date
stringlengths
19
19
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.1k
categories
stringclasses
934 values
2024-07-15T14:34:31
https://shannews.org/archives/55109
ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၵဵင်းတွင်း လင်ၼိုင်ႈ လူႉသုမ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅၼ်
ၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ မႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၵဵင်းတွင်း လင်ၼိုင်ႈ လူႉသုမ်းဢမ်ႇယွမ်း 300 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 12/7/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6:20 မူင်းထိုင် မွၵ်ႈ 8 မူင်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေးတၢၼ်း ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်း ၵဵင်းတွင်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လင်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉသေ ထုၵ်ႇမႆႈပႅတ်ႈတင်းလင် လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းႁိူၼ်းယေး လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇမႆႈပႅတ်ႈတင်းလင်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်ၶႃႈ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ႁိူၼ်းလင်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ႁိူၼ်းမႆႉၵင်ႈပႅၼ်ႈသွင်ၸၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေးတၢၼ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၵူၼ်းထဝ်ႈ 2 ၵေႃႉလႄႈ လၢၼ်ဢွၼ်ႇ ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တင်းမူတ်းႁူမ်ႈၵၼ်ယူႇဝႆႉ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾႆးၼႆႉ လမ်းမႆႈပႃးထႅင်ႈ သိုင်ႇဝႆႉၶူဝ်းၶွင် (ၵူဝ်ႇတွင်ႇ) ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ ႁိူၼ်းၾႆးမႆႈ ယၢၼ်မွၵ်ႈ 3 ဝႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၾႆးၼႆႉ တေမႆႈႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 1 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢမ်းမႆႈပႃး သိုင်ႇၵဵပ်းၶွင် (ၵူဝ်ႇတွင်ႇ) လင်ၼိုင်ႈ။ ၵူဝ်ႇတွင်ႇ ၼၼ်ႉတႄႉ ၵႃးၶႄၾႆးမႃးႁူတ်းၸွႆႈသေ တၼ်းမွတ်ႇၵႂႃႇဢေႃႈ။ ႁိူၼ်းၾႆးမႆႈၼၼ်ႉလႄႈ သိုင်ႇၼၼ်ႉတႄႉ တေယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈ 3 ဝႃးၼႆႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးၵႃးၶႄၾႆး 2 လမ်း။ တႃႇလမ်းၼိုင်ႈသမ်ႉ ၵွႆဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၾႆးမႆႈၼၼ်ႉ မႃးၸွႆႈလမ်းလဵဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႃးၼၼ်ႉသမ်ႉ မႃးတူၵ်းႁွင်ႈ (ၶမ်ႁွင်ႈ) ဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈႁိူၼ်းၾႆးမႆႈလီ လႆႈလၢၵ်ႈဢဝ် သၢႆယၢင်ၼမ်ႉ တီႈၵႃးၼၼ်ႉ ၵႂႃႇႁူတ်းၸွႆႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/1/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်းပၢႆ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းသွင်လင် ၼႂ်း ပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းၵဵင်းတွင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉသုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 7 ပွၵ်ႉ 3 ဢိူင်ႇ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 8,000 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-15T12:01:27
https://shannews.org/archives/55100
ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ
ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈဝႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝႃႇ သူဝ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁေႃး (ခန်းမ) ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၽၢႆ 40 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၵုင်းၼိမ် 30 ၵေႃႉ၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼွင်ဢွၼ်ႇ 25 ၵေႃႉ၊ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈယဵၼ်ႇ 20 ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 ႁူဝ်ၵူၼ်း 65 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း 180 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶေႃႈမုလ်းၼႆႉ ဢၼ်ယူႇတီႈ ႁဝ်း ၶႃႈ ၵဵပ်းလႆႈမႃး တီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ တီႈဝၢၼ်ႈ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇယိုၼ်းမိုဝ်းထိုင်လႆႈၵေႃႈ တေမီး ထႅင်ႈတင်းၼမ် ဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈၼမ်ဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တေမႃးထႅင်ႈၵေႃႈမီးၼႆဢေႃႈ။ ဢၼ်ပၢႆႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၼမ်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တႃႇလွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ႁႂ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈလီလီတႄႉ မၼ်းပႆႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၶႃႈ။ လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးတႄႉ ပေႃးၶၢဝ်းႁိုင်မႃး ၸွင်ႇတေမီးၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၶဝ်ဝႆႉယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ပၢႆႈမႃး ၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်ၵေႃႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉ တီႈဝတ်ႉမူၺ်ႇတေႃႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းပရႁိတ ဝၢၼ်ႈလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝတ်ႉၺွင်ႇၵဝ်ႈတူၼ်ႈ ဝဵင်းလွႆလႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ယဝ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေမႃးၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇသဝ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း မႃးသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းဝတ်ႉ ဝႃးၽႃသိူဝ်ႇထႅင်ႈ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈ ႁူႉဝႆႉတႄႉ ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း မီးၵႂႃႇ 400 ပၢႆ ဢၼ်မႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈ။ ဢၼ်ယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉလႄႈ ၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ပႆႇလႆႈႁူႉၶေႃႈမုလ်းၶႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ။ ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်းတႄႉ တေဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ၶႃႈယဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈ၊ ဝတ်ႉဝေႇလုဝုၼ်ႇလႄႈ လုမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈ ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ 100 ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် တေၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇလႄႈ ၸွမ်းဝတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၵေးသီး၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ ပၢင်လူင်၊ လွႆလႅမ်၊ ၼမ်ႉၸၢင် (ပၢင်ႇလႅင်းသႂ်)၊ တူၼ်ႈတီးလႄႈ ဢွင်ႇပၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-14T17:11:54
https://shannews.org/archives/55097
လၢႆးၽႅၼ်ၵၢၼ်ဝႃႉ UWSA ၵုမ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း တေဢၢၼ်းပႃးၵၢၼ် ပိုတ်ႇသၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃႉၶၢႆႁိုဝ်
တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းထိင်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းယဝ်ႉ ၶႅၼ်ႈသေဝၼ်းၼိုင်ႈ ဝၼ်းတီႈ13 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းတႆး SSPP/SSA ၶဝ်ႈလူမ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸဵမ်ႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း လၢႆးၵၢၼ်တိုၵ်းတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၵႂင်ႁူၵႂင်တႃၵႂႃႇ တႄႉယဝ်ႉ။ ၸုမ်းဝႃႉ ဢၼ်လူင်းမႃးၵုမ်းထိင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ ဝႆႉၼၵ်းပၵ်းတပ်ႉယူႇၸွမ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈတိတ်းၸပ်း လႅၼ်လၢပ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉသေ မိူၼ်တေႁၢမ်ႈ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ တၢင်ႇၸုမ်း ဢၼ်လေႃႇတိုၵ်းတေႃႇ လႃႈသဵဝ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မီးမီးယဝ်ႉ။ သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ တီႈတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ယဵၼ်လိူဝ်သေၵူႈဝၼ်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းမႃးဢိူမ်ႈယူႇၸွမ်း လၢပ်ႈမၢၼ်ႈၸၢင်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်တိုင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈသေ လေႃႇၸူးႁူဝ် ယလႄႈ တေၶိုၼ်ႈဢမ်ႇပဵၼ် တေႁူၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈ လႅပ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ယူႇ။ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်လူင်းမႃး ၵုမ်းထိင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ တေၵုမ်းပႃးလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉႁႃႉၼႆ တႃႉလီဝူၼ်ႉထိုင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၽူႈၼင်ႈ လုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၶွင်ၸုမ်းဝႃႉ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ တပ်ႉၶဝ်လူင်းမႃးၵႅတ်ႇၵင်ႈၵုမ်း ထိင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပီႈၼွင်ႉငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၼႂ်းၵူၼ်းလူင်ဝႃႉၶဝ် ယူႇသဝ်းဝႆႉတင်းၼမ်သေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းလၢမ်းထိုင်ပႃးတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆ ငိၼ်းထိုင်ၵၼ်ယူႇသေတႃႉ ၸိူဝ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းၸုမ်းဝႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးမွၵ်ႈၼၼ်ႉ။ သုတ်းတီႈၸုမ်းသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း ယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်တူဝ်လႅၼ်ႈၼႃႈၶွင်ၸုမ်းမၼ်းၵူၺ်း ၵွမ်ႉတႃႇႁႄႉႁၢမ်ႈပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်း ယူႇတီႈ ၵဝ်ႇၸီႉသင်ႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၵိုတ်းလေႃႇ ၼႆၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈသိုၵ်းဝႃႉ လႆလူင်းမႃးၼႆႉ ယူဝ်တေဢမ်ႇပၼ်သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇသေ ယိုတ်းဢဝ်တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ ယိုတ်းဢဝ် ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸိူင်ႉၵမ်းပူၼ်ႉၼၼ်ႉယူဝ်ႉၼႆၵေႃႈ မီးၵေႃႉလၢမ်းထိုင် ယူႇယဝ်ႉ။ FPNCC ဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ လႆႈတုင်းထွမ်ႇၶေႃႈသဵင်ၵၢင်ၸႂ် မိူင်းၶႄႇၼႆ ႁူႉထိုင်ၵၼ်ယူႇသေတႃႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈ ၵၢၼ်တိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ၸွင်ႇမိူင်းၶႄႇသမ်ႉ ၼႄၾႆးၸႅင်ႈလႅင်းတေႃႇ ၵူႈၸုမ်းၸၢဝ်း ၼႂ်း FPNCC ယူႇႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်ဝႆႉ ၶေႃႈထၢမ် ယူႇယဝ်ႉ။ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပၼ်ႁႅင်း တႃႇသွၼ်လၵ်း တေႃႇၸုမ်းမဢလ ဢၼ်ဢမ်ႇဝႆႉၼၵ်းၽဵဝ်ႈၵဵင်ႈလႆႈ လိူင်ႈၵျႃႇၽႅၼ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈယႃႇ တႃႇတိုၵ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း ပူတ်းတူၵ်းၵႂႃႇတႄႉသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း ႁပ်ႉသႄႈ။ ၶႄႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် တေတင်ႈလႆႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သုၼ်ၵၢင်။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ သၢႆတၢင်းၵႃႉၶၢႆ ယၼ်ႇၵုင်ႇ – မၢၼ်းတလေး – လႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ ၼၢၼ်းလႆႈပိုတ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈသိုပ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈယဝ်ႉ။ တေဢုပ်ႇၵၼ်သေပိုတ်ႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် တေႁႃပိုတ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇၼႄႇ .. ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်းသိုၵ်း တေဢမ်ႇၵူၼ်ႇပင်းသေ ၸဵဝ်းၸတ်းပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈၼၼ်ႉ မိူင်းၶႄႇၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်မိူင်းတၢင်းတူၵ်းၶဝ် ၽႂ်ၶႂ်ႈႁၼ်လီသေတႃႉ တႃႇတေၽေႃႇၼမ်ႉၼႄ တူဝ်လႆႈသမ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်တေပဵၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ဢဝ်ၸဵမ် NUG လႄႈ K3C ၵေႃႈ ၵူၺ်းပၢၵ်ႇဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ် SAC ႁပ်ႉပၢၵ်ႇ တႃႇတေယၢၼ်ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈၶွပ်ႇ ၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ ၸင်ႇတေတႄႇဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းတင်းမၼ်းၼႆလူး၊ တႃႇတေပဵၼ်ၵၢၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်း လႆႈဝႃႈ ထႅင်ႈလၢႆလိူၼ်လၢႆပီၼႆသႄႈ။ ဢဝ်တၢင်းလူဝ်ႇလႄႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵွတ်ႇလူၵ်ႈမၼ်းဝႃႈၸိုင် မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇယိူၼ်ႉပႂ်ႉလႆႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ UWSA ၶၢမ်ႈၶူင်းလူင်းမႃး ၵုမ်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၶေးပဵၼ်တႃႇမႃး ပိုတ်ႇသၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃႉၶၢႆ မၢၼ်းတလေး – ၼွင်ၶဵဝ်- သီႇပေႃႉ- သႅင်ၵႅဝ်ႉ- ႁူဝ်ယ- တၢင်ႉယၢၼ်း- ပၢင်သၢင်းၵူၺ်းႁိုဝ်ၼႆ လီလႆႈၶႆႈ ၸႂ်ပႃးယူႇယဝ့်။ ၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ ႁူဝ်ၵိုတ်ႈၼႆႉ တူၵ်းၽႅဝ်ၼႂ်းမိုဝ်း သိုၵ်းလွႆ TNLA ဝႆႉၵေႃႈယႃႇ တႃႇၸုမ်းဝႃႉ တေၵႄႈၶႆ လွင်ႈၼႆႉ တေဢမ်ႇယၢပ်ႇတၢၼ်ႇ ၶတ်းၸႂ်ႁႃပိုတ်ႇသဵၼ်တၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ – ပၢၵ်ႇပၢႆႁႃႈလၵ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၽႅၼ်သွၼ်ႉၽႅၼ် ၶွင်မိူင်းၶႄႇ ၼႆႉ ၶေးတေပဵၼ် လၢႆးသူပ်းသိပ်ႉထီႇ မိုဝ်းမီႇႁၢင်ႇၼႂ်းၵႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်း လီၽၢၵ်ႈၼိူဝ် FPNCC ယူႇၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄတၢင်းႁၼ် မွၵ်ႈၼႆႈသေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈပွင်ႈၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇဢေႃႈ။
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2024-07-14T16:30:00
https://shannews.org/archives/55094
ပီၼႆႉ မၢၵ်ႇထူးရဵၼ်းမိူင်းထႆး လႆႈသူင်ႇၶၢႆမိူင်းၶႄႇၼမ် ၵႃႈၶၼ်သုင် ၸဝ်ႈသူၼ်ထူးရဵၼ်းထႆးယုမ်ႉ
ပီၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ထူးရဵၼ်းမိူင်းထႆး မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလႆႈတၢင်ႇၶၢႆၸူးမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၵႃႈၶၼ်ၵေႃႈလႆႈသုင် ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆမိူင်းထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶၢႆထူးရဵၼ်း ပီ 2023 ၼႆႉ လႆႈငိုၼ်း 6,700 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းၶဝ်ႈၵႃႈထူးရဵၼ်း ပီၵၢႆၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၵႃႈထူးရဵၼ်း ၽွင်းပီ 2017 ၼၼ်ႉ 12 ပုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵေႃႈ ၸင်ႇႁႃမီးၶိုင်ႈပီၵူၺ်း ဢၼ်မိူင်းထႆးသူင်ႇမၢၵ်ႇထူးရဵၼ်ႊၶၢႆၸူးမိူင်းၶႄႇ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ 2,400 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်လႆႈသူင်ႇၶၢႆ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ထႆးမေႃႁဵတ်း လွၵ်းလၢႆးပၢႆးပိူင် ၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်သေ ၵဵပ်းမၢၵ်ႇထူးရဵၼ်ႊလႆႈႁိုင် ၼၢၼ်းၼဝ်ႈ – လူၺ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈ ၼဝ်ႈၵွႆ။ မိူင်းထႆးၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၢၵ်ႇထူးရဵၼ်းၶၢႆလီ ၸိုဝ်ႈလင်လႄႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆမၢၵ်ႇထူးရဵၼ်း မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ဝႆႉ။ မိူင်းထႆးၼႆႉ ၼႂ်းၵႃႈမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇဢၼ်သူင်ႇၶၢႆပၼ်မိူင်းၶႄႇၼႆႉ မၢၵ်ႇထူးရဵၼ်း ၶၢႆလီလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ မၢၵ်ႇမႆႉထႆး ဢၼ်သူင်ႇၶၢႆၼွၵ်ႈမိူင်းသေ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ၼႆႉပႃး မၢၵ်ႇမူင်ႈ၊ မၢၵ်ႇလမ်းယႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တင်ႈတႄႇ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈမၢၵ်ႇမႆႉ တၢင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇ ပဵၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၢၵ်ႇထူးရဵၼ်ႊတႄႉ ၶၼ်မၼ်းဢမ်ႇတူၵ်းသေပွၵ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Reuters ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']
2024-07-14T16:00:47
https://shannews.org/archives/55091
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေႁၢမ်ႈၸိူဝ်းယိပ်းဝီႊသႃႊဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသေ လၵ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်
ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ် တႂ်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေႁၢမ်ႈႁႄႉယႃႉ ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းယိပ်းဝီႊသႃႊဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသေ လၵ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉၵၢၼ်၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း။ ထိုင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ပိၵ်ႉႁၢမ်ႈဝီႊသႃႊ ဢၼ်တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼွၵ်ႈမိူင်း။ ပေႃးပဵၼ်ဝီႊသႃႊဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတႄႉ လႆႈယူႇၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်ဝီႊသႃႊဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသေ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းထႅင်ႈ ယူႇၼွၵ်ႈမိူင်းသေႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇပူၼ်ႉတႂ်ႈမိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၼမ် တေၵႂႃႇဢႅဝ်ႇမိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇ – ပေႃးထိုင်ယဝ်ႉ လၵ်ႉလႅၵ်ႈသႅၼ်းပၢတ်ႉသပွတ်ႉ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း၊ ဢဝ်ဝႂ်ႁဵတ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇယူႇႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်သႅၼ်း ပပ်ႉဢၼ်လၵ်ႉ ၸိူင်ႉၼႆသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းယၢပ်ႇ ပႃးၸဵမ်တႃႇႁူႉလႆႈႁူဝ်ၵူၼ်းလႄႈ တႃႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ဢၼ်သူင်ႇငိုၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းၶိုၼ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢမ်ႈဝီႊသႃႊႁဵတ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸႂ်ႉသႅၼ်းၼႆႉသေ ပၢႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼမ်မႃး တိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇႁၢမ်ႈဝီႊသႃႊဢွၵ်ႇဢႅဝ်ႇထႅင်ႈ။ တေတႄႇၶူင်းၵၢၼ်မိူဝ်ႈလႂ် တႄႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တီႈမိူင်းထႆး မီးႁူဝ်ၼပ်ႉ 2 လၢၼ်ႉပၢႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ဝီႊသႃႊႁဵတ်း ၵၢၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်း MOU ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် မီးပုၼ်ႈၼိုင်ႈၵူၺ်း။ ဢၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် သေၶဝ်ႈမိူင်း၊ ဢၼ်ဢဝ်ဝီႊသႃႊဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသေ လၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၼမ်လိူဝ် 2-3 ပုၼ်ႈ – ၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ် မိူင်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-14T15:29:16
https://shannews.org/archives/55086
ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်မိူင်းၶႄႇ ဝူၺ်ႇႁင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တေထတ်းထွင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ
ရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် တီႈမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမူတ်းသႂ် ဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇၼမ်ႉ/ ထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလၢင်ႉဢမ်ႇသုၵ်ႈသေ မႃးသႂ်ႇၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် တၢင်ႇၶၢႆတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း တၢင်ႇၸူးႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵူတ်ႇထတ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းတီႈဝဵင်းလူင် ပေႇၵျိၼ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ တူၵ်းၸႂ်ယုပ်းၽၢၼ် ဢၼ်လႆႈၵိၼ်ၼမ်ႉမၼ်းဢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁၼ်ထိုင်ပႃးဝႃႈ တၢင်းၵိၼ်မိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇမူတ်းသႂ် ဢမ်ႇလွတ်ႈၽေး။ ၾႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – တေၵူတ်ႇထတ်းပႃး ၸုမ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်သေ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပိူင်ပဵၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်ၼႆႉ – ၽွင်းပီ 2008 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၼမ်ႉၼူမ်း။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉၼူမ်း ဢၼ်တေလဵင်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ သႂ်ႇၼႂ်းထင်ပုင်းၵဝ်ႇ သူင်ႇလဵင်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တွင်ႉႁေႈ 3 သႅၼ်ပၢႆလႄႈ တၢႆၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-13T19:38:21
https://shannews.org/archives/55074
သွင်မႄႈလုၵ်ႈ ၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်ၶိဝ်း(တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ) တီႈမူႇၸေႊ ၺႃးၵႃးၽႃႇ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈ တၢႆထင်တီႈ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 13/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သွင်မႄႈလုၵ်ႈ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း သွၼ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ် တႃႇၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်ၶိဝ်း (တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ) တႃႇတေႁဵတ်းဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊသေ ၺႃးရူတ်ႉၵႃးၽႃႇသႂ်ႇ တီႈႁိမ်းၽၵ်းတူလူင် ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵႃးၽႃႇသွင်မႄႈလုၵ်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၼ်ႈႁွင်ႉ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ ၼိုင်ႈဝူင်ႈလႂ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ တႃႇတေႁဵတ်းသမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ၼပ်ႉႁဵင်မၼ်း။ တီႈၽၵ်းတူလူင်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵူၼ်းၵေႃႈၼမ် ၵႃးၵေႃႈသုၵ်ႉ။ သွင်မႄႈလုၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ ၸိူင်ႉပိူၼ်ႈသေ ၺႃးၵႃးၽႃႇသႂ်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ် ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးတႄႉ လူႉတၢႆထင်တီႈ၊ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈသမ်ႉ ၼိဝ်ႉမိုဝ်းႁၵ်းၵႂႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၶႃၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း သွင်မႄႈလုၵ်ႈၼႆႉ ယူႇပွၵ်ႉဢွင်ႇမဵတ်ႉတႃႇ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၵေႃႉပဵၼ် လုၵ်ႉၸၢႆးလႄႈ မႄႈတႄႉ ယူႇတီႈ ႁူင်းယႃ သူၺ်ႇမူႇၸေႊသေ လႆႈသူင်ႇပွၵ်ႈမႃး တီႈႁိူၼ်းယေး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵႃးၽႃႇသွင်မႄႈလုၵ်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်ၶိဝ်း (တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ) တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼၼ်ႉ ၼမ်ႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢင် ၸိူဝ်း ပဵၼ်လူမ်းသေ မဝ်းၵေႃႈ မီးၼမ် ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉၵူၼ်းၵႂႃႇၵၼ်ၼမ် ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်မၼ်းလႄႈ ထိုင်တီႈ ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၶဝ် ပေႃးလႆႈယိုဝ်းၵွင်ႈၶိုၼ်ႈၾႃႉ ၵမ်ႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်ၸိူဝ်း ပဵၼ်လူမ်းသေ မဝ်းၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်လူမ်းသေ လူႉတၢႆ ၵႂႃႇ ၼႆၶႃႈဝႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆမၼ်းတႅတ်ႈတေႃးလီ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်လူမ်းမဝ်းသေ တၢင်ႇၵႃး ပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈမီးၼမ်။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၼမ်သေ မၢင်ၸိူဝ်း ၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းဝၢႆႇႁူဝ်ရူတ်ႉၵႃး ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ် ၵေႃႈၼမ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ၵႂႃႇဢဝ်ဝႂ်ၶိဝ်း (တူဝ်ႇၵိၼ်ႇ) တႃႇႁဵတ်းဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉသေ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼႆႉ မီး 2 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ပဵၼ်လူမ်းသေတၢႆ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ၺႃးၵႃးၽႃႇတၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉသေ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းမႃး တင်းမူတ်း။ တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်တီႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ယဝ်ႉၼႆသေ တႄႇပၼ်ႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းမႃးယူႇသေတႃႉ တႃႇတေႁဵတ်းဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်လႆႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း လႆႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-13T17:47:31
https://shannews.org/archives/55067
ၸုမ်းမေႃသွၼ် A – ရတၼႃႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸတ်းပၢင်ၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ
ၽွင်းငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ပဵၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လူၺ်ႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းမေႃသွၼ် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ်ထုၵ်ႇ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 12/7/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်း ယူႇတီႈ ၸုမ်းမေႃသွၼ် A – ရတၼႃႇ (ပၢင်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းယၢဝ်း) သေ လႆႈပိုတ်ႇၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ၊ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်၊ ၶႆႇၵႆႇလႄႈ ၽၵ်းမီႇလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈႁူးမူၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းမေႃသွၼ် A – ရတၼႃႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ႁဝ်းၶႃႈ မႃး ၸွႆႈထႅမ် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ႁဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇငိူင်ႉပၢႆႈၽေးၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဢွၼ်ၵၼ် ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈၸိူင်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၸတ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၸႅၵ်ႇပၼ်လၢႆလၢႆ (ၾရီး) ပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိုင် မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢဝ် ၵွပ်ႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ႁႃလၢႆးတၢင်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူႈၵေႃႉ ပေႃးတေလႆႈႁပ်ႉတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်ထုၵ်ႇ ၼႆႉမႃးၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်သႅၼ်း 456 ၼႆႉ 1 ပေႇလႂ် 1,000 ပျႃး (ၶၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈသမ်ႉ 1 ပေႇ 7,000 ပျႃး – 8,000 ပျႃး)၊ ၶႆႇၵႆႇ 1 ၵၢပ်ႈ (30 လုၵ်ႈ) ၶၢႆ 3,000 ပျႃး (ၶၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ 1 ၵၢပ်ႈ 10,000 ပျႃး)၊ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် 1 တဝ်ႈ 2,000 ပျႃး (ၶၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ 1 တဝ်ႈ 6,000 ပျႃး ထိုင် 7,000 ပျႃး) လႄႈ ၽၵ်းမီႇလႅင် 1 ၸွႆႉ 1,000 ပျႃး (ၶၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ 1 ၸွႆႉ 5,000 ပျႃး) ၼႆယဝ်ႉ။ “တႃႇတေပဵၼ်မႃးႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈသေ လႆႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ငိုၼ်း 30 သႅၼ်ပျႃး။ ႁဝ်းၶႃႈၶၢႆလႆႈမႃး 10 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ တႃႇမွၵ်ႈ 20 သႅၼ်ပျႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းမေႃသွၼ် A – ရတၼႃႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈႁူးမူၼ်ႈၼႆႉ တင်းမူတ်း မီးလင်ႁိူၼ်း 100 ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈႁူးမူၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၸွမ်း ၵမ်ႈ ၽွင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်း လႂ် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2/7/2024 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈ ႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သွင်ၾၢႆႇၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ တရူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇၸူးၵၼ် ၶိူဝ်းယႂ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းၸွႆႈထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 30 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 30 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2024-07-13T15:59:45
https://shannews.org/archives/55064
သိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းယႆၼပ်ႉႁဵင်
မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 13/07/2024 ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼပ်ႉႁဵင်၊ ထႅဝ်ရူတ်ႉၵႃးသိုၵ်း ပၵ်းတုင်း ၸွမ်ပိဝ် SSPP လတ်းၵၢင်ဝဵင်း ။ ၽွင်းရူတ်ႉၵႃးသိုၵ်း SSPP လတ်းဝဵင်းမိူင်းယႆ ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ၸိူင်ႉႁၼ်ၼႂ်းၶလိပ်ႉဢၼ်ၽႄႈယူႇတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ ထႅဝ်ၵႃးသိုၵ်းၶဝ်လတ်းဝဵင်းၵႂႃႇ ပၵ်းၸွမ်ပိဝ်သိုၵ်းၶဝ်ႁေ။ ၼမ်ဝႆႉဢေႃႈ ။ဢၼ်မီးၸွမ်းမိူင်းယႆၼႆႉၵူၺ်းတေမီးမွၵ်ႈ ႁဵင်ယူႇၶႃႈ။ တပ်ႉမၢၼ်ႈမိူင်းယႆတႄႉၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼၼ် ။ သဵင်ၵွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇၶႃႈ။ ငိၼ်းဝႃႈ တၢင်း ၵွင်းလၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ သွင်ၵႄးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်းတႆးၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထိုင်တၢင်းသီႇပေႃႉပုၼ်ႉၵွၼ်ႇၼႆဢေႃႈ ” -ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ရူတ်ႉၵႃးသိုၵ်း SSPP လတ်းဝဵင်းၸုပ်ႈၼိုင်ႈ ၵၢင်ဝၼ်းမႃးလတ်းထႅင်ႈၸုပ်ႈၼိုင်ႈ။ ၼိုင်ႈၵမ်းဢဵၼ်ႁႅင်းမီးမွၵ်ႈ 700-800 ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉ ၼႂ်းၵႄႈႁူဝ်ယ မိူင်းယႆ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼပ်ႉႁဵင်။ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းသိုၼ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶိုၼ်ႈၵႂႃႇဢဝ်တီႈယူႇၸွမ်းၵွင်းလွႆ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမေႃႈတွင်း ဢၼ်မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်မိူင်းယႆ-ဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ သေပိၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး။ ထိုင်မႃးၼႂ်ၼႆႉတႄႉငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႈၵုမ်းထိုင်ထုင်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ တီႈဢၼ်ၶဝ် ၶဝ်ႈယူႇသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ပၵ်းတုင်းၶဝ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၼႂ်ၼႆႉ သိုၵ်း SSPP သင်ႇႁႂ်ႈ ၵၢင်ႉၵႄႇ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈ။ တႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းမိူဝ်းၼႆဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈမေႃႈတွင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈပႆႇထွႆၼႆၶႃႈလူး။ ၶမ်ႈဝႃးၼႆႉၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းယၢၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈယိုတ်းတပ်ႉ ၶလယ 67 ႁူဝ်ယ ဝႆႉယဝ်ႉၼႆ။ တိုၵ်ႉၶိုင်တႃႇလႆႈဢုပ်ႇတင်း ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမိူင်းယႆယူႇၼႆဢေႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉၸွင်ႇပႃႈလႆႈဢုပ်ႇ ဢမ်ႇႁူႉ ” ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းထုင်ႉႁူဝ်ယ မိူင်းယႆ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈတပ်ႉပၢင်သဝ်း ဝၢၼ်ႈၶႃးသျီး ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႂ်ႉဝႆႉသေ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ်ႈယူႇသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႆႈထွႆပၼ်ယဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈသိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇတၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇၸူးၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၶဝ်ယူႇၵေႃႈၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးသု လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC တႄႉဝႃႈ – ဢၼ်လႆႈမႃးဢဝ်တီႈယူႇၼႆႉ တႃႇၸွႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၽေးသိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယႆ – ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-13T15:44:31
https://shannews.org/archives/55060
ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ CNN တေပူတ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သေ တေၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး Digital ႁဵတ်းတႅၼ်း
ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ CNN ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေပူတ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 100 ပၢႆသေ တေတင်ႈပိူင် Digital သေ တေဢဝ်ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈ တႅမ်ႈၶၢဝ်ႇၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းသေ ႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် တင်ႈပိူင် Digital ႁဵတ်းၵၢၼ်တႅၼ်းၵူၼ်းယဝ်ႉၸိုင် ၵူၼ်းၶႂ်ႈဢၢၼ်ႇၶၢဝ်ႇ CNN ၵေႃႈ တေလႆႈပၼ် ငိုၼ်းသေ ၶဝ်ႈဢၢၼ်ႇၸင်ႇတေၸၢင်ႈဢၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၵုမ်းၸတ်းၵၢၼ် CEO တီႈ CNN – မၢၵ်ႉတွမ်ႊသိၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ တီႈ CNN ၼႆႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇတင်းမူတ်းမီး 3,500 ပၢႆ၊ ဢၼ်လႆႈပူတ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် 100 ၼႆႉၵေႃႈ မုင်ႈမွင်းႁဵတ်းတူၺ်း တႃႇလႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈတီႈ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈလွၵ်းလၢႆးပၢႆးပိူင် Digital တူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ CNN ၼႆႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် လုမ်ႈၾႃႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ တႅမ်ႈၶၢဝ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဢၢၼ်ႇၾရီး (Free) ၵူၺ်းသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တေလႅၵ်ႈလၢႆႈပိူင်သေ တေယုၵ်ႉမုၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႉတွမ်ႊသိၼ်ႊၼႆႉ ၸင်ႇႁႃမႃးႁပ်ႉၵၢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၵုမ်းၸတ်းၵၢၼ် CEO တီႈ CNN မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2023 ၼႆႉၵူၺ်း။ ၵွၼ်ႇၼႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးယၢမ်ႈပဵၼ် ၽူႈၵုမ်းၸတ်းၵၢၼ် CEO တီႈႁွင်ႈ ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ BBC လႄႈ The New York Times မႃး။ ပဵၼ်ၽူႈမီး တူဝ်ထူပ်းၼႂ်းၵၢၼ်ၵုမ်းၸတ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ၶၢဝ်ႇၼမ်။ မၼ်းၸၢႆး တမ်းၼႄဝႃႈ တေၶတ်းၸႂ်ႁႃ ၽူႈၵမ်ႉထႅမ်၊ တေႁဵတ်းၶူတ်းသၼႃး (ၵျေႃႇၺႃႇ) တႃႇလႆႈငိုၼ်း တေၸႂ်ႉ AI သေႁဵတ်းၶၢဝ်ႇ တႅမ်ႈ – ထတ်း – ႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-13T15:33:47
https://shannews.org/archives/55055
သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇၶၢၼ်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ႁႂ်ႈသူင်ႇပၼ်ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ တႃႇဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် သူင်ႇၵူၼ်းပၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်လႂ် 2 ၵေႃႉ ထိုင် 3 ၵေႃႉ တႃႇၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တႄႇတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈသူင်ႇပၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 40 ပီလူင်းတႂ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လႂ် 2 ၵေႃႉ တေၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၽႂ်ပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တေ ၸႂ်ႉၸူၵ်းၶႅပ်းမႄးဢဝ် ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တူင်ႉတိုၼ်ႇ ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶိုင်တႃႇပၢႆႈယူႇယဝ်ႉၼႆ တူင်ႇဝူင်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းပၵ်းတႃၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်း PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႃႈမီးၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ – မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆသေဢမ်ႇၵႃး ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ သိုၵ်း မၢၼ်ႈ တူၵ်းသုမ်းတၢႆၼမ် ၵွပ်ႈ ၼႆႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉထႃႈၵေႃႈပႃး ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵိုင်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵမ်းလဵဝ်လႄႈ မၢင်ႁွင်ႈၵၢၼ်သမ်ႉ ပေႃးလႆႈသူင်ႇၵူၼ်း ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈ 2 ၼႆႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမတ်ႉတယႃႇ 25 ဢၼ်လႄႈ ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းၸိၼ်ႉၵူး 11 ဢၼ်ယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-12T18:57:40
https://shannews.org/archives/55048
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇယေးငိုၼ်း ယႃႇထွၼ်ပၼ် ၼင်ႇၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈလႆႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉၸဝ်ႈၶွင်ယေးငိုၼ်းဢုပ်ႇၵုမ်သေ သင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းထွၼ်ငိုၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ ၼိုင်ႈဝူင်ႈ 10 သႅၼ်ပျႃးၵူၺ်း ယႃႇပၼ်ထွၼ်လိူဝ် ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်း တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ထွၼ်ငိုၼ်းတွင်း ၽွင်းလူဝ်ႇၸႂ်ႉၼမ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႄၼႃႈတိူဝ်ႈဝႃႈ တႃႇႁၢမ်ႈၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင်ၼွၵ်ႈမိူင်း ၼႂ်းမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/7/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ၸဝ်ႈၶွင်ယေးငိုၼ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 7 ၵေႃႉ ပႃးတင်း ၸဝ်ႈယေးငိုၼ်းယႂ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ယူဝ်းမပၢၼ်ႇ၊ ဢေႇယႃႇဝတီႇလႄႈ ၵမ်ႇပေႃးၸ ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ယေးငိုၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ တေဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းမိူင်းတႆး ထတ်းသၢင်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်တႃႇၵမ်ၵိၼ်းၸဝ်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိူဝ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ၶဝ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၶဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၸင်ႇၵမ်ယေးငိုၼ်း တတ်းမၵ်းႁူဝ်ၼပ်ႉငိုၼ်း ဢၼ်တေထုတ်ႈပၼ်။ တႄႇၵၢၼ်မႃး ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇလႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသႅၼ်းလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းယူဝ်းၵူၺ်း။ ၽွင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်းတူၵ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ မႃးၵုမ်းပႃးငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းယေးငိုၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ တေလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင် ဝူၼ်ႉပေႃးယၢပ်ႇ – ၵူၼ်း ၼမ်ႉၸၢင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ယေးငိုၼ်းၶဝ် ၵမ်ႈၼမ်ဢမ်ႇထွၼ်ငိုၼ်းပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၶဝ်တေတတ်းမၵ်းဝႆႉ 3 သႅၼ် ဢမ်ႇၼၼ် 10 သႅၼ်ႁႃႉၼႆ ၵႃႈၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ပေႃးမိူၼ်ၼႆ ၵၢၼ်ငၢၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ သမ်ႉတူၵ်း။ ပေႃးႁဝ်းလူဝ်ႇငိုၼ်းမႃး ၵႂႃႇထွၼ်ငိုၼ်း တီႈယေးငိုၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၸိူင်ႉၼႆ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မီးၼမ်ဢေႃႈ။ တႃႇတေသိုပ်ႇ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၽႂ်မၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယေးငိုၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်တီႈတမ်းၸႂ်၊ ပေႃးၾၢၵ်ႇဝႆႉၼႆ လႆႈၶိုၼ်းငိုၼ်းၼမ်ႉတွၼ်းယူႇၼႆလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇသေ ၵႂႃႇၾၢၵ်ႇဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၶိုင်ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းပႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁတ်းဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ၵဵပ်းငိုၼ်းဝႆႉၼႂ်းယေးငိုၼ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈထုတ်ႈထွၼ် ၼင်ႇၵႃႈလူဝ်ႇၸႂ်ႉၸၢႆႇလႄႈ ပႆႇဝႃႈတႃႇဢဝ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်၊ တႃႇ လဵင်ႉ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵုမ်ႇယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ႁဝ်းသမ်ႉ ၵၢၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ၶဝ်သေ ၵႂႃႇၾၢၵ်ႇငိုၼ်းဝႆႉ တီႈယေးငိုၼ်းၶဝ်၊ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇထွၼ်ငိုၼ်း ပၼ်ႁဝ်းလႆႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၸိူင်ႉၼႆ လွမ်ၵူဝ်ငိုၼ်းႁဝ်း သုမ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူဝ်ငိုၼ်းႁဝ်း ၶမ်ဝႆႉႁိုင်သေ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တူၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၵူဝ်ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်း မိူၼ် ၶၼ်ငိုၼ်း မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း။ မႆႈၸႂ်ၼႃႇ။ တႃႇလဵင်ႉလူၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးပဵၼ်ယၢပ်ႇယူႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၼ်ႁႃ ၵူၼ်းမိူင်းထွၼ်ငိုၼ်းယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းယွၼ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းမိူင်း၊ ပေႃးၼႂ်းမိူင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵၢၼ်ထွၼ်ငိုၼ်းၵေႃႈ ၵပ်ႉၵိၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁၢမ်ႈၵၢၼ်ထွၼ်ငိုၼ်းၼမ်ၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉ ထွၼ်ငိုၼ်း – ၼႂ်းတူႈငိုၼ်း ATM ငိုၼ်းပေႃးဢမ်ႇၶိုတ်းတၼ်းလႆႈ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ယေးငိုၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်ငဝ်းလၢႆးယေးငိုၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းၵူၺ်း။ ပေႃးပၢင်တိုၵ်း ယဵၼ်ယဝ်ႉတႄႉ မၼ်းတေၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ဢၼ်ယေးငိုၼ်းၶဝ် တတ်းမၵ်းသေ ထွၼ်ငိုၼ်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းယူႇတီႈ ယေးငိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇမႃး။ မိူၼ် ၼင်ႇ တီႈတူႈငိုၼ်း ATM ၵေႃႈ ငိုၼ်းၵမ်းၵမ်းသဵင်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းၵႂႃႇထွၼ်ငိုၼ်းၶပ်ႉ ယႆၵၼ်ယူႇတႃႇ သေႇ တေႃႇငိုၼ်းၼႂ်းတူႈ ပေႃးသဵင်ႈ။ သမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ တေႃႇထႅဝ် ပႂ်ႉထွၼ်ငိုၼ်းတီႈယေးငိုၼ်းထႅင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတတ်းမၵ်းႁူဝ်ၼပ်ႉငိုၼ်းသေ ထွၼ်ပၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ယေးငိုၼ်းၵမ်ႇပေႃးၸ KBZ ၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် မၢင်တီႈၵေႃႈ ထွၼ်ငိုၼ်းလႆႈ 5 သႅၼ်ပျႃးၵူၺ်း မၢင်တီႈၵေႃႈလႆႈ 10 သႅၼ် ၊ ယေးငိုၼ်းဢေႇယႃႇဝတီႇ AYA တႄႉ တိုၵ်ႉထွၼ်လႆႈ ၼိုင်ႈၵမ်း 10 သႅၼ်ယူႇ။ ပေႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်း ယေးငိုၼ်းဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ၼိုင်ႈဝူင်ႈလႂ် ထွၼ်ငိုၼ်း ဢမ်ႇပၼ်ပူၼ်ႉ 20 သႅၼ်၊ ၵွၼ်ႇၼႃႈ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉတႄႉ ၼိုင်ႈဝူင်ႈလႂ် တီႈဢေႇသုတ်း 50 သႅၼ်လႆႈယူႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ယေးငိုၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC တႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေဢဝ်လိူင်ႈယေးငိုၼ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 7 ဢၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉထတ်းထၢမ်ဝႆႉ ဢူးတဵင်းဝေႇ ၽူႈႁူမ်ႈ ၵေႃႇတင်ႈယေးငိုၼ်း ယူဝ်းမဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-12T18:30:33
https://shannews.org/archives/55042
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11/7/2024 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉ 1 တင်း ပွၵ်ႉ 10 ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 11 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 1 တိူဝ်ႉၺႃး ၽူႈၸၢႆး လူႉတၢႆ ၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 10 မူင်း တိူဝ်ႉၺႃး လူႉတၢႆထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး တီႈပွၵ်ႉ 1 ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉ 10 လူႉတၢႆ ထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈဢဝ်သူင်ႇဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်သေ သွင်ၾၢႆႇၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ ၸႂ်ႉတရူၼ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ ၶိူဝ်းယႂ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 11 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 5 မူင်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 7 ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၵႃး ပႅတ်ႈလင် ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 12 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇတီႈပွၵ်ႉ 4 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 12 ၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 မၢတ်ႇၸဵပ်း 30 ပၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-12T18:01:20
https://shannews.org/archives/55037
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းယႆ ၶၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ လင်ၶႃးႁိူၼ်း မွၵ်ႈ 300 လင်
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 12/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထိုင်မႃးယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ယွၼ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈပွတ်းၼႂ် ၼၼ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇၶႃႈဢေႃႈ ။ၽိူဝ်ႇထိုင် ဝၢႆးဝၼ်းမႃးသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁႂ်ႈၶၢႆႉၼႆၶႃႈ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းၵႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆလႄႈ ဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ။ ငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ ၶဝ်မႃးတၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉသေ ႁၢမ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ယႃႇႁႂ်ႈယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉၶဝ် ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉၼႆႉ မီးၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းမိူင်းယႆ ယၢၼ်ဝဵင်းမွၵ်ႈ 8 လၵ်း မီးၼႂ်းၵႄႈၵၢင် မိူင်းယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ မီးဝႆႉလင်ၶႃႈႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 300 လင် ႁူဝ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် မႃးယူႇဝႆႉ တီႈတၢင်းၽႄ 3 ယႅၵ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း – လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁၢမ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းယႆလၢတ်ႈ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလရ 67 မိူင်းယႆ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇ တၢင်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယသေ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်း (ၽႄ) ၸၼ်ႉသုင်။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 7 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင် ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ထုၵ်းၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ 2 လင် ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-12T16:43:07
https://shannews.org/archives/55030
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 12/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 1 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇ မၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 1 လႄႈ မၢႆ 2 ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ထုၵ်ႇလူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) တင်းသွင်လင်။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇၶႃႈဢေႃႈ။ တင်းမူတ်း 3 လုၵ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 2 လုၵ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 1 တိူဝ်ႉၺႃးႁူင်းႁဵၼ်းလုၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ လုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 2 ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈ ၼိုင်ႈၶႃႈ။ ႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ လူႉၵွႆယွၵ်းယွႆ တင်းၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် သွင်လင် ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉသမ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 1 ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 2 သမ်ႉ ယူႇဝႆႉၼႂ်းပွၵ်ႉ 3 ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ “ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ပၢႆႈယူႇဝႆႉတီႈလွတ်ႈၽေးႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇ ပေႃးၵၢင်ၶမ်ႈမႃး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၼွၼ်းတီႈ ၵႆဝဵင်း ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢေႃႈ။ ပေႃးၵၢင်ဝၼ်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ႁဵတ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၽႂ်မၼ်း။ ၵၢတ်ႇတႄႉ ပိုတ်ႇၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဢိတ်းဢွတ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ပေႃးထိုင်ၵၢင်ဝၼ်းမႃးတႄႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်းယဝ်ႉ ၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ မီး 2 ပွၵ်ႈ ပႃးပွၵ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းပၢႆ ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇသႂ်ႇတီႈဢိူင်ႇမိူင်းလီ တိူဝ်ႉၺႃး ၽူႈၸၢႆး လူႉတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 4 ယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ် 12:15 (တဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ) မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 2 ႁိမ်း ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ယွၵ်းယွႆထႅင်ႈ သွင်လင် ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၢၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁူမ်ႈပႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဝဵင်းၼိုင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်း မိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆမွၵ်ႈ 600 လင်လႄႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-12T15:41:31
https://shannews.org/archives/55025
ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ ၶိုၼ်ႈႁႅင်း 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 64,500 ပျႃး
ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 64,500 ပျႃး ၶၼ်ၶမ်းသမ်ႉ 1 ဝၢတ်ႇလႂ် 5,800,000 ပျႃးပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊလႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 64,300 ပျႃး ထိုင်မႃး ယၢမ်း ဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 64,500 ပျႃးယဝ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇ – မၢၼ်ႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တႄႇတူၵ်းႁႅင်းမႃးၼႆႉ တႄႇ ဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 54,500 ပျႃး။ ဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ် ၵျုၼ်ႊသမ်ႉ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈ 60,000 ပျႃ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်ၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈ 63,800 ပျႃး ဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉ 64,000 ပျႃး။ ဝၼ်းတီႈ 11 ၼႆႉ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈ 64,500 ပျႃးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ဢိင်ၼိူဝ် ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ ၶိုၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပႆႇယၢမ်ႈမီးမႃးၸိူင်ႉၼႆသေပွၵ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ တေၶိုၼ်ႈထိုင် 70,000 ပျႃး – 80,000 ပျႃးၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ ၶိုၼ်ႈႁႅင်း ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၼ်ၶမ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၵေႃႈၶိုၼ်ႈ 1 ဝၢတ်ႇ လႂ် 5,830,000 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ၊ ၶၼ်ၶမ်းၶိုၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈ ထတ်းႁၼ်တႄႉ။ တီႈမူႇၸေႊၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် တေထုတ်ႈငိုၼ်း တီႈပၢၼ်ႇ (Bank) ၸိုင် ဢမ်ႇထုတ်ႈလႆႈၼမ် မိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ တေႃႇဝၼ်းလႂ် ထုတ်ႈလႆႈ 2 သႅၼ်ပျႃးၵူၺ်း ဢၼ်ၼႆႉ ၵေႃႈ လွင်ႈၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈမူႇ ၸေႊၼႆႉ ငိုၼ်းၶႄႇ ဢမ်ႇပေႃးမီးယဝ်ႉ ၼႆႉၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင် တိုၵ်း 1027 ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၶၢတ်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ တေႃႉသူင်ႇၶၢႆ တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃး၊ ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ ၶိုၼ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 12 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်း ငိုၼ်းထႆး 760 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ ပေႃးဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ လႅၵ်ႈငိုၼ်းထႆးသမ်ႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 710 ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']
2024-07-12T12:00:00
https://shannews.org/archives/55020
ရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၼူၾႆးသႂ်ႇႁူင်းယႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈဝဵင်းလူင်ၶီးယႅပ်ႉ ယူႊၶရဵၼ်ႊ
ၽွင်းသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၼူၾႆးသႂ်ႇ ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဝဵင်းလူင်ၶီႊယႅပ်ႉ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၼူၾႆး ၶွင်ရတ်ႉသျႃး ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ တီႊမိတ်ႉထရီႊ ပႅပ်ႉသ်ၵူတ်ႉသ် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇႁေႃၶမ်း ၵရိၼ်ႊမလိၼ်ႊ မိူင်းရတ်ႉသျႃး ၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ – ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶွင်မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ယိုဝ်းသႂ်ႇၵူၺ်း။ မိူင်းရတ်ႉသျႃးၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ – ၶႅပ်းႁၢင်ႈၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်တူၵ်းတီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉ ပႃးတူဝ်လိၵ်ႈရတ်ႉသျႃး ပဵၼ်မၢၵ်ႇသႅၼ်း ၵႃႊလီႊပႃႊ Kh – 101 ။ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လၵ်းထၢၼ် ဢၼ် ၸႅင်ႈလႅင်းလီသုတ်းယဝ်ႉဝႃႈ ရတ်ႉသျႃးတင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းသေ တူၵ်းတိူဝ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈ ယူႊၶရဵၼ်ႊပိုၼ် ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 9 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်ၼူၾႆး တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ၼင်ႇၾူၼ်တူၵ်း။ ၼႂ်းဝၼ်း ၼၼ်ႉ ဝၼ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 41 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 4 ၵေႃႉ။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈ မီးၼမ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇ ၸဵပ်းႁႅင်း မီး 8 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းသုတ်း ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5-6 လိူၼ် ဢၼ်ၺႃးတိုၵ်းတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်မႃးၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ႁူင်းယႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈဝဵင်းၶီႊယႅပ်ႉ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇၼူၾႆးသေ ၵွႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းယႃဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၵုၼ်တိူၵ်ႈယူႊရူပ်ႊ၊ ယူတ်းယႃပႃးတၢင်းပဵၼ် ၵႅၼ်ႊသႃႊလႄႈ တၢင်းပဵၼ်တႂ်။ ဝၢႆးလင် ၶၢဝ်ႇၼႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်လူႇတၢၼ်းငိုၼ်းပၼ် တႃႇႁူင်းယႃ ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ။ ယူႇတီႈၶွင်ႊသီႊႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်တင်း မိူင်းပရိတ်ႊထဵင်ႊ၊ ၾရင်ႇသဵတ်ႈ၊ ဢီႊၵုၺ်ႊတေႃႊ၊ သလူဝ်ႊဝေႊၼီးယႃႊလႄႈ မိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၶဝ်ဝႆႉၵမ်းလဵဝ်ၼႆ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-12T11:00:00
https://shannews.org/archives/55015
ဝၢႆးၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း တႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း 5 ပီ
ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ၽွမ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃႈ မႄႈပီႈၼွင်ႉ လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႆႈၸႂ်။ ၵူၼ်းတႃႈၵုင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၼၢင်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – မိူဝ်ႈတႄႇၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇတႄႉ တိတ်းတေႃႇၵၼ် တင်းလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လႆႈယူႇ။ ငိၼ်းဝႃႈ တေၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီသေ တေတႄႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ပေႃးၾိုၵ်းယဝ်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်တီႈ တပ်ႉႁႄႉၵင်ႈၽေးၶဵၼ်တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဝၢႆး ၼၼ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ငိၼ်းဝႃႈထုၵ်ႇသူင်ႇမိူင်းတႆးယဝ်ႉ။ႁိုင်မႃးလိူၼ်ပၢႆ တႄႇ ဢဝ်ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ မႃးတႄႉ တိတ်းတေႃႇဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ လႆႈႁၼ်ၼႂ်း Page ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ် ႁၼ်လီသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း 5 ပီ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၵ်းပိူင် ၵူၼ်းမိူင်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ဝၢႆးလင် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ တေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း 2 ပီ ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵူၼ်းထတ်းသၢင် ၵၢၼ်မိူင်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇမီးပၵ်းပိူင် (ၼီးဢုပတေႇ) လွင်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်း။ ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၼႄၼႃႈၼႄတႃၸူးလုမ်ႈၾႃႉၵူၺ်း။ လပ်ႉလပ်ႉၾၢႆႇလင် ဢၼ်တဵၵ်းၸႂ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်းၵူႈၾၢႆႇလႄႈ လူဝ်ႇႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တဵၵ်းငႅၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်းလဵဝ် – ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းတိူင်းတၼၢဝ်းသီပုၼ်ႉတႄႉ ဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်း ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း 5 ပီလႄႈ လႆႈထဵင်မေႃးၵၼ်သေ မီးပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူးၵွၼ်ႇ – ၶၢဝ်ႇ DVB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-12T09:30:00
https://shannews.org/archives/55004
ပၢင်တိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ပွတ်း ၸၢၼ်းၼမ်
ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ထိုင်ပွတ်းၸၢၼ်း ၼမ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 2/7/2024 ၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ် လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵူႈယွမ်ႇၵူႈတၢင်း ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်းတင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈမႃးသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ မိူင်းယႆ၊ မိူင်းၵိုင်၊ မိူင်းသူႈ၊ ပၢင်လူင်၊ လၢႆး ၶႃႈ၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်တိူဝ်း ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ဢွင်ႈတီႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇႁူမ်ႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ 20 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉသၢႆၵပ်းသိုပ်ႇယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉလႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃးတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တႄႇႁၢင် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢင်တိုၵ်းၵိူတ်ႇပဵၼ်လၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉလႄႈ မိူင်းမိတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ႁူဝ်သႅၼ်။ တီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ထုင်ႉၼမ်ႉလၼ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်၊ မၢင်ၸိူဝ်း မႃးလိုဝ်ႈသဝ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ၊ ဢွၼ်ၵၼ် ၸွႆႈထႅမ်ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႆႈ။ ပေႃးလႆႈပၢႆး ၽေးၶၢဝ်းႁိုင် တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈတိူဝ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃးၼႆ ၽူႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-12T08:30:00
https://shannews.org/archives/55001
ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ တီႈၼိုင်ႈ
ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်သၢမ်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ပဵၼ်ဝဵင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၼႂ်းထုင်ႉသၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း ဝဵင်းၼိုင်ႈ၊ ပဵၼ်ဝဵင်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သူင်မိုတ်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇ မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ပေႃႈလဵင်ႉၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး သူင်မိုတ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း မႃးၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းၵိုၼ်း ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ ၸေးလၢႆး။ ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇ မႃးပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၵေႃႈၼမ်။ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵေႃႈၼမ်။ ၼႂ်းဝတ်ႉဝႃး ၽႃသိူဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ဢၼ်သုၵ်ႉႁူသုၵ်ႉၸႂ် ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ တူၼ်ႈၵေႃႉၼွၵ်ႈ (တေႃႇၵေႃႉၼွၵ်ႈ) ဢိူင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇၼႆႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 18/6/2024 ၼၼ်ႉမႃး ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးမႃး ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၸမ်လိူၼ် ၸင်ႇႁႃယဵၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9/7/2024 ၼႆႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ပေႃႈလဵင်ႉ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁူဝ်ႁဵတ်းတႅင်ႇသေ ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၸွမ်းဝတ်ႉ ၸွမ်းဝႃး တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ တီႈၼိုင်ႈ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၸမ်လိူၼ် မၢင်တီႈၵေႃႈ လိူၼ်ပၢႆ။ ဢမ်ႇမီးပွႆးလၢမ်းၵေႃႈ ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မိူဝ်ႈသိုၼ်းပုၼ်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉႁၼ်ၶဝ်ပိုတ်ႇယူႇ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 9 ၼႆႉသမ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းလူင်မႃးၼႆသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၼႆဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းႁႃလၢႆးပိုတ်ႇမၼ်းယူႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇပိုတ်ႇတီႈၼႆႈၵေႃႈ တၢင်ႇတီႈ ၶဝ်တိုၼ်းတေၵႂႃႇပိုတ်ႇထႅင်ႈယူႇ။ တီႈဝတ်ႉၼႆႉ ႁၼ်ၵူႈပီယဝ်ႉၶႃႈၼၼ်ႉ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်း တီႈဝတ်ႉ ၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈလႄႇ တီႈႁဝ်းဢမ်ႇႁၼ်မႅၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇသၼ်သၢႆးပုၼ်ႉၵေႃႈ ပိုတ်ႇၼႆဢေႃႈ။ တႃႇပဵၼ်မႃးပၢင်လွင်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတေမီးပေႃႈလဵင်ႉ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၸိူဝ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇႁူႉၸၵ်းၵၼ်တင်း ၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်သေ ၵွင်ႉၵၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ဢဝ်ဝတ်ႉဝႃး ဢဝ်ဢွင်ႈတီႈသႃႇသၼႃႇ ႁဵတ်းပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈႁႃ ငိုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ၶဝ်သေ ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ် ပိုတ်ႇဝတ်ႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ ဝတ်ႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ။ ပေႃးပိၵ်ႉတီႈၼိုင်ႈ သမ်ႉပိုတ်ႇၶိုၼ်းတီႈၼိုင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇသၼ်သၢႆး၊ တီႈဝတ်ႉႁိမ်းၵၢတ်ႇ ဢႃးၶႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ပၼ် ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၼႆသေ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ် ႁပ်ႉၸဝ်ႈပၢင်တႃႇလွင်း ဢၼ်ယွႆႈဢၼ်ယႅမ်းမႃး မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇၵိင်ႈလွႆ ၊ မၢၵ်ႇတႅမ်ႇသီႇတႅမ်ႇႁႃႈ ၊ လေးၵွင်ႇၵျိၼ်ႇ ၊ ၶူင်ႇၵဵမ်းယိုဝ်းပႃလႄႈ ပၢင်ၽၢႆႉ ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း၊ ၵဵပ်းငိုၼ်း ၼိုင်ႈသႅၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 3,000 ဝၢတ်ႇၵေႃႈ ပၢင်တေႃႇလွင်းတိုၵ်ႉၼမ်ယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိုတ်ႈ ၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉ – ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ ၼႄထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ယူႇတီႈ ၶႃႈႁၼ်ထိုင် ပေႃးပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉႁဝ်းၼပ်ႉယမ်တႄႉ ထုၵ်ႇလီမီး ပၢင်သုတ်ႇမုၼ်းလွတ်ႈ ႁေႃးထမ်းတြႃး ၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်း မၼ်းၸင်ႇၵိုင်ႇလႅပ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မီးၵူၼ်းတေႃးသ မေႃးသၶဝ် ဢူၼ်ဢၢၼ်မေႃးမႄးယူႇဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။ သမ်ႉပၢႆ ၵိၼ်လဝ်ႈမဝ်းယႃႈသေ ႁွင်ႉသႅၼ်ႇၸွမ်း ပၢင်တေႃႇလွင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမီး။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းပၼ်ၶႂၢင်ႉ၊ ၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ်လႄႈ ၵေႃးပၵၶဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉသွၼ်ႇယူႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶၢင်းပွင်ႉ သုၵ်ႉသၵ်ႉၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈလပ်းဢမ်ႇလႆႈၼွၼ်း။ ပိူင်လူင် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁဵတ်းပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိမ်းၶၢင်ႈဝတ်ႉဝႃး မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆပႃးလဝ်ႈယႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁၢႆႉသုတ်းသမ်ႉ မီးပႃးထႅင်ႈထႅဝ် သိုဝ်ႉၶၢႆၵၢၼ်ၵႃႇမ။ ယွမ်ႇၼၼ်ႉ လိုဝ်းလင်ဝႆႉၸွမ်းၸိုဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း “ချစ်သူလမ်း ကြား” ၼႆလူးၵွၼ်ႇ – ႁဵတ်းႁႂ်ႈယႃႉၼႃႈတႃ သႃႇသၼႃႇပုတ်ႉၵူၺ်း – ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ယဵတ်ႈမွၼ်ငိုၼ်းလၢႆတီႈ ပႃးၸဵမ်ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းတူၺ်းလူ ဝတ်ႉဝႃး၊ လႆႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈပိဝ်ႇႁႃႇ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ (ၼႄႇထဵင်း) လႄႈ ၸယၽ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ႁႃတီႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတၢင်း ၾၢႆႇပၢင်တေႃႇလွင်းလႄႈ တၢင်းၾၢႆႇ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတွင်ႈထၢမ် ႁူဝ်ယွႆႈယမ်း။ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်း လၢႆးငၢႆႈလၢႆးဝႆး ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင် ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်မႃးလႄႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ မီးယူႇၵူႈဝၼ်း – ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉလႆႈ သေပွၵ်ႈ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-12T07:30:00
https://shannews.org/archives/54994
သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လတ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းမုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်
မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 10/7/2024 သိုၵ်းဝႃႉ “UWSA” ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 2 ႁဵင် ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်း လတ်းဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း သေမုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယဝ်ႉၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လတ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းမုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် “သိုၵ်းဝႃႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၶမ်ႈဝႃးတင်းၶိုၼ်းလႄႈမိူဝ်ႈၼႆႉတင်းဝၼ်း။ ဝၢႆးဝၼ်းၼႆႉတႄႉမုင်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈတေၵႂႃႇတၢင်းလႂ်တႄႉတႄႉ တႄႉဢမ်ႇႁူႉ။လွၵ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းတေပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁူႉလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ႁၼ်တႂ်ႈတႃလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171 ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးမႃးမွၵ်ႈ 1500 ၊ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း တပ်ႉၸုမ်း 318 ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမိူင်းလိူၼ်းမႃးမွၵ်ႈ 500 ၵေႃႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉမီးမွၵ်ႈ 2000 ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လတ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းမုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၽူႈၸမ်ၸႂ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ လႅပ်ႈတေတႃႇထႅမ်ႁႅင်းၵုမ်းၸွႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈမိူင်းယႆ လႄႈတၢင်ႉယၢၼ်း တူၵ်းၼႂ်းမိုဝ်းၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈမၼ်းၸၢႆးထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းဝႃႉ ၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ထၢင်ႇထိူမ်ငမ်းငဝ်းဝႃႈ ၶဝ်ယူႇလင်ၵမ်ၸိူၵ်ႈ MNDAA လႄႈ TNLA ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇယၢမ်းလဵဝ် -ၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လတ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းမုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်သိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမွၵ်ႇႁွင်ႉၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ မႃးၵႅတ်ႇၶႄၸွႆႈ ၾႆးသိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇယၢမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်ၸွပ်ႇတူၺ်းထႅင်ႈယူႇ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်တႄႉတႄႉၼႆ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈတႅတ်ႈတေႃး။ ၽွင်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ဢမ်ႇလႆႈလၼ်ႇၵွင်ႈသေၵမ်းသေ ၶဝ်ႈယိုတ်းဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇလႄႈပၢင်ႇလူင် ငၢႆႈငၢႆႈလူမ်လူမ်။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 10 ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ႁူဝ်ပၢင်ႇလႄႈပၢင်ႇလူင် ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ၽွင်းငမ်းၵုမ်းၵမ် ဝႃႈၼႆၵူၺ်း။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-11T17:58:06
https://shannews.org/archives/54990
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ပၵ်းသဝ်းဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈၶႃးသျီး တၢင်းၽႄလႃႈသဵဝ်ႈ-သီႇပေႃႉ-တၢင်ႉယၢၼ်း ၼၼ်ႉ ႁႄႉရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးဢၢၼ်း ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယႆၼၼ်ႉသေ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ယဝ်ႉတီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတီႉၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း ၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ ဢႃယု 22 ပီ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးၺႃး MNDAA တီႉၺွပ်းတီႈ ဝၢၼ်ႈၶႃးသျီး ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မွၵ်ႈ 10 လၵ်း။ ၸၢႆးထုၼ်းလူႇ ပီႈဢၢႆႈၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ-“ ႁဝ်းၶႃႈဢၢၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈတၢင်းမိူင်းယႆ။ ၽွင်းႁဝ်းၶႃႈဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇၶဝ်ႁႄႉၵႃးႁဝ်းၶႃႈၵိုတ်းသေ ၵူတ်ႇထတ်းႁဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ထတ်းပႃးမိုဝ်းထိုဝ်ႁဝ်း။ ၶူဝ်းႁဝ်းၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈဢၼ်လႂ်ၶဝ်ၵေႃႈဢဝ်။ ၽိူဝ်ႇၶဝ်သွၵ်ႈယဝ်ႉၶဝ်ဝႃႈႁင်းႁႃး – ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ႁႃႉ- ဝႃႇ။ ၽိူဝ်ႇၶႃႈဝႃႈ ၸႂ်ႈၸိူဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ၸႂ်ႉၼွင်ႉၸၢႆးၶႃႈလူင်းၵႃး။ ႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ၵၼ်ဢွၼ်ႈဝွၼ်းႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ၶႂ်ႈလႆႈငိုၼ်းၵေႃႈတေပၼ်- ၼႆ။ ၶဝ်ႁိုတ်းပၼ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ – ပေႃးလၢတ်ႈၼမ်တေတီႉဝႆႉတင်းမူတ်း- ၼႆလူးၵွၼ်ႇ ပွႆႇၵေႃႈဢမ်ႇပွႆႇပၼ်ၼွင်ႉႁဝ်းၶိုၼ်း ” -ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ ၺႃးၺွပ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 9/7/2024 ပေႃႈမႄႈမၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇတုၵ်းယွၼ်းတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း MNDAA ၶဝ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လႆႈၶေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ – သူင်ႇၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ-“ ၶႃႈသိုဝ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်းၶဝ်ႈပွင်းၵႂႃႇပၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ် ယူဝ်ၶဝ်တေပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းလုၵ်ႈၶႃႈၼႆ – ၶဝ်ဢွၼ်ၶႃႈၵႂႃႇတူၺ်းၼႂ်းၶွၵ်ႈဢၼ်ၶဝ်ၶင်ဝႆႉၵူၼ်းၼၼ်ႉယူႇဢေႃႈ။ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၼင်ႈဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ။ ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈၶႃႈ။ ၶႃႈၸႂ်လဵၵ်ႉၼႃႇသေႁႆႈဢေႃႈ ။ ပေႃးၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈၶႃႈမႃးပၼ်ၶိုၼ်း ၶႃႈဢမ်ႇမိူဝ်းႁိူၼ်းၼႆ -ၶဝ်ဝႃႈ ၶဝ်သူင်ႇလုၵ်ႈၶႃႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉၼႆဝႃႇ ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတီႉၺွပ်းၵႂႃႇမီး ဝူင်ႈယဝ်ႉသေတႃႉ ပႆႇပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူးၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ MNDAA ၵေႃႈၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၺႃးဢထမ်ႇမ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်တိူဝ်ႉၸႂ် သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းလုၵ်ႈၶႃႈၺႃးတီႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶႃႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇ တိူဝ်ႉၸႂ်ၼႃႇ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇမီးၸႂ်ၶႂ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ” ၵေႃႉပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -“ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းလႄႈႁဝ်းၶႃႈလႆႈပၢႆႈ။ ပၢႆႈမီ သမ်ႉၺႃးသိူဝ်ယဝ်ႉႁေး။ ၸႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလီသေဢိတ်းၶႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၽွင်းလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီၵၢႆၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းလုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ပၢႆႈလူင်းမႃးတၢင်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႄႉၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၸၢႆးႁၢၼ်လႅင်း(တႅမ်ႈဝႆႉၾၢႆႇမၢၼ်ႈ)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-11T16:16:33
https://shannews.org/archives/54983
ၶုၵ်းထူပ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လူႉၶွႆႈၶွပ်ႈတဵမ် 33 ပီ တီႈၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး
ဝၼ်းတီႈ 11 /07/2024 ၼႆႉပဵၼ်ဝၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း (ၸဝ်ႈမူဝ်ႁိူင်း) လူႉၶွႆႈၶွပ်ႈတဵမ် 33 ပီ၊ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ လႄႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေး ဢိၵ်ႇတင်းသင်ၶၸဝ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်လူႇတၢၼ်းႁဵတ်းတၢင်းလီသေ ၸတ်းပၢင်ၶုၵ်းထူပ်းၸဝ်ႈတီႈၶုမ်ၵုတ်းဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး-တႆး။ ပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လူႉၶွႆႈၶွပ်ႈတဵမ် 33 ပီ ဝၼ်းတီႈ 11/07/2024 ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မီးလွင်ႈႁႅၼ်းလူႇႁႅၼ်းတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝတ်ႉၵျွင်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ဝၢႆးလင်ၵၢပ်ႈသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈယဝ်ႉ ၽူႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတီႈ ၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈဢၼ်မီးတီႈၵွင်းလွႆလင်ဝတ်ႉၼၼ်ႉသေ ၶုၵ်းထူပ်းတၵ်ႉယမ် မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်ၸႂ်ယဵၼ် လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈလၢၼ် ႁဵတ်းဝႆႉ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ။ ပုတ်ႉထ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတၢင်းလင် ႁဵတ်းပိုၼ်း ၵဵပ်းပိုၼ်းဝႆႉလီလီလႄႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၵႂႃႇ လၢႆႁဵင်ပီမိူင်းယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းတိုၵ်ႉႁူႉလႆႈပိုၼ်းၸဝ်ႈ ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈပၢၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်တႆးမိူဝ်းၼႃႈ တေႁူႉပိုၼ်းၽူႈၼမ်းတႆး ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းတႆး ၼၼ်ႉ ႁဝ်းႁႃးထုၵ်ႇလီၵဵပ်းတႅမ်ႈမၢႆ ဝႆႉ၊ ႁဵတ်းဝႆႉပၼ်ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၶုၵ်းထူပ်းတၵ်ႉယမ် ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းၼၼ်ႉ မီးၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇပေႃႈၶူးပၢႆးမိူင်း၊ ပေႃႈၶူးသီႇရိ ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈလၢႆလၢႆၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉမီး လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေးလႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ ဢိၵ်ႇသင်ၶၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ။ ပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လူႉၶွႆႈၶွပ်ႈတဵမ် 33 ပီ ဝၼ်းတီႈ 11/07/2024 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း(ႁွင်ႉ) ၸဝ်ႈမူဝ်ႁိူင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇႁဵင်း(ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) သေ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 1991 ။ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး ယူႇဝၢၼ်ႈထၼေႃႉ၊ ဢိူင်ႇလၢႆႈသၢၵ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင် ႁူၺ်ႈ။ ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းၼႂ်း တပ်ႉသိုၵ်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ (CPB) မိူဝ်ႈ 1952 (ၸဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမိူင်းတႆး ယင်း ပႆႇမီး)။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ 1959 လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်း တပ်ႉသိုၵ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ၸွမ်းၸဝ်ႈၼွႆႉ။ ၵွပ်ႈပဵၼ်ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ႁတ်းတိုၵ်း ႁတ်းတေႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း တေႃႇပေႃးလႆႈတႅပ်းပႅတ်ႈၶႅၼ်ၶွၼ်သၢႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ယုမ်ႇယမ်လၵ်းၼမ်းသင်ႉလၵ်း 4 ယိူင်ႈ (ထွတ်ႈမျၢတ်ႈ 4 ယိူင်ႈၵေႃႈဝႃႈ) သေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/06/1983 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊ ၽူႈၼမ်း တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸိုင်ႈတႆး (SURA-Shan United Revolutionary Army) ဢၼ်ယၼ်ႇပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်း တီႈပၢင်မႂ်ႇသုင် လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး (မိူင်းတေႃႉ-မိူင်းထႃး)၊ ဢၼ်တေႃႇၼႃႈမိူင်းထႆး ဢိူင်ႇပဵင်း လူင် ဝဵင်းႁႅင်ၼၼ်ႉ] ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုၼ်းမိုဝ်း လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လူႉၶွႆႈၶွပ်ႈတဵမ် 33 ပီ ဝၼ်းတီႈ 11/07/2024 ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ယိုၼ်းမိုဝ်းႁွင်ႉႁႃ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉသေ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/04/1984 ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်မႂ်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ပွတ်းၸၢၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်း ၸၢမ်မႂ်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ပႃးၸဵမ်ၸဝ်ႈၵမ်ႉၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၼ်လီသဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈတႆးသေ လႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း SURA ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ (TRA) လႄႈ ၶွင်ႇသီႇၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ (TRC) ဢၼ် ႁွင်ႉ ႁဵၵ်ႈၸိုဝ်ႈၵိုၵ်း ၵပ်းၸပ်းၵၼ်ဝႃႈ (TRC/TRA) ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 3/3/1985 တပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း (SUA) ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း TRC/TRA ။ ဝၢႆးသေ 3 မူႇ 3 ၸုမ်းႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ၶွင်ႇသီႇၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ (TRC) ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး ၶွင်ႇသီႇမႄးပွင်ၸိုင်ႈတႆး (SSRC) ။ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ (TRA) လႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈမႃးပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး (MTA) သေ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပဵၼ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-11T13:00:00
https://shannews.org/archives/54977
ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇ ၼႂ်းတူဝ်ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်
ပလိၵ်ႈထႆး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် 3 တီႈ။ ဝၼ်းတီႈ 9/7/2024 ပလိၵ်ႈထႆး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႈမူႇဝၢၼ်ႈဢိူဝ်ႉဢႃးထွၼ်း 3 တီႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး တီႉလႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႉလႆႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈသႂ်ႇသိမ်း (မၢႆ)ၾူၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢၼ် တိုၵ်ႉဢဝ်သိမ်းၾူၼ်းသႂ်ႇ သေႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ။ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉၼႂ်းႁွင်ႈ ဝႆႉ 2 ၵေႃႉ။ ၶႃ 2 ၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈပဵၼ်ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈသင်။ ၵိၼ်ၸၢင်ႈမႃးပႂ်ႉဝႆႉၵူၺ်း လႆႈငိုၼ်းလိူၼ် ၼိုင်ႈလိူၼ် 8,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈထႆး ၽၢၵ်ႈ 5 ၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်သိမ်းၾူၼ်း ဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူးပိူၼ်ႈသေ လွၵ်ႇလႅၼ် ၵိၼ်ငိုၼ်း ဢၼ်ထႆးႁွင်ႉဝႃႈ ၶေႃႊသႅၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၊ Sim Box ၼိုင်ႈၶိူင်ႈၼႆႉ လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်လႆႈ 3 သႅၼ်ၵမ်း တေႃႇလိူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈထႆးတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢၼ်တီႉလႆႈလွင်ႈ လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ThaiPBS North ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-11T12:00:00
https://shannews.org/archives/54972
ၶႄႇတိုၵ်းသူၼ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈပဝ်ႇႁူမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ပွႆႇဝၢင်းဢႃႇၼႃႇ
မိူင်းၶႄႇလၢတ်ႈတီႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸုၼ်ႉပွႆႇဢႃႇၼႃႇ ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇလႄႈ မူႇၸုမ်း ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်မူပိူင် ယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵတ်းယဵၼ် 5 ၶေႃႈ ၶွပ်ႈတဵမ် 70 ပီ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Channel News Asia မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝင်ႊယီႊ လၢတ်ႈတီႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈပဝ်ႇႁူ တိုၵ်းသူၼ်းပၼ်ႁႅင်းဢီး ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸုၼ်ႉပွႆႇဢႃႇၼႃႇ ၽွင်းငမ်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၢင်းလင်ပၢင် 70 ပီၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉၵၼ်ပဵၼ်သုၼ်ႇတူဝ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ် မိူင်းၶႄႇ မိူင်းမၢၼ်ႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ဢိၵ်ႇပႃး တင်းလွင်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်၊ လွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လၢႆလၢႆလွင်ႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဝင်ႊယီႊတိုၵ်းသူၼ်းပႃး လွင်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ။ ဝၢႆးလင် ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉသမ်ႉ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇထႅင်ႈ။ Channel News Asia ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃႇလသီႇမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ဝႆႉၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ။ တိုၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈ မိူင်းမၢၼ်ႈပဵၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သုၼ်ၵၢၼ် ၵုမ်းၵမ်ဢႃႇၼႃႇၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၶႄႇၵႃႈလႆႈယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈတၵ်းလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-07-11T11:00:00
https://shannews.org/archives/54966
ၼုမ်ႇထႆး ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း တီႈၵဵင်းမႂ်ႇယဝ်ႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ယိုဝ်းတၢႆ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ
ပလိၵ်ႈထႆး လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 26 ပီ ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶမ်းသေ ယိုဝ်းၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ဝၼ်းတီႈ 8/7/2024 မီးၼုမ်ႇၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶမ်း တီႈၵၢတ်ႇယႂ်ႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လႆႈၵႂႃႇၶမ်း ၼမ်ႉၼၵ်း 80 ဝၢတ်ႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးႁေႃႈရူတ်ႉပၢႆႈၵႂႃႇပႅတ်ႈ ရူတ်ႉမၼ်းၸၢႆးဝႆႉတၢင်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈ။ ပလိၵ်ႈၸွမ်း ႁႃဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ တီႉၺွပ်းလႆႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆး တီႈႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းလွႆသၵဵတ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ မၼ်းၸၢႆး ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ -“ၵွၼ်ႇၼႃႈ တေၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃးသုၼ်ႇတူဝ် ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၸွတ်ႈဝႆႉ တၢင်းၶိုၼ်ႈလွႆသူးထဵပ်ႈသေ ႁွင်ႉၸၢင်ႈရူတ်ႉၵႃးၵရႅပ်ႉမႃး လမ်းၼိုင်ႈ။ မၼ်းၸၢႆးယိုဝ်း ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵရႅပ်ႉ ၼၼ်ႉ တၢႆသေ ပွႆႇဝႆႉတီႈလွႆသူးထဵပ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဢဝ်ရူတ်ႉၵရႅပ်ႉၼၼ်ႉ ႁေႃႈမႃးၼႂ်းဝဵင်း မႃးၸူၼ်ၶမ်းတီႈႁၢၼ်ႉၶမ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ဢၼ်ၼိုင်ႈ”– ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးလင် ၸူၼ်ၶမ်းလႆႈယဝ်ႉၶိုၼ်း ႁေႃႈရူတ်ႉၵရႅပ်ႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလွႆသူး ထဵပ်ႈၶိုၼ်းသေ ၵႂႃႇဢဝ်ရူတ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်မၼ်းၸၢႆး လူင်းမႃးၶိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပလိၵ်ႈၵႂႃႇတီႉၺွပ်း လႆႈတူဝ်မၼ်း ၸၢႆးၼၼ်ႉ ၶမ်းဢၼ်ၸူၼ်လႆႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆၵိၼ်ၽွင်ႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းလႆႈ 73 ဝၢတ်ႇၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Chiang Mai News ၸၢႆးၼုမ်ႇၼႆႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇငိုၼ်းတွင်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶမ်း မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈတီႈပလိၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵရႅပ်ႉ ဢၼ်ၺႃးၸူၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁႃလဵင်ႉမႄႈ ဢၼ်ဢမ်ႇယူႇ လီဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ ၺႃးပလိၵ်ႈတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်ဝႆႉ။ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇလူၺ်ႈ တၢင်းၽိတ်း တင်ႈၸႂ်ၶႃႈႁႅမ် ပိူၼ်ႈတၢႆ၊ လၵ်ႉၸူၼ်ၶူဝ်းၶွင်ပိူၼ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Chiang Mai News ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-11T09:00:00
https://shannews.org/archives/54962
ၸုမ်းသၢၼ်ၶတ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တေသၢၼ်ၶတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း 96 Soldiers PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သႂ်ႇႁႅင်းၶိုင်ပွင် တႃႇႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်း ၵႄႈၼမ်ႉတႃ ၵူၼ်းမိူင်းယွႆႉယမ်း ၽွင်းၶၢဝ်းပၢင်တိုၵ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းယူႇၼႆႉ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၶၢဝ်းလႄႈ ထုၵ်ႇလီ ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇ – ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိူၵ်ႈတင်ႈ ပၼ်တီႈယူႇဝႆႉ ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းတေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈႁႂ်ႈလႆႈ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇၼႆလႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်း သၢၼ်ၶတ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းၶဝ်ဢွၵ်ႇမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်း – ထိုင်တၢင်းတိူၵ်ႈတၢင်းတၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၶိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇၶဝ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထတ်းထွင်သေ ႁွင်ႉပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်တၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႃးႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ယူႇၶိူဝ်းယႂ်း။ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႁပ်ႉဝႆႉ မီး 47 ပႃႇတီႇ။ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸမ်ၸႂ်ၶဝ်သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇပူတ်းမၢႆၾၢင် ၶဝ်ပႅတ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းမႃးတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ၵေႃႈ ၶဝ်ယင်းဢမ်ႇႁပ်ႉသေ ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢင်ၸုမ်းသမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈၸတ်းလႆႈ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း တေမွပ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၽွင်းငမ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် – ၼႆၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း တိုၼ်းဢမ်ႇသူၼ် ၸႂ် ၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ဢိတ်းယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-11T08:00:00
https://shannews.org/archives/54957
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းဝတ်ႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁပ်ႉငိုၼ်းမွၼ်သေ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းၼႂ်းဝတ်ႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ပၢင်တေႃႇလွင်း မီးဢမ်ႇယွမ်း 80 ပၢင် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး တီႈၼႂ်းဝတ်ႉ တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းၵႅဝ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပၢင်တေႃႇလွင်း ၼိုင်ႈပၢင်လႂ် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းထႆး 3,000 ဝၢတ်ႇ(မႅၼ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 3 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ) သေ ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ “တီႈပၢင်တေႃႇလွင်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးလေးဝိၼ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈတႅင်ႇလူင်မၼ်းသေ လူႇတၢၼ်းဝႆႉ ငိုၼ်းတီႈဝတ်ႉ 5 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းထႆး)၊ ၸုမ်းတႃးၵျီးၶဝ်သမ်ႉ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၊ ၸုမ်းၵေႃးပၵဝတ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉဝႆႉ တႃႇပိုတ်ႇလႆႈပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈပိဝ်ႇႁႃႇ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ (ၼႄႇထဵင်း) လႄႈ ၸယၽ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း ဢၼ်ပိုတ်ႇၼႂ်းဝတ်ႉၼၼ်ႉ တေပိုတ်ႇၵႂႃႇတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ဢူၼ်မေႃးဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆး တႃႇဢိုတ်းႁူဢိုတ်းတႃၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-11T07:00:00
https://shannews.org/archives/54934
သိုၵ်း TNLA ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်
သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း DPLA ၊ PDF လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉၵွင်ႈလူင် (ဒုံးတပ်) 606 ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈပႃး ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 9 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ထၼု DPLA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ MDY – PDF လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၶမယ 114 တင်း 115 ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 606 ထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၵွင်ႈလူင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်းၸွႆႈထႅင်ႈ။ တင်းသွင်ၾၢႆႇ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၼင်ႇၵၼ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်း TNLA ယိုတ်းလႆႈပႃး ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူးတႄႉ ပႆႇယိုၼ်ယၼ် ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 606 ၼႆႉ မီးဝႆႉၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၼွင်ၶဵဝ် – ၵျွၵ်ႉၵူႇ – လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ပဵၼ်တပ်ႉလွင်ႈယႂ်ႇ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ တပ်ႉတွင်းၶမ်းလႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၾၢႆႇၵုမ်းၵမ်တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 902 ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 – 6 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈၼွင်ၶဵဝ် – ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၾၢႆႇသိုၵ်း TNLA – PDF ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်းဢွၼ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈႁူဝ်ၶူဝ်ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ထၼု DPLA သေ ယိုဝ်းတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉတင်းၼမ်။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆထႅင်ႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-10T22:11:44
https://shannews.org/archives/54930
ၵၢင်ႉၵႄႇမိူင်းသၢတ်ႇ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 3 တႃႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ပၼ်မၢၼ်ႈ
ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းမႃးၼႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢႃယု 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။ မၢင်ဝဵင်းလၢတ်ႈဝႃႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႃႈ ၽွမ်ႉၸႂ်တႃႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႆၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်း တီႈဢမ်ႇလႆႈၵူၼ်းသိုၵ်းသမ်ႉ သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈသေ သူင်ႇပၼ်ၶဝ်တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇ ႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇပၼ်ၶဝ် 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 10/7/2024 ၼႆႉ တၵ်းလႆႈသူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇပၼ် ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 9/7/2024 ႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းထိုင် 7 မူင်းၶိုင်ႈၼႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းပွၵ်ႉဢိူင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇ ႁွင်ႉႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၵႄႇ 10 ႁိူၼ်း (ဆယ်အိမ်ခေါင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သင်ႇလၢတ်ႈတႃႇၵဵပ်းသိုၵ်းထႅင်ႈ ၊ ဢၼ်ႁွင်ႉထူပ်းသင်ႇလွင်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇဝႃႈ တၵ်းလႆႈသူင်ႇၵူၼ်းပၼ်ၶဝ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇမႃး ဝၼ်းတီႈ 10/7/2024 ၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈသူင်ႇ ၵူၼ်းပၼ်ၶဝ် ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် 2 ၵေႃႉ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဝႃႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းတႄႉဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်ယဝ်ႉ တေၶၢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းဢဝ် ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်လၢတ်ႈ လွင်ႈတႃႇပတ်းၽဵဝ်ႈ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် ၸွမ်းဝတ်ႉၸွမ်းၵျွင်း တႃႇၶဝ်ႈဝႃႇ ပီၼႆႉ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈပႃးလွင်ႈပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းၼမ်။ ၶဝ် ႁွင်ႉႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ (ၵႄႇ10 ႁိူၼ်း) ၶဝ်သေ လၢတ်ႈၵူၺ်း။ ဢမ်ႇလႆႈထူပ်းၵူၼ်းလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်း ယွၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းၵမ်း လႂ်ၵေႃႈ ပႆႇသူင်ႇပၼ်သေၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ တၵ်းလႆႈသူင်ႇၵႂႃႇ ၼႆ ဢေႃႈ ၼႂ်းဝၼ်း 10/7/2024 ၼႆႉၵမ်း လဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၼိုင်ႈပီလႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း 3 ပွၵ်ႈ ၊ လႆႈဝႃႈ 4 လိူၼ်လႂ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢိူင်ႇလႂ်ဢိူင်ႇၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်မိုင်ႉၶိုင်ႁႃၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း မၢင်ဝၢၼ်ႈမၢင်ဢိူင်ႇၵေႃႈ လႆႈၵူၼ်းတႃႇၸၢင်ႈယဝ်ႉ မၢင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇႁႃလႆႈ။ ၵေႃႉဢၼ်ယၢမ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႃႈ တေၵိၼ် ၸၢင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းသေပိူင်ပိူင်လႄႈ ၶိုၼ်ၶိုၼ်းၵႂၢမ်းၵေႃႈမီး၊ မၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ ပၢႆႈပႅတ်ႈၵေႃႈမီး ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႁွင်ႉၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈလႂ်ၼႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ႁူႉၸွမ်းၼႆ ၵူၼ်း မိူင်းသၢတ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေၵိၼ်ၸၢင်ႈၵႂႃႇၼႆ မီးဝႆႉ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်း 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇလႂ်ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ။ တေလႆႈၵႂႃႇႁႃၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ ထႅင်ႈတၢင်ႇၵေႃႉ။ တႃႇၵေႃႉ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼႆႉသမ်ႉ ယွၼ်း ၶိုၼ်ႈၵႃႈၸၢင်ႈမၼ်းထႅင်ႈ ။ လုၵ်ႉတီႈ 60 သႅၼ်သေ ယွၼ်းပဵၼ် 70 သႅၼ်ပျႃးၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ် ၶီၸႂ်ယူႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၸၢင်ႈၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉၵေႃႈ တေပဵၼ် 140 သႅၼ်ယဝ်ႉလူးၼေႃႈ။ ၵိၼ်းၸႂ်ၼႃႇၶႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ တီႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ် 3 – 4 ဝၢၼ်ႈသေ ပဵၼ်ဝႆႉၼိုင်ႈဢိူင်ႇ ၽွင်းၵဵပ်းငိုၼ်းတႃႇ ၸၢင်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇပၼ်မၢၼ်ႈ ၼႆႉ ယူႇတီႈႁူဝ်ၼပ်ႉႁိူၼ်းၼမ်/ ဢေႇသေ လႆႈပၼ်ငိုၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်သူပ်းပဵၼ်ၵႂၢမ်း ၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ် ၵေႃႈမီး။ မၢင်ဢိူင်ႇၵေႃႈ ႁႃၵူၼ်းၸၢင်ႈဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶမ်ၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်တၢမ်တူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်းလႆႈၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းဢၼ် ၶဝ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝႆႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ လွတ်ႈယူႇၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တၢင်းဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ 40 လၵ်း ပၢႆၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းသိုၵ်း ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ၽွတ်ႈပဵၼ်ဢိူင်ႇဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 7 ဢိူင်ႇ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉဝၢၼ်ႈလွႆသဝ်ႇ (ဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းလႃး ႁူႇ) ၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး ၊ ပွၵ်ႉဝဵင်းၼိူဝ် ၊ ပွၵ်ႉဝဵင်းၵွင်း ၊ ပွၵ်ႉၵုင်းၵြႃး ၊ ပွၵ်ႉဢွင်ႇၶျၢမ်းသႃႇ ၊ ဝၢၼ်ႈသၢႆးၶၢဝ် ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူးတၼ် ၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႁႆး ၊ ဝၢၼ်ႈမႄႈသၢတ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ၵျတီႇ (ဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းလႃး ႁူႇ) ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းဝၢႆ ၊ ဝၢၼ်ႈမႄႈၼိမ် ၊ ဝၢၼ်ႈႁႃႈလၵ်း ၊ ဝၢၼ်ႈၵၼ်ႇၼ ၊ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈၵၢင် ၊ ဝၢၼ်ႈႁုင်း ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်း ၊ ဝၢၼ်ႈၵျွင်း ၊ၼွင်ႁီး ၊ ဝၢၼ်ႈတၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇၼပ်ႉပႃး ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၸၢဝ်းဝႃႉယူႇသဝ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် လင်ၶႃးႁိူၼ်း မီး 20 ထိုင်ၸမ် 100 လင် ။ ပေႃးတူၺ်း ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်ၵဵပ်းဝႆႉ ၼႂ်းပီ 2014 ၼၼ်ႉတႄႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 86,553 ၵေႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝၢႆးလင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ယဝ်ႉၵႂႃႇ 2 ၸုပ်ႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉၾိုၵ်းၸုပ်ႈထီႉ 3 ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈဢမ်ႇလွတ်ႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇတဵၵ်းႁွင်ႉၵႂႃႇၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း မီးမွၵ်ႈ 2 မိုၼ်ႇယဝ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ပေႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်ၸုပ်ႈထီႉ 5 ၼႆႉ တေႁွင်ႉပႃးၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းမီးသႅၼ်း ပၢၼ်ဢႃယု 18 ထိုင် 37 မႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပႃးၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ႁႃတၢင်းပၢႆႈ ဝႆႉယူႇ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-10T15:11:33
https://shannews.org/archives/54926
မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် 10 လုၵ်ႈယဝ်ႉ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ပႃးတင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ
ဝၼ်းတီႈ 10/07/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉ ပွတ်းၼႂ်ၵူၺ်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ 10 လုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်ၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် – မၢၵ်ႇပျုင်းသျွတ်ႉ(ရှော့တိုက်ဒုံး) တူၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လႄႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇၵႃ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ။ Photo – ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ- ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇၵႃ လူႉၵွႆ ဝၼ်းတီႈ 10/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်းၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇပျုင်းသျွတ်ႉတူၵ်းတီႈႁိမ်းတႃႈရူတ်ႉၾႆး (ပူႇတႃႇ) 2 လုၵ်ႈ။ ၵူၼ်းတၢႆ 3 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းမီး 11 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉသမ်ႉဢၼ်လီမႆႈၸႂ်မီး 7 ၵေႃႉ။ ဢၼ်တၢႆထင်တီႈ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ တူဝ်တၢႆမၢင်ၵေႃႉၼႆႉ သမ်ႉပေႃးပုတ်းပေႃးၶၢတ်ႇၵႂႃႇမူတ်း ”- ဝႃႈၼႆ။ တူၵ်းတီႈပွၵ်ႉ 9 (တႃႈရူတ်ႉၾႆး) 2 လုၵ်ႈ၊ တူၵ်းတီႈပႃႇပႅၵ်ႇ ထိၼ်းသျူးမျၢႆႇ 1 လုၵ်ႈ၊ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼေႇၶျီႇ 1 လုၵ်ႈ၊ တီႈၵျွင်းတေႃးယ 3 လုၵ်ႈ၊ ႁိမ်းၸၼ်ႉၸွမ်လႃႈသဵဝ်ႈ 1 လုၵ်ႈ လႄႈတီႈဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇၵႃ 2 လုၵ်ႈ။ ၶၢဝ်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးသၼ်ယႃးၾူၼ်းလႄႈဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႉလႄႈ တႃႇယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇငၢႆႈၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ ၽွင်းၶၢဝ်းမွၵ်ႈ 10 မူင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈ ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇၵႃ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း။ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူဝ်ႉလုင်းၸၢႆးၵွႆႇ ပႃႈၶမ်းၶဝ်။ လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် မၢတ်ႇၸဵပ်းၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတီႈၶႅၼ်။ႁိူၼ်းၶဝ်ၵေႃႈၵွႆ။ ယွမ်ႇၼၼ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်း 2-3 လင်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းတႄႇပုၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉတူၵ်းၸႂ်ႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၶိုင်တႃႇပၢႆႈယူႇ။ၵူၺ်းၵႃႈတေလႆႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် တိုၵ်ႉၵႂင်ပူၵႂင်ပႃယူႇ။ တၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈပိူၼ်ႈပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉ ”- ၵူၼ်းႁၢတ်ႇၵႃၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ တႄႉ ဢဝ်ရူတ်ႉၵႃး ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် တေႃႉလုၵ်ႈလၢင်းမေးၼၢင်းၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ဢွၵ်ႇပၢႆႈ ယူႇၵူႈဝၼ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉယူႇၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်းသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းၵူႈဝၼ်းလႄႈ မၢၵ်ႇၼႆႉတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း -ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေတိတ်းတေႃႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇတင်းသွင်ၾၢႆႇဢမ်ႇလႆႈလႄႈဢမ်ႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 3 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈတီႈပွၵ်ႈ 1 လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းလဵဝ် 6 ၵေႃႉ တၢႆထင်တီႈ။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 2 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်း TNLA – PDF – MNDAA လႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 10 ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း 20 ပၢႆ။ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇမီး 30 ပၢႆယဝ်ႉ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-10T13:59:28
https://shannews.org/archives/54918
ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ဝၼ်းလဵဝ် 3 တီႈ
ပလိၵ်ႈထႆးၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် 3 တီႈ။ Credit to ThaiPBS North- ပလိၵ်ႈထႆးၶဝ်ႈသွၵ်ႈတီႉၺွပ်းၸုမ်းၵျႃႊၽျၢၼ်ႉ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ 3 တီႈ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် ဝၼ်းတီႈ 9 ၵျူႊလၢႆႊ ပလိၵ်ႈထႆး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႈမူႇဝၢၼ်ႈဢိူဝ်ႉဢႃးထွၼ်း 3 တီႈၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇ။ တီႉလႆႈၸုမ်းၵျႃႊၽျၢၼ်ႉ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ၊ ၶၢတ်ႈႁွင်ႈဝႆႉတင်း 3 တီႈ၊ သေပၼ်ႇပုတ်ႈၵႂႃႇ ၵုမ်းတူၺ်းၶိူင်ႈ။ ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ GSM Gateway Sim Boxes သႂ်ႇသိမ်း(မၢႆ)ၾူၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢၼ် 4 ၶိူင်ႈ၊ တိုၵ်ႉဢဝ်သိမ်းၾူၼ်းသႂ်ႇသေႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ။ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉၼႂ်းႁွင်ႈဝႆႉ 2 ၵေႃႉ။ ၶႃသွင်ၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ- လႆႈပႂ်ႈၵုမ်းၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈၸိူင်ႉၼႆ 3 တီႈပႃးၼႆႉ။ ထႅင်ႈ 2 တီႈၼၼ်ႉၵေႃႈမီးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Sim Boxes ထႅင်ႈ ၼိုင်ႈတီႈ 4 ၶိူင်ႈမိူၼ်ၵၼ်။ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈပဵၼ်ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈသင်။ ၵိၼ်ၸၢင်ႈမႃးပႂ်ႉၵူၺ်း။လႆႈငိုၼ်းလိူၼ် ၼိုင်ႈလိူၼ် 8000 ဝၢတ်ႇဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈထႆး ၽၢၵ်ႈ 5 ၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်သိမ်းၾူၼ်းဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူးပိူၼ်ႈသေလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ဢၼ်ထႆးႁွင်ႉဝႃႈ ၶေႃႊသႅၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၊ Sim Box ၼိုင်ႈၶိူင်ႈၼႆႉ လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်လႆႈ 3 သႅၼ်ၵမ်း တေႃႇလိူၼ်၊ Sim Boxes 12 ၶိူင်ႈၼႆၵေႃႈ ၼိုင်ႈလိူၼ်တေလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်လႆႈ 3 လၢၼ်ႉပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ThaiPBS North ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပလိၵ်ႈထႆးတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢၼ်တီႉလႆႈလွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ။ ငဝ်ႈၸုမ်းယႂ်ႇၶဝ်မီးတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ ဢၼ်ႇတီႉလႆႈၼႂ်းမိူင်းထႆးတွၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၶိူဝ်းၶၢႆႇလဵဝ်ၵၼ်တင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-10T11:00:00
https://shannews.org/archives/54914
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝၼ်းပီမႂ်ႇၶႄႇ ပဵၼ်ဝၼ်းပိၵ်ႉလုမ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်
ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်လႆႈတၢႆ လႆႈႁႆႈယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ – တႃႇႁႂ်ႈလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်း ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼႂ်းၵႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းၶႄႇ မၼ်ႈ ၵိုမ်းယိုၼ်းယၢဝ်း ဝၼ်းပီမႂ်ႇၶႄႇၼႆႉ တေမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ပဵၼ်ဝၼ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် – ပိၵ်ႉလုမ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၸွမ်းၼင်ႇဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶတ်းၸႂ် တႃႇလႆႈလွင်ႈ မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ် ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆလႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းတီႈ 1 ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၵေႃႈ တေမၵ်း မၼ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈ ၵၢၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယူႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇဢိတ်ႇ ပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းဝႆႉလူင်ႈၼႃႈ တႃႇပီ 2025 ။ တေသႂ်ႇဝႆႉပၼ်ပႃး ဝၼ်းလိုဝ်ႈ ၵၢၼ်လႄႈ ဝၼ်းယႂ်ႇဝၼ်းလူင်၊ ဝၼ်းသိလ်ဝၼ်းထမ်း၊ ဝၼ်းပီမႂ်ႇမိူင်း၊ ဝၼ်းပီမႂ်ႇယၢင်း၊ ဝၼ်းပီမႂ်ႇၶႄႇလႄႈ ဝၼ်းပီမႂ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝၼ်းပီမႂ်ႇၶႄႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼႆႉတႄႉ – ၾၢႆႇတၢင်းလုမ်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၽွင်းၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းမၢၼ်ႈ ၸူဝ်းဝိၼ်း ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ မိတ်ႉသတိူဝ်ႊၶျၢၼ်ႊႁၢႆႊ လၢတ်ႈတီႈ ၸူဝ်းဝိၼ်းဝႃႈ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸၢဝ်းၶႄႇၵေႃႈ မီး ၼမ် ၵူၼ်းတင်းမိူင်းၵေႃႈဝႆႉၼၵ်း ႁဵတ်း ၸွမ်းပွႆးပီမႂ်ႇၶႄႇ ၊ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇၶႄႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈဝႆႉ ၼၵ်းၼိူဝ်ဝၼ်းပီမႂ်ႇၶႄႇသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် ပိၵ်ႉလုမ်းသေၵမ်း – လႆႈတုၵ်းယွၼ်းၼင်ႇၼႆဝႆႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွင်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းသၽႃးမိူင်းတႆး ၽွင်းတႅၼ်းပႃႇတီႇတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ ဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ်ဝၼ်းပိၵ်ႉလုမ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇတၢင်းသ ၽႃးဢမ်ႇၽွမ်ႉ ဢမ်ႇတူၵ်းလူင်းပၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-10T09:00:00
https://shannews.org/archives/54911
AI ဝႃႈ ဢိုတ်းႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီးယူႇသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈယူႇ
ၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၵတ်းယဵၼ်ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း AI တၵ်ႉၼၢႆဝႃႈ ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢိုတ်းႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇသေတႃႉ ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး တိုၵ်ႉႁွတ်ႈထိုင်ၼႂ်းမိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ တိုၵ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းလႆႈ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းယူႇ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ AI ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ် ႁူဝ်ပီၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်း ၸၢင်ႈဢဝ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) ၶဝ်ႈမႃးလႆႈၼႂ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵမ်း – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ႁူႉၸႅင်ႈလႅင်းလီသေ ၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ CNOOC Trading (Singapore) Pte. Ltd လႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Sahara Energy International Pte. Ltd မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ဢိၵ်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ လၢႆလၢႆဢၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သူင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ၶဝ်ႈမႃးပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢႃႊရပ်ႉ UAE ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း ပႃးၸဵမ်ၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ႁၢမ်ႈႁႂ်ႈသူင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ၸူးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ယိုဝ်းသိုၵ်းၼႂ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၵူၼ်းမိူင်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊလိူၼ်လဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 49 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 105 ၵေႃႉ။ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢၼ်တႄႇမႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး တၢႆၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 50 ၵေႃႉ ၊ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း 15 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁိမ်းၸမ် 100 ယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-10T08:00:00
https://shannews.org/archives/54907
ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸူဝ်းဝိၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ
ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸူဝ်းဝိၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႇမတီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ၶွၼ်ႊၾရႅၼ်ႊ ၵိူဝ်းၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းၶႄႇ မိတ်ႉသ်တိူဝ်ႊ သႅၼ်ႊယွႆႉယွႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈတႃႇလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ – ၶႄႇ တေၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ၊ တႃႇႁႂ်ႈၶူင်းၵၢၼ် တေၸၢင်ႈသၢင်ႈလႆႈ လူၺ်ႈမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ တႃႇႁႂ်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ၊ တႃႇႁႂ်ႈၸဵဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်း ၸူဝ်းဝိၼ်း ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းၶႄႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊသေ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 7 ႁူပ်ႉ ထူပ်းၵၼ်တင်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းၶႄႇ၊ ဝၼ်းတီႈ 8 လႄႈ 9 သမ်ႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် (SCO) ဢၼ် ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝဵင်းသျၢၼ်ႊ ႁၢႆႊ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇ ၵမ်းထူၼ်ႈသွင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းၵႂႃႇ မိူင်းၶႄႇ ၵမ်းထူၼ်ႈသွင်ပႃး ၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈၼႆႉၵေႃႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ မၢႆတွင်း 70 ပီ မူႇပိူင်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝမ်ယိ ပႃး။ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်ဝႃႈ လႅပ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းၼႆသေတႃႉ ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သီႇပေႃႉ ၼွင်ၶဵဝ် လႃႈသဵဝ်ႈ မိူင်းၵုတ်ႈ မိူင်းမိတ်ႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉသႅၼ် လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-10T07:00:00
https://shannews.org/archives/54899
ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ တၢႆယွၼ်ႉၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵေႃႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 09/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶူဝ်ပၢင်ႇ (လက်ခုပ်ပင်ရွာ) ဝဵင်း မိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၽွင်းမိူဝ်ႈသိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ လႆႈဢဝ်မၢၵ်ႇလူင် ယိုဝ်းသႂ်ႇၵၼ် ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 9 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၼႆႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶူဝ်ပၢင်ႇ ဢၼ်တိူဝ်ႉၺႃးမၢၵ်ႇလူင်ဝႆႉ 3 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇတင်း 3 ယဝ်ႉ။ တေလႆႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၶူဝ်ပၢင်ႇၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆ မီး 5 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၵေႃႈ တေမီးထႅင်ႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 9 ၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈလွၵ်းလူင် 7 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးၶူဝ်ပၢင်ႇ လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ၊ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇလႅင် (ၼိူဝ်) မၢတ်ႇၸဵပ်း 1 ၵေႃႉလႄႈ ဝၢၼ်ႈဢုင်းၵျေႃးမႂ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်း 1 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈတမ်ၶဝ်ႈ ႁိမ်းတႃႈရူတ်ႉၵႃး ၸဵင်ႇၼၢင်းသူဝ်း (စိန်နန်းစိုး) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈပႅတ်ႈမူတ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇ ၸႃႇလီႇ 6 လုၵ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ 5 လင်။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းၶိုင်ႈ ထိုင် 12 မူင်းၵၢင်ဝၼ်း သွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 လုၵ်ႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇဝတ်ႉသၢၵ်ႈတေႃႇ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 9 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် 2 လမ်းမႃးပွႆႇသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉသၢၵ်ႈတေႃႇထႅင်ႈ 4 လုၵ်ႈလႄႈ တီႈဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇၸႃႇလီႇ 1 လုၵ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇႁူႉလွင်ႈလူႉသုမ်း ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-09T17:59:06
https://shannews.org/archives/54894
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 09/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 2 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉတီႈပွၵ်ႉ 2 ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – လွႆယဵဝ်ႈ ၼၼ်ႉၶႃႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးသမ်ႉ ယူႇဝႆႉၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵေႃႈ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်း လုၵ်ႉတၢင်းသႅၼ်ဝီ ထႅမ်ႁႅင်း သိုၵ်းမႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈသႅၼ်း 125 လုၵ်ႉသႅၼ်ဝီ ထႅမ်မႃးတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်း မၼ်းၶႃႈ ဢေႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လႅပ်ႈတေပႆႇယဵၼ် တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းထႅင်ႈယူႇ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ၸိူင်ႉၼႆတႄႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈၶႃးသီႇ ဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃးမူၵ်းသွၼ်ႈ ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၼွင်မွၼ် – ၶိူဝ်းၼိမ်းလႄႈ တူဝ်းၵဵၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 7 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉ 10 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽူႈၸၢႆး လူႉ တၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆယဝ်ႉ မွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-09T16:58:01
https://shannews.org/archives/54887
မိူင်ၶမ်းၵူၼ်ႇ တဵင်ၵူၼ်းမိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ တၢႆ 10 ပၢႆ
မိူင်ၶမ်းၵူၼ်ႇ တီႈၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 10 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉၸမ် 20 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁေႊရီႊယၼ်ႊတူဝ်ႊ ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵုၼ်သူႊလႃႊဝေႊသီႊ ၸိုင်ႈမိူင်း ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ မိူင်ၶမ်းၵူၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်း ႁွမ်းၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ။ မိူင်ၶမ်းဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် သမ်ႉမီးၼႂ်းၵုၼ်ဝႆႉလႄႈ တႃႇတေၵႂႃႇၸွႆႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းပလိၵ်ႈ လႆႈသူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ႁႄႊလီႊၵွပ်ႊတႃႊ ၵႂႃႇၸွႆႈ ဝႃႈၼႆ။ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်လႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၵွႆၼမ် ၶူဝ်ၵေႃႈႁၵ်းပင်းၼႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ရေႃးၵႃႇၵၢပ်ႈတၢင်းပဵၼ် BNPB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ တီႈၸႄႈမိူင်းၵူဝ်ႊရုၼ်ႊတႃႊလူဝ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉလႄႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၸိူဝ်း ၼႆႉပႆႇယွမ်းလူမ်း။ ပေႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်းၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈထူပ်းၽေးတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈ ၵႃႇလ ၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် BNPB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-09T16:44:16
https://shannews.org/archives/54881
ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းၵျပၼ်ႊ ၼၢင်းယူႊရီႊၵူဝ်ႊ ၵူဝ်ႊဢိၵႄႉ ဢွင်ႇပေႉထႅင်ႈ
ၽူႈၵွၼ်းဝဵင်းလူင် တူဝ်ႊၵဵဝ်ႊ မိူင်းၵျပၼ်ႊ ၼၢင်းယူႊရီႊၵူဝ်ႊ ၵူဝ်ႊဢိၵႄႉ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်း 3 လႄႈ တေလႆႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ထႅင်ႈ 4 ပီ။ ၼၢင်းယူႊရီႊၵူဝ်ႊ ၵူဝ်ႊဢိၵႄႉၼႆႉ လႆႈၶႅပ်းမႄး 2 လၢၼ်ႉပၢႆသေ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇ။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပႃႇတီႇ ဢမ်ႇမီးမူႇၸုမ်း။ ယူႇတီႈသုၼ်ႇတူဝ်သေ ၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇၵူၺ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်း မီးဢႃယု 71 ပီယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ မၼ်းၼၢင်း တေၶဝ်ႈမႃးၼႂ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၽွင်းပီ 1990 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်း ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယူႊရီႊၵူဝ်ႊ ၵူဝ်ႊဢိၵႄႉၼႆႉ ၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ သုၼ်ႇလဵဝ်သေတႃႉ လႆႈတၢင်းၵမ်ႉထႅမ်တီႈပႃႇတီႇ တီႊမူဝ်ႊၶရဵတ်ႉ လိပ်ႊပရႄႊလ် မႃးတႃႇသေႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-07-09T16:34:50
https://shannews.org/archives/54877
ၵူၼ်းတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ် တွင်ႉႁေႈၼမ်
ၽွင်းၾူၼ်တူၵ်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈၼမ် ထိုင်တီႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ လႆႈပၢဝ်ႇသေႃႇ တူင်ႉၼိုင်တႃႇႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်။ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ လႆႈလူင်းသႂ်ႇယႃႈယႃ ၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်း ၼႂ်း ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈတွင်ႉၸဵပ်း ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင် ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ မီး 100 ပၢႆ။ ထိုင်တီႈလႆႈသင်ႇပိၵ်ႉႁၢၼ်ႉ တၢင်းၶၢႆၶၢင်ႈတၢင်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵႃႇလတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈၼႆႉ ႁေႈပဵၼ်ၼမ်ႉလႂ်၊ ဢေႃႉႁၢၵ်ႈလႂ်၊ ႁူဝ်ၸႂ်တွတ်ႇဝႆးလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပၢၵ်ႇႁႅင်ႈ လိၼ်ႉႁႅင်ႈ၊ ပေႃႇပိုၼ်ႉၶၼ် (ၼူၶိုၼ်ႈ)၊ လိုမ်းတူဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2024-07-09T16:25:18
https://shannews.org/archives/54865
ၸုမ်း PNO သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းထုင်ႉပူင်း ႁႂ်ႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၵႂႃႇမိူင်းထႆး
ထုင်ႉပူင်း (ဢမ်ႇၼၼ်) ထုင်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇၼႆႉ တႅၵ်ႇပဵၼ်ဝႆႉ 3 တွၼ်ႈ ၊ တွၼ်ႈၼိုင်ႈ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၊ တွၼ်ႈ ၼိုင်ႈ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇလႄႈ ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတလူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်တႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တင်းသၢမ်တွၼ်ႈၼႆႉ ၺႃးၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ၊ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇႁတ်းယူႇ တီႈႁိူၼ်းတီႈယေးၵေႃႈ တေႃႉတႄႉၵိုတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ပႂ်ႉဝႆႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၽုၵ်ႇ ၼႃး ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈမီး။ – ထုင်ႉပူင်း ထိုင်တီႈ ၸုမ်း PNO သမ်ႉ ပေႃးလႆႈၸီႉသင် ႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၵႂႃႇမိူင်းထႆး သေဢမ်ႇၵႃး တဵၵ်းၸႂ်ႉၵဵပ်းငိုၼ်းပႃး ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 4 သႅၼ်ပျႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇလူင်းပွင်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2024 ၼႆႉဝႆႉ၊ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇလူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေတႃႉ ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း လိူတ်ႇမႆႈႁူဝ်ၶႆႈဝႆႉ လွင်ႈၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းမီးလုၵ်ႈလၢင်း ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇမိူင်းၵေႃႈဢမ်ႇသႃႇ ၊ ဢၼ်မီးလုၵ်ႈလၢင်း ယူႇၵိုၵ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ၼႃႇၸႂ် ၊ ပိူင်လူင် ပေႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းၶဝ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူဝ်ၶဝ် ဢဝ်ၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ သူင်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉ ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ၼမ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးလုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၵေႃႈ ပေႃးပိူၼ်ႈ မႃးၵဵပ်းငိုၼ်း ဢမ်ႇႁူႉတေလႆႈဢဝ်ငိုၼ်းတီႈလႂ်ပၼ်ၼႆ လႆႈဝူၼ်ႉၶမ်ၸႂ်ဝႆႉ။ ၸိူဝ်းယူႇတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၾိုၵ်း ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ဝူၼ်ႉယၢပ်ႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ပေႃး PNO ၶဝ်ႁွင်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ၸွင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တေႁွင်ႉထႅင်ႈၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ။ ၾၢႆႇ PNO ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းၶဝ် တေပၼ်ဝႂ်လူင်း ပၢင်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉ လႄႈ ၶဝ်တေဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း။ တေလွတ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ”- ဝႃႈ ၼႆ။ – ထုင်ႉပူင်း ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၺႃး ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO သင်ႇမႃး လွင်ႈၵဵပ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၵူတ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈမူင်ႈ ၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တၢတ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈႁၢင်လွႆး ၊ ဝၢၼ်ႈသီႇသုင်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉႁိူဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တၢင်းသၢပ်ႇၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ်မီး လင်ၶႃးႁိူၼ်း 50 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ တီႈထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ဝၢၼ်ႈတႆးမီးၼမ်သေတႃႉ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၸႅၵ်ႇပဵၼ်လၢႆတွၼ်ႈလၢႆပွတ်းဝႆႉ။ ဢဝ်ဢိူင်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တတ်းထႅၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်း 3 ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ ၼႂ်းတူၼ်ႈတီး။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈယူႇၵူမ်ၵဵဝ်ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်။ ထိုင်တီႈၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃးၵေႃႈ တႃႇၸၢဝ်းတႆး ၼိုင်ႈၵေႃႉ တေလႆႈပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်း (တႅၼ်းၽွင်း) ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇငၢႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ လႆႈယူႇတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ် ဝႆႉၼႆ ၵူၼ်း ထုင်ႉပူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တေၶႂ်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ပေႃးပဵၼ်ဝၢၼ်ႈတႆးၼႆ ၼႂ်းထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ၶဝ်တေၸႅၵ်ႇပဵၼ်လၢႆတွၼ်ႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလဵဝ်ၵၼ် ၸႅၵ်ႇပဵၼ် ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၊ ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၊ ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးလိူၵ်ႈ တင်ႈၽူႈတႅၼ်းၽွင်း ၸႄႈဝဵင်းမႃးၼႆ ႁဵတ်း ႁိုဝ်ၵေႃႈ တႆးႁဝ်းဢမ်ႇပေႉပိူၼ်ႈယူႇယဝ်ႉၶႃႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸၢဝ်းတႆး ဢမ်ႇပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ် ဢမ်ႇၵူမ်ၵဵဝ်ၵၼ်လႆႈလႄႈ ဢမ်ႇပေႉပိူၼ်ႈလႆႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ်ႈၼႃး မၢင်တီႈၵေႃႈ လႆႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၸဝ်ႉလႄႈ တူၼ်ႈယႂ်ႇဢွၵ်ႇႁူင်းယဝ်ႉ။ မၢင်တီႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉတႄႇသွမ်ႈၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းသွမ်ႈ ၼႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းၼမ် ပေႃးလႆႈ ၸၢင်ႈၵူၼ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မႃးၽုၵ်ႇၸွႆႈ။ – ထုင်ႉပူင်း ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်း ၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းသင်ၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈၽုၵ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃႈၸၢင်ႈလၢႆးဝၼ်းၼႆၵေႃႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ် တီႈဢေႇသုတ်း ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇပျႃးယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေလႆႈ တိုၼ်းလၢင်းၶိုၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ သမ်ႉမီးၸုမ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼႆႉ မႃးယွၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း PNO ၸီႉသင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းထုင်ႉပူင်း ႁႂ်ႈသူင်ႇၵူၼ်းမႂ်ႇပၼ် တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် တေဢမ်ႇလႆႈယွမ်း 4 ၵေႃႉ။ ဝၢၼ်ႈဢၼ် ဢမ်ႇပၼ်လႆႈသမ်ႉ ၵဵပ်းငိုၼ်းၼပ်ႉ ႁူဝ်သိပ်းသႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-09T12:28:33
https://shannews.org/archives/54856
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ်သေ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 07/07/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းထိုင် ၵၢင်ၶမ်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ပွၵ်ႉ 10 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽူႈၸၢႆး လူႉတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 12 ဝၢၼ်ႈၼွင်ႁူင်း တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 10 တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၶူဝ်း ႁိူၼ်းယေး (ရတာနာတိုး) တိူဝ်ႉၺႃးၽူႈၸၢႆး လူႉတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်း တႄႇၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7 ၼႆႉ သွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁႅင်းသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ၵျႅၵ်ႊၾၢႆႊတိူဝ်ႊ (Jet Fighter) မႃးယိုဝ်းၸွႆႈထႅင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇတၢင်းလွႆပေႇ ၼၼ်ႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 08/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တီႈလွႆပေႇ ပွၵ်ႉ 5 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵွင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းၼွင်မွၼ် မႃးတၢင်းၶိူဝ်းၼိမ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပႆတိၼ်၊ ၵမ်ႈ ၽွင်ႈ ၶီႇၵႃးမႃးသေ ၽႃႇၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် လႃႈသဵဝ်ႈ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းပွၵ်ႉ 12 ဝၢၼ်ႈသူႈ ၼၼ်ႉ တႄႉ တိူဝ်ႉၺႃးၵႃးလူႉၵွႆလမ်းၼိုင်ႈ၊ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ “ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း မိူၼ်မိူင်းႁၢမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7-8 ၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိၵ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵိုတ်းၶမ်ၸွမ်းတၢင်းထႅင်ႈ ရူတ်ႉၵႃးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်”- ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉမႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႅင်းၾူၼ်း ထုၵ်ႇတတ်းၶၢတ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇတတ်းၶၢတ်ႇထႅင်ႈ ဢမ်ႇမႃး 10 ဝၼ်းပၢႆယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တၢင်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၼၼ်ႉမႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-09T10:00:00
https://shannews.org/archives/54853
ၾၢႆၼမ်ႉ ယႂ်ႇသုတ်းထီႉသွင်မိူင်းၶႄႇတႅၵ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးၼမ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်
ၾၢႆၼမ်ႉတူင်းတိင် ၸႄႈမိူင်းႁူၼၢၼ် မိူင်းၶႄႇ တႅၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈဝဵင်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ။ ၾၢႆၼမ်ႉတႅၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉသေ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈ တႃႇ 3-4 ဝဵင်း ဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်း ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇလႆႈႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၼႆ ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်ႇ ရၢႆႊထိူဝ်ႊသေ ၶၢဝ်ႇ DVB ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆၼမ်ႉတူင်းတိင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢႆၼမ်ႉဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းထီႉ 2 ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ။ ၽွင်းပီ 1996 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈတႅၵ်ႇယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇယႂ်ႇပဵင်း ယၢမ်းလဵဝ်။ တီႈမိူင်းၶႄႇ ပီၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းၼမ် ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း လိူဝ်တၢင်ႇပီ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2024-07-09T09:00:00
https://shannews.org/archives/54850
သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး တႄႇယိုဝ်း ယူႊၶရဵၼ်ႊ တွၼ်ႈၾၢႆႇႁွင်ႇ
သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ပိုတ်းယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်းၾၢႆႇႁွင်ႇမိူင်းယူႇၶရဵၼ်ႊ ၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈသႅၼ်မုင်ႉႁေႃ ႁိူၼ်း ထူပ်းၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ ၾႆးၾႃႉၸႂ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်း ၸႄႈတွၼ်ႈသူႊမီႊ ဢမ်ႇမီးၾၢႆႇႁွင်ႇ မိူင်းယူးၶရဵၼ်ႊ ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈဢၼ်ၸႅၵ်ႇၸၢႆႇၾႆး – ၼမ်ႉလႄႈ ႁႅင်းထၢတ်ႈၵႅတ်ႉသ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယူႇတီႈၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဝူဝ်ႊလူဝ်ႊတီႊမႃႊ ၸၼ်ႊလႅၼ်ႊသၵီႊ လၢတ်ႈဝႃႈ တေယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ တပ်ႉၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ တႃႇႁႄႉၵင်ႈမၢၵ်ႇလူင်တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်။ ႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵႅတ်ႇၶႄ ၵတ်ႉဝႆးလိူဝ်ၵဝ်ႇ 2 ပုၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တႃႇႁႄႉၵင်ႈ မၢၵ်ႇတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းၵျႃႊမၼီႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-09T08:00:00
https://shannews.org/archives/54843
သိုၵ်း AA ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ တၢၼ်ႇတွႆး မိူင်းရၶႅင်ႇ
သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႆႉဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တၢၼ်ႇတွႆးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း ယိုတ်းဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉႁႅင်းတင်းၼမ် လွင်ႈတၢႆမၢတ်ႇ ၵေႃႈၼမ်၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈတူဝ်တၢႆ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 400 ပၢႆလႄႈ တင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းၼမ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဝၢႆးလင် လႆႈပွႆႇတပ်ႉ ၶမယ 566 ပၼ်တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉသေ မႃးဢဝ်ႁူင်းႁႅမ်း ႁိူၼ်းယေးလင်ယႂ်ႇ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်တၢၼ်ႇတွႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းတီႈမူၵ်းသွၼ်ႈၶဝ်သေ ယိုဝ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 5 တင်း 6 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းရၶႅင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမူၵ်းသွၼ်ႈယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုတ်းလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉၵွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 15 တပ်ႉၵွင် ဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ယိုတ်းလႆႈ မူတ်းယဝ်ႉ။ ၵိုတ်းလိူဝ်ယူႇ တပ်ႉၶလယ 55 ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း တိုၵ်ႉသႂ်ႇႁႅင်းပိုတ်းယိုဝ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တပ်ႉၼမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇသေ ပိုတ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸွႆႈ၊ ဢဝ်ၻရူၼ်ႊမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၸွႆႈလႄႈ ပႆႇ ၸၢင်ႈယိုတ်းလႆႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇတပ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်ႉလိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇမီးၾႆးၾႃႉ၊ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵိၼ် ၊ ဢမ်ႇမီးၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တင်းၼမ်။ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၵပ်ႉပလီႇ။ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း တူၺ်းတၢင်းႁၢင်ႈလီ တီႈၼိုင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ဝဵင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၸိုင်ႈ မိူင်းၼမ် တီႈၼိုင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-09T07:00:00
https://shannews.org/archives/54835
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၵဵပ်းၼၢင်းယိင်း မႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပႃး ၼႂ်းၸုပ်ႈထီႉ 5
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼၢင်းယိင်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 18 ထိုင် 37 ပီ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသႅၼ်းပၢၼ် တႃႇႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈတႄႇၶဝ်ႈပႃးၾိုၵ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၸုပ်ႈ 5 ၼႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း တၢင်းတိူင်းၼမ်ႉၵဵဝ် တိူင်းတၼၢဝ်းသီ မၢင်တီႈ ၾၢႆႇၵွၼ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၶဝ် တႄႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇၶဝ်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်း ၶိူဝ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၵဵပ်းၵူၼ်းမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၵဵပ်းငိုၼ်းတႅၼ်း။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႄႈ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ၸူဝ်းၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း ၵူၼ်းမိူင်း PDF ၸိူဝ်းမီးၸမ်ပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ႁႅင်းသိုၵ်း PDF ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၵူႈပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလိူၼ်လဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းၵူၼ်း တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 1 လႄႈ 2 ႁူဝ်ၵူၼ်း မိုၼ်ႇပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႆႇပႃးၼၢင်းယိင်း။ ၵွၼ်ႇပႆႇတႄႇ ပၢင်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 3 ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႈ တေလႆႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸုပ်ႈ 5 ၼႆလႄႈ ၾၢႆႇထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်တႄႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈသုမ်းသိုၵ်း ၽွင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027- 1111 – 2506 ၼႆႉၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ လူဝ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းၼႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသုမ်းတၢႆ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼမ်ပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ပၢႆႈတပ်ႉ၊ ဝၢင်းၶိူင်ႈတေႃႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ဢၼ်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေ ၶိုၼ်းဝၢႆႇ ပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸူးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼမ်။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူဝ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသုမ်းၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ် မျႃႉဝတီႇ၊ လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်တၢင်း မူႇၸေႊ – ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈလမ်ႇလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇ ၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ မႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈ – ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၶူးပွင်သွၼ်လူင်တီႈ ၸၼ်ႉၸွမ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ထတ်းသၢင်ႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လွင်ႈတေၵဵပ်းသိုၵ်းၼၢင်းယိင်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈသေတႃႉ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ – တေဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈသင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ တေသၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇ ၵူႈလၢႆးလၢႆး ၼင်ႇၵႃႈႁဵတ်းလႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-08T18:41:20
https://shannews.org/archives/54823
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်ယေး ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လူႉၵွႆ 2 လင်
ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သိုပ်ႇပဵၼ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း မီးၵူႈဝၼ်း။ တၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇ လူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ 2 လင် တင်းသွင်ၾၢႆႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင် တေႃႇၵၼ်ဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်မိူင်းၸိူဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶုတ်းလုၵ်းပဵမ်ႇ (လုၵ်းလိၼ်) ဝႆႉ ၽႂ်မၼ်းၵေႃႈမီးလႄႈ ယွၼ်ႉလွမ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 7/7/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁိုင်မွၵ်ႈ 4 ၸူဝ်ႈမူင်း ထိုင် ၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်း ၸင်ႇယဵၼ် တင်းသွင်ၾၢႆႇ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇ လူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင် ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ 2 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ယူႇၼိူဝ်လွႆႁူဝ်တူင်း ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းမိူင်းယႆ မွၵ်ႈ 7 လၵ်းၼၼ်ႉသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ တူင်ႉၼိုင်ႈယူႇဝႆႉၸွမ်းဝၢၼ်ႈလူင်လႄႈ ပၢင်ၺွင်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ် ထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်း ၸင်ႇယဵၼ်ၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။ မၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်မီးဝႆႉ ၼိူဝ်လွႆႁူဝ်တူင်းၼၼ်ႉသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ဢေႃႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်သမ်ႉ ဢဝ်တရူၼ်ႊမိၼ် ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်မီးၼိူဝ်လွႆႁူဝ်တူင်းၼၼ်ႉ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈတေတူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၶဝ်တေပႂ်ႉၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇလီလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇယူႇ ၼိူဝ်လွႆ ၼၼ်ႉ။ ႁႂ်ႈမီးတပ်ႉၶိုၵ်ႉၶမ်ႇဝႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ပဵၼ်ပၢင်သဝ်းၶဝ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၼိူဝ်လွႆႁူဝ်တူင်းၼႆႉ လုၵ်ႉမႃးတီႈ တပ်ႉၶလယ 67 ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ တီႈတၢင်းၽႄ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ – တၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉၶဝ်ၵူဝ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၸင်ႇပၢႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၼိူဝ်လွႆႁူဝ်တူင်း။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၶဝ်ပႂ်ႉၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸွမ်းတၢင်းလူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းသီႇပေႃႉလႄႈ ၶူဝ်လမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးၼႂ်းမိူင်းယႆထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ ၸွမ်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇၸူး တၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈမီး ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈ။ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၽူင်ႉပၢႆႈ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ ၵုင်းၸူင် ၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၸမ်ႁဵင် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ တီႈလွတ်ႈၽေး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းတပ်ႉတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ပၢႆႈၵႂႃႇၵေႃႉႁူးၵေႃႉတၢင်း။ မၢင်ၸုမ်းပၢႆႈ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ မၢင်ၸုမ်း ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် မႆႈၸႂ်ထႅင်ႈ ၵူဝ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇဝူၼ်ႉဢမ်ႇဝႄႈ တီႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသွၼ်ႈယူႇသေ ၵူဝ်ဢဝ်မၢၵ်ႇၸွမ်းလိုင်ႈ ၸွမ်းပွႆႇသႂ်ႇထႅင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 8/7/2024 ၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၸဵမ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈႁူဝ်ၼႂ် 3 မူင်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၼွၼ်း တေႃႇထိုင်မိူင်းလႅင်း။ မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင် တူၵ်းတီႈလႂ်လၢႆလၢႆ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉသုမ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ ငိၼ်းဝႃႈမီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ယူႇၽွင်ႈၼႆသေတႃႉ ပႆႇမီးၽႂ်ႁတ်းမိူဝ်းတူၺ်း မိူဝ်းၸွႆႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းမိူင်းပၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တူၵ်းၸႂ် လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉသုမ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉၸွမ်းၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈၼႃႈမိူင်းၸမ်လႅင်းၼႆႉၵေႃႈ ငိၼ်းမႅၼ်ႈသဵင်ႈမၢၵ်ႇလူင် လင်ဝႃႈလင်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ပေႃးတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇၵၼ်မူတ်း ဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းမိူင်းပၢတ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ငိၼ်းဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈၼႆဢေႃႈ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မိူင်းပၢတ်ႇၼႆႉသမ်ႉ မီးဝႆႉတပ်ႉမၢၼ်ႈၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းယႆၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵူဝ်ႁႄယူႇႁင်းၽႂ်မၼ်း ဢၼ်ပၢႆႈၵေႃႈပၢႆႈ ၸိူဝ်းပႆႇပၢႆႈၵေႃႈ ၶုတ်းလုၵ်းလိၼ်ဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝတ်ႉဢွင်ႇၸေႇတီႇ (ႁိုဝ်) ဝတ်ႉၵွင်းမူးလွႆ ၼႂ်းပွၵ်ႉ1 ဝဵင်းမိူင်းယႆ ၼႆႉၵေႃႈ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးယူႇဝႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40 ၵေႃႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမႆႈၸႂ် ၵူဝ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႃးပိုတ်းယိုဝ်းၶဝ်သေ ၵူဝ်မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉသုမ်းၸွမ်းလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉဝႄႈၽွင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 4/7/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၶလယ 67 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ တၢင်းၽႄႁူဝ်ယ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၼၼ်ႉ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇၵူႈၾၢႆႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတူၵ်းသႂ်ႇ ထႅဝ်ႁၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူင်လႄႈ လုမ်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ လူႉၵွႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းၼမ်။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 20 ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၵေႃႈၼမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-08T17:51:30
https://shannews.org/archives/54816
ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ ၽႃႇသႂ်ႇဢွၼ်ႇယိင်းၼမ်ႉၶမ်း လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 8/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ လမ်းၼိုင်ႈ ၽႃႇသႂ်ႇဢွၼ်ႇယိင်း လူႉတၢႆထင် တီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တိူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ ၽႃႇသႂ်ႇဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ လူႉတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉပွၵ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇမႃးသေ မႃးၺႃးၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ ၽႃႇသႂ်ႇ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈ ၼွင်တိူၼ်းၼႆႉ။ ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈၼၼ်ႉ ႁေႃႈမႃးဝႆး ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းလွႆၶဝ် ၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉထုၵ်ႇၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ ၽႃႇသႂ်ႇလူႉတၢႆၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႈၼၢင်းဢေၼွင်ႉ ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၸၢႆးလိူၼ်လႄႈ ၼၢင်းၸၢမ်ၶမ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းၵုမ်းမႃး ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် 7 လိူၼ်ယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ လုၵ်ႉတၢင်းၼမ်ႉတူႈ လတ်းၽၢၼ်ႇမႃးတၢင်းၼမ်ႉၶမ်း သူင်ႇၸူးတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၵူႈဝၼ်းၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ ဢၼ်ၽႃႇ ဢွၼ်ႇယိင်း လူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း “ၸူဝ်ႈသိုၵ်းလွႆ ၵုမ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ယူႇၼႆႉ ရူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈ(တတ်းတု) ဢၼ်လုၵ်ႉ တၢင်းၼမ်ႉတူႈၼၼ်ႉသေ မႃးတၢင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ မီးၵူႈဝၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁေႃႈဝႆး၊ တၢင်ႇၼၵ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူႉ ၵွႆၼမ်၊ ၽႃႇသႂ်ႇသၢႆၾႆးၶၢတ်ႇ၊ ႁူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ၵုၼ်ႇပင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးမႃးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇ ဢၼ်မႃးတင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉၵေႃႈၼမ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈမႃး ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၵႃးလူင် ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်ႇၼၵ်း ၼိုင်ႈလမ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 30-40 တၼ်ႊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူမ်ႇတူမ်းၽႃႈယၢင်(မူဝ်းၵႃႇ) သင်ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ် တုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ႁဵတ်းပၵ်းပိူင်ဢွၵ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တေဢမ်ႇႁေႃႈၵႃးဝႆး၊ ၵႃးတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇၼၵ်း၊ ႁႂ်ႈမီးၽႃႈယၢင် (မူဝ်းၵႃႇ) ႁူမ်ႈတူမ်းပၼ် တီႈၼိူဝ်ၵႃးၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈတၢင်ႇႁိၼ်ႁႄႈမႃး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးၶၢဝ်းယၢမ်း လတ်းၽၢၼ်ႇၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်း ယၢမ်းလႂ်ထိုင်ယၢမ်းလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-08T15:45:47
https://shannews.org/archives/54810
UNDP ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶိုင်ႈပၢႆ ထူပ်းၽေးဢိုပ်းယၢၵ်ႈၵိၼ်း ၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ်
UNDP ၸုမ်းႁဵတ်းလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မုၼ်းလႅင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ႈပၢႆ ထူပ်းၽေးၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ် – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵၢင် ၸိူဝ်းယၢမ်ႈယူႇငၢႆႈ ၵိၼ်လူမ် မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ – ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းလႄႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈယဵၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ်မႃးတင်းၼမ်။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈသေ တိုၵ်ႉယူႇငၢႆႈ ၵိၼ်လူမ်ယူႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၸိူဝ်းၸမ်ၸႂ်ႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ်တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းမီး 55 လၢၼ်ႉပၢႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် UNDP တၵ်ႉဝႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း 75 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ ယဵၼ်းပဵၼ် ၵူၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ်မႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 42 လၢၼ်ႉပၢႆ တုၵ်ႉယၢၵ်ႈႁႃၵိၼ် ယၢပ်ႇဝႆႉ။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းလွင်ႈတုၵ်ႉယၢၵ်ႈႁႃၵိၼ်ယၢပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉၶိုၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းႁႃယၢပ်ႇလႄႈ လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ လႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းလၢၼ်လိၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်ႇမိူင်း မိူၼ်ၵၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးၸတ်းပွင်ၼႂ်းၵၢၼ်ငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း၊ တတ်းၵိၼ်ၶွၼ်ႇ၊ ဢဝ်ၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း ၸွမ်းပႃးထႅင်ႈလႄႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၼိူဝ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ်ၼႆႉ ယေးငိုၼ်းလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတၵ်ႉၼၢႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 32 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ ယူႇၼႂ်းၸၼ်ႉၵိၼ်းၽၢၼ်ဝႆႉသေ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 3 ပုၼ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတူၵ်းမႃး ပဵၼ်ၼႂ်းၸၼ်ႉၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-08T15:31:50
https://shannews.org/archives/54806
ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈထႆးပိၵ်ႉသုၼ် CI
ႁႅင်းၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိၵ်ႉသုၼ်ႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် CI ။ ဝၼ်းတီႈ 7/7/2024 ၼႆႉ ႁႅင်းၵၢၼ် ယၢၼ်မိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းထႆႈၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ၼႄၵၢင် ၸႂ် တီႈၼႃႈလုမ်း UNHCR ၊ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိၵ်ႉသုၼ်ႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် CI 8 တီႈၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႅင်းၵၢၼ်လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ် တီႈလုမ်းၽွင်းတၢင်မၢၼ်ႈလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ် ၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း Bright Future ။ တုၵ်းယွၼ်းၵႂႃႇ လွင်ႈယႂ်ႇ 3 လွင်ႈ။ 1 – ၶႂ်ႈယိပ်းဝႂ်သီၶွင်ႇဝႂ်လဵဝ်ၵူၺ်း ၊ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈမူတ်း ၼႂ်းဝႂ်သီၶွင်ႇဝႂ်လဵဝ်။ ႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ် ထႆး – မၢၼ်ႈ။ ပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG လႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုၵ်းယွၼ်းပႃးဝႃႈ – ယႃႇႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ လွင်ႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး သူင်ႇငိုၼ်းမိူင်းတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈတၢင်းယေးငိုၼ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေ ၵဵပ်းၵိၼ်ၶွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယိုတ်းပၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2024-07-08T14:50:12
https://shannews.org/archives/54799
ပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းမိတ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ထိုင်ၶႃပုတ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 7 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၶႃပုတ်းၶွၼ်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 06/07/2024 တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းထိုင် 1 မူင်း ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈၼိူဝ်လွႆပူႇၶၢဝ် ၼႂ်းဢိူင်ႇလွၵ်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွၵ်းလူင် မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း 7 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢႆႉဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ်ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွၵ်းလူင် မၢတ်ႇၸဵပ်း 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၶႃပုတ်းၶွၼ်ၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးမၢၵ်ႇ ၻရူၼ်ႊတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းလွႆၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃပၼ်ယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လူႉလႅဝ်ပႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ တီႈ ၼိူဝ်လွႆပူႇၶၢဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆၶႃႈ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းလွႆ တင်း PDF သမ်ႉ ယူႇတီႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပတၢၼ်းၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢုင်းၵျေႃးမႂ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတ ဢၢင်းၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉပၼ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃ ဝႆႉတီႈလႂ်တႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈၵႅင်း တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 လင် ပဵၼ်ႁိူၼ်း လုင်းတိၼ်ႇ – ပႃႈၵွႆႇ၊ ႁိူၼ်းပႃႈၵျီႇလႄႈ ႁိူၼ်းပႃႈၶိၼ်ႇဢွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် 3 လမ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဢၼ်မီးသိုၵ်း TNLA တင်း PDF ယူႇဝႆႉၼၼ်ႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 14 လုၵ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 5 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃး ပွႆႇ 2 လုၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-07T16:17:58
https://shannews.org/archives/54795
လွၵ်းၸုၵ်းဢၼ်ဢမ်ႇမၼ်ႈ တၢင်းမွင်းဢၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈ ပၢႆးႁၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇၸပ်းၸွမ်း တၢင်းၽႂ်ႇၶႂ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း
ပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လွပ်ႈသွင် 1027 ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၽႅၼ် တိုၵ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ – ၸိုင်ႈတႆး(မၢၼ်း – သျၢၼ်း) မၢႆတွင်း ဝၼ်းၵိူတ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇၼၼ်ႉ ပွႆႇႁႂ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ တဵင်းၸဵင်ႇ ပွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇမႃး ၵူၺ်းလႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းၵမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈလပ်ႉလွင်း ၼႆ လႆႈငိၼ်းၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈသဵင် မၢၵ်ႇသဵင်ၵွင်ႈၼၼ်ႈလူင်ယူႇၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈပၼ်တၢင်းမွင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ ယဝ်ႉ။ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇတင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈသျီၵျိၼ်ႉၾိၼ် ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇႁႃႈႁူဝ်ၶေႃႈ၊ ၼိုင်ႈ – တေၸႂ်ႉၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၶဝ်ႈပႃး ၸွမ်းပၢင်သိုၵ်းၵၢင်မိူင်း၊ သွင် – တေၸႂ်ႉၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ပၢင်တိုၵ်း ၼွၵ်ႈ ၶွပ်ႇလႅၼ်တီႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆးလႄႈ ၶျိၼ်းသူၺ်ႁိူဝ် (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၼႆႉ တေဝႆႉတႂ်ႈ ႁူမ်ႈ ၽွင်းငမ်းလူၺ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်ၵႂႃႇ မိူၼ်ၵဝ်ႇ။ သၢမ် – တေၸႂ်ႉ UWSA လႄႈ MNDAA ၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ပလွင်ႈ TNLA လႄႈ ရၶႅင်ႇ AA ။ သီႇ – ၼႂ်း ၵၢၼ်တပ်ႉမတေႃႇ တေၽႅၼ်တိုၵ်း TNLA ၊ AA လႄႈ ၶၢင်KIA ၼၼ်ႉ မိူင်းၶႄႇလႄႈ ၸုမ်းဝႃႉလႄႈ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း။ ႁႃႈ- ၶေႃႈမုလ်းၸိူဝ်းၼႆႉ သင်ဝႃႈ ၸုမ်းဝႃႉတင်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇ တေပွႆႇမၢၵ်ႇပွမ်း၊ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၼူၾႆးသႂ်ႇ ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉ၊ ၼႃႈလိၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၸိုင် – ႁႂ်ႈမိူင်းၶႄႇပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ၼႆ မီးၶၢဝ်ႇၽိဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၵႃးၵူၺ်း မွင်းဝႃႈပၢင်တိုၵ်း တေၵိုတ်း ၸိူဝ်းလွမ်ထၢင်ႇဝႃႈ တေ ၸၢင်ႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၼႆၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပႃးယဝ်ႉ။ တၢင်းမုင်ႈမွင်း သွင်ၶေႃႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၸႂ်ပႅင်းၸင်းၼိူဝ်မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇလႄႈ ၸႂ်ႁၼ်လီ တီႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇသေ လၢမ်းသႃးဢွၵ်ႇမႃးၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးသၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်သင် တေလႆႈဝႃႈ ၼႆယူႇ။ တီႈတႄႉမႃး ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၼႆႉ ယင်းဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉတင်း သျီႇၵျိၼ်ႉၽျိၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ ႁင်းၶေႃၶေႃ၊ တင်းဝၢင်ယီႈ ၵေႃႉပဵၼ်ၶုၼ်ၽွင်းလူင်လိူင်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈတႄႉၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇယူႇ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်း လိူင်ႈငမ်းယဵၼ် လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶႄးတေဢုပ်ႇပႃးယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ မွၵ်ႇႁွင်ႉ ႁႂ်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ၵႂႃႇဢုပ်ႇလွင်ႈၼႆႈသႄႈ။ ၸဵမ်ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ တႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸွင်ႇႁႃမွၵ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ၊ တေႃႇသၢၼ်းသၢၼ်းၼု ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႂႃႇၶိုၼ်ႈ ပၢင်ၵႅဝ်ႈမၢႆတွင်း ၾိင်ႈႁူမ်ႈသဝ်း ၵတ်းယဵၼ်မိူင်းၶႄႇ ၶွပ်ႈထူၼ်ႈ 70 ပီၼၼ်ႉၼႆ လီၾၢင်ႉၺႃးၵၼ်ယူႇ။ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်း လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း 0625 ၼၼ်ႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ တေၵႂႃႇမုင်ႈမွင်း ၽွၼ်းၵၢၼ် ၶွင်ၶၢဝ်းတၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပွင်ႇလွင်ႈသင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမၢင်ၸိူဝ်း ယၼ်ၼိူဝ်ၸႂ်လႆၵၢၼ်မိူင်းသေ လွမ်လၢမ်းဝႃႈ မိူင်းၶႄႇ တေၶႂ်ႈဢဝ် ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ႁဵတ်းႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵၢင်ၸူဝ်ႈ တႃႇဢွၼ်ၸတ်းပဵၼ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2025 ၊ ၼႃႈၼႆႉ တေပူတ်းပႅတ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇသေ ယုၵ်ႉၸူဝ်းဝိၼ်း ၶိုၼ်ႈထိင်းမိူင်း ၼႆၵေႃႈမီးထႅင်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ယၼ်ၼိူဝ်ပၢင်ၵုမ် Green Economy ဢၼ်တေမွၵ်ႇပႃးၸူဝ်းဝိၼ်းၼၼ်ႉသေ လၢမ်းသႃးၸွမ်းထႅင်ႈ ၵူၺ်း။ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၶပ်ႉမၢႆၶႄႇၶိုင်ဝႆႉ ၸဵမ်ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ဢမ်ႇၵဵဝ်ၵၼ်တင်း လွင်ႈပုတ်ႈလႅၵ်ႈ ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းသိုၵ်း။ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၼိူဝ် မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတႄႉယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ တႃႇတေယုၵ်ႉၸူဝ်းဝိၼ်း ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ထီႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႃႈလီႈပဵၼ်လႆႈ။ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉဝဵၼ်ႉပၼ်ဢႃႇၼႃႇ တႃႇၵေႃႉထီႉသွင်၊ ၼေႇဝိၼ်း ဢမ်ႇပၼ်ၸၢၼ်းယု သိုပ်ႇပုတ်ႈၼႃႈတီႈမၼ်း၊ တၢၼ်းသူၺ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်မွင်ႇဢေး ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉယုပ်းၽၢၼ်ႈဝႃႈ သၼ်လင်ၶဝ် ဢမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉယိုင်။ တၢမ်တူဝ် ၸူဝ်းဝိၼ်းၵေႃႈ တိုၼ်းတေ ဢမ်ႇႁတ်းၶၢမ်ႈႁူဝ် မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဝႃႇၶႃႁၢင်ႇၵၼ်ၼႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶေႃႈထီႉသၢမ်တႄႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် လိုမ်းၵၢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၸႂ်ယႂ်ႇၼိူဝ်မိူင်းၶႄႇပႅတ်ႈ လုမ်း လုမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸွမ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တၢမ်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵူၺ်း တေလႆႈၵႄႈလိတ်ႈ၊ ယွၼ်ႉ ၼၢၼ်းၵုၺ်ႉပႅတ်ႈလႆႈ မဢလသေ တေၵႂႃႇၸႂ်ယႂ်ႇမိူင်းၶႄႇလုမ်းလုမ်းၼႆတႄႉ ပွင်ႇဝႃႈ ဝႄႈႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်းၵူၺ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ လွၵ်းၸုၵ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇမၼ်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈလွမ်လွင်ႈၸွမ်းလၢႆႇ ၵၢၼ်မိူင်း 2008 ၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်း ၼိူဝ်ၽိူၼ်ၶဝ်ဢၼ်လဵဝ်၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပူၵ်းပၢႆႉၽိုၼ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းသေ ပႂ်ႉဝၵ်ႉဢဝ်သုၼ်ႇလီ ပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉ ၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇယူႇ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်း ၼိူဝ် ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႃႇပွင်မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်မႂ်ႇၼၼ်ႉတႄႉတႄႉ။ သုတ်းတီႈ တၢမ်တူဝ်ၽူႈတႅၼ်းၶိုၵ်ႉ တွၼ်း Aasen တႃႇၵႄႈ လိတ်ႈပၼ်ႁႃ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸွမ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ- “ဢဝ်ၸဵမ် US ၊ EU ၊ AuC လႄႈ မိူင်းတၢင်းတူၵ်းၶဝ်ႁၼ်ဝႃႈ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်တိုၵ်း ၵူၼ်ႇလႆႈ SAC ၼႆလႄႈ တေႁဵတ်းလႆႈ ၸွမ်း FDC (ပိူင်ၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ၾႅတ်ႊတ ရႄႊ) ယူႇၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမၼ်ႈၸႂ်။ ၵမ်းလိုၼ်း ယူဝ်ပဵၼ်ၵႂႃႇ balkanization ( မိူင်းတႅၵ်ႇၸႅၵ်ႇၽူင်ႉ) လၢႆလၢႆ၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၶဝ်ၵူၺ်းဢီးသူၼ်း ႁႂ်ႈ NUG လႄႈ SAC ဢုပ်ႇၵၼ်ၵူၺ်း ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးႁုပ်ႈၵႂၢမ်းတႄႉ ၵူႈၸုမ်းၸၢဝ်းၽႂ်မၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ Hidden Agendas (ၽႅၼ်လပ်ႉ) ၽႂ်မၼ်းသေၵႃႈ ၸွမ်းၸိူင်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ SAC ယူႇသေတႃႉ ၸႂ်ၽႂ်ႇၶႂ်ႈၼိူဝ်ယိၼ်ႉႁၵ်ႉၶိူဝ်းတႃမွတ်ႇ ဢၼ်ဢၢၼ်းထိုင် တႃလႂ်ၵဵဝ်ႇတႃ ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇၸၢႆႇပႆႇႁၢႆလႄႈ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢိၵ်ႇပႃးၵူၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းဢၢၼ်း တင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႂ်ႇၼႆႉ တၵ်းလႆႈဝူၼ်ႉလၢႆပႃႈ ၽႃႈလၢႆးၵဝ်ႇသေ ၾၢင်ႉႁၼ်လၢႆလွၵ်း လၢႆလၢႆးၸင်ႇ တေၸပ်းလွင်ႈမႅၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇၼႃႈလႆႈယဝ်ႉ။
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2024-07-07T15:44:33
https://shannews.org/archives/54788
မၢႆတွင်း 25 ပီတဵမ် တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး
သင်ၶၸဝ်ႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸတ်းပၢင်မၢႆတွင်း 25 ပီတဵမ် (ပီၵွၼ်းငိုၼ်း) တီႈလႆႈပိုတ်ႇတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ ဝိႁၢရ်ႇ သွၼ်ထမ်းပရိယၢတ်ႈ ဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1-5/7/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းပၢင်ပူႇၸေႃႇလွတ်ႈႁေႃးထမ်း (ပထၢၼ်း) ပွၵ်ႈၵမ်း 37 လႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်း ပိုတ်ႇတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈမႃး ၶွပ်ႈတဵမ် 25 ပီသေ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းပႃး ပၢင်မၢႆတွင်း ပီၵွၼ်းငိုၼ်း တီႈတိူၵ်ႈ သွၼ်လိၵ်ႈဝိႁၢၼ်ႇသွၼ်ထမ်း ပရိယၢတ်ႈ ဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ သင်ၶၸဝ်ႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး တူၼ်ၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶၢဝ်းတၢင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉ ၸိူင်ႉၼႆသေ ပေႃးဢမ်ႇၸတ်းၵေႃႈ သမ်ႉတေဢမ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းတီႈၵႅပ်ႈမၼ်းဢဝ်။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸဝ်ႈတႃႇၼ တီႈၸမ်ၵႆ ဢၼ်ယၢမ်ႈလူႇတၢၼ်းမႃး တႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉဝႃးလႄႈသင် ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈဝႆႉၵူႈ လွင်ႈလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉလႆႈငိၼ်းၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ လႅင်းၾူၼ်း လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ဢမ်ႇလီလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်ၵၼ် လွင်ႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်လူႇတၢၼ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸတ်းပီၵွၼ်းငိုၼ်း တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 25 ပီ ၊ ပၢင်လူႇတၢၼ်း သၢင်းၵၢၼ်းၶဝ်ႈဝႃႇ ၊ ပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇႁူမ်ၸူမ်း ၸဝ်ႈႁပ်ႉလႆႈၸုမ်းၶူး “ဢၽိပႃလ” လႄႈ ပၢင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈဝႂ်ဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉလိၵ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းသင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး 69 တူၼ်၊ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈပႃးသူးၼမ်ႉၸႂ်လႄႈ ထၢပ်ႈၵၢမ်ႇယေႃးမုၼ် ၶူးပူင်သွၼ် 8 တူၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး လိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ တႃႇႁူင်းထမ်း ထမ်ႇမယူင်ႇ ၊ ၵျွင်းပီၵွၼ်းၶမ်း ၊ ၵျွင်းသွမ်း၊ မူၵ်ႉဢူး၊ ႁူင်း ႁဵၼ်းထမ်ႇမ၊ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇဝၢင်းၵျွင်း၊ ဢွင်ႈတီႈလဵင်ႉလူတႃႇၶဝ်ႈယေႃးၵီႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်လူႇတၢၼ်းၼႆႉ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈတႃႇၼ ၼႂ်းဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ မိူင်းၶွၼ်၊ ၸေႈၾၢင်၊ မိူင်းမၢဝ်း (သူၺ်ႇလီႇ)၊ ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-07T13:51:31
https://shannews.org/archives/54778
ၼမ်ႉၵဵဝ်ထူမ်ႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း ၼပ်ႉႁဵင်လင်
ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး (မိတ်ႉၵျီးၼႃး) ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းၼပ်ႉ ႁဵင်လင် ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်းထႅင်ႈ လၢႆၵေႃႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 30 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး ၼမ်ႉၵဵဝ်ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉမဵဝ်ႉတိတ်ႉၵျီး၊ ပွၵ်ႉၵသိၼ်ႇၸူႉ၊ ပွၵ်ႉၵလေးၵုင်း၊ ပွၵ်ႉဢွင်ႇလၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉယုသၼႃႉ၊ ပွၵ်ႉမေႇမတီႇရိ၊ ပွၵ်ႉၵျႅၵ်ႉပွင်ႇၶျၢၼ်ႇ၊ ပွၵ်ႉသီႇတႃပူႇ၊ ပွၵ်ႉယၼ်ႇၵျီးဢွင်ႇလႄႈ ပွၵ်ႉတူးတထွင်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၼမ်ႉပႆႇလူတ်းယွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၸေႈၼႃး ၵူၼ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၼႆႉ ၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ ထူမ်ႈတႄႉထူမ်ႈဝႃႈၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ တီႈမိတ်ႉၵျီးၼႃးၼႆႉ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈသေပွၵ်ႉယဝ် ၼမ်လႄႈဢေႇ။ မၢင် ႁိူၼ်းထူမ်ႈၽႅဝ်ၸိၵ်းၸွမ်ပုၼ်ႉ။ မၢင်ႁိူၼ်း ပႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉၵွၼ်ႇ ပေႃးဢဝ်လွင်ႈ လူႉသုမ်းဝႃႈတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်း 1,000 လင်ၶႃႈယဝ်ႉ ပေႃးၽတ်းၽဵင်ႇၵၼ်တင်းမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းသမ်ႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႉၵျႅၵ်ႉပွင်ႇၶျၢၼ်ႇ၊ ပွၵ်ႉဢွင်ႇလၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉမဵဝ်ႉတိတ်ႉၵျီးလႄႈ ပွၵ်ႉသီႇတႃႇပူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပွၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ယူႇတီႈၶူင်ႈယၢၼ်းလႄႈ ၸမ်ၾင်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ “ၼမ်ႉၵဵဝ်တႄႉ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ လႆႈသၢမ်ဝၼ်းယဝ်ႉ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေးတႄႉ ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ လႆၶဝ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်း ၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်လူႉသုမ်းၵေႃႈ ၼမ်ဝႃႈၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ မိူၼ်မေႃႈ ဝၢၼ်ႇၽႃႇႁူမ်ႈၶူဝ်းၼွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းဢၼ် ယူႇတီႈၶူင်းယၢၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်း ယွၼ်ႉၼမ်ႉတိုၵ်ႉထူမ်ႈ ပႆႇလူတ်းယွမ်းမူတ်း လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈယဝ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးတူၺ်းသင်ပၼ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးၼမ်ႉ လူတ်းယွမ်းလူင်း ယဝ်ႉၼႆႉ ထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႂ် ပွၵ်ႉလႂ် ပဵၼ်ၵူၼ်းသႅၼ်းမဵဝ်းလႂ် ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ၼၼ်ႉ ႁၼ်ၸုမ်းပရႁိတၶဝ် တေႃႉၵူၼ်းတၢႆ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇပႅတ်ႈၶႃႈဢေႃႈ တင်းမူတ်း 7 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႈလႂ် ဝၢၼ်ႈလႂ်တႄႉ ဢမ်ႇ ႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းယေး လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉပႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ။ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ ၵျွင်းၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ၊ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း၊ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းလႄႈ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ဢွင်ႈတီႈသုင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉၼႆႉ ၽၵ်းၶဵဝ်ၼႆႉ ၵႃႈႁႅင်းၼႃႇ၊ ႁူဝ်ပိုၵ်ႉ 1 ၸွႆႈ 10,000 ပျႃး၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇပီ 1 ႁူဝ် 10,000 ပျႃး၊ ၽၵ်းၵမ်ႇၸွမ်းမတ်ႉဢွၼ်ႇ 1 မတ်ႉ 500 ပျႃး ၵူႈပွၵ်ႈ 3 မတ်ႉ 500 ပျႃး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်၊ ၵိူဝ်ၽွင်ဝၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶိုၼ်ႈမူတ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃးလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ပွၵ်ႉဢွင်ႇလၢၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ သုမ်းၶဝ်ႈသၢၼ် 900 ထူင် ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၾႆ ၾႃႉ တီႈဝဵင်းၸေႈၼႃးၼႆႉ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ လႅင်းၾူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈၶၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈဝဵင်းၸေႈၼႃး ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမႂ်ႇလႄႈ မၢၼ်ႈမေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼွင်းထူမ်းႁႅင်း မိူၼ်ၵၼ်။ ဢိင်ၼိူဝ် ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2004 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈထူမ်ႈမႃး ၸိူင်ႉၼႆပွၵ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2024-07-06T19:01:30
https://shannews.org/archives/54773
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ တၢႆ 4 မၢတ်ႇ 4
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 06/07/2024 မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 5 လႄႈ ပွၵ်ႉ 10 ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၸဝ်ႈသၢင်ႇ လူႉလွၼ်ႇၸွမ်းထႅင်ႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈ ပွၵ်ႉ 5 ႁိမ်းသႅင်ႇတၢင်းၵိၼ် (ၸဵင်းၽေႃးတူႇ) တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 1 မၢတ်ႇ 3 ။ ပွၵ်ႉ 10 သမ်ႉ ၺႃးႁိူၼ်း ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ လင်ၼိုင်ႈ။ တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝတ်ႉၸိတ်ႉတႃႉသုၶ တိူဝ်ႉၺႃး ၸဝ်ႈသၢင်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်း 1 တူၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝတ်ႉသွၼ်းလုၼ်း တိူဝ်ႉၺႃး ၸဝ်ႈသၢင်ႇ လူႉလွၼ်ႇ 3 တူၼ် လႆႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ႁႅင်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင်တမ်းၶမ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်သမ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းတပ်ႉ 507 ဝၢၼ်ႈဢၢႆႇၼိူဝ်၊ ၸွမ်းႁိမ်းလွႆပေႇလႄႈ တၢင်းၵွင်းၵေႃႇ၊ ၼမ်ႉၼူမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉၼွင်မွၼ် မိူဝ်ႈ 5/7/2024 ၼႆႉ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းၼမ်။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမွၵ်ႈ 20 ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၵေႃႈၼမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ လႅင်းၾူၼ်းလႄႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇတတ်း ၶၢတ်ႇပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇထႅင်ႈ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-06T16:06:17
https://shannews.org/archives/54769
ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈၼွင်ၶဵဝ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇတပ်ႉ ၽွင်းသိုၵ်းတဢၢင်း လေႃႇတိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း
ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး တူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇယႂ်ႇၵႂၢင်ႈမႃးၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးပၢႆႈတပ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်း လိုပ်ႈလမ်းႁႃတူဝ်မၼ်းဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပၢႆႈတပ်ႉၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈ မဵဝ်းဢွင်ႇ မၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတီႉ ဝဵင်းမျၢၼ်ႇဢွင်ႇ တိူင်းၼမ်ႉၵဵဝ် (ဢေႊရႃႊဝတီႊ)၊ တႄႇဢဝ် ယၢမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း မႃးၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးထုၵ်ႇၶၢႆႉမႃး ႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်း PDF ယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈ မဵဝ်းဢွင်ႇ ပၢႆႈႁၢႆတူဝ်ဝႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်း 30-40 သေ မိူဝ်းၸူဝ်းဢဝ်ၵၢင်ႉ ၵႄႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမျၢၼ်ႇဢွင်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း သွၵ်ႈႁႃတူဝ် ပလိၵ်ႈမဵဝ်းဢွင်ႇ ၼၼ်ႉယူႇ။ ၽႂ် ႁၼ်ယႃႇသိူင်ႇသိမ်းဝႆႉပၼ် ႁႂ်ႈဢဝ်မႃးမွပ်ႈပၼ်ပလိၵ်ႈ/ သိုၵ်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆးဝႆး ဝႃႈၼႆပႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ဢၼ်ဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ၵေႃႈမီးလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈသိုၵ်းပၢႆႈတပ်ႉၵေႃႈ မီးၼမ်မႃးၵူႈဝၼ်း- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ႁူဝ်သိုၵ်းႁူဝ်ႁၢၼ် ၼႂ်းတိူင်းၼမ်ႉၵဵဝ်သေ သူင်ႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်လႄႈ သူင်ႇမႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆး မီး 150 ၼႆႉ – ဢိင်ၼိူဝ်ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် တပ်ႉသိုၵ်းလၢတ်ႈၼႄသေ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB တႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-06T15:49:17
https://shannews.org/archives/54766
ရူတ်ႉၵႃးၶမ် ၼႂ်းၵႄႈ မူႇၸေႊ – လႃႈသဵဝ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃး
ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵိုတ်းၶမ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 3/7/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးပိၵ်ႇဢိုတ်းဝႆႉ လၢႆတီႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ မႃးၼၼ်ႉ ၶမ်ဝႆႉတီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းႁုင်း တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢမ်းယိုဝ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သေ တိူဝ်ႉမႅၼ်ႈ ရူတ်ႉၵႃးၵူၼ်းမိူင်းလၢႆ လၢႆလမ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢၢၼ်းတေၵႂႃႇဝဵင်းလိူဝ်ႇ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉလႄႈ ၶိုၼ်းထွႆလင် ဝၢႆႇပွၵ်ႈမိူဝ်းၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ၼႆ ၸဝ်ႈၵႃး ဢၼ်လႅၼ်ႈၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းၵႃးၵူၼ်းမိူင်း ၵိုတ်းၶမ်ပွတ်းတၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တဵၵ်းၶၢၼ်းဢဝ် ၵႂႃႇၵႃးသုင် 3 လမ်း၊ ႁွင်ႉၵႂႃႇပႃး ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်လူႉၵွႆမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 2 -3 ဝၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 14 ၵေႃႉ ၼႂ်း ၼၼ်ႉပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉလႄႈ ၼၢင်းယိင်း 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉတင်းၼမ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-06T15:16:05
https://shannews.org/archives/54760
ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ၶွပ်ႈတဵမ် 248 ပီ
ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၶွပ်ႈတဵမ် 248 ပီ။ ပဵၼ်ဝၼ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း လိုဝ်ႈၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ၸတ်းပၢင်ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်။ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမႃး လၢႆၸႄႈဝဵင်း ၸတ်းပၢင်ၸုတ်ႇမွၵ်ႇၾႆးႁၢင်ႈလီ ၼႂ်းဝၢင်းသဝ် ႁိၼ် မၢႆတွင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ်။ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၸုတ်ႇမွၵ်ႇၾႆး ၵႂႃႇတူၺ်းတၢင်းႁၢင်ႈလီမွၵ်ႇၾႆး တီႈဝဵင်းလူင်ဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊၻီႊသီႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း မႃးပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း သမ်ႉပေႃးၼႅၼ်ႈၼႃ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးမိၼ်လဵပ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ပႃး။ ပဵၼ်ဢၼ်ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ မိူင်းတႆးသေ လီၶေႃး ၶူမ်တႄႉတႄႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၼႆႉ ဝၢႆးလင် လႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း တႂ်ႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉ ၽွင်းပီ 1700 ပၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်လႆႈၶဵင်ႇတႃႉၵၼ်တင်း မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတႄႉတႄႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈလတ်းၽၢၼ်ႇပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၊ လတ်းၽၢၼ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈၵႃႇလ လုမ်ႈၾႃႉ ဢိၵ်ႇပၼ်ႁႃ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ တင်းၼမ်။ တူဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵျဵဝ်ႊပၢႆႊတၼ်ႊၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လဵင်ႉလူ တီႈႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် ၸွမ်ၸိုင်ႈ။ တီႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢမေႊရိ ၵၼ်ႊၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆ ၵႆႉမီးပၢင်မၵ်းမၼ်ႈယိုၼ်ႈမွပ်ႈ ဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ပၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းမႃးတၢင်ႇယွၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းပီၼႆႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းဢၼ်ယွၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မိုၼ်ႇပၢႆ။ လႆႈဝႃႈၼမ်မႃးလိူဝ် ပီၵၢႆ 2 ပုၼ်ႈ။ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းၶဝ် ၸတ်းပၢင်မွပ်ႈဝတ်းဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ပၼ် 195 ပၢင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2024-07-06T14:54:19
https://shannews.org/archives/54753
ထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈတူဝ်သတ်းဝူဝ်းၵႂၢႆး
ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ဝဵင်းၵေႃႊရူဝ်ႊလႃႊၻူဝ်ႊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ် ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈတူဝ်သတ်းဝူဝ်းၵႂၢႆးၼၼ်ႉမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပဵၼ်ၸၢႆးၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇယူႇလီသေမႃးၶဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃ။ မေႃယႃထတ်းႁၼ် ၽိဝ်ၼင် မၢၵ်ႇတႃသီၶွင်ႇမၼ်းၸၢႆးၵႂ်ႈဝႆႉလႄႈ ၽိူဝ်ႇထတ်းတူၺ်းလီလီ လႆႈႁူႉဝႃႈ မၼ်းၸၢႆး ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်း ၼူၵ်ႉ တီႈတူဝ်သတ်းမႃးၼႆ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မိူင်းၵေႃႊရူဝ်ႊလႃႊၻူဝ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ၵျူႊလၢႆႊ ၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလဵင်ႉဝူဝ်း တီႈမိူင်းၵေႃႊရူဝ်ႊလႃႊၻူဝ်ႊ၊ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇလုမ်းလႃးဝူဝ်းမႄႈ ၼႂ်းၶွၵ်ႈ သေ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တီႈဝူဝ်းမႄႈၼၼ်ႉမႃး။ မၼ်းၸၢႆးလႆႈႁပ်ႉတၢင်းယူတ်းယႃ ၊ သမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ်သေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ယူႇလီၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵေႃႊရူဝ်ႊရႃႊတူဝ်ႊၼႆႉ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၸင်ႇႁႃၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၸပ်းဝႆႉတီႈဝူဝ်းၵႂၢႆး ၽွင်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်း။ ၸၢႆးလဵင်ႉဝူဝ်း ၵေႃႉၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ဢၼ်ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ ၵေႃႉထူၼ်ႉ 4 ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈ တၢင်းပဵၼ် ၸိူင်ႉၼႆ တေမီး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼင်မၢၵ်ႇၵႂ်ႈ၊ လွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်ၵႂ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ယၢမ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်တီႈ ၸၢႆးလဵင်ႉဝူဝ်း 3 ၵေႃႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁပ်ႉတၢင်းယူတ်းယႃသေ ယူႇလီၶိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၸပ်းငၢႆႈသေတႃႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈ လႆႈမႆႈ ၸႂ် ထိုင်သၢႆၸႂ် ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်ၸွမ်းၶွၵ်ႈဝူဝ်းတႄႉ တၵ်းလႆႈၾၢင်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼူၵ်ႉ တီႈဝူဝ်းၵႂၢႆးၼႆႉ လၢမ်းၽႄႈၼႂ်း 12 ၸႄႈမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ၊ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ် ၼႂ်းၶွၵ်ႈဝူဝ်း 139 ၶွၵ်ႈ။ တီႈဝဵင်းၵေႃႊရူဝ်ႊလႃႊၻူဝ်ႊၼႆႉ ဝူဝ်းဢၼ်ၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်း ၼူၵ်ႉၼႆႉ မီးယူႇ 27 တူဝ်ယဝ်ႉ – ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်ႇ ရၢႆႊထိူဝ်ႊသေ သိုဝ်ၶၢဝ်ႇ DVB တႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T21:14:55
https://shannews.org/archives/54739
TNLA တင်း SSPP ယိုဝ်းၵၼ် တီႈၵျွၵ်ႉမႄး
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10:30 မူင်းပၢႆ သိုၵ်း TNLA တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဢိူင်ႇ ၼွင်ပိင် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူင်းမႃးသေ မႃးယိုဝ်းႁဝ်းဢွၼ်တၢင်းဢေႃႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 11 မူင်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇၼွင်ပိင် တီႈႁိမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးတပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်း SSPP ပၵ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း လိူၼ်သွင်လိူၼ်ၼႆႉ TNLA လႄႈ SSPP/SSA မီးပၼ်ႁႃၵၼ်လွင်ႈတမ်းဝၢင်းတီႈယူႇတပ်ႉၼႂ်းၵႄႈ ၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ မိူင်းလူင်၊ ၵႄႈလိတ်ႈၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ လႆႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်မႃးၼႂ်းထုင်ႉၼႆႉ ႁိုင်ဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆသေတႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉပႃးၸဵမ်လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉသဵင်ၵွင်ႈတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇဝႃႈၼႆ။ ”တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉယိုဝ်းၵၼ်ယူႇတၢင်း ၼႃးၶၢႆး -သူၼ်ဢွႆႈ (လႅၼ်ၶႅၼ်ႈ သီႇပေႃႈ-ၵျွၵ်ႉမႄး) ၼႆႉၶႃႈၼေႈ ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶၢဝ်ႇၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်ၾၢႆႇသိုၵ်းၶူဝ်းၶဵဝ်တႄႉဝႃႈ – သိုၵ်းလွႆပူၼ်ႉၶဝ်ႉမႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေဢမ်ႇၵႃး လူင်းၵႃးမႃးၵေႃႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇၵမ်းလဵဝ်လႄႈ ၸင်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆဢေႃႈ ” ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းTNLA တၢႆ 11 ၵေႃႉ ၊ ၾၢႆႇတၢင်းၽူႈၼမ်းသိုၵ်း TNLA ၵေႃႈယင်းသင်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ဝႆႉဝႃႈ ႁၼ် သိုၵ်းတႆးတီႈလႂ်ၵေႃႈယိုဝ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ တႃႇတေထၢမ်တူၺ်းလွင်ႈတၢင်းမၼ်းၼၼ်ႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ TNLA ယူႇၵေႃႈ ၵပ်းပႆႇလႆႈ။ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ သီႇပေႃႉၼႆႉ သိုၵ်း TNLA တင်း PDF ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ ၶိူင်ႈမိၼ် တိုၵ်းၸွႆႈလႄႈ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမွၵ်ႈ 16,000 ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 50 ပၢႆလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉ ဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉသေ တႄႇသိုပ်ႇလၢမ်းမႃး ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ယူႇ တီႈ တပ်ႉသိုၵ်း TNLA တင်း PDF လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၼႂ်းၸႄႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းလၢမ်းၽႄႈထိုင် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်း MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆၵေႃႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ် သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 200 ၵေႃႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်း ၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T19:45:38
https://shannews.org/archives/54731
ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 62,300 ပျႃးယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/07/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 62,300 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းႁႅင်းၼႃႇ မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၼၼ်ႉ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 65,500 ပျႃး။ ထိုင်မႃး ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 4 မူင်းပၢႆ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 62,300 ပျႃးၶႃႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ လႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇသမ်ႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 64,516 ပျႃး ၸင်ႇလႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတႄႉ မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းၵူႈၶၢဝ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး – မၢၼ်ႈၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ငိုၼ်းထႆး 845 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး ။ ပေႃးဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ လႅၵ်ႈငိုၼ်းထႆးသမ်ႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 790 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဵမ်ၶၼ်ၵုၼ်ႇ၊ ၶၼ်ၶမ်း၊ ၶၼ်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T17:29:20
https://shannews.org/archives/54726
ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ပႆႇၵိုတ်းယဵၼ် မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ
တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်း TNLA ႁူမ်းတင်း PDF ပိုတ်းယိုဝ်း တိုၵ်းတေႃးၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႇႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇ ယဵၼ်သိုၵ်း TNLA တင်း PDF ဢဝ်ၻရူၼ်ႊမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈလူင်လၢမ်းလိမ်းပိုတ်းယိုဝ်း တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈ လႄႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း – ၶူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉလူႉၵွႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇ မၢၵ်ႇမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် ဢမ်ႇယွမ်း 7 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ/ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ ဝၼ်းတီႈ 4/7/2024 ၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵၼ်ႁိုင် ၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်း လင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇလႅင် ပွၵ်ႉၸၢင်ႈၶမ်းၸၢၼ်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸၢႆး ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉ ဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ်ၵေႃႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၽူင်ႉသႂ်ႇသေ ၾႆးလၢမ်းမႆႈႁိူၼ်းပႃးၼႆ ၵူၼ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပဵၼ်ၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးတီႈငွၵ်းသွၵ်ႈမၼ်း ၼႆဢေႃႈ ဢႃယု တေမီးမွၵ်ႈ 30 ဢၼ်ႁဝ်းငိၼ်း တႄႉ ဢၼ်တူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉ တေပဵၼ်မၢၵ်ႇလူင်ဢေႃႈ လႆႈငိၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း 2 ၾၢႆႇ။ မၢင်ၵမ်းငိၼ်းပႃး သဵင်ၵွင်ႈၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး ၽႂ်ၵေႃႈ ႁိုဝ်တေႁတ်းၵႂႃႇတူၺ်းၽႂ် လိူဝ်သေၵူဝ် မူၵ်း ယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 5/7/2024 ၼႆႉတႄႉ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ် ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈဢွၵ်ႇ ႁႃသိုဝ်ႉ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းလႄႈ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉဢၼ်ႁႅင်ႈဢၼ်ႁွင် ဢၼ်ဝႆႉၵိၼ်လႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၼႂ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ သင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇလႅင် ငိူင်ႉပၢႆႈၼႆလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ၸႂ်ႉ ပၢႆႈၼႆတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ်။ တွၼ်ႈတႃႇ ၸဝ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးၵေႃႈ လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉဝႆႉၼႂ်းသူၼ်သေပၢႆႈ ယွၼ်ႉမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးဢဝ်ၶိုၼ်းသေ ၵူဝ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵႄႇ – ၼဝ်ႈပႅတ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ မွၵ်ႇမၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈ ႁူဝ်မၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇထိုင်ၶၢဝ်းဢဝ် ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈဢဝ်မႃးၶၢႆၵေႃႈမီး ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ – “ဝၢၼ်ႈမိူင်းယုင်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵႂႃႇၸၢႆႇၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၸဵမ်ၵူၼ်းၶၢႆၵူၼ်းသိုဝ်ႉ လႆႈႁိပ်ႈမႃးႁိပ်ႈမိူဝ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၽုၵ်ႇ ၽၵ်းၶၢႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးတေဢမ်ႇမႃးၶၢႆသမ်ႉ မွၵ်ႇမၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈႁူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၵႄႇတေၼဝ်ႈပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ ။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် ၵူဝ်ယူႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 01/07/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉၸၢမ်ၽိူၵ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်း 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈၶၢတ်ႇ၊ ၸိူဝ်းမီးၾႆးသူဝ်ႊလႃႊတႄႉ ၶႅၼ်းၸႂ်ဢိတ်း ၼိုင်ႈယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးၾႆးသူဝ်ႊလႃႊလႄႈ တႃႇႁုင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်း တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ထၢၼ်ႇလႄႈ ၽိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းဢဝ်မႃးၶၢႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸႂ်ႁႅင်း တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢိင်ၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆၵေႃႈၶၢတ်ႇသေ ၵႅတ်ႉသ် တႃႇႁုင်တူမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၶၢႆ။ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉၸွမ်းၵၢတ်ႇ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်ပုင်ႈၶိုၼ်ႈ လုၵ်ႉတီႈ (သႅၼ်းလဵၵ်ႉ) 2 မိုၼ်ႇပျႃးပၢႆ ၼၼ်ႉ ၶၢႆထိုင် 7 မိုၼ်ပျႃးပၢႆ။ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ ၸႅၵ်ႇၶၢႆပၼ်ၵေႃႉဢိတ်းၵေႃႉဢွတ်းၵူၺ်း။ ရူတ်ႉၵႃး ၼိုင်ႈလမ်းၶၢႆပၼ်တႃႇ 5 မိုၼ်ႇပျႃး၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၼိုင်ႈလမ်းၶၢႆပၼ် တႃႇ 1 မိုၼ်ႇၵူၺ်း။ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢမ်ႇပိုတ်ႇယဝ်ႉလႄႈ လႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇသိုဝ်ႉ တီႈတူဝ်းၵဵတ်ႉ၊ လႆႈပၼ် ၼိုင်ႈ လိတ်ႊလႂ် 3,500 ပျႃး။ ၸိူဝ်းဢၼ်လူဝ်ႇၸႂ်ႉႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈလိတ်ႊ 5,000 ပျႃးၵေႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းၵမ်းၼႆႉ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ – ၵႅတ်ႉသ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ပႃးၸဵမ် ၶဝ်ႈ သၢၼ်ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ။ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၼိုင်ႈၸိတ်ႉလႂ်ၶၢႆ 3,000 ပျႃး (တေႃႉတႄႉပႃး 5 လုၵ်ႈၵူၺ်း) ။ ၸိူဝ်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ၊ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ လႆႈပႅင်း ၵိၼ်ပႅင်းၸႂ်ႉ ပႃးၵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတင်းဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉတႄႉ တင်းမူတ်းဢမ်ႇယွမ်း 10 ပွၵ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်းႁဵင် ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈႁွတ်ႈဝႆႉ တၢင်းဝတ်ႉၼွင်ၵၢတ်ႇ၊ ၵၢင်ႉမေႃႇ၊ ၼွင်ဢိုင်ႇ၊ ၼွင်ဢၢင်ႇ၊ သီႇသုင်ႇ၊ ၵျွင်းၵဝ်ႇ၊ ၵုင်းသႃႇ၊ ၵုင်းၵေႃႇ၊ ယေႇႁေႃႇလႄႈ ဝတ်ႉ 2500 ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T16:41:23
https://shannews.org/archives/54720
သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ
ၶမ်ႈဝႃးဝၼ်းတီႈ 5 ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 7 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလရ 67 မိူင်းယႆ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်း ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်း(ၽႄ)ၸၼ်ႉသုင်။ ၵူၼ်းမိူင်းယႆၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ -“သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇၶဝ်မေႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈၼႆႉ။ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 67 ၶူဝ်လွင်း ယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်းႁူဝ်ယ။ မၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်း ႁၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈလူင်။ တူၵ်းႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်း ဢထၵ ၊ ႁိမ်းလုမ်းၵျၢၼ်ႉၶၢႆႇယေး (လုမ်းသၢင်ႇသီႈ) ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၼွၼ်းၼႂ်းလုၵ်းပဵမ်ႇဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶလယ 67 တိုၵ်ႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ။ ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းဢိူမ်ႈမႃးႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉ လႃႈသဵဝ်ႈ-မိူင်းယႆ ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈပၢႆႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတႄႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈထႅင်ႈၼႆ။ “ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းမိူင်းယႆၶႂ်ႈပၢႆႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ၊တၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼမ်ႉပွင်ႈၶႂ်ႈပၢႆႈမႃးတၢင်းမိူင်းယႆၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၶႃႈ။ ၸွမ်းသၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉမီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သိုၵ်းလွႆ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးသမ်ႉပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇမူတ်း။” ဝၢၼ်ႈပၢင်ၺွင်ႇလႄႈဝၢၼ်ႈလူင် ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇတူၵ်းၸမ်ၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 300 ဢွၼ်ၵၼ် ပႆတၢင်းဢွၵ်ႇပၢႆႈငိူင်ႉဝႄႈ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇတၢင်းဝတ်ႉၵျွင်းလွႆႁၢင်း လႄႈ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမွင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 4 မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၵုင်းမူင်ႈ 6 လုၵ်ႈ။ ယိုဝ်းၵႂႃႇတူၵ်းတၢင်းလွႆလဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း 3 လုၵ်ႈဝႃႈၼႆ။ တၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်း SSPP/SSA တူင်ႉၼိုင်ယူႇသဝ်းဝႆႉၸဵမ်လႂ်။ သိုၵ်းTNLA လႄႈ MNDAA တႄႉၸင်ႇႁႃၶဝ်ႈမႃးတူင်ႉၼိုင် ၽွင်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉမႃးၵူၺ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T16:45:53
https://shannews.org/archives/54717
ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပွႆႇၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပွႆႇပၼ်ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ 400 ပၢႆ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ပွႆႇပၼ် ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မူႇၸေႊၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း 400 ပၢႆ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢဝ်းတႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း ၸွႆးတြႃးမႃးတဵမ် 3 လိူၼ်ယဝ်ႉသေ ၸင်ႇပွႆႇ ၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/03/2024 ၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 600 တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉသေ ၸွႆးတြႃးဢဝ်လိူင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးဝႆႉ မတ်ႉတႃ 66 (ဂ) လူၺ်းတၢင်းၽိတ်း ၸႂ်ႉၼႅင်ႈသၢၼ် ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵၼ်လႄႈ လွင်ႈလၵ်ႉၶူဝ်းၶွင် – ငိုၼ်းတွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပွႆႇၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်ထုၵ်ႇပွႆႇတူဝ် ဢွၵ်ႇမႃး ႁူဝ်ၵူၼ်း 400 ပၢႆၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၾၢႆႇလင်ႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 700 ယိုတ်းပႃးႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၺႃးၺွပ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆႇငိုၼ်းပၼ်သေ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈႁွင်ႈ သေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ။ ယႃႇဝႃႈ ၸုမ်း ၵျႃးၽႅၼ်ႉ တေယွမ်းလူင်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၼမ်လိူဝ်တိူဝ်းမႃး ထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး၊ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၢဝ်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈတူဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) သေ ယူႇဝႆႉၵေႃႈမီး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T13:54:50
https://shannews.org/archives/54712
ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ
ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး (Shan Artists Group) ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 30 သႅၼ်ပျႃး။ ဝၼ်းတီႈ 03/07/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ဢိၵ်ႇပႃး ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်ၵႆ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝတ်ႉၶူဝ်တႅၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉၼမ်ႉပႅၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉပၢင်ႇလေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼႃးသွင်း၊ ဝတ်ႉၶူဝ်မုင်း၊ ဝတ်ႉၸွႆးၵုင်း၊ ဝတ်ႉၼွင်ပိင် ဢွၼ်ႇလႄႈ ဝတ်ႉပွၵ်ႉဢၢင်းလူင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၼၢင်းမူဝ်ၶၢဝ်ၼူၼ်း ၽူႈတၢင်တူဝ် ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ယူႇတီႈ ႁဝ်း ၶႃႈၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆးသေ လႆႈလူႇၶၢမ်ႇငိုၼ်း တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တင်းမူတ်း လႆႈၵမ်ႉၸွႆႈၵႂႃႇ 30 သႅၼ်ပျႃး။ ယူႇတီႈ ၸၢႆးႁၵ်ႉၶိူဝ်းႁၢၼ်ႁဝ်းၶႃႈသေ ၸွႆႈတိတ်းတေႃႇ ၶပ်ႉၶိုင်ပၼ်ၵႂႃႇလီငၢမ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းႁဝ်းၶႃႈသေ တိုၵ်ႉႁပ်ႉငိုၼ်း လူႇထႅင်ႈယူႇၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 16,000 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇၸွႆႈလႄႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 50 ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-05T11:29:31
https://shannews.org/archives/54705
ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉလၢတ်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၸၢႆးယိင်း တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ယွမ်းလူင်းႁႅင်း
ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ လွင်ႈၶတ်းၸႂ် ႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇႁႂ်ႈ သုၼ်ႇလႆႈ ၸၢႆးယိင်းမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် (Gender Equality) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူၼ်လင်တူၵ်းလိုၼ်းၵႂႃႇၶိုၼ်းၼႆ – ၽူႈတၢင်တူဝ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တွမ်ႊဢႅၼ်ႊတရူႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၼၢင်းယိင်း ၊ ၼုမ်ႇယိင်း ၊ ယိင်းႁၵ်ႉယိင်း ၊ ၸၢႆးႁၵ်ႉၸၢႆး (LGBT) ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ တဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ် ၊ ဢဝ်ၼမ်ႉမျၢတ်ႈ ၼမ်ႉတွၼ်း လူၺ်ႈ ၵူႈလွၵ်းလၢႆးတၢင်း – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸွမ်းၵိတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်းၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းပူၼ့်ပႅၼ်တၢင်းၵႃႇမ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးယူႇတႃႇသေႇ။ လွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၸၢႆးယိင်းလႄႈ လွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်တၢင်းၵႃႇမၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆးတူဝ်ပၢႆးၸႂ် – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းလႄႈ LGBT ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လႆႈသုမ်း သုၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ၊ သုၼ်ႇလႆႈပၢႆးယူႇလီလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႇမီး ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးတင်းၼမ် – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼၢင်းယိင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၶဝ်ၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ၺႃးၸႅၵ်ႇၽႄယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၊ ၺႃးပၢၵ်ႈထဵင်ဝႆႉ တႃႇတေႁပ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်း ၊ ဢမ်ႇမီးငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊၶဝ်ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၶဝ်မီးဝႆႉသေ ယင်းၺႃးၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၵႄႈငဝ်းလၢႆး ယၢပ်ႇၵိၼ်းလၢႆလွင်ႈယူႇၼႆ ၼၢင်းယိင်းလႄႈ LGBT ၶဝ်ယင်းၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၵၢၼ် တေႃႇသူႈ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သေဢမ်ႇၵႃး ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢဝ်တၢင်းၽိတ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းပူၼ်ႉ ပႅၼ်တၢင်းၵႃႇမလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ယိင်းၸၢႆး တေမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယူႇတီႈ ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူမ်ႈႁွမ်း ၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်တီႈ ၼၢင်းယိင်းလႄႈ LGBT ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇၼႆ – ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈ ႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉပႃး ၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-07T07:00:00
https://shannews.org/archives/54698
ဢွင်ႇလႃႉ ဢႅၼ်ႇသၢၼ်း ၽူႈတွႆႇတီမူၺ်းၸၢဝ်းၶၢင် တေထုပ်ႉတီမူၺ်းတင်း ၵူၼ်းမိူင်းတူႇရၵီႇ
ဢွင်ႇလႃႉ ဢႅၼ်ႇသၢၼ်ႇ ၸၢဝ်းၶၢင် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၽူႈလဵၼ်ႈႁႅင်း ထုပ်ႉတွႆႇတီမူၺ်း ၸိုဝ်ႈလင်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ တေလႆႈတွႆႇမူၺ်းတင်း သျမေး ဢႃႇၻူဝ်ႇၵၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတူႇရၵီႇ။ ပၢင်ထုပ်ႉတီမူၺ်း တေၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ တေမႃးၼႆႉ တီႈၸႄႈမိူင်းၵေႃႇရူဝ်ႇလႃႇတူဝ်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ One Championship ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢွင်ႇလႃႉလႄႈ သျမေး တေထုပ်ႉတွႆႇၵၼ် တႃႇႁိမ်သူးမိတ်ႇတႄလ်ဝဵၵ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႇလႃႉ ဢႅၼ်ႇသၢၼ်ႇၼႆႉ ထုပ်ႉတီမူၺ်း ဢွင်ႇပေႉမႃး 30 ပၢင် ယၢမ်ႈသုမ်းမႃး 18 ပၢင်။ သျမေးလ် ဢႃႇ တူဝ်ႇၵၼ်ႇ ဢၼ်တေမႃးထုပ်ႉတွႆႇၵူႈမၼ်းသမ်ႉ ယၢမ်ႈထုပ်ႉတွႆႇမႃး 9 ပၢင် ဢွင်ႇပေႉမႃးတင်း 9 ပၢင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶၢင် တႅမ်ႈတၢင်ႇ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-05T10:58:38
https://shannews.org/archives/54690
ပွႆးသႃႇသၼႃႇႁိၼ်ႊတူႊ တီႈမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃး ၵူၼ်းၵိုၼ်း ၶွၼ်ႈ ထိုင်တီႈယဵပ်ႇၵၼ်တၢႆ ပၢၵ်ႇပၢႆ
ဝၼ်းတီႈ 2 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၸၢဝ်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၸတ်းပွႆးသႃႇသၼႃႇ ႁိၼ်ႊတူႊတီႈၸႄႈမိူင်းဢုတ်ႉတရႃႊ ပရႃႊတဵတ်ႉသျ် ၵူၼ်းၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃးလႄႈ ထိုင်တီႈ ယဵပ်ႇၵၼ်တၢႆ။ တီႈပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ ၽူႈၸတ်းပၢင်ၶဝ်ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵူၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼမ်သုတ်း 8 မိုၼ်ႇၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ် ထိုင် 2 သႅၼ်ပၢႆ။ ဝၢႆးလင်တႄႇပၢင်ပွႆး မွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၵေႃႈ ၵူၼ်းယဵပ်ႇၵၼ်တၢႆ။ သုၼ်ၸတ်းပွင် ၵၢၼ်ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး သၽႃႇဝပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ မီးၵူၼ်းတၢႆထိုင် 121 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈၵုမ်းပၢင်ပွႆး သျီႇလႃႇမေႃႇရႃႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဝႃႈ – ပဵၼ်ယွၼ်ႉၵူၼ်းၵိုၼ်းၼႃႇလႄႈ တီႈယူႇမၼ်း ၵႅပ်ႈပႅတ်ႈသေ ထိုင်တီႈယဵပ်ႇၵၼ်တၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီးယႃႊ ၼႃႇရိၼ်ႇၻရႃႇမူဝ်ႇတီႇ တႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – တေၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၶိုၼ်းတွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတၢႆၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ 2400 တေႃႇလႃႇလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ တေ ပၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႉ 600 တေႃႇလႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Eleven ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']
2024-07-05T10:47:17
https://shannews.org/archives/54684
ၵူၼ်းမိူင်းၶျၢင်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈၼမ်ႁႅင်း မၢင်ဝၢၼ်ႈပေႃးလႆႈပိၵ်ႉဝၢၼ်ႈဝႆႉ
ၽွင်းၾူၼ်တူၵ်းမႃးထပ်းၵၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶျၢင်း ပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉၵႅၼ်း ၸပ်းၽႄႈၵၼ် မၢင်ဝၢၼ်ႈ ပေႃးလႆႈလွၵ်ႉၻၢဝ်ႊ ပိၵ်ႉဝၢၼ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်းတွႆႇ ဝဵင်းမိၼ်းတၢတ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း လၢမ်းၽႄႈၸပ်းၵၼ် 20 ပၢႆ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မိူင်းၶျၢင်းတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 10 ၶူပ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 60 ပီၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ တီႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႉၶျၢႆႇတႄႉ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇသေ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ တၢႆ 2 ၵေႃႉ။ ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီၶျၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပႃးဝႃႈ – တီႈဝဵင်းမိၼ်းတၢတ်ႉလႄႈ ပလႅတ်ႉဝႃႉၼၼ်ႉ တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈ ၽႄႈလၢမ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆး ၶႂ်ႈမိူၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလဝႆႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၵူၼ်းတၢႆထိုင် 14 ၵေႃႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-04T17:49:42
https://shannews.org/archives/54678
TLEC သင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 4/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတဢၢင်း TLEC ၵိုင်ႉၵၢင်ႉသင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း ၶိုၼ်းႁူင်း ႁဵၼ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈဝဵင်ၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉ ဢၼ်မႃးသင်ႇလၢတ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ၸုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တဢၢင်း TLEC ၶဝ်ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ႁူင်းႁဵၼ်းဢၼ်ၶဝ်ပိုတ်ႇဝႆႉတႄႉ မီး 3 ဢွင်ႈတီႈ ၼင်ႇဢၼ်ၶႃႈႁူႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်း ၶႄႇတႄႉ ဢိုတ်းဢမ်ႇဢိုတ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်ၺႃးသင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၵၢင် မၢႆ (1) ၊ ၸၼ်ႉသုင် မၢႆ (1) လႄႈ မၢႆ (3) ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်းပၼ်ၶႂၢင်ႉ ပိုတ်ႇယူႇယၢမ်းလဵဝ်။ မိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်တႄႉ ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇဢမ်ႇယွမ်း 6 တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶွင်တဢၢင်း TLEC ပိုတ်ႇဝႆႉၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢမ်ႇၼမ်လႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်ႇမႃး ႁူင်းႁဵၼ်း 3 လင်ၼႆႉ သေတႃႉၵေႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းယင်းဢမ်ႇၼမ် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈ။ “ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ႁၢႆႊၵႅၼ်ႊ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် ၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ်တီႈ မိူင်းၶႄႇ ၵမ်း လိုၼ်းၼႆႉ ၶဝ်တူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်ၽွင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈတေမႃးပိုတ်းယိုဝ်း ဢဝ်ၶိုၼ်း ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၵုမ်းဝႆႉႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉလႄႈ ဝၢႆးသေၶဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ်မႃး တၢင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼမ်ႉတူႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸင်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ မႃးပဵၼ်တၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ” – ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ – ၵျုႊလၢႆႊၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် တေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း တႃႇပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2024 – 2025 ၼႆသေ တွၼ်ႈတႃႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၵၢၼ်သွၼ်ၵၢၼ်ႁဵၼ်း လၵ်းသုတ်ႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်သေ ၶိုၼ်းပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ပႆႇႁိုင်သင် သမ်ႉတေလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၸိူင်ႉၼႆ ယွၼ်ႉၵူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မႃးတိုၵ်းဢဝ် ၶိုၼ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 40 ၶီႇၵႃး မႃး 3 လမ်းသေ မႃးယိုတ်းဢဝ် ႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 200 ပၢႆ လႆႈၶၢတ်ႇ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းၵုၼ်လူင် ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ( ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 3/7/2024 ယွၼ်ႉၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်း ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေပိုတ်ႇၶိုၼ်းမိူဝ်ႈလႂ်။
['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-04T16:28:04
https://shannews.org/archives/54671
ၸုမ်း PNO ၵဵပ်းသိုၵ်း ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉပူင်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းသႅၼ်
ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း PNO ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ် ၸီႉသင်ႇ ၵၢင်ႉ ၵႄႇၼႂ်းထုင်ႉပူင်း ႁႂ်ႈသူင်ႇၵူၼ်းမႂ်ႇပၼ် တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် တေဢမ်ႇလႆႈယွမ်း 4 ၵေႃႉ။ ဝၢၼ်ႈလႂ် ဢမ်ႇပၼ်လႆႈသမ်ႉ ၵဵပ်းငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းသႅၼ်ပျႃး။ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇလီ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ သမ်ႉတဵၵ်းၵဵပ်း ငိုၼ်းတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ် တေသိုပ်ႇယူႇၵေႃႈယၢပ်ႇ တေပၢႆႈပႅတ်ႈၵေႃႈၵိၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ထုင်ႉပူင်း (ဢမ်ႇၼၼ်) ထုင်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇၼႆႉ တေမီးဝႆႉပဵၼ် 3 တွၼ်ႈ ၊ တွၼ်ႈၼိုင်ႈယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ႁူဝ်ပူင်း ၊ တွၼ်ႈ ၼိုင်ႈ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇလႄႈ ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတလူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်တႆးပွတ်းၸၢၼ်း ။ ဢၼ်ၸုမ်း PNO လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၽႂ်ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းလႆႈသမ်ႉ ၵဵပ်းငိုၼ်း။ ၼႆႉပဵၼ် ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇသၢပ်ႇၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၾင်ႇတၢင်းတူၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈမူင်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈ ႁၢင်လွႆး၊ ဝၢၼ်ႈသီႇသုင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉႁိူဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈမိူင်း၊ ဝၢၼ်ႈ ၶႂၢင်၊ ဝၢၼ်ႈယေႇဝုၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈမၢၵ်ႇၵဵင်ႁွမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၢင်ဝၢၼ်ႈလႆႈပၼ်ငိုၼ်း မၢင်ဝၢၼ်ႈ လႆႈပၼ်ၵူၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၵူတ်ႉ ယူႇတွၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ် တၵ်းလႆႈပၼ်ၵူၼ်း – ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် 4 ၵေႃႉ။ ပေႃးဢမ်ႇ ၸၢင်ႈပၼ်ၵူၼ်း တႃႇၼိုင်ႈၵေႃႉ တေလႆႈပၼ် 40 သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီး ငိုၼ်းပၼ်လႄႈ ၵႃႈလႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆလွင်ႈ။ ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်းလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၸုမ်း PNO ၶဝ် ႁႂ်ႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း 1 ဝၢၼ်ႈလႂ် 4-5 ၵေႃႉ။ တေလႆႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇ တၢင်းတူၵ်း ၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢေႃႈ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေႁွင်ႉၵႂႃႇၾိုၵ်းဝႆႉ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၼႆ ဢေႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇၵႂႃႇသမ်ႉဝႃႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 40 သႅၼ်ၼႆဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈငိုၼ်း လႄႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၸဵမ်မိူဝ်ႈပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းဢွၵ်ႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လူဝ်ႇလုမ်းလႃးၵူၼ်းထဝ်ႈ တီႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း။ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၵူတ်ႉၼႆႉ ဢၼ်လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းဢၼ်ယူႇ ပွတ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပွင်ႇၵႂၢမ်းပဢူဝ်းၵေႃႈ ႁင်းမၼ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်တႆးယူႇဝႆႉလွၼ်ႉလွၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉ မႃးၼႆႉၵေႃႈ ၸုမ်း PNO ၶဝ်မၵ်းၶၢၼ်းမႃး ႁႂ်ႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် 4 ၵေႃႉ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇလႄႈ ႁႂ်ႈၸူၵ်းမႄး ပႃးၸိုဝ်ႈၽႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပႃးၸိုဝ်ႈၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလီၼႆသေ ၵူၼ်းမိူင်း ၸင်ႇဢွၵ်ႇသဵင်လဵဝ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၼႆသေ ၸုမ်း PNO ၸင်ႇၸႂ်ႉၵၢင်ႉၵႄႇ ၵဵပ်းငိုၼ်းၼိုင်ႈ ႁိူၼ်းလႂ် သၢမ်သႅၼ်ႁႃႈ 350,000 ပျႃး။ ဢၼ်ၶဝ်ၵဵပ်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 5 ဝၢၼ်ႈ။ ယူႇတီႈ ဝၢၼ်ႈလဵၵ်းဝၢၼ်ႈ ယႂ်ႇသေ ဢၼ်ၶဝ်ၵဵပ်းၶၼ်ငိုၼ်းတေပိူင်ႈၵၼ်။ ဢၼ်ၶဝ်ၵဵပ်းၵႂႃႇၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈငိုၼ်းထိုင်ၼႂ်း မိုဝ်းၽႂ်တႄႉတႄႉလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ၵူဝ်ၶဝ်ႁဵတ်းၵိၼ်ႁင်းၶဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် သင်ႇ PNO လူင်းမႃးတႄႉ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် 4 ၵေႃႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ။ ပေႃးၸူၵ်းမႄးၼႆၵေႃႈ ပႃးၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလီၼႆလႄႈ ၸင်ႇၵဵပ်း ငိုၼ်းၵၼ်။ ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် သၢမ်သႅၼ်ႁႃႈ 350,000 ပျႃး။ ပေႃးၼပ်ႉတူၺ်းသဵင်ႈသဵင်ႈတႄႉ ႁူမ်ႈၵၼ် တေမီးသႅၼ်ႁွမ်းပဵၼ် ႁဵင် 1,800 ။ မၢင်ဝၢၼ်ႈ ၵေႃႈ ၵဵပ်းၵၼ်မွၵ်ႈသၢမ်သႅၼ်ႁႃႈမိုၼ်ႇပျႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵေႃႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းယူႇတီႈဝၢၼ်ႈလဵၵ်ႉဝၢၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၽူႈယႂ်ႇ ၵူၼ်းလူင် ဢၼ်ပဵၼ်ၸႂ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးၵဵပ်းငိုၼ်းယဝ်ႉ တေပၼ်ဝႂ်တိုတ်း (ဝႂ်ဢၼ်တွၵ်ႇၸုမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၸၢႆႇငိုၼ်းယဝ်ႉ) ဝႃႈၼႆသေ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်မႃးပၼ်။ ၶဝ်ႁဵတ်းၵိၼ်ၵူၺ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း သဵင်ၵွင်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇသေတႃႉ ထူပ်းၽေးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း သမ်ႉလႆႈပၼ်ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉသေ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/6/2024 ၼၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းၵႂႃႇၼႆႉ ပႃးဝႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယုပႆႇတဵမ် ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း 1,102 ၵေႃႉ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၾၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတႄႉ ၶိုၼ်းၵၢဝ်ႇၼႄးဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈတႄႉ ၶိုၼ်းထတ်းတူၺ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵေႃႈ မီးဢမ်ႇယွမ်း 9 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-04T15:49:16
https://shannews.org/archives/54661
မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) ထႅင်ႈ 2 လင်။ ဝၼ်းတီႈ 03/07/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းပၢႆ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးပွႆႇသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းလီ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽူႈၸၢႆး ၸၢဝ်းၶၢင် လူႉတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵျႅၵ်ႉၾၢႆႊတိူဝ်ႊ (Jet Fighter) ၼၼ်ႉသေ မႃးပွႆႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၽူႈၸၢႆး ၸၢဝ်းၶၢင် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းလီၼႆႉ လူႉတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) 2 လင်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 04/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 12:15 မူင်း (တဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ) သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵျႅၵ်ႉ ၾၢႆႊတိူဝ်ႊ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ 3 လုၵ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 2 ႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ပႃႈၼၢင်းလႃႉ လင် ၼိုင်ႈလႄႈ ႁိမ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇယွၵ်းယွႆတင်းသွင်လင်။ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ ဝၢႆးလင် ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီယဝ်ႉ ၶဝ်သွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ႁူင်းယႃ၊ လုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ လုမ်းႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆသင်ၶႃႈ ”- ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၢၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ႁွင်ႇၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈပႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဝဵင်းၼိုင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆမွၵ်ႈ 600 လင်လႄႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်ၼၼ်ႉ ဢွၼ် ၵၼ်ပွၵ်ႈမႃးယူႇသဝ်းၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း တိုၵ်ႉမီးမွၵ်ႈ 3 လိူၼ်ၵူၺ်း ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ မိူၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-04T13:36:19
https://shannews.org/archives/54655
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 04/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 9 ၶိူဝ်းၼိမ်းပူႇတႃႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ သွင်မႄႈလုၵ်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၼႂ်ၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသွင်တီႈ။ တီႈၼိုင်ႈ တူၵ်းတၢင်း ၶိူဝ်းၼိမ်းပူႇတႃႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇသွင်ၵေႃႉမႄႈလုၵ်ႈတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း။ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈသမ်ႉ မႃးတူၵ်းတၢင်းပွၵ်ႉ 12 ႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇတူဝ် (ရာစုသစ်ကိုယ်ပိုင်ကျောင်း) ၼၼ်ႉတႄႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းဢိတ်း ဢွတ်း တင်းမူတ်း လၢႆၵေႃႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် 3 ၵေႃႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ “မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 3 ၼမ်ႉပွင်ႈၼႆႉ လင်ၼိုင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် 3 ၵေႃႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထဝ်ႈၸၢႆး ဢႃယု 71 ပီၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 45 ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း ဢႃယု 18 ပီၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈတႄႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း ႁႅင်းဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇ လၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉၵၢင်ဝဵင်း ၼမ်ႉပွင်ႈထႅင်ႈ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၸဝ်ႈသၢင်ႇ တူၼ်ၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်းၶိုင်ႈ တီႈဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈၼႆႉ ၵူၺ်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးသွင်ၽူဝ်မေး။ ၵေႃႉပဵၼ် မေးၼၢင်းတႄႉ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ၊ ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူဝ်တႄႉ လႆႈထုၵ်ႇတႅပ်းၶႃပႅတ်ႈ တင်းသွင်ၶွၼ် ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃၼမ်ႉပွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇ ပွၵ်ႉ 4 ဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 5 ၵေႃႉ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၸဝ်ႈသၢင်ႇ တူၼ်ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း လင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 1 တိူဝ်ႉ ၺႃးၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် လူႉတၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင် လူႉတၢႆ 9 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းဢမ်ႇယွမ်း 10 ယဝ်ႉ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-04T11:39:05
https://shannews.org/archives/54647
ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်းၼမ်
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 04/07/2024 ၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇလႄႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်လႆႈႁူႉတႄႉ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ၵၢတ်ႇသၼ်သၢႆး၊ ၵၢတ်ႇဝၢၼ်ႈၵွင်း၊ ၵၢတ်ႇပယိၼ်ႉၼွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉမိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းတင်းၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယွၼ်ႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆႈထူမ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ မႄႈၼမ်ႉသၢႆၵေႃႈ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႂ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ တၢင်းပွတ်းယွမ်ႇ တႃႈလေႃႉ၊ ပွၵ်ႉမၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ်၊ ပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈၵွင်း၊ ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်လႄႈ ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်းယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းၵႃႉၶၢႆပၢႆးမၢၵ်ႇမီးၵေႃႈၸႂ်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးယူႇသဝ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼမ် ယုၵ်းယၢၵ်း ဢၼ်ပႅတ်ႈၸွမ်းႁွင်ႈၼမ်ႉလႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼမ် ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ယူႇတီႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလၢင်းႁွင်ႈပၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉၵႅပ်ႈ/ တၼ်မႃးသေ ပေႃး ၾူၼ်တူၵ်းမႃးၸိုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆလွင်ႈလီ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးထိုင်မႃးၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆ ၼမ်ႉၵႆႉၼွင်းထူမ်ႈ မႃးၵူႈပီ ၼႆယဝ်ႉ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-04T09:00:00
https://shannews.org/archives/54643
သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေး ပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်း တီႈၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေး ၶိုၼ်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်လႄႈ ၵွင်ႈလူင်ပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈသိဝ်ႉၵျႃႊယႃႊ ဢၼ်မီးတီႈၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း ၶၢႆႉၵႂႃႇတီႈပွတ်းႁွင်ႇၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ လႆႈမွၵ်ႈၸမ်လိူၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပႅၼ်ႊၵျမႅၼ်ႊ ၼေႇတၢၼ်ႇယႃႇႁု လၢတ်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸွမ်းႁႃးမၢတ်ႉသ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈဢမ်ႇႁိုင်သင် ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 27 လႄႈ 28 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၶိုၼ်းတႄႇ ပိုတ်းယိုဝ်းတေႃႇၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မီးၶၢဝ်ႇတၢင်းပၢႆးယူႇလီပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆၼမ်။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၼႆႉ ယိုဝ်းသႂ်ႇပႃးတီႈဝဵင်းရႃႊၾႃႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 11 ၵေႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမီးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိတ်ႉသ်ရေးတႄႉဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပိုတ်းယိုဝ်းၸုမ်းသိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ် ႁႂ်ႈသုတ်းတီႈ တေယိုဝ်းၽဵဝ်ႈ ပႃးထၢၼ်တပ်ႉလႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇဝႆႉၵိုတ်းသင် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ် ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်းမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 1,200 ပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ 250 ပၢႆ ၺႃးတီႉၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶိုၼ်းပိုတ်းယိုဝ်းတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ ၸၢဝ်းပႃႊလႅတ်ႉသ်တၢႆႊ တၢႆ 38,000 ပၢႆယဝ်ႉ ၼႆ ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီ ထုင်ႉၵုၼ်ၵႃႊသႃႊလၢတ်ႈ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-04T08:00:00
https://shannews.org/archives/54637
ပလိၵ်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ယိုဝ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉ 8 ပဵၼ်ၸၢဝ်းယၢင်း
ပလိၵ်ႈဝဵင်းယူႇတီႇၵႃႇ ဝဵင်းလူင်ၼိဝ်ႊယွၵ်ႉ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ယိုဝ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉ 8 ပဵၼ် ၸၢဝ်းယၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉ 8 ဢၼ်ယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်း တူဝ်ႊၼူဝ်ႊဝႅၼ်ႊ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းယူႇတီႇၵႃႇၼၼ်ႉ ၺႃးပလိၵ်ႈပႂ်ႉတၢင်း ႁႄႉသေၵူတ်ႇထတ်း ထဵတ်ႈထၢမ်မၼ်းၸၢႆး ၸွမ်းတၢင်း။ ၽိူဝ်ႇလႆႈငိၼ်းသဵင် ထဵင်မေႃးၵၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၼၼ်ႉ ထၢႆႇၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊဝႆႉ။ လႆႈႁၼ်ၼႂ်းၶလိပ်ႉၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈလၢႆၵေႃႉ ထုပ်ႉမၼ်းၸၢႆး တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸမ်ႈသေ ယိုဝ်းမၼ်း ၸၢႆးတၢႆ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈသႂ်ႇပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်း။ တီႈလုမ်းတြႃး ပလိၵ်ႈဝႃႈ – မၼ်းၸၢႆး ယိပ်းၵွင်ႈမႃး ယႃႉ ၵၢၼ်ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းယၢင်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈ ဝဵင်းယူႇတီႇၵႃႇ ၸေႃးတႄႇၼီႇယႄလ် လၢတ်ႈ တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ VOA ဝႃႈ – ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ပဵၼ်ထမ်း လွင်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မွင်ႇၺႃႉမူၺ်း ဢႃယု 13 ပီ။ ပေႃႈမႄႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းယၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ။ မၼ်းၸၢႆးတႄႉ ၵိူတ်ႇတီႈၼႂ်းပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးယၢင်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ။ ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈၶၢဝ်းတၢင်း 7-8 ပီယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယၢင်း ၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တူင်ႉၼိုင်တႃႇလႆႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၼႆဝႆႉ။ တူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆးတႄႉ တေၽဝ်ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-04T07:00:00
https://shannews.org/archives/54633
MDY – PDF ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်း တပ်ႉလူမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးယိုဝ်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းလႅဝ် ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း 1027
ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ MDY – PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း တပ်ႉလူမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢႆ 1014 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းမတ်ႉတယႃႇ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉလူမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼႆႉ တင်ႈတႄႇ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ – ၵႆႉသူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ် တီႈတပ်ႉၶဝ်သေ မိူဝ်းယိုဝ်းၵူႈၶမ်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မိၼ်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ယိုဝ်းပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇ တေႃႇထိုင် ၸုမ်း PDF ယိုတ်းလႆႈပၢင်သဝ်း။ MDY – PDF လၢတ်ႈဝႃႈ – ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမတ်ႉတယႃႇၼႆႉ 8 ဢၼ်ယဝ်ႉ။ ၼႂ်း ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးဝၢင်းၶိူင်ႈမီး 64 ၵေႃႉ ယိုတ်းလႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 125 လဝ်း ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်း ဝဵင်းမတ်ႉတယႃႇၼၼ်ႉ လုၵ်ႈမေးၵူၼ်းသိုၵ်း 117 ၵေႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၵႂႃႇလႄႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်း MDY-PDF တူၺ်းလူလဵင်ႉလူဝႆႉပၼ် လီလီယူႇ တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-03T19:08:01
https://shannews.org/archives/54625
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 5 ၵေႃႉ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 03/07/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇ ပွၵ်ႉ 4 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 5 ၵေႃႉ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃး ၸဝ်ႈသၢင်ႇ တူၼ်ၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇၼႆႉ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႆႉ 5 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်ၶႃႈလႆႈႁူႉဝႆႉတႄႉ။ ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ႁိမ်းႁွမ်းဝတ်ႉၼၼ်ႉသေ ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းၸွမ်းႁိမ်းဝတ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇထႅင်ႈ လၢႆလုၵ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉ 10 ၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းထႅင်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝတ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 2 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း 11 မူင်းၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈ ပႆႇယဵၼ် မၢၵ်ႇလူင်၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တင်းၼမ် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် တီႈပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-03T18:14:08
https://shannews.org/archives/54621
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၵိၼ်းၸႂ်လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုဝ်းၵၼ်တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ႁွင်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးထိုင် 15,500 ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လၢႆလွင်ႈလၢႆဢၼ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈယဝ်ႉလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးၸမ် 3 ႁဵင် ။ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈပဵင်းပေႃး။ ၼၢင်းယိင်း ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၊ ၵူၼ်းဢႃယုသုင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ပေႃးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၸပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ်မႃး ဢမ်ႇလႆႈယႃႈယႃၶိုတ်းတၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 မႃး ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်ပႆႇဝၢႆးလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း တူၵ်းၵိၼ်း ယွၼ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢမ်ႇၵုမ်ႇ၊ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ၵွႆလႄႈ မီးၶဝ်ႈပိူၵ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ် ၵႂႃႇတမ် ၊ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵေႃႈ ၶၢတ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈတမ်ၶဝ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ်။ ၸဵမ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၸဝ်ႈသႅင်ႇၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃတၢင်းလႂ်မႃးယဝ်ႉၼႆ -ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ- “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈမီး၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢၼ်တၢႆၽၢၵ်ႇၵေႃႈမီး သမ်ႉပၢႆပႃးမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵိူတ်ႇမႂ်ႇလူးၵွၼ်ႇ။ ၸဝ်ႈသၢင်ႇၸဝ်ႈၸၢင်းၶဝ်ၵေႃႈ ပႃးမႃးၶႃႈယဝ်ႉ။ တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉ မီးလၢႆလွင်ႈၶႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵိၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾႆးၵေႃႈမွတ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈတမ်ၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ မီးၶဝ်ႈပိူၵ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၽၵ်းၵေႃႈ တႃႇတေႁႃသိုဝ်ႉၵိၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ် ယၢပ်ႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ၸွမ်းဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းၶၢႆ ႁၢၼ်ႉၶဝ် ပိၵ်ႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမူတ်း။ ပေႃးသိုဝ်ႉလႆႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၵုမ်ႇၵၼ်တင်းသဵင်ႈဢမ်ႇငၢႆႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးလႆႈၶဝ်ႈသၢၼ်မႃးၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇပၼ်ၵၼ် မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းလႂ် ၼိုင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈဢွတ်းသေ ႁုင်ၵိၼ်ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းထိုင်ၵၼ်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၵႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈဢူၼ်းငိုၼ်းမႃးၵေႃႈမီး မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼင်ႇၵၼ် ၶိုၼ်းၸူၵ်းငိုၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လူႇတၢၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈမီးလႄႈ တႃႇၶၢဝ်းပွတ်းတႄႉ တိုၵ်ႉမီးဢၼ် ၵိၼ်ၸႂ်ႉယူႇသေတႃႉ တႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ၵူဝ်ထူပ်းၽေးသၢႆၸႂ်လႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသွၼ်ႈ တီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်း ဢႃယုသုင်၊ ၵူၼ်းတၢႆၽၢၵ်ႇဢမ်ႇပေႉတူဝ် ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈ ယူႇၵိုတ်းဝႆႉတီႈၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်း ႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း။ ၸိူဝ်းပႆႇတၼ်းလႆႈပၢႆႈ – မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆၵေႃႈ မီးၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်ႈၼမ် ၶွၼ်ႈယူႇဝႆႉတီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃႇသိူဝ်ႇ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ လႆႈပၢႆႈလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်မႃး သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ် ပေႃးလႆႈၸုၼ်ႉၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆႈၼႂ်းၵၼ်ႇၼႂ်းၵျွင်း၊ သႃႇမၼႄႇၶဝ်သေ ပၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႆႉပေႃးမူတ်း။ ပိူင်လူင် ပဵၼ်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းသိုင်ႇၾႆး တႃႇႁုင်တႃႇမိုဝ်ႉ။ ပေႃးၵိုင်ႉၵၢင်ႉလူဝ်ႇယႃ ၵႅမ်တူဝ်ၽႂ်မၼ်းမႃးၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼႆ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်မႃးဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်တႄႉတႄႉ တေဝႃႈႁႃ သိုဝ်ႉယႃႈယႃ ႁႂ်ႈလႆႈၶိုတ်းတၼ်း ၼႆၵေႃႈ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆယႃၶဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ယွၼ်ႉၵူဝ်ထူပ်းၽေးလႄႈ ဢွၼ် ၵၼ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းမူတ်း။ ပေႃးၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉလူဝ်ႇယူတ်းယႃတူဝ်မႃး ၵႃႈလႆႈသူင်ႇတူဝ်ထိုင်ႁူင်းယႃၼမ်ႉ လၼ်ႈ။ ထူပ်းပၼ်ႁႃၸိူင်ႉၼႆ မီး 2 ပွၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ လီမႆႈၸႂ်ႁႅင်း ယွၼ်ႉဝႃႈ တႃႇ ၸႂ်ႉရူတ်ႉၵႃးတေႃႉသူင်ႇၵေႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈငၢႆႈ မိူၼ်မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်းၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းမီး 2,045 ၵေႃႉ ၵူၼ်းၸၢႆးမီး 637 ၼႆႉပဵၼ်သၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်ၵဵပ်းဝႆႉ ဝၼ်းတီႈ1/7/2024 ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသၢပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၶႃႇ၊ ၵွင်းဢႅတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၵွင်းမူး၊ မူၺ်ႇတေႃႇ၊ ၸွႆးၵုင်း၊ ၵုင်းသႃႇ၊ ပဵင်းၼိမ်၊ ပၢင်ႁၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းမႃးယူႇဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်း တူၼ်ႈတီး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼမ် မႃးၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈၸမ်တီႈၵႆ ၵမ်ႉၸွႆႈလွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇၼႆ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ တုၵ်းယွၼ်းလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၊ ပေႃးၵမ်ႉၸွႆႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈ ၸမ်ၵႆဝူၼ်ႉထိုင်ၵၢၼ်ၵိၼ် ယႅမ်ႉၼႆႉ လွင်ႈယႂ်ႇ။ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်လူဝ်ႇၵႅင်လူဝ်ႇႁုင်ၼႆႉ မၼ်းႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ၵႃႈမၼ်း ၵေႃႈသုင်။ မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼမ်ႉမီႇၼမ်ႉမၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းဝႆႉ။ ဢၼ်မီးဝႆႉၵေႃႈ ၸမ်မူတ်းၸမ်သဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ တေႃႇၼင်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼိုင်ႈၸွႆႉၼႆႉ လႆႈပႅင်းၸႂ်ႉ ပဵၼ် 3 -4 တႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်းၼႆႉယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝတ်ႉပုင်ႇဝူဝ်း ဝတ်ႉႁွင်ႈႁိူင်း ဝတ်ႉၼႃးထွၼ်ႇ ဝတ်ႉၼွင်ၵႂၢင် ၼွင်ပိင်လူင် ၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇ ဢေးတႃႇယႃႇ ဝတ်ႉၶၢႆးမွၼ် ဝတ်ႉၶူဝ်ဢုင် ဝတ်ႉၶူဝ်တႅၼ်ႈ ဝတ်ႉၼွင်လႅင် ပၢင်ႇလေႃႉ ဝတ်ႉၶွၵ်ႈဝူဝ်း ဝတ်ႉၼမ်ႉပႅၼ်ႈ ဝတ်ႉပွၵ်ႉဢၢင်းလူင် ဝတ်ႉၼႃးၶေႃ ဝၢၼ်ႈၵွင်းႁုင်း ဝတ်ႉၵုၼ်ႁႅၼ် ဝတ်ႉၶူဝ်မုင်း ဝတ်ႉၼႃးသွင်း ဝတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇပဵင်းသေႃႉ ဝတ်ႉၼမ်ႉၸေႃႉ ဝတ်ႉၸွႆးၵုင်း ဝတ်ႉလွႆၶေႃ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးမႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉၼမ် တင်းမူတ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီး 15,500 ပၢႆ လႆႈႁူႉၸွမ်းၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ လူႉတၢႆၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း တီႈၼႂ်းဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ထႅင်ႈၼမ်။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-03T17:29:22
https://shannews.org/archives/54612
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈသီႇပေႃႉ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း 1,000 ပၢႆ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ႁူဝ်ၵူၼ်း 1,000 ပၢႆ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းတႄႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉမႃးၶၢႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင် 120,000 ပျႃးယဝ်ႉ ၵူႈပွၵ်ႈ 95,000 ပျႃး။ ၶႆႇၵႆႇၼႆႉ ပေႃးလႆႈၶဝ်ႈထႅဝ်သေ သိုဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ 1 လုၵ်ႈ 500 ပျႃး ၵူႈပွၵ်ႈ 250 ပျႃးၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ၵိုတ်းၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်း ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ “ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၵေႃႈၶိုၼ်ႈ မၢင်သႅင်ႇ ဢမ်ႇမီးၶၢႆယဝ်ႉ။ တႃႇတေၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵႂႃႇသိုဝ်ႉၸဝ်ႈၸၢၵ်ႈၶဝ် တမ်ပၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈၸၢၵ်ႈၶဝ်သမ်ႉပိၵ်ႉသေ ပၢႆႈၽေးထႅင်ႈ သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းႁိုင်ထႅင်ႈတႄႉ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇထႅင်ႈ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ။ ဢၼ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ထႅင်ႈတႄႉ ၶူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းသုၼ်ႇတူဝ် ၼၢင်းယိင်းဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉတႄႉ တင်းမူတ်းဢမ်ႇယွမ်း 10 ပွၵ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈႁွတ်ႈဝႆႉ တၢင်းဝတ်ႉၼွင်ၵၢတ်ႇ၊ ၵၢင်ႉမေႃႇ၊ ၼွင်ဢိုင်ႇ၊ ၼွင်ဢၢင်ႇ၊ သီႇသုင်ႇ၊ ၵျွင်းၵဝ်ႇ၊ ၵုင်းသႃႇ၊ ၵုင်းၵေႃႇ၊ ယေႇႁေႃႇလႄႈ ဝတ်ႉ 2500 ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-03T16:34:43
https://shannews.org/archives/54608
ပၢင်တိုၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သၢႆၵၢၼ်မိၼ်လႆႈၵိုတ်းဝႆႉမူတ်း
ဝၼ်းတီႈ 3 ၵျူႊလၢႆႊ သိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းတင်ႈတႄႇၶမ်ႈဝႃးမႃးထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉတင်းဝၼ်း ထိုင်တီႈသၢႆၵၢၼ်မိၼ်လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉတင်းမူတ်း ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈၵိုတ်းဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ တႄႇမိူဝ်ႈၼႆႉၵႂႃႇ။ တေၵိုတ်းလၢႆဝၼ်းတႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႃးၵေႃႈပိၵ်ႉဝႆႉၽွင်ႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ဝႆႉတၢင်းၶဝ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းၵူႈၾၢႆႇ ၊ တၢင်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸူးမၢၼ်ႈဢၢႆႇ ပၢင်ႁုင်းၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ” – ဝႃႈၼႆ။ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ သင်ဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵိုတ်းလိုဝ်ႈလွင်ႈမိၼ်ၶိုၼ်ႈ-လူင်းယဝ်ႉၸိုင် မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးၶိုၼ်ႈလူင်း တႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈမႆႈၸႂ်သေလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တႄႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇပိၵ်ႉသၢႆၵၢၼ်မိၼ်ၶိုၼ်ႈလူင်းတင်းမူတ်းသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ 5 လိူၼ် ၽွင်းမွၵ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼႆႉ ၸင်ႇပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ။ ပၢင်တိုၵ်း လႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးမိၼ်ယူႇၼိူဝ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတင်းဝၼ်း။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉလၢမ်းလူင်းၵႂႃႇတၢင်း မိူင်းယႆ၊ ၶူဝ်ၼမ်ႉမၵေႃႈ လူႉၵွႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဢွၵ်ႇဝဵင်း။ ၼႂ်ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၶိူင်ႈတရူၼ်ႊ ၶွင်သိုၵ်း MNDAA တူၵ်း၊ မၢၵ်ႇတီႈတရူၼ်ႊၼၼ်ႉတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်တၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉတိူင်းသိုၵ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇယမၶ။ ပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉဢမ်ႇတၼ်းယိုဝ်းတိူင်းသိုၵ်းသေ လႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် တီႈႁၢႆၵိူင်ႇ သေပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်းလၢမ်းၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းဝဵင်းၼႆယူႇ။ ပၢင်းတိုၵ်းႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လႄႈ 3 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈပႆႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-03T16:16:03
https://shannews.org/archives/54604
ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးတီႉဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ
မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 5 ၵေႃႉ တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၵႂႃႇႁဵတ်းတူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈတၢင်း ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်းပၢႆ ၸၢႆးတိင်း ဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 5 ၵေႃႉ ပူၵ်ႉၼႃး ပႃးၵွင်ႈပွတ်းသေ တီႉၺွပ်းဢဝ် မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ တီႈတၢင်းၽႄ ႁိမ်းတိၼ်လွႆ ၵွင်းမူးလွႆယွႆး ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်ပဵၼ်မၼ်းၼႆႉ ၵႃးၸၢႆးတိင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶီႇ ၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ် 4 ၵေႃႉ တေၵႂႃႇဢႅဝ်ႇ တၢင်းၵွင်းမူးလွႆယွႆးၼၼ်ႉၼႆသေ ဢဝ်ၵႃးၶဝ်ၵႂႃႇၶမ်ဢုင် တီႈတၢင်း ၽႄၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈတၢၵ်ႇလႅတ်ႇၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ပူၵ်းၼႃႈ ယိပ်းၵွင်ႈပွတ်းသေ မႃးငႃၶဝ် ၺွပ်း ၶဝ် ၵႂႃႇမတ်ႉၵိုၵ်းတူၼ်ႈမႆႉဝႆႉ ထၢမ်ၸၢႆးတိင်း ပဵၼ်ၵေႃႉလႂ် ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၺွပ်းတူဝ်ၸၢႆးတိင်းၵႂႃႇ။ လိူဝ် ထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပွႆႇမႃးပၼ်ၶိုၼ်း ဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တူဝ်ၸၢႆးတိင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ် ပဵၼ်ၽႂ်ၵေႃႉ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးတိင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶူဝ်ယၢဝ်း မၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၸိုဝ်ႈ ႁၢၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ “ႁၵ်ႉၼႃး” (Café) ဝႃႈၼႆ။ “ၸၢႆးတိင်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းသိုၵ်း မၼ်းၸၢႆးပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူဝ်းယူဝ်း ပိုတ်ႇလၢၼ်ႉႁဵတ်းၼၼ် ၵူၺ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈတႄႉဝႃႈ သင်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ႁဵတ်းတႄႉ လႅပ်ႈတေပဵၼ်ယွၼ်ႉမီးၸႂ်တီႈၵၼ်ၸိူင်ႉ ၼၼ်ၵူၺ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 5 ၵေႃႉ ဢၼ်တီႉၺွပ်းတူဝ်ၸၢႆးတိင်းၵႂႃႇၼႆႉ တေလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်တီႉၺွပ်းတူဝ်ၵႂႃႇ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈႁိမ်းတိၼ်လွႆ ၵွင်းမူးလွႆယွႆး တၢင်းၽႄၵႂႃႇဝၢၼ်ႈတၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ယၢၼ်ဝဵင်း မွၵ်ႈ 7 လၵ်း မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ ပၢႆသင်ႇမႃး တီႈဢူၺ်းၵေႃႉ ၸၢႆးတိင်းၼၼ်ႉပႃးဝႃႈ မိူဝ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းငိုၼ်းသူဝႆႉလႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ငိုၼ်းတွင်းတႄႉ ပႆႇယွၼ်းမႃး တိတ်းတေႃႇႁႃၵၼ်ၵေႃႈ ပႆႇလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13/2/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 12 မူင်း ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း (သစ္စာ) ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၺႃးၸူၼ် ၶဝ်ႈယိုဝ်းၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ သုမ်းပႃးၶမ်း ထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-03T13:57:17
https://shannews.org/archives/54596
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆ 7 မၢတ်ႇ 1
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 03/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်း မၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်း ယေး ၵူၼ်းမိူင်းလင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 1 သဵၼ်ႈတၢင်းပိဝ်ႇႁႃႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တႅၵ်ႇသႂ်ႇၵူၼ်း ႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် လူႉတၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ပွႆႇတရူၼ်းၶဝ်ႈဝဵင်းမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇတရူၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉသေ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 1 မိူဝ်ႈၽွင်းၵူၼ်းႁိူၼ်း ၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်ၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇလူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ယိင်း 4 ၵေႃႉ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 5 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇ ၼမ်ႉပွင်ႈ သွင်ၽူဝ်မေး လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 1 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇၼမ်ႉပွင်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်း မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇသွင်ၽူဝ်မေး မိူဝ်ႈၵႆႈ ၼႃႈမိူင်းလႅင်း မွၵ်ႈ 5 မူင်းၼႆႉ။ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်း လူႉတၢႆထင်တီႈ၊ ၵေႃႉပဵၼ် ၸဝ်ႈၽူဝ်တႄႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းဢေႃႈ။ တီႈၼမ်ႉပွင်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇပၼ်းႁႅင်းဢေႃႈ တိုၵ်ႉႁႃယဵၼ်ၵႂႃႇ ၵူၺ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉတၢႆ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 2 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း 10 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လုၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်းသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် ၶိုၼ်းယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်းဢီႇၼၢႆး၊ တၢင်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇသႅၼ်ဝီ၊ တၢင်းထုင်ႉမိူင်းယေႃ ၊ တၢင်းၼွင်မွၼ်၊ ၼမ်ႉပွင်ႈလႄႈ မိူင်းတဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ “ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈပၼ်းၵူႈတီႈယဝ်ႉ မၢၵ်ႇတရူၼ်းတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၶႂ်ႈဝႃႈ ၵူႈတီႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၵႆႈ တူၵ်းတီႈၼႂ်းဝၢင်းပေႃႉၵွၵ်ႉ လႃႈသဵဝ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈ 4 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းသႅၼ်ဝီ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း၊ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း မႃးတင်းၼွင်မွၼ်၊ ဢီႇၼၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ်ၶႃႈ”- ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉသေ လွင်ႈမၢၵ်ႇလူင်၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ လၢႆလင်တႄႉ ပႆႇႁူႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ မိူၼ်မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-03T09:00:00
https://shannews.org/archives/54590
ၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၶဝ်ႈယိုဝ်းၼႂ်းပၢင်ၶႅၵ်ႇ တီႈမိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 5
ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ သုပ်းၼႃႈၵၢပ်ႇယိပ်းၵွင်ႈ ၶဝ်ႈယိုဝ်း ၽွင်းၸတ်းပၢင်ၶႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းတီႇယုၼ်ႊပီႊလီ မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ ၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 5 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မီးၵူၼ်းသၢမ်ၵေႃႉ သုပ်းၼႃႈၵၢပ်ႇ ၶီႇမႃးၵႃး BMW လမ်းၼိုင်ႈသေ မႃးယိုဝ်းတီႈ ၼႃႈၽၵ်းတူ ဢွင်ႈတီႈၸတ်းပွႆးတႅင်ႇငၢၼ်းပၢင်ၶႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၶႅၵ်ႇ 100 ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈပၢႆႈ ဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈမႃးယိုဝ်း မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 6 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပီ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၽွင်းသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ ၊ ၼႂ်းၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 5 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈမၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ လႅပ်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁၢၼ်ႉၸႂ် ၵၼ်သေ လွမ်ယိုဝ်းၵၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ ဝဵင်းတီႇယုၼ်ႊပီႊလီၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈပွတ်းႁွင်ႇ မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တင်းမိူင်းၵျႃႊမၼီႊ တင်းမိူင်းလူႊသိၼ်ႇပၢတ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MeKong News ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-03T08:00:00
https://shannews.org/archives/54587
ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ တိူဝ်းၼမ်မႃး
တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းတီႈၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ တိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ တေမီးမွၵ်ႈ 1,000 ပၢႆ ယဝ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်မီးၵူၼ်းပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်သေပိူၼ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ဝဵင်းမေႃႇလမႅင်ႇ၊ ၵျၢႆႉထူဝ်ႇလႄႈ ၶွင်းသူင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈဝဵင်းၵျၢႆႉထူဝ်ႇၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ မီးမွၵ်ႈ 100 ၵေႃႉ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈမၢႆ ၸိူဝ်းၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃလႄႈ ၸိူဝ်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၶွင်းသူင်ႇၵေႃႈ 1 ဝၼ်းလႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ မီးမွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်လႄႈ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃႇယုၼႂ်းၵႄႈ 5 လိူၼ် ထိုင် 9 ၶူပ်ႇ ၼၢဝ်ၼႆၸိုင် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဝႆႉမဝ်မၢင် – မေႃယႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တၢင်းပဵၼ် ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼႆႉ တေၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈၽွင်းၼၢဝ်လႆႈ 4 ဝၼ်း ထိုင် 7 ဝၼ်း။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼၢဝ် ၊ ပၢႆတိၼ်ပၢႆမိုဝ်းၵတ်းလၢင်ႈ၊ ၶူပ်းၶိုၼ်ႈ ၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း ၊ ဢေႃႉႁၢၵ်ႈ ၊ တႃ ၶိုၼ်ႈတႃၸဵပ်း ၊ မဝ်းမိင်းလိုမ်းတူဝ် ၊ ဢွၵ်ႇတုမ်ႇလႅင် ၸွမ်းၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် မေႃယႃၶဝ်ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ သင်ထူပ်းႁၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၵႂႃႇ ယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁွင်ႈယႃ ၊ ႁူင်းယႃ ဝႆးဝႆး – ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်းၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းမေႃႇလမႅင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1970 လႆႈႁူႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈမၢႆတွင်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ']
2024-07-03T07:00:00
https://shannews.org/archives/54584
ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင်ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 2 သႅၼ်ပၢႆ တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇ
တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၵျုႊလၢႆႊၼႆႉမႃး တီႈဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်သူၺ်ႇပူဝ်ႇပေႃႇသၢၼ်း 1 ထူင်လႂ် ၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် 230,000 ပျႃး – ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇတီႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉသေ သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းလွႆ ၵမ်ႈၼမ် ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းတတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မီးႁိူဝ်းတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈသေ ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တီႈတႃႈႁိူဝ်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ 1 ဝူင်ႈ 1 ပွၵ်ႈသေတႃႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်တႄႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ဝႆႉယူႇ – ဝႃႈ ၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ မိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ႁႃသိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ် တိုၵ်ႉလႆႈယူႇသေတႃႉ ၶဝ်ႈသၢၼ် ဢၼ်ၶႅမ်ႉလီၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်သုင်ႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၶဝ် လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ႁႃ သိုဝ်ႉၵိၼ်ၶဝ်ႈပဵမ် ဢၼ်ၵႃႈထုၵ်ႇ ၵႃႈပေႃးၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ႁိူဝ်းတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႂႃႇၽႅဝ်တီႈတႃႈႁိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ ဢိတ်းဢွတ်းသေတႃႉ ယူႇဢမ်ႇႁိုင်သင် ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်း ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်သိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ်သေ သိမ်းဝႆႉဢမ်ႇ ဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ယွၼ်ႉၶိုၼ်ႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်သေသိုဝ်ႉၶၢႆၼႆသေ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ် 11 ၵေႃႉလႄႈ ပၼ်တၢမ်ႇဢဝ်တၢင်းၽိတ်း 24 ၵေႃႉ – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ၶၼ်ၶမ်း ၊ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းလႄႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶိုၼ်ႈသုင်မႃး 3 ပုၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇတေၵုမ်းထိင်းလႆႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ သင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉပႅတ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေၵုမ်းထိင်း ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် – ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-02T17:29:26
https://shannews.org/archives/54578
ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ
ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်း TNLA တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆၸွမ်းမွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 လင်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ လူႉတၢႆၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ထႅင်ႈၼမ်။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 6-7 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ပၢႆႈၽေး ၵႂႃႇသေ ပွၵ်ႈမႃးၸႂ်းႁိူၼ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း လူႉတၢႆ မႅင်းမူၼ်း ပေႃးတွမ်ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁႅမ်း One Love တီႈၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 01/07/2024 မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်း 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 8 သၢမ်ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ပေႃးၼပ်ႉတူၺ်းၸိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 30 လင်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်တီႈပွၵ်ႉ 8 ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင်လႄႈ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် တူၵ်းသႂ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၼိူဝ်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယဵၼ်သီႇမူတ်း ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸွမ်းမူႇဝၢၼ်ႈဝႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 12,000 ။ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်၊ ယႃႈယႃ၊ ၶူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၢင်းယိင်းလႄႈ ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း/ ၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈ ၼမ်သမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-02T16:18:59
https://shannews.org/archives/54573
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵၢင်ႉၵႄႇမိူင်းတူၼ် ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼိုင်ႈႁိူၼ်း 3 မိုၼ်ႇပျႃး
တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယု တဵမ် 18 ပီ ၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ် တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇ ၵၢင်ႉၵႄႉၼႂ်းပွၵ်ႉ/ ဢိူင်ႇ ၸင်ႇသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်း ၵႃႇ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းသိုၵ်း ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵဵပ်းငိုၼ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် ၺႃးမႃးဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵဵပ်းၵူႈလိူၼ်ၼႆထႅင်ႈလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မႆႈၸႂ်ဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းၼၼ်ႉ ၵၢင်ႉၵႄႇဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ လႆႈၶေႃႈၸီႉသင်ႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းဢုပ်ႇၵုမ် တႃႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ ပေႃးၼပ်ႉပႃးပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၵွၼ်ႇၼႃႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် ပႆႇႁွင်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ပဵၼ် ၸႂ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉထူပ်းၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်သေ သူၼ်းဢီးႁႂ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ။ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸူၵ်းမႄးဢဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တႃႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ ဢမ်ႇၽွမ်ႉ တႃႇတေပၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း။ ၵႃႈၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈၸၢင်ႈဢမ်ႇယွမ်း 30 သႅၼ်ပျႃး ယွၼ်ႉၼၼ် ၽႂ်မီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႈ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် ၵဵပ်းငိုၼ်းၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 3 မိုၼ်ႇပျႃးၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉထူပ်းၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ဝၢႆးၼႆႉသမ်ႉ ၵၢင်ႉၵႄႇသမ်ႉ ၶိုၼ်းမႃးသင်ႇ လၢတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ တေၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇပၼ် မၢၼ်ႈထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ႁိုဝ်တေၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းလႃႇၼေႃႈ။ ၵူၼ်းၽၢၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းမီးၵေႃႈယဝ်ႉ ႁႃလၢႆးတၢင်းလွတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉဝႃႈ တေႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵမ်ႉဝႃႈ တေႁႂ်ႈၸူၵ်းမႄးၼႆဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်တွပ်ႇပဵၼ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် သင်ႇႁႂ်ႈၸၢင်ႈ ၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း။ ၸိူဝ်းမီး လုၵ်ႈၸၢႆးၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် လႆႈသႂ်ႇ 3 မိုၼ်ႇပျႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၵဵပ်းငိုၼ်း တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်းၼႆႉ ႁိူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႈၵဵပ်း ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 5 ႁဵင်ပျႃး။ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇၸၢႆး ၵမ်ႈၼမ်သမ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉႁဵၼ်းၵေႃႈမီး၊ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း ယူႇၵေႃႈမီးလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၽၢတ်ႇႁိူၼ်းယေး။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်ၵဵပ်းငိုၼ်းၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်ဝႃႈ ယူႇတီႈၸေႇတၼႃႇၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈပၼ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 သမ်ႉ ယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 2 မိုၼ်ႇ ၊ ပွၵ်ႈ 3 ၼႆႉသမ်ႉ ၵဵပ်းထႅင်ႈ 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် သင်ႇၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ တေၵဵပ်း ၵႂႃႇၵူႈလိူၼ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸိူဝ်းဢၼ် ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈၸၢႆးသမ်ႉဝႃႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇ 5 ႁဵင်ပျႃးဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်လွတ်ႈ။ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးလုၵ်ႈ ၸၢႆးတႄႉ လႆႈၵႂႃႇ ၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ်ၸွမ်းၶဝ်မူတ်း။ ဢႃယု 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ထိုင် 35 ၼႆၼႃႇ။ ၵမ်ႈၼမ် မီးလုၵ်ႈလၢင်းၵေႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းသမ်ႉ တိုၵ်ႉႁဵၼ်းယူႇၵေႃႈမီး ဢၼ်ႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈမီး။ ဢမ်ႇမီးၽႂ် တူဝ်ႈတၼ်းၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇၽွမ်ႉၵၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်။ ၵႃႈၸၢင်ႈ ၵေႃႈ ပေႃးမႃးၵဵပ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ မိူၼ်ၶဝ်လူဝ်ႇ ၼႃႇယဝ်ႉၼေႈ။ လိူၼ်ၼႃႈမႃး တေမႃးၵဵပ်းထႅင်ႈၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ပႆႇႁူႉ။ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၶဝ်ဝႃႈ တေၵဵပ်းထႅင်ႈ ၼႆ။ မိူၼ်ပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႇမၢၼ်ႇယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း တႄႉဝႃႈ ဢဝ်ၸေႇတၼႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပွၵ်ႈသွင်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁိူၼ်းလႂ် 2 မိုၼ်ႇပျႃး ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ဝၢၼ်ႈဢၼ်တိတ်းၸပ်းဝဵင်းမီး ဢမ်ႇယွမ်း 10 မူႇဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈ ၼွင်ပႃယဵၼ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃး ၊ ပွၵ်ႉမဵဝ်ႉမ ၊ ပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၽၵ်းႁႃႈ (ပွၵ်ႉၵမ်ႇမထၢၼ်း) ၊ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇသၢႆလႅင်း ၊ ၵွတ်ႉတိတ်ႉ (ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းလႃးႁူႇ)၊ ဝၢၼ်ႈၾၢႆၶႄႇ ၊ ဝၢၼ်ႈႁွင်ႈလိၼ် ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ပီ 2014 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီး 21,994 ၵေႃႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး 3 ပီပၢႆၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇလႄႈသင် ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီး လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈသင် ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၽူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၼမ်။ ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ လုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ဢမ်ႇဢုပ်ႇလၢတ်ႈ ပွင်ႇၶၢဝ်ႇသင်တီႈၵူၼ်းမိူင်းသေ လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ထိုင်ႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ဢွၼ် ၵၼ်ငိူင်ႉဝႄႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပီႈၼွင်ႉတီႈႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၵိုတ်း တၢင်းလင်တႄႉ လႆႈၵူဝ်ယူႇတႃႇသေႇ ဢမ်ႇမီးၽႂ် ဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ 9 ၸႄႈဝဵင်း ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမႆႈ ၸႂ် ယွၼ်ႉပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-02T14:21:23
https://shannews.org/archives/54566
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသီႇပေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 2 ၵေႃႉ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 01/07/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 6 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉၸၢမ်ၽိူၵ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်း 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ / ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းၼမ်ႉတူၵ်းၽႃၽိူၵ်ႇၼၼ်ႉသေ ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းၸွမ်းတၢင်း ၸွမ်းၼႂ်းဝၢင်းႁၢၼ်ႉ KTV (သူၺ်ႇၺွင်ႇလၼ်း) ၼၼ်ႉသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇၽူႈယိင်း 2 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းၶႃႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ သႂ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸွမ်းၶႃ ၊ ၸွမ်းမိုဝ်း ၊ ၸွမ်းဢႅဝ် ၊ ၸွမ်းတူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လႆႈမႃးတေႃႉဢဝ် ၵႂႃႇယူတ်းယႃ ဝႆႉတီႈလွတ်ႈ ၽေးယဝ်ႉ တႃႇ 2 ၵေႃႉ ဢၼ်လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ / ၽွင်းသူင်ႇၵူၼ်းၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တီႈႁူင်းယႃ လႃႈသဵဝ်ႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်သေ သွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇလူင် ၸူးၵၼ်ၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ႇလႅင် လူႉၵွႆလင် ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ တီႈၼႂ်းထဵင် သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈသူင်ႇယူတ်း ယႃလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်းတူၼ်ၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉၼၵႃးတွင်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး တီႈမိုဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-02T11:54:04
https://shannews.org/archives/54564
သုၼ် CI ဢၼ်ပိုတ်ႇတီႈမိူင်းထႆးဝႆႉၼၼ်ႉ တေပိၵ်ႉၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ
သုၼ် CI ဢၼ်ပိုတ်ႇႁဵတ်းပၼ် ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈမိူင်းထႆး 8 ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ တေပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈ တင်းမူတ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးႁႅင်းၵၢၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၼမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30/06/2024 ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၼႆႉ တေပိၵ်ႉဢိုတ်းသုၼ် Certificate of Identity (CI) တင်းမူတ်း 8 ဢွင်ႈတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈတွၼ်ႈသမုတ်ႇသႃၶွၼ်း၊ သမုတ်ႇပရႃးၵၢၼ်း၊ ၶျူၼ်းပူႊရီႊ၊ ပထုမ်းထၼီး၊ သူႇရၢတ်ႉထႃးၼီး၊ ၵဵင်းမႂ်ႇ ၊ ၼၶွၼ်းသဝၼ်လႄႈ သူင်ၶလႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ပေႃးထိုင်မႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 07/07/2024 ၼႆႉၸိုင် တေပိၵ်ႉဢိုတ်းသုၼ် CI တင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းမႃးႁဵတ်းဝႂ် ႁပ်ႉႁွင်း CI ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်ယဝ်ႉလႄႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၼ်သေၵမ်း ၵွၼ်ႇတေပိၵ်ႉသုၼ် CI ၼၼ်ႉ”- သုၼ် ၶေႃႈမုလ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း (MIC) ဢၼ်ယူႇ တီႈမုလ်ၼိထိမႅပ်ႇ (MAP) ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိုတ်ႇသုၼ် CI တီႈမိူင်းထႆး တင်းမူတ်း 8 ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉသေ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး – မၢၼ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/10/2023 ၼၼ်ႉ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်ႇသုၼ် CI မႃး ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ႁႅင်းၵၢၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵၢင် ၸွႆႈႁဵတ်းပၼ် ၽတ်ႊသပွတ်ႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သင်ဝႃႈ ၶဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇၸိုင် တွၼ်ႈတႃႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ဢၼ်လူဝ်ႇႁဵတ်းတႄႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။ တေလႆႈပႂ်ႉ ၶဝ်မႃးပိုတ်ႇထႅင်ႈၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈပိုတ်ႇသုၼ် CI တီႈမိူင်းထႆး ပွၵ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးတင်း ၶွင်ႇသီႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ၸင်ႇပိုတ်ႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။
['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-02T12:00:00
https://shannews.org/archives/54560
သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်း ပေႃႈၵႃႉၶဝ်ႉသၢၼ် ၼႄးဝႃႈၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈယႂ်ႇလိူဝ်ၶၼ်ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄးဝႃႈ ၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်ၵႃႈယႂ်ႇလိူဝ် ၵႃႈၶၼ်ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉပၼ်ၼႆသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီႉၺွပ်းၽူႈၸတ်း ၵၢၼ်လူင် ၵၢတ်ႇၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ႈသၢၼ် လၢႆလၢႆၵေႃႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း ႁၢၼ်ႉၶၢႆတၢင်းၶၢႆ 53 ဢၼ် ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ၊ လႆႈႁၼ်ဝႃႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆၼၼ်ႉ ၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၵႃႈယႂ်ႇလိူဝ် ၶၼ်ဢၼ်ၸုမ်းၵႃႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်ၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ။ ၵႃႈယႂ်ႇလိူဝ် 20 ထိုင် 70 ပိူဝ်းသႅၼ်းလႄႈ ၸင်ႇပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ဢဝ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၼမ်ႉ တွၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ၶၢႆလႆႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၼႂ်းဝဵင်းလူင်ၵမ်ႈၼမ် ၸဝ်ႈၶဝ်ႈသၢၼ်ဢမ်ႇႁတ်း ဝၢင်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁႃသိုဝ်ႉ ၵိၼ်ၶဝ်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵၢတ်ႇ Shopping Mall ယူႇတိၵ်းတိၵ်းသေ ႁွင်ႉဢဝ်ၸဝ်ႈၶွင်ၵၢတ်ႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ႈသၢၼ် ၼမ်ႉမၼ်းတႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼမ်ႉမၼ်းၼႆသေ ၵူတ်ႇထတ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်သုင် – ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁႃသိုဝ်ႉၶဝ်ႈယၢပ်ႇတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။ တၢင်းပဵၼ်လႄႈ ယႃႈယႃမၼ်း ပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်မၢႆမီႈၼႆႉ ၸၢင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လႆႈသုင်သုတ်း ၵေႃႈ လူၺ်ႈမတ်ႉတႃမၢႆ 5 ပၵ်းပိူင်ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇလမ်ႇလွင်ႈ – မီးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တႅမ်ႇသုတ်း 6 လိူၼ်ထိုင် သုင်သုတ်း 3 ပီ။ တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်းသမ်ႉ 5 သႅၼ်ပျႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-02T09:00:00
https://shannews.org/archives/54555
သိုၵ်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ လွင်ႈၼမ်ႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ
တပ်ႉသိုၵ်းၵြႃး ဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈၸႄႈတွၼ်ႈလႃႊတၵ်ႊ Ladakh ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ ၾၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်ၵႅတ်ႉသ်မီးယႃးၼၼ်ႉ လွင်ႈၼမ်ႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ ။ ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ VOA ဢိင်ဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇတပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၽွင်းသိုၵ်းၵြႃး ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းတင်းရူတ်ႉၵႃးထႅင်ႉ၊ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁေႃႈၵႃးထႅင်ႉ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉမႄႈသျယွၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉပႃႇလႆ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃးၶဝ် လွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းပႃးၵႂႃႇၸွမ်း 5 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႊတၵ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းမိူင်းၵြႃးလႄႈ မိူင်းၶႄႇ မီးပၼ်ႁႃၵၼ်သေ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ႁႅင်း ၽွင်းပီ 2020 ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ် တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ – သိုၵ်းတင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တၢႆ 4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢိူမ်ႈၸူးတီႈလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉသေ ဢဝ်တီႈယူႇ – ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း။ ယူႇယူႇၵႆႉမီး လွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းတေႃႇၵၼ်သေ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၽွင်းဢဝ်လၢႆးၽွင်းတၢင် ၶဝ်ႈ ႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်းတႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃယူႇ။ ပၼ်ႁႃလႅၼ်လိၼ် ၵြႃးလႄႈ ၶႄႇၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1950 ပုၼ်ႉသေ ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်မိူဝ်ႈပီ 1962 ၵမ်းၼိုင်ႈလႄႈ မိူဝ်ႈပီ 2020 ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-02T08:00:00
https://shannews.org/archives/54551
ဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼႃႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ
ၸိုင်ႈမိူင်း ဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼႃႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇလႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇ – ၼႄးဝႃႈ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈ ၽွင်း NLD ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ် ၸုမ်းမၢၼ်ႈ – ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ Burmese Rohingya Organization UK မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၸူး လုမ်းတြႃးမိူင်းဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼႃႊ မိူဝ်ႈလိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ပူၼ်ႉမႃး – ဢဝ်လိူင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၼႆၼၼ်ႉသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼႃႊ ၶိုၼ်းမူၼ်ႉမႄးထႅမ်ထွၼ်ဝႆႉ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၸုမ်းၽူႈတၢင်ၼႃႈ လုမ်းတြႃး ဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊၼႃႊ ၶဝ်ၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ ၸင်ႇပႃးၸိုဝ်ႈဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇလႄႈ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇ ၶဝ်မႃး – ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်ငဝ်ႈမၼ်း ဢၼ်ၸုမ်းမၢၼ်ႈ – ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၶဝ်တၢင်ႇၵမ်းႁႅၵ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ တႅမ်ႈဝႆႉၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၸိုဝ်ႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း ၸူဝ်းဝိၼ်း၊ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း ဢွင်ႇၵျေႃႇၸေႃး၊ ၽူႈ ၵွၼ်းတိူင်း ဝၼ်းတူၵ်း ၸွမ်သိုၵ်း မွင်ႇမွင်ႇၸူဝ်း၊ ၽူႈၵွၼ်း တပ်ႉမ 33 ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် ဢွင်ႇဢွင်ႇ၊ ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈ ၵျေႃႇၶျေႇလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢူးဢွင်ႇသၢၼ်းမျႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ဢမ်ႇပႃးၸိုဝ်ႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းမၢၼ်ႈ – ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ Burmese Rohingya Organization UK မိူင်းဢိင်း ၵလဵတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ RFA လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈဢဝ်လိူင်ႈဢၼ်ၼႆႉ တူတ်ႈတၢမ်ႇဢၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်လႆႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသုတ်းပဵၼ် – ယူႇတီႈလုမ်း တြႃးဢႃႊၵျိၼ်ႊတီႊ ၼႃႊသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတီႉၺွပ်း ၽူႈၼမ်းသိုၵ်း ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ လုမ်ႈၾႃႉ သင်ႇလူင်းၸူး ၸိုင်ႈမိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ၊ မိူင်းယူႊရူပ်ႉ၊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ မိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင်ၶဝ် ႁႂ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီႉၺွပ်းၽူႈၼမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈ တူဝ်ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇမိူင်းသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးဢူၺ်းလီတင်း တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈႁေႃၼႄပိုၼ်း Holocaust Museum တီႈဝဵင်းလူင်ဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊတီႊသီႊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတႄႉ ၽူႈၶွင်ႈမၢၵ်ႇပိုၼ်း ၶႃႈႁႅမ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ၸၢဝ်းရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးပႃးႁၢင်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မီးပႃးႁၢင်ႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇပႃး။ ၸုမ်းမၢၼ်ႈ – ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ Burmese Rohingya Organization UK မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတႄႉ ၸီႉၸမ်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃးၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ဢၼ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉလႄႈ လုမ်ႈၾႃႉၸင်ႇမၢႆပႃးၸိုဝ်ႈ မၼ်းၼၢင်းၵူၺ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း ၽွင်းပီ 2017 ၽွင်းပႃႇတီႇ NLD တႄႇၶိုၼ်ႈမႃးၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ဢေႃးၸႃႇဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးၼႅၼ်ႈၼႃယူႇလႄႈ လွင်ႈဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ လုမ်ႈၾႃႉဢမ်ႇႁူႉၸွမ်း – ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-02T07:00:00
https://shannews.org/archives/54548
ထႆး တီႉၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ 13 ၵေႃႉ ပႃးၸၢဝ်းၶႄႇ – ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ
ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ 13 ၵေႃႉ ဢၼ်မီးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းလွႆသၵဵတ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးတင်းၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ယိုတ်းလႆႈပႃး ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ 9 လုၵ်ႈ မၢႆၾူၼ်းသိမ်ႊၵတ်ႉ 90 ဢၼ်လႄႈ မိုဝ်းထိုဝ် 94 လုၵ်ႈ။ ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈ ၽၢၵ်ႈ 5 ပၼ်ႊၶျႃႊ လၢတ်ႈဝႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ် 13 ၵေႃႉ ႁဵတ်းၵၢၼ် Call Center ၊ ၵမ်ႈ ၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၶႄႇၶိုၼ်း။ ႁူၺ်းသူၼ်းဝႃႈ – တႃႇႁွမ်ငိုၼ်းၶၢဝ်း ယၢဝ်းၼႆသေ ႁႂ်ႈသႂ်ႇငိုၼ်းပၼ်ၵူႈလိူၼ် လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းလၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီၼႆႉ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း လွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းလႄႈ လွင်ႈတေႃႉၶူဝ်းၽိတ်းမၢႆမီႈ ၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်ထႆးမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ပ လိၵ်ႈထႆးတီႉလႆႈ သၢႆၵေႊပိူဝ်ႊ ဢိၼ်ႊတႃႊၼႅတ်ႉ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ တီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး။ တေဢဝ် ၶူဝ်းဢမ်ႇသႂ်ႇၶွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉမႄႈသွတ်ႇ ဢၢၼ်းဢဝ်ၵႂႃႇတီႈသူၺ်ႇၵူၵ်ႉၵူဝ်ႇ မျႃႉဝတီႇ တေလၵ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇသဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ပလိၵ်ႈထႆးလၢတ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-01T20:14:42
https://shannews.org/archives/54539
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄး 8,000 ပၢႆ လူဝ်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ႁႅင်း
ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူဝ်ၵူၼ်း 8,000 ပၢႆ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25-30/6/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သွၼ်ႈဝႆႉတီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း 2,045 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၶူဝ်ဢုင် 677 ၵေႃႉ၊ ၼွင်ပိင်လူင် 900 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၶူဝ်မုင်း 200 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉႁွင်ႈႁိူင်း 900 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇ 600 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၶူဝ်တႅၼ်ႈ 376 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၶၢႆးမွၼ် 750 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉပုင်ႇဝူင်း 1,411 ၵေႃႉလႄႈ ဝတ်ႉၸွႆးၵုင်း 130 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းတႄႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇထႅင်ႈ လွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ လွင်ႈၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးတီႈဝၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းၾူၼ်လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵႂႃႇမႃးတေႃႉသူင်ႇ ၵၼ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ်ၸေႇတႃႇၼ တီႈၸမ်ၵႆ ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၼႆၸိုင် ၸွႆႈလႆႈတီႈ ၸၢႆးႁၵ်ႉၶိူဝ်းႁၢၼ် Kpay – 09428344823 (SAI TUN TUN NAING) ဢမ်ႇၼၼ် ၸၢႆးၵျေႃႇလႃႉ (ၶႅၼ်လမ်) Kpay – 09664455669 (SAI KYAW HLA) ၵေႃႈလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢႆၾူၼ်းလႄႈ Kpay တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 01/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) ဢၼ်ၶၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၶျၢၼ်းမေႉသျႂႆႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပႃး ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 9 ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆထႅင်ႈ – ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-01T19:34:32
https://shannews.org/archives/54533
မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး – ႁူင်းႁႅမ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆၼမ်
ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁိူၼ်းယေး – ႁူင်းႁႅမ်း လူႉၵွႆၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းလင် တိူဝ်ႉပႃးၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း မွၵ်ႈ 11မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ့်မႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁူင်းႁႅမ်း၊ ၵျွင်းၽြႃးလႄႈ လင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတူၵ်းတႅၵ်ႇ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းလင် ၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်း ထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵေႃႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁႅမ်း One Love တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶမ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇယွမ်း 3 လုၵ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်တူၵ်းတႅၵ်ႇ ႁိမ်းႁူင်းႁႅမ်း One Love ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပၢင်လူင် ၼႂ်းပွၵ်ႉၼိုင်ႈ ၺႃးၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ ၊ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၽႂ် ႁတ်းဢွၵ်ႇၶႄၾႆး လႄႈ ၾႆးလၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းတိတ်းၸပ်းႁူင်းႁႅမ်းထႅင်ႈ လၢႆလၢႆလင်၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇပင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵေႃႉ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ႁိမ်းႁူင်းႁႅမ်း One Love ၼႆႉ မီးဝႆႉ လုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ လုမ်းၶႄၾႆး ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်းTNLA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 501 – 502 တင်း ၸၵၶ 1၊ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ လႆႈပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း သွၼ်ႈယူႇတီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၼွၵ်ႈဝဵင်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉၵွင်းလူင် တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းလႄႈ လုမ်းႁွင်ႈ ၵၢၼ်ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်း။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-01T16:58:51
https://shannews.org/archives/54529
ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆးၵိူတ်ႇမႃးၽွင်းယၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေၶိုၼ်းယဵၼ်ႁႃႇ ၵႂႃႇမီးလႂ်
ဝၢႆးသေတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ၵူၼ်ႇပိၼ်ႈပင်းလူမ်ႉလႅဝ်ယဝ်ႉ ပဵၼ်ႁဵတ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၼွၵ်ႈမိူင်းလႄႈပူၼ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၶဝ် လႆႈၵိူဝ်းၵုမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈမီးတူဝ်တႅၼ်းဝူင်ႈၵၢင် ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈပဵၼ်ပၢၵ်ႇပဵၼ်သဵင်တႅၼ်းပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး(ပိုတ်ႇတႃလူၵ်ႈႁႂ်ႈႁၼ်တႆး) ၼႆႉ ပဵၼ် လွင်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမီးမႃးမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး 28 ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇမီးလႂ်။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးမီးၵၢင်ၸႂ်ပုၼ်ႈတႃႇပူၵ်းတင်ႈၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်မီးၵၢၼ်တဵင်ႈထမ်း ၵတ်းယဵၼ် ႁူမ်ႇလူမ်ႈ မီးၼႃႈမီးတႃလႄႈယူႇၼႂ်းၽဝလွၵ်းပွင်သၢင်ႈလၢႆးမႄးလီ။ ၸိုင်ႈတႆးဢၼ်ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ႁင်းၶေႃ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းသိူၵ်ႈပိုၼ်းပၵ်းပိူင်မီးၼၼ်ႉတႄႉ တႄႇ 1962 မႃး ၵွပ်ႈဝႃႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း 1947 ဢၼ်ပဵၼ်ယႄႇၸိူၵ်ႈလူင်ၼႂ်းၵႄႈၸိုင်ႈတႆးတင်း ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁင်းၶေႃဢၼ်ထုၵ်ႇတၢင်ႇၸၢတ်ႈမႃးပူၼ်ႉပႅၼ်ၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်တႆးၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၸိူဝ်းဢၼ်ၽၢတ်ႇၽႄသဝ်းထင်ယူႇတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မၵ်းမၼ်ႈႁၼ်ထိုင်လွင်ႈၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ် ပုၼ်ႈတႃႇပဵၼ်ပၢၵ်ႇပဵၼ်သဵင်တၢင်းၵၢၼ်မိူင်း ပၼ်တႃႇၵၢၼ်တေႃႇသူႈၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် လွင်ႈဢမ်ႇတဵင်ႈထမ်းလႄႈလွင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႅတ်းတတ်းၸႂ်ဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၶဵၼ်ႇသၢင်ႈၵမ်ၸႃးတႃၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း လႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႄႈၽဵင်ႇပဵင်း လႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း သူၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၼႂ်းၶွပ်ႇဝူင်း တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပၢႆးတႂ်ႈပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၽွင်းငမ်း။ ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီၸိုင်ႈတႆး လႆႈပူၵ်းတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈ 16 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 1996 လူၺ်ႈၸၢဝ်းတႆး ယၢၼ်မိူင်းတင်းလၢႆလႄႈလွင်ႈၵမ်ႉႁႅင်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး။ ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီၸိုင်ႈတႆးမီးယိူင်းမၢႆ – ၸွမ်းၼင်ႇ SDU ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ႁႂ်ႈၵၢင်ၸႂ် တၢင်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၶႂ်ႈမီး ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃး လႄႈ ၸင်ႇလႆႈယိူင်းမၢႆဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၶပ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ပၼ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ဢိၵ်ႇတင်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပုၼ်ႈတင်းသဵင်ႈ ပႃႈတင်း ပုၼ်ႈတႃႇထႅမ်ႁႅင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ လႄႈလွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇ ၵၼ် ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆး။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ(ဢႃႇၼႃႇ) မိူဝ်ႈ 1962 မႃး ၶိၼ်ၸႂ်တဵၵ်းတဵင် ၵုမ်းၵမ် ဢမ်းၼၢၸ်ႈ(ဢႃႇၼႃႇ) ၼပ်ႉသိပ်းသိပ်းပီ ၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆး ႁူမ်ႈပႃးပိုၼ်ႉတီႈတၢင်ႇမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူင်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၶတ်းၸႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတမ်းဝၢင်း လၵ်းၼမ်း (ပေႃႊလသီႊ) ၶၢႆႉဝၢၼ်ႈၶၢႆႉသူၼ် ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်ႁဵတ်းတၢင်းႁုၵ်းႁၢႆႉမႃးလႄႈ ၶႃႈႁႅမ်ဢဝ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်း။ လိူဝ်ၼႆႉ ယင်းဢဝ်လၵ်းၼမ်း (ပေႃႊလ သီႊ) ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆး ႁၢမ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ႁူမ်ႈတၢင်းယႃႉလႅဝ်ႁူင်းႁေႃ ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တၢင်းၸႂ်ၼႂ်းသိူၵ်ႈပိုၼ်းလႄႈၾိင်ႈငႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ “ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင်” လႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉၸွမ်းၼင်ႇၺႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ်ၽွင်းငမ်းမႃးႁိုင်ယၢဝ်းၶၢဝ်းယိုတ်ႈလႄႈထုၵ်ႇလီပိုတ်ႇႁူပိုတ်ႇတႃပၼ်လၢႆးတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ႁႂ်ႈပေႃးႁူႉႁၼ်လွင်ႈဝႃႈ – ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ် ၸိၵ်းၸွမ် ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်လႄႈလွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းတီႊမူဝ်ႊၶရေသီႊ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၶွင် ၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈၵေႃႉတၵ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးတင်းသဵင်ႈတၵ်းလႆႈမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ(ဢႃႇၼႃႇ) မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် လိူၵ်ႈၽူႈတႅၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။ လွင်ႈၽၢၼ်ၵိၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူင်သုတ်းဢၼ်ၼိုင်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႄႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၵိူတ်ႇလူၺ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃႈႁၢမ်းလူႉလႅဝ် ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင်လိုပ်ႈႁေႃႈၶၢႆႉတီႈယူႇ တၼ်းသဝ်း ႁိူၼ်းယေးဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်ထင်မႃးၸဵမ်ပၢၼ်ပူႇမွၼ်ၼၢႆယႃႈ။ ယွၼ်ႉၼႆ ၸင်ႇလႆႈ ပၵ်းယိူင်းမၢႆတႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈလႄႈတွၼ်ႈတီႈလိၼ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းသဵင်ႈႁူမ်ႈတင်းၽဵဝ်ႈလၢင်ႉပႅတ်ႈၵၢၼ်ဢမ်ႇႁူႉမေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဢိၵ်ႇတင်းယူၵ်ႉယွင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၾိုၵ်းသွၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇထဝ်ႈယိင်းၸၢႆးတၢင်းလၢႆ ႁူမ်ႈတင်းၵႅတ်ႇၶႄသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ။ လၵ်းၵၢၼ် ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈၶွပ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်မီးတီႊမူဝ်ႊ ၶရေႊသီႊ မီးလွင်ႈတဵင်ႈထမ်း မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယိုၼ်းယၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႃႈ ၵၢၼ် ထုၵ်ႇလႆႈႁွမ်းမိုဝ်းၵၼ်ၶိုင်ပွင်။ – ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းသေ သၢၼ်ၶတ်း ဢွင်ႇပေႉ ၸုမ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢၼ်။ – ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးမီးသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။ – ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းလူၵ်ႈသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး။ လၵ်းၼမ်း ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆးၼႆႉလုၵ်ႉတီႈၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်းဢၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်ပတ်းပိုၼ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉႁဵတ်းပဵၼ်မႃး – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ယုမ်ႇယမ်မၼ်ႈၵိုမ်းဝႃႈ ဢမ်းၼၢၸ်ႈ(ဢႃႇၼႃႇ)ၸိၵ်းၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢွင်းထင်ၾင်ဝႆႉ ၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး။ – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး တိုဝ်းၵမ်ယိပ်းမၼ်ႈဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈ လိၵ်ႈ ၵိၼ်ၵႅၼ်ႇဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်တီႈပၢင်လူင်မိူဝ်ႈ 1947 ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းသဵင်ႈမီး လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်သေ လႆႈၶႆႈႁႃ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈလႆႈၸႂ်လႄႈလွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းတေႃႇၵၼ်မႃး။ – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ယိပ်းမၼ်ႈဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင် 5 ၶေႃႈ ဢၼ်မၵ်းတမ်းလူၺ်ႈၽူႈဢွၼ် ႁူဝ်ၸိုင်ႈတႆးႁဝ်း ဢၼ်ၸွမ်သိုၵ်းဢွင်ႇသၢၼ်းၵေႃႈႁၼ်လီလႆႈၸႂ်ၸွမ်း။ – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ယိပ်းမၼ်ႈတိုဝ်းၵမ်လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇပၢင်လူင်ၼႆႉ လႆႈၶွတ်ႇၽၼ်ႈၸွမ်း ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝႆႉတင်းၵူႈၸႄႈမိူင်း(ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်)ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ ႁဝ်းတိုဝ်းၵမ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မၢၼ်ႈၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၼၼ်ႉမိူဝ်ႈပီ 1962 ၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၶွတ်ႈၽၼ်ႈတၢင်း ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝႆႉၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ သုတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ ႁၢင်ႉႁၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ၼပ်ႉထိုဝ်ၼိူဝ်လၵ်းၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈ ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ၸိၵ်းၸွမ် ၼၼ်ႉသေ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၼ်ႁႃ “ၵွၼ်းၶေႃ” ဢမ်ႇၼၼ် “ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႂ်ႇ” ၼၼ်ႉ ယိပ်းမၼ်ႈဝႃႈ တၵ်းလႆႈ ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႅပ်းတတ်း။ – ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ တေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၵေႃႉသေႈဢူၺ်းလီႁဝ်းတင်းလၢႆသေ ၶူၼ်ႉၶႆႈႁႃ လွၵ်းလၢႆး ၵႄႈလိတ်ႈတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းၵူႈပိူင်ပိူင် တႄႇဢဝ် ၸဵမ်လွင်ႈၵၢၼ်တေၶဵၼ်ႇသၢင်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်မႂ်ႇ ဢၼ်မီးပိုၼ်ႉထၢၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ် – လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း မီးလွင်ႈတဵင်ႈထမ်းပုၼ်ႈတင်းသဵင်ႈ။ လူၺ်ႈၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ပွင်ၵၢၼ်လူင် 11 ၵေႃႉၼၼ်ႉ – 1. ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁူမ်ႇ (မိူင်းပွၼ်) ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် 2. ၸၢႆးထုၼ်း (ႁူဝ်ပဝ်ႈၶိူဝ်းတႆးသႃမၵ်ႉၶီးမိူင်းၵွၵ်ႇ) ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်(1) 3. ၸၢႆးဝၼ်းသႂ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်(2) 4. ၸၢႆးၶမ်းၸမ်ႈ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 5. ၸၢႆးသၢင်ႇၸၢႆး ၵႅမ် ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 6. ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း (ၶုၼ်ၵျႃႇၼု) ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ 7. ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်း ၽူႈၶဝ်ႈပႃး 8. ၸၢႆးယၢၼ်မိူင်း ၽူႈၶဝ်ႈပႃး 9. ၸၢႆးမိူင်းသႂ် ၽူႈၶဝ်ႈပႃး 10.ၸၢႆးသႅၼ်ၽွၼ်း ၽူႈၶဝ်ႈပႃး 11. ၼၢင်းလႃႉယဵၼ်ႇ ၽူႈၶဝ်ႈပႃး လႄႈၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း 21 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် 18 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇၽွင်းယၢမ်းငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ် သင်ဝႃႈမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် “ႁူမ်ႈတုမ်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး” ႁိုဝ် (Shan Democratic Union -SDU) ဢၼ်ပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်းၽူႈတၢင်လၢတ်ႈလႄႈၵႄႈၵၢင်ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵူႈၾၢႆႇ တင်း ၼႂ်းပိူၼ်ႈၼႂ်းႁဝ်းတိုၵ်ႉမီးယူႇၼႆ တေပဵၼ်ႁိုဝ် ငဝ်းလၢႆးၽွင်းဢၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ပိုတ်ႇသိုၵ်းတိုၵ်းယိုတ်း ႁုပ်ႈဢဝ်ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈၽႅၼ်ႇလိၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တႆးတေႃႇတႆးသမ်ႉပိုတ်ႇသိုၵ်းတိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ် ဢဝ်ပဵၼ်ဢဝ်တၢႆဢဝ်ႁႂ်ႈဝွတ်ႈဝၢႆးမူၺ်ႉႁၢႆၵႂႃႇၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸိုင်ႈတႆးၸိူင်ႉၼႆ။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-06T07:30:00
https://shannews.org/archives/54525
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ – မၢႆထိုင်ၸုမ်းပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်း၊ မီးၽႅၼ်ႇလိၼ်တီႈပၵ်းတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ၊ မီးၵူၼ်းမိူင်း ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း မီးဢမ်းၼၢတ်ႈ ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၵူၼ်းမိူင်း မီးၵၢၼ်ပွင်သၢင်ႈမၢႆမီႈ လႄႈ ၵၢၼ်မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃး ပၵ်းပိူင်ပဵၼ်လၵ်းယူင်ႉၶၢပ်ႈ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸုမ်းၵႃႈ ၸုမ်းဝႅၼ် ႁိုဝ် ၶွမ်ႊပၼီႊ။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 139 ပီ ၽွင်း 1885 ၼၼ်ႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ထိုင်မႃးပီ 1887 ၶိုၼ်ႈမႃးမိူင်းတႆးသေ ဢုပ်ႇၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၾႃႉတႆး မိူင်းလဵၵ်ႉမိူင်းယႂ်ႇၽွင်းၼၼ်ႉ မီး 45 မိူင်း။ (ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃး 33 မိူင်း ယူႇယူႇၶိုၼ်းပဵၼ်မႃး 34 မိူင်း ၵွပ်ႈၶိုၼ်းႁုပ်ႈၶွၼ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဢဝ်မိူင်းပွတ်းတွၼ်ႈ မၢင်မိူင်းႁူမ်ႈၶဝ်ႈပႃးသေ မၢင်မိူင်းၵေႃႈ ပွႆႇပၼ်ပိူၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇဝဵင်းသိူဝ် (ဢၼ်မၢၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ – ဝုၼ်းတူဝ်ႇ) ပႃးၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ၵဵင်းႁုင်ႈတင်း မိူင်းလႅမ်း ၶဝ်ႈပႃးၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇသေ ၵဵင်းသႅၼ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးၵႂႃႇပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး)။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၵႅမ်ၽွင်းၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ(Lieutenant Governor of Burma) ရေႊၵျီႊၼလ်ႊ ၶရႅတ်ႉၻွၵ်ႉ (Sir Reginald Craddock) လႆႈသူင်ႇ Mr. I. Lister ဢၢႆႊ လိတ်ႉသ်ထႃႊ ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတီႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မလေးသျႃႊ (Federated Malaysia States) ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မလေးသျႃႊ ၵေႃႈယူႇတႂ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ လႄႈ မီးမိူင်း 6 မိူင်း Mr. I. Lister ဢၢႆႊ လိတ်ႉသ်ထႃႊ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇ 5 လိူၼ် ယဝ်ႉၸင်ႇမႃးလဝ်ႈယိုၼ်ႈၼႄ Sir Craddock ၶရႅတ်ႉၻွၵ်ႉ ။ ၶရႅတ်ႉၻွၵ်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းဢဝ်မႃး လဝ်ႈယိုၼ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈၾႃႉတႆး တီႈဝဵင်းတွင်ၵီႈ(တူၼ်ႈတီး) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ် မၢတ်ႉၶျ် 1920 ဝႃႈတေဢမ်ႇႁႂ်ႈၽွင်းၸိုင်ႈ (Governor of India) မႃးၵဵဝ်ႇၶွင်ႇၸွမ်းၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈၾႃႉ ၵေႃႈ တေမီး ဢမ်းၼၢၸ်ႈ(ဢႃႇၼႃႇ) လိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႆး (Federated Shan States) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/10/1922 မႃး ။ ၸဝ်ႈၾႃႉတင်းသဵင်ႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (Federated Council) ဢၼ်ၽူႈၵွၼ်းမိူင်းတႆး (Commissioner of Shan States) ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈၵေႃႇတင်ႈပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႆး (Federated Shan States) ယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ယင်းပဵၼ်မိူင်း ၸဝ်ႈၾႃႉဢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းမိူင်းၽႂ်မိူင်းမၼ်းယူႇလႄႈ မီးၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တေႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈဢေႇ သုတ်း 1 ပီ 1 ပွၵ်ႈ ႁႂ်ႈၵႆႉၵႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႆသေ မီးယူင်ႉသၢင်ႈငဝ်ႈၸိုင်ႈယိပ်းၵၢၼ်ဝႆႉ 6 ပိူင်။ 1. ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ (Public Works) 2. ပၢႆးယူႇလီ (Health) 3. ပႃႇမႆႉ (Forestry) 4. ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ (Education) 5. ၾၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ (Agriculture) 6. ၵၢၼ်ၻမ်ႇရူၸ်ႇ (ပလိၵ်ႈ) ငဝ်ႈငုၼ်း (Police)။ တီႈမႃးငိုၼ်းတွင်းၵၢၼ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇ လုၵ်ႉမႃးတီႈ 3 ၾၢႆႇ – 1. မေႃႇတိုင်းသၽႃႇဝ မိူင်းတႆး 2. ငိုၼ်းၸဝ်ႈၾႃႉၶဝ်သူင်ႇ ပၼ် 3. လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႉၸွႆႈ( ဝၢႆးၼႆႉလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႃႈပဵၼ်ငိုၼ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ)။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈငိုၼ်းဢၼ်မိူင်းတႆးလႆႈတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸႅၵ်ႇပဵၼ် 2 တွၼ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈလႄႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇပၼ်။ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉမိူင်းတႆးၸင်ႇလႆႈၸၢႆႇ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – 1. ၶွၼ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈသူင်ႇၶဝ်ႈမိူင်းတႆး 2. ၶွၼ်ႇၼမ်ႉ တွၼ်း မေႃႇငိုၼ်းၼမ်ႉတူႈ 3. ၼမ်ႉတွၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်လႆႈတီႈၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇရူတ်ႉၾႆးၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈပၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ – 1. ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄမိူင်းတႆး (မိူင်းတႆးမီးၵွင်တပ်ႉသိုၵ်း 2 တပ်ႉၵွင်) 2. ၵႃႈ ၸႂ်ႉၸၢႆႇၵၢၼ်ပၢႆးၼွၵ်ႈမိူင်း 3. ၵၢၼ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇႁဵတ်းငိုၼ်းၶႅပ်းတႅင်းၵႃး ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼႂ်းပီ 1940 – 41 ငိုၼ်း ထုၵ်ႇလႆႈ 5,888,000 ထႅပ်ႇ ငိုၼ်းထုၵ်ႇပၼ် 2,382,000 ထႅပ်ႇ ငိုၼ်းၵိုတ်း 3,506,000 ထႅပ်ႇ။ ငိုၼ်းၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈဢီးလူၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႄႈၵမ်ႉၸွႆႈ (Subsidies) ပဵၼ်ငိုၼ်းဢၼ် မိူင်း မၢၼ်ႈထုၵ်ႇလႆႈၸၢႆႇပၼ် (Liabilities) ၼၼ်ႉၵွႆး။ ဢႃႇၼႃႇ မိူဝ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းတီႈပၢင်လူင်ဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 ၼၼ်ႉ မီးၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ မိူင်းတႆးတၵ်းမီးသူၼ်ႇၽွင်း ငမ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း (Financial autonomy) ပွင်ႇဝႃႈ ဝၢႆးၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်း ပၵ်းပိူင်ငိုၼ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလႆႈသွၼ်ႇပၼ် မိူၼ်ပၢၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵွႆးၵႃႈဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၸွမ်းၼင်ႇ တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉတီႈပၢင်လူင်။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵုၼ်ႇလိပ်း ၶူဝ်းတိုၼ်းမိူင်းတႆးၵႂႃႇၵႃႈႁိုဝ်ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ ၵွမ်ႉၵွႆးႁူႉဢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဝႃႈ ဢီးလူမိူင်းတႆးလႄႈၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်ၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉၵွႆး။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႆးၼႆႉတိုၼ်းမီးသူၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈယူႇယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈဢွၼ် ၼႃႈၼႆႉ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉယူႇၼႂ်းသႅၼ်ဝီ ၵွႆးၵႃႈလွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၸဝ်ႈၾႃႉသႅၼ်ဝီ ဢမ်ႇၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၽွင်းသိုၵ်း လုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 မိူဝ်ႈၵျပၼ်ႊၶဝ်ႈမႃးယိုဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၸင်ႇယွၼ်းၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇတင်ႈ မိူင်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ။ ၸင်ႇဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈ 33 မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉသေၶိုၼ်းပဵၼ်မႃး 34 မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ဝၢႆးသေ ၼေႇဝိၼ်း ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း 1962 ယဝ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႆး ဢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉၶဝ် လႆႈၸႂ်ၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/10/1922 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လွႆးလွႆးၵေႃႈ ၸၢင်ႁၢႆသဝ်ႈဝဝ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇမီးၽႂ်တူၵ်ႇထိုင် လႄႈ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းပႃႈလင်ၶဝ် ၵမ်ႈၼၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁူႉထိုင် လွင်ႈ “ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႆး” မီးမႃး။ ႁူမ်ႈဝႃႈပူၼ်ႉမႃးလၢႆၾႃႉလၢႆၾူၼ် ၼပ်ႉလၢႆသိပ်းပီယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတိုၵ်ႉၾင်လိုၵ်ႉၶမ်ယူႇ ၼႂ်းၸႂ် ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၵၢၼ်လႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇပူၵ်းတင်ႈမိူင်းၵွၼ်းၶေႃလႄႈပူၵ်းပွင် ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ တူဝ်ၵဝ်ႇ တိုၵ်ႉမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ၼႅၼ်ႈၼႃယူႇ ဢမ်ႇလူတ်းယွမ်းသေၶႅၵ်းမဵတ်ႉလႅင်။ လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်းၵေႃႈလီ ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈ တၵ်းလႆႈ မီးပိုၼ်ႉတီႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းလႄႈ ဢႃႇၼႃႇ ၽွင်းငမ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း မီးဢဵၼ်ႁႅင်းပွင်မိူင်း ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင် ဢၼ်ၵိုင်ႇငၢမ်ႇၸွမ်းမဵတ်ႇမၢႆၾၢင်ႁၢင်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈငဝ်းလၢႆးႁူမ်ႈတင်း ယူင်ႉသၢင်ႈ ပိူင်ၶွတ်ႇ ၽွတ်ႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးၵၢၼ်တမ်းဝၢင်းၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် လူင်ပွင် ၸိုင်ႈ သမ်ႉထုၵ်ႇလႆႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတၵ်းတေလႆႈႁပ်ႉၵၢၼ်ၽိတ်းထုၵ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ပိုၼ်ႉႁူႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၽူႈပဵၼ်ၽွင်းလူင်ၶဝ် မီးမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းယွမ်းႁပ်ႉမၵ်းမၼ်ႈၵႃႈႁိုဝ်။ ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈပဵၼ်မိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈယဝ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဵတ်းသင်ပၼ်လႆႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉၶဝ်ႈၸႂ်ပွင်ၸႂ်ၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ၵေႃႇတင်ႈမႃးၼၼ်ႉမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၽူႈၵေႃႇတင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ၸွမ်ၽွင်းလူင် ၽွင်းလူင်ၶဝ် မီးၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၽွမ်ႉတၼ်းဝႆႉမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လီထတ်း ထွင်ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇၼပ်ႉႁႅင်းၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)
['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-06-30T16:03:51
https://shannews.org/archives/54518
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း
ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ႁႅင်း မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 – 30/06/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 6 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းဢွၵ်ႇမႃး သွၼ်ႈဝႆႉၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃး ပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ ၵူႈဝၼ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄး ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ပၢႆႈမႃး တီႈဝတ်ႉၶၢႆး မွၼ်ၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 320 ၵေႃႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပၢႆႈမႃးထႅင်ႈ 411 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပီႈၼွင်ႉၶၢႆးမွၼ် ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်း လဵင်ႉလူဝႆႉ ပႆႇမီးၸဝ်ႈတႃႇၼၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပၢႆႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉ ပၢႆႈမႃး ၼႂ်းဝဵင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇၶၢႆႉပၢႆႈမႃးထႅင်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢၼ်ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်းဝႃးၽႃသိူဝ်ႇသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝတ်ႉၼႃးပဵင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း 1,000 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉၶူဝ်တႅၼ် 200 ပၢႆ၊ ဝတ်ႉပုင်ႇဝူဝ်း 1,200 ပၢႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဝတ်ႉၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇ၊ ၶူဝ်ဢုင်၊ ၵၢင်မိူင်း၊ ဝတ်ႉၵမ်ႇပေႃးၸတႆးလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ယၢမ်းလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ “ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းတႄႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ်၊ ၽႃႈႁူမ်ႇ၊ သုတ်း ၵၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၸိူဝ်းၸမ်တပ်ႉၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်မႃးၶႃႈယဝ်ႉ ၶဝ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇ မႃးၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈမၢၵ်ႇၵွင်ႇၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မၢၵ်ႇလူင်လႄႈ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 ၵေႃႉယဝ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်သေတႃႉ ၵိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸၵၶ 1 ၵျွၵ်ႉမႄး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶမယ 501 – 502 ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-06-30T14:19:14
https://shannews.org/archives/54510
ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၸေႈၼႃး ဢမ်ႇယွမ်းပၢၵ်ႇ
ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလၢႆဝၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၵဵဝ် ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈၼွင်းထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်း ၸေႈၼႃး (မိတ်ႉၵျီးၼႃး) ဢမ်ႇယွမ်းပၢၵ်ႇလင်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12:30 မူင်းၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မႄႈၼမ်ႉၵဵဝ် ယိုင်ႈၼွင်းထူမ်ႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉၵျႅၵ်ႉပွင်ႇၶျၢၼ်ႇလႄႈ ပွၵ်ႉပူဝ်ႇလၼ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼွင်းထူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၸေႈၼႃး ၵူၼ်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾူၼ်ၼႆႉ တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇ ထပ်းၵၼ်မႃး 3-4 ဝၼ်းယဝ်ႉ ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈဝႃး ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၶိုင်ႈ ၼမ်ႉၵဵဝ်ၼႆႉ ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈသေ ၼွင်းထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇ ၸွမ်းႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ၸိူဝ်းႁိူၼ်းယေး ဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 150 လင်ယဝ်ႉ ၸဵမ်ႁိူၼ်းလဵၵ်ႉႁိူၼ်းယႂ်ႇၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးမီးတီႈလွတ်ႈၽေးဝႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၢင်ႁိူၼ်း ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈပႅတ်ႈတင်းလင်၊ မၢင်ႁိူၼ်း ထုၵ်ႇထူမ်ႈၶိုင်ႈ လင်ႁိူၼ်း၊ မၢင်ႁိူၼ်း ၵိုတ်းၸွမ်ႁိူၼ်း။ ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၵဵဝ် ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈ ၼွင်းၸိူင်ႉ ၼႆ ၼႆႉ မီးမႃး 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈသွင်ပွၵ်ႈ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးႁႅင်းလိူဝ်ပွၵ်ႈၼႆႉ – ၵူၼ်းဝဵင်းၸေႈၼႃးလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၾူၼ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီး ၼႃး) ၼၼ်ႉတႄႉ ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉလႆၵႅပ်ႈ/ တၼ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် လၢင်းႁွင်ႈပၼ် ဝႃႈၼႆ။ တီႈၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ – လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်း ႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']