 정부는 초반에는 대통령제를 표방하였으며, 초대 대통령은 이승만이었다. 이승만은 외교론자로 외교로서 독립을 이루고자 하였다. 임시 정부는 1919년 파리 강화회의나 1921년 워싱턴 회의에 대표를 파견하여 독립을 호소했으나, 열강의 냉담한 반응으로 전혀 성과를 거두지 못했다. 외교 활동에 소득이 없고, 이러한 외교론의 위기 속에 시도된 이승만의 위임통치청원이 상하이로 알려지자 대한민국 임시 정부 주변에 모였던 독립운동가들이 대부분이 이탈하여 민족의 대표기관의 명맥을 잃게되었다. 이후 김구의 활약으로 다시 살아나기까지 임시 정부는 긴 침체기를 갖게 된다. 한편 간도와 만주, 연해주 등지를 기반으로 조직된 항일 무장 단체들은 3·1운동을 계기로 평안북도 갑산·함경남도 혜산 일대와 압록강과 두만강을 중심으로 한 국경 지방에서 격렬한 무장 투쟁을 벌였다. 일제는 국경 지방의 독립군을 뿌리 뽑지 않고서는 한국을 지배할 수 없다고 판단하고 대규모로 군대를 동원하여 독립군 토벌에 나섰다. 이때 홍범도 부대는 북간도 왕청현 봉오동에서 매복하고 있다가 쳐들어오는 일본군을 전멸시켰다 (1920년 6월). 또 김좌진(金佐鎭)과 홍범도 등이 지휘하던 독립군 연합 부대도 작전상 후퇴를 거듭하면서도 북간도 화룡현 청산리에서 매복하여 일본군 1,500여 명을 살상하는 전과를 올렸다. 그러나 결국 일제의 토벌에 밀려 소련으로 들어갔는데, 여기서 각 부대들은 대열을 정비하기도 전에 독립 운동의 주도권을 놓고 서로 대립했다. 1921년 6월 자유시 참변이 일어나 대오는 흩어지고 말았다. 이러한 시련을 겪은 무장 독립운동 세력들은 다시 결집하고자 민정 및 군정기관 형태인 3부(정의부, 참의부, 신민부)를 조직해 재정비하고자 하였지만, 1925년 일본제국과 만주군벌 장작림간의 미쓰야 협정이 체결되어 만주에서 활동하는 무장 독립운동이 크게 위축되었다. 1920년대 말에는 남만주 지역에 참의부, 정의부가 통합하여 국민부가 결성되어 훗날 조선혁명군으로 결성되었으며, 북만주에 신민부는 혁신의회로 통합되어 한국독립부으로 계승된다. 이들은 한중연합작전을 통해 대전자령 전투, 영릉가 전투 등에서 승리를 거두었다. 이와 같은 공황 속에서도 노동 쟁의·소작 쟁의·학생 운동·사상 운동 등 일련의 항일 투쟁은 꾸준히 전개되었고, 이 시기에 국내에서는 3 ·1 운동 이후 최대의 6·10 만세 사건(1926년)과 광주학생운동(1929년)이 일어나 일본에 일격을 가했다. 또한 만주 지방에서는 유망민중이 교민회를 조직하여 자활을 모색하였으며, 많은 독립 운동 단체가 조직되어 국내외에서 일본 요인의 암살, 파괴 활동을 적극적으로 펴 나갔다. 연애 사조의 확산 1920년대에는 서양의 문물이 확산되면서 소수 양반가에서만 입던 양복과 드레스, 원피스, 정장 등이 시중에 확산, 중소도시의 중산층과 평민층에게도 확산되었다. 일본식 옷에 반감을 품은 지식인층은 의도적으로 양복을 사서 입기도 한다. 서양 문물의 영향을 받은 신여성과 모던보이들은 유교적 규범이 수그러든 자리에 사랑과 연애를 적극 받아들였다. 1930년 7월 16일자 한 일간지의 기사에는 이것이 상세히 묘사되기도 했다. 남녀간의 연애 풍조가 적극적으로 확산되고, 언론과 방송에도 보도되자 보수적인 유교사상가와 성리학자들은 일제가 탈선을 부추겨서 한국을 멸망시키려 한다며 강하게 반발하였다. 도포와 갓을 쓴 유림들이 방송사와 신문사에 집단으로 몰려가 항의를 하고, 언론사를 찾아가 항의하기도 했다. 외모와 능력을 따지는 계산적 연애를 앞세우는 21세기와 달리 당시 연애는 목숨을 바치는 경우가 많았다. 이를 정사(情死) 사건이라 하였다. 1920년부터 1940년 무렵의 동아일보 기사를 찾아보면 '자살, 정사'로 분류되는 기사만 8000건이 넘을 정도로 당시 정사는 유행처럼 번져 나갔다. 신여성과 모던보이들은 사랑에 미쳐 죽는 것을 '절대미의 극치'로 칭송했다.[9] 비련의 사건은 상업적 관심으로도 이어졌다. 김우진과 투신자살 직전에 남겼던 윤심덕의 '사의 찬미[10]'를 노래로 한 음반은 최초로 10만 장을 돌파할 만큼 전례 없는 판매액을 올렸다.[9] 절세 기생 강명화의 음독자살은 한국을 떠들썩하게 했던 대표적인 사건이었다. 경상북도의 부호의 아들 장병천을 사랑한 강명화는 기생이라는 이유로 손가락질 당하자 자신의 사랑에 대한 순수성을 증명하려 단발(斷髮)에 단지(斷指)까지 서슴지 않았다. 결국 강명화는 장병천의 품에서 약을 먹고, 죽은 애인의 뒤를 이어 장병천도 쥐약을 입속에 털어 넣는다.[9] 또 돈 때문에 열일곱의 나이에 마흔이 넘은 남자에게 시집갔다가 이혼한 뒤 카페 여급이 된 김봉자와 경성제대를 졸업한 유부남 의사 노병운의 비극적 정사는 1934년 인기 가수에 의해 노래로 만들어지기도 했다.[9] 동성애는 극악한 범죄이거나 서양의 금수같은 습성으로 여겨져 심한 탄압을 받거나, 정신과에 입원되거나 쫓겨나기도 했다. 여자로 동성 연인 관계였던 김용주와 홍옥임의 동반 자살 등이 사회적인 이슈가 되기도 했다. 이혼율의 증가 신 문물과 연애 사조의 확산과 함께 이혼도 등장하였다. 1920년대 도쿄 유학생이 늘어나면서 구시대 여성을 배우자로 둔 남자들이 신여성과 연애에 빠져 비롯된 현상이다. 1930년대에는 ‘제2 부인’이라는 표현이 등장한다. 학업을 마친 신여성들이 적당한 상대를 찾지 못해 첩이나 후취로 들어감에 따라 이들을 ‘희생자’로 이해한 표현이다.[11] 1921년 9월 30일자 동아일보는 날로 늘어나는 이혼 소송의 대부분에 대해 “남편의 부족을 들어 여자 편에서 고소함이 다수”라며 경성지방법원에 제기된 사례들을 소개했다. 당시 이혼 사유의 상당수는 경제적인 문제였다. 경제적 곤궁을 해결하지 못한 남편이 집을 나가 돌아오지 않아 여자가 이혼을 청구한 것이다.[11] 독립운동 등 정치적인 이유로 만주로 간 남편이 귀가하지 않아 가정이 파탄에 이른 사례도 많았다.[11] 이혼이 급증하자 동아일보는 1924년 신년 지상특집에는 각계 지식인과 저명인사 10명에게 ‘이혼 문제의 가부’를 묻는 기사가 10회 연재됐다. 이혼을 찬성하는 쪽에서는 “마음에 아니 맛는 부부간에는 누가 반대를 하던지 단연히 리혼을 하야서 양양한 전도를 그르치지 안는 것이 가할 줄로 안다”(방성옥)거나 “실흔 사람과 엇지 백복의 원인이 된다하는 부부가 되겟슴닛가”(방정환)라며 이혼 결행을 촉구했다.[11] 물산장려운동과 민립대학기성회 실력 양성이 독립의 길이라고 생각한 민족 지도자들은 실력 양성을 위해서는 국민 개개인이 스스로 배우고 깨달아야 된다고 판단했다. 그는 국산품을 애용하는 것이 곧 민족경제를 살리는 길이라며 한반도에서 나는 물산을 구매해줄 것을 호소하며, 국산품 애용 운동을 펼쳐 나갔다. 또한 일본 유학의 급증과 일본인 자본가들에 의한 학교 설립에 자극을 받아 1921년 1월 이상재, 이승훈, 윤치호, 김성수 송진우, 유진태, 오세창 등은 조선민립대학설립기성준비회를 발족하고 전국적으로 발기인 모집에 나서기도 했다.[12] 그러나 이 운동은 1924년 중반을 기점으로 동력을 잃기 시작했다. 총독부는 ‘불온사상을 퍼뜨린다’는 이유로 기성회 임원을 미행하고 강연을 막았다. 1923년 관동대지진으로 경제가 불황에 빠지고 1923∼1924년 잇따른 가뭄과 홍수로 이재민 구호가 시급해지자 민립대학 모금은 지지부진해졌다.[12] 또한 조선총독부의 수시 간섭으로 운동은 차질을 빚다가 실패하고 만다. 일본 자본의 침투와 함께 신사상의 출현으로 서양 제품이 급속도로 확산되자 1920년초부터 김성수, 안재홍, 윤치호, 이광수, 조만식 등은 강연, 계몽 활동을 다니며 국산 물건, 국내에서 나는 물품을 애용해줄 것을 호소하였다. 국내에 좋은 제품이 있는데도 외제를 선호한다면 이는 외국 자본의 침투를 도와주는 것이라는 것이었다. 1922년 이상재, 윤치호, 김성수, 이승훈, 김병로 등의 주동이 되고 발기인 1,170 명을 확보하여 민립대학 기성회를 출범시키고 모금활동을 했다.[13] 그러나 일제 당국의 탄압으로 실패하고 말았다. 1923년부터는 조만식·안재홍·송진우 등은 물산장려운동을 추진하였다. 그는 '입어라 조선 사람이 짠 것을, 먹어라 조선 사람이 만든 것을'이라는 구호로, 국내에서 생산된 국산품을 애용해줄 것을 호소하였다. 국내 노동자·농민의 대중 운동 한편 1919년의 3·1 운동 당시의 집단 시위의 효과를 보고 크게 각성한 노동자·농민들에 의해 노농 운동이 급격히 발전했다. 1921년 9월 부산의 부두 노동자 5,000여 명의 총파업, 1923년 8월 평양의 양말 공장 노동자 2,000여 명의 파업, 1923년 9월부터 1년이 넘게 전개된 전라남도 무안군 암태도 소작 쟁의, 1929년 1월부터 3개월 동안 계속되었던 원산 총파업, 그리고 1930년 1월 3,000여 명의 여성 노동자들이 1개월 동안 전개했던 부산 조선 방직 파업 투쟁 등이 대표적인 투쟁이었다. 이러한 경제적 생존권 투쟁이었던 노농 투쟁은 점차 항일 민족 운동화되어 1930년 5월 함경남도 신흥의 장풍 탄광 노동자 300여 명은 노동 조합의 설립을 방해하는 일본인 자본가와 경찰에 맞서 탄광 시설과 사택을 부수고, 총을 쏘며 달려드는 경찰에게 도끼·망치·곤봉으로 맞서 육박전을 벌였다. 1930년 7월 함경남도 단천의 2,000여 명 농민들이 일제의 산림 정책을 반대하여 군청을 포위·습격했다가 여러 명이 일경의 총탄에 맞아 목숨을 잃기도 했다. 이러한 노동자·농민들의 대중 투쟁은 생존권 확보에서 출발한 싸움이었지만, 일제의 식민지 착취와 지배 구조를 반대하는 항일의 성격을 띤 민족 해방 운동의 일환이었다. 신간회, 근우회의 결성과 활동 1924년 김성수, 송진우 등의 주도로 자치화 운동을 목적으로 한 단체 '연정회(硏政會)' 설립을 추진하였는데, 이는 소위 '민족개량주의' 혹은 '실력양성론'이라는 미명하에 일제 조선총독부의 '문화정치'에 발맞춰 일제와의 타협 속에 추진된 것으로, 비타협 민족세력의 반발로 중단되고 말았다.[14] 1920년대에는 러시아 볼셰비키 혁명의 영향으로 공산주의 사상이 국내에 널리 퍼져 서울청년회·신사상연구회·북풍회 등 사회주의 사상 단체가 대거 조직되었다. 사회주의자들은 노농 운동 등 대중운동을 지도하는 한편, 공산당 건설에 힘을 기울여 1924년 조선노농총동맹과 조선청년총동맹을 결성했으며, 1924년 4월 조선공산당을 지하에서 결성함으로써 공산주의 운동은 더욱 활발하게 전개되었다. 이들 사회주의 세력은 일제의 치안유지법 하에서 활동을 하기 힘들어지자 공개적 활동의 필요성을 느끼게 되었다. 여기 해외에서 국공합작과 민족유일당 운동과 같은 좌우합작 분위기가 불어오고, 국내에서 천도교 세력과 사회주의 세력의 연대의 계기가 된 6·10 만세 운동이 일어났다. 이에 따라 사회주의 세력은 정우회 선언을 통해 우경화되었고, 민족주의 세력은 조선 민흥회를 결성하여 좌파 세력과의 연대 가능성을 보여줘, 민족 유일당의 전단계에 이르게 되었다. 그리고 사회주의자들은 민족주의자들이 타협적인 민족개량주의자와 비타협적 민족주의 세력으로 나뉘게 되자, 비타협적 민족주의자들과 손을 잡고 1927년 2월 신간회를 결성했다. 신간회 결성 후 각 지방에서 신간회 지회가 잇달아 결성되었는데, 1928년말에는 모두 143개의 지회가 조직되었으며, 회원 수는 2만 명에 이르렀다. 신간회 본부와 각 지회는 당시 활발하게 벌어지고 있던 갖가지 대중 운동을 주도하거나 지원했다. 특히 1929년 11월 광주에서 한국인 학생과 일본인 학생들 사이에서 일어난 충돌로 광주학생항일운동이 일어나자, 진상 조사단을 파견하고 서울에서 대규모 민중 대회를 준비하여 전국적인 항일 운동으로 발전시키고자 했다. 일제는 민중 대회 사건을 빌미로 삼아 신간회의 중앙의 핵심 간부 40여 명을 체포했다. 이때부터 신간회의 활동은 움츠러들었고, 1931년 5월 사회주의자들의 주도로 해소되었다. 가부장제의 해체와 이혼의 공식화 1920년-30년대에는 봉건과 근대의 가족 형태가 섞이기 시작하였다.[15] 유교적 사고방식에 대한 반발과 반감으로 별거와 독신, 우애결혼 등 대안 가족의 이념과 형태가 등장한다. 또한 조선시대 중기 이후 남편이 부인을 집안에서 축출하는 소박 형태의 이혼만이 존재하던 한국 사회에 여성이 남편에게 이혼을 제기하는 이혼 형태가 점차 급증하였다. 전통에서 근대로의 이행과정에서 등장한 과도기 현상의 하나가 이혼(離婚)이었다. 근대의 제도가 이식되고 신여성, 자유연애 등으로 상징되는 새로운 사조가 유입되면서 이혼도 증가하였다.[11] 조선총독부 통계연보에 따르면 1917년과 1918년의 이혼 건수는 1만542건과 1만498건으로 1만 건을 넘기면서 일제강점기 최고를 기록했다. 이혼 건수의 결혼 건수에 대한 비율은 1910년대 7%였고 1920년대 이후에는 4% 안팎을 유지했다. 당시 이혼은 신문 사설이 비중 있게 다룰 정도로 큰 사회문제였다.[11] 1920년대에는 부부간에 아이를 낳지 않고, 재산은 각자 재산을 갖고 있되 공동부담으로 처리하는 우애결혼이 등장하였다. 이후 '부부가 아이를 낳지 않고 서로 원하면 이혼할 수 있다'는, 지금 봐도 파격적인 조건의 '우애결혼'은 1930년대 지식인들 사이에서 유행하였다.[15] 이 무렵부터 나혜석, 김원주, 박인덕 등의 여성 운동가들은 가부장제를 봉건 사회와 전제정에 비유하여 비판하는 한편, 이혼을 할 자유를 요구하는 강연과 칼럼 활동을 하기도 했다. 1920년대 초반 당시의 사회에서는 이혼을 범죄시, 터부시하였으나 이혼이 증가하면서 1930년대에 가서는 공식석상에서 이혼에 대한 비판은 사라지게 된다. 1930년대 사회상 자유 연애론의 확산 1930년대 초에는 자유연애를 부르짖은 신여성들의 대담한 선언으로 연일 신문에 오르내렸다. 정조는 육체가 아닌 정신에 있다는 ‘신정조론’을 외친 시인 김원주를 비롯해 정조란 오직 취미에 불과한 것이라는 '정조취미론'을 내세운 나혜석, 성적 만족을 위해서라면 정신적인 사랑 없이 육체적 결합이 가능하다는 '연애 유희론'을 주장한 허정숙 등은 화제가 되었다.[9] 여성에게만 정조를 요구하는 것이 부당하다는 항거를 넘어 여성도 ‘이것저것 맛 좀 보자’는 주장은, ‘애욕의 순례자’라는 비난을 여성들에게서 듣기도 했다.[9] 남편에게 위자료를 주고 이혼한 박인덕의 이혼 사건과 파리에서 한 자유로운 연애와 염문이 화제가 된 나혜석 등은 연일 사회의 화제가 되었다. 윤치호 등 일부 사회 운동가들은 이혼녀들에게 가해지는 비판에 맞서 이들을 변호하였다. 그러나 애정없는 육체의 결합을 미화시킨 허정숙 등의 의견에 대해서는 연일 지탄과 비판 여론이 등장하였다. 브나로드 운동과 문맹 퇴치 운동 1931년 김성수, 송진우, 이광수 등은 농촌의 문맹자가 많은 것을 보고, 농촌 계몽운동인 브나로드 운동(v narod movement)을 주도했는데 브나로드 운동이란, 러시아 어로 '민중 속으로'라는 뜻이다. 이는 농촌에도 소학교와 중등 학교를 세우고, 나이가 많은 고령자와 장년층을 위해 야학을 설치하여 글과 숫자를 깨우치게 하자는 것이 취지였다. 김성수, 송진우, 이광수 등은 대학생들과 대학 출신 인텔리들에게 이를 호소했고, 이들의 호소에 심훈, 최용신, 곽상훈, 박순천 등의 대졸 출신 인재들이 각지의 농촌으로 가서 봉사, 계몽활동을 하게 된다. 1931년 7월 동아일보에서는 "배우자, 가르치자, 다 함께"라는 기치를 내걸고 브나로드 운동이라 불리는 농촌 계몽 운동을 주도했다. 1929년부터 학생들은 여름방학을 이용하여 문맹타파운동을 전개하였고, 사회적으로 커다란 호응을 얻었다. 1931년 7월 학생들은 동아일보의 후원을 얻어 ‘브나로드’라는 슬로건 아래 농촌계몽에 나섰다.[16] 이 운동은 학생계몽대를 중심으로 하여 학생강연대·학생기자대로 나누어 전개되었다. 학생계몽대는 남녀 고교생으로 구성하여 한글과 산술을 가르쳤고, 학생강연대는 전문대학 이상의 학생들로 구성되어 학술강연·시국강연·위생강연을 담당했으며, 학생기자대는 고교와 전문대학생으로 구성되며 여행일기·고향통신·생활수기 등을 신문에 투고하도록 하였다.[16] 김성수, 송진우, 이광수 등은 각종 계몽과 칼럼을 통해 실력 양성이 한국인들의 살 길이고, 실력 양성을 위해서라면 일단 문자와 말과 글을 알아야 한다고 역설하였다. 이들 자신이 앞장섰고 심훈, 나혜석, 허정숙, 최용신, 심대영 등의 청년 지식인들이 이에 적극 동참하게 되었다. 수많은 청년 지사들의 동참으로 한국인의 언어, 문자 식자율은 1910년 10%에서 1936년 무렵에는 65%까지 상승했다. 농촌지역은 문맹과 기아, 질병이 만연했하였으므로 농촌을 계몽하겠다는 이상을 품은 대학생들이 방학, 혹은 휴학기간을 이용해 농촌 계몽 운동에 참여하기 시작, 전국적으로 확산된다. 그러나 조선총독부의 학무국과 경무국으로부터 반일사상 고취를 의심하여 김성수, 송진우와 동아일보 등을 방문, 소환, 전화 항의 등을 하였지만 별다른 혐의접이 없어 브나로드 운동 자체를 막지는 못했다. 1938년 일제 당국의 탄압을 받고 중단되지만, 해방 이후 대한민국 대학의 농촌 봉사활동 (농활) 운동으로 이어진다. 혁명적 대중 조직 건설 운동 1930년대에 들면서 혁명적 노동 조합·농민 조합 운동이 활발히 일어났다. 노동 조합 활동가들은 지하에서 비합법적인 준비 조직을 결성하고 표면으로는 합법적인 노동 조합, 파업 본부, 노동자 친목회 등을 결성하여 운동을 지도했다. 또한 공장 신문·팜플렛·전단 등을 통해 노동자들에게 8시간 노동제, 최저 임금제, 동일 노동·동일 임금을 선전하고 나아가 민족 해방 운동을 선동했다. 혁명적 노동 조합 운동은 공업 시설이 집중된 흥남·함흥·원산 일대에서 가장 활발하게 일어났다. 1931~35년까지 혁명적 노동 조합 운동을 하다가 일제 경찰에 체포된 사람의 수는 전국에 걸쳐 1,759명이나 되었다. 농민 조합 운동가들은 농촌 내의 기존 청년 동맹·여성 동맹·소년 동맹을 혁명적 농민 조합에 편입해 각각 농민 조합의 청년부·부녀부·소년부로 만들어 역량을 강화하는 한편 농민의 이익을 위해 투쟁했다. 혁명적 농민 조합의 지도 하에 농민들은 격렬한 반일 민족 해방 운동을 전개했는데, 특히 함경북도 명천의 농민들은 동과 면마다 계엄대·동지 탈환대·규찰대·연락대 등을 조직하고 일제의 폭력에 맞서 싸우는 등 투쟁을 대중적 폭동으로 발전시켜 나갔다. 혁명적 농민 조합은 전국 70여 개 군에 조직되었고, 1931~35년에 경찰에 적발된 혁명적 농민 조합 사건은 43건, 검거된 사람은 4,121명에 이르렀다. 중일 전쟁이 일어난 뒤 더욱 엄혹해진 상황에서도 혁명적 농민 조합 운동은 비밀리에 계속되었다. 참정권 획득 계획과 실패 1936년에는 한규복 등의 인물이 참정권을 얻어낼 계획을 세웠으나, 일제 당국의 반대로 무산되었다.[17]지원병제는 1930년대 중반부터 일부 친일 유지층 사이에서 자발적으로 제기되었다. 먼저 박춘금(朴春琴)이 대의사(代議士)가 된 후 일본국회에서 이 문제를 들고 나왔고, 그 후 친일인사들에 의해 여러 번 건의되었다. 1936년 11월 24일 경성부회의원 조병상(曺秉相), 조선총독부 중추원 참의인 한규복 등이 중심이 되어 30여 명의 간담회를 열어 구체적으로 이 문제를 추진키 위해 위원 8명으로 기성회를 구성하고 1937년 발회식(發會式)을 가질 예정이었다.[17] 그러나 일본 당국은 이 문제가 참정권하고도 관계가 있다 하여 일단 중지시켰다.[17] 이후에도 그는 조선총독부에 참정권 허용을 요청하였지만 거절당한다. 한규복과 박춘금 등은 일본의 전쟁에 조선인들도 일본의 국민이니 참여해야 한다고 주장하였다. 그러나 일본 본국 정부에서는 이들의 한국인 학병 참여 주장이 한국인 참정권 획득이 목적이라는 것을 간파하고 사전에 쐐기를 박았다. 그러나 중일 전쟁 이후 병력이 부족해지자 일본은 한국인들의 자발적 학병 참여 운동을 막지 않게 되었다. 장기간의 불황과 만혼, 독신자의 등장 1930년대에는 한국 최초의 독신자들도 등장하기 시작하였다. 이에 조선총독부와 사회, 유림들과 보수적 지식인들까지 나서서 이를 문제로 지적하며 해결하려 하였다. 독신자의 등장과 30세가 넘어서 결혼하는 만혼자의 증가에 유교성리학자들과 보수적인 지식인들은 사회의 붕괴를 우려했고 말세라는 여론이 터져나오기도 했다. 1933년 12월 잡지 '삼천리'가 개최한 '만혼타개좌담회'에서 나혜석과 이광수 등이 패널로 참여하여 이 문제를 토론하기도 했다.[15] 일제 강점기 중반, 한국의 젊은이들은 미국과 유럽 등에게서 유입된 근대적 개인주의 사조의 유입과 여성의 자의식 확산, 경제적 궁핍, 민족적 시련을 경험하면서 가족과 결혼 제도에 대한 극심한 가치관 혼란을 겪었다.[15] 또한 개인주의 사상을 죄악시, 터부시 하는 조선총독부에 대한 반감, 유교성리학자들과 보수적인 지식인들에 대한 반감으로 개인주의와 합리주의, 쾌락주의 사상은 점차적으로 확산되어갔다. 1930년대의 경제공황은 미국과 유럽에도 영향을 미쳤고 일본과 아시아에도 영향을 주었다. 경제공황으로 실업과 빈곤이 심각했던 1930년대엔 만혼 풍조와 결혼 기피가 사회 현상으로 떠올랐다. 이에 사회 저명인사들이 참여하는 '만혼을 타개하자'는 내용의 좌담회까지 열게 된 것이다.[15] 그러나 호응도는 낮았고 일시적으로 만혼과 이혼이 줄어드는 듯 하다가 다시 만혼, 이혼, 독신이 증가하게 된다. 전시체제 무렵 창씨개명 사태 1939년 11월 10일, 조선총독부는 '조선민사령(朝鮮民事令)'을 개정(제령 제19호)하여 한국에서도 일본식 씨명제(氏名制)를 따르도록 규정하고, 1940년 2월 11일부터 8월 10일까지 '씨(氏)'를 정해서 제출할 것을 명령하였다.[18] 조선총독부 총독 미나미 지로의 개인적인 정책에서 출발한 것으로 일본 제국 조정과 협의 없이 일방적으로 추진한 정책이라 일본인 내부에서도 강한 반발을 불러일으켰고, 1942년 미나미가 조선총독에서 해임되는 원인이 되기도 한다. 미나미 지로에 의해 발표된 이후 창씨개명령은 한국인의 집단 반발 외에도, 일본 내부의 반대와 비난, 조선총독부 내부에서도 총독부 직원들의 집단 반발에 부딪쳤다. 조선총독부 경무국만 해도 창씨개명에 반대하였다.[19] 또한 일본 내지에서도 반대론이 거셌다.[19] 식민지 조선과 일본 내지에서 반대가 얼마나 거세게 일었던지 윤치호는 1940년 7월 5일자 일기에서 미나미 지로 총독이 경질될 것이라고 예상하기도 했다.[19] 그러나 미나미 지로는 창씨개명 계획을 밀어붙여 논란을 일으켰다. 그러나 창씨개명령 시행을 발표하면서 한국인 사회는 논란이 일어났고, 춘원 이광수 등은 창씨개명을 공식 지지, 자발적으로 동참할 것[20] 을 선언하기도 한다. 1939년 12월 12일 이광수는 경성일보에 창씨개명에 적극 동참하자는 취지의 칼럼을 기고하기도 했다.[20] 그리고 이광수는 앞장서서 창씨개명하였다. 이후 그에게는 무수한 협박과 투서, 비난이 쏟아졌다. 그러나 그는 창씨개명은 불가피한 일이며 일본과 조선총독부는 우리가 원하지 않더라도 강제로 창씨개명하도록 조처할 것[21] 이라고 답하였다. 창씨개명 시행은 한국 사회의 근간을 흔드는 일이었기 때문에 한국인들의 반발은 거셌고, 친일 인사들조차 혼란에 빠졌다. 창씨(創氏)의 강압 속에서도 이를 거부하고 자결한 사람도 있었으며, 부당함을 비방하다가 구속된 사람도 많았다.[22] 일본 내지 쪽에서는 특히 조선총독부 관리 출신들이 총독부 후원 기관으로 조직한 '중앙조선협회'가 맹렬한 창씨개명 반대 운동을 전개했다.[19] 조선총독부 내부에서조차 치안을 담당하는 경무국을 중심으로 반대가 있었다.[19] 일본인들의 경우 창씨개명을 시행함으로써 한국인과 일본인의 구별·분리가 어렵다는 이유를 들어 창씨개명을 반대했는데, 한국인들에 대한 차별의 약화를 두려워했던 이유가 컸다.[19] 조선총독부는 창씨개명이 내선일체의 완성이라고 선전했으나, 일본의회의 대정부질문에서는 '조선에 본적을 둔 조선인은 일본으로 본적을 옮기는 것을 금지하고 있으며, 일본인도 조선으로 본적을 옮길 수 없다'며 한국인과 일본인의 분리·차별은 계속될 것임을 드러냈다.[22] 일본인들은 창씨개명을 시행함으로써 한국인과 일본인의 구별, 분리가 어렵다는 이유를 들어 창씨개명을 완강하게 반대했다. 한국인들의 창씨개명 반대 만큼 일본인들의 반발도 거셌다. 일본인의 반대 여론이 의외로 높았던 것을 두고 후일 교토대 인문과학연구소 미즈노 나오키(水野直樹) 교수는 다른 무엇보다 한국인에 대한 차별의 약화를 두려워 했기 때문이라고 지적한다.[19] 총독부 내부에서도 창씨개명에 반발했는데, 특히 조선총독부 경찰은 한국인이 똑같이 일본식 이름을 쓰게 되면, 그가 한국인인지 일본인인지 구별이 쉽지 않다는 반론을 제기했으며, 내지측 일본인들 사이에서도 이런 우려가 높았다[19] 는 것이다. 창씨개명 사태 중재 1940년 1월 초 총독부는 창씨개명이 한국인들의 희망에 의해 실시하는 것으로 일본식 성씨의 설정을 강제하는 것이 아니라 단지 일본식 성씨를 정할 수 있는 길을 열어놓은 것이라고 발표했다. 1940년 1월부터 조선총독부 미나미 지로 총독은 창씨개명을 하는 것이 어떻겠느냐는 주제의 담화문을 발표했고 이는 한국 사회에 논란이 되었다. 1월 4일 미나미 지로 총독은 한국인들에게 창씨개명을 강요할 생각이 없다고 천명했다.[23] 그런데 그가 뒤이어 한국인들이 창씨개명하면 흐뭇하게 생각할 것이라는 점을 분명하게 시사하는 바람에 상황이 더욱 복잡해졌다.[23] 총독에게 아부하는 한국인 지식인들은 당연한 것이라며 총독을 추켜세웠고, 결국 1940년 2월부터 창씨개명이 대대적으로 단행된다. 한편 한국의 정치 지도자 중 윤치호는 창씨개명에 부정적이었다는 이유로 1940년 5월 1일 조선총독부 경무국으로 소환되었다가 풀려났다. 5월 1일 오전 조선총독부 경무국에서 소환조사를 받고 풀려났다. 오전 11시 그는 총독부에서 미나미 지로 총독을 면담했다. 미나미 총독과의 면담에서 그는 창씨개명 기일을 연기해 달라고 부탁했다. 창씨개명 단행 1940년 1월부터 조선총독부 미나미 지로 총독은 창씨개명을 하는 것이 어떻겠느냐고 권고 형식으로 창씨개명론을 발표했다.[23] 그리고 1월 4일 미나미 지로 총독은 한국인들에게 창씨개명을 강요할 생각이 없다고 천명했다.[23] 일부 한국인들은 총독이 한국인을 배려한다며 총독의 뜻을 찬양하였다. 그러나 1939년 12월부터 창씨개명에 자발적으로 동참하자고 권고한 이광수 조차 총독의 희망하는 사람에 한해서 창씨개명을 해도 좋다는 주장에 의혹을 제기한다. 이광수는 '당국은 창씨개명을 강요하는 일은 (절대) 없을 거라고 말합니다. 그러나 그들은 갖가지 수단과 방법을 동원해서 우리가-우리들 대부분이-창씨개명하도록 조처할 것이 틀림없을 것[21]'이라는 점과 '우리 어른들이야 창씨개명할 필요가 없을지도 모릅니다. 하지만 아이들은 입학과 취직시에 (각종) 차별대우를 받을 것[21]'이라며 창씨개명 거부 이후의 불이익을 예상, 우려하였다. 윤치호는 거듭 창씨개명 기일을 연기해달라고 청했고, 그 뒤, 윤치호의 청을 받아들인 미나미 지로 총독은 창씨개명령 시한을 늦춰 1941년 1월부터 창씨개명이 대대적으로 단행된다. 창씨개명에 시종 부정적이었던 윤치호 역시 창씨개명을 거부할 경우에 가해질 불이익을 염려하였다. '당국이 이미 창씨개명하기로 결정한 이상, 그들은 조선인들이 창씨개명하도록 반드시 조치를 취할 것이다. 그들은 창씨개명을 거부하는 저명한 조선인들을 반일분자로 블랙리스트에 올릴 것[24]'이라는 점을 지적했다. 그러나 일부 한국인들은 자발적으로 창씨에 참여하였고 경성부청과 구청, 각 부청과 군청사 등에는 창씨개명을 하러 자발적으로 몰려든 주민들로 인해 혼선이 빚어지기도 했다. 반면에, 창씨개명의 강요를 거부하고 자결한 사람도 있었으며, 부당함을 비방하다가 구속된 사람도 나타났다.[22] 한편, 이와 같은 창씨의 강압 속에서도 일부 인사들은 끝내 이를 거부하였고, 6개월간 신고하도록 했으나 3개월이 지나도록 신청률이 7.6%에 불과하자 조선총독부는 행정력과 경찰력을 총동원해 창씨개명을 하도록 더욱 협박하고 강요해 신고 마감 시기까지 80%인 322만 가구가 창씨개명하였다.[25][26] 창씨계출(創氏屆出) 초기에는 일부 친일파들이 자발적으로 창씨개명을 하려고 몰려들어 경성부청과 구청, 그 밖의 부청과 군청사 등이 혼잡을 빚기도 했다. 그러나, 한국인의 희망에 따라 실시하게 되었다는 창씨개명은 1940년 5월까지 창씨계출(創氏屆出) 호수(戶數)가 7.6%에 불과하자, 조선총독부는 행정력과 경찰력을 총동원해 창씨개명을 하도록 협박·강요하여 신고마감 시기까지 322만 가구, 79.3%로 창씨율을 끌어올렸다.[27][28] 창씨개명은 1946년 미군정과 소련 군정에 의해 폐지된다. 징용자와 위안부 중일전쟁 이후 조선총독부와 일본 정부에서는 본격적으로 위안부와 징용자들을 모집하였다. 이 와중에 직공을 차출한다는 광고를 보고 속임수로 끌려간 이들도 있고 일부는 광고를 보고 자발적으로 위안부나 징용으로 가기도 했다. 식민지 조선, 일부 일본 여성과 타이완, 중국 대륙, 동티모르, 필리핀, 소수의 네덜란드 여성들이 있었다. 일본군 사령부 혹은 군납 업체에서는 위안부를 모집하기 위해 신문 광고, 잡지 광고, 방송 광고 등을 통해 모집 광고를 냈다. 하지만 강제로 끌려간 사람들이 더 많다고 한다. 피해자는 최소 4만 명에서 최대30만 명으로 추정된다고 한다. 1944년 당시 위안부 모집은 경성부 종로구 낙원정에 있었으며 징모 담당자는 허씨 였다. 다만 군인이 모집할 경우에는 소속 부대와 관등성명이 기입되었다. 일부 위안부들은 모집광고를 보고 찾아가기도 했다. 중일 전쟁 이후 일본의 식민지에서는 위안부 모집 광고, 방송 등이 실렸다. 그러나 한국에서 이를 거부한 언론은 조선일보와 동아일보만이 유일하였다. 1937년부터 1940년까지 징용자와 위안부 차출 혹은 공출, 자원 징용자, 자원 위안부의 수가 급증함에 따라 조선총독부에서도 더이상 한국인 지식인들의 참정권 요구, 자치권 허용 요구를 거절할 수 없게 되었다. 1940년대 초 인도네시아 수마트라섬 팔렘방에도 조선인 위안부들이 있었고, 팔렘방에 있던 위안부들은 ‘제1명월관’과 ‘제2명월관’ 두 곳에 나뉘어 있었고, 명월관은 일본군에 협조하며 위안부를 관리하는 한국인 형제가 운영하였다.[31] 일제 강점기 말기 대한민국 임시 정부의 활동 대한민국 임시 정부 주도하의 독립 운동은 1920년대 중반 대체로 침체 되었으나, 김구의 주도하에 다시 활발하게 진행되었다. 김구는 1932년 1월 8일 이봉창을 시켜 일본 천황을 암살하려 하였으나 실패하였다. 그러나 이 사건으로 해외의 동포들이 격려 편지와 자금을 보내왔다. 김구는 이덕주와 유진식에게 일본 총독의 암살을 지시하여 본국으로 보냈다. 또한 윤봉길을 시켜 상하이 사변 승전 기념 천양절에 폭탄을 던져 적잖은 일본인 사상자들을 발생시킴으로 성공하였다. 이후 두 천황 암살의 주모자로 수배된 김구는 숨어 다녀야 했으나 난징으로 거처를 옮긴 국민당 정부는 이러한 사건들로 임시 정부를 협력 대상으로 생각하였고, 김구를 지원하였다. 일본의 영향력하에 들어간 상해에서 피신하여 1933년에는 장제스와 항일 전선 협력에 합의하였다. 이 무렵에 양기탁이 1933년 10월 국무령에 선출되어 1935년 10월까지 재직한다. 그러나 일본군이 중국을 침공함과 함께 임시정부는 상하이를 탈출해야 하는 상황에 이르러 난징과 창사를 거쳐 1940년에는 충칭(重慶)으로 그 본거지를 옮기게 된다. 충칭에서 국민당과 미국의 도움을 얻어 광복군 총사령부를 창설하고, 제2차 세계 대전이 태평양 전선에서 확대된 1941년 12월 9일에는 연합군에 가담해 일본에 대해 선전포고를 발표하지만, 본국 탈환 작전의 준비 중에 일본의 항복을 맞이하게 된다. 조선총독부의 한국인 참정권 운동 섬네일|박춘금 일본 제국의회중의원 의원 당선되었을때. 1940년부터 조선총독부는 일본 본국에 한국인의 참정권을 허락해줄 것을 요구하였다. 1932년 12월 박영효가 귀족원 의원에 칙임된 예가 있었고, 1941년에 윤덕영(尹德榮)과 박중양이[32] 선정되었는데 박중양은 이때 귀족원 의원직을 사양했다. 그러나 박중양은 1945년 4월 3일 두 번째로 귀족원 의원직에 임명되자 이때는 수용한다. 1943년에는 이진호가 칙선되고 있었지만, 제도로서 규정되어 있는 것은 아니었다.[32] 이때까지의 귀족원 의원은 임명되면 받아들이는 것이었다. 이것을 거절한 인물은 박중양이 유일했다. 1936년 한규복, 박춘금 등의 한국인 참정권 운동을 경계하였지만 1940년 태평양 전쟁 이후 병력, 물자의 부족으로 한국에서 병력, 물자를 공출해가면서 한국인에게도 그에 대한 급부를 주어야 한다는 여론이 나타났다. 1940년부터 조선총독부는 일본 본국 정부에 한국인들에게도 참정권을 줄 것을 요구하여 1945년에 비로소 일본 의회를 통과하였다. 일본 제국 국회의 상원 격이었던 귀족원에 한국인 출신 의원이 선출된 배경은 한국인들의 참정권 요구가 받아들여진 결과였다. 징병제가 일본 본국의 일방적인 요구에 의해 실시되었던 것에 비해, 참정권 문제의 해결은 조선총독부가 작성한 원안대로 관철되고 있는 것으로 알려지고 있다.[33] 귀족원 의원의 칙선의원 7명은 1945년 4월 3일에 선임되었는데 김명준(金明濬), 박상준(朴相駿), 박중양, 송종헌(宋鍾憲), 윤치호(尹致昊), 이진용(李珍鎔), 한상룡(韓相龍) 등이었다.[34] 한편 한국인 몫의 하원격인 중의원 의원 23명은 의회가 만기되면 선거에 의해서 선출될 예정이었다.[34] 1945년 당시 한국인 귀족원 의원으로는 박영효, 윤덕영, 이진호, 윤치호, 김명준, 박중양, 박상준, 송종헌, 이기용, 한상룡 등이 선임되었다. 초기에 박영효, 윤덕영, 이진호, 김명준, 박상준, 송종헌, 이기용, 한상룡 등을 선정하고 1945년에는 박중양, 윤치호를 추가로 선임하였다. 한국인 지식인과 관료들의 참정권 요구에 답변을 회피하던 조선총독부는 자발적으로든, 타발적으로든, 권고에 의해서든 한국인들이 태평양 전쟁에 강제 징집되거나 자원해서 입대하자 이를 계기로 본국 정부에 계속해서 한국인의 참정권을 허락해줄 것을 요청했다. 1940년부터 총독부의 요구는 결국 1945년 1월에 가서야 통과된다. 한국인 귀족원 의원 선출 과정 한국인에 대한 참정권의 부여가 법률로써 실현된 것은 1945년 1월의 일본 의회를 통과한 법률 제34호 '중의원 선거법 중 개정법 율안'과 칙령 제193호 '귀족원령 중 개정안'에 의해서였고, 참정권 부여는 한반도와 타이완에서 동시에 이루어졌다.[33] 이를 두고 사학자 김유리는 참정권 문제 해결이 늦어졌다는 평을 내리기도 했다. '참정권 문제의 해결은 한반도에 대한 징병 실시가 발표되었던 1942년의 시점에 이루어졌어야 할 것이다. 그러나 징병제 발표 시기에도 아무런 언급조차 없었고, 오히려 징병제와는 '별도로 고려되어야 할 것'으로 주장되었다.[33]'고 비판했다. 그는 '징병제와는 '별도로 고려되어야 할 것'으로 주장되고 있었던 문제가 2, 3년의 잠복기간을 거친 후 한국인들의 강한 요구라는 구실을 빌어 해결을 서두르지 않으면 안되었던 이유가 무엇인지 고찰해 볼 필요가 있을 것이다.[33]'고 비판한다. 원래 귀족원 의원의 피선거권은 일본은 '제국신민인 남자로서 연령 30세 이상인 사람'으로 규정되어 있었다.[35] 그러나 한국인들에게 부여된 참정권도 일부 제한이 있는 것이었다. 먼저 귀족원 의원의 경우는 한반도와 타이완에 거주하는 만 30세 이상의 남자로서 명망이 있는 사람으로부터 칙임된 사람 10명 이내를 참가시키며, 7년 임기로 하였다.[35] 이 10명의 귀족원 의원 가운데 몇 명씩을 배당할 것인가에 대한 명문 규정은 없었으나, 7명을 한반도에, 나머지 3명을 타이완에 할당하고 있었다. 그리고 이들 귀족원 의원들은 1945년 4월에 鈴木 내각이 성립한 직후의 임시의회에 참가하고 있다.[35] 원래 일본 출신 일본 귀족원 의원의 임기는 종신이었음에도 불구하고 한반도와 타이완 출신 의원의 임기를 7년으로 한 것은 또 다른 차별을 만든 것이었다.[35] 조선총독부의 건의를 수용한 일본 정부는 시간이 지나면 하원격인 중의원에도 한국인을 참가시킬 계획이었다. 중의원에 있어서는 공선(선거)에 의해야 한다는 원칙에 입각해 있는 만큼 선거의 방법을 어떻게 할 것인가의 문제가 가장 중요하게 거론되었던 것으로 보인다.[35] 여기에 대해 일본 본국과 조선총독부 모두 보통선거는 피해야 한다는 것이 기본 입장이었고, 때문에 선거 방법은 제한선거에 의할 것으로 결정되었다.[35] 즉 선거권을 제한하는데 있어 기준을 무엇으로 할 것인가에 대해 일제는 직접 국세 15원 이상을 납부하는사람을 선거권자로 결정하고 있었다. 이것은 일제가 이미 실시하고 있었던 지방자치 단체 의원 선거의 경우[35] 보다도 그 자격 기준이 훨씬 더 강화된 것인데, 당시 도회, 부회, 읍회, 면협의회 선거의 선거권도 그 자격 기준이 국세 5원 이상으로 규정되어 있었다.[36] 그러나 조선인 중의원은 일본 제국 귀족원과 중의원에 안건이 계류중에 있던 8월 일본의 패전으로 해방되면서 전면 백지화된다. 항일 무장 투쟁과 광복 일제가 1931년 9월 만주를 침략하여 그해말까지 전(全)만주를 점령하자, 만주에 있던 한국인들은 즉각 무장을 하고 일본군에 맞서 싸웠다. 먼저 양세봉(梁世鳳)· 이청천(李靑天) 등 민족주의자들이 이끌었던 조선혁명군과 한국독립군은 중국인들과 손을 잡고 한중연합작전을 전개해 치열하게 저항했으나, 일제의 집중적인 공격을 받아 차츰 만리장성 이남의 중국으로 후퇴하고 말았다. 한편 사회주의자들은 1932년 봄에 한국인이 많이 살고 있던 동만주를 중심으로 여러 지역에서 유격대를 결성하고 게릴라 활동등 전개해 반일 투쟁에 나섰다. 중국 관내에서는 1937년 중일전쟁이 일어나자, 김원봉(金元鳳)·윤세주(尹世胄)·한빈(韓斌)·김학무(金學武) 등 130여 명이 중국 국민당의 도움을 받아 1938년 10월 조선의용대를 창설했다. 조선 의용대는 중국군을 도와 일본군 포로 심문 대적 심리전, 적후방에서 벌이는 첩보 활동 및 선무공작등에 종사했다. 조선 의용대의 주력 부대는 1941년 봄에 황허 강(黃河)을 건너 한국인이 많이 사는 화베이(華北)지방으로 활동 무대를 옮겼다. 의용대원들은 이곳에서 팔로군과 협력하여 호가장 전투, 반소탕전 등 여러 전투에 참가하여 크게 활약했다. 한편, 중일 전쟁 발발 후 일본군에 쫓겨 자싱·항저우·창사 등지로 전전하면서 시련을 겪어야 했던 대한민국 임시 정부는 1940년 충칭에 안착했는데, 그해 9월 간부 12명으로 한국 광복군을 창설했다. 광복군은 1942년 화베이로 가지 않은 조선 의용대의 잔류 부대를 흡수하여 대열을 늘리는 한편, 1943년 8월 광복군 8명을 미얀마 전선에 파견해 영국군을 도와 태평양 전쟁에 참전했다. 전쟁이 차츰 일본에게 불리하게 돌아가자 일본은 한국인의 해외 단파 방송 청취를 엄중히 단속 하였지만 경성 방송국의 직원이 독립 운동 차원에서 미국의 소리 한국어 방송을 들은 것이 일본 경찰에 의해 들켜 수많은 방송인들이 옥고를 치른 단파 방송 밀청 사건이 일어나기도 하였다. 1945년 8월 15일, 일본의 패전으로 광복이 찾아옴으로서 한국의 모든 독립 운동도 막을 내리게 되었으나, 일본과 단교했다. 한편, 같은 날 일제강점기 조선의 북쪽 청진시에서는 소련이 일본 제국과 전쟁을 계속 하고 있었으며 8월 16일에 청진시를 해방시켰다. 일제의 통치와 정책 정치, 행정 조선총독부는 1910년 10월 2일부로 한국 13도의 관찰사를 도장관으로 명칭을 바꿨다가 1912년부터 도지사로 바꾸었다. 또한 도지사 아래 부지사를 두어 도지사의 업무를 보좌하게 했고, 이방, 호방, 예방 등 각 방을 근대식 각 국과 과로 나누었다. 또한 규모가 큰 부에는 국장급을, 작은 부에는 과장급만을 두어 예하 행정체계를 구성하게 했다. 행정기관은 면리제와 동제, 오가작통법에 의한 통반제였던 것을 도시지역은 동(洞) 대신 일본식 행정구역 명칭인 정(町)을 쓰게 하였다. 또한 부 중에서도 규모가 큰 부는 다시 몇개의 동을 묶어 한개의 구(區)로 나누었다. 관료의 채용은 향리가 세습하던 것을 폐지하고 공개채용 시험과 고등관 시험, 판임관 시험 등의 채용시험으로 전환하였다. 관료들의 직위는 군속, 면속으로 칭하고, 기수(서기), 기사, 주사, 사무관, 서기관 등의 직위를 적용하고 차등으로 월급을 지급하였다. 또한 헌병과 경찰의 수사, 검열 등의 편의를 위해 한국인 출신의 순사보조원과 헌병보조원 등의 사무보조원을 채용해서 썼다. 또한 1920년대 부터는 직접 한국인이 순사, 헌병, 훈도 등의 공개채용 시험에 계속 도전, 응시하기도 했다. 3·1 운동의 불씨가 남아있던 1922년 순사직 경쟁률은 약 2.1대 1 수준에 불과했으나 문화정치가 본격화한 1920년대 중반 이후부터 그 경쟁률이 10대 1을 웃돌았다. 1926년에는 856명 모집에 9천193명이 지원, 약 10.7대 1의 경쟁률을 보였으며 1932년에는 854명 모집에 1만6천193명이 지원해 19대 1로 경쟁률이 수직 상승했다.[8] 순사 등에 대한 19.6대 1로 정점을 찍은 1935년 이후 순사에 대한 선호는 1936년 14.1대 1, 1937년 10.9대 1로 내리막길을 걸었으나 1920년대 중반부터 태평양 전쟁 이전까지 경쟁률이 10∼20대 1에 이를 정도로 순사직이 높은 인기를 구가했다.[8] 이를 두고 연세대학교의 장신은 "순사는 조선인 사회에서 좋지 못한 이미지에도 불구하고 법률로 보장된 권한 탓에 해마다 높은 지원율을 보였다"고 지적하면서 "관리의 최말단인 까닭에 지원자의 학력 수준은 보통학교 졸업자가 80% 정도를 차지했다"고 분석했다.[8] 지방 행정 섬네일|200px|경상남도청 섬네일|200px|평안북도청 출생 신고나 사망 신고는 읍사무소, 면사무소의 호적계에서 신고를 받았다. 그러나 국민 대다수가 글자를 모르는 문맹율이 높아 동네의 이장, 통장, 정장(町長)이 거둬서 읍, 면사무소에 신고하였다. 따라서 출생이나 사망 직후 일주일에서 1개월 이상이 지난 뒤에 출생 신고나 사망 신고 처리가 되었다. 또한 당사자가 가서 출생 신고, 사망 신고를 하지 않고 이장, 통장, 정장이 일괄적으로 모아 일주일에 1~2회, 혹은 장날 읍사무소, 면사무소에 나가서 신고하였는데 종이나 필기구에 적어가거나 단순히 구술 암기로 외워서 신고하는 것이 보통이었으므로 생년월일이 부정확하거나, 양력과 음력을 헷갈리거나, 사망 날짜가 정확하지 않거나, 출생, 사망신고 당시 이름글자가 바뀌어서 엉뚱한 이름으로 등록되는 일도 부지기수였다. 또한 이송이나 옮기던 중 개울 혹은 산사태 등의 사고로 지연되는 일도 존재하였다. 대한제국이 멸망하던 1910년 8월까지만 해도 호적과 성씨가 없었던 한국인들 중에는 일제의 강요로 억지로 양반가문의 성씨나 주인집 성씨와 이름을 부여받아 호적에 등재되었다. 그러나 이러한 호적 서류는 태평양 전쟁 기간과 해방 직후 1945년 8월~10월 사이 일제 관공서에 대한 분풀이성 약탈과 파괴, 6.25 전쟁 직후의 화재 등으로 대부분 소실되었다. 호적 서류들은 암기와 필기, 수기로 기록하였고 종이는 잘 찢어졌으며, 먹물로 쓰거나, 잉크도 저질이라 쉽게 번졌으므로 행정서류에는 거짓과 오류로 된 내용도 많았다. 이러한 혼선은 해방 뒤에도 1954년 한국 전쟁 직후까지도 계속되었다. 언론 당시 한국의 각 신문과 잡지, 광고 등의 발행에 제한은 없었다. 신문과 잡지, 광고는 한글 전용 또는 국한문 혼용체, 일본어와 한자를 섞은 일한자 병용체 등의 광고, 보도가 나갔다. 1940년 태평양 전쟁 이후에도 한글 보도를 금지하지는 않았다. 또한 동아일보, 조선일보, 조선중앙일보 등에는 한국인 독립운동, 자치 운동 등에 대한 기사들, 망명 독립운동가들의 소식, 현황도 종종 보도되었다. 그러나 독립운동과 자치 운동에 대한 옹호 논조를 싣던 조선일보와 동아일보는 여러 번 검열, 정간, 폐간, 휴간, 복간 등을 반복하다가 1940년 최종 폐간되었다. 이후 매일신보를 비롯한 소수의 친일 언론이 활동하였다. 1924년부터는 조선방송공사(한국방송공사 KBS의 전신)이 경성에서 개통되어 방송 보도되었다. 라디오는 1930년대 이후 읍면 단위 일반 가정까지 보급되었지만, 텔레비전은 군단위 이하에는 거의 보편적으로 보급되지 않았으므로 TV 시청률은 극히 저조하였다. 교육 조선에서는 1895 년 갑오개혁으로 근대 교육 제도가 시작되었지만, 1906 년 시점에서도 초등학교가 전국에서 40 개교 미만이며, 양반의 자제는 서당에서 사교육을 받는 경우가 많았다. 서당은 삼천 정도 있던 것 같지만, 내용은 한문 교육이 중심이었다. 수학이나 한글 등의 교육은 이루어지고 있지 않았다. 조선총독부는 대한제국기에 한국인이 저술한 각급 학교용 교과서들을 몰수하여 사용을 금지시켰고, 그 대신 일본인 저작의 교과서로 대체시켰다. 총독부는 민족교육을 금지시키기 위해 '조선교육령' 과 '사립학교규칙' 등을 제정하여 학교의 설치와 교육내용을 총독부가 통제하기 시작하였다. 대한제국 시기에 설립된 고등교육 기관들을 비롯하여 수많은 서당 들의 등록이 취소되었다. 일본은 대신 전국에 보통 학교 (지금의 초등학교)를 설치했다. 초등학교는 합병 직전에는 40 개 정도였던 것이 1943 년에는 4271 개까지 증가했다. 고등 교육의 측면에서, 1924 년에 경성 제국 대학가 설치되었다. 그러나 조선인 학생은 30 ~ 40 % 정도에 머물렀다. 조선총독부는 1930년대에 들어오자 일본어 보급 정책을 적극적으로 추진하였다. 교육당국은 사립학교에서의 한국어 교육과 그 사용을 통제하기 시작하였다. 관청에서는 한국 농민의 민원도 공용어인 일본어를 사용할 경우에만 접수하도록 하여 한국어 사용을 억제하였고, 또한 1935년부터는 한글을 농민들에게 가르치는 학생들의 하기 계몽운동을 총독부령으로 제재하였으며, 1938년에는 '국어상용화' 정책으로 조선어 교육을 폐지하고, 한국어 사용을 금지, 일본어를 사용하도록 강요하였다. 1938년 한해 전국에 3,660여개의 일본어 강습소를 만들어 한국농민들에게 일본어를 배우게 하고, 일본어 사용을 강요하였다. 또한 한국인을 위압하기 위해 일반관리나 교원에게도 제복을 입히고 칼을 차고 수업에 임하도록 하였다. 전시하의 일제는 중학생은 물론이고 국민학생까지‘근로보국‘이라는 미명아래 군사시설공사에 강제로 동원하기까지 하였다. 일제는 일본어 전용 정책에 방해가 된다는 판단아래 1942년에는 조선어학회 회원과 학자들을 체포, 투옥하기도 하였다. 함흥의 여학교 학생이 한국어로 대화하다가 일본경찰에 발각되어 취조를 받던 중, 사전 편찬을 담당하던 조선어학회 회원이 관련되었다는 것이 알려졌고, 이를 빌미로 조선어학회를 독립운동 단체로 몰아 관련자들을 구속하였던 것이다. 1944년 일본의 인구조사에 따르면 남한의 1700만 인구 중 773만 3000명이 글을 읽고 쓰지 못했다. 이는 일본 지배 하에서 한국어 교육이 전혀 이뤄지지 않았으며, 한국인에 대한 교육적 차별이 있었기 때문이다. 해방 직전인 1944년 한국에 거주하는 인구 중 3 %만이 일본인이었으나 종합대학 졸업자의 50%, 단과대, 사범대, 기술전문대 졸업자의 47 %, 중등학교 졸업자의 44 %, 2년제 중학교 졸업자의 73 %가 일본인이었다.[37] 경제 화폐 화폐는 1911년부터 일본 엔화 동전이 사용되었다. 1921년 1월 1일부로 광무와 융희라는 연호가 새겨진 동전과 은화들의 사용이 전면 금지되었다.[38] 그러나 건양, 광무, 융희 연호가 새겨진 대한제국 시기의 동전들은 수량도 많아서 산골 오지에도 널리 분포된 상태였고, 일부 위조된 건양 동전, 광무 동전, 융희 동전이 대량으로 주조되어 유통된 상태였다. 총독부 경제국 당국에서는 1921년 1월 1일부로 대한제국 동전 유통 금지령을 내렸지만, 사실상 이들 건양, 광무, 융희 연호가 쓰인 동전은 1930년경까지 시중에 통용되었고, 당국이나 부청, 군청, 구청, 및 각 은행, 협동조합 등에서도 이를 사실상 묵인하였다. 통용 화폐로는 중국 위안화, 미국 달러화, 센트화가 사용되었다. 유사 이후로 중국 엽전이 보급된 전통이 계속 이어지고 개성과 각지의 상인들이 중국 상인들과 무역하였으므로 1913년 이후에는 중화민국 은행에서 발행한 원화가 유입되었다. 미국의 센트화와 달러화는 1880년대부터 조선에 등장한 미국인 선교사와 의사들을 통해 한반도 각지에 유입되어 사용되었다. 자체 화폐 발행이 불가능했던 대한민국 임시 정부와 각종 독립운동 단체 등에서는 반쯤 세계 통용화로 쓰이던 일본 엔화와 중국 원화, 미국 센트화와 달러화나 금은과 패물들을 주로 거두어갔다. 토지 정책 일본은 한일병합 이후 곧바로 새로운 토지정책을 추진하였다. 이를 위해 일본은 1910년 토지조사국을 설치하고 1912년 ‘토지조사령’을 발포하였다. 이 사업은 전국의 토지를 측량하여 소유권,가격 그리고 지적(地籍)을 확정한다는 명분으로 실시한 것이었는데 까다로운 신고주의에 익숙하지 않은 농민들이 신고 절차를 밟지 않아 토지를 빼앗기는 사례가 많았다. 또한 동중(洞中) 혹은 문중(門中)의 공유지(公有地)나 역둔토(驛屯土), 궁장토(宮庄土) 등을 비롯한 국유지에 도지권(賭地權)이라는 토지를 영구히 경작할 수 있었고, 또한 토지소유주의 승낙 없이도 타인에게 자유로이 매매,양도,저당,상속할 수 있는 물권적 권리가 토지 소유권이 없다는 이유로 총독부나 유력한 인사들에게 넘어갔다. 그 결과 13만 5천 정보의 역둔토와 4만 6천여 정보의 민유지가 총독부 소유로 되었다. 1930년까지 총독부가 소유한 토지는 전국토의 40%에 해당하였다. 그 과정에서 약 10만 건에 달하는 소유권분쟁이 있었으나 총독부의 탄압으로 묵살되었다. 토지조사사업과 병행하여 일본인의 농업이민이 10배로 급증하고, 그들의 소유농지는 4배로 증가하여 큰 지주로 성장해 갔다. 총독부의 지세수입도 1919년 현재 1911년의 두 배로 늘고 과세지는 10년 사이에 52% 증가하였다. 소수의 지주들은 이 사업으로 도지권을 갖고 있었던 자작농들은 대부분 몰락하여 소작농과 농업노동자로 전락하거나 화전민 혹은 만주 등지로 떠나가는 사례가 많았다. 1918년 당시 소작농과 자소작겸농은 전체 농민의 77%에 달하였으며, 3%의 지주가 경작지의 50% 이상을 소유하는 식민지 지주제가 성립되었다. 원래 우리나라는 소작이라는 말이 없었고, 지주와 작인 사이에는 서로 대등한 협력관계라는 뜻의 병작이라는 말이 있었을 뿐이었다.이러한 병작이 소작으로 바뀐 것은 작인의 지위가 그만큼 격하되었음을 의미한다. 농림 정책 일본은 광산,어장,산림 등 자원에 대한 개발을 강화하였다. 조선광업령(1915)에 의해 한국인의 광산경영을 억제하고, 미쓰이(三井),고하(古河) 등 일본 광업자본이 들어와 인천,갑산 등 주요 광산을 차지했다. 1920년 현재 일본의 소유 광산은 전체의 80%를 넘어서고 한국인 광산은 0.3%에 불과하였다. 어업분야에서는 조선어업령(1911)에 의해 구한국 황실 및 개인소유 어장이 일본인 소유로 재편성되었다. 일본인은 어업기술에 있어서 한발 앞섰기 때문에 어민 1인당 어획고에도 4배 이상의 차이가 나타났다. 또한 산림에 대해서도 1908년의 ‘삼림법’과 1911년의 ‘삼림령’, 1918년 임야조사사업을 통해 일본인에게 불하하였는데, 전체 삼림의 50% 이상이 총독부와 일본인 소유로 넘어갔다. 특히 압록강,두만강 유역의 목재를 대대적으로 벌채하여 막대한 이득을 챙겼다. 일본은 우리 민족기업을 억제하기 위하여 ‘회사령(會社令)’(1910. 12)을 다시 공포하여 회사를 설립할 경우 총독부의 허가를 받도록 하였다. 그 결과 구한말에 설립된 전기,철도,금융 등 큰 기업은 일본의 미쓰이(三井),미쓰비시(三菱) 등에게 넘어갔고, 인삼,소금,아편 등은 총독부에서 전매하였다. 한국인 기업가는 주로 정미업,피혁업,제분업,요업,방적업,농수산물가공업 등 주로 경공업에 한정되었다. 1919년 현재 전체 공장의 자본금에서 일본인은 91%를 차지하고, 한국인은 6% 정도에 지나지 않았다. 산업 2차 세계대전 후기 국제적으로 고립되어 있었던 일본은 군수품에서 국산원료를 사용할 수 밖에 없었다. 일본 정부는 기술자와 과학자를 총동원하여 갈탄으로 석유를 만드는 방법이나 아주까리씨나 소나무 뿌리를 이용해 윤활유를 만드는 방법 등을 책자로 기록한 《기술총동원요강》을 배포했다. 이런 자력갱생, 자급자족 경험의 유산은 북한 지역의 조선민주주의인민공화국이 그대로 계승하게 되었다.[39] 사회기반 산업 교통 부문에서는 새로운 철도가 신설되고, 간선도로가 보수되었으며 전기와 전신망이 확장되었다. 그러나 이러한 시설은 한국인의 조세부담으로 이루어진 것이었으며, 일본 식민통치의 수단으로 이용되었다. 금융 부문도 일본이 장악하였다. 조선은행(1911), 조선식산은행(1918) 그리고 동양척식주식회사가 금융계를 장악하고, 지방에는 금융조합이 침투하여 서민금융을 통괄하였다. 조선총독부는 “식민지 경영을 위한 경비는 식민지에서 마련한다”는 원칙하에 재정수입을 높이기 위해 세금을 대폭 강화하였다. 소득세, 수익세, 소비세, 교통세, 부가세, 특별세 이외에 각종 잡부금이 부과되어, 이들 수입은 주로 한국인을 다스리고 토목공사를 일으키는 비용으로 지출되었다. 또한 공장이나 시설 설립에 대한 인허가에 대해서도 일본인에게는 우대혜택을 주거나 한국인 출신 인사들의 인가 심사를 지나치게 엄격하게 하는 등의 차별을 가하였다. 이를 두고 윤치호는 한일 병합 조약 체결 이후 '양반의 나라'에서 '인허가의 나라'로 변했다고 지적하기도 했다. 식민지적 경제구조에서 무역 또한 일본 중심으로 개편되었다. 수출의 90%, 수입의 65%가 일본으로 집중되었는데, 쌀, 잡곡, 잎담배 등이 주요수출품이었고, 옷감,경공업제품이 들어왔다. 이러한 무역구조가 일본 자본주의의 발달을 촉진시키는 데 기여한 것은 물론이다. 결국 피지배 한국인들은 국권상실과 더불어 일본 자본주의의 원료 공급지와 상품시장, 그리고 조세부담을 져야 했다. 세금 징수 및 납부 조선총독부는 당시 국민에게 주민세, 거주세금인 지방비, 면비, 교육세금인 학교조합비와 학교비를 거두었다. 1919년 당시 전라남도에서 거둔 지방비 34만원, 면비 43만원, 학교조합비 7만 4천원, 학교비 2만 2천원 등 기본세금은 86만 6천원이었다.[40] 1920년에는 지방비 91만원, 면비 94만원, 학교조합비 41만 8천원, 학교비 51만 7천원 등 기본세금은 278만 5천원으로 급격히 인상되었다.[40] 토지에 대한 세금도 있었다. 토지세금은 지세와 부가세를 거두었다. 토지에 부과하는 부가가치세는 건물, 논농사, 밭농사, 상가 등 목적에 따라 약간의 차이가 있었다. 1919년 윤치호의 아산군 둔포면 농지에 대한 지세는 1919년 지세 1기분 203원 58전, 부가세 1기분 18원 32전, 1919년 지세 2기분 97원 67전, 부가세 2기분 8원 14전이었다.[41] 1920년 지세 1기분 205원 90전, 부가세 1기분은 61원 66전이고, 1920년 지세 2기분은 185원 30전, 부가세 2기분은 61원 77전이었다.[41] 그밖에 후생비와 국방비를 거두었다. 만주사변과 중일전쟁, 태평양전쟁 때는 국방비로도 부족해 각종 위문금과 성금을 거두었고, 강제적이지는 않았지만 국방헌납금이라는 기부금도 모집하였다. 이러한 세금은 개인이 직접납부하는 경우도 있었으나 극히 드물었다. 세금은 각지의 은행과 협동조합에서 거두었고, 은행과 협동조합이 있는 면내나 읍내까지 나가기 힘든 시골 벽촌이나 오지에서는 읍사무소, 면사무소에서 조달하거나 이장, 통장, 정장(町長)이 거둬서 읍, 면사무소 혹은 읍내, 면내, 시내의 은행과 협동조합에 납부하고, 손으로 필기한 영수증을 받아서 각 집에 전달하였다. 인구 1905년, 대한제국 내무부의 인구 조사에 의하면, 한국의 인구는 5,793,976명이었다. 그러나 대한 제국의 인구 조사는 부정확했다. 농업 기술의 발달과 경작지의 증가 등에도 불구하고 숙종 43년(1717) 11월 14일 실록에 의한 전국의 호수 총계는 155만 7709호, 인구는 683만 9771명, 영조 23년(1747) 12월 28일의 인구조사에 의하면 서울의 호수는 3만 4153호, 인구는 18만 2584명이며 8도의 호수는 172만 5538호, 인구는 734만 318명(남 353만 9107명, 여 380만 1211명) 등에 비해 적었기 때문이다. 대한제국 내무부의 조사 자료는 사실상 망국으로 전의 부정부패 등으로 행정력이 크게 감소한 결과로 추정된다. 1905년에 체결된 제2차 한일 협약에 의해 그 이후부터 한국의 인구 조사는 일본이 실행하였다. 일본 통치가 시작된 1910년의 인구조사에 따르면 한국의 인구는 13,128,780명이었다. 일반적으로 이것도 상당수가 누락된 숫자로 보고 있다. 한국 사학자 중 하나인 이이화는 1910년 무렵에는 1,742만 명 정도였을 것으로 추정한다.[42] 일본 통치가 끝나기 전의 해(1944년)에는 25,120,174명이었다.(일본 내 기록) 인구증가의 이유가 1920년 한반도에 거주하던 일본인 17만명이 70만명이라는 막대한 숫자로 증가한 인구를 더한 것이라는 주장이 있다. 평균 수명은 20 대부터 40 대까지 늘어나고 인구는 1910년 추정 1300 만, 1942년까지 32년간 2500 만명이 되었다. 역대 통치자 기타 부하(), 지도자(), 양동이인 빠게스(), 거짓을 뜻하는 가라, 구라, 조작된 것을 뜻하는 야매, 구멍을 뜻하는 빵꾸, 엑기스, 추리닝 등의 단어는 일제 강점기부터 나타나서 활용되던 단어들이다. 이혼의 등장과 확산 전통에서 근대로의 이행과정에서 등장한 과도기 현상의 하나가 이혼(離婚)이었다. 근대의 제도가 이식되고 신여성, 자유연애 등으로 상징되는 새로운 사조가 유입되면서 나타난 풍경이다.[43] 기존의 가치관과 유교적 도덕의식에 대한 사람들의 환멸과 회의가 계속되면서 한일 합방 이후 시부모와 남편들에 대한 여자들과의 갈등과 폭력 사건 등이 계속되었고, 이혼율도 꾸준히 증가하였다. 1920년 이후 한국에는 TV와 라디오, 신문이 보급되면서 외국의 소식을 접하게 되었고, 허정숙, 김일엽, 박인덕, 김활란 등 지식인층 여성들이 여성 계몽운동을 추진하면서 여자들 역시 권리를 주장하기 시작하였다. 1920년 이후 들어서는 이혼이 등장하였으며 1920년대에는 드물었지만 1930년 무렵에 가서는 뉴스에 종종 보도가 될 만큼 이혼이 늘어나게 되었다. 1921년 9월 30일자 동아일보는 날로 늘어나는 이혼 소송의 대부분에 대해 “남편의 부족을 들어 여자 편에서 고소함이 다수”라며 경성지방법원에 제기된 사례들을 소개했다. 당시 이혼 사유의 상당수는 경제적인 문제였다. 경제적 곤궁을 해결하지 못한 남편이 집을 나가 돌아오지 않아 여자가 이혼을 청구한 것이다.[43] 그러나 경제적 이유 외에도 기존 가치관의 소멸로 남성들은 부모나 집안에서 골라준 여성, 원치않는 여성과 굳이 결혼생활을 유지할 필요가 있느냐는 의문이 제기되었다. 여성들 사이에서는 원치않는 결혼생활, 행복하지 않은 결혼생활을 굳이 유지해야 하느냐는 시각과 시댁과 시부모의 차별대우를 받으면서까지 결혼생활을 유지할 수 있느냐는 불만이 터져나왔다. 독립운동 등 정치적인 이유로 만주로 간 남편이 귀가하지 않아 가정이 파탄에 이른 사례도 많았다.[43] 이혼자의 증가와 함께 독신자 수도 증가하기 시작하였다. 이혼율 급증 조선총독부 통계연보에 따르면 1917년과 1918년의 이혼 건수는 1만542건과 1만498건으로 1만 건을 넘기면서 일제강점기 최고를 기록했다. 이혼 건수의 결혼 건수에 대한 비율은 1910년대 7%였고 1920년대 이후에는 4% 안팎을 유지했다.[43] 이후 이혼율은 1945년 광복 직전까지 매년 1만 건 안팎을 유지하게 되었다. 당시 이혼은 신문 사설이 비중 있게 다룰 정도로 큰 사회문제였다. 우리나라 최초의 여성 서양화가인 나혜석은 파리에서 천도교 교령 최린과의 스캔들로 남편 김우영과 이혼한 뒤 1934년 잡지 ‘삼천리’에 ‘이혼고백서’를 공개 발표해 전국을 들끓게 했다. 그녀는 남편과의 결혼생활이 ‘개성에 대한 이해가 없는 본능적 사랑이었을 뿐’이었다고 했다.[43] 이어 박인덕의 이혼, 허정숙의 이혼 등 여성 해방 운동가들의 이혼이 도마에 오르기도 했다. 구한말의 성리학자 노인층과 남자 지식인층은 격하게 반발하였지만 이혼 러시는 막지 못했다. 이혼이 급증하자 1924년의 신년 지상특집에는 각계 지식인과 저명인사 10명에게 ‘이혼 문제의 가부’를 묻는 기사가 10회 연재됐다.[43] 이혼을 찬성하는 쪽에서는 “마음에 아니 맛는 부부간에는 누가 반대를 하던지 단연히 리혼을 하야서 양양한 전도를 그르치지 안는 것이 가할 줄로 안다”(방성옥)거나 “실흔 사람과 엇지 백복의 원인이 된다하는 부부가 되겟슴닛가”(방정환)라며 이혼 결행을 촉구했다.[43] 위생 도립 의원 등 병원이 차례로 세워져 병원 수는 증가했다. 이 병원의 의사의 대부분은 일본인이고 일본인을 위한 병원인 면도 있었지만, 조선인도 진료를 받을 수 있었다. 그러나, 각 군에는 읍이나 규모가 큰 면단위 지역에 병원이 한두 곳 정도 있거나 병원이 존재하지 않았다. 따라서 인근 읍이나 면, 군청소재지 등으로 나와야만 했다. 운송 수단이 인력거와 자전거, 오토바이 등이 전부였고 자동차 보유율은 읍면에 한 대도 없는 곳이 있을 정도로 극히 미약했으므로 전염병이나 긴급 질환이 발생하면 대부분 하루를 넘기지 못하고 사망하거나, 이송 도중에 사망했다. 위생은 생활면에서의 위생지도 및 집단 예방 접종을 해 당시 한반도에서 유행했던 콜레라, 천연두, 페스트 등 전염병에 의한 유아 사망률이 감소했다. 그러나 출산 후 유아 나 어린이의 사망 치사율은 촌장 통장, 정장이 일괄 적으로 받아 다가 읍, 면사무소에 신고 처리하기 때문에 정확한 통계는 잡히지 않는다. 또한 대한 제국 시대부터 많은 거지는 돌다리 아래 역 주변 육교 주변에서 생활했다. 위생상태 불량으로 각종 질병과 전염병의 온상으로 취급되었고, 돌다리나 나무, 석재 육교가 붕괴되거나 덩치큰 자동차가 지나가다가 교량과 육교가 붕괴되면 그대로 사고로 사망하였다. 또한 각종 홍수 때도 거지들은 실종되었으나 아무도 이들을 찾지 않았다. 정확한 인구 수, 통계에 잡히지 않은 거지들은 사망후에도 사망신고 등의 절차 없이 부청, 군청, 읍,면사무소에서 임의로 화장해서 아무데나 뿌렸다. 관련 항목 대한민국 임시 정부 이승만 김구 한국의 독립운동 친일파 일본 제국 조선총독부 황민화 정책 (황국 신민화) 일선동조론 일제 잔재 (ja:日帝残滓) 대만일치시기 경성 죽첨정 단두 유아 사건 각주 관련 서적 김윤정, 《조선총독부 중추원 연구》 (경인문화사, 2011) 강만길, 《고쳐 쓴 한국현대사》 (창작과비평사, 2006) 신복룡, 《한국사 새로보기》 (풀빛, 2001) 최유리, 《일제 말기 식민지 지배정책연구》 (국학자료원, 1997) 이현희, 《이야기 인물한국사》 (청아출판사, 2007) 이이화, 《한국사 이야기 20:우리 힘으로 나라를 찾겠다》 (한길사, 2006) 외부 링크 《한국사》 1권 - 총설, 국사편찬위원회, 2002 (영어) 분류:한국의 역사 분류:1910년 설립 분류:1945년 폐지 분류:일본 제국 분류:식민지 분류:한국의 정치 분류:일본의 인권 침해
https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%BC%EC%A0%9C%20%EA%B0%95%EC%A0%90%EA%B8%B0
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 730, 1389, 1815, 1899, 2111, 2468, 2996, 3810, 4498, 4675, 5139, 5574, 5749, 6337, 6525, 6607 ], "plaintext_end_byte": [ 729, 1388, 1786, 1898, 2110, 2431, 2995, 3809, 4497, 4674, 5138, 5555, 5748, 6295, 6512, 6596, 6646 ] }
Onko luterilainen kirkko myös protestanttinen kirkko?
Protestantismi
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
Protestantismi eli protestanttisuus (vrt. lat. protestare, protestoida, julistaa) on yksi kristinuskon kolmesta päähaarasta (kaksi muuta ovat katolilaisuus ja ortodoksisuus), joka syntyi 1500-luvun alussa uskonpuhdistuksen eli reformaation vaikutuksesta erkaantumalla katolisesta kirkosta omaksi kirkoksi. Ranskassa 1500-luvun alku- ja keskivaiheilla toimineiden uskonpuhdistajien lisäksi yksi merkittävimmistä protestantismin syntyyn vaikuttaneista henkilöistä oli saksalainen augustinolaismunkki Martti Luther. Luther kritisoi erityisesti katolisen kirkon rakenteellista ja hengellistä korruptiota sekä uskonopin ja hurskauselämän useita kohtia. Erityisen kriittinen hän oli kirkon harjoittamaa anekauppaa kohtaan. Protestantismi oli alun perin lähinnä Lutherin ja hänen työtovereittensa ympärille syntynyt kansanliike, jonka tarkoituksensa ei ollut synnyttää uutta kirkkoa vaan uudistaa katolisen kirkon käytäntöjä, jotka reformaattorit ymmärsivät raamatunvastaisiksi. Protestiliike sai tukea kansalta ja paikallisten ruhtinaskuntien johtajilta. Sen sijaan katolisen kirkon hierarkia ei tunnustanut uudistustarpeita vaan erotti reformaattorit kirkon yhteydestä (ns. ex-kommunikaatio). Tämän seurauksena syntyivät luterilainen ja reformoitu kirkko. Luterilaista ja reformoitua kirkkoa kutsutaan toisinaan myös evankelisiksi kirkoiksi erityisesti Saksassa. Uskonpuhdistuksen keskeisin sisältö tiivistyy kahteen pääperiaatteeseen, jotka ovat Raamattuperiaate ja uskonperiaate. Raamattuperiaatteen eli uskonpuhdistuksen muotoperiaatteen mukaan ”Raamattu on kristityn uskon ja elämän ylin ohje” (). Uskonperiaatteen eli uskonpuhdistuksen sisältöperiaatteen mukaan ”Ihminen pelastuu yksin uskosta, yksin armosta, yksin Kristuksen tähden” (). Protestanttisuuden merkitys Eri protestanttisilla suuntauksilla on arviolta seuraavat määrät kannattajia[1]: Reformoituja 75 milj. (ml. reformoidut kirkot, presbyteerikirkko, puritanismi, yhdistyneet kirkot). Anglikaaneja 77 milj. Baptisteja 110 milj. Luterilaisia 72 milj. [2] Metodisteja 70 milj. Adventisteja 18 milj. Protestantismin suuntaukset jäävät siis jälkeen katolilaisuudesta (1050 milj. kannattajaa), ortodokseista (240 milj.) ja helluntailaisista (105 milj.). Jos karismaattisen liikkeen kannattajat lasketaan yhteen, heitä on yhteensä 630 miljoonaa, joista osa tosin on myös protestanttisten suuntausten jäseniä.[1][3] Kalvinismin ja luterilaisuuden erot Reformaation kannattajien välille muodostui kuitenkin melko nopeasti keskinäisiä oppiin liittyviä erimielisyyksiä, joiden seurauksena protestantismi jakautui Manner-Euroopassa kalvinistiseen eli reformoituun ryhmään (Ranska, Sveitsi, Alankomaat) ja luterilaiseen ryhmään. Ensin mainitun liikkeen kannattajat tunnetaan nykyisin reformoituna (tai kalvinistisena) kirkkona. Sen johtohenkilöitä olivat Ulrich Zwingli ja Jean Calvin. Ranskan protestantit eli hugenotit kuuluivat kalvinistiseen eli reformoituun ryhmään. Reformoitu kirkko vaati luterilaista suuntausta jyrkempää ja radikaalimpaa uskonopin ja uskonnollisten muotojen karsimista. Kun luterilaisten mukaan voitiin säilyttää se, mikä ei ole suoranaisesti Raamatun vastaista, reformoidun periaatteen mukaan tuli hylätä se, mistä ei ollut nimenomaista Raamatun vahvistusta. Reformoiduista kirkkorakennuksista poistettiin yleisesti kuvat ja alttarit. Reformoitu kirkko suhtautui myös kriittisesti piispan virkaan ja sen presbyteerinen siipi hylkäsi piispanviran kokonaan. Reformoitujen ja luterilaisten välille syntyi kiistaa myös sakramenttikäsityksestä. Kun luterilaisten mukaan Kristuksen ruumis ja veri on ehtoollisessa todella, mutta salatusti läsnä, reformoitujen mukaan ehtoollisessa on Kristuksen ruumis läsnä vain symbolisesti tai hengellisesti. Samoin armo-opista syntyi erimielisyyttä. Calvin päätyi ns. kaksinkertaiseen predestinaatio-oppiin, jonka mukaan tietyt ihmiset on Jumalan kaikkitietävän viisauden nojalla ennalta määrätty kadotukseen ja toiset pelastukseen. Luther taas omaksui reformoidun ja katolisen näkemyksen välimuodon, jonka mukaan ihminen on ennalta määrätty pelastukseen, muttei kadotukseen. Reformoidussa kirkossa syntyi myöhemmin 1500-luvulla hollantilaisen rovasti Jacob Arminuksen vaikutuksesta siipi, joka hylkäsi predestinaation vedoten Jumalan universaaliin tahtoon pelastaa kaikki ihmiset (1. Tim. 2:4) ja opetti ihmisen vapaan tahdon valintaa pelastuksen suhteen evankeliumia kuultaessa. Nykyisen luterilaisen kirkon oppiin kuuluu ennaltamääräys eli predestinaatio. Oppi, kuten se esitetään Yksimielisyyden ohjeessa[4], määrää predestinaatiosta seuraavaa: Predestinaatio tarkoittaa Jumalan tekemää iankaikkista valintaa. Siitä erillinen asia on praescientia, eli se että Jumala tietää kaiken ennen kuin se tapahtuu. Jumala on "elämän kirja", johon kaikkien niiden nimet on kirjoitettu, joiden on määrä tulla iankaikkisesti autuaiksi. "Jumala on ennen maailman perustamista hänessä - Kristuksessa - valinnut meidät." (Ef. 1:4) Predestinaatio eli Jumalan iankaikkinen valinta on pelastuvien pelastuksen syy. Pari vuosikymmentä Manner-Euroopan reformaation jälkeen Britteinsaarella syntyi kuninkaan vaikutusvallan tuloksena protestanttinen anglikaaninen kirkko. Anglikaanikirkko on säilyttänyt liturgisessa elämässä monia katolisen kirkon piirteitä, mutta kirkon oppi on protestanttinen. Anglikaaninen kirkko pitää suuressa arvossa kirkon traditiota ja se on säilyttänyt historiallisen piispuuden katkeamattomana. Muita suuntauksia Reformaatiossa syntyi myös pienempiä ääriliikkeitä, jotka katkaisivat lähes kaikki siteet katolisen kirkon tapoihin ja perinteeseen. Tällaisia olivat mm. anabaptistit. Protestanttiset kirkot ovat myöhemmin jakautuneet lukuisiin uusiin kirkkokuntiin. Esimerkiksi Anglikaanikirkosta irtautui 1600-luvulla baptismi ja 1700-luvulla metodismi. Muut protestanttiset kirkot ovat taustaltaan enimmäkseen reformoidun kirkon perillisiä ja edustavat yleensä reformaation jyrkempää siipeä painottaen voimakkaasti joko kalvinistista tai arminolaista näkemystä armo-opista. Uusimpia suuria protestanttisia kirkkokuntia on helluntaiherätys, joka syntyi 1900-luvun alussa Yhdysvalloissa baptismin ja metodismin pohjalta. Luettelo protestanttisista suuntauksista Adventistit Anabaptistit (hutteriitit, mennoniitat ja amishit) Anglikaanit Baptistit Helluntailaiset Hugenotit Luterilaiset Metodistit Pelastusarmeija Reformoidut (kalvinismi) Katso myös Vastauskonpuhdistus Viisi protestanttisen reformaation pääperiaatetta Lähteet * Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
https://fi.wikipedia.org/wiki/Protestantismi
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1316, 2194, 2513, 3440, 3967, 4617, 5083, 5734, 6167, 8102, 8604, 9039, 10388, 11940, 13408, 16967, 18626, 19561, 20054, 20880, 23326, 24252, 25232, 26829, 27813, 28158, 28681, 29789, 31378, 31690, 32574, 34839, 36331, 36579, 36888, 37689, 38973, 39169, 39293 ], "plaintext_end_byte": [ 1285, 2193, 2480, 3439, 3966, 4541, 5082, 5733, 6166, 8101, 8565, 9038, 10387, 11939, 13368, 16927, 18625, 19560, 20053, 20851, 23299, 24251, 25218, 26777, 27812, 28157, 28598, 29788, 31377, 31689, 32508, 34838, 36330, 36578, 36887, 37642, 38936, 39142, 39288, 39878 ] }
ما هو أعلى ارتفاع لهضبة الجولان؟
هضبة الجولان
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الجولان هي هضبة تقع في بلاد الشام بين نهر اليرموك من الجنوب وجبل الشيخ من الشمال، تابعة إدارياً لمحافظة القنيطرة (كلياً في ما مضى وجزئياً في الوقت الحاضر). وقعت الهضبة بكاملها ضمن حدود سورية، ولكن في حرب 1967 احتل الجيش الإسرائيلي ثلثين من مساحتها، حيث تسيطر إسرائيل على هذا الجزء من الهضبة في ظل مطالبة سوريا بإعادته إليها. ويسمى الجولان أحيانًا باسم الهضبة السورية، فقبل 1967 كان اسم "الهضبة السورية" أكثر شيوعًا مما هو عليه اليوم، خاصة في اللغة العبرية واللغات الأوروبية. وفي بيان صدر عن الجيش الإسرائيلي في 10 يونيو 1967 يقال: "الهضبة السورية في أيادينا".[1] أما اليوم فلا يستخدم هذا الاسم باللغة العبرية وفي اللغة الإنكليزية يستخدمه الساعون إلى إعادة الجولان لسوريا. وقد شهدت الجولان عدة حروب بين إسرائيل وسوريا. جغرافيا الجولان من الغرب تطل هضبة الجولان على بحيرة طبرية ومرج الحولة في الجليل، أما شرقًا فيشكل وادي الرقاد الممتد من الشمال بالقرب من طرنجة، باتجاه الجنوب حتى مصبه في نهر اليرموك حداً عرف بأنه يفصل بين الجولان وبين سهول حوران وريف دمشق. من جهة الشمال يشكل مجرى وادي سعار ــ عند سفوح جبل الشيخ ــ الحدود الشمالية للجولان، حيث تمتد بين بانياس ــ منابع نهر الأردن ــ حتى أعالي وادي الرقاد جهة الشرق. الحدود الجنوبية يشكلها المجرى المتعرج لنهر اليرموك والفاصل بين هضبة الجولان وهضبة عجلون في الأردن[2]. تبعد هضبة الجولان 60 كم إلى الغرب من مدينة دمشق. وتقدر المساحة الإجمالية لها بـ 1860 كم2، وتمتد على مسافة 74 كم من الشمال إلى الجنوب دون أن يتجاوز أقصى عرض لها 27 كم. جيولوجيا الجولان الصخور المنتشرة على سطح الجولان هي صخور بازلتية ناتجة عن انفجارات بركانية. لكن للجولان تاريخاً جيولوجيا أطول بكثير، إذ يقسمه العلماء إلى الفترة "الكارتيكونية" (قبل 65-135 مليون عام) وغطتها صخور كلسية تظهر في منطقة جبل الشيخ، ثم الفترة الـ "آوكنية" (قبل 44-50 مليون عام) حين غمر البحر أجزاء من المنطقة فتشكلت صخور كلسية ثم انحسر المياه إلى الغرب لتعود ثانية في فترة الـ "الأوكن المتأخرة" (قبل 35 مليون عام) قادمة هذه المرة من الشرق أي الخليج العربي. إذ تظهر في طبقات الأرض التي تعود لتلك الفترة أصداف وبقايا كائنات بحرية[3]. في فترة الـ "ميوكن" (قبل 25 مليون عام) انحسرت المياه مرة أخرى، وتشكلت طبقتان من التراب: طبقة صفراء مفتتة تنتشر جنوب الجولان وطبقة يصل سمكها إلى 250م، تختلف تركيبتها من منطقة إلى أخرى. قبل 5 مليون عام تشكل لسان بحري امتد من منطقة حيفا ليغمر قسماً من الجولان. فتشكلت بحيرات وأنهر ذات مياه غير مالحة. بدأت الانفجارات البركانية في جنوب الجولان قبل 4 مليون عام، ثم امتدت تدريجياً إلى الشمال والشرق. فصلت بينها أحيانًا أيام معدودة وأحيانًا مئات آلاف السنين. حسب الاختبارات الإشعاعية فقد وقع آخر انفجار بركاني في الجولان قبل 4 آلاف عام، في شمالي شرقي الجولان. الجولان اليوم منطقة بركانية "نائمة" قد تنشط في يوم من الأيام[3]. تاريخ الجولان الجولان في التاريخ القديم إن الإشتقاق اللغوي لكلمة الجولان يدل على اتصاله بكلمة (اجوال) وهي تعني البلاد التي تعج فيها الغبار ويثبت ذلك ما يحدث فعلاً في الجولان من هبوب للرياح وتعجيج الغبار في نهاية الصيف وبداية الخريف إذ يتغير اتجاه الرياح وتصبح عنيفة وغير منتظمة أو زوبعية أحياناً. على مدى التاريخ سيطرت على المنطقة حضارات متعددة. مع نهاية الألف الثالثة قبل الميلاد سيطر عليها العموريون أو عاموليق الذين وصلوا في تلك الفترة إلى أواسط بلاد الرافدين وسوريا على شكل موجات كبيرة من شبه الجزيرة العربية واستمرت سيطرتهم حتى ظهور الآراميين، الذين قدموا كما يعتقد من جنوب الجزيرة العربية ليؤسسوا مجموعات زراعية مستقرة ودولاً واسر حاكمة في سورية. ورد اسم الجولان قبل الإسلام فقد كان العرب يطلقون اسم الجولان على جبل في بلاد الشام يسمى جبل الجولان وكان جزءاً من إمارة الغساسنة العرب الذين حكموا في جنوب سوريا وعاشوا وتركوا فيها اثاراً تنتشر في أنحاء كثيرة من سوريا لعل أشهرها قصر الحير. في العهد القديم يذكر اسم جولان في سفر التثنية وفي سفر يشوع كإحدى مدن الملجأ الثلاثة الواقعة عبر نهر الأردن والتي يلجأ إليها من قتل إنسانًا سهوًا وخشي من الانتقام (التثنية 4:43، يشوع 20:8). وتذكر مدينة جولان كمدينة واقعة في منطقة باشان ضمن الأراضي التابعة، أورد هذه المعلومة الجغرافي الفرنسي آبل فيرمي في كتابه جغرافية فلسطين ص 11 الموضوع باللغة الفرنسية وهذا التفسير الذي يحاول ضم الجولان إلى أرض باشان غير صحيح لأنه اسم المنطقة هو بالأصل لمحلة معروفة باسم سحم الجولان من ارض باشان والحقيقة إن سحم الجولان اسم مكان اضيف إلى إقليم الجولان الموجود قبلاً، فيقول الدكتور: ر.دوسويري في كتابه الطبغرافية التاريخية لسورية القديمة في العصور الوسطى الصادر في باريس عام 1927 ص 323-324 (إن التعسف في استخدام اللغة هو الذي اعطى لاصطلاح باشان وبخاصة في الأدب العبراني مفهوماً أوسع تتجاوز بموجبه مملكة عوج ملك باشان حدود باثانيا (وهذه هي ارض باسان اسم بيت سان - بيسان)، ولكن هذا لا يبرر تعديلاً في قيمة الإصطلاح الجغرافي فالاتجاه الذي يبديه محرروا أسفار التوراة لتوسيع اصطلاح باشان ليشمل كل ممتلكات عوج يجب تصحيحه، ولقد جرّ ذلك اضافات على النص التوراتي من السهل تقصيها واكتشافها لسبط منسي. يصف يوسيفوس فلافيوس (37-100 للميلاد تقريبا) منطقة الجولان في كتابه "حروب اليهود"، ويذكر معركتين حدثتا فيه: معركة بين الملك اليهودي إسكندر يناي الحشموني والملك العربي النبطي عبادة، ومعركة بين اليهود المتمردين والجنود الرومان في مدينة جملا (نحو سنة 70 للميلاد). الجولان في القرن ال20 كانت هضبة الجولان ضمن حدود فلسطين الانتدابية عندما تم الاعتراف بالانتداب رسمياً في عام 1922، ولكن بريطانيا تخلت عن الجولان لفرنسا في الاتفاق الفرنسي البريطاني من 7 مارس 1923.[4] وأصبحت الهضبة تابعة لسوريا عند انهاء الانتداب الفرنسي في عام 1944.[5] عند رسم الحدود الدولية في 1923 بقيت في منطقة الجولان داخل الحدود السورية، وهذا استنادًا إلى اتفاقية سايكس بيكو (بتعديلات قليلة) بين بريطانيا وفرنسا اللتين احتلتا بلاد الشام من الدولة العثمانية بعد الحرب العالمية الأولى. وبعد تأسيس سلطة الانتداب الفرنسي على بلاد الشام، قررت فرنسا تقسيم منطقة الانتداب إلى وحدتين سياسيتين - سوريا ولبنان - وحددت الجبال الواقعة شمالي الجولان (جبل روس، جبل الشيخ وغيرهما) الحدود بين البلدين. ولكن السلطات الفرنسية لم ترسم الحدود بين سوريا ولبنان بدقة لاعتبارها حدودا داخلية، مما أثار الخلافات والمشاكل بين البلدين عندما استقلت كل منهما من فرنسا، حيث أصبحت الحدود الفرنسية حدوداً دولية. وما زالت هذه المشاكل قائمة في منطقة مزارع شبعا وقرية غجر وحتى تعقدت إثر تداعيات احتلال الجيش الإسرائيلي لهضبة الجولان عام 1967. في 15 مايو 1967 تأزمت حالة النزاع بين إسرائيل ومصر وتدهورت بسرعة إلى أزمة إقليمية. وفي 5 يونيو 1967 اندلعت حرب 1967 بين إسرائيل وكل من سوريا والأردن ومصر. وفي الأيام الأربعة الأولى من الحرب تم تبادل إطلاق النار بين الجيشين السوري والإسرائيلي دون هجومات برية ما عدا محاولة فاشلة، قامت بها قوة دبابات سورية، للدخول في كيبوتس دان. أما في 9 يونيو 1967، بعد نهاية المعارك في الجبهتين المصرية والأردنية، غزا الجيش الإسرائيلي الجولان واحتل 1260 كم2 من مساحة الهضبة بما في ذلك مدينة القنيطرة. نزح جميع سكان القنيطرة بيوتهم إثر الاحتلال ولجأ إلى داخل الأراضي السورية وكذلك نزح الكثير من سكان القرى الجولانية بيوتهم ومزراعهم، ولكن سكان القرى الدرزية شمالي شرقي الجولان بقوا تحت السيطرة الإسرائيلية. أما سكان قرية غجر العلويون فبقوا في منطقة متروكة بين الجيش الإسرائيلي ولبنان، وبعد عدة أسابيع لجؤوا إلى الحاكم العسكري الإسرائيلي ليعتني بهم عندما أخذوا يعانون من نقص التغذية. في أكتوبر 1973 اندلعت حرب أكتوبر وشهدت المنطقة معارك عنيفة بين الجيشين السوري والإسرائيلي. أثناء الحرب استرجع الجيش السوري مساحة قدرها 684 كم2 من أراضي الهضبة لمدة بضعة الأيام، ولكن الجيش الإسرائيلي أعاد احتلال هذه المساحة قبل نهاية الحرب. في 1974 أعادت إسرائيل لسوريا مساحة 60 كم2 من الجولان تضم مدينة القنيطرة وجوارها وقرية الرفيد في إطار اتفاقية فك الاشتباك، وقد عاد إلى هذا الجزء بعض سكانه، باستثناء مدينة القنيطرة التي ما زالت مدمرة. في السنوات الأخيرة شهدت المنطقة المجاورة للقنيطرة نمواً سكانياً ونشاطاً عمرانياً واقتصادياً لافتاً، ولكن الدخول إلى بعض المناطق المجاورة لخط الهدنة لا يزال ممنوعا حسب تعليمات السلطات السورية إلا بتصريح خاص. في ديسمبر 1981 قرر الكنيست الإسرائيلي ضم الجزء المحتل من الجولان الواقع غربي خط الهدنة 1974 إلى إسرائيل بشكل أحادي الجانب ومعارض للقرارات الدولية. الوضع السياسي الحالي ما زالت حدود عام 1923 هي الحدود الدولية المعترف بها من قبل المجتمع الدولي، غير أن كل من سوريا وإسرائيل تطالب بتغييرها، إذ تطالب سوريا بإعادة الحدود إلى حالتها في 4 يونيو 1967، معتبرة بعض الأراضي الواقعة بين الحدود الدولية ووادي نهر الأردن أراضٍ سورية، وكذلك تطالب بالجزء الشمالي الشرقي من بحيرة طبرية (قرار مجلس الأمن 242 و338). ولا تزال الأمم المتحدة تشير إلى هضبة الجولان باعتبارها "أرضاً سورية محتلة".[6] أما إسرائيل فتطالب رسمياً بالاعتراف بضم الجولان إلى أراضيها، وهو أمر مناف للقرارات الدولية، وأعلنت إسرائيل في بعض المناسبات استعدادها للانسحاب من الجولان في إطار اتفاقية سلمية مع ترتيبات أمنية خاصة. في 1993 قال رئيس الوزراء الإسرائيلي إسحاق رابين أن "عمق الانسحاب من الجولان سيعادل عمق السلام". في جلسة مجلس الوزراء الإسرائيلي في 8 سبتمبر 1994 لمح رابين إلى أن الانسحاب من الجولان سيتم في إطار اتفاقية سلمية تشابه معاهدة السلام بين إسرائيل ومصر، أي انسحاب تدريجي مرافق بتطبيع العلاقات بين سوريا وإسرائيل وترتيبات أمنية خاصة[7]، ولكن المفاوضات الإسرائيلية السورية في ذلك الحين وصلت إلى طريق مسدود. هناك تقارير متناقضة حول استعداد بنيامين نتنياهو لاستئناف المفاوضات بشأن الجولان، أما إيهود باراك فبادر استئناف المفاوضات برعاية أمريكية واقترح على وزير الخارجية السوري فاروق الشرع في مباحثات شفردستاون في يناير 2000 الانسحاب إلى الحدود الدولية (حدود 1923) مقابل ترتيبات أمنية خاصة وتطبيع العلاقات الإسرائيلية السورية. توقفت هذه المباحثات دون أن يشرح أي من الجانبين السبب لذلك بشكل رسمي. حسب تقارير في الصحافة الإسرائيلية رفضت سوريا اقتراح باراك لأنها تطالب الانسحاب الإسرائيلي من أراض غربي حدود 1923 سيطر الجيش السوري عليها قبل يونيو 1967، وهي مطالبة تعتبرها إسرائيل غير شرعية. وفي 23 أبريل 2008 نشرت وكالة الأنباء السورية "شام برس" أن رئيس الوزراء الإسرائيلي إيهود أولمرت أبلغ الرئيس السوري بشار الأسد، عبر رئيس الوزراء التركي، أنه مستعد لانسحاب إسرائيلي من هضبة الجولان مقابل السلام. لم يردّ أولمرت على هذا النشر، أما الأسد فأكد في مقابلة مع جريدة "الوطن" القطرية اليوم التالي أنه قد تلقى هذا الإبلاغ، وأن هناك اتصالات مستمرة مع إسرائيل بوساطة تركية. قرار الضم الإسرائيلي في 14 ديسمبر 1981 قرر الكنيست الإسرائيلي فيما يسمى ب"قانون الجولان": "فرض القانون والقضاء والإدارة الإسرائيلية على هضبة الجولان"، وتشير الخارطة الملحقة بهذا القرار إلى المنطقة الواقعة بين الحدود الدولية من 1923 وخط الهدنة من 1974 كالمنطقة الخاضعة له. وضمن النقاش حول نص القرار قال مبادر القانون، رئيس الوزراء الإسرائيلي آنذاك مناحيم بيغن (ردًا على كلام أحد النواب): "أنت تستخدم كلمة 'ضم'. أنا لا استخدمها وكذلك نص القرار"، وأضاف بيغن فائلًا إن القرار لا يغلق الباب أمام مفاوضات إسرائيلية سورية. وبرغم عدم استخدام كلمة "ضم" في نص القرار، فسرته السلطات الإسرائيلية التنفيذية كأنه أمر بضم الجولان إلى إسرائيل وبدأت تتعامل مع المنطقة كأنها جزء من محافظة الشمال الإسرائيلية. لم يعترف المجتمع الدولي بالقرار ورفضه مجلس الأمن التابع لللأمم المتحدة في قرار برقم 497 من 17 ديسمبر 1981. وتشير وثائق الأمم المتحدة إلى منطقة الجولان باسم "الجولان السوري المحتل" كما تشير إليه بهذا الاسم وسائل الإعلام العربية وبعض المنظمات الدولية الأخرى. وقد أكد مجلس الأمن في قراره أن الاستيلاء على الأراضي بالقوة غير مقبول بموجب ميثاق الأمم المتحدة واعتبر قرار إسرائيل ملغيًا وباطلًا ومن دون فعالية قانونية على الصعيد الدولي؛ وطالبها باعتبارها قوة محتلة، أن تلغي قرارها فوراً. مع ذلك لم يفرض مجلس الأمن العقوبات على إسرائيل بسبب قرار ضم الجولان. من الناحية العملية أدى "قانون الجولان" إلى إلغاء الحكم العسكري في الجولان ونقل صلاحيته للسلطات المدنية العادية. لم يتغير الوضع القائم في المنطقة بشكل ملموس بعد 1981 إذ أقر "قانون الجولان" السياسة التي طبقتها إسرائيل منذ 1967. وتبلغ مساحة المنطقة التي ضمتها إسرائيل 1200 كم2 من مساحة سورية بحدود 1923 البالغة 185،449 ألف كم2 وهو ما يعادل 0،65% من مساحة سورية ولكنه يمثل 14% من مخزونها المائي قبل 4 يونيو 1967. كما أن الجولان هو مصدر ثلث مياه بحيرة طبريا التي تمثل مصدر المياه الأساسي لإسرائيل والأراضي الفلسطينية. يطمع الإسرائيليون بهضبة الجولان لأنهم يرون أهمية كبيرة في السيطرة عليها لما تتمتع به من موقع استراتيجي. فبمجرد الوقوف على سفح الهضبة، يستطيع الناظر تغطية الشمال الشرقي من فلسطين المحتلة، إسرائيل اليوم، بالعين المجردة بفضل ارتفاعها النسبي. وكذلك الأمر بالنسبة لسورية، فالمرتفعات تكشف الأراضي السورية أيضاً حتى أطراف العاصمة دمشق. أقامت إسرائيل محطات إنذار عسكرية في المواقع الأكثر ارتفاعاً في شمالي الهضبة لمراقبة تحركات الجيش السوري. مدينة القنيطرة قبل يونيو 1967 كانت القنيطرة المركز الإداري والتجاري لمنطقة الجولان. هجر سكانها منها عند احتلالها من قبل إسرائيل. بين 1967 و1973 استخدم الجيش الإسرائيلي المدينة كساحة لتدريبات قواته وأسكن الجنود في بعض مبانيها المهجورة. كانت محاولة فاشلة لاستيطان المدنيين الإسرائيليين في المدينة ولكنهم انتقلوا إلى موقع آخر في الجولان. شن الجيش السوري هجمات صاروخية على المدينة، في إطار ما يسمى اليوم حرب الاستنزاف، لتشويش تدريبات القوات الإسرائيلية فيها، مما ألحق أضرارا ملموسة بمباني المدينة. في حرب أكتوبر نقلت المدينة من سيطرة القوات الإسرائيلية إلى القوات السورية، ثم أعاد الجيش الإسرائيل احتلالها، فكانت تحت السيطرة الإسرائيلية في نهاية الحرب. في اتفاقية الهدنة، أي اتفاقية فض الاشتباك، التي وقع الجانبان عليها في 31 مايو 1974 بوساطة أمريكية، تقرر انسحاب القوات الإسرائلية من عمق الأراضي السورية إلى مواقعها قبل أكتوبر 1973 باستثناء مدينة القنيطرة وبعض القرى المجاورة لها (رويحينة، وبئرعجم، والمدارية، وبريقة وكودنة) التي تقرر إعادتها لسورية مقابل التزام سوري بإبعاد قوات الجيش السوري وراء شريط يخضع لمراقبة قوات هيئة الأمم المتحدة. تضم الاتفاقية بندًا يدعو إلى إعادة المدنيين السوريين إلى المناطق التي انسحبت إسرائيل منها، وينص ملحق أضيف إلى الاتفاقية على إرسال قوة خاصة للأمم المتحدة () لمراقبة الهدنة وتطبيق الجانبين للاتفاقية، وما تزال هذه القوة متواجدة في المنطقة منذ ذلك الوقت وحتى الآن، ويقوم مجلس الأمن بتمديد مهمتها مرة كل ستة أشهر دمار القنيطرة تدّعي الحكومة السورية أن المدينة تعرضت لتدمير متعمد من قبل إسرائيل في الأيام القليلة التي سبقت انسحابها منها، بينما تنفي إسرائيل هذا الاتهام. تبنت الجمعية العمومية للأمم المتحدة الموقف السوري في قرار لها برقم 3240، فعبّرت عن قناعتها العميقة "بأن القوات الإسرائيلية والسلطات الإسرائيلية المحتلة كانت مسؤولة عن التدمير المتعمد الكامل لمدينة القنيطرة، في خرق للبند 53 من معاهدة جنيف لعام 1949 تحت البند 147..."[8]. وبغضّ النظر عن الطرف الذي تسبب بدمار المدينة فإن الجزء الأكبر من ذلك الدمار كان متعمداً لذاته لا عرضياً. منذ إعادة المدينة إلى سورية في 1974، لم تقم الحكومة السورية بأعمال ترميم أساسية للمدينة، وما تزال المدينة خربة حتى الآن تعرض فيها الحكومة السورية ما تراه تدميرًا متعمدًا على زوارها وترفض إعادة بنائها - بالرغم من استدعائها لإعادة النازحين في اتفاقية الهدنة[9] - وتقول بأنها لن تعيد إعمار المدينة حتى انسحاب إسرائيل الكامل إلى حدود 4 حزيران/يونيو 1967 (شرط لا يرد في اتفاقية الهدنة). من جانب آخر، عملت السلطات السورية على بناء مدينة صغيرة بضواحي القنيطرة وأطلقت عليها اسم "مدينة البعث" كما أعادت إعمار القرى الجولانية الأخرى التي استعادتها. السكان عدد قرى الجولان قبل الاحتلال بلغ 164 قرية و146 مزرعة. اما عدد القرى التي وقعت تحت الاحتلال فبلغ 137 قرية و112 مزرعة إضافة إلى القنيطرة. وبلغ عدد القرى التي بقيت بسكانها 6 قرى: مجدل شمس ومسعدة وبقعاتا وعين قنية والغجر وسحيتا (رحّل سكان سحيتا في ما بعد إلى قرية مسعدة لتبقى 5 قرى). ودمر الاحتلال الإسرائيلي 131 قرية و112 مزرعة ومدينتين. كان عدد سكان الجولان قبل حرب حزيران 1967 نحو 154 ألف نسمة عاش 138 ألفاً منهم في المناطق الواقعة حالياً تحت الاحتلال، هجر أكثر من 131 ألف نسمة ا ودمرت قراهم ويبلغ عددهم حالياً قرابة 800 ألف نسمة ويعيشون في دمشق وضواحيها، وبقي 8 آلاف مواطن في القرى الخمسة الباقية، ويبلغ عددهم حالياً20000 نسمة. في 1974 أعادت إسرائيل مدينة القنيطرة لسوريا في إطار اتفاقية الهدنة، ولكن حتى الآن لم يتم ترميم المدينة. أعلنت الحكومة السورية رفضها لترميم المدينة إن لم تنسحب إسرائيل إلى خط 4 يونيو، رغم التزامها بترميم المدينة وإعادة النازحين إليها في اتفاقية الهدنة. سكان الجزء العائد إلى سورية غالبية سكان هذا الجزء من الجولان حالياً هم من العرب والتركمان والشركس. خلال السنوات الأولى بعد إعادة مدينة القنيطرة وضواحيها لسوريا، واعتبارًا من عام 1975، بدأ بعض النازحين بالعودة إلى منازلهم على حذر، وبدأت الحكومة السورية بتقديم معونات لمساعدة السكان على إعادة البناء باستثناء مدينة القنيطرة نفسها. فقد تم إعادة ترميم وبناء وعودة نسبة من السكان إلى الغالبية من قرى الجولان، في الثمانينات قامت بإنشاء تجمعات سكنية، فيما أطلق عليه "مشروع إعادة إعمار القرى المحررة". مركز المحافظة حاليًا هو مدينة خان أرنبة، وهناك عدة قرى وتجمعات سكنية أخرى. في عام 2004 أعلنت الحكومة السورية عزمها إعادة إعمار قريتي العدنانية والعشة، بحيث يتم بناء 1,000 وحدة سكنية في قرية العدنانية، و800 وحدة سكنية في العشة، بهدف إعادة إعمارهما وعودة سكانها الأصليين. توجد عدة نقاط تفتيش على الطرقات المؤدية للمنطقة، تطلب إبراز إثبات إقامة أو مبرر زيارة من جميع الأشخاص الذين يدخلون، ويتم الحصول على تصريح المرور للزيارة لمن لا يملكون إثبات إقامة بعد تقديم طلب خاص إلى الجهات المختصة من السلطات السورية بدمشق. سكان الجزء الخاضع حاليًا للسلطة الإسرائيلية عدد سكان الجولان في الجزء الواقع غربي خط الهدنة 1974 يقدر بـ40 ألف نسمة، منهم أكثر من عشرين ألف عربي (ينقسمون من ناحية دينية إلى حوالي 18،5 ألف درزي وحوالي 2500 من العلويين) وفيها حوالي 17،5 ألف مستوطن إسرائيلي يهودي. اليهود هم مواطنون إسرائيليون استوطنوا في الهضبة بعد 1967. الدروز والعلويون هم من السكان الأصليين بقوا في الجولان رغم احتلاله من قبل إسرائيل. ومن التجمعات السكانية العربية بلدات وقرى مجدل شمس ومسعدة وبقعاثا وعين قنية. كذلك تقع على الحدود بين الجولان ولبنان قرية الغجر وسكانها من العلويين يحملون الجنسية السورية، وأيضا أغلبيتهم يحملون الجنسية الإسرائيلية. حيث رفض بعض سكان القرى الباقيه حمل هذه الجنسية. أغلبية من بقي في الجزء من الجولان الخاضع للسلطة الإسرائيلية هم من الدروز. بعد قرار ضم الجولان في 1981 رفض معظمهم حمل الهوية الإسرائيلية وأعلنوا إضراباً عاماً، وصدر تحريم من مشايخ الدروز يحرم الجنسية الإسرائيلية. اليوم تحمل الأغلبية الساحقة منهم مكانة "مقيم دائم" في إسرائيل، حيث يتمكنون من ممارسة أغلبية الحقوق الممنوحة للمواطنين الإسرائيليين ما عدا التصويت للكنيست وحمل جوازات سفر إسرائيلية. وحسب القانون الإسرائيلي يمكن للحكومة إلغاء مكانة "مقيم دائم" إذا غادر المقيم المناطق الخاضعة للسلطة الإسرائيلية المدنية لفترة طويلة. فإذا قرر أحد السكان الجولانيين الرافضين للجنسية الإسرائيلية الانتقال إلى بلدة داخل سوريا عليه التنازل عن جميع حقوقه في إسرائيل بما في ذلك إمكانية العودة إلى الجولان ولو لزيارة عائلته. وهذه السياسة تضر بشكل خاص بالشابات الدرزيات الجولانيات اللواتي تتزوجن من الشبان الدروز المقيمين داخل سوريا وتريد الانتقال إلى بلد العريس بموجب تقاليد الطائفة. حسب السجلات الإسرائيلية لم يسلم المواطنة الإسرائلية الكاملة إلا 677 من الدروز و2700 من العلويين سكان قرية الغجر، ومن بينهم لم يمارسوا حق التصويت للكنيست في عام 2006 إلا نسبة 35%. وما زال أغلبية أهل الجولان الدروز يرفضون الجنسية الإسرائيلية وبعضهم يذهبون إلى سوريا للتعلم في جامعاتها. ومنهم من يخرج إلى الأردن للقاء أقاربه السوريين وفي كل عام بعيد الاستقلال وذكرى الإضراب يقيمون احتفالًا يقابل في الجهة المقابلة من الجانب السوري. تستعمل مكبرات الصوت للتخاطب بين سكان الجولان الذين فصل خط الهدنة بينهم. ترفض إسرائيل الاعتراف بالمواطنة السورية حيث يكتب في بطاقات المرور ("ليسيه باسيه" laissez-passer) التي تصدرها لهم "المواطنة غير واضحة". القضية المنسية:النازحون عن الجولان نازح، وصفة أطلقها السورييون على سكان الجولان المهجّرين قسراً تحت ضغط آلات الحرب والتدمير الاسرائلية في عام 1967 (أثناء حرب الأيام الستة) كما هو شائع في إسرائيل، أي (نكسة حزيران) كما هو معروف في عالمنا العربي، ويعيشون في دمشق وريفها ودرعا وضواحيهما. لا تزال قضية النازحين السوريين منسية في عبق الذاكرة، على الرغم من التطور الإعلامي الملحوظ الذي يشهده عالمنا العربي، وبرغم مضي أكثر من 40 عاماً على اغتصاب الجولان، إلا أنها ما زالت حلم أولئك الذين ولدوا وكبروا في التجمعات السكنية المكتظة التي تحوي عائلات جولانية من اصول مختلفة بيئياً واجتماعياً (مدنية وفلاحية وبدوية) ومتعددة قومياً (عرب، تركمان، شركس). فعلى مدار أربعين عاماً كان هناك غياب كلي وغير مبرر لقضية النزوح والتهجير القسري من الجولان في كافة وسائل الاعلام العربية عموماً، والسورية على وجه التحديد، باستثناء مؤتمر الجولان الأول في العام 2007 الذي عقد في القنيطرة، بالإضافة إلى ذكر هامشي ويتيم لهذه القضية في مسلسل سوري حمل اسم رجال الحسم في العام 2009. بعض النازحين عادوا بحذر إلى قرى الجولان بعد انسحاب القوات الإسرائيلية من منطقة القنيطرة عقب اتفاقية الهدنة التي وقعت سوريا وإسرائيل عليها بعد حرب أكتوبر 1973 (حرب تشرين). ومن أشهرها مدينة خان أرنبة وقرى بئرعجم وبريقة والحميدية. في سنة 2011 ما زالت مدينة القنيطرة، التي قطنها أغلبية النازحين، خربة، برغم من مرور أكثر من 37 عاما منذ إعادتها لسورية. ما يثير حفيظة الجولانيين، مقيمين ونازحين، هو طريقة التعاطي مع الجولان في الصحافة الغربية والإسرائيلية، وأحياناً العربية منها للأسف، والمفارقة العجيبة هو اتفاق هذه الأطراف على تعريف سكان الجولان على أسس طائفية بدلاً من انتمائهم الوطني أو القومي، ومن أكثر هذه المصطلحات مدعاة ً للتساؤل هو (دروز الجولان، علويي الجولان...) الذي بات يعطي انطباعاً، لدى من يجهل التركيبة الديمغرافية للجولان، بأننا نتحدث عن قوميات مستقلة عن سوريا وبلاد العرب وهنا تكمن الخطورة التي من واجبنا التنبيه لها. من جهة ثانية تهدف هذه المصطلحات إلى الترويج للفكرة القائلة بإن جميع أهل الجولان هم من العرب الدروز، بينما الحقيقة هي غير ذلك، إذ أن الانزلاق الإعلامي العربي بمستتقع الاصطلاحات هذه من الخطورة ما يؤدي إلى تناسي أن للجولان أيضاً سكاناً طردوا من بيوتهم بالقوة، وهو ما تحاول إسرائيل طمسه لتبرير وجودها على ارض بدون سكان من خلال ثلاث روايات: الرواية الأولى: تقول أن الجيش السوري تلقى أمراً بالانسحاب العشوائي، وأنه -أي الجيش- أطلق تحذيراً للسكان بمغادرة قراهم والنجاة بأرواحهم. الثانية: تدعّـي انه لم يكن هناك قرى وسكان وإنما 60 قرية فقط عمل سكانها في قطاع الخدمات العسكرية وهؤلاء انسحبوا طواعية مع الجيش السوري وهربوا أسوة بهروب الفلسطينيين عام 1948 الرواية الثالثة: تقول أنه لم يكن هناك تطهير عرقي في الجولان لكن كل من كان هناك هاجر بشكل حر وممن يدعم هذه الرواية الصهيونية الباحث والمؤرخ الإسرائيلي ميخائيل اورون الذي قال في كتابه «ايام الحرب الستة» ان 95 ألفاً من سكان الجولان تركوا قراهم طواعية وأن من بقي هم الدروز والعلويين. لم تعترف إسرائيل يوماً بجريمة تهجير السكان السوريين وطردهم من منازلهم وقراهم وتدميرها كلياً، بل مارست تعتيماً إعلامياً على هذه الجرائم. المستوطنون الإسرائيليون منذ 1967 أقامت إسرائيل في الجولان بعض المستوطنات التي يسكنها يهود إسرائيلييون. هناك حاليا أكثر من 30 مستوطنة يهودية في الجولان، أكبرها كتسرين (קצרין) التي أقيمت سنة 1977. أقيمت كتسرين قرب قرية قسرين المهجورة وسميت، مثل القرية، نسبة لبلدة قديمة تم اكتشافها في حفريات أثرية. يعتبر كتسرين مركزا إدارياً وتجارياً للمنطقة، وتسكن فيه حاليا 6500 نسمة، ثلث منهم من اليهود المهاجرين من روسيا الذين توطنوا في إسرائيل في التسعينات. تصغير|250بك|منظر إلى ميروم جولان أول مستوطنة إسرائيلية، أقيمت في 14 يوليو 1967، ثم انتقلت إلى موقعها الحالي قرب تل الغرام (هار بنطال) في مارس 1972. على كتف جبل الشيخ أقيم موقع سياحي للتزلج في موسم الشتاء. كذلك أقيم في كتسرين متحف لعرض المعثورات الأثرية التي تم اكتشافها في الجولان. هوامش وصلات خارجية قرار مجلس الأمن 497 في "ويكي مصدر" التابع لجمعية من قرية مجدل شمس تسعى إلى إعادة الجولان لسوريا مواضيع متعلقة قرى الجولان اتفاقية فك الاشتباك بين سوريا وإسرائيل معبر القنيطرة * تصنيف:أراضي تحتلها إسرائيل تصنيف:أقاليم متنازع عليها في آسيا تصنيف:احتلال إسرائيلي تصنيف:الحدود الإسرائيلية السورية تصنيف:الحرب الأهلية السورية تصنيف:الصراع العربي الإسرائيلي تصنيف:الوادي المتصدع الكبير تصنيف:ساحات معارك تصنيف:مدن سوريا تصنيف:مناطق نزاع تصنيف:نزاعات إسرائيل الإقليمية تصنيف:نزاعات سوريا الإقليمية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%B6%D8%A8%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1133, 2624, 3061, 3168, 4155, 4783, 5194, 5329, 6958, 7732, 8412, 8971, 9043, 9156 ], "plaintext_end_byte": [ 1120, 2576, 3060, 3167, 4154, 4782, 5193, 5304, 6933, 7731, 8411, 8952, 9027, 9106, 9515 ] }
ما هي الكونفوشية؟
كونفوشية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 109 ], "minimal_answers_end_byte": [ 197 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الكونفوشية (儒學 ، رو-جيآ: مدرسة المعلم) أو الكونفشيوسية: هي مجموعة من المعتقدات والمبادئ في الفلسفة الصينية، طُورت عن طريق تعاليم كونفيشيوس (孔夫子) وأتباعه، تتمحور في مجملها حول الأخلاق والآداب، طريقة إدارة الحكم والعلاقات الاجتماعية. أثرت الكونفشيوسية في منهج حياة الصينيين، حددت لهم أنماط الحياة وسُلم القِيم الاجتماعية، كما وفرت المبادئ الأساسية التي قامت عليها النظريات والمؤسسات السياسية في الصين. انطلاقا من الصين، انتشرت هذه المدرسة إلى كوريا، ثم إلى اليابان وفيتنام، أصبحت ركيزة ثابتة في ثقافة شعوب شرق آسيا. عندما تم ادخالها إلى المجتمعات الغربية، جلبت الكونفشيوسية انتباه العديد من الفلاسفة الغربيين. مقدمة رغم أن الكونفشيوسية أصبحت المذهب الرسمي للدولة الصينية، لم تشق هذه طريقها حتى تصبح ديانة بالمعنى المعروف، كان يعوزها وجود هياكل أساسية، وطبقة من الكهنوتية (رجال الدين). حظيَّ كونفيشيوس (孔夫子) بمكانة رفيعة لدى رجال أهل العلم في الصين، كانوا يطلقون عليه ألقاب الـ"معلِم" والـ"حكيم"، إلا أن تبجيلهم إياه لم يرق أبدا إلى درجة التأليه (من الألوهية). يبدو أن بعض المؤرخين في الغرب أساء فهم هذا التصور، نظرا لملازمة مفهوم عبادة الأسلاف للديانة الصينية. لم يكن كونفيشيوس (孔夫子) نفسه يدعي أنه إله. عكس الديانات الأخرى، لم تكن المعابد التي شُيدت على شرف كونفيشيوس أماكن لتجميع طوائفَ من الأتباع المنتمين، ولكن مبانٍ عمومية مخصصة لمراسيم سنوية وبالأخص يوم عيد ميلاد كونفيشيوس. بسبب الطبيعية الأساسية الدُنيوية (لادينية) لهذه الفلسفة، فشلت كل المحاولات التي كانت تهدف لأن تجعل من الكونفيشيوسية عقيدة دينية. الكتابات وتدوين التعاليم دُونت مبادئ المدرسة الكونفشيوسية في تسع من الكتابات الصينية القديمة والتي تم توارثها عن كونفشيوس وأتباعه، تمت كتابتها أثناء فترة حكم سلالة "تشو" (周朝)، عرفت تلك الفترة نشاطا مكثفا للمدارس الفلسفية. يمكن تقسيم هذه الكتابات إلى قسمين رئيسين: الكتابات الخمس التقليدية (وو-جينغ)؛ الكتابات الأربع (سيشو). تم تَنَاقل تعاليم كونفشيوس بالطريقة الشفوية، لاحقا تم تدوين هذه التعاليم في مؤلَف الـ"لون-يو". يبدو المُعلِم (كونفشيوس) كما لو أنه يريد أن يُظهر نفسه بمظهر الأخلاقيّ (الذي يكتب في الأخلاقيات) المحافظ، في وقت عرفت فيه البلاد اضطرابات كبرى ميزها حالة الانفلات السياسية، والتحولات الاجتماعية التي تلت انحلال مملكة "تشو" إلى ممالك اقطاعية متحاربة. حملت حالة الهيجان التي عرفتها البلاد كونفشيوس ومفكريين آخرين، على تَدبُر الطريقة المثلى لاسترجاع وحدة المملكة، أصبحوا ورغما عنهم فلاسفة ومبدعين (من باب أنهم أوجدو أو سَنُوا أفكارا جديدة) في آن واحد. نادى كونفوشبوس بمبدأ سيادة الشعب. فهو يقول أن الأمة هي صاحبة السيادة ومصدر السلطة. وعلى الرغم من اعتناقه للمذهب التيوقراطي واعترافه بالحق الالهي للأباطرة. لم يرتب على هذه الفكرو نتائجها الطبيعية إذ حارب السلطان المطلق للأباطرة. وعدّ سلطة الملك غير مشروعه مالم تقترن برضى الشعب حتى انه حبذ الثورة على الحاكم الذي يستبد بالسلطة او يسيء استخدامها. و تميزت فلسفته باتجاهات اشتراكيه واضحه. وجعل من أهداف الحكومة التي يسميها "الهيئة العادله المستقيمه" العنايه بالإنتاج القومي حتى توفر للشعب الحاجات الضروريه. كما دعى إلى اقامة عداله اجتماعية واعانة المرضى والعاجزين عن العمل. كما دعا إلى اتحاد شعوب العالم جميعا في "جمهورية عالمية واحده" مفهوم الـ"لي" يرى كونفشيوس أن النظامين السياسي والاجتماعي يشكلان وحدة متكاملة. الفضائل والمناقب الشخصية للحكام ورجال البلاط (الأرسطقراطيين) وحدهما كفيلان بأن يضمنا عافية الدولة. يتم استتباب النظام عن طريق نشر شعائر الـ"لي" (禮) والموسيقى، كانت الموسيقى الصينية المعاصرة للفترة من أهم العناصر في الشعائر والممارسات الدينية. أقرَ "كونفشيوس" بتفوق الموسيقى، عند استعمالها بوظيفتها الروحانية وسلطانها على أفئدة الناس. كان كونفشيوس يستحب القصائد الصينية القديمة، والتي كانت تنظم عادة في صيغة موسيقية، كان يشيد بقيمتها الحضارية. كان يرى أن الدولة التي تمتلك موسيقى وشعائر خاصة بها، يتم اختيارهم من بين الأعراف والتقاليد الموجودة، يمكن أن تنتج مواطنين سعداء ويتمتعون بقدر كاف من الفضيلة، يجعل الدولة في غنى عن تشريع القوانين حتى تضمن حسن انضباطهم. سيعم البلاد الأمان وتصبح القوانين بلا فائدة. جاب كونفشيوس بلاد الصين بحثا عن الحاكم المثالي الذي يريد (ويستطيع) تبني هذه التعاليم، ولكنه كان يحاول عبثا. مفهوم الـ"رن" تتمحور الفكرة العامة للأخلاقيات الكونفشيوسية في مفهوم الـ"رن" (仁)، والتي يمكن ترجمتها بـ"إنسانية" أو"طِيبَةُ القَلْب". "رن" هي الفضيلة السامية والتي تمثل أفضل ما في النفس البشرية. في عصر كونفشيوس كان مفهوم الـ"رن" مقرونا برجال الطبقة الحاكمة، مع الزمن تحول مدلوله وأصبح يعني طبقة "النبلاء"، على أن هذا المفهوم أصبح أشمل فيما بعد. في العلاقات الإنسانية على غرار تلك التي تجمع بين شخصين، يتجلى الـ"رن" (仁) عبر عدد من المفاهيم الأخرى: الـ"تشونغ" (忠)، أو الإخلاص تجاه الذات وتجاه الآخرين، الـ"شياو" (孝)، أو "الإيثار" (إيثار الغير على النفس)، والذي يعبر عنه كونفشيوس في قاعدته الذهبية:"لا تفعل بالآخرين مالاتحب أن يفعله الآخرون بك". الـ"جونتسه" (君子)، يمكن ترجمتها بالرجل الشريف (بفضائله وليس بنسبه)، ويطلق على الشخص الذي تجتمع فيه عدة فضائل، على غرار الاستقامة، اللباقة، التأدب، النزاهة بالإضافة إلى التقوى والورع. سياسيا كان كونفشيوس يدعو إلى حكومة أَبَوية (تسلطية) يقودها حاكم يحظى بالاحترام ومطاع بين رعيته. يجب على الحاكم أن ينمي أخلاقه لتبلغ الكمال، حتى يكون مثالا يحتذي به شعبه. في الميدان التربوي كانت لـ"كونفشيوس" آراء تقدمية، كان يدعو إلى تعميم التعليم بين كل أبناء الشعب بغض النظر عن انتماءاتهم الطبقية. انظر أيضا فلسفة الإصلاح الزراعي تشي كونغ المراجع - موسوعة المورد، منير البعلبكي، 1991 راجع: تاريخ الكونفشيوسية تصنيف:كونفوشية تصنيف:أديان شرق آسيا تصنيف:أيديولوجيات سياسية تصنيف:الدين في الصين تصنيف:ثقافة شرق آسيا تصنيف:فلسفة شرقية تصنيف:فلسفة صينية تصنيف:معتقدات وتقاليد وحركات دينية تصنيف:نظريات أخلاقية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 149, 323 ], "plaintext_end_byte": [ 131, 322, 541 ] }
Je,idadi ya watu katika mji wa Chicago ni ngapi?
Orodha ya majimbo ya Marekani
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Majimbo ya Marekani ni jumla la madola 50 ya Maungano ya Madola ya Amerika au Marekani yanayojitawala katika mambo mengi ya ndani. Maeneo mengine Majimbo haya 50 yako pamoja na maeneo mengine yasiyo na cheo cha jimbo kamili lakini yapo moja kwa moja chini ya shirikisho kwenye ngazi ya kitaifa. Maneo haya ni pamoja na 51. Samoa ya Marekani 52. Guam 53. Visiwa vya Mariana ya Kaskazini 54. Puerto Rico 55. Visiwa vya Virgin vya Marekani 56 Mkoa wa Columbia penye mji mkuu Washington DC uko kati ya Maryland (no. 20) na Virginia (no. 46). Marejeo Marekani
https://sw.wikipedia.org/wiki/Orodha%20ya%20majimbo%20ya%20Marekani
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 473, 712, 1116, 1543, 1787, 2064, 2461, 2664, 3019, 3578, 4318, 4498, 4707, 5024, 5467, 5759, 6112, 6382, 6639, 6918, 7313, 7489, 8035, 8186, 8446, 8737, 8991, 9277, 9464, 9771, 10129, 10362, 10711, 11120, 11330, 11630, 11761, 12184, 12464, 12839, 13079, 13368, 13683, 14004, 14331, 14619, 14877, 15226, 15580, 16012, 16460 ], "plaintext_end_byte": [ 467, 711, 1093, 1542, 1786, 2063, 2435, 2663, 3018, 3577, 4317, 4475, 4706, 5023, 5466, 5758, 6111, 6381, 6638, 6917, 7288, 7488, 8034, 8163, 8445, 8736, 8990, 9276, 9463, 9770, 10111, 10361, 10675, 11119, 11329, 11629, 11741, 12183, 12463, 12810, 13078, 13367, 13682, 13981, 14330, 14618, 14876, 15205, 15579, 15999, 16420, 16505 ] }
siapakah raja pertama Kerajaan Medang Kamulan?
Kerajaan Medang
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Kerajaan Medang (atau sering juga disebut Kerajaan Mataram Kuno atau Kerajaan Mataram Hindu) adalah nama sebuah kerajaan yang berdiri di Jawa Tengah pada abad ke-8, kemudian berpindah ke Jawa Timur pada abad ke-10. Para raja kerajaan ini banyak meninggalkan bukti sejarah berupa prasasti-prasasti yang tersebar di Jawa Tengah dan Jawa Timur, serta membangun banyak candi baik yang bercorak Hindu maupun Buddha. Kerajaan Medang akhirnya runtuh pada awal abad ke-11. Nama Pada umumnya, istilah Kerajaan Medang hanya lazim dipakai untuk menyebut periode Jawa Timur saja, padahal berdasarkan prasasti-prasasti yang telah ditemukan, nama "Medang" sudah dikenal sejak periode sebelumnya, yaitu periode Jawa Tengah. Sementara itu, nama yang lazim dipakai untuk menyebut Kerajaan Medang periode Jawa Tengah adalah Kerajaan Mataram, yaitu merujuk kepada salah satu daerah ibu kota kerajaan ini. Kadang untuk membedakannya dengan Kerajaan Mataram Islam yang berdiri pada abad ke-16, Kerajaan Medang periode Jawa Tengah biasa pula disebut dengan nama Kerajaan Mataram Kuno atau Kerajaan Mataram Hindu. Pusat Kerajaan Medang "Bhumi Mataram" adalah sebutan lama untuk Yogyakarta dan sekitarnya. Di daerah inilah untuk pertama kalinya istana Kerajaan Medang diperkirakan berdiri (Rajya Medang i Bhumi Mataram). Nama ini ditemukan dalam beberapa prasasti, misalnya prasasti Minto dan prasasti Anjuk ladang. Istilah "Mataram" kemudian lazim dipakai untuk menyebut nama kerajaan secara keseluruhan, meskipun tidak selamanya kerajaan ini berpusat di sana. Sebenarnya, pusat Kerajaan Medang pernah mengalami beberapa kali perpindahan, bahkan sampai ke daerah Jawa Timur sekarang. Beberapa daerah yang pernah menjadi lokasi istana Medang berdasarkan prasasti-prasasti yang sudah ditemukan antara lain, Medang i Bhumi Mataram (zaman Sanjaya) Medang i Mamrati (zaman Rakai Pikatan) Medang i Poh Pitu (zaman Dyah Balitung) Medang i Bhumi Mataram (zaman Dyah Wawa) Medang i Tamwlang (zaman Mpu Sindok) Medang i Watugaluh (zaman Mpu Sindok) Medang i Wwatan (zaman Dharmawangsa Teguh) Menurut perkiraan, Mataram terletak di daerah Yogyakarta sekarang. Mamrati dan Poh Pitu diperkirakan terletak di daerah Kedu. Sementara itu, Tamwlang sekarang disebut dengan nama Tembelang, sedangkan Watugaluh sekarang disebut Megaluh. Keduanya terletak di daerah Jombang. Istana terakhir, yaitu Wwatan, sekarang disebut dengan nama Wotan, yang terletak di daerah Madiun. Awal berdirinya kerajaan Prasasti Mantyasih tahun 907 atas nama Dyah Balitung menyebutkan dengan jelas bahwa raja pertama Kerajaan Medang (Rahyang ta rumuhun ri Medang ri Poh Pitu) adalah Rakai Mataram Sang Ratu Sanjaya.[1].[2] Sanjaya sendiri mengeluarkan prasasti Canggal tahun 732, namun tidak menyebut dengan jelas apa nama kerajaannya. Ia hanya memberitakan adanya raja lain yang memerintah pulau Jawa sebelum dirinya, bernama Sanna. Sepeninggal Sanna, negara menjadi kacau. Sanjaya kemudian tampil menjadi raja, atas dukungan ibunya, yaitu Sannaha, saudara perempuan Sanna.[3] Sanna, juga dikenal dengan nama "Sena" atau "Bratasenawa",[4] merupakan raja Kerajaan Galuh yang ketiga (709 - 716 M). Bratasenawa alias Sanna atau Sena digulingkan dari tahta Galuh oleh Purbasora (saudara satu ibu Sanna) dalam tahun 716 M. Sena akhirnya melarikan diri ke Pakuan, meminta perlindungan pada Raja Tarusbawa. Tarusbawa yang merupakan raja pertama Kerajaan Sunda (setelah Tarumanegara pecah menjadi Kerajaan Sunda dan Kerajaan Galuh) adalah sahabat baik Sanna. Persahabatan ini pula yang mendorong Tarusbawa mengambil Sanjaya menjadi menantunya. Sanjaya, anak Sannaha saudara perempuan Sanna, berniat menuntut balas terhadap keluarga Purbasora. Untuk itu ia meminta bantuan Tarusbawa (mertuanya yangg merupakan sahabat Sanna). Hasratnya dilaksanakan setelah menjadi Raja Sunda yang memerintah atas nama isterinya. Akhirnya Sanjaya menjadi penguasa Kerajaan Sunda, Kerajaan Galuh dan Kerajaan Kalingga (setelah Ratu Shima mangkat). Dalam tahun 732 M Sanjaya mewarisi tahta Kerajaan Mataram dari orangtuanya. Sebelum ia meninggalkan kawasan Jawa Barat, ia mengatur pembagian kekuasaan antara puteranya, Tamperan, dan Resi Guru Demunawan. Sunda dan Galuh menjadi kekuasaan Tamperan, sedangkan Kerajaan Kuningan dan Galunggung diperintah oleh Resi Guru Demunawan, putera bungsu Sempakwaja. Kisah hidup Sanjaya secara panjang lebar terdapat dalam Carita Parahyangan [5] yang baru ditulis ratusan tahun setelah kematiannya, yaitu sekitar abad ke-16. Dinasti yang berkuasa Pada umumnya para sejarawan menyebut ada tiga dinasti yang pernah berkuasa di Kerajaan Medang, yaitu Wangsa Sanjaya dan Wangsa Sailendra pada periode Jawa Tengah, serta Wangsa Isyana pada periode Jawa Timur. Istilah Wangsa Sanjaya merujuk pada nama raja pertama Medang, yaitu Sanjaya. Dinasti ini menganut agama Hindu aliran Siwa. Menurut teori van Naerssen, pada masa pemerintahan Rakai Panangkaran (pengganti Sanjaya sekitar tahun 770-an), kekuasaan atas Medang direbut oleh Wangsa Sailendra yang beragama Buddha Mahayana. Mulai saat itu Wangsa Sailendra berkuasa di Pulau Jawa, bahkan berhasil pula menguasai Kerajaan Sriwijaya di Pulau Sumatra. Sampai akhirnya, sekitar tahun 840-an, seorang keturunan Sanjaya bernama Rakai Pikatan berhasil menikahi Pramodawardhani putri mahkota Wangsa Sailendra. Berkat perkawinan itu ia bisa menjadi raja Medang, dan memindahkan istananya ke Mamrati. Peristiwa tersebut dianggap sebagai awal kebangkitan kembali Wangsa Sanjaya. Menurut teori Bosch, nama raja-raja Medang dalam Prasasti Mantyasih dianggap sebagai anggota Wangsa Sanjaya secara keseluruhan. Sementara itu Slamet Muljana berpendapat bahwa daftar tersebut adalah daftar raja-raja yang pernah berkuasa di Medang, dan bukan daftar silsilah keturunan Sanjaya. Contoh yang diajukan Slamet Muljana adalah Rakai Panangkaran yang diyakininya bukan putra Sanjaya. Alasannya ialah, prasasti Kalasan tahun 778 memuji Rakai Panangkaran sebagai “permata wangsa Sailendra” (Sailendrawangsatilaka). Dengan demikian pendapat ini menolak teori van Naerssen tentang kekalahan Rakai Panangkaran oleh seorang raja Sailendra. Menurut teori Slamet Muljana, raja-raja Medang versi Prasasti Mantyasih mulai dari Rakai Panangkaran sampai dengan Rakai Garung adalah anggota Wangsa Sailendra. Sedangkan kebangkitan Wangsa Sanjaya baru dimulai sejak Rakai Pikatan naik takhta menggantikan Rakai Garung. Istilah Rakai pada zaman Medang identik dengan Bhre pada zaman Majapahit, yang bermakna “penguasa di”. Jadi, gelar Rakai Panangkaran sama artinya dengan “Penguasa di Panangkaran”. Nama aslinya ditemukan dalam prasasti Kalasan, yaitu Dyah Pancapana. Slamet Muljana kemudian mengidentifikasi Rakai Panunggalan sampai Rakai Garung dengan nama-nama raja Wangsa Sailendra yang telah diketahui, misalnya Dharanindra ataupun Samaratungga. yang selama ini cenderung dianggap bukan bagian dari daftar para raja versi Prasasti Mantyasih. Sementara itu, dinasti ketiga yang berkuasa di Medang adalah Wangsa Isana yang baru muncul pada ‘’periode Jawa Timur’’. Dinasti ini didirikan oleh Mpu Sindok yang membangun istana baru di Tamwlang sekitar tahun 929. Dalam prasasti-prasastinya, Mpu Sindok menyebut dengan tegas bahwa kerajaannya adalah kelanjutan dari Kadatwan Rahyangta i Medang i Bhumi Mataram. Daftar raja-raja Medang Apabila teori Slamet Muljana benar, maka daftar raja-raja Medang sejak masih berpusat di Bhumi Mataram sampai berakhir di Wwatan dapat disusun secara lengkap sebagai berikut: Sanjaya, pendiri Kerajaan Medang Rakai Panangkaran, awal berkuasanya Wangsa Syailendra Rakai Panunggalan alias Dharanindra Rakai Warak alias Samaragrawira Rakai Garung alias Samaratungga Rakai Pikatan[6] suami Pramodawardhani, awal kebangkitan Wangsa Sanjaya Rakai Kayuwangi alias Dyah Lokapala Rakai Watuhumalang Rakai Watukura Dyah Balitung Mpu Daksa Rakai Layang Dyah Tulodong Rakai Sumba Dyah Wawa Mpu Sindok, awal periode Jawa Timur Sri Lokapala suami Sri Isanatunggawijaya Makuthawangsawardhana Dharmawangsa Teguh, Kerajaan Medang berakhir Pada daftar di atas hanya Sanjaya yang memakai gelar Sang Ratu, sedangkan raja-raja sesudahnya semua memakai gelar Sri Maharaja. Struktur pemerintahan Raja merupakan pemimpin tertinggi Kerajaan Medang. Sanjaya sebagai raja pertama memakai gelar Ratu. Pada zaman itu istilah Ratu belum identik dengan kaum perempuan. Gelar ini setara dengan Datu yang berarti "pemimpin". Keduanya merupakan gelar asli Indonesia. Ketika Rakai Panangkaran dari Wangsa Sailendra berkuasa, gelar Ratu dihapusnya dan diganti dengan gelar Sri Maharaja. Kasus yang sama terjadi pada Kerajaan Sriwijaya di mana raja-rajanya semula bergelar Dapunta Hyang, dan setelah dikuasai Wangsa Sailendra juga berubah menjadi Sri Maharaja. Pemakaian gelar Sri Maharaja di Kerajaan Medang tetap dilestarikan oleh Rakai Pikatan meskipun Wangsa Sanjaya berkuasa kembali. Hal ini dapat dilihat dalam daftar raja-raja versi Prasasti Mantyasih yang menyebutkan hanya Sanjaya yang bergelar Sang Ratu. Jabatan tertinggi sesudah raja ialah Rakryan Mahamantri i Hino atau kadang ditulis Rakryan Mapatih Hino. Jabatan ini dipegang oleh putra atau saudara raja yang memiliki peluang untuk naik takhta selanjutnya. Misalnya, Mpu Sindok merupakan Mapatih Hino pada masa pemerintahan Dyah Wawa. Jabatan Rakryan Mapatih Hino pada zaman ini berbeda dengan Rakryan Mapatih pada zaman Majapahit. Patih zaman Majapahit setara dengan perdana menteri namun tidak berhak untuk naik takhta. Jabatan sesudah Mahamantri i Hino secara berturut-turut adalah Mahamantri i Halu dan Mahamantri i Sirikan. Pada zaman Majapahit jabatan-jabatan ini masih ada namun hanya sekadar gelar kehormatan saja. Pada zaman Wangsa Isana berkuasa masih ditambah lagi dengan jabatan Mahamantri Wka dan Mahamantri Bawang. Jabatan tertinggi di Medang selanjutnya ialah Rakryan Kanuruhan sebagai pelaksana perintah raja. Mungkin semacam perdana menteri pada zaman sekarang atau setara dengan Rakryan Mapatih pada zaman Majapahit. Jabatan Rakryan Kanuruhan pada zaman Majapahit memang masih ada, namun kiranya setara dengan menteri dalam negeri pada zaman sekarang. Keadaan penduduk Penduduk Medang sejak periode Bhumi Mataram sampai periode Wwatan pada umumnya bekerja sebagai petani. Kerajaan Medang memang terkenal sebagai negara agraris, sedangkan saingannya, yaitu Kerajaan Sriwijaya merupakan negara maritim. Agama resmi Kerajaan Medang pada masa pemerintahan Sanjaya adalah Hindu aliran Siwa. Ketika Sailendrawangsa berkuasa, agama resmi kerajaan berganti menjadi Buddha aliran Mahayana. Kemudian pada saat Rakai Pikatan dari Sanjayawangsa berkuasa, agama Hindu dan Buddha tetap hidup berdampingan dengan penuh toleransi. Konflik takhta periode Jawa Tengah Pada masa pemerintahan Rakai Kayuwangi putra Rakai Pikatan (sekitar 856 – 880–an), ditemukan beberapa prasasti atas nama raja-raja lain, yaitu Maharaja Rakai Gurunwangi dan Maharaja Rakai Limus Dyah Dewendra. Hal ini menunjukkan kalau pada saat itu Rakai Kayuwangi bukanlah satu-satunya maharaja di Pulau Jawa. Sedangkan menurut prasasti Mantyasih, raja sesudah Rakai Kayuwangi adalah Rakai Watuhumalang. Dyah Balitung yang diduga merupakan menantu Rakai Watuhumalang berhasil mempersatukan kembali kekuasaan seluruh Jawa, bahkan sampai Bali. Mungkin karena kepahlawanannya itu, ia dapat mewarisi takhta mertuanya. Pemerintahan Balitung diperkirakan berakhir karena terjadinya kudeta oleh Mpu Daksa yang mengaku sebagai keturunan asli Sanjaya. Ia sendiri kemudian digantikan oleh menantunya, bernama Dyah Tulodhong. Tidak diketahui dengan pasti apakah proses suksesi ini berjalan damai ataukah melalui kudeta pula. Tulodhong akhirnya tersingkir oleh pemberontakan Dyah Wawa yang sebelumnya menjabat sebagai pegawai pengadilan. Teori van Bammelen Menurut teori van Bammelen, perpindahan istana Medang dari Jawa Tengah menuju Jawa Timur disebabkan oleh letusan Gunung Merapi yang sangat dahsyat. Konon sebagian puncak Merapi hancur. Kemudian lapisan tanah begeser ke arah barat daya sehingga terjadi lipatan, yang antara lain, membentuk Gunung Gendol dan lempengan Pegunungan Menoreh. Letusan tersebut disertai gempa bumi dan hujan material vulkanik berupa abu dan batu. Istana Medang yang diperkirakan kembali berada di Bhumi Mataram hancur. Tidak diketahui dengan pasti apakah Dyah Wawa tewas dalam bencana alam tersebut ataukah sudah meninggal sebelum peristiwa itu terjadi, karena raja selanjutnya yang bertakhta di Jawa Timur bernama Mpu Sindok. Mpu Sindok yang menjabat sebagai Rakryan Mapatih Hino mendirikan istana baru di daerah Tamwlang. Prasasti tertuanya berangka tahun 929. Dinasti yang berkuasa di Medang periode Jawa Timur bukan lagi Sanjayawangsa, melainkan sebuah keluarga baru bernama Isanawangsa, yang merujuk pada gelar abhiseka Mpu Sindok yaitu Sri Isana Wikramadharmottungga. Permusuhan dengan Sriwijaya Selain menguasai Medang, Wangsa Sailendra juga menguasai Kerajaan Sriwijaya di pulau Sumatra. Hal ini ditandai dengan ditemukannya Prasasti Ligor tahun 775 yang menyebut nama Maharaja Wisnu dari Wangsa Sailendra sebagai penguasa Sriwijaya. Hubungan senasib antara Jawa dan Sumatra berubah menjadi permusuhan ketika Wangsa Sanjaya bangkit kembali memerintah Medang. Menurut teori de Casparis, sekitar tahun 850–an, Rakai Pikatan berhasil menyingkirkan seorang anggota Wangsa Sailendra bernama Balaputradewa putra Samaragrawira. Balaputradewa kemudian menjadi raja Sriwijaya di mana ia tetap menyimpan dendam terhadap Rakai Pikatan. Perselisihan antara kedua raja ini berkembang menjadi permusuhan turun-temurun pada generasi selanjutnya. Selain itu, Medang dan Sriwijaya juga bersaing untuk menguasai lalu lintas perdagangan di Asia Tenggara. Rasa permusuhan Wangsa Sailendra terhadap Jawa terus berlanjut bahkan ketika Wangsa Isana berkuasa. Sewaktu Mpu Sindok memulai periode Jawa Timur, pasukan Sriwijaya datang menyerangnya. Pertempuran terjadi di daerah Anjukladang (sekarang Nganjuk, Jawa Timur) yang dimenangkan oleh pihak Mpu Sindok. Peristiwa Mahapralaya Mahapralaya adalah peristiwa hancurnya istana Medang di Jawa Timur berdasarkan berita dalam prasasti Pucangan. Tahun terjadinya peristiwa tersebut tidak dapat dibaca dengan jelas sehingga muncul dua versi pendapat. Sebagian sejarawan menyebut Kerajaan Medang runtuh pada tahun 1006, sedangkan yang lainnya menyebut tahun 1016. Raja terakhir Medang adalah Dharmawangsa Teguh, cicit Mpu Sindok. Kronik Tiongkok dari Dinasti Song mencatat telah beberapa kali Dharmawangsa mengirim pasukan untuk menggempur ibu kota Sriwijaya sejak ia naik takhta tahun 991. Permusuhan antara Jawa dan Sumatra semakin memanas saat itu. Pada tahun 1006 (atau 1016) Dharmawangsa lengah. Ketika ia mengadakan pesta perkawinan putrinya, istana Medang di Wwatan diserbu oleh Aji Wurawari dari Lwaram yang diperkirakan sebagai sekutu Kerajaan Sriwijaya. Dalam peristiwa tersebut, Dharmawangsa tewas. Tiga tahun kemudian, seorang pangeran berdarah campuran Jawa–Bali yang lolos dari Mahapralaya tampil membangun kerajaan baru sebagai kelanjutan Kerajaan Medang. Pangeran itu bernama Airlangga yang mengaku bahwa ibunya adalah keturunan Mpu Sindok. Kerajaan yang ia dirikan kemudian lazim disebut dengan nama Kerajaan Kahuripan. Peninggalan sejarah Selain meninggalkan bukti sejarah berupa prasasti-prasasti yang tersebar di Jawa Tengah dan Jawa Timur, Kerajaan Medang juga membangun banyak candi, baik itu yang bercorak Hindu maupun Buddha. Temuan Wonoboyo berupa artifak emas yang ditemukan tahun 1990 di Wonoboyo, Klaten, Jawa Tengah; menunjukkan kekayaan dan kehalusan seni budaya kerajaan Medang. Candi-candi peninggalan Kerajaan Medang antara lain, Candi Kalasan, Candi Plaosan, Candi Prambanan, Candi Sewu, Candi Mendut, Candi Pawon, Candi Sambisari, Candi Sari, Candi Kedulan, Candi Morangan, Candi Ijo, Candi Barong, Candi Sojiwan, dan tentu saja yang paling kolosal adalah Candi Borobudur. Candi megah yang dibangun oleh Sailendrawangsa ini telah ditetapkan UNESCO (PBB) sebagai salah satu warisan budaya dunia. Kepustakaan Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. Sejarah Nasional Indonesia Jilid II. Jakarta: Balai Pustaka Purwadi. 2007. Sejarah Raja-Raja Jawa. Yogyakarta: Media Ilmu Slamet Muljana. 2005. Menuju Puncak Kemegahan (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS Slamet Muljana. 1979. Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya. Jakarta: Bhratara Slamet Muljana. 2006. Sriwijaya (terbitan ulang 1960). Yogyakarta: LKIS Referensi Lihat pula Medang Kamulan Kategori:Kerajaan Mataram Kuno Medang Medang
https://id.wikipedia.org/wiki/Kerajaan%20Medang
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1803, 12958, 14436, 23793, 25106, 26402, 31134, 48740, 48816, 48991, 49164, 49442, 49578, 49980, 50144, 50445, 50537, 50685, 50877, 51144, 51392, 51644, 51827, 53233, 54158, 54932, 57618, 58488, 58638 ], "plaintext_end_byte": [ 1780, 12957, 14435, 23792, 25105, 26373, 31047, 48693, 48815, 48990, 49163, 49441, 49549, 49915, 50143, 50320, 50536, 50684, 50851, 51143, 51391, 51475, 51826, 53174, 54157, 54844, 57572, 58441, 58635, 58885 ] }
ช่อง 7 ยุติการออกอากาศระบบอะนาล็อคเมื่อไหร่?
สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก (English: Royal Thai Army Radio and Television; ชื่อย่อ: ททบ.) เป็นสถานีโทรทัศน์ภาคพื้นดิน (Terrestrial Television) ของกองทัพบกไทย และเป็นสถานีโทรทัศน์แห่งที่สองของประเทศไทย เริ่มแพร่ภาพเป็นปฐมฤกษ์ เมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2501 ในระบบวีเอชเอฟ เดิมออกอากาศเป็นภาพขาวดำ ทางช่องสัญญาณที่ 7 จึงเรียกว่า สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 7 (ททบ.7) หรือ ช่อง 7 (ขาว-ดำ) ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 จึงย้ายมาออกอากาศด้วยภาพสี ทางช่องสัญญาณที่ 5 จึงเรียกว่า สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5 (ททบ.5) จนถึงปัจจุบัน มี พลเอก อภิรัชต์ คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารบก เป็นประธานกรรมการบริหารกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์กองทัพบก และ พลเอก กิตติเชษฐ์ ศรดิษฐพันธ์ เป็นกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ ประวัติ ราวปี พ.ศ. 2495 กระทรวงกลาโหมออกข้อบังคับ ว่าด้วยการมอบหมายงานแก่เจ้าหน้าที่กองทัพบก โดยกำหนดให้กรมการทหารสื่อสาร (สส.) จัดตั้งแผนกกิจการวิทยุโทรทัศน์ ขึ้นตรงต่อกองการกระจายเสียงและโทรทัศน์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2497 มีการกำหนดอัตรากำลังพลประจำแผนกโทรทัศน์ ในอัตราเฉพาะกิจ สังกัดกรมการทหารสื่อสาร จำนวน 52 นาย เพื่อปฏิบัติงาน ออกอากาศโทรทัศน์ภาคพื้นดิน ผลิตและถ่ายทอดรายการโทรทัศน์ จากนั้นในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ผู้บัญชาการทหารบกในขณะนั้น ลงนามในคำสั่งแต่งตั้ง คณะกรรมการดำเนินการวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ประกอบด้วย พลเอกไสว ไสวแสนยากร เป็นประธานกรรมการ และพันเอก (พิเศษ) การุณ เก่งระดมยิง เป็นเลขานุการ มีหน้าที่จัดทำ<i data-parsoid='{"dsr":[3870,3914,2,2]}'>โครงการจัดตั้งสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก พร้อมทั้งวางแผนการอำนวยการ และควบคุมการดำเนินกิจการวิทยุโทรทัศน์ รวมถึงมีอำนาจแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ เพื่อปฏิบัติงานให้ได้ผลตามที่ราชการทหารมุ่งหมาย ต่อมาในวันที่ 24 มิถุนายน ปีเดียวกัน มีพิธีวางศิลาฤกษ์ อาคารที่ทำการสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ในบริเวณกองพลทหารม้าที่ 2 รักษาพระองค์ สนามเป้า ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร โดยทำสัญญายืมเงินกับกองทัพบก เพื่อเป็นทุนในการก่อสร้าง และจัดหาอุปกรณ์ จำนวน 10,101,212 บาท สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 7 (ชื่อสากล: ATV รหัส: HSATV ชื่อย่อ: ททบ.7) เริ่มต้นออกอากาศเป็นปฐมฤกษ์ เมื่อวันเสาร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2501 จากอาคารสวนอัมพร เป็นภาพขาวดำ ใช้ระบบเอฟซีซี (Federal Communication Committee) 525 เส้น ทางช่องสัญญาณที่ 7 ด้วยเครื่องส่งออกอากาศ กำลังส่ง 5 กิโลวัตต์ และทวีกำลังเพิ่มขึ้นอีก 12 เท่า บนสายอากาศสูง 300 ฟุต รวมกำลังส่งออกอากาศทั้งสิ้น 60 กิโลวัตต์ จึงเป็นสถานีโทรทัศน์ไทยแห่งที่สอง ต่อจากสถานีโทรทัศน์ไทยทีวีช่อง 4 ของบริษัท ไทยโทรทัศน์ จำกัด (สถานีโทรทัศน์ช่อง 9 เอ็มคอตเอชดี ของบริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) ในปัจจุบัน) ต่อมา เมื่อก่อสร้างของอาคารสถานีเสร็จสมบูรณ์ จึงเริ่มออกอากาศอย่างเป็นทางการในทุกวันพุธ แล้วจึงเพิ่มวันจันทร์และวันศุกร์ในระยะถัดมา โดยรายการส่วนมากเป็นสารคดีและภาพยนตร์ต่างประเทศ จากนั้นในปี พ.ศ. 2506 ททบ.ตั้งสถานีทวนสัญญาณเป็นแห่งแรก บนยอดเขาวงพระจันทร์ อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี โดยใช้เครื่องทรานสเลเตอร์ถ่ายทอดสัญญาณ เริ่มจากถ่ายทอดการฝึกทหารในยามปกติ ซึ่งมีชื่อรายการว่า การฝึกธนะรัชต์ ทั้งนี้ เริ่มจัดรายการภาคกลางวัน ในปีเดียวกันนี้ด้วย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี และทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ทอดพระเนตรกิจการ สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2508 นอกจากนี้ ททบ.5 ยังเริ่มจัดตั้ง สถานีวิทยุกระจายเสียงระบบเอฟเอ็ม ความถี่ 94.0 เมกะเฮิร์ตซ์ ในปีเดียวกันนี้ โดยในระยะแรกเป็นการถ่ายทอดเสียงภาษาอังกฤษ จากฟิล์มภาพยนตร์ที่ออกอากาศทาง ททบ. และเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2511 ททบ.ร่วมกับสถานีโทรทัศน์อีก 3 แห่งในขณะนั้น ก่อตั้ง โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย (ชื่อย่อ: ทรท., ทีวีพูล) เพื่ออำนวยการปฏิบัติงาน ระหว่างสถานีโทรทัศน์ในประเทศไทย ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 ททบ.ตั้งสถานีทวนสัญญาณเพิ่มเติม ที่จังหวัดนครสวรรค์และจังหวัดนครราชสีมา โดยเปลี่ยนมาใช้ระบบไมโครเวฟแทน จากนั้น ททบ.5 ปรับปรุงระบบเครื่องส่งโทรทัศน์ จากเดิมที่ใช้ระบบ 525 เส้น ภาพขาวดำ ช่องสัญญาณที่ 7 เป็นระบบ 625 เส้น ในย่านความถี่วีเอชเอฟ ทางช่องสัญญาณที่ 5 ตั้งแต่วันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2517 พร้อมกับเปลี่ยนชื่อเป็น สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5 (ททบ.5) ซึ่งเป็นชื่อที่ใช้มาจนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2517 ททบ.เริ่มออกอากาศด้วยภาพสีในระบบพาล (Phase Alternation Line - PAL) เป็นครั้งแรกด้วยการถ่ายทอดสด พิธีถวายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนามของทหารรักษาพระองค์ ณ ลานพระราชวังดุสิต และต่อมา ททบ.5 จึงเปลี่ยนแปลงตราสัญลักษณ์ของสถานีฯ เพื่อให้สอดคล้องกับการบริหารงานของสถานี และยังมีการเปลี่ยนอีกครั้งหนึ่งด้วย เมื่อปี พ.ศ. 2521 ททบ.ร่วมกับสถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7 เช่าสัญญาณดาวเทียมปาลาปาของอินโดนีเซีย พร้อมตั้งสถานีถ่ายทอดสัญญาณผ่านดาวเทียมเพิ่มขึ้นทั่วประเทศ และเริ่มจัดทำห้องส่งส่วนภูมิภาค ในภาคเหนือที่จังหวัดเชียงใหม่, ภาคใต้ที่จังหวัดสงขลา และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่จังหวัดอุบลราชธานี อนึ่ง ในช่วงทศวรรษนี้ ททบ.ดำเนินการขยายสถานีเครือข่ายในจังหวัดต่างๆ เพิ่มเติมดังต่อไปนี้ จังหวัดระนอง จังหวัดตรัง จังหวัดตราด จังหวัดนครศรีธรรมราช จังหวัดน่าน จังหวัดชุมพร จังหวัดพิษณุโลก จังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดกาฬสินธุ์ จังหวัดขอนแก่น จังหวัดระยอง จังหวัดชลบุรี จังหวัดเลย จังหวัดเพชรบูรณ์ จังหวัดสระแก้ว จังหวัดแพร่ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา จังหวัดสุราษฎร์ธานี จังหวัดภูเก็ต จังหวัดเชียงราย จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดสกลนคร จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดลำปาง จังหวัดหนองคาย จังหวัดมุกดาหาร จังหวัดนราธิวาส จังหวัดยะลา จังหวัดชัยภูมิ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน จังหวัดพะเยา นอกจากนี้ ททบ.5 ยังเปิดให้บริการเว็บไซต์ของสถานีฯ เป็นแห่งแรกในประเทศไทย เมื่อปี พ.ศ. 2538 โดยใช้โดเมนเนม พร้อมทั้งจัดทำระบบโทรทัศน์ทางอินเทอร์เน็ต เป็นแห่งแรกในทวีปเอเชีย ทั้งนี้ในปี พ.ศ. 2539 ททบ.เป็นผู้ริเริ่มใช้เฮลิคอปเตอร์ที่ติดตั้งกล้องวิดีโอ และรถถ่ายทอดเคลื่อนที่ผ่านระบบดาวเทียม (Digital Satellite News Gathering ชื่อย่อ: D-SNG) มาใช้กับการถ่ายทอดสดและรายงานข่าว เป็นแห่งแรกในภูมิภาคอาเซียน รวมถึงเป็นสถานีแรกของประเทศไทย ที่ดำเนินการผลิตและควบคุมการออกอากาศ ด้วยระบบดิจิตอล ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2541 และยังเริ่มต้นออกอากาศตลอด 24 ชั่วโมงเป็นสถานีแรกของไทย ต่อมา ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2541 ททบ.5 ดำเนินการออกอากาศโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม ในระบบดิจิตอลไปยังทุกภูมิภาคทั่วโลก ตามโครงการ โดยปัจจุบันสามารถรับชมในกว่า 170 ประเทศ และในวาระครบรอบ 40 ปี ททบ. ปีเดียวกันนั้นเอง การก่อสร้างอาคารที่ทำการ และอาคารหลักของสถานีโทรทัศน์ ซึ่งรวมส่วนบริหาร ส่วนปฏิบัติการ และส่วนสนับสนุนไว้ในอาคารเดียวกัน รวมทั้งมีห้องส่งโทรทัศน์อันทันสมัย จำนวน 4 ห้อง ก็แล้วเสร็จสมบูรณ์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2550 ททบ.เริ่มดำเนินงานก่อสร้าง อาคารสำนักงานเพิ่มเติม และอาคารจอดรถ กำหนดแล้วเสร็จในวาระครบรอบ 50 ปีของ ททบ.5 คือ พ.ศ. 2551 โดยในปีดังกล่าว ททบ.จัดซื้อระบบออกอากาศภายในห้องส่งใหม่ ประกอบด้วยโรงถ่ายเสมือนจริง (Virtual Studio) และกำแพงวิดีทัศน์ (Video Wall) พร้อมทั้งใช้สีแดง ประกอบการนำเสนอข่าวของสถานีฯ ในปีต่อมา (พ.ศ. 2552) ททบ.5 เปลี่ยนไปใช้สีเขียว เป็นหลักในการนำเสนอข่าว โดยให้มีนัยสื่อถึงกองทัพบก ล่าสุด ททบ.ดำเนินงานก่อสร้าง อาคารชุดอเนกประสงค์แห่งใหม่ เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 โดยมีกำหนดแล้วเสร็จวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2557 คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ อนุญาตให้กรมประชาสัมพันธ์, บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน)และองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย ร่วมกันทดลองออกอากาศโทรทัศน์ระบบดิจิทัล โดยมอบหมายให้ ททบ.5 เป็นผู้ดำเนินการ ตั้งแต่เวลา 13:00 น. ของวันศุกร์ที่ 25 มกราคม จนถึงเวลา 12:59 น. ของวันพุธที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 เป็นระยะเวลา 6 เดือน ในย่านความถี่ยูเอชเอฟ ช่องสัญญาณที่ 36 ซึ่งแบ่งออกเป็น 8 ช่องรายการคือ 6 ช่องทวนสัญญาณจากช่องโทรทัศน์ภาคพื้นดิน (Terrestrial) ด้วยความละเอียดมาตรฐานตามปกติ ซึ่งประกอบด้วย สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5, สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7 , สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3, สถานีโทรทัศน์โมเดิร์นไนน์, สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย และสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส สำหรับอีก 2 ช่องรายการ จะทดลองออกอากาศโทรทัศน์ความละเอียดสูง กล่าวคือ ช่องหนึ่งจะกระจายเสียงและแพร่ภาพ รายการโทรทัศน์ความละเอียดสูงซึ่งผลิตโดย ททบ. ส่วนอีกช่องหนึ่งจะทวนสัญญาณ จากช่องรายการของไทยพีบีเอส ซึ่งออกอากาศในระบบความละเอียดสูงผ่านดาวเทียมอยู่แต่เดิม โดยมีรัศมีรอบเสาส่งสัญญาณบนยอดอาคารใบหยก 2 เป็นระยะทาง 80 กิโลเมตร ครอบคลุมเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล[1] ต่อมา กสทช.อนุมัติใบอนุญาตประกอบกิจการ โทรทัศน์ภาคพื้นดินระบบดิจิทัล ประเภทบริการสาธารณะเพื่อความมั่นคงแก่ ททบ.5 โดยเริ่มนำสัญญาณภาพและเสียง ออกอากาศคู่ขนานไปจาก โทรทัศน์ภาคพื้นดินระบบแอนะล็อกทางช่อง 5 เดิม พร้อมกับผู้ประกอบการส่วนมาก ในประเภทบริการทางธุรกิจ เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2557 ต่อมา ททบ.5 ตั้งชื่อช่องรายการที่ออกอากาศในระบบดิจิทัลว่า ทีวี 5 เอชดี1 (TV5 HD1) (วิธีอ่าน อ่านว่า ทีวีไฟว์ เอชดีวัน) พร้อมกับการปรับเปลี่ยนการปรากฏตราสัญลักษณ์ของสถานีแต่เพียงเล็กน้อย ด้วยการเพิ่มตัวอักษรคำว่า HD1 สีเทาเงิน ประดับติดกับสัญลักษณ์ไว้ทางด้านขวาตรงกลาง โดยเพื่อใช้สำหรับการปรากฏตราสถานีฯไว้อยู่ที่มุมขวาของหน้าจอโทรทัศน์ เมื่อขณะที่กำลังออกอากาศรายการต่างๆอยู่ ทั้งระบบแอนะล็อกและดิจิทัล ตั้งแต่วันที่ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2557 ซึ่งใช้มาจนกระทั่งพฤษภาคม พ.ศ. 2561 จึงได้ปรับอัตลักษณ์บนหน้าจอใหม่ให้ใหญ่และโดดเด่นขึ้น สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ได้เตรียมการยุติการออกอากาศโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบแอนะล็อก โดยททบ. ยุติการออกอากาศในระบบแอนะล็อกครั้งแรกในวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2559 ในสถานีส่งอำเภอแม่สะเรียงและอำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และในปี พ.ศ. 2560 ยุติการออกอากาศ 2 ระยะ โดยระยะแรก ในวันที่ 1 มกราคม ที่สถานีส่งเมืองพัทยา จังหวัดชลบุรี อำเภอเบตง จังหวัดยะลา และสถานีส่งจังหวัดร้อยเอ็ด และวันที่ 31 ธันวาคม ที่สถานีส่งจังหวัดชัยภูมิ จังหวัดเลย และสถานีส่งอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี [2] ในปี พ.ศ. 2561 ททบ. จะยุติการออกอากาศโทรทัศน์ระบบแอนะล็อกจากสถานีกรุงเทพมหานครและ 33 สถานีที่เหลือ โดยเดิมจะยุติในวันที่ 16 มิถุนายน[2] แต่เนื่องจากเพื่ออำนวยความสะดวกให้ประชาชนในการรับชมการถ่ายทอดสดการแข่งขันฟุตบอลโลก 2018 รอบสุดท้าย ซึ่งประเทศรัสเซียเป็นเจ้าภาพ ซึ่ง ททบ.ร่วมถ่ายทอดสดด้วย แผนการดังกล่าวจึงต้องเลื่อนออกไปก่อนจนกว่าจะสิ้นสุดการแข่งขันฟุตบอลดังกล่าว[3] ททบ. ได้ทำการยุติการออกอากาศระบบแอนะล็อกโดยสมบูรณ์ เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน เวลา 9.29 น.[4] สัญลักษณ์ สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกในช่วงแรก ใช้ตราราชการของกรมการทหารสื่อสารคือตรากงจักร มีสายฟ้าไขว้กันภายในกงจักร โดยมีตัวอักษร HSTVอยู๋ที่ด้านซ้ายและขวาของตรา หลังจากเปลี่ยนระบบส่งออกอากาศเป็นโทรทัศน์สีทางช่อง 5 จึงได้สัญลักษณ์เป็นรูปกรอบจอโทรทัศน์สีดำ ภายในเป็นพื้นสีขาว มีตัวอักษรย่อ ท (สีแดง) ท (สีเขียว) บ (สีน้ำเงิน) เรียงอยู่ตอนบน และตัวเลขอารบิก 5 สีเทาตัวใหญ่ อยู่ใต้ตัวอักษรทั้งสาม ต่อมาเปลี่ยนเป็นแบบปัจจุบันคือ รูปกรอบจอโทรทัศน์สีดำและสีขาว ภายในแบ่งเป็นแถบสีสามแถบในแนวดิ่ง มีสามแม่สีแสงคือ แดง เขียว และน้ำเงิน โดยมีตัวอักษรย่อ ท ท บ สีขาวอยู่ในแถบสี ตามลำดับจากซ้ายไปขวา เรียงอยู่ตอนบน และตัวเลขอารบิก 5 สีขาวตัวใหญ่ อยู่ใต้ตัวอักษรทั้งสาม (บางกรณีไม่มีเส้นคั่นแถบแม่สีแสงในกรณีอัตลักษณ์โปร่งแสง เช่น ก่อนการปิดสถานี หรือไม่มีกรอบจอโทรทัศน์ล้อมรอบ เช่น ในไตเติลรายการบางรายการ เช่น มวยไทยสะท้านโลก ฯลฯ) ช่วงประมาณปี พ.ศ. 2548-2550 ททบ. ได้พัฒนาการแสดงสัญลักษณ์บนหน้าจอโดยเพิ่มสีปุ่มไฟบนตำแหน่งบนสุดของอัตลักษณ์บนหน้าจอตามสีสัญญาณไฟจราจรเพื่อใช้ในการแจ้งเตือนภัยพิบัติทางธรรมชาติ โดยแสดงเฉพาะรายการปกติและรายการข่าวภาคหลัก ยกเว้นรายการสดและรายการถ่ายทอดสดต่างๆ ทั้งนี้ ททบ. เคยมีการแสดงอัตลักษณ์พิเศษต่างๆบนหน้าจอควบคู่ไปกับสัญลักษณ์บนหน้าจอของ ททบ. ตามปกติ เช่น โครงการ ททบ. เทิดไท้มหาราชา ในช่วงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2553 ททบ. นำตราสัญลักษณ์ของโครงการไว้บนมุมจอบนขวา ส่วนสัญลักษณ์บนหน้าจอของ ททบ. ย้ายไปไว้ที่มุมจอบนซ้าย และตัดโดเมนเนมเว็บไซต์ของ ททบ. ออก [5] (ทั้งนี้ รายการสดยังคงแสดงคำว่า "สด" ใต้สัญลักษณ์เช่นเดิม") และในช่วงต้นเดือนมกราคม พ.ศ. 2561 ททบ. นำตราสัญลักษณ์ครบรอบ 60 ปีแห่งการก่อตั้ง มาแสดงที่มุมจอบนขวาในตำแหน่งหลังสัญลักษณ์บนหน้าจอของ ททบ. ตามปกติจนถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2561 จึงได้ปรับอัตลักษณ์บนหน้าจอใหม่ให้ใหญ่และโดดเด่นขึ้น รายการโทรทัศน์ที่มีชื่อเสียง การบินไทยไขจักรวาล (พ.ศ. 2518-พ.ศ. 2548) รายการตอบปัญหาสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษา ซึ่งมีการบินไทยเป็นผู้สนับสนุน ออกอากาศทุกวันอังคารที่ 1 และ 3 ของเดือน เวลา 17.00 น. (ภายหลังออกอากาศทุกวันศุกร์ สัปดาห์และเวลาออกอากาศเดียวกัน) ถ่ายทอดสดจากห้องส่งของสถานีฯ ดำเนินรายการโดย พลตรีถาวร ช่วยประสิทธิ์ (2518-2521) และหม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ (2521-2548) เกมจารชน (16 มีนาคม พ.ศ. 2541 - พ.ศ. 2548) เกมโชว์แนวสายลับรายการแรก และได้รับรางวัลเอเชียนเทเลวิชั่นอวอร์ด ปี ค.ศ. 1999 (พ.ศ. 2542) สาขาเกมโชว์ยอดเยี่ยม เป็นรายการแรกของไทย ดำเนินรายการโดย ศัลย์ อิทธิสุขนันท์, มยุรา เศวตศิลา, เกียรติศักดิ์ อุดมนาค (พ.ศ. 2541-พ.ศ. 2543), โหน่ง ชะชะช่า (พ.ศ. 2543-พ.ศ. 2548) ครอบจักรวาล รายการสารคดีปกิณกะ ว่าด้วยการท่องเที่ยวและแนะนำอาหาร ทั้งในและต่างประเทศ ผลิตโดย ห้างหุ้นส่วนจำกัดถนัดศรี ดำเนินรายการโดย หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ คอนเสิร์ต คอนเทสต์ (พ.ศ. 2529-พ.ศ. 2531) รายการประกวดร้องเพลงและการแสดงจากศิลปินต้นแบบ เพื่อชิงแชมป์ออฟเดอะแชมป์ ออกอากาศทุกวันเสาร์ เวลา 12.30 - 14.00 น. คู่สร้างคู่สม (พ.ศ. 2519-พ.ศ. 2533, พ.ศ. 2539-พ.ศ. 2543) รายการทอล์คโชว์เรื่องราวของสามีภรรยาที่มีชีวิตรักอันหลากหลาย ยุคแรก ดำเนินรายการโดย ดำรง พุฒตาล และยุคหลังดำเนินรายการโดย ศรัณยู วงษ์กระจ่าง และ ญาณี จงวิสุทธิ์ ออกอากาศวันอาทิตย์เวลา 23.25 น. ก่อนจะย้ายไปออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ไอทีวี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 เจาะใจ (3 มกราคม พ.ศ. 2534 - 12 มีนาคม พ.ศ. 2558) รายการทอล์คโชว์ที่ออกอากาศยาวนานที่สุดจนถึงปัจจุบัน โดยไม่ย้ายวันออกอากาศ ปัจจุบันออกอากาศทุกวันพฤหัสบดี เวลา 22.35-23.40 น. ยุคแรกที่มีชื่อเสียงอย่างมาก ดำเนินรายการโดย ดำรง พุฒตาล และ สัญญา คุณากร ซีอุย (พ.ศ. 2527) ละครสำหรับผู้ใหญ่เรื่องแรกๆ ผลิตโดยกันตนา ออกอากาศทุกวันเสาร์ และวันอาทิตย์ เวลา 15.30 น. ตามล่าหาความจริง (พ.ศ. 2537-พ.ศ. 2547) รายการสารคดีเชิงข่าวรายการแรกๆ ของแปซิฟิกฯ ดำเนินรายการโดย ประไพพัตร โขมพัตร ออกอากาศวันอาทิตย์เวลา 22.00 น. ต่อมาในปี พ.ศ. 2545 ย้ายไปออกอากาศทุกวันจันทร์ เวลา 18.00 น. จนยุติการออกอากาศ ที่นี่..ประเทศไทย (2 ตุลาคม พ.ศ. 2543 - 30 ธันวาคม พ.ศ. 2547) รายการวาไรตี้ เนื้อหาเกี่ยวกับประเทศไทยในเรื่องต่างๆ ของ บมจ.มีเดีย ออฟ มีเดียส์ ยุคบริหารโดย โฆสิต สุวินิจจิต และ ยุวดี บุญครอง ดำเนินรายการโดย ลอร่า-ศศิธร รามโกมุท วัฒนกุล และ แอ๊ด-ไชยวัฒน์ อนุตระกูลชัย ออกอากาศทุกวันจันทร์-วันศุกร์ เวลา 21.15-22.00 น. บ้านเลขที่ 5 (พ.ศ. 2535-พ.ศ. 2549) รายการที่มีผู้ชมมากที่สุดในระยะ 10 ปีแรก ออกอากาศทุกวันจันทร์-วันศุกร์ เวลา 07.30 น. โดยราวหนึ่งปีก่อนหน้านั้น แปซิฟิกฯ ผู้เช่าเวลา ทำการถ่ายทอดข่าวจากซีเอ็นเอ็น และต่อมาหลังจากนั้น เปลี่ยนชื่อเป็นสยามทูเดย์ และย้ายเวลาไปเป็นช่วงเย็น ปัจจุบันยุติรายการแล้ว แบบว่าโลกเบี้ยว (พ.ศ. 2530-พ.ศ. 2546) รายการมิวสิกวิดีโอสลับการแสดงตลก โดยภิญโญ รู้ธรรมและคณะ ผลิตโดย แกรมมี่ เอ็นเตอร์เทนเมนท์ (ต่อมาโอนให้บริษัทลูก ทีนทอล์ค) ออกอากาศทุกวันเสาร์ เวลา 12.30 น. ก่อนจะย้ายเป็นทุกวันพุธ เวลาบ่าย ป๊อบท็อป รายการวาไรตี้เกมโชว์รายการแรกของสถานี ดำเนินรายการโดย พันเอก (พิเศษ) การุณ เก่งระดมยิง แผ่นดินธรรม (พ.ศ. 2530 - ปัจจุบัน) - รายการสารคดีเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา และชีวประวัติของพระองค์ บรรยายโดย อำรุง เกาไศยนันท์ จัดทำโดย มูลนิธิแผ่นดินธรรม ในพระสังฆราชูปถัมภ์ ออกอากาศทุกวันพฤหัสบดี เวลา 14:00 - 14:30 น. ย้ายไปออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 06:30 - 07:00 น. ย้ายมาออกอากาศทุกวันเสาร์ เวลา 06:30 - 07:00 น. ปัจจุบัน ออกอากาศ ทุกวันอาทิตย์ เวลา 05:25 - 05:50 น. และมีเผยแพร่ไปตามสถานีเครือข่ายไปทั่วโลกประมาณ 154 ประเทศ พลิกล็อก (พ.ศ. 2525-พ.ศ. 2532) เกมโชว์ในยุคแรกของเจเอสแอลที่มีชื่อเสียง ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 11.00 น. ต่อมาเจเอสแอลนำชื่อรายการและรูปแบบเกมกลับมาผลิตใหม่ ระหว่างปี พ.ศ. 2539-พ.ศ. 2541 พิภพมัจจุราช (พ.ศ. 2511) ภาพยนตร์โทรทัศน์ของรัชฟิล์มทีวี ที่ได้รับความนิยมอย่างสูง พุทธประทีป ไฟว์ไลฟ์ (5 ตุลาคม พ.ศ. 2545 - 31 ธันวาคม พ.ศ. 2556) รายการเพลงสำหรับวัยรุ่นนอนดึก ออกอากาศทุกวันจันทร์-เสาร์ , ทุกวันอังคาร-วันอาทิตย์ เวลา 00.30-01.30 น. (ปัจจุบันย้ายไปที่ช่อง แบงแชนแนล) แฟนพันธุ์แท้ (1 กันยายน พ.ศ. 2543 - 17 เมษายน พ.ศ. 2552 และ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 - 26 ธันวาคม พ.ศ. 2557) รายการควิซโชว์ท้าทายความรู้ ความสามารถ ไหวพริบ และปฏิภาณ ในเรื่องราวที่ผู้แข่งขันชื่นชอบ เพื่อพิสูจน์ความเป็นแฟนพันธุ์แท้ตัวจริง ยุคแรกดำเนินรายการโดย ปัญญา นิรันดร์กุล ต่อมาเปลี่ยนเป็น แทนคุณ จิตต์อิสระ และ เอก ฮิมสกุล) และ ปัจจุบัน กฤษณ์ ศรีภูมิเศรษฐ์ ดำเนินรายการ ซึ่งล่าสุดรายการนี้หลุดผังรายการของทางสถานีนับตั้งแต่เดือนมกราคม 2558 และได้ย้ายไปอยู่ที่ช่อง เวิร์คพอยท์ทีวี เริ่มเดือนเมษายน 2558 เป็นต้นไป มาตามนัด (พ.ศ. 2527-พ.ศ. 2538) เกมโชว์ที่ออกอากาศช่วงหลังข่าวภาคค่ำเป็นรายการแรกของสถานีฯ และมีการแข่งขันอย่างต่อเนื่องทั้งสัปดาห์ ผลิตโดยรัชฟิล์มทีวี ยุคที่สองซึ่งมีชื่อเสียงมากที่สุด ดำเนินรายการโดย เศรษฐา ศิระฉายา และญาณี จงวิสุทธิ์ พ.ศ. 2555 กลับมาออกอากาศใหม่ทางโมเดิร์นไนน์ทีวี ยุทธการขยับเหงือก (พ.ศ. 2532-พ.ศ. 2540) รายการตลกปัญญาชนของเจเอสแอล โดยกำหนดให้พิธีกรรายการทุกคน มีคำนำหน้าชื่อเล่นว่า "เสนา" รวมดาวสาวสยาม (พ.ศ. 2522-พ.ศ. 2540) รายการปกิณกะเพลงลูกทุ่งรายการแรกที่พลิกโฉมวงการโทรทัศน์ จัดโดย วิญญู จันทร์เจ้า ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 13.30-15.00 น. ก่อนจะย้ายเป็นวันจันทร์เว้นจันทร์ เวลาเย็น โลกดนตรี (พ.ศ. 2514-พ.ศ. 2539) คอนเสิร์ตทางโทรทัศน์ที่ออกอากาศมานาน ถ่ายทอดสดทุกวันอาทิตย์ เวลา 12.00 น. ก่อนจะย้ายไปออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ไอทีวี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 สงครามชีวิตโอชิน (พ.ศ. 2527-พ.ศ. 2528) ภาพยนตร์โทรทัศน์ยอดนิยม ที่ผลิตโดยเอ็นเอชเคของญี่ปุ่น ซึ่งรัชฟิล์มทีวีนำมาเสนอฉายเป็นครั้งแรก และต่อมา ไทยทีวีสีช่อง 3 นำมาออกอากาศอีกครั้ง ในปี พ.ศ. 2553 สโมสรผึ้งน้อย (พ.ศ. 2521-พ.ศ. 2537) รายการสำหรับเด็กรายการแรก ดำเนินรายการโดย น้านิด-พัทจารี อัยศิริ ออกอากาศทุกวันศุกร์ เวลา 16.30 น. มีสมาชิกที่อยู่วงการบันเทิงอย่างยาวนานคือ จอย-ศิริลักษณ์ ผ่องโชค และวงดนตรีเอกซ์วายแซด หุ่นไล่กา (พ.ศ. 2512) ภาพยนตร์โทรทัศน์ของรัชฟิล์มทีวี ที่ได้รับความนิยมอย่างสูง ระเบิดเถิดเทิง (7 มกราคม พ.ศ. 2539 - 28 ธันวาคม พ.ศ. 2557) ซิทคอมเกมโชว์ที่อายุยาวนานที่สุด ออกอากาศครั้งแรกในวันอาทิตย์ เวลา 16.00 - 17.00 น. และเวลา 14.00 - 15.25 น. ปัจจุบันออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 12.35 - 13.55 น. โดยใช้ชื่อว่า ระเบิดเที่ยง แถวตรง ซึ่งล่าสุดรายการนี้หลุดผังรายการของทางสถานีนับตั้งแต่เดือนมกราคม 2558 และได้ย้ายรายการนี้ไปอยู่ที่ช่อง เวิร์คพอยท์ทีวี เริ่ม 4 มกราคม พ.ศ. 2558 เป็นต้นไป รักในรอยแค้น (3 มกราคม–25 เมษายน พ.ศ. 2535) ละครโทรทัศน์เรื่องแรกของเอ็กแซ็กท์ นำแสดงโดย ศักดิ์สิทธิ์ แท่งทอง และนุสบา วานิชอังกูร โดยในปี พ.ศ. 2545 เอ็กแซ็กท์นำกลับมาสร้างใหม่อีกครั้ง ในโอกาสครบรอบ 10 ปีของละครเรื่องนี้ นำแสดงโดย ณวัฒน์ กุลรัตนรักษ์ และเอวิตรา ศิระสาตร์ โรงเรียนของหนู (พ.ศ. 2534-พ.ศ. 2546) เป็นรายการซึ่งนำเสนอเรื่องราว ของเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร เพื่อให้ประชาชนที่มีรายได้ข้างมากได้ช่วยเหลือเพื่อเป็นทุนการศึกษา ออกอากาศทุกเย็นวันพฤหัสบดี ก่อนจะย้ายไปออกอากาศทางเนชั่นทีวี จนถึงปัจจุบัน ไอคิว 180 (พ.ศ. 2528-พ.ศ. 2541) รายการตอบปัญหาเยาวชน โดยสุ่มตัวเลขมาเป็นโจทย์ให้นักเรียนคำนวณให้ได้ผลลัพธ์ที่กำหนด โดยได้รับการสนับสนุนจากเครือซีเมนต์ไทย ดำเนินรายการโดย ดร.ชัยณรงค์ มนเทียรวิเชียรฉาย ออกอากาศทุกวันเสาร์ เวลา 18.30-19.00 น. ต่อมาเปลี่ยนเป็นช่วงเย็นวันธรรมดา และย้ายไปออกอากาศทางช่อง 9 อ.ส.ม.ท.ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2541 ภาพราตรีสวัสดิ์ ปี พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2523 ภาพโลโก้ช่อง 5 ปี พ.ศ. 2523 - พ.ศ. 2530 ภาพเสาอากาศหนึ่งเสา พร้อมเสาอากาศอีกเสา เป็นต้น ปี พ.ศ. 2530 - พ.ศ. 2539 ฉากแรกออกแบบโลโก้ช่อง 5 แบบโครงเส้นสีทองสามมิติ ฉากรอง พื้นหลังเป็นภาพตึกในกรุงเทพฯปิดไฟก่อนนอนตอนกลางคืน พร้อมตัวหนังสือแสดงว่า " ราตรีสวัสดิ์ " ปี พ.ศ. 2541 ปัจจุบัน ออกอากาศตลอด 24 ชั่วโมง เปิดสถานี ปี พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2540 เปิดเวลา 05:30 หรือ 11:50 จบภาพทดสอบ เริ่มเพลงสรรเสริญพระบารมี เสียงเพลงมาร์ชกองทัพบก เริ่มรายการแรก ข่าวภาคเช้า ภาพทดสอบก่อนเปิดสถานี ปี พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2525 ภาพทดสอบโลโก้ ช่อง ททบ.5 ทั้งคืน ก่อนเปิดสถานี ปี พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2540 ภาพทดสอบรูปสี่เหลี่ยม กล่องกลางแสดงว่า ททบ.5 CH5 กทม. ภาพทดสอบหลังสถานีเกิดเหตุขัดข้องทางเทคนิค ปี พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2537 ภาพทดสอบโลโก้ ช่อง 5 ปี พ.ศ. 2538 - พ.ศ. 2561 ภาพสไสด์ทดสอบ ททบ.5 นำคุณค่าสู่สัมคมไทย ปี พ.ศ. 2561 ปัจจุปัน ภาพสไสด์ทดสอบ " ททบ.5 คงคุณค่า คู่ยุคดิจิดอล" ปิดสถานี ปี พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2525 ปิดเวลา 01:00 หรือ 00:00 เริ่มด้วยภาพราตรีสวัสดิ์ เพลงสรรเสริญพระบารมี และเริ่มภาพทดสอบ ปี พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2540 ปิดเวลา 00:00 เริ่มด้วยภาพราตรีสวัสดิ์ เพลงสรรเสริญพระบารมี และเริ่มภาพทดสอบ ปี พ.ศ. 2541 ปัจจุบัน เปิด 24 ชั่วโมง ภาพทดสอบก่อนเปิดสถานีช่องในเครือกองทัพบกไทย ประกอบไปด้วย ภาพทดสอบของช่องในเครือกองทัพบกไทยดังนี้ ศูนย์ข่าวภาคตะวันออกเฉียงเหนือททบ.5 หรือททบ. ขอนแก่น ใช้ภาพทดสอบคัลเลอร์บาร์ EBC กล่องกลางจะเขียนคำว่า ททบ. ขอนแก่น ศูนย์ข่าวภาคใต้ททบ.5 หรือททบ. ภูเก็ต ใช้ภาพทดสอบพีเอ็ม 5544 ศูนย์ข่าวภาคเหนือททบ.5 หรือททบ. เชียงราย ใช้ภาพทดสอบพีเอ็ม 5544 ช่อง 7 สี ภาพทดสอบจอฟ้า (2510 - 2523) เทเลฟังเคน เอฟยูบีเค (2523 - 2529) ภาพทดสอบจอน้ำเงิน พร้อมตัวหนังสือภาษาอังกฤษแสดงว่า BBTV CH7 (2529 - 2533) ภาพทดสอบจอซาตามด้วยภาพคัลเลอร์บาร์ (2533 - 2537) พีเอ็ม 5544 (2537 - 2553) ไทยทีวีโกลบอลเน็ตเวิร์ก ใช้ภาพทดสอบโลโก้เป็นภาพทดสอบแรกของช่อง จนถึงประมาณปี 2540 รายการข่าว การโฆษณา ตามพระราชบัญญัติการประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. 2551 กำหนดให้ ททบ. จัดอยู่ในประเภทกิจการกระจายเสียงหรือกิจการโทรทัศน์ประเภทที่สอง ที่มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อความมั่นคงของรัฐหรือความปลอดภัยสาธารณะ ซึ่งอนุญาตให้มีรายได้จากการโฆษณาและบริการธุรกิจได้เท่าที่เพียงพอต่อการประกอบกิจการโดยไมเน้นการแสวงหากำไร [6] ในภายหลัง คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ ปรับเงื่อนไขให้ ททบ. สามารถโฆษณาและบริการธุรกิจได้เฉลี่ย 8-10 นาที เทียบเท่ากับผู้ประกอบการประเภทบริการทางธุรกิจ ที่สามารถสามารถโฆษณาและบริการธุรกิจได้ 12.30 นาที [7] ผู้ประกาศข่าวและพิธีกร ในอดีต กษิติ กมลนาวิน (2543-2550) กลับมาปรากฏตัวทาง ททบ. ระยะหนึ่ง ในฐานะผู้ดำเนินรายการ สายเลือดบอลไทย ก่อนย้ายรายการไปออกอากาศทาง NEWS1 ธราวุธ นพจินดา (ไม่ทราบ - 2555) ถึงแก่กรรมด้วยภาวะหัวใจวาย เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2555 พิมพิมล ปัญญานะ (ไม่ทราบ) ปัจจุบันอยู่ที่ไทยพีบีเอส มนัส ตั้งสุข (ไม่ทราบ - 2557) ปัจจุบันอยู่ที่พีพีทีวี กรสุมา เจียมสระน้อย (ไม่ทราบ - 2557) ปัจจุบันอยู่ที่พีพีทีวี สืบสกุล พันธุ์ดี (ไม่ทราบ - 2558) ปัจจุบันอยู่ที่ไทยรัฐทีวี ยศภัค เวชสวรรค์ (ไม่ทราบ - 2557) ปัจจุบันอยู่ที่ช่อง 3 (ไทยทีวีสีช่อง 3 , ช่อง 3 เอสดี ช่อง 28 , และช่อง 33) เขมสรณ์ หนูขาว (ไม่ทราบ -2557) ปัจจุบันอยู่ที่ไทยรัฐทีวี อาลิซาเบธ แซ๊ดเลอร์ ลีนานุไชย (ไม่ทราบ - 2557) ปัจจุบันอยู่ที่ช่อง 3 (ไทยทีวีสีช่อง 3 และช่อง 33) ไอริณ ดำรงค์มงคลกุล (ไม่ทราบ - 2557) ปัจจุบันอยู่ที่นิวทีวี ทวินันท์ คงคราญ (ไม่ทราบ) ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการฝ่ายสื่อสารองค์กรของสถานี เอ็นดู ศิลศร (ไม่ทราบ) ปัจจุบันดำรงตำแหน่งภายในฝ่ายข่าวของสถานี ดวงกมล เทวพิทักษ์ (2540-2549) ปัจจุบันรับราชการในกองทัพบก พลวัชร ภู่พิพัฒน์ (2557-2561) ปัจจุบันอยู่ที่TNN24 อ้างอิง ดูเพิ่ม รายชื่อละครโทรทัศน์ทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก กองทัพบกไทย ไทยทีวีโกลบอลเน็ตเวิร์ก สถานีวิทยุกระจายเสียงกองทัพบก โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย สถานีวิทยุโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7 เอ็มคอตเอชดี สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส แหล่งข้อมูลอื่น on Twitter หนังสืออนุสรณ์ 50 ปี สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก 5 กองทัพบกช่อง 5 5 ทโรทัศน์ช่อง 5 หมวดหมู่:เขตพญาไท หมวดหมู่:โทรทัศน์ระบบดิจิทัลในประเทศไทย
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%9A%E0%B8%81
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 214, 304, 474, 845, 1054, 1259, 1472, 1828, 2294, 2352, 2691, 3993, 4203, 4406, 4651, 4914, 5054, 5109, 7584 ], "plaintext_end_byte": [ 213, 280, 473, 844, 1053, 1258, 1471, 1808, 2293, 2351, 2606, 3972, 4202, 4405, 4650, 4888, 5053, 5108, 7557, 7620 ] }
Sayari ya Zuhura huchukua siku ngapi kuzunguka kwenye mhimili wake?
Mfumo wa Jua
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Mfumo wa Jua (en:solar system) ni mpangilio wa Jua letu, sayari na sayari kibete zinazolizunguka pamoja na miezi yao, asteroidi, meteoridi, kometi na vumbi la angani, vyote vikishikwa na nguvu ya mvutano wa Jua. Utaalamu kuhusu mfumo wa jua hujadiliwa katika fani ya astronomia. Muundo wa mfumo wa Jua Karibu masi yote ni ya Jua lenyewe, likiwa na asilimia 99.86 za masi ya mfumo wake. Kwa hiyo sayari zote kwa pamoja na asteroidi ni asilimia 0.14 tu ya masi kwa jumla. Umbali kati ya Jua na Dunia yetu ni takriban kilomita milioni 150. Umbali huu unaitwa „kizio astronomia“ (en:astronomical unit AU). Sayari ya mbali zaidi ni Neptuni ambayo ipo katika umbali wa vizio astronomia 30 kutoka Jua yaani ipo mara 30 mbali zaidi kutoka kwenye Jua moaka Duniani. Magimba ya nje sana yanazunguka jua kwa umbali wa vizio astronomia 50 au zaidi. Pamoja na sayari kuna idadi kubwa ya violwa vingine. Vingi ni vipande vidogo vya mwamba vinavyokusanyika katika kanda 3 zenye umbo la mwiringo ambazo ni ukanda wa asteroidi, ukanda wa Kuiper na wingu la Oort. Sayari hupatikana katika vikundi viwili mara nying zinaitwa "Sayari za ndani" na "Sayari za nje".Sayari nne za ndani ni Utaridi, Zuhura, Dunia na Mirihi ambazo ni ndogo na ni sayari za mwamba kama Dunia. Baada ya obiti ya Mirihi kuna pengo lenye upana wa vizio astronomia zaidi ya tatu na nusu hadi Mshtarii. Katika pengo hili unazunguka ukanda wa asteroidi wenye violwa laki kadhaa pamoja na sayari kibete ya Ceres. Nje ya ukanda wa asteroidi hufuata kundi la sayari za gesi ambazo ni kubwa kushinda sayari za ndani. Sehemu kubwa ya masi yake si mwamba bali ni element za kampaundi zinazopatikana duniani kama gesi hasa hidrojeni(H), heliamu(He), Amonia(NH3) na methani(CH4).Gesi hizi zimeganda na kuwa imara kutokana na shinikizo kubwa na baridi kali. Sayari za jua letu Kuna magimba 8 yanayozunguka Jua letu yanyoitwa sayari. Sayari ya kwanza Utaridi(ing. Mercury) hadi Zohali (ing. Saturn) zinaonekana kwa macho. Tangu zamani ziilpewa majina na watu. Sayari za mbali zaidi ziligunduliwa tu baada ya kupatikana kwa darubini. Hadi mwaka 2006 Pluto iliyopo nje ya mzingo wa Neptuni ilihesabiwa kuwa sayari, lakini baada ya azimio la Umoja wa Wanaastronomia, Pluto inaitwa sasa "sayari kibete“ pamoja na nyingine, si sayari kamili tena. Sayari ambazo zipo katika mfumo wa Jua ni kama zifuatazo: Namba zinazotaja sifa mbalimbali za sayari zinaonyesha kipimo kulingana na tabia za dunia yetu ambayo ni "1". Kuhusu majina ya sayari kadhaa kuna mkanganyiko katika kamusi na vitabu. Kama huna jina mbadala au umbo toafauti lipo katika mabano kama (jina). * Utaridi ni jina la sayari ya kwanza kutokana na lugha ya Kiarabu na pia katika mapokeo ya Kiswahili tangu kale. Vitabu vingine hutumia neno "Zebaki" ambalo pia lina asili ya Kiarabu likimaanisha metali mojawapo; inaonekana limepatikana kama tafsiri ya jina la Kiingereza la sayari ya kwanza "Mercury" bila kujua historia ya majina ya sayari sita ya kwanza yaliyoingia katika Kiswahili kutoka katika lugha ya Kiarabu. [2] ** Zuhura - Ng'andu ni sayari ambayo hutambulika kwa jina la Kibantu(Ng'andu) pamoja na jina lenye asili ya Kiarabu(Zuhura) *** Tazama makala ya Dunia kwa ajili ya namba halisi. Neno "ardhi" hutumika na waandishi kadhaa badala ya "dunia" wakitaka kutaja sayari ya tatu.Jina la sayariKipenyo kwenye ikweta kulingana na kipenyo cha dunia = 1 MasiNusukipenyo ya mzingo wa kuzunguka juaMuda wa mzingo (miaka)Kuinama kwa mzingo wa kuzunguka jua Pembenukta (°)Muda wa siku ya sayari (siku)MieziUtaridi [3]0.3820.060.3870.2417.0058.60Zuhura (Ng'andu)**0.9490.820.720.6153.39-2430Dunia (Ardhi)***1.001.001.001.000.001.001Mirihi (Murihi, Meriki, Mars)0.530.111.521.881.851.032Mshtarii [4]11.23185.2011.861.310.41463Zohari (Zohali, pia Zuhali) [5]9.41959.5429.462.480.42649Uranus [6] 3.9814.619.2284.010.77-0.71827Neptun [7] 3.8117.230.06164.81.770.67113 Sayari za nyongeza? Katika miaka iliyopita wanaastronomia wamejadili uwezekano wa kuwepo kwa sayari za ziada katika umbali mkubwa. Imetambuliwa ya kwamba muundo wa mfumo wa jua ni mkubwa kuliko wataalamu wa kale walivyofikiri.[8] Tangu kutambuliwa wa ukanda wa Kuiper ambamo Pluto ni sehemu tu inajulikana ya kwamba kuna magimba ya angani mengi yasiyoonekana kwa kirahisi kwa sababu yanapokea na kuakisi nuru kidogo sana kutoka Jua. Kuhusu magimba ya angani yaliyo mbali zaidi kuliko ukanda wa Kuiper hakuna uhakika bado, lakini tangu mwaka 2012 vipimo vyipya vilisababisha kutokea kwa nadharia tete kuhusu sayari ya tisa katika umbali mkubwa sana ambayo haikutazamiwa bado.[9] Mwaka 2017 kilitokea kiolwa cha anga kutoka nje ya mfumo wa Jua letu. Kiolwa hiki kilichoitwa ʻOumuamua kilifika kwa njia isiyolingana na bapa la sayari za mfumo wa Jua, tena kwa kasi kubwa mno hivyo kilionekana si sehemu ya mfumo wetu. Kutokea kwa Mfumo wa Jua Mfumo wa Jua ulianza kutokea zamani sana na wataalamu wanaendelea kujadili nadharia zinazoeleza tabia zake kulingana na kanuni za fizikia. Nadharia inayokubaliwa na wataalamu wengi ni hivi[10]: Takriban miaka bilioni 4.5 iliyopita kulikuwa na wingu kubwa la molekuli lililozunguka kitovu cha galaksi yetu yaani Njia Nyeupe. Wingu hilo lilifanywa hasa na hidrojeni na heliamu (zaidi ya asilimia 99), pamoja na viwango vidogo vya elementi nzito zaidi. Hidrojeni na heli zilitokea katika mlipuko mkuu ulioanzisha ulimwengu wetu. Elementi nzito zilitokea katika nyota zilizowahi kutangulia na kulipuka kabla ya kuzaliwa kwa Jua letu na kusambaza mata zao kama vumbi ya angani. Ndani ya wingu kubwa kulikuwa na sehemu ambamo molekuli ziliongezeka na hivyo kuunda uga wa graviti iliyoendelea kuvuta mata nyingine, kuongeza tena graviti ya sehemu hizi kadiri zilivyopokea mata zaidi. Miendo ndani ya wingu labda ilianzishwa na mishtuko ya supanova ya karibu. Lakini hii ni nadharia tete tu hadi sasa. Sasa sehemu moja ya wingu kubwa ambako molekuli zinaendelea kukusanyika inaanza kuzunguka kwenye mhimili wake na kuongeza mzunguko huo pamoja na ongezeko la graviti. Graviti hiyo inaendelea kuvuta molekuli za eneo kubwa zaidi hadi diski ya uongezekaji (ing. accretion disk) inatokea. Hapo masi kubwa inaelekea kukusanyika katika kitovu cha diski ambako shinikizo na jotoridi zinaanza kupanda. Kadiri atomi zinavyokazwa na graviti na jotoridi kuwa juu mchakato wa myeyungano wa kinyuklia unaanza katika kitovu na hapo nyota changa inatokea. Myeyungano wa kinyuklia unasababisha mnururisho unaoelekea nje. Mnururisho huu ni kani yenye mwelekeo kinyume cha graviti. Hapo nyota haikazwi zaidi.i Hivyo nyota inaingia katika hali thabiti ya uwiano baina ya graviti inayotaka kukaza mata yake kwenye kitovu na shinikizo la mnururisho linaloelekea kinyume. Ndani ya mata iliyobaki kwenye diski nje ya kiini cha nyota changa kuna sehemu ambapo molekuli zinakazana na kuunda viini vya sayari (ing. planetesimal). Viini vikubwa zaidi vinavuta tena viini vidogo na kufanya idadi ya viini kupungua ilhali viini vinaungana.Vinavyobaki kukua na kuongeza masi zake na ndipo chanzo cha sayari zetu. Tabia za sayari zinatokea tofauti kutegemeana na umbali wa Jua. Elementi nzito zaidi zinakusanyika karibu na Jua. Kinyume chake, elementi nyepesi zinasukumwa na upepo wa Jua zinaanza kukusanyika kwa umbali mkubwa zaidi. Kwa hiyo sayari zilizo karibu na Jua kama Utaridi, Zuhura, Dunia na Mirihi ni sayari za miamba, zinafanywa na elementi nzito. Sayari zilizo mbali na Jua kama Mshtarii, Zohali, Uranusi na Neptuni ni sayari za gesi, zinafanywa na elementi nyepesi. Marejeo Viungo vya Nje Jamii:Astronomia Jamii:Mfumo wa jua
https://sw.wikipedia.org/wiki/Mfumo%20wa%20Jua
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 453, 744, 932, 1209, 1634, 1758, 1932, 2045, 3030, 3887, 4298, 4509, 4889, 5073, 5376, 5599, 6057, 6266, 6395, 6515, 6585, 6704, 7295, 7914, 8115, 8546, 8706, 8880, 10061, 10579, 11129, 11382, 12337, 12497, 12780, 13077, 13254, 13365, 13449, 13651, 13935, 14162, 14402, 14896, 15191, 15692, 15916, 16526, 16809, 17237, 17440, 17905, 18033, 18393, 18699, 19127, 19331, 19697, 19982, 20190, 20259, 20328, 21875, 21983, 22339, 22703, 23041, 23257, 23345, 24354, 24438, 24600, 24669, 25365 ], "plaintext_end_byte": [ 452, 743, 922, 1202, 1619, 1757, 1916, 2036, 3029, 3886, 4297, 4508, 4888, 5072, 5375, 5598, 6056, 6265, 6394, 6514, 6584, 6681, 7294, 7907, 8114, 8545, 8705, 8848, 10060, 10578, 11128, 11381, 12336, 12478, 12779, 13057, 13233, 13353, 13448, 13624, 13911, 14161, 14401, 14882, 15190, 15660, 15915, 16512, 16792, 17223, 17439, 17904, 18021, 18392, 18698, 19126, 19313, 19680, 19975, 20189, 20258, 20300, 21861, 21971, 22329, 22702, 23030, 23229, 23344, 24344, 24437, 24589, 24668, 25337, 25452 ] }
Berapa luas Kota Freiburg?
Karlsruhe
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Karlsruhe adalah sebuah kota di Jerman. Karlsruhe terletak di Jerman Selatan, tepatnya negara bagian Baden-Württemberg yang berbatasan langsung dengan negara Perancis dan Swiss. Karlsruhe merupakan kota kedudukan Mahkamah Agung dan Pengadilan Tertinggi Jerman dan oleh sebab itu, Karlsruhe dikenal juga sebagai Kota Hukum di Jerman. Jarak Karlsruhe dari Stuttgart, ibu kota provinsi Baden-Württemberg, berkisar 80 km dan dari Mannheim sekitar 60 km. Sudah sejak dahulu, Karlsruhe terkenal sebagai daerah inovasi di Jerman. Banyak orang terkenal dan penemu besar tinggal di sini, contohnya Karl Benz pendiri perusahaan mobil Mercedes Benz, Heinrich Rudolf Hertz yang namanya sekarang diabadikan sebagai satuan frekuensi, dan lain sebagainya. Selain itu, Universitas Karlsruhe pada bulan Oktober 2006 terpilih sebagai universitas elite di Jerman, di samping Universitas Teknik München dan Universitas Ludwig Maximilians. Geografi Karlsruhe terletak di dataran rendah Oberrhein, di antara dua sungai kecil, Alb [sungai Pfinz|Pfinz]], dan Rhein. Di bagian timurnya berbatasan dengan Schwarzwald (Hutan Hitam) dan Kraichgau. Kotanya merupakan daerah pusat pemukiman di regional Karlsruhe dan Pforzheim. Iklim Karlsruhe termasuk salah satu kota terhangat (peringkat kedua setelah Freiburg im Breisgau)di Jerman, dengan temperatur rata-rata tahunan sekitar 10,7 °C. Selama musim panas, iklim di Karlsruhe sering panas lembap, kadang kala mencapai 40°C, sementara selama musim dingin iklimnya termasuk relatif sejuk dan jarang di bawah titik beku. Rata-rata hari bersalju di Karlsruhe per tahun berkisar hanya 17,1 hari. Kota tetangga jmpl|ka|300px| Sungai Alb di Karlsruhe Berikut ini adalah beberapa kota dan desa yang berbatasan langsung dengan Karlsruhe: Eggenstein-Leopoldshafen Stutensee Weingarten Pfinztal Karlsbad Waldbronn Ettlingen Rheinstetten Hagenbach (Rheinland-Pfalz) Wörth am Rhein (Rheinland-Pfalz) Pembagian kota Daerah kota Karlsruhe dibagi menjadi 27 kecamatan, yang kemudian dibagi lagi ke masing-masing kelurahan. Sejarah Seperti asal-muasal kota-kota lainnya yang memiliki legenda tersendiri, begitu pula dengan Karlsruhe. Dikatakan bahwa bangsawan Karl III Wilhelm dari Baden-Durlach pada suatu hari tidur di Hardtwald (hutan dekat Durlach) ketika sedang berburu. Ia bermimpikan satu istana yang megah yang memiliki bentuk seperti matahari sebagai pusat kotanya, dan sinar-sinar pancaraan mataharinya sebagai jalan-jalan di kotanya. Mimpi ini kemudian digambarkan olehnya di atas kertas dan kemudian diwujudkannya dengan nama Karlsruhe pada tanggal 17 Juni 1715, yang ditandai dengan peletakan batu pertama dari Istana Karlsruhe. Jalan-jalan yang berbentuk sinar matahari ini masih bisa dilihat juga sekarang ini dari peta kotanya. Istananya terletak di tengah dari sebuah lingkaran dan kemudian dengan sinar pancaran ke arah selatan yang berbentuk seperti kipas ke arah selatan dan jalan lurus ke arah utara melalui hutan Hardtwald. Oleh karena itu, Karlsruhe dikenal sebagai Fächerstadt (Kota Kipas). Karlsruhe dibangun pada tahun 1715, sewaktu bangsawan Karl III Wilhelm dari Baden-Durlach (sekarang salah satu bagian kota dari Karlsruhe) memutuskan untuk membangun satu kota yang berkomposisi dan mempunyai arti "terbuka" yang berlawanan dengan kota asalnya Residenz Durlach yang bergaya zaman abad pertengahan. Bayangan Karl-Wilhelm untuk satu kota modern ini berdasarkan banyak pemikiran yang kemudian ia rangkup dalam satu dokumen historis, "Privilegienbrief". Dokumen ini menunjukkan banyak gambaran tentang kenegaraan dan manusia modern. Di samping itu, dalam dokumen ini dijelaskan juga perkembangan bangsa-bangsa Eropa dalam masa revolusinya berdasarkan urutan waktu, sampai abad ke-20, yang saat itu berjuang untuk hukum yang maju, termasuk di dalamnya: kebebasan pribadi, kebebasan ekonomis, persamaan derajat dalam hukum, dan perjanjian politik. Dan oleh karena itu, banyak orang didatangkan dan berkumpul pada saat itu dari Perancis, Polandia, Italia, Swiss, dan Jerman, yang pada saat itu masih terdiri dari negara-negara kecil, untuk membangun satu kota, yang menunjukkan suatu nilai yang sesuai dengan keinginan bangsa Eropa pada abad ke-18. Wali kota pertama dari Karlsruhe pada saat itu adalah Johann Sembach, yang berasal dari Strasbourg (Perancis). Sejak tahun 1717, Karlsruhe dijadikan residen dari bangsawan Baden-Durlach. Kemudian pada tahun 1771, residen dari persatuan bangsawan Baden-Durlach dan Baden-Baden. Dan pada tahun 1806 sebagai kadipaten Baden. Pada tahun 1818, Karlsruhe mendeklarasikan konstitusi Baden, yang pada saat itu dinilai sebagai sangat liberal. Tahun 1822 untuk pertama sekali dibangun gedung parlemen di kawasan Jerman (pada saat itu negara Jerman belum berdiri). Kemudian pada tahun 1825, dibangun sekolah politeknik, yang merupakan bibit awal dari Universitas Karlsruhe oleh Adipati Agung Ludwig I dari Baden. Pada tahun 1877, Karlsruhe membangun trem dalam kota pertama yang pada saat itu masih ditarik oleh kuda. Sementara pada tahun 1893, dibangun sekolah menengah wanita pertama di Jerman. Dari Revolusi November 1918 sampai dengan akhir perang dunia kedua, Karlsruhe adalah ibu kota dari negara bebas Baden. Ketika perang dunia kedua, Baden dan Elsa (Perancis) digabung menjadi daerah Oberrhein. Dalam aksi Wagner-Bürckel, seluruh orang Yahudi di Karlsruhe dan seluruh daerah Baden diculik. Setelah perang dunia kedua, Karlsruhe diikutkan ke dalam negara bagian Württemberg-Baden (nama negara bagian pada saat itu). Namun sejak diciptakannya negara bagian Baden-Württemberg, Karlsruhe termasuk di dalamnya juga. Seiring dengan waktu, beberapa desa di sekitarnya bergabung dengan Karlsruhe. Pada tahun 1901, jumlah penduduk di Karlsruhe sudah melampaui 100.000 yang membuatnya menjadi setingkat kota besar. Kelurahan terakhir yang bergabung dengan Karlsruhe adalah Neureut, yakni pada tahun 1975, setelah terjadi perlawanan dari penduduk kelurahan tersebut. Namun akhirnya diputuskan oleh pengadilan tinggi negara dan sekarang Neureut menjadi bagian dari kota Karlsruhe. Di Jerman, Karlsruhe dikenal sebagai daerah residen dari Hukum, dan pada tahun 1950 pengadilan tertinggi negeri di Jerman dibangun di Karlsruhe. Kemudian pada tanggal 28 September 1951, Mahkamah Agung Jerman. Salah satu partai politik terbesar di Jerman, Die Grünen, didirikan di Kongresszentrum, Karlsruhe pada tanggal 13 Januari 1980. Email asli pertama Jerman diterima pada tanggal 2 Agustus 1984 di Rechenzentrum (pusat komputer) Universitas Karlsruhe. Pada tanggal 13 Juni 1995, bandar udara Baden-Airport-GmbH didirikan. Dan pada tahun 2003, di daerah Forchheim, Rheinstetten, Messe Karlsruhe (gedung pameran) dibuka. Perkembangan penduduk Seperti yang sudah disebutkan sebelumnya, jumlah penduduk Karlsruhe mencapai 100.000 pada tahun 1901. yang membuatnya dimasukkan dalam kategori kota besar. Lima puluh tahun kemudian, jumlah penduduknya telah berkembang hingga 2 kali lipat dan kemudian pada tahun 1971, jumlah penduduknya mencapai 288.000-dengan status lingkup kota sekarang-yang merupakan rekor tertinggi dalam sejarah Karlsruhe. Setelah kehilangan jumlah penduduk sekitar 30.000 orang pada tahun 1987, jumlah penduduk Karlsruhe kemudian mencapai 285.263 pada akhir tahun 2005 yang berarti hampir mencapai rekor sejarahnya. Seperti daerah lainnya di Jerman, perkembangan penduduk di Karlsruhe sudah lama dipengaruhi oleh jumlah kelahiran yang relatif rendah. Meskipun Karlsruhe kehilangan sebagian penduduknya yang berpindah tempat tinggal ke daerah sekitarnya, hal ini diatasi dengan jumlah orang asing dan orang Jerman yang pindah ke kota ini. Jumlah orang asing di Karlsruhe 38.941 orang, dan berdasarkan administratsi kota (31 Desember 2004): Turki (6.388), Italia (4.673), Serbia-Montenegro (2.507), Kroasia (2.465), Perancis (1.424), Polandia (1.353), Spanyol (1.057), Bosnia-Herzegovina (1.032) dan [bangsa Yunani|Yunani]] (873). Agama Pada tahun 1556 daerah kekuasaan bangsawan Baden-Durlach diterapkan pula Reformasi Luther. Karlsruhe, yang termasuk daerah bangsawan Baden-Durlach, sejak didirikan sudah sudah menjadi kota Protestan. Untuk menarik jumlah penduduk ke kota ini, bangsawan Karl III Wilhelm menerapkan beberapa strateginya, di antaranya kebebasan beragama yang mengakibatkan datangnya orang-orang Katolik. Karl Friedrich dari Baden-Durlach mewarisi daerah kekuasaan Baden-Baden pada tahun 1771, yang merupakan daerah Katolik. Demikian seperti Karlsruhe, kebebasan beragama juga diterapkan di daerah kekuasaan barunya tersebut seperti Karl III Wilhelm. Awal abad ke-19 Karlsruhe membangun gereja Katolik Roma, St. Stephan pada tahun 1814. Sekarang ini, jumlah penduduk beragama Protestan dan Katolik hampir sama. Di samping Protestan dan Katolik, di Karlsruhe juga terdapat praktik agama-agama lain, seperti agama Yahudi, Islam, Buddha, dan agama lainnya. Gambaran kota dan objek wisata Inti pusat kota Karlsruhe, yang masih terhitung kota relatif baru di Jerman, direncanakan sejak tahun 1715 bersamaan dengan pendirian kotanya. Tepat di tengah-tengah kota adalah menara istananya yang dikelilingi oleh taman istana. Istana ini kemudian dilingkari oleh sebuah jalan yang dinamakan "Zirkel" (Indonesia: Lingkaran). Dulunya, seluruh bangunan kota hanya boleh dibangun di sisi luar dari jalan "Zirkel" ini. Bangunan-bangunan di sekitar istana ini benar-benar dipantau secara saksama, khususnya yang berhubungan dengan ketinggian gedung, karena hal ini memengaruhi keseluruhan kesan kota. Di sebelah timur dari istana adalah kompleks Universitas Karlsruhe dan di sebelah barat dari istana terletak Mahkamah Agung Jerman. Di luar jalan lingkaran ini terpancar 32 jalan ke seluruh arah. yang semuanya berpusat pada menara istana. Hal ini membuat kesan, di dalam lingkaran ini adalah matahari, sementara ke-32 jalan-jalan ini adalah pancaran sinarnya. Sejak dibangun, pembangunan Karlsruhe lebih terkonsentrasi di bagian selatan dari istana, hal ini membuat kesan bagian selatan kotanya berbentuk seperti kipas. Di istana Karlsruhe sekarang ini menjadi Museum Negeri Baden. Arsitek klasik dari kota Karlsruhe, Friedrich Weinbrenner sangat memengaruhi gambaran kota Karlsruhe pada awal abad ke-19. Banyak karyanya yang masih ditemukan di pusat kota pada saat ini. Lapangan pasar (Jerman: Marktplatz) dengan gereja kotanya (1807-1815) dan balai kota (1821-1825) terhitung sebagai salah satu lapangan klasik di Eropa. Gereja St. Stephan yang dibangun antara tahun 1808 dan 1814 bukan hanya salah satu gereja karya Weinbrenner, melainkan juga salah satu gereja klasik berkubah di Jerman selatan. Pada tahun 1928, satu kompetisi diadakan di Karlsruhe untuk membangun bagian selatan dari Karlsruhe di Rüppurr, yang kemudian mulai akan dibangun pada pertengahan tahun 1929. Kompetisi ini dijuarai oleh Walter Gropius. Rencana pembangunannya dibentuk seperti kolom, dengan tujuan supaya setiap jendela penduduknya memperoleh sinar matahari langsung ke rumahnya. Akibat krisis ekonomi dunia tahun 1929, pembangunannya hanya dapat menyelesaikan 228 rumah. Meskipun demikian, hasil karya ini termasuk juga salah satu seni pembangunan modern di Jerman. Setelah Perang Dunia II, banyak bagian dari Karlsruhe yang dihancurkan, kembali dibangun dengan bangunan beton. Selain itu, banyak juga kompleks rumah-rumah kecil dirobohkan pada tahun 1970-an, yang kemudian digantikan dengan bangunan besar dari beton. Di Jalan Perang (Kriegsstraße) di Karlsruhe dibangun jalan dengan multijalur, dan pada tahun 1980-an, Jalan Kaisar (Kaiserstaße) secara berangsur-angsur dijadikan area pedistrian. Setelah Karlsruhe ditinggalkan oleh tentara Amerika dan Perancis pada tahun 1990-an, terjadi beberapa perubahan desain kotanya. Di pusat kota kemudian dibangun lagi beberapa kompleks perumahan baru, termasuk bagian tenggara kota yang dulunya stasiun barang dan di bagian utara yang dulunya tempat pemukiman Amerika. Di bagian barat laut kota, yang dulunya kompleks pabrik senjata kemudian dibangun satu kompleks bioskop, instansi pemerintah untuk tenaga kerja, kejaksaan negara, museum ZKM (Pusat Seni dan Media Karlsruhe) dan Universitas Seni dan Desain Karlsruhe. Pusat perbelanjaan Karlsruhe yang dulunya berpusat pada Kaiserstraße semakin meluas sejak dibukanya pusat perbelanjaan (mal) di Ettlinger Tor pada musim gugur tahun 2005 yang di dalamnya terdapat 130 toko. Alun-alun pasar (Marktplatz) dengan pyramid di pusatnya Menara Turmberg di Karlsruhe-Durlach Istana Gottesau: sekarang sekolah tinggi Musik Politik Wali kota Setelah selesai dibangunnya istana yang berdekatan dengan pemukiman di Karlsruhe, dipilih pula seorang bupati untuk mengaturnya. Pada tahun 1812, titel "Bupati" (Jerman: Bürgermeister) dinaikkan menjadi "Wali kota" (Ober-Bürgermeister), seiring dengan perkembangan Kota Karlsruhe. Wali Kota Karlsruhe pada saat ini adalah Heinz Fenrich (CDU) yang sudah menjabat sejak tahun 1998. Pada tanggal 2 Juli 2006, ia terpilih kembali menjadi wali kota untuk 8 tahun ke depan. Wali Kota Karlsruhe didukung lagi oleh 4 orang bupati yang bertugas untuk bidang tertentu. Anggota balai kota Anggota dewan perwakilan rakyat setingkat kota (Jerman: Gemeinderat) dari Karlsruhe dipilih terakhir pada tanggal 13 Juni 2004 terdiri dari sebagai berikut: PartaiPersenKursiCDU37,219SPD23,812Grüne16,68FDP/ Aufbruch9,64KAL7,13BüKa/ödp3,01PDS2,61Gesamt48 Kota Mitra Karlsruhe bekerja sama dengan beberapa kota lain di dalam dan luar Jerman, seperti: Nancy, Perancis, sejak 1955 Nottingham, Britania Raya, sejak 1969 Halle (Saale), Sachsen-Anhalt, sejak 1987 Timişoara, Banat, Rumania, sejak 1992 Krasnodar, Rusia, sejak 1992 Ekonomi dan Infrastruktur Satu dari lima pabrik pencetak uang logam Jerman terdapat di Karlsruhe, yang di mana dicetak juga uang logam Euro. Uang logam yang dicetak di Karlsruhe memiliki tanda khusus yaitu tertera huruf "G". Pabrik pencetak logam di Karlsruhe berdiri sejak tahun 1827. Transportasi Jalan tol Dari sisi timur kota terdapat pintu masuk dan keluar jalan tol A5 (Alsfeld-Basel). Jalan tol yang lebih panjang lagi adalah Bundesautobahn 8 (Saarbrücken–Rosenheim), di mana Karlsruhe merupakan titik cabang ke jalan tol A5. Dari sisi sebelah lain dari Rhein terdapat Bundesautobahn 65 dari arah utara melalui Ludwigshafen dan bertemu Bundesautobahn 35 di Perancis ke arah barat laut sampai ke kota Strassburg (ada cabangnya juga ke arah Paris) dan kemudian Basel. Beberapa jalan raya antara kota (federal) melalui daerah kota, misalnya Bundesstraße 3 yang menghubungkan Kota Heidelberg dan Freiburg im Breisgau, sementara Bundesstraße 10 menghubungkan Landau dan Stuttgart dan Bundesautobahn 36 menghubungkan Mannheim dan Lahr. Salah satu yang penting pula adalah simpul jalan yang bermula dari jalan tol A5, kemudian menghubungkan jalan federal B10 dan bertemu ke jalan tol A65, hal ini memungkinkan untuk mengganti dari jalan tol A5 ke A65. Jalur kereta Karlsruhe merupakan salah satu titik simpul dari rel kereta yang penting. Karlsruhe terletak di antara jalur kereta dari Mannheim ke Basel, salah satu jalur kereta yang paling ramai di Jerman. Selain itu, Karlsruhe juga terletak di jalur kereta antara Neustadt an der Weinstrasse dan Stuttgart. Ke arah masa depan, Karlsruhe menjadi salah satu titik penting kereta seiring dengan perkembangan beberapa proyek kereta internasional. Untuk itu, jalur kereta Rheintal ke Basel, yang merupakan jalur dari utara yang membawa ke arah Terowongan Gotthard, sedang dibangun menjadi 4 jalur. Selain itu, Karlsruhe juga terletak di jalur kereta dari Paris (Perancis) ke Bratislava (Slowakia). Jalur ini direncanakan untuk menjadi jalur kereta cepat pada tahun-tahun mendatang. Jalur kereta dalam kota (trem) Jalur kereta di dalam Karlsruhe juga bagus. Seluruh bagian kota dapat dicapai dengan menggunakan tram dari pusat kota, yang terdiri dari 7 lini. Sementara di bagian pinggir kota, dapat dicapai dengan menggunakan jalur bus. Selain itu, terdapat juga 3 jalur trem antarkota, yang menghubungkan Karlsruhe ke kota-kota di sekitarnya. Pengadaan trem antarkota ini berhasil menaikkan jumlah penumpang kereta trem. Sejak dibukanya jalur trem antara Karlsruhe-Bretten, mereka telah berhasil menaikkan jumlah penumpang sebesar 560%. Pada saat ini sedang didiskusikan untuk penggalian terowongan trem di bawah jalan Kaiserstraße yang bertujuan untuk membuat jalan ini bebas dari seluruh lalu lintas, baik mobil maupun trem. Semua tarif lalu lintas kereta diatur oleh perusahaan trem Karlsruhe KVV (Karlsruher Verkehrsverbundes). Jalur sepeda Karlsruhe, yang termasuk kota dengan rata permukaannya, banyak memiliki jalan luas dan lurus. Hal ini menciptakan kondisi yang optimal untuk bersepedaan. Di Karlsruhe, pertama sekali ditemukan oleh Karl Drais sepeda beroda dua, yang banyak dipakai pada sekarang ini. Pelabuhan kapal Dengan adanya pelabuhan Rhein (Rheinhafen) yang berjarak relatif dekat dengan Mannheim, menjadikan Karlsruhe sebagai salah satu kota pelabuhan domestik (pelabuhan sungai) terpenting di Baden-Württemberg dan satu dari lima kota pelabuhan domestik terbesar di Jerman. Total pengiriman tahun 2004 berkisar 6,7 juta ton. Dari pelabuhan ini, kita dapat mencapai kota lain seperti Straßburg, Speyer dan tujuan lainnya. Bandar udara Karlsruhe terletak di posisi yang optimal dari 3 bandara udara internasional, yakni 135 km dari Bandar Udara Frankfurt am Main, 80 km dari Bandar Udara Stuttgart, dan 85 km dari Bandar Udara Strasbourg. Sejak akhir tahun 1996, Karlsruhe memiliki bandara udara regional sendiri dengan Baden-Baden, yakni Baden-Airpark. Bandara udara ini terletak di Rheinmünster-Söllingen/Hügelsheim, sekitar 45 km dari Karlsruhe. Sejak tahun 2003, Ryanair berlandas juga di Baden-Airprak, yang merupakan bandara udara terbesar kedua di Baden-Württemberg. Baden Airpark ini juga dapat dicapai dengan menggunakan bus. Pada tahun 2005, Baden Airpark telah mencapai 712.000 penumpang. Selain itu, Karlsruhe memiliki lapangan terbang kecil di Forcheim yang berjarak sekitar 8 km selatan dari Karlsruhe. Perusahaan Yang termasuk perusahaan-perusahaan Karlsruhe adalah antara lain dm-drogerie markt, EnBW (Energie Baden-Württemberg), perusahaan perabot Mann Mobilia, perusahaan pharma Dr. Willmar Schwabe, dan banyak perusahaan lainnya. Selain itu, banyak pula perusahaan-perusahaan yang bercabang di Karlsruhe misalnya Pfizer, L'Oréal, Stora Enso, Michelin, dan lain-lain. Salah satu bidang yang berkembang di Karlsruhe adalah bidang komputer. Dua anak perusahaan jasa di bidang internet dari United Internet, yakni Web.de dan Schlund + Partner juga bertempat di sini. Perusahaan-perusahaan lainnya adalah seperti Fiducia IT AG, Map & Guide GmbH (Routenplaner) dan YellowMap AG. Begitu pula di bidang keuangan, misalnya L-Bank (Landeskreditbank Baden-Württemberg), Landesbausparkasse Baden-Württemberg, Badenia Deutsche Bausparkasse, BBBank eG (dulunya Bädische Beamtenbank), dan perusahaan-perusahaan asuransi, antara lain Bädischer Gemeinde-Versicherungs-Verband, Bädische Allgemeine Versicherung AG, Karlsruher Versicherungen, juga cabang dari Allianz Lebensversicherung AG (asuransi jiwa Allianz). Karlsruhe juga menghasilkan bir. Pabrik-pabrik bir terbesar di Karlsruhe adalah seperti Hoepfner, Moninger, dan Wolf. Salah satu pabrik bir tertua di Jerman Vogelbräu juga di Karlsruhe. Kawasan industri Salah satu kawasan industri yang terbesar dan tertua yang maju dari Siemens AG adalah Siemens Industriepark Karlsruhe. Kawasan industri ini khususnya bergerak di bidang High-tech dan jasa. Selain itu, di Karlsruhe timur juga terdapat pabrik teknologi yang dulunya pabrik mesin jahit dan sebuah kawasan industri teknologi (Technologiepark Karlsruhe). Tempat pameran Di bagian selatan dari Karlsruhe, di Rheinstetten, berdekatan dengan jalan federal B36, terdapat tempat pameran Karlsruher Messe- und Kongress- GmbH yang baru dibangun November 2003. Selain itu di dm-arena, terdapat juga tempat pameran yang bisa memuat sampai 14.000 pengunjung. Media Radio: Südwestrundfunks (SWR)-studio Karlsruhe, radio RPR (Rheinland-Pfälzischer Rundfunk) yang dimiliki oleh pemerintah. Selain itu, terdapat juga pemancar radio privat seperti Hit1 – das Reporterradio. TV: SWR-studio TV Karlsruhe, R.TV (sejak 2003) pemancar TV regional. Koran: Badische Neueste Nachrichten (BNN) Pendidikan dan Penelitian Universitas Karlsruhe (Universitas Teknik); didirikan tahun 1825 sebagai "Sekolah Tinggi Politeknik", Universitas Karlsruhe (TU Karlsruhe) memiliki reputasi di beberapa bidang khususnya teknik mesin, informatika, teknik elektro, dan teknik industri. Universitas Karlsruhe adalah universitas teknik pertama di Jerman dan tahun 2006 dinobatkan sebagai universitas elite Jerman (Eliteuniversität) Sekolah Tinggi Karlsruhe - Teknik dan Ekonomi, didirikan pada tahun 1878. Pada tahun 1971, dulunya dikenal sebagai Universitas Sains Terapan. Sejak tahun 2005, diubah statusnya menjadi Sekolah Tinggi Karlsruhe. Sekolah Tinggi Keguruan Karlsruhe, didirikan pada tahun 1958 sebagai Sekolah Keguruan. Status Sekolah Tinggi diperoleh sejak tahun 1965. Akademi Seni Rupa Negeri Karlsruhe, didirikan pada tahun 1854 sebagai Akademi Lukis. Sekolah Tinggi Negeri Desain Karlsruhe (HfG), didirikan pada tanggal 15 April 1992. Sekolah Tinggi Musik Karlsruhe, didirikan pada tahun 1812. ANKA- Laboratorium untuk Penelitian Pancaran Synchrotron Sekolah Akademi Ekonomi dan Teknik Karlsruhe, didirikan pada tahun 1979 Institut Fraunhofer bidang Penangangan Data dan Informasi Institut Fraunhofer bidang Sistem dan Peneleitian Inovasi Institut Penelitian bidang Bahan Pangan Pusat Penelitian Teknologi Informasi (FZI) Pusat Penelitian Karlsruhe (FZK) Akademi Pusat Provinsi Baden-Württemberg Institut Negeri bidang Penelitian Agragria Institut Max-Reger Instansi Negeri bidang Penelitian Kimia dan Vetenary Sekolah Tinggi Merkur Internasional (swasta) Perpustakaan Perpustakaan Negeri Baden (Jerman: Badische Landesbibliothek) Perpustakaan Universitas Karlsruhe Pengadilan Dua pengadilan negeri terpenting di Jerman, yakni Mahkamah Agung dan Pengadilan Tertinggi Jerman terletak di Karlsruhe. Selain itu, 2 pengadilan tingkat daerah dan 1 pengadilan tingkat provinsi juga terletak di Karlsruhe. Di samping itu, terdapat juga pengadilan-pengadilan lainnya seperti pengadilan tenaga kerja dan sosial, dan lain sebagainya. Internet Karlsruhe memiliki peran yang sangat penting dalam perkembangan dunia internet, bahkan sampai hari ini juga. Pada tahun 1984, e-mail pertama di Jerman diterima di Universitas Karlsruhe, di samping itu pada tahun 1994 sampai 1998, seluruh domain internet di Jerman diadministrasi di situ juga. Begitu pula, hubungan internet pertama ke Republik Tiongkok dilakukan. Satu perusahaan di Karlsruhe merupakan pusat komputer terbesar di Eropa. Lebih kurang 40% dari seluruh Website Jerman diadministrasi di Karlsruhe. Dalam ruang lingkup Universitas Karlsruhe, terdapat sekitar 2.500 perusahaan internet dan telekomunikasi, oleh karena itu, Karlsruhe itu dinobatkan sebagai ibu kota Internet Jerman Stadtwiki Karlsruhe juga memiliki wikipedia sebagai ensiklopedia Kota Karlsruhe, yang dikenal juga sebagai Stadtwiki. Stadtwiki Karlsruhe merupakan ensiklopedia kota terbesar di dunia pada saat ini. Warga Kehormatan Karlsruhe Berikut ini adalah beberapa warga kehormatan yang pernah diberikan oleh kota Karlsruhe: Dr. med. h.c. Dr. rer. pol. h. c. Dr. Ing. E. h. Heinrich Franz Köhler, politikus (1947) Dr. med. h. c. Adam Remmele, politikus (1948) Prof. Albert Kessler, politikus (1963) Dr. h. c. Heinrich Lübke, presiden antara tahun 1959-1969 (1964) Prof. Dr. rer. nat. h. c. Hermann Veit, politikus (1965) Dr. theol. Julius Bender, teolog dan Uskup Kristen (1965) Kunigunde Fischer, politikus (1965) Prof. Dr. jur. Dr. med. h. c. Siegfried Kühn, Ahli hukum dan Politikus (1965) Dr. Pierre Wéber , Wali kota Nancy, Perancis (1966) Wilhelm Baur, politikus (1969) Gustav Heller, politikus (1969) Günther Klotz, Wali kota Karlsruhe (1970) Dr. Franz Gurk, politikus (1981) Prof. Dr. Dr. Alexander Möller, Menteri Keuangan Jerman 1969–1971 (1981) Otto Dullenkopf, Wali kota Karlsruhe (1986) Hanne Landgraf, Politikus (1993) Toni Menzinger, Politikus (1993) Dr. André Rossinot, Wali kota Nancy, Perancis (1995) Prof. Dr. Gerhard Seiler, Wali kota Karlsruhe (1998) Dieter Ludwig, Dirut KVV 1993–2006 (2006) Olahraga Selain kultur, Karlsruhe juga memiliki beberapa klub olahraga, khususnya di bidang: basket sepak bola Gorodki atletik sepeda rock 'n roll rugby bela diri berkuda Klub olahraga gay (Schwul-Lesbischer Sportverein) menembak menari Indiaca Literatur Literatur tentang Karlsruhe dapat dibaca dalam bahasa Jerman, yakni: Hubert Doerrschuck, Herbert Meininger: Karlsruhe. Stadtgeschichte und Bilddokumentation. G. Braun, Karlsruhe 1984, ISBN 3-7650-8041-1 Stadt Karlsruhe Stadtarchiv (Hrsg.): Karlsruhe. Die Stadtgeschichte. Badenia, Karlsruhe 1998, ISBN 3-7617-0353-8 Erich Keyser: Badisches Städtebuch. Kohlhammer, Stuttgart 1959 (Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte., Band IV 2) Landesarchivdirektion Baden-Württemberg (Hrsg.): Regierungsbezirk Karlsruhe. Kohlhammer, Stuttgart 1976 (Das Land Baden-Württemberg. Amtliche Beschreibung nach Kreisen und Gemeinden., Band V), ISBN 3-17-002542-2 Jens M. Möller: Mythos einer Sonnenstadt Gmelin, 1995 ISBN 3-926253-91-6 Referensi Pranala luar Kategori:Kota di Baden-Württemberg Kategori:Kota di Jerman Kategori:Ibu kota terencana
https://id.wikipedia.org/wiki/Karlsruhe
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 2446, 6059, 8446, 13565, 13613, 14280, 15168, 16178, 17560, 19894, 20636, 21043, 22675, 23216, 24892, 27021, 29709, 30302, 34098, 35643, 37739, 38879, 40366, 41631, 43315, 45508, 47103, 49579, 51740, 53578, 55179, 57738, 59079, 59921, 61178, 62122, 64366, 65454, 66363, 67595, 68874, 68947, 69221, 69294, 70610, 70706, 70810, 70916, 71600, 71720, 72733, 74288, 75957, 77410, 77441, 78110, 78213, 79325, 80073, 80338, 82371, 83107, 83931, 84205, 85017, 85211, 86361, 86784, 88175, 88446, 89731, 89886, 90361 ], "plaintext_end_byte": [ 2413, 6058, 8347, 13564, 13612, 14098, 15167, 16125, 17559, 19893, 20635, 21042, 22674, 23215, 24826, 27020, 29628, 30301, 34031, 35615, 37738, 38753, 40365, 41630, 43314, 45457, 47055, 49548, 51739, 53548, 55152, 57692, 59078, 59881, 61177, 62080, 64365, 65453, 66362, 67512, 68873, 68946, 69220, 69293, 70609, 70705, 70809, 70915, 71599, 71657, 72667, 74243, 75881, 77409, 77440, 78109, 78149, 79324, 79994, 80337, 82370, 83106, 83930, 84185, 85016, 85210, 86298, 86783, 88174, 88445, 89624, 89883, 90360, 90380 ] }
నీరు ఏ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ద్రవీభవన స్థితి నుండి ఘన స్థితికి మారుతుంది ?
నీరు (అణువు)
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
నీరు (H 2O) అనేది భూమి ఉపరితలంపై చాలా విస్తారంగా దొరికే, గ్రహంపై 70% ఆవరించి ఉన్న మూలకం. సహజంగా ఇది ద్రవ, ఘన మరియు వాయు రూపంలో లభిస్తుంది. ప్రామాణిక ఉష్ణోగ్రత మరియు ఒత్తిడి వద్ద ద్రవ మరియు వాయు స్థితుల మధ్య ఇది గతి శాస్త్ర సమతుల్యతలో ఉంటుంది. గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద, ఇది లేత నీలి రంగులో, రుచిలేని, మరియు వాసన లేని దాదాపుగా రంగులేని ద్రవంలా ఉంటుంది. నీటిలో అనేక పదార్థాలు కరిగిపోతాయి మరియు ఇది సాధారణంగా సార్వజనీన ద్రావణిగా పిలువబడుతూ ఉంటుంది. ఈ కారణంగా, ప్రకృతిలోని మరియు ఉపయోగంలోని నీరు అరుదుగా మాత్రమే స్వచ్ఛంగా ఉంటుంది మరియు దానిలోని కొన్ని గుణాలు స్వచ్ఛమైన పదార్థంతో పోలిస్తే స్వల్పంగా తేడాతో ఉండవచ్చు. అయితే, పూర్తిగా కాకున్నప్పటికీ నీటిలో కరిగిపోని, ముఖ్యమైన మిశ్రమ పదార్థాలు అనేకం ఉన్నాయి. మూడు సాధారణ పదార్థ స్థితి లన్నింటిలోనూ సహజంగా కనిపించే ఏకైక సాధారణ పదార్థం నీరు--ఇతర పదార్థాలకోసం రసాయనిక గుణాలు చూడండి. భూమిమీద జీవులకు నీరు అత్యవసరం.[3] సాధారణంగా మానవ శరీరంలో నీరు 55% నుంచి 78% శాతం దాకా ఉంటుంది.[4] నీటి రూపాలు అనేక పదార్థాల వలె, పదార్థ దశచే సాధారణంగా వర్గీకరించబడే పలు విస్తృత రూపాలను నీరు తీసుకుంటుంది. నీటి రూపాలలో అత్యంత సాధారణ స్థితి ద్రవ స్థితి మరియు ఇది సాధారణంగా "నీరు" అనే పదంతో సూచించబడుతుంది. నీటి యొక్క ఘన స్థితిని మంచు</i>గా పిలుస్తారు మరియు ఇది సాధారణంగా మంచు గడ్డలు వంటి సమ్మిళిత స్ఫటికాలు లేదా మంచు వంటి పలుచగా పోగుబడిన కణికీయ స్పటికాల వంటి దృఢ నిర్మాణంతో ఉంటుంది. ఘనరూప H2O యొక్క పలు విభిన్న స్పటిక, ఘనీభవించని రూపాల జాబితా కోసం, మంచు కథనం చూడండి. నీటియొక్క వాయు స్థితిని నీటి ఆవిరి (లేదా ఆవిరి) గా పిలుస్తారు మరియు పారదర్శక మేఘం ఆకృతిని తలపిస్తూ నీటిద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది. నీటి యొక్క నాలుగో స్థితి, అత్యంత సంక్లిష్ట ద్రవం ఇతర మూడు స్థితుల కంటే తక్కువగా ఉంటుంది మరియు ప్రకృతిలో అరుదుగా ఏర్పడుతుంటుంది. నీరు ఒక నిర్దిష్ట సంక్లిష్ట ఉష్ణోగ్రతను మరియు నిర్దిష్ట సంక్లిష్ట ఒత్తిడి (647 K మరియు 22.064 MPa)ని చేరుకున్నప్పుడు, ద్రవ మరియు వాయు దశ, వాయు, ద్రవ రెండింటి గుణాలతో కూడిన సజాతీయ ద్రవ స్థితిలో కలిసిపోతుంది. నీరు అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు లేదా ఒత్తిళ్లు వద్ద మాత్రమే అత్యంత సంక్లిష్టంగా మారుతుంది కాబట్టి, ఇది సహజంగా ఎన్నడూ సంభవించదు. ప్రకృతి సహజంగా ఏర్పడే తీవ్రసంక్లిష్ట నీటికి ఒక ఉదాహరణ ఏమిటంటే లోతు జలాల జలవిద్యుత్ నెరియలులోని అత్యంత ఉష్ణ భాగాలు, ఇక్కడ నీరు అగ్నిపర్వత పొగలను మండించడం ద్వారా సంక్లిష్ట ఉష్ణోగ్రతలో వేడెక్కుతుంది మరియు అత్యంత లోతుప్రాంతాల్లో నెరియలు ఉన్న చోట సముద్రం యొక్క అత్యధిక బరువు కారణంగా సంక్లిష్ట ఒత్తిడిని సాధిస్తుంది. సహజ జలంలో (సముద్ర జల ప్రామాణిక విచలనం చూడండి), దాదాపు అన్ని ఉదజని అణువులు ఐసోటోప్ ప్రొటియమ్‌లుగా ఉంటాయి, 1 H. భార జలం నీరు. దీంట్లో ఉదజని దాని భారీ ఐసోటోప్, డ్యుటీరియం ద్వారా పూరించబడుతుంది,2 H. ఇది రసాయనికంగా సాధారణ జలానికి సరిపోలుతుంది కాని ఇది సమరూపం కాదు. ఎందుకంటే డ్యుటీరియం యొక్క కేంద్రకం ప్రొటియం కంటే రెండు రెట్లు భారీగా ఉంటుంది, అందుచేత ఇంధనాల మేళనం మరియు ఉదజని మేళనంలో గుర్తించదగిన వ్యత్యాసాలకు కారణమవుతుంది. భార జలాన్ని న్యూట్రాన్‌లను మెత్తబరచడానికి (తగ్గించడానికి) అణు రియాక్టర్ పరిశ్రమలో ఉపయోగిస్తారు. పోల్చి చూడగా, అలాంటి పోలిక అవసరమైనప్పుడు సాధారణ జలం ప్రోటియం ఐసోటోప్‌ను కలిగి ఉన్న నీటిని గుర్తిస్తుంది. ఉదాహరణకు సాధారణ జల రియాక్టర్ అనే పదం ఆ రియాక్టర్ నమూనా సాధారణ జలాన్ని ఉపయోగిస్తుందని సూచిస్తుంది. శరీరంలో ప్రతి అవయవం, ప్రతి కణానికి నీరు అవసరం ఉంటుంది శరీరానికి సరిపడా నీరు అందలేదంటే శరీరం జరిగే జీవక్రియలన్ని పనిచేయడం మానేస్తాయి భౌతికశాస్త్రం మరియు రసాయన శాస్త్రం నీరు రసాయనిక సూత్రం H 2Oతో కూడిన రసాయనిక పదార్థం: ఒక నీటి అణువు ఒక ఆక్సిజన్ పరమాణువుకు సమయోజనీయ బంధంతో ఉండే రెండు ఉదజని పరమాణువులను కలిగి ఉంటుంది.[5] నీరు అనేది విస్తరించిన వాతావరణం మరియు పీడనంలో ఉండే రుచి, వాసన లేని ద్రవం, ఇది అంతర్గతంగా తనదైన తేలికైన నీలి వన్నెను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, రంగులేని రూపంలో చిన్న పరిమాణంలో ఉంటుంది. మంచు కూడా రంగు లేకుండా కనిపిస్తుంది, నీటి ఆవిరి తప్పనిసరిగా వాయువు రూపంలో కనిపించకుండా ఉంటుంది.[1] ప్రామాణిక పరిస్థితుల్లో నీరు ప్రాథమికంగా ద్రవరూపంలో ఉంటుంది, [[పీరియాడికల్ టేబుల్‌లోని ఆక్సిజన్ ఫ్యామిలీ యొక్క హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్|పీరియాడికల్ టేబుల్[[‌లోని ఆక్సిజన్ ఫ్యామిలీ యొక్క హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్]]]] వంటి వాయువుల ఇతర అనురూప హైడ్రిడ్‌లతో దాని సంబంధాన్ని ఊహించలేము. పీరియాడిక్ టేబుల్‌లో ఆక్సిజన్ చుట్టూ ఉంటే నత్రజని, ఫ్లోరిన్, ఫాస్పరస్, గంధకం మరియు క్లోరిన్ మూలకాలు, ప్రామాణిక పరిస్థితుల్లో వాయువులను ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉదజనితో సంలీనమవుతాయి. ఫ్లోరిన్ మినహా మిగిలిన అన్ని మూలకాల కంటే ఎక్కువగా ఆక్సిజన్ రుణ ఎలక్ట్రాన్‌గా ఉండటమే నీరు ద్రవంగా మారడానికి కారణం. ఉదజని కంటే ఎక్కువగా ఆక్సిజన్ ఎలక్ట్రాన్‌లను ఆకర్షిస్తుంది, దీనివల్ల ఉదజని పరమాణువులలో నికర సానుకూల ఛార్జ్ జరుగుతుంది మరియు ఆక్సిజన్ పరమాణువులో నికర వ్యతిరేక ఛార్జ్ జరుగుతుంది. ఈ పరమాణువులలో ప్రతి ఒక్కదానిని ఛార్జ్ చేస్తే ప్రతి నీటి అణువుకు ఒక నికర ద్విధ్రువ చలనాన్ని ఇస్తుంది. ఈ ద్విధ్రువం మూలంగా నీటి అణువుల మధ్య ఎలక్ట్రికల్ ఆకర్షణ ఒక్కొక్క అణువును దగ్గరికి లాగి, అణువులను విడదీయడాన్ని కష్టతరం చేస్తుంది. ఆ విధంగా బాష్పీభవన స్థానాన్ని పెంచుతుంది. ఈ ఆకర్షణ ఉదజని అనుబంధం అని పిలవబడుతుంది. నీటి అణువులు పరస్పర సంబంధంలో స్థిరంగా చలిస్తూంటాయి,https://www.svrtechnologies.com/sap-training ఉదజని బంధాలు నిరంతరం విడిపోతూ 200 ఫెమ్‌టో సెకనుల కంటే ఎక్కువ కాలక్రమణికలలో మార్పు చెందుతుంటాయి.[6] అయినప్పటికీ, ఈ వ్యాసంలో వర్ణించినటువంటి, జీవానికి అతి ముఖ్యమైనటువంటి, నీటి యొక్క పలు ప్రత్యేక గుణాలను సృష్టించడానికి ఈ బంధం సరిపోతుంది. నీటిని హైడ్రోనియం అయాన్ (H 3O+ (aq))ల లోకి స్వల్పంగా విడిపోతూ, హైడ్రాక్సైడ్ అయాన్‌తో ముడిపడి ఉండే (OH− (aq)) ధ్రువ ద్రావణిగా వర్ణించవచ్చు. 2 H 2O (l) ⇌ H 3O+ (aq) + OH− (అక్) ఈ విఘటన యొక్క విఘటన స్థిరాంకం సాధారణంగా Kw లా వ్యక్తీకరించబడుతుంది, 25°C; ఉష్ణోగ్రత వద్ద 10−14 విలువను కలిగి ఉంటుంది. మరింత సమాచారం కోసం "నీరు (డేటా పేజ్)" మరియు "నీటి స్వీయ-అయనీకరణ"ను చూడండి. నీరు, మంచు, ఆవిరి ఉష్ణ సామర్థ్యం మరియు బాష్పీభవనం మరియు విచ్ఛిత్తి నీరు అమ్మోనియా తర్వాత మనకు తెలిసిన అన్ని పదార్థాలలో రెండో అత్యధిక నిర్దిష్ట ఉష్ణ సామర్థ్యతను, దానితో పాటు అధిక బాష్పీభవన ఉష్ణం (40.65 kJ·mol−1)ని కలిగి ఉంది, ఇవి రెండూ దాని అణువుల మధ్య విస్తృత ఉదజని బంధం ఫలితం. ఈ రెండు అసాధారణ గుణాలూ ఉష్ణోగ్రతలో అతి పెద్ద హెచ్చుతగ్గులను నిల్వచేయడం ద్వారా భూమి వాతావరణాన్ని సమన్వయించడానికి అనుమతిస్తాయి. నీటి నిర్దిష్ట విచ్ఛిత్తి యొక్క శక్తి మొత్తం 0°C వద్ద 333.55 kJ·kg−1గా ఉంటుంది. సాధారణ పదార్దాలలో అమ్మోనియా మాత్రమే దీనికంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ గుణం గ్లేసియర్ మంచు, కొట్టుకుపోయే మంచుల యొక్క కరిగే గుణాన్ని నిరోధిస్తుంది. యాంత్రిక శీతలీకరణను కనిపెట్టడానికి ముందు, ఆహారం చెడిపోకుండా నిల్వ ఉంచడానికి మంచునే సర్వ సాధారణంగా ఉపయోగించేవారు (ఇప్పటికీ ఉపయోగిస్తున్నారు). నీరు, మంచు సాంద్రత నీటి సాంద్రత దాని ఉష్ణోగ్రతపై ఆధారపడి ఉంటుంది కాని, దీని సంబంధం ఒకే వరుసలో ఉండదు, చివరకు ఏకరూపంలో కూడా ఉండదు (కుడి వైపు పట్టిక చూడండి). గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద చల్లబడుతున్నప్పుడు ఇతర పదార్థాల వలే ద్రవరూప నీటి సాంద్రత పెరుగుతుంది. అయితే సరిగ్గా 4°C ఉష్ణోగ్రత వద్ద, నీరు దాని గరిష్ట సాంద్రతను చేరుకుంటుంది. వ్యాపించిన స్థితులలో అది మరింత చల్లబడే కొద్దీ, మరింత తక్కువ సాంద్రతకు చేరుకుంటుంది. ఈ అసాధారణ రుణ థెర్మల్ విస్తరణ బలమైన, ధోరణి ఆధారిత, అంతర అణు పరస్పర చర్యలకు దారితీస్తుంది మరియు మోల్టన్ సిలికాలో పరిశీలించబడుతుంది.[11] చాలా పదార్థాల ఘన స్థితి, ద్రవ స్థితి కంటే దట్టంగా ఉంటుంది; అందుచేత, ఒక ఘన వస్తువు ద్రవంలో మునిగిపోతుంది. అయితే, దీనికి విరుద్ధంగా, సాధారణ మంచు దిమ్మె ద్రవరూప నీటిలో తేలియాడుతుంది, ద్రవరూప నీటి కంటే మంచు తక్కువ సాంద్రత కలిగి ఉంటుంది. గడ్డ కట్టేటప్పుడు, మంచు సాంద్రత 9% తగ్గుతుంది.[12] దీనికి కారణం ఏమిటంటే ఇతర అణువు ప్రకంపనల చల్లదనం పరమాణువులను తమ సమీప పరమాణువులతో స్థిరమైన ఉదజని బంధాలును ఏర్పర్చడానికి అనుమతిస్తుంది. తద్వారా క్రమంగా మంచు Ihవద్ద గడ్డకట్టడానికి గాను సాధించబడిన షట్కోణ ప్యాకింగ్‌ను గుర్తుకు తెచ్చే స్థానాల వద్ద బంధించబడుతుంది. ఉదజని బంధాలు ద్రవంలో కంటే స్ఫటికరూపంలో తక్కువగా ఉంటాయి. ద్రవం కేంద్రకరూపాన్ని పొందుతున్నప్పుడు ఈ బంధన ప్రభావం అణువుల సగటు సమన్వయ సంఖ్యను తగ్గిస్తుంది. గడ్డకట్టే సమయంలో వ్యాపించే ఇతర పదార్థాలు యాంటిమోనీ, బిస్ముత్, గాల్లియం, జెర్మేనియం, సిలికాన్, ఎసిటిక్ యాసిడ్,మరియు చతుష్ఫలక సమన్వయంతో పెద్ద స్పటిక ఆకృతులుగా ఏర్పడే ఇతర భాగాలు. సాధారణంగా మాత్రమే షట్కోణ మంచు ద్రవం కంటే తక్కువ సాంద్రతను కలిగి ఉంటుంది. ఒత్తిడి పెరుగుతున్న స్థితిలో మంచు ద్రవరూప జలం కంటే ఎక్కువ సాంద్రతతో అధిక సాంద్రత కలిగిన రూపరహిత మంచు (HDA) మరియు అత్యధిక సాంద్రత కలిగిన రూపరహిత మంచు (VHDA) వంటి ఇతర అనేక బహురూప ఆకృతులలోకి పరివర్తన చెందుతుంది. ఉష్ణోగ్రత పెరిగేకొద్దీ దానికనుగుణంగా నీరు వ్యాకోచిస్తుంది. ఆవిరి అయ్యే స్థితికి చేరుకున్నప్పుడు దాని సాంద్రత దాని అత్యధిక విలువకంటే 4% తగ్గిపోతుంది. సాధారణ పీడన వద్ద మంచు కరిగే దశ 0°C (32°F, 273 K) మొదలవుతుంది, అయితే, ద్రవం యాంత్రికంగా అవరోధానికి గురికాకపోయినట్లయితే గడ్డకట్టకుండానే ఆ ఉష్ణోగ్రతకు తక్కువ స్థితిలోనే స్వచ్ఛమైన ద్రవరూపం జలం అతిశీతలం అవుతుంది. దాదాపుగా 231 K (−42°C) [13] వద్ద దాని సజాతీయ కేంద్రక స్థితికి కిందిదశలో అది ద్రవరూపంలోనే ఉంటుంది. సాధారణ షట్కోణ మంచు యొక్క కరిగే స్థితి, కొంచెం అధిక పీడనల వద్ద స్వల్పంగా తగ్గిపోతుంది, అయితే మంచు దాని బహురూపాలలోకి రూపాంతరం చెందుతున్నందువలన (పైన మంచు యొక్క స్పటిక స్థితి) చూడండి 209.9MPa (2,072atm), దాని కరిగే స్థితి అనేది పీడనతో గుర్తించదగినమేరకు పెరుగుతుంది, అంటే, 355K (82°C) వద్ద 2.216GPa (21,870atm) (మంచు VII[14] యొక్క మూడు రెట్ల స్థితికి చేరుతుంది). సాధారణ మంచు యొక్క కరిగే స్థితిని తగ్గించడానికి ఒత్తిడిని గణనీయంగా పెంచవలసి ఉంటుంది --మంచు మీద ఉన్న ఐస్ స్కేటర్ ద్వారా సృష్టించబడిన పీడనం దాని కరిగే స్థితిని దాదాపుగా 0.09°C (0.16°F) వద్ద మాత్రమే తగ్గిస్తుంది. నీటి యొక్క ఈ గుణాలు భూమి పర్యావరణ వ్యవస్థలో మఖ్యమైన ప్రభావఫలితాలను కలిగి ఉంటున్నాయి. 4°C ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉన్న నీరు, వాతావరణంలోని ఉష్ణోగ్రతతో నిమిత్తం లేకుండా ఎల్లప్పుడూ మంచినీటి సరస్సుల అడుగు భాగంలో పోగుపడుతుంది. నీరు, మంచు అనేవి వేడి[15] వద్ద పెద్దగా వాహకాలు కానందున (మంచి విద్యుద్బంధకాలు), చల్లటి, వెచ్చటి నీటిని కలగలిపి, చల్లబడటాన్ని వేగవంతం చేసే బలమైన ప్రవాహాల ద్వారా చిలకితే తప్ప, లోతైన సరస్సులు పూర్తిగా గడ్డకడతాయని చెప్పలేము. వెచ్చటి వాతావరణంలో, దిగువకు మునిగిపోవడానికి బదులుగా మంచు గడ్డలు తేలియాడతాయి, నీటి అడుగున అవి చాలా నిదానంగా మాత్రమే కరుగుతాయి. ఈ దృగంశం జలచరజీవుల ప్రాణాన్ని కాపాడవచ్చు. ఉప్పునీరు, మంచు సాంద్రత నీటి సాంద్రత అనేది దాంట్లో కరిగిన లవణం మరియు ష్ణోగ్రతలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మంచు ఇప్పటికీ సముద్రాలమీద తేలియాడుతూ ఉంటుంది, లేకుంటే అవి దిగువనుంచి గడ్డగట్టిపోయి ఉండేవి. అయితే, సముద్రాలలోని ఉప్పు పదార్థం, గడ్డగట్టే స్థితిని 2 °Cల వరకు తగ్గిస్తుంది మరియు సాంద్రత యొక్క ఉష్ణోగ్రతను గరిష్టంగా నీరు గడ్డకట్టే స్థితికి తగ్గిస్తుంది. అందుకని, సముద్రపు నీటిలో, దిగువభాగంలోని శీతల జలం నీటి వ్యాకోచం ద్వారా నిరోధించ బడదు, ఎందుకంటే అది దాదాపుగా గడ్డకట్టే స్థితి వద్ద చల్లబడుతుంది. దాదాపుగా గడ్డ కట్టే స్థితిలో ఉన్న సముద్రాల శీతలజలం మునిగి పోవడం కొనసాగిస్తుంది. ఈ కారణంగా, ఆర్కిటిక్ మహాసముద్రం వద్ద ఉన్న శీతల జలం వంటి చోట అడుగుభాగంలో బతకడానికి ప్రయత్నించే ఏ ప్రాణి అయినా చలికాలంలో గడ్డ కట్టే మంచినీటి సరస్సులు మరియు నదుల దిగువ భాగంలోని ఉష్ణోగ్రత కంటే 4°C ఎక్కువ ఉన్న నీటిలో మాత్రమే సాధారణంగా బతుకుంటూంది. ఉప్పు నీటి ఉపరితలం (−1.9°C సాధారణ లవణీయత సముద్రజలం, 3.5%) వద్ద గడ్డకట్టడం ప్రారంభిస్తున్నందువలన, ఏర్పడుతున్న మంచు తప్పనిసరిగా లవణ రహితంగా, స్వచ్ఛమైన నీటి మంచుకు దాదాపు సమానమైన సాంద్రత వద్ద ఉండాలి. ఉపరితలం మీద తేలియాడే ఈ మంచు మరియు "గడ్డ కట్టిన" ఉప్పు ద్రావణీయత మరియు దాని కింద ఉండే సముద్రజలం సాంద్రతతో ఉప్పునీరు తిరస్కరణ అని పిలువబడే ప్రక్రియలో జత కలుస్తాయి. ఉష్ణప్రసరణ ద్వారా మునిగే ఈ సాంద్ర లవణ జలం మరియు దాని స్థానంలో చేరే సముద్రజలం ఒకే ప్రక్రియను కలిగి ఉంటుంది. ఇది స్వచ్ఛమైన మంచును ఉపరితలంపై −1.9°C వద్ద తప్పనిసరిగా ఉండేలా చేస్తుంది. ఏర్పడిన మంచు కింద ఉన్న పెరిగిన సముద్రజల సాంద్రత దాన్ని అడుగుభాగంవైపు మునిగేలా చేస్తుంది. విస్తృతస్థాయిలో, ఉప్పునీటి తిరస్కరణ మరియు మునుగుతున్న శీతల లవణ జలం అనేవి అలాంటి నీటిని ధ్రువప్రాంతం నుంచి దూరంగా తీసుకుపోయే సముద్ర ప్రవాహాలను సృష్టిస్తాయి. గ్లోబల్ వార్మింగ్ యొక్క ఒక ప్రమాదకరమైన పరిణామం ఏమిటంటే, ఆర్కిటిక్ మంచు కరిగిపోవడం వల్ల ఈ జలప్రవాహాలు కూడా తగ్గిపోయి, సమీపంలోని, సుదూరంలోని వాతావరణాలపై కనీవినీ ఎరుగని ఫలితాలను కలిగిస్తాయి. మిశ్రణీయత మరియు సాంద్రీకరణం నీరు అనేక ద్రవాలతో కలిసివుంటుంది, ఉదాహరణకు, అన్ని నిష్పత్తులలో ఎథనాల్ అనేది ఒకే సజాతీయ ద్రవంగా ఏర్పడుతుంది. ఇంకా నీరు మరియు అనేక నూనెలు కలవవు, పైనుంచి సాంద్రతను పెంచడానికి అనుగుణంగా ఇవి సాధారణంగా పొరలుగా ఏర్పడుతుంటాయి. ఒక వాయువుగా, నీటి ఆవిరి గాలిలో పూర్తిగా కలిసిపోతుంది. మరోవైపున నిర్దిష్ట ఉష్ణోగ్రత వద్ద ద్రవం (లేదా ఘనం)తో ఉష్ణ గతి శాస్త్ర నియమం ప్రకారం స్థిరంగా ఉండే గరిష్ఠ నీటి ఆవిరి పీడనం మొత్తం వాతావరణ పీడనంతో పోలిస్తే సాపేక్షికంగా తక్కువగా ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, ఆవిరి పాక్షిక పీడనం [16] వాతావరణం పీడనంలో 2%గా ఉండి, గాలి 25°C చల్లబడుతున్నట్లయితే, మంచు బిందువు, మరియు పొగమంచును నిర్వచించడం లేదా మంచును సృష్టించడాన్ని నిర్ణయించడం ద్వారా 22°C వద్ద మొదలయ్యే నీరు కుదించబడుతుంది. ఉదయపు పొగ మంచును మండిచండంలో వ్యతిరేక ప్రక్రియ లెక్కించబడుతుంది. వేడి తుంపర లేదా తొట్టిని పనిచేయించడం ద్వారా గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆర్ద్రతను పెంచితే, ఉష్ణోగ్రత అదే బిందువు వద్ద ఉన్నట్లయితే, కొద్దిసమయంలోనే ఆవిరి స్థితి మార్పుకోసం అవసరమైన పీడనకు చేరుతుంది మరియు ఆవిరిగా కుదించబడుతుంది. గాలిలోని నీటి ఆవిరి పీడనం (ద్రవ) జలం కారణంగా ఆవిరి పీడనంతో సమానంగా ఉన్నప్పుడు, ఈ నేపథ్యంలో వాయువు అనేది సంతృప్త లేదా 100% సాపేక్ష తేమగా ప్రస్తావించబడుతుంది; సంతృప్త వాయువు తాకినప్పుడు, నీరు (లేదా తగినంత చల్లబడినట్లయితే మంచు) ఆవిరి కావడం ద్వారా ద్రవరాశిని కోల్పోవడంలో విఫలమవుతుంది. గాలిలోని నీటి ఆవిరి పరిమాణం తక్కువగా ఉన్న కారణంగా, సాపేక్ష తేమ, సంతృప్త పాక్షిక ఆవిరి పీడనకు అనుగుణమైన నీటి ఆవిరి కారణంగా పాక్షిక పీడన నిష్పత్తి చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. సాపేక్ష తేమకంటే 100% ఎక్కువగా ఉన్న నీటి ఆవిరి పీడనం అత్యంత-సంతృప్త</i>గా పిలువబడుతుంది మరియు గాలి వేగంగా చల్లబడినప్పుడు అంటే ఉన్నట్లుండి వాయు ప్రవాహం ఊర్ధ్వ దిశలో పెరిగినప్పుడు ఇలాంటిది సంభవిస్తుంది.[17] ఆవిరి పీడనం సంపీడనత్వం నీటి సంపీడనత్వం అనేది పీడన మరియు ఉష్ణోగ్రతల చర్యగా చెప్పవచ్చు. శూన్య పీడనం పరిమితిలో 0°C వద్ద సంపీడనత్వం 5.1×10−10Pa−1.[19] శూన్య పీడన పరిమితిలో సంపీడనత్వం, ఉష్ణోగ్రత పెరుగుతున్నందువల్ల తిరిగి పెరగడానికి ముందు 45°C వద్ద 4.4×10−10Pa−1 కనిష్ఠ స్థాయికి చేరుకుంటుంది. పీడనం పెరిగే కొద్దీ సంపీడనత్వం 0°C మరియు 100 MPa వద్ద 3.9×10−10Pa−1 పెరుగుతుంది. నీటియొక్క బహుళ సాహచర్యం 2.2 GPa.[20] వాయువులు కానివాటి, మరియు ప్రత్యేకించి నీటి యొక్క అల్ప సంపీడనత్వం, తరచుగా వాటి సంపీడనత్వంలోకి చేరుకుంటాయి. నీటి అల్ప సంపీడనత్వం అంటే పీడనం 40 MPaల వరకు ఉండే 4 కిలోమీటర్ల లోతు గల సముద్రాలలో కూడా, కేవలం 1.8% తగ్గుదల మాత్రమే ఉంటుంది. మూడవ అంశం ఉష్ణోగ్రత మరియు పీడన వద్ద ఘన, ద్రవ, మరియు వాయురూప నీరు సమతుల్య స్థితిలో కలిసి ఉండడాన్ని నీటి త్రివిధ బిందువు అని పిలుస్తారు. ఈ బిందువు ఉష్ణోగ్రత యూనిట్లు ( కెల్విన్, ఉష్ణ గతి శాస్త్ర ఉష్ణోగ్రత యొక్క SI యూనిట్‌లను, పరోక్షంగా, డిగ్రీ సెల్సియస్‌ను, చివరకు డిగ్రీ ఫారన్‌హీట్)లను కూడా నిర్వచిస్తుంది. దీని ఫలితంగా, నీటి త్రివిధ బిందు ఉష్ణోగ్రత దాని కొలత పరిమాణం కంటే సూచిత విలువగా ఉంటుంది.సాంప్రదాయకంగా మూడో బిందువు 273.16 K (0.01°C) ఉష్ణోగ్రత వద్ద 611.73 Pa పీడనంతో ఉంటుంది. సాధారణ సముద్ర మట్టానికి 101,325 Pa భారమితీయ పీడనం వద్ద ఈ పీడనం ఓ మేరకు స్వల్పంగానే ఉంటుంది. అంగారక గ్రహం వద్ద వాతావరణ ఉపరితల పీడనం గుర్తించదగిన స్థాయిలో మూడో బిందువు పీడనానికి దగ్గిరగా ఉంటుంది, మరియు వాతావరణ పీడనం జీరో-ఎలివేషన్ లేదా అంగారక గ్రహ సముద్రమట్టం అనేది నీటియొక్క మూడో బిందువుకు అనుగుణంగా ఉండే ఎత్తువద్ద నిర్వచించబడుతుంది. ఇది "నీటి మూడో బిందువు" లాగా పిలువబడినప్పటికీ, ద్రవజలం యొక్క స్థిర సమ్మేళనం, మంచు I, మరియు నీటి ఆవిరి అనేవి నీటి యొక్క స్థితి డయాగ్రమ్ లోని అనేక త్రివిధ బిందువులలో ఒకటిగా ఉంటాయి. గాటింజెన్ నివాసి గుస్తావ్ హెన్రిచ్ జోహన్ అప్పోలోన్ తమ్మాన్ 20వ శతాబ్ది ప్రారంభంలో పలు ఇతర త్రివిద బిందువులలోని డేటాను తయారు చేశారు. కాంబ్ మరియు ఇతరులు 1960లలో మరిన్ని త్రివిధ బిందువులను నమోదు చేశారు.[21][22][23] ఎలక్ట్రికల్ గుణాలు ఎలక్ట్రికల్ కండెక్టివిటీ అయాన్లు లేని స్వచ్ఛమైన జలం అద్భుతమైన ఇన్సులేటర్‌గా ఉంటుంది కానీ, అయాన్లు లేకుండా చేసిన నీరు కూడా పూర్తిగా అయాన్లు లేకుండా ఉండదు. నీరు ద్రవస్థితిలో స్వయం-అయానీకరణకు గురవుతుంది. పైగా, నీరు చక్కటి కరిగెడు గుణం కలిగి ఉంటుంది కనుక, అది ఎప్పటికీ తనలో కొంత కరిగే పదార్ధాన్ని కలిగి ఉంటుంది, చాలా తరచుగా ఉప్పును కలిగి ఉంటుంది. నీరు అలాంటి స్వచ్ఛరహితమైన దాన్ని స్వల్పస్థాయిలో అయినా కలిగి ఉన్నట్లయితే, అప్పుడు అది విద్యుత్తును సిద్ధంగా నిర్వహిస్తుంది, స్వచ్ఛరహితాలైన ఉప్పు వంటివి విద్యుత్ ప్రవాహం ఫ్రవహించగల జలసంబంధ సొల్యూషన్‌లో ఉచిత అయాన్‌లలోకి విడిపోతాయి. సూత్రరీత్యా నీటి గరిష్ఠ విద్యుత్ నిరోధకత దాదాపుగా 182 kΩ·m 25°C వద్ద ఉంటుందని తెలుసు. ఈ సంఖ్య రివర్స్ ఓస్మోసిస్, అల్ట్రా ఫిల్టర్ మరియు అయోన్లు లేని అల్ట్రా-ప్యూర్ వాటర్ సిస్టమ్‌లతో చక్కగా ఏకీభవిస్తుంది, ఉదాహరణకు సెమీ కండెక్టర్ తయారీ కర్మాగారాలు. అల్ట్రా-ప్యూర్ వాటర్‌లో ట్రిలియన్(ppt)కి 100 భాగాలను మించిపోయే ఉప్పు లేదా ఆసిడ్ మలినకారత స్థాయి దాని నిరోధకత స్థాయిని గుర్తించదగిన మేరకు అంటే పలు కిలోహెమ్-మీటర్లు (లేదా మీటరుకు వందలాది నానోసిమెన్స్ వరకు తగ్గించండం ప్రారంభిస్తుంది.) నీటియొక్క స్వల్ప ఎలెక్ట్రికల్ కండక్టివిటీ అనేది హైడ్రోజెన్ క్లోరైడ్ లేదా ఏదైనా ఉప్పు వంటి తక్కువ పరిమాణంలోని అయోనిక్ వస్తువుల కరిగే స్వభావాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుంది. అందుచేత మలినగుణాలు కలిగిన నీటిలో విద్యున్మరణం వంటి ప్రమాదాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. ఇదేమంత ప్రయోజనకరమైంది కాదు. అయితే, మానవ శరీరం కంటే నీరు ఉత్తమ వాహకంగా మారిన స్థితికి మలినగుణాలు పెరిగినప్పుడు విద్యున్మరణ ప్రమాదం తగ్గే అవకాశం ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, సముద్రపు నీటిలో విద్యున్మరణ ప్రమాదం స్వచ్ఛమైన నీటిలో కంటే తక్కువగా ఉండవచ్చు, ఎందుకంటే ప్రత్యేకించి సాధారణ ఉప్పు వంటి అధికస్థాయి మలినగుణాలను సముద్రం కలిగి ఉంటుంది. ప్రధాన ప్రవాహ మార్గం ఉత్తమ వాహకంకోసం చూస్తుంది. నీటిలో గమనించిన విద్యుత్ వాహకం అయోన్ల ఖనిజ లవణాలు మరియు కార్బన్ డయాక్సైడ్ వంటివి కరిగి ఉన్న ఫలితమే. కార్బన్ డయాక్సైడ్ నీటిలో కార్పొనేట్ అయోన్లను రూపొందిస్తుంది. నీరు స్వయం-అయోనీకరణకు గురవుతుంది.దీంట్లో రెండు నీటి అణువులు ఒక హైడ్రాక్సైడ్ అనియోన్ మరియు ఒక హైడ్రోనియన్ కేషన్‌లను రూపొందిస్తుంది కానీ చాలా కార్యకలాపాలలో పనిచేయడానికి లేదా హాని కలిగించడానికి అవసరమైన విద్యుత్ ప్రవాహంని కలిగి ఉండదు. స్వచ్ఛమైన నీటిలో, సున్నితమైన సామగ్రి 25°C వద్ద 0.055 µS/cmతో స్వల్ప విద్యుత్ వాహకత్వంను కనుగొంటుంది. నీరు ఆక్సిజన్, ఉదజనిగా విద్యుదీకరణ చెందుతుంది కాని, తక్కువ విద్యుత్ నిర్వహించబడటం చేత, కరిగిపోయిన అయోన్ల గైర్హాజరీలో ఇది చాలా నిదాన ప్రక్రియను తీసుకుంటుంది. ఎలక్ట్రాన్‌లు నీటిలో (మరియు లోహలు)లో ప్రాథమిక ఛార్జ్ వాహకాలు కాగా, మంచులో ప్రాథమిక చార్జ్ వాహకాలుగా ప్రొటానులు ఉంటాయి. (చూడండి ప్రొటాన్ కండక్టర్). విద్యుద్విశ్లేషణ నీరు విద్యుత్ ప్రవాహాలను పంపించడం ద్వారా తనలోని ప్రాథమిక మూలకాలైన ఉదజని, ఆక్సిజన్‌లలోకి విడిపోగలదు. ఈ ప్రక్రియను విద్యుద్విశ్లేషణ అని పిలుస్తారు. నీటి అణువులు సహజంగానే H+ మరియు OH− అయాన్లుగా విడిపోగలవు, ఇవి వరుసగా కేథోడ్ మరియు యానోడ్ల వైపు ఆకర్షించబడగలవు. కేథోడ్ వద్ద, రెండు H+ అయాన్లు ఎలెక్ట్రాన్‌లను తీసుకుని H 2 వాయువును ఏర్పరుస్తాయి. యానోడ్ వద్ద, నాలుగు OH− అయాన్లు కలిసి O 2 వాయువును, అణు జలాన్ని, నాలుగు ఎలెక్ట్రాన్‌లను విడుదల చేస్తాయి. వాయువులు పోగయినప్పుడు, ఉపరితలంపై నీటిబుడగలను ఏర్పరుస్తాయి. నీటి విద్యుద్విశ్లేషణ కేంద్రం యొక్క ప్రామాణిక సామర్థ్యత 25°C వద్ద 1.23 V గా ఉంటుంది. ద్విధ్రువ గుణాలు వీటియొక్క ముఖ్యమైన అంశం దాని ధ్రువ స్వభావం. నీటి అణువు మొన భాగంలో ఉదజని పరమాణువులతో, శీర్షంపై ఆక్సిజన్ పరమాణువులతో కూడిన కోణాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. ఆక్సిజన్, ఉదజని కంటే ఎక్కువ ఎలెక్ట్రోరుణాత్మకతను కలిగి ఉంటుంది, ఆక్సిజన్ పరమాణువుతో అణువు పక్షం పాక్షిక రుణాత్మక ఛార్జ్‌ను కలిగి ఉంటుంది. అటువంటి ఛార్జ్ వ్యత్యాసంతో కూడిన వస్తువును ద్విధ్రువం అని పిలుస్తారు. ఛార్జి వ్యత్యాసాల వలన నీటి అణువులు పరస్పరం మరియు ఇతర ధ్రువ అణువులవైపుకు (సాపేక్షికంగా ధనాత్మక ప్రాంతాలు సాపేక్షికంగా రుణాత్మక ప్రాంతాల వైపు ఆకర్షించబడతాయి) ఆకర్షించుకుంటాయి. ఈ ఆకర్షణ ఉదజని బందనానికి దోహదం చేస్తుంది మరియు కరిగెడి చర్య వంటి అనేక నీటి గుణాలను వివరిస్తుంది. నీరు పైనుంచి సన్నటి ధారగా పడే పాయకు (ఉదా, కుళాయి మూతనుంచి) సమీపంగా విద్యుత్ ఛార్జికి గురయిన వస్తువు (దువ్విన తర్వాత దువ్వెన ఉన్న స్థితి) ను నొక్కి పట్టుకోవడం ద్వారా నీటి ద్విధ్రువ స్వభావం ప్రదర్శించబడుతుంది, దీనిద్వారా ఛార్జికి గురయిన వస్తువు వేవుగా నీటిపాయ ఆకర్షించబడుతుంది. ఉదజని బంధం ఒక నీటి అణువు గరిష్ఠంగా నాలుగు ఉదజని బంధాలను ఏర్పరుస్తాయి, ఎందుకంటే ఇది రెండింటిని ఆమోదిస్తుంది మరియు రెండు ఉదజని పరమాణువులను ప్రదానం చేస్తుంది. ఉదజని ప్లోరైడ్, అమ్మోనియా మెథనాల్ వంటి ఇతర అణువులు ఉదజని బంధనాలను ఏర్పరుస్తాయి కాని, అవి ఉష్ణగతి శాస్త్రపు, గతిశక్తి అసంగత స్వభావాన్ని లేదా నీటిలో కనిపించే వ్యవస్థీకృత గుణాలను ప్రదర్శించవు. ఉదజనిలను ప్రదానం చేయడం/ఆమోదించడంలేక పోవడం లేదా బహుళ వ్యర్థాలలో అమరిక ప్రభావాల కారణంగా నీటికి విడిగా ఏ ఉదజని బంధన అణువులు కూడా నాలుగు ఉదజన బంధనాలను ఏర్పర్చలేవు అనే వాస్తవంలోనే నీటికి, ఇతర ఉదజని బంధన ద్రవాల మధ్య స్పష్టమైన వ్యత్యాసానికి సమాధానం ఉంది. నీటిలో స్థానిక చతుష్పలక క్రమం నాలుగు ఉదజని బంధాల కారణంగా ఓ బహిరంగ నిర్మాణం మరియు ఒక 3-డైమెన్షనల్ బంధన యంత్రాంగం పెరిగేందుకు వీలిస్తుంది, దీని ఫలితంగా 4°C కి దిగువన చల్లబర్చినప్పుడు సాంద్రత క్రమరహితంగా తగ్గిపోతుంది. నీటి అణువులోపల సమయోజనీయ బంధనాలతో పోల్చి చూసినప్పుడు ఉదజని బంధం సాపేక్షికంగా బలహీన ఆకర్షణను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, ఇది అనేక నీటి భౌతిక గుణాలకు కారణమవుతుంది. అటువంటి ఒక గుణం ఏమిటంటే దాని సాపేక్ష అధిక కరిగెడి మరియు మరిగెడి స్థానం ఉష్ణోగ్రతలు; అణువుల మధ్య ఉదజని బంధనాలను విడగొట్టడానికి మరింత శక్తి అవసరమవుతుంది. చాలా తక్కువ బలహీనమైన ఉజదని బందం కలిగి ఉండే ఒకేవిధమైన సమ్మేళన హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ (H 2S), నీటి యొక్క రెట్టింపు అణు ద్రవ్యరాశిని కలిగినప్పటికీ అది గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఒక వాయువు. నీటి అణువుల మధ్య అదనపు బంధం ద్రవరూప జలానికి భారీ నిర్దిష్ట ఉష్ణ సామర్థ్యాన్ని కూడా ఇస్తుంది. ఈ అధిక ఉష్ణ సామర్థ్యత నీటిని ఓ చక్కటి ఉష్ణ నిల్వ మాద్యమంగానూ (శీతలకారి), మరియు ఉష్ణ కవచంగానూ మలుస్తుంది. పారదర్శకత నీరు కనిపించే కాంతి, సమీప అతినీలలోహిత కాంతి, మరియు సుదూర-అరుణ కాంతికి సాపేక్షికంగా పారదర్శకంగా ఉంటుంది కాని, ఇది చాలావరకు అతినీలలోహిత కాంతి, పరారుణ కాంతి, మరియు మైక్రోవేవ్‌లను అది గ్రహిస్తుంది. అనేక ఫోటోరెసెప్టర్లు మరియు ఫోటోసింథటిక్ పిగ్మెంట్లు నీటి ద్వారా చక్కగా పరివర్తించబడే కాంతి వర్ణపట విభాగాన్ని ఉపయోగించుకుంటాయి. మైక్రోవేవ్ ఓవెన్స్ ఆహార పదార్థాలలోని నీటిని వేడి చేయడానికి నీటికి ఉన్న మైక్రోవేవ్ ధార్మికత అపారదర్శకత ప్రయోజనాన్ని స్వీకరిస్తాయి. కనిపించే వర్ణపటం యొక్క ఎరుపు చివరలోని శోషణ యొక్క బలహీన ఆరంభం నీటిని దాని అంతర్గత నీలి రంగుకు దారితీస్తుంది. (చూడండి నీటి రంగు). సంశ్లేషణ నీరు దాని ధ్రువం) కారణంగా తనకుతానుగా (సంయోగానికి) అంటుకుని ఉంటుంది. తనకున్న ధ్రువ స్వభావం కారణంగా నీరు అధిక సంశ్లేషణ గుణాలను కలిగి ఉంది. స్వచ్ఛమైన/మృదువైన గ్లాసులోని నీటిపై పలుచటి పొర ఏర్పడవచ్చు, ఎందుకంటే గ్లాసు మరియు నీటి అణువుల (సంశ్లేషణ శక్తులు) మధ్య అణు సంబంధిత శక్తులు బంధన శక్తుల కంటే బలంగా ఉంటాయి. జీవ కణాలు మరియు కణాంగాలలో, నీరు మెంబ్రేన్ మరియు జలపరాగ సంపర్కం కల ప్రొటీన్‌ ఉపరితలాలతో సంబంధంలో ఉంటుంది; అంటే నీటికి బాగా ఆకర్షించబడే ఉపరితలాలు. ఇర్వింగ్ లాంగ్‌ముయిర్ జలపరాగ ఉపరితలాల మధ్య బలమైన వికర్షణ బలం ఉన్నట్లు గమనించాడు. నిర్జలీకరణ జలపరాగ ఉపరితలాలకు--ఆర్ద్రీకరణ నీటి పొరలను గట్టిగా పట్టి ఉంచిన పొరలను తొలగించడానికి--ఆర్ద్రీకరణ శక్తులుగా పిలుస్తున్న ఈ శక్తులకు వ్యతిరేకంగా దృఢ చర్య అవసరమవుతుంది. ఈ శక్తులు చాలా పెద్దవే అయినప్పటికీ, ఒక నానోమీటర్ లేదా అంతకంటే తక్కువగా శరవేగంగా తగ్గిపోతుంటాయి. ప్రత్యేకించి కణాలు పొడి వాతావరణాలకు లేదా అత్యంత శీతలీకరణకు గురై నిర్జలీకరణ పాలై ఉన్నప్పుడు, ఇవి జీవశాస్త్రంలో చాలా ముఖ్యమైనవి.[24] ఉపరితల ఒత్తిడి నీరు గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద 72.8mN/m యొక్క అత్యధిక ఉపరితల ఒత్తిడిని కలిగి ఉంది. నీటి అణువులకు, అత్యధిక లోహేతర ద్రవాలకు మధ్య బలమైన సంయోగం దీనికి కారణం. తక్కువ పరిమాణాలలోని నీరు పోలీఎథీలిన్ లేదా టెఫ్లోన్ వంటి శోషణోష్ణ-రహిత (నాన్-అడ్‌సోర్బెంట్ మరియు నాన్-అబ్‌సోర్బెంట్) ఉపరితలంలో ఉంచబడినప్పుడు ఇది కనబడుతుంది, మరియు నీరు బిందువులుగా కలిసి ఉంటుంది. ప్రాధాన్యతకు అనుగుణంగా, ఉపరితలం అవరోధాలలో చిక్కుకున్న వాయువు నీటిబుడగలను ఏర్పరుస్తుంది, కొన్నిసార్లు వాయు అణువులను నీరుగా మార్చడానికి అవసరమైనంత కాలం ఉంటుంది. మరొక ఉపరితల ఒత్తిడి ప్రభావం ఏమిటంటే సామర్థ్యతా తరంగం, ఇవి నీటి ఉపరితలాలపై బిందువుల ప్రభావాల చుట్టూ ఏర్పడే ఉపరితల తరంగాలు, కొన్నిసార్లు నీటి ఉపరితలం వైపు ప్రవహించే బలమైన ఉప ఉపరితల ప్రవాహాల కారణంగా ఇవి సంభవిస్తాయి. ఉపరితల ఒత్తిడి ద్వారా ఏర్పడిన స్పష్టంగా కనిపించే వ్యాకోచత్వం తరంగాలను నడుపుతుంది. కేశనాళిక చర్య సంశ్లేషణ మరియు ఉపరితల ఒత్తిడి యొక్క అంతర్గత శక్తుల కారణంగా, నీరు సామర్థ్య చర్యను ప్రదర్శిస్తుంది, ఇక్కడ నీరు గురుత్వాకర్షణ శక్తికి వ్యతిరేకంగా సన్నటి నాళికలో పైకి పెరుగుతుంది. నీరు నాళిక లోపలి గోడలకు అంటిపెట్టుకుంటుంది మరియు ఉపరితల ఒత్తిడి ఉపరితలాన్ని బారుగా చేస్తుంది దీనివల్ల ఉపరితలం పైకి పెరిగి సంయోగం ద్వారా నీరు లాగబడుతుంది. గురుత్వ శక్తి సంశ్లేషణ శక్తులను సమతుల్యం చేయడానికి తగిన నీరు ఉండేంతవరకు నీరు గొట్టంలో ప్రవహిస్తున్నందున ఈ ప్రక్రియ కొనసాగుతుంది. ఉపరితల ఒత్తిడి మరియు సామర్థ్య చర్య అనేవి జీవశాస్త్రంలో చాలా ముఖ్యమైనవి. ఉదాహరణకు, నీరు మొక్కల రెమ్మలకు గ్జిలెమ్ ద్వారా తీసుకుపోబడినప్పుడు, బలమైన అంతర్గత అణు ఆకర్షణలు (సంయోగం) నీటి బారును పట్టి ఉంచి, బంకలాగా అంటుకునే గుణాలు నీటి జోడింపును గ్జిలెమ్‌కు కలిపి ఉంచుతాయి మరియు పరివర్తిత పుల్ వల్ల కలిగిన ఒత్తిడి ప్రభావాన్ని నిరోధిస్తుంది. ద్రావకంలా నీరు దాని ధ్రువణత కారణంగా నీరును కూడా ఒక మంచి ద్రావకంగా చెప్పవచ్చు. నీటిలో (ఉదా. ఉప్పులు) బాగా కలుపబడిన, కరిగిపోయిన పదార్థాలను హైడ్రోపోలిక్ ("నీటిని ఇష్టపడే") పదార్థాలుగా పిలుస్తున్నారు, మరోవైపు నీటిలో సరిగా కలవని పదార్థాలు (ఉదా. కొవ్వులు మరియు నూనెలు) వంటివి, హైడ్రోపోలిక్ ("నీటిని వ్యతిరేకించే") పదార్థాలుగా పిలుస్తున్నారు. నీటిలో కరిగిపోవడంలో పదార్థ సామర్థ్యం నీటి అణువులు ఇతర నీటి అణువుల మధ్య ఏర్పర్చిన బలమైన ఆకర్షక శక్తులుతో పదార్థం సరిపోలుతుందా లేదా ఇంకా ఉత్తమంగా ఉంటుందా అనే అంశం ఆధారంగా నిర్ణయించబడుతుంది. ఈ బలమైన అంతర్గత అణు బలాలను అధిగమించడానికి అనుమతించని గుణాలను పదార్దం కలిగి ఉన్నట్లయితే, అణువులు నీటినుంచి "వైదొలిగిపోతాయి" మరియు అవి కరిగిపోవు. సాధారణంగా ఉన్న తప్పుడు భావనకు భిన్నంగా, నీరు, హైడ్రోఫోబిక్ పదార్థాలు వికర్షించబడవు, మరియు హైడ్రోఫోబిక్ ఉపరితలం యొక్క ఆర్ద్రీకరణం శక్తివంతంగా ఉంటుంది కాని అనుకూలంగా మాత్రం ఉండదు. అయోన్ సంబంధిత లేదా ధ్రువ సమ్మేళనం నీటిలో చేరినప్పుడు, అది నీటి అణువుల (జలీకరణం) ద్వారా చుట్టుముట్టబడుతుంది. సాపేక్షికంగా చిన్న పరిమాణంలో ఉండే నీటి అణువులు సాధారణంగా ఒక కరిగెడి అణువు చుట్టూ చేరడానికి పలు నీటి అణువులను అనుమతిస్తుంది. నీటి యొక్క సాపేక్ష రుణాత్మక ద్విధ్రువ కొసలు కరిగెడి పదార్థపు ధనాత్మకంగా ఛార్జ్ అయ్యే భాగాలవైపు ఆకర్షించబడతాయి. మరియు ధనాత్మక ద్విధ్రువ కొసల విషయంలోనూ ఇలాగే జరుగుతుంది. సాధారణంగా, ఆసిడ్లు, ఆల్కహాల్, మరియు ఉప్పులు వంటి అయోనిక్ మరియు ధ్రువ పదార్థాలు సాపేక్షికంగా నీటిలో కరుగుతాయి, కొవ్వు మరియు నూనెలు వంటి ధ్రువేతర పదార్థాలు కరగవు. ధ్రువేతర అణువులు నీటిలో కలిసి ఉంటాయి, ఎందుకంటే ధ్రువేతర అణువులతో కూడిన వాన్ డెర్ వాల్స్ పరస్పర చర్యలుతో వ్యవహరించడం కంటే నీటి అణువు ఉదజని బందంగా మారటం మరింత అనుకూలంగా ఉంటుంది. ఒక అయోనిక్ ద్రావణికి ఉదాహరణ టేబుల్ సాల్ట్; సోడియం క్లోరైడ్, ఎన్ఎసిఐలు, నీటి అణువులచే చుట్టుముట్టబడిన Na+ కేటాన్లు మరియు Cl− ఆనియన్లుగా విడిపోతాయి. అయోన్‌లు తర్వాత వాటి క్రిస్టలైన్ లాట్టీస్లు ద్రావణిగా మారడం నుంచి సులభంగా రవాణా చేయబడతాయి. అయోనేతర ద్రావణికి ఉదాహరణ టేబుల్ షుగర్. నీటి ద్విధ్రువాలు ఉదజని బంధాలను చక్కెర అణువు (OH గ్రూప్‌లు) యొక్క ధ్రువ ప్రాంతాలతో తయారుచేస్తాయి మరియు దాన్ని ద్రావణికి దూరంగా పోవడానికి అనుమతిస్తాయి. నీటి ఆధారిత ప్రతిచర్యలలో నీరు రసాయనికంగా నీరు ద్విస్వభావయుతం: ఇది యాసిడ్ లేదా రసాయనికి ప్రతిచర్యలలో పునాదిగా పనిచేస్తుంది. బ్రాన్‌స్టెడ్-లౌరీ నిర్వచనం ప్రకారం, యాసిడ్ అనేది ప్రతిచర్యలో ఒక ప్రొటాన్‌ను (a H+ అయోన్), ప్రొటాన్‌ను స్వీకరించే దాని పునాదిని ప్రదానం చేసే ఒక జీవజాతి. శక్తివంతమైన యాసిడ్‌తో వ్యవహరించేటప్పుడు, నీరు ఒక పునాదిగా పనిచేస్తుంది; శక్తివంతమైన పునాదితో వ్యవహరించేటప్పుడు, ఇది యాసిడ్‌గా పనిచేస్తుంది. ఉదాహరణకు, నీరు హైడ్రోక్లోరిక్ యాసిడ్ ఏర్పడేటప్పుడు HCl నుంచి H+ అయాన్‌ను స్వీకరిస్తుంది: HCl (యాసిడ్) + H 2O (పునాది) ⇌ H 3O+ + Cl− అమ్మోనియా, NH 3,తో ప్రతిచర్యలో, నీరు ఒక H+ అయాన్‌ను ప్రధానం చేస్తుంది, అందుచేత అది యాసిడ్‌లా పనిచేస్తుంది: NH 3 (పునాది) + H 2O (యాసిడ్) ⇌ NH+ 4 + OH− ఎందుకంటే నీటిలోని ఆక్సిజన్ అణువు రెండు అయోన్ల జతలను కలిగి ఉంటుంది, ఎలెక్ట్రాన్ పెయిర్ ప్రదాతలు మరియు నీటియొక్క ఉదజని పరమాణువుల మధ్య ఉదజని బంధాలను ఏర్పర్చడం ద్వారా అది లెవిస్ పునాదులతో ప్రతిస్పందించగలిగినా, లెవిస్ యాసిడ్తో ప్రతిచర్యలతో నీరు తరచుగా లెవిస్ బేస్, లేదా ఎలెక్ట్రాన్ జత ప్రదాతలాగా పనిచేస్తుంది. హెచ్ఎస్ఎబి సిద్దాంతం నీటిని బలహీనమైన గట్టి యాసిడ్‌గాను మరియు బలహీనమైన హార్డ్ పునాదిలా రెండింటిలా వర్ణిస్తుంది. అంటే ఇది ఇతర కఠిన జీవజాతులతో ప్రాధాన్యపరంగా ప్రతిస్పందిస్తుంది. H+ (లెవిస్ యాసిడ్) + H 2O (లెవిస్ బేస్) → H 3O+ Fe3+ (లెవిస్ యాసిడ్) + H 2O (లెవిస్ బేస్) → Fe(H 2O)3+ 6 Cl− (లెవిస్ బేస్) + H 2O (లెవిస్ యాసిడ్) → Cl(H 2O)− 6 బలహీనమైన యాసిడ్ లేదా బలహీనమైన పునాది యొక్క ఉప్పు నీటిలో కరిగిపోయినప్పుడు, నీరు పాక్షికంగా ఉప్పును జలీకరణం చేస్తుంది, సంబంధిత బేస్ లేదా యాసిడ్‌ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది సోప్ మరియు బేకింగ్ సోడాలకు వాటి ప్రాథమిక పిహెచ్ యొక్ సజల పరిష్కారాలను అందిస్తుంది: Na 2CO 3 + H 2O ⇌ ఎన్ఎఓహెచ్ + NaHCO 3 లిగాండ్ రసాయనశాస్త్రం నీటి యొక్క లెవిస్ మూల స్వభావం దాన్ని కరిగెడి అయోన్లనుంచి మొదలుకుని, Fe(H 2O)3+ 6,కు ఫెరెనిక్ యాసిడ్ వరకు, పరివర్తనా లోహం సంకీర్ణాలలో ఒక సాధారణ లిగాండ్‌గా చేస్తుంది. ఇది ఒక రెనీయమ్ పరమాణువునుంచి CoCl 2·6H 2O వంటి వివిధ ఘన హైడ్రేట్‌లు వరకు సమన్వయం చేసే రెండు నీటి పరమాణువులను కలిగివుంటుంది. నీరు ఒక మోనోడెంటేట్ లిగాండ్, ఇది కేంద్ర పరమాణువుతో ఒక బంధాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. సేంద్రియ రసాయనశాస్త్రం ఒక కఠిన మూలం లాగా, నీరు సేంద్రియ కర్బనీకరణలతో వ్యవహరిస్తుంది. ఉదా. జలీకరణ ప్రతిచర్య లో, ఒక హైడ్రాక్సిల్ గ్రూప్(OH− ) ఆల్కహాల్‌లో వలె ఒక యాసిడ్ ప్రొటాన్ కార్బన్-కార్బన్ ద్వి బంధంలో కలిసి ఉండే రెండు కర్బన పరమాణువులకు జోడించ బడుతుంది. ఒక సేంద్రియ పరమాణువుకు నీటిని కలిపినప్పుడు పరమాణువును రెండుగా విభజిస్తుంది. జలీకరణ సంభవిస్తుంది. జలీకరణకు చక్కటి ఉదాహరణలు కొవ్వు పదార్థాల సర్ణికీకరణ మరియు ప్రొటీన్ల జీర్ణక్రియ మరియు పోలిశాక్షారైడ్స్. నీరు ప్రత్యామ్నాయాలుN2 లో మరియు E2 నిర్మూలనలలో లీవింగ్ గ్రూప్గా ఉంటుంది. వీటిలో చివరిదాన్ని నిర్జలీకరణ ప్రతిచర్య అని పిలుస్తారు. ప్రకృతిలో ఆమ్లత స్వచ్ఛమైన జలం హైడ్రోనియం (H 3O+ ) లేదా ఉదజని (H+ ) అయోన్‌లకు సమానమైన హైడ్రాక్సైడ్ అయోన్ల సాంద్రీకరణ, ఇది 298 కె వద్ద pHని అందిస్తుంది. వాస్తవంగా, స్వచ్ఛమైన జలాన్ని ఉత్పత్తి చేయడం చాలా కష్టం. వాయువుతో కలిసిన నీరు కార్బన్ డయాక్సైడ్ను విడదీసి, pHని 5.7కి పరిమితం చేస్తూ ఒక కర్బన యాసిడ్ కరిగెడి సొల్యూషన్‌ను ఏర్పరుస్తుంది. మేఘం వాతావరణంలో బిందురూపాలను దాల్చి, వర్ష బిందువులు గాల్లో కురుస్తున్నప్పుడు CO 2 చిన్న తుంపరలు పీల్చుకోబడతాయి అందుచేత వర్షంలో చాలా భాగం ఆమ్లరూపంలో ఉంటుంది. నత్రజని మరియు గంధకికామ్లం గాల్లో పెద్ద ఎత్తున ఉన్నప్పుడు, అవి కూడా మేఘంలో కలిసిపోతాయి మరియు వానచుక్కలు ఆమ్ల వర్షాలు కురిపిస్తాయి. రెడాక్స్ ప్రతిచర్యలలో నీరు నీరు ఆమ్లీకరణ స్థితి +1 రూపంలో ఉదజనిని, అమ్లీకరణ స్థితి-2 రూపంలోని ఆక్సిజన్‌ని కలిగివుంటుంది. అందుచేత, హైడ్రిడేట్‌లు, ఆల్కలి వంటి తక్కువ సామర్థ్యం H+ /H 2 ఉన్న తగ్గింపు సామర్థ్యం గల రసాయనాలను మరియు ( బెరీలియం) ను మినహాయించి, అల్కలైన్ ఎర్త్ లోహాలు వగైరాలను ఆమ్లీకరిస్తాయి.అల్యూమినియం వంటి కొన్ని ఇతర పునఃక్రియా లోహాలు, నీటి ద్వారా ఆమ్లీకరణ చెందతాయి. అయితే వాటి ఆమ్లాలు కరిగిపోవు, పాసివేషన్ కారణంగా పునఃచర్య నిలిపివేస్తుంది. గమనిక, అయితే, ఇనుముపై ఆ తుప్పు అనేది ఇనుము మరియు ఆక్సిజన్ మధ్య ప్రతిచర్య. ఇది నీటిలో కరిగిపోతుంది కాని ఇనుము, నీటి మధ్య కాదు. 2 Na + 2 H 2O → 2 NaOH + H 2 నీరు తనంతట తాను ఆమ్లీకరణ చెంది ఆక్సిజన్ గ్యాస్‌ను వెలువరిస్తుంది కానీ వాటి తగ్గింపు సామర్థ్యం O 2/O2− యొక్క సామర్థ్యం కంటే గొప్పదయినప్పటికీ చాలా తక్కువ ఆక్సిడెంట్లు మాత్రమే నీటితో ప్రతిచర్య చూపుతాయి. దాదాపు అన్ని ప్రతిచర్యలకు ఒక ఉత్ప్రేరకం[26] అవసరం 4 AgF 2 + 2 H 2O → 4 AgF + 4 HF + O 2 భౌగోళిక రసాయన శాస్త్రం దీర్ఘకాలం రాతిపై నీటి ప్రభావం సాధారణంగా వాతావరణమార్పు మరియు నీటి క్షయం,కు దారితీస్తుంది. ఘన శిలలను, ఖనిజాలను మట్టిగా, బురదగా మార్చే భౌతిక ప్రక్రియ, కొన్ని పరిస్థితుల్లో నీటితో రసాయనిక ప్రతిచర్యలకు దారితీస్తుంది. దీని ఫలితంగా మెటాసొమాలిజం లేదా మినరల్ హైడ్రేషన్, అని పిలువబడే రాతియొక్క ఒక విధమైన రసాయన మార్పు ప్రకృతిలో మట్టి ఖనిజాలను తయారుచేస్తుంది. పోర్ట్‌ల్యాండ్ సిమెంట్ గట్టిపడినప్పుడు కూడా ఇలా జరుగుతుంది. నీటి మంచు దాని స్ఫటిక జాలకంలో ఎంబెడ్ అయ్యే పలు చిన్న పరమాణువులతో క్లాత్‌రేట్ హైడ్రేట్లు అని పిలువబడే క్లాత్‌రేట్ మిశ్రమాలును ఏర్పరుస్తుంది. దీంట్లో బాగా గుర్తించవలసింది మెథేన్ క్లాత్‌రేట్, 4CH 4·23H 2O, సముద్ర నేలలో ఇది అతిపెద్ద పరిమాణంలో లభ్యమవుతుంది. భారజలం మరియు ఐసోటోపోలోగ్‌లు ఉనికిలో ఉన్న ఉదజని మరియు ఆక్సిజన్‌ల యొక్క పలు ఐసోటోపులు నీటియొక్క పలు ఐసోటోపోలోగ్‌లను పెంచుతాయి. ఉదజని ప్రకృతి సహజంగా మూడు ఐసోటోపుల్లో సంభవిస్తుంది. సాధారణ (¹H) నీటిలోని 99.98% కంటే ఎక్కువ ఉదజనిని కలిగివుంటుంది. దాని కేంద్రకంలో కేవలం ఒక ప్రోటాన్ మాత్రమే ఉంటుంది. రెండవ స్థిర ఐసోటోపు, డ్యుటీరియం (రసాయన సంకేతం D లేదా ²H), అనేది ఒక అదనపు న్యూట్రాన్. డ్యుటీరియం ఆక్సైడ్, D 2O దాని అత్యధిక సాంద్రత కారణంగా భార జలంగా పిలుస్తారు. దీనిని అణు రియాక్టర్‌లో న్యూట్రాన్ మోడరేటర్ వలె ఉపయోగిస్తున్నారు. మూడో ఐసోటోపు, ట్రిటియంలో 1 ప్రోటాన్, 2 న్యూట్రాన్‌లు ఉంటాయి. పైగా, 4500 రోజులలో అర్థజీవితం క్షీణించిపోతుంది, ప్రకృతిలో ఇది చాలా తక్కువగా లభ్యమవుతుంది, వాతావరణంలో కాస్మిక్ కాంతి ప్రేరేపిత అణు ప్రతిచర్యల ద్వారా ఇది ప్రాథమికంగా రూపొందించబడుతుంది. ఒక డ్యుటీరియం పరమాణువుతో కూడిన నీరు HDO అనేది (~0.03%) తక్కువ సాంద్రతలలో మరియు మరియు D 2O అతి తక్కువ పరిమాణాలలో సాధారణ నీటిలో ఏర్పడుతుంది. (0.000003%). నిర్దిష్ట ద్రవ్యరాశిలో సాధారణ వ్యత్యాసాల కంటే H 2O మరియు D 2O మధ్య గుర్తించదగిన భౌతిక వ్యత్యాసాలు గడ్డకట్టడం మరియు మరగడం, ఇతర గతిశక్తి ప్రభావాల వంచి ఉదజని బంధం ద్వారా ప్రభావితమైన గుణాలతో కూడి ఉంటుంది. మరిగెడి బిందువులలో వ్యత్యాసాలు ఐసోటోపోలోగ్‌లు పేరుపడడానికి అనుమతిస్తాయి. స్వచ్ఛమైన, ఒంటరి D 2O వినియోగం జీవ రసాయన ప్రక్రియను ప్రభావితం చేయవచ్చు - పెద్ద సంఖ్యలో వీటి అంతర్గ్రహణం మూత్రపిండాలు మరియు కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ పనిని దెబ్బతీస్తాయి. తక్కువ పరిమాణాలలో భారజాలాన్ని ఎలాంటి దుష్ప్రభావాలు లేకుండా తీసుకోవచ్చు, చివరకు విషవ్యర్థాల నిరోధానికి పెద్ద స్థాయిలో భారజలాన్ని తీసుకోవాలి. ఆక్సిజన్‌లోకూడా మూడు స్థిర ఐసోటోపులు ఉంటాయి. 16 O 99.76 %, 17 O 0.04%, మరియు 18 O 0.2% నీటి పరమాణువులలోఇవి ఉంటాయి.[27] చరిత్ర విద్యుద్విశ్లేషణ ద్వారా ఉదజని మరియు ఆక్సిజన్‌లోకి మొట్టమొదటి నీటి శైథిల్యాన్ని 1800లో ఒక ఇంగ్లీష్ రసాయన శాస్త్రవేత్త విలియం నికోల్సన్ నిర్వహించాడు. నీరు రెండు ఉదజని భాగాలు మరియు ఒక ఆక్సిజన్ భాగం (పరిమాణం) తో కూడుకుని ఉన్నదని 1805లో జోసెఫ్ లూయిస్ గే-లుసాక్ మరియు అలెగ్జాండర్ వాన్ హంబోల్డ్‌లు నిరూపించారు. గిల్బర్ట్ న్యూటన్ లెవిస్ 1933లో స్వచ్ఛమైన భారజలం తొలి నమూనాను వేరుచేసాడు. నీటి గుణాలు చారిత్రకంగా పలు ఉష్ణోగ్రతల కొలమానాలను నిర్వచించడానికి ఉపయోగించబడుతూ వచ్చాయి. గుర్తించదగినవిధంగా, కెల్విన్, సెల్సియస్, రాన్‌కైన్, మరియు ఫారెన్‌హీట్లు నీటియొక్క గడ్డకట్టే, మరిగే బిందువుల ద్వారా నిర్వచించబడినాయి. డెలిసెల్, న్యూటన్, రీమర్ మరియు రోమర్‌ల సాధారణ స్వల్ప కొలమానాలు ఒకేవిధంగా నిర్వచించబడ్డాయి. నీటి యొక్క త్రివిధ బిందువు ఈరోజు సర్వసాధారణంగా ఉపయోగించే ప్రామాణిక బిందువు అయింది.[28] వ్యవస్థాపక నామ్నీకరణం నీటియొక్క ఆమోదించిన IUPAC పేరు ఆక్సిడాన్ [29] లేదా సాధారణ పేరు నీరు . పరమాణువును వర్ణించడానికి ఇతర వ్యవస్థాగత పేర్లు ఉన్నప్పటికీ వివిధ భాషలలో సమాన పేర్లు ఉన్నాయి. నీటి యొక్క సాధారణమైన వ్యవస్థాపక పేరు హైడ్రోజన్ ఆక్సైడ్ . ఇది హైడ్రోజన్ పెరాక్సైడ్, హైడ్రోజన్ సల్పైడ్, మరియు డ్యుటీరియం ఆక్సైడ్ (భారజలం) వంటి సంబంధిత మిశ్రమాలకు అనురూపం. మరొక వ్యవస్థాగత పేరు, ఆక్సిడేన్ IUPACచే ఆక్సిజన్ ఆధారిత ప్రత్యామ్నాయ సముదాయాలు,[30] యొక్క వ్యవస్థాగత పేరుకు ఒక పేరెంట్ పేరుగా ఆమోదించబడింది. ఉదాహరణకు, హైడ్రాక్సీ పేరు –OH గ్రూప్ కోసం ఆక్సిడనీ పై ప్రతిపాదించబడింది. ఆక్సేన్ పేరు ఈ ప్రయోజనానికి తగినది కాదని IUPAC చే సూచించబడింది. ఎందుకంటే ఈ పేరు ఇప్పటికే సైక్లిక్‌కు ఉంది. ఇది టెరాహైడ్రోపైరన్గా పేరు పొందింది. వర్గీకరించబడిన నీటి పరమాణువు రూపం, H+OH-, IUPAC నామ్నీకరణం ద్వారా హైడ్రన్ హైడ్రాక్సైడ్‌గా పిలువబడుతుంది.[31] డీహైడ్రోజన్ మోనాక్సైడ్ (DHMO) నీటికి ఉపయోగించే ఒక అరుదైన పేరు. డైహైడ్రోజన్ మోనాక్సైడ్ హోక్స్ 'ప్రాణాంతక రసాయనం' నిషేధించబడాలని పిలుపునిస్తూ, ఈ పదం పలు సార్లు ఉపయోగించబడింది. హైడ్రాక్సిక్ యాసిడ్, హైడ్రాక్సిలిక్ యాసిడ్, మరియు హైడ్రోజన్ హైడ్రాక్సైడ్ లు నీటి యొక్క ఇతర వ్యవస్థాగత పేర్లు. ద్విస్వభాయుతం (ఇది యాసిడ్ గానూ, లేదా ఆల్కలీ గాను కూడా ప్రతిస్పందిస్తుంది.) ఈ పేర్లు సాంకేతికంగా సరైనవి అయినప్పటికీ, వీటిలో ఏదీ విస్తృతంగా ఉపయోగించబడటం లేదు. ఇవి కూడా చూడండి సూచనలు బాహ్య లింక్‌లు (శ్రీఘ్ర గణక వేగం) (సాధారణ సూత్రీకరణ) (SIWI) నీటి యొక్క , , , గణన వర్గం:నీటి రూపాలు వర్గం:హైడ్రైడ్‌లు వర్గం:ఉదజని మిశ్రమాలు వర్గం:హైడ్రాక్సైడ్‌లు వర్గం:ఆక్సైడ్‌లు వర్గం:రసాయన ద్రావణిలు వర్గం:నీటి రసాయన శాస్త్రం వర్గం:న్యూట్రాన్ పరిశీలకులు en:Water (molecule)
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%81%20%28%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81%29
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 825, 2414, 4105, 4764, 5673, 9730, 9756 ], "plaintext_end_byte": [ 768, 2413, 4104, 4763, 5616, 8465, 9754, 10149 ] }
เอจีไอ ย่อมาจากอะไร ?
ไอเดิล
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ไอเดิล (Korean: (여자)아이들 ยอจาไอดึล; English: (G)I-DLE ย่อมาจาก "G</b>IRL-I-DOL") เป็นเกิร์ลกรุปหญิงของประเทศเกาหลีใต้ สังกัดค่ายคิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์ในปี ค.ศ. 2018 ประกอบไปด้วยสมาชิกจำนวนหกคนคือ มีย็อน, มินนี, ซูจิน, โซย็อน, อูกี และชูหวา เปิดตัวครั้งแรกในวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 2018 พร้อมเอกซ์เทนเดดเพลย์ชื่อ ไอแอม ประวัติ ก่อนเปิดตัว สมาชิกคนแรกของกลุ่มมาจากการฝึกฝนเป็นศิลปินฝึกหัดของค่ายคิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์ ซึ่งก็คือช็อน โซ-ย็อน[1] ผู้เข้าแข่งขันในรายการเซอร์ไววัล โปรดิวซ์ 101 ในฤดูกาลแรก[2] เธอเป็นผู้เข้าแข่งขันที่ได้รับความนิยมตลอดรายการ โดยขึ้นสูงสุดอันดับที่ 10 ในตอนที่ 5 จากผู้เข้าร่วมการแข่งขันจำนวน 101 คน[3] อย่างไรก็ตาม เธออยู่อันดับที่ 20 ในตอนสุดท้าย และล้มเหลวในการเป็นสมาชิกของไอโอไอ[4] โซย็อนยังปรากฏตัวในฐานะผู้เข้าแข่งขันในฤดูกาลที่สามของรายการแข่งแร็ปที่ชื่อ อันพริตตีแร็ปสตาร์[5] การแข่งขันจบลงด้วยโซย็อนได้รองชนะเลิศอันดับ 2 หลังจากนั้นก็ได้ปล่อยซิงเกิลแรก "เจลลี" ในปี ค.ศ. 2017[6] มีย็อนเป็นอดีตศิลปินฝึกหัดจากค่ายวายจีตั้งแต่ปี ค.ศ. 2010 และออกในปี ค.ศ. 2016[7] มินนี, อูกี และชูหวา ปรากฏตัวในวิดีโอโปรโมตเกิร์ลกรุปกลุ่มใหม่ของค่ายคิวบ์ชื่อ ไรซิงสตาร์คอสเมติก ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2017[8][9] ชูหวาได้เล่นมิวสิกวิดีโอเพลง "เพต" ของวงดูโอ 10 เซน ร่วมกับยู ซ็อน-โฮ นักร้องชายร่วมสังกัดในเดือนกันยายน ค.ศ. 2017[10] มินนียังร้องเพลงเด็กให้กับไลน์เฟรนส์ในอัลบั้ม แดนซ์ปาร์ตี ซึ่งปล่อยออกมาในเดือนพฤศจิกายน ปีเดียวกัน[11][12] ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์จนถึงมีนาคม ค.ศ. 2018 มีย็อนและมินนีได้ร้องเพลงร่วมกันถึงสี่เพลงโดยเผยแพร่ผ่านทางดิงโกมิวสิกบนยูทูป[13][14][15][16] อูกียังปรากฏตัวชั่วครู่ในวิดีโอสั้น ๆ ของดิงโกมิวสิกด้วย[17] คิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์เปิดตัวโซย็อนอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 11 มกราคม ค.ศ. 2018 ในฐานะสมาชิกคนแรกของเกิร์ลกรุปหญิงกลุ่มใหม่ที่กำลังจะเปิดตัว[18][19][20] ในวันที่ 22 มีนาคม คิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์ได้ประกาศชือกลุ่มอย่างเป็นทางการชื่อ ไอเดิล (IDLE)[21] เมื่อวันที่ 5 เมษายน ภาพโลโก้ของกลุ่มถูกเปิดเผยพร้อมกับชื่อเต็มของกลุ่ม (G)I-DLE ซึ่งย่อมาจากคำว่า GIRL-I-DLE แปลว่า "เด็กผู้หญิง" ในวันที่ 8 เมษายน คิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์เปิดเผยภาพของสมาชิกสองคนคือ มิย็อนและอูกี[22] ตามมาด้วยซูจินแลชูฮวาในวันที่ 10 เมษายน[23] มินนีและโซย็อนถูกเปิดเผยเป็นกลุ่มสุดท้ายในวันที่ 12 เมษายน[24] 2018: เปิดตัวด้วย ไอแอม ในวันที่ 2 พฤษภาคม ไอเดิลเปิดตัวอย่างเป็นทางการพร้อมเอกซ์เทนเดดเพลย์ชื่อ ไอแอม เพลงโปรโมตคือ "ลาทาทา" (Latata)[25] งานเปิดตัวจัดขึ้นที่บลูสแควร์ไอมาร์เก็ตฮอลล์ในวันเดียวกัน[26] กลุ่มขึ้นแสดงเป็นครั้งแรกในรายการ เอ็ม เคานต์ดาวน์ ทางช่องเอ็มเน็ตในวันถัดมา[27] วิดีโอเพลง "ลาทาทา" มีผู้เข้าชม 2.2 ล้านครั้งภายในเวลาสองวันหลังจากเผยแพร่บนยูทูป[28] หลังจากวางจำหน่าย อีพีขึ้นสูงสุดในอันดับที่ 13 บนชาร์ตอัลบั้มของแกออนในเกาหลีใต้[29] และเข้าชาร์ต บิลบอร์ด เวิลด์อัลบั้ม ในอันดับที่ 7 และขึ้นสูงสุดในอันดับที่ 5[30] "ลาทาทา" ยังเปิดตัวในอันดับที่ 35 บนแกออนดิจิทัลชาร์ตด้วย[31] ในวันที่ 22 พฤษภาคม ไอเดิลได้รับรางวัลในรายการเพลงครั้งแรกจาก เดอะโชว์ ทางช่องเอสบีเอสเอ็มทีวี หลังจากเปิดตัวได้ 20 วัน[32] อีกสองวันต่อมา กลุ่มได้รับรางวัลในรายการเพลงจาก เอ็ม เคานต์ดาวน์ ทางช่องเอ็มเน็ต[33] และตามมาด้วยการชนะในรายการ เดอะโชว์ เป็นถ้วยที่สาม[34] หลังจากเปิดตัวได้หนึ่งเดือน กลุ่มเปิดตัวบนบิลบอร์ดโซเชียล 50 ชาร์ตในอันดับที่ 36 ประจำวันที่ 5 มิถุนายน[35] พวกเธอได้รับรางวัลแรกในสาขาไอดอลหญิงหน้าใหม่แห่งปี จากงานโคเรียแบรนด์อะวอดส์[36] สมาชิก ผลงานเพลง อีพี ซิงเกิล รางวัลและการเสนอชื่อ เกาหลี โคเรียเฟิรส์แบรนด์อะวอดส์ เอ็มบีซีพลัสเอกซ์จีนีมิวสิกอะวอดส์ เอเชียอาร์ติสต์อะวอดส์ เมล่อนมิวสิกอะวอดส์ เอ็มเน็ตเอเชียนมิวสิกอะวอดส์ โคเรียป๊อปปูล่ามิวสิกอะวอดส์ เอสบีเอสเดอะโชว์เบสท์อ๊อฟเดอะเบสท์ กอนต์ชาร์ตอะวอดส์ โกเดนท์ดิสอะวอดส์ โซลมิวสิกอะวอดส์ วีไลฟ์อะวอดส์ นานาชาติ เอ็มทีวียุโรปมิวสิกอะวอดส์ รายการเพลง เดอะโชว์ เอ็ม เคานต์ดาวน์ โชว์แชมเปียน อ้างอิง แหล่งข้อมูลอื่น (in Korean) on Twitter หมวดหมู่:กลุ่มดนตรีเคป็อป หมวดหมู่:กลุ่มดนตรีที่ก่อตั้งในปี พ.ศ. 2561 หมวดหมู่:เกิร์ลกรุปเกาหลีใต้ หมวดหมู่:ศิลปินสังกัดคิวบ์เอนเตอร์เทนเมนต์
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A5
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 461, 1306, 1786, 2058, 2958, 3554, 4165, 5755, 6010, 6521, 6560, 7492, 7754, 9795, 10854, 12884, 14130, 14655, 16622, 18007, 18804, 19311, 20814, 21418, 21819, 23278, 25033, 25672, 26403, 27405, 28143, 28338, 28780, 29809, 30667, 32073, 33095, 34080, 34542, 35033, 35851, 36275, 37086, 37575, 38707, 39276, 40839, 41679, 43246, 43534, 44611, 45804, 46529, 47947, 48782, 49513, 51086, 51986, 53849, 54609, 55575, 57311, 57856, 58174, 58562, 58700, 59205, 59351 ], "plaintext_end_byte": [ 460, 1305, 1785, 2038, 2957, 3532, 4164, 5728, 6009, 6520, 6559, 7491, 7723, 9768, 10853, 12883, 14091, 14654, 16595, 17978, 18803, 19310, 20813, 21417, 21803, 23277, 25032, 25671, 26402, 27404, 28088, 28326, 28779, 29808, 30653, 32072, 33094, 34068, 34541, 35008, 35850, 36256, 37085, 37559, 38680, 39262, 40818, 41678, 43245, 43520, 44610, 45771, 46528, 47946, 48766, 49512, 51085, 51962, 53847, 54608, 55545, 57309, 57855, 58173, 58539, 58683, 59184, 59310, 60038 ] }
هل البتراء مبنية في داخل جبل ؟
البتراء
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
البتراء أو البترا [1] مدينة أثرية وتاريخية تقع في محافظة معان في جنوب المملكة الأردنية الهاشمية. تشتهر بعمارتها المنحوتة بالصخور ونظام قنوات جر المياه القديمة. أُطلق عليها قديمًا اسم "سلع"، كما سُميت بـ "المدينة الوردية" نسبةً لألوان صخورها الملتوية.[2][3] أُسست البتراء تقريبًا في عام 312 ق.م كعاصمة لمملكة الأنباط.[4] وقد تبوأت مكانةً مرموقةً لسنوات طويلة، حيث كان لموقعها على طريق الحرير، والمتوسط لحضارات بلاد ما بين النهرين وفلسطين ومصر، دورًا كبيرًا جعل من دولة الأنباط تمسك بزمام التجارة بين حضارات هذه المناطق وسكانها. وتقع المدينة على منحدرات جبل المذبح، بين مجموعة من الجبال الصخرية الشاهقة، التي تُشكل الخاصرة الشمالية الغربية لشبه الجزيرة العربية، وتحديدًا وادي عربة، الممتد من البحر الميت وحتى خليج العقبة.[5] بقي موقع البتراء غير مكتشف للغرب طيلة الفترة العثمانية، حتى أعاد اكتشافها المستشرق السويسري يوهان لودفيغ بركهارت عام 1812. وقد أُدرجت مدينة البتراء على لائحة التراث العالمي التابعة لليونسكو في عام 1985.[6] كما تم اختيارها كواحدة من عجائب الدنيا السبع الجديدة عام 2007.[7] وتُعد البتراء اليوم، رمزًا للأردن، وأكثر الأماكن جذبًا للسياح على مستوى المملكة.[8] كما أنها واحدة من أهم الوجهات السياحية لزعماء العالم.[9] الجغرافيا تقع مدينة البتراء في لواء البتراء التابع لمحافظة معان، على بعد 225 كيلومتر جنوب العاصمة الأردنية عمّان، وإلى الغرب من الطريق الصحراوي الذي يصل بين عمّان ومدينة العقبة على ساحل خليج العقبة. يقع اللواء في الجهة الغربية من مدينة معان مركز المحافظة، ويبعد عنها 36 كم. ويتواجد على امتداد سلسلة جبال الشراه المطلة على وادي عربة وطبيعتها الجغرافية المنحدرة والمحاطة بالجبال. تبلغ مساحة اللواء 900 كم2 ، أما مساحة المحمية الأثرية فتبلغ 264 كم2. وتُعتبر البتراء أحد مناطق هذا اللواء، ومركزه مدينة وادي موسى.[10] تتميز مدينة البتراء بأنها مدينة محفورة في الحجر الرملي الملون في صخور جبال وادي موسى الوردي، ولذا سُميت بـ "المدينة الوردية". و يمكن للزائر أن يصل اليها بواسطة السيارة وبعدها يبدأ في السير بين جنبات مدينة ضخمة محفورة في الصخر، ومختبئة خلف حاجز منيع من الجبال المتراصة التي بالكاد يسهل اختراقها يطلق علية اسم السيق.[11] الجيولوجيا من أهم المظاهر الجيولوجية في مناطق البتراء؛ التكشفات الصخرية والتي تبين معظم الفترات والعصور والأعمار على السلم الجيولوجي، لتأثر المنطقة بعمليات تكتونية ناجمة عن حركة انفتاح وتوسع صدع البحر الميت، حيث تتكشف صخور القاعدة الجرانيتية في وادي نملة شمال غرب منطقة بيضاء البترا، والتي تعود إلى فترات ما قبل الكامبري بعمر 650 مليون سنة.[12][13] تمتاز منطقة البتراء بتكشفات الصخور الرسوبية والرمال التي تتكون من فتات معادن الفلدسبار وغيرها والتي تعود للعصر الكامبري والأوردوفيشي، حيث ترسبت في بيئات نهرية أدت إلى نقلها وترسيبها آنذاك، ومن ثم وللأعلى تتكشف مباشرة صخور العصر الكريتاسي وبوجود عدم توافق ترسيبي يفسر بعمليات؛ زوال صخور عصور معروفة كالسيلوري والجوراسي وانقطاع في الترسيب في تلك العصور. توجد أيضا تراكيب جيولوجية مثالية كالصدوع والطيات، والمقاطع الجيولوجية المثالية التي تتجمل بألوان زاهية، إضافة الينابيع والكهوف الطبيعية، والأحافير الممثلة لكافة العصور الجيولوجية. من أهم التراكيب الجيولوجية في البترا هي؛ صدع وادي موسى، حيث تأثرت المنطقة بصدع رأسي اتجاهه شمال- جنوب؛ وهو أحد الصدوع الرئيسية في جنوب الأردن. وتعمل سلطة إقليم البترا على التمهيد من أجل إطلاق مشروع السياحية الجيولوجية من خلال التعاون مع سلطة المصادر الطبيعية الأردنية، وتعد هذه التجربة الأولى من نوعها في المملكة.[13][14] الحياة البرية ينتشر شجر العرعر الفينيقي في البتراء كونها إمتدادًا لمناطق تواجده في المشرق العربي. وهو نوع نباتي شجري من جنس العرعر يتبع الفصيلة السروية. تقع البتراء في جنوب بلاد الشام، حيث وادي عربة وصحراء النقب. تعيش في هذه البيئات أنواع عشبية حولية ومعمرة. توجد كثير من الأنواع البصيلية والدرنية مثل العنصل والبلفية من الفصيلة الهليونية والعصفلدين من الفصيلة الزانثورية. وتوجد عدة أنواع من الحثرة ومن الصدح من الفصيلة الشّبّيّة . تصغير|جمال في البترا. تتميز منطقة النقب ببعض الأنواع التي تعد امتداداً للغطاء النباتي في إفريقيا. من هذه الأنواع العشار الباسق وأربعة أنواع من السنط أحدها السنط الملتوي . كذلك، توجد أجناس نباتية تتواجد في معظم البيئات الشامية المذكورة أعلاه مثل السوسن الذي ينتشر منه أكثر من ثلاثين نوعًا تتوزع على مختلف مناطق الشام حسب تأقلم كل نوع منها. كذلك ينتشر أكثر من خمسين نوعًا من جنس الثوم (الفصيلة الثومية) وأربعين من القنطريون (الفصيلة النجمية) في مناطق الشام المختلفة من مرعش إلى سيناء وسبعة وثلاثون نوعا من الأربيان من الفصيلة النجمية.[15] أما بالنسبة للحيوانات، فيعيش في البتراء كل من الجمال والخيول والماعز والحمير لتحملها حرارة الأجواء ولتكيفها مع بيئتها الجافة. المناخ التاريخ يعود الفضل في بناء البتراء إلى الأنباط، إلا أنه قبل الأنباط كان يعيش في هذه المنطقة شعب يدعى الآدوميين الذين كانوا في حالة عداء دائم مع الدول المجاورة لهم. وقد استوطن الأدميون التلال المحيطة بالبتراء من 1200 – 539 ق. م ولم يدخلوا البتراء بل فضّلوا الأقامة على التلال المحيطة بها، ولم يكن لديهم المام أو اهتمام بالنحت او البناء في الصخر، بل كانت براعتهم محصورة في صناعة الفخاريات التي يبدو أنهم نقلوها إلى العرب الأنباط الذين استقروا في هذه المنطقة بعد هجرتهم من الجزيرة العربية في نهاية القرن السادس قبل الميلاد.[17] لقد احتل الآدوميون جزءاً هاماً من المنطقة التي كانت عند تقاطع عدة طرق تجارية مهمة واستفادوا بشكل كبير من القوافل التجارية التي كانت تمر عبر طرقهم. ويُعتقد بأن الآدوميين هُزموا من قبل اليهود بقيادة الملك سليمان الذين بسطوا سيطرتهم على هذه المنطقة لمدة مائتي عام. بعد ذلك قام البابليون بغزو فلسطين، وأخذوا اليهود وأخذوهم أسرى. وبدأ الآدوميون الذين طُردوا من هذه المنطقة بالتحرك لإعادة احتلال الأراضي التي كانت فيما مضى خاضعة لسيطرتهم. ومع ذلك فقد تم اجتياح هذه المنطقة مرة أخرى لكن هذه المرة من قبل الأنباط وهم قبيلة بدوية ينحدرون من أصول عربية. تعايش الأنباط مع الأدوميين في حياة أكثر استقرارًا.[18] العرب الأنباط كانت البتراء عاصمة لدولة الأنباط وأهم مدن مملكتهم العربية التي دامت ما بين 400 ق.م وحتى 106 م، وقد امتدت حدودها من ساحل عسقلان في فلسطين غربًا وحتى صحراء بلاد الشام شرقًا، ومن الشمال دمشق وحتى البحر الأحمر جنوبًا. في عام 300 قبل الميلاد، كان الأنباط قد حققوا السيطرة التامة على المنطقة، وبنوا لأنفسهم مستعمرة حضرية، حيث قاموا بنحت أحيائهم السكنية ومبانيهم وقبورهم في الصخور بجانب الجبال. وفي أوج ازدهارهم في القرن الأول قبل الميلاد كان يعيش في مدينة البتراء مايقارب 30,000 نسمة، كان يحكمهم ملك منذ العام 168 قبل الميلاد وأنشأوا دولة تمثل ديمقراطية، حيث كان الملك عرضة للمحاسبة عن كل أفعاله. شكل موقع البتراء المتوسط بين حضارات بلاد ما بين النهرين وبلاد الشام والجزيرة العربية ومصر أهمية أقتصادية، فقد أمسكت دولة الأنباط بزمام التجارة بين حضارات هذه المناطق وسكانها وكانت القوافل التجارية تصل إليها محملة بالتوابل والبهارات من جنوب الجزيرة العربية والحرير من غزة ودمشق والحناء من عسقلان والزجاجيات من صور وصيدا واللؤلؤ من الخليج العربي.[19] كان الأنباط في البتراء يتكلمون لغة تشبه الآرامية. وقد أصبحت البتراء عاصمة ثقافية موازية ومساوية للمدن الفينيقية واليونانية، حيث يُعتقد أن الخط العربي الأبجدي قد نشأ وتطور في هذه المنطقة، على يد الأنباط العرب. كما كُتب به الحرف العبري في مرحلة ما. وقد انتشر الحرف النبطي بعد أن تبناه الإسلام، وكُتبت به لغات أمم أخرى في بلاد عدة لا يقل مجموعها عن خمسة عشر.[21][22][23] لقد أنتج الأنباط أواني فخارية جميلة، ومباني عظيمة تأثر معظمها فيما بعد بالأسلوب الروماني. في بداية القرن الأول الميلادي، أصبحت مدينة البتراء مركز التجارة مجدداً بسبب الحروب الدائمة بين مصر وسورية. وخلال وقت قصير، أصبح الأنباط أثرياء وأقوياء بما في الكفاية ليبسطوا سيطرتهم على المنطقة. ولكونهم زادوا ثراءً تحسن أسلوب حياتهم، وهو ما انعكس بدوره على الديكورات الفخمة الموجودة على قبور الأنباط الجدد.[18][24] استطاع العرب الأنباط في البدايات، مقاومة محاولات السيطرة عليهم وإخضاعهم، وأبقوا منطقة دائرة الأردن التاريخية خالية نسبيا من النفوذ الأجنبي. ومن بين أهم مواجهاتهم العسكرية، وقوفهم في وجه النفوذ السلوقي (اليوناني) في عام 312 ق.م. إذ استطاعوا رد الجيش اليوناني مهزومًا بعد أن قتلوا معظم أفراده في الحملة الأولى، وردوا الحملة اليونانية الثانية بعد أن حاصر الإغريق مدينتهم لمدة طويلة. كذلك انتصر الأنباط في أول معركة بحرية يخوضها جيش عربي، وذلك في مياه البحر الميت، وهي المعركة التي أنهت أحلام اليونان وأطماعهم بالاستيلاء على شرق الأردن. كما واجه العرب الأنباط اليهود في مواجهات واسعة سجلوا في معظمها الانتصار رغم الحماية الرومانية التي كانوا يتمتعون فيها.[25][26][27][28][29] الرومان والبيزنطيون قام الجنرال الروماني بومباي بغزو المملكة النبطية في حوالي عام 60 قبل الميلاد، إلا أنه سمح بقدر من الحكم الذاتي فيها. ولقد كانت نهاية دولة الأنباط على يد الرومان عندما حاصروها ومنعوا عنها مصادر المياه سنة 106، حتى ضموها لإمبراطوريتهم، وأطقوا عليها اسم مقاطعة "Arabia Petraea"، وعاصمتها البتراء.[20] وكان الأنباط قد حققوا أرباحًا كبيرة من التجارة الرومانية والهندية والعربية التي كانت تتم على أراضيهم. إلا أن استيلاء الرومان على البتراء جعلهم يسيطرون على هذه الطرق. وقد بدأ الرومان ببناء وتشييد أبنيتهم الخاصة في البتراء وأقاموا في المدينة مدرجاً، كما قاموا بتشييد معبد قصر البنت، وهو البناء الوحيد الذي ما زال قائماً في قلب المدينة حيث كان يقع السوق الكبير. وفي هذا المكان كانت القوافل تقايض القوافل الأخرى القادمة من الغرب بالتوابل والعاج والعنبر والقماش. استمرت البتراء مركزًا تجاريًا مهمًا لمدة قرنين آخرين من الزمن. وبعد ذلك تضاءلت أهميتها مع استمرار بعض المدن في الشمال مثل تدمر بجذب التجارة إليها. وبالتدريج غادر التجار وغادرت معهم جيوش الرومان التي كانت مهمتها حماية الطرق التجارية. وبعد تحول الإمبراطورية الرومانية إلى الديانة المسيحية، حظيت البتراء بمطرانية، وتحولت بعض أبنيتها إلى كنائس. لكن المدينة التي حكمها البيزنطيون، فقدت مجدها السابق ولم يتبق منها إلا الأطلال.[18][30] ويبدو أن المسيحية قد دخلت البتراء قبل وخلال الفترة المبكرة من العصر البيزنطي، رغم انتشار الوثنية جنبًا إلى جنب معها، حيث كانت الكنائس والمعابد الوثنية موجودة حتى القرن الخامس.[31] العصور الوسطى أصبح من تبقى من سكان البتراء يعتاشون على الزراعة قبل وصول الإسلام للشام، وتحديدًا في سنة 636، لكن الزلزال الذي ضربها سنة 746 و 748 وزلازل أخرى قامت بإفراغها من أهلها. وقد ورد ذكر منطقة البتراء وجوارها في المصادر التاريخية المعاصرة للحروب الصليبية. وتشير هذه المصادر إلى أن وادي موسى كانت منطقة خصبة، وبها مياه وفيرة، كما تشير الوثائق التي تعود لهذه الفترة إلى وجود كنيسة في منطقة جبل هارون. وقد قام الصليبيون بحملة عسكرية على البتراء ووادي موسى تألفت من الفرسان والمشاة في نهاية عام 1100 وبقيادة ملك الفرنجة بلدوين الأول. وقد شيدوا فيها قلعتين بعد ذلك.[32] كما بنى المماليك مقاما للنبي هارون في البتراء على جبل يرتفع 1353 متر عن سطح البحر، في سياق اهتمامهم بالمقامات والقبور. ولكن المدينة دخلت في سبات طويل في الفترة العثمانية، وحتى إعادة إكتشافها في عام 1812. التاريخ الحديث مع بدء رحلات المستشرقين للوطن العربي في القرن التاسع عشر، تم اكتشاف البتراء عام 1812 م علي يدي المستشرق السويسري يوهان لودفيغ بركهارت، الذي تعلم اللغة العربية ودرس الإسلام في سوريا وجاء إلى البتراء مدعيًا بأنة مسلم من الهند بعد أن تنكر بزي إسلامي، وهدفه تقديم أضحية إلى النبي هارون؛ وبذلك سمح لة السكان المحليون بالدخول إلى المدينة الوردية.[33][34] وقد احتوى كتابه المطبوع عام 1828 والمعروف باسم "رحلات في سوريا والديار المقدسة" على صور للبتراء. تطورت أهمية البتراء إداريًا مع نشوء إمارة شرق الأردن في عام 1921، حيث تم تأسيس مديرية ناحية في وادي موسى. وفي عام 1973 تم ترفيع الوحدة الإدارية من ناحية إلى قضاء. في عام 1996 تم ترفيعها إلى لواء. في عام 2001 تم تغيير اسم لواء وادي موسى إلى لواء البتراء. وتعتبر مدينة وادي موسى مركز اللواء.[10] قامت مديرية المصادر التراثية الأردنية بتنفيذ 22 حفرية أثرية مع عدد من البعثات الغربية اُنجزت في منطقتيّ البترا والبيضا.[35] وقد وُضعت مدينة البتراء منذ عام 1985 ضمن قائمة اليونسكو لمواقع التراث العالمي ، نظرًا لتفرد المدينة من الناحية الطبيعية والتاريخية والجغرافية، ولاحتوائها على مزيج فريد من تراث الحضارات القديمة التي تنتمي إلى حضارات متنوعة يذكر منها آثار الآدوميين، واليونانيين، والأنباط، والرومان، والبيزنطيين، والصليبين، والمماليك.[36] ومنذ ذلك التاريخ عقدت عدة ورش عمل، عنيت بترميم وحماية آثار البتراء. وتم في عام 1992 تأسيس اللجنة الوطنية لحماية البتراء في المجلس الأعلى للعلوم والتكنولوجيا، وقامت جمعيات غير حكومية أعلنت برامج في هذا المجال.[37] وقد وصل عدد زوار البتراء الإجمالي في عام 2010 إلى 900,000 زائر، مقتربًا من الطاقة الاستيعابية القصوى لمحمية البتراء الأثرية والبالغة 1.13 مليون زائر حسب تقديرات منظمة اليونسكو.[38] وقد تم إختيار البتراء في 7 تموز/ يوليو 2007 كثاني عجائب الدنيا السبع الجديدة، [39] بعد الدعم الرسمي للتصويت، حيث اُعتبر الأمر واجبًا وطنيًا. وقامت الحكومة الأردنية بحملات دعائية ضخمة من أجل البتراء في الصحف الأردنية والإذاعة الأردنية والتلفزيون الأردني لتحفز مواطني المملكة على التصويت. وبدأت الشركات بإطلاق الحملات لدعم التصويت.[40][41] كما تأسس في البتراء عام 2009، سلطة ذات استقلال مالي وإداري، هي سلطة إقليم البترا التنموي السياحي. والتي تهدف إلى تنمية الإقليم وتطويره سياحيًا واقتصاديًا واجتماعيًا وثقافيًا، والمساهمة في تنمية المجتمع المحلي.[42] العمارة تأثرت العمارة النبطية بشكل عام، وعمارة البتراء بشكل خاص، بفن العمارة المصرية والآشورية والإغريقية. ويظهر هذا جلّيًا في كثير من مباني العمارة الجنائزية المتمثلة بالمقابر الملكية المنحوتة، والمقابر المبنية بالحجر المقطوع. لقد اهتم الأنباط إهتمامًا كبيرًا بمقابرهم، مما إنعكس في عمارتها التي حُشد فيها الكثير من الفنون المعمارية والفنية ومما يوحي باهتمام الأنباط "بالحياة الآخرة" بالنسبة للأموات. والبنسبة للمقابر الملكية المنحوتة، فتُعتبر من أكثر ما أشتهر به الأنباط. وقد أُجريت عليها العديد من الدراسات المتخصصة أظهرت أن المهندس النبطي جمع بين التأثيرات الخارجية من الحضارات المجاورة مع الذوق النبطي. ويمكن مشاهدة الكثير من هذه القبور في أماكن مختلفة من البتراء وما حولها وخصوصًا في الطريق قبل الوصول إلى السيق. من قبور البتراء الشهيرة: قبر "المسلات" وقبر "الجرة" و "القبر ذو النوافذ".[43][44][45][46][47][48] تتسم عمارة الأنباط باستخدم العديد من المواد حسب توفرها في البيئة، فبالإضافة إلى نحت الصخور الرملية والكلسية وجعلها مساكن ومنشآت وقبور وتماثيل وغيرها، فقد تم استخدام كل أنواع الحجارة في البناء النبطي حيثما فرضت البيئة ذلك، ففي الصحراء مثلا، جرى استخدام الحجارة البازلتية السوداء لمختلف أغراض البناء. وفي معظم الأبنية الكبيرة كالمعابد استخدمت فنون معمارية كثيرة منها الأقواس الكبيرة والصغيرة التي تعتمد على تراص الحجارة لا على المونة أو الدعم الأرضي بالأعمدة، وفي بعض الحالات جرى سقف بعض الأبنية أو الحجرات بصفوف متلاصقة من هذه الحجارة قبل أن تجري تغطيتها بالملاط الطيني من فوقها لدرء أمطار الشتاء ولعزل حرارة الصيف أيضًا.[49][50][51] وبالنسبة للمواد الأخرى المساعدة، فقد استخدمت الأخشاب في التسقيف وصناعة الأبواب والشبابيك، ويبدو ذلك في منطقة وادي موسى والبتراء بسبب توفر الأشجار في المنطقة. وعرف الأنباط استخداما آخر للأخشاب في البناء من شأنه تعزيز صمود الجدران أمام الهزات الأرضية، حيث عثر على بقايا تلك الأخشاب في بعض الأبنية منها بناء "قصر البنت" في البتراء.[52] من جهة أخرى، يُعتبر النظام الهندسي للماء الإنجاز الأهم للحضارة النبطية بالمدينة، والذي جعل الحياة ممكنة في هذه المنطقة الجافة من الصحراء الأردنية. وقد تضمن ذلك النظام أنظمة لحفظ المياه واشتمل على السدود التي كانت تجمع مياه الأمطار في أشهر الشتاء. كما استخدم الأنباط نظاماً محكماً من القنوات والأنابيب الفخارية لتوزيع المياه في كافة أنحاء المدينة.[20] التخطيط الحضري لقد بُنيت مباني البتراء وفق مخطط المدينة العام، حيث الشارع الرئيس الذي تأثر بمخطط المدينة الرومانية، إذ أن الشارع يكاد يقسم المدينة إلى نصفين، وهو يحاذي الوادي مما اضطر المهندس النبطي لبناء بعض القنوات تحت أرض الشارع. وكذلك العبارات والأقواس الحجرية التي ترتفع عن سيل الوادي في فصل الشتاء. وما يزال بالإمكان ملاحظة بعض آثار هذه المرافق في الشارع الرئيسي بعد الانتهاء من ساحة الخزنة.[43] يُعد الشارع المُعمد من أهم شوارع مدينة البتراء، حيث قام الأنباط بتشييده، ثم أعاد الرومان بنائه في عام 106 بعد إحتلالهم للبتراء. يبلغ عرضه 6 أمتار، وقد كانت تقوم على جانبيه مباني من طابق واحد إلى طابقين، كما يوجد على يسار الشارع المعمد باتجاه الجنوب مجموعة من السلالم تقود لساحة مكشوفة تسمى بـ "السوق"، حيث كانت تتم كافة أنواع النشاطات والمعاملات التجارية. وعلى ما يبدو أن هذه المنطقة كانت القلب النابض للمدينة ومركز النشاطات التجارية المختلفة منذ القرن الثالث ق.م. وقد استمر استعمال الشارع خلال الفترة البيزنطية في القرنين الرابع والخامس وحتى السادس.[53] يوجد في المدينة أيضًا أحد الطرق المشهورة، وهو شارع الواجهات. ويقع بالقرب من منطقة الخزنة، حيث يبدأ السيق بالاتساع تدريجيًا حيث يصل الزوار إلى منطقة مفتوحة وعلى الجانبين يوجد عددًا من واجهات المدافن النبطية المزينة بالمسننات والكورنيشات والأدراج المقلوبة. ولقد دُمر بعض هذه الواجهات بفعل العوامل الطبيعية، وربما تعود هذه الواجهات إلى موظفين كبار في الدولة أو بعض الأمراء.[54] المواقع الأثرية داخل البتراء تم اكتشاف ما يقارب 3,000 معلم أثري في البتراء، تشكل منها المعالم المعروفة حوالي 800 معلمًا، أهمها:[22][55][56] السيق هو الطريق الرئيس المؤدي لمدينة البتراء. وهو عبارة عن شق صخري يتلوى بطول حوالي 1200 متر وبعرض يتراوح من 3 - 12 متر، ويصل ارتفاعه إلى حوالي 80 متر. يُعتبر الجزء الأكبر منه طبيعي، بالإضافة إلى جزء أخر نحته الأنباط. ينتهي السيق في الجهة المقابلة للخزنة. يُمكن مشاهدة بقايا لقوس يمثل بوابة المدينة في بداية السيق، الذي يوجد على جانبيه قنوات لجر المياه ممتدة من عيون وادي موسى في الخارج إلى المدينة في الداخل. كما يمكن مشاهدة السدود الجانبية، التي أقيمت في مكان السدود النبطية الأصلية، لمنع تدفق المياه إلى السيق، وحجزها والاستفادة منها. لقد كانت أرضية السيق مبلطة ببلاطات حجرية جزء منها يمكن مشاهدته في مكانه الأصلي. وقد زُينت جوانب السيق بالمنحوتات النبطية ومعظمها منحوتات تمثل آلهة. وتوجد تماثيل الآلهة ومحاريبها قريبة جداً من هذه القنوات بل وملاصقة لها أحيانا، لاعتقاد الأنباط وإيمانهم الشديد بان المياه مقدسة.[57][58] يمكن أيضا مشاهدة مجموعة من المنحوتات على الجانب الأيسر من السيق تُعرف باسم "أصنام سابينوس"، وقد سُميت هذه المجموعة بهذا الاسم لوجود نقش باليونانية تحت الحنية الثانية على يسار الزائر وهو متجه لآخر السيق. يشيرالنقش إلى أن سابينوس ابن الإسكندر المقدوني، والذي جاء من درعا، أمر بنحت هذه الحنيات أو المحاريب تمجيداً للآلهة النبطية. ومن المنحوتات المهمة أيضا بقايا منحوتات لجمال ورجل تمثل قافلة تجارية، حيث اشتهر الأنباط بالتجارة، وكانت أحد أسباب ثرائهم الواسع.[57][59][60] الخزنة تصغير|الخزنة كما تـُرى من السيق. يُعتبر مبنى الخزنة المنحوتة في الصخر، أشهر معالم البتراء وأكثرها أهمية، حيث اختار الأنباط موقعها بعناية كأول معلم يواجه الزائر بعد دخول المدينة. وقد سُميت بهذا الاسم لإعتقاد البدو المحليين سابقًا بأن الجرة الموجودة في أعلى الواجهة تحوي كنزًا، ولكنها في الواقع ضريح ملكي. تتكون واجهة الخزنة من طابقين بعرض 25 مترا وارتفاع 39 مترا. وقد تم إفراغ مئات الآف الأمتار المكعبة من الحجر الرملي من الخزنة عندما اُعيد اكتشافها في القرن التاسع عشر، لتظهر الواجهة بوضعها النهائي الحالي. ويتكون الطابق السفلي من ستة أعمدة على طول الواجهة الأمامية تقف فوق مصطبة في وسطها سلم، وتتوج الأعمدة من الأعلى بثلاثة أرباع عمود، يبلغ طول العمود في الطابق السفلي حوالي 12 مترا، وفي الطابق العلوي يبلغ ارتفاعه 9 أمتار، كما يبلغ ارتفاع الجرة في الأعلى حوالي 3,5 مترا.[61][62] ويظهر التناظر الكبير في الواجهة، بالإضافة إلى المزيج بين الفنون المعمارية المصرية والهلنستية مع الطابع المعماري النبطي. وهناك عدة آراء حول هدف إنشاء هذا المبنى، فيرى بعض علماء الآثار أنه بُني كمعبد أو مكان لحفظ الوثائق، ولكن الحفريات الأثرية الحديثة في البتراء أثبتت وجود مدافن أسفل ساحة مبنى الخزنة، والتي يمكن مشاهدتها الآن من الأعلى من خلال الشبك الحديدي الموجود فوقها. كما أن هذه المدافن قُطعت لبناء الخزنة مع المحافظة عليها. وبذلك تكون الخزنة مدفنا. ويثبت مع القرن الأول الميلادي زمن الملك الحارث الرابع ملك الأنباط. وعلى الأغلب تشكل مدفناً لهذا الملك.[61] ويتكون مبنى الخزنة من الداخل من ثلاث حجرات، اثنتان على الجانب وواحدة في الوسط. والحجرتان الجانبيتان خاليتان عدا عن قبر حفر في الحجرة الغربية، أما الحجرة الوسطى فيصعد إليها بدرج ويبلغ طولها 12,5 متر، وعلى جوانبها الثلاث توجد حجرات صغيرة للدفن. ويوجد على جانبي مبنى الخزنة من الخارج ثقوب صغيرة على الجانبين بشكل مزدوج في النصف الأعلى من مبنى الخزنة ربما تكون استخدمت لتثبيت السقالات أثناء عملية النحت. ويوجد في أعلى مبنى الخزنة قناة بعرض 90 سم لتصريف المياه ومنعها للنزول على هذه الواجهة. وقد قامت الحفريات الحديثة بتنظيف هذه القناة.[58][61][63] الدير وهو من المباني المهمة في منطقة البتراء، ويعود تاريخه إلى النصف الأول من القرن الأول قبل الميلاد، ويتكون المبنى من طابقين، ويُعتقد أنه احتوى على تماثيل متحركة التيجان. وهو أكبر حجماً من مبنى الخزنة، حيث يصل عرضه إلى 50 مترا، أما ارتفاعه فيصل إلى 50 مترا.[64] ويُعتقد أن واجهة مبنى الدير قد حُولت إلى دير للرهبان أثناء فترة حكم الدولة البيزنطية في بلاد الشام، وذلك لوجود أثار للصلبان المحفورة في الصخر في الغرفة الوحيدة الموجودة في الطابق السفلي من الواجهة. كما يُعتقد بأنه تم تبليط الساحة الواقعة أمام الواجهة.[58][65] مسرح البتراء من أكبر المباني في البتراء، ولقد بُني في القرن الأول للميلاد على شكل نصف دائرة بقطر 95 مترا، وبارتفاع 23 مترا. وهو منحوت في الصخر بإستثناء الجزء الأمامي منه فهو مبني، ويستوعب المسرح من 7 - 10 آلاف مشاهد، كما تتكون مقاعد المشاهدين من 45 صفًا من المقاعد المقسمة أفقيًا إلى ثلاثة أقسام، الأسفل 11 صفا والأوسط 34 صفا والعلوي 10 صفوف، وهي مقسمة أيضًا من خلال الأدراج الخمسة إلى ستة أجزاء، ويوجد فوق المدرجات قطع صخري مقطوع من بعض المدافن السابقة لبناء المسرح.[66][67] تم قطع ساحة الاوركسترا بالصخر، كما أن الممران الجانبيان للساحة مقطوعان أيضًا في الصخر ومسقفان بالحجارة على شكل عقد. أما الجدار الخلفي للمسرح فيتكون بالأصل من 3 طوابق ومزين بالكوات والأعمدة وواجهته مغطاة بالألواح الرخامية. قصر البنت يُطلق عليه أيضًا "قصر بنت فرعون"، وهو معبد نبطي من القرن الأول قبل الميلاد. وتكمن أهمية هذا القصر بأنه أحد مباني البتراء القليلة التي صمدت رغم الزلازل، وذلك بسبب طريقة بناءهِ باستخدام مداميك وضع فيها خشب العرعر، مما جعل جدرانه أكثر طواعية للحركة أثناء الزلازل. إن الحنية التي تقع على يمين الساحة الامامية لقصر البنت كانت قد صممت أصلا لتخليد الإمبراطور الروماني وعائلته عندما أحتل الرومان مدينة البتراء، حيث أن هذا التقليد معروف عند الرومان.[68][69] وقد كان هذا المعبد مخصصًا لواحدة من الآلهة الرئيسية، ويجادل البعض أن هذه الآلهة هي اللات فيما يعتقد آخرون أنها العزى، ورأى آخرون أنه للإله الأعلى ذو الشرى. وكان من المثير للنقاش علاقة هذا المعبد بالإلهة إيزيس المعبودة المصرية، وكان ذلك من الظواهر المستغربة.[43] المحكمة هو مبنى متكون من مجموعة من الواجهات المهمة، وأولها "قبر الجرة"، ويعود تاريخه إلى النصف الأول من القرن الأول الميلادي، ويقع على الجهة المقابلة للمدرج النبطي. ويبلغ عرض الواجهة حوالي 16 مترا، وبارتفاع 26 مترا. وتتكون من طابقين من الجدران التي تدعم أقواسًا تحت مستوى صالة المدفن، وهي مدمجة مع حجرات دفن جزء منها منحوت والآخر مبني. ويوجد سلم يصعد إلى ساحة المدفن في الأعلى. ويتكون المدفن من صالة مربعة الشكل بطول حوالي 19 مترا. وكانت القبور في الجزء الخلفي للمدفن، ولكنه حُول إلى كنيسة في القرن الخامس الميلادي. وتوجد كتابة يونانية تذكر أن تحويل المكان إلى كنيسة عام 447 ومكتوب ذلك على الجزء الخلفي الأيسر من الجدار.[70] المعبد الكبير وهو أضخم المباني في مدينة البتراء، ويقع هذا المعبد على الجهة الجنوبية من الشارع المُعمد. ويتكون البناء من مدخل رئيسي يرتبط مع الشارع، ثم ساحة مقدسة سفلى وعلى جانبيها يوجد بنائين متطابقين على شكل نصف دائري وعلى جانبيهما توجد أدراج عريضة تؤدي إلى الساحة العليا المقدسة، وفوقها يقع المعبد أو قدس الأقداس.[71] المذبح اُستخدم هذا المبنى في فترة الصليبيين ليكون صلة وصل وربط ما بين قلعتي الوعيرة والحبيس. أما المذبح نفسه، فأصوله آدومية. وبعد الاحتفالات التي كانت تتم في المدرج كانت المواكب الدينية تصعد إلى المذبح من المنطقة المجاورة للمدرج مرورًا بوادي المحافر حتى تصل للمذبح حيث تقدم القرابين التي كانت حيوانية والمذبح يتكون من ساحة مركزية محاطة بمقاعد من ثلاث جهات. إن أول ما يمكن رؤيته في هذه المنطقة هو مسلتان مقطوعتان في الصخر ويعتقد بأنهما يرمزان لأهم آلهة الأنباط ذو الشرى ورفيقته الدائمة العزى. كما يُشاهد في منطقة الدرج الصاعد للمذبح بقايا جدران وبرج يُعتقد بأن أساساته آدومية أعيد استخدامه في الفترة النبطية. ويوجد في الجهة الغربية مذبحين أحدهما مستطيل الشكل ربما استخدم لعملية الطواف، والآخر دائري الشكل يُعتقد أنه كان يستخدم لوضع دماء القرابين أو النبيذ كما يحتوي هذا المعلم على بركة أو خزان ماء صغير ويمكن مشاهدة الجزء السفلي للمدينة من هذا الموقع.[72] مواقع أخرى تصغير|قبر المسلات، ويظهر عليه عوامل التعرية. يوجد المدينة الكثير من المعالم الأخرى ذات الوظائف المختلفة، منها ضريح الجندي الروماني وقاعة الاحتفالات الجنائزية. ويعتقد بوجود ساحة مركزية بين هذين المعلمين. أما القاعة الجنائزية فقد تميزت عن غيرها بوجود دعامات منحوتة وملتصقة بالجدران وحنى مستطيلة طولية الشكل خلف المقاعد مباشرةً، أما ضريح الجندي الروماني فربما اُعيد استخدامه بعد 106 م وذلك لوجود ثلاثة تماثيل ذات رداء عسكري روماني موضوعة في حنايا هذه الواجهة.[73] كما تحوي البتراء عددًا من المعابد الصغيرة في البتراء مثل معبد الأسود المجنحة، ومعبد البستان. بالنسبة لمعبد الأسود المجنحة، فيقع على الجهة المقابلة لمبنى قصر البنت، ويتكون بناء المعبد من شرفة أمامية تتقدمها الأعمدة بطول 9,5 متر. ويتم الدخول منها عبر بوابة عريضة إلى قاعة المعبد الرئيسية وهي مربعة الشكل وتحيط بها الأعمدة. وكانت تاجيات بعض أعمدة المعبد تحمل أسودًا مجنحةً ومن هنا جاءت تسمية المعبد. وقد بُلطت أرضية القاعة الرئيسة برخام أبيض مموج بالبني بينما بلطت المنصة بالرخام الأبيض والأسود وزخرفت جدران المعبد الداخلية بالرخام و القصاره الملونة والجض وعثر على قطع جصية بأشكال رؤوس آدمية و أقنعه مسرحية و أشكال أزهار كانت مثبته على الجدران. وقد دُمر المعبد والمنشآت المحيطة به بزلزال عام 363 م.[74] أما بالنسبة لمعبد البستان، فيتميز بوجود جدار ضخم بجواره يقوم عليه الجزء الجنوبي للشرفة العلوية وبقايا غرف يبدو أن إحداها كانت معقودة يتخلل جدرانها إحدى عشر حنية.[75] ومن المباني الجنائزية الأخرى في المدينة، قبر المسلات،[76] مدفن الحرير،[77] مدفن سكستوس فلورنتينوس،[78] قبر القصر،[79] القبر الكورنثي، [80] وقبر الرينيسانس.[81] السكان بلغ عدد سكان لواء البتراء (الذي تشكل مدينة البتراء جزءاً منه) في عام 2009 حوالي 28,760 نسمة، معظمهم من البدو.[82] وكانت قبائل من "عرب اللياثنة" قد استوطنت المكان أثناء إعادة إكتشاف الغرب للبتراء في القرن التاسع عشر.[83] كما كانت عشائر مختلفة تسكن البتراء منذ خمسينيات القرن العشرين، كعشائر "العمارين" و "البدول"، حيث كانوا يسكنون في كهوف داخل البتراء حتى عام 1985، حين رحّلتهم الحكومة الأردنية إلى إسكانات خارج المدينة الأثرية كبلدة "البيضاء" التي تبعد عن البترا حوالي 10 كم. ويُقدر عددهم من 1,000 - 3,000 شخص يتقن الكثير منهم العديد من اللغات الأجنبية رغم أميّة الكثير منهم، بسبب إختلاطهم بالسيّاح الأجانب.[84][85] وقد تم في 25 تشرين الثاني/ نوفمبر 2005 إدراج المجال الثقافي لبدو البتراء ووادي رم على قائمة اليونسكو لروائع التراث الثقافي اللامادي الإنساني. ويقع هذا المجال البدوي الصحراوي قرب مدينة البتراء، داخل منطقة جبلية شبه قاحلة ومساحات صحراوية. وهو مجال تمارس فيه مجموعة من الممارسات والمهارات الثقافية اللامادية، المرتبطة بالحياة الرعوية التقليدية. فقد حافظ بدو البتراء ووادي الرم على معرفة مميزة في مجال الثروة النباتية والحيوانية، وفي حقل الطب التقليدي، وتربية الجمال وحياكة الخيام والترحال وتسلّق الجبال. وهو ما يقع تناقله عبر الأجيال شفويا وبالممارسة. بالإضافة إلى غيرها من الأشكال الثقافية كالأساطير والشعر والحكايات الشعبية والأغاني.[86] النشاط الإقتصادي شكّل معدن النحاس، عصب الحياة الاقتصادية وعنصرًا هامًا في تدعيم نفوذ وقوة حضارة الأنباط. وامتدت أراضي المملكة النبطية عبر مساحات واسعة، فكان تحت نفوذها أراضي وادي ضانا، حيث أقيم أقدم مناجم للنحاس في العالم، وهي مناجم النحاس في وادي فنان. إضافة إلى صناعة الفخار، حيث يعتبر الفخار النبطي من أفضل وأدق الفخار الذي صنع في العالم، لما عرف من منظر وإتقان. وهو رقيق جدًا لدرجة أنه يُطلق عليه " قشرة البيض".[36] وقد اشتهر الأنباط بالتجارة، وكانت مدينة البتراء محط استراحة للقوافل التجارية. وهذا ما جعل أنتيجونوس - أحد قادة الإسكندر المقدوني - بغزو الأنباط في عام 312 ق.م. ومع مرور الزمن أصبح الأنباط يتمتعون بكيان ونفوذ كبيرين في المنطقة وأزدهر فن المعمار والبناء وسك العملات وصناعة الفخار وفنون النحت وغيرها. وتعكس عاصمتهم مدينة البتراء تلك الفنون في أجمل صورها.[36] تصغير|يمين|آثار نبطية لصناعة الفخار والسيراميك. استطاع الأنباط تطوير طرق الزراعة الجافة والحصاد المائي، مما يعكس قدرة الإنسان النبطي على التكيف مع ظروف الحياة الجافة وتطويع الطبيعة، ففنون الزراعة الجافة وطرق الحصاد المائي ما زالت مستخدمة حتى الوقت الحاضر، ومما يجدر ذكره أن العديد من العلماء الغربين استطاعوا نقل التقنيات النبطية القديمة والمستخدمة في الزراعة الجافة والحصاد المائي ويرجع الفضل بهذا حقيقة إلى الأنباط.[25][36] أما حاليًا، فتُعتبر البتراء أهم المواقع السياحية جذبًا للسياح على مستوى الأردن، وبالتالي لها عائد إقتصادي كبير على البلاد. كما تشكل البتراء اليوم، عمق الأردن الحضاري، وجانبًا هامًا من مضمون مزيج الهوية التاريخية لهذا البلد. كما تحتل هذه المدينة التاريخية اليوم، المرتبة الأولى أردنيًا من حيث خلق العمالة المحلية ومنطقة جذب سياحي للمشاريع المحلية المدرة للدخل ومنطقة جذب للقطاع الخاص، كما أنها شكلت فئة متوسطة بالنسبة للبيئة والمشاريع الحكومية.[87] السياحة تضم البتراء عددًا كبيرًا من الفنادق ذات تصنيف خمس نجوم وما دون لاستيعاب الأعداد الكبيرة من الزائرين لمحمية الآثار في المدينة، حيث بلغ عددهم قرابة 480,000 زائر في عام 1999، فيما ارتفع العدد إلى 900,000 عام 2010. كما تحوي هذه المحمية بدورها على عدد كبير من الأسواق الشرقية. من الجدير بالذكر أن جرش تلي مدينة البتراء من حيث عدد الزوار، تليهما كل من المناطق التالية تنازليًا: عجلون ومادبا والكرك وأم قيس ووادي رم.[88][89] تصغير|يمين|أحد فنادق وادي موسى المطلة على آثار البترا. من جهة أخرى، افتتح في نيسان/ أبريل 1994 متحف البتراء النبطي في المدينة إلى جانب متحف آخر هو متحف البتراء القديم، الذي تأسس عام 1963.[90] ويحتوي المتحف النبطي ما يقارب 600 قطعة أثرية معروضة في خزائن العرض؛ حيث يتألف من ثلاث قاعات رئيسية: القاعة الأولى تشتمل شرحاً عن تاريخ الأنباط وجيولوجية البتراء، بالإضافة إلى قطع أثرية تعود إلى العصر الحجري الحديث. أما القاعة الثانية، فهي مخصصة للمكتشفات من الحفريات الأثرية، ومرتبة حسب تسلسلها الزمني بدءاً من العصرالحجري وحتى القرن السادس الميلادي. كما تضم هذه القاعة نبذة تاريخية عن الزلازل والتجارة النبطية وطرق القوافل والبتراء في العصور الوسطى. أما القاعة الثالثة، فتحتوي على مجموعة من الأسرجة الفخارية حسب تطور صناعتها، والتماثيل البرونزية والفخارية والأطبـاق الملونة والعادية وقطع العملات، والحلي والمجوهرات، بالإضافة لبعض القطع الفخارية والجرار المختلفة الأحجام.[91] يُقام في البتراء سنويًا ومنذ عام 2005، مهرجان البتراء السياحي الثقافي، لتشجيع السياحة الداخلية والعربية.[92][93][94] كما أُقيم في نفس العام مؤتمر للحائزين على جائزة نوبل في العالم.[95] ولقد قامت سلطة إقليم البترا بالتعاون مع هيئة تنشيط السياحة في عام 2012، بإحياء احتفاليات تضم العديد من الأنشطة والفعاليات، بمناسبة مرور 200 عامًا على اكتشاف البتراء، والتي تهدف إلى تعريف المواطن المحلي والسائح العربي والأجنبي بأهمية هذه المناسبة ودورها الريادي في وضع البتراء على خارطة السياحة العالمية.[96] أهمية دينية للمدينة أهمية دينية وتاريخية للديانات الإبراهيمية الثلاث. يعتقد اليهود أنها تحتوي على أهم وأثمن سر في تاريخهم، وهو تابوت العهد، الذي يحتوي على الوصايا العشر التي أعطاها الله لموسى، بالإضافة إلى وجود عصا هارون فيه. يوجد مقام هارون في البتراء وعلى أحد قممها المطلّة على المدينة الأثرية بارتفاع 1353 متر عن سطح البحر، مقام النبي هارون . وهو عبارة عن مسجد مملوكي صغير، ذو غرفة مُزينة بأقمشة خضراء تعلوها قبة بيضاء وأمامه حجر أسود. بُني المقام في سياق اهتمام المماليك بالمقامات والقبور.[97] كما يدعي بعض اليهود أنهم هم من بنو البتراء، حيث يعتقدون أن التوراة قد أشارت إلى أن من انشأ هذه المدينة هم سلالة النبي "نابوت" الابن الأكبر للنبي إسماعيل. كما يعتقدون أن اسم البتراء القديم "سالع" هو كلمة عبرية معناها "صخرة"، حيث إنها تُرجمت في العدد الثالث من نبوة عوبديا: "تكبر قلبك قد خدعك أيها الساكن في محاجئ الصخر".[98] ويرجحون أنها حيثما تذكر في التوراة، فإنها تشير إلى عاصمة أدوم، المدينة الحصينة في وادي موسى التى اشتهرت باسم "البتراء" (والتي تعني "صخرة" باللغة اليونانية).[99] وبقد بدأ اليهود بزيارة البتراء بشكل ملحوظ، بعد إتفاقية وادي عربة.[100] من جهة أخرى، ذُكر مقام هارون بالبتراء أيضًا في مخطوطات الكنيسة البيزنطية التي تعود إلى القرن السادس الميلادي باسم "دير نبينا هارون"، حيث يوجد في المدينة آثار لعدد من الكنائس البيزنطية ذات الأرضيات الفسيفسائية. وتُعتبر كنيسة البتراء الرئيسية، ثاني كنيسة في البتراء بعد تحويل قبر الجرة (المحكمة) لكنيسة في عام 446. وتتكون الكنيسة من مبنى ذو 3 أروقة، بالإضافة إلى ساحة وبرج من الجهة الغربية وغرف جانبية من الشمال والشرق.[101] كما كان أهالي وادي موسى المسلمون يقومون بزيارة المقام منذ زمن بعيد، حيث كان للمكان طقوسا ومناسكا تُؤدى. وقد زار الظاهر بيبرس وكاتبه النويري المقام سنة 1276، ولم يتحدث النويري عن وجود بناء فوقه. أما اليوم، فيشهد فوقه مسجدًا صغيرًا كُتب على مدخله عبارة تفيد أنه تم تجديد عمارة هذا المسجد في عهد السلطان الملك الناصر محمد بن قلاوون. وقد زار المقام الرحّآلة السويسري بيركهارت عام 1812 عندما أراد أن يزور البتراء ، فتذرّع بزيارة المقام وأخذ معه قربانًا ليتمكن من زيارة البتراء.[102][103] ثم ذهل مما رآه عندما دخل البتراء من السيق. البتراء في الفن أصبح المجتمع الغربي على علم بوجود البتراء بشكل أساسي من خلال قصص جون وليام برغن الدينية، حين وصفها بأنها "مدينة وردية قديمة بقدم الزمن". لكنه نفسه، مثل كثير من معاصريه، لم يقوموا بزيارة البتراء أبدًا. حيث كانوا يعلمون عن البتراء عبر رسومات الليثوغرافيا التي رسمها الفنان الاسكتلندي ديفيد روبرتس للبتراء ومنطقة وادي موسى أثناء زيارته عام 1839، والتي تجاوز عددها عشرين لوحة ليثوغرافية. وقد طبع العديد منها ما أعطى البتراء شهرة عالمية . وقد نشرها في كتابه "مصر وسوريا وفلسطين" في عام 1839.[104] في الواقع، حتى الحرب العالمية الأولى، لم تكن زيارة المدينة متاحة للأوروبيين إلا برفقة مرشدين محليين ومرافقين مسلحين . ويوجد للبتراء العديد من اللوحات والصور الأخرى التي تعود للقرن التاسع عشر مما يدل على مدى الإهتمام الذي أضفاه إعادة اكتشافها على أوروبا في ذلك الوقت. من الأعمال المشهورة للبتراء، لوحة فنية بالألوان المائية لمناظر البتراء للفنان شرانز حوالي 1840 . وأول خارطة مخطوطة للبتراء باللغة الإنجليزية من رسم الرحالة لابودي حوالي عام 1830 ، وصور من تصوير فريت عام 1830. في عام 1868، تم تشكيل قافلة من الرسامين الفرنسيين للذهاب إلى سيناء والفيوم والبتراء، لكن النتيجة كانت مخيبة للآمال، حيث منعتهم الأمطار الغزيرة من إكمال رحلتهم.[105] ولقد قام الفنان البلجيكي تانتان Tintin بكتابة كتاب مصور عن البتراء، ولكن موقع الصور لم يكن فيةالأردن، حيث كان في دولة إفتراضية أسماها "Khemed74". وقد احتفت الكثير من المسرحيات والأعمال الدرامية الأردنية والعربية بالبتراء، كان من أهمها مسرحية بترا، التي ألّفها الأخوان رحباني، وغنتها فيروز ونصري شمس الدين وآخرين.[106][107] كما تم اختيار البتراء موقعًا لتصوير عدد من الأفلام الأمريكية والعالمية مثل أفلام إنديانا جونز والحملة الأخيرة (Indiana Jones and the Last Crusade) و العاطفة في الصحراء (Passion in the Desert) والمتحوّلون (Transformers)، وغيرها.[108][109] توأمة المدن ماتيرا، إيطاليا [110] بلوفديف، بلغاريا [111] مدائن صالح، السعودية [112] معرض صور المدرج بالمدينة قصر البنت الكنيسة الزرقاء معبد الأسود المجنحة قنوات جر المياه بالسيق نافورة الأسد السيق الشارع المعمد أحد السدود قبر الجندي الدير عند غروب الشمس الخزنة منظر أمامي مركز زوار البتراء صخور الجن مُغُر النصارى البتراء الصغيرة القلعة الصليبية البتراء انظر أيضاً بصرى أم الجمال أم الرصاص طريق البخور - مدن النقب الصحراوية وصلات خارجية مراجع * تصنيف:آثار العرب الأنباط تصنيف:أماكن مأهولة سابقا في الأردن تصنيف:أنباط تصنيف:السياحة في الأردن تصنيف:بلاد الشام تصنيف:تحت الأراضي (جغرافيا) تصنيف:عجائب الدنيا السبع الجديدة تصنيف:عمارة عربية ب تصنيف:لواء البتراء تصنيف:مدن قديمة تصنيف:مناطق مأهولة تقع على طريق الحرير تصنيف:مناطق محمية تأسست في 1985 بتراء تصنيف:مواقع التراث العالمي في الأردن تصنيف:بلدات ومدن رومانية في الأردن
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A1
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1355, 3331, 4112, 4588, 4954, 5981, 7658, 8791, 10641, 11483, 12302, 14500, 16099, 16850, 18475, 19165, 20237, 20488, 21408, 23447, 25460, 26269, 26605, 26714, 27477, 28821, 29622, 31593, 35641, 38449 ], "plaintext_end_byte": [ 1332, 3330, 4111, 4587, 4953, 5980, 7657, 8790, 10546, 11482, 12236, 14499, 16098, 16818, 18474, 19164, 20236, 20425, 21407, 23364, 25459, 26268, 26604, 26713, 27476, 28820, 29533, 31476, 35578, 38322, 38508 ] }
ประเทศไทยห้ามจำหน่ายเครื่องดืมแอลกอฮอล์ให้กับเยาวชนที่อายุต่ำกว่าเท่าไหร่?
เครื่องดื่มชูกำลัง
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
เครื่องดื่มชูกำลัง (Energy Drink) เป็นเครื่องดื่มชนิดหนึ่งที่มีส่วนผสมของสารคาเฟอีนในปริมาณไม่เกิน 50 มิลลิกรัม ต่อ 1 ขวด (100 - 150 มิลลิลิตร) เครื่องดื่มชนิดนี้ส่วนใหญ่เน้นไปทางด้านพลังงาน[1] นักวิทยาศาสตร์ได้ให้พื้นฐานกับเครื่องดื่มชนิดนี้ว่า เครื่องดื่มชนิดนี้มีความใกล้เคียงกันกับเครื่องดื่มที่ไม่มีส่วนผสมของคาเฟอีน[2]โดยส่วนใหญ่แล้วเครื่องดื่มชนิดนี้จะนิยมดื่มในหมู่ผู้ใช้แรงงาน และคนที่ทำงานหนักเนื่องจากเมื่อทำงานเสร็จร่างกายจะอ่อนเพลีย จึงต้องการพลังงานชดเชยกลับมา [3] ประวัติ ในช่วงแรกเครื่องดื่มชูกำลังจะไม่ออกจำหน่ายในท้องตลาด แต่เครื่องดื่มชูกำลังเริ่มมีเป็นครั้งแรกในประเทศสก๊อตแลนด์[4]เมื่อปี พ.ศ. 2444 โดยบริษัทที่ชื่อ "ไอรัล-บลู" โดยผู้ที่คิดค้นคือ "ไอรัล บริว" ส่วนในประเทศญี่ปุ่นเริ่มมีเครื่องดื่มชูกำลังครั้งแรกในช่วงทศวรรษที่ 1960 โดยลิโพวิตันดี ซึ่งมีกำลังการผลิตมากที่สุดในขณะนั้น โดยรสชาติมีความคล้ายคลึงกันกับเครื่องดื่มชูกำลังยี่ห้ออื่นที่ผลิตในประเทศเดียวกันและบรรจุอยู่ในขวดแก้วสีน้ำตาลขนาดเล็ก มีรูปร่างคล้ายขวดยา ในประเทศอังกฤษ เครื่องดื่มชูกำลังเริ่มเข้ามาเมื่อปี พ.ศ. 2472 ในช่วงแรกใช้เฉพาะในโรงพยาบาล เพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยให้กลับมาแข็งแรง แต่ในช่วงทศวรรษ 1980 จุดประสงค์ของการดื่มเครื่องดื่มชูกำลังก็ถูกเปลี่ยนเป็น "ดื่มเพื่อชดเชยพลังงานที่เสียไป" เครื่องดื่มชูกำลังออกวางจำหน่ายเป็นครั้งแรกในช่วงทศวรรษที่ 1960 โดยการปรับปรุงรสชาติให้ดีขึ้นและการโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลังโดยใช้นักกีฬาฟุตบอลคนหนึ่งซึ่งสังกัดทีมฟลอริดา โดยใช้ชื่อยี่ห้อว่า "เกตเตอเรท" โดยคราวนี้มีการปรับปรุงสูตรเพื่อให้สามารถรักษาพลังงานให้ยาวนานขึ้น ในปี พ.ศ. 2528 โจท โคล่า เข้าสู่วงการเครื่องดื่มชูกำลังในประเทศสหรัฐอเมริกา โดยใช้แผนการตลาดเชิงรุก โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้คนตื่นตัวหันมาซื้อผลิตภัณฑ์ของเขาให้มากขึ้น ต่อมาในปี พ.ศ. 2538 บริษัท เป๊ปซี่ ได้ส่ง "โจสต้า" เข้าสู่ตลาดเครื่องดื่มชูกำลัง โดยสิทธิ์ในการจำหน่ายเป็นของ บริษัท ยูเอส เบฟเวอร์เรจ ในทวีปยุโรป เครื่องดื่มชูกำลังเริ่มต้นขึ้นโดยบริษัท เอส.สปิตส์ ออกจำหน่ายโดยใช้ชื่อทางการค้าว่า "เพาเวอร์ ฮอร์ส" (Power Horse) โดยก่อนที่จะเริ่มทำการจำหน่ายนั้น Dietrich Mateschitz ชาวออสเตรีย ประกาศรับรองว่า "เรดบูลล์" (ซึ่งซื้อลิขสิทธิ์และดัดแปลงสูตรมาจากกระทิงแดง) เป็นเครื่องดื่มชูกำลังที่มียอดขายมากที่สุดในโลก โดยนำเข้าสู่ประเทศสหรัฐอเมริกาเมื่อปี พ.ศ. 2540 มีส่วนแบ่งการตลาด 47%[5] ปี พ.ศ. 2544 ตลาดเครื่องดื่มชูกำลังในสหรัฐฯ มียอดการจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังประมาณ 8 ล้านขวดต่อปี ในอีก 5 ปีต่อมา ยอดขายก็ได้เพิ่มขึ้นกว่า 50% ต่อปี รวมยอดขายเกินกว่า 3 พันล้านขวดในปีพ.ศ. 2548 [6] ในขณะนั้นความนิยมของการดื่มเครื่องดื่มชูกำลังก็เพิ่มเป็นสองเท่าเมื่อเปรียบเทียบกับเครื่องดื่มอื่นๆ ในประเภทเดียวกัน ทำให้ในปี พ.ศ. 2550 ตลาดเครื่องดื่มชูกำลังเพิ่มมูลค่าเป็น 5,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ทางด้านโกลด์แมน ซัสค์ และมินเทลได้คาดการณ์ว่า ในปี พ.ศ. 2553 ตลาดเครื่องดื่มชูกำลังจะเพิ่มมูลค่าเป็น 10,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ทำให้เป๊ปซี่ , โคคา-โคล่า ,โมลิสัน กลายเป็นบริษัทที่เข้าใกล้ความแตกต่างในวงการเครื่องดื่มชูกำลัง เครื่องดื่มชูกำลังเป็นที่ดึงดูดความสนใจของเยาวชน ประมาณ 65% ของผู้ที่ดึ่มเครื่องดื่มชูกำลังอยู่ในช่วงอายุระหว่าง 13-35 ปี โดยที่ผู้ชายเป็นผู้ที่ดื่มมากกว่าประมาณ 65% [6] ในปี พ.ศ. 2551 ที่ผ่านมามีผลการสำรวจจากศูนย์สุขภาพแห่งรัฐเพนซิลเวเนีย พบว่า 20% ของบุคคลอายุ 21-30 ปี ดื่มเครื่องดื่มชูกำลังในสถานศึกษาเพื่อเพิ่มสมรรถภาพในการเรียน ที่เหลืออีก 70% คิดว่าการดื่มเครื่องดื่มชูกำลังเป็นการเพิ่มสมรรถภาพในการทำงาน[7] สำหรับเครื่องดื่มชูกำลังในประเทศไทยนั้น เข้ามาเป็นครั้งแรกโดยลิโพวิตันดีเมื่อปี พ.ศ. 2520 โดยกรรมสิทธิ์ในการผลิตเป็นของบริษัทโอสถสภา หลังจากนั้นในอีก 4 ปีต่อมา (พ.ศ. 2524) บริษัท ไทยฟามาซูติคอล จำกัด ก็ได้เริ่มนำเครื่องดื่มชูกำลังเข้าสู่ท้องตลาด โดยใช้ชื่อ "กระทิงแดง" ภายใต้สโลแกน "กระทิงแดง...ซู่ซ่า" แต่ในปี พ.ศ. 2528 โอสถสภาก็ส่ง "เอ็ม-150" เข้ามาตีตลาดของ ลิโพวิตันดี เนื่องจากในขณะนั้น เอ็ม-150 มีส่วนแบ่งการตลาดเพียง 4% เมื่อเทียบกับกระทิงแดงที่มีส่วนแบ่งการตลาดถึง 50% ในปี พ.ศ. 2543 เอ็ม-150 สามารถแย่งชิงส่วนแบ่งการตลาดจากกระทิงแดงได้สำเร็จ ในขณะนั้นทำส่วนแบ่งการตลาดได้ถึง 40% โดยเอ็ม-150 ยังสามารถรักษาส่วนแบ่งการตลาดนี้มาได้จนถึงปัจจุบัน[8] ส่วนประกอบของเครื่องดื่มชูกำลัง ส่วนใหญ่ในเครื่องดื่มชูกำลังจะมีส่วนผสมที่สำคัญคือ Xanthine , วิตามินบี และสมุนไพร บางยี่ห้อก็ใส่ส่วนผสมเพิ่มเติมเช่น Guarana แปะก๊วย โสม บางยี่ห้อก็จะใส่น้ำตาลในปริมาณที่สูง บางยี่ห้อก็ถูกออกแบบให้มีพลังงานต่ำ แต่ส่วนผสมหลักของเครื่องดื่มชูกำลังก็คือคาเฟอีน ซึ่งเป็นส่วนผสมชนิดเดียวกันกับกาแฟหรือชา เครื่องดื่มชูกำลังส่วนใหญ่จะมีปริมาตร 237 มิลลิลิตรต่อขวด (ประมาณ 8 ออนซ์) มีสารคาเฟอีนประมาณ 80 มิลลิกรัมต่อ 480 มิลลิลิตร โดยในการทดสอบสูตรของเครื่องดื่มชูกำลังนั้น กลูโคสมักเป็นส่วนผสมพื้นฐานของเครื่องดื่มชูกำลังเสมอ (ซึ่งผสมอยู่ในคาเฟอีน , ทอรีน และสารกลูโคโลแล็คโทน) สิ่งดึงดูด และการวิจัย นักวิชาการสองท่านได้รายงานผลการวิจัยว่า การปรับสภาพจิตใจ , การรับรู้ , การชักชวนจากบุคคลอื่นๆ , และการล่อใจผู้ดื่มเครื่องดื่มชูกำลังด้วยการโฆษณา เป็นสิ่งที่สำคัญเช่นเดียวกันกับการเตรียมความพร้อมการดื่มเครื่องดื่มชูกำลัง ซึ่งสองสิ่งนี้อาจมีสาเหตุแรกเริ่มโดยความรู้สึกสบายในระดับแรกเริ่มถึงระดับปานกลาง โดยตัวกระตุ้นที่มีส่วนประกอบของคาเฟอีน และด้วยสาเหตุนี้เองอาจเป็นที่มาของอาการ ปั่นป่วน , กังวล , โกรธง่าย และนอนไม่หลับ [9] แต่ในระหว่างการทดสอบกับผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพอ่อนแอด้วยการดื่มเครื่องดื่มชูกำลัง พบว่า ผู้ที่มีสุขภาพอ่อนแอเมื่อดื่มเครื่องดื่มชูกำลังจะมีร่างกาย , กล้ามเนื้อ และความอดทนมากขึ้นกว่าช่วงก่อนทดสอบ [10] มันคือสิ่งที่สามารถพิจารณาว่าจะเลิกดื่มเครื่องดื่มชูกำลังหรือไม่ นี่คือเหตุผลที่ยิ่งใหญ่ของอำนาจของเครื่องดื่มชูกำลัง , อารมณ์ และสมรรถภาพ [11] โดยเป็นการฟื้นฟูส่วนประกอบ คือ แสดงให้เห็นถึงการรวมกันของคาเฟอีนและสาร CHO ในเครื่องดื่มชูกำลัง[12] และบางระดับของการทำงานร่วมกันของระบบประสาทระหว่าง การรับรู้ และการลดหย่อนสมรรถภาพ อำนาจของน้ำตาลกลูโคสและคาเฟอีน ก็เป็นสิ่งที่ถูกชักชวนได้ง่าย [13] โดยสถาบันแห่งหนึ่งได้ทำการวิจัยเรื่องเครื่องดื่มชูกำลังโดยการทดสอบการออกฤทธิ์ของเครื่องดื่มชูกำลัง โดยให้ผู้ร่วมการทดสอบ (ซึ่งมีจำนวน 11 คน) ขึ้นบนเครื่องจำลองการวิ่ง เพื่อทดสอบความเร็วในการวิ่ง , ปฏิกิริยาโต้ตอบ โดยทดสอบก่อนการรักษา 2 ชั่วโมง และแสดงผลการทดสอบพร้อมกับคำแนะนำเกี่ยวกับการดื่มเครื่องดื่มชูกำลัง[14] จากบทความทั้ง 2 บทความ ลงเอยด้วยการประมวลผลและวิเคราะห์ที่ผิดพลาด และอำนาจอื่นๆ ที่ยังไม่สามารถชี้แจงได้ว่าการทดลองครั้งนี้มีข้อสรุปที่ใกล้เคียงได้ แต่ก็มีนักวิชาการบางท่านให้ข้อสรุปว่าเป็นการวิจัยเพื่อซ่อมแซมอะตอมของคาเฟอีนในเป็นไปในระดับปกติ[15] บรรจุภัณฑ์ ในช่วงแรกที่เครื่องดื่มชูกำลังเข้ามาในประเทศไทย เครื่องดื่มชูกำลังมักจะถูกบรรจุในขวดแก้วสีชาเข้มขนาด 150 มิลลิลิตร แต่ในปัจจุบันมีเครื่องดื่มชูกำลังหลายยี่ห้อเริ่มหันมาใช้ขวดพลาสติก ขนาดประมาณ 200-250 มิลลิลิตร โดยส่วนใหญ่ออกแบบมาเพื่อให้จับถนัดมือ และป้องกันไม่ให้แตกจากการใช้ขวดแก้ว และยังมีอีกบางยี่ห้อที่เปลี่ยนมาใช้กระป๋องอะลูมิเนียม ขนาด 325 มิลลิลิตร ซึ่งเป็นบรรจุภัณฑ์ชนิดเดียวกันกับที่ใช้กับน้ำอัดลม มาบรรจุเครื่องดื่มชูกำลังด้วย เพื่อต้องการบรรจุเครื่องดื่มชูกำลังให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยผู้ดื่มจะต้อง "เขย่าก่อนดื่ม" เครื่องดื่มชูกำลังชนิดนั้นๆ ในปี พ.ศ. 2545 ซีซีแอล อินดัสทรี ซึ่งเป็นบริษัทผลิตบรรจุภัณฑ์ในเครือของสแนปเปิล ได้ทำการใช้วัสดุรีไซเคิลมาทำเป็นกระป๋องอะลูมิเนียม โดยนับตั้งแต่นั้นมา ก็มีผู้ผลิตเครื่องดื่มชูกำลังได้เปลี่ยนบรรจุภัณฑ์จากแก้วเป็นกระป๋องอะลูมิเนียมกันมากขึ้น โดยหลังจากที่ โคคา-โคลา ได้ส่ง "เพาเวอเรจ" (Powerade) ซึ่งเป็นเครื่องดื่มชูกำลังยี่ห้อแรกที่ใช้ฝาเกลียวบนกระป๋องอะลูมิเนียม ต่อมา คาร์ปิ ซัน มีเป้าหมายวางจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังที่สร้างความสดชื่นสำหรับบุคคลวัย 16-25 ปี และได้เปลี่ยนบรรจุภัณฑ์มาเป็นแพ็กที่ใส่กระป๋องเครื่องดื่มชูกำลังได้ 6 กระป๋อง (วางจำหน่ายในประเทศอังกฤษ) ส่วน โคคา-โคลา ก็ได้เปิดตัว "สไปรท์ 3จี" (Sprite 3G) ในขนาด 250 มิลลิลิตร ในปัจจุบันเครื่องดื่มชูกำลังมักถูกบรรจุอยู่ในขวดพลาสติกมากขึ้น การแข่งขันทางการตลาด ห้างสรรพสินค้าในประเทศอังกฤษได้เปิดจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังในราคาถูก โดยที่นำมาขายนั้นส่วนใหญ่เป็นเครื่องดื่มชูกำลังยี่ห้อที่ได้รับความนิยมในสหรัฐอเมริกา ห้างเทสโก้ในอังกฤษได้วางจำหน่าย "คิก" (Kick) ในปริมาณ 250 มิลลิลิตร และ 1 ลิตร และห้างแอสด้า (Asda) ก็ได้วางจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังแข่งกับห้างสรรพสินค้าอีกหลายแห่งเช่นกัน ส่วนในประเทศไทยนั้น เครื่องดื่มชูกำลังเริ่มมีการแข่งขันรุนแรงในช่วงปี 2549 - 2550 เนื่องจากเริ่มมีผู้ผลิตรายใหม่เพิ่มเข้ามามากขึ้น ประกอบกับการโฆษณาของเครื่องดื่มชูกำลังหลายค่าย เพื่อเรียกความนิยมให้ดื่มเครื่องดื่มชูกำลังของตน โดยโฆษณาบางตัวมีการประกาศลดราคาเครื่องดื่มชูกำลัง บางค่ายก็ประกาศแถมเครื่องดื่มชูกำลังเมื่อลูกค้าซื้อเครื่องดื่มชูกำลังครบตามกำหนด[16][17]จนกระทรวงสาธารณสุขออกมาประกาศห้ามลด แลก แจก แถม หรือจัดส่งฝาชิงโชค เครื่องดื่มชูกำลังเมื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2551[18][19]เพื่อป้องกันไม่ให้คนซื้อเครื่องดื่มชูกำลังในปริมาณมากๆ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อสุขภาพ เนื่องจากแรงจูงใจของผู้ผลิต และป้องกันการหลอกลวงที่อาจเกิดขึ้น [20] ซึ่งวิธีนี้ก็ได้ทำกับเครื่องดื่มอีกประเภทหนึ่ง คือสุรา[21] การควบคุมเครื่องดื่มชูกำลัง ในสหรัฐอเมริกา เครื่องดื่มชนิดนี้ได้เชื่อมโยงกับสังคมในทางลบ [22]โดยรัฐบาลสหรัฐอเมริกา ได้ปฏิเสธการใช้ฉลากสำหรับยาประเภทคาเฟอีน โดยให้เหตุผลว่าเครื่องดื่มชนิดนี้ไม่ใช่ลักษณะของยา และเป็นเครื่องดื่มที่ทำลายสติสัมปชัญญะ โดยเฉพาะในวัยรุ่น แต่องค์การอนามัยโลกได้ออกมาแก้ต่างเกี่ยวกับเรื่องนี้[23]ซึ่งในปี พ.ศ. 2551 ฝรั่งเศสได้สั่งห้ามจำหน่าย เรดบูลส์ แก่เยาวชนอายุต่ำกว่า 18 ปี เนื่องจาก รูส คูนี่ย์ เสียชีวิตขณะเล่นบาสเกตบอล หลังจากเครื่องดื่มชูกำลังมากถึง 4 กระป๋อง[24]โดยศูนย์วิทยาศาสตร์แห่งหนึ่งของฝรั่งเศสได้พบว่า เรดบูลส์ได้ใส่สารคาเฟอีนมากเกินกำหนด โดยต่อมา เดนมาร์กก็ได้สั่งห้ามจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังยี่ห้อดังกล่าวเช่นเดียวกัน ส่วนในอังกฤษก็ได้มีการตรวจเครื่องดื่มชนิดนี้ เช่นเดียวกับในประเทศไทย การควบคุมเครื่องดื่มชูกำลังในประเทศไทยเริ่มต้นขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2524 ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 214 พ.ศ. 2543 ซึ่งทางกระทรวงสาธารณสุขประกาศให้เครื่องดื่มชูกำลังมีส่วนผสมของคาเฟอีนไม่เกิน 50 มิลลิกรัมต่อขวด โดยถ้าเป็นส่วนผสมเพิ่มเติมจะต้องมีปริมาณไม่เกินที่กระทรวงสาธารณสุขประกาศ เช่น วิตามินบี 1 ในปริมาณไม่เกิน 0.5 - 20 มิลลิกรัม วิตามินบี 2 ในปริมาณไม่เกิน 1.3 – 7.5 มิลลิกรัม Nicotinamide ในปริมาณไม่เกิน 10 – 38 มิลลิกรัม ฯลฯ ส่วนในฉลากจะต้องมีข้อมูลในฉลากดังนี้ ต้องมีคำว่า "ห้ามดื่มเกินวันละ 2 ขวด เพราะหัวใจจะสั่น นอนไม่หลับ เด็กและสตรีมีครรภ์ไม่ควรดื่ม ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ก่อน"[25] เลขสารบบอาหาร (อ.ย.) สถานที่ผลิตและจัดจำหน่ายโดยละเอียด ชื่อเครื่องดื่มพร้อมยี่ห้อ เช่น กระทิงแดง m 150 ลิโพวิตันดี ส่วนผสมที่สำคัญ วัน เดือน ปี ที่ผลิต[3] สำหรับการควบคุมการโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลังในประเทศไทยนั้น ทางกระทรวงสาธารณสุขก็ได้ออกหลักเกณฑ์ในการโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลัง เช่นการแสดงข้อความ , การห้ามใช้ผู้แสดงแบบโฆษณาโดยใช้แรงงานหรือนักกีฬา หรือการห้ามโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลังไปในทางที่ชักจูง เป็นต้น โดยต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 , พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522 และ พระราชบัญญัติวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์ พ.ศ. 2498 หากไม่ปฏิบัติตามกระทรวงสาธารณสุขมีสิทธิ์สั่งแก้ไขโฆษณาหรือยกเลิกโฆษณาได้[3] ในปี พ.ศ. 2546 กระทรวงสาธารณสุขได้เพิ่มเติมข้อความบางส่วนของ ประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 214 พ.ศ. 2543 โดยเป็นการห้ามดาราหรือนักแสดงเป็นผู้แสดงโฆษณา และห้ามเยาวชนอายุต่ำกว่า 18 ปี ซื้อเครื่องดื่มชูกำลัง โดยประกาศนี้มีผลบังคับใช้เมื่อ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2546 เป็นต้นมา[26] ประโยชน์ของเครื่องดื่มชูกำลัง นักวิจัยกล่าวว่า เนื่องจากเครื่องดื่มชูกำลังมีส่วนผสมของทอรีน ซึ่งสามารถลดอาการเมาค้าง ลดคอเลสเตอรอล แต่ก็มีบางรายอ้างสรรพคุณว่า ช่วยส่งกระแสความรู้สึกให้ไวขึ้น ซึ่งคล้ายกับสารในนมแม่ ทำให้เครื่องดื่มของเด็กบางยี่ห้อได้ใส่สารนี้เข้าไป และยังมีสารอาหารประเภทวิตามินอีกหลายแบบ เช่น วิตามินบี6 ซึ่งช่วยช่วยบรรเทาการคลื่นไส้อาเจียน และ ช่วยร่างกายสร้างน้ำย่อยในกระเพาะอาหารและแร่ธาตุแมกนีเซียม และวิตามินบี12 ที่มีคุณสมบัติช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง สำหรับเครื่องดื่มชูกำลังบางยี่ห้อที่มีราคาสูงจะมีส่วนผสมของสารกลูคูโรโนแลกโตน ซึ่งเป็นสารประกอบอีกชนิดหนึ่งของเครื่องดื่มชูกำลังช่วยทำให้ทุเลาอาการเหนื่อย ช่วยบำรุงข้อต่อส่วนต่างๆ ของร่างกาย [27] ผลกระทบของเครื่องดื่มชูกำลัง ด้านสุขภาพ นักวิชาการหลายท่านออกมากล่าวว่า โทษของเครื่องดื่มชูกำลังส่งผลกระทบร้ายแรงในด้านจิตใจ เช่น กระสับกระส่าย มือเท้าสั่น โดยเฉพาะในเด็ก ในกรณีดื่มเครื่องดื่มชูกำลังร่วมกับสุรา จย์จูเลีย เชสเตอร์ อาจารย์ท่านหนึ่งกล่าวว่า คนส่วนใหญ่ตกเป็นเหยื่อของสุรา แต่คนเหล่านั้นก็ยังพยายามก็จะต่อสู้จากการโฆษณาสุรา ทำให้เป็นที่มาของการโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลังในท้องตลาด สำหรับในสถานศึกษาก็เริ่มมี "เหล้าชูกำลัง" เนื่องจากนักศึกษาบางคนต้องการดื่มสุรา แม้ว่าจะผิดกฎหมายก็ตาม โดยเครื่องดื่มชูกำลังที่ผสมกับสุรานั้น มีอันตรายมากกว่าอาการเมาค้าง ถึงแม้จะเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมก็ตาม ด้านแทมมี่ ลูว์ ผู้ช่วยผู้สนับสนุนสุขภาพ ของสำนักงานสุขภาพนักเรียน กล่าวว่า เครื่องดื่มชนิดนี้เมื่อดื่มเข้าไปแล้วจะไม่รู้สึกอ่อนล้าหรือเพลีย แต่จะเป็นอันตรายต่อเยาวชน เนื่องจากเยาวชนจะเข้าใจผิดว่าเครื่องดื่มชนิดนี้ดื่มแล้วจะไม่เป็นอันตราย อาการที่เกิดขึ้นได้แก่ เกิดอาการขาดน้ำ เนื่องจากฤทธิ์ของคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ผสมกัน (ส่วนใหญ่คนจะเข้าใจผิดว่าการผสมเครื่องดื่ม 2 ชนิดเข้าด้วยกันจะช่วยแก้อาการเมาค้างได้) แต่ในการทดลองนำยากระตุ้นประสาทผสมกับยากดประสาท ปรากฏว่าไม่เกิดอาการเมาค้างแต่อย่างใด[28] สำหรับผลการวิจัยจากประเทศออสเตรเลียก็ระบุว่า การดื่มเครื่องดื่มชูกำลังอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต สำหรับคนที่มีอาการเครียด มีความดันโลหิตสูง หรือมีระบบการทำงานของระบบหลอดเลือดบกพร่อง สามารถทำให้เป็นโรคหลอดเลือดไปเลี้ยงสมองอุดตัน ได้ ทำให้มีนักวิชาการหลายท่านแนะนำว่าไม่ควรดื่มเครื่องดื่มชูกำลังวันละ 2 ขวด [29] ด้านจิตใจ และพฤติกรรม ในปัจจุบันเครื่องดื่มชูกำลังเริ่มมีการอวดอ้างสรรพคุณมากขึ้น และส่วนผสมเครื่องดื่มชูกำลังก็ใส่ส่วนผสมที่มากขึ้น โดยเฉพาะคาเฟอีน กัวรานาที่มีปริมาณมากขึ้น ทำให้มีนักวิชาการออกมากล่าวว่า การดื่มเครื่องดื่มชูกำลังมากๆ ในระยะเวลาติดต่อกันอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุระหว่างการทำงาน หรือการขับขี่รถยนต์ ถ้าหากดื่มในปริมาณมากเกินไปอาจส่งผลกระทบต่อจิตประสาท และยังได้กล่าวอีกว่า เครื่องดื่มชูกำลัง 1 ขวด มีสารคาเฟอีนน้อยกว่ากาแฟ 1 ถ้วย แต่สามารถดื่มได้ง่ายกว่า ทำให้กังวลว่า วัยรุ่นจะไปติดยาเสพติด หรือไม่ก็ไปมีเพศสัมพันธ์ตามมาต่อ จนมีการสั่งห้ามจำหน่ายเครื่องดื่มชูกำลังบางยี่ห้อ เช่น สไปรก์ ชูตเตอร์ ที่ทำให้เด็กนักเรียน 4 คนในรัฐฟลอริดามีอาการใจสั่นผิดปกติจนต้องถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล เพื่อป้องกันปัญหาทางด้านสุขภาพและจิตใจที่จะตามมา[30]และทำให้รัฐบาลอังกฤษออกมาประกาศห้ามขายเครื่องดื่มชูกำลังในโรงเรียน โดยเฉพาะโรงเรียนในเมืองเวสต์ซัสเซ็กส์ เนื่องจากเครื่องดื่มชนิดนี้ทำให้เด็กนักเรียนหลายคนมีพฤติกรรมก้าวร้าวมากขึ้น [31] ดูเพิ่ม ชา กาแฟ สุรา อ้างอิง แหล่งข้อมูลอื่น หมวดหมู่:เครื่องดื่ม
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 693, 1119, 1573, 1683, 1933, 3158, 3890, 4574, 4820, 5064, 5505, 6287, 7037, 7765, 8270, 8963, 9235, 9678, 9965, 10724, 11255, 11788, 12664, 12988, 13630, 14299, 14627, 14840, 15240, 15290, 15857, 16785, 17022, 17653, 18355, 18826, 19200, 19742, 20136, 20608, 21063, 21706, 22111, 22490, 22738, 23184, 23903, 24198, 24589, 24941, 25143, 25688, 26780, 27290, 27750, 29163, 29841, 30414, 30964, 31604, 32013, 32498 ], "plaintext_end_byte": [ 668, 1118, 1557, 1647, 1932, 3124, 3889, 4573, 4819, 5029, 5454, 6263, 7036, 7764, 8192, 8913, 9234, 9623, 9964, 10636, 11197, 11753, 12580, 12987, 13629, 14298, 14542, 14839, 15239, 15289, 15803, 16751, 17021, 17621, 18299, 18825, 19183, 19741, 20135, 20607, 21044, 21679, 22110, 22489, 22713, 23183, 23872, 24197, 24526, 24940, 25142, 25666, 26764, 27289, 27749, 29132, 29820, 30398, 30943, 31533, 31984, 32433, 32937 ] }
ماهو عدد موظفي مجموعة ماجد الفطيم ؟
مجموعة ماجد الفطيم
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 2 ], "minimal_answers_start_byte": [ 1388 ], "minimal_answers_end_byte": [ 1406 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
"ماجد الفطيم" هي شركة إماراتية تمتلك حضوراً دولياً متخصّصة في إدارة مراكز التسوق ومنشآت التجزئة والترفيه في منطقة الشرق الأوسط وأفريقيا وآسيا.يقع مقرّ الشركة في مدينة دبي بدولة الإمارات العربية المتحدة  ، وقد أسسها عام 1992 رجل الأعمال الإماراتي ماجد الفطيم [1]. تدير "ماجد الفطيم" ثلاث شركات عاملة هي ماجد الفطيم العقارية، وماجد الفطيم للتجزئة، وماجد الفطيم للمشاريع. تاريخ النشأة تأسّست "ماجد الفطيم" عام 1992 تحت اسم ماجد الفطيم القابضة (المعروفة سابقاً باسم ماف MAF)، من قِبَل رجل الأعمال الإماراتي ماجد الفطيم. وفي عام 1995، افتتحت الشركة  سيتي سنتر ديرة  الذي يعد أوّل مركز للتسوّق في دولة الإمارات العربية المتحدة.[2] ومنذ ذلك الوقت، شهدت الشركة نمواً ملحوظاً لتصبح واحدة من أكبر شركات البيع بالتجزئة في العالم حيث تنتشر أعمالها في 15 سوقاً عالمية، ويعمل بها أكثر من 43 ألف موظف. وقد نالت الشركة أعلى درجة استثمارية (BBB)   للمؤسسات الخاصة في منطقة الشرق الأوسط.[3] الشركات يتبع لمجموعة ماجد الفطيم ثلاث شركات هي[4]: ماجد الفطيم فنتشرز تطور شركة ماجد الفطيم فنتشرز مشاريع بملكية مشتركة من خلال تحالفات مع شركات عالمية مرموقة أو مشاريع بملكية كاملة للشركة وهذه المشاريع هي: المشاريع المشتركة: جريتر يونيون الأسترالية: إحدى الشركات الكبيرة العالمية وهي متخصصة في إدارة السينما. دالكيا انترناشونال: وهي شركة رائدة في إدارة المنشآت والمرافق وإدارة الطاقة في مواقع العمل. آوريكس كوربوريشن: وهي شركة تأجير كبيرة في اليابان وهي شركة رائدة في تقديم الخدمات المالية. جيه سي بي: وهي شركة مصدرة لبطاقات الإتمان وتعمل فقط في منطقة الشرق الأوسط وشمال أفريقيا. شركات ذات ملكية كاملة: ماجد الفطيم فاشن: وهي شركة توفر مجموعة من ماركات الأزياء العالمية في المنطقة. ماجد الفطيم التسلية والترفيه مع ماجيك بلانيت: وهي شركة مختصة بمنتجات وخدمات الترفيه والتسلية ويدخل من ضمن مشاريعها سكي دبي وهو أول منتجع للتزلج الشتوي المغلق في منطقة الشرق الأوسط. ماجد الفطيم ريتيل تعدّ مجموعة ماجد الفطيم إحدى الشركات المساهمة في تطوير مفاهيم التسوق في المنطقة، حيث كانت أول من أدخل نموذج متاجر الهايبرماركت في الشرق الأوسط في العام 1995. وفي مشروع مشترك بين "ماجد الفطيم هايبرماركتس" (التي تدير "ماجد الفطيم ريتيل") وشركة "كارفور" الفرنسية التي تعدّ في المرتبة الثانية عالمياً بين شركات التجزئة. ونتيجة لهذا قامت "ماجد الفطيم هايبرماركتس" خلال الفترة بين 1995 و2013 بافتتاح 101 متجراً جديداً. حيث تمتلك شركة "ماجد الفطيم للتجزئة" حقوق الامتياز الحصرية لتشغيل كارفور في 38 سوقًا في الشرق الأوسط وأفريقيا وآسيا، وتدير محفظة تضم أكثر من 240 منفذ بيع في 15 دولة و يضم الكارفور حالياً أكثر من 36،000 موظّف عبر فروعه في الإمارات العربية المتحدة والمملكة العربية السعودية، والبحرين، والكويت، وعُمان، وقطر، والأردن، والعراق، ولبنان ، ومصر، وكينيا، وأرمينيا، وجورجيا، وكازاخستان.[5] كما استحوذت عام 2017 على "ريتيل أريبيا" Retail Arabia التي تدير 30 متجراً ومتاجر"جيان" و"جلف مارت" في الإمارات العربية المتحدة والبحرين والكويت.[6] وفي أوائل عام 2018، وقعت شركة ماجد الفطيم للتجزئة اتفاقية مع السلطات المصرية لتشغيل ما يصل إلى 100 متجر إضافي في مصر. [7] ماجد الفطيم أملاك تركز هذه الشركة على تطوير المشاريع العقارية مثل مراكز التسوق والفنادق والمجمعات متعددة الاستخدامات في مختلف دول منطقة الشرق الأوسط وشمال أفريقيا وتستقبل هذه الشركة سنويا أكثر من 80 مليون عميل في مشاريعها المختلفة. الشركات العاملة: المشاريع: شهد إجمالي إيرادات "ماجد الفطيم للمشاريع" زيادة بنسبة 13% في النصف الأول من عام 2018 لتصل إلى 1.1 مليار درهم (1.5 مليار درهم بعد إضافة المشاريع المشتركة والشركاء). وسجّلت محفظة الشركة المتنوعة والتي تشمل كلاً من المجالات التالية ؛ دور السينما والتسلية والترفيه والأزياء وتمويل الأفراد والأطعمة والمشروبات وإدارة المرافق والطاقة ، زيادة في الأرباح قبل الفوائد والضرائب والإهلاك والاستهلاك بنسبة 2 في المئة إلى 118 مليون درهم. دور السينما: تقوم مجموعة "ماجد الفطيم" بتشغيل علامة "ڤوكس سينما" من خلال 35 دار سينما تضمّ 347 شاشة عرض في المنطقة، بما في ذلك 22 دار سينما في دولة الإمارات العربية المتحدة، و11 في سلطنة عُمان، و2 في مصر، و2 في البحرين، ودار سينما واحدة في كل من لبنان وقطر والسعودية والكويت. وفي مايو 2018، افتتحت مجموعة "ماجد الفطيم" دار سينما في المملكة العربية السعودية تضمّ أربع شاشات عرض، وذلك في المجمّع الترفيهي التابع للشركة في "الرياض بارك مول". وتقدم علامة "ڤوكس سينما" تجارب مختلفة في مواقعها المتعددة حيث يتم تطوير صالات العرض منها VOX THEATRE by Rhodes بالتعاون مع الشيف "غاري رودز" الحاصل على نجمة "ميشلان"، وتجربة سينما "ڤوكس غولد" الفاخرة، وسينما "ڤوكس كيدز" وتجربة "ڤوكس ماكس" ذات الشاشة الكبيرة. كما تمتلك "ڤوكس" صالة IMAX الأولى والوحيدة في الشرق الأوسط مع شاشة تعمل بتقنية الليزر، وتمتلك "ڤوكس" الحقوق الحصرية في الشرق الأوسط للسينما رباعية الأبعاد 4DX. واصلت دور "ڤوكس سينما" توسعاتها بالمنطقة خلال النصف الأول من عام 2018 بإضافة 59 شاشة جديدة، بما في ذلك افتتاح أول دار "ڤوكس سينما" في إمارة الشارقة والتي تضم 12 شاشة عرض في "سيتي سنتر الشارقة"، تتضمّن GOLD by Rhodes، و"كيدز" وشاشة "سيتي 101,6 إف إم ماكس. وجهات التسلية: سكي دبي (بالانجليزية:Ski Dubaï) "سكي دبي" هو منتجع ومنحدر للتزلّج في مول الإمارات في دبي محاط بمجموعة من الشاليهات والمطاعم، ويضم المنتجع أنشطة تتمحور حول الثلج والتزلّج، والتزحلق على الجليد، ومشاهدة البطاريق والسباحة معها، وذلك في درجات حرارة تحت الصفر. وتشغل هذه الوجهة مساحة قدرها 22500 متر مربع مغطاة بالثلج الحقيقي، وهي تجذب محبّي الرياضات الثلجية، هواة ومحترفين، مقيمين أو سائحين. سكي مصر (بالانجليزية:Ski Egypt) "سكي مصر" هو أول منتجع داخلي مغلق للتزلج على الجليد في أفريقيا بمساحة تصل إلى نحو 7,700 متر مربع في مول مصر الذي تمّ افتتاحه حديثاً في محيط مدينة القاهرة. درجة الحرارة في "سكي مصر" هي (-2) درجة مئوية، حيث يوفر أنشطة تستهدف جميع الأعمار وجميع مستويات المهارة. كما يضمّ "سكي مصر" عشرة طيور بطريق هي الوحيدة في مصر، وهي من نوعي "جنتو" و"تشنستراب"، أكبر أنواع البطاريق في العالم. أوربي دبي (بالانجليزية:Orbi Dubai) تمّ تطوير" أوربي " في الأساس عام 2013 في" يوكوهاما"، اليابان، كوجهة تجريبية جاذبة للزائرين، ويوصف بأنه تجربة طبيعية غامرة، وهي الأولى من نوعها في الشرق الأوسط.   يجمع "أوربي دبي" بين تقنيات "سيجا"(بالانجليزية: Sega وهي شركة ألعاب فيديو عالمية) ومحتوى "بي بي سي إيرث" للتاريخ الطبيعي (بالانجليزية: BBC Earth وهي قناة تلفزيونية اشتراكية وثائقية )، وهو يصطحب الزائرين إلى بيئة طبيعية من خلال قصة استشعارية تفاعلية لكوكب الأرض. يمتاز " أوربي دبي " بمسرح بمقاييس خاصة به ، وشاشة بعرض 35 متراً ذات تكنولوجيا سمعية وبصرية مبتكرة، ونقاط اتصال تفاعلية. واهووو! الحديقة المائية (بالانجليزية:Wahooo! Waterpark) من خلال موقعها في "سيتي سنتر"، البحرين وبمساحة 15,000 متر مربع، تعد "واهووو! ووتربارك" أول حديقة مائية تنطوي على أنشطة داخلية وخارجية في الشرق الأوسط على الإطلاق. وهي تقدم مجموعة من المنزلقات المائية بما فيها "فلو رايدر"، وهي أول منطقة ركوب أمواج داخلية بحجم طبيعيّ. آي فلاي دبي (بالانجليزية:iFly Dubai) هو أول مركز داخلي للقفز الحر في المنطقة، ويقع في مردف "سيتي سنتر" (City Centre Mirdif) ، حيث يقدّم "آي فلاي دبي" للزائرين فرصة الطيران الحر. "آي فلاي دبي" هو أول مركز في العالم بخاصية أنفاق الهواء الأفقية المزدوجة ، والتي تتيح للمشاركين الطيران في الهواء والارتفاع لغاية 3 أمتار عن الأرض. المستكشفون الصغار يقع مركز "المستكشفون الصغار" في" سيتي سنترمردف" وهو يقدّم مزيجاً من التعليم والترفيه للأطفال ما بين عمر سنتين ولغاية 7 سنوات. ويشغل مركز "المستكشفون الصغار" مساحة 2,000 متر مربع وهو مقسّم إلى 5 أقسام تهدف إلى تمكين الأطفال من بناء شخصياتهم، وتعزيز تفكيرهم ، والتدرب على أشياء جديدة، والقيام بتجارب شخصية ، وتحفيز حب المعرفة لديهم. وسيتم افتتاح مركز" المستكشفون الصغار" أيضاً في "مول الرياض بارك" ليكون الفرع الأول في المملكة العربية السعودية. مراكز الترفيه العائليّ: (بالانجليزية:Magic Planet) تم إطلاق "ماجيك بلانيت" كعلامة تجارية مميزة مع افتتاح باكورة مراكز تسوّق "ماجد الفطيم" في "سيتي سنتر ديرة" عام 1995، وهي تنتشر الآن في 32 موقعاً في تسعة بلدان في الشرق الأوسط وأفريقيا. وفي يونيو 2018، أعلنت ماجد الفطيم عن افتتاح "ماجيك بلانيت" في "الرياض بارك" ، حيث من المقرر أن يكون هذا الموقع هو أكبر مراكز" ماجيك بلانيت". يشغل المركز مساحة 10،000 متر مربع، ويمكن للزائرين الاستمتاع بألعاب جديدة بما في ذلك "ذا تويست" (The Twist) و"سوينغ" (Swing) ، و"ماجيك تري" (Magic Tree) ، للصغار. هذه الألعاب حصرية لمركز "ماجيك بلانيت" في الرياض والأولى من نوعها في المنطقة. وسيتمكّن الزائرون أيضًا من استخدام ألعاب "ماجيك بلانيت" الأخرى بما في ذلك "جي فورس"( G-force) وقيادة السيارات الصغيرة، وسيارات غو-كارتينج (Go-kart). أما ألعاب الركوب التي تستهدف الباحثين عن الإثارة فتتضمّن "قطار منجم الكريستال"( Crystal Mine Train) ، و"غرافيتي"( Gravity)، وملعب" الترامبولين" الداخلي الخاص "بماجيك بلانيت"، بينما يمكن للزائرين الصغار استكشاف ساحة لعب الأطفال والملعب الطريّ. كما يستضيف "ماجيك بلانيت" الرياض أول دار "ڤوكس سينما"، وهي عبارة عن صالة سينما بأربع شاشات هي الأولى على صعيد المملكة العربية السعودية. متاجر التجزئة المتخصصة: (بالانجليزية:American Girl) عام 2017، وقّعت "ماجد الفطيم" اتفاقية حصرية مع" أميركان غيرل"، وهي قسم من شركة "ماتيل"( Mattel)، وعلامة شهيرة متخصّصة بالدمى. وينطوي أوّل متجر لعلامة "أميركان غيرل" في الإمارات العربية المتحدة، والذي افتُتِح عام 2017، على الكثير من التجارب بداخله، مثل "صالون الشعر للدمى" الذي يلقى الكثير من الإقبال، ومطعم داخليّ، إلى جانب أحدث المنتجات المعروضة. متاجر ليغو (بالانجليزية:LEGO) وقّعت "ماجد الفطيم" مع "" اتفاقية شراكة عام 2014، لافتتاح أول متاجر مرخّصة من قبل" ليغو" في دبي وأبوظبي. فتح أوّل هذه المتاجر أبوابه عام 2015 في" ياس مول"، أبوظبي، تلته ثلاثة متاجر في دبي، وهي متواجدة في "مول الإمارات"، و"سيتي سنتر مردف"، "دبي مول"، ثم متجران في الكويت، وذلك في "أفينيوز مول" و"". الأزياء: ماجد الفطيم للأزياء توفّر "ماجد الفطيم" مجموعة من العلامات التجارية العالمية في قطاعي الأزياء والتجزئة من خلال أكثر من 100 متجر في مختلف أنحاء منطقة الشرق الأوسط حيث حصلت على الحقوق الحصرية في المنطقة لأسماء راقية مثل "أبركرومبي آند فيتش"(Abercrombie & Fitch)، و"هوليستر"(Hollister)، و"أول سينتس"(All Saints)، "لولوليمون أثليتيكا"Lululemon Athletica) ، "مونسون أكسيسورايز" (Monsoon Accessorize) ، و"ساكور باذررز" (Sacoor Brothers) .  وقامت "ماجد الفطيم للأزياء" عام 2017 بالتوسّع في قطاع الأثاث المنزلي من خلال شراكة الامتياز مع "" (Crate and Barrel) و"ميزون دو موند"(Maisons du Monde). المطاعم والمقاهي: عام 2013، وقّعت "ماجد الفطيم" اتفاقية شراكة مع "غورميه غلف" (Gourmet Gulf LLC) وهي شركة مأكولات ومشروبات رائدة في الشرق الأوسط منذ عشرة أعوام. ومن خلال هذه الاتفاقية أصبحت "ماجد الفطيم" شريكاً في الحقوق الحصرية لتطوير أسماء كبيرة في عالم المطاعم مثل "كاليفورنيا بيتزا كيتشن" (California Pizza Kitchen) ، "يو! سوشي"(YO! Sushi)، "موريللي جيلاتو همنغبيرد بيكري"(The Hummingbird Bakery KSA) ، "باندا إكسبرس" (Panda Express) ، "تكساس دو برازيل" (Texas de Brazil)، عبر أكثر من 20 مطعماً للمأكولات والمشروبات في دول الخليج العربي. الخدمات المالية: تأسّست "ماجد الفطيم للتمويل" عام 2008 وتشمل خدماتها منتجات مالية استهلاكية بما فيها بطاقات ائتمان نجم "فيزا"، ومحفظة من البطاقات المدفوعة مسبقاً. كما تدير "ماجد الفطيم للتمويل" مجموعة من الخدمات المالية بدءاً من إصدار البطاقات، وإلى تقنيات إدارة عمليات الدفع، والتكنولوجيا وإصدار البطاقات، ومركز خدمة العملاء المجهز لتقديم الدعم والمساعدة على مدار الساعة. إدارة الطاقة والمرافق العامة: في مجال إدارة الطاقة والمرافق، أسّست "ماجد الفطيم" شراكة مع "فيوليا" (Veolia)، الشركة الدولية الرائدة في مجال تحسين إدارة الموارد . تتخصص "فيوليا" في تصميم حلول لإدارة المياه والنفايات والطاقة، والتي تساهم بدورها في تطوير الطاقة المستدامة في المجتمعات والصناعات. وحملت هذه الشراكة الجديدة اسم "إينوفا" ،وقد تأسست لتكون أكثر من مجرد شركة لإدارة المرافق، فمن خلال دورها كداعم للشركة في تطوير حلول لإدارة الطاقة، تضمن توفير الطاقة لمختلف الشركات في الشرق الأوسط. التجزئة: تمتلك شركة "ماجد الفطيم للتجزئة" حقوق الامتياز الحصرية لتشغيل" كارفور"(Carrefour) في 38 سوقًا في الشرق الأوسط وأفريقيا وآسيا، وتدير محفظة تضم أكثر من 240 منفذ بيع في 15 دولة. استقدمت "ماجد الفطيم" شركة التجزئة الفرنسية العملاقة "كارفور" إلى المنطقة في عام 1995 في أوّل مراكز تسوّق "ماجد الفطيم"، "سيتي سنتر ديرة". يعمل لدى" كارفور" حالياً أكثر من 36،000 موظّف عبر فروعه في الإمارات العربية المتحدة والمملكة العربية السعودية، والبحرين، والكويت، وعُمان، وقطر، والأردن، والعراق، ولبنان ، ومصر، وكينيا، وأرمينيا، وجورجيا، وكازاخستان. في النصف الأول من عام 2018، أطلقت شركة ماجد الفطيم للتجزئة أكبر مركز توزيع إقليمي لها في "مجمع الصناعات الوطنية" في دبي باستثمار يصل إلى أكثر من 80 مليون دولار، ويمكن للمرفق معالجة ما يصل إلى 100,000 طلب في اليوم لتلبية متوسط 700،000 معاملة يومية عبر عملياتها الإقليمية. وفي النصف الأول من عام 2018، أعلنت شركة "ماجد الفطيم للتجزئة "عن نمو بنسبة 15٪ في الإيرادات مقارنة بالعام السابق لتصل إلى 14.6 مليار درهم، في حين ارتفعت الأرباح قبل خصم الفوائد والضرائب والاستهلاك والإهلاك بنسبة 11٪ لتصل إلى 600 مليون درهم إماراتي. العقارات: "ماجد الفطيم االعقارية" تمتلك وتدير اليوم 23 مركز تسوّق و13 فندقاً وثلاثة مشاريع مدن متكاملة بالإضافة إلى العديد من المشاريع قيد الإنشاء. وتتضمّن مراكز التسوّق التابعة لشركة "ماجد الفطيم"، "مول الإمارات"، ومراكز "سيتي سنتر"(City Center)، ومراكز التسوق المجتمعية "ماي سيتي سنتر"(My City Center)، بالإضافة إلى أربعة مجمّعات تسوّق بالشراكة مع حكومة الشارقة. مراكز التسوّق تضمّ محفظة مراكز التسوّق التابعة لشركة "ماجد الفطيم" 23 مركزًا للتسوّق في دولة الإمارات العربية المتحدة ومصر ولبنان والبحرين وسلطنة عمان، بمساحة إجمالية للمتاجر تبلغ أكثر من 1.3 مليون متر مربع مع أكثر من 178 مليون زائر سنوياً. وكانت نقطة الانطلاق في عام 1995 مع" سيتي سنتر ديرة"، الذي كان أول مركز تسوّق متكامل في المنطقة ومفهوم البيع بالتجزئة الحديث يشمل "هايبر ماركت" (Hypermarket)، وهي "كارفور"، وأول مركز ترفيهي عائلي، "ماجيك بلانيت"( Magic Planet). بينما مول الإمارات كان وجهة التسوّق التي أطلقت "سكي دبي"، وهو أكبر منحدر داخلي للتزلج، في منطقة الشرق الأوسط وشمال أفريقيا. مول الإمارات يقع مول الإمارات في منطقة البرشاء على شارع الشيخ زايد في دبي. وعند افتتاحه في عام 2005، كان مول الإمارات أول مركز للتسوق في المنطقة بمفهوم الوجهة السياحية الفخمة. وقد أصبح منذ ذلك الحين نقطة جذب رئيسية في دبي، حيث يستقبل أكثر من 42 مليون زائر سنوياً. كما يمتاز المركز بإمكانية الوصول المباشر إلى مترو دبي، وتشمل العروض الترفيهية العائلية فيه" سكي دبي" - أول منتجع داخلي للتزلج ومنتزه ثلجي في الشرق الأوسط، وأكبر دار سينما في الشرق الأوسط "ڤوكس سينما" من خلال مجمّع ترفيهي فيه 24 شاشة، ومركز "ماجيك بلانيت". وأيضاً يمتاز المركز بإمكانية الوصول المباشر إلى فندقين من فئة خمس نجوم هما "كمبينسكي مول الإمارات" و"شيراتون دبي مول الإمارات". مول مصر( Mall of Egypt) " مول مصر " هو مركز تسوّق مساحته 165000 متر مربع تملكه وتديره مجموعة"ماجد الفطيم". يشتمل المركز على 6,500 موقف للسيارات، ويمتاز بإمكانية الوصول المباشر إلى طريق الواحات. تشمل العروض الترفيهية العائلية الخاصة بمول مصر:" سكي مصر"(Ski Egypt) ، وهو أول منحدر داخلي للتزلج في أفريقيا، ودار" ڤوكس سينما"(VOX Cinemas) والتي تضم 21 شاشة سينما، ومركز" ماجيك بلانيت" (Magic Planet) للترفيه العائلي. سيتي سنتر(City Center) "سيتي سنت"ر هو إحدى علامات مجموعة "ماجد الفطيم" التجارية وهو عبارة عن وجهة متعددة الاستخدامات، مع متاجر التجزئة والمطاعم والمرافق الترفيهية التي تلبي احتياجات السائحين، والمقيمين، والمحترفين. اليوم، تضمّ العلامة سبعة مراكز "سيتي سنتر" في دولة الإمارات، وستة مراكز أخرى في مختلف أنحاء منطقة الشرق الأوسط. وفي عام 2014، أعلنتمجموعة "ماجد الفطيم" عن إطلاق علامة ماي سيتي سنتر( My City Center)، وهو متجر تجزئة بمفهوم مصمم خصيصاً للتجمعات السكنية المتنامية في منطقة الشرق الأوسط. وتهدف هذه المراكز التجارية إلى توفير وجهات التسوق والخدمات الملائمة التي يسهل الوصول إليها لتلبية الاحتياجات الفورية للسكان. متاجر (Matajer) "متاجر" هو مركز للبيع بالتجزئة في المناطق السكنية تم إنشاؤه من قبل شركة الشارقة القابضة (الإمارات العربية المتحدة)، وهو مشروع مشترك بين شركة ماجد الفطيم العقارية وحكومة الشارقة، مخصّص لتجارة التجزئة ذات الجودة العالية على نطاق صغير وذلك لزيادة تسهيل الوصول إلى الخدمات اليومية في أحياء الشارقة السكانية. أكبر هذه المراكز هو"متاجر القوز" (Matajer Al Guoz) وقد افتُتِح في أكتوبر 2011، تلته مراكز "متاجر الجرينة"، و"متاجر الخان"، و"متاجر المرقاب" عام 2012 في المناطق السكنية والأكاديمية في الشارقة. ترتكز جميع مواقع "متاجر" إلى معايير تجارة التجزئة التابعة لعلامة "كارفور" التابعة لشركة "ماجد الفطيم" للتجزئة. الفنادق يعدّ نموذج الأعمال المتكاملة في قطاع التجزئة والترفيه والاستجمام أساس استراتيجية "ماجد الفطيم" في إدارة الفنادق والأصول في منطقة الشرق الأوسط وشمال أفريقيا. وهذا يعني تطوير فنادق متصلة أو مجاورة لمراكز التسوق التابعة للمجموعة بهدف تقديم مزيج من تجارب الضيافة والتسوّق والترفيه. يتمثل النموذج التجاري لشركة ماجد الفطيم في امتلاك وتطوير فنادقها، مع الاستعانة بمصادر خارجية من خلال توكيل الإدارة إلى شركات عالمية رائدة مثل  "ماريوت إنترناشونال" (Marriott International)، "هيلتون العالمية" (Hilton Worldwide) ، "أكّور هوتيلز" ( Accor Hotels)، و"كمبينسكي" (Kempinski). تمتلك "ماجد الفطيم" محفظة تضمّ 13 فندقاً في دولة الإمارات والبحرين. وتشمل فنادقها في دولة الإمارات: "فندق كمبينسكي مول الإمارات" (Kempinski Hotel Mall of the Emirates) ، "شيراتون دبي - مول الإمارات" (Sheraton Mall of the Emirates Hotel, Dubai)،" بولمان سيتي سنتر ديرة" (Pullman Dubai Creek City Centre)، "بولمان سيتي سنتر ديرة ريزيدنس" (Pullman Dubai Creek City Centre)، "نوفوتيل دبي سيتي سنتر ديرة" (Hotel Novotel Dubai Deira City Centre)، "نوفوتيل سويتس دبي مول الإمارات" (Novotel Suites Mall of the Emirates)، "إيبيس دبي سيتي سنتر ديرة"(Hotel ibis Deira City Centre)، "إيبيس دبي مول الإمارات" (Hotel ibis Mall of the Emirates)، "إيبيس دبي الرقة" (Hotel ibis Dubai Al Rigga)، "هيلتون جاردن إنّ دبي مول الإمارات" (Hilton Garden Inn Dubai Mall Of The Emirates)،و "ألوفت دبي سيتي سنتر ديرة" (Aloft City Centre Deira, Dubai). إضافة إلى فندقين في البحرين هما: "ويستن سيتي سنتر" (The Westin City Centre Bahrain) البحرين، و"لو ميريديان سيتي سنتر"البحرين (Le Méridien City Centre Bahrain) . المدن المتكاملة تقوم وحدة أعمال مشاريع المدن المتكاملة بابتكار وتطوير وإدارة وجهات عقارية تضم خبرات مجموعة "ماجد الفطيم" في مجالات التطوير العقاري والتجارة والتجزئة والترفيه. وتمتلك مجموعة "ماجد الفطيم" حالياً ثلاثة مجمعات في الشارقة (الزاهية)، وعُمان (الموج مسقط)، ولبنان (ووترفرونت سيتي)، واثنين قيد التنفيذ، وهما "تلال الغاف" في دولة الإمارات و"مدينة العرفان" في سلطنة عُمان. تلال الغاف يعد هذا المجمع باكورة المشاريع العقارية السكنية التي تقدمها مجموعة "ماجد الفطيم" إلى هذا القطاع في دبي. سوف يتم بناء المشروع على مراحل متعددة، ومن المقرر الانتهاء منه في عام 2027، وسيشمل أكثر من 6500 مسكن مستقل بدءاً من الشقق والمنازل المستقلة والبيوت ذات الطابق الواحد، وصولاً إلى الفيلات الفخمة الأكبر مساحة. الزاهية يقع مجمع "الزاهية" في مدينة الشارقة الجديدة، ويمتد على مساحة تزيد على 1,000,000 متر مربع، ويضم مجموعة متنوعة من الفيلات الراقية و"التاون هاوس" والشقق. "الزاهية" هو عبارة عن شراكة استراتيجيّة بين شركة "ماجد الفطيم العقارية" و"الشارقة لإدارة الأصول"، ممثّلة بشركة الشارقة القابضة التي تمتلك المشروع. الموج مسقط يعتبر مشروع "الموج مسقط" المجمع السياحي المتكامل الرائد في سلطنة عُمان (ITC) وهو عبارة عن مجموعة فخمة من العقارات السكنية تتخللها مساحات خضراء وممرات للمشاة وممرات مائية داخلية ومرافق للتسوّق والمطاعم، ومرسى يتسع لـ400 قارب، وملعب الغولف الوحيد في عُمان ذي ال 18 حفرة الذي يحمل توقيع (PGA) من تصميم "غريغ نورمان"(Greg Norman). ووترفرونت سيتي (بالانجليزية: Waterfront City) يقع مشروع الواجهة البحرية "ووترفرونت سيتي" عند مرسى "لا مارينا جوزيف خوري" (La Marina Joseph Khoury) الذي يتّسع لـ700 قارب في منطقة بيروت الكبرى ، وهو مشروع مشترك بين مجموعة "ماجد الفطيم العقارية" و"جوزيف خوري وابنه القابضة". مدينة العِرفان عام 2018، وقّعت الشركة العمانية للتنمية السياحية "عمران"، ومجموعة "ماجد الفطيم" شراكة استراتيجية تهدف إلى تطوير الجزء الغربي من" مدينة العرفان" بتكلفة تبلغ 5 مليارات ريال عُماني. وسيصبح هذا المشروع وسط المدينة الجديد في العاصمة "مسقط". الهيكل التنظيمي للمجموعة المراجع تصنيف:تأسيسات سنة 1992 في الإمارات العربية المتحدة تصنيف:تجارة التجزئة تصنيف:رأس المال الاستثماري تصنيف:شركات تصنيف:شركات القطاع الخاص تصنيف:شركات تأسست سنة 1992 تصنيف:شركات عقارية إماراتية تصنيف:شركات متعددة الجنسيات تصنيف:شركات مقرها في دبي
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A9%20%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%AF%20%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B7%D9%8A%D9%85
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 659, 1237, 2492, 2946, 3446, 3979, 4762, 5271, 5551, 6436, 8068, 9673, 10668, 11181, 11694, 13067, 14245, 15328, 16204, 16366 ], "plaintext_end_byte": [ 608, 1236, 2491, 2909, 3445, 3965, 4761, 5262, 5550, 6435, 8067, 9672, 10659, 11180, 11693, 13050, 14244, 15327, 16167, 16349, 16423 ] }
和浦丸はいくつ建造された?
和浦丸
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
和浦丸(かずうらまる)は、三菱商事船舶部が1938年に建造した貨物船。太平洋戦争中には日本陸軍に徴用されて軍隊輸送船や病院船として運航、「対馬丸」が撃沈された際の同行船でもあった。終戦直前に釜山港沖で機雷に接触して擱座した。戦後に韓国により復旧されて船名を<b data-parsoid='{"dsr":[1729,1738,3,3]}'>コリア(Korean: 고려、コリョ、高麗)へ改称、1952年に韓国船として史上初の太平洋横断を行うなど初期の韓国海運の主力として使用された。 和浦丸時代 北米航路商船として建造 本船は、三菱商事船舶部(後の三菱汽船)が保有する最大の船として、1938年(昭和13年)12月10日に三菱重工業長崎造船所で竣工した。同じく三菱商事を船主とする「昭浦丸」が姉妹船であるほか、東洋汽船および系列の東洋海運が発注した「宇洋丸」級6隻とも準同型である[2]。同時期に三菱重工業長崎造船所で建造された「高栄丸」等を含む木材運搬用貨物船12隻を姉妹船と数える見方もあり、その中では最終船に該当する[3]。 北アメリカ大陸産の木材輸入を主用途とする大型貨物船として設計されている。1930年代に日本で建造されていた畿内丸型貨物船をはじめとする生糸運搬用ニューヨーク航路貨物船(通称ニューヨークライナー)に比べると、同じディーゼルエンジン搭載の載貨重量トン数1万トン級貨物船でも、機関出力・速力を若干低く抑えた経済性重視の設計である[4]。船体は船首楼・船央楼・船尾楼を有する三島型で、6個所の船倉口のうち3・4番倉口は船央楼甲板上にある。荷役設備として4基のデリックポストを持ち、うち1・4番ポストは単脚型、船央楼甲板上の2・3番ポストは門型になっている。甲板上に木材を積み上げた状態でもデリックが自由に使えるよう1・4番ポストのデリック用ウインチが高い台上に設置されており、この点は軍隊輸送船として徴用時に甲板上へ上陸用舟艇を搭載する場合にも有利であった[4]。他社所属の準同型船との相違点として、乗員居住区が船首楼ではなく船央楼内に置かれており、居住性に優れていた[3]。 竣工した「和浦丸」は、姉妹船「昭浦丸」とともにニューヨーク航路など外国航路に就航した。約2年半を外国航路で過ごしたが、日米関係の悪化により1941年(昭和16年)6月にニューヨークから日本への航海を行ったのを最後に撤退となった。その後、樺太産の石炭輸送のため内地・樺太間を1往復している[5]。 陸軍徴用下での活動 1941年 太平洋戦争開戦2か月半前の1941年9月24日付で「和浦丸」は日本陸軍に徴用された。同年10月前半には最初の任務として、大連から仏印進駐中のサイゴンへ陸兵と苦力各約1000人を輸送している[5]。宇品へ戻ると、木製の擬装大砲や擬装爆雷を装着された。11月16日に宇品を出港した「和浦丸」は、高雄港で第48師団台湾歩兵第2連隊の約2000人を収容、上陸戦訓練を実施する[5]。 12月に太平洋戦争が勃発すると、「和浦丸」は、まずフィリピンの戦いに投入された。開戦前日の12月7日に姉妹船「昭浦丸」や防空基幹船「ありぞな丸」など輸送船5隻とともに馬公を出撃すると、軽巡洋艦「名取」以下の海軍艦艇に護衛され、12月10日からの上陸作戦を担当した[6]。空襲により護衛の「名取」が損傷、第19号掃海艇が擱座したものの、本船は無事に揚陸を終えている[7]。 1942-1943年 1942年(昭和17年)には、優秀な軍隊輸送船として西はラングーンから東はラバウルまで、上陸作戦や最前線への輸送任務に従事した[8]。1942年6月には貨物船「靖川丸」(川崎汽船:6770総トン)などとともに唐津市からパラオへ陸兵56人・大砲2門を輸送した後、FS作戦への参加を命じられたが、作戦延期のため6月27日にダバオへ引き揚げている[9]。ついでポートモレスビー作戦に投入されて8月14日にラバウルを出撃、同月17日にニューギニア島東部近郊のバサブア(現在のオロ州の地名)へ南海支隊を揚陸して帰還した[10]。同年12月には門司から上海へ航海したことが確認できる[11]。 1943年(昭和18年)中も、ニューギニアなど南方での部隊輸送に使用された。スラバヤ発・パラオ行きの部隊輸送の途中、3月18日にマカッサル海峡で潜水艦による雷撃を受けて小破した[12][注 1]。ラバウルを拠点としたニューギニア東部ブナへの強行輸送も反復している[8]。8月17日から22日にかけてはラバウル発・パラオ行きのオ703船団へ加入して無事に目的地へ着いた[14]。 1944年 1944年(昭和19年)には、アメリカ軍の反攻に対する防備強化のため、ハルマヘラ島や沖縄諸島、フィリピンへの増援部隊輸送を主に行った。部隊輸送の帰途には、日本本土へ避難する民間人も輸送している。 まず、1月にはハルマヘラ島への部隊輸送で、6日に高雄発の臨時S船団から12日にマニラ発のH13船団を乗り継いで21日にハルマヘラ島ワシレへ到着[15]。帰路は1月31日に同島カウ発のM船団に加入すると、セブ島経由で2月5日にマニラへ帰った[16]。3月にはトラック島・サイパン方面で行動し[17]、同月末に日本本土へ向かう際にパラオ在住民間人約3000人を運んでいる[18]。4月-5月には第32師団の輸送で再びハルマヘラ島へ向かうことになり、4月6日に門司を出港して上海で部隊を収容すると竹一船団に加入する[19]。竹一船団はアメリカ潜水艦の待ち伏せに遭って大打撃を受けるが、「和浦丸」は無傷で5月9日にワシレへ到着できた[20]。20日にマニラへ帰着している。 サイパン島の陥落後の8月には、アメリカ軍侵攻が警戒される沖縄への緊急増援輸送に投入された。8月1-5日には第24師団を運ぶため貨物船「対馬丸」(日本郵船:6574総トン)や「暁空丸」(拿捕船:6854総トン)など輸送船7隻から成るモ05船団に加入して、門司から沖縄本島へ航海に成功[21]。続けて「対馬丸」および「暁空丸」とともに第62師団の輸送も担当することになり、上海の呉淞で部隊を収容すると第609船団(輸送船3隻・護衛艦3隻)を編成して8月16日出航、8月19日に無事に沖縄本島那覇港へ到着した[22]。沖縄からの帰路で船団は本土疎開する民間人約4400人の輸送に充てられ、船団の最優秀船である「和浦丸」には集団疎開の学童1514人が乗船した[23]。ナモ103船団を編成した3隻は、砲艦「宇治」および駆逐艦「蓮」に護衛されて8月21日に出航したが、翌22日に「対馬丸」が潜水艦「ボーフィン」により撃沈された(対馬丸事件)。「和浦丸」は二次遭難を避けるため退避し、24日に長崎港へ到着した[24]。その後、9月12-15日に生き残りの「暁空丸」とともに節船団(輸送船4隻・護衛艦2隻)に加入して門司から上海への部隊輸送を行い、「暁空丸」と貨物船「江田島丸」(日本郵船:6932総トン)が潜水艦の攻撃で戦没する中、本船と貨物船「赤城山丸」(三井船舶:4714総トン)は輸送に成功している[25]。 フィリピンへのアメリカ軍反攻が始まると、「和浦丸」はフィリピンへの増援部隊輸送に向かった。陸兵を乗せ、11月25日にヒ83船団へ加入して門司を出港するも、途中で離脱する[26]。そして、門司発・ミリ行きの石油輸送船団であるミ29船団(輸送船15隻・護衛艦8隻)に加わったが、同船団も12月2日に潜水艦「シーデビル」の襲撃で貨客船「はわい丸」(南洋海運:9467総トン)が撃沈されたのをきっかけに崩壊してしまい、「和浦丸」は単独で高雄へたどり着いた[27]。高雄で「和浦丸」は、「有馬山丸」「鴨緑丸」「日昌丸」とともにタマ35船団を編成した。同船団は日本陸軍が当時有する最優秀船をかき集めたもので、敗色濃厚なレイテ島の戦いを歩兵第39連隊・歩兵第71連隊の逆上陸により挽回しようとする「決号作戦」のための強行輸送船団であった[28]。12月5日に高雄を出港した船団は、島影で敵機動部隊を避けながら12月11日にマニラへ進出[29]。貨客船のため強行輸送に不適当とされた「鴨緑丸」を除外し、12月14日に第10次多号作戦として出撃予定で準備を進めた[30]。しかし、ミンドロ島上陸船団をルソン島上陸船団と誤認した影響で出撃予定当日に決号作戦が中止され、船団は部隊をマニラへ揚陸して高雄へ引き返した[31]。出撃すれば船団の全滅は確実であったと見られる[32]。 決号作戦中止後、「和浦丸」はルソン島の防備強化のため部隊輸送を命じられ[31]、12月21-26日に高雄からサンフェルナンドへ陸兵と作業員を送った[33]。サンフェルナンド碇泊中の12月27日夜にP-38戦闘機による空襲を受けて小破、船員2人が負傷する[33]。帰路は「日昌丸」など輸送船4隻・護衛艦5隻から成るマタ38船団[34]またはマタ37船団を編成して、12月30日にサンフェルナンドを出港するも再びアメリカ第5空軍の陸軍機約30機による空襲を受け、6番船倉右舷に爆弾1発が命中して小破した[33]。僚船のうち貨物船「室蘭丸」(日本郵船:5374総トン)が沈没、貨物船「帝海丸」(帝国船舶:7691総トン)も大破擱座したため、船団はラポッグ湾へ一時退避[34]。翌12月31日に航行を再開して、1945年1月2日に高雄へたどり着くことができた[34]。 1945年 高雄で応急修理の後に遭難船員や軍属ら約300人を収容した「和浦丸」は、1945年(昭和20年)1月中旬に門司へ帰着し、三菱重工業神戸造船所でドック入りして本格修理を受けた[3][33]。そして、「有馬山丸」とともに陸軍病院船として改装されることになった。塗装の変更や赤十字標識の設置といった改装は3月8日に完了し、連合国側に対しても正規病院船として通告されている[35]。 病院船となった「和浦丸」は、医療品を運んで基隆港・サイゴン・シンガポール・香港を巡る航海を実施し、傷病兵や遭難船員[注 2]を収容して帰国した[33]。途中の3月29日、インドシナ半島沖で、アメリカ陸軍航空軍所属のB-24爆撃機による爆撃を受け、至近弾で発電機と赤十字標識が損傷した[36]。日本の陸軍省軍務局は外務省に、連合国に対する厳重抗議実施を要請している[37]。 病院船としての運航を一航海だけで終えた「和浦丸」は、4月下旬から5月末までに再び輸送船に戻された[3]。しかし、もはや日本のシーレーンはほとんど途絶状態に在り、朝鮮半島からの雑穀輸送など近海での行動に終始した。7月中旬に海軍航空隊輸送任務で舞鶴港を出港した「和浦丸」は、朝鮮半島の浦項で輸送物件を揚陸した後、釜山港へ向かった[3]。当時の釜山はアメリカ軍の飢餓作戦により機雷封鎖された状態であったが、7月20日に掃海が完了したとの報告を受けて入港を試みたところ、防波堤から1200mほどの洋上で機雷に接触した[33][38]。機関室後部付近で起きた爆発により、機関は停止して停電状態に陥った。「鉄栄丸」などに曳航されて入港し、完全沈没を避けるため浅瀬に乗り上げて修理待ちの状態で終戦の日を迎えた[39]。日本の敗戦が判明後、現地の陸軍碇泊場司令部の命令により「和浦丸」の乗員は下船し、「新義州丸」(朝鮮郵船:708総トン)を整備して引揚者輸送を行うことになった。「新義州丸」は民間人千数百人を収容すると8月18日に釜山を出港、無事に博多港へ着いた[39]。 コリア時代 終戦後、釜山に放置された状態の「和浦丸」について多くの韓国人が復旧しようと計画したが、最終的に1947年に極東海運(극동해운)を設立した南宮錬(남궁련、ナムグン・リョン)が、在朝鮮アメリカ陸軍司令部軍政庁から1948年8月15日の大韓民国独立後に海洋サルベージを行う許可を獲得した[40]。南宮錬は、「和浦丸」のサルベージを成功させると長崎造船所に回航して船体を修理し、さらに横浜の日本鋼管鶴見造船所で機関部も整備した。南宮錬や極東海運が修理代金を工面できなかったため工事完了後も引き渡されずにいたが、南宮錬の働きかけにより李承晩韓国大統領が70万ドルの外貨融資を決め、支払いが完了した[40]。船名を「コリア」と改めた本船は釜山に回航され、朝鮮戦争の最中の1952年10月3日に李承晩ら政府要人の出迎えを受けながら入港した[41]。当時の韓国船としては最大で、韓国船として初めて1万載貨重量トンを超える画期的な船舶であった[41]。 「コリア」は、韓国船として史上初の太平洋横断を経てアメリカ合衆国への商業航海をすることになった。当時の韓国には熟練の民間船員がほとんどいなかったため、船長に現役の韓国海軍大佐である朴沃圭(박옥규)が任命されたのをはじめ、46人の乗員の多くは海軍軍人であった[40]。1952年10月21日、スクラップ1460トンを積んだ「コリア」は、李承晩大統領らにより盛大に見送られて釜山を出港した。日付変更線を越えた辺りでエンジンが不調となって13ノットの速力が半減したため、予定よりも大幅に遅れて11月25日にポートランドへ到着した[41]。積荷を降ろしてエンジンも修理された後、「コリア」はサンフランシスコへ回航されて、南宮錬や現地の韓国総領事ら主催の歓迎式典で迎えられた[41]。サンフランシスコで小麦8231トンと雑貨918トンを積み取ると、12月16日に出港して韓国へ帰還した[40]。 翌1953年には韓国船として史上初の寄港を、ハンブルク、オーストラリア、マニラおよび香港で達成している。例えば、4月14日に香港へ韓国船となってからは初めて入港し、アメリカおよびオーストラリア産の穀物を荷揚げした[41]。日本船時代に通ったニューヨーク定期航路にも就航している[5]。定期船として8年間活躍した後、不定期船に格下げとなるもさらに16年間使用された[3]。南宮錬と李承晩による「コリア」の取得は、韓国の海運業発展の出発点と評価されている[40]。「コリア」の船影は第一次経済開発五カ年計画の記念切手の意匠にも選ばれた[42]。38年の船齢を終えて本船が解体されたのは1976年8月であった[3]。 脚注 注釈 出典 参考文献 Text "和書" ignored (help) Text "和書" ignored (help) Text "和書" ignored (help) Text "和書" ignored (help) Text "和書" ignored (help) 外部リンク - 岩重多四郎による戦時状態の再現模型。
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%92%8C%E6%B5%A6%E4%B8%B8
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 782 ], "plaintext_end_byte": [ 646, 843 ] }
من اخترع قوالب الحلوى؟
حلوى الخطمي
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
حلوى الخطمي[1] أو المارشميلو وهي نوع من السكاكر بشكلها الحديث، تتكون عادة من السكر وشراب الذرة، ماء، والجيلاتين، تمزج وتقشط جميع هذه المكونات إلى أن تصبح اسفنجية القوام، وتصب في قوالب اسطوانية صغيرة مغلفة بنشا الذرة. بعض الوصفات للحلوى الخطمية تحتاج إلى البيض. تعدّ هذه الحلوى هي النسخة الحديثة من الحلوى الطبية المصنوعة من نبات الخطمي (الختمية الطبية).[2] انظر أيضا تجربة مارشميلو ستانفورد روابط خارجية على موقع HowStuffWorks.com مراجع * تصنيف:سكاكر تصنيف:طعام على أعواد
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%88%D9%89%20%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7%D9%85%D9%8A
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 155, 248, 363, 460, 542, 707, 844, 1078, 1267, 1364, 1493, 1662, 1897, 2098, 2141, 2966, 2999 ], "plaintext_end_byte": [ 154, 247, 352, 459, 541, 697, 843, 1077, 1266, 1363, 1487, 1661, 1889, 2086, 2132, 2922, 2996, 3063 ] }
Iraki kusini ina idadi ngapi ya watu?
Iraq
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Iraq (kwa Kiarabu العراق, al-ʿIrāq) ni nchi ya Asia ya Magharibi inayokaliwa hasa na Waarabu (75-80%) lakini pia na wengine, hasa Wakurdi 15%). Inajumlisha eneo la Mesopotamia pamoja na sehemu ya jangwa la Shamu na ya milima ya Zagros. Imepakana na Kuwait, Saudia, Yordani, Syria, Uturuki na Uajemi. Kuna pwani fupi kwenye Ghuba ya Uajemi. Jiografia Sehemu kubwa ya Iraq ni jangwa lakini kuna eneo lenye rutuba kati ya mito ya Frati na Hidekeli. Kaskazini ni hasa nchi ya milima inayopanda hadi ya kimo cha m 3,611 juu ya UB. Hali ya hewa inalingana na mazingira. Kipindi cha kiangazi kuna joto kali. Majira ya Desemba-Februari kuna halijoto ya kupoa kusini na baridi kali mlimani. Historia Iraq ni nchi yenye historia ndefuː ilikuwa kitovu cha ustaarabu wa binadamu, mahali pa miji ya kwanza duniani katika Sumeri na Babeli. Baada ya kusambaratika kwa milki ya Waturuki Waosmani walioitawala muda mrefu, Iraq ilikubaliwa kuwa mwanachama wa Shirikisho la Mataifa mwaka 1932 ingawa hali halisi ilikuwa nchi lindwa chini ya athira ya Uingereza hadi mwaka 1958. Miaka ya hivi karibuni imejulikana hasa kutokana na vita mbalimbaliː kwanza vita dhidi ya Uajemi chini ya serikali ya Saddam Hussein tangu 1981, baadaye vita dhidi ya Kuwait na Marekani. Vita vya pili vya ghuba ya 2003 iliyoleta uvamizi wa Marekani ilizidi kuleta vifo na uharibifu. Hatimaye vita vya wenyewe kwa wenyewe vilivyoingiliwa na DAESH iliyoteka sehemu kubwa ya nchi, hasa kaskazini na magharibi. Watu Lugha rasmi na ya kwanza ni Kiarabu, ikifuatwa na Kikurdi ambayo pia imekuwa lugha rasmi, halafu lugha nyingine za jamii mbalimbali ambazo pengine zinatambulika kieneo. Wakazi wengi (95%), hasa baada ya vita vya hivi karibuni, ni Waislamu, wakiwemo kwanza Washia halafu na Wasuni. Wakristo waliobaki ni 5%, wakiwemo hasa waamini wa Kanisa Katoliki la Wakaldayo na Waashuru wa Kanisa la Mashariki. Uchumi Iraq ina akiba kubwa za mafuta ya petroli ardhini. Mapato kutokana na mafuta yalileta maendeleo makubwa nchini hadi mwanzo wa kipindi cha vita vilivyoharibu sana nchi pamoja na uchumi wake. Tazama pia Orodha ya nchi kufuatana na wakazi Marejeo Shadid, Anthony 2005. Night Draws Near. Henry Holt and Co., NY, U.S. ISBN 0-8050-7602-6 Hanna Batatu, "The Old Social Classes and the Revolutionary Movements of Iraq", Princeton: Princeton University Press, 1978 Charles Glass, "The Northern Front: A Wartime Diary"' Saqi Books, London, 2004, ISBN 0-86356-770-3 , being the adventures of an official artist in the garden of Eden, by Donald Maxwell, 1921. (a searchable facsimile at the University of Georgia Libraries; DjVu & format) , by Louisa Jebb (Mrs. Roland Wilkins) With illustrations and a map, 1908 (1909 ed). (a searchable facsimile at the University of Georgia Libraries; DjVu & format) Benjamin Busch, "'Today is Better than Tomorrow'. A Marine returns to a divided Iraq", Harper's Magazine, October 2014, pp.29–44. Viungo vya nje Serikali Taarifa za jumla at Curlie from the BBC News Jamii:Nchi za Kiarabu Jamii:Nchi za Asia Jamii:Maeneo ya Biblia
https://sw.wikipedia.org/wiki/Iraq
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 342, 773, 1391, 1905, 2176, 2204, 2350, 2397 ], "plaintext_end_byte": [ 325, 772, 1277, 1866, 2175, 2202, 2300, 2376, 2458 ] }
コソボの初代大統領は誰?
コソボの大統領
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 472 ], "minimal_answers_end_byte": [ 502 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
コソボの大統領(コソボのだいとうりょう、Albanian: Presidenti i Republikës së Kosovës, [Председник Pепублика Косовa / Predsednik Republike Kosova]error: {{lang-xx}}: text has italic markup (help))は、コソボ共和国の元首。コソボ議会によって選出される。 近年の動向 コソボ紛争終結後、国際連合コソボ暫定行政ミッション(UNMIK)統治下で最初に大統領を務めたのはイブラヒム・ルゴヴァであった。ルゴヴァは在任中の2006年1月21日に死去し、大統領代行を経てファトミル・セイディウが後を継いだ。コソボは2008年2月に一方的に独立を宣言し、セイディウは独立後の初代大統領となった。 セイディウは2010年9月27日に大統領職を辞し、ヤクプ・クラスニチが大統領代行となった[1][2]。2011年2月22日、が大統領に選出された[3] が、憲法裁判所によって憲法違反であるとされた[4]。2011年4月4日、パッツォーリは大統領職を辞し[5]、クラスニチが再び大統領代行を務め、2011年4月7日にコソボ警察の副長官で階級が少将のアティフェテ・ヤヒヤガが大統領に選出された[6]。 コソボの指導者一覧 コソボ社会主義自治州 コソボ・メトヒヤ自治州 (1990年-1999年) 1990年のユーゴスラビア憲法改正に伴い、コソボ社会主義自治州はセルビア人主導のコソボ・メトヒヤ自治州へと改編されたが、選挙が実施できない状況が続いた。コソボはコソボ紛争を経て1999年より国際連合コソボ暫定行政ミッション(UNMIK)統治下に入り、2008年には一方的な独立宣言を果たしたが、以降もセルビア人政府による知事任命は続いている。 コソボ共和国 (1990年-2000年) コソボ共和国はセルビア人が主導するコソボ・メトヒヤ自治州に対し、アルバニア人が独自の統治を試みたものである。国際的な承認は得られていない。コソボ共和国は2000年2月1日をもって解体した。 コソボ民主連盟(LDK) イブラヒム・ルゴヴァは1999年5月5日から7月30日までイタリアに逃れた。 国際連合コソボ暫定行政ミッション コソボ民主連盟(LDK) コソボ共和国 コソボ民主連盟(LDK) コソボ民主党(PDK) 無所属 関連項目 コソボの首相 出典 外部リンク
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B3%E3%82%BD%E3%83%9C%E3%81%AE%E5%A4%A7%E7%B5%B1%E9%A0%98
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 344, 563, 1754, 2367, 2713, 3908, 4596, 5271, 6781, 7828, 8551, 9634, 10031, 11395, 12375, 12830, 14306, 15159, 15803, 17971, 18821, 20051, 21493, 22673, 23472, 25109, 25970, 27056, 28142, 29037, 30302, 30753, 31028, 32037, 32638, 33916, 34758, 35311, 35895, 36741, 37747, 38485, 38865, 39036, 39536, 40155, 43110, 43654, 45604, 47620, 48321, 49746, 51685, 53384, 54123, 54443, 55232, 55321, 55920, 56203, 56437, 56854, 57598, 58687, 59064, 59931, 60321, 60388 ], "plaintext_end_byte": [ 343, 562, 1753, 2351, 2622, 3907, 4595, 5228, 6721, 7827, 8550, 9633, 9969, 11305, 12285, 12829, 14305, 15158, 15802, 17970, 18820, 20050, 21430, 22574, 23471, 25108, 25969, 27017, 28141, 29036, 30301, 30752, 30925, 31930, 32637, 33915, 34757, 35310, 35894, 36740, 37746, 38483, 38756, 39035, 39535, 40154, 43109, 43653, 45603, 47619, 48320, 49745, 51610, 53383, 54044, 54442, 55231, 55320, 55919, 56202, 56346, 56853, 57597, 58686, 59063, 59908, 60285, 60386, 60762 ] }
Соломо́н Маймо́н посещал Россию?
История евреев в Египте
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Египетские евреи — евреи, проживавшие в Египте, а также в разное время эмигрировавшие из него в другие страны (в основном, в Израиль, США, страны Латинской Америки и Европы), и их потомки.[1] Египет является страной, с которой традиционно связывают историю формирования еврейского народа в XVI — XIV век до н. э.[2] В историческое время евреи поселились в Египте после падения Иудейского царства, разрушения Первого храма Навуходоносором, и череды последовавших неудачных восстаний. Около двух тысяч лет спустя к ним присоединились многочисленные евреи с Пиренейского полуострова, сначала бегущие от преследования фанатичных мусульманских властей, а затем изгнанные из христианской Испании. Вплоть до начала XX века Египет неоднократно принимал волны еврейских иммигрантов и беженцев, в том числе и из Российской империи. В самом Египте выходцы из многих общин в течение длительного времени сохраняли свою прежнюю идентификацию и не образовали единого этноса. К началу XX века в Египте проживало около 100 000 евреев. Однако геополитическая ситуация на Ближнем Востоке и политические перемены внутри современного Египта в XX веке во многом стали причиной, повлёкшей за собой «угасание» египетской еврейской общины[3], к началу XXI века еврейское население сократилось до ста пожилых людей[4][5]. История История евреев в Египте насчитывает более 3300 лет и неразрывно связана с формированием израильского народа и его религиозными верованиями. Древнейшая (библейская) история евреев в Египте Согласно Библии и религиозным писаниям, патриарх Авраам, родоначальник евреев, пробыл некоторое время в Египте, его правнук Иосиф был продан ишмаэльтянами в рабство в Египет, но благодаря своей мудрости и рассудительности стал могущественным наместником фараона и фактически правителем. Во время голода, отец Иосифа Иаков со всеми своими сыновьями, прибыл в Египет, где Иосиф открылся им, простил своих братьев и предложил поселиться в Египте. По просьбе Иосифа фараон отвел его роду богатый округ Гесем [ивр. גושן (Gōšen); греч. γεσαν [ˈɡesan]]. Иаков и 12 его сыновей считаются прародителями 12 колен Израилевых, племен которые образовали израильский народ. Через несколько поколений фараон усомнился в их преданности и повелел изгнать евреев из Египта. Согласно Библии, пророк Моисей из колена Леви решил освободить свой народ от египетского рабства и получил у фараона разрешение покинуть Египет (Исход). После 7 недель странствий по Синайской пустыне израильтяне подошли к Горе Синай, где Моисей получил от Бога Десять заповедей. Согласно еврейской традиции, Исход из Египта и принятие законов Торы стало краеугольным камнем в истории формирования еврейского народа и важнейшим этапом в становлении самосознания еврейского народа как единого целого. Альтернативную библейской версию этого рассказа приводит в своём сочинении «Египтика» александрийский историк Манефон. Евреи в Древнем Египте По легенде, основанной на библейских источниках, царь Соломон покончил полутысячелетнюю вражду евреев и египтян в X веке до н. э., взяв в качестве первой жены, принявшую иудаизм, дочь египетского фараона; в Египте же нашёл убежище Иеровоам, восставший против Соломона. После смерти Соломона, во время правления его сына Реховама, Иеровоам (вероятно, ставленник фараона Шешонка) стал первым царем отделившихся десяти колен, или северного Израильского царства. О постоянном поселении евреев в Египте в тот период достоверно неизвестно, но после поражения Иудеи в войне с Вавилоном и разрушения Храма Соломона в 597 году до н. э., часть евреев нашла убежище в Египте. После неудачного мятежа, во время которого был убит вавилонский наместник Гедалия, пророк Иеремия был уведён мятежниками в Египет. Евреи в Эллинистическом Египте После образования Египта Птолемеев в 301 году до н. э. началась массовая миграция евреев в Египет, в основном в благополучную Александрию. Правители привлекали евреев в страну, предоставляя им благоприятные условия для занятий ремеслом, сельским хозяйством и торговлей, а также нанимали их на государственную и военную службу.[2] В Эллинистическом Египте (332 г. до н. э. — 30 г. до н. э.) Александрия была крупнейшим эллинистическим городом и важнейшим центром ремесла, торговли, культуры, образования, в городе находилась крупнейшая в древнем мире Александрийская библиотека. Александрийские евреи составляли значительную часть населения города и играли большую роль в её социально-экономической жизни. Александрийские евреи имели также большую политическую свободу, чем где-либо.[6][7] Во главе еврейской общины стоял этнарх (глава народа), который «управлял народом, творил суд, заботился об исполнении обязательств и предписаний как начальник независимого города».[8] Евреи Александрии внесли весомый вклад в античную философию и теологию, многие из них были представителями знаменитой Александрийской школы. Филон Александрийский (Филон Иудейский) (ок. 25 до н. э. — ок. 50 н. э.) был один из выдающихся представителей Александрийской богословской школы, а также основоположником еврейского эллинизма, центром которого была Александрия, богослов, апологет иудейства и религиозный мыслитель, оказавший большое влияние на последующее богословское учение. Особенностью философии Филона было то, что он связывал догмы иудейской религии с греческой философией. Египетские евреи построили в Александрии великолепную синагогу, упоминания о которой встречаются в агадической литературе. Египет процветал, и евреи жили в нём довольно зажиточно.[6] Евреи в римское правление Египта В 30 году до н. э., после захвата Египта Римом, социальный и экономический уклад Египта коренным образом изменился, евреи были и , что привело к потере основных источников дохода. Вместо евреев Рим ставил греков, что стало началом антагонизма между евреями и греками, со временем эти социальные противоречия усиливались, и приводили к вспышкам насилия. В 38 году н. э., в период правления римского императора Калигулы, александрийские греки осквернили синагоги и установили в них статуи императора, евреи были заперты в еврейские кварталы, а их дома разграблены. Еврейская община Александрии была почти полностью уничтожена армией Траяна во время еврейского восстания 115 год н. э.—117 год н. э. годов. Евреи на этапе зарождения Христианства в Египте В I веке н. э. христианство быстро распространялось по всей Римской Империи, в том числе и в Египте. Одним из главных центров христианства стала Александрия, где евреи составляли большинство населения города. В ходе распространения христианства усиливались противоречия между христианством и иудаизмом, а в 415 г., после прокатившейся череды погромов, александрийский патриарх Кирилл изгнал евреев из города. Это было первым в еврейской истории изгнанием евреев из христианских стран.[9] Евреи после покорения Египта арабами (640—1250 гг.) Египетские евреи, наряду с коптами и прочими христианами-монофизитами, угнетёнными патриархом Киром, приветствовали вторжение арабов в Египет в 640 г. При сдаче Александрии 8 ноября 641 г., арабы позволили 40 000 александрийских евреев остаться в городе. В следующие несколько сот лет при арабском мусульманском владычестве в Египте происходит бурный рост еврейской общины, пополняемой евреями из Сирии и Ирака, образовываются собственные общины выходцев из разных стран со своими синагогами и судами. Египетские евреи также учреждают свои независимые органы общинной власти: официального главу еврейской общины нагид и его заместителя мешуллам. При нагиде действует еврейский религиозный суд (бейт дин), в котором заседают от трех до семи членов. Нагид был наделен достаточно широкими полномочиями, он мог принимать решения по гражданским и уголовным делам общины, назначал раввинов, отвечал за сбор податей, наказывал и сажал в тюрьму провинившихся.[10] Однако, египетские евреи, как и во всех мусульманских странах, получают статус зимми («люди договора»). С VIII — IX веков отмечается высокий уровень еврейского образования в Египте. Так, например, еврейский философ, языковед и поэт Саадия Гаон (882-942 г.) родился и получил глубокое и разностороннее образование именно в Египте.[11][12] Мусульманские правители Египта предоставляли египетским евреям возможность совершать паломничество в Иерусалим, что продолжалось вплоть до первого крестового похода в 1096-97 гг.[13], после чего в Египте нашла убежище часть палестинских евреев. При правлении халифа ал-Азиза (975—996 гг.) крупнейшими торговцами в Александрии были евреи, они контролировали торговлю в Индийском океане. Ростовщичество было одной из сфер деятельности, которая почти безраздельно принадлежала александрийским еврейским банкирам, они кредитовали даже халифов и визирей, причем ставка кредита иногда достигала 30 %.[14] Правление халифа аль-Хакима (996—1020 гг.) в Египте было неоднозначным для еврейской общины. Шломо Гойтейн, исследователь жизни евреев в исламских странах в средние века, писал, что в начале своего правления египетские евреи восславляли аль-Хакима как «князя справедливости и мудрости». В его честь была даже написана «Мегила» (Свиток) или хвалебная ода, превозносившая халифа «до небес». В «Мегиле» было отмечено, что в самом начале января 1012 г. халиф лично спас двести евреев от рук фанатиков.[15] Однако, с 1012 года все изменилось, халиф стал притеснять евреев: «… Не только в Старом Каире и Александрии, но и во всех частях империи, в Палестине и Сирии также, как и в Триполи, в средиземноморских портах на северном сирийском побережье, синагоги, новые и старые, были разрушены. В новой части самого Каира в пасхальную ночь по приказу халифа сожгли дотла еврейский квартал со всеми обитателями.»[15] В результате этого многие евреи были вынуждены эмигрировать в другие страны. Когда через 7 лет христианам и евреям вдруг было позволено вернуться, то прошло много лет, пока все удалось восстановить. Гойтейн называл правление аль-Хакима одной «из самых черных страниц средневековой истории»[15]. В 1141 году Александрию посетил еврейский поэт и философ Иегуда Галеви, а около 1160 г. раввин Вениамин Тудельский. Как следует из оставленного Вениамином описания своего странствия, по пути он останавливался в еврейских общинах Египта, выяснял их численность, записывал имена раввинов. К тому времени в Александрии оставалось всего 3000 евреев, 2000 в Каире (где главой общины был р. Пинхас бен Мешулам из Франции), 700 в Дамире, 300 в Бильбейсе, 200 в Дамиетте и 20 семей в Файюме. Войны Саладина с крестоносцами (1169-93 гг.) не отразились на египетских евреях. Некоторые евреи занимали важные должности при дворе Саладина, так например, среди лекарей Саладина был караим Абу аль-Байян аль-Мудавар и Абу аль-Маали (шурин Маймонида). Середина XII века ознаменовывается с началом новой волны преследований в Европе, будучи изгнанными, многие еврейские беженцы из Европы находят убежище в Египте. Среди них был и выдающийся еврейский философ, раввин и врач Рабби Моше бен Маймон (Маймонид) (1135—1204 гг.), который в 1168 г. вместе с семьей поселился в Фустате,[16] где вскоре, стал главой еврейской общины Египта (нагидом), а заодно и семейным лекарем Саладина и его визиря. Вторая половина XII — начало XIII веков считается временем расцвета «Еврейского Ренессанса» на Востоке, особенно в Египте.[17] В эту эпоху были созданы главные тексты еврейской философии. Так, например, в египетском Фустате Маймонид создает свои основные труды, «Мишне Тора»[18][19] и «Море Невухим»[20] Хотя Маймонид и прожил долгое время в Египте, он все-таки считал, что Тора запрещает евреям жить в Египте, и нахождение там оправдывает лишь необходимость. Маймонид вёл переписку с евреями Северной Африки, Йемена, и других стран, что указывает на тесные связи между еврейскими общинами в различных мусульманских странах.[21] Труды Маймонида, как и труды других египетских евреев, оказали огромное влияние на еврейскую философию и теологию в средневековом мире. Евреи Египта при Мамлюках (1250—1517) В период правления Фатимидов (969—1170 гг), а позднее при Айюбидах (1171—1250 гг) положение евреев было относительно неплохим.[10][22] Однако с приходом к власти Мамлюков в 1250 году в Египет, положение евреев стало ухудшаться. В 1301 г. мамлюки приказали евреям носить желтые тюрбаны, христианам — синие, а самаритянам — красные.[23] Стали учащаться случаи нападения на немусульман на улицах Каира. Экономика пришла в упадок, что отрицательно отразилось на еврейской общине. Хотя относительная автономия еврейской общины продолжала существовать, так например нагид продолжал руководить жизнью общины.[10] Евреи Египта в период Османского владычества (1517—1914) В 1517 году Османский султан Селим I захватил Каир, ознаменовав тем самым начало 400-летнего правления турок в Египте. С приходом к власти, Селим I снял ограничения с евреев, наложенные на них мамлюками и разрешил им свободное отправление религиозного культа.[24] Такая политика религиозной терпимости открыла перед евреями также широкие экономические возможности и позволила им занять ключевые позиции в финансовой администрации Египта.[2] Однако, иногда, египетские евреи становились участниками и жертвами дворцовых интриг. В 1523 г. Османский султан Сулейман I назначил своим представителем в Египте, Ахмада-пашу из мамлюков. Однако, одиозный паша, вскоре устроил переворот и провозгласил себя султаном Египта. По случаю этого события, Ахмад-паша приказал арендатору монетного двора еврею Аврааму де Кастро чеканить новые монеты с его именем. Но де Кастро тайно убегает в Стамбул и докладывает обо всем Сулейману I. Узнав об измене, Ахмед-паша выместил свой гнев на родственниках беглеца, взяв их в заложники и бросив в темницу, он потребовал у евреев громадный выкуп. Таких денег у общины не было, но к их счастью, Ахмед-паша вскоре был свергнут своими же приближенными, и заложники были освобождены.[25] День «чудесного спасения» каирских евреев 6 марта 1524 г. много лет отмечался еврейской общиной как «Каирский Пурим» (Пурим Мицраим).[26] В Египте, как и в Малой Азии, нашли убежище многочисленные сефардские евреи, изгнанные из Испании и Португалии. Они оказали огромное влияние на культурную и религиозную жизнь принявших их еврейских общин всего региона, большинство из которых полностью переняли сефардские обычаи. Итальянские евреи, чьи предки также были, в основном, сефардами, стали массово прибывать в Египет в XVIII—XIX веках. В конце XIX — начале XX веков к ним присоединились и сирийские евреи из Алеппо. В конце XIX—начале XX веков, в Египте проживало около 100 000 евреев (включая несколько тысяч караимов). Большинство из них говорили на еврейско-египетском диалекте арабского, но часть сефардов и испанских караимов продолжали также говорить на ладино. Образованные слои общества также владели английским и французским. Несмотря на религиозные разногласия и запрет смешанных браков, отношения между евреями и караимами были добрососедскими: в отличие от своих крымских и восточноевропейских единоверцев, египетские караимы продолжали считать себя частью еврейского народа. Евреи Египта (1914—1948) После падения Османской империи, в начале XX века евреи Турции, Греции, Ливана, Сирии устремились в Египет в поисках убежища и рабочих мест. В их числе были и «новые эмигранты», ашкеназы, которые эмигрировали в Египет в результате участившихся погромов на территории Российской империи. Часть из них не сумели обосноваться в Палестине, для других Египет был остановкой по дороге туда. Они поселились, в основном, в Каирском квартале Дарб аль-Барабира. Другим фактором, привлекающим еврейских переселенцев, стало увеличение торговых возможностей, возникших с открытием Суэцкого канала в 1869 году. Король Египта Фуад I (1868—1936) защищал еврейскую общину в Египте. Он позволил деятельность сионистских организаций, еврейских юношеских спортивных групп, еврейские школы функционировали свободно. Его сын, король Фарук I (1936—1952) продолжил политику своего отца. Однако, евреям не разрешалось участвовать в выборах и служить в государственных органах. Евреи родившиеся в Египте не получали автоматически египетское гражданство, им предписывалось получить гражданство одного из родителей.[27] Начиная с XIX века многие египетские евреи стремились получить гражданство какой-либо европейской страны, поскольку в этом случае они пользовались экстерриториальностью по условиям режима османских капитуляций: они были неподсудны местным властям; последние не могли конфисковать их собственность или наложить повинности. В 1897 году, согласно одному из источников, 12 507 из 25 200 египетских евреев числились иностранными подданными. В 1917 иностранными подданными в еврейской общине Египта числились 34 601 человек из 59 581, а в 1927 31 230 из 63 550.[28] В 1937 египетское правительство аннулировало условия османских капитуляций, что отразилось крайне отрицательно на всех негражданах, особенно на евреях.[29] По закону принятом в 1947 году, не менее 75 % служащих компаний были египетскими гражданами. Этот закон особенно больно ударил по евреям, так как гражданством владело только 20 %.[5] Тот же закон запрещал не-гражданам владеть контрольным пакетом акций. В середине 1940-х гг., на пике своего расцвета, еврейская община в Египте достигла 100 000 человек.[27] Евреи Египта в период британского протектората (1914—1922) Великобритания и Франция установили контроль над Египтом в ходе боевых действий в 1882 году, предпринятых чтобы не допустить национализации Суэцкого канала.[30] Официально британский протекторат был признан в 1914 году. Во время Первой мировой войны Египет продолжают прибывать еврейские беженцы из Европы, для многих из которых это перевалочный пункт по пути в Палестину. Их число увеличилось после введения британскими властями квоты на еврейскую иммиграцию в Палестину в 1922, т. н. Белой книги. Евреи Египта после провозглашения независимости (1922—1948) В том же 1922 году Египет добился независимости от Великобритании. Египетские евреи принимали активное участие в движении за независимость. Их роль в экономике страны была по-прежнему велика. Однако, 90 % евреев не получили египетского гражданства, независимо от количества поколений их предков, проживавших на территории страны. Несмотря на дискриминацию, среди евреев было множество патриотов Египта. В 1935 году Рене Катауи, лидер каирской сефардской общины и противник сионизма, приветствовал создание «Ассоциации египетской еврейской молодёжи» под лозунгом «Египет наша родина, арабский — наш язык». В 1943 Катауи направил во «Всемирный еврейский конгресс» доклад о неспособности Палестины вместить еврейских беженцев из Европы.[31] Даже среди про-сионистски настроенных евреев поддержка независимости Египта была высока. Караимский учёный Мурад бен Фараг (1866—1956), один из соавторов египетской конституции 1923 года, защищал право евреев на своё государство в изданной в том же году на арабском языке книге «аль-Кудсият».[32]. Генри Куриэль, египетский еврей, основал «Движения за освобождение Египта» ('The Egyptian Movement for National Liberation') в 1943, а в 1947 возглавил Коммунистическую партию Египта.[31] Он же сыграл важную роль в установлении ранних контактов между Израилем и Организацией Освобождения Палестины (ООП).[33] Среди лидеров национального движения, боровшегося с британской оккупацией, был также Якуб Сану. В изгнании он редактировал один из первых арабоязычных журналов, «Абу Надара Азра». Столкновения между евреями и арабами в Палестине 1936—1939 годов, одновременно с усилением нацистской Германии, привели к росту антисемитизма в египетском обществе. Погромы стали частым явлением с 1942 года. Страсти накалялись также в связи с предстоящим разделом Палестины и подстрекательством в прессе. Около 90 % правительственных чиновников и интеллектуалов Египта сочувствовали Германии во время Второй мировой войны. То был результат антибританских настроений, массированной нацистской пропаганды, деятельности немецкой агентуры, и тесного экономического партнерства Египта с Германией в 30-х — начале 40-х годов.[34] После окончания Второй мировой войны Египет предоставил убежище тысячам разыскиваемых нацистских преступников.[5][34][35][36] Активное содействие их переправке на Ближний Восток оказывали живший в Каире иерусалимский муфтий Хадж Амин аль-Хусейни и легендарный диверсант Третьего Рейха Отто Скорцени. Сам же он в 1952-53 годах участвовал в создании египетских спецслужб и готовил коммандос армейской разведки, действовавшие на Синайском полуострове и в секторе Газа. 2 декабря 1947 года, непосредственно после принятия ООН решения о разделе Палестины, улем, ведущий ученый богослов университета Аль-Азхар в Каире (возможно, наиболее авторитетного в мире мусульман-суннитов), объявил «всемирный джихад в защиту арабской Палестины» В начале декабря 1947 гола начались погромы в Адене (Южный Йемен), Алеппо (Сирия), серия нападений на евреев прошла в Каире и Дамаске. Погромщики скандировали «Смерть евреям!». В большинстве случаях власти не смогли обуздать их, в результате десятки евреев были убиты и сотни домов сожжены.[37] Согласно египетской переписи 1947 года, около 65 600 евреев проживало в Египте, 64 % в Каире а 32 % в Александрии, 4 % проживало в мелких населенных пунктах. Таким образом египетская еврейская община являлась наиболее урбанизированной среди всех стран Африки и Азии. В 1947 году 59 % евреев были торговцами, остальные работали в промышленности (18 %), и в государственной администрации и общественных службах (11 %).[38] Среди египетских евреев было несколько мультимиллионеров, что являлось феноменом среди любых других восточных еврейских общин на Ближнем Востоке. Евреи Египта после Войны за независимость Израиля (1948—1956) Необходимо отметить, что оценка истории евреев в Египте после 1948 г. довольно противоречивая. 14 мая 1948 года Израиль провозгласил независимость. На следующий день, одновременно с вступлением Египта и шести других арабских стран в войну против Израиля, был издан направленный против евреев королевский декрет, запрещающий им покидать страну без особого разрешения.[40] После июльской революции в Египте, свергнувшей монархию, египетские евреи продолжали жить без особых трудностей и без вмешательства со стороны властей. Военное правительство, под руководством Нагиба, подтвердило свою политику по защите жизней и имущества всех граждан, включая меньшинства, невзирая на религиозную принадлежность.[38][41] В 1953 году шейх Эль-Бакри, министр по делам религий, публично назвал евреев «свиньями». Президент Нагиб, приказал ему извиниться перед Главным раввином Египта, Хаимом Нахумом Эффенди. Министр намеревался это сделать по телефону, однако Нагиб настоял, чтобы извинения были принесены публично и лично.[41] В ноябре 1954 года Нахум Хаим заявил, что египетские евреи не подвергаются дискриминации: «В моем полномочии как духовного лидера еврейской общины, и в полном согласии с членами совета общины, моим долгом является заявить, что не существует дискриминации по отношению к нашим общинам»[41][42]. При этом, ряд источников считают, что в условиях, когда после решения ООН о разделе Палестины на арабское и еврейское государства в 1947 году и в течение последующих лет многие египетские евреи были арестованы и интернированы по обвинению в сионистской деятельности, еврейские предприятия были реквизированы, банковские счета заморожены, а выездные визы могли быть получены только по разрешению специального государственного агентства по делам евреев[38], раввин Нахум Хаим пытался свести к минимуму ущерб для своей общины. Он был очень осторожен в своих высказываниях, чтобы не высказать оппозицию к властям, опасаясь, что вся община может пострадать из-за его слов или действий. Он несколько раз удовлетворял просьбу властей выступить с заявлением, осуждающими сионистов, но старался сделать их короткими и туманными, насколько это было возможно. Но когда во время войны Израиля за независимость ему было предложено обеспечить чтение во всех синагогах Египта молитв за победу египетских войск, он отказался это сделать[43]. Погромы и нападения на евреев стали повседневным явлением в большинстве арабских стран, включая Египет. От взрывов бомб, заложенных в еврейских районах только между июнем и ноябрём 1948 года, погибли 70 евреев, и около 200 были ранены.[5][44] Гораздо больше убитых было в погромах и уличных беспорядках.[45] Как отмечала германская газета Die Welt за 28 декабря 1958 года, «Каир приобрел славу Эльдорадо для беглых нацистов». Они выступали советниками по реорганизации секретных спецслужб, ВВС, танковых войск, армейских коммандос. Некоторые нацисты, приняв ислам и взяв себе арабские имена, занимали руководящие должности в органах разведки и контрразведки, специализируясь на Израиле.[36] Например, диверсантов против Израиля для египетской армии готовил Оскар Дирлевангер, чей зондеротряд участвовал в подавление польского восстания в Варшаве летом 1944 года, а созданием современной египетской тайной полиции занимался экс-начальник гестапо в Варшаве Леопольд Глейм (Наем аль-Нахер).[35][46][47][48][49] Многие из этих нацистских преступников принимали участие в массовом уничтожении еврейского населения, военнопленных и партизан на оккупированной территории СССР. Так, Ойген Айхенбергер, Эрих Алтен, Вилли Бернер командовали подразделениями СС на оккупированных территориях России и Украины, а в Египте работали инструкторами по подготовке отрядов палестинских диверсантов.[47] Отделом пропаганды службы госбезопасности руководил Хусса Налисман — бывший обергруппенфюрер СС Мозер. Тайную государственную полицию Египта возглавил Хамид Сулейман — бывший шеф гестапо в Ульме группенфюрер СС Генрих Зельман. Бывший офицер войск СС Тифенбахер занялся подготовкой каирской полиции. Координатором всей египетской пропаганды против Израиля стал перебравшийся в Египет из Аргентины бывший сподвижник Геббельса Иоганн фон Леерс — патологический юдофоб, редактор нацистского журнала и автор книги «Евреи среди нас» (1935). Ради продолжения войны с евреями Леерс принял ислам (1956). В качестве советника министерства национального руководства Египта, он много работал по насаждению на арабском Востоке идей нацизма. Ближайшим коллегой Леерса был секретарь Исламского конгресса Салаб Гафа — бывший член НСДАП Ганс Апплер. «New York Times Magazine» сообщал 27 июля 1958 года: «Египетские пропагандисты с помощью нескольких германских специалистов, уцелевших после краха нацизма, превратили каирское радио в необычайно мощное орудие нацистской пропаганды, направленное против Израиля».[46][47][48] Тем временем, росла напряжённость между Египтом и Израилем. 1 сентября 1951 года Совет Безопасности ООН обязал Египет открыть Суэцкий канал для израильского судоходства. Египет отказался выполнить это указание. Тайные переговоры, которые велись королём Фаруком до его свержения в 1952, как и план мирного урегулирования, разработанный Великобританией и США в 1955, не увенчались успехом. После провала израильской агентуры в ходе операции «Сусанна» в 1954 году, недоверие к остававшимся в Египте евреям возросло. Цель операции заключалась в том, чтобы с помощью подпольной сети, состоящей из завербованных Израилем египетских евреев[50] устроить в Каире и Александрии серию террористических актов против американских и английских учреждений, таким способом, чтобы подозрения легли на исламистскую группу «Братья-мусульмане», коммунистов или другие националистические группировки.[51][52] Этим самым, Израиль надеялся сорвать переговоры Египта с Великобританией о выводе британских войск из зоны Суэцкого канала. Уход англичан из стратегической зоны,[53] был не в интересах военной безопасности Израиля, так как это ставило Израиль под прямую угрозу со стороны Египта. Операция была пресечена египетскими спецслужбами, организаторы теракта арестованы, преданы египетскому суду и осуждены. В допросах и пытках заключённых принимали участие немецкие советники, включая уже упомянутого Леопольда Глейма[54] Судебные слушания были открыты 11 декабря 1954 года и продолжались до 3 января 1955 года. Несмотря на то, что ни один человек не пострадал от терактов, двое из подпольщиков (доктор Мусса Марзук и Шмуэль Аззар) были приговорены к повешению. Ещё двое покончили жизнь самоубийством.[49] Остальные, просидев много лет в египетской тюрьме, были обменены на египетских военнопленных в 1968 году и переехали в Израиль.[52] В своей заключительной речи египетский прокурор Фуад аль-Дигви сказал: «Египетские евреи живут среди нас и являются сынами Египта. Египет не делает различия между своими сынами, будь они мусульмане, христиане или евреи. Так случилось, что обвиняемые являются евреями живущими в Египте, но судим мы их, потому что они совершили преступление против Египта, хотя они сыны Египта.»[31] Евреи Египта после Суэцкого кризиса (1956) В июле 1956 года президент Египета Абдель Насер объявил о национализации Суэцкого канала для нужд национальной экономики. На секретной встрече, состоявшейся между Великобританией, Францией и Израилем, в Севре, в пригороде Парижа, в октябре 1956 года, был разработан план нападения на Египет. Было принято решение, что первым военные действия против Египта начнет Израиль, что будет служить формальным поводом для Великобритании и Франции вступить в войну.[55] 29 октября 1956 года в рамках операции «Кадеш» израильские войска вторглись на территорию сектора Газа (находившегося с 1949 года под управлением Египта) и Синайского полуострова. На следующий день британская и французская палубная авиация уничтожила на земле значительную часть египетских самолётов и парализовала действия ВВС Египта и его военный флот. Однако, под сильнейшим нажимом со стороны ООН и СССР, нападавшие страны были вынуждены вывести свои войска из Египта.[56] Суэцкий конфликт моментально отразился на положение евреев в Египте. После начала конфликта, правительство Египта объявило всех египетских евреев «сионистами» и «врагами государства» и пообещало их в ближайшее время изгнать. Около половины из остававшихся 50 000 евреев покинули Египет, их имущество было конфисковано. Около тысячи евреев было арестовано.[5][57] Евреи Египта после Шестидневной войны (1967) Конфискация имущества продолжалась и после Шестидневной войны 1967 года.[5] Все еврейские мужчины в возрасте от 17 до 60 были немедленно изгнаны, либо интернированы на три года.[58] По данным переписи 1947 г., в Египте проживало 65 тыс. евреев (из них 64 % в Каире и 32 % в Александрии). В следующие несколько десятилетий большинство евреев выехало в Израиль (35 тыс.), Бразилию (15 тыс.), Францию (10 тыс.), США (9 тыс.) и Аргентину (9 тыс.). В 2000 г. еврейское население Египта составляло около ста человек, включая пятнадцать караимов. Все члены общины — очень пожилые люди. Последняя еврейская свадьба в Египте состоялась в 1984 году. На апрель 2013 года в Египте проживает 199 евреев[59]. После 2000 года в Египте усилились антисемитские тенденции. В частности, публикуются материалы, которые доказывают правдивость кровавых наветов, посвящённые отрицанию Холокоста и другие. С 2002 года пользовался популярностью египетский телесериал «Всадник без лошади», созданный на основании «Протоколов сионских мудрецов».[40] 5 июня 2010 года Верховный административный суд Египта подтвердил судебное решение о лишении египетского гражданства лиц, женатых на гражданках Израиля.[60] К началу 2014 года египетская еврейская община насчитывает около 40 человек[61][62]. Исторические, культурные и религиозные ценности В III—II веках до н. э. в Александрии создается Септуагинта — собрание переводов Торы, одной четвёртой части Ветхого Завета на древнегреческий язык которая является косвенным источником знаний об оригинальном содержании Торы. Еврейское кладбище «Бассатин», является вторым самым старым еврейским кладбищем в мире после кладбища на «Масличной горе» (Елеонской Горе) в Иерусалиме. «Бассатин» был основан в 868—884 гг. по приказу Султана Ахмеда Ибн Тулуна, основателя Тулунской династии в Египте.[63][64] В настоящее время, усилиями еврейских диаспор в Марокко и США в сотрудничестве с египетскими властями ведется реконструкция кладбища. 13 мая 1896 года, исследователь Соломон Шехтер, в генизе (хранилище) самой старинной синагоги мира «Бен Эзра» (350 г. до н. э.),[65] расположенной в Фустате, обнаруживает крупнейший архив средневекового еврейства. Найденные рукописи, охватывают более тысячелетия (с конца IX по конец XIX в.). Письмена составлены еврейским письмом на арабском, древнееврейском, арамейском, идише и некоторых других языках. Этот архив, получивший название «Каирская гениза» является культурным достоянием и ценным архивом еврейской истории.[66] Изучение «Каирской генизы» стало «делом жизни» востоковеда Шломо Гойтейна[67]. 27 апреля 1925 года, в Каире был заложен первый камень в основание Еврейского госпиталя, который строился на деньги короля Египта Мусы Чата Паши и пожертвований от благотворительных еврейских организаций.[68] Согласно египетским евреям, просветительская политика египетского правительства всегда оставляла еврейские исторические, культурные и религиозные ценности под контролем еврейского сообщества, что повлияло на то, что многие объекты еврейского наследия сохранились до наших дней.[69] В 2007 году, правительство Египта заявило, что будет продолжать сохранять еврейское наследие в Египте, в частности предусматривается реставрация иешивы и синагоги Маймонида.[70] Литература «From war to war: The Jews of Egypt from 1948 to 1970» by Michael M. Laskier, Journal of Israeli History: Politics, Society, Culture, 1744-0548, Volume 7, Issue 1, 1986, Pages 111—147. Source: «From Time Immemorial: the origins of the Arab-Jewish conflict over Palestine» by Joan Peters, 601 pages, , ISBN 0-06-015265-6, ISBN 978-0-06-015265-9 () Примечания Ссылки , Foundation for the Advancement of Sephardic Studies and Culture Категория:История евреев Египта Категория:Религиозные меньшинства Категория:Национальные меньшинства Категория:Еврейские этносы Категория:Еврейские общины по странам Категория:Иудаизм в Египте Евреи
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F%20%D0%B5%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%B5%D0%B2%20%D0%B2%20%D0%95%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%B5
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 928, 3239, 7137, 7968, 8755, 10163, 13030, 13793, 14863, 15392, 16347, 17097, 18033, 19782, 20642, 21242, 22611, 23289, 33249, 34628 ], "plaintext_end_byte": [ 872, 3149, 7063, 7905, 8720, 10162, 13029, 13758, 14837, 15391, 16346, 17096, 17962, 19711, 20641, 21174, 22610, 23218, 33166, 34626, 34907 ] }
ใครเป็นผู้ก่อตั้ง โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์?
โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการศึกษา
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 1150 ], "minimal_answers_end_byte": [ 1208 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการศึกษา เป็นโรงเรียนสหศึกษาให้การศึกษาในระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ เป็นห้องปฏิบัติการฝึกหัดครู คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ตั้งอยู่ในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน ประวัติของโรงเรียน โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ก่อตั้งขึ้นในวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2514 โดย ศ.ดร. อุบล เรียงสุวรรณ รองคณบดี คณะศึกษาศาสตร์ รักษาราชการแทนคณบดี คณะศึกษาศาสตร์ ได้ทำบันทึกถึงรองอธิการบดี ฝ่ายวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศ.ดร. ประเสริฐ ณ นคร เรื่องการจัดตั้งโรงเรียนสาธิต ในวันเดียวกันนั้น มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยอธิการบดี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ ( ม.จ.จักรพันธ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ ขณะนั้น ) ได้ทรงออกหนังสือถึงปลัดกระทรวงศึกษาธิการ นายบุญถิ่น อัตถากร เรื่องการจัดตั้งโรงเรียนสาธิต โดยจะเปิดรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และจะมีนักเรียนครบทั้ง 12 ชั้นปี ในปีพ.ศ. 2518 โดยใช้ชื่อว่า โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ต่อมาในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2514 กระทรวงศึกษาธิการได้มีหนังสือตอบ รับรองผลการศึกษาจากผู้สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียน ชื่อและที่ตั้งของอาคารและสนาม อาคารอุบล เรียงสุวรรณ:ที่ตั้งของห้องสมุด และห้องประชุม อาคาร 1:งานบริหาร งานประชาสัมพันธ์ สมาคมผู้ปกครองและครูโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ การเงิน ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 และปีที่ 4 อาคาร 2:ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โครงการส่งเสริมวัฒนธรรมและกิจกรรมนักเรียน อาคาร 3:ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 อาคาร 4:โครงการศึกษานานาชาติ (ไอพี) อาคาร 5:ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 งานศึกษาเด็ก งานแนะแนว ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ อาคาร 6:ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 งานหลักสูตรภาษาต่างประเทศ คณิตศาสตร์ สังคมศึกษาและภาษาไทย อาคาร 7:ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่1และปีที่2 ห้องพยาบาล ห้องดนตรีไทย อาคารคณะศึกษาศาสตร์ เฉลิมพระเกียรติ 6 รอบพระชนมพรรษา:โรงอาหาร สหกรณ์ หอประชุมจงรักษ์ ไกรนาม เป็นต้น อาคารส่งเสริมพลานามัยและการกีฬา:เป็นอาคาร 2 ชั้น มีหอนาฬิกา ชั้นล่างประกอบด้วย สระว่ายน้ำ,ห้องปฏิบัติการพัฒนาสมรรถภาพ,ห้องยืดหยุ่น,ห้องเทเบิลเทนนิสและห้องทำงานของอาจารย์ ส่วนชั้น 2 มีสนามวอลเลย์บอล และสนามแบดมินตัน ซึ่งพื้นที่บางส่วน สามารถใช้จัดกิจกรรมแบบอเนกประสงค์ได้ อาคารฝึกงาน: อาคารเกษตร: สนามหน้าอาคารอุบล:เป็นสนามหญ้า ใช้จัดกิจกรรมหลายชนิด เช่น การเข้าแถวหน้าเสาธง,กิจกรรมกีฬา,กิจกรรมงานประจำปี สนามกีฬากลางแจ้ง:แบ่งเป็น 3 ลักษณะ คือ 1 สนามหญ้า ใช้จัดกิจกรรมกีฬาหลายชนิด เช่น ฟุตบอล,รักบี้,แฮนด์บอล เป็นต้น พร้อมใช้เป็นการเรียนการสอน 2 สนามลู่วิ่งแบบอิฐฝุ่น ใช้ในการจัดกิจกรรมการเดิน วิ่ง และกีฬากรีฑา 3 สนามพื้นแข็ง มีสนามบาสเกตบอล,สนามเซปักตะกร้อ และสนามเทนนิส ทำเนียบผู้บริหารโรงเรียน ศ.ดร.อุบล เรียงสุวรรณ (พ.ศ. 2514 - 2518) รศ.ดร.องค์การ อินทรัมพรรย์ (พ.ศ. 2519 - 2523) รศ.ดร.จงรักษ์ ไกรนาม (พ.ศ. 2523 - 2524 และ พ.ศ. 2526 - 2542) รศ.เกื้อกูล ทาสิทธิ์ (พ.ศ. 2542 - 2549) รศ.ดร.ดารณี อุทัยรัตนกิจ (พ.ศ. 2549 - 2553) ผศ.ดร.ศศิธร จ่างภากร (พ.ศ. 2553 - 2561) (อาจารย์ใหญ่คนสุดท้าย และ ผู้อำนวยการคนแรก) อ.ดร.ผกามาศ นันทจีวรวัฒน์ (พ.ศ. 2561 - ปัจจุบัน) หลักสูตร ด้านการศึกษา 1 โครงการการศึกษาความรอบรู้เฉพาะเรื่อง (SENIOR PROJECT) เป็นการศึกษาค้นคว้าเชิงอิสระของนักเรียนแบบรายคน ที่ตนเองสนใจหรือถนัด ใช้ความรู้ที่เรียนมาและประสบการณ์มาผสมผสานด้วยวิธีของกระบวนการวิจัย ซึ่งนักเรียนระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 จะต้องผ่านโครงการนี้ จึงสามารถจบหลักสูตร ด้านโครงการ 1 โครงการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกับต่างประเทศ โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้รับอนุมัติจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ให้จัดโครงการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกับต่างประเทศ ในปี พ.ศ. 2532 เริ่มที่โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย - ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร - อุบุยามา (ฮิโกไทย) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างเยาวชนของประเทศไทยและต่างประเทศ อันจะนำมาซึ่งสันติภาพและมีประโยชน์ต่อความร่วมมือและพัฒนาระหว่างประเทศในอนาคต ขณะนี้โรงเรียนได้จัดโครงการแลกเปลี่ยนกับโรงเรียนใน ต่างประเทศ ดังนี้ โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร-อุบุยามา (ฮิโกไทย) โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร-อาซาฮีนิชิ (โฮโฮเอมิโคริว) โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร-เซโตดะ (คากายากิโคริว) โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร-อิชิโนเซกิไดอิจิ โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – ญี่ปุ่น สาธิตเกษตร-จิสเซ็นไฮสคูล โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – อังกฤษ สาธิตเกษตร- Rochester Independent College โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – สหรัฐอเมริกา สาธิตเกษตร- Foxcroft School โครงการโรงเรียนพี่น้องไทย – สหรัฐอเมริกา (สาธิตเกษตร-โคโลราโด) และโครงการเรียนภาษาอังกฤษแบบเข้ม University School ,สหรัฐอเมริกา โครงการเรียนภาษาอังกฤษแบบเข้ม Upper St.Clair High School ,สหรัฐอเมริกา โครงการเรียนภาษาอังกฤษแบบเข้ม Phoenix English Language Academy ,ออสเตรเลีย โครงการเรียนภาษาอังกฤษแบบเข้ม Avondale School ,นิวซีแลนด์ โครงการเรียนภาษาอังกฤษแบบเข้มควบคู่กับพัฒนากีฬาและแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม Harrow House International College ,อังกฤษ โครงการเรียนภาษาจีนแบบเข้ม Beijing Union University ,สาธารณรัฐประชาชนจีน โครงการแลกเปลี่ยนสาธิตเกษตร - Lyceé de l’Empéri ,ฝรั่งเศส โครงการแลกเปลี่ยนสาธิตเกษตร - OB Montessori Center ,ฟิลิปปินส์ โครงการแลกเปลี่ยนสาธิตเกษตร - Tanjong Katong Secondary School ,สิงคโปร์ 2 โครงการสนทนาสัปดาห์-ศิษย์ลูก เป็นการจัดกิจกรรมให้ผู้ปกครองมาพบกับอาจารย์ครั้งแรก เมื่อปีการศึกษา 2517 หลังจากก่อตั้งโรงเรียนมาเพียง 3 ปี จัดทุกระดับชั้น ใช้เวลาร่วมเดือน และจัดในภาคต้นประมาณสิงหาคม-กันยายนของปีการศึกษา ปีละครั้ง นับเป็นต้นแบบในการนำไปใช้ ด้านกิจกรรม 1 บริหารจัดการแบบองค์รวมทุกชั้น คือมีการทำงานที่ช่วยกันตั้งแต่ ป.1 ถึง ม.6 ในการจัดกิจกรรมครั้งหนึ่งๆ เช่น กิจกรรมวันไหว้ครู รวมนักเรียนทุกระดับชั้นพร้อมกัน, กิจกรรมกีฬาสีสัมพันธ์ รวบรวมนักเรียนทุกสีทุกชั้นในวันสุดท้ายของกีฬากรีฑา ที่จัดเป็นพิธีปิด, กิจกรรมงานประจำปีของโรงเรียน ซึ่งจัดเพียง 1 วัน ให้ทุกระดับชั้นมีกิจกรรมร่วมกัน ไม่ว่าการแสดงกลางแจ้ง บนเวที ซุ้มเกม ด้านกีฬา 1 แชร์บาส ชนิดกีฬาใหม่ที่ผสมผสานระหว่างกีฬาแชร์บอลและบาสเกตบอล ประมาณปีการศึกษา 2519 ซึ่งเป็นโรงเรียนแรกที่คิดค้น เพื่อใช้ในการเรียนการสอนและจัดกีฬาสี ให้มีความเหมาะสมกับชั้นประถมศึกษา 2 มหกรรมมินิรักบี้นานาชาติ เป็นโรงเรียนแรกๆ ที่จัดรักบี้ รุ่นอายุตั้งแต่ 6-13 ปี มีการเชิญชาติใกล้เคียง เช่น ฮ่องกง ญี่ปุ่น ศรีลังกา เป็นต้น และโรงเรียนในกรุงเทพ ปริมณฑล โรงเรียนนานาชาติในประเทศ มาร่วมแข่งขัน และเป็นโรงเรียนแรกที่มอบเหรียญทองที่ระลึกให้กับนักกีฬาทุกทีมและทุกคน ในการเข้าร่วมการแข่งขัน ตั้งแต่ปีการศึกษา 2530 จนถึงปัจจุบัน 3 รักบี้ยุวชนและเยาวชน รุ่น 14,16 และ 18 ปี เป็นหน่วยงานของรัฐแห่งหนึ่งและแห่งแรกที่ช่วยสมาคมรักบี้ฟุตบอลแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ในการจัดแข่งขันรักบี้ฟุตบอล รุ่นอายุดังกล่าว มาตั้งแต่วันที่ 19 ธันวาคม 2536 ใช้สนามฟุตบอลและรักบี้ของโรงเรียนเป็นสถานที่จัดแข่งขัน 4 งานพัฒนากีฬา มีลักษณะโครงสร้างและระบบงานที่ช่วยให้การดำเนินงานกีฬามีความคล่องตัวในการทำงาน ประกอบด้วย ประธานงานพัฒนากีฬา คณะกรรมการ ผู้จัดการทีม สวัสดิการทีม อย่างน้อยกีฬา ๑๘ ชนิด มีการดำเนินงานคือ หานักกีฬา ฝึกซ้อม ประลอง แข่งขัน และมอบเกียรติยศ ความภาคภูมิใจ ให้นักกีฬาตามคุณสมบัติของผลงานที่กำหนด รางวัลดีเด่นของโรงเรียน เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2541 ณ ตึกสันติไมตรี ทำเนียบรัฐบาล ผศ.ดร.จงรักษ์ ไกรนาม (ตำแหน่งในขณะนั้น) เป็นตัวแทนรับ รางวัลดีเด่นทางวิชาการ ประจำปี 2541 ประเภทโครงการเนื่องในวันคนพิการสากล จาก ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี นายชวน หลีกภัย เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2554 ผศ.ดร.ศศิธร จ่างภาธร อาจารย์ใหญ่เป็นตัวแทนเข้ารับพระราชทาน รางวัลบัณณาสสมโภช จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา (ครั้งที่ 1) เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2558 ผศ.ดร.ศศิธร จ่างภากร อาจารย์ใหญ่เป็นตัวแทนเข้ารับพระราชทาน รางวัลบัณณาสสมโภช จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ณ อาคารชัยพัฒนา สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต (ครั้งที่ 2) โครงการการศึกษานานาชาติ โครงการการศึกษานานาชาติ (International Program: IP) ของโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2537 ตั้งขึ้นจากนโยบายของรัฐบาลที่ต้องการเน้นเรื่องการใช้ภาษาต่างประเทศให้มากขึ้น โดยเข้าโครงการนำร่องเป็นโรงเรียนนานาชาติแห่งแรกของรัฐบาล โดยให้การศึกษาตั้งแต่ชั้นอนุบาล 3 จนถึงเกรด 12 (มัธยมศึกษาปีที่ 6) นักเรียนในโครงการการศึกษานานาชาติ จะเรียนวิชาส่วนใหญ่เป็นภาษาอังกฤษ สอนโดยอาจารย์ที่ใช้ภาษาอังกฤษเป็นภาษาแม่ ยกเว้นวิชาสังคมศึกษาและวิชาภาษาไทย ที่จัดการเรียนการสอนโดยอาจารย์ชาวไทย โครงการการศึกษาพหุภาษา โครงการการศึกษาพหุภาษา (Multilingual Program) โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เปิดให้การศึกษาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544 ได้รับการสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เพื่อที่จะพัฒนาบุคลากรของประเทศให้มีความสามารถในการใช้ได้หลายภาษา โดยมีการสอนในวิชาทั่วไปเป็นภาษาไทย โดยใช้หลักสูตรเดียวกับบางเขน ส่วนวิชาภาษาอังกฤษเรียนตั้งแต่ ป.1 กับเจ้าของภาษา และเมื่อนักเรียนขึ้นชั้น ป.4 จะเลือกเรียนภาษาที่ 3 คือ ภาษาจีน หรือ ภาษาญี่ปุ่น โครงการการศึกษาพหุภาษาเริ่มมีนักเรียนครบทั้ง 12 ระดับชั้นในปีการศึกษา 2549 โครงการการศึกษาพหุภาษามีที่ตั้งอยู่บริเวณนิคมอุตสาหกรรมอมตะนคร จังหวัดชลบุรี โดยบริษัทอมตะนคร ได้บริจาคที่ดิน 34 ไร่ให้แก่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยมีระยะห่างจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตศรีราชา 28 กิโลเมตร ศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียง คุณพุ่ม เจนเซน โอรสในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ร้อยเอก จิทัศ ศรสงคราม พระนัดดาในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ขจัดภัย กาญจนาภา (บิ๊ก) มือกีตาร์วงพาราด็อกซ์ วัชระ ปานเอี่ยม นักแสดง ศิลปินวงเฉลียง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 3 จักราวุธ แสวงผล นักแต่งเพลง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 9 นันทนา บุญ-หลง นักร้อง นักแสดง นักพากย์ ครูสอนร้องเพลง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 10 ธานี พูนสุวรรณ นักพากย์ นักร้อง นักแต่งเพลง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 8 มาฬิศร์ เชยโสภณ นักแสดง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 8 กตัญญู ทุ่งมีผล นักแต่งเพลง พิธีกร สาธิตเกษตร รุ่นที่ 13 ดนุพร ปุณณกันต์ (บรู๊ค) นักแสดง นักการเมือง โชค บูลกุล กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการบริหารศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร นักธุรกิจ เจ้าของฟาร์มโชคชัย ภูธเนศ หงษ์มานพ (กัปตัน) นักแสดง ศิลปินวงUHT ชาตโยดม หิรัญยัษฐิติ (ชาย) นักแสดง สมิทธิ์ อารยะสกุล (หมอโอ๊ค) แพทย์ นักร้อง ธนากร ชินกูล (โบ) นักร้องวง โอโซน ,นักแสดง,ดีเจ,พิธีกรรายการแตกฟอง Live ช่อง แบงแชนแนล ,ที่ บริษัท จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ จำกัด (มหาชน) สาธิตเกษตร รุ่นที่ 25 พงศธร จงวิลาส (เผือก) นักแสดง,ดีเจ 94 อีเอฟเอ็ม ,ครีเอทีฟ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 25 เขมนิจ จามิกรณ์ (แพนเค้ก) นางแบบ นักแสดง Thai Supermodel 2004 Model of the World 2004 สาธิตเกษตร รุ่นที่ 31 มัญชุมาศ นำเบญจพล (ข้าวโพด) เซเลบริตี้และดีไซเนอร์ชื่อดัง เจ้าของแบรนด์ Munchu's ผศ.ปานใจ จุฬาพันธุ์ หัวหน้าสาขาดุริยางค์ตะวันตก คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ณัฎฐ์ ทิวไผ่งาม (นัท) นักล่าฝันผู้ชนะเลิศโครงการทรู อคาเดมี่ แฟนเทเชีย ซีซั่นที่ 5 สาธิตเกษตร รุ่นที่ 32 สรานี สงวนเรือง (เฟื่องลดา) พิธีกร บล็อกเกอร์ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 34 เดมี่ ฤทธิบุตร (เดมี่) นักร้องเพลง "เขาคือเธอใช่ไหม" ประกอบละคร "ผู้ใหญ่ลีกับนางมา" ทวีเวท ศรีณรงค์ (เป้) นักไวโอลินวง Vie Trio สาธิตเกษตร รุ่นที่ 23 อุทัยศรี ศรีณรงค์ (ป่าน) นักเชลโลวง Vie Trio สาธิตเกษตร รุ่นที่ 25 พินทุสร ศรีณรงค์ (ปุย) นักไวโอลินวง Vie Trio สาธิตเกษตร รุ่นที่ 32 วสุ แสงสิงแก้ว (จี๊ป) นักร้อง ข้าราชการกระทรวงการต่างประเทศ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 10 วราพรรณ หงุ่ยตระกูล นักแสดง สาธิตเกษตร รุ่นที่ 8 เจน ชาญณรงค์ ผู้อำนวยการใหญ่ เอสจีเอแอร์ไลน์ ดร.สรรเสริญ สมะลาภา ผู้ช่วยเลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ รองโฆษกพรรคประชาธิปัตย์ ดร.ดอน นาครทรรพ ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายเศรษฐกิจมหภาค ธนาคารแห่งประเทศไทย ดร.อนรรฆ เสรีเชษฐพงษ์ (โครงการนานาชาติ) Assistant Vice President ฝ่ายกิจการธนาคารต่างประเทศ ธนาคารกรุงเทพ สำนักงานใหญ่ แพรว ธวัชชัยนันท์ เลขานุการประธานสหพันธ์การขนส่งทางบกแห่งประเทศไทย สาธิตเกษตร รุ่นที่ 26 แทนทอง ธรรมวัฒนะ กรรมการ บริษัท สุวพีร์ ธรรมวัฒนะ บุตร ห้างทอง ธรรมวัฒนะ ดาว์ปกรณ์ รัตนสุวรรณ รองประธาน เอเอ็มจี ไทยแลนด์ จูเนียร์ กอล์ฟ ทัวร์ บุตร พลเอก ดาว์พงษ์ รัตนสุวรรณ ดร.อิสริยา วรพิพัฒน์ รองผู้อำนวยการ วิทยาลัยเทคโนโลยีสยามบริหารธุรกิจ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 28 สุทัตตา อุดมศิลป์ (ปันปัน) นักแสดง ลัดดาแลนด์ รัก7ปี..ดี7หน ฮอร์โมน วัยว้าวุ่น เพื่อนเฮี้ยน..โรงเรียนหลอน ค่ายGTH นาดาว บางกอก นิติ ชัยชิตาทร (ป๋อมแป๋ม) นักเขียนหนังสือมะงุมมะงาหรา, พิธีกรและผู้อำนวยการสร้างรายการ เทยเที่ยวไทย ช่องวัน, พิธีกรรายการ ทอล์ก-กะ-เทย Tonight ช่อง GMM 25, ทำงานที่ บริษัท จีเอ็มเอ็มทีวี จำกัด ในตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายผลิตรายการ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 24 พรพจี ศิริสิทธิ์ (ใบเตย) ชนะเลิศฝ่ายหญิง b-ing bebe presentnine entertain freshy , พิธีกรรายการ ไนน์เอ็นเตอร์เทน ของช่อง โมเดิร์นไนน์ทีวี , นักแสดง , นางแบบ สาธิตเกษตร รุ่นที่ 35 อริศรา โรเซ็นดาห์ล (แครอล) นักร้อง นักแสดง ธัญญะสุภางค์ จิรปรีชานนท์ (โบ) นักแสดงสังกัดช่อง7 รุ่นที่ 33 นักเรียนนายเรืออากาศ กรวิชญ์พงศ์ สุนทรนิธิกุล ปี 2558 ได้รับรางวัลชนะเลิศ การบินผาดแผลง ประเภท Sportman Category ปี 2559 ได้รับรางวัลชนะเลิศ การบินผาดแผลงประเภท Glider Intermediate Category จากการแข่งขันด้านการบินระดับชาติ รายการ US National Aerobatic Championship ประเทศสหรัฐอเมริกา ดร.ไกรยส ภัทราวาท ผู้เชี่ยวชาญด้านนโยบายเศรษฐศาสตร์การศึกษา สำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา ศุภศิษฏ์ จงชีวีวัฒน์ นายแบบ นักแสดง ปัฏฐา ทองปาน ผู้กำกับ แหล่งข้อมูลและเอกสารอ้างอิง หนังสือ "30 ปี สาธิตเกษตร" กรุงเทพ:สำนักพิมพ์ พลสยาม พริ้นติ้ง (ประเทศไทย ),ตุลาคม 2544 หนังสือ "สาธิตเกษตร 40 ปี ทำดีเพื่อสังคม" กรุงเทพ:บริษัท สยามพริ้นท์ จำกัด, เมษายน 2555 บันทึกประจำวัน"สวัสดีปีใหม่ 2554 40 ปีสาธิตเกษตร" บริษัท สยามสปอร์ตซินดิเคท จำกัด (มหาชน),2554 หนังสือ "ภูมิปัญญาอาวุโสคนเป็นครูสาธิตเกษตร" กรุงเทพ:บริษัท สยามสปอร์ตซินดิเคท จำกัด (มหาชน),2555 บันทึกประจำวัน 2555 บริษัท สยามสปอร์ตซินดิเคท จำกัด (มหาชน),2555 หนังสือ "โครงการการศึกษาความรอบรู้เฉพาะเรื่อง" สำนักพิมพ์บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำกัด,2551 สาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เกษตรศาสตร์ หมวดหมู่:เขตจตุจักร
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%20%E0%B8%A8%E0%B8%B9%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 473, 712, 1116, 1543, 1787, 2064, 2461, 2664, 3019, 3578, 4318, 4498, 4707, 5024, 5467, 5759, 6112, 6382, 6639, 6918, 7313, 7489, 8035, 8186, 8446, 8737, 8991, 9277, 9464, 9771, 10129, 10362, 10711, 11120, 11330, 11630, 11761, 12184, 12464, 12839, 13079, 13368, 13683, 14004, 14331, 14619, 14877, 15226, 15580, 16012, 16460 ], "plaintext_end_byte": [ 467, 711, 1093, 1542, 1786, 2063, 2435, 2663, 3018, 3577, 4317, 4475, 4706, 5023, 5466, 5758, 6111, 6381, 6638, 6917, 7288, 7488, 8034, 8163, 8445, 8736, 8990, 9276, 9463, 9770, 10111, 10361, 10675, 11119, 11329, 11629, 11741, 12183, 12463, 12810, 13078, 13367, 13682, 13981, 14330, 14618, 14876, 15205, 15579, 15999, 16420, 16505 ] }
berapakah luas kekuasaan Kerajaan Medang Kamulan?
Kerajaan Medang
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Kerajaan Medang (atau sering juga disebut Kerajaan Mataram Kuno atau Kerajaan Mataram Hindu) adalah nama sebuah kerajaan yang berdiri di Jawa Tengah pada abad ke-8, kemudian berpindah ke Jawa Timur pada abad ke-10. Para raja kerajaan ini banyak meninggalkan bukti sejarah berupa prasasti-prasasti yang tersebar di Jawa Tengah dan Jawa Timur, serta membangun banyak candi baik yang bercorak Hindu maupun Buddha. Kerajaan Medang akhirnya runtuh pada awal abad ke-11. Nama Pada umumnya, istilah Kerajaan Medang hanya lazim dipakai untuk menyebut periode Jawa Timur saja, padahal berdasarkan prasasti-prasasti yang telah ditemukan, nama "Medang" sudah dikenal sejak periode sebelumnya, yaitu periode Jawa Tengah. Sementara itu, nama yang lazim dipakai untuk menyebut Kerajaan Medang periode Jawa Tengah adalah Kerajaan Mataram, yaitu merujuk kepada salah satu daerah ibu kota kerajaan ini. Kadang untuk membedakannya dengan Kerajaan Mataram Islam yang berdiri pada abad ke-16, Kerajaan Medang periode Jawa Tengah biasa pula disebut dengan nama Kerajaan Mataram Kuno atau Kerajaan Mataram Hindu. Pusat Kerajaan Medang "Bhumi Mataram" adalah sebutan lama untuk Yogyakarta dan sekitarnya. Di daerah inilah untuk pertama kalinya istana Kerajaan Medang diperkirakan berdiri (Rajya Medang i Bhumi Mataram). Nama ini ditemukan dalam beberapa prasasti, misalnya prasasti Minto dan prasasti Anjuk ladang. Istilah "Mataram" kemudian lazim dipakai untuk menyebut nama kerajaan secara keseluruhan, meskipun tidak selamanya kerajaan ini berpusat di sana. Sebenarnya, pusat Kerajaan Medang pernah mengalami beberapa kali perpindahan, bahkan sampai ke daerah Jawa Timur sekarang. Beberapa daerah yang pernah menjadi lokasi istana Medang berdasarkan prasasti-prasasti yang sudah ditemukan antara lain, Medang i Bhumi Mataram (zaman Sanjaya) Medang i Mamrati (zaman Rakai Pikatan) Medang i Poh Pitu (zaman Dyah Balitung) Medang i Bhumi Mataram (zaman Dyah Wawa) Medang i Tamwlang (zaman Mpu Sindok) Medang i Watugaluh (zaman Mpu Sindok) Medang i Wwatan (zaman Dharmawangsa Teguh) Menurut perkiraan, Mataram terletak di daerah Yogyakarta sekarang. Mamrati dan Poh Pitu diperkirakan terletak di daerah Kedu. Sementara itu, Tamwlang sekarang disebut dengan nama Tembelang, sedangkan Watugaluh sekarang disebut Megaluh. Keduanya terletak di daerah Jombang. Istana terakhir, yaitu Wwatan, sekarang disebut dengan nama Wotan, yang terletak di daerah Madiun. Awal berdirinya kerajaan Prasasti Mantyasih tahun 907 atas nama Dyah Balitung menyebutkan dengan jelas bahwa raja pertama Kerajaan Medang (Rahyang ta rumuhun ri Medang ri Poh Pitu) adalah Rakai Mataram Sang Ratu Sanjaya.[1].[2] Sanjaya sendiri mengeluarkan prasasti Canggal tahun 732, namun tidak menyebut dengan jelas apa nama kerajaannya. Ia hanya memberitakan adanya raja lain yang memerintah pulau Jawa sebelum dirinya, bernama Sanna. Sepeninggal Sanna, negara menjadi kacau. Sanjaya kemudian tampil menjadi raja, atas dukungan ibunya, yaitu Sannaha, saudara perempuan Sanna.[3] Sanna, juga dikenal dengan nama "Sena" atau "Bratasenawa",[4] merupakan raja Kerajaan Galuh yang ketiga (709 - 716 M). Bratasenawa alias Sanna atau Sena digulingkan dari tahta Galuh oleh Purbasora (saudara satu ibu Sanna) dalam tahun 716 M. Sena akhirnya melarikan diri ke Pakuan, meminta perlindungan pada Raja Tarusbawa. Tarusbawa yang merupakan raja pertama Kerajaan Sunda (setelah Tarumanegara pecah menjadi Kerajaan Sunda dan Kerajaan Galuh) adalah sahabat baik Sanna. Persahabatan ini pula yang mendorong Tarusbawa mengambil Sanjaya menjadi menantunya. Sanjaya, anak Sannaha saudara perempuan Sanna, berniat menuntut balas terhadap keluarga Purbasora. Untuk itu ia meminta bantuan Tarusbawa (mertuanya yangg merupakan sahabat Sanna). Hasratnya dilaksanakan setelah menjadi Raja Sunda yang memerintah atas nama isterinya. Akhirnya Sanjaya menjadi penguasa Kerajaan Sunda, Kerajaan Galuh dan Kerajaan Kalingga (setelah Ratu Shima mangkat). Dalam tahun 732 M Sanjaya mewarisi tahta Kerajaan Mataram dari orangtuanya. Sebelum ia meninggalkan kawasan Jawa Barat, ia mengatur pembagian kekuasaan antara puteranya, Tamperan, dan Resi Guru Demunawan. Sunda dan Galuh menjadi kekuasaan Tamperan, sedangkan Kerajaan Kuningan dan Galunggung diperintah oleh Resi Guru Demunawan, putera bungsu Sempakwaja. Kisah hidup Sanjaya secara panjang lebar terdapat dalam Carita Parahyangan [5] yang baru ditulis ratusan tahun setelah kematiannya, yaitu sekitar abad ke-16. Dinasti yang berkuasa Pada umumnya para sejarawan menyebut ada tiga dinasti yang pernah berkuasa di Kerajaan Medang, yaitu Wangsa Sanjaya dan Wangsa Sailendra pada periode Jawa Tengah, serta Wangsa Isyana pada periode Jawa Timur. Istilah Wangsa Sanjaya merujuk pada nama raja pertama Medang, yaitu Sanjaya. Dinasti ini menganut agama Hindu aliran Siwa. Menurut teori van Naerssen, pada masa pemerintahan Rakai Panangkaran (pengganti Sanjaya sekitar tahun 770-an), kekuasaan atas Medang direbut oleh Wangsa Sailendra yang beragama Buddha Mahayana. Mulai saat itu Wangsa Sailendra berkuasa di Pulau Jawa, bahkan berhasil pula menguasai Kerajaan Sriwijaya di Pulau Sumatra. Sampai akhirnya, sekitar tahun 840-an, seorang keturunan Sanjaya bernama Rakai Pikatan berhasil menikahi Pramodawardhani putri mahkota Wangsa Sailendra. Berkat perkawinan itu ia bisa menjadi raja Medang, dan memindahkan istananya ke Mamrati. Peristiwa tersebut dianggap sebagai awal kebangkitan kembali Wangsa Sanjaya. Menurut teori Bosch, nama raja-raja Medang dalam Prasasti Mantyasih dianggap sebagai anggota Wangsa Sanjaya secara keseluruhan. Sementara itu Slamet Muljana berpendapat bahwa daftar tersebut adalah daftar raja-raja yang pernah berkuasa di Medang, dan bukan daftar silsilah keturunan Sanjaya. Contoh yang diajukan Slamet Muljana adalah Rakai Panangkaran yang diyakininya bukan putra Sanjaya. Alasannya ialah, prasasti Kalasan tahun 778 memuji Rakai Panangkaran sebagai “permata wangsa Sailendra” (Sailendrawangsatilaka). Dengan demikian pendapat ini menolak teori van Naerssen tentang kekalahan Rakai Panangkaran oleh seorang raja Sailendra. Menurut teori Slamet Muljana, raja-raja Medang versi Prasasti Mantyasih mulai dari Rakai Panangkaran sampai dengan Rakai Garung adalah anggota Wangsa Sailendra. Sedangkan kebangkitan Wangsa Sanjaya baru dimulai sejak Rakai Pikatan naik takhta menggantikan Rakai Garung. Istilah Rakai pada zaman Medang identik dengan Bhre pada zaman Majapahit, yang bermakna “penguasa di”. Jadi, gelar Rakai Panangkaran sama artinya dengan “Penguasa di Panangkaran”. Nama aslinya ditemukan dalam prasasti Kalasan, yaitu Dyah Pancapana. Slamet Muljana kemudian mengidentifikasi Rakai Panunggalan sampai Rakai Garung dengan nama-nama raja Wangsa Sailendra yang telah diketahui, misalnya Dharanindra ataupun Samaratungga. yang selama ini cenderung dianggap bukan bagian dari daftar para raja versi Prasasti Mantyasih. Sementara itu, dinasti ketiga yang berkuasa di Medang adalah Wangsa Isana yang baru muncul pada ‘’periode Jawa Timur’’. Dinasti ini didirikan oleh Mpu Sindok yang membangun istana baru di Tamwlang sekitar tahun 929. Dalam prasasti-prasastinya, Mpu Sindok menyebut dengan tegas bahwa kerajaannya adalah kelanjutan dari Kadatwan Rahyangta i Medang i Bhumi Mataram. Daftar raja-raja Medang Apabila teori Slamet Muljana benar, maka daftar raja-raja Medang sejak masih berpusat di Bhumi Mataram sampai berakhir di Wwatan dapat disusun secara lengkap sebagai berikut: Sanjaya, pendiri Kerajaan Medang Rakai Panangkaran, awal berkuasanya Wangsa Syailendra Rakai Panunggalan alias Dharanindra Rakai Warak alias Samaragrawira Rakai Garung alias Samaratungga Rakai Pikatan[6] suami Pramodawardhani, awal kebangkitan Wangsa Sanjaya Rakai Kayuwangi alias Dyah Lokapala Rakai Watuhumalang Rakai Watukura Dyah Balitung Mpu Daksa Rakai Layang Dyah Tulodong Rakai Sumba Dyah Wawa Mpu Sindok, awal periode Jawa Timur Sri Lokapala suami Sri Isanatunggawijaya Makuthawangsawardhana Dharmawangsa Teguh, Kerajaan Medang berakhir Pada daftar di atas hanya Sanjaya yang memakai gelar Sang Ratu, sedangkan raja-raja sesudahnya semua memakai gelar Sri Maharaja. Struktur pemerintahan Raja merupakan pemimpin tertinggi Kerajaan Medang. Sanjaya sebagai raja pertama memakai gelar Ratu. Pada zaman itu istilah Ratu belum identik dengan kaum perempuan. Gelar ini setara dengan Datu yang berarti "pemimpin". Keduanya merupakan gelar asli Indonesia. Ketika Rakai Panangkaran dari Wangsa Sailendra berkuasa, gelar Ratu dihapusnya dan diganti dengan gelar Sri Maharaja. Kasus yang sama terjadi pada Kerajaan Sriwijaya di mana raja-rajanya semula bergelar Dapunta Hyang, dan setelah dikuasai Wangsa Sailendra juga berubah menjadi Sri Maharaja. Pemakaian gelar Sri Maharaja di Kerajaan Medang tetap dilestarikan oleh Rakai Pikatan meskipun Wangsa Sanjaya berkuasa kembali. Hal ini dapat dilihat dalam daftar raja-raja versi Prasasti Mantyasih yang menyebutkan hanya Sanjaya yang bergelar Sang Ratu. Jabatan tertinggi sesudah raja ialah Rakryan Mahamantri i Hino atau kadang ditulis Rakryan Mapatih Hino. Jabatan ini dipegang oleh putra atau saudara raja yang memiliki peluang untuk naik takhta selanjutnya. Misalnya, Mpu Sindok merupakan Mapatih Hino pada masa pemerintahan Dyah Wawa. Jabatan Rakryan Mapatih Hino pada zaman ini berbeda dengan Rakryan Mapatih pada zaman Majapahit. Patih zaman Majapahit setara dengan perdana menteri namun tidak berhak untuk naik takhta. Jabatan sesudah Mahamantri i Hino secara berturut-turut adalah Mahamantri i Halu dan Mahamantri i Sirikan. Pada zaman Majapahit jabatan-jabatan ini masih ada namun hanya sekadar gelar kehormatan saja. Pada zaman Wangsa Isana berkuasa masih ditambah lagi dengan jabatan Mahamantri Wka dan Mahamantri Bawang. Jabatan tertinggi di Medang selanjutnya ialah Rakryan Kanuruhan sebagai pelaksana perintah raja. Mungkin semacam perdana menteri pada zaman sekarang atau setara dengan Rakryan Mapatih pada zaman Majapahit. Jabatan Rakryan Kanuruhan pada zaman Majapahit memang masih ada, namun kiranya setara dengan menteri dalam negeri pada zaman sekarang. Keadaan penduduk Penduduk Medang sejak periode Bhumi Mataram sampai periode Wwatan pada umumnya bekerja sebagai petani. Kerajaan Medang memang terkenal sebagai negara agraris, sedangkan saingannya, yaitu Kerajaan Sriwijaya merupakan negara maritim. Agama resmi Kerajaan Medang pada masa pemerintahan Sanjaya adalah Hindu aliran Siwa. Ketika Sailendrawangsa berkuasa, agama resmi kerajaan berganti menjadi Buddha aliran Mahayana. Kemudian pada saat Rakai Pikatan dari Sanjayawangsa berkuasa, agama Hindu dan Buddha tetap hidup berdampingan dengan penuh toleransi. Konflik takhta periode Jawa Tengah Pada masa pemerintahan Rakai Kayuwangi putra Rakai Pikatan (sekitar 856 – 880–an), ditemukan beberapa prasasti atas nama raja-raja lain, yaitu Maharaja Rakai Gurunwangi dan Maharaja Rakai Limus Dyah Dewendra. Hal ini menunjukkan kalau pada saat itu Rakai Kayuwangi bukanlah satu-satunya maharaja di Pulau Jawa. Sedangkan menurut prasasti Mantyasih, raja sesudah Rakai Kayuwangi adalah Rakai Watuhumalang. Dyah Balitung yang diduga merupakan menantu Rakai Watuhumalang berhasil mempersatukan kembali kekuasaan seluruh Jawa, bahkan sampai Bali. Mungkin karena kepahlawanannya itu, ia dapat mewarisi takhta mertuanya. Pemerintahan Balitung diperkirakan berakhir karena terjadinya kudeta oleh Mpu Daksa yang mengaku sebagai keturunan asli Sanjaya. Ia sendiri kemudian digantikan oleh menantunya, bernama Dyah Tulodhong. Tidak diketahui dengan pasti apakah proses suksesi ini berjalan damai ataukah melalui kudeta pula. Tulodhong akhirnya tersingkir oleh pemberontakan Dyah Wawa yang sebelumnya menjabat sebagai pegawai pengadilan. Teori van Bammelen Menurut teori van Bammelen, perpindahan istana Medang dari Jawa Tengah menuju Jawa Timur disebabkan oleh letusan Gunung Merapi yang sangat dahsyat. Konon sebagian puncak Merapi hancur. Kemudian lapisan tanah begeser ke arah barat daya sehingga terjadi lipatan, yang antara lain, membentuk Gunung Gendol dan lempengan Pegunungan Menoreh. Letusan tersebut disertai gempa bumi dan hujan material vulkanik berupa abu dan batu. Istana Medang yang diperkirakan kembali berada di Bhumi Mataram hancur. Tidak diketahui dengan pasti apakah Dyah Wawa tewas dalam bencana alam tersebut ataukah sudah meninggal sebelum peristiwa itu terjadi, karena raja selanjutnya yang bertakhta di Jawa Timur bernama Mpu Sindok. Mpu Sindok yang menjabat sebagai Rakryan Mapatih Hino mendirikan istana baru di daerah Tamwlang. Prasasti tertuanya berangka tahun 929. Dinasti yang berkuasa di Medang periode Jawa Timur bukan lagi Sanjayawangsa, melainkan sebuah keluarga baru bernama Isanawangsa, yang merujuk pada gelar abhiseka Mpu Sindok yaitu Sri Isana Wikramadharmottungga. Permusuhan dengan Sriwijaya Selain menguasai Medang, Wangsa Sailendra juga menguasai Kerajaan Sriwijaya di pulau Sumatra. Hal ini ditandai dengan ditemukannya Prasasti Ligor tahun 775 yang menyebut nama Maharaja Wisnu dari Wangsa Sailendra sebagai penguasa Sriwijaya. Hubungan senasib antara Jawa dan Sumatra berubah menjadi permusuhan ketika Wangsa Sanjaya bangkit kembali memerintah Medang. Menurut teori de Casparis, sekitar tahun 850–an, Rakai Pikatan berhasil menyingkirkan seorang anggota Wangsa Sailendra bernama Balaputradewa putra Samaragrawira. Balaputradewa kemudian menjadi raja Sriwijaya di mana ia tetap menyimpan dendam terhadap Rakai Pikatan. Perselisihan antara kedua raja ini berkembang menjadi permusuhan turun-temurun pada generasi selanjutnya. Selain itu, Medang dan Sriwijaya juga bersaing untuk menguasai lalu lintas perdagangan di Asia Tenggara. Rasa permusuhan Wangsa Sailendra terhadap Jawa terus berlanjut bahkan ketika Wangsa Isana berkuasa. Sewaktu Mpu Sindok memulai periode Jawa Timur, pasukan Sriwijaya datang menyerangnya. Pertempuran terjadi di daerah Anjukladang (sekarang Nganjuk, Jawa Timur) yang dimenangkan oleh pihak Mpu Sindok. Peristiwa Mahapralaya Mahapralaya adalah peristiwa hancurnya istana Medang di Jawa Timur berdasarkan berita dalam prasasti Pucangan. Tahun terjadinya peristiwa tersebut tidak dapat dibaca dengan jelas sehingga muncul dua versi pendapat. Sebagian sejarawan menyebut Kerajaan Medang runtuh pada tahun 1006, sedangkan yang lainnya menyebut tahun 1016. Raja terakhir Medang adalah Dharmawangsa Teguh, cicit Mpu Sindok. Kronik Tiongkok dari Dinasti Song mencatat telah beberapa kali Dharmawangsa mengirim pasukan untuk menggempur ibu kota Sriwijaya sejak ia naik takhta tahun 991. Permusuhan antara Jawa dan Sumatra semakin memanas saat itu. Pada tahun 1006 (atau 1016) Dharmawangsa lengah. Ketika ia mengadakan pesta perkawinan putrinya, istana Medang di Wwatan diserbu oleh Aji Wurawari dari Lwaram yang diperkirakan sebagai sekutu Kerajaan Sriwijaya. Dalam peristiwa tersebut, Dharmawangsa tewas. Tiga tahun kemudian, seorang pangeran berdarah campuran Jawa–Bali yang lolos dari Mahapralaya tampil membangun kerajaan baru sebagai kelanjutan Kerajaan Medang. Pangeran itu bernama Airlangga yang mengaku bahwa ibunya adalah keturunan Mpu Sindok. Kerajaan yang ia dirikan kemudian lazim disebut dengan nama Kerajaan Kahuripan. Peninggalan sejarah Selain meninggalkan bukti sejarah berupa prasasti-prasasti yang tersebar di Jawa Tengah dan Jawa Timur, Kerajaan Medang juga membangun banyak candi, baik itu yang bercorak Hindu maupun Buddha. Temuan Wonoboyo berupa artifak emas yang ditemukan tahun 1990 di Wonoboyo, Klaten, Jawa Tengah; menunjukkan kekayaan dan kehalusan seni budaya kerajaan Medang. Candi-candi peninggalan Kerajaan Medang antara lain, Candi Kalasan, Candi Plaosan, Candi Prambanan, Candi Sewu, Candi Mendut, Candi Pawon, Candi Sambisari, Candi Sari, Candi Kedulan, Candi Morangan, Candi Ijo, Candi Barong, Candi Sojiwan, dan tentu saja yang paling kolosal adalah Candi Borobudur. Candi megah yang dibangun oleh Sailendrawangsa ini telah ditetapkan UNESCO (PBB) sebagai salah satu warisan budaya dunia. Kepustakaan Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. Sejarah Nasional Indonesia Jilid II. Jakarta: Balai Pustaka Purwadi. 2007. Sejarah Raja-Raja Jawa. Yogyakarta: Media Ilmu Slamet Muljana. 2005. Menuju Puncak Kemegahan (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS Slamet Muljana. 1979. Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya. Jakarta: Bhratara Slamet Muljana. 2006. Sriwijaya (terbitan ulang 1960). Yogyakarta: LKIS Referensi Lihat pula Medang Kamulan Kategori:Kerajaan Mataram Kuno Medang Medang
https://id.wikipedia.org/wiki/Kerajaan%20Medang
{ "plaintext_start_byte": [ 39, 546, 779, 1002, 1205, 1771, 1956, 2641, 2908, 3149 ], "plaintext_end_byte": [ 545, 778, 980, 1204, 1770, 1928, 2600, 2897, 3137, 3193 ] }
Minä vuonna Walt Disneyn Peter Pan -elokuva julkaistiin?
Luettelo Disneyn animaatioelokuvista
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Disneyn klassikot (Virallinen kaanon) Alle on listattu elokuvat, jotka kuuluvat Disneyn viralliseen kaanoniin (engl. Disney Animated Canon). Elokuvia kutsutaan myös Disneyn klassikkosarjaksi (engl. Walt Disney Animated Classics series). Elokuvat ovat pitkiä piirroselokuvia, jotka on tuottanut Walt Disney Animation Studios (ennen vuotta 1986 Walt Disney Productions ja vuosina 1986–2006 Walt Disney Feature Animation). Yhtiö on Disneyn animaatioiden päästudio. Studion tekemät elokuvat julkaistaan Walt Disney Pictures -nimikkeen alla. Veljekset Walt Disney ja Roy O. Disney perustivat animaatiostudion vuonna 1923. Studio teki ensin lyhytelokuvia, kunnes vuonna 1937 sai ensi-iltansa yhtiön ensimmäinen kokoillan animaatioelokuva Lumikki ja seitsemän kääpiötä. Walt Disney Productionsin tosiasiallinen seitsemäs kokoillan animaatio, strategisia pommituksia käsitellyt opetuselokuva Victory Through Air Power (1943) on jätetty virallisen kaanonin ulkopuolelle. Numerointi Suomessa Suomessa, muissa Pohjoismaissa ja esimerkiksi Britanniassa animaatioklassikot on numeroitu virallisen kaanonin mukaan numeroon 38 asti (elokuva Fantasia 2000). Sen jälkeen järjestys menee seuraavasti: 39. – Keisarin uudet kuviot (2000) 40. – Atlantis – Kadonnut kaupunki (2001) 41. – Lilo ja Stitch (2002) 42. – Aarreplaneetta (2002) 43. – Karhuveljeni Koda (2003) 44. – Lehmäjengi (2004) 45. – Pikku Kananen (2005) 46. – Aivan villit (2006) 47. – Riemukas Robinsonin perhe (2007) 48. – Bolt (2008) 49. – Prinsessa ja sammakko (2009) 50. – Kaksin karkuteillä (2010) 51. – Räyhä-Ralf (2012) 52. – Frozen – huurteinen seikkailu (2013) 53. – Big Hero 6 (2014) 54. – Zootropolis – eläinten kaupunki (2016) 55. – Vaiana (2016) Virallisen kaanonin ulkopuolelta klassikkosarjaan on otettu Aivan villit (2006), ja ulkopuolelle on jätetty Dinosaurus (2000) ja Nalle Puhin elokuva (2011). Pixarin tuottamat elokuvat Toy Story – leluelämää (Toy Story, 1995) Ötökän elämää (A Bug's Life, 1998) Toy Story 2 (1999) Monsterit Oy (Monsters, Inc., 2001) Nemoa etsimässä (Finding Nemo, 2003) Ihmeperhe (the Incredibles, 2004) Autot (Cars, 2006) Rottatouille (Ratatouille, 2007) WALL-E (2008) Up – kohti korkeuksia (Up, 2009) Toy Story 3 (2010) Autot 2 (2011) Urhea (Brave, 2012) Monsterit-yliopisto (Monsters University, 2013) Inside Out – mielen sopukoissa (Inside Out, 2015) Kunnon dinosaurus (The Good Dinosaur, 2015) Doria etsimässä (Finding Dory, 2016) Autot 3 (Cars 3, 2017) Coco (2017) Ihmeperhe 2 (The Incredibles 2, 2018) Toy Story 4 (2019) DisneyToon Studiosin tuottamat elokuvat Pienemmällä budjetilla tehdyt elokuvat tuottaa DisneyToon Studios, joka on osa suurempaa Walt Disney Animation Studios -animaatiostudiota. Kyse on lähinnä Disneyn klassikkoelokuville tehdyistä jatko-osista, jotka yleensä julkaistaan suoraan videolle. [2] Muut Kuka viritti ansan, Roger Rabbit? (Who Framed Roger Rabbit, 1988) Painajainen ennen joulua (The Nightmare Before Christmas, 1993) James ja jättipersikka (James and the Giant Peach, 1996) Frankenweenie (2012) Strange Magic (2015) Lähteet * Disneyn animaatioelokuvat Disneyn elokuvat
https://fi.wikipedia.org/wiki/Luettelo%20Disneyn%20animaatioelokuvista
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 372, 609, 1620, 4694, 4749, 5341, 6332, 6584, 7272, 8121, 8509, 9219, 9979, 10193 ], "plaintext_end_byte": [ 371, 567, 1595, 4654, 4748, 5340, 6331, 6544, 7271, 8120, 8449, 9218, 9958, 10152, 10638 ] }
من مكتشف الأشعة السينية؟
أشعة سينية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 2 ], "minimal_answers_start_byte": [ 618 ], "minimal_answers_end_byte": [ 641 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الأشعة السينية أو أشعة إكس هي أشعة كهرومغناطيسية ذات طول موجي (بين 10 و0,01) نانومتر، أي أن طاقة أشعتها بين 120 و120ألف إلكترون فولت. تستخدم بشكل واسع في التصوير الشعاعي وفي العديد من المجالات التقنية والعلمية. اكتشفها العالم الألماني وليام رونتجن عام 1895 في جامعة فورتسبورغ، ونال عنها جائزة نوبل في الفيزياء في عام 1901. اكتشاف الأشعة السينية قام وليام رونتجن، مكتشف الأشعة السينية، بتسليط شعاع إلكتروني داخل أنبوب زجاجي مطبق بين طرفيه توتر كهربائي مرتفع. كان هذا الأنبوب مفرغ من الهواء وتنطلق بداخله إلكترونات من قطب كهربائي سالب إلى قطب كهربائي موجب. تم إحاطة هذا الإنبوب بورق ذو لون فاتح لحماية المستخدم من المجال الكهرمغناطيسي المنبعث. تم وضع شاشة فسفورية في نهاية الإنبوب. عندما اصطدام الشعاع الإلكتروني بها، بدأت هذه الشاشة بالتوهج. عندما وضع ريتشارد رونتجن يده بالصدفة بين لأنبوب والشاشة الفسفورية، شاهد صورة لعظام يده على الشاشة، وكانت هذه أول عملية تصوير بالأشعة السينية.[1] استخداماتها التصوير الشعاعي في الطب للكشف عن الأسنان والعظام وكسورها وتحديد مواقع الأجسام الصلبة مثل الشظايا أو الرصاص في الجسم، وكذلك الكشف عن الأورام في الجسم، بفضل هذه الأشعة أصبح من الممكن رؤية الكسور العظمية بدقة عالية حيث تستطيع هذه الأشعة إختراق الأجسام اللينة مثل الجلد ولكنها لا تستطيع المرور عبر العظام، مما يؤدي لظهور صورة الأخيرة. من أهم ما يميزها هو قلة أضرارها الجانبية . أيضاً يستخدم الأطباء هذه الأشعة في علاج الأورام السرطانية الخبيثة والقضاء عليها. فالأشعة السينية تميت الخلايا السرطانية وتقضي عليها، أما خلايا الجسم السليمة فهي تستعيد حيويتها بعد فترة قليلة وتعود سليمة معافاة. استخدمت الأشعة السينية أيضاً في الصناعة لكشف الهنات والشقوق في القوالب المعدنية والأخشاب المستعملة في صناعة الزوارق، كما ساعدت دراسة طيف امتصاص هذه الأشعة في المادة على جعل الأشعة السينية طريقة لكشف العناصر الداخلة في تركيب المواد المختلفة وتحليلها. وتستعمل في هذه الحالة الأشعة السينية التي تميز كل عنصر من العناصر الكيمياوية. وقد بات من الممكن قياس سِماكة المواد الصلبة ومسح القطع الصناعية بحثاً عن عيوب التي لا يمكن ملاحظتها بالعين المجردة بواسطة هذه الأشعة . في مجال الأمن تستخدم الأشعة السينية في مراقبة حقائب المسافرين في المطارات بحثاً عن أسلحة أو قنابل في علم دراسة الأجسام الصلبة إذ انه باستخدام حيود الأشعة السينية اتضح وجود تناظر معين في بعض أنواع الجوامد (البلورات) وكانت تلك بداية انطلاقة جبارة في دراسة خصائص الجوامد والتركيب البلوري، ومعرفة التركيب الذري للعناصر. في مجال الفن استخدمت للتعرف على أساليب الرسامين والتمييز بين اللوحات الحقيقية واللوحات المزيفة، وذلك لأن الألوان المستعملة في اللوحات القديمة تحتوي على كثير من المركبات المعدنية التي تمتص الأشعة السينية، وأما الألوان المستعملة في اللوحات الحديثة فهي مركبات عضوية تمتص الأشعة السينية بنسبة أقل. إنتاج الأشعة السينية تصدر الأشعة السينية بطريقتين: بواسطة تعجيل (تسريع) الجسيمات المشحونة وتكون عادة إلكترونات - وهذه تكوّن أشعة انكباح التي تشكل طيفا مستمرا (أي خليط من الموجات الكهرومغناطيسية القصيرة والقصيرة جدا). أو عند انتقالات الإلكترون في غلاف الذرة أو الجزيء من مستوي عال جدا للطاقة إلى مستوي منخفض. وهذه هي الاشعة السينية المتميزة بطول موجة معين، ويكون لها طاقة محددة. وتستغل كلتا الحالتين في صمام أشعة سينية، حيث تنشأ الإلكترونات عند المهبط المتوهج (فتيل متوهج مثل فتيل اللمبة) وتسرع ثم تصطدم بالمصعد الموجب الشحنة فتنكبح بشدة. وعندئذ تنتج الأشعة السينية وحرارة. 99 % من الطاقة الكهربائية المستخدمة تظهر على هيئة حرارة ليست مفيدة وفقط 1% من الطاقة يتحول إلى الأشعة السينية. ويحدث اصطدام الإلكترونات بإلكترونات ذرات معدن المصعد وتطيح بها خارج الذرة، ونظرا لأن الذرة لا تبقى طويلا خالية من أحد إلكتروناتها، فيمتلئ المكان الشاغر بإلكترون من خارج الذرة ويصدر مع هذا الانتقال شعاعا من الأشعة السينية ذا طول موجة محددة. ويستخدم اليوم السيراميك كمادة للمصعد ويكون مكان اصطدام الإلكترونات عليه مغطى بالموليبدنوم أو بالنحاس أو بالتنجستن. خطورة الأشعة السينية تنتمي الأشعة السينية إلى الإشعاعات المؤينة. أي تسبب في تأين الوسط الذي تمر فيه وذلك بفصل بعض الإلكترونات في الذرات والجزيئات. فيمكنها إحداث تغيرات في الخلايا الحية قد تؤدي إلى المرض بالسرطان. ولذلك تضع الحكومات تعليمات وقوانين تتعلق باستعمال الأشعة السينية سواء في الطب أو في الصناعة، وتراقب اتباع تلك التعليمات وتعاقب المخالفين للتعليمات طبقا للقوانين الموضوعة في هذا الشأن. ولكن تستعمل الأشعة السينية أيضا في مكافحة مرض السرطان بطريقة تركيز الأشعة السينية على الخلايا السرطانية. ويعتبر الحامض النووي حمض نووي ريبوزي منقوص الأكسجين في الكائنات الحية حساس جدا للأشعة السينية، حيث يتزايد إتلافه بتزايد امتصاصه تلك الاشعة. أي أن التعرض إلى جرعة صغيرة من تلك الأشعة مهما كانت صغيرة، يكمن فيها احتمال تحول إحدى الخلايا الحية إلى خلية سرطانية. ولهذا يؤخذ هذا الاحتمال لحدوث السرطان في الاعتبار عند استخدام الأشعة السينية في التشخيص أو في العلاج. وبصفة عامة يجب أن لا تتعرض المرأة الحامل للأشعة السينية على البدن، كما يجب الحذر جدا من استخدامها على الأطفال، وهي قد تسبب العقم عند الرجال والنساء إذا تعرضت الأجهزة التناسلية لها. الأشعة السينية عند طبيب الأسنان يستخدم طبيب الاسنان الأشعة السينية لتصوير الأسنان بواسطة الفيلم ومعرفة الفاسد منها من أجل وضع خطة لترميم الأسنان. إلا أن تحميض الفيلم يأخذ شيئا من الوقت. بالإضافة إلى صعوبة تخزين تلك الأفلام وتسجيلها. لذلك طورت طريقة التصوير بالأفلام وبدأت تحل محلها التصوير الرقمي بواسطة المجسات الرقمية. وتحتاج تلك الطريقة تعرض المريض لإشعاع أقل خلال عملية التصوير. وتظهر الصورة مباشرة على شاشة المرقاب. ويُراعى أثناء أخذ الصور بالأشعة السينية حماية أجزاء جسم المريض الأخرى التي لا تدخل في حيز الفحص من الأشعة بواسطة حوائل رصاصية. كما أن الممرضة التي تعمل على جهاز الأشعة تغادر الغرفة بعد إعدادها المريض للتصوير، وتقوم بتشغيل الجهاز من خارج الغرفة وذلك لكي لا تعرض نفسها للإشعاع. وفي العادة تجري كل ممرضة تدريبا عمليا كل خمس سنوات لمدة يوم واحد لتجديد معرفتها بأصول العمل بالأشعة والأخذ بالجديد في هذا المضمار. اقرأ أيضاً أشعة فوق بنفسجية جراي (وحدة) اشعاع كهرمغنطيسي أشعة غاما راد (وحدة) هيئة دولية للوقاية من الإشعاع مراجع وصلات خارجية * تصنيف:1895 في ألمانيا تصنيف:اختراعات ألمانية تصنيف:العلم في 1895 تصنيف:إشعاع تصنيف:إشعاع مؤين تصنيف:تصوير شعاعي تصنيف:طيف كهرومغناطيسي تصنيف:فيزياء طبية تصنيف:فيلهلم كونراد رونتغن تصنيف:مسرطنات المجموعة 1 حسب تصنيف الوكالة الدولية لأبحاث السرطان
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B4%D8%B9%D8%A9%20%D8%B3%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 416, 1879, 2590, 4578, 4666, 5363, 6063, 6401, 7224, 7605, 8490, 9308, 10754, 11459, 12882, 13796, 14501, 14641, 15542, 16313, 16800, 17880, 19010, 20762, 22414, 23217, 24077, 25571, 26569, 26936, 27255, 28564, 29275, 29891, 30058, 31374, 32382, 33488, 34014, 34936, 35814, 36101, 38077, 39414, 40540, 40685, 41600, 42111, 42588, 42880, 43414, 44134, 45133, 45182, 46769, 47253, 47875, 48007, 48478, 48645, 49058, 49566, 50739, 51064, 51623, 51983, 52055 ], "plaintext_end_byte": [ 415, 1878, 2566, 4573, 4654, 5362, 6062, 6364, 7223, 7604, 8399, 9284, 10734, 11458, 12846, 13770, 14500, 14640, 15541, 16258, 16799, 17834, 18915, 20728, 22375, 23205, 24076, 25570, 26568, 26935, 27207, 28563, 29241, 29890, 30035, 31344, 32381, 33487, 34013, 34935, 35776, 36100, 38076, 39413, 40516, 40684, 41540, 42110, 42552, 42879, 43368, 44110, 45132, 45181, 46757, 47252, 47848, 48006, 48476, 48643, 49046, 49504, 50712, 51063, 51602, 51878, 52051, 53278 ] }
متي ولد الحُسين بن علي بن أبي طالب ؟
الحسين بن علي
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 108 ], "minimal_answers_end_byte": [ 127 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Coordinates: الحُسين بن علي بن أبي طالب (3 شعبان 4 هـ - 10 محرم 61 هـ / 8 يناير 626 م - 10 أكتوبر 680 م) هو سبط النبي محمد، والإمام الثالث عند الشيعة، أطلق عليه النبي محمد لقب سيد شباب أهل الجنة فقال:[1] ، وهو خامس أصحاب الكساء. [2][3] كنيته أبو عبد الله. ولد في المدينة، ونشأ في بيت النبوة، شارك في معارك الجمل وصفين والنهروان التي خاضها مع أبيه علي بن أبي طالب وخضع لإمامة أخيه الحسن بن علي، والتزم ببنود الصلح مع معاوية بن أبي سفيان، إلاّ أنّه بعد موت معاوية وأخذ البيعة لابنه يزيد بن معاوية خلافاً بمعاهدة الصلح، ابى الحسين عن مبايعته، ورحل إلى مكة في جماعة من أصحابه، فأقام فيها أشهرا، ودعاه إلى الكوفة أشياعه فيها، على أن يبايعوه بالخلافة، وكتبوا إليه أنهم في جيش متهيئ للوثوب على الأمويين. فأجابهم، وخرج من مكة مع مواليه ونسائه وذراريه ونحو الثمانين من رجاله، ابن عباس ينشده الله والرحم ألا يخرج الحسين فحدثه ابن عباس بذلك ولكن الحسين رفض ولما وصل الحسين إلى العراق أرسل أمير الكوفة والبصرة عبيد الله بن زياد جيشاً اعترضه في كربلاء فنشب قتال عنيف أصيب الحسين فيه بجروح شديدة، وسقط عن فرسه، فقطع راسه شمر بن ذي الجوشن، وأرسل رأسه ونساءه وأطفاله إلى دمشق.[4] دفن جسده في كربلاء. وبحسب مرويات الشيعة فإنه قد تم دفن رأسه في كربلاء مع جسده في درب عودة السبايا من الشام، بينما اختلف أهل السنة في الموضع الّذي دفن فيه الرأس فقيل في دمشق، وقيل في كربلاء، مع الجسد، وقيل في مكان آخر، فتعددت المراقد، وتعذرت معرفة مدفنه. كان استشهاده يوم العاشر من محرم سنة 61 هجرية الموافق 10 أكتوبر سنة 680م. ويسمى بعاشوراء وقد ظل هذا اليوم يوم حزن وكآبة عند الشيعة.[5] بدايته نسبه هو: الحسين بن علي بن أبي طالب بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف بن قُصَي بن كلاب بن مرة بن كعب بن لؤي، [6] بن غالب بن فهر بن مالك بن النضر بن كنانة بن خزيمة بن مدركة بن إلياس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان.[7] أبوه علي بن أبي طالب أمير المؤمنين رابع الخلفاء الراشدين عند أهل السنة والجماعة، والإمام الأول عند الشيعة الاثنا عشرية، وابن عم النبي محمد.[8][ْ 1] أمه: فاطمة الزهراء بنت النبي محمد، لذلك يُعرف بـ "سبط رسول الله"،[9] والسبط كلمة تُطلق على الأولاد بشكل عام، وقيل: أولاد الأولاد، وأولاد البنات، وقيل معناه الطائفة أو القطعة، فيكون معنى "سبط رسول الله" أي قطعة منه دلالة على شدة حبه له وللحسن.[10] كنيته: أبو عبد الله،[11] وتذكر المصادر الشيعية أن النبي من كناه بذلك.[12] ألقابه: لُقّب بالسبط، وسيد شباب أهل الجنة[1] وريحانة رسول الله، والشهيد،[11] وفي بعض الروايات الشيعية بسيد الشهداء،[13] وبألقاب آخرى مثل: الزكيّ، والطّيب، والوفي، والسّيد، والمُبارك.[14][15] إخوته: للحسين بن علي العديد من الإخوة والأخوات من أبيه، فقد بلغ عدد إخوته من الذكور حوالي عشرين أخًا، ومن الإناث ثماني عشرة، أما الإخوة الأشقاء من أبناء فاطمة الزهراء فهم: الحسن والمحسن وزينب وأم كلثوم.[16] والحسين هو الابن الثاني لعلي وفاطمة بعد الحسن.[17] شجرة نسب الحسين بن علي Template:شجرة نسب محمد مولده اختلف في تاريخ ميلاده، وأرجح الأقوال أنه ولد في شهر شعبان سنة أربعة من الهجرة،[18] وأكثر الأقوال أنه ولد في 5 شعبان، [11][19] وقيل 3 شعبان، [20] وذكر محمد بن سعد البغدادي أن فاطمة الزهراء حملت به في 5 ذي القعدة سنة 3 هـ بعد خمسين ليلة فقط من ميلاد أخيه الحسن، حيث ولد الحسن في 15 رمضان سنة 3 هـ.[18] قال جعفر الصادق: «بين الحسن والحسين في الحمل طهر واحد»،[11] وجاء في الكافي رواية تذكر انه ولد سنة 3 هـ.[21] ولمَّا وُلد الحسين أُتِيَ به إلى النبي محمد، وأذن في أذنيه جميعًا بالصلاة،[22] وعقّ عنه بكبش كما فعل مع أخيه الحسن،[23] ورُوى أن علي بن أبي طالب كان يريد تسميته حربًا، فسماه النبي حسينًا، فعن علي قال:[24] وقال عمران بن سليمان:[22]:243 وجاءت الروايات أن فاطمة كانت تحلق شعر أبنائها في اليوم السابع من ولادتهم وتتصدق بوزن الشعر فضة على المساكين وأهل الصفة.[22]:233 كما خُتِنَ في اليوم السابع أيضًا.[25] وقد جاء في بعض المصادر أن أمه فاطمة دفعته إلى أم الفضل بنت الحارث زوجة العباس لترضعه، وأنها رأت رؤيا قبل مولده، فيروى عنها أنها قالت:[26] ، وجاءت نفس الرواية عن الحسن.[27] نشأته على عهد النبي نشأ الحسن والحسين في بيت أبويهما في المدينة المنورة، وكان النبي محمد يُحبهما ويأخذهما معه إلى المسجد النبوي في أوقات الصلاة حين يصلي بالناس، فكان إذا سجد وثب الحسن والحسين على ظهره. فإذا أراد أن يرفع رأسه أخذهما بيده فوضعهما وضعا رفيقا. فإذا عاد عادا. حتى إذا صلى صلاته وضع واحدا على فخذ والآخر على الفخذ الأخرى،[18]:381 وكان يُركبهما بغلته الشهباء؛ أحدهما أمامه والآخر خلفه،[28] وكان يقول: .[29] وكان إذا سمع الحسين يبكي قال لأمه: «ألم تعلمي أن بكاءه يؤذيني».[11] كان الحسين أحد الذين حضروا مباهلة نصارى نجران وهو صغير، حيث أخذ النبي بيد فاطمة والحسن والحسين للمباهلة وقال: «هؤلاء بني».[30][31] وجاء في بحار الأنوار أن النبي كان يضع اللقمة تارة في فم الحسن وتارة في فم الحسين.[32] توفي النبي محمد سنة 11 هـ، والحسين حينها بين السادسة والسابعة من عمره،[33] وتذكر المراجع الشيعية أن الحسن والحسين كانا بجانب النبي عند وفاته.[34] ولم تلبث عدة شهور حتى توفيت والدته فاطمة الزهراء، حيث توفيت في نفس السنة 11 هـ، واختُلِفَ في الشهر الذي توفيت فيه، فذهب جماعة من الباحثين إلى القول بأنها عاشت بعد أبيها 24 يومًا وتراوحت الأقوال ما بين 45 و85 و95 يومًا أو 100 يوم، وعلى قول آخر عاشت بعد أبيها بما يقارب 3 أشهر، ومنهم من أوصل ذلك إلى 6 أشهر.[35] سيرته في عهد الخلفاء الراشدين في عهد أبي بكر وعمر لا يُذكر عن الحسين الكثير في خلافة أبي بكر لصغر سنه حينها، أمَّا في عهد عمر بن الخطاب فقد كانت سياسته أن يُجل السبطين: الحسن والحسين، ويجعل لهما نصيبُا من الغنائم، ووردت إليه حُلل من وشي اليمن فوزعها على المسلمين ثم أرسل إلى عامله على اليمن أن يرسل له حلتين، فأرسلهما إليه فكساهما للحسن والحسين، وجعل عطاءهما مثل عطاء أبيهما علي بن أبي طالب، وألحقهما بفريضة أهل بدر، وكانت خمسة آلاف دينار.[36] يقول محمد باقر المجلسي صاحب بحار الأنوار: [37][38] في عهد عثمان في عهد عثمان التحق الحسين بالجيش والجهاد، وذكر ابن خلدون أن جيش عقبة بن نافع في إفريقية كان عشرة ألاف ولم يستطع فتحها، وصالح أهلها على مال يؤدونه، ثم استأذن عبد الله بن أبي السرح عثمان أن يذهب لفتح إفريقية، وطلب منه أن يُمدّه بجيش من المدينة، فأرسل له عثمان جيشًا،[39] فيه عبد الله بن عباس والحارث بن الحكم بن أبي العاص وعبد الله بن جعفر بن أبي طالب والحسن و<b data-parsoid='{"dsr":[22458,22471,3,3]}'>الحُسين،[40][41] وفتحوها سنة 26 هـ أو 27 هـ.[42] وفي سنة 30 هـ غزا الحسن و<b data-parsoid='{"dsr":[23155,23168,3,3]}'>الحُسين وابن عباس طبرستان تحت قيادة سعيد بن العاص، فلمّا وصلوا إليها فتحوها، وذكر المدائني: «أن سعيد بن العاص ركب في جيش فيه الحسن والحسين، والعبادلة الأربعة، وحذيفة بن اليمان، في خلق من الصحابة، فسار بهم فمر على بلدان شتى يصالحونه على أموال جزيلة، حتى انتهى إلى بلد معاملة جرجان، فقاتلوه حتى احتاجوا إلى صلاة الخوف».[43] في عهد علي كانت إقامة الحسين بالمدينة المنورة حتى بويع علي بالخلافة، عزم على الخروج للعراق، فخرج معه وأخيه إلى الكوفة،[44] ثم حدثت معركة الجمل وكان الحسين على الميسرة والحسن على الميسرة،[30][45] وكذلك حضر معركة صفين وقتال الخوارج في معركة النهروان.[44] بينما جاء في نهج البلاغة رواية تقول أن عليًا منع الحسن والحسين من المشاركة في المعارك وقال: «املكوا عني هذين الغلامين لئلا ينقطع بهما نسل رسول الله».[46] قُتل علي بن أبي طالب على يد عبد الرحمن بن ملجم، حيث ضربه أثناء الصلاة بسيف مسموم، ثم حُمل على الأكتاف إلى بيته وقال: «أبصروا ضاربي أطعموه من طعامي، واسقوه من شرابي، النفس بالنفس، إن هلكت، فاقتلوه كما قتلني وإن بقيت رأيت فيه رأيي» ونهى عن تكبيله بالأصفاد وتعذيبه. وجيء له بالأطباء الذين عجزوا عن معالجته فلما علم علي أنه ميت قام بكتابة وصيته كما ورد في مقاتل الطالبيين. ظل السم يسري بجسده إلى أن توفي بعدها بثلاثة أيام، تحديدا ليلة 21 رمضان سنة 40 هـ عن عمر يناهز 64 حسب بعض الأقوال.[47] وبعد مماته تولى عبد الله بن جعفر والحسن و<b data-parsoid='{"dsr":[26629,26641,3,3]}'>الحسين غسل جثمانه وتجهيزه، وصلى عليه الحسن.[48] وتذكر بعض المصادر أن الحسين لم يكن حاضرًا بالكوفة حينما قُتِلَ أبوه إنما كان في معسكر النخيلة قائدًا لفرقة من الجيش، فأرسل الحسن رسولًا إليه ليخبره، فقفل راجعًا إلى الكوفة.[49] في عهد الحسن بن علي تصغير|يمين|اسما الحسن والحسين في آيا صوفيا بإسطنبول. لما قُتل علي بن أبي طالب على يد عبد الرحمن بن ملجم المرادي، بُويع ابنه الحسن للخلافة وذلك بعد أن اختاره الناس.[50] وكان الحسين معاونًا لأخيه الحسن في بيعته بعد مقتل علي، وبويع له خليفةً للمسلمين في رمضان سنة 40 هـ، ثم حدث الصلح مع معاوية بن أبي سفيان سنة 41 هـ، وأطلق على ذلك العام عام الجماعة، وكان الحسين كارهًا للصلح لكنه قبل به انصياعًا لرأي أخيه، وموافقةً له.[51] واجه الحسين المعارضين للصلح بالوقوف مع خيار أخيه، يقول باقر شريف القرشي: .[51] في عهد معاوية ترك الحسن والحسين الكوفة بعد الصلح مع معاوية ورجعا إلى المدينة المنورة واستقرا بها، وكانت زعامة بني هاشم عند الحسن.[52] وكانت الرسائل والكتب تأتي إلى الحسن من العراق تطلب أن ينصروه مرة أخرى، فيرفضها ويلقيها في الماءِ، فسألته جاريته عن هذه الكتب فقال: «من أهلِ العراقِ من قومٍ لا يرجعون إلى حقٍّ ولا يَقصُرونَ عن باطلٍ أما إني لست أخشاهم على نفسِي ولكني أخشاهم على ذلك وأشار إلى الحسينِ».[53] مرض الحسن قبل وفاته، فدخل عليه الحسين، وقال له: ، فقال الحسن: ، فبكى الحسين.[17] أوصى الحسنُ أخاه الحسين أن يدفنه في حجرة عائشة مع النبي، وقال: ،[54] ونقل ابن عبد البر أنهم لما التمسوا من عائشة أن يدفن الحسن في حجرتها، قالت: ، ولكن منعهم مروان بن الحكم وكان والي المدينة المنورة،[55] وقال: «لا ندعه يدفن مع رسول الله، أيدفن عثمان بالبقيع، ويدفن الحسن بن علي في الحجرة.»،[17][56] فتنازع الحسين ومروان، وكادا يتقاتلا، فلما خاف الناس وقوع الفتنة أشار سعد بن أبي وقاص، وأبو هريرة، وجابر، وعبد الله بن عمر على الحسين ألا يقاتل،[17] وقال له أبو هريرة: ،[55] فدفنوه بالبقيع عند قبر فاطمة بنت أسد.[57] ولما توفي الحسن اجتمع أنصاره في الكوفة في دار سليمان بن صرد وكتبوا إلى الحسين بالتعزية، وقالوا: ، فرد الحسين عليهم: ،[58][59] واستمر الحسين في الحفاظ على عهد أخيه مع معاوية طوال حياة معاوية.[60] وظلَّ الوضع كذلك حتى وفاة معاوية في شهر رجب سنة 60 هـ الموافق أبريل سنة 680م؛ لكن معاوية قد جعل أهل الشام والمدينة يُبايعون ابنه يزيد، مما كان سببًا في تطور الأحداث بعد وفاة معاوية.[61] قال ابن كثير الدمشقي: .[62][63] بيعة يزيد خروج الحسين إلى مكة توفي معاوية بن أبي سفيان ليلة النصف من رجب سنة 60 هـ، وكان يزيد بن معاوية بحوَّارين، فعاد وبايعه أهل الشام، وكتب يزيد إلى الوليد بن عتبة والي المدينة المنورة: .[64] وطلب منه أيضًا أن يأخذ البيعة من عبد الله بن الزبير وعبد الله بن عمر بن الخطاب، فطلبهم الوليد للحضور عنده.[65] تتضارب الروايات بعد ذلك، فيؤكد البلاذري أن الحسين وابن الزبير تشاغلا عنه،[65] وقالا: «نصبح وننظر ما يصنع الناس»، ثم رحلا في جوف الليل إلى مكة.[66] بينما يذكر خليفة بن خياط أن الحسين وابن الزبير حضرا عند الوليد ورفضا البيعة، ثم توجها إلى مكة كلٌ على حدا، فطلبوهما في الصباح فلم يجدوهما، فأرسل الوليد ثلاثين راكبًا على أثرهما فلم يلحقوهما، فقام مروان بن الحكم بمراسلة يزيد ليخبره بما حدث، فعزل يزيد الوليد بن عتبة عن ولاية المدينة وولّى عمرو بن سعيد الأشدق.[65] فلما قدما مكة سكن الحسين في دار العباس بن عبد المطلب، ولزم ابن الزبير المسجد الحرام، وجعل يحرض الناس على بني أمية.[67] موقف الحسين من بيعة يزيد يُرجع المؤرخون والباحثون رفض الحسين لبيعة يزيد إلى عدة أسباب، منها الحرص على مبدأ الشورى والاعتراض على طريقة بيعة يزيد في حياة والده، وأن هذه الطريقة في أخذ البيعة لا تشابه طريقة بيعة الخلفاء الراشدين،[68] وهو نفس السبب الذي رفض لأجله عبد الرحمن بن أبي بكر بيعة يزيد حيث قال: «أهرقليّة؟!، إن أبا بكر والله ما جعلها في أحد من ولده ولا من أهل بيته».[69] ومنها عدم وجود الأفضلية في يزيد، وأن هناك من هو أفضل منه مثل الحسين، كما يرى بعض المُحللين أن السبب هو عدم التزام معاوية بشروط الحسن في الصلح والتي من ضمنها ما ذكره ابن حجر الهيتمي: «بل يكون الأمر من بعده شورى بين المسلمين».[70] خروج الحسين إلى الكوفة العزم على الذهاب إلى الكوفة وصلت أنباء رفض الحسين مبايعة يزيد واعتصامه في مكة إلى الكوفة التي كانت أحد معاقل الفتنة وبرزت تيارات في الكوفة تؤمن أن الفرصة قد حانت لأن يتولى الخلافة الحسين بن علي حفيد رسول الله. واتفقوا على أن يكتبوا للامام الحسين يحثونه على القدوم إليهم، ليسلموا له الأمر، ويبايعوه بالخلافة. بعد تلقيه العديد من الرسائل من أهل الكوفة قرر الحسين أن يستطلع الأمر فقام بإرسال ابن عمه مسلم بن عقيل ليكشف له حقيقة الأمر. عندما وصل مسلم إلى الكوفة شعر بجو من التأييد لفكرة خلافة الحسين ومعارضة شديدة لخلافة يزيد بن معاوية وحسب بعض المصادر الشيعية فإن 18,000 شخص (تخلو عنه قبل وأثناءالمعركة فيما بعد) بايعوا الحسين ليكون الخليفة وقام مسلم بن عقيل بإرسال رسالة إلى الحسين يعجل فيها قدومه. حسب ما تذكر المصادر التاريخية، ان مجيء آل البيت بزعامة الحسين كان بدعوة من أهل الكوفة. قام أصحاب واقارب واتباع الحسين بأسداء النصيحة له بعدم الذهاب إلى ولاية الكوفة ومنهم عبد الله بن عباس وعبد الله بن عمر بن الخطاب وعبد الله بن جعفر بن أبي طالب وأبو سعيد الخدري وعمرة بنت عبد الرحمن. الأحوال في الكوفة لما وصلت هذه الأخبار إلى الخليفة الأموي الجديد الذي قام على الفور بعزل والي الكوفة النعمان بن بشير بتهمة تساهله مع الاضطرابات التي تهدد الدولة الأموية وقام الخليفة يزيد بتنصيب وال آخر كان أكثر قسوة، اسمه عبيد الله بن زياد قام بتهديد رؤساء العشائر والقبائل في منطقة الكوفة بإعطائهم خيارين، الأول، سحب دعمهم للحسين، والثاني، انتظار قدوم جيش الدولة الأموية ليبيدهم عن بكرة أبيهم. وكان تهديد الوالي الجديد فعالا فبدأ الناس يتفرّقون عن مبعوث الحسين، مسلم بن عقيل شيئا فشيئا لينتهى الأمر بقتل بن عقيل واختلفت المصادر في طريقة قتله فبعضها تحدث عن إلقائه من أعلى قصر الإمارة وبعضها الآخر عن سحبه في الأسواق وأخرى عن ضرب عنقه، وقيل أنه صُلب، وبغض النظر عن هذه الروايات، فإن هناك إجماع على مقتله وعدم معرفة الحسين بمقتله عند خروجه من مكة إلى الكوفة بناء على الرسالة القديمة التي استلمها قبل تغيير موازين القوة في الكوفة، وقد علم الحسين بمقتل مسلم بن عقيل عندما كان في زرود في الطريق إلى العراق. في الطريق إلى الكوفة استمر الحسين وقواته بالمسير إلى أن اعترضهم الجيش الأموي في صحراء كانت تسمى الطف واتجه نحو الحسين جيش قوامه 30000 مقاتل يقوده عمر بن سعد بن أبي وقاص، ووصل هذا الجيش الأموي بالقرب من خيام الحسين وأتباعه في يوم الخميس التاسع من شهر محرم. في اليوم التالي عبأ عمر بن سعد رجاله وفرسانه فوضع على ميمنة الجيش عمر بن الحجاج وعلى ميسرته شمر بن ذي الجوشن وعلى الخيل عروة بن قيس وكانت قوات الحسين تتألف من 32 فارسا و40 راجلا وأعطى رايته أخاه العباس بن علي مقتله بعد أن رأى الحسين تخاذل أهل الكوفة وتخليهم عنه كما تخلوا من قبل عن مناصرة مسلم، وبلغ تخاذلهم أنهم أنكروا الكتب التي بعثوا بها إلى الحسين حين ذكرهم بها، فعرض على عمر بن سعد ثلاثة حلول: إما أن يرجع إلى المكان الذي أقبل منه، أو أن يذهب إلى ثغر من ثغور الإسلام للجهاد فيه، أو أن يأتي يزيد بن معاوية في دمشق فيطلب منه الحلين الأولين، فبعث عمر بن سعد لابن زياد خطاباً بهذا إلا أن شمر بن ذي الجوشن رفض وأصر على بن زياد أن يحضروه إلى الكوفة أو يقتلوه، فأرسل بن زياد لعمر بن سعد برفضه.[71] ومع رفض الحسين للتسليم، بدأ رماة الجيش الأموي يمطرون الحسين وأصحابه الذين لا يزيدون عن 73 رجلا بوابل من السهام وأصيب الكثير من أصحاب الحسين ثم اشتد القتال ودارت رحى الحرب وغطى الغبار أرجاء الميدان واستمر القتال ساعة من النهار، ولما انجلى غبار المعركة، كان هناك خمسين صريعا من أصحاب الحسين. واستمرت رحى المعركة تدور في ميدان كربلاء وأصحاب الحسين يتساقطون ويستشهدون الواحد تلو الآخر واستمر الهجوم والزحف نحو من بقي مع الحسين وأحاطوا بهم من جهات متعددة. حرق جيش يزيد خيام أصحاب الحسين، فراح من بقي من أصحاب الحسين وأهل بيته ينازلون جيش عمر بن سعد ويتساقطون الواحد تلو الآخر وفيهم: ولده علي الأكبر، أخوته، عبد الله، عثمان، جعفر، محمد، أبناء أخيه الحسن أبو بكر القاسم، الحسن المثنى، ابن أخته زينب، عون بن عبد الله بن جعفر الطيار، آل عقيل: عبد الله بن مسلم، عبد الرحمن بن عقيل، جعفر بن عقيل، محمد بن مسلم بن عقيل، عبد الله بن عقيل. بدأت اللحظات الأخيرة من المعركة عندما ركب الحسين بن علي جواده يتقدمه أخوه العباس بن علي بن أبي طالب حامل اللواء، ولكن العباس وقع شهيداً ولم يبقى في الميدان سوى الحسين الذي أصيب بسهم مثلث ذو ثلاث شعب فاستقر السهم في قلبه، وراحت ضربات الرماح والسيوف تمطر جسد الحسين. وحسب رواية فإن شمر بن ذي جوشن قام بفصل رأس الحسين عن جسده باثنتي عشرة ضربة بالسيف من القفى وكان ذلك في يوم الجمعة من عاشوراء في المحرم سنة إحدى وستين من الهجرة وله من العمر 56 سنة. ولم ينج من القتل إلا علي بن الحسين السجاد وذلك بسبب اشتداد مرضه وعدم قدرته على القتال، فحفظ نسل أبيه من بعده. وكانت نتيجة المعركة واستشهاد الحسين على هذا النحو مأساة مروعة أدمت قلوب المسلمين وغير المسلمين وهزت مشاعرهم في كل أنحاء العالم، وحركت عواطفهم نحو آل البيت، وكانت سببًا في قيام ثورات عديدة ضد الأمويين. وقد استلهم عدد كبير من غير المسلمين، ثورة الحسين، ومنهم الزعيم الهندي الراحل غاندي صاحب المقولة المشهورة:" تعلمت من الحسين كيف اكون مظلوما فانتصر".[72] موقف يزيد بعد مقتل الحسين كتب عبيد الله بن زياد إلى يزيد يخبره بما حدث، ويستشيره في شأن أبناء الحسين ونسائه، وحسب الروايات السُنِّية فإن يزيد بكى وقال: ، وأن يزيد رد على ابن زياد أن يرسل أهل بيت الحسين إليه، فأعطاهم ذكوان أبو خالد عشرة آلاف درهم بتجهزوا بها، واختلف علماء السنة في رأس الحسين هل سيره ابن زياد من الكوفة إلى يزيد بالشام أم لا، والذي جاء في صحيح البخاري أنه حُمل رأسه إلى عبيد الله بن زياد،[73] فعن أنس بن مالك قال: .[74] وجاء في روايات أخرى أن الرأس حُمل إليه، وحسب الروايات السُنِّية أيضًا فإن فاطمة بنت الحسين لمّا دخلت على يزيد قالت: «يا يزيد، أبنات رسول الله سبايا!» فقال: «بل حرائر كرام، أدخلي على بنات عمك تجديهن قد فعلن ما فعلن.»، ثم بعث يزيد بهم إلى المدينة المنورة، وأمر النعمان بن بشير أن يقوم بمصاحبتهم.[75] يقول ابن كثير الدمشقي: .[76] أمّا حسب الروايات الشيعِّية فإن من بقي من النساء والأطفال وعلي بن الحسين السجاد أُخذوا كأسرى مقيّدين بالسلاسل إلى بلاد الشام، حيث يقيم يزيد، وأحضروهم إلى مجلسه، وكان قد وضع رأس الحسين في إناءٍ أمامه، ضاربا إياه بعصاه، شامتًا فيه،[77] فخطبت زينب بنت علي بن أبي طالب الخطبة المعروفة في التراث الشيعي بخطبة زينب في مجلس يزيد، التي رواها سيد بن طاووس. يقول أبو منصور الطبرسي: .[78] نبوءة مقتل الحسين روى عن النبي عدة مرويات أنه أخبر بأن الحُسين سيُقتل، منها أن جبريل أو ملك المطر أخبره بذلك، ومنها أنه رأي رؤيا بذلك،[79] فروى أحمد بن حنبل في مسنده عن أنس بن مالك قال: .[79][80][81] وروى البيهقي في سننه عن أم سلمة أنها قالت: .[81] وكذلك قوله: ،[82] وأخرج ابن السكن والبغوي عن أنس بن الحارث الكاهلي عن النبي محمد أنه قال: .[83][84][85][86][87] وغير ذلك من الروايات.[79] ورُوى عن ابن عباس أنه رأي النبي في المنام في اليوم الذي قُتل فيه الحسين فقال: .[88] رثاء الحسين رثى الحسين الكثير من معاصريه منهم: سليمان بن قتة العدوي، وعبيد الله بن الحر الجعفي، وعقبة بن عمرو السهمي، وأبو الرميح الخزاعي، ويزيد بن مفرغ الحميري، ووهب بن زمعة، وبشر بن حذلم، وعبد الله بن عمرو البدي، وأبو الأسود الدؤلي، وعامر بن يزيد العبدي، والفضل بن العباس، وعوف بن الأحمر الأزدي، والمغيرة بن نوفل، وعبد الله بن الزبير، وخالد بن المهاجر،[89] ورثاه من شعراء العصر الأموي: عبد الله المعتز، وديك الجن وأبو فراس الحمداني،[90] ومن العصر الحديث رثاه محمد إقبال، وغيرهم من الشعراء.[91] فرُوى أن زينب بنت علي بن أبي طالب أو زينب بنت عقيل بن أبي طالب يوم قُتل الحسين أخرجت رأسها من الخباء وهي رافعة عقيرتها بصوت عال تقول:[92] ويقول أبو الأسود الدؤلي:[91] وقال سليمان بن قتة:[91] وقال عبيد الله بن الحر الجعفي:[91] مكان رأس الحسين تصغير|يمين|مقابر البقيع، حيث يذكر بعض المؤرخين أن الرأس مدفونة هناك. تصغير|صخرة في مسجد النقطة بحلب يُقال أن رأس الحسين وُضِعَ عليها. هتاك اختلاف في تحديد موضع دفن رأس الحسين عند عامة الناس، ويرجع ذلك إلى اختلاف المشاهد التي يُدعى وجود رأس الحسين في كل منها، حيث توجد مشاهد يُقال أن بها رأس الحسين في دمشق وكربلاء والقاهرة، وادعى بعض المؤرخين وجوده في أماكن أخرى مثل الرقة وعسقلان والمدينة المنورة، ورجّح أخرون أن مكان الرأس مجهول، فأنكر الفضل بن دكين على من يعرف مكان قبر الحسين، وذكر محمد بن جرير الطبري أن موضع مقتله عُفى أثره حتى لم يستطع أحد تحديده.[93] يذهب عدد من علماء أهل السنة أنه الرأس مدفوع بالبقيع بالمدينة المنورة، فروى محمد بن سعد البغدادي أن يزيد بعث برأس الحسين إلى عمرو بن سعيد الأشدق والي المدينة فدفنه عند قبر أمه فاطمة بالبقيع،[94] وذكره أيضًا البلاذري وأبو يعلى الهمداني والزبير بن بكار وابن أبي الدنيا وابن الجوزي وأبو المؤيد الخوارزمي،[95] وأكّد عليه ابن تيمية وقال: .[96] والمشهور عند الشيعة أن الرأس مدفون مع الجسد في كربلاء، وأن علي بن الحسين السجاد أخذه معه وردّه إلى كربلاء بعد أربعين يومًا من مقتله أي يوم 20 صفر، وهو ما يُطلع عليه ذكرى الأربعين،[97] نقل ذلك ابن شهر آشوب وقال أنه المشهور بين الشيعة، ونقله أيضًا الشريف المرتضى والطوسي وغيرهم.[98] وقيل أن الرأس لم يزل في خزانة يزيد بن معاوية حتى توفي، فأُخِذَ من خزانته فكُفِّنَ ودُفِنَ داخل باب الفراديس من مدينة دمشق،[94] وقيل في حائط بدمشق، ومنهم من قال في دار الإمارة، ومنهم من قال في المقبرة العامة لدفن المسلمين،[98] وانفرد سبط ابن الجوزي بقوله أن الرأس بمسجد بالرقة على نهر الفرات.[99] وقيل أن الرأس طيف به حتى دُفن بعسقلان،[100] وذكر ابن بطوطة في رحلاته أن بها مشهد للحسين،[99] تروي بعض الروايات ومن أهمها المقريزي أنه بعد دخول الصليبيين إلى دمشق واشتداد الحملات الصليبية قرر الفاطميون أن يبعدوا رأس الحسين ويدفونها في مأمن من الصليبيين وخصوصا بعد تهديد بعض القادة الصليبيين بنبش القبر، فحملوها إلى عسقلان ودفنت هناك، وقيل بل تم في بداية القرن الثاني الهجري في عهد عمر بن عبد العزيز بعد سنة 101 هـ، وقيل مع قيام الدولة العباسية سنة 132 هـ، وهذا امتداد للرأي الذي يقول أن الرأس كانت موجودة في دمشق.[101] وقيل أن موضع الرأس في مسجد الإمام الحسين بالقاهرة، وهو أيضا امتداد للرأي السابق حيث يروي المقريزي أن الفاطميين قرروا حمل الرأس من عسقلان إلى القاهرة وبنوا له مشهدًا كبيرًا، وهو المشهد القائم الآن في حي الحسين في القاهرة،[102] وذكروا أنه لما استولى الصليبيين على عسقلان قام وزير الفاطميين بمصر الصالح طلائع بن رزيك بدفع ثلاثين ألف درهم للصلبيبين مقابل أن يأخذ رأس الحسين، ووضعها في كيس من الحرير وأتى بها إلى القاهرة سنة 549 هـ،[99] وأنكر ذلك ابن كثير الدمشقي وغيره.[94] مسؤولية مقتل الحسين يرجع المؤرخون والباحثون مسؤولية مقتل الحسين إلى ثلاثة أطراف وهم: أهل الكوفة، وأصحاب القيادة وهم عبيد الله بن زياد وعمر بن سعد، والحاكم وهو يزيد بن معاوية.[103] فأمّا أهل الكوفة فيرى باحثون أنهم كاتبوا الحسين وطلبوه للبيعة ثم خذلوه ولم ينصروه، وأنكروا أنهم طلبوه، حيث نادى الحسين عليهم يوم عاشوراء فقال: «يا شبث بن ربعي! ويا حجار بن أبجر! ويا قيس بن الأشعث! ويا زيد بن الحارث! ألم تكتبوا إلي في القدوم عليكم؟» قالوا: «لم نفعل». فقال: «بلى فعلتم. أيها الناس إذ كرهتموني فدعوني أنصرف إلى مأمني».[104] وأن أم سلمة لما جاءها الخبر قالت عن أهل الكوفة: «قتلوه قاتلهم الله، غروه وذلوه لعنهم الله»،[105] وقال عبد الله بن عمر بن الخطاب حيث سأله رجل من أهل العراق عن قتل الذباب أثناء الإحرام: ،[106] ويذكر حسين الكوراني وغيره أن أغلب الجيش كان من أهل الكوفة فيقول: «أهل الكوفة لم يكتفوا بالتفرق عن الإمام الحسين، بل انتقلوا نتيجة تلون مواقفهم إلى موقف ثالث، وهو أنهم بدأوا يسارعون في الخروج إلى كربلاء وحرب الإمام الحسين، وفي كربلاء كانوا يتسابقون إلى تسجيل المواقف التي ترضي الشيطان وتسخط الرحمن»،[107] وقد نشأت ثورة التوابين من أهل العراق من الذين ندموا على مقتل الحسين وسموا أنفسهم بالتوابين، بينما يرى آخرون أن أهل الكوفة لم يكن بأيديهم شيئًا، يقول الباحث عبد المنعم ماجد: «ولا نلقي اللوم على أهل الكوفة لتقاعسهم إذ لم يكونوا يستطيعون شيئًا أمام الحكم الأموي القوي».[103] وأمّا قادة جيش الكوفة، فهم المُنفذون المباشرون لمقتل الحسين، فعبيد الله بن زياد هو الذي قتل مسلم بن عقيل وهانيء بن عروة مما جعل أهل الكوفة يتراجعون عن البيعة، يقول يوسف العش: «وينبغي لنا أن نقول أن المسؤول عن مقتل الحسين هو شمر أولًا، وثانيًا عبيد الله بن زياد»، وكان الشعراء يهجون بني زياد لذلك؛ حتى قال عثمان بن زياد أخو عبيد الله: «لوددت أنه ليس من بني زياد رجل إلا وفي أنفه خرامة إلى يوم القيامة، وأن حسينًا لم يُقتل». وقال ابن الصلاح: «والمحفوظ أن الآمر بقتاله المفضي إلى قتله إنما هو عبيد الله بن زياد». وكذلك عمر بن سعد يُحمّله المؤرخون قسمًا كبيرًا من مسؤولية مقتل الحسين، حيث إنه المُنفِّذ والمتفاوض مع الحسين، وحاول التهرب من مسؤولية مقتل الحسين وجعلها ملقاة على ابن زياد، وأخفى الكتاب التي الذي أرسله له ابن زياد قبل المعركة.[103] أمّا الحاكم وهو يزيد بن معاوية، فيُحمّله المؤرخون مسؤولية إرسال عبيد الله بن زياد إلى الكوفة للسيطرة عليها، وأنه لم ينتصر للحسين ويأخذ بثأره أو يقتل قاتله، واختلف الباحثون في إن كان يزيد قد أمر بقتل الحسين أم لا، فيرى ابن تيمية وفريق من أهل السنة والجماعة أن يزيد لم يأمر بقتل الحسين ولم يُظهر الفرح بقتله،[103][108] فيقول: ثم يقول: .[109] بينما يرى أخرون أن يزيد هو المسؤول المباشر عن قتل الحسين، وأن رأس الحسين حُمِلَ بها إليه، وأنه أهان أهل بيته ونسائه،[110] يقول سعد الدين التفتازاني: «والحق أن رضا يزيد بقتل الحسين، واستبشاره بذلك، وإهانته أهل بيت الرسول مما تواتر معناه، لعنة الله عليه، وعلى أنصاره وأعوانه».[111] مصير من قتله قُتل أغلب المشاركين في قتل الحسين في الأحداث التي تلت ذلك، يقول عامر الشعبي:[112] فقُتِلَ عبيد الله بن زياد على يد إبراهيم بن الأشتر النخعي سنة 67 هـ، حيث خرج من الكوفة قاصدًا ابن زياد في أرض الموصل، فالتقيا بمكان يقال له الخازر بينه وبين الموصل خمسة فراسخ، فباغت ابن الأشتر جيش ابن زياد، وأخذ يحرض جنده قائلًا: .[113] وقُتل أغلب المشاركين في قتل الحسين على يد المختار بن أبي عبيد الثقفي أثناء ثورته، فقُتِلَ شمر بن ذي الجوشن وسنان بن أنس على يد كيان أبو عمرة قائد شرطة المختار،[114] وأُتِىَ بحرملة بن كاهل وقُطّعت يداه ورجلاه أمام المختار ثم ألهب فيه النار.[115] مكانته الدينية مكانته عند النبي للحسين بن علي مكانة كبيرة عند عموم المسلمين بمختلف طوائفهم، وذلك لأنه حفيد النبي محمد وابن ابنته فاطمة، وحِبُه وريحانته، وسيد شباب أهل الجنة، وخصَّه النبي بقوله أنه منه، وغيرها من الأوصاف التي تصفه بها الأحاديث النبوية، ولا تختلف طوائف المسلمين حول هذه النقاط، ومن هذه الأحاديث: وصفه أنه من النبي والنبي منه، عن يعلى بن مرة قال:[116] . عن أبي هريرة قال:[117] . عن عبد الله بن مسعود قال:[118] . ووصفه برحانته من الدنيا، فسأل رجل عبد الله بن عمر عن قتل الذباب أثناء الإحرام، فقال:[106] . ووصفه بسيد شباب أهل الجنة، عن عبد الله بن عمر قال:[119] . مكانته لدى الصحابة ذُكرت في المصادر التاريخية العديد من الروايات التي تذكر تبجيل الصحابة للحسين، مثل ابن عباس وأبي هريرة وعبد الله بن عمر وعمرو بن العاص وغيرهم، ومن هذه الروايات: أن عمرو بن العاص كان جالسًا في ظل الكعبة، ورأى الحسين، فقال: .[30] وأن ابن عباس كان يُمسك الركاب للحسن والحسين ويُسوي لهما، فقال له مدرك أبو زياد: فقال ابن عباس: .[22]:398 وأن أبا هريرة كان ينفض عنه التراب، فعن أبي المهزم قال: .[120] وأن ابن عمر قال له حين هم بالخروج إلى الكوفة: .[121] نظرة أهل السنة والجماعة منزلة أهل البيت عمومًا: يعتقد أهل السنة أن أهل البيت تجب محبتهم وموالاتهم ورعاية حقوقهم، وأن المسلمين مأمورون بالصلاة عليهم مع الصلاة على النبي، وأنّ لهم حقًا في أداء الخمس من المغنم والفيء،[122] فعن عائشة بنت أبي بكر قالت: .[123] الشهيد: يعتبر علماء أهل السنة الحسين شهيدًا، ويلقبونه بالشهيد في ترجمتهم له،[11] يقول ابن تيمية:[124] من سادات المسلمين وعلماء الصحابة: يقول ابن كثير الدمشقي:[125] نظرة الشيعة الإمام الثالث من الأئمة الاثني عشر: تؤمن طوائف الشيعة أن الحسين هو الإمام الثالث من الأئمة الاثني عشر بعد علي بن أبي طالب والحسن بن علي، وتنص المصادر الشيعية على أن النبي محمد قد نص على الأئمة من بعده وعينهم بأسمائهم ومن بينهم الحسين،[126][127] وتنص كذلك على أن عليًا قد أوصى قبل وفاته بالخلافة إلى ولده الحسن، وقد أشهد على وصيته جميع أولاده وأهل شيعته وأهل بيته، وعهد إليه بكتابه وسلاحه وأمره بأن يدفعها لأخيه الحسين إذا حضرته الوفاة.[128] وأن الحسين تولى إمامته بعد وفاة الحسن مباشرةً، وبدأ دعوته، وكانت مدة إمامته إحْدَى عشرة سنة.[129] قال الشيخ المفيد:[130] . وجاء في كتاب الكافي: .[131][132] أبو الأئمة: يُعتبر الحسين أبًا لتسعة من الأئمة الاثني عشر، وجميع الأئمة من بعده من نسله، وأتى في كتب الشيعة عددًا من المرويات في ذلك. منها ما جاء في بحار الأنوار أن النبي قال للحسين: «يا حسين أنت السيد ابن السيد أبو السادة، تسعة من ولدك أئمة أبرار والتاسع قائمهم، أنت الإمام ابن الإمام أبو الأئمة تسعة من صلبك أئمة أبرار والتاسع مهديهم».[133] سيد الشهداء: يُلقب الحسين بسيد الشهداء، حيث جاء في كتاب كامل الزيارات رواية تقول عنه: «إنه سيد الشهداء من الأولين والآخرين في الدنيا والآخرة».[134] من أصحاب الكساء: يعتقد الشيعة أن النبي جمع علي بن أبي طالب وفاطمة والحسن والحسين معه تحت كساء واحد بعد نزول ما يُسمَّى بآية التطهير: .[135] من المعصومين: يعتقد الشيعة الاثنا عشرية أن الحسين وجميع الأئمة الاثنا عشر بالإضافة إلى النبي وفاطمة الزهراء، معصومون عن الذنوب والمعاصي صغائرها وكبائرها، وأنه لا يمكن صدور المعصية منهم حتى على نحو الغفلة أو السهو أو النسيان،[136] وجاء في الكافي: .[137] صفاته كان الحسن والحسين أشبه الناس بالنبي محمد، ولكن كان الحسن أكثر شبهًا،[138][139] فعن علي قال:[17] . وقال: «الحسين أشبه برسول الله من صدره إلى قدميه».[11] وكان أسود الرأس واللحية إلا شعرات في مقدم لحيته، قال عمر بن عطاء: «رأيت الحسين يصبغ بالوسمة كان رأسه ولحيته شديدي السواد».[11] وكان كثير الحج ورُوى أنه حجَّ خمس وعشرين مرة ماشيًا على رجليه،[30] قال أبو سعيد الخدري: «رأيت الحسن والحسين صليا مع الإمام العصر، ثم أتيا الحجر، فاستلماه، ثم طافا أسبوعًا، وصليا ركعتين، فقال الناس: هذان ابنا بنت رسول ، فحطمهما الناس حتى لم يستطيعا أن يمضيا ومعهم رجل من الركانات، فأخذ الحسين بيد الركاني، ورد الناس عن الحسن.».[22]:406 عائلته زوجاته تزوج الحسين خمس زوجات، ولا تختلف المصادر تقريبًا في ذلك، وهن:[18]:269، 270[140] شهربانو أو شهر بانويه بنت كسرى يزدجرد، كانت أميرة فارسية، سُبيت أثناء الفتح الإسلامي لفارس، وأنجبت له علي بن الحسين السجاد.[ْ 2] ليلى بنت أبي مُرّة بن عروة بن مسعود الثقفية، أنجبت له علي الأكبر، أمها ميمونة ابنة أبي سفيان بن حرب. وفيها يقول حسان بن ثابت:[18]:270[141] الرباب بنت امرئ القيس، أنجبت له سكينة بنت الحسين وعبد الله الرضيع. يقول فيها الحسين:[18]:270[142] أم إسحاق بنت طلحة بن عبيد الله، كانت زوجة لأخيه الحسن، وأنجبت له الحسين وفاطمة وطلحة، ثم تزوجها بعده الحسين، وأنجبت له فاطمة بنت الحسين بن علي.[143] السُلافة امرأة من بلي بن عمرو بن الحاف بن قضاعة، أنجبت له جعفر بن الحسين.[144] ذريته تذكر المصادر المتقدمة ستة أولاد للحسين: أربعة من الذكور واثنان من الإناث،[18]:269، 270[140] وهم: وذكرت بعض المصادر المتأخرة مثل ابن طلحة الشافعي أن للحسين ستة من الذكور وأربعة من الإناث،[145] فزادوا عددًا من الأبناء وهم: كما يُنسب إليه في التراث الشعبي: تراثه فقهه وروايته للحديث النبوي تحتوي كتب الحديث السني على العديد من مرويات الحسين للحديث، ويعتبره علماء أهل السنة عالمًا فقيهًا من فقهاء الصحابة، يقول ابن قيم الجوزية: «من فقهاء الصحابة المقلين في الفتيا»،[146] كان الحسين صغيرًا حين توفي النبي؛ لذلك لم يروي الكثير من الأحاديث عنه، فروى عن النبي محمد وعلي بن أبي طالب وفاطمة الزهراء وعمر بن الخطاب وخاله هند بن أبي هالة. وروى عنه ابنه علي بن الحسين السجاد وفاطمة بنت الحسين، وعبيد بن حنين، والفرزدق، وعكرمة البربري، وعامر الشعبي، وطلحة العقيلي، وابن أخيه زيد بن الحسن، وعلي بن الحسن وحفيده محمد بن علي الباقر بدون إدراك له، وابنته سكينة بنت الحسين، وكرز التيّمي، وسنان بن أبي سنان، وعبد الله بن عمرو بن عثمان.[11][146] التراث الأدبي يحتوي التراث الشيعي على العديد من الأقوال المنسوبة للحسين،[147] بالإضافة إلى الخطب مثل خطبته في منى وخطبته في كربلاء.[148] وكذلك الأدعية وجاء بعضها بحار الأنوار مثل دعاء يوم عرفة.[149] كما تُنسب إلى الحسين العديد من الأشعار التي ذكرها المترجمين عند السنة والشيعة، وقام بجمعها محمد صادق الكرباسي في كتاب أسماه "ديوان الإمام الحسين (من الشعر المنسوب إليه)،[150] وذكر ابن كثير الدمشقي فصلًا في كتابه البداية والنهاية عن ما رُوى من أشعاره، منها: أن الحسين زار المقابر بالبقيع فقال:[142] انظر أيضًأ مسيرة الأربعين معركة كربلاء مسجد الإمام الحسين (القاهرة) العتبة الحسينية مسجد الإمام الحسين (شتوتغارت) الحسين في الفكر المسيحي (كتاب) حسينية المراجع باللغة العربية بِلُغاتٍ أجنبيَّة وصلات خارجية ، شبكة الألوكة. لعبد الرحمن الشرقاوي. تصنيف:أئمة زيديون تصنيف:أشخاص عرب تصنيف:أشخاص قتلوا في المعارك تصنيف:أشخاص من شبه الجزيرة العربية تصنيف:أهل البيت تصنيف:أهل السنة والجماعة تصنيف:إسماعيلية ح تصنيف:الحسين بن علي تصنيف:المعصومون تصنيف:بنو هاشم تصنيف:حديث الكساء تصنيف:رواة الحديث تصنيف:شهداء الصحابة تصنيف:شهداء الطف تصنيف:شهداء مسلمون تصنيف:شيعة تصنيف:عرب في العصور الوسطى تصنيف:عرب في القرن 7 تصنيف:عسكريون قتلوا في المعارك تصنيف:علاهية تصنيف:علي بن أبي طالب تصنيف:قادة عسكريون مسلمون تصنيف:قتلى معركة كربلاء تصنيف:ملوك عرب تصنيف:مواليد 4 هـ تصنيف:مواليد 625 تصنيف:مواليد 626 تصنيف:مواليد في المدينة المنورة تصنيف:وزراء الرسول تصنيف:وفيات 61 هـ تصنيف:وفيات 680 تصنيف:وفيات بالأسلحة البيضاء تصنيف:وفيات في كربلاء
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86%20%D8%A8%D9%86%20%D8%B9%D9%84%D9%8A
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1231, 1827, 3544, 4562, 5742, 7203, 9217, 9801, 10721, 11606, 13104, 14129, 15772, 16214, 17900, 18798, 19996, 20932, 21988, 23665, 25003, 26264, 27292, 28705, 29850, 30052 ], "plaintext_end_byte": [ 1230, 1826, 3543, 4561, 5696, 7202, 9201, 9787, 10707, 11590, 13004, 14128, 15771, 16185, 17899, 18702, 19995, 20931, 21987, 23627, 25002, 26263, 27291, 28672, 29786, 30035, 30992 ] }
هل من الممكن إعادة الأسد البربري إلى موطنه ؟
أسد بربري
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الأسد البربري والذي يعرف أيضا بالأسد النوبي و<b data-parsoid='{"dsr":[611,627,3,3]}'>أسد الأطلس هو إحدى سلالات الأسود التي انقرضت في البرية خلال أوائل القرن العشرين، والتي استوطنت شمال إفريقيا. واعتقد لفترة طويلة بأنه انقرض تماما في أوائل 1940 ولم يبق منه أي أفراد حية كمنطقة سوق أهراس والتي تعني سوق الأسود، إلا أن بعض الأسود التي يحتفظ فيها في حدائق الحيوانات والسيركات أظهرت خلال العقود الثلاثة الماضية بعضا من السمات التي جعلتها تعتبر من السلالة البربرية أو مرشحة لتكون كذلك على الأقل. هناك الكثير من الناس والمؤسسات المختلفة التي تزعم حاليا أنها تمتلك أسودا بربريّة، ويظهر أن هناك حوالي أربعين أسدا منها في الأسر في أوروبة بكاملها، ويصل عدد الأفراد منها في جميع أنحاء العالم إلى أقل من مئة. كانت الأسود البربرية من ضمن الوحوش التي إستقدمها الرومان لقتال المجالدين في الكولوسيوم إن لم تكن أكثرها شيوعا، وكان الرومان ينقلون الأسود من شمال إفريقيا إلى روما بأقفاص مغلقة تماما ويسجونها لأيام عديدة بلا طعام لتصبح أكثر شراسة ومن ثم يطلقونها على المجالدين والمجرمين المحكوم عليهم بالإعدام بما فيهم المسيحيين في ذاك الوقت. تعتبر الأسود البربرية من أكبر سلالات الأسود إجمالا، حيث تزن الذكور ما بين 400 و600 رطل (180 إلى 270 كيلوغراما) والإناث بين 220 و400 رطل (100 إلى 180 كيلوغراما) وهي بذلك تقارب الببور البنغالية في الحجم، إلا أن بعض الخبراء يعتقدون أن هذه الأحجام يُبالغ فيها بشكل كبير وإن الحجم الحقيقي لهذه السلالة يماثل حجم سلالات الأسود الإفريقية التي تقطن جنوب الصحراء الكبرى (التي تزن قرابة 400 رطل) بقليل، إلا أنه ليس هناك من مصدر موثوق يدعم هذا القول. كان العلماء الأوائل يفترضون أن بنية هذه الأسود الخارجيّة (لبدة الذكر الكبيرة التي تمتد لما بعد كتفيه) تميّزها عن غيرها من السلالات ويمكن بالتالي الاستناد إليها لتعريف هذه السلالة، إلا أنه يُعرف الآن أن لون وحجم اللبدة يتأثّر بعدد من العوامل الخارجيّة الخاصة بالبيئة التي يسكنها الحيوان مثل درجة الحرارة[1]، وبالتالي فإن أي سلالة من الأسود يمكن أن تنمو لديها لبدة ضخمة في بيئة أكثر برودة، وهنا يمكن القول أنه لا يمكن تعريف الأسود البربرية عن طريق حجم لبدتها وإنما ينبغي تحليل حمضها النووي وإيجاد أثار فيه تدل على هويتها[2][3]. إن معظم الأسود الموجودة في الأسر اليوم تعتبر غير نقيّة جينيّا، إذ أنها نتاج تهجين بين سلالات أسود مختلفة تمّ إحضارها من إفريقيا منذ سنين بعيدة وزُوّجت لبعضها جهلا أو بعدم اكتراث بما أن الحفاظ على الحياة البرية لم يكن من أولى اهتمامات الإنسان في تلك الفترة، وبالتالي فإن الأسود الأسيرة اليوم تمتلك خليط جيني من عدّة سلالات مختلفة للأسود البرية. ومن هنا يظهر أنه من الصعب تحديد أي أسد يعتبر بربريا بما أن جميع هذه الأسود تحمل خصائص متنوعة يُضاف إليها العوامل البيئية الخارجيّة التي تؤثر على شكلها وتجعلها تبدو بمظهر مختلف عمّا كانت ستبدو عليه في بيئتها الأصلية. كانت الأسود البربرية تتشاطر موطنها مع نوعين أخرىن من الضواري الكبيرة وهي النمر البربري ودب الأطلس، وقد انقرض الثاني بينما شارف الأول على الانقراض، أما الأسد البربري فإن البعض من العلماء والمؤسسات (مثل موقع الانقراض) يفترضون أنه منقرض ولا يعترفون بوجود فرد حي نقي جينيّا اليوم إلى أن يتم إثبات ذلك عن طريق بعض الفحوص، أما البعض الأخر فيرون أن هذه الأسود لا تزال حيّة طالما أن هناك أسودا تحمل ولو جزء من خصائصها الوراثيّة، وإن تحديد هذه الأسود التي تحمل هذه الخصائص قد يمكّنهم من إكثارها وإعادة أفراد نقيّة منها إلى البرية. ومع ذلك، يبدو من علم الوراثة أن أسد الأطلس هو نفس السلالات مثل الأسد السنغالي[4] في غرب ووسط أفريقيا.[5][6] الوصف والخواص الأحيائية يفترض العلماء أن هناك سبعة سلالات من الأسود الإفريقية، إلا أن مصداقية هذه الفرضية لا تزال موضوع جدل إذ أن البعض يقول بأن جميع هذه السلالات يُمكن جمعها في سلالة إفريقية واحدة[7]، وفي الواقع فإن الأسود الإفريقية غالبا ما تعتبر أحادية الطراز أي ذات طراز أو ممثل واحد[8][9]. أما الأسود الآسيوية فهي مميزة ومختلفة جينيّا عن الأسود الإفريقية القاطنة لجنوب الصحراء الكبرى، إلا أن هذا الاختلاف لا يزال بسيطا، فهو أصغر من الاختلاف والبعد الجيني بين الأعراق البشرية المختلفة؛ وبالاستناد إلى هذا الفرق الجيني، يُقدّر العلماء أن الأسد الآسيوي انفصل عن الجمهرة الإفريقية منذ حوالي 100,000 سنة، وهي فترة لا تعتبر كافية كي تتطور لدى الحيوان تعارضات تناسليّة، أي لا تصبح قادرة على التناسل مع الجمهرة الإفريقية[10]. يُعتقد بأن الأسد البربري مرتبط بالسلالة الآسيوية بشكل أكبر من ارتباطه بالسلالات الإفريقية الأخرى على الأرجح. على الرغم من أن هناك القليل من العينات الخاصة بالأسود البربرية (الجماجم والجلود)، بالإضافة لصور ولوحات عن أسود بربريّة حيّة، فإن بعض العلماء استطاعوا عن طريق التدقيق بالبعض القليل منها أن يعيدوا تصوير المظهر الخارجي للأسد البربري الحقيقي حيث يظهر أنه كان ذو أهاب ضارب إلى الرمادي، طويل الفراء مما أضفى عليه مظهرا أشعث، كما وكانت الإناث والذكور اليافعة تمتلك شعيرات طويلة حول حلقها ومؤخر قوائمها الأماميّة وعلى طول معدتها؛ وكانت الذكور البالغة تمتلك لبدة ضخمة تغطي رأسها وعنقها وأكتافها، وتمتد لما بعد كتفيها وصولا إلى معدتها. اختلف لون لبدة هذه الأسود باختلاف المنطقة التي تغطيها على الجسد حيث كان باهتا على الأقسام الأماميّة ثم يشتد قتامة على الأقسام الخلفيّة، كما وكانت لها خصلة شعر طويلة على ذيلها وكان مؤخر رأسها أكثر ارتفاعا من باقي السلالات، حيث كانت قمّة الرأس أكثر بروزا مما كان يُظهر خطا أكثر استقامة يمتد من طرف الأنف حتى مؤخر الرأس. امتلكت الأسود البربرية أيضا ذقنا أكثر استدارة من باقي السلالات بالإضافة لخطم ضيّق نسبيّا وانقباض خلفيمحجري (واقع خلف محجر العين) لجمجمتها[11][12]. يُعتقد أن للأسود البربرية نفس طيّة الجلد التي تتميز بها الأسود الآسيوية تحت لبدتها الممتدة على طول معدتها[2]. العادات كانت هذه الأسود تعيش بشكل انفرادي كباقي السنوريات الكبيرة وعلى العكس من باقي سلالات الأسود الاجتماعيّة، وفي بعض الأحيان كانت تعيش في أزواج، ويعود السبب في ذلك إلى عدم توافر الطرائد بشكل واف في المناطق التي قطنتها. كانت الإناث من هذه السلالة تقوم بتربية أشبالها حتى تصل لسن البلوغ (حوالي سنتين) ومن ثم تفترق عنها[13]. المسكن استوطنت هذه الأسود شمال إفريقيا بكامله، إلا أن القسم الشرقي من تلك المنطقة (مصر وليبيا) يُحتمل بأنه لم يحو جمهرة كبيرة من الأسود حتى قبل أن يستوطنه البشر[7][14]، ولعلّ ذلك يعود إلى قحل وجفاف المنطقة. يُعتقد أنه بحلول أوائل القرن الثامن عشر عند أقصى تقدير، كانت الأسود البربرية قد اختفت من القسم الشرقي المتوسطي لشمال إفريقيا وانحصرت في القسم الغربي منه (المغرب، وتونس)[2]. وعلى العكس من معظم سلالات الأسود الإفريقيّة، كان الأسد البربري صيّادا جبليّا يفضّل المناطق الحرجيّة على السهول المفتوحة والسفانا. الحمية شملت الحمية الأساسية للأسد البربري عدّة أصناف من الحيوانات البريّة من شاكلة الضأن البربري، الخنازير البرية، غزلان كوفية، والأيائل الحمراء (السلالة البربرية منها - الوعل البربري). وبالإضافة إلى ذلك كانت هذه الأسود تقتات على المواشي المستأنسة من بقر وخراف بين الحين والأخر، حتى أنها كانت تقتنص الأحصنة في بعض الأوقات. لم يتم توثيق طريقة الصيد التي اعتمدتها الأسود البربرية يوما، إلا أنه يُعتقد بأنها كانت تلجأ لنفس أسلوب الخنق الذي تلجأ إليه باقي السنوريات الكبرى في العالم[2][15]. التناسل كان للأسود البربرية موسم محدد للتزاوج يُعتقد بأنه كان يقع في شهر يناير، وذلك على العكس من الأسود القاطنة للسهول التي لا موسم تزاوج محدد لها وإنما تتناسل على مدار العام[15]، تُظهر السجلات الخاصة بالأسود البربرية الأسيرة أن فترة حملها تمتد لحوالي 110 أيام تقريبا، تضع الأنثى بعدها ما بين شبل إلى 6 أشبال إلا أن المعدّل غالبا يصل لما بين 3 أو 4 أشبال. تكون الصغار مرقطة غالبا برقط ورديّة قاتمة كثيفة وتزن حوالي 3.5 رطل عند الولادة، وهي تكسب وزنا بمعدّل 3.5 أونصات في اليوم وتبدأ أعينها بالتفتح عندما تصل لعمر 6 أيام ومن ثمّ تبدأ بالمشي عندما تبلغ 13 يوما. تصل الإناث إلى النضوج الجنسي عندما تبلغ سنتين تقريبا، إلا أنها لا تكون قادرة على الحمل إلى أن تصل لعمر 3 أو 4 سنين. تبدأ الذكور بإظهار اهتمامها بالإناث ما بين سن 24 و30 شهرا، إلا أنها لا تنجب صغارا خاصة بها قبل سن 3 سنوات، أو 4 إجمالا[15]. تاريخ السلالة علاقة السلالة بالإنسان وبداية اندثارها كان المصريون القدماء أول بشر احتكت بهم الأسود البربرية، وقد تمّ ذلك عندما وجدت القبائل المرتحلة ملاذا لها في وادي النيل فاستقرت هناك وأخذت تعمل في الزراعة وتربية الماشية في المناطق الخصبة التي سكنتها الأسود مما أدى بالتالي إلى صدام معها. وقد تلا البربر المصريين في النزاع مع الأسد البربري وذلك عندما أخذوا يستقرون في قرى صغيرة في جبال شمال إفريقيا ويقومون بزرع بعض المناطق، منذ حوالي 3000 سنة، وكان كل من المصريين والبربر يدافعون عن مواشيهم ومنازلهم من الأسود البربرية باستخدام الحراب والسهام، إلا أنهم على الرغم من ذلك لم يكونوا خطرا حقيقيا على جمهرة تلك الأسود. بدأت أعداد هذه الحيوانات بالتراجع منذ عصر الإمبراطورية الرومانية، فقد كان الأباطرة الرومان يسعون دوما إلى الترفيه عن شعوبهم والإظهار لهم أن حضارتهم تسيطر حتى على الطبيعة، وكان الرومان القدماء يستقدمون هذه الأسود من شمال إفريقيا لجعلها تقاتل في المباريات التي كانت تقام في المدرج الروماني "الكولوسيوم" وغيره من الحلبات المشابهة، ويُعرف أن الرومان كانوا يحضرون الآلاف من تلك الأسود إلى مختلف أنحاء الإمبراطورية لتقاتل ما كان يعتبر ندّا لها وهم المجالدون. ولم تنتهي هذه الممارسات إلا بعد ستة قرون عندما اعتنقت الإمبراطورية الدين المسيحي وأصبحت تلك المباريات المتمثلة بقتل الإنسان والحيوان تعتبر أعمالا محرّمة لا تتفق ورسالة المسيحيّة؛ ولكن بالرغم من ذلك فقد استمرت أعداد الأسود البربرية بالتراجع بعد أن حكمت الإمبراطورية البيزنطية المنطقة لفترة وجيزة قبل الفتح الإسلامي في القرن السابع، وخلال فترة سيادة الدولة العربية كانت هذه الأسود تعتبر مصدر إزعاج وكان البعض يدفع مكافأة مقابل كل أسد يتم قتله. ومع وصول الصيادين الأوروبيين إلى المنطقة في القرن التاسع عشر، تراجعت أعداد الأسود بشكل رهيب، حيث كان المرشدون المحليّون يتعقبون أثارها في جبال الجزائر، تونس والمغرب كي يصطادها صياد ما أو يُقبض عليها لغرض بيعها لحدائق الحيوان. اختفاء السلالة انقرضت الأسود من غربي ليبيا بحلول عام 1700 تقريبا، وفي تونس قتل أخر أسد بربري عام 1891 بالقرب من بلدة بابوش الواقعة بين طبرقة وعين دراهم، وفي الجزائر أصطيد أخر أسد عام 1910 بالقرب من سوق أهراس[16]شرق قسنطينة، على الرغم من أن البعض يزعم بأن آخر أسد بربري في الجزائر تم إطلاق النار عليه في موقع غير محدد عام 1943. كان العثمانيون يشجعون صيد الأسود في تونس والجزائر حيث كانوا يدفعون مبالغ طائلة مقابل الحصول على جلود تلك الحيوانات، أما بعد أن قام الفرنسيون باحتلال تلك البلاد انخفض سعر الجلد، حيث كانوا يدفعون 50 فرنك فقط مقابل واحد منها، وبالمقابل فإن الكثير من المستوطنين وملاك الأراضي الفرنسيين أصبحوا صيادين للأسود في شمال إفريقيا حيث قتل ما يزيد على 200 أسد في الجزائر ما بين عاميّ 1873 و1883. اختفت الأسود من الساحل المغربي خلال أواسط القرن التاسع عشر، إلا أنها استمرت بالتواجد في ذاك البلد حتى الربع الأول من القرن العشرين حيث قُتل أخرها عام 1942 في الجهة الشمالية من أحد المعابر في جبال أطلس بالقرب من الطريق التي توصل مراكش بورزازات[2][7][14][17][18]. يظهر أن السبب الرئيسي وراء انقراض الأسود البربرية من البرية هو التغيرات البيئيّة التي جرت من حولها، حيث كان لإزالة الغابات وتعريتها لإقامة مراعي للأبقار تأثير كبير على أنواع الطرائد التي تعتمتد عليها في غذائها، كالأيائل والغزلان، مما أدى إلى تناقص أعدادها وتناقص أعداد الأسود بالتالي التي لم تكن قادرة على اقتناص الماشية التي أحضرها الفرنسيون بما أنها كانت تُحرس بشكل جيّد، ومن ثم كان الصيد المكثّف الضربة القاضية بالنسبة لهذه السلالة[18]. الأسود البربرية في الأسر والأفراد المحتملة الباقية كانت الأسود التي اُحتفظ بها في معرض الوحوش في برج لندن خلال القرون الوسطى أسودا بربرية، كما أظهر فحص الحمض النووي الذي أُجري على جمجمتين محفوظتين بشكل جيّد تم العثور عليهما خلال عمليات تنقيب جرت في عام 1937[19]، وقد تمّ تأريخ الفترة التي تعود إليها الجماجم بما بين الأعوام 1280 - 1385 و1420 - 1480. يُفيد الدكتور نوبويكي ياماغوشي من وحدة الحفاظ على الحياة البرية في جامعة أوكسفورد أن نموّ وازدهار الحضارات في وادي النيل وشبه جزيرة سيناء عند بداية الألفية الثانية ق.م. كان سببا في منع التنوع الجيني لدى هذه الأسود بما أنه أدى إلى عزل العديد من الجمهرات عن بعضها البعض. استمرت الأسود البربرية بالتواجد في البرية في بلدان ليبيا، تونس، الجزائر، والمغرب حتى حوالي قرن مضى فقط[19]. كان يحتفظ بالأسود البربرية في حدائق الحيوانات والسيركات خلال القرن التاسع عشر وأوائل القرن العشرين، وفي عام 1835 تمّ نقل الأسود الباقية في برج لندن إلى معارض ذات ظروف أكثر إنسانية في حديقة حيوانات لندن بناء على أمر دوق ولينغتون وإحدى أشهر هذه الأسود الأسيرة كان ذكرا يدعى "سلطان" والذي عاش في الحديقة حتى عام 1896، كما كان هناك أسد أخر معروف عاش في لايبزغ. أما حاليا فهناك بضعة عشرات من الأسود الأسيرة والتي تعتبر بأنها من السلالة البربرية مثل تلك الموجودة منتزه بورت لمبن للحيوانات البرية والبالغ عددها إثني عشر أسدا . كان العلماء يعتقدون بأن الأسود البربرية تعتبر سلالة مميزة بسبب مظهرها الخارجي وبالتحديد بسبب لبدتها الكبيرة الداكنة وحجمها الأضخم من باقي السلالات، إلا أنه يعرف الآن بأن بعض العوامل العرضيّة تؤثر على لون وحجم لبدة الأسد مهما كانت سلالته ومن هذه العوامل الطقس أو مناخ البيئة المحيطة بالحيوان، فقد لوحظ أن الأسود الإفريقية تنمو لديها لبدات كثيفة وقاتمة في حدائق الحيوانات الأميركية والأوروبية ذات المناخ البارد مما يؤكد أن النظرية الأساسية عن أن هذه السلالة مميزة بسبب مظهرها الخارجي تعتبر خاطئة بل إنه لم يعد يعتد بالمظهر الخارجي لتحديد ما إذا كان أسدا معينا ذو أصل بربري أم لا. وفي عام 2005 أظهر فحص للحمض النووي لأسد موجود في حديقة حيوانات نيوويد أنه لا يتحدر من فرد من جنوب الصحراء الكبرى وبالتالي فإنه يحتمل أنه يتحدر من أسد بربري أصلي. وعلى الرغم من هذا فقد أظهرت تقارير البحوث حول الحمض النووي للأسد البربري والتي نشرت في عام 2006 دلائل لا تدعم القول بأن الأسد البربري يُعد سلالة مستقلة بذاتها حيث وجد العلماء علامة بسيطة فريدة في حمض نووي مستخلص من عينات شعر أخذت من أسود بربرية محنّطة في المتاحف، ويمكن بالتالي استخدام هذا الأسلوب لمعرفة أي من الأسود المرشحة لتكون بربرية تعتبر فعلا من هذه السلالة ومن لا تكون كذلك. وقد أظهرت هذه الفحوصات أن خمسة من الأسود المنتمية للمجموعة الشهيرة الخاصة بملك المغرب لا تعتبر، وفقا لهذه الفحوصات، بربريّة الأبوين، ويُعتقد أنه في الفترة التي سبقت حكم الرومان لشمال إفريقيا كان البعض من أفراد هذه السلالة يتم تزويجه مع جمهرة شمال إفريقيا من الأسود الآسيوية، مما ولّد بالتالي حيوانات هجينة كانت في بعض الأحيان أكبر من أبويها وفي أحيان أخرى أصغر. مشروع الأسد البربري إن شعبية الأسد البربري السابقة في حدائق الحيوان تعتبر الأمل الوحيد لإمكانية رؤيته مجددا بحالة بريّة في شمال إفريقيا؛ وفي الفترة التي سبقت تأسيس حديقة الحيوانات بالرباط، كان عالم الطبيعة الألماني فولفغانغ فري، والذي كان يبحث بشكل مكثّف عن المعلومات المتعلقة بالأسد البربرى مجازا قد أشاد بأهمية الأسود الخاصة بملك المغرب، وقد قام مدير حديقة الحيوانات بعد أن عرف مدى أهميّة تلك الأسود (التي بلغ عددها عندئذ 27 أسدا) بالاتصال مع علماء حيوان من مختلف أنحاء العالم، ومن ضمنهم كان خبيرا السنوريات الكبيرة المشهورين: البروفيسور هيلموت هيمر وبول ليهوسن، إلا أن هذان العالمان لم يستطيعا أن يجيبا على كل الأسئلة المتعلقة بمدى نقاء تلك الحيوانات جينيا، لذا افترضا أنها تعاني من التلوث الجيني واقترحا أن يتم العمل ببرنامج تناسل انتقائي خاص بها. وقد قامت مؤسسة "ويلد لينك إنترناشونال" بالتعاون مع جامعة أوكسفورد بإطلاق مشروع الأسد البربري بعد سنين من البحث العلمي حول السلالة والتحقيق في الأقوال التي تزعم وجود أفراد حية منها اليوم، ويهدف هذا المشروع إلى تحديد الأسود البربرية الأنقى جينيا وإكثارها ومن ثم إعادتها إلى البرية في موطنها الأصلي بشمال إفريقيا. ويقوم علماء هذا المشروع باستخدام أحدث التقنيات للتعرّف على "بصمات" الحمض النووي الأصلية والعائدة للأسد البربري، وقامت مؤسسة وايلد لينك إنترناشونال بتجميع عينات من عظام الأسود البربرية والموجودة في المتاحف الأوروبية في باريس وبروكسل وتورين وغيرها ومن ثم إرسالها إلى جامعة أوكسفورد حيث يعمل فريق من العلماء على استخراج جدلية الحمض النووي التي تظهر بأن هذه السلالة مميزة عن غيرها. و على الرغم من أن الأسد البربري يعتبر منقرضا بشكل رسمي إلى أن يتم التأكد تماما من أن الحيوانات المرشحة تتحدر من أصول بربرية، فإن وايلد لينك قامت بتحديد بضعة أسود مأسورة حول العالم على أنها تتحدر من الأسود البربرية الأصلية في حديقة الحيوانات في مدينة الرباط. وتهدف واليد لينك بعد ذلك إلى فحص بصمة الحمض النووي لدى هذه الأسود للتأكد من مدى قربها للأسود الأصلية ومدى تهجينها مع سلالات أخرى، ومن ثم فسوف تنتقى الأسود الأنقى من بينها لتتكاثر مما يعيد الأسد البربري في النهاية بعد بضعة أجيال وبعد ذلك يتم إطلاق الأسود في منتزه قومي خصصته الحكومة المغربية لها في جبال أطلس. إلا أن هذا المشروع توقف حاليا إلى أن يتم تجميع تبرعات كافية لمواصلة العمل به خصوصا بعد أن فقد الاتصال مع مؤسسة وايلد لينك إنترناشونال وأغلق موقعها الإلكتروني بعد أن كانت قد إتفقت مع جامعة أوكسفورد بأنها ستقوم بتأمين الأموال اللازمة بينما تقوم الجامعة بالأبحاث والدراسات اللازمة. وبعد أن انقطع الاتصال مع واليد لينك توقف الدعم المالي للمشروع وقام أحد العلماء من الجامعة الذي يدعى الدكتور نوبويكي ياماغوشي بتمويل المشروع بنفسه لأقصى فترة استطاعها كي تمتد فترة دراسة الأسود الشمال أفريقية -البربرية- خاصة وجيناتها لأطول وقت ممكن. ومؤخرا تم إطلاق ستة أسود بربرية في محميّة أكويلا للطرائد في جنوب إفريقيا والتي تبعد عن كيب تاون مسافة ساعتين، في محاولة لإعادة سلالة رأس الرجاء الصالح (أسد رأس الرجاء الصالح) ظنّا من أن تلك الأسود تحمل خصائص لهذه السلالة المنقرضة. السلالات المقربة أظهرت دراسة في عام 1968 أن السلالات البربرية والأسيوية والإفريقية المختلفة بالإضافة لسلالة رأس الرجاء الصالح تمتلك نفس الخصائص في جماجمها وأبرزها الوجه الضيّق المستطيل الشكل الذي يظهر بشكل كبير عند الأسود البربرية والآسيوية بشكل خاص. ويظهر هذا الأمر بأنه لعلّ كان هناك صلة وثيقة بين أسود شمال إفريقيا وآسيا، كما يُظن بأن السلالة الأوروبية من أوروبة الجنوبية التي انقرضت قرابة العام 80 - 100 م كانت تمثل صلة وصل بين الأسود الشمال إفريقية والآسيوية. ويعتقد بأن السلالة البربرية تمتلك نفس طيّة الجلد التي تمتلكها الأسود الآسيوية على معدتها إلا أنها تختفي تحت لبدتها الطويلة التي تمتد على طول بطنها[2]. انظر أيضا مصرية (أسد) وصلات خارجية 10 يناير 2008 في 20 مارس 2007. ، موقع الحفاظ على الأسود البربرية. ، موقع يهدف للحفاظ على السنوريات الكبيرة. المراجع تصنيف:أسود تصنيف:أنواع القائمة الحمراء المنقرضة تصنيف:أنواع انقرضت بسبب نشاطات الإنسان تصنيف:انقراضات الثدييات منذ عام 1500 تصنيف:ثدييات أفريقيا المنقرضة تصنيف:ثدييات الجزائر تصنيف:ثدييات الشرق الأوسط تصنيف:ثدييات المغرب تصنيف:ثدييات تونس تصنيف:ثدييات في شمال أفريقيا تصنيف:ثدييات ليبيا تصنيف:ثدييات مصر تصنيف:ثدييات وصفت في 1758 تصنيف:حيوانات أفريقيا الضخمة تصنيف:حيوانات إفريقيا المنقرضة تصنيف:حيوانات باتنة تصنيف:حيوانات مفترسة تصنيف:سلالات ثدييات تصنيف:سنوريات أفريقيا تصنيف:لواحم أفريقيا تصنيف:لواحم منقرضة
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%AF%20%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D9%8A
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 362, 1056, 1586, 2422, 3277, 3644, 4244, 4887, 5283 ], "plaintext_end_byte": [ 354, 1055, 1578, 2421, 3276, 3643, 4201, 4865, 5282, 5323 ] }
植物に感情はある?
バクスター効果
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
バクスター効果(バクスターこうか、)は、アメリカ合衆国のポリグラフ専門家であるクリーヴ・バクスターが1966年から行なっていた研究で発見した現象。植物にポリグラフ(嘘発見器)を接続することで検出される、あたかも思考のような反応のことをいう。 概要 バクスターはポリグラフ研究所での仕事中、室内に観葉植物としてドラセナの鉢があったことで、このドラセナにポリグラフを繋ぎ、組織内の水分の動きを分析しようと思いついた。作業を続ける中、ふとドラセナを燃やしてその反応を試そうとしたところ、バクスターがそう考えただけで何も行動していないにもかかわらず、ポリグラフは突如強い反応を示した[1]。ほかにも人間や動物の挙動への植物の反応を検証し続けた末に、「植物は他者の思考を読み取り、感情的に反応している」との結論に至った[2][3]。 1967年にバクスターは、超心理学・超常現象の研究団体であるの総会でこの研究成果を発表し、その研究論文は同年末に同団体の機関紙『』に掲載された[3]。さらに翌1968年には、の『国際超心理学雑誌(The International Journal of Parapsychology)』にも掲載された[3][4]。その後もバクスターは、サボテン[5]や鶏卵[6]、細菌などに対しても様々な実験を行い、同様の現象が現れたことを発表した[7]。 反響 この研究成果は『』を始め、雑誌、テレビ、ラジオなどで興味本位に取り上げられた[8][9]。アメリカ海軍の科学者であるエルドン・バード(Eldon Byrd)は、このバクスター効果を応用して海草を訓練することで、潜水士たちに危険を警告させる計画を考想した(ただし、実現はしていない)[5]。日本の心理学者の富田隆もバクスター効果を「厳然とした事実」と述べ、強く肯定している[10]。このバクスターの実験結果を知ることで、植物が心を持っているとの確信に至った者も多い[11][12]。バクスター効果を知ってから近くの植物を観察したところ、人の会話や考えに応じて明らかに葉の色が変化したという報告もある[13]。 一方で、ハーバード大学生物学部教授のオットー・ソルブリク、イェール大学教授で、植物学者のアーサー・ガルストンらをはじめ、主流と呼べる研究・教育機関の専門家たちからは、「神経組織のない植物に感情の伝達はあり得ない[8]」といった具合に、真摯に相手にされることは少なかった[9]。また超心理学においても、バクスターが最初に研究成果を発表した超心理学会は、1988年の報告書「学術研究会議が提出した超心理学研究への回答」において、バクスター効果と超心理学との関連性を明確に否定している[10][14]。この超心理学会や、心理学者のらは、バクスター効果の追試に成功した研究者は皆無だと述べている[10][15]。 ニューヨークのジョージ・ミルスタイン博士(George Milstein)は、音楽が植物の成長に影響を与えるとして、『家庭で植物を上手に育てる法』とのタイトルのレコードを発表した人物だが、バクスター効果については以下のように述べ、植物が心を持つことを否定している[16]。 バックスターはどう見ても思い違いをしている。植物学か生理学を学んだ者なら、動物や人間とはまったく違う組織をもった植物が心や感情をもっていて、精神的な威嚇におぼえることがあるとは認めがたいからだ。 少なくともバックスターはほかのペテン師どものような金集めはやっていないが、私には彼の研究は何も必要ない。なぜなら、彼が発見したと言っていることは、みな誤りだと立証できるからだ。—新井訳 1987, pp.262-263より引用 2007年のディスカバリーチャンネルのテレビ番組『怪しい伝説(MythBusters)[17]』による検証では、バクスターのものと同じポリグラフでは、確かにバクスターと同様の結果が得られた。しかし、より精密な機器として用意されたEEGマシン(脳波計)では、植物の反応はまったく見られなかった。このことからバクスター効果とは、アナログ機器であるポリグラフ自体の持つ不安定さがもたらす現象、安定性の欠如による揺らぎによるものとも見られている[14][15]。 脚注 参考文献 Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) Text "和書" ignored (help); Check date values in: |date= (help) en:Cleve Backster#Primary perception
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%90%E3%82%AF%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E5%8A%B9%E6%9E%9C
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1217, 3023, 4259, 5881, 6910, 7908, 8581, 9935, 10955, 11549, 12127, 12837 ], "plaintext_end_byte": [ 1216, 3002, 4258, 5880, 6909, 7907, 8580, 9616, 10907, 11510, 12100, 12775, 13022 ] }
হংকং আন্তর্জাতিক বিমানবন্দরটির মোট কয়টি রানওয়ে আছে ?
নেতাজি সুভাষচন্দ্র বসু আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর
bengali
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
নেতাজী সুভাষ চন্দ্র বসু আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর (আগেকার নাম: দমদম বিমানবন্দর) ভারতের একটি বিমানবন্দর। এটি পশ্চিমবঙ্গের রাজধানী কলকাতা শহর থেকে ১৭ কিলোমিটার দুরে অবস্থিত৷ এর দুইটি সমান্তরাল রানওয়ে আছে। এর ৩টি প্রান্তিক আছে: একটি অভ্যন্তরীন প্রান্তিক, একটি আন্তর্জাতিক প্রান্তিক আর একটি মালবাহী প্রান্তিক। ভারতের স্বাধীনতা আন্দোলনের একজন বিশিষ্ট নেতা নেতাজী সুভাষচন্দ্র বসুর নামে এই বিমানবন্দরের নামকরণ করা হয়েছিল, আগে দমদম বিমানবন্দর নামে পরিচিত ছিল। ২,৪৬০ একর (১,০০০ হে) এলাকা জুড়ে ছড়িয়ে রয়েছে বিমানবন্দরটি, কলকাতা বিমানবন্দর দেশটির পূর্ব অংশে বিমান চলাচলের জন্য সবচেয়ে বড় হাব এবং পশ্চিমবঙ্গে দুটি আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর পরিচালনা করে, অন্যটি হচ্ছে বাগডোগরা বিমানবন্দর। দিল্লি, মুম্বাই, ব্যাঙ্গালোর ও চেন্নাইয়ের পরে যাত্রী পরিবহণের ক্ষেত্রে এয়ারপোর্টটি ২০১৬-১৭ অর্থবছরে ১৫.৮ মিলিয়ন যাত্রী পরিবহনে ভারতের পঞ্চম বৃহত্তম বিমানবন্দরে পরিনত হয়েছে। বিমানবন্দরটি উত্তর-পূর্ব ভারত, বাংলাদেশ, ভুটান, চীন ও দক্ষিণ পূর্ব এশিয়ার জন্য একটি প্রধান কেন্দ্র। ২০১৪ এবং ২০১৫ সালে, এয়ারপোর্ট কাউন্সিল ইন্টারন্যাশনাল কর্তৃক প্রদত্ত এশিয়া-প্রশান্ত মহাসাগরীয় অঞ্চলে কলকাতা বিমানবন্দর শ্রেষ্ঠ উন্নত বিমানের শিরোপা জিতেছে।[14] ইতিহাস কলকাতা বিমানবন্দর ঐতিহ্যগতভাবে ইউরোপ থেকে ইন্দোচীন ও অস্ট্রেলিয়ার মধ্যে বিমান রুটে কৌশলগত কেন্দ্র হিসেবে কাজ করে।[15] ১৯৩৭ সালে এ্যামিলিয়া ইয়ারহাট সহ বহু বিমান সংস্থার অনেক অগ্রগামী উড়ানগুলি যাত্রা শুরু করে কলকাতা থেকে।[16] ১৯২৪ সালে, কেএলএল বিমান সংস্থা কলকাতায় তাদের আমস্টারডামের -বতভিয়া (জাকার্তা) রুটের অংশ হিসাবে অবতরণ শুরু করেন।[17] একই বছরে, কোনও বিমান বাহিনী কর্তৃক প্রথম বিশ্ব ভ্রমণ অভিযানের অংশ হিসাবে একটি রয়েল এয়ার ফোর্স বিমান কলকাতায় অবতরণ করে।[18] দমদময়ে রয়্যাল আর্টিলারি</b>র পাশে একটি খোলা মাঠ নিয়ে বিমানবন্দর শুরু হয়।[18] বাংলার গভর্নর স্যার স্ট্যানলি জ্যাকসন ১৯২২ সালের ফেব্রুয়ারি মাসে কলকাতা বিমানবন্দরে বেঙ্গল ফ্লাইং ক্লাবটি খোলেন।[19] ১৯৩০ সালে, এয়ারফিল্ড সারা বছর ধরে ব্যবহারের জন্য নির্মান করা হয়,[20] এবং অন্যান্য বিমান সংস্থা বিমানবন্দরটি ব্যবহার করতে শুরু করেছিল। এয়ার ওরিয়েন্ট প্যারিস -সাইগন রুটের অংশ হিসাবে কলকাতা বিমানবন্দরে অবতরণ শুরু করে[21] এবং ইম্পেরিয়াল এয়ারওয়েজ ১৯৩৩ সালে কলকাতা বিমানবন্দরের মাধ্যমে লন্ডন থেকে অস্ট্রেলিয়ায় যাত্রা শুরু করে।[22] এই উড়াণে অনুপ্রানিত হয়ে কলকাতা বিমানবন্দরে অনেকগুলি বিমান সংস্থা চালু করেছিল। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধে কলকাতা একটি গুরুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন করে। ১৯৪২ সালে যুক্তরাষ্ট্রের আর্মি এয়ার ফোর্সেস ৭তম বোম্বারমেন্ট গ্রুপ বার্মার বিরুদ্ধে যুদ্ধ মিশনে বিমানবন্দর থেকে বি -৪২ মুক্ত বোমা বিস্ফোরণ করে। কলকাতা বিমানবন্দর এয়ার ট্রান্সপোর্ট কমান্ডের জন্য একটি মালবাহী বন্দর হিসেবে ব্যবহার করা হয়েছিল এবং এটি দশম বিমান বাহিনীর জন্য যোগাযোগ কেন্দ্র হিসেবেও ব্যবহৃত হয়েছিল।[23] দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধের পর যাত্রীবাহী সেবা বৃদ্ধি পায় কলকাতা বিমানবন্দরে। এই সময় ব্রিটিশ ওভারসিজ এয়ারওয়েজ কর্পোরেশন (বিওএসি) লন্ডন থেকে কলকাতা রুটের বিশ্বের প্রথম জেট-চালিত যাত্রী বিমান, ডি হাভাল্যান্ড কমেট- এর পরিচালনা শুরু করে। উপরন্তু, ১৯৬৪ সালে ইন্ডিয়ান এয়ারলাইনস প্রথম ভারতীয় অন্তর্দেশীয় বিমান সেবা চালু করে, কলকাতা-দিল্লী রুটে কেরাভেল্ল জেট বিমান ব্যবহার করে। ১৯৪০ ও ১৯৬০-এর দশকের মাঝামাঝি সময়ে এয়ারফ্লোট,[24] এয়ার ফ্রান্স,[25] অ্যালটিয়া,[26] ক্যাথে প্যাসিফিক,[27] জাপান এয়ারলাইন্স,[28] ফিলিপাইন এয়ারলাইন্স,[29] কেএলএম , প্যান আম,[30] লুফথানসা,[31] সুইসয়ার[32] এবং এসএএস -এর মত প্রধান বিমান সংস্থা কলকাতা থেকে উড়ান পরিচালনা করে।[33] ১৯৬০-এর দশকে কলকাতার দীর্ঘস্থায়ী বিমানের প্রবর্তনের ফলে এবং কলকাতার রাজনৈতিক অস্থিরতার কারণে বিমানের বিমান সংস্থাগুলি তাদের উড়ান পরিষেবা বন্ধ করে দেয়। ১৯৭১ সালের মুক্তিযুদ্ধে কলকাতায় উদ্বাস্তু ও রোগী উভয়েরই ব্যাপক বৃদ্ধি ঘটেছিল, যার ফলে কলকাতা বিমানবন্দর থেকে আরো অনেক বিমান সংস্থার সেবা বন্ধ হয়ে যায়। ১৯৭৫ সালে, বিমানবন্দরটি ভারতের প্রথম কার্গো টার্মিনাল পরিচালনা শুরু করে।[15] নির্ধারিত গন্তব্যসূচী যাত্রিবাহী বিমান চলাচল মালবাহী বিমান চলাচল চুক্তিভিত্তিক বিমান চলাচল ভূতল পরিবহণ বাস পরিষেবা বিমানবন্দর থেকে শহরের কেন্দ্রস্থলে যাবার জন্য বিভিন্ন বেসরকারী এবং সরকারী (বাতানুকুল ভলভো সহ) বাস পরিষেবা আছে। সরকারী বাস পরিষেবা প্রদানকারী সংস্থাগুলি হল কলকাতা রাষ্ট্রীয় পরিবহন সংস্থা, দক্ষিণবঙ্গ রাষ্ট্রীয় পরিবহন সংস্থা, পশ্চিমবঙ্গ ভূতল পরিবহন নিগম এবং ক্যালকাটা ট্রামওয়েজ কোম্পানি। অনেক বেসরকারী বাস(এল২৩৮,৪৬,২৩৭,মধ্যমগ্রাম -হাওড়া, বারাসাত -গড়িয়া,) আছে। ট্যাক্সি পরিষেবা বিমানবন্দর থেকে শহরের যেকোনও প্রান্তে যাবার জন্য প্রিপেড হলুদ রঙের মিটার ট্যাক্সি এবং বাতানুকুল (কলকাতা ক্যাব, রেডিও ক্যাব, মেগা ক্যাব ইত্যাদি) ট্যাক্সি পরিষেবা আছে। এছাড়া ওলা ক্যাব ও উবের ক্যাব পরিষেবা আছে। ট্রেন পরিষেবা কলকাতা আন্তঃনগরীয় রেল (চক্র রেল) পরিষেবার মাধ্যমে বিমানবন্দর স্টেশন থেকে দম দম এবং শহরের অন্যান্য প্রান্তিক স্টেশনে অত্যন্ত অল্পমূল্যে যাওয়া যায়। এই পরিষেবা বন্ধ করে মেট্রো রেল চালু করার পরিকল্পনা চলছে। গ্যালারি নতুন টার্মিনাল (বার্ড্স-আই দৃশ্য) কলকাতা বিমানবন্দরের একটি টার্ম্যাকের চিত্র​। কলকাতা বিমানবন্দরের এয়ারসাইড দৃশ্য। স্পাইসজেটের একটি বোয়িং-৭৩৭ বিমান কলকাতা বিমানবন্দরের পুরনো আন্তর্জাতিক টার্মিনাল। এমিরেট্‌স এয়ারলাইন্সের এ-৩৩০ বিমান তথ্যসূত্র বহিঃসংযোগ বিষয়শ্রেণী:পশ্চিমবঙ্গের বিমানবন্দর বিষয়শ্রেণী:ভারতের বিমানবন্দর
https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%BF%20%E0%A6%B8%E0%A7%81%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%9A%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%20%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%81%20%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95%20%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A6%B0
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1022, 2595, 3406, 4491, 5776, 7662, 8574, 10321, 13155, 14988, 17411, 18932, 20536, 21141, 22771, 25219, 26431, 28630, 30251, 32350, 33866, 34260, 35577, 36376, 37995, 39178, 39926, 41932, 42423, 43032, 44362, 45139, 46648, 46756, 47220, 47787, 49520, 51842, 52446, 53588, 55414, 57159, 59235, 59809, 61320, 63261, 67156, 69400, 71241, 74020, 74528, 78024, 78298, 78801, 79432, 80848, 85517 ], "plaintext_end_byte": [ 1021, 2489, 3405, 4490, 5775, 7661, 8488, 10320, 13154, 14956, 17410, 18931, 20535, 21074, 22736, 25173, 26409, 28612, 30250, 32349, 33865, 34259, 35576, 36310, 37994, 39146, 39925, 41931, 42380, 43031, 44282, 45138, 46647, 46755, 47219, 47724, 49519, 51841, 52398, 53559, 55413, 57158, 59234, 59765, 61319, 63260, 67155, 69399, 71240, 74002, 74527, 78023, 78297, 78800, 79395, 80794, 85471, 85799 ] }
Кто убил Зорана Джинджича?
Убийство Зорана Джинджича
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 1196 ], "minimal_answers_end_byte": [ 1229 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Убийство Зорана Джинджича было совершено 12 марта 2003 года в 12:25 в холле Дома правительства Сербии в Белграде. Пятый премьер-министр Сербии Зоран Джинджич был ранен двумя выстрелами из снайперской винтовки (один из которых пришёлся в грудь) и скончался в больнице в 13:30 от полученных ранений. Под подозрением в подготовке покушения оказалось почти всё преступное подполье Сербии. В стране немедленно ввели чрезвычайное положение и в ходе полицейской операции «Сабля» задержали более 11 тысяч человек, связанных с организованными преступными группировками[1]. Перед судом предстали 12 человек, в том числе исполнитель убийства — подполковник армии Сербии Звездан Йованович, который был заместителем командира спецподразделения «Красные береты». Йованович был приговорён к 40 годам тюремного заключения, почти все его сообщники получили тюремные сроки от 30 до 40 лет. Некоторые из них были приговорены заочно, поскольку на момент судебного заседания находились в розыске (некоторые числятся в розыске и до сих пор). Причиной покушения стала передача множества сербских военных и политических деятелей Международному трибуналу по бывшей Югославии. На первом допросе Йованович признался в убийстве и заявил, что не испытывает раскаяния за совершённое деяние, но затем стал отрицать свою вину и утверждать, что его заставили подписать чистосердечное признание[2]. Предыстория Биография и политическая карьера Джинджича Зоран Джинджич родился 1 августа 1952 года в городе Босански-Шамац в Югославии (ныне Босния и Герцеговина). Окончил философский факультет Белградского университета в 1974 году. В эти же годы участвовал в создании независимых организаций студентов из Загреба и Любляны, за что был приговорён югославским судом к году лишения свободы. В 1979 году в Констанцском университете, где учился у Юргена Хабермаса, получил докторскую степень по философии[3][4]. В 1989 году 37-летний Джинджич, до этого проживавший в Германии, вернулся в Югославию и вместе с демократическим активистом Воиславом Коштуницей создал Демократическую партию Сербии. В 1996 году победил на выборах на пост мэра Белграда, став его первым некоммунистическим мэром после 1945 года[4]. Летом 1999 года после войны против НАТО возглавлял кампанию акций протеста против президента Югославии Слободана Милошевича, в ходе которых протестующие требовали отставки Милошевича и проведения досрочных выборов президента страны, а также суда над Милошевичем как виновником поражения Югославии[5]. В июне 2000 года Джинджич стал одним из координаторов ведущего оппозиционного объединения Сербии — Союза за перемены. В сентябре он вошёл в предвыборный штаб кандидата на пост президента Югославии Воислава Коштуницы. В ходе выборов Коштуница одержал победу, но Милошевич потребовал провести второй тур выборов. В результате акций протеста при поддержке Западной Европы и США в октябре 2000 года произошла «Бульдозерная революция», в ходе которой Милошевича отстранили от власти. 23 декабря возглавляемая Джинджичем Демократическая оппозиция Сербии одержала уверенную победу на парламентских выборах, заняв больше 70 % мест в парламенте, а сам он 25 января 2001 года возглавил правительственный кабинет[4]. Летом 2001 года наметилось противостояние между представлявшим национально-консервативные круги президентом Коштуницей и премьер-министром Джинджичем, возглавлявшим левых либералов. Коштуница противился требованиям передать Милошевича Международному трибуналу по бывшей Югославии, однако Джинджич сумел настоять на необходимости этого шага, и 28 июня Милошевич был тайно вывезен из страны в Гаагу. Джинджич обвинял Коштуницу и его сторонников в парламенте в неготовности порвать с эпохой Милошевича, требовал увольнения судей, полицейских и дикторов центрального телевидения, связанных с предыдущим режимом. Сам он при этом отдавал себе отчёт, что эти меры не пользовались поддержкой большинства в Югославии, отмечая: «Меня вообще очень редко поддерживало большинство в этой стране»[6]. В интервью газете New York Times вскоре после экстрадиции Милошевича Джинджич заявил, что готов к любому спаду своей личной популярности при условии, что Сербия получит обещанные Западом в день экстрадиции гранты в размере 1,28 млрд долларов[7]. В конце 2001 года Джинджич пообещал начать в следующем году активную борьбу с организованной преступностью в Сербии. В декабре 2002 года был принят закон «О борьбе с организованной преступностью», согласно которому образовывались специальный отдел по борьбе с организованной преступностью, специальное отделение Белградского окружного суда по борьбе с организованной преступностью (или Специальный суд) и Институт по сотрудничеству со свидетелями[8]. Бунт Подразделения по специальным операциям Подразделение по специальным операциям, участвовавшее в Югославских войнах, было крайне возмущено тем, что многих сербских военных деятелей (в том числе и служивших в этом подразделении) выдавали Международному трибуналу по бывшей Югославии. Поводом для открытого выступления стали арест и передача трибуналу братьев Предрага и Ненада Бановичей, обвинявшихся в массовых убийствах в Боснии и Герцеговине. Спецназовцы не подозревали о том, что будут делать с арестованными ими лицами[9], и новости об экстрадиции арестованных в Гаагу стали для них шоком. Особенно сильно это потрясло Милорада Улемека, командира подразделения, о котором уже ходила дурная слава: его обвиняли в покушении на политика Вука Драшковича на Ибарском шоссе, и он не хотел окончательно потерять своё влияние в подразделении[9]. Летом 2001 года Улемек покинул пост командира подразделения и уехал в Грецию после того, как был арестован за драку и нападение на полицейский патруль[10]. 9 ноября 2001 года все спецназовцы Подразделения по специальным операциям покинули свои рабочие места, двинувшись на базу в город Кула. Бунтовщики выступили на пресс-конференции и выдвинули три требования: подписать закон о сотрудничестве с Гаагским трибуналом, отправить в отставку главу МВД Душана Михайловича и перевести подразделение под прямой контроль премьер-министра[11][12]. Часть бунтовщиков выбралась к Врбасу и перекрыла участок автотрассы 10 ноября на 2 часа, ещё одна часть (численностью 70 человек) ранним утром 12 ноября заблокировала одну из улиц в Белграде на 21 автомобиле HUMVEE. Узнав о случившемся, Зоран Джинджич, находившийся в то время в деловой поездке, немедленно вернулся в Белград и собрал экстренное заседание МВД Сербии, на котором потребовал разобраться с бунтовщиками. Спецназовцы также выдвинули тайное требование — освободить ряд членов Земунской преступной группировки (Земунского клана), в том числе Миле Луковича. Земунский клан выступал на стороне протестующих солдат и оказывал влияние на СМИ. Его глава Душан «Шиптар» Спасоевич был заинтересован в организации бунта и поддерживал отношения с Душаном Маричичем, командовавшим тогда подразделением. Во время телефонных разговоров с Маричичем Спасоевич утверждал, что предрешить исход бунта мог Коштуница, но с его слов не было понятно, на чьей стороне выступит Президент Югославии. Земунцы приезжали регулярно на базу спецназовцев в Куле, как свидетельствовал Зоран Вукоевич, глава службы безопасности Спасоевича, и оказывали серьёзное влияние на журналистов[13]. 12 ноября в Белграде дорога около центра «Сава» была заблокирована «красными беретами». На переговоры к ним отправился Зоран Миятович, деятель Государственной службы безопасности, а интересы бунтовщиков представляли командир Душан Маричич и его помощник Звездан Йованович. Миятович неоднократно блефовал, требуя от Маричича сдаться по-хорошему и угрожая в случае отказа пустить в бой войска, которые якобы заняли позиции в соседних зданиях. Вечером на базу спецназа отправились на переговоры Чедомир Йованович и глава МВД Душан Михайлович. Последний согласился подписать заявление об отставке, но Йованович тут же его разорвал на глазах у солдат[12]. Михайлович всё же написал заявление об отставке, которое должен был принять Джинджич. По словам Чедомира Йовановича, на переговорах присутствовал Милорад Улемек, обливавшийся слезами и грозивший отрезать себе палец. 18 ноября 2001 года между правительством Сербии и «Красными беретами» всё же было заключено заветное соглашение[10]. Дело Любиши Бухи В начале 2003 года к Зорану Джинджичу за помощью обратился сербский предприниматель и один из крупнейших строительных магнатов Сербии Любиша Буха, который также был известен как криминальный авторитет по прозвищу «Чуме» и являлся главарём Сурчинской преступной группировки. Сурчинская и Земунская преступные группировки являются крупнейшими криминальными синдикатами в Югославии и непримиримыми врагами. В 2001 году Милорад Улемек, известный своей дружбой с Земунским кланом, ещё до своего ухода с поста командира «Красных беретов» крупно рассорился с Бухой: тот обвинил Улемека и генерала государственной службы безопасности Милорада Брачановича в попытке рэкета в отношении его частного предприятия «Difens Roud» (в том числе и вооружённом нападении на главное здание)[14] и даже в организации покушения (взрыва автомобиля) якобы по заказу , сына бывшего президента Югославии[15]. Улемек воспринял эти слова как оскорбление и попытался уничтожить клеветника. Несколько раз Любишу пытались то отравить, то застрелить (один раз был убит его телохранитель, в другой раз его спасли врачи от отравления), потом была похищена жена Бухи Лильяна, в декабре 2001 года был взорван гараж Бухи с асфальтоукладчиками фирмы «Difens Roud», а спустя несколько месяцев в его же торговом комплексе полиция обнаружила героин, и Чуме бежал за границу[16]. 3 августа 2002 года на Чуме совершили ещё одно покушение, после чего тот тайно выбрался в Грецию. Там он связался с Белградским судом и предложил в обмен на амнистию назвать виновников более чем 30 громких политических убийств, совершённых в последние годы в Сербии (в том числе убийство Ивана Стамболича[17] и покушения на убийство Вука Драшковича в Будве и на Ибарском шоссе[18]). Спустя некоторое время Буха уехал в Словакию[19]. Основными подозреваемыми согласно Бухе были участники Боснийской и Косовской войн, которые состояли в Земунской преступной группировке и пользовались покровительством власти. По этому поводу министр внутренних дел Сербии Душан Михайлович заявил, что любые показания (в том числе и показания Бухи) могут стать главным оружием в борьбе с преступниками, добавив: «Каждый, кто нарушит закон, будет наказан»[16]. 24 января 2003 года Любиша Буха заявил: «У меня есть доказательства, что Душан Спасоевич, „Легия“ и Слободан Пажич похитили Мирослава Мишковича и ещё пять-шесть людей, а также совершили около 30 убийств. Я готов быть свидетелем на суде по этому поводу. Они же несут ответственность и за покушение в Будве (…) В покушении на Ибарской магистрали участвовали Легия и Брацанович»[18]. Также Буха добавил, что все вышеперечисленные лица занимались торговлей наркотиками. Зоран Джинджич отметил в связи с этим: «Положение после заявления Любиши Бухи радикально изменилось, и весь отдел по борьбе с организованной преступностью интенсивно работает в этом направлении. Это наш абсолютный приоритет, и мы быстро доведём до общественности информацию о происходящем. Появляются некоторые планы разрешения проблемы, и это огромный шанс раз и навсегда покончить с криминальной верхушкой»[20]. 5 марта 2003 года главой отдела по организованной преступности был назначен Зоран Прийич, который спустя пару дней приехал в Словакию, чтобы встретиться с Любишей Бухой. 11 марта все показания от Бухи были получены, и он росписью подтвердил своё участие в судебных процессах на правах свидетеля[19]. Попытки покушений Бубаньское шоссе В середине февраля 2003 года группа заговорщиков, состоявшая из подполковника югославской армии и командира «красных беретов» Звездана Йовановича[21], служащего спецназа Желько «Жмиги» Тояги и криминального авторитета Миле «Кума» Луковича, планировала обстрелять автомобиль Джинджича, который возвращался из гор Копаоник по Бубаньскому шоссе[22]. В распоряжении заговорщиков было три легковых и два грузовых автомобиля. Тем не менее, покушение не состоялось: по одной версии, заговорщики боялись попасть в гражданских лиц и поэтому отказались от реализации своего плана; по другой версии, со слов члена Земунского клана Милоша Симовича, это мероприятие носило чисто разведывательный характер, а Йованович собирался только проверить численность и силу охраны Джинджича. Милош Симович также утверждал, что проследить за охраной Джинджича его попросил Душан Спасоевич[23]. Белградская арена 21 февраля 2003 года Джинджич наносил официальный визит в Баня-Луку. Его кортеж двигался по трассе Белград-Загреб к аэропорту имени Николы Теслы: в состав кортежа входили три автомобиля с «мигалками», а Джинджич был в головном из них. Машины ехали со скоростью 130 км/ч, когда в 9:15 около Белградской арены поджидавший там грузовик начал перекрывать колонне движение, закрывая в том числе левую обгонную полосу. Водитель автомобиля Джинджича за несколько метров до этого снизил скорость до 100 км/ч, а затем внезапно обогнал грузовик справа и немедленно помчался к аэродрому[24]. Водителем грузовика «Мерседес» без регистрационных номеров оказался Деян «Багзи» Миленкович, член Земунского клана. Он собирался остановить кортеж Джинджича, а его подельники в лице Звездана Йовановича, Желько Тояги, Миле Луковича и Сретко Калинича рассчитывали в крайнем случае обстрелять автомобиль Джинджича из автоматов и гранатомётов «Золя»[25]. Миленкович был арестован по обвинению в подделке документов и должен был пробыть под стражей 8 дней, но уже спустя 4 дня его отпустили по просьбе семьи, которой он должен был помочь[19]. Некоторые СМИ утверждали, что грузовик должен был врезаться не то в сам автомобиль Джинджича, не то в какую-то машину из его кортежа; другие же ошибочно сообщали, что грузовик всё-таки врезался в кортеж[26][27]. Здание Союзной Скупщины 7 марта Звездан Йованович при помощи снайпера решил убить Джинджича перед зданием Союзной Скупщины: предполагалось осуществить выстрел с крыши гаража «Три листа табака», на углу улицы короля Милоша и бульвара короля Александра. Однако перед зданием Скупщины в самый неподходящий момент очутился журналист, в которого снайпер мог случайно попасть, и заговорщики отказались от плана. По словам Зорана Вукоевича, который находился в автомобиле Volkswagen Passat с Александром Симовичем и Звезданом Йовановичем, никто не был уверен, что их не заснимет камера, установленная на фасаде почтового отделения, и сбежать быстро с крыши гаража они тоже не могли[28][29]. Подготовка Нинослав Константинович, Душан Крсманович и Звездан Йованович несколько раз посещали многоквартирный дом на Бирчаниновой улице напротив дома правительства. Они представлялись как телемастера, которые собираются провести в дом кабельное телевидение. При помощи лазерного дальномера Bushnell 1000 Йованович вычислил расстояние от многоквартирного дома до здания правительства (230 метров). Но после того, как жильцы стали слишком часто расспрашивать про кабельное телевидение, заговорщики решили сменить позицию для стрельбы. Милорад Улемек вскоре предоставил Йовановичу снайперскую винтовку с магазином на 20 патронов, из которой можно было бы выстрелить в Джинджича. Йованович в присутствии Миле Луковича успешно испытал её на горе Иришки-Венац, входящей в массив Фрушка-Гора[30]. Константинович с напарником нашли ещё одно здание на улице адмирала Гепрата, откуда открывался вид на дом правительства. Пробраться туда не составило никакого труда: 10 марта в 10 часов утра Константинович, Симович и Йованович, представившись художниками, вошли в дом без проблем, после чего засели на втором этаже в пустом офисе, где пробыли до 14 или 15 часов. Но Джинджич не появился ни в тот день, ни на следующий[31]. Убийство В среду 12 марта 2003 года Джинджич должен был прибыть на заседание Совета по борьбе против коррупции и провести переговоры с министром иностранных дел Швеции Анной Линд в 15:30[32], а также обсудить некоторые дела с Синишей Николичем, бывшим начальником своего кабинета. С целью сэкономить время он отправился на работу утром, до 13 часов[33]. С утра, однако, он ещё взвешивал возможность провести день дома, поскольку его мучили боли в ноге, которую он поранил месяц тому назад, играя в футбол с командой жандармерии на Копаонике. По словам секретаря Джинджича Биляны Станков, в понедельник Джинджич на совещании сделал странное заявление, вспомнив, что и Джон Кеннеди исполнял обязанности, испытывая тяжёлые боли в позвоночнике. Суеверная Станков попросила Джинджича не делать подобные заявления, опасаясь, что с премьер-министром может параллельно случиться та же трагедия, что и с Кеннеди[34]. Кортеж из трёх автомобилей прибыл к дому № 40 по Ужицкой улице, где проживал Джинджич. После долгого ожидания Джинджич всё-таки вышел из жилища: он сел во второй автомобиль, и кортеж направился к Дому правительства. Миновав Ужицкую улицу и Топчидерскую звезду, кортеж проехал по бульвару воеводы Путника до Мостарской петли, где, попав в пробку, решил следовать по Савской и Сараевской улицам. Пока Джинджича везли к месту работы, руководитель службы безопасности премьер-министра Милан Веруович дважды безуспешно пытался связаться с человеком, который должен был встретить премьер-министра перед входом в дом Правительства[32]. Вся поездка заняла 5 минут. Когда колонна остановилась, автомобиль премьер-министра оказался перед входом номер 5, в двух-трёх шагах от двери. Сам пассажир молча читал газету в это время[32]. Телохранители помогли ему выбраться из автомобиля. Всего в трёх машинах было 8 сотрудников службы безопасности Джинджича[35]. Когда Джинджич вышел из автомобиля, начальник службы безопасности Милан Веруович передал ему костыли, подвёл его к дверям здания и вернулся, чтобы закрыть двери автомобиля, а премьер начал открывать дверь. В 12:25 (по свидетельству Биляны Станков и водителя Александра Белича, около 12:40)[32] прозвучали два выстрела. С дальности в 130 метров и высоты в 16 метров две пули типа .308 Winchester попали в премьера: одна прошла в грудь, вторая ранила Веруовича в живот (область желудка), срикошетила от ограды и попала в правое бедро Джинджича[36]. Раненый Веруович тут же сел в автомобиль из кортежа, ещё один из телохранителей немедленно помчался в больницу. Джинджич лежал на спине лицом к зданию. Белич с другим охранником попытались привести раненого премьер-министра в чувство, однако после нескольких минут безрезультатных попыток отнесли его в автомобиль и отправились в больницу, уложив премьера на заднее сиденье. Его сопровождали советники Зоран Янюшевич и Тодор Димитриевич, а также агенты службы безопасности Драган Лалич и Любиша Яношевич[32]. Путь кортежа Джинджича к зданию правительства Местонахождение премьера и стрелявшего Вход номер 5 в Дом правительства, где был ранен Джинджич Здание завода фотограмметрии и окно, откуда были произведены выстрелы Несмотря на усилия врачей, Джинджич скончался от последствий ранений, смерть была констатирована в 13:30. Полиция после покушения объявила план «Вихрь», после чего блокировала все въезды и выезды из Белграда. Движение в городе было почти везде перекрыто, вследствие чего люди шли пешком домой с работы. Полиция обыскивала почти каждого встречного человека и почти каждый автомобиль. Йован Прийич в момент развития событий находился в доме в Зренянине. Узнав о случившемся, он в 2 часа ночи вернулся в Белград и уже в 8 утра подал в отставку с поста главы отдела по борьбе с организованной преступностью: официально это произошло по причине клеветы прессы на Прийича, который якобы состоял в движении «Югославские левые»[19]. Похороны Джинджича состоялись 15 марта, в субботу, на Аллее почётных граждан на Белградском Новом кладбище. Прощание прошло с государственными почестями. На похоронах присутствовали 500 тысяч человек[37]. Перед похоронами в тот же день в полдень в белградском Соборе Святого Саввы обряд отпевания провёл Патриарх Сербский Павел[38]. У покойного остались жена и двое детей — Йована (род. 1990) и Лука (род. 1993). Результаты медицинской экспертизы Смерть Зорана Джинджича была констатирована в 13:30 в Хирургическом центре Белграда, когда у премьер-министра перестал прощупываться пульс[35]. В тот же вечер было произведено вскрытие, которое показало, что Джинджич получил два ранения: первое пришлось в сердце, второе — в бедро, после рикошета. Рана в сердце имела размеры 33 на 22 миллиметра на входном отверстии и 37 на 25 миллиметров на выходном отверстии. Также были поражены печень и селезёнка, что заставило экспертов сделать однозначный вывод: ранение в сердце было несовместимым с жизнью, и врачи не смогли ничем помочь премьеру[35]. Экспертизу проводили три врача Института судебной медицины Медицинского факультета Белградского университета: Савич, Александрич и Душан Дунич. Инициатором экспертизы стал судья Александр Чолич. Экспертиза проходит в архивах под номером 210/2003 и содержит три главы на четырёх печатных страницах[35]. Первый вывод из вскрытия подтвердил, что смерть имела насильственный характер: попадание пули из огнестрельного оружия привело к разрыву сердца, левого лёгкого, печени, желудка и селезёнки. Было установлено, что пуля вошла в правую верхнюю часть груди и прошла по диагонали влево вниз. Была констатирована и поверхностная рана в левом предплечье от той же пули. Позднее по результатам повторного вскрытия было сделано уточнение: пуля попала в Джинджича на расстоянии 6 см от середины грудной клетки, в районе седьмого ребра, на 132 сантиметра от правой пятки и вышла в левой стороне грудной клетки в 126 сантиметрах от левой пятки[35]. Реакция В Сербии Убийство Джинджича стало шоком для всей страны. После сообщения о его смерти в стране объявили трёхдневный траур, приспустив флаги и отменив развлекательные программы на телевидении. Заседание сербского парламента 13 марта началось с минуты молчания. К дверям правительственной резиденции всю ночь приходили люди, возлагая цветы на место гибели премьер-министра и оставляя свои подписи в книге памяти[38][26]. В стране сразу же было введено чрезвычайное положение, о чём объявила исполнявшая обязанности президента Сербии Наташа Мичич, председатель Скупщины, охарактеризовав убийство как «преступление против конституционного строя страны». По словам Мичич, положение должно было действовать до тех пор, пока убийцы не предстанут перед судом. В тот же день в Белграде состоялось расширенное заседание Высшего совета обороны Сербии и Черногории, на котором его члены осудили убийство премьер-министра, поддержали принятые меры и решимость сербского правительства разыскать исполнителей и организаторов преступления, а также отдали приказ о повышении степени боеготовности армии[27][26]. В ходе двух спецопераций «Вихрь» и «Сабля», в которых было задействовано несколько тысяч полицейских и агентов спецслужб, были задержаны более 3400 человек, которых могли подозревать в убийстве Джинджича. Полиция изъяла 325 пистолетов, 400 винтовок и автоматов, 140 гранат, более 70 тысяч патронов разного калибра и 289 автомобилей, а также обнаружили 20 кг героина, 35 кг марихуаны и 4 с половиной тысячи таблеток «экстази»[39]. Свои соболезнования выразили ряд оппозиционных Джинджичу политиков, в том числе генеральный секретарь СПС Зоран Анджелкович и противник Джинджича на выборах Воислав Коштуница. Вместе с тем все они отвергли обвинения в подготовке покушения[26]. Международная реакция Убийство стало главной новостью всех информационных агентств, радиостанций, телеканалов, газет и новостных сайтов всего мира: впервые за 17 лет с момента гибели Улофа Пальме жертвой киллера стал премьер-министр страны. СМИ неоднократно сравнивали случившееся с терактами 11 сентября в Нью-Йорке[26] и даже с убийством Джона Кеннеди[40]. Министр иностранных дел Германии Йошка Фишер констатировал, что «для Сербии, а возможно и для всего мира» настали очень тяжёлые времена, когда трудно сохранять политическую стабильность, но выразил надежду на то, что страна оправится от шока после убийства Джиндижча и продолжит его реформы[26]. Генеральный секретарь НАТО Джордж Робертсон осудил убийство Джинджича, возложив вину на «антидемократические и экстремистские силы в Сербии», с которыми правительство не справилось. Он выразил надежду, что убийцы будут найдены и привлечены к суду[3]. Премьер-министр Хорватии Ивица Рачан назвал убийство предупреждением всей Хорватии и Европе и призвал усилить борьбу с криминалом[26]. Расследование Идентификация исполнителей Было установлено, что стрелял непосредственно Звездан Йованович, заместитель командира Подразделения по специальным операциям «Красные береты». Оружием, из которого были сделаны оба выстрела, являлась автоматическая винтовка HK G3. Выстрелы были совершены из кабинета №55 в канцелярии на втором этаже завода фотограмметрии (дом №14 по улице адмирала Гепрата). Непосредственными сообщниками Йовановича были следующие лица: Александар Симович (находился внутри завода) Нинослав Константинович (находился внутри завода) Сретко «Звер» Калинич (находился в автомобиле перед заводом) Миле «Кум» Лукович (находился в автомобиле перед заводом) Владимир «Будала» Милисавлевич (водитель, ждавший всех в Volkswagen Passat) Милан «Юре» Юришич (водитель, который вёл наблюдение за зданием Правительства) Милош Симович (информатор, сообщал о движении кортежа премьер-министра) Бранислав Безаревич (информатор Службы государственной безопасности Сербии[41], поставлявший информацию Симовичу) Душан Крсманович (информатор, сообщал о движении кортежа премьер-министра, находился на перекрёстке Неманьиной улицы и улицы князя Милоша) Саша Пеякович (бывший «красный берет»[41], находился в автомобиле в засаде) Душан «Шиптар» Спасоевич (находился в автомобиле в засаде)[42] Также помощь в подготовке покушения Йовановичу оказывали: Желько «Жмига» Тояга (бывший «красный берет») Деян «Багзи» Миленкович (сообщал по мобильному телефону координаты перемещения кортежа как у Белградской арены, так и к зданию Правительства Сербии) Слободан Пажин (инспектор полиции Белграда и информатор) После убийства все сообщники Йовановича разбежались по своим квартирам, а чтобы запутать следы, Volkswagen Passat был сожжён на улице Зарии Вуйошевича в Новом Белграде. Йованович отвёз винтовку сначала на склад в 26-м квартале, а затем и вовсе закопал в землю в том же Новом Белграде[16]. Розыск и задержание преступников Сообщение о покушении срочно пришло в полицию, и та немедленно начала поиски свидетелей. В доме 12 на улице Адмирала Гепрата комнату, где находились предполагаемые убийцы, опечатали[43]. Куйо Криешторац, владелец пекарни, сообщил, что видел недалеко в «Фольксвагене» Милисавлевича. 1 марта 2004 года Криешторац был убит неизвестным из пистолета с глушителем после очередного визита в полицию[44]. Тело убитого было обнаружено в автомобиле. Считается, что мотивом этого убийства стало свидетельство против Милисавлевича, а заказчиком убийства, по данным Сретко Калинича, стал Лука Бойович, ещё один соратник Милорада Улемека[45]. 3 июня 2006 года у белградского аэропорта было найдено обгоревшее тело ещё одного свидетеля Зорана Вукоевича, который сообщал полиции информацию о некоторых соучастниках покушения на Джинджича. В убийстве обвинили Александра Симовича, который, по данным следствия, избил Вукоевича, затем замотал его в фольгу и сжёг заживо[46]. Следствие установило по делу 36 подозреваемых, однако задержать удалось только 21 человека из них[47]. Звездан Йованович был арестован 25 марта 2003 года после расформирования Подразделения по специальным операциям и вынужден был сдать оружие. Солдат, непричастных к делу об убийстве Джинджича, перевели в другие подразделения армии и полиции. Нескольких заговорщиков так и не удалось привлечь к суду: Душан Спасоевич и Миле Лукович 27 марта 2003 года были убиты полицией при попытке ареста[48][49]. 6 декабря 2003 года поступило сообщение, что в Роттердаме были задержаны Нинослав Константинович и его брат Сладжан, однако Министерство внутренних дел Сербии, сверив отпечатки пальцев задержанного ими человека и подозреваемого Константиновича, объявило, что в Роттердаме был задержан двойник Нинослава, а не сам Нинослав[50]. С другими подозреваемыми полиции сопутствовала удача: 17 июля 2004 года в Греции был арестован Деян Миленкович (тогда именно он, а не Йованович, считался подозреваемым), у которого обнаружили очень большую сумму денег[51]; Александар Симович был арестован 23 ноября 2006 года в Белграде[52] и предстал перед судом ещё с 11 сообщниками (в их число, не считая стрелявшего Йовановича, вошли Милорад Улемек (как руководитель операции)[16], Деян Миленкович и Желько Тояга)[53]. В числе арестованных, но не представших прямо перед судом по обвинению в убийстве Джинджича, были Младан Мичич, арестованный через несколько дней после убийства Джинджича (Мичич был вторым человеком в Земунской преступной группировке), и Дарко Миличевич, арестованный в том же 2003 году полицией Швеции[54]. Мотивы Мотивы Йовановича Арестованный Йованович на первом допросе, состоявшемся 7 апреля[2], сразу же сознался в убийстве и сказал: «Убийство я совершил по политическим причинам, поскольку считал, что смогу предотвратить передачу сербских патриотов в Гаагу[41], остановить роспуск отряда и распад Сербии. Гаага — величайший позор национальной истории»[2]. Йованович заявил, что не испытывает раскаяния за совершённое деяние[55][56]. Однако в день первого судебного слушания, менее чем через полчаса после его начала, Йованович заявил, что оговорил себя, и позднее вообще отказался давать какие-либо показания, поскольку не доверял суду[57]. Мотивы Улемека Улемек, как второй по важности из сообщников, имел свои мотивы по устранению Джинджича, и выдача сербских военных Гаагскому трибуналу могла быть всего лишь поводом. Одной из версий убийства Джинджича могла быть война его правительства против Земунского клана, который подозревали в связях с оппозицией (а именно с семьёй Слободана Милошевича). Всё началось с загадочного убийства братьев Драгана и Зорана Живковичей, сыновей Ратомира «Фишкала» Живковича, кума Любиши Бухи. Обстоятельства гибели обоих были странными: в Австрии задержали немца с наркотиками (500 г героина), который рассказал на допросе, что купил их в Пожареваце у братьев Живковичей, которые сотрудничали с «земунцами». Вскоре в Пожареваце был убит Зоран, и новость о случившемся дошла до Драгана, находившегося в колумбийской Боготе. Затем угрозы стали доходить и до Драгана, тот сделал себе фальшивый паспорт гражданина Словении, но это его не спасло. Драган стал жертвой нападения через несколько дней после убийства Зорана[58]. В обоих случаях тяжело раненых Живковичей успели доставить в больницу, но врачи оказались бессильны. Тем не менее, умиравшие Драган и Зоран сумели описать знакомым внешность человека, который считается непосредственным исполнителем обоих убийств. Со слов умиравших братьев, а также при помощи показаний свидетелей и нескольких криминалистических экспертиз (к делу подключили и профессиональных военных) было установлено, что непосредственным убийцей был военнослужащий из «красных беретов», известный под прозвищем «Чероки» (Serbian: čiroki) и являвшийся к тому же ещё и левшой. Стрельбу он вёл из пистолета-пулемёта «Heckler-Koch», находясь в красном автомобиле Audi, а его водителем был некто «Йованович» по прозвищу «Японец»[58]. Сожжённый «Ауди» нашли на окраине Пожареваца: как выяснилось позднее, его угнал бандит Ненад Опачич из криминальной группировки «Бубамара»[58]. Несколько свидетелей заявляли, что стрелявшим был как раз сам Милорад «Легия» Улемек[58]. Ратомир Живкович обвинил в организации убийства своих детей двух человек, которые ради усиления своего влияния в криминальном мире и во всём обществе шли на подобные шаги — Милорада Улемека и Душана Спасоевича (в качестве доказательства причастности Спасоевича была представлена запись телефонного разговора, на которой тот интересуется, удалось ли избавиться от Драгана Живковича)[58]. После этого началась раскрутка связей Земунского клана с семьёй Слободана Милошевича, а в перспективе и со всей оппозицией Джинджичу. Улемек решил, что правительство хочет от него таким образом избавиться, и 27 января 2003 года в открытом письме потребовал от Джинджича прекратить укрывать Буху, напомнив, что именно «красные береты» привели премьера к власти, и пригрозив расправой Джинджичу, если тот пойдёт против своих людей[19]. Джинджич планировал произвести крупные перестановки в силовых ведомствах во второй половине марта, и Улемек из-за своего письма мог стать первым кандидатом на изгнание из рядов «красных беретов». Но сторонники Земунского клана, работавшие в МВД и спецслужбах, своевременно доложили Улемеку о планах Джинджича[19]. Уже позднее обвинения в убийстве стали предъявлять не только членам «красных беретов», но и всему Земунскому клану. Масла в огонь добавлял тот факт, что почти все из вышеперечисленных сообщников Йовановича (как и сам он) имели хорошие отношения с Земунским кланом или даже состояли в нём[19]. Суд Судебное следствие Изначально председателем суда была Майя Ковачевич[47], но затем её сменила Ната Месаревич[59]. На судебных заседаниях обвиняемые находились в специальном боксе за пуленепробиваемым стеклом[14]. Первое заседание состоялось 22 декабря 2003 года в здании Специального отдела окружного суда Белграда с участием судей Марко Кляевича и Майи Ковачевич, Джордже Остоича как государственного обвинителя, Йована Прийича как специального прокурора и его помощников Милана Радовановича и Небойшу Мараша[14]. Каждый подсудимый имел своего адвоката: так, адвокатом Йовановича сначала была Весна Радмилович (во время предварительного следствия), затем эту должность занял Ненад Вукасович[2]. Наблюдателями на первом заседании были председатель Верховного суда Сербии Соня Бркич и председатель Белградского окружного суда Радослав Бачович[14]. Дело освещали около 70 журналистов: для них был подготовлен специальный медиа-центр, но при этом телефонная связь не была обеспечена должным образом[14]. Среди присутствовавших в зале зрителей были не только родственники обвиняемых, но и родственники лиц, которые якобы погибли от рук бандитов Земунского клана. Родственники последних проходили по другим уголовным делам как свидетели и ожидали узнать от суда правду об убийствах и убедиться в причастности к ним Земунского клана[14]. На том же заседании присутствовала жена Звездана Оливера, у которой перед входом в здание суда конфисковали маленький нож (как пояснила потом судья Ковачевич, этим ножом Оливера пользовалась в домашнем хозяйстве, открывая консервные банки или даже срезая для своих детей ветки деревьев). Пресса, не зная обстоятельств задержания, поспешила обвинить Оливеру в попытке срыва заседания, однако другого человека по этому обвинению всё-таки задержали: большой охотничий нож был изъят у неизвестного, который пришёл на судебное заседание по делу об убийстве генерала Бошки Бухи[14]. Первое заседание ознаменовалось несколькими скандалами. Уже на первом же судебном допросе Йованович внезапно заявил: «Я не совершал преступления. Совершается страшная судебная ошибка и, чтобы совесть у всех была спокойна, я прошу нового суда»[2]. Йованович сказал, что текст его чистосердечного признания был сфальсифицирован сотрудниками МВД Миле Новаковичем и Родолюбом Миловичем, которые заставили Йовановича подписать его, угрожая его семье[2]. Он пытался подать апелляцию в суд первой инстанции на это решение, но её отклонили, и сразу же на первом заседании вместе с адвокатом Вукасовичем он подал апелляцию в Верховный суд, потребовав провести повторное разбирательство из-за не полностью выявленного положения фактов, провести судебное заседание заново и отменить решение суда первой инстанции или же добиться полного оправдания по всем статьям[2]. В апелляции Вукасович заявил, что на месте преступления была найдена третья пуля, которую якобы подбросило следствие (её траектория полёта не начиналась в той комнате, где находился Йованович), и адвокат, усомнившись в объективности и добросовестности следствия, потребовал провести повторное досудебное следствие[2]. Давать показания бывший командир «красных беретов» отказался, даже не объяснив, будет ли он себя защищать при помощи юристов или будет защищаться сам, что вызвало шквал аплодисментов среди родственников подсудимых; адвокат же заявил, что окончательное решение подзащитный примет в ходе судебного заседания[14]. Остальные подсудимые также заявили, что на них оказывалось давление; Желько Тояга добавил, что его права как задержанного были грубым образом нарушены, а Слободан Пазин и вовсе сказал, что его лишили права на собственную защиту[14]. На второй день судебного разбирательства выяснилось, что среди обвиняемых находился 21-летний Милан Йованович, проходивший обвиняемым по другому делу о деятельности Земунской преступной группировки (арестован 12 сентября 2003 года) и не имевший никакого отношения к убийству Джиндижча, но по словам Майи Ковачевич, о присутствии Милана Йовановича среди обвиняемых до начала слушаний её никто не уведомил[14]. Первое отстранение от участия в судебном процессе состоялось именно на первом же заседании. Адвокат Душана Крсмановича Мирослав Тодорович заявил, что специальный прокурор Йован Прийич посещал подзащитного в изоляторе и склонил того подписать чистосердечное признание в соучастии, пообещав тому сократить приговор как минимум вдвое и даже пообещав защиту семьи от угроз и попыток нападений. Это вынудило Тодоровича потребовать отвода прокурора Прийича и его помощников, а также подать заявление на возбуждение уголовного дела в отношении прокурора[14]. Протесты защиты были отклонены, и та стала добиваться того, чтобы Крсмановича признали невменяемым и направили на принудительное лечение (тот якобы страдал от суицидального синдрома), но суд признал Крсмановича вменяемым[60]. За нарушение порядка были вынесены предупреждения Биляне Кайганич, адвокату Деяна Миленковича, и Николе Николичу, адвокату Миломира Каличанина[14]. Прийич вскоре признался, что действительно посещал задержанного Крсмановича и договаривался с ним, что вызвало истерику у Тодоровича, который заявил, что судья Кляевич был в сговоре с прокурором. В ответ на это Тодоровича удалили из зала судебного заседания, отстранив от защиты Крсмановича[14]. Обвинительное заключение зачитал помощник прокурора Милан Радованович, обвинив 15 человек в организации убийства Зорана Джинджича и ряде других преступлений: рэкетирование компании «Difens Roud» с последующим вооружённым нападением, вооружённое нападение на штаб Демократической партии Сербии, похищение Сувада Мусича, Вука Байруевича и Миле Бабовича; ряд убийств других личностей. Радованович заявил, что все подсудимые входили в состав Земунской преступной группировки, и именно она в первую очередь является причастной к убийству Зорана Джинджича как своего личного врага[14]. Во время чтения обвинительного заключения Слободан Пажин, сидевший в первом ряду с Звезданом Йовановичем, хватался за голову или закрывал руками лицо, выслушивая в свой адрес обвинения в поддержке Земунского клана[14]. Сам же Йованович не проявлял практически никаких эмоций, только изредка мотая головой в знак несогласия[14]. Первое судебное заседание завершилось 29 декабря 2003, а следующее было назначено на январь 2004 года[14]. Однако рассмотрение дела в отношении всех подсудимых затянулось на 3 года. За это время произошла смена председателя суда Майи Ковачевич на Нату Месарович; был арестован подозрительный, по мнению адвокатов Крсмановича, прокурор Йован Прийич; были убиты два ключевых свидетеля — Зоран Вукоевич[46] и Куйо Криешторац[47]; также были опровергнуты несколько результатов экспертиз. Поиски некоторых обвиняемых велись очень долго: так, Милорад Улемек «Легия», один из организаторов убийства Джинджича, отсутствовал на первом судебном заседании и, по версии прессы, скрывался в Загребе, о чём свидетельствовала местная полиция[14]. Обвиняемые и свидетели путались в показаниях, вследствие чего пришлось вызывать ещё множество свидетелей, которых в общей сложности оказалось более 150 человек[41]. Для облегчения процесса расследования было решено, что в исключительных случаях показания погибших свидетелей будут зачитываться в суде из протокола[47]. В защиту своего подзащитного адвокаты предоставили видеозапись, сделанную в 2003 году и показанную следствию в 2004 году: на ней Йованович находился на Фрушке-Горе со следователем, прокурором, адвокатом и командиром Управления по борьбе с организованной преступностью (Serbian: Uprava za borbu protiv organizovanog kriminala) и рассказывал, как проверял винтовку, прицеливался и стрелял из неё[30]. Защита настаивала, что Йованович активно сотрудничал со следствием, и пыталась тем самым смягчить приговор подсудимому. Суд отказался принимать видеозапись как доказательство со стороны защиты[30]. Приговор 23 мая 2007 года Белградский специальный суд по борьбе с организованной преступностью признал 12 подсудимых виновными и вынес им приговоры. Не пойманным подсудимым приговор выносился заочно; также несколько человек получили тюремные сроки за соучастие в других преступлениях[61]: Звездан Йованович — 40 лет лишения свободы (максимально возможный срок). Признан виновным в покушении на убийство и в убийстве высшего представителя власти. Милорад Улемек — 40 лет лишения свободы (максимально возможный срок). Признан виновным в организации покушения на убийство и антиконституционной деятельности (в открытом письме от 27 января 2003 года он угрожал правительству и заверял, что Джинджичу осталось жить недолго[19]). Никола Баич — 35 лет лишения свободы. Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Нинослав Константинович — 35 лет лишения свободы (заочно). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Владимир Милисавлевич — 35 лет лишения свободы (заочно; первоначальный приговор — 40 лет лишения свободы). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Александар Симович — 35 лет лишения свободы. Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Бранислав Безаревич — 30 лет лишения свободы. Признан виновным в организации покушения на убийство. Сретко Калинич — 30 лет лишения свободы (заочно; первоначальный приговор — 40 лет лишения свободы). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Милош Симович — 30 лет лишения свободы (заочно; первоначальный приговор — 40 лет лишения свободы). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Милан Юришич — 30 лет лишения свободы (заочно; первоначальный приговор — 34 года лишения свободы). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Душан Крсманович — 20 лет лишения свободы (первоначальный приговор — 30 лет лишения свободы). Признан виновным в организации покушения на убийство и иных преступлениях. Желько Тояга — 15 лет лишения свободы (первоначальный приговор — 30 лет лишения свободы)[62]. Признан виновным в организации покушения на убийство. Из представших по вышеуказанным обвинениям некоторые были оправданы по делу об убийстве Джинджича, но получили тюремные сроки за иные преступления: Саша Пеякович — 8 лет лишения свободы (первоначальный приговор — 30 лет лишения свободы, после апелляции обвинения в соучастии в убийстве сняты). Слободан Пажин — 7 лет и 5 месяцев лишения свободы. Саша Петрович — 5 лет лишения свободы. Предраг Малетич — 3 года лишения свободы. Приговоры были подтверждены 29 декабря 2008 года после всех возможных апелляций[63]. Несмотря на то, что вынесенный приговор Йовановичу был максимально допустимым, активисты Демократической молодёжи Сербии устроили перед зданием суда митинг под лозунгом «И 40 лет недостаточно», который начался в момент оглашения приговора[41]. Последующие аресты Аресты по делу Джинджича, однако, продолжились, поскольку многие из соучастников Йовановича не были найдены и первоначальные приговоры им выносились заочно. В 2010 году в Хорватии был арестован соучастник преступления Сретко Калинич, который заявил, что убил Константиновича и Юришича по приказу Луки Бойовича[64]: труп Константиновича был закопан в землю, а труп Юришича был расчленён и частично съеден (остатки сбросили в реку). Полиция действительно нашла останки Юришича в Испании в водах реки Мансанарес[65][66], но там, где якобы был закопан труп Константиновича, ничего не было найдено[67]. В 2011 году арестовали четверых бывших военнослужащих «Красных беретов», причастных к бунту в 2001 году, который стал предпосылкой к покушению на Джинджича[68]. Альтернативные точки зрения В ночь с 21 на 22 февраля 2008 года в эфире телеканала «Россия» вышел выпуск телепередачи «Вести+» с Константином Сёминым, посвящённый сербским акциям протеста против одностороннего провозглашения независимости Республики Косово. Ведущий в эфире передачи упомянул Зорана Джинджича, обвинив его в развале югославских вооружённых сил и незаконной выдаче сербских военачальников Международному трибуналу по бывшей Югославии, а также заявив, что убийство Джинджича на фоне этих событий было полностью заслуженным и оправданным[69]. Разразился скандал: Правительство Сербии и ряд депутатов парламента Сербии потребовали объяснений от руководства ВГТРК, назвав заявление Сёмина «оскорблением памяти» премьер-министра и «одобрением государственного терроризма», а также угрожая отозвать сербского посла в РФ Станимира Вукичевича[70]. Однако во время официального визита в Сербию российская делегация во главе с премьер-министром Виктором Зубковым объяснила, что высказывания Сёмина являются лишь его личным мнением и не связаны с позицией властей РФ[71]. По версии писателя, военного историка и депутата Народной скупщины Милована Дрецуна, Джинджича могли ликвидировать не за выдачу Слободана Милошевича Международному трибуналу, а за отказ от признания независимости Косово, поскольку позиция Джинджича противоречила пожеланиям многих международных организаций. Премьер-министр говорил, что в таком случае может задуматься и об особых отношениях с Республикой Сербской (энтитетом Боснии и Герцеговины). В интервью, данных в ноябре 2001 и августе 2002 года российским журналистам, Зоран Джинджич заявлял, что признание независимости Косово может привести к очередному обострению ситуации на Балканах, а также называл поддержку западными странами косовских албанцев частью политики двойных стандартов при объявленной США борьбе с терроризмом в мире[72]. В 2013 году вышла книга «Третья пуля. Политические обстоятельства убийства Зорана Джинджича», авторы которой — бывший телохранитель Джинджича Милан Веруович и журналист Никола Врзич — обвинили в организации покушения на Джинджича британскую разведку, а именно её сотрудника Энтони Морктона. Несмотря на то, что эта версия является сомнительной, поскольку Джинджич поддерживал курс на вступление Сербии в Европейский союз, авторы книги напоминают, что некоторыми из организаторов покушения были члены Земунского клана, которые хотели уничтожить Джинджича по личным мотивам, и выдвигают предположение, что британские спецслужбы умело манипулировали этими мотивами[73]. Примечания Литература Категория:Убийства в Сербии Категория:Убийства, совершённые в 2003 году Категория:События 12 марта Категория:Март 2003 года Категория:2003 год в Сербии Джинджич
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B1%D0%B8%D0%B9%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%20%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0%20%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B8%D1%87%D0%B0
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 711, 3094, 3531, 5313, 10190, 12191, 13681, 15488, 17413, 18339, 20209, 21721, 22771, 23392, 25676, 25999, 26134, 26537 ], "plaintext_end_byte": [ 666, 3052, 3530, 5312, 10189, 12165, 13648, 15447, 17347, 18315, 20208, 21701, 22723, 23391, 25675, 25979, 26102, 26465, 26624 ] }
బెళ్తంగడి తాలూకాలో ఎన్ని గ్రామాలు ఉన్నాయి?
ధర్మస్థల
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ధర్మస్థల లేదా ధర్మస్థళ హిందువుల పవిత్రక్షేత్రం. ఈ నగరం కర్ణాటక రాష్ట్రంలో దక్షిణ కన్నడ జిల్లాలో బెళ్తంగడి తాలూకాలో నేత్రావతి నదీతీరంలో ఉంది. గ్రామపంచాయితీ మండలంలో ఉన్న ఒకే ఒక పంచాయితీ ధర్మస్థల.[1]. ఈ గ్రామంలో ప్రసిద్ధి చెందిన ధర్మస్థల ఆలయం ఉంది.[2] . ఆలయ ప్రత్యేకతలు ఈ ఆలయంలోశివుడు, మంజునాథుడు, అమ్మనవరు, చంద్రనాథ మరియు కళారాలు అనే ధర్మదైవాలు (ధర్మరక్షణ దైవాలు), కుమారస్వామి మరియు కన్యాకుమారి మొదలైన దైవాల సన్నిధులు ఉన్నాయి. అసాధారణంగా ఈ ఆలయనిర్వహణ జైన్ మతస్థుల ఆధ్వర్యంలో పూజాదికాలు హిందూ పూజారులచేత నిర్వహించబడుతూ ఉన్నాయి. నవంబరు మరియు డిసెంబరు మాసాల మద్య[3] నిర్వహించబడే లక్షదీపాల ఉత్సవం ఈ ఆలయ ప్రత్యేకత. ఆలయయం సందర్శించే భక్తులసంఖ్య ఒకరోజుకు దాదాపు 10,000. ఆలయంలోని యాంత్రికమైన ఆధునిక వంటశాలలో ఆలయసందర్శనానికి వచ్చే భక్తులందరికీ వంటలు తయారుచేసి భక్తులకు రోజూ ఉచితంగా అన్నప్రసాదం వడ్డిస్తారు. ఆలయదర్శనానికి వచ్చే భక్తుల సౌకర్యార్ధం ఆధునిక సౌకర్యాలున్న అతిథిగృహ సౌకర్యం కూడా లభిస్తుంది. ధర్మస్థల మతసహనానికి ప్రతీక. ఈ ఆలయంలో జైనతీర్థంకరుల సేవలను ధర్మదేవతలతో మంజునాథుడు కూడా అందుకుంటున్నాడు. ఇక్కడ పూజారులు వైష్ణవబ్రాహ్మణులు. ఆలయ ధర్మకర్త హెగ్డే. ఆలయానికి చెందిన ఆశ్రమాలలో నివసిస్తున్న వారికి ఉచితభోజనం, మరియు ఉచిత బస లభిస్తుంది. పురాణ ప్రశస్తి ధర్మస్థలలోని శివలింగం గ్రామదేవత అయిన అణ్ణప్ప దైవం చేత ప్రతిష్ఠించబడిందని విశ్వసిస్తున్నారు. హెగడే కుటుంబాలకు అణ్ణప్ప దైవం అనుగ్రహమున్నదని విశ్వసించబడుతుంది. ఒకప్పుడు హెగడే కుటుంబ సభ్యుడు శివలింగ ప్రతిష్ఠ చేయాలని సంకల్పించినప్పుడు అణ్ణప్ప దైవం శివలింగం తీసుకువస్తానని చెప్పి అక్కడి నుండి అంతర్ధానం అయ్యాడు. మరునాడి ఉదయం నిద్రలేచి చూసే వేళకు హెగడే గృహానికి వెలుపల శివలింగం ప్రతిష్ఠించబడి ఉంది. తరువాత ఆ లింగం మంగళూరు ఆలయం లోనిదని తెలిసింది. ఆ తరువాత అణ్ణప్ప దైవం ఎవరికి కనిపించలేదు. ప్రస్తుతం ధర్మస్థల ప్రజలు అణ్ణప్ప దైవాన్ని గ్రామదేవత పంజుర్లిగా ఆరాధిస్తున్నారు. ధర్మస్థల భక్తులకు మాత్రమే కేంద్రం కాదు. ఇది పరిసర ప్రాంతాలలో విస్తారంగా ధర్మసంస్థాపన చేయడానికి కృషిచేస్తున్నది. ఇది సంఘంలో ధర్మాచరణ పట్ల విశ్వాసాన్ని పెంపొందించడానికి కృషిచేస్తుంది కనుక ప్రజలు తమకు తాము చేసుకున్నట్లే ఇతరులకు సహాయం చేస్తున్నారు. 800 సంవత్సరాలకు ముందు ధర్మస్థలను మల్లర్మడిలోని కుడుమాగా గుర్తిస్తూ ఉండేవారు[4]. తరువాత ఇది బెళ్తంగడిలో ఒక గ్రామంగా మారింది. ఇక్కడ జైన్ సైనికాధికారి బిర్మన్నా అతని భార్య అయిన అమ్ము బల్లాథితో నివసిస్తూ వచ్చాడు. వారు నిరాడంబరత, ఆరాధనీయత మరియు ప్రేమస్పదులుగా గ్రామప్రజచే గౌరవించబడ్డారు. వారు గ్రామస్తుల పట్ల ఔదార్యం మరియు సేవాభావం చూపిస్తూ వచ్చారు. పురాణకథనం అనుసరించి ధర్మదేవతలు ధర్మరక్షణ, ధరస్థాపన మరియు ధర్మప్రచారం కొరకు తగిన వారిని అ న్వేషిస్తూ ఈ దంపతులు నివసిస్తున్న గృహానికి వచ్చారు. ఆ దంపతులు వారిని ఆహ్వానించి పూజించి గౌరవించారు. వారి పూజలకు ప్రసన్నులైన ధర్మదేవతలు ఆరోజురాత్రి వారి కలలో కనిపించి వారి గృహాన్ని ధర్మదేవతలకు సమర్పించి వారిజీవితాలను అ దైవాలసేవకు సమర్పించాలని ఆదేశించారు. పర్గాడే కుటుంబం వేరు ప్రశ్నవేయకుండా ఆ ఇంటిని ధర్మదేవతలు ఇచ్చి వారు వారి కొరకు వేరు గృహాన్ని నిర్మించుకున్నారు. అది ఇప్పటికీ అలాగే పాటించబడుతుంది. వారు వారి ఆరాధన మరియు ప్రజాసేవను కొనసాగిస్తున్నారు. ధర్మదేవతలు తిరిగి పర్గాడే కుటుంబానికి కలలో కనిపించి ధర్మదేవతలు కళారహు, కళార్కయీ, కుమారస్వామి మరియు కన్యాకుమారి అనే నలుగురు దైవాలకు విడివిడిగా ఆలయాలు నిర్మించమని ఆదేశించారు. ధర్మదేవతలు హెగడే కుటుంబానికి కలలో కనిపించి దైవవాక్కు పలకడానికి ఇద్దరు ఉన్నతవ్యక్తులను తీసుకురమ్మని అలాగే నలుగురు వ్యక్తులను హెగడేకు సహాయకులుగా నియమించమని ఆదేజించారు. దైవవాక్కు పలికే వారిని డెలాపాదిత్య మరియు మనవొలిత్యాయ అంటారు. ప్రత్యుపకారంగా పర్గాడే కుటుంబానికి రక్షణ, విస్తారమైన ధర్మం మరియు క్షేత్రానికి గుర్తింపు ఇస్తామని మాటిచ్చారు. పర్గాడే ఆలయాల నిర్మాణానికి నిశ్చయించారు. బ్రాహ్మణులను పిలిపించి అవసరమైన కార్యక్రమాలు జరపమని కోరారు. ఆలయం పక్కన ఒక శివలింగాన్ని ప్రతిష్ఠించమని పూజారులు పర్గాడే కుటుంబాన్ని కోరారు. దైవవాక్కు పలికే వారు అణ్ణప్ప స్వామిని పంపి శివలింగ ప్రతిష్ఠ జరిపించారు. అణ్ణప్ప స్వామి మంగళూరు సమీపంలోని కద్రి నుండి మంజునాథేశ్వరుని ప్రతిష్ఠించాడు. ఫలితంగా శివలింగం చుట్టూ మంజునాథుని ఆలయనిర్మాణం జరిగింది. 16వ శతాబ్దంలో దేవరాజ హెగడే ఉడుపిలోని శ్రీవాదిరాజస్వామిని ఈ ప్రదేశానికి పిలిపించాడు. అక్కడికి సంతోషంగా వచ్చిన శ్రీవాదిరాజస్వామి భిక్షస్వీకరించడానికి నిరాకరించాడు. మంజునాథుని విగ్రహం వేదవిధితో ప్రతిష్ఠించక పోవడమే అందుకు కారణం. స్వయంగా శివలింగాన్ని పునఃప్రతిష్ఠ చేయమని హెగడే శ్రీవాదిరాజస్వామిని కోరాడు. తరువాత శ్రీవాదిరాజస్వామి మధ్వాచార విధితో పునఃప్రతిష్ఠ చేయాడానికి అవసరమైన పూజాకార్యక్రమాలను ప్రారంభించారు. తరువాత శ్రీవాదిరాజస్వామి ఈ ప్రదేశానికి ధర్మస్థల అని నామకరణం చేసాడు. ధర్మస్థల అంటే మతం మరియు ధర్మము ఉండే ప్రదేశమని అర్థం. 600 సంవత్సరాలకు ముందు ధర్మానికి మరియు మతానికి పడిన పునాది హెగడే కుటుంబం చేత పోషించబడి బలపరచబడింది. పర్గాడే నుండి హెగడే పదం ఆవిర్భవించింది. ప్రస్తుతం ధర్మస్థల నిస్వార్ధసేవకు చిహ్నంగా నిలిచింది. అన్నదానం ధర్మస్థలకు ఒకరోజుకు సుమారుగా 10,000 భక్తులు వస్తుంటారు. అలయదర్శనానికి వచ్చే ప్రతివెయ్యిమందిలో ఒకరిని ఆలయ ప్రధాన అతిథిగా భావించి గౌరవిస్తారు. ఈ అతిథి మర్యాదలో కులము, మతము, సంస్కృతి మరియు అంతస్తులను వ్యత్యాసం ఎంచక గౌరవిస్తారు. పవిత్రమైన ఆలయంలో చేసే అన్నదానం భక్తుల మీద విశేషప్రభావం చూపిస్తుంది. ఆలయదర్శనానికి వచ్చే వేలకొలది భక్తులకు ప్రతి రోజూ అన్నదానం చేయబడుతుంది. ఆలయంలో ఉన్న ఆధునిక పరికరాలతో కూడిన వంటశాలలో రుచుకరమైన భోజనం పరిశుద్ధంగా తయారుచేయబడుతుంది. అన్నదానం చేసేసమయంలలో ఆలయనిర్వాహకులు పేదధనిక భేదాలు చూడరు. భూజనశాల పేరు " అన్నపూర్ణ ". విద్యా దానం ధర్మస్థల క్షేత్రం ఎస్.డి.ఎం.సి.ఇ.టి సొసైటీ ద్వారా ప్రాథమిక పాఠశాల, యోగాను బోధించే గురుకులం, సంస్కృతం బోధించడం మరియు ఇంజనీరింగ్, వైద్యం, దంతవైద్యం వంటి వృత్తి విద్యలు మొదలైన 25 విద్యాసంస్థలను నిర్వహిస్తున్నది. మంగళూరు, ఉడుపి, ధారవాడ, హాసన, మైసూరు మరియు కర్ణాటకరాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రదేశాలలో విద్యాసంస్థలు ఉన్నాయి. సిద్ధవన గురుకుల స్వర్గస్థులైన మంజయ్య హెగడే చేత స్థాపించబడింది. ఇది మార్గదర్శక విద్యాసంస్థగా మారింది. ఈ పాఠశాలలో 250 మంది విద్యార్థులు ఉచిత భోజన మరియు విద్యా వసతులను సమకూర్చి యోగాను కూడా నేర్పుతున్నారు.పాఠశాల విద్యావిధానంలో సంస్కృతం బోధన అదనంగా చేర్చబడింది. ఈ పాఠశాల పాఠాలతో విద్యార్థులకు భారతీయ సంస్కృతి మరియు సంప్రదాయాల విలువలు బోధించబడుతుంది. విద్యాసంస్థలు ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్, ఉజిరే ఇంజనీరింగ్ మరియు టెక్నాలజీ, ధారవాడ ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ మెడికల్ సైన్సెస్, ధారవాడ ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ డెంటల్ సైన్సెస్, ధారవాడ ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ ఎం.ఎం.కె మరియు ఎస్.డి.ఎం ఎస్.డి.ఎం ఉమెన్స్ కాలేజీ, మైసూరు మేనేజ్మెంట్ డెవలప్మెంట్, మైసూరు కోసం ఎస్.డి.ఎం ఎస్.డి.ఎం ఇన్స్టిట్యూట్ ఎస్.డి.ఎం లా కళాశాల, మంగళూరు ఎస్.డి.ఎం బి.బి.ఎం కళాశాల, మంగళూరు ఎస్.డి.ఎం ఆయుర్వేదిక్ కళాశాల, ఉడుపి ఎస్.డి.ఎం సెకండరీ స్కూల్, ఉజిరే ఎస్.డి.ఎం ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్, ఉజిరే ఆయుర్వేదం, హసన ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ ఎస్.డి.ఎం ఆయుర్వేద హాస్పిటల్, హసన రత్నమానసా విద్యార్థినిలయ, ఉజిరే నేచురోపతి ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ మరియు యోగా సైన్సెస్, ఉజిరే ఇంజనీరింగ్ మరియు టెక్నాలజీ, ఉజిరే యొక్క ఎస్.డి.ఎం కాలేజ్ ఎస్.డి.ఎం పారిశ్రామిక శిక్షణ కేంద్రం, వెణూరు పురాతనవస్తు సందర్శనశాల ధర్మస్థలకు వచ్చే యాత్రీకులు ఇక్కడ ఉన్న రెండు పురాతనవస్తు సందర్శనశాలలను తప్పక చూస్తారు. సాంస్కృతిక వారసత్వ వస్తువులను మరియు కళాఖండాలు ఉన్నాయి. ఈ పురాతనవస్తు సందర్శనశాల రాత్రి 9 గంటలవరకు తెరిచే ఉంటుంది. రెండవది కార్ల సందర్శనశాల. ఈ ప్రదర్శనశాల ఉదయం 8.30 నుండి మద్యాహ్నం 1 గంట వరకు మరియు మద్యాహ్నం 2 గంటల నుండి రాత్రి 7 గంటల వరకు తెరవి ఉంటుంది. ఆయుష దాన ఆరోగ్యసంరక్షణ రంగంలో వైద్యసేవాసంస్థ సేవలు అందిస్తున్నది. పరిసరగ్రామాలలో వ్యాధినివారణకు అవసరమైన వ్యాధినిర్మూలనకు అవసరమైన సేవలను కొనసాగిస్తున్నది. మలెనాడు ప్రాంతంలోని గ్రామాలకు మరియు దూరప్రాంతాలకు అత్యవసరమైన వైద్యసేవలు అందించడానికి ఆధునిక సౌకర్యాలున్న మొబైల్ హాస్పిటలును పూజ్య శ్రీ హెగాడే చేత స్థాపించబడింది. ధర్మశాల మంజునాథేశ్వర మెడికల్ ట్రస్ట్ ఆధ్వర్యంలో క్షయవ్యాధ బాధితులకు సేవలందించడానికి ఒక క్షయవ్యాధి శానిటోరియం స్థాపించబడింది. ఈ ఆసుపత్రి ఇప్పుడు జనరల్ హాస్పిటల్‌గా మారింది. ఉడుపి మరియు హాసనలలో ఉన్న ఆరుర్వేద ఆసుపత్రులు ప్రజలకు పురాతన శైలిలో ఆయుర్వేద వైద్యసేవలు అందిస్తున్నది.మంగళూరు నేత్రావతి తీరంలో పంచభూతాల ఆధారంగా వైద్యం చేసే నేచుర్ క్యూర్ హాస్పిటల్ స్థాపించబడింది. మంగళూరులో ఉన్న ఎస్.సి.ఎం ఆసుపత్రి ఆత్యాధునిక నేత్రచికిత్సాలయం. ఎస్.డి.ఎం పంటి ఆసుపత్రి పంటిసమస్యలకు అవసరమైన చికిత్స అందిస్తున్నారు. ఈ ఆసుపత్రిలో పెదవి చీలిక వంటి సమస్యలకు మరియు ఎముకల సమస్యలకు ప్రత్యేక చికిత్స అందిస్తున్నారు. శ్రీహెగాడే యోగాభ్యాసం ప్రాధాన్యతను ప్రజలవద్దకు తీసుకువెళ్ళడానికి చురుకుగా కృషిచేస్తున్నాడు. యోగాతరగతులు నిర్వహిస్తున్న ప్రదేశాలలో సూర్యనమస్కారాలు కుడా అభ్యసించబడుతున్నాయి. యోగాకేంద్రాలలో ఒక సంవత్సరానికి దాదాపు 250 మంది ఉపాద్యాయులు శిక్షణపొందుతున్నారు. ఒక్కో ఉపాద్యాయుని వద్ద సుమారు 100 విద్యార్థులు శిక్షణ పొదుతున్నారు. అభయదాన 1972 నుండి ఉచిత సామూహిక వివాహాలు ప్రారంభించబడి ప్రజాదరణ పొందాయి. ప్రతి సంవత్సరం వందలకొద్దీ జంటలు సామూహిక వివాహ మహోత్సవంలో పాల్గొని వివాహం చేసుకుంటారు. అన్ని మతాలు మరియు కులాల వారు తమ ఆచారాలు, సాంప్రదాయలననుసరించి ఇచ్చట వివాహం చేసుకుంటరు. వివాహం నకు విచ్చేసిన దంపతులకు దుస్తులు, మంగళసూత్రం మరియు విందుభోజనం పరిమిత బంధువులకు కూడా ఈ క్షేత్రంలో యిచ్చుటకు యేర్పాట్లు ఉన్నాయి[5]. హెగ్గాడే కుటుంబం ప్రస్తుతం ధర్మస్థల క్షేత్ర పాలకులుగా 21 వ ధర్మాధికారి పీఠాన్ని పద్మభూషణ్ డా.డి వేరేంద్ర హెగ్గడె అధిష్టించారు. ఈయన 1973 నుండి ప్రారంభించబడిన సామాజిక ఆర్థిక కార్యక్రమాలైన ఉచిత సామూహిక వివాహ విధానమును వంటి వాటిని ప్రారంభించినవ్యక్తి. 1973 లో బాహుబలి విగ్రహాన్ని ఏక శిలపై చెక్కి శిల్పాన్ని తయారుచేశారు. దీనిని ధర్మస్థల దేవాలయానికి దగ్గరగా నున్న మంజునాథ ఆలయం వద్ద గల తక్కువ ఎత్తుగల కొండపై నెలకొల్పారు. దీని ఎత్తు 39 అడుగులు అనగా 12 మీటర్లు మరియు దీని బరువు సుమారు 175 టన్నులు ఉంటుంది. ధర్మస్థల చుట్టు ప్రక్కల 25 ప్రాథమిక పాఠశాలల స్థాయి నుండి ప్రొఫెషనల్ కాలేజీలవరకు వివిధ విద్యా సంస్థలు ఉన్నాయి.పాత మరియు బలహీనత దేవాలయాలు సంప్రదాయ నిర్మాణం సంరక్షించేందుకు, పునర్మించిన చేశారు.పురాతన లిఖిత ప్రతులు మరియు చిత్రాలు శ్రమించి పునరుద్ధరించారు మరియు భావితరములకు కోసం భద్రపరిచారు.పురాతన వస్తువుల కొరకు ఒక మ్యూజియం ఉంది. దీనిని "మంజూష మ్యూజియం" అని పిలుస్తారు. ఒక కారు మ్యూజియం అరుదైన వింటేజ్ కార్లను సేకరించినది ఉంది.ప్రతి సంవత్సరం సర్వ ధర్మ సమ్మేళనమును ధర్మ స్థళ వద్ద జరుపుతారు. దీనికి అనేక మంది అధ్యాత్మిక గురువులు వివిధ పీఠాల నుండి వస్తారు. కళల, సాహిత్య పోషకులు కూడా ఈ కార్యక్రమానికి హాజరవుతారు. ధర్మస్థల భారతదేసాంలో కొన్ని పుణ్యక్షేత్రాలలో సందర్శించే భక్తులకు ఉచిత భోజన మరియు వసతి అందించే పుణ్యక్షేత్రము. సినిమా శ్రీ మంజునాథ - చిరంజీవి నటించిన సినిమా. చిత్రమాలిక గోమఠేశ్వరుని విగ్రహం, ధర్మస్థల శ్రీ రత్నవర్మ హెగ్గాడే వారిచే నిర్మింపబడిన దేవాలయ ప్రవేశ ద్వారం ధర్మస్థల వద్ద ఒక దేవాలయం. సూచికలు వెలుపలి లింకులు వర్గం:కర్ణాటక పర్యాటక ప్రదేశాలు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A7%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%B2
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 2231, 3442, 5890, 7139, 10515, 11766, 12321, 14068, 15076, 16135, 18013, 18238, 18470, 19236, 20042, 21119, 21979, 22364, 22611, 24803, 25274, 26340, 26955, 27074, 27231, 27308, 27648, 28180, 28336, 28995, 29402, 29525, 30014, 30539, 30966, 31099, 31762, 32067, 32197, 32965, 33733, 34310, 37458, 38192, 38317, 38689, 38984, 39232, 39520, 39642, 40055, 41026, 41847, 42261, 42381, 42633, 42861, 43033, 43311, 43469, 43776, 43930, 44105, 44636, 44975, 45292, 45718, 46189, 46666, 47741, 47975, 48333, 49688, 50499, 51105, 51161, 51230, 51330 ], "plaintext_end_byte": [ 2211, 3441, 5889, 7138, 10463, 11765, 12263, 14067, 15075, 16133, 17967, 18237, 18469, 19235, 19916, 21118, 21879, 22363, 22551, 24802, 25273, 26339, 26954, 27073, 27230, 27307, 27481, 28179, 28335, 28894, 29401, 29524, 30013, 30457, 30965, 31098, 31761, 32066, 32196, 32964, 33654, 34261, 37435, 38191, 38316, 38650, 38983, 39231, 39519, 39641, 40029, 40983, 41846, 42260, 42380, 42632, 42860, 43032, 43310, 43468, 43775, 43929, 44104, 44609, 44974, 45291, 45717, 46188, 46665, 47715, 47974, 48332, 49687, 50498, 51055, 51123, 51189, 51328, 51446 ] }
కాగితాన్ని దేనితో తయారు చేస్తారు?
కటకము (వస్తువు)
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ప్రకాశ పారదర్శకమై కాంతిని వక్రీభవనం చెందించగల ఒక జత (గోళాకారపు) వక్ర ఉపరితలాలు గలిగిన యానకాన్ని కటకం (ఆంగ్లం:lens) అంటారు. దీని యొక్క తలం గుండా ప్రవేశించిన కాంతికిరణాలు వక్రీభవనం చెందిన తరువాత కేంద్రీకరణ లేదా వికేంద్రీకరించబడతాయి. సాధారణ కటకం పారదర్శక పదార్థంతో తయాచుచేయబడిన ఒక వస్తువు. సంయుక్త కటకంలో అనేక సాధారణ కటకాలు ఒకే అక్షంపై అమర్చబడి ఉంటాయి. కటకాలను గాజు లేదా ప్లాస్టిక్ తో తయారుచేస్తారు. వాటిని సానపెట్టి, తలాలను పాలిష్ చేసి కావలసిన ఆకారాలను సాధిస్తారు. కటకం కాంతి కిరణాలను కేంద్రీకరించి ప్రతిబింబాన్ని ఏర్పరచగలదు కానీ పట్టకం తన గుండా ప్రయాణించిన కాంతి కిరణాలను వక్రీభవనం చెందిస్తుంది కానీ కేంద్రీకరించలేదు. అదేవిధంగా దృగ్గోచరకాంతినే కాకుండా, తరంగాలను వికిరణాలను కేంద్రీకరణం లేదా విక్షేపణం చేయగల పరికరాన్ని కూడా కటకం అనే అంటారు. ఉదా: మైక్రోవేవ్ కటకం, ఎలక్ట్రాన్ కటకం, అకాస్టిక్ కటకం లేదా ఎక్స్‌ప్లోజివ్ కటకం చరిత్ర ఆంగ్ల పదమైన lens లాటిన్ పదమైన "లెంటిల్" నుండి వ్యుత్పత్తి అయింది. లెంటిల్ ఆకృతి ద్వికుంభాకార కటకాన్ని పోలి ఉంటుంది. లెంటిల్ మొక్క యొక్క విత్తనం జ్యామితీయ ఆకృతిలో ద్వికుంభాకార కటకాన్ని పోలి ఉంటుంది. [1][2] అనేక వేల సంవత్సరాల నుండి కటకాలను ఉపయోగిస్తున్నారనడానికి పురావస్తు ఆధారాలున్నాయని అనేక మంది పండితుల వాదన. [3] క్రీ.పూ 7వ శతాబ్దానికి చెందిన రాతి కటకం నిమ్రద్ కటకం. ఇది కేంద్రీకరణ కటకంగా వాడబడి ఉండవచ్చు లేదా అలా వాడకపోయీ ఉండవచ్చు. ఇది బర్నింగ్ గ్లాస్.[4][5][4][6] మరికొందరి వాదన ప్రకారం ఈజిప్టియన్ల చిత్రలిపిలో సాధారణ కటకాల గూర్చి వర్ణించారు. [7] క్రీ.పూ 424 లో "అరిస్టోఫేన్స్" రాసిన నాటకం "ద క్లౌడ్స్"లో బర్నింగ్ గ్లాస్ గురించిన ప్రసావన ఉంది. [8] బర్నింగ్ గ్లాస్ ల గురించి రోమన్ల కాలంలో తెలుసునని 1వ శతాబ్దానికి చెందిన "ప్లినీ ద ఎల్డర్" నిర్ధారించాడు. [9] నీరో చక్రవర్తి గ్లాడియేటర్ ఆటలు చూడటానికి మరకతం (ఎమరాల్డ్) అనే రత్నాన్ని ఉపయోగించాడని, అది దృష్టి దోషాన్ని సరిచేసేటట్లు తయారుచేయబడినదని ఆధారాలలో "ప్లినీ ద ఎల్డర్" తెలియజేసాడు.[10] ప్లిన్నీ, "సెనెకా ద యంగర్" (3 BC–65) లు ఇద్దరూ నీటితో నింపబడిన గాజు గోళం కేంద్రీకరణ కటకంగా పనిచేస్తుందని వివరించారు. 2వ శతాబ్దానికి చెందిన టోలెమీ దృశాశాస్త్రంపై పుస్తకాన్ని రాసాడు. ప్రస్తుతం ఇది అసంపూర్ణము, నిస్సారమూ ఐన ఒక అరబిక్ అనువాదానికి లాటిన్ అనువాద రూపంలో మాత్రమే లభిస్తోంది. ఈ పుస్తకాన్ని ఇస్లామిక్ ప్రపంచంలో మధ్యయుగ విద్వాంసులు ఆదరించారు. ఇది అల్హజీన్ (ఆప్టిక్స్ బుక్, 11 వ శతాబ్దం) చేత మెరుగుపర్చబడి, ఇబ్న్ సహాల్ (10వ శతాబ్దం) చే వ్యాఖ్యానించబడింది. "lens" అనే పదానికి అరబిక్ పదం عدسة అడాసా ("లెంటిల్") అనేది లాటిన్ పదం అయిన లెన్స్, లెంటిక్యులాకు సరైన అనువాదం. టాలెమీ దృశాశాస్త్రం యొక్క అరబిక్ అనువాదం 12వ శతాబ్దం (యూజెనిస్ ఆఫ్ అలెర్మో 1154) లో లాటిన్ అనువాదంలో లభ్యమవుతుంది. 11, 13 శతాబ్దాల మధ్య "రీడింగ్ స్టోన్స్" కనుగొనబడినవి. ఇవి సమతల కుంభాకార కటక ఆకృతిలో ఒక రాతి గోళాన్ని సమానంగా కోసి తయారుచేయబడినవి. మధ్యయుగానికి (11వ లేదా 12వ శతాబ్దం) చెందిన రాతి స్ఫటికం "విస్బీ కటకాల"ను బర్నింగ్ గ్లాస్ గా వాడేందుకు ఉద్దేశించారో లేదో చెప్పలేం. [11] 13వ శతాబ్దం మధ్యలో ఉత్తర ఇటలీలో రీడింగ్ స్టోన్స్ అభివృద్ధి పరచి వాని స్థానంలో కళ్ళద్దాలు కనుగొనబడినవి. [12] 13వ శతాబ్ది చివరిలో వెనిస్, ఫ్లోరెన్స్ లలో మొదటిసారి దృశాశాస్త్ర పరిశ్రమ ప్రారంభించబడి కటకాలను తయారు చేయడం, పాలిష్ చేయడం జరిగింది. [13] తరువాత జర్మనీ, నెదర్లాండ్స్ లలో కళ్లదాల తయారీ కేంద్రాలు ప్రారంభించబడినవి. [14] కళ్ళద్దాల తయారీదారులు కటకాల లక్షణాలను పరిశీలించి వాటిని అభివృద్ధి పరచి దృష్టి దోషాలను సరిచేయుటకు కావలసిన కటకాలను తయారుచేసే జ్ఞానాన్ని పొందారు. [15][16] కటకాలతో ప్రయోగాత్మక అభివృద్ధి 1595 లో ఆప్టికల్ మైక్రోస్కోప్ ను, 1608లో వక్రీభవన టెలిస్కోప్ లను నెదర్లాండ్స్ లోని కళ్లద్దాల తయారీ కేంద్రాలలో తయారు చేయడానికి దోహదపడింది. [17][18] టెలిస్కోపు, మైక్రోస్కోపు ల ఆవిష్కరణతో 17 18 శతాబ్దాలలో అనేక ప్రయోగాలు జరిగి కటకాలలో కనిపింఛే దోషాలను సరిచేయుటకు ప్రయత్నాలు జరిగాయి. నేత్ర వైద్యులు వివిధ గోళాకార తలాల రూపాలతో కటకాలను తయారు చేయడానికి ప్రయత్నించారు. ఈ ప్రయత్నంలో కటకాల గోళాకార తలాలలో లోపాల నుండి తప్పుగా ఊహించిన లోపాలు తలెత్తాయి. [19] వక్రీభవనంపై కాంతి సిద్ధాంతం మరియు ప్రయోగాలు ఏ ఒక్క కటకం అన్ని రంగులను ఒకే బిందువు వద్ద కేంద్రీకరించలేదని తెలిసింది. ఇది 1733లో ఇంగ్లాండు లోని ఛెస్టెర్ మోర్ హాల్ చే సంయుక్త ఆక్రోమేటిక్ కటకం ఆవిష్కరణకు దోహదపడింది. 1758 లో జరిగిన ఒక ఆవిష్కరణ ఆంగ్ల శాస్త్రవేత్త జాన్ డోల్లండ్ చే పేటెంట్ హక్కులు కోసం దావా వేయబడింది. సాధారణ కటకాల తయారీ చాలా కటకాలు గోళాకార కటకాలు: వాటి రెండు తలాలు గోళం యొక్క ఉపరితాలాలలోని భాగాలు. ప్రతీ తలం కుంభాకారం, పుటాకారం లేదా సమతలంగా ఉంటుంది. కటకం యొక్క తలాలు యేర్పరచబడిన గోళాల కేంద్రాలను కలుపు రేఖను కటకం యొక్క ప్రధానాక్షం అంటారు. సాధారణంగా కటకం యొక్క అక్షం కటకం యొక్క జ్యామితీయ కేంద్రం గుండా పోతుంది. కటకాలు తయారైన తరువాత కత్తిరించబడటం లేదా సాన పెట్టబడటం వలన వివిధ ఆకారాలు లేదా పరిమాణాలలో తయారవుతాయి. కటకం యొక్క అక్షం దాని జ్యామితీయ కేంద్రం గుండా పోవచ్చు లేదా వెళ్లకపోవచ్చు. టోరిక్ లేదా గోళాకార-స్థూపాకార కటకాలకు వివిధ వక్రతా వ్యాసార్థాలు గల తలాలు ఉండవచ్చు. అవి వేర్వేరు ధ్రువాలపై వేర్వేరు నాభీయ శక్తులను కలిగి ఉంటుంది. ఇది ఆస్టిగ్మేటిక్ కటకం ఏర్పరుస్తుంది. సాధారణ కటకాలలో రకాలు కటకాలు వాటికి గల రెండు ఉపరితలాల యొక్క వక్రతలాల ఆధారంగా వర్గీరరించారు. ఒక కటకానికి రెండు తలాలూ కుంభాకార ఆకారంలో ఉంటే ఆ కటకాన్ని ద్వికుంభాకార కటకం అంటారు. ఒకవేళ రెండు తలాలు ఒకే వక్రతా వ్యాసార్థాన్ని కలిగియున్నచో దానిని "సమకుంభాకార కటకం" (ఈక్వి కాన్వెక్స్ లెన్స్) అంటారు. ఒక కటకం రెండు పుటాకార తలములను కలిగియున్నచో అది "ద్విపుటాకార కటకం" అవుతుంది. ఒక కటకంలోఒకతలం సమతలంగా ఉంటే అది దాని రెండవ తలం యొక్క ఆకారం ఆధారంగా "సమతల పుటాకార కటకం" లేదా "సమతల కుంభాకార కటకం" అవుతుంది. ఒక కటకంలో ఒక తలం కుంభాకారంగాను, రెండవది పుటాకారం గాను ఉంటే ఆ కటకం "కుంభకార-పుటాకార కటకం" అవుతుంది. ఈ కటకం సాధారణంగా దృష్టి దోషాలు సరిచేయడానికి ఉపయోగించే "కరెక్టివ్ కటకాలు"గా ఉపయోగిస్తారు. ఒక ద్వికుంభాకార కటకం లేదా సమతల-కుంభాకార కటకం పై పడిన కాంతి కిరణ పుంజం వక్రీభవనం చెంది ఒక బిందువు వద్ద కేంద్రీకరించబడతాయి. ఆ బిందువును "నాభి" అంటారు. ఇది కటకానికి వెనుక భాగంలో ఏర్పడుతుంది. ఈ సందర్భంలో ఈ కటకాన్ని ధనాత్మక లేదా కేంద్రీకరణ కటకం అంటారు. కటకానికి నాభికీ మధ్య దూరాన్ని నాభ్యంతరం అంటారు. దినిని కిరణ చిత్రాలలో లేదా సమీకరణాలలో సాధారణంగా f అనే ఆంగ్ల అక్షరంతో సూచిస్తారు. ఒక ద్విపుటాకార కటకం లేదా సమతల పుటాకారం పై పడిన కాంతిపుంజం వికేంద్రీకరించబడుతుంది. ఈ కటకాన్ని ఋణాత్మక లేదా వికేంద్రీకరణ కటకం అంటారు. కటకం గుండా ప్రయాణించిన కిరణం వక్రీభవనం చెందిన తరువాత ప్రధానాక్షంపై గల ఒక నిర్దిష్ట బిందువు బయటకు వెళ్ళే కిరణాలుగా కనిపిస్తాయి. ఆ బిందువును నాభి అంటారు. నాభి, కటకానికి మధ్య గల దూరాన్ని నాభ్యంతరం అంటారు. వికీంద్రీకరణ కటకం యొక్క నాభ్యంతరం దృష్ట్యా ఇది ఋణాత్మకం. కుంభాకార - పుటాకార (మినిష్కస్) కటకాలు ధనాత్మకం కానీ లేదా ఋణాత్మకంగా గానీ ఉండవచ్చు. ఇది దాని తలాల యొక్క సాపేక్ష వక్రతలంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఋణాత్మక మినిష్కస్ కటకం ఏటవాలు పుటాకారతలాన్ని కలిగి ఉండి మధ్యలో పలుచగా ఉంటుంది. దీనికి విరుద్ధంగా ధనాత్మక మినిషస్ కటకం ఏటవాలు కుంభాకార తలాన్ని కలిగి ఉండి మధ్యలో దళసరిగా ఉంటుంది. ఆదర్శ పలుచని కటకానికి రెండు తలాల యొక్క వక్రతా వ్యాసార్థాలు కలిగిఉండి ఆప్టికల్ పవర్ శూన్యం కలిగి ఉంటుంది. అనగా అది కేంద్రీకరణం లేదా వికేంద్రీకరణ కటకంగా ఉండవచ్చు. వాస్తవంగా అన్ని కటకాలు శూన్యం కాని మందాన్నికలిగి ఉండి, దాని వక్రతలాలు ఒకే విధంగా,కొద్దిగా ధనాత్మకంగా ఉంటాయి. శూన్యమైన ఆప్టికల్ పవర్ పొందడానికి, మినిషక్ కటకాలు కొద్దిగా అసమానమైన వక్రతలాలను కలిగి ఉండాలి. కటక తయారీ సూత్రం గాలిలో ఉంచిన కటకం యొక్క నాభ్యంతరాన్ని కనుగొనుటకు "కటక తయారీ సూత్రం" ఉపయోగిస్తారు. [20] 1 f = ( n − 1 ) [ 1 R 1 − 1 R 2 + ( n − 1 ) d n R 1 R 2 ] , {\displaystyle {\frac {1}{f}}=(n-1)\left[{\frac {1}{R_{1}}}-{\frac {1}{R_{2}}}+{\frac {(n-1)d}{nR_{1}R_{2}}}\right],} f {\displaystyle f} = కటకం యొక్క నాభ్యంతరం n {\displaystyle n} = కటక పదార్థం యొక్క వక్రీభవన గుణకం, R 1 {\displaystyle R_{1}} = కాంతి వనరుకు దగ్గరగా ఉన్న తలం యొక్క వక్రతా వ్యాసార్థం. (సంజ్ఞా సాంప్రదాయం, దిగువన ఈయబడినది) R 2 {\displaystyle R_{2}} = కాంతి వనరుకు దూరంగా ఉన్న తలం యొక్క వక్రతా వ్యాసార్థం మరియు d {\displaystyle d} = కటకం యొక్క మందం. నాభ్యంతరం f , కేంద్రీకరణ కటకానికి ధనాత్మకం మరియు వికేంద్రీకరణ కటకానికి ఋణాత్మకం. నాభ్యంతరం (f) యొక్క వ్యుత్క్రమం (గుణకార విలోమం) 1/f, దాని కటక సామర్థ్యాన్ని (ఆప్టికల్ పవర్) ను తెలియజేస్తుంది. ఒక వేళ నాభ్యంతరం మీటర్లలో ఉంటే, కటక సామర్థ్యం "డయప్టర్" లలో వస్తుంది. R1 మరియు R2 వక్రతా వ్యసార్థాల సంజ్ఞా సాంప్రదాయం: కటకాల యొక్క వక్రతా వ్యాసార్థాల సంజ్ఞా సాంప్రదాయం దాని కుంభాకార లేదా పుటాకార తలాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఏదేని కటక తలం గుండా కాంతికిరణాలు పతనమైనప్పుడు వక్రీభవనం చెందిన తరువాత దాని మార్గంలో వక్రతా కేంద్రం ఉంటే అపుడు ఆ వక్రతా వ్యాసార్థాన్ని ధనాత్మకంగా (+R) తీసుకోవాలి. కటక తలంపై కాంతి పతనమైనప్పుడు యిదివరకు కాంతి పతనమయ్యే మార్గంలో వక్రతా కేంద్రం ఉంటే అపుడు వక్రతా వ్యాసార్థాన్ని ఋణాత్మకంగా (-R) తీసుకోవాలి. అదే విధంగా బయట ఉపరితలాలు గల పైన చిత్రాలలో సూచించిన కటకాలకు R1 > 0 మరియు R2 < 0 అనేది కుంభాకార తలాలను, R1 < 0 మరియు R2 > 0 అనేది పుటాకార తలాలను సూచిస్తాయి. వక్రతా వ్యాసార్థం యొక్క వ్యుత్క్రమం (గుణకార విలోమం) ను కర్వేచర్ అంటారు. ఒక సమతలానికి కర్వేచర్ శూన్యం ఎందువలనంటే దాని వ్యాసార్థం అనంతంగా ఉంటుంది. పలుచని కటకం యొక్క ఉజ్జాయింపు సూత్రం: కటకం యొక్క మందం (d) R1 మరియు R2 లతో పోల్చడానికి చాలా తక్కువగా ఉన్నప్పుడు పలుచని కటకం తయారవుతుంది. ఈ కటకం గాలిలో ఉంచినపుడు దాని నాభ్యంతరానికి సూత్రం: 1 f ≈ ( n − 1 ) [ 1 R 1 − 1 R 2 ] . {\displaystyle {\frac {1}{f}}\approx \left(n-1\right)\left[{\frac {1}{R_{1}}}-{\frac {1}{R_{2}}}\right].} [21] ప్రతిబింబాల లక్షణాలు పైన తెలిపినట్లు ధనాత్మక లేదా కేంద్రీకరణ కటకాన్ని గాలిలో ఉంచినపుడు ప్రధానాక్షానికి సమాంతరంగా ప్రయాణించే కాంతి పుంజం వక్రీభవనం చెంది ఒక బిందువు వద్ద కేంద్రీకరించబడుతుంది. ఈ బిందువును నాభి అంటారు. కటక కేంద్రానికి మరియు నాభికి మధ్య గల దూరాన్ని నాభ్యంతరం అంటారు. దీనికి విదుద్ధంగా కాంతిజనకాన్ని నాభి వద్ద ఉంచినపుడు దానినుండి వెలువడిన కాంతికిరణాలు కటక తలంపై పతనం చెంది వక్రీభవనం చెందినపుడు ప్రధానాక్షానికి సమాంతరంగా కాంతికిరణాలు ప్రయాణం చేస్తాయి. ఈ రెండు సందర్భాలు ప్రతిబింబం ఏర్పడటానికి ఉదాహరణలు. ఒక వస్తువు అనంత దూరంలో ఉంటే అది నాభి పై కేంద్రీకరించబడి ప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. అదే ఒక వస్తువు నాభి వద్ద ఉంచినపుడు దాని ప్రతిబింబం అనంత దూరంలో ఏర్పడుతుంది. కటకాక్షానికి లంబంగా దాని నాభి వద్ద గల తలాన్ని "నాభీయతలం" అంటారు. ప్రధానాక్షానికి కొంత కోణంలో సమాంతరంగా వచ్చే కాంతి కిరణాలు నాభీయ తలంపై కేంద్రీకరించబడతాయి. కుంభాకార, పుటాకార కటకాలు ప్రతిబింబాలను ఎలా ఏర్పరుస్తాయో తెలుసుకొనుటకు పతనమయ్యే వివిధ కాంతికిరణముల ప్రవర్తనను అవగాహన చేసుకోవాలి. ఆ కిరణాల ప్రవర్తన ఈ క్రింది విధంగా ఉంటుంది. ప్రధానాక్షం వెంబడి ప్రయాణించే ఏ కాంతికిరణమైనా విచలనం చెందదు. కటక దృక్‌ కేంద్రం గుండా ప్రయాణించే కాంతి కిరణం కూడా విచలనం చెందదు. ప్రధానాక్షానికి సమాంతరంగా వెళ్ళే కాంతి కిరణాలు నాభి వద్ద కేంద్రీకరించబడతాయి లేదా నాభి నుండి వికేంద్రీకరించబడతాయి. కాంతి కిరణాలు కనిష్ఠకాల నియమాన్నిపాటిస్తాయి. కాబట్టి నాభి గుండా ప్రయాణించే కాంతి కిరణం వక్రీభవనం పొందాక ప్రధానాక్షానికి సమాంతరంగా ప్రయాణిస్తుంది. ఒక కటకం (దాని మందాన్ని విస్మరిస్తే) గాలిలో ఉన్నప్పుడు ఒక వస్తువు నుండి కటకానికి గల దూరం (వస్తు దూరం) S1 మరియు కటకం నుండి ప్రతిబింబానికి దూరం (ప్రతిబింబ దూరం) S2 అయితే, వివిధ దూరాల మధ్య సంబంధాన్ని కటక సూత్రం ద్వారా తెలుసుకోవచ్చును.[22][23][24] 1 S 1 + 1 S 2 = 1 f {\displaystyle {\frac {1}{S_{1}}}+{\frac {1}{S_{2}}}={\frac {1}{f}}} . పై సూత్రం "న్యూటనోనియన్" రూపంలో క్రింది విధంగా వ్రాయవచ్చు. x 1 x 2 = f 2 , {\displaystyle x_{1}x_{2}=f^{2},\!} [25] x 1 = S 1 − f {\displaystyle x_{1}=S_{1}-f} మరియు x 2 = S 2 − f {\displaystyle x_{2}=S_{2}-f} . అయినప్పుడు. కుంభాకార కటకంతో ప్రతిబింబాలు అనంత దూరంలో వస్తువు ఉన్నప్పుడు కుంభాకార కటకానికి అనంత దూరంలో వస్తువు ఉన్నప్పుడు కటకంపై పడే కాంతి కిరణాలు ప్రధానాక్షానికి సమాంతరంగా ఉంటాయి. ఆ కిరణలు నాభి వద్ద కేంద్రీకరించబడతాయి. కనుక నాభి వద్ద బిందురూప ప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. వక్రతా కేంద్రానికి ఆవల ప్రధానాక్షంపై వస్తువు ఉన్నప్పుడు వస్తువు ప్రధానాక్షంపై వక్రతా కేంద్రానికి (2F2) ఆవల ఉన్నప్పుడు ఏర్పడే ప్రతిబింబం పరిమాణం తక్కువగా ఉంటుంది. తలక్రిందులుగా ఉన్న, నిజ ప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. ఇది ప్రధానాక్షంపై F1 మరియు 2F1 బిందువుల మధ్య ఏర్పడుతుంది. వక్రతాకేంద్ర వద్ద వస్తువు ఉంచినపుడు వస్తువును వక్రతాకేంద్రం (2F2 ) వద్ద ఉంచినపుడు 2F1 వద్ద నిజ ప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. వస్తువు పరిమాణంతో సమాన పరిమాణం గల ప్రతిబింబం తలక్రిందులుగా ఏర్పడుతుంది. వక్రతాకేంద్రం, నాభి మధ్య వస్తువును ఉంచినపుడు వస్తువును వక్రతా కేంద్రం (2F2 ), నాభి (F2 ) మధ్య ఉంచినపుడు నిజ ప్రతిబింబం తలక్రిందులుగా ఏర్పడుతుంది. ప్రతిబింబ పరిమాణం వస్తు పరిమాణం కన్నా ఎక్కువ ఉంటుంది. ప్రతిబింబం (2F1 ) కు ఆవల ఏర్పడుతుంది. వక్రతా కేంద్రానికి ఆవల వస్తువు ఉంచినపుడు ఏర్పడు ప్రతిబింబం వస్తువు వక్రతా కేంద్రంపై ఉన్నప్పుడు ఏర్పడు ప్రతిబింబం వస్తువు నాభి, వక్రతా కేంద్రం ల మధ్యలో ఉంచినపుడు నాభివద్ద వస్తువును ఉంచినపుడు వస్తువును నాభి (F2 ) వద్ద ఉంచినపుడు ప్రతిబింబం అనంత దూరంలో ఏర్పడుతుంది. అనంతరూరంలో ఏర్పడే ప్రతిబింబం విషయంలో ప్రతిబింబ పరిమాణం, దాని ఇతర లక్షణాలను మనం చర్చించం. నాభి మరియు దృక్ కేంద్రం మధ్య వస్తువును ఉంచినపుడు వస్తువును నాభికి, కటక దృక్‌కేంద్రానికి మధ్య ఉంచినపుడు నిటారుగా ఉన్న మిధ్యాప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. దీని పరిమాణం వస్తు పరిమాణం కంటే ఎక్కువ. కటకానికి వస్తువు ఉన్నవైపునే నిటారుగా ఉన్న మిధ్యా ప్రతింబింబం ఏర్పడుతుంది. ఇది ఆవర్థనం చెందిన ప్రతిబింబం. వస్తువు నాభి, కటకం మధ్య ఉన్నప్పుడు మిథ్యా ప్రతిబింబం ఏర్పడుట భూతద్దంలో వస్తువు యొక్క మిధ్యా ప్రతిబింబం ఏర్పడుట పై సందర్భాలను బట్టి కొన్ని విషయాలు అర్థమవుతాయి. మిధ్యాప్రతిబింబాలు ఏర్పడితే, దానిని మనం కంటితో చూడగలము. నిజ ప్రతిబింబాన్ని కంటితో నేరుగా చూడలేము. దానిని తెరపై పట్టినపుడు చూడగలం. ఆవర్థనం చెందిన మిధ్యాప్రతిబింబం, కటకానికి వస్తువు ఉన్నవైపునే ఏర్పడుతుంది. అంటే మనం కటకం గుండా చూసే ప్రతిబింబం నిజ ప్రతిబింబం కాదు. అది మిథ్యా ప్రతిబింబం. కుంభాకార కటకానికిఉన్న ఈ ప్రత్యేక లక్షణం సూక్ష్మ దర్శిని తయారీలో ఉపయోగపడుతుంది. సూక్ష్మదర్శిని ఆవర్థనం చెందిన ప్రతిబింబాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. కటక నాభ్యంతరం కన్నా తక్కువ దూరంలో వస్తువు ఉంచినపుడు మాత్రమే మిథ్యాప్రతిబింబం ఆవర్థనం చెందుతుందని తెలుస్తుంది. పుటాకార కటకంతో ప్రతిబింబాలు పుటాకార కటకంతో చిన్నవైన మిధ్యా ప్రతిబింబాలు ఏర్పడతాయి. వస్తువును ప్రధానాక్షంపై ఉంచినపుడు దాని యొక్క ప్రతిబింబం ప్రధానాక్షంపై నిలువుగా, చిన్నదిగా నాభి మరియు కటక కేంద్రానికి మధ్యలో ఏర్పడుతుంది. మానవుని కంటి కటకం మానవుని కన్ను కూడా కెమేరాని పోలి ఉంటుంది. కంటి కటకం కుంభాకార కటకం వలె పనిచేస్తుంది. మానవ కన్నులోని కంటికటకం కాంతికిరణాలని, కన్నులోని తెరగా పనిచేస్తున్న రెటీనా పై కేంద్రీకరిస్తుంది. ఈ సమచారాన్ని మెడడు సంగ్రహిస్తుంది. కనుగుడ్డు కాంతి చొరబడాడానికి వీలులేని గదిలాగా పనిచేస్తుంది. కంటిపాప ద్వారా కంటిలోకి ప్రవేశించే కాంతిని ఐరిస్ అదుపు చేస్తుంది. కాంతి ప్రకాశం తక్కువగా ఉన్నప్పుడు ఐరిస్ కనుపాపను పెద్దదిగా చేసి ఎక్కువ పరిమాణంలోకాంతిని లోపలికి పోయేలా చేస్తుంది. కాంతి ప్రకాశవంతంగా ఉన్న సందర్భంలో ఐరిస్ కనుపాపను సంకోచింపజేసి కాంతి ఎక్కువ పరిమాణంలో కంటిలోకి పోనివ్వకుండా అదుపు చేస్తుంది. కంటిలోని కటకం మధ్యభాగంలో దృఢంగానూ, అంచువైపు పోతున్నకొద్దీ మృదువుగానూ ఉంటుంది. కంటిలోనికి ప్రవేశించిన కాంతి కనుగుడ్డుకు వెనుకవైపు ఉన్న రెటినాపై ప్రతిబింబాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. కంటిలోని కటకనికి, రెటీనాకు మధ్య దూరం 2.5 సెం.మీ ఉంటుంది. అనగా వస్తువు ఎంత దూరంలో ఉన్నా ప్రతిబింబ దూరం మాత్రం సుమారు 2.5 సెం.మీ ఉంటుంది. కానీ వివిధ వస్తు దూరాలకు ఒకే ప్రతిబింబ దూరం ఉండాలంటే, కటకం నాభ్యంతరం మారవలసి ఉంటుంది. ప్రతిబింబాన్ని కేంద్రీకరించడానికి, కంటి కటకం, తనకు తానే సవరించుకోగలదు. (అనగా కంటి కటక నాభ్యంతరం స్వయంసమయోజితంగా ఉంటుంది). కంటి కటకం స్వయంసమయోజితం కానపుడు దృష్టిదోషాలు ఏర్పడతాయి. ఆవర్థనం వస్తువు ప్రతిబింబం కటకం ద్వారా ఏర్పడినప్పుడు, ప్రతిబింబ పరిమాణం మరియు వస్తు పరిమాణం ల నిష్పత్తిని ఆవర్థనం అంటారు. దీనిని మరో విధంగా చెప్పాలంటే ప్రతిబింబ దూరం మరియు వస్తు దూరం ల నిష్పత్తిని కూడా ఆవర్థనంగా నిర్వచించవచ్చు. ఈ రేఖీయ ఆవర్థనం యొక్క సూత్రం కింది విధంగా ఉంటుంది. M = − S 2 S 1 = f f − S 1 {\displaystyle M=-{\frac {S_{2}}{S_{1}}}={\frac {f}{f-S_{1}}}} , ఈ సూత్రంలో M అనునది ఆవర్థనం. నిజ ప్రతిబింబాలు ఏర్పడితే ఈ విలువ ఋణాత్మకం అవుతుంది. మిధ్యా ప్రతిబింబాలు ఏర్పడితే ఇది ధనాత్మకం. కటక సామర్థ్యం ఒక కటకం కాంతి కిరణాలను కేంద్రీకరించే స్థాయి లేదా వికేంద్రీకరించే స్థాయిని కటక సామర్థ్యంగా వ్యక్తపరుస్తాము. కటక నాభ్యంతరం యొక్క విలోమ విలువను కటక సామర్థ్యం అంటారు. ఒక కటక నాభ్యంతరం f అనుకుంటే, మీటర్లలో కటక సామర్థ్యం P = 1 f {\displaystyle P={\frac {1}{f}}} ఇందులో f ను మీటర్లలో తీసుకోవాలి. నాభ్యంతరాన్ని సెంటీమీటర్లుగా తీసుకుంటే, కటక సామర్థ్యం P = 100 f {\displaystyle P={\frac {100}{f}}} అవుతుంది. కటక సామర్థ్యానికి ప్రమాణం డయాప్టర్ . దీనిని D తో సూచిస్తాం. కుంభాకార కటకానికి P విలువ ధనాత్మకంగానూ, పుటాకార కటకానికి P విలువ ఋణాత్మకంగానూ ఉంటుంది. అస్పష్టత అన్ని కటకాలు స్పష్టమైన ప్రతిబింబాలను ఏర్పరచవు. కటకం ఉపరితలంపై వక్రీభవనం చెందిన కాంతి కిరణాలు కటక తయారీ స్వభావం బట్టి మారడం వలన అస్పష్టమైన ప్రతిబింబం ఏర్పడుతుంది. కటకాలను జాగ్రత్తగా తయారుచేసినట్లైతే ఈ దోషాలను తగ్గించవచ్చు. ప్రతిబింబ నాణ్యత అస్పష్టంగా ఉండటానికి అనేక ప్రభావాలుంటాయి. వాటిలో గోళాకార అస్పష్టత, కోమా మరియు వర్ణ అస్పష్టత ఉన్నాయి. సంయుక్త కటకాలు కటకాల యొక్క ప్రతిబింబాలు కొన్ని కారణాల వలన అస్పష్టంగా ఉంటాయి. ఈ అస్పష్టతను తగ్గించడానికి కొన్ని కటకాలను కలిపి ఒక వ్యవస్థను తయారుచేస్తారు. వివిధ ఆకారాలతో, వివిధ వక్రీభవన గుణకాలతో తయారుచేయబడిన అనేక కటకాలను ఒకదాని తరువాత ఒకటి ఒక ప్రత్యేకమైన పద్ధతిలో ఒకే ఉమ్మడి అక్షంపై అమర్చితే అది సంయుక్త కటకం అవుతుంది. సాధారణ సందర్భంలో f1, f2 నాభ్యంతరాలు కల రెండు పలుచని కటకాలతో ఒక సంయుక్త కటకాన్ని రూపొందిస్తే వాటి ఉమ్మడి నాభ్యంతరాన్ని క్రింది సూత్రం ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు. 1 f = 1 f 1 + 1 f 2 . {\displaystyle {\frac {1}{f}}={\frac {1}{f_{1}}}+{\frac {1}{f_{2}}}.} 1/f అనేది కటక సామర్థ్యం అయినందున, రెండు కటకాల సామర్థ్యాల మొత్తం సంయుక్త కటకం సామర్థ్యమవుతుంది. రెండు పచుచని కటకాలను గాలిలో d, దూరంలో ఉంచినపుడు వాటితో ఏర్పడిన సంయుక్త కటక నాభ్యంతరం: 1 f = 1 f 1 + 1 f 2 − d f 1 f 2 . {\displaystyle {\frac {1}{f}}={\frac {1}{f_{1}}}+{\frac {1}{f_{2}}}-{\frac {d}{f_{1}f_{2}}}.} సంయుక్త కటకం యొక్క ముందు భాగంలోని నాభి నుండి మొదటి కటకానికి గల దూరాన్ని ఫ్రంట్ ఫోకల్ లెంగ్త్ (FFL) అంటారు. FFL = f 1 ( f 2 − d ) ( f 1 + f 2 ) − d . {\displaystyle {\mbox{FFL}}={\frac {f_{1}(f_{2}-d)}{(f_{1}+f_{2})-d}}.} [26] అదే విధంగా సంయుక్త కటకం యొక్క వెనుక భాగంలోని నాభి నుండి రెండవ కటకానికి గల దూరాన్ని బ్యాక్ ఫోకల్ లెంగ్త్ (BFL) అంటారు. BFL = f 2 ( d − f 1 ) d − ( f 1 + f 2 ) . {\displaystyle {\mbox{BFL}}={\frac {f_{2}(d-f_{1})}{d-(f_{1}+f_{2})}}.} d విలువ సున్నను సమీపించినపుడు నాభ్యంతరాల విలువ f ను సమీపిస్తుంది. రెండు కటకాల మధ్య దూరం, వాటి నాభ్యంతరాల మొత్తానికి సమనంగా ఉంటే FFL మరియు BFL విలువలు అనంతమవుతాయి. ఈ కటకాలను ఒక పద్ధతిలో కొంత దూరంలో అమర్చి టెలిస్కోపు, సంయుక్త సూక్ష్మదర్శిని లను తయారుచేస్తారు. ఇతర రకాలు స్థూపాకార కటకాలు: వీటికి ఒక దిశలో మాత్రమే వక్రతలం ఉంటుంది. వీటిని కాంతి కిరణాన్ని సరళరేఖలా కేంద్రీకరించడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఫ్రెన్సెల్ కటకం: దీని యొక్క తలం సన్న వలయాలుగా ముక్కలు చేయబడి ఉంటుంది. వీటిని ప్లాస్టిక్ తో తయారుచేస్తారు. ఇవి చవకైనవి. లెంటిక్యులర్ కటకాలు: వీటిని లెంటిక్యులర్ ప్రింటిగ్ లో ఉపయోగిస్తారు. దీనిద్వారా ఏర్పడిన ప్రతిబింబాలు లోతుగా లేదా వివిధ కోణాలలో చూచినపుడు వేర్వేరుగా ఉంటాయి. గ్రేడియంట్ ఇండెక్స్ కటకాలు: ఇవి సమతల తలాలను కలిగి ఉంటాయి. కానీ వక్రీభవన గుణంలో రేడియల్ లేదా అక్షీయ మార్పులు ఉంటాయి. దీని కారణంగా దీని గుండా వెళ్ళే కిరణాలు కేంద్రీకరించబడతాయి. ఆక్సికన్: ఇది శంకు ఆకృతిలో తలాన్ని కలిగి ఉంటుంది. దీని ద్వారా ఒక బిందువు యొక్క ప్రతిబింబం అక్షీయ రేఖపై రేఖగా మారుతుంది. ఒక లేజర్ కిరణం యొక్క ప్రతిబింబం వలయాకారంగా ఏర్పడుతుంది. [27] సూపర్ కటకాలు: ఇవి ఋణాత్మక గుణకం కలిగిన మెటాపెటీరియల్స్ నుండి తయరుచేస్తారు. ఇవి విక్షేపణ పరిమితికి మించి ప్రాదేశిక రిజల్యూషన్ గల చిత్రాలను ఏర్పరుస్తాయి. [28] మొదటి సూపర్ లెన్స్ ను 2004 లో మైక్రోతరంగాల కొరకు మెటామెటీరియల్ తో తయారుచేసారు. [28] ఇతర పరిశోధకులు దీనిని అభివృద్ధి చేసేందుకు కృషి చేస్తున్నారు. [29][30]As of 2014ఈ కటకం యొక్క దృగ్గోచర లేదా సమీప పరారుణ తరంగ దైర్ఘాలను ప్రతిబింబాల గూర్చి వివరించలేదు.[31] ఉపయోగాలు ఒక కుంభాకార కటకం భూతద్దం లా ఉపయోగపడుతుంది. ఇది సామాన్య సూక్ష్మదర్శినిగా పనిచేస్తుంది. కుంభాకార, పుటాకార కటకాలను దృష్టి దోషాలైన దీర్ఘదృష్టి, హ్రస్వదృష్టి, ప్రెస్బోఫియా, చత్వారం వంటి వాటిని సరిదిద్దడానికి ఉపయోగిస్తారు. కుంభాకార కటకాలు సూర్యుని యొక్క ప్రతిబింబాన్ని ఒక బిందువు వద్ద కేంద్రీకరణం చేయగలవు. సూర్యుని యొక్క దృగ్గోచర, పరారుణ కాంతిని ఒకే బిందువు వద్ద కేంద్రీకరించగలవు. పెద్ద కటకాలూ సరిపడినంత శక్తిని అందించడం వలన దాని నాభివద్ద గల వస్తువులను మండించగలవు. అందువలన వీటిని సుమారు 2400 సంవత్సాలనుండి బర్నింగ్ గ్లాసెస్ గా ఉపయోగిస్తున్నారు. [8] నూతనంగా కుంభాకార కటకాల ద్వారా సౌరశక్తిని చిన్న ఫోటోవోల్టాయిక్ సెల్స్ పై కేంద్రీకరింపజేస్తున్నారు. దీని వలన అధిక ఖర్చు గల సెల్స్ ఉపయోగించకుండా ఎక్కువ శక్తిని ఒక చోట చేర్చవచ్చు. ఈ కటకాలను సరైన అమరిక చేసి మోనోక్యులర్స్, బైనాక్యులర్స్, టెలిస్కోపులు, మైక్రోస్కోపులు, కెమేరాలు, ప్రొజక్టర్లలో ఉపయోగిస్తున్నారు. వీటిలో కొన్ని మిధ్యా ప్రతిబింబాలను ఏర్పరుస్తాయి; కొన్ని సాధనాలైన ఫోటోగ్రాఫిక్ ఫిల్మ్‌ లేదా ఆప్టికల్ సెన్సార్ లేదా తెరపై చూడగలిగే వాటిలో నిజ ప్రతిబింబాలను ఏర్పరుస్తాయి. రేడియో ఆస్ట్రానమీ, రాడార్ వ్యవస్థలలో తరచుగా డై ఎలక్ట్రికల్ కటకాలను ఉపయోగిస్తారు. వీటిని సాధారణంగా లెన్స్ ఆంటెన్నా అని పిలుస్తారు. ఇవి విద్యుదయస్కాంత వికిరణాలను సేకరించే ఏంటెన్నాకు వక్రీభవనం చెందిస్తాయి. మూలాలు గ్రంథ సూచి Chapters 5 & 6. బయటి లింకులు (.pdf) on . on YouTube సిమ్యులేషన్స్ – Concave and Convex Lenses Open source lens simulator (downloadable java) on YouTube by QED వర్గం:భౌతిక శాస్త్రము వర్గం:దృశా శాస్త్రము
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%81%20%28%E0%B0%B5%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81%29
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 286, 687, 1080, 1370, 1833, 2384, 2988, 4148, 4652, 5563, 6733, 7175, 7542, 7894, 8230, 8753, 11432, 11483, 12470, 12983, 13387, 13490, 15071, 15173, 16211, 16417, 16750, 16836, 17066, 17613, 17831, 18286, 18599, 18774, 19147, 19226, 19831, 20058, 20909, 30156, 30508, 30611, 30779 ], "plaintext_end_byte": [ 285, 686, 1079, 1369, 1821, 2374, 2987, 4147, 4651, 5562, 6732, 7174, 7541, 7893, 8229, 8724, 11414, 11482, 12469, 12982, 13378, 13489, 15052, 15172, 16185, 16416, 16722, 16835, 17043, 17612, 17830, 18285, 18564, 18773, 19146, 19225, 19796, 20057, 20908, 30131, 30507, 30599, 30723, 30858 ] }
Dari manakah asal dunia persilatan ?
Pencak silat
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 83 ], "minimal_answers_end_byte": [ 102 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Pencak silat atau silat adalah suatu seni bela diri tradisional yang berasal dari Kepulauan Nusantara. Seni bela diri ini secara luas dikenal di Indonesia, Malaysia, Brunei, dan Singapura, Filipina selatan, dan Thailand selatan sesuai dengan penyebaran berbagai suku bangsa Nusantara. Berkat peranan para pelatih asal Indonesia, kini Vietnam juga telah memiliki pesilat-pesilat yang tangguh. Induk organisasi pencak silat di Indonesia adalah Ikatan Pencak Silat Indonesia (IPSI). Organisasi yang mewadahi federasi-federasi pencak silat di berbagai negara adalah Persekutuan Pencak Silat Antara Bangsa (Persilat), yang dibentuk oleh Indonesia, Singapura, Malaysia dan Brunei Darussalam. Pencak silat adalah olahraga bela diri yang memerlukan banyak konsentrasi.[1] Ada pengaruh budaya Cina, agama Hindu, Budha, dan Islam dalam pencak silat.[1] Biasanya setiap daerah di Indonesia mempunyai aliran pencak silat yang khas. Misalnya, daerah Jawa Barat terkenal dengan aliran Cimande dan Cikalong, di Jawa Tengah ada aliran Merpati Putih dan di Jawa Timur ada aliran Perisai Diri.[1] Setiap empat tahun di Indonesia ada pertandingan pencak silat tingkat nasional dalam Pekan Olahraga Nasional. Pencak silat juga dipertandingkan dalam SEA Games sejak tahun 1987. Di luar Indonesia juga ada banyak penggemar pencak silat seperti di Australia, Belanda, Jerman, dan Amerika.[1] Di tingkat nasional olahraga melalui permainan dan olahraga pencak silat menjadi salah satu alat pemersatu nusantara, bahkan untuk mengharumkan nama bangsa, dan menjadi identitas bangsa.[2] Olahraga pencak silat sudah dipertandingkan di skala internasional.[2] Di Indonesia banyak sekali aliran-aliran dalam pencak silat, dengan banyaknya aliran ini menunjukkan kekayaan budaya masyarakat yang ada di Indonesia dengan nilai-nilai yang ada di dalamnya. Etimologi Istilah silat dikenal secara luas di Asia Tenggara, akan tetapi khusus di Indonesia istilah yang digunakan adalah pencak silat. Istilah ini digunakan sejak 1948 untuk mempersatukan berbagai aliran seni bela diri tradisional yang berkembang di Indonesia.[3] Nama "pencak" digunakan di Jawa, sedangkan "silat" digunakan di Sumatera, Semenanjung Malaya dan Kalimantan. Dalam perkembangannya, kini istilah "pencak" lebih mengedepankan unsur seni dan penampilan keindahan gerakan, sedangkan "silat" adalah inti ajaran bela diri dalam pertarungan. Sejarah Nenek moyang bangsa Indonesia telah memiliki cara pembelaan diri yang ditujukan untuk melindungi dan mempertahankan kehidupannya atau kelompoknya dari tantangan alam.[4] Mereka menciptakan bela diri dengan menirukan gerakan binatang yang ada di alam sekitar, seperti gerakan kera, harimau, ular, atau burung elang.[4] Asal mula ilmu bela diri di nusantara ini kemungkinan juga berkembang dari keterampilan suku-suku asli Indonesia berburu dan berperang dengan menggunakan parang, perisai, dan tombak, misalnya seperti dalam tradisi suku Nias yang hingga abad ke-20 relatif tidak tersentuh pengaruh luar. Silat diperkirakan menyebar di kepulauan nusantara semenjak abad ke-7 masehi, akan tetapi asal mulanya belum dapat ditentukan secara pasti. Kerajaan-kerajaan besar, seperti Sriwijaya dan Majapahit disebutkan memiliki pendekar-pendekar besar yang menguasai ilmu bela diri dan dapat menghimpun prajurit-prajurit yang kemahirannya dalam pembelaan diri dapat diandalkan.[4] Peneliti silat Donald F. Draeger berpendapat bahwa bukti adanya seni bela diri bisa dilihat dari berbagai artefak senjata yang ditemukan dari masa klasik (Hindu-Budha) serta pada pahatan relief-relief yang berisikan sikap-sikap kuda-kuda silat di candi Prambanan dan Borobudur. Dalam bukunya, Draeger menuliskan bahwa senjata dan seni beladiri silat adalah tak terpisahkan, bukan hanya dalam olah tubuh saja, melainkan juga pada hubungan spiritual yang terkait erat dengan kebudayaan Indonesia. Sementara itu Sheikh Shamsuddin (2005)[5] berpendapat bahwa terdapat pengaruh ilmu bela diri dari Cina dan India dalam silat. Hal ini karena sejak awal kebudayaan Melayu telah mendapat pengaruh dari kebudayaan yang dibawa oleh pedagang maupun perantau dari India, Cina, dan mancanegara lainnya. Pencak silat telah dikenal oleh sebagian besar masyarakat rumpun Melayu dalam berbagai nama.[6] Di semenanjung Malaysia dan Singapura, silat lebih dikenal dengan nama alirannya yaitu gayong dan cekak.[6] Di Thailand, pencak silat dikenal dengan nama bersilat, dan di Filipina selatan dikenal dengan nama pasilat.[6] Dari namanya, dapat diketahui bahwa istilah "silat" paling banyak menyebar luas, sehingga diduga bahwa bela diri ini menyebar dari Sumatera ke berbagai kawasan di rantau Asia Tenggara.[6] Tradisi silat diturunkan secara lisan dan menyebar dari mulut ke mulut, diajarkan dari guru ke murid, sehingga catatan tertulis mengenai asal mula silat sulit ditemukan. Sejarah silat dikisahkan melalui legenda yang beragam dari satu daerah ke daerah lain. Legenda Minangkabau, silat (bahasa Minangkabau: silek) diciptakan oleh Datuk Suri Diraja dari Pariangan, Tanah Datar di kaki Gunung Marapi pada abad ke-11.[7] Kemudian silek dibawa dan dikembangkan oleh para perantau Minang ke seluruh Asia Tenggara. Demikian pula cerita rakyat mengenai asal mula silat aliran Cimande, yang mengisahkan seorang perempuan yang mencontoh gerakan pertarungan antara harimau dan monyet. Setiap daerah umumnya memiliki tokoh persilatan (pendekar) yang dibanggakan, misalnya Prabu Siliwangi sebagai tokoh pencak silat Sunda Pajajaran,[8] Hang Tuah panglima Malaka,[9] Gajah Mada mahapatih Majapahit dan Si Pitung dari Betawi. Perkembangan silat secara historis mulai tercatat ketika penyebarannya banyak dipengaruhi oleh kaum penyebar agama Islam pada abad ke-14 di nusantara. Kala itu pencak silat diajarkan bersama-sama dengan pelajaran agama di surau atau pesantren. Silat menjadi bagian dari latihan spiritual.[5] Dalam budaya beberapa suku bangsa di Indonesia, pencak silat merupakan bagian tak terpisahkan dalam upacara adatnya. Misalnya kesenian tari Randai yang tak lain adalah gerakan silek Minangkabau kerap ditampilkan dalam berbagai perhelatan dan acara adat Minangkabau. Dalam prosesi pernikahan adat Betawi terdapat tradisi "palang pintu", yaitu peragaan silat Betawi yang dikemas dalam sebuah sandiwara kecil. Acara ini biasanya digelar sebelum akad nikah, yaitu sebuah drama kecil yang menceritakan rombongan pengantin pria dalam perjalanannya menuju rumah pengantin wanita dihadang oleh jawara (pendekar) kampung setempat yang dikisahkan juga menaruh hati kepada pengantin wanita. Maka terjadilah pertarungan silat di tengah jalan antara jawara-jawara penghadang dengan pendekar-pendekar pengiring pengantin pria yang tentu saja dimenangkan oleh para pengawal pengantin pria. Silat lalu berkembang dari ilmu beladiri dan seni tari rakyat, menjadi bagian dari pendidikan bela negara untuk menghadapi penjajah asing.[9] Dalam sejarah perjuangan melawan penjajah Belanda, tercatat para pendekar yang mengangkat senjata, seperti Panembahan Senopati, Sultan Agung, Pangeran Diponegoro, Teuku Cik Di Tiro, Teuku Umar, Imam Bonjol, serta para pendekar wanita, seperti Sabai Nan Aluih, Cut Nyak Dhien, dan Cut Nyak Meutia.[4] Silat saat ini telah diakui sebagai budaya suku Melayu dalam pengertian yang luas,[10] yaitu para penduduk daerah pesisir pulau Sumatera dan Semenanjung Malaka, serta berbagai kelompok etnik lainnya yang menggunakan lingua franca bahasa Melayu di berbagai daerah di Jawa, Bali, Kalimantan, Sulawesi, dan pulau-pulau lain-lainnya yang juga mengembangkan beladiri ini. Menyadari pentingnya mengembangkan peranan pencak silat maka dirasa perlu adanya organisasi pencak silat yang bersifat nasional, yang dapat pula mengikat aliran-aliran pencak silat di seluruh Indonesia. Pada tanggal 18 Mei 1948, terbentuklah Ikatan Pencak Silat Indonesia (IPSI)[4] Kini IPSI tercatat sebagai organisasi silat nasional tertua di dunia. Pada 11 Maret 1980, Persatuan Pencak Silat Antarbangsa (Persilat) didirikan atas prakarsa Eddie M. Nalapraya (Indonesia), yang saat itu menjabat ketua IPSI.[6] Acara tersebut juga dihadiri oleh perwakilan dari Malaysia, Singapura, dan Brunei Darussalam.[6] Keempat negara itu termasuk Indonesia, ditetapkan sebagai pendiri Persilat.[6] Beberapa organisasi silat nasional antara lain adalah Ikatan Pencak Silat Indonesia (IPSI) di Indonesia, Persekutuan Silat Kebangsaan Malaysia (PESAKA) di Malaysia, Persekutuan Silat Singapore (PERSIS) di Singapura, dan Persekutuan Silat Brunei Darussalam (PERSIB) di Brunei. Telah tumbuh pula puluhan perguruan-perguruan silat di Amerika Serikat dan Eropa. Silat kini telah secara resmi masuk sebagai cabang olahraga dalam pertandingan internasional, khususnya dipertandingkan dalam SEA Games. Istilah dalam Pencak Silat Kuda-kuda: adalah posisi menapak kaki untuk memperkukuh posisi tubuh. Kuda-kuda yang kuat dan kukuh penting untuk mempertahankan posisi tubuh agar tidak mudah dijatuhkan. Kuda-kuda juga penting untuk menahan dorongan atau menjadi dasar titik tolak serangan (tendangan atau pukulan). Sikap dan Gerak: Pencak silat ialah sistem yang terdiri atas sikap (posisi) dan gerak-gerik (pergerakan). Ketika seorang pesilat bergerak ketika bertarung, sikap dan gerakannya berubah mengikuti perubahan posisi lawan secara berkelanjutan. Segera setelah menemukan kelemahan pertahanan lawan, maka pesilat akan mencoba mengalahkan lawan dengan suatu serangan yang cepat. Langkah: Ciri khas dari Silat adalah penggunaan langkah. Langkah ini penting di dalam permainan silat yang baik dan benar. Ada beberapa pola langkah yang dikenali, contohnya langkah tiga dan langkah empat. Kembangan: adalah gerakan tangan dan sikap tubuh yang dilakukan sambil memperhatikan, mewaspadai gerak-gerik musuh, sekaligus mengintai celah pertahanan musuh. Kembangan utama biasanya dilakukan pada awal laga dan dapat bersifat mengantisipasi serangan atau mengelabui musuh. Seringkali gerakan kembangan silat menyerupai tarian atau dalam maenpo Sunda menyerupai ngibing (berjoget). Kembangan adalah salah satu bagian penilaian utama dalam seni pencak silat yang mengutamakan keindahan gerakan. Buah: Pencak Silat memiliki macam yang banyak dari teknik bertahan dan menyerang. Secara tradisional istilah teknik ini dapat disamakan dengan buah. Pesilat biasa menggunakan tangan, siku, lengan, kaki, lutut dan telapak kaki dalam serangan. Teknik umum termasuk tendangan, pukulan, sandungan, sapuan, mengunci, melempar, menahan, mematahkan tulang sendi, dan lain-lain. Jurus: pesilat berlatih dengan jurus-jurus. Jurus ialah rangkaian gerakan dasar untuk tubuh bagian atas dan bawah, yang digunakan sebagai panduan untuk menguasai penggunaan teknik-teknik lanjutan pencak silat (buah), saat dilakukan untuk berlatih secara tunggal atau berpasangan. Penggunaan langkah, atau gerakan kecil tubuh, mengajarkan penggunaan pengaturan kaki. Saat digabungkan, itulah Dasar Pasan, atau aliran seluruh tubuh. Sapuan dan Guntingan: adalah salah satu jenis buah (teknik) menjatuhkan musuh dengan menyerang kuda-kuda musuh, yakni menendang dengan menyapu atau menjepit (menggunting) kaki musuh, sehingga musuh kehilangan keseimbangan dan jatuh. Kuncian: adalah teknik untuk melumpuhkan lawan agar tidak berdaya, tidak dapat bergerak, atau untuk melucuti senjata musuh. Kuncian melibatkan gerakan menghindar, tipuan, dan gerakan cepat yang biasanya mengincar pergelangan tangan, lengan, leher, dagu, atau bahu musuh. Aspek dan bentuk Terdapat 4 aspek utama dalam pencak silat, yaitu: Aspek Mental Spiritual: Pencak silat membangun dan mengembangkan kepribadian dan karakter mulia seseorang. Para pendekar dan maha guru pencak silat zaman dahulu seringkali harus melewati tahapan semadi, tapa, atau aspek kebatinan lain untuk mencapai tingkat tertinggi keilmuannya. Aspek Seni Budaya: Budaya dan permainan "seni" pencak silat ialah salah satu aspek yang sangat penting. Istilah Pencak pada umumnya menggambarkan bentuk seni tarian pencak silat, dengan musik dan busana tradisional. Aspek Bela Diri: Kepercayaan dan ketekunan diri ialah sangat penting dalam menguasai ilmu bela diri dalam pencak silat. Istilah silat, cenderung menekankan pada aspek kemampuan teknis bela diri pencak silat. Aspek Olah Raga: Ini berarti bahwa aspek fisik dalam pencak silat ialah penting. Pesilat mencoba menyesuaikan pikiran dengan olah tubuh. Kompetisi ialah bagian aspek ini. Aspek olahraga meliputi pertandingan dan demonstrasi bentuk-bentuk jurus, baik untuk tunggal, ganda atau regu. Bentuk pencak silat dan padepokannya (tempat berlatihnya) berbeda satu sama lain, sesuai dengan aspek-aspek yang ditekankan. Banyak aliran yang menemukan asalnya dari pengamatan atas perkelahian binatang liar. Silat-silat harimau dan monyet ialah contoh dari aliran-aliran tersebut. Adapula yang berpendapat bahwa aspek bela diri dan olahraga, baik fisik maupun pernapasan, adalah awal dari pengembangan silat. Aspek olah raga dan aspek bela diri inilah yang telah membuat pencak silat menjadi terkenal di Eropa. Bagaimanapun, banyak yang berpendapat bahwa pokok-pokok dari pencak silat terhilangkan, atau dipermudah, saat pencak silat bergabung pada dunia olahraga. Oleh karena itu, sebagian praktisi silat tetap memfokuskan pada bentuk tradisional atau spiritual dari pencak silat, dan tidak mengikuti keanggotaan dan peraturan yang ditempuh oleh Persilat, sebagai organisasi pengatur pencak silat sedunia. Senjata Selain bertarung dengan tangan kosong, pencak silat juga mengenal berbagai macam senjata. antara lain: Keris: sebuah senjata tikam berbentuk pisau kecil, sering dengan bilah bergelombang yang dibuat dengan melipat berbagai jenis logam bersama-sama dan kemudian cuci dalam asam. Kujang: pisau khas Sunda Samping/Linso: selendang kain sutera dipakai sekitar pinggang atau bahu, yang digunakan dalam penguncian teknik dan untuk pertahanan terhadap pisau. Galah: tongkat yang terbuat dari kayu, baja atau bambu . Cindai: kain, biasanya dipakai sebagai sarung atau dibungkus sebagai kepala gigi. Tradisional perempuan menutupi kepala mereka dengan kain yang dapat diubah menjadi cindai. Tongkat/Toya: tongkat berjalan yang dibawa oleh orang tua, pengelana dan musafir. Kipas: kipas lipat tradisional yang kerangkanya dapat terbuat dari kayu atau besi. Kerambit/Kuku Machan: sebuah pisau berbentuk seperti cakar harimau yang bisa diselipkan di rambut perempuan. Sabit/Clurit: sebuah sabit, biasa digunakan dalam pertanian, budidaya dan panen tanaman. Sundang: sebuah ujung pedang ganda Bugis, sering berombak-berbilah Rencong: belati Aceh yang sedikit melengkung Tumbuk Lada: belati kecil yang juga sedikit melengkung mirip rencong, secara harfiah berarti "penghancur lada". Gada: senjata tumpul yang terbuat dari baja. Tombak: lembing yang terbuat dari bambu, baja atau kayu yang kadang-kadang memiliki bulu yang menempel di dekat pisau. Parang/Golok: pedang pendek yang biasa digunakan dalam tugas sehari-hari seperti memotong saat menyisir hutan. Trisula: tiga sula atau senjata bercabang tiga Chabang/Cabang: trisula bergagang pendek, secara harfiah berarti "cabang". Tingkat kemahiran Secara ringkas, murid silat atau pesilat dibagi menjadi beberapa tahap atau tingkat kemahiran, yaitu: Pemula, diajari semua yang tahap dasar seperti kuda-kuda,teknik tendangan, pukulan, tangkisan, elakan,tangkapan, bantingan, olah tubuh, maupun rangkaian jurus dasar perguruan dan jurus standar IPSI Menengah, ditahap ini, pesilat lebih difokuskan pada aplikasi semua gerakan dasar, pemahaman, variasi, dan disini akan mulai terlihat minat dan bakat pesilat, dan akan disalurkan kepada masing-masing cabang, misalnya Olahraga & Seni Budaya. Pelatih, hasil dari kemampuan yang matang berdasarkan pengalaman di tahap pemula, dan menengah akan membuat pesilat melangkah ke tahap selanjutnya, di mana mereka akan diberikan teknik - teknik beladiri perguruan, di mana teknik ini hanya diberikan kepada orang yang memang dipercaya, dan mampu secara teknik maupun moral, karena biasanya teknik beladiri merupakan teknik tempur yang sangat efektif dalam melumpuhkan lawan / sangat mematikan . Pendekar, merupakan pesilat yang telah diakui oleh para sesepuh perguruan, mereka akan mewarisi ilmu-ilmu rahasia tingkat tinggi. Tata tertib pencak silat Sejalan dengan norma dan nilai budaya khususnya di Indonesia, terdapat beberapa peraturan yang harus diperhatikan dan dilakukan dengan saksama ketika berlatih pencak silat, di antaranya sebagai berikut.[6] Upacara pembukaan latihan yang terdiri atas: Menyiapkan barisan; Berdoa dipimpin oleh pelatih; Pembacaan "prasetya pesilat Indonesia" Penghormatan kepada pelatih, dipimpin oleh pemimpin barisan. Pemanasan Latihan inti Pendinginan Upacara penutupan latihan diakhiri dengan penghormatan dan berjabat tangan. Nilai positif pencak silat Beberapa nilai positif yang diperoleh dalam olahraga beladiri pencak silat adalah:[2] Kesehatan dan kebugaran; Membangkitkan rasa percaya diri; Melatih ketahanan mental; Mengembangkan kewaspadaan diri yang tinggi; Membina sportifitas dan jiwa kesatria; Disiplin dan keuletan yang lebih tinggi. Pencak silat di dunia Pencak Silat telah berkembang pesat selama abad ke-20 dan telah menjadi olahraga kompetisi di bawah penguasaan dan peraturan Persilat (Persekutuan Pencak Silat Antara Bangsa, atau The International Pencak Silat Federation). Pencak silat sedang dipromosikan oleh Persilat di beberapa negara di seluruh 5 benua, dengan tujuan membuat pencak silat menjadi olahraga Olimpiade. Persilat mempromosikan Pencak Silat sebagai kompetisi olahraga internasional. Hanya anggota yang diakui Persilat yang diizinkan berpartisipasi pada kompetisi internasional. Kini, beberapa federasi pencak silat nasional Eropa bersama dengan Persilat telah mendirikan Federasi Pencak Silat Eropa. Pada 1986 Kejuaraan Dunia Pencak Silat pertama di luar Asia, mengambil tempat di Wina, Austria. Pencak silat pertama kali diperkenalkan dan dipertandingan dalam Pesta Olahraga Asia Tenggara (SEA Games) ke-14 tahun 1987 di Jakarta. Hingga kini cabang olahraga pencak silat rutin dipertandingkan dalam SEA Games. Pada tahun 2002 Pencak Silat diperkenalkan sebagai bagian program pertunjukan di Asian Games di Busan, Korea Selatan untuk pertama kalinya. Kejuaraan Dunia terakhir ialah pada 2010 mengambil tempat di Jakarta, Indonesia pada Desember 2010. Selain dari upaya Persilat yang membuat pencak silat sebagai pertandingan olahraga, masih ada banyak aliran-aliran tua tradisional yang mengembangkan pencak silat dengan nama Silek dan Silat di berbagai belahan dunia. Diperkirakan ada ratusan aliran (gaya) dan ribuan perguruan. Padepokan pencak silat Indonesia Padepokan adalah istilah Jawa yang berarti sebuah kompleks perumahan dengan areal cukup luas yang disediakan untuk belajar dan mengajar pengetahuan dan keterampilan tertentu. Padepokan Pencak Silat Indonesia (PnPSI).[11] adalah padepokan berskala nasional dan internasional yang berlokasi diatas lahan yang luasnya sekitar 5,2 hektare di kompleks Taman Mini Indonesia Indah. Luas total bangunannya sekitar 8.700 m2 dan luas total selasar-selasarnya sekitar 5.000 m2. Padepokan secara resmi dibuka oleh Presiden Soeharto pada tanggal 20 April 1997. Padepokan Pencak Silat Indonesia mempunyai sekurang-kurangnya 5 fungsi, yakni: Sebagai pusat informasi, pendidikan, penyajian dan promosi berbagai hal yang menyangkut Pencak Silat. Sebagai pusat berbagai kegiatan yang berhubungan dengan upaya pelestarian, pengembangan, penyebaran dan peningkatan citra Pencak Silat dan nilai-nilainya. Sebagai sarana untuk memperkukuh persatuan dan kesatuan masyarakat Pencak Silat Indonesia. Sebagai sarana untuk mempererat persahabatan di antara masyarakat Pencak Silat di berbagai negara. Sebagai sarana untuk memasyarakatkan 2 kode etik manusia Pencak Silat, yakni: Prasetya Pesilat Indonesia dan Ikrar Pesilat. Aliran dan perguruan di Indonesia Terdapat beraneka ragam aliran pencak silat yang berkembang di Indonesia selama berabad-abad, dan tiap aliran ini bercabang-cabang lagi menjadi banyak perguruan. . Berikut ini adalah beberapa aliran dan perguruan pencak silat: Sejarah persaudaraan "Setia-Hati" disingkat S-H berawal pada tahun 1903 yaitu dengan didirikanya persaudaraan SEDULUR TUNGGAL KECER dikampung Tambak Gringsing-Surabaya oleh almarhum Bpk Ki Ngabehi Soerodwirjo dengan nama kecilnya Masdan. Saat itu nama permainan seni pencak silatnya adalah JOYO GENDILO dan hanya dengan 8 murid didahului oleh 2 saudara yaitu Noto/ Gunadi (adik kandung Ki Ngabehi Soerodwirjo) dan Kenevel Belanda. Pada tahun 1915 nama permainan seni pencak silatnya berubah menjadi JOYO GENDILO CIPTO MULYO. Organisasi itu mendapat hati di kalangan masyarakat pada tahun 1917 setelah melakukan demonstrasi pencak silat terbuka di alun2 kota Madiun dan menjadi populer di masyarakat karena memiliki gerakan unik penuh seni dan bertenaga. Pada tahun 1917 inilah oleh Ki Ngabehi Soerodwirjo diganti nama menjadi PERSAUDARAAN SETIA HATI. Silek Harimau Minangkabau — adalah aliran silek (Silat Minangkabau), seni beladiri yang dimiliki oleh masyarakat Minangkabau, Sumatera Barat, Indonesia yang diwariskan secara turun temurun dari generasi ke generasi. Masyarakat Minangkabau memiliki budaya merantau semenjak beratus-ratus tahun yang lampau. Silat Cimande — adalah aliran maenpo (pencak silat Sunda) di daerah Tari Kolot, Cimande, Bogor, Jawa Barat. Cimande adalah sebuah aliran pencak silat yang tergolong tua, besar, terkenal dan memiliki pengaruh pada aliran lainnya di pulau Jawa.[12] Cimande memiliki lima aspek yaitu aspek olahraga, seni budaya/tradisi, beladiri, spiritual dan pengobatan. Aspek terakhir yaitu pengobatan termasuk pijat/ atau urut gaya Cimande dan pengobatan patah tulang. Silat Nampon - merupakan penca silat dari almarhum Uwa Nampon (lahir 1888 di Ciamis, meninggal 1962 di Padalarang - Jawa Barat). Sejak tahun 1932, uwa Nampon mengajarkan ilmu silat ini kepada para pejuang kemerdekaan, termasuk Bung Karno, Sutan Syahrir, dll. Berlainan dgn jurus penca silat lain, Aliran Alm Nampon berpusat didada sehingga gerak ditangan serasa kosong.Berorientasi pada kesamaan gerak. Dari seluruh organ anggota tubuh tangan kaki, dada. Tenaga otot dipusatkan di Otot dada dan walikat, dan gerak diakhiri dengan kesamaan tindak laku otot didada tangan kaki sabet digabreg. Dengan dasar yang khas inilah Jurus khas ini akhirnya dikenal dengan sebutan Jurus Gebreg (Singkatan dari gerakan Regenerasi Bersama). Karena terkenal dengan gaya Penca Silat yang khas dan baru, muncul berbagai sebutan. Ada yang menamakan Ulin nampon, ada juga yang menamakannya Stroom, Timbangan, Spierkracht/tenaga dalam. Nama Spierkracht saat itu banyak dikenal sampai ke Jateng, Jatim sebagai nama penca silat ciptaan Alm Nampon. Merpati Putih — merupakan pencak silat yang berkembang dari tradisi Jawa sejak tahun 1550. Sang Guru Merpati Putiih adalah Bapak Saring Hadi Poernomo, sedangkan pendiri Perguruan dan Guru Besar sekaligus pewaris ilmu adalah Purwoto Hadi Purnomo (Mas Poeng) dan Budi Santoso Hadi Purnomo (Mas Budi) sebagai Guru Besar terakhir yaitu generasi ke sebelas. Didirikan pada tanggal 2 April 1963 di Yogyakarta, mempunyai kurang lebih 85 cabang dalam negeri dan 4 cabang luar negeri dengan jumlah kelompok latihan sebanyak 415 buah (1993) yang tersebar di seluruh Nusantara dan saat ini mempunyai anggota sebanyak kurang lebih dua setengah juta orang lulusan serta yang masih aktif sekitar 100 ribu orang dan tersebar di seluruh Indonesia. Pencak silat Merpati Putih dikenal dengan Beladiri Tangan Kosong (Betako). Tapak Suci Putera Muhammadiyah—merupakan aliran pencak silat yang didirikan pada tanggal 31 Juli 1963 oleh para Pendekar Perguruan Kauman yang berpusat di Yogyakarta. Tapak Suci merupakan kelangsungan dari Perguruan Kauman yang didirikan pada tahun 1925 Bakti Negara — adalah aliran dan perguruan pencak silat Bali yang berpedoman pada ajaran Hindu Dharma masyarakat Bali Tri Hita Karana. Bakti Negara dibentuk pada 31 Januari 1955 di Banjar Kaliungu Kaja, Denpasar, Bali oleh empat pendekar mantan pejuang kemerdekaan Indonesia: pendekar Anak Agung Rai Tokir, I Bagus Made Rai Keplag, Anak Agung Meranggi, Sri Empu Dwi Tantra, dan Ida Bagus Oka Dewangkara.[13] Perguruan Pencak Silat Nasional Asad (Persinas ASAD) — berdiri pada tanggal 30 April 1993 berpusat di Jakarta, telah berkembang pesat dan banyak menjuarai perlombaan baik provinsi, nasional, bahkan internasional. Prestasi Dunia Persinas Asad yang mewakili Indonesia meraih prestasi membanggakan di Festival Beladiri Dunia Chungju World Martial Arts Festival di Chungju Korea Selatan. Silat Pangean — merupakan sebuah seni bela diri dari Riau yang lahir dan dipopulerkan secara turun temurun oleh guru-guru besar silat pangean, yang biasa dikenal dengan Induak Barompek zaman dahulu. Himpunan Anggota Silat Dasar Indonesia (HASDI) — didirikan oleh Bapak RS. Hasdijatmiko pada tahun 1961, yang berpusat di Jember Jawa Timur, merupakan perguruan silat yang mengembangkan tekhnik gerak silat cepat dan lugas. Persaudaraan Setia Hati Terate (PSHT)[14] — didirikan oleh Ki Hadjar Hardjo Oetomo di indonesia tepatnya Desa Pilangbango, Kecamatan Kartoharjo,Madiun pada tahun 1922, merupakan perguruan silat yang mengajarkan kesetiaan pada hati sanubari sendiri yang bersandarkan pada Tuhan Yang Maha Esa. Perguruan ini mengutamakan persaudaraan dan berbentuk sebuah organisasi. Silat Perisai Diri[15] — teknik silat Indonesia yang diciptakan oleh Pak Dirdjo (mendapat penghargaan pemerintah sebagai Pendekar Purna Utama) yang pernah mempelajari lebih dari 150 aliran silat nusantara dan mempelajari aliran kungfu siauw liem sie (shaolin) selama 13 tahun. Teknik praktis dan efektif berdasar pada elakan yang sulit ditangkap dan serangan perlawanan kekuatan maksimum. Saat ini merupakan silat yang paling dikenal dan banyak anggotanya di Australia, Eropa, Jepang dan Amerika Serikat. Silat Riksa Budi Kiwari — Perguruan ini didirikan oleh Pak Ujang Jayadiman pada tahun 1982 di Bandung. Meskipun usia perguruan ini tergolong masih muda,namun telah mencetak banyak atlet-atlet berprestasi baik di tingkat Nasional maupun Internasional. Ikatan Keluarga Silat Putra Indonesia Kera Sakti - perguruan yang didirikan oleh R. Totong Kiemdarto di Kota Madiun pada tahun 1980. Pencak silat dengan aliran tenaga dalam, dan perpaduan dari silat di nusantara dan kuntao monyet. Silat Tunggal Hati Seminari- Tunggal Hati Maria —organisasi pencak silat bernapaskan agama Katolik, didirikan oleh 7 dewan pendiri, termasuk Rm. Hadi,Pr. dan Rm. Sandharma Akbar,Pr. Pencak Silat Siwah — aliran silat asli yang berasal dari daerah Aceh yang memadukan empat aliran asli Aceh yaitu dari Peureulak dan Aceh Besar (Keudee Bing - Lhok Nga) Pencak Silat Bajing Kiring - Perguruan ini didirikan oleh Pak H. Cece pada tahun 1980-an di Kecamatan Cikampek Kabupaten Karawang Provinsi Jawa Barat. Sekarang dilestarikan oleh penerusnya Pak Encep. Pencak Silat Tadjimalela - Perguruan ini didirikan oleh Raden Djajat Koesoemah Dinata pada tanggal 4 agustus 1974. PS Tadjimalela memfokuskan pada tiga potensi untuk dikembangkan, yaitu olah pikir, olah gerak, dan olah rasa dalam rangka memaknai kehidupan sehingga terciptanya hubungan yang harmonis sesama makhluk hidup, alam, dan Tuhan. Pencak Silat Madu Bunga Mayang - Perguruan ini lebih menunjang Akidah Agama dan mementingkan jurus yang membuatnya lebih mematikan dan berasal dari Lampung yang mempunyai kelebihan dalam jurus nya. Silat ini di kembangkan oleh CIk Aman dan dikembangkan lagi oleh Mangku Alam dan Ratu Bangsawan yang bertepatan di rumah Mangku Alam sendiri dan tersebar di seluruh wilayah Indonesia di Pulau Pulau Sumatera, Kalimantan, Pencak Silat Perguruan Walet Puti - Berawal dari kegemaran berkelana, merantau dari satu kota ke kota lain, dari dusun ke dusun, bahkan ke luar masuk hutan belantara, kesemuanya untuk mencari dan menimba pengalaman hidup.Suatu ketika, timbul dan muncul inspirasi gagasan untuk menciptakan suatu keahlian yang sudah lama ada di negeri dan alam kita yaitu seni beladiri berupakan Silat atau Pencak Silat.Dengan dibekali niat dan kemauan yang keras serta dibantu dengan pengalaman yang sudah ada, maka dibentuk dan diciptakan suatu keahlian beladiri silat yang kemudian dinamakan: "WARISAN LELUHUR TUNGGAL PUSAKA TRADISIONAL INDONESIA" atau disingkat dengan nama "PERGURUAN SILAT WALET PUTI". Silat Perisai Putih - berdiri sejak 1 Januari 1967 yang berpusat di Surabaya dan didirikan oleh Guru Besar yang bernama R. Achmad Boestami Barasoebrata. Ia adalah putra kelahiran Sumenep Madura pada tanggal 4 Desember 1939 yang akrab di sebut dengan Bpk Boestam dan merupakan putra ke 3 dari sembilan bersaudara. Keilmuan ia berasal dari kakeknya Kyai Agus Salim atau dikenal dengan sebutan Ki Lamet. Dengan mengembangkan dan mempelajari Ilmu Pencak Silat dari seluruh aliran di nusantara serta beladiri asing yang masuk ke Indonesia maka ia mendirikan Sekolah Beladiri Tanpa Senjata YIUSIKA PERISAI PUTIH. Bapak R. Achmad Boestami Barasoebrata wafat di Surabaya pada tanggal 27 Desember 1987 di usia 48 tahun dan dimakamkan di Surabaya. Hingga saat ini PSN Perisai Putih yang berdiri dan berpusat di Surabaya telah mempunyai banyak cabang dan ranting di beberapa kota di Indonesia dan manca negara seperti Belanda. IPS Nur Haris pada tanggal 7 Mei 1972 di Surabaya, yang didirikan oleh Drs. H. M. Atho’illah Iskandar. Nama Nur Harias mempunyai arti yaitu, NUR = cahaya dan HARIAS = padi unggul yang memakai prinsip padi yakni semakin berisi semakin merunduk. Tujuan awal didirikanya Nur Harias adalah pengemembangan islam melalui pencak silat (syiar). (1) Membentuk warga Nur Harias menjadi warga negara indonesia yang bertaqwa, sanggup membela diri, (2) Mempertahankan eksistensinya, masarakat, bangsa dan negara Indonesia. Memberi Tuntunan, haluan, dan pedoman hidup kepada warga Nur Harias melalui pencak silat, menuntun peri kehidupan gotong-royong, berbudi daya religius dan relevan dengan kehidupan sehari-hari, (3) Berpartisipasi dalam usaha-usaha Ikatan Pencak sialt Indonesia yang sesuai dan sejalan dengan asas dan tujuanya, (4) Membentuk pesilat yang tangguh dan berprestasi Organisasi pencak silat (in Indonesian) - Persekutuan Pencak Silat Antara Bangsa (in Indonesian) - Ikatan Pencak Silat Indonesia (in Indonesian) - Forum Pecinta dan Pelestari Silat Tradisional Indonesia (in Indonesian) PESAKA Malaysia - Persekutuan Silat Kebangsaan Malaysia (in Indonesian) - Persekutuan Silat Singapore (in Indonesian) - European Pencak Silat Federation Sampai saat ini yang sudah terdaftar/tercatat di sebanyak 33 organisasi di seluruh dunia. Lihat pula Daftar perguruan silat di Indonesia & luar negeri Seni tradisional Silat Cimande Silek Minangkabau Persinas ASAD Referensi Referensi Pranala luar (in Indonesian) Kategori:Cabang olahraga Kategori:Kesenian Sunda Kategori:Seni bela diri Sunda
https://id.wikipedia.org/wiki/Pencak%20silat
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 183, 579, 685, 978, 1437, 1963, 2413, 2996, 3134, 3574, 4211, 4544, 4758, 6149, 6713, 7475, 7785, 8258, 9298, 10470, 11114, 11188, 11356, 12011, 12513, 13123, 13955, 14535, 15190, 15544, 16393, 16925, 18398, 19485, 20203, 21416, 22984, 24509, 24981, 25048, 25680 ], "plaintext_end_byte": [ 182, 578, 668, 977, 1432, 1962, 2403, 2963, 3117, 3540, 4210, 4543, 4757, 6148, 6712, 7463, 7784, 8257, 9297, 10458, 11113, 11187, 11355, 12010, 12501, 13110, 13943, 14503, 15189, 15532, 16392, 16913, 18397, 19473, 20202, 21404, 22972, 24508, 24916, 25035, 25491, 25881 ] }
Milloin Lewis Hamilton ajoi ensimmäisen F1 osakilpailunsa?
Lewis Hamilton
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ 10 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Lewis Carl Davidson Hamilton MBE[1] (s. 7. tammikuuta 1985 Stevenage, Yhdistynyt kuningaskunta) on brittiläinen rata-autoilija ja Formula 1 -sarjan viisinkertainen maailmanmestari. Hamilton teki läpimurtonsa Formula 1:ssä jo ensimmäisellä kaudellaan , jolloin hän hävisi maailmanmestaruuden Kimi Räikköselle yhdellä pisteellä. Seuraavalla kaudella Hamilton voitti äärimmäisen tasaisessa maailmanmestaruustaistossa Felipe Massan yhdellä pisteellä ja nousi maailmanmestariksi. Hamilton ajoi McLarenilla kauteen asti ja siirtyi seuraavalla kaudella Mercedekselle. Ennen F1-sarjaan siirtymistä hän oli voittanut GP2-luokan mestaruuden kaudella 2006.[2] Yksityiselämä Kauden 2007 päätyttyä Hamilton muutti Britanniasta Sveitsiin, koska koki yksityiselämänsä häiriintyvän muuten liikaa.[3] Hamiltonilla on grenadalaista siirtolaistaustaa. Hamiltonin isä on Anthony Hamilton. Hänellä on myös pikkuveli Nicolas Hamilton, joka on myös kilpa-autoilija. Hän seurusteli keväästä 2008 lähtien popyhtye Pussycat Dollsin keulahahmon Nicole Scherzingerin kanssa. Syksyllä 2011 pari kuitenkin erosi neljän vuoden seurustelusuhteen jälkeen. Parin mukaan suhdetta oli vaikea ylläpitää, sillä Hamilton asui edelleen Sveitsissä ja Scherzinger Los Angelesissa. Lisäksi uraa luovina heidän oli vaikea sovittaa aikataulujaan yhteen.[4] Hamilton ei syö lihaa, pelkää hämähäkkejä ja uskoo Jumalaan.[5] Ura Hamiltonista tuli jo 12-vuotiaana osa McLarenin nuorten kuljettajien kehitysohjelmaa hänen voitettuaan ennen sitä kaikkiaan seitsemän mestaruutta kartingissa. Hamilton voitti kolme vuotta myöhemmin 2000 kartingin Euroopan mestaruuden. Vuonna 2005 hän voitti sekä Formula 3 Euroseriesin mestaruuden että Zandvoortissa[6][7] ajettavan Masters of Formula 3 -kilpailun, jonka voittoon olivat ajaneet ennen Hamiltonia muun muassa David Coulthard, Jos Verstappen ja Takuma Satō, jotka kaikki ovat ajaneet myös F1-luokassa. Hamiltonin ura oli kariutumaisillaan, kun hän ja hänen isänsä olivat vuonna 2004 sitä mieltä, että Lewisin olisi jo soveliasta vaihtaa GP2-sarjaan. Ron Dennis kieltäytyi, ja Hamiltonin isä päätti vaihtaa rahoittajaa. Frank Williams ja hänen Williams-tallinsa kuitenkin kieltäytyivät moottoritoimittaja BMW:n painostuksesta. Hamilton siirtyi takaisin McLaren-leiriin ja sitä kautta pikkuluokkiin vielä vuodeksi kehittymään. GP2 -ura Kaudeksi 2006 Hamilton siirtyi GP2-luokkaan ART Grand Prix -talliin, jossa Nico Rosberg oli ajanut vuotta aiemmin voittoon. Hamilton voitti kaudella kaikkiaan viisi GP2-kilpailua, Saksan Nürburgringin ja Britannian Silverstonen molemmat osakilpailut sekä Monacon ainoan startin. Hän taisteli sarjan voitosta tiukasti brasilialaisen Nelson Piquet Juniorin kanssa.[2] Mestaruus ratkesi Hamiltonin hyväksi kauden toiseksi viimeisessä osakilpailussa, jossa hän siirtyi kahdeksan pisteen johtoon, kun maksimipistemäärä kilpailusta oli seitsemän. Kaudet numeroina GP2 -tulokset (LAU=lauantain kisa, SPR=sunnuntain sprinttikisa) (lihavointi tarkoittaa paalupaikkaa ja kursivointi nopeinta kierrosta) Formula 1 -ura Ensimmäisen testinsä McLarenin F1-autolla Hamilton ajoi syyskuussa 2006 ja vakuutti arvostelijat ja epäilijät.[8][9][10] Testien jälkeen, mm. Autosportin toimittaja Matt Bishop arveli artikkelissaan Hamiltonista tulevan McLarenin toinen kilpailukuljettaja jo kauden päättävään Brasilian GP:hen tuolloin sijaiskuljettajana toimineen Pedro de la Rosan paikalle.[11] Näin ei kuitenkaan käynyt.[12] McLaren (2007–2012) Kausi 2007 Hamilton aloitti Formula 1 -uransa McLaren-tallin kilpakuljettajana maaliskuussa 2007. Hän ajoi ensimmäisessä F1-osakilpailussaan Australian Grand Prix'ssä kolmanneksi ja oli sen johdosta ensimmäinen ensikisassaan palkintosijalle ajanut F1-kuljettaja 11 vuoteen. Hänen tultuaan kauden seuraavissa kilpailuissa Malesiassa ja Bahrainissa toiseksi, hänestä tuli historian ensimmäinen F1-kuljettaja, joka oli ajanut palkintokorokkeelle uransa kolmessa ensimmäisessä osakilpailussa. Kolmen osakilpailun jälkeen hän myös jakoi MM-sarjan ykkössijan tallikaverinsa Fernando Alonson ja Ferrari-tallin Kimi Räikkösen kanssa.[13] Ensimmäisen voittonsa Hamilton sai Kanadan Grand Prix'ssa 2007, jolloin hän siirtyi MM-sarjan kärkeen. Myös ensimmäinen paalupaikka tuli Kanadassa 2007. Kauden toisessa Pohjois-Amerikassa ajetussa kilpailussa Indianapolisissa Hamilton toisti viikon takaisen Kanadan GP:n tuloksen saamalla paalupaikan ja itse kilpailun voiton. Ranskan GP:ssa Hamilton jäi lähdössä Kimi Räikkösen taakse neljänneksi eikä kyennyt enää taistelemaan nopeampia Ferrareita vastaan, jotka saivat lopulta kaksoisvoiton Hamiltonin jäädessä kolmanneksi. Hamilton starttasi paalupaikalta kauden yhdeksänteen osakilpailuun, Britannian Grand Prix'in, jossa hän ajoi kotiyleisön edessä. Kilpailussa hän kuitenkin jäi jälkeen sekä Kimi Räikkösestä että tallikaveri Fernando Alonsosta varikkokäyntien yhteydessä ja selviytyi maaliin kolmantena. Euroopassa Hamilton ajoi uransa huonoimman kisan ja sijoittui yhdeksänneksi. Turkin GP:ssa Hamilton lähti kilpailuun toisesta lähtöruudusta, mutta hänet ohitti heti paremman lähdön radan puhtaammalta puolelta saanut Kimi Räikkönen. Kolmas sija näytti jo varmalta ennen toista varikkopysähdystä, kunnes Hamiltonin auton vasen eturengas hajosi, mutta Lewis onnistui ajamaan varikolle pudoten lopulta viidenneksi. Kilpailun loppupuolella Renault'n Heikki Kovalainen alkoi saavuttaa Hamiltonia, joka kuitenkin onnistui säilyttämään paikkansa ja Kovalainen tuli maalilinjan yli aivan hänen perässään.[14][15] Kauden 15. osakilpailu Japanissa Fujin radalla Hamilton sai paalupaikan, ajamalla kisan nopeimman kierrosajan ja voittamalla kilpailun. Tulos oli merkittävä Hamiltonin MM-taistelun kannalta, sillä pahin vastustaja, tallikaveri Fernando Alonso keskeytti märällä radalla omaan ajovirheeseensä ja Kimi Räikkönen jäi kolmanneksi. Hamiltonin etumatka Alonsoon MM-pisteissä kasvoi 12 pisteeseen (Räikköseen 17), kun vain kaksi kisaa kaudesta oli ajamatta.[16] Japanin jälkeen Kiinan osakilpailussa Hamiltonille sattui harvinainen ajovirhe hänen tullessaan kohti varikkoa. Hän ajautui varikkotieltä ulos ja jäi kiinni hiekkaesteeseen, minkä seurauksena joutui keskeyttämään kilpailun. Osasyynä ulosajoon olivat loppuun kuluneet renkaat, jotka tuottivat hänelle ongelmia jo muutaman kierroksen ajan ennen varikolle tuloa. Räikkönen voitti kilpailun, ja Alonso sijoittui toiseksi. Kauden viimeiseen osakilpailuun, Brasiliaan, lähdettiin siis pistetilanteessa: Hamilton 107 p., Alonso 103 p. ja Räikkönen 100 p. Brasiliassa Felipe Massa ajoi paalupaikalle aika-ajoissa, Hamilton tuli toiseksi, Räikkönen kolmanneksi ja Alonso neljänneksi. Heti kilpailun lähdössä Räikkönen ja Alonso ohittivat Hamiltonin, joka lisäksi putosi ajovirheen vuoksi kahdeksanneksi ensimmäisellä kierroksella. Hieman myöhemmin auton vaihdelaatikkoon tulleen hetkellisen vian vuoksi Hamilton putosi sijalle 18. Kisan jälkeen Hamilton kertoi painaneensa nappia, jolloin auto meni vapaalle ja hän joutui alustamaan järjestelmän uusiksi.[17] Tallipäällikkö Dennis kuitenkin kiisti virheen.[18] Kilpailun voitti Räikkönen, Massa tuli toiseksi ja Alonso kolmanneksi. Räikkösestä tuli maailmanmestari loppupisteillä Räikkönen 110 p., Hamilton 109 p. ja Alonso 109 p. Kausi 2008 Edellisen kauden menestyksen jälkeen odotukset olivat kovat, kun kausi 2008 alkoi Australiassa.[19][20][21] Kovin odotuksin kisaan lähteneet Ferrarit joutuivat pettymään, kun McLarenilla ajanut Hamilton sai paalupaikan ja voitti kilpailun.[22][23][24] Kilpailussa selviytyi maaliin asti vain kuusi autoa. Menestyksekkään Australian kisan jälkeen Hamilton oltiin jo julistamassa maailmanmestariksi, kuten aiemmalla kaudella oli Kimi Räikkösestäkin sanottu. Malesian kilpailu kuitenkin epäonnistui. Hamilton ajoi aika-ajoissa neljänneksi ja saamansa rangaistuksen takia joutui lopulta lähtemään yhdeksännestä ruudusta. Lopputuloksissa hän oli viides. Kimi Räikkönen voitti kilpailun ja nousi neljän pisteen päähän Hamiltonista yhdessä Nick Heidfeldin kanssa. Bahrainissa lehdistö odotti Hamiltonin ottavan vahingon takaisin, mutta toisin kävi. Hamiltonin kilpailu epäonnistui hänen saatuaan huonon startin. Hamilton lähti kolmannesta ruudusta, mutta koska hän unohti painaa moottorin kisa-asetukset päälle, hän menetti heti lähdössä monta sijoitusta. Kilpailun jälkeen Hamilton oli MM-sarjan kolmantena, tasapisteissä tallikaverinsa Heikki Kovalaisen kanssa. Seuraavissa kilpailuissa Hamilton aloitti nousun kohti kärkeä. Hän nousi MM-sarjan kärkeen voitettuaan Monacossa. Hän koki uransa toisen keskeytyksen Kanadassa, mutta pysyi MM-sarjan kärjessä. Kauden lopussa näytti jälleen siltä, että Hamilton olisi ajamassa helppoon mestaruuteen, mutta Japanin GP:stä lähtivät jälleen epäilyt liikkeelle. Hamilton lähti paalulta, jonka jälkeen toiselta sijalta lähtenyt Räikkönen kuitenkin nousi hänen edelleen. Hamilton yritti ensimmäisessä mutkassa ohi, ja useita autoja joutui ulos radalta, mukaan lukien Räikkösen ja kolmannelta sijalta lähteneen Kovalaisen. Kilpailun jälkeen F1-kuljettajien liiton johtajat Mark Webber ja Jarno Trulli ottivat puheeksi Hamiltonin ajamisen. Jo kaudella 2007 oli nähty, että Hamilton ajoi aggressiivisesti. Trullia myös suututti se, miten Hamilton piti häntä kilpailussa kaksi kierrosta takanaan, vaikka oli kierroksella ohitettava. Trulli johti kilpailua. Hamilton ei kuitenkaan saanut tilanteesta rangaistusta, vaikka F1-sääntöjen mukaan kierroksen edellä oleva kuljettaja pitäisi päästää heti ohi. Kilpailussa Hamilton oli 12:s, ja Felipe Massalla ja Robert Kubicalla oli siten mahdollisuudet mestaruuteen, kun kaksi kilpailua oli ajamatta. Kiinan GP:ssä Hamilton saavutti paalupaikan, voitti ylivoimaisesti ja ajoi myös kilpailun nopeimman kierrosajan. Hän kasvatti piste-eron toisena olevaan Massaan seitsemään pisteeseen ennen kauden päätöskilpailua. Brasilian GP:ssä hän varmisti ensimmäisen maailmanmestaruutensa jännittävällä tavalla. Radan viimeisissä mutkissa hieman ennen maalisuoraa Hamilton ja Sebastian Vettel ohittivat neljäntenä ajaneen Timo Glockin ja Hamilton voitti maailmanmestaruuden pisteen erolla kanssakilpailija Felipe Massaan. Kausi 2009 Talvitestien perusteella McLarenin vauhti ei riittänyt kärkiautojen joukkoon, mikä oli nähtävissä myös kauden ensimmäisissä harjoituksissa ja aika-ajoissa. Hamiltoninkin kausi alkoi huonosti Australiassa, kun hänen vaihdelaatikkonsa hajosi aika-ajoissa ennen toista sessiota ja hänelle jouduttiin vaihtamaan uusi. Hamiltonin sijoitus putosi viisi pykälää, ja hän starttasi lopulta 18. lähtöruudusta. Kilpailussa hän ajoi maaliin neljäntenä ja nousi eri vaiheiden jälkeen kolmanneksi, mutta hylättiin lopulta koko kilpailusta FIA:n todettua hänen antaneen valheellisen lausunnon kisatuomaristolle kilpailun jälkeen[25]. Malesiassa, Kiinassa, ja Bahrainissa Hamilton oli hyvillä pistesijoilla. Espanjan GP:ssä, Monacon GP:ssä, Turkissa ja Britanniassa, Hamilton ei ollut pisteillä, koska Mclarenin vauhti hiipui vielä enemmän ja sijoitukset olivat huonoja. Saksan GP:hen Hamilton sai autoonsa uusia aerodynamiikkaosia, joiden arvioitiin parantavan Mclarenin vauhtia jopa 0,8 sekuntia. Hamiltonin tallikaverin Heikki Kovalaisen autoon niitä ei vielä asennettu. Melkeinpä ensimmäistä kertaa Mclaren saattoi odottaa hyviä tuloksia. Saksan GP:n Startissa Hamilton otti nopean lähdön, mutta ajoi mutkan leveäksi. Hamilton oli kilpailussa viimeinen joka pääsi maaliin asti. Hän jäi viimeiseksi sen takia, kun hänellä oli autonsa kanssa ongelmia koko kilpailun ajan, kun kisan voittaja Mark Webber osui Hamiltonin takarenkaaseen rikkoen sen. Hamilton ajoi kisan kuitenkin maaliin, mutta jäi sijalle 18. Unkarissa Hamilton otti neljännen lähtöpaikan ja nousi ykkösmutkassa KERS:in ansiosta jopa toiseksi, mutta Mark Webber pääsi ohi. Hamilton ohitti vuorostaan hänet parin kierroksen päästä ja kun Fernando Alonso keskeytti kärjestä, pystyi Hamilton ajamaan voittoon. Hamilton ajoi voittoon myös Singaporen GP:ssä. Hän ajoi myös neljä muuta palkintosijaa. Kauden päättävässä Abu Dhabin kilpailussa Hamilton ajoi paalupaikalle, mutta joutui keskeyttämään jarruongelmiin. Kausi 2010 Hamilton aloitti kauden vahvasti ajamalla kolmanneksi avauskilpailussa ja nousi MM-sarjan kärkeen voittamalla Turkin ja Kanadan kilpailut peräkkäin. Hän putosi sarjan kakkoseksi keskeytettyään Unkarin kilpailussa. Belgian kilpailun voitettuaan hän nousi taas MM-pisteiden kärkeen. Maailmanmestaruudesta käytiin koko kauden ajan tiukkaa taistoa ja vielä viimeisessä kilpailussa Abu Dhabissa Hamilton omasi mahdollisuudet mestaruuteen, vaikka hän olikin MM-pisteissä neljäs. Hamilton sijoittui kilpailussa toiseksi, häviten Sebastian Vettelille, joka myös voitti maailmanmestaruuden. Kausi 2011 Hamilton aloitti kauden palkintosijalla ajamalla toiseksi kauden avauskilpailussa. Kiinan kilpailussa Hamilton ajoi voittoon ohittamalla kilpailua pitkään johtaneen Vettelin loppukierroksilla. Kanadan kilpailussa Hamilton keskeytti kolaroituaan Buttonin kanssa. Hamilton ajoi voittoon myös Saksan kilpailuissa. Korean kilpailussa Hamilton ajoi paalupaikalle katkaisten Red Bullin 16 kilpailun peräkkäisen paaluputken. Itse kilpailussa Hamilton sijoittui toiseksi. Abu Dhabin kilpailussa Hamilton ajoi voittoon Vettelin keskeytettyä rengasrikkoon kilpailun alussa. Kauden päättävässä Brasilian kilpailussa Hamiltonin kisa päättyi vaihdelaatikon hajoamiseen. Hamilton sijoittui lopulta viidenneksi MM-taulukossa. Kauden aikana Hamilton osui yhteen Felipe Massan kanssa kilpailun aikana yhteensä kuusi kertaa. Kausi 2012 Hamilton aloitti kautensa ajamalla paalupaikalle Australian GP:ssä. Hänen viereensä toiseen eturivin paikkaan ajoi tallikaveri Jenson Button.[26] Kisassa Hamilton tippui kolmannelle sijalle.[27] Hamilton ajoi paalulle myös Malesian kilpailussa, mutta putosi kolmanneksi. Ensimmäisen voittonsa Hamilton otti Kanadan GP:ssä. Hamilton voitti myös Unkarin, Italian ja Yhdysvaltain kilpailut. Singaporen, Abu Dhabin ja Brasilian kilpailuissa Hamilton ajoi paalupaikalle mutta keskeytti kaikissa. Hamilton sijoittui lopulta MM-sarjan neljänneksi. Mercedes (2013–) Kausi 2013 Ennen kautta Hamilton vaihtoi tallia McLarenilta Mercedekselle. Kauden avauskilpailussa Australiassa hän sijoittui viidenneksi. Seuraavassa osakilpailussa Malesiassa hän sijoittui kolmanneksi, sijoittuen palkintokorokkeelle ensimmäistä kertaa Mercedeksen ratissa. Kiinan GP:ssä Hamilton saavutti Mercedes-uransa ensimmäisen paalupaikan, mutta putosi kilpailussa kolmanneksi. Britannian GP:ssä Hamilton ajoi kauden toisen paalupaikkansa. Kilpailussa hän johti kilpailua, kunnes hänen autostaan hajosi vasen takarengas. Hän putosi tämän seurauksena koko joukon hännille, mutta teki komean nousun joukon takaa ja oli lopulta kilpailun neljäs. Saksan GP:ssä Hamilton saavutti aika-ajossa paalupaikan.[28] Kilpailussa hän jäi viidenneksi. Hamilton voitti Unkarin GP:n saavutettuaan ensin paalupaikan aika-ajossa.[29] Hamilton saavutti paalupaikan myös seuraavassa Belgian osakilpailussa[30]. Kilpailussa hän oli kolmas. Hän saavutti 189 pistettä sijoittuen MM-sarjan neljänneksi. Kausi 2014 Kauteen 2014 Mercedes lähti ennakkosuosikkina ja Hamilton ajoikin kauden ensimmäisessä Australian GP:n aika-ajoissa paalupaikalle. Kisa päättyi kuitenkin vain kahden ajetun kierroksen jälkeen moottorivikaan. Seuraavassa neljässä kilpailussa Hamilton ajoi voittoon ja näytti siltä että hän ajaa helppoon mestaruuteen. Monacon GP:n jälkeen Hamilton menetti MM-johtonsa Rosbergille. Kanadan GP:ssä Hamilton joutui keskeyttämään moottorivikaan. Kotikisassaan Britannian GP:ssä Hamilton ajoi voittoon. Saksan aika-ajoissa Hamilton törmäsi ratavalliin auton petettyä. Hamilton joutui lähtemään kilpailuun joukon hänniltä, mutta nousi kolmanneksi havittelemaan Valtteri Bottaksen toista sijaa. Unkarin GP:n aika-ajoissa Hamiltonin auto syttyi tuleen ja hän ei saanut aikaa lainkaan. Kisassa hän onnistui nousemaan kolmanneksi. Belgian GP:ssä Hamilton nousi lähdössä kärkeen, mutta putosi kilpailun hännille Rosbergin osuttua hänen takarenkaaseensa. Hamilton joutui lopulta keskeyttämään kilpailun. Belgian kisan jälkeen Hamilton aloitti vastaiskun Rosbergia vastaan, ja voitti Italian, Singaporen, Japanin, Venäjän ja Yhdysvaltain GP:t. Hän otti MM-johdon 24 pisteen erolla Nico Rosbergiin. Brasiliassa Hamilton jäi toiseksi Rosbergin ajettua voittoon. Abu Dhabin kilpailussa Hamilton ajoi voittoon voittaen toisen F1-mestaruutensa. Kausi 2015 Hamilton lähti kauteen 2015 hallitsevana kuljettajien maailmanmestarina. Hän aloitti kautensa ajamalla Australian GP:ssä paalulta voittoon.[31] Malesiassa Hamilton ajoi jälleen paalulle. Kilpailussa hän jäi toiseksi, kun Sebastian Vettel otti avausvoittonsa Ferrarin ratissa. Hamilton jatkoi paaluputkeaan Kiinassa ja Bahrainissa, joissa molemmissa hän myös voitti. Espanjassa Hamilton oli ensimmäistä kertaa poissa paalupaikalta tällä kaudella, lähtöruutuna kakkossija. Kilpailussa hän ajoi samalla sijalla maaliin. Monacon kilpailussa Hamilton oli täysin ylitse muiden nopeudessa ja voittokin vaikutti jo varmalta, kunnes turva-auto tuli radalle. Max Verstappen ajoi ensimmäisessä mutkassa kovalla vauhdilla Lotuksen Grosjeanin perään. Talli pyysi Hamiltonin varikolle vaihtamaan renkaat. Varikkokäynti osoittautui myöhemmin vääräksi valinnaksi, koska hänen tallikaveri Nico Rosberg ja Vettel ohittivat hänet sillä välin, kun hän oli varikolla. Maalissa järjestys oli Rosberg-Vettel-Hamilton. Kanadassa Hamilton ajoi paalulta voittoon. Itävallan GP:hen Hamilton lähti paalupaikalta, mutta menetti kytkinongelmien takia startissa kärkipaikan Nico Rosbergille. Hamilton sai viiden sekunnin aikarangaistuksen ylitettyään valkoisen varikkoviivan varikkopysähdykseltä tullessaan. Hamilton ajoi rangaistuksesta huolimatta toiseksi, Rosbergin voitettua kilpailun. Britannian osakilpailussa Hamilton ajoi paalulta kotikilpailunsa voittoon. Unkarin kilpailuun Hamilton lähti paalupaikalta, mutta menetti ensimmäiseen mutkaan mentäessä sijoituksia, pudoten neljänneksi. Ensimmäisellä kierroksella hän yritti ohitusta Nico Rosbergista, mutta ajautui leveäksi menettäen lisää sijoja. Myöhemmin Hamilton törmäsi yhteen Daniel Ricciardon kanssa, saaden kolarin aiheuttamisesta varikon läpiajorangaistuksen. Hamilton oli maalissa lopulta kuudes. Hamilton palasi voittokantaan seuraavassa kilpailussa Belgiassa. Hamilton voitti myös Italian GP:n. Kilpailun jälkeen Hamilton joutui FIA:n tutkinnanalaiseksi liian alhaisten rengaspaineiden takia. Hamilton sai pitää voittonsa kaikesta huolimatta. Singaporessa Hamilton joutui keskeyttämään ensimmäistä kertaa kauden aikana, mutta jo seuraavassa kilpailussa Japanissa Hamilton palasi voittokantaan. Hamilton varmisti maailmanmestaruutensa jo Yhdysvaltain GP:ssa, vaikka jäljellä oli vielä kolme osakilpailua. Lopuissa kolmessa kilpailussa Hamilton ajoi toiseksi Nico Rosbergin voitettua kilpailut. Hamilton keräsi 381 pistettä koko kauden aikana. Kausi 2016 Hamilton ajoi paalupaikalle Australiassa. Hamilton tippui ensimmäisellä kierroksella kuudenneksi, mutta onnistui nousemaan kilpailussa lopulta palkintokorokkeelle, toiseksi. Bahrainissa Hamilton lähti jälleen paalupaikalta kilpailuun. Ensimmäisessä mutkassa Valtteri Bottas törmäsi Hamiltonin auton kylkeen, josta Hamiltonin auto kärsi lieviä vaurioita. Bottas sai kolaroinnista varikon läpiajorangaistuksen. Maalissa Hamilton oli kolmas. Espanjan GP:ssä Hamilton starttasi paalulta mutta joutui heti lähdössä antautumaan Nico Rosbergille. Hamiltonin yrittäessä ohittaa Rosbergia hän sulki oven jolloin Hamilton ajautui nurmikolle pyörähtäen ja osuen Rosbergiin aiheuttaen molempien keskeytyksen. Monacon GP:ssä Hamilton ajoi kauden avausvoittonsa. Kanadan GP:ssä Hamilton ajoi paalulta voittoon. Euroopan GP:ssä Hamilton rikkoi autoaan aika-ajoissa ja lähti matkaan ruudusta kymmenen ollen maalissa lopulta viides. Itävallassa Hamilton kolaroi viimeisellä kierroksella Nico Rosbergin kanssa, ja nousi kakkospaikalta kilpailun kärkeen voittaen kilpailun. Rosberg sai kolarista aikarangaistuksen ja rangaistuspisteitä. Britannian, Unkarin ja Saksan GP:ssä Hamilton ajoi voittoon nousten MM-kärkeen. Italiassa Hamilton starttasi paalupaikalta, mutta putosi lähdössä kuudenneksi. Hamilton nousi kilpailussa toiseksi. Malesian GP:ssä hän ajoi paalupaikalle ja johti kilpailua ylivoimaisesti, kunnes joutui keskeyttämään kilpailun kärkipaikalta moottorin hajottua. Japanin GP:ssä Hamilton sijoittui kolmanneksi. Tämän jälkeen Hamilton voitti loput neljä kilpailua häviten mestaruuden viidellä pisteellä Nico Rosbergille. Brasilian GP:n voitolla Hamiltonista tuli ensimmäinen kuljettaja, joka on voittanut 24 eri radalla ajetun kilpailun rikkoen Michael Schumacherin ennätyksen. Hamilton teki myös uuden ennätyksen ajamalla kauden aikana 10 voittoa voittamatta mestaruutta. Kausi 2017 Kauden avauskilpailussa Australiassa Hamilton ajoi paalupaikalle mutta jäi kilpailussa toiseksi Sebastian Vettelin voittaessa kilpailun. Kiinassa Hamilton ajoi uransa kolmannen grand slamin ottaen samalla uransa 54:n voittonsa. Hamilton voitti myös Espanjan GP:n. Monacossa Hamilton lähti kilpailuun vasta ruudusta 13 aika-ajo-ongelmien seurauksena, mutta nousi kilpailussa seitsemänneksi. Kanadassa Hamilton palasi voittokantaan ajaen jälleen grand slamin. Azerbaidžanissa Hamilton lähti paalupaikalta kilpailuun, mutta joutui tekemään ylimääräisen varikkopysähdyksen hänen päänsuojuksen repsottaessa. Tämän myötä Hamilton menetti johtoasemansa ja oli maalissa viides. Belgiassa Hamilton ajoi 68:nnen kerran aika-ajoissa paalupaikalle, sivuten Michael Schumacherin paalupaikkaennätystä. Hamilton otti ennätyksen yksin nimiinsä ajamalla paalulle Italian GP:ssä. Meksikon GP:ssä Hamilton varmisti uransa neljännen maailmanmestaruuden ajamalla kilpailun yhdeksänneksi. Samalla Hamiltonista tuli menestynein brittiläinen F1-kuljettaja. Hamilton teki myös erityistä historiaa olemalla ensimmäinen kuljettaja, joka on ohitettu kierroksella mestaruuden varmistaneessa kilpailussaan sitten James Huntin ja vuoden 1976 Japanin GP:n. Hamilton ajoi maaliin kaikissa 20 kilpailussa kauden aikana sivuten Kimi Räikkösen ja Nico Rosbergin ennätystä kauden aikana maaliin ajetuista kilpailuista. Hamilton ajoi myös pisteille kaikissa kauden kilpailussa. Edellinen kuljettaja, joka pystyi tähän oli Michael Schumacher kaudella 2002. Kausi 2018 Hamilton ajoi paalupaikalle kauden avauskilpailussa Australiassa, kilpailussa Hamilton sijoittui toiseksi Vettelin ohitettua hänet varikkokäyntinsä jälkeen. Bahrainissa Hamilton lähti vasta yhdeksännestä lähtöruudusta vaihdelaatikon vaihtamisesta seuranneen rangaistuksen takia, kilpailussa Hamilton onnistui nousemaan kolmanneksi. Kiinan GP:ssä Hamilton rikkoi Kimi Räikkösen peräkkäisten pistesijojen ennätyksen ajamalla 28 kerran peräkkäin pisteille. Azerbaidžanin GP:ssä Hamilton nousi voittoon kaksi kierrosta ennen loppua Bottaksen rengasrikon myötä. Espanjan GP:ssä Hamilton ajoi paalulta voittoon. Kanadan GP:ssä hän ajoi viidenneksi. Ranskan GP:ssä Hamilton ajoi paalulta voittoon rikkoen samalla Michael Schumacherin ennätyksen voittaen kilpailun 23 eri maassa ja 26 eri radalla. Itävallan GP:ssä Hamilton joutui keskeyttämään 10 kierrosta ennen maalia tekniseen vikaan. Samalla Hamiltonin ennätyksellinen 33 kilpailun pisteputki katkesi.[32] Hamilton allekirjoitti kahden vuoden sopimuksen Mercedeksen kanssa heinäkuussa.[33] Britannian GP:ssä Hamilton pyörähti osuttuaan lähdössä yhteen Kimi Räikkösen kanssa ja putosi kilpailun hännille, mutta onnistui lopulta nousemaan kilpailun toiseksi. Saksan GP:ssä Hamilton nousi 14 lähtöruudusta voittoon ja MM-johtoon Vettelin ajettua ulos kilpailussa. Tämän jälkeen Hamilton voitti viisi kilpailua kuudesta (Belgian GP:ssä hän oli toinen) vankistaen entisestään MM-johtoaan. Yhdysvaltain GP:ssä Hamilton oli kolmas. Hamilton varmisti viidennen maailmanmestaruutensa sijoittumalla kauden kolmanneksi viimeisessä osakilpailussa Meksikossa neljänneksi.[34] Hamiltonista tuli samalla kolmas kuljettaja Schumacherin ja Fangion lisäksi, jotka ovat voittaneet viisi mestaruutta. Brasilian GP:ssä Hamilton ajoi voittoon. Kyseessä oli myös ensimmäinen kerta kun Hamilton voitti kilpailun mestaruuden varmistamisensa jälkeen. Formula 1 -tulokset Kaudet numeroina Tulokset kilpailuittain • Abu Dhabin GP:ssä 2014 jaettiin tuplapisteet.[35] Ennätykset Nuorin MM-johdossa ollut kuljettaja: 22 vuotta, 109 päivää Eniten perättäisiä palkintosijoja uran ensimmäisestä kilpailusta alkaen: 9 Eniten paalupaikkoja: 83 Eniten peräkkäisiä pistesijoja: 33[32] Eniten pisteitä kauden aikana: 408 Eniten pisteille ajettuja kilpailuja kauden aikana: 20 (sivuaa Daniel Ricciardon, Nico Rosbergin ja Sebastian Vettelin kanssa). Eniten voittoja eri GP-maissa: 23 Eniten voittoja eri GP-radoilla: 26. Saavutukset Voitot Paalupaikat Nopeimmat kierrokset Merkkipaalut Kilpailuinsinöörit Henkilökohtaiset kuntovalmentajat Lähteet Viitteet Aiheesta muualla Twitterissä Luokka:Brittiläiset Formula 1 -kuljettajat Luokka:Formula 1 -maailmanmestarit Luokka:GP2-kuljettajat Luokka:Vuonna 1985 syntyneet Luokka:Elävät henkilöt Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
https://fi.wikipedia.org/wiki/Lewis%20Hamilton
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 365, 1203, 2109, 2772, 4275, 4824, 5026, 5808, 7244, 7489, 8563, 9230, 9681, 10072, 11137, 11707, 12706, 13117, 13712, 14055, 14574, 15141, 15679, 15965, 16814, 18103, 18439, 18892, 19703, 19868, 20426, 20998, 21734, 21995, 22697, 23895, 24217, 24480, 24993, 25953, 27603, 27887, 27996 ], "plaintext_end_byte": [ 364, 1202, 2108, 2764, 4253, 4823, 5025, 5807, 7243, 7487, 8525, 9229, 9680, 10064, 11136, 11706, 12705, 13116, 13711, 14036, 14573, 15140, 15678, 15954, 16786, 18065, 18438, 18891, 19702, 19860, 20425, 20997, 21733, 21994, 22696, 23884, 24216, 24469, 24964, 25935, 27602, 27682, 27971, 28259 ] }
2019년 일본은 어떤 시대를 맞았는가?
히로시마·나가사키 원자폭탄 투하
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
히로시마·나가사키 원자폭탄 투하(広島・長崎原子爆彈投下, )는 제2차 세계대전이 다 끝나갈 무렵 1945년 미국은 일본에 두 개의 원자폭탄을 투하했는데, 8월 6일 히로시마 시에 한 개의 원자폭탄을 떨어뜨렸고 8월 9일 나가사키 시에 나머지 한 개의 원자폭탄을 떨어뜨렸다. 원자폭탄 두 개를 떨어트리기 전까지 6개월간 미국은 일본인들이 거주하는 도시 67개에 전락상 집중하여 폭격하였다. 영국, 중화민국과 함께 미국은 포츠담 선언에서 일본에게 무조건 항복하라고 강요하였으나 일본은 항복하지 않았다. 1945년 8월 6일 월요일 미국 대통령 해리 트루먼이 명령하여 원자폭탄 "리틀 보이"(Little boy)가 히로시마에,[1][2] 3일 후 8월 9일 "팻 맨"(Fat man)이 나가사키에 투하됐다. 이 원자폭탄 두 개는 인류사 최초로 전쟁에서 일반 시민 학살에 쓰인 원자폭탄이었다.[3] 원자폭탄 투하가 결정된 히로시마는 당시 일본군 제2사령부이면서 통신 센터이자 병참 기지였으므로, 일본의 군사상으로 중요한 근거지였다.[4] 원자폭탄을 떨어뜨리고 초기 2개월에서 4개월 동안, 히로시마에서는 90,000명에서 166,000명,나가사키에서는 60,000명에서 80,000명 정도가 사망했으며,[5] 그중 각 도시 사망자 절반은 원자폭탄을 떨어뜨린 당일에 집계되었다. 히로시마 의료기관은 원폭투하 탓으로 60%가 섬광화상으로, 30%가 건물 잔해물로, 10%가 기타 원인으로 죽었다고 한 이 보고가 있은 후 다음 달에 더 많이 죽었는데 이는 원폭투하 탓에 후폭풍과 피폭과 기타 질병 합병증과 부상 탓에 발생했다. 미국에선 이 사건이 최단기에 가장 많은 시민을 죽였다고 평가하였고 15%에서 20%가 피폭으로, 20%에서 30%가 섬광화상으로, 50%에서 60%가 질병과 부상으로 죽었다고 보고했다.[6] 사망자들 중 대부분은 보통 시민들이었다.[7][8][9] 나가사키 원폭투하 6일 후 8월 15일 일본은 연합군에 무조건 항복을 선언했으며, 9월 2일 항복 문서[10] 에 사인하면서 공식적으로 태평양 전쟁과 제2차 세계대전의 종전을 알렸다. 한편 독일은 이미 5월 7일 유럽에서 항복을 선언했다. 이 원폭투하로 인해 전후 일본은 "핵무기를 만들지 않으며, 갖지 않으며, 들여오지 않겠다"는 비핵 3원칙을 수용했다.[11] 이 원자폭탄 투하 사건은 윤리적 문제와 "당시 미국이 정말로 그렇게까지 할 필요가 있었을까"라는 주제로 아직까지 논쟁이 벌어지고 있다.[12] 계획 히로시마 시와 나가사키 시를 대상으로 한 원자폭탄 투하의 역사는 미국의 핵 개발 계획인 맨해튼 계획부터 거슬러 올라간다. 당시 미국과 영국, 캐나다는 비밀리에 초크 강 연구소에서 공동으로 튜브 알로이스 프로젝트를 연구하여,[13][14] 첫 원자폭탄을 설계·제조하였는데, 이를 맨해튼 계획이라고 한다. 과학적 연구는 미국의 물리학자 로버트 오펜하이머가 맡았으며, 미 육군 공병사령부의 레슬리 그로브스 장군이 프로젝트의 총 책임자를 맡았다. 히로시마에 떨어진, 일명 "리틀 보이"(Little Boy)라고 불리는 포신형 원자폭탄은 테네시주 오크리지에 있는, 우라늄 235를 천연 우라늄으로부터 분리해내는 거대한 시설에서 분리된 우라늄 235로 만들어졌다. 이렇게 만들어진 원자폭탄의 첫 실험은 1945년 7월 16일 뉴멕시코주 앨라모고도에서 이루어졌다. 내폭형에 해당하는 테스트에 사용한 원자폭탄인 트리니티(Trinity)와 나가사키에 투하한 원자폭탄인 "팻 맨"(Fat Man)은 플루토늄 239로 만들어졌으며, 그 합성 요소는 워싱턴주 핸포드의 핵융합로들에서 만들어졌다.[15] 이 실험이 실시된 지 10일이 지난 7월 26일에 미국과 중국, 소련 등 연합국 정부 대표는 민주주의 국가로 이행할 것을 요구하는 포츠담 선언을 발표했다. 목표 도시 설정 원폭 투하의 대상이 된 일본의 도시는 여러 곳이 있었으나 니가타와 교토, 히로시마, 고쿠라, 나가사키의 다섯 도시로 좁혀졌다. 그러나 니가타는 외부의 표적과 더 떨어져 있어서 제외되었다. 1945년 5월 10~11일 동안 로버트 오펜하이머를 주축으로 로스알라모스 연구소의 원자 폭탄 투하 목표 도시 설정 위원회는 교토, 히로시마, 나가사키, 고쿠라 무기 공장을 가능 목표 도시로 설정했는데, 그 기준은 이러하였다. 목표 도시는 지름 3마일 이상일 것이며 큰 도시이면서도 중요한 역할을 하는 도시인지 목표 도시에 원폭 투하를 할 시, 효과적인 손해를 입을 수 있는지 원폭 투하의 대상이 된 교토, 히로시마, 고쿠라, 나가사키의 특징은 모두 "일본의 기초가 된 도시"였다는 점이었다. 교토는 일본 천황의 조상, 히로시마는 조슈 번 번주였던 모리 가문 조상이 살던 땅이며 고쿠라는 조슈 번이 삼은 도시권에 포함된 규슈와 인접한 도시, 나가사키 시는 메이지 유신의 배후였던 토머스 블레이크 글로버의 본거지였다. 또한 히로시마 시는 청일 전쟁에서 대본영이 위치한 도시이다. 고쿠라는 간몬 해협에 직면한 평원의 도시이고 청일 전쟁의 전후 처리 조약이 체결된 도시이며 시모노세키와 국영 제1호 제철소가 세워진 야하타의 중간 지점에 위치한 도시였다. 위의 도시들은 대부분 야간의 기습 폭격 대상에서 제외된 도시들이었고 미국 공군은 이 도시들을 치명적인 무기들을 생산할 수 있는 도시로 지정했다. 히로시마는 "도시에 있는 산업지대 한 가운데에 있는 중요 군사 거점이자 병사들의 승선 지점. 레이다 표적에 용이하며 폭격할 시 도시에 크게 손해를 입힐 수 있는 곳. 주변에 언덕이 있어 폭격 효과를 크게 상승시켜줄 가능성이 있음. 호수가 있어 화재를 일으키기엔 적합한 표적은 아님."[16] 이라고 설명됐다. 원자 폭탄 투하의 궁극적 목적은 일본이 포츠담 선언에 따른 무조건 항복을 하게 시키기 위해서였다. 최종 목표 도시를 선정할 때 당시 위원회는 다음과 같이 언급했다. "목표 도시를 설정할 때 가장 중요시한 것은 이 폭격으로 인해 일본이 얼마나 큰 정신적 충격을 얻을 지였고 또한 국제적으로 얼마나 큰 파장을 일으킬 지였습니다. 교토는 일본의 군수 사업에 있어서 중요한 요충지이자 일본인들에게는 정신적 고향과도 같은 곳이기에 목표 도시로 설정하기엔 적합한 도시입니다. 도쿄 역시 일본 천황의 궁이 있다는 점에서 다른 그 어떠한 도시보다 높은 명성을 가지고 있지만 교토처럼 전략적 요충지는 아닙니다."[16] 2차 세계대전 동안, 에드윈 라이샤워가 미국 군정보부 일본 전문가로 복무하면서 교토 원폭 투하를 반대했다는 일설이 떠돌았으나[17] 라이샤워는 자서전에서 그것을 극구 부인하였다. 일설에는 문화재 보호를 위해 교토를 제외했다고 하나 후에 공개된 미군 사료에 의하면 문화재 보호를 위해 폭격을 하지 않는다는 내용은 전혀 없었다. 제 1순위 목표 도시 선정 시 교토가 빠진 이유는 전후 소비에트 연방과의 대립을 예상한 미국은 자칫 교토에 원폭을 투하하면 일본이 소비에트 연방측으로 돌아설 가능성을 염려한 정치적 판단이었다. 히로시마를 폭격한 후 트루먼은 일본이 항복을 하지 않을 시 원자 폭탄 투하는 계속될 것이라고 경고했고 당시 일본 안에서는 본토 결전 주장과 항복이라는 대립이 맞서는 사이 결국 두 번째 원자 폭탄의 투하가 결정됐다. 투하할 도시는 고쿠라로 선정됐지만 폭격을 시행하던 당시 고쿠라는 구름에 가려 시야가 확보되지 못했으며 연료마저 부족하여 오키나와로 가는 길목에 있던 목표도시인 나가사키에 원폭을 투하했다.[18][19] 히로시마 전쟁 중 히로시마 당시 히로시마는 산업도시였으며 군사적으로도 중요한 거점이었다. 많은 병영이 설치돼있었으며 일본 육군 5사단 사령부와 일본 영토 남쪽 전체 방어를 지휘하는 육군참모 하타 순로쿠의 제 2 육군 사령부가 있었다. 히로시마는 작은 규모였지만 병참기지였으며 통신 센터, 물류창고, 부대 집결지의 역할을 하고 있었다. 또한 이 도시는 2차 대전 당시 미군의 폭격을 당하지 않는 몇 안 되는 도시들 중 하나였고 이러한 요인들로 인해 곧 원자폭탄 투하 시 폭발 규모를 측정할 수 있게 만들어주었다.[20][21] 히로시마 중심부에는 몇몇 강화 콘크리트 빌딩과 가벼운 구조물들이 있었으며 중심부 바로 바깥에는 가옥을 비롯하여 그 사이사이에 나무로 만들어진 작업장이 밀집해있었다. 교외에는 큰 산업단지가 부분적으로 있었으며, 이 산업단지 안에 있는 대부분의 건물들 역시 목조건물들이었다. 전체적으로 화재에 크게 약한 도시였던 것이었다. 전쟁 초기 히로시마의 인구는 381,000명으로 최대인구를 달성했지만 원폭 투하 후 일본 정부가 시행한 체계적 이주 정책에 의해 꾸준히 감소했다. 원폭 투하 당시 인구는 대략 340,000명에서 350,000명을 웃돈 것으로 예상됐다.[5] 하지만 공식 문서가 소멸했기 때문에, 정확한 수치는 알기 어렵다. 투하 히로시마는 원자 폭탄이 투하될 제 1순위 목표 도시였으며 임무 수행 중 변수가 생길 시 이를 대체할 목표 도시는 고쿠라와 나가사키였다. 8월 6일에 투하된 이유는 그 전에는 기상 문제 때문에 시야가 확보되지 못했기 때문이었다. 393사단 폭격 비행중대에 속했던 B-29 에놀라 게이는 일본 본토 영토에서 비행시간으로 6시간 떨어진 서태평양 티니언 섬 북쪽에 있던 비행장에서 이륙하여 히로시마로 향하였으며, 제 509 혼성부대 폴 티베츠 대령이 폭격기를 조종하고 지휘했다. 에놀라 게이는 두 기의 다른 B-29 폭격기와 함께 일본 본토로 향했는데, 그 두 기 중 한 기는 찰스 W. 스위니 소령이 지휘하는 그레이트 아티스트로 원폭투하 후 결과 측정을 담당했으며, 나머지 한 기는 조지 마쿼트 대위가 지휘하는 폭격기로 처음에는 기체명이 정해지지 않았으나 후에 네세서리 이블이란 이름으로 정해졌다.[22] 티니언 섬에서 이륙한 후 각 폭격기는 산개비행을 하다가 이오 섬 고도 2,440 미터에서 재 집합한 후 일본 본토로 향했다. B-29 에놀라 게이는 목표도시 히로시마에서 고도 9,855 미터 상공에서 시야를 확보했다. 본토로 향하는 동안 해군 대령 윌리엄 파슨스가 이륙 시 끼칠 영향을 최소화하기 위해 분리해뒀던 원폭 리틀 보이를 장착했고, 보조를 담당하던 모리스 젭슨 소위가 히로시마에 도착하기 30분 전에 안전 장치를 분리했다.[23] 원폭 투하가 있기 한 시간 전, 일본 조기 경보 레이다는 본토 남쪽 부근에서 일부 미국 비행편대가 오고 있는 걸 발견했다. 히로시마를 포함해 많은 도시에 라디오 방송 등을 통해 공습경보가 울렸다. 오전 8시 무렵, 히로시마 레이다 관측소 측에선 본토로 향해오는 비행기 기체의 숫자가 몇 안 되는 것으로 파악하고 공습경보를 해제했다. 연료와 기체를 아끼기 위해 비행편대가 지나가게끔 방치했다는 것이다. 기존 라디오 방송에서는 실제로 B-29 폭격기들이 포착될 시 방공호로 대피하라는 내용을 방송했다. 하지만 이미 아침 7시 31분에 기상 관측 비행기 스트레이트 플러시가 고도 9,800 미터 상공에서 히로시마의 기상 상태가 양호하다는 내용을 담은 전언을 모스 부호로 보낸 상태였다. 아침 8시 9분 티베츠 대령은 원자폭탄 리틀 보이를 투하했다.[25] 60 킬로그램의 우라늄 235가 담긴 포신형 핵분열 무기 리틀 보이는 히로시마 현지 시각 08시 15분에 투하됐다. 리틀 보이는 고도 9,470 미터 상공에서 43초 동안 떨어져 도시 위 580미터 상공에서 폭파됐다.[26]B-29 에놀라 게이는 후폭풍의 영향을 받기 전까지 도시에서 벗어나 11.5 마일(약 18.5 킬로미터)을 비행했다.[27] 리틀 보이는 옆바람 때문에 본래 조준했던 아이오이 다리에서 240 미터 벗어난 히로시마 외과 병원에 투하됐다.[28] 리틀보이는 TNT 13킬로톤에 상응하는 폭발을 일으켰으며,[29] 반경 1.6 킬로미터 이내의 모든 것을 파괴했으며 11 제곱킬로미터에 해당하는 화재를 일으켰다.[30]미국은 도시의 12 제곱 킬로미터가 파괴된 것으로 측정했으며, 일본은 히로시마의 69%의 건물들이 파괴됐으며 그것을 제외한 31%의 건물들 중 6~7%가 손상을 입었다고 보고했다.[31] 히로시마의 인구 중 70,000명에서 80,000 명, 약 30%[32] 가 원폭 투하 당시 그 자리에서 즉사하였으며 70,000여명이 부상당했다.[33] 또한 도시의 90%의 의사들과 93%의 간호사가 사망하거나 다쳤다. 이들은 도시에서 가장 큰 피해를 받은 시내에 있었다.[34] 투하 후 상황 도쿄 NHK는 히로시마 NHK의 방송이 갑작스럽게 중지하게 되자, 다른 전화선을 이용해 방송 연결을 다시 시도하였으나 실패했다.[35] 약 20분 후 도쿄 철도 전신 센터는 히로시마 북쪽으로 향해있는 전신이 기능을 하지 않는다는 보고를 받았다. 히로시마에서 16킬로미터 떨어진 일부 철도역들에서 비공식적으로 엄청난 폭탄 투하가 있었다는 보고했으며, 이 보고는 일본 군 참모 본부에 전해졌다. 참모 본부는 반복적으로 히로시마 군지휘부에 연락을 시도했으나 아무런 답변이 오지 않았으며 이것은 곧 지휘부에 혼란을 일으켰다. 당시 일본은 3기의 비행기가 그렇게 큰 폭발을 일으키지 않을 것이라고 판단했기 때문이다. 참모본부는 히로시마에 즉시 비행기를 보내 피해를 조사하고 도쿄에 보고할 것을 명령했다. 지휘부는 큰일은 아닐 것이라고 판단했으며 그러한 폭탄투하는 없다며 그저 소문일 뿐이라고 단정 지었다. 비행기는 히로시마 남서쪽으로 향했다. 3시간 여 동안 비행을 한 끝에 비행기 조종사와 함께 파견된 참모 장교는 히로시마에서 약 160킬로미터 떨어진 곳에서 원폭으로 인해 생긴 거대한 연기구름을 목격했다. 비행기는 곧 도시에 다다랐으며 히로시마에 있던 모든 것이 불타고 연기에 뒤덮여있는 광경을 목격하며 히로시마 상공을 비행했다. 참모 장교는 이 사실을 도쿄에 보고한 후 즉시 피해를 측정했다. 1945년 8월 8일 미국은 도쿄 라디오에서 히로시마 폭격을 알리는 내용을 담은 보고를 받았다. 당시 라디오 내용은 이러했다. “사람, 동물, 모든 생명을 가지고 있는 것이 말 그대로 죽음 속에 그슬렸습니다."[36] 사망자 미국 에너지부의 기록에 따르면 히로시마 원폭 투하 당시 즉사한 사망자가 대략 70,000명이라고 돼있다.[37] 의료 물자 부족 때문에 화상과 피폭 및 관련 질병을 입은 환자들은 더욱 더 부상이 심해져 1945년 말 히로시마 원폭 투하로 인해 생긴 총 사망자는 90,000명에서 166,000명이었다.[5][38] 일부는 1950년까지 피폭으로 인한 암과 같은 장기질환 등 때문에 사망한 사람들까지 합하면 약 200,000명에 이를 것이라고 추산했다.[1][7][39] 이 중 한국인 사망자는 3만명에 달한다. [40] 또 다른 연구에 따르면 1950년부터 1990년까지 일본에서 암과 백혈병으로 죽은 사람들 중 9%가 히로시마 원폭 당시 피폭을 맞은 사람들이라고 발표했다.[41] 원폭 유적과 생존자 일본은 지진이 잦은 환태평양 조산대에 위치하기 때문에 일부 강화 콘크리트 건물들은 굉장히 견고한데, 히로시마에도 이런 건물들이 있었으며 이 건물들 중 일부는 원폭에도 붕괴되지 않았다. 생존자 노무라 에이조(野村 英三)는 그라운드 제로에서 170미터 떨어진 강화 콘크리트 건물(전후엔 레스트 하우스로 바뀜) 지하에 대피해있어 살아남은 것으로 가장 많이 알려져 있다.[42][43] 또한 그라운드 제로에서 300미터 떨어진 히로시마 은행에 있던 다카쿠라 아키코(高蔵 信子)도 대표적인 생존자 중 한 명이다.[44] 원폭 투하가 이루어진 후 폭발은 샛길보다는 큰 길을 향해 퍼져나갔으며 이것은 히로시마 산업 전시관이 폭발에서 붕괴되지 않게 해주었다. 히로시마 산업 전시관은 그라운드 제로에서 150미터 떨어진 곳에 있었다. 후에 이 건물은 히로시마 평화 기념관으로 명명됐으며 1996년 미국과 중화인민공화국의 반대를 무릅쓰고 유네스코 세계 유산으로 지정됐다.[45] 또한 히로시마 원폭 투하 희생자들을 기리는 위령비가 세워졌다.[46][47][48] 나가사키 전쟁 중 나가사키 나가사키 시는 일본 본토 남쪽에 있는 가장 큰 항구 도시 중 하나였으며 제 2차 세계대전 당시 대규모 산업 지대를 포함하고 있었고 군수품, 선박, 무기 전쟁 물자를 생산하는 도시였기에 히로시마와 마찬가지로 굉장히 중요한 역할을 담당하는 도시였다. 히로시마의 모습과는 달리 제 2차 세계 대전 당시 나가사키 대부분의 건물들은 목재로 지어진 전통 일본식 집 형태를 띠고 있는 것이 많았다. 수많은 공장과 사무실들 또한 폭발과 화재에 약한 재료나 나무로 지어졌었다. 또한 나가사키는 계획도시가 아니었기 때문에 시민들 중 대부분이 산업 지대 공장에 굉장히 근접한 곳에서 살고 있었다. 나가사키는 원폭 투하가 있기 전에 한 번도 대규모의 공습을 겪지 않은 도시였지만 1945년 8월 1일 수많은 재래식 고성능 폭탄들이 도시 투하됐다. 이로 인해 도시 남서쪽에 있는 조선소와 부두가 피해를 일부 입었으며, 미쓰비시 중공업 공장과 군수공장이 타격을 받았으며 6발의 폭탄이 나가사키 의과 대학과 병원에 떨어졌으며 그 중 세 발이 직접타격을 받았다. 피해는 비교적 적은 편이었으나 나가사키 시와 아이들을 둔 주민들에게는 큰 염려를 불러일으켰으며 곧 나가사키 주민들은 안전을 위해 도시에서 벗어나 시골지역으로 이주했다. 따라서 원폭투하가 이루어졌을 당시 도시의 인구는 줄어들고 있었다. 나가사키 북쪽에는 영국 연방 포로 수용소가 있었다. 이들 중 일부는 석탄 광산에서 노동했으며 원폭투하를 목격했다. 투하 1945년 8월 9일 아침 미국 찰스 393사단 비행 중대 찰스 스위니 소령이 지휘하는 B-29 벅스카가 두 번째 원자폭탄 팻 맨을 싣고 주요 목표 도시 고쿠라로 향했다. 임무 계획은 히로시마 임무와 거의 동일했다. 두 기의 B-29가 팻 맨을 실은 비행기를 뒤따라가면서 기상 관측 및 사진 촬영과 원폭 투하 결과 측정을 맡았다. 스위니 소령은 비행기에 이미 팻 맨을 장착한 상태였지만 전기 안전 플러그는 해제하지 않은 상태였다.[49] 기상 관측을 담당하는 비행기가 고쿠라, 나가사키 모두 시야확보를 스위니 소령에게 보고했다. 그러나 벅스카가 일본 해안에 있는 재 집합 장소에 도착할 무렵 그 뒤를 따르던 세 번째 B-29 빅 스팅크를 조종하던 제임스 I. 홉킨슨 중령이 재 집합에 실패했다. 벅스카와 다른 B-29는 빅 스팅크 없이 40여분 동안 상공을 활주했지만 원폭 투하 계획에서 30분이나 지연됐기 때문에 스위니 소령은 홉킨슨 중령 없이 원폭 투하를 결정했다.[49] 30분 후 B-29는 고쿠라에 다다랐으나 이미 구름이 도시 70%를 가려버려 육안으로 폭격을 하지 못하게 됐다. 도시 상공을 3회 배회한 스위니 소령은 이륙 전 예비 탱크의 연료 공급 펌프를 수리 받지 못해 연료가 부족하게 된 상태가 되어 대체 목표 도시인 나가사키로 향했다.[49] 나가사키에 대한 시야가 확보되지 못할 시 벅스카는 오키나와에서 원폭을 옮겨 필요한 경우 바다에 버려야할 상황이었다. 당시 핵폭탄 발사 준비원이었던 미 해군 중령 프레더릭 애시워스는 나가사키의 시야가 확보되지 못 할 시, 레이다를 이용해 원폭 투하를 하기로 결정했다.[50] 일본 현지 시각 07시 50분 경, 나가사키에 공습경보가 울렸으며 08시 30분에 경보가 완전 해제됐다. 10시 53분, 두 대의 B-29가 포착되자 일본군은 정찰 비행기로 확정하고 아무런 경보를 울리지 않았다. 몇분 후 11시 00분, B-29 그레이트 아티스트를 조종하던 프레드릭 C. 벅 대위는 세 개의 기기들을 낙하했는데, 이 기기들 안엔 캘리포니아 대학교 버클리에서 세 명의 과학자들과 함께 원자 폭탄을 연구한 도쿄 대학 사가네 료키치 교수에게 담긴 편지가 담겨있었다. 이 편지의 내용은 사가네 교수가 대중들에게 원자폭탄의 위험성을 알리라는 것이었다. 이 편지는 일본군 장교들이 앞서 찾아내었고, 한 달이 지나서야 사가네 교수에게 전해졌다.[51] 1949년 이 편지에 관련된 인물인 루이스 앨버레즈는 사가네 교수를 만나 사인했다.[52] 11시 01분, 나가사키에서의 마지막 1분에 벅스카의 폭격수였던 커미트 비핸 대위가 타격지점을 육안으로 확인했다. 약 6.4 킬로그램의 플루토늄 239가 담긴 팻 맨이 나가사키 산업 지대에 투하됐다. 팻 맨은 43초 후 나가사키 남쪽에 있는 미쓰비시 중공업 공장, 군수공장과 북쪽에 있는 미쓰비시-우라카미 어뢰제작공장 사이에 정확히 투하돼 도시 위 상공 439 미터에서 폭발했다. 본래 타격지점에서 북서쪽으로 거의 3킬로미터 떨어진 곳에서 폭발된 것이다. 폭발은 우라카미 계곡에서 한정된 채 일어나 나가사키의 주요 부분은 언덕으로 인해 보호를 받았다.[53] 팻 맨은 TNT 21 킬로톤에 상응하는 폭발을 일으켰으며,[54] 진주만에 91타입 어뢰를 공급하던 미쓰부시-우라카미 어뢰 제작공장이 파괴됐다.[55] 폭발반경은 약 1-2 킬로미터로 측정됐고 후에 화재가 북쪽에서 남쪽까지 3킬로미터 퍼졌다.[56][57] 폭발지점에는 순식간에 섭씨 3,900도의 열이 달아올랐으며 후폭풍의 바람 속도는 1005km/h로 측정됐다. 사망자 이 원폭 투하로 인해 40,000명에서 75,000명에 이르는 사람이 즉사했으며,[58][59][60] 1945년 말까지 총 80,000여 명이 사망한 것으로 측정됐다.[5] 또한 최소 8명에서 최대 13명의 전쟁 포로가 원폭 투하에 사망된 것으로 확인됐으며, 그 명단은 이러하다. 영국 연방 시민 한 명[61][62][63][64][65] 네덜란드 전쟁 포로 일곱 명(이 중 두 명의 이름은 알려졌다)[66] 전하는 바에 의하면 최소 두 명의 국적불명 전쟁포로가 피폭을 입어 전후 암으로 사망[67] 생존자 알려지지 않은 숫자지만 히로시마 원폭 생존자들 중 일부가 두 번째 원폭이 투하되기 전 나가사키로 이주했다.[68][69] 전하는 바에 따르면 나가사키 원폭 투하 당시 나바호족 출신 미국인 전쟁포로 조 키에유미아(Joe Kieyoomia)가 후폭풍에서 살아남았다고 한다.[70] 1963년 고쿠라 시와 다른 시를 통합시켜 발족된 기타큐슈 시에는 나가사키의 종과 평화 기원비가 있다.[71] 추가 원폭 투하 여부 히로시마와 나가사키 원폭 투하 후 미국은 그 해 8월 셋째 주에 한 기, 9월과 10월에 각각 세 기를 추가로 투하하려는 계획을 세웠다.[72] 맨해튼 프로젝트 총 책임자 레슬리 그로브스 장군이 8월 10일 미군 참모총장 조지 마셜에게 ‘다음 투하는 8월 17일 혹은 18일 뒤에 날씨조건이 만족 되는 대로 이루어져야한다’라는 제안을 했다. 마셜은 이 제안에 지지한다는 내용을 담았지만 동시에 ‘대통령의 허락이 있을 때까진 그 시기에 투하를 하지 못할 것’이라는 답변을 보냈다.[72] 또한 다운폴 작전 계획 수립이 시작되기 전 이미 미국 육군성에서는 일본이 항복을 하지 않는다는 가정 하에 어떤 식으로 본토공습을 시행할지 의논하였다.[72] 그러나 일본이 항복을 선언하자 곧 추가 원폭 투하 여부 의논은 종식됐다. 일본의 항복 미 전시 내각은 8월 9일까지 일본에게 네 가지 조건을 수용하여 항복할 것을 요구했다. 8월 8일 소련이 얄타 협정에 근거를 두고 소-일 불가침 조약을 파기, 일본에 선전포고를 하자 히로히토는 기도 고이치에게 “소련이 우리에게 전쟁을 선포했으니 즉시 상황을 수습하라”는 명령을 내렸다. 한편, 대한민국 임시 정부에서도 1945년 9월에 일본을 공격하기로 예정이 되어 있었다. 기도는 즉시 제국 회의를 열어 외무 대신 도고 시게노리에게 연합군의 항복 요청을 기존의 네 가지 조건에서 한 가지 조건으로 축소시켜 수락하라고 이야기했으며 동시에 “천황의 지위에 흠이 갈 수 있는 요구에는 타협하지 말 것”이라고 전했다.[73] 8월 12일 히로히토가 황가에 항복의사를 밝혔으며 연합군 측에서 천황제를 방치하려는 움직임이 보이자 이틀 후 14일 히로히토는 연합군 측에 항복을 선언하는 내용을 일본 전역에 방송했다. 이에 다음날 군부 측에서는 항복 선언에 반대하는 봉기가 일어났으나 곧 수그러들었다. 그리고 이후 4만여 명의 미군이 히로시마를 점령했고, 2만 7천 명이 나가사키를 점령했다. 그러나 이 바람에 대한민국 임시정부는 제 2차 세계대전에 정식으로 참전하지 못하고 결국엔 비공식 참전국이 되었다. 또 9월에 연합국(, , , )이 일본을 분할 점령할 목적이 있었는데 이 역시 일본이 예상보다 빨리 항복하는 바람에 무산되고 말았다. 다음은 히로히토의 옥음방송 중 원자폭탄에 관한 부분이다. 히로시마와 나가사키의 원자 폭탄 투하를 소재로 한 작품 히로시마에 원자 폭탄 투하를 소재로 한 작품 만화 맨발의 겐 만화 영화 맨발의 겐 같이 보기 맨해튼 계획 일본의 핵무기 개발 일본의 항복 모 버그(en:Moe Berg) 각주 외부 링크 분류:1945년 일본 분류:태평양 전쟁 분류:미국의 핵무기 분류:핵전쟁 분류:제2차 세계 대전 중 일본 분류:히로시마시의 역사 분류:나가사키시의 역사 분류:1945년 8월 분류:1945년 환경 분류:1945년 군사사
https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%9E%88%EB%A1%9C%EC%8B%9C%EB%A7%88%C2%B7%EB%82%98%EA%B0%80%EC%82%AC%ED%82%A4%20%EC%9B%90%EC%9E%90%ED%8F%AD%ED%83%84%20%ED%88%AC%ED%95%98
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 1459, 2250, 2831, 3451, 4181, 4855, 5262, 6482, 9320, 10804, 30800 ], "plaintext_end_byte": [ 1397, 2249, 2830, 3437, 4107, 4832, 5261, 6451, 9268, 10803, 30718, 31129 ] }
كم تبعد يبرود مدينة سورية على دمشق؟
يبرود
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 1 ], "minimal_answers_start_byte": [ 1556 ], "minimal_answers_end_byte": [ 1563 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
يبرود مدينة سورية وأحد المدن المهمة جداً على الصعيد الأثري، إذ توجد فيها مجموعة كبيرة من المواقع والأبنية الأثرية التي تعود إلى عصور مختلفة بدءاً من العصور الحجرية وحتى العصور الحديثة، وهي تُثبت تواصل السكن البشري فيها منذ أقدم الحقب وحتى الآن، الذي لم ينقطع إلا لبعض الفترات ولأسباب مناخية.[1] أقدم ذكر لها كان في كتابات الرُقُم الفخارية المُكتشفة في بلاد ما بين النهرين والمكتوبة باللغة الأكدية في عهد الملك آشوربانيبال ‘‘القرن السابع قبل الميلاد‘‘، كما ذكرها الجغرافي اليوناني كلاوديوس بطليموس ‘‘القرن الثاني للميلاد‘‘ في كتابه الجغرافية ، وأشار ياقوت الحموي ‘‘1178- 1225 م‘‘ في كتابه معجم البلدان[2] ‘‘ الجزء الخامس/ صفحة 427‘‘ إلى ينابيعها الباردة التي تصل حتى مدينة النبك القريبة، كما وصفها الرحالة الشيخ عبد الغني النابلسي في رحلته إلى الشام سنة 1105هـ /1693م. الموقع الجغرافي والمناخ الموقع[3] تقع يبرود في سوريا شمالي العاصمة السورية دمشق بحوالي 77 كم وإلى الجنوب من مدينة حمص بحوالي 91 كم إلى يسار الطريق الدولي "M5" ضمن سلسلة جبال القلمون في الجزء الشرقي من سلسلة جبال لبنان الشرقية على ارتفاع حوالي 1.400 م عن مستوى سطح البحر، وتبعد حوالي 16 كم عن الحدود اللبنانية - السورية، وتقع المدينة ضمن معبر يفصل ما بين التقاء الهضبتين الثالثة والثانية كما وصفها بطليموس إذ تتألف سلسلة جبال القلمون من ثلاث هضاب متتالية تتجه من الغرب إلى الشرق. يحيط بالمدينة من أغلب جهاتها جبال شاهقة الإرتفاع تعلو فوق رؤوسها تيجان صخرية تكاد تنفرد في وجودها بهذا الشكل، ومن أبرز هذه الجبال جبل مار مارون ‘‘حوالي 1.900م‘‘، وجبل العريض وجبال الجرد الشرقية، كما يتوسط المدينة تل ‘‘القوز‘‘ وهو تل كلسي أجرد ارتفاعه حوالي 1.445 م، تم تشجيره من خلال مبادرة محلية قام بها أهالي المدينة. إن موقع يبرود وتشكيل حوضها الجيولوجي يؤكد غناها بالمياه الجوفية ولكن طبيعة الأرض الجبلية تمنع تشكل الأنهار الكبيرة لذلك تتمد في أطراف المدينة العديد من الأودية والينابيع نذكر من الأودية وادي مشكونة، وادي اسكفتا، وادي قرينا، وادي حَرَيّا، وادي فليطا و وادي المَجَر،ومن الينابيع نذكر نبع عين كوشل، نبع الدير‘‘قرينا‘‘ ونبع اسكفتا. المناخ يعتبر مناخ يبرود قارس البرودة في فصل الشتاء، إذ تلامس درجات الحرارة -16°ويكون الطقس في الصيف معتدل، رطب و بارد نوعاً ما [4][5]، أمطارها قليلة لوقوعها في ظل مرتفعات جبال لبنان الشرقية، معدلها أقل من 150ملم سنوياً، وتتساقط فيها الثلوج بشكل سنوي تقريباً، وتشير بعض الدراسات التاريخية إلى أن الملكة زنوبيا كانت تصطاف في المدينة أيام حكمها مملكة تدمر في البادية السورية. منطقة يبرود الكبرى والتقسيمات الإدارية تقع منطقة يبرود ضمن محافظة ريف دمشق، هذه المنطقة مقسّمة إلى ناحيتين هما ناحية مركز يبرود التي تضم كلاً من مدينة يبرود كمركز إداري، رأس العين، رأس المعرّة والصرخة ‘‘بخعة‘‘، وناحية عسال الورد التي تضم كلاً من عسال الورد كمركز إداري، الجبة و وادي النعيم. ويتبعها منطقة تحوي العديد من المصانع والمزارع تسمى ريما على جانبي الطريق الممتد بين يبرود ومدينة النبك. أصل التسمية يوجد عدّة تفاسير لأصل اسم يبرود إذ قد يعود الاسم للعصور القديمة الساحقة ويُعتقد بأنه ربما جاء اسمها من البرد أو حتى من دلالة الاسم السامي المشترك لكلمة البرد، وعُرفت بالاسم ايبرودا ‘‘Iabruda‘‘ في العصرين الروماني والبيزنطي. واعتمد البعض في تفسير أصل تسمية يبرود على معطيات علم اللسانيات وذلك بتفكيك اللفظ الآرامي إلى مقطعين ‘‘يب‘‘ و ‘‘رود‘‘ وذلك بالمقارنة مع اسم مدينة جيرود القريبة وبسب الفارق بين البلدتين على الواقع طبوغرافياً وجغرافياً و اختلاف مستوى ارتفاعهما عن سطح البحر وتباين درجات الحرارة يمكن تفسير معنى المقطع ‘‘يب‘‘ مُرتَفع، و‘‘جي‘‘ مُنخَفَض وعليه يكون معنى اسم يبرود المكان المرتفع وجيرود المكان المنخفض، وأما دلالة كلمة ‘‘رود‘‘ فهي تعني الجماعة التي تنتسب إلى أمّ واحدة ‘‘عهد الإنسان القديم‘‘ وعلى هذا يمكن الأخذ باحتمال هبوط قسم من قبائل الإنسان القديم التي كانت تسكن في مغاور يبرود المرتفعة إلى منخفض بحيرة جيرود ‘‘[6]‘‘ واستقرارهم من حولها. البعثات الأثرية الألماني ألفرد روست Alfred Rust الذي اكتشف بالمصادفة الأماكن الأثرية في يبرود وقام بأربعة مواسم بين سنتي 1930 - 1933م. وقد نشر نتائج أبحاثه سنة 1950م. في كتاب باللغة الألمانية، وبالعربية "مكتشفات مغاور يبرود" الذي ترجمه محمد قدور إلى العربية سنة 1987م. ، وقدم فيه مقارنات ممتعة مع مواقع المشرق العربي والمواقع الأوروبية، وكان حصيلة أول تنقيب منهجي وعلمي منظّم في مواقع عصور ما قبل التاريخ السورية.[7] وأجرى بعد ذلك الأب جوزيف نصر الله بين عامي 1934 - 1940م. وبتكليف من مديرية الآثار السورية، مجموعة من التحريات الأثرية المتعلقة بمنطقة يبرود والقلمون خلال مختلف الحقب التاريخية، وقد تم نشر معظم نتائج هذه الدراسات في مجلة الحوليات الأثرية السورية. أجرت المديرية العامة للآثار والمتاحف بعض التنقيبات والتحريات الأثرية في يبرود بين عامي 1964 - 1965 قادها علي أبو عساف[8] وقاسم طوير وذلك إثر ظهور بعض المدافن مصادفة في موقع خابية الرشيدة شمال وادي اسكفتا.[9] كما أجرت بعثة يابانية بإدارة كلٍ من سوزوكي Suzuki وكوبوري Kupori بعض التحريات الأثرية في صيف عامي 1967 - 1968م.، وركزت عملها على ملاجئ وادي مشكونة و وادي حريّا.[10][11] بعد ذلك قدمت بعثة أمريكية من جامعة كولومبيا في نيويورك، برئاسة رالف سوليكي Ralph Solecki وأنجزت ثلاثة مواسم تنقيب في الأعوام 1963 - 1964 - 1965م.، شارك فيها مختصّون في الجيولوجيا والبالنتولوجيا، وبعد انقطاع، عادت نفس البعثة برئاسة رالف سوليكي وزوجته Rose Solecki إلى يبرود وأنجزت ثلاثة مواسم أخرى بين سنتي 1987 - 1989م. حيث أجرت مسحاً أثرياً للمناطق المحيطة بالمدينة وواصلت التنقيب في الملجأ الأول في اسكفتا، وقد رافقها العمل نور الدين عقيل من يبرود.[7] وبدأت بعثة أثرية ألمانية من جامعة توبنغن التنقيب في كهوف وادي مشكونة بين سنتي 2007 - 2010 م. برئاسة نيكولاس كونارد Nicholas Conard.[12] تفاصيل الاستكشافات الأثرية بدأت الأعمال عام 1930 مع ألفرد روست فشملت تحرياته إجراء مسح أثري في منطقة يبرود لمسافة 15 كم، كشف من خلاله عدداً من المواقع الأثرية التي تميزت بغناها بالأدوات الصوانية. كما شملت الدراسة ستة ملاجئ وكهف، تم تنقيب ثلاثة منها في وادي اسكفتا، الذي وصفه روست أنه أشهر وديان الشرق في عصور ما قبل التاريخ. وقد سكن هذه الملاجئ إنسان الهومو إركتوس والنياندرتال والإنسان العاقل، بشكل متواصل وكثيف استمر أكثر من مئتي ألف عام، امتدت من العصر الحجري القديم ‘‘Palaeolithic‘‘ الأدنى والأوسط ثم الأعلى، فالعصر الحجري الوسيط ‘‘Mesolithic‘‘، ثم الحجري الحديث ‘‘Neolithic‘‘. واستطاع روست التعرف على حضارة جديدة لها أساليب خاصة في صنع الأدوات الحجرية وكان أكثرها تمييزاً من حيث طريقة التصنيع أطلق عليها روست اسم ‘‘الثقافة اليبرودية‘‘، وهي حضارة محلية أصيلة وإن تشابهت مع الصناعات الأشولية والموستيرية واللفلوازية ذات الانتشار العالمي الواسع. أما نتائج بعثة روست التي سار على اساسها البعثات اللاحقة جاءت كالتالي: الملجأ الأول (I): وهو الأهم، يمتد نحو 35 م على طول أسفل الجرف الصخري في وادي اسكفتا، وبعمق (أفقي) وسطي 6 م، وارتفاع نحو 20 م، سماكة التوضعات الأثرية فيه 11.5 م. عملت في هذا الملجأ كل من بعثة روست وبعثة سوليكي، وتعرفت على خمس وعشرين طبقة أثرية وجيولوجية، يمتد تاريخها من 200.000 ـ 40.000 ق.م. ‘‘عصر حجري قديم‘‘ وتنتمي إلى مجموعة ثقافات هذا العصر ومنها الثقافة الأشولينية، والأورينياسية، والموستيرية، واللفلوازية، والميكوكية، واليبرودية المحلية. وهناك انقطاع في السكن خلال بعض الحقب، تعود لأسباب مناخية. عثر في الملجأ على أدوات صوانية متنوعة من أهمها المقاحف اليبرودية المتطورة ‘‘طولها 5 - 8 سم‘‘، والأزاميل ‘‘محافر‘‘، والفؤوس ‘‘بدءاً من الطبقة 24‘‘، والنصال، والمكاشط، المثاقب، وأسنة السهام، والمدى، والشظايا، والنوى. كما عثر على مواقد محاطة بأحجار كبيرة، ولقى أخرى منها: صفيحة مجَّلوة من العظام ومخارز عظمية، وقطعة عظمية عليها آثار أنياب حادة، وآثار صباغ أحمر طبيعي، وقشور البيض، وقطع من الحجارة الكلسية المشذبة لتعطي شكلاً مستديراً. وثمة بقايا عظمية وعضوية لحيوانات السهوب، مثل: الحصان الكبير ‘‘إيكيوس كابولوس Equus Caballus‘‘، والحصان الصغير، ووحيد القرن ‘‘عثر على فكه العلوي‘‘، والدب، والوعل. الملجأ الثاني (II): يقع على الحافة الشمالية لوادي اسكفتا وهو يشبه المغارة مستديرة الشكل، تكوّن بفعل عوامل الحت والتعرية على الصخور الكلسية، عرض الملجأ 20 م وعمقه 8 م. توجد في واجهته الداخلية قاعدة عريضة ارتفاعها 1 م، نُحتت فيها قبور تعود إلى العصر الروماني. عملت فيه كلا البعثتين السابقتين، وتبين أنه يتضمن عشر طبقات أثرية، يمتد تاريخها من 40.000 ـ 10.000 ق.م ،‘‘عصر حجري قديم أعلى ـ عصر حجري وسيط‘‘ تنتمي إلى الثقافة الموستيرية المتأخرة، واليبرودية المحلية، والأورينياسية بمراحلها، ثم النطوفية. عُثر في الملجأ على الكثير من الأدوات الحجرية التي بدأت تصغر ويزداد عددها في الطبقات الأحدث ‘‘بدءاً من الثانية‘‘، منها: المكاشط، الأزاميل، أسنّة السهام، النصال، المثاقب، الشظايا، النوى وأحجار المقاليع، علاوة على بعض المواقد، وعظام الحيوانات. وثمة أدوات مصنوعة من العظام ومنها بعض الأسنة، والصدفيات المثقوبة، التي يعتقد أنها استخدمت حلياً للزينة. وعثر على مساحيق حجرية، وحوّار أحمر ‘‘للتلوين‘‘، مع قطع ذات لون أحمر من المعتقد أنه كان يؤخذ منها أجزاء صغيرة كان يتم سحقها على ألواح مسطحة من الحجر الكلسي القاسي التي طلي جانب منها باللون الأحمر. وربما كان اللون الأحمر يستخدم لطلاء الجسم والأشياء الأخرى ذات البعد الطقسي. كما عثر على قطع من القار لاستخدامه في صناعة الإسفلت بعد تسخينه، ومن ثم لطلاء مقابض الأدوات أو لإحكام ربطها. مع العلم أن الإسفلت غير متوفر في منطقة القلمون وكان يجلب من مسافة لا تقل عن 50 كم. وعثر في هذا الملجأ على مواقد بسيطة الشكل حفرت أحياناً ضمن الأرضية، ووصل قطر موقد الطبقة الرابعة نحو 1 م وأحيط بصف من الحجارة. الملجأ الثالث (III): يقع في الجهة الشمالية من وادي اسكفتا، يتألف من تجويفين مترابطين شكلهما شبه كروي، يتوضعان في منتصف المسافة بين الملجأين الأول والثاني، طول كل منهما 7 م وارتفاعه 6 م، سماكة التوضعات الأثرية فيه نحو 3.5 م، تضمن عشر طبقات أثرية. وظهرت فيه دلائل واضحة لإقامة مجموعات الإنسان العاقل، الأكثر تطوراً من سابقتها، وذلك خلال العصر الحجري الوسيط والعصر الحجري الحديث ‘‘10000 ـ 7000 ق.م‘‘ وقد عُثر فيه على أدوات صوانية، منها الأزاميل، المثاقب، النصال، أسنّة السهام، المقاحف، المِدى، والأدوات الميكروليتية، والنوى والحلي الصدفية. كما عثر على مواقد بشكل حفرة يصل قطرها حتى 40 سم، أحيطت أحياناً بقطع حجرية، وثمة مدقات حجرية صغيرة و رحى، وقطع حجرية من الحوّار الأحمر، وحلي من الأصداف، وتميزت الطبقة الأولى العائدة إلى العصر الحجري الحديث، بوجود كسر من آنية حجرية وأسنة عاجية. تنتمي لقى هذا الملجأ إلى الثقافات: الأورينياسية الحديثة، والنطوفية، والقفصية والثقافات المحلية ‘‘الفليطية والنبكية والاسكفتية‘‘. الملجأ الرابع (IV): ويقع أيضاً شمالي وادي اسكفتا في جبل شميس، وهو يطل نحو الجنوب. أبعاده 20 × 8 × 8 م، أجرى فيه روست سبراً بسيطاً، دون أن يكتب شيئاً عن نتائجه، لكن سوليكي تدارك الأمر وأجرى مجموعة من الأسبار أظهرت أن سماكة التوضعات الأثرية فيه 11.35م، تضمنت 22 طبقة رئيسية، تدل أدواتها الصوانية، على أنه أقدم من الملجأ الأول، أي أن تاريخه يعود إلى ما قبل 200.000 سنة. ورغم عدم العثور على مواقد، إلا أن آثار النار ظهرت واضحة على عدد من الأدوات الصوانية في الكهف. ودلت دراسة بقايا عظام الحيوانات على وجود الحصان، الوعل، الكركدن، الغزال، الأسد، الدب الأسمر، السلحفاة، وحيد القرن وغيرها، وقد عثر على كمية كبيرة من عظام الخيول، وثمة آثار لطبعات قوائم عدد من الحيوانات، منها السلحفاة، الخيول، الكركدن ومئات الطيور. أما الأدوات الصوانية في هذا الملجأ فكان أكثرها من الفئة المسننة، والمِدى الطبيعية الظهر، على شكل نصال، والأدوات المفرّضة، وهي، رغم تفردها، تشبه أدوات مغارة الطابون (طبقة G)، بجبل الكرمل في فلسطين، ومغارة أم قطفة بوادي خريتون في الأردن، التي تنتمي إلى الثقافة الأشولية، علاوة على الأدوات التي تنتمي للثقافة الموستيرية. ورأى سوليكي أنه من المفيد أن يطلق على النوع الذي تميز به هذا الكهف من الأدوات بنوع ‘‘شميس‘‘. الملجأ الخامس (V): يقع غربي الملجأ الثاني ولم يتم التنقيب فيه. الملجأ السادس (VI): يقع على طريق النبع في اسكفتا، عثر فيه سوليكي على بقايا مختلطة لأدوات العصر الحجري القديم الأوسط والأعلى، مع بقايا أحدث تتضمن بعض الكسر الفخارية. الكهف (I): يقع مقابل الملجأ الأول في جبل شميس شمالي وادي اسكفتا، وهو أشبه بنفق عرضه 13 م وارتفاعه 7 م، ويتسع في الداخل إلى 30 م. تحول إلى مسكن في العصور التاريخية، وأزال قاطنوه بقايا العصر الحجري القديم. تدل آثار التوضعات الأثرية الباقية على جدرانه أن سماكة الطبقات الأثرية فيه بلغت ستة أمتار. أما الأدوات الصوانية الباقية فهي قليل من الأدوات التي تنتمي إلى الثقافة اللفوازية. كما نقبت البعثة اليابانية بإدارة كل من سوزوكي وكوبوري في صيف عامي 1967 و 1968 ضمن ملجأين في الجانب الشرقي من وادي مشكونة، عثُر فيهما على أدوات حجرية أهمها النصال والمثاقب، والتي يعود تاريخها إلى العصر الحجري القديم الأوسط. ونقبت أيضاً في عدد من كهوف ومصاطب وادي حريّا، وعثرت على مجموعة كبيرة من الأدوات الصوانية والآثار التي  تعود إلى العصر الحجري القديم. علاوة على تنقيب الملاجئ والكهوف السابقة، ثمة  آثار أخرى مبعثرة في الجروف الصخرية الممتدة على طرفي وادي مجر يبرود، وعلى سفوح الجبال الواقعة إلى الشرق من بلدتي يبرود ومعلولا، وكلها سُكنت في عصور ما قبل التاريخ. وقد كشف الأب جوزيف نصرالله العديد من الكهوف والملاجئ في أودية يبرود ومحيطها ومنها وادي اسكفتا و وادي فليطة ‘‘طوله 3 كم وعرضه 500 م‘‘، وفي سهل "سيل البلاط"، ووادي قرينا الذي عثر فيه على موقع يسمى ‘‘مغارة العبدة‘‘ تبين أنه ينتمي إلى الحضارة النطوفية، فيما تعرَّفَ في موقع ‘‘الفقرا‘‘ وفي موقع ‘‘ضهر النجاسة‘‘ على أدوات حجرية يعود تاريخها إلى العصر الحجري النحاسي وتنتمي للحضارة الغسولينية في فلسطين. أما في وادي مشكونة و‘‘دير المايدة‘‘ ووادي فليطة فقد عثر الأب نصرالله على مواقع تعود إلى العصرين الحجريين القديم والوسيط. وقد استنتج، من خلال الدراسة التي أجراها على منطقة لا يتجاوز امتدادها 6 كم، ووجد فيها ما لا يقل عن عشرين موقعاً أثرياً، ومثلها في منطقة النبك، أن منطقة يبرود والقلمون كانت غنية جداً وكثيفة السكن خلال مختلف العصور الحجرية. تشكلت البعثة التي اجرتها المديرية العامة للآثار والمتاحف بقيادة كل من علي أبو عساف وقاسم طوير بعد ظهور عدد من المدافن التي اكتشفها مصادفة أحد الفلاحين في موقع خابية الرشيدة شمال وادي اسكفتا، وأجرت موسماً تنقيبياً قصيراً سنة 1964، أعقبته بموسم آخر سنة 1965. وقد تمكنت البعثة من العثور على تسعة مدافن كنعانية أمورية يعود تاريخها إلى الفترة الممتدة بين 1950 - 1500 ق.م أي ما يعرف بالعصر البرونزي الوسيط (الألف الثاني ق.م). توضعت المدافن على عمق 30 - 50 سم، وقد حفرت ضمن صفوف شبه منتظمة ومتوازية في الاتجاهين. وهي ذات شكل صندوقي تشبه الدولمن، تتجه أبوابها نحو الشمال، بنيت بشكل بسيط من حجارة كلسية كبيرة الحجم غير مشذبة، وسقفت ببلاطات كبيرة أغلقت فراغاتها بالحجارة الصغيرة والطين. أبعادها بشكل وسطي نحو 240×135 سم، وهي من نموذج انتشر في جنوبي بلاد الشام، تشابه مدافن مجدو وتليلات الغسول والعظمية في فلسطين، كما تشبه مدافن بعض المواقع السورية الأخرى ومنها بعض مدافن أوغاريت وتل أحمر. تدل مدافن يبرود على أنها مدافن عائلية جماعية، يحتوي كل مدفن على ما لا يقل عن رفات خمسة أشخاص. عُثر في المدفن رقم (3) على جزء من عمود فقري يخترق إحدى فقراته رأس نصلة رمح برونزي، تدل على أن صاحب القبر مات مقتولاً. وتميز المدفن رقم (4) بوجود عشرة هياكل عظمية، ويبدو أنه ظل مستخدماً لفترة طويلة تقارب الأربعة قرون للعثور فيه على ختمين أسطوانيين، يعود تاريخ الأول إلى العصر البابلي القديم نحو 1800ق.م ، أبعاده 2.60×1 سم، وهو من حجر الهيماتيت ‘‘أسود لامع صلب‘‘، يحمل نقشاً يمثل إلهة ترتدي على رأسها تاجاً له قرنان، وثوباً طويلاً فضفاضاً، أمامها ملك يرتدي خوذة وثوباً قصيراً يضع يده اليسرى على حزامه. يفصل بين الإلهة والملك صولجان، يعلوه هلال، وبين فتحتيه الشمس، وبجانبهما ثلاثة أسطر: ‘‘سن - لو - أبلُط، إبن - زابا - با - خاصير، خادم الإله سن‘‘. أما الختم الثاني، فقد عثر عليه في أعلى المدفن، ويعود إلى العصر الميتاني 1500 - 1350 ق.م.، صنع من عجينة زجاجية، وهو ذو لون أزرق، أبعاده 2×0.9 سم، يمثل رجلاً سائراً يرتدي خوذة على رأسه، وثوباً قصيراً، ويمسك بيده اليمنى شجرة نخيل، ويشاهد وراءه في الأعلى خط حلزوني تحته صورة غزالين مربوطين يلتفتان إلى الوراء. واحتوى هذا المدفن أيضاً على مجموعة متميزة من الأثاث الجنائزي مما يدل على أنه كان يضم رفات شيخ العشيرة أو أحد علّيّة القوم. وقد عثر في المدافن على: أربعة فؤوس كنعانية ‘‘ذات العينين‘‘، يوجد شبيهاً لها في أوغاريت وجبيل وأريحا في فلسطين، وكشف مؤخراً عن شبيه لها في بلدة زاكية جنوب دمشق. كما عثر على ثلاثة خناجر تختلف عن بعضها من حيث الحجم وتقنية التصنيع، وثمة سكاكين برونزية بسيطة حادة الشفرتين والرأس، وعثر على نصال رماح، نبال، مشابك ثياب، مسلات، أساور، حلي ‘‘أقراط وخواتم وأطواق وخرز والخ.‘‘، بعض التمائم وعدد من الأواني الفخارية ومنها الصحون، السرج، القصعات، أباريق الزيت، الحقق، والجرار والأباريق العادية. أما نتائج تنقيب الموسم الثاني الذي قام به أبو عساف فقد تمكن من خلال بعض الأسبار، من الكشف عن بقايا بعض أساسات المنازل السكنية من النوع البسيط، لأحدها شكل شبه مستدير أبعاده 6×3 م يتضمن موقدين، ربما كان بقايا خيمة أو كوخ من القصب. كما تم العثور على جرن صغير، وهو من الحجر الكلسي وبجانبه مدقات من نفس نوع الحجر، ومسن من الحجر الأخضر المعدني، وكسر فخارية، وكلها من العصر الحجري النحاسي/ الكالكوليتي - الألف الرابع ق.م. وفي الطبقة الأعلى تم الكشف عن بقايا سكنية بدائية قوامها بيت مستطيل الشكل، ومستودعات أسطوانية الشكل بلغ عمقها نحو 2 م وقطرها 1 م، طليت من الداخل بالمونة الطينية. وقد عثر على أجزاء من أوانٍ وقدور فخارية، وعدد من الأكواب تشبه أكواب حماه، وجعلان مصري مصنوع من عجينة زجاجية ذو لون أزرق عليه صور كلب وطائر وبعض الإشارات، كما عثر على ثقالات أنوال النسيج من الحجر الكلسي، ورؤوس مغازل صغيرة ورقيقة، يعود تاريخها، مع المواد السابقة إلى الفترة 2400 - 1900 ق.م. كما عثر في سبر آخر على تمثال برونزي له مثيل في جبيل، يعود تاريخه إلى الفترة ما بين 2300 - 2100 ق.م. وقد أثبتت هذه الأسبار استيطان الموقع من قبل سكان متنقلين ‘‘بدو‘‘ خلال الألف الرابع ق.م. وعند نهاية الألف الثالث ق.م طرأ تبدل حضاري على المنطقة وقدم سكان جدد كانوا من البدو أيضاً. وبحلول الألف الثاني هجرت منطقة خابية الرشيدة وتأسست مدينة وسط سهل يبرود ‘‘تل القبع‘‘، ومن المعتقد أن جماعات جديدة طردت السكان القدماء وأقامت في منطقة سكناهم قبورها، فيما اختارت بقعة أخرى ‘‘وسط يبرود‘‘ لإقامة بيوتها عليها. أما أعمال بعثة جامعة توبنغن الألمانية[13][14][15] التي يقودها نيكولاس كونارد، وهي آخر البعثات التي عملت في يبرود، فقد تركزت على أحد ملاجئ وادي مشكونة الصخرية و<b data-parsoid='{"dsr":[25561,25579,3,3]}'>كهف عين دبور، وتمكنت من الكشف عن عشرين طبقة أثرية وجيولوجية فيه ‘‘حتى عمق 4 م‘‘، يعود تاريخها إلى العصر الحجري القديم الأوسط، ومرحلة الانتقال للقديم الأعلى. وقد اكتشفت آلاف الأدوات الصوانية التي ينتمي معظمها إلى الثقافة اللفلوازية، من أهمها: الأزاميل، المكاشط، الشظايا والنوى. وبيّنت دراسة العظام وجود أنواع من الحيوانات الثديّة وبعض الطيور، ولُوحظ وفرة في عظام الخيل، وحمار الوحش، والغزال والأرنب، والسلحفاة. مراجع __لصق_فهرس__ __فهرسة__ __وصلة_قسم_جديد__ تصنيف:أماكن مأهولة في منطقة يبرود تصنيف:تجمعات مسيحية سورية تصنيف:جغرافيا سوريا تصنيف:قرى محافظة ريف دمشق تصنيف:محافظة ريف دمشق تصنيف:مدن سوريا تصنيف:مواقع أثرية في محافظة ريف دمشق
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AF
{ "plaintext_start_byte": [ 3, 350, 920, 1576, 2470, 3398, 3770, 3953, 4355, 4678, 8816, 9010, 9347, 9473, 9782, 10009, 10475, 10847, 10958, 11153, 11259, 11517, 11598 ], "plaintext_end_byte": [ 349, 919, 1575, 2433, 3397, 3769, 3952, 4313, 4677, 8698, 8914, 9322, 9444, 9781, 9931, 10474, 10802, 10957, 11132, 11229, 11492, 11583, 11704 ] }
ما هو عدد اللغات السامية ؟
لغات سامية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
اللغات الساميّة هي إحدى فروع أسرة اللغات الأفروآسيوية. وهي فرع استقل تدريجياً ليشكل ما يفترضه اللغويون من لغة سموها اللغة السامية الأم. وتنسب هذه اللغة "للساميين" الذين ينسبون إلى سام بن نوح. يتحدث باللغات السامية حاليا حوالي 467 مليون شخص، ويتركز متحدثوها حاليا في الشرق الأوسط وشمال أفريقيا وشرق أفريقيا. أكثر اللغات السامية انتشارا في عصرنا الحالي هي اللغة العربية إذ يفوق متحدثيها 422 مليون متحدث [2]، تليها الأمهرية بـ27 مليون متحدث تليها التيغرينية بحوالي 6,7 ملايين متحدث، [3] ثم العبرية بـ5 ملايين متحدث. تتميز اللغات السامية بكونها من ضمن أولى اللغات التي استعملت الأبجدية في كتابتها والتي أستوحتها من الأبجدية المصرية [4] ومنها انتقلت إلى معظم لغات العالم. وجدت كتابات أكادية سامية تعود للألفية الثالثة قبل الميلاد أي قبل حوالي 5 آلاف سنة مما يجعلها من ضمن أقدم اللغات المكتوبة في العالم. انقرضت معظم لغات الشرق الأوسط غير السامية ولم تبق إلا في النصوص الدينية فقط. ولقد كان فك شفرة مخطوطات اللغة المسمارية وهي لغة غير سامية أدى لاستعادة اللغات التي كانت مستعملة قديما في بلاد الرافدين لدي السومريين والبابليين والحيثيين والكاشانيين. ويقال أن هذه اللغة قد اندثرت في القرن الثالث أو الثاني ق.م. وقد كان في جنوب بلاد الرافدين توجد السومرية ولهجات من اللغات السامية. وكان شمالها وفي الشام لغات ولهجات سامية وفي غربي نهر دجلة كانت اللغة الأكادية وقبلها كانت اللغة العمورية .لكن لم يبت علماء اللغات القديمة عن أسباب اختفاء هذه اللغات القديمة. أصل اللغات السامية اللغات السامية هي إحدى فروع أسرة اللغات الأفروآسيوية اللغة السامية والفروع الخمسة الأخرى نشأت في شمال أفريقيا وشمال شرق أفريقيا ويعتقد أن أسلاف متحدثي اللغة السامية البدائية في الأصل وصلوا إلى الشرق الأوسط من شمال أفريقيا [5][6] حوالي أواخر العصر الحجري الحديث ، ولقد وضع أكاديميو الدراسات السامية أهمية في تحديد الموطن الأصلي للغة السامية الأم لأن جميع اللغات السامية الحديثة يمكن أن ترجع إلى سلف مشترك و لا يمكن تحديد الموطن الأصلي للغة السامية الأم إلا بالنظر إلى أسرة اللغات الأفروآسيوية التي تنتمي إليها. كذلك اقترح مؤخرا اللغوي بأن مجموعة اللغات السامية كانت نتيجة الهجرة الإفريقية إلى فلسطين وأشار إلى أن المهاجرين الأفارقة الناطقين بالسامية الأم بالفعل انتقلوا إلى الشرق الأوسط وأدخلوا اللغة ونشروها [7]. ويرى منشأ السامية بين دلتا النيل و منطقة كنعان كمعظم الفروع الشمالية من أسرة اللغات الأفروآسيوية.[8] ولقد تم التخلي عن فرضية شعبية سابقا التي ترجح أن الموطن الأصلي للغة السامية الأم هو جنوب شبه الجزيرة العربية لأنه لا يمكن أن تحدث موجات ضخمة من الهجرة قبل تدجين الجمال في الألفية الثانية قبل الميلاد تصنيف اللغات السامية أوجد اللغويون عدة تصنيفات للغات السامية، إلا أن أحدث التصنيفات تقسم اللغات السامية إلى مجموعتين كبيرتين، شرقية وغربية، وتضع أغلب اللغات السامية المعروفة تحت المجموعة الغربية: اللغات السامية الشرقية: وتضم اللغة الأكادية اللغات السامية الغربية اللغات السامية الوسطى اللغات السامية الشمالية الغربية: تنقسم لثلاث مجموعات لغوية رئيسية هي العمورية والأوغاريتية والمجموعة الثانية الكنعانية والثالثة الآرامية. وقد عرفت اللغة العمورية في النصف الأول من القرن الثاني ق.م. وكانت متداولة بين البدو في بادية الشام وخصوصا جبل بشرى. وقد ورد بعض أسمائها في النصوص الأكادية والمصرية. وكانت الأوغاريتية متداولة بين الكنعانيين بفلسطين والساحل الشمالي للفنيقيين ولاسيما في بلدة أوغاريت بشرق البحر الأبيض المتوسط. وقد اكتشفت مخطوطات في رأس شمرا ترجع للقرنين 12 و13 ق.م. تشبه أبجدية كتاباتها الكتابة باللغة المسمارية بالعراق.وكانت اللغة الكنعانية تضم مجموعة من اللغات واللهجات الفينيقية بسواحل لبنان وترجع كتاباتها إلي 1500 سنة ق.م. ومنها إتحدرت العبرية والفينيقية والبيونكية والأنوميتية والأد موتية.وكانت تكتب بالكتابة الفينيقية. وقد عثر علي رسائل دبلوماسية كنعانية وردت للقصر بتل العمارنة بمصر ترجع للقرن 14 ق.م.كما وجدت سجلات ترجع لسنة 1000 ق.م. بالفينيقية في الشام وفلسطين وقبرص. وكانت هذه اللغة متداولة في المستعمرات الفينيقية حول حوض البحر الأبيض المتوسط.وظلت حتي القرن الخامس ميلادي. وكانت الأنومتية والأدموتية تسودان بالأردن ما بين القرنين التاسع والخامس ق.م. وكان يشوبهما اللغة الآرامية. واللغة الآرامية قد ظهرت في أوائل الألف الأول قبل الميلاد. كما يدل حجر منقوش عثر عليه في سوريا بتل فخرية. وانتشرت هذه اللغة وقتها في الشرق الأوسط كلغة رسمية إبان الإمبراطورية الأخمينية من أفغانستان مرورا بفارس وحتي مصر. وحلت الآرامية محل الفينيقية والعبرية. وكانت أبجديتها مطورة من اللغة الكنعانية الفنيقية. اللغات العربية: وتشمل اللغة العربية، واللغة العربية الشمالية القديمة التي انحدرت منها، بالإضافة إلى اللهجات المشتقة من العربية الفصحى وأيضاً اللغة المالطية. اللغات السامية الجنوبية الغربية: تضم اللغات العربية الجنوبية باليمن وعمان وظلت سائدة منذ عام 2000 ق.م. حتي عام 500 م. وكانت تتكون من عدة لهجات اندثرت حاليا. واللغات الحبشية (الإثيوبية) التي تشبه لحد كبير اللغة العربية الجنوبية باليمن حيث حملها المهاجرون الأوائل للحبشة ،فنشروا كتاباتها التي حاكتها اللغات الإثيوبية ولاسيما في اللغة الأمهرية التي تنتشر في إيثيوبيا وإيريتريا وهي اللغة الرسمية حاليا. اللغات السامية الجنوبية الشرقية: وتضم المهرية والشحرية والسقطرية والبطحرية. ويدل احتفاظها بالحركات الصامتة الاحتكاكية على إن لها أصول غير سامية. اللغات السامية المتداولة حسب عدد الناطقين بها لغات سامية شرقية الأكادية وتشمل لهجتيها: الآشورية البابلية الايبلاوية لغات سامية وسطى لغات سامية شمالية غربية لغات آرامية الآرمية العتيقة أرامية شرقية السريانية (ܣܘܪܝܝܐ) الآرامية البابلية المندائية التدمرية الآرامية المسيحية السورية نبطية السامرية الآرامية المسيحية الفلسطينية الأوغاريتية لغات كنعانية الأمورية الفينيقية العبرية (עברית) العمونية الأدومية اللغات العربية تشمل اللغة العربية، واللغة العربية الشمالية القديمة التي انتشرت في الحجاز ونجد حتى الهلال الخصيب. بالإضافة إلى اللهجات المشتقة من العربية الفصحى وأيضاً اللغة المالطية. العربية الشمالية القديمة العربية النبطية العربية الفصحى الفصحى الحديثة المالطية لغات سامية جنوبية لغات سامية جنوبية غربية اللغات السامية الجنوبية أو اللغات الجزرية الجنوبية تضم اليمن وعمان في فترة ممالك سبأ ومعين وحمير ومملكة كندة. كما تشمل أيضا اللهجات التي كتبت بخط المسند في عسير وتهامة وشمال الجزيرة العربية في ددن والأحساء وبادية الشام واللغات الحبشية في أثيوبيا وأرتريا. العربية الجنوبية العتيقة المعينية السبئية الحِميرية القتبانية الحضرموتية الخولانية (لهجة فيفا) العربية الجنوبية الحبشية الجعزية الأرغوبية التجري لغة التجراي لغات جراجي الغافات لغات سامية جنوبية شرقية اللغات السامية الجنوبية الشرقية أو اللغات الجزرية المعاصرة: سامية جنوبية شرقية الشحرية (الجبالية) المهرية السقطرية البطحرية الحرسوسية الهوبيوت البارثارية انظر أيضاً اللغة السامية الأم لغة طبيعية وولف ليسالو مزيد من القراءة صالح الزعبي، آمنة (2008). "في علم الأصوات المقارن: التغير التاريخي للأصوات في اللغة العربية واللغات السامية"، دار الكتاب الثقافي OCLC وصلات خارجية موسوعة حضارة العالم لأحمد محمد عوف مراجع * تصنيف:لغات تصنيف:لغات أفريقية آسيوية تصنيف:لغات اشتقاقية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%AA%20%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 408, 1133, 1706, 2154, 3061, 3975, 4424, 5199, 5904, 6230, 6973, 7684, 8440, 8996, 9400, 9765, 9896, 10410, 11015, 11782, 12127, 12367, 13162, 14110, 14905, 15819, 16495, 17086, 17528, 18058, 18466, 18844, 19653, 19990, 20712, 21391, 21822, 22320, 22769, 23216, 23958, 24221, 24915, 25395, 25948, 26522, 27190, 27878, 28579, 29186, 29775, 30099, 30698, 31257, 31562, 31799, 32113, 32670, 33137, 33629, 34233, 34745, 34969, 35414, 36046, 36556, 37055, 37688, 38319, 38891, 39301, 39753, 40720, 41238, 41636, 42092, 42514, 43413, 44427, 44912, 45390, 46085, 46762, 47263, 48254, 48874, 49330, 50136, 50687, 51256, 52111, 52755, 53328, 54257, 54595, 54982, 55661, 56135, 56889, 57416, 58083, 58616, 59402, 59791, 60423, 60787, 60946, 61218, 61780, 61919, 62548, 62793, 63060, 63510, 63877, 64600, 64638, 64846, 65223, 65392, 65690 ], "plaintext_end_byte": [ 407, 1086, 1705, 2153, 3060, 3974, 4423, 5198, 5903, 6229, 6940, 7683, 8438, 8995, 9399, 9764, 9894, 10409, 11014, 11781, 12099, 12366, 13160, 14108, 14876, 15818, 16494, 17085, 17527, 18057, 18465, 18843, 19652, 19989, 20670, 21356, 21821, 22319, 22768, 23215, 23957, 24219, 24914, 25394, 25947, 26521, 27189, 27877, 28578, 29185, 29774, 30098, 30697, 31256, 31531, 31798, 32112, 32669, 33136, 33628, 34232, 34744, 34968, 35413, 36023, 36555, 37054, 37687, 38318, 38890, 39300, 39752, 40718, 41237, 41594, 42091, 42513, 43412, 44426, 44911, 45389, 46060, 46761, 47262, 48253, 48872, 49328, 50135, 50686, 51255, 52110, 52732, 53327, 54256, 54594, 54981, 55660, 56122, 56888, 57415, 58082, 58615, 59401, 59785, 60422, 60766, 60945, 61217, 61779, 61918, 62547, 62792, 63059, 63499, 63840, 64599, 64637, 64811, 65203, 65375, 65688, 66345 ] }
Who developed the first thermonuclear weapon?
History of nuclear weapons
english
{ "passage_answer_candidate_index": [ 36 ], "minimal_answers_start_byte": [ 21659 ], "minimal_answers_end_byte": [ 21672 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Nuclear weapons Background History Warfare Design Testing Delivery Yield Effects and estimated megadeaths of explosions Winter Workers Ethics Arsenals Arms race Espionage Proliferation Disarmament Terrorism Opposition Nuclear-armed states NPT recognized United States Russia United Kingdom France China Others India Israel(undeclared) Pakistan North Korea Former South Africa Belarus Kazakhstan Ukrainevt Nuclear weapons possess enormous destructive power from nuclear fission or combined fission and fusion reactions. Building on scientific breakthroughs made during the 1930s, the United States, the United Kingdom and Canada collaborated during World War II, in what was called the Manhattan Project, to counter the suspected Nazi German atomic bomb project. In August 1945, two fission bombs were dropped on Japan, standing to date as the only use of nuclear weapons in combat. The Soviet Union started development shortly thereafter with their own atomic bomb project, and not long after that both countries developed even more powerful fusion weapons known as "hydrogen bombs". Physics and politics in the 1930s and 1940s In the first decades of the 20th century, physics was revolutionised with developments in the understanding of the nature of atoms. In 1898, Pierre and Marie Curie discovered that pitchblende, an ore of uranium, contained a substance—which they named radium—that emitted large amounts of radioactivity. Ernest Rutherford and Frederick Soddy identified that atoms were breaking down and turning into different elements. Hopes were raised among scientists and laymen that the elements around us could contain tremendous amounts of unseen energy, waiting to be harnessed. H. G. Wells was inspired to write about atomic weapons in a 1914 novel, The World Set Free, which appeared shortly before the First World War. In a 1924 article, Winston Churchill speculated about the possible military implications: "Might not a bomb no bigger than an orange be found to possess a secret power to destroy a whole block of buildings—nay to concentrate the force of a thousand tons of cordite and blast a township at a stroke?"[1] In January 1933, Adolf Hitler was appointed Chancellor of Germany and it quickly became unsafe for Jewish scientists to remain in the country. Leó Szilárd fled to London where he proposed, and in 1934 patented, the idea of a nuclear chain reaction via neutrons. The patent also introduced the term critical mass to describe the minimum amount of material required to sustain the chain reaction and its potential to cause an explosion. (British patent 630,726.) He subsequently assigned the patent to the British Admiralty so that it could be covered by the Official Secrets Act.[2] In a very real sense, Szilárd was the father of the atomic bomb academically. Also in 1934, Irène and Frédéric Joliot-Curie discovered that artificial radioactivity could be induced in stable elements by bombarding them with alpha particles; Enrico Fermi reported similar results when bombarding uranium with neutrons. In December 1938, Otto Hahn and Fritz Strassmann sent a manuscript to Naturwissenschaften reporting that they had detected the element barium after bombarding uranium with neutrons.[3] Lise Meitner and her nephew Otto Robert Frisch correctly interpreted these results as being due to the splitting of the uranium atom. (Frisch confirmed this experimentally on January 13, 1939.[4]) They gave the process the name "fission" because of its similarity to the splitting of a cell into two new cells.[5] Even before it was published, news of Meitner’s and Frisch’s interpretation crossed the Atlantic.[6] Scientists at Columbia University decided to replicate the experiment and on January 25, 1939, conducted the first nuclear fission experiment in the United States[7] in the basement of Pupin Hall.[8] The following year, they identified the active component of uranium as being the rare isotope uranium-235.[9] Uranium appears in nature primarily in two isotopes: uranium-238 and uranium-235. When the nucleus of uranium-235 absorbs a neutron, it undergoes nuclear fission, releasing energy and, on average, 2.5 neutrons. Because uranium-235 releases more neutrons than it absorbs, it can support a chain reaction and so is described as fissile. Uranium-238, on the other hand, is not fissile as it does not normally undergo fission when it absorbs a neutron. By the time Nazi Germany invaded Poland in 1939, beginning World War II, many of Europe's top scientists had already fled the imminent conflict. Physicists on both sides were well aware of the possibility of utilizing nuclear fission as a weapon, but no one was quite sure how it could be done. In August 1939, concerned that Germany might have its own project to develop fission-based weapons, Albert Einstein signed a letter to U.S. President Franklin D. Roosevelt warning him of the threat.[10] Roosevelt responded by setting up the Uranium Committee under Lyman James Briggs but, with little initial funding ($6,000), progress was slow. It was not until the Japanese attack on Pearl Harbor in December, 1941, that the U.S. decided to commit the necessary resources.[11] Organized research first began in Britain as part of the Tube Alloys project. The Maud Committee was set up following the work of Frisch and Rudolf Peierls who calculated uranium-235's critical mass and found it to be much smaller than previously thought which meant that a deliverable bomb should be possible.[12] In the February 1940 Frisch–Peierls memorandum they stated that: "The energy liberated in the explosion of such a super-bomb...will, for an instant, produce a temperature comparable to that of the interior of the sun. The blast from such an explosion would destroy life in a wide area. The size of this area is difficult to estimate, but it will probably cover the centre of a big city." Edgar Sengier, a director of Shinkolobwe Mine in the Congo which produced by far the highest quality uranium ore in the world, had become aware of uranium's possible use in a bomb. In late 1940, fearing that it might be seized by the Germans, he shipped the mine's entire stockpile of ore to a warehouse on Staten Island.[13] For 18 months British research outpaced the American but by mid-1942, it became apparent that the industrial effort required was beyond Britain's already stretched wartime economy.[14]:204 In September 1942, General Leslie Groves was appointed to lead the U.S. project which became known as the Manhattan Project. Two of his first acts were to obtain authorization to assign the highest priority AAA rating on necessary procurements, and to order the purchase of all 1,250 tons of the Shinkolobwe ore.[13][15] The Tube Alloys project was quickly overtaken by the U.S. effort[14] and after Roosevelt and Churchill signed the Quebec Agreement in 1943, it was relocated and amalgamated into the Manhattan Project. From Los Alamos to Hiroshima With a scientific team led by J. Robert Oppenheimer, the Manhattan project brought together some of the top scientific minds of the day, including many exiles from Europe, with the production power of American industry for the goal of producing fission-based explosive devices before Germany. Britain and the U.S. agreed to pool their resources and information for the project, but the other Allied power, the Soviet Union (USSR), was not informed. The U.S. made an unprecedented investment in the project which at the time was the largest industrial enterprise ever seen,[14] spread across more than 30 sites in the U.S. and Canada. Scientific development was centralized in a secret laboratory at Los Alamos. For a fission weapon to operate, there must be sufficient fissile material to support a chain reaction, a critical mass. To separate the fissile uranium-235 isotope from the non-fissile uranium-238, two methods were developed which took advantage of the fact that uranium-238 has a slightly greater atomic mass: electromagnetic separation and gaseous diffusion. Another secret site was erected at rural Oak Ridge, Tennessee, for the large-scale production and purification of the rare isotope, which required considerable investment. At the time, K-25, one of the Oak Ridge facilities, was the world's largest factory under one roof. The Oak Ridge site employed tens of thousands of people at its peak, most of whom had no idea what they were working on. Although uranium-238 cannot be used for the initial stage of an atomic bomb, when it absorbs a neutron, it becomes uranium-239 which decays into neptunium-239, and finally the relatively stable plutonium-239, an element that does not exist naturally on Earth, but is fissile like uranium-235. After Fermi achieved the world's first sustained and controlled nuclear chain reaction with the creation of the first atomic pile, massive reactors were secretly constructed at what is now known as Hanford Site to transform uranium-238 into plutonium for a bomb. The simplest form of nuclear weapon is a gun-type fission weapon, where a sub-critical mass would be shot at another sub-critical mass. The result would be a super-critical mass and an uncontrolled chain reaction that would create the desired explosion. The weapons envisaged in 1942 were the two gun-type weapons, Little Boy (uranium) and Thin Man (plutonium), and the Fat Man plutonium implosion bomb. In early 1943 Oppenheimer determined that two projects should proceed forwards: the Thin Man project (plutonium gun) and the Fat Man project (plutonium implosion). The plutonium gun was to receive the bulk of the research effort, as it was the project with the most uncertainty involved. It was assumed that the uranium gun-type bomb could then be adapted from it. In December 1943 the British mission of 19 scientists arrived in Los Alamos. Hans Bethe became head of the Theoretical Division. In April 1944 it was found by Emilio Segrè that the plutonium-239 produced by the Hanford reactors had too high a level of background neutron radiation, and underwent spontaneous fission to a very small extent, due to the unexpected presence of plutonium-240 impurities. If such plutonium were used in a gun-type design, the chain reaction would start in the split second before the critical mass was fully assembled, blowing the weapon apart with a much lower yield than expected, in what is known as a fizzle. As a result, development of Fat Man was given high priority. Chemical explosives were used to implode a sub-critical sphere of plutonium, thus increasing its density and making it into a critical mass. The difficulties with implosion centered on the problem of making the chemical explosives deliver a perfectly uniform shock wave upon the plutonium sphere— if it were even slightly asymmetric, the weapon would fizzle. This problem was solved by the use of explosive lenses which would focus the blast waves inside the imploding sphere, akin to the way in which an optical lens focuses light rays.[16] After D-Day, General Groves ordered a team of scientists to follow eastward-moving victorious Allied troops into Europe to assess the status of the German nuclear program (and to prevent the westward-moving Soviets from gaining any materials or scientific manpower). They concluded that, while Germany had an atomic bomb program headed by Werner Heisenberg, the government had not made a significant investment in the project, and it had been nowhere near success. Similarly, Japan's efforts at developing a nuclear weapon were starved of resources. The Japanese navy lost interest when a committee led by Yoshio Nishina concluded in 1943 that "it would probably be difficult even for the United States to realize the application of atomic power during the war".[17] Historians claim to have found a rough schematic showing a Nazi nuclear bomb.[18] In March 1945, a German scientific team was directed by the physicist Kurt Diebner to develop a primitive nuclear device in Ohrdruf, Thuringia.[18][19] Last ditch research was conducted in an experimental nuclear reactor at Haigerloch. Decision to drop the bomb On April 12, after Roosevelt's death, Vice-President Harry S. Truman assumed the presidency. At the time of the unconditional surrender of Germany on May 8, 1945, the Manhattan Project was still months away from producing a working weapon. Because of the difficulties in making a working plutonium bomb, it was decided that there should be a test of the weapon. On July 16, 1945, in the desert north of Alamogordo, New Mexico, the first nuclear test took place, code-named "Trinity", using a device nicknamed "the gadget." The test, a plutonium implosion-type device, released energy equivalent to 22 kilotons of TNT, far more powerful than any weapon ever used before. The news of the test's success was rushed to Truman at the Potsdam Conference, where Churchill was briefed and Soviet Premier Joseph Stalin was informed of the new weapon. On July 26, the Potsdam Declaration was issued containing an ultimatum for Japan: either surrender or suffer "complete and utter destruction", although nuclear weapons were not mentioned.[14] After hearing arguments from scientists and military officers over the possible use of nuclear weapons against Japan (though some recommended using them as demonstrations in unpopulated areas, most recommended using them against built up targets, a euphemistic term for populated cities), Truman ordered the use of the weapons on Japanese cities, hoping it would send a strong message that would end in the capitulation of the Japanese leadership, and avoid a lengthy invasion of the islands. Truman and his Secretary of State James F. Byrnes were also intent on ending the Pacific war before the Soviets could enter it,[20] given that Roosevelt had promised Stalin control of Manchuria if he joined the invasion.[21] On May 10–11, 1945, the Target Committee at Los Alamos, led by Oppenheimer, recommended Kyoto, Hiroshima, Yokohama, and Kokura as possible targets. Concerns about Kyoto's cultural heritage led to it being replaced by Nagasaki. On August 6, 1945, a uranium-based weapon, Little Boy, was detonated above the Japanese city of Hiroshima, and three days later, a plutonium-based weapon, Fat Man, was detonated above the Japanese city of Nagasaki. To date, Hiroshima and Nagasaki remain the only two instances of nuclear weapons being used in combat. The atomic raids killed at least one hundred thousand Japanese civilians and military personnel outright, with the heat, radiation, and blast effects. Many tens of thousands would later die of radiation sickness and related cancers.[22][23] Truman promised a "rain of ruin" if Japan did not surrender immediately, threatening to systematically eliminate their ability to wage war.[24] On August 15, Emperor Hirohito announced Japan's surrender.[25] Soviet atomic bomb project The Soviet Union was not invited to share in the new weapons developed by the United States and the other Allies. During the war, information had been pouring in from a number of volunteer spies involved with the Manhattan Project (known in Soviet cables under the code-name of Enormoz), and the Soviet nuclear physicist Igor Kurchatov was carefully watching the Allied weapons development. It came as no surprise to Stalin when Truman had informed him at the Potsdam conference that he had a "powerful new weapon." Truman was shocked at Stalin's lack of interest. Stalin was nonetheless outraged by the situation, more by the Americans' guarded monopoly of the bomb than the weapon itself. Some historians share the assessment that Truman immediately authorized nuclear weapons as a "negotiating tool" in the early Cold War. In alarm at this monopoly, the Soviets urgently undertook their own atomic program.[26] The Soviet spies in the U.S. project were all volunteers and none were Soviet citizens. One of the most valuable, Klaus Fuchs, was a German émigré theoretical physicist who had been part of the early British nuclear efforts and the UK mission to Los Alamos. Fuchs had been intimately involved in the development of the implosion weapon, and passed on detailed cross-sections of the Trinity device to his Soviet contacts. Other Los Alamos spies—none of whom knew each other—included Theodore Hall and David Greenglass. The information was kept but not acted upon, as the Soviet Union was still too busy fighting the war in Europe to devote resources to this new project. In the years immediately after World War II, the issue of who should control atomic weapons became a major international point of contention. Many of the Los Alamos scientists who had built the bomb began to call for "international control of atomic energy," often calling for either control by transnational organizations or the purposeful distribution of weapons information to all superpowers, but due to a deep distrust of the intentions of the Soviet Union, both in postwar Europe and in general, the policy-makers of the United States worked to maintain the American nuclear monopoly. A half-hearted plan for international control was proposed at the newly formed United Nations by Bernard Baruch (The Baruch Plan), but it was clear both to American commentators—and to the Soviets—that it was an attempt primarily to stymie Soviet nuclear efforts. The Soviets vetoed the plan, effectively ending any immediate postwar negotiations on atomic energy, and made overtures towards banning the use of atomic weapons in general. The Soviets had put their full industrial might and manpower into the development of their own atomic weapons. The initial problem for the Soviets was primarily one of resources—they had not scouted out uranium resources in the Soviet Union and the U.S. had made deals to monopolise the largest known (and high purity) reserves in the Belgian Congo. The USSR used penal labour to mine the old deposits in Czechoslovakia—now an area under their control—and searched for other domestic deposits (which were eventually found). Two days after the bombing of Nagasaki, the U.S. government released an official technical history of the Manhattan Project, authored by Princeton physicist Henry DeWolf Smyth, known colloquially as the Smyth Report. The sanitized summary of the wartime effort focused primarily on the production facilities and scale of investment, written in part to justify the wartime expenditure to the American public. The Soviet program, under the suspicious watch of former NKVD chief Lavrenty Beria (a participant and victor in Stalin's Great Purge of the 1930s), would use the Report as a blueprint, seeking to duplicate as much as possible the American effort. The "secret cities" used for the Soviet equivalents of Hanford and Oak Ridge literally vanished from the maps for decades to come. At the Soviet equivalent of Los Alamos, Arzamas-16, physicist Yuli Khariton led the scientific effort to develop the weapon. Beria distrusted his scientists, however, and he distrusted the carefully collected espionage information. As such, Beria assigned multiple teams of scientists to the same task without informing each team of the other's existence. If they arrived at different conclusions, Beria would bring them together for the first time and have them debate with their newfound counterparts. Beria used the espionage information as a way to double-check the progress of his scientists, and in his effort for duplication of the American project even rejected more efficient bomb designs in favor of ones that more closely mimicked the tried-and-true Fat Man bomb used by the U.S. against Nagasaki. On August 29, 1949, the effort brought its results, when the USSR tested its first fission bomb, dubbed "Joe-1" by the U.S., years ahead of American predictions. The news of the first Soviet bomb was announced to the world first by the United States, which had detected the nuclear fallout it generated from its test site in Kazakhstan. The loss of the American monopoly on nuclear weapons marked the first tit-for-tat of the nuclear arms race. The response in the U.S. was one of apprehension, fear, and scapegoating, which would lead eventually into the Red-baiting tactics of McCarthyism. Yet recent information from declassified Venona intercepts and the opening of the KGB archives after the fall of the Soviet Union show that the USSR had useful spies that helped their program, although none were identified by McCarthy. Before this, though, President Truman announced a decision to begin a crash program that would develop a far more powerful weapon than those the U.S. used against Japan: the hydrogen bomb. American developments after World War II In 1946 Congress established the civilian Atomic Energy Commission (AEC) to take over the development of nuclear weapons from the military, and to develop nuclear power. The AEC made use of many private companies in processing uranium and thorium and in other urgent tasks related to the development of bombs. Many of these companies had very lax safety measures and employees were sometimes exposed to radiation levels far above what was allowed then or now.[27] In 1974, the Formerly Utilized Sites Remedial Action Program (FUSRAP) of the Army Corps of Engineers was set up to deal with contaminated sites left over from these operations.[28] The first thermonuclear weapons The notion of using a fission weapon to ignite a process of nuclear fusion can be dated back to 1942. At the first major theoretical conference on the development of an atomic bomb hosted by J. Robert Oppenheimer at the University of California, Berkeley, participant Edward Teller directed the majority of the discussion towards Enrico Fermi's idea of a "Super" bomb that would use the same reactions that powered the Sun itself. It was thought at the time that a fission weapon would be quite simple to develop and that perhaps work on a hydrogen bomb (thermonuclear weapon) would be possible to complete before the end of the Second World War. However, in reality the problem of a regular atomic bomb was large enough to preoccupy the scientists for the next few years, much less the more speculative "Super" bomb. Only Teller continued working on the project—against the will of project leaders Oppenheimer and Hans Bethe. After the atomic bombings of Japan, many scientists at Los Alamos rebelled against the notion of creating a weapon thousands of times more powerful than the first atomic bombs. For the scientists the question was in part technical—the weapon design was still quite uncertain and unworkable—and in part moral: such a weapon, they argued, could only be used against large civilian populations, and could thus only be used as a weapon of genocide. Many scientists, such as Bethe, urged that the United States should not develop such weapons and set an example towards the Soviet Union. Promoters of the weapon, including Teller, Ernest Lawrence, and Luis Alvarez, argued that such a development was inevitable, and to deny such protection to the people of the United States—especially when the Soviet Union was likely to create such a weapon themselves—was itself an immoral and unwise act. Oppenheimer, who was now head of the General Advisory Committee of the successor to the Manhattan Project, the Atomic Energy Commission, presided over a recommendation against the development of the weapon. The reasons were in part because the success of the technology seemed limited at the time (and not worth the investment of resources to confirm whether this was so), and because Oppenheimer believed that the atomic forces of the United States would be more effective if they consisted of many large fission weapons (of which multiple bombs could be dropped on the same targets) rather than the large and unwieldy super bombs, for which there was a relatively limited number of targets of sufficient size to warrant such a development. What is more, if such weapons were developed by both superpowers, they would be more effective against the U.S. than against the USSR, as the U.S. had far more regions of dense industrial and civilian activity as targets for large weapons than the Soviet Union. In the end, President Truman made the final decision, looking for a proper response to the first Soviet atomic bomb test in 1949. On January 31, 1950, Truman announced a crash program to develop the hydrogen (fusion) bomb. At this point, however, the exact mechanism was still not known: the classical hydrogen bomb, whereby the heat of the fission bomb would be used to ignite the fusion material, seemed highly unworkable. However, an insight by Los Alamos mathematician Stanislaw Ulam showed that the fission bomb and the fusion fuel could be in separate parts of the bomb, and that radiation of the fission bomb could first work in a way to compress the fusion material before igniting it. Teller pushed the notion further, and used the results of the boosted-fission "George" test (a boosted-fission device using a small amount of fusion fuel to boost the yield of a fission bomb) to confirm the fusion of heavy hydrogen elements before preparing for their first true multi-stage, Teller-Ulam hydrogen bomb test. Many scientists, initially against the weapon, such as Oppenheimer and Bethe, changed their previous opinions, seeing the development as being unstoppable. The first fusion bomb was tested by the United States in Operation Ivy on November 1, 1952, on Elugelab Island in the Enewetak (or Eniwetok) Atoll of the Marshall Islands, code-named "Mike." Mike used liquid deuterium as its fusion fuel and a large fission weapon as its trigger. The device was a prototype design and not a deliverable weapon: standing over 20ft (6 m) high and weighing at least 140,000lb (64 t) (its refrigeration equipment added an additional 24,000lb (11,000kg) as well), it could not have been dropped from even the largest planes. Its explosion yielded energy equivalent to 10.4 megatons of TNT—over 450 times the power of the bomb dropped onto Nagasaki— and obliterated Elugelab, leaving an underwater crater 6240ft (1.9km) wide and 164ft (50 m) deep where the island had once been. Truman had initially tried to create a media blackout about the test—hoping it would not become an issue in the upcoming presidential election—but on January 7, 1953, Truman announced the development of the hydrogen bomb to the world as hints and speculations of it were already beginning to emerge in the press. Not to be outdone, the Soviet Union exploded its first thermonuclear device, designed by the physicist Andrei Sakharov, on August 12, 1953, labeled "Joe-4" by the West. This created concern within the U.S. government and military, because, unlike Mike, the Soviet device was a deliverable weapon, which the U.S. did not yet have. This first device though was arguably not a true hydrogen bomb, and could only reach explosive yields in the hundreds of kilotons (never reaching the megaton range of a staged weapon). Still, it was a powerful propaganda tool for the Soviet Union, and the technical differences were fairly oblique to the American public and politicians. Following the Mike blast by less than a year, Joe-4 seemed to validate claims that the bombs were inevitable and vindicate those who had supported the development of the fusion program. Coming during the height of McCarthyism, the effect was pronounced on the security hearings in early 1954, which revoked former Los Alamos director Robert Oppenheimer's security clearance on the grounds that he was unreliable, had not supported the American hydrogen bomb program, and had made long-standing left-wing ties in the 1930s. Edward Teller participated in the hearing as the only major scientist to testify against Oppenheimer, resulting in his virtual expulsion from the physics community. On March 1, 1954, the U.S. detonated its first practical thermonuclear weapon (which used isotopes of lithium as its fusion fuel), known as the "Shrimp" device of the Castle Bravo test, at Bikini Atoll, Marshall Islands. The device yielded 15 megatons, more than twice its expected yield, and became the worst radiological disaster in U.S. history. The combination of the unexpectedly large blast and poor weather conditions caused a cloud of radioactive nuclear fallout to contaminate over 7,000 square miles (18,000km2). 239 Marshall Island natives and 28 Americans were exposed to significant amounts of radiation, resulting in elevated levels of cancer and birth defects in the years to come.[29] The crew of the Japanese tuna-fishing boat Lucky Dragon 5, who had been fishing just outside the exclusion zone, returned to port suffering from radiation sickness and skin burns; one crew member was terminally ill. Efforts were made to recover the cargo of contaminated fish but at least two large tuna were probably sold and eaten. A further 75 tons of tuna caught between March and December were found to be unfit for human consumption. When the crew member died and the full results of the contamination were made public by the U.S., Japanese concerns were reignited about the hazards of radiation.[30] The hydrogen bomb age had a profound effect on the thoughts of nuclear war in the popular and military mind. With only fission bombs, nuclear war was something that possibly could be limited. Dropped by planes and only able to destroy the most built up areas of major cities, it was possible for many to look at fission bombs as a technological extension of large-scale conventional bombing—such as the extensive firebombing of German and Japanese cities during World War II. Proponents brushed aside as grave exaggeration claims that such weapons could lead to worldwide death or harm. Even in the decades before fission weapons, there had been speculation about the possibility for human beings to end all life on the planet, either by accident or purposeful maliciousness—but technology had not provided the capacity for such action. The great power of hydrogen bombs made worldwide annihilation possible. The Castle Bravo incident itself raised a number of questions about the survivability of a nuclear war. Government scientists in both the U.S. and the USSR had insisted that fusion weapons, unlike fission weapons, were cleaner, as fusion reactions did not produce the dangerously radioactive by-products of fission reactions. While technically true, this hid a more gruesome point: the last stage of a multi-staged hydrogen bomb often used the neutrons produced by the fusion reactions to induce fissioning in a jacket of natural uranium, and provided around half of the yield of the device itself. This fission stage made fusion weapons considerably more dirty than they were made out to be. This was evident in the towering cloud of deadly fallout that followed the Bravo test. When the Soviet Union tested its first megaton device in 1955, the possibility of a limited nuclear war seemed even more remote in the public and political mind. Even cities and countries that were not direct targets would suffer fallout contamination. Extremely harmful fission products would disperse via normal weather patterns and embed in soil and water around the planet. Speculation began to run towards what fallout and dust from a full-scale nuclear exchange would do to the world as a whole, rather than just cities and countries directly involved. In this way, the fate of the world was now tied to the fate of the bomb-wielding superpowers. Deterrence and brinkmanship Throughout the 1950s and the early 1960s the U.S. and the USSR both endeavored, in a tit-for-tat approach, to prevent the other power from acquiring nuclear supremacy. This had massive political and cultural effects during the Cold War. The first atomic bombs dropped on Hiroshima and Nagasaki were large, custom-made devices, requiring highly trained personnel for their arming and deployment. They could be dropped only from the largest bomber planes—at the time the B-29 Superfortress—and each plane could only carry a single bomb in its hold. The first hydrogen bombs were similarly massive and complicated. This ratio of one plane to one bomb was still fairly impressive in comparison with conventional, non-nuclear weapons, but against other nuclear-armed countries it was considered a grave danger. In the immediate postwar years, the U.S. expended much effort on making the bombs "G.I.-proof"—capable of being used and deployed by members of the U.S. Army, rather than Nobel Prize–winning scientists. In the 1950s, the U.S. undertook a nuclear testing program to improve the nuclear arsenal. Starting in 1951, the Nevada Test Site (in the Nevada desert) became the primary location for all U.S. nuclear testing (in the USSR, Semipalatinsk Test Site in Kazakhstan served a similar role). Tests were divided into two primary categories: "weapons related" (verifying that a new weapon worked or looking at exactly how it worked) and "weapons effects" (looking at how weapons behaved under various conditions or how structures behaved when subjected to weapons). In the beginning, almost all nuclear tests were either atmospheric (conducted above ground, in the atmosphere) or underwater (such as some of the tests done in the Marshall Islands). Testing was used as a sign of both national and technological strength, but also raised questions about the safety of the tests, which released nuclear fallout into the atmosphere (most dramatically with the Castle Bravo test in 1954, but in more limited amounts with almost all atmospheric nuclear testing). Because testing was seen as a sign of technological development (the ability to design usable weapons without some form of testing was considered dubious), halts on testing were often called for as stand-ins for halts in the nuclear arms race itself, and many prominent scientists and statesmen lobbied for a ban on nuclear testing. In 1958, the U.S., USSR, and the United Kingdom (a new nuclear power) declared a temporary testing moratorium for both political and health reasons, but by 1961 the Soviet Union had broken the moratorium and both the USSR and the U.S. began testing with great frequency. As a show of political strength, the Soviet Union tested the largest-ever nuclear weapon in October 1961, the massive Tsar Bomba, which was tested in a reduced state with a yield of around 50 megatons—in its full state it was estimated to have been around 100 Mt. The weapon was largely impractical for actual military use, but was hot enough to induce third-degree burns at a distance of 62mi (100km) away. In its full, dirty, design it would have increased the amount of worldwide fallout since 1945 by 25%. In 1963, all nuclear and many non-nuclear states signed the Limited Test Ban Treaty, pledging to refrain from testing nuclear weapons in the atmosphere, underwater, or in outer space. The treaty permitted underground tests. Most tests were considerably more modest, and worked for direct technical purposes as well as their potential political overtones. Weapons improvements took on two primary forms. One was an increase in efficiency and power, and within only a few years fission bombs were developed that were many times more powerful than the ones created during World War II. The other was a program of miniaturization, reducing the size of the nuclear weapons. Smaller bombs meant that bombers could carry more of them, and also that they could be carried on the new generation of rockets in development in the 1950s and 1960s. U.S. rocket science received a large boost in the postwar years, largely with the help of engineers acquired from the Nazi rocketry program. These included scientists such as Wernher von Braun, who had helped design the V-2 rockets the Nazis launched across the English Channel. An American program, Project Paperclip, had endeavored to move German scientists into American hands (and away from Soviet hands) and put them to work for the U.S. Weapons improvement Early nuclear-tipped rockets—such as the MGR-1 Honest John, first deployed by the U.S. in 1953—were surface-to-surface missiles with relatively short ranges (around 15mi/25km maximum) and yields around twice the size of the first fission weapons. The limited range meant they could only be used in certain types of military situations. U.S. rockets could not, for example, threaten Moscow with an immediate strike, and could only be used as tactical weapons (that is, for small-scale military situations). Strategic weapons—weapons that could threaten an entire country—relied, for the time being, on long-range bombers that could penetrate deep into enemy territory. In the U.S., this requirement led, in 1946, to creation of the Strategic Air Command—a system of bombers headed by General Curtis LeMay (who previously presided over the firebombing of Japan during WWII). In operations like Chrome Dome, SAC kept nuclear-armed planes in the air 24 hours a day, ready for an order to attack Moscow. These technological possibilities enabled nuclear strategy to develop a logic considerably different from previous military thinking. Because the threat of nuclear warfare was so awful, it was first thought that it might make any war of the future impossible. President Dwight D. Eisenhower's doctrine of "massive retaliation" in the early years of the Cold War was a message to the USSR, saying that if the Red Army attempted to invade the parts of Europe not given to the Eastern bloc during the Potsdam Conference (such as West Germany), nuclear weapons would be used against the Soviet troops and potentially the Soviet leaders. With the development of more rapid-response technologies (such as rockets and long-range bombers), this policy began to shift. If the Soviet Union also had nuclear weapons and a policy of "massive retaliation" was carried out, it was reasoned, then any Soviet forces not killed in the initial attack, or launched while the attack was ongoing, would be able to serve their own form of nuclear retaliation against the U.S. Recognizing that this was an undesirable outcome, military officers and game theorists at the RAND think tank developed a nuclear warfare strategy that was eventually called Mutually Assured Destruction (MAD). MAD divided potential nuclear war into two stages: first strike and second strike. First strike meant the first use of nuclear weapons by one nuclear-equipped nation against another nuclear-equipped nation. If the attacking nation did not prevent the attacked nation from a nuclear response, the attacked nation would respond with a second strike against the attacking nation. In this situation, whether the U.S. first attacked the USSR or the USSR first attacked the U.S., the end result would be that both nations would be damaged to the point of utter social collapse. According to game theory, because starting a nuclear war was suicidal, no logical country would shoot first. However, if a country could launch a first strike that utterly destroyed the target country's ability to respond, that might give that country the confidence to initiate a nuclear war. The object of a country operating by the MAD doctrine is to deny the opposing country this first strike capability. MAD played on two seemingly opposed modes of thought: cold logic and emotional fear. The English phrase MAD was often known by, "nuclear deterrence," was translated by the French as "dissuasion," and "terrorization" by the Soviets. This apparent paradox of nuclear war was summed up by British Prime Minister Winston Churchill as "the worse things get, the better they are"—the greater the threat of mutual destruction, the safer the world would be. This philosophy made a number of technological and political demands on participating nations. For one thing, it said that it should always be assumed that an enemy nation may be trying to acquire first strike capability, which must always be avoided. In American politics this translated into demands to avoid "bomber gaps" and "missile gaps" where the Soviet Union could potentially outshoot the Americans. It also encouraged the production of thousands of nuclear weapons by both the U.S. and the USSR, far more than needed to simply destroy the major civilian and military infrastructures of the opposing country. These policies and strategies were satirized in the 1964 Stanley Kubrick film Dr. Strangelove, in which the Soviets, unable to keep up with the US's first strike capability, instead plan for MAD by building a Doomsday Machine, and thus, after a (literally) mad US General orders a nuclear attack on the USSR, the end of the world is brought about. The policy also encouraged the development of the first early warning systems. Conventional war, even at its fastest, was fought over days and weeks. With long-range bombers, from the start of a nuclear attack to its conclusion was mere hours. Rockets could reduce a conflict to minutes. Planners reasoned that conventional command and control systems could not adequately react to a nuclear attack, so great lengths were taken to develop computer systems that could look for enemy attacks and direct rapid responses. The U.S. poured massive funding into development of SAGE, a system that could track and intercept enemy bomber aircraft using information from remote radar stations. It was the first computer system to feature real-time processing, multiplexing, and display devices. It was the first general computing machine, and a direct predecessor of modern computers. Emergence of the anti-nuclear movement The atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki and the end of World War II quickly followed the 1945 Trinity nuclear test, and the Little Boy device was detonated over the Japanese city of Hiroshima on 6 August 1945. Exploding with a yield equivalent to 12,500tonnes of TNT, the blast and thermal wave of the bomb destroyed nearly 50,000 buildings and killed approximately 75,000 people.[31] Subsequently, the world’s nuclear weapons stockpiles grew.[32] Operation Crossroads was a series of nuclear weapon tests conducted by the United States at Bikini Atoll in the Pacific Ocean in the summer of 1946. Its purpose was to test the effect of nuclear weapons on naval ships. To prepare the Bikini atoll for the nuclear tests, Bikini's native residents were evicted from their homes and resettled on smaller, uninhabited islands where they were unable to sustain themselves.[33] National leaders debated the impact of nuclear weapons on domestic and foreign policy. Also involved in the debate about nuclear weapons policy was the scientific community, through professional associations such as the Federation of Atomic Scientists and the Pugwash Conference on Science and World Affairs.[34] Radioactive fallout from nuclear weapons testing was first drawn to public attention in 1954 when a Hydrogen bomb test in the Pacific contaminated the crew of the Japanese fishing boat Lucky Dragon.[35] One of the fishermen died in Japan seven months later. The incident caused widespread concern around the world and "provided a decisive impetus for the emergence of the anti-nuclear weapons movement in many countries".[35] The anti-nuclear weapons movement grew rapidly because for many people the atomic bomb "encapsulated the very worst direction in which society was moving".[36] Peace movements emerged in Japan and in 1954 they converged to form a unified "Japanese Council Against Atomic and Hydrogen Bombs". Japanese opposition to the Pacific nuclear weapons tests was widespread, and "an estimated 35 million signatures were collected on petitions calling for bans on nuclear weapons".[36] The Russell–Einstein Manifesto was issued in London on July 9, 1955 by Bertrand Russell in the midst of the Cold War. It highlighted the dangers posed by nuclear weapons and called for world leaders to seek peaceful resolutions to international conflict. The signatories included eleven pre-eminent intellectuals and scientists, including Albert Einstein, who signed it just days before his death on April 18, 1955. A few days after the release, philanthropist Cyrus S. Eaton offered to sponsor a conference—called for in the manifesto—in Pugwash, Nova Scotia, Eaton's birthplace. This conference was to be the first of the Pugwash Conferences on Science and World Affairs, held in July 1957. In the United Kingdom, the first Aldermaston March organised by the Campaign for Nuclear Disarmament took place at Easter 1958, when several thousand people marched for four days from Trafalgar Square, London, to the Atomic Weapons Research Establishment close to Aldermaston in Berkshire, England, to demonstrate their opposition to nuclear weapons.[37][38] The Aldermaston marches continued into the late 1960s when tens of thousands of people took part in the four-day marches.[36] In 1959, a letter in the Bulletin of the Atomic Scientists was the start of a successful campaign to stop the Atomic Energy Commission dumping radioactive waste in the sea 19 kilometres from Boston.[39] On November 1, 1961, at the height of the Cold War, about 50,000 women brought together by Women Strike for Peace marched in 60 cities in the United States to demonstrate against nuclear weapons. It was the largest national women's peace protest of the 20th century.[40][41] In 1958, Linus Pauling and his wife presented the United Nations with the petition signed by more than 11,000 scientists calling for an end to nuclear-weapon testing. The "Baby Tooth Survey," headed by Dr Louise Reiss, demonstrated conclusively in 1961 that above-ground nuclear testing posed significant public health risks in the form of radioactive fallout spread primarily via milk from cows that had ingested contaminated grass.[42][43][44] Public pressure and the research results subsequently led to a moratorium on above-ground nuclear weapons testing, followed by the Partial Test Ban Treaty, signed in 1963 by John F. Kennedy and Nikita Khrushchev.[34][45][46] Cuban Missile Crisis Bombers and short-range rockets were not reliable: planes could be shot down, and earlier nuclear missiles could cover only a limited range— for example, the first Soviet rockets' range limited them to targets in Europe. However, by the 1960s, both the United States and the Soviet Union had developed intercontinental ballistic missiles, which could be launched from extremely remote areas far away from their target. They had also developed submarine-launched ballistic missiles, which had less range but could be launched from submarines very close to the target without any radar warning. This made any national protection from nuclear missiles increasingly impractical. The military realities made for a precarious diplomatic situation. The international politics of brinkmanship led leaders to exclaim their willingness to participate in a nuclear war rather than concede any advantage to their opponents, feeding public fears that their generation may be the last. Civil defense programs undertaken by both superpowers, exemplified by the construction of fallout shelters and urging civilians about the survivability of nuclear war, did little to ease public concerns. The climax of brinksmanship came in early 1962, when an American U-2 spy plane photographed a series of launch sites for medium-range ballistic missiles being constructed on the island of Cuba, just off the coast of the southern United States, beginning what became known as the Cuban Missile Crisis. The U.S. administration of John F. Kennedy concluded that the Soviet Union, then led by Nikita Khrushchev, was planning to station Soviet nuclear missiles on the island (as a response to placing US Jupiter MRBMs in Italy and Turkey), which was under the control of communist Fidel Castro. On October 22, Kennedy announced the discoveries in a televised address. He announced a naval blockade around Cuba that would turn back Soviet nuclear shipments, and warned that the military was prepared "for any eventualities." The missiles had 2,400 mile (4,000km) range, and would allow the Soviet Union to quickly destroy many major American cities on the Eastern Seaboard if a nuclear war began. The leaders of the two superpowers stood nose to nose, seemingly poised over the beginnings of a third world war. Khrushchev's ambitions for putting the weapons on the island were motivated in part by the fact that the U.S. had stationed similar weapons in Britain, Italy, and nearby Turkey, and had previously attempted to sponsor an invasion of Cuba the year before in the failed Bay of Pigs Invasion. On October 26, Khrushchev sent a message to Kennedy offering to withdraw all missiles if Kennedy committed to a policy of no future invasions of Cuba. Khrushchev worded the threat of assured destruction eloquently: "You and I should not now pull on the ends of the rope in which you have tied a knot of war, because the harder you and I pull, the tighter the knot will become. And a time may come when this knot is tied so tight that the person who tied it is no longer capable of untying it, and then the knot will have to be cut. What that would mean I need not explain to you, because you yourself understand perfectly what dreaded forces our two countries possess." A day later, however, the Soviets sent another message, this time demanding that the U.S. remove its missiles from Turkey before any missiles were withdrawn from Cuba. On the same day, a U-2 plane was shot down over Cuba and another almost intercepted over the Soviet Union, as Soviet merchant ships neared the quarantine zone. Kennedy responded by accepting the first deal publicly, and sending his brother Robert to the Soviet embassy to accept the second deal privately. On October 28, the Soviet ships stopped at the quarantine line and, after some hesitation, turned back towards the Soviet Union. Khrushchev announced that he had ordered the removal of all missiles in Cuba, and U.S. Secretary of State Dean Rusk was moved to comment, "We went eyeball to eyeball, and the other fellow just blinked." The Crisis was later seen as the closest the U.S. and the USSR ever came to nuclear war and had been narrowly averted by last-minute compromise by both superpowers. Fears of communication difficulties led to the installment of the first hotline, a direct link between the superpowers that allowed them to more easily discuss future military activities and political maneuverings. It had been made clear that missiles, bombers, submarines, and computerized firing systems made escalating any situation to Armageddon far more easy than anybody desired. After stepping so close to the brink, both the U.S. and the USSR worked to reduce their nuclear tensions in the years immediately following. The most immediate culmination of this work was the signing of the Partial Test Ban Treaty in 1963, in which the U.S. and USSR agreed to no longer test nuclear weapons in the atmosphere, underwater, or in outer space. Testing underground continued, allowing for further weapons development, but the worldwide fallout risks were purposefully reduced, and the era of using massive nuclear tests as a form of saber rattling ended. In December 1979, NATO decided to deploy cruise and Pershing II missiles in Western Europe in response to Soviet deployment of intermediate range mobile missiles, and in the early 1980s, a "dangerous Soviet-US nuclear confrontation" arose.[47] In New York on June 12, 1982, one million people gathered to protest about nuclear weapons, and to support the second UN Special Session on Disarmament.[48][49] As the nuclear abolitionist movement grew, there were many protests at the Nevada Test Site. For example, on February 6, 1987, nearly 2,000 demonstrators, including six members of Congress, protested against nuclear weapons testing and more than 400 people were arrested.[50] Four of the significant groups organizing this renewal of anti-nuclear activism were Greenpeace, The American Peace Test, The Western Shoshone, and Nevada Desert Experience. There have been at least four major false alarms, the most recent in 1995, that resulted in the activation of nuclear attack early warning protocols. They include the accidental loading of a training tape into the American early-warning computers; a computer chip failure that appeared to show a random number of attacking missiles; a rare alignment of the Sun, the U.S. missile fields and a Soviet early-warning satellite that caused it to confuse high-altitude clouds with missile launches; the launch of a Norwegian research rocket resulted in President Yeltsin activating his nuclear briefcase for the first time.[51] Initial proliferation In the fifties and sixties, three more countries joined the "nuclear club." The United Kingdom had been an integral part of the Manhattan Project following the Quebec Agreement in 1943. The passing of the McMahon Act by the United States in 1946 unilaterally broke this partnership and prevented the passage of any further information to the United Kingdom. The British Government, under Clement Attlee, determined that a British Bomb was essential. Because of British involvement in the Manhattan Project, Britain had extensive knowledge in some areas, but not in others. An improved version of 'Fat Man' was developed, and on 26 February 1952, Prime Minister Winston Churchill announced that the United Kingdom also had an atomic bomb and a successful test took place on 3 October 1952. At first these were free-fall bombs, intended for use by the V Force of jet bombers. A Vickers Valiant dropped the first UK nuclear weapon on 11 October 1956 at Maralinga, South Australia. Later came a missile, Blue Steel, intended for carriage by the V Force bombers, and then the Blue Streak medium-range ballistic missile (later canceled). Anglo-American cooperation on nuclear weapons was restored by the 1958 US-UK Mutual Defence Agreement. As a result of this and the Polaris Sales Agreement, the United Kingdom has bought United States designs for submarine missiles and fitted its own warheads. It retains full independent control over the use of the missiles. It no longer possesses any free-fall bombs. France had been heavily involved in nuclear research before World War II through the work of the Joliot-Curies. This was discontinued after the war because of the instability of the Fourth Republic and lack of finances.[52] However, in the 1950s, France launched a civil nuclear research program, which produced plutonium as a byproduct. In 1956, France formed a secret Committee for the Military Applications of Atomic Energy and a development program for delivery vehicles. With the return of Charles de Gaulle to the French presidency in 1958, final decisions to build a bomb were made, which led to a successful test in 1960. Since then, France has developed and maintained its own nuclear deterrent independent of NATO. In 1951, China and the Soviet Union signed an agreement whereby China supplied uranium ore in exchange for technical assistance in producing nuclear weapons. In 1953, China established a research program under the guise of civilian nuclear energy. Throughout the 1950s the Soviet Union provided large amounts of equipment. But as the relations between the two countries worsened the Soviets reduced the amount of assistance and, in 1959, refused to donate a bomb for copying purposes. Despite this, the Chinese made rapid progress and tested an atomic bomb on October 16, 1964, at Lop Nur. They tested a nuclear missile on October 25, 1966, and a hydrogen bomb on June 14, 1967. Chinese nuclear warheads were produced from 1968 and thermonuclear warheads from 1974.[53] It is also thought that Chinese warheads have been successfully miniaturised from 2200kg to 700kg through the use of designs obtained by espionage from the United States. The current number of warheads is unknown, but as of 2017 it is thought to be in the low hundreds.[54] China is the only nuclear weapons state to have guaranteed the non-first use of nuclear weapons. Cold War After World War II, the balance of power between the Eastern and Western blocs and the fear of global destruction prevented the further military use of atomic bombs. This fear was even a central part of Cold War strategy, referred to as the doctrine of Mutually Assured Destruction. So important was this balance to international political stability that a treaty, the Anti-Ballistic Missile Treaty (or ABM treaty), was signed by the U.S. and the USSR in 1972 to curtail the development of defenses against nuclear weapons and the ballistic missiles that carry them. This doctrine resulted in a large increase in the number of nuclear weapons, as each side sought to ensure it possessed the firepower to destroy the opposition in all possible scenarios. Early delivery systems for nuclear devices were primarily bombers like the United States B-29 Superfortress and Convair B-36, and later the B-52 Stratofortress. Ballistic missile systems, based on Wernher von Braun's World War II designs (specifically the V-2 rocket), were developed by both United States and Soviet Union teams (in the case of the U.S., effort was directed by the German scientists and engineers although the Soviet Union also made extensive use of captured German scientists, engineers, and technical data). These systems were used to launch satellites, such as Sputnik, and to propel the Space Race, but they were primarily developed to create Intercontinental Ballistic Missiles (ICBMs) that could deliver nuclear weapons anywhere on the globe. Development of these systems continued throughout the Cold War—though plans and treaties, beginning with the Strategic Arms Limitation Treaty (SALT I), restricted deployment of these systems until, after the fall of the Soviet Union, system development essentially halted, and many weapons were disabled and destroyed. On January 27, 1967, more than 60 nations signed the Outer Space Treaty, banning nuclear weapons in space. There have been a number of potential nuclear disasters. Following air accidents U.S. nuclear weapons have been lost near Atlantic City, New Jersey (1957); Savannah, Georgia (1958) (see Tybee Bomb); Goldsboro, North Carolina (1961); off the coast of Okinawa (1965); in the sea near Palomares, Spain (1966) (see 1966 Palomares B-52 crash); and near Thule, Greenland (1968) (see 1968 Thule Air Base B-52 crash). Most of the lost weapons were recovered, the Spanish device after three months' effort by the DSV Alvin and DSV Aluminaut. The Soviet Union was less forthcoming about such incidents, but the environmental group Greenpeace believes that there are around forty non-U.S. nuclear devices that have been lost and not recovered, compared to eleven lost by America, mostly in submarine disasters. The U.S. has tried to recover Soviet devices, notably in the 1974 Project Azorian using the specialist salvage vessel Hughes Glomar Explorer to raise a Soviet submarine. After news leaked out about this boondoggle, the CIA would coin a favorite phrase for refusing to disclose sensitive information, called glomarization: We can neither confirm nor deny the existence of the information requested but, hypothetically, if such data were to exist, the subject matter would be classified, and could not be disclosed.[55] The collapse of the Soviet Union in 1991 essentially ended the Cold War. However, the end of the Cold War failed to end the threat of nuclear weapon use, although global fears of nuclear war reduced substantially. In a major move of symbolic de-escalation, Boris Yeltsin, on January 26, 1992, announced that Russia planned to stop targeting United States cities with nuclear weapons. Cost The designing, testing, producing, deploying, and defending against nuclear weapons is one of the largest expenditures for the nations which possess nuclear weapons. In the United States during the Cold War years, between "one quarter to one third of all military spending since World War II [was] devoted to nuclear weapons and their infrastructure." [56] According to a retrospective Brookings Institution study published in 1998 by the Nuclear Weapons Cost Study Committee (formed in 1993 by the W. Alton Jones Foundation), the total expenditures for U.S. nuclear weapons from 1940 to 1998 was $5.5 trillion in 1996 Dollars.[57] For comparison, the total public debt at the end of fiscal year 1998 was $5,478,189,000,000 in 1998 Dollars[58] or $5.3 trillion in 1996 Dollars. The entire public debt in 1998 was therefore equal to the cost of research, development, and deployment of U.S. nuclear weapons and nuclear weapons-related programs during the Cold War.[56][57][59] Second nuclear age The second nuclear age can be regarded as proliferation of nuclear weapons among lesser powers and for reasons other than the American-Soviet-Chinese rivalry. India embarked relatively early on a program aimed at nuclear weapons capability, but apparently accelerated this after the Sino-Indian War of 1962. India's first atomic-test explosion was in 1974 with Smiling Buddha, which it described as a "peaceful nuclear explosion." After the collapse of Eastern Military High Command and the disintegration of Pakistan as a result of the 1971 Winter war, Bhutto of Pakistan launched scientific research on nuclear weapons. The Indian test caused Pakistan to spur its programme, and the ISI conducted successful espionage operations in the Netherlands, while also developing the programme indigenously. India tested fission and perhaps fusion devices in 1998, and Pakistan successfully tested fission devices that same year, raising concerns that they would use nuclear weapons on each other. All of the former Soviet bloc countries with nuclear weapons (Belarus, Ukraine, and Kazakhstan) returned their warheads to Russia by 1996. South Africa also had an active program to develop uranium-based nuclear weapons, but dismantled its nuclear weapon program in the 1990s.[60] Experts do not believe it actually tested such a weapon, though it later claimed it constructed several crude devices that it eventually dismantled. In the late 1970s American spy satellites detected a "brief, intense, double flash of light near the southern tip of Africa."[61] Known as the Vela Incident, it was speculated to have been a South African or possibly Israeli nuclear weapons test, though some feel that it may have been caused by natural events or a detector malfunction. Israel is widely believed to possess an arsenal of up to several hundred nuclear warheads, but this has never been officially confirmed or denied (though the existence of their Dimona nuclear facility was confirmed by Mordechai Vanunu in 1986). In January 2004, Dr A. Q. Khan of Pakistan's programme confessed to having been a key mover in "proliferation activities",[62] seen as part of an international proliferation network of materials, knowledge, and machines from Pakistan to Libya, Iran, and North Korea. North Korea announced in 2003 that it had several nuclear explosives. The first claimed detonation was the 2006 North Korean nuclear test, conducted on October 9, 2006. On May 25, 2009, North Korea continued nuclear testing, violating United Nations Security Council Resolution 1718. A third test was conducted on 13 February 2013, two tests were conducted in 2016 in January and September, followed by test a year later in September 2017. See also The Atomic Age – Wikipedia book International Day against Nuclear Tests List of nuclear weapons List of nuclear weapons tests National Response Scenario Number One Nuclear weapon design Project-706 Psychic numbing#Nuclear denial disorder Ranged weapon The Bomb Timeline of nuclear weapons development Weapon of mass destruction Notes The first nuclear programs Gregg Herken, Brotherhood of the Bomb: The Tangled Lives and Loyalties of Robert Oppenheimer, Ernest Lawrence, and Edward Teller (New York: Henry Holt & Co., 2002). David Holloway, Stalin and the Bomb: The Soviet Union and Atomic Energy 1939–1956 (New Haven: Yale University Press, 1995). Richard Rhodes, Dark Sun: The Making of the Hydrogen Bomb (New York: Simon and Schuster, 1995). Richard Rhodes, The Making of the Atomic Bomb (New York: Simon and Schuster, 1986). Henry DeWolf Smyth, Atomic Energy for Military Purposes (Princeton, NJ: Princeton University Press, 1945). (Smyth Report) Mark Walker, German National Socialism and the Quest for Nuclear Power, 1939–1949 (London: Cambridge University Press, 1990). Nuclear weapons and energy in culture Spencer Weart, Nuclear Fear: A History of Images, (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1988); The Rise of Nuclear Fear, (Cambridge, MA: Harvard University Press, 2012). Nuclear arsenals and capabilities Chuck Hansen, U.S. Nuclear Weapons: The Secret History, (Arlington, TX: Aerofax, 1988). Chuck Hansen, The Swords of Armageddon: U.S. nuclear weapons development since 1945, (Sunnyvale, CA: Chukelea Publications, 1995). Stephen Schwartz, ed., Atomic Audit: The Costs and Consequences of U. S. Nuclear Weapons Since 1940 (Brookings Institution Press, 1998). Second nuclear age Colin S. Gray, The Second Nuclear Age, (Lynne Rienner Publishers, 1999), Paul Bracken, The Second Nuclear Age, Foreign Affairs, January/February 2000, Further reading , conference and forum at the JFK Library, Boston, October 12, 2009. Four panels: "The Race to Build the Bomb and the Decision to Use It", "Cuban Missile Crisis and the First Nuclear Test Ban Treaty", "The Cold War and the Nuclear Arms Race", and "Nuclear Weapons, Terrorism, and the Presidency". – includes the nuclear weapon histories of many countries – . Comparative table of the histories and arsenals of the five NPT-designated nuclear powers as of 1993. Timeline- from Atomic Discovery to the 2000s (decade) A comprehensive history of nuclear weapons, including Pre, During, and Post Cold War Nevada Desert Experience Western States Legal Foundation Ariel E. Levite, , Proliferation Papers, Paris, Ifri, Winter 2009 – located in Albuquerque, New Mexico; a Smithsonian Affiliate Museum . For more on the history of nuclear proliferation see the Woodrow Wilson Center's Nuclear Proliferation International History Project website.
https://en.wikipedia.org/wiki/History%20of%20nuclear%20weapons
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1649, 3266, 4259, 5762, 6310, 7770, 8744, 9616, 9838, 12941, 14336, 15582, 17088, 17851, 18609, 19793, 21941, 23007, 24915, 25956, 28252, 29011, 29859, 30652, 31851, 32849, 33723, 36248, 39335, 40944, 42989, 44961, 45976, 47082, 47481, 48576, 51403, 54488, 57018, 58752, 59556, 61159, 64934, 66131, 68216, 68689, 69598 ], "plaintext_end_byte": [ 1647, 3265, 4227, 5761, 6289, 7768, 8743, 9573, 9836, 12940, 14335, 15581, 17087, 17806, 18608, 19791, 21940, 22979, 24914, 25955, 28251, 29010, 29858, 30651, 31804, 32848, 33722, 36246, 39334, 40926, 42988, 44934, 45975, 47081, 47372, 48575, 51402, 54486, 57017, 58751, 59555, 61132, 64933, 66064, 68189, 68633, 69556, 69990 ] }
হট চকলেটের উৎপত্তি কবে হয় ?
বড়দিন
bengali
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
বড়দিন বা ক্রিসমাস একটি বাৎসরিক খ্রিস্টীয় উৎসব। ২৫ ডিসেম্বর তারিখে যিশু খ্রিস্টের জন্মদিন উপলক্ষে এই উৎসব পালিত হয়। এই দিনটিই যিশুর প্রকৃত জন্মদিন কিনা তা জানা যায় না। আদিযুগীয় খ্রিস্টানদের বিশ্বাস অনুসারে, এই তারিখের ঠিক নয় মাস পূর্বে মেরির গর্ভে প্রবেশ করেন যিশু। সম্ভবত, এই হিসাব অনুসারেই ২৫ ডিসেম্বর তারিখটিকে যিশুর জন্মতারিখ ধরা হয়।[2] অন্যমতে একটি ঐতিহাসিক রোমান উৎসব [3] অথবা উত্তর গোলার্ধের দক্ষিণ অয়নান্ত দিবসের অনুষঙ্গেই ২৫ ডিসেম্বর তারিখে যিশুর জন্মজয়ন্তী পালনের প্রথাটির সূত্রপাত হয়।[4] বড়দিন বড়দিনের ছুটির কেন্দ্রীয় দিন এবং খ্রিষ্টধর্মে বারো দিনব্যাপী খ্রিষ্টমাসটাইড অনুষ্ঠানের সূচনাদিবস।[5] প্রকৃতিগতভাবে একটি খ্রিষ্টীয় ধর্মানুষ্ঠান হওয়া সত্ত্বেও, একাধিক অ-খ্রিষ্টান সম্প্রদায়ও মহাসমারোহে বড়দিন উৎসব পালন করে।[1][6] এমনকি কোনো কোনো ক্ষেত্রে উৎসবের আয়োজনে প্রাক-খ্রিষ্টীয় ও ধর্মনিরপেক্ষ বিষয়ভাবনার সমাবেশও দেখা যায়। উপহার প্রদান, সংগীত, বড়দিনের কার্ড বিনিময়, গির্জায় ধর্মোপাসনা, ভোজ, এবং বড়দিনের বৃক্ষ, আলোকসজ্জা, মালা, মিসলটো, যিশুর জন্মদৃশ্য, এবং হলি সমন্বিত এক বিশেষ ধরনের সাজসজ্জার প্রদর্শনী আধুনিককালে বড়দিন উৎসব উদযাপনের অঙ্গ। কোনো কোনো দেশে ফাদার খ্রিষ্টমাস (উত্তর আমেরিকা, অস্ট্রেলিয়া ও আয়ারল্যান্ডে সান্টাক্লজ) কর্তৃক ছোটোদের জন্য বড়দিনে উপহার আনার উপকথাটি বেশ জনপ্রিয়।[7] উপহার প্রদানের রীতিটি সহ বড়দিন উৎসবের নানা অনুষঙ্গ খ্রিষ্টান ও অ-খ্রিষ্টানদের অর্থনীতিতে বিশেষ গুরুত্বপূর্ণ। এই উৎসব উপলক্ষে ব্যবসা-বাণিজ্য ও ক্রয়-বিক্রয়ের একটি বিশেষ মরসুম চলে। বিগত কয়েকটি শতাব্দীতে বিশ্বে বিভিন্ন অঞ্চলে বড়দিনের অর্থনৈতিক প্রভাবটি ধীরে ধীরে প্রসারিত হতে দেখে গেছে। ভারত ও বাংলাদেশে বড়দিন একটি রাষ্ট্রীয় ছুটির দিন হিসেবে পালিত হয়। ব্যুৎপত্তি ইংরেজি খ্রিস্টমাস (Christmas) শব্দটি "খ্রিস্টের মাস (উৎসব)" শব্দবন্ধটির যুগ্ম অর্থ থেকে উৎসারিত। শব্দটির বুৎপত্তি ঘটে মধ্য ইংরেজি Christemasse ও আদি ইংরেজি Cristes mæsse শব্দ থেকে। শেষোক্ত শব্দটির প্রাচীনতম উল্লেখ পাওয়া যায় ১০৩৮ সালের একটি রচনায়। "Cristes" শব্দটি আবার গ্রিক Christos এবং "mæsse" শব্দটি লাতিন missa (পবিত্র উৎসব) শব্দ থেকে উদগত। প্রাচীন গ্রিক ভাষায় Χ (চি) হল Christ বা খ্রিষ্ট শব্দের প্রথম অক্ষর। এই অক্ষরটি লাতিন অক্ষর X-এর সমরূপ। ষোড়শ শতাব্দীর মধ্যভাগ থেকে তাই এই অক্ষরটি খ্রিষ্ট শব্দের নামসংক্ষেপ হিসেবে ব্যবহৃত হতে শুরু হয়।[8] এই কারণে খ্রিষ্টমাসের নামসংক্ষেপ হিসেবে এক্সমাস কথাটি চালু হয়। আকাদেমি বিদ্যার্থী বাংলা অভিধানে যিশু খ্রিষ্টের জন্মোৎসব উৎসবটিকে বাংলায় বড়দিন আখ্যা দেওয়ার কারণটির ব্যাখ্যা করতে গিয়ে বলা হয়েছে: "২৩ ডিসেম্বর থেকে দিন ক্রমশ বড়ো এবং রাত ছোটো হতে আরম্ভ করে"।[9] উদযাপন বিশ্বের অধিকাংশ রাষ্ট্রেই বড়দিন একটি প্রধান উৎসব তথা সরকারি ছুটির দিন হিসেবে পালিত হয়। এমনকি অ-খ্রিষ্টান সংখ্যাগরিষ্ঠ কয়েকটি দেশেও মহাসমারোহে বড়দিন উদযাপিত হতে দেখা যায়। কয়েকটি অ-খ্রিষ্টান দেশে পূর্বতন ঔপনিবেশিক শাসনকালে বড়দিন উদযাপনের সূত্রপাত ঘটেছিল। অন্যান্য দেশগুলিতে সংখ্যালঘু খ্রিষ্টান জনসাধারণ অথবা বৈদেশিক সংস্কৃতির প্রভাবে বড়দিন উদযাপন শুরু হয়। তবে চীন (হংকং ও ম্যাকাও বাদে), জাপান, সৌদি আরব, আলজেরিয়া, থাইল্যান্ড, নেপাল, ইরান, তুরস্ক ও উত্তর কোরিয়ার মতো কয়েকটি উল্লেখযোগ্য দেশে বড়দিন সরকারি ছুটির দিন হিসেবে পালিত হয় না। অধিকাংশ দেশে প্রতি বছর বড়দিন পালিত হয় ২৫ ডিসেম্বর তারিখে। তবে রাশিয়া, জর্জিয়া, মিশর, আর্মেনিয়া, ইউক্রেন ও সার্বিয়ার মতো কয়েকটি ইস্টার্ন ন্যাশানাল চার্চ ৭ জানুয়ারি তারিখে বড়দিন পালন করে থাকে। কারণ এই সকল চার্চ ঐতিহ্যশালী জুলিয়ান ক্যালেন্ডার ব্যবহার করে থাকে; জুলিয়ান ক্যালেন্ডারের ২৫ ডিসেম্বর প্রামাণ্য জর্জিয়ান ক্যালেন্ডারের ৭ জানুয়ারি তারিখে পড়ে। সারা বিশ্বে, সাংস্কৃতিক ও জাতীয় ঐতিহ্যগত পার্থক্যের পরিপ্রেক্ষিতে বড়দিন উৎসব উদযাপনের রূপটিও ভিন্ন হয়ে থাকে। জাপান ও কোরিয়ার মতো দেশে খ্রিষ্টানদের সংখ্যা আনুপাতিকভাবে কম হলেও বড়দিন একটি জনপ্রিয় উৎসব। এই সব দেশে উপহার প্রদান, সাজসজ্জা, ও বড়দিনের বৃক্ষের মতো বড়দিনের ধর্মনিরপেক্ষ দিকগুলি গৃহীত হয়েছে। যিশুর জন্মোৎসব ধর্মীয় উৎসব উদযাপন সংক্রান্ত বিস্তারিত তথ্যের জন্য দেখুন: বড়দিনের পূর্বসন্ধ্যা খ্রিষ্টধর্মে বড়দিন হল যিশুর জন্মোৎসব। খ্রিষ্টানদের বিশ্বাস অনুযায়ী, আদি বাইবেলর ত্রাণকর্তা-সংক্রান্ত একাধিক ভবিষ্যদবাণীতে বলা হয়েছে যে কুমারী মেরির গর্ভে তাঁদের মসিহা বা ত্রাণকর্তার জন্ম হবে। নূতন নিয়ম বা নূতন বাইবেলের মথিলিখিত সুসমাচার (মথি ১: ১৮ – ২: ১২) এবং লূকলিখিত সুসমাচার (লূক ১: ২৬ – ২: ৪০)-এ বর্ণিত যিশুর জন্মকাহিনী বড়দিনের উৎসবের মূলভিত্তি। এই উপাখ্যান অনুসারে, স্বামী জোসেফের সাহচর্যে বেথলেহেম শহরে উপস্থিত হয়ে মেরি যিশুর জন্ম দেন। জনপ্রিয় ধারণা অনুযায়ী, একটি আস্তাবলে গবাদি পশু পরিবৃত অবস্থায় জন্মগ্রহণ করেছিলেন যিশু। যদিও বাইবেলের উপাখ্যানে আস্তাবল বা গবাদি পশুর কোনো উল্লেখই নেই। যদিও লূকলিখিত সুসমাচারে (লূক ২: ৭) একটি যাবপাত্রের উল্লেখ আছে: "আর তিনি আপনার প্রথমজাত পুত্র প্রসব করিলেন, এবং তাঁহাকে কাপড়ে জড়াইয়া যাবপাত্রে শোয়াইয়া রাখিলেন, কারণ পান্থশালায় তাঁহাদের জন্য স্থান ছিল না।" যিশুর জন্ম-সংক্রান্ত প্রথম দিকের চিত্রগুলিতে গবাদি পশু ও যাবপাত্র পরিবৃত একটি গুহায় যিশুর জন্মদৃশ্য দর্শানো হয়েছে। প্রচলিত ধারণা অনুযায়ী, এটি বেথলেহেমের চার্চ অফ দ্য নেটিভিটির অভ্যন্তরে। এক স্বর্গদূত বেথলেহেমের চারিপার্শ্বস্থ মাঠের মেষপালকদের যিশুর জন্ম সম্বন্ধে অবহিত করেন। এই কারণে তাঁরাই সেই দিব্য শিশুকে প্রথম দর্শন করার সৌভাগ্য অর্জন করেন।[10] অনেক খ্রিষ্টানই মনে করেন, যিশুর জন্ম আদি বাইবেলের ত্রাণকর্তা-সংক্রান্ত ভবিষ্যদবাণীগুলিকে পূর্ণতা দেয়।[11] মথিলিখিত সুসমাচার অনুসারে, কয়েকজন ম্যাজাই (জ্যোতিষী) স্বর্ণ, গন্ধতৈল ও ধূপ নিয়ে শিশুটিকে দর্শন করতে যান। কথিত আছে, একটি রহস্যময় তারা তাঁদের পথ দেখিয়ে নিয়ে যায়। সাধারণভাবে বেথলেহেমের তারা নামে পরিচিত এই তারাটি ছিল প্রচলিত বিশ্বাস অনুসারে ইহুদিদের রাজার জন্মবার্তার ঘোষক।[12] ম্যাজাইদের আগমনের স্মরণে পালিত হয় ৬ জানুয়ারির এপিফেনি উৎসব। কোনো কোনো চার্চে এই ৬ জানুয়ারিতেই আনুষ্ঠানিকভাবে বড়দিন উৎসব সমাপ্ত হয়। খ্রিষ্টানরা নানাভাবে বড়দিন উদযাপন করে থাকে। এগুলির মধ্যে বর্তমানে গির্জার উপাসনায় যোগ দেওয়া সর্বাধিক গুরুত্বপূর্ণ ও অন্যতম জনপ্রিয় প্রথা বলে বিবেচিত হয়। এছাড়াও রয়েছে অন্যান্য বিভিন্ন উপাসনা পদ্ধতি ও জনপ্রিয় রীতিনীতি। বড়দিনের পূর্বে যিশুর জন্মোৎসব উপলক্ষে ইস্টার্ন অর্থোডক্স চার্চ নেটিভিটি উপবাস পালন করে থাকে; অন্যদিকে পাশ্চাত্য খ্রিষ্টধর্মে অধিকাংশ চার্চে অ্যাডভেন্ট পালন করা হয়। বড়দিনের সর্বশেষ প্রস্তুতিটি নেওয়া হয় বড়দিনের পূর্বসন্ধ্যায়। বড়দিন উৎসব পর্বের অন্যতম অঙ্গ হল গৃহসজ্জা ও উপহার আদানপ্রদান। কোনো কোনো খ্রিষ্টীয় শাখাসম্প্রদায়ে ছোটো ছেলেমেয়েদের দ্বারা খ্রিষ্টের জন্মসংক্রান্ত নাটক অভিনয় এবং ক্যারোল গাওয়ার প্রথা বিদ্যমান। আবার খ্রিষ্টানদের কেউ কেউ তাঁদের গৃহে পুতুল সাজিয়ে খ্রিষ্টের জন্মদৃশ্যের ছোটো প্রদর্শনী করে থাকেন। এই দৃশ্যকে নেটিভিটি দৃশ্য বা ক্রিব বলে। এই ধরনের প্রদর্শনী উৎসবের মুখ্য আকর্ষণ হয়ে ওঠে। কোথাও কোথাও লাইভ নেটিভিটি দৃশ্য ও ট্যাবলো ভাইভ্যান্টও অনুষ্ঠিত হয়; এই জাতীয় অনুষ্ঠানে অভিনেতা ও জন্তুজানোয়ারের সাহায্যে যিশুর জন্মদৃশ্যের বাস্তব চিত্র তুলে ধরা হয়।[13] চিত্রশিল্পে যিশুর জন্মদৃশ্য ফুটিয়ে তোলার ঐতিহ্যটি সুদীর্ঘ। এই সকল দৃশ্যে মেরি, জোসেফ, শিশু যিশু, স্বর্গদূত, মেষপালক এবং যিশুর জন্মের পর বেথলেহেমের তারার সাহায্যে পথ চিনে তাঁকে দর্শন করতে আসা বালথাজার, মেলকোয়ার ও ক্যাসপার নামক তিন জ্ঞানী ব্যক্তির চিত্র অঙ্কন করা হয়।[14] বিভিন্ন সংস্কার যে সকল দেশে খ্রিষ্টান সংস্কার প্রবল, সেখানে দেশজ আঞ্চলিক ও লোকসংস্কৃতির সঙ্গে মিলনের ফলে বড়দিন উদযাপনে নানা বৈচিত্র্য চোখে পড়ে। অনেক খ্রিষ্টানের কাছে ধর্মীয় উপাসনায় অংশ নেওয়া এই উৎসবের একটি গুরুত্বপূর্ণ অঙ্গ। উল্লেখ্য, বড়দিন ও ইস্টারের মরসুমেই গির্জায় জনসমাগম হয় সর্বাধিক। অনেক ক্যাথলিক দেশে বড়দিনের পূর্বদিন ধর্মীয় শোভাযাত্রা বা কুচকাওয়াজের আয়োজন করা হয়। অন্যান্য দেশে সান্টাক্লজ ও অন্যান্য মরসুমি চরিত্রদের নিয়ে ধর্মনিরপেক্ষ শোভাযাত্রার আয়োজন করা হয়। এই মরসুমের অন্যতম বহুলপ্রচলিত বৈশিষ্ট্য হল পারিবারিক সম্মেলন ও উপহার আদানপ্রদান। অধিকাংশ দেশেই বড়দিন উপলক্ষে উপহার আদানপ্রদান হয়; আবার কোনো কোনো দেশে এই প্রথাটির জন্য বেছে নেওয়া হয় ৬ ডিসেম্বরের সেন্ট নিকোলাস ডে বা ৬ জানুয়ারির এপিফেনির দিনগুলি। অনেক পরিবারেই বড়দিন উপলক্ষে বিশেষ পারিবারিক ভোজসভা আয়োজিত হয়। ভোজসভার খাদ্যতালিকা অবশ্য এক এক দেশে এক এক রকমের হয়। সিসিলি প্রভৃতি কয়েকটি অঞ্চলে খ্রিষ্টমাসের পূর্বসন্ধ্যায় যে ভোজসভা আয়োজিত হয় তাতে পরিবেশিত হয় বারো রকমের মাছ। ইংল্যান্ড ও ইংরেজি সংস্কৃতির দ্বারা প্রভাবান্বিত দেশগুলিতে সাধারণ বড়দিন ভোজসভার পদে দেখা যায় টার্কি (উত্তর আমেরিকা থেকে আনীত), আলু, শাকসবজি, সসেজ ও গ্রেভি; এছাড়াও থাকে খ্রিষ্টমাস পুডিং, মিন্স পাই ও ফ্রুট কেক। পোল্যান্ড, পূর্ব ইউরোপের অন্যান্য দেশ ও স্ক্যান্ডিনেভিয়া অঞ্চলের ভোজে মাছের উপস্থিতি লক্ষ্যনীয়; তবে এই সব অঞ্চলে ভেড়ার মাংসের মতো অত্যধিক-চর্বিওয়ালা মাংসের ব্যবহারও বাড়ছে। জার্মানি, ফ্রান্স ও অস্ট্রিয়ায় হাঁস ও শূকরের মাংস বেশ জনপ্রিয়। এছাড়া প্রায় সারা বিশ্বেই গোমাংস, হ্যাম ও মুরগির যথেষ্ট চাহিদা রয়েছে। ফিলিপিনসের ভোজসভার প্রধান খাদ্য হল হ্যাম। বিশেষ ধরনের টার্ট ও কেকের সঙ্গে সঙ্গে বিশেষ ডেসার্টও তৈরি হয় বড়দিন উপলক্ষে: ফ্রান্সে bûche de Noël বা ইতালিতে panettone। মিষ্টি আর চকোলেট সারা বিশ্বেই জনপ্রিয়। বড়দিনের বিশেষ মিষ্টিগুলির মধ্যে উল্লেখযোগ্য জার্মান স্টোলেন, মারজিপান কেক বা ক্যান্ডি এবং জামাইকান রাম ফ্রুট কেক। উত্তর দেশগুলিতে শীতকালে যে অল্প কয়েকটি ফল পাওয়া যায় তার মধ্যে কমলালেবু বড়দিনের বিশেষ খাদ্য হিসেবে দীর্ঘকাল ধরে পরিচিত। সাজসজ্জা বড়দিন উপলক্ষে বিশেষ ধরনের সাজসজ্জার ইতিহাসটি অতি প্রাচীন। প্রাক-খ্রিষ্টীয় যুগে, রোমান সাম্রাজ্যের অধিবাসী শীতকালে চিরহরিৎ বৃক্ষের শাখাপ্রশাখা বাড়ির ভিতরে এনে সাজাত। খ্রিষ্টানরা এই জাতীয় প্রথাগুলিকে তাদের সৃজ্যমান রীতিনীতির মধ্যে স্থান দেয়। পঞ্চদশ শতাব্দীর লন্ডনের একটি লিখিত বর্ণনা থেকে জানা যায়, এই সময়কার প্রথানুসারে বড়দিন উপলক্ষে প্রতিটি বাড়ি ও সকল গ্রামীণ গির্জা "হোম, আইভি ও বে এবং বছরের সেই মরসুমের যা কিছু সবুজ, তাই দিয়েই সুসজ্জিত করে তোলা হত।"[15] প্রচলিত বিশ্বাস অনুযায়ী, হৃদয়াকার আইভিলতার পাতা মর্ত্যে যিশুর আগমনের প্রতীক; হলি প্যাগান (অখ্রিষ্টান পৌত্তলিক) ও ডাইনিদের হাত থেকে রক্ষা করে; এর কাঁটার ক্রুশবিদ্ধকরণের সময় পরিহিত যিশুর কণ্টকমুকুট এবং লাল বেরিগুলি ক্রুশে যিশুর রক্তপাতের প্রতীক।[16] খ্রিষ্টীয় দশম শতাব্দীতে রোমে নেটিভিটি দৃশ্য প্রচলিত ছিল। ১২২৩ সালে সেন্ট ফ্রান্সিস অফ আসিসি এগুলিকে জনপ্রিয় করে তোলেন। এরপর শীঘ্রই তা সমগ্র ইউরোপে ছড়িয়ে পড়ে।[17] সমগ্র খ্রিষ্টান বিশ্বে স্থানীয় প্রথা ও প্রাপ্ত দ্রব্যাদির অনুষঙ্গে বিভিন্ন ধরনের সাজসজ্জার প্রথা চালু রয়েছে। ১৮৬০-এর দশকে শিশুদের হাতে নির্মিত কাগজের শিকলের অনুপ্রেরণায় প্রথম বাণিজ্যিক বড়দিনের সজ্জা প্রদর্শিত হয়।[18] বড়দিনের বৃক্ষ ও চিরহরিৎ শাখাপ্রশাখার ব্যবহার দক্ষিণ অয়নান্তকে ঘিরে প্যাগান প্রথা ও অনুষ্ঠানগুলির খ্রিষ্টীয়করণের ফলস্রুতি; এক ধরনের প্যাগান বৃক্ষপূজা অনুষ্ঠান থেকে এই প্রথাটি গৃহীত হয়েছিল।[19] ইংরেজি ভাষায় "Christmas tree" শব্দটির প্রথম লিখিত উল্লেখ পাওয়া যায় ১৮৩৫ সালে।[20] শব্দটি গৃহীত হয়েছিল জার্মান ভাষা থেকে। মনে করা হয়, আধুনিক বড়দিনের বৃক্ষের প্রথাটির সূচনা ঘটেছিল অষ্টাদশ শতাব্দীর জার্মানিতে।[19] যদিও অনেকের মতে, এই প্রথাটি ষোড়শ শতাব্দীতে মার্টিন লুথার চালু করেছিলেন।[21][22] প্রথমে তৃতীয় জর্জের স্ত্রী রানি শার্লোট এবং পরে রানি ভিক্টোরিয়ার রাজত্বকালে আরও সফলভাবে প্রিন্স অ্যালবার্ট জার্মানি থেকে ব্রিটেনে এই প্রথাটির আমদানি করেন। ১৮৪১ সাল নাগাদ বড়দিনের বৃক্ষের প্রথাটি সমগ্র ব্রিটেনে যথেষ্ট প্রসার লাভ করেছিল।[23] ১৮৭০-এর দশকে মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের জনগণও বড়দিনের বৃক্ষের প্রথাটি গ্রহণ করে।[24] বড়দিনের বৃক্ষ আলোকসজ্জা ও গহনার দ্বারা সুসজ্জিত করা হয়। ঊনবিংশ শতাব্দীতে পোইনসেটিয়া নামে মেক্সিকোর একটি দেশজ বৃক্ষ বড়দিনের প্রথার সঙ্গে যুক্ত হয়। অন্যান্য জনপ্রিয় হলিডে গাছ হল হলি, মিসলটো, লাল অ্যামারিলিস, ও বড়দিনের ক্যাকটাস। বড়দিনের বৃক্ষের সঙ্গে মালা ও চিরসবুজ পত্রসজ্জায় সজ্জিত এই সব গাছ দিয়েও বাড়ির অভ্যন্তর সাজানো হয়ে থাকে। অস্ট্রেলিয়া, উত্তর ও দক্ষিণ আমেরিকা এবং ইউরোপে বাড়ির বাইরে আলোকসজ্জা, এবং কখনও কখনও আলোকিত স্লেজ, স্নোম্যান, ও অন্যান্য বড়দিনের চরিত্রের পুতুল সাজানোর প্রথা রয়েছে। পুরসভাগুলিও এই সাজসজ্জার পৃষ্ঠপোষকতা করে থাকে। রাস্তার বাতিস্তম্ভে বড়দিনের ব্যানার লাগানো হয় এবং টাউন স্কোয়ারে স্থাপন করা হয় বড়দিনের বৃক্ষ।[25] পাশ্চাত্য বিশ্বে ধর্মনিরপেক্ষ বা ধর্মীয় খ্রিষ্টমাস মোটিফ সহ উজ্জ্বল-রঙা রোলকরা কাগজ উৎপাদিত হয় উপহারের মোড়ক হিসেবে ব্যবহারের জন্য। এই মরসুমে অনেক গৃহে খ্রিষ্টমাস গ্রামের দৃশ্যরচনার প্রথাও লক্ষিত হয়। অন্যান্য প্রথাগত সাজসজ্জার অঙ্গ হল ঘণ্টা, মোমবাতি, ক্যান্ডি ক্যান, মোজা, রিদ ও স্বর্গদূতগণ। অনেক দেশে নেটিভিটি দৃশ্যের উপস্থাপনা বেশ জনপ্রিয়। এই সব দেশে জনসাধারণকে সম্পূর্ণ এবং বাস্তবসম্মত নেটিভিটি দৃশ্য সৃজনে উৎসাহিত করা হয়। কোনো কোনো পরিবারে যেসকল দ্রব্য বা পুতুল দিয়ে এই দৃশ্য রচিত হয়, সেগুলিকে উত্তরাধিকার সূত্রে মূল্যবান পারিবারিক সম্পত্তি মনে করা হয়। ৫ জানুয়ারির পূর্বসন্ধ্যায় দ্বাদশ রজনীতে খ্রিষ্টমাস সাজসজ্জা খুলে নেওয়া হয়। খ্রিষ্টমাসের প্রথাগত রংগুলি হল পাইন সবুজ (চিরহরিৎ), তুষার ধবল ও হৃদয় রক্তবর্ণ। সঙ্গীত ও ক্যারোল প্রাচীনতম যে বিশেষ খ্রিষ্টমাস স্তোত্রবন্দনাগুলি পাওয়া যায়, সেগুলি রচিত হয়েছিল খ্রিষ্টীয় চতুর্থ শতাব্দীর রোমে। মিলানের আর্কবিশপ অ্যামব্রোস রচিত Veni redemptor gentium ইত্যাদি লাতিন স্তোত্রগুলি এরিয়ানিজম বিরোধী যিশুর অবতারবাদের ধর্মীয় তত্ত্বকথার পবিত্র ভাষ্য। স্প্যানিশ কবি প্রুডেন্টিয়াস (মৃত্যু ৪১৩ খ্রি.) রচিত Corde natus ex Parentis (Of the Father's love begotten) স্তোত্রটি আজও কোনো কোনো গির্জায় গীত হয়।[26] নবম ও দশম শতাব্দীতে উত্তর ইউরোপের খ্রিষ্টীয় মঠগুলিতে বার্নার্ড অফ ক্লেয়ারভক্স কর্তৃক ছন্দায়িত স্তবকে সজ্জিত হয়ে খ্রিষ্টমাস "সিকোয়েন্স" বা "প্রোজ" প্রচলিত হয়। দ্বাদশ শতাব্দীতে পেরিসিয়ান সন্ন্যাসী অ্যাডাম অফ সেন্ট ভিক্টর জনপ্রিয় গানগুলি থেকে সুর আহরণ করে প্রথাগত খ্রিষ্টমাস ক্যারোলের মতো এক প্রকার সঙ্গীত সৃষ্টি করেন। ত্রয়োদশ শতাব্দীতে ফ্রান্স, জার্মানি, এবং বিশেষ করে ফ্রান্সিস অফ আসিসির প্রভাবাধীন ইতালিতে আঞ্চলিক ভাষায় জনপ্রিয় খ্রিষ্টমাস সঙ্গীতের একটি শক্তিশালী প্রথা গড়ে ওঠে।[27] ইংরেজি ভাষায় প্রথম খ্রিষ্টমাস ক্যারোল পাওয়া যায় শ্রপশায়ারের চ্যাপলেইন জন অডেলের রচনায়। তাঁর তালিকাভুক্ত পঁচিশটি "ক্যারোলস অফ ক্রিসমাস" ওয়েসেলারদের দল বাড়ি বাড়ি ঘুরে গেয়ে শোনাত।[28] যে গানগুলিকে আমরা খ্রিষ্টমাস ক্যারোল বলে জানি, আসলে সেগুলি ছিল বিভিন্ন সম্প্রদায়ের লোকসংগীত। বড়দিন ছাড়াও "হারভেস্ট টাইড" উৎসবেও সেগুলি গাওয়া হত। পরবর্তীকালে গির্জায় ক্যারোল গাওয়ার সূচনা হয়। ঐতিহ্যগতভাবে ক্যারোল মধ্যযুগীয় কর্ড প্যাটার্নে সুরারোপিত হয়ে থাকে। এই কারণে এই গানগুলির সুর বেশ স্বতন্ত্র ধরনের হয়ে থাকে। "Personent hodie", "Good King Wenceslas", এবং "The Holly and the Ivy" ক্যারোলগুলি মধ্যযুগের সঙ্গে বিশেষ সম্পর্কযুক্ত। এখনও গীত হয় এমন প্রাচীনতম গানগুলির অন্যতম এগুলি। Adeste Fidelis (O Come all ye faithful) ক্যারোলটি তার বর্তমান রূপটি পরিগ্রহ করে অষ্টাদশ শতাব্দীর মধ্যভাগে; যদিও গানটির কথা সম্ভবত ত্রয়োদশ শতাব্দীর রচনা। উত্তর ইউরোপে প্রোটেস্টান্ট সংস্কার আন্দোলনের পর সাময়িকভাবে ক্যারোলের জনপ্রিয়তা হ্রাস পায়। যদিও মার্টিন লুথারের মতো কোনো কোনো সংস্কারক ক্যারোল রচনা করতেন এবং উপাসনায় ক্যারোল ব্যবহারকে উৎসাহিতও করতেন। ঊনবিংশ শতাব্দীতে জনপ্রিয় সঙ্গীতের আকারে পুণরুজ্জীবনের পূর্বে ক্যারোল সাধারণ গ্রামীণ সম্প্রদায়গুলোর মধ্যে প্রচলিত ছিল। অষ্টাদশ শতাব্দীর ইংরেজ সংস্কারক চার্লস উইজলি উপাসনায় সঙ্গীতের প্রয়োজনীতা অনুধাবন করেন। তিনি একাধিক সামে সুরারোপ করেছিলেন। এগুলি মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের মহাজাগরণে বিশেষ প্রভাব বিস্তার করে। এছাড়াও তিনি অন্তত তিনটি খ্রিষ্টমাস ক্যারোলের বাণী রচনা করেন। এগুলির মধ্যে সর্বাধিক পরিচিত ক্যারোলটির আদি শিরোনাম ছিল "Hark! How All the Welkin Rings"; বর্তমানে গানটির শিরোনাম "Hark! the Herald Angels Sing".[29] ফেলিক্স মেন্ডেলসন উইজলির কথার সঙ্গে সাযুজ্যপূর্ণ একটি সুরও রচনা করেছিলেন। ১৮১৮ সালে অস্ট্রিয়ায় মোর ও গ্রুবার এই সংগীতধারায় উল্লেখযোগ্য অবদান রাখেন। ওবার্নডর্ফের সেন্ট নিকোলাস চার্চের জন্য তাঁরা রচনা করেছিলেন "Silent Night" ক্যারোলটি। উইলিয়াম বি. স্যান্ডিজ রচিত ক্রিসমাস ক্যারোল এনসিয়েন্ট অ্যান্ড মডার্ন (১৮৩৩) গ্রন্থে একাধিক নব্য-ধ্রুপদি ইংরেজি ক্যারোল প্রথম প্রকাশিত হয়। এগুলি ভিক্টোরিয়ান যুগের মধ্যভাগে উৎসবের পুনরুজ্জীবনে বিশেষ ভূমিকা পালন করেছিল।.[30] অষ্টাদশ শতাব্দীর শেষভাগে সম্পূর্ণ ধর্মনিরপেক্ষ খ্রিষ্টমাস ঋতুসঙ্গীতের উদ্ভব ঘটে। ১৭৮৪ সালে রচিত হয় "ডেক দ্য হলস"। আমেরিকান "জিঙ্গল বেলস" গানটির মেধাসত্ত্ব ১৮৫৭ সালের। ঊনবিংশ ও বিংশ শতাব্দীতে আফ্রিকান আমেরিকানদের সংস্কৃতি ও ধর্মচেতনায় সমৃদ্ধ তাদের নিজস্ব ধর্মীয় সঙ্গীত ব্যাপক জনপ্রিয়তা লাভ করে। বিংশ শতাব্দীতে মরসুমি ছুটির দিনের গান বাণিজ্যিকভাবে গাওয়া হতে থাকে। এই জাতীয় গানগুলির মধ্যে জ্যাজ ও ব্লুজ জাতীয় গানের নানা রূপ পরিলক্ষিত হয়। এর সঙ্গে সঙ্গে প্রাচীন সঙ্গীতের পুনরুজ্জীবনেও আগ্রহ দেখা যেতে থাকে। গাওয়া হতে থাকে দ্য রিভেলস-এর মতো লোকসঙ্গীত এবং আদি মধ্যযুগীয় ও ধ্রুপদি সংগীতও। কার্ড খ্রিষ্টমাস কার্ড হল এক প্রকারের চিত্রিত শুভেচ্ছাবার্তা। সাধারণত বড়দিনের পূর্বের সপ্তাহগুলিতে বন্ধুবান্ধব ও পারিবারিক সদস্যদের মধ্যে খ্রিষ্টমাস কার্ড আদানপ্রদান চলে। পাশ্চাত্য সমাজ ও এশিয়ার অখ্রিষ্টান সম্প্রদায় সহ এক বিরাট সংখ্যক জনসাধারণের মধ্যে এই প্রথা জনপ্রিয়। চিরাচরিত শুভেচ্ছাবার্তার বাণীটি হল "পবিত্র খ্রিষ্টমাস ও শুভ নববর্ষের শুভেচ্ছা গ্রহণ করুন" ("wishing you a Merry Christmas and a Happy New Year")। ১৮৪৩ সালে লন্ডন থেকে প্রকাশিত স্যার হেনরি কোল নির্মিত প্রথম বাণিজ্যিক খ্রিষ্টমাস কার্ডের বাণীটিও এই প্রকারই ছিল। যদিও এই শুভেচ্ছাবার্তা রচনার বহুতর পন্থা বিদ্যমান। অনেক কার্ডে একদিকে যেমন ধর্মীয় অনুভূতি, কবিতা, প্রার্থনা বা বাইবেলের স্তব স্থান পায়, তেমনই অন্যদিকে "সিজন’স গ্রিটিংস"-এর মতো কার্ডগুলি ধর্মীয় চেতনার বাইরে সামগ্রিক ধর্মনিরপেক্ষ চেতনার প্রতিফলন ঘটতে দেখা যায়। বড়দিন উৎসব সম্পর্কিত চিত্রকর্ম সংবলিত বা বাণিজ্যিকভাবে নকশাকৃত মরসুমের সঙ্গে প্রাসঙ্গিকতাযুক্ত খ্রিষ্টমাস কার্ডের বিক্রির পরিমাণ যথেষ্টই। কার্ডের নকশায় স্থান পায় যিশুর জন্মদৃশ্য-সম্বলিত খ্রিষ্টমাসের বর্ণনা, অথবা বেথলেহেমের তারা বা পবিত্র আত্মা ও বিশ্বে শান্তির প্রতীক সাদা পায়রা ইত্যাদি খ্রিষ্টীয় প্রতীক। ধর্মনিরপেক্ষ বিষয়কেন্দ্রিক কার্ডগুলিতে খ্রিষ্টমাস সংস্কারের নানা দৃশ্য, সান্টাক্লজ প্রভৃতি খ্রিষ্টমাস চরিত্র, বা বড়দিনের সঙ্গে সম্পর্কযুক্ত মোমবাতি, হলি ও বাবল, শীত ঋতুর নানা চিত্র, খ্রিষ্টমাসের নানা প্রমোদানুষ্ঠান, তুষারদৃশ্য ও উত্তরদেশীয় শীতের জন্তুজানোয়ারের ছবি স্থান পায়। এছাড়াও পাওয়া যায় হাস্যরসাত্মক কার্ড এবং ঊনবিংশ শতাব্দীর পথেঘাটে ক্রিনোলাইন দোকানদারদের চিত্রসম্বলিত নস্টালজিক কার্ডও। ডাকটিকিট অনেক দেশেই বড়দিন উপলক্ষে স্মারক ডাকটিকিট প্রকাশ করা হয়। ডাকব্যবহারকারীরা খ্রিষ্টমাস কার্ড পাঠানোর সময় এই ডাকটিকিটগুলি ব্যবহার করে থাকেন। ডাকটিকিট সংগ্রাহকদের কাছেও এগুলি খুব জনপ্রিয়। খ্রিষ্টমাস সিল ও মাত্র এক বছরের বৈধতা ছাড়া এগুলি সাধারণ ডাকটিকিটের মতোই হয়ে থাকে। এগুলি যথেষ্ট পরিমাণে ছাপা হয় এবং অক্টোবরের সূচনা থেকে ডিসেম্বরের সূচনা পর্যন্ত এই ডাকটিকিট বিক্রি হয়। ১৮৯৮ সালে ইম্পিরিয়াল পেনি পোস্টেজ হারের উদ্বোধন উপলক্ষে একটি কানাডিয়ান ডাকটিকিট প্রকাশিত হয়েছিল। এই ডাকটিকিটে বিশ্বের একটি মানচিত্রের তলায় "XMAS 1898" কথাটি খোদিত ছিল। ১৯৩৭ সালে অস্ট্রিয়া গোলাপ ও জোডিয়াক চিহ্ন সংবলিত দুটি "ক্রিসমাস গ্রিটিংস স্ট্যাম্প" প্রকাশ করে। ১৯৩৯ সালে ব্রাজিল চারটি অর্ধ-ডাকটিকিট প্রকাশ করে; এগুলির বিষয় ছিল: তিন রাজা ও বেথলেহেমের তারা, স্বর্গদূত ও শিশু, দক্ষিণী ক্রুশ ও শিশু, এবং এক মা ও শিশু। যুক্তরাষ্ট্র ডাক পরিষেবা ও রয়্যাল মেল উভয়েই প্রতি বছর খ্রিষ্টমাস-বিষয়বস্তু সম্বলিত ডাকটিকিট প্রকাশ করে। সান্টাক্লজ ও অন্যান্য উপহার প্রদানকারী অনেক দেশেই বড়দিন বন্ধুবান্ধব ও আত্মীয়স্বজনদের মধ্যে উপহার আদানপ্রদানের মরসুম। বড়দিন ও উপহার আদানপ্রদানের সঙ্গে সম্পর্কযুক্ত একাধিক খ্রিষ্টীয় ও পৌরাণিক চরিত্রের উদ্ভবের সঙ্গেও বড়দিন উৎসব অঙ্গাঙ্গীভাবে যুক্ত। এঁরা হলেন ফাদার খ্রিষ্টমাস বা সান্টাক্লজ, পেরে নোয়েল, ও ওয়েনাকসম্যান; সেন্ট নিকোলাস বা সিন্টারক্লাস; ক্রাইস্টকাইন্ড; ক্রিস ক্রিঙ্গল; জৌলুপুক্কি; বাব্বো নাতালে; সেন্ট বাসিল; এবং ফাদার ফরেস্ট। আধুনিককালে এই চরিত্রগুলির মধ্যে সর্বাপেক্ষা জনপ্রিয় হল লাল পোশাক পরিহিত পৌরাণিক উপহার প্রদানকারী সান্টাক্লজ। সান্টাক্লজের উৎস একাধিক। সান্টাক্লজ নামটি ডাচ সিন্টারক্লাস নামের অপভ্রংশ; যার সাধারণ অর্থ সেন্ট নিকোলাস। খ্রিষ্টীয় চতুর্থ শতাব্দীর নিকোলাস ছিলেন অধুনা তুরস্কের মিরার বিশপ। অন্যান্য সন্তসুলভ অবদানগুলির পাশাপাশি শিশুদের পরিচর্যা, দয়া ও উপহার প্রদানের জন্য তিনি খ্যাতনামা ছিলেন। অনেক দেশে তাঁর সম্মানে ৬ ডিসেম্বর উপহার আদানপ্রদানের মাধ্যমে উৎসব পালিত হয়। প্রচলিত বিশ্বাস অনুসারে, বিশপের পোশাক পরিহিত নিকোলাস তাঁর সহকারীদের সহায়তায় বিগত এক বছরে শিশুদের আচরণের খোঁজখবর নিতেন; তারপর স্থির করতেন সেই শিশু উপহার পাওয়ার যোগ্য কিনা। খ্রিষ্টীয় ত্রয়োদশ শতাব্দীতে সেন্ট নিকোলাসের নাম নেদারল্যান্ডে পরিচিতি লাভ করে এবং মধ্য ও দক্ষিণ ইউরোপে তাঁর নামে উপহার আদানপ্রদানের ঐতিহ্য চালু হয়ে যায়। সংস্কার আন্দোলনের সময় অনেক প্রোটেস্টান্ট উপহার প্রদানকারীর চিরাচরিত চরিত্রটি বর্জন করে শিশু খ্রিষ্ট (Christ Child) বা Christkindl (ইংরেজি অপভ্রংশে ক্রিস ক্রিঙ্গল) চরিত্রটির আমদানি করেন এবং উপহার প্রদানের তারিখটি ৬ ডিসেম্বর থেকে বদলে হয় খ্রিষ্টমাস পূর্বসন্ধ্যা।[31] যদিও সান্টাক্লজের আধুনিক রূপকল্পটির সৃষ্টি হয় মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রের নিউ ইয়র্কে। এই রূপান্তরের পশ্চাতে ছয়জন মুখ্য অবদানকারী ছিলেন। এঁদের মধ্যে সর্বাপেক্ষা উল্লেখযোগ্য ওয়াশিংটন আরভিং এবং জার্মান-আমেরিকান কার্টুনিস্ট টমাস ন্যাস্ট (১৮৪০–১৯০২)। আমেরিকার স্বাধীনতা যুদ্ধের পর নিউ ইয়র্কের অধিবাসীরা শহরের অ-ইংরেজ অতীতের কিছু প্রতীক ফিরিয়ে আনার পক্ষে মত প্রকাশ করেন। প্রকৃতপক্ষে নিউ ইয়র্ক শহরটি প্রতিষ্ঠিত হয়েছিল ডাচ ঔপনিবেশিক শহর নিউ আমস্টারডাম নামে এবং ডাচ সিন্টারক্লাস ঐতিহ্যটি সেন্ট নিকোলাস নামে সেখানে পুনরাবিষ্কৃত হয়েছিল।[32] ১৮০৯ সালে নিউ ইয়র্ক হিস্টোরিকাল সোসাইটি আনুষ্ঠানিকভাবে ইতিহাস স্মরণ করে Sancte Claus-কে নিউ ইয়র্ক শহরের ডাচ নাম নিউ আমস্টারডামের পৃষ্ঠপোষক সন্ত বা প্যাট্রন সেন্ট ঘোষণা করেন।[33] ১৮১০ সালের প্রথম আমেরিকান উপস্থিতিতে সান্টাক্লজকে বিশপের আলখাল্লায় অঙ্কন করা হয়েছিল। যদিও নতুন শিল্পীরা তাঁর চিত্রাঙ্কনের ভার নিলে, সান্টাক্লজের পোষাকেও ধর্মনিরপেক্ষতার স্পর্শ লাগে।[34] ১৮৬৩ সাল থেকে ন্যাস্ট প্রতি বছর সান্টাক্লজের ছবি আঁকতেন। ১৮৮০-এর দশকে ন্যাস্টের সান্টা তার আধুনিক রূপটি পরিগ্রহ করে। এই রূপটি সম্ভবত ইংরেজ ফাদার খ্রিষ্টমাসের আদলে আঁকা হয়েছিল। ১৯২০-এর দশকে বিজ্ঞাপননির্মাতাদের সৌজন্যে এই রূপটিই স্থায়িত্ব লাভ করে।[35] সান্টাক্লজ চরিত্রটির পূর্বসূরি ফাদার খ্রিষ্টমাস হাস্যরসিক, নাদুসনুদুস ও দাড়িওয়ালা ব্যক্তি। তিনি বড়দিনের শুভ চেতনার প্রতীক। সপ্তদশ শতাব্দীর প্রথমভাগের ইংল্যান্ডে ফাদার খ্রিষ্টমাসে লিখিত উল্লেখ পাওয়া যায়। অবশ্য সে সময় ছেলেমেয়েদের উপহার প্রদানের সঙ্গে তাঁর কোনো সম্পর্ক ছিল না। তিনি সংযুক্ত ছিলেন বড়দিনের আমোদপ্রমোদ ও মাতলামির সঙ্গে।[20] ভিক্টোরিয়ান ব্রিটেনে সান্টার সঙ্গে সাযুজ্য রেখে তাঁর চরিত্রটি পুনঃসৃজিত হয়। এই পথে ফ্রান্সে গড়ে ওঠে পেরে নোয়েল চরিত্রটিও। ইতালিতে সান্টাক্লজের ভূমিকাটি পালন করে বাব্বো নাতালে; এদেশে উপহার প্রদানকারী চরিত্রটি হলেন লে বাফানা। তিনি এপিফেনির পূর্বসন্ধ্যায় উপহার নিয়ে আসেন। কথিত আছে, লা বেফানা শিশু যিশুর জন্য উপহার আনতে বেরিয়েছিলেন; কিন্তু তিনি পথ হারিয়ে ফেলেন। এখন তিনি সব শিশুর জন্যই উপহার নিয়ে আসেন। কোনো কোনো সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য অনুসারে সান্টাক্লজের সঙ্গী হলেন নেচ রুপরেক বা কালো পিটার। অন্যান্য গল্প অনুসারে, এলফেরা উপহার প্রস্তুত করে। সান্টাক্লজের স্ত্রীর নাম দেওয়া হয়েছে মিসেস ক্লজ। সেন্ট নিকোলাসের সান্টায় রূপান্তরিত হওয়ার আমেরিকান কাহিনিটির কিছু বিরোধিতাও ধ্বনিত হতে শোনা যায়। দাবি করা হয় সেন্ট নিকোলাস সোসাইটি ১৮৩৫ সালের পূর্বে স্থাপিত হয়নি; যা আমেরিকার স্বাধীনতা যুদ্ধের অন্তত পঞ্চাশ বছর পরের ঘটনা।[36] সর্বোপরি, চার্লস জোনস কৃত নিউ আমস্টারডামের "শিশুসাহিত্য পুস্তক, সাময়িকপত্র ও পত্রিকা"র গবেষণায় সেন্ট নিকোলাস বা সিন্টারক্লাসের কোনো উল্লেখ নেই।[37] যদিও ১৯৭৮ সালে গ্রন্থাকারে প্রকাশিত জোনসের গবেষণার প্রতি সকল বিশেষজ্ঞ আস্থা রাখেন না।[38] নিউ ব্রানসউইক থিওলজিক্যাল সেমিনারির হাওয়ার্ড জি. হেজম্যান হাডসন ভ্যালির আদি বসতির সিন্টারক্লাস সংস্কৃতির আদলে নিউ ইয়র্কের সিন্টারক্লাস সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যটিকে বাঁচিয়ে রেখেছেন।[39] ভেনেজুয়েলা ও কলম্বিয়ার মতো কিছু লাতিন আমেরিকান দেশের সাম্প্রতিক সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য অনুসারে, সান্টা খেলনা প্রস্তুত করে যিশুকে তা দেন; যিশুই বাড়ি বাড়ি ঘুরে ছেলেমেয়েদের সেই খেলনা উপহার দিয়ে যান। এই বিশ্বাস ঐতিহ্যগত ধর্মীয় বিশ্বাস ও আমেরিকা থেকে আমদানিকৃত সান্টা সংস্কৃতির এক মেলবন্ধনের প্রয়াস। অল্টো আদিগে/সাদতিরোল (ইতালি), অস্ট্রিয়া, চেক রিপাবলিক, দক্ষিণ জার্মানি, হাঙ্গেরি, লেচেনস্টেইন, স্লোভাকিয়া ও সুইজারল্যান্ডে ক্রাইস্টকাইন্ড (চেক ভাষায় Ježíšek, হাঙ্গেরিয়ান ভাষায় Jézuska, স্লোভাক ভাষায় Ježiško) উপহার প্রদান করেন। জার্মান সেন্ট নিকোলাউস ও ওয়েনাকসম্যান চরিত্রদুটি এক নয়। ওয়েনাকসম্যান আধুনিক সান্টার জার্মান সংস্করণ। সেন্ট নিকোলাউস নেচ রুপরেকের সহযোগিতায় ৬ ডিসেম্বর ক্যান্ডি, নাটবাদাম ও ফলের মতো ছোটো ছোটো উপহার নিয়ে আসেন। সারা বিশ্বেই পিতামাতারা তাদের সন্তানদের সান্টাক্লজ ও অন্যান্য উপহার প্রদানকারীদের সম্পর্কে শিক্ষা দিলেও, কেউ কেউ এগুলি কুসংস্কার বলে প্রত্যাখ্যান করেন।[40] অর্থনীতি অনেক দেশের অর্থনৈতিক ব্যবস্থায় বড়দিন বৃহত্তম বাৎসরিক ঘটনা। প্রায় সকল পাইকারি বাজার ও দোকানে এই উপলক্ষে ব্যবসাবাণিজ্যের পরিমাণ বৃদ্ধি পায়। লোকে উপহার, সাজসজ্জার সামগ্রী ও অন্যান্য দ্রব্যাদি প্রচুর পরিমাণে কেনে বলে নতুন নতুন উৎপন্নদ্রব্য বাজারে ছাড়া হয়। মার্কিন যুক্তরাষ্ট্রে বড়দিনের কেনাকাটার মরসুম সাধারণ শুরু হয় থ্যাঙ্কসগিভিং-এর পরদিন। এই দিনটি ব্ল্যাক ফ্রাইডে নামেও পরিচিত। তবে অনেক আমেরিকানই অক্টোবর মাস থেকেই বড়দিনের দ্রব্যসামগ্রী সংগ্রহ করতে শুরু করে দেন।[41] কানাডাতে ব্যবসায়ীরা হ্যালোউইনের (৩১ অক্টোবর) অব্যবহিত পূর্বে প্রচারাভিযান শুরু করেন এবং ১১ নভেম্বর রিমেম্বারেন্স ডে-র পরে বাজারে পণ্যদ্রব্য ছাড়তে শুরু করে। যুক্তরাষ্ট্রে ব্যক্তিগত আয়ের এক-চতুর্থাংশ বড়দিনের কেনাকাটায় ব্যয়িত হয়।[42] যুক্তরাষ্ট্র সেন্সর ব্যুরোর হিসেব অনুযায়ী, ২০০৪ সালের নভেম্বরে দেশজুড়ে ডিপার্টমেন্টাল স্টোরে বাণিজ্যের পরিমাণ ছিল ২০.৮ বিলিয়ন মার্কিন ডলার; ২০০৪ সালেরই ডিসেম্বরে এই বাণিজ্যের পরিমাণ ৫৪ শতাংশ বৃদ্ধি পেয়ে হয় ৩১.৯ বিলিয়ন মার্কিন ডলার। অন্যান্য ক্ষেত্রে এই বৃদ্ধির পরিমাণ আরও বেশি – বুকস্টোরে এই বৃদ্ধি ১০০ শতাংশ এবং গহনার দোকানে ১৭০ শতাংশ। এই একই বছরে বড়দিনের আগের দুই মাসে আমেরিকার রিটেল স্টোরগুলিতে কর্মীনিয়োগের পরিমাণ ১.৬ মিলিয়ন থেকে বেড়ে হয় ১.৮ মিলিয়ন।[43] বড়দিনের উপর সম্পূর্ণ নির্ভরশীল শিল্পগুলির মধ্যে অন্যত্ম হল বড়দিনের কার্ড শিল্প ও লাইভ বড়দিনের বৃক্ষ। ২০০২ সালে যুক্তরাষ্ট্রে মোট ১.৯ বিলিয়ন কার্ড পাঠানো হয়েছিল এবং ২০.৮ মিলিয়ন গাছ খ্রিষ্টমাস বৃক্ষ হিসেবে কাটা হয়েছিল।[44] অধিকাংশ পাশ্চাত্য দেশে বড়দিনের দিনটি ব্যবসাবাণিজ্যের ক্ষেত্রে সর্বাপেক্ষা কম কর্মবহুল দিন। এই দিন সব ধরনের দোকান ও বাজার বন্ধ রাখা হয়। ইংল্যান্ড ও ওয়েলসে খ্রিষ্টমাস ডে (ট্রেডিং) অ্যাক্ট ২০০৪ অনুসারে, বড়দিনের দিন সব রকম ব্যবসাবাণিজ্য আইনত নিষিদ্ধ। স্কটল্যান্ডেও অনুরূপ আইন আনার চিন্তাভাবনা চলছে। ফিল্ম স্টুডিওগুলি বড়দিন উপলক্ষে বিভিন্ন বড় বাজেটের বড়দিনের চলচ্চিত্র, ফ্যান্টাসি ও লাভজনক চলচিত্র মুক্তি দিয়ে থাকে। বড়দিন পালনে নিষেধাজ্ঞা বিশুদ্ধতাবাদী খ্রিস্টানরা বড়দিনের উৎসবকে পাপাচারিতা বলে মনে করতেন। ১৬৪৪ সালে বিশুদ্ধতাবাদী খ্রিস্টানরা বড়দিন রহিত করার সিদ্ধান্ত নিয়েছিলেন। তারা ছিলেন প্রটেস্ট্যান্ট খ্রিস্টান বিশ্বাসের অনুসারী। তাদের মতে, এসব বর্বর ও ধর্মহীনদের উৎসব, যার সাথে খ্রিস্টানদের ধর্মগ্রন্থ বাইবেলের কোন সম্পর্ক নেই। তারা বলতেন, ২৫শে ডিসেম্বর যে যিশু খ্রিস্টের জন্মদিন বাইবেলে এমন তথ্যের কোন ভিত্তি নেই। তাই বেশ কিছুদিন বড়দিনের সাথে সম্পর্কিত সকল কার্যক্রম নিষিদ্ধ ছিল। এমনকি সেদিন গির্জাগুলোতে ধর্মীয় প্রার্থনাও অবৈধ ছিল। ইংল্যান্ডে ১৬৬০ সাল পর্যন্ত বড়দিন নিষিদ্ধ ছিল। আমেরিকাতেও বিশুদ্ধতাবাদী খ্রিস্টানরা এই উৎসবকে ধর্মবিরোধী বলে মনে করতো। সেখানেও কিছু এলাকায় একই কারণে বড়দিন নিষিদ্ধ ছিল। যেমন, ম্যাসাচুসেটস অঙ্গরাজ্যে ১৬৫৯ থেকে ১৬৮১ সাল পর্যন্ত এই নিষেধাজ্ঞা বলবত ছিল। [45] আরও দেখুন বড়দিনের পূর্বসন্ধ্যা বড়দিনের রবিবার বিশ্বব্যাপী বড়দিন বড়দিন বিতর্ক ছুটির মরসুম ছোটো বড়দিন মধ্যশীতের বড়দিন মধ্যশীত খ্রিষ্টমাসের বারো দিন ইয়ুলটাইড তথ্যসূত্র আরও পড়ুন The Battle for Christmas, by Stephen Nissenbaum (1996; New York: Vintage Books, 1997). The Origins of Christmas, by Joseph F. Kelly (August 2004: Liturgical Press) Christmas Customs and Traditions, by Clement A. Miles (1976: Dover Publications) The World Encyclopedia of Christmas, by Gerry Bowler (October 2004: McClelland & Stewart) Santa Claus: A Biography, by Gerry Bowler (November 2007: McClelland & Stewart) There Really Is a Santa Claus: The History of St. Nicholas & Christmas Holiday Traditions, by William J. Federer (December 2002: Amerisearch) St. Nicholas: A Closer Look at Christmas, by Jim Rosenthal (July 2006: Nelson Reference) Just say Noel: A History of Christmas from the Nativity to the Nineties, by David Comfort (November 1995: Fireside) 4000 Years of Christmas: A Gift from the Ages, by Earl W. Count (November 1997: Ulysses Press) বহিঃসংযোগ at Curlie বিষয়শ্রেণী:বড়দিন বিষয়শ্রেণী:খ্রিস্ট ধর্ম বিষয়শ্রেণী:খ্রিস্টীয় উত্সব ও ছুটির দিন বিষয়শ্রেণী:খ্রিস্টান ছুটির দিন বিষয়শ্রেণী:পবিত্র সপ্তাহ
https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%A6%E0%A6%BF%E0%A6%A8
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 712, 1517, 2282, 2978, 3795, 4462, 5933, 6767, 7250, 7841, 8794, 10191, 11589, 12452, 13541, 14707, 15730, 17492, 18408, 19259, 20771, 22415, 23517, 24186, 24989, 25223, 26101, 26712, 27536, 27628 ], "plaintext_end_byte": [ 711, 1516, 2275, 2977, 3794, 4461, 5932, 6766, 7217, 7840, 8793, 10190, 11589, 12452, 13540, 14694, 15729, 17492, 18408, 19258, 20770, 22404, 23516, 24170, 24988, 25212, 26091, 26650, 27488, 27624, 27830 ] }
Kuinka paljon Ready Player One -elokuva tuotti maailmanlaajuisesti?
Black Panther (elokuva)
finnish
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Black Panther on vuonna 2018 ensi-iltansa saanut yhdysvaltalainen geopoliittinen supersankarielokuva, joka perustuu Marvel Comicsin sarjakuvahahmoon Musta Pantteri. Se on Marvel Cinematic Universen (MCU) kahdeksastoista elokuva. Elokuvan ohjasi Ryan Coogler, joka myös käsikirjoitti sen Joe Robert Colen kanssa. Elokuvan pääosissa esiintyvät Chadwick Boseman, Michael B. Jordan, Lupita Nyong’o, Danai Gurira, Martin Freeman, Daniel Kaluuya, Letitia Wright, Winston Duke, Angela Bassett, Forest Whitaker ja Andy Serkis. Elokuvassa T’Challa palaa kotimaahansa Wakandaan noustakseen sen valtaistuimelle mutta kohtaa pitkäaikaisen vihollisensa ja joutuu taisteluun, jolla on maailmanlaajuiset seuraukset. Wesley Snipes mainitsi vuonna 1992 aikovansa tehdä Mustasta Pantterista elokuvan, ja hanketta kehiteltiin useasti, mutta se ei edennyt tuotantoon. Myöhemmin elokuva mainittiin syyskuussa 2005 yhtenä kymmenestä Marvel Studiosin suunnittelemasta ja Paramount Picturesin levittämästä elokuvasta, ja tammikuussa 2014 Mark Bailey palkattiin sen käsikirjoittajaksi. Black Panther julkistettiin virallisesti lokakuussa 2014, ja Boseman teki esiintymisensä Mustan Pantterin roolissa elokuvassa Captain America: Civil War. Vuoden 2015 lopulla sekä Cole että Coogler liittyivät mukaan projektiin, ja toukokuussa 2016 paljastettiin osa elokuvan muista näyttelijöistä. Elokuva kuvattiin tammikuusta 2017 huhtikuuhun asti EUE/Screen Gemsin studiolla, Pinewood Atlanta Studiosilla sekä Etelä-Koreassa. Black Panther sai maailmanensi-iltansa Los Angelesissa 29. tammikuuta 2018, ja elokuvateattereihin se ilmestyi 16. helmikuuta 2018. Elokuva sai erittäin myönteisen vastaanoton; kriitikot ylistivät ohjausta, hahmojen asuja, toimintakohtauksia, musiikkia ja näyttelijöiden roolisuoritusta, ja muutamat kutsuivat Black Pantheria yhdeksi MCU:n parhaista elokuvista. Elokuva on tähän mennessä tuottanut yli 1,3 miljardia dollaria lipputuloja ja on tällä hetkellä yhdeksänneksi eniten tuottanut elokuva. Elokuva sai seitsemän Oscar-ehdokkuutta vuoden 2019 gaalassa muun muassa parhaasta elokuvasta ensimmäisenä supersankarielokuvana koskaan. Elokuvalle on suunnitteilla jatko-osa ja Coogler on sitoutunut palaamaan ohjaajaksi ja käsikirjoittajaksi. Juoni Vuosisatoja sitten viisi afrikkalaista heimoa kävi sotaa miljoonia vuosia sitten pudonneesta meteorista, joka koostui vibranium-nimisestä metallista. Eräs soturi joi vibraniumin vaikutuksille altistuneesta “sydämen muotoisesta yrtistä” tehtyä nestettä ja sai yli-inhimilliset voimat ja ketteryyden. Hänestä tuli ensimmäinen ”Musta Pantteri” ja hän yhdisti heimot muodostaakseen valtion nimeltä Wakanda, vuorilla elävän jabariheimon ollessa ainut heimo, joka ei tunnustanut Mustaa Pantteria hallitsijakseen. Ajan myötä Wakandasta tuli vibraniumin avulla huipputeknologinen valtio, mutta eristäytyi muusta maailmasta ja esiintyi näiden silmissä pelkkänä kehitysmaana. Vuonna 1992 kuningas T’Chakan nuorempi veli N’Jobu on peitetehtävissä Oaklandissa, Kaliforniassa. Mutta hän alkaa uskoa, että Wakandan eristäytymispolitiikasta on enemmän haittaa kuin hyötyä, ja vannoo toimittavansa Wakandan aseteknologiaa afrikkalaisvähemmistöille ympäri maailmaa, jotta nämä voisivat nousta sortajiaan vastaan. Tätä varten hän lähettää asekauppias Ulysses Klaue’n varastamaan Wakandasta vibraniumia. Eräs toinen vakooja, Zuri, ilmoittaa tästä T’Chakalle, joka saapuu pidättämään N’Jobun. Mutta N’Jobun uhatessa Zurin henkeä, T’Chaka joutuu vastentahtoisesti tappamaan veljensä. Hän käskee Zuria pitämään totuuden N’Jobun kuolemasta salassa ja jättää N’Jobun puoliamerikkalaisen pojan, Erik Stevensin (syntymänimeltään N’Jadaka), omilleen. Vuosia myöhemmin, T’Chakan kuoltua Helmut Zemon toimien seurauksena,[lower-alpha 1] hänen poikansa ja nykyinen Musta Pantteri T’Challa palaa Wakandaan noustakseen sen valtaistuimelle. Matkan aikana hän ja erikoisryhmä Dora Milajen johtaja Okoye pelastavat T’Challan entisen rakastajattaren Nakian ja he saapuvat kruunajaisseremoniaan, T’Challan äidin Ramondan ja pikkusisko Shurin odottaessa heitä. Seremonian aikana jabariheimon nykyinen päällikkö M’Baku haastaa T’Challan kaksintaisteluun Wakandan kruunusta. T’Challa voittaa rituaalitaistelun ja hänet kruunataan Wakandan kuninkaaksi, hänen annettua M’Bakun poistua paikalta elävänä. Sillä välin Klaue ja aikuinen Erik, nykyään entinen black ops -sotilas ja tunnettu myös nimellä ”Killmonger”, ovat varastaneet Lontoosta wakandalaisen artefaktin ja Klaue on menossa Busaniin, Etelä-Koreaan, myymään sitä. T’Challan ystävä W’Kabi, jonka vanhemmat Klaue oli tappanut, vaatii T’Challaa nappaamaan Klauen. T’Challa, Okoye ja Nakia matkustavat Busanissa sijaitsevaan maanalaiseen kasinoon, jossa paljastuu, että artefaktin ostaja oli CIA-agentti Everett Ross, joka pidättää Klaue’n vastoin T’Challan tahtoa. Klaue paljastaa Rossille totuuden siitä millainen Wakanda todellisuudessa on, ennen kuin Killmonger vapauttaa hänet. Ross haavoittuu suojellessaan Nakiaa ja T’Challa vie hänet Wakandaan Shurin parannettavaksi. Zuri kertoo T’Challalle totuuden N’Jobusta, kun taas Killmonger tappaa Klaue’n ja vie hänen ruumiinsa W’Kabille ja rajaheimolaisille. Hän paljastaa kylänvanhimmille todellisen henkilöllisyytensä ja haastaa T’Challan taisteluun valtaistuimesta. Killmonger tappaa Zurin ja voittaa rituaalitaistelun T’Challaa vastaan, minkä päätteeksi hän heittää tämän vesiputoukseen. Juotuaan sydämen muotoisen yrtin nestettä ja poltettuaan koko yrttitarhan, Killmonger päättää rajaheimolaisten tuella jatkaa isänsä suunnitelmia ja alkaa valmistella aseiden toimitusta wakandalaisille vakoojille ympäri maailmaa. Nakia, Shuri, Ramonda ja Ross lähtevät pyytämään apua jabariheimolta. Jabariheimolaiset olivat pelastaneet tajuttoman T’Challan, koska tämä oli säästänyt M’Bakun hengen. Nakia parantaa T’Challan viimeisellä sydämen muotoisella yrtillä, minkä jälkeen T’Challa päättää lähteä jatkamaan taisteluaan Killmongerin kanssa. Dora Milajen jäsenet kääntyvät Killmongeria vastaan ja käyvät yhdessä yhdessä Shurin, Nakian sekä jabariheimon sotureiden kanssa taisteluun W’Kabia ja rajaheimolaisia vastaan, Rossin käyttäessä wakandalaista suihkukonetta asekuljetusten pysäyttämiseksi. T’Challan ja Killmongerin taistelu siirtyy vibranium-kaivokseen, missä T’Challa käyttää kaivoksen ääniteknologiaa häiritäkseen Killmongerin pukua ja saa tilaisuuden haavoittaa tätä. Killmonger kieltäytyy parantumisesta ja vangitsemisesta, päättäen mieluummin kuolla vapaana. T'Challa päättää luopua eristäytymispolitiikasta ja perustaa Oaklandiin apukeskuksen, jonka hän jättää Nakian ja Shurin vastuulle. Lopputekstien välissä näytetyssä kohtauksessa Yhdistyneet kansakunnat järjestää Wienissä kokouksen, jossa T’Challa paljastaa maailmalle totuuden Wakandasta. Lopputekstien jälkeen näytetyssä kohtauksessa Shuri auttaa aivopesustaan parantunutta Bucky Barnesia aloittamaan Wakandassa uuden elämän. Näyttelijät Tuotanto Kehitys Kesäkuussa 1992 Wesley Snipes julkisti aikovansa tehdä elokuvan Mustasta Pantterista,[2] ja elokuuhun mennessä, hän oli aloittanut elokuvan työstämisen.[3] Heinäkuussa 1993 Snipes kertoi suunnittelevansa The Black Pantherin tuotannon aloittamisen Demolition Manin jälkeen.[4] Tammikuussa 1994 Snipes osallistui neuvotteluihin Columbia Picturesin kanssa Mustan Pantterin näyttelemisestä,[5] ja maaliskuussa Stan Lee osallistui elokuvan kehittämisprosessiin,[6] mikä aloitettiin toukokuussa.[7] Tammikuussa 1996 Lee sanoi, ettei ollut tyytyväinen projektin käsikirjoituksiin.[8] Heinäkuussa 1997 Black Panther lisättiin suunniteltavien Marvel Comicsin elokuvien joukkoon.[9] Maaliskuussa 1998 Marvel palkkasi Joe Quesadan ja Jimmy Palmiottin työstämään Black Pantheria.[10] Elokuussa 1998 Marvelin yritysongelmat jättivät projektin jäihin.[11] Elokuussa 1999 Snipes liittyi mukaan tuottajaksi ja mahdollisesti myös pääosan esittäjäksi.[12] Toukokuussa 2000 Artisan Entertainment julkisti tehneensä sopimuksen Marvelin kanssa Mustaan Pantteriin pohjautuvan elokuvan rahoittamisesta, tuottamisesta, ja levittämisestä.[13] Maaliskuussa 2002 Snipes sanoi aikovansa toteuttaa Blade 3:n tai Black Pantherin vuonna 2003,[14] ja toisti kiinnostuksensa viisi kuukautta myöhemmin.[15] Heinäkuussa 2004 Blade 3:n ohjaaja David S. Goyer sanoi, ettei Snipes todennäköisesti tulisi esittämään Mustaa Pantteria, sanoen, "Hän on jo niin juurtunut Bladen rooliin, että toinen Marvel-sankari voisi olla jo ylilyönti."[16] Syyskuussa 2005 Marvelin toimitusjohtaja Avi Arad ilmoitti Black Pantherin tulevan olemaan yksi Marvel Studiosin kehittämästä ja Paramount Picturesin levittämistä elokuvista.[17] Kesäkuussa 2006, Snipes kertoi Men's Fitness -lehdelle elokuvan eteen oli tehty jo paljon työtä, ja toivoi sille löytyvän pian ohjaajan.[18] Helmikuussa 2007 Kevin Feige, Marvel Studiosin tuotannon johtaja ilmoitti Black Pantherin olevan Marvelin kehitysaikataulussa.[19] Heinäkuussa 2007 ohjaaja John Singleton sanoi pyrkineensä Black Pantherin ohjaajaksi.[20] Maaliskuussa 2009 Marvel yritti palkata käsikirjoittajia auttamaan toteuttamaan luovan keinon tuoda valkokankaalle vähemmän tunnettua supersankarihahmoja, kuten Musta Pantteri, Cable, Tohtori Outo, Rautanyrkki, Yöhaukka ja Vision.[21] Nate Moore, käsikirjoitusohjelman johtaja, auttoi valvomaan Mustan Pantterin elokuvan kehitystä.[22] Tammikuussa 2011 Marvel Studios palkkasi dokumenttielokuvia tehneen Mark Baileyn tekemään käsikirjoituksen Black Pantherille, Feigen toimiessa tuottajana.[23] Lokakuussa 2013, Feige sanoi elokuvan olevan "ehdottomasti kehityksessä", lisäten, "Kun on jokin niin rikas valtio kuin Wakanda ja [Mustan Pantterin] taustatarina — ja vibranium selvästi esiteltynä jo [Marvel Cinematic Universessa] — En tiedä milloin, mutta meillä on varma suunnitelma tuoda hahmo henkiin jonain päivänä."[24] Lokakuussa 2014 Feige julkisti elokuvan saavan ensi-iltansa 3. marraskuuta 2017 ja että Chadwick Boseman tulisi esittämään Mustaa Pantteria.[25][26] Feige sanoi Marvelin harkitsevan vähemmistöihin kuuluvia elokuvantekijöitä ohjaajaksi ja käsikirjoittajaksi, sanoen "teemme samaa kuin aina ennenkin, eli etsimme parhaita mahdollisia elokuvantekijöitä, käsikirjoittajia ja ohjaajia. Joten en voi sanoa varmasti, että palkkaamme ketään vähemmistötieteen perusteella, mutta tapaamme paljon ihmisiä." Hän lisäsi studion tavanneen Reginald Hudlinin, Musta Pantteri -sarjakuvien entisen kirjoittajan.[27] Tammikuussa 2015 Boseman totesi elokuvan olevan "aivoriihivaiheessa" selittäen, "Luulen, että juuri nyt käydään läpi mahdollisuuksia siitä mitä hän voi tehdä... erittäen selviää miltä se näyttää ja millaiselta sen pitäisi tuntua tietyillä hetkillä. Mutta käymällä vain [materiaalia] läpi, koska yhden ja seuraavan tarinan tarinan välillä on ero siinä kuka hän – yrittäen löytää keinoa yhdistää nuo asiat toisiinsa."[28] Helmikuussa 2015 Marvel siirsi ensi-iltaa uudelle ajankohdalle: 6. heinäkuuta 2018.[29] Huhtikuussa 2015 Feige paljasti tulevansa tapaamaan ohjaajia Avengers: Age of Ultronin jälkeen kuukauden lopussa, ja että "näyttelijöiden valinta oli jo käynnissä monilla eri tavoilla. Osa niistä [on tunnettu], ja osa [ei]."[30] Toukokuussa 2015 Marvel oli neuvotteluissa Ava DuVernayn kanssa joko tämän elokuvan tai Captain Marvelin ohjaamisesta.[31] Kesäkuussa Feige vahvisti tavanneensa DuVernayn muiden ohjaajien kanssa ja selitti odottaneensa päätöstä vuoden 2015 keskelle tai loppuun mennessä.[32] Heinäkuun 2015 alussa, DuVernay sanoi, että oli kieltäytynyt elokuvan ohjaamisesta sanomalla, "Marvelilla on tietty tapa tehdä asioita ja minusta ne ovat fantastisia ja monet ihmiset rakastavat sitä mitä he tekevät. Rakastin sitä tapaa, jolla he tavoittivat minut... [mutta] meillä oli eriäviä ideoita siitä millainen tarinan tulisi olla... Lopulta päädyttiin tarinaan ja perspektiiviin. Emmekä me nähneet samalla tavalla. Parempi, että ymmärrän nyt kuin mainitsen myöhemmin luovat erot välillämme."[33] Myöhemmin saman kuukauden aikana DuVernay lisäsi, "Minulle oli läpi käytävä prosessi, siitä kenen kanssa haluta sänkyyn? Koska se todella oli kuin avioliitto, ja tässä tapauksessa se kestäisi kolme vuotta. Se olisi kuin tekisi kolme vuotta asioita, jotka eivät ole minulle tärkeitä. Joten kysymys oli, olisiko täsä minulle riittävän tärkeää tekemistä? Yhdessä vaiheessa vastaus oli kyllä, koska ajattelin, että oli arvokasta kuvitella maailmalla sellainen kulttuuri tietyllä merkittävällä tavalla: jännitystä, toimintaa, hupia, kaikkia noita asioita, ja vielä keskipisteenä tummaihoinen sankari — se olisi hyvin vallankumouksellista. Nämä Marvel-elokuvat menevät kaikkialle Shanghaista Ugandaan ja mikä tahansa mitä minä luultavasti tekisin tavoittaisi monet ihmiset, joten arvostin sitä. Niin keskustelut jatkuivat, koska sellaisesta olin kiinnostunut. Mutta kaikkia kiinnostivat eri asiat... Minulle [on] tärkeää, että [työni] on aitoa sitä kohtaan mitä tällä hetkellä olin. Ja jos kompromisseja on liikaa, sitä ei vain yksinkertaisesti ollut tarkoitettu Ava DuVernayn elokuvaksi."[34] Lokakuussa 2015 F. Gary Graytä harkittiin elokuvan ohjaajaksi ennen kuin hänet valittiin ohjaamaan Fast & Furious 8,[35][36] kun taas Joe Robert Cole, Marvelin sisäisen kirjoittajien ohjelman jäsen, oli lähellä allekirjoittaa sopimuksen elokuvan käsikirjoittamisesta.[37] Saman kuukauden aikana Marvel siirsi ensi-iltaa jälleen, ja uutena päivämääränä oli 16. helmikuuta 2018.[38] Joulukuussa 2015 Ryan Coogler osallistui neuvotteluihin elokuvan ohjaamisesta. Neuvottelut Cooglerin kanssa olivat viilentyneet jo ensimmäisessä tapaamisessa Marvelin kanssa, mutta ne lämpenivät uudelleen Cooglerin elokuvan Creed: The Legacy of Rocky myötä.[39] Kuukauden lopulla Feige kuvaili elokuvaa "suureksi geopoliittiseksi toimintaseikkailuksi, joka keskittyy T’Challan perheeseen sekä hänen kuninkaallisiin ongelmiinsa Wakandassa, ja että mitä kuninkuus merkitsee". Feige lisäsi, että elokuvalla oli "hyvin tärkeä" yhteys Avengers: Infinity Wariin ja sen nimeämättömään jatko-osaan.[40][41] Hän lisäsi, että se olisi Marvel Studiosin ensimmäinen elokuva, jossa olisi "pääosin afroamerikkalainen näyttelijäkaarti".[41][42] Esituotanto Tammikuussa 2016 Marvel vahvisti Cooglerin Black Pantherin ohjaajaksi.[43] Coogler, joka kasvoi sarjakuvien parissa, kommentoi Black Pantherin ohjaamista sanomalla että "se on minulle yhtä henkilökohtainen kuin pari viimeisintä elokuvaa, jotka minun oli mahdollista tehdä. Tunnen itseni todella onnekkaaksi kun voin tehdä jotain näin intohimoista jälleen kerran."[44][45] Suostuttuaan elokuvan ohjaaksi Feigen "kosiskeltua" häntä siihen kuukausien ajan, Coogler vaati saada tuoda yhteistyökumppaneitaan edellisistä elokuvistaan työstämään Black Pantheria tehdäkseen elokuvasta erilaisen kuin muut MCU-elokuvat, jotka on usein "kuvannut, säveltäneet ja leikanneet samat talon sisäiset henkilöt". Coogler halusi "jättää eoman henkilökohtaisen leimansa" elokuvaan. Hän toi takaisin kuvaajaksi Fruitvale Stationin tekoon osallistuneen, sekä tuotantosuunnittelija Hannah Beachlerin ja säveltäjä Ludwig Göranssonin, jotka olivat mukana sekä Fruitvale Stationin että Creedin tuotannossa.[46][47] Helmikuussa 2016 Cole kuvaili Black Pantherin käsikirjoittamisen vastuuta tummaihoisia käsittelevien sosiaalisten ongelmien kannalta, sanomalla "Black Panther on historiallinen mahdollisuus olla osa jotain erikoista ja tärkeää, erityisesti silloin kun afroamerikkalaiset ovat vahvistamassa identiteettiään kohdatessaan parjausta ja epäinhimillistämistä. Kuva tummaihoisesta sankarista tällä asteikolla on todella jännittävää." Hän myös lisäsi, että "ajattelimme missä pain manteretta Wakanda sijaitsisi, ja millaisia ihmisiä ja millainen historia sillä olisi. Se on tutkintaprosessi, jossa autetaan tässä vaiheessa tiedottamaan tarinaa. Mutta aiomme tavata konsultteja, jotka ovat ekspettejä mantereen sekä Afrikan historian ja politiikan suhteen."[48] Cole myöhemmin lisäsi, "[Afrikassa] on niin monia valtioita, joista jokaisella on erilainen historia, mytologia, ja kulttuuri, mutta se yritimme tehdä oli tämän historian ja joidenkin kulttuurellisten vaikutteiden kunnioittamista ja sitten ekstrapoloida ulos teknologiamme ja se miten näemme Wakandan, sekä valtion eri osat ja sen kulttuurin. Halusimme sen juurtuvan ensin todellisuuteen ja sitten rakentaa sen ulos sieltä, joten tuntisimme itsemme hyvin aidoiksi ja maadoitetuiksi."[49] Coogler lisäsi heidän halunneen Wakandan "tuntuneen kuin valtiolta, yhden kaupungin sijalta" olevan kiinni todellisissa Afrikan valtioissa, joissa oli "useita heimoja, joilla oli omat kielet, omat kulttuurit sekä omat ruokakulttuurit ja poukeutumistavat. He elävät toistensa kanssa ja yhdessä he luovat näille valtioille identiteetin."[50] Asujen suunnittelija Ruth E. Carter viittasi maasai-, himba-, dogon-, sotho- ja tuareg-heimoihin suunnitellessaan wakandalaisten asut.[51] Huhtikuussa 2016 Feige sanoi Cooglerin osallistuneen myös käsikirjoittamiseen, ja että kuvaukset alkaisivat "aivan seuraavan vuoden alussa".[52] Feige huomautti Civil Warin laittaneen paljon "pohjatyötä" T’Challan moraliteettiin.[53] Civil Warissa kuultiin myös Wakandan kieltä, jonka runkona toimi xhosan kieli, jota Boseman oppi elokuvassa T’Challan isää T’Chakaa esittäneeltä John Kanilta, sillä Kani itse puhuu kyseistä kieltä.[54] Toukokuussa Lupita Nyong’o osallistui neuvotteluihin näyttelemään T’Challan rakastajarta,[55] kun taas Michael B. Jordan valittiin Black Pantheriin tuntemattomaan rooliin hänen työskenneltyään Cooglerin kanssa aiemmin elokuvissa Fruitvale Station ja Creed: The Legacy of Rocky.[56] Saman kuukauden aikana, Coogler puhui keskusteli lähestymistavastaan työskennellä MCU:n parissa luoden silti jälleen yhtä "Ryan Cooglerin elokuvaa", sanomalla, Se mitä Marvel tekee ... on sisällön tekemistä tiettyyn universumiin, missä hahmot ovat sidoksissa toisiinsa ja kohtaavat keskenään, ja luulen, että minulle luova haaste—tehdä tästä elokuva niin henkilökohtainen kuin mahdollista. Se tulee olemaan henkilökohtaisin elokuvani tähän mennessä, mikä on hullusti sanottu, mutta siitä tässä on täysin kyse. Minulla on nyt pakkomielle tähän hahmoon ja sen tarinaan, ja luulen, että siitä tulee hyvin ainutlaatuinen ja silti sopiva tähän muodostettavaan kokonaiskerrontaan. Kasvoin sarjakuvien fanina, ja sama pätee sarjakuvissakin. Sinulla olisi Wolverinesta kertovia sarjakuvia ja ne olisivat paljon synkempiä ja raaempia kuin Ryhmä-X -sarjakuvat, mutta ne sopisivat sinulle silti, kun avaat Ryhmä-X -sarjakuvalehden. Se on uutta elokuvissa, mutta ei tarinankerronnassa.[57] Myöhemmin toukokuun aikana tuottaja Nate Moore paljasti kuvausten sijoittuvan Atlantaan, Georgiaan, ja että Marvel myös "tutki varmuudella sopivia kuvauspaikkoja Afrikasta".[22] Vuoden 2016 San Diego Comic-Con Internationalissa, Nyong’o vahvistettiin näyttelijäksi elokuvaan Nakian roolissa, kun taas Jordanin roolihahmon paljastettiin olevan Erik Killmonger. Lisäksi, Danai Gurira valittiin näyttelemään Okoyea, ja Coogler paljasti kuvausten alkavan tammikuussa 2017.[58][59] Coogler lisäsi, että hän ja Cole olivat saaneet inspiraatiota Ta-Nehisi Coatesin sillä hetkellä piirtämistä Musta Pantteri -sarjakuvista, sanoen "se mitä hän teki Pantterilla oli suorastaan uskomatonta. Voit todella nähdä hänen taustansa runoilijana jossain kohtaa. Ja sitä miten Brian Stelfreeze on käsitellyt sarjakuvan visuaalisuutta. Ja jotkut kysymykset, joita se kysyy."[60] Coogler myös vihjaili heidän vetäneen "melkein jokaisesta" Black Panther -sarjakuvista, mukaan lukien Jack Kirbyn, Christopher Priestin (joista Coogler tunsi vetäneensä eniten), Jonathan Hickmanin, Hudlinin ja Coatesin tekemät sarjakuvat. Coogler kommentoi hahmojen erilaisuutta sanomalla "Me tavallaan valitsimme ja vedimme hahmot, jotka toimivat parhaiten tarinalle, jota yritämme kertoa ja luulen, että ihmiset näkevät elokuvat ja se tulee olemaan hyvin luonnollinen, koska et voi johtaa maata ilman hyvää joukkuetta ympärilläsi. Se on mahdotonta. On tavallaan luonnollista, että hahmot ponnahtavat esiin."[61] Syyskuussa 2016 testattiin näyttelijöitä M’Bakun rooliin, mukaan lukien Winston Duke ja Yahya Abdul-Mateen II. Kuukauden lopussa Duke valittiin hahmon näyttelijäksi.[62] Moore huomautti, ettei M’Bakua tultaisi elokuvassa kutsumaan ”Apinamieheksi”, koska oli "paljon rodullisia vaikutuksia, jotka eivät sopineet hyvin" tummaihoiselle apinaksi pukeutuneelle mihelle. Tätä aspektia muutettiin niin, että M’Baku johtaa heimoa, joka palvoo gorilloja, M’Baku käyttäessä kuitenkin gorillaan viittaavaa rintapanssaria sekä käsi- ja jalkasuojuksia. Moore jatkoi, "Apinamies on ongelmallinen hahmo monista syistä, mutta ajatus, joka meillä oli Apinamiehestä, oli todella kiehtova. … It’s a line I think we’re walking, and hopefully walking successfully."[50] Seuraavan kuukauden aikana Forest Whitaker valiittiin näyttelemään Zuria ja Daniel Kaluuya W’Kabia, minkä lisäksi Florence Kasumban paljastettiin palaavan Captain America: Civil Warista Ayon rooliin.[63] Letitia Wright valittiin myös toistaiseksi tuntemattomaan rooliin.[64] Lisäksi Angela Bassett valittiin näyttelemään T’Challan äitiä Ramondaa.[65] Tammikuussa 2017 Sterling K. Brownin paljastettiin liittyneen näyttelijäkaartiin N’Jobun roolissa.[66] Siihen aikaan, Marvel sai luvan Oaklandiin sijoittuvalta joukkoliikennejärjestelmältä AC Transit käyttää heidän logoaan elokuvassa 1990-luvulle sijoittuvassa takaumassa, jossa Berkeleyssä, Kaliforniassa sijaitsevassa Saint Mary's College High Schoolissa opiskeleva T’Challa meni linja-autolla kouluun. Oakland valittiin, koska se oli Cooglerin syntymäpaikkana.[67] Kuvaukset Kuvaukset alkoivat 21. tammikuuta 2017[68] EUE/Screen Gemsin studiolla sekä Pinewood Atlanta Studiosilla,[69][70] ja niiden odotetaan kestävän kesäkuuhun 2017 asti.[71][69] Kuvaukset sijoittuivat myös Sweet Auburnin naapurustoon sekä Atlantan kaupungintalolle, jälkimmäisen toimiessa elokuvassa Yhdistyneiden kansakuntien rakennuksena.[70] Lisäkuvaukset sijoittuivat Etelä-Koreaan, Busanin kaupungin toimiessa autoilla tapahtuvan takaa-ajonkohtauksen kuvauspaikkana.[72] Busanin kuvausajankohta on joko maaliskuun lopussa tai huhtikuun alussa.[73] Kuvauksissa käytettiin 150 autoa ja yli 700 ihmistä.[74] Busanin osuus kuvauksista alkoi 17. maaliskuuta 2017,[75] Jagalchi Fish Marketin ollessa kuvauspaikkana,[76] ja 21. maaliskuuta kuvaukset sijoittuivat Gwangalli Beachille[75] Lisäksi elokuvaa tullaan kuvaamaan myös Marine Cityssä ja Gwangandaegyo Bridgella.[74] Etelä-Korean kuvauksiin palkattiin myös sadoittain elokuva-alan opiskelijoita paikallisista yliopistoista sekä assistenttejä.[75] Etelä-Korean osuudet kuvauksista päättyivät maaliskuun 27. päivän viikolla.[74] Pian kuvausten alkamisen jälkeen, Atandwa Kani, John Kanin poika, ilmoitti esiintyvänsä elokuvassa isänsä kanssa, jälkimmäisen uusiessa T’Chakan roolin.[77] Lisäksi kuvauspaikalta otetut kuvat paljastivat Martin Freemanin palaavan Everett Rossin rooliin.[68] Marvel julkisti virallisesti tuotannon alkamisen 26. tammikuuta, vahvistaen Freemanin, Wrightin ja John Kanin osaksi näyttelijäkaartia, ja paljastaen Andy Serkisin uusivan Ulysses Klaue'n roolin elokuvasta Avengers: Age of Ultron.[72][78] Vuoden 2017 CinemaConissa Wrightin paljastettiin näyttelevän Shuria, T’Challan siskoa.[79] Kuvaukset päättyivät 19. huhtikuuta 2017.[47] Jälkituotanto Kesäkuussa 2017 Sydelle Noel paljasti näyttelevänsä Xoliswaa, yhtä Dora Milajen jäsenistä.[80][81] Heinäkuussa 2017 Moore totesi Black Pantherin näytävän sekoitukselta Kummisetää ja James Bond -elokuvia, sanoen elokuvan olevan "suuri oopperamainen perhedraama, joka keskittyy kansainvälisen vakoilun maailmaan. Joten toivottavasti saamme parasta mahdollista kummastakin maailmasta."[82] Feige kutsui lokuvan tarinan olevan "rikas kulttuurin kannalta tärkeissä asioissa. Kävimme näitä keskusteluja kaksi vuotta sitten, koska se oli luonnostaan sarjakuvien tarina. Nyt se näyttää korkeimmin juoksevalta asialta mitä olemme tehneet." Boseman myös vihjaili elokuvalla olevan yhtäläisyyksiä siitä kuinka Donald Trumpista tuli Yhdysvaltain presidentti Barack Obaman jälkeen.[83] Visuaalisten efektien luomisesta elokuvaan vastasivat Industrial Light & Magic (ILM), Digital Domain, Double Negative, Luma Pictures, Mammal Studios, Method Studios, Rise Visual Effects Studios, Scanline VFX ja Trixter.[84] Musiikki Ludwig Göransson palkattiin elokuvan säveltäjäksi huhtikuussa 2017.[47] Göransson matkusti Senegaliin ja Etelä-Afrikkaan nauhoittamaan paikallismuusikoiden esityksiä, joista syntyi perusta soundtrackille.[85] Tämän lisäksi Kendrick Lamar tuotti elokuvalle hip hop -vaikutteisen soundtrackin nimeltä Black Panther: The Album, Top Dawg Entertainmentin perustaja Anthony Tiffithin kanssa. Coogler valitsi Lamarin projektiin, koska tämän ”taiteelliset teemat sopivat yhteen elokuvassa tutkittavien asioiden kanssa.”[86] Albumilta julkaistiin tammi- ja helmikuussa 2018 kolme singleä: ”All the Stars”, ”King's Dead” ja ”Pray for Me”.[86][87][88] Black Panther: The Album julkaistiin 9. helmikuuta 2018,[89] kun taas Göranssonin sävellykset elokuvaan sisältävä soundtrack Black Panther (Original Score) julkaistiin 16. helmikuuta 2018.[90] Julkaisu Black Panther sai ensiesityksensä Los Angelesin Dolby Theatressa 29. tammikuuta 2018.[91] Elokuvateattereihin se ilmestyi Britanniassa on 9. helmikuuta 2018 ja Pohjois-Amerikassa sekä Suomessa 16. helmikuuta 2018.[41][38][92] Alun perin suunniteltuna ensi-iltana oli 3. marraskuuta 2017,[25] ennen kuin helmikuussa 2015 Spider-Man: Homecomingin lisääminen julkaisuaikatauluun siirsi elokuvan päivämäärälle 6. heinäkuuta 2018.[29] Lokakuussa 2015 ensi-iltaa siirrettiin jälleen, kun Ant-Man and the Wasp lisättiin julkaisuaikatauluun.[38] Vastaanotto Arvosteluja Palkinnot ja ehdokkuudet Jatko-osa Black Pantherin julkaisun jälkeen Feige sanoi, että hahmosta ”on monta, monta tarinaa kerrottavana” ja että hän halusi Cooglerin palaavan mahdollisen jatko-osan ohjaajaksi.[98] Coogler lisäsi, että halusi nähdä kuinka T’Challa kasvaisi kuninkaana tulevien elokuvien aikana, koska hänen valtakautensa vasta alkoi MCU:ssa, kun taas sarjakuvissa hän oli ollut kuningas ja lapsuudestaan asti.[99] Maaliskuussa 2018 Feige lisäsi, että jatko-osasta ”ei ollut mitään erityistä paljastettavaa”, mutta että heillä ”ehdottomasti” oli ”ideoita ja hyvin vahva suunta siitä minne haluaisivat toisella elokuvalla edetä”.[100] Lokakuussa 2018 Coogler oli viimeistellyt sopimuksensa Black Pantherin jatko-osan ohjaamisesta ja käsikirjoittajamisesta.[101] Lähteet Huomioita Viitteet Aiheesta muualla Please use a more specific IMDb template. See the documentation for available templates. Luokka:Vuoden 2018 yhdysvaltalaiset elokuvat Luokka:Marvel Cinematic Universe -elokuvat Luokka:Tieteiselokuvat Luokka:Vakoiluelokuvat Luokka:3D-elokuvat Luokka:IMAX-elokuvat Luokka:SAG-palkitut elokuvat
https://fi.wikipedia.org/wiki/Black%20Panther%20%28elokuva%29
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 99, 599, 780, 1700, 2068, 2195, 2881, 3175, 3985, 4496, 5361, 6418, 6785, 7189, 7801, 8313, 8663, 9351, 9669, 9913, 10321, 10624, 11426, 11596, 11631, 11980, 12138, 13079, 13783, 14496, 14857, 15107, 15831, 16156, 16387, 16669, 17397, 17889, 18482, 19256, 19691, 20606, 21110, 21710, 21827, 22155, 22638, 22773, 23151, 23541, 23719, 24243, 25465, 25926, 26559, 26862, 27332, 28269, 29060, 29435, 30038, 31026, 31372, 31805, 32346, 32521, 33288, 36748, 37765, 38499, 39156, 39863, 40391, 40831, 40895, 40997, 41111, 41463, 41946, 42094 ], "plaintext_end_byte": [ 98, 598, 779, 1699, 2067, 2156, 2880, 3174, 3970, 4485, 5328, 6417, 6784, 7157, 7800, 8312, 8626, 9350, 9667, 9889, 10320, 10599, 11425, 11594, 11629, 11978, 12136, 13078, 13752, 14495, 14832, 15106, 15830, 16155, 16372, 16635, 17396, 17888, 18460, 19255, 19690, 20586, 21109, 21668, 21826, 22154, 22592, 22772, 23150, 23540, 23697, 24242, 25464, 25901, 26558, 26861, 27286, 28268, 29022, 29434, 30037, 31007, 31371, 31804, 32345, 32513, 33273, 36740, 37757, 38477, 39131, 39845, 40383, 40823, 40887, 40986, 41064, 41448, 41923, 42054, 43308 ] }
독일 공화당은 언제 창당했나요?
김종필
korean
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
김종필(金鍾泌, 1926년 1월 7일 ~ 2018년 6월 23일)은 대한민국의 정치인이다. 그는 박정희가 5.16 군사 정변을 일으킬 당시 예비역 대한민국 육군 중령으로 정변에 참여했다. 1951년 2월 박상희의 장녀 박영옥과 결혼했으며 1963년 육군 준장으로 진급 후 예편했다. 9선 국회의원으로 최다선 국회의원 출신이며,1971년 박정희정권기 제11대, 김대중정부기 31대 DJP 연정 국무총리를 역임하였다. 김영삼, 김대중과 함께 3김이라 불리며 대한민국의 정치를 이끌었다. 민주공화당 총재와 신민주공화당 총재를 거쳐 자유민주연합 총재를 지낸 그의 주요 거주지는 대한민국 서울특별시 중구 신당동이었다. 육군사관학교를 8기로 졸업하고 1961년 5.16 군사 정변의 중심 인물로 초대 중앙정보부(현국정원)를 창설해 부장에 취임해 활약했지만, 공화당의 내분으로 정계를 은퇴했다. 1971년 공화당 부총재직을 맡고 제8대 국회의원에 당선됐으며, 같은 해 6월 국무총리에 취임함으로써 정계에 복귀후 5년6개월간 최장수 총리를 지내며, 대덕연구단지, 민속촌등을 기획했다. 1979년 공화당 총재를 맡았으나,1981년 신군부의 압력으로 정계 은퇴 후 미국으로 건너갔다. 1987년 신민주공화당을 창당하며 정계에 복귀하였다. 1990년 3당합당에 참여하여 민주자유당 최고위원으로 활동하였다. 하지만 1995년 탈당하고 자유민주연합을 창당하고 초대 총재가 되었다. 2004년에 제17대 총선에서 낙마하고 정계를 은퇴했다. 제3공화국과 제4공화국 당시 제2인자였으며 김영삼, 김대중, 이철승과 함께 박정희의 후계자 또는 잠재적 대안자로 거론되기도 했다. 1971년 6월 4일부터 1975년 12월 18일까지 대한민국의 제11대 국무총리를, 1998년 3월 3일부터 2000년 1월 12일까지 제31대 DJP 연정 국무총리를 역임했다. 2018년 6월 23일에 숙환으로 인해 향년 93세의 나이로 세상을 떠났다. 생애 생애 초기 출생과 가계 김종필은 1926년 1월 7일에 충청남도 부여에서 7남 중 5남으로 태어났다. 가야의 시조 김수로왕의 72대손이자 안경공파(安敬公派) 김영정의 22대손이었다. 그의 집안이 충남 갑부로 성장한 것은 그의 할아버지 김현택이 갑부로 성장하여 가세를 일으킨 것이며, 김현택은 부지런해 생전에 쌀 2000섬 지기가 됐다. 3대 독자였던 아버지 김상배는 토지측량사를 지냈다. 토지등록 분규 등을 잘 해결해 신망을 얻은 후 규암면장과 부여면장으로 지역사회의 유지가 됐으며, 어머니 이정훈은 전주 이씨로 아버지보다 12살 연하였다. 아버지 김상배는 일제 강점기 당시 부여군 규암면장을 지냈다.[1] 인텔리였던 아버지는 항일 독립운동가들을 집안에 숨겨주고 돌봐줬다. 의열단 단원인 유석현 등은 1921년 일본 경찰에 쫓기다가 김상배의 집에 피신했다.[2] 그의 부모는 모두 아들만 7명을 두었다. 위로 4명의 형과 아래로 2명의 동생이 있는데 큰형 종호는 40대의 나이에 공무원 시험을 거쳐 서울 종로구청 주사로 근무했고, 1970년에서 1980년까지 중앙곡물협회 회장직을 맡았다. 둘째 형 종익은 민주공화당 6·7·8대 국회의원을 지냈다. 막내동생 종식은 중학생 무렵 한국 전쟁 중에 실종됐다. 그 뒤 김종필은 실종된 막내동생을 오랫동안 찾았으나 찾지 못했고, 그의 측근인 보좌관 김석야는 2000년 동아일보와의 인터뷰에서 "총리께서 수십년 동안 막내동생을 찾으려고 갖은 노력을 기울였지만 끝내 아무런 단서를 찾지 못해 사망한 것으로 추정한다."고 했다. 학창 시절 근엄한 한학자이기도 했던 아버지 김상배는 그를 직접 야단치는 법이 없었고, 특히 그의 칭찬을 주변에 얘기해서 간접적으로 듣게 했다고 한다.[3] 소년기에 그는 아버지로부터 붓글씨를 배웠다. 그러나 글을 쓰다 싫증이 나서 도망쳤다가 밤늦게 돌아오면 아버지는 아무 말 없이 밥을 먹인 뒤 나머지 글쓰기를 마치게 했다 한다.[3]1944년 3월에 공주고등보통학교를 졸업하였다.[4] 청년기 그는 어려서부터 그림을 잘 그렸는데, 정식 교육을 받지는 않았고 중학교 때 수채화를 그려본 기초 뿐이었다. 그러나 뒤에 40세가 넘어 유화를 배우기 시작하여 본격 화가의 경지에 오르기도 했다.[1] 고등학교 졸업 후 바로 주오대학교에 입학했지만, 아버지의 권유로 곧 자퇴하고 귀국하여 대전사범학교에 입학했고 1945년에 졸업하였다. 보령군의 소학교 교사로 발령받았으나 교편을 잡은 지 2개월 만에 그만두었다. 8월 15일 광복을 맞고 아버지가 경성부에 사준 집을 팔아 자동차 회사를 운영하여 재력을 쌓았다. 1946년 경성사범학교 사회교육과에 입학하였다. 같은 해 8월 경성사범학교는 서울대학교 사범대학으로 통합되었다. 군인 생활 군 복무 초기 1948년 서울대 사범대학 3학년이었던 김종필은 부친이 작고한 후 집안이 어려워지자 내 힘으로 앞길을 열어야겠다는 결심을 하고, 파고다공원 앞 모병소에 원서를 내고 군에 입대하여 충청남도 온양에 주둔하는 육군 제13연대에 배속된다.[5] 그러나 1주일 만에 구타와 굶주림을 견디지 못하여 탈영하였다. 이후 친구 집을 전전하던 중 극장에 영화관람을 갔다가 육사 교도대와 만나게 되어 자수하고 기간병으로 재입대하였다가 육사 제8기생으로 입학해 1949년 5월에 소위로 임관했다. 소위 임관과 동시에 육군 정보국에 배치되었다. 그 뒤 주로 참모직을 역임하고 1949년 12월 당시 육군본부 정보국에 중위로 있었다.[6] 이후 한국 전쟁에 참전했고, 육군 정보국 전투정보과 북한반장에 임명, 갑작스런 남침으로 무너지는 전선을 시찰하고 전세를 정확히 보고했으며, 1계급 특별승진해 육군 대위가 됐다. 한국 전쟁 후반에는 6사단 19연대로 배속되어 수색중대장 등으로 북한군과 교전하였다. 1951년 1월에 박상희의 딸 박영옥과 결혼하였고 그해 육군 대위로 지내면서 제1차 도미 유학 장교단 150인 중 한 사람에 선발돼 조지아 포트베닝의 미국 육군보병학교에 입교하여 수료하였다. 1952년 다시 정보국 전투정보과 북한반 반장이 되었다. 김종필은 정보 계통에 근무하면서 야전부대에서 근무한 장교들과는 달리 시간과 활동에서 상대적으로 제약을 덜 받았기 때문에 동기생들과 언제든지 긴밀하게 접촉할 수 있었다.[7] 이후 육본 정보국 정보과장으로 보직되었다. 항명 파동과 강제 예편 그는 군에서 주로 정보관계 업무에 종사하다가 소령을 거쳐 1958년 육군본부 정보참모부 기획과장으로 부임했다. 기획과장 재직 중 중령으로 진급했는데, 다른 기수보다 소령에서 중령으로 진급하는 것이 8년 정도 늦었던 그의 동기들은 군 운영체계에 불만을 품게 됐다. 어쨌건 그는 육군 중령으로 진급한지 몇달 지나면서 육군본부 정보참모부 기획과 과장에서 육군본부 정보참모부 정보처 처장이 되고, 이후 1960년 육군본부 정보국 행정처 처장에 임명되었다. 1960년 8월 24일 김종필과 석정선 중령은 성당에 미사 중이던 장면 국무총리를 찾아가 서면으로 정군을 요구하고 돌아왔다. 그러나 서면은 전달되지 않았고, 이는 후에 그가 항명파동에 연루되는 계기가 됐다. 장면 내각은 숙군을 단행하려 했고, 이때 그가 석정선과 함께 모든 책임을 지고 예편하는 것으로 파동을 마무리지었다. 예편 이후 별다른 직업이 없던 그는 정계 입문을 결심한다. 1961년 4월 19일 4.19 의거 1주년 기념 시위를 거사일로 정하고 박정희와 함께 군사 정변을 기도했지만 장면정권의 시국정화단에서 학생 시위대를 매수하여 4월 19일 당일은 조용했고 거사는 실패로 돌아갔다. 그해 5월 다시 거사일을 정한다. 5·16 군사 쿠테타 5·16 전후 1960년에 일어난 항명 파동으로 육군 중령에서 예편했다. 갑자기 일자리를 잃게 된 김종필은 한때 '사상계'를 찾아가 이력서를 넣었으나 면접에서 탈락했다. 그러나 예비역 중령 신분으로 꾸준히 박정희 등과 교류했고, 1961년 5·16 군사 정변을 준비한다. 5·16 군사 정변에 참여했고 5·16 군사 정변이 성공하자 다시 현역으로 복귀, 육군 중령이 됐다. 이어 육군 대령으로 진급했고, 육군 준장으로 진급했다. 한편 박정희가 5·16을 거사했다는 비난을 받게 되자, 그는 "내가 박정희 장군을 모시고 5·16을 기획했다."라고 했다. 이후 군사혁명위원회(국가재건최고회의)가 구성되면서 중앙정보부가 신설, 그는 제1대 중앙정보부장에 임명된다. 6월 5일 오후 그는 공식 기자회견을 통해 5.16 군사 정변은 낡은 구세대의 정치 진출을 차단하기 위한 거사[8] 라고 발표한다. 군사 정변 직후 그는 장인 박상희의 경력과 관련하여 사상 공세에 시달렸고, 황태성이 남하한 후에는 한일회담 직전까지 야당인사들로부터 수시로 의혹을 받게 된다. 중앙정보부 창설 5.16 군사 정변이 성공한 직후 그는 즉시 시국정화단 등을 개편하여 정보조직인 중앙정보부를 창설한다. 초대 중정부장이었던 김종필은 중정청사 터를 조선 20대 왕 경종과 계비 선의왕후 어씨의 릉을 모신 의릉 사적지 주변으로 정하였다.[9] 이후 의릉 입구에 세워진 중앙정보부 건물은 속칭 안가 로 불렸다. 1961년 5월 20일부터 1963년 1월까지 초대 중앙정보부장이었고, 1961년 7월에는 잡지 《사상계》의 동인이었던 함석헌이 ‘5·16을 어떻게 볼까’라는 제목의 글을 기고하자 사상계사 사장인 장준하를 불러 취조했다. 장준하 취조 과정 1961년 7월호의 함석헌의 5·16 군사정변 비판 칼럼을 문제삼아 장준하를 소환했다. 사상계 7월호가 나가고 4, 5일 뒤, 퇴근시간이 되어갈 무렵 사상계사에 군인 둘이 나타났다. 그들은 혁명군에서 나왔다면서 다음날 아침 7시까지 사장과 편집 책임자를 모시러 오겠으니 그 시각까지 나와 있어 달라는 용건을 전했다.[10] 다음날 장준하는 편집 책임자인 취재부장 고성훈과 함께 지정한 시각인 아침 7시에 회사로 나갔다. 검정 지프차 하나가 먼저 와 기다리고 있고 다른 군인 2명이 기다리고 있었다. 지프차는 장준하와 고성훈을 싣고 가 남산 밑 회현동 어딘가에 있는 허름한 2층 집의 한 방에다 내려놓았다.[10] 20분뒤 김종필[11] 이 나타났고 김종필은 사상계 7월호에 실린 함석헌의 5·16 군사정변을 우회적으로 비판한 칼럼을 문제삼았다. 장준하는 말을 계속했다. 장준하의 말에 김종필은 앞으로 밀어놓았던 책을 급히 집어다 빨간 줄 투성이가 된 문제의 글과 권두언을 펴 여기저기 한 줄씩 읽어주며 장준하에게 들이댔다.[12] 그는 이것은 무슨 소리이며 이것도 충고냐는 식으로 윽박질러 물었고, 이에 장준하는 항의했다.[12] 그러나 김종필은 그가 장도영과 같은 고향이라는 점을 문제삼았다.[13] 그러나 장준하는 장도영과의 관련을 부인했다. 장준하의 대답에 김종필은 흥미를 느껴 계속 꼬치꼬치 캐물었고, 장준하는 숨길 것이 없고 해서 자신이 평소 못마땅하게 생각하는 장도영에 대한 추억을 진술했다. 장준하에 의하면 '장준하와 장도영은 중국 서주에서 같이 있었다. 그 곳에서 한인 탈영 사건이 자주 일어나자 학도병들에 대한 감시와 핍박이 심했다. 그때 장도영은 일본도를 빼들고 탈주하는 자는 자기가 먼저 처단하겠다고 설치다가 장준하와 충돌했다. 그리고 탈출이 어려운 쓰카다 부대로 같이 옮겨가서 둘은 장준하가 벌인 '잔반 거부 운동'으로 반목한다.[13]' 성이 같고 고향이 이웃해 있다고 해서 서로 호흡이 맞는 것도 아니었다.[13] 같은 서북인 출신이라 하지만 장준하로서는 장도영의 이름을 들어 그 당으로 모니 참을 수가 없었다.[14] 김종필이 장준하와 장도영의 사이를 의심할 만한 이유는 또 하나 있었다. 이 무렵에 사상계사에서 사상문고 100권 출간 기념 리셉션을 창경궁(昌慶宮)의 수정궁(水晶宮)에서 열었던 것이었다.[14] 당시 사상계의 국제적인 명성 때문에 그날이 7월 4일 미국 독립 기념일인데도 미국 대사가 직접 참석하고 내외 귀빈이 수도 없이 모였는데 쿠데타 군부에서도 장도영 최고회의 의장 이하 그 일파가 모두 왕림했다. 그때 박정희와 김종필 쪽에서는 아무도 오지 않았다[14] 그리고 7월 5일 장도영 일파는 모두 체포됐다. 공화당 사전조직 구성 1962년 1월 김종필은 민주공화당의 사전 창당조직 연구팀과 사전 조직인 동양화학 주식회사의 창립을 주도하였다.[15] 5.16이 일어난 지 3개월 만인 1961년 8월에 김종필은 민정인수 구상의 하나로 공화당을 사전조직하기 시작했던 것이다.[15] 이러한 공화당 사전조직은 박정희의 재가를 얻은 김종필의 새 정당 창당구상 연구팀으로, 책임자는 예비역 육군중장 최영두이고, 윤천계(고려대), 김성희(서울대), 강상운(중앙대) 교수와 이종극, 김운태, 윤태림, 정범모, 박종화, 유호선, 김정렴, 김학열, 최규하, 이필석, 홍승면 등으로 구성되었다.[15] 이들은 1962년 1월 이 연구실의 이름을 '동양화학 주식회사'로 위장하고 종로 2가 뒷골목 제일전당포 2~3층에 사무실을 차렸다.[15] 이어 김종필은 재건당을 조직하여, 민정에 군출신 인사들이 참여하기 위한 정식 정당 창당작업을 지속적으로 준비해 나갔다. 예편과 정계 입문 ‎ 중앙정보부장으로 재직 중 육군 준장으로 진급하였다. 1962년 10월부터 11월까지 미국을 방문하고 귀국했다. 미국 방문 길에 그는 더글러스 맥아더 미국 육군 원수를 방문하기도 했다.[16] 더글러스 맥아더와의 면담에서 맥아더는 김종필에게 "한국이 하루빨리 통일이 되기를 바란다. 나는 한국이 통일될 때까지 죽을 수 없다.[16]"는 의사를 피력한다. 또 맥아더는 김종필에게 "한국 전쟁을 승리로 이끌기 위하여 만주 폭격을 주장"했으며 "한국 전쟁의 휴전에 있어서 미국은 잘못을 저질렀으며, 한국에서의 북진 통일이 이루어지지 않았기 때문에 오늘의 인도네시아 사태가 발전된 것"이라고 답하였다.[16] 또한 맥아더는 김종필에게 "이승만 박사에 대한 감정을 완화하여 그를 고국 땅에 귀국시키는 것이 좋을 것"이라고 언급하였다.[16] 1963년 1월에는 육군 준장에서 예편했고 중앙정보부장에서 사퇴했다. 이어 민주공화당의 사전조직인 재건당을 창당했고, 직접 윤일선, 임영신, 여운홍, 임병직, 윤치영, 정구영 등을 찾아다니며 설득, 신당 창당에 적극 도움을 줄 것을 요청하였다. 평소 장면 내각을 미워하던 윤치영, 여운홍 등은 그의 도움 요청을 적극 수용하였다. 같은 해 2월에는 정구영, 윤치영 등과 함께 민주공화당 창당 조직에 참여했다. 정치 활동 1971년 ~ 1975년, 1998년 ~ 2000년에 걸쳐 두 차례 국무총리를 역임했으며, 1963년 6대 국회 때부터 의정활동을 해 총 9번 임기를 채웠다. 이것은 김영삼, 박준규와 함께 최다선 국회의원 기록이다. 3공 시절 제3공화국 초기 1961년 5·16 군사 정변 당시 박정희의 핵심 브레인으로 일명 혁명공약을 기초했으며, 5월 20일에는 중앙정보부를 조직하여 부장으로 취임하였다. 1962년 박정희가 대통령 권한대행으로 있을 때부터 한일협정의 실질적인 교섭을 담당했다. 1963년 1월 민주공화당을 창당하기 위해 육군준장으로 예편(군번 13517)했고, 재건당이라는 가칭 조직을 창당했다가, 2월부터 정구영 등과 함께 민주공화당 창당준비위원회를 이끌었다. 이후 민주공화당을 창당하자 야당 인사들은 구정치인 정정법으로 묶어놓고 자신들만의 사전조직을 비밀리에 결성했다며 비난했다. 한편 꾸준히 육사 5기생, 6기생들의 견제를 받던 그는 그해 2월 25일, 민주공화당 창당 준비위원장을 사퇴하고 순회대사의 자격으로 동남아시아와 구라파(유럽) 여러 곳을 역방하고저 출국했다가 귀국하여 국회의원에 입후보하였다. 1963년 11월 제6대 국회의원에 당선됐고, 1963년 12월 민주공화당 당의장에 선출됐다. 1964년 8월에는 하버드대학교 정치경제학과를 수료하였다. 1965년 6월, 당시 일본 외무상인 오히라 마사요시와의 비밀 접촉으로 '김종필·오히라 메모'에 합의해 협정 체결에 결정적인 공헌을 했으나 이 과정에서 식민지배에 대한 사과, 약탈 문화재 반환, 재일동포 지위, 동해어업권, 강제 동원 피해자 보상, 원폭피해자 문제 등 주요 현안은 모조리 무시한 채 경제적 보상과 차관을 대가로 모든 문제의 종결을 선언해버려 이 후 한일 관계에 계속되는 문제점과 야당 인사들의 반발을 초래했다. 김-오히라 메모 1961년 11월 22일 박정희는 일본을 방문하여 이케다 하야토 총리를 만나 "맨주먹으로 황폐한 조국을 이끌어 보겠다는 의욕만은 왕성하다"며 협조를 요청했다. 박정희의 협조 요청에 따라 일본 외무장관 오히라 마사요시 등이 한국에 입국했다. 1962년 중앙정보부장 김종필은 오히라 마사요시를 만나 협상의 내용을 합의하였다. 이 협상 내용은 "김-오히라 메모"로 불린다. 후일 김종필은 "내가 이완용이 소리를 들어도 그 길밖에는 없다고 생각했다. 조금 적은 액수이더라도 빨리 공장을 세우고 기술을 배웠기 때문에 우리 경제성장이 빠르지 않았느냐. 후회하지 않는다"고 회고했다.[17] 김종필과 오히라의 회동 이후에도 1962년 케네디와 요시다의 회담, 1963년 11월 존슨과 박정희의 회담 등을 통하여 한일간의 외교관계에 대한 내용이 정리되었다. 회담 타결이 막바지에 이른 1964년 미국은 러스크 국무장관과 극동문제담당차관 등이 한국에 방문하여 일본과 한국의 조속한 수교를 지지한다는 성명을 발표하였다.[18] 1964년 1월부터 한국에서는 한일협상을 반대하는 주장이 나오기 시작하였다. 3월에는 5·16 이후 없었던 학생 시위가 시작되었다. 굴욕적인 한일회담을 반대한다는 학생 시위는 6월 3일 절정을 이루어 6·3 한일협정 반대운동이 일어나게 되었다. 박정희 정권은 비상 계엄을 선포하여 반대의 목소리를 탄압하고 회담을 지속하여 1965년 2월에는 기본조약이, 4월에는 어업협정이 가조인되었다. 1965년 6월 22일 한일기본조약이 정식으로 조인되었으며, 8월 14일 대한민국에서는 여당 단독으로 국회가 열려 한일기본조약을 비준하였다.[19] 1965년 12월 18일 상오10시반 한국의 중앙청 제1회의실에서 두 나라의 국교정상화를 최종적으로 매듭짓는 기본조약 및 협정에 의한 비준서를 교환했다. 3선 개헌 전후 1967년 제7대 국회의원 선거에서도 당선됐으나 극심한 부정·타락 선거라는 이유로 그 이듬해에 의원직을 사퇴했다.[20] 1960년대 후반 박정희가 3선 후 물러난다는 선언을 하면서 그는 김영삼, 김대중, 이철승 등과 함께 차기 유력주자로 떠올랐다. 이는 박정희로 하여금 그를 경계하는 원인이 됐다. 박정희의 견제를 받자 그는 당원직을 사퇴하고 일시적으로 미국을 다녀오기도 했다. 한편 민주공화당 내에는 그를 지지하는 파벌이 나타났고 박정희가 3선에서 물러나고 그가 후임이 되기를 바라기도 했다. 이를 알게 된 박정희는 그를 경계하였다. 삼선 개헌안이 나오자 이를 지지하였다. 1970년 12월 민주공화당 총재 수석상임고문, 1971년 3월 민주공화당 부총재를 지냈다. 박정희의 견제와 반대 세력의 움직임으로 한때 공직에서 물러났으나, 이후 삼선개헌과 10월 유신에 협조하면서 다시 정계에 복귀했다. 유신 시대 국무총리 재직 시절 1972년 5월엔 PTP 명예 총재에 선출되기도 했다. 1973년 6월에는 서독을 순방하고 귀국했다. 1974년 일요화가회 명예회장, 1974년 5월 5·16민족상 이사장, 대한올림픽위원회 명예위원장 등을 지냈다. 유신정권의 국무총리를 지내는 등 실권을 유지했다. 1976년 한일의원연맹 한국측 회장에 취임했고, 1977년 한일친선협회 중앙회장에 선출됐다.[20] 1973년 1월 해리 트루먼의 추도식에 참석차 비행기편으로 미국 워싱턴을 방문하고 귀국하였다. 그해 5월 28일 다시 출국 스페인의 마드리드에 도착하여 심흥선(沈興善) 주스페인 대사를 만난 뒤 알프레도 산체스 공보, 관광부 장관, 루이스 카레로 블랑코 스페인 부총통을 면담하고[21] 6월 5일에는 프랑스를 방문[22][23] 하고 귀국했다. 박정희와의 갈등, 외교 특사 활동 그러나 정권의 2인자로 끊임없이 박정희와 갈등했고, 1975년 12월 18일 국무총리직에서 전격 경질된다. 박정희는 그 대신 그의 둘째 형 종익을 대신 충남 부여 지역구 국회의원으로 내보냈다. 이후 김종익은 7, 8, 9대 의원을 지내게 됐다. 김종필이 박정희와의 갈등 때문에 파란을 겪고 있을 당시 정권측에서 부여지역 민심을 달래기 위해 동생 대신 억지로 부여지역구에 출마시킨 것이었다. 1977년 2월부터 3월까지 대통령 특사 자격으로 중남미를 순방한다. 그해 2월 10일부터 14일까지 중화민국을 방문하여 장징궈, 옌자진과 면담한 뒤 일본을 방문하여 후쿠다 수상, 오히라 자민당 간사장 등을 면담한 뒤 모로코 등을 방문했다. 그해 3월에는 브라질 등을 방문한 뒤 4월 11일 귀국하였다. 1979년 3월 제10대 국회의원에 재선하였다. 그해 6월에는 유럽 특사로 파견되어 독일과 프랑스 등을 순방하고 귀국했다. 유신 붕괴 직후 1979년 10월 박정희가 사망한 후 1979년 11월 12일 민주공화당 당무회의에서 만장일치로 총재로 선출되고,[24][25] 1979년 11월에는 5·16 민족상 재단 총재이 됐다. 박정희 사후 공화당계 정당의 유력자로 부상하면서 재야 운동가들은 그에게 민주적인 선거 절차에 의한 정권 교체에 협조하라는 편지를 보냈다. 김종필은 민주공화당 총재로서, 김영삼, 김대중 등과 함께 유력한 차기 대권 주자로 부각했다. 1980년 5월 18일 새벽 5·17 비상계엄 확대조치와 함께 보안사에 체포돼 감금당했다. 5월 18일 아침 신군부는 관제보도를 통해 김종필 등 10여 명을 유신 시대의 부정축재자로 발표했다. 신군부에 의해 모욕적인 대우와 감금을 당하면서, 그는 전두환을 증오하게 됐다. 수경사령관 노태우 소장은 김종필이 감금된 지하감옥을 방문하고, 존댓말을 쓰며 깍듯이 예우했다. 김종필은 신군부 인사 중 유일하게 노태우에 대한 분노를 누그러뜨리고, 노태우에게 처세술을 알려 주었다. 자신의 고사와 이승만, 박정희 시절의 2인자들의 몰락과 비참한 최후를 설명하며 절대 1인자(당시 1인자란 전두환을 지칭)에게 밉보이지 말 것, 전두환이 서운하게 하더라도 절대 서운한 표현을 해서는 안되며 서운함을 드러냈을 경우 아랫사람과 주변의 이간질하는 세력이 나타나 관계를 악화시킨다는 것 등 2인자로서의 처세술을 노태우에게 일러주었다. 1980년 9월 그는 신군부에 의해 재산을 헌납하도록 강요받고, 정계에서 은퇴한다는 각서를 썼다. 그가 정계에서 은퇴하면서 구 민주공화당, 유정회계 인사들은 한국국민당을 창당해 활동했다. 그러나 정치금지가 해제되면서 김종필이 정계에 복귀하자 구 공화당, 유정회 인사들은 그를 총재로 받들고 신민주공화당을 창당하였다. 신군부에 의해 정계를 강제 은퇴당한 그는 이후 운정재단을 운영하면서 사회사업에 종사하였다. 정치 금지와 복귀 1980년 5·17 쿠데타 이후 정치활동이 정지당한 채 1987년까지 야인생활을 하며 지냈다.[20] 그가 정계에서 축출되면서 그의 친인척에게도 불이익이 가해졌다. 그의 여섯째 동생 김종관은 육군중위로 제대, 1962년 건설부 산하 직원이 되어 주택공사 과장, 한남동 외인주택 관리소장 등으로 일했으나 제5공화국 정권이 들어서면서 일자리를 잃었다.[26] 김종관의 부인이었던 초등학교 교사 출신인 부인 신홍자 역시 전두환이 대통령이 되면서 아무런 이유도 없이 학교에서 해직됐다.[26] 1987년 정계에 복귀해 10월에는 신민주공화당을 창당하고 총재에 추대됐으며 신민주공화당의 출범 직후 구 민주공화당과 유정회의 후신인 국민당을 흡수했다. 87년 8월 신민주공화당 대통령 후보로 13대 대통령 선거에 출마하였다. 이어 그는 1980년 무렵 전두환 정권에 의해 해직된 공무원과 공직자들의 복직을 공약의 하나로 내세우기도 했다.[27] 12월의 대통령 선거 결과 4위로 낙선했다. 그러나 노태우 정부의 5공 청산과 권위주의 철폐 등에 비호감을 느낀 군사 정권 출신 인사들의 지지에 힘입어 이듬해인 1988년 4월에는 13대 국회의원으로 당선됐다. 공동 여당 창립 삼당 합당과 탈퇴 민주정의당의 노태우로부터 3당합당의 제의가 오자 고려 끝에 노태우의 제안을 수용했다. 1990년 초 3당합당을 통해 김영삼의 통일민주당, 노태우의 민주정의당과 통합하고, 민주자유당 출범에 참여해 다시 집권여당의 정치인이 되고, 1990년 2월 민주자유당 최고위원에 선출됐다. 1992년 3월 민주자유당 대표위원, 김영삼 정부 초기에 다시 집권 민주자유당의 대표가 됐으나, 내각제를 추진하려는 그의 견해와 대통령중심제를 고수하려는 김영삼 간의 정치적 견해 차이로 갈등하게 됐다. 한편 차기 대선유력주자로 거론됐으나 노태우는 박철언을 선택하려 했고, 이후 김영삼 계열이 집단 탈당조짐을 보이자 노태우는 김영삼을 후계자로 결정했다. 이 과정에서 그는 대선 예비주자로서의 기회를 얻지도 못했다. 1992년 8월에 민자당 대표최고위원에 재선임되었다. 그는 내각 책임제 개헌을 주장했는데 김영삼과 13대 대권을 놓고 경쟁하게 됐다. 1993년 2월에 김영삼이 대통령에 당선, 문민정부 출범 이후 불편한 관계를 유지하다가 신군부, 하나회 등 전두환 계열의 군부 숙청 이후 당내 군부세력을 제거하려던 김영삼과의 불화 끝에 민주계는 그의 퇴진을 이끌어낸다. 1995년 그는 민자당 총재직 사퇴와 동시에 탈당하고 자유민주연합이라는 독자정당을 다시 창당했다. 이후 일부 영남권 인사들을 포섭하고 박정희, 전두환 정권 출신 인사들과 지지층의 표심을 공략했으나 실패했다. DJP연합과 국민의 정부 출범 1995년 3월에 자민련의 총재에 추대되었고 1996년 4월 제15대 국회의원에 당선됐다. 1997년 제15대 대통령 선거에서 이념적 차이가 있는 김대중과 손을 잡아 DJP연합으로 김대중을 대통령으로 당선시키는데 큰 역할을 하고 1997년 11월에는 자유민주연합 명예총재로 정계일선에서 물러났다. 그가 김대중과 손을 잡자 보수주의 세력에서는 그의 연합을 놓고 비난을 퍼부었다. 이후 국민의 정부의 첫 국무총리 서리로 5개월간 지낸 후 총리로 임명되었다. 그는 DJP연합 정권의 한 축으로서 총리를 포함한 일부 각료의 인사권 등을 행사하였고 '국민연금' 등의 주요 정책에서도 그 권한을 드러내었다. 그러나 내각제 개헌, 대북 관계 등을 놓고 김대중과 갈등했고, 2001년 결국 DJP연합은 붕괴된다. 그가 총리직에서 사퇴한 뒤 박태준이 후임자가 되었다. 2000년에 실시된 대한민국 제16대 총선에서 그가 이끄는 자민련은 17석을 얻는 데 그쳐 원내교섭단체 구성에 실패했다. 2001년 9월 국회에서 임동원 통일부 장관 해임안을 가결한 것을 계기로 김대중 정부와 결별을 선언했다. 이후 김종필은 소수야당의 총재로 남게 됐다. 1999년 2월 10일부터 11일까지 인도를 방문했다. 김종필은 한국이 파트너 국가로 참가한 인도 엔지니어링 무역 박람회《IETF'99》의 개막식에 참석하고 돌아왔다. 1999년 6월 12일 제1회 자랑스런 미술인상(미술인 지원에 공로)을 받았고, 1998년 7월 한국미술협회 '대한민국 50년을 만든 50대 인물'에 선정됐으며 1998년 5월의 홍콩 아시아위크지 앙케이트 조사에 아시아 유력인사 50인 35위에 선정됐다. 1999년 미국 마르퀴즈 후즈 후사의 1999년판 후즈 후 인 더 월드에 등재됐다. 2000년대 이후 2002년 대한민국 제16대 대통령 선거에는 광폭행보 끝에 내각제를 공약으로 1월 31일 출마를 선언했으나 이후 지지율이 오르지 않자 관망하고 있었다.[28] 그러나 2004년 민주당, 한나라당에서 대통령 노무현 탄핵소추안이 발의되자 그는 노무현 탄핵에 동의했다.[29] 그러나 김종필은 탄핵 역풍을 이겨내지 못했다. 제17대 국회의원 선거에서 자민련은 교섭단체도 구성하지 못했고, 비례대표 1번으로 출마한 자신도 낙선으로 10선에 실패하는 바람에 자민련에서 아무도 비례대표가 나오지 않았다. 이에 김종필은 총재직을 사퇴하고 정계 은퇴 선언을 하여, 사실상 그의 정치 생명은 종결되었다. 이후 충청권 지역 정당으로 국민중심당, 자유선진당 등이 만들어졌지만 자신은 이에 가담하지 않았으며, 2007년 대선에서도 한나라당 후보인 이명박을 지지했다. 2008년 3월 26일, 김종필은 김영삼 전 대통령과 함께 서울 강남에서 회동을 갖고 한나라당 공천 결과가 편파적으로 진행됐다는 데 의견을 같이하고 이명박을 강력히 성토했다.[30] 2000년대 이후 한성디지털대학교의 명예 석좌교수에 위촉되기도 했다. 2008년 12월 15일 무렵 갑자기 뇌졸중으로 쓰러져 입원,[31] 이후 초인적인 재활운동을 통해 2010년 무렵 거의 정상을 회복했다.[32] 사망 정계를 은퇴 한 뒤 2008년 뇌졸중으로 쓰러진 이후 치료와 재활을 반복해오던 김종필은 2018년 5월 무렵부터 음식을 제대로 삼키지 못할 정도로 건강이 악화되었다. 2018년 6월 23일에 서울 신당동 자택에서 호흡곤란 증세를 일으켜 순천향대병원으로 이송되었으나, 결국 병원에 도착하기 전에 회복하지 못하고 세상을 떠났다. 향년 92세였으며, 사인은 노환으로 알려졌다. 빈소는 서울아산병원 장례식장에 마련되었고 장례는 5일 가족장으로 간소하게 치러졌다. 6월 27일 영결식 및 발인식이 거행되었고, 그의 유해는 충청남도 부여군 외산면에 있는 가족묘원에 안장되었다. 가족 관계 할아버지: 김현택 (金顯澤) 아버지: 김상배 (金相培, 1887년 ~ 1962년) 어머니: 이정훈 (李貞薰, 1899년 ~ 1978년) 형님: 김종호 (金鍾浩, 1917년 ~ 1998년, 서울 종로구청 주사, 중앙곡물협회 회장 역임) 형수: 김복례 (金福禮, 1918년 ~ 2001년) 조카: 김성태 (金星泰) 前 질부: 김순란 (金順蘭, 1940년 ~ , 이대 졸업 후 1980년대 무렵 미국으로 건너가 상점 운영, 슬하 1남 1녀) 조카: 김춘태 (金春泰, 1939년 ~ ) 조카사위: 조병창 (趙炳昌, 1931년 ~ , 예비역 육군 소령 역임, 슬하 3남) 조카: 김춘자 (金春子, 1942년 ~ ) 조카: 김인태 (金仁泰, 금진상공 대표) 조카: 김익태 (金益泰, 남양 콘테이너 사장) 조카: 김지태 (金知泰, 중소기업 이사 로 재직) 조카: 김승자 (金承子, 1957년 ~ , 숙명여대 졸업) 조카사위: 박홍식 (朴洪植, 1953년 ~ , 전기통신연구소 연구 실장) 형님: 김종익 (金鍾翊, 1918년 6월 27일 ~ 2000년 12월 20일, 전 민주공화당 의원) 형수: 이의렴 (? ~ ?) 조카: 김황태 (金皇泰, 삼성전자 차장) 조카: 김일태 (金一泰, 프로방스대 문학 박사 학위 취득 후 동덕여대 교수 역임) 형님: 김종락 (金鍾珞, 1920년 5월 16일 ~ 2013년 8월 22일, 대한야구협회 상임고문 역임) 형수: 나카도가와 사나에 (1921년 ~ ) 조카: 김숙자 (金淑子, 1945년 ~ ) 조카사위: 신인수 (申仁洙, 1942년 ~ ) 조카: 김정태 (金政泰, 1949년 ~ ) 조카: 김민태 (金珉泰, 1950년 ~ ) 조카: 김휘태 (金輝泰, 1952년 ~ ) 조카: 김이태 (金利泰, 1956년 ~ ) 조카: 김의태 (金義泰, 1962년 ~ ) 형님: 김종소 (金鍾韶, 1925년 ~ ) 형수: 박춘규 (朴春圭, 1931년 ~ ) 조카: 김한태 (金漢泰, 1955년 ~ , 연세대 졸업 후 건설회사 전무 역임) 조카: 김형준 (金亨準, 1961년 ~ , CSU 졸업) 조카: 김우준 (金宇準, 1963년 ~ ) 조카: 김범준 (金範準, 1965년 ~ , 연세대 졸업 후 행정고시에 합격 후 공무원 재직) 동생: 김종관 (金鍾寬, 1930년 ~ ) 제수: 신홍자 (申弘子, 1942년 ~ , 교사였으나 전두환 집권 후 강제 퇴직) 조카: 김진태 (金眞泰, 1968년 ~ ) 조카: 김혜진 (金惠珍, 1974년 ~ ) 배우자: 박영옥 (朴榮玉, 1929년 10월 30일 ~ 2015년 2월 21일 , 박정희 前 대통령의 조카) 딸: 김예리 (金禮利, 1951년 12월 27일 ~ ) 아들: 김진 (金進, 1961년 9월 3일 ~ , 리디아와 결혼한 후 환경무역업 경영, 슬하 2남 1녀) 며느리: 리디아 (1962년 ~ , 미국 국적 과테말라 출신) 장인: 박상희 (朴相熙, 박정희 前 대통령의 셋째형, 1905년 9월 10일 ~ 1946년 10월 6일) 장모: 조귀분 (趙貴紛, 1908년 12월 16일 ~ 1992년 11월 14일) 처제: 박계옥 (朴契玉) 처제: 박민정 (朴珉政) 처제: 박금자 (朴金子) 동서: 박기언 (朴基彦, 1942년 ~ , 공무원,- 국무총리실 행정조정실 근무) 처이질: 박승재 (朴承宰, 1967년 ~ ) 처이질: 박정하 (朴政河, 1970년 ~ ) 처이질녀: 박정현 (朴政賢, 1975년 ~ ) 처제: 박설자 (朴雪子, 1944년 ~ , 숙명여대 졸업) 동서: 김희용 (金熙龍, 1942년 ~ , 벽산그룹 부회장, 벽산그룹 김인득 회장의 차남) 처이질: 김태식 (金泰植, 1973년 ~ ) 처이질: 김소원 (金小源, 1978년 ~ ) 처이질: 김식 (金植, 1979년 ~ ) 상훈 1954년 9월 동성 훈장(미국). 1955년 1월 은성 충무무공 훈장 1961년 10월 대수보정 훈장 (중화민국) 1963년 1월 일등 보국 훈장 통일장 1966년 10월 공로 대훈장(파라과이) 1966년 7월 로훈장(이탈리아) 1966년 10월 보국 일등 훈장(베트남) 1971년 12월 청조 근정 훈장 1971년 6월 수교훈장 광화장 1973년 6월 훈일등욱일대훈장(일본) 1974년 11월 수교훈장 광화대장 1975년 10월 아프리카 가봉 대훈장 1975년 10월 적십자대장 태극장 1975년 10월 칠레 대훈장 1977년 10월 아르헨티나 대십자훈장 1977년 10월 중화민국 대수보훈장 1978년 2월 대훈장(아르헨티나) 1998년 10월 압둘아지르왕 훈장 (사우디아라비아) 1999년 6월 한국미술협회 제1회 자랑스런 미술인상(미술인 지원에 공로) 2000년 1월 17일 ~ 1월 25일 서울경제신문 주최 명사미술전 출품-휘호 (백상기념관) 2018년 6월 국민훈장 무궁화장 (추서) 학력 1940년 부여공립보통학교 졸업 1944년 공주고등보통학교 졸업 1944년 주오 대학교 법학과 중퇴 (1967년 주오 대학교에서 명예 졸업장 수여) 1945년 대전사범학교 졸업 (1967년 충청남도 대전 충남고와 충청남도 공주교대(이 두 학교는 각각 모두 대전사범학교의 후신 가운데 하나)에서도 충남고·공주교대 명예 졸업장 수여) 1948년 서울대학교 교육학과 수료 (1967년 서울대학교에서 명예 졸업장 수여) 1949년 대한민국 육군사관학교 8기 졸업 1952년 미국 육군보병학교 졸업 1956년 대한민국 육군보병학교 졸업 1958년 대한민국 국방대학교 행정학사 3기 명예 박사 학위 1963년 페얼레이 디킨슨 대학교 명예 법학박사 1964년 롱아일랜드 대학교 명예 법학박사 1966년 중앙대학교 명예 법학박사 1966년 웨스트민스터대학교 명예 문학박사 1974년 홍익대학교 명예 철학박사 1992년 유타대학교 명예 정치학 박사 1995년 OSU 명예 이학박사 1998년 동의대학교 명예 경제학 박사 1998년 명지대학교 명예 법학박사 1998년 공주대학교 명예 교육학 박사 1998년 규슈 대학교 명예 철학박사 2002년 광주대학교 명예 행정학 박사 2007년 아오야마가쿠인 대학 명예 정치학 박사 평가 긍정적 평가 김종필은 3김 중 하나인 대한민국의 2인자로써 막대한 정치적 영향을 끼친 인물이다. 5.16군사정변의 시스템을 설계하여 비록 헌정을 붕괴시킨 사건이지만 안정적으로 관리하였고 훗날 국가정보원이 되는 중앙정보부를 설립하여 공안정보기관에 기여를 하기도 했다. 그리고 제1차 경제개발계획수립에도 도움을 주었고, 이런 김종필의 시스템으로 독재정권이기는 하지만 박정희 정권을 안정시켜 안정적 경제발전을 기여하기도 하였으며 박정희정권 이후에도 국무총리를 역임하는 막대한 권력을 행사한 사람이기도 하다. 부정적 평가 군사 정권 출신이며 5.16 군사 정변의 주동자의 한 사람이라는 점과 박정희 정권에 부역하였다는 점은 부정적으로 평가된다. 그러나 반대로 보수 진영에서는 그가 1998년 DJP연합으로 정권교체에 기여한 점을 부정적으로 평가하기도 한다. 그 밖에 김영삼, 김대중과 함께 3김으로 불리며 충청권의 맹주로 자임하며 지역갈등, 지역정치를 조장했다는 점에서도 부정적인 시각이 일부 존재하고 있다. 일화 아들 김진은 고려대학교 경제학과를 졸업한 후 미국 유타 대학교에 유학을 하던 중 그곳에서 만난 과테말라 여성 리디아와 결혼했다. 당시 그의 반응에 대한 측근의 진술로는 "김 총리가 미처 말리고 어쩌고 할 틈도 없이 김진씨가 이미 모든 것을 결정한 다음이라 김 총리도 속수무책으로 인정하는 수밖에 없었다."라고 하였다 저서 《JP칼럼》 《JP화첩》 《새 역사의 고동》 기타 1992년 12월 한국소설가협회 명예회원 1993년 6월 한국 펜클럽 평생회원 좌우명 일일신 우일신(日日新 又日新) 상선여수(上善如水) 김종필을 연기한 배우들 TV 드라마 MBC 1989년 《제2공화국》 이정길 MBC 1993년 《제3공화국》 이정길 SBS 1995년 《코리아게이트》 이정길 MBC 1995년 《제4공화국》 한인수 SBS 1998년 《삼김시대》 정동환 SBS 2003년 《야인시대》 한창호 MBC 2004년 《영웅시대》 정재곤 MBC 2005년 《제5공화국》 이정길 관련 서적 김종필, 《JP 칼럼》 (프로젝트409, 1997) 강준만, 《한국현대사산책:1960년대편 1》 (인물과사상사, 2006) 강준만, 《한국현대사산책:1960년대편 2》 (인물과사상사, 2006) 강준만, 《한국현대사산책:1970년대편 1》 (인물과사상사, 2006) 강준만, 《한국현대사산책:1970년대편 2》 (인물과사상사, 2006) 강준만, 《한국현대사산책:1990년대편 1》 (인물과사상사, 2006) 역대 선거 결과 유신정우회 소속으로 9대 국회의원을 지냈기 때문에 총 9선 국회의원으로 불린다. 각주 참고 자료 외부 링크 분류:1926년 태어남 분류:뇌졸중을 겪은 사람 분류:2018년 죽음 분류:대한민국 육군 준장 분류:대한민국의 한국 전쟁 참전 군인 분류:민주자유당의 정치인 분류:자유민주연합의 정치인 분류:대한민국의 국무총리 분류:대한민국의 중앙정보부장 분류:대한민국 제2공화국 분류:대한민국 제3공화국 분류:대한민국 제4공화국 분류:대한민국 제5공화국 분류:노태우 정부 분류:김영삼 분류:김대중 분류:부여초등학교 동문 분류:공주고등학교 동문 분류:육군사관학교 동문 분류:육군보병학교 동문 분류:미국 육군보병학교 동문 분류:충남고등학교 동문 분류:주오 대학 동문 분류:서울대학교 사범대학 동문 분류:공주교육대학교 동문 분류:국방대학교 동문 분류:부여군 출신 분류:김해 김씨 분류:대한민국의 화가 분류:대한민국의 서예가 분류:신민주공화당 분류:대한민국의 저술가 분류:대한민국의 자서전 작가 분류:유교 이탈자 분류:불교 이탈자 분류:대한민국의 개신교도 분류:대한민국 제13대 대통령 후보 분류:보스정치인
https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B9%80%EC%A2%85%ED%95%84
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 293, 482, 643, 955, 1176, 1409, 1669, 2026, 2169, 2390, 2778, 2963, 3260, 3433, 3760, 4213, 4504, 4818, 5089, 5281, 5586, 5958, 6314, 6736, 6977, 7379, 7451 ], "plaintext_end_byte": [ 292, 481, 619, 954, 1175, 1408, 1668, 2025, 2168, 2389, 2777, 2962, 3259, 3412, 3759, 4212, 4503, 4817, 5088, 5255, 5585, 5957, 6264, 6735, 6976, 7341, 7449, 7508 ] }
Mke wa taifa la Kenya anaitwa nani?
Mapinduzi ya Ufaransa
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Mapinduzi ya Ufaransa (kwa Kifaransa: Révolution française) ni jina linalojumlisha matukio muhimu ya siasa kwa kipindi cha miaka 10, tangu 1789 hadi 1799, yaliyobadilisha uso wa Ufaransa na utamaduni wa Ulaya kwa jumla, kiasi cha kuhesabiwa kati ya matukio makuu ya historia yote.[1][2][3] Kupitia vita mbalimbali vilivyofuata sehemu mbalimbali za dunia,[4] athira zake zilieneza kote duniani fikra za haki za binadamu, uhuru na maendeleo zilizotetewa na Falsafa ya Mwangaza.[5] Dhana ya kuwa mamlaka juu ya dola ni haki ya raia wote, si ya wafalme wala watawala wengine,[6] imeenea polepole pande zote za dunia.[7] Muhtasari wa mapinduzi Mwaka 1789 mfalme Louis XVI alilazimishwa kuitisha bunge la taifa kwa mara ya kwanza baada ya miaka 170. Sababu yake ilikuwa kwa kiasi kikubwa cha madeni ya serikali yaliyosababishwa na matumizi makubwa ya mfalme pamoja na gharama za vita vya uhuru vya Marekani vilivyosaidiwa na Ufaransa dhidi ya Uingereza.[8] Tangu Louis XIV (1643–1715) wafalme walitawala Ufaransa bila bunge, lakini kisheria mfalme hakuwa na madaraka ya kuongeza kodi bila idhini ya bunge, na Louis XVII hakuwa tena na nguvu ya kutosha kupuuzia utaratibu huo. Bunge la Ufaransa lilikuwa na wawakilishi wa matabaka matatu: koo za makabaila, wawakilishi wa Kanisa Katoliki na wawakilishi wa tabaka la tatu yaani raia waliolipa kiasi fulani cha kodi. Maskini na wanawake hawakuwa na wawakilishi. Wawakilishi wengi wa tabaka la tatu walidai kupewa nafasi kubwa zaidi kuliko matabaka mengine. Baada ya matatizo ya kutoelewana, wawakilishi wa tabaka la tatu walijitangaza kuwa bunge la taifa hata bila ya wawakilishi wa waungwana waliotetea haki zao za kale. Kutokana na vurugu za kisiasa na mfumuko wa bei za chakula, wananchi wa Paris waliasi, wakashambulia gereza la Bastille na kulibomoa. Mfalme aliyedhoofika hakutaka kukandamiza uasi huo na bunge la taifa liliendelea kubadilisha sheria kwa kufuta haki za pekee za waungwana. Mashambani wakulima walianza kuasi na kukataa ulipaji kodi katika mikoa mbalimbali. Mfalme alipoona ya kwamba madaraka yake yanapungua zaidi na zaidi alijaribu kuondoka lakini alikamatwa na kurudishwa kama mfungwa mwaka 1791. Mwelekeo mkali kati ya wabunge ulipata ushindi na mwaka 1792 Ufaransa ulitangazwa kuwa jamhuri. Mfalme alishtakiwa kuwa msaliti wa taifa akapewa hukumu ya kifo na kukatwa kichwa pamoja na mke wake tarehe 21 Januari 1793. Wafalme wa nchi jirani waliamua kushambulia Ufaransa na kulipiza kisasi kwa kifo cha mfalme. Katika joto la vita watu wa vikundi vikali vilipata kipaumbele wakaanzisha kipindi cha udikteta chini ya kamati ya bunge lililoongozwa na Robespierre. Watu wengi (16,000-40,000) walishtakiwa kuwa wasaliti wakauawa[9] hadi upinzani ndani ya bunge ulipofaulu kuwakataa viongozi wakali na kuwaua. Kipindi kilichofuata kilikuwa na serikali zilizochaguliwa na bunge. Zililenga kurudisha utaratibu nchini na kutetea taifa katika vita vilivyoendelea hasa dhidi ya Uingereza na Austria. Katika vita hivyo jenerali Napoleon Bonaparte alikuwa kiongozi aliyeweza kushinda Austria akawa shujaa wa taifa. Mwaka 1799 kwa tishio la kijeshi alilazimisha bunge kubadilisha katiba akaingia serikalini na kuwa mtawala pekee kwa kibali cha bunge lisilokuwa na njia nyingine isipokuwa kumkubali. Tangu hapo Napoleon alitawala kwa cheo cha "konsuli wa kwanza". Baada ya mabadiliko mengine ya katiba alichukua cheo cha Kaisari wa Ufaransa mwaka 1804. Sababu za mapinduzi Kabla ya mapinduzi Ufaransa ulitawaliwa na wafalme. Mfalme Louis XIV aliwahi kuunganisha mamlaka yote ya dola mikononi mwake akifaulu kukandamiza upinzani wote wa waungwana na malodi. Utawala huo wenye madaraka yote uliendelea chini ya waaandamizi wake. Kila azimio lilitegemea mapenzi ya mfalme bila njia yoyote ya upinzani. Ufaransa haukuwa na bunge la kudumu; palikuwa na mabunge ya kimkoa ambako wawakilishi wa waungwana na makasisi wakuu wa Kanisa Katoliki (iliyokuwa dini pekee halali kisheria) walikutana, wakati mwingine pamoja na wawakilishi kadhaa wa tabaka la tatu lililojumlisha watu wengine wote wenye mali. Bunge la taifa lililokuwa na madaraka ya kuamua juu ya sheria za kodi hasa liliwahi kualikwa mara kadhaa na wafalme lakini tangu Louis XIV halikukutana tena. Mwaka 1789 utawala huo ulishikwa na mchafuko. Wafalme waliwahi kutumia pesa vibaya na nchi ilikuwa na madeni makubwa. Madeni hayo yalisababishwa na vita, matumizi makubwa kwa maafisa wa serikali na gharama za familia ya kifalme, kwa mfano ujenzi wa majumba ya kifalme na sherehe za mfalme. Katika jamii ya Ufaransa vikundi viwili vilikuwa na haki nyingi, yaani familia za waungwana na makasisi wa Kanisa Katoliki. Hao hawakulipa kodi ingawa walikuwa na mashamba makubwa yaliyolimwa na wakulima waliopaswa kuwalipia mchango wa mavuno. Kodi zote za nchi zililipwa na wakulima au wafanyabiashara wa mjini. Mwaka 1788 ulikuwa na mavuno mabaya na wakulima wengi hawakujua jinsi ya kulipa kodi zao. Ghala za waungwana na za makanisa zilijaa kutokana na mavuno ya miaka ya nyuma, lakini kwa jumla bei ya nafaka ilipanda pamoja na bei ya mkate uliokuwa chakula kikuu cha Wafaransa. Viongozi wa serikali chini ya mfalme waliona haja ya mabadiliko lakini matabaka tawala ya waungwana na viongozi wa Kanisa hawakuwa tayari kukubali mabadiliko yoyote. Bunge la matabaka matatu Mnamo Februari 1789 serikali ilialika mkutano wa wawakilishi wa waungwana na makasisi wakuu ikatafuta kibali chao kwa sheria mpya, eti hata waungwana walipe kodi. Mkutano ulikataa ukidai hauna madaraka ya kubadilisha sheria za kale, lakini ilikuwa wazi kwamba hiyo ilikuwa lugha tu ya kuepukana na kodi. Hivyo serikali ilimshauri mfalme kualika bunge la kitaifa la matabaka yote matatu kwa mara ya kwanza tangu mwaka 1614. Zamani bunge hilo lilikuwa na idadi sawa ya wawakilishi kwa kila tabaka yaani 300-300-300 kwa waungwana, makasisi na tabaka la tatu. Tena kila tabaka lilikuwa na kura moja tu, kwa hiyo kila azimio lilihitaji kura zote tatu au kura mbili dhidi ya moja. Kabla ya mkutano huo wawakilishi wa tabaka la tatu walidai kuongezeka kwa kura zao wakieleza ya kwamba hadi sasa tabaka lao lililipa kodi zote na kuwakilisha zaidi ya asilimia 90 za wananchi. Mfalme alihangaika akakubali tabaka la tatu liwe na wawakilishi 600, isipokuwa alikaa kimya juu ya suala la kura. Kujitenga kwa tabaka la tatu kuwa bunge la taifa Bunge lilikaa wiki kadhaa bila ya makubaliano juu ya namna ya kupiga kura. Baada ya mwezi mmoja sehemu ya mapadri walijiunga na wawakilishi wa tabaka la tatu kutetea azimio lililopelekwa na kasisi Abbe Siyes: tabaka la tatu likajitangaza kuwa linawakilisha asilimia 96 za wananchi likajiita "bunge la taifa". Wawakilishi wa waungwana na makasisi wengine walialikwa kujiunga nao kwenye msingi wa kura moja kwa kila mbunge. Makasisi wengi na waungwana wachache walifuata wito huo, lakini kundi kubwa la waungwana walikataa wakadai mfalme aingilie kati. Mfalme Louis XVI alitangaza mkutano mpya chini ya utaratibu wa kale akafunga ukumbi wa mkutano hadi siku hiyo. Wawakilishi wa bunge la taifa waliamua kukutana mahali penginepo wakaahidiana kutoachana hadi katiba ya taifa itakapokuwa tayari. Mfalme aliamuru waondoke lakini mwenyekiti wao alikataa. Mfalme aliandaa vikosi vya jeshi lakini sehemu za waungwana walimwomba asitumie silaha. Mwishowe mfalme alikata tamaa akaamuru matabaka yote yakae pamoja katika bunge la taifa. (Itaendelea) Tanbihi Viungo vya nje - a museum in Auvergne dedicated to the French Revolution and Desaix Jamii:Historia ya Ufaransa Jamii:Mapinduzi ya Ufaransa
https://sw.wikipedia.org/wiki/Mapinduzi%20ya%20Ufaransa
{ "plaintext_start_byte": [ 3, 400, 962, 1402, 1917, 2182, 2644, 3471, 3789, 3982, 4354, 4767, 5112, 5597, 6044, 6385, 6670, 7518, 8418, 9346, 9625, 10606, 12035, 12848, 13236, 13832, 14026, 14574, 14981, 15433, 16252, 16738, 17300, 17525, 18124, 18289, 18552, 19015, 19277, 20027, 20303, 21185, 21970, 22590, 22901, 23197, 23937, 24226, 24475, 24594, 25274, 25999, 26467, 26853, 27451, 27860, 28199, 28428, 28673, 28800, 29126, 29219 ], "plaintext_end_byte": [ 398, 960, 1400, 1895, 2181, 2643, 3448, 3782, 3965, 4336, 4743, 5089, 5583, 6043, 6384, 6669, 7494, 8417, 9345, 9601, 10592, 12012, 12830, 13224, 13831, 14025, 14573, 14980, 15432, 16251, 16737, 17299, 17513, 18113, 18279, 18551, 18998, 19260, 20017, 20290, 21174, 21969, 22589, 22886, 23183, 23936, 24225, 24474, 24585, 25273, 25998, 26456, 26852, 27450, 27859, 28198, 28427, 28672, 28785, 29123, 29215, 29298 ] }
Is there a cure for sjögren syndrome?
Sjögren syndrome
english
{ "passage_answer_candidate_index": [ 34 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NO" ] }
Sjögren syndrome (SjS, SS) is a long-term autoimmune disease that affects the body's moisture-producing glands.[4] Primary symptoms are a dry mouth and dry eyes.[2] Other symptoms can include dry skin, vaginal dryness, a chronic cough, numbness in the arms and legs, feeling tired, muscle and joint pains, and thyroid problems.[4] Those affected are at an increased risk (5%) of lymphoma.[2][7] While the exact cause is unclear, it is believed to involve a combination of genetics and an environmental trigger such as exposure to a virus or bacteria.[4] It can occur independently of other health problems (primary Sjögren syndrome) or as a result of another connective tissue disorder (secondary Sjögren syndrome).[3] The inflammation that results progressively damages the glands.[7] Diagnosis is by biopsy of moisture-producing glands and blood tests looking for specific antibodies.[2] On biopsy there are typically lymphocytes within the glands.[2] Treatment is directed at the person's symptoms.[4] For dry eyes artificial tears, medications to reduce inflammation, punctal plugs, or surgery to shut the tear ducts, may be tried.[4] For a dry mouth, chewing gum (preferably sugar free), sipping water, or a saliva substitute may be used.[4] In those with joint or muscle pain, ibuprofen may be used.[4] Medications that can cause dryness, such as antihistamines, may also be stopped.[4] The disease was described in 1933 by Henrik Sjögren, after whom it is named; however, a number of earlier descriptions of people with the symptoms exist.[3] Between 0.2% and 1.2% of the population are affected, with half having the primary form and half the secondary form.[7] Females are affected about ten times as often as males and it commonly begins in middle age;[2][3] however, anyone can be affected.[2] Among those without other autoimmune disorders, life expectancy is unchanged.[6] Signs and symptoms The hallmark symptom of SS is dry mouth and keratoconjunctivitis sicca (dry eyes).[8] Vaginal dryness and dry skin and dry nose may also occur.[8] Other organs of the body may also be affected including kidneys, blood vessels, lungs, liver, pancreas, and brain.[8] Skin dryness in some people with SS may be the result of lymphocytic infiltration into skin glands. The symptoms may develop insidiously, with the diagnosis often not considered for several years, because the complaints of sicca may be otherwise attributed to medications, a dry environment, aging, or may be regarded as not of severity warranting the level of investigation necessary to establish the presence of the specific underlying autoimmune disorder.[9] SS can damage vital organs of the body with symptoms that may plateau or worsen, or go into remission as with other autoimmune diseases. Some people may experience only the mild symptoms of dry eyes and mouth, while others have symptoms of severe disease. Many patients can treat problems symptomatically. Others are forced to cope with blurred vision, constant eye discomfort, recurrent mouth infections, swollen parotid glands, dysphonia (vocal disorders including hoarseness), and difficulty in swallowing and eating. Debilitating fatigue and joint pain can seriously impair quality of life. Some patients can develop renal (kidney) involvement (autoimmune tubulointerstitial nephritis) leading to proteinuria (excess protein in urine), urinary concentrating defect, and distal renal tubular acidosis. Associated conditions SS is associated with a number of other medical conditions, many of which are autoimmune or rheumatic disorders, such as celiac disease,[10][11] fibromyalgia, SLE (lupus), autoimmune thyroiditis, multiple sclerosis and spondyloarthropathy,[12] and several malignancies, principally non-Hodgkin lymphoma.[12][13] Cause The cause of SS is unknown, but it may be the influence of a combination of genetic, environmental, and other factors—as is the case with many other autoimmune disorders.[14] Genetic factors The observation of high rates of autoimmune disorders in families of SS is linked with a genetic predisposition to the syndrome.[15] Studies on the polymorphisms of human leukocyte antigen (HLA)-DR and HLA-DQ gene regions in SS patients show differential susceptibility to the syndrome due to different types of the resulting autoantibody production.[15] Hormonal factors Since SS is associated with a high prevalence in women, sex hormones, especially estrogen, are believed to affect humoral and cell-mediated immune responses affecting susceptibility to the syndrome.[15] Androgens are generally considered to prevent autoimmunity.[16] Studies on mice models suggest estrogen deficiency stimulates presentation of autoantigens, inducing SS-like symptoms.[15] Microchimerism factors Microchimerism of fetal cells (offspring lymphoid cells in maternal circulation) may generate autoimmunity in women who have been previously pregnant.[16][17] Generation of an autoimmune potential via microchimerism may lead to a switch from a silent form of autoimmunity with age-dependent decrease in self-tolerance.[16] Environmental factors Viral proteins, engulfed molecules, or degraded self-structures may initiate autoimmunity by molecular mimicry and increase the chances of SS development.[16] Epstein-Barr virus, hepatitis C, and human T-cell leukemia virus-1 are among the most studied infectious agents in SS.[16] Damaged self-structures targeted for apoptosis may be mistakenly exposed to the immune system, triggering autoimmunity in exocrine glands, which are often prone to autoimmune responses.[16] Pathogenesis The pathogenetic mechanisms of SS have not been fully elucidated, resulting in the lack of pathophysiology knowledge of the management of this autoimmune exocrinopathy. Although the numerous factors contributing to the progression of this disease have made it difficult to find out the exact origin and cause, major advances over the past decade have contributed to a proposed set of pathogenic events that occur prior to the diagnosis of SS.[18] SS was originally proposed as a specific, self-perpetuating immune system-mediated loss of exocrine glands, specifically acinar and ductal cells. Although this explains the more obvious symptoms (e.g., the lack of salivary and lacrimal fluid), it does not explain the more widespread systemic effects seen in the progression of the disease. In the presence of a susceptible genetic background, both environmental and hormonal factors are thought capable of triggering the infiltration of lymphocytes, specifically CD4+ T cells, B cells, and plasma cells, causing glandular dysfunction in the salivary and lacrimal glands.[18] SS is associated with increased levels in cerebrospinal fluid (CSF) of IL-1RA, an interleukin 1 antagonist. This suggests that the disease begins with increased activity in the interleukin 1 system, followed by an autoregulatory up-regulation of IL-1RA to reduce the successful binding of interleukin 1 to its receptors. Interleukin 1 likely is the marker for fatigue, but increased IL-1RA is observed in the CSF and is associated with increased fatigue through cytokine-induced sickness behavior.[19] SS, though, is characterized by decreased levels of IL-1ra in saliva, which could be responsible for mouth inflammation and dryness.[20] Patients with secondary SS also often exhibit signs and symptoms of their primary rheumatic disorders, such as systemic lupus erythematosus, rheumatoid arthritis, or systemic sclerosis. Genetic predisposition The genetic locus most significantly associated with primary SS is the major histocompatibility complex/human leukocyte antigen (MHC/HLA) region, as demonstrated by the preliminary results of the first genome-wide association study (GWAS).[21] This GWAS included data from a discovery cohort of 395 patients of European ancestry with primary SS, and 1,975 healthy control individuals, and from a replication study that comprised 1,234 cases and 4,779 healthy controls. Associations with polymorphisms located at six independent loci were also detected; IRF5, STAT4, BLK, IL12A, TNIP1, and CXCR5. This also suggested the activation of the innate immune system, notably through the IFN system, B-cell activation through CXCR5-directed recruitment to lymphoid follicles and B-cell receptor (BCR) activation involving BLK, and T-cell activation owing to HLA susceptibility and the IL-12-IFN-γ-axis.[22] Patients of different ethnic origin carry different HLA susceptibility alleles, of which, HLA-DR and HLA-DQ are involved in the pathogenesis of SS. For example, patients from Northern and Western Europe and from North America show a high prevalence of B8, DRw52, and DR3 genes.[23] HLA class II alleles are associated with the presence of specific subsets of autoantibodies, rather than with the disease itself.[24] Autoantibodies refer to the loss of B-cell tolerance leading to production of antibodies directed against diverse organ-specific and organ nonspecific antigens.[18] Association between HLA and SS is restricted to patients with anti-SSA/Ro or anti-SSB/La antibodies. Seropositivity for anti-Ro and anti-La is associated with greater severity and longer duration of disease, and findings of their high abundance from the salivary glands of SS patients suggests their imperative role in the pathogenesis of SS.[25] Beyond genetics, epigenetic abnormality related to DNA methylation, histone acetylation, or microRNA expression probably have key roles in the pathogenesis of autoimmune diseases, including SS, though research in this area is very limited and minimal.[26] Environmental triggers Environmental factors, such as glandular viral infection, could prompt epithelial cells to activate the HLA-independent innate immune system through toll-like receptors.[27] Although a number of infectious, exogenous agents have been implicated in the pathogenesis of SS, such as Epstein-Barr virus (EBV), human T-lymphotropic virus 1, and hepatitis C virus, their association with SS appears weak. While EBV is present in the salivary glands of normal individuals, a high incidence of EBV reactivation in SS patients has been reported with increased levels of EBV DNA. This indicates viral reactivation and inability of lymphoid infiltrates to control EBV replication in SS, leading to the initiation or perpetuation of an immune response in target organs. Nonetheless, it remains to be clarified exactly how reactivation of EBV is induced in lesions of patients with SS, and which specific molecular mechanisms are involved in the process of viral reactivation.[28] Inflammation Epithelial cells in SS lesions are active participants in the induction and perpetuation of the inflammatory process. Environmental and hormonal factors, in concert with an appropriate genetic background, are believed to trigger SS, which dysregulates epithelial cells and allows aberrant homing and activation of dendritic cells (DCs), T cells, and B cells.[29] Dendritic cells are antigen-presenting cells which process antigen material and present it to other T cells. Following the migration of lymphocytes into the glands in response to chemokines and specific adhesion molecules, T cells interact with epithelial cells. Epithelial cells are further activated by proinflammatory cytokines (IL-1β, IFN-γ, and TNF), which are produced by adjacent T cells. The early accumulation of plasmacytoid dendritic cells in the target tissues, which produce high levels of type 1 IFNs, seems important, as these cells can further dysregulate the immune response through abnormal retention of lymphocytes in the tissues and their subsequent activation. IFN-α stimulates the production of B-cell activating factor (BAFF) by epithelial cells, DCs, and T cells. BAFF stimulates aberrant B-cell maturation, leading to the emergence of self-reactive B cells, which locally produce autoantibodies, in a germinal centre-like structure (GC-like), which is also the location of lymphomagenesis (origin of lymphoma).[18] Programmed cell death Dysregulation of apoptosis (programmed cell death) is believed to play a role in the pathogenesis of a variety of autoimmune diseases, though its role in SS is controversial. Both the Fas and Fas ligand proteins are overexpressed in primary SS patients, while expression of BCL-1, which is known to downregulate apoptosis, was found significantly reduced in acinar and ductal epithelial cells of SS patients compared to healthy people.[30][31] In situ studies did not show increased apoptosis among glandular epithelial cells, but did show reduced apoptosis among infiltrating mononuclear cells. Reduced apoptosis was also implicated in the accumulation of autoreactive B-cells found in the glands. The relationship of autoantibodies expressed in SS with apoptosis is still being researched.[14] Hormonal factors Sex hormones seem to influence humoral and cell-mediated immune response, with estrogen being considered one of the biggest factors responsible for sex-immunologic dimorphism.[32] Estrogen deficiency appears to play a role in development of SS.[33] It has been hypothesized that androgen administration to the ocular surface may serve as an effective therapy for dry eyes.[34] Diagnosis Diagnosing SS is complicated by the range of symptoms a patient may manifest, and the similarity between symptoms of SS and those of other conditions. Also, patients with SS symptoms approach different specialities for treatment, which can make diagnosis difficult. Since dry eyes and dry mouth are very common symptoms, and frequently occur in people over 40, people often think the symptoms are age-related and ignore them. However, some medications can cause symptoms similar to those of SS. The combination of several tests, which can be done in a series, can eventually diagnose SS.[17][35] SS is usually classified as either 'primary' or 'secondary'. Primary Sjögren syndrome occurs by itself and secondary Sjögren syndrome occurs when another connective tissue disease is present. Blood tests can be done to determine if a patient has high levels of antibodies that are indicative of the condition, such as antinuclear antibody (ANA) and rheumatoid factor (because SS frequently occurs secondary to rheumatoid arthritis), which are associated with autoimmune diseases. Typical SS ANA patterns are SSA/Ro and SSB/La, of which Anti-SSB/La is far more specific; Anti-SSA/Ro is associated with numerous other autoimmune conditions, but are often present in SS. However, Anti-SSA and Anti-SSB tests are frequently not positive in SS. The rose bengal test uses a stain that measures state and function of the lacrimal glands. This test involves placing the non-toxic dye rose bengal on the eyes. The dye’s distinctive colour helps in determining the state and functioning of tear film and the rate of tear evaporation. Any distinctive colour change can indicate SS, but confirming the condition requires many related diagnostic tools.[35] Schirmer's test measures the production of tears: a strip of filter paper is held inside the lower eyelid for five minutes, and its wetness is then measured with a ruler. Producing less than 5mm (0.20in) of liquid is usually indicative of SS. This measurement analysis varies among people depending on other eye-related conditions and medications in use when the test is taken.[35] A slit-lamp examination can reveal dryness on the surface of the eye. Symptoms of dry mouth and dryness in the oral cavity are caused by the reduced production of saliva from the salivary glands (parotid gland, submandibular gland, and sublingual gland). To check the status of salivary glands and the production of saliva, a salivary flow-rate test is performed, in which the person is asked to spit as much as they can into a cup, and the resulting saliva sample is collected and weighed. This test's results can determine whether the salivary glands are functioning adequately. Not enough saliva produced could mean the person has SS.[35] An alternative test is non-stimulated whole saliva flow collection, in which the person spits into a test tube every minute for 15 minutes. A resultant collection of less than 1.5ml (0.053impfloz; 0.051USfloz) is considered a positive result.[36] A lip/salivary gland biopsy takes a tissue sample that can reveal lymphocytes clustered around salivary glands, and damage to these glands due to inflammation. This test involves removing a sample of tissue from a person’s inner lip/salivary gland and examining it under a microscope. In addition, a sialogram, a special X-ray test, is performed to see if any blockage is present in the salivary gland ducts (i.e. parotid duct) and the amount of saliva that flows into the mouth.[35] Also, a radiological procedure is available as a reliable and accurate test for SS. A contrast agent is injected into the parotid duct, which opens from the cheek into the vestibule of the mouth opposite the neck of the upper second molar tooth. Histopathology studies should show focal lymphocytic sialadenitis. Objective evidence of salivary gland involvement is tested through ultrasound examinations, the level of unstimulated whole salivary flow, a parotid sialography or salivary scintigraphy, and autoantibodies against Ro (SSA) and/or La (SSB) antigens. SS can be excluded from people with past head and neck radiation therapy, acquired immunodeficiency syndrome (AIDS), pre-existing lymphoma, sarcoidosis, graft-versus-host disease, and use of anticholinergic drugs. Prevention There is no prevention mechanism for SS due to its complexity as an autoimmune disorder. However, lifestyle changes can reduce the risk factors of getting SS or reduce the severity of the condition with patients who have already been diagnosed. Diet is strongly associated with inflammation that is mostly seen in many autoimmune related diseases including SS. An experimental study concludes that SS patients show high sensitivity to gluten that directly relates to inflammation.[37] Moderate exercise is also helpful in SS patients, mainly reducing the effect of lung inflammation.[38] Treatment Neither a cure for SS nor a specific treatment is known to permanently restore gland secretion. Instead, treatment is generally symptomatic and supportive. Eye care Moisture replacement therapies such as artificial tears may ease the symptoms of dry eyes. Some patients with more severe problems use goggles to increase local humidity or have punctal plugs inserted to help retain tears on the ocular surface for a longer time. Additionally, cyclosporine (Restasis) is available by prescription to help treat chronic dry eye by suppressing the inflammation that disrupts tear secretion. Prescription drugs are also available that help to stimulate salivary flow, such as cevimeline (Evoxac) and pilocarpine. Salagen, a manufactured form of pilocarpine, can be used to help produce tears, as well as saliva in the mouth and intestines. It is derived from the jaborandi plant. Vaginal dryness In women with SS, vaginal dryness, vulvodynia and dyspareunia (painful sexual intercourse) are often reported; personal lubricants are recommended to help lessen irritation or pain that may result from dryness in the vaginal and vulva areas.[35] Musculoskeletal Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) may be used to treat musculoskeletal symptoms. For individuals with severe complications, corticosteroids or immunosuppressive drugs may be prescribed, and sometimes IVIG (intravenous immunoglobulin). Also, disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs) such as methotrexate may be helpful. Hydroxychloroquine (Plaquenil) is another option and is generally considered safer than methotrexate. However, these prescribed drugs have a range of side effects such as nausea, loss of appetite, dizziness, hair loss, stomach aches/cramps, headache, liver toxicity, and increased risk of infections. Also, people who take drugs to suppress the immune system are more likely to develop cancer later.[35] Systemic For systemic symptoms, including fatigue, joint pain, myositis and neuropathy, biologic immunosuppressant drugs such as rituximab and belimumab that work via B-cell pathology are often used and have less toxic profiles than traditional immunosuppressive regimens. Dental care Preventive dental treatment is also necessary (and often overlooked by the patient), as the lack of saliva associated with xerostomia creates an ideal environment for the proliferation of bacteria that cause cavities.[39] Treatments include at-home topical fluoride application to strengthen tooth enamel and frequent teeth cleanings by a dental hygienist. Existing cavities must also be treated, as cavities that extend into the tooth can not be effectively treated through teeth cleaning alone, and are at a high risk of spreading into the pulp of the tooth, leading to the loss of vitality and need for extraction or root canal therapy. This treatment regimen is the same as for all xerostomia patients—such as those undergoing head and neck radiation therapy, which often damages the salivary glands, which are more susceptible to radiation than other body tissues. Prognosis Published studies on the survival of SS patients are limited in varied respects, perhaps owing to the relatively small sample sizes, and secondary SS is associated with other autoimmune diseases. However, results from a number of studies indicated, compared to other autoimmune diseases, SS is associated with a notably high incidence of malignant non-Hodgkin lymphoma (NHL).[18] NHL is the cancer derived from white blood cells. About 5% of patients with SS develop some form of lymphoid malignancy.[40] Patients with severe cases are much more likely to develop lymphomas than patients with mild or moderate cases.[41] The most common lymphomas are salivary extranodal marginal zone B cell lymphomas (MALT lymphomas in the salivary glands)[42] and diffuse large B-cell lymphoma.[41] Lymphomagenesis in primary SS patients is considered as a multistep process, with the first step being chronic stimulation of autoimmune B cells, especially B cells that produce rheumatoid factor at sites targeted by the disease.[43][44] This increases the frequency of oncogenic mutation, leading to any dysfunction at checkpoints of autoimmune B-cell activation to transform into malignancy. A study's finding has concluded the continuous stimulation of autoimmune B cells, leading to subtle germinal abnormalities in genes having specific consequences in B cells, which underlies the susceptibility to lymphoma.[45] Apart from this notably higher incidence of malignant NHL, SS patients show only modest or clinically insignificant deterioration in specific organ-related function, which explains the only slight increases in mortality rates of SS patients in comparison with the remainder of the population.[18] Complications Among the complications discussed above, women with anti-Ro/SS-A and anti-La/SS-B antibodies who become pregnant, have an increased rate of neonatal lupus erythematosus with congenital heart block requiring a pacemaker.[46] Type I cryoglobulinemia is a known complication of SS.[47] Epidemiology SS is the second most common rheumatic autoimmune disorder, behind rheumatoid arthritis (RA) and systemic lupus erythematosus (SLE).[9] There are no geographical differences in the rates of SS.[48] SS has been reported in all areas of the world, although regional rates have not been well studied.[48][49] Depending on the criteria for determining prevalence, studies estimate the prevalence of SS at 500,000 to 2 million people in the United States. Moreover, other broader studies of prevalence of SS range widely with some reports of up to a prevalence of 3% of the population.[9] A few studies that have been conducted on the incidence of SS report that the incidence of the syndrome varies between 3 and 6 per 100,000 per year.[9][50] Nine out of ten SS patients are women.[14][49] In addition to prevalence in women, having a first-degree relative with an autoimmune disease and previous pregnancies have been identified as epidemiological risk factors.[51] Differences in prevalence due to race and ethnicity are unknown. Although SS occurs in all age groups, the average age of onset is between ages 40 and 60, although experts note that up to half of all cases may be left undiagnosed or unreported.[14][9][52][53] The prevalence of SS generally increases with age.[9] SS is reported in 30-50% of people with rheumatoid arthritis and 10-25% with systemic lupus erythematosus.[14] History Jan Mikulicz-Radecki (1850–1905) is generally credited with the first description of SS. In 1892, he described a 42-year-old man with enlargement of the parotid and lacrimal glands associated with a round-cell infiltrate and acinar atrophy.[35][54] However, the criteria Mikulicz established for diagnosis, often led to misdiagnosis of Mikulicz’s syndrome. Many conditions, such as tuberculosis, infections, sarcoidosis, and lymphoma present with similar conditions to those listed under Mikulicz’s syndrome.[35] Nevertheless, the term "Mikulicz’s syndrome" is still used occasionally to describe the appearance of lymphocytic infiltrates on salivary-gland biopsies.[35] In 1930, Henrik Sjögren (1899–1986), an ophthalmologist in Jönköping, Sweden, observed a patient with low secretions from the lacrimal and salivary glands.[55] Sjögren introduced the term keratoconjunctivitis sicca for the symptom of dry eyes (keratoconjunctivitis). In 1933, he published his doctoral thesis, describing 19 females, most of whom were postmenopausal and had arthritis, showing clinical and pathological manifestations of the syndrome.[54] Sjögren clarifies that keratoconjunctivitis sicca, resulting from water deficiency, had no relation to xerophthalmia, resulting from vitamin A deficiency.[54] Sjögren's thesis was not well received as the Board of Examiners criticized some clinical aspects.[55] After extensive research and data collection, Sjögren published an essential paper in 1951, describing 80 patients with keratoconjunctivitis sicca, 50 of whom also had arthritis.[55] His subsequent follow-up conference trips pertaining to his paper led to an international interest in SS.[55] The term keratoconjunctivitis sicca was coined by Sjögren himself and began to be identified as SS in literature,[55] although it can now have more general usage. Research Research on multifactorial autoimmune diseases such as SS focuses on expanding the knowledge surrounding the disorder, improving diagnostic tools and finding ways to prevent, manage, and cure the disorder. The United Kingdom Primary Sjögren's Syndrome Registry, a tissue biobank of samples taken for research, supported by the Medical Research Council, UK was established in 2010.[56] As an autoimmune disease, susceptibility to SS is greatly influenced by the human leukocyte antigen.[57] DQA1*05:01, DQB1*02:01, and DRB1*03:01 alleles were identified as risk factors, while DQA1*02:01, DQA1*03:01 and DQB1*05:01 alleles were found to be protective factors for the disease.[58] The relationship between alleles and specific race was also established.[59] HLA-DQ2 and HLA-B8 are generally found in Caucasian patients, while HLA-DR5 is related to Greek and Israeli patients.[59] Multiple genome-wide association scans may be conducted in the future to identify key risk variants.[57] Viruses that can trigger the immune response of the syndrome include human T-lymphotropic virus type 1 (HTLV-1), Epstein-Barr virus (EBV), human immunodeficiency virus (HIV) and hepatitis C virus (HCV).[59] The UK Primary Sjögren's Syndrome Registry supports clinical trials and genetic studies of SS and is open to people wishing to participate in research studies and researchers studying the disease.[56] Some research showed that the lack of vitamin A and vitamin D are associated with this disease.[59] Vitamin D deficiency was found to be related to neurological manifestations and the presence of lymphoma among patients. On the other hand, vitamin A levels were inversely associated with extra-glandular manifestations of the disease.[59] Saliva is a potential diagnostic tool of SS because the salivary component is changed after onset of the disease.[60] With the new miniaturization technology, called ‘lab on a chip’, the diagnosis can be more convenient.[60] With regard to therapeutics, multiple monoclonal antibodies were under investigation in 2007.[61] The most promising seemed to be the anti-CD20 rituximab and the anti-CD22 epratuzumab, while the anti-TNF-α and IFN-α seemed less effective.[61] In 2014, the Sjögren's Syndrome Foundation announced a five-year goal to cut the time to diagnoses in half.[62] Notable cases Shannon Boxx (U.S. Olympic soccer player) has both SS and lupus.[63] Carrie Ann Inaba (singer-actress) is the National Awareness Ambassador & Spokesperson for the Sjogren Syndrome Foundation.[64] Venus Williams (world champion tennis player) has been diagnosed with SS and said she had struggled with fatigue for years.[65] Some of the original text for this article was obtained from a public domain resource at – US National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases
https://en.wikipedia.org/wiki/Sj%C3%B6gren%20syndrome
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 1414, 3057, 4820, 6236, 8145, 8896, 10536, 11573, 12015, 13443, 14270, 14646, 14894, 16192, 18072, 19373, 20284, 21427 ], "plaintext_end_byte": [ 1393, 3056, 4819, 6212, 8103, 8895, 10535, 11572, 12014, 13442, 14269, 14578, 14849, 16156, 18024, 19331, 20283, 21307, 21501 ] }
మైఖేల్ మధుసూదన దత్ రచించిన మొదటి కావ్యం ఏది?
మేఘనాథ వధ కావ్యం
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
మేఘనాథ వధ (Bengali: মেঘনাদবধ কাব্য) మహాకవి మైఖేల్ మధుసూదన దత్ రాసిన ఒక బెంగాలీ కావ్యం. మైఖేల్ మధుసూదన దత్‌ రచనలలో అత్యంత ప్రసిద్ధి మరియు ప్రశంశలు పొందిన ఈ కావ్యం బెంగాలీ సాహిత్యంలోనే కాక భారతీయ సాహిత్యంలోనే ఒక మహాకావ్యంగా గుర్తించబడింది.[1] రామాయణం లోని రావణుని కుమారుడైన మేఘనాథుడు (ఇంద్రజిత్) పొందిన విషాదకర మరణాన్ని ఇతివృత్తాంతంగా స్వీకరించి ఇది రాయబడింది. ఈ కావ్యంలో కవి రాముడి పక్షం కాక రాక్షసుల పక్షం వహించి, మేఘనాధుని కథానాయకుడుగా చిత్రీకరిస్తూ కథను అపూర్వంగా కొనసాగిస్తాడు. ఇది 7 సర్గలు గల ఈ కావ్యం 1861 లో రచించబడింది. ప్రేరణ మహాకవి మైఖేల్ మధుసూధన దత్ రచనలలో వాల్మీకి, హోమర్ (Homer), వర్జిల్ (Virgil), డాంటే (Dante), టస్సో (Tasso), మిల్టన్ (Milton) మొదలగు కవుల ప్రభావం కనిపిస్తుంది.[2] మేఘనాథ వథ కావ్యంపై వాల్మీకి (రామాయణ కావ్యం), హోమర్ (ఇలియడ్ కావ్యం) కవుల ప్రభావం ఎక్కువగా వుంది. అయితే కవి వారిని గుడ్డిగా అనుకరించే ప్రయత్నం చేయలేదు.[3] మూల కథ రామాయణం లోనిదే అయినప్పటికీ అందులోని కొన్ని పాత్రలు ఇలియడ్ కావ్యంలోని పాత్రలను స్పురింపచేస్తాయి. ఉదాహరణకు ప్రమీల పాత్ర ఇలియడ్‌ కావ్యంలోని ఆంధ్రోమఖే (Andromakhe) మరియు క్లోరిందా (Clorinda) పాత్రలను గుర్తుకుతెస్తుంది. అలాగే శివ పార్వతుల పాత్రలు జియస్ (Zeus) మరియు హెరా (Hera) లను, దుర్గ పాత్ర ఆధేనా (Athena), స్కందుడు పాత్ర ఎరెస్ (Ares) ను స్పురింపచేస్తాయి.[3] అదేవిధంగా మేఘనాథ వథ కావ్యంలోని కొన్ని సన్నివేశాలు ఇలియడ్ కావ్యంలోని ఘట్టాలను గుర్తుకు తెస్తాయి. ఉదాహరణకు మేఘనాథుని అంత్య సంస్కారాల సన్నివేశం, ఇలియడ్ కావ్యంలోని ప్రిన్స్ హెక్టర్ (Prince Hector) అంత్య సంస్కారాల సన్నివేశాన్ని స్పురింప చేస్తుంది.[3] మేఘనాథుని వధ అనంతరం రావణుని వైఖిరి పాత్రోక్లస్ (Paatroklos) చనిపోయిన అనంతరం అఖిల్లెస్ (Akhilleos) వైఖిరిని తలపిస్తుంది. అదేవిధంగా మేఘనాథుని వధించడం కోసం ఇంద్రుడు దేవదూత చిత్రరథుడి ద్వారా లక్ష్మణుడు దగ్గరకు దివ్యాస్త్రాలు పంపించే సన్నివేశం మాదిరిగానే ఇలియడ్ కావ్యంలో కూడా ప్రిన్స్ హెక్టర్‌ను వధించడం కోసం థెతిస్ (Thetis) దేవశిల్పి హెఫాయిస్తోస్ (Hephaistos) ద్వారా అఖిల్లెస్ దగ్గరకు దివ్యాస్త్రాలు పంపించే సన్నివేశం కూడా ఒకేలా వుంటాయి.[3] ఇంతేగాక అనేక చోట్ల అలంకారాలు, వాక్యాలు సైతం యథాతదంగా ఇలియడ్ కావ్యం నుండి మేఘనాథ వధ కావ్యం లోనికి ప్రవహించాయి. ఈ విధంగా మేఘనాథ వధ కావ్యంపై హోమర్ (ఇలియడ్ కావ్యం) ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నప్పటికీ, గుడ్డిగా అనుకరించే ధోరణి మాత్రం కనపడదు. బెంగాలీ జాతీయతను రేకెత్తించే రీతిలో సాగిన కావ్య శైలి, కథాగమనంతో మేఘనాథ వధ కావ్యం అమర కావ్యమైంది. ఈ కావ్యంలో అపూర్వంగా చిత్రితమైన జాతీయత, ఉదాత్త పాత్రలు, విలువలు, కళాత్మకత లక్షణాలే దీనిని ఒక మహత్తర ఇతిహాస కావ్యంగా, యావత్ భారతీయ సాహిత్యంలో క్లాసిక్స్ సరసన సమున్నతంగా నిలబెట్టాయి. స్థూల కథ మేఘనాథుడు రాక్షస రాజకులమణి రావణుని కుమారుడు. ఇంద్రజిత్‌గా ప్రసిద్ధుడు. రామాయణంలో ఇతడు విషాదకర మరణం పొందిన నాయకుడు. రామునితో యుద్ధం చేయడానికి సన్నద్దమవుతాడు. యుద్ధంలో విజయాన్ని కాంక్షిస్తూ, యుద్ధానికి బయలుదేరేముందు నికుంభిలలో యజ్ఞం తలపెడతాడు. అయితే తన పినతండ్రి విభీషణుడి ద్రోహ కారణంగా యజ్ఞ కార్యంలో శివుని పూజిస్తుండగా లక్షణుడిచే క్రూరంగా హతమార్చబడతాడు. యాగపూజలో వున్న తనను అందులోను నిరాయుధుడుగా వున్న సమయంలో పోరాడవద్దని మేఘనాధుడు వారిస్తున్నప్పటికి, పిరికిపందవలె వర్తించవద్దని గద్దిస్తున్నప్పటికీ, లక్షణుడు లక్ష్యపెట్టలేదు. అంతకుమునుపు రెండు సార్లు రామ లక్ష్మణులను ముప్పు తిప్పలు పెట్టిన ఈ దురదృష్టవంతుడైన కథానాయకుడు, ఈ అనుచితమైన పోరాటంలో మాత్రం తనను తాను రక్షించుకోలేకపోతాడు. కావ్య విభాగాలు మేఘనాథ వధ 9 సర్గలు (అధ్యాయాలు) గల విషాదాంత కావ్యం. రావణుని పెద్ద కుమారుడు వీరబాహు మరణంతో ప్రారంభమై చివరకు ప్రమీల సహగమనంతో ముగుస్తుంది. 1వ సర్గ:అభిషేకం 2వ సర్గ:అస్త్ర లాభం 3వ సర్గ:సమావేశం 4వ సర్గ:అశోకవనం 5వ సర్గ:చొరవ 6వ సర్గ:మరణం 7వ సర్గ:శక్తినిర్భేద 8వ సర్గ:పాతాళలోకం 9వ సర్గ:సంస్కారాలు తన కుమారుడు వీరబాహు యుద్ధంలో మరణించిన వార్త విని సభాశీనుడైన రావణుడు హతాశుడవుతాడు. ఎవరి భుజబలం విన్నంతనే అమరులు భయభ్రాంతులవుతారో అతని పైనా ఈ బికారి రాముడు కోదండమెత్తాడు అని నిటూరుస్తాడు. వారధి నిర్మాణంలో సహకరించిన వరుణిని సముద్ర దేవత ఆగ్రహిస్తుంది. తన కొడుకు మరణవార్త విన్న చిత్రాంగద (రావణుని రెండవ భార్య) సభాస్థలికి వచ్చి విలపిస్తుంది. చిత్రాంగద సభ నుండి నిష్క్రమించగానే రావణుడు యుద్ధానికి సన్నద్దమవుతాడు. రాక్షస సేన పదఘట్టనలతో భూమి కంపిస్తున్నది. సోదరుడు వీరబాహు మరణ వార్త విన్న మేఘనాథుడు తండ్రిని వారించి తానే యుద్ధానికి సన్నద్దమవుతాడు. జయజయధ్వనుల మధ్య కొడుకుని సేనాధిపతిగా అభిషేకిస్తాడు రావణుడు.[4] లంకాపురి రాజ్యలక్ష్మి స్వర్గానికి వెళ్లి ఇంద్ర సభలో ఇంద్రజిత్తు రణయాత్రను వినిపిస్తుంది. మేఘనాథుడు నికుంభిల యజ్ఞం చేస్తే ఇక అతడిని జయించడం అసాధ్యం. దానితో శచీఇంద్రులు కైలాసం వెళ్లి శివునికి విన్నవిస్తారు. శివుడు మహామాయను ప్రసన్నం చేసుకోమని చెప్పడం జరుగుతుంది. స్వర్గం నుండి లభించిన దివ్యాస్త్రాలు అందుకొన్న ఇంద్రుడు దేవదూత చిత్రరథుడు ద్వారా వాటిని లక్ష్మణుడు వద్దకు పంపుతాడు.[4] మహామాయ వర ప్రసాదంతో విభూషణుడిని వెంటబెట్టుకొని లక్ష్మణుడు అదృశ్యంగా నికుంభిల యజ్ఞాగారంలో ప్రవేశిస్తాడు. అక్కడ నిరాయుదుడిగా, ధ్యానంలో వున్న మేఘనాధుని వధిస్తాడు. పుత్రశోకంతో కుమిలిపోయిన రావణుడు రాముని మీదకు దండెత్తి వస్తాడు. అతని శక్తి తగిలి లక్ష్మణుడు మూర్చిల్లుతాడు. రాముడు మాయాదేవి సాయంతో పాతాళలోకానికి వెళ్లి అక్కడ తన తండ్రి దశరథుడి చాయను చూడటం జరుగుతుంది. అతని వల్ల లక్ష్మణుడిని బ్రతికించుకొనే ఉపాయం గ్రహిస్తాడు. హనుమంతుడు సంజీవిని తేవడంతో లక్ష్మణుడు మేల్కొంటాడు. దానితో రావణుడు మరింత కృంగిపోతాడు. మేఘనాథుని అంత్యక్రియల కోసం రాముడిని ఏడు దినాలు యుద్ధ విరమణను కోరతాడు. సముద్రతీరంలో ఇంద్రజిత్ అంత్యక్రియలు ఘనంగా జరుగుతాయి. మేఘనాథుని ప్రియభార్య మహా సాధ్వి ప్రమీల సహగమనం చేస్తుంది.[4] జరిగిన సంఘటనలతో కైలాసంలో శివుడు ఆగ్రహోదగ్నుడవుతాడు. అతని జటాజుటం వూగిపోతుంది. కంఠ సర్పాలు బుసలుకొడతాయి. ఫాలనేత్రం ప్రజ్వరిల్లుతుంది. త్రిపథగ సురనది జటాజూటంలో ఉప్పొంగి, పర్వత కందరాల వెల్లువై పారుతుంది. విశ్వం అతంకంతో కంపిస్తుంది. చివరకు అభయ పార్వతి సభయంతో ఘటించిన అంజలి బంధంతో శివుడు శాంతచిత్తుడవుతాడు.[5] మేఘనాథునికి ఉత్తర క్రియలు జరిపి రాక్షసులు సజల నేత్రాలతో ఇళ్ళకు మరలుతారు. ఏడు పగళ్ళు, ఏడు రాత్రుళ్ళు ఏడ్చింది లంక.[5] మేఘనాథ వధ కావ్యంలో నవ్యత మేఘనాథ వధ కావ్యంలో వస్తువు పరంగా, శైలి పరంగా కనిపించే నవ్యత అద్వితీయమైనది.[6] వస్తువులో నవ్యత లక్ష్మణుడుచే అనుచితరీతిలో అధర్మంగా హతమార్చబడిన మేఘనాదుని కీర్తిస్తూ, రాక్షసుల దృక్కోణంతో ఈ కావ్యం రాయబడింది. సంస్కృత రామాయణంలోని కథతో పోలిస్తే మేఘనాథ వధ కావ్యంలో కథా నాయకుడు రాముడు కాదు. లక్ష్మణుడూ కాదు. మేఘనాదుడే కథా నాయకుడు.[3] అంతేగాక దీనిలో కథ యావత్తు రాముడి పక్షం కాకుండా రాక్షసుల పక్షం వహిస్తూ కొనసాగుతుంది.[3] రాక్షస రాజు రావణుని మహోన్నత పాలకుడిగా, అతని కుమారుడైన మేఘనాధుని దేశభక్తుడిగా, శౌర్యవంతుడిగా, యుద్ధవీరుడిగా, ఆదర్శ భర్తగా, లంకేయుల హితుడిగా చూపబడ్డాడు.[6] శైలిలో నవ్యత మేఘనాథ వధ సరికొత్త కావ్యభాషలో రాయబడింది. అప్పటికే ప్రచులితమై వున్న ప్రాచీన ఛందో బంధాలు చేదించి, వ్యాకరణ శృంఖలాలు తెంచి కొత్త కొత్త శబ్దాలు, కొత్త పద బంధాలను కవి సృషించాడు.[5] వంగ కవిత్వాన్ని స్వర తరంగ భంగీ ముద్రితం చేయడానికి కావలిసిన పదాలను సంస్కృత భాండారం నుండి కవి నిస్సంకోచంగా తన ఇష్టానుసారం దోచుకొన్నాడని రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ పేర్కొన్నాడు.[1] మేఘనాథ వధ కావ్యం అమిత్రాక్షరి (Blank verses) ఛందస్సులో రాయబడింది.[5] బెంగాలి కవిత్వంలో ఈ అమిత్రాక్షరి ఛందస్సును తొలిసారిగా ప్రవేశపెట్టిన ఘనత కూడా మైఖేల్ మధుసూధన దత్దే. సాంప్రదాయికంగా కనిపించే మంగళాచరణం కూడా ఈ కావ్యంలో కనిపించదు.[1] ఈ కావ్యంలో తన కవితాఝురిని ఉరకలతో పరుగులు పెట్టిస్తాడు. కథా స్రవంతి గంభీరంగా వీర, రౌద్ర, కరుణ రస పూరితంగా సాగుతుంది. పాత్రల చిత్రీకరణ పాత్రల చిత్రణలో కవి అద్వితీయమైన కౌశలం ప్రదర్శిస్తాడు. సజీవమైన పాత్రలు ఈ కావ్యంలో సృజించబడ్డాయి. మేఘనాధుని నోట వీరోచితమైన భాషను పలికించాడు. కవి ఈ మహాకావ్యం ద్వారా 'ప్రమీల' వంటి అధ్బుత వీరాంగన పాత్రను బెంగాలీ భాషలోనే కాదు, భారతీయ సాహిత్యానికి ప్రసాదించాడు.[5] రావణుని పాత్రను మహోన్నతుడిగా, ధీరోదత్తునిగా తీర్చిదిద్దాడు. యువరాజు మేఘనాధుడు ఒక దేశభక్తుడిగా, ప్రేమాస్పదుడైన భర్తగా, శ్రద్దాతత్పరుడైన కుమారుడిగా, తన దేశస్థులకు స్నేహితుడిగా మహోన్నతంగా రాజసంతో కనిపిస్తాడు. కావ్య ప్రశంశలు రామాయణ ఆధారిత కళాఖండాన్ని సృజించిన మైఖేల్ మధుసూదన్ దత్ ఆధునిక బెంగాలీ సాహిత్యంలో మొదటి ఇతిహాస కవిగా అవతరించాడు. ఈ కావ్యంతోనే మైఖేల్ మధుసూదన దత్ మహాకవిగా ప్రసిద్ధి పొందాడు. మేఘనాథ వధ కావ్యాన్ని ఆధునిక భారతీయ సాహిత్యంలో వెలువడిన మహత్తర రచనలలో ఒకటిగా విమర్శకులు కొనియాడారు.[2] ఈ కావ్యంపై బెంగాలీ సాహితీ దిగ్గజకవులు చేసిన కొన్ని వ్యాఖ్యలు. "... హోమర్ మరియు మిల్టన్‌లకు, అలాగే వాల్మీకికి, అతనెక్కువగా రుణపడి ఉంటాడు, అతని పద్యం ఆసాంతం ఆధునిక బెంగాలీ సాహిత్యంలో అత్యంత విలువైన కృతి." -బంకించంద్ర చటోపాధ్యాయ[7] "బెంగాలీ సాహిత్యంలో మేఘనాథ వధ ఇతిహాస కావ్యం నిజంగా అరుదైన నిధి, అతని రచనల ద్వారా బెంగాలీ సారస్వత గొప్పతనం ప్రపంచానికి విస్తృతంగా వెల్లడైంది." -రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్[7] "మేఘనాథ వధ ఒక సుప్రీం పద్యం." -ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్[7] వీటిని కూడా చూడండి ఇంద్రజిత్తు రిఫరెన్సులు |access-date= requires |url= (help) Check date values in: |date= (help) మూలాలు వర్గం:బెంగాలీ సాహిత్యం
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%98%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A5%20%E0%B0%B5%E0%B0%A7%20%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 968, 2893, 4046, 4909, 5157, 5590, 6166, 6373, 6457, 7566, 7663, 8203, 8303, 8476, 9004, 9110, 10328 ], "plaintext_end_byte": [ 948, 2877, 4045, 4908, 5156, 5589, 6165, 6372, 6432, 7565, 7662, 8202, 8266, 8458, 8917, 9093, 10276, 10593 ] }
В каком жанре снимался Сталлоне в начале карьеры?
Уиллис, Брюс
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Уо́лтер Брюс Уи́ллис (English: Walter Bruce Willis, род. , Идар-Оберштайн, Рейнланд-Пфальц, ФРГ) — американский киноактёр, продюсер и музыкант. Один из самых высокооплачиваемых актёров Голливуда. Наибольшую известность получил за роль полицейского Джона Макклейна в серии фильмов «Крепкий орешек», а также таких картин, как «Смерть ей к лицу» (1992), «Криминальное чтиво» (1994), «12 обезьян» (1995), «Пятый элемент» (1997), «Армагеддон» (1998), «Шестое чувство» (1999), «Неуязвимый» (2000), «Город грехов» (2005), «Счастливое число Слевина» (2005), «РЭД» (2010). Биография Родился в Идар-Оберштайне (Западная Германия). Его отец Дэвид был американским солдатом, а мать Марлен — немкой, уроженкой города Кассель (ФРГ). В 1957 году, после завершения службы отца в Вооружённых силах, семья вернулась в Нью-Джерси. У Брюса — старшего из четырёх детей — было довольно бурное детство. В детстве Брюс заикался. Волнение и переживание буквально лишали его речи. Чтобы побороть себя и свой дефект, он записался в школьный театральный кружок. Уиллису нравилось выступать на сцене перед большой аудиторией. Так что учёбу в средней школе он совмещал с членством в драматическом кружке, где участвовал в постановках Шекспира и Уильямса. Вскоре Уиллис окончил , после чего перебрался в Нью-Йорк, где перебивался случайными заработками в барах, играл в фольклорном ансамбле «Акселераторы» на губной гармонике и изо всех сил стремился попасть на сцену. Именно работая барменом, он случайно встретился с режиссёром по кастингу, который искал актёра на эпизодическую роль бармена. Его образ понравился режиссёру, и роль была предложена. Карьера Слава пришла не сразу — Уиллису пришлось несколько лет играть в малоизвестных театрах и исполнять эпизодические роли в телевизионных постановках, прежде чем на него обратили внимание и пригласили сниматься в телесериале «Детективное агентство «Лунный свет»» (1985—1989). За Уиллисом закрепилась репутация комика, однако в 1988 году он неожиданно снялся в боевике «Крепкий орешек», который и принёс ему мировую известность. Впоследствии Уиллис не раз возвращался к амплуа героя-одиночки — достаточно вспомнить такие фильмы, как «Пятый элемент», «Меркурий в опасности», а также четыре довольно успешных сиквела «Крепкого орешка». В карьере Уиллиса случались и спады, и подъёмы. Например, в начале 1990-х он снялся в нескольких не самых удачных фильмах, но в 1994 году сыграл заметную, хотя и не главную роль в фильме Квентина Тарантино «Криминальное чтиво» и отвоевал утраченные позиции. В конце 1990-х последовал очередной спад, однако в 1999 году Уиллис исполнил главную роль в фильме «Шестое чувство», который полюбился как зрителям, так и критикам. Уиллис заработал на этом фильме около 100 миллионов долларов. В 2000-х Уиллис активно сотрудничал с кинорежиссёром Робертом Родригесом и снялся в двух его фильмах («Город грехов» и «Планета страха»). 23 апреля 2009 года компания Belvedere S.A. подписала длительный рекламный контракт с Уиллисом, который стал новым лицом водки [1][2]. В фильме «РЭД» герою Уиллиса дезинфицируют рану именно этой водкой. В том же году снялся в клипе группы Gorillaz «Stylo». Известен как участник группы The Accelerators, играющей блюзовые стандарты, но также относительно активно работает и сольно — в 1980-х выпустил два альбома, исполненных в стиле pop-rock, soft rock и blues. С 2010 года — лицо рекламной кампании банка «Траст», проходящей под различными лозунгами, выполненными как фразы самого Уиллиса[3]. Вместе с Арнольдом Рифкиным основал кинокомпанию Cheyenne Enterprises[4], которая выпустила около трёх десятков фильмов[5]. Является лицом немецкой фирмы LR. Личная жизнь С ноября 1987 года по октябрь 2000 года Уиллис был женат на актрисе Деми Мур, которая младше Брюса на семь лет. Пара познакомилась на премьере фильма «Слежка». У них родились три дочери: Румер Гленн Уиллис (English: Rumer Glenn Willis, р. 1988), Скаут Ларю Уиллис (English: Scout LaRue Willis, р. 1991) и Таллула Белль Уиллис (English: Tallulah Belle Willis, р. 1994). В июне 1998 года Мур и Уиллис заявили о расставании, развод был оформлен спустя два года. После неожиданного развода Уиллиса и Мур ходили слухи о повторной свадьбе, однако Мур неожиданно вышла замуж за юного Эштона Кутчера. Тем не менее, бывшие супруги сохраняют дружеские отношения и деловые связи. В 2004 году около года встречался с моделью Брук Бёрнс. 21 марта 2009 года женился на фотомодели Эмме Хеминг, которая моложе Уиллиса на 23 года. На свадьбе присутствовала и Деми Мур вместе со своим мужем Эштоном Кутчером. У Эммы и Брюса две дочери: Мейбел Рей (р. 01.04.2012), Эвелин Пенн (р. 05.05.2014)[6]. Семья живёт в Нью-Йорке, в квартире рядом с Центральным парком[7]. Брюс Уиллис — левша[8]. Рост 183 см[9]. Фильмография Актёр эпизод (в титрах не указан) Продюсер 1996 — Малыш Бруно (телефильм) 2002 — Охотник на крокодилов: Схватка 2002 — Истинный запад (телефильм) 2004 — Прикосновение зла (телесериал) 2005 — Заложник 2006 — Хип-хоп проект (документальный фильм) 2013 — Крепкий орешек: Хороший день, чтобы умереть Сценарист 1991 — Гудзонский ястреб Дискография 1987 — The Return Of Bruno 1989 — If It Don’t Kill You , It Just Makes You Strong Награды 1987 — телевизионная премия «Эмми» (Emmy) за выдающуюся роль первого плана в сериале «Детективное агентство „Лунный свет“». 1987 — «Золотой глобус» — «Лучший актёр ТВ-сериала (комедия/мюзикл)» «Детективное агентство „Лунный свет“». 1998 — антипремия «Золотая малина» за худшую актёрскую работу в фильмах «Армагеддон», «Меркурий в опасности» и «Осада»[10]. 2000 — телевизионная премия «Эмми» (Emmy) за выдающуюся роль второго плана в сериале «Друзья». 2006 — на знаменитой голливудской Аллее Славы заложена плита с его именем. 2006 — офицер французского ордена Искусств и литературы[11]. 2013 — командор французского ордена Искусств и литературы[12]. Примечания Ссылки (in English) Категория:Лауреаты премии «Золотой глобус» Категория:Лауреаты премии «Золотая малина» Категория:Голливудская «Аллея славы» Категория:Уиллисы
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%81%2C%20%D0%91%D1%80%D1%8E%D1%81
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 404, 1575, 3032, 4748, 5987, 8295, 11114, 11507, 11750, 12215, 12475, 12692, 12914, 13803, 15098, 15860, 16167, 16652, 18053, 18872, 19355, 19830, 20007, 20163, 20426, 20616, 20781, 20964, 21644, 22475, 23959, 24597, 25137, 25957, 26749, 27372 ], "plaintext_end_byte": [ 403, 1555, 3032, 4747, 5986, 8294, 11063, 11506, 11712, 12164, 12433, 12638, 12882, 13802, 15010, 15821, 16166, 16604, 18030, 18798, 19254, 19776, 20006, 20162, 20425, 20615, 20736, 20919, 21593, 22421, 23902, 24555, 25086, 25912, 26695, 27194, 27548 ] }
কোম্পানি শব্দটির উৎপত্তি কোন শব্দ থেকে ?
কম্পিউটার
bengali
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
গণনাযন্ত্র বা কম্পিউটার (ইংরেজি: Computer কম্‌পিঊটার্‌) হল এমন একটি যন্ত্র যা সুনির্দিষ্ট নির্দেশ অনুসরণ করে গাণিতিক গণনা সংক্রান্ত কাজ খুব দ্রুত করতে পারে। কম্পিউটার (computer) শব্দটি গ্রিক কম্পিউট (compute)শব্দ থেকে এসেছে। compute শব্দের অর্থ হিসাব বা গণনা করা। আর কম্পিউটার (computer) শব্দের অর্থ গণনাকারী যন্ত্র। কিন্তু এখন আর কম্পিউটারকে শুধু গণনাকারী যন্ত্র বলা যায় না। কম্পিউটার এমন এক যন্ত্র যা তথ্য গ্রহণ করে এবং বিভিন্ন প্রক্রিয়ার মাধ্যমে তা বিশ্লেষণ ও উপস্থাপন করে। সভ্যতার বিকাশ এবং বর্তমানে তার দ্রুত অগ্রগতির মূলে রয়েছে গণিত ও কম্পিউটারের প্রবল প্রভাব। বাংলাদেশে প্রথম কম্পিউটার আসে ১৯৬৪ সালে। ইতিহাস প্রাগৈতিহাসিক যুগে গণনার যন্ত্র উদ্ভাবিত বিভিন্ন প্রচেষ্টাকে কম্পিউটার ইতিহাস হিসেবে ধরা হয়। প্রাচীন কালে মানুষ একসময় সংখ্যা বুঝানোর জন্য ঝিনুক, নুড়ি, দড়ির গিট ইত্যাদি ব্যবহার করত। পরবর্তীতে গণনার কাজে বিভিন্ন কৌশল ও যন্ত্র ব্যবহার করে থাকলেও অ্যাবাকাস (Abacus) নামক একটি প্রাচীন গণনা যন্ত্রকেই কম্পিউটারের ইতিহাসে প্রথম যন্ত্র হিসেবে ধরা হয়। এটি আবিষ্কৃত হয় খ্রিষ্টপূর্ব ২৪০০ সালে ব্যাবিলনে। অ্যাবাকাস ফ্রেমে সাজানো গুটির স্থান পরিবর্তন করে গননা করার যন্ত্র। খ্রিস্টপূর্ব ৪৫০/৫০০ অব্দে মিশরে বা চীনে গননা যন্ত্র হিসেবে অ্যাবাকাস তৈরি হয়। ১৬১৬ সালে স্কটল্যান্ডের গণিতবিদ জন নেপিয়ার গণনার কাজে ছাপা বা দাগ কাটাকাটি অথবা দন্ড ব্যবহার করেন। এসব দন্ড জন নেপিয়ার (John Napier) এর অস্থি নামে পরিচিত। ১৬৪২ সালে ১৯ বছর বয়স্ক ফরাসি বিজ্ঞানী ব্লেইজ প্যাসকেল সর্বপ্রথম যান্ত্রিক ক্যালকুলেটর আবিষ্কার করেন। তিনি দাঁতযুক্ত চাকা বা গিয়ারের সাহায্যে যোগ বিয়োগ করার পদ্ধতি চালু করেন। ১৬৭১ সালের জার্মান গণিতবিদ গটফ্রাইড ভন লিবনিজ প্যাসকেলের যন্ত্রের ভিত্তিতে চাকা ও দন্ড ব্যবহার করে গুণ ও ভাগের ক্ষমতাসম্পন্ন আরো উন্নত যান্ত্রিক ক্যালকুলেটর তৈরি করেন। তিনি যন্ত্রটির নাম দেন রিকোনিং যন্ত্র (Rechoning Mechine)। পরে ১৮২০ সালে টমাস ডি কোমার রিকোনিং যন্ত্রের পরিমার্জন করে লিবনিজের যন্ত্রকে জনপ্রিয় করে তোলেন। উনিশ শতকের শুরুর দিকে আধুনিক একটি যন্ত্রের নির্মাণ ও ব্যবহারের ধারণা (যা কেবলমাত্র যান্ত্রিকভাবে, মানে যেকোনও রকম বুদ্ধিমত্তা ব্যতিরেকে, গাণিতিক হিসাব করতে পারে) প্রথম সোচ্চার ভাবে প্রচার করেন চার্লস ব্যাবেজ। তিনি এটির নাম দেন ডিফারেন্স ইন্জিন (Difference Engine)। এই ডিফারেন্স ইঞ্জিন নিয়ে কাজ করার সময় (১৮৩৩ সালে) তিনি অ্যানালিটিক্যাল ইন্জিন নামে আরও উন্নত ও সর্বজনীন একটি যন্ত্রে ধারনা লাভ করেন। কিন্তু প্রয়োজনীয় যন্ত্র ও অর্থের অভাবে কোনোটির কাজই তিনি শেষ করতে পারেননি। কম্পিউটার বিজ্ঞানের সত্যিকার সূচনা হয় অ্যালান টুরিং এর প্রথমে তাত্ত্বিক ও পরে ব্যবহারিক গবেষণার মাধ্যমে। বিশ শতকের মধ্যভাগ থেকে আধুনিক কম্পিউটারের বিকাশ ঘটতে শুরু করে। ১৯৭১ সালে মাইক্রোপ্রসেসর উদ্ভাবনের ফলে মাইক্রোকম্পিউটারের দ্রুত বিকাশ ঘটতে থাকে। বাজারে প্রচলিত হয় বিভিন্ন প্রকৃতি ও আকারের কম মূল্যের অনেক রকম পার্সোনাল কম্পিউটার (Personal Computer) বা পিসি (PC)। সে সঙ্গে উদ্ভাবিত হয়েছে অনেক রকম অপারেটিং সিস্টেম, প্রোগ্রামের ভাষা, অগণিত ব্যবহারিক প্যাকেজ প্রোগ্রাম। এরসাথে ব্যাপক বিস্তৃতি ঘটেছে কম্পিউটার নেটওয়ার্ক ও ইন্টারনেটের এবং সংশ্লিষ্ট সেবা ও পরিসেবার। কম্পিউটার শিক্ষা প্রদানের লক্ষ্যে প্রতিষ্ঠিত ও সম্প্রসারিত হয়েছে অসংখ্য প্রাতিষ্ঠানিক ও অপ্রাতিষ্ঠানিক কম্পিউটার শিক্ষা ও গবেষণা প্রতিষ্ঠান। সাম্প্রতিক কালে কম্পিউটার ও তথ্য প্রযুক্তি (Information Technology) বা আইটি (IT) ব্যবসা-বাণিজ্যের বিরাট অংশ দখল করেছে এবং কর্মসংস্থান হয়ে পড়েছে অনেকাংশেই কম্পিউটার নির্ভর। যুক্তরাষ্ট্রের ইন্টেল কর্পোরেশন ১৯৭১ সালে মাইক্রোপ্রসেসর উদ্ভাবন করার পর থেকে বাজারে আসতে শুরু করে মাইক্রোপ্রসেসর ভিত্তিক কম্পিউটার। তখন থেকে কম্পিউটারের আকৃতি ও কার্যক্ষমতায় এক বিরাট বিপ্লব সাধিত হয়। ১৯৮১ সালে বাজারে আসে আই.বি.এম কোম্পানির পার্সোনাল কম্পিউটার বা পিসি। এর পর একের পর এক উদ্ভাবিত হতে থাকে উচ্চ ক্ষমতাসম্পন্ন মাইক্রোপ্রসেসর এবং তৈরি হতে থাকে শক্তিশালী পিসি। আই.বি.এম কোম্পানি প্রথম থেকেই আই.বি.এম কমপ্যাটিবল কম্পিউটার (IBM compatible computer) তৈরির ক্ষেত্রে কোনো বাধা-নিষেধ না রাখায় এ ধরনের কম্পিউটারগুলির মূল্য ব্যাপকহারে হ্রাস পায় এবং এর ব্যবহারও ক্রমাগত বাড়তে থাকে। একই সময় আই.বি.এম কোম্পানির পাশাপাশি অ্যাপল কম্পিউটার ইনকর্পোরেট (Apple Computer Inc) তাদের উদ্ভাবিত অ্যাপল-ম্যাকিনটোশ (Apple-Macintosh) কম্পিউটার বাজারে ছাড়ে। কিন্তু অ্যাপল কোম্পানি তাদের কমপ্যাটিবল কম্পিউটার তৈরির ক্ষেত্রে কোনোরূপ উদারতা প্রদর্শন না করায় ম্যাকিনটোশ কম্পিউটারের মূল্য থেকে যায় অত্যধিক বেশি, যার ফলে অ্যাপল তেমন জনপ্রিয়তা লাভ করতে পারে নি। তবে বিশেষ ধরনের কিছু ব্যবহারিক সুবিধার কারণে মূলত মুদ্রণ শিল্পে অ্যাপল-ম্যাকিনটোশ কম্পিউটার ব্যাপকভাবে ব্যবহৃত হতো। কম্পিউটার সিস্টেম সিস্টেম হলো কতগুলো ইন্টিগ্রেটেড উপাদানের সম্মিলিত প্রয়াস যা কিছু সাধারণ উদ্দেশ্য সাধনের জন্য কাজ করে। কম্পিউটার সিস্টেমের উপাদানগুলো নিম্নরূপ:- হার্ডওয়্যার, সফটওয়্যার, হিউম্যানওয়্যার বা ব্যবহারকারী, ডেটা বা ইনফরমেশন। হার্ডওয়্যার কম্পিউটারের বাহ্যিক আকৃতিসম্পন্ন সকল যন্ত্র, যন্ত্রাংশ ও ডিভাইস সমূহকে হার্ডওয়্যার বলে। কম্পিউটারের হার্ডওয়্যারকে প্রাথমিকভাবে তিনভাগে ভাগ করা যায়। * ইনপুট যন্ত্রপাতি: ১. কী-বোর্ড, ২. মাউস, ৩. ডিস্ক, ৪. স্ক্যানার, ৫. কার্ড রিডার, ৬. ডিজিটাল ক্যামেরা ইত্যাদি। * সিস্টেম ইউনিট: ১. হার্ড ডিস্ক, ২. মাদারবোর্ড, ৩. এজিপি কার্ড ৪.র‍্যাম ইত্যাদি। * আউটপুট যন্ত্রপাতি: ১. মনিটর, ২. প্রিন্টার, ৩. ডিস্ক, ৪. স্পিকার ৫. প্রোজেক্টর 6. হেড ফোন ইত্যাদি। সফটওয়্যার সমস্যা সমাধান বা কার্য সম্পাদনের উদ্দেশ্যে কম্পিউটারের ভাষায় ধারাবাহিকভাবে সাজানো নির্দেশমালাকে প্রোগ্রাম বলে। প্রোগ্রাম বা প্রোগ্রাম সমষ্টি যা কম্পিউটারের হার্ডওয়্যার ও ব্যবহারকারীর মধ্যে সম্পর্ক সৃষ্টির মাধ্যমে হার্ডওয়্যারকে কার্যক্ষম করে তাকেই সফটওয়্যার বলে। কম্পিউটারের সফট্ওয়্যারকে প্রধানত দুই ভাগে ভাগ করা যায়। * সিস্টেম সফটওয়্যার: সিস্টেম সফট্‌ওয়্যার কম্পিউটারের বিভিন্ন ইউনিটের মধ্যে কাজের সমন্বয় রক্ষা করে ব্যবহারিক প্রোগ্রাম নির্বাহের জন্য কম্পিউটারের সামর্থ্যকে সার্থকভাবে নিয়োজিত রাখে। এপ্লিকেশন সফটওয়্যার: ব্যবহারিক সমস্যা সমাধান বা ডেটা প্রক্রিয়াকরণের জন্য ব্যবহৃত প্রোগ্রামকে অ্যাপ্লিকেশন সফট্‌ওয়্যার বলে। ব্যবহারিক সমস্যা সমাধানের জন্য অনেক রকম তৈরি প্রোগ্রাম বাণিজ্যিক পণ্য হিসেবে পাওয়া যায়, যাকে সাধারণত প্যাকেজ প্রোগ্রামও বলা হয়। হিউম্যানওয়্যার বা ব্যবহারকারী ডেটা সংগ্রহ, প্রোগ্রাম বা ডেটা সংরক্ষণ ও পরীক্ষাকরণ, কম্পিউটার চালানো তথা প্রোগ্রাম লিখা, সিস্টেমগুলো ডিজাইন ও রেকর্ড লিপিবদ্ধকরণ এবং সংরক্ষণ, সফট্‌ওয়্যার ও হার্ডওয়্যারের মধ্যে সমন্বয় সাধন ইত্যাদি কাজগুলোর সাথে যুক্ত সকল মানুষকে একত্রে হিউম্যানওয়্যার (Humanware) বলা হয়। ডেটা/ইনফরমেশন ইনফরমেশন বা তথ্যের ক্ষুদ্রতম একককে ডেটা বলে। ডেটা হল সাজানো নয় এমন কিছু বিশৃঙ্খল ফ্যাক্ট (Raw Fact)ডেটা প্রধানত দুই রকম - (ক) নিউমেরিক (Numeric) ডেটা বা সংখ্যাবাচক ডেটা। যেমনঃ ২৫,১০০,৪৫৬ ইত্যাদি। (খ) অ-নিউমেরিক (Non-Numeric) ডেটা। যেমনঃ মানুষ, দেশ ইত্যাদির নাম, জীবিকা, জাতি কিংবা ছবি, শব্দ ও তারিখ প্রভৃতি। অপারেটিং সিস্টেম অপারেটিং সিস্টেম হচ্ছে এমন একটি সফটওয়্যার যা কম্পিউটার প্রোগ্রামের এক্সিকিউশনকে নিয়ন্ত্রণ করে এবং যা সিডিউলিং, ডিবাগিং, ইনপুট/আউটপুট কন্ট্রোল, একাউন্টিং, কম্পাইলেশন, স্টোরেজ অ্যাসাইনমেন্ট, ডেটা ম্যানেজমেন্ট এবং আনুষঙ্গিক কাজ করে থাকে। বর্তমানে মাইক্রো কম্পিউটার বা পিসিতে বহুল ব্যবহৃত অপারেটিং সিস্টেমগুলো হলো - ডস, উইন্ডোজ ৯৫, উইন্ডোজ ৯৮, উইন্ডোজ ২০০০, ইউনিক্স, উবুন্টু, মিন্ট (অপারেটিং সিস্টেম), MANDRIVA, ডেবিয়ান, ফেডোরা, ম্যাক ওএসএক্স, উইন্ডোজ এক্সপি, উইন্ডোজ ভিস্তা, উইন্ডোজ ৭, উইন্ডোজ ৮, উইন্ডোজ ৮.১, উইন্ডোজ ১০, লিনাক্স প্রয়োগ কম্পিউটারের রয়েছে প্রচুর ব্যবহার। ঘরের কাজ থেকে শুরু করে ব্যবসায়িক, বৈজ্ঞানিক ইত্যাদি নানা ক্ষেত্রে এর অপরিসীম ব্যবহার। সর্বোপরি যোগাযোগ ক্ষেত্রে এটি এনেছে অনন্য বিপ্লব। চিকিৎসা ও মানবকল্যাণেও এটি এক অনন্য সঙ্গী। এক কথায় কম্পিউটার এমন এক যন্ত্র যা প্রায় সকল কাজ করতে সক্ষম। ভূগোলে কমপিউটারের ব্যবহার: জি আই এস এ কম্পিউটার: GIS প্রযুক্তির ক্ষেত্রে কমপিউটার ব্যবহার করা হয়। এ প্রযুক্তিতে কম্পিউটারের সাহায্যে মানচিত্রে বিভিন্ন তথ্য যুক্ত করা হয়। শিক্ষাক্ষেত্রে কম্পিউটারের ব্যবহার: মাল্টিমিডিয়া প্রযুক্তির মাধ্যমে শ্রেণিতে পাঠদানের ক্ষেত্রে কম্পিউটারের ব্যাবহার রয়েছে। এছাড়াও ফলাফল প্রকাশের ক্ষেত্রে মাইক্রোসফট এক্সেল ব্যবহৃত হয়। কম্পিউটারের প্রকার কম্পিউটারের গঠন ও প্রচলন নীতির ভিত্তিতে একে তিন ভাগে ভাগ করা যায়। অ্যানালগ কম্পিউটার ডিজিটাল কম্পিউটার হাইব্রিড কম্পিউটার আকার, সামর্থ্য, দাম ও ব্যবহারের গুরুত্বের ভিত্তিতে ডিজিটাল কম্পিউটারকে আবার চার ভাগে ভাগ করা যায়। মাইক্রোকম্পিউটার মিনি কম্পিউটার মেইনফ্রেম কম্পিউটার সুপার কম্পিউটার মাইক্রো কম্পিউটারগুলোকে ২ ভাগে ভাগ করা যায়। ডেস্কটপ ল্যাপটপ নিচে কম্পিউটারের পূর্ণাঙ্গ শ্রেণীবিভাগ দেখানো হলো: এনালগ কম্পিউটার যে কম্পিউটার একটি রাশিকে অপর একটি রাশির সাপেক্ষে পরিমাপ করতে পারে,তাই এনালগ কম্পিউটার। এটি উষ্ণতা বা অন্যান্য পরিমাপ যা নিয়মিত পরিবর্তিত হয় তা রেকর্ড করতে পারে।মোটর গাড়ির বেগ নির্ণায়ক যন্ত্র এনালগ কম্পিউটারের একটি উৎকৃষ্ট উদাহরণ। ডিজিটাল কম্পিউটার ডিজিটাল কম্পিউটার দুই ধরনের বৈদ্যুতিক ভোল্টেজ দ্বারা সকল কিছু প্রকাশ করা হয়। ভোল্টেজের উপস্থিতিকে ১ এবং অনুপস্থিতিকে ০ দ্বারা প্রকাশ করা হয় এটি যে কোন গণিতের যোগ প্রক্রিয়া সম্পন্ন করতে পারে এবং বিয়োগ,গুণ ও ভাগের মতো অন্যান্য অপারেশন সম্পাদন করে। আধুনিক সকল কম্পিউটার ডিজিটাল কম্পিউটার। হাইব্রিড কম্পিউটার হাইব্রিড কম্পিউটার হলো এমন একটি কম্পিউটার যা এনালগ ও ডিজিটাল কম্পিউটারের সর্বোত্তম বৈশিষ্ট্যগুলোর সমন্বয়ে গঠিত। এটি বৈজ্ঞানিক গবেষণায় ব্যবহার করা হয়। সুতরাং বলা যায়, প্রযুক্তি ও ভিত্তিগত দিক থেকে এনালগ ও ডিজিটাল কম্পিউটারের আংশিক সমন্বয়ই হচ্ছে হাইব্রিড কম্পিউটার। সাধারণত হাইব্রিড কম্পিউটারে তথ্য সংগ্রহ করা হয় অ্যানালগ পদ্ধতিতে এবং গণনা করা হয় ডিজিটাল পদ্ধতিতে। যেমন আবহাওয়া দপ্তরে ব্যবহৃত হাইব্রিড কম্পিউটার অ্যানালগ পদ্ধতিতে বায়ুচাপ,তাপ ইত্যাদি পরিমাপ করে ডিজিটাল পদ্ধতিতে গণনা করে আবহাওয়ার পূর্বাভাস দিয়ে থাকে। মেইনফ্রেম কম্পিউটার মেইনফ্রেম কম্পিউটার (কথ্য ভাষায় "বড় কম্পিউটার”) গুলি প্রধানত গুরুত্বপূর্ণ এবং বড় অ্যাপ্লিকেশনের জন্য ব্যবহার করে, যেমন জনসংখ্যা, শিল্প এবং ভোক্তা পরিসংখ্যান, এন্টারপ্রাইজ রিসোর্স পরিকল্পনা এবং লেনদেন প্রক্রিয়াজাতকরণ। মিনি কম্পিউটার যে কম্পিউটার টার্মিনাল লাগিয়ে প্রায় এক সাথে অর্ধ শতাধিক ব্যবহারকারী ব্যবহার করতে পারে তাই মিনি কম্পিউটার। এটা শিল্প-বাণিজ্য ও গবেষণাগারে ব্যবহার করা হয়ে থাকে।যেমন – pdp-11, ibms/36, ncrs/9290, IBM 9375. মাইক্রো কম্পিউটার মাইক্রো কম্পিউটারকে পার্সোনাল কম্পিউটার বা পিসি বলেও অভিহিত করা হয়। ইন্টারফেস চিপ (Mother Board) , একটি মাইক্রোপ্রসেসর, সিপিইউ, র‍্যাম, রম, হার্ডডিস্ক ইত্যাদি সহযোগে মাইক্রো কম্পিউটার গঠিত হয়। দৈনন্দিন জীবনের সর্বক্ষেত্রে এ কম্পিউটারের ব্যবহার দেখা যায়। ম্যকিনটোস আইবিএম পিসি এ ধরনের কম্পিউটার। সুপার কম্পিউটার অত্যন্ত শক্তিশালী ও দ্রুতগতিসম্পন্ন কম্পিউটারকে সুপার কম্পিউটার বলে। এ কম্পিউটারের গতি প্রায় প্রতি সেকেন্ডে ১ বিলিয়ন ক্যারেক্টর। কোনো দেশের আদমশুমারির মতো বিশাল তথ্য ব্যবস্থাপনা করার মতো স্মৃতিভাণ্ডার বিশিষ্ট কম্পিউটার হচ্ছে সুপার কম্পিউটার। CRAY 1, supers xll এ ধরনের কম্পিউটার। ট্যাবলেট কম্পিউটার ট্যাবলেট কম্পিউটার এক ধরণের মাইক্রো কম্পিউটার। যা পাম টপ কম্পিউটার নামে পরিচিত। এটি স্পর্শপর্দা সম্বলিত প্রযুক্তি। এটি এনড্রয়েড এবং উইন্ডোজ অপারেটিং সিস্টেমে চলে। সফটওয়্যার banking আরও দেখুন বাংলাদেশে কম্পিউটারের ইতিহাস তথ্যসূত্র বিষয়শ্রেণী:কম্পিউটিং বিষয়শ্রেণী:যন্ত্র বিষয়শ্রেণী:প্রযুক্তি
https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B0
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 583, 1053, 1852, 2259, 2658, 3500, 3637, 3859, 4790, 5682, 7380, 8307, 8970, 9121 ], "plaintext_end_byte": [ 544, 1033, 1817, 2258, 2634, 3499, 3609, 3791, 4777, 5661, 7340, 8293, 8929, 9120, 9378 ] }
Какого цвета были волосы у Святого Патрика?
Лепрекон
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Лепрекон (Irish: leipreachán, English: leprechaun) — персонаж ирландского фольклора, волшебник, исполняющий желания, традиционно изображаемый в виде небольшого коренастого человечка. Цвет одежды лепрекона зависит от местности[1]. В XX веке в массовой культуре лепреконов обычно изображают одетыми во всё зелёное. Этимология названия Происходит, скорее всего, от ирландского leipreachán (luchrupán[2], luchorpán[3][4]). Один из вариантов произношения, leithbrágan, происходит от словосочетания «левый башмак» и связывается с классическим изображением лепрекона, на котором тот чинит один из ботинков[5]. Внешность Как и другие мифические существа ирландского фольклора, связывается с Племенами богини Дану[6]. Лепреконы имеют вид не маленьких ( выше детей[7]) людей преклонного возраста. Размеры лепреконов, описываемые в преданиях, с приходом христианства уменьшились, как и сама их важность[8]. Как непременный атрибут лепреконов нередко упоминается горшочек с золотом, который они всегда носят с собой, и их постоянная сонливость. Упоминания Ранние Одно из самых ранних упоминаний лепреконов — «Путешествие Фергуса, сына Лети»; Фергус засыпает на пляже у моря и просыпается оттого, что его тащат три lúchorpáin. Он хватает их, и они за свободу исполняют три его желания[9][10][11]. Согласно Уильяму Батлеру Йейтсу, главные богатства у лепреконов остались со времён древних войн[12]. Согласно Маканалли, лепрекон — сын выродившегося фейри и злого духа, сам по себе и не добрый, и не злой[13]. Современные В Ирландии образ лепрекона используется для описания изящности туризма по стране[14][15]. В честь лепреконов и Дня святого Патрика был открыт самый маленький парк в мире, Милл Эндс Парк[16]. В 2006 году в США активно распространялись слухи о якобы реальном наблюдении лепрекона в американском городке Крайтон, штат Алабама и Дмитрия Панфилова в городе Санкт-Петербурге (Россия)(English: Crichton Leprechaun). Эти слухи использовались жителями Крайтона для привлечения туристов[1]. В 2010 году в Дублине открыт Национальный музей лепреконов[17]. Разновидности Клуриконы — не то выпившие после дневных дел лепреконы[18], не то их разновидность[19]. В современной культуре В литературе В книге Клауса Джоула "Выходные с пьяным лепреконом, или Как найти свою радость?" [20] Лепрекон по имени Бешеный Суини фигурирует в романе Нила Геймана «Американские Боги». Лепреконы упоминаются в серии книг ирландского писателя Йона Колфера «Артемис Фаул». О лепреконах упоминается в книге Юлии Вознесенской «Юлианна». Вторая часть несёт в себе некоторую информацию о лепреконах и о фейри в целом. Лепреконы являлись талисманами сборной команды Ирландии по квиддичу в книге "Гарри Поттер и Кубок огня". В кино Серия чёрных комедийных ужасов «Лепрекон» с Уорвиком Дэвисом в главной роли — самый известный цикл фильмов о лепреконе. Лепреконы присутствуют в фильме «Дарби О’Гилл и маленький народ»[1]. В фильме «Трасса 60» герой Гэри Олдмена Одно Желание Грант — сын лепрекона и индианки из племени шайенн. В фильме Movie 43 лепреконы вместе с монетами «дают» физические увечья, например, удар ножом в глаз или в гениталии, при этом обильно матерясь. В роли обоих лепреконов — Джерард Батлер. В сериалах В русской локализации мультсериала «Чип и Дейл спешат на помощь» лепрекон был переведён как эльф в серии «Последний эльф» (The Last Leprecaun). В сериале «Зачарованные» ведьмы не раз спасали лепреконов. В 7 серии 2 сезона «Где-то под радугой» сериала «Детективное агентство «Лунный свет»» появляется девушка, считающая себя лепреконом, которую преследует охотник за горшочком с золотом. В сериале «Моя жена меня приворожила» также есть серия, повествующая о лепреконе Брайане (2 сезон, 27 серия). Присутствует в сериале Сверхъестественное, как один из антагонистов в серии "Только хлопни в ладоши". Присутствует в сериале Американские Боги, Лепрекон Суини. Лепрекона играет Пабло Шрайбер. В серии «Воображляндия» сериала «Южный парк» появление лепрекона является завязкой сюжета. В мультсериале «Экстремальные охотники за привидениями» лепреконом был один из призраков, поимке которого была посвящена целая серия. В компьютерных играх Лепреконы фигурируют в компьютерной игре «Heroes of Might and Magic IV» как слабые существа фракции Природа, умеющие накладывать на дружественных существ заклинание удачи.[21] В компьютерной игре Age of Wonders: Shadow Magic лепрекон является самым сильным юнитом расы полуросликов. В игре "Gangstar Vegas 4" одежда главного героя выполнена в стиле наряда лепрекона. В компьютерной игре "Fallout 4" на картинке способности "Клевер-четырёхлистник" Волт-бой изображён лепрекон. В игре "League of Legends" у чемпиона Вейгар доступен образ Лепрекон. Прочее Лепрекон Лаки (Счастливчик) — талисман американского баскетбольного клуба «Бостон Селтикс», что является отсылкой к ирландскому наследию команды, а также большому количеству ирландцев, проживающих в Бостоне. Существует профессиональный рестлер, одетый как лепрекон. По имени этого существа названа белорусская рок-группа «Леприконсы». Примечания См. также Каботер Лепрекон (серия фильмов) Страна фей (фильм) Национальный музей лепреконов Категория:Мифические карлики Категория:Ирландская мифология Категория:Мифические существа в кельтской мифологии Категория:Духи домашние
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%BD
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 1190, 2831, 3639, 5586, 7202, 8040, 8933, 10163, 11219, 12082, 13256, 14689, 15024, 16690, 19517, 23258, 24301, 25458, 26303, 27228, 28474, 30549, 31406, 32589, 33726, 34076, 35268, 35827, 36408, 37678, 37962, 40170, 41812, 42449, 42581, 42735, 42813, 43946, 44958, 46200, 47882, 48393, 49841, 50015, 51201, 53003, 54973, 56258, 57151, 57342, 57747, 57897, 59742, 60251, 60348, 60641, 60900, 61081, 61256, 61374, 61716, 62487, 62641, 63135, 63663, 63713, 63864, 64263, 64315, 64675, 65353, 65394, 65461 ], "plaintext_end_byte": [ 1061, 2790, 3638, 5585, 7201, 8039, 8932, 10162, 11218, 12044, 13255, 14688, 14913, 16689, 19516, 23207, 24300, 25337, 26302, 27227, 28473, 30548, 31345, 32588, 33725, 34045, 35188, 35826, 36407, 37677, 37928, 40169, 41811, 42410, 42551, 42707, 42796, 43945, 44957, 46199, 47881, 48318, 49840, 49987, 51181, 53002, 54954, 56250, 57150, 57341, 57718, 57855, 59741, 60218, 60330, 60581, 60856, 61052, 61233, 61352, 61656, 62455, 62541, 63069, 63581, 63712, 63826, 64262, 64314, 64646, 65317, 65393, 65459, 65547 ] }
Когда был "золотой век" «Ди Си Юна́йтед»?
Ди Си Юнайтед
russian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
«Ди Си Юна́йтед» (English: D.C. United) — американский футбольный клуб из города Вашингтон, выступающий в MLS, высшей футбольной лиге США и Канады. Является одним из десяти клубов, которые основали лигу в 1996 году. «Ди Си» — общепринятая аббревиатура округа Колумбия (English: District of Columbia, D.C.), где находится город Вашингтон (весь округ и является собственно городом). Четырёхкратный обладатель Кубка MLS, что на данный момент является вторым результатом лиги после «Лос-Анджелес Гэлакси» (5 титулов). Победитель Лиги чемпионов КОНКАКАФ 1998 года, один из двух клубов MLS, сумевших завоевать этот титул. История Ранние годы (1995—1999) Выделение франшизы MLS для Округа Колумбия Перед чемпионатом мира 1994 года Федерация футбола США выполнила обещание, данное ФИФА, по содействию в основании новой профессиональной лиги. 15 июня 1994 года MLS выбрала Вашингтон, округ Колумбия, среди двадцати двух претендентов на получение одной из первых семи франшиз, ещё три были добавлены перед стартом лиги[1]. После того, как Вашингтон получил франшизу, нужно было назначить новое руководство. В соответствии с правилами именования спортивных команд в США, самые ранние варианты названия включали комбинацию географического названия области и талисмана. Некоторые идеи: «Спайс», «Американс» и «Иглс». В итоге, однако, руководство новой команды решило дать клубу название «Ди Си Юнайтед». Название «Юнайтед» ссылалось на известные европейские клубы, такие как «Лидс Юнайтед» и «Манчестер Юнайтед», а также отражало расположение команды в столице Соединённых Штатов[2]. Первые успехи (1996—1999) «Ди Си Юнайтед» сыграл свой первый матч в MLS 6 апреля 1996 года против «Сан-Хосе Клэш» (в настоящее время «Эртквейкс»). В первой игре счёт оставался неоткрытым до последней минуты основного времени, когда форвард «Сан-Хосе», Эрик Виналда, забил первый гол в истории лиги и принёс «Юнайтед» первое поражение. «Ди Си Юнайтед» проиграл свои следующие три матча и вскоре оказался на последнем месте как в Восточной конференции, так и в общем зачёте[3]. «Юнайтед», однако, смог набрать нужные очки и получить право на участие в плей-офф, имея в активе по 16 побед и поражений. Команда вошла в плей-офф с большими амбициями, ей удалось выиграть титул чемпиона Восточной конференции, победив обладателя MLS Supporters' Shield, «Тампа-Бэй Мьютини»[4]. В первом финале Кубка MLS «Юнайтед» обыграл чемпиона Западной конференции, «Лос-Анджелес Гэлакси»[4]. По ходу матча «Юнайтед» проигрывал со счётом 0:2, но восстановил паритет во втором тайме, в итоге «Юнайтед» одержал волевую победу со счётом 3:2[4]. Кроме того, «Юнайтед» стал первой за четыре года спортивной командой из Вашингтона, выигравшей национальный чемпионат. «Юнайтед» затем оформил «дубль», победив со счётом 3:0 «Рочестер Райнос» в финале Открытого кубка США. Рекорд посещаемости в 8000 зрителей на Открытом кубке не был превышен до 2009 года, когда «Юнайтед» сыграл против «Сиэтл Саундерс»[5]. Дубль «Юнайтед» был первым случаем, когда профессиональный американский футбольный клуб выиграл лигу и внутреннее первенство после того, как «Нью-Бедфорд Уэйлерз» сделали это в 1932 году[6]. В 1997 году успех клуба был подчёркнут победами в Кубке MLS и Supporters' Shield, подобное достижение было повторено лишь пять раз в истории лиги. Во втором году команда в дополнение к MLS и Открытому кубку США соревновалась в Кубке чемпионов КОНКАКАФ. 12 августа 1997 года «Юнайтед» сыграл свой первый международный матч, в четвертьфинале Кубка КОНКАКАФ клуб встретился с «Юнайтед Петротрин» из Тринидада и Тобаго. Гол Марко Этчеверри на 84-й минуте принёс клубу победу и место в полуфинале Кубка КОНКАКАФ, где «Юнайтед» столкнулся с уже знакомым соперником, «Лос-Анджелес Гэлакси»[7]. Матч состоялся в Вашингтоне на Стадионе РФК, игрок «Гэлакси», Коби Джонс отличился на 10-й минуте игры, дав преимущество гостям. Гол Джонса стал решающим в матче, «Юнайтед» выбыл в полуфинале и сыграл с мексиканской «Гвадалахарой» в матче за третье место[7]. Игра закончился ничьей 2:2, и призовое место было разделено[7]. Выиграв Кубок MLS 1997 года, «Ди Си Юнайтед» второй раз подряд вышел в Кубок чемпионов КОНКАКАФ. В 1998 году турнир был проведён в середине сезона в Соединённых Штатах, и клуб поставил перед собой задачу выиграть титул. После четвертьфинала, в котором «Юнайтед» со счётом 8:0 одержал победу над «Джо Паблик», «Юнайтед» сыграл против чемпиона Мексики 1997 года, «Леона», в конечном счёте американский клуб победил соперника со счётом 2:0 благодаря дублю Роя Ласситера[8]. В финале «Юнайтед» противостоял «Толуке», чемпиону Мексики 1998 года. На 41-й минуте гол Эдди Поупа принёс «Юнайтед» первый и на сегодняшний день их единственный Кубок КОНКАКАФ. На матче присутствовало 12607 зрителей. «Юнайтед» стал первой спортивной франшизой из Вашингтона, выигравшей континентальный турнир, и первым клубом MLS, выигравшим Кубок КОНКАКАФ. На сегодняшний день «Юнайтед» является одним из всего лишь двух американских футбольных клубов, которые выигрывали Кубок КОНКАКАФ[8]. Континентальный успех «Юнайтед» дополнился выступлением в Межамериканском кубке 1998, ныне не существующей серии плей-офф между чемпионами КОНКАКАФ и КОНМЕБОЛ с целью определить лучший футбольный клуб в Америке. Как победители Кубка чемпионов КОНКАКАФ 1998 «Юнайтед» встретился с обладателем Кубка Либертадорес, «Васко да Гама» из Бразилии. Первый матч был сыгран на Стадионе РФК, «Васко да Гама» выиграл с минимальным счётом. Ответный матч состоялся в декабре 1998 года на стадионе «Локхарт» в Форт-Лодердейле, штат Флорида. В этом матче «Юнайтед» сумел отыграться, выиграв со счётом 2:0 (2:1 — в итоге), таким образом клуб выиграл последний розыгрыш Межамериканского кубка[9]. Несмотря на два престижных континентальных титула, в 1998 году «Юнайтед» впервые не удалось выиграть национальный турнир. Финишировав со вторым лучшим результатом в регулярном сезоне, «Юнайтед» на 10 очков отстал от «Лос-Анджелес Гэлакси». «Юнайтед» вышел в финал Кубка MLS 1998 после победы над «Майами Фьюжн» в полуфинале Восточной конференции и победы над «Коламбус Крю» со счётом 2:1, «Юнайтед» третий раз выиграл Восточную конференцию. В финале предстояла встреча с «Чикаго Файр», новым клубом в MLS, «Юнайтед» проиграл со счётом 2:0, это было первое поражение команды в Кубке MLS[10]. С самого начала тренером «Ди Си Юнайтед» был Брюс Арена, но в октябре 1998 года Арена покинул команду, чтобы возглавить сборную США[11]. Чтобы заменить Арену, руководство «Юнайтед» обратилось к Томасу Ронгену, который в первом сезоне MLS получил награду Тренер года, будучи у руля «Тампа-Бэй Мьютини». Ронген руководил «Юнайтед» на протяжении ещё одного успешного сезона, в котором клуб победил в Кубке MLS 1999, прошедшем в городе Фоксборо, штат Массачусетс[12]. Перестройка (2000—2003) Хотя это не было очевидным на то время, но уход Арены ознаменовал начало спада в игре команды[13]. В то время, как клуб снова выиграл Кубок MLS в 1999 году под руководством тренера Томаса Ронгена, после 1999 сезона MLS существенно пересмотрела свои правила, касающиеся структурного формата лиги, в том числе зарплаты. Клуб был вынужден уволить несколько ключевых игроков и заменить их более молодыми и менее дорогими игроками. Этот «обновлённый» состав стал первым в истории «Ди Си Юнайтед», который не попал в Кубок MLS и не смог выйти в плей-офф. «Ди Си Юнайтед» завершил сезон MLS 2000 года с 18 поражениями, став вторым с конца после «Сан-Хосе Эртквейкс»[14]. В 2001 году (в сезоне, в котором команда потерпела 16 поражений и заняла последнее место в Восточной конференции) после двух разочаровывающих сезонов руководство клуба уволило Ронгена и наняло бывшего главного тренера «Майами Фьюжн», Рэя Хадсона, который остался без клуба после того, как команда была расформирована. Хадсон вывел «Фьюжн» на первое место в лиге с 16 победами, выиграв Supporters' Shield. Несмотря на такие результаты, Хадсону не удалось существенно улучшить положение «Юнайтед» в его первый год на посту тренера. В дебютный сезон Хадсона «Юнайтед» занял последнее место в Восточной конференции третий год подряд. В 2003 году «Ди Си Юнайтед» наконец вышел плей-офф после трёхлетнего перерыва, но команда была обыграна в полуфинале «Чикаго Файр» со счётом 4:0 по сумме двух матчей[15]. Несмотря на выход в плей-офф, Хадсон был уволен после сезона 2003 года, перед началом сезона 2004 года его заменил Пётр Новак[16]. Второй «золотой век», годы Новака (2004—2007) Четвёртый Кубок MLS Эпоха Петра Новака и первые годы Тома Соэна статистически являются лучшими временами «Юнайтед» после того, как команда доминировала в лиге в конце 90-х. Завоевав Кубок MLS, два Supporters' Shield и Открытый кубок, «Юнайтед» практически удвоил число своих трофеев в течение четырёх лет. 18 февраля 2004 года Новак возглавил тренерский штаб «Ди Си Юнайтед» после увольнения Рэя Хадсона. Этот год был также отмечен приходом молодого таланта, Фредди Аду, которому в то время был всего лишь 14 лет[17]. Подписав контракт с «Юнайтед», Аду стал самым молодым профессиональным спортсменом в американском спорте с 1887 года[18]. Приход перспективного игрока стал новостью, о которой писали многие национальные газеты, также благодаря другим трансферным усилениям «Юнайтед» увеличилась посещаемость как домашних, так и выездных матчей. Один матч в результате собрал свыше 46000 зрителей, четвёртая по величине аудитория в истории «Юнайтед». Первый сезон клуба под руководством Новака был омрачён травмами в том числе на тренировках, и некоторые игроки жаловались на методы Новака[19]. Тем не менее, команда прибавила в конце сезона благодаря новому приобретению, аргентинскому полузащитнику Кристиану Гомесу, это позволило «Юнайтед» выйти в плей-офф Кубка MLS 2004 в качестве второй сеянной команды. «Юнайтед» пытался изменить недавние тенденции в плане своих плохих выступлений и порадовал своих болельщиков, заняв третье место в общем зачёте и второе место в Восточной конференции. В чемпионате Восточной конференции второй сеянный «Юнайтед» сыграл с четвёртым сеянным «Нью-Инглэнд Революшн» в матче, который был признан лучшим матчем в истории MLS[20][21][22][23][24]. «Юнайтед» и «Революшн» в основное время сыграли вничью 3:3, на последних минутах игрок «Революшн», Пэт Нунэн, сумел сравнять счёт. Таким образом, исход матча должен был решиться в серии пенальти. Первые пробивающие (Стив Ролстон от «Революшн» и Бен Олсен от «Юнайтед») не реализовали свои удары, счёт забитым пенальти открыли Мэтт Рис и Сантино Куаранта. Третьи пробивающие, Тейлор Твеллмэн и Фредди Аду также забили. Ситуация накалилась при четвёртом и пятом ударах, когда удар «Революшн» отбил вратарь, в то время как игрок «Юнайтед» попал в перекладину. Серия пенальти подошла к внезапной развязке, когда Клинт Демпси из «Революшн» не смог забить, а Брайан Кэрролл из «Юнайтед» принёс своей команде победу. Под звуки шума трибун игроки и персонал «Юнайтед» выбежали на поле, празднуя первый за пять лет выход в финал Кубка MLS. В финале Кубка MLS 2004 года «Юнайтед» сыграл с победителем регулярного сезона Западной конференции, «Канзас-Сити Уизардс». «Волшебники» одержали победу со счётом 2:0 над «Лос-Анджелес Гэлакси» в финале Западной конференции, благодаря чему вышли в Кубок MLS. В 2004 году финал получил дополнительную огласку, так как «Юнайтед» впервые вышел в финал Кубка MLS за последние пять лет, а также в своём первом финале кубка сыграл перспективный Аду. Для «Уизардс», это был их первый выход в финал за четыре года, ранее они завоёвывали Кубок MLS 2000 года. «Волшебники» хорошо начали матч, полузащитник Хосе Бурсиага младший пробил с 25 метров, открыв счёт на шестой минуте матча. «Юнайтед» быстро отыгрался, «Уизардс» пропустили трижды в течение семи минут: на 19-й и 23-й минуте отличился Алеко Эскандарян (позднее он признался, что коснулся мяча рукой, когда забивал второй гол[25])[26], а на 26-й минуте защитник «Волшебников» Александру Зотинка срезал мяч в свои ворота. Таким образом, «Юнайтед» установил рекорд Кубка MLS, забив три гола за семь минут[27]. Ситуация изменилась на 58-й минуте. В тот момент опорный полузащитник «Юнайтед», Дима Коваленко, принёс пенальти на ворота своей команды и получил красную карточку. Коваленко стал первым игроком в истории MLS, удалённым в финале Кубка. На сегодняшний день ни один другой игрок в истории Кубка MLS не был удалён в финале. Таким образом, нападающий «Уизардс», Джош Вулф, реализовал пенальти, сократив разрыв в счёте. Впоследствии «Юнайтед» на 65-й минуте заменил Эскандаряна на Аду. За последние 25 минут на поле Аду сделал несколько прорывов к штрафной площади соперника. Несмотря на атаки Аду, «Юнайтед» пришлось потратить большую часть последних 20 минут на защиту от наступления «Уизардс», которые постоянно оказывали давление на защитную линию соперника, проведя большое число волновых атак. Тем не менее, «Юнайтед» смогли отбить эти атаки и сохранить преимущество, за что команда удостоилась похвалы даже от тренера «Уизардс», Боба Ганслера[28]. В итоге команда выиграла свой четвёртый Кубок MLS[29]. Победы в регулярном сезоне После успеха «Ди Си Юнайтед» в Кубке MLS 2004 клуб снова вернулся на вершину MLS, этот период стал «вторым золотым веком» для «Юнайтед». В период между 2005 и 2008 годами «Юнайтед» практически удвоил число своих трофеев, выиграв Открытый кубок США 2008, а также два Supporters' Shield за трёхлетний период. В частности, «Юнайтед» стал первым клубом MLS, который последовательно выиграл два Supporters' Shields благодаря победам в регулярных сезонах в 2006 и в 2007 году[30]. Два Supporters' Shields дали право «Юнайтед» участвовать в Кубках чемпионов КОНКАКАФ 2007 и 2008 годов, оба раза чёрно-красные дошли до полуфинала. Кампания 2006 года стала одним из лучших регулярных сезонов в истории клуба, команда забила 52 гола (лучший результат), пропустив при этом только 38. К концу регулярного сезона «Юнайтед» взял верх над «Далласом», заработав в общей сложности 55 очков с 15 победами и обойдя «Даллас» на три очка. В том году также была предпринята попытка продать франшизу, однако, она провалились, в то время как другие клубы получили новых владельцев, например, соперники «Юнайтед» в Кубке Атлантики, «Метростарс», были проданы компании «Red Bull GmbH» и сменили название на «Нью-Йорк Ред Буллз»[31]. Новый спад (2008—2011) Неудачи на национальной и международной арене Для болельщиков и столичных СМИ 2008 год был отмечен общекомандным спадом, это означало конец «второго золотого века» клуба[32]. Основанием для такого утверждения послужила неспособность «Юнайтед» защитить Supporters’ Shield. Кроме того, клуб не смог квалифицироваться в плей-офф впервые с 2002 года, заняв шестое место в Восточной конференции и 10-е в общем зачёте. Из-за плохих результатов команда заняла наиболее низкое место в турнирной таблице за последние пять лет[33]. Неубедительное выступление в лиге отразилось на выступлениях клуба на континентальной арене. Как обладатель Supporters’ Shield «Юнайтед» получил право на участие в первом этапе Лиги чемпионов КОНКАКАФ. КОНКАКАФ изменила название турнира и регламент, сделав по примеру Лиги чемпионов УЕФА. В Лиге чемпионов неудачи «Юнайтед» продолжились, клуб проиграл все матчи группового этапа, за исключением одной игры с «Саприссой» из Коста-Рики, которая завершилась вничью[34]. «Юнайтед» занял последнее место в группе С. Несмотря на плохое выступление в MLS и соревнованиях под эгидой КОНКАКАФ, «Юнайтед» преуспел в Открытом кубке США. Во время кампании 2008 года «Юнайтед» выиграл свой первый в истории Открытый кубок, победив «Чарлстон Бэттери» со счётом 2:1. Заняв первое место в регулярном сезоне, «Юнайтед» вступил в борьбу за трофей с третьего раунда. Клуб начал с победы над «Рочестер Райнос» из USL[35] и над «Чикаго Файр» из MLS[36] в третьем раунде и четвертьфинале соответственно. В полуфинале «Юнайтед» выиграл в дополнительное время у «Нью-Инглэнд Революшн»[37]. В финале «Юнайтед» победил «Чарлстон Бэттери» из Второго дивизиона USL, благодаря чему выиграл Открытый кубок второй раз в своей истории[38]. В сезоне 2009 года клуб играл лучше, что позволило выйти в плей-офф благодаря достаточно высокой позиции в регулярном сезоне MLS. Кроме того, «Юнайтед» прошёл через квалификацию Открытого кубка США и вышел в финальную часть турнира. После прохождения всех стадий турнира «Юнайтед» достиг финала Открытого кубка США второй год подряд и в четвёртый раз в своей истории. Соперниками были «Сиэтл Саундерс», организация матча подверглась жёсткой критике в плане определения места проведения[39], финал состоялся на Стадионе РФК[40]. Матч закончился со счётом 2:1 в пользу «Саундерс». За команду из Сиэтла забили Фреди Монтеро и Роджер Левеск, в то время как «Юнайтед» усилиями Клайда Симмса забил лишь гол престижа. В середине второго тайма на поле начались беспорядки из-за того, что вратарь «Юнайтед», Джош Викс, намеренно наступил на руку Монтеро после того, как тот открыл счёт на 67-й минуте. Через две минуты Викс был удалён с поля, в результате чего «Юнайтед» провёл вынужденную замену: вместо Кристиана Гомеса вышел резервный вратарь, Милош Коцич. После матча Федерация футбола США дисквалифицировала Викса на пять матчей Открытого кубка[41]. Одержав победу в Открытом кубке США 2008 года, «Юнайтед» вышел в Лигу чемпионов КОНКАКАФ. Команда лучше сыграла в своей второй кампании Лиги чемпионов, выиграв три матча при одной ничье и двух поражениях. Однако, несмотря на эти победы, «Юнайтед» занял третье место в группе и не прошёл в четвертьфинал. До Лиги чемпионов КОНКАКАФ 2011/12 «Юнайтед» имел самое высокое количество очков в групповом этапе среди команд, не вышедших в плей-офф[42]. 2010: последнее место в чемпионате После неудачных попыток клуба выйти в плей-офф Кубка MLS в течение двух последовательных сезонов Том Соэн подал в отставку с должности главного тренера. Соэн стал спортивным директором клуба «Ванкувер Уайткэпс» (тогда этот клуб ещё не входил в MLS). «Ди Си Юнайтед» нанял бывшего главного тренера «Канзас-Сити Уизардс», Кёрта Оналфо, чтобы заменить Соэна. Оналфо, который играл за «Юнайтед» в 1990-х годах, стал первым бывшим игроком клуба, нанятым в качестве главного тренера[43]. Бен Олсен, который закончил карьеру игрока в 2009 году, был нанят в качестве помощника для Оналфо, Стив Сэмпсон, который был помощником Соэна, также остался в тренерском штабе. Пребывание у руля команды Оналфо было коротким и неудачным. Сезон 2010 года отличился худшим результатом в регулярном сезоне в истории команды. Команде удалось выиграть только шесть матчей сезона из 30 возможных, при этом было проиграно 20 матчей. «Юнайтед» забил лишь 21 гол, самый низкий показатель в истории регулярного сезона MLS. Средняя посещаемость матчей «Юнайтед» упала до 14500 человек на матч. Оналфо был уволен ещё до конца сезона, 4 августа 2010 года, исполняющим обязанности тренера команды был назначен Бен Олсен. С Олсеном в течение последних 10 матчей регулярного сезона команда выиграла три, шесть сыграла вничью[44]. Несмотря на плохие результаты в сезоне, клуб добился относительного успеха в Открытом кубке США 2010, где дошёл до полуфинала, уступив будущему вице-чемпиону, «Коламбус Крю»[45]. Настоящее время После плохого сезона 2010 года руководство «Ди Си Юнайтед» обязалось обновить состав и персонал клуба. Бен Олсен подписал с клубом трёхлетний контракт на постоянной основе[46], были уволены такие игроки, как Хуан Мануэль Пенья и Хайме Морено, оба из которых в итоге завершили карьеру. Клуб совершил три крупных приобретений в межсезонье, купив форварда «Спортинг Канзас-Сити», Джоша Вольфа, и нападающего «Хьюстон Динамо», Джозефа Нгвенью, а затем в феврале 2011 года после продолжительных торгов был арендован нападающий сборной США, Чарли Дэвис, контракт игрока принадлежал французскому клубу Лиги 1, «Сошо»[47]. 2012: «Ди Си Юнайтед» возвращается в плей-офф Летом 2012 года Эрик Тохир и Джейсон Левин, миноритарные партнёры по акциям клуба НБА «Филадельфия Севенти Сиксерс», присоединились к группе владельцев «Ди Си Юнайтед», «William Chang’s». В их планы входило спонсирование «Юнайтед», а также главная цель — приобретение для команды нового футбольного стадиона[48]. 21 октября 2012 года «Ди Си Юнайтед» победил «Коламбус Крю» на Стадионе РФК со счётом 3:2 и вернулся в плей-офф Кубка MLS впервые за пять лет[49]. «Юнайтед» оказался сильнее «Нью-Йорк Ред Буллз» в полуфинале конференции и прошёл в финал Восточной конференции, где был обыгран «Хьюстон Динамо» со счётом 4:2 по сумме двух матчей. Матч полуфинала конференции против «Ред Буллз» был перенесён из-за урагана Сэнди. Шторм нанёс большие убытки Нью-Йорку, из-за чего было невозможно начать серию из двух игр в Нью-Йорке в соответствии с графиком. MLS с согласия «Юнайтед» изменила порядок домашних и выездных матчей. Первая игра состоялась в Вашингтоне, и, таким образом, преимущество «Юнайтед», высшей сеянной команды, как принимающей стороны во втором решающем матче было потеряно. В ночь перед вторым перенесенным матчем в Нью-Йорке начался снегопад, и после неэффективной уборки снега матч был отложен[50]. Игра, наконец, состоялась в следующую ночь, Ник Делеон замкнул передачу от Робби Рассела, принеся победу «Ди Си Юнайтед»[51]. 27 ноября стало известно, что президент «Юнайтед» Кевин Пэйн покинет клуб, который основал для того, чтобы стать президентом «Торонто»[52]. Цвета и символика Цвета команды и оригинальный логотип наряду с символикой других десяти первых команд MLS были обнародованы 17 октября 1995 года во время презентации в Нью-Йорке[1]. Чёрный и белый стали основными цветами «Ди Си Юнайтед», хотя прозвище команды звучит как «Чёрно-красные». Красный цвет используется в домашней форме, в то время как белый является основным цветом выездного комплекта. Три полосы вдоль плеч: белые — дома, чёрные — на выезде (первоначально на передней части футболки), по ошибочному мнению, представляют три юрисдикции Вашингтонской агломерации: Вашингтон, округ Колумбия, штат Виргиния и Мэриленд; на самом деле это своеобразная метка производителя формы, «Adidas». На футболке расположен логотип спонсора команды, которым является немецкая автомобильная компания «Volkswagen»[16]. В 2011 году команда представила преимущественно красный третий комплект с чёрными вкраплениями, который она использует в среднем минимум четыре раза в сезон[53]. Команда также ранее использовала белую выездную форму с красными полосами. Белый и красный цвета символизируют флага округа Колумбия, полосы, в свою очередь, схожи с теми, которые используются на флаге. Вратари обычно носят красную или зелёную цветную футболку. Оригинальная эмблема команды была создана в 1996 году. Она состояла из названия команды, «Ди Си Юнайтед», расположенным над чёрным белоголовым орланом на красном фоне. Его голова смотрит вправо, он сжимает в когтях три футбольных мяча, наложенных на три белые звезды. Три звезды с мячами как раз и представляли юрисдикцию трёх регионов. Орёл — национальная птица Соединённых Штатов — символизирует многие качества команды, в том числе скорость и мощность. Этот оригинальный логотип был переработан перед сезоном 1998 года. На нынешней эмблеме орёл уже смотрит влево, из-под него были убраны три звезды, метафора была сохранена тремя поднятыми перьями на крыльях. В центре тела орла расположена золотистая звезда и футбольный мяч, что символизирует победу команды в первом Кубке МЛС в 1996 году[54]. Логотип также может быть украшен сверху четырьмя золотыми звёздами, представляющими победы в Кубках MLS. 11 декабря 2015 года «Ди Си Юнайтед» представил свой обновлённый логотип. Это стало лишь вторым изменением эмблемы за двадцатилетнюю историю клуба. Элементы «звёзды и полосы» позаимствованы с флага города Вашингтон, которые, в свою очередь, происходят от семейного герба президента Джорджа Вашингтона, датируемого 1559 годом[55][56]. Форма Домашняя 1996–2001 2002–2003 2004–2005 2006–2007 2008–2009 2010–2011 2012-2013 Выездная 1996–1997 1998–1999 2000–2002 2003–2004 2005 2006–2007 2008–2009 2010–2011 2012-2013 Резервная 1997–1998 1999–2001 2003 2007 2011–2012 Стадион Роберт Ф. Кеннеди Мемориэл Стэдиум является домашним стадионом «Ди Си Юнайтед» с момента основания клуба в 1996 году. РФК был построен в 1961 году для игр в бейсбол и американский футбол. До 1996 года он периодически принимал футбольные матчи, в том числе Соккер Боул 1980, Суперкубок Италии по футболу 1993 и пять матчей чемпионата мира 1994. Когда бейсбольная команда «Вашингтон Нэшионалс» делила поле с «Ди Си Юнайтед» с 2005 по 2007 год, было много критики по поводу проблем с игровой поверхностью и даже размерами поля[57]. Тренировочный комплекс «Ди Си Юнайтед» расположен к северу от стадиона, там также играет резервная команда[58]. Несколько региональных университетских стадионов были использованы командой для матчей Открытого кубка США, в том числе стадион «Клекнер» в Шарлотсвилле, Виргиния — в сезоне 1996 года[59] и стадион Джорджа Мейсона в Фэйрфаксе, Виргиния — в сезоне 2010 года[60]. Кроме того, команда также использует стадион «Мэриленд СоккерПлекс», Джермантаун, Мэриленд, с момента его открытия в 2001 году для первых раундов игр Открытого кубка США и Лиги чемпионов КОНКАКАФ[61][62][63]. Выставочные игры также проводились на соседнем стадионе «Федэкс-филд», Лэндовер, Мэриленд[64]. В июле 2006 года «Ди Си Юнайтед» предложил построить новый стадион на берегу реки Анакостия в рамках плана реконструкции парка Анакостия. Однако споры с городскими чиновниками относительно предложения заставили команду рассмотреть другие идеи[65][66]. В феврале 2009 года команда объявила о планировании нового стадиона в соседнем округе Принс-Джорджес, штат Мэриленд, недалеко от «Федэкс-филд». В ходе планирования стадиона «Ди Си Юнайтед» возникла похожая проблема, когда Совет округа решил отправить письмо Генеральной Ассамблеи Мэриленда с просьбой отклонить план[67]. Опасения, что отсутствие нового стадиона может привести к переезду команды, вызвали протесты 9 мая 2009 года[68]. В октябре 2009 года «The Baltimore Sun» сообщила, что мэр Балтимора, Шейла Диксон попросила Администрацию стадионов Мэриленд изучить возможность строительства 17000—20000-местного футбольного стадиона, который сможет служить в качестве постоянной домашней арены «Ди Си Юнайтед», а также принимать концерты, игры в лакросс и другие мероприятия. Целью этого было привлечение «Ди Си Юнайтед» в Балтимор. Предлагаемый спортивный комплекс, в соответствии с письмом Диксон, будет частью «зелёного многофункционального проекта» с доступом к магистралям легкорельсового транспорта. Потенциальное место для стадиона займёт 170000 м2, по проекту «Westport Waterfront»[69]. Технико-экономическое обоснование было заказано Администрацией стадионов Мэриленда, как и ожидалось, оно было составлено в декабре 2010 года[70]. Позднее поступили два варианта постройки стадиона в Вашингтоне: на Баззард Пойнт или в рамках реконструкции «Кэпитал Сити Маркет»[71]. 25 июля 2013 года было подписано предварительное соглашение, по итогам которого 20000—25000-местный стадион стоимостью $ 300 млн будет построен на Баззард Пойнт[72][73]. Новый стадион будет называться «Ауди Филд» и планируется к открытию в 2018 году[74]. Клубная культура Болельщики и талисман У «Ди Си Юнайтед» есть четыре основные группы болельщиков: «La Barra Brava» (Russian: Храбрые Фанаты), «Screaming Eagles» (Russian: Кричащие Орлы), «La Norte» и «District Ultras»[75]. Каждая группа занимает определённую часть домашнего стадиона. «La Barra Brava» была основана в 1995 году в Вашингтоне фанатами-выходцами из Латинской Америки, в основном боливийскими иммигрантами, которые поддерживали таких игроков «Юнайтед», как Марко Этчеверри и Хайме Морено. Они стремятся привнести южноамериканский колорит домашним играм[76]. Все четыре фанатских группировки на домашние матчи заходят через задние двери, и также известны своим пением во время игр[77]. «La Norte», которая взяла название от своего местоположения на северной стороне стадиона, известна своими вымпелами, большим барабаном и преследованием болельщиков соперников[78]. Талисманом «Ди Си Юнайтед» является Талон, антропоморфный белоголовый орлан[79]. Соперничества Изначальным соперником «Ди Си Юнайтед» является «Нью-Йорк Ред Буллз». Две команды ежегодно соревнуются в рамках Атлантического кубка MLS, турнир проходит между двумя клубами. Кубок присуждается команде, которая получает наибольшее количество очков в очных встречах на протяжении всего сезона. Также возрастает роль соперничества с «Филадельфия Юнион», так как две команды представляют города, которые разделяют только 190 км[80][81]. «Ди Си Юнайтед» также выделяется среди команд MLS уникальным соперничеством с «Чарлстон Бэттери» из USL, они соревнуются каждый год в рамках Кубка кофейника, турнира, учреждённого болельщиками двух команд[82]. Владельцы Инвестор-миллиардер Джордж Сорос был основным финансовым спонсором и директором «Washington Soccer L.P.», группы, которая владела правами на клуб «Ди Си Юнайтед» с момента основания лиги в 1995 году[83]. Кевин Пэйн, бывший президент «Soccer USA Partners» и нынешний генеральный директор «Ди Си Юнайтед», сыграл важную роль в организации группы владельцев. К 1998 году группа искала новых инвесторов, а 15 февраля 2001 года он согласился продать команду «Anschutz Entertainment Group» (AEG), основанную колорадским миллиардером Филиппом Аншуцом, AEG стал единственным инвестором команды 8 января 2002 года[1]. AEG, которая также владеет такими клубами MLS, как «Лос-Анджелес Гэлакси» и «Хьюстон Динамо», инвестировала в команду до 2007 года. В мае 2007 года «Юнайтед» вступил в первоначальное годичное стратегическое партнёрство с бразильским клубом «Атлетико Минейро». Целью партнёрства является повышение спортивного и коммерческого успеха, создание новых возможностей для соответствующих клубов путём обмена опытом и информацией[84]. 8 января 2007 года права на «Ди Си Юнайтед» были проданы «DC United Holdings», новообразованной группе предприятий, которая включала девелопера Виктора Макфарлейна, основателя «MacFarlane Partners»; и Уильяма Чанга, председателя «Westlake InternationalGroup». Среди других инвесторов — президент «Ди Си Юнайтед» Кевин Пэйн и «Blue Devil Development» во главе с бывшими баскетболистами «Дьюк Блю Девилз» Брайаном Дэвисом и Кристианом Леттнером[85]. В апреле 2009 года после провала двух предложений по стадионам Виктор Макфарлейн продал свою долю акций команды партнёру, Уильяму Чангу[86]. В октябре 2009 года Чанг также выкупил акции Дэвиса и Леттнера и теперь полностью контролирует команду[87]. Чанг также является одним из основных инвесторов клуба Главной лиги бейсбола «Сан-Франциско Джайентс»[1]. В июле 2012 года Эрик Тохир и Джейсон Левин, миноритарные партнёры по акциям клуба НБА «Филадельфия Севенти Сикстерс», присоединились к группе владельцев клуба «William Chang’s». Левин и Тохир заявили, что их основной целью является создание глобального бренда «Юнайтед» и предоставление клубу футбольного стадиона[88]. Спонсоры С 24 февраля 2014 года титульным спонсором клуба является , научно-исследовательская компания оборонного комплекса, один из основных подрядчиков Министерства обороны США[91]. «Volkswagen Group of America», американский филиал концерна «Volkswagen», являлся основным спонсором «Ди Си Юнайтед» с сезона 2008 по 2013. Логотип автомобильной компании был изображён на передней части формы команды. «Volkswagen» согласился выплатить более $ 14 млн в течение пяти лет, начиная с 6 мая 2008 года. Сделка являлась второй по дороговизне в истории MLS[92]. В рамках спонсорства «Volkswagen» предоставлял бесплатную парковку первым 50 автомобилям «Volkswagen» на каждой домашней игре «Ди Си Юнайтед». Другие спонсоры: «Adidas», GEICO, «Verizon Wireless» и «Papa John’s Pizza»[93]. СМИ «Comcast SportsNet Mid-Atlantic» ведёт телетрансляцию матчей «Ди Си Юнайтед» в Вашингтоне с 1996 года, и в настоящее время контракт действителен до 2016 года. По условиям последнего контракта, подписанного во время сезона 2013 года, CSN обязан показать 16 матчей за сезон и может принять решение показать больше[94]. Спортивный журналист Дэйв Джонсон и бывший игрок «Юнайтед» Джон Харкс комментируют игры команды[95]. В качестве экспертов также приглашались Томас Ронген, Гордон Брэдли, Клинт Пии и Гарт Лагервей. Некоторые матчи транслировались на национальных каналах ESPN2, «NBC Sports Network» и на испаноязычном «Galavision»[96]. Абсолютно все матчи транслируются по радио на WILC на испанском языке, а также в Интернете. Оскар Бургос комментирует матчи по радио, в то время как Джоэл Навас и Милтон Рендерос анализируют игры «Юнайтед»[97]. Текущий состав По состоянию на 6 августа 2018 года. Источник: Академия и резервисты Академия «Ди Си Юнайтед» была создана в 2005 году, с тем чтобы обеспечить местные таланты возможностью получить профессиональную подготовку. Академия включает несколько молодёжных отрядов, начиная от игроков в возрасте до 23 лет и заканчивая детскими командами от 11 до 12 лет. Старшие возрастные группы играют на четвёртом уровне лиг США, в Премьер-Лиге развития USL, и на пятом уровне — в Лиге USL Супер-20. Команды до 18 и 17 лет участвуют в Лиге Академий США, которая состоит из самых элитных молодёжных академий страны. В настоящее время «Ди Си Юнайтед» U-18 и U-17 играют в Северо-Восточной конференции лиги. Младшие команды соревнуются в Супер Y-лиге. Наиболее младшая часть академии включает игроков в возрасте от 11 до 13 лет. Хотя «Ди Си Юнайтед» не имеет команд до 11 и до 13 лет, клуб организует медпункты, лагеря и тренировочные базы для молодых игроков и предлагает им воспользоваться возможностью присоединения к младшей команде молодёжной академии. Тренировочные базы работают, как правило, в течение всего года[98]. С 2005 до 2012 года «Ди Си Юнайтед» выставлял резервный состав, который играл в Резервном дивизионе MLS. Резервную команду расформировали, когда MLS и USL Pro объявили о партнёрстве по развитию игроков. Фактическим филиалом «Юнайтед» является «Ричмонд Кикерс» из USL Pro[99]. Официальные лица По состоянию на 22 апреля 2013 года. Источник: Тренеры Брюс Арена (1996—1998) Томас Ронген (1999—2001) Рэй Хадсон (2002—2003) Пётр Новак (2004—2006) Том Соэн (2006—2009) Кёрт Оналфо (2010) Бен Олсен (2010—) Достижения На внутренней арене Обладатель Кубка MLS (4): 1996, 1997, 1999, 2004 Обладатель MLS Supporters' Shield (4): 1997, 1999, 2006, 2007 Победитель Открытого Кубка США (3): 1996, 2008, 2013 На международной арене Победитель Кубка чемпионов КОНКАКАФ (1): 1998 Победитель Межамериканского кубка (1): 1998 Другие турниры Атлантический кубок (8): 2002, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012 Кубок вызова Каролины (3): 2010, 2011, 2012 Статистика * Символизирует последнее место в регулярном сезоне. Источники: Статистика MLS согласно с: Статистика Открытого кубка США согласно с: Статистика турниров под эгидой КОНКАКАФ: Статистика лучших бомбардиров согласно с: Международные турниры Рекорды Матчей: Хайме Морено (329) Голов: Хайме Морено (131) Голевых передач: Хайме Морено (102) Минут на поле: Хайме Морено (24372) Ударов по воротам: Хайме Морено (660) Ударов в площадь ворот: Хайме Морено (380) Победных голов: Хайме Морено (26) Голов с пенальти: Хайме Морено (42) Дублей: Хайме Морено (17) Хет-триков: Рауль Диас Арсе/ Дуэйн Де Розарио (2) «Сухих» матчей: Ник Римандо (29) Сейвов: Ник Римандо (355) Побед: Ник Римандо (41) Источник: Матчи В скобках — выходы на замену. Голы Известные игроки Члены символической сборной MLS Марко Этчеверри (1996, 1997, 1998, 1999) Джефф Эйгус (1997, 1999) Эдди Поуп (1997, 1998) Хайме Морено (1997, 1999, 2004, 2005, 2006) Райан Нелсен (2003, 2004) Кристиан Гомес (2005, 2006, 2007) Трой Перкинс (2006) Бобби Босуэлл (2006) Бен Олсен (2007) Дуэйн Де Розарио (2011) Крис Понтиус (2012) Источник: Самый ценный игрок клуба 2004: Хайме Морено 2005: Кристиан Гомес 2006: Кристиан Гомес 2007: Лусиано Эмилио 2008: Хайме Морено 2009: Клайд Симмс 2010: Энди Нахар 2011: Дуэйн Де Розарио 2012: Крис Понтиус 2013: Перри Китчен 2014: Фабиан Эспиндола 2015: Крис Ролф 2016: Стив Бирнбаум 2017: Билл Хамид Члены Национального футбольного зала славы В скобках — год включения. Джон Харкс (2005) Джефф Эйгус (2009) Эдди Поуп (2011) Эрни Стюарт (2011) Члены Зала традиций В 2003 году «Ди Си Юнайтед» открыл «Зал традиций» (первоначально называвшийся «Традиция мастерства»), куда зачисляются игроки, тренеры и сотрудники администрации клуба, сделавшие значительный вклад в успех команды[104]. В скобках — дата включения. Джон Харкс (14 мая 2003) Марко Этчеверри (20 октября 2007) Джефф Эйгус (16 октября 2008) Рауль Диас Арсе (2 сентября 2009) Эдди Поуп (18 июля 2010) Ричи Уильямс (15 октября 2011) Бен Олсен (15 сентября 2012) Другие награды Самый ценный игрок MLS: Марко Этчеверри (1998), Кристиан Гомес (2006), Лусиано Эмилио (2007), Дуэйн Де Розарио (2011) Защитник года: Эдди Поуп (1997), Бобби Босуэлл (2006) Голкипер года: Трой Перкинс (2006) Золотая бутса MLS: Хайме Морено (1997), Лусиано Эмилио (2007), Дуэйн Де Розарио (2011) Новоприбывший игрок года: Лусиано Эмилио (2007) Новичок года: Бен Олсен (1998), Энди Нахар (2010) Примечания Ссылки ‹See Tfd›(in English) на FIFA.com {{MLS player}} template missing ID and not present in Wikidata. Категория:Клубы MLS Категория:ФК «Ди Си Юнайтед»
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%20%D0%A1%D0%B8%20%D0%AE%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%B4
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1119, 2557, 4160, 4564, 5140, 6174, 8439, 9309, 10197, 10651, 10763, 11974, 12154, 12266, 12440, 12543, 13072, 13486, 15182, 15642, 16886 ], "plaintext_end_byte": [ 1071, 2455, 4096, 4537, 5108, 6109, 8372, 9227, 10165, 10612, 10762, 11914, 12153, 12240, 12404, 12516, 13035, 13429, 15143, 15600, 16793, 17184 ] }
2011 నాటికి వీరబల్లె మండలంలో అక్షరాస్యత శాతం ఎంత?
వీరబల్లె
telugu
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
వీరబల్లె, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రములోని వైఎస్ఆర్ జిల్లా వీరబల్లె మండలం లోని గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 516 268., ఎస్.టి.డి.కోడ్, 08561.[1] ఇది సమీప పట్టణమైన రాయచోటి నుండి 18 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2167 ఇళ్లతో, 8720 జనాభాతో 3746 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4385, ఆడవారి సంఖ్య 4335. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1724 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 99. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593571[2].పిన్ కోడ్: 516268. విద్యా సౌకర్యాలు గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 17, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల రాయచోటిలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల కడపలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు రాయచోటిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం రాయచోటిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కడప లోనూ ఉన్నాయి. వైద్య సౌకర్యం ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం వీరబల్లెలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం గ్రామంలో5 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఐదుగురు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. తాగు నీరు గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. పారిశుధ్యం మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు వీరబల్లెలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. విద్యుత్తు గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. భూమి వినియోగం వీరబల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 634 హెక్టార్లు వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 1152 హెక్టార్లు శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 77 హెక్టార్లు తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 172 హెక్టార్లు సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 311 హెక్టార్లు బంజరు భూమి: 150 హెక్టార్లు నికరంగా విత్తిన భూమి: 1241 హెక్టార్లు నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1283 హెక్టార్లు వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 421 హెక్టార్లు నీటిపారుదల సౌకర్యాలు వీరబల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. బావులు/బోరు బావులు: 421 హెక్టార్లు ఉత్పత్తి వీరబల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ప్రధాన పంటలు వరి, పొద్దుతిరుగుడు, వేరుశనగ గ్రామాలు బండ్లపల్లె (నిర్జన గ్రామము) మాట్లి గడికోట ఒద్దివీడు పెద్దివీడు సానిపాయ సోమవరం వీరబల్లె వొంగిమళ్ళ గురప్పగారి పల్లె యడబల్లె (నిర్జన గ్రామము) మాదిరెడ్డిగారిపల్లె రాగిమానిదిన్నెపల్లె గ్రామ చరిత్ర హరిహర బుక్క రాయలుచే నిర్మింపబడినట్లుగా చెప్పబడుతున్న హరిహరాదుల దేవాలయము. వైష్ణవులు శైవుల మధ్య స్పర్థలను బాపే ప్రయత్నము కావచ్చును. ఆధ్యాత్మిక విశేషాలు వీరబల్లె గ్రామ జిల్లా పరిషత్తు పాఠశాలలో 2014, జూన్-29, ఆదివారం నాడు, తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం వారి ఆధ్వర్యంలో శ్రీనివాస కళ్యాణం అంగరంగవైభవంగా నిర్వహించారు. వేదమంత్రోచ్ఛారణల మధ్య, సాంప్రదాయబద్ధంగా కళ్యాణక్రతువును పూర్తిచేసారు. శ్రీనివాసుడు, శ్రీదేవి, భూదేవిల విగ్రహాలను కన్నులవైభవంగా అలంకరించారు. అన్నమయ్య భజనమండలి, ఆస్థానమండలి కలాకారులు ప్రత్యేక కీర్తనలతో భక్తులకు వీనులవిందు చేసారు. అనంతరం భక్తులకు ప్రసాదాలు పంపిణీ చేసారు. మారుమూల పల్లెలలోని సామాన్య ప్రజలకు గూడా అందుబాటు లోనికి తీసికొని రావడానికి ఈ కార్యక్రమం ఏర్పాటు చేసారు. ఈ కార్యక్రమానికి భక్తులు అధికసంఖ్యలో పాల్గొని కళ్యాణాన్ని కన్నులారా తిలకించారు. మండల గణాంకాలు మండల కేంద్రము వీరబల్లె గ్రామాలు 8 ప్రభుత్వము - మండలాధ్యక్షుడు జనాభా (2001) - మొత్తం 32,439 - పురుషులు 16,559 - స్త్రీలు 15,880 అక్షరాస్యత (2001) - మొత్తం 54.99% - పురుషులు 70.63% - స్త్రీలు 38.64% గ్రామ విశేషాలు అటవీశాఖ, యునెస్కో-టెరి ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించిన గ్రీన్ ఒలింపియాడ్ ఎంపికలో వీరబల్లి జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల విద్యార్థులు, రాష్ట్రంలోనే మొదటిస్థానంలో నిలిచారు. పాఠశాలలో 6 నుండి 10 వ తరగతి చదువుచున్న 29 మంది విద్యార్థులు, 2013,ఆగస్టు-31న గ్రీన్ ఒలింపియాడ్ నిర్వహించిన పరీక్ష వ్రాయగా 29 మంది విద్యార్థులూ ఉత్తీర్ణులై, ప్రశంసా పత్రాలు పొందినారు. ఇలా జిల్లాలోని జిల్లా పరిషత్తు పాఠశలలలో అధిక సంఖ్యలో పాల్గొన్నది, ఈ పాఠశాల విద్యార్థులే. వీరబల్లె గ్రామ పరిధిలోని పల్లెలు భట్టుపల్లె బాలగ్గారిపల్లె బాలసానివాండ్లపల్లె ఈడిగపల్లె పోలువాండ్లపల్లె పడమటి పోలువాండ్లపల్లె తూరుపుపల్లె మూలాలు
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B0%AC%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%86
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1594, 2198, 2861, 3474, 4353, 5272, 6670, 7726, 9832, 11546, 11992, 12595, 13211, 15496, 15688, 16770, 18097, 18670, 18895, 19099, 19324, 19766, 20068, 20224 ], "plaintext_end_byte": [ 1593, 2197, 2860, 3462, 4352, 5271, 6656, 7710, 9818, 11528, 11991, 12594, 13210, 15480, 15687, 16769, 18096, 18639, 18894, 19066, 19310, 19765, 20047, 20184, 21648 ] }
أين تقع جمهورية موريشيوس؟
موريشيوس
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 58 ], "minimal_answers_end_byte": [ 90 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
جمهورية موريشيوس هي جزر صغيرة بوسط المحيط الهندي تبعد عن ملاجاش (مدغشقر) بحوالي 860 كيلومتر. الرحالة البرتغالي دون بيدرو ماسكارينهاس كان أول من عرف العالم بها في العام 1505 وقد قام بإطلاق اسم ماسكارينس على مجموعة الجزر المعروفة الآن بموريشيوس، رودريغز وريونيون. وفي عام 1598، رسا أسطول هولندي في غراند بورت مما أدى إلى إقامة أول مستعمرة هولندية على الجزيرة في 1638. وعلى مدى السنين، أدخل الهولنديون إلى الجزيرة قصب السكر والحيوانات الأليفة والغزلان قبل رحيلهم عنها في 1710. وجاء من بعدهم الفرنسيون في سنة 1715 وأسسوا ميناء بورت لويس -عاصمة البلاد حاليا- وظلت جزيرة موريشيوس قاعدة لهم حتى هزيمة نابليون، فاستولت عليها بريطانيا في سنة 1810 م، وأقاموا سلطة تحت قيادة روبرت فاركوهار قامت فيما بعد بغرس تغييرات اجتماعية واقتصادية سريعة في الجزيرة. أجرت البلاد انتخابات عامة في 1967، وضعت بعدها موريشويس دستور جديد وأعلنت استقلالها في 12 مارس 1968، ثم لحق ذلك الإعلان عن جمهورية موريشيوس في 12 مارس 1992. في هذه الأيام، تُعرف موريشيوس على أنها جمهورية ديموقراطية مبنية على نموذج ويستمينستير والذي يضمن الفصل بين كل من القوى التشريعية والتنفيذية والقضائية. تتمتع الجزيرة الآن باستقرار سياسي حيث يتم انتخاب 62 عضواً للجمعية الوطنية كل 5 أعوام. وفي حين وجود رئيس للدولة، فرئيس الوزراء هو من يحمل القوى التنفيذية بالإضافة إلى قيادة الحكومة. تبلغ مساحة جزر موريشويس 2,500 كيلومتراً، وبلغ عدد السكان حوالي 1,078,000 نسمة وفقاً لإحصاء عام 1988. وعاصمة موريشيوس هي ميناء بورت لويس وهو أولى الموانئ التي أسست فيها، كما أنّها من الجزر البركانيّة التي لا ترتفع أراضيها كثيراً حيث إنّ أعلى جبالها هو الجبل الأسود والذي يصل ارتفاعه إلى قرابة (827) متراً تقريباً، أمّا مناخها فهو استوائي دافى وقليل الأمطار شتاءً ومعتدل صيفاً يسكنها ناس من جنسيات وثقافات وأديان متنوعة ومختلفة، ففيها من يعتنقون الديانة الإسلاميّة والمسيحيّة و الهندوسية, أمّا عن الجنسيّات ففيها الصينيين والكريوليين؛ لذلك نجد الجوامع والكنائس إضافةً للمعابد في كل النواحي منتشرة، ويتحدث سكانها اللغتين الإنجليزيّة، والفرنسيّة بطلاقة إضافةً إلى وجود مجموعة من اللغات الشرقية المختلفة. الأرض تبلغ مساحة موريشيوس ألفين وخمسة كيلومتر، وسكانها في سنة 1408 هـ - 1988 م (1.078.000) والعاصمة بورث لويس وهي الميناء الأول بها، والجزيرة بركانية لا ترتفع أرضها كثيراً فأعلى تلالها الجبل الأسود ويصل ارتفاعه إلى 827 متراً، وأكثر أرض الجزيرة ارتفاعاً في الوسط والجنوب الغربي وتضم جزيرة (رود ريجويس) وبعض الجزر الصغيرة. ومناخ موريشيوس مداري معتدل بسبب موقعها الجزرى، وتصيبها تساقطات مطرية وافرة مما ساعد على نمو الغابات في بعض أجزاء الجزيرة، حيث لوحظ توجه الكثير من السياح إليها في السنوات الأخيرة. تبلغ المساحة الإجمالية للبلد 2،040 كم (790 ميل مربع) تحتل المرتبة 169 أكبر دولة في العالم من حيث الحجم. وتتألف جمهورية موريشيوس من جزيرة موريشيوس الرئيسية والعديد من الجزر النائية. وجزيرة رودريغز تبلغ مساحتها 108 كيلومترا مربعا (42 ميل مربع) وتقع على بعد 560 كيلومترا (350 ميلا) إلى الشرق من موريشيوس، وجزيرة أغاليغا التوأم، وتبلغ مساحتها الإجمالية 26 كيلومترا مربعا، . سانت براندون هو أرخبيل يضم عددا من البنوك الرملية، الضحلة والجزر. وهي تقع على بعد حوالي 430 كم (270 ميل) شمال شرق موريشيوس وتستخدم في الغالب كقاعدة للصيد. جزيرة موريشيوس صغيرة نسبيا من الناحية الجيولوجية، بعد أن تم إنشاؤها من قبل النشاط البركاني منذ حوالي 8 ملايين سنة. جنبا إلى جنب مع سانت براندون، ريونيون، ورودريغز، الجزيرة هي جزء من جزر ماسكارين. وقد ظهرت هذه الجزر نتيجة للانفجارات البركانية تحت الماء الضخمة التي وقعت آلاف الكيلومترات إلى الشرق من القارية التي تتكون من أفريقيا ومدغشقر. فهي لم تعد نشطة بركانيا وتقع نقطة ساخنة الآن تحت جزيرة ريونيون. موريشيوس محاطة حلقة مكسورة من السلاسل الجبلية، متفاوتة في الارتفاع من 300-800 م (1،000-2،600 قدم) فوق مستوى سطح البحر. وترتفع الأرض من السهول الساحلية إلى هضبة مركزية حيث يصل ارتفاعها إلى 670 مترا (200 2 قدم)؛ أعلى قمة في الجنوب الغربي، بيتون دي لا بيتيت ريفير نوار في 828 متر (2،717 قدم). تيارات والأنهار رقطة الجزيرة، وكثير تشكلت في الشقوق التي أنشأتها تدفقات الحمم البركانية. المناخ بفضل موقعها في بقعة دافئة من المحيط الهندي، تتمتع موريشيوس بطقس استوائي. ومن المعروف عن المناطق الشمالية والغربية دفئها وقلة الأمطار فيها. وبشكل عام، فالطقس على الهضبة المركزية أكثر اعتدالاً حيث يصل ارتفاع أعلى نقطة فيها إلى 600 متر فوق سطح البحر. الصيف: من نوفمبر إلى أبريل. تتراوح درجات الحرارة بين 25 إلى 31 درجة مئوية.قد تحصل الأعاصيربين نوفمبر ومايو. الشتاء: من مايو إلى أكتوبر. تتراوح درجات الحرارة بين 15 إلى 25 درجة مئوية. تبلغ درجة حرارة البحر حوالي 27 درجة مئوية خلال الصيف و22 درجة مئوية خلال الشتاء.كمان أن هناك أمطار موسمية تهطل بإستمرار وخاصة بشهر مايو ويونيو من كل عام. التاريخ كان البحارة العرب أول من اكتشف الجزر وأطلقوا عليها اسم (دنيا العروبة) ثم جاء بعدهم البرتغاليون في القرن السادس عشر الميلادي وقد عمل الهولنديون على جلب الأفارقة عنوة من مدغشقر للعمل في قطع الأخشاب من غابات الأبنوس التي تغطي هذه الجزيرة. غير أن الهولنديين تخلوا عن هذه الجزيرة عام 1710 م وفي عام 1715 م بسطت فرنسا سيطرتها على موريشيوس وأطلقت عليها اسم جزيرة فرنسا وإثر هذا انتقل المستعمرون الفرنسيون من جزيرة بوربون إلى جزيرة موريشيوس عام 1722 م. وخلال الحرب الإنكليزية الفرنسية في القرن الثامن عشر الميلادي اتخذ الفرنسيون جزيرة موريشيوس مركزاً لمهاجمة السفن التجارية البريطانية عبر المحيط الهندي ومهاجمة المستوطنات البريطانية في الهند. وفي عام 1833 م أصدرت بريطانيا مرسوماً يقضي بتحريم الرقيق في أرجاء الإمبراطورية البريطانية وتمكنت موريشيوس من الحصول على الحكم الذاتي في الخمسينيات من القرن العشرين ثم حصلت على استقلالها كاملاً عام 1968، وخلال فترة مابين 1968 و1982 سيطر حزب العمل على مقاليد الحكم في البلاد وفي عام 1982 سيطرت حكومة موريشيوس العسكرية على السلطة في البلاد عبر الانتخابات. في عام 1983 أعلن رئيس الوزراء انسحابه من حركة موريشيوس العسكرية وكون حزباً جديدًا اسمه الحركة الاشتراكية العسكرية شكل مع الحزبين الآخرين تحالفًا، وفاز في الانتخابات عام 1983.[1][2] السكان يشكل التعداد السكاني لموريشيوس لوحة متنوعة من الأعراق والثقافات والديانات، حيث تعيش كلٌ من ديانات الإسلام والمسيحية الغربية والأعراق الكريولية والصينية والتاميل جنباً إلى جنب بانسجام تام حيث يعتبر هذا التناغم بين جميع الثقافات والأعراق أحد الجواذب إلى الجزيرة. هذا التراث الثقافي الغني والمتمثل بمجموعة خلابة من المساجد، الكنائس والمعابد واضح في كل زاوية. بعد استقلال الجمهورية من الاستعمار البريطاني قرر عدد وفير من الأوروبيين - خاصة الإنجليز - الاستقرار بالبلد وعدم العودة إلى البلد الأم وذلك نظرا للجمال الطبيعي في هذه الجزر وموقعها الاستراتيجي قرب خطوط الملاحة العالمية بين كل من آسيا أفريقيا والامريكيتين. تشكل هذه الجالية النخبة الاقتصادية في الجمهورية إضافة إلى جاليات أخرى كاللبنانيين والمصريين وغيرهم. بشكل عام، فسكان موريشيوس ثنائيي اللغة حيث أنهم يتحدثون كلاً من الفرنسية والإنجليزية بطلاقة. اللغة الرسمية للجزيرة هي الإنجليزية، لكن الفرنسية والكريولية منتشرتين بشكل أكبر بالإضافة إلى وجود عدة لغات شرقية أيضاً. الاقتصاد لغاية ليلة الاستقلال عام 1968، كان الاقتصاد في موريشيوس معتمد على إنتاج وتصدير السكر فقط. أما في سبعينيات القرن الماضي، بدأت الجزيرة بتنويع اقتصادها عبر التشجيع على إقامة شركات تعتمد على التصدير ضمن منطقة تجهيز الصادرات وتطوير اقتصادها السياحي. الثمانينات: في أوائل الثمانينات، قامت الحكومة بإطلاق برنامج تعديلي مكثف موجه نحو تنمية التطوير الاقتصادي من خلال التصدير، التنويع الزراعي وتوسيع سوق السياحة. كنتيجة لهذا البرنامج، قاد قطاع التصنيع النمو الاقتصادي في موريشيوس خلال الثمانينات حيث أصبحت منطقة تجهيز الصادرات أنجح جاذب للاستثمارات الأجنبية وأكبر صاحب أعمال أحادي. التسعينات: أصبحت منطقة تجهيز الصادرات معتمدة بشكل كبير على صناعة المنسوجات والألبسة خلال السنوات الثلاثين الماضية. كما شهدت التسعينات تنوعاً كبيراً ودخول موريشيوس إلى قطاعات متطورة مثل تقنية المعلومات، الهندسة وتصميم المجوهرات. كما تطورت قطاعات الموانئ والخطوط البحرية مع توقع بلعب قطاع الخدمات لدور أساسي في نمو الاقتصاد في المستقبل. الألفية الجديدة: في الفترة بين 2000 – 2005، تم تحديد قطاعات جديدة للنمو، بالأخص الاستعانة بمصادر خارجية للأعمال (التعهيد)، معالجة المأكولات البحرية، التسوق المعفي من الضرائب ومخططات المنتجعات المتكاملة والتي سمحت للأجانب ولأول مرة بالتملك في موريشيوس. بمساعدة الحكومة الهندية، تم تأسيس مدينة إيبين الرقمية بهدف جذب استثمارات أجنبية وخلق وظائف في قطاع الاستعانة بمصادر خارجية للأعمال. كما تم إطلاق حملة تحويل موريشيوس إلى جنة للتسوق المعفي من الضرائب بنفس الوقت. منذ 2005، أصبح من السهل الوصول إلى موريشيوس عبر الجو والذي نشط حركة السياحة وجعلها من أهم عوامل النمو الاقتصادي. كما تم تبني تدابير إضافية لتحرير الاقتصاد وجذب الاستثمارات الأجنبية من جميع أنحاء العالم ودعوة الأجانب للعمل والعيش في موريشيوس. كما أن هناك العديد من مشاريع مخططات المنتجعات المتكاملة تحت التطوير والتي من شأنها إصلاح الاقتصاد على الرغم من مقاومة بعض الأطراف. اليوم، يقع اقتصاد موريشيوس بين طبقتي الدخل المتوسط والعالي، حيث بلغ معدل النمو السنوي خلال الخمس أعوام الماضية 5%، وفي حين تبني تدابير إضافية لتحرير الاقتصاد وفتحه أمام العالم، قامت الحكومة بالتأكيد على متابعة قضايا حقوق الإنسان في أفريقيا وعدم تجاهلها. كما أن الحفاظ على البيئة من أهم أوليات الحكومة حيث عملت جاهدة على الحفاظ على الجمال الطبيعي للجزيرة على الرغم من تسارع معدل النمو الاقتصادي خلال العقد الماضي. التعليم وفي إطار المُخطط العام للتعليم في موريشيوس، فإن السلم التعليمي المُعتمد حاليًا يتضمَّن المراحل التالية:  مرحلة ما قبل التعليم الابتدائي (الروضة)، وهي تقبل الأطفال من عمر 3: 5 سنوات، وتـُشير الإحصاءات الرسمية للعام 2011م، إلى أن عدد رياض الأطفال في عموم البلاد 1018 روضة، التحق بها 33901 طفلًا، نِسبة البنين منهم 51% والبنات 49%، ويتوفَّر مُعلِّم أو مُعلِّمة لكل13طفل، وجل رياض الأطفال، تُدار بواسطة القطاع الخاص (نحو 75%)، بينما 18% تُدار من قِبل الحكومة، والـ 7% الباقية هي مدارس دينية، تُدار من قِبل هيئات ومؤسسات هندوسية وإسلامية ومسيحية..ولتشجيع الالتحاق برياض الأطفال، فإن الحكومة أنشأت ما يُعرف بـ «الصندوق الإستنمائي لمرحلة ما قبل المدرسة»، وخصصت مِنحة وإعانة شهرية تزيد عن الـ 200روبية، لكُل طفل من الأطفال. مرحلة التعليم الابتدائي، وهي إلزامية، يلتحق بها التلاميذ عن عُمر 6 سنوات وحتى 11 سنة، وثمة خمس مواد رئيسة تقوم عليها مناهج التعليم الابتدائي، هي: اللُغة الإنجليزية، واللُغة الفرنسية، والرياضيات ، والعلوم، والدراسات الاجتماعية (الجغرافيا والتاريخ)، يُضاف إليها إحدى اللُغات الشرقية المحلِّية كمادة اختيارية، وبحسب إحصاءات مارس 2011م، فإن عدد المدارس الابتدائية المُسجَّلة لدى وزارة التربية والتعليم في موريشيوس، 305 مدرسة، التحق بها 116068 تلميذًا، نِسبة البنين 51% ونسبة البنات 49%، وقد وصلت نِسبة الالتحاق الإجمالية إلى100% من الأطفال ما بين 6: 11 سنة، المُسجَّلين بالتعداد السُكَّاني للبلاد، أمـَّا نِسبة المُعلِّمين للتلاميذ فهي1: 27 وفي نهاية المرحلة يخضع التلاميذ لامتحان شهادة إتمام التعليم الابتدائي، الذي يُعرف اختصارًا بــ (CPE) . التعليم الثانوي، وهو ينقسم إلى مرحلتين، الأولى مرحلة الثانوي الدُنيا، وعدد سنواتها 5 سنوات، وهي تنتهي بامتحان شهادة (SC)، يلتحق الحاصلين عليها بالمرحلة الثانية، وهي الثانوية العُليا، التي تستمر الدراسة بها على مدى عامين، يحصل الطالب في نهايتها على شهادة البكالوريا المؤهِّلة للالتحاق بالجامعات.[3] التقسيم الإداري تنقسم موريشيوس إلى عدة جزر وهي المستوى الأداري الأول للجمهورية وفي المستوى الثاني تنقسم إلى 9 ضواحي أو مقاطعات وهي كالأتي النهر الأسود فلاك الميناء الكبير موكا بومبليموس بلاينز ويليمز بورت لويس نهر ريمبارت السافانا وثلاث تبعيات وهي: جزر رودريغز ( استقلت عن جمهورية موريشيوس في عام 2002 ولازالت الجمهورية تطالب بالسيادة عليها ) سانت براندون جزر أجاليجا الدين بلغ عدد سكان البلد قرابة 1.2 مليون نسمة في 2006 من يتبعون الديانة الهندوسية فيشكلون حوالي 50% من السكان، أما المسيحيون فيشكلون 32% من السكان (73 % منهم من الرومان الكاثوليك) أما المسلمون 17% في حين يشكل نحو 1% من السكان ملحدون أو لاأدريون أو ديانات أخرى.[5] تغطي مزارع قصب السكر نصف مساحة الجزيرة، ويمثل السكر أهم صادراتها ،وإلى جانب القصب يزرع الشاي ،والتبغ وبعض الحبوب الغذائية، والسياحة حرفة هامة في الجزيرة. انظر أيضاً حزب التحرير في موريشيوس أبرافاسي غات شبه جزيرة لي مورني برابانت مراجع وصلات خارجية * تصنيف:أماكن مأهولة أسست في 1638 تصنيف:براكين خامدة تصنيف:بركانية ميوسينية تصنيف:بلدان جزرية تصنيف:بلدان مطلة على المحيط الهندي تصنيف:بلدان ناطقة بالفرنسية تصنيف:بلدان وأقاليم ناطقة بالإنجليزية تصنيف:تأسيسات سنة 1968 في موريشيوس تصنيف:تأسيسات سنة 1968 في أفريقيا تصنيف:جزر أفريقيا تصنيف:جزر المحيط الهندي تصنيف:جزر موريشيوس تصنيف:دول أعضاء في الأمم المتحدة تصنيف:دول أعضاء في الاتحاد الأفريقي تصنيف:دول أعضاء في الفرانكوفونية تصنيف:دول أفريقيا تصنيف:دول الكومنولث تصنيف:دول جزرية صغيرة نامية تصنيف:دول وأقاليم تأسست في 1968 تصنيف:ديمقراطيات ليبرالية تصنيف:مستعمرات بريطانية سابقة تصنيف:مستعمرات فرنسية سابقة تصنيف:مستعمرات هولندية سابقة تصنيف:نقاط بركانية ساخنة تصنيف:براكين موريشيوس تصنيف:تأسيسات سنة 1638 في الإمبراطورية الهولندية تصنيف:جزر ماسكارين تصنيف:قائمة أعضاء دول الكومنولث
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D9%88%D8%B3
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 861, 1972, 3483, 4652, 5207, 6461, 7162, 8244, 9277, 9956, 10379, 11014, 11668, 12281, 12753, 13319, 13679, 14721, 15260, 15783, 16323, 16384, 16881, 18071, 18802, 19620, 19722, 20845, 21041, 21473 ], "plaintext_end_byte": [ 860, 1971, 3469, 4651, 5206, 6460, 7161, 8211, 9276, 9955, 10378, 10945, 11667, 12280, 12752, 13318, 13642, 14720, 15226, 15782, 16322, 16383, 16814, 18040, 18762, 19608, 19721, 20824, 21003, 21472, 21798 ] }
ما هي الليبرالية؟
ليبرالية
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 27 ], "minimal_answers_end_byte": [ 132 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الليبرالية هي فلسفة سياسية أو رأي سائد تأسست على أفكار الحرية والمساواة.[1][2] وتشدد الليبرالية الكلاسيكية على الحرية في حين أن المبدأ الثاني وهو المساواة يتجلى بشكل أكثر وضوحاً في الليبرالية الاجتماعية.[3] يتبنى الليبراليون مجموعة واسعة من الآراء تبعاً لفهمهم لهذين المبدأين، ولكن يدعم الليبراليون بصفة عامة أفكاراً مثل حرية التعبير، وحرية الصحافة، والحرية الدينية ، والسوق الحر، والحقوق المدنية، والمجتمعات الديمقراطية، والحكومات العلمانية ومبدأ الأممية.[4][5][6][7][8][9][10] برزت الليبرالية كحركة سياسية خلال عصر التنوير، عندما أصبحت تحظى بشعبية بين الفلاسفة والاقتصاديين في العالم الغربي. رفضت الليبرالية المفاهيم الشائعة في ذلك الوقت من امتياز وراثي، ودين دولة، وملكية مطلقة والحق الإلهي للملوك. غالباً ما يُنسب لفيلسوف القرن السابع عشر جون لوك الفضل في تأسيس الليبرالية باعتبارها تقليداً فلسفياً مميزاً. جادل لوك بأن لكل إنسان الحق الطبيعي في الحياة والحرية والتملك،[11] وأضاف أن الحكومات يجب ألاّ تنتهك هذه الحقوق وذلك بالاستناد إلى العقد الاجتماعي. يعارض الليبراليون المُحافَظة التقليدية ويسعون لاستبدال الحكم الديكتاتوري المطلق في الحكومة بديمقراطية تمثيلية وسيادة القانون. استخدم الثوريون البارزون في كل من الثورة المجيدة، والثورة الأمريكية والثورة الفرنسية الفلسفة الليبرالية ليبرروا الإطاحة المسلحة لما رأوا أنه حكم استبدادي. بدأت الليبرالية بالانتشار بسرعة خاصةً بعد الثورة الفرنسية. شهد القرن التاسع عشر تأسيس حكومات ليبرالية في دول أوروبا، وأمريكا الجنوبية وأمريكا الشمالية.[12] في هذه الفترة، كان الخصم الأيديولوجي المهيمن لليبرالية الكلاسيكية هو المُحافظة، ومع ذلك نجت الليبرالية من تحديات أيديولوجية كبرى من معارضين جدد مثل الفاشية والشيوعية. خلال القرن العشرين، انتشرت الأفكار الليبرالية أبعد من ذلك حيث وجدت الديمقراطيات الليبرالية نفسها على الجانب المنتصر في كلتا الحربين العالميتين. في أوروبا وأمريكا الشمالية، أصبح تأسيس الليبرالية الاجتماعية عنصراً رئيسياً في التوسع في دولة الرفاهية.[13][14] تستمر اليوم الأحزاب الليبرالية بامتلاك سلطة ونفوذ في جميع أنحاء العالم الديمقراطي. نشأتها خلال القرن السابع عشر الميلادي، أو خلال ما يُعرف بعصر التنوير، تجلت الليبرالية كحركة سياسية مستقلة حيث أصبحت شائعة جداً بين الفلاسفة وعلماء الاقتصاد في العالم الغربي. اعترضت الليبرالية على أفكار شائعة في ذاك الزمان كالمزايا الموروثة، تدين الدولة، الملكية المطلقة، وحق الملوك الإلهي. يُعتبر المفكر الإنجليزي جون لوك المؤسس لليبرالية كفلسفة مستقلة، فقد كانت فلسفته تقول بأن للفرد حق طبيعي في الحياة، الحرية، والملكية الخاصة، ووفقاً لنظرية العقد الاجتماعي، فإنه يتوجب على أي حكومة ألا تضطهد أياً من هذه الحقوق الطبيعية للفرد. كان الليبراليون معارضين للفلسفة المحافظة التقليدية وسعوا إلى استبدال الحكومات المطلقة بالديمقراطية، الجمهورية. انتهج قادة الثورة الأميركية والثورة الفرنسية المنهج الليبرالي، ورأوا فيه مبرراً للإطاحة بالحكومات الدكتاتورية الطاغوتية -على حد تعبيرهم-. كما أن القرن التاسع عشر الميلادي شهد قيام حكومات ليبرالية على نطاق أوروبا وأميركا الشمالية. في تلك الفترة، كانت الفلسفات المحافظة الكلاسيكية في صراع مع الليبرالية. في القرن العشرين، انتشرت الأفكار الليبرالية بشكل أوسع، وخصوصاً أن الجانب الليبرالي الديمقراطي كان هو الجانب الرابح في كلا الحربين العالميتين. كما أن الليبرالية ظهرت على فلسفات أخرى متحدية كالفاشية والشيوعية. في أوروبا والولايات المتحدة، أصبحت الليبرالية الكلاسيكية أقل شيوعاً ومهدت الطريق لليبرالية الاشتراكية. حتى مفهوم الليبرالية بدأ بالتغير. وفقاً للموسوعة البريطانية، فإن مصطلح الليبرالية أصبح متوازياً مع الرئاسات الراعية لسياسات الضمان الاجتماعي بداية برئاسة فرانكلين روزفلت، بينما في أوروبا، فإن المصطلح يبدو أكثر استخداماً كمصطلح كلاسيكي يعتقد بمحدودية صلاحيات الحكومة والسوق الحر. ولذلك، فإن الفلسفة الليبرالية الكلاسيكية أصبحت تُعرف بالليبرتارية في الولايات المتحدة. وبخصوص العلاقة بين الليبرالية والأخلاق، أو الليبرالية والدين، فإن الليبرالية لا تأبه لسلوك الفرد ما دام محدوداً في دائرته الخاصة من الحقوق والحريات، ولكنها صارمة خارج ذلك الإطار؛ فالليبرالية تتيح للشخص أن يمارس حرياته ويتبنى الأخلاق التي يراها مناسبة، ولكن إن أصبحت ممارساته مؤذية للآخرين مثلاً فإنه يحاسب على تلك الممارسات قانونياً. كما تتيح الليبرالية للفرد حرية الفكر والمعتقد. ترى الليبرالية أن الفرد هو المعبر الحقيقي عن الإنسان، بعيداً عن التجريدات والتنظيرات، ومن هذا الفرد وحوله تدور فلسفة الحياة برمتها، وتنبع القيم التي تحدد الفكر والسلوك معاً. فالإنسان يخرج إلى هذه الحياة فرداً حراً له الحق في الحياة والحرية وحق الفكر والمعتقد والضمير، بمعنى حق الحياة كما يشاء الفرد ووفق قناعاته، لا كما يُشاء له. فالليبرالية لا تعني أكثر من حق الفرد - الإنسان أن يحيا حراً كامل الاختيار وما يستوجبه من تسامح مع غيره لقبول الاختلاف. الحرية والاختيار هما حجر الزاوية في الفلسفة الليبرالية، ولا نجد تناقضاً هنا بين مختلفي منظرية ا مهما اختلفت نتائجهم من بعد ذلك. تاريخ الليبرالية تطورت الليبرالية عبر أربعة قرون ابتداءً من القرن السادس عشر حيث ظهرت نتيجة الحروب الدينية في أوربا لوقف تلك الصراعات باعتبار أن رضا المحكوم بالحاكم هو مصدر شرعية الحكم وأن حرية الفرد هي الأصل[15]، وقد اقترح الفلاسفة توماس هوبز وجون لوك وجان جاك روسو وإيمانويل كانت نظرية العقد الاجتماعي والتي تفترض أن هنالك عقداً بين الحاكم والمحكوم وأن رضا المحكوم هو مبرر سلطة الحاكم، وبسبب مركزية الفرد في الليبرالية فإنها ترى حاجة إلى مبرر لسلطة الحاكم وبذلك تعتبر نظرية العقد الاجتماعي ليبرالية رغم أن بعض أفكار أنصارها مثل توماس هوبز وجان جاك روسو لم تكن متفقة مع الليبرالية.[16] كان هوبز سلطوي النزعة سياسياً، ولكن فلسفته الاجتماعية، بل حتى السلطوية السياسية التي كان يُنظر لها، كانت منطلقة من حق الحرية والاختيار الأولي. لوك كان ديموقراطي النزعة، ولكن ذلك أيضاً كان نابعاً من حق الحرية والاختيار الأولي. وبنثام كان نفعي النزعة، ولكن ذلك كان نابعاً أيضاً من قراءته لدوافع السلوك الإنساني (الفردي) الأولى، وكانت الحرية والاختيار هي النتيجة في النهاية. ولإجمال التطور في الليبرالية على الصعيدين السياسي والاقتصادي، يمكن القول أن حقوق الفرد قد ازدادت وتبلورت عبر العصور حتى قفزت إلى المفهوم الحالي لحقوق الإنسان الذي تبلور بعد الحرب العالمية الثانية في الإعلان العالمي لحقوق الإنسان. وقد يكون أهم تطور في تأريخ الليبرالية هو ظهور الليبرالية الاجتماعية بهدف القضاء على الفقر والفوارق الطبقية الكبيرة التي حصلت بعد الثورة الصناعية بوجود الليبرالية الكلاسيكية ولرعاية حقوق الإنسان حيث قد لا تستطيع الدولة توفير تلك الحقوق بدون التدخل في الاقتصاد لصالح الفئات الأقل استفادة من الحرية الاقتصادية. العلاقة بين الليبرالية والديمقراطية تقوم الليبرالية على الإيمان بالنزعة الفردية القائمة على حرية الفكر والتسامح واحترام كرامة الإنسان وضمان حقه بالحياة وحرية الاعتقاد والضمير وحرية التعبير والمساواة أمام القانون ولا يكون هناك دور للدولة في العلاقات الاجتماعية، فالدولة الليبرالية تقف على الحياد أمام جميع أطياف الشعب ولا تتدخل فيها أو في الأنشطة الاقتصادية إلا في حالة الإخلال بمصالح الفرد. وتقوم الديمقراطية الليبرالية على تكريس سيادة الشعب عن طريق الاقتراع العام وذلك للتعبير عن إرادة الشعب واحترام مبدأ الفصل بين السلطات التشريعية والقضائية والتنفيذية وأن تخضع هذه السلطات للقانون من أجل ضمان الحريات الفردية وللحد من الامتيازات الخاصة ورفض ممارسة السيادة خارج المؤسسات لكي تكون هذه المؤسسات معبرة عن إرادة الشعب باكمله. ويظهر التقارب بين الليبرالية والديمقراطية في مسألة حرية المعارضة السياسية خصوصًا، فبدون الحريات التي تحرص عليها الليبرالية فإنه لا يمكن تشكيل معارضة حقيقية ودعايتها لنفسها وبالتالي لن تكون هنالك انتخابات ذات معنى ولا حكومة منتخبة بشكل ديمقراطي نتيجة لذلك. لكن التباعد بينهما يظهر من ناحية اُخرى، فإن الليبرالية لا تقتصر على حرية الأغلبية بل هي في الواقع تؤكد على حرية الفرد بأنواعها وتحمي بذلك الأقليات بخلاف الديمقراطية التي تعطي السلطة للشعب وبالتالي يمكن للحكومة أن تحد من حريات الفرد بحسب ظروف المجتمع[17] وتحوّل نظام الحكم إلى ما يدعى بالديمقراطية اللاليبرالية. كذلك يرى بعض الكتـّأب مثل الأمريكي فريد زكريا أنه من الممكن وجود ليبرالية بدون ديمقراطية كاملة أو حتى بوجود السلطة بيد حاكم فرد وهو النظام الذي يعرف بالأوتوقراطية الليبرالية[18]. السياسة الاقتصادية الاقتصاد الحر أو اقتصاد السوق هو النظام الاقتصادي لليبرالية الكلاسيكية التي تكون الليبرالية الاقتصادية مكوّنا أساسيا فيها، وفكرة الاقتصاد الحر هو عدم تدخل الدولة في الأنشطة الاقتصادية وترك السوق يضبط نفسه بنفسه، والليبرالية كما أشرنا من قبل تعتمد بالأساس على فكرة الحرية الفردية، وإذا حاولنا أن نعرّف فكرة الاقتصاد الحر أو اقتصاد السوق بشكل إيجابي فسيكون التعريف هو أن الفرد ولد حرا حرية مطلقة وبالتالي فإن له الحرية في أن يقوم بأي نشاط اقتصادي. أما إذا قمنا بتعريف اقتصاد السوق بشكل سلبي فهو أن على الدولة ألا تقوم بأي نشاط اقتصادي يستطيع فرد أو مجموعة أفراد القيام به. أما الليبرالية الاجتماعية فهي تؤيد تدخل الدولة في الاقتصاد وتعتمد نظام اقتصاد السوق الاجتماعي وتتخذ موقفا وسطا بين الرأسمالية المطلقة والاشتراكية حيث تسعى لتحقيق موازنة بين الحرية والمساواة وتحرص على تأهيل الناس للعمل كما تهتم بالخدمات الاجتماعية مثل التعليم والضمان الصحي. خصائص الليبرالية الليبرالية عكس الراديكالية لا تعترف بمرجعية ليبرالية مقدسة؛ لأنها لو قدست أحد رموزها إلى درجة أن يتحدث بلسانها، أو قدست أحد كتبها إلى درجة أن تعتبره المعبر الوحيد أو الأساسي عنها، لم تصبح ليبرالية، ولأصبحت مذهبا من المذاهب المنغلقة على نفسها، مع اتفاق الليبراليين على أهمية حرية الفرد. مرجعية الليبرالية هي في هذا الفضاء الواسع من القيم التي تتمحور حول الإنسان، وحرية الإنسان، وكرامة الإنسان، وفردانية الإنسان. الليبرالية تتعدد بتعدد الليبراليين. وكل ليبرالي فهو مرجع ليبراليته. وتاريخ الليبرالية مشحون بالتجارب الليبرالية المتنوعة، ومن حاول الإلزام سقط من سجل التراث الليبرالي. فردريك باستيا فريدريش فون حاييّك وقد اثبتت دراسة حديثة أن الامر موجود في ذهن الانسان حول كونه ليبرالياً ام محافظا وقد اقيمت الدراسة حول مئات الاشخاص عبر تقييم أي الطرفين أكثر احتفاظاً بالصور السلبية والايجابية وذلك بعرض نوعين من الصور امامهما واعادة سؤالهم عن الصور[19]. الليبرالية والدين ليبرالية إسلامية ظهرت العديد من التيارات الفكرية التي تدعو لليبرالية إسلامية غالبًا ما تدعو للتحرر من سلطة علماء الدين والفصل بين آراء علماء الدين الإسلامي وبين الإسلام ذاته، ويميلون لإعادة تفسير النصوص الدينية وعدم الأخذ بتفسيرات رجال الدين القدامى ، حيث يرون أن الإسلام بعد تنقيته من هذه الآراء والتفسيرات فإنه يحقق الحرية للأفراد خاصة فيما يتعلق بحرية الرأي والتعبير وحرية الاعتقاد. لكن يرد عليهم العلماء المعادين لليبرالية بأن الليبرالية نشأت في مجتمع مقهور من قبل الكنيسة. وهي نتاج بشري لا يمكن مقارنته بما جاء من عند الله, حيث أن الإسلام جاء شاملا ويتمثل ذلك في القران الكريم الذي ما هو الا حياة تمثلت في النبي محمد، ولا يحتاج إلى تعديل في أفكاره. ليبرالية مسيحية المسيحية الليبرالية وتسمى أحيانا باللاهوت التحرري، هو مصطلح يغطي عادة الكثير من الحركات الفلسفية الدينية المسيحية التي ظهرت في أواخر القرن الثامن عشر وفي القرنين التاسع عشر والعشرين. وكلمة (الليبرالية) هنا لا تدل على حركة سياسية يسارية أو على مجموعة خاصة من العقائد، بل على حرية الجدل العملي في المسيحية والمرتبط بفروع الفلسفة الدينية المختلفة والذي نمى وتطور خلال عصر التنوير. الليبرالية اليهودية الحركة الإصلاحية اليهودية، أصل نشأتها في القرن الثامن عشر الميلادي. يقول د. المسيري في مقال له: (يوجد إذن جانبان في اليهودية: واحد إنساني يقبل الآخر ويحاول التعايش معه وهو جانب أقل ما يوصف به أنه كان هامشياً، وجانب آخر غير إنساني عدواني يرفض الآخر تماماً. ولكن في القرن التاسع عشر ظهرت حركة الاستنارة اليهودية واليهودية الإصلاحية التي أكدت الجانب الإنساني وعمقته وحذفت من الصلوات اليهودية أية إشارات لإعادة بناء الهيكل وللعودة وللأرض المقدسة). أحزاب أحزاب ليبرالية فقط في منطقة الشرق الأوسط وشمال افريقيا: المغرب: التجمع الوطني للأحرار، الاتحاد الدستوري، الحزب المغربي الليبرالي، الحركة الشعبية، رابطة الحريات. تونس: الحزب الاجتماعي التحرري- الحزب الليبرالي التونسي. مصر: حزب الوفد، حزب الجبهة الديمقراطية، حزب الغد، الحزب الجمهوري الحر، حزب مصر الحرية، حزب المصريين الأحرار،حزب الدستور. الجزائر: التجمع الوطني الديمقراطي العراق: الحزب الوطني الديمقراطي، الحزب الليبرالي الديمقراطي العراقي، حزب الأمة العراقية، الحزب الليبرالي العراقي برئاسة الدكتور هادي نعيم المالكي. لبنان: تيار المستقبل حزب الوطنيين الأحرار السودان: الحزب الديمقراطي الليبرالي الموحد. ليبيا: حزب الليبيين الأحرار٬ تحالف القوى الوطنية انظر أيضاً ليبرالية علمانية حكم الثلاث سنوات الليبرالي أسباب الثورة الفرنسية الليبرالية المدنية مراجع وصلات خارجية على موسوعة بريتانيكا Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. entry in the Stanford Encyclopedia of Philosophy at Curlie دراسة نقدية Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. * تصنيف:أيديولوجيات سياسية تصنيف:تاريخ الفكر السياسي تصنيف:ثقافة سياسية تصنيف:حركات فلسفية تصنيف:علمانية تصنيف:فردانية تصنيف:فلسفة سياسية تصنيف:مساواتية تصنيف:نظريات اجتماعية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1058, 2022, 3416, 5520, 6214, 7850, 8987, 11793, 11982, 14255, 14344, 15331, 16501, 20457, 25279, 27389, 29342, 31407, 32889, 34391, 36789, 40594, 42427, 43489, 44753, 46006, 46316, 48167, 51116, 54498, 55021, 55512, 55881, 56328, 56662, 56745, 62667 ], "plaintext_end_byte": [ 1057, 2021, 3415, 5493, 6213, 7821, 8986, 11775, 11981, 14254, 14343, 15329, 16499, 20455, 25277, 27388, 29311, 31406, 32875, 34390, 36772, 40593, 42426, 43449, 44726, 46005, 46315, 48120, 51091, 54497, 55000, 55511, 55880, 56327, 56643, 56719, 62638, 64096 ] }
متى صدر فيلم عين الصقر ؟
شاهين
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
الشاهين، والذي يُعرف أحيانا باسم الصقر الجوّال، [1] أو الشيهانه عند أهل الجزيرة العربية، والمعروف تاريخيا عند الأمريكيين باسم "باز البط"؛[2] طائر جارح عالمي الموطن تقريبا من فصيلة الصقريات. يُعتبر هذا الطائر كبير الحجم، إذ يبلغ في حجمه الغراب، وهو ذو ظهر أزرق ضارب إلى الرمادي، وقسم سفلي مبرقش، ورأس أسود وذو شارب. وكما في الكثير من الجوارح قانصة الطيور، وفي فصيلة الصقور خصوصاً، فإن الأنثى تكون أكبر حجماً من الذكر.[3][4] يميز المختصون، بما بين 17 إلى 19 نويعة، تختلف في مظهرها الخارجي، وموطنها؛ وهناك جدال قائم حول ما إذا كان الصقر البربري مجرّد نويعة للشاهين أم نوعاً مستقلاً بذاته.[5][6] يشمل موطن التفريخ عند الشاهين مناطق شاسعة تمتد من التندرة القطبيّة وصولا إلى خط الاستواء، ويمكن العثور على هذا النوع في أي مكان على وجه الكرة الأرضية تقريبًا، عدا أقصى القطبين والجبال الشاهقة ومعظم غابات الأمطار الاستوائية. وحدها نيوزيلاندا تعتبر المنطقة الخالية من الصفائح الجليديّة والتي يغيب عنها هذا النوع كليّا. يُعدّ الشاهين بهذا أكثر الجوارح انتشارًا في العالم.[7] يُشتق اسم الصقر الجوّال من الاسم العلمي لهذا الطائر "Falco peregrinus" كما الاسم الإنكليزي "Peregrine Falcon" والذي يُشير إلى عادات الهجرة لدى الكثير من الجمهرات الشماليّة. يكون غذاء هذه الصقور كليًّا تقريبًا من الطيور متوسطة الحجم، إلا أنها تصطاد أحيانا الثدييات الصغيرة والزواحف وحتى الحشرات. يصل الشاهين لمرحلة النضوج الجنسي عندما يبلغ السنة من العمر، وهي طيور تتزاوج لمدى الحياة وتعشش على النتوءات الطبيعيّة كالأجراف الصخريّة غالبًا، إلا أنها أصبحت مؤخَّرًا تعشش على المباني البشريّة المرتفعة أيضًا.[8] واجهت هذه الصقور تهديدًا جسيما نجم عن تأثيرات مبيدات الآفات (و بشكل خاص الدي دي تي: DDT) في الخمسينات والستينات من القرن العشرين، مما أدَّى إلى انحدار أعدادها في أجزاء من أوروبا وأميركا الشمالية بشكل مأساوي. ومنذ أن مُنع استخدام الدي دي تي منذ بداية سبعينات القرن العشرين حتى استقام أمر الكثير من الجمهرات بعض الشيء، خصوصًا بعدما رافق ذلك الكثير من الإجراءات على صعيد واسع لحماية مواقع التعشيش وإطلاق الكثير من الأزواج في البريّة.[9] يُعد الشاهين بالنسبة إلى الكثيرين ذروة الكواسر المفترسة - صقر متين البنيان، سريع الطيران، يفتك بفريسته بشكل نمطيّ في انقضاضة مدهشة تثير الإعجاب (تُسمى أحيانًا بقطرة الدمع نظرًا إلى أن شكل الطائر وهو يهبط على فريسته يبدو وكأنه نقطة دمع)، من ارتفاعِ شاهقٍ في أغلب الحالات.[10] وهذا ما أدى إلى تعرّض الشاهين للاضطهاد منذ زمن طويل من قبل هواة الصيد، الذين كانوا في بادئ الأمر يجمعون بيوض الطيور البرية لتفقس عندهم ومن ثم يقومون بتربية الفرخ إلى أن يشتد عوده ويصبح قادرًا على الصيد، حيث يقومون بتدريبه لفترة معينة إلى أن يعتاد الاستجابة لمعاني حركات الإنسان، ومن ثم يُستخدم في الصيد، إلا أن هذه الطيور أصبحت تُربّى مؤخرًا في الأسر وتُزوَّج انتقائيّا لإنتاج سلالات صيّادة أفضل. وبالإضافة إلى ذلك، كان الشاهين ولا يزال في بعض المناطق يُضطهد من قبل حرّاس الطرائد، الذين يُحاولون التقليص من أعداده أحيانًا بما أنه يفتك بالكثير من الطيور التي يُدخلها البشر لتشجيع رياضة الصيد، كما يُحاول البعض من مُربي الحمام تقليص أعداد هذه الصقور في المنطقة التي يربون فيها طيورهم، بما أن الحمام واليمام من الطيور الأثيرة للشاهين أنّى وجدت في موطنه. يُعد الشاهين أسرع الطيور حركة في العالم، إذ أنه قد يحقق في الانقضاض سرعة 389 كيلومترًا في الساعة (242 ميلاً في الساعة).[11] الوصف الخارجي يصل طول جسد الشاهين إلى ما بين 34 و50 سنتيمتر (13 - 20 إنش)، ويتراوح باع جناحيه ما بين حوالي 80 و120 سنتيمتر (31 - 47 إنش) [3]. لكل من الذكر والأنثى علامات وطبقة مماثلة من الريش، ولكن كما في الكثير من فصائل الجوارح، فإن الشاهين يُظهر تفاوتا جنسيّا عكسيّا بالنسبة للحجم، حيث تكون الأنثى أكبر حجما من الذكر بنسبة 30%.[12] يزن ذكر الشاهين ما بين 440 و750 غراما، بينما تزن الأنثى الأكبر حجما ما بين 910 و1500 غرام. يتراوح لون الشاهين على ظهره وجناحيه المستدقين من الأسود الضارب إلى الزرقة، إلى الرمادي الأردوازي ذي البرقشات الداكنة غير الواضحة، بينما يكون طرف الجناحين أسود.[13] يكون لون القسم السفلي من الجسد أبيض أو صدئ مبرقش بخطوط نحيفة واضحة يتراوح لونها من البني القاتم إلى الأسود،[14] أما الذيل فلونه كما الظهر وتظهر عليه علامات نحيفة واضحة أيضا. وذيل هذه الصقور طويل، ضيّق، ومستدير عند نهايته، ذو طرف أسود وعلامة بيضاء على أقصاه. يظهر أعلى الرأس كما الشارب الذي يمتد على الوجنتين بلون أسود يتباين بشكل حاد مع جانبيّ العنق الباهتين والحلق الأبيض.[15] القير (القسم المنتفخ الذي يُشكل أصل المنقار) أسود كما المخالب،[16] والمنقار أصفر كما القائمتين، ويكون القسم العلوي منه قاسيا قرب طرفه كي يُمكّن صاحبه من قتل طريدته عبر فصل فقرة العمود الفقري الموصولة بالعنق.[3][4][17] يميل لون الشاهين اليافع إلى البني أكثر من والديه، ويكون مرقطا أكثر منه مخططا على قسمه السفلي، كما يمتلك قيرا باهتا يميل إلى الزرقة.[3][15] التصنيف العلمي تمّ وصف الشاهين بأسلوب علميّ لأوّل مرة سنة 1771 من قبل عالم الطيور الإنكليزي مارمدوك تونستول في مؤلفه "الطيور البريطانية" (باللاتينية: Ornithologia Britannica) حيث ذُكر الاسم العلمي الحالي لهذا الطائر [18][19] الذي يعني "الصقر الجوّال" ، وقد اشتقّ الكثير من الأسماء الأوروبية لهذه الطيور من الأصل اللاتيني الذي يرمز إلى عاداتها في التنقل لمسافات شاسعة. يُربط الاسم اللاتيني للصقر ( falco = فالكو) بكلمة لاتينية أخرى هي falx والتي تعني "منجل"، وهي ترمز إلى شكل أجنحة الصقر الطويلة المستدقة الأطراف خلال الطيران.[17] وفي اللغة العربية فإن كلمة "شاهين" تجد أصلها من اللغة الفارسيّة، والتي تعني "صقر" و"ميزان"، لأن الشاهين متوازن في طباعه كما اعتبره العرب.[6] ينتمي الشاهين إلى جنس الصقور الذي يضم بالإضافة إلى هذا النوع عدّة أنسباء له وهي: الصقور البازيّة [20] وصقر المروج أو صقر البراري، ويُعتقد بأن هذه الأنسباء انفصلت عن غيرها من أنواع الصقور قرب نهاية العصر الثلثي الأوسط المتأخر (الميوسيني المتأخر) أو خلال بداية العصر الحديث القريب (البليوسين)، أي منذ ما يتراوح بين 8 إلى 5 ملايين سنة. يُحتمل بأن يكون هذا النسب قد نشأ في غرب أوراسيا أو أفريقيا على الأرجح، بما أن مجموعة الشاهين والصقور البازيّة تضم أنواعا من كلا العالم القديم وأميركا الشمالية. لا تزال علاقة الشاهين وأنسبائه بغيرها من الصقور غير واضحة، وما يزيد من تعقيد المسألة هو أن التهجين بينها واسع جدا ويحصل بشكل طبيعي في البرية أحيانا، مما يؤدي إلى تشويش تحليل جدليات الحمض النووي؛ ومثال على ذلك أن أحد الدراسات التي أجريت على الصقور الحرة أظهرت أنها تمتلك نسبا من نوعها ومن الشواهين على حد سواء،[21] والذي يعود إلى حوالي 100,000 سنة، حيث يظهر أن ذكرا حرا تناسل مع أنثى شاهين وأنتجا فراخا غير عقيمة. تُهجّن الشواهين اليوم في الأسر مع أنواع أخرى من الصقور من شاكلة الوكري لإنتاج هجين يُسمّى بوكري الشواهين، وهو هجين يُقدره هواة الصيد بالصقور بما أنه يجمع بين مهارة الشاهين في الصيد وجَلَد الوكري وقدرته على التحمّل، أو مع السنقر (الذي يُعرف أيضا باسم صقر الجير) لإنتاج صقور كبيرة مطليّة بعدّة أنماط من الألوان يستخدمها الصيادون لقنص الطرائد الكبيرة التي لا تقوى الصقور العادية على صيدها من شاكلة البط، الطهيوج، والغزلان. يعتبر العلماء أن الشاهين لا يزال قريبا وراثيّا من الصقور البازيّة، على الرغم من أن نسبها تشعّب في أواخر العصر الحديث القريب (منذ ما يُقارب 2.5 إلى مليونيّ سنة أو خلال الفترة الفاصلة بين هذا العصر والعصر الحديث الأقرب).[22] النويعات لقد تمّ وصف الكثير من نويعات هذا النوع، إلا أن دليل طيور العالم لا يعترف سوى بتسعة عشر نويعة منها.[3][4][23] النويعة الجوّالة (Falco peregrinus peregrinus): تُفرخ هذه النويعة التي وصفها تونستول سنة 1771 عبر معظم أوراسيا المعتدلة، أي تلك المنطقة الواقعة بين التندرة في الشمال وجبال البرانس، وحوض البحر المتوسط والحزام الجبلي (الذي يجمع جميع جبال أوراسيا) في الجنوب،[24] وهي تُعدّ مقيمة في أوروبة إجمالا، إلا أن الجمهرات الشمالية في إسكندنافيا وآسيا تُعتبر مُهاجرة. تزن الذكور ما بين 580 و750 غراما، بينما تزن الإناث ما بين 925 و1,300 غرام.[4] النويعة الكاليدونية (Falco peregrinus calidus): وصفها عالم الطيور جون لاثام لأول مرة سنة 1790، وقد كان في السابق يُطلق عليها الاسم اللاتيني leucogenys بدلا من calidus. تُفرخ في التندرة القطبية بأوراسيا من مورمانسك أوبلاست إلى حدود نهريّ يانا وإنديغيركا في سيبيريا، وهي نويعة مهاجرة بالكامل تتجه جنوبا في كل شتاء إلى عدد من المناطق بما فيها حتى جنوب الصحراء الكبرى. تُعد أبهت لونا من النويعة الجوّالة، خصوصا على قمة رأسها. تزن الذكور ما بين 588 و740 غراما، بينما تزن الإناث ما بين 925 و1,333 غرام.[4] النويعة اليابانية (Falco peregrinus japonensis): وصفها عالم البيئة الألماني يوهان غيملين سنة 1788. تنتشر من شمال شرق سيبيريا حتى شبه جزيرة كامشاتكا (على أنه يُحتمل أن نويعة بايلي تحل مكانها على الساحل)، واليابان. تُعد الجمهرات الشمالية منها مُهاجرة، أما تلك اليابانية فمقيمة. تتشابه هذه النويعة والنويعة الجوّالة من حيث المظهر الخارجي، أما الفراخ منها فأقتم لونا حتى من فراخ النويعة البطيّة. تصغير|النويعة طويلة الرجلين، الشاهين الأسترالي. النويعة طويلة الرجلين (Falco peregrinus macropus): وصفها عالم الطيور الإنكليزي وليام سواينسون سنة 1837. تُعرف باسم الشاهين الأسترالي، وهي تتواجد عبر معظم أستراليا عدا جنوب غرب القارة، حيث تُقيم على مدار العام. تتشابه ونويعة بروك من حيث المظهر الخارجي، إلا أنها أصغر قدّا بقليل وتكون المنطقة المحيطة بأذنيها سوداء بالكامل، وكما يوحي اسمها فإن قدميها كبيرتان مقارنة بحجم جسدها.[14] النويعة قاتمة البطن (Falco peregrinus submelanogenys): وصفها عالم الطيور الأسترالي غريغوري ماثيوز سنة 1912. تُعرف باسم شاهين جنوب غرب أستراليا ولا توجد سوى في هذه المنطقة، وهي من الطيور المقيمة. النويعة الشواهنيّة (Falco peregrinus peregrinator): وُصفت لأول مرة من قبل عالم الحيوان السويدي كارل سونديفل سنة 1837، وهي تُعرف باسم الصقر الجوال الهندي، الشاهين الأسود، أو الشاهين الهندي.[25] وفي بعض الأحيان كانت تُصنّف على أنها نوع مستقل بذاته يحمل الاسم العلمي Falco atriceps أو Falco shaheen . يشمل موطن هذه النويعة آسيا الجنوبية من باكستان (حيث تُعتبر رمزا للطيران الحربي الباكستاني) عبر الهند وصولا إلى سريلانكا وجنوب شرق الصين. تعدّ هذه النويعة مقيمة، وهي قاتمة اللون صغيرة الحجم ذات قسم سفلي خمريّ مبرقش بألوان أبهت من لون الجسد. وفي سريلانكا تظهر هذه النويعة بأنها تُفضل التلال المرتفعة، بينما تُفضل النويعة الكاليدونيّة المهاجرة الأجراف الصخرية على طول الساحل.[26] النويعة البطيّة (Falco peregrinus anatum): وصفها عالم الطبيعة الفرنسي شارل بونابرت سنة 1838، وهي تُعرف باسم الشاهين الأميركي أو "باز البط" كما يسميها الأمريكيين؛ ويعني اسمها العلمي "شاهين البط" أو "صقر البط الجوّال". تعيش هذه النويعة بشكل رئيسي اليوم بجبال الروكي، وقد كانت في السابق شائعة عبر أميركا الشمالية من حدود التندرة شمالا وصولا إلى شمال المكسيك، حيث تجري الآن محاولات متعددة لإعادة إدخالها إلى المنطقة.[24] معظم الأفراد البالغة مقيمة عدا الجمهرات المفرخة في المناطق الشماليّة، وتلك التي تصل أوروبة الغربية في موسم الهجرة يُحتمل بأنها تنتمي لنويعة التندرة (Falco peregrinus tundrius) التي لم تعتبر نويعة مستقلة بذاتها إلا عام 1968، ولا يزال البعض لا يعترف بها. تتشابه النويعة البطيّة مع النويعة الجوّالة من حيث الشكل الخارجي إلا أنها أصغر حجما بقليل، كما تكون البالغة منها أبهت لونا وأقل نمطيّة على قسمها السفلي، على عكس اليافعة منها التي تكون أقتم لونا وأكثر نمطيّة على قسمها السفلي. تزن الذكور ما بين 500 و570 غرام، بينما تزن الإناث ما بين 900 و960 غرام.[3][27] النويعة الجنوبية (Falco peregrinus cassini): وُصفت عام 1837، وهي تُعرف باسم الشاهين الجنوبي، وتضم جمهرة الصقر الباهت [28] المتواجد في أقصى جنوب أميركا الجنوبية (kreyenborgi) والذي يُعد الآن مجرّد شكل أبيض من هذه النويعة بعد أن كان سابقا يُصنّف على أنه نوع مستقل بذاته.[29] يمتد موطن النويعة الجنوبية من الإكوادور عبر بوليفيا، شمالي الأرجنتين وتشيلي وصولا إلى أرض النار وجزر الفوكلاند، [14] وهي شبيهة بالنويعة البطيّة لكنها أصغر حجما بقليل ذات منطقة أكثر سوادا تحيط بالأذن. أما الشكل الأبيض kreyenborgi فرمادي على القسم الأعلى من جسده، قليل التبرقش على القسم السفلي، ذو أنماط رئسيّة شبيهة بأنماط رأس الصقر الحر، إلا أنها تختلف عنها بكون المنطقة المحيطة بالأذن بيضاء.[29] نويعة بايلي (Falco peregrinus pealei): وصفها عالم الطيور الأميركي روبرت ريدجواي عام 1873، تُعرف باسم صقر بايلي وهي تضم جمهرة رودولف.[30] تنتشر عبر شمال غرب إقليم الهادئ في أميركا الشمالية من مضيق بيوجت وعلى طول ساحل كولومبيا البريطانية (بما فيها جزر الأميرة شارلوت)، خليج ألاسكا، وصولا إلى الساحل الروسي الشرقي لبحر بيرينغ.[30] يُحتمل بأنها تتواجد في جزر الكوريل وعلى سواحل شبه جزيرة كامشاتكا أيضا. تُعد من الطيور المقيمة، وهي أكبر نويعات الشاهين بلا منازع، تبدو وكأنها فرد ضخم من نويعة التندرة أو النويعة البطيّة المبرقشة بقدر كبير على قسمها السفلي.[31] منقار هذه النويعة عريض جدا والطيور اليافعة منها تكون قمة رأسها باهتة. نويعة التندرة (Falco peregrinus tundrius): وُصفت لأول مرة عام 1968، وهي تتواجد في مناطق التوندرا القطبيّة في أميركا الشمالية وغرينلاند، وهي طيور مهاجرة تُمضي الشتاء في أميركا الوسطى والجنوبية،[31] وتُعد الطيور التي تصل إلى أوروبة الغربية بأنها تنتمي إلى هذه النويعة، بعدما كانت سابقا توضع مع النويعة البطيّة. تُعتبر المثيل للنويعة الكاليدونية في العالم الجديد، وهي أصغر حجما وأبهت لونا من النويعة البطيّة، كما تمتلك معظم الأفراد منها جبهة بيضاء ناصعة كما المنطقة المحيطة بالأذن، إلا أن قمة رأسها وشاربها قاتمين جدا على العكس من النويعة الكاليدونية.[31] تكون الطيور اليافعة ضاربة للبني أكثر من الكاليدونية وأبهت من النويعة البطيّة لدرجة كبيرة تجعلها تبدو رمليّة في بعض الأحيان. النويعة الأنثوية (Falco peregrinus madens): وصفها عالم الطيور الأميركي سيدني ريبلي وواطسون عام 1963، وهي تتميز عن غيرها بأنها تُظهر فرقا غير اعتيادي في ألوان الريش نادرا ما يظهر بهذا العظم بين الذكر والأنثى من الصقور. تتواجد في جزر الرأس الأخضر، وهي تُعد طيورا مستوطنة،[14] إلا أنها مهددة بالانقراض حيث لم يبق سوى 6 أو 8 أزواج في البرية.[3] للذكر مساحة خمريّة نقيّة على قمة رأسه، مؤخر عنقه، أذنيه، وظهره، بينما يكون قسمه السفلي مطليّا بلون بني ضارب إلى الوردي. أما الأنثى فتكون بنيّة تماما على كامل جسدها، وتظهر نقاوة لونها على قمة رأسها ومؤخر عنقها بشكل خاص.[14] النويعة الصغيرة (Falco peregrinus minor): وُصفت لأول مرة من قبل شارل بونابرت سنة 1850، وكان في السابق يُطلق عليها الاسم العلمي "perconfusus" بدلا من اسمها الحالي.[32] مبعثرة الانتشار في أفريقيا جنوب الصحراء الكبرى، إلا أنها منتشرة عبر أفريقيا الجنوبية ويبدو أن موطنها يمتد شمالا على طول ساحل المحيط الأطلسي ليصل إلى المغرب. وهي من الطيور المقيمة، ذات حجم صغير ولون داكن. النويعة المدغشقرية (Falco peregrinus radama): وصفها عالم الحيوان الألماني يوهان هارتلوب سنة 1861. تتواجد في مدغشقر وجزر القمر، وهي غير مهاجرة.[14] نويعة بروك (Falco peregrinus brookei): وصفها عالم الحيوان الإنكليزي ريتشارد شارب لأول مرة عام 1873، وهي تُعرف باسم شاهين حوض المتوسط أو الصقر المالطيّ.[33] تضم هذه النويعة الجمهرة القوقازية من النوع caucasicus، ومُعظم الأفراد المنتمية إلى سُلالة مُقترحة يُطلق عليها الاسم اللاتيني "punicus"، على الرغم من أن البعض من تلك الأفراد قد ينتمي إلى نوع الصقر البربري أو قد يكون هجينا طبيعيّا بين الشواهين والصقور البربرية. تنتشر هذه النويعة من شبه الجزيرة الأيبيرية عبر دول حوض البحر المتوسط كالجزائر وفرنسا وإسبانيا، عدا المناطق الجافة منها، وصولا إلى القوقاز. تُعد من الطيور المقيمة، وهي أصغر من النويعة الجوّآلة، ويكون القسم السفلي من جسدها صدئا على درجات.[4][14] تزن الذكور حوالي 445 غرام، بينما تصل الإناث في زنتها إلى 920 غرام. نويعة إرنست (Falco peregrinus ernesti): وُصفت من قبل شارب سنة 1894، يمتد موطنها من إندونيسيا إلى الفلبين وصولا إلى بابوا غينيا الجديدة وأرخبيل بسمارك جنوبا. من الطيور المستوطنة، وهي تختلف عن النويعة الجوّالة بأنها أكثر غنى بالبراقش القاتمة على قسمها السفلي وبآذانها المحاطة بالسواد. نويعة آيزو وأوغساوارا (Falco peregrinus furuitii): وُصفت سنة 1927. مقصورة في وجودها على أرخبيل آيزو وأوغساوارا في بحر اليابان. من الطيور المستوطنة، وهي تُعد نادرة جدا اليوم حيث يُحتمل أنها لا تزال موجودة على جزيرة واحدة فقط.[3] صقور داكنة اللون، تشابه نويعة بايلي إلا أنها تبقى أدكن وبشكل خاص عند الذيل.[14] نويعة فيجي (Falco peregrinus nesiotes): وصفها عالم الأحياء الألماني إرنست ماير سنة 1941 [34]. من الطيور المقيمة، تتواجد على أرخبيل فيجي ويُحتمل وجودها في فانواتو وكاليدونيا الجديدة.[35] النويعة المغاربية (Falco peregrinus pelegrinoides): وصفها عالم الحيوان الهولندي كونراد تيميك لأول مرة سنة 1829. تنتشر من جزر الكناري عبر شمال أفريقيا وصولا إلى بلاد الشام وما بين النهرين. تتشابه ونويعة بروك بشكل كبير، إلا أنها أبهت لونا على قسمها العلوي، ذات عنق صدئ اللون، وقسم سفلي أصفر ضارب إلى البرتقالي قليل التبرقش. تُعد أصغر من النويعة الجوّالة حيث تزن الإناث منها حوالي 610 غرامات.[4] النويعة البابلية (Falco peregrinus babylonicus): وصفها عالم الحيوان الإنكليزي فيليب سلايتر سنة 1861. تنتشر من شرقي إيران عبر الهندوكوش وسلسلة جبال تيان شان وآلتاي المنغولية. تُعد أبهت لونا من النويعة المغاربية، وهي تشبه صقرا وكريا صغيرًا باهت اللون. تعتبر أصغر من الشاهين النمطي حيث تزن الذكور ما بين 330 و400 غرام بينما تزن الإناث ما بين 513 و765 غراما.[4] تُفصل النويعتين الأخيرتين في بعض الأحيان عن نويعات الشاهين الباقية وتوضع تحت نوع الصقر البربري [4] (Falco pelegrinoides) على الرغم من أن الفرق الجيني بين الأخير والشاهين تبلغ نسبته ما بين 0.6 و0.7%.[36] تقطن هاتين النويعتين المناطق الجافّة الممتدة من جزر الكناري وعلى أطراف الصحراء الكبرى عبر الشرق الأوسط وصولا إلى آسيا الوسطى ومنغوليا، وهي تمتلك بقعا حمراء على عنقها كالبعض الآخر من النويعات إلا أنها لا تزال تعتبر مختلفة في مظهرها عن النويعات النمطيّة وفقا لقاعدة غلوغر التي تنص على أن الصباغ الملوّن في جسد الحيوانات يزداد غنى ونقاوة كلما كانت البيئة التي يقطنها الحيوان رطبة.[37] يتبع الصقر البربري أسلوبا معينا في الطيران، حيث يخفق القسم الخارجي فقط من جناحيه عندما يُحلق كما تفعل طيور النورس النتن (الفلمار) أحيانا؛ وتتبع الشواهين هذا الأسلوب في بعض الأحيان إلا أنه يبقى أقل شيوعا ووضوحا عندها.[4] تعتبر عظام الأكتاف والحوض عند الصقر البربري غليظة وكبيرة مقارنة بتلك الخاصة بالشاهين كما تكون قوائمها أصغر.[38] تتزاوج هذه الصقور فيما بينها بشكل طبيعي في البرية،[39] إلا أن البربرية تتناسل في أوقات مختلفة من السنة عن تلك الخاصة بنويعات الشاهين المجاورة لها.[4][23][36][40][41][42][43] العادات والسلوك تعيش الشواهين إجمالا على سلاسل الجبال، أودية الأنهار، السواحل الصخريّة، ومؤخرا أصبحت تُشاهد بكثرة في المدن.[14] يُعد الشاهين طائرا مستوطنا بشكل دائم في المناطق ذات الشتاء المعتدل البرودة، حتى أن بعض الأفراد منه، وبشكل خاص الذكور البالغة، لا تخرج من حدود حوزها إطلاقا. وحدها الجمهرات التي تفرخ في المناطق القطبيّة تهاجر لمسافات طويلة عند بداية الشتاء الشمالي.[44] غالبا ما يُعتبر الشاهين أسرع الحيوانات على سطح الأرض عندما يهبط على طريدته من الأعلى، بأسلوب يُسمى أحيانا بقطرة الدمع نظرا لأن شكل الطائر يبدو كقطرة دمع وهو يهبط على فريسته، وتتمثل طريقة الصيد هذه بتحليق الطائر لعلوّ شاهق ومن ثم قيامه بغطسة جويّة حادّة تصل سرعتها (على أنه يُحتمل بأن تكون هذه السرعة أخطأ في تقديرها) -كما يُقال- إلى مايزيد على 322 كيلومتر في الساعة (200 ميل في الساعة) ليضرب بعدها أحد جناحي طريدته كي لا يؤذي نفسه عند الاصطدام.[17] تُقدّر إحدى الدراسات حول دينامكيّة الطيران أن "صقرا مثاليّا" يمكنه أن يصل لسرعة 400 كيلومتر في الساعة (250 ميل في الساعة) عند طيرانه على علوّ منخفض، و625 كيلومتر في الساعة (390 ميل في الساعة) عند طيرانه على علو مرتفع.[45] وفي عام 2005 قام العالم كين فرانكلين بتوثيق حالة قام فيها صقر بالتوقف بعدما بلغ سرعة 389 كيلومتر في الساعة (242 ميل في الساعة).[46] يصل أمد حياة الشاهين في البرية إلى 15 سنة ونصف، وتتراوح نسبة الوفيات في العام الأول للطيور ما بين 59 و70%، لتتقلّص بعد ذلك لما بين 25 و32% عند الشواهين البالغة.[4] وبالإضافة للمخاطر البشريّة التي تتعرض لها هذه الطيور مثل الاصطدام بالأجسام الإنسانية الصنع كالطائرات، فإنها تعتبر طرائد لبعض الضواري من شاكلة العقبان الضخمة والبوم.[27] يُعدّ الشاهين حاملا لعدد من الطفيليات والممراضات، حيث ينقل مرض الطيور النقاطي، داء نيوكاسل، قوباء الصقور 1 (وغيره من أنواع هذا الداء على الأرجح)، بالإضافة لبعض التهابات الفطار والبكتيريا. تحمل هذه الطيور أيضا عددا من الطفيليات الداخلية مثل ملاريا الطيور (التي لا تسبب الملاريا غالبا للشاهين)، المثقبات (طائفة من الديدان العريضة)، الديدان الأسطوانية، والديدان الشريطيّة. أما الطفليات الخارجية التي تحملها الشواهين فتضم القمل الماضغ، بالإضافة لعدّة أصناف من البراغيث وذباب القمل.[47] الحمية تُشكل الطيور المتوسطة الحجم من شاكلة اليمام، الطيور المائية، الطيور الغرّيدة، والحمام أغلب حمية الشاهين،[16] أما الثدييات فقد يصطاد تلك الصغيرة منها بين الحين والآخر مثل الجرذان، فئران الزرع، الأرانب البرية، الفئران، والسناجب، أما الخفافيش فتُعد طريدة مألوفة للشاهين يقتنصها أثناء الليل،[48] وبعض النويعات تقتات حصريّا على نوع معيّن من الطرائد كما الجمهرة الساحليّة لنويعة بايلي الضخمة التي لوحظ أنها تفترس الطيور البحريّة بشكل حصري تقريبا.[15] كما تمت رؤية شاهين من نويعة التندرة المهاجرة في مستنقع كوباتا البرازيلي وهو يصطاد طائرا يافعا من نوع أبو منجل القرمزي.[49] تُشكل الحشرات والزواحف جزءا صغيرًا من حمية هذه الصقور التي تتبدّل وفقا لأصناف الطرائد الموجودة.[16] وفي المناطق المأهولة تتألّف حمية الشاهين من الحمام الوحشي بشكل رئيسي، بالإضافة لغيرها من الطيور قاطنة المدن من شاكلة الزرازير الأوروبية والسمامة المألوفة.[48] يصطاد الشاهين عند الغسق والفجر، أي تلك الفترة التي تكون فيها الطرائد نشطة، أما في المدن فإنها تصطاد بالليل أيضًا، وبشكل خاص خلال موسم الهجرة عند البعض من طرائدها عندما يُصبح الصيد الليلي متاحا أكثر، ومن الفصائل التي تقتنصها الشواهين خلال هجرتها الليلية: الوقواق الأصفر المنقار، الغطاس الأسود العنق، تفلق فرجينيا، والسمانى المألوفة.[48] تحتاج هذه الصقور لمساحة مكشوفة كي تتمكن من الصيد، لذا فهي غالبا ما تصطاد بالقرب من المسطحات المائية المفتوحة، المستنقعات، الوديان، الحقول، والتندرة، وهي تبحث عن فريستها إما من مجثم مرتفع أو من الجو أثناء تحليقها،[50] وما أن تحدد موقع طريدتها حتى تبدأ بالغطس نحوها حيث تطوي ذيلها وأجنحتها وترفع قوائمها،[15] وعندما يهبط الشاهين بسرعة تقارب 320 كيلومترا في الساعة (200 ميل في الساعة) فإن ضغط الهواء قد يضرّ برئتيه على الأكثر، إلا أن بعض الدُرينات العظميّة الصغيرة في أنف الطائر تقوم بتوجيه موجات الهواء الصدامية الداخلة إلى الأنف مما يمكنه من التنفس بسهولة أكبر أثناء هبوطه عن طريق التقليل من التغيّر في ضغط الهواء.[51] تستخدم الصقور غشاء أعينها الشفاف لتُدمعها وتنظفها من الغبار وغيره من جزيئات الركام التي قد تدخل عيونها أثناء هبوطها. يُمسك الشاهين بطريدته وهي لا تزال في الجو،[50] حيث يُهاجمها أولا بقائمة ثابتة مما يصعقها أو يقتلها على الفور، ومن ثم يستدير ليمسك بها أثناء سقوطها، وبحال كانت الطريدة ثقيلة ولا يقوى الصقر على حملها فسوف يهبط بها إلى الأرض ليقوم بنتفها ثم أكلها.[51] التناسل يصل الشاهين لمرحلة النضوج الجنسي عند نهاية العام الأول من حياته، ولكن بحال كانت الجمهرة التي ينتمي إليها صحيّة ولا تعاني من أي اضطرابات، فإنه لا يُفرخ إلى أن يبلغ سنتين أو ثلاث سنوات من عمره. تتزاوج هذه الصقور لمدى الحياة، ويعود الزوجان إلى نفس الموقع الذي عششا فيه كل عام حيث يؤديا عرضا تزاوجيّا ليُجددا الروابط فيما بينهما، ويتضمن هذا العرض عددا من الحركات البهلوانية واللولبية في الجو، بالإضافة لغطسات جويّة حادة.[13] وعندما يتودد الذكر إلى أنثاه يقوم بتقديم طريدة لها أثناء تحليقهما، وكي تستطيع الأنثى أن تتلقى الطريدة فإنها تطير بطريقة عكسية وتلتقطها بمخالبها من قوائم الذكر. تصبح الشواهين إقليميّة بشكل كبير خلال موسم التزاوج؛ وفي العادة فإن أعشاش الأزواج المفرخة تبعد عن بعضها حوالي كيلومتر (0.6 أميال) أو أكثر في الغالب، حتى في المناطق التي تحوي عددا كبيرا من الأزواج،[52] ويضمن بعد الأعشاش عن بعضها بهذا الشكل توافر ما يكفي من الطرائد لكلا الوالدين وفراخهما من دون أن يضطرا للاعتداء على حوز زوج آخر. يمتلك الزوج من الشواهين عددا من الأفاريز الصخرية بداخل حدود منطقتها؛ وقد يختلف عدد تلك التي يستخدمها الزوجان من واحد أو اثنين إلى سبعة خلال فترة 16 سنة. يدافع الزوجان عن منطقتهما ضد الشواهين الأخرى، وحتى العقبان والغربان في أغلب الأحيان.[52] تعشش الشواهين في أي نتوء خارجي كالأجراف الصخرية، ومؤخرا أصبحت تستخدم المباني والجسور في الكثير من أنحاء موطنها كمواقع لبناء أعشاشها. تقع الأعشاش الجرفيّة إجمالا تحت نتوء صخري آخر يقوم بتغطيتها من الأعلى، ينمو عليه بعض من النباتات، ويُفضل هذا النوع المواقع التي تواجه الجنوب أكثر من غيرها.[15] وفي بعض المناطق مثل أستراليا والساحل الغربي لشمال أميركا الشمالية، تستخدم هذه الصقور التجاويف في الأشجار كمواقع تعشيش، وكان الكثير من الجمهرات الأوروبية، قبل أن يختفي، يستخدم أعشاش الطيور الأكبر حجما المهجورة،[16] وبشكل خاص جمهرات أوروبة الغربية والوسطى. تختار الأنثى موقع التعشيش، حيث تقوم بحفر حفرة بسيطة في التربة، الرمل، البحص، أو النباتات الجافة لتضع بيضها فيها، ولا يُضاف إلى العش أي مواد بناء أخرى.[13] وفي المواقع البعيدة غير المأهولة مثل القطب الشمالي، تختار الشواهين المناطق شديدة الانحدار، أو حتى الصخور المنخفضة والتلال لتعشش عليها، أما مواقع التعشيش الإنسانية الصنع فلا يقربها الشاهين إلا إذا كانت تشابه المواقع الطبيعيّة التي يُفضلها.[3][52] تضع الأنثى ما بين 3 إلى 4 بيضات إجمالا (إلا أنها قد تضع بين بيضة إلى 5 أحيانا)،[53] ويتراوح لون البيض من الأبيض إلى الأسمر ويكون معلّما بعلامات حمراء أو بنية.[53] ترخم الأنثى بشكل رئيسي على بيضها لفترة تتراوح بين 29 إلى 33 يوما، ويُساعد الذكر على رخم البيض خلال النهار، أما في الليل فإن عبء الحضن يقع على الأنثى وحدها.[15] تختلف فترة وضع البيض باختلاف النويعات ومواطنها، إلا أنها ما تمتد عادة من فبراير إلى مارس في نصف الكرة الشمالي، ومن يوليو إلى أغسطس في نصف الكرة الجنوبي والبعض من النويعات مثل النويعة طويلة الرجلين الأسترالية قد تتزاوج في وقت يُعد متأخر بالنسبة لغيرها (نوفمبر)، كما أن الجمهرات التي تقطن المناطق الاستوائية قد تفرخ في أي وقت يمتد من يونيو إلى ديسمبر. تضع الأنثى حضنة ثانية من البيض بحال فُقدت الحضة الأولى في بداية موسم التفريخ، إلا أن هذا الأمر يُعد نادرا حصوله عند النويعات القطبيّة وذلك عائد إلى قصر فصل الصيف في تلك المنطقة. يصل معدل عدد الفراخ الموجودة في العش إلى 2.5 بسبب فساد البعض من البيض وللأسباب الطبيعية الأخرى التي تؤدي لموت عدد منها، أما معدل عدد الفراخ التي تريّش فيصل إلى حوالي 1.5.[3][27][51] تمتلك فراخ الشاهين قوائم كبيرة غير متناسبة مع حجم جسدها.[52] وهي تكتسي بزغب أبيض ضارب إلى القشدي بعد الفقس. يُحضر الذكر الطرائد إلى العش حيث تقوم الأنثى وحدها بإطعام فراخها ولا تغادر العش أبدًا، بل تبقى لتحرس صغارها من المخاطر [51] إذ أن شعاع منطقة صيد الأبوين قد يبعد ما بين 19 و24 كيلومتر (12 - 15 ميلا) عن موقع العش.[54] تبدأ الفراخ بالتريّش بعد حوالي 42 أو 46 يوما من فقسها، وتبقى تعتمد على أهلها لحوالي الشهرين.[55] يُسمى فرخ الشاهين في السنة الأولى من تريّشه "قرناص أول" أو "قرناص بكر" وفي السنة الثانية "قرناص ثاني" أو "قرناص ثنو" إلى أن يكتسي بريش الصقور البالغة فيُسمّى صقرا.[56] علاقة النوع بالإنسان كان الشاهين يُعتبر نوعاً مهدداً بالانقراض خلال خمسينات، ستينات، وسبعينات القرن العشرين،[57] بسبب الاستعمال المكثّف لمبيدات الآفات وبشكل خاص الدي دي تي (DDT)، فقد أدّت المواد المستعملة في تركيز تلك المبيدات إلى جعل قشرة البيض أكثر هشاشة مما قلل من عدد البيض الذي بقي حتى مرحلة الفقس.[50] وتفسير ذلك هو أن تجمّع الكلور العضوي في دهن الطيور أدى إلى التقليل من نسبة الكالسيوم في قشرة البيض مما جعلها أقل سماكة،[58] وكان من نتيجة ذلك أن انقرضت تلك الطيور في بعض أنحاء العالم مثل شرقي الولايات المتحدة وبلجيكا.[55] بالإضافة إلى ذلك، تعرّض بيض هذه الصقور وفراخها -ولا يزال- إلى الخطر من قبل تُجار السوق السوداء [59] وهواة تجميع البيض، لذا فإنه من المألوف أن لا يتم تبليغ العامّة عن موقع عش غير محمي.[60] الصيد بالصقور استُخدم الشاهين في الصيد منذ مايزيد على 3,000 سنة، ويقول البعض أن أول من استعمل هذا النوع كان البدو الرُحّل في آسيا الوسطى،[52] بينما يفترض البعض الآخر أن الروم كانوا أول من درّب الشواهين واستخدمها في الصيد،[61] وقد انتقلت هذه الرياضة إلى شبه الجزيرة العربية في العصور القديمة حيث مارسها السكان كأحد أبرز أنواع الرياضة وما زالوا، وبعد انتهاء الحروب الصليبية اقتبس الأوروبيون تربية الشاهين من العرب ومارسوها في أوروبا ومن ثم نقلوها إلى بلدان العالم الجديد التي استعمروها. يُقدّر الصقّارين ذوي الخبرة الشاهين من بين باقي الصقور بسبب قدرته على الهجوم بسرعة كبيرة على طريدته والفتك بها بضربة واحدة، بالإضافة لطباعه التي يصفها كثيرون بالمعتدلة. يُميّز الصقّارين بين أربعة أنواع من فراخ الشاهين: نادر: وهو أكثر الفراخ قوة وأكثرها رغبه عند الصيادين. لزيز: أقل من النادر وهو قريب منه. محقورة: هي أقل شأنا من اللزيز والنادر. تبع: وهو غالبه ذكر ولا يساوي شيئاً عند الصقارين. يُقسّم الصيادون الشاهين إلى نوعين: شاهين جبلي وشاهين بحري، وهذان النوعان ليسا بنوعين مستقلتين أو نويعتين، فالشاهين الجبلي يجمع جميع النويعات التي تُفضل التعشيش في الجبال، والشاهين البحري يجمع النويعات التي تعشش على الجروف الصخرية البحرية، أي بتعبير آخر، الشاهين الجبلي هو اسم يُطلق على أي نويعة من الشاهين تعشش في الجبال، والشاهين البحري يُطلق على أي نويعة تعشش بالقرب من البحر. يقوم الصقّارون في بعض الأحيان بتهجين الشاهين مع أنواع أخرى من الصقور من شاكلة صقر الوكري والسنقر والصقر الحر لإنتاج طيور هجينة تحمل أفضل مافي صفات أبويها، وقد يبلغ عمر الشاهين 25 عامًا في الأسر، إلا أن الصياد قلّما يستخدمه لأكثر من ثلاث أو أربع سنوات. يُستخدم الشاهين اليوم أيضا (أحيانا) لإخافة الطيور المعشعشة في المطارات للتقليل من حوادث الطيران،[62] وفي بعض الأماكن التي تجتذب السياح كالمسابح والفنادق الكبيرة لتخفيف نسبة تبرّزها في المنشآت الفخمة. وكانت الشواهين قد استخدمت خلال الحرب العالمية الثانية لقنص الحمام الزاجل الذي كان ينقل المعلومات الحربية والرسائل بين المراكز العسكرية البريطانية بشكل خاص.[63] محاولات الحفاظ على النوع تقوم الفرق المختصة في الهيئات البيئيّة في كل من الولايات المتحدة، كندا، وألمانيا، بتربية وإكثار هذه الصقور في الأسر ومن ثم إطلاق سراحها في البرية،[64] تبدأ العملية عبر أخذ بضعة بيوض وضعتها إحدى الإناث الأسيرة وترك بيضة واحدة أو اثنتين في العش كي ترخمها الأنثى بنفسها، ويوضع البيض المأخوذ في حضانة إلى أن تفقس ومن ثم يُنقل كل فرخ على حدى إلى صندوق يُسمى بصندوق التربية. تُطعم الفراخ بواسطة دمية ذات رأس شاهين بالغ، يرتديها القيّم على التربية بيده ويدخلها من فجوة مخصصة إلى الصندوق، وتتبع هذه الطريقة كي لا تتطبّع الفراخ بالبشر الذين يُشرفون عليها [44] (بما أن صغار الحيوانات جميعها تتطبّع بأول مخلوق حي تشاهده أمامها). وعندما ينمو الفرخ لحد معيّن، يُفتح الصندوق كي يتسنّى له أن يمدد جناحيه ويمرنهما، وكلما ازداد نمو الصغير كلّما تقل نسبة تزويده بالطعام لكي يُرغم على الصيد بنفسه.[65] توضع الطيور المولودة في الأسر في قفص كبير على قمة برج أو حافة صخريّة لعدد من الأيام قبل أن يُطلق سراحها في البرية، وذلك كي تتأقلم مع مناخ المنطقة الجديدة وتعتاد عليها، [65] وقد أثبتت جهود المحافظة على هذه الصقور نجاحها في جميع أنحاء العالم حيث أخذت الشواهين المولودة في الأسر تصطاد وتتناسل بنجاح في الكثير من أنحاء موطنها [64] مما أدى إلى إلغاء وضعها كنوع مهدد بالانقراض في العديد من الدول كالولايات المتحدة التي شطبت هذه الصقور من على قائمة الأنواع المهددة لديها بتاريخ 25 أغسطس 1999.[44] وقد كان لمنع استخدام الدي دي تي بشكل موسع أثره على نجاح جهود الحفاظ على الشاهين،[44] بالإضافة لأبحاث بعض العلماء والخطط التي وضعوها للعودة بهذه الطيور من على شفير الهاوية، مثل الدكتور ريتشارد م. بوند وويليام غريفي الذين يعتبر كل من مجتمع كوبر للطيور وصندوق تمويل الشاهين أنه لولا دراساتهما وخططهما ما كانت جمهرة الشواهين في الولايات المتحدة لتتعافى.[66] الوضع الحالي تقطن الكثير من جمهرات الشاهين المدن الكبرى اليوم، بما فيها لندن، أونتاريو، ديربي، القاهرة، أبوظبي، بريزبان، كولونيا، وكثير من المدن في الولايات المتحدة، حيث تعشش على الكاتدرائيات، حافات شبابيك ناطحات السحاب، وأبراج الجسور المعلقة. وكانت أول مرة تمّ فيها توثيق تعشيش الشواهين على المباني البشرية في عام 1946 حيث عشش زوج على سطح دار بلدية مدينة فيلادلفيا.[67] تمّ توثيق وجود 18 زوجا معششا على الأقل في نيويورك عام 2005، ومنذ سنة 1999 عشش زوج واحد على الأقل في مبنى الأمن المشترك بوسط بينغامتون بنيويورك. وفي فيرجينيا، قام بعض المسؤولين بالتعاون مع تلاميذ من مركز أبحاث علم الأحياء والحفاظ على البيئة في جامعة وليام وماري في وليامزبيرغ، بوضع صناديق تعشيش على أعلى جسر جورج كولمان التذكاري الواقع على نهر يورك، وعلى جسريّ بنجامن هاريسون التذكاري وفارينا آنون الواقعين على نهر جايمس، وعلى غيرها من المواقع المشابهة، وقد فقس 13 فرخا جديدا في تلك المواقع منذ بدء هذا البرنامج وأطلق حوالي 250 صقرا آخر في البرية.[68] أفادت مصلحة الحفاظ على البيئة لولاية نيويورك أن هناك 67 زوجا من هذه الطيور عشش في أنحاء مختلفة من الولاية في عام 2008.[69] كما في الولايات المتحدة، انتقلت العديد من الشواهين لتقطن المدن الكندية عوضا عن موئلها الطبيعي في البرية، ففي هاميلتون على سبيل المثال، أخذ زوج من الشواهين بالتعشيش على حافة شباك في فندق الشيراتون الواقع بوسط المدينة في كل عام بدأ من سنة 1994.[70] وقد تأسست جمعية أطلق عليها اسم "جمعية مشروع الشاهين في هاميلتون" سنة 1995 لمراقبة الصقور وتأمين المساعدة لها عند الحاجة،[71] ومن هذه المساعدات وسم الطيور التي ريّشت للمرة الأولى والعناية بتلك التي سقطت من عشها إلى الشوارع المزدحمة. كذلك وضع المنتسبون للجمعية آلة تصوير بالقرب من العش تبث صورا مباشرة إلى الموقع الإلكتروني الخاص بهم.[72] تحتفظ جامعة ألبرتا، الواقعة في مدينة أدمونتون، بزوج مفرخ من الشواهين على سطح مبنى العلوم السريرية، حيث تتم مراقبتهما بكاميرا شبكية كذلك الأمر تبث الصور مباشرة على موقع الجامعة. كذلك فقد تمّ تزويد بعض الصقور الموجودة في حرم الجامعة بمرسلات لاسلكية لدراسة نمط هجرتها.[73] استقام أمر العديد من الجمهرات في المملكة المتحدة بعد أن تناقصت في الستينات من القرن العشرين، وذلك عائد لجهود الحفاظ على تلك الطيور التي كان روّادها المسؤولون والأفراد في الجمعية الملكية لحماية الطيور. تقتات الشواهين في المدن على الحمام الوحشي وغيرها من الطيور قاطنة المدن.[74] في الثقافة أطلق العرب منذ القدم اسم "شاهين" على أولادهم الذي يرمز إلى القوة والجبروت، وما زال البعض حتى اليوم يُطلق على أولاده هذا الاسم وبشكل خاص أهل العراق والخليج العربي، كما وما زال الكثير من العائلات العربية يحمل لقب "شاهين"، ومن أبرز الأمثلة "يوسف شاهين" المخرج المصري الشهير. يظهر الشاهين على قطعة الربع دولار المعدنية الخاصة بولاية أيداهو والصادرة عام 2007 كجزء من البرنامج الأمريكي لسك أرباع الدولارات الخاصة بالخمسين ولاية.[75] كذلك، فإن الشاهين هو الطائر الرسمي لولاية أيداهو. في رواية الكاتبة جان كريغهيد جورج الحائزة على جائزة نيوبري، والمسماة "جانب الجبل الخاص بي" ، تقوم الشخصية الرئيسية، "سام غريبلي" بإمساك أنثى شاهين وتربيتها وإطلاق اسم "المروعة" عليها . وقد استمرت الشواهين في لعب دور محوري في هذه السلسلة الأدبية.[76] قامت شركة سوزوكي اليابانية بإطلاق اسم "سوزوكي هايابوسا" على أسرع نموذج للدراجات النارية الخاصة بها، وذلك تيمنا بالشاهين، حيث أن "هايابوسا" تعني "شاهين" باللغة اليابانية.[77][78] انظر أيضا صقر صقر حر قائمة الطيور الوطنية مصادر مراجع American Ornithologists' Union (1910): Check-list of North American Birds (Third Edition) American Ornithologists' Union. Blondel, J. & Aronson, J. (1999): Biology and Wildlife of the Mediterranean Region: 136. Oxford University Press. ISBN 0-19-850035-1 Beckstead, D. (2001) U.S. National Park Service Version of 2001-03-09. Retrieved 2007-08-13. Brown, L. (1976): Birds of Prey: Their biology and ecology: 226. Hamlyn. ISBN 0-600-31306-9 BirdLife International (2004): IUCN 2006. downloaded 2006-05-12 Brillen, A (2007): . Deutscher Falkenorden Landesverband Nordrhein-Westfalen. Retrieved 2007-10-15. [in German] Brodkorb, P. (1964): Catalogue of Fossil Birds: Part 2 (Anseriformes through Galliformes). Bulletin of the Florida State Museum 8(3): 195–335. Couve, E. & Vidal, C. (2003): Aves de Patagonia, Tierra del Fuego y Península Antártcica. . ISBN 956-8007-03-2 Dalgleish, R. C. (ed.) (2003): Birds and their associated Chewing Lice: . Version of 2003-08-30. Retrieved 2007-08-15. Dewey, T. & Potter, M. (2002): Animal Diversity Web: . Retrieved 2007-08-12. Döttlinger, H. (2002): The Black Shaheen Falcon. Books on Demand. ISBN 3-8311-3626-2 Döttlinger, H. & M. Nicholls (2005): Distribution and population trends of the 'black shaheen' Peregrine Falcon Falco peregrinus peregrinator and the eastern Peregrine Falcon F. p. calidus in Sri Lanka. Forktail 21: 133–138 Griffiths, C. S. (1999): Phylogeny of the Falconidae inferred from molecular and morphological data. Auk 116(1): 116–130. Griffiths, C. S.; Barrowclough, G. F.; Groth, Jeff G. & Mertz, Lisa (2004): Phylogeny of the Falconidae (Aves): a comparison of the efficacy of morphological, mitochondrial, and nuclear data. Molecular Phylogenetics and Evolution 32(1): 101–109. doi: (HTML abstract) Groombridge, J. J.; Jones, C. G.; Bayes, M. K.; van Zyl, A.J.; Carrillo, J.; Nichols, R. A. & Bruford, M. W. (2002): A molecular phylogeny of African kestrels with reference to divergence across the Indian Ocean. Molecular Phylogenetics and Evolution 25(2): 267–277. doi: (HTML abstract) Helbig, A.J.; Seibold, I.; Bednarek, W.; Brüning, H.; Gaucher, P.; Ristow, D.; Scharlau, W.; Schmidl, D. & Wink, M. (1994): Phylogenetic relationships among falcon species (genus Falco) according to DNA sequence variation of the cytochrome b gene. In: Meyburg, B.-U. & Chancellor, R.D. (eds.): Raptor conservation today: 593–599. Ernst Mayr|Mayr, E. (1941):Birds collected during the Whitney South Sea Expedition. 45, Notes on New Guinea birds. 8. American Museum novitates 1133. Michigan Department of Natural Resources (2007): . Retrieved 2007-08-12. Mlíkovský, J. (2002): Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague. ISBN 80-901105-3-8 Nittinger, F.; Haring, E.; Pinsker, W.; Wink, M. & Gamauf, A. (2005): Out of Africa? Phylogenetic relationships between Falco biarmicus and other hierofalcons (Aves Falconidae). Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research 43(4): 321–331. doi: Peters, J. L.; Mayr, E. & Cottrell, W. (1979): Check-list of Birds of the World. Museum of Comparative Zoology. Peterson, R. T (1976): A Field Guide to the Birds of Texas: And Adjacent States. Houghton Mifflin Field Guides. ISBN 0-395-92138-4 Proctor, N. & Lynch, P. (1993): Manual of Ornithology: Avian Structure & Function. Yale University Press. ISBN 0-300-07619-3 Raidal, S. & Jaensch, S. (2000): Central nervous disease and blindness in Nankeen kestrels (Falco cenchroides) due to a novel Leucocytozoon-like infection. Avian Patholog 29(1): 51–56. doi: Raidal, S.; Jaensch, S. & Ende, J. (1999): Preliminary Report of a Parasitic Infection of the Brain and Eyes of a Peregrine Falcon Falco peregrinus and Nankeen Kestrels Falco cenchroides in Western Australia. Emu 99(4): 291–292. doi: Sielicki, J. & Mizera, T. (2009): Peregrine Falcon populations - status and perspectives in the 21st century. Turul Publishing. ISBN 978-83-920969-6-2 State of Queensland Environmental Protection Agency (2007): State of Queensland Environmental Protection Agency/Queensland Parks and Wildlife Service. . Retrieved 2007-10-15. Tchernov, E. (1968): Peregrine Falcon and Purple Gallinule of late Pleistocene Age in the Sudanese Aswan Reservoir Area. Auk 85(1): 133. Towry, R. K. (1987): Wildlife habitat requirements. Pages 73–210 in R. L. Hoover & D. L. Wills (editors) Managing Forested Lands for Wildlife. Colorado Division of Wildlife, Denver, Colorado, USA. Tucker, V. A. (1998): Gliding flight: speed and acceleration of ideal falcons during diving and pull out. Journal of Experimental Biology 201(3): 403–414. Vaurie, C. (1961): Systematic notes on Palearctic birds. No. 44, Falconidae, the genus Falco. (Part 1, Falco peregrinus and Falco pelegrinoides). American Museum Novitates 2035: 1–19. Wink, M. & Sauer-Gürth, H. (2000): Advances in the molecular systematics of African raptors. In: : Raptors at Risk: 135–147. WWGBP/Hancock House, Berlin/Blaine. Wink, M.; Seibold, I.; Lotfikhah, F. & Bednarek, W. (1998): Molecular systematics of holarctic raptors (Order Falconiformes). In: Chancellor, R.D., Meyburg, B.-U. & Ferrero, J.J. (eds.): Holarctic Birds of Prey: 29–48. Adenex & WWGBP. Wink, M.; Döttlinger, H.; Nicholls, M. K. & Sauer-Gürth, H. (2000): Phylogenetic relationships between Black Shaheen (Falco peregrinus peregrinator), Red-naped Shaheen (F. pelegrinoides babylonicus) and Peregrines (F. peregrinus). In: Chancellor, R.D. & Meyburg, B.-U. (eds): Raptors at Risk: 853–857. WWGBP/Hancock House, Berlin/Blaine. Wink, M.; Sauer-Gürth, H.; Ellis, D. & Kenward, R. (2004): Phylogenetic relationships in the Hierofalco complex (Saker-, Gyr-, Lanner-, Laggar Falcon). In: Chancellor, R.D. & Meyburg, B.-U. (eds.): Raptors Worldwide: 499–504. WWGBP, Berlin. Wisconsin Department of Natural Resources (2003): . Version of 2003-01-07. Retrieved 2007-08-13. وصلات خارجية تصنيف:أنواع القائمة الحمراء غير المهددة تصنيف:تربية الصقور تصنيف:حيوانات الأردن تصنيف:حيوانات الإمارات تصنيف:حيوانات السعودية تصنيف:حيوانات العراق تصنيف:حيوانات العمران تصنيف:حيوانات الكويت تصنيف:حيوانات الهند تصنيف:حيوانات اليمن تصنيف:حيوانات إيران تصنيف:حيوانات باتنة تصنيف:حيوانات تركيا تصنيف:حيوانات تونس تصنيف:حيوانات سلطنة عمان تصنيف:حيوانات سوريا تصنيف:حيوانات شبه الجزيرة العربية تصنيف:حيوانات فلسطين تصنيف:حيوانات لبنان تصنيف:حيوانات مصر تصنيف:سجلات بيولوجية تصنيف:صقر (جنس) تصنيف:طيور آسيا تصنيف:طيور أذربيجان تصنيف:طيور أمريكا الجنوبية تصنيف:طيور أمريكا الشمالية تصنيف:طيور أوروبا تصنيف:طيور أوكرانيا تصنيف:طيور الجزائر تصنيف:طيور الصحراء الغربية تصنيف:طيور الكاميرون تصنيف:طيور المغرب تصنيف:طيور شمال أفريقيا تصنيف:طيور محلية في جبال روكي تصنيف:طيور وصفت في 1771
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%86
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 364, 1100, 1558, 1647 ], "plaintext_end_byte": [ 355, 1083, 1545, 1602, 1760 ] }
Apakah warna baju pramugari maskapai Air Asia?
Batik Air
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Batik Air adalah maskapai penerbangan swasta terbaru Indonesia yang didirikan pada tahun 2013. Maskapai ini merupakan anak perusahaan Lion Air yang berlayanan penuh. Penerbangan perdana dilaksanakan pada hari Jumat tanggal 3 Mei 2013 dari Jakarta ke Manado. Pesawat ini lepas landas dari Jakarta pada jam 10:00 WIB dan tiba di Manado pada jam 14:00 WITA. Sejarah Untuk mengalihkan jumlah pesanan yang banyak dipesan oleh Lion Air, maskapai yang didirikan oleh Rusdi Kirana ini merencanakan untuk sebuah maskapai penerbangan berpelayanan penuh bernama Batik Air yang berdiri pada bulan Maret 2013 dengan menggunakan pesawat Boeing 737-900ER. Selain itu, untuk melayani rute jarak jauh, Lion Air juga menandatangani pembelian pasti lima pesawat Boeing 787 Dreamliner yang direncanakan datang mulai tahun 2015. Namun pada Januari 2014, Batik Air membatalkan pesanan pesawat Boeing 787 Dreamliner, karena Batik Air menunda ekspansi Internasional jarak jauhnya dan maskapai masih membutuhkan pesawat kelas medium. Atas kejadian ini maka pesanan Dreamliner ini di ganti dengan Boeing 737. Tujuan Armada Maskapai penerbangan ini memulai operasinya dengan mengoperasikan sepuluh pesawat Boeing 737-900ER[1] Mengikuti rebranding Malindo Air menjadi Batik Air Malaysia, Lion Air memutuskan untuk mentransfer seluruh pesawat Boeing 737 milik Batik Air ke Malindo Air dan Batik Air menjadi operator yang mengoperasikan seluruh pesawat Airbus. Satu Armadanya Yaitu Boeing 737-900ER Tergilincir di bandara Adisucipto Yogyakarta Jumat Sore, 6 November 2015. Lihat Pula Lion Air Wings Air Malindo Air Thai Lion Air Referensi Pranala luar (in Indonesian) Kategori:Lion Air Kategori:Maskapai penerbangan Indonesia Kategori:Maskapai penerbangan yang didirikan tahun 2013
https://id.wikipedia.org/wiki/Batik%20Air
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 853, 1417, 1614, 2317, 3144, 4252, 4881, 5304, 6285, 7355, 8157, 8520, 9159, 9809, 10831, 11485, 12133, 12895, 13532, 14413, 15323, 15900, 16310, 16945, 18551, 19332, 20737, 21710, 23097, 24296, 24985, 25436, 25890, 26329, 26705, 27415, 27456, 27695, 28375, 29330, 30811, 31002, 31580, 32347, 32406, 33703, 35119, 36125, 36874, 38495, 39336, 39955, 40567, 41436, 41760, 42199, 42689, 45104, 46644, 47870, 49288, 50811, 52306, 54153, 55396, 57203, 57882, 59469, 59585, 60699, 61303, 62579, 62647, 63583, 64174, 64839, 66037, 66917, 67225, 67720, 68789, 69307, 69420, 70275, 70953, 72068, 72650, 73776, 74972, 75751, 76999, 78204, 78953, 80135, 80349, 80424, 82831, 84543, 85351 ], "plaintext_end_byte": [ 852, 1416, 1613, 2316, 3119, 4250, 4880, 5303, 6284, 7354, 8156, 8487, 9158, 9808, 10830, 11483, 12132, 12894, 13483, 14412, 15303, 15899, 16309, 16927, 18550, 19331, 20736, 21687, 23096, 24285, 24984, 25390, 25889, 26328, 26704, 27414, 27455, 27694, 28374, 29329, 30785, 31001, 31579, 32346, 32405, 33701, 35118, 36124, 36873, 38494, 39294, 39954, 40501, 41435, 41759, 42198, 42650, 45090, 46576, 47869, 49287, 50750, 52254, 54152, 55395, 57181, 57881, 59468, 59584, 60685, 61302, 62552, 62646, 63582, 64173, 64837, 66036, 66916, 67224, 67719, 68788, 69306, 69396, 70274, 70928, 72067, 72649, 73745, 74971, 75749, 76956, 78191, 78913, 80134, 80336, 80405, 82814, 84526, 85347, 85407 ] }
berapakah jenis marga pepohonan yang dicatat oleh sejarah?
Alfred Russel Wallace
indonesian
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Alfred Russel Wallace OMFRS () dikenal sebagai seorang naturalis, penjelajah, geografer, antropolog, dan ahli biologi dari Britania Raya. Ia paling dikenal karena pemahamannya akan teori evolusi melalui seleksi alam; makalahnya tentang subjek tersebut diterbitkan bersama-sama dengan beberapa tulisan Charles Darwin pada tahun 1858.[1] Hal ini mendorong Darwin untuk mempublikasikan gagasannya sendiri dalam Asal Usul Spesies. Wallace banyak melakukan penelitian lapangan, pertama-tama di basin Sungai Amazon dan kemudian di Kepulauan Melayu (Nusantara), di mana ia mengidentifikasi pembagian fauna yang sekarang dikenal dengan istilah Garis Wallace. Garis tersebut membagi kepulauan Indonesia menjadi dua bagian yang berbeda: bagian barat di mana sebagian besar faunanya berasal dari Asia, dan bagian timur di mana faunanya mencerminkan Australasia. Ia dianggap sebagai ahli terkemuka dari abad ke-19 dalam bidang penyebaran geografis spesies hewan dan terkadang disebut "bapak biogeografi".[2] Wallace adalah salah seorang pemikir tentang evolusi dari abad ke-19 dan telah memberi banyak kontribusi lainnya untuk pengembangan teori evolusi di samping menjadi rekan penemu seleksi alam. Hal ini mencakup konsep warna peringatan pada hewan, dan juga efek Wallace, suatu hipotesis tentang bagaimana seleksi alam dapat memberikan kontribusi pada spesiasi dengan mendorong terciptanya penghalang terhadap hibridisasi. Pembelaannya atas spiritualisme dan keyakinannya akan hal non materi demi kecakapan mental yang lebih tinggi dari manusia mengakibatkan ketegangan hubungannya dengan beberapa anggota badan ilmiah. Selain karya ilmiah, ia juga seorang aktivis sosial yang kritis terhadap apa yang dianggap sebagai suatu sistem ekonomi dan sosial yang tidak adil di Britania pada abad ke-19. Ketertarikannya akan sejarah alam membuatnya menjadi salah satu ilmuwan terkemuka pertama yang mengangkat masalah dampak lingkungan dari aktivitas manusia. Ia juga seorang penulis yang produktif yang menulis tentang masalah-masalah sosial maupun ilmiah; catatan perjalanan dan pengamatannya selama penjelajahannya di Singapura, Indonesia, dan Malaysia, yakni The Malay Archipelago, merupakan sebuah karya yang populer dan sangat dihargai. Sejak diterbitkannya pada tahun 1869, buku tersebut terus dicetak ulang secara berkala. Wallace mengalami berbagai kesulitan keuangan pada hampir sepanjang hidupnya. Perjalanannya ke Amazon dan Timur Jauh dibiayai dari penjualan spesimen-spesimen yang berhasil ia kumpulkan dan, setelah kehilangan sebagian besar uangnya dari semua hasil penjualan tersebut akibat berbagai kegagalan investasi, ia seringkali harus membiayai dirinya sendiri dari publikasi-publikasi yang ia hasilkan. Tidak seperti beberapa orang pada zamannya dalam komunitas ilmiah Britania, seperti Darwin dan Charles Lyell, ia tidak memiliki harta keluarga untuk menyokongnya. Wallace tidak berhasil mendapatkan sebuah posisi yang memberikan gaji jangka panjang, dan tidak menerima penghasilan tetap sampai akhirnya pada tahun 1881, melalui upaya Darwin, ia dianugerahkan sejumlah uang pensiun yang kecil dari pemerintah. Biografi Kehidupan awal Alfred Wallace lahir di sebuah desa di Wales, yaitu Desa Llanbadoc, dekat Usk, Monmouthshire.[3] Ia adalah anak ketujuh dari sembilan bersaudara dari pasangan Thomas Vere Wallace dan Mary Anne Greenell. Mary Anne adalah orang Inggris; Thomas Wallace mungkin keturunan Skotlandia. Sebagaimana kebanyakan orang dengan marga Wallace, keluarganya mengklaim sebagai keturunan William Wallace, seorang pemimpin pasukan Skotlandia selama Perang Kemerdekaan Skotlandia pada abad ke-13.[4] Thomas Wallace memiliki gelar sarjana hukum, tetapi tidak pernah berpraktik dalam bidang hukum. Ia mewarisi beberapa properti yang menghasilkan pendapatan, tapi investasi buruk dan kegagalan dalam kerja sama bisnis menyebabkan keterpurukan finansial dalam keluarga mereka. Ibunya berasal dari suatu keluarga Inggris kelas menengah di Hertford, bagian utara London.[4] Ketika Wallace berumur lima tahun, keluarganya pindah ke Hertford. Di sana ia menjadi salah satu murid di Hertford Grammar School sampai kesulitan keuangan membuat keluarganya terpaksa mengeluarkan dia dari sekolah pada tahun 1836, saat usianya 14 tahun.[5] Wallace kemudian pindah ke London untuk tinggal dan bekerja bersama dengan John, kakaknya, yang pada saat itu adalah seorang pembangun magang berusia 19 tahun. Keadaan sementara ini berlangsung sampai William, kakak sulungnya, siap mempekerjakannya sebagai seorang surveyor magang. Selama di London, ia menghadiri berbagai ceramah dan membaca buku-buku di London Mechanics Institute. Di sini ia mengenal gagasan-gagasan politik radikal dari para pembaharu sosial Wales, yaitu Robert Owen dan Thomas Paine. Dia meninggalkan London pada tahun 1837 untuk tinggal bersama dengan William dan bekerja magang padanya selama enam tahun. Pada akhir tahun 1839, mereka pindah ke Kington, Hereford, dekat perbatasan Wales sebelum akhirnya menetap di Neath di Glamorgan, Wales. Antara tahun 1840–1843, Wallace melakukan survei tanah di pedesaan Wales dan Inggris bagian barat.[6][7] Bisnis William mengalami kemunduran pada akhir tahun 1843 karena kondisi ekonomi yang sulit dan Wallace, dalam usianya yang ke-20, kemudian meninggalkan Wales pada bulan Januari. Kepindahan dan perjalanan awal Wallace ini menjadi kontroversi pada zaman modern berkaitan dengan status kewarganegaraannya. Karena Wallace lahir di Monmouthshire, beberapa sumber telah menganggapnya sebagai orang Wales.[8] Namun beberapa sejarawan mempertanyakan hal ini karena tidak ada seorang pun dari orangtuanya yang berasal dari Wales, keluarganya hanya tinggal sebentar di Monmouthshire, penduduk Wales yang dikenal oleh Wallace pada masa kecilnya menganggapnya sebagai orang Inggris, dan karena Wallace sendiri secara konsisten menyebut dirinya sebagai orang Inggris bukannya Wales (bahkan ketika menulis tentang kehidupannya di Wales). Salah seorang akademisi tentang Wallace menyatakan bahwa oleh karena itu, interprestasi yang paling masuk akal yaitu ia adalah seorang berkebangsaan Inggris yang lahir di Wales.[9] Perlu dicatat juga bahwa, tidak seperti saat ini, Monmouthshire secara teknis merupakan bagian dari Inggris, bukannya Wales, pada saat Wallace lahir.[10] Selama beberapa waktu menjadi pengangguran, ia dipekerjakan di Sekolah Tinggi di Leicester untuk mengajar menggambar, membuat peta, dan melakukan survei. Wallace menghabiskan banyak waktu di perpustakaan Leicester di mana ia membaca An Essay on the Principle of Population yang ditulis oleh Thomas Malthus, dan bertemu dengan Henry Bates (seorang entomolog) pada suatu petang. Bates saat itu baru berusia 19 tahun, dan telah menerbitkan sebuah makalah tentang kumbang dalam jurnal Zoologist pada tahun 1843. Ia kemudian bersahabat dengan Wallace dan mulai mengumpulkan serangga bersama-sama dengannya.[11][12] William meninggal dunia pada bulan Maret 1845, dan Wallace terpaksa meninggalkan posisinya sebagai pengajar untuk memegang kendali perusahaan kakak sulungnya itu di Neath, tetapi ia dan John kakaknya tidak dapat membuat bisnis tersebut berjalan dengan baik. Setelah beberapa bulan, Wallace mendapatkan pekerjaan sebagai seorang insinyur sipil di suatu perusahaan di dekatnya yang sedang melakukan survei untuk sebuah proposal jalan kereta api di Lembah Neath. Survei lapangan yang dilakukan Wallace membuatnya banyak menghabiskan waktu di alam terbuka daerah pedesaan, sehingga hal ini memungkinkannya menikmati gairah barunya untuk mengumpulkan serangga. Wallace berhasil membujuk John agar bergabung dengannya untuk memulai sebuah perusahaan arsitektur dan teknik sipil lainnya, yang kemudian menangani sejumlah proyek seperti merancang sebuah bangunan untuk Mechanics' Institutes di Neath; perusahaan tersebut didirikan pada tahun 1843.[13] William Jevons, pendiri institut tersebut, terkesan oleh Wallace dan membujuknya untuk memberikan kuliah sains dan teknik di sana. Pada musim gugur tahun 1846, ia dan John membeli sebuah rumah dekat Neath, di mana mereka tinggal bersama ibu dan Fanny, saudari mereka (ayah mereka telah wafat pada tahun 1843).[14][15] Selama periode ini, ia keranjingan membaca dan saling berkirim surat dengan Bates untuk membicarakan Vestiges of the Natural History of Creation (sebuah risalah tentang evolusi yang diterbitkan tanpa nama) karya Robert Chambers, The Voyage of the Beagle karya Charles Darwin, dan Principles of Geology karya Charles Lyell.[16][17] Eksplorasi dan penelitian alam Terinspirasi oleh kisah sejarah perjalanan para naturalis sebelumnya, seperti Alexander von Humboldt, Charles Darwin, dan William Henry Edwards, Wallace memutuskan bahwa ia juga ingin bepergian ke luar negeri sebagai seorang naturalis.[18] Pada tahun 1848, Wallace dan Henry Bates berangkat menuju Brasil dengan kapal Mischief. Tujuan mereka adalah mengumpulkan spesimen serangga dan hewan lainnya di hutan hujan Amazon untuk koleksi pribadi, menjual duplikatnya kepada museum dan kolektor sekembalinya di Britania agar dapat membiayai perjalanan tersebut. Wallace juga berharap dapat mengumpulkan bukti-bukti terkait transmutasi spesies. Wallace dan Bates menghabiskan sebagian besar waktu pada tahun pertama mereka dengan melakukan pengumpulan di dekat Belém do Pará, kemudian mereka berpisah untuk melakukan eksplorasi di pedalaman dan terkadang bertemu untuk mendiskusikan temuan mereka. Pada tahun 1849, mereka sempat bergabung dengan penjelajah muda lainnya, yakni Richard Spruce (seorang ahli botani), bersama dengan Herbert, adik Wallace. Tidak lama setelah itu Herbert meninggalkan mereka (wafat dua tahun kemudian karena demam kuning), namun Spruce, sama seperti Bates, masih menghabiskan waktu lebih dari sepuluh tahun lagi untuk melakukan pengumpulan di Amerika Selatan.[19] Wallace terus melakukan pemetaan Rio Negro selama empat tahun, mengumpulkan berbagai spesimen dan membuat catatan tentang penduduk dan bahasa yang ditemuinya serta geografi, flora, dan fauna wilayah tersebut.[20] Pada tanggal 12 Juli 1852, Wallace kembali ke Britania dengan kapal Helen. Setelah 26 hari di laut, kargo kapal tersebut terbakar dan awak kapal terpaksa meninggalkan kapal. Wallace kehilangan semua spesimen yang ia bawa dalam kapal tersebut, yang mana kebanyakan dikumpulkannya selama dua tahun terakhir perjalanannya. Ia berhasil menyelamatkan beberapa catatan dan sketsa pensil serta sedikit lainnya. Wallace dan awal kapal menghabiskan sepuluh hari di perahu terbuka sebelum diselamatkan oleh kapal Jordeson, yang sedang berlayar dari Kuba menuju London. Persediaan bekal Jordeson menjadi genting dengan adanya penumpang-penumpang yang tak terduga, namun setelah suatu babak yang sulit dengan ransum yang sangat sedikit pada akhirnya kapal tersebut mencapai tujuannya pada tanggal 1 Oktober 1852.[21][22] Setelah kembali ke Britania, Wallace menghabiskan waktu selama 18 bulan di London dengan hidup mengandalkan pembayaran asuransi atas koleksinya yang hilang dan menjual hasil penjualan spesimen yang telah dikirimkan kembali ke Britania sebelum ia memulai eksplorasi di Rio Negro. Selama periode ini, meski telah kehilangan hampir semua catatan dari ekspedisinya di Amerika Selatan, ia menulis enam makalah akademik (termasuk "On the Monkeys of the Amazon") dan dua buku yang berjudul Palm Trees of the Amazon and Their Uses dan Travels on the Amazon.[23] Ia juga menjalin hubungan dengan sejumlah naturalis Britania lainnya, terutama Darwin.[22][24][25] Pada tahun 1854–1862, saat usianya 31–39 tahun, Wallace menjelajah berbagai wilayah di Kepulauan Melayu atau Hindia Timur (sekarang Singapura, Malaysia, dan Indonesia) untuk mengumpulkan spesimen-spesimen agar dapat dijual dan untuk mempelajari sejarah alam. Satu set 80 kerangka burung yang ia kumpulkan di Indonesia dan dokumentasi yang terkait dengannya dapat dilihat di University Museum of Zoology di Universitas Cambridge.[26] Pengamatannya tentang perbedaan zoologi yang mencolok di seberang sebuah selat kecil di kepulauan tersebut membuatnya mengusulkan batas wilayah geografi hewan yang sekarang dikenal dengan istilah Garis Wallace. Wallace mengumpulkan lebih dari 126.000 spesimen di Kepulauan Melayu (termasuk lebih dari 80.000 kumbang). Beberapa ribu darinya mewakili spesies baru dalam ilmu pengetahuan pada saat itu.[27] Selama perjalanan ini, salah satu deskripsi spesies darinya yang banyak dikenal adalah katak pohon yang dapat terbang meluncur (Rhacophorus nigropalmatus), yang dikenal sebagai katak terbang Wallace. Ketika ia sedang menjelajahi Kepulauan Melayu, ia mempertajam pemikirannya mengenai evolusi dan mendapatkan wawasannya yang terkenal tentang seleksi alam. Pada tahun 1858, ia mengirimkan sebuah artikel kepada Darwin yang berisikan uraian teorinya; artikel tersebut lalu diterbitkan, bersama-sama dengan suatu penjelasan dari teori Darwin sendiri, pada tahun yang sama. Catatan mengenai petualangan dan penelitiannya di sana akhirnya diterbitkan pada tahun 1869 dengan judul The Malay Archipelago, yang mana menjadi salah satu buku terpopuler seputar eksplorasi ilmiah dari abad ke-19, dan hingga sekarang terus dicetak ulang. Karyanya itu dipuji para ilmuwan seperti Darwin (yang kepadanya buku tersebut didedikasikan) dan Charles Lyell, serta kalangan selain ilmuwan seperti Joseph Conrad yang menyebutnya sebagai "pendamping di sisi ranjang" favoritnya dan menggunakan buku tersebut sebagai sumber informasi bagi beberapa novelnya (terutama Lord Jim).[28] Kembali ke Inggris, menikah dan mempunyai anak Pada tahun 1862, Wallace kembali ke Inggris, di mana ia tinggal bersama Fanny Sims, saudarinya, dan Thomas suaminya. Sambil memulihkan diri dari perjalanan yang telah dilakukannya, Wallace mengelola koleksinya dan memberikan sejumlah ceramah mengenai petualangan dan penemuannya di berbagai komunitas ilmu pengetahuan, misalnya Zoological Society of London. Kemudian pada tahun yang sama ia mengunjungi Darwin di Down House, dan menjalin persahabatan dengan Charles Lyell dan Herbert Spencer.[29] Sepanjang tahun 1860-an, Wallace menulis berbagai makalah dan memberi ceramah-ceramah untuk memperjuangkan pemikirannya mengenai seleksi alam. Bersama Darwin, ia juga membahas berbagai topik, misalnya seleksi seksual, warna peringatan, dan efek yang mungkin terjadi akibat seleksi alam pada hibridisasi dan perbedaan spesies.[30] Pada tahun 1865 ia mulai menjajaki spiritualisme.[31] Setelah setahun berpacaran, pada tahun 1864 Wallace bertunangan dengan seorang wanita muda yang dalam otobiografinya hanya diidentifikasikannya sebagai "Miss L". Miss L adalah putri dari Lewis Leslie, teman Wallace dalam permainan catur.[32] Namun wanita tersebut memutuskan pertunangan mereka sehingga Wallace menjadi sangat kecewa.[33] Pada tahun 1866 Wallace menikahi Annie Mitten. Wallace dikenalkan dengan Mitten oleh Richard Spruce, seorang ahli botani yang telah bersahabat dengan Wallace sejak di Brasil dan juga teman baik dari ayah Annie Mitten, William Mitten, seorang ahli tumbuhan lumut. Pada tahun 1872, Wallace membangun sebuah rumah beton yang disebut The Dell, di atas tanah yang disewanya di Grays, Essex, di mana ia tinggal sampai tahun 1876. Pasangan Wallace dan Mitten memiliki tiga anak yaitu Herbert (1867–1874), Violet (1869–1945), dan William (1871–1951).[34] Kesulitan keuangan Pada akhir tahun 1860-an dan tahun 1870-an, Wallace sangat mengkhawatirkan kondisi keuangan keluarganya. Saat ia berada di Kepulauan Melayu, penjualan spesimen-spesimen menghasilkan uang yang jumlahnya lumayan besar, yang diinvestasikan secara hati-hati oleh agen penjual spesimen-spesimen Wallace. Namun sekembalinya ke Britania, Wallace melakukan serangkaian investasi yang buruk dalam proyek jalan kereta api dan tambang sehingga menyia-nyiakan sebagian besar uangnya. Ia lalu menyadari bahwa dirinya sangat membutuhkan dana dari hasil penerbitan The Malay Archipelago.[35] Meskipun mendapat bantuan dari teman-temannya, ia tidak pernah bisa memperoleh pekerjaan dengan gaji permanen seperti seorang kurator dalam museum. Agar keuangannya tetap sehat, Wallace mengerjakan penilaian ujian pemerintah, menulis 25 makalah untuk diterbitkan antara tahun 1872 dan 1876 dengan upah rendah, dan memperoleh bayaran dari Lyell dan Darwin untuk membantu penyuntingan beberapa karya mereka.[36] Pada tahun 1876, Wallace memerlukan tambahan £500 dari penerbit The Geographical Distribution of Animals agar dapat terhindar dari keharusan menjual beberapa properti pribadinya.[37] Darwin sangat menyadari kesulitan keuangan yang dialami Wallace dan melakukan lobi yang lama serta berat agar Wallace mendapatkan uang pensiun dari pemerintah atas kontribusi seumur hidupnya demi ilmu pengetahuan. Ketika Wallace dianugerahkan uang pensiun tahunan sejumlah £200 sejak tahun 1881, kestabilan posisi keuangannya terbantu dengan penghargaan tersebut beserta tambahan penghasilan dari tulisan-tulisan yang dibuatnya.[38] Aktivisme sosial John Stuart Mill terkesan dengan berbagai pernyataan yang mengkritik masyarakat Inggris yang dimuat oleh Wallace dalam The Malay Archipelago. Mill memintanya bergabung dengan komite umum dalam Asosiasi Reformasi Kepemilikan Tanah yang dipimpinnya, tetapi asosiasi tersebut dibubarkan setelah wafatnya Mill pada tahun 1873. Wallace hanya menulis sedikit artikel tentang masalah-masalah sosial dan politik antara tahun 1873–1879, dan ketika berusia 56 tahun ia terlibat secara serius dalam perdebatan tentang kebijakan perdagangan dan reformasi pertanahan. Ia meyakini bahwa tanah pedesaan seharusnya dimiliki oleh negara dan disewakan kepada orang-orang yang akan memanfaatkannya dengan cara apa pun yang menguntungkan sebagian besar orang sehingga dapat mematahkan kekuasaan yang sering disalahgunakan oleh para tuan tanah kaya dalam masyarakat Britania. Pada tahun 1881, Wallace terpilih sebagai presiden pertama dari Perhimpunan Nasionalisasi Tanah yang baru dibentuk. Pada tahun berikutnya ia menerbitkan sebuah buku tentang subjek tersebut, yaitu Land Nationalisation; Its Necessity and Its Aims. Ia mengkritik kebijakan perdagangan bebas Britania Raya karena dampak negatifnya pada orang-orang dari kelas pekerja.[25][39] Pada tahun 1889, Wallace membaca Looking Backward karya Edward Bellamy dan menyatakan dirinya sebagai seorang sosialis.[40] Setelah membaca Progress and Poverty, buku terlaris pada saat itu karya Henry George, seorang reformis progresif dalam pertanahan, Wallace menggambarkannya sebagai "Tidak diragukan lagi adalah buku yang paling luar biasa dan penting dari abad ini."[41] Wallace menentang eugenika, suatu gagasan yang didukung oleh para pemikir evolusi terkemuka lainnya pada abad ke-19, dengan alasan bahwa masyarakat masa kini terlalu korup dan tidak adil dengan membuat penentuan yang dianggap masuk akal tentang apa yang layak atau tidak layak.[42] Dalam artikel "Human Selection" pada tahun 1890, ia menuliskan, "Mereka yang berhasil dalam perlombaan mengejar kekayaan sama sekali tidak berarti yang terbaik atau yang paling cerdas ...".[43] Pada tahun 1898, Wallace menuliskan sebuah makalah yang memperjuangkan suatu sistem uang kertas murni, tanpa didukung oleh perak atau emas, yang mana membuat Irving Fisher (seorang ekonom) sangat terkesan sehingga ia mendedikasikan buku Stabilizing the Dollar karyanya pada tahun 1920 kepada Wallace.[44] Wallace juga menulis topik-topik politik dan sosial lainnya seperti dukungannya bagi hak suara perempuan, dan ia berulang kali menulis tentang bahaya dan kemubaziran militerisme.[45][46] Dalam sebuah esai yang diterbitkan pada tahun 1899, Wallace menyerukan pendapat populer agar bersatu menentang peperangan dengan menunjukkan kepada orang-orang: "... bahwa semua perang modern merupakan kedinastian; bahwa semuanya disebabkan oleh ambisi, kepentingan, kecemburuan, dan keserakahan yang tak terpuaskan dari kekuasaan para penguasanya, atau dari kelas-kelas atas dalam hal finansial dan perniagaan yang memiliki kekuasaan dan pengaruh atas para penguasanya; dan bahwa hasil peperangan tidak pernah baik bagi masyarakat, yang bahkan menanggung semua bebannya".[47] Dalam sebuah surat yang diterbitkan oleh Daily Mail pada tahun 1909, dalam masa pertumbuhan penerbangan, ia mengusulkan suatu perjanjian internasional untuk melarang penggunaan pesawat demi tujuan militer, dengan argumentasi yang melawan gagasan tersebut: "... bahwa kengerian yang baru ini 'tak terelakkan', dan bahwa yang dapat kita lakukan hanyalah yakin dan berada di barisan depan para pembunuh udara —karena jelas tidak ada istilah lain yang secara tepat dapat menggambarkan bagaimana dijatuhkannya, katakanlah, sepuluh ribu bom saat tengah malam di sebuah ibu kota musuh dari penerbangan pesawat-pesawat udara yang kasat mata."[48] Pada tahun 1898, Wallace menerbitkan sebuah buku berjudul The Wonderful Century: Its Successes and Its Failures tentang berbagai perkembangan pada abad ke-19. Bagian pertama buku tersebut mencakup berbagai kemajuan utama dalam bidang teknik dan ilmu pengetahuan pada abad tersebut; bagian kedua membahas apa saja yang dianggap Wallace sebagai kegagalan sosial seperti: kehancuran dan kesia-siaan perlombaan senjata dan peperangan, maraknya kaum miskin di perkotaan dan kondisi-kondisi berbahaya tempat mereka tinggal dan bekerja, suatu sistem peradilan pidana yang keras yang gagal memulihkan para pelaku kejahatan, berbagai pelanggaran dalam sistem kesehatan mental berbasis sanatorium milik swasta, kerusakan lingkungan yang disebabkan kapitalisme, dan kejahatan kolonialisme Eropa.[49][50] Wallace tetap melanjutkan aktivisme sosialnya selama sisa hidupnya; ia menerbitkan buku The Revolt of Democracy hanya beberapa minggu menjelang wafatnya.[51] Karya ilmiah lanjutan Wallace melanjutkan penelitian ilmiahnya sambil tetap membuat ulasan-ulasan sosial. Pada tahun 1880, ia menerbitkan Island Life sebagai kelanjutan dari The Geographic Distribution of Animals. Pada bulan November 1886, Wallace mengawali perjalanannya selama 10 bulan ke Amerika Serikat untuk memberikan serangkaian ceramah populer. Kebanyakan ceramah tersebut adalah tentang Darwinisme (evolusi melalui seleksi alam), tetapi ia juga berceramah tentang reformasi sosial ekonomi, spiritualisme, dan biogeografi. Dalam perjalanan tersebut ia bertemu kembali dengan John, kakaknya yang telah hijrah ke California beberapa tahun sebelumnya. Ia juga menghabiskan waktu selama seminggu di Colorado dengan dipandu oleh Alice Eastwood, seorang ahli botani Amerika, untuk mengeksplorasi flora di Pegunungan Rocky dan mengumpulkan bukti-bukti yang kemudian membuatnya mengajukan sebuah teori tentang bagaimana glasiasi dapat menjelaskan adanya kesamaan tertentu pada flora pegunungan Eropa, Asia, dan Amerika Utara. Teori tersebut ia terbitkan pada tahun 1891 dalam makalah "English and American Flowers". Wallace bertemu dengan banyak naturalis terkemuka lainnya dari Amerika dan melihat-lihat koleksi mereka. Buku Darwinism karyanya pada tahun 1889 menggunakan informasi yang ia kumpulkan saat perjalanannya di Amerika, dan informasi yang telah ia himpun sebagai bahan ceramah-ceramahnya.[52][53] Wallace mengumpulkan banyak sekali koleksi flora dan fauna yang disimpannya di "lemari-lemari". Hanya satu dari koleksi-koleksi ini yang tetap berada dalam lemari aslinya. Semua koleksi tersebut terdiri dari 1.700 serangga dari beragam jenis termasuk kupu-kupu, kumbang, ngengat, cangkang, lalat, lebah, belalang sembah, tarantula, polong biji, sebuah sarang lebah, dan seekor burung kecil. Seorang kolektor bernama Robert Heggestad menemukan koleksi/lemari ini di Washington, D.C. pada tahun 1979 dan membelinya seharga $600 (tidak diketahui siapa yang telah mengumpulkannya). Heggestad mulai mendokumentasikan referensi-referensi dalam karya Wallace dengan spesimen-spesimen yang terdapat dalam lemari tersebut, sehingga menghasilkan laporan sebanyak 62 halaman yang mendukung teori bahwa koleksi tersebut dulunya adalah milik Wallace. Ia juga mempekerjakan Beverley East, seorang grafolog, untuk melakukan verifikasi tulisan tangan pada koleksi tersebut. Inilah satu-satunya koleksi pribadi yang diketahui milik Wallace dan masih berada dalam lemari aslinya. Saat ini diyakini bahwa Walace mengumpulkan spesimen-spesimen itu dalam lemari rosewood untuk tujuan pembelajaran.[54][55][56] Kematian Pada tanggal 7 November 1913, Wallace meninggal dunia dalam usia 90 tahun di sebuah rumah besar di pedesaan (country house) yang disebutnya "Old Orchard", yang mana telah ia bangun satu dekade sebelumnya.[57] Wafatnya diberitakan secara luas di media. The New York Times menyebutnya "yang terakhir dari para raksasa dalam kalangan intelektual hebat yang antara lain meliputi Darwin, Huxley, Spencer, Lyell, dan Owen, yang penyelidikan beraninya merevolusi dan mengevolusi pemikiran abad ini." Komentator lainnya dalam edisi yang sama mengatakan, "Tidak perlu ada permintaan maaf atas beberapa kebodohan ilmiah atau literer yang dibuat penulis dari buku hebat 'The Malay Archipelago'."[58] Beberapa teman Wallace mengemukakan bahwa ia akan dimakamkan di Westminster Abbey, tetapi sang istri menuruti permintaannya dan memakamkannya di pemakaman kecil di Broadstone, Dorset.[57] Beberapa ilmuwan terkemuka dari Britania membentuk suatu kepanitiaan agar sebuah medali Wallace ditempatkan di Westminster Abbey dekat tempat Darwin dimakamkan. Medali tersebut diresmikan pada tanggal 1 November 1915. Teori evolusi Pemikiran awal tentang evolusi Tidak seperti Darwin, Wallace memulai kariernya sebagai seorang naturalis keliling yang telah percaya akan adanya transmutasi spesies. Konsep tersebut telah dikemukakan antara lain oleh Jean-Baptiste de Lamarck, Étienne Geoffroy Saint-Hilaire, Erasmus Darwin, dan Robert Edmond Grant. Walaupun telah banyak dibahas tetapi tidak diterima secara umum oleh para naturalis terkemuka dan dianggap memiliki konotasi yang radikal, bahkan revolusioner.[59][60] Para ahli anatomi dan geolog seperti Georges Cuvier, Richard Owen, Adam Sedgwick, dan Charles Lyell dengan gigih menentangnya.[61][62] Ada pendapat bahwa Wallace menerima gagasan tentang transmutasi spesies antara lain karena ia selalu cenderung untuk mendukung ide-ide radikal dalam politik, agama, dan ilmu pengetahuan,[59] serta karena ia sangat terbuka terhadap ide-ide marjinal, bahkan yang terpinggirkan, dalam ilmu pengetahuan.[63] Ia juga sangat dipengaruhi oleh Vestiges of the Natural History of Creation, sebuah karya Robert Chambers yang sangat kontroversial tentang ilmu pengetahuan. Karya tersebut diterbitkan tanpa nama pada tahun 1844 dan berisi usulan akan adanya asal mula evolusioner dari sistem tata surya, bumi, dan makhluk hidup.[64] Pada tahun 1845, Wallace menuliskannya kepada Henry Bates: Saya memiliki suatu pendapat yang agak lebih baik tentang 'Vestiges' daripada Anda. Saya tidak menganggapnya sebagai suatu generalisasi yang gegabah, melainkan sebagai suatu hipotesis terampil yang sangat didukung oleh beberapa analogi dan fakta yang mencolok, tetapi masih harus dibuktikan dengan lebih banyak fakta dan penerangan tambahan yang mana penelitian lebih lanjut dapat menguak masalah tersebut. Hipotesis itu melengkapi sebuah subjek yang dihadiri setiap siswa ilmu alam; setiap fakta yang ia amati akan membuatnya diterima atau pun ditentang, dan karenanya hipotesis itu berfungsi sebagai suatu rangsangan atas koleksi fakta tesebut, dan suatu objek yang dapat mereka terapkan bila ditampung.[63] Pada tahun 1847 ia menulis kepada Bates: Saya ingin mengambil beberapa famili [kumbang] untuk dipelajari secara menyeluruh, terutama dengan tujuan untuk teori asal usul spesies. Dengan itu berarti saya memiliki anggapan kuat bahwa beberapa hasil yang pasti mungkin akan tiba.[65] Wallace sengaja merencanakan beberapa dari penelitian lapangannya untuk menguji hipotesis bahwa dalam suatu skenario evolusioner spesies yang berkerabat dekat semestinya mendiami wilayah-wilayah di sekitarnya.[59] Selama penelitiannya di basin Amazon, ia menyadari bahwa hambatan-hambatan geografis — seperti Sungai Amazon dan anak-anak sungainya yang utama — seringkali memisahkan rentang spesies yang serumpun, dan ia menyertakan pengamatan ini dalam "On the Monkeys of the Amazon", yakni makalahnya pada tahun 1853.[66] Menjelang akhir makalahnya ia menulis pertanyaan, "Apakah spesies serumpun yang sangat erat hubungannya pernah dipisahkan oleh interval semacam negara?" Pada bulan Februari 1855, saat sedang melakukan penelitian di Serawak di Pulau Kalimantan, Wallace menulis "On the Law which has Regulated the Introduction of New Species". Makalah tersebut dipublikasikan dalam Annals and Magazine of Natural History pada bulan September 1855.[67] Dalam makalah ini, ia membahas pengamatan terkait penyebaran geologis dan geografis dari spesies yang masih hidup maupun yang sudah berupa fosil; pembahasan mengenai hal ini kemudian dikenal sebagai biogeografi. Kesimpulannya bahwa "Setiap spesies telah ada ke dalam eksistensinya secara bertepatan dalam ruang dan waktu dengan suatu spesies yang serumpun" kemudian dikenal sebagai "Hukum Serawak". Wallace karenanya menjawab pertanyaan yang ia ajukan dalam makalah sebelumnya tentang monyet-monyet dari basin Sungai Amazon. Meski tidak menyebutkan satu pun kemungkinan mekanisme evolusi, makalah ini mengisyaratkan makalah penting yang ia tuliskan tiga tahun kemudian.[68] Makalah tersebut mengguncang keyakinan Charles Lyell yang menganggap bahwa spesies tidak mungkin berubah, atau kekal. Meskipun Charles Darwin temannya telah menulis kepadanya pada tahun 1842 untuk mengungkapkan dukungannya akan transmutasi, Lyell tetap sangat berkeberatan dengan gagasan tersebut. Sekitar tahun 1856 awal, ia memberitahu Darwin tentang makalah Wallace, sebagaimana yang dilakukan Edward Blyth yang menganggapnya "Bagus! Dalam keseluruhannya! ... Wallace telah, saya pikir menempatkan hal tersebut dengan baik; dan menurut teorinya berbagai ras hewan domestik telah cukup berkembang menjadi spesies." Namun demikian Darwin salah mengartikan kesimpulan Wallace dengan kreasionisme progresif dari waktu dan menuliskan bahwa hal tersebut "tidak ada yang sangat baru ... Menggunakan perumpamaan saya tentang pohon [tetapi] tampaknya semua ciptaan bersamanya." Lyell lebih terkesan, dan membuka sebuah buku catatan tentang spesies, di mana ia bergumul dengan konsekuensi-konsekuensinya, terutama bagi leluhur manusia. Darwin telah menunjukkan teorinya kepada teman mereka, Joseph Dalton Hooker, dan untuk pertama kalinya ia lalu menguraikan rincian teori seleksi alam secara lengkap kepada Lyell. Meskipun Lyell tidak dapat menyetujuinya, ia mendesak agar Darwin mempublikasikannya untuk penetapan prioritas. Pada awalnya Darwin keberatan, kemudian mulai menulis sebuah sketsa spesies dari karyanya yang masih berlanjut pada bulan Mei 1856.[69] Seleksi alam dan Darwin Pada bulan Februari 1858, Wallace telah diyakinkan dengan penelitian biogeografinya di Kepulauan Melayu tentang realitas evolusi. Hal ini dinyatakannya dalam otobiografinya di kemudian hari: Masalahnya kemudian adalah tidak hanya bagaimana dan mengapa spesies berubah, tetapi bagaimana dan mengapa mereka berubah menjadi spesies yang baru dan terdefinisi dengan baik, yang saling berbeda satu sama lainnya dalam banyak hal; mengapa dan bagaimana mereka menjadi beradaptasi secara tepat dengan modus kehidupan yang berbeda; dan mengapa semua tingkatan peralihannya mati (sebagaimana geologi menunjukkannya kalau mereka telah mati) dan hanya meninggalkan spesies, genera, dan kelompok-kelompok hewan lebih tinggi, dengan tanda yang baik dan terdefinisi secara jelas?[70] Menurut otobiografi Wallace, ia sedang terbaring di ranjang karena sakit demam saat memikirkan gagasan Thomas Malthus tentang pengujian positif (positive check), yang mana menaikkan tingkat kematian, pada pertumbuhan populasi manusia dan timbul gagasan tentang seleksi alam.[71] Wallace mengatakan dalam otobiografinya bahwa ia berada di Pulau Ternate pada saat itu; tetapi para sejarawan mempertanyakan hal ini, dengan mengatakan bahwa menurut jurnal yang ia simpan pada saat itu ia berada di Pulau Gilolo (Pulau Halmahera).[72] Antara tahun 1858–1861 ia menyewa sebuah rumah di Ternate dari seorang Belanda bernama Maarten Dirk van Renesse van Duivenbode. Ia menggunakan rumah ini sebagai kamp basis untuk ekspedisi-ekspedisi ke pulau lainnya seperti Gilolo.[73] Wallace menggambarkan bagaimana ia menemukan seleksi alam: Kemudian terlintas dalam benakku bahwa penyebab-penyebab ini, atau yang setara dengannya, terus berperan dalam kasus hewan juga; dan karena hewan biasanya berkembang biak jauh lebih cepat daripada manusia, pemusnahan yang setiap tahun terjadi dari penyebab-penyebab ini haruslah sangat besar demi mempertahankan rendahnya jumlah masing-masing spesies, karena terbukti mereka tidak bertambah secara teratur dari tahun ke tahun, jika tidak sejak dulu dunia sudah penuh sesak dengan mereka yang paling cepat berkembang biak. Memikirkan tentang pemusnahan konstan dan sangat besar yang tersirat di dalamnya, terlintas pertanyaan dalam benakku, mengapa beberapa mati dan beberapa hidup? Dan jawabannya jelas, secara keseluruhan yang terbaiklah yang bertahan hidup ... dan mengingat banyaknya variasi individu yang diperlihatkan dari pengalaman saya sebagai seorang kolektor, maka selanjutnya semua perubahan yang diperlukan untuk adaptasi spesies tersebut pada perubahan kondisi ini akan dibawa pula ... Dengan cara ini setiap bagian dari tubuh seekor hewan dapat dimodifikasi tepat sebagaimana diperlukan, dan dalam proses modifikasi ini yang tanpa modifikasi akan mati, sehingga karenanya karakter-karakter yang pasti dan keterasingan yang jelas dari setiap spesies baru akan dapat diterangkan.[74] Wallace pernah bertemu dalam waktu singkat dengan Darwin, dan ia merupakan salah satu koresponden yang pengamatannya digunakan Darwin untuk mendukung teorinya sendiri. Meskipun surat pertama Wallace kepada Darwin telah hilang, Wallace menyimpan dengan baik semua surat yang ia terima.[75] Dalam surat pertamanya, tertanggal 1 Mei 1857, Darwin berkomentar bahwa surat Wallace tanggal 10 Oktober yang baru saja ia terima, serta makalah Wallace tahun 1855 yang berjudul "On the Law which has regulated the Introduction of New Species", memperlihatkan bahwa mereka berdua berpikiran sama dan sampai batas tertentu meraih kesimpulan yang sama; Darwin juga mengatakan bahwa ia sedang mempersiapkan karyanya sendiri untuk dipublikasikan dalam waktu kira-kira dua tahun lagi.[76] Surat keduanya, tertanggal 22 Desember 1857, mengatakan betapa senangnya Darwin mengetahui Wallace berteori tentang penyebaran, dan menambahkan bahwa "tanpa spekulasi tidak ada pengamatan yang baik dan asli" sambil berkomentar bahwa "Saya yakin kalau saya melangkah lebih jauh daripada Anda".[77] Wallace mempercayai pendapat Darwin mengenai masalah tersebut dan dari Ternate ia mengirimkan esai yang dibuatnya pada Februari 1858, yaitu "On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely From the Original Type", kepada Darwin dengan permintaan agar ia meninjaunya dan meneruskannya kepada Charles Lyell jika ia pikir esai ini bermanfaat.[1] Meskipun Wallace telah mengirimkan beberapa artikel untuk diterbitkan sebagai jurnal sepanjang perjalanannya di kepulauan Melayu, esai Ternate tersebut berupa sebuah surat pribadi. Pada tanggal 18 Juni 1858, Darwin menerima esai tersebut dari Wallace. Esai Wallace secara jelas tidak menggunakan istilah "seleksi alam" sebagaimana digunakan Darwin, namun esai tersebut menguraikan mekanisme perbedaan spesies yang evolusioner dari yang serupa karena tekanan lingkungan. Dalam hal ini, esai tersebut sangat mirip dengan teori yang telah diolah Darwin selama dua puluh tahun, tetapi saat itu belum dipublikasikan. Darwin mengirim naskah itu ke Charles Lyell beserta sebuah surat yang mengatakan "ia tidak dapat membuat sebuah abstrak singkat yang lebih baik! Bahkan istilah-istilahnya sekarang menjadi bagian atas dari bab-bab saya ... ia tidak mengatakan bahwa ia mengharapkan saya untuk mempublikasikannya, tetapi tentu saja saya akan menulis sekaligus menawarkan untuk mengirimnya ke jurnal apa pun."[78] Karena sedang kebingungan akibat penyakit yang sedang diderita putranya yang masih bayi, Darwin menyerahkan masalah tersebut kepada Charles Lyell dan Joseph Hooker, yang kemudian memutuskan untuk menerbitkan esai tersebut dalam suatu penyajian bersama dengan tulisan-tulisan yang belum dipublikasikan yang menonjolkan keutamaan Darwin. Tidak ada permintaan Wallace supaya esainya diterbitkan, dan memang hal tersebut mungkin melanggar hukum hak cipta pada saat itu. Esai Wallace dipresentasikan ke Linnean Society of London pada tanggal 1 Juli 1858, bersama-sama dengan berbagai kutipan dari sebuah esai yang diperlihatkan Darwin kepada Hooker secara pribadi pada tahun 1847 dan sebuah surat yang ditulis Darwin kepada Asa Gray pada tahun 1857.[79] Komunikasi dengan Wallace yang sedang berada jauh di kepulauan Melayu tidak mungkin dilakukan tanpa keterlambatan selama beberapa bulan, maka ia tidak ambil bagian dalam publikasi yang cepat ini. Beruntung Wallace menerima semua pengaturan yang telah terjadi, senang karena ia telah disertakan sepenuhnya, dan tidak pernah mengungkapkan ketidakpuasan secara pribadi ataupun publik. Status keilmuan dan sosial Darwin jauh lebih tinggi daripada Wallace sehingga dianggap tidak mungkin, tanpa peranan Darwin, pandangan Wallace tentang evolusi akan diperhatikan secara serius. Pengaturan oleh Hooker dan Lyell menurunkan Wallace ke posisi 'rekan penemu' (co-discoverer), dan secara sosial ia tidak setara dengan Darwin atau para ilmuwan alam Britania lainnya yang terkemuka. Namun pembacaan makalah mereka tentang seleksi alam secara bersama-sama mengasosiasikan Wallace dengan Darwin yang lebih terkenal. Hal ini, dipadukan dengan pembelaan Darwin (serta Hooker dan Lyell) atas namanya, memberikan Wallace akses yang lebih besar ke tingkatan tertinggi dalam komunitas ilmiah.[80] Reaksi atas pembacaan tersebut pada waktu itu diredam, dengan pernyataan dari presiden Linnean Society pada bulan Mei 1859 bahwa tahun 1858 tidak ditandai dengan satu pun penemuan yang menonjol;[81] tetapi, dengan diterbitkannya On the Origin of Species (Asal Usul Spesies) oleh Darwin pada akhir tahun 1859, arti pentingnya menjadi nyata. Ketika Wallace kembali ke Britania, ia menemui Darwin. Meskipun beberapa pendapat kritis Wallace pada tahun-tahun berikutnya menguji kesabaran Darwin, mereka tetap bersahabat sepanjang sisa hidup Darwin. Dari tahun ke tahun beberapa orang mempertanyakan versi dari rangkaian kejadian ini. Pada awal tahun 1980-an, dua buku yang masing-masing ditulis oleh Arnold Brackman dan John Langdon Brooks bahkan mengemukakan bahwa bukan hanya terjadi suatu konspirasi untuk merampas penghargaan yang seharusnya bagi Wallace, tetapi Darwin sebenarnya telah mencuri gagasan kunci dari Wallace untuk menyelesaikan teorinya sendiri. Klaim-klaim seperti ini telah dikaji secara rinci oleh sejumlah akademisi dan mereka belum menemukan satu klaim pun yang meyakinkan.[82][83][84] Penelitian atas jadwal-jadwal pengiriman telah memperlihatkan hal yang berlawanan dengan tuduhan-tuduhan ini, yakni surat Wallace tidak mungkin terkirimkan lebih awal daripada tanggal yang tercantum dalam surat Darwin kepada Lyell.[85][86] Pembelaan terhadap Darwin dan gagasannya Setelah publikasi On the Origin of Species oleh Darwin, Wallace menjadi salah satu pembela setia Darwin sekembalinya ia ke Inggris pada tahun 1862. Dalam suatu peristiwa pada tahun 1863 yang utamanya membuat Darwin senang, Wallace mempublikasikan sebuah makalah singkat berjudul "Remarks on the Rev. S. Haughton's Paper on the Bee's Cell, And on the Origin of Species" untuk mengecam sebuah makalah karya seorang profesor geologi di Universitas Dublin yang telah secara tajam mengkritik komentar Darwin di Origin tentang bagaimana sel-sel lebah madu yang berbentuk heksagonal dapat berevolusi melalui seleksi alam.[87] Pembelaan yang lebih panjang atas karya Darwin adalah "Creation by Law", suatu ulasan yang ditulis Wallace pada tahun 1867 untuk Quarterly Journal of Science dari buku The Reign of Law, yang mana dituliskan oleh George Campbell, Adipati Argyll ke-8, sebagai sanggahan terhadap seleksi alam.[88] Setelah suatu pertemuan British Association pada tahun 1870, Wallace menulis keluhan kepada Darwin bahwa "tidak ada lawan yang tersisa yang mengetahui apa pun tentang sejarah alam, sehingga tidak ada satu pun diskusi yang baik sebagaimana dahulu."[89] Perbedaan antara gagasan Darwin dan Wallace tentang seleksi alam Para sejarawan ilmu pengetahuan mencatat bahwa walaupun Darwin menganggap gagasan-gagasan dalam makalah Wallace pada dasarnya sama seperti gagasannya, namun ada perbedaan-perbedaan.[90] Darwin menekankan persaingan antar individu dari spesies yang sama agar dapat bertahan hidup dan berkembang biak, sedangkan Wallace menekankan pengaruh tekanan lingkungan pada varietas dan spesies yang memaksa mereka untuk beradaptasi dengan kondisi setempat, sehingga menyebabkan populasi di lokasi yang berbeda mengalami penyimpangan.[91][92] Beberapa sejarawan, khususnya Peter J. Bowler, mengemukakan adanya kemungkinan bahwa dalam makalah yang dikirimnya ke Darwin, Wallace sama sekali tidak membahas seleksi dari variasi individu melainkan seleksi kelompok.[93] Namun Malcom Kottler[94] menunjukkan bahwa pandangan ini tidak benar dan Wallace memang membahas variasi individu. Kalangan yang lain mencatat bahwa perbedaan lainnya adalah Wallace tampaknya membayangkan seleksi alam sebagai semacam mekanisme umpan balik yang membuat spesies dan varietas beradaptasi dengan lingkungannya.[95] Mereka menunjuk pada suatu bagian yang pada umumnya terabaikan dalam makalah terkenal Wallace pada tahun 1858: Aksi dari prinsip ini persis sama seperti governor sentrifugal dari mesin uap, yang memeriksa dan memperbaiki setiap penyimpangan nyaris sebelum menjadi kenyataan; dan dengan cara serupa tidak ada defisiensi yang tidak seimbang dalam kerajaan hewan yang dapat mencapai sembarang besaran yang mencolok, karena hal itu akan membuatnya kacau pada langkah paling awal, dengan membuat hidup sulit dan kepunahan hampir pasti segera menyusul.[1] Gregory Bateson, seorang antropolog dan ahli sibernetika, mengamati pada tahun 1970-an bahwa, kendati hanya menulisnya sebagai sebuah contoh, Wallace "mungkin mengatakan hal paling berpengaruh yang telah dikatakan pada abad ke-19".[96] Bateson meninjau kembali topik tersebut dalam bukunya pada tahun 1979 yang berjudul Mind and Nature: A Necessary Unity, dan para akademisi lainnya terus menggali hubungan antara seleksi alam dengan teori sistem.[95] Warna peringatan dan seleksi seksual Pada tahun 1867 Darwin menulis kepada Wallace tentang suatu masalah yang saat itu ia pahami, yaitu mengenai bagaimana beberapa ulat dapat berevolusi dengan skema warna yang mencolok. Darwin telah memiliki keyakinan bahwa seleksi seksual, semacam perantara yang mana Wallace tidak membuat keterkaitan sedemikian pentingnya sebagaimana Darwin, menjelaskan mengapa ada banyak skema warna yang mencolok pada hewan. Namun Darwin menyadari bahwa hal ini tidak berlaku bagi ulat. Wallace menanggapi bahwa ia dan Henry Bates telah mengamati bahwa banyak dari kupu-kupu yang paling spektakuler memiliki suatu rasa dan bau yang khas, serta bahwa ia telah diberitahu oleh John Jenner Weir kalau burung tidak akan memakan ngengat putih yang umum dari jenis tertentu karena tidak menyukainya. "Nah, sebab ngengat putih sama mencoloknya pada sore hari sebagaimana seekor ulat berwarna pada waktu siang", Wallace menuliskan tanggapannya kepada Darwin bahwa tampaknya skema warna yang mencolok itu berfungsi sebagai semacam peringatan bagi para pemangsa dan dengan demikian dapat berevolusi melalui seleksi alam. Darwin terkesan dengan gagasan tersebut. Pada pertemuan Entomological Society yang selanjutnya, Wallace meminta bukti kepada siapa pun yang mungkin memilikinya sehubungan dengan topik tersebut. Pada tahun 1869 Weir mempublikasikan data dari berbagai percobaan dan pengamatan terkait ulat berwarna cerah yang menunjang gagasan Wallace. Konsep warna peringatan, atau aposematisme, merupakan salah satu dari sejumlah kontribusi Wallace seputar evolusi pewarnaan hewan pada umumnya dan konsep warna perlindungan pada khususnya.[97] Hal tersebut juga merupakan salah satu ketidaksepakatan antara Wallace dengan Darwin mengenai arti penting seleksi seksual. Pada bukunya pada tahun 1878, Tropical Nature and Other Essays, Wallace secara ekstensif menulis tentang pewarnaan hewan dan tumbuhan serta mengusulkan penjelasan alternatif untuk sejumlah kasus yang Darwin kaitkan dengan seleksi seksual.[98] Ia meninjau kembali topik tersebut secara panjang lebar dalam bukunya pada tahun 1889, Darwinism. Pada tahun 1890 ia menulis sebuah kajian kritis dalam Nature sebagai tanggapan atas buku Edward Bagnall Poulton temannya, yakni The Colours of Animals, yang mana mendukung konsep seleksi seksual dari Darwin. Tulisannya secara khusus mengecam klaim Poulton tentang "preferensi estetika dalam dunia serangga".[99] Efek Wallace Pada tahun 1889 Wallace menulis buku Darwinism yang menjelaskan dan membela seleksi alam. Di dalamnya ia mengajukan hipotesis bahwa seleksi alam dapat menggerakkan isolasi reproduktif dari dua varietas dengan cara mendorong perkembangan hambatan-hambatan terhadap hibridisasi. Oleh karenanya hal tersebut mungkin berkontribusi terhadap perkembangan spesies baru. Ia mengemukakan skenario berikut ini. Ketika dua populasi dari suatu spesies mengalami penyimpangan melampaui titik tertentu, masing-masing beradaptasi dengan kondisi tertentu; keturunan hibrida akan kurang mampu beradaptasi daripada kedua bentuk induknya dan pada titik tersebut seleksi alam cenderung akan melenyapkan para hibrida. Selanjutnya, dalam kondisi demikian, seleksi alam akan mendukung perkembangan hambatan-hambatan terhadap hibridisasi; individu yang menghindari perkawinan campur (hibrid) akan cenderung memiliki keturunan yang lebih sesuai, dan dengan demikian berkontribusi terhadap isolasi reproduksi dari dua spesies yang baru terbentuk itu. Gagasan ini kemudian dikenal dengan istilah efek Wallace.[100] Pada awal tahun 1868, Wallace telah mengemukakan secara pribadi kepada Darwin bahwa seleksi alam dapat berperan dalam mencegah hibridisasi, tetapi ia belum menyelesaikannya hingga terperinci seperti ini.[101] Konsep ini terus menjadi topik penelitian dalam biologi evolusioner masa kini dengan menggunakan simulasi komputer maupun hasil-hasil empiris yang mendukung validitasnya.[102] Penerapan teori pada manusia, dan peranan teleologi dalam evolusi Pada tahun 1864, Wallace menerbitkan sebuah makalah berjudul "The Origin of Human Races and the Antiquity of Man Deduced from the Theory of 'Natural Selection'" terkait penerapan teori ini pada manusia. Saat itu Darwin belum memperhatikan subjek tersebut kendati Thomas Huxley telah membahasnya dalam Evidence as to Man's Place in Nature. Ia menjelaskan stabilitas yang jelas dari ras manusia dengan menunjuk pada kesenjangan yang besar antara kapasitas tengkorak manusia dibandingkan dengan kera besar. Tidak seperti pendukung Darwin lainnya, termasuk Darwin sendiri, ia tidak "menganggap orang-orang primitif modern hampir-hampir mengisi kesenjangan antara manusia dan kera".[103] Ia melihat evolusi manusia dalam dua tahap: tercapainya suatu postur bipedal yang membebaskan kedua tangan untuk melaksanakan perintah dari otak, dan "pengakuan atas otak manusia sebagai suatu faktor yang sama sekali baru dalam sejarah kehidupan. Wallace tampaknya adalah evolusionis pertama yang mengakui dengan jelas bahwa ... dengan kemunculan spesialisasi jasmani tersebut yang mana membentuk otak manusia, spesialisasi jasmani itu sendiri mungkin dapat dikatakan sudah tidak diperlukan lagi."[103] Ia dipuji Darwin karena makalahnya ini. Tidak lama setelah itu Wallace menjadi seorang spiritualis. Pada waktu yang hampir bersamaan, ia mulai berpandangan bahwa seleksi alam tidak mampu menjelaskan kejeniusan musikal, artistik, atau matematik, juga pikiran metafisik, serta kecerdasan dan humor. Ia pada akhirnya mengatakan bahwa sesuatu dalam "alam semesta tak terlihat dari Roh" telah bertindak sebagai perantara setidaknya tiga kali dalam sejarah. Yang pertama adalah penciptaan kehidupan dari materi anorganik. Yang kedua adalah pengenalan kesadaran pada hewan yang tingkatannya lebih tinggi. Dan yang ketiga adalah timbulnya kemampuan mental yang lebih tinggi pada manusia. Ia juga meyakini bahwa raison d'être (alasan keberadaan) dari alam semesta adalah pengembangan jiwa manusia.[104] Pandangan-pandangan ini sangat mengganggu Darwin yang berpendapat bahwa intervensi spiritual tidaklah perlu dan bahwa seleksi seksual dapat dengan mudah menjelaskan fenomena mental yang tampaknya non adaptif. Beberapa sejarawan telah menyimpulkan bahwa paham spiritualisme yang diterapkan oleh Wallace secara langsung menyebabkan ia berkeyakinan kalau seleksi alam tidaklah cukup untuk menjelaskan perkembangan kesadaran dan pikiran manusia. Sedangkan para akademisi lainnya yang mendukung Wallace tidak sepakat atas kesimpulan tersebut, dan beberapa bersikeras bahwa Wallace tidak pernah meyakini seleksi alam dapat diterapkan pada area-area tersebut.[105][106] Reaksi terhadap ide-ide Wallace pada topik ini bervariasi di kalangan naturalis terkemuka pada saat itu. Charles Lyell lebih mendukung pandangan Wallace tentang evolusi manusia daripada pandangan Darwin.[107][108] Keyakinan Wallace bahwa kesadaran manusia tidak mungkin sepenuhnya hasil dari penyebab-penyebab materi semata dianut oleh sejumlah intelektual terkemuka pada akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20.[109] Bagaimanapun juga banyak kalangan, seperti Huxley, Hooker, dan Darwin sendiri, bersikap kritis terhadap Wallace.[110] Sebagaimana dinyatakan oleh Michael Shermer, seorang sejarawan sains, pandangan Wallace dalam area ini bertentangan dengan dua prinsip utama dari filosofi Darwin yang sedang berkembang, yakni evolusi bukanlah teleologis (digerakkan oleh tujuan) dan bukan juga antroposentris (berpusat pada manusia).[111] Jauh di kemudian hari dalam hidupnya Wallace kembali ke tema-tema ini, bahwasanya evolusi menyatakan bahwa alam semesta mungkin memiliki suatu tujuan dan bahwa aspek tertentu dari makhluk hidup mungkin tidak dapat dijelaskan dari sisi proses yang murni materialistik, dalam artikel berjudul The World of Life pada sebuah majalah tahun 1909 yang kemudian dikembangkannya menjadi sebuah buku dengan judul yang sama.[112] Shermer mengatakan bahwa karyanya itu mengantisipasi beberapa gagasan tentang desain secara alamiah dan mengarahkan konsep evolusi yang akan timbul dari berbagai tradisi agama di sepanjang abad ke-20.[109] Penilaian atas peranan Wallace dalam sejarah teori evolusi Dalam banyak catatan tentang perkembangan teori evolusi, Wallace hanya disebutkan sekilas sebagai seorang pendorong dipublikasikannya teori Darwin sendiri.[113] Pada kenyataannya Wallace mengembangkan pandangan sendiri tentang evolusi yang berbeda dengan pandangan Darwin, dan dianggap oleh banyak kalangan (khususnya Darwin) sebagai seorang pemikir evolusi yang terkemuka pada zamannya, yang mana ide-idenya tidak dapat diabaikan. Salah seorang sejarawan sains menunjukkan bahwa Darwin dan Wallace melakukan tukar menukar pengetahuan, saling menstimulir ide dan teori satu sama lain baik melalui karya-karya yang dipublikasikan maupun korespondensi pribadi selama kurun waktu tertentu.[114] Wallace merupakan naturalis yang paling sering dikutip Darwin dalam The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex dan banyak darinya berupa ketidaksepakatan yang tajam.[115] Wallace tetap merupakan seorang pembela seleksi alam yang gigih selama sisa hidupnya. Pada tahun 1880-an, evolusi diterima secara luas di kalangan ilmiah, tetapi Wallace dan August Weismann hampir-hampir merupakan satu-satunya di antara para biolog terkemuka yang percaya bahwa seleksi alam adalah kekuatan pendorong utama di baliknya.[116][117] Pada tahun 1889 Wallace menerbitkan buku Darwinism sebagai tanggapan terhadap para kritikus ilmiah seputar seleksi alam.[118] Dari semua buku Wallace, buku tersebut paling sering dikutip oleh publikasi-publikasi ilmiah.[119] Kontribusi ilmiah lainnya Biogeografi dan ekologi Pada tahun 1872, atas desakan dari banyak temannya seperti Darwin, Philip Lutley Sclater, dan Alfred Newton, Wallace memulai penelitian untuk suatu tinjauan umum dari penyebaran geografis hewan. Ia awalnya tidak mampu membuat banyak kemajuan, sebagian dikarenakan sistem klasifikasi banyak jenis hewan pada saat itu berubah-ubah.[120] Ia melanjutkan penelitiannya dengan sungguh-sungguh pada tahun 1874 setelah publikasi sejumlah karya baru mengenai klasifikasi.[121] Dengan memperluas sistem yang dikembangkan oleh Sclater bagi burung — yang mana membagi bumi menjadi enam kawasan geografis terpisah untuk mendeskripsikan penyebaran spesies — agar dapat mencakup mamalia, reptil dan serangga, Wallace menciptakan dasar bagi konsep kawasan zoogeografis yang masih digunakan sampai saat ini. Ia membahas semua faktor yang diketahui mempengaruhi penyebaran geografis hewan pada masa lampau dan sekarang dalam masing-masing kawasan geografis. Ini mencakup dampak dari kemunculan dan lenyapnya jembatan-jembatan daratan (salah satunya yaitu yang saat ini menghubungkan Amerika Utara dan Amerika Selatan) dan dampak dari meningkatnya periode glasiasi. Ia menyajikan peta-peta yang memperlihatkan berbagai faktor, seperti ketinggian pegunungan, kedalaman lautan, dan karakter vegetasi regional, yang mempengaruhi penyebaran hewan. Ia juga meringkas semua familia dan genera yang diketahui dari hewan-hewan yang tingkatannya lebih tinggi, serta mencatat sebaran-sebaran geografisnya yang dapat diketahui. Teks tersebut diatur sedemikian rupa sehingga memudahkan penjelajah untuk mempelajari hewan apa yang dapat ditemukan dalam suatu lokasi tertentu. Karya dalam dua jilid ini, yaitu The Geographical Distribution of Animals, diterbitkan pada tahun 1876 dan berperan sebagai teks definitif seputar zoogeografi sampai dengan 80 tahun setelahnya.[122] Dalam buku ini Wallace tidak membatasi dirinya pada biogeografi dari spesies yang masih ada, tetapi juga memasukkan bukti dari rekaman fosil untuk membahas proses evolusi dan migrasi yang telah menyebabkan penyebaran geografis spesies hewan modern. Sebagai contohnya ia membahas bagaimana bukti fosil menunjukkan bahwa tapir berasal dari Belahan Utara, bermigrasi antara Amerika Utara dan Eurasia dan kemudian, jauh di kemudian hari, baru-baru ini menuju Amerika Selatan yang mana setelah itu membuat spesiesnya di utara menjadi punah, sehingga menyisakan sebaran modern dari dua kelompok tapir yang terisolasi di Amerika Selatan dan Asia Tenggara.[123] Wallace menaruh minat dan sangat menyadari adanya kepunahan megaufauna secara massal pada kala Pleistosen Akhir. Dalam The Geographical Distribution of Animals (1876) ia menulis, "Kita hidup dalam suatu dunia yang miskin secara zoologi, di mana semua bentuk yang paling besar, dan paling ganas, serta paling aneh telah menghilang baru-baru ini."[124] Ia menambahkan keyakinannya bahwa penyebab yang paling mungkin dari kepunahan cepat tersebut adalah glasiasi, tetapi pada saat ia menulis World of Life (1911) ia sampai pada keyakinan bahwa kepunahan itu "karena intervensi manusia".[125] Pada tahun 1880 Wallace menerbitkan buku berjudul Island Life sebagai kelanjutan dari The Geographical Distribution of Animals. Dalam buku tersebut ia menuliskan pengamatannya terkait penyebaran spesies hewan maupun tumbuhan di pulau. Wallace mengklasifikasikan pulau menjadi tiga jenis yang berbeda. Pulau-pulau samudra, seperti Kepulauan Galápagos dan Hawaii (kemudian dikenal sebagai Kepulauan Sandwich), terbentuk di tengah samudra dan tidak pernah menjadi bagian dari salah satu benua besar. Pulau-pulau seperti itu ditandai dengan kurang lengkapnya amfibi dan mamalia darat, serta para penghuninya (selain burung-burung migran dan spesies yang dibawa manusia) pada umumnya merupakan hasil dari kolonisasi yang terjadi secara kebetulan dan evolusi selanjutnya. Ia membagi pulau-pulau kontinental menjadi dua kelas terpisah tergantung pada apakah suatu pulau belum lama menjadi bagian dari suatu benua (seperti Britania) atau lebih lama sebelumnya (seperti Madagaskar) dan membahas bagaimana perbedaan tersebut berdampak pada flora dan fauna. Ia berbicara mengenai bagaimana isolasi berpengaruh pada evolusi dan bagaimana hal tersebut dapat mengakibatkan kelestarian berbagai kelas hewan, misalnya saja lemur Madagaskar yang mana merupakan sisa-sisa dari fauna kontinental yang pernah tersebar luas. Ia secara ekstensif membahas bagaimana perubahan iklim, khususnya periode glasial yang meningkat, mungkin berdampak pada penyebaran flora dan fauna di beberapa pulau, dan bagian pertama buku tersebut membahas kemungkinan penyebab zaman es yang besar ini. Island Life dianggap sebagai sebuah karya yang sangat penting pada saat diterbitkannya. Karya tersebut dibahas secara mendalam di kalangan ilmiah baik dalam ulasan-ulasan yang dipublikasikan maupun korespondensi pribadi.[126] Isu lingkungan hidup Karya Wallace yang ekstensif dalam biogeografi membuatnya sadar akan dampak aktivitas manusia terhadap alam. Dalam Tropical Nature and Other Essays (1878) ia memperingatkan tentang bahaya penggundulan hutan dan erosi tanah, khususnya di daerah beriklim tropis yang rentan terhadap curah hujan yang tinggi. Sambil mencatat interaksi yang kompleks antara vegetasi dan iklim, ia memperingatkan bahwa pembukaan hutan hujan secara luas untuk budidaya kopi di Ceylon (Sri Lanka) dan India akan berdampak negatif terhadap iklim di negara-negara itu dan akhirnya mengarah pada kerusakan karena erosi tanah.[127] Mengenai dampak dari kolonisasi Eropa pada Pulau Saint Helena, ia menulis: "... namun pemandangan umum pulau tersebut sekarang begitu gersang dan tidak bersahabat sehingga beberapa orang merasa sulit untuk percaya bahwa pulau itu dulunya hijau dan subur. Bagaimanapun penyebab dari perubahan ini sangat mudah dijelaskan. Tanah subur yang dibentuk oleh endapan tumbuhan dan batuan vulkanik yang membusuk hanya dapat dipertahankan di lereng-lereng yang curam selama terlindungi oleh vegetasi yang asalnya banyak terdapat di sebagian besar daerah itu. Ketika ini dihancurkan, hujan tropis yang lebat segera menghanyutkan tanah tersebut dan meninggalkan suatu hamparan luas bebatuan gundul dan lempung tandus. Perusakan yang tak mungkin dapat diperbaiki ini pertama-tama disebabkan oleh kambing, yang dibawa oleh bangsa Portugis pada tahun 1513, dan bertambah sedemikian cepatnya sehingga pada tahun 1588 mereka berjumlah ribuan. Hewan ini adalah musuh terbesar dari pepohonan karena mereka memakan anakan pohon yang masih kecil, dan dengan demikian mencegah pemulihan hutan secara alamiah. Bagaimanapun mereka dibantu oleh limbah sembrono manusia. East India Company mengambil alih pulau tersebut pada tahun 1651, dan sekitar tahun 1700 mulai terlihat kalau hutan-hutannya berkurang dengan cepat, dan perlu perlindungan tertentu. Dua pohon aslinya, kayu merah dan eboni, baik untuk penyamakan dan, untuk menyimpan masalah, hanya kulit kayunya yang dilucuti dengan sia-sia dari batang pohon, sisanya dibiarkan membusuk; sementara pada tahun 1709 sejumlah besar kayu eboni yang lenyap dengan cepatnya digunakan untuk membakar kapur demi membangun perbentengan![128]" Komentar Wallace mengenai lingkungan hidup semakin hari semakin lantang. Dalam The World of Life (1911) ia menulis: "Pertimbangan-pertimbangan ini seharusnya membawa kita untuk melihat pada semua karya alam, hidup atau mati, diinvestasikan dengan kesakralan tertentu, untuk digunakan oleh kita tapi tidak disalahgunakan, dan untuk tidak pernah secara sembrono dihancurkan atau dirusak. Mencemari suatu sumber air atau sungai, memusnahkan seekor burung atau binatang, seharusnya dianggap sebagai pelanggaran moral dan kejahatan sosial; ... Namun selama abad terakhir ini, yang telah mengalami kemajuan besar dalam pengetahuan dari Alam yang mana sangat kita banggakan, belum ada perkembangan yang sesuai dari suatu cinta atau penghormatan akan karya-karyanya. Sehingga tidak pernah ada sebelumnya kerusakan yang menyebar luas seperti ini atas permukaan bumi dan banyak kehidupan hewan dengan cara perusakan vegetasi asli, dan perusakan borongan sedemikian atas bumi dengan cara eksploitasi mineral dan dengan menuangkan sampah dari pabrik dan dari kota ke dalam aliran-aliran air dan sungai-sungai kita. Dan ini telah dilakukan oleh semua bangsa terbesar yang mengklaim tempat pertama dalam peradaban dan agama![129]" Astrobiologi Buku Man's Place in the Universe (1904) karya Wallace merupakan upaya serius pertama dari seorang ahli biologi untuk mengevaluasi kemungkinan adanya kehidupan di planet lain. Ia menyimpulkan bahwa Bumi adalah satu-satunya planet dalam tata surya yang dapat mendukung kehidupan, terutama karena planet ini merupakan satu-satunya planet yang memungkinkan adanya air dalam fase cairan. Lebih kontroversial lagi ia menyatakan bahwa tidak mungkin bintang lainnya dalam galaksi dapat memiliki planet dengan karakteristik yang diperlukan seperti demikian (keberadaan galaksi lain belum terbukti pada saat itu). Ia hanya menuliskan tanggapannya tentang Mars secara singkat dalam buku ini, dan pada tahun 1907 Wallace kembali ke topik tersebut dengan sebuah buku berjudul Is Mars Habitable? untuk mengkritik klaim Percival Lowell mengenai adanya kanal Mars yang dibuat oleh makhluk-makhluk berakal. Wallace melakukan penelitian selama berbulan-bulan, berkonsultasi dengan berbagai ahli, dan menghasilkan analisis ilmiahnya sendiri tentang iklim Mars dan kondisi atmosfernya.[130] Salah satunya Wallace mengemukakan bahwa analisis spektroskopi telah memperlihatkan tidak adanya tanda-tanda uap air dalam atmosfer Mars, bahwa analisis Lowell mengenai iklim Mars memiliki kelemahan yang serius dan sangat melebih-lebihkan suhu permukaannya, dan bahwa tekanan atmosfer rendah itu akan membuat air dalam bentuk cair, apalagi adanya suatu sistem irigasi yang mengelilingi planet, dianggapnya mustahil.[131] Richard Milner berkomentar: "Adalah Alfred Russel Wallace, seorang evolusionis yang brilian dan eksentrik ... yang secara efektif mematahkan jaringan maya kanal Mars karya Lowell."[132] Wallace awalnya tertarik pada topik tersebut karena filosofi antroposentris yang dipegangnya membuat ia cenderung untuk percaya akan keunikan manusia di alam semesta ini.[133] Kontroversi Spiritualisme Dalam sebuah surat kepada iparnya pada tahun 1861, Wallace menulis: "... Saya tetap menjadi seorang yang tidak percaya pada hampir semua yang Anda anggap kebenaran yang paling suci. Saya akan abaikan sebagai orang yang benar-benar hina atas tuduhan yang sering diulang-ulang bahwa orang skeptis menutup kebenaran karena mereka tidak akan diatur oleh moralitas Kekristenan ... Saya bersyukur dapat melihat banyak untuk mengagumi semua agama. Bagi kebanyakan agama umat manusia dari beberapa macam merupakan suatu keharusan. Tetapi entah apakah ada Allah dan apa pun kodrat-Nya; entah kita memiliki jiwa yang abadi atau tidak, atau apa pun keadaan kita setelah kematian, saya dapat tidak takut untuk menderita demi penelitian alam dan pencarian kebenaran, atau percaya bahwa mereka akan lebih baik dalam suatu keadaan masa depan yang telah hidup dalam keyakinan akan doktrin-doktrin yang tertanam sejak kecil, dan yang bagi mereka lebih seperti suatu masalah keimanan buta daripada keyakinan cerdas.[134]" Wallace merupakan seorang peminat frenologi.[135] Pada awal kariernya ia bereksperimen dengan hipnosis yang kemudian dikenal dengan istilah mesmerisme. Ia menggunakan beberapa muridnya di Leicester sebagai subjek, dan berhasil dengan cukup sukses.[136] Ketika ia memulai eksperimennya dengan mesmerisme, topik tersebut sangatlah kontroversial dan para peneliti awal seperti John Elliotson telah dikecam keras oleh badan ilmiah dan medis.[137] Wallace menarik suatu hubungan antara pengalamannya dengan mesmerisme dan penyelidikannya kemudian dalam spiritualisme. Pada tahun 1893 ia menulis: "Demikianlah saya mempelajari pelajaran besar pertama saya dalam penyelidikan ke dalam bidang-bidang pengetahuan yang tidak jelas ini, jangan pernah menerima ketidakpercayaan orang-orang besar atau tuduhan-tuduhan mereka akan penipuan atau kebebalan, sebab setiap signifikansi ketika berlawanan dengan pengamatan fakta yang berulang kali oleh orang lainnya, memang waras dan benar. Seluruh sejarah ilmu pengetahuan menunjukkan kepada kita bahwa setiap kali orang-orang ilmiah dan berpendidikan dari segala zaman membantah fakta-fakta dari peneliti lainnya dengan suatu alasan apriori absurditas atau kemustahilan, para penyangkal tersebut selalu saja salah.[138]" Wallace mulai menyelidiki spritualisme pada musim panas tahun 1865, kemungkinan atas desakan Fanny Sims kakaknya yang telah terlibat dengan hal tersebut beberapa waktu sebelumnya.[139] Setelah meninjau literatur tentang topik tersebut dan menguji fenomena yang ia saksikan saat pemanggilan arwah (séance), ia sampai pada penerimaan bahwa keyakinan ini terkait dengan suatu realitas alam. Selama sisa hidupnya ia tetap yakin bahwa setidaknya beberapa fenomena pemanggilan arwah adalah asli, tanpa mempedulikan berapa banyak tuduhan penipuan dari kalangan skeptis atau berapa banyak bukti adanya tipu muslihat dalam fenomena tersebut. Ada ketidaksepakatan di kalangan sejarawan dan penulis biografi seputar faktor-faktor yang paling mempengaruhi Wallace sehingga mengadopsi spiritualisme. Salah seorang biografer mengemukakan bahwa guncangan emosi yang ia alami beberapa bulan sebelumnya, ketika tunangan pertamanya memutuskan pertunangan mereka, berkontribusi terhadap penerimaannya akan spiritualisme.[140] Akademisi lainnya lebih suka menekankan bahwa Wallace ingin menemukan penjelasan yang ilmiah dan rasional atas semua fenomena alam dan umat manusia, baik materi maupun non materi.[137][141] Spiritualisme menarik minat banyak kaum Victorian terpelajar yang merasa tidak lagi menemukan doktrin keagamaan biasa (misalnya dari Gereja Inggris) dapat diterima serta tidak puas dengan pandangan yang benar-benar materialistis dan mekanis terhadap dunia, yang mana semakin bermunculan dari ilmu pengetahuan abad ke-19.[142] Namun beberapa akademisi yang meneliti pandangan Wallace secara mendalam menekankan bahwa baginya spiritualisme lebih kepada hal ilmu pengetahuan dan filosofi daripada keyakinan agama.[137][141] Para intelektual penting lainnya dari abad ke-19 yang terlibat dengan spiritualisme misalnya Robert Owen, seorang reformis sosial yang pada awalnya adalah salah seorang idola Wallace,[143] para fisikawan seperti William Crookes dan John William Strutt, matematikawan Augustus De Morgan, dan seorang penerbit dari Skotlandia bernama Robert Chambers.[142][144] Sekitar tahun 1860-an John Nevil Maskelyne, seorang pesulap panggung, membuka tipu muslihat Davenport bersaudara kepada publik.[145] Wallace tidak percaya bahwa ia telah mengulangi kemahiran mereka dengan menggunakan metode alamiah, dan menyatakan kalau Maskelyne menguasai kemampuan supranatural.[146][147] Pada tahun 1874 Wallace mengunjungi Frederick Hudson, seorang fotografer roh. Sebuah foto dirinya dengan almarhum ibunya kemudian dihasilkan dan Wallace menyatakan bahwa foto tersebut asli, katanya, "Saya tidak keluar dari kesimpulan kalau beberapa makhluk spiritual, terbiasa dengan berbagai sisi ibu saya selama hidup, menghasilkan impresi-impresi yang dapat dikenali ini di pelat tersebut."[148] Bagaimanapun foto-foto Hudson sebelumnya telah terekspos sebagai penipuan pada tahun 1872.[149] Pembelaan Wallace yang sangat terbuka atas spiritualisme dan pembelaannya secara berulang atas medium spiritualis untuk menentang tuduhan-tuduhan penipuan selama tahun 1870-an menyebabkan reputasi ilmiahnya tercemar. Hal ini mengakibatkan ketegangan hubungannya dengan para ilmuwan yang sebelumnya ramah terhadapnya, seperti Henry Bates, Thomas Huxley, dan bahkan Darwin, yang mana merasa Wallace terlalu mudah percaya. Kalangan lainnya seperti William Benjamin Carpenter (seorang fisiolog) dan Ray Lankester (seorang zoolog) secara terbuka memusuhi Wallace karena masalah ini. Wallace dan ilmuwan lain yang membela spiritualisme, khususnya William Crookes, mendapat banyak kritikan dari pers; The Lancet adalah jurnal medis terkemuka di Inggris pada saat itu yang menuliskan kritikan yang sangat tajam. Kontroversi tersebut mempengaruhi persepsi publik atas karya Wallace sepanjang sisa kariernya.[150] Ketika pada tahun 1879 Darwin pertama kali mencoba untuk menggalang dukungan di kalangan naturalis agar Wallace mendapatkan pensiun sipil, Joseph Hooker menanggapi: Wallace telah sedemikian kehilangan kastanya, tidak hanya karena kelekatannya pada Spiritualisme, namun karena kenyataan apa yang telah dilakukannya secara sengaja dan melawan keseluruhan suara komite dari divisinya di British Association (B.A.), mengadakan suatu diskusi tentang Spiritualisme dalam salah satu pertemuan divisi tersebut ... Mengenai hal ini ia dikatakan melakukannya dengan suatu cara yang tidak jujur, dan saya mengingat dengan baik kemarahan yang ditimbulkannya dalam Dewan B.A. tersebut.[151][152] Hooker pada akhirnya melunak dan setuju untuk mendukung permohonan pensiun tersebut.[153] Pertaruhan Bumi datar Pada tahun 1870 seorang pendukung konsep Bumi datar bernama John Hampden menawarkan uang taruhan sejumlah £500 (setara dengan sekitar £47000 pada zaman sekarang[154]) dalam sebuah iklan majalah kepada siapa saja yang dapat membuktikan adanya lengkungan cembung dalam suatu kumpulan air seperti sungai, kanal, atau danau. Wallace yang tertarik dengan tantangan tersebut, dan pada saat itu mengalami kesulitan keuangan, lalu merancang suatu percobaan di mana ia mendirikan dua objek di sepanjang 10km bentangan kanal. Kedua objek berada pada ketinggian yang sama di atas permukaan air dan ia memasang teleskop di sebuah jembatan juga dengan ketinggian yang sama di atas permukaan air. Ketika ia melihat melalui teleskop tersebut, salah satu objek terlihat lebih tinggi daripada yang lainnya sehingga memperlihatkan adanya kelengkungan permukaan bumi ini. Juri untuk pertaruhan tersebut, yakni editor majalah Field, menyatakan Wallace sebagai pemenang, tetapi Hampden menolak untuk menerima hasil ini. Ia menggugat Wallace dan melakukan suatu kampanye, yang berlangsung selama beberapa tahun, dengan menuliskan surat ke berbagai penerbitan dan organisasi di mana Wallace menjadi anggotanya berupa kecaman bahwa ia adalah seorang penipu dan pencuri. Wallace memenangkan berbagai tuntutan fitnah yang diajukan Hampden, tetapi Wallace menghabiskan lebih banyak uang untuk biaya proses pengadilan daripada yang ia dapatkan dari taruhan tersebut, dan kontroversi ini membuatnya frustasi selama bertahun-tahun.[155] Kampanye anti vaksinasi Pada awal tahun 1880-an Wallace masuk dalam perdebatan seputar keharusan melakukan vaksinasi cacar. Awalnya Wallace melihat isu tersebut sebagai suatu hal kebebasan pribadi; tetapi setelah mempelajari beberapa statistik yang disediakan oleh para aktivis anti vaksinasi ia mulai mempertanyakan kefektifan vaksinasi. Pada saat itu teori kuman penyakit masih sangat baru dan belum diterima secara universal. Selain itu belum ada orang yang cukup mengetahui mengenai sistem imunitas manusia untuk memahami bagaimana vaksinasi bekerja. Ketika Wallace melakukan beberapa penelitian, ia menemukan kasus-kasus di mana para pendukung vaksinasi telah menggunakan statistik yang meragukan (dalam beberapa kasus benar-benar palsu) untuk mendukung argumen mereka. Karena selalu mencurigai pihak otoritas, Wallace menduga bahwa para dokter memiliki suatu kepentingan terselubung dalam mempromosikan vaksinasi. Dan ia sampai pada keyakinan bahwa penurunan angka insiden cacar yang selama itu dikaitkan dengan vaksinasi, pada kenyataannya, merupakan akibat dari higienitas yang lebih baik dan perbaikan dalam sanitasi publik.[156] Faktor yang lain dalam pemikiran Wallace adalah keyakinannya bahwa, karena seleksi alam, organisme berada dalam keadaan seimbang dengan lingkungannya dan bahwa segala sesuatu di alam, bahkan organisme penyebab penyakit, menjalankan peranannya yang berguna dalam tatanan alam atas segala hal; ia khawatir vaksinasi dapat mengganggu keseimbangan alam dengan hasil-hasil yang tidak menguntungkan.[157] Wallace dan para pendukung anti vaksinasi lainnya menekankan bahwa vaksinasi dapat berbahaya, karena pada saat itu seringkali dilakukan dengan cara yang tidak sehat dan ceroboh.[157] Pada tahun 1890 Wallace memberikan bukti sebelum Royal Commission menyelidiki kontroversi ini. Ketika komisi tersebut memeriksa materi yang ia serahkan untuk mendukung kesaksiannya, mereka menemukan kesalahan-kesalahan seperti adanya beberapa statistik yang meragukan. The Lancet menegaskan bahwa Wallace dan para aktivis anti vaksinasi lainnya selektif dalam memilih statistik yang digunakan, dengan mengabaikan sejumlah besar data yang tidak konsisten dengan posisinya. Komisi tersebut mendapati bahwa vaksinasi cacar adalah efektif dan seharusnya tetap diwajibkan, meski mereka merekomendasikan beberapa perubahan prosedur untuk meningkatkan keselamatan, dan hukuman bagi orang-orang yang menolak untuk mematuhinya dibuat lebih ringan. Bertahun-tahun kemudian, pada tahun 1898, Wallace membuat sebuah pamflet, Vaccination a Delusion; Its Penal Enforcement a Crime, yang menyerang temuan-temuan komisi tersebut. The Lancet kemudian juga ikut menyerang dengan menyatakan bahwa vaksinasi itu memuat banyak kesalahan yang sama sebagaimana bukti yang diberikan Wallace kepada komisi tersebut.[156] Warisan dan persepsi sejarah Sebagai hasil dari tulisannya, pada saat wafatnya Wallace telah menjadi seorang tokoh ternama selama bertahun-tahun baik sebagai seorang ilmuwan maupun aktivis sosial. Ia sering dicari para jurnalis dan kalangan lainnya untuk diminta pendapatnya tentang beragam topik.[158] Ia menerima gelar doktor kehormatan dan sejumlah penghargaan profesional seperti Royal Medal dari Royal Society (tahun 1868) dan Darwin Medal (tahun 1890),[159] serta Order of Merit pada tahun 1908.[160] Di atas segalanya, peranan Wallace sebagai rekan penemu seleksi alam dan karyanya dalam zoogeografi menandakan bahwa ia adalah seorang figur yang luar biasa. Tidak ada keraguan bahwa ia adalah salah seorang penjelajah sejarah alam terbesar dari abad ke-19. Kendati demikian ketenarannya memudar dengan cepat setelah wafatnya. Untuk waktu yang lama ia diperlakukan sebagai sosok yang relatif tidak jelas dalam sejarah ilmu pengetahuan.[113] Sejumlah alasan telah dikemukakan atas kekurangan perhatian ini, misalnya kerendahan hatinya, kesediaannya untuk membela berbagai hal yang tidak populer tanpa mempedulikan reputasinya sendiri, dan ketidaknyamanan dari banyak komunitas ilmiah karena ide-idenya yang tidak lazim. Baru-baru ini sosoknya menjadi agak lebih jelas dengan diterbitkannya beberapa buku biografi tentangnya, serta berbagai antologi tulisan-tulisannya. Pada tahun 2007 seorang kritikus literer majalah New Yorker mendapati bahwa lima dari biografi tersebut dan dua dari antologinya telah diterbitkan sejak tahun 2000.[161] Ada juga sebuah situs web yang dibuat sebagai dedikasi untuk keilmuan Wallace.[162] Dalam sebuah buku tahun 2010, seorang aktivis lingkungan hidup bernama Tim Flannery mengklaim bahwa Wallace adalah "ilmuwan modern pertama yang memahami betapa pentingnya kerja sama demi kelangsungan hidup kita";[163] ia mengemukakan bahwa pemahaman Wallace tentang seleksi alam dan karyanya kemudian tentang atmosfer dipandang sebagai cikal bakal pemikiran ekologis modern. Natural History Museum, London, mengkoordinasikan acara-acara peringatan seabad Wallace di seluruh dunia dalam proyek 'Wallace100' pada tahun 2013.[164][165] Pada 24 Januari potret dirinya diresmikan di aula utama museum tersebut oleh Bill Bailey, seorang pengagum beratnya.[166] Dalam sebuah program BBC Two berjudul (pertama kali disiarkan tanggal 21 April 2013), Bailey mengungkapkan bagaimana Wallace memecahkan evolusi dengan mengunjungi kembali tempat-tempat di mana Wallace menemukan spesies eksotik. Episode pertama menampilkan orang utan dan katak terbang dalam perjalanan Bailey di Pulau Kalimantan. Episode kedua menampilkan burung cenderawasih.[167] Pada tanggal 7 November 2013, saat peringatan 100 tahun wafatnya Wallace, David Attenborough meresmikan sebuah patung Wallace di museum tersebut.[168] Patung tersebut disumbangkan oleh A. R. Wallace Memorial Fund,[169] dan dipahat oleh Anthony Smith. Wallace dirupakan dalam patung tersebut sebagai seorang pemuda yang sedang melakukan pengumpulan. Bulan November 2013 juga ditandai dengan penayangan perdana The Animated Life of A. R. Wallace, sebuah film animasi boneka kertas yang didedikasikan untuk peringatan seratus tahun Wallace.[170] Penghargaan, penghormatan, dan peringatan Menjabat sebagai ketua divisi antropologi dari British Association pada tahun 1866.[171] Menjadi presiden Entomological Society of London pada tahun 1870.[159] Terpilih sebagai ketua divisi biologi dari British Association pada tahun 1876.[172] Terpilih sebagai anggota dari Royal Society pada tahun 1893.[172] Diajukan sebagai pemimpin Kongres Spiritualis Internasional dalam pertemuan di London pada tahun 1898.[173] Pada tahun 1928, sebuah rumah di Richard Hale School (kemudian disebut Hertford Grammar School) menggunakan nama Wallace.[174][175] Wallace merupakan siswa Richard Hale antara tahun 1828–1836. Ruang-ruang kuliah di universitas Cardiff dan Swansea menggunakan nama Wallace.[175] Kawah di Mars dan Bulan menggunakan namanya.[174] Pada tahun 1986 Royal Entomological Society of London mengangkat suatu ekspedisi selama setahun ke Taman Nasional Dumoga-Bone di Sulawesi Utara dengan nama "Project Wallace".[175] Sekelompok pulau di Indonesia dikenal sebagai kawasan biogeografis Wallacea untuk menghormati Wallace, dan Operation Wallacea (dinamakan dari kawasan tersebut) memberikan penghargaan "Alfred Russel Wallace Grants" bagi para mahasiswa program sarjana ekologi.[176] Karya tulis Wallace adalah seorang penulis produktif. Pada tahun 2002, seorang sejarawan ilmu pengetahuan menerbitkan suatu analisis kuantitatif terkait publikasi karya Wallace. Ia mendapati bahwa Wallace telah menerbitkan 22 buku lengkap dan setidaknya 747 berupa penggalan-penggalan yang lebih singkat, 508 di antaranya merupakan karya ilmiah (191 dipublikasikan di jurnal Nature). Ia lalu membagi-bagi 747 penggalan pendek tersebut menurut subjek utamanya: 29% tentang biogeografi dan sejarah alam, 27% tentang teori evolusi, 25% tentang komentar sosial, 12% tentang Antropologi, dan 7% tentang spiritualisme dan frenologi.[177] Sebuah bibliografi daring dari tulisan-tulisan Wallace memiliki lebih dari 750 entri.[25] Buku pilihan Makalah pilihan 1853: . Berspekulasi tentang pengaruh dari sungai dan hambatan geografis lainnya pada penyebaran spesies yang serumpun. 1855: . Pemikiran Wallace tentang hukum-hukum yang mengatur penyebaran geografis dari spesies serumpun, termasuk Hukum Serawak, dan implikasi hukum-hukum tersebut pada transmutasi spesies. 1857: . Studi biogeografis pertama secara metodis. 1858: . Makalah tentang seleksi alam yang dikirimkan Wallace kepada Darwin. 1859: . Memuat deskripsi awal tentang Garis Wallace. 1863: . Pembelaan Wallace atas Asal Usul pada topik evolusi terkait sel lebah yang berbentuk heksagonal. 1863: . Makalah tentang geografi dan kemungkinan sejarah geografis Indonesia dengan pernyataan-pernyataan yang berupa kesimpulan seputar pentingnya biogeografi dan keanekaragaman hayati yang seringkali dikutip dalam kalangan konservasi modern. 1864: . Monografi famili kupu-kupu Indonesia beserta pembahasan berbagai jenis keragaman termasuk variasi individu, bentuk polimorfik, ras geografis, variasi yang dipengaruhi kondisi lokal dan spesies serumpun. 1891: . Berisi spekulasi tentang bagaimana glasiasi mungkin berdampak pada penyebaran flora pegunungan di Amerika Utara dan Eurasia. Sebuah yang lebih komprehensif dari publikasi Wallace tersedia secara daring, beserta bibliografi lengkap dari semua tulisan Wallace[25] yang telah disusun oleh Charles H. Smith (sejarawan sains) di . Lihat pula Fauna Indonesia Flora Indonesia Sejarah biologi Wallacea Referensi Sumber Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. External link in |publisher= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help); External link in |publisher= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. External link in |publisher= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. , . Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. External link in |publisher= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. External link in |publisher= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Bacaan lanjutan Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Pranala luar Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. at Project Gutenberg at Internet Archive at LibriVox (public domain audiobooks) Kategori:Ahli biologi Inggris Kategori:Naturalis Inggris
https://id.wikipedia.org/wiki/Alfred%20Russel%20Wallace
{ "plaintext_start_byte": [ 2, 192, 300, 628 ], "plaintext_end_byte": [ 176, 285, 627, 684 ] }
من هو ديفيد فنكلشتاين؟
ديفيد فنكلشتاين
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 61 ], "minimal_answers_end_byte": [ 131 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ديفيد فنكلشتاين (و. 1929 – 2016 م) هو فيزيائي من الولايات المتحدة الأمريكية . ولد في مدينة نيويورك .[1] التعليم تعلم في City College of New York، ومعهد ماساتشوست للتكنولوجيا مراجع تصنيف:أشخاص من مدينة نيويورك تصنيف:خريجو معهد ماساتشوستس للتكنولوجيا تصنيف:علماء من مدينة نيويورك تصنيف:فيزيائيون أمريكيون تصنيف:مواليد 1929 تصنيف:مواليد في نيويورك تصنيف:وفيات 2016 تصنيف:خريجو كلية مدينة نيويورك
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%AF%20%D9%81%D9%86%D9%83%D9%84%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%86
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 3419, 5041, 5294, 6247, 6895, 7657, 8988, 10319, 12017, 12239, 13477, 14555, 20749, 25322, 27787, 29764, 30536, 31201, 31773, 31971, 32429, 32804, 34442, 34999, 36506, 40824, 41808, 43431, 44374, 45500, 46924, 47642, 48173, 49649, 51033, 52693, 54375, 55778, 56972, 57705, 58927, 60365, 62087, 65105, 65881, 66487, 68369, 70017, 71169, 71354, 72094, 72201 ], "plaintext_end_byte": [ 3418, 4937, 5293, 6246, 6862, 7628, 8987, 10310, 12016, 12238, 13476, 14540, 20736, 25309, 27734, 29747, 30521, 31200, 31772, 31970, 32428, 32789, 34441, 34984, 36505, 40809, 41793, 43407, 44317, 45482, 46909, 47614, 48152, 49636, 51017, 52692, 54374, 55777, 56886, 57656, 58889, 60362, 62086, 65033, 65852, 66279, 68368, 70016, 71131, 71327, 72054, 72199, 73369 ] }
هل نجح الربيع العربي ؟
الربيع العربي
arabic
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "YES" ] }
الثورات العربية، أو الربيع العربي أو ثورات الربيع العربي في الإعلام، هي حركات احتجاجية سلمية ضخمة انطلقت في بعض البلدان العربية خلال أوخر عام 2010 ومطلع 2011، متأثرة بالثورة التونسية التي اندلعت جراء إحراق محمد البوعزيزي نفسه ونجحت في الإطاحة بالرئيس السابق زين العابدين بن علي،[1][2] وكان من أسبابها الأساسية انتشار الفساد والركود الاقتصاديّ وسوء الأحوال المَعيشية، إضافة إلى التضييق السياسيّ والأمني وعدم نزاهة الانتخابات في معظم البلاد العربية. ولا زالت هذه الحركة مستمرة حتى هذه اللحظة.[3][4] نجحت الثورات بالإطاحة بأربعة أنظمة حتى الآن، فبعدَ الثورة التونسية نجحت ثورة 25 يناير المصرية بإسقاط الرئيس السابق محمد حسني مبارك، ثم ثورة 17 فبراير الليبية بقتل معمر القذافي وإسقاط نظامه، فالثورة اليمنية التي أجبرت علي عبد الله صالح على التنحي. وأما الحركات الاحتجاجية فقد بلغت جميع أنحاء الوطن العربي، وكانت أكبرها هي حركة الاحتجاجات في سوريا. تميزت هذه الثورات بظهور هتاف عربيّ ظهر لأول مرة في تونس و أصبح شهيرًا في كل الدول العربية وهو: "الشعب يريد إسقاط النظام". ، ثم بعدها كانت الثورة في تونس عندما أضرم الشاب محمد البوعزيزي النار في نفسه احتجاجاً على الأوضاع المعيشية والاقتصادية المتردية، وعدم تمكنه من تأمين قوت عائلته، فاندلعت بذلك الثورة التونسية، وانتهت في 14 يناير عندما غادر زين العابدين بن علي البلاد بطائرة إلى مدينة جدة في السعودية، واستلم من بعده السلطة محمد الغنوشي الوزير الأول السابق، فالباجي قائد السبسي. وبعدها بتسعة أيام، اندلعت ثورة 25 يناير المصرية تليها بأيام الثورة اليمنية، وفي 11 فبراير التالي أعلن محمد حسني مبارك تنحيه عن السلطة، ثم سُجن وحوكم بتهمة قتل المتظاهرين خلال الثورة. وإثر نجاح الثورتين التونسية والمصرية بإسقاط نظامين بدأت الاحتجاجات السلميَّة المُطالبة بإنهاء الفساد وتحسين الأوضاع المعيشية بل وأحياناً إسقاط الأنظمة بالانتشار سريعاً في أنحاء الوطن العربي الأخرى، فبلغت الأردن والبحرين والجزائر وجيبوتي والسعودية والسودان والعراق وعُمان وفلسطين (مطالبة بإنهاء الانقسام بالإضافة إلى الانتفاضة الثالثة) والكويت ولبنان والمغرب وموريتانيا. في 17 فبراير اندلعت الثورة الليبية، التي سُرعان ما تحولت إلى ثورة مسلحة، وبعد صراع طويل تمكن الثوار من السيطرة على العاصمة في أواخر شهر أغسطس عام 2011، قبل مقتل معمر القذافي في 20 أكتوبر خلال معركة سرت، وبعدها تسلّم السلطة في البلاد المجلس الوطني الانتقالي. وقد أدت إلى مقتل أكثر من خمسين ألف شخص، وبذلك فإنها كانت أكثر الثورات دموية. وبعد بدء الثورة الليبية بشهر تقريباً، اندلعت حركة احتجاجات سلمية واسعة النطاق في سوريا في 15 مارس، وأدت إلى رفع حالة الطوارئ السارية منذ 48 عاماً وإجراء تعديلات على الدستور، كما أنها أوقعت أكثر من ثمانية آلاف قتيل ودفعت المجتمع الدولي إلى مُطالبة الرئيس بشار الأسد بالتنحي عن السلطة. وفي أواخر شهر فبراير عام 2012 أعلن الرئيس اليمني علي عبد الله صالح تنحيه عن السلطة التزاماً ببنود المبادرة الخليجية لحل الأزمة اليمنية، التي كان قد وقع عليها قبل بضعة شهور عقبَ الاحتجاجات العارمة التي عصفت بالبلاد لعام كامل. أسباب الثورات العربية ( الربيع العربي ) القمع والاستبداد معظم الدول العربية تملك سجلا سيئا في حقوق الإنسان، وذلك لاستبداد الحكام وتشبثهم بالكراسي لعقود طويلة، إضافة لمجيئهم للحكم بطرق غير شرعية. فالزعيم الليبي معمر القذافي على سبيل المثال كان أقدم حاكم على وجه الأرض وجاء للحكم بانقلاب عسكري سنة 1969 اسماه ثورة الفاتح، أيضا في سوريا وصل الرئيس بشار الأسد إلى الحكم خلفا لأبيه حافظ عام 2000 في سابقة لم تشهدها الدول العربية في نظام الحكم الجمهوري، حيث تم تعديل الدستور في 15 دقيقة ليناسب عمر بشار ويتمكن من حكم سوريا، أيضا في مصر واليمن كانت هناك رغبات من حاكميها حسني مبارك وعلي عبد الله صالح لتوريث الحكم لأبنائهم جمال واحمد على التوالي لكن سرعان ما اندلعت الثورة في مصر التي أطاحت بمبارك والثورة في اليمن التي أطاحت بصالح. كذلك في الأنظمة الملكية كان هناك حكم ملكي مطلق مما أدى لخروج مظاهرات في بعض الدول الملكية مثل البحرين والأردن والمغرب والسعودية وعمان للمطالبة بملكية دستورية ومزيد من الحريات. ويعتقد البعض أن الربيع العربي عبارة عن مؤامرة خططها تنفذها الولايات المتحدة الأمريكية والكيان الصهيوني لرسم خريطة الشرق الأوسط الجديد التي قام بها برنارد لويس. انتحار البوعزيزي قام الشاب التونسي محمد البوعزيزي بإحراق نفسه يوم 17 ديسمبر في مدينة التونسية لأنه سئم وضعه الاجتماعي المتردي إضافة لتسلط الشرطة على المواطنين وعدم قبول الشكاوي الموجهة ضددهم، وتضامن أهالي سيدي بوزيد مع البوعزيزي وخرجوا في مظاهرات للمطالبة بالعدالة والحرية، ولكن الاحتجاجات سرعان ما تحولت إلى ثورة أطاحت بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي لتكون شرارة الاحتجاجات في الوطن العربي من المحيط إلى الخليج. الثورات تونس ثورة الأحرار التونسية: اندلعت يوم الجمعة 17 ديسمبر 2010 تضامناً مع الشاب محمد البوعزيزي الذي قام بإضرام النار في جسده في 17 ديسمبر 2010 تعبيرًا عن غضبه على بطالته ومصادرة العربة التي يبيع عليها (توفي يوم الثلاثاء الموافق 4 يناير 2011 نتيجة الحروق)، أدى ذلك إلى اندلاع شرارة المظاهرات في يوم 18 ديسمبر 2010 وخروج آلاف التونسيين الرافضين لما اعتبروه أوضاع البطالة وعدم وجود العدالة الاجتماعية وتفاقم الفساد داخل النظام الحاكم. ونتج عن هذه المظاهرات التي شملت مدن عديدة في تونس عن سقوط العديد من القتلى والجرحى من المتظاهرين نتيجة تصادمهم مع قوات الأمن، وأجبرت الرئيس زين العابدين بن علي على إقالة عدد من الوزراء بينهم وزير الداخلية وتقديم وعود لمعالجة المشاكل التي نادى بحلها المتظاهرون، كما أعلن عزمه على عدم الترشح لانتخابات الرئاسة عام 2014.[5] وتم بعد خطابه فتح المواقع المحجوبة في تونس كاليوتيوب بعد 5 سنوات من الحجب، كما تم تخفيض أسعار بعض المنتجات الغذائية تخفيضًا طفيفًا. لكن الانتفاضة توسعت وازدادت شدتها حتى وصلت إلى المباني الحكومية مما أجبر الرئيس بن علي على التنحي عن السلطة ومغادرة البلاد بشكل مفاجئ بحماية أمنية ليبية إلى السعودية يوم الجمعة 14 يناير 2011[6] فأعلن الوزير الأول محمد الغنوشي في نفس اليوم عن توليه رئاسة الجمهورية بصفة مؤقتة وذلك بسبب تعثر أداء الرئيس لمهامه وذلك حسب الفصل 56 من ، مع إعلان حالة الطوارئ وحظر التجول. لكن المجلس الدستوري قرر بعد ذلك بيوم اللجوء للفصل 57 من الدستور وإعلان شغور منصب الرئيس، وبناءً على ذلك أعلن في يوم السبت 15 يناير 2011 عن تولي رئيس مجلس النواب فؤاد المبزع منصب رئيس الجمهورية بشكل مؤقت إلى حين إجراء انتخابات رئاسية مبكرة. مصر ثورة 25 يناير أو ثورة الغضب هي انتفاضة شعبية اندلعت يوم الثلاثاء 25 يناير/كانون الثاني 2011 م الموافق 24 صفر 1432 هـ[7] (وكان يوم 25 يناير/كانون الثاني هو اليوم المحدد من قبل عدة جهات وأشخاص أبرزهم الناشط وائل غنيم وحركة شباب 6 أبريل[8] وهو يوافق يوم عيد الشرطة في مصر). وذلك احتجاجًا على سوء المعاملة خاصة بعد ظهور العديد من التسجيلات المصورة التي تظهر انتهاك رجال الشرطة للحقوق الإنسانية ولكن تعاملت الشرطة والأمن المركزي بعنف وقامت بستخدام الرصاص الحي، وكانت البداية في محافظة السويس ومات فيها أكثر من 20 شاب مما جعل أهالي السويس تخرج في مظهرات حاشدة، سريعاً ما تبعتها باقي المحافظات وتحولت المظاهرة من احتجاج على قمع الشرطة إلى احتجاج على سوء الأحوال المعيشية والبطالة والسياسة والاقتصاد والتوريث واحتجاجا على ما اعتبر فساداً في ظل حكم الرئيس محمد حسني مبارك.[9] وتعتبر البعض الثورة المصرية جسدا بلا رأس، لأنه لم يكن يُعلن أحد نفسه محركا للثورة، حتى النشطاء والمعارضين لم يكن لهم أي ظهور، فلقد كانت الثورة على حد تعبير الكثيرين هي ثوره ربانية. كان للثورة التونسية الشعبية التي أطاحت بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي أثرٌ كبيرٌ في إطلاق شرارة الغضب الشعبي في مصر. بعد عصر يوم الجمعة 28 يناير 2011 بدأت قوات الجيش بالظهور في ميادين القاهرة، وفي الخامسة والنصف أعلنت رويترز أن الحاكم العكسري يُعلن عن حظر التجول في القاهرة والإسكندرية والسويس،[10] لكن بالرغم من ذلك فقد تحدت جموع المتظاهرين حظر التجوال.[11] وقد نزل الجيش المصري إلى الشارع بناء على أوامر الرئيس مبارك لفرض الأمن خاصة بعد انكسار الشرطة أمام المتظاهرين واقتحام السجون، وامتنعت قوات الجيش عن استهداف المتظاهرين، واستمرت التظاهرات والاعتصام بميدان التحرير حتى أُعلن تنحي الرئيس محمد حسني مبارك عن الحكم في 11 فبراير/شباط 2011 م، ففي السادسة من مساء الجمعة 11 فبراير 2011 م أعلن نائب الرئيس عمر سليمان في بيان قصير عن تخلي الرئيس عن منصبه وأنه كلف المجلس الأعلى للقوات المسلحة إدارة شؤون البلاد. وتولى المجلس العسكري إدارة مصر لفترة 18 شهرا لم تخلوا من مظاهرات وإضرابات إلى أن تم انتخاب الرئيس محمد مرسي رئيسا للبلاد. واستمر حكمه لمدة عام لم يخلو أيضا من مظاهرات وإضرابات وقطع للطرق، وجاءت مظاهرات 30 يونيو 2013 ضد الرئيس مرسي وخرجت مظاهرات أخرى لمؤيدي الرئيس، وفي يوم 3 يوليو عام 2013 قام وزير الدفاع المصري عبد الفتاح السيسي بعزل الرئيس محمد مرسي، ذلك الحدث الذي أحدث انقسام داخليا وخارجيا حتى على تسميته، ففي حين يسميه البعض ثورة استجاب لها الجيش، يسميه البعض الآخر انقلابا عسكريا، مما أدى إلى قيام احتجاجات ومعارك من الجيش ضد جماعة الإخوان المسلمين وأنصارها ومعارضي الحكم العسكري.[12] ليبيا ثورة 17 فبراير هي ثورة شعبية ليبية اندلعت شرارتها يوم الخميس 17 فبراير/شباط عام 2011 م (يوم الغضب) على شكل انتفاضة شعبية شملت معظم المدن الليبية. وسبقت الثورة احتجاح يوم 14 يناير بمدينة البيضاء على الأوضاع المعيشية واشتبك المتظاهرون مع الشرطة وهاجموا المكاتب الحكومية[13]. وقد تأثرت هذه الثورة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الثورة الشبان الليبيون الذين طالبوا بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. كانت الثورة في البداية عبارة عن مظاهرات واحتجاجات سلمية, لكن مع تطور الأحداث وقيام الكتائب التابعة لمعمر القذافي باستخدام الأسلحة النارية الثقيلة والقصف الجوي لقمع المتظاهرين العزّل, تحولت إلى ثورة مسلحة تسعى للإطاحة بمعمر القذافي الذي قرر القتال حتى اللحظة الأخيرة، وفي يوم 21/أغسطس/2011 بدأ تدفق قوات المعارضة الليبية المسلحة على العاصمة طرابلس ابتداءً من الأحياء الغربية للمدينة دون مقاومة من كتائب القذافي التي ألقت أسلحتها حسب عدة وكالات الأنباء واعتقلت قوات المعارضة سيف الإسلام القذافي ومحمد القذافي أبناء الزعيم الليبي معمر القذافي، لكن سيف الإسلام القذافي عاود الظهور في لقطات مصورة بثتها قنوات التلفزة العالمية والتقى مجموعة من الصحفيين منهم مراسل وكالة رويترز ومراسل بي بي سي وأكد أنه حر طليق وأن والعاصمة طرابلس بخير ووالده بخير ،وسخر سيف الإسلام من مذكرة الاعتقال التي أصدرتها محكمة العدل الدولية بحقه، وتناقلت وكالات الأنباء أيضاً نبأ هروب محمد القذافي نجل الزعيم الليبي معمر القذافي من منزله الذي كانت تحاصره مجموعة من قوات المعارضة الليبية المسلحة، وخرجت مظاهرات حاشدة في شوارع المدينة احتفالا بقرار المحكمة الجنائية الدولية بإصدار مذكرات اعتقال بحق معمر القذافي وإبنه سيف الإسلام ورئيس مخابراته عبد الله السنوسي،[14] وسيطرت قوات المعارضة على مبنى الإذاعة والتلفزيون الحكومي الليبي التابع للجماهيرية الليبية واعتقلت الإعلامية المثيرة للجدل هالة المصراتي الذي تطلق عليها المعارضة الليبية مذيعة القذافي لولائها الأعمى للعقيد وقطعت قوات المعارضة البث التلفزيوني لقنوات الجماهيرية، ونُقل عن عبد الرحمن شلقم مندوب ليبيا السابق لدى الأمم المتحدة قوله "أن طرابلس سقطت ضمن خطة"،ويسطير الثوار على العاصمة الليبية بما في ذلك مجمع باب العزيزية المحصن الذي تعرض للقصف عدة مرات من طائرات حلف شمال الأطلسي، وفي يوم الخميس الموافق 20 أكتوبر 2011 توفي معمر القذافي في مدينة سرت آخر معقل له ودفنت جثته بعدها في مكان سري، وتضاربت الأنباء حينها عن وفاته حيث أكد المجلس الوطني الانتقالي الليبي مقتل العقيد معمر القذافي إثر غارات شنتها طائرات الناتو تلاها هجوم لقوات المجلس على مدينة سرت مسقط رأسه، وهناك تقارير تتحدث عن مقتل القذافي بعد اعتقاله حيث ظهر القذافي في أحد لقطات الفيديو وهو حي ومعتقل بأيدي الثوار وظهر في مقطع آخر مقتولاً مما أثار استنكار منظمات حقوق الإنسان، أما المعتصم القذافي ابن العقيد معمر القذافي توفي في نفس اليوم الذي توفي فيه والده حيث تشير التقارير المنشورة على وكالات الأنباء أن المعتصم القذافي قتل بعد اعتقاله حيث يظهر فيديو له وهو يدخن السجائر ومن ثم ظهر له فيديو آخر وهو مقتول، بعد مقتل العقيد القذّافي بحوالي الشهر تم اعتقال سيف الإسلام القذافي ثاني أكبر أبناء العقيد والذي صدرت مذكرة اعتقال من المحكمة الجنائية الدولية بحقّه وتم بعدها نقله بواسطة طائرة إلى العاصمة الليبية وتنوي السلطات الجديدة في ليبيا محاكمته داخل الأرض الليبية وذلك بالتشاور والاتفاق مع لويس مورينو أوكامبو مدعي عام المحكمة الجنائية الدولية الذي زار طرابلس من أجل النظر في أمر سيف الإسلام القذافي، وبمقتل القذافي وبعض أبنائه وهروب آخرين إلى خارج ليبيا ينتهي بذلك حكم عائلة معمر القذافي الذي دام أكثر من 40 عاماً.[15][16][17][18][19][20][21][22][23] اليمن ثورة الشباب اليمنية أو ثورة التغيير السلمية هي ثورة شعبية انطلقت يوم الجمعة 11 فبراير/شباط عام 2011 م الذي أطلق عليه اسم "جمعة الغضب" (وهو يوم سقوط نظام حسني مبارك في مصر) متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية التي أطاحت بالرئيس زين العابدين بن علي وثورة 25 يناير المصرية التي أطاحت بالرئيس حسني مبارك. قاد هذه الثورة الشبان اليمنيون بالإضافة إلى أحزاب المعارضة للمطالبة بتغيير نظام الرئيس علي عبد الله صالح الذي يحكم البلاد منذ 33 عاماً, والقيام بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. وكان لمواقع التواصل الاجتماعي على الإنترنت مثل فيسبوك مساهمة فعالة في الثورة إلى حد كبير, حيث ظهرت العديد من المجموعات المناوئة للنظام الحاكم بدأت بمطالب إصلاحية ثم ارتفع سقف المطالب إلى إسقاط النظام. ومنها مجموعة "ثورة الشباب اليمني لإسقاط النظام". ولعبت هذه المواقع دوراً كبيراً في تنظيم الاعتصامات واستمرارها, وفي الخروج بالمسيرات. ,و قد كان يوم الجمعة التي عرفت بجمعة الكرامة 18 مارس يوما مفصليا في الثورة اليمنية حيث انضم بعدها الكثير من مشائخ وزعماء القبائل والشخصيات الاجتماعية إلى الثورة بعد أن انضم إليها اللواء علي محسن الأحمر يوم الاثنين 21 مارس بعد تأثره بمذبحة جمعة الكرامة التي راح ضحتها 52 شهيد من الشباب المعتصمين السلميين في ساحة التغيير بصنعاء إلى جانب أكثر من 700 جريح بنيران القناصة التي قال المعتصمون أنهم ينتمون إلى الحرس الجمهوري وبلاطجة الحزب الحاكم فيما رد الرئيس صالح أنهم من سكان الحارات المجاورة لساحة الاعتصام والذين تضرروا من المعتصمين.. ورغم كمية الاستقالات الرهيب الذي حصل بعد انضمام علي محسن للثورة إلا أن التباطئ في الزحف للقصر الجمهوري من قبل شباب الثورة أعطى الوقت لصالح لاعادة ترتيب اوراقه ومنها مسارعته إلى حل الحكومة وتكليفها بتصريف الأعمال خشية ان يقدم الوزارء استقالتهم بعد أن قدم ثلاثة وزارء منهم بالفعل استقالتهم يوم الاثنين.. واستمرت المناورات بين شباب التغيير والمعارضة من جهه وبين صالح من الجهة الأخرى وحصلت بعض الاشتباكات المسلحة بين موالين للنظام ومسلحين قبليين, وقد غادر الرئيس علي عبد الله صالح البلاد متوجها إلى السعودية يوم 4 يونيو/حزيران للعلاج بعد سقوط قذيفة على القصر الرئاسي يوم الجمعة الموافق 3 يونيو/حزيران وعاد علي عبد الله صالح إلى اليمن يوم 23-09-2011 وفي 23-11-2011 وقع صالح على المبادرة الخليجية التي بموجبه فوض صلاحياته إلى نائبةعبد ربه منصور هادي وغادر صالح اليمن يوم 23/1/2012 إلى سلطنة عمان ومن ثم إلى الولايات المتحدة للعلاج وقد سلم نائبة عبدربة منصور هادي صلاحياتة الدستورية لحين انتخاب رئيس جديد للبلاد يوم 21-2-2012 واعلن عن ترشيح عبدربة منصور هادي كمرشح توافقي للانتخابات الرئاسية اليمنية، وً قد حصل على دعم واسع قبل الانتخابات من جميع اليمنيين من قبل الاحزاب ورجال القبائل وعلماء الدين وشباب الثورة السلمية اليمنية. سوريا الانتفاضة السورية أو ثورة الأحرار السورية هي انتفاضة شعبية انطلقت يوم الجمعة 18 آذار/مارس عام 2011 م ضد القمع والفساد وكبت الحريات في تحدٍ غير مسبوق لحكم بشار الأسد متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك.اندلعت شرارة الثورة عندما كتب أطفال من درعا البلد (حي الاربعين) شعارات على حائط المدرسة (مدرسة الاربعين) متأثرين بربيع الثورات العربية الشعب يريد إسقاط النظام. فقامت قوى الامن باعتقالهم وشلع اظافرهم وتعذيبهم جسدياً مما جعل الأهالي يطالبون بأبنائهم فكان الرد القبيح من مسؤول الامن السياسي "العميد عاطف نجيب" فثار الأهالي بمدينة درعا فتم اقتحام الجامع العمري بالطائرات المروحية والقوات الخاصة وحدثت مجزرة رهيبة للأهالي ومن ثم انطلقت الثورة. وقاد هذه الثورة الشبان السوريون الذين طالبوا بإجراء إصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية ورفعوا شعار: "حرية... حرية", لكن قوات الأمن والمخابرات السورية واجهتهم بالرصاص الحي فتحول الشعار إلى "إسقاط النظام". انتشرت المظاهرات للمرَّة الأولى لتعمَّ العشرات من مدن سوريا تحت شعار «جمعة العزة» بتاريخ 25 مارس 2011 لتشمل دمشق وريفها وحمص وحماةواللاذقية ودرعا وبانياس والقامشلي ومناطق أخرى عدة، واستمرَّت بعدها بالتوسع والتمدد شيئاً فشيئاً أسبوعاً بعد أسبوع، وبعد القمع الدامي للانتفاضة من قبل القوات السورية تم تشكيل الجيش السوري الحر. الاحتجاجات العارمة البحرين الاحتجاجات البحرينية 2011 م هي حملة احتجاجات شعبية بدأت يوم الإثنين 14/2/2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي، سمّيت هذه الانتفاضة بـثورة اللؤلؤ وهناك من أسماها بـ"ثورة الورود" (تيمّناً بأداة السلم الذي قد أخذوه منهاجاً في هذه الثورة) مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أسقطت بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الاحتجاجات شباب مستقلون إلى جانب سبع جمعيات معارضة شيعية وليبرالية وقومية وبعثية تطالب بالحرية والديمقراطية التي هيَ حقٌ مكفول دولياً ودينياً على أرض البحرين وتدعي بأنها تطالب بإصلاحات سياسية ولم تكن الانتفاضة هذه بقيادة إحدى الأشخاص إذ أنّها كانت شعبية بحته، ومن الجدير بالذكر أيضاً أنّ هذه الثورة اتسمت بكثير من الانتقادات والشكوك بيد أنّ المجتمع الدولي كان واقفاً بجانب الإصلاح السياسي والحكومي. من الجدير بالذكر أنّ الحكومة البحرينية وفي بادرة غريبة إثر الاحتجاجات التي ضيّقت الخناق عليها، قد استعانت بقوّات درع الجزيرة التي من المفترض أن تكون قوّة لفض النزاعات الدولية والهجمات الخارجية على إحدى دول مجلس التعاون مما أدى لإنتقادات واسعة ولاذعة للحكومة البحرينية. الجزائر احتجاجات الجزائر 2011 م هي حملة احتجاجات شعبية[24] غير انها عمليا لم تنجح في جذب الشعب إليها وافلت بعد ايام بدأت منذ شهر يناير/كانون الثاني عام 2011 م, متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية التي أطاحت بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي. وقادت هذه الاحتجاجات أحزاب المعارضة بالإضافة إلى الشبان الجزائريين الذين طالبوا بإجراء إصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. جيبوتي انتقلت الثورات التي تجتاح عدة دول عربية إلى جيبوتي ذات الأهمية الإستراتيجية الواقعة على الساحل الشمالي الشرقي لأفريقيا. وصرحت أحزاب معارضة بأن أكثر من ثلاثين ألفا خرجوا يوم الجمعة 18/2/2011 م احتجاجا على حكم الرئيس عمر غيلة الذي ألغى العام الماضي فقرة دستورية تسمح له بالحكم لولايتين، ليسمح له بالترشح للمرة الثالثة للانتخابات المزمع إجراؤها في أبريل/نيسان المقبل.[25] وقال زعيم المعارضة إسماعيل غيدي هاريد، الذي اعتقل ثم أفرج عنه مع اثنين آخرين، لصحيفة فايننشال تايمز إن المظاهرات استمرت في سبعة مدن، وأكد أن مظاهرات أكثر تنظيما ستخرج قريبا. وأضاف أن الناس يتظاهرون ضد الدكتاتورية وغياب الديمقراطية والحكم لأكثر من ولاية، مؤكدا أن الأحزاب المعارضة اتخذت قرارا باستمرار المظاهرات. وتنقل الصحيفة عن شاهد عيان أن المظاهرة بدأت سلمية غير أن الشرطة سرعان ما أطلقت القنابل المدمعة وفرقت الجموع. من جانبه قال عبد الرحمن بوريه -وهو الصديق السابق للنظام في المنفى- إن الرئيس لن يفلت بفعلته، فقد اخترق الدستور، وهذا أمر غير مقبول اليوم في ظل مع ما يجري في الدول العربية. وأضاف بوريه أن الطبقة المتوسطة لم يعد لها وجود، وحان الوقت كي لا يبقى هناك أي فقير. يذكر أن جيبوتي تتمتع بأهمية إستراتيجية باعتبارها قاعدة أساسية لمكافحة الإرهاب والقراصنة، كما تحتضن هذه البلاد -التي تعتبرها واشنطن "موقعا إستراتيجيا حيويا"- القيادة العسكرية الأميركية "أفريكوم".[25] العراق الاحتجاجات العراقية 2011 م هي حملة احتجاجات شعبية بدأت منذ مطلع شهر شباط/فبراير عام 2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الاحتجاجات شبان يطالبون بالقضاء على الفساد وإيجاد فرص عمل لأعداد كبيرة من العاطلين خاصة حملة الشهادات الجامعية، والقيام بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. وكان على رأس جميع المطالب اطلاق سراح جميع السجينات المعتقلات بدون تهم. وايقاف عمليات المداهمات والاعتقالات غير المبررة بالإضافة إلى وقف الإعدامات من دون محاكمات فعلية وإثباتات قاطعة بالأدلة والشهود. فيما رصد المراقبون غيابا للأحزاب والكتل السياسية والرموز الدينية التي استحوذت على الشارع العراقي بعد الغزو الأميركي للبلد عام 2003 م. الأمر الذي أوضح أن الصراع الطائفي والعرقي ليس بين أبناء الشعب بل بين الكيانات السياسية التي لا تمثل واقع المجتمع. في 23 أبريل، 2013 أقتحمت قوات سوات التابع لوزاة الدفاع العراقية مخيم للمعتصمين في قضاء الحويجة بمحافظة كركوك مما أسفر عن مقتل 200 شخصاً على الأقل. و قد تجددت الاحتجاجات الشعبية خلال سنة 2018 ضد نظام حيدر العبادي الاستبدادي و الموالي لإيران و لا تزال مستمرة حتى الآن بعد التزوير الكبير الحاصل بالانتخابات . فلسطين 1- الاحتجاجات الفلسطينية لإنهاء الانقسام: هي حملة من المظاهرات والمسيرات والاعتصامات بدأت في 13/2/2011 قام بها مجموعة من الشباب تحت اسم الحملة الوطنية الشبابية لإنهاء الانقسام والاحتلال, علماً بأن الفكرة طرحت وبدء العمل بها في مؤتمر الشباب الفلسطيني بتاريخ 8-9/12/2010 وتأخر انطلاق برنامجها نتيجة الأحداث في تونس, وكانت أول فعالية في 24/2/2011 في الضفة وغزة والشتات والداخل الفلسطيني 1948 وتوجت في أكبر فعالية مشتركة في 15 آذار/مارس عام 2011 م في كل من الضفة الغربية وقطاع غزة لإنهاء الانقسام الفلسطيني (بين حركتي فتح وحماس), متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. وقاد هذه الاحتجاجات الشبان الفلسطينيون مع بعض الفصائل الفلسطينية للمطالبة باستعادة الوحدة الوطنية ورفع الحصار عن قطاع غزة. 2- الانتفاضة الفلسطينية الثالثة: مجموعة من المسيرات المليونية كان قد خطط لها الشبان الفلسطينيون على موقع التواصل الاجتماعي "فيسبوك" في يوم 15 أيار/مايو عام 2011 (الذكرى 63 للنكبة) للعودة إلى فلسطين, تمت الدعوة لها بعد اندلاع موجة الاحتجاجات العارمة في الوطن العربي مطلع عام 2011 م. وقد أطلق عليها اسم "مسيرة العودة إلى الأراضي المحتلة عام 1948"، والتي تم تهجير أجدادهم وأبائهم منها ومن ثم تأسيس دولة إسرائيل على أنقاضها. ويعتمد المتظاهرون في مسيرة العودة على القرار الأممي 194 الذي ينص على حق الشعب الفلسطيني بالعودة إلى القرى والمدن التي تم تهجيرهم منها نتيجة لحرب 1948. وكان موعد الانطلاق -حسب موقع فيسبوك- من 30 نقطة تنتشر على طول حدود الدول المحيطة بفلسطين التاريخية؛ وهي الأردن، سوريا، لبنان ومصر وفي يوم 15/مايو/2011 م اندلعت التظاهرات في عدة نقاط تماس منها حاجز قلنديا الذي يربط بين مدينتي رام الله والقدس الذي أصيب عنده 150 من الشبان الفلسطينيين وتم اعتقال بعضهم بمساعدة فرقة "المستعربين" في الجيش الإسرائيلي ،و عند الحدود مع لبنان في قرية مارون الرأس الحدودية زحف الشبان الفلسطينيون نحو الحدود وقاموا برشق الجنود الإسرائيليين المتواجدين على الجانب الإسرائيلي من الحدود بالحجارة مما حذا بالجنود الإسرائيليين إطلاق النار على المتظاهرين وفي تلك اللحظة حاول الجيش اللبناني إبعاد الفلسطينيين عن الحدود عبر إطلاق النار في الهواء لكنه لم يفلح في ذلك وانتهى الأمر بمقتل عشرة فلسطينيين بالرصاص على أيدي القوات الإسرائيلية ،وتمثل أهم اختراق للمتظاهرين بقطع الأسلاك الشائكة والمرور عن حقول الألغام والدخول إلى قرية مجدل شمس داخل الجولان السوري المحتل ،وفي ذلك رأت الصحف الإسرائيلية أن ذلك الاختراق يمثل فشلاً أمنياً ذريعاً لإسرائيل و عندها خرج رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو قائلاً في تصريح تلفزيوني مقتضب "نأمل عودة الهدوء سريعا ولكن لا يساور أحدا شك في أننا عازمون على الدفاع عن حدودنا وسيادتنا"، وانتهت المشكلة في مجدل شمس بترحيل من قطعوا الحدود إلى حيث جاؤو وتسليم جثث الفلسطينيين الأربعة الذين كانو قد قتلوا خلال عبورهم إلى القرية إلى الجانب السوري وأصيب في ذلك اليوم نحو 175 من الناشطين برصاص الجيش الإسرائيلي ،أما في مصر منعت السلطات دخول المصريين إلى سيناء وذلك لأنهم كانوا ينوون التوجه بأعداد كبيرة إلى قطاع غزة الراضخ تحت الحصار الإسرائيلي المستمر،بعيداً عن مصر وعلى الحدود الأردنية الإسرائيلية حاول العديد من الشبان الوصول إلى جسر الملك حسين الواصل بين الضفتين الشرقية والغربية ومن ثم عبوره إلا أن قوات الدرك الأردنية فرقتهم ومنعتهم من إكمال مسيرتهم،وفي نهاية الأمر توقفت الاحتجاجات في نفس اليوم وليس حسب ما خططت صفحة "الانتفاضة الفلسطينية الثالثة" على فيس بوك. الأردن الاحتجاجات الأردنية 2011 هي موجة من المظاهرات والمسيرات الاحتجاجية التي انطلقت في مختلف أنحاء الأردن مطلع عام 2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العربية العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصةالثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك.[26] كان من الأسباب الرئيسة لهذه الاحتجاجات تردي الأحوال الاقتصادية وغلاء الأسعار وانتشار البطالة وانتشار الفساد. وقد بدأت هذه المَسيرات يوم 14 يناير/كانون الثاني 2011 بعد صلاة الجمعة[27] واستمرت في الأسابيع التالية.[28] المغرب الاحتجاجات المغربية 2011 م هي حملة احتجاجات شعبية انطلقت يوم الأحد 20/2/2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة بالثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الاحتجاجات الشبان المغاربة "حركة 20 فبراير" بدعم من الهيئات الحقوقية والأحزاب السياسية المغربية وعموم المواطنين المغاربة, وطالب المتظاهرون ب<b data-parsoid='{"dsr":[42619,42639,3,3]}'>ملكية برلمانية وب<b data-parsoid='{"dsr":[42642,42672,3,3]}'>إصلاحات سياسية واجتماعية. أنشئ دستور جديد يحد من صلاحيات الملك وتقوي موقع رئيس الوزراء، ودخل حيز التنفيذ في 1 أغسطس 2011، بعدد من الحقوق المدنية الجديدة، بما في ذلك الضمانات الدستورية لحرية التعبير، المساواة الاجتماعية للمرأة، حقوق لغوية للمتحدثين بلغات الأقليات واستقلال القضاء.[29] خلاصة المطالب: ملكية برلمانية يسود فيها الملك ولا يحكم، استقلال القضاء، ومحاسبة المفسدين وناهبي المال العام. سلطنة عُمان الاحتجاجات العـُمانية 2011 م هي حملة احتجاجات شعبية انطلقت يوم الجمعة 18 يناير/كانون الثاني عام 2011 م, متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الاحتجاجات الشبان العمانيون الذين طالبوا بإجراء إصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية.هذا وقد قام السلطان قابوس باجراء بعض التعديلات وذلك بعد الاخذ بعين الاعتبار الكثير من مطالب شعبه. الاحتجاجات المحدودة السعودية الاحتجاجات السعودية 2011: هي مجموعة احتجاجات متفرقة بدأت يوم الخميس 3 مارس/آذار عام 2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الاحتجاجات البحرينية 2011 والثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. قاد هذه الاحتجاجات الشبان السعوديون للمطالبة بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. وأعلن الملك عبد الله بن عبد العزيز يوم الجمعة 18/3/2011 م عن حزمة من الإجراءات تشمل مكافحة الفساد, ومخصصات مالية بمليارات الدولارت لرفع الأجور, وتوفير آلاف الوظائف, وبناء نصف مليون وحدة سكنية للعاطلين والموظفين والطلاب. السودان الاحتجاجات السودانية 2011: هي حملة احتجاجات طفيفة انطلقت في 30 يناير/كانون الثاني عام 2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العربية في الوطن العربي التي اندلعت مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير. وكانت هذه الاحتجاجات تطالب بالقيام بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية كما نادى عدد ضئيل منها بتغيير النظام. بعض هذه الاحتجاجات دعا إليها طلبة عبر مواقع التواصل الاجتماعي على الإنترنت مثل فيسبوك، .. الاحتجاجات السودانية 2013:هي مظاهرات بدأت في اواخر شهر سبتمبر واطلق عليها من قبل المحتجين ثورة 23 سبتمبر ولقيت تجاوب في كامل الشارع السوداني راح إثرها أكثر من 200 قتيل وقرابة الالف سجين والمئات من الجرحي. الاحتجاجات السودانية 2018: سلسلة من الاحتجاجات التي اندلعت يوم 19 ديسمبر من عام 2018 في بعض المدن السودانيّة بسببِ ارتفاع الأسعار وغلاء المعيشة وتدهور حال البلد على كلّ المستويات. الكويت الاحتجاجات الكويتية 2011: هي سلسلة احتجاجات شعبية انطلقت منتصف عام 2010 م قبل موجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي وكانت أول من استخدم كلمة "ارحل" ضد رئيس الوزراء وطالبت هذه الاحتجاجات بإصلاحات اجتماعية واقتصادية. كما قامت مظاهرة حاشده في ساحة الإرادة للإطاحة برئيس وزراء الكويت ناصر المحمد الصباح ،انتهت هذه المظاهرة بإقالة الحكومة وحل مجلس الأمة الكويتي حل دستوري. أخرى الإمارات على الرغم من أن الإمارات لم تشهد أي مظاهرات بحد ذاتها، فقد حدث فيها عدد من التوترات والاضطرابات تحسباً من الحُكومة لأي استجابة شعبية اتجاه موجة الثورات العربية، وقد تضمنت هذه التهيئات توقيفات واعتقالات وتضييقات على الناشطين السياسيين وأطياف المُعارضة المُحتملة للنظام الحَاكم. موريتانيا الاحتجاجات الموريتانية 2011 م: هي حملة احتجاجات شعبية بدأت منذ مطلع شهر يناير/كانون الثاني عام 2011 م على شكل احتجاجات متقطعة للمطالبة بالإصلاح السياسي والاقتصادي والاجتماعي وللتنديد بانتشار الفساد والبطالة والفقر. متأثرة باندلاع الثورة الشعبية التونسية في نهاية عام 2010 م والتي أطاحت بالرئيس زين العابدين بن علي في 14/1/2011 م. هذ وقد بدأت بعض التنظيمات الشبابية والحزبية بالقيام بسلسلة من المظاهرات والاعتصامات بغية الإطاحة بنظام الجنرال محمد ولد عبد العزيز. وقد انتقدت هذه التنظيمات الطريقة التي يسير بها الجنرال الحكم في البلد مشيرة إلى ارتفاع نسبة البطالة بين الشباب وارتفاع الأسعار فساد القضاء وانتشار المحسوبية والفساد السياسي والاقتصادي. وقد ردت السلطات بعنف على هذه الاحتجاجات. ويوصف الوضع في الموريتانيا بغير المستقر نظرا لوجود معارضة واسعة النطاق وتكتلات سياسية وحقوقية أخرى مطالبة برحيل النظام. لبنان الاحتجاجات اللبنانية 2011: هي حملة من المظاهرات والمسيرات انطلقت يوم 27 شباط/فبراير عام 2011 م متأثرة بموجة الاحتجاجات العارمة التي اندلعت في الوطن العربي مطلع عام 2011 م وبخاصة الثورة التونسية وثورة 25 يناير المصرية اللتين أطاحتا بالرئيس التونسي زين العابدين بن علي والرئيس المصري حسني مبارك. وقاد هذه الاحتجاجات الشبان اللبنانيون للمطالبة بإصلاحات سياسية واقتصادية واجتماعية. كان من الأسباب الرئيسة لهذه الاحتجاجات هو النظام الطائفي الذي يحكم لبنان منذ أكثر من سبعة عقود، حيث أن الرئاسات الثلاث (الدولة, الحكومة, مجلس النواب) مُقسمة بشكل طائفي منذ أيام الانتداب الفرنسي واستمر حتى بعد جلائه عن لبنان عام 1946 م. فجاءت هذه المظاهرات للمطالبة بنظام علماني مدني ينهي التقسيم الطائفي للبلاد الذي كان وقوداً الحرب الأهلية اللبنانية التي اندلعت بين عامي 1975 و1990 م. الأحواز شهد إقليم الأحواز العربيّ مظاهرات مناهضة للنظام في عدة مدن أحوازية دُعي إليها تحت اسم "يوم الغضب" في تاريخ 15 أبريل 2011.[30] ففي يوم الأربعاء 13 أبريل وقبل مَجيء يوم 15 أبريل المُحدد لبدأ الانتفاضة في الأحواز خرجت مُظاهرات كبيرة شارك فيها المئات تُندد بالاعتقالات وقطع الخدمات العامة وبعض الاتصالات عن الإقليم في وقت سابق - والتي جاءت كاستعدادات من طرف السلطات الإيرانية للانتفاضة -، وتطوَّرت هذه المُظاهرات بعد فترة إلى اشتباكات عَنيفة بين الأمن والمُتظاهرين سقط فيها 3 قتلى والعديد من الجَرحى بينما اُعتقل 150 شخصاً.[31] وبعدَ يومين جاءَ يوم الجمعة 15 أبريل المُنتظر لبدأ الانتفاضة، الذي تفجرت فيه مدن الإقليم بمُظاهرات حاشدة مُختلفة شارك بها الآلاف في مدن الخفاجية (3 قتلى وعدة جرحى من المُتظاهرين)[32] و (عدة جرحى من المُتظاهرين وجريحان من الأمن) والملاشية (قتيل من المُتظاهرين وقتيلان من الأمن)، كما حاصر الأمن الإيرانيُّ مُختلف الأحياء العربية في إقليم الأحواز وأطلق النار في شوارع مدنه بشكل عشوائيّ خلال باقي اليَوم.[33] وقد قامت أجهزة الأمن الإيرانية بقمع هذه المُظاهرات مباشرة مُستخدمة الأسلحة النارية والرصاص الحيّ، مما أدى إلى سقوط عدد يَتراوح من 3 إلى 19 قتيلاً - بسبب تفاوت المَصادر - وعدد كبير من الجرحى قيل أنه بلغ 150 جريحاً.[30][34] كما خرجت المَزيد من المُظاهرات في "حي الثورة" الوَاقع ضمن مدينة الأحواز يوم السبت 16 أبريل التالي، إلى أن مصيرها كان ذاته بالتفريق بالرصاص الحي.[30] ولاحقاً بعد انتهاء احتجاجات يوم الغضب، قامت السلطات بتَسميم مياه الاستخدام المنزليّ في الإقليم، مما أدى إلى وُقوع 55 حالة تسمَّم بين المدنيين. كما وَردت أنباء بعد ذلك تفيد بأن قوات الأمن حاصرت العديد من مدن الإقليم، وأنه سقط ما لا يَقل عن 10 قتلى في صفوف المدنيين بينما شنت السلطات حملة اعتقالات واسعة في المنطقة مع منع جرحى المظاهرات من دخول المستشفيات.[32] كما نقلت بعض الوكالات وُجود بعض التضاربات وعدم الاستقرار الداخلي في الحرس الثوري الإيراني حيث وَجه عدد كبير من الضباط رسالة إلى قائد الحرس عبروا فيها عن اعتراضهم على أي خُطط مُحتملة لإطلاق النار على المحتجين.[35] بعد ثلاثة أسابيع من هذه الاضطرابات، حكمت السلطات الإيرانية في يوم الخميس 8 مايو 2011 على 9 مواطنين من مدينة الأحواز بالإعدام، ونفذت حُكم 3 منهم على مرأى من الناس وَسط حي عربي في المَدينة. وقد نُظم اعتصام بعدَ ذلك أمام مبنى البرلمان البريطاني في عاصمة المملكة المُتحدة لندن يوم الأحد 15 مايو احتجاجاً على تلك الأحداث، ومُطالبة بتحرير إقليم الأحواز.[36] وقد ذكرت بعض المَصادر أن عدد القتلى في الإقليم بلغ أكثر من 100 شخصٍ بحُلول أواسط شهر مايو بعدَ أن استمرَّت السلطات الإيرانية بالتضييق عليه وقمع الحراك فيه منذ يوم الغضب في تاريخ 15 أبريل، كما قالت أن سكانه يُعانون من نقص في توافر المواد الغذائيَّة والطبيَّة. وفي أواسط شهر مايو ذاته، أعلن نائبان بحرينيان أنهما يُخططان لإرسال سفينتي مُساعدات إلى منطقة الأحواز مُحملتين بالمَعونات والطعام والأدوية اللازمة للسكان المُحاصرين.[37] وفي وَقت سابق قبل بدأ المُظاهرات في الإقليم، كان قد نُظم اعتصام أمام السفارة الإيرانية في القاهرة يوم السبت 26 مارس شارك فيه ما يُقارب 40 شخصاً مُتضامنين مع الشعب الأحوازي بعدَ بدأ انتشار أولى دعوات يوم الغضب، غير أن 25 شخصاً آخرين خرجوا من داخل السفارة فجأة وهاجموا المُتظاهرين وسرقوا اللافتات التي كانوا يَرفعونها دونَ أي تدخل من الشرطة المصرية القابعة أمام السفارة، وقد أدى هذا الهُجوم إلى وُقوع جريحين بين المُعتصمين على الأقل.[38] كما خرجت مُظاهرات تضأمنية في الأحواز معَ الانتفاضة الفلسطينية الثالثة يومَ 15 مايو، غير أنها قوبلت بوَابل عنيف من الرَّصاص من الأمن الإيراني أسقط قتيلاً و9 جرحى بين المُتظاهرين. البعد القومي وتجديد الدعوة إلى الوحدة العربية أدى انتصار الثورتين التونسية والمصرية واندلاع الثورة في ليبيا إلى ظهور تيار شعبي جديد بين الشباب العربي يدعو إلى إقامة الوحدة العربية بسواعد الشباب، وعدم انتظار الأنظمة التي ركبت مطية القومية والوحدة العربية دون أن تحقق لها شيئاً. ظهرت صفحات عديدة على الفيسبوك تطالب بإقامة دولة الوحدة العربية مثل صفحة حلم الوحدة العربية و"نعم لتشكيل نواة الوحدة العربية (مصر ليبيا تونس)".[39] الانعكاسات على دول العالم : 22/2/2011 م: قالت روسيا أنها قد تخسر ما يزيد عن عشرة مليارات دولار إذا انهارت صفقات أسلحة مبرمة مع دول عربية شهدت أو تشهد ثورات أو احتجاجات شعبية على أنظمتها. ونقلت وكالة إنترفاكس عن مسؤول في قطاع التصنيع العسكري لم تورد اسمه أن الخسائر المحتملة تعادل قيمة مبيعات الأسلحة الروسية طيلة العام الماضي. وأضاف أن تكبد تلك الخسائر المحتملة سيكون انتكاسة في سعي موسكو إلى الإبقاء على العملاء الذين كانوا يقتنون منها الأسلحة منذ الحقبة السوفياتية, وفي مقدمتهم ليبيا ومصر واليمن بالإضافة إلى الجزائر.[40] : 28/2/2011 م: أظهر استطلاع شهري للرأي العام في إسرائيل تزايد القلق بعد تتابع الثورات في الدول العربية، وانهيار أنظمة حافظت على الهدوء في المحيط الإسرائيلي لسنوات.[41] ردود الفعل الدولية : 23/2/2011 م: في مؤتمر صحفي بالبيت الأبيض تطرق الرئيس الأميركي السابق باراك أوباما إلى موجة الثورات التي وقعت في غير بلد عربي، قائلا إن التغيير في الشرق الأوسط يتم بإرادة شعوبه وليس وفقا لمشيئة واشنطن.[42] 25/2/2011 م: قالت صحيفة نيويورك تايمز الأميركية إنه في خضم سلسلة من الانتفاضات في الشرق الأوسط، تواجه إدارة الرئيس الأميركي باراك أوباما واقعا مرّا، مفاده أن ملوك منطقة الشرق الأوسط قد يخرجون سالمين من العاصفة التي تجتاح المنطقة، ولكن الرؤساء قد لا يستطيعون الصمود.[43] 4/3/2011 م: قال الرئيس الأميركي باراك أوباما أن الانتفاضات في منطقة الشرق الأوسط تخدم الولايات المتحدة وتمنحها فرصة كبيرة، ورأى أن هذه الثورات تفتح آفاقا واسعة أمام الأجيال الجديدة. ووصف أوباما هذه الثورات بأنها "رياح حرية" هبت على المنطقة، وقال أن القوى التي أطاحت بالرئيس حسني مبارك يجب أن تتعاون مع الولايات المتحدة وإسرائيل.[44] : 23/2/2011 م: رجح رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو أن تسفر التغييرات الجارية في العالم العربي عن حالة من عدم الاستقرار تستمر طويلا في حين أعرب وزير دفاعه عن أمله في سرعة الإطاحة بالزعيم الليبي متحسرا في الوقت نفسه على خسارة الرئيس المصري. بيد أن نتنياهو عاد وحذر مما اعتبره التداعيات المحتملة لانهيار الأنظمة في الدول العربية المجاورة لإسرائيل على مسألة الشريك السياسي، معترفا بأن أفضل خبراء الاستخبارات في دول كثيرة لم يتوقعوا ما جرى وأنهم غير قادرين على تقويم النتائج.[45] 2/3/2011 م: اعتبر وزير الدفاع الإسرائيلي إيهود باراك أن منطقة الشرق الأوسط تمر بما سماه صدمة تاريخية تؤكد أن لا مكان للضعفاء فيه، وأن "إسرائيل هي البلد الأقوى" مستبعدا أن تحدث التطورات أثرا فوريا عليها، لكن يتحتم عليها "التيقظ". واستبعد باراك في تصريحات للقناة الثانية في التلفزيون الإسرائيلي استتباب الديمقراطية الكاملة في الدول العربية في السنوات المقبلة، لكنه وصف التوجه الحالي "بالإيجابي" لكونه يؤدي إلى "مزيد من الانفتاح وحقوق الإنسان والأقليات والتنمية الاقتصادية".[46] : 24/2/2011 م: أبدى الرئيس الروسي السابق دميتري ميدفيديف قلقه من أن تتأثر بلاده وبشكل مباشر بالأحداث الجارية في الشرق الأوسط، وذلك في ظل ما تشهده منطقة شمال القوقاز الروسية خلال الأشهر الأخيرة من تصاعد غير مسبوق في أعمال العنف. وقال ميدفيديف في اجتماع طارئ للجنة مكافحة الإرهاب الوطنية مؤخراً بجمهورية أوسيتيا الشمالية "إن سلسلة الأحداث التي تشهدها منطقة الشرق الأوسط سيكون لها تأثير مباشر على الوضع في روسيا". ويرى أن هذه الأحداث قد تؤدي إلى تفكك دول الشرق الأوسط إلى دويلات صغيرة، وتوقع وقوع أحداث صعبة في المنطقة بما في ذلك وصول من سماهم متطرفين إلى السلطة، مشيرا إلى أن هؤلاء المتطرفين أعدوا مثل هذا السيناريو مسبقاً وأنهم سيحاولون تنفيذه. وأضاف أن هذا السيناريو لن ينجح في روسيا.[47] مؤتمر عربي ببيروت لدعم الثورات العربية: 27/2/2011 م: على وقع الإنجازات التي حققتها ثورتا تونس ومصر واتساع رقعة الدعوة لثورات في أكثر من قطر عربي، عقد المؤتمر القومي العربي والمؤتمر القومي الإسلامي والمؤتمر العام للأحزاب العربية دورة طارئة مشتركة لدعم الثورات الشعبية العربية، بمشاركة نحو 350 شخصية من مختلف الأقطار العربية.[48] : 2/3/2011 م: أعلنت جامعة الدول العربية على المستوى الوزاري عن تأجيل موعد انعقاد القمة العربية التي كانت مقررة بالعاصمة العراقية بغداد في 29 مارس/آذار 2011 م إلى موعد أقصاه 15 أيار/مايو 2011 م إلا أنه ونظرا لاستمرار الثورات في اليمن وسوريا وليبيا وتفجر المظاهرات في العراق للمطالبة بالحرية وإنهاء الاحتلال الأمريكي للعراق وإسقاط النظام العراقي فقد طلب العراق تأجيل القمة العربية إلى موعدها الإعتيادى في مارس من العام التالى (2012). وكانت مصادر مشاركة في الاجتماع قد أشارت إلى أن التأجيل جاء بسبب ما وصف بـ"التطورات الحالية في عدد من الدول العربية" والتي تمكنت من إسقاط كل من الرئيس التونسي زين العابدين بن علي والمصري حسني مبارك.[49] احتجاجات عالمية متأثرة احتجاجات روسيا تظاهر المئات في روسيا يوم 8 فبراير 2011 متأثرين بالثورة التونسية والأخرى المصرية، ومُطالبين بتغيير الحكومة. وتعود أسباب هذه الاحتجاجات إلى سوء أوضاع الاقتصاد الروسي. فقد بلغ عدد الناس تحت خط الفقر في روسيا 19.6% عام 2007، بينما في مصر كانت 16.7% عام 2005، وفي بداية عام 2010 كانت النسبة روسيا 9.2% بينما كانت في مصر عام 2009 تبلغ 9.4%، ولذا فبسبب هذه المَشاكل الاقتصادية وسوء الأحوال المَعيشية فقد سخط الشعب في روسيا على الحكومة.[50] احتجاجات الصين دعت عناصر غير محددوة الهوية إلى احتجاجات في الصين. طالبت ب"ثورة الياسمين" وهو الاسم الذي اطلقه الإعلام الغربي على الثورة التونسية. في 20 من فبراير تظاهر صينيون في 13 مدينة مطالبين بفرص عمل، مسكن، حرية، عدالة وديمقراطية.[51] احتجاجات إيران احتلوا وول ستريت إصلاحات ميانمار مقالة رئيسية: النتائج والتغييرات خلع مسؤولي الأنظمة ومحاكمتهم أدت الثورة المصرية بعدَ 4 أيام من بدايتها إلى إقالة الحكومة المصرية بكافة أطيافها في يوم 29 يناير 2011. ثم وبعد إتمام الثورة لأيامها 18 بضغطها المُفرط تسبَّبت تنحي الرئيس السابق حسني مبارك من منصبه رسمياً في يوم الجمعة 11 فبراير 2011. وخلال مُدة قصيرة بعدَ ذلك ألقيَ القبض على ما يَتجاوز 25 وزيراً ومسؤولاً سابقين في نظامه[52] (من بينهم حبيب العادلي وزهير جرانة وأحمد المغربي و وأنس الفقي ويوسف بطرس)،[53][54][55] بينما منعت من السَّفر عدداً آخر منهم (من بينهم زكريا عزمي وفتحي سرور وصفوت الشريف).[56] ولاحقاً في الجمعة التالية 18 فبراير تظاهرَ 4 ملايين شخص في ميدان التحرير للمُطالبة بمُحاكمة مبارك ورموز النظام السابق،[57] ولذا فبعدَ ذلك بثلاثة أيام أمرَ النائب العام يومَ 21 فبراير بتجميد أرصدة الرئيس السابق وعائلته في الخارجَ للتحقيق في كيفية كسبهم لها،[58] ثم في يوم 28 فبراير أصدَرَ قراراً آخر بتجميد جَميع مُمتلكات الأسرة وأموالها النقدية دَاخل مصرَ نفسها فضلاً عن مَنع جميع أفرادها من مُغادرة البلاد.[59] وبعدها في 16 أبريل أصدرَ قرار قضائيٌّ يَقضي بحل الحزب الوطني الديمقراطي (الحاكم في البلاد سابقاً منذ عام 1978 وحتى 2011)، كما اتُهم جميع أعضائه بالفساد.[60] ولاحقاً في أوائل شهر أبريل اتُهم جمال مبارك بالفساد وحُدد مَوعد السبت 9 أبريل للتحقيق معه في ذلك الشأن.[61] ثم أعلن أخيراً صباح يوم الأربعاء 13 أبريل سَجن الرئيس السابق حُسني مبارك - بقرار من النائب العام - لمدة 15 يوماً بهدف التحقيق معهُ حولَ الفساد واستغلال النفوذ وبضعة تُهم أخرى مُوجهة إليه، كما اعتقل ولداه جمال وعلاء مُبارك أيضاً للفترة نفسها بتُهمة التحريض على قتل المُتظاهرين.[62] أما زوجته سوزان مبارك فقد أفرجَ عنها يومَ 17 مايو بعدَ أن وَافقت على منح كافة ثرواتها للدولة.[63] وقد صدرَ قرارٌ يومَ 12 مايو بسجن جمال مبارك مرة أخرى لمُدة 15 يوماً للتحقيق معُه أكثر في القضايا المتُهم بها، وذلك بعدَ بضع جلسات تحقيق معه خلال الشهر السَّابق،[64] أما وَالده حسني مبارك فقد أعيد حبسه للمدة ذاتها - 15 يوماً - مرتين مُتتاليتين بعد المرة الأولى خلال شهري أبريل ومايو.[65] وأخيراً في يوم الثلاثاء 24 مايو 2011 تَقرَّرت مُحاكمة الرئيس المصري السابق حسني مبارك وولديه جمال وعلاء مبارك بتُهمة القتل العَمد لمتظاهري ثورة 25 يناير.[66] بعد مُضي 4 أيام فقط على تنحي حسني مُبارك، بدأت "نيابة أمن الدولة العليا" باستجواب وزير الداخلية السابق حبيب العادلي - بعد إقالته من منصبه في 29 يناير مع باقي الحُكومة - بشأن ضلوعه في تفجير كنيسة القديسين وذلك تمهيداً لمُحاكمته، ثم أوقف في يَوم 17 فبراير وأحيل إلى المُحاكمة يوم 22 فبراير[52] جنباً إلى جنب مع زهير جرانة (وهمَا أول مسؤولين من النظام السابق يُحالان إلى المُحاكمة)،[67] وبدأت مُحاكمته رسمياً في 5 مارس من العام ذاته. وبعد شهرين من المُحاكمة، أصدرَ في يوم 5 مايو 2011 قرار بإقالته من منصبه وتغريمه بأكثر من 8 ملايين جنيه مصري وسجنه لمُدة 7 سنوات بتهمة الربح غير المشروع و5 سنوات لتهم أخرى، مما يَعني 12 سنة بالمُجمل.[52] روابط خارجية متعلقة على موسوعة ستانفورد للفلسفة Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. انظر أيضًا الربيع الأوروبي (ثورات 1848) الانتقال الديمقراطي في تونس تسلسل زمني للاحتجاجات البحرينية 2011 ثورة 25 يناير المصرية. ثورة 17 فبراير الليبية. ثورة الشباب اليمنية. ثورة 15 آذار السورية. ثورة 14 فبرايرالبحرينية. الاحتجاجات الأردنية 2011. الاحتجاجات الجزائرية 2011. الاحتجاجات العراقية 2011. زجال الإدريسي الحسني. الاحتجاجات المغربية 2011. الاحتجاجات العمانية 2011. الاحتجاجات اللبنانية 2011. أحداث 2011 في مصر المراجع ببليوغرافيا ، كتاب إلكتروني بالإنكليزية أصدره موقع مجلة فورين بوليسي. الربيع العربي تصنيف:2010 في آسيا تصنيف:2010 في أفريقيا تصنيف:2011 في آسيا تصنيف:2011 في أفريقيا تصنيف:2011 في الوطن العربي تصنيف:2012 في آسيا تصنيف:2012 في أفريقيا تصنيف:2013 في آسيا تصنيف:2013 في أفريقيا تصنيف:2014 في آسيا تصنيف:2014 في أفريقيا تصنيف:2015 في آسيا تصنيف:2015 في أفريقيا تصنيف:احتجاجات 2010 تصنيف:احتجاجات 2013 تصنيف:احتجاجات في 2011 تصنيف:احتجاجات في 2012 تصنيف:انتفاضات تصنيف:انقلابات ومحاولات انقلاب في عقد 2010 تصنيف:تاريخ الشرق الأوسط تصنيف:تاريخ الوطن العربي تصنيف:تاريخ شبه الجزيرة العربية تصنيف:تاريخ شمال أفريقيا تصنيف:ثقافة عربية تصنيف:ثورات القرن 21 تصنيف:ثورات سلمية تصنيف:رقابة الإنترنت تصنيف:عقد 2010 تصنيف:مسيرات احتجاج تصنيف:مظاهرات تصنيف:موجات ثورية
https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9%20%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 290, 828, 1168, 1430, 1566, 1886, 2129, 2463, 2661, 3332, 3699, 3992, 4163, 4248, 4317 ], "plaintext_end_byte": [ 255, 798, 1139, 1429, 1548, 1885, 2104, 2462, 2660, 3287, 3698, 3991, 4147, 4247, 4315, 4387 ] }
Baba wa rais wa china ni nani?
Sun Yat-sen
swahili
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Sun Yat-sen (12 Novemba 1866 – 12 Machi 1925) alikuwa kiongozi wa kisiasa nchini China aliyeshiriki katika mapinduzi ya China ya 1911 yaliyoondoa utawala wa kifalme nchini akawa rais wa kwanza wa Jamhuri ya China na mwanzilishi wa chama cha Kuomintang. Maisha ya mapema na masomo Hawaii Alizaliwa 1866 wakati wa utawala wa nasaba ya Qing katika kijiji cha Cuiheng kwenye jimbo la Guangdong karibu na pwani la Bahari ya Kusini ya China. Alipokuwa mtoto alisikia habari nyingi za mapinduzi ya Taiping kutoka kwa mwanajeshi wa zamani wa Taiping. Wakati wa kufikia umri wa miaka 10 alisafiri Hawaii alipojiunga na kakaye Sun Mei aliyewahi kuhamia huko na kuwa mfanyabiashara mtajiri aliyemwezesha mdogo wake masomo akaendelea kumsaidia hata baadaye. Sun alijifunza Kiingereza, hisabati na sayansi. Kurudi China na kuwa daktari Mwaka 1883 alirudishwa China na kakaye aliyeogopa ya kwamba mdogo angeweza kugeukia Ukristo. Baada ya kurudi China alitambua hali ya nchi kuwa nyuma. Akajiunga na shule ya wamisionari Waanglikana mjini Hongkong akaendelea kusoma uganga na kuwa mtibabu mwaka 1892. Wakati wa masomo yake alibatizwa akawa Mkristo. Kugeukia siasa ya mapinduzi Maarifa yake katika nchi za nje yalimwonyesha jnsi gani China ilikuwa nyuma akasikitika juu ya siasa ya makaisari wa nasaba ya Qin. Aliandika mapendekezo ya matengenezo lakini tabaka ya viongozi haikutambua elimu yake yasiyofuata mapokeo ya Kichina hakusikiwa. Mwaka 1894 Sun alianzisha vikundi vya Wachina wasioridhika na hali ya nchi kama yeye na kujadili mipango ya mapinduzi. Miaka ya ugenini 1895 kundi lake lilipanga mapinduzi mjini Kanton yaliyokandamizwa vikali na serikali; wenzake kadhaa waliuawa. Hapa Sun alilazimishwa kuondoka katika China. Miaka 16 iliyofuata alikaa nje huko Ulaya, Marekani, Kanada na Japani. Alikusanya fedha kwa mipango ya mapinduzi na kukusanya Wachina waliopinga serikali ya Qing. 1905 nchini Japan aliunda kundi la Tongmenghui lililokuwa mtangulizi wa chama cha Kuomintang cha baadaye. Kwa hatua alifukuzwa Japan akaenda Marekani. Wakati ule aliacha kuvaa nguo za Kuchina akakata nywele zake ndefu. Rais wa kwanza wa China Tar. 10 Oktoba 1911 yalianza mapinduzi ya China kwa uasi wa jeshi la Wuchang. Aliposiki habari hizi Sun alirudi China katika Desemba 1911. Mkutano wa wawakilishi wa wanamapinduzi kutoka majimbo mengi ya China uliamua kumaliza utawala wa kifalme ukamteua Sun kama rais wa kwanza wa Jamhuri ya China iliyotangazwa tar. 1 Januari 1912. Mwaka ule 1912 aliunganisha vikundi kadhaa akaunda chama cha Kuomintang. Vilevile akaita mkutano wa wawakilishi wa majimbo yote ya China waliokutana kama bunge la muda na kukubali sheria za kwanza. Lakini mamlaka ya serikali ya mapinduzi ilikuwa dhaifu mno; haikuwa na jeshi kubwa, majimbo ya kusini yalitangaza uhuru kama nchi za pekee na jeshi kubwa la kialme katika kaskazini likasubiri jinsi gani mambo yangeendelea. Sun alilazimishwa kupatana na mkuu wa jeshi wa China kaskazini jenerali Yuan Shikai. Yuan aliahidi msaada wa jeshi lake kumaliza wafuasi wote wa Kaisari Pu Yi na kumlazimishi kukubali mwisho wa utawala wake. Sun alikubali kumwachia nafasi ya rais wa jamhuri. Kwa hiyo akajiuzulu tayari katika Februari 1912 na Yuan akachaguliwa rais mpya tar. 14 Februari 1912 aliyehamisha serikali mjini kwenda Beijing. Majaribio ya kurudisha shabaha za mapinduzi Alipoona mwaka 1913 ya kwamba Yuan alianzisha udikteta Sun alijaribu kumpindua akashindwa akapaswa kukimbilia Japan tena alipoongoza matengenezo ya chama cha Kuomintang. China penyewe vikundi na viongozi mbalimbali vikaendelea kupasua nchi kwa hiyo Sun alirudi 1917 akaanzisha serikali ya kieneo mjini Kanton iliyokuwa na mamlaka katika sehemu kubwa ya China kusini. Alipanga kuwafukuza watawala wa kijeshi wa China ya kaskazini akaanzisha chuo cha kijeshi cha Whampoa alipomfanya Chiang Kai-shek mkuu wa chuo. Wakati ule aliamua kukubali pia wakomunisti Wachina katika chama cha Kuomintang kwa hiyo hata Zhou Enlai alikuwa mwalimu huko baada ya kifo cha Sun. Sun aliandaa vita ya kupindua viongozi wa kijeshi wa kaskazini lakini 1925 alisafiri Beijing kwa majadiliano juu ya maungano ya China na viongozi wa huko. Kifo na urithi Hapa mjini Beijing alikufa kutokana na kansa tarehe 12 Machi 1925 akiwa na miaka 58. Anakumbukwa na kuheshimiwa China yote kama baba wa China ya kisasa. Jamii:Wanasiasa wa China Jamii:Waliozaliwa 1866 Jamii:Waliofariki 1925
https://sw.wikipedia.org/wiki/Sun%20Yat-sen
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 851, 2838, 3709, 5953, 7076, 7817, 8894, 10383, 12065, 13181, 13732, 15021, 15738, 18808, 19579, 21419, 22216, 22690, 23624, 24290, 27425, 28500, 28966, 29044, 30546, 32638, 34950, 35116, 36670, 38213, 39067, 39147, 39427, 39549, 39871, 40079, 40174, 40923, 41025, 41144, 41210, 41968, 42595, 42705, 43513, 43641, 43833, 44104, 45510, 45839, 46058, 47083, 48544, 52142, 54443, 55473, 57388, 58608, 59747, 62359, 66270, 68665, 69086, 70582, 73083, 74379, 75955, 77883, 79568, 81114, 83966, 88906, 91280, 93378, 95168, 97148, 98948, 99875, 102505, 106354, 108266, 109868, 111047, 112822, 114749, 116500, 118240, 120664, 123637, 125276, 125552, 126156 ], "plaintext_end_byte": [ 850, 2837, 3708, 5897, 7047, 7816, 8893, 10339, 12064, 13180, 13731, 14989, 15737, 18793, 19578, 21418, 22215, 22628, 23623, 24145, 27424, 28394, 28965, 29043, 30545, 32540, 34949, 35115, 36669, 38181, 39066, 39146, 39426, 39548, 39870, 40078, 40173, 40922, 41024, 41143, 41209, 41967, 42594, 42704, 43512, 43640, 43832, 44103, 45509, 45838, 46057, 46988, 48543, 52055, 54315, 55472, 57387, 58578, 59733, 62338, 66247, 68624, 69027, 70581, 73048, 74378, 75878, 77770, 79533, 81063, 83965, 88883, 91279, 93377, 95167, 97022, 98947, 99874, 102472, 106162, 108265, 109806, 111012, 112731, 114674, 116499, 118205, 120663, 123427, 125275, 125551, 126133, 126234 ] }
พายุหมุนเขตร้อนเกิดในประเทศอะไรมากที่สุดในโลก?
พายุหมุนเขตร้อน
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
พายุหมุนเขตร้อน คือ ระบบพายุที่พัฒนามาจากศูนย์กลางของหย่อมความกดอากาศต่ำ, ลมแรง และการจัดเกลียวของพายุฝนฟ้าคะนอง ทั้งนี้ขึ้นกับสถานที่และความรุนแรง ซึ่งเกิดขึ้นบริเวณเขตร้อนของโลก ซึ่งมีชื่อเรียกต่างๆ กัน เช่น พายุเฮอร์ริเคน, พายุโซนร้อน, พายุไซโคลน, พายุดีเปรสชันเขตร้อน และพายุไซโคลนอย่างง่าย[1] โดยทั่วไปรูปแบบพายุหมุนเขตร้อนจะมีขนาดใหญ่ขึ้นกับความสัมพันธ์กับน้ำอุ่น โดยพายุจะได้รับพลังงานผ่านการระเหยของน้ำบริเวณพื้นผิวมหาสมุทร ซึ่งในที่สุดน้ำเหล่านั้นจะควบแน่นอีกครั้งและเข้าไปอยู่ในกลุ่มเมฆและฝน เมื่ออากาศชื้นและความเย็นอิ่มตัว ซึ่งแหล่งพลังงานนี้จะแตกต่างกับพายุหมุนละติจูดกลาง ตัวอย่างเช่น นอร์อิสเทิร์น และพายุลมยุโรป ซึ่งได้รับพลังพลักดันหลักจากความแตกต่างของอุณหภูมิในแนวนอน โดยลมหมุนวนรอบอย่างรุนแรงของพายุหมุนเขตร้อนนั้นเป็นผลมาจากการอนุรักษ์โมเมนตัมเชิงมุม ซึ่งเกิดจากสภาวะการหมุนรอบตัวเองของโลก ขณะที่อากาศไหลเข้ามาสู่แกนกลางของการหมุน ผลที่ตามมา คือ พายุมักไม่ค่อยเกิดขึ้นภายใน 5° จากศูนย์สูตร[2] พายุหมุนเขตร้อนโดยทั่วไปเส้นผ่านศูนย์กลางอยู่ที่ 100 - 4,000 กิโลเมตร คำว่า พายุหมุน (หรือ<i data-parsoid='{"dsr":[2055,2065,2,2]}'>ไซโคลน) หมายถึง พายุหมุนตามธรรมชาติ ซึ่งลมจะพัดหมุนทวนเข็มนาฬิกาในซีกโลกเหนือ และจะพัดหมุนตามเข็มนาฬิกาในซีกโลกใต้ ซึ่งทิศทางตรงข้ามการของการไหลเวียนลม เป็นผลมาจากคอริโอลิส ส่วนคำว่า เขตร้อน หมายถึง แหล่งกำเนิดของพายุทางภูมิศาสตร์ ซึ่งเป็นรูปแบบพิเศษของทะเลในเขตร้อน นอกจากลมแรงและฝนตก พายุหมุนเขตร้อนมีความสามารถในการสร้างคลื่นสูง และก่อให้เกิดความเสียหายจากน้ำขึ้นจากพายุ และทอร์นาโด ซึ่งมักจะลดลงอย่างรวดเร็วในช่วงที่พายุอยู่บนแผ่นดิน เนื่องจากถูกตัดขาดจากแหล่งพลังงานหลักของมัน จากเหตุผลนี้ ทำให้บริเวณชายฝั่งทะเล มักมีความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายจากพายุหมุนเขตร้อนมากกว่า เมื่อเทียบกับในแผ่นดิน อย่างไรก็ตามในแผ่นดินเองก็เกิดความเสียหายได้จากน้ำท่วมบนแผ่นดิน จากฝนตกหนัก และน้ำขึ้นจากพายุสามารถก่อให้เกิดน้ำท่วมบนแผ่นดินได้กว้างถึง 40 กิโลเมตร จากชายฝั่งทะเล แม้ว่าพายุหมุนเขตร้อนจะส่งผลกระทบต่อประชากรมนุษย์มหาศาล แต่พายุยังสามารถช่วยบรรเทาภาวะภัยแล้งได้ พวกมันยังพาพลังงานความร้อนออกไปจากเขตร้อน ข้ามผ่านไปยังละติจูดในเขตอบอุ่น ซึ่งอาจมีบทบาทสำคัญในการปรับเปลี่ยนสภาวะภูมิอากาศในระดับภูมิภาคและระดับโลก โครงสร้างทางกายภาพ พายุหมุนเขตร้อนเป็นพื้นที่ของหย่อมความกดอากาศต่ำในบรรยากาศชั้นโทรโพสเฟียร์ ด้วยความกดอากาศขนาดใหญ่ที่สุดที่เกิดขึ้นในละติจูดต่ำใกล้พื้นผิว บนโลก ความกดอากาศจะถูกบันทึกไว้ที่ศูนย์กลางของพายุหมุนเขตร้อน โดยให้ที่ต่ำที่สุดที่สังเกตได้บริเวณเหนือระดับน้ำทะเล[3] สภาพแวดล้อมใกล้กับศูนย์กลางของพายุหมุนเขตร้อนจะอุ่นกว่าโดยรอบในทุกละติจูด ทำให้พวกมันมีลักษณะเป็น ระบบ"แกนอบอุ่น"[4] สนามของลม ที่บริเวณใกล้พื้นผิว สนามของลมของพายุหมุนเขตร้อน มีลักษณะเป็นลมที่หมุนวนรอบศูนย์กลางหมุนเวียน ในขณะที่ไหลเข้ามาตามแนวรัศมี ที่ขอบด้านนอกของพายุ อากาศอาจจะค่อนข้างสงบ อย่างไรก็ตาม เนื่องมาจากการหมุนของโลก อากาศจึงจะไม่เป็นศูนย์จากโมเมนตัมเชิงมุมสัมบูรณ์ ที่กระแสอากาศขาเข้า เริ่มจากการหมุน (ทวนเข็มนาฬิกาในซีกโลกเหนือ และตามเข็มนาฬิกาในซีกโลกใต้) ตามหลักโมเมนตัมเชิงมุม ที่รัศมีด้านใน อากาศจะไหลขึ้นไปด้านบนของชั้นโทรโพสเฟียร์ ซึ่งรัศมีนี้มักจะไปประจวบกันที่ภายในตาพายุ และมีลมที่รุนแรงที่ใกล้พื้นผิวของพายุ จึงรู้จักกันในชื่อ รัศมีของความเร็วลมสูงสุด ()[5] เมื่ออากาศที่เบื้องบนไหลออกจากศูนย์กลางของพายุ จะกลายเป็นเมฆซีร์รัส[6] กระบวนการดังกล่าวก่อนหน้าก่อนหน้าส่งผลลมในสนามลม เป็นลักษณะเกือบสมมาตรตามแนวแกน ความเร็วลมจะอยู่ในระดับต่ำที่ศูนย์กลางพายุ และจะเพื่มขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อออกไปถึงรัศมีของความเร็วลมสูงสุด และค่อยๆ สลายตัวออกไปตามรัศมีที่มีขนาดใหญ่ อย่างไรก็ตาม สนามของลมมักจะแสดงความแปรปรวนเชิงพื้นที่และเวลาที่เพิ่มขึ้น อันเนื่องมาจากผลกระทบของกระบวนการโลเคไลซ์ อย่างเช่น กิจกรรมพายุฝนฟ้าคะนอง และความไม่เสถียรการไหลในแนวนอน ส่วนในแนวตั้งความรุนแรงของลมจะอยู่พื้นผิว และค่อยๆ สลายไปตามความสูงของโทรโพสเฟียร์[7] ตาและศูนย์กลาง right|left|300px|HurrArthur720p|ภาพแอนิเมชัน NASA ของพายุเฮอร์ริเคนอูร์เทอร์เมื่อปี พ.ศ. 2557 แสดงถึงอัตราของฝนและโครงสร้างภายในจากข้อมูลทางดาวเทียมGPM ที่ศูนย์กลางของพายุหมุนเขตร้อนที่โตเต็มที่ อ่างของอากาศจะเพิ่มขึ้นมากกว่า สำหรับพายุที่มีความแข็งแกร่งเพียงพอ อากาศอาจจะจมลงในชั้นที่ลึกพอที่จะระงับการก่อตัวของเมฆ ดังนั้นจึงเกิด "ตา" ที่ชัดเจนขึ้น สภาพอากาศในตาพายุจะสงบเป็นปกติ และปราศจากเมฆ แม้ว่าน้ำทะเลที่อยู่ข้างล่างอาจจะมีความรุนแรงมาก[8] ลักษณะของตาปกติจะเป็นรูปทรงกลม และส่วนมากจะมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 30 – 65 กิโลเมตร ถึงกระนั้น ตาขนาดเล็กเพียง 3 กิโลเมตร และขนาดใหญ่ถึง 370 กิโลเมตรก็เคยปรากฏให้เห็นมาแล้ว[9][10] ที่ขอบด้านนอกของตามีเมฆที่เรียกว่า "กำแพงตา" ซึ่งกำแพงตามักจะขยายออกไปด้านนอกด้วยความสูง คล้ายกับอัฒจรรย์ของสนามฟุตบอล ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นนี้บางครั้งเรียกว่าปรากฏการณ์อัฒจรรย์[11] กำแพงตา คือ พื้นที่ที่ความเร็วลมแรงที่สุดที่สามารถพบได้ อากาศที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เมฆขึ้นไปถึงระดับสูงสุดของมัน และฝนตกจะตกหนัก และถ้าบริเวณกำแพงตาพายุพัดผ่านแผ่นดินจะก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมาก[8] ในพายุที่มีความรุนแรงน้อย ตาของพายุอาจถูกบดบังด้วยเมฆที่หนาแน่น ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับเมฆระดับบน กับพื้นที่ที่มีกิจกรรมของพายุฝนฟ้าคะนองที่รุนแรงอยู่ใกล้กับศูนย์กลางของพายุหมุนเขตร้อน[12] กำแพงตาอาจจะแตกต่างกันไปตามรูปแบบของวัฎจักรการทดแทนกำแพงตาพายุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรง ในเรนแบนด์ชั้นนอก สามารถจัดเป็นวงแหวนรอบนอกของพายุที่เคลื่อนตัวเข้ามาอย่างช้าๆ ซึ่งเชื่อว่าได้แย่งความชื้นและโมเมนตัมเชิงมุมของกำแพงตาหลัก เมื่อกำแพงตาหลักอ่อนกำลังลง พายุหมุนเขตร้อนก็อ่อนกำลังอย่างชั่วคราว และกำแพงตารอบนอกที่สุดจะเข้ามาแทนที่กำแพงหลักในขั้นท้ายของวัฎจักร และเป็นเวลาที่พายุกลับมามีความรุนแรงดังเดิม[13] ความรุนแรง "ความรุนแรง"ของพายุ หมายถึง ความเร็วลมสูงสุดของพายุ ซึ่งจะตรวจวัดเฉลี่ยใน 1 นาที หรือ 10 นาทีเป็นมาตรฐาน โดยอ้างอิงที่ความสูง 10 เมตร ตัวเลือกของการวัดลมโดยเฉลี่ย รู้จักกันดีในชื่อ การจัดระดับพายุ, การจัดระดับพายุหมุนเขตร้อนตามศูนย์พยากรณ์และแอ่งมหาสมุทร ในบางโอกาส พายุหมุนเขตร้อนอาจประสบกับเงื่อนไขทางอุตุนิยมวิทยา ที่เรียกว่า การทวีกำลังแรงขึ้นอย่างกะทันหัน หรือ ช่วงเวลาที่ความเร็วลมเฉลี่ยของพายุเพิ่มขึ้นอย่างมากและเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยศูนย์เฮอร์ริเคนแห่งชาติสหรัฐอเมริกา ได้ให้คำนิยามเกี่ยวกับการทวีกำลังแรงขึ้นอย่างกะทันหัน ว่า การที่ความเร็วลมเฉลี่ยใน 1 นาทีของพายุหมุนเขตร้อน เพิ่มขึ้นอย่างน้อย 30นอต (35ไมล์/ชม.; 55กม./ชม.) ภายในระยะเวลา 24 ชั่วโมง[5] การที่การทวีกำลังแรงขึ้นอย่างกะทันหัน จะเกิดขึ้นได้นั้น จะต้องประกอบขึ้นจากหลายเงื่อนไขในพื้นที่นั้น คือ อุณหภูมิของน้ำจะต้องอุ่นอย่างมาก (ใกล้เคียงหรือมากกว่า 30°ซ, 86°ฟ), และอุณหภูมิของน้ำนี้ จะต้องมีช่วงที่ลึกมากพอที่คลื่นของน้ำที่เย็นกว่าจะไม่เข้ามาอยู่บนผิวน้ำ, ลมเฉือนจะต้องมีกำลังน้อย; เมื่อลมเฉือนมีกำลังมาก การพาความร้อน และการหมุนเวียนในพายุหมุนจะถูกทำให้กระจาย โดยปกติ แอนไทไซโคลน ในชั้นที่สูงกว่าของโทรโพสเฟียร์ เหนือพายุจะช่วยพายุให้ดีขึ้น —สำหรับหย่อมความกดอากาศที่ต่ำมากพอจะพัฒนา อากาศจะต้องเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในกำแพงตาของพายุ และแอนไทโซโคลนที่อยู่เหนือขึ้นไปจะช่วยให้ช่องของอากาศนี้ออกห่างไปจากการพัฒนาของพายุ ทำให้พายุหมุนมีประสิทธิภาพ[14] ขนาด ตัวชี้วัดที่ใช้วัดขนาดของพายุนั้นมีความหลากหลาย แต่ที่นิยมใช้กันมากที่สุด คือ รัศมีของความเร็วลม 34 นอต (กล่าวคือ ลมพายุ), รัศมีของเส้นอากาศเท่านอกสุดที่ใกล้กัน () และรัศมีของลมที่หายไป[16][17] ตัวชี้วัดเพิ่มเติมคือ รัศมีของสนามวอร์ทิซิตี้สัมพัทธ์ของพายุหมุนที่ลดลงตาม 1×10−5 s−1[18] บนโลก พายุหมุนเขตร้อนจะมีขนาดใหญ่ตั้งแต่ 100 - 2000 กม. โดยวัดจากรัศมีของลมที่หายไป โดยพายุขนาดใหญ่ที่สุดเฉลี่ย จะอยู่ในแอ่งมกาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกด้านเหนือ และที่เล็กที่สุดจะอยู่ในแอ่งมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออกด้านเหนือ[19] ถ้ารัศมีของเส้นอากาศเท่านอกสุดที่ใกล้กัน น้อยกว่า 2 องศาละติจูด (222 กม.) จะถือว่าเป็นพายุหมุนขนาด "เล็กมาก" หรือ "แคระ", ถ้ารัศมีอยู่ระหว่าง 3-6 องศาละติจูด (333-670 กม.) จะถือว่าเป็น "ขนาดโดยเฉลี่ย" และถ้ามีรัศมีมากกว่า 8 องศาละติจูด จะถือว่าเป็นพายุหมุนที่มีขนาด "ใหญ่มาก" (888 กม.)[15] มีการตั้งข้อสังเกตว่า ขนาดเป็นตัวแปรอย่างอ่อนกับความรุนแรงของพายุ (กล่าวคือ ความเร็วลมสูงสุด), รัศมีของความเร็วลมสูงสุด, ละติจูด และความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น[17][19] ขนาดของพายุมีบทบาทสำคัญในการปรับความเสียหายที่เกิดจากพายุ บางครั้ง พายุขนาดใหญ่จะส่งผลกระทบกับพื้นที่ขนาดใหญ่เป็นระยะเวลานาน นอกจากนี้ สนามของลมขนาดใหญ่ใกล้พื้นผิว สามารถสร้างน้ำขึ้นจากพายุขนาดใหญ่ได้ เนื่องจากการรวมตัวกันของลม, มีระยะเวลานาน และมีการตั้งคลื่นที่มากขึ้น[20] การไหลเวียนของอากาศด้านบนของพายุเฮอร์ริเคนที่รุนแรง สามารถยื่นออกไปสู่บรรยากาศชั้นโทรโพสเฟียร์ได้ ด้วยความสูงขั้นต่ำที่ 15,000-18,000 เมตร (50,000–60,000 ฟุต)[21] ฟิสิกส์และการพลังงาน ลักษณะปริภูมิสามมิติสนามของลมในพายุหมุนเขตร้อน สามารถแยกได้ออกเป็นสองส่วน คือ การไหลเวียนปฐมภูมิ และ การไหลเวียนทุติยภูมิ โดยการไหลเวียนปฐมภูมิเป็นส่วนที่การไหลเวียนที่มีการหมุนวนเป็นวงกลมอย่างหมดจด ส่วนการไหลเวียนทุติยภูมิเป็นส่วนที่การไหลเวียนที่มีการหมุนเวียนคว่ำลง (เข้า-ขึ้น-ออก-ลง) ที่อยู่ในรัศมีและทิศทางในแนวตั้ง การหมุนเวียนปฐมภูมิมีขนาดใหญ่กว่า ครอบงำสนามของลมพื้นผิว และมักเป็นตัวหลักที่ก่อให้พายุสร้างความเสียหาย ในขณะที่การไหลเวียนทุติยภูมิ ลมจะพัดช้า แต่เป็นตัวควบคุมการพลังงานของพายุ การไหลเวียนทุติยภูมิ: เครื่องจักรความร้อนการ์โนต์ แหล่งพลังงานหลักของพายุหมุนเขตร้อน คือ การระเหยของน้ำจากพื้นผิวมหาสมุทร ซึ่งท้ายที่สุดการควบแน่นอีกครั้ง จะก่อให้เกิดเมฆและฝนตก เมื่ออากาศชื้นอบอุ่นขึ้นและเย็นตัวลงจะนำไปสู่การอิ่มตัว การพลังงานของระบบอาจจะเป็นอุดมคติดั่งเครื่องจักรความร้อนการ์โนต์ในชั้นบรรยากาศ[23] ขั้นแรก กระแสอากาศไหลเข้าที่อยู่ใกล้พื้นผิวจะได้รับความร้อนส่วนใหญ่จากการระเหยของน้ำ (กล่าวคือ ความร้อนแฝงจำเพาะ) ที่อุณหภูมิพื้นผิวมหาสมุทรที่อบอุ่น (ในระหว่างการระเหย มหาสมุทรจะเย็นส่วนอากาศจะอบอุ่น) ขั้นสอง อากาศที่อุ่นไหลขึ้นและที่เย็นลงภายในกำแพงตา ขณะที่การอนุรักษ์ความร้อน (ความร้อนแฝงจำเพาะจะถูกแปลงอย่างง่ายให้เป็นความร้อนที่เหมาะสมระหว่างการควบแน่น) ขั้นสาม กระแสอากาศไหลออกจะสูญเสียความร้อนไป ด้วยการแผ่รังสีความร้อนสู่ที่ว่างที่มีอากาศหนาวของโทรโพพอส ขั้นสุดท้าย การทรุดตัวของอากาศและความอบอุ่นด้านนอกของพายุขณะที่มีการอนุรักษ์เนื้อหาความร้อน โดยขาแรกและสามจะอยู่ใกล้ไอโซเทอร์มัล ขณะที่ขาสองและสี่จะอยู่ใกล้กระบวนการไอเซนโทรปิก นี่คือ เข้า-ขึ้น-ออก-ลง ของกระแสอากาศไหลออกเป็นที่รู้จักกันดีในการไหลเวียนทุติยภูมิ ในมุมมองของการ์โนต์แสดงให้เห็นถึงขอบบนสุดของความเร็วลมสูงสุดที่พายุสามารถบรรลุได้ นักวิทยาศาสตร์ประมาณการว่าพายุหมุนเขตร้อน แพร่พลังงานความร้อนออกในอัตรา 50 ถึง 200 เอ็กซ์ซาจูล (1018จูล) ต่อวัน[24] เทียบเท่ากับประมาณ 1 เพตะวัตต์ (1015วัตต์) ซึ่งอัตราการปล่อยพลังงานนี้ 70 ครั้ง จะเทียบเท่ากับการใช้พลังงานของโลกของมนุษย์ 200 ครั้งของความสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าทั่วโลก หรือเทียบได้กับการระเบิดของระเบิดนิวเคลียร์ขนาด 10 เมกะตัน ในทุก ๆ 20 นาที[24][25] การไหลเวียนปฐมภูมิ: การไหลเวียนของลม กระแสการไหลเวียนปฐมภูมิในพายุหมุนเขตร้อนเป็นผลมาจากการอนุรักษ์โมเมนตัมเชิงมุมโดยการไหลเวียนทุติยภูมิ โมเมนตัมเชิงมุมสัมบูรณ์ของการหมุนของโลกคือ M {\displaystyle M} โดย M = 1 2 f r 2 + v r {\displaystyle M={\frac {1}{2}}fr^{2}+vr} เมื่อ f {\displaystyle f} คือค่าความถี่คอริโอลิส, v {\displaystyle v} คือค่ามุมทิศ (กล่าวคือ การหมุน) ความเร็วลม และ r {\displaystyle r} คือค่ารัศมีถึงแกนของการหมุน ในระยะแรกเริ่มที่ด้านขวามือเป็นส่วนประกอบของโมเมนตัมเชิงมุมของดาวเคราะห์ที่โครงการไปยังแนวตั้งท้องถิ่น (กล่าวคือ แกนของการหมุน) ระยะที่สองบนด้านขวามือเป็นโมเมนตัมเชิงมุมสัมพันธ์ของการไหลเวียนของมันเอง ที่เกี่ยวข้องกับแกนของการหมุนเวียน เพราะว่า ระยะโมเมนตัมเชิงมุมของดางเคราะห์จะหายไปที่บริเวณเส้นศูนย์สูตร (เมื่อ f = 0 {\displaystyle f=0} ) พายุหมุนเขตร้อนจึงไม่ค่อยก่อตัวภายในระยะ 5° จากศูนย์สูตร[2][26] ที่อากาศ ณ กระแสไหลเวียนขาเข้าระดับต่ำ มันจะเริ่มหมุนในลักษณะแบบพายุหมุน ตามกฎการอนุรักษ์โมเมนตัมเชิงมุม ในทำนองเดียวกันนี้ ขณะที่กระแสอากาศที่หมุนอย่างเร็วในกระแสขาออกจะไหลออกไปใกล้กับโทรโพพอส มันจะมีการหมุนในลักษณะพายุหมุนที่ลดลง และในที่สุดจะมีการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่รัศมีที่มีขนาดใหญ่พอ ส่งผลกับแอนไทไซโคลนในระดับบน ผลที่ได้คือ โครงสร้างแนวตั้งที่โดดเด่นของพายุหมุนที่แข็งแกร่ง ณ ระดับต่ำ และแอนไทไซโคลนที่แข็งแกร่งในระดับบนใกล้กับโทรโพพอส จากสมดุลลมร้อน นี้สอดคล้องกับระบบอบอุ่นในศูนย์กลางพายุในสภาพแวดล้อมที่ระดับความสูงทั้งหมด (กล่าวคือ "แกนอบอุ่น") จากสมดุลอุทกสถิต แกนอบอุ่นจะแปลตัวเป็นความกดอากาศที่ต่ำกว่า ณ ศูนย์กลางที่ทุกระดับความสูง ด้วยความกดอากาศสูงสุดที่อยู่ ณ พื้นผิว[7] ความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น เนื่องจากแรงเสียดทานที่พื้นผิว กระแสอากาศจึงไหลเข้ามาเพียงบางส่วนด้วยการอนุรักษ์โมเมนตัมเชิงมุม ดังนั้น พื้นผิวน้ำทะเลจะมีการกระทำที่ขอบล่าง จึงเป็นทั้งแหล่ง (การระเหยของน้ำ) และอ่าง (แรงเสียดทาน) ของพลังงานของระบบ ความจริงสิ่งนี้จะนำไปสู่การดำรงอยู่ได้ของพายุโดยโยงไว้กับทฤษฎีเรื่องความเร็วลมอย่างรุนแรงที่พายุหมุนเขตร้อนสามารถบรรลุได้ เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของการระเหยเป็นเส้นตรงกับความเร็วลม (เช่นเดียวกับการขึ้นจากสระว่ายน้ำในวันที่อากาศหนาวมากและมีลมพัดแรง) มีการเสนอข้อเสนอแนะในเชิงบวกต่อการป้อนพลังงานกับระบบของพายุ ที่เรียกว่า ข้อเสนอแนะการแลกเปลี่ยนความร้อนที่พื้นผิวชักนำให้เกิดลม ()[23] ข้อเสนอนี้บอกว่าจะมีการชดเชยเมื่อมีการกระจายแรงเสียดทาน ซึ่งเพิ่มขึ้นกับลูกบาศก์ของความเร็วลมซึ่งจะมีขนาดใหญ่พอสมควร ขีดด้านบนจะเรียกว่า "ความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น" คือ v p {\displaystyle v_{p}} ตามสมการ v p 2 = C k C d T s − T o T o Δ k {\displaystyle v_{p}^{2}={\frac {C_{k}}{C_{d}}}{\frac {T_{s}-T_{o}}{T_{o}}}\Delta k} เมื่อ T s {\displaystyle T_{s}} คือ อุณหภูมิของพื้นผิวทะเล, T o {\displaystyle T_{o}} คือ อุณหภูมิของกระแสอากาศขาออก (เคลวิน), Δ k {\displaystyle \Delta k} คือ ความแตกต่างระหว่างเอนทัลปีพื้นผิวและอากาศที่อยู่เหนือผิวน้ำ (จูล/กิโลกรัม), และ C k {\displaystyle C_{k}} และ C d {\displaystyle C_{d}} คือ ค่าสัมประสิทธิ์การถ่ายเท ของเอนทัลปีและโมเมนตัม ตามลำดับ[27] ค่าความแตกต่างของเอนทัลปีของอากาศที่พื้นผิวหาได้จาก Δ k = k s ∗ − k {\displaystyle \Delta k=k_{s}^{*}-k} เมื่อ k s ∗ {\displaystyle k_{s}^{*}} คือ เอนทัลปีของอากาศที่อิ่มตัวที่อุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเลและระดับความกอากาศที่ระดับน้ำทะเล และ k {\displaystyle k} คือ เอนทัลปีของอากาศบริเวณชั้นที่อยู่เหนือผิวน้ำ ความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น ส่วนใหญ่จะเป็นฟังก์ชันของสภาพแวดล้อมพื้นหลังเพียงอย่างเดียว (กล่าวคือ ไม่รวมตัวพายุหมุนเขตร้อนเองด้วย) ทำให้ปริมาณนี้สามารถใช้ในการตรวจสอบว่าภูมิภาคบนโลก สามารถนำไปสู่การพัฒนาของพายุหมุนเขตร้อนและไปถึงความรุนแรงที่กำหนดหรือไม่ และวิธีการที่ภูมิภาคเหล่านี้อาจนำไปสู่การพัฒนาในเวลาที่กำหนด[28][29] โดยเฉพาะ ความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น มีทั้งหมดสามองค์ประกอบ แต่มันแปรปรวนในพื้นที่และเวลา คือ ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากความแปรปรวนของอากาศพื้นผิวตามองประกอบที่ต่างกันของเอนปิทัล ( Δ k {\displaystyle \Delta k} ) แหล่งที่มา พายุหมุนเขตร้อน อาจถูกมองเป็นเครื่องจักรความร้อน ที่เปลี่ยนแปลงพลังงานความร้อนจากพื้นผิวให้เป็นพลังงานกล ที่สามารถนำมาใช้ในกลไกการทำงานกับแรงเสียดทานที่พื้นผิว ที่ภาวะสมดุล อัตราของการผลิตพลังงานสุทธิในระบบต้องเท่ากับ อัตราการสูญเสียพลังงานเนื่องจากการกระจายความเสียดทานที่พื้นผิว กล่าวคือ W {\displaystyle W} เข้า = W {\displaystyle =W} ออก ซึ่งอัตราการสูญเสียพลังงานต่อหน่วยพื้นที่ผิวจากแรงเสียดทานพื้นผิว คือ W {\displaystyle W} ออก ซึ่งหาได้จาก W {\displaystyle W} ออก = C d ρ | u | 3 {\displaystyle =C_{d}\rho |\mathbf {u} |^{3}} เมื่อ ρ {\displaystyle \rho } คือ ความหนาแน่นของอากาศใกล้พื้นผิว (กก./ม.3) และ | u | {\displaystyle |\mathbf {u} |} คือ ความเร็วของลมใกล้พื้นผิว (ม./ว.) และอัตราการผลิตพลังงานต่อหน่วยพื้นที่ผิว คือ W {\displaystyle W} เข้า ซึ่งหาได้จาก W {\displaystyle W} เข้า = ϵ Q {\displaystyle =\epsilon Q} เข้า เมื่อ ϵ {\displaystyle \epsilon } คือ ค่าประสิทธิภาพของเครื่องจักรความร้อน และ Q {\displaystyle Q} เข้า คือ อัตรารวมของความร้อนที่เข้าสู่ระบบต่อหน่วยพื้นที่ผิว โดยอาจให้พายุหมุนเขตร้อนเป็นเครื่องจักรความร้อนการ์โนต์ในอุดมคติ ซึ่งค่าประสิทธิภาพของเครื่องจักรความร้อนการ์โนต์ หาได้จาก ϵ = T s − T o T s {\displaystyle \epsilon ={\frac {T_{s}-T_{o}}{T_{s}}}} และความร้อน (เอนทัลปี) ต่อหน่วยมวลหาได้จาก k = C p T + L v q {\displaystyle k=C_{p}T+L_{v}q} เมื่อ C p {\displaystyle C_{p}} คือ ค่าความจุความร้อนของอากาศ, T {\displaystyle T} คือ อุณหภูมิของอากาศ, L v {\displaystyle L_{v}} คือ ค่าความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ และ q {\displaystyle q} คือ ความเข้มข้นของไอน้ำ โดยองค์ประกอบแรกนั้นสอดคล้องกับความร้อนที่เหมาะสม และองค์ประกอบที่สองนั้นสอดคล้องกับความร้อนแฝง นั่นคือสองแหล่งที่มาของความร้อนขาเข้า แหล่งที่มาที่โดดเด่นคือ การที่ความร้อนเข้ามาจากพื้นผิว โดยสาเหตุหลักจากการระเหย ซึ่งสมการพลศาสตร์จำนวนมากสำหรับอัตราความร้อนต่อหน่วยพื้นที่ผิว คือ Q i n : k {\displaystyle Q_{in:k}} ซึ่งหาได้จาก Q i n : k = C k ρ | u | Δ k {\displaystyle Q_{in:k}=C_{k}\rho |\mathbf {u} |\Delta k} เมื่อ Δ k = k s ∗ − k {\displaystyle \Delta k=k_{s}^{*}-k} แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างเอนทัลปีของพื้นผิวมหาสมุทรและอากาศเหนือพื้นผิว แหล่งที่สองคือ ความร้อนที่เหมาะสมภายในที่เกิดจากการกระจายความเสียดทาน (เท่ากับ W {\displaystyle W} ออก) ซึ่งเกิดขึ้นใกล้ผิวน้ำภายในพายุหมุนเขตร้อน และถูกนำกลับมาแปรใช้ใหม่ในระบบ Q i n : f r i c t i o n = C d ρ | u | 3 {\displaystyle Q_{in:friction}=C_{d}\rho |\mathbf {u} |^{3}} ดังนั้น อัตรารวมของการผลิตพลังงานสุทธิต่อหน่วยพื้นที่ผิว หาได้จาก W {\displaystyle W} เข้า = T s − T o T s ( C k ρ | u | Δ k + C d ρ | u | 3 ) {\displaystyle ={\frac {T_{s}-T_{o}}{T_{s}}}\left(C_{k}\rho |\mathbf {u} |\Delta k+C_{d}\rho |\mathbf {u} |^{3}\right)} โดยตั้ง W {\displaystyle W} เข้า = W {\displaystyle =W} ออก และใช้ | u | ≈ v {\displaystyle |\mathbf {u} |\approx v} (กล่าวคือ ความเร็วลมหมุนเวียนที่โดดเด่น) นำไปสู่การแก้ปัญหาสำหรับ v p {\displaystyle v_{p}} ดังกล่าวข้างต้น นี้คือการอนุมานว่าทั้งหมดของความร้อนที่เข้า และการสูญเสียภายในระบบ ที่สามารถประมาณค่อาของรัศมีของความเร็วลมสูงสุดใด การรวมของ Q i n : f r i c t i o n {\displaystyle Q_{in:friction}} ทำหน้าที่ในการคูณอัตรารวมความร้อนขาเข้า โดยปัจจัย T s T o {\displaystyle {\frac {T_{s}}{T_{o}}}} ในทางคณิตศาสตร์ นี่มีผลของการเปลี่ยน T s {\displaystyle T_{s}} กับ T o {\displaystyle T_{o}} ในส่วนของประสิทธิภาพการใช้คาร์โนต์ คำนิยามทางเลือกสำหรับความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น ซึ่งในทางคณิตศาสตร์จะเทียบเท่ากับ สูตรดังกล่าวข้างต้น คือ v p = T s T o C k C d ( C A P E s ∗ − C A P E b ) | m {\displaystyle v_{p}={\sqrt {{\frac {T_{s}}{T_{o}}}{\frac {C_{k}}{C_{d}}}(CAPE_{s}^{*}-CAPE_{b})|_{m}}}} เมื่อ CAPE คือ การไหลเวียนที่สามารถใช้พลังงานที่อาจจะเกิดขึ้น ซึ่งย่อมาจากคำในภาษาอังกฤษคือ Convective Available Potential Energy ซึ่ง C A P E s ∗ {\displaystyle CAPE_{s}^{*}} คือ CAPE ของพัสดุที่ยกอากาศมาจากการอิ่มตัวของระดับน้ำทะเลในการอ้างอิงที่เสียงของสิ่งแวดล้อม และ C A P E b {\displaystyle CAPE_{b}} คือ CAPE ของอากาศบริเวณขอบเขต และทั้งคู่จะมีการคำนวณปริมาณที่รัศมีของความเร็วลมสูงสุด[30] ค่าคุณลักษณะและความแปรปรวนในโลก บนโลก ค่าคุณลักษณะอุณหภูมิสำหรับ T s {\displaystyle T_{s}} คือ 300 เคลวิน และสำหรับ T o {\displaystyle T_{o}} คือ 200 เคลวิน สอดคล้องกับค่าประสิทธิภาพเครื่องยนต์คาร์โนต์ ϵ = 1 / 3 {\displaystyle \epsilon =1/3} , อัตราส่วนของพื้นผิวสัมประสิทธิ์การแลกเปลี่ยน C k / C d {\displaystyle C_{k}/C_{d}} มักจะถูกใช้เป็น 1 อย่างไรก็ตาม สังเกตว่าค่าสัมประสิทธิ์แรงต้าน C d {\displaystyle C_{d}} มักถูกกำหนดด้วยความเร็วลมและอาจลดลงด้วยความเร็วลมสูงสุดในชั้นขอบ ของพายุหมุนเขตร้อนเต็มวัย[31] นอกจากนี้ ค่า C k {\displaystyle C_{k}} อาจจะแตกต่างกันที่ความเร็วลมสูงสุด เป็นผลมาจากละอองน้ำทะเล ที่ระเหยขึ้นมาภายในชั้นขอบ[32] ค่าคุณลักษณะของความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้น v p {\displaystyle v_{p}} คือ 80 เมตร/วินาที อย่างไรก็ตาม ปริมาณนี้จะแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญกับทั่วพื้นที่อากาศและเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแต่ละรอบวัฎจักรฤดูกาล ซึ่งอาจแปรได้ในช่วง 0 ถึง 100 เมตร/วินาที[30] ความแปรปรวนนี้เป็นสาเหตุหลักของความแปรปรวนในสมดุลพื้นผิวเอนทัลปี ( Δ k {\displaystyle \Delta k} ) เช่นเดียวกับโครงสร้างทางอุณหพลศาสตร์ของชั้นบรรยากาศโทรโพสเฟียร์ ซึ่งถูกควบคุมโดยการเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่ของสภาพภูมิอากาศในเขตร้อน ซึ่งกระบวนการเหล่านี้ จะถูกมอดูเลตโดยปัจจัยต่าง ๆ ประกอบด้วย อุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเล (และการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานของมหาสมุทร), ความเร็วลมใกล้พื้นผิวที่พื้นหลัง, และโครงสร้างแนวตั้งของรังสีความร้อนในชั้นบรรยากาศ[33] ซึ่งธรรมชาติของการมอดูเลตนี้มีความซับซ้อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับสภาพภูมิอากาศที่ผ่านมา (ทศวรรษหรือมากกว่านั้น) ในช่วงเวลาสั้น ความแปรปรวนในความรุนแรงสูงสุดที่อาจจะเกิดขึ้นมึความเชื่อมโยงกันทั่วไประหว่างอุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเลจากค่าเฉลี่ยในเขตร้อน ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีน้ำอุ่นที่มีความสามารถในทางอุณหพลศาสตร์อย่างมากกับพายุหมุนเขตร้อน กว่าบริเวณที่มีอุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเลเย็นกว่า[34] อย่างไรก็ตาม ความสัมพันธ์นี้เป็นอิทธิพลทางอ้อมของการเปลี่ยนแปลงขนาดใหญ่ของเขตร้อน ส่วนอิทธิพลโดยตรงของอุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเลใน v p {\displaystyle v_{p}} จะอ่อนกว่าเมื่อนำมาเปรียบเทียบ ปฏิสัมพันธ์กับมหาสมุทรด้านบน การเคลื่อนตัวผ่านของพายุหมุนเขตร้อนเหนือมหาสมุทร ทำให้มหาสมุทรชั้นบนเย็นขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งจะมีผลต่อการพัฒนาของพายุหมุนเขตร้อนในภายหลัง การระบายความร้อนนี้ มีสาเหตุหลักมาจากลมที่ขับเคลื่อนด้วยการผสมของน้ำเย็นจากในห้วงลึกของมหาสมุทรกับน้ำด้านบนที่อุ่นกว่า ซึ่งส่งผลกระทบกับการพัฒนาของพายุซึ่งจะนำไปสู่การอ่อนกำลังลง การระบายความร้อนเพิ่มเดิม อาจจะเกิดขึ้นในรูปแบบของน้ำเย็นจากน้ำฝนที่ตกลงมา (เป็นเพราะในชั้นบรรยากาศที่เย็นขึ้นในระดับที่สูงขั้น) นอกจากนี้การมีเมฆปกคลุม ยังมีบทบาทสำคัญในกระบวนการระบายความร้อนในมหาสมุทรด้วย โดยการปกป้องพื้นผิวมหาสมุทรจากแสงอาทิตย์โดยตรงก่อนและเล็กน้อยหลังจากพายุเคลื่อนผ่านไป ซึ่งผลกระทบทั้งหมดนี้สามารถรวมกันเป็นผลผลิตให้อุณภูมิพื้นผิวน้ำทะเลลดลงอย่างมาก ในพื้นที่ขนาดใหญ่และในเวลาเพียงไม่กี่วัน[35] แอ่งขนาดใหญ่และศูนย์เตือนภัยที่เกี่ยวข้อง ศูนย์อุตุนิยมวิทยาชำนัญพิเศษประจำภูมิภาคทั้งหกศูนย์ทั่วทั้งโลก ซึ่งถูกกำหนดโดยองค์การอุตุนิยมวิทยาโลก จะเป็นผู้รับผิดชอบสำหรับการติดตามพายุและออกประกาศที่เกี่ยวข่องต่าง ๆ, การเตือนภัย, และคำแนะนำที่เกี่ยวข้องกับพายุหมุนเขตร้อนในพื้นที่รับผิดชอบของตน นอกจากนี้ยังมีอีกหกศูนย์เตือนภัยพายุหมุนเขตร้อน ซึ่งจะส่งข้อมูลต่าง ๆ ไปยังภูมิภาคที่มีขนาดเล็กลงไป[41] ซึ่งทั้งศูนย์อุตุนิยมวิทยาชำนัญพิเศษประจำภูมิภาคและศูนย์เตือนภัยพายุหมุนเขตร้อน ไม่ได้เป็นองค์กรเดียวที่ส่งข้อมูลคำเตือนพายุหมุนเขตร้อนออกสู่สาธารณะ ศูนย์เตือนไต้ฝุ่นร่วม จะออกคำแนะนำสำหรับแอ่งทั้งหมด (ยกเว้นแอ่งแอตแลนติกเหนือ) ซึ่งเป็นไปตามจุดประสงค์ของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา[42] ส่วนสำนักงานบริหารบรรยากาศ ธรณีฟิสิกส์ และดาราศาสตร์แห่งฟิลิปปินส์ จะออกคำแนะนำและใช้ชื่อพายุของตนเอง สำหรับพายุหมุนเขตร้อนที่เคลื่อนเข้าใกล้ประเทศฟิลิปปินส์ภายในแอ่งแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือ เพื่อปกป้องชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน[43] ส่วนศูนย์เฮอร์ริเคนแคนาดา จะออกคำแนะนำสำหรับพายุเฮอร์ริเคนหรือเศษที่เหลือของพายุสำหรับพลเมืองแคนาดา เมื่อพายุนั้น ๆ จะส่งผลกระทบต่อประเทศแคนาดา[44] ในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2547 พายุไซโคลนคาตารินา ก่อตัวขึ้นเป็นครั้งแรกในมหาสมุทรแอตแลนติกใต้ ซึ่งเป็นที่โดดเด่นในบราซิล ด้วยความเร็วลมเทียบเท่าประเภทที่ 2 ในมาตราเฮอร์ริเคนแซฟเฟอร์–ซิมป์สัน ในฐานะที่พายุลูกนี้เป็นพายุหมุนที่เกิดขึ้นนอกเหนืออำนาจหน้าที่ของศูนย์เตือนภัย ทำให้อุตุนิยมวิทยาบราซิลเป็นผู้ตรวจสอบเป็นครั้งแรกกับระบบที่เป็นพายุหมุนนอกเขตร้อนอย่างเต็มตัว แต่ภายหลังถูกจัดให้อยู่ในประเภทพายุหมุนเขตร้อน[45] การก่อตัว ทั่วโลก กิจกรรมพายุหมุนเขตร้อนมักมีจุดสูงสุดในช่วงปลายฤดูร้อน เมื่อความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิที่สูงขึ้นและอุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเล อย่างไรก็ตาม แต่ละแอ่งจะมีลักษณะเฉพาะของรูปแบบแต่ละฤดูของตนเอง ในระดับโลก เดือนพฤษภาคม เป็นเดือนที่มีกิจกรรมน้อยที่สุด ในขณะที่เดือนกันยายน เป็นเดือนที่มีกิจกรรมสูงที่สุด และเดือนพฤศจิกายน เป็นเพียงเดือนเดียวที่ทุกแอ่งพายุหมุนเขตร้อนมีการใช้งานพร้อมกัน[46] เวลา ในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ฤดูพายุหมุนเขตร้อน จะเกิดขึ้นต่างกันในช่วงวันที่ 1 มิถุนายน ถึง 30 พฤศจิกายน และจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงปลายเดือนสิงหาคมถึงตลอดเดือนกันยายน[46] ซึ่งจากสถิติของฤดูพายุเฮอร์ริเคนแอตแลนติกที่สูงที่สุด คือวันที่ 10 กันยายน ทางตะวันออกเฉียงเหนือของมหาสมุทรแปซิฟิก จะมีขอบเขตของระยะเวลาที่มีกิจกรรมกว้างขึ้น แต่ก็อยู่ในกรอบเวลาที่คล้ายกับมหาสมุทรแอตแลนติก[47] สำหรับในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือสามารถพบพายุหมุนเขตร้อนได้ตลอดทั้งปี โดยจะมีช่วงที่ต่ำสุดอยู่ในเดือนกุมภาพันธ์และเดือนมีนาคม และมากที่สุดในช่วงต้นเดือนกันยายน ในแอ่งมหาสมุทรอินเดียเหนือ มักพบพายุมากที่สุดในช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนธันวาคม และจะมีช่วงสูงที่สุดในเดือนพฤษภาคมถึงเดือนพฤศจิกายน[46] ในซีกโลกใต้ ฤดูพายุหมุนจะเริ่มต้นในวันที่ 1 กรกฎาคม และจะยาวครอบคลุมข้ามปี ซึ่งมักจะเกิดพายุขึ้นตั้งแต่ 1 พฤศจิกายน ไปจนถึงสิ้นเดือนเมษายน และมีช่วงที่พายุเกิดมากที่สุดในช่วงกลางเดือนกุมภาพันธ์ ถึงต้นเดือนมีนาคม[46][48] ปัจจัย การก่อตัวของพายุหมุนเขตร้อนเป็นหัวข้อการวิจัยอย่างต่อเนื่องอย่างกว้างขวาง และยังไม่เป็นที่แน่ชัด[49] ในขณะที่มีหกปัจจัยที่ดูเหมือนจะเป็นสิ่งจำเป็นโดยทั่วไป ในบางครั้งอาจไม่จำเป็นต้องมีทุกเงื่อนไข ในสถานการณ์ส่วนใหญ่ อุณหภูมิน้ำทะเล จะต้องมีอย่างน้อย 26.5 °ซ และต้องมีช่วงอุณหภูมิจากผิวน้ำลึกลงไปไม่น้อยกว่า 50 เมตร[50] น้ำที่อุณหภูมินี้จะก่อให้เกิดความไม่เสถียรในบรรยากาศพอที่จะรักษาความร้อนและพายุฝนฟ้าคะนอง[51] อีกปัจจัยหนึ่งคือการระบายความร้อนอย่างรวดเร็วที่ความสูง ซึ่งช่วยให้เกิดการปล่อยตัวของความร้อนของการควบแน่นของพลังของพายุหมุนเขตร้อน[50] ความชื้นสูงก็เป็นอีกสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบรรยากาศชั้นโทรโพสเฟียร์ในระดับต่ำถึงปานกลาง เมื่อมีการจัดการความชื้นที่ดีในชั้นบรรยากาศ ก็จะเป็นเงื่อนไขที่ดีที่ทำให้เกิดการก่อตัวของหย่อมความกดอากาศต่ำ[50] ลมเฉือนจำนวนน้อยก็มีความจำเป็น ถ้าลมเฉือนที่มีความรุนแรงจะก่อกวนการไหลเวียนลมของพายุ[50] พายุหมุนเขตร้อนโดยทั่วไปจะต้องมีก่อตัวพื้นที่มากกว่า 555 กม. หรือ 5 องศาละติจูดจากเส้นศูนย์สูตร ซึ่งจะทำให้ผลจากแรงคอริโอลิสมีผลต่อการเบนของลมพัดเข้าหาศุนย์กลางการไหลเวียน[50] สุดท้าย พายุหมุนเขตร้อนที่ก่อตัวต้องการรูปแบบของหย่อมความกดอากาศต่ำที่มีอยู่ก่อนแล้ว ซึ่งพายุหมุนเขตร้อนจะพัฒนาขึ้นได้อย่างเป็นธรรมชาติ[50]ละติจูดที่ต่ำและระดับที่ต่ำทางตะวันตก ช่วยให้เกิดการระเบิดของลมด้วยการผันผวนของแมดเดน-จูเลียน สามารถสร้างเงื่อนไขที่ดีสำหรับการกำเนิดพายุหมุนเขตร้อน โดยแนวคิดเริ่มของหย่อมความกดอากาศต่ำ[52] สถานที่ รูปแบบของพายุหมุนเขตร้อนส่วนมากในโลก มักเป็นวงของกิจกรรมพายุฝนฟ้าคะนองที่อยู่ใกล้กับบริเวณเส้นศูนย์สูตร ซึ่งเรียกว่า แนวปะทะแห่งเขตร้อน (Intertropical Front; ITF), ร่องความกดอากาศต่ำ (Intertropical Convergence Zone; ITCZ) หรือร่องมรสุม[53][54][55] อีกหนึ่งแหล่งที่สำคัญของความไม่มั่นคงในชั้นบรรยากาศพบได้ในคลื่นกระแสลมฝ่ายตะวันออก (Tropical wave) ที่นำไปสู่การพัฒนาประมาณ 85% ของพายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงในมหาสมุทรแอตแลนติก และส่วนมากในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออก[56][57][58] ซึ่งส่วนใหญ่มักอยู่ในช่วงระหว่าง 10 ถึง 30 องศาละติจูดจากเส้นศูนย์สูตร[59] และ 87% ในรูปแบบที่ไม่ห่างจาก 20 องศาเหนือหรือใต้[60][61] เพราะผลจากแรงคอริโอลิส ซึ่งเริ่มต้นและรักษาเสถียรภาพการหมุนของมัน พายุหมุนเขตร้อนจึงไม่ค่อยก่อตัวภายใน 5 องศาจากเส้นศูนย์สูตร ซึ่งผลที่ได้จะทำให้พายุอ่อนแอ[60] อย่างไรก็ตาม พายุหมุนเขตร้อนยังคงมีพายุที่สามารถก่อตัวในแนวนี้ได้ คือ พายุโซนร้อนฮัวเหมย และพายุไซโคลนอัคนี ในปี พ.ศ. 2544 และ 2547 ตามลำดับ[62][63] การเคลื่อนตัว การเคลื่อนตัวของพายุหมุนเขตร้อน มักเป็นผลร่วมของสองเงื่อนไข คือ "การสตีริง" (พวงมาลัย) โดยลมสิ่งแวดล้อมพื้นหลัง และ "เบตาดริฟท์"[64] พวงมาลัยสิ่งแวดล้อม พวกมาลัยสิ่งแวดล้อมเป็นคำเรียกที่โดดเด่น แนวคิดคือ การเคลื่อนตัวของพายุเกี่ยวข้องกับสภาพของสิ่งแวดล้อมพื้นหลัง คล้ายกับ "การดำเนินไปตามกระแส"[65] ทางกายภาพ สนามของลมในบริเวณใกล้เคียงของพายุหมุนเขตร้อนอาจแตกออกเป็นสองส่วน หนึ่ง คือการไหลเวียนที่เกี่ยวข้องกับพายุเอง และสอง คือการไหลเวียนพื้นหลังขนาดใหญ่ของสภาพแวดล้อมของพายุที่ฝังอยู่ ด้วยวิธีนี้ การเคลื่อนตัวของพายุหมุนเขตร้อนอาจจะเป็นตัวแทนในลำดับพื้นฐานที่ไหลในสิ่งแวดล้อมของพายุให้เคลื่อนไปในสิ่งแวดล้อมท้องถิ่น การไหลในสิ่งแวดล้อมนี้เรียกว่า "การไหลพวงมาลัย" ในทางสภาพภูมิอากาศวิทยา พายุหมุนเขตร้อนจะถูกพัดจากทิศตะวันออกไปทางตะวันตก ด้วยลมสินค้าในด้านทางเส้นศูนย์สูตรของสันอากาศกึ่งเขตร้อน—เป็นพื้นที่ความกดอากาศสูงถาวรทั่วโลกเหนือมหาสมุทรในพื้นที่กึ่งเขตร้อน[65] ในเขตร้อนของมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือและแปซิฟิกตะวันออกเฉียงเหนือ เริ่มจากลมค้าท้ายคลื่นกระแสลมตะวันออก จากทางทิศตะวันตกจากชายฝั่งแอฟริกาไปยังทะเลแคริบเบียน, อเมริกาเหนือ และลงสู่มหาสมุทรแปซิฟิกกลางในที่สุด ก่อนที่กระแสลมจะกระทบออกไป[57] กระแสลมเหล่านี้เป็นสารตั้งต้นในการก่อตัวของพายุหมุนเขตร้อนจำนวนมากในภูมิภาคนี้[56] ในทางตรงกันข้าม ในมหาสมุทรอินเดีย และแปซิฟิกตะวันตก ในทั้งสองซีกโลก การกำเนิดพายุหมุนเขตร้อน ได้รับอิทธิพลจากคลื่นกระแสลมตะวันออกน้อย และอื่น ๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นไปตามฤดูกาลของแนวร่องความกดอากาศต่ำและร่องมรสุม[66] นอกจากนี้ การเคลื่อนตัวของพายุหมุนเขตร้อนสามารถได้รับอิทธิพลจากระบบอากาศชั่วคราว เช่น พายุหมุนนอกเขตร้อนได้ด้วย เบต้าดริฟท์ นอกเหนือจากพวงมาลัยสิ่งแวดล้อม พายุหมุนเขตร้อนมีแนวโน้มที่จะดริฟท์อย่างช้า ๆ ไปทางขั้วโลกและทางตะวันตก การเคลื่อนไหวลักษณะนี้จะเรียกว่า "เบต้าดริฟท์" การเคลื่อนไหวในลักษณะนี้เกิดจากการทับซ้อนของการแสน้ำที่ไหลวน เช่น พายุหมุนเขตร้อนที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่แรงคอริโอลิมีผลต่างกันไปตามแต่ละละติจูด เช่น ที่บนทรงกลมหรือเบต้าเพลน โดยที่มันจะถูกเหนี่ยวนำโดยทางอ้อมจากตัวพายุเอง ซึ่งเป็นผลของการป้อนกลับระหว่างการไหลวนของพายุหมุนและสิ่งแวดล้อมของมัน ทางกายภาพ การไหลเวียนของพายุหมุนของพายุแนวนอน อากาศในสิ่งแวดล้อม ด้านขั้วโลกทางตะวันออกของทิศตะวันตกของเส้นศูนย์สูตร เพราะอากาศจะต้องอนุรักษ์โมเมนตัมเชิงมุม การกำหนดค่าการไหลนี้ก่อให้เกิดพายุหมุนวงกลมเคลื่อนไปทางเส้นศูนย์สูตรและเคลื่อนไปทางทิศตะวันตกของศูนย์กลางพายุ และแอนไทไซโคลนเคลื่อนไปทางขั้วโลกและเคลื่อนไปทางทิศตะวันออกของศูนย์กลางพายุ การไหลรวมในลักษณะวงกลมเหล่านี้ทำให้พายุเคลื่อนไปทางแนวนอนอย่างช้า ๆ ไปทางขั้วโลกและทิศตะวันตก ผลกระทบนี้ยังคงเกิดขั้น แม้ว่าจะมีการไหลเวียนของสิ่งแวดล้อมจะเป็นศูนย์ ปฏิสัมพันธ์กับพายุหลายลูก องค์ประกอบที่สามของการเคลื่อนตัวของพายุที่เกิดขึ้นค่อนข้างบ่อย เกี่ยวข้องกับการมีปฏิสัมพันธ์กับพายุหมุนเขตร้อนหลายลูก เมื่อพายุหมุนเขตร้อนเคลื่อนตัวเข้าใกล้กับพายุหมุนเขตร้อนอีกลูก ศูนย์กลางของพวกมันจะเริ่มโคจรเป็นวงจรระหว่างกันและกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระยะห่างของพวกมันและความรุนแรงของทั้งคู่ กระแสลมวนทั้งคู่ก็อาจโครจรรอบ ๆ อีกระบบหนึ่ง หรือไม่ก็อาจไหลเป็นเกลียวผสานเข้าไปในจุดศูนย์กลาง เมื่อกระแสลมวนทั้งคู่มีขนาดไม่เท่ากัน กระแสลมวนที่ใหญ่กว่าจะมีแนวโน้มที่จะเป็นผู้ครองปฏิสัมพันธ์ และกระแสลมวนที่เล็กกว่าจะโคจรรอบตัวมัน ซึ่งปรากฏการณ์นี้เรียกว่า ปรากฏการณ์ฟุจิวะระ ซึ่งตั้งตามชื่อผู้ค้นพบคือ ซะคุเฮย์ ฟุจิวะระ[67] ปฏิสัมพันธ์กับลมตะวันตกของละติจูดกลาง แม้ว่าพายุหมุนเขตร้อนมักจะเคลื่อนจากทิศตะวันออกไปทางทิศตะวันตกในเขตร้อน การเคลื่อนที่อาจเลื่อนขึ้นไปทางขั้วโลกและไปทางทิศตะวันออกอย่างใดอย่างหนึ่ง ขณะที่มันเคลื่อนไปทางทิศตะวันตกของแนวสันกึ่งเขตร้อน หรืออื่น ๆ หากมีปฏิสัมพันธ์กับการไหลเวียนในละติจูดกลาง เช่น กระแสเจ็ตสตรีม หรือ พายุหมุนนอกเขตร้อน การเคลื่อนไหวในลักษณะนี้เรียกว่า "การโค้งอีกครั้ง" ซึ่งโดยทั่วไปจะเกิดขึ้นใกล้กับขอบด้านตะวันตกของแอ่งมหาสมุทรขนาดใหญ่ ที่โดยทั่วไปกระแสลมกรดซึ่งเป็นองค์ประกอบของการเคลื่อนไปทางขั้วโลกและพายุหมุนนอกเขตร้อนซึ่งเป็นเรื่องปกติ[68] ตัวอย่างเช่น พายุไต้ฝุ่นโอค ในปั พ.ศ. 2549[69] การขึ้นฝั่ง การขึ้นฝั่งอย่างเป็นทางการ คือ เมื่อจุดศูนย์กลางของพายุ (จุดศูนย์กลางการหมุนเวียนลม ไม่ใช่บริเวณขอบของพายุ) เคลื่อนผ่านชายฝั่งทะเล[5] โดยอาจมีเงื่อนไขว่าพายุต้องอยู่บริเวณหาดและบนแผ่นดินก่อนที่จะขึ้นฝั่ง ในความเป็นจริง พายุหมุนเขตร้อนสามารถก่อให้เกิดลมแรงบนแผ่นดินได้โดยที่ไม่ได้ขึ้นฝั่ง[5] ถ้าเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้น ก็บอกได้ว่าพายุได้ก่อ<i data-parsoid='{"dsr":[56188,56205,2,2]}'>ผลกระทบทางตรง</i>ต่อชายฝั่ง เป็นผลมาจากความแคบของความหมาย สำหรับการเตรียมพร้อมรับสถานการณ์ฉุกเฉิน การดำเนินการควรจะกระทำให้เรียบร้อยก่อนที่ลมแรงหรือฝนตกหนักจะมาถึง[5] การสลายตัว ปัจจัย พายุหมุนเขตร้อนมีรูปแบบลักษณะการสลายตัวที่แตกต่างกัน ลักษณะแรกคือ หากพายุหมุนเขตร้อนเคลื่อนตัวขึ้นฝั่งบนแผ่นดิน เหตุนี้จึงทำให้มันต้องการน้ำอุ่นเพื่อให้ตัวเองมีอำนาจต่อไป เมื่อพายุขึ้นฝั่งมันจะอ่อนกำลังลงอย่างรวดเร็ว[70] พายุที่มีความรุนแรงส่วนมากจะสูญเสียความรุนแรงอย่างมากและรวดเร็ว หลังจากที่มันเคลื่อนขึ้นฝั่ง และทำให้ระบบของความกดอากาศต่ำไม่เป็นระเบียบภายในหนึ่งวันหรือสองวัน หรืออีกลักษณะหนึ่ง คือการวิวัฒนาการไปเป็นพายุหมุนนอกเขตร้อน มีโอกาสที่พายุหมุนเขตร้อนจะงอกใหม่ถ้าระบบได้รับการบริหารจัดการเมื่อกลับเข้าสู่น้ำอุ่นในที่เปิดอีกครั้ง ตัวอย่างเช่น พายุเฮอร์ริเคนอีวาน ถ้าระบบปกคลุมอยู่เหนือภูเขา แม้จะเป็นเพียงเวลาสั้น ๆ จะเป็นการเร่งการอ่อนกำลังลงไปได้อีก[71] พายุจำนวนมากอ่อนกำลังลงหรือสลายตัวลงจำนวนมาก ในพื้นที่ที่มีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขา โดยพายุหมุนเขตร้อนปลดปล่อยความชื้นออกมา ในรูปของฝนตกกระหน่ำ[72] ซึ่งอาจนำมาซึ่งการเกิดน้ำท่วม ดินโคลนถล่มที่ร้ายแรง เช่น กรณีของพายุเฮอร์ริเคนมิทซ์ พ.ศ. 2541[73] เมื่อปราศจากพื้นผิวน้ำทะเลที่อบอุ่น พายุก็ไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้[74] พายุหมุนเขตร้อนสามารถสลายตัว เมื่อมันเคลื่อนตัวอยู่เหนือผิวน้ำที่มีนัยสำคัญ ที่อุณหภูมิ 26.5°ซ (79.7°ฟ) เนื่องจากพายุจะสูญเสียคุณลักษณะทางเขตร้อนไป เช่น แกนอบอุ่นพร้อมด้วยพายุฝนฟ้าคะนองใกล้กับศูนย์กลาง และจะเริ่มกลายเป็นส่วนที่เหลือของหย่อมความกดอากาศต่ำ ส่วนที่เหลือของระบบอาจจะยังคงอยู่ต่อไปในอีกไม่กี่วันก่อนจะสูญหายไป กลไกการสลายตัวลักษณะนี้พบมากที่สุดในแอ่งมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออกเฉียงเหนือ[75] การอ่อนกำลังลงหรือสลายตัวอาจเกิดขึ้นได้ถ้าระบบเผชิญกับลมเฉือน ซึ่งจะทำให้การพาความร้อนและเครื่องจักรความร้อนเคลื่อนออกจากจุดศูนย์กลางไป ซึ่งลักษณะนี้จะทำให้พายุหมุนเขตร้อนสิ้นสุดการพัฒนาลง[76] นอกจากนี้ การมีปฏิสัมพันธ์กับแถบหลักของลมตะวันตก โดยวิธีการควบรวมกับพื้นที่ด้านหน้า สามารถทำให้พายุหมุนเขตร้อนวิวัฒนาการเป็นพายุหมุนนอกเขตร้อนได้ โดยการเปลี่ยนผ่านนี้จะใช้เวลา 1–3 วัน[77] แม้ว่าในท้ายที่สุด พายุหมุนเขตร้อนจะกลายเป็นพายุหมุนนอกเขตร้อนหรือสลายตัวไป มันก็ยังคงสามารถมีแรงลมอยู่ในระดับพายุโซนร้อน (หรือในบางครั้งมีแรงลมในระดับพายุไต้ฝุ่น/พายุเฮอร์ริเคน) ได้ และยังสามารถทำให้มีปริมาณน้ำฝนตกสะสมได้หลายนิ้ว ในมหาสมุทรแปซิฟิกและมหาสมุทรแอตแลนติก พายุหมุนเขตร้อนที่อยู่ในละติจูดสูงดังกล่าวในบางครั้งอาจมีความรุนแรงมาก และอาจมีความแรงของลมในระดับพายุไต้ฝุ่น หรือ พายุเฮอร์ริเคน เมื่อพวกมันเคลื่อนอยู่ทางชายฝั่งด้านตะวันตกของสหรัฐอเมริกา ซึ่งปรากฏการณ์เหล่านี้ยังสามารถส่งผลกระทบต่อทวีปยุโรป ซึ่งรู้จักในนาม 'พายุลมทวีปยุโรป' ตัวอย่างเช่น ส่วนที่เหลือของพายุเฮอร์ริเคนไอริสที่กลายเป็นพายุลมในปี พ.ศ. 2538[78] ตัวของพายุหมุนเองยังสามารถควบรวมกับหย่อมความกดอากาศต่ำอื่น ๆ กลายเป็นหย่อมความกดอากาศต่ำขนาดใหญ่ได้ ซึ่งนี่สามารถสร้างเสริมให้ระบบได้ แม้ว่าจะไม่ได้อยู่ในสถานะพายุหมุนเขตร้อนอีกต่อไป[76] จากการศึกษาในยุค พ.ศ. 2543 ได้ให้สมมติฐานว่าฝุ่นละอองจำนวนมากสามารถช่วยลดความรุนแรงของพายุหมุนเขตร้อนลงได้[79] ผลกระทบ พายุหมุนเขตร้อนที่อยู่ในทะเลสามารถทำให้เกิดคลื่นขนาดใหญ่, ฝนตกหนัก, น้ำท่วมและลมแรง, รบกวนการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ และสามารถทำให้เรืออัปปางได้[80] พายุหมุนเขตร้อนจะทำให้ความเย็นเบื้องหลังในน้ำถูกกระตุ้น ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ภูมิภาคนั้นแย่ต่อพายุหมุนเขตร้อนที่ตามมา[35] สำหรับบนแผ่นดิน ลมแรงสามารถทำให้เกิดความเสียหายหรือทำลายยานพาหนะ, อาคาร, สะพาน และวัตถุอื่น ๆ ที่อยู่ภายนอก ซึ่งเปลี่ยนเศษซากปรักหักพังให้กลายเป็นขีปนาวุธร้ายแรงในอากาศได้ สำหรับน้ำขึ้นจากพายุ เป็นการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลอันเนื่องมาจากพายุหมุนเขตร้อน นี่คือผลกระทบที่ร้ายแรงที่สุดอันมาจากพายุหมุนเขตร้อนบนแผ่นดิน ในอดีต 90% ของการเสียชีวิตโดยพายุหมุนเขตร้อน[81] การหมุนเป็นวงกว้างของพายุหมุนเขตร้อนในการพัดขึ้นฝั่ง และลมเฉือนในแนวตั้งที่ขอบของพายุอาจพัดเป็นทอร์นาโด และพายุทอร์นาโดยังสามารถเป็นผลมาจากกำแพงตาซึ่งจะมีอยู่จนกว่าจะพัดขึ้นแผ่นดิน[82] ผ่านมากว่าสองศตวรรษ พายุหมุนเขตร้อนก่อให้เกิดการเสียชีวิตของผู้คนกว่า 1.9 ล้านคนทั่วโลก พื้นน้ำอันเนื่องมาจากการเกิดน้ำท่วมนำไปสู่การระบาดของโรค คือเอื้อต่อการเจ็บป่วยที่มียุงเป็นพาหะนำโรค อีกทั้งผู้อพยพยังไปอยู่รวมกันในที่พักอาศัยที่แออัด ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการแพร่กระจายของโรค[81] พายุหมุนเขตร้อนยังส่งผลอย่างมีนัยสำคัญต่อโครงสร้างพื้นฐาน นำไปสู่ภาวะไฟฟ้าดับ การพังทะลายของสะพาน และยังขัดขวางการพยายามบูรณะฟื้นฟูอีกด้วย[81][83] ดังเช่นพายุไต้ฝุ่นเกย์ ที่ส่งผลกระทบอย่างหนักต่อภาคใต้ของประเทศไทย ทั้งเกิดฝนตกหนัก น้ำท่วม รวมถึงเรืออัปปางจำนวนมากในอ่าวไทย[84] หรือพายุโซนร้อนแฮเรียตที่เคลื่อนตัวขึ้นฝั่งบริเวณแหลมตะลุมพุก ที่ส่งผลให้มีผู้เสียชีวืต 935 คน บ้านเรือนพังเสียหายกว่า 5 หมื่นหลัง รวมมูลค่าความเสียหายกว่า 1 พันล้านบาท[84] แม้ว่าพายุหมุนจะก่อให้มียอดผู้เสียชีวิตและความเสียหายต่อทรัพย์สินส่วนบุคคลเป็นจำนวนมาก แต่บางกรณีพายุหมุนก็เป็นปัจจัยสำคัญในหยาดน้ำฟ้าที่แฝงอยู่ในพื้นที่ที่มันส่งผลกระทบ โดยอาจนำมาซึ่งการเกิดฝนตกในภูมิภาคที่แห้งแล้ง[85] พายุหมุนเขตร้อนยังช่วยรักษาสมดุลความร้อนทั่วโลกโดยการนำพาความร้อน โดยนำอากาศร้อนชื้นไปยังละติจูดกลางและบริเวณขั้วโลก[86] และโดยการควบคุมการไหลเวียนของเทอร์โมฮาไลน์ในร่องน้ำผุด[87] น้ำขึ้นจากพายุและลมจากพายุหมุนเขตร้อนอาจทำลายโครงสร้างที่มนุษย์สร้างขึ้น แต่ยังกระตุ้นน้ำบริเวณชะวากทะเล ซึ่งเป็นสถานที่ที่พันธุ์ปลาสำคัญอยู่ พายุหมุนเขตร้อนยังทำลายการกระตุ้นการฟื้นฟูมูลค่าทรพัย์สินในท้องถื่น[88] เมื่อพายุหมุนเขตร้อนขึ้นฝั่งจากมหาสมุทร เกลือจะถูกนำไปยังน้ำจืดจำนวนมากและทำให้ความเค็มของน้ำเพิ่มขึ้นสูงเกินไปกว่าสิ่งมีชีวิตบางส่วนจะทนได้ บางสิ่งอาจสามารถรับมือกับความเค็มและหมุนเวียนมันกลับลงสู่มหาสมุทร แต่บางอย่างก็ไม่สามารถอยู่ได้หรือไม่มีแหล่งน้ำจืดขนาดใหญ่พอจะแทนที่ เพราะเหตุนี้ บางสายพันธุ์ของพืชและสัตว์จะตายลงเนื่องจากความเค็มที่เกินมาก[89] นอกจากนี้ พายุหมุนเขตร้อนสามารถทำให้เกิดสารพิษและกรดบนแผ่นดินเมื่อมันพัดขึ้นฝั่ง น้ำท่วมสามารถรับสารพิษจากการรั่วไหลและยังปนเปื้อนกับพื้นดินที่มันเคลื่อนผ่านไป สารพิษเป็นอันตรายมากกับคนและสัตว์ในพื้นที่ น้ำท่วมยังสามารถจัดประกายจากน้ำมันที่รั่วไหลออกมาได้ด้วยซึ่งอันตรายมาก[90] การสังเกตการณ์และการพยากรณ์ การสังเกตการณ์ พายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงสร้างความท้าทายโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการสังเกตการณ์ เนื่องจากเป็นปรากฏการณ์ทางทะเลที่อันตราย และสถานีตรวจอากาศที่มีอยู่น้อยในพื้นที่ที่มีพายุอยู่ โดยทั่วไป การสังเกตการณ์บนพื้นผิวจะมีอยู่เฉพาะกรณีที่พายุเคลื่อนตัวผ่านบริเวณที่เป็นเกาะ หรือชายฝั่งทะเล หรือถ้ามีเรืออยู่บริเวณนั้น การตรวจวัดแบบเรียลไทม์ มักถูกนำมาใช้ในบริเวณรอบนอกของพายุหมุน ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีสภาพเป็นภัยพิบัติน้อยกว่าและความแข็งแกร่งที่แท้จริงของพายุไม่สามารถประเมินได้ สำหรับเหตุนี้ มีทีมงานนักอุตุนิยมวิทยาที่ไปอยู่บริเวณเส้นทางการเคลื่อนตัวของพายุหมุนเขตร้อน ซึ่งช่วยในการประเมินความแข็งแกร่งของมันได้ขณะขึ้นฝั่ง[91] พายุหมุนเขตร้อนที่อยู่ห่างจากฝั่งจะถูกติดตามโดยดาวเทียมตรวจอากาศ ซึ่งจับภาพช่วงแสงที่มองเห็นได้และอินฟราเรดจากอวกาศ ซึ่งปกติจะทำในทุก ๆ ครึ่งชั่วโมงถึงสี่ชั่วโมง พายุที่อยู่ใกล้พื้นดินสามารถสังเกตได้โดยใช้เรดาร์ตรวจอากาศ เรดาร์ยังมีบทบาทสำคัญทั่วพื้นดิน โดยการแสดงที่ตั้งของพายุและแสดงความรุนแรงได้ในเวลาหลายนาที[92] การวัดการกำเนิดในแบบเรียลไทม์ สามารถนำมาได้โดยการส่งเที่ยวบินลาดตระเวนพิเศษเข้าไปในบริเวณพายุหมุนเขตร้อน ในแอ่งแอตแลนติกเที่ยวบินที่เข้าไปเป็นเที่ยวบินประจำการโดยรัฐบาลสหรัฐอเมริกาโดยเป็นนักล่าพายุเฮอร์ริเคน[93] อากาศยานที่ใช้คือ ล็อกฮีด ดับเบิลยูซี-130 เฮอร์คิวลีส และล็อกฮีด ดับเบิลยูพี-3ดี โอไรออน ซึ่งเป็นอากาศยานเทอร์โบสี่เครื่องยนต์ อากาศยานเหล่านี้จะบินตรงเข้าสู่พายุหมุนเขตร้อนและใช้เครื่องมือวัดโดยตรงและการตรวจวัดระยะไกล และเครื่องบินยังส่งดร๊อปซอนด์จีพีเอสลงในพายุหมุนเขตร้อน ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้จะวัดอุณหภูมิ ความชื้น ความกดอากาศ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งลมระหว่างที่ระดับการบินและพื้นผิวมหาสมุทร ในยุคใหม่ในการณ์สังเกตการณ์พายุเหล่านี้โดยใช้แอโรโซนด์ ซึ่งเป็นโดรนอากาศยานขนาดเล็ก การปฏิบัติภารกิจขนาดนี้ยังประสบความสำเร็จในแอ่งมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกเช่นเดียวกัน นี้แสดงให้เห็นถึงวิธีการใหม่ในการตรวจสอบพายุหมุนเขตร้อนที่ระดับความสูงไม่มาก ที่นักบินที่เป็นมนุษย์ไม่ค่อยกล้าเข้าไป[94] การพยากรณ์ เพราะแรงของพายุมีผลต่อเส้นทางเดินของพายุหมุนเขตร้อน การคาดการณ์ที่ถูกต้องขึ้นอยู่กับการกำหนดตำแหน่งและความแข็งแกร่งของพื้นที่ความกดอากาศต่ำและความกดอากาศสูง และการทำนายว่าพื้นที่ดังกล่าวจะมีการเปลี่ยนแปลงที่ส่งผลต่อช่วงชีวิตของระบบพายุหมุนเขตร้อน ชั้นไหลเวียนที่ลึกหรือความเร็วลมเฉลี่ยผ่านระดับความลึกของโทรโพสเฟียร์ ซึ่งเหล่านี้ถือว่าเป็นเครื่องมือที่ดีที่สุดในการกำหนดทิศทางและความเร็ว ถ้าหากพายุถูกเฉือนอย่างมีนัยสำคัญ จะใช้การวัดความเร็วลมที่ระดับความสูงที่ด่ำกว่า ณ ความกดอากาศพื้นผิว 70 กิโลปาสกาล (3,000 เมตร หรือ 9,800 ฟุตเหนือระดับน้ำทะเล) ซึ่งผลที่ได้จะดีกว่าการคาดการณ์ การพยากรณ์ในเขตร้อนยังพิจารณาในระยะสั้นเพื่อตรวจสอบความถูกต้องที่มากกว่าในระยะยาว[95] ความพิวเตอร์ความเร็วสูงและซอฟต์แวร์แบบจำลองที่มีความซับซ้อนช่วยให้นักพยากรณ์สามารถผลิตแบบจำลองคอมพิวเตอร์ การผสมผสานแบบจำลองการพยากรณ์ด้วยความเข้าใจที่มากขึ้นในความรุนแรงและกฎของพายุหมุนเขตร้อน เช่นเดียวกับ ความมั่งคั่งของข้อมูลจากดาวเทียมที่โคจรรอบโลกและเซ็นเซอร์ต่าง ๆ ทำให้นักวิทยาศาสตร์สามารถเพิ่มความถูกต้องแม่นยำในการพยากรณ์ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา[96] อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์ที่ไม่มีความชำนาญในการพยากรณ์ความรุนแรงของพายุหมุนเขตร้อน[97] อาจทำให้เกิดการขาดการปรับปรุงการพยากรณ์ความรุนแรง ประกอบกับการซับซ้อนของระบบ และความเข้าใจที่ไม่สมบูรณ์ต่อปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนาของพวกเขา การจำแนกประเภท ศัพท์เฉพาะ และการตั้งชื่อ การจำแนกประเภทความรุนแรง พายุหมุนเขตร้อนถูกจำแนกประเภทออกเป็นสามกลุ่มหลัก ตามระดับความรุนแรง ได้แก่ พายุดีเปรสชันเขตร้อน, พายุโซนร้อน และกลุ่มที่สามจะมีความรุนแรงที่สุดซึ่งจะมีชื่อเรียกต่างกันไปตามแต่ภูมิภาค ตัวอย่างเช่น พายุโซนร้อน ในแอ่งมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือที่ทวีกำลังแรงสูงสุดในระดับพายุหมุนเขตร้อนในมาตราโบฟอร์ต จะถูกเรียกว่า พายุไต้ฝุ่น (typhoon) ในขณะที่บริเวณแอ่งแปซิฟิกตะวันออกหรือแอ่งแอตแลนติกเหนือจะเรียกพายุดังกล่าวว่า พายุเฮอร์ริเคน (hurricane)[5] ทั้งคำว่า "พายุไต้ฝุ่น" และ "พายุเฮอร์ริเคน" ไม่ได้ถูกนำมาใช้ในซีกโลกใต้หรือแอ่งมหาสมุทรอินเดียแต่อย่างใด ในแอ่งเหล่านั้น จะเรียกพายุดังกล่าวว่า พายุไซโคลน พายุไซโคลนเขตร้อน พายุไซโคลนกำลังแรง หรือ พายุไซโคลนอันมีความรุนแรงมาก ตามที่ได้ระบุไว้ดังตารางด้านล่าง แต่ละแอ่งจะใช้คำเรียกเฉพาะที่แตกต่างกันไป ซึ่งทำให้สามารถเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างแต่ละแอ่งได้ยาก ในมหาสมุทรแปซิฟิก พายุเฮอร์ริเคนจากมหาสมุทรแปซิฟิกกลางด้านเหนือ บางครั้งก็เคลื่อนผ่านเส้นเมอริเดียนที่ 180 องศาเข้าสู่มหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือจะกลายเป็นพายุไต้ฝุ่น (เช่นพายุเฮอร์ริเคน/พายุไต้ฝุ่นกิโล ในฤดู พ.ศ. 2558) ซึ่งมีการตั้งข้อสังเกตว่าพายุไต้ฝุ่นจะมีความเร็วลมสูงสุดใน 1 นาทีมากกว่า 67 เมตรต่อวินาที (m/s) และถ้ามากกว่า 150 ไมล์/ชม. (240 กม./ชม.) จะถูกศูนย์เตือนไต้ฝุ่นร่วมเรียกว่า พายุซูเปอร์ไต้ฝุ่น[98] พายุดีเปรสชันเขตร้อน พายุดีเปรสชันเขตร้อน เป็นการจัดระเบียบของเมฆและพายุฝนฟ้าคะนองที่กำหนดไว้ โดยมีความเร็วลมสูงสุดโดยเฉลี่ยใกล้พื้นผิวน้อยกว่า 34 นอต (63 กม./ชม.) ระบบจะยังไม่มีตา และไม่มีการจัดระบบหรือรูปร่างการหมุนเกลียวที่มีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม ระบบหย่อมความกดอากาศต่ำที่มีอยู่แล้วจึงมีชื่อว่า "ดีเปรสชัน"[99] ในฟิลิปปินส์ พายุดีเปรสชันเขตร้อนจะได้รับชื่อ หากก่อตัวหรือเคลื่อนตัวผ่านพื้นที่รับผิดชอบของฟิลิปปินส์[100] พายุโซนร้อน พายุโซนร้อน เป็นการจัดระบบของพายุฝนฟ้าคะนองที่แข็งแกร่งขึ้นด้วยความเร็วลมสูงสุดโดยเฉลี่ยระหว่าง 34 นอต (63 กม./ชม.) ถึง 64 นอต (119 กม./ชม.) ที่จุดนี้ รูปทรงของพายุหมุนเขตร้อนที่โดดเด่นจะเริ่มพัฒนาขึ้น แม้ว่าตามักจะไม่ปรากฏให้เห็น หน่วยงานบริการสภาพอากาศของรัฐบาลจะกำหนดชื่อให้กับระบบพายุที่มีความรุนแรงในระดับนี้[99] ถึงแม้ว่าพายุโซนร้อนจะมีความรุนแรงน้อยกว่าพายุไต้ฝุ่น แต่มันก็สามารถสร้างความเสียหายอย่างมีนัยสำคัญได้ แนวลมเฉือนสามารถที่จะพัดออกไปได้ และวัตถุที่ลอยไปมาในอากาศอาจก่อให้เกิดความเสียหายกับสายไฟ หลังคา และผนังได้ ความอันตรายจะมากขึ้นจากฝนที่ตกหนักทำให้เกิดน้ำท่วมในแผ่นดิน[101] พายุไต้ฝุ่น หรือ พายุเฮอร์ริเคน พายุไต้ฝุ่น หรือ พายุเฮอร์ริเคน (บางครั้งก็ถูกเรียกว่าพายุหมุนเขตร้อน เมื่อเทียบกับพายุดีเปรสชันหรือพายุโซนร้อน) คือระบบที่มีความเร็วลมอย่างน้อย 34 เมตรต่อวินาที (66 นอต) หรือ 119 กม./ชม. (74 ไมล์/ชม.)[99] ที่ระดับความรุนแรงนี้จะมีการพัฒนาของตาพายุ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ลมสงบ (และความกดอากาศต่ำที่สุด) อันเป็นศูนย์กลางของการไหลเวียน ภาพถ่ายดาวเทียมจะปรากฏให้เห็นตาพายุขนาดเล็ก ลักษณะกลม และไร้เมฆ รายรอบด้วยกำแพงตาพายุ มีขนาดประมาณ 16 กิโลเมตร (9.9 ไมล์) ถึง 80 กิโลเมตร (50 ไมล์) ซึ่งพายุฝนฟ้าคะนองที่รุนแรงและกระแสลมไหลเวียนจะหมุนโดยรอบศูนย์กลางนี้ของพายุ ความเร็วลมสูงสุดโดยเฉลี่ยที่เคยบันทึกได้สูงที่สุดอยู่ที่ 85 เมตรต่อวินาที (165 นอต) หรือ 314 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (195 ไมล์/ชม.)[102] แหล่งที่มาของคำเรียกพายุ คำว่า ไต้ฝุ่น (typhoon) เป็นคำที่ใช้กันในปัจจุบันนี้ในแอ่งแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือ ซึ่งที่มาอาจมาจากภาษาอาหรับ ว่า ตูฟาน[103] (ţūfān; طوفان) (ใกล้เคียงกับภาษาฮินดี, อูรดู และเปอร์เซีย) ซึ่งแปลว่า ควัน[103] ในทางกลับกันอาจมาจากภาษากรีก ว่า ไทฟอน (Typhon; Τυφών) ซึ่งเป็นขื่อของอสูรกายจากเทพปกรณัมกรีกที่เกี่ยวข้องกับพายุ[104] หรืออาจเกี่ยวข้องกับภาษาโปรตุเกส ว่า ตูเฟา (tufão) ซึ่งใช้เรียกพายุไต้ฝุ่นในภาษาโปรตุเกส ซึ่งมีที่มาจากคำว่า ไทฟอน[105] อีกทั้งคำเหล่านี้ยังคล้ายคลึงกับภาษาจีน ว่า ไตเฟิง (ภาษาจีนกลาง: táifēng; 台风) (fēng แปลว่า ลม) และในภาษากวางตุ้งมาตรฐาน ว่า ไตฟุง[103] (ภาษาจีนดั้งเดิม: toifung; 颱風) คำว่า ไทฟู (taifū; 台風) ในภาษาญี่ปุ่น และคำว่า แทพุง (taepung; 태풍) ในภาษาเกาหลี คำว่า เฮอร์ริเคน (hurricane) เป็นคำที่ใช้ในแอ่งแอตแลนติกเหนือ รวมถึงมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออก มาจากคำว่า อูรากัน (huracán) ซึ่งเป็นคำในภาษาสเปน ซึ่งเป็นชื่อเทพแห่งพายุของชาวการิบ/ไตโน ที่ชื่อว่า ฮูรากัน (Juracán) นักวิชาการเชื่อว่าชื่อพระเจ้านี้ มีส่วนที่ได้มาจากพระเจ้าผู้สร้างชาวมายัน ฮูรากัน เป็นชื่อเทพเจ้าที่ได้รับการนับถือโดยชนเผ่ามายา ซึ่งเชื่อว่าเป็นผู้ทำให้เกิดแผ่นดินแห้งขึ้นมาจากกระแสน้ำเชี่ยว และยังเชื่อว่าเป็นผู้ทำลาย "ชาววูเดน" และยังเชื่อว่าเป็นบรรพบุรุษของ "ชาวมายเซ" ซึ่งมากับพายุและอุทกภัย[106][107] อูรากัน ยังเป็นที่มาของคำว่า ออร์กัน (orcan) ซึ่งเป็นคำที่ใช้โดยเฉพาะสำหรับพายุลมยุโรปที่มีความรุนแรง[107] การตั้งชื่อ การตั้งชื่อให้กับพายุหมุนเขตร้อนเมื่อย้อนกลับไปหลายปีก่อน จะเป็นการตั้งชื่อตามสถานที่หรือสิ่งที่มันโจมตี ก่อนจะเริ่มมีการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการ[108][109] ระบบการตั้งชื่อที่ใช้ในปัจจุบันมีการระบุตัวตนในเชิงบวกต่อระบบของสภาพอากาศในช่วงสั้น ๆ ซึ่งจะเข้าใจได้ง่ายและเป็นที่ยอมรับของสาธารณขน[108][109] สำหรับการใช้ชื่อตัวบุคคลกับระบบสภาพอากาศในครั้งแรกเกิดขึ้นในรัฐบาลแห่งรัฐควีนแลนด์ เมื่อคลีเมนต์ แรกกี นักอุตุนิยมวิทยาได้ตั้งชื่อให้กับระบบพายุในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2430 - 2450[108][109] ซึ่งระบบการตั้งชื่อลักษณะนี้ต่อมาได้ลงลงไปเรื่อย ๆ และเลิกใช้ไปหลังจากแรกกีเกษียณอายุไป กระทั่งถึงคราวสงครามโลกครั้งที่สอง ระบบนี้ถูกนำกลับมาใช้อีกครั้งสำหรับบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตก[108][109] ซึ่งต่อมาได้ถูกนำไปใช้อย่างเป็นทางการในทางเหนือและใต้ของมหาสมุทรแอตแลนติก, ทางตะวันออก ตอนกลาง ทางตะวันตกและทางใต้ของมหาสมุทรแปซิฟิกรวมถึงภูมิภาคออสเตรเลียและมหาสมุทรอินเดีย[109] ในปัจจุบันพายุหมุนเขตร้อนมีการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการ โดยหนึ่งในสิบเอ็ดศูนย์บริการอุตุนิยมวิทยาและจะเป็นผู้รักษาชื่อเหล่านั้นตลอดชีวิตของมัน เพื่อความสะดวกในการติดต่อสื่อสารระหว่างนักพยากรณ์ และประชาชนทั่วไปเกี่ยวกับการพยากรณ์ การสังเกต และการเตือนภัย[108] เนื่องจากระบบพายุสามารถคงอยู่ได้ในระยะเวลาหนึ่งสัปดาห์หรือนานกว่านั้น และยังสามารถมีหลายระบบพายุเกิดขึ้นในแอ่งเดียวกันเวลาเดียวกันได้ด้วย โดยการตั้งชื่อจะช่วยลดความสับสนระหว่างการพูดถึงพายุแต่ละลูก[108] รายชื่อที่ถูกตั้งเก็บไว้จะถูกนำมาใช้กับพายุที่มีความเร็วลมสูงสุดเฉลี่ยในหนึ่ง สาม หรือสิบนาที มากกว่า 65 กม./ชม. (40 ไมล์/ชม.) ขึ้นอยู่กับแอ่งที่พายุก่อตัว[36][110][39] อย่างไรก็ตาม มาตรฐานที่ต่างกันจากแต่ละแอ่ง ทำให้พายุดีเปรสชันเขตร้อนบางลูกอาจได้รับการตั้งชื่อในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตก ขณะที่พายุหมุนเขตร้อนจะต้องมีลมแรงเกิดขึ้นรอบศูนย์กลางก่อนที่จะได้รับการตั้งชื่อในซีกโลกใต้[39][40] สำหรับชื่อที่มีนัยสำคัญในมหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรแปซิฟิก และภูมิภาคออสเตรเลียจะถูกปลดออกและตั้งชื่ออื่นมาแทนที่[36][37][40] ความเปลี่ยนแปลงอันเนื่องมาจากความผันแปรของระบบอากาศในซีกโลกใต้-เอลนีโญ รูปแบบของพายหมุนเขตร้อนส่วนมากมักจะก่อตัวด้านใกล้กับเส้นศูนย์สูตร แล้วจึงค่อย ๆ เคลื่อนตัวเข้าหาด้านขั้วโลกโดยอาศัยแถบลมตะวันตก[111] เมื่อแนวลิ่มกึ่งเขตร้อนมีการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งไปเนื่องจากเอลนีโญ ดังนั้นจึงส่งผลต่อเส้นทางเดินพายุหมุนเขตร้อน พื้นที่ทางตะวันตกของประเทศญี่ปุ่นและเกาหลีจะประสบกับพายุน้อยกว่าในเดือนกันยายน–พฤศจิกายน ในช่วงที่เอลนีโญส่งผลกระทบและปีที่อยู่ในภาวะเป็นกลาง ในช่วงภาวะเอลนีโญ จะแบ่งลิ่มกึ่งเขตร้อนที่ใกล้เส้น 130°ตะวันออก ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อหมู่เกาะญี่ปุ่น[112] ส่วนกวมจะได้รับผลกระทบมากขึ้นเป็นหนึ่งในสาม ซึ่งมากกว่าค่าเฉลี่ยระยะยาว[113] ในมหาสมุทรแอตแลนติกจะมีประสบการณ์ที่ซึมเศร้าเนื่องมาจากลมเฉือนทั่วทั้งภูมิภาคในช่วงเอลนีโญ[114] ในช่วงปีลานีญา พายุหมุนเขตร้อนจะก่อตัวในตำแหน่งของลิ่มกึ่งเขตร้อนซึ่งเคลื่อนไปทางตะวันตกทั่วมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งเป็นการเพิ่มความเสี่ยงภัยคุกคามให้แก่ประเทศจีน และความรุนแรงที่มากขึ้นในฟิลิปปินส์[112] ดูเพิ่ม การตั้งชื่อพายุหมุนเขตร้อน อ้างอิง
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 63, 2295, 2617 ], "plaintext_end_byte": [ 39, 2273, 2607, 2659 ] }
Who was Mahlon Loomis' father?
Loomis (surname)
english
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
Loomis is an English language surname. People surnamed Loomis Alfred Loomis (disambiguation), several people Andrew Loomis (1892–1959), illustrator Arphaxed Loomis (1798–1885), American politician Bernard Loomis (1923–2006), American toy inventor/marketer Charles Battell Loomis (1861–1911), American author Chauncey Loomis (ca. 1783–1817), New York politician Chester Loomis (1789–1873), New York politician Clinton "Fear" Loomis (born 1988), Professional Dota Gamer Dwight Loomis (1821–1903), American politician Eben Jenks Loomis (1828–1912), American astronomer Edward Eugene Loomis (1864–1937), president of the Lehigh Valley Railroad Elias Loomis (1811–1889), American mathematician Elisha Scott Loomis (1852–1940), American teacher, mathematician, genealogist, writer and engineer. Francis Loomis (disambiguation), several people Frank Loomis (1896–1971), American athlete Frank Fowler Loomis (1854-1936), American inventor and firefighter Frederic Brewster Loomis, American paleontologist. Gustavus Loomis (1789–1872), American soldier Harold F. Loomis (1896–1972), American botanist and millipede taxonomist James H. Loomis (1823–1914), New York politician Jeff Loomis (born 1971), guitarist Jon Loomis (born 1959), American writer Lynn Harold Loomis (1915–1994) American mathematician Mabel Loomis Todd (1856–1932), born Mabel Loomis, American writer Mahlon Loomis (1826–1886), an early pioneer of radio telegraphy, said to have invented the wireless radio Mickey Loomis, General Manager of the New Orleans Saints football franchise Nancy Loomis, stage name of American actress Nancy Kyes (born 1949) Noel Loomis, (1905–1969), American writer of fiction and history Orland Steen Loomis (1893–1942), Governor-elect of Wisconsin Rick Loomis, American game designer Rick Loomis (photojournalist), (born 1969), American photojournalist Robbie Loomis (born 1964), American former NASCAR crew chief Robert Loomis (born 1926), American editor Roger Sherman Loomis (1887–1966), American academic Roland Loomis (born 1930), father of the modern primitive movement Samuel Loomis (disambiguation), several people Silas Laurence Loomis (1822–1896), American scientist and educator Stanley Loomis, American writer of French history Fictional characters Oswald Loomis, Superman villain the Prankster Dr. Samuel Loomis, a character in the Halloween film series Willie Loomis, a character in the Dark Shadows television series Billy Loomis, a character in the first Scream movie John Loomis, the scientist in the Robert C. O'Brien science fiction novel Z For Zachariah See also Loomis (disambiguation) for other meanings
https://en.wikipedia.org/wiki/Loomis%20%28surname%29
{ "plaintext_start_byte": [ 1, 192, 646, 1917, 2412, 2895, 3147, 3224, 3353, 3395, 3499 ], "plaintext_end_byte": [ 184, 645, 1916, 2410, 2871, 3133, 3213, 3345, 3381, 3482, 3581 ] }
ギュスターヴ・シャルパンティエはいつ生まれた?
ギュスターヴ・シャルパンティエ
japanese
{ "passage_answer_candidate_index": [ 0 ], "minimal_answers_start_byte": [ 71 ], "minimal_answers_end_byte": [ 87 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
ギュスターヴ・シャルパンティエ(Gustave Charpentier, 1860年6月25日 - 1956年2月18日パリ)は、フランスのオペラ作曲家、指揮者、台本作家。 略歴 モゼル県にてパン職人の家庭に生まれる。リールの音楽学校に学んだ後、1881年にパリ音楽院に入学。ジュール・マスネに作曲を師事し、1887年にカンタータ《ディドー》(Didon )でローマ大賞を受賞。ローマ滞在中に交響詩《イタリアの印象》(Impressions d'Italie )を作曲し、オペラ《ルイーズ》(Louise )の台本作成と作曲にも着手した。 帰国後は、ボードレールやヴォルテールのテクストにより歌曲の作曲を続けていたが、ようやく《ルイーズ》が完成すると、パリのオペラ=コミック座に受理され、公演の準備が進められた。このオペラは、パリの労働階級の日常を写実的に描き出しているので、フランスにおける最初のヴェリズモ・オペラと見なされることがある。《ルイーズ》は1900年2月2日にアンドレ・メサジェの指揮で初演され、オペラ=コミック座で20世紀で最初に上演された新作オペラとなった。この作品はたちまち成功を収め、世界各地で演奏されるようになり、ギュスターヴ・シャルパンティエの名を広めた。また、当時の上演で主役を演じた、スコットランド出身の名ソプラノ、メアリー・ガーデンにとってもルイーズは当たり役となった。 1939年にはグレース・ムーアの主演で映画化もされた。《ルイーズ》は今日なお時おり上演されるだけでなく、このオペラのアリア《その日から》(Depuis le jour )は、ソプラノのリサイタルの演目としても人気がある。 1902年にシャルパンティエはミミ・パンソン音楽院(Conservatoire Populaire Mimi Pinson)を開設し、パリの職業婦人に無料で芸術教育を行おうとした。しかしながら作曲家としては不毛になっていた。《ルイーズ》の続編《ジュリアン》は、1913年の初演では《ルイーズ》ほどの大成功をおさめず、すぐに忘れられた。シャルパンティエは、その後ほとんど作曲しなくなった。 ただし、第一次世界大戦時に負傷兵のための音楽会を主宰し、自作の指揮も行うなど隠棲することはなかった。1900年にレジオンドヌール勲章を授与され、その後1930年にコマンドゥール、1950年にグラントフィシエを授与されている。1956年にパリでシャルパンティエは95歳の天寿を全うした。パリのペール・ラシェーズ墓地に埋葬されている。 作品 オペラ作品 ルイーズ Louise – 1900年  Julien, ou La vie du poète – 1913年 下町の恋模様 L'amour au faubourg – 1913年(未完) オルフェ Orphée – 1931年 (未完) エロス Eros (未完) ジュリー Julie (未完) 管弦楽曲 組曲「イタリアの印象」- 1887年-1890年、1913年改訂 合唱曲 交響劇「詩人の生涯」– 1892年 狂った印象 – 1894年 ヴァトーに寄せるセレナード – 1896年 歌曲 悪の華(4曲)- 1895年 関連項目 シャルパンティエ(フランスには同姓の作曲家が複数存在する) 外部リンク Free scores by Main Page at the International Music Score Library Project (IMSLP)
https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AE%E3%83%A5%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%B4%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%AB%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%A8
{ "plaintext_start_byte": [ 0, 1679, 2025, 3740, 4950, 6654, 7324, 8499, 9856, 10989, 12323, 15604, 16526, 19025, 20743, 25150, 29590, 30539, 31904, 33079, 33589, 34724, 35942, 36273, 38331, 38639, 38776 ], "plaintext_end_byte": [ 1678, 2002, 3739, 4949, 6653, 7323, 8498, 9855, 10988, 12157, 15603, 16525, 18960, 20681, 25091, 29537, 30480, 31821, 33017, 33524, 34674, 35913, 36253, 38299, 38569, 38773, 38826 ] }
พระราชวังดุสิต มีพื้นที่เท่าไหร่?
พระราชวังดุสิต
thai
{ "passage_answer_candidate_index": [ -1 ], "minimal_answers_start_byte": [ -1 ], "minimal_answers_end_byte": [ -1 ], "yes_no_answer": [ "NONE" ] }
พระราชวังดุสิต ตั้งอยู่ที่เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นที่เสด็จประทับชั่วคราว เนื่องจากภายในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นพระราชนิเวศน์ที่ประทับนั้น ประกอบด้วย พระราชมณเฑียร หมู่พระตำหนัก หมู่เรือนในเขตพระราชฐานชั้นใน และหมู่เรือนข้าราชบริพาร ปลูกสร้างอยู่กันอย่างแออัด ปิดทางลม ทำให้ที่ประทับร้อนจัด ดังนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตลอดทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ทรงพระประชวรกันเสมอ ต่อมา จึงสร้างขึ้นเพื่อเป็นพระราชวังที่ประทับถาวรจนตลอดรัชกาล โดยได้สร้างแล้วเสร็จในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ปัจจุบัน เป็นที่ประทับของ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ซึ่งประทับที่ พระที่นั่งอัมพรสถาน ประวัติ พระราชวังดุสิตเป็นพระราชวังที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น ภายหลังเสด็จกลับจากการประพาสยุโรปครั้งที่ 1 พระองค์มีพระราชดำริว่า พระบรมมหาราชวัง ในฤดูร้อนจะร้อนจัดเพราะมีตึกบังอยู่โดยรอบทำให้ขวางทางลม รวมทั้ง พระองค์โปรดพระราชดำเนินด้วยพระบาทในระยะทางหนึ่งพอสมควรแก่พระกำลัง ถ้าประทับอยู่บนพระที่นั่งไม่ได้เสด็จพระราชดำเนินแห่งใดหลายเดือนก็ไม่ใคร่ทรงสบาย[1] นอกจากนี้ นายแพทย์ประจำพระองค์ได้กราบบังคมทูลว่า ในพระบรมมหาราชวังซึ่งเป็นพระราชนิเวศน์ที่ประทับมาแต่เดิมไม่ถูกสุขลักษณะ ทำให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตลอดทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ทรงพระประชวรกันเสมอ เมื่อปี พ.ศ. 2441 พระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรพื้นที่สวนและทุ่งนาบริเวณทิศตะวันออกเฉียงเหนือของพระบรมมหาราชวังแล้วทรงพอพระราชหฤทัย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ซื้อที่ดินระหว่างคลองผดุงกรุงเกษมจนถึงคลองสามเสนด้วยเงินพระคลังข้างที่อันเป็นพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ พระราชทานชื่อตำบลแห่งนี้ว่า "สวนดุสิต" และโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพลับพลาขึ้นเป็นที่เสด็จประทับแรมชั่วคราวและให้เรียกที่ประทับแห่งนี้ว่า “วังสวนดุสิต”[1] เมื่อมีการขยายพระนครไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้ตัดถนนสามเสน ถนนราชดำเนินใน ถนนราชดำเนินนอก และโปรดให้รื้อพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์ที่เกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี มาสร้างที่วังสวนดุสิตและพระราชทานนามว่า "พระที่นั่งวิมานเมฆ"[2] โดยโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงกำกับการออกแบบและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการเฉลิมพระที่นั่งวิมานเมฆ เมื่อวันที่ ๒๗ มีนาคม พ.ศ. 2445[3] พร้อมกันนี้ พระองค์ยังโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเรือนไทยหมู่หนึ่ง พระราชทานนามว่า "เรือนต้น" เพื่อใช้เป็นที่เสด็จให้ประชาชนที่พระองค์ได้ทรงรู้จักเมื่อครั้งเสด็จประพาสต้นมาเฝ้า เมื่อมีการสร้างที่ประทับถาวรขึ้นและเสด็จมาประทับบ่อยครั้ง จึงมีพระราชดำริที่จะสร้างพระที่นั่งต่าง ๆ ขึ้นเพื่อใช้ประกอบพระราชพิธีได้เช่นเดียวกับพระบรมมหาราชวัง จึงโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศเปลี่ยนนามวังสวนดุสิตเป็น "พระราชวังสวนดุสิต" [4] นอกจากสร้างพระที่นั่งต่าง ๆ ขึ้นในพระราชวังสวนดุสิตแล้ว ยังโปรดเกล้าฯ ให้สร้างสวนและพระตำหนักพระราชทานให้เป็นที่ประทับของสมเด็จพระอัครมเหสี พระราชเทวี พระอัครชายา พระราชชายา เจ้าจอม และพระธิดา ยังมีสวนอีกมากมายได้แก่ สวนสี่ฤดู สวนหงส์ สวนบัว สวนฝรั่งกังไส สวนนกไม้ สวนม้าสน สวนผักชีเข้ม สวนญี่ปุ่น สวนวิลันดา และสวนโป๊ยเซียน และโปรดเกล้าฯ ให้จัดระเบียบพระราชวังดุสิตเป็นเขตพระราชฐาน ฝ่ายหน้า ฝ่ายใน อย่างถาวร ต่อมาเมื่อเสด็จกลับจากประพาสทวีปยุโรปเป็นครั้งที่ 2 ใน พ.ศ. 2451 โปรดเกล้าฯ ให้ขยายเขตพระราชฐานด้านหลังพระราชวังสวนดุสิต เป็นเขตพระราชอุทยานส่วนพระองค์ พร้อมทั้งเป็นที่ประทับถาวรของพระราชธิดา เจ้าจอมมารดา ที่อยู่ของเจ้าจอมและข้าราชบริพารในพระองค์ เมื่อเสด็จสวรรคตแล้ว พระราชอุทยานนี้พระราชทานนามว่า "สวนสุนันทา" พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประทับที่พระราชวังแห่งนี้จนกระทั่งเสด็จสวรรคตที่พระที่นั่งอัมพรสถาน ซึ่งเป็นพระที่นั่งองค์หนึ่งในพระราชวังสวนดุสิต ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้เรียกพระราชวังสวนดุสิตว่า "พระราชวังดุสิต" [5] และโปรดให้สร้างสวนจิตรลดาในบริเวณระหว่างพระราชวังดุสิตกับวังพญาไท เพื่อเป็นที่เสด็จประพาสและประทับแรม และสร้างพระตำหนักขึ้นหลังหนึ่ง พระราชทานนามว่า พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ซึ่งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้ผนวกสวนจิตรลดาเข้าเป็นส่วนหนึ่งของพระราชวังดุสิต [6] พระราชวังดุสิตได้เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมาจนถึงรัชกาลปัจจุบัน แต่ได้มีการเปลี่ยนแปลงบางส่วนเป็นที่ทำการของรัฐบาล ยังคงเหลือเพียงส่วนหนึ่งที่เป็นเขตพระราชวังที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช คือ บริเวณพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน และที่ประทับของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ในส่วนของพระที่นั่งอัมพรสถาน สถานที่ภายในพระราชวังดุสิต พระที่นั่ง พระที่นั่งวิมานเมฆ เป็นพระที่นั่งที่สร้างด้วยไม้สักทองที่ใหญ่ที่สุดในโลก และเป็นพระที่นั่งถาวรองค์แรกในพระราชวังดุสิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้รื้อพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์ ที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นที่เกาะสีชังเมื่อ พ.ศ. 2435 แต่ยังสร้างไม่เสร็จสมบูรณ์ โดยโปรดเกล้าฯ ให้พระราชโยธาเทพ (กร หงสกุล ต่อมาเป็นพระยาราชสงคราม) เป็นนายงานรื้อพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์จากเกาะสีชังมาสร้างในสวนดุสิต และพระราชทานนามว่า "พระที่นั่งวิมานเมฆ" และทรงวางศิลาฤกษ์พระที่นั่งเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2443 โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงกำกับการออกแบบ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการเฉลิมพระที่นั่งวิมานเมฆ เมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ 2445 โดยองค์พระที่นั่งมีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบวิกตอเรีย ได้รับอิทธิพลจากสถาปัตยกรรมยุโรป ผสมกับไทยประยุกต์ องค์พระที่นั่งเป็นรูปอักษรตัวแอล (L) ในภาษาอังกฤษ ยาวด้านละ 60 เมตร สูง 20 เมตร เป็นอาคาร 3 ชั้น ยกเว้นตรงส่วนที่ประทับซึ่งมีรูปร่างเป็นแปดเหลี่ยม มี 4 ชั้น ชั้นล่างสุดก่ออิฐ ถือปูน ชั้นถัดขึ้นไปสร้างด้วยไม้สักทองทั้งหมดทาด้วยสีครีมอ่อนหลังคาสีแดง และหลังคาเป็นทรงไทยประยุกต์ มีลวดลายตามหน้าต่าง และช่องลมซึ่งฉลุเป็นลายที่เรียกว่าขนมปังขิง ภายในแบ่งออกเป็นห้องชุดต่าง ๆ 5 ชุดได้แก่ ห้องสีฟ้าเป็นที่ประทับในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ห้องงาช้างเป็นที่ประทับในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ห้องชมพูเป็นที่ประทับพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา ห้องเขียวเป็นที่พำนักของเจ้าจอมก๊กออ และห้องสีลูกพีช (ชมพูอมส้ม) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายาประทับที่พระที่นั่งวิมานเมฆใน พ.ศ. 2468 แต่เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชายาได้เสด็จไปประทับที่พระตำหนักสวนนกไม้ซึ่งเดิมเป็นพระตำหนักที่ประทับในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาพระที่นั่งวิมานเมฆจึงไม่มีเจ้านายพระองค์ใดเสด็จมาประทับอีก ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 พ.ศ. 2525 ซึ่งเป็นปีที่ฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ครบ 200 ปี สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงขอพระบรมราชานุญาตบูรณะพระที่นั่งวิมานเมฆ เพื่อจัดเป็นพิพิธภัณฑ์ส่วนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ปัจจุบันพระที่นั่งวิมานเมฆเป็นเขตพระราชฐานในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน พระที่นั่งอภิเศกดุสิต เป็นพระที่นั่งองค์แรก ๆ ที่สร้างขึ้นในเขตพระราชวังดุสิต เป็นพระที่นั่งชั้นเดียว ประดับไปด้วยสร้างด้วยไม้เป็นส่วนมาก มีลวดลายฉลุไม้เรียกว่า ลายบุหงา มีการประดับกระจกสี และลวดลายปูนปั้นที่หน้าบัน เป็นศิลปะแบบมัวร์ จึงทำให้พระที่นั่งองค์นี้งดงามมาก พระที่นั่งองค์นี้ตั้งอยู่ทางตะวันออกของพระที่นั่งวิมานเมฆ สร้างขึ้นโดยพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลังจากพระองค์ได้เสด็จกลับมาจากการประพาสยุโรปครั้งที่ 1 เพื่อใช้เป็นท้องพระโรง และสถานที่พระราชทานเลี้ยง สำหรับพระราชวังดุสิต และใช้เป็นสถานที่สำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชการ ในงานประจำปีสวนดุสิต พระที่นั่งอนันตสมาคม เป็นพระที่นั่งที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นทางทิศตะวันออกของพระที่นั่งอัมพรสถาน เพื่อใช้เป็นสถานที่เสด็จออกมหาสมาคม พระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงวางศิลาฤกษ์ในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451 พร้อมทั้งพระราชทานชื่อพระที่นั่งว่า พระที่นั่งอนันตสมาคม ซึ่งเป็นชื่อพระที่นั่งองค์หนึ่งภายในพระอภิเนาว์นิเวศน์ พระบรมมหาราชวังที่สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ด้วยสภาพที่ทรุดโทรมยากแก่การบูรณะจึงได้รื้อลง พระที่นั่งหลังนี้ออกแบบโดยมาริโอ ตามานโญ โดยมีเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) เป็นแม่กองจัดการก่อสร้าง และมี พระยาประชากรกิจวิจารณ์ (โอ อมาตยกุล) เป็นผู้ช่วย แต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าได้เสด็จสวรรคตก่อนที่พระที่นั่งจะสร้างเสร็จสมบูรณ์ อย่างไรก็ตาม พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินการก่อสร้างพระที่นั่งต่อไปจนเสร็จสมบูรณ์เมื่อปี พ.ศ. 2458 โดยใช้ระยะเวลาก่อสร้างทั้งสิ้น 8 ปี ใช้งบประมาณประมาณ 15 ล้านบาท องค์พระที่นั้นมีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบนีโอเรอเนสซองส์ และนีโอคลาสสิก โดยตกแต่งพระที่นั่งด้วยหินอ่อน ซึ่งสั่งมาจากเมืองคารารา ประเทศอิตาลี โดยมีจุดเด่น คือ มีหลังคาโดมคลาสสิกของโรมอยู่ตรงกลาง และมีโดมเล็กๆโดยรอบอีก 6 โดม รวมทั้งสิ้นมี 7 โดม โดยโดมทั้งหมดทำขึ้นจากทองแดง ขนาดขององค์พระที่นั่งฯ ส่วนกว้างประมาณได้ 49.50 เมตร ยาว 112.50 เมตร และสูง 49.50 เมตร ภายในพระที่นั่ง บนเพดานโดมมีภาพเขียนเฟรสโก เขียนบนปูนเปียก ซึ่งภาพจะติดทนกว่าภาพที่เขียนบนปูนแห้ง (ภาพจิตรกรรมไทยนิยมเขียนแบบปูนแห้ง) เกี่ยวกับ พระราชกรณียกิจที่สำคัญ ของพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 1-6 จำนวน 6 ภาพ โดยฝีมือเขียนภาพของ นายซี รีโกลีและศาสตราจารย์กาลิเลโอ กินี พระที่นั่งอัมพรสถาน เป็นพระที่นั่งองค์แรกและองค์ประธานของหมู่พระที่นั่งอัมพรพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้นายซันเดรสกีเป็นสถาปนิก มีพระสถิตนิมานการ (ม.ร.ว. ชิด อิศรศักดิ์)เป็นแม่กอง ตัวอาคารเป็นรูปตัว H มีสถาปัตยกรรมแบบวิลล่าในชนบทของยุโรป ลักษณะเด่นอยู่ตรงที่มุขด้านหน้า ๒ ข้างซึ่งทำเป็นผนังโค้งเรียงซ้อนกัน ๓ ชั้น ชั้นนอกเป็นระเบียงหุ้มพื้นที่ภายในผนังตกแต่งด้วยลายปูนปั้นรูปดอกไม้และใบไม้ประยุกต์เข้ากับรูปทรงเลขาคณิตขอบบนประตูหน้าต่างเป็นลวดลายแถบยาวรูปพรรณพฤกษาในแบบสีปูนเปียกคาดรอบตึก นอกจากนี้ยังมีราวระเบียงและลูกกรงที่ทำจากโลหะเป็นลายเลขาคณิตประกอบดอกไม้และโลหะผนังภายในอาคารตกแต่งด้วยลายปูนปั้นและการเขียนสีปูนแห้งลายพรรณพฤกษาและปักษาซึ่งวาดโดย ซีซาร์เร เฟร์โร ศิลปินชาวอิตาเลียน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต ณ ห้องพระบรรทมชั้น 3 ที่พระที่นั่งองค์นี้ ในสมัยรัชกาลที่ 6 และรัชกาลที่ 7 ก็เสด็จมาประทับที่พระที่นั่งอัมพรสถานแต่ประทับที่บริเวณชั้น 2 เพราะถือว่าชั้น 3 เป็นที่ประทับส่วนพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 เสด็จมาประทับ ณ พระที่นั่งอัมพรสถานเมื่อครั้งเสด็จนิวัติพระนคร และพระที่นั่งองค์นี้เป็นสถานที่เสด็จพระราชสมภพของ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลปัจจุบัน สถานที่เสด็จพระราชสมภพของทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดีและสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในปี พ.ศ. 2542 สมเด็จพระเจ้าหัวรัชกาลปัจจุบันเมื่อครั้งพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงโปรดให้มีการบูรณะพระที่นั่งอัมพรสถานเพื่อเป็นที่ประทับตราบจนถึงปัจจุบัน พระที่นั่งอุดรภาค เป็นหนึ่งในพระที่นั่งในหมู่พระที่นั่งอัมพร สร้างขึ้นบริเวณทางทิศเหนือของพระที่นั่งอัมพรสถานโดยมีสะพานเหล็กหล่อเชื่อมองค์พระที่นั่งทั้ง 2 เข้าด้วยกัน เป็นที่ประทับในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวีและ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์ สุขุมขัตติยกัลยาวดี กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร พระที่นั่งประจิมภาค เป็นหนึ่งในพระที่นั่งในหมู่พระที่นั่งอัมพรสถาน สร้างบริเวณด้านหลังปีกทางทิศเหนือของพระที่นั่งอัมพรสถานติดกับคลองเม่งเส็ง เป็นที่ประทับของพระอรรคชายาเธอ กรมขุนสุทธาสินีนาฎ กับ สมเด็จฯ เจ้าฟ้ามาลีนีนพดารา และสมเด็จฯ เจ้าฟ้านิภานภดล รวมทั้งเจ้าจอมก๊กออ มีลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนสี่เหลี่ยมผืนผ้า สูง 2 ชั้น ด้านที่ติดกับคลองเม่งเส็จทำเป็นระเบียงไม้ยืดลงไปในคลอง ปัจจุบันพระที่นั่งประจิมภาคถูกผนวกรวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของพระที่นั่งอัมพรสถาน พระที่นั่งราชฤทธิ์รุ่งโรจน์ เป็นหนึ่งในพระที่นั่งในหมู่พระที่นั่งอัมพร เดิมเป็นเพียงตำหนัก เป็นที่ประทับในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุรุพงศ์รัชสมโภช ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงยกฐานะให้เป็นพระตำหนัก แต่ทว่าในแผนที่พระราชวังดุสิตในสมัยรัชกาลที่ 7 ระบุว่าพระที่นั่งราชฤทธิ์รุ่งโรจน์ จึงสันนิษฐษฯว่ามีการยกขึ้นเป็นพระที่นั่งในสมัยรัชกาลที่ 7 แต่ยังไม่สามารถหาเอกสารมาอ้างอิงเพิ่มเติมได้ พระที่นั่งนิยมทัศนาณ เป็นพระที่นั่งที่สร้างขึ้นบริเวณเขามอทางทิศใต้ของพระที่นั่งอนันตสมาคม มีลักษณะเป็นหอคอย 8 เหลี่ยมหลังคายอดโดม พระที่นั่งองค์นี้ถูกรื้อลงในสมัยรัชกาลที่ 8 พระที่นั่งสัตลาภิรมย์ เป็นพระที่นั่งที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าให้สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2447 เพื่อเป็นที่ประทับเสวยพระกายาหาร ทรงโปรดให้ สมเด็จกรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ เป็นผู้ออกแบบและดูแลการก่อสร้างมีลีลักษณะเป็นศาลาไทย อยู่ทางทิศตะวันออกของพระที่นั่งอัมพรสถาน ในสมัยรัชกาลที่ 6 ทรงโปรด ให้ลดฐานะและเปลี่ยนชื่อเป็น ศาลาวรสภาภิรมย์ ปัจจุบันยังคงอยู่ในพระราชวังดุสิต พระที่นั่งราชฤดี เป็นพระที่นั่งที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าให้สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 4472 เพื่อเป็นที่ประทับเสวยพระกายาหาร ทรงโปรดให้ สมเด็จกรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ เป็นผู้ออกแบบและดูแลการก่อสร้างมีลีลักษณะเป็นศาลาไทยอยู่ทางทิศตะวันออกของพระที่นั่งอัมพรสถาน ในสมัยรัชกาลที่ 6 ทรงโปรด ให้ลดฐานะและเปลี่ยนชื่อเป็น ศาลาสำราญมุขมาตย์ และถูกย้ายไปพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนครในสมัยรัชกาลที่ 7 ตราบจนปัจจุบัน พระตำหนัก พระตำหนักเรือนต้น พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระตำหนักสวนหงส์ พระตำหนักสวนสี่ฤดู พระตำหนักนกไม้ พระตำหนักสวนบัว ตำหนัก ตำหนักสวนไม้สามอย่าง ตำหนักสวนเขาไม้ ตำหนักสวนหนังสือเล็กและสวนหนังสือใหญ่ ตำหนักสวนบ๋วยไผ่ ตำหนักสวนภาพผู้หญิง ตำหนักสวนพุดตานเบญจมาศ ตำหนักสวนพุดตาน ตำหนักสวนม้าสน ตำหนักสวนผักชีเข้ม ตำหนักสวนฝรั่งกังไส ตำหนักสวนญี่ปุ่น ตำหนักสวนวิลันดา ตำหนักสวนโป๊ยเซียน ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าวรเสรฐสุดา ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรไทยเทพกัญญา ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าพวงสร้อยสอางค์ ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรุณวดี ตำหนักพระองค์เจ้านารีรัตนาและพระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุษบันบัวผัน ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวาณีรัตนกัญญา ตำหนักและพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแขไขดวง ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากาญจนากร สวนสุนันทา อาคารต่างๆ เรือนเจ้าจอมมารดาวาด โรงช้างต้น สำนักราชเลขาธิการ ทิมดาบ เรือนยอดบรมมังคลานุสรณีย์ อ้างอิง แหล่งข้อมูลอื่น ราชกิจจานุเบกษา, , เล่ม 28, ตอน ก, 21 มกราคม พ.ศ. 2454, หน้า 428 หมวดหมู่:เขตดุสิต
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%95