audio
audioduration (s) 0.2
215
| transcript
stringlengths 2
2.11k
|
---|---|
namozi ikki rakat o‘qildi shom xufton bomdod namozlari ham shu yerda o‘qiladigan bo‘ldi shom vaqti kiray deganida payg‘ambarimizga bir chaqaloq |
|
uzatildi hozirgina tug‘ilgani endigina ilk nafaslarini olayotgani shundoq bilinib turardi yonida ko‘zlari sevinchdan porlab turgan abu bakrni ko‘rib rasululloh ahvolni |
|
angladilar demak asmo tug‘ibdi va bu yerga baraka duosini istab olib kelishgan hazrati abu bakr hayotining oxirgi mevasi bo‘lgan bu |
|
ko‘rib turur |
|
bolaga payg‘ambarimizning muborak ismlarini qo‘ydi abu bakr o‘g‘li muhammad dunyoga keliboq olloh rasulining quchoqlariga kirdi duolarini oldi bu murg‘ak go‘dak |
|
kelajakda onasi asmoning hazrati aliga tegajagini va shu munosabat bilan hazrati aliga o‘gay o‘g‘il bo‘lajagini hozir bilmas edi va yana |
|
u hazrati ali xalifalik davrida misrga voliy etib tayinlanishini hamda ketayotganida yo‘lda yoqalanib o‘ldirilishini ham bilmasdi asmo payg‘ambarimizning tavsiyalari bilan |
|
yuvinib oldi ehromga kirdi va haj safarida davom etish uchun tayyor bo‘ldi o‘sha kecha ollohning rasuli xotinlarini bittabitta ziyorat qilib |
|
chiqdilar yuvindilar xushbo‘ylar sepdilar va ehromga kirdilar bundan keyin xushbo‘ylar sepish soch va tirnoqlarni olish tikilgan kiyim kiyish mumkin emasdi |
|
xotinlari bilan ham munosabatlari xuddi begonalar oldida turgandagi holatdan oshib ketmasligi kerak ehromga kirgach labbayk ollohumma labbayk deb ollohning chaqirig‘iga |
|
hozirliklarini bildirdilar ehromga kirgan yuz ming odamning bir og‘izdan labbayk deb hayqirishlari ufqlarni titratib yubordi yuraklarga qo‘rquv soldi janobimiz ollohga |
|
hamd aytdilar ollohim hajimiz ko‘zko‘zlashdan shuhrat tuyg‘usidan uzoq maqbul haj bo‘lishini nasib et deb duo qildilar tuyalarining ustiga yopilgan |
|
kigiz sotilsa bahosi to‘rt dirhamga yetmasdi umr bo‘yi shuhratdan ko‘zko‘zlashdan yiroq yashadilar zotan janobimizga bu yo‘l berk edi janobi mavlo u kishini |
|
bu tuyg‘ulardan qo‘rir edi yuz ming kishini ergashtirib hajga borish rahmat payg‘ambariga shuhrat tuyg‘usi emas hamd va shukr tuyg‘usi |
|
shakshubhasiz u eshitguvchi bilguchi zotdir shuaro surasi ikki yuz o‘n to‘rtinchi ikki yuz yigirmanchi oyatlar kelgusi mashaqqatli kunlarga qarab ilk odim shu yo‘sinda qo‘yildi |
|
berar edi bu yerda etibor berish lozim bo‘lgan noziklik hajga borishni maqtanish vositasi qiladigan va o‘ziga hoji deb murojaat etilishiga |
|
katta ahamiyat beradigan kimsalarga oldindan muhim eslatmaqilibqo‘yish edi payg‘ambarimiz qadrdon tuyalari qasvaga mindilarda yurish buyrug‘ini berdilar qasvadan sal ilgariroq borayotgan |
|
jobir ibn abdulloh boshini ko‘tarib tevarakka boqdi ko‘z ilg‘amas darajada yoyilgan odamlar seli oqib borardi umrida bunchalik ko‘p olomonni ko‘rmagan |
|
edi payg‘ambarimizga jo‘r bo‘lib labbayk deyayotgan odamlarning tovushlari tog‘larga urilar u yerdan qaytib quloqlarda jaranglar edi yo‘lakay haj guruhiga yangiyangi |
|
odamlar kelib qo‘shilaverdi tuya ustiga qurilgan bir kajava pardasi qiya ochilib ayol kishi ey ollohning payg‘ambari buyam haj qilgan bo‘ladimi deb |
|
so‘radi qo‘lidagi chaqalog‘iga ishora etib hadedilar janobimiz senga ham bu tufayli ajr va savob bo‘ladi abvo qishlog‘iga kirib kelishdi |
|
bu yer ellik yetti yil ilgari qimmatli va lekin tolesiz onalari qora tuproqqa qo‘yilgan joy edi ollohning seviklisi do‘stlaridan ajralib |
|
onalarining qabri tepasiga bordilar bir muddat o‘sha yerda turdilar so‘ng ko‘zlaridan nur tomchilari to‘kilato‘kila safardoshlarining yoniga qaytdilar hech kim |
|
nima narsa sizni yig‘latdi ey ollohning payg‘ambari deb so‘ramadi odam onasining mozori boshidan xursand holda qaytmaydiku shunday bo‘lsa ham janobimiz o‘zlari |
|
kerakli tushuntirishni berdilar onamga mag‘firat istab duo qilishga egamdan izn so‘radim menga bu izn berilmadi hech bo‘lmasa qabrini ziyorat etishga |
|
endi din musulmonlikni qabul qilmagan taqdirda xam |
|
izn so‘ragan edim bunga ijozat berildi sizlar ham qabrlarni ziyorat qilinglar chunki o‘limni va oxiratni eslatadi deb marhamat qildilar shu |
|
so‘zlarni aytarkanlar janobimizning sallallahu alaihi vasallam muborak ko‘zlari nur ko‘liga aylandi yuzlari eng ochiq manodagi kadar va mahzunlik lavhasi edi |
|
bolasi olamlarga rahmat bo‘lgan bir ona bo‘lish ammo bolasidan mag‘firat duosini olmaslik bundan katta tolesizlik bo‘ladimi ominani oxiratda qanday natija |
|
kutyapti eng buyuk shafoat egasi payg‘ambarlarning eng buyugi o‘zining onasiga foyda bera olmaydimi sen payg‘ambarni tug‘ding vazifang bitdi ammo imoning |
|
bo‘lmagani uchun kir jahannamga deyishadimi yoki qulog‘iga payg‘ambar chaqirig‘i kirmagan boshqalar qatori unga ham ollohning cheksiz rahmati biron imkon beradimi |
|
mo‘minlarni uzoquzoq o‘yga toldirgan va dardnok etgan bu mavzu juda og‘irdir bunda ham ijobiy ham salbiy qarashlar bor bir munosabat |
|
ila shularni jiddiy o‘rganib oxiri hammaning oqibati kabi emas janobi mavlo tayin etadi degan xulosaga keldik vido haji chog‘ida payg‘ambarimiz |
|
bir mo‘jiza sifatida otalarini va onalarini tiriltirganlari ular esa imon so‘zlarini aytishgani zaif bir rivoyatda keltirilgan hazrati abu bakr |
|
bir tuyani oziqovqat yuklashga ajratgan unga payg‘ambarimiz bilan ikkalovlarining yemaklarini yuklab uqba ismli bir qulga topshirgan edi kechalardan birida uqba uyqudan |
|
uyg‘onib yonida tuyani ko‘rmadi tuya o‘rnida yellar esardi o‘rnidan sapchib turib ketdi yo‘l bo‘ylab axtarib chiqdi ko‘rgantopgan odam yo‘q edi |
|
o‘ta bezovta bo‘lib qoldi |
|
uni sir saklaydigan ishonchli kishilar doirasidan tashqariga chiqayotgan ilk odim yaqin qarindoshlardan boshlanayotgan edi janobi payg‘ambarimiz mexmon bo‘lib kelgan ammalariga ahvolini bayon etdilar ziyofat berib qarindoshlarini dinga davat qilish fikrida ekanliklarini gapirdilar |
|
navbatdagi qo‘noq yerida janobimiz abu bakr bilan birga dam olib o‘tirardilar asmo bilan oyisha onamiz ham hozir edilar bu orada |
|
qul keldi haligacha tuyani topmagani anglashildi abu bakrning jahli chiqdi qanaqa odamsan o‘zi bittagina tuyani eplay olmasang deya undan uni |
|
yillarcha yesalar ham tugamaydigan xazinaga ro‘baro bo‘lgan bu yirtqich qushlar sevinch ila qiyqirgancha rosa bayram qildilar bu daxshatli manzarani makkaliklar |
|
bo‘g‘a boshladi payg‘ambar janobimiz kulimsiradilar ehromli odam qilayotgan ishga qaranglar dedilar bu gap bilan ehromdagi kishi bunaqa ishlar qilmasligi lozimligini |
|
bildirgan bo‘ldilar hazrati abu bakr o‘ziga kelib olishi uchun shu yengil tanbeh ham yetarli edi uqba kaltakdan qutulib qolgan payt |
|
bu yoqda oziqovqat yuklangan tuya ham paydo bo‘ldi hazrati abu bakr tuyani tutib keltirgan odamga minnat tuyg‘ularila boqdi oyisha onamiz |
|
darrov u kishini tanidi chunki bir zamonlar o‘rtalarida esdan chiqmaydigan bir hodisa yuz bergan edi bani mustaliq safaridan qaytishda adashib |
|
yo‘lda qolib ketganida uni topib keltirgan va afsuski har xil mishmishlar chiqishiga sabab bo‘lgan safvon ibn muattal edi u odam |
|
janobi mavlo eng buyuk guvoh sifatida o‘sha adashuv hodisasida ularning niyatlari toza bo‘lganini hamda har ikkalovining nomusiga dog tushirishga hech |
|
kimning haqqi yo‘qligini maxsus oyat tushirib bildirgan edi safvon o‘shanda hazrati abu bakrning yo‘lda qolgan qizini hozir esa oziqovqat yuklangan |
|
istasang shunday bir ziyofat uyushtir ammo zinhor abdul uzzoni abu lahabni taklif etma chunki u sening davatingni biribir qabul etmaydi deyishdi ammalar ular ukalari abu lahabning felini yaxshi bilishardi suvni orqaga oqizishga ham qurbi yetishi |
|
tuyasini topib keltirib berdi tuya yana uqbaga topshirildi oradan bir oz fursat kechdi payg‘ambar huzurlariga ikkinchi bitta tuya keltirishdi otabola |
|
aslzodalar yetaklab kelishgan edi uni qadimdan saxiyligi bilan tanilgan bir oilaning saxiy ikki azosisad ibn uboda va uning o‘g‘liqays ey ollohning |
|
payg‘ambari oziqovqat yuklangan tuyangiz yo‘qoldi topilmadi deb eshitdik mana sizga uning o‘rniga ustida oziqovqat bilan bir tuya qabul qilib |
|
oling deyishdi janobimiz tuya hozirgina topilganini aytdilar so‘ngra tuyalaringni o‘zlaringga qoldiringlar olloh sizlarga uni muborak qilsin madinaga kelganimdan beri yuborib |
|
turgan nematlaring bergan ziyofatlaring yetmaydimi dedilar ey ollohning payg‘ambari aslida biz islomga hidoyat qilgani uchun ollohdan va rasulidan minnat |
|
va shukrga qarzdor odamlarmiz ollohga qasam siz bizning mollarimizdan olganingiz bizga qoldirganingizdan ko‘ra sevimlidir bu so‘zlarni hurmat va samimiyat tuyg‘ulari bezabziynatlab |
|
turardi zotan shonli payg‘ambar janobimiz uning gaplarini to‘g‘ri aytding ey abu sobit sizlarga najot xushxabari bo‘lsin deyish bilan tasdiqlab qo‘ydilar |
|
sad bu tuyani keltirishga majbur emasdi tuya yo‘qolganini eshitganida har kim kabi yuraverganida bo‘lardi birov unga nimaga bitta tuyani olib |
|
kelmading demasdi ammo bu fazilat to‘la ishi bilan sel oldidan yaxshigina bir g‘o‘lani tutib qolgan yaxshigina o‘ljani qo‘lga kiritgan edi |
|
kelajakda ham bu ishining yanada chiroyli mukofotlarini olishiga hech shubha yo‘q yo‘lchilik mana shunday totli xotiralar bilan davom etdi sarifda |
|
o‘ta o‘jarligi yaxshigina malum edi |
|
ham bir qo‘noq berildi bu yer maymuna onamizga ranho ifodasiga til ojiz bo‘lgan tuyg‘ular inom etgan edi chunki ikki yil |
|
burun xuddi shu yerda rasulullohga sallallahu alaihi vasallam xotin bo‘ldi mo‘minlarning onasi bo‘lish sharafi va baxtiga shu joyda erishdi |
|
janobimiz eng oxiri uylangan xotin ham u edi ammo taqdir qalami bir saodatxona sifatida bitgan bu yerni o‘tkinchi dunyo bilan vidolashadigan |
|
joyi sifatida ham bitib qo‘yganini u hali bilmasdi u kelgusida payg‘ambarning eng oxiri o‘lgan xotinlari sifatida xuddi shu yerga dafn |
|
etilajak janobimiz sallallahu alaihi vasallam oyisha onamizning ranho yonlariga keldilar nimaga yig‘lab o‘tiribsan deb so‘radilar onamiz yoshli ko‘zlari bilan janobimizga |
|
boqdi vallohi bu yil hajga chiqmasam bo‘lar ekan dedi oy ko‘ribqoldingmi ha ey ollohning payg‘ambari bu narsa olloh odam qizlariga |
|
taqdir qilgan bir ishdir deya unga tasalli berdilar va haj vazifalarining hammasini bajaverishini faqat kabani tavof qilmay turishini tayinladilar kaaba |
|
zulhijjaning to‘rtinchi kuni yakshanbada kirib kelishdi to‘g‘ri kabaga bordilar ollohning uyini ko‘rgan zahotlari ollohim bu uyning sharafini azamatini yaxshilik va |
|
barakotini ko‘paytir deb duo qildilar tuyalaridan tushib egnilariga tashlangan ehrom matolarining bir uchini o‘ng qo‘ltiqlaridan o‘tkazib yelkalariga tashladilar o‘ng qo‘llari |
|
yelkalari bilan ochiq qoldi qora toshni bismillahi ollohu akbar deya salomladilar so‘ngra ollohim senga imon keltirgan kitobingni tasdiqlagan holda tavof |
|
ammo yaqin qarindoshlar ichida |
|
qilaman dedilar kabani chap tomonga olib xotim deb ataladigan devorchaning tashqarisidan aylanib tavof qila boshladilar imkon qadar tez yurdilar |
|
ilk uch aylanishdan keyin bir maromda yurish bilan tavofni tamom qildilar bu sirada mo‘minlar onasi ummu salama tobi qochgani uchun tuya |
|
ustida sal uzoqroqdan aylantirilib tavofini bajarmoqda edi tavof qilib bo‘lgach rasululloh sallallahu alaihi vasallam ibrohim maqomining orqasiga o‘tdilar kabaga qarab |
|
ikki rakat namoz o‘qidilar so‘ngra tik turgan va kaabaga yuz tutgan holda to‘yibto‘yib zamzam ichdilar safo bilan marva tepaliklari orasida |
|
yetti marta lo‘killab borib keldilar shunday qilib umra tugadi o‘zlari bilan qurbonlik olib kelmaganlarni sochlarini oldirib ehromdan chiqishga buyurdilar ey |
|
ollohning payg‘ambari siz ehromdan chiqmadingizkudeb so‘rashgan edi keyindan o‘ylaganlarimni oldin o‘ylaganimda edi qurbonlik keltirmasdim ehromdan chiqardim deb javob qildilar hazrati |
|
fotima suyukli otalarining bu buyruqlariga qarab rangli kiyimlar kiydi ko‘zlarini surmaladi mana shu oralarda hazrati ali ham yamandan makkaga yetib keldi |
|
xotinini bu ahvolda ko‘rdiyu tushunmadi dadamning so‘zlari bilan ehromdan chiqdim degan izohini ham yetarli topmadi uning bilgani shu onda |
|
xotini ehromda bo‘lishi lozim ehromdalik holda esa ko‘zlarga surma tortilmas edi borib janobimizga yo‘liqdi ahvolni tushuntirdi payg‘ambarimiz to‘g‘ri aytibdi dedilar |
|
hazrati alining bu ishidan ajablanmaslik kerak chunki ashobi kiromning ko‘plari arafotga ketisharkan hozirgacha bunaqa holatga duch kelishmagani xususida o‘zaro gapso‘zlar |
|
bu so‘zning manosi pokiza iffatli fazilatli ayol demak edi |
|
qilishajak bu gapso‘zlar hadis kitoblaridan ham joy olajak chunki ilgaridan beri o‘rnashib qolgan odatga ko‘ra ehrom to haj ibodati bitgunicha |
|
davom etardi sen hajga nima deb niyat qilding ollohim sening payg‘ambaring qanday niyat qilgan bo‘lsa men ham o‘shanaqa niyat qilgan |
|
bo‘lay dedim o‘zi bilan qurbonligini ham olakelgan hazrati ali esa payg‘ambar jinobimiz kabi hajning oxirigacha ehromli qoladigan bo‘ldi arafadan bir |
|
kun ilgarisakkizinchi zulhijja payshanba kuni payg‘ambar janobimiz qora tosh bilan ibrohim alayhissalom izlari orasida tik turgan holda haj ibodatlari haqida |
|
bir suhbat qildilar so‘ng minoga harakat amrini berdilar o‘zlari ham o‘sha kuni minoga bordilar bu yerda bomdod namozigacha qolib namozdan |
|
keyin yana yo‘lga tushdilar va zulhijjaning to‘qqizinchisiga to‘g‘ri kelgan juma kuni arafotga bordilar peshingacha kutdilar quyosh tepadan oshib to g‘arbga |
|
og‘a boshlaganida odamlar jim bo‘lishsin deb buyurdilar bir suhbat qilmoqchi ekanlari malum bo‘ldi nabiyyi akmal sallallahu alaihi vasallam janobimiz payg‘ambarlik |
|
hayotlarining eng muhim xutbasini qilish uchun qasvaga mindilar yuzmingdan ortiq bu imon jamoatiga qarab ushbu muborak so‘zlarni aytdilar ey insonlar |
|
gapimga quloq soling bilmayman balki bu yilimdan keyin bu yerlarda sizlar bilan birga bo‘lamanmiyo‘qmi ey insonlar qonlaringiz mollaringiz nomuslaringiz payg'ambaringiz |
|
qilmishlaringizdan hisob huzuriga borgunlaringizgacha birbirlaringizga xuddi bu kunlaringiz bu oyingiz kabi haromdir parvardigorlaringiz huzuriga borishlaringizga esa hech shubha yo‘q u qilmishlaringizdan hisob |
|
abu lahab ham bor edi |
|
so‘raydi sizlarga yetkazdimmi kimning qo‘lida bir omonat bo‘lsa uni omonat qoldirgan egasiga topshirsin johiliya odatlaridan bo‘lgan hamma narsa oyoqlar ostidadirbekor |
|
qilingandir foizning hamma turlari bekor qilindi sizlarning faqat sarmoyangiz bor na sizlar zulm qilishga haqlisizlar va na sizlarga zulm etiladi |
|
olloh sizlarga foiz yo‘qdir degan hukmni qo‘ydi abbos ibn abdulmuttalib foizi tamoman bekor qilindi men voz kechgan ilk qon davosi |
|
robia ibn horis ibn abdulmuttalibning o‘g‘liga oiddir uni lays o‘g‘illari qabilasida emizdirilayotganida huzay qabilasi o‘ldirib qo‘ygan edi bu voqea johiliya davriga |
|
tegishli bo‘lib bu qon davosidan voz kechdim ey insonlar bilib qo‘yinglar shayton bu yurtlaringda o‘ziga ibodat qildirish umidini tamoman |
|
uzgan bir holatdadir lekin ibodat tashida qolgan va sizlar ahamiyat bermagan amallar bilan unga itoat qilinsa shunga ham rozi bo‘ladi |
|
diningizga zarar berib qo‘yishdan qo‘rqib undan saqlaninglar ey insonlar harom oylarning o‘rnini va tartibini o‘zgartirish odati kufrda kiritilgan qo‘shimchalardir va |