Datasets:

zedfum

/

long-summarization-persian

like 2

Follow

ZEDFUM 3

408350

وجه تمایز پژوهش حاضر با اثر باسورث را غزنویان است که در منابع» بیشتر از او با صفاتی مصحح متن نخست. کلمه درست بزان را که در متن که در متن دوم لاه ظاهرا «ب» بودن حرف نخست به احتمال اسم فاعل آن بزان است به‌معنی ویرانگر و گفته این نام را برای او استفاده کرده است و منابع طغرل به کار برده‌اند. بیهقی واژه کافرنعمت را دو بار به پایگاهی بزرگ رسد و طغرل از قصدار قاصدان را غزنین بخواند و پس از ملاقات او با سلطان مسعود. سلطان او را به خیانت متهم کرد و به دژ سگاوند این بود: «شادباش ای کافرنعمت از بهر این تو را پروردم و از افرزند عریزتر داشقم تا پر من پلین بر این رفته است که هر بنده که قصد خداوند کرده خیزد از دست شود و بنشیند و در تواریخ تأمل باید کرد تا مقرر گردد که از اين نسخت بسیار بوده است در هر وقتی و هر دولتی و حال طغرل مغرور مخذول نگاه باید کرد که قصد اين خاندان کرد و بر تخت امیران محمود و مسعود و مودود بنشست. چون شد و می کرد این لقب را به او داده و بعدها مورخان دیگر در باب طغرل و اینکه او به کدام یک از سلاطین  ٩ پژوهش‌های تاریخی, سال پنجاه و پنجم دوره جدید, سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ این جوزی از قتل عبدالرشید و شورش طغرل کافر یاد لقب طغرل را قوام الدوله ابوسعید معرفی کرده است و طغرل از جنس درهم پیدا شده که روی این سکه ها تن لت رل نبلیده است. تنها یک منبع به تاریخ می کند؛ زیرا در پیشتر منابعی که درباره فرجام کار طغرل و به تخت نشستن فرخ‌زاد را نشان داده و ٩ذی ناه شعان: از سان: #8۳قمری را زعان شلط طعرل بر کبیسه‌گیری منظم» نوروز یک جا ثابت نمی ماند و با امروزه مطابقت نمی کرد که نوروز در اول بهار است و با مطالعه منابعی که به قتل عبدالرشید و روی کار درباره طغرل دو دیدگاه وجود دارد که به طور کامل و رسیدن به مقام سپهسالاری را طی کرد و بعدها با طغرل بزان يا طغرل کافرنعمت چه کسی بود و کدام  ۸ پژوهش‌های تاریخی, سال پنجاه و پنجم دوره جدید, سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ را در مقام سرداری نیرومند و دلیر در ایام پادشاهی مودود به دست آورد و مودود او را با دادن خلعت‌ها خواهر خویش را به نکاح او درآورد و عبدالرشنید او می کند و آن غلام را با نام طغرل کافرنعمت ذکیر منی فرسفاد. و آسیر نیز خدایای ویژه‌اق پراق او ی فرستاه: محمود از او خوشش آمد و دستور داد او جز غلامان برادر موسوم به طغرل افتاد و سخت عاشق او ازدواج های سیاسی بود و تلاش می کرد با قراخانیان و ۲33 و ۶۰۰/۳ و ۶۰۲ و 1۵۰ و ۷۵۰). #اراسیه سوار با او همراه کرد و سلطان مخفیانه به این سرهنگ ها دستور داد اقدامات یوسف را زیر نظر گیرند. بیهقی می‌نویسد: «و شنودم که طغرل حاجیش را بر وی به‌صورت شدید زیر نظر داشت) و هر چه رود باز می نماید و آن ناجوانمرد این ضمان بکرد که او را چون فرستادند که گفتند باد سالاری در سر وی شده است و لشکر چشم سوی او کشیده تا یک‌چندی از درگاه غایب کرد و گزارش داد که «می‌سازد یوسف که خویشتن را کتاب خود فضای ناامن و جو خدعه» نیرنگ و توطئه بهر این تو را پروردم و از فرزند عزیزتر داشتم تا بر اما باسورث با استناد به بخشی از تاریخ بیهقی که در ادامه ذکر می‌شود. مرگ غلام یوسف را تأیید می یوسف به طغرل و بالاکشیدن او) و جزا و مکافات آن مهتر آن آمد که باز نمودم. پس از گذشتن خداوندش اما ممقوت شد هم نزدیک وی و هم نزدیک بیشتر رفت و منظور از جوانی او چه بازه سنی است؟ دیگر ناکامی» به‌معنای مرگ او در جوانی نیست بلکه به اين داند که بسیار شجاع بود «و در زمان سلطان مودود از پیوسته و مدتی آنجا بود و مزاج جنگ‌های ایشان را جوزجانی به آن اشاره کرده‌اند جای تأمل دارد: فرار و  ۰ پژوهش‌های تاریخی, سال پنجاه و پنجم دوره جدید سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ پرسش پیش می آید که این اتفاق چه زمانی روی داده شجاع سلطان محمود بود و در زمان سلطان مودود از پیوسته بود و مدتی آنجا بود... و در زمان عبدالرشید داشت» از بست با دو هزار سوار جریده تاختن آورد و او را بدره هندقانان بگرفت و اندر جمادی‌الاخر هم اندرین سال بيامدند... و امیر بانصر را ببردند به غزنین قلمرو تصرفی را بین خود تقسیم کردند و با سلطان سند و هند برای سلطان مسعود باشد و سلطان مسعود بغدها با أرسال نامه و اظهار اطاعت از خلیفه عباسی, به طرفی نامزد شد. چغری بک برادر بزرگ تر مرو را گرفت. موسی یبغو به ولایت بست و زمین خاور و های او در برابر سلجوقیان و مطرح‌شدن او و به دنبال در زمان مودود جایگاه ویژه‌ای یافت و تا آنجا پیش رفت که مودود خواهر خود را به همسری او داد ۹)). طغرل مقام حاجبی مودود را داشت و پس از برهه زمانی» بر سر تصرف سیستان سخن گفته و این در اختیار طغرل قرار داد و او روز یکشنبه سوم را محاصره کرد؛ سپس به ابوالفضل پیام داد و او را چهل روز محاصره کرد؛ اما به فتح آن موفق نشد. ابوالفضل به یبغو نامه نوشت و او را از احوال طغرل آگاه کرد و یبغو به‌طرف سیستان حرکت کرد که مانع طغرل شود. به هنگام آمدن یبغو به سیستان, طغرل با او درگیر شد و موفق شد یبغو و ابوالفضل را شکست دهد و آن دو به‌سوی هرات فرار کردند. طغرل با زیرا در دیگر منابع مربوط به سلجوقیان و حتی در و از او نیروی امدادی طلب کرد که به خراسان اعزام او قدرتمندتر شد. مدتی در سیستان بود؛ ولی پس از آن با خود اندیشید که به غزنه بازگردد و آنجا را زیر آگاه کرد و به آنها نیکی کرد و به‌سوی غزنه رهسپار کرد. هنگامی که به پنج فرسنگی غزنه رسید از روی معتمدان عبدالرشید به او گفتند جز رفتن به دز قلعه  ۷۳ پژوهش‌های تاریخی, سال پنجاه و پنجم؛ دوره جدید, سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ شد و در دارالاماره فرود آمد و به کسانی که در قلعه آنها نوید داد هرگاه چنان کنند به آنچه وعده داده را کشت و بر شهر قسلظ پیدا کنر زایین‌ائیی ۱۳۹۸: طغرل آورده است: («او را گفتند که تو را طمع ملک از دست من داده بود خوف جان بر وی چنان غالب شده بود که آواز لرزه از استخوان‌های او به گوش من می‌رسید. دانستم که از این مرد بددل هرگز کاری و گمان می‌کرد او نیز می‌تواند به علت آنکه کمتر کسی در دوران غزنویان به آن نائل شده بود» به قدرت سلطان مسعود ازدواج کرد تا از این راه به مقام خود نظامی طغرل نشان دارد و او به پشتوانه این قدرت به شدت تبلیغ می‌شد. شاید طغرل نیز تصور می‌کرد او چندان تفاوتی ندارد و او نیز قادر است به اين جایگاه سلطان ,غبدالر شید ین محموه بوذ قر. آق زمان نا تن از اسماعیل در قلعه دهک زندانی بودند و طغرل آنها را ابراهیم و شجاع, در قلعه عبید محبوس بودند که با مشروعیت سیاسی و ایجاد محبوبیت بود تا از این راه خود را در حکم جانشین غزنویان نشان دهد که با زمان طغیان او زنده نبوده و طغرل به‌ناچار با استفاده مات چهار شال دارا بود؛ اما زمانی که سلطان فرخ علت, فرخ‌زاد پس از دستیابی به قدرت. او را از در ذکر روایتی از شخصی به نام ابوعمر که در زمان زیرا تنها در یک منبع سده یازدهم ذکر شده است.  ۸ پژوهش‌های تاریخی, سال پنجاه و پنجم؛ دوره جدید, سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ در راستای کارها و اقدامات خود داشته باشد؛ به ویژه سلطنت طغرل در غزنه شود. منابع از حاکمی به نام خرخیز یاد کرده اند که در این زمان از طرف غزنویان, خرخیز بوده یا این واژه یک لقب بوده است. جای مودود را شنیده فسخ عزیمت سیستان نمود و به قلعه تکین آباد درآمده چندگاه در آنجا مقام کرد و به‌اتفاق برآورده و به پادشاهی برداشت و کوچ بر کوچ روانه پیش خود آورد و نوشتگین حاجب خرخیز را که از ساخته با امرا و سپاه خوب به حکومت بلدهه لاهور فرستاد و او بدان حدود رفته و قلعه نگرکوت را که با استناد به این مطلب, بیان این گفته ممکن است که نام این امیر نوشتگین بوده و لقب خرخیز داشته است و شاید به علت همنام‌بودن امیر هند با نام کسی که طغرل را به قتل رساند. منابع از لقب خرخیز برای به قتل رساند نوشتگین شرابی بود که بیهقی از او با غزنه. او نامه‌ای به خرخیز نوشت. در این نامه طغرل او را به موافقت و مساعدت با خویش دعوت کرد که به‌اتفاق ولایات در تصرف غزها را بازگردانند و به او بسیار کرد؛ اما خرخیز به کار او رضایت نداد و به کارش ابراز تنفر کرد و پاسخ تندی به طغرل داد. همسر طغرله نوشت و او را بر قتل طغرل ترغیب بودند نامه‌هایی فرستاد و آنها را از همراهی با طغرل پادشاه و پادشاه‌زادگان آنها را بکشد و همه را به او را بهاققل رساندند." از کسی که طغرل زا به ققل شرابی پناه بردند؛ اما نوشتگین با بی‌انصافی آنها را به طغرل تحویل داد و طغرل آنها را به قتل رساند را در کانون طعن و نکوهش قرار داد؛ پس نوشتگین برای آنکه خود را از اتهام همکاری با طغرل مبرا کند ابراهیم و شجاع که در قلعه عبید زندانی بودند و داند که در قلعه برغند زندانی بوده‌اند و یکی از آنها گروهی را به قلعه فرستاده بود که کوتوال قلعه در این باره یکی دو روز صبر کرد و آن گروه را بر در قلعه جمع شدند و خرخیز از هند بعد از سه روز آمد و کارها را به فرخ‌زاد سپرد و این حوادث گویند در وارد غزنه شد و غم‌خواری و اندوه بر قتل عبدالرشید و اوجوه فرماندهان را گرد آورد و اعیان بلاد را با آنان خلاف دین و امانت بود» چه بود و اینک من تابع از قااع زندانی بود. او را آوردند و در دارالاماره جلوس کرد و خرخیز در پیشگاه او به تدبیر امور ملک به پا خواست و کسانی را که در کشتن  ۹ پژوهش‌های ناریخی, سال پنجاه و پنجم دوره جدید سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ خرخیز با سپاهی به مقابل سلجوقیان رفت و آنها را غزئویان بود و در پی این بود که از ضعف غزنویان بود و از همان زمان در دربار غزنویان ترقی کرد؛ ۶. در یک جمع‌بندی کلی, علت قیام طغرل را باید پرتکلف سخن گفتن با سلطان و تعیین مرتبه یا درجه یا مقابل سلطان که بیهقی با دقت نظر فوق‌العاده و بی  آید و خودبه‌خود. آحاد رعایا از هرگونه اقدامی پرهیز  ۸ پژوهش‌های ناریخی, سال پنجاه و پنجم دوره جدید سال یازدهم, شماره اول (پیاپی 4۱)» بهار ۱۳۹۸ 00 /ع که 2۵ 0/10 کصزم جگعنطا ۲ //: 3۲0

سلطان عبدالرشیدبن محمود یکی از سلاطین غزنوی است که در سال 441ق/1050م در غزنه بر اریکه قدرت تکیه زد؛ اما از آنجا که برای اداره قلمرو امپراتوری غزنوی قدرت لازم را نداشت، در مدت زمان اندکی با بحران و مشکلات عدیده ای مواجه شد و پس از دو سال، با شورش طغرل کافرنعمت، دوران حکومت او به پایان رسید. نگارنده در این جستار می کوشد تا حد امکان از زوایای تاریکِ قتلِ عبدالرشید بن محمود به دست غلام سپهسالارش، به نام طغرل، پرده برگیرد. در منابع و پژوهش های دوران غزنوی از طغرل با نام هایی همچون کافرنعمت، مخذول و غاصب یاد شده است؛ اما ماهیت اصلی این غلام سپهسالار همچنان پوشیده مانده و در هاله ای از ابهام فرو رفته است؛ همچنین علت های شورش او علیه ولی نعمتش نیز روشن نشده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای در پی یافتن پاسخ هایی مناسب برای این پرسش هاست که طغرل غلام کدام سلطان غزنوی بوده است؛ همچنین حکومت طغرل چند سال طول کشیده است. یافته های پژوهش حاکی از این نکته است که برخلاف تصور برخی از منابع، طغرل غلام سلطان محمود بوده و بعدها در دوران جانشینان سلطان مسعود هم در دربار غزنویان حضور داشته است. افزون بر این، براساس داده های تاریخی، دوران حکومت او بیش از آن مدتی است که منابع ذکر کرده اند.

337757

ررسی رابطه بین ادراک از سبک‌های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانشجویان حسنعلی ویسکرمی ا» سعیده سبزیان + فاطمه پیرجاویدا هوشنگ گراوند ۹ نتایج این تحقیق والداین را آگاه نمود و سبک صحیح 2 دانشجوی دکترای رشته روان‌شناسی تربیتی دانشگاه لرستان 7/21000.20772) 82021201989 4. دانشجوی دکترای رشته روان‌شناسی تربیتی دانشگاه لرستان ( آنویسنده مسول )| 07ع.8۳۳۳2:1 62 130512۳882۳27220 12 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی, سال دوم شماره پنجم» تابستان 93 از راه خودنظم‌بخشی کنترل می‌کنند و به این ترتیب به به اهداف مذکور نظارت, تنظیم و کنترل کند النز و بر اساس آن در هر فرد عامل‌های بافتی و رفتاری می‌کنند (به نقل از نیکوس و جرج لل 5 به شناختی به هرگونه رفتار انديشه یا عمل که هدف آن خستغعلی وبسکری ای همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک ای آفرزنپروزی با وانیرذهای پاذگیری خردتظیمی :83 (پنهان | مختلفی هستند به این دلیل که قابل مشاهده و تجربه عملی و بازخورد حاصل از عمل یکی از عوامل بر انوع روابطی که او با عوامل و نهادهای دیگر جذا مي‌سازه این سه ویژگی عبارتند از؛ 1) پذیرش و روابط نزدیک" 2) کنترل و 3) استقلال دادن. از تعامل دارای نقش حمایتی و هم غیر حمایتی هستند که البته را همراه با روابط گرم و پاسخ‌گویی بر فرزندان خود 4 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی»سال دوم» شماره پنجم» تابستان 93 فرزندان خود را تحقیر می‌کنند و در مورد تنبیه به کار شود و آنان در ترس دائم به سر می‌برند لایر وارثر و آیی رگ 4 32). کودکان والدین مقتدر سطوح اعتماد به نفس, کنجکاوی و خود کنترلی را در هر گروهی از خودشان نشان می‌دهند و در کنترل تکانه و تحقیقی که بر روی 189 دانش‌آموز پایه هفتم و 337 متغیر بود؛ بین کنترل مثبت و منفی و پذیرش کودک خستغعلی وبسکری ای همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک ای آفرزنپروزی با واخیرذهای پادگیری خردتظیمی :۵5 افراد دارد و این ادراکات به نوبه خود نقش مهمی در مطالعه دارد. گرونلیک و اسلو و پاسک 1994 ابه نقل از گونزالز و همکاران 2005) در تحقیقی که بر روی (2011) بر نقش والدین به ویژه پدر در پرورش و موق بو هر * (12010 تیز وی مطالهه‌ای پیق سب 6 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی, سال دوم شماره پنجم شامل 30 ماده یعنی 10 ماده برای هریک از شیوه‌های جدول 1. جامعه آماری و تعداد نمونه‌های پژوهش امنبع : اطلاعات و آمار دانشگاه فردوسی مشهد) تعداد آن‌ها در کل 12008 نفر است. در این پژوهش استفاده شد که در قالب جذول پایین نشان داده شده تا 5 کاملا موافقم |. حداقل و حداکثر نمره قابل کسب ترتیب» 0/09 0/77 و 0/73 به دست آمد یه نقل از خستغعلی وبسکری ای همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک ای آفرزنپروزی با وانیرذهای پادگیری خردتظیمی ۵7 و مقتذرانه به ترتیب برابر 0/72 0/79 0/83 به دست مدنظر ما نبود و به کار برده نشد. خودتنظیمی در این که با جمع نمره او در سوالات مختلف" به: دست می‌آید. نمره کل خودتنظیمی هم از جمع اين دو نمره به دست می‌اید. اعتبار این آزمون را حسینی نسب. و شناختی و فراشناختی را به ترتیب 0/64 و 0/68 به جدول ا, میانگین, انحراف معیار و همبستگی بین سبک‌های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری ند فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی, سال دوم شماره پنجم» تابستان 93 جدول 2 نتایج مربوط به تحلیل رگرسیون چندگانه راهبردهای خودتنظیمی جدول 3 نتایج مربوط به تحلیل رگرسیون چندگانه جهت پیش‌بینی خودتظیمی بر اساس سبک‌های فرزندپروری حسنعلی ویسکرمی و همکاران؛ بررسی رابطه بین ادراک از سبک‌های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی ...09 جدول 2 نتایج مربوط به تحلیل رگرسیون چندگانه جهت پیش بینی راهبردهای شناختی بر اساس سبک‌های 3 سک فان پرورتی فقتل رانذ 0 111 0/6 ۰ 0۱۸۵۱ جدول 6 نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (38/1۸737077۸) سبک‌های فرزندپروری و راهبردهای یادگیری دانشجویان 90 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی, سال دوم شماره پنجم» تابستان 93 نتایج آن در قالب جذول شمازه 7 نشان ذاده شده جدول آ. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (38/]۸7707۸) سبک‌های فرزندپروری و راهبردهای یادگیری دانشجویان جدول ۰۵8 نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (۸7707/۸) سبک‌های فرزندپروری و راهبردهای یادگیری دانشجویان خستغلی وبسکری ان همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک ای آفرزنپروزی با واخیرذهای پادگیری خردتظیمی .91 جدول 9 نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه ۸7707۸) سبک‌های فرزندپروری و راهبردهای یادگیری دانشجویان گردیده که نتایج آن در قالب جدول شماره 9 نشان هم دارند, با این تفسیر می‌توان گفت که یافته‌های اين 2 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی»سال دوم شماره پنجم» تابستان 93 و رایان 1992 به نقل از گونزالز و همکاران» 2005 و اسلو و یاسک 4994 به نقل از گونزالز و همکاران. پیش‌بینی است که با توجه به وزن‌های بتا فقط سبک کنترل را در برخورد با فرزندان به کار بندند لذا خودتنظیمی و تأکید وی بر عوامل بیرونی و درونی بر نشان داده شده است از جمله نظامی» 1388 به نقل از فلاحی و مکوندی» 411392 نوع رفتار با کودکان و باشند و این کنترل در نهایت باعث احساس کفایت و خستغلی وبسکری ان همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک اقفر زنپروزی با وایرذهای پادگیری خردتظیمی :93 خود به عدم تفاوت بین دانش‌آموزان دختر و پسر در لایبل و کارلو (2004) در پژوهش خود به این نتیجه کاهش نگرش مثبت به تحصیل و در نتیجه عدم انگیزه 4 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی,سال دوم» شماره پنجم» تابستان 93 دختر استفاده کنند. در تبیین این یافته که میزان ادراک از دانشجویان پسر است می‌توان گفت. با توجه به اين که در ادامه نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داد که بیشتری با اساتید خود دارند و از مباحثه و مشاوره خستغلی وبسکری ان همکا راق بررسی بوابظه بیق,افراگ سیک اقفر زنپروزی با وایرذهای پادگیری خردتظیمی :95 6 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی» سال دوم» شماره پنجم» تابستان 93 حسنعلی ویسکرمی و همکاران؛ بررسی رابطه بین ادراک از سبک‌های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی ...97 8 فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی,سال دوم» شماره پنجم» تابستان 93

در چند دهه اخیر، ایجاد و پرورش مهارت های یادگیری خودتنظیمی در دانشجویان به یکی از اهداف آموزشی تبدیل شده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ادراک از سبک های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بودند. از جامعه آماری مذکور نمونه ای به حجم 352 نفر (30 درصد مرد و 70 درصد زن) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شد. ابزارهای مورد استفاده مقیاس، سبک های فرزندپروری بامریند و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، از روش های آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس چندمتغیره) نیز استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که سبک فرزندپروری مستبدانه با راهبردهای شناختی و خودتنظیمی دارای رابطه منفی و معنی داری است اما بین سبک فرزندپروری مقتدرانه با راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه مثبت و معنی داری مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که فقط سبک فرزندپروری مقتدرانه سهم قابل ملاحظه ای در پیش بینی نمره راهبردهای خودتنظیمی و شناختی دارد. همچنین نتایج آزمون مانووا نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر از لحاظ سبک فرزندپروری مقتدرانه، راهبردهای شناختی و راهبردهای خودتنظیمی تفاوت معنی داری وجود دارد. اما بین دانشجویان گروه های آموزشی مختلف فقط از لحاظ راهبردهای خودتنظیمی تفاوت معنی دار بود. باید از نتایج این تحقیق والدین را آگاه نمود و سبک صحیح فرزندپروری را به صورت جزوه، کارگاه آموزشی، جلسات خاص و غیره به آن ها آموزش داد.

446199

به عنوان نمونه رویکرد جامعه‌محوری پلیس نوعی راهبرد سازمان پلیش است که بر دو پایه اصلی استوار است. اولین پایه این راهبرد برقراری ارتباط سازمان پلیس با ارگان‌های مختلف جامعه به‌منظور امکان خدمت‌گذاری بهتر به مردم» تشکیل می‌دهد دومین پایه راهبرد جامعه‌محوری پلیس, عمومی تلقی نمودن مقوله نظم و امنیت اجتماعی و تبدیل موضوع امنیت به مقوله‌ای غمومی با زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی است. در این راستا رسانه‌ها با پوششی خبری و اطلاع‌رسانی وقایع امنیتی و جنایی به شیوه‌های مطلوب و ارائه برنامه‌های آموزشی مطلوب در خصوص ضرورت امنیت اجتماعی در جامعه و حتی آمورزش چگونکی حقاظت: از مال, خال رز تامونی غود برمینه مساعدی برا جرای, ات همکاری و مشارکت مردمی به وجود می‌آورند (میراسماعیلی و همکاران» ۱۳۹۴: ۴۵). علمی انتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ کرم زاده و عرفانی (۱۳۹۶) در پژوهشی با عنوان «الگوی تعاملی پلیس و رسانه‌های ارتباط جمعی در پیشگیری از جرم و و نقش آن در احساس امنیت» به تبیین مهمترین شاخصه‌های تعاملی پلیس و رسانه در امر پیشگیری از جرم پرداخته که مهمترین این شاخص‌ها عبارتند از افزایش مشارکت عمومی, ارتقای اطلاع‌رسانی و آموزش‌های عمومی قرشناسانفن جرآئم و مجازات‌ها و خشوار نموفن آرتکاب جرم. که تمامی این شاخی‌ها در ارتقای فرهنگ و فرهنگ‌سازی امر پیشگیری تأثیرگذارند. جعفری و همکارانش(۱۳۹۵) در پژوهشی با عنوان «پیشگیری از وقوع جرم و و ترویج مجازات‌های جایگزین در بستر رسانه» چالش‌ها و راه کارها» بیان می‌دارند که رسانه‌ها از طریق مدیریت افکار عمومی, طراحی و ارائه الگوهای رفتاری» انواع نگرش و بینش به مخاطبان, تأثیر بسزایی در کاهش جرم و ارتقای احساس امنیت دارند. موذن‌زادگان و افشاری(۱۳۹۲) در پژوهشی با عنوان «نقش رسانه در پیشگیری از جرم در سیاست جنایی ایران» در روشی تحلیلی به بررسی سیاست جنایی تقنینی و قضایی مرتبط با کارکرد رسانه در پیشگیری از جرم. پرداخته و به.این نتیجه می‌رسد که موضوع در سیاست: چنایی آیران مورد غذلت گیگ ار امن است: بیابانی(۱۳۹۲) در پژوهشی تحت عنوان « نقش رقانه دوه پیشگیری#۷از کرظ» به تأثیر مثبت استفاده از آموزش همگانی در بستر رسانه‌ها برای پیشگیری از وقوعجرم تأکید دارد. واعظی‌نژاد (۱۳۷۸) در پژوهشی با عنوان «نقش: آموزش آهمگانی در ایجاد امنیت افردی و اجتماعی» به اين نکته تأکید دارد که نقش آموزش همگانی در تأمین امنیت نقشی آنکارتاپذیر آست و از طری ی لب لفتماد ری بناریی مان ارتقای سطح رفتارهای انتظامی و بهداشتی؛ افزایش آگاهی‌های عمومی از مجموعه قوانین و مقررات؛ رشد بینش و واستحکام کانون خانواده؛ افزایش سطح دانش اجتماعی اين کارکرد اجرایی می‌گرفاد: سورین و تانکارد 1۱۳۸۸۵ ذر پژوفشن خرق با قنوآن نظریدهای ارتباطات» بیان میی کسد که رسائه‌ها از ظریق آتمایش رقتار هرست می‌توانند اجتماع را حقظ کشد: این اقدام به چند دلیل عملی است ۱. داشتن دانش و اطلاعات لازم در زمينه جرم و راه‌های پیشگیری از آن؛ ۲. نقش و جایگاه تأثیرگذاری رسانه در جامعه: ۳. خواهان مسئولان دستگاه نظارتی و کنترلی و مقابله رسانه در امر پیشگیری از جرم است. این پژوهش از نظر هدف. کاربردی-و از نظر روش» توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش تعداد ۸۱ نفر از متولیان پیشگیری از جرم در قوه قضائیه (مدیران پیشگیری از جرم) و نیروی انتظامی (روسا و معاونین پلیس پیشگیری) که حداقل مدت پنج سال سابقه کار در این سمت‌هامرلادا نگ الا )یگیم انمزند با استفاده از فرمول کوکران و مقدار خطای ۰/۰۵ تعداد ۶۷ نغر حاسه"شده است. انتخاب حجم نمونه از بین جامعه کل به این خاطر بود که به دلایلی همچون؛ پراکندگی جغرافیایی محل خدمت افراد و دسترسی نسبتا غامض به بسیاری از مسئولین حاضر در جامعه آماری» امکان توزیع و تکمیل پرسشنامه در بین کل جامعه آماری ممکن نبود فلذا با هدف امکان تعمیم دادن یافته‌ها به کل جامعه آماری از مجموع این افراد تعداد ۶۷ نفر به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری نیز «تصادفی طبقه‌ای نامتناسب» بود. انتخاب طبقات نیز مبتنی بر دو گزینه «محل خدمت» و «سابقه» بوده است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته و در قالب طیف لیکرت تنظیم شد. روایی پرسش‌نامه با استفاده از نظر خبرگان و بررسی ظاهری (روایی صوری) مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفت و پایایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که برای این پژوهش این مقدار ۰/۸۹۳ بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌های علمی اتتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ جمع‌آوری شده و فرضیات تحقیق از آزمون آماری تی فریدمن و رگرسیون با استفاده از کمتز از ۴۶ سال نرس اواز امنرات پقوق لیسانس ۴ ۸۰۸۵۹۰ تن ۱ تا ۵۰ سال ۹ ۹۵۸۱ اتخقیای دکتری ۱۳ ۱۹/۴۴۱ ۰ سال به بالاتر ۷ ۲۵۳۸ هیران میانی ۷ ۵۵۱۲۲ 0 ۵ سال ۷ سنا ایو ان مدیران ارشد ۹ ۲۸/۳۶ سنوات ۱ تا ۳۰ سال ساره ۱ هد یی ههگگران پیشگیزی از 6 فرضیه اول: رسانه‌های جمعی در فرهنگ‌سازی عمومی پیشگیری از جرم تأثیر گذارند. فرهنگ سازی پیشگری از بو و۲ ۸و۳ ۷/۷ ۱۳۳۳ 5 با توجه به جدول (۲) و آزمون ۲ و مقایسه سطح معنی‌داری بدست آمده با (18-۰/۰۰ه)» فرض صفر (10آ) رد می‌شود با اطمینان ٩ درصد می‌توان گفت رسانه‌های  جمعی در فرهنگ‌سازی عمومی پیشگیری از جرم تأثیر گذارند. به عبارت دیگر فرضیه فرضیه دوم: رسانه‌های جمعی در اصلاح فرهنگ عمومی جهت پیشگیری از جرم و متغیر تعداد نمونه میانگین انحراف معیار ‏ خطای معیار ‏ مقدار 1 سطح معنی‌داری با توجه به جدول (۳) آزمون ۲ و مقایسه سطح معنی‌داری بدست آمده با (818-۰/۰۰). فرض صفر (10آ) رد می‌شود با اطمینان ٩۹ درصد می‌توان گفت رسانه‌های جمعی در فرهنگ‌سازی عمومی جهت پیشگیری از جرم در ایران تأثیر گذارند. به عبارت فرضیه سوم: کارکرد رسانه‌های جمعی در فرهنگ‌سازی عمومی جهت پیشگیری از متغیر ‏ تعداد نمونه میانگین انحراف معیار خطای معیار مقدار+ سطح معنی‌داری با توجه به جدول فوق می‌توان گفت. کارکرد رسانه‌های جمعی در فرهنگ‌سازی عمومی جهت پیشگیری از جرم در ایران موثر است. به عبارت آدیگر فرضیه سوم مورد فرضیه چهارم : رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم در جامعه موثر است. متغیر تعداد نمونه میانگین انحراف معیار خطای معیار مقدار# سطح معنی‌داری علمی اتتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ با توجه به جدول فوق می‌توان گفت رسانه‌های جمعی از منظر فرهنگ‌سازی عمومی برای پیشگیری از جرم در جامعه مور هستند. به عبارت دیگر فرضیه چهارم مورد تأیید جدول ۷. آزمون فریدمن برای تعیین اولویت تأثیر رسانه‌ها در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی جدول ۸. تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته جدول ۷ نشان می‌دهد یک رابطهسبنا خطی بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته وجود دارد و در ستون سطح معناداری ضریب بی‌معنی وجود ندارد که نشان می‌دهد تمامی ضریب ثابت به مدل کمک می‌کنند و ازاين ضرایب می‌توان برای پیش گویی استفاده نمود. حال با توجه به ضرایب بتا می‌توان گفت: ۴ پیشگیری جرم < (۰/۳۱۹)فرهنگ سازی+ (۰/۳۷۵فرهنگ عمومی+ (۰/۲۸۷)کا ز کرد رسانه ها+ (۰1۱۸۵)تاثیر رسانه پرجامعه بر این مبنا نقش رسانه در فرهنگ‌سازی با ضریب ۰۰/۳۱۹ نقش رسانه در فرهنگ عمومی با ضریب ۰/۳۷۵ نقش کارکرد رسانه ها با ضریب ۲۸۷/*و تأثیر رسانه‌ها بر جامعه با ضریب ۰/۱۸۵ بر پیشگیری و تأمین امنیت موثر است. تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته: برای تعیین ضرایب مسیر و تعیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرها از روش تحلیل  مسیر ۱: نقش رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی پیشگیری متغیر وابسته و سایر متغیرها جدول بالا نشان می‌دهد تنها ستون سطح معناداری مربوط به تأثیر رسانه بر جامعه معنی‌دار است یعنی اینکه این متغیر بطور غیر مستقیم بر فرهنگ‌سازی پیشگیری از مسیر ۲ : فرهنگ عمومی پیشگیری از جرم به عنوان متغیر وابسته و سایر متغیرها جدول ۱۰. نقش رسانه‌ها در فرهنگ عمومی پیشگیری از جرم با توجه به مقادیر ستون سطح معناداری: "که .کوچکتر از ۰/۰۵ و معنی‌دار است نتیجه می‌گیریم متغیرهای کارکرد رسانه‌ها بر جامعه بطور غیر مستقیم بر فرهنگ مسیر ۳ : کارکرد رسانه‌ها در پیشگیری از جرم به عنوان متغیر وابسته و سایر علمی انتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ با توجه به اینکه مقدار سطح معناداری برابر ۰/۰۰۴ گردیده و از مقدار ۰/۰۵ کوچکتر است نتیجه می‌گیریم تأثیر رسانه بر جامعه بر متغیر کارکرد رسانه‌ها اثر غیر مستقیم دارد. خلاصه مسیرهای فوق به همراه میزان تأثیر به شرح زیر است: شکل۲- اثرات مستقیم و غیر مستقیم هر یک از متغیرها بر پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی نمودار بالا اثرات مستقیم و غیرمستقیم هر یک از متغیرها را بر پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی در کشور نشان می‌دهد. با توجه.به نمودار فوق می‌توان مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم هر یک از متغیرها را محاسبه نمود به طور مثال برای تعیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم تأثیر رسانه بر پیشگیری از جرم در جامعه به شرح  جدول ۱۲. کیفیت تأثیر رسانه بر پیشگیری از جرم در جامعه ۱- تأثیر رسانه در جامعه بر فرهنگ‌سازی در پیشگیری از جرم ۸۶ اثر غیر مستقیم ۲ - تأثیر رسانه در جامعه بر فرهنگ عمومی در پیشگیری از جرم ۳۹ یر رنه جر ماه بو کا زگرد نها و ردشگارس اسرد ۹۸ فرضیه اصلی: رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با بنا بر نمودار ذیل بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۰/۴ درصد از حجم نمونه آماری معتقدند میزان تأثیر رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با تأکید بر فرهنگ‌سازی عمومی در حد متوسط است. ۷۹/۱ درصد میزان تأثیرش را در حد زیاد و ۱۰/۴ درصد در حد خیلی زیاد توصیف: کرده‌اند. بررسی استنباطی: جهت بررسی,استنباطی از آزمون.دو جمله‌ای! استفاده شده است. نقطه تفاوت مقدار متوسط یا ادلی آن ۲ خیگامکوگگه شد. از مجموع ۶۷ نفر حجم نمونه, تعداد ۷ نفر پاسخ آنها متوسط بوده که حدود ۱۰ توص ججم نموله را شاسل می‌شنوه: و اتستاد: ۶۰ نقر نیز یاسخ آنها پیشتتر ازج متوسط بوده که حدود ۹۰ درصد حجم نمونه را شامل می‌شود. با توجه به اینکه سطح معنی‌داری برابر ۰/۰۰۰ شده و از مقدار ۰/۰۵ کوچکتر است نتیجه می‌گیریم سطح دو گروه برابر نیست و فرض یک (۳۱) تأیید می‌شود و در سطح اطمینان ۹۵ درصد اختلاف معنی‌داری بین نظرات دو گروه وجود دارد. بنابراین در سطح اطمینان ۹۵ علمی انتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ درصد می‌توان گفت میزان تأثیر رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با تأکید بر فرهنگ‌سازی عمومی در حد زیاد تا خیلی زیاد است. بر مبنای یافته‌های فوق» فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر اینکه رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با تأکید بر فرهنگ‌سازی عمومی تأثیر گذارند اثبات شد. این تأثیر به صورت مستقیم و غیرمستقیم قابل بررسی است به این معنا که تأثیر رسانه در جامعه به نحو مستقیم و با میزان اثر ۱۸۵/ و تأثیر رسانه بر فرهنگ‌سازی در پیشگیری از جرم به نحو غیر مستقیم و با میزان اثر ۸۶/؛ تأثیر رسانه در جامعه بر فرهنگ عمومی در پیشگیری از جرم به نحو غیرمستقیم و با میزان اثر ۱۲۶/» کارکرد پیشگیرانه رسانه‌ها بر پیشگیری از جرم به نحو غیرمستقیم و با میزان اثر ۹۸ به عنوان فرضیه‌های فرعی اثبات شد. پیش‌بینیمشارکت هر ایک از عوامل چهارگانه (فرهنگ‌سازی, فرهنگ عمومی» کارکردرسانه و تأثیر بر جامعه) بر پیشگیری از جرم و امنیت عمومی در کشور از روش رگرسیون نشان می‌دهد نقش رسانه در فرهنگ‌سازی با ضریب ۰/۳۱۹ نقش رسانه: در دمک مشمومی باشوبگ ۰/۳۷۵ نقشن کارکرد رسانهه‌ها با ضریب ۰/۲۸۷ و تأثیر رسانه‌ها بر جامعه با ضریب ,۰/۱۸۵ بر پیشگیری از جرم و امنیت عمومی تأثیرگذار است. بر این اساض"میتوّاتبیان داشت که فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر اینکه رسانه‌های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با تأکید بر بیابانی(۱۳۹۲) و واعظی نژاد(۱۳۷۸) است نتایج تحقیق سورین و تانکاراد(۱۳۸۸) نیز از آن جهت که بیان می‌دارد نمایش رفتار نقشی فرهنگ‌ساز در جامعه داشته و می‌تواند در امر پیشگیری موئثر باشد با فرضیه اول این تحقیق مبنی بر فرهنگ‌سازی رسانه‌های جمعی در امر پیشگیری تطابق دارد. فرضیه دوم تحقیق مبنی بر کارکرد اصلاحی رسانه‌های جمعی بر فرهنگ پیشگیری از جرم با یافته‌های تحقیق کرم زاده و عرفانی (۱۳۹۶) در جایی که بیان می‌دارد که شاخص‌های مشارکت عمومی, ارتقای اطلاع‌رسانی و آموزش‌های عمومی به نوعی در ارتقای فرهنگ و فرهنگ‌سازی پیشگیری تأثیرگذارند مطابقت دارد. فرضیه سوم و چهارم تحقیق نیز که بر تأثیرات و کارکردهای فرهنگی  رسانه‌های جمعی بر پیشگیری از جرم و تأمین امنیت بر جامعه تأکید دارند با بخشی از تحقیق بیابانی(۱۳۹۲) و جعفری و همکارانش (۱۳۹۵) که بر موضوع مدیریت افکار عمومی و آموزش‌های همگانی رسانه‌ها بر موضوع پیشگیری از جرم همراستا بوده و لیکن این تحقیق از این جهت که به صورت اختصاصی به تأثیر رسانه‌ها بر پیشگیری از جرم با تأکید بر نقش و کارکرد فرهنگی آن پرداخته. دارای نوآوری می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که رسانه‌های جمعی از یک طرف (بسته به نحوه انعکاس حوادث و اخبار) توانایی تشدید و تشویق افراد مستعد به ارتکاب جرم را داشته و از سوی دیگر با ایفای نقش اطلاع‌رسانی و ترویج الگوهای زندگی سالم؛ می‌توانند در پیشگیری از جرم و ارتقای امنیت موثر باشند. از طرفی نتایج حاصله حاکیست رسانه می‌تواند نقش روان درمانی داشته چرا که نگاه مردم به جرم به آنچه که از طریق رسانه‌های جمعی چاپ و پخش می‌شود: بسگی داز بر این اساس آئعه ذر ان وژوهش بر آن اقاکید: قخه اس به غیر از کارکرد رسانه در حوزه‌های مختلف؛ به نقش پیشگیرانه آن‌ها از طریق فرهنگ‌سازی» آموزش شهروندان و حساس‌سازی گروه‌های ویژه و عموم جامعه می‌توان در واقع با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اذعان.نمود که رسانه‌ها از لحاظ ایجابی توانایی حساس‌سازی عموم جامعه در سطح اجتماعات محلی و ملی را در حوزه‌های فرهنگ‌سازی و تغییر و اصلاح نسبت به موضوع پیشگیری از جرم و تأمین امنیت را داشته و نبایستی از کارکرد و تأثیر آنها در پیشگیری از جرائم غفلت نمود. لذا کارکرد رسانه‌ها در سطح جامعه از طریق فرهنگ‌سازی و اصلاح فرهنگ خاکم بر جامعه به سمت هدف پیشگیری از جرم و تأمین امنیت, موضوعی است که آنهادهای متولی تأمین امنیت و پیشگیری از جرم باید به آن توجه نمایند. از لحاظ شلبی نیز عدم توجه به کارکرد فرهنگ‌سازی رسانه و یا غفلت از کارکرد اصلاحی فرهنگ عمومی جامعه که توسط رسانه‌ها انجام می‌شود و همچنین برنامه‌سازی‌های غیرمدبرانه‌ای که توسط رسانه‌ها انجام می‌شود به نحو غیرمستقیم و یا مستقیم بر فرهنگ عمومی جامعه در همه حوزه‌ها از جمله در حوزه تأمین امنیت جامعه و پیشگیری تأثیر منفی خواهد گذاشت. علمی انتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ - تدوین راهبرد» برنامه‌ها و سیاست‌های میان‌مدت و بلندمدت در قالب سیاست جنایی تعاملی و مشارکت مدار و به صورت مدون» هدفمند و مستمر که در آن برای نهادهای مسئول مانند صدا و سیما آموزش و پرورش و ... تکالیفی وضع گردد که محتوای رسانه‌ای آنها با همکاری نهادهای مسئول در امر پیشگیری و با هماهنگی همه جانبه کنشگران تقنینی, قضایی و اجرایی تأمین شده و ضمن تقویت حوزه‌های رسای ذر نیادهای مسئول: قاعلی, همه جائیه بزقرار شده و ذر آن, سیاست‌های نظارتی تشویقی و تنبیهی برای نهادها در نظر گرفته شده باشد؛ - به منظور پیشگیری موثر از جرائم و تأمین امنیت ارتقای آموزش‌های عمومی در زمینه‌های حقوقی و قضایی و ترویج فرهنگ پیشگیری از جرم» با ساخت تیزرها و برنامه‌های لازم هنری به منظور تلطیف و افزایش فهم عمومی از مطالب حقوقی و قضایی» تبیین وظایف و عملکرد نهادها و کنشگران مختلف و دست‌اندر کار در عرصه پیشگیری از جرم و انعکاس صحیح اخبار مرتبط با جرائم قابل تأمل است البته با این ملاحظه که انعکاس غیرتخصصی جرائم خود نوعی احساس ناامنی در جامعه را - در راستای ایجاد هماهنگی بیشتر واجلوگیری از اقدامات جزیره‌ای توسط نهادهای درگیر در امر فرهنگ‌سازی و ارتقای فرهنگ عمومی پیشگیری از جرم» کمیته‌ای متشکل از نهادهای متولی» تشکیل, که دبیرخانه دائمی آن در امور فرهنگی در صدا و - تقویت جایگاه و کارکرد معاونت اجتماعی در ناجا با توجه به اینکه این نهاد حلقه اتصال ناجا به عنوان یکی از کنشگران و نهادهای فعال در موضوع پیشگیری اجتماعی از جرم تلقی می‌شود و رابطه مستقیم با رسانه‌ها دارد می‌توان از ظرفیت این معاونت در راستای فرهنگ‌سازی و اصلاح فرهنگ پیشگیری و امنیت افزایی در  - استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌های غیررسمی در کنار رسانه‌های رسمی» شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی بستری مناسب برای ترویج و اصلاح فرهنگ عمومی پیشگیری از جرم و ارتقای احساس امنیت تلقی خواهد شد. نگارندگان بر خود لازم می‌دانند که از کلیه افرادی که در این پژوهش به عنوان جامعه و نمونه آماری شرکت داشتند به خصوص مدیران و متولیان عرصه پیشگیری در ناجا و علمی انتظام اجتماعی / سال دوازدهم/ شماره سوم/ پاییز ۱۳۹۹ - اد» بورن (۱۳۷۹). بعد فرهنگی ارتباطات برای توسعه. ترجمه مهرسیما فلسفی,» تهران: انتشارات الکسیس» تن (۱۳۸۸). نظریه‌ها و پژوهش‌های ارتباط جمعی. ترجمه نعیم بدیعی» تهران: همشهری. بیابانی» غلامحسین (۱۳۹۲). نقش رسانه در پیشگیری از جرم. فصلنامه رسانه» دوره ۰۲۴ ش ۳ پیکا ژرز (۱۳۸۶). پیشگیری از جرم‌های شهرنشینی. ترجمه عزیز طوسی» ماهنامه دادرسی سازمان قضایی نیروهای مسلح شماره دوم صص ۴۲-۴۷. قابل بازیابی در جعفری, مهدی؛ آبادی» منوچهر و متقدم» زهرا(۱۳۹۵). «پیشگیری از وقوع جرم و و ترویچ مجازات‌های: جایگزیی بذر سر رسانه: چالش‌فازو رلکارخاه: قصلتامه وساتته مان 1۷ ش‌عسه جیمز: دبلیو کری(۱۳۷۶). ارتباطات هوک کرک ۳ ابلشی: تهران: نشر تقطه. دفلوز ملوین» خنیس اوزت (۱۳۹۳): شگاظت ارگاط جمس .تمه بلس مرادی: تهران:انشر صذا و سیما روزنبام» دنیس,پ (۱۳۸۱). پیشگیری از جرم:ترجمه حمیدرضا خبیبی» تهران: معاونت آموزش ناجا. ساروخانی» باقر(۱۳۸۱). نقش وسایل ارتباط جمعی در پیشگیری از وقوع بزهکاری. تهران: وزارت کشور, سورین» ورنر و تأنکارد جیمز(۱۳۸۱): نظریه‌های ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان, انتشارات دانشگاه تهران. سورین» ورنر» تانکارد» جیمز(۱۳۸۸). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان انتشارات دانشگاه تهران. طاهری» محمود (۱۳۹۴). رسانه‌ها و..گفتگوی فرهنگی. تهران: نشر دانشگاه آزاد واحد علوم عابدی تهرانی طاهره و افشاری» فاطمه (۱۳۹۰). تأثیر رسانه در گسترش مصادیق بی بندوباری (فرار از خانه و روابط جنسی نامشروع ) و راه حل‌های آن. دو فصلنامه علمی ترویجی فقه و حقوق خانواده (ندای صادق )» سال ۰۱۶ شماره ۵۵ صص ۱-۲۶. قابل بازیابی در : کازنو زان (۱۳۶۷). جامعه‌شناسی وسایل ارتباط‌جمعی. ترجمه باقر ساروخانی و منوچهر محسنی.  - کرم زاده, اسماعیل, عرفانی» سهراب (۱۳۹۶). «الگوی تعاملی پلیس و رسانه های ارتباط جمعی در پیشگیری از جرم و و نقش آن در احساس امنیت». فصلنامه امنیت ملی سال ۰۷ ش ۰۲۴ صص ۱۰۵- - گل محمد خامنه. علی(۱۳۸۷). پیشگیری از جرم. دانشگاه علوم انتظامی. - معین, محمد (۱۳۷۶). فرهنگ معین. ج ۱ تهران: انتشارات امی رکبیر. - معینی فر» حشمت السادات (۱۳۸۸). بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی در رسانه. فصلنامه تحقیقات - موذن‌زادگان» غلامحسین و افشاری» فاطمه (۱۳۹۲). نقش رسانه در پیشگیری از جرم. فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی ش ۶۴ صص ۱۳۱-۱۵۸ قابل بازیابی در: داخو |[ 1 حل یش 0365 _ دمم .056 / تن 2 که زن ,1105 ز//؛صااط - مهدی زاده» سید محمد (۱۳۸۴). مطالعه تطبیقی نظریه کاشت و دریافت در ارتباطات. تهران: مرکز - میراسماعیلی بی بی سادات؛ اسکندری» نضزاله و باروت کوب:زاده» مجید (۱۳۹۴). نقش رسانه‌ها در تحکیم امنیت اجتماعی از دیدگاه صاحب‌نظران (علوم ازتباطات و جامعه شناسی). فصلنامه مطالعات 8عح 0 7 6 که ۷108206۳ / مد ز دس و زک ۷ //: 808 - نجفی ابرند آبادی» علی حسین (۱۳۷۹). پیشگیری از بزهکاری و پلیس محلی. نشریه امنیت وزارت کشور سال چهارم» شماره نوزدهم و بیستم. قابل بازیابی در : - هوور استورات ام. و بای نات الند (۱۳۸۲). بازاندیشی درباره رسانه» دین و فرهنگ. ترجمه مسعود آربایی تیا تهران: انتشارات سروشن وال موه ها مالیا و سنجشن برنامه‌ای,صفا و سیم 30130001086۰[ عل ام عزومامصطاه [ 04 عنم صصنا0 1 .(3992) 3/6۰ ,17270 ۵ .8 ,30016 - آدسا اب216۳ هه نصمتاه له هنوعص حاعاوطا ۳006۳65 .(2008) «(ل) بت مصمکعاحه) ‏ - 2-3 1 ع ‏ اق 0 1 سا 6 076 رصع / 6۳ج نها خاطانم بصع /6 5 نع ۰30۵160۰ 77 //:08اط ,ک82۳ ,161615105 ,۲۵00 بعانی6 2۳656 .کنو کعآ (1991) بل 0۰ 8 ۰٩ .۸ بل ,00قام 8‏ - 55 وسطان0 .(3.)۳05۰(.)1992 ,1۳۵6۲ 6 کب ,21680 ۸ ٩ سا 03083068 - 05.7ع از ص۸ تعسعانه #صه هنحص .(1988) .(۳۵) 8 ی ,و168 - .۳655 معدنطا) 0۶ بجازد هن نصتا بعسعلنه وصه منم تنله‌طامای .(1999) .7 مظمکصنل0]" ۰ - 38 علاط مسا _لوصه_ دص ناه اهامای دود اج /کماه ۵ /صم عاع ممع کام05://0۵اط

زمینه و هدف: راهبردهای پیشگیری از جرم، یکی از مباحث مطرح در حوزه جرم شناسی است که در راستای کنترل و مدیریت جرائم با بهره گیری از ظرفیت های مختلف حاکمیتی و جامعوی در قبل، حین و بعد از وقوع جرم تدوین می گردند. با توجه به تأثیر فراوان رسانه های جمعی در این خصوص، هدف از این پژوهش بررسی نقش رسانه ها در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت است. روش شناسی: از نظر هدف، این پژوهش کاربردی و از نظر روش انجام توصیفی - پیمایشى است. جامعه آمارى تعداد 81 نفر از متولیان پیشگیری از جرم و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران با حداقل5 در صد خطا تعداد 67 نفر محاسبه شده است. ابزار مورد استفاده پرسش نامه محقق ساخته بود که پایایى پرسشنامه با اندازه گیری ضریب آلفای کرونباخ  به مقدار 89% می باشد روایی پرسش نامه نیز با استفاده از نظر خبرگان و بررسی ظاهری (روایی صوری) مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفت. داده هاى جمع آورى شده با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون های آمارى تی، فریدمن و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : یافته های پژوهش حاکی از آن است که رسانه های جمعی در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی با تأکید بر فرهنگ سازی عمومی به صورت مستقیم و غیرمستقیم و با مجموع میزان 0/498 مؤثرند. بنا بر آزمون فریدمن برای تعیین اولویت کارکردهای مختلف تأثیر رسانه ها در پیشگیری از جرم و تأمین امنیت عمومی، کارکرد فرهنگ سازی از طریق رسانه با میزان 2/94 نسبت به سایر کارکردها، در اولویت قرار گرفت. نتیجه گیری: فرهنگ سازی عمومی، الگوسازی و در تأمین نیازهای استنباطی و اطلاعاتی فرهنگ عمومی در راستای پیشگیری از جرم تأثیر دارند و در نتیجه متولیان و مسئولان عرصه پیشگیری از جرم در جامعه بایستی با رویکردی تعاملی و مشارکتی و با استفاده تخصصی و صحیح از کارکردها و ظرفیت های سلبی و ایجابی رسانه ها نسبت به تعمیم فرهنگ پیشگیری از جرم و تأمین امنیت در جامعه اقدام نمایند.

389225

مرضیه رضوانی ا بهروز عبدلی ۲ و سیدمحمد کاظم واعظ موسوی" هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر مهارت‌های روان‌شناختی بر عملکرد ورزشی بازیکنان بود. از هشت تیم لیگ برتر فوتسال تهران در سال ۱۳۹۱ دو تیم به روش نمونه‌گیری تصادفی در گروه‌های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. پیش‌آزمون به روش مشاهده (فیلم) و تجزیه و تحلیل براساس چک‌لیست سنجش عملکرد ورزشی تلول و همکاران (۲۰۰۶) از ورزشکاران گرفته شد. برنامه مهارت‌های روان‌شناختی در ۳۰ جلسه به گروه آزمایشی آموزش داده شد که شامل راهبزدهای هدف‌گزینی» آرام‌سازی» تصویرسازی» کنترل‌توجه و خودگفتاری بود. پس آزمون؛ بعد از چهار ماه مداخله.و آزمون پیگیری» دو ماه بعد برگزار شد. داده‌ها با آزمون یک‌راهه آنکوا بررسی شدند. نتایج نشان داد که تمرین مهارت‌های روان‌شناختی به‌طور معناداری باعث بهبود سطح کیفی اجرا در عملکرد ورزشی پاس» شوت., گرفتن» حفظ و کنترل توپ در بازیکنان فوتسال زن می‌شود و اثر مداخله‌های روان‌شناختی نه‌تنها در پس‌آزمون» بلکه در آزمون پیگیری ۲ دانشیار رفتار حرکتی» دانشگاه شهید بهشتی تهران (نویسنده مسئول) 0610۳012.۵00011)60813211.20770 :۳:۵1 گرفته می‌شوند و این عقیده که ذهن و بدن ذاتا با هم بنابراین» اغلب دلایلی که یک ورزشکار را از رسیدن به عملکرد نسبی را مطرح می‌کند. او بر این باور است (۲۰۰۸) نیز عقیده دارند که حالت روانی به دو دلیل با عملکرد بهتر رابطه: دارد: اول اینکه؛ حالت راحت و راحت و آسان را دوباره تجربه می‌کنند و خودشان را با تمرین‌ها به چه صورت و به چه میزان به‌کار گرفته بیشتری داشته باشد) و نیز با توجه به نبود پژوهشی در این زمینه ورزشی و به‌ویژه در جنس زنان با دامنه سنی ۱۷ تا ۳۰ سال و این سطح از فعالیت ورزشی های یادشده» دو تیم جنوب غرب تهران و اکباتان به بعد از تکمیل فرم رضایت از شرکت در پژوهش و فرم آن مربوط به دو جلسه پیش آزمون (دو ساعت)» دو پیگیری (یک ساعت) بود که در هر دو گروه آزمایشی به تلاش و فعالیت خود ادامه دهند و پشتکار لازم را توپ از حریف و تملک آن» این است که بازیکن بتواند برساند و او را صاحب توپ کند. در شوت‌زدن» بازیکن توپ» بازیکن باید بتواند توپ را در کنترل خود داشته انجام یک رویارویی قانونی با بازیکن حریف توپ را از هرکدام یک مسابقه) با گروه کنترل برگزار کردند و در جدول ۱. بورسی طبیعی‌بودن توزیع داده‌های متغیرهای پژوهش با استفاده از آزمون شاپیرو- ویلک معناداری از ۰/۰۵ و نبود تعامل معنادار بین متغیرها در جدول ۳. بررسی مفروضه همگنی واریانس خطای متغیر وابسته در بین گروه‌ها با کنترل اثر پیش‌آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش استفاده شد که نتایج آن در جدول سه آمده است. جدول ۳. نتایج تحلیل کواریانس یک‌راهه درمورد فرضيه اول پژوهش با کنترل اثر پیش‌آزمون در دو گروه کنترل و منبع تغییرات مجموع مجذورات درجه آزادی مقداراف سطح‌معناداری اندازه اثر توان آزمون گروه کنترل و آزمایش استفاده شد که نتایج آن در جدول ۶. نتایج تحلیل کواربانس یک‌راهه درمورد فرضيه دوم با کنترل اثر پیش‌آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش استفاده شود و نیز اینکه این تمرین‌ها را چگونه و به تسلطیابی سبب می‌شوند که فرد به کفایت برسد و از حرکتی و مهارت فنی در ذهن نیاز دارد. در این برای بهبود مهارت فنی حفظ و کنترل توپ نیز کمک بر بدن» توپ و ارتباط بین توپ و بدنشان بیشتر جلو رفت» «اگر این شرایط در بازی پیش آید از این این امر احقمالا :یه آنان کمک کرد کد د م9 توجه خود را به حرکت بازیکن حریف متمرکز, کنند و باوجود همگنی دو گروه قبل از مداخله گروه کنترل از ازنظر آماری معنادار نبود؛ اما به این دلیل که درکنار پازیکنان "فوتسال زن پس از گذشت دو ماه از تمرین این بازه زمانی با استناد به این عامل است که برای شش ماه وقت لازم است که فرایند یادگیری و تثبیت (چهار ماه مداخله و دو ماه بعد از مداخله آزمون خود را بعد از یک دوره بی‌تمرینی حفظ کنند؛ بنابراین» عملکرد کلی ورزشی خود را حتی پس از یک دوره فوتسال زن بعد از طی یک دوره بی‌تمرینی و آگاهی (2006) 3/۰ .ل ,3306 ۵ 13 .3 باعطافص۸ . .2 رضوانی» م» عبدلی ب.» و واعظ موسوی, ک. (۱۳۹۶). تأثیر مهارت‌های روان‌شناختی بر عملکردهای منتخب ورزشی بازیکنان فوتسال زن. مجله مطالعات روان‌شناسی ورزشی, 01 ع1[6 .(2018) 5.3/6 2/109۵ ۷۵62 ۵۶ .ظ بن[۸۳۵0 .3 1367۷۵70 1-6 :80 :23 ,وعنون50 رعماما و2 ۶۲و50 ۵۶ 10۵ 806۳10۳۵۵6۰ [۳۲۹۵ ۳6۵16 0 کااماک آهزی و1 رد2 01 ۳110 1۳56" ۵6 0۳ کالفماد آمزعمامط روم ۶و ععلکه عطا 0مععععد حلجوعع۳ خصعسه 1656 125 6اع2ع.آ ماگ آهکای۶ اطعنه 0۶ 00۳ .065ص 06 500 هام آهکای2 0 (عصنصلتقا مناد معط اه دلعدامحطا فع 0ص ۵5 اکعاممم 156 ملهاصعصخوصه [ج ۲ [01۵1 13 0۶ ادناماعحل ععصعص دومن نا اطاد عطا 05 2560 ۵5 کنولقهصه عط۳] عطا هز 6۳60 عتصنصله ک۵ حصعع 0۳0 کالفاه نهزعمامط‌رعم مصعطا .(2006) 5 0051169۲ 1۳66 بعالما-5۵[1 مضه ,او0ص۵ صمناصعااه ووععقصز آهاصعص مصمناه‌جه1[ع1 651 10110-۷۵0 56 تعاهل قطاصمص ۳۵ کصه صمناصع عاص که کطاصمص 4 جعاکه مععلها 0 لاه 156 باقع ۸710017۸ ۳۵ 026 عوطاعت 260 آهصه ۵5 هل 1۵56 66 م۵۶ 0۳0۷۵۳6۵۲ 6 ۵ 160 عاافاه آهزعمامط ردم عصننا دم اقطا 40 0عع مطعاق ,ا00تاک رکققم صز وااهنع50ه موولاصی‌کنصوند 1061 عتهاناهدو رده ۵۲ اصعنگنصهزدک ک۷۵۹ کصوخاصع از مزع م1 محل عم اه ععلگه عط7 امصصم 5 ۳۲۹۵ 3۳۵۳۵16 ,36۳10۳۵۲6 500۳۲ ,کالفاک مزع مامح رد2 :۳۵۳۵و ۶و راز نصتآ و806 نهک صزتقطع8 3/007 صز 31.5۰ 1۰ 6۵ 0۶ راز نت ناطاده 86 نهک موز قطاع3 3/0107 ۵1 +مکع]2۳ عاهنمدک۸ .2 لگ 700/۳ 1705560 1320 عمط رد2 500۲ ۵1 3۳۵68507 .3

هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر مهارت های روان شناختی بر عملکرد ورزشی بازیکنان بود. از هشت تیم لیگ برتر فوتسال تهران در سال 1391، دو تیم به روش نمونه گیری تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. پیش آزمون به روش مشاهده (فیلم) و تجزیه و تحلیل براساس چک لیست سنجش عملکرد ورزشی تلول و همکاران (2006) از ورزشکاران گرفته شد. برنامه مهارت های روان شناختی در 30 جلسه به گروه آزمایشی آموزش داده شد که شامل راهبردهای هدف گزینی، آرام سازی، تصویرسازی، کنترل توجه و خودگفتاری بود. پس آزمون، بعد از چهار ماه مداخله و آزمون پیگیری، دو ماه بعد برگزار شد. داده ها با آزمون یک راهه آنکوا بررسی شدند. نتایج نشان داد که تمرین مهارت های روان شناختی به طور معناداری باعث بهبود سطح کیفی اجرا در عملکرد ورزشی پاس، شوت، گرفتن، حفظ و کنترل توپ در بازیکنان فوتسال زن می شود و اثر مداخله های روان شناختی نه تنها در پس آزمون، بلکه در آزمون پیگیری نیز معنادار است.

450399

همچنین جهت تعیین مهمترین عوامل در تولید رسوب از تحلیل عاملی استفاده گردید. نتایج شبیه سازی نشان داد که مقدار رسوب خروجی از حوضه ۷۱۷۰ تن در سال می‌باشد. پس از اجرای مدل, مقدار رسوب شبیه سازی شده با رسوب مشاهداتی در طی سالهای ۱۹۸۲ تا ۲۰۱۳ مورد مقایسه قرار گرفت و با استفاده از ضریب تعیین (1۹2)» خطای جذر میانگین مربعات (ن143/]51) و شاخص توافق (0) و ضریب همبستگی (۲) مورد اعتبار سنجی قرار گرفت که ارقام هرکدام به ترتیب برابر 0.95 ۰,۶۳۰ ۰,۹۷ و ۷ می‌باشد. که گویای صحت نسبتا خوب نتایج می‌باشد. همچنین تحلیل عاملی نشان داد که نقش کاربری اراضی در رسوب زایی منطقه مورد مطالعه از سایر عوامل بیشتر می‌باشد. وا ژگا ن کلیدی: فرسایش» رسوب, تحلیل عاملی» 51۷۸7 بالادست حوضه بادآور.  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... ۱۸۷ فرسایش خاک یکی از نگرانی‌های عمده زیست محیطی قرن حاضر است. بیش از ۸۰ درصد از اراضی کشاورزی جهان تحت تأثیر فر سایش قرار دارند (بلنکو و لل" ۲۰۰۸)» که از این طریق سالانه چندین میلیون هکتار از ارا ضی ک شاورزی جهان تخریب می‌شوند. در دهه‌های اخیر فرسایش خاک توسط آب با تغییر آب و هوا و کاهش تدریجی منابع طبیعی نسبت به جمعیت‌های انسانی به یک مساأله جهانی تبدیل شده است. علاوه بر اين» خاک به شیوه‌های مختلف در معرض خطرات بیشتری از جمله؛ فعالیت‌های نامناسب کشاورزی» قطع درختان جنگلی» چرای بیش از حد. آتش سوزی جنگل و فعالیت‌های ساخت و ساز قرار گرفته است (ترانوا" و همکاران» ۲۰۰۹). ایران از جمله کشورهایی است که فرسایش خاک در آن بسیار زیاد | ست. میزان فر سایش خاک در کشور ۲ تا ۲/۵ میلیارد تن گزارش شده است در حالی که طبق پیش بینی‌های سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ((۳۸0) طی ۱۰ الی ۲۰ سال آینده میزان فر سایش خاک کشور به ۴/۵ میلیارد در سال خواهد رسید و در صورت به وقوع پیوستن این مقدار بسیار نگران کننده و فاجعه آمیز است و نیاز به چاره اندیشی بسیار اصولی دارد. همچنین از اثرات محلی فرسایش می‌توان به هدر رفت لایه سطحی خاک و به تبع آن انتقال عناصر غذایی و کاهش توان تولید خاک را نام برد. از اثرات برون محلی به ته نشین شدن رسوب در پشت مخازن آب و کاهش ظرفیت آن‌ها و مشکلات انتقال رسوب و آلاینده‌ها را نام برد (نصرتی و همکاران, ۱۳۹۵). لذا با توجه به خسارات جبران‌ناپذیر ناشی از فرسایش خاک, حفاظت خاک و کنترل فرسایش ضروری است و برنامه‌های حفاظت از خاک تحقق نمی‌یابد مگر اینکه برآورد دقیقی از میزان فرسایش و انتقال سوب داشته باشیم. روش ها و مدل های متنوعی در زمینه برآورد میزان فر سایش و انتقال ر سوب در حو ضه ها ارائه شده |است که یکی از پرکاربردترین مدل‌ها در این خصوص ۲817۸7 است. مدل ارزیابی آب و خاک 517۸7 (آرنولد" و همکاران» ۱۹۹۸؛ آرنولد و همکاران» ۲۰۱۲) که یک مدل نیمه توزیعی با توانایی شبیه‌سازی حوضه (بریگنتی" و همکاران» ۲۰۱۹) در مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی است. این مدل هیدرولوژیکی برای ارزیابی رسوب (یوسف* و همکاران» ۲۰۱۵ ویجیاک؟ و همکاران» ۲۰۱۷؛ عبدالو هاب" و همکاران» ۲۰۱۸ تاثیر کاربری اراضی (چوتو و فتن؟» ۲۰۱۹ زیگر و هو بارت* ۲۰۱۶)» تولید جریان رواناب (هالوز۱" و همکاران» ۲۰۱۸ کیفیت آب (هوانگا" و همکاران» ۲۰۱۹ باو! و همکاران» ۲۰۱۹) تغییرات اقلیمی و تغییرات کمی و کیفی آب (جیاو؟" و همکاران» ۳۰۱۴؛ فرانسپسکونی ‏ و همکاران» ۶ پانگ* و همکاران ۲۰۱۸) کاربرد دارد. این مدل بر آساش اطلاعات خاک» آب و:هوا کاربری اراضی» توپوگرافی» و پارامترهای معادله جهانی هدر رفت خاک (48/]751-1 فرسایش و انتقال رسوب را برآورد می‌نماید.  ۱۸۸ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمی» سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ مطالعات متعددی در زمینه فر سایش خاک و ر سوبگذاری در مناطق مختلف با | ستفاده از کارهای آزمایشگاهی» برر سی های میدانی و مدلسازی انجام گرفته است. همچنین تحقیقات گسترده ای نیز به مطالعه فرسایش و رسوبگذاری با استفاده از مدل 517۸7 پرداخته اند از جمله: اسکندری (۱۳۸۹) به مطالعه روند تولید ر سوب در حو ضه نورآباد لرستان و رودخانه بادآور پرداخت. بدین منظور داده های دبی و رسوب ایستگاه هیدرومتری نورآباد جمع آوری گشته و بر اساس بازه های زمانی روزانه, ماهانه, ذصلی و سالانه تفکیک شدند. مدل سازی رابطه سنجی بین پارامترهای رواناب و ر سوب بر اساس آنالیز رگرسیون نمایی تحلیل شده و همچنین در مدل هیدروژئومورفولوژی نیز ارتباط بین دبی و پارامترهای زئومورفولوژیکی به عنوان متغیرهای مستقل و رسوب به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرار گرفت. زارع گاریزی و همکاران (۱۳۹۵) به شناسایی و اولویت بندی مناطق بحرانی حوضه قره سو در استان گیلان از نظر فرسایش و رسوب و با استفاده از مدل 51۷7۸7 پرداختند. نتایج نشان داد که علی رغم کمبود و عدم قطعیت داده های موجود کارایی مدل 7 برای شبیه سازی فرسایش و رسوب در حوضه قره سو نسبتا قابل قبول است. بررسی توزیع مکانی شاخص های فر سایش و ر سوب نیز بیانگر این |است که زیر حو ضه های بحرانی از نظر شاخص ر سوبدهی در واحد سطح, پیشتر در مناطق بالادست حوضه هستند در حالی که زیر حوضه های حساس از نظر غلظت رسوب در مناطق میانی حوضه و زیر حوضه های <ساس از نظر بار رسوب عمدتا در پایین دست قرار دارند. غفاری (۱۳۹۷) به پهنه بندی شدت فرسایش در حو ضه سد قشلاق با | ستفاده از مدل 517۸7 پرداخت. بر اساس نتایج, 51۸7۸7 از قابلیت مناسب برای شناسایی مناطق بحرانی برخوردار است. بر اساس نقشه به دست آمده از شدت فرسایش, سطح حوضه به پنج کلاس فرسایشی با شدت خیلسی زیاده زیاه متوسط کم و خیلی کم تقسیم شد و از ۱۰۲ زیر حوضه منطقه مطالعه» ۵۵ درصد از کل بار رسوب حوضه تن‌ها مربوط زیر به ۱۵ زیر حوضه است که این مناطق بحرانی بیشتر در شمال و شمال شرق حوضه قرار داشته و دارای کاربری زراعت دیم و مرتع داری بر روی اراضی شیب دار هستند. کرمی و بیاتی خطیبی (۱۳۹۸) به مد سازی فر سایش خاک و اولویت بندی تولید ر سوب در حوضه سد ستارخان اهر با | ستفاده از مدل های 177 و 51۷7۸7 پرداختند. بررسی تغییرات مکانی فرسایش و تولید رسوب نشان داد که اراضی حوضه سد ستارخان از نظر متوسط سالانه رسوب از یکدیگر تفاوت دارند. مناطق بحرانی با مقادیر تولید رسوب زیاد و خیلی زیاد در بالاد ست حو ضه در بخشهای شمالی» شمال شرقی, غرب و جنوب غربی قرار دارند. نتایج ارزیایی مدل نیز حاکی از کارایی خیلی خوب در پیش بینی فر سایش و ر سوب | ست. < سنوند و فرقانی تهرانی (۱۳۹۸) به مطالعه مطالعه کیفیت آب و ر سوب رودخانه بادآور با نگرش زیست محیطی پرداختند. نتایج نشان داد علاوه بر عوامل طبیعی» عوامل انسانی (تخلیه فاضلاب های خانگی و رواناب های کشاورزی) مهم‌ترین فرایندهای کنترل کننده غلظت یون های اصلی در آب رودخانه بادآور هستند. غلظت عذصر سرب زیاد بوده و آب رودخانه آلوده است و ر سوبات حاوی مقدار زیادی ماده آلی و کربنات کلسیم ه ستند. ویجیاک و همکاران (۲۰۱۷) جریان ر سوب در حو ضه رودخانه دانوب را با | ستفاده از مدل 51۷7۸7 مدل سازی کردند. نتایج نشان داد که مدلسازی در مقیاس حوضه رضایت بخش بوده و بر طبق مدل» بیشتر رسوب تولیدی ناشی از فرسایش تپه ها بوده است. تجزیه و تحلیل عاملی نیز نشان داد که تخمین کمتر از واقعیت مدل با مناطق آلپی و کارستی و با مناطق لرزه ای زیاد در ارتباط | ست. حلوز و همکاران (۲۰۱۸) با | ستفاده از مدل 5۷7۸7 به مدل سازی انتقال دبی و ر سوب در حو ضه هارازا در شمال غرب الجزایر پرداختند. نتایج نا شی از واسنجی و اعتبار سنجی شبیه سازی دبی ماهانه خوب بود و میانگین کل رسوب سالانه در حوضه وادی هارازا ۵۴,۲۴ تن در هکتار برآورد شد. دارامولا"! و همکاران (۲۰۱۹) بار رسوبی در حوضه آبریز کادونا در نیجریه را با استفاده از مدل 51۷7۸7 تخمین زدند. ارزیابی مدل 51۸7۸7 نشان داد که این مدل برای پیش بینی دبی و ر سوب» ر ضایت بخش بوده است. همچنین بار ر سوب معلق تخمینی در حدود ۸۴,۱ تن در هکتار در سال در دوره مورد بررسی بوده و حوضه های ۰۶۷ ۷۱ و ۶۲ مستعد فرسایش با بالاترین مقدار رسوب به  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... ۱۸۹ ترتیب ۰۷۹,۴ ۷۵,۱ و ۷۳,۸ تن در ساعت هستند. به دلیل نزدیکی حوضه های فرسایشی به سد بهترین روش مدیریت حو ضه آبخیز بادآور با بارش متو سط سالانه ۵۲۶,۵۷ میلی‌متر (بر | ساس آمار اخذ شده از وزارت نیرو از سال ۱۹۸۴ تا باکت را فچار قرسانقن, رکه آسق: ان عاحل,قر کتار عامل تیی زر کاربره آراقی کر سال‌های آخین هیوه نانتاسب شخم زمین» چرای بی‌رویه دام‌ها از بین بردن پوشش گیاهی منطقه سبب گردیده که سالانه مقادیر زیادی از خاک منطقه دچار فرسایش شده و از دسترس خارج گردد. خاکی که دچار فرسایش شده نه تنها برای حوضه مورد مطالعه بلکه برای حوضه‌های زیر دست سبب زیان می‌شود که یکی از آنها پرشدن سد پایین دست از جمله سد کرخه می‌باشد. بنابراین لازم است مناطق پرخطر فرسایش شناسایی گرد تا جهت کنترل و کاهش فرسایش و تولید رسوب اقدامات لازم به عمل آید. نابراین و با توجه به اینکه مدل 8117/۸7 در زمینه فرسایش و انتقال رمسوب در مناطق مختلف به کار گرفته شده و نتایج مطلوبی بد ست داده لذا در این پژوهش از مدل 5۷7۸1 جهت شنا سایی مناطق پر خطر فر سایش در بالاد ست حوضه بادآور استفاده شده تا سهم عوامل مختلف در فرسایش منطقه شناسایی شود. منطقه مورد مطالعه بالادست حوضه بادآور است که خوضه بادآور خود بخشی از حوضه نورآباد می باشد (شکل ۱). حوزه آبخیز بادآوز جزو یکی از سرشاخه‌های کرخه ارگ گرد ۴0 ایند و در نیمات سیاسی جزو شهرستان دلفان می‌باشد. موقعیت قرارگیری آن.ازرظول اجغزافیایی ۴۸۲ ۴۷ تا ##۴۸۹۹۸/۷سعرض جغرافیایی ۳۳۰۵۵۲ تا ۳۴۱۴۲ است. وسعت منطقه مورد مطالعه ۵۸۴ کیلومترمربع که معادل ۵۸۳۱۱ هکتار می‌باشد. بخش بزرگی از منطقه مورد مطالعه در یک دقت واقع. قده است که اطراف آنرلظصا کر ۹ هدر ات هگهشترین ارتفاع حوضه 2298 کمترین ارتفاع حو ضه ۱۷۳۱ و ارتفاع متو سط حو ضه ۲۵۱۵ مترمی با شد. بیشترین شیب منطقه را ۰-۵ درجه با ۳۷,۱۵ در صد مساحت و کمترین شیب منطقه بیش از ۶۰ درجه با ۱,۹۵ درصد مساحت می‌باشد. بر اساس اطلاعات حاصل از سازمان جنگل ها و مراتع از مهم‌ترین کاربری‌های منطقه می‌توان به باغ کشاورزی دیم» کشاورزی آبی» مرتع خوب» مرتع ضعیف» جنگل تنک و پراکنده اشاره کرد. بیشترین سهم از کاربری اراضی منطقه به زمین‌های کشاورزی اختصاص دارد و مرتع در رتبه بعدی |است. از نظر زمین شنا سی» این حو ضه م شتمل بر واحدهای سنگی زاگرس مرتفع و زون سنندج- سیرجان است که به طور عمده نابرجا و از نظر رخساره‌ای با گستره‌های مجاور خود متفاوت می با شد. واحدهای سنگی زون زاگرس مرتفع» ارتفاعات بخش جنوب غزبی حوضه بادآور را تشکیل می‌دهند. بخش بزرگتر حوضه را نیز زون سنندج-سیرجان می‌پوشاند. سازندهای محدوده مورد مطالعه شامل سازند امیران» واحدهای چینه‌ای زون سنندج-سیرجان» رسوبات کواترنری» واحدهای رسوبی دگرگونی سنقر-کنگاور و امراللّه می باشند. بیشتر وسعت منطقه را رسوبات کواترنری تشکیل داده اند که مستعد فرسایش می باشد. بر طبق آمار اخذ شده از وزارت نیرو (تماب) در دورره آماری سال ۱۹۸۴ تا ۱ متوسط بارندگی سالانه حو ضه بادآور ۵۲۶,۵۷ میلی‌متر بوده و همچنین حوضه بادآور دارای متو سط درجه حرارت  ۱۹۰ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی. سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ ابتدا داده های مورد نیاز برای مدلسازی آماده شدند این داده ها شامل مدل ارتفاعی رقومی نقشه زمین شناسی» نقشه کاربری اراضی نقشه خاک و داده های اقلیمی سید وی بودند. هگ مدا #فاعی رقومی آ/121:2 حوضسه از زوی نقشه توپوگرافی رقسومی بسا مقیساس ۱:۵۰۰۰۰ سازمان نقشه برداری کشور با قدرت تفکیک ۲۰ متر تهیه شد. در مدل 5۳۸۷۸1 از مدل رقومی ارتفاع در جهت استخراج شیب حوضه» ش - -نبکه آبراه--ه ه ای حوضظ --ه و خصوص--یات مورفومتری آبخیز حوضه مانند مساحت» محیط طول و... ‏ استفاده می شود. همچنین نقشه زمین شناسی نیز از روی نقشه های زمین شناسی اخذ شده از سازمان زمین شناشی کشور به مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰ و مربوط به شیت های شماره ۵۶۵۷ ۵۶۵۸ و ۵۵۵۸ تهیه گردید. نقشه کاربری آراضی منطقه مورد مطالعه از سازمان جنگل ها و مراتع اخذ گردید که دارای مقیاس ۰ بوده و پس از اطمینان از صحت و دقت کافی مورد | ستفاده قرار گرفت. از مهم‌ترین کاربری‌های منطقه می‌توان به باغ کشاورزی دیم» کشاورزی آبی» مرتع خوب» مرتع ضعیف» جنگل تنک و پراکنده اشاره همچنین نقشه خاک از مهمترین داده های مورد استفاده در مدل 51۸7۸1 می باشد که مس‌تلزم کار میدانی و آزمایشگاهی آسقه, ابا ره سح قتاصی ,و کاربری آراضی باسم تلقیق, قنذ تااتمام عازن و کاریزی‌ها اسنطقه مود نظر را پوشش دهد. سپس با توجه به و سعت منطقه مورد مطالعه در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (15ت)) به ۶۰۰ پیکسل تقسیم گردید و با استفاده از سیستم نمونه‌برداری سیستماتیک تصادفی» پیکسل‌ها انتخاب و هرکدام نشانه گذاری شدند. در تمونه‌برداری سیستماتیک تصادفی انتخاب پیکسل ها کاملا بضورت تصادفی می باشد. سپس در روی زمین: ۳۹ نقطه نمونه‌برداری با استفاده از وسایل و تجهیزاتی مانند رینگ» چکش» دستگاه 7۳5 کیسه مخصوص نمونه انجام شد. پس از انجام نمونه‌برداری» نمونه‌ها به محیط آزمایشگاه انتقال داده شدند و آزمایش‌های لازم روی هر نمونه انجام گرفت. مدل 517۸7 برای تهیه نقشسه خاک به اطلاعاتی از قبیل: گروه هیدرولوزیکی خاک, بافت خاک فرسایش پذیری خاک» هدایت الکتریکی, 317 خاک» وزن مخصوص خاک کربنات کلسیم» میزان رطوبت نیازمند است که اين اطلاعات پس از جمع‌آوری نمونه های خاک از منطقه و آزمایش هر کدام از نمونه‌ها در آزمایشگاه دادشگاه شهید بهشتی بد ست آمدند که پس از معرفی ویژگی‌های فوق به مدل نقشه خاک منطقه مورد مطالعه بدست آمد.  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... 1۹۱ در نهایت داده های اقلیمی ایستگاه سینوپتیک نورآباد از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۱ از سازمان هواشناسی و سایت مولد داده‌های اقلیمی (:۷۳) اخذ گردید که شامل داده های بارش» حداقل و حداکثر دمای روزانه» رطوبت نسبی می‌باشند. بر طبق ساختار ویرایشی مدل 5107۸7 در قالب فایل‌های با فرمت .۸501 با پسوند ۳27 برای تمام ایستگاه‌ها حو ضد بصورت جداگانه آماده گردید. داده‌های هیدرومتری نیز شامل آمار بلند مدت رواناب و رسوب می‌باشد که برای اين تحقیق از آمار ایستگاه بادآور مربوط به سال‌های ۱۹۸۲ تا ۲۰۱۳ از وزارت نیرو اخذ گردید. مدل 5۷۸1 در دو واحد زیر حوضه و واحد پاسخ هیدرولوژیکی (11147) مورد استفاده قرار می گیرد (نیتش! و همکاران» ۲۰۱۱). در مدل 5187۸7 هر حوضه به چند زیر حوضه و هر زیر حوضه به چند 11817۲ که از نظر کاربری ار ضی» ویژگی‌های خاک و توپوگرافی و مدیریتی و رفتارهای هیدرولوژیکی همگن هستند ت سیم می شوند (ویجیاک و همکاران» ۲۰۱۷). در مدل 517۸7 فر سایش و بار ر سوب برای هر171]7 با | ستفاده از معادله | صلاح شده جهانی هدر رفت خاک .1/1751 برآورد می شود (رابطه ۱). در مدل .1/1751 میانگین سالانه فر سایش خاک تابعی از انرژی باران در این رابطه 560» مقدار بار رسوب در یک روز (تن)؛ :09 مقدار رواناب سطحی (میلی متر در هکتار)؛ مهم بیشینه شدت رواناب (متر مکعب بر ثانیه)؛ «.2762» مساحت هر 77۳7 (هکتار)؛ نونک فاکتور فرسایش پذیری خاک؛ 5 فاکتور مدیریت و پوشش؛ 8081:5» فاکتور روش‌های حفاظتی؛ 5097.5آ فاکتور توپوگرافی و شیب» 2۳6 برای شبیه سازی فرسایش و انتقال رسوب در بالادست حوضه بادآور با استفاده از مدل 51۷7۸7 در مرحله اول با وارد کردن نقشه رقومی ارتفاع و تعیین محدوده و مساحت خوضه بر اساس شبکه هیدرو گرافی» و محل ایستگاه هیدرومتری بادآور به عنوان خروجی حو ضه آبخیز تعریف و در نهایت حو ضه به چند زیر حو ضه ت سیم می شود. سپس با روی هم انداختن نقشه کاربری اراضی,» نقشه خاک و نقشه شیب واحدهای پاسخ هیدرولوژیکی تهیه می شود. در نهایت داده‌های اقلیمی (بارش» حداقل و حداکثر دمای روزانه» رطوبت نسبی) از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۱ به مدل معرفی می شوند. سپس, سایر اطلاعات مورد نیاز به صورت دستی و در جداول نرم افزار وارد می شوند و در نهایت دستور اجرای مدل داده شده و اعتبار سنجی مدل عبارت | ست از فرآیندی که پس از وا سنجی مدل که در آن قابلیت یک مدل انتخاب شده برای یک منطقه و پیش‌بینی صحیح دوره‌ای غیر از دوره واسنجی بررسی می‌شود. زمانی می‌توان گفت یک مدل اعتبارسنجی شده است که صحت و قابیلت پیش‌بینی آن دوره اعتبار سنجی با مقدار خطای قابل‌قبول اثبات شده با شد. لازم به ذکر است که عبارت اعتبار سنجی یک مدل به یک منطقه خاص اشاره دارد و نباید این تصور غلط به وجود آید یک مدل برای  ۱۹۲ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمی» سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ برای اعتبار سنجی میزان ر سوب بدست آمده از مدل 451۸7۸7 ۲۰ درصد از آمار ر سوب سالهای ۱۹۸۲ تا ۲۰۱۲ در نظر گرفته می‌شود و با آمار دبی رسوب در ایستگاه هیدرو متری مقایسه می‌شود. چندین روش برای محاسبه خطا بین مقادیر - ضریب تعیین (1۹2): مقدار بهینه این شاخص آماری یک می با شد به عبارتی هر چه مقدار این شاخص به عدد یک نزدیکتر باشد مدل از صحت بیشتری برخوردار است و نشان می دهد که رابطه بدست آمده صحیح تر است و برعکس هر چه این شاخص به صفر نزدیکتر با شد نشان دهنده این است که رابطه استخراج شده از صحت کمتری برخوردار است - خطای جذر میانگین مربعات (3۳۳۲۵۳ 501276 3/620 1001) : 173/58» خطای جذر میانگین مربعات؛ 008 دبی رسوب اندازه گیری شده از ایستگاه هیدرومتری؛ 8760: دبی رسوب بدست آمده از مدل 51۸7۸7» 3: تعداد سال‌های مورد نظر (رابطه ۳). این رابطه تنها بزرگی مقادیر مشاهده شده و پیش‌بینی شده را نشان می‌دهد و برای مقايسه دو مدل ایجاد مشکل می‌کند. هر چه مقدار این شاخص به صفر نزدیکتر با شد نشان دهنده دقت بالای مدل است. تامیسون (۱۹۹۹) شاخ صی را به نام شاخص توافق ((4) ۸8766۲6۲ 0۶ 130467) برای بیان توافق و همگنی داده‌های برآوردی و اندازه - شاخص توافق (0): مقادیر 4 بین صفر و یک می‌با شند. هر چه شاخص به یک نزدیکتر با شد بین مقادیر مشاهده‌ای و پیش‌بینی شده هماهنگی بیشتری وجود دارد (نصرتی» ۱۳۸۵) (رابطه ۴). - ضریب همبستگی (۲): معادله ضریب همبستگی (۲) از زابطه زیر بدست می‌آید که در آن 7221 مقادیر واقعی و 7651 مقادیر برآورد شده است (رابطه ۵). هر چه مقدار 7 به یک نزدیکتر باشد نشان دهنده نزدیکی بیشتر مقادیر پیش بینی جهت شناخت مهمترین عامل فرسایش و تولید رسوب در منطقه از تحلیل عاملی استفاده شد. در بسیاری از مطالعات بر اساس فرضیه‌ها وتئوری های مورد بررسی حجم زیادی از داده‌ها جمع‌آوری می‌گردد. تحلیل عاملی می‌تواند به عنوان روشی در کاهش داده‌های مورد استفاده قرار گیرد تا مجموعه داده که شامل تعداد زیادی متغیر است به تعداد مناسب و معقول کاهش یابد. هنگامی که تعدادی از داده‌های اصلی دارای همبستگی قوی باشند می‌توان داده‌های اصلی را از تعداد  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... 1۱۹۳ زیاد متغیر به تعدادی عامل کاهش داد. به منظور بیان بهتر می‌توان از تفسیر هندسی در توضیح هدف تحلیل عاملی | ستفاده نمود. چنانچه مجموعه‌ای داده‌ی با (1 م شاهده با 70 متغیر دا شته با شیم می‌توان تعداد نقاط مشاهده را در مقابل یک يا تعدادی از متغیرها ترسیم نمود. مثلا چنانچه سه متغیر را در نظر بگیریم و تعداد داده‌های مشاهداتی را در یک نمودار ر سم کنیم مجموعه نقاط به شکل لوزی و یا دایره دیده می شوند. تحلیل عاملی بر | ساس توجیه بشترین سهم در ابتدا نقشه کاربری اراضی, مدل ارتفاعی رقومی؛ شیب و نقشه خاک تهیه شد. برای تهیه نقشه خاک بر اساس ۳۹ نقطه نمونه برداری شده (شکل ۲)» ویژگی های خاک (گروه هیدرولوژیکی خاک (71860)» بافت خاک (78۳(7188)» فرسایش پذیری خاک (41۳ هدایت الکتریکی (4۴2 817 خاک» کربنات کل سیم (02)» در صد مواد آلی (/(0) » میزان رطوبت) طبق جدول ۱ در آزمایشگاه بدست آمد. سپس آمار و اطلاعات تهیه شده به فرمت‌های ویژه (باید توجه داشت که مدل 7 تنها قادر به شناخت اطلاعاتی است که قبلا در 18120296 آن تعریف ش‌ه‌اند. این اطلا عات بصورت 6311 يا 517۳ می‌باشد و می‌توان این اطلاعات را بصورت 1201 یا 1۳۳ تهیه کرد) تبدیل و به مدل 5۳۷۸7 معرفی شد. مدل با پردازش نقشه های ورودی» مدل رقومی ارتفاع» نقشه کاربری ارا ضی» نقشه خاک و شیب (شکل ۳) پس از رویهم قرارگیری به منظور شبیه سازی جزئیات مکانی» حوضه به ۳۳ زیرحوضه تقسیم شد و سپس بر اساس کاربری اراضی» شیب ارتفاع و خصوصیات خاک» ۵۳ واحد پاسخ هیدرولوژیکی ([]111]) تعیین گردید. لازم به ذکر است که در نقشه خاک: کدها بر اسیال/ویزکیاهای که خاک نطته8۹دیمطالعه دارد نام گذاری شده‌اند و این خصو صیات خاک قبلا از طریق نمونه برداری و کارهای آزمایشگاهی بد ست آمده است»که خاک منطقه مورد مطالعه به ۳ پلیگون با ویژگی‌های مجزا تقسیم شده است. مثلا 51 دارای ویژگی‌های مخصوص خود از جمله میزان ماسه» رس» سیلت باقت؛ گروه هیدرولوژیک خاکه فرسایش پذیگی ناک ای الکی» 8۳7 خاک: وزن مخصوص خاکه کربنات شنکل ۲ پراکنش تقاط نمونه برذاری خاک منطقه: مورد مطالعد ۱۹۴ پژوهش‌های زئومورفولوژی کمی سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ جدول ۱: پارامترهای اندازه گیری شده نمونه های خاک منطقه مورد مطالعه نمونه | ۹۸۲۵ | جلاک | 0۸۷ ا 78388 | 96 0 1 21 52 0 1 204 516 28 رقان ‌ 905 037 72 5 | 525 2 1368 296 372 اقله وال ‌ 129 0316 7 9۸52 75 3 204 8 ]32.72 0 ۵ 3 206 042 9 | ۹:34 12 4 114 0656 20 0 1٩ 3 129 015 7:2 35 75 5 114 716 14 1 3 206 050 71 32 12 6 104 516 32 0۱2 11۲٩ 3 38 033 2258 7 226 514 19 1/7 3 121 016 7 720535 8 84 1476 14 1 ۹10 5 196 024 72 4 ]1.14 9 4 0664 2 | ۱۵۵۳ بقل 1۱۲٩ 3 905 036 71 5 525 10 ۹4 066 26 1 3 129 042 09 133 75 11 144 276 28 سا 3 936 028 8 9637 ۱ 555 12 30 596 104 0۱2 11۲٩ 3 191 033 9 9636 | 1.11 13 144 2476 38 012 11۲٩ 3 182 024 72 4 ]| 1.08 14 44 4228 ال 1107٩ 6 256 0234 71 3 | 1.485 15 114 42.778 (ل 1107٩ 3 046 025 71 2 375 17 10.4 5028 (۷۵) 0 188 010 73 0 ]1.095 18 1912 18 32 رل 11۲٩ 0 216 027 7:1 8 ] 1.245 19 2 30.88 8 51 3 103 040 73 33 06 20 512 758 38 612 11۲٩ 4 18 027 72 8 975 22 2312 356 128 1 3 155 0196 7:3 50 9 24 104 08 0 0 323 007 73 2 1.875 25 912 1238 18 ۹110/13 3 193 018 71 2 1.125 26 3312 28 0 را ‌ 2.49 0316 72 8 | 1445 27 14 50.728 (ا) 3 193 014 72 7 ا 1.125 28 72 64.88 20 سا 8 126 036 7:3 1 735 29 912 18 14 7( 110۷٩ 6 193 024 72 1 ]1.125 30 124 8 48.72 (۵ا) ‌ 137 017 73 3 ]795 31 112 18 12 اقا 110٩ 8 186 020 71 7 ]| 1.08 32 44 56 38 6۱2 11۲٩ 0 100 030 96349 93 33 2912 758 14 1 3 152 044 08 1 885 34 1712 256 3728 دم رال ‌ 103 034 ان ۹39 06 35 14 136 38 02 11۲٩ 7 108 023 69 73 975 36 12:4 276 ۸ الق اوعله بوللاه 0 214 ده 3 | ۹۵۵4 | 1.245 37 3328 356 312 نا 3 100 023 09 33 93 38 912 3238 58 اقا اک 183 012 71 0 | 1.065 39 324 34728 13 5 181 024 72 1 ]1.05 برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... 1۹۵ شکل ۳: نقشه شیب» کاربری اراضی و خاک منطقه مورد مطالعه پس از ورود داده‌ها و نقشه‌ها به مدل میزان فرسایش و انتقال رسوب شبیه سازی شد. مدل 517۸7 فرسایش و ار رسوب را برای تمام زیرحوضه ها را با استفاده از معاذله هدر رفت خاک 1751.۳ برآورد کرده است. مقدار رسوب زیر حوضه‌ها در متل ۲88 تابعی ,از میانگین قرسایشن خاک و انرژی آیاران اسک. مدل شهذار رسوب,یرای هرز زیر حوضه را شناسببا ویژگی‌های مانند بیشینه رواناب سطحی» مساحت هر زیر حوضه, فاکتور فرسایش‌پذیری خاک فاکتور مدیریت و پوشش, روش‌های حفاطتی خاک توپوگرافی» بافت خاک منطقه و مقدار آب قابل دسترس محاسبه کرده و در نهایت برای هر زیر حوضه به صورت سالانه مقدار رسوب را براورد کرده است. آنچه از مقایسه شکل‌های ۴ و ۵ مربوط به رسوب مشاهداتی و مها اسیاقی ۱ سقباظامی ,شود ای است که قتایج طقذا زو سوب‌مها سباقی زرد غناستای تردیک به همسی‌با اقذ ویرای اطمینان از میزان دقت رسوب محاسباتی با مشاهداتی از طریق روابط ضریب تعیین (414 مجذور میانگین خطای مربعات (1۹8/515) ضریب همبستگی (۲) و شاخص توافق () مورد اعتبار سنجی قرار گرفتند که مقادیر هر کدام از آن‌ها برابر 0.95 ۰,۰۳۰ ۰,۹۷ و ۰,۹۷ می‌با شد نتایج شاخص‌های بکارگرفته شده دقت ر سوب محا سباتی را در مقایسه با  ۱۹۶ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی, سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ شکل ۴ : مقایسه رسوب مشاهداتی و محاسباتی دوره آماری (۱۹۸۲-۲۰۱۳) منطقه مورد مطالعه شکل ۵: نمودار رگرسیون مقادیر سالانه رسوب مشاهداتی و محاسباتی دوره اعتبار سنجی (۱۹۸۲-۲۰۱۳) برای تعیین سهم ر سوب تولیدی هر کدام از زیر حو ضه‌ها حو ضه آبخیز مورد مطالعه نشه تولید ر سوب تهیه شد» و مشخص شد که هر زیر حو ضه با توجه به خصو صیات فیزیوگرافی» کاربری ارا ضی» خاک» شیب تا چه اندازه در تولید رسوب سالانه نقش داشته است. در بررسی عوامل موثر بر فرسایش خاک و تولید رسوب به طور ریشه‌ای نمی‌توان عامل اصلی مشخص و معینی را به طور صد در صد به عنوان عامل اصلی فرسایش آبی در یک منطقه معرفی نمود بلکه شرایط فر سایش موجود در منطقه را باید معلول تاثیر متقابل مجموعه‌ای عوامل موثر در ایجاد فر سایش داز ست. عوامل برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... ۱1۹۷ بی‌شماری را می‌توان به عنوان عوامل موثر در فرسایش خاک و تولید رسوب معرفی نمود. مقایسه بین زیر حوضه‌ها نشان می‌دهد (جدول ۲ و شکل ۶) دو زیر حوضه شماره ۲۴ و۳۳ با مساحت به ترتیب ۸/۷۴ و ۹/۱۰ وسعت تقریبا برابر دارند اما مقدار رسوب تولیدی در هر کدام از آنها متفاوت می‌باشد که این هر دو زیر حوضه از نظر ویژگی‌های کاربری» خاک شنا سی» شیب» ارتفاع و فرسایش پذیری مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج در جدول ۲ نشان می‌دهد که از عوامل مهم تاثیر گذار در تولید رسوب می‌توان به نوع کاربری اراضی اشاره کرد. به طور کلی مدل بر اساس اطلاعات ورودی یک نقشه تولید رسوب تهیه کرده است که سهم هر کدام از این زیر حو ضه ها را در تولید رسوب نشان می دهد (جدول ۳). مقدار کل ر سوب زیر حو ضه ها جمع شده و مقدار کل ر سوب شبیه سازی شده حو ضه بد ست آمد و با مقدار ر سوب جدول ۲: مقایسه رسوب در زیر حوضه‌های شماره ۳۳و ۲۴ رسوب اراضی | اراضی ۱ مرتع | فرسایش | . : : ۹ ۹۱ ۹۱۰ ۸۳۱ ۵/۸ ۶/۷ ۳۳ ۱۵-۰ 27 از5 ۱۹۸۳ ۳۴ ۸۴ ۶ | ۱۷/۸۶ ۱۴/۴۶ ۳۹ ۱۵-۰ -وقاح ۱۸۹۵۵ شکل ۶: نقشه زیر حوضه‌ها و سهم هر کدام از تولید رسوب سالانه (تن) در منطقه مورد مطالعه ۹ 1 مقدار سالانه رسوب ۹ 1 مقدار سالانه رسوب  ۱۹۸ پژوهش‌های زئومورفولوژی کمی سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ جهت اعتبار سنجی مدل 5۷7۸7 از روابط: میانگین خطظای مربعات173/157» ضریب تعیین*3» ضریب همبستگی (۲) و شاخص توافق 1 استفاده شده است که مقادیر هر کدام از آنها در جدول ۴ آمده است. مشاهده این شاخص در مرحله اعتبار سنجی نشان می‌دهد که مدل در مرحله اعتبار سنجی موفق عمل کرده است. در مرحله اعتبار سنجی نتایج رضایت بخش بوده است و همچنین متوسط بار رسوب که در دوره شبیه سازی محاسبه شده است ۷۱۷۰ تن درسال برآورد شده است. برای تحلیل عوامل موثر در میزان رسوب منطقه مورد مطالعه به واحدهای کاری مطالعاتی که سهم تولید رسوب و فرسایش با توجه به ویژگی‌های مانند کاربری اراضی» پوشش گیاهی, زمین شناسی» ویژگی‌های خاکشناسی و توپوگرافی تین دندز بااستفاده از روش تقحلیل عاملی عامل‌های مهم شناسانی شد. در این روش قابلیت:داده‌ها یرای آزمون مورد برر سی قرار گرفتند. آزمون کفایت و کرویت داده‌ها و همچنین تحلیل همب ستگی بین متغیرها از آزمون‌های ابتدایی این تحلیل می‌باشد. چنانچه مقدار آماره کفایت داده‌ها به عدد یک نزدیکتر باشد دلیل بر معنی دار بودن آزمون بوده و نشانه کفایت داده می‌باشد. همچنین آزمون کرویت داده‌ها بر اساس آمار کای اسکوئر معنی دار می‌باشد. در مرحله بعدی تحلیل داده‌ها تعداد عامل‌ها و یا مولفه‌های حاضل از روش مولفه‌های اصلی است که بر اساس تعداد محورهای کد  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... 1۹۹ تغییرات داده‌ها در برابر متغیرها را توجیه می‌کند تعیین شدند که تعداد سه عامل به عنوان عامل اصلی شناسایی شدند نتایج تحلیل عاملی نشان داد که سه عامل با مقادیر ویژه بیش از یک و توجیه در مجموع ۷۳ درصد واریانس انتخاب شدند. نتایج بار عاملی واریمکس ز شان داد که پارامترهای م ساحت حو ضه» تولید ر سوب و میزان رس دارای بار عاملی مثبت قوی است و با پارامتر درصد مساحت اراضی کشاورزی آبی دازای بار عاملی منفی قوی می‌با شد که می‌تواند دلیل تاثیر منفی اراضی کشاورزی در تولید رسوب باشد و با افزایش درصد کاربری اراضی کشاورزی آبی میزان فرسایش و تولید رسوب زیرحوضه‌ها افزایش می‌یابد. عامل دوم فرسایش پذیری با میزان سیلت (5111) بیشترین بارعاملی مثبت وقوی داشته است. و با شن دارای بار عاملی منفی قوی می‌با شد کال عامل ۲۳ در صد واریانس را توجیه می‌کند. عامل سوم پارامترهای بد ست آمده با میزان رسوب و فر سایش بار عاملی مثبت و قوی با فر سایش پذیری ندارد. در نتیجه و با توجه به تحلیل عاملی بد ست آمده می‌توان گفت که کاربری ارا ضی بر میزان فر سایش و ر سوب حو ضه آبخیز بیش از سایر  ۳ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی, سال نهم» شماره ۳+ زمستان ۱۳۹۹ به‌طورکلی نتایج حاصل از اجرای مدل 5187۸7 و بررسی شاخص‌های ارزیابی دقت شیبه‌سازی این مدل نشان می‌دهد که در صورت داده های ورودی منا سب و دقیق دارای دقت قابل قبولی در پیش بینی فر سایش و انتقال ر سوب می با شد. نتایج ذشان داد که مدل علی رغم اینکه متو سط سالانه ر سوب شبیه سازی را به زذسبت مقادیر م‌شاهداتی کمتر برآورد نموده است (که این مسئله می تواند تحت تاثیر عوامل متعدد دیگری با شد که در پیش بینی لحاط نشده اند) اما از دقت قابل قبولی برخوردار | ست چون از روش اعتبار سنجی برای ارزیابی دقت در میزان ر سوب پیش‌بینی شده و م شاهده‌ای نتایج بهتری حاصل شد. بررسی شاخص‌ها و نمودارهای به‌دست‌آمده در مرحله اعتبار سنجی مدل برای شیبه‌سازی رسوب سالانه نشان می‌دهد که مدل در مرحله اعتبار سنجی موفق عمل کرده است. مدل‌سازی به خوبی میزان رسوب را برآورد و پیش بینی نموده است و نتایج مدل مطلوب می‌باشد. بر اساس مشاهده حجم رسوب تولیدی حوضه آبخیز بادآور پارامترهای مختلف کاربری اراضی, پارامترهای اقلیمی» نوع خاک و دخالت انسان بر مقدار فرسایش و تولید رسوب دخالت دارند» که از بین عوامل ذکر شده نقش کاربری اراضی در مقدار رسوب تولیدی منطقه مورد مطالعه بیشتر از سایر عوامل می‌باشد. در نهایت نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده توانایی و دقت قابل قبول مدل 5۸۷1 در شیبه سازی رسوب سالانه حوضه مورد مطالعه می‌باشد. یافته‌های این تحقیق با نتایج مطالعات زارع گاریزی و همکاران (۱۳۹۵)؛ غفاری (۱۳۹۷)؛ کرمی و بیاتی خطیبی (۱۳۹۸)؛ ویجیاک و همکاران (۲۰۱۷)؛ حلوز و همکاران (۲۰۱۸) و دارامولا و همکاران (۲۰۱۹) که به طورکلی توانایی مدل 51۷7۸7 در شبیه‌سازی رسوب و جریان رودخانه‌ها زا مورد مطالعه قرار داده بودند و علی رغم کمبود و عدم قطعیت داده های موجود نسبتا قابل قبول و رضایت بخش بوده است» همخوانی دارد. ه اسکندری:مه ۰۱۳۸۹ مطالعه: رونن‌گالید سود گر ورآبای‌پیسگان؛ مطالعه موردی روذخانه بادآوره پایان نامه کارشناسی ارشد» دانشکده ادبیات و علوم انسانی, دانشگاه اصفهان. * حسنونده ن» فرقانی تهرانی» گ» ۱۳۹۸. مطالعه ژتوشیمیایی آب و رسوب رودخانه بادآور استان لرستان با نگرش زیست محیطی» پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی» شماره ۴ صص ۰۱۰۵-۱۲۸ * رمضانی پور الف» مساعدی» الف» مصداقی» م.» ۱۳۹۶. تعیین مناسب.ترین روش برآورد رسوب معلق بر اساس آماره های خطاسنجی (مطالعه موردی-تعدادی از زیرحوضه های کشف رود)» پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز ‎ *‏ زارع گاریزی» الف.» طالبی» ع.» فرامززی» م۰ ۱۳۹۵. شناسایی و اولویت بندی مناطق بحرانی حوضه آبخیز از نظر فرسایش و رسوب با مدل 517۸7 نشریه علمی-پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز. شماره ۴ صص ۳۶۱- ۹ غفاری, ک.» ۱۳۹۷. پهنه بندی شدت فرسایش با استفاده از مدل 5۷7۸17 در حوضه سد قشلاق. فصلنامه جغرافیا کرمی» ف.» بیاتی خطیبی» م.» ۱۳۹۸. مدلسازی فرسایش خاک و اولویت بندی تولید رسوب در حوضه سد ستارخان آهر با اسفاده از مدل های تاذ و 51۷۸7 هیدرورتومو رفولوزی, هماره1۸, صصن ۱۹۵-۱۳۷: * نصرتی؛ک» شهبازی» ۱» ۰۱۳۸۷ برآورد جریان کمینه به روش هیبرید در شمال شرق ایران» نشریه دانشکده منابع نصرتی»ک»» ۱۳۹۲. روش‌های کاربردی در پژوهش علمی. چاپ اول» انتشارات جهاد دانشگاهی» دانشگاه شهید  برآورد فرسایش خاک و انتقال رسوب در بالادست حوضه آبخیز... ۳۰۱ نصرتی» ک» امینی» م.» حدادچی, الف.» زارع» م. ر» ۰۱۳۹۵ تعیین سهم زیرحوضه‌ها در تولید رسوب با استفاده از ویژگی‌های پذیرفتاری مغناطیسی رسوبات و مدل ترکیبی عدم قطعیت (مطالعه موردی: حوضه آبخیز آشان» شهرستان مراغه)» مجله علوم آب و خاک شماره ۰۷۸ صص ۰۱۴۱-۱۵۵ 7 .۳ ,00671116 ۵00 ۸.77 ,607010706 706 لس بوطالععنظ 0.772 م0ط06وع0مط۸ ه 363-3 .00 ,166 م6۹60 ,۳۷1۳۵۳۳۵۵ مکاع ۳۵0 5 هش ۸ 0۵ 5۸7 ,5۲11110507 1/۳ ,۷۳66 کل ۸۵0030 2.۷۰ 66551100۰ 0.2 1107108 70 مقافن۸ ٩ 00 00 .77 ,1607110۲ 1.۷ ,۷۵۲6۷ ۷۵ ۸۵ ,0۲161189۷611 .8.0 ,770716 وس و5071 و - 1491 .رم و55 ۸5۸8 ۷۵11200۰ 0۵ م00 نامه معک [ع 1۵۵ :5۵0۸ 2012 مک 1 06 م۵101 و276۵ ,20719 مظ ,ق12۳۵ 0۳0 لاک 0700ع5 مش ,80006 ٩ + ۵۵۵/۰۳۵۵۲۹۰9 7 5۲ ۵۵22 ۵ 88 ۸1۵۳۹۵ 016-2060 ۵ کم امعم ام ,507171967 ,1۵109676716 ۵۳۵ ۲۵0۲36۲۷۵0۲۱ آ[50 ]0 2710165 .2008 مک ماه 00۵ 7 م3000 ٩ ,10100 ,بش ,10106 ۸/۵120 ع2 ۳۰۰ ,6۳1306 2 و830 820۵۲۵1 م16 1 مهن معطاون ۸ وه .81۳60701110 1۵۵۵118 07۰ 1۱۵/0۵5 10011071 ]مه 70۵ .2019 ۳۰ مهف جع و20 علسا 0:۵ 24 103-113 .0 ,127 ,۳191606719 80109160 1۵۵۵ ۳۵۳ ع 1 ۶1۸3 5۵۵17101۳ 0ع۵ رها 0040 6۵ ۸06097 0۳0 ماگ ,1000 ول 170000 م71 م8000 مق 20060۵0 ٩ 0 ]50۵11 واه 2196710 ۷۵۵۲۹۵ ۳۵2۳۵۰ معا 560004 و قاط 41 8 ,۸/1۳۵۵ 6 ,6 17 ,۳ ۳ ,77601102 ه 7 ع۱۶ ۳۹9۳ ۲۵۲۹۵۲۲ ۹۵۵1۵۶ ۵۳1۵ 2150۵۲96 ]٩ 11000119 .2018 .۸ 6000 00.79 ,32 ,56167166 ۷۷۵0۵۲ .(۸196710 ]۵ 0۲۵۲۲۵۹۲ 770۲۳02۵ ]٩ ۵۹۵۱۵ ۳۵ 13 [11۵۵4 40 .7 ,1۳01-0507 8.7.7 م70 2۸ 7۳006 +272۳ م10 2۳ م۵ 0ع 7 ملظ 7700096 ٩ 4 و1۵۵1 ۵۱و ۵۱۵۲ ۵۳ هشال قسه ۱۲۹۷/۸3 719۳۵0 .2019 .7 29067۵ ۰ و2 ول0109[ظ0 707 6 روا ۳۵۵۲ ۷1۵۵۰ 1 031 367 سس ۲٩ معط عمجم 00060 [[5۵ 16 00711016 2014 ,۳ 66۳9۶ ۰0۵۳۵ م5100 ملل 170079 ۳۰ 700 ۷۷۰ ۷۷۰0۵۳9۶ 3700 ه 40 066۴6۴ 1۵001395 ۰ آ۵۵ ۰ رطع ع۳8]ن۵ ۰ ۵۵۵ ‎ ۵‏ بوک 90 07 00 ا[و5 2011 ملگ ,ق1۷:11070 ۵00 کل ولگ کل ,۸۵۲۳۵1۵ مسلنگ مطلع8ن[ع/ 2‏ ٩ 70627601 71506 ۵۹۵۳۲۵۶ ۷۵۵۲ 70605 2000 ۵۵-۵0۳۵ 16۸ حع ۸ /۵۵://۹۵۲۵۲۰۶۵) ۸6 70605 مکلنا ,ک7060 ,510000 0011696 0ع1کرگ بواا 17۵ 4 ,71/00967127 30310 367 ۵0۵ و 1۳0۵۶1110 آمنووام 30 2007 سل مق6900۲ع7 ٩ 6 ۰۹۴ 2/۶۵۷ 2۵۳۶۳۲ ۲۵۵۳1۵۳۵ ۹۵ 20۵۲ ۳٩۹ عهیگ آف‌نومامهی معزعع1۳ 3:۳05[071 نوک .2009 ,8۳ 0و1 000 ۴ ملاع 0050 سل ,۸۵10071160 0.۰ ,767۲00۷0 ه ۸ :کل6 004 شاکناگ وماعت ۳/۳۵۲/۵۳۵ ۲۲0۵۵ع011ع21 ۳۵ 1 ۲05 ععک5 2280-25 .00 ,112 ۳6071۵۲۵۵109 .(ر/1۵ ۵۲ 0۱) 6010۲۵ ۲م آ1004 ول 8065671 و۳ و00۳6[0 م1 ,۷۵۳۵۴۲6 و مللاهه 50 مش ,17010690 .0 6و۷ ٩ 06 ع1 1۱ ۷6۶ ([ 60171011 71/00221108 .20717 مک [آع 5 00 7 ۲6 ملل مهد 7700 992-۰ .00 ,599-600 ,3301۳077167 ]70001 ۲1۳۵٩ 5001162 5/۸7 1۸3 808171 ۷67 ول لعج م1 و1709 بل 720009 ملق ۸۵۵96 مج و3009 ٩ 2018.9 ,5 وا 000 8 ,5۲11050 مک و۵7 ۲ک۸ کل و2۳00 ولا م2۳۵0 وت 1679۰ ۰ ,120 ,۳191716671719 ۳01091601 ب9اکهط 5267 60014 5 ۵۳۵ 1۵ رفس که ۸ :0363160  ۳۰۲ پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی. سال نهم» شماره ۳ زمستان ۱۳۹۹ 1 ]۳۴٩ 1004119 .2015 ۸.7 ,ع53ع1ع/1 00۵ .1 ,۸107۳6۷ 1۳ ماعقک۸ م77 که7۳ ٩ 5۲۸7۵2 ۸ ۱۵۲۱۱۵7۸۱ 710101 16 ۳٩ 5000166 2016 مش بط 000 لک و2 و 0 ۹۵17167 07122 10۳,580[ 5160711 00701608 (07۱1۵ ع90- 168160 آ۵ ۵/1200 ,1۷77071 7010 باعک شک ,۵۳۱۳۵ 16 0۳ ۵1۵۹/۵۵ 0-96 1-ع ۱۸/۸۵1 ۵ 0 ۸1۵۹

فرسایش خاک و رسوب یکی از نگرانی های زیست محیطی قرن حاضر است. از اثرات فرسایش محلی می توان به هدر رفت لایه سطحی خاک و به تبع آن انتقال عناصر غذایی و کاهش توان تولید خاک اشاره کرد. این مطالعه با هدف برآورد فرسایش و رسوب در حوضه ابخیز بادآور لرستان و با استفاده از مدلSWAT انجام شده است. مدل SWAT یک مدل نیمه توزیعی با توانایی شبیه سازی حوضه در مقیاس های مختلف زمانی و مکانی است. این مدل بر اساس اطلاعات خاک، آب و هوا، کاربری اراضی، توپوگرافی، و پارامترهای معادله جهانی هدر رفت خاک، فرسایش و انتقال رسوب را برآورد می نماید. مهم ترین ورودی های مدل شامل اطلاعات خاک،کاربری اراضی، شیب، ارتفاع، زمین شناسی، اطلاعات آب و هواشناسی (بارش، پیشینه و کمینه دما، رطوبت نسبی، نقطه شبنم، تابش خورشیدی و سرعت باد) می باشد. همچنین جهت تعیین مهمترین عوامل در تولید رسوب از تحلیل عاملی استفاده گردید. نتایج شبیه سازی نشان داد که مقدار رسوب خروجی از حوضه 7170 تن در سال می باشد. پس از اجرای مدل مقدار رسوب شبیه سازی شده با رسوب مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت و با استفاده از ضریب تعیین (R2)، جذر مربعات میانگین خطا (RMSE) و شاخص توافق (D) و ضریب همبستگی (r) مورد اعتبار سنجی قرار گرفت که ارقام هرکدام به ترتیب برابر 0.95 ،0.03، 0.97 و 0.97 می باشد، که گویای صحت نسبتا خوب نتایج می باشد. همچنین تحلیل عاملی نشان داد که نقش کاربری اراضی در رسوب زایی منطقه مورد مطالعه از سایر عوامل بیشتر می باشد.

460807

1-2 .00 ,2020-2021 ۷/1۵6۲ م۵ ما۸ ,310.24 ,2 18906 ,11 .۵1 0 3010 طعازه‌ ناک دز ومع ۶اه ددع00 عطا صز بومام6ط 1 قصد جطام‌مکوانط2 و صمنازوه2 عط 1" ,1613۳80 700۷6۳5 3100 3236 ,زع 156010 فص رطممعمانط 2 عنصه اک که اصعصام136 بامک2۳165 عاعن معک۸ 1۳60101 عطا ۳6۵۵ رووملمعطا نصعصت ۵۶ ع ۳60۳6 ه دز (۸77/1022 413 0ع2عع0) 300 طمانمطک ۶ ۳۵0۳۵۶۵۵۷۵ ۵ دز ۸77 597-672) 106 منققا< عمط مطعو مه آمدمناد ج لخن 17 اعد اه (ممی5 کعاذ کقط فصه حامه‌متمصه آهمنطاممعمانطم ج ان طعلام* ۶و اممطعد نععنعمامعطا عطا ۳ وومامعطا نصعصا ۵ چطاممعملنطم عنصقاد 1۵ .۳6066950۳۹ از گو عصعزعماوعطا نصعصت عطا ما فعحقعصصی #مطاعص خصعلو موز 6 ۵۳6 5060116 605 1۵۳ حدم معمانطم صذ ۵عکید هام‌ععدی عط وصه کعصقد کنامنه۷ روط فعالی دز ۵۵ وروهمامع1 وز 0 ۵۶ ۷26 عنط وصه ,کعانلنم 3/0 عط) #ععت مطم معنع‌مامعطا ج ک۵ 3020 ناک ۶۵۳۵۰ عطا ۳۳۵۵ خصعحعقگنله 8 ککلز و100 -لج الم ما28 ,30/066 طوال۸ 6006 کالم 30 مدمه موزعناهم عطا یز 7300021 له /3* حصعا عطا #مفد ققط 176 بطامط ما اقعصعط جک 0می کمطا معن عطا انم کصفعنعمامعطا فصه کعطاممعمانطم ارا 0000 26 طعنط۳ ,6000 1۵۶ اعصتظ وه‌دمع 31 عطا که ۳۵۱ که (طقانش) 6۵۵* معط مجمافعی ,(عصفعدگ) ۶ د220ن هن مععم عطا صز برعمامعطا وصه چطم‌معمانطم که ععهام عطا عصنصعاعل ما دز و5 عنطا که صنه 156 7 660ص عجه رعطا ۳مط فصه کلمطاعص اصععاکنل فص ععسخصی مب صز کصعزع معط خصفصت ۳۵ صز 6۵۵ ۶ ۵۲۵0۲ 1۳6 کز اصعاجه ا۵طم 10 نع صمناععحو 156 موم عسناه م00 مک صمنهناه فص جطاممعمانطام فص رعمامعطا ,00 لاناک ما وصنمم۸ +لمعنطممعملنطام فص آمزعمامعط زدم0 1 نله صنطاحله جزعق< وصه 3/020 طمانمطاک ص 6۵۵ عطا عصنصند‌امه دز رعمامعطا 1۵۳ ععصقا دمص هنز فصه #عمامناده غه صمنععته‌کنهه عطا معجتط‌نساه خصعاصم عطا صز ۰ کعز 0عفت عصقط ۲۳۵ هه 10۳ بو 66۵ ققط 600 که هام0 4 ۵۳۵0۲ عط] کععت +مطانه عطا مصنط ما معاطناه عصنعط که #عاعم‌عنه کز لفط مطله 00و 7۲-له 0لم ۸۱-7 1۵ عطا* 0۶ کعله رد +0 2 1۳۵6 مها وم اه ازمو ۸ 10 مره آمعنعمامعط عطا عصتصتطصمه صز "ماع عنام عنط ۵۶ 86626 ما۸ ۵ (۵نزه/۵) +«منقعی عطا تال «مطاه عط اباظ :(8نو م01 ملع فصد (زز/0) +مادعی 7 20 نلهت م00۲6 ۵۶ ععی (معزع ۲۳۵010 وصه عنامزهنام عطا ما 11معصنط ۵مانصنا عقط خز مکعصقد که و70 هنز مزا ,و۰۸11 ۵ ۵ 6000 0۶ عصعد عانام5 20 عط دمعلزعصمع 00 انامه عاله ۲۵ برعمآمنده 0۵ ف0ععط تنعقا٩ دعزم 1۳ 600۰ وز عظ ,۵0 ۶و مهم نلهندمععص0 عطا صز احظ بعصهط عنصقلع هه ,فنامزهناه لزع م۵01طا عنصه 0 ه عز علطم عع از 06016 ج طکزم 6۵0 1۵۶ کععمصحل عط عصهد عطا فص مطاممکمتخطام وط فععمعطاکصذ اعد آهنطام 50 نام عطا 0۳ 0ععد5ظ .روز ۷) "بونددم 360" کز مکععسیمی کیامعحصه قنط صز عصنه‌اه عط حطعنط ۳ موطام و ماتطم عمط 200 وونانازدی20 فصه جاندععع1< معمصعاعنده عادامقطه فصه ععصعاعنه 50۵۵ بعصعاعنجه" ۵۶ 100200 0 کل 60816066 بورماهونااه ۶و عبدعز 15۵ و وانددهمع آهتاصه کی-0 0ص نامز و ععدعاعنره عط عصنممم ها یلعف عجه هصنصعاعنا ۵ص #مطاعص آمدمناد عط رومام مطاعص 3/0505 طملنعطاک 13 ع) صز بوانانطازددوم عطا کعکتد هه ععدعسعه که خصعصسونه عطا صز کاصعصوحه آهمدمنم نمزم مام6ط) کععت 5۸۵ ,6۵۵0 5 ع3 ,کعااطاناه هطندکته‌عنل صا بومطاعص نععنطممعملنطام عطا ۶و دععلمععم نت عملهص امد کعمل خقطا خصعصناوجه ,6 ۵ 763502 عکت امصصیف عط اهطا کعام ناه 0 بدمنهاع۳6۷ فصد رممسعک) عصخسد‌ع دمص ۵۲۵ ما صمناصعانه 8 3 01 کعااطاناه حنعطی عصند‌آمه عط مصمناهاعمعاصز ۵1 ملعط عطا 3 ۳ط مصصتاه‌جقط 0ص همعط کععی 36 اه عطا ۶م کعصتص‌عص عطا عنام عاصذ روط اه مکعاطاناکه عطا کم عصنصه‌ع0 عسا ۵ 1۵ 16010221 موصه لهعنطمودمانطام حز ابونانداندد۳۵ فصه جانعممم 3" که موجه عطا کعفن معله عزقهل< طاعزه 1 کز5ععع ۶و عازن عطا 0۳ 02860 کز از امن نهعزع معط عط 0 .م6 و ععمصعاعنته عطا 0۳۵ ۵ عکسمقن1 عط واادزم که مصده "بوناز‌زددمم که صمعنی عطا ۳ 260 کز از مطععممرصه آهمنطممدمانطام عط صز فصه «(کس0۵0) 0 ددع۵ ۳ تمممم عطا عمتصند‌امه صا مععص‌اعننه هه ععهه 1۵۳ معط عطا 6۵۳ اوانازمطانفدوم ۵۴ ععصعاعننه 40 ععاباطانتااه عستصتقهامته هذ آبام2۵5 0هه 01-0000 76710 ها بکع ۷۳ عنصه‌سا کععت معله عط وونلناند005 عون صمناه‌طانکش کصمصصم) عنهمی عطا کم عصصع عط معلهن عانعن علعنسد دععع۸ «ع00 صه دز کنط7 صقطهاعا و بونهخصتآ ,2020 گاحاو و۲0 باز ان0ع0 برعطا که 1058 که عطاه ان از محقطک وصه عانم عنطغ فحملص0ل مز کعطاه کانصوعم طلعنطای ,(310-310/4.0- 8۷ /کمعصع ن 1 /ع ۵ کطمصصم نمی // 0 ) وا هزم 0 از عک 0۳ ۳۵7 توص حز کز ععصقط هی روط 00  2020-41 ۸716۲ ۸4 ۸۵ ,310.24 ,2 18906 ,11 ۷۵۰ ونزع 156010 6 همم که لفصس 70 67 969 از 366256 0۳0203 0ه آهعنطام و ملنطم ج عز ع۳عطا مععصعاعنده که ددع عطا ما کمعا‌طانانه هصنصت۳ 4۵ عط۲ 1۳۵۳ «مزعتصصعم کصنتقاداه عط ,م6 1۵۶ کععت عمط مناد عط صز اظ ایند صنقامته ما عمط ۶و عطا 0۳ لق انم 6 ۵ 6۵۵ ما کعامطنند که صمنی‌ناممه عطا ۵معلنعصیم کقط 116 مطه تمه و70 خه طازم ۵ 60108۲۷ وه بطم معملنطام صز #ععد عز طعنطم نوم وصه عجتمععد کز ومطاعص عنط هه فک که «مزعکنص 06 عنط 200 ۷۲۵۳۵ عط] کم‌عنلفدمناه< مطم صعزعملمعط) ج دز 3080 طمانعطک مفندد ععط فقط هط للم ما ههناجمی۸ 6 جز ۵16۷6 ام20 5ع0ل فصه صمنادا۵۷< طلکنم صمناهعاصذ هز همکقع کام‌ععه عط خبط 73002۵ کز 00ط1ع ۵ 00ه 6۵۵ صنه‌اصته ما چطام‌معملنطم کععتد مطی +عطم م1 نطمصعنع معط ه عز حعزقط بصمکقع۲ گم عع 060606 دز 5 وز ۵۵ ۶و «منادعناهدمع۵۳ عط 1۵۶ بطم معمانطم کم کعصعد عکنهرد که ندنل عط1 م6 عفادم صنط 610۳۵ و6010 فصه حدم معملنطم او ما عطا انس معصمکصی عز عط هه ۵می دعنه‌عنل ما حاعزهط هنز صمصصی عطا 8 از جونلنسد؟ عز عط داعدمطن۸ دام معملنطام عاععجی عطا کعجمصوز فص رصح عطا دما عنام‌زهناه عط 0هه ۵ 62:6 ۹6 ام ک6مل عط و نصمتاعه مصهه 00۳۵۳" هه [۲۵۱ که اامعلکه فصد ععنی* ۵۶ امه آععنطام و مانطم 6ص ,110۷/6۷6۲ مقصصع ۸ فص زطه۳۳ ۳۵۳۵ فععل امععصی عطا جلده کععزعقطاصصه دزم 1 موم عمنلف امعم ۵ مه قطک عط ۶۳۵۵ «مزععنصعم کنط کصنقاطاه عط ,۵0 1۵۶ دعادطنکاد وصه عفد ۵۳ و70 ۲۵ ۵ عط و ععی متنط 1۵۳ فصه رعمامعطا صنقاصهته ۵ چطم‌معمانطم کععی عمط ,1۳0۳6106 2/0800 طملنعطاک گم عسا کز عصدد ع) دعصنصعاعل اقط عنعهط عطي کز هضسعطاک وصه هدک عط وصنا نوهحاصم احامطاز ۵می کعنه‌عنه ما ۵ععت کز حطم‌معمانطم ۳ 1۲ صمناژدوم 53۳6 عطا کقط اعع11عاصز عطا 3/0200 لاناک ما وصنودم۸ صمنمصعامه آمنطم‌معملنطم کنط ۵۶ عانصنا ۲6۰ 56۳۷6 0ص «دمزهنا۲۵ ۶و صلد۲ عطا صنطانم عاد 006۳ 0 دلمانه 5 ,ع0ن86 ۵۶ ددع31 ما06 مفنتقظ ,(عصقهک) 3/۵667 :0۳۵۹(ع1 [0-0 ۸ نمقط6 جز عسملستط71 وصه صمتصام۵* ۶و صمناند۳ عطا ۵۶ ید5 ۸ .(2016) .17 متصه‌ااه5 عک .3 منفصط106ظ - 5۰ 200 ۷۷۵۳۹۶ لدسل0 ۶و عنم دع۸ نصقحطعگ موامز ۸000-0-۸7 .(2002) م۸ .۸ 36 مفقل۸ نصنعوو110 - 37-5 ,79 ,7۳60109 751077116 مققنطاک نخصعصآ که کاممطلک نمزع 156010 .(2009) .5 .36 مفلنه1807[ - ۵1 .3/7508 ,کاکاتتا7 وکصهزع 136010 ۵1 ع 267906 عط 1۳۵۳۵ معصها< ع0 0 و10 10 .(2008) 3/۰ منلقه - ۰ ۷7۵ :163۵0 ۸1-0110000۰ 14 ۳[ه7 5۳۵ ۵۲ 7001196 .(2003) .۸ 36 مفدگهط - 81-۸۳3 0ز۳-[ج 107 :0 ۵1-۳۵000۲-۳8 01-0۵ 201 .(1978) 1 ۰ و00لک - نماد نصق‌حطع1 و۸ فعصط۸ روط ۵عماعس۳ ۲ کا و7۳ آمعنووام 7۳ 1/0005 انعم اک .(3984) 36۰ 1103090 - سل 31-820۲ هصزم/3 تومططاعه/3 دورو ۵1-770 ۳6300 ماک م موواهاه‌ت-اه م۸ (2000) ۳۰ م3/00630 - 51106 لماک تال صذ ماه ص1۳ عاذ وصه دعوم مص۸ مزع 156010 .(2016) .17 37 ,31306 - داز 20 ۷۷۵۲1۵ عطا ۶و عدع 00 عط ۵۳ کصعنع م1501 ۵۶ ۷۵ عط1 .(2018) 17 30 مفاعلقفصد‌حد00 ص000 - 6۰ تعنص اک نهه 168 060۰ع011-[۸ ۳4زه ۲ 360 20۲100 .(3997) .۸ مفصه‌حقط5 - 5۰ 2/00 0ز6 5۳ ص۷09 04 1مومو-اه آمم۸ .(39932) 3000 انم ط5 - 5۰ 11010 ازع 5 :009 واه آو‌کم-2 داعتعامه ۸۶-7 .(39930 .۰ ۰ 3/100 انع 5 ت00 00و 01-۸ 7۳6۵0۶ 039930 ۰ ‎ 2/00 5۰‏ لزع 5۳ نت۷09 ۵ ۸1-10 .(39940 ۰ ‏۰ 3/080 ناک نصهم۷) ]ما تاه 21 ۵ اب05 11000200 2۵ ۸1-70۵ .(19940) . ‏-[۷۷۵ تطافق2 رقق0ع1.0-1 ۸1-7010 027 ماتصنع8 تمصع اونخلاه آو‌کم-8 ع۲ععامه ۸۶۳-7 .09940 .۰ ‏۰ 3/00 لاناک ن09 ۷ 00۰وع01-0 ددع7 .39940 .۰ سا ‏5۰ 163۳۵ ۵۶ 17۵0۳ نصح‌حطع 1 .اب۳۵۹0 .(1946) 38۰3/۰ و100" - ‏بع8313-[2 تطاکق31 :00 .ر3 ۷۵۰ +موواطمه 0-۵۸7 هماع -ل۸ ماک «ر3996) .۰ خکه‌زه1< نطکه‌جه/3 هل[ ماه و۸ :۷09 7۳60565۰ هباونوزاع2 ۳۵ .(19960) .۰ سال یازدهم, شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه نصیرالدین طوسی حسن عباسی حسین آبادی » دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی, دانشگاه پیام نور تهران» ایران خدا در فلسفه و کلام اسلامی با اسامی مختلفی خوانده می‌شود و مفاهیم به‌کاررفته برای اسم خاص خدا در فلسفه» متفاوت از کلام است. شیخ مفید. متکلمی است. که از معتزله بهره گرفته و.نگاه او به خدا عقلانی و با استفاده از مفهوم دینی است؛ او خدا را «الّه» می‌نامد. خواجه نصیر شخصیت شاخصن فلسفه مشاو صاحب‌نظر در علم کلام و نگاه او به مسئله خدا نیز بهره‌گیری از فلسفه و کلام است. او از «صانع»» «خخالق»» «باری»» «الّه) و نیز «واجب‌الوجود» برای اسم خدا استفاده کرده است که از حیث مفهومی با هم متفاوت‌اند. مسئله ما این است که مفهوم خدانزد شیخ مفید و خواجه تا چه حد کلامی و فلسفی است. در این نوشتار» در دو ساختار محتوایی و روش شناسی, مفهوم‌سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه» بررسی و در ضمن آن» جایگاه کلام و فلسفه در مفهوم‌سازی خدا نزد آنها روشن"می‌شود. شیخ مفید. کلام را عقلانی و نه فلسفی می‌داند و از حیث مفهومی از فلسفه بهره کمی می‌گیرد. خواجه, کلام را فلسفی می‌کند و از حیث مفهومی که برای خدا بر می‌گزیند و در اثبات وجود خدا و بیان صفاتش, نگاه غالب فلسفی دارد. ۸ 005 062006 عطا کم عصعی عط معوه وعا‌طاعنل علعنسه معععش۸ 0065 صه کز کنط7 بصقطدگق ۵۶ متا ,2020 6 خطوسوم۲0 8 که کعطاه انم از دک وه ارم کنط وحملصد ول مغ عطاه انصوعم طعنطی ,(/4.0/ 8۷-31-3130 / جع کصع نا /ع کدمصصم هیا نصاط) ععصعن] 6030۳21 از عق ۵۳ ۳۵۷ احصه ح از ععصقط امصصی وعط اساط وا کنوعی وعطا که  ۲ الهیات تطبیقی؛ سال یازدهم؛ شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ نصیر طوسی (۵۹۷ ۰.ق - ۹۷۲ ۰.ق) نماینده کلام امامیه از مدرسه کلامی «حله» با رویکرد فلسفی است و نسبت به کلامی بغداد دوم در قرن چهارم و پنجم در اوایل غیست کبری بود. در آغاز عصر غیب به دلیل حضور خاندان نوبختی در بغداد توجه دانشمندان به بغداد جلب شد. شیخ مفید (۳۳۱ - ۶۱۳ ۰.ق) از شخصیت‌های نامدار کلام شیعه است. او از ادبیات روایی امامیه و افکار متکلمان پیشین و نیز همراه با تأسیس شهر حله در اواخر قرن پنجم هجری و با رویکرد فقهی تشکیل شد و اوج شکوفایی و پویایی مدرسه در قرن هفتم و هشتم با وجود عالمانی مانند خواجه نصیر (۷۳ ق)» علامه حلی (۷۲۹ق) و فاضل مقداد (۸۲۸ ق) امامیه را دگرگون کرد (جبرئیلی, ۱۳۹۰: ۶۰ -۱ع). خواجه با ورود به بغداد و حله با تدریس کتاب‌های فلسفی به‌ویژه مشائی و با تدوین کتب کلامی به روش نوین» فضای جدید در کلام ایجاد کرد و مبانی فلسفی را در کلام دخالت داد؛ بر اساس اين» در مدرسه حله رویکردی کلامّی - فلسّفی به خدا در فلسفه و کلام با اسامی مختلفی در متون دینی اصلی در این مقاله مشخص‌کردن جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خدا نزد دو متکلم امامیه در دو قرن و سبک متفاوت و چگونگی تأثیرپذیری آنها از کلام و فلسفه و از شیخ مفید و خواجه بنابر مبانی تفکر آنها بررسی می‌شود. که راهگشای بحث فلسفی از مفهوم خدا شود در آثار او دیده نمی‌شود. در کتاب اصول عفاید پا نکت الاعتفادیه - که کتابی مشکوک منسوب به شیخ مفید است - با بحث برهانی برای وجود خدا هم از حدوث و هم از «وجوب و برهان حدوث برای اثبات وجود خدا برهان را با تقسیم می‌پردازد و می‌گوید واجب آنست که در وجودش نیاز به غیر ندارد و ممکن آنست که در وجودش نیاز به غیر دارد و کلام مقدمه‌ای برای اثبات وجود خدا بوده است. او تنها در درواقع دلیل؛ در النکت کلامی است و رنگ فلسفی دارد. 4) شیخ مفید در اوائلالمقالات ! می گوید «جایز نیست که خدا را به اسمی بخوانید. مگر اینکه خدا خودش را با این بودن و مبدآأبودن و امثال اینها از اسمایی که در کتاب خدا و سنت وارد نشده است». درواقع شیخ مفید به دلیل اعتقاد به «الّه» را برای خدا بر می‌گزیند و صفاتی برای («الّه» بر می‌شمرد؛ ازجمله آنها «خالق» و «رازق) و «محبی» است. او می گوید «اله» واحد و یگانه است» ازلی و بی‌مانند است. شبیه هیچ چیزی نیست و تنها او شایسته پرستش است بنابر نحوه نگرش شیخ مفید در بحث از خدا در متن و  زمینه دین به بحث عقلانی می‌پردازد. او از اصطلاحات و مفاهیم فلاسفه در بحث از خدا به‌ندرت بهره می‌برد و در «النکت» اصطلاح «واجب الوجود» را در بیان خدا با تحویل به «موجد حوادث» به کار می‌برد و روش فلسفی را انتخاب نمی‌کند و در انتخاب عنوان برای «خدا» نیز انتخابی دینی و خدا را «الّه» دینی معرفی می‌کند. دین, چارچوب عقل را برای مفهوم خدا تعیین و عقل تنها در آن چارچوب اسم «اله» را برای خدا لحاظ می‌کند و عقل در آن متن مجاز به تبیین است؛ بنابراین» ازنظر شیخ مفیده عقل در متن دین آزاد است بسیار مهم و موثر است. در اینجا مفهوم‌سازی خدا از ۱. امری که موجود است. شناختنی است؛ ۲. آنکه به,دنبال دانسته است؛ هر کس امر شناختی را بشناسد» می‌داشد آن وجود دارد یا همراه وجود است؛ ۳ وجود نیازی به تعریف ندارد؛ ۶. وجود» بخش يا جزئی از اشیا است. علم به اشیا علم به جز آن یعنی وجود نیزاهست؛ ۵. هرگاه وجود مقید موجود باشد. " لازمه آن اینست که موجود مطلق وجود داشته باشد؛ وجود اشیا وجود مقید است و وجود مطلق کل است؛ 1. ابتدا باید موجود را بدون قید و لا بشرزظط اعتبار کرد تا بتوان وجوب و امکان و ممتنع را بررسی کرد؛ ۷. وجود هر چیزی يا از خودش است يا از وجود چیزی را مقدم بر شناخت آن دانسته است؛ وجود جایگاه فلسفه ‏ و کلام در مفهوم‌سازی حدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسین‌آپادی /۳ منوط به وجود آن چیز است و شناخت. تنها به امر یک کل در نظر می‌گیرد که وجود. جزئی از آن است؛ چنین وجودی» وجود مقید است و در مقابل موجود مقید. قیدوشرط یا وجودش از خود آن است يا از خود آن نیست. آنچه وجودش از خود آن است وجود واجب است هميشه بوده و هست و ازلی و ابدی و باقیست و سبب اوست و تبیین وجودشناسی او به خداشناسی راه دارد و مفاهیم فلسفی «وجود. وجود مقید و وجود مطلق و تقسیم وجود بدون قید و شرط به واجب و ممکن» به‌منزله پلی ظریق, فلسفه در خدمت کلام قرار می‌گیرد و کلام در است؛ واحد من جمیع جهات است و نیاز به غیر ندارد: فرض کرد و هر آنچه وجود دارد به غیر نیاز دارد ممکن است و واجب است موجودی باشد که برای وجودش به  الهیات تطبیقی؛ سال یازدهم, شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ وجودش به غیر نیاز ندارد و این موجود علاوه بر اینکه عدم برای او ممتنع است. وجود برای او واجب و ضروری است. حال این وجوب برای او ذاتی است یا غیر ذاتی باشد و آنچه وجوبش ذاتی است. وجوبش از غیر او و زائد بر او نیست» وگرنه ممکن می‌شد» (طوسی, ۱۶۰۷: است و اگر حقیقت او نباشد برای او عرضی می‌شود." به علّتی خواهد بود ... (حسینی علوی,» ۱۳۸۱: ۱۳۷). در این بحث هر گونه احتیاج به علت از خدا سلب می‌شود و عارضی نیست که علتی داشته باشد. احتیاج و علت سليي هم هیر ایجاش تبیین می‌شود سلمی بر ایساظسه از واجب متکثر نیست؛ نفی کثرت. هم نفی نیازمندی و احتباج از واجب است. هم نفی تقسیم‌پذیری و ترکیب» نفی اجزای است. اگر بیشتر از یک ذات فرض شود و در حقیقت واجب مشترک باشند» امتیاز آنها به‌وسيله امر دیگری است و لازمه وجودش از غیر نیست. به دو اعتبار بررسی می‌ شود؛ به اعتبار واجب و به اعتبار نسبت واجب با مخلوقات. در ازطریق آن از عدم به وجود می‌رود. خالق: همان است که اشیا را به مقتضای حکمتش مقدر می‌کند؛ جدای از اینکه اسشت! در بعضی اشکال و صور با صانع متفاوت است. معانی و مفاهیم آنها نیز به‌هم نزدیک است؛ اما تفاوت‌هایی قرایواا دیگی ات و ذر انديشه فیلسوفان پیش از او در کندی و ابن‌سینا به کار نرفته است و در این کتاب با خواجه در فصول از یگانگی خدا برای بیان اسم خداوند بهره می‌گیرد. به نظر او چون خداوند متعال ذات واحد مقدسی است. مجال هیچ تعدد و تکثری برای او نیست. سای پایلی» داش اسمی, است که بزای او مطلق است:و برای غیر به کار نمی‌رود. اگر این اسم مطلق به اعتبار اضافه به غیر و در نسبت با غیر لحاظ شود. اسامی گوناگونی می‌یابد؛ مانند قادر» عالم» خالق و باری و کریم " روش اثبات وجود خدا و بحث از صفات در ش شیخ مفید و خواجه چگونه به مفهوم‌سازی از خدا و جایگاه شیخ مفید برای بحث از خدا چه حد از عقل و نقل بهره برده است؟ روش‌شناسی و بهره‌گیری از ابزار عقل و نقل در شیخ مفید در چهار دسته بررسی می شود: 9 شناخت خدا؛ ۲. اثبات وجود خدا؛ ۳۲ صفات خدا؛ ۶. شیخ مفید به نقل و عقل توجه دارد. او در الشذکره.» منابع اصلی احکام شرعی را در سه امر منتحصر می‌داند: کتاب خدا سنت و اقوال ائمه اطهار. او «اجماع) را از منابع معرفی نکرده است * (مفید. ۱۶۱۶: ۷). او برای دستیابی به این منابع از سه راه بهره می‌گیرد: عقل لسان " و اخبار " «عقل راه رسیدن به شناخت حجیت قرآن و از دلیل عقلی و از عقل بهره می‌گیرد (مفید. ۱۶۱۳ح: ۲۸). عقل در علم خود و نتایج آن محتاج به سمع است و از سمعی که عاقل را بر کیفیت استدلال آگاه سازد. جدا نیست» (مفید, ۱۶۱۳ الف: ۶۶). شیخ مفید در این عبارات. عقل را از وحی مستقل نکرده است؛ بلکه عقل را در است هر شخص عاقلی خدای خالق خود را بشناسد و شکر نعمت او را به‌جا آورد و از او اطاعت کند و بداند و بشناسد که برای او صانعی بوده است و هر آنچه از عقل و قوای دیگر دارد از او دارد. پس لازم و واجب است برای این داشته‌ها شکر کند (مفید. ۱۶۱۳ د: ۲۹). او در ادامه» آیاتی از سوره بلد را در تأیید سخنان خود بیان می‌کند. او در الثکت فی مقدمات اصول درباره این بحث می‌کند که عقل, اول واجب را می‌شناسد یا شناخت او از طریی برای دستیابی به معرفت است. شیخ مفید تنها راه شناخت جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسین‌آبادی / ۵ خدا را استدلال و نظر می‌داند. او تأکید دارد برای شناخت خدا چاره‌ای جز از راه نظر نیست. شیخ مفید در این کتاب گفته است «اگر سائل بگوید اولین واجب الهی بر عهده خداوند. پس اگر بگوید: دلیل بر وجوب نظر چیست؟ بگو: چون خداوند معرفتش را واجب کرذه است و برای رسیدن به معرفت راهی جز نظرکردن در ادله او نیست» (مفید. ۳ اب: ۲۰) و نظر ابه کار بستن عقل برای رسیدن به عقیده شیخ مفید. «نظر» و استدلال واجب است؛ زیرا مقدمه برای شناخت خدا است. او شناخت خدا را اکتسایی می‌داند؛ چون از نگاه او نخستین واجب برای انسان, شناخت خدا شیخ مفید با توجیه عقلانی در متن و زمینه دین» یعنی با وجوب شکر نعمت و قید مومن برای وجوب شناخت خدا دلیل آورده و چون عقل در قلمرو ایمان و کلام است و در و وحی نیست؛ به این معنا که معرفت خدا به نظر او نوعی روش او تلفیقی از روش عقلی و نقلی است و محتوا و مبنای بحث او نیز دینی و قرآنی است؛ زیرا برای بیان از برهان حدوث بهره گرفته و دو تقریر متفاوت از آن ارائه داده است. برهان نخست از دو مقدمه و نتیجه در حال تغییر و زیادت و نقصان است. اگر ازلی بود.  الهیات تطبیقی؛ سال یازدهم شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ که نوشته به نویسنده و بنا به با نیاز دارده عالم هم به وجودش, عدم محض و نفی صرف است. پس اگر در شی در خودش لازم می‌آید و همه اینها محال است. دلیل به مقدمه دوم این است که حادث درباره آنچه به عدم متصف است و بار دیگر به وجود متصف می‌شود. ممکن است و ممکن در ترجیح وجودش محتاج به غیر است تا یکی از متساوی‌ها بر دیگری ترجیح یابد. پس اوجودش از است. اگر موجد حوادث سکن باشد چون ممکن نیاز به در هر دو این برهان ازطریق حادث به اثبات محدث برهان حدوث است و شیخ مفید از اصطلاح کلامی برای مفهوم‌سازی خدا بهره می‌برد و در تقریر دوم از اصطلاح کلامی و نیز فلسفی بهره می‌برد؛ اگرچه در تقریر دوم حدوث را با ممکن تلفیق کرده است؛ زیرا از همان ابتدا می‌پرسد وجود حادث از خودش است یا غیر؟ و اینکه وجودش اگر از خود باشد مواردی لازم می‌آید که محال است. بر اساس اين» وجود او از غیر است؛ پس وجود او مستقل نیست و نیازمند به غیر است. درواقع شیخ مفید در ملاک و معیار نیازمندی به علت مردد است. هم از «حادث» و هم از «ممکن» بهره می‌گیرد و به‌نوعی برای می‌گوید هر آنچه در غلبه وجودش بر عدمش محتاج به غیر باشد ممکن است و حادث را نیز در متن ممکن تعریف می‌کند؛ حادث یکبار به عدم و بار دیگر به وجود بسیاری دارد. تلقی که از امکان به دست می‌آید. به‌نوعی تلقی امکانذاتی است؛ اما ملاک نیازمندی به امری که آن را از حالت تساوی بیرون بیاورد» هم حدوث و هم امکان می‌شود که در معرفی آن از اواجی‌الو سود لذاته» استفاده با «امکان» به‌نوعی به‌هم تحویل می‌دهد و از ابطال تسلسل و نی ز دور" بهره می‌برد تا به اثبات «موجد حوادث» بپردازد برای او هم «حادث» و «ممکن» به‌هم تحویل پذیرند. هم «محدث» و «واجب الوجود». در تقریر این برهان بی‌نیاز از  در تبیین نیاز حرکت به محرک. آن را به نیاز ممکن به علت تحویل می دهد و درنهایت نیاز ممکن و نفس و به تبع آن. حرکت به موجد را تبیین می‌کند و برای توجیه «ممکن» می‌داند و آن را مبنا برای اثبات «موجد و محدث» قرار می‌دهد؛ با این تفاوت که موجد را «اش معرفی کرده است "؛ بنابراین» شیخ مفید از مبنای فلسفی بی‌بهره نیست؛ اما به دلیل اعتقاد به توقیفی بودن اسما ۳ صفات خدا: به گفته شیخ مفید. «اله» حی است و «لنفسه» این صفت را دارد. نه به‌واسطه اينکه او حیات دارد حی باشد. بلکه حی‌بودن ذاتی ال است. او صفت قادر و علم را نیز به همین معنا برای خداوند استفاده می‌کند؛ یعنی شیخ مفید می‌گوید صفات ال یا صفات ذات است یا صفات فعل. بین صفات فعل و صفات ذات تفاوت است: ۱. صفات ذات مستحق ذات است و از ذات خدا؛جداشدنی نیست؛ اما صفات فعل به وجود فعل منوط است» قبل از اضداد آن است و خروجش از آن (مفید. ۱۶۱۳ خ: ۶۱). پس صفات ذات ال تعالی همان است که به‌وسیله آن به حی, قادر و عالم وصف می‌شود. استحقاق به این صفات زایل نمی‌شود و صفاتی را به صفات افعال به خداوند از خلق صحیح نیست خدا به خالق متصف شود و قبل از شیخ مفید صفات را در دو دسته‌بندی ذات و فعل و ایجابی و سلبی ارائه می‌دهد. او در تبیینی که از صفات خدا ارائه می‌دهد., «خداوند حی است به خاطر ذات خود. نه به حیاتی زائد بر ذات او و قادر است بت غالا ذات خود. نه به معنایی زائد بر ذات او). در اینجا مشخص جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خحدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسین‌آبادی /۷ صفات بر خداوند قائل نیست و از صفات نفسی او بر ازنظر شیخ مفید و بحث از اینکه آیا صفات خدا بیان پذیر است يا خیر؟ آیا می‌توان هر صفتی درباره خداوند مطابق عقل استفاده کرد یا خیر؟ او به بیان‌پذیری صفات خدا در حد و حدود شرع با تبیین عقلانی قائل است؛ زیرا در نکت فی اصول علم الکلام و نیز یا به اعتبار ذات و فعل یا با اعتبار سلبی و ایجابی به تبیین عقلانی آنها پرداخته است؛ بعضا صفات نفسی را با سلب شیخ مفید با دلیل عقلی», صفت علم را با دلیل اتقان صنع اثبات می‌کند. او در اثبات صفت قادر و حی نیز افعالی به خدا.متعلق است و او فاعل آنهاست و انجام آنها شیخ مفید در تبیین صفات با دلیل نقلی به آیات قرآن نقلی است برای بیان صفت علم الهی و نامحدودبودن علم خدا به آیه شریفه «ان الله لا یخفی علیه شی فی الأرض و صفات سلبی نفی ابضار با چشم ظاهر نیز به آیه شریفه («لا تدرکه الأبصار و هو یدرک الأصان و هو اللّطیف الخبیر» (انعام/:۱۰۳) اشاره می‌کند. او در بیان اراد خدا نیز از آیاتی بقره/۱۸۵؛ نسا/۲۹ و ۲۷ و ۲۸). در برخی از متون دینی مفاهیمی به خدا نسبت داده شده است که ازنظر عقلی پذیرفتنی نیست و باید تأویل شود؛ ازجمله آن. واژه «ید» (سمع) و (بصیر) در آیات و روایت است که برای خداوند به کار رفته است. درباره نفی ریت با ابصار برای باری تعالی می‌گوید با شهادت عقل و نطق قرآن و تواتر اخبار از ائمه و همه اهل امامیه و عامه متکلمان, درست نیست رویت باری تعالی با ابصار باشد (مفید» ۶۱۳ االف: ۵۷).  ۸ الهیات تطبیقی؛ سال یازدهم, شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ صفات شنوا و بینا از صفت ذات دانایی گرفته شده است؛ یعنی هیچ‌چیز بر او پوشیده و پنهان نیست. نه اینکه خداوند با چشم و گوش پدیده‌ها و اشیا را می‌بیند و می‌شنود؛ چون تعالی مرید است» از جهت سمع است و برحسب آنچه در قرآن آمده است. اراده الّه تعالی برای افعال» آن افعالی است که تحقق می‌یابد و اراده افعال یعنی خلق آن افعال است (مفید» ۱۶۱۳ب: ۳۶) و صفات غضب» رضا و حب و بغض در معنای حقیقی این صفات برای خداوند به کار نمی‌رود؛ زیرا هر یک از آن صفات فعل و انفعالاتی است که به کار بردن آنها دربار خداوند سبب انفعال در خدا می‌شود. شیخ مفید همه این صفات سمیع» بصیر و مدرک را به «علم» می‌گوید جایز نیست باری تعالی را جز به اسامی بنامیم که در کتاب و در زبان نبی آمده است و در ادامه آمی‌گوید مستلزم دور و تسلسل است». مراد او این است اگر موجود واجب نباشد و موجودات منحصر در ممکنات باشند بنا بر دوم: اگر وجود واجب باشد عدم آن معقول نیست و همان اگر وجود ممکن باشد. باید به سبب دیگری موجود شده باشد و آن دیگری هم اگر واجب است.» هو المطلوب. مقدمه چهارم: اگر ممکن است به سبب دیگر موجود شده است. اگر به واجب منتهی شود» مقصود ما ثابت است و اگر به واجب منتهی نشود دور یا تسلسل لازم آید. مقدمذ آلف: نیز ایق .برهان را برای آثبات وجوق خحدا یه کار رده است. او در کتاب تلخیصالمحصل برهان وجوب و امکان را با ذو تقریر کلامی ,و قلسقی از متکلمان .و حکما بیان ممی‌کند که تفاوت آنها به زمینه نگاه به «ملاک نیاز به علت» نهفته نیاز به ایجادکننده‌ای دارد و ممکن نیست ممکن خود موجود است و لازم است ایجادکننده آن را در حال عدم وجود ایجاد کند و وجودش مسبوق به عدم باشد و در اين صورت آن حادث است و هراامر حادثی نیازمند به محدثی است و چنین محدثی همان مطلوب است و این راه متکلمان برای است که موجودات به واجب و ممکن تقسیم می‌شوند و ممکن برای وجودش به موری و وجودبخشی نیاز دارد. اگر این وجودبخش واجب باشد. مطلوب به دست می‌آید و اگر ممکن باشد. به موثری دیگر نیاز دارد و با ابطال دور و تسلسل به وجود واجبی می‌رسد که وجودی برای او ذاتی نیازمندی به علت را در «حدوث» می‌جوید که به محدئی  نیاز دارد و این محدث «صانع» است؛ اما خواجه در تقریر به موئری نیاز دارد که به آن وجود ببخشد و این مور را به دست می‌دهد. تقریر کلامی مبتنی بر حدوث, خدا را محدث و صانع می‌داند؛ تقریر فلسفی مبتنی بر کلام خدا در آثار دیگر برای اثبات وجود خدا چنین استدلال کرده وجود ممکن الوجود از خود نیست و از غیر است. خداوند اين اثر نیز با تأکید بر «وجوب و امکان» برهان را پیش می‌برد؛ با این تفاوت که در تمامی این مسیری که طی می‌کند. به ممکن به دلیل نیاز به غیر توجه دازد.درواقع خودش نیست. ملاک نیاز به غیر هم «امکان ذاتی) و هم مدنظر است و و در «امکان فقری» «وجود وابسته» مدنظر است؛ بنابراین» چون در اینجا خواجه از تساوی وجود و عدم برای آن ممکن که نیازمند است. سخن"نگفته او از علت وجودی است. نحوه استدلال او فلسفی است و با جهت. حلول حوادث در آن و نیازمندی و لذت و الم مزاجی,» نفی معانی و احوال و صفات زائد عینی و ریت و ... و ثبوت و ایجاب جود. ملکه فوق تمام و کمال, جایگاه فلسفه ‏ و کلام در مفهوم‌سازی حدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسین‌آبادی / ٩ مفهومی است که از تحلیل و تبیین درست آن امکان از نفس وجوب وجود فهمیده می‌شود و همه به صفت واحدی باز می‌گردد و آن وجوب وجود است. مبنای نظر خواجه طوسی این است که وجوب وجود به خودی خود در این کتاب نیز به بیان صفاتی می‌پردازد که در کلام و در میان فلسفه و کلام مشترک است. علاوه بر آن» صفاتی بررسی کر ه‌اند؛ مانند حلول و اتحاد در جسم نداشتن, جهت‌نداشتن پا سمع و بصیر و جود و جباریت. این اینکه بررسی صفات در کلام و فلسفه به‌هم نزدیک است. نیاز به غیر ندارد و هر متحیزی نیاز به غیر دارد. واجب حسی هم نمی‌شود. اصل در تبیین این صفات علاوه بر ارجاع آنها به وجوب وجود. تأکید بر بی‌نیازی واجب به غیر و به تبع آن, تأکید بر وجود مستقل است که در مقابل  ۰ الهیات تطبیفی» سال یازدهم شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ مثال, در تبیین متحهزنبودن ال می‌گوید اگر متحیز باشد. از خواجه در آثاری مثل شرح اشارات بنابر مبانی ابن‌سینا و با تأثیرپذیری از او فلسفه را در تبیین خدا و صفاتش به کار می گیرد. رویکرد او فلسفی‌کردن کلام است. او از مبانی واجب و ممکن است. در اثر دیگری که تلخیصی از کتاب المحصل فخر رازی است. اگرچه از نام قرآنی «اله» برای ترکیب و شراکت را از او سلب می‌کند و مرکب از اجزا و اقسام بودن را با ذات واجب در تناقض می‌داند. این نظر اطلاق اسم بر خداوند به مجوز شرع منوط است. او در و آیا امکان دارد بر خداوند اطلاق شوند. از جهاتی که بر اساس این دلیل برای اینکه چرا از اسامی کلامی برای خداوند بهره گرفته است» نگاه توقیفی او به مسئله اسامی خداوند است. در این نگاه» ادب حکم می‌کند تنها با جواز شرع اسامی بر او اطلاق کرد. بر اساس این, مشتقات آن است؛ مانند واجب الوجود و وجوب وجود و واجب ذاتی. رویکرد و نگاه او دینی و هدف و غایت او نیز دینی و تنها ابزار آن فلسفی است. او فلسفه را در ۱. شیخ مفید به مبانی وجودشناسانه و نیز امور عامه و کاربرد عقل, کاربردی در خدمت دین بود و محدوده و حصار آن را دین تعیین می‌کرد و به هماهنگی عقل و نقل است؛ اما اين؛کار را بدون نیاز به فلسفه و بدون نگاه فلسفی و بهره‌گیری از فلسفه پیش نمی‌برد. بر اساس ایین, امور عامه و وجودشناسی را در بیشتر آثار خود مقدم به بحث از توحید و خداشناسی یا در دل آن قرار داده است ۲. در بحث محتوایی, میان شیخ مفید و خواجه, فاصله بسیار است. در تبیین مفهوم خدا و مبانی مفهوم‌سازی خدا نگاهی متفاوت به مسئله دارند و بهره‌گیریشان از کلام و فلسفه در این مبحث متفاوت است. شیخ مفید از استفاده محتوایی از فلسفه در تبیین این مسئله ابا دارد و اگرچه در نکت‌الاعتقادیه - که انتسابش به او مشکوک است - از برای خدا در آثارش صرفا از دین و کلام بهره می‌گیرد و «صانع» و آثار دیگر از «الّه» برای اسم خدا استفاده می‌کند؛ حال آنکه خواجه نصیر با توجه به مبانی وجودشناسی و  تأثیر از فلسفه» اصطلاحی فلسفی برای خدا بر می‌گزیند. اگرچه دغدغه کلامی و نیز دینی,» او را به استفاده از برای او بیان می‌کنند به غیر نباز نداشتن است که او را از ممکن‌الوجود و هر امر حادثی جدا می‌کند. نیاز به غیر نداشتن, در خود نیاز به علت نداشتن و نوعی قائم بالذات بودن را نشان می‌دهد. بر اساس این, خواجه نصیر به در توجه به عقل و استدلال, هر دو راهی مشترک دیش التزام قاطع بدهمراهی اوخی و قل با ققل در شا ۹ که این التزام در خواجه تصریح نشده است. اما میان این روش استفاده از عقل برای شیخ مفید دینی است؛ اما دلیلی که با توجه به متن دین است. با توجه به «وجوب عقل برای خواجه آزادتر و مستقل‌تر است و می‌تواند با توجه به روش فلسفی به اثبات خدا بپردازد. در برهان وجوب و امکان و تلقی خواجه از «امکان» نگاه فلسفی مفید در اثبات وجود خدا نیز رویکردی کلامی دارد. از می‌گیرد؛ اما برای خواجه «برهان وجوب و امکان» با دو جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسیرآپاای / ۱۱ «(وجوب و امکان» را مطرح می‌کند رویکرد فلسفی در او بر رویکرد کلامی غلبه یافته و فلسفه را در تبیین کلام بهره گرفته و در اثبات وجود خدا کلام را فلسفی کرده است. در دو کتاب رساله اعتقادی و فصول نتصیریه و نیز مفهومی فلسفی است که در متن کلام خواجه قرار گرفته ۶. درباره بحث از صفات خدا نیز روش آنها متفاوت برای مثّلدر بحث از علم برای خداوند از دلیل اتقان صنع بهره می‌گیرد؛ اما در تبیین صفات سلبی از عقل عبور صفات را با بازگشت به یات و روایات و تأویل بررسی که بتوان با عقل صفات را تبیین کرد؛ مانند صفت علم و قدرزت ,که .در متن امد و آنجا که نتوان با عقل تبیین کرده به نقل بر می‌گردد و با نقل روایات و تأویل آنها مبانی فلسفی خود پایبند است و برای بحث از صفات نیز به همان مفهوم فلسفی از خدا یعنی «وجوب وجوده» بر می‌گردد و صفات را با توجه به آن تبیین می‌کند؛ اما هر دو شیخ مفید و خواجه در یک نقطه در بحث از صفات و التزام به نقل و عبور از عقل به‌هم نزدیک می‌شوند. در بحث گستره استفاده از عقل در توصیف صفات خداوند و اینکه حدود مجاز عقل تا کجاست. هر دو عقل را با مرز نقل محدود می‌کنند و شرط ادب را رعایت حدود نقل و  ۳ الهیات تطبیفی» سال یازدهم؛ شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ مفهوم‌سازی از خدا بسیار کم بوده و اسامی که برای خدا بر می گیرد» اسم دینی «خدا» است. در النکت‌لاعتقادیه - در اوائ لالمقالات از «موجد و محدث» سخن می‌گوید؛ اما موجد را به «الّه» تحویل می‌دهد و به دلیل اعتقاد به توقیفی بودن اسما, خود را محدود به استفاده دینی و اسم مطلق خدا را «الّه» می‌داند که اسمی قرآنی و کلامی و دینی و اسلامی است. در مفهوم‌سازی خدا به قوّت از فلسفه تأثیر گرفته است و اسمی که برای خواجه بسا مطلق» واجب و ممکن و وجوب ذاتی و غیری» به بحث نقل و سمع نیز بهره گرفته است. او در اثبات وجود خدا دلایل عقلانی کلامی را در برهان حدوث به کار می‌گیرد و در آن برهان از امکان بهره می‌گیرد که به‌نوعی او را بی‌نیاز از روش فلسفی نمی‌کند. در بحث از صفات نیز هم به عقل و هم به سمع و وحی توجه دارد و در صفاتی که نمی‌تواند از عقل برای تحلیل آن استفاده کند, از سمع و نقل بهره می‌گیرد؛ اما با کمک «تأویل» نه با بازگشت به معنای حقیقی صفات. بلکه با تأویل معانی» صفات آنها را تبیین می‌کند. خواجه نصیر نیز در اثبات وجود خدا از برهان «وجوب و امکان» در تقریر فلسفی و کلامی استفاده می‌کند. در تقریر کلامی با ملاک قرار دادن حدوث و در می‌رود و در تبیین برهان وجوب و امکان از آیات قرآنی نیز بهره می‌گیرد. و در تجرید و فصول در تبیین صفات و است؛ چون با استفاده از وجوب وجود صفات را تبیین می‌کند؛ اما در اینکه چه صفاتی برای خدا به کار برد. جواز را از شرع می‌گیرد و رویکرد توقیفی دارد و اطلاق صفات بر خداوند را به جواز شرع منوط دانسته است و روش او سلبی و ایجابی است که این روش در فلسفه و ۳ بنابر آنچه گفته شد شیخ مفید متکلمی است که نیست. خواجه متکلم - فیلسوفی است که در تبیین خدا و می‌شود. او برای بحث از خدا با متن فلسفه و کلام پیش از خود و متن متون دینی (قرآن) مواجه است و فلسفهه ونان "را نادیده گرفته است؛ زیرا با اينکه با مفهوم فلسفی «علت و معلول» و «قوه و فعل» آشناست» از علت برای توقیفی بودن اسامی و صفات برای خداوند جوازش را از می‌گیرد و فلسفه برای او تا آنجا برای بحث از خدا به کار می‌رود که با شرع در تضاد نباشد و شرع برای او مبنایی  است که حدود تبیین فلسفی او را مشخص می‌کند. برای شیخ مفید نیز عقل همین جایگاه را دارد» در محدوده دین الاشیا و المبدا و نحو ذلک من الأسما الّتی لم ترد فی ۲. «اگر جزئی نیاز به کسب باشد. کل و مجموع آن نیز نیاز به کسب دارد. محتاج به چیزی خود آن نیز به آن «اپن‌سینا وجود مشترکی را که تقسیم به واجب و ممکن دومی و دیگر موجودات است و تفاوت بین آنچه زاین وجود مشترک که بر واجب اطلاق می‌شود و بین آنچه که بر غیر واجب اطلاق می‌شود» این است که آن (وجود) عارض ۶ . فکل اسم یلیق بجلاله و یناسب کمالهممّاالم یرد به (ذن شرعی" جاز اطلاقه علیه تعالی, الا اه لیس من الاّدب؛ لجواز أن لا یناسبه من وجه آخر, کیف و لوآلا غایه عنایته و نهايه رأفته فی الهام الأنبیا و المقربین آسماه لما جسر أحد من الخلق آن یطلق واحدا من ۵. آئه لم یذکر «الاجماع» فی ادن الأحکام الشرعیف و السبب أنّه لا یقول بحجيه الاجماع فی نفسه, و انّما پلشرم الداخل فیه فلذا لم یعد الاجماع وحده دلیلا مستقلا (شیخ جایگاه فلسفه و کلام در مفهوم‌سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه../ حسن عباسی حسیرآپاای /۱۳ ۷ و هی السبیل الی اثبات أعیان الاّصول من الکتاب و خبر متواتر و خبر واحد معه قرینه تشهد بصاقهه و خبر مرسل فی الاسناد یعمل به هل الحق علی الاتفاق (همان). ۸ «واجب علی کل ذی عقل آأن یعرف خالقه جل جلاله لیشکره علی نعمه و یطیعه فیما دعاه الیه فیعلم آن له صانعا صنعه و اخترعه من العدم و أوجده و ... أ لو نجعل له عیین # و لسانا و سفن * و هیناه النجدین* فلا افتحم اعد ٩ .فأن قال (السائل) ما النظر فقل هو استعمال العقل بلا محرک"آو لا فیدخل فی عموم احتیاج کل ممکن الی عل فکما آن وجود نفس الجسم یحتاج الی موجد و بدون محرک یخلق الحرکه و یوجدها و هو اللّه (تعالی) ۱ «و وجوب الوجود یدل علی سرمدیته و نفی الزائد والشریک و المثل و الترکیب بمعانیه و الضد و التحیز و الحلول و الاتحاد و الجهه و حلول الحوادث فیه و الحاجه والالم مطلقا و اللذه و المزاجیه و المعانی و الاحوال و الصفات الزائده عینا و الرویه ... و علی ثبوت الجود و الملک والتمام و فوقه و الحقیه والخیریه و الحکمه و ۲ و الاسما الکثیره و ان أمکن آأن تطلق علی اللّه تعالی من الوجوه التی ذکرها الا أن أصحاب الشرائع لا یجوزون |طلاق اسم علیه تعالی لا بان شرعی" (طوسی, ۱۶۰۵: ۳۶۷).  الهیات تطبیقی» سال یازدهم» شماره بیست و چهارم» پاییز و زمستان ۱۳۹۹ ۸- شیخ مفید. (۱۶۱۳ ب»» النکت فی مقدمات اصول من ۰- شیخ مفید. (۱۶۱۳ د) المقتعه قم, کنگره شیخ مفید. ۳- شیخ مفید. (۱۶۱۳ خ)» تصحیح الاعتقاد. چ ۲ قم

خدا در فلسفه و کلام اسلامی با اسامی مختلفی خوانده می شود و مفاهیم به کاررفته برای اسم خاص خدا در فلسفه، متفاوت از کلام است. شیخ مفید، متکلمی است که از معتزله بهره گرفته و نگاه او به خدا عقلانی و با استفاده از مفهوم دینی است؛ او خدا را «الله» می نامد. خواجه نصیر شخصیت شاخص فلسفه مشاء و صاحب نظر در علم کلام و نگاه او به مسئله خدا نیز بهره گیری از فلسفه و کلام است. او از «صانع»، «خالق»، «باری»، «الله» و نیز «واجب الوجود» برای اسم خدا استفاده کرده است که از حیث مفهومی با هم متفاوت اند. مسئله ما این است که مفهوم خدا نزد شیخ مفید و خواجه تا چه حد کلامی و فلسفی است. در این نوشتار، در دو ساختار محتوایی و روش شناسی، مفهوم سازی خدا نزد شیخ مفید و خواجه، بررسی و در ضمن آن، جایگاه کلام و فلسفه در مفهوم سازی خدا نزد آنها روشن می شود. شیخ مفید، کلام را عقلانی و نه فلسفی می داند و از حیث مفهومی از فلسفه بهره کمی می گیرد. خواجه، کلام را فلسفی می کند و از حیث مفهومی که برای خدا بر می گزیند و در اثبات وجود خدا و بیان صفاتش، نگاه غالب فلسفی دارد. 

480628

از طرفی با توجه به اینکه بسیاری از گهیلت وهای عدرمواللسطگدولا‌ها ارائه: و تولیذ ده و در تتیجه بسیاری از قيمت‌ها نظبر مت ما بای و وخ همصرفی خانواز و بنگاه‌ها و هزینه سایر خدمات توسط دولت‌ها تنظیم می‌ شوند» بدیهی است که در شرایط مواجهه با نرخ‌های تورم پرنوسان دولت‌ها از ورود به فرایند تثبیت قيمت‌ها (۶۶5ع0۲0 0-۳17008ع۳۳1) چشم‌پوشی نخواهند نمود. علاوه بر این فشارهای سیاسی ناشی از افزایش شدید تورم و یا بروز تورم انفجاری (10112000 01 07۶1 ۸) و پرنوسان» تهایتا دولت‌ها را مجبور به سر کوب تورم (10112100 01 74607695) خواهد نمود. این سر کوب به وسیله کنترل‌های قیمت و دستمزد فشار بر تجار بخش خصوصی جهت اجرای محدودیت‌های وضع‌شده یا ورود و مداخله در تجارت خارجی و استفاده از ذخایر ارزی جهت کاهش هزینه‌های کالاهای وارداتی ۱ داده‌های آماری مورد استفاده در این بخش برگرفته از آمارهای منتشرشده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ۴ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ موضوع رفتار متفاوت تورم و نرخ ارز در نرخ‌های متفاوت تورم در نمودار ۱ قابل مشاهده است. (واکنش متفاوت متغیرها به نوسانات یکدیگر در سال‌های قبل و بعد از سال ۱۳۸۷) چرایی و چگونگی این رفقاز دوگانه دراقتصاه ایران به صورق زیر اقایل بیان آنس: رشد مداوم نقدینگی و نرخ‌های تورم بالاتر از سطوح متوسط تورم جهانی در سال‌های مورد بررسی منجر به شکل‌گیری انتظارات تورمی قابل ملاحظه در میان فعالین اقتصادی شده است. در این سال‌ها معمولا نرخ تورم به عنوان متغیر هدف مورد نظر سیاست‌گذار تعیین‌شده و سر کوب (551010ع5110076) پتانسیل‌های تورمی نقدینگی موجود با استفاده از ذخایر ارزی و برخی سیاست‌های مداخله‌ای دیگر صورت گرفته است. به‌عبارتی دیگر بخشی از شکاف موجود میان تورم داخلی و تورم خارجی با استفاده از ذخایر ارزی جبران شده است. ذکر این نکته ضروری است که این روش تنها در شرایط دسترسی آسان به منابع ارزی کافی قابل اجرا بوده و در مواقعی که به دلایل مختلف امکان دسترسی کافی به این منابع وجود ندارد» سیاست‌های دیگر مانند اعمال نرخ‌های متفاوت ارزی و حتی سهمیه‌بندی ارز در دستور کار قرار گرفته است. بنابراین در کنار انتظارات تورمی» نوع دیگری از انتظارات در خصوص افزایش نرخ ارز نیز در ذهن کارگزاران اقتصاد ایران شکایگرفت یی تناها انورمی و انتظارات مرتبط با افزایش ترخ ارز موضوعی خارظار جرد دانگل کت مسا گفار بوده و تنها ادانه روئد ثبات قيمت‌ها در دوره زمانی نسبتا بلندمدت» می‌تواند تغییر و یا تعدیل انتظارات را به دنبال ذافته باشد: البته ذگراین نکتهضروری است کتاموامل موّفر بر شک لگیری آنتظارانت تورمی و انتظارات افزایشی در خصوص نرخ ارز تنها محدود به متغیرهای اقتصادی نبوده و عوامل مطالب گفته‌شده گویای آن.اشت کل رابطه بویا میان‌امتغیرهای مورد نظر در این مطالعه با توجه به دسترسی سیاست گذاران اقتصادی به منابع کافی ارزی و یا عدم دسترسی به این منابع دارای تفاوت‌هایی است. زیرا در شرایطی که امکان دسترسی به منابع کافی ارزی وجود دارد اگر به هر دلیلی انتظارات افزایشی در خصوص نرخ ارز ایجاد شود. با خروج نرخ ارز از محدوده مورد نظر -با توجه به اینکه رژیم ارزی ایران» رزیم 6۰ ,2010۲ سدع 10 3/111 مه هنسه ۳ نعمگ 1۰ فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران... / صبوری دیلمی و ... ۱۵ شناور مدیریت‌شده (75160٩ ۲۵16 0۳286 1102160 2/1202860) است که در این رزیم سیاست‌گذار اقتصادی محدوده‌ای را به‌عنوان محدوده قابل قبول تغییرات نرخ ارز تعیین می‌نماید- سیاست‌گذار در بازار مداخله نموده و با تزریق ارز مورد نیاز به بازاره نرخ ارز را در محدوده مورد نظر کنترل می‌نماید. با این اوصاف اثرات افزایش نرخ ارز بر نرخ ارز دوره‌های آتی و همچنین قیمت‌های داخلی زودگذر و میرا خواهد بود. در مقابل اگر به هر دلیلی قیمت‌های داخلی به‌گونه‌ای افزایش یابد که نرخ تورم به میزانی بیش از نرخ تورم هدف‌گذاری‌شده افزایش یابده سیاست‌گذاز اقتصادی با استقادد از واردات و اقمال سیاست‌هاق سرگوب: قیمته نوزم زا هر محدوده هدف کنترل خواهد نمود. بنابراین در این شرایط نیز اثرات احتمالی افزایش قيمت‌ها محدود به دوره‌ای کوتاه است و تغییرات در نرخ ارز را به دنبال ندارد. اما در صورت محدودیت دسترسی به منابع ارزی» سیاست‌گذار اقتصادی معمولا تا حدودی افزایش قيمت‌ها را پذیرا خواهد بود. به دنبال این افزایش و با توجه به حجم نقدینگی موجود در اقتصاد انتظارات تورمی به سرعت افزایش یافته و تغییرات قیمتی در بازارهای دارایی و حتی بازار کالا را به دنبال خواهد داشت. در این شرایط سیاست گذار#اقتصادی تمام ققابع خوهرا در راستای کنترل سطح قيمت‌ها بکار گرفته و علاوه برآن سیاست‌های تثبیت قیمت را در دستور کار قرار خواهد داد. بدیهی است با گذشت زمان هزینه‌های اجرای این سیاست‌ها.افزایش یافته و سیاست‌گذار مجبور می‌شود نرخ ارز و برخی قيمت‌ها را تا حدودی تعدیل نماید. این تغییرات موج جدیدی از انتظارات تورمی و همچنین انتظاراث افزایش نرک ارز را به دثبال دار در این شرایط تقاضای سفته‌بازی! و تقاضای احتیاطی" در بازارهای دارایی و به‌خصوص بازار ارز تقویت شده که افزایش مجدد نرخ ارزو در نهایت افزایش چندباره قیمت‌های داخلی را به دنبال دارد. بنابراین به نظر بررسی رابطه میان متغیرهای نرخ ارز و تورم و همچنین امکان وجود چرخه شذیدشونده میآن آین متیر با استفاگ از روابط نخطل کمی ساذه‌انگارانه بوذهو ذستیابی ید نتایج دقیق‌تر نیازمند بهره‌گیری از تحلیل روابط میان این متغیرها در قالب رژیم‌های چندگانه ۲ نگهداری ارز با هدف حفظ ارزش نقدینگی در اختیار, ۶ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ دز مظالتات:ابتدایی برزسی وجو چرقه تشدیدشونده:با استفاده از قحلیل علت مان مقیرهای نرخ ارز و تورم صورت گرفت.! اما این رویکرد در مطالعات بعدی مورد اشکال واقع شد که دلیل اصلی آن برونزا در نظر گرفتن یکی از متغیرهای نرخ تورم و نرخ ارز ذکر شده است. به عبارت دیگر این متفیرها دارای ارتباط متقابل بوده و بعضا متغیر سومی موجب ایجاد تغییرات در هر دو متغیر مورد نظر می‌شود. در اين شرایط برونزا در نظر گرفتن هر یک از این متغیرها خالی از اشکال نخواهد بود. از طرف دیگر وجود یک رابطه دوطرفه میان متغیرهای ذکر شده به‌خودی‌خود بیانگر وجود این چرخه‌ها نبوده و در این خصوص لازم است ثبات (51600ر5 0۶ انلزه51) سیستم نیز سورد ارزیابیآقراز گیرد. با این اوصاف تلطلیل ارتاه: متقایل امیان متفیرهای مورد نظر با استفاده از توابع کنش و واکنش ((17۹۳) ۳۵۲۵ 1۳0156-11650056) حاصل از یک مدل خودتوضیح برداری ((۸74 )16876991020 ۸۲۵ ۷6010۲) مناسب‌تر از تحلیل علیت (919و1ه20 (وازا02052)) به وسیله آزمون علیت گرنجری (691) اوانام07280۳-025) خواهد بود. از طرفی همان کریاه کنگاید انتظار لاد میگاهای مورد نظر در سطوح مختلف تورمی روابط متفاوتی را تجربه نمایند. بنابراین مدل خودتوضیح برداری مورد استفاده باید دارای قابلیت امکان لحاظ تغییر رژیم (ع01208 2816) در متغیرها نیز باشد. با توجه به مطالب گفته‌شده در این تحقیق مدل تغییر رژیم مارکف خود توضیح برداری بیزیآ (رابطه (۱)) مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای طراحی مدل ابتدا تعداد رژیم‌هایی که به صورت بهتری فرایند داده‌ها را توصیف می‌نماید و همچنین تعداد وقفه‌های لازم جهت حفظ پویایی داده‌ها تعیین خواهند شد. در گام دوم باید مشخص شود که رژیم‌های تعیین‌شده دارای چه تفاوت‌هایی از لحاظ عرض‌از مبدا واریانن و یا ساختار پویا می‌باشند و در نهایت پس از تخمین مدل باید توضیح داده شود که در هر رژیم چه اتفاقی روی داده است. .۷7۸ 0/158) 168۳5910 ما۸ ۷۵0۳ صهزکه روهظ وصنط‌ازیگ 3/60 .2 ۳ برای مطالعه بیشتر زمینه اقتصادسنجی بیزی به (1971 ,761106۲) مراجعه شود. فرضیه وجود چزخه تشدیدشونده نرخ ازز-تورم دز ایزان:. / صبوری دیلمیویت. ۱۷ در این روابط (,ی)ع» (,و) ر8» (,ی)2 و (,و)2 به‌ترتیب عرض از مبداهای مختص هر رژیم!» ماتریس ضرایب خودتوضیح," باقیمانده‌ها؟ و کوواریانس اجزا اخلال؟ در یک مدل ()/۷۸ همراه با تغییر رژیم است. با توجه به اینکه در روش بیزی استفاده از توزیع پیشین* ضروری است, رابطه (۳) به عنوان یک توزیع پیشین مناسب برای مدل ارائه‌شده رابطه (۱) در اين رابطه توزیع پیشین مشترک ",0,5 ,0) به صورت پیشین شرطی خواهد بود. توزیع پیشین پارامترها توزیع پیشین سیمز-ژا" بوده که جهت برآورد پارامترهای مدل مورد استفاده قرار گرفته است*. جز دوم سمت راست این رابطه ((9,0 | ,9):ط(۳۲)۷) فرایند دریکلت (2۲00699 117121161) و دربردارنده اطلاعات پیشین ماتریس انتقال مارکف است". جهت بدست آوردن توزیع‌های شرطی ارائه‌شده, از یک نمونه‌گیر گیس (5۵۳۳16۲ 5ط6(0) دارای الگوریتم مونت کارلوهژنجیره؛ها رکفت متروپلیس" انتفاده مشود که در آن امکان جایگشت تصادفی ( ۳6۲۳۲۵0 11۵۵0۳0) میان رژیم‌ها نیز لحاظ شده است!۱. پس از اینکه رژیم‌های یک مدل مشخص شد می‌توان با به‌کارگیری الگوریتم خوشه‌بندی میانگین ام (طاذده18ه 210۶16۳۳8 16-6۵) در توزیع پسین (40۳9[17 ۳05167107) طراحی شده» مشخص نمود که کدام یک از پارامترها تغییر رژیم را بهتر تصریح خواهند نمود. جهت تعیین بهترین تعداد رژیم‌ها (1/) و وقفه‌ها ( 2].) ابتدا مدل‌هایی با تعداد وقفه‌ها و رژیم‌های متفاوت 8۰ ,۷288006۲ 8 مقط72 رکصزگ :2006 ,۳۳۵0۵9 2 3۳3001 :مع5 ۰ ۱ برای مطالعه بیشتر درخصوص جایگشت تصادفی رژیم‌ها در مدل به (2001 ,۳۳1۷1۳1-561021167) مراجعه گردد. مراحل نمونه‌گیری ,5 و () توسط نمونه‌گیر گییس در مطالعات (2008 ,له 6۳ 5108) و (1997 ,8ن2اه16) و نمونه‌گیری ) و مراحل جایگشت تصادفی در مطالعه (2001 ,1021167ع۳۳۵۷:1۳۸1-5) ارائه شده است. ۸ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ تصریح شده و سپس بهترین مدل با استفاده از لگاریتم حاشیه‌ای توزیع داده‌ها (/۱)77 انتخاب می‌شود؟. در این تحقیق مدل‌های متفاوتی با در نظر گرفتن ۲ رژیم و با وقفه‌های ۱ الی ۱۲ برآورد و سپس 77/7070 هر مدل با استفاده از 5017016۳ ۲1۵96ط ۳0506۲107 نمودار ۲: لگاریتم حاشیه‌ای توزیع داده‌ها در مدل‌های دارای دو رژیم با وقفه‌های متفاوت در نگاه اول تعداد یک وقفه در داده‌های ماهانه کمی دور از ذهن می‌نماید و انتظار برآن بود که تعداد وقفه‌های بیشتری جهت نمایش پویایی سیستم در این مدل به کار گرفته شود اما در مدل فعلی بخشی از پویایی‌های مدل به وسیله فرایند مارکف و تغییر رژیم توضیح داده شده‌اند و در نتیجه کاهش تعداد وقفه‌های مورد استفاده در مدل طبیعی خواهد بود. در این خصوص مطالعه کرالزیگ (1997 ,167012[8) نشان داد که مدل‌های (۹,*م) ۷۸۸/۸ دارای نمایش (115817270,1 بوده که در آن در< ‏ می‌باشد؛. از طرف دیگر داده‌ها به صورت تغییرات نسبت به ماه مشابه سال قبل مورد استفاده قرار گرفته‌اند و براین اساس یک وقفه به معنی در نظر گرفتن تغییر ذوازده ماهد هر متا می‌کاط ضمنا همان کوفظ که:ذر ببخش قبل,اشاره شد: ۲ برای مطالعه بیشتر درخصوص استفاده از این معیار جچهت مقایسه مدل‌ها به (23-26 :1971 ,761106۲) مراجعه گردد. ۳ نتایج حاصل از مطالعه (2006 ,210216۲ ۳۲112۷۷1۳11-5 ) نشان می‌دهدکه از میان تمام روش‌های موجود و بصوضا رژیم مار کف 507016۳ 0۳1۵496 30516۲107 دارای کمترین انحراف معیار جهت برآورد لگاریتم حاشیه‌ای ۴ بر این اساس بهترین وقفه در این مدل برابر با یک می‌باشد. فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران... / صبوری دیلمی و ... ۱۹ جهت تخمین این مدل از یک نمونه‌گیر گیبس استفاده می‌شود. این روش میان نام رژیم‌های (۳81065 136 ۵1 ۳8ناه1.2) در نظر گرفته شده بدون تغییر (1۷۵۲1201) بوده و توزیع پسین دارای !۲ حالت خواهد بود. این بدان معنی است که در نتیجه این فرایند اطلاعات مربوط به شناسایی رژیم‌ها از دست خواهد رفت و جهت تشخیص اینکه رژیم‌ها دارای عرض از مبدأها اجزای خودبازگشتی و یا واریانس‌های متفاوت هستند از روش خوشه‌بندی )1 میانگین استفاده می‌شود. نتیجه این تحلیل برای مدل دارای دو رژیم و یک وقفه در نمودار (۳) ارائه شده است. این نمودار نشان می‌دهد که کدام یک از پارامترها دارای تفاوت بیشتری در دو رژیم بوده و شناسایی رژیم‌ها با استفاده از پارامتر دارای بیشترین تفاوت صورت می‌گیردا. با توجه به توزیع‌های پسین ارائه شده در نمودار (۳) به نظر می‌رسد واریانس اجزای اخلال دارای تفاوت اساسی میان رژیم‌ها است". بنابراین تفاوت واریانس در میان رژیم‌ها جهت شناسایی و توضیح اینکه در هر رژیم چه اتفاقی افتاده» به کار گرفته می‌شود". نمودار ۳: توزیع عرض‌ازمبدا, واربانس؛ اجزا خود توضیح و ماتریس انتقال در هر یک از دو رژیم 0 0 ۴ 2+5 06+00 4 0:02 0.00 2 0.02 944-962 :2014 بک‌نصفصرل ناگی آمعنناوم که کاعق ۶۵۳ وصتاهدا ۷۵ ما5 عم ,۳۳۵60۵9 ,3۵06 نعع5 1۰ ۰ 500۳00 ۵۶ وصفا ۳۳۵6۳۵۵۰ و .0 3۳001 :م5 .2 ۳ البته پارامترهای دیگر نیز در هر رژیم دارای توزیع خاصی هستند. اما این تفاوت در خصوص واریانس‌ها بسیار ۰ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ نکته قابل توجه دیگر در خصوص مدل مورد استفاده و به طور کلی مدل‌های بیزی آن است که در این مدل‌ها امکان استفاده از متغیرهای نامانا (370-5120277) بدون هیچ‌گونه نگرانی ناشی از اثرات به کارگیری متغیرهای نامانا بر تحلیل پارامترها وجود دارد!. البته هنگام تصریح ابر پارامترهای (۲۹ع32۳2۳61 7706۲) مدل می‌توان اعتقاد به مانایی و همجمعی متغیرهای مورد استفاده را لحاظ نمود. در نهایت بهترین مدل با استفاده از لگاریتم توزیع حاشیه‌ای داده‌ها با توجه به مطالب ارائه‌شده مدل خودتوضیح برداری بیزی دارای تغییر رژیم مارکف (دو رژیم و یک وقفه) با استفاده از نرم‌افزار 1 برآورد و نتایج حاصل از توابع کنش و واکنش (۳۵۵ 1۳0186-116900096) حاصل از این مدل در هر یک از رژیم‌های تورم نمودار ۴: توابع کنش و واکنش در رژیم تورمی سطح پایین ۳ ۳ 7 7 7 +۹8 ۳ ۳ ۳ ۳ ۳ 5 9 50 40 30 20 10 9 50 40 30 20 310 0 5 7 7 ۲ ۲ ۲ و۹6 +[ 7 7 7 7 5 ری 50 40 30 20 10 0 50 40 30 20 310 0 ۳ متغیرهای مورد استفاده در این مدل متغیرهای شاخص قیمت مصرف‌کننده, شاخص قیمت تولیدکننده, نرخ ارز(نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد؛ حجم‌نقدینگی بوده که همگی از آمارهای انتشار یافته از بانک مرکزی استخراج شده‌اند. ضمنا با عنایت به اینکه در این تحقیق بررسی روابط میان نرخ ارز و نرخ تورم مورد تاکید بوده» نتایج مربوط به اثرات متقابل میان سایر متغیرها در متن مقاله ارانه نشده» اما فایل نتایج کامل در اختیار نشریه قرار گرفتد و امکان یهرهگیری فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران... / صبوری دیلمی و ... ۲۱ توابع کنش و واکنش در رژیم تورمی سطح پایین (کم‌نوسان با دارای واریانس کمتر) بیانگر وجود رابطه معنی‌دار و دوطرفه میان تغییرات نرخ ارز و تورم بوده و با توجه به میرایی این توابخ می‌قوان تتیجه گرفت که در این ریم سیستم دارای بات است: این موضوع :با استفاده از نمودارهای واقع در قطر فرعی نمودار (۴) قابل نمایش است. بر این اساس نرخ تورم در پاسخ به یک شوک مثبت نرخ ارز افزایش و پس از حدود ۱۰ دوره زمانی به سطح تعادلی جدید دست خواهد یافت. از طرف دیگر نرخ ارز در پاسخ به افزایش نرخ تورم به میزان یک انحراف معیار افزایش و پس از حدود ۱۲ دوره زمانی به سطح تعادلی جدید وارد خواهد شد. البته ذکر این نکته نیز ضروری است که براساس نتایج به‌دست‌آمده واکنش نرخ ارز نسبت به شوک تورمی تا حدودی از واکنش تورم به تغییرات نرخ ارز بزرگ‌تر است. چگونگی ایجاد روابط سیاست‌گذار اقتصادی با اعمال سیاست‌های متفاوت و سرکوب قيمت‌ها تا حد ممکن از انتقال اثرات تغییرات نرخ ارز به نرخ تورم جلوگیری خواهند نمود. نمونه‌ای از این سیاست‌ها در پس از افزایش نرخ ارز در سال‌های ابتدای دهه ۹۰ تخصیص ارز مبادله‌ای و یا ارز دولتی به کالاهای اساسی و همچنین مواد اولیه موزد نیاز بنگاه‌های تولیدی است. از طرف دیگر در ان شرایط مقامات اقتصادی با قیمت‌گذاری و دخالت در بازار کالا و خدمات نیز مانع از افزایش خارج از کنترل نرخ تورم خواهند شد. نکته اساسی دیگری که در خصوص این رژیم باید مورد توجه قرار گیرد وجود انتظارات تورمی پنهان در میان فعالان بازارهای مختلف است. به عبارتی با توجه به اینکه متقاضیان ارز جهت تأمین ارز مورد نیاز واردات پا ذخیره ارزش با محدودیتی مواجه نیستند انتظارات تورمی به صورت فزآینده نبوده و نرخ رشد انتظاری تورم و ارز روندی کاهنده را تجربه می‌کند. تصویر این موضوع در نمودارهای واقع در قطر اصلی نمودار (۴) قابل همان گونه که قبلا اشاره شد ادامه سیاست‌های ذکرشده مستلزم دسترسی آسان به منابع ارزی است. البته استفاده مداوم از منابع ارزی مشکلات دیگری همچون افزایش حجم نقدینگی را به دنبال داشته که خود به عنوان منبع ایجاد افزایش قيمت‌ها و شکل‌گیری انتظارات جدید تورمی به سیستم وارد می‌شود. با گذشت زمان» اصول حاکم بر سیستم ارزی ۲ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ شناور مدیریت‌شده» سیاست‌گذار اقتصادی را ملزم به تعدیل نرخ ارز به میزان تفاوت میان تورم داخلی و خارجی خواهد کرد. عدم تعدیل نرخ ارز براساس سازوکار ذکرشده» شکل‌گیری مجدد انتظارات در خصوص افزایش نرخ ارز و تورم را به دنبال خواهد داشت. در این شرایط اگر به هر دلیلی استفاده از منابع ارزی با محدودیت‌هایی همراه گردد تغییر از وضعیت باثبات موجود امکان پذیر خواهد بود. البته افزایش مداوم حجم نقدینگی نیز به عنوان یکی از عوامل اصلی تغییر وضعیت باثبات عمل کرده و علاوه بر افزایش بیشتر سطح قيمت‌ها اقتصاد را مهیای ورود به شرایط چرخه تشدیدشونده خواهد نمود. نتایج حاصل توابع کنش و واکنش در نمودار (۵) بیانگر تجربه رفتار انفجاری سیستم در رژیم تورم سطح بالاست. شکل‌گیری انتظارات جدید تورمی و همچنین کاهش امکان دسترسی به منابع ارزی» وضعیت جدیدی را ایجاد نموده که در آن نرخ تورم از دامنه رژیم تورم سطح پایین عبور کرده و در وضعیت جدید (رژیم تورمی سطح بالا) قرار می‌گیرد. از«طرف دیگر با توجه به محدودیت‌های ایجادشده جهت بهره گیری از منابع ارزی» بازار ارز نیز با مازاد تقاضای ارز روبه‌رو شده و در این شرایط سیاست‌گذار اقتصادی مواردی مانند سهمیه‌بندی جهت تأمین نیازهای ارزی را در دستور کار قرار می‌دهد. مازاد تقاضای ایجادشده» افزایش نرخ ارز را به دنبال داشته و این امر با توجه به شرایط تورمی موجود منجر به شکل‌گیری تقاضاهای جدید احتیاطی و سفته‌بازی در بازار ارز خواهد شد. مجموعه موارد ذکرشده منجر به حادتر شدن وضعیت مازاد تقاضا و تشکیل صف‌های خرید در بازار ارز می‌شود و در شرایط حدی با شکل‌گیری انتظارات قیاسی و حتی ایجاد اثر ارابه موسیقی توسط کارگزاران» افزایش مداوم نرخ ارز در بازار را به دنبال خواهد داشت. با افزایش نرخ ارز در بازار آزاده سیاست گذار اقتصادی مجبور به تعدیل فهرست کالاهای مشمول دریافت ارز سهمیه‌ای شده که این امر اثرات افزایش نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی را تشدید کرده و نرخ تورم مجددا افزایش می‌یابد. در تهایت همراهی این شرایط با افزایش مداوم حجم نقدینگی منجر به بروز رفتار انفجاری در متغیرهای مورد بررسی و ایجاد چرخه تشدیدشونده افزایش نرخ ارز-تورم در رژیم تورم سطح بالا خواهد شد. البته در این شرایط نیز سیاست‌گذار اقتصادی تا حد ممکن در مقابل افزایش نرخ ارز مقاومت خواهد نمود. این موضوع در قالب تفاوت نقطه شروع حرکت انفجاری در نمودارهای واقع در قطر فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران... / صبوری دیلمی و ... ۲۳ نمودار ۵: توابع کنش و واکنش در رژیم تورمی سطح بالا 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 1 50 0 30 20 10 0 50 20 30 20 10 ۰ 50 0 30 20 10 ۰ 50 20 30 20 10 ۰ در این تحقیق رابطه دو سویه میان متغیرهای نرخ ارز و نرخ تورم با هدف پاسخگویی به سوّالاتی همچون امکان وجود رابطه دوطرفه میان متغیرهای ذکرشده و همچنین امکان ایجاد چرخه تشدیدشونده میان آن‌ها با بهره‌گیری از مدل خودتوضیح برداری بیزی دارای تغییر رژیم مارکف در نرم‌افزار +1 و با استفاده از داده‌های ماهانه در دوره زمانی فروردین ۱۳۸۱ الی اسفند ۱۳۹۵ مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نکته مهم در خصوص فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز وتورم فقدان مطالعات جدید و مرتبط با این موضوع در سال‌های پس از دهه ۱۹۹۰ است. در این خصوص به نظر می‌رسد رعایت نکاتی همچون الزام به انضباط پولی و مالی توسط دولت‌ها و همچنین آیجاد ارتباط پیشتر میان بازارهای"مالی در کشورهای مختلف تا حدود زبادی احتمال شکل‌گیری این چرخه را منتفی کرده است. اما نگاهی به داده‌های آماری انتشاریافته در خصوص اقتصاد ایران نشان از آن دارد که هیچ‌یک از این موارد در ایران رعایت نشده و همین موضوع اقتصاد ایران را همواره در معرض مواجهه با این چرخه قرار داده است. مدل مورد استفاده در این تحقیق دارای ویژگی‌های خاصی همچون امکان استفاده از تغییر رژیم‌های متعدد و درونزایی متغیرهای استفاده‌شده در مدل است. بر این اساس امکان بررسی ۴ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ رفتار متغیرهای مورد نظر در سطوح تورمی بالا و پایین وجود داشته و از طرفی از ایجاد اشکالات احتمالی ناشی از تصریح غلط در هنگام برونزا در نظر گرفتن هر یک از متغیرها جلوگیری می‌شود.با ان ازصاف اشتگالات وارشتم یه برنگی مطالناف چیقین کذبرای تررسی این فرضیه از آزمون‌های علیت گرنجری استفاده کردند دامنگیر این تحقیق نخواهد بود. نتایج حاصل از برآورد این مدل بیانگر این واقعیت است که رفتار متغیرهای مورد نظر در رژیم‌های پرنوسان و کم‌نوسان تورمی دارای تفاوت‌های اساسی است و براین اساس بررسی رواب متقابل میان این متغیرها با استفاده از روش‌های ساده خطی خالی از اشکال نخواهد بود نتایج حاصل از توابع کنش و واکنش در رژیم تورمی سطح پایین بیانگر وجود یک رابطه دوطرفه میان متغیرهای نرخ تورم و افزایش نرخ ارز است. در این رژیم هر دو متغیر پس از افزایش اولیه در سطوح تعادلی جدیدی قرار خواهند گرفت. همچنین واکنش نرخ ارز به تغییر در نرخ تورم به مراتب شدیدتر از واکنش نرخ تورم به افزایش نرخ ارز است. در نهایت آن‌گونه که مشاهده می‌شود. در اين رژیم سیستم باثبات بوده که نشانگر رد فرضیه وجود چرخه از طرف دیگر نتایج حاصل از ترسیم توابع کنش و واکنش در رژیم تورمی سطح بالا(پرنوسان) خاکی از آن است که در این رژیم سلتمراز چالت باشات تارج شده و رفتاری انفجاری را تجربه خواهد نمود. البته همان‌گونه که مشاهدمرلی‌شود در‌این رژیم واکنش نرخ تورم به تغییرات نرخ ارز بسیار شدیدتر از واکنش نرخ ارز به تغییرات نرخ تورم است. بنابراین چرخه تشدیدشونده افزایش نرخ ارز و تورم در وضعیت تورمی سطح بالا در اقتصاد ایران قابل مشاهده است. ريشه ایجاد این فرایند انفجاری به مواردی مانند بی‌انضباطی‌های پولی وسالی خولته افزایشی مناوم ححم نففشک ی وطعلکیری انتطااها تورمی ندید نسیت دا همچنین نتایج این تحقیق نشان از آن دارد که اگرچه ممکن است سیاست‌گذاران اقتصادی در برخی برهه‌های زمانی» با اهداف مختلف و برخلاف قواعد اقتصادی از ایجاد برخی تغییرات در اقتصاد جلوگیری نمایند اما با گذشت زمان و قرارگرفتن در وضعیت جدید اقتصادی» تغییرات لازم با شدت بیشتری به اقتصاد تحمیل خواهد شد و همان‌گونه که مشاهده گردید. تغییرات در این شرایط بسیار پرهزینه‌تر و همراه با ایجاد بی‌ثباتی در سیستم خواهد بود. فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران... / صبوری دیلمی و ... ۲۵ :100 ون‌زا20 ۵0۵ و0ع 1 :۹/۵۵60 7۵0۳۵۱ (3994) ۷۰ ولاعح۸ 7 77000 ۳۵ ۹۳۵ :3۵16۶ 3۳۵۳96 و2100 .0978 بش۸ 0۳006 ۵۶ ول وقن ۸ :36۳96 270 ,ط610ع3۳ بکنص0 0 4 1060266 ,06| نع سک 1607616۵1 ۸ ندعاعن فبسوبطز ۷ هه کم ب(01977) .۳ ,60۵/6 6 60 مفقق8ظ 0 ,ااقع اه عومقطاع۳ وصنع م۱ ۵۳ لمدوم2 بوفناو2 ۸ فص کنفولدس۸ [7۸۵۲۵۸۵۲۵) ۳006۲5 ]540 ,تقافه ۲/0015 عاع دوز عط1 .(1979) ۳۰ بل مظوفازظ 5 ۵ ,فان ک0ز۷ صه مصمناهاکه] ,فعاهط عوسم‌طامت .(1980) ۰ .34 ,80۵0 وه عدناه3/00 دعم5 ع 1 صقزقه 8 جز مععصده ۸ .(2006) :3 م۳۳ عک ,۳ باصهظ 2011601 ۰ 9زفواهس۸ برونام۳ هه عصناهم۳۵۳ معصاق 1 و156 ندنام ۶ و5 ۵طا اناگده آمعناناوم 0۶ کاع 10 عصناه ۳۵ .(2014) ۳۰ ماو 50 نک ول ۳۳۵۵۵ .80 8۳۵006 944-2 .00 ,4 310۰ ,30 ۷7۵1۰ و ۹۲۳۵۳۵۲۵۹09 ,7۵۳۳۵ ,13۳۵۸۵۵ فعنصمص یل 68 16 مصقزده‌ود8ظ ۸ .(2012) .8 ,50006 ۵ و مصناآ بل ۳۳۵۵۵ :8 58۳۵006 و2 ۸۵۱ 2012 ۸۳5۸ ,کع 3 اعناگدم۲ که ص۲0 عط 1۵ موم ۸ 6 ۵0 ۵۵۶ 1۵ 1 ع۵طع0 عاع 0۳ ۷005/۳۸08 7۳6 .(1983) .36 ,60860600 086 80۵ ۵0106006 کون اهاع 0 ۳6۵ .(2016) 34۰ مکقع116ز م11 ۵ ول ق۳۵۷۵ ,25 7۵1۰ و۷16۷0ع 5 ۸۵۲1601660110116 1000 مس عامد ععصقطعه کنعزطصمام) [ 70۳۵۲ ,6/(م1معی هه صمماگها مسا آعطاماج بر1977) 36 ,۳۳۵۵۵۵ 0 زد عقاه و دمناهصنایه ماحع۲ غ6 3/00 حنقطه «معسه ۹/۸ .(2001) .5 معاخمصط ۳۳۵-5 5۸۵۶6۵1 ۸۵۲1۵۲ ۵ ]۵ 70۳۵/۱ ,تقاعلومه عسان هه عصنطا۳ه عنصعصرول ۸1 1۳۵ 200 ,۳۳665 1056 بکعا۵م عمط .(1980) ۰ و23 6 و.ظ 0۰ و1۳66 «اتط 1 ۶ م60 علر ۷ 0٩ ,ات فقع0 ۳0 51215101 ,زا3001 کدمزدده ی ماش ۷۵۵0۶ عصنط زک معلحم/۹* .(1997) 1۳ معنتاگط ا3/39926156 ,کنک7۳6 27 بتعا ععممطامن عاطانه1 هه جمذفت ب(1977) ۳۰ مقهینسگ ۶ دوفصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی / شماره ۱ / پیاپی ۱۵ / صص ۲۶-۳ 65 لمعسزمصه و۹00 .(2006) 34۰ مصقل0ل ک .34 .0 بنعاظ :.0 .ل وخاقزانش/1 ۰ ,16 ۷۵۱۰ ,و0010 0۵ کعع اک عم عسان کدعممعم اعاط 00 ۵ط1 10۳ 010 0011060 ۸ :1973-1978 ,065 ۳۵۳96 وسمه2۱ .(1979) 8 مصمصصنگ0 2 6 نع ممطاعه قداص هرز وع۹۵* مصممصصنگل< بط ۵ ,16۲0۳۵۵0۵۰ .3655 1736۳5 06020 :۷۵۳۵ 316 ,(176-179 .0ص) مارد ووصکسه عاطانصمه 40 معط هه کاصعص دم که ععصعلهط عطا ماد ععصعطاین عط 3 .(1976) 36۰ 1/5۹۵ [ 707۵1 5200110۷10 ,عصناه110 0عاامتمنادمه که عصنع ج +علهن نام آمع 270۳686, 8. )1979(. 1۵۳۳۵0۳۵, ۳۳۵۳۵۶ ۵06710166: 16830715 ۵] 16 111۸6۳۷۷۵۲ 6۲0, واه بوصم فص صمنامگه مذعاه عمط .(0999) یک 02 6 72 ,ون ,هاگ 00 30۵1۵10-1112 عط 0۶ 3/006 0عدناواگ ۸۵ .(3978) بش۸ مک 500862 76-۰ .00 ,25 310۰ ,( ۳۵ 1/060 ,۵۳۳۵0۵ 7) 5 7ع0هطظ 31/286 عنس2 1 +20 005 1/01 صعنحع ره ۵ .(1998) 1۰ بقط 72‏ ی و فصهنگ 17161100066۳ ۸ ناومط کدنا نماد مامتا" .(1991) 3 , عناطنا مک ی بفهنگ -واراابد عوتها دز ماه ۳ حلومط ۹۹ .(2008) .0 عصمعع۵ ۱۷ ۶ 1 مقط2 0 مقصنگ 2 .370 ,146 ۷۵۰٩ رک6ز0۵77161ع ]۵ /۵ 70۳ فاعم عداط 3/300 صمخاهنوه 1065 200 کاصع 3/106 عاقط-مع ماما معط امه ۳۵۵0 (1983) سا مقاط 502 50001 ,1۸6۲۳۵۸۹۵۲۵ 310/۰ 0ص 010 بععاعیی 3۷۳۳0۵5 310150 200 05 :111800 ,8ات0 کبامبشا هه کنامنز وصه وعنام2 نها هاگ" .(1979) .۸ موق .ل1 مطنلله ۸۷7 :0 ,۳601101161۳168 13 16۳۵۵۵ 36063100 ۵ 7۳0۵۵۵ ۸۸ .(0971) بش۸ طعصلاه7

در این تحقیق رابطه پویای نرخ ارز-تورم و همچنین وجود چرخه تشدیدشونده در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1381:01- 1395:12 با استفاده از رویکرد تغییر رژیم مارکف بیزی در مدل خودتوضیح بردای مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس وجود دو رژیم متفاوت تورمی(دارای واریانس های متفاوت) مورد تاکید قرار گرفته و نتایج توابع کنش- واکنش بیانگر وجود رابطه دوطرفه میان متغیرها در رژیم تورمی سطح پایین و یک رابطه انفجاری در رژیم تورمی سطح بالا است. در رژیم تورمی سطح پایین، واکنش تورم به شوک وارد شده به میزان یک انحراف معیار در نرخ ارز، مثبت و کمتر از یک و از طرف دیگر واکنش نرخ ارز به شوک تورمی به میزان یک انحراف معیار نیز مثبت اما برزگتر از حالت قبل است. همچنین رفتار انفجاری این توابع در رژیم تورمی سطح بالا حاکی از آن است که فرضیه چرخه تشدیدشونده در دوره موردبررسی در اقتصاد ایران صادق است.

448808

برای مثال, طبق نظر ریچارد رورتی «هیچ چیز توجیه هناب نمی‌آید مگر با ارجاع به [باورهایی] که پیش‌تر پذیرفته‌ايم و هیچ راهی برای بیرون آمدن از باورها و زبان‌مان برای یافتن آزمونی جز انسجام وجود ندارد.»" با این وصف؛ اگر بپذیریم که هویت ما و هنجارهای حاکم بر انديشه و کنش‌مان توسط رویّه‌های توجیهی جامعه زبانی ما تعیین می‌شود. آن‌گاه باید نتیجه گرفت که ما در دایره بسته بازی زبانی فرهنگ خودی محبوس‌ایم؟ و تلاش برای گشودن راهی به بیرون از این بن‌بست و دست یازیدن به آن‌چه که حقیقت جهان‌شمول می‌نامیم‌اش در حکم بازگشت به تفکر اسطوره‌ای» متافیزیکی, يا مذهبی‌ست که دوره‌اش سر آمده است. از نظر هابرماس, لازمه این موضع زمینه‌گرایان این است که همه دعاوی اعتبار به یک اندازه تخته‌بند زمینه‌های فرهنگی خود هستند و بنابراین هرگونه نقدیآخواه‌ناخواه وابسته به پس‌زمينه باورهایی است که آن‌ها را نقد می‌کند. این دیدگاه علاوه بر اين‌که نقد هنجارین را در درون هر جامعه زبانی بی‌معنا می‌کند. امکان گفت‌وگوی نادار و نقد غیرخودارجاع بین جوامع زبانی رامنتفی می‌سازد. به نظر می‌رسد تنها راه نجاتاز. این حضار این است که در دل هرگونه دعوی اعتبار (-۷2 کطنها 67ن110) وجهی را رصد کنیم که به؛بیّرون از مین بومی و محلی آن اشاره دارد و می‌تواند آن را از دعاوی دیگر, از جمله دعوی قدرت یا دعوی کارایی, جدا کند. با این تفکیک می‌توان کاربردهای ابزاری عقل را از کاربزدهای ارتباطی آن جدا کرد و از پیش‌فرض‌های آن برای تمهید یک ملاک هنجاری جهت نقد روال‌های حاکم بر تفکر و عمل کمک گرفت. «نقد وقتی تبدیل به نقد ایدئولوژی می‌شود که می‌کوشد نشان دهد اغتبار یک نظریهبه قدر کافی از بستری که از آن برخاسته جدانیست؛ که در پساپشت نظریه مخلوط غیرمجازی ا زقدرت واعتبار نهفته است» و اینکه آن نظریه هنوز وجهه و اعتبار خود را از آن دارد»؛ بدین طریق عقل غیرابزاری نه تنها می‌تواند از جذب‌شدن خود در روابط قدرت جلوگیری کند بلکه می‌تواند افشا کند که در کجا بسترهای جداگانه هر دعوی اعتبار - دعوی صدق,» دعوی عدالت. دعوی اصالت. دعوی صداقت. و دعوی کارایی - در هم خلط ۲ نظريه کنش ارتباطی و تکیه بر مفاهیم صدق و جهان‌شمولی با نظر به این ملاحظات, هابرماس پروژه خود را تعریف می‌کند: ساختن یک نظريه اجتماعی فراگیر برای نقد ساختارهای وضع موجود بر اساس تدارک معیاری که بتواند علی‌الاصول از قید هرگونه زمینه و بستری رها باشد. برای پیش‌برد این پروژه که اعتبار هرگونه نقد در معنای حقیقی کلمه وابسته بدآن اسنت نخست باید مسیاری برای تحریف‌شناگنی یا تباهی‌زدگی ,یا نایدهتجاری ه رگونه وی به دست داد معیاری که خود به هر دلیل از خطر تحریف. تباهی» یا نابه‌هنجاری در امان باشد. سپس می‌توان با توسل به این معیار نقاب از عناصر نامطلوب برداشت. اجماع دروغین را از اجماع راستین تمیز داد به‌هنجاری دروغین را از به‌هنجاری راستین بازشناخت. و در نهایت مسیر درست را برای الغا یا اصلاح باورها پراکسیس‌ها يا نهادهای اجتماعی‌ای که برپایه آن‌ها بناشده است نشان داد. از ارجا سف کدنظ یه کش ارقباطی هایرماس سر بر ی آریره+قایف زیان ارتباط است ر شارت ارتباط تفاهم میان انسان‌ها. هرجا که از به‌کارگیری زبان قصدی جز برقراری ارتباط و فهم داشته باشیم» با کنش غیرارتباطی يا کنش استراتژیک روبه‌رو أیم» کنشی که دز آن دعوی قدرت يا دعوی کارایی جای دعوی اعتبار را گرفته: و ارتباط را تحر 5۳9( کلمت قصد من در این‌جا شرح محتوای نظريه هابزماس نیست؛ آن‌چه برای من اهمیت دارد دلایل وی برای روی آوردن به نظریه و نیز مکانیشم وی بای تدویّن آن است. چنان‌که دیدیم» دلایل روی آوردن به نظریه, اجتناب از افتادن در .دام" تناقض‌های عملیو,نظر ی "زمینه‌گرایی ست. اگر بپذیریم که انسان‌ها همازه نخته‌بند بسترها و زمینه‌هایترمگی‌گنا ری ود خسن ذرواقع انکان ومد هرگونه مبنایی برای نقد و اصلاح روال‌های جامعه زبانی خود را نفی کرده ایم؛ و در پی آن هیچ بنیان هنجاری‌ای برای توصیه به تغییر‌رویّه‌های موجود و دز پیش گرفتن زویّه‌های دیگر نداریم. پس برای این که بتوانیم نقد را امکان‌پذیر کنیم» و همه آرمان‌های وابسته به آن, از قبیل رهایی» پیش‌رفت. یادگیری» و غیره را زنده نگه داریم» باید بتوانیم:ازن حصار زمینه‌گرایی و دایره بسته بازی‌های زیانی اما با توجه به این‌که هابرماس چرخش زبانی را می‌پذیرد. مکانیسم گذار از بستر و زمینه را بر چه اساسی تبیین می‌کند؟ چنان‌که می‌دانیم» در پارادایم ذهن گرایانه فلسفه, صدق جملات منوط به رابطه دو-موضعی جمله و واقعیت بود و زبان» هم‌چون ذهن, رسانه‌ای تصور می‌شد که آینه‌وار جهان را منعکس گرد اما در پارادایم زبانی فلسفه زبان بستری‌ست که هرگونه دعوی معنادار از آن آغاز و بدان منتهی می‌شود. بنابراین سوقاق آیرژگه معنافاری ربا پاصدق بخملات را باآستنادیه سپهری ۱ نک 332-333 :1984 ک0۵ 11۵06 ۲ نک 52 ن1987 11306۵5 ورای زبان تبیین کنیم» با چرخش زبانی اساسا رخت برمی‌بندد. به تبع آن, بسیاری از مسائل فلسفی, از جمله جدل رئالیسم و ایدئالیسم» که مستلزم جدائی زبان و واقعیت بود نیز بلاموضوع می‌شود. زبان اینک به جای رسانه واقعیت. افق ارتباط قلمداد می‌شود. بستری که رویّه‌های توجیهی! ما در آن شکل می‌گیرند و تطور می‌یابند. حجیت معرفتی اول-شخص مفرد. که طبق پارادایم ذهن گرایانه به مدد درون‌نگری ایده‌های درونی‌اش به دنبال توجیه معرفت خود بود جای خود را به حجیت معرفتی اول-شخص جمع می‌دهد. یعنی «مای یک جماعت ارتباطی که هر فردی دیدگاه‌های‌اش را در برابر باید با رجوع به آن‌چه که جامعه گفتن‌اش را برای ما روا می‌داره عقلانیت و حجیت معرفتی "را تبیین کنیم» نه برعکس؛ این ذات آن چیزی است که من «رفتارگرایی معرفت‌شناسانه) می‌نامم؛ . این دیدگاه مدعی است که اگر ما قاعده‌های یک بازی زبانی را بلد باشیم» در آن صورت برای فهم چرایبی حرکت‌هایی که در آن بازی زبانی صورت بدین طریق در مسئله توجیه معرفت, ایده «تماسن.با واقعیت» جای خود را به ایده «تماس با یک جامعه زبانی) می‌دهک جاسعه‌ای که رم ارجای ا‌هراعظ حقیقت معرفت و جقلائیت وا تعریف می‌کند و ما به هنگام توجیه باورهای‌مان خود را تنها دراپرابر آن ملزم به پاسخ‌گویی می‌دانيم. اما هابرماس به چنین تفسیری از چرخشق زبّانی,تق نمی‌ذهد. او معتقد است زمینه‌گرایی در چرخش زبانی همان مسائلی را به بار می‌آورد که شک‌گرایی در پارادایم ذهن‌گرایی به بار می‌آورّد: این‌که اگر رویّه‌های توجیهی ما وابسته به زمینه‌هایافرهنگی او بستر زبانی‌ای ست که در آن بالیده ایم چه‌گونه می‌توان از ادعای موچه بودن یک گزاره» صادق بودن آن را نتیجه گرفت؟ این کا با نسبی‌گرایی‌ای که با خود به همراه می‌آورد مفاهیم هنجارین آدیگری همچون نقد, عقلانیت. پیشرفت. یادگیری و رهایی را نیز غیرقابل توضیح می‌کند. بنابراین هابرماس می‌کوشد در عین التزام به مزیت‌های بینا-سویژکتیو چرخشن زبانی» با تکیه بر آن‌چه که آن را «نقش پراگماتیک صدق» می‌نامد بر تنگناهای زمینه‌گرایی غلبه کند. از نظر او تضمنات رثالیستی مفهوم صدق تضمین می‌کند که ما به رغم وابستگی‌مان به زمینه‌های فرهنگی خود در حصار رویّه‌های توجبهی محبوس نیستیم؛ ویژگی‌های معناشناختی و پراگماتیک صدق گواهی می‌دهند که ما به هر طریقی به «نامشروطیت» و «جهان‌شمولی»ای که لازمه دعوی اعتبار صدق است راه پیدا می‌کنیم و دعاوی ما معطوف به جنبه برگذرندهی حقیقت -خواه به‌عنوان رابطه غیرمعرفتی تطابق با واقعیت» خواه به‌عنوان رابطه معرفتی ۰ شناخت 013 13607 5 کقص 6 13۵ ۵ کدمتاقو ۳0 ۲و عموقات 250۸ نقطه ایدئال پژوهش! - است. صدق, دست‌کم آن‌جا که نقش پراگماتیک‌اش در ساحت استدلالی گفتمان مد نظر است. مفهوم حدّی توجیه است و با تحمیل شرایط ایدئال بر ساحت گفتمان مارا به برگذشتن از زمینه و بستر کنونی دعاوی خود سوق می‌دهد؛ کسانی که با نیت متقاعد شدن -یعنی به وضعیت گفتاری‌ای به خود می‌گیرند که شرایط نامحتمل را برآورده می‌کند: گشودگی به روی عموم دربرگیرندگی» حقوق برابر برای مشارکت. مصونیت در برابر اجبار درونی یا بیرونی» و نیز جهت‌گیری طرف‌های بحث به سمت رسیدن به تفاهم (یعنی» یعنی بیان صادقانه گفته‌ها) . این پیش‌فرض‌های اجتناب‌ناپذیر استدلال‌ورزی» از شهودی حکایت دارند بدین مضمون که گزاره‌های صادق در برابر تلاش‌های صورت گرفته برای ابطال آن, که از لحاظ زمانی» اجتماعی,» و مکانی هیچ محدودیتی ندارند. مقاوم اند یک گزاره صادق است اگر در برابر همه تلاش‌ها برای ابطال آن تحت شرایط شاق در جایی دیگر هابرماس همین نکته رانه فقط درباره دعوی:اغتبار صدق بلکه درباره هرگونه دعوی دعاوی اعتبار چهره‌ای ژانوسی دارنند: آن‌ها به‌عنوان:دعی, از هر بستر بومی و محلی‌ای بر می‌گذرند؛ در عین حال بای‌این‌جا و اکنون مطرح اشونداو باید دو فاکتو بازشناخته شونداگر که قرار است توافت مشارکت‌کنندگان در تعامل/را جلب کنند.» توافقی که برای همکاری موثر نیاز است. لحظه آی برگذرنده اعتبار جهان‌شمول [حصار] هرگونه دعوی اعتبار «درستی اخلاقی» «برخلاف دعوی صدق, فاقد نقطه ازجاعی ست که از توجیه برگذرد؛" با این وجود. از آن‌جا که هر گونه دعوی اعتبار خواه ناخواه ملزم به رعایت پیش‌فرض‌های کنش ارتباطی و طفیلی «استدلال بهتر) است. مق‌توان,گفت: که دعاوی «درستی اخلاقی» نیز در نهایت چاره‌ای جز رعایت شرط جهان‌شمولی ندارند. بنابراین اگر چه دعاوی اخلاقی و فرهنگی, ۱.به‌طور خلاصه» نظریه‌های معرفتی صدق (17:01[1 07 111607165 6015]1617210) نظریه‌هایی هستند که صدق را بر اساس مفاهیم شناخت. باور توجیه و چشم‌انداز تبیین می‌کنند و در کل صدق گزاره‌ها را وابسته به نظام‌های باور و شناخت می‌دانند. در حالی که نظریه‌های غیرمعرفتی صدق (17:01[3 01 113001165 ع12013-601510171) صدق گزاره‌ها را وابسته به واقعیت يا امری مستقل و بیرون از نظام‌های باور و انديشه می‌دانند. هابرماس در صدتی و توجیه تعدیل نظر خود درباره نظریه‌های معرفتی و غیرمعرفتی صدق را توضیح می‌دهد: نک 36-42 :2003 ۲1۵06۵5 برخلاف دعاوی علمی, فاقد دلالت‌های هستی‌شناسانه اند جهان‌شمولی آن‌ها هم‌چنان محفوظ است و نمی‌توان آن‌ها را تماما پابند زمینه و بستر قلمداد کرد. اعتبار قضاوت‌های اخلاقی بر این اساس ارزیابی می‌شود که آن‌ها تا چه اندازه می‌توانند توافق هنجاری همه طرف‌های درگیر را یعنی همه کساتی کذ از آن تضاوت اخلاقی مقأثر می‌شتوننه جلب کننن. این قیل حمه طرف‌هارزا نلرم می‌کن ابا برای کسب اعتبار دعاوی اخلاقی یا فرهنگی خود از طریق اتخاذ چشم‌اندازهای طرف‌های دیگر به یک چشم‌انداز مشترک فراگیر برسند که دغدغه‌ها و منافع همگان در آن لحاظ شده است.! بدین طریق, هابرماس با مبنا قرار دادن شرط جهان‌شمولی اصلی را تقریر می‌کند که مبنای هنجاری و انتقادی تمامی گفتمان‌های مدرنیته اعم از علم اخلاق, حقوق, سیاست. و غیره» و ملاک مشروعیت آن‌ها را تشکیل می‌دهد. این اصل که به «اصل گفتمان»" معروف است از این قرار است: اتنها آن دسته از هنجارهای کنشی‌ای معثبر هستند که همه اشخاصی که ممکن است از آن‌ها متأثر شوند بتوانند در مقام مشارکت‌کنندگان در گفتمان‌های عقلانی بر سرشان به توافق برسیند»" برای مشال» اطلاق این اصل به حوزه سیاست تقریر اصل دموکراسی را به نیتال دارداو اطلاق آن به حوزه حقوق به تقریر اصل مشروعیت حقوقی؛ می‌انجامد. اکشون می‌توان گفتآهابرماس به هدف اولیه‌ای + با نگارش دانشن و غاد ی رآشالشده بوهاسگهافده است: فرانناختن .یک نظريه اجتماعی انتقادی برای اززیابی نهاهدهای موجنوه در جهات تحقق آرمان رهایی‌بخش دراین شرح مختصر, کوشیدم نشان دهم که مبناو موتور محر که هابرماس برای رهایی از زمینه گرایی وطراحی یک نظريه انتقادی فراگیر چیزی نیست جز مفاهیم صدق و جهان‌شمولی» مفاهیمی که به او امکان می‌دهند دعاوی انسانی را از قید زمینه و بشتر رها کند و به آن‌ها اتباری جهان‌شمول ببخشد. ۱) بار متافیزیکی مفاهیم صدق و جهان‌شمولی: چنان‌که دیدیم» هابرماس مفاهیم صدق و جهان‌شمولی را به چشم مفرّی برای رهایی از مخمصه‌های زمینه‌گرایانه و موتور محرکه‌ای برای پارادایم‌های زبانی در جهت شکستن حصارهای «محلیّت» و گذار به نقطه ایدثال پژوهش می‌بیند. بنیان‌های نظری‌ای که مفاهیم مهم رهایی, یادگیری و پیش‌رفت را نیز معنادار و امکان‌پذیر می‌کنند. ۴ «تنها آن قوانینی می‌توانند مدعی مشروعیت شوند که بتوانند موافقت همه شهروندان را در قالب فرایند گفتمانی قانون‌گذاری» که به نوبه خود به‌طور قانونی ساخته شده است. به دست آورند» (110 :1996 ۲1۵06۳۵5) می‌دانیم که مفاهیم صدق و جهان‌شمولی گران‌بار از تضمنات متافیزیکی هستند اما هابرماس که خود یکی از مدافعان پروپاقرص تفکر پسا-متافیزیکی‌ست می‌کوشد ثابت کند که این مفاهیم را نه از چشم‌انداز متافیزیکی بلکه از چشم‌انداز پراگماتیک مشارکت‌کنندگان در گفت‌وگو تحلیل می‌کند. برای این هدف, او در پراگماتبکس صوری خود تلاش می‌کند مهارت زبانی سوژه‌های صلاحیت‌دار رکه خضاتی شهودی دازد بهطور نظادمند بازسازی کند. هدف اضلی دزپراگعاقکلس وروی تشریح مهارت پیشانظری یک نوع کلی» در تقابل با صلاحیت‌های فردی و گروهی هدایت‌کننده مبادلات زبانی میان گویندگان و شوندگان در فرآیندهای ارتباطی روزمره در هر گونه زبانی ست. به ما یادآوری می‌کند و مارا آگاه می‌سازد که در مقام گویندگان و شنوندگان» چیزهایی هست که ما به حکم ضرورت. باید پیشاپیش مسلم بیانگاریم اگر از این منظر است که او نتیجه می‌گیرد صدق به‌عنوان نقطه ارجاع مشترک مشارکت‌کنندگان در گفت وگو و به‌عنوان نقطد ایدثالی که گفتمان استللالی رو بهسوی آن دارد ایفای نقش می‌کند. به رغم شباهت رویکرد استعلایی او به کانت. وی در جای تجای آثارش به تفاوت پروره خود با پروژ کانت اشاره می‌کند؛ برای مثال, وی د رگفتمان فلسفی مدرنیته می گوید: «مفهوّم نظری-ارتباطی زیست‌جهان از زیر بار وام‌های فلسفه استعلایی رها لاه اب اه نوا منم که مح ضگزایی غقل محضن با این همه به نظر می‌رسد که در پیش‌فرض‌های هابرماس نوعی دلبستگی به مفهوم غیرمعرفتي تحلیل‌های او بیرون می‌زنند و پیش‌فرض‌های گفتمانی او را که از بش زبانی آغاز شده بوه نقض می‌کتنن. برای مقالن: به رم اناکید او بر شروال کووز سنارت پواگباتیک سلق وی همان اقراه صدق - در معنای تطابق با واقعیت بی‌چشم‌انداز - وجود دارد. | دارد از اين‌که از مفهوم صدق, در معنای بازنمایی او تطابق, دل بکند." برای همین به رغم بلاموضوع شدن دعوای رئالیسم-ایدئالیسم در چرخش زبانی» او تلاش می‌کند شهودهای رئالیستی را به طریقی ۳ همان: ۳*۱ برای شرحی مفصل‌تر ذرباره تفاوت پروژه استعلایی هابرماس با پروژه استعلایی کانت, نک ۳71310277028 ۴ «نظريه تطابقي صدق قادر بود یکی از جنبه‌های بنیادین محمول «صدق» را لحاظ کند. این جنبه - انگاره اعتبار نامشروط - پشت گوش انداخته می‌شود اگر صدق یک گزاره به منزله انسجام آن با گزاره‌های دیگر . تلقی شود» 3 ۵۱۵۵96 نقدی بر مبانی نظريه کنش ارتباطی در انديشه یورگن هابرماس ۲۵۳ پرسش از ارتباط درونی میان توجیه و صدق -ارتباطی که توضیح می‌دهد چرا ما ممکن است؛ در پرتو شواهدی که برای ما حاضر است. دعوی صدق نامشروطی را اقامه کم کسورای آا را توسیه شلهنشانه میگبرد.-یگ پرسشن سرفتاشناسانه ست . رسیدن به تفاهم نمی‌تواند عمل کند مگر آن‌که مث ارکت‌کنندگان به یک جهان عینی واحد ارجاع دهند . این فرض راجع به یک جهان عینی که مستقل از توصیفات ما ست یک استلزام عملکردی متعلق به فرآیندهای مشارکتی و ارتباطی ما را تحقق می‌بخشد! اما مفهوم صدق درعبارت «ارتباط درونی توجیه و صدق) گرانبار از تضمنات متافیزیکی ست» چرا که در پساپشت این عبارت تصوری از صدق يا حقیقت به‌عنوان علت اصلی توجیه باورهای ما نهفته است؛ تو گویی ورای همه پراکسیس‌های زبانی ما واقعیتی هست که مسبب اصلی صدق برخی باورها و کذب برخی دیگر می‌شود و ما علی‌الاصول می‌توانیم با خروج از بستر باورها و پراکسیس‌های کنونی‌مان به طریقی با آن ارتباط برقرار کنیم و صحت و سقم روال‌های توجیهی خود را با آن بسنجيم. کسی که به این دلالت‌های ضمنی استناد می‌کند» ورای کارکرد تیذا یر سلاق بت کارگردی که مفهوم «صدق» برای تأیید باورهای موجه ما دار - نش تعیین‌کننده‌تر برای آن قائل است. ریشه این دلّبستگی هابرماس به چنین برداشتی, پایبندگااوا ال تلقی! چارلّز سندرز پرس از صدق به معنای «آن‌چه مقدّر است همه پژوهش گولن#پایابر سرش بلتوافق #ند؛ است»" به تعبیر دیگر اگر چه ما به سبب قیدوبندهای زمینه‌گرایانه خود ممکن اشت از حقیقت - باور مطابق با واقع - دور بمانیم» اما حقیقت بدین معنا هم‌چنان نقفش خود را ایفا می‌کند و سرنوشت اجماع نهایی ما را رقم می‌زند؛ این همان نقطه ایدثال پایانی پژوهش است که در آن توجیه سرانجام -به رغم مقید بودن‌اش بدزمینه-با بلق [انخقیقت ناتوب زمینه و پستر مین می شو همین فرض پنهان استا که آر رابه ایدئال‌سازی رویه‌های هی به‌عنوان کلیدی برای راهیابی به صدق سوق می‌دهد. بنابراین او به پیشنهاد ریچارد رورتی برای فروکاستن مفهوم صدق به نقش‌های نقل‌قول‌زدایانه تأییدی و احتیاط آمیز ۲ پرس مفهوم حقیقت يا صدق را این گونه تعریف می‌کند: «آن‌چه ما از حقیقت مراد می‌کنیم این است: باوری که مقدّر است همه کسانی که تحقیق می‌کنند سنراتجام برسترش به توافق برسند؛ آن‌چه‌ما از مر واقعی "مراد می‌کنیم این است: ابژه‌ای که در آن باور بازنمایی شده است. من بدین طریق واقعیت را تبیین می‌کنم.. واقعیت آن‌چه که واقعی ست مبتنی ست بر فاکت واقعی‌ای که تحقیق مقدّر است به باور به آن بیانجامد» دست‌کم اگر تحقیق به اندازه کافی تداوم یابد.» (38-39 :1955 861106) جذابیت تبیین پرس در این است که ترکیبی از ویژگی‌های معرفتی و غیرمعرفتی صدق را در هم می‌آمیزد. اما پایبندی به نظريه تطابق - که ريشه در ویژگی غيرمعرفتي صدق دارد - در آن هم‌چنان محفوظ است و همین نکته منشا انتقاد کسانی چون رورتی به برداشت پرس از صدق, و به تبع آن برداشت هابرماس, پاتنم؛ و اپل است. درباره انقاد رورتی به برداشت پرس از صدق تک 129-132 :1991 1019و دزباره تفسیر هایرماس از پرشن+واز مزیت‌ها و نواقص نظريه او نک 90-91 ,36-38 :2003 11۵067۵5 تن نمی‌دهد! و هم‌چنان می‌کوشد صدق در معنای تطابق را به‌عنوان مبنایی برای تعهد طرف‌های گفتمان به رعایت شرط‌های ایدئال گفت‌وگو حفظ کند. او برای این که صدق را از مضمحل شدن در مفهوم توجیه و آفات نسبی‌گرایانهه آن نجات دهد بر ویژگی غیرزمینه‌گرایانه یا به اصطلاح, (نامشروط) صدق تمرکز می‌کند و سپس به‌طور ضمنی محتوای این امر نامشروط را عامل مقاومت گزاره صادق در برابر ابطال‌های زمانی-مکانی قلمداد می‌کند» ویژگی‌ای که مفهوم «توجیه» برخلاف مفهوم «صدق)» از آن تهی ست. اگر گزاره موجه گزاره‌ای ست که برای جامعه ارتباطی من» در این‌جا و اکنون» موجه باشد. پس گزاره صادق - که علی‌القاعده باید از قیدهای زمینه‌گرایانه رها باشد - گزاره‌ای ست که نه فقط برای جامعه ارتباطی من بلکه برای همه جوامع ارتباطی در همه مکان‌ها و زمان‌ها قابل توجیه باشد؛ یعنی در پیشگاه جماعت ارتباطی به‌طور کلی بتوان آن را موجه ساخت. از نظر هابرماس, نقطه عزیمت ما برای ایدئال‌سازی لزوما خصیصه‌های محتوایی فرهنگ خودی نیست تا اتهام مصادره به مطلوب را متوجه ما سازد» بلکه ویژگی‌های صوری و رویّه‌ای توجیه به‌طور کلی ست که در همه فرهنگ‌ها و زبان‌ها وجود دادربراول مگالیهاللس که با نیت متقاعد شدن از طریق بحنا با دیگران وارد گفت‌وگی شود عهجال ای ای رامیت موافقت و مخالفت‌شان را تنها منوط به ارائه «استدلال بهتر» می‌کنند نه به امتیازات نامربوطی چون قدرت یا کارایی. به‌عبارتی. می‌توان گفت شرط‌های صوری کنش ارئباطی از شهودی سحکایت" می‌کنند که باورهای صادق را در برابر همه استدلال‌های علیه» چه در زمينه کنونی و چه در,همه زمینه‌های ممکن, مصون می‌داند. در نقد آن‌چه هابرماس در خصوص رابطهاضدق و توجخبه و نسبت آن با کنش ارتباطی مطرح می‌کند. به دو نکته می‌توان اشاره کرد. یکی اين‌که لازمه تصور او از رابطه صدق و توجیه نسبت داان نوعی قدرت علّی برای مفهوم.صدق است که علی‌القاعده باید از سوی واقعیتی بیرون از بات کفقبان اعسالمی‌شنود.و این نبا اسنتلراماث چرخش بای سازگان استی که بااتسهتات پسامتافیزیکی هابرماس. در بخش‌های بعد به این نکته بیشتر تخواهم پرداخت. و اما نکته دوم اين‌که برخلاف فرض هابرماس, زمینه‌گرایی ناتوان از تبیین چرایی تعهد طرف‌های گفتمان به رعایت شرط‌های ایدئال گفت وگو نیست. وقتی که وجه اجتماعی هویت مشارکت‌کنندگان در گفت‌وگو رامسام بیانگاریم - که از قضا این نکته مورد تأکید زمینه گرایان است -آن‌گاه طرف‌های گفت‌وگو خواه ناخواه متعهد اند به اين‌که در قبال گفته‌های خود در برابر جماعت ارتباطی خویش مسئول و پاسخ‌گو باشند. سخن من نمی‌تواند به صرف این‌که از دهان من بیرون می‌آید معتبر باشد. بلکه برای احراز اعتبار باید شرط و شروطی را رعایت کند که در جماعت ارتباطی من «معیارهای اعتبار سخن» به شمار می‌آیند. با این تفسیر می‌توان زمینه‌گرا بود و هم‌چنان مبنایی هنجاری برای دفاع هابرماس به اين دفاع زمینه‌گرایانه دو ایراد می‌تواند وارد کند: یکی این‌که اگر مفهوم صدق غیرمعرفتی - در معنای بازنمایی و تطابق - را حذف کنیم» آن‌گاه شرط و شروط‌هایی که جماعت ارتباطی تو برای «اعتبار یک گزاره» مطرح می‌کنند. اعتبارشان را از کجا می‌گیرند؟ از کجا می‌توان صحت خود این شرط‌های ایدئال را سنجید؟ به تعبیر ساده‌تر اگر پشتوانه صدق را از شروط اعتبار سخن حذف کنیم» این شرطها و به تبع آن, اعتبار جماعت ارتباطی تو خصلتی گزاف و بی‌دلیل خواهند داشت. زمینه‌گرا در مقابل» پاسخ خواهد گفت که من با چرخش زبانی در واقع از یافتن پشتزانه‌ای ورای گت وگوابرای سنجش معیازهای ارقباطی جماعت زباتی خود چشم شسته ام همه آن‌چه به آن امید می‌توانم داشت اين است که وارد این گفت‌وگو شوم و جریان گفت‌وگو را با توسل به معیارهایی که از دل آن برون می‌جوشد. هدایت کنم. این در واقع اذعان به این نکته است که من نمی‌توانم گفت‌وگو رابا توسل به معیاری ورای گفت وگوهدایت و اصلاح کنم. به زبان ساده‌تر» این در واقع پذیرش عنصر پیشایندی! و خت‌آوردگی در زبان" گفت‌وگو شکل‌گیری جماعت زبانی» و در نهایت شکل‌گیری هویت‌های فردی ست؛ اما این بدین معنانیست که من به‌عنوان عضو این جماعت زبانی از هرگونه مبنای هنجاری برای الاح و نقد محروم ام. جماعت زبانی من» طی فرآیند جامعه‌پذیری» ارزش‌های جمعی‌ای را در من نهادینه کرّده است که.به کمک آن می‌توانم گزاره‌های خود و دیگران را نقد و مسیر اصلاح را بر اسانش آن ارزش‌ها مشخص کنم. و اما ایراد دومی که هابرماس می‌تواند بگیرد: اگر بپذیریم که حتا بدون مفهوم صدق,» یک زمینه‌گرا دست‌کم در درون جامعهه زبانی تخود معیاری برای نقد و اصلاح دازد؛ آن‌گاه درباره گفت وگو با فردی که به جامعه زبانی او و در نتیجه, به هنجارهای حاکم بر نقد و اصلاح در آن جامعه زبانی اعتقاد ندارد, چه می گویید؟ «به محض این که مفهوم اصدق به نفع مفهوم *اعتبار معرفتی وابسته به زمینه برای ما۴ حذف شود نقطه ارجاع هنجاری لازم برای تبیین این نکته مفقود می‌شود که چرا مدافع گزاره باید تقلا کند برای 0 استدلالی ورای مرزهای گروه خود جست‌وجو کند.»" پاسخ یک زمینهگرا به ین ایزاد,هابروبانی چبری از این ضست خمواهاه بودا بر چه اسناسی مسمفرلیت پا گریی پاک ملاعی در قبال جامعه خودی - حلقه مخاطبان مربوط - را با مسئولیت او در قبال یک جامعه بیگانه یکسان می‌انگارید؟ «مخاطبان مربوط) - یعنی همه کسانی که ما خود را موظف می‌دانیم دعاوی‌مان را برای آن‌ها توجیه کنیم, - خود مفهومی متأثر از زمینه و بستر است؛ نظام معرفتی هر فرد و مجموعه باورهای او ست که دایره و گستره این مفهوم را تعیین می‌کند. هر فرد در برابر اعضای جامعهه زبانی خود مسئولیتی اخلاقی برای اثبات گزاره‌های خود دارد (دست کم آن گزاره‌هایی که قرار است الگوی عمل جمعی و سیاسی قرار گیرند و طبیعتا منافع طرف گفت‌وگو را تحت تأثیر قرار می‌دهند)؛ بنابراین زمینه‌گرایی می‌تواند انگیزه او را توجیه کند زیرا مخاطب‌اش جزئی از حلقه «ما» ست: همان کسانی که خود را در برابرشان مسئول می‌شمریم و خویشتن را مکلف می‌دانیم که دلایل گفته‌ها و کرده‌های‌مان را برای‌شان توضیح دهیم. اما جنس این رویارویی آن‌جا که با جامعه زبانی بیگانه روبه‌رو می‌شویم فرق می‌کند. به تناسبی که آن جامعه در آن سوی طیف» یعنی قطب غیرخودی‌ها قرار می‌گیرد یعنی فاقد ارزش‌های نهایی مشترک با ما یا دارای اشتراکات بسیار حداقلی ست انگیزه‌های پاسخ‌گویی نیز به سمت انگیزه‌های پراگماتیک - یا به قول هابرماس» انگیزه‌های استراتژیک - میل پیدا می‌کند. برای مثال, اگر چه به دلیل فقدان مبنای مشترک يا واگرایی ارزش‌های ریشه‌دار در برابر یک غیرخودی احساس مسئولیت اخلاقی نمی‌کنم که دلایل گفته‌ها و کرده‌های‌ام را توضیح دهم دست‌کم آن‌جا که شرایط بقا یا برقرازق یک زندگی مسالمت‌آمیزوبه دور از جنگ اقتضا می‌کند. ناگزیر ام در قالب کنشی استراتژیک دلایلی برای ترغیب او به ترک مخاصمه اقامه کنم. البته این ترک مخاصمه و به تبع آن نوعی همزیستی فسالمت‌آمیز خواه‌ناخواه می‌تواند مقدمه تشکیل جامعه‌ای فراگیرتر شود که رام آرام غیرخودی‌های پیشین را به چشم خودی می‌نگرد و انگیزه‌های پراگماتیک نیز به تدریج رنگ انگیزه‌های اخلاقی به خودّی گیرند. میّتوان تصور کرد که نخستین بارقه‌های اصل مدارا به‌عنوان اصلی پراگماتیک میان پروتستان‌ها و کاتولیک‌هایی شکل گرفت که هم‌دیگر را غیرخودی می‌دانسته‌اند و امکان برقراری هنرگونه کنش بارتباطی مان آن‌هنا ناممکن بوده است اما از آن‌جا که مجبور بودند همسایه هم‌شهری, يا هم‌وطن خود را در کنار خود تحمل کنند. اصل مدارا رابه‌عنوان پیش‌شرط همکاری و همزیستی مشالمت‌آمیز! پذیرفتند. اما این در کنار هم بودن به شیوه مسالمت آمیز, حتا به رغم آن‌که انگیزه‌های پراگماتیک در آن دخیل بوده و نه انگیزه‌های اخلاقی, آرام آرام به اقتضای نزدیکی و هم‌جواری و ایجاد فرصت‌های بیش‌تر برای همدلی و همذات‌پنداری» این دو جماعت را به یک‌دیگر نزدیک‌تر و در قالب جماعتی فراگیرتر ادغام کرده است» چنان‌که اصل مذارادیگر نهضرقا به‌عتران یک اصل پراگماتیک بلکه به‌عتوان یک اضل اخلاقی که نشانه حرست بنابراین آن‌جا که هابرماس می‌کوشد با تکیه بر مفاهیم صدق و جهان‌شمولی, که تضمنات متافیزیکی گرانباری را با خود به یدک می‌کشند. یک مبنای هنجاری از پیش‌موجود را برای هرگونه گفت‌وگو غربال کند زمینه‌گرا می‌کوشد این مبنای هنجاری را از دل گفت‌وگوهای واقعی بیرون بکشد و به کار اندازد. آن‌جا که این گفت‌وگو میان اعضای جماعت خودی و دارای ارزش‌ها و مبانی مشترک شکل گرفته است. ما هنجارها را کشف می‌کنیم؛ اما آن‌جا که گفت‌وگو میان دو جماعت گوناگون با تفاوت‌های حداکثری صورت می‌گیرد این هنجارها ناگزیر باید در جریان گفت‌وگو به طریقی ایجاد شوند. اگر در اعتراض گفته شود که «آن‌گاه چه هنجاری بر روند ایجاد این هنجارهای جدید حاکم است؟» زمینه گرا پاسخ خواهد داد که «پیشاپیش نمی‌دانیم): این نکته‌ای ست که تا حدود زیادی به پیشایندی‌های مسیر گفت وگو بستگی دارد. از یک جهت می‌توان این سخن زمینه گرا را در حکم اعتراف به شکست قلمداد کرد: اذعان به این که نمی توانیم پیشاپیش مسیر جریان‌های اجتماعی را پیش‌بینی و کنترل کنیم و نمی‌توانیم پیشاپیش تعیین کنیم که در پی زدوخورد نیروهای پیچیده طبیعی و فرهنگی چه هویتی به خود می‌گیریم. از جهت دیگر, می‌توان آن را نوعی اجتناب از خودفریبی تعبیر کرد خودفریبی کسانی که به چیزی چون صدق یاواقعیت یا معیارهای جهان‌شمول از پیش موجود. چیزی فراسوی جریان گفت وگو دلپسته ان تا باتلاشن یرای اتصتال به آن بتوانند جریان گفت‌وگو ۲) فرض‌های استعلایی گرانبار: پیش‌تر گفتم که ابرماس آمی‌کوشد پروژه خود را از پروژه استعلایی کانت تفکیک کند. پروه استعلایی کانت به پارادایم عقل سوژه-محور تعلق دارد و می‌کوشد «شرایط پیشینی امکان تجربه راشناسایی و تحلیّل کند». به نظر می‌رسد اگر «عقل ارتباطی» را جایگزین «عقل سوژه-محور» کنیم و به جای «شرایط پیشینی تجربه» «پیش‌فرض‌های کنش ارتباطی» رابنشانیم» شکل و شمایل پروژه هابرماس چندان تفاوتی با پروژه کانت نداشته باشد؛ «اثبات پیشینی [شرابط تجربه] جای خود را به پژوهش استعلایی در باب شرایطی می‌دهد که به‌طور استدلالی دعاوی اعتبار را نجات می‌دهند. *دعاوی اعتبار "ی .که مناسب دی گفتمانی ممکن هستند»! اگر «استعلایی» را در معنای پرشدت‌وحلدّت کلمه به کار ببریم» دقیقا همان چیزی خواهد بود که به کار پروه اصلی هابرماس, یعنی نقد زمینه‌گرایی و یافتن پایگاهی ارشمیدسی برای نقاب‌برداری از ایدئولوژی يا روابط تحریف‌شده می آید. «استعلایی» بدین معنا باب کار نقد ایدئولوژی ست. چنان‌که وی در مراحل اولیه علوم نظام‌مند مربوط به کنش اجتماعی» یعنی اقتصاد» جامعه‌شناسی, و علوم سیاسی, چنان‌که از علوم تجربی-تحلیلی برمی‌آید. هدف‌شان تولید دانش قانون‌شناختی" است. ۸ شناخت 03 13607 5 کق 69 13۵ ۵ کدمتاع و۳0 ۲و عموقات 258۸ یک عل م اجتماعی انتقادی» اسا نمی‌خواهد به این اکفا کند. دغدغه چنان علمی رفن باه فراسبوی این ,هلف از تین این انکنه | ت که چه موقع گزاره‌های نظری قاعده‌مندی‌های نامتفی رکنش اجتماعصی بماه وکنش اجتماعی! رابه تصویر می‌کشند. و چه موقع آن‌ها فقط روابط وابستگی را که علی‌لاصول قابل‌تغییر الا پینال میی‌کتا ماو در آثر متأخرتر خود چجنین پرداشت سفت وسخختی از ام استعلایی را چچندان خوش نمی‌دارد و مکانیسم پراگماتیکس صوری را بیش بیش‌تر در قالب همان دانش‌های قانون‌شناسانه‌ای مجسم می‌کند که پیش تر حاکاقی تلقی‌شان می‌کرد. اینک او به «تفسیری مینیمال از امر استعلایی» روی می‌آورد. او برای این کار هر گونه تجربه منسجم را واجد یک «چارچوب مقوله‌ای) یا «ساختار مفهومی» می‌داند؛ این نظام مفهومی بنیادین که در تمامی تجارب این‌چنینی مستتر است «امر استعلایی در قالب تفسیری مینیمال» نام دارد." تفاوت‌های اين نوع امر استعلایی از «امر استعلایی کانتی» از این قرار است: نخست این که پیشینی‌گرایی کانت شدت و غلظت خود را از دست می‌دهد. زیرا پژوهش استعلایی جدید باید نخست بر صلاحیت؛ سوژه‌های شناسا تکيه کند تا ببیند آن‌ها چه تجربه‌ای را «هنسجم» می‌نامند. تا بعد نوبت به غربال کردن پیش‌فرض‌های مقوله‌ای,آن برسد. دوم اين‌که نمی‌توان پیشاپیش تأثیر محدودیت‌های تجربی و محتمل را دز کازبرد مرگ ممکن» منتفی دانست (نکته‌ای که به نظر می‌رسد از دغدغه‌های زمینهگ 0 ار جوار ماهيم بد محدوذیت‌های تجزبی و زمینه‌ای حکایت دازد). سوم این کل نحر کون نوع وافره آنسان گه تحلیل آن‌غالبا به شیوه‌ای تجربی صورت می‌گیرد. در ساختار بنیادین تجربه ممکن بی تأثیر نیست. چهارم این‌که «حتا نمی‌توان این امکان را منتفی دانست که یک [عنصر] پیشینی تجربه که بدین معنا نسبی شده است» تنها برای نظام‌های رفتاری خاص معتبر باشد. نظام‌هایی که مسلما از حیت انسان‌شناختی ريشه دوانده‌اند و هریک استراقتژی خحاضی برای عینی‌سازی اواقمانه ززیمکان را کنند.» *(تاکید از من) ناگفتهپیدااست گههرچه هایرتانرع می وف ۳ شدط و غالک اف استعلایی بگاهد توجیه ما برای به کاربردن لفظ «استعلایی» برای آن پروژه کم‌تر می‌شود. از این‌رو ست که وی می گوید «طبیعتا؛ توسل به این الگو [یعنی» جست‌وجوی پیش‌فرض‌های کلی و اجتناب‌ناپذیر ارتباط] تنها در صورتی قابل‌فهم است که نسخه رقیق‌تری از فلسفه استعلایی را مد نظر داشته پاش او در ادامه به این داعبا5 که 20005 هنود که مناد ماع ۳ 13۷۵۳1201 1۰ نتیجه می‌رسد که اصلا به کار بردن عنوان استعلایی برای پروژه پراگماتیکس صوری رهزن است زیرا ایده بنیادین فلسفه استعلایی- اگر آن را ساده‌سازی کنیم - این است که ما تجربه را با عینی‌سازی واقعیت از چشم‌اندازهای نامتغیر بر می‌سازيم. .من اما هیج تطابقی میان این ایده و ایده تحلیل پیش‌فرض‌های ارتباط . نمی‌بینم. تجربه‌ها - اگر ایده کانتی اصلی رادنبال کنیم - بر ساخته می‌شوند» در حالی که گفتارها در بهترین حالت. تکرزین می‌یابند" بنابراین پژوهش استعلایی‌ای که مبنای خودازا به فرآیندهای حصول تفاهم تغییر داده است باید الگوی دیگری را راهنمای خود قرار دهد -نه الگوی معرفت‌شناسانه بر اختن تجربه بلکه شاید الگوی دارای ساختار عمیق و سطحی." به نظر می‌رسد پراگماتیکس صوری هابرماس به دسته «علوم بازسازنده»* تعلق دارد که برخلاف فلسفه استعلایی» روشی پسینی دارد؛ نظریه پرداز هم چون زبان‌شناس با نگرش به نحوه تکوین گفتارها در فرآیندهای ارتباطی روزمره پیش‌فرض‌های ارتباط را غربال می‌کند. «رویّه‌هایی که برای ساختن و آزمودن فرضیه‌ها برای ارزیابی طرح‌های بازسازنده دیل؛ برای گردآوردن و انتخاب داده‌ها به کار گرفته می‌شود از بسیاری جهات به رویّه‌هایی در هس در علوم قانون‌شناختی* به کار از خلال این توضیحات, باید مشخص شده باشد که پراگماتیکس صوری هابرماس بانسبی‌شدن‌اش دیگر آن تیغ برّنده‌ای که می‌توانست حصتاز نسبی گرایی و زمینهگرایی را در هم شکند نیست. اکنون این علم هرچه بیش‌تر به محدودیت‌های نسبی وآزمینه‌ای کنشن‌های ارتباطی پی می‌برد و هرچه بیش‌تر خود را منعطف می‌کند تا در حوزه عمل برای گفتمان‌های روزمره قابل‌اجرا و راهگشا واقع شود. «امر استعلایی رقیق» که هابرماسدو آثادهاخزش انیا آن وبا کل می‌کیر3! دیگر نشانی از آن تحکم و رهایی از زمینه و بستر را که در فلسفه استعلایی کانت سراغ داریم با خود ندارد و به تناسب تغییر زمینه‌های فرهنگی و تغییر علوم شناختی.و تکوینی‌ای که از آن‌ها مدد می‌گیرد» به تغییر تن می‌دهد. حال, مدعای نگارنده این است که اگر اصرار داشته باشیم عنوان «استعلایی» را در معنایی سازگار با زمینه‌گرایی به کار ببریم منعی در آن نیست» جز این‌که ممکن است به اعمال تغییر در معنای واژه متهم شویم. اگر هابرماس حاضر باشد که «استعلایی» را در این معنا بپذیرد» پیشاپیش به قیدوبندهای زمینه‌گرایانه تن داده است. تمامی تلاش زمینه‌گرایان این است که نشان دهند با وجود تن دادن به ۰ شناخت 03 13607 5 کق 69 33۵ ۵ کدمتاعوا۳0 ۲و عموتات 260۸ زمینه گرایی» می‌توان پیش‌فرض‌ها اصول» و قواعد یک گفتمان متعارف يا جامعه زبانی راغربال کرد و آن‌ها را به چشم معیارهای مشروع گفت‌وگو نگریست. معیارهایی که توان هدایت‌کنندگی و نقد جریان‌های فکری و سیاسی آن گفتمان متعارف را در خود دارند و در قبال این جریان‌های فکری پر حاله هایرساسی با ی داد اسر یی ی شنه»از آن آرسان سفت‌وست آغازین واه دیگر نمی‌توان با غربال کردن پیش‌فرض‌های هرگونه کنش ارتباطی معیاری جهان‌شمول برای نقد همه فرهنگ‌ها و جوامع زبانی به دست داد. ما امور «استعلایی رقیق) یا «پیش‌فرض‌های کنش ارتباطی» را از طریقی ایدئال‌سازی روبّه‌های توجیهی جامعه زبانی خود به دست می‌آوریم؛ و این امر ایدثال‌سازی را بل از پیش والساته ید زمینه‌های فرهنگی می‌کند. پراگماتیکس صوری خود به بخش‌های دیگری از فرهنگ - علوم قانون‌شناختی و تکوینی - وابسته است و بنابراین نمی‌تواند به تنهایی نقش داور نهایی فرهننگن و کاشف و ناتد زوا ط ولاز رگ 99 ون وژی زده را ایفا کند! ۳) جوهریت‌بخشی به مفاهیم هنجاری: پیش‌تر گفتم که هابرماس با دلبستگی به مفهوم غیرمعرفتی صدق» در معنایی که پرس مد نظر دارد به‌طور ضمنی از چرخش زبانی عدول کرده است." او برای این‌که از وابستگی مفاهیم هنجاری‌اش به زمینه‌ها و بسترهای فرهنگی جلوگیری کند ناگزیر است نه تنها نوعی استقلال از مفهوم زمینه گرایانه توجیه را بای آن‌ها به رسمیت بشناسد» بلکه باید این استقلال را تا بدان حد سفت‌وسخت بگیرد,که آن مفاهیم به جای اين‌که طفیلی رویّه‌های توجیهی ما شوند هدایت‌کننده آن‌ها به سمت نقطه ایدئال - تطابق نهایی توجیه و صدق در نقطه پایانی پژوهش - باشند. به عفیده ریچازد روزتی» این انگیزه‌های"رثالیستی و ناتورالیستی هابرماس وی رابه سمت نوعی جوهریت‌بخشی" يا شیع‌انگاری؛ مفاهیم هنجاری «صدق» «استدلال بهتر»» و «مخاطب ایدئال» سوق داده است. برای مثال»هابماس می‌آگوید: «یک زاره صادق است آگررفن برابر ۱.برای مشاهده شواهدی که نشان می‌دهند هابرماس از آن آرمان اوليه خود کوتاه آمده بنگرید به :1996 ۳7310677028 1 نیز بنگرید به 2014 ۳3010172272: «احتمال برآمدن نتایج معقول بیش از آن که بر ظرفیت‌های فردی شهروندان برای عمل کردن شبیه مشارکت‌کنندگان در یک گفتمان ایدئال استوار باشد» بر معقولیت فی‌المجموع "یک ارتباط بی‌سوژه" متکی ست. ارتباطی که هم‌چون نتيجه جمعي ساختارهای گفتمانی سر بر می‌آورد. این بدان معنا ست که دموکراسی مامتمرکز" استهو دیگر تماما تحت کنتزل شرایط خوذ نیست؟ ذیگر بر یک سوژه هخماهنگ گفتمان خودقانون گذاران همه تلاش‌ها برای ابطال آن تحت شرایط شاق گفتمان عقلانی,مقاومت کند»! (تأکید از من) در واقع» به نظر می‌رسد هابرماس مفهوم «نامشروطیت؛ را که در زبان ما صرفا جنبه‌ای سلبی دارد و از ه رگونه محتوای ایجابی تهی‌ست. دارای نوعی مرجع یا مصداق تصور می‌کند و سپس برای آن کارکردی علّی قائل می‌شود. بدین طریق» او می‌تواند برای تبیین استقلال «صدق» از توجیه, نوعی قدرت علّی بدآلاشرن میس کاس پات می‌شود اقا طافيلي روزمای توچيیي داتباشذ و هم وریسای توجیهی را به سمت نقطه مقدّر, یعنی تطابق با واقعیت. سوق دهد. رورتی این جوهریت‌بخشی صدق را به جوهریت‌بخشی «خیر» در انديشه افلاطون تشبیه می‌کند. افلاطون نیز بر آن بود که اگر مفهوم «خیر) طفیلی برداشت‌های ما از خیر باشد تمامی جذابیت و اتورینه خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین یک «مثال خیر» را فرض گرفت که به مصادیق پدیداری‌اش فروکاستنی نیست و در عین حال با برخورداری از نوعی قدرت علی آن‌ها را به سمت خود هدایت می‌کند. هابرماس نیز برای این که جذابیت و اتورينه پیش‌فرضی‌غاتی کنشن ارتباطی - پیلشن فرض‌هایی هم‌پچون ناشتیاق به تیان حرزت طرف مقابل» نشاندن اقناع به جای زور رعایّت.برابری/و آزادی در اظهار نظر» - را حفظ کند و اعتبار ظاهرا نامشروط آن‌ها رابه اعتبار محلی‌وابّمی زمینه‌های فرهنگی جامعه خودی فرونکاهد. می‌کوشد آن‌ها رامرهون قدرت غلی صضدق - متالس /واسته در بط ماو به شمار آورد. از نظر رورتی: اما باتن دادن به پیش‌فرض‌های پنهان متاییکی رین گونه تتخلیل ماهازاهکار هابرماس درعمل بی‌ثمر و بی‌خاصیت خواهد ماند. «گفتن این که صدق در برابر تلاش‌ها برای ابطال آن مقاومت می‌کند از لحاظ پراگماتیک همان‌قدر تهی ست که گفتن این که"*افراد سالم "قریض نیستند"»۲ ردپای دیگر این جوهریت‌بخشی را می‌توان در نقشی دنبال کرد که هابرماس از شرط «حاکمیت استدلال بهتره انتظار دارد. وی وی یاف نگامداو رن( وار یکی وگ کاقعی شوند املا می گذارنن موافقت يا مخالفت‌شان طفیلی قوّت استدلال بهتر باشد»" پدیهی به نظر می‌رسد که قضاوت درباره «بهتر بودن» یک استدلال بسته به زمینه‌های فرهنگی ما ست اما هابرماس طوری سخن می‌گوید که گویی خاصیت «بهتر بودن» برگرفته از نوعی «نظم [/ترتیب] طبیعی دلایل»* است. نظمی که استدلال‌های ما در صورت رعایت برخی شروط می‌تزانند پیوسته به آن نزدیگ و نزدیک‌تر شوند* دو مفهوم «استدلال» و «توجیه» پیوندهای ناگسستنی با یک‌دیگر دارند. و با توجه به مباحثی که خود هابرماس در خصوص وابستگی توجیه به زمینه‌های فرهنگی دارد نمی‌توان التزام به حاکمیت استدلال بهتر را تضمینی برای رهایی از قید و بندهای زمینه‌ای قرار دارد. و اما آخرین مفهومی که هابرماس» از نظر رورتی» متهم به جوهریت‌بخشی آن است. مفهوم «مخاطب ایدئال»! است که دعاوی اعتبار, دست کم دعوی اعتبار اخلاقی - که متفاوت با دعوی اعتبار صدق است - کاملا بر آن متکی ست. بدون فرض مخاطب ایدئال, جهان‌شمولی دعاوی اعتبار الاقی پشتوانه‌ای نشرامذ داشتاما ای مانهوم بر هجو دی مهوم ملق و اسلا بهتر دچاز همان مخمصه است: اگر از زمینه‌های فرهنگی-اجتماعی خود مستقل شود کارایی عملی‌اش را از دست می‌دهد و اگر برای حفظ کارایی‌اش به زمینه‌های فرهنگی-اجتماعی متکی شود خاصیت «برگذرندگی» استعلایی» و جهان‌شمولی»اش خدشه‌دار می‌شود" یعنی همه آن ویژگی‌هایی که هابرماس برای فرار از زمینه‌گرایی به آن‌ها دل بسته است. به نظر می‌رسد مخاطب ایدئال قاعدتا باید مخاطبی باشد که همه تجربه‌های ممکن را از سر گذرانده است» همه فرضیه‌های ممکن را به آزمون گذاشته است. و با دغدغه‌ها علایق و منافع همه طرف‌های گفت‌وگو آشناست و با قدرت‌های بیکران خود برای تخیل و همذات‌پنداری با همه طرف‌ها می‌تواند به‌طور تمام و کمال همه آن‌ها را در گفت‌وگو لحاظ کند. چنین مخاطبی به چشم‌اندازی‌ذسترسی ذارد که هیلاری پاتنم آن را «چشم‌انداز خداوار»" می‌نامد. در حالی که به نظر می‌زسند «تنّاهی ما دقیقا به این معنااست که وجود چنین مخاطب ایدقالی هرگز ممکن تیست؛ فقط مخاطالی اقا رجردها مش عاند داز لخاظ زمانی,امکانی» و هاربای از یک سر خوذ راز چرتمتل بای پایتامی‌داند وخقلاست ارتباط بر از امراگرایی چرخش به شمار می‌آورد» و از سوّیدیگر می کوش دغدغه‌های سئتی معرفت‌شناسی را با نوعی صورت گرایی پراگماتیک يا پراگماتیکس صوری هم‌چنان حفظ کند. با این تفاوت که صورت گرایی #خابرناس برای پاست یذ این انتقافها قفران میک کالعط زیمت مابرای ایتقان سازی‌ها نازوما خمبیستهای محتوایی فرهنگ خودی نیست که متهم به تن دادن به زمینه‌گرایی و قوم‌مداری شویم» بلکه نقطه عزیمت ما در راه ویژگی‌های صوری و رویّه‌ای آن به طور کلی‌ست که در همه فرهنگ‌ها وجود دارد. (نک 46 :2000 12061717225 آ) به عقیده نگارنده» محل مناقشه همین نکته است. و همین‌جا ست که هابرماس در برابر زمینه‌گرایان مصادره به مطلوب می‌کند. برای زمینه‌گرایان پذیرش چرخش زبانی یعنی پذیرش این‌که ما طفیلی رویّه‌های زبانی خود هستیم» با همه پیشایندی‌ها و بی‌قاعدگی‌هایی که این رویّه‌های زبانی به یدک می‌کشند؛ جوامع زبانی به خاطر پابندی به واژگان‌های نهایی‌شان از نوعی تکینگی برخوردار اند که فرض وجود «ویژگی‌های صوری و رویّه‌ای توجیه به طور کلی که در همه فرهنگ‌ها و زبان‌ها وجود دارد» را به چالش می‌کشد. (نک 61 :2000 /[14071) به نظر می‌رسد که این نکته در دیدگاه‌های متأخرتر هابرماس و آن‌چه که از پراگماتیکس صوري او نقل کردیم» به رسمیت شناخته شده است. ۹ 9 :1981 3۵۳ ,۷16۷ ۵۶ اص ام 66 05می؟ .3 پارادایم ذهن‌گرایانه بر چشم‌اندازی سوبژکتیو استوار بود و این بار پارادایم زبانی بر چشم‌اندازی همگانی‌تر و جهان‌شمول‌تر. به تعبیری,» او می‌کوشد باغربال کردن صورت‌ها یا ساختارهای استعلایی ارتباط زبانی» کاری را که کانت يا هوسرل يا دیگر فیلسوفان صورت‌گرا در درون پارادایم ذهن گرایانه انجام می‌دادند به شیوه‌ای بهتر در دورن پارادایم زبانی انجام دهد. در حالی که پراگماتیست‌هایی چون ریچارد رورتی در پی چرخش زبانی به زمینه‌گرایی تام‌وتمام و همه لوازم آن - از جمله ترک شهودهای رئالیستی» پذیرش قیاس‌ناپذیری واژگان‌های نهایی, و اذعان به گسست و پیشایندی در فرآیند تطور پارادایم‌های فرهنگی - تن می‌دهند. هابرماس هم‌چنان اصرار دارد که آن دغدغه‌های سنتی را در حل مسئله رابطه صدق و توجیه خلاصه و سپس حل کند. راه‌حل هابرماس کارساز می‌بود اگر می‌توانست ثابت کند پیشنهادهای‌اش مستلزم با زگرداندن انبانی از فرض‌های متافیزیکی و استعلایی نیست» فرض‌هایی که به نظر می‌رسد تمامی مزیت چرخش زبانی برداشتن بار آن‌ها از دوش ما ست. از سوی دیگر وابسته کردن پیش‌فرض‌های کنش ارتباطی به علوم قانون‌شناختی,» آن‌طور که در پراگماتیکس صوری او مطرح می‌شواد.این پیش‌فرض‌ها را از آن‌چه او «لحظه برگذرندهی دعاوی نامشروط می‌نامید تهی می‌کنداوآن‌ها ژا بیش از پیش بهازمینه‌های فرهنگی و دست‌آوردهای با توجه به آن‌چه گذشت. به نظر می‌رسد نظريه کنش ارتباظی هابرماس نمی‌تواند توازن لازم را میان به رسمیت شناختن قید و بندهای تاریخی و اجتماعی بشر و قابلیت‌های او برای فاصله گرفتن از این قید و بندها برقرار کند. سنگینی کردن کفه اوّل این ترازو ما را در تنگنای خودارجاعی خودشکن گرفتار می‌کند و سنگینی کردن کفه دیگر ما را به چشم‌انداز انتزاعی‌ای سوق می‌دهد که از هرگونه قابلیت کاربردی تهی نست. چه‌بسا راه‌جل نهایی».دل کندان از برقراری توازن میان این دو شق و در عوض, تمرکز بر تمامی امکان‌هایی ست که یکی از.دو شق بدون دیگری فراروی ما قرار می‌دهد. به هر روی» در این مقاله مجال پرداختن به طرحی "جایگزین که بتواند بر ضعف‌های نظريه هابرماس غالب آید نیست. اما به‌طور خلاصه می‌توان گفت روش هابرماس که عمدتا میتنی بر نوعی ایدئال‌سازی روال‌های توجیهی حاکم بر جامعه غرب است. در اندیشمندان دیگری چون ماکس وبر و جان رال هم به کار گرفته شده استه بی‌آن‌که دون نظریهها تکيه اصلی بر نضمنات متافیزیکنی .یا استعلایی مفاهیم «صدق) يا «جهان‌شمولی» باشد. اين‌که آیا این نظریه‌های جایگزین می‌توانند نقاط قوت نظريه هابرماس را در خود جمع کنند بی‌آن‌که دچار کاستی‌های آن باشند. قاعدتا مجال دیگری -221050 ]0 ۳106010 07۵ اک 0 ,1360 نان" (2005) کعصول مصفصطا380 - ه نان /کعفاح / ۳060 مگصهاد.ماهام//؛صااط اه عاطملنه 2 ورام .ل 077 22513160 رکاکع 771167 ۳711071 071۵ 1012096 (1971) 0ع6عل ,کفصطصع 11۵ -60 :1 ۹۵1۰ ب1001ع۸ 00113/606 ]۵ و7۳۵0 706 (1984) صعونا7 ,ق11۵0 -8362 :305105 رو طانم3/۳ 1۰ 0 0عاهاعسهت ورواع هگ ۵۲ ۵0۵,2۵0 ۳۵ 0۳۵ 50 -3۵5 ,1/0069 ]٩ 31560۹6 2۳/050 71۳۵ (ه1987) صعوتنال ,فص 11۵ :7 ۹۵1 ,۸۶07 00۳۱/۵/6 ]٩ و7۳۵0 7۳۵ (09870) صعوتال ,کفصع 11۵0 ۷/0۵0 بط 0عاماعصده ,و700 آمعزعنرامهم 2050 (1999) صععوت ,کفصع 11۵0 -کل ۵ 1۵ 0071100115 :37077۳5 011۵ ۳065 3606 (1996) صععنا7 ,کفص 1۵ :۸ ,6علتطا 0 ,قرط عاماک هه رو 300 0۵ م۵۶ ۲٩ و7۳0 عکعسی 0 0017711116011071 ]٩ 2۳0911۵65 ۵ 0 (1998) مععونال ,کقفصع 11۵0 5 00 و0۳ صذ 1 ناه عه2 ک وم فوحقطان۴۸* (2000) صعوتال ,کفصع 1۲۵ ,۳10061 :.عکق/3 بعولو تصش هه 00۳0 ص5۳ عمط روط فعانله مکعناسش ۳6 .8 بط 0ع21اک 2 ,و 00عع2 0۵ 4و7 (2003) صعونال ,ق11۵0 0 5616610 ,66 26[۲ ]0 ۵۳95 آمعن 2۳/05 (3955) عوصدک کعاحقطا) بعجزه ۳ 5 ۵۶۱۵96 نقدی بر مبانی نظريه کنش ارتباطی در انديشه یورگن هابرماس ۲۹۵ ب6 20112005 30067 :۵۳6 3107 تعاطاباط کتاعتل برد متا 1000 هه 13 5 -صق0) :86 0 ,و120 مک 00 ور 100 و 60096 (1989) فحعطنط مجمط -60 ,0165 715 0۳۵ و0۲ 0 ,فص 112 ما عکدممعع ۳۶" (2000) فحعطنط وج مط 56-4 .00 ,]1310/61 :.ععق/3 بعولتطاص6 وه 010۳0 ,300 6۳۲ م3 بر 0عاز 86 +:6ع0اصه) ,عقاوم آمسعلت که رامرمکه1ن/2 (2007) #حمطنط و مطظ

یورگن هابرماس، به عنوان شناخته شده ترین هوادار آرمان های روشنگری در عصر حاضر، دفاع از این آرمان ها، به ویژه آرمان رهایی از سلطه و سرکوب، را در گرو درانداختنِ نظریه ای می داند که مقید به زمینه های بومی و محلی نباشد و بتواند نوعی اخلاقِ گفتمانی را بر پایه بنیان هایی جهان شمول توجیه کند. او برای طرح چنین نظریه ای عمدتاً به مفاهیم «صدق» و «جهان شمولی» متوسل می شود. از سوی دیگر، او خود را در طیف متفکران پسا-متافیزیکی طبقه بندی می کند و طرح «عقلانیتِ ارتباطی»اش را از ثمرات ضد-سوبژکتیویستیِ چرخش زبانی به شمار می آورد. در این مقاله، می کوشم نشان دهم که شیوه استناد او به مفاهیم «صدق» و «جهان شمولی» با تعهدات پسا-متافیزیکیِ او و لوازم چرخش زبانی سازگار نیست.

501867

13020 2زه1< وازهنصتاآ م۸ عنصهادآ بوط 00 عزاط2 -2022 0 3,368 صز هصنط162 ومع 1.2 060نازج که یدام ۵ط1 .(2022) .37 مضهعاد 33 ۸۶ .36 مفطع70 ماگ ,و۳۳ ۳۵05 صز علونمن۸ مصه 2806 طاعناود۳ مدمآ +ععزععاداگ عمط کم ددع و۸ 16365 با۳ظ 23-6۰ ,(42) 10 ,36۹60۳ 0۳۵ و760 عومسو م۲ ۳۲۳۵۳۵۲۳۵٩ مسق ۵0۵۱ 1۵۲ ]۳۳ ۲۳۵9۵۵ هسصط ۳ دز عصنط13 عومنع .۲ ۳0۵۵ اه ی‌ی ۳۲۵ 06 200 ۳806 طاعزاق۳ :1.265 +کعزعع 52 عصنمدم 3 که دععصع ند ۸۶ ,۸3۵7 مصوزهچد ت۸2 ۳۵5۲ رنه نت و۸ عنصهادآ مطعصوظ حعط۸ اصعص ومع تلط ماهلا توص .10.30 ,276[2 ات۸22 ۳۵5۲ رازه نصتا ودم۸ عنصقاع معصه87 حعط۸ ,1222865 ق30۳6 که اصعص0ه360 م2۳15 اصهادندی ۸ 2 ,276[2 ۸220 ۳۵۹۲ ورجازه نصتا وهم۸ عنصقاع ماعصدظ حعط۸ ,کععهع 1 ۳۵۳۵80 و اصعص م36 م2۳15 اصهاوزدی 3۸ :6 بط ص1۳ عوصتمصقطصه صز وصنصع1/عسنطجم) فعمصنا عم عامد عطا عملمه ما خطهنه5 وی کنط1 5 از 6اه نونمم ۵ فصه عاعزوعح از ۵ ماص عنطا 10 .کعزععاد0د هنود که ککع 3/2۳6 0 ۳32007 ۵۲۵ [106 یعنام امه که کعدعقل عط1 موی آماصعص ان وهی ه صز ۵عاهمن هم ,273۳6655 کع6لع 50216 هناد ام عصصع صز ۵عاععاعم ص66 1108 بصع آمطصی ه فصه مامعصفخوصه هه 1۵ 7ع لا عطا 05 .عم همقل معمنا ج <ه مععقط صمنشه ککقل ماه 0ع نع کصامتع لماصعصخوهمه ع۳] 820860 6۳8 +عاکد عسنطجم) ۶و #مطاعص دععلحصنز تمدمخصعجصی عطا موه عصمتع تمصصی عطا مفصقط م10 عطا لکد عصنطده) من خعطا فعلعه هد ان 15۵ بددعص 2/2 کعزععادد وصنفد که عصعا عطا ووالمد0 ۸00 .1001 ی‌صعن‌متم طکناههط فعطا که دوجو وزاعتناندوم کعزععاداد وصنفده ۶ ککع 3/2۳6 کنو 156 انوم عط ما سم کدی اعومص صممکعقل ف0عمصنا عطا کلجه ۶ علهناند المه 0 اععصده1 ب0 ع6انا کاجعادم ۳۳ حز صمفاتاعصط هصنوهم ما مدمه ع هناد صه ۵ععگاه آموزش معکوس و افزایش آگاهی زبان آموزان ایرانی از راهبردهای خواندن: مهارت زبان انگلیسی و نگرش این مطالعه به دنبال بررسی نقش آموزش/یادگیری معکوس در افزایش آگاهی زبان آموزان ایرانی از راهبردهای خواندن بود. برای این منظور» دو کلاس متوسط و دو کلاس دست نخورده متوسط رو به بالا در یک مطالعه نیمه تجربی شرکت کردند. کلاس های هر سطح مهارت به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه های آزمایشی پس از پیش آزمون از نظر آگاهی از راهبردهای خواندن» شهریه خارج از کلاس را بر اساس مدل کلاس درس معکوس دریافت کردند. از سوی دیگر گروه‌های کنترل پس از سنجش آگاهی از راهبردهای خواندن» روش سنتی تدریس درون کلاسی را تجربه کردند. نتایج نشان داد که آموزش معکوس بر آگاهی فراگیران از راهبردهای خواندن» بدون در نظر گرفتن سطح مهارت انگلیسی آنها تأثیر مثبتی دارد. علاوه بر اين» نگرش کلی فراگیران نسبت به مدل کلاس درس معکوس مثبت بود. یافته‌ها یک رویکرد جایگزین برای آموزش خواندن در زمینه‌های ,7:۳ واژگان کلیدی: تسلط بر زبان انگلیسی» آموزش برعکس» درک مطلب» راهبردهای خواندن 40 ۶٩ رازه نت 4#هم۸ ناد * 2 ,(10)42 ,62۳ 0ص عصنط03 1 عهدنعمفا ص۳۵ که مسا 136۵009۵ 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 24 ,650 ۵) 06۵10061 رت ععقدع 120 0ص0ع5 فصه رشق ععمعصعل اک 0۳ ما تعصصی عصنعط 13886 01 11610 عطا صن اکع مدز ۶و جعاصی لمم1 عطا 66۵ که له کقط جرمتعصعطعصصم عصنفوهه ,(1999 «6.8) ۳69627610675 01 3051 عمط ج دم صمناصعنه امناصهاکطانک ۵0ععصتمدع کقط ,36۳610۳6 مضه هصنطدع1 ۰( ,166 :2012 و سوام اک گ خعکدل :2017 مطعلززصه‌کهط 6 تحمحطقطی :2014 ماه‌کدصهقاصا گ صعطن ۲۵16 وهی کاز نع ععصعنگنصوزد آهنمعو ی ج ۵۳ کعملها داعنایع۳ صز هصنوهم< مللف‌نگن م50 02 و06 ه که مت کز عناوم معط امه عصتصهم16 هز ککممعبه عنصلمهمه "قاص0 50 7 علط1 .(2013 ,73208 +6 مطعنطک مصناک) نحص دمص ۵ دکعععت که کصق‌ع ه بعضن عصد5 عطا اه م0هه 0اع 5 8صنط12 ۲۵ 65 00۳02 ع نا اه عامعناکه تصز ۵ جمنامصناعصذ ددجم 16۳ کصا2000 و :6ج 0ه 566۵ کقط از موهسنف ما صمناص‌ااد ادحعامطهد و لمعل خعصجع عطا عازم‌6 1 باافای آهناصعععم 86 1۵۳6۵80 ه که حاعناع۳2 کنامق۷ حذ (م) و ع29ع1 ععقتع م1 حاعناوطط ما جلنه‌شکناه ععمعصصز ۳۳ ۵۶ ا+عاطم صق ص1۳۵ عطا یز جامانه‌تخدم ,2010 منطعناهد71 6 (ع00۳) اعاصم ماقم ۲۳6 ,(2004) باق متلصف 16 بط 0ع2 هه ک۸ .(2010 منسنطهط چگ سا مطع36) عسنطج/عمنسهع1 ,0701100607 ع86داع 122 ۶و 6و1 علصز عهصنفمه علنطاس ععمصعخوصهه دعصع1 3۳۳۲ کعخانه‌ناگنه 1366 270 ,ق1010 وصاه یا ۶و [106 10۶ رکعزعع50 فصه کللفای وصنوهه نس وضه‌تتنصه‌کصت -10۷76 ز[ع 22 ,رک مععنی ۳۵۵۵ ۲۲۵ ماص هصنفومه اه کعععع وم وصاواعفهی عطا 40060 هصز1 (.ع61 ,0275108 7713606٩ ,1116/۷/03 وصامنطع ۵ مزوحمصعصت لو وصناه 200 معیع) کعععع 0۳0 10061 ,166 همهم روصنامعاصنذ م1606 مصطل 0ممواهط عصنکت مویع) کعکعع 0۳0 [ع16۷6-مطاونط هه 1اه عصنمهع1 ععد معا عامع هنز 2۳ که 12 یز وصنوه 0علجمه+ (2002) +علاماک فص ۳۵06 ررعاع 8 600160 کعحونصطاع) عامننه۷ طلکنم بوشسه‌نانصح؟ که 0ععد عادعمععل صز کز وعاعقص عاز الط 1 ۷۵60۷ ۵ ,(2000 ,ط۸106750 هز ۹ عان ,1987) ۷۷۵۵60 ما عصنفمم۸ + دعزععادی جمتکصعط ۳ صصم 40 ,وعاتلزاه ع۷قانصیم ,کاافاه عصنزدععم۳م ,کعزعع5021 عصنصمع1 ,کعنونصطاع) ناه ,عث) کلع6 130 8 ۵ ۳۵1۵۲ ۵ کعنونطی وصنف۲2 ج۵ 16۳26 عطا حز عفن عم رععسلع موم عصزامک-ص16[ط0 0 1۵۳ ,کاع 130 13696 06۵6۵ عوهم 66۵ صعاگه عقط منکن لمعصمع ج هام۸ +کعزع 5۳26 نصع0 ۵ط۲ ۵ 20708 ,خعععع 00 15696 بدعوععی 0۳6 عصق5 عطا عامصعل صعطا اه لله ,ختقامل5 0 021ع ماه اناعل معقنمه ی ۵ ۵ امعم ععد ,(2009) هی هه دمزعهاعقس۸ بط 07000560 167 2 060006 ۵ دامملله 20005 ع امد وصه مدمه حعنط ,کم هط ۵۳ کععععی م00 آ۵ا 10 ۷و معمصنقل ۸ .(283-284 .0م) اما ٩ که عصتصعمهد عطا اعافعممه فص ۷۵۳۵۹۶ 0صقاد 1306 85 مه ناما ه م12 صز 6 عمجم که صوزعصعطاعتصصی قاطا ۵ ععاصه‌تهتاع ۵ ,(2006) 8 68 ۵ 0۳007ع0ز که ععصع‌گندهند عطا ۵۳ کعص‌ق 00 ۳۵۵۵ اعقعامطی عطا ۶و عانمی 10 51۳10 حلبا5 1۵ 5ع6 ۳02ص [ه0 0۳2 ,کصح اجه ععمعصه1 حاعناهم۳ ماصز دمن حصاعصز دعزعع 50 5 م0۶ 7ا وه کوصنصاعط م0۷ صه حاوتامطن۸ بقع ۳۵۵۳ صز عاقطعل که عااقم ۵ د6عط 326 6۵0۳۹0 5۹۷6 (2007 1/001۵ :2006 ,وعاکدع2 :2003 مصعتصقل :2002 ,تعتعصاصد۳ط معیع) وه ل۵عع0۳ع3] عط ۵۳ متا کصز اععسنل ۵۳۵ کعع0 1۵ حلعنط ۷ ووصنط2 یغاد ما همه خفنامهه «6.8) 0136۲5 5006 276 136۳6 یغاد مقلن‌نانوم 0ع6۷ ۲و عهدکت وصه ,کصمناص۶ کطمتنصتگعل 07206۵1 87 1۵ 20070۵ عمط صه عاف000ه مطم (ر2007 ,متقق/2 6 معطام :2005 مدمکع0ص۸ 7 60 نامع 06 چاعامد صیف دعزععد50 هصنف ۶و عاعفس عاعاصهی اعدا هصنعناهط عفد ۵ 102۳6۲5 6 و1020 اهط) ا+عدعه وصنصنده بزوعاههد انا حصز که کاصعصمموم عط) عنام #علندع عامصصه 5 طز ۵مطاع 6۵1ام۳2م وله عطا کز ععدکک کنا ه وصنامعل علنطم کعحوتنصطع طلعنای ع8 ل[۵ط00ن020 جز عاطانعصدا عمط 06 ما کعصعع5 معااقس 156 بکصمم کل ععهه نع م1 عصنا-لوم نا عطا 0 12065 اععطه ۵ ۵۵امعل بوالهتعصهع دز عسنا دععله ۲و #معم چطاهدا ۵ ۵۳۴ ,کوصتا5 ۵ 120108۷ 57 0ع۲عن1ه انامه نام عط1 مععسم لفاحم ه که اصعاصی لقصمنا نامز 5 ۶0060 عط #عللی وصنطد) 0ع0صعلط نو [عومص ح عز انصنا مهن ج او علطم عطا 16801۷6 40ن- 100108 فصد ععدنما-عج] گم صمناحصنطصهی عطا کلنقاصه طلعنط۷ ,عمط عط1 .10061 65 2006 16208 ععصهاعنل فصه کعقلعصز ۵امط صم ۲)۲عص۲ ما کعصسدع1 دممللنه ,تاکز 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 5 1۳۵0120 مق حز وسنط 1 عقوم 60 نز که ی‌معنااظ 15۵ [552ععع5 ۵ 01 6۵۳۳۵۵۳6۵۳ آهتاصععکه صه که کعزع 5026 کصنود او عکن عم عطا وصنع 120 مصل۸ 5 0060نا۶ ۵ #مامحه ما خطهناه5 07و5۳ خصعسته عطا مکعقل 08و۳2 ۳۳۲۰ 00060-06160 ۳و 2۳2760685 ات16 ۳ظ صعنصهعا کمعککد فلبمه امعم عطا امد ۵۶ معطاعطانی عجمامنه ما 0061 5060 عطا 6۳طاع۶۳ عمماصنه ما فعصنه وی عطا مصنه وعود0ع5 کاز م۸ ,جعزععاد 5 08و70 1عنل جز اوه بط ۵0ععز۷۵ کطمنصزمه 13002616 عطا مطه رون خصعسه عطا که کاصه‌صلعناحهم 0 1011086 ۳۵ رک تناعزطاه ند عط) طانم ععصعلمععه ۳ معصتصعل[ ۵0عمصنا؟ انامه عامعاصی ۵8 ۶و ددعص‌ه 20 اععصه1 با۳ط صشهنصع۳ مععگکد عصنصدع1/هصنطد) من کع0 01 2و نع 1/عصنط 1 1060 عنم عم کعصوع[ ۳۳۲۰ مقنص1۳2 م0 170۳ 02 6 306۷6۲۶ :کعزع50216 هصنفد۲ بگندعقله ما 0000560 0660 ع۷هط کعنصمصمجها ۵۴ اعد ۸ 8 0۶ 2000عزگزدع2ل (1990) کمصقطا6 فصه وعلنه/0:3 جه فعلوصامتع عمط صعطا ۶ نادزد :5 لها ۷۵ ۵1 عجه 125 12 1۵۳ کعزععادجد هصنصع1 محصمصمحها کعنطا ما وصناجم۸ .کعزععاد 50 6ث) کهطابام5 صعاطامتم فصه عصنصوعل1 هنز #ععند کعععع موم تمصع عحه حلعنطم ,کعزععادجد عننصهی (ح) 6 مم(0) 2200 ,(عا6 ,10016086 «مططم عصنکند رعصلها-عامد رعصنان۳1م مق صنمتهصصناد 0 عتخانصهی ۶ ع20 2 0606 کعص1 وطععطای کععکع منم عطا ۷06ص لفط مکعزعع5۳2 1۳ .(.ع6۱ ,5۵11-2028636 ,8 انم مکلقه‌ع هصاعد معصتصصعام علض کعععع 0۳0 بماد نع 0۳-0 هه 0۵0۵-۲۵ ماصز کعزععادجی عصنفهم معمعنوععنی (989ل) خاعصهط مجهمصمحها +عناجده ۵ 1 .76۶060۷617 ,070653108 0۷61 1-اونط فصه 10-1061 انم معهنمععد ععه طعنطم مکعزعع1د 50 ,13630185 07 م۳ 5۵۷6۵ +06 ۲0۵6۵ع عنه کعزعع ای هصنفده ,ر(1990) 06070 روط جهمصمکها آهممعع ۶-8 0صه ,عاناعلله ملقض0ه50 رتناک عصصهم بت نانطع ۵120 ,اطع ,تمصع کهصنفح نز 66 ماصز کعزعع5021 هصنلدم #عنزوعقل (2002) اوحعط‌نعط فصه 3/0 ,ص۳۳6 مکعزععاد 50 ۳ ععداد ع )۲ 508 اه 0عاعع تما عحه دعنط۶ ,کعزع 50216 عصنفهم هماع ره وصنولصن مکعنموعای 3۳۵۵۵ 85 0۳001605 6 طزم ل2عل ما #ععند عجه حلعنطم ,دعزعع 52 وصنفد عدزامک-صعا منم (ط 9و7 ۵ 060 انز عجه طلعنط مکعزع دی 08و۳2 خمطصک 0 فصه بصمتاقصصمکصن لمع عصتوصدا مهد صذ -500060 ۵8 کل ,۹0000-60255 ۵ کصنهنه کاز 065 طلعفنط ۷۷ رعصنصهع1/عصنطه عمط 6 ,5۵1101008 مصمناه‌صنعنا هم 2606 عامصوم ما 0عممصعصز اعومص آمدمتاعصز ۵عجعاهی ال مه ادعصط 60۷ مک ط-منامع عطا هصتکنطک .(2012 مصعص06) ععناهجم عامسه فصه معصنصهع[ 0 مااآهنصکل3 مخطاهنصکل3 مصقلفصحت۲ ۵۰ سنجمه ,اعومصد عطا بعصه لمدوز توص هه ۲۵ 1050 2۵ 0۳0۳۵۲۶ 220 6۵۷0۵6۵۲ عصنصسوع[ عطا که ماع ج«مزقصه ۵ کع0مصز (2013) و۸ ,165 167[ منک ۳ عفادم فص صمناهاد عمط علکها ۶۵۶ خمصعحصو‌فجصه عصنصهمع1 عکندمهازی 9۳00۵ کقل ۵۶ عع02د عطا ۳۵۷۵۳۹6۶ اقط حلعو ومد مزع مع 0602 ج کز همم کل عطا عصزم 110 [هدونااکطز 63 0۳01060 06 ۵ 0ععممصند عجه کاصعلونی موصه کنطا 1۵ 30۳۶۰ ککعاع-گم-اناه هه 0۳602760 ۳و5 کنامع۷ ۲و هنلعص تمصمناه اه ص مگ همعط عص عععل ما «مخم 126215 0041 (1956) ص810 عوجاعصز عصنط‌جع) ۶و #مطاعص 0ع0ن عطا فعصصنم‌عه خقطا کعفرمعطا عط1 -5000 200 ,16270008 هناهد ۶و معط عننصیمه (2005) کحوع/< بکللنفای وصتملصنطا ۶و 1 ملسم ۶و عطم72 (1978) کواهامعو۷ که خلعنادک هصنصوع1 ۶و کعنرمعطا کنکتاتعصم 65 50000-60515 بط فعنمعصذ مصنعط همنسمع1 عزعملعنل (0981) کصتقطلوطظ فصه (780) 5 اعد اعناعصناعنل طلعنط۶ ,کلاماه وصماصنطی ۵۶ عمط (0956) معاعسند کتصوماظ صمصت هصناکه فص 65 6۳-0۳6۳ اعنط صه رعصتوصها وه هه عسطاصع0 معن عللفای عملصنط) عم 10 قاصعو 5 5 ع66 60۳2 کلامطاعم وصنطد من «روصنادعی مصه موصناه ده مهن هه عنام 0ه معن :136 ع021[عععه 10 مکعقل دز کعده عم مطاونط فص عصمط که کااماد 106-۳06 طکزم لدعل ما 340 ۵۶ بوازدنصتآ م۸ نداد 8 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 26 ۲6۶9 وصنط3] ۶و [علمص نا عطا موصماصنطا 106-0۳۵6۶ دععل-امانه جز اصعصعع دهد م1 عصامصقطصه صز کصهممعقل 0عمصنل که علمد عطا ۵۳ کعنفی گم ععصقفصطه عطا عازم5ع 1 مزع هس21 6 مکی :2013 ,معط :2016 مفعصط۸ 6 طعاد‌ناط معیع) اصعصعنطه عنصعلی ده 73727 من20طهنل۸ منصعحصوعام5 +2021 م0هزعصزطاعلد1 مگ منطعامحطهطک ,۳۵۳۵ نعه7ع3 :2016 ,فنص :2019 :06 مت۳۵0نه5 6 صعنعدط۸ معبع) «مزعصعط مهم عصنفهم< فص آمعصعع جز (ر2021 ,1061۵۵0 6 :2016 ,1۳0۵07280 :2017 ,7120۵272 +6 نصاسقل :2018 ,ععققطاک 6 ما005 صقن تمسق مقنصل دا نصعطاعه۲1 5 ع6ط ۲ 1٩ 65۲ ۵طا ۵ ماد مم محقلننا هم صذ (2020 موصعط3/0 6۶ منصتطهط محه‌گصنحند7 1 غود عطا 0۳ کهصنصع1/عصنطه) من ۶و عدصصز عطا ماه ما عفهس 6۶۵ کقط ,0/1606 +2 نطجع۸1-77) ععدع0زبه لمعسنمحه عطا حاعودمطالاده ,کعلزوعط .ک 1026 ۳۳۲ عدمصه کعزعع 50 عصنفدم۳ +2017 ,1737۵ مگ نصضسفکل ,2013 ,۳۶610 :2016 مفعصط۸ گ طعاد‌گاط :2016 متعصتعص اک[ ۸ ۵ طل 163۳675 ۳۳ ۷ زا0050 0676160 کز همع 1/عصنط‌ج) 0عمصن اقطا معقن عقط (2020 1 ,8۳ مقتص1۳2 ماصز عم تجاعا02۵ع ۵ 0ععد لمع 2 دز عحعطا مکاتعاصم ۳۳ 1 بجاعننه۷ 7 2 که 27060ع۳ للناه عز [عوامص عطا که حلعتصکقصز ,اعومص همقل 0عمصنل؟ عط ۵۳۵ علنناد 8 200 (ع۳۵1ع1 29 مه علقم 21) عاهنوصصعاص 50 عصنو هنز ص16 ۳۳۰ صعنص۳ 98 1و لهاما ۸ ع) ۵۶ عامصد؟ اصه‌منتاخدم عطا ۵مافناعصی 1626۲ (علقصهع2 28 فصه علقصه 20) عاهنوع صاصنعصصن 0 ن من ۷۵۶ کاصه‌منتادم عطا که دمناع[ع5 مهد عطا کاصن‌عصی که جع ات۵ 2 ۵ 008 50 0) 6ع96فقله اعقاصز سام؟ 60[ع5 ما مامح ک عصنامصدد ععصعنصع هم هه ملفنا دمص که ,163۳87 هل عاح معط ععد نع م1 60 نمععه هه ۶۲۶ رعاهنوع ‏ عاصن-عمص ۵ فصه عهوع ۳عز 3 ,عاتاناکطز عط) بط #عصتصعاعل تجاعامز۳6م کو۷۷ عناوم صذ ومصعنعتمحم اعاصه‌منناسوم عطا حاه م۸۱ 6 9۶ 30۵82 عطا وصه بونانطهناه اصعصع‌هام عط عسعصه ما ومع ۶۷۵۹ اکع عامصد5 2۵1 103۳۲ 077 عطا که دععمحل 0066 0ع0ن1مم طاعنای۳ ۵۶ عصسعا هز کصنامتع آمجصم فصه نموه ۵ 0ع 0 8ز5عه ۳20037 ۵۳۵ پومصعناممم طاعناوط۳ ۵1 (عبعل[ ومع که دعدععل اعقاصذ ۲۵ عطا امد 8۳0۳ ۵۵۵1 0۳61651-0056 آها 02 همع تعهنان ع ,و50 عطا ۳ کدمناععی عطا ککعو300 10 ع له ,0ص عنطا 10 0عماصصه ۵۶5 کزجلعمه عاعل ما دمم ع هصق ه ۵۳ 02۶60 صهزدع0 6 (ع1 0 ۷2 0601 060عل0 عطا) ککعصه‌ق ۵ کعزع نداد وصنو2 اه عصع صز 0ععدهع ۷۵۳۴ کاصه‌صلعناحه0 01 ع3 ۲ +عطازه ما دنه 06 00 کععصعا عطا تمط عاهعناکه صذ ۵ عکسای تفن عطا تعاکه ومد 061 ع6 6۵6۵ 200 از عطا و (رعاطاهع۷ خصعمعمعوصز عطع اعومص صهممعععل 0عمصن عطا ۶و ۰( 06210۴ م0 عطا) ولمم طاعناومط که [ع16۷ ومع[ عط ومد 6 عطا ۲۵۹8 165ع 50216 8و۵ ۶و ککعصته 2۳ م16 عطا ععهع ۵ ما #عند خصعص که 164۵ 8 ,5085 156 .(2002) منک هه 3/0 ۶ص ماع عل رکط05ک) کعزوعا دنک وهصنفدمج 1و ۳0 ع۷اهسطم20 فصه عنهد طلامط هصنسکد 10۵۳ علطهاناه کز ,2002 ,ماک 6۶ 2/0۵ ما ۵ 0 73160 کصعاز 30 ۶و فععتصصهی وصنعط .دعزعع دی عصنفد او ککعصعنه تاه ع نع هام "امه رد 40 ۳۷6۷۲٩ 106 ,(1) ۹۵۷۵۲۳ ۵ (5) 3128 اعمصله ۵۶ ۹۵/5 ۳۵۵ ههد علهد جعملنآ خصزوم-5 ,و5عانناع تاه 001621 تچهه خباه 06 16 بکعزع هد ع تفه نوم ۶و ککعصنه 20 168000608 ۵ط1 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 ورب 1۳۵0120 مقس حز وسنط2 1 عوقو ما 60 نز که ی‌معناط 15۵ وا 1۵ «مذ۳م (صمتاهاعصهج صز اعصه صه طکزم ناه لعصمی حض) صعز۳ع2 مکصز ۳00660 که کط50 عطا 0 2/0۵ بط (0.93) طاونط ۵ ما ۵صام؟ که 5038۹5 عطا ۵1 ومعاعزعصی فصن عطا حاع م۸ ۳ 30 0۳۵ 0عاملزم ۷۵5 508۹5 ع0) ۵۶ م۷۳ رطعناعم۳ فصه صوزع0) آممعصنانط عطا ,ر2002) عم 5 هداماد دنطعو‌طا م0 عط1 عامصد5 اصه‌صنناجدم عطا او ععمطا ما حعلنصند فاکتعا عصنومزهه کعصد10[ ۰ لم هم اصن 1 عم وغل علطهام‌ععد صه ما ۵عقناعه) (0.78) عنعهط [ل۵ 0۵۳ هه 0۳ #عتماحولی ۲۹ 060و عطا ماعومص صممتککقل من عطا کم علونهنانه م1 عطا ماصز ۳006 1۵ 61 06 20201 10 .0ع ما02 ۳۵۶ (2016) فعصط۸ فص الط روط 06610060 وعسه عط 1و 0 0065۶ ۵۷۷ 7اط ۳6012660 ۵۳ ۳60۷۵۵ ۷۷۵۳۵ عصعاز عصو5 نونک عطا که عاصه‌صن اعد عطا 10۵۳ 06506 156 بقل هصنفهم۳ 8۳۲۰ 0ع نا ۵ 0۳ 0عع عقوم عم عصعاز عصنصنعص ع15 ۹۵2۵7 1۵ (5) *عع87ه اناعه ۹۵2 ۳۵۵۹ علمد مان خصنزمم-5 ج بط 0عاه: عصعاز 17 اه لهاما ۵ فعصتعاصی 16۳6۵ کتصنص0ه ۳۵۶ از معتنقصصمنادعنن عطا ۶و بونازط عمط ۳صصی عطا که عضاد ععلقط 16 .(0) "ععجهدعنه ان مه فا صز 04661006۳5 از 7ص 0عنه۷ ک۳۵ عستفصصمناععن عطا ۶و صمزو۳ع۷ لمصنزهنده 166 40 ۷۷۵۶ 500 اصعسه عطا صز ۵ععد ومز ۷6۳ معگنومص نمحعسنلنط عطا ,21061616 .بنازطه‌ناه۲ ممه 6 ۵۶ کزولدصه [معناعناه؟ عاصصد5 املزم ع[مط۶ عطا ما ۵ععاعتصتصفت هط موی صنقص عطا ع610۳ 0 5 13816۲ عط کقطا 3۷2160 ,ر0.71 > م) هلاس دمن کنطعقطاهم) عطنعت. ,168002565 ۰ ع136 01 امعاصم عنگن 5۳6 عطا صز 0عت 08ز6ط 1۵۳ عاطهناه+ اعاهن و06 ۵) ع71۵۵01ع/ 10007-111 ,2600419 اععآعک5 هه 110۳۵۵0۵ ,و 000ع2 +ععاعک ۸۵۵6۵ 1656 0025 ا هم عا نع عمط فصه عغ نامز عطا معا ما اعد ۷۷۵۳۵ رل201 م۳۵00 6 00066 ع۳] ,کعزع 50216 وهصنوه + ۵۳ بواعنه ۷ ه 0۳ داز عزعصعاجم ۳۳008 .وا ۳06 077 عطا از کعاصه‌صنتدم عطا تامصاد 1۵ و5 ۵ کم کعجت‌عمزطاه عطا فده المع ما فعصعع0 وه ععندم مصتو حلص مکلهمیه معلز عا ص10 وصنفو م۳ حه 0عاحعطاصه +ع دوع عطا مخصعصا16 ,6 160006۶ ۷1060 ۳۷۵۳۷ بکعلم و00 ۲۵ عطا او خصعصی دما تحص عطا ۳ه کعسع1 6اه موز 6 لفصه جقععل ه ۶۷ص فعسناصی فصه عزم‌ما عخشقنمعمی ج که صمنا دمص اجمطد ه طکنم صهعع0 6 1۵ 30۷ 0 05 از 0ع0حاعصز معله عمط ع6ط1 .رععاد ی هصنا۵ اعونها عط) که صمنامصهاهه 65 90 ۵۶ طلعقه ,569505 24 که ناما چ 1۵۶ 60اعه1 ععقطام جمناعاصعص تحص خصعمصصعن 1۳6 6 صز 11 ما ۵ععاعه 6۳۵ عاصه‌من‌ناخوم عطا له معوجام وماک عطا اه عهماد متام عطا هه م02 آعن م۸ .عم عطا ما دما دمص 6۶ ج کم مععصعصصی حصعط) ععقطم وصنصنده 156 .505۹ عطا قصه دعقل عطا عصزم‌2ن1؟ 1۵۳ کده‌کدعد عط ۵۵ 0ع1عط 6۳۵ کصنامی ناصعصخوصصنه عطا هنز کعصدع1 ۲۳۵ 6 ۵۶ ۰1160 ۶۷۵۳۵ 1265 افممع آمجممه عطا م6۳ ,کلهمابه مع0ز عطا ۶و عه‌سای لل 0۵ 6۰ زک 6 عم عصنفد آمدمناصع۷صم ج اه کلعمع لق نامز 16710006-0 0عع۳ کصنامع لآماصعصخعصه م0 عطا ,کدمنکدع5 ومصنصند‌ه عطا دام 15۵ داع3ه ۵۶ 0۳۲60۳ لقدمناتعصز عطا عم 1۵ بصهممععقله وصنفمه 0عمصنل چ صز مات عصز 06و۵2 6 ,طملد5ع5 از عطا 610۳۵ کحقه ۶و عامی ۸ وعصصفام ع6۳ کدمزکدعی عصنصندی 21 ۵ متعاصقا 4 2072201386 وعصفمله] ص116 هن دعوم[ عطا ما نماد معز 0عم عم عطا اعد +عل دع 1 136۴ ۵1 کعصن 50۷67۵1 1۵۳ علهخمام مع0ز۶ عطا ‏ ۶۵۲ ۵ عاطد ۵۳۵ کاصعلند ی عط مصمناع‌ناصمه عنطا 6 ,306 21 کع0120ع0ز ع) ماه عهط کعصوع1 عطا خقطا عععه 16 بکمط کعقله ۵۶ اه 50660 641 ع۳6] باق کدمناععنی کم +عطستد ه عصفماعه دعقلن عطا که کعاحسنصد اک عطا خصعطی «مانساعمز 6 و,تعاصقل عطا ۶و اصعاصی فص عصعطا عطا طزم معنلنصد؟ ععه کعصهع[ عطا خقطا فعسعهه 118 6 163۳6۲ 156 .کعنا تاه مه ملعم متحصست ۸ 0۲ +ع ات 2 0۵ ۵۳ ما صعط 0عهد مه +عط3] 340 ۵۶ بوازدنصتآ م۸ نداد 8 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 28 6 حز کصمناععجو جنعط ۷۵8 ,۷۵۳۵۹ ۵ ملس هصنلهسن علنطم عهددعدم عطا ۲۵۵0 ما فعماعه صعطا 6 0۵1۷۰[ کعقل عطا ۵ عهد2 کم عصن2م< عط) 0ج معط عطا لح ماگ۸ مکعامد وصخفلها 200 مصنع 1۵۳ 5 ۲0۳6 ۳62808 .02286 نو عطا و دز ۳0۳۵60 ۵طا ۵ صعاعنا ما ۵عماعه 606 دعصهع[ 1 ع6ط)] ۵۶ کعاتصنصد آهصنا عطي 060۵۵ «ماحساعصز عطا مدعنانناعت وصنفم دمم و +عطاصنه ه وصنمل حز ۵ 8060 که ۷۵۲۵ 162675 عطا مطمنکدع5 عطا او دمتعم عطا خ۸ مصمناه‌عنلهم۳ ا۳م۲ ما صمزککع5 وصنصند 6۰ اه هنعه ۳6۴٩ ع528ک02 8صن۳20 عطا ۳۵۵0 فص ماه مع0 عطا 31 ۷۵67 ج عصزمل دز 0ععدهده 7[[معدعع ۷۵۲۴ 1626۳5 عطا مصمزککع5 عصتصندی 0دمع5 عطا خاماع 15۵ 5 ع06ن۳21 موصه کعنانجتاعه وصنفواند -سعل ۷۵۵ که طعناد ,کعنان 200 وصه اعدا عصنمجعجعاکه ۲و عطا ۵۶ 50۳۴ ,اعدا 00726 ام عم عصنمل فعموملند عهن دععل عطا ععصنزک که ج 1660 منز ,1۵۳۵6 کق۷ صمزکع5 0ط00ع5 عط1 بوعصع1 کم کصمنع للقصد ۵ که 6۳6 کعناند 8 200 وم عطا ۵۵ 5عز۷ معط ۳۵۵060 ما اوانص 0000۳ صه کم کجعصسوع1 عطا وصنو0 0۳0 6[ عطا آلا ععسم عطا خامطاعتامسط) معتستصی عععم۳م عط1 از کعنه‌عنل ۵۳ عم معطانه ما ۳عطا 61 ,کع۳ه لهامعصنخعصنه عط که خصعاصی همعط عصدد عطا 0ع م۳ کصمع آمجدی 1۳56 6 ,لمات 0ع0ز ۶و ملعط عطا خحمطانی عصا دعقعلوعصز دمن حسعصن ماه ۷ص ۳۵۳ هصناخنم 0 6 ۷۷۵۶ از که ۵۲۷ 536 136 عحس صز 0ع1عع معله که +عاصهف طلعععه عصعبی ۵۶ من 006 6[ ع ۳ ععصنک .(عامقطل طلعقه 1۵۳ کدمزدع5 ۵ معط کصنامتع لماصعصومه عطا ما امعم طاز ۵ ۵061160 161۲ ملع عطا ,۵۵+ عقل عطا حز اه معسی ک۷۷۵ مات اعصز کم کدع0۳0 6۰ 0۴ 1306 ۵ 1۵۳ عا2عمعصصم ما که مک کعنا ناه 0عا رتم۳00 مل ما دصنامع ۵۶ کله نز 6۳ ۳0۶ ,306 که دعنانکناهد عصنلدعاعوم عصتصنقص۲ عطا م۵ ما معصعزدکد ۷6۳6 کع 16 156 5 از 0ع9عنط کعنانتاعه فص اعدا عطا مل م۵ دوع 6۳۵ کمعصع1 عطا ,کاصعحصعنککه 306/0۳ 6 مصندهه عع05 508۹5 عطا حز الا ۵ معماعه ۵۲۵ عاصه‌صنتسعم عط نله معصنصندن عطا که فده عطا ۸۲ آهسنلونناه عطا عاعامهیمی ۵ مععلعد بللمدمن نود ع۳عم کصنامع نعامعصخوصصه عطا هنز کاصعلن ی ب0ع 15 1110060 05و۵۳ عو ناه عمط ماص عصزاعل که معصنه عنفصصو‌ناعع0 عطا عاداولی ۵ 0عیت ۷۵۲۵ 508۹5 ۵طا ۵ کععطو ۳۶0 عطا وعاصه‌منناسوم عطا دمک معفمناه ععد0 6[ ع1۳ 7۵16 ۵ #عفت کعله5 غه اد عطا و1 ,کعمی دععصجه 20 کعزع اد عصنوه "عمسد1 5اعز 616-5 0-۵ ۵ وااصنو ناگ ب(07) عصعاز او معطصند ماما عطا بط عستفصصو‌ناععو0 ۳۵276 51 عطا ک0065ه ما ۵ع 00 ک۵ ر۸ 60 اجه) ععصعنه ام ۵۴ عتعواهصه هماج ۳0668 هط ععمامیه ۵ علاط ه۳۵ طعنط مود عطا که صمناععنو 0د0ع5 عطا +عتععه 10 ۵ 2000160 ۷۵۶ (ل۵ مه من وا قم-6نامن9عل ه باعومصد صممم+حعقل 0عمصنل؟ عطا که صمنامع 06 6۰ کال هصنو 0اه عط ۵ کععدو 30 "م1 عط که عستلاناه هصق 076960 5۳0۳65 ۵2762695 65زعع5031 هصنو2 ؛ععم16 عطا ۶ کناعناهاد عنامنس‌ععل عطا کاوزمعل 1 ع[طه1 5 کعلزوما تا 57 17 7700 770 27 ۷73726 ۳ " سس 73 9 39. 2.99 3.75 2.23 30 50۳68 ۳۳۵۲651 : 734 2 39. 3.33 3.96 246 30 کع50۳0 ۳۵۹65۲ ۱ 73 0 49. 3.05 3.81 2.12 20 50۳66 8۳۵۲51 0 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 ود .۰ 1۳۵0120 8ص حز وسنط62 1 عوقو ما 060 نز که ی‌معنااط 15۵ 1- 41 44. 3.27 410 2.00 29 50۳68 ۳۳۵۲65۲ : 63 3 53. 3.56 4.23 2.00 29 50۳65 ۳0۵۹65۲ -70067] 952 5 48 3.21 403 242 19 دعمی5 2۳۵۲6۹۲ سس 3733 1671310 51300370 > ن7ک 0ص ,2/629 > 17 مصصتجق/2 م17 ات1 > 170 ص31 > 77 7706۰ 5 12006 "5 ماع هن عماص عطا ۶و همع همه ععنسندم عطا ما عاطا12 ها ۵ مطی ک۸ 6 صز کعزعع021د ع0ن2 ۶و کععص‌جه/۳ لقانط اععصه16 عطا خقط 0عهنوهز کع50 37336655 > 71) ماع [۵۳۳۵ ع36) 0۲ اقا ما حعلنصند عکندو ۷۵۶ (39. > رک ,2.99 > 07) صمتنوصی لماصعصخوصجه 5 ع601316 006-10167 عطا هصنلجمع< معلنصند ولطاهده< کو۷ عقق عط1 بر(49. > نک ,3.05 .(48. > 7 ,3.21 > 17 :[۵ 00 ب44. > نک ,3.27 > 17 نلماصعصخوص) 41 58865160 1 12016 صز کالنوع ,5۳0765 00511651 22760655 کعزعع 5021 هسصنفم عط) عصنصععصمع 39. > ل7ک ,3.33 > 17 نعاهنوعصصعاصل) کعصمنع آمامعصومهه عطا هز 16۵1 دععص‌جه 2۳ اعمعمس1 عطا 5 6۵۵۵1 ۳6 هنز کاع عنام حنعط) هط 62167 ۳ع ۸۳۵۶5 (53. > نک ,3.56 > 17 +عاعنوعص0-0 17۵0 (. * 57 ,3.28 > 17 :عا هن وه عاصن متا :48. > دنک ,3.06 > 17 نعاعنوعصسص1) 8 6اه 06710۳۵۵ ۵5 ۸0017۸ ۳۳۵-۷۵۲ 8 موه عطا که صمنععنی اک عطا م0065 1۵ ,۷8713665 ۵ 7(ازع 862 30۵ ناف مد که حاعناک وکطمنامص که عصنواعوه کن۸ 00 آجم۸ عطا اقطا عجد 6 ۸7007۸ ۳۵-۸۵۲ عطا ۵۶ کاآناوم 156 ناهد ۷/۵۳۵ ,51006 جمزکع و3 ۶و تمصع مصمط همه 016 221 14517 068 1 008 61 8۳030060 * 1/1600 2-3 امه نگنموند مد 500۵۵ ۸60۹7۸ ۳۵-۵ عطا که لو عط۲ ب2 13616 صز ۵عوعامعنه ۸ <- (93 مل) ۳ ,[16۷6 زعصعنم منم ادعصسدع1 عطا فصه فمطاعص آمدمنا‌ اعد عطا 0666 از [ تاکز ۲۳۵ هصناجده امعائه فص کصی‌نگنمهند ۵ ۳۵۶5 معط موالمد00 ۸۵000 ب221. > ط ,1.517 عطا اهطا 160ه نز (296.) ۷26 ع2زد ماه عط1 [00. > م ,39.163 > (93 مل) ۳ وولنط5 عطا ۵۶ 100 5عع5۳2 06ن۳۵21 صز ععصعسه۷ عطا ۵۶ 3096 راما مرو دمص 1۵۳ خصامعه خطاونص ماع همم دز 6 6۷۵6۵ 10۵۵۵ ۷۵5 00 از اصعنگندهند مد ,ک5ع1ع 3102061 5۳0۳65 005651 373763655 2 > ۲ 1.517 > (93 مل) ۲ م16۷6 ازعصنماممم ععمسد1 عطا فصد ومطاعص آهدم‌نانساعصذ 6 ع6ز )] هسنطاعل +«عاکد معتمسنکه صدعص عط کصفععص آمصنوهص عطا ۶ صمامصنصهم 1656 6 هط 0ع21ن0ز ,3 16ط12 جز 500۵ که ,5۳0۳65 005651 272760655 کعزععاد 50 هصنفممم نو معکنه و8۳05 ۵۳۳۳۵1 6 صذ کاسعم ام معط معص ماه کصتامتع آهامعص مه عطا صز کاصه‌صننا هم ,2660 ماصز 3 فصه 2 720165 صز 0عهام‌عنه کالعهد عطا عصفمل1 .[عع1 پو‌معنشممم حنعط) ۵۶ دوع ۵و۳ 340 ۵۶ بوازدنصتآ م۸ نداد 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 30 6 6۳-16 رم وصه عاهنوعمحعاصز 0۵ ما معط 6 ما 1۵۵۵ ک۵ ۶۷ عصنطجع)/ ص16 110060 6 ۵۶ ۳عاز ۵۲۵۳۷ ۵ 16300565 م1 عطا مصمناععو طلجعم۲ 0200ع5 عطا م2006 10 4 06۳ ۵ عهصتمانولی وواننگتی 0ع2تلهعه ۷6۳۵ فده عطا ۵۶ عتمصصمناکعی لمصنون ناد 0620 51300270 200 ,(0) معط ,رض) ععقادع 06 مرضه) 6و۸ کنو از مکناعناهاد ع نز069 [۸1107۵0 ع1 7٩۵ 7/008 1772001 10 11630060 5100101 116 7٩ کعنا الاک 716 59 ۸56 0 0 3 20 36 ۳ 0760876 1۵ ۳۵ ۵عملله 1 096 096 6 339096 610290 در زا ععقل وه 1۵۳ 0 14 5 16 24 ۳ 6008 3۵0 آ ,کل 1310 0 3.85 094 46 847907 271290 ۹06890 اد 131015 تست ۵ 16 2 6 و7د 2 7 14 15 21 ۳ کطمناق له 1۵۳ ماعه 3 6 کود 1 5 13 17 23 ۳ عتتل 122508 اس 200۳ 4 7 17 0 2 3 25 29 7 عط 107 +عزقهه از 18306 5 096 23.406 6 423706 491596 طظ وصنفد< کنامنه۷ ۵۵ ۲۵ 1 90 0 8 9 23 9 ۳ 12006 آجه که ععها 6 40 ۶٩ بوازوه نت 4#دم۸ نداد ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 1۳1۵0 8ص ۳ صز عصنط13 عومعصفهآ ۵عمنانج که یط 1۳۵ 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 3 و 94 15 129 122 372 5 ۰ ۳ هام۳ 18 510267 > 5۸ 0صه ,ععمو۸ > ۸ مصنق0ع7۸] > 7 ,ععهددا > 10 میدن 7واع5002 > تک .7/06 0 10060 عطا ۶و دمنامع 06 [ل۵ع0 اومعصع[ عطا 4 12016 صز کالنفه عطا ما عصناجمی۸ عطا 7 056 کعلقد عطا ۶و عهد 7ج عطا ععصند عنعمم 6 ما ۵هم1 ۶۵۶ (92. > ن7ک ,3.94 > 7)) ,۸00110311 .(3) علف5 لداع عطا عمط صمناعنعل محعفصهاک عصه تواعا مرو مه ک۵ ۷۷ کا ۳۳۶00060 ,06506 ع6طا ۶و عصعاز عطا 0۳ اصعصععهه حنعطا مضه کا ۳۶00060 عطا ۵1 7096 صقطا ۵۳۴ 06 1285۳00 10060 عطا ۵۶ 07 ج؟ صز 1۳۵۵0 ۶۵۳۵ نله دنت 0 102706۳۲5 عطا اقطا 0ع21عدمصعل 4 علطج] صز دوم عطا خصهامععه ماصز عصعاز لدنص عصمله 1" (74. > 57 ,4.37 * 17) 5 صعاز وصه (59. > 7ک ,4.56 > 07 1 صعاز کو۳د ۵ عحخناه 130۳۵616 عمط 156 40 (9496 زاع اه ند دصه) ک 166 عطا و فده اک۷۵ عطا ما صعاز ما ۳06 ۷/1۲3 ماع ۳060 ۵ 6د نع ۵1۵۲۴ 0۳602760 6 ۵ ان 0000 صه سعط 0عون وم دماح عصط هصنفحه 0عمصنل عمط ۵۳ تداع سنعط 6360 مه ۳۶000606 عطا که (م69 صقطى دکعل) ج9مصنص تحصن ج 07 بصهممکععل ۲۳۵ 41 م4 معا ۵00 6۶ که 7ج عصد5 عطا اس صز 5 صعاز ۵ عه اه دمعصسعع1 عط1 مخصعصعنهاک عط) خا0 80 ۳۵۳ «عزعده کعناز 0اه هه عم نامه ۵00 وعطا خقطا مععجهد دعصوعز عطا نو مکل9 صقطا 0۳۴ ,کز 5 م0 ۳320۶0 ۵ ۵۲۵ 136۳۵ ,30666 متا عصن 0عمصناگ عصننمهه: ۵۳ خلحهه ج که «عناججه ,7 > 17) 8 ۶ط0ع]1 .270ع۳ کنطا صز دعلونهنانه ع امعم 7 لاه 0ع مه مطام (996 پولع فصو حصصد) < 1) 17 200 ,(92. > ل7ک ,4.15 < 17) 15 ,(96. < 57 ,4.00 > 17) 10 ,(82. < 57 ,4.19 > آ0) 9 ,(89. > 57 6 و0020 06۳6260 [ع0مص مککقل 0060 عطا ۵۶ کعسجم؟ تعطاه عطا ۶۵۳۵ (83. > 57 4.12 .(3) علهع5 واه عطا 2006 ماه عل محغمصهاد عصم اکهع1[ کج ع جع کعح له صوعص نع < لک ,3.27 > 17) 14 صعاذ ۵۵۳۶ عنام عنمععد عمط عطا هط عصوعز عطا ماکقاصم بط ۳ 0۳61۵۲6 دزعطا 360 عمجم (م49.159) تمصع عطا ۵۶ کلهط باعاهمسخوحصد هام۸1 .(1.35 #۲عازه جنعط) 0ع 65 ۲صنه کاصعو ۳:00 عطا ۶ م«عطصه عل هام۳ غ بعصمط که کدمکعع1 معلزی عصنط ند 6 6-6 ۹صه عامنوعصعتصنز عطا اعطا عم نمصذ حاعل عطا که دزجلدمه عجنهاختاصصدو عط1 کاته عنام معط ۳۵اه کصهممتعکقل عصنفدهی فعمص عط دم فعخعصط مطی و1 1و عنام 2ه عطا خهطا ۳۵۵۵۵۵0 عصنوصن کنط7 .صهنصهند کصممععقل ر0عمصناکصمص دنو ۲۳6 ,51۳2168165 هسنل2م۲ خمصعنککنل که دععصعند 2۳ ادعصه16 عطا وعمصعطصه اعومصد حصممقعاه 0عمصت1 عطا 6 0۵ (لع7عع۳9 ۶ جانهم اصعته 20 عطا ما و0 باععل یعنام طعناودط جنعطا که 655 270[1ع۳ واب0ه عصنفوهت؟ ۵طا بکعزع مناد عصنفمه که ددعصو 2 م1 ۵۵ کلعومص 0 ععل نا و معاکه 8 عط۳] ,370261361655 و۳۵۶6 کامن عم عطا 1۳۵۵ 0۳30 دهم عطا ۶و اطهنا صز ۵0عنه۷ 6 01 40 ۶و پوهنئه عطا 0ع2 دمم طلعنطم کعنفوندد کنمز عم عطا ما اممصناد آقمم وه 1600 تقصمر ,53۳۵0 بغ صعنعه ۸ مع.ع) کاتعادم ۳۳۲ هنز صمزکدع ع+صصم هصناش عصناد‌ امه جز 1050 بلق 6۳ 7001300 :2016 هط :2017 مفقمقصع7 عع نصفخعک :2018 له 6۳ هنصله‌انصه ع۲13 :2016 85 نز 02046 60 رن صمد منود ج +عبه لعومص صهممعقعل 0عم‌منا2 ج که موه 1۵5۵ ۵ 1ع0مط عطا ۵۶ نمی عطا حز ۵۵۵۵0 06 تحفس کعزع دی ومصنفم ۶و ککعصحه 2 و1 عطا 6 ۵۶ [و0دی عصخلها (ه) وصنفحلصنط مکعننلنطه عخانصعمهام مصه عننصهی که +عطصته ۵ 105167 -6 اونط (0) 0صه ,55ع0۳0 هصتص16 عطا صز 160م۷صز تلع ناه 8صن6ط () معصنصععل[ او ععهم هه صعع0د 8 5۳2168۷ انامه انم صمعسعصصم حز ووالممدمننوم۸ وحن (مکحصعاطممم فصه عصماصنطا [عع[ 6۵1 عطا مد 0۵06۳ لام کلقتمام معلن۷ عمط عصنطاد) وهی نامه معصن کععل-ز 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 ود ۰ 1۳0120 8سصق 0 حز وسنط62 1 عقوم 060 نز که ی‌معنااط 15۵ او عصنطل2 نامه عطا ما ده 60 من ج ههام۸0 کعزععادجد 0عصع[ عطا عکت ۵ اخص6 0000 -[[۷۵ 18678 عطا هه ۲۵11 که عستا دععاه عاهنوع0ه صه #عنزماآوه «ماساعطز عطا ,کعزع 502 720086 1 بااع۷۵ ه 1008 ۵3762655 کعزععاد 50 هصنلهم+ اه (ع10۷ عطا بخنامصه ما علصنص 0۳0060 5 0۶ [2ع04 87621 2 ,ک 09 عقل عم امد عطا صز ماک۵ ۵۳۳ بط بوعناز ناه وصاکند-ک عم نامنعصم 6 102367 ۵ط لاد 2 قه ملصه ,کعزعع5021 وصنو۳2 ۵۳ صمناناعهز ۵۷۵۳۲ ۵ ۵0ع01عل ک۶ عصن0 ۰ ۳2001-96166 ۵1 65 0 16۷ ۵ ما فعصنکصی کد ۷ کعزععاد 0 0ع و6[ عطا عصنعت 1و :و6 عط 0 0061 0۵۵م+عقل 0عمصن عطا ۶و عمط عخنعمم عطا 1۵۶ صمنامصعاصه معطامص۸ 046 01160017 ما (ع0مص عطا نو جنلنطدصی عطا ما اناد 06 تجقصد ککعصعنق 27 کعزع ای 8 و۳۵20 0 168768۶ هصنازم[صته که بای 1656 عزمما عقن 506 ج اوه عع00 تما «مطم ادعم1 عطا ,606۳865 وتعازعا5) 36962700 بط معمصعکصی 66۵ص شلد کقط عصنطه ۳۳۲ هرز 16086 ام 086 0710۳ ۵۶ و[ع0ع1 +عطونط عطاعط ۶ فعماصه هصنتفتز .ر2009 معصمطص‌ 6 6 ۷۵11۵60۰ 8 1۵ عس۳ق (2009) بل ام جعانع 5 ,کعلعع5021 عصنصمع[ ۵۶ عاعقه اهاط چ ما عاا انم ۵۵ ۵ م16 ملاعط ۷۵۵ عصعاصی لقتهمع 00 صه ۵۶ 0012066 «مطم کقطا صمزعتاعدم 8 سعرزع ۲ ما مان [[۷۷۵ کعزوع 50 عط 0۳ ع00عل ,6۳6106 مهصه هصنصع1 عصنسه م1 عخنصعی عطا ۵0۶۳8 ذ «ماع؟ پورماسطنقصی خ 6 ما 1۵۵۵ کت (عومص صهممعععل 0عمصن عطا و۸ عطا ۵۳ اع2مصصطز ندنل مد هط لعلومص عطا ,دعنعوعاد0د وهصنفد+ کم دعصع 2 ددع1[ 8 کنط 1 ,ص226 کعزیاداد عصنفم ا و1 عاهنوعصعاصن- مت فص انز :2016 ,5320 6۶ صهزع2 ۸ علض کعنونه فنامنع۳م عطا ام عصم5 بط عوهص صمنعحاعصم عط 0عانومصصم [6- 6۳ ونط عاع‌گله جمناتاعصز هصنوهم و نموم صممحعقل 0عمصن2 عطا خقطا (2016 رد۳۵۵ 6 1۵ 200160 06 فلدی هدمع تنل ع بدوع[ع 310261 یدعده 106-1661 صقطا عم کاصع0ن 5 40 عطدمنانصناع0 آهدمناد‌عده خصععاکنل که دناد ,رکعنونن5 عطا 0666 کعم هماگنه مزع 161300010 5 6عزعع5031 86 نت۳21 صز وصنصنده نامه مد طاعمطاند مععصهاعطز ۳۵۳ مکلهت هس [هم0 از 507 0۲62۳ عط ۵1۲ کعمهع1 عطا ,(2016) تفمصهک مصه صعنعه!۸ بط 0۳ معنسی وی عطا صز فعصصفعام 6 ۵۳۵۳۵۵ 1۵ کعزععاد0د عصنفوم۲ عاق 0 10۵1-۳0 عک ۵ تمط 0۵۵ #عحساعصط واان‌نامنه ع۷۵۳ اانامجه دناد 1۵ 6۳00560 ۵606 16۷61 عناوم عنانعرد معط ۵۳ 0ع: غامد کعهددعدم (675 163۳ عا همدص هه عاغنوعصصتصز عطا) کاصم‌صتتهم عطا که عصمع ۵۲۳ مصمناحساعمز 5۰ 6ع6 ۹۳31681 027630108 12۳۶5 هز 20۳0۷۵ ۵ لعغانا ع۷ ۷۷۵۳۵ 5 آ۵۵6 ۹۲00۳کقل 0عمصنل؟ عطا ۵۳۵۳05 عفطتاکه م1 عطا مدید عطا او معقطم تعطامصه 1۵ کالبا75 67 7سنا5 عطا ۵۶ 005 1۵ از ۵علنماعل0 ۸ موس لعصنفوحناه 0عسه هه خ هنک 0ممنصنانی؟ 7 16۲ ۳۵1367 جنقا نع ۷/۵۳۵ ۳6۶000604 عطا که کلقط راومه حاومطانه اخقطا 1۵۷2160 85 ۵061 6 ۵۶ تماما عطا مدعقل صذ نا از +عطعع) عبن ۵ ما عصمط که کصمکوع[ معلز عصنط ند 6 عطا از 0ع مه بواستقس حعلوز عط ۵م گنه توص عنط1 معط بط ول دوم 0ع م06 :2 اطاجه77-[۸ وع.ع) 606۳ هسنصوع1 معمصنلا و که صمنامع عم عننهمم اعاصعلودد [۳ط 200 ,70 +2017 1132۵ + نصنهکل :2016 مفعصط۸ ۶ ماد( :2013 ,عمط :2016 معصنمصحطکل۸ عطا ۵۶ 16206 0ع 09-100 عطا خقطا ۵۷۵2160 کمعدم ۳0 6 که کناقصه دنو ط-صعاز 165۵ 5۰ ۵ عصزمع 61۵۳۴ وصنصو1 ۶۵۳ عصمناقو 1۵ عطا ها ما نمی از کدی [عومص [۵ 0 دز 16 1۵۳ 7عزعده از موه دنا اعصز من خقطا 0ععزعقطاصصه ۳۶0006 عطا که اعمص ووالعص‌ننو۸۵ عطا از صمصصقط حز ول عجه هه 15696 کعانناه هه ماقم تلو۵2 م۷ ۵۵ ۵۲۴ ۲۵ فاطصوبط0ه ,8۳۲ صقنص1۳۵ 2160ع0 ۷ص مطان۶ ,(2017) خهم139 فصه نتفگ وط معصنقاده کع 11۵ 3 ,200702 ۳۵ 0676۷60 ناع انوم هصن1۵0 دما اعصز که اعومص 0عمصن عطا ۶۵۳۵ ععلو ناد ۶0 ۵ صز عصنصهع1 حاعناومط عحصاصی ما دععصعصنل نز جنعطا 60 ع مه دومع[ عطا ۵۶ مق ۷۵51۲ 7 ااا نع معطانه 0ع ده ۳60000605 عطا ۶و کلهط 0۷6۶ ,2106161695 بص0کقل0 7 ع06ن1 صقطا «عطاه+ عصمط خه کدمکعع[ معلز عصنط نج 1۵۳ ععمعم عم نعطا انامه اصعص دنه 6 06 ۷۵ 8۳66601 دنل ۵۷60 ۵۳ واهنتقاععس بای 1۵۳ «مکقع۲ یووم ۸ مکعقله جز از علنط +236 جزعطا صمصت هصنوا۲۵ ما ۵عصماعتعه عنه اعاصم 8۳۲ ص۳۵ عطا صز ک م16 عطا اعد 340 ۵۶ بوازدنصتآ م۸ نداد 8 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 34 داز 0۵۲05 06اه انوم ج 60 :مه کعمسوع1 عطا ,اعمص عطا ۶ کعحطد] +عطاه همدمصم۸ 6 0ص ,کعنازنعه دععلعصز کمعصوع1 وصنلم ۷ص 1۵۶ لعخاصعاوم عطا مخصعصخمللند عصتا عاهسم مد 3685 کعقلمحصز صمناعصز «عصوع ماج هه +عصوع1- ص16 ععقعصز ما نانطدصی 6 ۵۶ وصنفصتا ۵ط۲ معصن که ععند 7عممم عط فص تعومص موم ععل من عطا صز خصعصعدههه ند 40 ۶٩ 10265 ۵ معط حعتط ۳ هنز تجوبه (2016) + وعصطه فصه طماهکاط امد فد مه ,(2013) ۳۶1610 بط 0ع2[ععل ک۸ .کاصعو ۳۶00 عطا 1۳۵ لقع ععمم اعمص عطا عنم عصنصهع[ 85 0299۳00 60مصنل؟ ٩ اقطا ۴ فقس نناک دنه ه طلعناد 1۵۳ «مناهصقاصنه علطزفعوم ۵ 1 060005 102867 1۵۳ وصفملصنطا مه کلع 60[ +عطونط که تفص ما عاصعفنی 0هع1 فسسه واصعصدوحذصع) اه تانصهند تفص وصنص 6 1/عصنطج 0عمصن خقطا 0ع۳۵۷۵ وی عطا هم کالم عطا ی 10 ,10185 زونه عطا 0۳ 2860 .کعزعع 5021 نله که دکعصعند /به و1 ۳۳۲۲ صعنص۳ا ما عانا دم کامجم) داعناع ۳ 0صعط۳صصهی 6۲۵۳ ما انز عجمص عم طعناومط و دمعصعع1 خصعنتومم عم حاومطالد 008 م۶٩ ععقاهه 200 ععلها وی کصمتع 0ص ,کعد0 امعنمتممم ددع[ ما فعتقصصم کماق ۲ کهصنوحاعصم عععطا عصفله1 کعزعوعندجد صمزعصعطعتصصی عصنفد نم دععصعجه مه معط ععند۲ ما 60۵1021 ۳۵ ۷/۵1۵ ۳00۵ هل 0عم‌صنا۶ ۵ صز دعزعع‌نجد عصنفومم ۶و من ساعصز انامه ماصنامعه ماصز 2106 00۷6 :10268 8۳۲ ,و[ع16۷ عناوم طاعناهدط گنل که کجعصع1 بط صقنص1۳ ۲۵ 6 لام 1عومص عط) اقطا صنعل عطا ۵ جصمصنععی +عطامصهه که که ۷1۵ 1عومط چ اعد 102۳05 عمانا عنام ۳۳ صز کصم کل معکدط-عصنوجه صع‌عکصتفصد عطا ما عتامصعالند عاطهزی ۵ که ۳027060 40 عط۳ ۶و هدع عمط عناعانه معت0صه فعصمخصعص عحعصهعت وصتواهی عطا صعن عطا 8۳۳۵۵۵ بجمزکدع 6 صصم عصنفهع۳ صذ ککعععنای ‏ کعمسه16 8۳ ععاصه‌ تفع بقص [عوم ۵ممعقل 8 کعصنط3 ۲ ما (ع00۳0۵ه 0عمصنا؟ ۵ ,کعقنلفم؟ وصه عامم دوعص عنم عم(مصط) که ععت ۵ 12366۲5 ۳۳ له فلامه متام هن رکعزعع 52 جرمنکصعطاع۳صصی عصنفو فص آعصعع صز داماد ۵ صز 061060065 1۵61-2000۵۵0 عطا عم رععناعدم خمعننا تحص وصه انصنا عص ه 1۵۶ عامعصعصصیم 6 122036۲5 3:۳3 ,3076۷6 ,006 ۵طا ۵۶ دنه عطا عمنصنحقه 1۵ .رهم0012 ۳۳۲۰ لفدمتاصع دم داز 1۵۳ 60و۲۳ کعتونصط) فصه کلامطاع۰عطا ۶ 1001086 معط 0۳۵060 ما ۳0۹6060 5 0۳۵ تتعطا صذ حل ق۳696 مه عصاو عصا وی مصصناعاصع ص16 صصز یمن5 1026 ,8۳۲ صعنس۳ ۵۵ 0۵اه 0عمصنل عطا کم ععنله عط1 .(ر2016) سل منومهصح5 گ .لل مصقنع۸۵ 04 ]۲٩ ,70۵ .16۷5 بومدعننتممم صقن ۵۳ وصاعتت 3۳۵ نوم زکص ع 0۳ صم ص۳0 12 5۰ 7006۷ ععونطاصه0 +عولو و طاصه) ۰و ۳۵0 و عم .(2000) ۰ 3 ۸10650۰ کفعقل قمع جز اع2صصز دمم کقل 0عمصنل؟ عط1 .(2016) ۷۰ مفعصتعفصسطاعن۸ 6 یک وفطاجه ۸1-7 06 11و3۳ .کعلنناه فصه کععص2 060 اعاصعونی آممطک همع نهک باطط 8 2006۴ ۵6 (عع5021 08و72 ۶م دکعصع ۸۳۵ .(2009) ۳ بق6۵ ۵4 .1 ,۸۵513310 -283 ,(8)2 ,01116 ۳0601071 و2100 دعوم 00مع هه «ممم عدمصه جمزکصع عحصصم عآنه17 :3۸ مط0510ط ,که اوع 5 00۵ کصاکک :96و1۵ ۵مععک و امد ر1999) 7 .3 مطمکتعوم۸ ۲696276 ۵1 713000006 ,(.0ع) [ع0لص۲ ۰ صل مکعزوعد0د همع[ 12 .(2005) 7 2 ص۸06 757-77 ,31080 12۳6066 :317 وحق 3/30 +عصنصهع1 فصه هسطع عع ددع5 130101 .36 13 .(17806 ,۳6۲۹0 0 ع اکن و1301 3) عمط عطا صز ععسامک .ر1981) .36 مصتاطلدط 5۰ 6ق ۲7۵00/0۶1 تصتاع۸ .(259-422 00۰) 1911۵0 2010916 7۳۵ «(۳0) 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 ۰ 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0 5 ۷ 1۳۵20 مق حز وسنط2 1 عقوم 60 نز که ی‌معناظ 15۵ : ووگنان) 3816۷000 37۵066۰ 0۵ و7360 :36009 ۵9096 ۳۵۲۳۵9 .(0989) .۸ 36 مااعصندطظ ۰ :۷۵۳ 370۷ .کع نا عزطاه آفدمنام 00 ۶و همدمجها ۸ .(1956) 8۰ م100ظ 20 5600۵۳ ۳6 2۳ حل :1 مادک هصنه ععم نع مها 0صمعک .(ر2002) ۰ ومع زعصخصهطظ 1-4 ,(2)3 و1017 5600119 7۳6 .انازطاه‌ نله مدع فصه ,دعنانه‌معنه مکصمناهنه ۷ +ع[ع 100 «اوناع ۳ دکعصزکاط بوازدعنصت 07 0ع نومه کعزععادجد وصتلودعط .ر2014) ۰ ما کدمدتهاصاآ ۸۶ ول معط -25 ,(7)4 7606179 1۵0۳9۵96 115و دمم عصنفده او کلع 10[ خصععنکنه از دوز 0 طز 5007 ععی ۸ نکمناوگا موم از خصعصدععکه هه معط ۳۳۲ .(2006) 36 ۷ مصعطا0ح 1306286 طاعناوط۳ صز صمناحسعصز 0عمصناط .(2015) 7 ,ععل ۵ .0 116۳۵5 ول ,۳806 601۳064 ص16 0ع ددع00 معاصصم ج صذ و5 0عع02 ۵عصعندعل ۸ نصمناه ام 1-3۰ ,(19)2 ,1۵9096 5600۳۵ 6 که ناو ۳۳ امد سمل عمط 511 ۶۳8 ۰۵ کل وصازم‌صنل؟ ج ۶و ععننه 156 .(2016) .ک۸ ماعص۸۳ گ ۸ .3 مطقاد۳11 01 ۲7۹-66 .عصامصنل؟ ۵۳۵۳۹ ماه "عاصوندد فص ععمعصها 1۵۳۵۵۵۵ ۵ که دکناع۳ 129600 ۵۶ 1ع0مص ۲0۵۳ عقل 0ع0صن عطا که ممصصن عطا که عصفاه‌م] .(2013) .7 ,۳11610 4-۰ ,(57)6 ,7662۳067105 .051727 اه کامعل ند هنلوعص ناهد 106۳630216 ۵/2۳6655 5عزع 50216 هسنو2م ۵۴ 1علومص عناعناع نا -محل رد2 .(2017) 36 مطعلززصه‌کهط عگ مک مفتقطهطای :5 ۶۳۵8 ۳۳ صذ تشک ذ کعصنط ۳206۵ .(2019) ۳۰ مطنععصنصعن0س< 6 م۸ .3 مکی ,32۲۵1۵۲۵ ]۵ [۵ 70 ۳۳۵060 ماه +عصسوع1 که هه 6اجم۶ از کعمل 1107 85 0۳۳۳۵65300 هه 1۳6 هصنو۳2 عسنزم100۸10 .(2010) .ط منطنهد1 که بل 6 مطتا60۲9 8 ۵996۶ ۳600۳۰ 500060۲ لعصنو ید10 0۵ 3۳06066 توهصنفمم 0عاد6 ۳0 :۵۳6 3107 ۲۵۵9۰ و۵ ۳6:60 0۳۵ و7600 .(2002) ۳۰ ممعلآماک 2 ۷۷۰ ,67306 8 60 00ن۶ 15۵ .(2013) .30 کل م۸0 6 کل ماطینسکل3/0 .ظ مکذاونمکل3/10 .2 م110۵ 0 022۶ 100 ۸ 100 1۵0۷ 106 عطا هه عمط +عصدم ععنطی ۸ :00601 ۶0 عصنا دمص او معانه عط1 .(2018) .5 بععمنوه5۳ +6 وس ما05 صعنمعصه< م۸ مقنصلحه‌تنصه‌ک ۲1 40 76079 بطمتکصعطعصدم 08و12 + عاصبدد آممطعک طعتط منز صقنص۳2 02۵ کصم+عقل ۵ عاص۶0006 8۳5۳ صهنصه1۳ بط ۵0فت کعزعع02د هصق عط1 .(2012) .27 مامصماماک 6۶ یگ مفتقکدل[ 40 ۹ 7۵۷۲۵۱ 780۲۵۵۲۵۲ مطفن(ع ۳2 صذ قارع موه عاصعطاه فصعطحصصی ,«(24)1 «نز۳۵108ع(۳5 و6000 .ما5 سعامعصعله حز کحعلوع نع عاداد هصنم 10610 .(2003) 3۰ مصعتصه7 165 ۳۳ هه متا اعصز که لعومص 0عم‌صنل1 و ععننه 156 .(2017) بط 113۵2۵ 6 .3 ما1 ر60 ۹۳۵ ۵9۵96 1 ۸2۷۵6۵۶ .1008 هنز فعلوبطتااد "و1 معط ص60 1۳2013 6 ۵۱ 1151۷60۵ ]٩ [۵۵۵ 1033۳007 0ع00] 1۳۵ ]۹ 100۶ 7۳۵ .(2016) 36 بش۸ 5 ,1۳۵0۵87 001 ع1 با 010۵۵ ۲۳۵ ۱[ ۹۵۵6۲۹ ۳۳۳۵۹۵ 2۳۵۱۵ ] 9۲۵۵6 ۹۲۳۸ ۵۲۳۵۷۵۵۲۹ و۲۵۵۵ ۰ منهط0 منه۳ا0 صذ ازع بنصتا اعتقانرطظ عط1 ,کنععطا ومع عدصد 0ع عناطصصت] و0 1 0086 8۳ 7ص 86006۳5 2۳028 کعزعع 502 عصنف اه صمناععد عطا ۶و وی ۸ .(2012) .36 بععا ,6 ,707110 7۳۳5 .وه نفسنصحه ۸ +معن نام 8۳۲۰ فصه عصنصهعز ۵0عممنا۳ .(ر2016) .۸ معنصاآ 340 ۵۶ بوازدنصتآ م۸ نداد 8 2 ,(42) 10 مط‌تدع5ع هه عصنط‌ه 1 عومع م۲ ۳۵۳۵۵ اه لمحس ال 13162021 23-6 .00 ,2022 ,42 1896 ,10 ۵1۰٩ مفقعاد227 :6 نطع70 منک ۳۳ 36 6 ,و(.۳0) 2/367 ب# د1 وصنصهع1 خنوعصخلحهد هم ووعطا عننصوم) .(2005) مج ,2/1۵60 2۳86 ۵۳۵ 207 .(8ف31 بصص) و1۵00 منفعم0اس ۹۲ اممط۲۳۵ عواطسی 0 ,1111۵۲۷۵۲101 ,7607165 :۹۳۵۵9165 ۵۱۳۵۲۵,۵۲۹10 و6001 .(2007) (80) 0 12/10072۵38 6وع وقلا ۵۵0 عنگنع0د مصه لممصعع که عمط 15۵ .(2010) 36 منصنطقط 6۶ ,یک ,3تا300ع2/1 ,(38)2 ,51670 نگ .12870675 8۳ صقنص۳ا گم ععی ۸ نصدمزعمعطاعتصصیم تمعن فصه هسنفه 0 7 ع06 0651 از ص6۵ 50 0صه از کز ۵ط ۸ +ععاد0ی دمم عکقعل 0عمصنل؟ 154۵ .(2012) .ظ با ,ق2010 85 گم 2276655 ع فافع ۵1200 اعاصلوبدد عسزدده‌دع۸ .(2002) 0 ملحقطزمط ۶ مک منتقاط1/0 5۰ ع 0و2 ۲و کععط 2۳/2 اوه با۳5 31/6 .(2002) بط ,53606 6۶ کل ,2/0۵4 1۵9۹96 ۹۵۵۳۵ 1 ۹۳۵19165 و760 .(1990) .تا بش۸ مامصقطان ک بل 36 موعللنه/0:2 46-۰ ,(6 67/000 16 560) ع1 ۶۲۳6/0 101 عصسومعععل 0عم‌منا2 .(2012) .3 ت06 :0510 0۰ 1۵بام 5۳ 120667 و2۵۲ ۷۷۳۵۲ :۹۳۵۵9165 و120 10۳9۵96 .(3990) بل 8 ,0070 .۰( 370) 1۵2۳۵ ۵1۵۵۵ ۲ 0:۵6 7۳6 :۵۲۵ 1۵۲ 1۹۲0 و6001 .(2006) .37 ,تعزدوع 0۲۳ 1385۳00 10060 ۵ط) که امه 156 .(2021) 3/۰ مفدزعصنطعلد 1‏ .36 مفنطکاتطهط5 ,2 م۳370 [ع7۵ع ,70۵ ]710۲11۵0۲۵ ,2۳00006 هه مصمنتصعاع۳ عصتصهع1 صعلد ۵۵ عامعوبه ۳۹۳ مقنصه1۳ 7 مه او منز 156 .(2009) بظ ,020800056 6۶ وظ ,۷۵1۵۵۵ .8 ,رقا6ز6067) کل وتعانع 5 40 ,۵706716660 1020 عنانصهم مکعلععن502 صمناه‌منلنان. صمناقهصوکصن 0۳ کعناعنع هل -387 ,19 ,1506110 ۵30 1607۳1۳9 ص16 هنلعص عمط صهز 0010۳۵0۵ 6 :0 کقل ععقهناع 1 56050 عععه طاعناوصط هذ همع[ معم‌مناط .(ر2020) یک ونجفههنک 1037838 نز 002ص هصنصع1 0عمصنا ۵۶ ععوناه فصه کدمنام هم اعاص500 8 110060 1و ممعنله عط1 .(2021) .۸ ,06130۷۵0 ۵۶ ول مفعلق78727 کل من0قطهنل۸ مگ مفتقص و5 -۶[ع56 فاصههتاممه جه (7۸ظ۳) مدمه عصنطعد) مخ ط-صعا دمم ۵۶ عصع) صز (۳۲۵) صتعاادم 06 ۳۵۲۵۱9۱ ]۹ [/7۷۲۳۵ 0۳۹6۹۰۰ طافناوطط عطا کلعه ۵ (0ک) هصنصوعل ماه ع۲ 6۳6 تنل «مزعدع اعصصم 0۳ حلتهع9ع .(2013) .2 کل و۵08 6 وگ 0 مطعنط5 وملا.5 مفتتا5 ,61665۰ 70090۵۲۸۶[ ۹۳۵ 360۵۲۶ ]۹ ,70۵ 0ع ۸ مک معصنفد صععیک فص خصنص :606 ۳5 ۵مه آناآ هل 5021216 08و ۲و ععید "عاصعوبد 205120216 .(2004) بل مناقمتلمه676 1" ۰ ]۲۹۲۲۵/1۵1 967 ]٩ 200100۵ 7۳6 :و006 1 170 .(1978) .5 سل وتاقامع 1۷7 0۵ 01385۳00۲ 110060 ۶ عمط 156 .(2020) .۸ 3/055 ۶ .36 منصنطفط ,مک ملق طننه7 7071۵۰ ۳0600011 ]٩ رووامعع7 بصمتعصعطصصمه عصنفه که خصعصصماه بعل ص16 40 01 از بنصتآ 4۵و۸2 عنصهاد1 2 ,(42) 10 ,ط2۳ع5ع 0ص عصنط103 همق جع ۳۳۵ که مهس (ه 136۵0

Abstract This study sought to explore the role of flipped teaching/learning in enhancing Iranian EFL learners’ awareness of reading strategies. To this end, two intermediate and two upper-intermediate intact classes participated in a quasi-experimental study. The classes of each proficiency level were randomly assigned to an experimental and a control group. Having been pretested in terms of reading strategies awareness, the experimental groups received out-of-class tuition based on a flipped classroom model. On the other hand, the control groups experienced the conventional in-class method of teaching after being gauged in terms of reading strategies awareness. The results revealed that flipped teaching affected the learners’ awareness of reading strategies positively, regardless of their English proficiency level. Additionally, the learners’ overall attitude towards the flipped classroom model was found to be positive. The findings offered an alternative approach to reading instruction in EFL contexts like Iran.            

482944

تعامل ریسک سیستماتیک با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران تاریخ دریافت: ۱۳۹۸/۰۷/۲۵ تاریخ پذیرش: ۱۳۹۸/۰۹/۲۳۸ ن یج مر حلیلی ۳ یکی از عوامل تعیین کننده بازدهی سهام شرکت ها آگاهی از میزان ریسک شرکت ها به ویژه ریسک سیستماتیک است. ریسک سیستماتیک با تأثیرگذاری بر میزان سودآوری و بازدهی بنگاه نقش مهمی را در تصمیم گیری های مالی ایفا می کند. پژوهش حاضر درصدد بررسی این موضوع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته در چارچوب داده‌های پانل شرکت های منتخب است. آنتخاب این روش برانی اولین با انعر خانز اهمیت است که بازده سهام با وقفه, می تواند به عنوان عامل توضیح دهنده ای در کنار دیگر عوامل قرار گیرد. با تصریح مدل, شناخت اثر دیگر عوامل نیز دقیق تر وابدون تورش خواهد بود. همچنین به منظور رفع تورش ناشی از درون‌زایی متغیرهای توضیحی,» تمام متغیرهای رگرسیونی احتی با وقفه. به‌عنوان متغیر ابزاری وارد مدل می شوند. متغیرهای توضیحی نیز جهت جلوگیری از ایجاد خودهمبستگی بین شاخص ها و کاهش دقت نتایج از هر گروه نسبت های شاخص ها یک نماینده در مدل وجود داشته باشد. نتیجه پژوهش, نشان دهنده رابطه معنی دار میان بازده سهام و بازده سهام با وقفه است که موید کارآیی روش مذکور در تصریح مدل و نتایج دقیق تر است. نتایج بدست آمده» همچنین وجود رابطه معکوس بازدهی سهام با شاخص های ریسک سیستماتیک و عدم تقارن اطلاعات و رابطه مستقیم با سود هر سهم و نسبت جریان نقد عملیاتی به دازایی راانشان می دهد. علاوه بر آن میان بازدهی سهام و شاخص های اندازه شرکت و نسبت ارزش دفتری به بازار رابطه معنی داری وجود ندارد. واژه‌های کلیدی: بازده سهام» ریسک سیستماتیک. بورس اوراق بهادار تهران» گشتاورهای تعمیم ۱ استادیار و عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه میبد یزده ایران. (نویسنده مسئول) ‏ 6010 .8۳0211 2 000.1002۷2 2٩ ۲- دانشیار و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» تهران؛ ایران.  ۸_تعامل ریسک سیستماتیک با_بازده سهام در برس اوراق بهادار تهران پیش بینی بازده آتی سهام به وسیله داده های تاریخی سری های زمانی» شناسایی شاخص های مهم برای سطح بازده آتی سهام و ایجاد الگو نیز یکی از جریانات اصلی در تحقیقات مالی تحلیل و تبیین عوامل تعیین کننده بازدهی سهام بر اساس روند گذشته و با استفاده از داده های شرکت های فعال در بازار سرمایه می تواند در کسب بازده آتی کمک کند. اهمیت دیگر آن است که هدف از سرمایه گذاری در بازار سهام کسب بازده مناسب می‌باشد و عموما تصمیم گیری سرمایه گذاران بر مبنای بازده سهام است. عوامل متعددی بر بازده سهام تاثیرگذار است که از جمله مهمترین آنها می توان به ریسک اشاره نمود. ماهیت ریسک را می توان در رابطه با یک دارایی و یا پرتفوی (مجموعه ای از دارایی ها) مورد بررسی قرار داد. در مباحث مالی» ریسک به دو دسته تقسیم: می شوه ریسک سیستماتیک و رسک غییگستماتیقا. ریسک سیستماتیک موبوط بذ عوانل بازار است: که بر تمام نوکت ها نر گ نا رای نظیر جنکن: تورم: اظیرمنتظره: حوادث بین المللی» رویدادهای سیاسی» ریسک نرخ بهره» ریسک تورم» ریسک بازار» ریسک تجاری و ریسک فالی از جمله ریسک های یالما تسد دول د مگواران: ۱۳۹۲) آگاهی از میزان: ریسک شرکت گاریها ویزگالژسک سیستهافیک نش موثری در تصضمیم گیرتی ها دارد زیرا بازده سهام شرکت ها از ریسک سیستماتیک تاثیر می؛ پذیرد. ریسک سیستماتیک نشان دهنده تغییرات نرخ بازده یک سهم نسبّت به تغییرات نرخ بازده کل بازار سهام است. درباره رابطه میان ریسک و بازده سهام» مطالعات انجام شده در بازار سرمایه ایران نشان دهنده نتایج متفاوت است. از این رو انجام روشی نوآورانه ضرورت دارد. روش گشتاورهای تعمیم یافته اين خصوصیت را دارد که به دلیل وجود متغیر وابسته با وقفه به عنوان متغیر توضیحی, باعث حذف تورش در نتایج حاصله می:گردد. به ویژه آنکه بازدهی سهام با وقفه می تواند عامل مهمی در تصریح مدل باشد. از این رو پژوهش حاضر درصدد بررسی این موضوع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته در چارچوب داده‌های پانلی شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. هدف از اجرای تحقیق, برآورد عوامل مور بر بازده سهام از جمله ریسک سیستماتیک با استفاده از داده‌های پانل طی دوره ۱۳۹۱-۹۵ برای شرکت های منتخب بورس اوراق بهادار تهران است. سوالات تحقیق این است که ریسک سیستماتیک و بازده سهام با وقفه چه اثری بر بازدهی سهام دارد؟ بنابراین فرضیه های این پژوهش این است که ریسک سیستماتیک اثر معنی دار بر بازده سهام دارد و بازده سهام دارای اثر خود رگرسیونی معنی دار است.  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۵۹ نائینی و همکاران (۱۳۹۵) در مقاله ای با عنوان ارزیابی توانمندی مدل‌های تک عاملی و چندعاملی در پیش‌بینی بازده سهام شرکت‌های بورس اوراق بهادار» به بررسی رابطه میان ریسک و بازده و شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازده پرداخته اند. این پژوهش, رابطه توانمندی مدل‌های تک‌عاملی و چندعاملی را در پیش‌بینی بازده سهام شرکت ها از طریق آزمون 2۸8۸ و مدل چندعاملی در قلمرو زمانی ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۲ مورد بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش حاکی از آن امتتا که :مدّل, تک عانلی:: ۱۷ ادرضن و سدل چنخماتلی» ۶۱ درضد از تغییرات بازده سهام را پیش‌بینی می‌کنند و متغیرهای قیمت نفت. نرخ سود بلندمدت بانکی» نرخ تورم و تولید ناخالص صفدر و یان۱ (۲۰۱۶) به بررسی ریسک اطلاعات مرتبط با هزینه سرمایه پرداختند تا بدین‌ترتیب نشخ کنند رسک اطلویات غاما رسک قظست گذاری‌شده محسوب: می‌شنوه: ین پژوهشگران از کیفیت اقلام تعهدی به‌عنوان شاخص ریسک اطلاعات و از رگرسیون چندگانه و رگرسیون فاما-فرنج برای بررسی ارتباط کیفیت اقلام تعهدی به‌ترتیب با هزينه سرمایه و بازده سهام واقعی در آینده استفاده کردند. نتایج نشان داد که ارتباط ضعیفی میان کیفیت اقلام تعهدی با هزينه حقوق صاحبان سهام وجود دارد؛.اما این ارتباط برای مجموعه‌ای از شرکت‌های دولتی معنی دار نبوده است. همچنین براساس نتایج به‌دست‌آمده, میان کیفیت اقلام تعهدی و هزین بدهی هیچگونه ارتباطی وجود ندارد. همچنین مشخص شد که ارتباط مثبت ضعیفی میان کیفیت اقلام تعهدی و بازده واقعی سهام در آینده وجود دارد. موسوی‌زاده (۱۳۹۳) بازده کوتاه‌مدت و بلندمدت عرضه‌های عمومی اولیه را با رویکرد فاما و فرنچ را با افزودن درصد سهام شناور» سود تقسیمی, نقدشوندگی و اهرم به الگوی سه‌عاملی فاما و فرنچ بازده عرضه‌های اولیه در قلمرو زمانی ۱۳۸۴-۱۳۷۸ بررسی کرد. در این پژوهش از آزمون‌های رگرسیون چندمتغیره و روش داده‌های مقطعی:برای تحلیل داده‌ها استفاده شده است. با توجه به نتایج, در دوره ۳۰ روز معاملاتی بعد از عرضه اولیه. میان متغیر وابسته بازده عرضه اولیه با متغیرهای بازده بازار (+)» ریسک بازار (-)» سود تقسیمی (-)» اهرم مالی (+)» نقدشوندگی (+» ارزش شرکت (+)» نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (-) و درصد سهام شناور (+) ارتباط معنی دار به دست آمد. همچنین در دوره ۱۲۰ روزه بعد از عرضه اولیه» میان متغیر بازده عرضه اولیه با متغیرهای بازده بازار (+» ریسک بازار (-» سود تقسیمی (+)» نقدشوندگی (- اهرم مالی (-» ارزش شرکت (-)» نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (+) و درصد سهام شناور(+)» ارتباط معنی دار وجود دارد. همچنین در دوره ۲۴۰ روزه بعد از عرضه اولیه. بین بازده عرضه اولیه با متغیرهای بازده بازار (-)» ریسک بازار (-» سود تقسیمی (-» نقدشوندگی (+)» اهرم مالی (-)» ارزش شرکت (+)» نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (+) و درصد سهام شناور(-) ارتباط معنی دار وجود دارد. عسکرنژاد (۱۳۹۷) به بررسی عوامل موثر در بازده سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد فراتحلیل پرداخته است. هدف اين پژوهش, بررسی عوامل موثر در بازده: سوام شرکت‌ها با بهکارگیری, روش فراقطلیل است جات آماری. وی شانل مطالعائی است که عوامل موّثر در بازده سهام شرکت را در بورس اوراق بهادار تهران بررسی کرده است. بر این اساس» درمجموع., ٩۸ پژوهش مختلف انتخاب شده است. براساس پيشینه پژوهش, عوامل موثر شامل نسبت‌های نقدینگی» اهرمی فعالیت. سودآوری» بازار» جریان‌های نقدی» شاخص‌های ریسک. مدیریت سود» پیش‌بینی سود سرمایه‌گذاری واقعی و ویژگی‌های شرکت در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد نسبت‌های نقدینگی» اهرمی؛ فعالیت. مدیریت سود و ویژگی‌های شرکت. در بازده سهام شرکت‌ها تأثیر نداشته است؛ اما تأثیر امثبت سایز اعوامل یعنتی نسبت‌های سودآوری شامل نرخ بازده حقوق صاحبان سهام میزان سود و حاشيه سود نسبت‌های بازار شامل بازده بازاره نسبت‌های جریان‌های نقدی شامل جریان‌های نقدی ناشی از عملیات» شاخص‌های ریسک شامل صرف ریسک. شاخص‌های پیش‌بینی سود شامل افق زمانی پیش‌بینی سود و درنهایت. سرمایه‌گذاری واقعی در مهرآرا و همکاران (۱۳۹۲) به بررسی رابطه میان ریسک سیستماتیک و بازده سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران (از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲) با اشتفاده از قدل قیمّت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای پرداخته اند. نویسندگان با نمونه انتخابی پژوهش, ۵۰ شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره پنج ساله از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ به برآورد مدل از طریق تکنیک داده‌های تابلویی پرداخته اند. نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه‌ها نشان می‌دهد که بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام آنها از نظر آماری رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین» یافته‌ها نشان می‌دهد که رابطه غیر خطی (درجه دوم) بهتر از رابطه خطی قادر است ارتباط میان ریسک سیستماتیک و بازده سهام را تبیین کند. این بدان معناست که فرض خطی‌بودن ارتباط میان ریشک سیستماتیک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران رد می‌شود و ارتباط خطی میان ریسک سیستماتیک و بازده سهام در مشکی و عاصی (۱۳۹۰) در مقاله ای با عنوان "بررسی رابطه بین خطای پیشبینی سود مدیریت با بازده غیر عادی سهام و ریسک سیستماتیک در بورس اوراق بهادار تهران". به بررسی عوامل موثر بر خطای پیشبینی سود مدیریت پرداخته اند. بدین منظور دو فرضیه آرایه شده است . فرضیه های مزبور وجود روابط معنی دار میان خطای پیش بینی سود و بازده غیر عادی سهام و  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۹۱ همچنین خطای پیش بینی سود و ریسک سیستماتیک را بررسی و آزمون کرده اند. در این پژوهش از داده های ۷۵ شرکت بورس تهران طی سال هال ۸۳ تا ٩۸ استفاده شده است. نتایج پژوهش. بیانگر وجود یک رابطه مثبت خطی معنی دار میان دو عامل خطای پیش بینی سود و بازده غیرعادی سیبام و تیوه رایمه خملی میلی خظای پیش بینی سود و رسک سیسکائیگ اس فاتحی (۱۳۹۵) تأثیر کیفیت گزارشگری مالی را در نوسان‌های بازده غیرمتعارف سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران بررسی کرده است. تعداد ۱۰۴ شرکت براساس روش غربالگری برای نمونه انتخاب و اطلاعات آنها در دور زمانی ۱۳۸۹-۹۳ جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه و داده‌های ترکیبی و تلفیقی با آثار ثابت یا تصادفی انجام شد. ناسکی از آی اس که کیفیگ گزازشگیی بالی: تاثیر کون دز نسان‌های غیرسقارف سوام دارد؛ ولی رشد درآمد و متغیرهای کنترلی شامل اندازه شرکت. اهرم مالی و نوع صنعت» تأثیر مثبت در نوسان‌های بازده غیرمتعارف سهام آدارد. همچنین جریان‌های نقدی عملیاتی؛ تأثیر مثبت اما انصاری و همکاران (۱۳۹۴) عوامل موثر در ساختار سرمایه و بازده سهام را بررسی کردند. آنها اطلاعات.مالی مربوط به ۷٩ شر کن‌ درس وگ اطلاعات‌گوزادر ههه زمانی پژوهش (۱۳۸۹-۱۳۸۰) را با استفاده از رویکرد معادلات شاختاری تجزیه و تحلیل؛کردند: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بازده سهام» سودآوری» ساختار دارایی‌ها رشد مورد انتظار اندازه شرکت و نوع صنعت در ساختار سرمایه تأثیرگذار است و عوامل موئر در بازده سهام شامل ساختار سرمایه. سودآوری» تکانه قیمت سهام و ارزش شرکت است. همچتین یافته‌های پژوهش, نشان‌دهنده وجود ارتباط متقابل میان ساختار سرمایه و بازده سهام است. به‌گونه‌ای که بازده سهام براساس نظريه زمان‌بندی بازار د ساختار سرمایه. تأثیر منفی دارد و ساختار سرمایه براساس رابطه مستقیم ریسک و بازده» در بازده لی۲ (۲۰۱۶) تأثیر فرصت‌های رشد و نرخ سود تقسیمی بازده آینده سهام و استراتژی‌های مومنتوم را بررسی کرده است. بدین‌منظور از رویکرد رتبه‌بندی مبتنی بر سبد سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های مربوط به مومنتوم استفاده کرده است. نتایج تحقیق نشان داده است که در صورت پرداخت نشدن اوليه سود تقسیمی, بازده برای سهام سودآور بازار ابتدا به افزایش تمایل خواهد داشت و سپس روند کاهشی آن همراه با پرداخت سود تقسیمی شروع می شود. شاوشن۳ و همکاران (۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان "ارتباط متقابل ساختار سرمایه و بازده سهام؛ آزمون تجربی بازار سهام تایوان"» به بررسی ارتباط متقابل ساختار سرمایه و بازده سهام با در نظرگرفتن متغیرهایی نظیر رشد موردانتظار سود‌آوری» آندازه شرکت. ساختار دارایی در بازار سهام  ۳ . کداتل رسک ماگ با بازددسوامور پورسن اززای ماما کهران تایوان طی سال‌های ۲۰۰۳ الی ۲۰۰۵ پرداخته‌اند. نتیجه بررسی آن بود در شرایطی که نسبت بدهی اثر مثبتی بر بازده سهام داشته است» بازده سهام تأثیر منفی برساختار سرمایه بجای گذاشته کاناگارتنام و همکاران (۲۰۰۷) ارتباط میان کیفیت حاکمیت شرکتی و تغییرات در عدم تقارن اطلاعات در بازار سرمایه را آزمون کردند. آن‌ها به عنوان شاخص عدم تقارن اطلاعات. از دو متغیر شکاف اقیمت. پیشنهاه‌ی, خرید :و افروشن وقمیقبازار استقاظهنموهنن بو تأثیر سنه: سآزوکارخاکمینت شرکتی (استقلال هیأت مدیره» فعالیت هیأت مدیره و ساختار هیأت مدیره) بر این دو شاخص را مورد بررسی قرار دادند. بر اساس نتایج تخمین که از روش حداقل مربعات معمولی انجام شده است» شرکتهای دارای هیأت مدیره مستقل تر و با فعالیت بیشتر دارای افزایش کمتری در اختلاف قیمت اعلامیه های فصلی سود هستند. به علاوه ارتباط مثبت و معنی داری میان اختلاف عمق بازار» ساختار هیأت مدیره و فعالیت هیأت آمدیره وجود/,داشته ینت که بیانگر آن است که ساختار هیأت مدیره و فعالیت بیشتر با کاهش اعدموتما ری اطلاعاک مر تبظ. است. اهمیت بررسی بازده سهام در اين؛است که هدف سرمایه.گذاران آدراانجام سرمایه گذاری» کسب سود است. به منظور تحقق بخشیدن به این امر سزمایه گذاران در دارایی‌هایی که دارای بازدهی بالا و زیسک, نسبتا پاییتی باشنده سرمایه ای اکن انچه: نرگ بازده: یک: سرمایه: گذاز بیش از نرخ بازده مورد انتظارش باشد» ارزش آن دارایی بیشتر و روت آن افزایش می‌یابد. از این رو سهام داران و سرمایه گذاران نیازمند شناسایی متغیرهای عمده‌ای هستند که بازده سهام را تبیین نماید. آگاهی از متغیرها و دستیابی به مدل مناسب می‌تواند منجر به بهبود تصمیمات سرمایه بنابراین عوامل موثر بر بازده سهام نقش مهمی در پیش بینی بازده آتی دارند. بسیاری از سرمایه گذاران و تصمیم گیران مالی با توجه به شرایط موجود بازار ریسک گریز بوده و در انتخاب سرمایه گذاری به پارامترهای بسیاری توجه می کنند که ریسک و ارزش افزوده در ارزیابی بنگاه از جمله مهم ترین عوامل است و اطلاعات مناسب را جهت تصمیم گیری سرمایه گذاران ارائه می دهد. از سوی دیگر سرمایه گذاران بالفعل که با تصمیمات خود ریسک را متحمل می شوند در جهت افزایش کارایی خود باید در شرکت های مختلف سرمایه گذاری کنند. بنابراین از طریق تنوع بخشیدن به پرتفوی خود ریسک خود را کاهش می دهند. اما بخشی از ریسک حتی با تنوع بخشیدن به پرتفوی قابل کنترل نیست. اين نوع ریسک در اثر عواملی مانند شاخص های کلان  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۹۳ اقتصادی به وجود می آید که بازده کل بازار را تحت تأثیر قرار می دهد. ریسک سیستماتیک به آن بخش از نوسان های بازده دارایی اطلاق می شود که ناشی از تأثیر همزمان عوامل مختلف در قیمت اما از ظرفی,فقطا ریسک ها عامل هر این مرضوغ نست.بزیک (۹۹۵ 0 وظما وقرئج (044۳ نشان دادند که ریسک سیستمانیک به طور کامل, تغییرات بازده سهام را تبیین نمی کند . بر این اساس» عوامل دیگری مانند اندازه» نسبت های مرتبط با سود جریانات نقدینگی» نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و ... بر بازده سهام تاثیرگذار هستند. از اینرو مدل های اقتصاد سنجی می تواند در تعیین میزان تاثیرگذاری این شاخص ها مفید باشد. از آنجا که طبق مدل اين تحقیق, بازده سهام با وقفه به عنوان متغیر توضیحی وارد مدل می شود» بنابراین خود بازده نیز به عنوان یکی از عوامل بیان می گردد. بازده معمولا از دو بخش تشکل می شود. اولین جز سود دریافتی است. که به صورت جریان:های نقد دوره ای سرمایه گذاری بوده و می تواند به صورت بهره یا سود تقسیمی باشد: ویژگی متمایز این دریافت ها این است که منتشر کننده, پرداخت هایی را به صورت نقدی به دارنده دازایی پرداخت می کند. این جریان های نقدی با قیمت اوراق بهادار نیز مرتبط است. دومین جز مهم بازد» سود (زیان) سرمایه است که مخصوص سهام عادی است ولی در مورد اوراق قرضه بلند:مدت و سایر اوراق بهادار با در آمد ثابت نیز مصداق دارد. به این جز که ناشی از افزایش:(کاهش) قیمت دارایی است» سود (زیان) سرمایه می گویند. سود (زیان) سرمایه ناشی ازااختلاف میان قیملت خرید و قیمت زمانی است که دارنده اوراق قصد فروش آن ها را دارد. این اختلاف می تواند سود یا زیان باشد. مجموع این دو جز بازده کل اوراق بهادار را تشکیل می دهد. بازده کل معیار مناسبی از بازده کل سهام عادی است و از 1 سود تقسیمی در طول دوره 1 (یک سال» یک ماه یک فصل)»  /. امن ورسنک سیسمایک با بازدهسوافرور پورسن افزای ماما کهران ریسک و بازده مورد انتظار با یکدیگر رابطه مستقیم دارند. هر چه ریسک اوراق بهادار افزایش یابد. بازده مورد انتظار سرمایه گذار نیز افزایش خواهد یافت. بتا معیار اندازه گیری ریسک سیستماتیک۴ اوراق بهادار است. برای محاسبه بتا از رابطه زیر استفاده می‌شود: که در آن ۴ : بازده دارایی» 1۴ : بازده بدون ریسک و 180: بازده بازار است. در واقع بتا شیب خط رگرسیونی است که بازده یک ورقه بهادار را با بازده اوراق بهادار موجود در بازار مرتبط می‌سازد و یا می‌توان گفت بتا ضریب حساسیت تغییرات بازده سهم در مقابل تغییرات بازده بازار است. اندازه شرکت همانند فناوری» یکی از متغیرهای محتوایی است که در محدوده بین سازمان و محیط قرار دارد و از عوامل بیرونی سازمان جدا می‌شود.و شکل دهنده متغیرهای ساختاری است. یکی از عوامل درونی شرکت‌ها که بر ساختار مالی و بازده شرکت تأثیر دارد اندازه شرکت است. اندازه شرکت و تأثیر آن بر ساختار مالی او.بازده شرکت درسالهای اخیر از سوی بسیاری از متخصصان, مورد توجه قرارگرفته است. بررسی اندازه شرکت به این دلیل که شرکت‌های بزرگتر دارای تنوع فعالیت بیشتری است و از نظر بازار سرمایه از اعتبار بیشتری برخوردارند» مهم می‌باشد. از این رو شرکت بزرگتر» دسترسی بهتر و بیشتری به وجوه خارجی با بهره پایین را خواهد داشت. در صورتی که هرچه شرکت کوچکتر باشد. بازار سرمایه و موسسات اعتباری» تامین مالی کمتری را با بهره بالا برای آن انجام خواهد داد. (رضایی بلوک آباای,۱۳۷۹) برخی پژوهشگران مانند بامبر۵ (۱۹۸۶) و کیم۶ (۱۹۹۰) برای تعیین اندازه شرکت. ارزش بازار کل سهام شرکت‌ها را برای یکایک شرکت‌ها در تاریخ مشخص, محاسبه کرده‌اند. ارزش بازار کل سهام شرکت. از ضرب تعداد سهام شرکت (تعداد سهام در دست مردم) در قیمت بازار هر سهم آن شرکت که در بازار بورس تعیین می‌گردد محاسبه می‌شود. کیم و بامبر ارزش کل بازار شرکت را به عنوان شاخص اندازه در نظر گرفته‌اند. هرچند در کشورهای فاقدبازار کارای سرمایه. ممکن است ارزش بازار شرکت» حاکی از ارزش واقعی آن شرکت نباشد. در این تحقیق دارایی های شرکت به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. اما در مطالعه اسکات و مارتین ۲۷ (۱۹۹۷)» از میزان دارایی‌های شرکت به عنوان شاخص اندازه شرکت استفاده شده است. زیرا یکی از ابزارهای مهم برای پی بردن به اندازه شرکت. تعیین اندازه دارایی‌های آن شرکت است. براساس استانداردهای پذیرفته شده حسابداری, ارزش گذاری دارایی‌ها  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۹۵ به روش گوناگونی مانند روش ارزش جایگزینی» ارزش متعارف و ارزش دفتری ( بهای تمام شده تاریخی) امکان پذیر است. استفاده از روش بهای تمام شده تاریخی( ارزش دفتری) به دلیل بالا بودن درجه عینیت و مستند بودن آن» بیش از سایر روشها مرسوم است. استفاده از این روش به دلیل اینکه ارزش دفتری مربوط به سالهای گذشته است. از تناسب کمتری برخوردار است. مارتین و اسکات نیز در تحقیق خود. ارزش دفتری دارایی‌های شرکت را به میزان فروش کل شرکت نیز به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. این شاخص یکی دیگر از شاخص‌های تعیین اندازه شرکت است. از آنجا که رقم فروش مربوط به هر دوره, از درجه تناسب بالایی در همان دوره برخوردار است و درجه عینیت آن بالاست. لذا استفاده از این شاخص, نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار یکی از نسبت‌های مورد استفاده در پیش بینی بازده سهام است. فاما و فرنچ در سال ۲۰۰۳ در تحقیق خود این نسبت را به عنوان یکی از عوامل نشان دهنده بازده مورد انتظار سهام در مدل تعادلی و سه عاملی خود بیان نمودند. بسیاری از تصمیمات سرمایه گذاری» با توجه به میزان احتمال عدم تقارن اطلاعات اتخاذ می‌شوند: عدم: تفارن اطلاعات وزیا یی تحریقی که ونان یک طرف مبادله: اطلاعات بیشتری در اختیار دارد. یکی از اثرات مهم وجود؛اطلاعات نامتقارن» اخلال در عملکره بازارهای مالی است. نحوه ورود اطلاعات" در شکل*گیّری قیمت بازاژ*تأیر گذّاز است و عدم تقارن اطلاعات می تواند باعث کاهش کارایی بازار و یا حتی مانع شکل گیری بازار شود و طرفین از مزایای مبادله میزان نامتقارن بودن اطلاعات در بازار به اطور مستقیم قابل مشاهده نیست. از این رو پژوهشگران از برخی متغیرهای جایگزین (نماینده) برای سنجش آن استفاده نموده‌اند. در ادبیات مالی: برای اندازه گیری میزان نامتفارن بودن اطلاعات در یازان*معیارهایی تظرح شده است. اهقیت مفهوم نامتقارن بودن اطلاعاتی و همچنین ضرورت وارد کردن آن در مدل و تخمین آن» منجر به ارائه معیارهای مختلف برای سنجش آن توسط اقتصاددانان در سال‌های اخیر شده است. در دسترس نبودن اطلاعات لازم برای برآورد این معیارها و همچنین حجم پایین معاملات در برخی نماد‌های معانلاتی: مانع از گستزش استفاده از این مثغیرها دز داخل کشور بوده استا. شانخص‌های مبتنی بر ریزساخت بازار مستلزم محاسبه اطلاعات مربوط به مبادلات هر سهم است. این قبیل داده‌ها با فراوانی بالا هستند. به همین جهت اغلب از معیار ساده دامته قیمت پیشنهادی خرید و  . کاتل رسک یماگ با باژددسوامور پورسن اززای ماما کهراه فرضیه عدم تقارن اطلاعات بیان می‌دارد که هر چه ابهام قبلی در خصوص ارزش واقعی شرکت بیشتر باشد. میانگین عرضه زیرقیمت سهام جدید بیشتر می شود. مشهورترین مدلهای مربوط به عدم تقارن اطلاعات توسط بارون۸ (۱۹۸۲) و راک ۱۹۸۶(۹) مطرح شده است. در مدل بارون میان ناشران سهم و موسسات تأمین سرمایه آنها عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. در حالیکه در مدل راک. میان سرمایه گذاران مطلع و نامطلع؛ عدم تقارن اطلاعات وجود دارد (دموری و در این مدل میان انتشار دهندگان سهام و موسسات تأمین سرمایه عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. بارون مطرح می‌کند که موسسات تأمین سرمایه نسبت به شرکتهای انتشاردهنده سهام؛ اطلاعات بیشتری درباره تقاضای سرمایه گذاران دارند» یعنی نوعی عدم تقارن اطلاعاتی میان مسسات تأمین سرمایه و ناشران سهام نسبت به آگاهی از میزان تقاضای سرمایه گذاران وجود دارد. راک نیز نوعی عدم تقارن اطلاعات را مطرح کرد اما در مدل وی بر خلاف مدل بارون» میان ناشران سهام و موسسات تأمین سرمایه. عدم تقارن اطلاغات وجود ندارد, بلکه میان سرمایه گذاران مطلع و نامطلع عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. راک. فرض می‌کند که دو گروه سرمایه گذاران بالقوه در بازار وجود دارند؛ سرمایه گذاران مطلع ۱۰ که برای جمع آوری اطلاعات. زمان صرف می‌کنند و در نتیجه بر اساس اطلاعاتی که بدست آورده‌اند» تنهااشهام جدیدی را خریداری می‌کنند. که انتظار دارند پس از معامل ۷۹۱۷۴ یط رتست پیدا کنند. سرمایه گذاران نامطلع ۱۱؛ هر سهم جدیدی که وارد بورس می شود بدون استثنا خریداری می‌کنند. راک معتقد است که در تمام عرضه‌های اولیه سهام در بورس» سرمایه گذاران نامطلع بخش اعظم سهام جدید را خریداری خواهند کرد. حال اگر سهام جدید به قیمت گران عرضه شود سرمایه گذاران نامطلع روش این تحقیق» روش گشتاورهای تعمیم یافته ۱۲ است. در معادلاتی که در تخمین آنها اثرات غیر قابل مشاهده خاص هر کشور و وجود وقفه متغیّر وابسته در متغیّرهای توضیحی» مشکل اساسی است. از تخمین زن گشتاور تعمیم یافته که مبتنی بر مدل‌های پویای پانل است. استفاده می‌شود. برای تخمین مدل در اين روش لازم است ابتدا متغیّرهای ابزاری به کار رفته در مدل مشخص شوند. سازگاری تخمین زننده ۸/8 به معتبر بودن فرض عدم همبستگی سریالی جملات خطا و ابزارها بستگی دارد که می‌تواند به وسیله دو آزمون تصریح شده توسط آرلانو و باند۱۳ (۱۹۹۱) آزمون شود. اولی آزمون سارگان از محدویت های از پیش تعیین شده است که  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۲۹۷ معتبر بودن ابزارها را آزمون می‌کند. دومی‌آماره 1/2 است که وجود همبستگی سریالی مرتبه دوم در جملات خطای تفاضلی مرتبه اول را آزمون می‌کند. عدم رد فرضیه صفر هر دو آزمون شواهدی موید فرض عدم همبستگی سریالی و معتبر بودن ابزارها فراهم می‌کند. تخمین زننده 62/01 سازگار است اگر همبستگی سریالی مرتبه دوم در جملات خطا از معادله تفاضلی مرتبه اول وجود نداشته باشد. روش گشتاورها روش تخمینی است که در آنپارانترهای مجهول باید بوسیله اتطباق گشتاورهای جامعه که توابعی از پارامترهای مجهول هستند. با گشتاورهای نمونه‌ای مناسب تخمین زده شوند. در ابتدا لازم است شرایط گشتاوری را به نحو مطلوبی تعریف نماییم. مدل ترکیبی پویای خطی را می‌توان به صورت زیر نشان داد: که در آن ,از :متغیر وابسته» ۸:ماتریس ۴ برداره از رگرسورها.» :جز خطا ‏ : بردار ضریب زگرسورها:: ۹۱ تاثیزات ویزه متا لوگ آابگ از سقاطع مخثلف مدل که در زمانهای 2,....7ب1</: مشاهدهاشده‌انقاارا نشان می‌دهد" مشکل اساست*که در تخمین این مدل با آن روبرو می‌شویم این است که وقفهمتغیر وابسته در سمت:راست با جز خطا ارتباط دارد. این مشکل سبب می‌گردد تخمین زننده :01.8 تورش دار و اناسازگار شود. همچنین تأثیرات تصادفی تخمین زننده 3.5 در یک مدل داده‌های ترکیبی پویا تورش دار است. یکی از راه حل‌های معمول برای حل این مشکل یک مرتبه تفاضل گیری از معادله اصلی برای حذف تأثیرات مقطعی و سپس استقاده: از اتخمین,رسدن‌های اه است: اتقاضل مرقیهاول این تضری فهاصورت رانظه (۴):اشست. تخمین 02/81 کارا از این معادله در حالت متداول شمار مختلفی از ابزارها شامل وقفه‌های متغیر وابسته و متغیرهای برونزا (از پیش تعیین شده) قابل دسترس در هر دوره را استفاده خواهد کرد. استفاده از وقفه‌های متغیر وابسته به عنوان ابزار به برخی از محددویتهای کوراریانسی بر روی , 6۶ نیاز دارد. این محدودیتها به تعدادی شرایط گشتاوری اشاره دارد که بوسیله تخمین زننده‌های 63/8 بر معادله تفاضلی وضع می‌گردد. برای مثال فرض کنید وقفه‌های متغیر وابسته و سطوح متغیرهای توضیحی برونزا (از پیش تعیین شده) را به عنوان ابزار در معادله تفاضلی بکار  . اتل رسک سسمایگ با بازددسوامور پورسن اززای تماما کهران ببریم. آنگاه در اولین دوره در دسترس یعنی در ۶3 1,ررلل در «ر26 ابزارهای معتبری هستند. از آنجایی که رل( با ,۸ همبسته ولی با ,,ع۸ ناهمبسته می‌باشد. همچنین ,وب باورع۸ ناهمبسته ولی با ,۵ همبسته می‌باشند بطور مشابه متغیرهای ابزاری که برای دوره 7 ام بدست با ادامه دادن این روش می‌توان مجموعه‌ای از ابزارهای از قبل تعیین شده را برای مقاطع ژ با استفاده از وقفه‌های متغیر وابسته و متغیرهای توضیحی تشکیل داد. بنابراین علاوه بر شرایط گشتاوری اولیه »۰ شرایط گشتاوری ثانویه با شروط زیر برقرار می‌باشد: الف) برای همه آها همبستگی پیاپی در اجزای خطا وجود ندارد. ب) متغیرهای توضیحی # به طور ضعیف برونزا هستند. براین اساس شرایط گشتاوری زیر را می‌توان بیان نمود: پره ۵۸ ۷ + 3( پجه) ۷۱+ ری نهر تکروت برنن۸ ۷ با انجام 8.آ) بر روی معادله بالا تخمین سازگار اولیه آرلانو و باند (۱۹۹۱) بدست می‌آید. لیکن تخمین زننده بهینه 3/۸ دو مرحله‌ای آرلانو و باند برای ۰۴۰ با استفاده از محدودیتهای بو 2۷ [ ۸۷ وه [ه رها 2 1[ ۸ نها - در مورد 8 تخمین زننده 03/11 از حداقل نمودن فرم درجه دوم زیر بدست می‌آید: که در آن ۸ یک ماتریس وزن دهنده است. با فرض اینکه ,6 خود همبستگی نداشته باشد آنگاه ماتریس وزن دهنده بهینه برای معادله تفاضلی به صورت زیر خواهد بود:  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۲۹۹ این ماتریس وزنی در حقیقت ماتریسی است که در تخمین یک مرحله‌ای آرلانور و باند به کار می‌رود. با استفاده از اجزای خطای بدست آمده از تخمین یک مرحله‌ای می‌توان ماتریس وزنی که همان ماتریس وزنی تخمین دو مرحله‌ای است. بطور کلی در تخمین‌های 3۸8 همواره سه نکته اساسی وجود دارد: تصریح متغیرهای ابزاری ۰1۷ انتخاب ماتریس وزن دهنده ۸ و تعیین یک تخمین زن برای ۷. بنابراین با توجه به مطالب ذکر شده می‌توان بیان کرد که انواع تصریحات در چارچوب مدلهای 01/3 قابل توضیح است. به عنوان مثال تخمین‌زنهای ...,281.8,381.8 حالات بسیاری از روابط اقتصادی پویا می باشند. این روابط پویا با حضور متغیر وابسته وقفه دار در بین متغیرهای توضیحی مشخص می شوند زیرا بیانگر تأثیرگذاری عامل زمان می باشند. روش گشتاورهای تعمیم یافته داده های تابلویی پویا از جمله روش های اقتصادسنجی مناسبی است که با استفاده از متغیرهای ابزاری» درونزایی بین متغیرهای وابسته و توضیحی را برطرف می سازد. جهت رفع مشکل درونزایی در بیشتر پژوهش های اقتصادی از روش اقتصادسنجی حداقل مربعات دو مرحله ای استفاده می شود که لازمه استفاده از آن؛ یافتن متغیر ابزاری مناسب جهت رفع مشکل درونزا بودن متغیرها است. البته همواره با محدودیت هایی مانند دشوار بودن متغیر ابزاری مناسب مواجه هستیم. همچنین این روش نمی تواند مشکل همبستگی بین متغیرهای توضیحی را حل کرده و همخطی در مدل را کاهش داده یا از بین ببرد. مزیت به کار بردن روش 3/87 و داده های پانل پویا لحاظ نمودن تاهمسانی فردی؛ اطلاعات بیشتر و حذف تورش های موجود در رگرسیون های مقطعی است. نتیجه آن تخمین های دقیق تر با کارایی بالاتر و همخطی کمتر در این روش خواهد بود. به ویژه زمانی که تعداد متغیرهای برش مقطعی (97) بیشتر از تعداد زمان و سالها (7) باشد.» یعنی تعداد کشورها بیشتر از تعداد سال های در نظر گرفته شده می باشد. به طور کلی استفاده از روش پانل پویای گشتاورهای تعمیم یافته ۱ حل مشکل درونزا بودن متغیرها: تمام متغیرهای رگرسیون که همبستگی با جز اخلال ندارند (از جمله متغیرهای با وقفه و متغیرهای تفاضلی) می توانند به طور بالقوه متغیر ۲ کاهش يا رفع همخطی در مدل: استفاده از متغیرهای وابسته وقفه دار باعث از بین رفتن ۳ افزایش بعد زمانی متغیرها: هر چند ,ممکن است ‏ تخمین .برش مقطعی بتواند رابطه بلندمدت بین متغیرها را نشاناگ 6 وی هامریت های سری های زمانی را ندارند که بتوانند کارآمدی برآوردها؛زا افزایش دهند. اشتفاده از بعد زمانی سری آمار این امکان را می دهد که تأثیر تمام عوالل مشاهده نشگاه ثابت زمانی که تفاوت های بین ۴) حذف متغیرهایی که طی زمان ثابت می باشند: با روش 343 می توان بسیاری از متغیرها مانند آداب و رسوم» مذهب عوامل تاریخی» قوانین و مقررات. مولفه های سیاسی و ... را که بر میزان درآمد سرانه و توسعه مالی موثر هستند و در طول زمان هم ثابت می باشند. با تفاضل گیری از آمارها حذف نمود. بدون اینکه حذف آنها منجر به تورش در تخمین مدل هسچنین,ذر این تجقیق از ذاذه های پانل استفاده:می شوه: بر آساس گفتهبالتاجی (۲۰۰۵) داده: هاي, پانل به اترکیب: مقامنات مقظعی, خاتوارهاد کشورمله شرکت‌ها و هر طول چند: دوره زماتی,اقازه دازد. هر بعضی, مواقمه جدا: گردن فاده‌ها بدصورت مقطعی ربق رسای موسر تس ما تلقیق آن‌ها سایج ایهتری: سیت: بط نگ نگ آن‌ها یه حست: می‌دهد: آذر ان شرایظ انستقاده از داده‌های تلفیقی متداول می‌باشد. بالتاجی(۲۰۰۵) مزایای استفاده از داده‌های پانل را چنین بر می  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۲۷۱ شمرد: داده‌های مقطعی صرف و سری زمانی صرف. ناهمسانی‌های فردی را لحاظ نمی‌کنند از این رو ممکن است که تخمین‌های تورشداری به دست دهند. در حالی که در داده‌های پانل می‌توان با لحاظ کردن متغیرهای ویژه فردی این ناهمسانی‌ها را لحاظ نمود. همچنین داده‌های پانل دارای اطلاعات بیشتر تغییرپذیری بیشتر هم‌خطی کمتر درجه آزادی بالاتر و کارآیی بالاتر نسبت به سری زمانی و داده‌های مقطعی می‌باشند. به خصوص اینکه یکی از روش‌های کاهش هم‌خطی, ترکیب داده‌های مقطعی و زمانی به صورت پانل است. مطالعه مشاهدات به صورت داده های پانل» وضعیت بهتری برای مطالعه و بررسی پویایی تغییرات نسبت به سری زمانی و داده‌های مقطعی دارد. داده‌های پانل می‌تواند اثراتی که به سادگی توسط سری زمانی و داده‌های مقطعی آشکار نمی‌شوند را اندازه‌گیری کند. داده‌های پانل ما را قادر می‌سازد تا مشکل‌ترین مدل‌های رفتاری پیچیده را مطالعه کنیم. به عنوان مثال صرفه‌های اقتصادی و تغییرات تکنیکی بهتر می‌تواند توسط جامعه آماری کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی تحقیق آبتدای سال ۱۳۹۱ تا پایان ۹۵ تست سای کزبنشهم یط شانس انخاب:بزای تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس عبارت خواهد بود از ۲ معیار شامل ۱۳ ماه قبل از ابتدای سال ۱ جزو شرکتهای پذیرفته شده در بورس باشند و همچنین در مبادلات سهامشان در دوره تحقیق» توقف بیش از سه ماه وجود نداشته باشد. دلیل این معیارها نرمال نمودن روند تغییرات به منظور گردآوری"داده‌ها و اطلاعات از هر دو روش میدانی و کتابخانه‌ای استفاده شده است. به منظور بررسی ادبیات مربوط به موضوع» روش کتابخانه‌ای استفاده شده است. به منظور جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز شرکتها از طریق بررسی صورتهای مالی و گزارش شرکت‌ها در سایت سازمان بورس اوراق بهادار و بانکهای اطلاعاتی ره آورد نوین بدست آمده است. تجزیه و تحلیل به کمک نرم افزارهای ۳۷16۷8 و 57/۸7/۸ صورت گرفته است. عوامل متعددی بر بازده سهام تاثیرگذار هستند که در این تحقیق از هر دسته» یک یا دو شاخص جهت مدل انتخاب شده اند. مثلا از نسبتهای ویژگی های شرکت. شاخص اندازه شرکت انتغاب گزدیده: اس از یت :هی اسربوط, با ذازایی ها نضاغخص, تسب ارزشی دقتوی به بازار انتخاب شده است تا مجموعه ای از عوامل کنار یکدیگر مورد آزمون قرار گیرند. بنابراین متغیرهای این مدل به گونه ای انتخاب شده است که از هر گروه یک شاخص وجود داشته باشد. حدود ۴۵ نسبت مالی و عملیاتی در این مجموعه وجود دارد. عموما میان نسبت های مالی هر گروه. خودهمبستگی وجود دارد بنابراین استفاده از تمام نسبت ها باعث می شود در اجرای آزمون های آماری متنوع و خصوصا رگرسیونی» درجه اثرپذیری متغیر وابسته از متغیرهای مستقل را کاهش داده و از دقت نتایج می کاهند. (غریبی» محسنی و قاسمی, ۱۳۹۴) از اینرو از هر گروه یک شاخص که داده های از ۱۵۵ شرکت در دسترس می باشد» انتخاب شده و در مدل قرار داده شده است. نسبت های نقدینگی» نسبت های بدهی, نسبت های فعالیت (عملکرد» نسبت های سودآوری» نسبت های بازار (ارزشیابی)» نسبت های ریسک. نسبت های ویژگی های شرکت (شاخص اندازه شرکت) و نسبت های اطلاعات (شاخص عدم تقارن اطلاعات). پس از تصریح مدل» ابتدا باید مانایی ۱۵ متغیرهای مدل مورد آزمون قرار بگيرند. چرا که به کارگیری روش‌های سنتی در اقتصادسنجی مبتنی بر فرض مانا بودن متغیرها است. بنابراین برای جلوگیری از رخ دادن پدیده‌ی رگرسیون کاذب در هنگام برآورد الگو ابتدا لازم است که مانایی متغیرها مورد بررسی و آزمون قرار گیرد. برای بررسی مانایی متغیرها در داده‌های پانل از آزمون‌های خاص اين نوع از داده‌ها می‌توان استفاده کرد. در اين‌جا از آزمون لین و لوین ۱۶ که کاربرد بیشتری در بررسی مانایی متغیرها در داده‌های ترکیبی دارد. استفاده می‌شود. بررسی آزمون‌ها از طریق نرم‌افزار ایویوز و از طریق معنی‌داری بر اساس احتمال در سطح پنج درصد تعیین می گردد. متغیرهای مدل بر اساس ملاک مذکور عبارتند از: ۳ بازده سهام عبارت است از نسبت کل عایدی (ضرر) از سرمایه گذاری در یک دوره معین به سرمایه ای که برای بدست آوردن این عایدی در ابتدای دوره مصرف گردیده است و شامل تغییر در اصل سرمایه (تغییر قیمت سهام) و سود نقدی دریافتی می باشد. برای محاسبه نرخ بازده سهام عادی» قیمت سهام عادی را در آخر سال از قیمت آن در اول همان سال کسر و سپس سود سهام دریافتنی به آن اضافه می شود آنگاه حاصل جمع قیمت همان سهم در اول دوره تقسیم می شود. 1 ریسک سیستماتیک نشان دهنده آن بخش از کل ریسک مجموعه سهام است که به دلیل وجود عواملی که کل سهام موجود در بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به وجود آمده و قابل کاهش نمی‌باشد. از عوامل مهم ریسک سیستماتیک تحولات سیاسی و اقتصادی » چرخه‌های تجاری» تورم 5 اندازه شرکت به وسیله شاخص های عمده آن یعنی ارزش دارایی های شرکت. میزان فروش شرکت. تعداد پرسنل شرکت. ارزش بازار سهام شرکت و.. قابل اندازه گیری است که در این پژوهش از لگاریتم طبیعی میزان فروش سالانه شرکت که در صورتهای مالی حسابرسی شده آنها در نسبت ارزش دفتری به بازار که از نسبت ارزش دفتری هر سهم در ابتدای دوره به ارزش بازار 7 برای اندازه گیری عدم تقارن اطلاعات بین سرمایه گذاران از دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام استفاده شده است. هرچه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام عدد 5 سود هر سهم: از صورت سود و زیان به دست می آید. ۳ نسبت جریان نقد عملیاتی به دارایی: جریان نقد عملیاتی شامل جریان های نقدی ورودی و خروجی نی از قمالیتهای قملیانی (قعالیت های اصلی و مسقمر مولنفر آمت غملیاتی) و نی آق دسته از جریانهای نقدی است که ماهیتا بطور مستقیم قابل ارتباط با سایر طبقات جریانهای نقدی صورت جریان وجوه نقد نباشد. نسبت این جریان بر دارایی شرکت شاخص ۳۳1۹ را تشکیل می با توجه به اینکه فرضیه صفر آزمون نشان‌دهنده‌ی وجود ریشه‌ی واحد برای هر متغیر است. چنانچه مقدار احتمال محاسبه شده کمتر از پنج درضد باشد» فرضیه‌ی وجود ريشه واحد برای آن متغیر رد می‌شود. نتایج آزمون ريشه واحد ایم» پسران و شین در جدول ذیل نشان داده شده است. نتایج آزمون مانایی متغیرها نشان دهنده عدم وجود ريشه واحد و در نتیجه مانایی متغیرها در سطح می باشد. از این رو می توان اثر متغیرهای توضیحی را بر متغیر وابسته با استفاده از روش به دست آورد. در مدل انتخابی وقفه متغیر وابسته را یک و از روش انحرافات متعامد به عوان یک روش جایگزین برای از بین بردن اثرات منفرد در نظر گرفته شد. از بین ابزارهای ممکن با توجه به طول دوره زمانی و نتایج به دست آمده» متغیر با دو وقفه» به عنوان متغیرهای انتخاب گردید. نتایج اولیه برآورد مدل نشان می دهد که متغیرهای اندازه و نسبت ارزش دفتری به بازار» اثر معنی دار بر بازده سهام ندارند. از طرفی نیز بازده سهام با یک وقفه, اندازه. عدم اطلاعاتی» نسبت جریان نقدعملیاتی به دارایی و سود هر سهم اثر معنی دار بر بازدهی سهام دا ه از جدول (۲) متغیرهای اندازه و نسبت ارزش دفتری به بازار معنی دار نشدند البته در مراحل مختلف متغیرهای دیگری همچون نسبت بدهی به دارایی یا اهرم مالی, نسبت قیمت سهام به سود هر سهم (/۳) و شاخص جریان نقد عملیاتی نیز به عنوان متغیر توضیحی در مدل قرار گرفتند که رابطه معنی داری با متغیر وابسته نداشتند و در نتیجه از مدل حذف شدند. بنابراین با توجه به اینکه متغیرهای مذکور معنادار نشدند از اینرو از مدل مورد نظر متغیرهای بازده سهام با یک وقفه, شاخص ریسک سیستماتیک. عدم تقارن اطلاعاتی, سود هر سهم و نسبت جریان نقد عملیاتی به دارایی معنی دار شدند و بنابراین تاثیر معنی داری بربازده سهام می گذارند. در جدول (۲).نیز ضرایب متغیرهایی که معنی دار شده اند نشان دا  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۷۵ آماره آزمون 7-51208902 که معتبر بودن ابزارها را آزمون می‌کند و برای تعیین همبستگی بین ابزارها و خطاها به کار برده می‌شود نیز انجام گرفته است. در جدول (۴) نتایج آزمون نشان داده همان‌طور که جدول ۴ نشان می‌دهد فرضیه صفر آزمون (متغیّرهای ابزاری استفاده شده با پسماندها همبسته نیستند) را نمی‌توان"#رد کرد. از این.ژو می‌توان گفت که متغیّرهای ابزاری استفاده شده در این مدل مناسب هستند..همچنین فرضیه صفر آزمون همبستگی سریالی که در آن جملات خطا در رگرسیون تفاضلی مرتبه اول همبستگی سریالی مرتبه دوم را نشان نمی‌دهند را همچنین موق سارگان نیز جهت اعتبار ابزارها انجام شده است که نتایج آن را در جدول ذیل مشاهده می نمایید. آزمون سارگان از محدویتهای از پیش تعیین شده است و برای تعیین هر نوع همبستگی بین ابزارها و خطاها به کار بردهمیشود..برای این که ابزارها معتبر باشند باید بین ابزارها و جملات خطا همبستگی وجود نداشته باشد. فرضیه صفر برای این آزمون این است که ابزارها تا آن جا معتبر هستند که با خطاهها در معادله تفاضلی مرتبه اول همبسته نباشند. عدم رد فرضیه صفر میتواند شواهدی دال بر مناسب بودن ابزارها فراهم آورد. در اینجا نیز چون احتمال بالای ۵ درصد است بنابراین فرضیه صفر مربوط به معتبر بودن ابزارها را طبق نتایج به دست آمده» بازده سهام با یک وقفه اثر معنی دار بر بازده سهام دارد و این رابطه به صورت منفی می باشد که نشان دهنده رابطه سینوسی میان بازده سال های مختلف است. از این رو یکی از فرضیه های این پژوهش تایید می شود. متغیر عدم تقارن اطلاعات یکی از مهمترین عوامل موثر بر بازده سهام است و میزان تاثیرگذاری و تحلیل آن می تواند نقش به سزایی در تصمیم گیری درست سرمایه گذاری داشته باشد. طبق نتایج بدست آمده از مدل برآوردی» ضریب متغیر عدم تقارن اطلاعات ۹۳,۲- می باشد که با توجه به مقدار آماره ۲ اثر معنی داری بر بازده سهام دارد. نتایج نشان می‌دهد که میان عدم تقارن اطلاعات با بازده سهام رابطه منفی و معنی داری وجود دارد.. این نتیجه بدین معنا است که در بازار بورس اوراق بهادار تهران» با افزایش میزان عدم تقارن اطلاعات (کاهش شفافیت اطلاعات)» بازدهی سهام شرکتها کاهش می یابد. عدم تقارن اطاوقات, تشانه ,فای منقی فر ارتباطیا آرزگی و فیمیگسهام یت به بازاز سرسایه می فرستن اد نمی تواند برای شرکت مطلوب باشد. همچنین هنگامی که سطح عدم تقارن اطلاعات بالاست. شرکتها معمولا به دلیل بالا بودن هزینه تأمین مالی خارجی, سود پرداختی شان را کاهش می دهند. کاهش سود پرداختی نمی تواند برای شرکت مطلوب باشد زیرا نشانه های نامطلوب در ارتباط با کیفیت و سودآوری شرکت به بازار سرمایه منتقل می کند. این نشانه های منفی و نامطلوب در نهایت بر بازدهی سهام :۹ 1 یار ۹ در واقع اگر اطلاعات در مورد سهام را نهاده تلقی کنیم قیمت سهام و در نتبجه بازده سهام. ستاده پا محصول خواهد بود و در نتیجه قیمت اوراق بهادار به اطلاعاتی ارتباط می یابد که سرمایه گذاران برای تصمیم گیری از آن برخوردارند. بنابراین اطلاعات» تعیین قیمت و تغییر قیمت را توجیه می کند. طبق این تفاسیز در موقعیتی که عدم تقارن اطلاعات بالاست. مدیران» تخمینی محافظه کارانه از اطلاعات بازار ایجاد خواهند کرد که.این موضوع می تواند منجر به اشتباهات یا ریسک های بزرگی گردد. در نتیجه, این موضوع می تواند باعث کاهش بازده سهام شرکت شود. پنابرایق عذم: تقارن اطلاعات: پیاس‌گلما زاگ پحگن ۳ قالی کاهش کارایی بازاره افزایش هزینه های معاملاتی» ضعف بازار نقدشوندگی پایین و به طور کلی کاهش سود حاصل از معاملات در بازارهای سرمایه را در پی دارد که نشانگر تاثیر منفی آن بر بازده سهام و تاثیر غیر قابل انکار آن از این رو می توان به ابعاد و جنبه های مختلف چگونگی ارتباط عدم تقارن اطلاعات با بازده سهام پی برد که چگونه تاثیرات منفی خود را بر بازده سهام می گذارد. می توان گفت در بازار سرمایه ایران» عدم تقارن اطلاعات یکی از مهمترین عوامل در کاهش بازده سهام است. بخصوص در  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۲۷۷ مواردی که شدت بیشتری در عدم تقارن اطلاعات میان طرف های ذینفع وجود دارد. از این رو ارائه و تدوین قوانین جهت اطلاع رسانی شفاف و صحیح از سوی شرکتها تهیه و تدوین و ارائه به موقع صورت های مالی شرکتها در فواصل مشخص سالیانه توجه سرمایه گذاران به این گزارش ها توجه بیشتر به موضوع برابرسازی اطلاعات. شفاف سازی تصمیمات هیات مدیره شرکتها و تصمیمات مدیران و در اختیار قرار دادن به موقع آنها برای سرمایه گذاران» از جمله راهکارهای پیشنهادی جهت کمتر شدن عدم تقارن اطلاعات و اثر منفی آن بر بازده سهام است. ضریب نسبت جریان نقد عملیاتی به دارایی ۵۱۱,۸ است. با توجه به بزرگتر بودن مقدار آماره ۲ از ۱:۹۶ و معنی داری این متغیر نتایج نشان می‌دهد که میان جریان نقد عملیاتی به دارایی هر سهم با بازده سهام» رابط مشب ,و معنی ,خاری وجوه دارد. بسبازی ,از سجققای امتقاه دارتنه که اظلاعاقه جریائانق انقدی, تسیت یه اطلاعات سووی قاخمی بهتری را یراق ارزبایی عطلکرد: شرکنق فراهم می نمایند. در حقیقت توان شرکت در تأمین وجه نقد از طریق فعالیت های سرمایه گذاری یا تأمین: مالی تا خد زیادی به توانایی از در وامگنوم نقداز محل غملیات غادتق شرکت بستگی دارد. اعتباردهندگان و سهامداران حاضر نیستند در شرکتی سرمایه گذاری کنند که از فعالیت های عملیاتی اش وجه نقد کافی فراهم نمی شود و در مورد پرداخت سود سهام و بهره بدهی هایش در سررسید. اطمینان کافی وجود ندارد. بنابراین وجه نقد. حاصل از عملیات به عنوان نماینده ای از صورت گردش وجه نقد در نظر گرفته شده است: از این رو می توان گفت وجه نقد حاصل از عملیات موجب بالا بردن توان پرداخت بدهی ها و انجام به موقع تعهدات می گردد که اين خود تداوم فعالیت شرکت را به همراه خواهد داشت. تداوم فعالیت نیز در سایه ارزش افزوده امکان پذیر خواهد بود و زمانی که ارزش افزوده ایجاد شود بازدهی نیز ایجاد می شود. بنابراین با توجه به این فرآیند. امکان وجود رابطه میان جریان وجه نقد عملیاتی با بازده سهام وجود دارد. در این پژوهش. یکی آزهزاردی که دی دیگر مطالغات ورد مناقشده: پودم ۸ هر دام نتایج: مخطلفی را ندست آورده اند تاثیر اتدازه شرکت برگازه ۸ سنگاظراست گه ‏ ایگطاششت آما امعنی‌دار نمی باشند. از ایترو اندازه شرکت عامل معنی داری بر بازده سهام نمی باشد و عوامل بنیادی مهمتری بر آن تاثیرگذار بوده اند. بنابراین ویژگی های شرکت شامل اندازه شرکت نیز راهنمایی خاصی در زمینه استفاده از بازده سهام برای انتخاب بهترین گزينه سرمایه گذاری به فعالان بورس اوراق بهادار نمی تواند ارائه دهد. همچنین همان گونه که در جدول (۲) ملاحظه می‌شود. نسبت ارزش دفتری به بازار نیز اثر معنی داری بر بازده سهام ندارد. سود هر سهم نیز رابطه مثبت و معنی داری بر بازده سهام دارد در حالیکه جریان نقدینگی اثر معنی داری ندارد. این نشان دهنده آن است که سود. قدرت توضیحی همچنین شاخص ریسک اثر معنی دار بر بازده سهام دارد و اثر آن به صورت منفی بر بازده سهام می باشد. با توجه به منفی بودن مقدار اندازه اثره نتیجه گرفته می شود تأثیر ریسک سیستماتیک در بازده سهام شرکت ها معکوس است. به عبارت دیگر شرکت هایی که در معرض عوامل مرتبط با ریسک سیستماتیک بیشتر هستند» بازده سهام کمتری نیز داشته اند که با توجه به وجود ریسک های متعدد در این خصوص قابل توجیه می باشد. از عوامل مهم ریسک سیستماتیک. تحولات سیاسی و اقتصادی» چرخه های تجاری» تورم و بیکاری است. از اینرو نتایج بدست آمده نشانگر آن است این گونه عوامل بر بازدهی سهام شرکت ها اثر منفی می گذارند. این نکته قابل ذگر است کدبه رقم مطاعات فراوان صورت گرفته در کشورها ی مختلف زاعم از کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه ) درباره رابطه میان ریسک و بازده سهام» نتایج مطالعات انجام شده در بازار سرمايه ایران» انتایج مختلفی را نشان میزآده مان در حالیکه نتایج تحقیق بخشنده (۱۳۷۰)» زینل همدانی و پیرصالحی (۱۳۷۳) و شفیع زاده (۱۳۷۵) تشن می دهد که بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام در بورس تهران رابطه خطی مثبت وجود ندارد اما نتایج تحقیق قائمی (۳۷۹) عکس این یافته را نشار ی ۹ #هیچنین نتایونه هب۸ (۱۳۸۴) اگرچه پیش بینی محوری مدل 2۸7/7 مبنی بر وجود رابطه خطی مثبت بین بتا و بازده سهام را تأیید می کند اما این رابطه را از لحاظ آماری قوی گزارش نمی نماید. بدین ترتیب» نتایج این تحقیقات و مطالعات مشابه دیگر رابطه روشنی بین ریسک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران ترسیم نکرده اند . و یکی از دلایل به کار گیری مدل اقتصاد سنجی و روش 66348 برای اولین بار در این زمینه نیز همین می باشد تا نتایجی بدون تورش و دقیق تر نسبت های به روشهای قبلی به دست آید. با توجه به تحلیل های صورت گرفته می توان چند نتیجه مهم را بدست آورد. اولین نتیجه مهم آن است که طبق مدل برآورد شده اولا ریسک سیستماتیک بر بازده سهام تاثیرگذار است و همچنین برخلاف برخی مطالعات که تنها این عامل را موثر بر بازده سهام می دانند» می توان گفت علاوه بر ریسک سیستماتیک. عوامل متعدد و متفاوت دیگری نیز در بازده سهام شرکت ها تاثیرگذار هستند. همچنین با توجه به اینکه رابطه بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام معنادار شده است فرضیه ی این پژوهش مبنی بر اثرگذاری ریسک بر بازده پذیرفته می شود. همچنین از آنجایی که شاخص هایی همچون ریسک سیستماتیک و نیز عدم تقارن اطلاعات اثر معنادار بر بازده سهام دارند و شاخص هایی همچون نسبت ارزش دفتری به بازار و نیز اندازه شرکت تاثیر معناداری ندارند می توان نتیجه گرفت که شاخص های اطلاعاتی و نیز انتظاری عوامل مهمتری در بازدهی  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۲۷۹ آتی هستند و این نتیجه مهمی در این خصوص می باشد. بنابراین علاوه بر تاثیر شاخص های اطاماتی همچوق غفم, نقارق آطلهات, ی نیز قاخم, های رسک ی بازکه مهام: شاج بای همچون سود هر سهم» عملکرد نقدی شرکت و بازده با وقفه بر بازده سهام اثر گذار هستند. آسسفی»علی اگیره سس آسسامیل ری تیا و علیرضا قیبی. ۳۳۹۵ آثر تسه سای بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب در حال توسعه و کشورهای توسعه یافتهبا روش گشتاورهای قعمیم يافته. فصلنافه اقتضاه مالی» هورد. ۱: شماره ۳۶ پاییز ۱۳۹۵ صفحه ۱۵ات اخگر محمد امید ده جانی راضیه.(۱۳۹۴) رابطه بین تجدید ارائه صورتهای مالی و عدم تقارن اطلاعاتی شرکت‌های پذیرفته شده‌یدر بورس آوراق بهاداز تهران. فصلنامه حسابداری مالی . ۷ امیر حسینی» زهرا و قبادی» معصومه. (۱۳۸۹). آزمون توان تبیین مدل شرطی قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای کاهشی:( (/71-0۸72)جهت پیش‌بینی:,.ریسک و نرخ بازده مورد انتظار. مجله مهندسی و مدیریت پرتفوی. شماره پنجم. زمستان ٩۸. صص ۰۱۱۵-۸۸ انصاری» عبدالمهدی, زهرا زارع و نسرین یوسف زاده (۱۳۹۴). بررسی همزمان عوامل موثر بر ساختار سرمایه و بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. باق رادم سید 2۱۳۳۴۷ یی عیلرهای جاگگویی رسک سیستماتیک سهامهر بورس آقراق بهادار تهران. طرح پژوهشی. پژوهشکده ااقتضادی وزارت امور اقتضاد و دارایی. پاییز ۰۱۳۸۴ بخشنده, سالومه (۱۳۷۰). بررسی رابطه بین ریسک و بازده در بورس تهران». پایان. نامه بزرگ اصل موسی و سید مهدی رضوی(۱۳۸۸)» رابطه بین بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و برخی متغیرهای کلان اقتصادی, فصلنامه مطالعات بهاری مقدم» فرزاد (۱۳۹۷). بررسی عوامل موثر بر بازده سهام با تاکید بر نقش عدم تقارن اطلاعاتی در چارچوب داده‌های پانل (مورد بررسی شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی مالی. دانشگاه علم و هنر. ٩) پورحیدری, امید و علی بیات (۱۳۸۹). بررسی سود مندی متغیر های بنیادی و متغیر های مبتنی بر بازار در تبیین بازده سهام. تحقیقات حسابداری سال دوم بهار ۱۳۸۹ شماره ۵. ۰) حاجیها زهره و بهاره مرادیان (۱۳۹۳). بررسی تاثیر عدم تقارن اطلاعات و ارزش شرکت بر سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران. دانش سرمایه گذاری زمستان ۰۱۳۹۲۳ دوره ۲ ۱ خدامی پوراحمد. محمد قدیری, (۱۳۸۹»"بررسی رابطه‌ی میان اقلام تعهدی و عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران"» مجله پیشرفتهای حسابداری دانشگاه شیراز» دوره دوه ۲ خقنوده سمیرزا ا(۱۳۸:۴), بزرسی ‏ عواقل ,موز پر ساخقار مالی, شتر کت های ,پذیرفله ده بذر بورس اوراق بهادار ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی دانشکده علوم. ۳) دموری,» داریوش و دهقانی فیروزآبادی» ابولفضل. (۱۳۹۳). «بررسی ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و سیاست تقسیم سود با بکارگیری مدل لاجیت». راهبرد مدیریت مالی شماره ۴ ۴ رحیمی, شاه آبای. (۱۳۹۴). حیاان اطلهات و پیشولیهی هیری بازده سهام: ذانش مالی ۵ رضایی بلوک آباده علی. (۱۳۷۹). (ر ۳ نهر 7۹۸ تارواندازه در سود آوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی. ۶ زینل همدانی علی و مجتبی پیرصالحی(۱۳۷۳)» بررسی ریسک و ارتباط آن با بازده در بازار بورس اوراق بهادار تهران» نشریه برنامه و توسعه دوره ۲ شماره ٩ ۰ ۷ ساری, مهناز و محمود. همت فر(۱۳۹۵). بررسی تأثیر محدودیت مالی بر بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» ششمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و سومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های بازه تهران» همایشگران مهر ۸) شایان زینیوند, عبداله, کاردگر, کاظمی, ابوطالب. (۱۳۹۴). بررسی اثرات عدم تقارن و حافظه متظرهای رخ ارز از د‌نقیمت ماهر آیرای اقتساه قاری 02۳ ۵-۲۳ ٩۹) شفیع زاده» علی» (۱۳۷۵)» بررسی ارتباط بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار؛ پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی. دانشکده مدیریت. دانشگاه تهران.  سعید دهقان خاوری و سید حسین میرجلیلی / ۳۸۱ ۰) عمادزاده» محمدکاظم. فاطمه زارعی و آرمنه طوروسیان. (۱۳۹۰). شاخص های خرد و کلان موثر بر بازده سهام. مجله اقتصادی - ماهنامه بررسی مسائل و سیاست های اقتصادی, شماره ۱) فاتحی, سامان» ۰۱۳۹۵ بررسی تاثیر کیفیت گزارشگری مالی بر نوسانات بازده غیرمتعارف سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری ۲) قائمی, محمد حسین (۱۳۷۹). ..رسی عوامل موئر بر بازده سهام عادی شرکتهای پذیرفته شده. در بورس اوراق بهادار تهران. پایان نامه دکتری حسابداری. دانشکده مدیریت دانشگاه ۳) مکیان, سید نظام الدین, رییسی, مهین. (۱۳۹۳). تأثیر حاکمیت شرکتی بر عدم تقارن اطلاعاتی مطالعه موردی: بازار بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های و500 ۸ :3/0061 3300۳ ۲۳۳۵۵ ۳۳۵۵۵ ۳۵ .(2017) 622۳۰ 7۰٩ .2 0صه .0 ق۸۲0۳ (24 65نع 5216 0۵ 0016۳666 آقصوناه 136 ۵۳ دود و2۳0۵ مکعنصد0 0 یگنج 2 و عانانادآ 130060 ,کاعاحق/3 عصاع ۳ ۶۵۳ خ ص006 صنقاعدت] فصه علناهاه۷ 0 1006106۲ له امصمص ۳ ,(2008) بل یگ وه .۳ ,16۵12068 مظبنع‌هالد8 (25 61 ۸۲۵ 8 عطا هه رکش 110۳۵05 ",ر6)2013 70 0 مظ 0۳6 صمسفط (26 6 نلمازط2) ۵۲ 605 عطا هه 0ات 2۳0۵ جه تقد عسعول0 2066 0۶ 001-7 ,56016537 3206۲ ۷۷0۳008 ص۳0۳ ما 1/0 اه 0 هآ ۵ ۳۵۵ 7 عاصنه 005۶ نحص م۸ ,(2017) بلعانط ۷۷ 1 0ص .36 .36 ,تعنقفصاطعظ (27 5۳6 لهازحه) که کاصمصنص ۰*3 .(2009) ۳۰ و بععا 8 سس بععفل۸ ب,ع6غاآ وس مقتقط0 (28 4 30 واجعاتدن0 6ط ۲ له مص۸ عصنا 300 صمناهسوط هک ۸ نععزمطاح .(2009) 166 6۵-۷۷۵۵ 0صه 6۵ عمقنجصه ٩ تحصمطاهش۸ عمآ هن فوطک موه صعطک-نهط) (29 :ط200۳02 158۳1 ۸-- ۳۵۳۵۳ 51066 فص عسک آعانصی که جدماهصنص 60-00 40 300۳066 ۵۶ 3۵10 اقا عط1 ,کاعاه علعوای هن ۶و اما لاه 40 130۵0 1۵۳ [3/006 ( ۳33-۳۳6۵ ۳3007 ۳۵6ط 1 0۳ عصناک 1 .(2017) .2 موحقطلو هط (30 1-8۰ :(6)2 36562۳5 وصتاصام۸ 2 6۳۵ 0 که م30 ,2/66 5104 کت .3۳.6-33 ,1316۳۵100۵ 3616 ععصقصز۳ حصنطک ," کمعطم ما5 وصه 0۷651601 ۳3610۳5 3006-10-1/]37661 ه مینک بط طاعصطع1 بط۳۳۵ بم 606و ۴۳ ,۳۵9۵ (32 5۰ 5106 ۵۳06160 ۵1 ص00 ع-ععوی 6ط1 نظ ‏ ا6ص0ع1 ,۳۳۵ عم 606ع ۳ 3۰ ,۳3۵0۵ (33  ۲ . کاتل رسک سسمایک با بازددسوامور پورسش اززای تماما کهرانه 0سا ۸۲ عسطنسک لقانصه) فصه و اعصصرکش۸ صمناقص مگ *(1)2012د اه صقنلص/۷ مق6 (34 .30.13 ,2012 بقل ,1/600 صمناهنمعک۸ ادص ع 2/0 لع ص۳۹ ,۷۷۵۳1۵ ۵طا 50600165 ۳۵۵۳۵۹۰ 5106 وصه کمناد؟ حادم 0صع0ننل مکصمناصه طام و6۳ .(2016) .6 مفاآ (35 6 60۵0 2065 (2007) .7 0 ,صعل۵ط۷۷ ۵ ول .6 ,1000 کل 16۵۵827613 (36 ۳۵۳85 اعاقتا0 #صاوج۸ و اعصصوعش۸ تافص اد عع 30 66ص 60 497-۰ :(26)4 رن‌زا20 20016 وصه عصتصم۸ که لمص0ت :کاصعصی صامصص۸ کاعماجق/2 ۳2002 فصه عصماصقط ,و3006 که نت300 عط1 (2015) ۳ ما20 (37 ۳۵10256 لمنانصز ۵ جعاکد کسام ملم0ای عصن‌عاد دج۳ .(2014) 36 مطع7306 3/05 (38 ۵ 0 کلکقح ص00 0ص کعاطه ام ۵ عصفمامم1 اوعد روط معط لماک محطع 1 آهازطی ۵۶ ۵۶۲ 6 0ص مکدساع۳ 51006 مان 1010۳۵ (2016) ی مصقلا 6 8 ,حقلگد5 (39 5۰ - 77 :(6)1 .1316۳۵00۵ 366۷ ۳۵۵06 حصنط) مفصنطح) صز * تتیورذیرر دد بازده کلی اوراق بیادار تقییا بب تتتیزاتآبازار ید۱ قققاد بسسی دار3؛ ررسک اتتک ید «ررسک بازار» گفته ممشود. اان ر رسک شاال ررسک‌ه ۸ تورم» بازار وافرخ بهره ۱ا.

یکی از عوامل تعیین کننده بازدهی سهام شرکت ها،  آگاهی از میزان ریسک شرکت ها، به ویژه ریسک سیستماتیک است. ریسک سیستماتیک با تأثیرگذاری بر میزان سودآوری و بازدهی بنگاه نقش مهمی را در تصمیم گیری های مالی ایفا می کند. پژوهش حاضر درصدد بررسی این موضوع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته در چارچوب داده های پانل شرکت های منتخب است. انتخاب این روش برای اولین بار در این موضوع از این جهت حائز اهمیت است که بازده سهام با وقفه، می تواند به عنوان عامل توضیح دهنده ای در کنار دیگر عوامل قرار گیرد. با تصریح مدل، شناخت اثر دیگر عوامل نیز دقیق تر و بدون تورش خواهد بود. همچنین به منظور رفع تورش ناشی از درون زایی متغیرهای توضیحی، تمام متغیرهای رگرسیونی حتی با وقفه، به عنوان متغیر ابزاری وارد مدل می شوند. متغیرهای توضیحی نیز جهت جلوگیری از ایجاد خودهمبستگی بین شاخص ها و کاهش دقت نتایج، از هر گروه نسبت های شاخص ها، یک نماینده در مدل وجود داشته باشد. نتیجه پژوهش، نشان دهنده رابطه معنی دار میان بازده سهام و بازده سهام با وقفه است که موید کارآیی روش مذکور در تصریح مدل و نتایج دقیق تر است. نتایج بدست آمده، همچنین وجود رابطه معکوس بازدهی سهام با شاخص های ریسک سیستماتیک و عدم تقارن اطلاعات و رابطه مستقیم با سود هر سهم و نسبت جریان نقد عملیاتی به دارایی را نشان می دهد. علاوه بر آن میان بازدهی سهام و شاخص های اندازه شرکت و نسبت ارزش دفتری به بازار رابطه معنی داری وجود ندارد One of the determinants of return stock is the awareness of the risk level of firms, particularly systematic risk. Systematic risk plays an important role in financial decisions by influencing the profitability and productivity of the firm. The present study tries to investigate the issue by using the generalized moment’s method in the panel data panel of Tehran stock exchange. It is important to choose this method for the first time in this regard that stock return can affect itself and thus stock return would be as a explainationary factor with other ones. Because of model specification, the coefficients will also be more accurate and unbiased. Explanatory variables were selected in such a way that one index from each group to prevent autocorrelation between indices and to reduce the accuracy of the results. The result of this study shows a significant relationship between stock return and lagged stock return that confirms the effectiveness of the method. The results show that the inverse relationship of stock return with systematic risk and information asymmetry and direct relation with the EPS and the of cash flow to the asset ratio. In addition, there is insignificant relation between stock return and firm size and book value to market ratio.

374178

دانشجوی دکتری» برنامه‌ریزی و مدیریت ورزشی, دانشگاه فهران, نهران. ابران ۲.استاد., دانشکده تربیت بدنی هدف پژوهش حاضر تحلیل وضعیت بهداشتی- زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان استان‌های خراسان است. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است و اطلاعات به شکل میدانی جمع‌آوری شد. جامعه آماری کليه اماکن و فضاهایوززشی استان‌های خراسان بود (۵۵۲ فضا) که براساس روش نمونه- گیری خوشه‌ای ۹۰ فضا (از خراسان رضوی ۴۰ خراسانیجوبی #۲۹لخواسان شمالی ۲۱ مکان) به‌عنوان حجم نموته انتخاب شد. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه محقق‌ساخته و دو فرم جمع‌آوری اطلاعات بود که روایی پرسشنامه توسط گروهی از استادان دانشگاهی و اعتبار آن توسط ضریب آلفای کرونباخ (0۱-۰/۹۵ ۰/۹۶- ۲ 0) تأیید شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با آمار توصیفی و استنباطی (آزمون 1 و ؟ و ضریب همبستگی پیرسون) و با استفاده از نرم‌افزار آماری 505820 رت گرفت. نتایج نشان داد که میزان آگاهی مدیران» مربیان و کاربران در سطح مطلوبی قرار دارد. بین وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی, به‌ترتیب با میزان مشارکت شهروندان ارتباط مستقیم و معناداری مشاهده شد (۰/۰۵ 8۳4 ۳-۰/۸۳۱ و ۰/۰۵ ۰.82 ۲-۰/۸۷۳). بین آگاهی"و علاقه,بهداشتی و ازیست‌محیطی به‌ترتیب با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان ارتباط معناداری مشاهده نشد,(80-۰/۷۵, 3-۰/۰۳۴ و:3-۰/۴۶, ۰/۰۷۸-). بین جنسیت و میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان خراسانی ارتباط معناداری یافت نشد (8-۰/۳۲, ۰/۰۳۰۱-. بنابزاین می‌توان گفت به‌منظور ترغیب شهروندان به فعالیت‌های ورزشی و استفاده از اماکن ورزشی» توجه به مسائل بهداشتی و زیست- محیطی اهمیت زیادی دارد و تمرکز بیشتر مسئولان و برنامه‌ریزان را می‌طلید. اماکن ورزشی, زیست‌محیطی, فعالیت بدنی میزان مشارکت. وضعیت بهداشتی . * نویسنده مسئول : تلفن : ۰۹۱۵۵۶۱۹۹۵۱ 20006( 55_سومززمطه تلفمسط ۷۲ مدبریت ورزشی,» دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ امروزه با تبدیل ورزش به پدیده اجتماعی» اقتصادی و فرهنگی خیلی مهم بسیاری از مردم در جوامع مختلف به اهمیت ورزش در حفظ سلامتی» نشاط و شادابی؛ افزایش توانایی‌های جسمی و روانی پی برده‌اند و به ورزش‌های تفریحی يا اوقات فراغت و عده‌ای نیز به‌عنوان ورزشکار حرفه‌ای به ورزش‌های قهرمانی يا رقابتی می‌پردازند؛ اما ورزش‌های اوقات فراغت یا ورزش قهرمانی همه در اماکن و تأسیسات ورزشی انجام می‌گیرند. اماکن و تأسیسات ورزشی باید به‌گونه‌ای ساخت. تجهیز و اداره شوند که پاسخگوی نیازها: انتظارات: و علایق تمامی گروه‌ها باشند. بدیهی است که محیط بهداشتی و امن در ارتقای,ضلامه وشکوفایی داد افراد نیز رظایطخاطر آنها مور است (قا ورزش و فقالیت‌های جسمانی مطلوب علاوه‌بر تحرک. نشاط و شاذابی,روخی و/تواناییق جسمانی» دارای اصول بهداشتی خاص خود است که رعایت آنها از بروز عواقبخطرناک جلوگیری می‌کند. یکی.از مهم‌ترین مسائلی که همواره فکر بشر را از قدیمی‌ترین زمان‌های تاریخی به خود مشغول داشته. حفظ تندرستی و رهایی از درد و رنج و بیماری‌ها بوده است (۲۰). ازاسوی دیگر محیط زیست یا محیطی ,که در آن زندگی می‌کنیم» در واقع بر همه تلاش‌ها و فعالیت‌های بدنی ما تأیرگذاز اثتت و تأثیر زیادی بر چرخه زندگانی انسان دارد (۷). انسان امروزه به‌علت فراموشی از محدودیت‌های محیط زیست که پیرامون زمین را احاطه کرده پا را فراتر نهاده» به‌طوریکه محیط زیست خود را بی‌رویه برحسب نیازهای متنوع خود دگرگون کرده است و در این شرایط باید با مسائل و معضلات محیط زیست برخورد علمی کرد. با برخورداری و به‌کارگیری علوم و فنون بهداشت محیط زیست می‌توان مشکلات مذکورارا به حداقل ممکن کاهش داد (۳). ورزشگاه‌ها و اماکن ورزشی از گذشته همواره به‌عنوان محیطهایی که در تأمین سلامت و بهداشت تن و روان انسان نقش موّتری دارند: شگاخله شنگاند. هم رام ابا کطفظ بدست آوردن تندرستی: نشاط و گذراندن مناسب و مفید اوقات فراغت به این قبیل مجموعه‌ها و سالن‌های ورزشی مراجعه می‌کنند. آنجه وظيفه مدیران اماکن ورزشی را سنگین‌تر می‌کند. این است که بکوشند تا بهداشت و سلامت جسمی و روانی کليه ورزشکاران و مربیان و دست‌اندرکاران فعالیت‌های ورزشی حفظ شود. امروزه همه مسابقات. اماکن و مراکز ورزشی به‌گونه‌ای تحت تأثیر متقابل منطقه‌ای و جهانی با محیط زیست هستند. ازاین‌رو ورزشکاران بیش از سایر مردم در معرض خطرهای زیست‌محیطی قرار دارند. بنابراین علاوه‌بر ضرورت اهمیت ایمنی محیط زیست در مدیریت طراحی و احداث اماکن ورزشی» رعایت اصول زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی و بهره‌برداری از اماکن ورزشی و پرهیز از ایجاد آلودگی‌های مختلفی که سبب تخریب و تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۷۳ صدمه زدن به محیط زیست می‌شوند. از نکات حائز اهمیت در مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی است (۱۴). با وجود افزایش آگاهی عموم مردم درباره عوارض و پیامدهای ناشی از بی‌تحرکی, براساس شواهد موجود فقط درصد کمی از مردم جامعه از برنامه‌های ورزشی استقبال می‌کنند (۱۸). محیط شهری باید به‌گونه‌ای شکل و سامان داده شود که از فعالیت‌های بدنی حمایت کند. ازاین‌رو دست‌اندرکاران امور شهری باید به‌طور هدفمند حرکت در شهر را همراه با فعالیت بدنی برنامه‌ریزی کنند تا بتوان سطح فعالیت بدنی را در شهر افزایش داد. پارک‌ها فضاهای سبز زمین‌های بازی,» سالن‌ها و استخرها از جمله محل‌هایی هستند که به افزایش فعالیت فیزیکی شهروندان کمک می‌کنند. شایان ذکر است که به‌منظور آماده‌سازی شهر برای افزایش فعالیت فیزیکی شهروندان و توسعه ورزش؛ باید ویژگی‌های کالبدی شهر با در قرن بیستم رشد صنعت و افزایش, جمعیت. فشردگی و.تراکم زیاد در شهرها به ساخت‌وسازهای فردگرایانه منجر شد. این ساخت‌وساز هل به کساناابهداش ترا رهاظم یچ ذاقل نور و هوا در مناطق تراکم شهری توجهی نداشت. ضرورت ایجاد کاربری‌های جدید شهری که بتواند پاسخگوی نیازهای روزافزون و اسکان جمعیت باشد به‌تدریج موجب کاهش سهم فضای سبز و باز شهری شد. در نتیجه آلودگی محیط زیست همراه با بیماری‌های واگیردار و بیگانگی مردم از هم شنیوع پیدا کرد؛ انهدام طبیعت همراه با افزایش توجه انسان به منابع طبیعی آغاز و بهره‌برداری از آن جایگزین احترام به طبیعت شد؛ تصرف طبیعت تا آنجا گسترش یافت که حجم فضای ساخته‌شده در مقایسه با فضای آزاک در شهرهای این دوره با افزایش چشمگیری همراه بود..بهداشت. پارک‌ها با هدف,نگهداری "و تأمین محیط سالم برای افراد جامعه است. رعایت اصول بهداشتی از انتقال و انتشار بسیاری از بیماری‌ها در این مکان‌ها جلوگیری می‌کند. رعایت اصول بهداشتی» ایمنی و استانداردها :در ؛طراحی پارک‌ها و فضاهای عمومی می‌تواند ساختاری مناسب به‌وجود آورد که سبب کاهش حوادث شود (۲). با وجود استنشاق بیشتر هوا در تمرینات ورزشی هوای استنشاق‌شده به‌خوبی تصفیه نمی‌شود. تنفس مداوم از راه دهان» به مکانیزم تصفيیه هوا از راه بینی ای می‌رساند. براساس تحقیقات «انجمن ريه آمریکا!»» دویدن در هوای آلوده مناطق شهری به مدت ۳۰ دقیقه معادل کشیدن یک پاکت سیگار است. براساس تحقیقات انجام گرفته گاز ازن حاصل از دود اتومبیل‌ها آثار بسیار نامطلوبی بر دستگاه تنفسی انسان دارد. میزان بالای گاز ازن می‌تواند موجب کاهش ظرفیت تنفسی ریه‌ها در ورزشکاران شود و توانایی تنفسی ریه‌های آنها را دچار ۷۳ مد بریت ورزشی» دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ اختلال سازد. ورزشکاری که در محیط انباشته از ازن تمرین کند. دچار خس‌خس سینه تنگی نفس و انقباضات قفسه سینه می‌شود. در نتیجه, در تمرینات و فعالیت‌های ورزشی خود با مشکل مواجه خواهد شد. آلودگی آب‌های محلی می‌تواند خطرهای مشابهی برای سلامت و عملکرد ورزشکاران ورزش‌های آبی مانند شنا یا انواع قایقرانی داشته باشد. آب‌های آلوده نه‌تنها بدبو و بدمنظره‌اند بلکه می‌توانند ابتلا به انواع بیماری‌های عفونی را موجب شوند و حامل آلاینده‌های خطرناک شیمیایی باشند. در طول تابستان ۱۹۹۸ حذدود: ۹۰ نغز از ورزشکازان شرکت کننده در مسابقات (شنا و ذوچرخهسواری) ذز الینویز آمریکا! دچار نوعی تب حاد به نام «لپتوسیروسیس "» شدند این مسابقات در درياچه «اسپرینگ فیلد"» برگزار شخمربود: خلت این ,بیهاری#اتوعی باکتری بان سییر اسیت که انا حیواناگ: را لدم می‌سازد و سپس از راه ادرار حیوان مبتلا آلودگی به. آب منتقل می‌شود (۱). امروزه زمین خود دستخوش دگرگونی جهانی است..رشد سریع#جمعیت همگام,باافزایش ‏ کاربرد سوخت‌های فسیلی که اساس جوامع صنعتی را تشکیل می‌دهند» فشار فزاینده نگران‌کننده‌ای را بر محیط زیست وارد می‌کنند. تغییر اقلیم» آلودگی موجودات زنده و دیگر مشکلات زیست‌مخیطی ارتباط تنگاتنگی با اعمال و رفتار ما دارند. که فعالیت‌های ورزشی نیز جزیی از آن به‌شمار می‌روند. همانند دیگر فعالیت‌های بشری» ورزش در محیط فیزیکی اجرا می‌شود:و-ذارای تاتطواه قزر بان دار۴ 0 فعالیت بدنی": فعالیت بدنی شامل تمامی حرکات زندگی روزمره شامل کار تفریح, تمرین و تمامی فعالیت‌های ورزشی است (۶). موضوع ورزش و محیط زیست از آغاز دهه ۱۹۹۰ بیش‌ازپیش در جنیش المپیک مطرح:و مورد: توجد کارت ره وا یات بره را کگره نها الینک #د رال ۱۹۹۴ با نام هکنگره وحذت» بزگزار شد محیط زیست از محورهای اصلی مورذ بحث بو بر این آساس ذر سال ۱۹۹۵ کمیسیون ورزش و محیط زیستدر / کميته, بین‌المللی المپیک, تشکیل شد و در حال حاضر محیط زیست به‌عنوان سومین رکن المپیزم بعد از ورزش و فرهنگ مطرح است. کميته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران نیز در سال ۱۳۷۶ کمیسیون ورزش و محیط زیست را تشکیل داد و فعالیت‌هایی را در این حوزه آغاز کرد. ورزشکاران به‌عنوان ایفاگران اصلی فعالیت‌های ورزشی» الگوهای عملکردی مناسبی به‌منظور بهبود وضعیت محیط زیست و حفاظت از آن دارند (٩). نتایج تحقیقات انجام‌گرفته در اروپا تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۷۵ نشان می‌دهد که فعالیت‌های بدنی مناسب و مرتب ۳ تا ۵ سال طول عمر را افزایش می‌دهد. با مطالعد دقیق زندگی روزانه خود به این نتیجه می‌رسیم که بسیاری از افراد در چارچوب زندگی روزانه خود دچار فقر حرکتی‌اند (۱۰). محسنی (۱۳۸۲)» در تحقیقی به بررسی فضاهای ورزشی در منطقه تحت پوشش مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداختند. نتایج نشان‌دهنده ناکافی بودن امکانات و ورزش و بهره‌مندی کمتر خانم‌ها از امکانات ورزشی منطقه بود و در مجموع ورزش‌های هوازی سهم کمتری داشتند (۱۵). فارسی (۱۳۸۵)» در پژوهشی با عنوان «بررسی وضعیت ایمنی و بهداشتی اماکن ورزشی دانشگاه‌های تهران و ارائه راهکارهای مناسب» به بررسی وضعیت ایمنی ساخت‌وسازها و تأسیسات اماکن ورزشی دانشگاه‌های کشور پرداخت. نتایج نشان داد که وضعیت ایمنی و بهداشتی اماکن ورزشی مطلوب نیست (۱۳). شارع‌پور و حسینی راد (۱۳۸۷)» در تحقیقی به بررسی رابطه بین سرمايه اجتماعی و مشارکت ورزشی پرداختند که براساس نتایج رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر متغیرهای عضویت داوطلبانه. اعتماد بهادوستان و وضعیت اقتصادی خانواده و ارتباطات دوستانه به‌ترتیب مهم‌ترین تبیین‌کننده‌های مشارکت ورزشی‌اند (۱۱). پاسکال" (۲۰۰۹)» در تحقیقی به بررسی محیطهای اجتماعی و اقتصادی در دسترس و تسهیلات ورزشی برای ورزش‌های دویدن» شنا و ژیمناستیک در اسپائیا پردآخت*نتایج نشان داد که ارتباط مثبت و معناداری بین شرکت در فعالیت‌های ورزشی و دسترسی به محیطهای اجتماعی اقتصادی وجود دارد (۲۵). با گسترش شهرها و شهرنشینی و افزایش جمعیت کشورهای مختلف جهان. ضرورت توسعه و ایجاد اماکن و فضاهای تناسب ورزشی نیز بیش‌ازپیش نمایان شده است. مجموعه‌های ورزشی در جهان امروز» مراکزی هستند که پرتراکم‌ترین گردهمایی‌ها و همایش‌های انسانی را برگزار می‌کنند. باید اصول و ضوابط مدرن و فراگیری برای تأمین سلامت و امنیت رویدادها برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی و عموم مراجعه‌کنندگان و استفاده‌کنندگان به اماکن پیش‌بینی و اعمال آشود (۱۴). دستور کار ۲۱ جنبش المپیک به‌صراحت بر لزوم برقراری استانداردهای زیست‌محیطی و بهداشتی در مجموعه‌ها و فضاهای ورزشی تأکید می‌ورزد (۱۳). در طراحی تأسیسات و اماکن ورزشی به نکاتی مثل علاقه مردم منطقه به فعالیت بدنی» نور و جهت‌پابی. نکات ایمنی و در نظر گرفتن فضای کافی ایمنی رفت‌وآمد. قرار گرفتن در کنار پارک‌ها و تأسیسات آموزشی و مسکونی (همجواری متناسب) و دور بودن از اماکن صنعتی, راه‌آهن, فاضلاب. برق فشارقوی, ترمینال‌ها تا یسات نظامی و هسته‌ای» کشتارگاه‌ها. و ّ یسات درمانی و بهداشتی (همجواری ۷۶ مدبریت ورزشی, دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ نامتناسب) توجه شود که از اماکن استفاده منطقی شود (۱۷). تحقیق حاضر درصدد است تا از دیدگاه بهداشتی و زیست‌محیطی بررسی و میزان تطابق آن را با دستور کار ۲۱ جنبش المپیک ارزیابی کند. همچنین به‌منظور پاسخ به این پرسش که آیا بین وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی فضاهای ورزشی با میزان انگیزش و تمایل به مشارکت شهروندان و کاربران ارتباط وجود دارد؟ در ایران» اقدام‌ها و فعالیت‌هایی پراکنده صورت پذیرفته است که در ارتباط نزدیک با تحقیق مذکور است. اما با بررسی‌های به‌عمل‌آمده درباره تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان استان‌های خراسان» محقق به تحقیق مشابهی برخورد نکرد. بر همین اساس تحقیق حاضر به‌منظور تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان استان‌گای خراالا طراحی وفااجرا شد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی< همبستگیبود که در آن به وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان استان- های خراسان پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش, کليه فضاهای ورزشی (روباز و سرپوشیده) استان‌های خراسان بود که براساس اطلاعات کسب‌شده از اداره کل ورزش و جوانان سه استان خراسان شمالی (۱۱۵ فضا)» خراسان رضوی (۲۸۳ فضا) و خراسان جنوبی (۱۵۴ فضا) و در مجموع ۵۵۲ فضا شناسایی شد. با فرض اینکه یکی از مهم‌ترین اهداف این مطالعه برآورد نسبت فضاهای ورزشی خراسان است که از لحاظ وضعیت زیست‌محیطی و بهداشتی در حد استاندارد و مطلوبی قرار دارند و پا توجه به برآورد فاصله‌ای نسبت جامعه. حداقل حجم نمونه مورد نیار ابا:استفاده. از نرم‌افزار آماری ورکو0ی با کران خطای مطلوب» ۹۰ مکان ورزشی انتخاب" شد. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- خوشه‌ای تصادفی است. براساس حجم اماکن ورزشی موجود استان‌های خراسان رضوی» شمالی و جنوبی» براساس روش نمونه‌گیری طبقه‌ای ۹۰ مکان ورزشی (خراسان رضوی ۴۰ مکان» خراسان جنوبی ٩۲۹ مکان» خراسان شمالی ۲۱ مکان)» انتخاب شد. ابتدا اطلاعات مورد نیاز در مرحله تعیین شاخص‌ها با بررسی اسناد و مدارک و پیشینه تحقیق به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شد و پس از تدوین پرسشنامه‌ها و فرم جمع‌آوری اطلاعات» یک پرسشنامه انگیزه مشارکت توسط مربیان و یک پرسشنامه توسط مدیر مربوط پنج پرسشنامه توسط شهروندان و یک چک‌لیست زیست‌محیطی و بهداشتی توسط محقق تکمیل شد. ابزار تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۷۷ اندازه گیری این تحقیق, فیش‌برداری» تهیه و تکمیل اسناد و مدارک کتابخانه‌ای, آمار و اطلاعات کمی و کیفی بود. به‌منظور سنجش و مقايسه تطبیقی وضعیت زیست‌محیطی مجموعه‌های ورزشی» از چک‌لیست استاندارد زیست‌محیطی (حاوی ۳۹ سوال) که سازمان حفاظت محیط زیست تدوین کرده است. استفاده شد. همچنین از چک‌لیست بهداشتی حاوی ۵۳ سوال که توسط محقق و با استفاده از شاخص‌های داخلی و بین‌المللی که استادان فن آن را تأیید کرده‌اند. استفاده شد. این چک‌لیست شامل سیستم نمره‌دهی طیفی است. همچنین از پرسشنامه محقق‌ساخته مشارکت‌سنجی فعالیت بدنی شامل ۶ سوّال که براساس طیف لیکرت پنج‌ارزشی به تأیید استادان و متخصصان رسیده است. استفاده ث روایی آن توسط استادان حوزه مدیریت ورزشی و پایایی درونی پرسشنامه‌ها به‌وسيله آلفای کرونباخ برای مشارکت ورزشی ۰/۷۴۳ و برای زیست‌محیطی و بهداشتی: ۰/۹۵۲ محاسبه شد. در این پژوهش یافته‌ها در دو بخش توصیفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل شدند..در بخش آمار استنباطی از آزمون ۲ و؟ و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.کلیه غملیات آماری برزخسب هدف ويه تحقیق» با استفاده از یافته‌های پژوهش از نظر سنی و براساس جدول ۰۱ نشان داد که کمترین میانگین» مربوط به شهروندان (۲۳/۵۳) است که خاکی از جوان بودن جامعه مشارککت کننده‌هاست و از نظر چنسیت بیشترین تعداد پاسخگویان در هر سه بخش مربوط به مردان است و می‌توان گفت که مردان تقریبا سه برابر زنان در فعالیت ورزشی مشارکت داشته‌اند. تعداد مربیان مرد تقریبا شش برابر زنان و در مورد مدیران بیش از ۰ برابر گزارش شده است. این آمار می‌تواندبرای مشارکت بیشتر بانوان مورد تأمل مسئولان قرار گیرد. به لحاظ تحصیلات در حدود یک‌سوم مدیران و یک‌چهارم مربیان دارای مدرک دیپلم و پایین‌ترند و این نسبت در شهروندان مشارکت‌کننده نزدیک به یک‌سیزدهم می‌شود. بنابراین استفاده از مربیان و مدیران تحصیل کرده از ضروریات اماکن ورزشی به‌نظر می‌رسد. بررسی میزان ورزش کردن شهروندان نشان داد در حدود چهارپنجم شرکت‌کنندگان ورزش را به‌صورت منظم دنبال می‌کنند و بیش از ۵۰ درصد آنان بیشتر از یک سال فعالیت ورزشی خود را دنبال کرده و بیش از ۶۰ درصد آنان دو یا سه جلسه در هفته ورزش می‌کنند که این می‌تواند حاکی از آگاهی افراد از فواید ورزش و استقبال آنان در راستای کسب ۷۸ مدیریت ورزشی, دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ سلامتی بیشتر باشد. همچنین نزدیک به ۶۰ درصد شرکت‌کنندگان بیش از شش ماه در فضای ورزشی مورد نظر فعالیت:داشته‌اند که بیانگر آشنایی کامل با فضای ورزشی مربوط آست. : ط سل 1 2 2 ۰ 1 س‌ اس ‌ براساس جدول۲ وضعیت زیست‌محیطی خراسان جنوبی با متوسط ۰۲/۱۸۵۵ خراسان رضوی ۷ و خراسان شمالی ۲/۰۳۹۰۷ به‌ترتیب از وضعیت بهتری برخوردار است. از نظر وضعیت بهداشتی خراسان رضوی باآمیانگین ۰۲۸۵۴۶۵۷ خراسان شمالی ۲۱۲۳۲۵۲ و خرانتان جنوبی ۲/۲۱۲۹۴ تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۷۹ در جدول ۳ بررسی ارتباط موّلفه‌های وضعیت بهداشتی- زیست‌محیطی اماکن ورزشی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان نشان داد که بین وضعیت بهداشتی اماکن ورزشی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان ارتباط معناداری وجود دارد (۰/۰۵ .>۳). براساس جدول ۴ بین میزان آگاهی بهداشتی و زیست‌محیطی» علاقه بهداشتی و زیست‌محیطی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان ارتباط معناداری وجود ندارد (8<./.5). همچنین ارتباط بین میزان علاقه بهداشتی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی مدیران» مربیان و شهروندان معنادار و میزان آگاهی بهداشتی و زیست‌محیطی و علاقه بهداشتی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی مدیران» مربیان و شهروندان مطلوب است و اختلاف میزان آگاهی و علاقه آنان از میانگین قویا معنادار است. جدول ۴. مقايسه میانگین علاقه و آگاهی مدیر مربی و شهروند ۸۰ مدبریت ورزشی,» دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ در تحقیق حاضر بین وضعیت بهداشتی اماکن ورزشی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان کمیسیون ورزش و محیط زیست (۱۳۷۹)که بین وضعیت بهداشتی استخرهای ورزشی با میزان مشارکت کاربران رابظه معناداری به‌دست آورد: همخوانی دارد: اما یافته‌های تحقیق حاضر اماکن ورزشی استان‌های خراسان را از نظر بهداشتی در سطح مطلوب نشان داد و شاید بتوان گفت اماکن ورزشی, استان‌های خراسان: از نظر بهداشتی از اماکن تهران وضعیت بهتری دارند. این نتیجه با نتایج تحقیق فارسی (۱۳)» با عنوان «بررسی وضعیت ایمنی و بهداشتی اماکن ورزشی دانشگاه‌های تهران و ارائه راهکارهای مناسب»» همخوانی ندارد. همچنین بین وضعیت زیست‌محیطی اماکن ورزشی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان خراسانی ارتباط معناداری وجود:دارد:که با نتایج تحقیقات بهمن‌پور (۸)» «ورزشکاران دوستدار محیط زیسلگ مکانیک و حاصل" ( ۲۳)» «مشارکت زنان و رابطه آن با غوامل زیست‌مخیطی»» داککاس اس تلو یه نش ممگاکای مش بر میزان:مشارکت: آفراد در فعالیت‌های ورزشی» ویلجالسون" و همکاران (۳۷» «نقش اعوامل محیطی و زیست‌محیطی بر مشارکت» آرینو و همکاران " (۲۰۰۶)» وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی بر میزان مشارکت» همخوانی دارد. به‌عبارتی به‌منظور افزایش مشارکت افراد باید به عوامل زیست‌محیطی توجه بیشتری شود (۲۲). بین اوضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی ارتباط معناداری مشاهژه شد که .با نتایج تحقیقات سالیس و همکاران (۲۶) در خصوص ورزشگاه‌ها همخوانی دارد. براساس نتایج این تحقیق می‌توان گفت که به‌منظور افزایش میزان مشارکت آحاد جامعه در اماکن ورزشی نیاز است مسئولان و برنامه‌ریزان تمرکز بیشتری بر مسائل بهداشتی و زیست‌محیطی این اماکن داشته باشند. میزان آگاهی بهداشتی و زیست‌محیطی مدیران» مربیان و کاربران در سطح مطلوبی قرار دارد که با نتایج تحقیقات اولدن (۲۴)» «ارتباط میان رغبت به شرکت در فعالیت‌های ورزشی با وضعیت آلودگی‌های زیست‌محیطی و آگاهی بهداشتی»» ویسس (۲۸)» «عوامل تأثیرگذار بر فعالیت‌های ورزشی»» داگکاس و استاتهی (۲۲» که عنوان کردند محیط‌های مختلف بر میزان مشارکت افراد در فعالیت‌های ورزشی تأثیر می‌گذارند» تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۸ به‌طوری‌که آگاهی و علاقه بهداشتی آنها سبب حضور بیشتر افراد در فعالیت‌های ورزشی می‌شود. همخوانی ندارد. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی شهروندان تحت بررسی با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان.خراسانی آرتباط‌انداره که با نتایج:تحخقیق مخستی (1۵)» #«بهره‌مندی کمتر خانم‌ها از آمکانات ورزشی» همخوانی دارد. بهمن‌پور (۸)» در تحقیق خوذ ذریافت که اقدامات حفاظتی و ایجاذ محیط زیست پایدار موجب مشارکت بیشتر مردم خواهد شد. مکانیک و هاسل (۲۳)» در پژوهش خود دریافتند که عوامل زیست‌محیطی می‌تواند موجب مشارکت زنان در فعالیت‌های بدنی شود. داگکاس و استاتهی (۲۲)» عنوان کردند که محیط‌های مختلف بر میزان مشارکت افراد در فعالیت‌های وززشی تأثیر می‌گذارند. به‌طوری‌که نزدیکی و دسترسی آسان به اماکن ورزشی سبب حضور بیشتر افراد در فعالیت‌های ورزشی می‌شود. نتایج نشان داد"که بین,وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی آماکن ورزشی با میزان انگیره مشارکت شهروندان در استغلهاومها کن رش ارتبام معنایاری وجود دارد:.این اطلاعات نشان می‌دهد هرچه وضعیت بهداشتی و زیست‌محیطی اماکن ورزشی مطلوب‌تر باشد» میزان مشارکت کاربران افزایش خواهد یافت. بنابراین توجه بیشتر مسئولان در این مقوله را می‌طلید که با بهبود شرایط بهداشتی و زیست‌محیطی مکان‌های ورزشتق افزایش میزان مشازکت*شهروندان را موجب شوند. همچنین با توجه به اینکه علاقه و آگاهی بهداشتی و زیست‌محیطی مدیران» مربیان و کاربران با میزان مشارکت شهروندان در فعالیت‌های بدنی ارتباط دارد باید برنامه‌هایی برای افزایش علاقه و آگاهی آنها گذاشته شود و از این طریق میزان مشارکت آنها افزایش یابد. با توجه به اینکه وضعیت بهداشتی با وضعیت زیست‌محیطی اماکن ورزشی ارتباط دارد» و هر یک از آنها نیز با میزان مشارکت شهروندان در فعالیت- های بدنی ارتباط دارند باید با بهبود وضعیت بهداشتی وضعیت زیست‌محیطی اماکن ورزشی بهبود یابد و از این طریق میزان مشارکت در فعالیت‌های بدنی شهروندان افزایش پیدا کند. ۱ اقبالی محمدحسین (۱۳۸۶). بهداشت و ورزش انتشارات بامداد کتاب. ص ۰۱۲-۱۶ ۲ امامی. عوض (۱۳۸۹). ارزیابی اماکن ورزشی تفریحی گلستان پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه ۸۲ مد بریت ورزشی» دوره ٩. شماره ۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ ۴. بحرالعلوم». حسن (۱۳۸۵). مبانی مدیریت سازمان‌های ورزشی, انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود چ ۵. حسامی, لقمان؛ جلالی فراهانی مجید؛ سلیمانی, خالد (۱۳۹۳). «تبیین وضعیت ایمنی استادیوم‌های فوتبال لیگ حرف‌های کشور»» مدیریت ورزشی» دوره ششم ش ۲. ص ۳۴۴. ۶ بخشنده, محمد (۱۳۸۷). ارتباط بین پرداختن به فعالیت‌های بدنی و کیفیت زندگی,» پايان‌نامه ۷ بلوچی» رامین (۱۳۸۵). "ورزش و محیط زیست". اولین همایش ملی شهر و ۸ بهمن‌پور» هومن (۱۳۸۴). "راهنمای هم‌اندیشی با ورزشکاران دوستدار محیطزیست". کمیته ملی ٩ بهمن‌پور» هومن؛ مافی, امیر (۱۳۸۴).زاهنمای ورزش و محیظ‌زیست. انتشارات کمیته ملی المپیک. ۰ جلالی فراهانی» مجید (۱۳۸۹). مدیریت اوقات فراغت و ورزش‌های تفریحی» چ چهارم» انتشارات ۱ شارع‌پور» محمود؛ حسینی‌راد» علی (۱۳۸۷). بررشی*رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی (مطالعه موردق شهروننان ۲۹-۱۵ ساله:شهر بابل,آدانشگاه مازندران, ۱۵ (۷۳: صن 1۳۹-۱۵۳ 7 فارسی» غلیرضا (۸۵ ۲ بویا یات وا بامایی 1 بهداشط | آاماکن #رزفیی*دانشگاه‌های تهران:و آرانه راهکارهای مناسب. طرح پژوهشی پژوهشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی» ص ۴۰-۵۴ ۳ فرحانی بغلائی؛ سرور ( ۱۳۸۳)! دو کار اوه /سییک... چ اول: انتشازاث کميته: ملی ۴ کاشف, میر محمد (۱۳۸۸). مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی؛ انتشارات بامداد کتاب, ص ۶۶-۷۱ ۵ محسنی جواد و همکاران (۱۳۸۵). بررسی فضاهای ورزشی در منطقه تحت پوشش مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقا سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران»» مجله علوم پزشکی دانشگاه علوم ۶ مقصودلو. بیژن (۱۳۸۷). مبانی طرح‌ریزی و پیاده‌سازی سیستم مدیریت جامع بهداشت. ایمنی و محیط زیست (۳183)» چ اول» نشر فدک ایساتیس, ض ۲۷۱. تحلیل وضعیت بهداشتی-زیست‌محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی... ۸۳ ۷ مظفر فرهنگ؛ مهدیزاده سراج, فاطمه؛ میرمرادی» سیده سمیه (۱۳۸۸). بازشناسی نقش طبیعت در فضاهای آموزشی. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش, ج ۴. ص ۷-۲۱. ۸مهدی‌زاده. رحیمه؛ اندام. رضا (۱۳۹۳). «راهکارهای توسعه ورزش همگانی در دانشگاه‌های ایران»». ٩۹ نوروزی سید حسینی» رسول؛ دهقانی‌زاده» رضا؛ هنری» حبیب؛ یوسفی» بهرام؛ نوروزی سید حسینی, ابراهیم (۱۳۹۲). تحلیل مکانی فضاهای ورزشی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(۲15)) و ارائه مدل مطلوب (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تهران)» مدیریت ورزشی» ش ۰۴ ص ۶. ۰ پدالله‌زاده» عهدیه (۱۳۸۴). بهداشت و ورزش» تهران- بنیان علوم تهران». ص ۸۴-۱۰۵. 0 الط گم فدمناهنموی۸" (2002) .7 بمطم‌۵ک متا ,فلز 1 ,تعاص .36 رونصه21.۸ 85 130۲۶ [۵ا 6 6۳0۳00 وصه موی وصواموت" «(2007) مه مخطاهاک 6 ویک رفقاهه1 .22 +3 و۷16ع 8 ۳۵200 هزور2 مهم مس ۰ واه لمعزد حدم صز صمناهم‌نناهم "عاصع 20015 ۵11-8 مزع و1مل کم ,600616066 6دع09 ۸۵01" .(2003) یک بااعقق فص .0 ,عنصقطع31/0 .23 - 364 :28 .دمز ما80 اهنمو5 وصه دالد130 کو امدصسول ۰" )معط آمعندوطم عم ععج- م5 0صه 21 ا۵ا۵۵ ۳۷۳0۵ مطااهعط عناطنم هه موی صقطنتا" ,(2005) ,طاعصطعگ 01000 24 (2009) 71۲6161003082 ,11530۵116 62,21۳ 12103/130 00 نع م۸ .6 ود و ۲ که 25.7 40 ع دنز کمعدنععوز وصه ,کعننانج؟ کادممی که ونانطهاند اه ماصعصصوا بصع عنصو ۹۵۵060 5 713626 غ طالمع17 . عع3ا ددع3 /ع 0/101 ۶۰۵19016۳ نععدم عمط م30 بعکت صرع آهزو رام ۵۶ کعادا ی ۵۶ ۲۵۷۵۶ ۸۵ .(2000) .۷۷ ,ما1 ول بقغافقط8۳0 ,7.۳ وقفلاه26.5 2 ۳۵۲096 فوصه مگ دز ععصعن5 فصد 30006 ۰ عاصعععاملج وصد صعحفلنط ۵۶ هناهد ۸ :2000 آهعنووطام ۵ 0#عنهاعد و۳ .(1998) 1۰ مطمعلوصنامط71 فصقعمط مطمکعصلوزطلز .27 ,665-675 :5 2/600006 500066 ق5000 ۰ عاصع 20016 ۵۶ نهد 0 صعحلانط ج۳ه دمناهم‌ننسدم 500۳ عنعصعاصز و کاعائه وعمامل و2۲" .(1993) 3 34 ,که 28.۷7 6 ,,(۳089) 2687 بل ب۸ مقللنهط .18 00200 فصمص‌عنعع- ام نطانور

هدف پژوهش حاضر تحلیل وضعیت بهداشتی- زیست محیطی اماکن ورزشی و رابطه آن با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان استان های خراسان است. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است و اطلاعات به شکل میدانی جمع آوری شد. جامعه آماری کلیه اماکن و فضاهای ورزشی استان های خراسان بود (552 فضا) که براساس روش نمونه گیری خوشه ای 90 فضا (از خراسان رضوی 40، خراسان جنوبی 29، خراسان شمالی 21 مکان) به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه محقق ساخته و دو فرم جمع آوری اطلاعات بود که روایی پرسشنامه توسط گروهی از استادان دانشگاهی و اعتبار آن توسط ضریب آلفای کرونباخ (95/0=1α، 96/0= 2 α) تأیید شد. تجزیه وتحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی (آزمون t و f و ضریب همبستگی پیرسون) و با استفاده از نرم افزار آماری spss 20صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان آگاهی مدیران، مربیان و کاربران در سطح مطلوبی قرار دارد. بین وضعیت بهداشتی و زیست محیطی اماکن ورزشی، به ترتیب با میزان مشارکت شهروندان ارتباط مستقیم و معناداری مشاهده شد (05/0 >P، 831/0=r و 05/0 >P، 873/0=r). بین آگاهی و علاقه بهداشتی و زیست محیطی به ترتیب با میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان ارتباط معناداری مشاهده نشد (75/0=P، 034/0=r و 46/0=P، 078/0=r). بین جنسیت و میزان مشارکت در فعالیت بدنی شهروندان خراسانی ارتباط معنا داری یافت نشد (32/0=P، 0301/0=r). بنابراین می توان گفت به منظور ترغیب شهروندان به فعالیت های ورزشی و استفاده از اماکن ورزشی، توجه به مسائل بهداشتی و زیست محیطی اهمیت زیادی دارد و تمرکز بیشتر مسئولان و برنامه ریزان را می طلبد.

385852

در این بخش بر پیشینه پژوهشی صورت گرفته در اين زمینه مرور مختصری شده است. آتول" (۱۹۹۴: ۲۸- ۵۴) معماری سالن اپرای سیدنی (استرالیا) را به‌منزله سازه‌ای چندوجهی* مطالعه کرده است. او معتقد است در معماری سالن اپرای سیدنی» معانی بینافردی اهمیت به‌سزایی دارد. ملفه‌های معماری مشخص در این سازه با یکدیگر تر کیب می‌شوند تا یک کل منسجم را خلق کنند؛ یعنی یک بعد مهم معنایی در ترکیب نهفته است. همان‌طور که در زبان شاهدیم در این سازه هم» پتانسیل باهم‌آیی عناصر معماری یعنی ارتباط سالن‌ها راهروها طبقات با یکدیگر و با محیط نوع خاص مواد» اندازه» رنگک و نوع برش آنها و نحوه ارتباط قسمت‌های مختلف سازه از آنها متتی منسجم و اولین‌بار غیائیان (۱۳۹۱) معادل چندوجهی را برای این رویکرد وضع کرده است. کزدرولهدج عکسسامعکنل وال فان 1  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۳۹ پنگ! (۲۰۰۴: ۵۶-۲۸) سعی دارد نشان دهد نظریه نقش گرای نظام‌مند را می‌توان بسط داد و از آن برای تحلیل نشانه‌شناختی اجتماعی نمایش موزه" به‌عنوان مکانی چندوجهی استفاده کرد. نمایش موزه را می‌توان چندوجهی دانست؟ زیرا منابع نشانه‌شناختی متعددی نظیر عکس‌ها اشیا فیزیکی سه‌بعدی» فضا و زمان به گونه‌ای پیچیده درهم آمیخته‌اند تا معنی را بسازند. سپس برای نشان‌دادن مفیدبودن نظريه مذکور از نمایش «از مستعمره‌بودن تا شکل گیری یک ملت» بهره برده است که در موز تاریخی سنگاپور برگزار شده بود. او نشان می‌دهد چگونه ماهیت پیچیدگی ارتباطی نمایش با ماهیت گفتمانی موزه به‌منزله نمایش قدرت پویای دانش‌های رقابتی» نیت‌ها و علائق در تعامل است. از طرف دیگر او نشان می‌دهد چگونه نشان‌دادن تاریخ ملی سنگاپور در «از مستعمره‌بودن تا شکل گیری یک ملت» تصورات غالب خاصی را از سنگاپور به‌منزله یک «ملت» بازتولید می‌کند. سیفیاتون" (۲۰۰۴: ۵۵- ۷۹) سنگاپور را متن در نظر می گیرد. همانند متن» سنگاپور نیز دارای ساخت است؛ اما ساختی که چندوجهی و چندبعدی است. همانند متن» سنگاپور نیز برای تفسیر باز است؛ اما اینکه چگونه تفسیر شود بستگی به دیدگاه نظری فرد دارد. سیفیاتون در این مقاله تمرکز خود را بر جاده اورچارد" و هتل ماریوت" قرار داده است. رویکرد نظری او نظريه شناختی اجتماعی هلیدی * (۱۸۹۴) است! که آتول (۱۹۹۴) آن را بسط داد. سیفیاتون در پایان نتیجه می گیرد تصویرهای دیداری و معماری منابع نشانه‌شناختی اجتماعی در نظر گرفته می‌شوند که فرانقش‌اند؛ یعنی آنها همزمان معانی متنی» بینافردی و تجربی زا منتقل می‌کنند. راولی " (۲۰۰۸ ۳۳-۱۷) ساختمان آسایتتیا.» دردانشگاه نیوساوت(لزیاسسترلیا را که سازه‌ای سه‌بعدی است» از منظر تحلیل گفتمان چندوجهیت بررسی می‌کند. او معتقد است نمای ظاهری ساختمان يا فضای داخلی را می‌توان مانند عکس فوری تصور کرد؛ البته این متن‌ها تصاویر سه‌بغدی نیستند؛ بنابراین حائز اهمیت است طوری این عکس‌های فوری در ذهن کنار هم قرار بگیرند که جوابگوی واقعیت فضایی آنها هم باشند. در پایان» او نتیجه می گیرد متن‌های سه‌بعدی مانند ساینتیا مثل هر متن زبانی یا دیداری دیگری» برای تفسیر و تحلیل گشوده شده‌اند. پگ و ژّنگ"" (۲۰۱۴) به‌منظور توصیف و تحلیل تصویرهای دیداری مجله اکونومیست از کرس و ون‌لیوون!! (۲۰۰۶) بهره می گیرند و به تبعیت از آنها معتقدند براساس انواع بردارها و تعداد و نو شرکت‌کنندگانی که در تصویرهای دیداری وجود دارند» انواع فرایند های روایی تشخیص داده می‌شوند: «الف) فرایند های کنشی ""؛ ب) فرایند های واکنشی "؛ پ) فرایند های  ۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان؛ سال دهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹» پاییز و زمستان ۱۳۹۷ گفتاری و فرایند های ذهنی و ت) رخدادها"» (کرس و ون‌لیوون» ۲۰۰۶ ۵۹). شکل (۱) نمونه‌ای از فرایند کنشی رانشان می‌دهد می‌دهد که «در آن هفت نفر در قایقی نشسته‌اند و پشت سر آنها آبشاری خطرناک قرار دارد و آنها سعی می‌کنند با حداکثر توان برخلاف جهت آبشار پارو بزنند. چهار نفر آنها با امیدواری پارو می‌زنند و گویی مطمئن‌اند که از آبشار خلاص خواهندشد؛ اما سه نفر دیگر به نظر می‌رسد عصبی‌تر و نگران‌ترند» (بنگ و زنگک, ۲۰۱۴: ۲۵۶۶). در تصویر مذکور شش نفر کنش گرند. پاروی آنها مانند بردار عمل می‌کند که خطوطی مورّب با جریان رودخانه (هدف) می‌سازد. «اين فرایند کنشی» انجام‌شدنی است. علاوه بر آن, فرایند کنشی دیگری نیز مطرح است که با آبشاری بیان می‌شود که به پایین می‌ریزد. فرایند مذکور» انجام‌نشدنی است؛ به عبارت دیگر افراد یا اشیائی در آن دخالت ندارند و هدفی نیز نیست» (یّنگ و ژنگ» ۲۰۱۴: ۲۵۶۶). متن زبانی شکل (۱) نیز از شکست استراتژی اروپایی صحبت می‌کند و بیان می کند «کشورهای اروپایی لازم است تمهیداتی بیشتر بیندیشند تا از بحران مالی خلاص شوند. هفت نفر درواقع هفت کشور اروپایی پرتغال» بلژیکک» اسپانیا یونان» ایرلند» ایتالیا و آلمان‌اند که هنوز فرصت دارند با تلاش بیشتر از بحران خلاصی یابند و آبشار نیز همان بحران مالی است» (ینگ و زتگ, ۲۰۱۴: ۲۵۶۶). اگر این کشورها (اکونومیست ۱۳ام ژوئن ۲۰۱۱ به نقل ازینگ و زنگث. ۲۰۱۴: ۲۵۶۶) چی‌اونگ (۲۰۰۴) سعی کرده است به بسط چارچوب نظری برای درک معنای متون چندنشانه‌ای کمک کند. از دیدگاه او کارهایی که در زمینه متون چندنشانه‌ای انجام گرفته است قیاس‌پذیر با آثاری نیست که در زمینه زبان‌شناسی محض پدید آمده است. او بر این باور است که در عصر اطلاعاتی که به سر می‌بریم جداکردن مشخصه‌های غیرزبان‌شناختی نظیر نمودارها و تصاویر از مشخصه‌های زبان‌شناختی صرف» کاری است غیرضروری و بی‌فایده؛ زیرا کل معنی از ترکیب مشخصه‌های زبانی و غیرزبانی حاصل می‌شود و در مقایسه با رمزهای نشانه‌شناختی صرف, توان بالقوه معنایی متون چندنشانه‌ای قابلیت بسط بیشتری دارد. در چارچوب پیشنهادی چی‌اونگ" (۲۰۰۴) مولفه‌های زبان‌شناختی و بصری مختلفی از آگهی‌ها آشکار شده‌اند و یو و اهر خمالیه 2 ‌ وا را اد ی ماه ده همچنین تعامل بین این منابع نشانه‌شناختی که سطوح مختلف معنای اندیشگانی » بینافردی » و متنی را خلق می‌کند نیز آشکارتر شده است. او ساخت عامی را برای آگهی‌های تبلیغی پيشنهاد می‌دهد که در ادامه» به اختصار بخش‌های مختلف  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۴ ساخت عام پیشنهادی" او توضیح داده می‌شود: نخستین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» خبر اصلی " است. خبر اصلی ازنظر بینافردی برجسته‌تر از بخش‌های دیگر است؛ زیرا اندازه محل قرارگرفتن يا رنگ آن معمولا با بقبه بخش‌ها منفاوت است. ازنظر توان بالوه معنایی» خبر اصلی طیف معنایی گسترده‌ای دارد؛ یعنی معانی احتمالی زیادی از آن سرچشمه می گیرد. خبر اصلی شامل دو بخش است: کهعبازت‌اند از مان توجه" و مکمل مکان توجه " (چی‌ازنگه ۲۰۴ 1۶۸-۲۶۵) دومین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» مکان توجه است. مکان توجه» عنصری در خبر اصلی است که به دلیل برجستگی جلب توجه می‌کند. این برجستگی ممکن است به دلیل کیفیت غیرمعمولی باشد که دنیای واقعی را به چالش می‌کشد يا به دلیل اندازه خاص آن» رنگک یا موارد دیگری باشد که جلب توجه می‌کند. مکان توجه نقش سه‌گانه‌ای دارد: ازنظر فرانقش بینافردی» توجه را جلب می‌کند؛ ازنظر فرانقش اندیشگانی نیز مکان توجه» واقعیت را به گونه‌ای تفسیر می‌کند که منظور آگهی‌دهندگان آست بقاذر. آلاذ رک بینندگان از واقعیت دست کاری شده است؛ ازنظر متنی نیز سکوی پرشی برای بسط و گسترش ایده اصلی است. سومین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» مکمل مکان توجه است. مکمل مکان توجه به مژلفه‌هایی در خبر اصلی اشاره دارد که کمتر از مکان توجه اهمیت دارد. نقش مکمل مکان توجه این است که برجستگی بینافردی و اندیشگانی مکان توجه را افزایش دهد (چی‌اونگ, ۲۰۰۴: ۱ چهارمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» نمایش " است. نویسنده مقاله چهار حالت را برای نمایش قائل است: نمایش آشکار نمایش نهان» نمایش همخوان" نمایش ناهمخوان ". در نمایش آشکاره تصاویری از یک محصول ملموس نمایش داده می‌شود. در نمایش نهان» محصولی ناملموس يا خدماتی ازطریق وسیله‌ای دیگر نمایش داده می‌شود. در نمایش همغوانطوالی ارقل یهام نمایش داده نمی‌شود و در نمایش ناهمخوان» محصولی ازطریق نمادها نمایش داده می‌شود (چی‌اونگک, ۲۰۰۴ ۱۷۱). پنجمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» نشان " است. شاید شاید نشان» لوگوی محصول يا خدمات آگهی‌شده در نظر گرفته شود که به‌صورت نام محصول یا خدمات تحقق زبانی می‌یابد. ازنظر فرانقش اندیشگانی درواقع مهر مدیریتی است که پشت آگهی قرار دارد. به عبارت دیگر» هویت آگهی مدنظر است: نشان را می‌توان ذر هر جاق آ گهی قزار ذاد. بااین.حالاللانظر بینافرگی بهتر است.جایی ,باشند: که توجه رااجلتب کند (چی‌اونگ, ۲۰۰۴: ۱۷۱). در یک آگهی چاپی» برجسته‌ترین متن زبانی همان اطلاعیه است که پنجمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی است. اطلاعیه از نظر رنگ و اندازه قلم» برجستگی نسبی دارد (آتول, ۱۹۹۴: ۱۷۲). از نظر اندیشگانی» اطلاعیه عصاره پیام مدنظر در آگهی را منتقل می‌کند که آگهی‌دهنده امیدوار است برای مصرف کننده برجسته باشد. اطلاعیه می‌تواند چندین تحقق نقشی داشته باشد یا برجسته‌ترین اطلاعیه از بین اطلاغیه‌های دیگر همان آگهی باشد. اطلاعیه می‌تواند عبارتی خاص از یک آگهی باشد (چی‌اونگک» ۲۰۰۴: ۱۷۲). هفتمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» افزاینده" است. افزاینده معمولا به شکل پاراگراف است و با متون زبانی سروکار دارد. افزاینده» معنایی را می‌سازد یا تعدیل می‌کند که از تعامل بین خبر اصلی و اطلاعیه به دست می‌آید. ازنظر بینافردی» نقش آن این است که روی بیننده تأثیر گذارد و او را ترغیب به خرید محصول کند؛  ۴۳۲ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال دهم شماره دوم» شماره ترتیبی ۱۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ بنابراین» افزاینده دارای واژگان بینافردی! است که سبب اعتماد بیننده می‌شود. ازنظر فرانقش اندیشگانی» افزاینده منطق آگهی‌دهنده را برای خرید محصول يا خدمات با جزئیات بیشتری بیان می کند (چی‌اونگ» ۲۰۰۴: ۱۷۲- ۱۷۳). هشتمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» ضمیمه " است. ضمیمه» اطلاعات خاصی را درباره محصول یا خدمات ارائه می‌کند که در افزاینده گنجانده نشده است. ضمیمه معمولا تکک‌خطی است و اندازه قلم آن کوچکک است و برجسته نیست و ازنظر دستوری هم معمولا پایان ندارد (چی‌اونگ» ۲۰۰۴: ۱۷۴). نهمین بخش ساخت‌عام پیشنهادی» اطلاعات تماس و ملاقات است. اطلاعات تماس و ملاقات برجسته نیستند و اندازه قلم آنها کوچک است و اطلاعاتی درباره اینکه چه موقع» کجا و چطور محصول يا خدمات برای مصرف کننده در دسترس خواهد بود را می‌دهد (چی‌اونگ» ۲۰۰۴: ۱۷۴). به‌منظور توصیف و تحلیل داده‌های پژوهش حاضر از چی‌اونگ (۲۰۰۴) به‌منزله چارچوب نظری استفاده خواهد شد. پژوهش حاضر توصیفی -تحلیلی است. جامعه آماری آن نیز بنرها و بیلبوردهایی هستند که در رابطه با دو بحران زیست‌محیطی کمبود آب و آلودگی هوا هستند و در طی سال‌های ۱۳۹۴-۱۳۹۳ در سطح کلان‌شهر تهران نصب شده‌اند. سازمان زیباسازی شهر تهران اطلاعات مربوط به این بنرها و بیلبوردها را در آرشیوی‌نگهداری پی کند که در سایت رسمی این سازمان مشاهده و دانلود می‌شوند. در پژوهش حاضر از آرشیو فوق" استفاده شده است. نخست بنرها و بیلبوردهای زیست‌محیطی مربوط به کمبود آب و آلودگی هوا از بنرها و پیلبوردهای فرهنگی دیگر تفکیک شده‌اند که درمجموع ۳۱ تصویر دیداری به دست آمده‌اند که ۱۱ تصویر صرفا عکس‌اند و عناضر لازم. را برای طراحی بصری ندارند. در مقاله حاضر به دلیل محدودیت صفحات» شش تصوير دیداری به‌طور تصادفی, انتخاب. و به‌تفصیل تحلیل.شده‌اند که سه تصویر دیداری تصادفی اول از تصویرهاق دیداری مربوط به کمبود آب و سه نادار در( لیوا ای مربوط به آلودگی هوا انتخاب شده‌اند. همه تصویرهای دیداری با استفاده از چی‌اونگ (۲۰۰۴) توصیف و تحلیل شده‌اند. بدین منظور» ابتدا تمام عناصر موجود در تصویرهای دیداری یکک‌به یک با عناصر دیداری در رویکرد چی‌اونگ مطابقت داده شده‌اند تا مشخص شود آیا عناصر موجود در تصویرهای دیداری شهرداری تهران به درستی طراحی شده‌اند یا خیر و چنانچه مغایرتی مشاهده شود آیا با ایجاد تغییراتی به در این بخش» نخست به توصیف و تحلیل تصویرهای دیداری مرتبط با کمبود آب پرداخته خواهد شد و سپس» تصویرهای دیداری مرتبط با آلودگی هوا توصیف و تحلیل خواهند شد. ۱-۵. توصیف و تحلیل تصویرهای دیداری مرتبط با کمبود آب در بررسی بنرها و بیلبوردهای آرشیو سازمان زیباسازی شهر تهران» ۱۳ تصوير دیداری در رابطه با بحران کمبود آب به دست آمد که ده تصویر به‌صورت تصویر دیداری بودند و عناصر لازم را برای تحلیل دارا بودند. در ادامه» به ارائه توصیف و تحلیل سه تصویر دیداری اکتفا خواهد شد که به‌طور تصادفی انتخاب شده‌اند و در بقیه تصاویر گزارش کلی تحلیل ارائه خواهد شد.  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران پر در شکل (۲) در داخل تصویر دیداری» لیوانی مشاهده می‌شود که بیشترین فضا را دارد و «خبر اصلی» را تشکیل می‌دهد. حجم ناچیزی از این لیوان را آب در بر گرفته است و در کنار این آب کم نیز نماد خطر دیده می‌شود. نماد خطر درواقع مکان توجه است و توجه بیننده را به خود جلب می‌کند. این نماد به رن زرد است و نه قرمز و بدین معنی است که وضعیت» بحرانی نیست و صرفا لازم است احتیاط شود. در قسمت بالای لیوان نیز نمودار ضربان قلب دیده می‌شود. این نمودار نیز مکمل مکان توجه است و به بیننده یادآوری می‌کند آب مایه حیات است. خبر اصلی مکان توجه و مکمل مکان توجه به‌خوبی چیده شده‌اند و با رویکرد چی‌اونگ مغایرتی ندارند. ابلاغ نخست» به شکل عبارت «میانگین مصرف آب در ایران» طرح شده است. اندازه قلم آن کاملا درشت است و رنگک قلم نیز آبی است که روی پس‌زمینه سفید قرار گرفته است. این رنگک قلم با توجه به محتوای نوشته چندان جلب توجه نمی‌کند. ابلاغ دوم نیز به شکل عبارت, «دو برابر میانگین جهانی است» است و درواقع ادامد ابلاغ نخست است. اندازه قلم آن نیز درشت است و رنگک قلم نیز مشکی است که عبارت «دو برابر» با رنگک قرمز مشخص شده و به دلیل اینکه رنگک قرمز نشانه خطر است کاملا جلب توجه می‌کند. ابلاغ متنی است نوشتاری که برای توضیح خبر اصلی ارائه می‌شود و کمتر از خبر اصلی جلب توجه می‌کند؛ اما در تصویر دیداری (۲)» ابلاغ نیز پابه‌پای خبر اصلی جلب توجه می‌کند. برخلاف ساخت‌عام چی‌اونگک» این عنصر به‌خوبی چیده نشده است؛ زیرا ابلاغ قرار است در توضیح تکمیلی خبر اصلی باشد» نه آنکه بیشتر از خبر اصلی جلب توجه کند. در پایین تبلیغ مستطیل شکل» نشان شهرداری تهران در اندازه‌ای کوچک قرار دارد. هدف از نشان این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه‌ای بزرگ باشد و زیاد جلب توجه کند که در اینجا این قضیه به‌خوبی لحاظ شده است. در نمایش‌ها با پیوستاری سرو کار داریم که از آشکار همخوان که پرذازش آن برای بیننده آسان‌تر است» آغاز و به نهان ناهمخوان که پردازش پیچیده‌تری را می‌طلبد» ختم می‌شود. نمایش استفاده‌شده در این آگهی از نوع آشکار ناهمخوان است؛ زیرا برای نمایش مصرف زیاد آب از یک شی ملموس یعنی آب کم استفاده شده است که نماد خطر در کنار آن قرار دارد. نمایش مذکور در به‌طو رکلی یافته‌ها نشان می‌دهند از ده عنصری که چی‌اونگگ برای ساخت عام آگهی پيشنهاد داده است» در اینجا هفت  ۴۳۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان؛ سال دهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹» پاییز و زمستان ۱۳۹۷ چی‌اونگ مشخص نکرده است آیا وجود همه ده عنصر ضروری است يا خیر. او حتی قید نیز نکرده است چنانچه برخی عناصر در یک آگهی ارائه نشوند» ممکن است به پیام آگهی مذکور چه خللی وارد شود؛ بنابراین در آگهی زیست‌محیطی شکل (۲)» باوجود ذکر ۷ عنصر مشخص نمی‌شود ضعف آگهی مذ کور است يا خیر. با توجه به اینکه هدف مقاله حاضر تحلیل تصویر دیداری برپایه چارچوب نظری چی‌اونگک (۲۰۰۴) است» در این بخش سعی می‌شود مغایرت‌های احتمالی بررسی شوند که ممکن است اعمال این رویکرد در تصویر دیداری مذکور ایجاد کند. اگر چنانچه مغایرتی مشاهده نشود» تصویر دیداری مدنظر شرایط لازم را دارد تا بینندگان/ خوانندگان آن را درک کنند؛ اما چنانچه مغایرت داشته باشد فقط در صورت رفع مغایرت است که می‌تواند درک شود. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد علاوه بر ویژگی‌های مثبتی که این تصویر دیداری دارد» در آن مغایرت‌هایی محدود نیز به چشم می‌خورد: الف) رنگک قلم برای ابلاغ نخست نامناسب است؛ ب) ابلاغ و خبر اصلی به یک اندازه جلب توجه می‌کنند. چنانچه مغایرت‌های مذکور رفع شوند» بینندگان دریافت بهتری از این تصویر دیداری خواهند داشت و بیننده راحت‌تر هدف آگهی‌دهنده را که اطلاع‌رسانی درباره در شکل (۳)» تصویر دیداری ملاحظه می‌شود که پس‌زمینه روشنآذارد. در داخل تصویر دیداری » شیر آب و جاروی دسته‌داری مشاهده می‌شود که بیشترین فضای تصویر دو بعدی را دازند و «خبر اصلی» را تشکیل می‌دهند. شیر آب که چند قطره آب از آن خارج شده است به موازات جارو قرار دارد؛ ولی هیچ کدام از آنها برجسته‌تر از دیگری نیستند» جز آنکه شیر آب در بالای تصویر قرار دارد و مرکزیت بیشتری دارد و به نظر می‌رسد مکان توجه است. خبر اصلی و مکان توجه به‌خوبی چیده نشده‌اند و با رویکرد چی‌اونگ مغایرت دارند: جاروی دسته‌دار نیز به نظرامی‌رسد مکمل مکان توجه باشد؛ اما مادامی که متن نوشتاری خوانده نشود اطلاعاتی که مکمل مکان توّجه می‌دهد. گویا نیست. جمله (آب مایه حیات است» نه جاروی حیاط؛ نیز ابلاغ است. اندازه قلم آن کاملا درشت است و از سه رنگ قلم آبی» سبز و قرمز استفاده شده است که تضاد بین آنها جلب توجه می‌کند. از رنگ‌ها نیز بجا استفاده شده است: سبز برای «مایه حیات»» قزمز برای «جاروی حیاط» و آبی برای سایر قسمت‌ها. در تصوير دیداری (۳)» ابلاغ نیز پابه‌پای خبر اصلی جلب توجه می‌کند؛ بنابراین برخلاف ساخت‌عام چی‌اونگد» این عنصر به‌خوبی چیده نشده است؛ زیرا ابلاغ قرار است در توضیحاتکمیلیخبر اصلی باشد. نه آنکه بیشتر از خبر اصلی جلب توجه کند. در پایین تبلیغ مستطیل شکل» نشان شهرداری تهران قرار دارد و اندازه آن کوچکک است. همان‌طور که پیش تر عنوان شد هدف از نشان» این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه‌ای بزرگک باشد و زیاد جلب توجه کند که در اینجا این نکته به‌خوبی لحاظ شده است. نمایش استفاده‌شده در این آگهی از نوع آشکار همخوان است؛ زیرا برای نمایش مفهوم اصلی آگهی از اشیا ملموس یعنی آب و جارو استفاده شده است که نماد نیز نیست. نمایش مذکور در آغاز پیوستار قرار می گیرد و پردازش آن ساده‌تر است.  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۴۵ به‌طورکلی یافته‌ها نشان می‌دهند از ده عنصر پيشنهادشده چی‌اونگ برای ساخت عام آگهی» در اینجا شش عنصر زیر در آگهی زیست‌محیطی شکل (۳)» باوجود ذکر ۶ عنصر مشخص نمی‌شود ضعف آگهی مذکور است يا خیر. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد علاوه بر ویژگی‌های مثبت این تصویر دیداری» در آن مغایرت‌هایی جزئی نیز به چشم می‌خورد: الف) مکان توجه و مکمل مکان توجه به یک اندازه جلب توجه می‌کند؛ ب) اطلاعات مکمل مکان توجه گویا نیست؛ پ) در شکل (۴» تصویر دیداری ملاحظه می‌شود که پس‌زمینه‌ای شطرنجی دارد و از رنگگ‌مایه‌های مختلف رنگک سبز در آن استفاده شده است. سبز رنگ طبیعت است. در داخل تصویر دیداری دوبعدی» نمودار تبض انسان سالم مشاهده می‌شود که به کلمه آب وصل شده است. این تصویر که بیشترین فضا را اشغال کرده است» خبر اصلی را تشکیل می‌دهد و کلمه آب در انتهای آن» مکان توجه است؛ زیرا نشان می‌دهد نبض زندگی با آب پیوند خورده است. جمله آب مایه حیات است نیز ابلاغ است و در توضیح تکمیلی خبر اصلی آمده است. اندازه قلم ابلاغ درشت است و رنگک قلم نیز سفید است. رنگ سبز پس‌زمینه» شکل خاص نوشتن کلم آب و رنگ سفید آن تخته‌های قدیمی را تداعی می‌کند که در کلاس اول دبستان» استفاده و با گچ روی آن نوشته می‌شد. درواقع دو حس را بیدار می‌کند: حس نخست» این ایده را تداعی می‌کند که آب الفبای زندگانی است و حس دوم «کودکان»» «(آب» و انگرانی برای مشکلات کم‌آبی احتمالی برای آبنده کودکان» را تداعی می‌کند. خبر اصلی و مکان توجه به‌خوبی چیده شده‌اند و مغایرتی با رویکرد چی‌اونگگ ندارند. نمایش استفاده‌شده در این آگهی از نوع نهان ناهمخوان است؛ زیرا برای نمایش مصرف آب از یک شی ناملموس یعنی ضربان قلب و کلمه آب استفاده شده است که هر دو نمادند. پردازش این نوع نمایش‌ها (توسط بینندگان/ خوانندگان) پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. چی‌اونگ مشخص نکرده است چه نوع نمایشی برای چه سطح از بینند گان/ خوانند گان مناسب است. این در حالی است که مخاطبان آ گهی مذ کور را همه شهروندان تهرانی با سطوح مختلف تحصیلی تشکیل می‌دهند؛ بنابراین» معلوم نیست که مخاطبان خواهند توانست پیام این  ۴۶ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان؛ سال دهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹» پاییز و زمستان ۱۳۹۷ آگهی را به‌درستی دریافت کنند یا خیر. در پایین تبلیغ مستطیل شکل» نشان شهرداری تهران در اندازه‌ای کوچک قرار دارد. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد هدف از نشان» این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه بزرگک باشد و زیاد جلب توجه کند که در اینجا این نکته به‌خوبی لحاظ شده است. در آگهی زیست‌محیطی شکل (۴)» باوجود ذکر ۵ عنصر مشخص نمی‌شود که آیا این امر ضعف آگهی مذکور است یا خیر. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد علاوه بر ویژگی‌های مثبت این تصویر دیداری» در آن مغایرت‌هایی جزئی نیز به چشم می‌خورد: نمایش استفاده‌شده از نوع نهان ناهمخوان است: که پردازش آن پیچیده‌تر است؛ برای مثال» افرادی خواهند توانست حس نوستالژیک تخته و گچ را تداعی کنند که با سیستم سنتی تدریس در ایران آشنا باشند. چنانچه مغایرت مذ کور رفع شود و فرضا از وایت‌برد و مارکر استفاده شود شاید طیف وسیعی از بینندگان این حس را تجربه کنند. در آن صورت بیننده راحت‌تر هدف آگهی‌دهنده را که اطلاع‌رسانی درباره بحران آب است» درک خواهد کرد. علاوه بر سه تصویر دیداری فوق که به‌تفصیل بررسی شدند؛(شکل‌های ۲ تا ۴)» هفت تصویردیداری دیگر نیز تحلیل شدند (جدول ۱). طبق تحلیل‌های این هفت تصوير دیداری نیز حداکثر عناصر به کار گرفته‌شده در آگهی‌های شهرداری تهران» هفت عنصر است (جدول (۱)» شکل‌های (۸ تا ۱۴)). یافته‌های مذ کور مغایرتی با رویکرد چی‌اونگ (۲۰۰۴) ندارند؛ زیرا با اینکه حداکثر عناصر به کار گرفته شده در رویکرد فوق» ٩ عنصر است» چی‌اونگ مشخص نکرده است آیا وجود ٩ عنصر ضروری است يا خیر. موردی مشاهده شد که خبر اصلی در آن دو بار تکرار شده بود که حشو به نظر می‌رسد (جدول (۱)» شکل (٩)). این یافته در راستای رویکرد فوق نیست؛ زیرا لازم است حداکثر دقت در طراحی صورت گیرد و از حشو پرهیز شود. حشو باعث می‌شوند بیننده با تأخیر بیشتری متوجه پیام اصلی شود. در نمونه‌ای نیز در تصویر دیداری به جای خبر اصلی» ابلاغ جلب توجه می کرد (جدول (۱)» شکل (٩)). این یافته در راستای رویکرد فوق نیست؛ زیرا ابلاغ نوشته‌ای است که برای توضیح بیشتر درباره خبر اصلی ارائه می‌شود؛ بنابراین ضروری است خبر اصلی برجسته‌تر باشد. نخست لازم است تمرکز بیننده بر خبر اصلی باشد و سپس برای درک بهتر پیام آن به ابلاغ رجوع کند» نه اینکه برعکس باشد. مواردی نیز مشاهده شد  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۴۷ که ابلاغ جایگزین خبر اصلی شده بود (جدول (۱)» شکل (۸) و شکل (۱۰)). به‌طورکلی» دو یافته اخیر در راستای رویکرد فوق نیست؟ زیرا ابلاغ نوشته‌ای است که برای توضیح بیشتر درباره خبر اصلی ارائه می‌شود؛ بنابراین ضروری است خبر اصلی برجسته‌تر باشد. موردی مشاهده شد که رنگ قلم برای ابلاغ نامناسب بود (جدول (۱)» شکل (۱۳)) که اين یافته نیز در راستای رویکرد فوق نیست و سبب می‌شود ابلاغ درست عمل نکند. موردی دیگر يافت شد که ابلاغ در توضیح تکمیلی خبر اصلی نيامده است (جدول (۱)» شکل (۱۴)). در این حالت» ابلاغ به جای اینکه نقش مکمل داشته باشد» سبب آشفتگی ذهن بیننده خواهد شد. موردی نیز یافت شد که در آن موقعیت مکانی نشان» نامناسب بود (جدول (۱)» شکل ۱۳) که اين یافته نیز در راستای رویکرد فوق نیست. ضرورتی ندارد اندازه و موقعیت قرا رگرفتن نشان» جلب توجه کند؛ زیرا اصلی‌ترین عنصر» خبر اصلی است نه نشان. درواقع هدف از نشان» این است که صرفا آگهی‌دهنده را معرفی کند. جدول ۱- خلاصه تحلیل مابقی تصویرهای دیداری مربوط به کمبود آب  ۴۸ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال دهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ ۳-۵. توصیف و تحلیل تصویرهای دیداری مرتبط با آلودگی هوا در بررسی بنرها و بیلبوردهای آرشیو سازمان زیباسازی شهر تهران» ۱۸ تصویر دیداری در رابطه با بحران آلودگی هوا به دست آمد که ده تصویر به‌صورت تصویر دیداری بودند و عناصر لازم را برای تحلیل داشتند. در ادامه» سه تصویر دیداری که به‌طور تصادفی انتخاب شده‌اند» توصیف و تحلیل شده‌اند و در بقیه تصاویر نی زگزارش کلی تحلیل ارائه شده است. در شکل (۵)» تصویر دیداری مشاهده می‌شود که پس‌زمینه آبی تیره دارد و نمایی از اوایل شب در یکی از چهارراه‌های تهران را به نمایش گذاشته است. نمای محوی از ساختمان‌ها به چشم می‌خورد. همه خودروها در همه خطوط پشت نوشته «ایست» توقف کرده‌اند؛ اما خودرویی روی خط قرمز ایستاده است. خودروی مذ کور به رنگک قرمز است و خطر را تداعی می کند؛ اما بقبه خودروها سفیدند. نور زردی از دوربین ثبت تخلف روی خودروی خاطی تابیده است. نمای خیابان و خودروهای متوقف پشت چراغ قرمز خبر اصلی را تشکیل می‌دهند. نور زردی که از دوربین روی خودروی خاطی تابیده» مکان توجه است و هدف این است که نشان دهد دوربین‌های ثبت تخلف همیشه ناظر اعمال ترافیکی شهروندان هستند. مکمل مکان توجه هم خودروهای سفیدی‌اند که به‌طور مرتب بین خطوط رانندگی کرده‌اند و اکنون به‌طور مرتب پشت نوشته «ایست» توقف کرده‌اند. خبر اصلی» مکان توجه و مکمل مکان توجه به‌خوبی چیده شده‌اند و مغایرتی با رویکرد چی‌اونگک ندارند. درخور ذکر است آگهی‌های کنترل ترافیک نیز به‌طور غیرمستقیم به بحث آلودگی هوا مربوطاند؛ زیرا یکی از دلایل اصلی آلودگی هوا در تهران» خودروها هستند. در بالای صفحه دوبعدی نیزامتن نوشتاری زیر به چشم می‌خورد: «پیش از اینکه دیده شویم» ناظر رفتار ترافیکی خود باشیم». جمله مذ کور ابلاغ است و توضیحی نوشتاری در باب تصویر مذ کور است. نمایشی که در این بنر دیده می‌شود از نوع آشکار همخوان است؛ زیرا برای به تضویر کشیدن رفتارهای ترافیکی از خودرو خیابان و دوربین ثبت تخلف استفاده شده است که ملموس‌اند و نماد نیستند. دز بالای بنر» دو نشان» جلب توجه می‌کند: نشان شهرداری تهران و نشان پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ که هر دو نشان داخل مربع سفید رنگی قرار دارند و از بقید صفحه آبی تیره جدا شده‌اند و به‌نوعی همبستگی بین این دو نهاد دولتی را نشان می‌دهند. همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد هدف از نشان» این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب"معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه‌ای بزرگک باشد و زیاد جلب توجه کند که در اینجا این نکته به‌خوبی لحاظ شده است.  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۴۹ به‌طو رکلی یافته‌ها نشان می‌دهند از ده عنصر پيشنهادشده چی‌اونگ برای ساخت عام آگهی» در اینجا شش عنصر زیر مشاهده چی‌اونگ مشخص نکرده است آیا وجود همه ده عنصر ضروری است يا خیر. وی حتی قید نیز نکرده است چنانچه برخی عناصر در یک آگهی ارائه نشوند» ممکن است به پیام آگهی مذکور چه خللی وارد شود؛ بنابراین در آگهی زیست‌محیطی شکل (۵)» باوجود ذکر ۶ عنصر» مشخص نمی‌شود ضعف آگهی مذ کور است يا خیر. در شکل (۶» تصویر دیداری ملاحظه می‌شود که پس‌زمينه آبی فیروزه‌ای دارد. آبی» رنگ آسمان است. در داخل بنر» بیشترین فضا را کوله‌پشتی اشغال کرده است که انگار به دلیل آلودگی شدید هوا ماسکک بر دهان گذاشته است. این تصویر بیشترین توجه را جلب می‌کند و خبر اصلی را تشکیل می‌دهد. ماسکک سفیدرنگی که انگار بر دهان کوله‌پشتی گذاشته شده» مکان توجه است؛ زیرا به محض مشاهده تصویر» بیشترین توجه را جلب می کند.و چنین می‌نماید که به دلیل شدت آلودگی,. کوله‌پشتی نمی‌تواند نفس بکشد. خبر اصلی و مکان توجه به‌خوبی چیده شده‌اند و مغایرتی با رویکرد چی‌اونگ ندارند. در پایین این تصویر نیز متن نوشتاری زیر مشاهده می‌شود «با آلوده کردن هوا مدارس فرزندانمان را به تعطیلی می‌کشانیم». جمله مذکور ابلاغ است و متنی است نوشتاری در توضیح خبر اصلی. ابلاغ در اینجا شامل دو بخش است: بخش نخست که عبارت «با آلوده کردن هوا است و اندازه قلم آن کاملا درشت و رنگک آن سفید است. بخش دوم که عبارت «مدارس فرزندانمان را به تعطیلی می کشانیم» است و انداز قلم آن نسبتا کوچک‌تر و رنگک آن زرد است. رنگک زرد نشانه احتیاط است و بدین معنی است که هنوز میزان آلودگی به میزان خطر نرزسیده است؛ اما ماس برای شرایط اضظراری کاربرد دارد. شاید بهتر بود به جای استفاده از رنگ زرد از رنگ قرمز استفاده می‌شد تا قدرت بازدارندگی آگهی بیشتر می‌شد. نمایش استفاده‌شده در این آگهی از نوع نهان ناهمخوان است؛ زیرا برای نمایش آلودگی هوا از ماسک و به جای فرزندان از کوله‌پشتی آنها استفاده شده است. درواقع» کوله پشتی مجاز است برای «فرزندان ما» که از این مجاز به زیبایی استفاده شده است. در پایین تبلیغ مستطیل شکل و سمت چپ نشان شهرداری تهران در اندازه‌ای کوچک قرار دارد. پردازش نمایش‌های نهان ناهمخوان (توسط بینندگان/ خوانندگان) پیچیدگی‌هایی دارد. چی‌اونگک مشخص نکرده است چه نوع نمایشی برای چه سطح از بینندگان/ خوانندگان مناسب است. این در حالی است که مخاطب بینندگان آگهی مذکور را همه شهروندان تهرانی با سطوح مختلف تحصیلی تشکیل می‌دهند؛ بنابراین» معلوم نیست مخاطبان پیام این آگهی را به‌درستی دریافت می‌کنند یا خیر. در پایین تبلیغ مستطیل شکل و سمت چپ نشان شهرداری تهران در اندازه‌ای کوچک قرار دارد. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد هدف از نشان» این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه‌ای بزرگک باشد و زیاد جلب توجه کند که در اینجا این نکته به‌خوبی لحاظ شده است.  ۵۰ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان؛ سال دهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹» پاییز و زمستان ۱۳۹۷ به‌طو رکلی يافته‌ها نشان می‌دهند از ده عنصر پيشنهادشده چی‌اونگگ برای ساخت عام آگهی» در اینجا پنج عنصر زیر مشاهده در آگهی زیست‌محیطی شکل (۶)» باوجود.ذکر ۵ عنصر» مشخص انمی‌شود ضعف آگهی مذکور است یا خیر. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد علاوه بر ویژگی‌های مثبتی که این تصویر دیدازی دارد» در عناصر به کار گرفته شده در آن مغایرتی نیز به چشم می‌خورد. بخش دوم ابلاغ (نوشته زرد رنگک) در توضیح کامل خبر اصلی (کوله‌پشتی ماسک به دهان) در شکل (۷)» تصویر دیداری ملاحظه می‌شود که از پس‌زمینه‌ای با تر کیبی از قهوه‌ای تیره و قهوه‌ای روشن تشکیل شده است. قهوه‌ای» نماد ری زگردهایی است که هر از گاهی به پایتخت هجوم می‌آورند؛ ولی از آنجایی که کل بنر درباره آلودگی ناشی از خودروهای غیراستاندارد است» شاید بهتر بود از رن خاکستری استفاده می‌شد. در این تصویر دیداری» تصویری بیشترین فضا را دارد که در آن دستی خودرویی را گرفته است و به مانند اسپری حشره کش از آن استفاده می‌کند و سر اگزوز همانند سر اسپری: حشزه کش تداغی شده است؛ اما ذر اینجار چمرها/ذر کار ای وا لستفاده از این اسپری» کیوتری سفید:می‌میزد. کل این تصویر خبر اصلی را تشکیل می‌دهد. سر اگزوز خودرو که به‌مثابه سر اسپری حشره کش از آن استفاده شده» مکان توجه است و نشان می‌دهد دود اگزوز چقدر باعث آلودگی می‌شود. کبوتر سفید که در حال افتادن است» مکمل مکان توجه است و تبعات زیست محیطی استفاده از خودروهای غیراستاندارد را نشان می‌دهد. کبوتر سفید نماد صلح» معصومیت و پاکی است و بر این موضوع دلالت دارد که بر اثر آلودگی هوا انسان‌های بی گناه از بین می‌روند. مکان توجه و مکمل مکان توجه به‌خوبی چیده شده‌اند و مغایرتی با رویکرد چی‌اونگ ندارند؛ ولی به نظر می‌رسد مغایرتی جزئی در طراحی خبر اصلی وجود دارد که مربوط به رنگک پس‌زمینه خبر اصلی است. در پایین این تصویر نیز متن نوشتاری زیر مشاهده می‌شود (با آلوده کردن هوا حق حیات را از خود و دیگران نگیریم!». جمله مذکور ابلاغ است و متنی است نوشتاری در توضیح خبر اصلی. ابلاغ در اینجا شامل دو بخش است: بخش نخست» عبارت (با آلوده کردن هوا» است و اندازه قلم آن کاملا درشت و رنگک آن آبی است. بخش دوم» عبارت «حق حیات را از خود و دیگران نگیریم» است و اندازه قلم آن نسبتا کوچک‌تر و رن آن سفید است و داخل  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۵ کادر مستطیل شکل قرمز قرار دارد. نمایش استفاده‌شده در این آگهی از نوع نهان ناهمخوان است؛ زیرا برای نمایش آلودگی هوا از خودرویی که به شکل اسپری درآمده و کیوتر با نماد صلح و آرامش استفاده شده است. پردازش نمایش‌های نهان ناهمخوان (توسط بینند گان/ خوانند گان) پیچیدگی‌هایی دارد. چی‌اونگ مشخص نکرده است چه نوع نمایشی برای چه سطح از بینندگان/ خوانندگان مناسب است. این در حالی است که مخاطب بینندگان آگهی مذکور را همه شهروندان تهرانی با سطوح مختلف تحصیلی تشکیل می‌دهند؛ بنابراین معلوم نیست مخاطبان پیام این آگهی را به درستی دریافت می‌کنند یا خیر. در پایین تبلیغ مستطیل شکل و سمت چپ نشان شهرداری تهران در اندازه‌ای کوچک قرار دارد. همچنین هدف از نشان» این است که آگهی‌دهنده را به مخاطب معرفی کند و هدف اصلی آگهی نیست؛ بنابراین ضرورتی ندارد در اندازه‌ای بزرگک باشد و زیاد به‌طو رکلی یافته‌ها نشان می‌دهند از ده عنصر پيشنهادشده چی‌اونگ برای ساخت عام آگهی» در اینجا شش عنصر زیر مشاهده در آگهی زیست‌محیطی شکل (۷)» باوجود ذکر ۶ عنصر مشخص نمی‌شود ضعف آگهی مذکور است يا خیر. علاوه بر ویژگی‌های مثبتی که اين تصویر دیداری دارد» در آن مغایرتی جزی نیزا چشم می‌خورد: الف) پس‌زمینه قهوه‌ای خبر اصلی با خبر اصلی همخوانی ندارد. چنانچه رفع مغایرت شود بینندگان دریافت بهتری از این تصویر دیداری خواهند داشت و بیننده راحت‌تر هدف آگهی‌دهنده را که اطلاع‌رسانی درباره بحران آب است» درک خواهد کرد. علاوه بر سه تصویر دیداری فوق که به‌تفصیل بررسی شده‌اند (شکل‌های (۵ تا ۷))» هفت تصویر دیداری دیگر نیز تحلیل شده‌اند (جدول ۲). طبق تحلیل‌های این هفت تصویر دیداری نیز حداکثر عناصر به کار گرفته شده در آگهی‌های شهرداری تهران» هفت عنصر بود که يافته مذ کور با رویکرد چی‌اونگ (۲۰۰۴) مغایرت ندارد؛ زیرا بیشترین عناصر به کار گرفته شده در رویکرد فوق»۹ عنصر است (شکل‌های (۱۵ تا ۲۱)) و او مشخص نکرده است آیا وجود ٩ عنصر ضروری است يا خیر. گاهی ابلاغ نخست جایگزین خبر اصلی شده بود (جدول (۱)» شکل‌های (۱۶و۱۷)). موردی مشاهده شد که در آن از سه ابلاغ استفاده شده بود (جدول (4۲ شکل (۱۶)). قرار است ابلاغ جمله‌ای کوتاه و تأثیرگزار درباره خبر اصلی باشده نه اینکه بینده را دچار سردرگمی یا تکرار مکررات کند. موردی مشاهده شد که در آن» برای ابلاغ‌های اول» دوم و سوم از رنگ قلم استفاده  ۲ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان, سال دهم شماره دوم شماره ترتیبی ۱۹» پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شده است (جدول (۲)» شکل (۱۶)). در این مورد نیز علاوه بر تعدد ابلاغ‌ها شاید یکنواخت‌بودن رنگک قلم باعث خسته‌شدن بیننده شود و خوانش تصویر دیداری را نصفه کاره رها کند. گاهی ابلاغ در بالای بنر قرار داشت و اندازه قلم و رن آن بهگونه‌ای بود که کاملا جلب توجه می کرد و بیننده دچار تردید می‌شد که نخست, به خبر اصلی توجه کند یا به ابلاغ (شکل (۱۹)). در مواردی نیز بخش‌هایی از خبر اصلی با یکدیگر همخوانی نداشتند (جدول (۲)» شکل (۷))؛ یعنی به جای آنکه در توضیح تکمیلی هم باشند. اطلاعات غیرمرتبط ارائه می‌دادند. یافته‌های اخیر نیز در راستای رویکرد چی‌اونگ نیست و لازم است تغبیرات لازم طبق رویکرد مذ کور اعمال شود تا درک آگهی برای بیننده سهل‌تر باشد. جدول ۲- خلاصه تحلیل مابقی تصویرهای دیداری مربوط به آلودگی هوا که نخست به خبر اصلی توجه کند یا به ابلاغ؛  تحلیل گفتمان چندوجهیت در کاهش بحران‌های زیست‌محیطی تهران ۳ به‌طورکلی» از پژوهش حاضر نتیجه گیری می‌شود تصویرهای دیداری شهرداری تهران طبق رویکرد چی‌اونگ (۲۰۰۴) عناصر لازم را دارند تا بینندگان آن را پردازش کنند؛ هرچند نمونه‌هایی محدود از مطابقت‌نداشتن نیز مشاهده شد. فرض این پژوهش این بود که چنانچه مغایرتی بین عناصر تصویرهای دیداری شهرداری تهران و عناصر ساخت‌عام چی‌اونگ مشاهده نشود» تصویرهای دیداری شهرداری تهران شرایط لازم را خواهند داشت تا بینندگان/ خوانند گان آن را به‌طور کامل درک کنند. اگر بینندگان این تصویرهای دیداری را درک کنند» پیام آگهی‌دهند گان نیز به‌درستی منتقل خواهد شد. پس چنانچه تغییراتی در موارد محدود یافت‌شده صورت گیرد» بینندگان تصویرهای دیداری را راحت‌تر درک خواهند کرد و آگهی‌دهندگان به هدف خود می‌رسند که همانا کاهش بحران‌های زیست‌محیطی است؛ برای مثال» چنانچه در شکل (۲)» اندازه قلم ابلاغ یک سایز کوچکک تر شود و بخش نخست آن به پایین تصویر دیداری منتقل شود و در کنار بخش دوم قرار گیرد» خبر اصلی برجسته‌تر می‌شود؛ بنابراین» بیننده دچار سردرگمی نمی‌شود و بعد از مشاهده خبر اصلی که اکنون برجسته‌تر شده است» سراغ ابلاغ می‌رود که توضیحی نوشتاری درباره خبر اصلی است و اطلاعات بیشتر درباره خبر اصلی می‌دهد. در این پژوهش» بررسی کاهش بحران کمبود آب يا آلودگی محیط زیست از منظر شهروندان تهرانی مدنظر نبود؛ بنابراین» پیشنهاد نخست نویسندگان پژوهش حاضر این است که مطالعه‌ای درباره بینندگان بنرها و بیلبوردها صورت گیرد تا مشخص شود افزایش تعداد عناصر در دریافت بینندگان تأثیر مثبلت دارد. پا خیر. پیشنهاد دوم این است که چی‌اونگ (۲۰۰۴) مشخص نکرده است چه نوع نمایشی برای چه سطح از بینندگان/ خوانندگانمناسب است. این در حالی است که مخاطب بینندگان آگهی‌های مذکور را همه شهروندان تهرانی با سطوح مختلف تحصیلی تشکیل می‌دهند؛ بنابراین لازم است شهرداری تهران از قبل پژوهش‌های لازم را انجام دهد تا مشخص شود چه سطح از نمایش برای دریافت بیشتر شهروندان تهرانی مناسب‌تر است. پیشنهاد سوم این است که با پژوهش يا پژوهش‌هایی مشخص شود تعداد آگهی‌های استفاده‌شده در بحران کمبود آب یا آلودگی هوا متناسب با اهمیت این بحران‌ها است یا خیر. سازمان زیباسازی شهرداری تهران (۱۳۹۴). "آگهی‌های فرهنگی زیست‌محیطی" » بازیابی از سایت 6 00 لهسطانت /2 ۲ ال نم که 2 0 //:صااط ال ۹۴/۱۱/۲۵ .() 60 مللم03 با کل 0 .ومع هنامز ۶ لمساعدی عط1 .(2004) ۷۰ ۷ ,058ع 0 :1009 .163-79 ۳۵۲۹060065 ,۵ ۳60 نع کرک +عاهوامم۸ عکسمکا آملموها 27 بآ یک 10 30161۰ کامتصهص وصه هم هه کم ومعهند که ووندک عتامنصهی ۳۸ .(2004) .۸ مطصاده‌ند5 -55 ۳۵۲۹06210065 160۵1 16-۳ نگ +کافرواه ۸ ع0ع 35 110000 .ولع) حصعملنم 05 0 ۳۰ :100009 60۳۵0 ۳0۵ ما 1۳۵00 مصله 29۹ .(94) .1 ۸۰ .38 ,)11۵111083 :000 369191 15۵1 ۹۲ ۲۵۳۵۲ 136 :10968 و3600 .(2006) 1۰ ,166/6 ۷۵0 200 ۰ ,16۳655 5۰ از 700 #ماوعزع 1 نطم20م1 ما۸ 0ع امک ۲٩ 0۳9092 7۳36 .(3994) 34 ,عا01۹۵ ۵ ۶ه کلندتتلهصه ماه ج تصمتاهد ما جصملمی حدم صذ بصماعنط مصغله/2۹ .۰ (2004) .136.۸ مهده8۳ :۸۵515 ع0ع718 7/0000 .(0ع) حملله05 بل کل با صمتتطانطه 0ساع 105  ۵۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال دهم شماره دوم» شماره ترتیبی ۱۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ :065 1180001 .(0ع) ‏ ا0۳عصت] سا 0 ۰ عنتواقصه عکسامعنل لهتاهم5" .(2008) .ل سا بفا[ع1۵۷ ب 00 ۵۵ 267 6 ۲۵۵005 ۵۲۳۵000۵۰ ۲0۵۹ 1 کاکواه ۸ ۳0۳۵ 6 ۸ -ع 190 لومستل30 ۶ عصنصع/3 نامع «(2014) ۰ معصقط7 0ص .7 ,و۷ 1۱6 770066 0۳ 71360 ۰ اعنمط۳0 عطا حز کله0۳ ۳۵ طاعناع۳ ۵۶ رفن5

در پژوهش حاضر، تلاش شده است با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان چندوجهیت (چی اونگ، 2004) تصویرهای دیداری در بنرها و بیلبوردهایی توصیف و تحلیل شوند که دغدغه اصلی آنها کاهش دو بحران زیست محیطیِ کمبود آب و آلودگی هوای تهران است که در طی سال های 1394- 1393 در سطح کلان شهر تهران، نصب و در آرشیوِ سایت سازمان زیباسازی شهرداری تهران در تاریخ فوق نگهداری شده اند. همه نمونه های یافت شده توصیف و تحلیل شده اند؛ اما به دلیل محدودیت، تنها شش نمونه به طور تصادفی، انتخاب و در پژوهش حاضر به تفصیل ارائه شده اند و برای نمونه های دیگر صرفاً گزارش تحلیل ارائه شده است. در پژوهش حاضر این سؤال مطرح است که تصویرهای دیداری در بنرها و بیلبوردها چگونه با به کارگیری تحلیل گفتمان چندوجهیت به کاهش بحران کمبود آب و آلودگی هوا در کلان شهر تهران کمک می کنند. برای پاسخگویی به سؤال مذکور، از رویکرد چی اونگ (2004) بهره گرفته شده و فرض بر این است چنانچه مغایرتی بین عناصرِ تصویرهای دیداریِ شهرداری تهران و عناصر تشکیل دهنده ساخت عام مشاهده نشود، تصویرهای دیداری مدنظر شرایط لازم را خواهند داشت تا بینندگان/ خوانندگان آن را به طور کامل درک کنند؛ اما چنانچه مغایرتی مشاهده شود، فقط درصورت رفع مغایرت به طور کامل بینندگان/ خوانندگان آن را درک می کنند. این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و به طورکلی، یافته های آن در راستای یافته های چی اونگ (2004) است؛ اما گاهی مشاهده شده است با رویکرد چی اونگ مغایرت دارند. از پژوهش حاضر، نتیجه گیری می شود چنانچه تغییراتی در برخی عناصرِ مغایر صورت گیرد، بینندگان/ خوانندگان، آگهی ها را در راستای اهداف آگهی دهندگان، رمزگشایی خواهند کرد. در آن صورت، آگهی دهندگان به هدف خود دست خواهند یافت که همانا کاهش بحران های زیست محیطی است. درخور ذکر است در این پژوهش، بررسی کاهش بحران کمبود آب یا آلودگی محیط زیست از منظر شهروندان تهرانی مدنظر نیست.

505558

بررسی مطالعات انجام شده نشان می‌دهد پیش‌بینی قیمت سهام بیشتر با روش‌هایی چون شبکهغصبی و الگوریتم ژنتیکت که در گروه روش یادگیری ماشینی قرار دارند» بوده است. عدم کاربرد روش بیزین»هموارسازی نمایی؛و باکس جنکینز در مطالعات انجام شده مشهود است. در واقع تمایز این پژوهش با سایرامطالعات. کاربرد روش‌های بیزین» هموارسازی نمایی و باکس جنکینز و مقایسه آن‌ها در پیش‌بینی بازده سهام است. این مطالعه پیش‌بینی با سری‌های زمانی با سه روش مختلف فوق را مورد استفاده قرار داده است. بازه زمانی این مطالعه از ۱۳۹۷/۰۱/۰۶ تا ۱۳۹۹/۱۲/۲۷ در تناوب روزانه است. براساس"معیاره«رایشه میانگین مربع خطاها (113/]578) که کاهش آن تنها در صورتی ممکن است که روش مورد استفاده اطلاعات بیشتری را از فرآیند سری زمانی داده‌ها لحاظ کند. نتیجه این مطالعه نشان‌دهنده برتری روش بیزی بر سایر روش‌ها است. این تحقیق اهمیت توجه به این روش پیش‌بینی لازمه رشد و توسعه اقتصادی» برخورداری از بازارهای مالی کارا است. بازارهای مالی به دو بخش بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند؛ بازار پول» بازار مبادله منابع کوتاه‌مدت است و حداکثر سررسید آن یک دوره مالی (به طور معمول یک سال) است. اما ویژگی بازار سرمایه برخورداری از منابع بلندمدت است که منجر به مبادله منابع میان دارندگان مازاد منابع با متقاضیان کسری منابع می‌شود. رشد و توسعه اقتصادی نیازمند پشتیبانی سرمایه گذاری‌های کلان است و این سرمایه گذاری‌ها براساس بازار منابع کوتاه‌مدت (بازارپول) تامین مالی نمی‌شوند. بازار سرمایه مکانیسمی فراهم می‌کند تا با تجمیع پس‌اندازهای کوچککک. انگیزه اصلی فعالان بازار مالی کسب سود است؛ بنابراین» پیش‌بینی تغییرات قیمت سهام برای آن‌ها بسیار حائز اهمیت است (2016 ,718 :8 163170) چراکه اگر مبادله گر تغییرات قیمت را درست تشخیص دهد., منتفع شده و در غیر این صورت متضرر خواهد شد. با این وجود پیش‌بینی قیمت سهام به دلیل مشخصه‌هایی مانند پویایی» غیرخطی بودن» پیچیدگی و بی‌نظمی بسیار دشوار است. (2017 ,.[2 4 ,6010[). اهمیت پیش‌بینی در بازار سهام منجر به مطالعات متنوعی شده است» اما.هنوز انتظارات. را برآوزده نکرده است؛ برای مثال» روش‌های مشهور و پذیرفته شده غایدی- ریسک سنتی" ( :1996 ,۳۲660 ۵۲ ۳۵12 +6 5ماصه5 قصه 2005 2 2001 دوع 10 6۶ 1۵0 :1998 له اع وصزصه۳ه11 6 ,ل[9ع۷7۵۲0۵) و يا پیش‌بینی سری‌های زمانی مالی متکی به ریاضیات محض " (وبله 6۳ ,۷۷328 200 2001 ,0۵0 6 بزه1 :2009 منه15 6۶ 11228) همچنان جز مسائل بسیار سخت و تا حدودی لاینحل باقی مانده است (2015 ,.[۵ 6۳ ,۷۵8). این عدم موفقیت به پیچید گی رفتار افراد در بازار برمی گردد؛ در واقع طراحی مدلی که مجموعه‌های این پیچیدگی را تفسیر کند» بسیار دشوار است. چالش پیش‌بینی» موجب اراثه راه‌حل‌های متفاوت و جدیدی جهت حداقل کردن خطای پیش بینی شده است. همچنین رشد و توسعه بازارهای مالی به همراه پیشرفت ابزارها سازوکار و پدیده‌های نو» موجب اهمیت دوچندان پیش‌بینی قیمت سهام در بازارهای مالی شده است» زیرا یکی از متغیرهای مهم در زمینه تصمیم‌های سرمایه گذاری» قیمت گذاری اوراق بهادار (مشتقه‌ها) و مدیریت ریس 51 5606 6 [م ۳۵0 1و حاعو م۸ 0 زمعصآ کعنافص 2/6 06 .2 ۲۳ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ پیش‌بینی درست از قیمت آتی سهام است. سرمایه‌گذاران بازارهای بورس همواره علاقه‌مندند از روند بعدی قيمت‌ها مطلع شوند؛ فعالان این بازار درصدد دستیابی و به کارگیری روش‌هایی هستند تا بتوانند با پیش‌بینی آتی قیمت سهام» سود سرمایه خود را افزایش دهند. بنابراین» ضروری به نظر می‌رسد که روش‌های مناسب» صحیح و متکی به اصول علمی در تعیین قیمت آینده سهام در اختیار افراد سرمایه گذار قرار گیرد. پژوهش حاضر با توجه به خلا مطالعاتی موجود درصدد است تا با استفاده از روش‌های نوین پیش‌بینی (روش‌های بیزین!» باکس جنکینز" و هموارسازی نمایی") به پیش‌بینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران» مقایسه میان روش‌ها و در نهایت تعیین روش مناسب‌تر در ارائه پیش بینی بپردازد. نقطه قوت این مطالعه نسبت به مطالعات مشابه در این زمینه در چند مورد خلاصه می‌شود؛ ۱- این مطالعه از روش‌های جدیدی چون بیزین و هموارسازی نمایی استفاده کرده است. ۲- در کنار روش جدید پیش‌بپینی» روش مرسوم‌تر باکس جنکینز را نیز ارائه کرده تا از این طریق به مقایسه این روش‌ها اقدام کند. ۳- مقایسه میان این روش‌ها در ساختار پژوهش حاضر به,این تژتیب است که در,بخش,دومآمبانی نظری ارائه می‌شود. بخش سوم به مطالعات پیشین اختصاص دارد. در بخش چهارم روش مطالعه ارائه شده است. در بخش پنجم به تجزیه و تحلیل:داده‌ها پرداخته می‌شود و بخش پایانی به جمع‌بندی و شاخص قیمت آتی سهام اعرضه شده ش رکت‌ها از اهمیتبالایی.برای مشارکت کنندگان در بازار برخوردار است. براساس تئوری کارایی بازار» پیش‌بینی شاخص قیمت با استفاده از داده‌های گذشته سهام تا حدودی غیرممکن است (2017 .۵ 2۲ ,4 1327). همچنین اطلاع از تغییرات قیمت سهام برای یک مبادله گر در بازار سهام از اهمیت حیاتی برخوردار است» چراکه در صورت پیش‌بینی صحیح از مسیر حرکت قیمت» منتفع و در غیر این صورت متضرر خواهد شد. مشکلات و مسائل پیش‌بینی» مدت‌ها است که وجود دارد و محققان همواره در تلاش برای کشف استراتژی‌های جدید و بهترند؛ در این راستا بسیاری از محققان برای پیش‌بینی شاخص سهام بر مدل‌های آماری متمرکز شده‌اند. اما آنچه باید بدان توجه کرد مشکل بودن انجام پیش‌بینی درست برای بازار سهام به دلیل ویژگی‌های چون پویایی و غیرخطی بودن بسیار دشوار است (2017 ,.[2 61 ,7601). به‌طور کلی هدف یک پیش‌بینی می‌تواند در سه دسته کلی زیر جای گیرد (2016 ,11۵7 +8 5ل16): ۱- پیش‌بینی یک پیشامد با فرض آنکه زمان وقوع پیشامد مشخص است. ۲- پیش‌بینی زمان وقوع یک اتفاق با فرض آنکه پيامد اتفاق مشخص است. ۳- پیش‌بینی سری زمانی که در آن مقادیر یک متغیر در طول زمان پیش‌بینی می‌شود. پژوهش حاضر در دسته سوم جای می گیرد و در این راستا از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. به‌طورکلی چهار روش برای پیش‌بینی شاخص قیمت سهام وجود دارد: تحلیل تکنیکال» تحلیل بنیادی "» پیش‌بینی سری‌های زمانی کلاسیک" و روش یادگیری ماشینی ؟ (2016 .له 6۲ ,1120402ع۸/]0). در تحلیل تکنیکال مبنای کار استفاده از الگوهای تاریخی رفتار قیمت سهام طی زمان و سا ب#اطاقمات بط لت ارم ای تحلیل بر این باور است که تاریخ خود را تکرار می‌کند. بنابراین» با استفاده از قیمت‌های موجود سهام» می‌توان قیمت آتی آن را پیش‌بینی کرد (1999 ,۷7279 6 16010671). در تحلیل بنیادی از اصول مسلم نظریه بنیادی شر کت برای انتخاب سهم برای تحلیل استفاده می‌شود:(1999 ,أ6ل6اله/۸) . در این راستا موجود بودن داده‌های بنیادی چون نرخ تورم» نرخ بهره و سایر متغیرهای کلان اقتصادی از اهمیت وافری برخوردار است (1999 ,727 :6 00671]). در روش پیش‌بینی سری زمانی کلاسیک. داده‌های موجود تحلیل شده و با استفاده از یک ترکیب خطی» مقدار آتی سری زمانی تعیین می‌شود. این روش زمانی استفاده می‌شود که نسبت به متغیرهای ورودی» اطلاع کافی در دسترس نباشد يا اینکه مدل مناسپی برای پیش‌بینی وجود نداشته باشد ( ,111251761 8 ..له 21). در روش یادگیری ماشینی مجموعه‌ای از جفت‌های ورودی- خروجی ارائه شده و سیستم تلاش می‌کند تا تابعی از ورودی به خروجی را فرا گیرد. یادگیری تحت نظارت نیازمند تعدادی داده ورودی به منظور آموزش سیستم است. سیستم تلاش می‌کند تا ۴ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ تقابلات خود با یک محیط پویا را از طریق آزمون و خطا بهینه کند ( ,.لق 6۲ ,112816 3). همچنین هنگام پیش‌بینی» پیش‌بینی کننده باید تصمیم بگیرد که نوع پیش‌بینی به روش‌های کلاسیک پیش‌بینی در مدل‌های سری زمانی بر مورد اول و دوم فوق تکیه دارند و تنها در مورد پیش‌بینی پیشامدها یا زمان‌های رخداد یک اتفاق معین از پیش‌بینی چگالی مقادیر آتی متغیر استفاده می کنند. برخلاف این روش‌ها مدل‌های بیزین سری زمانی به پیش‌بینی چگالی احتمال مقادیر آتی متغیر سری زمانی مورد نظر می‌پردازند. به نظر می‌رسد که در این حالت نسبت به روش‌های کلاسیک در سری‌های زمانی» اطلاعات بیشتری راجع به متغیری که پیش‌بینی می‌شود در دست خواهد بود. پیش‌بینی در زمان ۲ یک متغیر برای 13 دوره بعد,رع به صورت (ع۸,ع1)..ع بیان می‌شود. که در آنع/ مجموعه اطلاعات پیش‌بینی کننده در زمان 1 و ع4 مجموعه فروض پیش‌بینی است. بنابراین» پیش‌بینی مقادیر آتی یک متغیر تابعی از مجموعه اطلاعاتی در دسترس و فروض وضع شده درباره آن است. در مجموعه فروض وضع شده این فرض" که روابط اقتصادی با تقریب مناسبی توسط مدل‌های خطی بر آورد می‌شوند. وجود دارد. این در حالی است که برخی از محققین حوزه بازارهای سهام بر طبیعت غیرخطی بازار سهام تاکید دارند و از این رو به جای استفاده از روش پیش‌بینی سری زمانی از ساختار مدل‌های غیرخطی و الگوریتم‌های آموزشی برای پیش‌بینی استفاده کرده‌اند. برخی از این تکنيک‌ها مثل شبکه غصبی مصنوعی (۸777)! و ماشین بردار پشتیبانی (5178/6)" با توابع هسته غیرخطی در سال‌های اخیر و در مسائل پیش‌بینی بازار بسیار مورد استفاده قرار گرفته‌اند. برای مثال» مطالعات تیکنور" (۲۰۱۳) و دی اولیوریا و همکاران؟ (۲۰۱۳) از روش ۸3787 برای پیش‌بینی قیمت‌های سهام استفاده کرده‌اند. زبیکوسکی*(۲۰۱۴) از /5378 وزنی برای پیش‌بینی عواید و ریسک سهام استفاده کرد. البته روش‌های مدل‌سازی غیرخطی دقبق‌تری نیز به کار رفته است. به عنوان مثال» پاتل و همکاران! (۲۰۱۵) از مدل‌های ترکیبی یا چندگانه شامل شبکه عصبی مصنوعی» پیش‌بینی تصادفی و الگوریتم ژنتیک* برای پیش‌بینی شاخص‌های بازار سهام استفاده کردند. گروهی دیگر از محققین دلیل پیش‌بینی‌های ضعیف (در بسیاری از موارد به طور کامل غیرقابل قبول) را عدم استفاده از فروض مناسب می‌دانند؛ به عنوان مثال» اتکا به کارایی بازار و انتخاب مجموعه کافی از عوامل برای محاسبه ارزش ذاتی شاخص هدف» هنگام پیش‌بینی ضروری است» اما به طور معمول ارزش ذاتی» باعث همگرایی به شاخص واقعی بازار نمی‌شود؛ بنابراین» اغلب با مقدار شاخص واقعی بازار بی‌ارتباط است. مدل‌های ریسکک- عایدی نیز از طریق انتخاب محتمل تورش دار برای ساختار مدل به‌طور منفی تحت تاثیر قرار می‌گيرند. البته می‌توان آن را از طریق دیدگاه‌های اقتصادی یا مالی مختلف کارشناسان تعدیل کرد» اما تورش ساختاری نشات گرفته از تاکید بر عوامل اند ک و نادیده گرفتن دیگر عوامل اثر گذار» منجر به پیش‌بینی‌های غلط می‌شود چرا که ممکن است عوامل کنار گذاشته شده اثر مهمی بر اهداف پیش‌بینی یا بر زمان آن داشته باشد (2015 ,.[2 61 ,۷۷۵08). ذاتی وجود ندارد» چراکه به منظور بهبود تصمیم گیری انجام می‌شوند. در نتیجه» پیش‌بینی‌ها باید براساس اینکه تصمیم‌های احاصل چقدار خوب هستند»اقضاوت شوند. ريشه میانگین مربعات خطای پیش‌بینی (1۹۸51)" رایج‌ترین روش ارزیابی پیش‌بینی‌ها است ( ,1606018 معیار 1138/5 به دو صورت به ارزیابی پیش‌بینی‌ها کمک می کند: ۱- امکان مقایسه بین دو یا چند مدل را فراهم می‌آورد. ۲- امکان مقایسه یک مدل را در مقاطع مختلف در ارزیانی دقت پیش‌بینی‌هایش فراهم حالت اول؛ یعنی مقایسه این معیار در بین مدل‌های مختلف کمک می‌کند تا مشخص شود آیا مقادیر بزرگک 338/5۳ ناشی از پیش‌بینی‌ناپذیری ذاتی متغیرها است یا به دلیل انتخاب مدل‌ها است. برای مثال» یک :33/5۳ بزرگک برای دو مدل نشان‌دهنده دشواری ۶ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ پیش‌بینی متغیر یا متغیرهای هدف است؛ در حالی که مقادیر 18/5 متفاوت در بین مدل‌ها قوت و ضعف مدل‌ها را در پیش‌بینی نشان می‌دهد. بنابراین» همواره می‌توان از معیار 7/578 استفاده کرد و دقت یک مدل را در پیش‌بینی واقعیت با توانایی آن در گذشته و يا با مدل‌های در این بخش مطالعات انجام شده در حیطه روش سری زمانی بیزین و روش هموارسازی نمایی به صورت خلاصه ارائه شده است. در ادامه ابتدا مطالعات خارجی و سپس مطالعات پیش‌بینی مقادیر آتی سری‌های زمانی از اهمیت بالایی در همه علوم برخوردار بوده و هر رشته علمی ویژگی‌های خاص خود,را داشته و نیازمندآن است تا محققان آن رشته» روش‌های پیش‌بینی جدیدی برای آن ارائه کنند. به طور کلی» رویکردهای پیش‌بینی را می توان در سه کلاس طبقه‌بندی کرد؛ کلاس اول شامل مدل‌های آماری مانند میانگین متح رک خودبا زگشتی تعمیم‌یافته (۲)6۸1۹6017 (2010 ,.لق ۵۳ ,ز6/) و گام تصادفی (137)" (2009 ,106۵ +6 110۳21) است. دسته دوم تمرکزش بر روش‌های مشتق‌شده از هوش مصنوعی و سیستم‌های خبره مانند ماشین,بزدار.پشتیبان (۴)53/2 ( :8 1۳0290۵0 41 ,ال /۲۲۷)» سیستم استنتاج فازی عصبی تطبیقی (۸7۳15)*( ,.[2 61 ,۸1-00270695 8)) و الگوریتم ژنتیک (2012(*)6۸ ,0) است. در نهایت» هیبریداسیون مدل‌های بیان شده آخرین مورد را تشکیل می‌دهد (2020 ,۵011۵0 ۸). همانگونه که در مطالعات تراتار و همکاران" (۲۰۱۶)» مکریداکیس و هیبون*(۲۰۰۰)» ااناکد 77616۳051660 [هد 00و00 ع دوع عم ما۸ 0معنلدع0عی .۰ بیلا و همکاران! (۲۰۰۶)» هولت۲ (۱۹۵۷) و برون۱۹۵۹(۲ و ۱۹۶۳)» پیگیلس" (۱۹۶۹)» تیلور۵ (۲۰۰۳)» والستروم و سرجیرستد* (۲۰۱۰)» گاردنر" (۲۰۰۶)» هیندمن و همکاران*(۲۰۰۸)» گاردنر و ام‌سی کنزی؟* (۲۰۱۶)» صادقی "" (۲۰۱۵)» پولونی و سبرانا!" (۲۰۱۵)» هاروی و همکاران "۷ (۲۰۰۷)» سنف و همکاران" (۲۰۱۷)» ایکسایو و همکاران*" (۲۰۱۷)» گرازینی و همکاران" (۲۰۱۷)» وانگک و همکاران (۲۰۱۵)» هال و همکاران" (۲۰۱۴)» گورسن و همکاران" (۲۰۱۱)» چن و همکاران*"! (۲۰۰۳)» کو و همکاران"" (۲۰۰۱ و ۲۰۱۶)» آتسالاکیس و والاوانیس!۲ (۲۰۰۹)» فنگوا و همکاران"۲ (۲۰۱۴) و گوکن و همکاران"۲ (۲۰۱۶) مشاهده می‌شود مطالعات برجسته‌ای در حوزه پیش‌بینی شاخص قیمت سهام انجام شده است» اما هیچ کدام از این مطالعات انجام شده به مقایسه روش‌های پیش‌بینی نپرداخته است. همچنین در حوزه پیش‌بینی قیمت سهام با استفاده از روش بیزین و همین طور مقایسه پیش‌بینی در روش‌های بیان شده تاکنون مطالعات داخلی به این موضوع نپرداخته‌اند. در زمینه پیش بینی با استفاده از روش باکس جنکینز مطالعاتی وجود دارند که در ادامه آورده شده‌اند. به‌طور کلی مطالعات موجود با استفاده از روش‌هایی چون شبکه عصبی» الگوریتم ۸ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ ژنتیک و ... به تحقیق پرداخته‌اند که می‌توان به مطالعات حقیقت منفرد و همکاران (۱۳۹۱)» مکیان و موسوی (۱۳۹۱)» سجاد و عسکری (۱۳۹۱)» زمانی و همکاران (۱۳۹۳)» امیری و بیگلری کامی (۱۳۹۳) و محمدی و همکاران (۱۳۹۵) اشاره کرد. بررسی مطالعات داخلی نشان می‌دهد پیش‌بینی قیمت سهام بیشتر با روش‌هایی چون شبکه عصبی و الگوریتم ژنتیک است!. عدم کاربرد روش بیزین و روش هموارسازی نمایی در مطالعات داخلی مشهود است. همچنین مطالعات معدودی از روش باکس جنکینز استفاده کرده‌اند. در واقع تمایز این پژوهش با سایر مطالعات داخلی» کاربرد روش‌های بیزین» هموارسازی نمایی و باکس جنکینز و مقایسه آن‌ها در پیش‌بینی قیمت سهام است. در این بخش روش بررسی باکس جنکینز بیزین و هموارسازی نمایی ارائه شده است که در یکی از انواع مدل‌های پیش‌بینی سری زمانی» مدل.پاکس<* جنکینز است. در این مدل» پیش‌بینی سری زمانی تک متغیره را با استفاده از مدل‌سازی آماری انجام می‌دهند. این نوع ۰ 8 ۰ اس ۲ ۳ 8 ۳ ۰ 0 ۰ ‌ : از پیش‌بینی از ۴ مرحله شناسایی الگو برآورد ضرایب» آزمون کنترل و در نهایت پیش‌بینی به طور کلی سری زمانی یک مدل آماری برای بررسی مسائل جهان واقعی که تحت شرایط نامطمشن مشاهده می‌شوند» است..يک مدل آماری» مجموعه‌ایی از گزاره‌های احتمالی برای توصیف و تفسیر رفتار پدیده‌ها پا پیش‌بینی عملکرد آتی آن‌ها است. مدل آماری شامل ۳ جز با اهمیت به صورت. ۱- متغیر یا متغیرهای .پاسخ » ۲- متغیرهای توضیحی دک ...۰ روک روک و ۳- مکانیسم اتصال میان دو مجموعه متغیرها است. متغیر(های) پاسخ لا متغیر اصلی تحقیق است و قسمت تصادفی مدل را تشکیل می‌دهد. بر این اساس (تصادفی ۱. برای نمونه رجوع شود به: رئوفی و محمدی (۱۳۹۷) در رابطه (۱)» (8) 0 توزیع احتمال با بردار پارامتر است. هدف اصلی از به کار گیری این مدل‌ها استنباط در مورد نوع ار تباط ها و 7٩ و اندازه تاثیر هر بر 7« است. معمولا ها به عنوان عناصری غیرتصادفی تلقی می‌شوند. بنابراین» تعریف دقیق‌تر مدل می‌تواند به )۲( (( مک ...روک 0 ,8 0) ح مک رد وگب ۷ در مورد سری‌های زمانی مجموعه متغیرهای توضیحی مدل عبارت خواهد بود از گذشته خود متغیر و باقیمانده‌های آن؛ بنابراین» پیش‌بینی با استفاده از سری‌های زمانی نوعی در مدل‌سازی آماری» رویکردهای فراوانی و بیزی در مورد اینکه احتمالات را باید به چه چیزهایی تخصیص داد توافق ندارند. در آمار با رویکرد فراوانی فرض شده است که تنها داده‌های متغیرهای تصادفی با توزیع احتمالات مرتبط. است؛ پارامترها ثابت و مقادیر نامعلومند» 1۵11۸6 - 1 و فواصل اطمینان براساس فراوانی نسبی بلندمدت تحت نمونه گیری‌های تکراری از داده‌ها.به دست مایا از چشم‌انداز بیزی هم داده‌ها و هم پارامترها نیز می‌توانند توزیع احتمال داشته باشند. براساس قضیه بیز استنباط در مورد توزیع پسین پارامتر ‏ براساس رابطه (۳) -با انجام برخی تغییرات- صورت می‌پذ یرد. رابطه (۳) بیان می‌کند که چگالی پسین یک پارامتر با چگالی پیشین آن به همراه تابع لگاریتم راستنمایی داده‌های استفاده شده"متناسب است."چنانچه در رابطه (۳) > 9 ( 62 ,ز) باشند» پارامترهای ز و 67 تصادفی فرض می‌شوند. با فرض آنکه آن‌ها مستقل از هم باشند» الگوی رگرسیونی نرمال به همراه روابط (۴) و (۵) تشکیل یک الگوی آماری ۰ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ در روابط (۴) و (۵)» ۶ > 7 است. رابطه (۵) که توزیع پارامترهای مدل را به ترتیب با توزیع نرمال و گاما معرفی می‌کند. تنها رابطه موجود برای پارامترهای تصادفی نیست» بلکه موردی کلی است که بیشترین استفاده را در کارهای تجربی دارا است. زمانی که هیچ گونه اطلاعاتی در دسترس نیست» انتخاب معمول میانگین پیشین مقدار صفر است 0 > روا این انتخاب متناظر با این فرض است که زک بر لا هیچ اثری ندارد. واریانس پیشین [ در این حالت مقدار بزرگی خواهد بود تا نشان‌دهنده نااطمینانی و عدام اطلاع پیشین باشد. به طور مشابه برای 7 نیز مقادیر باید به نحوی باشد که واریانس این متغیر را افزایش دهد. مدل سری زمانی بیزی که بردار *[ووراد7م۸1 ... «وا8ما۸. روما ۸ ]-7 ۸1.۳88 یا داده‌های رشد شاخص قیمت‌های سهام را تولید می‌کند (برمبنای نتایجی, که با استفاده از روش‌های آمار معتبر به دست میآید)» یک فرآبند (1,1,1) ۸۹18/1۸ است. روش تخمین بیزی براساس روش شبیه‌سازی مونت کارلوی زنجیره‌ای مار کف (۱۵/]02/0 و روش نمونه گیری گیبس است. همان‌طور که بیان شد استنباط بیزین و به تبع آن پیش‌بینی بیزین برمبنای محاسبات چگالی‌های پیشین به دست می آید. برای محاسبه این چگالی‌ها باید از روش‌های انتگرال گیری استفاده شود. برخی اوقات این انتگرال‌ها به دلیل ماهیت پیچیده توزیع‌های استفاده شده و افزایش؛ تعداد پارامترها به گونه‌ای پیچیده می‌شوند که محاسبه آن‌ها با روش‌های تحلیلی امکان‌پذیر نیست. بر این اساس با استفاده از روش‌های شبیه‌سازی مونت کارلو این چگالی‌ها محاسبه می‌شوند. روش شبیه‌سازی مونت کارلوی زنجیره‌ای مارکف (۸/608/1600) روشی است که از شبیه‌سازی‌های وابسته (در مقابل مونت کارلو یکپارچه که از شبیه‌سازی‌های مستقل استفاده می‌کند و برای تحلیل سری‌های زمانی بیزین به واسطه ماهیت آن‌ها مناسب نیست) برای توزیع پسین استفاده می‌کند. تمامی انواع توزیع‌های پسین را با استفاده از این روش تخمین می‌زنند. مهم ترین نکته در مورد این روش آن است که در صورت ارگودیک! بودن» توزیع مانا به دست خواهد داد؛ بدین معنا که به‌طور اساسی با ادامه تکرارها دچار جهش, تغییر و تکامل نمی‌شود. همچنین توزیع مانا تحت تاثیر مقادیر اولیه قرار نمی‌گیرد. در روش نمونه‌گیری گیبس با فرض > بل "(ر ...۰ ,وک) برای تخمین رابطه (۳)2() 7 :2 با استفاده از ۸102/0 باید یک زنجیره مار کف ایجاد شود؛ به گونه‌ای که وضعیت‌هایش مقادیر ممکن 7 باشد و توزیع (70) ۳ نیز مانا باشد. برای انجام این کار فرض می‌شود (22)1 ,...,(2 ,17 مقادیر اولیه و دلخواه متغیرهای تصادفی پرکل ر... روک ,رل باشند. آنگاه مقدار امین تکرار براساس مقادیر آن‌ها در (1-1)امین تکرار به صورت رابطه (۶) است. در این صورت اگر تمام احتمالات غیر صفر در گام بعد مانایی (۳)1 بررسی می‌شود. اگر احتمال انتقال از به 8 با (8 ز2) 0 نشان داده شود» آنگاه مانایی (۳)1 به صورت رابطه (۷) خواهد بود. اگر رابطه (۷) برای هر تکرار برقرار باشد» آنگاه فرآیند مانا خواهد بود (مکیان ورستمی» ۲ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ روش پیش بینی هموارساز نمایی دارای این مزیت است که نیازی به برازش بهترین مدل به داده‌ها نیست» بلکه یک مدل از پیش مشخص را بر داده‌ها تطبیق می‌دهد. این موضوع از آن جهت دارای مزیت است که در شرایطی که نمی‌توان يا نباید از روش‌های مدل محور استفاده کرد به کمک محققین می‌آید. تکنیک‌های تولید پیش‌بینی با استفاده از رویکردهای هموارسازی رابطه نزدیکی با وجود ريشه واحد در سری‌های زمانی دارند. براساس این روش فرض می‌شود که نرخ رشد شاخص سهام دارای متوسطی پنهان است که خود این متوسط در رابطه (4)۸ع2 وع7 جملات نوفه سفیل مادلهستند که دارای ویژگی‌های زيرند: براساس رابطه (۸)» پیش بینی مقادیرآتی" 10782 41در, گرلو بهترین پیش‌بینی است که از مقادیر آتی ۲0 می‌توان به عمل آورد.» .اما از آنجایی که مقادیرن» نامشهود است» بهترین پیش‌بینی براساس مقادیر جاری و گذشته ۸17075 صورت می پذیرد؛ زیرا این مقادیر شامل اطلاعاتی در مورد و2 نیز هستند. روش هموارساز نمایی زمانی که فرآیند مولد داده‌ها همانند آن چیزی باشد که در بالا تشریح شد» پیش‌بینی بهینه را برای مقادیر آتیسری 2175 به با توجه به روش‌های فوق برای انجام پیش بینی در مورد شاخص قیمت سهام بورس تهران» روش‌های چرخه‌ای باکس جنکینز» هموارساز نمایی و بیزین مورد استفاده قرار گرفته که نتایج در ادامه ارائه می‌شود. داده‌های این پژوهش به صورت روزانه و در فاصله زمانی ۱-۵. پیش‌بینی قیمت‌های سهام با استفاده از مدل‌سازی باکس- جنکینز برای پیش‌بینی براساس مدل‌سازی چرخه‌های باکس- جنکینز باید مراحل زیر طی شود: # الگوی مناسب قیمت سهام بررسی شود. بدین منظور نمودار کوانتیل تبدیلات قیمت سهام * با استفاده از رویکرد چند مرحله پرون! به انجام آزمون ريشه واحد دیکی-فولر تعمیم * چرخه‌های متغیر مدل‌سازی می‌شوند. در این راستا با استفاده از نمودار همبستگی نگار» مدل شناسایی و با به کار گیری معیارهای اطلاعاتی مناسبت‌ترین مدل سازگار با این داده‌ها * مانایی ضرایب مدل بررسی می‌شود. اغلب روابط اقتصادی در طول زمان تغییر می‌کنند؛ برخی اوقات این تغییرات به آرامی و در شرایطی دیگر بسیار سریع و شدید رخ می‌دهند. اگر مدلی که پیش‌بینی براساس آن صورتمی گیرد» شامل.تغییرات بسیار سریع و شدید باشد. پیش‌بینی‌های مطلوبی ایجاد نخواهد کرد بدین منظور با استفاده از روش ر گرسیون با زگشتی # پیش بینی پویای شاخص قیمتی کی ات اد سا ی‌همه انجام پیش‌بیتی قرا می‌زسد. در ادامه به بررسی مراحل ذکر شده پرداخته می‌شود. در امرحله اول باید الگوی مناسب قیمت سهام بررسی شود. نمودار (۱) داده‌های ۷۰۹ روز معاملاتی شاخص کل قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران (که با مخفف ۳_1771 نمایش داده می‌شود) در بازه زمانی ۱۳۹۷ تا آخرین روز معاملاتی ۱۳۹۹ است. این نمودار نشان می‌دهد که داده‌ها از یک فرآیند ۴ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ نمودار ۱. حرکت شاخص کل قیمت سهام در طول ۷۰۹ روز معاملاتی 0 650 600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 جدول (۱) مشخصات نمونه‌ای شاخص کل رانشان می‌دهد. براساس یافته‌های ارائه شده در این جدول» شاخص کل دارای چولگی به سمت راست است که لگاریتم گیری از شاخص کل را مجاز می‌شمارد. علاوه بر این اطلاعات, سایر اطلاعات توصیفی در مورد شاخص کل در روش باکس- جنکینز قبل از مدل‌سازی به منظور یافتن مدل مناسب باید مانایی سری زمانی نیز بررسی شود. در این راستا با استفاده از رویکرد چند مرحله‌ای پرون به انجام آزمون ريشه واحد دیکی-فولر تعمیم یافته پرداخته می‌شود. برای آزمون فرضیه صفر 110 (فرضیه ريشه واحد داشتن لگاریتم شاخص) از مدل ارائه شده در رابطه (٩) استفاده می‌شود که در 0( 2۸ ۳ مغ ام + 7 + وا > )۸ نتایج حاکی از آن است که لگاریتم شاخص قيمت‌ها گام تصادفی با روند و رانش است. نتایج این آزمون در جدول (۲) آورده شده است. با توجه به این جدول می‌توان گفت که 0 ام و ما وا ۳ ۳/۱ پذیرش فرضیه صفر 0 > م > ولا نوا ۹/۹ ۳/۸۵ رد فرضیه صفر در مرحله بعد باید به منظور شناسایی مرتبه» فرآیند چرخه‌های متغیر قیمت سهام مدل‌سازی شوند. در اين راستا با استفاده از نموذار همبستگی نگار» مدل شناسایی و با به کا رگیری معیارهای اطلاعاتی مناسب‌ترین مدل ساز گار.با این داده‌ها انتخاب و در نهایت فروض مربوط به آن با استفاده از آزمون‌های کنترل بررسی و تخمین زده می‌شود. تعداد جملات خود رگرسیو و تعداد جملات میانگین متح رک بااستفاده از توابع خودهمیستگی (۱)۸ و خودهمبستگی جزیی (۲")۳۸ براساس مراحل باکس- جنکینز محاسبه می‌شود. از آنجایی که ممکن است مدل‌های بهینهادیگری وجود.داشتهآباشند که بر الگوی بیان شده ترجیح داده شوند» این مدل‌ها توسط ضابظه‌های آکائیک و یا شوارتز- بیزین" بازبینی می شوند؛ به گونه‌ای که مدلی مناسب محسوب می‌شود که کمترین مقدار آماره آکائیبک و یا شوارتز- بیزین را داشته باشد. کاربرد بافت‌نگار شاخص سهام برای پیش‌بینی مناسب تر مر تبه اتو رگرسیو (0) و میانگین متح رک (4) موثر است. در نمودار (۲) بافت‌نگار شاخص سهام نشان می‌دهد که ۸۳ در وقفه‌های زیادی و در وقفه ۱ به‌طور معنی‌داری با صفر اختلاف دارند. این موضوع با یک فرآیند (1,1) ۸۳۹1/۸ از لحاظ نظری تطابق دارد. اما با توجه به وقفه‌های ۱و ۲ و همچنین استفاده از آماره‌های ۸160و 310 بهترین مرتبه (٩ و 0) برحسب کوچک‌ترین معیار انتخاب می‌شود. ۶ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۹۱ | تابستان ۱۴۰۱ معیارهای اطلاعاتی جدول (۳) نشان می‌دهد که مناسب‌ترین مدل قیمت سهام» بنابراین» فرم کلی مدلی که در این پژوهش به عنوان مدل اصلی برای پیش‌بینی تغییرات لگاریتم قیمت‌های سهام مورد استفاده قرار خواهد گرفت به صورت رابطه (۱۰) خواهد بود. بعد از انتخاب مدل باید پیش بینی اعتبار مدل بررسی شود. بدین منظور خودهمبستگی و نرمال بودن باقیمانده‌های مدل مورد بررسی قرار می گیرد که نتیجه آن در نمودار (۳) نشان نتایج نشان‌دهنده عدم وجود خوفهمبستگی و نرمال بودن باقیمانده‌های مدل است؟ بنابراین پیش‌بینی براساس این مدل مشکلی نخواهد داشت؛ زیرا هیچ گونه چرخه سیستماتیکی در باقیمانده‌ها مشاهده نمی‌شود. بعد. از تصریح مدل و بررسی پایداری ضرایب» مرحله انجام پیش‌بینی فرا می‌رسد. در این مرحله با استفاده از مجموعه اطلاعاتی ...دیق در قد...ی1018۲ 15,۸ 2<]۸ برای داشتن پیش‌بینی‌های پویای 17 ماهه آتی صورت رابطه (۱۲) خواهد بود که در این رابطه به ازای 0 < 17 عبارت(2گ| ,ر+2۳) ۳ برابر ۸ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ دقت پیش‌بینی دینامیک رابطه (۱۲) بسته به اینکه نااطمینانی در ضرایب تخمینی ,8 و 22 محاسبه شود (که با 56.۷1110 نشان داده می‌شود) یا نه (که با 56.110 نشان داده در جدول (۴) پیش‌ینی ۸ماهه نرخ رشد شاخص قیمت‌های سهام به همراه دقت پیش‌بینی در هر دو شرایط وجود و عدم نااطمینانی ارائه شده است. میانگین مجذورخطا و قدرمطلق میانگین خطا نیز برای مقایسه با سایر روش‌ها آورده شده است. روش هموارساز نمایی براساس ایک "الگوریتم سری اواقعی مشاهدات به صورت 3کم[م41079۳) بر سری به صورت 1عم[۸17757] هموار شده و ع,ر+م۸1]0*8 را به عنوان پیش‌بینی 1 گام آن می‌انگارد. بنابراین» آنگاه مشاهدات براساس رابطه (۱۳) به (۱۳) 2۰ ک م4102 (0 -0) جع 9۸0 > ما۸ در رابطه (۱۳) عبارت 8 - 1 را عامل هموارساز می‌نامند. هر چقدر این ضریب بزرگگک‌تر باشد» وزن پیش‌بینی گذشته متغیر بیشتر از مقادیر اخیر آن متغیر خواهد بود. نتایج تخمین براساس مقدار پارامتر برآوردی مدل می‌توان استنباط کرد که این روش برای داشتن پیش‌بینی کارا از نرخ رشد شاخص قیمت‌های سهام» وزن بیشتری به مشاهدات اخیر متغیر نسبت به پیش‌بینی گذشته سری داده است..همچنین بر همین اساس نمودار (۴) نشان می‌دهد که و کی که و که اه اد اد دا اد سا سک ۳ ۳ 5 ۳ ۳ ۴ ۴ << << << 0 ۳ ۳ج ۳ ۳ ۳ ۳ ۳ 5 سواسو سو سو اس سو سو سو سو اس سواسو سو سواسو سو سوق ساوسو سو سو سو سو سیسوس ۰ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ نتایج تخمین مدل بیزی نرخ رشد شاخص کل قیمت سهام در جدول (۶) نشان داده شده است. نتایج نشان دهنده تایید مدل (1) + با ضریب دقت به نسبت بالای ۴۵۴ (سطر سوم» ستون آخر جدول (۶)) است. متوسط بلندمدت سری دارای میانگین پسین ۰/۰۱۷ است. این همچنین در نمودار (۵) توزیع پسین پارامترهای مختلف به کار گرفته برای مدل بیزین ۸ شبیه‌سازی شده براساس.مدل زلنر! نشان داده.شده‌اند. این توزیع‌ها براساس اطلاعات ارائه شده در قسمت روش تحقیق شبیه‌سازی و به دست آمده‌اند. 002 0.04 0.06 0.08 01 -0.5 -025 0.0 025 5 مقادیر چر+ ۸11755۳ (پیش‌بینی‌های 7[ دوره‌ای شاخص کل قیمت سهام) در مدل بیزی به صورت پارامتر تعریف می‌شوند. بر این اساس» این مقادیر دارای توزیع پیشین به صورت رابطه (۱۴) خطای پیش‌بینی نرخ رشد شاخص سهام برابر با واریانس مدل خواهد بود که به عنوان جایگزین 152/۳ به کار گرفته می‌شود. نتایج پیش‌بینی بیزین در جدول (۷) نشان داده شده است. براساس این یافته‌ها انتظار بر این است که رشد شاخص قیمت‌های سهام روند ثابتی را در آینده کوتاه‌مدت داشته باشد» زیرا میانگین‌های پسین نرخ رشد به دست آمده از مقادیر جدول ۷. متوسط پسین پیش‌بینی .۵ روز اول سال ۱۶۰۰ ۰۹۵۲۲ نگ اس هک 0 ۰ (وبمن 1075 ۵) تا ۱ همچنین توزیع پسین مقادیر پیش‌بینی شده ۵ روز آتی در نمودار (۶) قابل مشاهده است. این توزیع پسین با استفاده از روش 1108/60 برای نمونه‌های به حجم ۰ عنصر مستقل به دست آمده‌اند که توزیع پسین پیش‌بینی را در ماه‌های مختلف نشان می‌دهند. ۲ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۹۱ | تابستان ۱۴۰۱ 04 02 00 2 04 04 02 00 02 04 ۶-۵. مقایسه عملکرد پیش‌بینی‌های بیزین. باکس جنکینز و هموارساز نمایی این بخش به مقایسه عملکرد روش‌های باکس جنکینزه هموارساز نمایی و بیزی جهت همچنین عملکرد هموارساز نمایی نسبت به مدل باکساجنکینز کاراتر است. براساس معیار 5 به ترتیب روش‌های بیزی» هموارساز نمایی و باکس جنکینز عملکرد بهتری داشته‌اند. در مورد این موضوع می‌توان گفت که روش هموارساز نمایی در پیش‌بینی‌های کوتاه مدت (روزانه یا هفتگی) با دقت بالاتری نسبت به روش اما به دلیل آنکه روش بیزی از اطلاعات غیرنمونه‌ای علاوه بر اطلاعات نمونه‌ای استفاده می‌کند از سایر روش‌ها در پیش‌بینی کار آتر عمل می‌کند. دی‌بولد! (۲۰۰۶) بیان می‌کند که پیش‌بینی بهینه یا ایتیمال زمانی به دست می‌آید که باقیمانده‌های به دست آمده از فرآیند پیش‌بینی یک دوره آتی مدل یک فرآیند نوفه سفید باشد. براین اساس برای بررسی دقیق‌تر این موضوع که پیش‌بینی‌های به دست آمده از مدل بیزی پیش‌بینی بهینه است با استفاده از شبیه‌سازی 10۸/6 به حجم ۱۰ هزار نوفه سفید بودن فرآیند مولد خطاهای پیش‌بینی یک مرحله‌ای باید بررسی شود. نتایج ارائه شده در نمودار (۷ نشان می‌دهد که خودهمبستگی در فرآیند شبیه‌سازی شده براساس باقیمانده‌های پیش‌بینی یک دوره آتی مدل بیزی وجود ندارد. بنابراین» ارزیابی‌های معیار :143/5 ارائه نمودار ۷. شبیه‌سازی توزیع مولد خطاهای یک مرحله آتی مدل بیزی ۱ 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 004 002 000 002 0 10150 8700 7250 5800 4350 2900 ۴ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ همانگونه که نمودار (۷) نشان می‌دهد هیچ‌گونه همبستگی در داده‌های حاصل از شبیه‌سازی 3/01/60 خطای پیش‌بینی مدل باکس جنکینز دیده نمی‌شود (گراف بالا سمت راست و پایین سمت چپ). همچنین توزیع فرآیند یک توزیع تک نمایی متقارن است که از پایداری بالایی برخوردار است. بنابراین» بهینه بودن پیش‌بینی براساس مدل بیزی مطابق معیار پیش‌بینی بازده سهام یک موضوع قابل توجه در زمینه تحقیقات پیش‌بینی بوده است. در دو دهه گذشته ادبیات زیادی از این موضوع به ویژه در ارتباط با فرضیه بازارهای کارا تهیه شده است. کسب سود در بازار سهام هدف اصلی کسانی است که سرمایه خود را وارد این بازار می‌کنند. بنابراین» پیش‌بینی صحیح تغییرات قیمت نقشی اساسی در موفقیت یا شکست در رسیدن به این هدف دارد. فعالان این بازار درصدد دستیابی و به کارگیری روش‌هایی هستند تا بتوانند با پیش‌بینی آتی قیمت سهام» سود سرمایه خود را افزایش دهند» اما با این وجود» پیش‌بینی قیمت سهام به دلیل ,مشخصه‌هایی مانند پوپایی» غیرخطی بودن» پیچیدگی و هدف اصلی این پژوهش پیش‌بینی شاخص قیمتی بازار سهام با استفاده از روش بیزی و مقایسه این تکنیک با مدل‌سازی چرخه‌ای پاکس جنکینز و روش هموارسازی نمایی بود. براساس نتایج حاصله» روش هموارساز نمایی از روش باکس- جنکینز بهتر عمل می‌کند. به نظر می‌رسد علت این موضوع بیشتر تناوب داده‌ها باشد. بدین معنی که انتظار بر این است که:برای پیش بینر,قنا وگ او وتا مت (طرانه اتلاخفتکی)ووش‌های پیش‌بینی که روند عمومی سری زمانی داده‌ها را به عنوان اطلاعات اصلی برای پیش بینی لحاظ می‌کنند و بر ساختار آماری و پارامتری پیچیده‌ای منطبق نیستند» بهتر عمل کنند. همچنین در مقایسه با روش‌های کلاسیک و بیزی مدل‌سازی ۸1۹18۸ روش‌های بیزی کاراتر عمل کنند و همانگونه که از جدول (۸) مشخص است» 1138/5۳ الگوی بیزی نتایج بسیار متفاوتی نسبت به دو مدل دیگر ارائه می کند. علت این موضوع نیز آن است که روش بیزی از اطلاعات پیش‌بینی کنندگان (که در قالب توابع غیراطلاعاتی است) استفاده می‌کند. ویژگی چنین توابع چگالی عدم وابستگی نتایج به تغییر توابع چگالی پیشین است که منجر به پیش‌بینی‌های بهتر و مناسب تر می‌شود. نتایج پیش بینی ۵ روز اول معاملاتی سال ۱۴۰۰ به روش بیزی نشان‌دهنده آن بود که فواصل اعتبار پیش‌بینی‌ها شامل صفر بوده است. این می‌تواند نشان‌دهنده دشواری پیش بینی بازده سهام باشد» زیرا چنین پیش‌بینی به معنای ادامه روند عمومی که قبلا در بازده پیش‌بینی می‌شده» است. بنابراین» سرمایه گذاران بهتر است موضوع مهم دیگر در زمینه پیش‌بینی بازده بازار سهام توجه به تغییرپذیری واریانس پیش‌بینی در طول زمان است. در این مطالعه با تمرکز بر الگوهای ۸73/۸ بیزی و کلاسیکی» فرض شد که در طول زمان تغییرپذیری شدید و ناگهانی در واریانس پیش‌بینی این مدل‌ها روی نمی‌دهد. با این حال می‌توان به طور جداگانه این فرض را مورد چالش قرار داد و با استفاده از الگوهای فضا- حالت به مقایسه دقت پیش‌بینی الگوهایی پرداخت که واریانس پیش‌بینی آن‌ها تابعی از زمان است و نقش مشاهدات جدید و قدیم را در دقت پیش‌بینی‌ها بررسی کرد. بدین منظور می‌توان از مدل ضرایب متغیر ۸1418۸ یا اتو رگرسیوهای با ضرایب تصادفی (۸)0۸74) استفاده کرد. الگوهای اتور گرسیو با ضرایب تصادفی (10۸14) با استفاده از تصادفی کردن ضرایب در یک مدل ۸14 یا به طور کلی ۸۸ به دست می‌آیند..اين مدل‌ها دارای ویژگی‌های مرتبه دوم شبیه به مدل‌های 7) هستند. بنابراین» در شرایطی که متغیر تحت بررسی دارای واریانس متغیر با زمان است به منظور بررسی روند میظلود.داز سیعا*رمای ی اناد نها #الگو بسیار مناسب است. به دلیل آنکه در ادبیات داخلی تاکنون:به امقایسه الگوهای پارامتری کلاسیکک» پارامتری بیزی و ناپارامتری پرداخته نشده» این مطالعه به این جنبه از موضوع پیش‌بینی پرداخت. در زمینه سایر رویکردهای پیش‌بینی همچون سیستم استنتاج فازی (۸77۳19) يا موجک نیز ۶ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ امیری» مقصود و بیگلری کامی» مهدی. (۱۳۹۳). پیش بینی رفتار سهام با استفاده از مدل زنجیره ما رکوف. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار (مدیریت پرتفوی)» ۲۰(۵) ۰ ۷۹ - ۹۴. حقیقت منفرد» جلال» احمدعلی نژاد» محمود و متقالچی» سارا. (۱۳۹۱). مقایسه مدل های شبکه عصبی با مدل سری زمانی باکس- جنکینز در پیش بینی شاخص کل قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار (مدیریت پرتفوی)» ۱۱(۳) ۰۱۶-۱ زمانی» محسن, افسر امیر» قفی» سید وحید و بیات» الهام. (۱۳۹۳). سیستم خبره پیش بینی قیمت سهام و بهینه سازی سبد سهام با استفاده از شبکه‌های عصبی فازی» مدل سازی فازی و الگوریتم ژنتیک. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار» ۲۱(۶)» ۱۳۰-۱۰۷ سجاد» رسول و عسگری» محسن. (۱۳۹۱). بررسی روند زمانی قطعی و تغییر در پایداری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران» مبتنی بر تحلیل بیزین و با مدل تعمیم يافته ريشه واحد تصادفی محمدی» علی»خلیفه» مجتبی و معینی» محمدرضا. (۱۳۹۵). انتخاب سهام با استفاده از تکنیک دیمتل فازی و بکارگیری فرایند زنجیره:ما ر کوف در پیش بینی وضعیت آینده سهام. فصلنامه مکیان, سیدنظام الدین و موسوی» فاطمه السادات(۱۳۹۱). پیش بینی قیمت سهام شر کت فرآورده های نفتی پارس با استفاده از شبکه عصبی و روش رگرسیونی: مطالعه موردی: قیمت سهام شرکت فرآورده های نفتی پارس. مدلشازی اقتصادی» ۲(۶-پ 4۱۸ ۰۱۲۱-۱۰۵ ععزم لنه ع۵س عصتاعق 1۵۳ 1۵۳ لعومص سبط نع مص ۸ .(2020) 1۳ منط11م۵ط۸ 5 ,267 ,نزو 3:6۲ 160 ارم مناد مصهمععل کعفعی عصا 05 02860 [0 102 ما 130000 .(۰)1996 .8 بش۸ مقانا۸ 6 یگ بل مقگقا۸-۹/05 ستاکط02 01 .(2018) م۸ .۸ ,3665 64 ,3 ,3۳1322 ۸0۵ .۸ .3 ,ککعصه۸1-0 عطا عصزکت 06۳207 علع50 هصن 27000 .(2014) .36 منصعکل نماونط گ .36 نهر 61 51066 عصنروعسک .(2009) .ط کل وکنص۷۵1۵۷2 6۶ وگ بیی ,قفعلهادکا۸ 5 ۳6۲۲ .613006 عصنااصجم 5۵۲۲ :17 اجه مت ونصط) هصناعی 10۵۳6 6 معلام‌0 لس ۵۶ ۳۵05 .(2017) .5 بفال۵ط0۳0 ی م۸ م0صقصزح۸ یگ ولقتدظ ۳060۵1 .(2006) .ظ.۸ ,تعلطاع 10‏ .۸.10 ,5006 سل.3 ,هنک ومظ بطلقالزظ ۰ و22 .۳0۵۲6۲051 .7 74 8 صتاقق 1۵۳ 1۵۳ نا 5616 آعومص وصنطاممصد عن عاعتعنل ۲و منم فصه عصناعی 1۵۳ معصنطاممصک .(1963) +ک.ظ ,5870 و کا1۵۳۲۵5 بازعدعل وصداع ۳ نو ملصد8 عط۲ وصناه 32 .(2004) 2۰ .34 ,قاصعصعل0 آهامقنانه عصنوامم۸ .(2013) 8۰ سا ,786 6 .2 0 ,2100۳6 ۸ .۳ ,0106۳8 106 ۶ ۶ ۳۲۷۵۵۲مصطز فصه ععخم لاد که انوم ما کعاوعط 20۳۵1 .8722 ,فق7ط 8600 ,2۳184 ۵۶ رود عکق حلص صمانوممم تفصمنا نله 7596-76۰ ,(18) 40 ,۸10110 1۲ 5 7ع1 5 رگ ۳007۳ 507 .(000ن80 2۳۹) هصناع 1۳ مه عاصمصل2 .(2006) 2۵۰ ۳۰ ,010 0عز0 68 256۲ 0۶ 1302005 مه 03107 ( 3 .(1996) ۴ .ک و۳۳۵ ۵0 و۳ .ظ ۳81030 3 .0 .0 ناه 6 و۳ 17 ,308 گنط7 .0 .۸ 1 2 ,10008 و37 8۰ ۷۷۰ مقا0ق۳6 0 م00 55۸ ۵۵ 0عفقط «منانو عم عع۳م علوماک .(2014) [نا م0002 06۵0 1020060 .(2010) سل ب,026ع3/06 ۵ بکطظط سل +عصلحهی6 ۰ 26 ۳0۲۵۲0۹ 7 70 6000 هدنام مد ج نوصنطا ومد ۵ ۵۳ 06 0۶ عاماد 6عط توسنطاممصد آهناصعصو‌وگ «(2006) +ک.5 7 مصهی 8 .(2016) .1 .۸ ,10500808 2۶ .۸ ,80۳8 ,./1 02۵۶ ,6۵46 عم 5106 ۳۷۵۵ مصز 10۳ 6065 آدسهد اهنقناند فوصه ععناعنس 6 1612 320-3 م44 ,ک007ع1ا م۸ 3 1۸ 1218 رگ ۳067۲ 0۳0009 6۶2105 صعزع 32 .(2017) 3۰ ,کق15100 +6 ی .36 مفلتقنطنظ ول 6۳2229 -26 و77 ,00711۵ ۵۵ ۳60110763۵۲65 ]٩ اه سمل +حلعومص مک اههد آزه 20006 ۷۵۳ 5000۳1 12030۷۵۵ .(2012) .بش۸ ,78۵08 2۶ .0 شآ ویک ,۵تای6 لدسعط لهنعقناجه وصندتاآ .(2011) 17۰ 1۰ مصنق0 6۶ ی مقالاتهاه م1 و ,65۳686 5615 لگ ]۳067 انعم نز اعغاحفص علع0ا5 جوز کاعلومص 126/04 ۸ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ .(2012) .5 نط ام عاه/2 2 .3.۸ 0دزمصنل۸ , ول «2060گط3/0 ۲۵9۵1 8 ام حز [ع0مح کعزرعی عصنا کصعلصه آسروظ حلازی کاع لمح 606 062 01 ,(11) 3 ,(1/009676711 ۳0۲/10) ۵90۵1 1/0 کع 56 ۵۳۵ و 891001 7 1۵۳ 66 660ص مقزفع و82 .(2014) 8 ,صطامک 6 کل .36 ,8 ول ,11۵11 کل 0صه 17605 .(2007) 1۴ .17 ,از ۷۵2 6۶ .3 1۰ و1305 وس بش۸ 1187۷6 ,۳6011077617165 ]0 ]700۳۵ همه صقنکعره8 چ +کعخعی عصهنا عنصمص0ع صز [هعناد 51 ۵1 کاصعصعاه 6ط1 .(2003) .7 ,ق۳600 6 سط منصه‌نططز1 ,1 ,6نافق11 ازع نآ ۵16 .۳0۳0۶9 .(2019) .36 مقاصعصعل0 2 ول بعلاقق0 و.10 و1160007 0[ هدع 600 زرط 06005 0ص آهدمع2ع5 هصناعم ۳0۳ .(2004) 0 و1106 1116۳-40 ۵ ۵۲3 17 5-/50۳2 مخمطچط ۸ .(2009) ۰ ۰ منقک1 6۶ وس ۰ 1710208 :1۵۳6258 کعنعو عصن ما۸ .(2008) ۳۰٩ ق1۳۵0 ۵۶ ,83 11700۵ -1 و3 و27 ,5000076 51015016 ]0 ,707۵ 7.510 مغ 103 0206286 10۳۵51 106 504 02860 -ع له طامدتع 28160 .(2017) ۲7۰ معصقط0 2 .ظ ,110208 ریگ 760 4 ع7 +فاعلاه علدد اامط ۵۳ طز نطا 0 .(3999) 1ب ,70065 مزر له عوس ۶و م0۳00 ادعونا[عاص1 «(2013) 1۰ 31۰ وتال37۳0 6 م۸ مصقطف۵ 1۳ .165-169 ,(5۸7/7) ۵6۶ ]1 ۵۳4 عع 11۵11196 عع0 1 #عنامرم۸ 0۳ رز 5104 عطا 1۵۳ صصنای نزدعقله مععصقحطمه 6ط1 .(2016) 1۰ .5 مصقل1 6۶ ,1 ملک 7 5000۳6۲ کصنعت هصناعم10۳ ععنعی عسنا لعتمصعصن۲ .(2003) کل ملک 606 222/60۳۵1 0۵ 32۶20 صعاکبرک هصناعم 1۵۳ کعلدد ۸ .(2001) .7 8 ,1۴۵ [ 70۳۳۵۲ ۳۳۵6۵۲ بحطانمعله عناعصعع بط 0ععصعع هن تعنص از ,./7۰3 و۳820 ولآ ,1626566 ,3 06۵237 بسا 1013600 لآ 173135 1200۳601 0-8 که ام ۵۶ جعاعصد 00ع61 عصع6 .(2017) 8۰ مفمصعنک ۸ وم م56۳5 8ن دز علای عصنادع۳65م-صععتاصه هه کععقطا مهم 311 عطا کاشسع۳ 11-12 [ 172001075 61009۵۰ عصسهت 8516۳10 عز ههد ۶و صمناه‌نفده عط 40 حال۷۷۵۵ 288768216 مدمنامهعد00 .(2001) یک 1001830 ۸ ,3 مقاقا]1:6 815-7۰ ,(3) 56 ,0۳۲۳110166 70۵ 7۳۵ دس ما5 ۵عا مه 0 60660 200 کسساع۳ 0عا عمط .(2005) یک 1018502 ۸ .3 مقاقا1ع.1 5106 اسهم کاع0 0۳۵۵ ماع 06001 که۳ .(2012) 3۰ 1/0 6۶ ,2 5 1/3۵0 عق :61300 ۳8۳655100 هه 024ع لسع مصعت دمنانوع ۳ عم ,(2) 6 :1/006119 3:00 عم ما5 اصقصصم کا 0۳0 06016 0235 4 اعاله 71616708660۶ .(2018) ب2 منتقادفم8 6 ,2 .5 ,2/3078 - 3369130 [ع0ه2 لهعنط0 10 تصع هز عصنی هه اصعص و3610 ] .137-158 ,(23)76 36860۲6۰ 360076 ]٩ [۵ 70 100 200۳0۵ 5 موکالنا5ع1 :06000 3/3-0 136 .(2000) 3/۰ م0 1700 ع .5 ,ک0ا 1/0102 :8 .(1998) .87 ,ق 700 6۶ بابک مخطق ۷۷/۳۵۵۱ یگ ,1/0002 6 مقعفانه کاز 200 دزکع‌طامم روط اعماحهص اصعنشنه 156 .(2003) .ی .ظ ,اعفالد/2 506 .(2016) .3 ۳۹1۵00۵ 6 ,13 3 مح0ق200طع3/0 م۲ بش۸ ۵00 ع1/0 89-3 ,(41) 21 ,عع 567671 ۸01۲17151۳016 0۱۵ ۳1۵۲۵ ک6 ۳۳01101۳ 85 51066 ۵1 56160000 .(3/.)2016 نصنع3/0 2 .36 داعقناهط1 م۸ ,2/0۳۵0 عطا 0۳8ص ععع وم صنقحا) م6اجق/2 که «مناع‌نادمه وصه عحونصط) چم 40 ۳911۵2۲119 ,۳1۵۵/۵ ]٩ ,70۵ 00۲۵۲ مععل‌ماد ۶و کنهاه 200۳6 عاعدس لاتم کاصع عم ععخم لذه عصناعی 3۳0۵۳ .(2009) ۰ اقا چگ بش۸ ,1/۳3 ,۳635 5106 .(1998) .3 ,8882676 ۵ 2 731102160078 م۸ و118720[0 2029-27 ,(6) 53 ,۳1۵66 ]0 70۵1 736 .کعجها قصه کغاعزر 0۵0ع0زنه 0 506 3۳000۳8 .(2015) کل مقط‌عامک1 2 .0 بتقکلفاهط1 وگ مطقتا5 ول ر[16ق8 وه ناه 0۳6027 ال عناعنسنصعاعل مصعه عصاکد عم موز عنم عل‌ماد ,(1) 42 ,160105 م۸ ۷1۲۳ کع کرک ۳067۲ بکعتاوتنصطع) هسنصمع1 عصنط‌هط 6۰ .۷۵۵05 ۵۷ 56 نعصناعم 10۳۵ آه ۳0006 .(1969) مک مداعع806 ۰ | پژوهش‌های اقتصادی ایران | سال ۲۷ | شماره ۱٩ | تابستان ۱۴۰۱ عطا عصزعتد وصقصعل عصناعم 1۵۳ ۵5 عامد ۸ .(2015) .ی ,50۳۵0۵ 6 و۳ 800105 6 62 هنوگنامه 1و دمناعنام‌ص۸ 2016(۰) ۳۰ مزوعل۸ 2 ,5058 3 تاذ 1 73030696 ۵ط] ۶و ععف عطا تعصسع اععا هه علماد که م۳0 عطا 1۵۶ 86 51066 16520 عصناعی ۳۵۳۵ .(2018) 1۰ منوقهصحصقط3/0 ۶ .۸ مناأ38۵0 6 200 005005 0ع0 ۵۵1۵۲ که صمتامصنطصهی چ عصنکت کص۳ 0606 ز 3 ,63607 ۳01۵/6 ]0 ,70۵ 1۳۵10 خاک ۲66ص رم 10۳۵ ۳0-1 8 صن امعقگه منطسلنه 1۵۳ عسعهعص ه 8سن 2۳0 .(2015) .۸ منطععفه5 86 200 ۳۵ عصنا عانصناعل ۶ه دنهع 13 .(2012) 34۰ منمع‌ک۸ ۶ .8 م0هززد5 ۸ :3۵86 5106 و طاع 1 ام موعلودز لهاما ۵طا ۵۶ نلزداهاد عطا صز ۰( 5)) ۲۵۵۲ ان ۲۵0000 ۵۶ [ع0مص مناد عصعع عطا طنس فصه نامه <۳آ] .81-109 ,(3)12 ,71/00967167 560۳168 ۵۳۵ و ۳91۵۵۲1 ,۵ ۳1۵ 5۰ 5106 016 هن ع 0۳ هه عصمعصذ 0۶ 10 (2006) 8۰ م۷706 +۵ ,1 5270105 33760 ۸ .(2017) 1۰ ,6۲ع06کل ۵ 36 رطعف11 و0 رتعطعقصع 21 سس و5 هز ۷۵۳۵0 ]۲۳۵۵۳۵ فصه لمناددی ‏ وصتامفصهناعه م۶ اعومص لععنط‌ه‌عنط ۶و وطزعدع5 ع۲م۳ع8 بکعنعی عضهنا امعوصفآ 6 وعمامصعطم صمناهامع ۷ کعصتط ۳۵ ۷۵۵۳ ماک ۶ صمتاعنام‌م۸ .(2001) سا ,م0۵ 6 وس .8 و187 309-7 ,(4) 29 ,0696 .عصتاعق 1۵۳6 کعزعد عصن لهن200 15 عناص 0عمصعل ه طکذم عصنطام‌مصد تمتصعصومدط .(2003) 7.۷۷۰ ماه 1 7 60۳6 لمسعد لمنگنمه ملع صعزعع م2 ۸ .(2013) سا .7 ,1100" -5501 ,(14) 40 ,160005 آنرصش۸ 1۶ 51215 نگ ۳067 عصتاکی 1۵۳۵ 1ع6ا هط 5106 7 عصناعق 10۳ ۶و ما3 .(2010) بش۸ مالعا دععع5 ۵4 و8 ,۷۵1151۳ 0۳6010 ۳60 1ع6اتقص 506 .(2015) .5 و182 6۶ .5 و2080 و2 ۷۷328 سل ۸۷۵08۶ ,1160110115 نش 1۸۳۳ 615 رگ ۳6۲1 مطاصدع +10 مقندعچهظ لمعنصفصرل عصنکتا 1 لزه علوس وهناعم۳۵۲ .(2010) .0 ,11208 ۵۶ ولا ,۷۷328 و وفع ۸ رو ۳:6۲ .300615 کعقل-6077 60۸ عطنکن. عع ص006 معطاس۳ +هنلتهاه -0۳1 اک صز [ع0مص ۸7/۸ ۵1 صمناع‌نامص۸ .(2013) .1۳ م2 عصفته7 ۵ ۷۰ موم 20 هل هنک 0۳0010002 کعع5 عصن1 .(2017) .2 شا ع6 و و0200 .0 و0قلکل 3206۲۲ .(2014) ۳۰ 32۵1 ۵ ۷۰ 2675۵0 نکعطهد5 .۸ مدعگ۸ , .3 مفصقصح7 2۷ عطلکت 2005منصنامه مناه‌گا موم 5۱06 فصه عصناعی 1۵۳ ععنم 504 1و ۵۱813160 01۵ از وصناعی 10۳6 کعنعی 36 .(2014) ۴۰ مفاوومعلنط 2 استناد به این مقاله: رستمی» مجتبی» مکیان» سید نظام‌الدین. (۱۴۰۱). پیش‌بینی بازده سهام بورس تهران: مقایسه رویکردهای بیزی» هموارسازی نمایی و باکس جنکینز پژوهش‌های اقتصادی ایران» ۲۷ (۹۱)» ۲۲۱-۱۸۹ 6 06۲ 1160۶۵0 وز حلم‌و م8 عنصد۳0 ۵۶ و7 صقنص1۳ ت90

پیش بینی بازده سهام برای سرمایه گذاران در بازارهای مالی از اهمیت فراوانی برخوردار است. به طور کلی چهار روش برای پیش بینی قیمت سهام وجود دارد: تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، پیش بینی سری های زمانی کلاسیک و روش یادگیری ماشینی. این مطالعه در دسته سوم؛ یعنی پیش بینی سری زمانی که در آن مقادیر یک متغیر در طول زمان پیش بینی می شود، قرار می گیرد. بررسی مطالعات انجام شده نشان می دهد پیش بینی قیمت سهام بیشتر با روش هایی چون شبکه عصبی و الگوریتم ژنتیک که در گروه روش یادگیری ماشینی قرار دارند، بوده است. عدم کاربرد روش بیزین، هموارسازی نمایی و باکس جنکینز در مطالعات انجام شده مشهود است. در واقع تمایز این پژوهش با سایر مطالعات، کاربرد روش های بیزین، هموارسازی نمایی و باکس جنکینز و مقایسه آن ها در پیش بینی بازده سهام است. این مطالعه پیش بینی با سری های زمانی با سه روش مختلف فوق را مورد استفاده قرار داده است. بازه زمانی این مطالعه از 0۶/0۱/13۹۷ تا ۲۷/1۲/۱۳۹۹ در تناوب روزانه است. براساس معیار ریشه میانگین مربع خطاها (RMSE) که کاهش آن تنها در صورتی ممکن است که روش مورد استفاده اطلاعات بیشتری را از  فرآیند سری زمانی داده ها لحاظ کند. نتیجه این مطالعه نشان دهنده برتری روش بیزی بر سایر روش ها است. این تحقیق اهمیت توجه به این روش پیش بینی در بازده  بازارهای مالی را نشان می دهد.

472296

ترجمان این تعریف در زمینه شهری» رویکرد دولت مدار در توسعه است (برک پور و اسدی» ۱۳۸۸: ۱۸۳) اما با بروز مسائل پیچیده ای مانند فقر» عدم تعادل‌های زیست محیطی و. . . که حکومت ها مانند !. دانشجوی دکتری» جغرافیا و برنامه ریزی شهری» دانشگاه شهید بهشتی ۲. دانشیار» عضو هیقّت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران(نویسنده مسئول) 6 0+[6 0900.26.۳1 هنصنام6له۵۷_ز نلنفصسطط گذشته قادر به رفع آن نبودند و همچنین رشد نیازها و انتظارات شهروندان همراه با کاهش اعتماد به حکومت)(2007:3 ,12/05506787 و با توجه به عملکرد ضعیف حکومت‌های محلی و ضعف در تأمین خدمات مورد نیاز ناکارآمدی رویکرد سنتی در برنامه ریزی شهری» موجب ظهور حمایت از رویکرد مدیریتی در برابر برنامه ریزی بلوپرینتی با رویکرد اداری- اجرایی در برابر تقاضاهای شهری در اواسط دهه ۱۹۸۰میلادی» گردید . از این رو از اواسط دهه 1990 میلادی گذار دیگری در پارادایم غالب در حوزه مدیریت شهری به وقوع پیوست که در متون مربوط از آن به «گذار از مدیربت شهری به‌حکمروایی شهری » تعبیر شده است. نظریه پردازی‌های جدید در خصوص کاهش نقش دولت و بازنگری در وظایف و کارکردهای آن و افزایش نقش نهادهای غیردولتی در اداره زندگی اجتماعی را می- توان مبین ضرورت گذار از حکومت به حکمروایی تلقی نمود. نظریه هایی مانند پر مسئولیت بودن دولت(آنتونی گیدنز)» نظریه بحران مشروعیت دولت (یورگن هابر ماس) دولت حداقل (رابرت نازیک) و نظریه عدالت (جان راولز) اگرچه از دیدگاههای مختلف مطرح شده اند ولی همه آنها بر تغییر از حکومت به حکمروایی تأکید دارند. بنابراین همگرایی» کل نگری و فراگیری همه ابعاد» کنشگران و فرایندهای موّثر بر حیات و توسعه شهری را می‌توان خصلت غالب تلاش ها و تحولات نظری مدیریت شهری دانست. تحولات مذکور را در خلاصه ترین شکل ممکن می‌توان به صورت حرکت از الگوی قدیمی حکومت شهری به الگوی حکمروایی شهری‌تبیین و تعریف کرد (پرهیزکار و کاظمیان» ۳۰:1384). اهمیت این موضوع و مسئله هنگامی برجسته تر می‌شود که دریابیم برای بسیج و به کار گرفتن منابع نوین در مظ اجتماع محلی«زباز به, رابظا ای ,دوسوید رو شازکی فراگیر است کدی تبهایی با اعمال اقداز کومت: از پالا" بددست قمی آیدز توجه به حکمروایی» موجب به چرخه توسعه آوردن منابع " از پایین"» خواهد شد ( صرافی» . 1387: 10) افزایش تنوع در مناطق شهری» وجود عوامل و عناصر گوناگون و موّئر در تصمیم گیری ها پیچیدگی نظام زندگی در شهرها و ظهور بازیگران جدید در سطح و مقیاس پایین تر از مقیاس ملی و حضور طیفی :از کنشگران» شبکه ها و روابط در فضای نوظهور به همراه افزایش نقش نهادهای مردمی و جامعه مدنی در اداره‌ی آمور و تقویت مشارکت‌های مردمی.را می‌توان از مهمترین دلایل ضرورت استقرار الگوی حکمروایی محلی(شهری) دانست. در واقع با تحلیل حکمروایی خوب شهری و تحلیل موّ لفه‌های آن می‌توان شاهد قانونمداری فعالیت ها و شفافیت آمور پایداری توسعه و شکل گیری الگوی بومی و درون زای نحوه‌ی اداره امور بود. نیم نگاهی به وضعیت مدیریت شهری در ایران نشان می‌دهد به دلایلی چون تمرکز گرایی» برون زا بودن برنامه ها و طرح‌های شهری,» اقتصاد رانتی و مبتنی بر نفت» مدیریت شهری تحت تاثیر دولت است و مدام از مدیریت سیستمی و یکپارچه فاصله گرفته و در گرداب مدیریت بخشی و سلولی گرفتار آمده و همچنین از روند شهرنشینی و مسائل برآمده از شهر نشینی» عقب مانده و در دیدگاه ها و نظام مدیریت شهری تهران به سبب تمرکز در ساختار سیاسی مدیریتی کشور نسبت به سیستم‌های فرادست و نظام‌های ملی و منطقه ای دارای رابطه ای خطی عمودی و یک سویه ای است که آن را به سوی مدیریتی منفعل سوق داده است. به دنبال آن عدم فقدان انسجام کافی در تعاملات سیستمی با سطوح فرودست و داخلی آق را تبدیل به مدیریتی نامنسجم نموده است و در نهایت از نظر ابعاد محیطی نیز مدیریت شهری تهران به دلیل عدم برخورداری از بسترهای مناسب سیاسی, اجتماعی, مالی» حقوقی و مشارکت ناکافی از این رودر این پژوهش سعی شده است» شاخصه‌های مهم حکمروایی خوب شهری را که در حال حاضر جایگاه آن در توسعه و مدیریت شهری مورد تایید همگان قرار گرفته است را در کلانشهر تهران مورد مطالعه قرار دهیم. بنابراین با در نظر گرفتن موارد فوق و با توجه به مشکلاتی خاصی که گریبان گیر شهر تهران می‌باشد به شناسایی ابعاد حکمروایی خوب شهری که به نوعی از ضروری ترین موضوعات قابل بررسی در مدیریت شهری است وبه نقش سازمانهای مردم نهاد به عنوان یک ظرفیت نهادی در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران می‌پردازيم. در نهایت این تحقیق در راستای پاسخگویی به این پرسش است که نقش سازمانهای مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران چگونه است ؟ بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. سس ال ۱۵ در زمینه بررسی نقش سازمانهای مردم نهاد در برقراری حکمروایی خوب شهری تلاش‌های متعددی در جهان و ایران صورت گرفته است. برخی از تحقیقات مرتبط به اختصار به شرح زیر است: ۱) به سویی عدم تمرکزدموکراتیک: رهیافتهایی برای پیشرفت و ارتقا حکمروایی خوب(رونالد هانسون و همکاران (۲۰۰۷ )از موضوعات مورد بحث در اين مقاله تاکید بر تشکیل دولت‌های محلی با قدرت بالا به گونه ای که بتواند قدرت دولت مرکزی را خنثی می- سازد. مدیران محلی در ارائه خدمات به مردم نواحی( هم از بعد کمیت و هم از بعد کیفیت) موفق تر از مدیران مرکزی هستند. با انتقال مسئولیت ها به واحدهای محلی دولت مرکزی در حل مشکلات مردم به موفقیت‌های بالایی دست می‌یابد. نتایج به دست آمده در این مقاله نشان داد» عدم تمرکز دموکراتیک نه یک مدل و نه یک پیشنهاد بلکه یک راه حل برای حل مشکلات جوامع امروزی می‌باشد. ۲ طراحی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری» اهمیت مشارکت شهروندان و ارزیابی آن در اونکور" بزرگ(کندی استیوارت۲۰۰۶۲): این مقاله به ارزیابی حکمروایی خوب شهری و شاخصهای مربوط به آن می‌پردازه نویسنده پنج مولفه مهم حکمروایی خوب شهری را کار ایی و اثر بخشی, مساوات و برابری» مشارکت» پاسخگویی و امنیت معرفی کرده و برای هر مولفه چند شاخص مشخص می‌کند پس ضمن تعریف مفاهیم به کار رفته در مقاله به انتخاب مقیاس ها انتخاب نمونه ها و در نهایت ارزیابی شاخص ها می‌پردازد. آنچه که در این مقاله در خصوص موضوعات فوق به بحث و بررسی پرداخته می‌شود جنبه نظری و تئوریک داشته و بیشتر بر روی موضوع مشارکت شهروندان برای تحقق حکمروایی خوب شهری تاکید می‌شود. رهیافت پیشنهادی مقاله مشارکت شهروندان در ۳) حکمروایی وحکمروایی خوب» چشم اندازهای بین المللی ومحلی(پلامپتر".و همکاران۱۹۹۹): این مقاله به تعریف حکمروایی و تفاوت آن با حکومت و دلایل اهمیت این تفاوت پرداخته و توضیح می‌دهد که چرا الگوی حکمروایی توجه زیادی را به خود جلب نموده و چرا این الگوی برای بسیاری از سیاستمداران در مفهوم.بومی و غیر بومی حائز اهمیت است. نویسندگان بر این باورند که" حکمروایی " ذهن را به سوی مسئولیت پذیری نسبی گروهها در جوامع باز می‌کند و مشارکت عمومی در تصمیم گیری را سر لوحه اعمال خود قرار می‌دهده نویسندگان در ادامه ویژگی‌های جوامع بومی را در متغیرهایی نظیر یکپارچگی همراه با تنوع» فرهنگ مشارکتی» احترام و اعتماده حفظ» گروه» اجماع و توافق عمومی, ارتباطات قوی و. . خلاصه می‌کنند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مشارکت مردم در بهبود سازماندهی حکمروایی محلی و فعالیت ها و نقش سازمانهایی مردم محور نظیر 0 .0.83 و 0 ۰ .37 در روند تحقق تشکیل حکمروایی محلی در مقیاسهای محلی يا کشوری يا بین المللی به حکمروایی خوب می‌انجامد. ۴) در پژوهشی در آمریکا حکمروایی شهری در رابطه با تجدید حیات واخدهای همسایگی درمینیا پولیس بررسی شده است. این برنامه که موسوم به حور می‌باشد به بررسی و سنجش مشارکت شهروندان در سطح واحدهای همسایگی پرداخته و با هدف تقویت مشارکت شهروندان در سطح واحدهای همسایگی طراحی شده است و در این زمینه با 60 نفر از ساکنین نیز مصاحبه شده است. برنامه بهسازی واحدهای همسایگی فرصت‌های بی نظیری برای ساکنین جهت مداخله و شرکت در تولید جمعی "خدمات و کالاهای عمومی به وجود آورد. در این بررسی مشاهده شد که گسترش قدرت و گسیل منابع به سوی واحدهای همسایگی از عواملی هستند که کمیت وکیفیت مشارکت و مداخله مدنی را در میان ساکنین مینیا پولیس افزایش داده است. در پایان تحقیق چنین نتیجه گیری شده است که دو عامل موجب موفقیت 1۷1۳ می‌شودکه عبارتند از : دسترسی به منابع و تنظیم مقرراتی به منظور تداوم مشارکت ساکنین در سطح واحدهای همسایگی؛ در ادامه عنوان شده است که قدرت و منابع نیروی‌محرکه عمده ای برای بسیج کردن و مشارکت شهروندان می- باشند. همچنین دسترسی به منابع موجب توانمندی ساکنین مینیا پلیس جهت مداخله در برنامه ریزی و تصمیم گیری‌های مربوط به توسعه می‌شود. تجربه مینیا پولیس نشان می‌دهد که چگونه منابع عمومی می‌تواندمشارکت و پاسخگویی در محیط پیرامون» حکمروایی محلی مردمی در شش کشور بولیویی» هندوراس» مالی» هند فیلیپین و اکراین توسط 75۸-1] می‌پردازد و به دو اصل مهم حکمروایی یعنی مشارکت و پاسخگویی اشاره دارد. این مقاله یک مروری بر شاخصهای حکمروایی توسط 175۸70 از دهه 1950 تا 1990 تاکید می کند که باید به شهروندان این موقعیت داده شود تا در تصمیم گیری محلی که بر زندگیشان تا ثیر دارد» دخالت داشته باشند. ۵) در تحقیقی که در منطقه شمال شرقی هند صورت گرفته, حکمروایی شهری در رابطه با آرایش سازمانی حکومت‌های محلی(شهری ) برای ارائه خدمات شهری مورد بررسی قرار گرفته و بر تمرکز زدایی‌تاکید بسیاری شده است. دراین پژوهش چنین عنوان شده است که کارکردهای اصلی توسط ادارات حکومتی و کارگزاری‌های مربوط بدان صورت می‌گیرد و در این بین ضمن ضیف آرزیابی کرد حکومت‌های مخلی ,در زمیته تمرکز زذایی؛ توانمتد سازی حکوست را نیز موط به تمرکز زذایی ,ذاسته است . همچنین با توجه به سطح پایین تمرکز زدایی و فرآیندهای تصمیم گیری و تفویض قدرت مالی و سرمایه گذاری» توانمند سازی سازمانی حکومت‌های شهری در فرآیند حکمروایی شهری عامل کلیدی قلمداده و به منظور اصلاح سازمانی؛ نقشی برای تمرکز زدایی قدرت سیاسی قائّل شده است. در پایان تحقیق اشار شده است. که معمولا فرض بر این است که اختصاص سرمایه به بخش عمومی به صورت خودکار منجر به بهبود ارائه خدمات می‌شود در حالی که ضعف در نظام ارائه خدمات» پاسخگویی و ساز وکارهای آگاهی بخشی می‌تواند منجر به شکست و عدم نتیجه گیری این امر:گردد . ( . 51 «زاحنسن .21 .4اع ۱۷۷۷۷۷۷ ) ۶) محبوبی و حبیبی در پژوهش خود با موضوع تبیین رابطه حکمروایی خوب شهری و رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری» مطالعه موردی: شهر دوگنبدان(۱۳۹۸) با بهره گیری از الگوی حکمروایی خوب شهزی که در آن دولت» شهروندان و نهادهای خصوصی در یک جریان افقی و فرا بخشی به مشارکت میپردازند را مورد توجه قرار می‌دهند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد دو متغیر حکمروایی خوب شهری و رضایتمندی با یکدیگر رابطه معنادار داشته اند. به‌عبارت‌دیگر» هرچه میزان و سهم شاخص‌های حکمروایی شهری افزایش یابده ۷) ابدالی و همکارانش در تحقیقی تحت عنوان مدیریت یکپارچه شهری مبتنی بر حکمروایی خوب شهری کلانشهر تهران (۱۳۹۸) ۱- موّلفه‌های ساختاری حکمروایی خوب شهر تهران بر اساس یکپارچگی مدیریت شهری چیست ؟ ۲- موّلفه‌های مدیریت و عوامل یکپارچه سازی شهری تهران کدم اند؟ ۳- چگونگی روابط میان موّلفه‌های مدیریت شهری جهت رسیدن به یکپارچگی ساختاری» چیست ؟ ۴- موّلفه‌های مدیریت یکپارچه شهری چه روابط معناداری با فرایند حکمروایی خوب شهری دارد؟ هدف این پژوهش تبیین روابط معناداری عوامل عملکردی» ساختاری و سازمانی مدیریت یکپارچه با توجه به اصول حکمروایی و تدقیق شاخص- های موّثر مدیریت یکپارچه شهری بر ساختار فرآیندی حمکروایی خوب است» که پس از تبیین این روابط و تحلیل و تعیین چارچوب ایدئال راهکار و سیاست سازی لازم در جهت تصمیم سازی ارتقا حکمروایی خوب شهری تهران با توجه به اصول مدیریت یکپارچه ۸) روستایی و اندستا در تحقیق خود تحت عنوان امکان‌سنجی کاربرد مدل حکمروایی شهری مشارکتی در سطح واحد همسایگی برنامهه 7۳8177 در تبریز (۱۳۹۷) معتقدند که ساختارهای سلسله‌مراتبی که به‌عنوان «رویکرد سنتی» شناخته می‌شوند» ظرفیت لازم را برای استفاده مطلوب از ظرفیت‌های محلی و ایجاد محیطی با کیفیت بالا را ندارند؛ از این‌رو لازم است ساختاری غیرمتمرکز و مشارکتی در الگوی اداره امور شهر ایجاد شود. براساس تحلیل عوامل درونی و بیرونی این پژوهش؛ امکان کاربرد برنامه 37877 (همسایه ها محیط بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. ۳ هن پیرامونی همسایگی خود را می‌سازند)در منطقه ۲ کلان‌شهر تبریز وجود ندارد و وضعیت این منطقه در زمينه اجرای این برنامه در گروه تدافعی قرار دارد؛ یعنی باید به کاهش نقاط ضعف و جلوگیری از تهدیدات در منطقه پرداخته شود. نتایج این تحقیق نشان میدهد رفع هرگونه فضای جبری از سوی متولیان و مدیران امور شهری و کمک به ایجاد فضای تعاملی اولویت اول محسوب می‌شود. ٩) مشکینی و همکارانش(۱۳۹۳) در تحقیقی با عنوان حکمروایی مطلوب شهری در محله اوین به بررسی وضعیت مدیریت محله اوین از لحاظ شاخص‌های هشت گانه حکمروایی مطلوب شهری می‌پردازند. در این پژوهش نتیجه گیری می‌شود که شاخص‌های اثربخشی و پاسخ گوبی از کارکرد بیشتری در شکل گیری الگوی مطلوب مدیریت محله اوین نقش داشته اند و مدیریت محله اوین از لحاظ شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری در وضعیت خوبی قرار دارد. ۰ مدیریت دولتی وسازمان‌های محلی بانگاهی به ایران(مقیمی ۱۳۸۰): این مقاله با بیان ویژگیهای مدیریت دولتی نوین در عصر حاضر نظیر رهایی از تصدی گری» تقویت مشارکت مردمی و ایجاد خودگردانی محلی» ایجاد و توسعه سازمان‌های محلی را در تحقق چنین ویژگی هایی از ضرورت‌های الزامی به شمار می‌آورد در این مقاله جایگاه سازمان‌های محلی در سطوح مدیریت دولتی مورد بررسی قرار می‌گیرد مقایسه ویژگیهای سازمان‌های محلی سنتی و نوین وهمچنین توجه به شکل گیری سازمانهای محلی در ایران (شوراهای اسلامی شهرداری ها. دهیاری ها و ...) تلاش گردیده مورد تاکید قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد سازمان‌های محلی محل تلاقی و برخورد دو جریان عمده فلسفی یعنی خودگردانی و مدیریت مطلوب بوده و در کشور ما نیز در فرایند مدیریت دولتی نوین از این ابزار کارامد (سازمانهای محلی)به درستی استفاده نمی شود و سازمان‌های محلی در ایران حائز تمامی شرایط سازمان محلی و افقی نیستند بنابر این لازم است متناسب با ساختار دولت در ایزان اختیارات لازم به این نهادهای خود گردان محلی داده شود و تلاش گردد تا ویژگیهای سازمان‌های محلی نوین در اداره امور شوراها و شهرداری ها سر لوحه اقدامات سازمان‌های محلی قرار گیرد. ۱) در پایان این بخش می‌توان به تحقیق پورمحمدی و همکاران تحت عنوان «حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی: آزموّن نظم نهاذی - فضایی ارتباطی فاعاببظ مای کاط ای ۰ 89ص اشاره کرد که بر روی کلانشپر تبریز صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق سه خوشه می‌باشد که خوشه نخست؛ نهادهای رسمی و حکومتی(شهرداری)» خوشه دوم؛ نهادهای جامعه مدنی(شورای شهر) و خوشه سوم را بازار و بخش خصوصی در بر می‌گیرد. در این تحقیق» همبستگی معنی داری بین خلق و ایجاد حکمروایی مطلوب شهری از رهگذر جامعه مدنی و سرمایه اجتماعی مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است. عبارت «سازمان‌های مردم نهاد» با تاسیس سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ به وجود آمد و ضرورت کار با آن و انجام امور از طریق آنها با تاسیس بخش اطلاعات عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۴۶ آغاز شد. ظهور سازمان مردم نهاد از یک سو واکنشی به شرایط و عوامل اجتماعی و اقتصادی آن دوران» ظهور گفتمان توسعه و ناتوانی دولت‌ها در پاسخ به نیازهای توسعه‌ای جوامع و از سوی دیگر محصول فعال‌گرایی نیروهای سیاسی» تحولات در سیاست و ساختارهای نهادی دولت‌ها و سازمان‌های بین دولتی بوده است (موسوی, ۵۱ سازمان‌های مردم نهاد گروه‌های داوطلبانه فردی يا سازمانی عمدتا غیر انتفاعی هستند که معمولا وابسته به هیچ دولتی نبوده و در سطح محلی ملی یا بین‌المللی برای خدمت‌رسانی و يا سیاست‌گذاری عمومی شکل گرفته‌اند (کارنزا 5-7:۲۰۱۶). سازمان‌های مردم نهاد در رایج‌ترین تعریف به سازمان‌های خصوصی آاشاره دارد که برای رفع گرفتاری‌ها و آلام مردم و ارتقا سطح زندگی ایجاد می‌شوند و در کاهش معضلات اجتماعی نقش اساسی بر عهده دارند (صمدی میارکلایی» ۱۳۳:۱۳۹۵). سازمان مردم نهاد برای رسیدن به اهداف گوناگونی فعالیت می‌کنند و معمولا اهداف در جهت پیشبرد خود طیف وسیعی از موقعیت‌های امنیتی, اقتصادی» سیاسی و اجتماعی را در بر می‌گیرند. به عنوان مثال» می‌توان به بهبود وضعیت امنیت قضایی شهروندان» وضعیت محیط زیست» تشویق گروه‌ها و مردم به رعایت حقوق شهروندی» ارتقای امنیت و احساس امنیت شهروندان» بالابردن سطح رفاه اقشار محروم و آسیب‌پذیر یا مطرح ساختن یک برنامه مشترک و دسته جمعی و آگاهی رسانی به طبقات مختلف جامعه اشاره کرد. جهت تکامل سازمان مردم نهاد سه مرحله (دوران) شناسایی شده است. در مرحله اول نوع خاصی از سازمان مردم نهاد شکل گرفتند که بر امداد رسانی و رفاه متمرکز بودند و مستقیما به افراد ذی‌نفعم خدمات امدادی ارائه می‌کردند. تامین پناهگاه و ارائه خدمات بهداشتی نمونه‌هایی از خدمات این قبیل سازمان‌ها بود. در مرحله دوم» سازمان‌های مردم نهاد از لحاظ وسعت و اندازه کوچک‌تر شده و به مجموعه‌های مستقل و خودکفایی محلی تبدیل شدند. سازمان مردم نهاد در این مرحله امکانات جوامع محلی را گسترش دادند تا بتوانند با اقدام‌های محلی مستقل نیازهای آنها را برآورده سازند. در مرحله سوم» این سازمان‌ها سعی دارند در سطح ملی و بین‌المللی تغییراتی به وجود آورند و به تدریج از سازمان مردم نهاد امدادرسان به سازمان مردم نهاد توسعه و آبادانی تغییر ماهیت دهند (کریم البایر" 6:۲۰۰۵). دیگر ویژگی‌های سازمان‌های مردم نهاد شامل موارد زیر ۰ غیردولتی بودن: بدین معنی که تاسیس آنها بر اساس تصمیم دولتی و در چارچوب بودجه عمومی انجام نگیرد بلکه اشخاص حقیقی یا حقوقی خضوصی موسس آنها باشنده البته سازماق‌های مردم ناد و مجموعه دولت دارای ارتباط ز اقرات دو جانبه هستند. ۰ غیر انتفاعی بودن: بدین معنی که دست‌یافتن به درآمد و سود.و انجام فعالیت‌های تجاری و صنفی انتفاعی به منظور تقسیم منافع بین اعضا موسسان» مدیران و کارکنان هدف سازمان نباشد هر چند که این ویژگی» سازمان مردم نهاد را از دست‌یابی به درآمد ۰ تمایل به استقلال: بدین معنی که سازمان‌های مردم نهاد سعی می‌کنند برای تحقق اهداف خود در چارچوب قوانین موضوعه تا حدممکن از درجه استقلال بالایی برخوردار باشند و زیرنفوذ صاحبان قدرت و یا گرایش‌های مختلف قرار نگيرند. غیرسیاسی بودن: اهداف غیرسیاسی در بردارنده فعالیتی هماهنگی بین.دولت و مردم در جهت امنیت سیاسی,» اقتصادی, فرهنگی و اجتماعی شهروندان؛ ث) گسترش نظارت و ارزیابی عمومی در جهت امنیت سیاسی» اقتصادی» فرهنگی و اجتماعی شهروندان؛ ج) ارزیابی فعالیت‌های سیاسی» اقتصادی» فرهنگی و اجتماعی؛ چ) افزایش بهره‌وری در استفاده از منابع سیاسی» اقتصادی» فرهنگی و اجتماعی و ح) هنجار سازی است (رزینی و همکاران» 85-108:۱۳۹۷). است که مشمول ماده یک قانون احزاب نشود. ۰ خودجوشی و نیاز طبیعی: سازمان‌های مردم نهاد بر اساس نیاز طبیعی ناشی از شرایط فکری» محیطی, انگیزش‌ها, خصوصیت‌ها و آرمان‌های مشترک افراد و جامعه و به صوت داوطلبانه و خودجوش و بر اساس اصل آزادی اراده اشخاص تاسیس و اداره می‌شوند عنوان حاکمیت شایسته از اواخر قرن نوزدهم به مثابه پاسخی به فساد مدنی در حمایت از کارفرمایان و دستگاه‌های سیاسی به وجود آمد. جنبش‌های ملی به طور هوشمندانه از افزایش ظرفیت حکمروایی و اخلاق مدنی, به مثابه پادزهری برای هرج و مرج زندگی شهری پشتیبانی کردند. تعریف ساده حکمروایی شهری» کیفیت روابط میان حکومت و شهروندان است (شنگ » 131-147:۲۰۱۰). واژه حکمروایی خوب» نتخستین بر قر سال :۱۹۸8 توسط بانگک,جهانی برای شناسایی بخران حاکمیت :در آفریقا آبناع شد: اصطلاح جکمروآیی خوب شهری اولین بار توسط بانک جهانی وارد گفتمان توسعه شد (سداشیوا" 9-11۳۰۰۸). سپس از طریق نهادهای بین‌المللی توسعه بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. سس لا ۱۹ مانند بانک توسعه آسیا در سال ۰۱۹۹۵ صندوق بین‌المللی پول در سال معنای دو گانه است. به این ترتیب که در یک سمت» اين مفهوم به تجلی تجربی انطباق دولت با محیط بیرونی و از طرف دیگر بر الگوی مفهومی با نظری همیاری نظام‌های اجتماعی و نقش دولت در این فرآیند مربوط است (بهیان" 125-133:۲۰۱۰). شاخص‌هایی است که سازمان ملل آنها را معرفی نموده‌است. این شاخص‌ها به ۹ مشارکت: از منظر جامعه شناسی» مشارکت نوعی تعامل چند سویه است. به نظر هال تعارض بین دیدگاه‌های عمل‌گرایانه و دیدگاه‌های عموما فلسفی از مشارکت موجب شده که مفهوم مشارکت تبدیل به مفهومی چند وجهی شود و در طی زمان با معانی متفاوتی هویدا شود. مشارکت اجتماعی را نوعی کنش هدفمند در فرایند تعاملی بین کنشگر و محیط اجتماعی او در جهت نیل به اهداف معین و از پیش تعیین شده تعریف کرده اند. فرایندی که افرادی جامعه به صورت آگاهانه» داوطلبانه و جمعی در آن شرکت می‌کنند که با در نظر داشتن اهداف معین و مشخص به سهیم شدن آنها در منابع اجتماعی منجر می‌شود (یغفوری. و همکاران» 411-429:۱۳۹۵). ۹ قابلیت اطمینان: منظور از قابلیت اطمینان در تصمیم گیری شهری» وجود قوانین کارآمد رعایت عادلانه چارچوب‌های قانونی در تصمیم‌گیری و دور بودن دست افراد غیرمسئول از تصمیم‌گیری‌هاست. پایبندی به قانون مستلزم آگاهی شهروندان از قانون و همچنین احترام مسئولان به قانون است (ابراهیم زاده و اسدیان» 6:۱۳۹۲). ۹ شفافیت: در حکمروایی خوب» شفافیت به معنای اختیار دادن به مردم برای تبدیل شدن به حسابرسان در جامعه و داشتن حق اظهار نظر و دسترسی به اطلاعات آزاد است. در چنین حالتی شفافیت در مقابل پنهان کاری و تصمیم‌گیری‌ها به‌شمار می‌آید. به این دلیل که در پنهان کاری امکان بروز فساد در تصمیم‌گیری وجود دارد» در صورتی که شفافیت مانع بروز و گسترش آن می‌شود (احمدی پور و پاسخگویی: واژه پاسخگویی فرایندی را شرح می‌دهد. که در آن سازمان‌ها. مسئولان و مدیران چه در سطح کلان و چه در سطح خرد و انجمن‌های محلی, مسئول نتایج تصمیم‌های خود هستند. در" واقع پاسخگویی اهرمی برای افزایش کنترل مسئولان و تصمیم گیرندگان است تا در قبال عملکرد خود مسئول باشند (ترنر و همکاران» ۱۰۵-۱۱۷:۲۰۱۴). کارایی: مفهوم کارایی در ارتباط با حکمروایی خوب به معنی استفاده پایدار از منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست نیز خواهد بود؛ لذا موضوع بهترین استفاده از منابع» ارتباط مستقیمی با حکمروایی دارد (مهارتی و همکاران» ۵:۱۳۹۱). ویژگی‌های حکمروایی خوب با اندک تفاوت هایی از دیدگاه‌های دیگری نیز مطرح شده است. کمیسیون اقتصادی و اجتماعی ملل متحد برای آستا و اقیانوسیه (711۳50۸2آ)هشت ویژگی را برای حکمروایی خوب برشمرده که عبارت اند از: مشارکت جویانه» وفاق محور پاسخگویی شفافیت, انعطاف پذیر کارآمد و موّثر» منصفانه و عام و تابع حاکمیت قانون. طبق دیدگاه این کمیسیون حکمروایی خوب تضمین می‌کند فساد به کمترین میزان برسد و دیدگاه‌های اقلیت مورد توجه قرار گیرد و مشکاقات افشاواایت پذیر در تصمیم گیری ها لحاظ شود. ( ۷۷۷۷۷۰ ) ۱ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران نقش دارند. ۱ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری "مشارکت" کلان شهر تهران نقش دارند. ۲ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری "قابلیت اطمینان " کلان شهر تهران نقش دارند. ۳ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری "شفافیت" کلان شهر تهران نقش دارند. ۴ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری "پاسخگویی" کلان شهر تهران نقش دارند. ۵ سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری "کارآئی " کلان شهر تهران نقش دارند. با تبیین متغیرهای اساسی موضوع پژوهش و برقراری ارتباط بین آنها بر اساس پیشینه نظری و تجربی» مدل مفهومی این پژوهش به شکل (۱). مدل مفهومی تحقیق (منبع: مولیک و همکاران ۱۲۳-۱۳۷:۲۰۱۸) تحقیق حاضر از آنجایی که به منظور نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران تعریف شده اس از روش تحقیق پیمایشی و از شاخد: میدای استیاده ی کلاو باتک مهآوری اطلاعات پرسشنامه: اطلاعات لازم را از نمونه آماری مورد نظر جمع آوری نموده و در نهایت با به کارگیری نرم‌افزارهای آماری مناسب (نظیر 5755) به آزمون فرضیه‌هایی که از پیش بر اساس شواهد و اطلاعات خود آنها را ارائه نمودهه می‌پردازد. در این تحقیق پس از مطالعه‌ی کتابخانه‌ای با توجه به اطلاعات به‌دست‌آمده» به ارائه‌ی پرسش‌نامه‌ای با اجزای استاندارد در مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت (ذامنه‌ی مقیاس یک برای کاملا مخالف و مقیاس پنج برای کاملا موافق) که یکی از رایج‌ترین مقیاس‌های انذازه‌گیری به شمار می‌رود. برای بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران پرداخته شده است. پرسشنامه‌ی تحقیق شامل ۳۵ گویه بود که برای ندازه‌گیری متغیر سازمان‌های مردم نهاد ۱۰ گویه و برای اندازه‌گیری متغیر تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری به طور کلی ۲۵ گویه مطرح شد به طوری که برای هر یک از مولفه‌های حکمروایی خوب شهری شامل مشارکت قابلیت اطمینان» شفافیت, پاسخگویی و کارآئی ۵ گویه در نظر گرفته شد. برای معتبرسازی مقیاس تحقیق» از رویه‌ی استخراج اجزای متغیرهای مورد اندازه‌گیری از پژوهش‌های نجام شده و آن گاه بومی‌سازی آن با بهره‌گیری از نظرهای متخصصان و تیز نمونه‌ای مقدماتی استفاده شده است. بر این اساس آرزیابی دو ویژگی اعتبار محتوایی و مقیاس اندازه‌گیری به صورت قضاوت کیفی بوده است. یعنی پرسشنامه‌ی تحقیق حاضر دارای ۲ اعتبار محتوا بوده است» زیرا اجزا متغیرهای مورد اندازه‌گیری از پژوهش‌های مربوطه‌ی تحقیق گرفته شده و سازه‌های پرسشنامه‌ی نیز از سوی عضای نمونه‌ی آماری به درستی درک شده‌اند. بدین منظور پرسش نامه ی طراحی شده, به صورت پیش آزمون در اختیار ۱۰ نفر از ستادان و خبرگان قرار گرفت؛ آن‌گاه پس از ایراد گرفتن‌های اصلاحی و تعدیل موادی از آن‌ها مجددا در اختیار تعداد ۳۰ نفر از اعضای جامعه‌ی آماری مقدماتی قرار گرفت و طبق نظرهای اصلاحی اين گروه نیز از مرتبط بودن سوالات با توجه به جامعه‌ی آماری مورد مطالعه اطمینان حاصل شد. در نهایت» پرسشنامه‌ی نهایی طراحی و برای جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. همچنین» با استفاده ز نرم افزار 52585 میزان آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق اندازه‌گیری شد که نتایج آن در جدول ۱ ارائه شده است. نتایج نشان بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. در ۳ می‌دهد که میزان الفای گرونباخ برای تمامی متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش, بالاتر از ۰. ۷ می‌باشد» لذا از پایایی قابل قبولی در این تحقیق, جامعه آماری برابر با ۱۵۰ نفر(تعداد سازمانهای مردم نهاد فعال در شهر تهران) می‌باشد که با استفاده از معادله کوکران» تعداد افراد آزمودنی (نمونه آماری) برابر با ۱۰۹ نفر ارزیابی شده‌اند. در این مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه گیری, ۹ نفر نمونه آماری از بیست و دو منطقه شهر تهران انتخاب شدند. چهت انتخاب حجم نمونه از رابطه کوکران استفاده گردید. در زیر در این رابطه داریم» : حداقل حجم نمونه, 77: حجم جامعه آماری» #: مقدار متغیر نرمال واحد متناظر با سطح اطمینان :۱-۵ 96 .1 در نظر گرفته می‌شود» ۶: میزان اشتباه مجاز معادل 05 .0 ۲: برآورد نسبت صفت متغیر و :۰۱-0 (0.5 0.5 1.96) +(15071) ۷ 0.05(2) ۰ 100+ (1- ۶207 به منظور آزمون فرضیات تحقیق از آزمون رگرسیون تک متغیره در نرم افرار 5255 نسخه ۲۲ استفاده شد که نتایج آن در ادامه ارائه فرضیه اصلی: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیر وابسته حکمروایی خوب شهری را دارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۳ می‌توان گفت که مدل ارائه شده با دقت بالایی برازش شده و از سوی دیگر» مقدار ضریب تعیین تعدیل شده (۰. 4۵۳۲ گواه بر این واقعیت می‌باشد که متغیر مستقل در حدود ۵۳ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۰۹۸) نیز چون بین ۰۱ ۵ تا ۲. ۵ می‌باشد» پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود ندارد. سطح معنی‌داری مقدار ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد نشان می‌دهد که این متغیر مستقل در مدل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته حکمروایی خوب شهری» نقش دارد. از سوی دیگر سطح معنی‌داری عرض از مبدا نشان می‌دهد که مدل رگرسیونی دارای عرض از مبدا نیز می‌باشد. همچنین» ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد با علامت مثبت گزارش شده است و نشان دهنده رابطه مستقیم بین این ضرایب با متغیر وابسته می‌باشد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته می‌شود. فرضیه فرعی اول: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری مشارکت کلان شهر تهران نقش دارند. ۳ ضریب انحراف معیار آزمون ۲ | سطح معناداری نتیجه سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیر وابسته مشارکت را دارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۲۷۱) می‌توان گت که مدل:ازاقه ده .یا دقت بالانی بزازش قلده بو از سوی هیگر مهار قرب کین سل شده (۰. ۷۴۴ گواه بر این واقیت می‌باشد که متغیر مستقل در حدود ۲۴ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۱۰۸) نیز چون بین ۰۱ ۵ تا ۳. ۵ می‌باشد» پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود نذارد سطم متی‌داری مقدار ریب مققیر مستقل سازمانهای مردم آنیا نان می‌دهد که این شتیر مستقل ,خر سل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته مشارکت» نقش دارد. از سوی دیگر» سطح معنی‌داری عرض از مبدا نشان می‌دهد که مدل رگرسیونی دارای بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. ک عرض از مبدا نیز می‌باشد. همچنین» ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد با علامت مثبت گزارش شده است و نشان دهنده رابطه مستقیم بین این ضرایب با متغیر وابسته می‌باشد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته می‌شود. فرضیه فرعی دوم: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری قابلیت اطمینان کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیروابسته قابلیت اطمینان را دارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۴۷۵) می‌توان گفت که مدل ارائد شده با دقت. بالایی برازن ۸ ات وی گس ارلاضریب تعیین تعدیل شده (۰. ۴۶۱): گواه بر این واقعیت می‌باشد که متغیر مستقل در حدود ۴۶ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۰۹۷) نیز چون بین ۱. ۵ تا ۲. ۵ می‌باشد» پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود ندارد. سطح معنی‌داری مقدار ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد نشان می‌دهد که این متغیر مستقل در مدل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته قابلیت اطمینان؛ نقش ندارد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته نمی‌شود. فرضیه فرعی سوم: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری شفافیت کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیر وابسته شفافیت را دارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۳۳۱) می‌توان گفت که مدل ارائه شده با دقت بالایی برازش شده و از سوی دیگر» مقدار ضریب تعیین تعدیل شده (۰. ۳۲۹ گواه بر این واقعیت می‌باشد که متغیر مستقل در حدود ۳۳ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۲۵۰) نیز چون بین ۰۱ ۵ تا ۲ ۵ می‌باشد. پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود ندارد. سطح معنی‌داری مقدار ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد نشان می‌دهد که این متغیر مستقل در مدل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته شفافیت» نقش ندارد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته نمی‌شود. فرضیه فرعی چهارم: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری پاسخگویی کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیر وابسته پاشخگویی زا ذارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۲۶۸) می‌توان گفت که مدل ارائه شده با دقت بالایی برازش شده"واز سوی دیگر» مقدار ضریب تین تعدیل شده (۰. ۳۵۳ گواه بر اين واقعیت می‌باشد که متغیر مستقل در حدود ۲۵ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۲۱۱) نیز چون بین ۵.۱ تا ۲. ۵ می‌باشد» پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود ندارد. سطح معنی‌داری مقدار ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد نشان می‌دهد که این متغیر مستقل در مدل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته پاسخگویی» نقش دارد. از سوی دیگر» سطح معنی‌داری عرض از مبدا نشان می‌دهد که مدل رگرسیونی دارای عرض از مبدا نیز می‌باشد. همچنین» ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد با علامت مثبت گزارش شده است و نشان دهنده رابطه مستقیم بین این ضرایب با متغیر وابسته می‌باشد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته می‌شود. فرضیه فرعی پنجم: سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری کارآئی کلان شهر تهران نقش دارند. عرض از مبدا 5 .2 2 .0 6 .24 خز هون سطح معناداری آماره ۳ کمتر از ۵ درصد بوده و نشان می‌دهد که فرضیه با ۹۵ درصد اطمینان پذیرفته شده و بین متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد توانایی پیشی‌بینی تغییرات متغیر وابسته کارآئی را دارد. همچنین با توجه به ضریب تعیین (۰. ۱۵۳) می‌توان گفت که سل اژاقه شنه با حقت‌یالایی برازش قده راز سوی ,جیگ نار ریب قیین قدیل فنده (۸ 1۴۹): گواه پرائن واقتیت می‌باقد که متغیر مستقل در حدود ۱۵ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. مقدار آماره دوربین-واتسون (۲. ۱۶۴) نیز چون بین ۰۱ ۵ تا بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. سس ال ۱۳۵ ۲ ۵ می‌باشد. پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین متغیرها مشکل وجود خود همبستگی سریالی در اجزای اخلال رگرسیون وجود ندارد. سطح معنی‌داری مقدار ضریب متغیر مستقل سازمان‌های مردم نهاد نشان می‌دهد که این متغیر مستقل در مدل رگرسیونی ارائه شده بر متغیر وابسته کارآئی» نقش ندارد. نتیجه: این فرضیه پذیرفته نمی‌شود. هدف اصلی این مطالعه» بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران بود. برای نیل به این هدف شش فرضیه آرائه گردید و با تنظیم پرسشنامه محقق ساخته و جمع‌اوری داده‌های واقعی از مدیران سازمان‌های مردم نهاد مناطق بیست و دو گانه کلان شهر تهران» این فرضیات مورد ارزیابی قرار گرفتند که در ادامه به تبیین نتایج به دست آمده از این * .در فرضیه اصلی بیان شد که "سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران نقش دارند. " سطح معناداری آماره 3 در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در کلان شهر تهران نقش دارد. نتایج نشان می‌دهد که راه تحقق حکمروایی خوب بر عرصه شهرها بعنوان فضاهایی محلی نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت‌هایی است که درقانون اساسی» تجربیات یکصد ساله محلی‌گرای شواریی (انجمن بلایه» انجمن شهر شورای اسلامی) و تجربیات جهانی در بحث سازمان‌های مردم نهاد نهفته است. بطور قطع ورود به عرصه مدیریت شهرها با زویکردی. مشارکتی نیازمند قالبی کارآمد است که بر حگ تک وهای اییشرفته: این قالب: حکمروایی خوب: قهزی است: که سازمان ملل بعنوان متولی سیاست‌های جهانی, برای ایجاد توسعه؛ آن را به تمام کشورهای دنیا پیشنهاد می‌کند. بنابراین» سازمان‌های مردم نهاد با افزایش سرمایه اجتماعی» افزایش پاسخگویی مدیران محلی جذب نخبگان اجتماعی و هدایت آنان در اداره امور شهر و همچنین ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی در کلان شهر تهران موجبات تحقق پذیری حداقلی حکمروایی خوب شهری را فراهم * .در فرضیه فرعی اول بیان شد که "سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری مشارکت کلان شهر تهران نقش دارند. " سطح معناداری آماره در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد» سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری مشارکت کلان شهر تهران نقش دارد. مدیریت شهری در امر مشارکت و تفویض اختیارات» به رفع ابهامات قانونی» افزایش منابع آموزشی و پژوهشی بومی شده» نیاز دارد بنابراین» دولت می‌تواند با بازنگری در قوانین و مقررات جاری کشور و اصلاح رویه‌های اداری در این فرایند مثرثمر باشدواختیارات نهادهای مدنی همانند سازمان‌های مردم نهاد را افزایش داده و به مثابه حکومت‌های محلی و مطلوب و با بهره‌گیری از شاخص‌های حکمروایی خوب شهری» مشکلات مدیریت شهری را با مشارکت خود اهالی برطرف نماید. * .در فرضیه فرعی دوم بیان شد که "سازمان‌های مردمانهاد در تحقق‌پذیری قابلیت اطمینان کلان شهر تهران نقش دارند. " سطح معناداری آماره 3 در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری قابلیت اطمینان کلان شهر تهران نقش ندارد. آنچه از نتایج این فرضیه بر می‌آید این است که در حال حاضر سازمان‌های مردم نهاد از جایگاه مناسبی برخوردار نیستنده به‌طوری که سرمایه اجتماعی که زیربنای هرگونه حرکتی جمعی و علی‌الخصوص فعالیت‌های داوطلبانه به شمار می‌آید در جامعه در سطح نازلی قرار دارد. لذا با وجود تمایل بالای افراد به شرکت در این گونه فعالیت‌ها بدلیل پایین بودن سطح اعتماد و قابلیت اطمینان در جامعه و عدم وجود ارزش‌های مثبت جمعی مشترک» این تمایلات به فعالیت‌های عینی و عملی تبدیل نشده و در سطح خواسته‌های ذهنی افراد باقی مانده است. در چنین شرایطی نمی‌توان از جنبش سازمان‌های مردم نهاد تأثیرگذاری قابل توجهی * . در فرضیه فرعی سوم بیان شد که "سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری شفافیت کلان شهر تهران نقش دارند. " سطح معناداری آماره ۳ در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری شفافیت کلان شهر تهران نقش ندارد. درصد کمی از افراد در درون سازمان‌های مردم نهاد» معتقد به نار گذاری این سازمان‌ها در حوزه شفافیت حاکمان هستند و به فعالیت در حوزه سازمان‌های مردم نهاد برای ایجاد شفافیت در مراجع دولتی تمایل چندانی نشان نمی‌دهند.» زیرا مشکلات موجود بر سر راه فعالیت سازمان‌های مردم نهاد در تهران و نیز مخاطرات ناشی از ورود به حوزه‌های سیاسی و عدم قدرت و جایگاه این سازمان ها در شرایط فعلی باعث شده که از تأثیرگذاری قابل توجهی در حوزه شفافیت برخوردار نباشند. کسب موفقیت و توسعه در این امر نیازمند تنفید قدرت به این سازمان ها برای فعال کردن نظارت همگانی و افزایش شفافیت می‌باشد. ۰ در فرضیه فرعی چهارم بیان شد که "سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری پاسخگویی کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره 3 در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری پاسخگویی کلان شهر تهران نقش دارد. سازمان‌های مردم نهاد با جذب نخبگان اجتماعی و هدایت آنان در اداره امور شهری موجب شدند که روحیه ی پرسشگری جامعه را افزایش دهند و این افراد با استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی نظیر شبکه‌های اجتماعی, توانستند پرسش خود را به گوش حاکمیت برسانند و از این طریق حکمرانان شهری مجبور به پاسخگویی شدند و این بعد مهم از حکمروای خوب ۰ در فرضیه فرعی پنجم بیان شد که "سازمان‌های مردم نهاد در تحقق‌پذیری کارآئی کلان شهر تهران نقش دارند. سطح معناداری آماره ۳ در آزمون رگرسیون نشان داد که در سطح معناداری ۹۵ درصد» سازمان‌های مردم نهاد توانایی بر تحقق پذیری کارآئین نقش ندارد. عدم تاثیر سازمان‌های مردم نهاد در تحقق کارائی مطلوب در کلان شهر تهران را می‌توان به دلایلی همچون ضعف ساختاری سازمان‌های مردم نهاده ضعف اعتماد اجتماعی به آنان» مشکلات اقتصادی فعالیت‌های داوطلبانه» عدم کارکردهای حرفه ای سازمان‌های مردم نهاد در شکل دهی به جامعه مدنی نسبت داد. از مجموع مواردی که در بخش پیشینه پژوهش مورد بررسی قرار گرفت برخی را می‌توان به عنوان پیش نیاز و برخی دیگر را جز مکمل آن در تحقق‌حکمروایی‌خوب شهری قلمداد کرد. بررسی و تحقیقی که در هند.در رابطه با حکمروایی شهری صورت گرفته و درآن بر تمرکز زدایی تأکید بسیاری شده بود در زمینه تحقق حکمروایی‌خوب شهری حائز اهمیت‌بسیاری است اما نباید از یاد برد که در ایجاد تمرکز زدایی در کشورمان باید هم منابع و هم اختیارات واگذار گردد. موردی که در تجربه مینیا پلیس آمریکا مورد تأیید قرار گرفت. به هر رو موارد زیر را می‌توان از مقایسه مجموع یافته‌های پژوهش با تحقیقات سایر پژوهشگران استنتاج کرد: - توجه به پاسخگویی به عنوان یکی از معیارهای حکمروایی خوب شهری و ناز و کارهای آگاهی بخشی به عنوان کلید موفقیت - کاهش فساد شفافیت بوروکراسی به عنوان برخی اهداف حکمروایی شهری - توجه به خواسته ها و نیازهای مردم و شهروندان و ایجاد فرصت تصمیم گیری و فرصت زندگی برابر برای مردم با ذکر این نکته که لازمه‌ی این امر ظرفیت سازی می‌باشد. همچنین در تکمیل این مورد باید اضافه کرد تنها فرصت برابر کفایت نمی کند بلکه باید - نکته بعدی این است که لازمه‌ی موفقیت در ظرفیت سازی منوط به تقویت اصول حکمروایی می‌گردد که با توجه به مورد پیش گفته مشخص می‌گردد که بین ظرفیت سازی و تقویت حکمروایی خوب شهری ارتباط متقابل وجود دارد. به عبارتی ظرفیت سازی کمک می‌کند که توانائیهای مردم شناسایی شود. همچنین به تقویت همکاری‌های دولت با جامعه مدنی نیز یاری می‌رساند که‌عمدتا در تعاریف مربوط به حکمروایی هم گنجانده شده است. لازم به یادآوری است که همراه ظرفیت سازی نیازهای ظرفیتی چون نهاد سازی,» ظرفیت سازی اجتماعی (ایجاد فرصت در بخش‌های عمومی و خصوصی) نیز مطرح می‌گردد. - اصلاحات نهادی و اصلاح ساختارها به منظور تحقق حکمروایی مطلوب بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری. سر اه ۱۳۷ در نهایت بایدبه این موضوع آاشاره کرد که الگو و ساختار مدیریت شهری تهران در سطوح محلی نیازمند تقویت جایگاه و نقش سازمانهای مردم نهاد و مشارکت اجتماع محلی, حاکمیت چند سطحی و چند عاملی برای مدیریت شهری کار آمد و اثربخش با تقویت شاخص‌های حکمروایی شهری مشارکت شهروندان» مسوولیت پذیری» شفافیت» پاسخ گویی و کارائی می‌باشد. تقویت حکمروایی خوب شهری در مقابل رویکرد مدیریت شهری دولت محور نیازمند وجود یک عزم سیاسی و اراده قوی در سطوح بالای حاکمیت و به خصوص بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه» می‌توان پیشنهادات زیر را ارائه نمود: ۱ برگزاری نشست هایی از سوی اعضای شورای اسلامی شهر تهران با اعضای مجلس شورای اسلامی در خصوص مسائل پیش روی مدیرت محلی و سازمان‌های مردم نهاد در شهر تهران انجام پژوهش‌های علمی برای بسط و واکاوی شاخص‌های حکمروایی خوب در تهران تعیین اهداف حکمروایی مطلوب در شهر تهران و معیارهای فعالیت این نهاد پیگیری جدی تحقق مدیریت مبتنی بر ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد و ایجاد حساسیت در میان تمامی اقشار تهیه سند بالادست که جایگاه و کارکرد مدیریت محلی را مبتنی بر نظام تقسیم کار مطلوب و شرح آن در مدیریت و ساختار اجرایی کشور در چارچوب چشم انداز ۲۰ ساله مشخص نماید ( به صورت شفاف به وظایف سازمان‌های مردم نهاد اشاره شود. ) ۶ تعیین تکلیف و تصمیم گیری جدی برای تأمین منابع درآمدی پایدار و سازنده برای سازمان‌های مردم نهاد ۷ توسعه اختیارات» تشکیلات و بودجه‌های فرادستی برای سازمان‌های مردم نهاد ۸ انجام آزمایشی تحقق حکومت محلی مطلوب در شهر تهران برای یک دوره ۵ ساله و در نهایت تدوین قانونی پویا و سازگار با ۹ پذیریش شکل گیری حکمروایی مطلوب بعنوان یک اصل اساسی در مدیریت خوب شهر تهران ۰ جلب مشارکت‌های مردمی و افزایش سرمایه‌های اجتماعی موجود برای تحقق پایدار سیاست‌های اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و ۱ پیروی از سیاستهایی که بر مبنای آن» کلیت منطقه کلان شهری تهران از کارایی و اثر بخشی لازم برخوردار باشند. کلانشهر تهران» مجله نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی » شماره ۰۴۵ صص ۱۷ - ۲۹۳ ابراهیم زاد» عیسی و اسدیان» مرتضی(4)۱۳۹۲ تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری -حکمروایی خوب شهری در ایران مورد شناسی احمدی پور زهرا افتخاری» عبدالرضا عظیمی آملی» جلالپورطارهری, مهدی(۱۳۹۱) ارائه الگوی مناسب حکمروایی خوب روستای در برک پور ناصر و اسدی» ایرج (۱۳۸۸). مدیریت و حکمرانی تسهری. تهران» دانشگاه هنر. معاونت پژوهشی برک پور ناصر(۱۳۸۵)» حکمروایی خوب شهری و نظام اداره شهر ها در ایران» مجموعه مقالات کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری, بوچانی» محمد حسین(۱۳۸۶) لزوم یا زیینی محتوایی مدیریت کلان تسه روزنامه اعتماد, شماره ۰۱ ص۴ پرهیزگار» اکبر و کاظمیان» غلامرضا (۱۳۸۴» «رویکرد حکمروایی شهری و ضرورت آن درمنطقه کلان شهری تهران»» فصلنامه پورمحمدی محمدرضا حسین زاده دلیر کریم» پیری عیسی(۱۳۸۹) حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی: آزمون نظم نهای- فضایی ارتباظی و فاعلیت مندی غبر اقتصادی لالج هو رح 09 شهر تبریز نشریه مطالسات معرافیایی ساطق خشکت. رزینی» محسن» ورواویی» اکبر غلامی» احسان(۱۳۹۷)» تاثیر مشارکت سازمان‌های مردم نهاد در ارتقای ایمنی ترافیک تهران روستایی» شهریور؛ اندستا فروغ؛ (۱۳۹۷)امکان‌سنجی, کاربرد مدل حکمروایی شهری مشارکتی در سطح واحد همسایگی برنامه در تبریز (مطالعه موردی: منطقه ۲) مجله: پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری» دوره ششم صص ۶۷۵ - ۶۹۴ صرافی مظفر(۱۳۸۷)» « ساماندهی سکونتگاههای غیر رسمی کشور در پرتو حکمروایی‌خوب شهری»» نشریه هفت شهر شماره ۲۳-۲۴ رضایت شغلی از طریق مدل معادلات ساختاری. جامعه شناسی نهاد اجتماعی» ۸(۳)» صص ۰۱۵۷-۱۳۳ محبوبی» سحر؛ : حبیبی» داوود؛ (۱۳۹۸) تبیین رابطه حکمروایی خوب شهری و رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری (مطالعه موردی: شهر دوگنبدان)مجله: مطالعات محیطی هفت حصار "شماره ۳۰ صص ۴۷ تا ۵۸ مشکینی ابوالفضل, پورموسوی سید موسی» موذن سهراب(۱۳۹۳)ارزیابی الگوی مدیریت محله مبتنی بر شاخصهای حکمروایی مطلوب شهری مطالعه موردی: محله اوین» تهران» فصلنامه مطالعات شهری,» دوره ۲ شماره ۶صص ۳۱-۴۲ مقیمی» سید محمد. (4)۱۳۸۰ مدیریت دولنی و سازمانهای محلی با نگاه ی به ایران» دانش مدیریت» شماره ۵۵ سال چهاردهم موحد علی» کمان رودی» موسی» ساسان پور فرزانه» قاسمی» سجاد(۱۳۹۴» بررسی حکمرایی خوب سهری در مرحله‌های سهری (مورد مطالعه منطقه ٩۱۹ سهرداری تهران)» سال ۲ شماره۷» صص ۰۱۷۶-۱۴۷ موسوی, میر طاهر(۱۳۹۱) درآمدی بر مضارکت اجتماعی. تهران:انتشارات جامعه شناسان» ص۸ مهارتی» یعقوب» هنزایی» وحید حمیدی, مجتبی(۱۳۹۱) ارزیابی برنامه‌ریزی راهبردی بر اساس حکمروایی خوب شهری» مطالعه تطبیقی برنامه ریزی‌های تهران و مشهد چهارمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری» مشهد مقدس» ص۵ وحید» مجید حبیبی» مسعود(۱۳۹۵) ارزیابی نهادی حکمروایی سهری در تهران با تاکید بر نظارت همگانی» دوره۲. شماره۴, بررسی تفش سازمان‌های مردم نهاد در تحفق پذیری حکمروایی خوب شهری. سره ۱۳۹ وروایی» اکبر» محمدی, همت» نوریان» ایوب(4۱۳۹۵ مشارکت سازمان‌های مردم نهاد در فرآیند کیفری» فصلنامه حفوتی خصوصی و کیفری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیات» شماره۰۲۸ صص ۴۳-۲۷. - یغفوری» حسین» اسکندری ثانی» محمد. ارشد. حامد(4)۱۳۹۵ تحلیل جایگاه حکمروایی شسایسته سهری و برنامه‌ریزی راهبردی 4 مطاکع120عصدط صز خصعصععمصعد عاکد ی فنامک مدای +ععصفه همع صل عزعنی ۸ ,(ر۲۰۱۰) .13 .5 صه‌نتاط ۰ - [۹آع0اد 12600 :6 260 عطا که ونلنطهاسامع۸ فصه صمناه‌مننن22 ,(2000) ,ص11 ,تقاط - .0 5006066 ۳196167 ,21-39 :۳8 م1 .370 ,28 ۷۵1 ,06۷61005066 ۷۵۳۵ ,کع ناهام جنگ صز عع هدع 60 :1260020606622220 ۷۷270 1۵ ,(2007) و 8 11600 6 بل ,فنتص3 ۵ ۷۷۰ بلقهطمط ,7060802 ۰ - وین .10 100 عصنطاعه ۷۷ ,۸770ک۹ت] +صععسط اک مععاج ,مقس 60 606 م29 ما کعط ۸00۳02 10۳-۲ 3101 01 آقدس 30 ,لهد 130 کعاهاک و۸ 0عع1ع5 صز کهآ 3160 ۲۰۰۵(۰) بخ2ه 810 ,1۵660 ۰ - ب۵ 01 3105://۰ ۳6۵ 3060 . ماه ص0۳ مدع 310606 (۲۰۱۶) 2 36 ,8طق ‏ - ناغم عع0قا موز 1656 تصمنی توص ععصقصتمع هط #ممع عصندعنک 1,ر2006)د 510 0ع0دع - ,837087370 پمن[70 عناط2 عاهند 6 و ۷067 جعامعنی نز صمناهاه۷ه ها هه صمناه‌منناحه0 ,۸13 اواژ هب نصت] پورمسط ععص دم ۵۳۵ صوع 2۳0 عللم11 ,2007 ,18-19 اطقفحصقل کتهع31 عزناساماه/2 ۰ - 3132705 .2/0 بطاهوه5 مصقلفآ [لططق< .3/0 بصقطک رهگ .30 مصقصطهط مصقطاطانگ کتا ۸ 3/0116 - 5000 عقق ۸ :0۳062 و1۵۳5 بصماه‌ نامهم ه هنز ععصق 6 مع 000ع که صمناهحله۳۷ ,(۲۰۱۸), ۱۳۳-۷ (۹۵)۲۰۱۸ 000965 0ص 207 ۳0۳۵۶۲ مطفعلوهاآععد2 ۶ !1۵۳۵ له52 1/300۳ 7 006 و۲6۶ ملاع ۷عل ۳۷6 امک تمط گم عصنصععه چصقص 1۵۵ ,ر2007) کارع 6 3/0590 - -ع5136 156 0۷۵۳۵۲۵ لمدمزعع وصه صعطرتآ اه م1 هدام[ ۸ ناه 2۳960۵05 1۵۳ 3۳۵02760 0 له 60۵۳۵1262 ۵۵م6 فصه ععصمصهعمی ,(1999) و +کصطمل محقطقتی 6 نا ,ما25 - 1-7 .80 020808 ق0113 ,00600673376 من نها 12 310۰ .معط بن‌ناه2 ,کع نا ۳6۳506 آهصنع ۸۶ ,130۵ ,3/05076 هذ 6۳206 مع فصه عصتصصفام صهطا ۵۵ تجاعنوی نکن که عمط ,(۲۰۰۸) بس عتتطعقل0ه ۰ - ,۸57۸ « مناد منصه ات وصه ۲ 0عصد ۳10 بهزک۸ اکعطانمگ صز ععصق 606 ۳۵۵۵ ۲۰۱۰(۰) کل 58608۷۰ - ۰( ) .3 .5 ,51630 ۵ و بش۸ ,۳616750 و 8 ,3/3000 و بل ۳0۵۳965 وب ,051005اذ۳ و بش۸ بط ,1306۲ - ۲01-1 لذمی مه کدمنامع26 نعصعادرومه معلصسی 1۵۳۴ ععصق 6 0ع 00مع هصنکده/1 ۱۰۵-۰ ,۲۹ ,86 3ذ ان لدع دمن نم طامل6 بصع امک عطا هنز کعتتصتصحصم 1176 6 ناهتانصز ععص2 ی صعطارتآ 15۵ .ع همع همم و کعناعنهادتقط0 .(2000) 173102 - هی اک ۳2ص 0 6ع۲ع عهتصصفام هنز کععناه۳م ا65ظ نون هط عطا ص21 .(۲۰۱۱) ۳۰ 8 ,۵۵8 - ۶۸۰ ,(۷۷)۴ مطمناهنمدع۸ وصتصص21 صعخعص۸ عطا ۶ه لمصسهل دعنن کتآ «مزقص ۳۳۵ کاآنوم 60۷6۳۵66 000ع ۵۳ عمط عطا عنام ,ر۲۰۱۵), علزه۸ منطقللاط مقطعع۳۵۳ بصقکط1 ,3090۵ . ک2کتا۵ ٩ ۰ - ۱۱۰-۱ (۲۰۱۵) مد لاسما حمناهصوگص خصعصحص م0 مصقاعفله2 ص اعضا "عصععنان

نظام اداره امور شهر در طی صد سال گذشته به جهت ضعف نهادهای مدنی و محلی، نداشتن جایگاه تعریف شده تشکیلاتی در سلسه مراتب تشکیلاتی کشور و عدم مشارکت در برنامه ریزی به واسطه ماهیت برنامه ریزی متمرکز و از بالا به پایین باز مانده است. امروزه کلانشهر تهران بعنوان کلانشهری که می بایست نقش بین المللی در سطح منطقه و نقشی ملی در داخل کشور ایفا کند، برخوردار از مسائل و مشکلات عدیده است، که عمدتا بواسطه عدم توسعه اجتماعات محلی و شکل گیری حکمروایی خوب شهری است.از این رو در این پژوهش سعی بر آن شده است که به نقش وجایگاه سازمان های مردم نهاد به عنوان یک ظرفیت نهادی در تحقق و بهبود فرآیند حکمروایی جهت افزایش مشارکت اجتماعات محلی پرداخته شود. پژوهش حاضر از منظر هدف ، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده توصیفی - پیمایشی است .برای دستیابی به این هدف ، نمونه ای از مسئولین و فعالین سازمان های مردم نهاد کلان شهر تهران ، انتخاب و مورد پیمایش قرار گرفته است. جامعه آماری شامل مدیران سازمان های مردم نهاد مناطق 22 گانه کلان شهر تهران (150 نفر)می باشندکه با استفاده از معادله کوکران، تعداد نمونه آماری برابر با 109 نفر ارزیابی شد. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه گیری، 109 نفر نمونه آماری از بیست و دو منطقه کلانشهر تهران انتخاب شدند و برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از آزمون رگرسیون در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها نشان داد که به طور کلی سازمان های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری کلان شهر تهران نقش دارند،اما این سازمان ها با وجود آن که بر تحقق پذیری مولفه های مشارکت و پاسخگویی کلان شهر تهران مثمر ثمر می باشند، اما در برآورده ساختن مولفه های قابلیت اطمینان، شفافیت و همچنین کارآئی نقش قابل قبولی ندارند.

328279

رئیس اداره استاندارد اداره کل پژوهش و نو آوری» نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی» دانشگاه آزاد اسلامی» واحد علوم و تحقیقات تهران هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و به منظور ارائه تصویری عینی از فعالیت‌های علمی - پژوهشی آنها انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف» کاربردی و از نظر روش با رویکردی توصیفی - تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه تولیدات علمی ارائه شده در نخستین جشنواره ملی علمی - پژوهشی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است. اطلاعات مورد نیا برای این پژوهش از بانک اطلاعاتی جشنواره گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از نسخه ۱۸ نرم‌افزار اس" پی. اس. اس. اشتفاده گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدای تأسیس این نهاد تا پایان سال ۹ در مجموع ۴۶۹ اثر علمی تولید کرده‌اند. میزان تولیدات علمی در قالب مقاله نسبت به سایر مدارک علمی» بیشتر بود. همچنین بیشترین میزان تولیدات علمی به سال ۱۳۸۹ و کمترین میزان تولیدات علمی به سال ۱۳۸۱ اختصاص داشت. تولیدات علمی کار کنان در تمام سال‌های مورد برزسی (به‌جز سال ۱۳۸۳):دازای ضریب رشد مثبت بود. سال ۲ با ضریب رشد ۱۸۸ و سال ۱۳۸۳ با ضریب رشد ۰/۳۹- به ترتیب دارای بیشترین و کمترین ضریب رشد بودند. نتایج آزمون کای‌اسکور نشان داد بین متغیرهای جنسیتو رشته تحصیلی با نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین» بین متغیر میزان تحصیلات و نوع تولیدات علمی نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. اصالت ا/ارزش: تا کنون درباره وضعیت تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پژوهشی انجام نشده است. بنابراین» نتایج پژوهش حاضر می‌تواند ابزاری مفید و کارآمد برای مدیران» سیاستگذاران و کلیدواژه‌ها: تولیدات علمی» علم‌سنجی» کتابداران» کتابخانه‌های عمومی» نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های‌عمومی 65 اطا۷اط 20 5616066 ۱۳۵۲/۵/۵ ۳۵362/6۵۳ فصلنامه علمی- پژوهشی 0 کعاله انا علاط ۱۲۵ ۵ 30۲02 رااهانه 71۳۵ دوره ۱۹ شماره ۳ پیاپی ۷۴ پاییز ۱۳۹۲ 3 ۴۵ ۸۱۵.74 50060557۷6 ,۸۵.3 ,19 ۱۷۵/۰ نمایه‌شده در 0ا5, کار ۱/۵9۲۵ 0 2 ۱56 ,510 ۱ ۱۵۵۵۵ انسان امروزی در عصری به سر می‌برد که اطلاعات یکی از کلیدی‌ترین عناصر آن محسوب می‌شود (دهقان» ۱۳۸۶) و پیشرفت در عرصه‌های مختلف اجتماعی» اقتصادی» سیاسی و فرهنگی بدون اطلاعات میسر نخواهد بود. به همین دلیل» امروزه تولید و مصرف اطلاعات در جوامع گوناگون, از جمله شاخص‌های رشد و توسعه‌یافتگی کشورها محسوب می‌شود (موسوی موحدی,» کیانی بختیاری و خان‌چمنی» ۱۳۸۲). اهمیت تولید اطلاعات علمی و نقش انکارناپذیر آن در توسعه پایدار تا بدان حد است که بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا حجم عظیمی از سرمایه‌های ملی خود را صرف توسعه پژوهش می‌کنند (بذرافشان و مصطفوی, ۰ از این رو اهمیت دادن به امر تحقیقات و افزایش فعالیت‌های پژوهشی سبب توسعه و پیشرفت کشورها شده و خودکفایی و استقلال را برای کشورها به ارمغان می‌آورد (دریش و همکاران!» ۷ امروزه واژه تولیداغلم در ادبیات کشور جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است؛ به‌طوری که تولید علم و جنبش نرم‌افزاری» اذهان تمام سیاست گذران و برنامه‌ریزان امور علمی و پژوهشی کشور را به خود مشغول داشته است و در جای جای مستندات علمی و برنامه‌های توسعه و سند چشم‌انداز و افق‌های آرمانی کشوز ارتقا تولید علم و احراز جایگاه نخست علمی هدف گذاری شده است. بحث تولید علم در دانشگاه‌های کشور در سال ۱۳۶۵ و در دانشگاه تهران مطرح شد اما در آن زمان در حد یک واژه باقی ماند. این بحث در سال‌های ۱۳۷۳۲ به گونه‌ای جدی‌تر دنبال شد و از سال ۱۳۷۹ به بعد» بحث تولید علم درپی تأکید و اصرار مستمر مقام معظم رهبری» توسط حوزه پژوهشی وزارت علوم» تحقیقات و فن‌آوری در قالبی نو مطرح گردید (موسوی موحدی» کیانی بختیاری و خان‌چمنی» ۱۳۸۲). تدوین ساختاری منسجم در رتبه‌بندی مجلات و همایش‌های علمی» شکل گینری و ظهور مجلات علمی جدید (علمی - پژوهشی يا علمی- ترویجی) و برپایی منظم همایش‌های علمی, از دستاوردهای این دورهاست که در حال ساظر یز استمزار دازد: (تصویریاقتستری واجهنانانسا ۱۳۸۶). اهمییت تولید علم و نقش آن در توسعه پایدار» موجب شده است فعالیت‌های علمی - پژوهشی که به تولید اطلاعات علمی منجر می‌شوند» در چند دهه اخیر بیشتر مورد مطالعه و بررسی قرار گيرند. نیمرخ تولیدات علمی کارکنان نبهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ‏ - یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای مطالعه و بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی» روش «علم‌سنجی» است. این روش جنبه‌های کمی را در تولید.» انتشار و استفاده از اطلاعات علمی تجزیه و تحلیل می‌کند. در چند دهد اخیر پژوهش‌های بسیاری در زمینه بررسی تولیدات علمی کشورها دانشگاه‌ها سازمان‌ها و نهادها انجام شده است. از بین مطالعات انجام شده آنچه بیش از همه با موضوع تحقیق حاضر مشابهت دارد» تحقیقات بیگلو (۱۳۷۵)» اکبری (۱۳۷۸)» مهراد و زاهد زاهدانی (۱۳۸۰)» تصویری قمصری و جهان‌نما (۱۳۸۶)» عصاره و باوی (۱۳۸۸)» فدائی و سسرزاده کیت ۳۸۸ 3],و کبرنگه" [۳۸۳) است, بروسی تسقیقانت سل کون فان ی دخنل "کت تولیدات علمی در قالب مقاله نسبت به سایر مدارک علمی» بیشتر است و همواره میزان تولید کتاب در سطح پایینی قرار داشته است. همچنین» نسبت چاپ مقاله در مجلات داخلی, از نتایج ارزیابی فعالیت‌ها و تولیدات علمی ضمن اینکه معرف وضعیت فعالیت‌های علمی- پژوهشی جامعه مورد بررسی است. می‌تواند عنصری مفید و کار آمد برای مدیریت» سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در امر تحقیق و توسعه باشد (دهقان. ۱۳۸۶). علاوه بر این» بررسی تحلیلی تولیدات علمی ضمن هدفدار کردن حرکت‌های علمی و تعیین اولویت‌های پژوهشی به شناسایی نقاط ضعف و کمبودهای موجود در تولید اطلاعات علمی منجر می‌شود (تصویری قمصری و جهان‌نما» ۱۳۸۶). در این پژوهش با تجزیه و تحلیل مدارک تولید شده توسط کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور (از نظر تعداد» نوع و سال انتشار مدرک) می‌توان تصویری عینی از وضعیت تحقیقات در کتابخانه‌های عمومی ارائه کرد و با شناخت نقاط ضعف و قوت» خطمشی تحقیقات آتی را طوری برنامه‌ریزی نمود که به پر شدن خلأها و تقویت نقاط ضعف بینجامد. انجام مستمر این ارزیابی‌ها و بهره گیری از نتایج آن در درازمدت می‌تواند موجب اعتلا و توسعه تولیدات علمی در زمينه کتابخانه‌های عمومی شود. با توجه به سابقه ديرينه کتابخانه‌های عمومی در ایران» انتظار می‌رود کارکنان آن نقش مهمی در روند پژوهش و به جریان انداختن چرخه تولید اطلاعات علمی کشور به خصوص در زمینه تخصصی خود داشته باشند. از آنجایی که تاکنون درباره وضعیت تولیدات علمی کارکنان کتابخانه‌های عمومی ایران تحقیق جامعی صورت نگرفته است در این پژوهش تلاش می‌شود ریت ؛تولید آنت اقلمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدا تا پایان سال ۱۳۸۹ مطالعه و با استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی به تصویر کشیده شود. به‌منظور دستیابی به هدف ۱. وضعیت تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور چگونه است؟ ۲. روند رشد تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور چگونه است؟ ۳ آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و جنسیت آنها تفاوت معناداری وجود دارد؟ ۴ آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و رشته تحصیلی آنها تفاوت معناداری وجود دارد؟ ۵ آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و میزان تحصیلات آنها تفاوت معناداری وجود این پژوهش از نظر هدف,.کاربردی و از نظر روش .با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کليه تولیدات علمی ارائه شده در نخستین جشنواره ملی علمی- پژوهشی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است. این جشنواره در خرداد ۰ توسط اداره کل پژوهش و نوآوری.ب زگزار شد او کارکنان شاغل در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آثار پژوهشی منتشر شده خود را در شش بخش کناب تأألیفی» کتاب ترجمه‌ای» پروژه تحقیقاتی» مقاله تألیفی در مجلات داخلی, مقاله ترجمه‌ای در مجلات داخلی, مقاله در مجلات خارجی,» مقاله در همایش‌های داخلی و مقاله در همایش‌های خارجی به دبیرخانهه جشنواره ارسال کردند. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از بانک اطلاعاتی جشنواره گرد آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیااز نسخه ۱۸ نرم‌افزار اس. پی. اس. اس استفاده در این بخش به پاسخ‌دهی به پرسش‌های پژوهش و ارائه یافته‌ها خواهیم پرداخت. پرسش اول پژوهش این است که وضعیت تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیمرخ تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ‏ مس چگونه است. در جدول ۱» میزان تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدا (سال ۱۳۸۱) تا پایان سال ۱۳۸۹ به تفکيیک سال تولید و نوع مدرک (کتاب» پروژه تحقیقاتی» مقاله مجله» مقاله همایش) ارائه شده است. این تولیدات شامل کتاب تألیفی» کتاب ترجمه‌ای» پروژه تحقیقاتی» مقاله تألیفی در مجلات داخلی, مقاله ترجمه‌ای در مجلات داخلی» مقاله در مجلات خارجی, مقاله در همایش‌های داخلی و مقاله در همایش‌های خارجی است. جدول ۱. میزان تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدا (سال ۱۳۸۱) تا پایان سال ۱۳۸۹ همانطور که در جدول ۱ مشاهده می‌شود کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدای تأسیس این نهاد تا پایان سال ۱۳۸۹ در مجموع ۴۶۹ مدرک علمی تولید کرده‌اند. از این تعداد» ۶۳ عنوان کتاب تألیفی» ۱۹ عنوان کتاب ترجمه‌ای» ۲۶ عنوان پروژه تحقیقاتی (پایان‌نامه و طرح پژوهشی)» ۲۳۶ عنوان مقاله تألیفی در مجلات داخلی,» ۲۱ عنوان مقاله ترجمه‌ای در مجلات داخلی, ۵ عنوان مقاله در مجلات خارجی» ۲٩ عنوان مقاله در همایش‌های داخلی و ۷ عنوان مقاله در همایش‌های خارجی است. با توجه به داده‌های جدول ۱» میزان تولیدات علمی در قالب مقاله تألیفی در مجلات داخلی (۲۳۶ مد رک) نسبت به سایر مدا رک علمی بیشتر است: جدول ۱ همچنین نشان می‌دهد که بیشترین میزان تولیدات علمی به سال ۱۳۸۹ (آخرین سال بررسی) و کمترین میزان تولیدات علمی به سال ۱۳۸۱ (اولین سال بررسی) اختصاص دارد. به بیان دیگر از کل تولیدات علمی (۴۶۹ مدرک علمی) ۱۵۰ مدرک مربوط به سال ۱۳۸۹ و ۸ پرسش دوم پژوهش این است که روند رشد تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور چگونه است. بای محاسبه روند رشد تولیدات غلمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های (میزان تولیدات علمی؛در سال‌موود نظر- میزان تولیدات علمی در سال قبل) در این تحقیق» برای سال ۱۳۸۱ به لحاظ اینکه سال پایه محسوب می شود» ضریب رشد صفر در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از محاسبه روند رشد تولیدات غلمی کارکنان نهاد سال ۱۳۸۱ ۱۳۸۲ ۱۳۸۳ ۱۳۸۴ ۱۳۸۵ ۱۳۸۶ ۱۳۸۷ ۱۳۸۸ ۱۳۸۹ نمودار ۱. ضریب رشد تولیدات علمی کار کنان نهاد:کتابخانه‌های عمومی کشور نمودار ۱ نشان می‌دهد که تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در تمام سال‌های مورد بررسی (به‌جز سال ۱۳۸۳) دارای ضریب رشد مثبت بوده است. بر اساس داده‌های تمودار ۵ سال۱۳۸7 با صریب رشد ۵۸۸٩ وسال ۱۳۸۳ با موایب رشد ۳۹ به ترتیب دارای بیشترین و کمترین ضریب رشد بوده‌اند. همچنین ضریب رشد سال ۰۱۳۸۴ ۰.۲۹» سال ۰۱۳۸۵ ۰.۹۴ سال ۱۳۸۶ ۰.۳۴ سال ۱۳۸۷ ۰.۶۲ سال ۰۱۳۸۸ ۰.۲۹ و سال ۱۳۸۹ ۰.۵۳ پرسش سوم پژوهش این است که آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و جنسیت آن‌ها تفاوت معناداری وجود دارد. جدول ۲ و ۳ در پاسخ به سوال سوم پژوهش مبنی بر اینکه «آیا بین تولیدات علمی کارکنان و جنسیت آن‌ها تفاوت معناداری وجود دارد؟» ترسیم شده است. جدول ۲. تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به تفکیک جنسیت همانطور که در جدول ۲ مشاهده می‌شود. از مجموع ۴۶۹.مد رک علمی تولید شده توسط کار کنان او 0 دزم جر کد) را کارکنان سرد تولید با توجه به جدول ۲ زنان در تولید مقاله همایش و پروژه‌های تحقیقاتی بیش از مردان فعالیت داشته‌اند و مردان نیز در تولید کتاب و مقاله مجلات بیش از زنان فعال بوده‌اند. برای اینکه مشخص شود این تفاوت معنی دار است يا ناشی از تصادف بوده است. از آزمون مجذور کای استفاده شد. نتایج آزمون.کای در جدول ۳ آمده است: جدول ۳. نتایج آزمون مجذور کای برای نوع تولیدات علمی و جنسیت نتایج آزمون کای (جدول ۳) نشان می‌دهد که بین زنان و مردان به لحاظ نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۵ > 0۳۰/۰۰۰ و ۲-۱۸/۶۲۷[ و 1(1-۳). یعنی کارکنان زن به تولید مقاله همایش و انجام پروژه‌های تحقیقاتی تمایل بیشتری دارند و کارکنان مرد به پرسش چهارم پژوهش این است که آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و رشته تحصیلی آنها تفاوت معناداری وجود دارد يا خیر. جدول ۴و ۵ در پاسخ به سوال چهارم پژوهش ارائه شده است. داده‌های جدول چهار نشان می‌دهد که از مجموع ۹ مدرک علمی تولید شده در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ۷۷ درصد (۳۶۲اثر) توسط کارکنان کتابدار (کارکنانی که رشته تحصیلی آن‌ها کتابداری بوده است) و ۲۳ درصد (۱۰۷ اثر) نیز توسط کارکنان غیرکتابدار (کارکنانی که رشته تحصیلی آنها رشته‌ای غیر از کتابداری بوده است) تولید شده است. جدول ۴. تولیدات علمی کار کنات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشوز بهتفکیک رشته تحصیلی بر اساس داده‌های جدول ۴ کارکنانی که در رشته کتابداری تحصیل کرده‌اند در مقایسه با کارکنانی که رشته تحصیلی آنها رشته‌ای غیر از کتابداری است» تولیدات علمی بیشتری داشته‌اند. این برتری در تک‌تک انواع تولیدات علمی (کتاب» پروژه تحقیقاتی» مقاله مجله» مقاله همایش) نیز به وضوح قابل مشاهده است. برای بررسی معنادار بودن این تفاوت از آزمون مجذور کای استفاده شد. نتایج آزمون کای در جدول ۵ ارائه شده است: جدول ۵. نتایج آزمون مجذور کای برای تولیدات علمی و رشته تحصیلی همانطور که نتایج آزمون کای (جدول ۵) نشان می‌دهد. بین کارکنانی که در رشته کتابداری تحصیل کرده‌اند و کارکنانی که در رشته‌هایی غیر از کتابداری تحصیل کرده‌اند. تفاوت معناداری به لحاظ تولیدات علمی وجود دارد. (۰/۰۵ 0۳۰/۰۰۰۴ و ۲-۲۷/۹۰۶[ و ۳-]1). یعنی کارکنانی که در رشته کتابداری تحصیل کرده‌اند در مقایسه با کار کنانی که رشته تحصیلی آنها رشته‌ای غیر از کتابداری است. تولیدات گشتری ذارند. پرسش پنجم پژوهش این است که آیا بین نوع تولیدات علمی کارکنان و میزان تحصیلات آن‌ها تفاوت معناداری وجود دارد یا خیر. در پاسخ به این سوال» داده‌های جدول ۶ نشان می‌دهد که از مجموع ۴۶۹ مدرک علمی تولید شده در نهاد. کتابخانه‌های عمومی کشور ۳ درصد (۳۴۲ مدرک علمی) توسط کارکنان کارشناسی ارشد و ۲۷ درصد (۱۲۷ مدرک جدول ۶. تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به تفکیک میزان تحصیلات نیمرخ تولیدات علمی کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور + با توجه به داده‌های جدول ۶ کارکنانی که تحصیلات کارشناسی ارشد دارند» نسبت به کار کنانی که تحصیلات کارشناسی دارند» به لحاظ فراوانی تولیدات علمی برتری مطلق دارند و این برتری در همه انواع تولیدات علمی قابل مشاهده است. اما برای اینکه مشخص شود که آیا این دو گروه به لحاظ نوع تولیدات علمی نیز با یکدیگر تفاوت دارند از آزمون مجذور کای استفاده شد. نتایج آزمون کای در جدول ۷ آمده است: جدول ۷ نتایج آزمون مجذور کای برای نوع تولیدات علمی و میزان تحصیلات نتابج آزمون کای (جدول ۷) نشان می‌دهد که بین کارکنانی که تحصیلات کارشناسی دارند و کارکنانی که تحصیلات کارشناسی ارشد دارند» به لحاظ نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود ندارد (۰/۰۵ < 0-۰/۴۵۴ و 7۲-۲/۶۱۸ و ۳-ل). این بدان معنا است که کار کنان دارای مدرک کارشناسی و کارکنان دارای مدرک کارشناسی ارشد» رفتار مشابهی در یکی از شاخص‌هایی که در چند ده اخیر برای سنجش فعالیت علمی به کار می‌رود. باروری علمی است. اهمیت این شاخص در این است که می‌توان به کمک آن فعالیت‌های علمی را به زبان کمی بیان کرد آنها را اندازه گیری منود و تصویری عیشی از فعالیت‌های علسی یک موسسه» یک نهاد» یک دانشگاه و پا یک کشور ارائه نمود (اعتماد» ۱۳۷۳). پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی وضعیت تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و ارائه تصویری عینی از فعالیت‌های پژوهشی آنها انجام شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد» کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از ابتدای تأسیس این نهاد تا پایان سال ۱۳۸۹ در مجموع ۴۶۹ مدرک علمی (یعنی به طور متوسط سالانه ۵۲ مدرکک) تولید کرده‌اند. با توجه به جمعیت ۴۷۰۰ نفری کارکنان"» این نتیجه ضمن آنکه نقش کم‌رنگک و مشارکت ضعیف کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در تولید علم را مشخص می‌سازد» نشان‌دهنده ضعف پژوهش در حوزه کتابخانه‌های عمومی نیز هست. نتایج پژوهش حاضر همچنین حاکی از آن بود که میزان تولیدات علمی در قالب مقاله مجله نسبت به سایر مدارک علمی» بیشتر است؛ به طوری که از ۴۶۹ مدرک علمی تولید شده» ۲۶۲ مدرک به مقاله مجله (داخلی و خارجی)» ۹۹ مدرک به مقاله همایش (داخلی و خارجی)» ۸۲ مدرک به کتاب (تألیفی و ترجمه‌ای) و ۲۶ مدرک به پروژه تحقیقاتی (پایان‌نامه و طرح پژوهشی) اختصاص داشت. مقایسه نتایج تحقیق حاضر با آنچه در مطالعات گذشته انجام شده است» از شباهت یافته‌های این تحقیق با نتایج پژوهش‌های پیشین حکایت دارد. در پژوهش‌های پیشین (بیگلو ۱۳۷۵؛ اکبری» ۱۳۷۸؛ مهراد و زاهد زاهدانی۱۳۸۰؛ تصویری قمصری و جهان نما۱۳۸۶؛ عصاره و باوی,» ۱۳۸۸؛ فدائی و حسن‌زاده کمند۱۳۸۹۰؛ کیونگ» ۲۰۰۳) نیز بالا بودن تولید مقاله مجله نسبت به سایر مدارک علمی گزارش شده بود. نتایج پژوهش حاضر همچنین نشان داد که بین زنان و مردان به لحاظ نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود دارد؛ به‌طوریکه که زنان در تولید مقاله همایش و پروژه‌های تحقیقاتی بیش از مردان فعال‌تر هستند و مردان نیز در تولید کتاب و مقاله مجلات بیش از زنان فعالیت داشته‌اند. بررسی رابطه جنسیت و تولیدات علمی در پژوهش‌های محمدی (۱۳۸۴) و سلیمانی و شکویی (۷) نشان داد که مردان در مقایسه با زنان تولیدات علمی بیشتری دارند. بر اساس یافته‌های تحقیق» کارکنانی که در رشته کتابداری تحصیل کرده بودند در مقایسه با کارکنانی که رشته تحصیلی آنها رشته‌ای غیر از کتابداری بود تولیدات علمی بیشتری داشتند. این برتری در تک تک انواع تولیدات علمی(کتاب» پروژه تحقیقاتی» مقاله مجله» مقاله همایش) به وضوح مشاهده شد. این امر به خوبی نشان می‌دهد که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور جهت افزایش کیفیت کارهای کتابداری و به‌تبع آن افزایش تولیدات علمی» به جای استخدام کارکنان غیرکتابدار و غیر متخصص (کارکنانی که رشته تحصیلی آنها رشته‌ای غیر از کتابداری است) می‌بایست نیروهای متخصص و کتابدار (کارکنانی که رشته تحصیلی آنها کتابداری است) را جذب نماید. یافته‌های تحقیق در خصوص میزان تحصیلات و تولیدات علمی نشان داد کار کنانی که تحصیلات کارشناسی ارشد دارند نسبت به کارکنانی که تحصیلات کارشناسی دارند» به ۱. تعداد کار کنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بر اساس گزارش اداره آمار این نهاد در اسفند ۰۱۳۹۰ ۴۷۰۰ نفر بود. نیمرخ تولیدات علمی کارکنان نبهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ‏ - لحاظ فراوانی تولیدات علمی برتری مطلق دارند و این برتری در همه انواع تولیدات علمی مشاهده شد. تأثیر میزان تحصیلات بر روی تولیدات علمی در پژوهش‌های محمدی (۱۳۸۴) و سلیمانی و شکویی (۱۳۸۷) نیز گزارش شده بود. بنابراین به نظر می‌رسد با به کارگیری کتابداران کارشناسی‌ارشد و بالاتر می‌توان گامی مثبت در جهت افزایش تولیدات علمی برداشت. از این‌رو شایسته است که در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور کتابداران دارای مدرک تحصیلی بالاتر در اولویت استخدام قرار گیرند. در پایان» اجرای پیشنهادهای زیر توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور می‌تواند موجب اعتلا و توسعه تولیدات علمی در حوزه کتابخانه‌های عمومی و به جریان یس استخدام کار کنان متخصص و کتابدار (کارکنانی که رشته تحصیلی آنها کتابداری است)؛ - طراحی نظام تشویق و پرداخت حق‌التلیف به نویسند گان نهاد کتابخانه‌های عمومی - تدوین آیین‌نامه ارتقای علمی و شغلی کارکنان با هدف تقویت پژوهش در حوزهه - تقویت مهارت‌های پژوهشی کار کنان از طریق برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های - برگزاری نشست‌های تخصصی و همایش‌های علمی مخصوص کار کنان نهاد کتابخانه‌های اعتماد» شاپور (۱۳۷۳). تصویرعلمی ایران در جهان:اطلاع رسانی. ۴(۱۰)» ۵۳-۴۲. اکبری» کبری (۱۳۷۸). مطالعه وضعیت :کمی"تولید اطلاعات علمی و فنی اعضای هت علمی پژوهشکده‌های سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران (۱۳۷۱-۱۳۷۶). پایان‌نامهئ کارشناسی بذرافشان» اعظم؛ مصطفوی» احسان (۱۳۹۰). تحلیل علم‌سنجی ۳۶ سال تولید علم انستیتو پاستور ایران در پایگاه 521 آ15. مدیریت اطلاعات سلامت. ۱۳ (۴۵)» ۷- ۱۰. بیگلو محمدحسین (۱۳۷۵). مطالعه وضعیت کمی تولید اطلاعات علمی اعضای هت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز (۷۴- ۱۳۶۷). پایان‌نامه کارشناسی ارشد» دانشگاه تربیت تصویری قمصری» فاطمه؛ جهان‌نما» محمدرضا (۱۳۸۶). بررسی وضعیت تولیدات علمی پژوهشگران پژوهشکده مهندسی در سال‌های ۱۳۷۰- ۱۳۸۴. فصلنامه کتاپداری و اطلاع‌رسانی. ۱۰ (۲)» ۱۲۴-۱۰۷ دهقان» شیرین (۱۳۸۶). تولید اطلاعات علمی کتابداری و اطلاع رسانی در ایران» ترکیه» عربستان سعودی و سلیمانی» محمدرضا؛ شکویی, علی (۱۳۸۷). عوامل موثر بر تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه ۸ فصلنامه دانش و پژوهش در علوم ترییی. ۱۷ و ۱۸ (۲ و ۳)» ۰۱۴۶-۱۱۹ عصاره» فریده؛ باوی» فرح (۱۳۸۸). بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیأت علمی پژوهشگاه صنعت نفت در سال‌های ۱۳۸۲- ۱۳۸۶.فصلنامه کنابداری ‏ واطلاع‌رسانی. ۱۲ (۲)» ۰۱۱۹-۱۱۴ فدائی» غلامرضا؛ حسن‌زاده کمند» هایده (۱۳۸۹). بررسی تولیدات علمی اعضای هیأت علمی حوزه علوم انسانی دانشگاه تبریز طی سال‌های ۱۳۸۱- ۱۳۸۶ تحقیقات اطلاع‌رسانی ‏ و کنابخانه‌های عمومی» ۱۶ محمدی» اکرم (۱۳۸۴). بررسی اثر عوامل سازماتی و فردی بر فعالیت‌های علمی در ایران. پایان‌نامه د کتری» موسوی موحدی» علی اکبر؛ کیانی بختیاری» ابوالفضل؛ خان‌چمنی» جمشید (۱۳۸۲). روش‌های تولید و مهراد» جعفر؛ زاهد زاهدانی» مریم (۱۳۸۰). اعضای هیأت علمی:دانشگاه شیراز و تولید اطلاعات علمی: بررسی کمی سال‌های ۱۳۶۹-۱۳۷۸ فصانامه کنابداری و اطلاع‌رسانی. ۴ (۲) ۲۷- ۵۰ ع۲۳ 3۳232008 .(2007) ۷۷۰ .17 ,1138 +2 سا .3 رتعطعک۸ ؛ل رقق/3 :بش۸ .2 ,طاقع12 7 720021 ,وااما5 ۷۷۵۵ ندنک عصام2 بط هفوک عنصعفه۸ که ۵ ۵۶ 36۳10۳۳۳۵۵۲۵ 3۵50۳ عطا ۵۶ فک کعناعصهماصمنک ۸ .(2003) مک ما ,160۲8 «(1) 56 بکع0ع7/02ع7عک 00۳6۰ هنک صذ وومامنط 1[م6 فصه جعانه3/016 ۵۶4 معا ]1 صابری» محمد کریم و نوشین‌فر» فاطمه (۱۳۹۲). نیمرخ تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی ‏ وکتابخانه‌های عمومی» ۱۹ (۳)» ۴۳۱- ۴۴۴.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور و به منظور ارائه تصویری عینی از فعالیت های علمی - پژوهشی آنها انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه تولیدات علمی ارائه شده در نخستین جشنواره ملی علمی- پژوهشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از بانک اطلاعاتی جشنواره گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نسخه 18 نرم افزار اس. پی. اس. اس. استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور از ابتدای تأسیس این نهاد تا پایان سال 1389، در مجموع 469 اثر علمی تولید کرده اند. میزان تولیدات علمی در قالب مقاله نسبت به سایر مدارک علمی، بیشتر بود. همچنین بیشترین میزان تولیدات علمی به سال 1389 و کمترین میزان تولیدات علمی به سال 1381 اختصاص داشت. تولیدات علمی کارکنان در تمام سال های مورد بررسی (به جز سال 1383) دارای ضریب رشد مثبت بود. سال 1382 با ضریب رشد 1.88 و سال 1383 با ضریب رشد 39/0- به ترتیب دارای بیشترین و کمترین ضریب رشد بودند. نتایج آزمون کای اسکور نشان داد بین متغیرهای جنسیت و رشته تحصیلی با نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، بین متغیر میزان تحصیلات و نوع تولیدات علمی نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. اصالت/ارزش: تا کنون درباره وضعیت تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور پژوهشی انجام نشده است. بنابراین، نتایج پژوهش حاضر می تواند ابزاری مفید و کارآمد برای مدیران، سیاستگذاران و برنامه ریزان نهاد کتابخانه های عمومی کشور باشد.

505361

جبران خسارت راننده توسط بیمه گر با توجه به مواد ۲ ۳ ۱۱ و ۱۹ قانون بیمه شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۰۱۳۹۵ ۴۳۳ جدید مستلزم وجود حداقل بیمه‌نامه شخص ثالث است و تعمیم حکم جبران به بیمه گر فاقد تعهد با مبانی قانونی و قراردادی سازگار نیست؛ لذا نظریه عدم استحقاق راننده مسبب حادثه فاقد بیمه‌نامه معتبر به جبران خسارت قابل‌ارائه است. در استدلال این نظر گفته می‌شود که بر اساس قاعده اقدام» خسارات راننده مسبب حادثه قابل حمایت نیست (106 :2018 ,۸۵۳ +2 ه0بر700 نصه نم طی) و جامعه نیز نباید مترصد حمایت از مقصر باشد. همچنین در هیچ یک از مقررات قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ صراحتا نظام جبران راننده مسبب حادثه فاقد پوشش بیمه» موردحمایت قرار نگرفته است تا بتوان مبنایی قانونی برای چنین حمایتی پیدا نمود. نهادهای تکمیلی جبران خسارت زیان دیدگان حوادث رانند گی نیز برای حمایت از شخص ثالث تأسیس شده‌اند که منصرف از راننده مسبب حادثه است. درنهایت استنباط مسئولیت و منبع مناسبی برای جبران امکان‌پذیر نیست. در مقابل برای ترویج و تقویت نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه تمسک به صندوق تأمین خسارات بدنی به‌عنوان راه‌حل قابل‌ارائه است که علاوه بر جهات اجتماعی» مبتنی بر مبانی فقهی و عطف توجه به نظریه تقصیر همواره در نظام جبران خسارت صحیح نیست و پدیدار گشتن تحولات صنعتی در عصر ماشینی باعث گردیده .تا حقوق نیز با شرایط اجتماعی روز تحول یابد و با پیدایش اندیشه دولت رفاه» زیان‌دیّ گان جبرانخسارت,واامنت"راتخق خود بدانند. در این نظریه که جایگاه اصلی آن را باید در حقوق غرب جست» شهروندان از دولت انتظار دارند تا از آن‌ها در مقابل بدبختی‌ها و حوادث ناگوار مایت کند,و علاوه بر,اتخاذ تنداییّر پیشگیرانه در جهت تأمین امنیت شهروندان» سازوکاری برای جبران خسارت و صدمات آن‌ها بیاید ,1۵18۳0 727206۲) (460 :2022؛ بنایراین مسئولیت جبران» ویژه حاکمیت است و دولت سعی دارد تا با روی برگرداندن از قلمروی محدود رابطه زیان‌دیده و عامل زیان» مسئولیت را جمعی نموده و عواقب خطرات اجتماعی را بین همگان توزیع نماید (461 :2022 ,10120 7۷200۲). علاوه بر آن» تفسیر صحیح از مفهوم تقصیر نیز می‌تواند مسئولیت تبعی صندوق به جبران خسارت را توجیه نماید. با توجه به گسترش ماشینیسم که علت اصلی شکل گیری انواع بیمه‌های حوادث نیز هست(74 :2002 ,فطاه[52 1/120۳00)» علل گوناگونی در شکل گیری حادثه رانندگی و وقوع خسارت دخالت دارند که با تصور تمامی این عوامل به‌عنوان یک سازمان گسترده» نوعی تقصیر سازمانی متوجه جامعه است. توضیح آنکه در وقوع حوادث رانندگی اگرچه سه عامل سطح کیفی و مطلوبیت جاده» سطح تکنولوژی و تجهیزات ایمنی خودرو و عامل انسانی اثر مستقیم دارد(8 :2012 ,130212086 :2 :2016 منه5 6 نصعطاعمگا :70 :2011 مله اه ن0هصه5) اما به‌واقع این حوادث ريشه در حوزه‌های کلان اقتصادی» فرهنگی» سیاسی و اجتماعی دارند(117 :2012 ,376۵ +6 نطه56710[1). در اکثر غریب به‌اتفاق این حوادث» وقوع زیان به عامل انسانی منتسب می گردد و از مسئولیت حاکمیت و جامعه چشم‌پوشی می‌شود» درحالی که مجموعه‌ای از عوامل کوچک و بزرگک سازنده یک حادثه هستند. بر اساس نظریه تقصیر سازمان» اگر تقصیری که موجب زیان گردیده درنتیجه تحمیل شرایط سازمانی بوده که فشار بیش‌ازحد بر شخص مرتکب وارد نموده» همه زیان بر عهده سازمان است. (266 :2006 ,۷۷6۵[67) در این نظر که تجزیه‌وتحلیل خسارت در آن عمدتا بر اساس نظریه نماین دگی به عمل می آید ( :8 716106 4 :2015 ,قا07۵006)» تصادفات رانند گی نیز مرهون مجموعه‌ای از بی‌تدبیری‌ها است که عامل انسانی معمولا به‌عنوان آخرین بخش جلوه می‌کند. به‌واقع امر آن‌طور که برخی حقوقدانان تعبیر نموده‌اند» نتیجه عدم رفتار صحیح پدر خانواده موجب اشتباهات متعدد و وقوع خسارت‌هایی می‌شود که خطر ترافیک بر آن‌ها تحمیل نموده است(107 :2011 ,و 161042021). با تحول مفهوم تقصیر در این نظریه» هدف اصلی این اشنت. که زیان اصورت گرفته درهرحال توسط اجتماع و حاکمیت آن جبران شود و ضرری که بابت سیاست‌های اشتباه اجتماعی و عدم کنترل و مدیریت حاکمیتی ایجاد شده» بر اساس نظریه عدالت توزیعی بین همه جامعه تقسیم گردد. درست است که در صورت وجود بیمه‌نامه معتبر» این نهاد که منفعت لازم .را می‌برد» سزاوارترین مرجع برای جبران است؛ لیکن به دنبال فقدان چنین نهادی» باید بخش دیگری از این سازمان جبران کننده باشد که صندوق تأمین خسارات بدنی که نقش تکهمیلیایولا ممیژّلیت آمدنی ایفا می‌کند: به‌عنوان نهاد تکمیلی تغذیه کننده از منابع عمومی» جایگزینی مناسب برای نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه است (111 :2018 ,۸۳۵7 :6 700702۳ نصه 0۳ ))). همچنین بهره گیری از منابع صندوق در جهت جبران صدمات زاننده» کارایی و مطلوبیت نظام اجتماعی و اقتصادی را بهبود می‌بخشد. اگرچه توجیه این کارآمدی بر مبنای معیار پارتو" به‌طور شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ ۴۳۵ دقیق ممکن نیست» لیکن بر اساس معیار کلدور- هیکس"» امکان توجیه کارایی به کارگیری منابع صندوق برای جبران صدمات راننده فراهم است. معیار پارتویی به دنبال یافتن راه‌حلی است تا بخشی از جامعه با کسب منافع» احساس بهتری داشته باشند» بدون اینکه بخش دیگری متحمل ضرر و احساس بدتری گردد (59 :2004 ,[۷۷۵[126) یا به‌عبارت‌دیگر» بدون آنکه رفاه دیگران تغییر یابد» حداقل رفاه و رضایتمندی فرد یا افرادی بیشتر شود :2017 ,۸۵1۳075 ۵۶ 8700 ۸) (557. اختصاص منابع مالی صندوق به راننده مسبب حادثه و کاستن از دارایی آن باعث می‌شود تا بهینه‌سازی منابع مالی صندوق از منظر معیار پارتو محل تردید قرار گیرد؛ لیکن باید پذیرفت که سخت گیری معیار پارتو باعث می شود تا کمتر سیاستی قابلیت توجیه با این معیار داشته باشد. معمولا کلیه تحولات حقوقی بازنده و برنده‌ای دارد(42 :2007 ,ل138086) که به‌طور حداقلی منافع ربا سازماین خاض را متأثر می‌سازد؛ بنابرایق کارا تلقی شدن یک نهاد حقوقی بر آساس نظریه پارتو دشوار و عبور از آن قابل تسامح است. در مقابل» معیار کلدور- هیکس به دنبال یت وضعیتی است که حداقل یک نفر از مطلوبیت بیشتری برخوردار شود» هرچند که موجب کاهش مطلوبیت دیگران شود؛ ولی میزان افزایش مطلوبیت بیش از خسارات و کاهش مطلوبیت دیگران باشد و کسانی که وضعیت بهتری دارند باید بهکسانی که وضعیت بدتری دارند» در جبران کسکک نمایند (54 :2018 ,6ن110 :8 ع801) تا وضعیت نهایی مطلوب‌تری در جامعه حاکم شود. اگرچه پرداخت دیه راننده مسبب حادثه باعث افزایش ثروت و مطلوبیت وی علی‌رغم تنزل شرایط اقتصادی و کاهش مطلوبیت صندوق می گردد لیکن افزایش ثروت زیان‌دیده بر کاهش ثروت جامعه ی پرداخت کننده صندوق ترجیح دارد و رانشده مصدوم را از نابودی اقتصادی مصون می‌دارد؛ به‌عبارت‌دیگر» در نهادهای تضمین خسارت اجتماعی مانند صندوق تأمین خسارت‌های بدنی» جامعه‌ی پرداخت کننده با کمک به جبران ضررهای افرادی که از وضعیت خاصی رنج می‌برند» باعث تغییر جایگاه نامناسب آن‌ها شده و همه در کنار هم از وضعیت جدید بهبود یافته» سود خواهند برد (2032 :2012 ,32/81016000 +6 [1305120). همچنین بدون جبران ماندن خسارات زیان‌دیدگان حوادث ترافیکی که در بسیاری موارد صدمات شدایدی دارند» باعث می‌شود تا نه‌تنها راننده مصدوم کار کرد اجتماعی و اقتصادی خود را از دست دهد» خانواده وی نیز در معرض خطر قرار گيرند. بدون جبران ماندن صدمات این فرد نه‌تنها موجب کارافتادگی وی خواهد شد. اعضای خانواده وی را نیز با تتگدستی مواجه می‌نماید و بدین ترتیب طیف عظیمی از افراد با تزلزل اقتصادی مواجه می‌گردند که هزینه‌های ناشی از این تغییر جایگاه به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر جامعه تحمیل می‌شود و از کارایی اقتصادی جامعه خواهد کاست؛ درحالی که اگر پرداخت خسارت زیان‌دیده توسط یک نهاد عمومی مانند صندوق به عمل آید» اثرات مخرب کمتری برای جامعه به دنبال دارد و میزان مطلوبیت اقتصادی کلی جامعه را افزایش می‌دهد. نگاهی به تاریخچه فقهی نیز قابلیت شناسایی مسئولیت صندوق تأأمین خسارت‌های بدنی را توجیه می‌نماید. اهمیت حفظ حیات انسان و احترام به خون مسلمان همواره مورد تأکید آموزه‌های اسلامی بوده و روایات متعدد بر جلوگیری از هدر خون مسلمان » باعث شده تا این مضمون به‌صورت قاعده «لایبطل دم امری مسلم» در فقه اسلامی شناسایی گردد خطع70 0210 نطهطاونل۸) (134 :2018 ,۸۳۳۵۵ :8. اهتمام و توجه حقوق اسلامی به این مهم نه‌تنها باعث گسترش قاعده مذکور از موارد فوت به صدمات بدنی گردیده(444 :1976 ,6 1)00)"» بلکه امکان تسری مسئولیت بیت‌المال به صدماتی که مسئول حادثه نیز به‌طور کامل شناسایی نمی گردد» فراهم است؛ به‌عبارت‌دیگر اطلاق روایات و تا کیدابر عدم هدر خون مسلمان مغطوف به حوادث عمدی و سنتی گذشته نیست و با توجه به گسترش جوامع و پویایی فقه شیعه» در حوادث غیرعمدی به خصوص حوادث ترافیکی که بخش عمده‌ای:از خسارت نتسب به عواملی غیر از راننده مسبب قال امام صادق (ع): «وان کان برض قلا دی دیته من بت المّال + فان مر امین علیه السلام کان ول لایبطل دغ اشری ۷- رای وحدت رویه شنماره ۷۹۰یو ومع بیان اغمیهیل دیوان ال کنو که یرآ ادر گردیده نیز دلالت بر این امر دارد.«قانونگذار به شرح مواد ۴۳۵ ۰۴۷۴ ۴۷۵ و ۴۸۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و با لحاظ موازین فقهی» در همه موارد قتل نفس يا مادون آن که به مرتکب دسترسی حاصل نشده است اعم از آنکه شناسایی شده یا نشده باشد» پرداخت دیه از بیت‌المال را مقرر کرده است که البته در موارد شناسایی مرتکب و عدم دسترسی به وی» پرداخت دیه از بیت‌المال در صورتی ممکن است که ترنّب مذ کور در مواد قانونی مربوط رعایت شود. بنا به مراتب» در مواردی که مرتکب صدمه عمدی مادون قتل شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۰۱۳۹۵ ۴۳۷ حادثه می‌شود» لیکن به جهت مبهم بودن اسباب یا غیرقابل‌شناسایی بودن عوامل خارجی صرفا مسئولیت به راننده حادثه به‌عنوان آخرین مقصر تحمیل می گردد نیز می‌توان به قاعده مزبور استناد کرد. وجود عوامل ناشناخته در کنار غفلت راننده مسبب حادثه دلیلی بر مسئولیت صندوق تأمین خسارت‌های بدنی به جهت خاص بودن حوزه مسئولیت این نهاد در حوادث ترافیکی است. راننده مسبب حادثه که مجموعه‌ی خطاهای درونی و بیرونی وی را به سمت حادثه‌ای ترافیکی سوق داده است» خود قربانی سهل‌انگاری نظام اجتماعی و رفاه عمومی است و نظام فقهی نیز هدر خون چنین فردی را جایز نمی‌داند. علاوه بر آن» تألیف قلوب بازماندگان و دلجویی از آنان و همچنین حفظ مصالح اجتماعی و جنبه‌های سیاسی از دیگر جهاتی است که فقه امامیه در توجیه شناسایی مسئولیت بیت‌المال موردتوجه قرار داده 10 142 :2018 ,۸۳۳۳۵۵ 6 نطع0ل[ (ع[0۵ نهد عز۸1) (144 و برای شناسایی مسئولیت صندوق نیز به‌طور مشابه قابل‌قبول است. مبانی قانونی نیز توجیه کننده مسئولیت صندوق در نظام جبران خسارت راننده مسبب حادئه است. رأّی وحدت رویه شماره ۷۳۴ مورخ ۱۳۹۳/۷/۲۲ هیئت عمومی دیوان عالی کشور» فلسفه تشکیل صندوق تأمین خسارات بدنی را حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی عنوان نموده که خسارت آن‌ها توسط بیمه قابل پرداخت نیست. دراین‌باره فرقی میان مقصر و غیر مقصر نیست و توجه به خسارات بدنی همه اطراف خادثه اعم از مقصر و غیر مقضر ضرورت دارد. حتی برخی با استناد به اطلاق ماده ۳۵ قانون بیمه اجباری و مستفاد از ماده ۲۲ همان قانون» مسئولیت صندوق در برابر راننده مسبب حادثه را صحیح استنباط کرده‌اند "؛ بنابراین استنباط مسئولیت صندوق در نظام جبران خسارت راننده سبب حادئدلا اسیاس الا هه اجباری قابل تقویت است و در قیاب ۱- رای وحدت رویه شماره ۷۳۴ مورخ ۱۳۹۳/۷/۲۲هیئت عمومی دیوان؛عالی کشور: انظر به اینکه برابر ماده ۱۰ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارند گان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب ۱۳۸۷,۴,۱۶» فلسفه تشکیل «صندوق تأمین خسارت‌های بدنی» حمایت از زیان دید گان حوادث رانندگی است که خسارت‌های وارد شده به آنها از ۲- برای مطالعه در خصوص استنباط مسئولیت صندوق در مورد خسارات راننده مسبب حادثه از مواد ۲۲ و ۳۵ قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵رجوع کنید به:(116 ۵ 113 :2018 ,۸052 +5 اه و700 نصه‌طمطع) . نظام جبران خسارت راننده مسب حادثه پیش از تصویب قانون بیمه جدید تعمیم منابع جبران برای رانندگانی که قبل از تصویب قانون بیمه جدید متحمل خسارت گردیده‌اند» بهآسانی ممکن نیست. اندیشه حمایت افراطی از زیان‌دیده با بقای نهادهای اجتماعی جبران خسارت در تضاد است و عدم پیش‌بینی تأمین منابع کافی برای خسارات گذشته» مانع مهمی در قابلیت تسری مسئولیت بیمه گر و نهادهای عمومی به گذشته ایجاد می کند. در این بخش نیز مسئولیت در دو فرض وجود بیمه‌نامه معتبر و فققدان آن بررسی می‌شود. با پیدایش تفکر ایجاد نظام مسئولیت اجتماعی جهت جبران خسارات حوادث رانندگی» مقنن ایراتی نیز ضرووت جمایت از رانقاه مسب +حاذنه را به وسمیت شتاغت, این آنفيشه بلوا ذررهتت (ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه مصوب ۱۳۸۹ به‌عنوان یکی از اهداف تقنینی برای یک دوره پنج‌ساله لحاظ شد و وظیفه تدبیر و سیاست گذاری آن بر عهده وزارت امور اقتصاد و دارایی قرار گرفت. صرف‌نظر از توجه این وزارت به مقوله مزبور» یک سال بعد آیین‌نامه شماره ۶۷ توسط شورای عالی بیمه با برقراری شرایط خاص برای پوشش خسارت رانندگان مسبب حوادث رانندگی وضع گردید. با پایان دوره پنج‌ساله قانون برنامه پنجم توسعه و با اندکی تأخیر مسئله جبران خسارت راننده مسبب حادثه در قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ به‌صورت جدی مدنظر قرار گرفت؛ اما تسری آن به زمان قبل از تصویب قانون بیمه جدید با اختلاف همراه شد. با توجه به تصویب آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه که در اجرای بند؛(ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه تصویب شده است و با توجه به آلزام؛ناشی از قرارداد»در صورت وجود رابطه قراردادی بین بیمه گذار و بیمه گر جهت جبران خسارات راننده مسبب حادثه» اختلافی در تسری حکم به قبل از تصویب قانون بیمه جدید نیست؛ اما سوال این است که آیا مانند زمان حکومت قانون بیمه جدید. صرف بیمه‌نامه شخص ثالث برای تعهد بیمه گر کافی است يا منظور از بیمه‌نامه معتبر صرفا بیمه‌نامه حادثه راننده مسبب حادثه است؟ پاسخ به این سوال با در نظر گرفتن توجیهات حقوقی و اقتصادی در موافقت با تسری مسئولیت بیمه گر به گذشته بر اساس بیمه‌نامه شخص ثالث می‌توان گفت. تصریحی که در رای وحدت رویه شماره ۷۸۱ دیوان عالی کشور به عمل آمده تا مسئولیت بیمه گر شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۰۱۳۹۵ ۴۳۹ به گذشته سرایت یابد» مطلق است و مقید به وجود بیمه‌نامه حادثه راننده نیست و نظر دادستان کل کشور در صدور ری وحدت رویه مزبور نیز دلالت بر همین تفسیر دارد!. همچنین تفسیری که در توجیه مواد ۱۱ و ۱۹ قانون بیمه جدید بیان شد» بر اساس ماده ۶۵ همین قانون قابل تسری به گذشته است. درنهایت نیز هدف اصلی حمایت از زیان‌دیده حادثه است که در بسیاری موارد متفاوت از بیمه گذار است. اگر احترام به قرارداد با ارزش اخلاقی بالاتری تعارض پیدا کند ارزش والاتر بر آن حاکم است و راه برای اداره محدود قرارداد فراهم می‌آید(133 :2001 ,1۳۵02120). قرارداد بیمه نیز در حال حاضر به‌عنوان بک نهاد حمایتی از زیان‌دیده درآمده و ابزاری در دست قانون گذار است که نمی توان تنها بر حاکمیت اراده تکیه نمود و هر تفسیری باید با معیار حق زیان‌دیده محکک زده شود(330 :2017 ,فط1610042۳2109). این تفکر حمایتی مقنن از راننده مسبب حادثه محدود به زمان نیست تا زیان‌دیدگان قبل از تصویب قانون بیمه جدید از آن محروم و در پاسخ می‌توان گفت که هرچند در نظر دادستان کل کشور در جریان ایجاد ری وحدت رویه ۷۸۱ هیشت عمومی دیوان عالی کشور اخذ بیمه‌نامه راننده مسبب حادثه جدای از بیمه شخضص ثالث لازم دانسته نشده» لیکن مفاد ری وحدات رویه چنین"تفسیری را در دل خود جای نداده و عدم نیاز به بیمه‌نامه حادثه راننده برای جبران را نفی ننموده است علاوه بر آن» رأی وحدت رویه را باید در چارچوب اختلافی که منتهی به صدور آن شده لازم‌الاجرا دانست که مربوط به اختلاف در تسری نظام جبران خسارت راننه مسبب حادثه به موارداغیر نقصن عضو است؛ بنابراین تفسیر رأی مزبور باید در چارچوب قانونی و قراردادی صورت گیرد. همچنین اگرچه در ماده ۶۵ قانون بیمه جدید,پزاخی,مزایا به زمان گذشته تسری داده شده است و تعهدات بیمه گر فراتر از چارچوب قراردادی ممکن دانسته شده» لیکن جبران زیان‌ها منوط به قید «خسارات تحت پوشش بیمه‌نامه» است که استنباط جبران خسارات زیان‌های گذشته توسط بیمه گر را محدود می کند. از سوی دیگر با توجه به خلاف قاعده بودن کم ماده ۶۵ در صورت تردید ۱- نظر دادستان کل کشور: (...۳- در زمان حاکمیت قانون برنامه پنجم توسعه» وسیله نقلیه به موجب بیمه‌نامه موجود تحت بیمه اجباری شخص ثالث قرار گرفته است و برایآشمول بیمه‌نامه مذ کور بر راننده مسبب حادثه» نیازی به قرارداد بیمه دیگری نمی‌باشد و وجود بیمه نامه شخص ثال مذکور کفایت تغلق حکم قانون را می‌نماید...» در گسترش تعهدات بیمه گر باید اصل را بر تعهدات قراردادی پیمه گر که صرفا همان جبران خسارت شخص ثالث است قرار داد. با فرض معتبر دانستن آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه! نیز جبران خسارت راننده مسبب حادثه منوط به شکل گیری قرارداد بیمه حوادث بین بیمه گر و بیمه گذار است و جبران بدون پوشش بیمه موضوع این آیین‌نامه نیست. قابلیت اجرای هر قانون از زمان تصویب آن است مگر اینکه در خود قانون صورت دیگری مقرر شود يا قلمروی اثر قرارداد خصوصی طرفین به گذشته سرایت داده شود :2009 ,ط212تاه)1) (365. بیمه نوعی عقد معحوض است (25 :2001 ,1۳6۲۳۵ ن3/2020 :47 :2015 منعهط8۵) که بیمه گر و بیمه گذار با توجه به قانون حاکم بر زمان آن به تعیین حقوق و تعهدات خود می‌پردازند. اگرچه دو بیمه حوادث راننده و شخص ثالث در ضمن یک بیمه‌نامه تنظیم می‌شوند» لیکن بدون انعقاد بیمه حوادث» پوشش بیمه حادثه راننده مسبب ایجاد نمی‌شود :2020 ,3180 +6 ۳6۵ ۸) (291 و اگر قرار باشد بدون اطلاع و اجازه بیمه گر قراردادی به وی تحمیل شود که تعهدات وی را تحت تأثیر گذارد احساس امنیت حقوقی بیمه گر با خطر مواجه می‌شود. شرایط غیرقابل پیش‌بینی از زمره تعهدات طرفین جدا است و عدم تسری امتیازات قانون لاحق نسبت به گذشته امری بدیهی است(329 :2017 ,لط16100۵08108) که نباید موجب خروج قرارداد از حالت تعادل به نفع بیمه گذار شود. اگرچه ارزش والاتر ازاقرارداد می‌تواند تعدایل کننده؛آن باشد» لیکن چنین ارزشی نیاز به تصریح دارد که در تعمیم نظام جبران خسارت راننده مسبب حاده به گذشته» مشاهده نمی شود:اهمچنین ارزشمندتر بودلگی اجنین حما نتاس ر نیت زیرا بر خلاف خساراتقی که پس از تصویب قانون بیمه جدید حادث شده و متناسب با آن حق بیمه دریافت می‌شود. منابع بیمه گر کفایت تأمین خسارات گذشته را ندارد و بقای نظام بیمه مقدم بر جبران خسارت اقلیمی از از سوی دیگر منابع مالی شرکت‌های بیمه هرساله با ارزیابی منافع و هزینه‌ها تأمین می‌شود و امکان پیش‌بینی هزینه احتمالی قوانین آینده نیست. تفکر جبران خسارت راننده مسبب حادثه که هدف گذاری آن بر اساس بند (ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه به وزارت امور اقتصادی و ۱- برای مطالعه در خصوص اعتبار آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه رجوع کنید به: 317 :2020 ,3720 :8 ۸60) شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ ۴۴۱ دارایی واگذار شد» اما منبع مناسبی برای آن در نظر گرفته نشد و تحمیل وظیفه جبران آن به شرکت‌های بیمه مستلزم تعیین محل بودجه مناسب است. هرچند این سیاست بعد از وضع آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه و سپس تصویب قانون بیمه جدید موردتوجه بیمه گران قرار گرفته و بخشی از حق بیمه نیز متناسب با این بخش از خسارات اخذ می گردد(19 :2014 ,اه 6۳ صفص۸)» لیکن تحمیل هزینه‌های خارج از تعهد بر شرکت‌های بیمه بار مالی سنگینی دارد که کارکرد و بازدهی اقتصادی آن‌ها را به چالش می کشد و باعث زیان‌دهی این صنعت می‌شود. نتیجه این رویکرد باعث می‌شود تا بیمه گران برای جبران زیان‌های خود کیفیت خدمات خود را کاهش داده یا در فعالیت‌های غیر بیمه‌ای حضور یابند که موجب افزایش نارضایتی و کاهش ضریب نفوذ بیمه می‌شود و امنیت اقتصادی کشور تضعیف خواهد شد(67 :2018 ,[116726) و اهداف اجتماعی و حمایتی نظام بیمه را تحت تأثیر قرار می‌دهد(214 :2009 ,نطوط1)13042021)» بنابراین مبانی قراردادی» قانونی و اقتصادی مها رکننده حمایت افراطی و نامحدود از راننده مسبب حادثه است و تسری نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه به گذشته را منوط به وجود بیمه‌نامه‌ای می‌داند که با توجه به تفسیری که از بیمه‌نامه معتبر در قسمت قبل ارائه گردید» عدم اخذ بیمه حوادث راننده مسبب حادثه اعم از اينکه در کنار بیمه‌نامه شخص ثالث باشد یا نباشد» موجب معافیت شرکت‌های بیمه از جبران خسارت راننده است. در این صورت باید مشخص شود که آیا نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه باون پوشش نهاد اجتماعی بیمه توسط منبع مناسب دیگری قابل تأمین است؟ در این بخش مبانی حقوقی مسئولیت نهاذهایی که امکان جبران دارند» بررسی با توجه به اینکه انديشه نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه برای نخستین بار در قانون ۰ ۰ ی هه ای 1 ۰ هه ۰ ۳ برنامه پنجم توسعه شکل گرفت. شناسایی وظیفه مجری طرح مزبور برای یافتن منبع جبران خسارت ضرورت دارد. بند (ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه» وزارت امور اقتصاد و دارایی را مکلف به اعمال بیمه شخص ثالث برای راننده مسبب حادثه نموده است که در جهت حمایت از رانندگان آسیب‌دیده جنبه آمره دارد" و عموم و اطلاق آن شامل انواع خسارات بدنی می گردد. این تفکر که قبل از تصویب قانون بیمه جدید شکل گرفته» منوط به تصویب آیین‌نامه اجرایی نیست تا با وضع آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه محدود به وجود بیمه‌نامه حادثه راننده گردد و بر فرض صحت تصویب این آیین‌نامه» چنانچه مخالف عموم و اطلاق قانون باشد» قانون حاکم و مجری است؛ بنابراین وزارت امور اقتصاد و دارایی که مجری و ملزم به ایجاد نظام بیمه شخص ثالث در مورد راننده بوده است» به جهت عدم نیل به نتیجه از زمان تصویب قانون برنامه پنجم توسعه تا زمان قانون بیمه جدید» مسئول جبران خسارت راننده مسبب حادثه است و بر اساس ماده ۵ قانون برنامه پنجم توسعه محل تأمین این هزینه از منابع عمومی است. به نظر می‌رسد که در نگرش به بند (ب) ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه و قابلیت اجرای آن باید قائل به تأمل شد. ماهیت اصلی تمام مواد قوانین برنامه توسعه» اجرایی و الزامآور نیست و یکی از خصایص بارز این قوانین وجه برنامه‌ای آن‌هاست تا ضمن بیان اهداف موردنظر طرق نیل به ه رکدام و نهادهای مکلف را مشخص سازد(114 :2018 ,71202206 :8 کذتهه1< 2020 آ) و به همین جهت تعدادی از برنامه‌ها و مواد قوانین به دلیژ اجرا نشدن در زمان برنامه مجددا و عیثا در برنامه بعدی تکرار می‌شود و هیچ آثار و مسئولیتی برای ,دولت ندارد(77 :2019 ,10801۳08). با توجه به عدم تعیین شرایط» زمان و ضمانت اجرا برای اعمال بند (ب) ماده ۰۱۱۵ به نظر می‌رسد که باید این ماده را نوعی برنامه تلقی کرد و قابلیت اجرای آن را منوط به سیاست گذاری و وضع قوانین اجرایی مستقل دانست. از سوی دیگر وظیفه وزارت امور اقتصاد و دارایی به‌عنوان بخشی از دولت منوط به عدم تحقق برنامه در مدت هدف است و ا زآنجا که برنامه مزبور با تصویب آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه و قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ مورد سیاست گذاری نسبی واقع شد» این موضوع از نظر دولت انجام شده تلقی گردید و به همین جهت در قانون برنامه ششم توسعه تکرار نشد. لذا به نظر می‌رسد مسئول تلقی کردن وزارت امور اقتصاد و دارایی به‌عنوان بخشی از بدنه دولت بر اساس مبنای قانونی قابل توجیه نیست. ۱- در بخشی از استدلال دادستان کل کشور در فرآیند ایجاد رأی وحدت رویه ۷۸۱ به آمره بودن این ماده اشاره گردیده است: ۱- مقتّن در بند ب ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه» با استفاده از واژه «اعمال» در معانی به کاربردن و به کار واداشتن» مفهومی آمرانه را تبیین نموده است و قاعده مطروح در آن آمره می‌باشد.» شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ ۰ ۴۴۳ اولین نهادی که در غیاب بیمه برای جبران خسارت بدنی به ذهن متبادر می‌شود» صندوق تأمین خسارات بدنی است؛ زیرا همان‌طور که برخی حقوقدانان معتقدند» در حقوق ما صندوق جایگزین بیمه است نه مسئولیت مدنی(442 :2018 ,122100 8۶ 1)۵12120). این نهاد که با هدف تأمین و تضمین حقوق و خسارات وارده به زیان‌دیدگان حوادث رانندگی و گسترش چتر حمایتی دولت در قبال آن‌ها تأسیس شده است :2020 ,ات72 ازه ۲7 نط0 5372060 :131 :2019 منصنطع0) (180. مسئولیت تبعی و فرعی دارد و جانشین مسئول حادثه در جبران است؛ لیکن گذشتن از خسارات راننده مسبب که خود قربانی سیاست گذاری نادرست اجتماعی و حاکمیتی کنونی است و در شرایط خطر قرار گرفته با منطق مسئولیت جمعی و نظریه خطر سازگار نیست. در این راستا همان‌طور که بیان شد» در صورت فقدان بیمه‌نامه معتبر» سخن از تأمین خسارت توسط صندوق گزافه نیست» اما تعمیم مسئولیت صندوق به خسارات قبل از وضع قانون بیمه جدید محل تردید در دفاع از مسئولیت صندوق برای جبران خسارات راننده مسبب حادثه» می‌توان به مبانی شمول تعهدات صندوق بر اساس قانون بیمه جدید اشاره کرد و علاوه بر مبانی حقوقی و قانونی» به جهات منطقی حمایت از زیان‌دیدگان عرصه حوادث رانندگی تمسکک جست: لیکن تعمیم این مبانی به ماده ۳۵ قانون بیمه جدید به شکلی که اکنون تنظیم گردیده در قانون سابق وجود نداشت تا استناد به اطلاق و عموم آن مبنای قانونی مسئولیت صندوق قرار گیرد. همچنین رأی وحدت رویه شماره ۷۶۶ مورخ ۱۳۹۶/۱۱/۱۷ هیشت عمومی دیوان عالی کشور! نیز تسری حکم مقرر در خصوص پرداخت مازاد دیه زن توسط صندوق به حوادث قبل از تصویب قانون موجد حق را منع نموده که مویدی بر عطف‌به‌ماسبق نشدن تعهد صندوق به جبران خسارت راننده مسبب حادثه ۱- «حکم مقرر در تبصره ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی؛مصوب سال ۱۳۹۲ با توجه به ماده ۴ قانون مدنی در مورد جنایاتی که قبل از تصویب آن قانون واقع شده و مجنی علیه آن مرد نیست حاکمیت ندارد و قابل اعمال نیست» از مقررات قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ در خصوص حقوق و تعهدات صندوق تأمین خسارت‌های بدنی نیز تسری حکم تبصره مورد اشاره به گذشته مستفاد نمی گردد.» است. در توضیح این موضوع می‌توان گفت» مکلف شدن صندوق تأأمین خسارت‌های بدنی به پرداخت خسارت راننده مسبب حادثه مانند مازاد دیه زن امسانی است!"؛ بدین معا که فبتنی بر ارفاق و تسهیل است :133 :1993 ,52026۷20 :356 :2009 مفص2ف مک نفمصسصهطا/۱) (156 :1991 ,1۳3۷250 لذا محدود به حدود امتنان است (116 :2012 ,1۳00502 ن1۳۵0) و اگرچه از نظر منطقی شایسته است تا پوشش خسارات حوادث ترافیکی در قالب یک نظام مسئولیت جمعی موردتوجه باشد و درواقع همه دارندگان خودروها هیئت واحدی برای سرشکن کردن زیان‌ها تشکیل دهند تا حوادث زیان‌بار خودروها را بیمه کنند اعم از اینکه کسی مسئول در حادثه باشد یا نباشد :291 :2020 ,ن3120 +۵ ,۸0۵۵ :58 :2014 مفه‌وناطاه8 0۳۵ 6 نعدکد5) (111 :2018 مسقطاط۸ :8 خه‌طره70 نصه ی طی؛ لیکن هدف اصلی گسترش این تفکر افزایش سهم خودرو در جامعه» خطرات ناشی از آن و ناگزیری استفاده از این وسایل است که در سال‌های اخیر رشد چشم گیری داشته است. تلقی مسئولیت اجتماعی برای هرگونه زیانی در هر شرایطی با مبانی مسئولیت سازگار نیست و جبران تمامی خسارات توسط صندوق» به نابودی آن می‌انجامد. به‌عنوان‌مثال نمی‌توان راننده‌ای که بیست سال قبل برای ارفاهاشخصی در زندگی از خودرو استفاده نموده و مصدوم شده را با راننده‌ای کهذر جامعه کنونی خطر ترافیک بر وی تحمیل می‌شود و دچار حادثه شده به یک چشم نگریست و قائل به جبران خسارت هر دو بود. به همین جهت تحول شرایط» توسعه ماشینیسم و غفلت جامعه و حاکمیت از توجه بهوظایف فرهنگی» اقتصادی و اجتماعی زمینه‌ساز اندیشه‌های مسئولیت جمعی در گذر زمان گردیده است؛ بنابراین فقدان مبانی حقوقی و قانونی و توجیه اقتصادی مانع اثبات مسئولیت صندوق در این بخثر است. ۱- رای وحدت رویه شماره ۷۷۷ ۳۱/۲/۱۳۹۸ هیئت عمومی دیوان عالی کشور: «با عنایت به مفّاد ماده ۲۸۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در نحوه تقسیم بندی جنایات علیه نفس يا عضو يا منفعت و عمومیت مقررات تبصره ذیل ماده ۵۵۱ این قانون» نظر به اینکه مکلف شدن صندوق تأمین خسارت‌های بدنی به پرداخت معادل تفاوت دیه اناث تا سقف ديه ذ کور امتنانی است لذا در کليه جنایات علیه زنان» اعم از نفس یا اعضا مابه التفاوت دیه مربوط به آنان» باید از محل صندوق مذکور پرداخت شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ ۴۴۵ گسترش میزان حوادث رانند گی به‌عنوان عظیم‌ترین بخش حوادث غیرعمدی,» زمینه‌ساز تحقق خسارت‌های بدنی گسترده و غیرقابل جبرانی برای زیان‌دیدگان این حوادث اعم از مقصر و غیر مقصره شده است. ناگزیری استفاده از وسایل نقلیه موتوری و ناکارآمدی سیاست‌های تقنینی در جهت جلوگیری از وقوع این حوادث باعث گردیده تا نظام‌های حقوقی در کنار جنبه‌های پیشگیرانه» راهکاری برای جبران خسارت زیان‌دید گان بیندیشند. یکی از این راه‌حل‌ها» حمایت از نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه است که با توجه به حجم بالای حوادث این حوزه» امری اجتناب‌ناپذ یر و مبتنی بر بنیان‌های حقوقی» اجتماعی و اقتصادی است. پایه گذاری اندیشه مزبور از قانون برنامه پنجم توسعه آغاز و تکلیف به صدور بیمه حادثه راننده در آیین‌نامه شماره ۶۷ شورای عالی بیمه گنجانده شد؛ لیکن تجلی اصلی حمایت مقنن در قانون بیمه جدید ظهور یافت و تعهدات بیمه گر را به بیمه‌نامه حادثه راننده محدود ننمود. قابلیت تسری معنای بطلان درج شرط مخالف حق با عدم درج حق در ضمن بیمه‌نامه شخص ثالث» توجیه کننده مسئولیت بیمه گر در فرض عدم صدور بیمه‌نامه حادثه راننده است و بقای مسئولیت بیمه گذار در صورت تخلف از صدور بیمه‌نامه حادثه ضرورت حمایت از راننده مسبب خادثه بر اساس قانون بیمه جدید را توجیه می‌نماید. مبانی حقوقی» قانونی و اجتماعی نیز موید مسئولیت صنداوق تأمین خسارات بدنی در قبال خسارات راننده مسبب حادثه در فرض فقدان پوشش بیمه‌نامه شخص ثالث است. تعمیم قواعد یاد شده به زمره مسئولیت‌های بیمه گر درافرض وجود بیمه‌نامه شخص ثالث و همچنین به زمره مسئولیت‌های صندوق تأمین خسارات بدنی و وزارت امور اقتصاد و دارایی در فرض فقدان بیمه‌نامه معتبر» جهت جبران خسارات رانندگانی که قبل از قانون بیمه جدید متحمل زیان گردیده‌اند» بر مبنای قیاس کارآمد نیست. نبود مبانی حقوقی در تسری قانون به گذشته و عدم تصریح مقررات قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۸۷و اجرایی نبودن قانون برنامه پنجم توسعه» مسئولیت بیمه گر و دیگر نهادها را توجیه نمی‌نماید. از سوی دیگر عدم تکافو سازمان مالی بیمه گر و صندوق باعث کاهش کارایی این نهادها در صورت نامحدود تلقی کردن قلمروی زمانی جبران خسارت راننده مسبب حادثه می گردد که نتیجه‌انهایی این رویکرد تضعیف انديشه توزیع خسارت و نظام‌های پوشش دهنده خسارات است. به همین منظور پیشنهاد می‌شود که قلمروی زمانی تعهدات صندوق تأمین خسارت‌های بدنی در نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه با توجه به تحول مبانی تقنینی و منطقی به‌طور صریح از زمان تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ تعیین گردد و همچنین با تعیین نوع بیمه‌نامه لازم برای بهره‌مندی از منابع مالی بیمه گر از ابهام ری وحدت رویه شماره ۱ دیوان عالی کشور در خصوص نوع بیمه لازم برای بهره‌مندی از منابع (۸5) ق5206 م0 :60 0ط16 رها عزاط20 که خنعممل یط .(2017) +حمطانه ۵۶ نامع ۸ [1] 5 200 اهنا لذت .(2020) نوج ممصصحط30 منوه3 +فمصصحط3/0 ,ن۵ع ۸ [2] (8367۹1۵0 1۳) ۳6112000 جقط۳65 تنصححطع 1 ,کاصعلونمه کدی ص صعادرد .(2020) .2/6800 56760 منصق5 دع12206نم5 :۸۵01 بنطعطاه 1002 فنص ,حعاک۸ [3] ۳ ۳۳ ععممستعصاگ مرففعع وم التصصجد عطلط فص هه عطط ۴و تام علط بکتصصل 1 عصتقا0) عع هک ۵ م۸ هاش بش۸ 2( ۵۲ ) سقط ,و۵ هه ولصصص بجفک۸ [4] 66 رازه بوا0ه2 معنط ۲ وغل مهع) عسوع م2۳ تمننود7 ده عزعق‌طامصط صه ای ۳آ) .309-331 ,(28)106 ,ق70۳0 وععیدد هط اه ۳ ,,(9 00008 60066 طلطط ۵۵ 0۵ 10۳ ۵6 علط ۶و ددقرم م۳ .(2018) .و1 ,راهطا باهه۵۱ط۸ منطعمول طاعلد نطاهطونن۸ [5 9 ۲006 الصم۳ مت علاط ۵۵ حاعع محر صصططط ۹ 00۵ ع6 001 ۵۶ ات00 (26791۵0 15) :131-159 ,(11)21 ,لقحستا30 ها عتصماعت ۶و کعلمتمصخم اهناص عون ما3 :۸162۵ مناع۸ نونوه1 :تدای منقلوطق/3 :دهم ,مممطهط بصنط 1۳۳ فمفصسصحط3/0 مصنص۸ [6 لته" .(2014) ستط و۸ ,ووکصط جصص ما0۵ طط ملظ + طیع۸ نل۸ ,۳۳۵۵ ج صز کصخصع۳م ععصعطز کم صمونحلنه‌ای عطا هدند عمج لمصه ماد علعز (۵0ز26۳۹ 3آ) .13-99 ,22 ,ط0اط20 3۶00۳ عکه۲ ,0۳0 عطا هه ۳۵۵ صز ععصه که ,۸0۳06 5 فقو تحم۸ ۳۵00۵۵ آاععآ او کصموولو ص00 ق۳۲۵۵ .(2007) ۰ زا و806۵ [7 (۳6۳۹1۵ 1) .13-60 ,(9)23 ,8لع9637ع3 پروناه2 هه دوع 01 ص370 (۵0ز۳6۲۹ 13) +11200ط 8 اصدک نصه‌حطع 1 ,کاداهند 1390۳2066 .(2015) ۳۵۰ منعهط82 [8 611 2 5661 :10800 وهآ عع سک ] 31006۳ .(1997) مصطمل وکلنزظ [9 کملز40000۳-77 ۶و ددفروود 1 111111 .(2012) بعععمعش۸ عومملطا هه یلد ۵۵ موتصصد0ظ [10 40 وص0له/2 ی‌ناه2 لمنضم5 ,ما۷ 2/07۵1 ۵ م5۵ طانم مصمخعاس) و‌صعن اج ۰ - 2032 ,(6)7 .801087 لمادعصد ۳ صز کععصد ۸۵ ۵۴ ص30 ,مععصد سطو م1 جص معط 0 ۳/97 0 ۰00 ص000 ۴و عمععم ۵۵ .(2019) مفععمعش موب 0 [11 «ووووقاآ 0 سول ااعها. ولاز علط او ددععل صاطتططای هصصصط تحص همه عد00 ۵ ا۴وز 22 00۳۵۵ ۵۲ ناملا علط ۵۶ ولکسن 00۵ ۸ .(2019) سقط هه محسططط [12 ۳۵۵ 1352066 رسرزدآ آمعنعروط2 عط وصه +ععد] عطا بط کعلعنط ۲ 2۵۳ صمناکد6 ۲00 ) .129-153 ,(34)135 وتا چم ححسط ععص هه و106 عمصص ها م۲ 300 ۶٩ بواااقاطاعم م۹۵ .(2018) فلسصحدد موسطاطاش بوفحصسصطط ۵۵ ,اب10 تصصطده طط [13 06 ,۷۷۳ 1۳ اط8عع ععع علط ۵۵ فقهع ‏ 111 1111٩ وط2 1۵۳ فصس و و فص رها 6 :08 0000ص۳ع 00۳ ککعبلو 10 ۵۵۵۵۹ .(2015) واه ,کاع 6۳2800 :هلگ ,16106 [14 شناسایی امکان و منبع جبران خسارت راننده مسبب حادثه؛ قبل و بعد از تصویب قانون بیمه اجباری مصوب ۰۱۳۹۵ ۴۴۷ 4 ,(3)2 وود #وصططاحصد 0۵ 156 1 0ص وقاطاطن آنهممممصصع ۴ ۳26۲ 66 1630:7 ,6 0قتعصط ق2655 .(2012) بومسحقط3/0 0عرعک ,او صاصنه‌کی110 زک 00 ,۷۷۷۵ ۵۵ ۵۵ موتاقتا۵۵0 8 تصصصصو مه وصم عطط گم فصد ۵ط ۲ .(1)991 ۸1 م1۳09 [16 0 الط ۵۶ وعام‌تمصمم مه ععزعدط .(2022) ن0ه13 ففصسصقط0 مصعلمگ «عط2 730 [17 6 009۷۷۷۷۷93 ۳۵۵۵ 91 1۵1 ۵ط ۲ .(2016) مطاطاعش وونصحد پیگلاد 0۵ ممصصطططط [18 -1 ,(13)48 موبقتتتا0 1 ۳ سل 16000000 ۱00330008 یی جک ککصط00 0 حلط ۵۶ 1حسنا 3 ,رباع ع ۹ 0004 ۵۳ م۵ م6م ۳000 .(2001) مج کقکه جصصصی [19 (367۹1۵0 13) .111-136 ,(21)52 ,50606 آانا2۵ هه 10 ۵۶ وله ۳ ۳657 ,163۳۵0 056۰ ۵۹۵۵ ,0052 که کعا [06۳۵ع6 .(2009) 96۳۰ قق31 مصقنماماه1 [20 6 ,5] 36001۳6736 [ه0 3100-60052 .(2018) بصعقط3/0 ,1220100 پجععکه2 هام1 [21 ۷و۵ هط فصد هد علاط کم عصصص ۳ .(2009) ططططملط۸ ,افطل اطاط0ه طط [22 666۰ ,م10 ۴ ۴سا عمصصههاگ مووتا138 بونانطهنا نکن ج صز 0ص ععصوعصز ومد دعصط000ه منک 0 جصصسد تقاط 1 .(2011) ططططاملطش۸ افطل اطاط0ه طط [23 0) .103-128 ,(75)74 موووققال ۵۶ المول الععا 8و۳ مس صد کعصصص 0000 ککد ۶ دعب علط ۶و ۳۵۵60۵۸۵222۵2 .(2012) یش ففحعصطط ۵۵ متفه ۵۵ فصصل1۵ [24 (36۳۹120 13) .131 +107 ,(19)4 ,جع 7 ۵1 ااول. ,لسع ۳657 :ص02طع1 وونلنطاهنا نزن فصه اطع ععصو‌سعها :(2017) م۸0 منطعطغله 1002 [ز25 :09 ,۲۷۵۶ ۷۵۵۵ مصتاحه‌0 مه کاقاومصحو۳ .(0976) بصععقطاع[۵ ۸ ,عمط [26 ) .20113000 ل#زد/3 :0 ط6 1 و1۵ 1392066 (2001) مطه‌گوج۸ منصقفصعگ خصقعفج/< [27 ۰ ۵۶ 13۹0۳3066 [065۵ نص0ط6 1 رکاطاوند ععصدسعصا .(2009) بنن۸ صعل منطعلهک وحححطح/3 [28 :163۵0 ۵۶ ۹۷۵1۳۵۵ و۳ 160۹۵۳ .(2009) بزن۸ منصه‌که مگ هصق 1/0 [29 (۵0ز26۲5 1) نت16 حصقصآ ۵۶ کعاونی عطا عنام وصه عصنمنصدع 0۳ 1۵۳ 5 ع6ط) ز کعناژ 0اه ععصم‌سعصط آحغحط ۶و کعفصصسو و۲۵۵ .(2018) طعع400 ,م8226 [30 (36۳۹3۵ 1۳) .53-68 ,(6)55 او وس ۳۵0۵06 که لول موزتکاکن2 او عع۸ 156 دز 1600 مامو2 فده کل ز100۳-3ه1 .(2018) +صعزصع0 عنلنط بسح م6 ,80 [31 :۵ 00۳1۵۳۳6 کععدعن50 هلوک افدمنافهد ماد ۲۳۵۸ ۳۵۵۵ بصع نذطاما6 0 اقلمط ۵4 513166۳۸ 6ط) صز کهصنانه عناوم 156 .(0993) نت۸ ۸001 #عیهک 52026 [32 تقاط علط 9۶ دعققط ۲۵۵ .(2014) .بش صد کععک مفه‌وناطماد8 0۳۵14 بصنم‌کو70 5660 منعدگد5 [33 7 ۳000۳۳۷۷۷۵ ۳۵8۷ دقع طططاب مرمکه م۵0 ۵ جساهد مضه مه علط ۶و 68 100008 ۶ ول" .(2011) .+ قططط بسمرمصطاطا۸ :ممصصده مک 0400001222 ,فص [34 ۶ الا با ۵/۵ ااسنه عطلط 0ص طاعع 0000 صط کفمط000 ۵۵۵ جصصحم 0۵ (26751۵ 1۳) 69-86۰ ,23 ,کعنو ناک 1۳216 0ص 601 1/3266 6 200 کعلعهط لمععا - 111 مصلونممووس 3 .(2020) بط کقعه ,ول 1 زززوصد ,بط ۷۷۷۵۵600 [35] و10 ۲ لها ,ذکصحححصم۵ ک وی ااصم‌سعص] سیردت آهزدوطط عطا ۵۶ عانصنا عمط وصنا۸ ۳۳5 آهنضه5 .(2012) ط۳۳۵۵ مناقط6< بطعلاه‌اوعده بنطعلاه‌گوه5 [36] 8 ,۸000605 ما۳۵ :و5 ععق6) صو0طع1 هرز کاصعلنمع۸ عنکد۳ ۶و ععصعسی0 (36۳۹120 13) :113-129 ,(4)14 ,1۳۵2 ۵4 کعنو ناگ 16610061 آهنم5 ۶و سول ,(2011 لابوبد1۳د عقه ۲و ول تسد ۶و ععمد ۵۵ (2011) مصصکد ۵۵ لور ما10 [37] -1 ,(2)4 مچتصه‌صمعط 1 111امصطط 66 ل 11 111لصصطط 66 ۵۶ السوا. مکعصط0 لمع مد اصصصرصو0 0۵۵۵6۲5 ۵1 مقس ۵ط ۳۲ .(2018) بش ,بط 00ل 2400 :0040 1 22 صصطه7 [38] 0) .103-126 ,(7)21 ,دوبقتت0ا0 0000/۹ با ۵۳ 0۵۵6 صد گنرد آعع مصصصصگ علاط 00 :ص۳۳ ,ف6ا 3760 130۳۵05 صز کلوحعاوصهاک که کعنصمط30 .(2004) بصن باعقان ۷7 [39] و ۸۶00 166۲۷ .(2006) بصطم3 36200 ,رل عبط بوصعط ,ص۲۳ باعقط3/0 ,۷۷۵۵60 [40]

هدف: شناسایی مسئولیت بیمه گر و صندوق تأمین خسارت های بدنی در نظام جبران راننده مسبب حادثه در خصوص خسارات قبل و بعد از تصویب قانون بیمه جدید نیازمند بررسی مبانی حقوقی، قانونی و اقتصادی است تا بتوان در جهت تحقق هدف حمایت از زیان دیدگان حوادث رانندگی و با در نظر گرفتن مصالح اجتماعی و مالی بیمه گر و صندوق، تفسیر مؤثری از اندیشه جبران خسارت راننده مسبب حادثه ارائه داد. روش شناسی: روش مورد استفاده در این پژوهش شیوه توصیفی – تحلیلی است. یافته ها: توجیهات حقوقی و قانونی در قانون بیمه جدید، دلالت بر الزام بیمه گر و بیمه گذار به انعقاد قرارداد بیمه حوادث راننده دارد. بیمه حادثه راننده اگرچه دارای ماهیت مستقل از بیمه شخص ثالث است، لیکن نقض وظیفه قانونی در صدور بیمه حادثه راننده توسط بیمه گر، باعث تحمیل اجباری تعهدات قانونی بر بیمه گر است. بهره گیری از مبانی نظام خیر و رفاه اجتماعی یا در نظر گرفتن تقصیر جامعه به عنوان وسیع ترین سازمان، مسئولیت حاکمیت و جامعه را در قبال راننده مسبب حادثه فاقد بیمه نامه توجیه می کند و صندوق تأمین خسارت های بدنی به عنوان جایگزین بیمه، مؤثرترین منبع جبران خسارت است. نتیجه گیری: مبانی حقوقی و قانونی توجیه کننده مسئولیت بیمه گر و صندوق بر اساس قانون جدید، خسارات بدنی گذشته راننده فاقد بیمه نامه حوادث را شامل نمی شود و علاوه بر این مبانی، عدم کارایی اقتصادی و توجیه منطقی، بیمه گر و صندوق را از زمره منابع نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه خارج می کند.

460140

واژگان کلیدی: شهرداری الکترونیکی» سیستم 818 مدیریت و برنامه‌ریزی شهری» شهرداری‌ها. ۱- کارشناس ارشد مکانیک و کارشناس عمران (کارشناس عمران شهرداری خوی) (نویسنده مسئول) ۲- کارشناس ارشد عمران» گرایش آب و سازه های هیدرولیکی(کارشناس عمران شهرداری خوی) سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو نقش نهاد شهرداری در جریان مدیریت شهری درجات مختلفی دارد که از حاکمیت تمام تا ایفای نقش‌های کم‌اهمیت متغیراست. درجه اهمیت و جایگاه شهرداری را قوانین و مقررات موضوعه نظام حقوقی تببین می‌کنند. در نظام حقوقی ایران» قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴ قانون معیار است که با وجود رشد و آگاهی سیاسی و مدنی شهروندان» با نسخ مواد متعددی از آن؛ رویگزدی وایس فرایانه اخمال مده ید این و خه اساسی ترین وظایف: و اختیارات شیترداری از آن استانده و بدقولت واگذار ده است که نتيجه آن مشارکت حداقلی شهروندان در اداره امور محلی خویش است. بی شک روابط عمومی» مانند سایر رشته های علوم انسانی مورد غفلت قرار گرفته است و توسعه روزافزون و ارتباط و اطلاعات در کشور ها نتوانسته در آن تأثیری داشته باشد. حتی کشور در حال توسعه ما نیز چنین وضعی دارد. مشکلات و ناکارآیی اداری در کشور ما پدیده نو و جدیدی نیست و سال هاست که سازمان های مربوطه, برای اصلاح ساختاری آن‌ها مطالعه و برنامه ریزی می کننده هر چند تاکنون اقداماتی نیز به عمل آمده است. در عصر ارتباطات و اطلاعات در موقعیتی که جامعه متحول ما رو به سوی تکامل دارد و مدنیت را جست وجو می کند روابط عمومی از اجزا و عناصر اصلی ارتباطات است و در ایجاد بستر های مشارکت ذهنی و عینی نقش نهادی و بنیادی دارد زیرا جنس و مایت ,مجموعه وظایف وقالیتهای آن یه زر عمتمنزازتناملی»:قغاملی :و قبلذلی] اسگا: امر ما ز کت با مقوله اطلاغ رساقی ک از مهمترین رویکرد های روابط عمومی است آغاز می شود و بسیاری دیگر از کارهای اجرای تحقق مشارکت از جمله تمهیدات ترغیبی» همان امور رایج کاربردی روابط عمومی است(میرسعید قاضی» ۱۳۹۲). شهرنشینی» افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن توسعه ی شهرهای کوچک و بزرگ از ویژگی های عصر حاضر است و توسعه ی پایدار این مراکز سکونتگاهی» در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت کارامد است. تاکنون» مدیریت واحد شهری در ایران به معنای واقعی خود پیاده سازی نشده و وظایف آن در بین سازمانهای مختلف از جمله شهرداری توزیع شده است. به همین دلیل می توان به پیاده سازی شهر الکترونیکی با محوریت شهرداری امیدوار بود .حال» سوال این است که چرا در ایران و سایر کشورهای دنیا کاربرد سیستم 819 و نیز شهر الکترونیکی با محوریت شهرداری معنا پیدا می کند؟ برای پاسخ به این سوال می توان.دلایل زیر را برشمرد: ۱. بزرگ ترین تولید کننده داده های شهری» ۲. بزرگ ترین استفاده کننده داده های شهری در مدیریت و برنامه ریزی شهری» ۳. گسترده ترین سازمان خدماتی در ارتباط با مردم» ۴. گسترده ترین سازمان در تنوع شرح وظایف» ۵. مهمترین سازمان در واگذاری کارهای دولتی به بخش خصوصی, ۶ مستعدترین سازمان در جلب تخصص» مدیریت زیرساخت و توزیع فراگیر امکانات, ۷. فعال ترین گلوگاه آماری مورد نیاز در برنامه ریزی شهری منطقه ای و ملی» ۸. معتبرترین و مطمئن ترین پایگاه اطلاعات شهری(خان زاده ۱۳۸۶:۷۳). یکی از الزامات حکومت در دولت های جوامع اطلاعاتی» استفاده از فناوری اطلاعات برای مهندسی مجدد معماری دولت» افزایش قابلیت دسترسی, تقویت کارآمدی و پاسخگوتر ساختن دولت می باشد. که اين موضوع سبب.به وجود آمدن واقعیتی تحت عنوان دولت الکترونیک شده است(2010 ,3716۵1۵ :8 ۸1-50۵). با افزایش اهمیت اینتزنت و کاربرد سیستم 610 سازمان ها و شرکت های دست اندر کار صنایع مختلف از اینترنت برای دستیابی به مزایای رقابتی بیشتر استفاده می کنند. کاربرد سیستم 810 یکی از مهم ترین عوامل تسریع کننده تغییرات در صنایع بوده و نیاز به ایجاد تغییرات اساسی در فرایندهای سنتی همواره در مطالعات دولتی» صنعتی برنامه ریزی شهری یک فعالیت زنده و پویاست که علت پویایی آن این است که شهر مانند یک موجود زنده است و مانند یک سیستم عمل می نماید که طیف وسیعی از فعالیت ها(تمام زندگی شهری) و عملکردهای شهری را پوشش می دهد. طبق این تعریف برنامه ریزی شهری شامل پنج مرحله اساسی است که پژوهش و شناخت. تعیین اهداف» تعیین راه حل های ممکن برای دستیابی به اهداف ارزیابی راه حل ها و اقدام را در بر می گیرد(شیعه» ۱۳۸۹: ۱۰۱). در این رابطه سیستم های اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزاری مهم در مدیریت داده های زمین و ملک مطرح می باشند که با فراهم ساختن امکان یکپارچه سازی داده های حاصل از منابع مختلف» امکان استخراج اطلاعات مورد نیاز و کشف ارتباطات پیچیده و ناپیدای مابین پدیده های مختلف را فراهم می نماید. فناوری اطلاعات به مجموعه ابزارهایی گفته می شود که به منظور ورود» ذخیره» پردازش و گزارش گیری اطلاعات به کار می رود. فناوری اطلاعات شامل طراحی» توسعه نصب و اجرای کلیه سیستم ها و نرم افزارهای اطلاعات مدیریتی» در رابطه با موضوع پیشرفت علوم و تکنولوژزی کامپیوتر است. با توجه به اینکه حدود ۸۰ درصد از اطلاعات بدست آمده از محیط زندگی شهری دارای بعد جغرافیایی می باشند 815 یکی از مهم ترین بخش های صنعت فناوری اطلاعات می باشد. به دلیل ماهیت رایانه ای سیستم اطلاعات جغرافیایی می توان حجم اطلاعات بسیار زیادی را در مورد یک نقطه و یا منطقه خاص هم زمان و به صورت یکپارچه ذخیره کرده و در تحلیل ها از آن استفاده کرد. تحقیق حاضر به صورت تحلیلی و توصیفی انجام پذیرفته و همچنین با شیوه استلالی» به منابع و متون معتبر کتابخانه ای» استنادی و شبکه جهانی اینترنت نیز ارجاع شده است. سپس با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی امکانات» خدمات و وضعیت کلی مدیریت شهری شهرداری ها که کاربرد سیستم 8 دارند پرداخته شد. در گذشته تحلیل اطلاعات به روش لایه گذاری» به صورت دستی و بدون کامپیوتر انجام می شد ولی امروزه با ظهور تکنولوژی های سخت افزاری و نرم افزاری این کار خیلی دقیق تر و سریع تر صورت می گیرد. شاید اولین کار جدی 19 با کامپیوتر به دهه ۱۹۶۰ برگردد که در کانادا و در بخش جنگل داری و مدیریت آن مورد توجه قرار گرفت. در حالی که سابقه فناوری جی آی اس در کشورهای غربی از جمله کانادا و آمریکا به بیش از ۴۰ سال می رسد فناوری 5ات در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان است(پایگاه خبری شهر الکترونیک» ۱۳۹۲). زارع مهرجردی(۱۳۹۶)» به کاربرد 18 در توسعه شهری اشاره داشته است که با مدیریت شهری نوین و کارآمد و همچنین با استفاده از نرم افزارهای ول و راه اندازی شهرداری الکترونیکی می توان مدل های چندبعدی از محیط شهر را تهیه کرد و بر اساس آن به طراحی طرح های کلان شهری پرداخت. وافره کوهستانی(۱۳۹۸)» در پژوهشی به ارزیابی استقرار فناوری اطلاعات در شهرداری های ایران پرداخته است. با توجه به اهداف توسعه ای نهادهای مدیریت شهری جهت نوآوری و شکوفایی در عرصه خدمات رسانی به شهروندان, انجام مطالعات راهبردی و شناسایی زمینه ها و چالش های توسعه خدمات الکترونیک شهری درسطح شهرداری ها امری ضروری می نماید. مجیدی(4۱۳۹۴ به مقوله شهرداری الکترونیکی و نقش آن در مدیریت شهری بهره گیری از قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات در حیطه فعالیت ها و حوزه های خدمات رسانی نهادهای مدیریت شهری پرداخته است. علی پابایی و سیادت(۱۳۹۶)» در پژوهشی به شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر بهبود کیفیت خدمات الکترونیکی (مطالعه موردی شهرداری اصفّان)؛ اشاره داشته اند. نتایح نشان می دهد که ۸ عامل شناسایی شده(کارایی» قابلیت» تحقق تعهدات» امنیت. آموزش» پاسخگویی» تماس و تموارد قانونی) در بهبود کیفیت خدمات الکترونیکی تأثیرگذار بوده اند و متغیرهای تماس» امنیت"و اعتماد و پاسخگویی و راهنمائی» مهمترین عامل در بهبود کیفیت خدمات الکترونیکی است. عنایتی» آرامی و حسین پوران(۱۳۹۷)» سازمان الکترونیکی گامی به سوی تحققاهداف مدیریتی شهرداری است. پیشگاهی فرد: اقبالی و بیگ بابایی(۱۳۹۰): در رلاهس کست اطلاطل مترافیالا(18ج) و نقش آن در مکانیابی مناطق مخاطره آمیز شهری جهت استفاده در مدیریت بحران(مطالعه موردی: منطقه ۸ شهرداری تبریز) پرداخته اند. نتایج حاصل از خروجی مدل نشان می دهد که تنها ۱۳/۹۴ درصد از محدوده مورد مطالعه دارای وضعیت مطلوب تا بسیار مطلوب می باشد. ۷ درصد از محدوده نیز در وضعیت متوسط از لحاظ خطرپذیری در مواقع بحرانی قرار دارد. ۳۸/۶۹ درصد از محدوده مورد مطالعه نیز در شرایط نامطلوب تا بسیار نامطلوب قرار دارد که این امر لزوم برنامه ریزی دقیق و اصولی را می طلبد. یعقوبی و مذهبی(۱۳۹۳)» تاثیر فناوری اطلاعات در شهرداری الکترونیک» مدیران با استفاده از سیستم های اطلاعاتی قادر خواهند بود که به طور موثر فعالیت ها را هماهنگی و کنترل نمایند و نیاز به دوایر ستادی و تعداد:زیادی از مدیران میانی را کاهش دهند. بدون فناوری اطلاعات و وسایل برقراری ارتباطات, ارتباط در سطح بین الملل و بین افراد غیر ممکن خواهد بود. فناوری اطلاعات بالقوه می تواند مشکلاتی را خل کند. که ارائه کمک های*مالی, تخایوودشرمایه گذاری/ فوجب حل, آنها نمی شود. غامری(۱۳۹۹)» دز مقوله مدیریت شهری و کاربرد سیستم کی به این نکته اشاره میکند که سیستم اطلاعات مکانی در امور شهری و شهرسازی, در بخش هایی مانند کاربری اراضی» جمعیت, خدمات شهری» مدیریت زمین و مسکن» معماری» بافت های فرسوده و تاریخی, تأسیسات و تجهیزات شهری» ساخت و ساز حمل و نقل و ترافیک» گردشگری» اطلاعات عمومی شهری و آموزش و آماره کمک فراوانی به مدیران شهری» شهرسازان و مشاوران طرح های توسعه منطقه ای و شهری» برای تحلیل وضع موجود و برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت می کند. رسولی(۱۳۹۱) و پریزادی و روشنگر(۱۳۹۱)» در کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی 715 در برنامه ریزی شهری و منطقه ای» با ارائه فرایند تهیه دو نمونه از طرح های توسعه شهری جایگاه هر یک ازکاربردهای 2015 در مراحل تهیه و نوع کارکرد آن مشخص کرده اند. نتایج حاصل نیز حاکی از این است که با پیشرفت روز افزون در فناوری های نوین کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در برنامه ریزی شهری توسعه یافته است. میرزالو(۱۳۹۵)» به کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی(15) در مدیریت و برنامه ریزی شهری گریزی زده و سیستم اطلاعات جغرافیایی را که همانند بازویی برای مدیریت شهری عمل می کند. با پیش بینی و برنامه ریزی لازم و با به کارگیری روش ها و مدل های جدید عملی در شهرداری ها را اجرا نمود. عابدی جعفری و همکاران؛ (۱۳۹۰)» به تبیین موّلفه های تشکیل دهنده مدیریت شهری بر اساس مطالعه ساختار شهرداری ده شهر جهان» اشاره نموده اند. نتایج نشان می دهد مدل نهایی مدیریت شهری دارای مولفه های: مدیریت» فنی و مهندسی» شهرسازی» حسابداری» مالی و اقتصاد علوم اجتماعی» محیط زیست. اقتصاد» حقوق, سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو علوم سیاسی» جغرافیا و نظامی و انتظامی است. هادی زاده فیروز جایی و خدائی(۱۳۹۲)» در تحلیل نقش شهرداری به عنوان ارگان اصلی مدیریت شهری و اثرات آن بر ساختار فضایی شهر بابل» به تغییر مکرر متصدیان مسئولیت های مرتبط با مدیریت شهر و در نتیجه ضعف کارآیی آن ها و تعدد تصمیم گیری در امور مدیریت شهری شهرداری منجر شده است. احدنژاد روشتی و محمدی حمیدی(۱۳۹۲)» به بررسی پایش میزان گستردگی و تغییرات کاربری اراضی شهر خوی و اثرات آن بر اراضی کشاورزی اطراف با استفاده از فناوری سنجش از دور پرداخته اند. شهر خوی یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که همزمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی و کالبدی روبرو است. با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی 19 تصاویر ماهواره ای لندست ۵ و ۸ و نرم افزارهای ادریسی که در تحقیق مورد استفاده شده است» با تجزیه و تحلیل تصاویره در طی ۲۹ سال مساحت شهر از ۷۷۱,۳۹ هکتار به ۱۶۷۳,۴۶ هکتار رسیده است. در مقابل ۶۳۲,۷ هکتار از اراضی کشاورزی و ۷۰,۸۳ هکتار از اراضی باغات به زیر ساخت و سازهای شهری رفته است. آقامیری» حسین زاده و صداقت(۱۳۸۶) در نظام اطلاعات مدیریت شهری به بررسی سامانه اطلاعات جغرافیایی(15ت)) شهر بابلسر پرداخته اند. سامانه مذکور با هدف یکسان سازی بستر اطلاعات درون سازمانی و برون سازمانی بین عناصر تاثیرگذار مستقیم و غیرمستقیم در سازمان فضایی شهر بابلسر و تحقق شهرداری الکترونیک در فاصله سال های ۱۳۸۶- ۱۳۸۵ در ۲۵ درصد از سطح کل شهر به اجرا درآمد و نقطه عطفی در استان مازندران در هدایت مدیریت شهری به نظام اطلاعات جامع» جهت دستیابی به اهداف عالیه برنامه ریزی شهری و مشارکت شهرداری سازمانی است مردمی که اداره شهر را به عهده دارد. مسئولیت اداره این اداره با شهردار است که پیش از این حکم وزیر کشور انتخاب می گردید ولی اکنون از طریق شورای شهر منصوب می شود. وظیفه این سازمان» پاکیزه نگاه داشتن شهر جمع آوری و حمل زباله شهری» صدور مجوزهای ساخت و شاز شهری» دریافت عوارض شهری از شهروندان و همچنین برقراری نظم در شهر را بر عهده دارد. شهرداری شخصیت حقوقی است که دارای استقلال اداری و مالی بوده و برای انجام وظایف و مأموریت هایی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط در حوزه امور شهری به آن واگذار شده یا می شود. در محدوده و حریم شهرها با مشارکت مردم در اشکال سازمانی مختلف شامل, ستاد» منطقه » ناحیه سازمان وایسته » موّسسه يا شرکت وابسته به موجب قانون ایجاد می شود. طبق ماده ۱ قانون شهرداری در هر محل که جمعیت آن حداقل به پنج هزار نفر بالغ باشد شهرداری تاسیس می گردد( قوانین و مقررات مربوط به شهرداری ها ۱۳۸۸). شهرداری موّسسه عمومی غیردولتی و برخوردار از شخصیت حقوقی مستقل است که برپایه نظام عدم تمرکز محلی در حدود وظایف و تکالیف محوله از سوی:قانون گذار در محدوده شهر و در چارچوب بودجه و برنامه مصوب با لحاظ قوانین و مقررات موضوعه به ارائه پاره ای خدمات شهری و اداره بخشی از امور محلی شهر زیر نظر شورای شهر و با هماهنگی وزارت کشور می پردازد. سازمان شهرداری در ایران با تصویب قانون بلدیه پا به عرصه وجود نهاد. « بلد» به معنای شهراست و « بلدیه» نام قدیم شهرداری است(قانون تشکیل شهرداری ها مصوب ۱۳۲۸): قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴/۴/۱۱ و اصلاحات و الحاقات.بعدی» وظایف شهرداری در۲۸ بند و ۱۴ تبصره شرح داده شده است: اولین اقدام پس ,از تأسیس شهردازی در :هر سنطقه همانند دیگر سازیمان های دولتی قهیه سازمان تفصیلی(اذازی) مناسب:یا وظایف و مأموریت های محوله و حجم فعالیت شهرذاری بر اساسن ضوابط متدرج در قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی» اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی و آئین نامه های مصوب شورای عالی اداری و اخیرا ضوابط ساختار سازمانی شهرداری ها که در اجرای ماده ۵۴ قانون فهرداری مصوب ۴۵/۱۲/۲۷ و با رعایت تبصره ذیل ماده: ۱1۷ قانون استخدام کشوزی وبا اخذ موافقت سنازمان امور اداری و استخدامی وقت در رابطه با هر نوع وضع» اصلاح و تغییر مقررات استخدامی و شهرداری ها و با رعایت اصل عدم تمرکز و افزایش اختیارات مدیران شهری متناسب با مسئولیت های آنان و به منظور نظام بخشیدن» ایجاد هماهنگی» منطقی نمودن و متناسب سازی ساختار سازمانی شهرداری های کشور تعاریف و ضوابط تشکیلاتی شهرداری ها را ابلاغ نموده است می شهرداری به عنوان نهاد اجرایی حکومت محلی, سازمان عمومی و غیر دولتی است و در چارچوب قوانین ایالتی یا ملی تشکیل می شود و مسئول اداره خدمات عمومی در محدوده ای تعریف شده می باشد. این خدمات در کشورهای مختلف» متفاوت است. اما به طور معمول شهرداری ها موظف به ارائه این خدمات هستند. برنامه ریزی شهری» حمل و نقل عمومی» محافظت از آتش و سایر بلایا تأمین فضای سبز تأمین پاکیزگی, زیباسازی فضای عمومی, اداره امور آرامستان ها اداره بازارهای عمومی و میادین میوه و تره بار» تأمین خدمات فرهنگی و فراغتی» جذب توریست» ارائه خدمات انتظامی شهری و رانندگی» ارائه خدمات رفاهی و تأمین اجتماعی» ارائه خدمات زیست محیطی و بهداشتی» تسهیل سرمایه گذاری تجاری و صنعتی» تأمین ساختمان ها تأسیسات و تجهیزات شهری(ساخت» نگهداری و تأمین نور خیابان ها ساخت پل ها کانال ها پارکینگ ها پایانه ها سردخانه ها و انبارها تأمین آب» برق؛ گازه سوخت فاضلاب و..). در ایران به علت عدم وجود مدیریت واحد شهری» وظایف شهرداری ها در بین سازمان ها و شرکت های دولتی و غیر دولتی محل متعددی توزیع شده است. بر همین اساس می توان وظایف شهرداری ها را به پنج گروه ال ,رظایق عمرانی: مات سناش خماای زا ها میتان ساداعلام نظر تسبقا بظ طرح‌رهای جامع وهای آشبری: الا نظز در خصوص نقشه های تفکیکی» الزام به رعایت مقررات ملی ساختمان و الزام به پذیرش نقشه ساختمانی از اعضا سازمان نظام ب) وظایف خدماتی: ایجاد تأسیسات عمومی تنظیف و نگهداری و هموار کردن راه ها و مجاری آب» تعیین محل هایی مخضوض, بزای تغلیه:زبانهه تخال و فضولات ساخمانی: ساخته غسالغانه و گوزستان: پیشگیری. از آلودگی محیط زیسته ج) وظایف نظارتی و حفاظتی: اجرا آرا کمیسیون ماده ۱۰۰ صدور پروانه ساختمان؛ نظارت بر تمامی ساختمان هایی که در شهر ایجاد می شود جلوگیری از بروز تخلفات ساختمانی» حفظ اموال و دارائی شهر بر پا کردن دعوا علیه اشخاص و دفاع از د) وظایف رفاهی: ساخت بناها و ساختمان های مورد نیاز شهر از قبیل سرویس های بهداشتی» کشتارگاه» بوستان و جلوگیری ۵) مدیریت منابع: بودجه شهرداری» عوارض ساختمان و ترتیب ممیزی و وصول آن؛ سایر عوارض شهرداری در تعیین ارزش مدیریت شهری در ایران با مسائل متعددی روبرو است. اداره امور شهرها در ایران فاصله بسیار زیادی با حکومت های شهری دارد. حتی حضور تعدادی نماينده مردم در شوراها نیز نمی تواند شهرداری را به سطح مدیریت جامع شهری برساند. مهمترین مسائل اداره شهرها از دیدگاه شهرداری» تأمین برخی نیازهای عمومی شهر است. بنابراین؛ مدیریت شهری در کشورهای اروپایی که به عنوان دستگاه حاکمه در امور شهرها عمل.می کند. باامدیریت شهری در ایران که اداره» نظازت و نگهداری شهر است» تفاوت ماهوی دارد. به دلیل عدم وجود مدیریت يکپارچه شهری و هماهنگی در فعالیت های اجرایی بین نهادها و ارگان های ذی ربط سردرگمی» دوباره کاری و اسراف در سرمایه های ملی ایجاد شده است. برخی اوقات چندین نهاد بدون هماهنگی قبلی» اغلب اعمال موازی انجام می دهند که درصورت ایجاد ارتباط و هماهنگی بین آنها بخش عمده معضلات قابل حل هستند. به نظر می رسد برای حل معضلات و رفع کاستی های فراوان شهرها چاره ای جز روی آوردن به مدیریت يکپارچه شهری وجود ندارد. مدیریت يکپارچه شهری به معنای کنار گذاشتن نهادها و سازمان های تخصصی نیست و بر کار کارشناسی تأکید می کند. ایجاد هماهنگی بین سازمان های مختلف و نهادهای گوناگون موجب می شود که برنامه ها با بالاترین کیفیت و در کمترین زمان ممکن و کمترین هزینه عملیاتی شوند(سعیدنيا ۱۳۷۹). شهرها و مناطق شهری» سامانه های. کالبدی, اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و فرهنگی بسیار پیچیده و پویایی هستند که کنترل و هدایت برنامه ریزی شده آنها با دشواری های بسیاری روبروست. با توجه به این مسأله, نظریه پردازان برنامه ریزی و مدیریت برّای دست باب به: کارایی و آثربخشی مورد انتظار در تحقق اهدافشان» تلاش کرده اند سامانه متناظری با همان پیچیدگی ایجاد نمایند(برک پور؛و اسدی؛ ۱۳۸۸). ماهیت سیستم مدیریت شهری» با توسعه همه جانبه و پایدار سیستم شهری گره خورده است. بر این اساس مدیریت شهری نیازمند تعامل و روابط گسترده محیطی» درون سازمانی و برون سازمانی خواهد بود. در حال حاضر اغلب مادرشهرهای کشور درگیر عدم تعادل هایی هستند که در نتیجه عدم هماهنگی و تطابق عملکردی بین سازمان های متولی خدمات شهری به وجود آمده است(اتقائی و پیله ور ۱۳۹۵: ۲۸۶). اصطلاح شهر الکترونیک يا شهر دیجیتال» اولین بار در سال ۰۱۹۹۴ در کنفرانس شهر دیجیتال اروپا طرح گردید. در سال ۶ پروژه هایی تحت اين عنوان در برخی از شهرهای اروپایی به اجرا درآمد(یعقوبی و فروردین» ۱۳۸۸). فضاهای شهر الکترونیک با رویکرد چند مرکزی و معطوف به نیازهای روزمره شهروندان و تلاش در جهت پاسخ گویی جامع و کامل به آن طراحی می گردند. شهر الکترونیک» در واقع» ارتباطی دو سویه است بین کسب و کارها سازمان ها و شهروندان(معینی فر و عطار» ۱۳۹۴). شهرداری الکترونیکی» شهرداری است که در آن» اداره امور شهروندان» شامل خدمات دولتی و سازمان های مرتبط را به صورت برخط(011۳0) و شبانه روزی با کیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات(107) و کاربردهای سیستم 8 آن انجام می شود. شهرداری الکترونیکی» شهروندان را از دنیای تک بعدی شهرهای سنتی و امروزی سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو خارج کرده و به دنیای جدیدی راهنمایی خواهد کرد دنیایی که دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات می هویت اصلی وب جابجایی اطلاعات(داده های) فضایی است. می توان تعریف ساده ای از 15ت) را به صورت زیر داشت: سیستمی کامپیوتری که می تواند داده های توصیف کننده مکان ها و فضاهای روی سطح زمین را نگهداری کرده و از آن بهره برداری کند(شاهین ۱۳۸۶). سیستم اطلاعات جغرافیایی(5(516775 10۶0721010 016 608720)) یا قاب) یک سیستم رایانه ای برای مدیریت شهری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مکانی بوده که قابلیت جمع آوری» ذخیره» تجزیه و تحلیل و نمایش اطلاعات جغرافیایی(مکانی) را دارد(چهاردولی» ۱۳۸۷). از طریق 615 امکان تلفیق پایگاه های اطلاعاتی با مدرن ترین مدل ها(نقشه ها) در یک قالب منسجم و سازمان یافته ممکن می گردد. این توانایی منحصر به فرد 019 را از بقیه سیستم ها متمایز می سازد(آرانوف» ۵ در طراحی پایگاه اطلاعات سیستم 19) بر اساس تحلیل نیازهای انجام شده» ساختار داده ها به گونه ای باید طراحی گردد که ارتباط های منطقی بین داده ها حفظ شده و براساس آن بتوان سیستم مدیریت داده های موجود را پیاده سازی نمود. با توجه به استفاده از منابع متفاوت اطلاعاتی در تکمیل داده های بانک اطلاعاتی باید الگوریتم مدیریت داده ها با قابلیت بازیابی و دسترسی به رکوردها و لایه های اطلاعاتی سایر منابع اطلاعاتی بر حسب موقعیت جغرافیایی و در شرایط مورد نیاز کاربر» طراحی و در محیط نرم افزاری بستر 8ات انتخاب و پیاده سازی گردد؛ به عبارت دیگر 5[ت) یک سیستم حامی تصمیم گیری است که به صورت وسیع در زمینه بهینه سازی فعالیت ها و فرآیندهای مختلف به خدمت گرفته می شود. یک سیستم اطلاعات جغرافیایی شامل چند فعالیت اصلی به شرح ذیل می شود(محمدی لیری» ۱۳۸۹: ۱۴۰- ۱۳۶؛ عامری» ۱۳۹۹: ۶۰). ۱ ورود اطلاعات: قبل از آن که اطلاعات جغرافیایی بتوانند وارد محیط 715) شده و مورد استفاده قرار گیرنده می بایست این اطلاعات به فرمت و ساختار رقومی قابل قبول سیستم 715 تبدیل شوند. منابع تولید کننده اطلاعات مورد نیاز یک سیستم 6015 ۲ ویرایش اطلاعات: استفاده از انواع داده و اطلاعات مورد. نیاز یک پروژه خاص 5لی » نیازمند تبدیل و ویرایش آن اطلاعات به منظور قابل استفاده نمودن آن ها در سیستم می باشد. به عنوان مثال, اطلاعات جغرافیایی در استانداردهای مختلف وجود دارند به منظور استفاده از آنها در 615 می بایست اطلاعات فوق» قبل از یکپارچه سازی در محیط نرم افزار ۳ مدیریت اطلاعات: برای پروژه های کوچک 5ب امکان ذخیره سازی و مدیریت اطلاعات جغرافیایی در قالب فایل ها و اطلاعات ساده وجود دارد و لیکن هنگام یکه حجم اطلاعات زیاد باشد و همچنین تعداد کاربران سیستم از یک تعداد محدود فراتر رود بهترین روش برای مدیریت اطلاعات استفاده از سیستم مدیزیت پایگاه داده(11۸/15) می باشد. سیستم مدیریت پایگاه داده به منظور ذخیره سازی» سازماندهی و مدیریت اطلاعات جغرافیایی در 15ت) مورد استفاده قرار می گیرد. یک سیستم مدیریت پایگاه داده ترکیبی است از یک مجموعه بر نامه ای که داده های درون یک پایگاه داده را اداره و نگهداری می کند. این سیستم ها برای مدیریت اشتراک داده ها در حالتی منظم و برای حصول اطمینان از صحت پایگاه داده ها ایجاد می شود(رئوف» ۱۳۷۵: ۱۳۶). ۴ پرسش و پاسخ و تجزیه و تحلیل اطلاعات: سیستم های اطلاعات جغرافیایی این قابلیت را در اختیار کاربر قرار می دهند تا بر اساس اطلاعات مکانی و توصیفی ذخیره شده در سیستم» اقدام به انجام پرسش و پاسخ های مورد نظر خود نماید. انواع این - پرسش های توصیفی: این پرسش ها بر اساس اطلاعات توصیفی ذخیره شده در پایگاه داده برای هر عارضه صورت می پذیرد. به عنوان نمونه می توان به یافتن یک ملک و یا یک آدرس» با نام مشخص آشاره نمود. پرسش های تابعی/ شرطی: این پرسش بر اساس معرفی یک شرط به عنوان معیار پرسش صورت می پذیرد. به عنوان نمونه می توان به جستجوی املاکی که وسعت آن ها از ۵۰۰ متر مربع بیشتر است» اشاره نمود. پرسش های روند تغییرات: این پرسش ها بر اساس پارامترها و اطلاعات متغیر که با یک دوره زمانی در سیستم ذخیره می شوند انجام می شود. به عنوان نمونه می توان به انجام پرسش به منظور بررسی روند تغییرات میزان روکشی آسفالت یک خیابان در طی چندین سال گذشته اشاره نمود. - پرسش های ترکیبی: این پرسش ها به صورت ترکیبی از پرسش های مکانی» توصیفی و شرطی انجام می ۵. ابزار نمایش کارتوگرافی اطلاعات: در بسیاری از پردازش های جغرافیایی» نمایش نتایج پردازش ها به صورت گویا و خوانا دارای اهمیت می باشد. ابزار متنوعی را به منظور نمایش توأم اطلاعات مکانی و توصیفی ذخیره شده در پایگاه اطلاعات فراهم می نماید. در کات نمایش نقشه می تواند با قابلیت هایی از قبیل ارائه گزارشات متنوع, نمایش سه بعدی نمایش تصاویر و سایر ۱-۵- متدلوژی شکل گیری و تکامل شهرداری الکترونیکی و راه اندازی سیستم 65 شهرداری الکترونیکی معمولا در چهار مرحله پیدایش؛ ارتقا تعامل و یکپارچگی به شرح ذیل شکل می گیرد: مرحله پیدایش: نخستین اقدام لازم جهت ایجاد یک شهرداری الکترونیکی» تهیه سند راهبردی بر اساس مطالعات میدانی از امکانات» وضعیت موجود و بررسی تطبیقی اقدامات و تجربیات جهانی در این زمینه است. مرحله ارتقا: بسیاری از شهرداری های الکترونیکی در جهان کار خود را با ارائه خدمات ابتدائی بر روی وب سایت ها شروع کرده و بروز کردن زیر ساخت ها و آموزش کارکنان را در این مرحله انجام داده اند. مرحله تکامل: در مرحله بعد وب سایت ها و شبکه ها امکان برقراری ارتباطات دو طرفه برقرار می سازند و مردم به راحتی می مرحله یکپارچگی: در این مرحله بعضی از خذمات:مانند بانک اطلاعات شهری, از طریق اینترنت در اختیار شهروندان قرار می گیرد. در مرحله یکپارچگی» به اکثر خدمات توسط وب.سایت قابل ارائه هستند و شهروندان می توانند با استفاده از شبکه های گسترده محلی و یا از طریق اینترنت به اکثر خدمات شهری دسترسی داشته باشند(سرافرازی و همکاران» ۱۳۹۶:۴). یک سیستم 5[ شامل یک بسته کامپیوتری (شامل سخت افزار و نرم افزاز) از برنامه های کامپیوتری با یک واسط کاربر می باشد که دستیابی به عملیات و اهداف ویژه ای را برای رسیدن به هدفی خاص با استفاده از ابزار و روش های علمی مورد نیاز بر روی داده ها و اطلاعات تهیه شده فراهم می سازد. مولفه های چنین سیستمی به ترتیب عبارت اند از: ۱ کاربران(7967]): مهارت در انتخاب و استفاده از ابزارها در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی و شناخت کافی از اطلاعاتی که استفاده می شوند» یکی از موارد اساسی برای موفقیت در استفاده از تکنولوژی 8ذی) است که این از وظایف یک کاربر می باشد. ۲ سخت افزارها(۲12701276): امروزه شبکه های ون شامل تعدادی کامپیوترهای شخصی, چاپگرها و پلاترها سی دی درایو ها و رقومی‌کننده ها می باشند که معرف مولفه سخت افزار یک سیستم اطلاعات جغرافیایی هستند. ۳ نرم افزارها(ع50117۷/27): به منظور استفاده بهتر از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ استفاده از نرم افزارهای به روز و توانمند توصیه می شود. پنج جز تشکیل دهنده نرم افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی عبارت اند از: ۴ داده(181۵): قلب هر 715 پایگاه های اطلاعاتی آن است. در این پایگاه ها به پرسش هایی از قبیل چه شکلی است؟ کجاست؟ و چگونه به دیگر اشکال مرتبط می شود» پاسخ داده می شود. داده ها مهم ترین و با ارزش ترین جز سامانه اطلاعات جغرافیایی محسوب می شوند و شامل اطلاعات مکانی» توصیفی و زمانی مربوط به موضوع و منطقه یا مناطق مورد بررسی هستند. - انواع نقشه های موضوعی موجود يا تهیه شده از تفسیر عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای؛ - مطالعات میدانی (نقشه برداری میدانی» استفاده از ۲85 و... )؛ سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو - اطلاعات توصیفی مختلف( کتابخانه ای): اطلاعات جمعیتی» اقتصادی و اجتماعی و... ۵. روش ها(8/]61005): شیوه های صحیح به کارگیری اطلاعات در جچهت رسیدن به اهداف ویژه در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی از مهم ترین مولفه های آن است(رضایی و همکاران» ۱۳۹۶: ۱۷). حدود ۳۵۰۰ سال پیش بر روی دیوارهای غارهای نزدیک لاسکوگز فرانسه تصاویری از شکار حیوانات به دست شکارچیان دیده شد. آنچه در تصاویر اهمیت دارد علامت هایی است که مسیر مهاجرت آنها را نشان می دهد. این مدارک اولیه» عنصر ساختاری یک کأت) نوین را که عبارت است از فایل گرافیکی متصل به یک پایگاه داده های توصیفی را به همراه دارد. از زمان پیدایش تمدن های اولیه, اطلاعات سطح زمین و فعالیت های جامعه شهری به کمک نقشه نمایش داده شده است. اوایل قرن بیستم پیشرفت هایی از «عکس لیتوگرافی» دیده شد و نقشه ها به صورت لایه های جداگانه در آمد. در سال ۱۹۶۴ میلادی» 65 وارد دنیای عملی شد و در شهرهای اوتاوا و اونتاریوی کانادا به وسیله دانشمندی به نام تامیلسون از زمینه انرژی» معادن و تحقیقات که آن را سیستم های جغرافیایی کانادا نامیدند به کار آمد. این سیستم به منظور نگهداری, آنالیز و کنترل داده های جمع آوری شده برای فهرست زمین کانادایی به کار می رفت و با نقشه هایی با مقیاس ۱:۳۵۰۰۰۰ به کشاورزان در مورد کود کشاورزی حیوانات وحشی, جنگلداری و کاربری و ... کمک می کرد و به 2715 معروف شد. این سیستم تا آن زمان به عنوان منبع نقشه و مدیریت نقشه به کار می رفت. به تامیلسون لقب پدر 315 را دادند. مرحله اول: از سال ۱۹۶۰ میلادی با استفاده از کامپیوتر و گرافیکی کامپیوتری دگرگونی عظیمی در ارایه کارها سبب گردید. مرحله دوم: از سال ۱۹۷۰ میلادی آغاز شد که اساسا تاکیدی بر تحلیل های 15 پیشرفته و مدرن آن دوره بود از جمله: ادغام تکنیک های آماری و نقشه ای؛ معرفی روش های تحلیلی فضایی پیشرفته تر؛ معرفی نمایش های گرافیکی متنوع تر از نقشه ها که موجب علاقه و مقبولیت گردید. مرحله سوم: 218 از سال ۱۹۷۰ میلادنی شاهد فعل و انقعال مهمی با دیگر تخصص ها و رشته های عملی بود و نیاز به تحلیل های قابل پیش بینی برای مدل های بهتری مورد تایید قرار گرفت و اهمیت تاثیر اطلاعات جغرافیایی در تصمیمات» توجه جامعه به سیستم های اطلاعات جغرافیایی را در پی داشت. مرحله چهارم: از اواخر دهه ۷۰ تا اواسط دهه ۸۰ میلادی ادامه یافت و با معرفی کامپیوترهای کوچک و به مراتب ارزان تر برنامه های ساده با توانایی نمایش آسان اطلاعات جغرافیایی و تکثیر توانایی های تحلیلی و گرافیکی و استفاده از سیستم های اشبکه ای متمرکز و غیرمتمرکز» پذیرش مقبولیت عمومی پیدا نمود. مرحله پنجم: بسیاری از فعالیت های جاری مربوط به 15ت) طی اين دوره انجام یافته است. در این دوره 5 به صورت دانش پویا و با رشد سریع ظاهر شده و در ذخیره و پردازش و تحلیل نمایش داده های فضایی و غیرفضایی (نقشه و داده های آماری) پیشرفت فوق العاده ای داشته است(رضایی و همکاران» ۱۳۹۶ ۱۹- ۱۸). ۳-۵- کاربرد 18 در مدیریت و برنامه ریزی شهری شهرداری ها افزایش روزافزون حجم اطلاعات در امور شهری» پراکندگی اطلاعات مکان مرجع در داخل شهرداری و سایر ارگان های ذیربط عدم وجود اطلاعات مکان مرجع دقیق» صحیح و به هنگام» عدم هماهنگی مناسب درون و برون سازمانی در اخذ و مدیریت اطلاعات شهری» عدم وجود استاندارد و سازوکار سیستماتیک اخذ ذخیرهسازی» به هنگام سازی» پردازش» نمایش» کاربرد و تبادل اطلاعات در مجموعه شهرداری» عدم وجود یک تفکر سیستمی در اخذ و مدیریت اطلاعات مکانی» گسترش بی رویه شهرها و تغییر کاربری ها و عدم ثبت و ذخیره سازی به موقع اطلاعات» عدم اطلاع رسانی دقیق و سریع در مورد امکانات» مسائل و مشکلات برنامه های مدیریت شهری» عدم توزیع امکانات متناسب با تراکم جمعیت شهری» عدم دسترسی به اطلاعات دقیق به منظور تعیین هزینه های مستقیم و غیرمستقیم اجرای یک پروژه» عدم توجه کافی به نیازهای اساسی و درازمدت استفاده کنندگان, وجود گردش اطلاعاتی نامناسب در شهرداری, آنالوگ بودن بخش اعظم اطلاعات و جدا بودن اطلاعات مکانی و توصیفی در اغلب موارد. حجم زیاد داده ها و کاربردهای روزافزون آنها در انواع برنامه ریزی های شهری و منطقه ای از یک سو و اهمیت پویایی و ماهیت تغییرپتیری آنهااذر معضی نظام ها از جطدسائل قنهری از سویی دیگز, ضمرورنت استفات :از ابزارهای کنکی الکتروتیگی او فناوری 019 با جمع آوری و تلفیق اطلاعات پایگاه داده های معمولی؛ به وسیله تصویرسازی و استفاده از آنالیزهای جغرافیاتی:اطلاعاتی را برای قمیدنققهها فراهم میسازه ایی اطلاعات به منظور واضع رز جلوهرفاذن روینادها پیش بیی ناج بو تهیه نقشه ها به کار گرفته می شوند. مراحل ایجاد و برپایی 15 در قالب پروژه عبارت است از: ۱ ورودی داده ها: موّلفه ورودی داده ها آنها را از شکل موجودشان به شکلی یا صورتی قابل استفاده در 15ی) تبدیل می کند. در این مرحله داده های زمین مرجع که به صورت نقشه های کاغذی, جداولی از اطلاعات توصیفی, فایل های الکترونیک و اطلاعات توصیفی مربوط به آنها عکس های هوایی و یا تصاویر ماهواره ای هستند طبق استانداردهای مورد نظر برای دقت خروجی هایی که قرار است تهیه گردند مورد ارزیابی قرار می گيرند. ۲ مدیریت داده ها: این مرحله شامل توابعی برای ذخیره» نگهداری و بازیابی اطلاعات موجود در پایگاه داده هاست. تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها شامل مجموعه ی فعالیت هایی می شود که توسط نرم افزارها سخت افزارها و کاربر» بر روی داده ها به منظور آماده سازی و پردازش آنها برای مراحل بعد صورت می گیرد. خروجی داده ها: تزایع خروجی موزه آسفاده .یر آساس نیارهای کارتران تقییقمی شوه نذا داده های خرویجی ید آشغال مختلف از قبیل نقشه» جداول,» يا به صورت نوشتارهای کاغذی و یا به صورت رقومی ارائه می گردند. توزیع بهینه خدمات, تأسیسات و امکانات شهری با توجه به روند توسعه در مناطق مختلف شهری» سیاست گذاری در امر زمین» با استفاده از نقشه اماکن و ساختمان ها برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه شهری» می توانند توزیع بهینه تراکم ساختمانی با جمعیت شهری را مورد تجزیه و تحلیل کارشناسی قرار دهند. کاربری اراضی توزیع کاربری بهینه در سطح شهر تعیین مساحت کاربری های مختلف(فضای سبز و ...) ایجاد موازنه در حجم کار مأموران بازدید ساختمان به هنگام سازی نقشه ها با عکس های هوایی و یا تصاویر ماهواره ای و تهیه نقشه های کاربردی از نقشه پایه, شکل شماره به هنگام سازی نقشه ها با عکس کاربرد 19 در شهرداری(طرح های توسعه عمرانی» سیستم حمل و نقل- مسیر یابی» مدیریت شبکه ترانزیت جاده ای مدیریت شبکه آب» کنترل هوشمند ترافیک, نقشه کاربری اراضی» انواع مکانیابی های اقتصادی, آموزشی» فرهنگی» اجتماعی, تفریحی» مدیریت املاک و دارائی ها و..) باعث افزایش و تسهیل مطالعات شهری می شود. کاربرد 315 بسته به نیازهای هر منطقه در بخش های مختلفی گسترش یافته است که عبارتند از: - بررسی توزیع و پراکنش فضاهای سبز به منظور احداث فضاهای جدید و جبران کمبودهای موجود؛ - بررسی و ارزیابی منابع آب زیرزمینی و آب های سطحی و جلوگیری از آلودگی آن ها؛ - انتخاب بهترین مکان جهت انجام پروژه ها و طرح های مهندسی و مدیریت شهری؛ - راه اندازی شهرداری الکترونیکی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و دسترسی به مطالعات زیست محیطی شهری؛ - تعیین بهترین و کوتاه ترین مسیر ممکن با توجه به موانع احتمالی مانند ترافیک, مسدود بودن راه ها و..؛ - بررسی و ارائه راهکارهای ممکن در کنترل سوانح و مدیریت خدمات اضطراری پس از وقوع حادثه؛ - شناسایی مناطق زلزله خیز به منظور ایمن سازی و توسعه راه های اضطراری و يا جلوگیری از ساخت و ساز؛ - کمک در امر بازاریابی و فروش در شهرداری ها؛ شناسایی نان های بمینه ادا مراکز ناما فروشگاه ها ویارکنیگ ها وس - ارائه و نمایش اطلاعات توصیفی و مکانی هر نقطه دلخواه به صورت آمار» جدول؛ نمودار» تصاویر نقشه های موضوعی و انجام - طراحی بهینه شبکه های توزیع آب» تعیین بهترین مسیر خطوط انتقال آب» مدیریت شبکه های فاضلاب» مدل سازی - سیستم .۸7۲ اتوبوسرانی: نمایش 016 و 01106 ناوگان فعال در خطوط شرکت واحد اتوبوسرانی و خودروهای گشت بازرسی در مرکز مدیریت این سیستم. سیستم نمایشگر ایستگاه اتوبوس جهت اطلاع‌رسانی به مسافرینی که داخل ایستگاه اتوبوس هستند. مشخص می شود نزدیکترین اتوبوس ها به ایستگاه با چه تعداد مسافر و در چند ایستگاه قبل می‌باشد. اطلاع‌رسانی به کاربران و همچنین سیستم موجود در مرکز کنترل ترافیک شهرداری؛ در حوزه معاونت معماری و شهرسازی می توان به مکان یابی و محاسبات لازم روی نقشه در هنگام صدور پروانه پایان کار و اراقه عم نقلاف,سناختمان با افقفاده از اطلاعات مرائمین, گزارتن گیری«های ,لت بر اسان کاربری: اقلاک جهاق :یرام ریزی های مختلف نظیر تعویض کاربری ها و... اشاره نمود. در حوزه معاونت های حمل و نقل و خدمات شهری می تواند به محاسبه و تخصیص خودروهای شرکت واحد آتش نشانی» آمیولانس و حمل زباله به مناطق, محاسبه کوتاه ترین راه با توجه به پارامترهائی از قبیل یک طرفه بودن بعضی خیابان ها چراغ های راهنمایی و رانندگی مسیر بسته بودن موقتی برخی از مسیرها کندی حرکت در برخی نقاط به علت حجم بالای رفت و آمد و همچنین میزان ترافیک در اوقات مختلف شبانه روز» محاسبه و تخصیص نقاط کنترل ترافیکی با توجه به پارامترهائی از قبیل میزان سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴) بهار ۱۴۰۰ اه ود رفت و آمد. تراکم جمعیت» نقاط اصلی ارتباطی شهر و..» توجه به موقعیت گورستان های اصلی شهر و همچنین گورستان های اقلیت ها در ارائه خدمات و مکان یابی گورستان های جدید کمک نماید. تصویر ۱: انتقال دنیایی از اطلاعات به بانک اطلاعاتی 218 مأخذ: «3.ولوم1۳۸0://2 در حوزه معاونت فنی و عمرانی عبارتست از انطباق نقشه های اجرائی بر روی نقشه های مبنا برای بررسی و برآورد هزینه طرح عمرانی» بررسی تأثیرات اجرای طرح ها بر روی دیگر عوارض پیرامون و تکرار این موارد با تغییر پارامترها تا حصول نتیجه مطلوب مانند اجرای طرح بزرگراه ها پلها زیرگذرها و ... توجه به مسیل ها و قنات ها در ارائه خدمات شهری و ساخت و سازهای در سازمان پارک ها و فضای سبز می توان به موارد ذیل اشاره کرد: بررسی وضعیت فضای سبز شهری بر اساس سرانه و محاسبه کمبودها نسبت به حد استاندارد و به دست آوردن محل تقریبی برای احداث فضای سبز به منظور پهره برداری حداکثری از آن ها بررسی وضعیت سنی و نوع درختان پارک ها و.تأثیر آن در محیط زیست و تعیین نوع درختان مناسب نقاط مختلف با توجه به عواملی نظیر نوع خاک» آب و هوا و شرایط محیط زیست بررسی و تحلیل اطلاعات در مورد مسائلی چون تعیین گونه های گیاهی درختان» درختچه ها گل ها گیاهان پوششی و مکان یابی و بررسی طراحی کاشت گیاه در پارک ها و تهیه الگوهای رشد بالا بودن تعداد حوادث و اتفاقات در شبکه های توزیع آب شهری» باعث.بالا رفتن تلفات فیزیکی آب و هزینه ترمیم حوادث می گردد. این موضوع به نحوی بر منافع مالیشرکت های آبفا تأثیر می گذارد: که به جای سودآوری, آنها را با زیان مواجه می کند. طبق آمار ارائه شده توسط شبکه اطلاع رسانی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به طور سالیانه نزدیک به یک میلیون حادثه در شبکه های توزیع آب شهری رخ می دهد که بالغ بر ۵ میلیارد ریال هزینه در بر می گذارد. از اين رو با توجه به نقش حیاتی اطلاعات مورد نیاز استفاده از یک سیستم اطلاعاتی مناسب به خوبی قابل مشاهده است که بتواند در قالب مجموعه ای سازمان يافته و منسجم اطلاعات قابل؛ قبول و پلایش شده راطبقه بندی کند. 218 ین امکان را به شرکت ها می دد که با کمترین هزینه» صرف کمترین وقت و با بالاترین کیفیت و سرعت در اختیار استفاده کنندگان قرار دهد(نظم فر ۱۳۸۳). شناسایی بافت های فرسوده شهری است. بافت های فرسوده شهری» علاوه بر اینکه تاثیر بصری نامطلوبی در شهرهای بزرگ و در حال رشد دارند؛ ضریب مقاومت آنها در برابر بلایای طبیعی و غیرطبیعی» پایین است. اولین قدم برای احیا و نوسازی این بافت ها شناسایی آنها بر اساس معیارها و شاخص های معرفی شده و تهیّه نقشه پهنه بندی» مساحت» حدود و هزینه های بازسازی آن است. بافت های فرسوده شهری» قابلیت هایی دارند که استفاده از هر یک از آنها مطلوبیت فضایی در محدوده شهری ایجاد خواهد کرد که به عنوان محرک نوسازی در محدوده, عمل کرده و در دراز مدت» موجب بهسازی» نوسازی و تجدید ساختار فضاهای مسکونی و ارتقای کیفیت سکونت در این محدوده ها خواهد شد. با پیشرفت روز افزون سیستم های اطلاعات مکانی در برنامه ریزی شهری و جهت گیری مدیریت شهری کشور در راستای استفاده از این سیستم ها در مدیریت و خدمات شهری,» می توان از قابلیت های سیستم 18ت) به عنوان ابزاری برای شناسایی بافت های فرسوده بر اساس معیارها و شاخص ها در مدیریت و برنامه ریزی شهری با توجه به عملکرد عوامل شهری» نحوه ی استفاده از اراضی شهر محله بندی مسکن, ترافیک» فضای سبز و... در رابطه با جمعیت شهر مورد بررسی قرار می گیرد که اهم وظایف برنامه ریزی شهری به این ترتیب است: ۱) انتخاب منطقه مورد نظر برای توسعه شهری يا احداث منطقه جدید شهری؛ ۲) سامان بخشیدن عمده ترین عوارض صنعتی» طراحی شبکه خارجی ترافیک؛ ۳) استفاده بهینه از زمین بین مناطق مسکونی» تجاری» ورزشی» فرهنگی و..؛ در این بخش مدل های قابل کاربرد پیشنهادی در منطقه الگو (شهرداری ها) و در ادامه کاربرد هر یک از مدل ها به اختصار ۱. پرسش و نمایش موضوعات بوسیله مشخصه هایی چون نام خیابان ها کد مربوط به عوارض و ...؛ ۲ پرسش و نمایش مشترکین بر روی نقشه در کنار لایه های دیگر؛ ,اتصال اطلاعات آماری نظیر جمعیت ,در تقاط مختلف شنهزی و تهیهنمزذارهای آمازی بر روی نفد ۴ گزارش گیری از تاسیسات و مشترکین مناطق در دست اجرای طرح های شهرداری؛ ۶ استخراج اطلاعات موجود در یک لایه با استفاده از لایه های دیگر؛ ۷ تولید حریم بر روی تاسیسات و زیر ساخت ها؛ ۸ اتصال تصاویر» نقشه ها و اسناد به عوارض مشخص بر روی نقشه؛ ٩ مدل سازی تحلیل شبکه ۸۵177515 1761۷70716 بر روی شبکه معابر؛ ۰ مدل سازی 1187 از نقشه های توپوگرافی در مقیاس ۱/۲۰۰۰ و ۱/۲۵۰۰۰؛ ۱ مدل سازی 1510 (مدل سه بعدی شهر) بر روی مدل 1170 ۳ تهیه پروفیل طولی و عرضی از وضعیت توپوگرافی منطقه؛ (آقامیری» حسین زاده و صداقت, ۱۳۸۶: ۲۳۶- ۲۲۸). داده ها را می توان به دو دسته ی داده های مکانی و داده های غیرمکانی (توصیفی) تقسیم کرد. داده های مکانی نیز به دو جدول ۱: مدل های قابل کاربرد پیشنهادی در منطقه الگو (شهرداری ها)» مأخذ: نگارنده» ۱۳۹۹ مدل‌های قابل کاربرد شرح کاربرد هر یک از مدل‌ها تصاویر نمونه ۱ وتصاویربه عولرفت | اخط: آب در سیب پراشتگاو ب آنها ۲ مشترک در سطح شهر پی برد و موقعیت آن ۳ اطلاعات آماری به توان در طرح های اصلاح شبکه های مدل۴ (شناسایی توان با مدل های ۴ و ۶ به راحتی تمام ۴ مفترکین موجوداذر | اطلاعات: مقترکین یا تاسیسات که ذر 3 طرح اجرائی شهرداری) | محدوده طرح قرار گرفته اند را شناسایی و مدل ۵ (نقشه با وجود نقشه کاربرد اراضی» مناطق کم کایرداراضی بلاق تراکم و پر تراکم از نظر تجاری» مسکونی و عوارض رنووهیی, تصل به آن را به راحتی شناسایی کرده و با نسبت به یکدیگز) | توچه به شماره؛ تلفن اهر پلاک: تمامی 1 ۷ سا را با توجه به عرض خیابان و نوع شبکه بر مدل ٩ (اطلاعات ‏ | ۸7181/515 می توان این مساله را سرعت تمامی واحدهای عمل بیشتری بخشید و با معین کردن مکان آپارتمان در هر طبقه به | حادثه بر روی خطوط هر شبکه معابر» تمامی مدل ۱۰ (پرسپکتیو . | های میزان می توان به کمک مدل هایی ۰ منطقه مدل سازی | نظیر 111" مدل پرسپکتیو پا سه بعدی بط سل :سای از این مدل برای تعیین شیب وارتفاع» تعیین بعدی شهر) بر دوک | سطحی » فاضلاب و.. استفاده می شود. مدل‌های قابل کاربرد شرح کاربرد هر یک از مدل‌ها تصاویر نمونه مدل ۱۲ (پرسپکتیو وی ای وا ل سه ب ی و پرسیکتیو مدل ۱۳ (پرس., | می توان مدل سه + ی و پرسپکتیو شهر را مدل ۱۴ (پرسپکتیو . | دو مدل می توان وضعیت تاسیسات بر روی تاسیسات رو ی زمین) | زمین و زیر زمین ر | .نسبت. به: یکدیگر مدل ۱۵ (پرسپکتیو . | دو مدل می توان وضعیت تاسیسات بر روی تاسیسات زیرزمینی) | زمین و زیر زمین ر | نسبت به یکدیگر مدل ۱۶ (پروفیل 7 می‌توان در مسیر مورد نظر برش با استفاده از نقشه های بدست آمده از مدل ک ۱ ۷ می توان در مسیر مورد نظر برش 4 مدل ۱۷ (پروفیل .| های طولی و عرضی زده تا به وسیله آن 1 ۷ ارتفاعی منطقه پایلوت ‏ | حجم خاک برداری و خاکریزی و همچنین 8 در مقیاس ۱/۲۰۰۰) | وضعیت شیب را برای طراحی مسیرهای 3 مدیریت شهری,» از جنبه‌های مهم برنامه ریزی شهری است که با جوامع انسانی به ویژه جامعه ی شهری ارتباط مستقیم دارد. گسترش سریع پدیده شهرنشینی و شهرگرایی» در دوران اخیر و پیدایی مشکلات مختلف شهری؛ از قبیل تراکم» آلودگی هوا ترافیک» کمبود مسکن و ... ضرورت برخورد اندیشمندانه با این مسائل را مطرح می سازد. فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو تأثیر بسیار زیادی در بهبود اداره امور بر جای گذارد و به کارگیری آن در قالب خدمات الکترونیک شهری به عنوان راهکاری اثربخش و کارآمد در راستای نوآوری» توسعه و ارتقای کیفیت» سرعت و اطمینان در عرصه خدمات رسانی به شهروندان به شمار می رود. به طور کلی چالش های عمده ای در زمینه شهرداری الکترونیک در ایران وجود دارد که مهمترین آن» کمبود نیروی متخصص است که البته این مورد مهمترین چالش 1[ در جهان است. یکی از عوامل مهم در تصمیم گیری و برنامه ریزی مدیران شهری شهرداری ها برای اداره امور شهرها داشتن اطلاعات دقیق می باشد که جمع آوری» ذخیره سازی» بازیابی و پردازش حجم وسیعی از اطلاعات و داده ها بدون بهره گیری از فناوری اطلاعات را به امری اجتناب ناپذیر تبدیل کرده است. گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستم ها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیت ها و توانایی های این سیستم بیفزاید. در حال حاضر از این سیستم در بخش های مختلف مانند مطالعات زیست محیطی, برنامه ریزی شهری و شهرداری» خدمات ایمنی شهری, مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری» تهیه نقشه های پایه مدیریت کاربری اراضی,» خدمات بانکی» خدمات پستی» مطالعات میتی ,و مفیریق تاسیسات «فبهری مقلن برق آبه کاز وه .استقاده مبی هبو در ,برنامه ریز اهبهری نیز اذارای آمتیازهایی است نظیر امکان مدیریت حجم زیادی از داده ها را دارد» اصلاح تغییرات داده ها در آق آسان است» قابلیت نمایش در فرمت ها و اشکال گوناگون بهضورته مختلف نظیر نقشه‌های ای زقومی و ... زا دارد: استفاده از آن برای کازبران مخعلف آسان است و قابلیت یکپارچه کردن داده های خود را با سایر داده ها مانند اطلاعات کاداستری» اکولوژیکی» داده های اقتصادی» اجتماعی و... دارد. افزایش مطالبات شهروندان باعث می شود که بخش های مدیریتی و برنامه ریزی شهری در شهرداری ها با استفاده از سیستم اطلاعات شهری مبتنی بر 15ی) نسبت به استفاده بهینه از منابع شهر اقدام نمایند. محدوده وظایف و فعالیت های محول شده به شهرداری ها از جمله: حمل و نقل, احداث» حفظ حرائم شهری» زیباسازی» ترمیم و نگهداری معابره کنترل ترافیک» ایجاد تأسیسات شهری, دفع نخاله و زباله های شهر و ... به اندازه ای گسترده می باشد که هماهنگی و انسجام و سازماندهی ویژه ای را در انجام امور می طلبد که چنین نیازمندی ها و ویژگی هایی لزوم استفاده از شهرداری الکترونیکی و نرم افزارهای سیستم کل و مدیریت شهری را در زمینه های مختلف جغرافیایی» عمرانی» صنعتی» اجتماعی» زیست محیطی و... آشکار می سازد. مزایای استفاده از 5[ را می توان چنین برشمرد که در روند تحقیق مدل هایی به صورت نمونه ارائه گردید که می توانند به صورت الگو در شهرداری ها - کاهش هزینه: با 55 انجام امور با کارایی بیشتر و در مدت زمان کمتری صورت می گیرد که باعث کاهش هزینه های - اجتناب از هزینه: به علت افزایش دراحجم کاز بالا در آینده:با 615 می توان از هزینه هایی که ایجاد خواهد شد, - افزایش درآمد با 5[: می توان درآمد نهادهای مربوطه را با فروش اطلاعات و نقشه افزایش داد. ۱ آرانوف::استن؟ (۱۳۷۵). سکیم لاش هر افبای] تر یمان نقشیه دار کشور قهران: ۲ آقامیری» سیدرضا؛ حسین زاده» مسلم؛ صداقت» مهدی؛ (4)۱۳۸۶ نظام اطلاعات مدیریت شهری بررسی موردی: سامانه اطلاعات جغرافیایی(315) شهر بابلسر؟*نشریه علوم, یجغزافیایی» جلد 7/شتماره ۰ صص ۲۴۰- ۲۱۵ ۳ احدنژاد روشتی» محسن؛ محمدی حمیدی» سمیه؛ (۱۳۹۲) پایش میسان گستردگی و تغییرات کاربری اراضی شهر خوی و اثرات آن بر اراضی کشاورزی اطراف با استفاده از فناوری سنجش از دور نخستین کنفرانس بین المللی اکولوژی سیمای ۴ اتقائی» حمید؛ پیله ور علی اصغر؛ (۱۳۹۵)» تدوین الگوی تحقق مدیریت یکپارچه مادرشهرها نمونه موردی: مشهده معماری ۵ برک پور ناصر؛ اسدی» ایرج ؛ (۱۳۸۸)» مدیریت و حکمروایی شهری» تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه هنر, ۶ پیشگاهی فرد زهرا؛ اقبالی, ناصر؛ فرجی راد, عبدالرضا؛ بیگ بابایی؛ بشیر؛ (۱۳۹۰), سیستم اطلاعات جغرافیایی(215) و نقش آن در مکانیابی مناطق مخاطره آمیز شهری جهت استفاده در مدیریت بحران(مطالعه موردی: منطقه ۸ شهرداری ۷ پریزادی» طاهر؛ روشنگر ثريا؛ (۱۳۹۱) کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی(315)) در برنامه ریزی شهری» فصلنامه اطلاعات 8 چپاردولی,منوچهر (0۳۸۷)جزوه ریس کانره 68 در شمرسازیخانشگاد اراد اسلامی واح ملاین گزوهاشمرسازی: خان زاده» علی؛ (4۱۳۸۶» شهر شهرداری و شهروند الکترونیکی» ماهنامه توسعه کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات(تکفا)» رسولی, علی اکبر؛ (۱۳۹۱)» کاربرد 715 در برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای» تبریز: وزارت کشور نشر مرکز مطالعات برنامه راغب» مهدی؛ شهری» رضا؛ (۱۳۹۹)» کمبود منابع مالی در شهرداری ها و جایگزینی درآمدهای پایدار» فصلنامه مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری» جلد۰۱ سال سوم» شماره ۲(پیاپی:۱۱)» صص ۷۲- ۰.۶۳ رضایی» محمدرضا؛ شمشیری» مسلم؛ جوی زاد» سعید؛ امینی» الناز؛ براهیمی» منیژه؛ (4)۱۳۹۶ کاربرد ۸۳۲615 در برنامه زارع مهرجردی» محمدرضا؛ (۱۳۹۶) کاربرد 15ی) در توسعه شهری» همایش ملی عمران و توسعه پایدار دانشگاه آزاد سرافرازی» مهرزاد؛ اسماعیلی» رضا؛ روایی» احمدرضا؛ (۱۳۹۶)» شهرداری سیار و ارتباط با شهرداری الکترونیک» سومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی, بانکوک- تایلند. سعیدنیا احمد؛ (۱۳۷۹)» مدیریت شهری» کتاب سبز شهرداری» جلد یازدهم» تهران: انتشارات سازمان شهرداری ها. شیعه, اسماعیل؛ (۱۳۸۹)» مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری, انتشارات دانشگاه علم و صنعت» چاپ بیست و هفتم. شاهین» نسا؛ (۱۳۸۶)» 018) شهری و کاربردهای آن در مدیریت اولین همایش 2715 شهری» آمل. علی بابایی» منوچهر؛ سیادت» حسین؛ (۱۳۹۶)» شناسایی واولویت بندی عوامل موثر بر بهبود کیفیت خدمات الکترونیکی (مطالعه موردی شهرداری اصفهان) اولین کنفرانس ملی مطالعات نوین مدیریت در ایران. عنایتی» غلامرضا؛ آرامی» مجتبی؛ حسین پوران» سمانه؛ (۱۳۹۷) سازمان الکترونیکی گامی به سوی تحقق اهداف مدیریتی شهرداری» دومین کنفرانس علمی پژوهشی دستاوردهای نوین در مطالعات علوم مدیریت» حسابداری و اقتصاد ایران. عامری» مسعود؛ (۱۳۹۹)» مدیریت شهری و کاربرد سیستم 015 فصلنامه علمی تخصصی معماری سبز سال ششم» شماره عابدی جعفری» حسین؛ پور موسی» سید موسی؛ آقازاده» فتاح؛ بده مهدیه؛ عابدی جعفری» عابد؛ (۱۳۹۰)» تبیین موّلفه های تشکیل دهنده مدیریت شهری بر اساسن مطالعه ساختار شهرداری ده شهر جهان» مطالعات شهری, دانشگاه آزاد اسلامی قربانی» علی؛ سرمست.» بهرام؛ مهدی پور فاطمه؛ (۱۳۹۵)» بررسی زیرساخت های استقرار شهرداری الکترونیک در کلان شهر تبریز» فصلنامه مدیریت سازمان های دولتی» دوره ۴ شماره ۲»صص ۱۳۷- ۰۱۴۸ قانون تشکیل شهرداری ها و انجمن شهرها و قصبات مصوب ۱۳۲۸/۵/۴. میرسعید قاضی» علی؛ (۱۳۹۲) تئوری و عمل در روابط عمومی و ارتباطات, چاپ يازدهم» تهران: نشر مبتکران. میرزالو مهدی؛ (۱۳۹۵)» کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی(15-) در مدیریت و برنامه ریزی شهری» نشریه کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی» دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان» دوره ۷ شماره ۴. محمدی لیری» جهانبخش؛ (۱۳۸۹) نقش فناوری اطلاعات در مدیریت و توسعه شهری» معاونت آموزشی پژوهشکده مدیریت شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی . مجیدی, مهدی؛ (۱۳۹۴) شهرداری الکترونیکی و نقش آن؛در مدیریت شهری» اولین کنفرانس جامع مدیریت شهری ایران با دو رویکرد چالش های قانون مدیریت شهری و مشارکت شهروندی, دانشگاه تهران. نژادجوادی پور» مهران؛ (۱۳۸۷)» راهبردهای توسعه خدمات شهرداری الکترونیک با مدل سوات(مورد: شهرداری منطقه ۱۳ نظم فر حسین؛ (۱۳۸۳) مدیریت و آنالیز شبکه توزیع آب با استفاده از 019 شهر مورد مطالعه(بستان آباد)» اولین همایش وافره کوهستانی» مهدیه؛ (۱۳۹۸) ارزیابی استقرار فناوری اطلاعات در شهرداری های ایران» فصلنامه رویکردهای پژوهشی رین درس یریگ و مسابذاز ی« جل رازن مسال سوم رشماره ارس ود 13 هادی زاده فیروز جایی» سعید؛ خدائی» زهرا؛ (۱۳۹۲)» تحلیل نقش شهرداری به عنوان ارگان اصلی مدیریت شهری و اثرات آن بر ساختار فضایی شهر بابل» فصلنامه مطالعات مدیریت شهری» سال پنجم» شماره چهاردهم» صص ۴۸- ۳۹ ساقمی؛ سبط سنافه (1۳۸۸): مجموعاقرانین ونقررانق مالی اذاری و منایع درآمتهای شهرذاری ها نیا آخرین اصاااقارز اهم آنچه مدیران شهری باید بداننده چاپ اول» تهران: نشر شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری. سال چهارم. شماره ۱ (پیاپی: ۱۴)» بهار ۱۴۰۰ هو یرو یعقوبی» نورمحمد؛ فروردین» محمدرضا؛ (۱۳۸۸) الگوی ارزیابی آمادگی الکترونیکی برای استقرار شهر الکترونیک» مجموعه مقالات دومین کنفرانس شهر الکترونیکی» دومین کنفرانس شهر الکترونیکی» تهران: جهاد دانشگاهی. یعقوبی» نورمحمد؛ مذهبی» محمدباقر؛ (۱۳۹۳) تاثیر فناوری اطلاعات در شهرداری الکترونیک» تهران» همایش ملی :70۳020 صز دعازعطع ۳ 6-0661 عهصتاه 3 .(2010) کل مقاهاق1< ۸ بط بش۸ ,۸1-50 .36 .(761-765 .00 ,2 ۵1۰ ۹) 8 ص609 فوصه کناهصوگص] هز دکعع 26 ۵۳ ععدعگد۲0 1۳۵۵۷۵۳ [م 1360۳۵0 ۵ 10۵۳05 .(2012) .۷ شآ 8 ,بل بقاشآ و3 بقا110 ولا وفآ .37 و دادم عطا +عوصی وصسفطداد همکد وصد نمی هصا ومد مصمنکنمعل عزع عادو 21-5 .00 ,(13)4 مخط3/302866 صد رعمامصط6 1 دمص مگ ] +کوصنط ۲ ۵4 13۳0۳۵۲

شهرداری به عنوان یکی از مهم ترین عناصر مدیریت شهری می تواند نقشی تأثیرگذار در ارائه خدمات عمومی و اداره پاره ای از امور محلی داشته باشد. بی شک با توسعه روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیرات وسیع آن بر جنبه های مختلف زندگی، ابعاد خدمات شهری نیز دستخوش تحولات گسترده ای شده است. چنانکه لازمه زندگی در شهرهای امروزی به عنوان نقاط تمرکز خدمات و تعاملات، به کارگیری روش ها و فناوری های نوین خدمات رسانی می باشد. Gis یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیده هایی می پردازد که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطند. تحقیق حاضر به صورت تحلیلی و توصیفی انجام پذیرفته و همچنین با شیوه استدلالی، به منابع و متون معتبر کتابخانه ای، استنادی و شبکه جهانی اینترنت نیز ارجاع شده است. سپس با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی امکانات، خدمات و وضعیت کلی مدیریت شهری شهرداری ها که کاربرد سیستم gis دارند، پرداخته شد. با مدیریت شهری نوین و کارآمد و همچنین با استفاده از نرم افزارهای gis و راه اندازی شهرداری الکترونیکی می توان مدل های چندبعدی از محیط شهر را تهیه کرد و بر اساس آن به طراحی طرح های کلان شهری پرداخت که کاربرد زیادی در مدیریت شهری شهرداری ها دارد.

485380

۳ پیشنهاد می شود سازمان‌های دولتی از طریق آموزش و ایجاد فرهنگ حمایتی در سازمان با افزایش تعهد کارکنان» ظرفیت آنان را در پژوهشگران در این مطالعه اطمینان می دهند که در تمام مراحل انجام تحقیق و تهیه گزارش پژوهش» اصول اخلاق پژوهشی از قبیل رعایت کامل حقوق شرکت کنندگان» صداقت و امانتداری علمی» حقیقت جوبی و... به طور کامل:رعایت شده است. پژوهش مذکور فاقد حامی مالی است و از طرف هیچ سازمان یا موسسه ای حمایت مالی نشده است. 0 عدمنام۸ عس50ع3 ۲۳۵۵۵ 0666 منطعصمتقاعط عطا وصناد‌عناکه 13 .(1385) معطوع۸ ,سامم‌۸۳۵۶ ٩ ۶ بواله0د۳ ,دزفع15 3/56 ,۳0107665 2/0118 ملصقط عدمصه عمط منطعصعمتن لفصدمتهمنصهع0۳ [ه22000نصهع0۳ هسنا0ن2۳0 .(1394) فنصعلم مطعحمحصله] ملک مصه 3/6000 معرعک مطعلمهلهط نفعسط۸ ٩ 100168 رم 0۵ 006۳6۵۲6 لق م3120 ماو ماک نهد منم منصهع0۳ 36۳۵1۵۵ هصنوتاآ «مزتمطهظ منطعصععنان - 60107/665 ۵1 0610۳۵۲6 ۵۹8 عط 00 3/00۵0 01 دمص .(2012) 7۰ +ع م31 6 36 ۸0۳۵ .۸ ما۸ ٩ ,50165 وفع زیتا8 0صه اصعصعع 2/202 ۵۶ تسوت همع فععصد ۸0 لطملکمصاعملد2 ۶و وفد ععی ۸ -اگصز عصناه 006۳ 156 +عصعصو‌اجمم ععناوم فصه امد مد ناه منصهع 2010 نم20۳ .(1986) .ک مناعصح۸ ٩ 288-27 .00 ,(83)4 وق 10محل و2 0منامص۸ ۵۶ آفدس 30 ملوععط دمص منود که ععده  بررسی رفتارهای فرانقش میان فردی در نظام آموزشی: تبیین نقش انگیزه خدمت عمومی, حمایت همکاران و ظرفیت ماموریت [۵م۳۵۲ :قط06 عصنلعد7۵۶ فصه عهسناهناه2008(.۳).ک بععل2 مععلن6 .3 صفتلل۷ ,ظمط000ط ٩ 1 دنه200۳ عع۵ 06۳10۳ صز ام معط منطعصعمنن مد مناه‌عتصهو۳ه عصناج معط انم !که دععصعوعکص0 6 ما 13007 ۸ +منهطط منطاعصمنن لفدمناهمنصدع0۳ .(2015) .6 منصه‌کق۲ 6 .3 متعکناط 36 ٩ -214 .00 ,(5)1 ,55عصنفتاط هل جع ق۳۳86 و0 مصعاصم که موز وحعصنامن‌کنعاصذ عناکصی دنه متصهع 0۳ 6 ۳۵1200 عطا :6و1و5 همع عطا وصه صمناهاعنادد 706 .(2009) 0.۷۰ م0820 6 .1.5 ,ق3366 ٩ 126-7 .00 ,(8) 26 بلقطدس70 خصعصه‌عه2/0 ۵۶ لد ۸ .منطعصعنن ععومامصه فص اععاکد 5۰ و۷716 صط70 :۵۳6 316 معقنا هن م5 صز جع وم 0صه ععمم دا .(3964) 2.3/۰ مناهاظ ٩ و ۲۵16 عطا عاجعاصی صمناه اه صز «منتقطط منطعصععنن عهصزددمکک۸ .(2009) 1.0۰ موق چگ م5 مصعط و 125-۰ .00 ,(27)2 ۸965506 آقدمناف اه مطرو2 که لمصسو7 معسعلحه وصه مصمناح‌تنامص وواناه 067500 40 50007۲ له مناهمنصدع0۳ عمجم که عاععمصنز عط1 .(2012) یک 1 مطعزف1 6۶ و۳ 0 مقطقنط ٩ منطاعصه‌مان لهدمناهمنصدع 0۳ ۶و کا‌عگاه عصتهنوع 15۵ +عصعصدوصم امز 00 اصعص 6 مصصه مزع مامط عم 180-0 .00 ,(31)1 ماع 2/2028 بوناهازم 730 ۶ ص70 نمدمنه 106 حمنتقط 0 ,50007 2000۵ منصهع 0۳ ۵۵ :26۳6 .(1986) .0 م5003 6۶ یگ 08کف 1110 وس ,11210810 سظ ,۳960067867 ٩ 500-7 .00 ,(71)5 وق 10مطل 25 مزا مص۸ ۵۶ لقص70 وا :5600۶ عزاطا2 صز علع2/07 کععرمامسط .(2011) بش۸ سفق + بط بش۸ بفتقاق۵ط6 .10 بل ,۳37030 ٩ -378 .00 ,(3) 46 مطلتق۳۵۶ عنانتصعن5 ۵۶ لفصسول صمعم وس ما۴ اصقا دمص هه اک۳ 1 نفد مه منصهع0۳ 2765 0۵ 000۳1 ناگ لهد ناه منصدع 0۳ 26۳۵۵0 او عمط 15۵ .(0396) علنعآ مصعلقطدنعت نصععقطی و ,3۳:00 مط8636 2/302 صذ حاع 366 3167 هه ععصعتصم0 لمدمافصعاص مکصمناهمنصهع0۳ منک صز ,۳030 +عطاعون7 مه عاهناعها متفصفطک ,موقططعه/3 ,اصعص 306610 صذ اصعص ‏ ۳00 اعتو1 کست0 1 ,0 مصنطاعصعمنان لهدمناه‌منصدعه مصه جک نتمدم‌عم صعع عم نطعممندامط ر2010) بش۸ م1055 ٩ 6 ۴و کاعائه عطا ۶و آعلامص موه لعسه‌نساد ۸ ,(1999) 7.2 مصعطا0) 00هه وککل و18 و وفتا13 ٩ ع[ دام 00ه علامحصذز ۵۵ انم نامز عمجم فصه مععصعطانه +6 ص10 اند ,37۳0668565 136003105 ۳۵ وصه «مزتمطاع8 تمدمنهمنصهع 0۳ بععی عععصنطاک ۸ نععص 06710 0 57۹10۶ 6061 ع6 رم ع-0- معط ان صمناهاکناد5 .(2008) ۰ و8ه۷۵ ا1.ظ مصئل و1[ 77۵08۶ ٩ 195-7 .00 ,(25)2 ,2/0006 ۵۶ لعصس7 تمدمناهصعاصا حمفحقطط منطکصععنن دنه تمصع 0۳ منطاعط200[ع 156 .(2011) اعوعع52 منصوحطهت نوعطهزه/3 هه فمصسط۸ 0عرعک مسدکه 3 بصاع5 1۳ منصعاح17 ٩ [هعن0ع/2 حصوسطت 7 صذ زا2۳۵۵ وصه +صعص نحص آمصمناهمنصهع 0۳ فصه عکنا ۷۷۵۳۵ ۵۶ تام 0666 .[063 ]25-40 ,(3) 2 مط6 3/2028 تمصمتای ۳۵ صذ ده م۸ 3767 ,کعع 010 دععمصعن5 ‎ 8‏ ع۳ ۲ عصنصنه‌ا وت فص عصا ص10 .(2013) فحمططه/3 مناح 732 فوصه صنزعععم77 0عرع5 مخصنه‌عو770 ٩ 21 ددع0۳ ععزا20 ,روز قطعظ منطعدع ننک هه لغدمنهمنصهع0۳ که ععصعس00 عطا هنز کماد۳ .[3671 صذ] .65-47 ,(44) 10 ,بجاتعا شا امعص م10 ع 102 ‏و7935 ,56۳65 23067 «مزککته 15 بناج خامصد مزع عناطم اوصه صمنعدعناهد دام[ .(2014) کسا عنم ٩ ‏ب مصذز «منتقهطعط منطعصعمنن لعصمناهمنصدونه فصه صمناهتتامص ععنسعی عناطا2 .(2006) یک مطتلک1 ٩ ‏ممنطافط00ه[ع2 ۶ رسک .(2010) .7 مفتام2/01 6 .3 .3 مفطنامطهه٩ بط بش۸ ,1۳۵۳۵11۵0 ٩ 6 ,ق3۳00 که م30 ۳0060 پ روشک مق هی ۳6۲ 00 ۳ هه ععناع7 لفدمنهمنصهع0۳  بررسی رفتارهای فرانقش میان فردی در نظام آموزشی: تبیین نقش انگیزه خدمت عمومی, حمایت همکاران و ظرفیت ماموریت ,300/6760 لهعزعوامطا رد2 ,ماگ لقصمتهمنصهع0 26۵60 .(2014) بی6 ,1۳۵۳۵۷۵0۵3 ٩ عمط 05 (اع ق3696 ۸ ندکع 10610 عمط 70 فص ععصع 20 706 من معط منطعصععنافض مدمه منصهع0۳ ۰ ,(9)4 ,3/33286766 0صه کععصنعتظ ۵۶ قدساهت نمدمناه 106 موععاس ۲ ,لجاط ماک هذ 1007 3۵۵۵ ۳5۶1 369626 1/0020 ععز مک عناط20 وصنوانظ 1۵۳ ودک ۸ .(2010) ۷۷۰ ,عاع6 ۷0060۵ ۸ وگ ,ص160 ٩ 701-7۰ .00 ,(70)5 ,8۵16 مناد عنستصل ۸ ع ۳0 ,با م 13۳620 ممنطعد1200ع3 عطا هصناه‌عناده 10 .(2012) صهسزعط مسنق< تصفصمکل فصه ممصسطم۸ منصه‌۵۶ 1۳۵۳ ٩ 65 0 05 اعناه5 طا70 انم «مز م86 منطعصعتن دنه منصهع0۳ مصه ععناع7 آهدمناه‌منصهع0۳ [۵ 0۳6207220 فصه ام[ ۶و م70 ولعاقت ,کاممننظ کوصای عطا که ص090 اصعجه2 عطا ۲و 1021 ,0065 کاز وصه «مطقطعط صنطعصععنن آهدمناهمنصد‌هجه ۴و کاصصنص13616 .(2013) ۷.3 مصنک ٩ .54-5 .00 ,(5)1 ,هنامز دمص صخ۸ بجع خصعصهعمصمص هه ککعصاکت0 50007۲ 2100۵ منصدع 0۳ 0عنع 06۳ که معلنه 156 .(2013) 3/۰ ما۸ گ مس ما08 وب ق118۵ 3 1۵01878۰ ٩ 1310۳2021 .رغاس 1 رز کععترماصصه اعامط ۵۶ توف ۸ مقطط منطعصععنان هدنام منصدع 0 ک نوماه 00.617 ,(31)1 ,۳81066708 عصمامط فصد عمامصط1 ع نج مصصا ۵۶ لقص0 7 6 ۸ :560۳ عزا 2 60160 ع ۳۳۵ ه صذ 3/000 ععنسعک عناطا2 .(2009) .7 عمق8 چگ م۸ 1205 ٩ 4۹ 0001676066۶ 3/0020 ععز ی مک عزا20 نهد مناهصاصآ عط که فعاصعععم عطقم بطم م۸ جنگ کال0ق 0صه کاصع9ع1م0ج که وعنلنصد۳ .(2010). .5 8۰ مصطص 6 .3 ۷۰ ,00516 وب مج 0۳53060 وس م18 * 40 202012005 ولنصد؟ هنز عصنمی 0ص امک آهنوو5 کم ع[م۲ عطا نصه‌نه7 صز علمعنل صصاع ری عنانه 00.144-6۰ ,(5)1 ,6۲5 ۳مکنل حصصاعرد کنات ص حل‌سوع 11-۸ 1216021 05 2 :ک 200 عجرم لهصمناه اه فصه لزع مامط عم عاذ فوصه ععصعنازدعی تنصعلی ۸ .(1998) .۸ مصت0ه/3 ٩ 267-2 .00 ,(43)4,کا۵ م5 عطا ص 7عمامط رد2 تمه جنفنند :6 0۵ 36790606 لمدمند|م8 ۸ .(2005) .قبط 11602880 6 .8.8 ,5611005 ,۷ کل ,1105501067 ٩ ,(48)4 ,70۵ 51ع 3/3286 1 صع و۸ 05و2۳ له مت مطعظ فص تمصنوصن۸ تساک عصنصنصه ۳ 0016 آهدمناهمنصهع0۳ ۲و ادعصعساکقع/31 156 .(3979) ۷۷۰ سا ,20۳6 :36 8 ,5166۳8 :1 8 ,0۵۵3/٩ 14-4 .00 ,(1)3 ,ت0ز م86 لقدمتاقی ۷۵ ۵۶ لقص0 7 0 6۲۷۵۵7 طصنطکط3۵1300 معط وصنامع ۰135 .(0395) 2/8606 مسقاطوعلقطاع نگدزه1< ٩ 0 مه ۳065 هصنکز منک که «مز معط منطکصعمنن لمممناه ص0۳6 هناگ لفد ماه منصهع0۳ 40 1.2۷7 ,50060665 لقدمناه ۳۵ فصه رعمامط رد2 <۵ ععصگد00) ۷۵۳۵ ملهانم‌ 130 ععصد‌سعصآ 116۵110 .[36۳512 صذ] 1-11 .صم مس فصص1/0116 0ونط 1 عطا که عصنصصنوعط عط) اه دععصمنک م5 [۵ 0۳62022000 06۵۵ منطعدمتهامط عط1 .(ر2013) صنصقط منرتصم۸ هه صنع‌ک۲105 منوصه72۳ نصصاام‌5 2007 ٩ ۶و [۵ 700 ,طععع3/302 صقطع 1 ۵۴ بوازد هنت رما فطع منطاعصمنن) مدمه منصهع0۳ فص اصعصانص ص00 500۳06 5010067 0م0مع عط1 +ممتسقط0 منطعصعمتن آهدمتاممنصهع0۳ ,(1988) 30.۷۷۰ مص۵2ع0۳ ٩ 3۵۵۳۲۵ 6۰ 1/3286 ععسم م8۸ ق339۵ که کلقا ۳۵020 .(2007) 3/۰ .2 مکطاق ۷۷ ۵ .36 .3 ,23106۲ ٩ ۵0 ۹ تصنصل ۸ زنط بععز بسک عزاط20 ۵۶ کععهظ [2 2/0020 156 .(1990) 8 سا ,۷۷86 6 سل .[ و26۲ ٩ 156 :کاصعصهاهاد دمزک 31 عادو ۳ ۵۵ عصهنا ۵۵۹ عط1 بر0987) ۳۵۵ 20 فص ص70 عم ٩  بررسی رفتارهای فرانقش میان فردی در نظام آموزشی: تبیین نقش انگیزه خدمت عمومی, حمایت همکاران و ظرفیت ماموریت و امعل1ه 156 .(1392) بصنه‌وع 130 6له2ق1< وص۸ :720 فمفصسصقط3/0 منفعطه7 بطنله1 ۸ ماقوداقط5 ٩ 67 [ع۵۵ 6 0۳ 0ع28 کعتصقصصی لعسعحموصز ۵1 ععصعصمصم عط 0 اصعصنصصی تمد ناه متصهع 0۳ .[ جذ] .70-85 ,(1) 7 ,بجاتعاتقنا خصعصع ما اصعص 3/202 له اع عز[ 20 یز «مزهط6ظ کمن لهدمکعمعصت هه 3/00۵ ععزسعک عناط2 .(2008) .18 ,تقزصد5 ٩ -89 .00 ,(11)1 ,لق 00 لدع صععهسد/3 23 دمص عاصا 30061 سحستصنا 2۳ ج عصهنای 1 +عصمناهمتصهع0۳ ان هدنام منصع 0۳ که امعائه عطا عصناد‌هناکه :1 .(01391) صناع3 منعطاود2 وصه حاحل(مطط منوقل ۲ ٩ 73-6 (30) 6 0676100066 7۳۵۵ ععزم2 ۶و ما7 ولطصمصنط +کص منم متصدع 0۳ ۶و ععصعص 00۲ 6 0۵ 1۵۵ هنز 0121100 طامز 5 ۵۵ 1801025 6 امعاکه ۶و وله .(2014) ۴ 3۵۵28200 6۶ سا نله۷ ٩ 0023-4۰ ,(8)2 .70 1105277۸37 .1386 دز کلمازم‌عمط وصنط‌جع) دععصعنی [مع00ع1/1 که وان 170 عطا صز «ماقطعطظ منطعصعمنشض) لمصمناهمنصهع 0 6300-10۷61 .(2017) .5 مانص۸ 6 وچ ,866 وس ۷18003 ٩ 2۳16۳3 200 عنصتصوه۸ هام۳۵ دنله ۷ فصه صمناساعد0ع علهک ۸ تصعافرک صمنا۵ ۳۵ ۸ :ص0۵0 56۳66 عناطام ۵۶ ,معط ناه عنصتصله عنام 2 10۵۳05 .(2007) ۷۷۰ ,۷32060۵06۵6 ٩ 545-6 .00 ,(9)4 عزبعظ خمعصعع 3/1 عنا 2 مطو و مه مد تاکز 0۵67 ۹000۳۲ ات506 0ص ههام جععی که 2 ]1 34۰ مق 72266۲ ۵صه ۷۰ معطعدنعفصدحل ۸۷1 و ,1316۳۵002 136۵100601 مه م1 رک صذ کعصستگ 17 ماه عمطاگگگه ص بووجد5 ۸ نصمناهگهنادد 40 32286۳6۲ 50655 0۲ ععناهم فص معط عط اه ام مرماک-علاعنط ۷ .(2003) ۰ تعصل2 ک ک6طع ۸ ٩ ۰ ,(62)2 ,700۵ ۳۵۵00 116 دما مصوتم طاا2ع عاه 20 ع دوم جز عامت علطازفعوم کا] ص0۳6 6 مطنطط100ع3 عطا عصناد‌ع 13:25 .(2015) نصزععوم7 طعال1 نن۸ مصه جکماد3 منصزا-له حازه ۷۷ ٩ منطعصه‌عنان) ۶و عامط عصناد3/00 عط حاهدم0ط عع و2 306 فص مم‌هک دنه منصهع 0۳ 0ع م0۳ ,3۳:00 0۵ 00516666 هد ناه 16 320 (خصعصاه 36 عحع ۷۷۵ مگ نوک ععقع) م80 8 1/30286۲5 ۳0671 سسق3 ,منک مهو ممش۸ صمن2ع0 عله ۷ خلخز وصتاصام۸ ماصعصععقصت/1 زا نام صز لهازصی لهنهه5 ما منطعده‌تهام۲ حنعطغ هه کحمزقط6ط منطعصععنن نهدمناهمنصهع0۳ .(2012) 1۳۰ ممعجه7 ٩ 00.79-96 ,(5)1 ,قعنلت58 اصعص فص ۵۳ موز صعنصع.ع 0۳0 0605 که کدمناهمتصهع 0۳ نام 8 م0۳ 1۵۳ عم ه عهنو 2۳ .(3391) ومصسحقط3/0 ص30 فص اعفح؟ عصفطک منفعطه7 ٩ ,3۳00 ۵6 ۵۶ برع عاد هد مناد ناه امعم عاقل عط ۵5 0560 5 عععصقص اه مناج خامص مزع .[۳679120 صز] 22-10۰ ,(13) 1 ,قعنو 50 من هطعظ لمدمناه ص0۳6 که ص70 چاه

مقدمه و هدف: بهره گیری از کارکنانی که دارای روحیه خدمت به جامعه و برخوردار از انگیزه خدمت عمومی اند می تواند نقش مهمی در کارآمدی و اثربخشی خدمات عمومی داشته باشد. لذا هدف از این مطالعه تحلیل تاثیر انگیزه خدمت عمومی و حمایت همکاران بر رفتار شهروندی میان فردی از طریق ظرفیت ماموریت و تعهد سازمانی است.روش شناسی: روش پژوهش در این تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است که از روش مدل یابی معادلات ساختاری برای آزمون فرضیات و برازش م دل اس تفاده می کند. نمونه آماری پژوهش، شامل151 نفر از کارمندان سازمان آموزش و پرورش شهرستان جیرفت است که با استفاده از روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد است که روایی صوری و محتوایی آن با نظرخواهی از استادان فن و بکارگیری پرسشنامه استاندارد و روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و نیز پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS22 و AMOS22  استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که انگیزه خدمت عمومی و حمایت همکار از طریق میانجی گری متغیرهای ظرفیت مأموریت و تعهد سازمانی بر رفتار شهروندی میان فردی اثر غیرمستقیم دارند. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود سازمان های دولتی مانند آموزش و پرورش در فرایند برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی خود به ویژه سازوکارهای لازم برای انجام فعالیت های فرانقش و داوطلبانه به منظور استفاده بیشتر از کارکنان با انگیزه خدمات عمومی در جهت افزایش کارایی و اثربخشی خدمات و رضایت بیشتر ارباب رجوع استفاده کند. علاوه بر این سازمان های دولتی باید شرایطی را فراهم سازند تا کارکنان از طریق تعامل و همکاری متقابل و حمایت از یکدیگر، رفتار شهروندی را در سازمان خود تقویت بخشند و در نهایت با افزایش تعهد کارکنان، ظرفیت آنان را در جهت خدمات بهتر به ارباب رجوع بهبود بخشند.

382367

ضریب متغیر اندازه شرکت برابر با ۰/۲۵۶- است. با توجه به اینکه سطح معناداری کمتر از ۰/۰۵ بدست آمده است. فرض صفر مبنی بر صفر بودن این ضریب تایید نمی شود؛ به بیان دیگر می توان گفت اندازه شرکت تاثیر منفی و معناداری بر کیفیت گزارشگری مالی دارد. علاوه براین» يافته ها نشان می دهد سطح معناداری محاسبه شده برای متغیرهای اهرم مالی و بازده داراییها کمتر از ۰/۰۵ است. از سوی دیگر ضرایب برآورد شده برای متغیرهای اهرم مالی و بازده داراییها در سطح خطای ۰/۰۵ منفی است؛ یعنی متغیرهای کنترلی اهرم مالی و بازده داراییها تاثیر منفی و معناداری بر کیفیت گزارشگری مالی دارد. بین متغیرکنترلی نسبت دارایی نامشهود و کیفیت گزارشگری مالی رابطه معناداری یافت نشد. در دنیای امروز وظایف واحدهای تجاری تغییر یافته و هدف آنها تا نیازهای ذینفعان است؛ سرمایه گذاران ومالکان بخش مهمی از ذینفعان را تشکیل می دهند. مدیریت. تیا به اهداف سازمانی به کمک به کارگیری موثر منابع انسانی و امکانات مادی سازمان است. مدیران کار توانایی استفاده بهینه از منابع موجود را در فرآیند تحقق اهداف سازمانی دارند. آنها از منابع محدود در اختیارسازمان بیشترین نرخ بازده را ایجاد می نمایند. در این پژوهش رابطه توانایی مدیران براجتناب مالیاتی وکیفیت گزارشگری مالی و تاثیرتعدیل کنندگی ان بر رابطه بین اجتناب از مالیات و کیفیت گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ۹۰- ۹۶مورد بررسی قرار گرفت. نتایج فرضیه اول پژوهش نشان داد که توانایی مدیریت با اجتناب مالیاتی رابطه منفی دارد. این نتیجه سازگار با تئوری نمایندگی و مغایر با نتایج پژوهش کوستر وهمکاران(۲۰۱۶) و مطابق با نتیجه پژوهش کو و همکاران(۲۰۱۳) وفرانسیس وهمکاران(۲۰۱۴) و پارک و همکاران ( ۲۰۱۶):است. از این رو میتوان استنباط نمود که در شزکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. استراتی اجتناب مالیایر خوره حگایت مدبران ااتیان بجاا ظرارجچ گیزدیه عبازت یکره مذیران توانمند به جای صرف وقت خود برای انجام اجتناب مالیاتی و استفاده از خلاهای قانونی» زمان و منابع خود را » صرف سایر فرصت های سرمایه گذاری می‌کنند. بنابراین, با افزایش توانایی مدیران اجتناب مالیانی کاهش مي یابد. همچنین نتیجه فرضیه دوم نشان داد که توانایی مدیران بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیرمثبت و معناداری دارد. که مطابق با نتیجه پژوهش دی جونگ و لینگ (۲۰۱۰) و پیری و همکاران (۱۳۹۳) می باشد. بنابراین مدیران توانمند نیازکمتری به‌دست‌کاری اقلام تعهدی درجهت پنهان‌سازی ضعف خوددارند چراکه آن‌ها با استفاده بهینه از منابع شرکت و اطلاعات دردست می‌توانند به سود مطلوب شرکت و نیز مطلوبیت شخصی خود دست یابند و همچنین با افشای اطلاصات بیشتره کیفیست گزارشگری مالی را افزایش» و در نتیجه هزینه سرمایه را کاهش دهند. همچنین نتیجه فرضیه سوم نشان داد که توانایی مدیران بر رابطه ین اجتناب از مالیات و کیفیت گزارشگری تاثیرمثبت دارد. مدیران توانمند با توجه به رابطه منفی بین اجتناب از مالیات و کیفیت گزارشگری مالی بااستفاده بهینه ازمنابع‌شرکت واطلاعات دردست و همچنین با افشای اطلاعات بیشتر وافزایش کیفیت‌گزارشگری مالیارتباط بهتری رابا سرمایه‌گذاران برقرارمی‌کنند. بر اساس نتایج پژوهش می توان به مدیران پیشنهاد نمود که از انتخاب استراتژی اجتناب مالیاتی به عنوان روشی برای جلوگیری از خروج منابع خودداری نمایند و زمان و منابع شرکت را در فرصت های سرمایه گذاری نمایند. از این روه سطح مطلوب اجتناب مالیاتی باید از طریق برقراری ارتباط بین میزان آرزش آفرینی و صرفه جوبی مالیاتی یجان شده تعیین گردد. و با استفاده بهینه ازمنابع شرکت واطلاعات دردست هزینه سرمایه را کاهش‌دهند. ۵1 6۲ 5ص2زز6 126 -3 [۵ ام 1۳06816۲ -2 1-0018 8 2 2670۳8 -6 76۵ عم 1120100 -5 آه اع 0ا0ع4-۸0۳ [ه 2۲ کنام 2202 -9 8 عم 006 -8 216 -7 [۵ 6۲ ۳۳۵۵05 -12 آه ۵۲ 0۵0 05و81 -11 [ه اع 10-160 ۱- بزرگ زاده اصل «موسی ؛صالح زاده» بیستون (۱۳۹۴) .رابطه توانایی مدیریت و پایداری سود با تأکید بر اجزای تعهدی و جریان های نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دانش حسابرسی ۰ (۰۵۸)۱۴ ۱۷۰-۱۵۳ چرخه عمر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» پژوهش های حسابداری مالی» سال ششم» شماره سوم: ممتازیان.«غلیرها و مقطقی کاظم تراد(۱۳۹۵)سررسی رابتلنین قابلیتهای مدیریت و معیارهای غملکرد.با استفاده از صلیل پوششی داده ها: مطالعه تجربی شرکت های . پژوهش های تجربی حسابداری» دوره .» پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ۲- پیری» پرویز؛ دیدار» حمزه؛ و سیما خدایارگانه (۱۳۹۳).بررسی تا ۴- نمازی, محمد و محمدجواد غفاری(۱۳۹۴) برزشی اهمیت و نقش اطلاغات توانایی مدیران و نسبت های مالی به عنوان معیاری در انتخاب سبد بهینه سهام در شرکت"های سال هفتم شماره +فصلنامه حساپداری مالی .» پذیرفته شده در بورس اوراق 6۷30666 :۵06 ]عم صس 0ص خنانطه اجنمعهص/3 .(2013) سا دملو معط .10 وحلفاخط ,8.۰ وقا۸00۳60 -5 6 3606 ک8ع نع و۸ کول 10065 .(۷۷.)2012, ق ,لاصنطماط کل ,صقصطعتاصقعلهطظ -6 0۵۳ .کعفناوم سا ۵۳ کمعمصهه که معا ۵ 1 +عاود طانه عصنودصد/3 ,(2003) حعمطک .۸ .36 86۲۵00 -7 00306 صس وصه ععصد ۸۵۹ 1 00۵6 2009(.00). ۷ و ۰۷۷۵۵8 8 ماک و ماگ مصعطح -8 ,6 ۷۸۷۵۳۵۵۵ دعن‌نامم صسظ وصه علفسعه ۵۳ کا‌عگه «زعط 1 +کموقص/3 ,(2010) بعهنا 7 هه 0 ,12067008 -9 تانانطه ‏ لهنع‌عد 2/0 .(2013) 5 7( ,1/8 1015 ,8 16۷ ی 366۳1۵0 -10 8۰ 463 :00 , (2) 88 [۵٩ ,3۵0 وصناص۸0 تافو کعصنصعه 0ص ۸ اونانطه ‏ لفععقصمد مصنوکنصدن0 (2012) بک و بط هل روط ق3060 -11 8 1229 , (۵158)7 ,5006 601 ععق 3/10 کاعع) نونله وصه عم نک 0 وا0ع و زل۸ بجه 3006-71 صه کمناعداد مج ۲ عام م00 اصعصعع 3/0 کوصنصههت. (2009) بر علمم‌عمص 050 ۵ نمفع 10 -12 :متسه هه علهتصعق او انامه 6ط1 (2002) 1.006 وصه ۳۰ ,30600 -13 ,10۷16 عطناسمعع۸ عط1 , مه صمامصنکه ها فکمه ۴و غامد عطا 14۲ 40 50606 ۸00200 بععصعلونم0ه ها هه ناه امموقص3 .(2013) هت ب۲۲ 0صه بل م2 ۷۰ ۶ ,مک -16 7 ۵00 اناد ید3 (2014) ۷ با ههد با بطناگ بظ بظ ,ق3۳۵0 -17 6 15 ,234895ع4 هط ۸ 7ص همم 3امک مک همهم +صااطاده اطهاند ۸ ما0 ۸ ع 3۷0002 ,(50)2-3 ,۳6000168 0ص عصناصنم۸ اه لومعم کحم ۵1 ۳۵۵۵۶ ۸ (2010) .5 ,13۵09۵9 ,36 م1100 -18 ,06 که ۵16 وم صذ تونانطاه مودصم او عم 15۶6 .(2016) 0۰ مصععص ۷ 0ص ,3 مصناعطک ۸ 10696 -19 102 5030 12 3/0005 1م کلم مکی که مهم //نماط ناه عاطماند ۸ عطقم 8 ص0۳0 واااناخطاه +ععوصنااهه همع هز ععصمدگوم امعصولز ۵۶ کاصمصتص 30 .(0993) سا بل مه ۴ موطاطنا -20 425-0 .00 ,18 ۵1۰ ونزاعن500 #صه کدمناممتصمع 0۳ م۸ کصعص دمص هه صوفاه امد م0106

مدیران هر سازمان نقش بسیار مؤثری در موفقیت آن سازمان دارند و می توانند بسیاری از مشکلات موجود را رفع و یا از وقوع آن پیشگیری کنند. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر توانایی مدیران بر اجتناب از مالیات وکیفیت گزارشگری مالی و اثر تعدیل کنندگی توانایی مدیران بر رابطه بین اجتناب از مالیات وکیفیت گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه آماری پژوهش شامل 120شرکت در بازده زمانی 1390-1396 است. برای اندازه گیری توانایی مدیران از تکنیک تحلیل پوششی داده ها به پیروی از مدل دمرجیان و همکاران (2012 ) و برای آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل آماری رگرسیون ترکیبی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین توانایی مدیران و اجتناب از مالیات رابطه منفی ومعناداری وجود دارد و بین توانایی مدیران و کیفیت گزارشگری مالی رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. همچنین توانایی مدیران بر رابطه بین اجتناب از مالیات و کیفیت گزارشگری مالی تاثیر مثبت و معناداری دارد.

424854

آنان این کار را ازطریق مشاهده مستقیم و اضبط کلیه تعاملات کلاسی و به دنبال آن استخراج و واج‌نگاری داده‌های مرتبط با رمزگردانی زبانی به دست آوردند. یافته‌ها حاکی از آن بود که بیشتر معلمان با رمزگردانی زبانی در کلاس درس موافقند و به عقیده آنان. تکرار و ترجمه» مهم‌ترین نقش و عدم آشنایی با معادل فارسی یک مفهوم, کم‌اهمیت‌ترین نقش را در رمزگردانی زبانی دارد؛ همچنین نقش‌های آموزشی و تربیتی رمزگردانی معلمان دوزبانه ترکی آذری- فارسی‌زبان در راستای تحقق اهداف والای نظام آموزش و پرورش است و معلمان از این پدیده برای رفع نیازهای دانش‌آموزان خود استفاده می کنند(حیدری و دیگران؛ ۰۱۳۹۲ ص. ۱۱۰). عموزاده و ویسی‌حصار (۱۳۹۳) پدیده رمژّآمیختگی و رمزگردانی موقعیتی و استعاری را در کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی در شهرستان بوکان مورد مطالعه قرار داده‌اند. تحلیل داده‌های این تحقیق نشان می‌دهد در پدیده‌های رمزگردانی و رمزآمیختگی, سه عنصر بافت» شناخت.» و زبان, با هم ارتباطی تنگاتنگ دارند و براین‌اساس می‌توان گفت دو پدیده رمزگردانی موقعیتی و  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۳۵ استعاری در این کلاس‌ها بر حسب تغییر چارچوب‌های ذهنی رخ می‌دهند. همچنین بررسی‌ها نشان داد بین عوامل و رمزهای معین» ارتباطی معنادار وجود دارد و فعال شدن هر یک از این سادات غیائیان و رضایی (۱۳۹۳) به بررسی پدیده رمزگردانی در دوزبانه‌های ارمنی- فارسی‌زبان تهرانی می‌پردازند. این بررسی بر اساس داده‌هایی است که از ۱۰ ساعت مکالمات روزمره ارامنه تهرانی گردآوری شده بود. در بررسی رمزگردانی برون‌جمله‌ای, از دیدگاه بلوم و گامپرز (۱۹۷۲)» و در بررسی رمزگردانی درون‌جمله‌ای از مدل میرز-اسکاتن (۱۹۹۳ و ۲۰۰۲) استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که در مکالمات دوزبانه‌های ارمنی- فارسی‌زبان تهرانی به زبان ارمنی» رمزگردانی از هر دو نوع اتفاق می‌افتد و رمزگردانی شاپان ذکر است تاکتون بیش تر ور وهشگها۸2 انجام گرفته. بررسی پدیده رمزگردانی در مکالمات و تعاملات دانش آموزان و یا دانشجویان در داخل کلاس‌های درس صورت گرفته است و اين پدیده در تعاملات دبیران؛ی.یا مدرسان مورد مطالعه قزار نگرفته است؛ از سوی دیگر, بیشتر تقسیم‌بندی‌های صورت گرفته برای مشخص نمودن انواع رمزگردانی از نوع میان‌جمله‌ای و يا درون‌جمله‌ای می‌باشند" این پژوهش بامطالعه رمزگردانی در تعاملات دبیران و بهره‌گیری از تقسیم‌بندی متفاوت با آنان, سعیّ,دژ پرکردن خلأهای ذکرشده در پژوهش‌های پیشین را دارد. در این پژوهش» برای تحلیل داده‌ها بر اسساس انواع رمزگردانی از چارچوب نظری بلوم و گامپرز (۱۹۷۲) امستفاده شده است. همچنین رمزگردانی موقعیتی تحقیق حاضر, دربرگیرنده بافت‌های خارج از کلاس درس که شامل اتاق دفتره جلسات شورای دبیران؛ و کلاس‌های ضمن خدمت است و رمزگردانی استعاری شامل تمام موضوعات سخن اعم از دبیران دوزبانه ترکی آذری- فارسی‌زبان در شهر ارومیه» از چه نوع رمزگردانی در مکالمات  ۴۶ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد شماره ۱/پیاپی +۲ برای پاسخ به سوال پژوهش, به مطالعه کیفی گزینش زبان ازطریق مشاهده مستقیم رفتار زبانی آزمودنی‌ها (دبیران دوزبانه) و ضبط مکالمات آنان پرداختیم. داده‌ها با حضور در اتاق دفتر مدارس» جلسات شورای دبیران و کلاس‌های ضمن خدمت آنها گردآوری و سپس آوانگاری شدند و به این ترتیب نقش‌های مختلف و دلایل رمزگردانی و انواع آن مشخص گردید. در ادامه هر کدام از این دلایل به همراه مثال, بررسی می‌شوند. پس از بررسی داده‌ها یافته‌های زیر به دست آمد. در این قسمت به دلیل حجم زیاد و طولانی بودن متن قاسل مکالمانت. مصرفا به چا بخش‌هاییی که دلایل رم زگردانی را نشسان نمونه: بافت. جلسه شورای دبیران؛ تغییر موضوع سخن از آموزشی <- انضباطی به غیرآموزشی در جلسه شورای دبیران؛ برخی از دبیران.درباره.موارد انضباطی و پوشش نامناسب بعضی از دانش آموزان» با مدیر مدرسه (۶)» صحبت می‌کنند. سپس معاون پرورشی (۲)» درباره کمک به فردی بی‌بضاعت پیامی را نقل قول غیرمستقیم می‌نماید و موضوع اسخن را به غیرآموزشی تغییر می‌دهد. پس از وی» مدیر راجع به آماده کردن سوالات امتحانی برای ترم اول» با دبیران گفتگو می‌کند و موضوع سخن را مجددا به آموزشی, تغییر می‌دهد. ۰ (غله 150 رما 3227516 بعد ه[1] 26 جوللنازه‌و 86۶ عجم1لهز مطتج مضه (3) (خانمي (دانش‌آموزان) موهایشان خیلی بیرون می‌ماند. بعد آرایششان خیلی زیاد شده. 7 + مصحزنل هعند 101/17 لننه‌کند ,فزه 01 ,همکاران محترم (2) انتقال کننده ,۷۵۲۵ 101901 19201 13۵0 .3[20ه 26۳0 وسایل ضروری 46 1[02710210  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۳۷ (همکاران محترم» ببخشید به من سفارش کرده بودند یک نفر نیازمند است به وسایل برای سوالات کم کم دست تکان دهید. تکثیر ما یک‌جا نمی‌زند. دستگاهمان هنگ می‌کند.) در اتاق دفتر درباره بخشنامه‌ای که راجع به دوره‌های هزارساعته ضمن خدمت است. گفتگویی میان دبیران انجام می‌گیرد. مکالمه با دبیر کردزبان (۲)» به زبان فارسی صورت می پذیرد. یکی از دبیران ترک‌زبان» با استفاده از رمزگردانی از زبان ترکی به فارسی» کنایه‌ای را به 6۰ 5020 فص 22و۵۳ موط مخاهر هل او و5 حغص خهاجه هط (1) 21270100 2610 .86 0[ , 2010۳ 55 وز از هط م2010 رز مهلاده2 صهص (3) چه گلی بر سرشان زده‌اند؟ 2010:0007 13801712071207 20116[ و اقعا 6۰ ]287726۲ (من اصلا کاری به آن ندارم. هراسّال ارزشیابی/من يا ۸۵ می شود و یا ۸۹ . منم همین‌طوری امضا می‌کنم. واقعا چه معنی دارد؟ آنهایی که امتیاز بالا گرفتند» چه گلی بر سرشان 0۵ 16100 عز0۳0ل ,ط12ع1 صوصصتله 0 0ط 1010 1۵۵ 30۸۵۵ (4) (آخه اگر فایده‌ای داشته باشد. میرم: از دواره فلانی به من چه مربوط؟) منز حفص2000 عز) هحسلنل نامام هه طاصهمامو هل +ج هو (رک) (آن‌قدر هم قلمبه سلمبه هستند که به ذهن آدم فرو نمی‌روند.)  ۴۸ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد مار ا/پیان ۲۸ در اتاق دفتر معاون آموزشی (۱) و دبیر ریاضی (۲) و سار دبیران راجع‌به مشکل بودن امتحان پایان ترم درس ریاضی پایه نهم» با یکدیگر صحبت می‌کنند. آنها از زبان فارسی به ۰ زعل 01 هط ۷۵۵۰ ملاع هم م6ل ۵ص مصععخلغط (1) (می‌دانی» دیدی که نه استخدامی هست و نه چیزی» ول کن.) موضوع گفتگو توصیف رک زک هام رفتاری مشبشگ ی ان رال در اتاق ذفتر است که بدین منظور از زبان فارسی به ترکی تغییر رمز تمی‌ذهند و فقط در هنگام صحبت کردن با دبیر کردزبان (۱) به زبان فارسی رمزگردانی می‌کنند. در گفتار دبیر شماره (۶)» تأیید هم وجود ۵11 132[0 ,باگذشت » با انگیزه 46 1210 گر [][ه1 ۶۵۶ (3) (خیلی معلم تلاشگر, باانگیزه و باگذشتی است. آره به خذا.) در اتاق دفتر دبیر شیمی (۱)» از اینکه یکی از دانش آموزانش درباره او بیش از اندازه نگران است» ابراز ناراحتی می‌نماید. او نقل قول‌ها را به زبان ترکی آذری بیان می‌کند.  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۳ 0[ 70۲020 201105 * ازغل مهزهساط خاهر صنلعر 0ص 06 هااهط ۶ ۵۵ (0) (بابا یک هفته‌ای هست که این (دانش آموز) هی میره و میاد و میگه تو را به خدا از خانه بیرون نیایید. من خواب بدی برای شما دیده‌ام. درمورد شما می‌ترسم که اتفاقی برایتان بیفتد.) 200 هت200 000 ,2010۳۶ ۵6 صولقا حزغل مر موس لاوس عغزئه طه‌ر ر1) !0و زنادز2 ع هط عع مصح فص از مر ها [ه2 هل 1301 (گاهی می‌گوید ماشین شما را می‌زند گاهی می‌گوید فلان اتاق می‌افتد. بابا خدا پدر و مادرت را رحمت کند دست بردار و برو پی کارت. دوست ندارم مرا دوست داشته باشی!) در اتاق دفتر» معاون مدرسه (۱)» که در.حال بازنشسته شدن می‌باشد. درباره اینکه چگونه می‌تواند بان انگلیسی را به حالسیها رل ری یجان انگلیسی ذرخواست راهنمایی می‌کند. آنها از زبان فارسی بّه ترکی.آذری تغییرپزبان آمی‌دهند. 372 ,2106 00۳ 7200 201700 مد مس ص20 اه ۵/16 تن (ببخشید مزاحم می‌شوم. نرم افزارهایی هم هست..به نظرتان (استفاده از) آنها مصلحت (8060609)؟ (در این حد حرف زدن را خیلی دوست دارید؟) در این گفتگو دبیر تربیت‌بدنی (۱)» برای مسابقه طناب‌کشی, درباره وضعیت و قدرت جسمانی دانش آموزان از دبیران حاضر در اتاق دفتر نظرسنجی می‌کند. آنها از زبان ترکی آذری  ۵۰ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد شماره ۱/پیاپی ۲۰ نمونه: بافت جلسه شورای دبیران؛ موضوع سخن, آموزشی و انضباطی در جلسه شورای دبیران مدیر (۱)» پس از مطرح کردن این مسئله که می‌خواهد به زبان ترکی آذری صحبت کند. موارد اخلاقی و سپس آموزشی را به دبیران منتقل می‌نماید. با وجود حضور دبیران غیرترکی آذری‌زبان؛ مدیر و سایر همکاران از زبان ترکی آذری استفاده می‌کنند» زیرا تعداد آنها کم بوده و می‌توانند زبان ترکی آذری را درک نمایند. گاهی اوقات مدیر به دبیر کردزبان (۲) و دبیر مسیحی (۳) به زبان فارسی و گاهی به ترکی آذری پاسخ می‌دهد. ت40 20107 0ه 1 خصه‌ک0ع7 ع 560 عدزع2 معل فمموط مصهو‌فسصل تراسج رت (ترکی حرف می‌زنما. آسان است. تمام سوم‌های انسانی به این قسمت‌های صورتشان (اشاره گونه و بینی) از آنها (ستاره های تزیینی) چس‌بانده‌اند. اگر دیدید بلافاصله پایین ۵ جوز هط ه هل 0۶ عاهر بع صمصفو ۵۳ 2002 حصمصهند صغفعل رل (گفتم خانم آن طوری که نه. بیاور یکی من بزرگترش را به پیشانیت بزنم.) در این گفتگوی کوتاه دو دبّیرترکی"آذری‌زبنان"در اقاق دفتر راجع به مشکل نگهدار فرزند یکی از آنان, از زبان فارسی به ترکی آذری رمزگردانی می‌کنند. 21 20/002 ,عل منصزهصهیم سنصه 70 مفعزغل +عمصطهل صمصهد طملله؟ رل 1202 01 3252120 ,عل صنعاعهله‌ز ]06 ,عل نز لاوز 040 فاد م06 0 ,ه[1ا70 وحطفلفط مکنکا معد70 عد لفط موز ([5۵ 70 هد وخ صسص عل ع0 (والله خانم شهنازی شما می‌گویید آقاتون کمک دستتان است. آقایمان معلم است» پسرم چهار سال و نیمش است. وارد پنج سالگیش شده مثلا تنها مادرم مانده» که نه می‌تواند  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۵ (بچه‌ام) را نگه دارد. و نه بدون او (بچه‌ام) می‌توانم بیرون روم. جایی هم نمی‌توانم او را اجه 2 716 .06 صفاع‌کا مصع‌عهصح ز1ا20[1 216 6 (2) (اگر تنها باشید که سخت است. بیاورید تا من نگه دارم.) گاهی علت رمزگردانی دبیران از زبان فارسی به ترکی آذری در اتاق دفتر» عدم وجود معادل فارسی برای برخی از واژه ها عبارت و یا جملات می‌باشد. یکی از دبیران» قصد جابه‌جایی مراقبت خود را دارد. دبیر شماره (۱) برنامه‌اش را آورده تا بتواند به حل مشکل همکارش کمک در اتاق دفتر دبیران ترکی آذری‌زبان درباره خبر جدید شرایط استخدام جدید فرهنگیان, با شوخی بایکدیگر به#زبان ترکی آذری صاحلت می‌کنند. یکی از آنها که این خبر را خود به‌طورمستقیم از اخبار شنیده است., به این دلیل که اخبار به زبان فارسی پخش می‌شود. مابین کلامش از واژه‌های فارسی استفاده می‌کند و رمزگردانی درون‌جمله‌ای انجام می‌دهد. در این قطعه از مکالمات. از ضرب‌المثل ترکی آذری و همچنین از مزاح استفاده شده است. قدبلند ,201918 مانکن ,2019158 خوش قیافه .2019100 لاغر 2 رچاق ۵ .26/010 برای همین در تلگرام هم میگن گن مخصوص فرهنگیان رسید! (با خنده).2019100  ۲ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد مار ا/پیان ۲۸ (راستی این را شنیدید؟ وقتی می‌خواهند معلم‌ها را استخدام کنند؟ من خودم شنیدم. اخبار گفت (معلم‌ها) خوش‌قیافه باشند.» قدبلند باشند. مانکن باشند. می‌گویند نه چاق و نه لاغر باشند. برای همین در تلگرام هم میگن گن مخصوص فرهنگیان رسید!) (پس من مد شدم! (معادل» هر چیزی را برای وقتی که زمانش از راه برسد. نگه دار.)) در مدرسه» جشنواره غذا برگزار شده‌است. دبیران ترکی آذری‌زبان در رابطه با اينکه آیا از غذاها به آنها نیز داده می‌شود يا نه» با شوخی سوالاتی از مدیر(۲)» به زبان ترکی آذری می‌پرسند و سعی در برقراری رابطه صمیمی با او را دارند. در روزهای پایانی مدرسه» دبیران درمورد برنامه مراقبت و امکان جابه جایی برنامه‌هایشان. با (من هم ریاضی را می گفتم. شما بیست و چهار (ساعته) هستید در اینجا؟) هل ننک 02090 00 هه[ ۳۹۳۵ هل ره 1۶۰ (0) (بله. من هر روز هستم. این برنامه پیش شما بماند.)  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۵۳ فراتاق در یکی از دیراتبا لحتی مموماته با سایرهمکاران خورد رو با استتفاده از جرکات بدنی در تقلید از دبیر هندسه خود. صسحبت می‌کند و چون در داخل کلاس درس دبیران با استفاده از زبان فارسی» آموزش می‌دهند. در بیان نقل قول‌های مستقیم» از زبان ترکی آذری به زبان فارسی تغییر رمز می‌دهد و به منظور جالب نشان دادن بخش‌های دیگر کلام خود. از زبان 0 هاه) علزه0ز عصهو علزنمنصصناهصد هععوصعط خصله عز20 2۵ رل) بچه ها امروز درسمان دایره است. (با لهجه ترکی آذری) (آقای علمی, معلم هندسه ما بود. شکمش هم گنده بود. پای تخته همیشه این طوری می‌ایستاد (تقلید) و با لهجه ترکی.می گفت"بچه ها امروز*درسمان.دایره است. ,06و هل لزغ عمط هل نز702 م2000 بعل هموزر وکا عدعل هل همعهل 0 (یک شعری را هم خیلی دوستداشت. وقتی شروع.بهخواندن آن می‌کرد. ما می‌گفتیم که در اتاق دفتر معاونان آموزشی دوره اول متوسطه در حال نقسیم کار و آماده شدن برای امتحانات ترم آخر هستند. معاون اول (۱)» که تجربه و سابقه کاریش از معاون دوم (۲)» بیشتر است. او را مورد خطاب قرار داده و کارهای مربوط به معاون دوم را یادآوری می‌کند. ب0 تاو موز ار 120۳6 هم حصتال مصصعل مود رل (نایبی جان» امروز شماره‌ها را بنویس و تمام کن ها.)  ۵۴ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد مار ا/پیان ۲۸ یکی از دانش‌آموزان قرار است هدیه روز معلم را از قبل از ۱۳ اردیبهشت به دبیرانش در اتاق دفتر تقدیم کند. قبل از ورود او دبیر تاریخ (۱)» از او و خانواده اش تعریف می‌کند و دبیر دیگر تأیید می‌نماید. آنها از زبان فارسی به ترکی آذری رمزگردانی می‌کنند. ,8 لو عع صحمحط بمه‌اصخاهی محما مهو ,۷۵۵۰ هد ۶ هل 2 حمل0 (3) (در منزل اینها یک نظمی برقرار است., برادرها عروس‌ها من وقتی که به خانه آنها رفتم در اتاق دفتر معاون مدرسسه*(۱)» بهذلیل بیان علت"غیبت؛ یکی از*دانش آموزان» ولی او (۲) را احضار نموده است. ولی دانش آموز نیز در خال موجه نمودن غیبت فرزند خود می‌باشند و با معاون و یکی از دبیران (۳)» در حال گفتگو است. معاون در آخر کلام خود. به ولی دانش‌آموز تأکید می‌کند که غلت غیبت فرزندش راز این بگهیفد به دفت مدرسه خبر دهد. کلیه مکالمات ۰ روز هل زنل م0م[20 طاخزه‌و هزخاعنر عم هنمصه7 26 هل رل ( هر وقت دانش‌آموز بخواهد غایب شود می‌گوید درس ندارم.) ( می‌دانید. از اینکه در خانه مانده است, خبر دارم. حرفی را از من قایم نمی‌کند.)  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۵۵ یکی از دبیران» روز تدریس خود را با دبیر دیگری عوض کرده‌است. آنها برای اولین بار است که با همدیگر در روزهای پایانی مدرسه, آشنا می‌شوند و در اتاق دفتر به زبان ترکی (من هم علوی هستم. در اینجا آمادگی (دفاعی) تدریس می‌کنم.)) در این جلسه نماینده‌ای از شهر تهران جهت برگزاری: جلسه مشاوره درباره تألیف کتاب‌های جدید زبان انگلیسی دوره دوم متوسطه به همراه ۱۵ تن از دبیران رشسته زبان انگلیسی,» گرد آمده‌اند. سخنران (نمایّنده).خود خانمی فارسی‌ژتات (۱) است. سایر دبیران حاضر در جلسه ترک» کرد و ارمنی‌زبان می‌باشتد" ازآن‌جایی که"جلسه رسمی است و حالت آموزشی دارد و مطالب در حالت آموزشی به زبان فارسی بهتر درک می‌شوند. و به دلیل رعایت وحدت (۱) من ایمیلم را میدم خدمت شما. اگر شما به موارد دیگری به غیر از دستور جلسه‌ای که موضوع امروز است که فکر می‌کنید حتما؛لازم است به اطلاع ما برسانید. (۲) خب با توجه به اینکه ما چون بیشتر در سطح مدارس کار کرده‌ایم» می‌دانیم که تجاربمان در قسمت 1600109 بیشتر است. می‌دانیم مشکلات بچه‌ها چیست؟ (۳)کتاب 1086 که کل معلمان داوطلب آن را نوشته‌اند» می‌توانیم از آنها هم استفاده کنیم. بعضی کتاب‌ها تلفظ فارسی کلمات انگلیسی را نوشته‌اند که می‌توانند دانش‌آموزان از روی آنها  ۵۶ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد شماره ۱/پیاپی ۲۰ در اتاق دفتر» یک دبیر ترکی آذری‌زبان و کردزبان (۲)» نظرات خود را درباره نحوه پوشش و رفتار دبیران و دانش‌آموزان بیان می‌کنند. دبیر ترک آذری‌زبان به دلیل این که مخاطب وی نمی‌تواند به زبان ترکی آذری سخن بگوید و همچنین به دلیل احترام گذاشتن به او از زبان (۱) در شآأن یک معلم نیست که بگوید فلانی مقنعه خودش را آنقدر عقب کشید. من هم (۲) اما از یک سری زوایا باید به شاگرد نزدیک بشی. رمزگردانی به عنوان رفتار زبانی قابل‌ملناحظنه بین؛دواو یا چندزبانه‌ها بوده و جز توانمندی‌های آنان محسوب می‌گردد. با.توجه به اهمیت.پدیده رمزگردانی در میان دوزبانه‌ها پژوهش حاضر قصد دارد انواع رمزگردانی,و:دلایل"آن را در مکالمات دبیران دوزبانه در یافته‌های عمده پژوهش حاضر را پس از بررسی داده‌ها به‌طورخلاصه می‌توان به صورت الف- مکالمات دبیران دوزبانه» به هر دو نوع رمزگردانی (موقعیتی و استعاری)» گرایش ب- در بررسی یافته‌ها۱۹۰ دلیل برای رمزگردانی دبیران دو زبانه ترکی آذری-فارسی‌زبان ۱-تغییر موضوع سخن, ۲- ابراز مخالفت. ناراحتی و اعتراض» ۳- ارائه موضوع معین, ۶- شرح ویژگی. ۵- نقل قول, ٩- درخواست. ۷- بیان عقاید و نظرات. ۸- تسهیل امر ارتباطی, ۹- مشکلات خانوادگی, ۱۰- فقدان معادل در زبان فارسی, ۱۱- ضرب‌المثل‌ها کنایه‌ها و اصطلاحات رایج در زبان ترکی آذری» ۱۲- تعاملات غیررسمی و برقراری رابطه صمیمی» ۱۳-  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۵۷ انتقال بهتر پیام و شفاف کردن موضوع, ۱۶-جالب جلوه دادن موضوع سخن, ۱۵- خطاب کردن, ۱۹- تأیید. ۱۷- تأکید» ۱۸- معرفی و آشنایی» ۱۹- احترام. شایان ذکر است این یافته‌ها با یافته‌های بارکر (۱۹۶۷)» از این جهت که دوزبانه‌ها در یک موقعیت» از یک زبان و در موقعیت دیگر, از زبانی دیگر استفاده می‌کنند. و نیز با مطالعات بلوم و گامپرز (۱۹۷۲)» در اینکه در موقعیت اجتماعی (بافت) مشخص, بعضی از شکل‌های زبانی مناسب‌تر از بقیه‌انده همسو می‌باشد.» زیرا دبیران دوزبانه نیز با توجه به موقعیت‌های مطرح در این مطالعه تغییر رمز می‌دادند. در موقعیت‌های رسمی و آموزشی برای درک و تفهیم مطالب آموزشی, از زبان ترکی آذری به زبان فارسی رمزگردانی می‌کردند اما در موقعیت‌هایی مانند جلسه شورای دبیران و اتاق دفتر بنا به دلایلی که در بالا ذکر شد. از زبان فارسی به ترکی تغییر رمز می‌دادند. البته مواردی همچون نقل قول مستقیم از زبان معلم یکی از دبیران در خاطره‌گوئی نیز وجود داشست که از زبان فارسی استفاده می‌شد اما تعداد دبیرانی که نقل قول‌ها را به زبان ترکی آذری رمزگردانی و بیان می‌کردند» زیاد,بود: نتایج.این پژوهش همچنین با تقسیم‌بندی مورد استفاده عموزاده و دیگران(۱۳۹۳)» همسو می‌باشد..آنها نشان دادند که چارچوب‌های ذهنی در رمزگردانی موقعیتی, بافت و.الزامات اجتماعی, را:منعکس می‌کنند و در رمزگردانی استعاری» بیانگر محتوا و موضوعات"مورد بحث‌اند؛ چنانچه در مطالعه حاضر نیز بافت. منعکس‌کننده الزامات اجتماعی و تعیین‌کننده زبان مورد استفاده و رمزگردانی استعاری,» بیانگر موضوعات آموزشی و غیرآموزشی مختلف بود و دبیران در همه موضوعات و بافتها به جز بافت کلاس‌ها و جلسات شسورای دنران. از.زبان افارتسی بهترگی آذری تغییر رمز می‌دادند. چنان که در بخش مبانی نظری نیز توضیح داده شد. بیکر و گارسیا (۱۹۹۳)» برای رمزگردانی» ۳ دلیل ذکر کرده‌اند که بیشتر این ؛دلایل آبا. دلایل به‌دست‌آمده از پژوهش حاضر همخوانی نتایج این مطالعه. می‌تواند مورد مطالعه سایر مشاغل در مناطق دو ویا چندزبانه کشور قرار گیرد تا آنها نیز همچون دبیران, در حفظ زبان مادری خویش کوشا باشند.» چراکه زبان مادری هر فرد» نشانگر هویت و بازتاب فرهنگی اوست. همچنین بنا به عقیده گاردنر (۲۰۰۹ ص. ۶)» مطالعه درباره اینکه چرا و چگونه افراد رمزگردانی می‌کنند به شناخت بیشتر ما از سایر جنبه‌های زبان و گفتار کمک می‌کند و بدین ترتیب می‌تواند راهگشای مطالعات آینده درباره  ۵۸ مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان دانشگاه فردوسی مشهد شماره ۱/پیاپی ۲۰ این پدیده در سایر جوامع باشد. در همین راستا پيشنهادات زیر می‌تواند برای علاقمندان در ۱- سایر محیط‌های دو و يا چندزبانه آموزشی و پژوهشی در میزان استفاده از رمزگردانی ۲- سایر ویژگی‌های توصیفی مانند نوع فرهنگ» هویت. زبان, لهجه و غیره و تأثیر آنها در میزان استفاده به منظور مشخص شدن نوع ارتباط آنها بررسی شود. ۱. بنی‌شرکا هلنا. (۲۰۰۵). گزینش زبان و رمزگردانی در جامعه آذری نهران. مترجم» مریم مسگرخویی ۲ تقی‌زاده زنوز ربابه. (۱۳۹۱). بررسی مفمایشسه‌ای ظرفیّت.فغل در زبان فارسی و ترک یآذربایجانی برمینای دستور وابستگی, پایان‌نامه؛ کارشناسی ارشد. ذانشگاهالزهرا دانشکده تاریخ, ادبیات و ۳ حیدری,» ابوالحسن. سمائی» مهدی..عطاری, لطیف. روحی» افنتر..(۱۳۹۳). دلایل رمزگردانی زبانی معلمان در کلاس‌های ابتدایی مناطق دوزبانه ترکی آذری-فارسی» فصلنامه نوآوریها ی آموزشی, 4۷ ۶. سادات غیائیان» مریم. رضائی, حکیمه. (۱۳۹۳): بررسی؛پدیده رمزگردانی با نگاهی به گفتار دوزبانه‌های ارمنی- فارسی تهرانی» مجله زبان و زبان‌شناسی» ۱۰ ۲۰. ۵. شهرداری ارومیه. (۱۳۹۶): اطلاعات جغرافیایی: ارومیه» سرزمین زیماییها. بازیابی‌شده درشهریور ٩ عموزاده» محمد. ویسی‌حصار, رخمن. (۱۳۹۳). رمزگردانی "و رمزآمیختگی (مطالعه موردی کلاسهای آموزش زبان انگلیسی در شهرستان بوکان)» فصلنامه علمی- پژوهشی زبان‌پژوهی دانشگاه الزهرا . مدرسی,» یحیی. (۱۳۹۸). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات 0 2۵/0۱ آهسو انظ ۰۲ 20۳۵۵0۹۶ .(0993) بو مقناع0۶ 6 0 ,تعملهط .8 ۰ آ هو 3/010 :6166006 .(60 234۰) موووز ام ودنانظ :516 ک6زا ناوت ها وصتصم‌عه آهنممک .(1972) 7 بل ماو 2۶ 2۰ 7 ,8109 :9 7 717660071 :(.608) .10 ,1165 ۶ مساو 7۰ 7۰ 10 م310۳ صز وصنطز یه -ع0م0  سال یازدهم بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد ... ۵۸ 0 :۳91300 بکع 91و 11و00 ۵ 1۳۵۵۵۵۵ م۸ .(2013) 7 ما0 0۰ 170067 عولو تمصع +عولخطصص) جع مود نامنعمک .(3980) بش۸ ۴ ,110905 13 عا 10۵۳08 تاد "ص00 مقنصه‌ج .(2011) 7 دگل چ بش۸ منصتطقط .3 -0006 0۳ کا دمح وه 1065 ؛وصنط امعم که 6[ ع تنعل قصه عناهانان 1 چگ ۵۳9۹9۴ ۹7 ,70۵ 2009000 7086 بصوم له با۳ظ که وصنط م5 11719181168 1 16۵۳/۳ 50010 .(1972) ۰[ .ل 62و 2۶ .3 .7 ,8108 4 7217۳6211078 :(.29ع) .10 ,ق1706 یگ 9711002 2 7 2701۵۶ 1 وسنطااو -ع0م 621 ,110[5 :۵۳6 310 012010۰ عم 7 واه وم 2 1۳۵ بح 1 کنو دنام مود 6۰ 0 1۵9۵۹96 1۵ 1/۳۵۶/۵۲۱ ۸۱ :50010119131168 .(2000) .2 و1۳4 .5 ۸ :6026-1617090 ]11۸و 7 هو 7۳۵ .(2007) 0۰ مصلط0 725 6۰ :020۵0 .(.60 200) 8160۰ و 1050011 10 ۸ .(0992) به مطوحهطل ۷۷ .7 ۷۵و11( :1 بروع 51۸1 0۱۱۱۱/۲۵1 ۵ که 00026-119 .(2011) .5 728008 8۰ ۰ له 6وقهتوصها خاکزوط بکای۸ 0۶ بواب۳0 بواتکه ۲3 عاود‌که/3 /,وصتفندگ

یکی از مسائل قابل توجه در حوزه زبان شناسی اجتماعی و دوزبانگی، پدیده رمزگردانی است. از جوامع بزرگ دوزبانه در ایران می توان به جامعه دوزبانه های ترکی آذری-فارسی زبان اشاره کرد که وقوع این پدیده در میان بسیاری از آنان امری معمول است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی علل عوامل رمزگردانی و انواع آن در میان تعدادی از دبیران دوزبانه ترکی آذری-فارسی زبان در شهر ارومیه می باشد. بدین منظور ابتدا داده های مرتبط با رمزگردانی این دبیران، از طریق مشاهده مستقیم گردآوری شد. این داده ها پس از آوانگاری، مورد تحلیل قرار گرفت. در پژوهش حاضر، از چارچوب نظری بلوم و گامپرز (1972) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که 15 عامل مختلف در وقوع رمزگردانی در میان این دبیران مؤثر بوده اند. همچنین مشخص گردید این دبیران دوزبانه در سه بافت اتاق دفتر، جلسات شورای دبیران، و کلاس های ضمن خدمت، در هنگام گفتگو درباره موضوعات آموزشی و غیرآموزشی از هر دو نوع رمزگردانی (استعاری و موقعیتی) استفاده می کنند.

396499

۱. استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی» موّسسه آموزش عالی المهدی مهر اصفهان» اصفهان» ایران (نويسنده مسئول) ,ارشتنان هد ردان بای ورزشی برداشگاد آزاد اسلامی رواد کی شور آسقهان رایزان, ۳ کارشناس اد روان‌شناسی ورزشی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)» اصقهان: ایران: کنند که اين مر علاوه بر صرف انرژی جسمانی و کنند بیشتر خواهد شد. مهم‌تر از این آموارد» ترس از کنار گذاشته شدن از تیم و یا حذف از مسابقات ورزشی بخشی به نام زمان است که در آن ورزشکار در طول بهینه در تمرین یا مسابقه است و در این اسطح از را و چگونه به کار گیرده موّئر خواهد بود. کایسلر پولمان با این وجود» تعریف جامع و یکدستی برای این سازه ورزش که ذاتی و اکتسابی‌اند و بر چگونگی روبرو شدن» این رابطه را مورد بررسی قرار داده است که آن هم با این حال وجود ارتباط منطقی بین استحکام ذهنی و آموزان بررسی شده بود و مشخص نیست که می توان این ارتباظ را به ورزشکاران نیز تعمیم داد یا نه؟ چرا که های ناشناخته» نگرانی در مورد اجرا و ... در طول تمرین ۴ از آنجائی که استحکام ذهنی هم کنشی و هم بینی کند یا خیر؟ با نظر به اعتقاد شیرد. گلبی و ورسیچ ویژگی را در سازه استحکام ذهنی می‌توان دید و با در که منجر به کاهش تمرین و فعالیت و حتی کناره‌گیری اساس و به‌منظور رفع شکاف موجود در مورد رابطه بین آماری ۱۴۰ نفر تعداد ۱۰۳ نفر و برای جامعه آماری ۵ تا ۱۳۰ نفر تعداد ۳٩ نفر به‌عنوان نمونه آماری عمل ثبات به مصمم و متمرکز بودن فرد در رویارویی نامه به طور کامل تأیید و ضریب آلفای کرونباخ برای ۸ تا ۰/۸۵ و ضریب همسانی درونی» با استفاده از علاوه بر این» نسبت روایی محتوا برابر ۰/۸۴ و شاخص وضوح به تربیت برابر با ۸۵/*» ۰/۸۷ و ۰/۸۵ به‌دست درونی» از طریق آلفای کرونباخ از .۰/۷ تا ۰/۸۱ به- زن و ۷۷/۱ درصد از آنها از نظر تحصیلات» دانش‌آموز ۵ سال بوده و از نظر سابقه ورزشی» ۷۰/۲ درصد از آنها دارای سابقه ورزشی پنج تا ده سال بوده‌اند (جدول توجه به نتایج ارائه شده در جدول شماره چهار از آنجا کقت: که روالط آبیی, مشیرهای یکی اسان ازلساظ آمازیستاذاز بودد و ادف انیت جدول ۳. نتایج آزمون همبستگی بین استحکام ورزشی و فرسودگی شیر کنترل پایداری اطمینان ‏ .. فرشودگی ‏ اجتتمانی ‏ رز شاوه اخساس رضایت: ۰ ۳:۴۹ *وو نس .+ ۳ ۳ ۴ ۱ جدول ۴. تحلیل واریانس رگرسیون بین متغیرهای پیش‌بین (مولفه‌های استحکام ذهنی) و ملاک جدول شماره پنج؛ نیکویی برازش یا تناسب مدل را نیز دارای یک ارتباط قوی می‌باشد. بنابراین می‌توان نشان می‌دهد. بر این اساس» بین استحکام ذهنی و چنین تفسیر کرد که بالابودن اطمینان» کنترل و فرسودگی با ضریب همبستگی ۰,۴۲ ارتباط قوی وجود ‏ پایداری در ورزشکار می‌تواند سبب کاهش فرسودگی دارد. نتایج نشان می‌دهد همبستگی بین موّلفه‌های . ورزشی در او شود. جدول ۵. نیکویی برازش مدل رگرسیون بین متغیرهای پیش‌بین (مولفه‌های استحکام ذهنی) و ملاک مهمترین شاخص برای بررسی برازش مدل رگرسیون» ‏ ذهنی تبیین می‌گردد. در جدول شماره شش» ضرایب جدول ۶. ضرایب رگرسیون بین متغیرهای پیش‌بین و ملاک (فرسودگی) همچنین فرسودگی بین دو گروه ورزشکار زن و مرد از جدول ۷- نتایج آزمون تی جهت بررسی تفاوت استحکام ورزشی بین ورزشکاران زن و مرد نتایج آزمون لوین بیانگر آن است که با توجه به آنکه ورزشکاران زن و مرد با توجه به آنکه مقدار معنی‌داری وجود دارد. باتوجه به مثبت بوّدن.حد بالا و پایین در نتایج آزمون لوین بیانگر آن است که با توجه به آنکه و مرد با توجه به آنکه مقدار معناداری (۳7۰,۰۲)» از باتوجه به منفی بودن حد بالا و پایین در فاصله اطمینان و بازه زمانی را که ممکن است ورزشکار دچار فرسودگی دیده بود اما نتایج حاصل با نتایج پژوهش گربر و بر هدف» حفظ و کسب آرامش پس از شکست اجرای باثبات در سطوح بالای رقابتی و رقابت جویی را نیز اختصاصی مربوط به ورزش که ذاتی و یا اکتسابی‌اند و هیجان متار بت استت که ورزشگار را فر جلب خمایت در پرابر فشارها و استرس‌های ناشی از شغل خود تلاش زمانی که فرد باور داشته باشد که به خوبی می‌تواند از عهده تکلیف مورد نظر برآیده بیشتر و بهتر تلاش می- رفتگی و به حداقل رساندن اثرات زیان بخش آن بر می‌یابد» زمانی که این فشار بیش از حد بالا رود یا با استحکام ذهنی بالا می‌تواند استرس و فشار را کنترل به فرصت‌های رشد و ترقی است. این فرد. به‌طور هم- زمان در سه نگرش قوی می‌باشد: او زندگی را پدیده‌ای می بیند که پیوسته در حال تغییر است و باید تغییرات را پذیرفت و از آنها درس گرفت (مبارزه‌جویی)» بر روی تغییرات متمرکز شده تا به گونه‌ای آنها را تبدیل به تجربیات ارزشمند نماید و این فرآیندی رو به رشد و است رخ دهد» و اخیرا به یک مشکل و بیماری مسری کشد و با نظر به این که استحکام ذهنی همانند دیگر قابل آموزش و توسعه بوده و از عوامل موّثر در پیشرفت قسمت از نتایج با نتایج حاصل از پژوهش‌های شیرد و عوامل فرهنگی و اجتماعی و نقش زن در بنیان خانواده را تجربه می کننده ممکن است اين تقاوّت در رابطد پیدا کند. به عنوان نمونه» تفاوت در سطوح تلاش .و نسبت به همتایان زن» به انتظار افزون‌تر جامعه از آنان نشان می‌دهند و زنان با برخی دیگر از متغیرها؛ و در آنان تأثیرگذار است. در کشور ما زنان نسبت به مردان ورزشکار و مشکلاتی از این دست» زنان ایرانی را به و در کنار این مهم عوامل فرهنگی و اجتماعی را نیز در این پژوهش درک ما را از استحکام ذهنی بهبود می آرازشی» ن.» علیخانی‌دهقی, ز» و محمدی, ز. (۱۳۹۷). ارتباط سرسختی ذهنی با فرسودگی ورزشی در ورزشکاران آسیب‌دیده حرفه‌ای. مجله مطالعات روان‌شناسی ‏ ورزشی» ۶و منطعدمناداع8 .(2019) .30 .۸ منصدکدک +2 بط رطقطلد 306 ,36 مقنطعنصد5 5 له ددع3۳ ۵عسازها هنز جدمناه 1060 حلخزی کععصطع 10 لما2/0 6 10 .133-50 :20 :26 ,وعنفن50 برعوامط و2 امک که لق ص70 من اک ۳۵13100 عطا عادع نیمز ما ۵ععت ۵۶ برع مامل مطاعص ع باعل 1۵56 6 ,و6 اعلطاه لهدمزیی موم #عسزهذ صذ خامصط عاعلطاه وصه کععصطایتام [۵ا60 1 2860 ,5عاع لاه عم زصز آهدمندکه وم 142 ۵1 0عاعنعصی که 6[مصدد عاطاعلنه 8 ۳6۵۲۵1 0۳ ۵560 0610۵۵ ۳۵5 صمناعلام خ 021 .1010 خصعحعقگنه صز 35 ۵ 15 8 22217260 ۷6۲۵ قاعل 156 .کعتنمصدمناکعن ختامصاط عاعلطاه فصه کععصطعت۵ 1-2 ادعننگعم ناجرم ج طلانم کععصاهاما تماصعص عناعلطاد اقطا ماه ندز 5۰اه عرص که امس عاعلطاد عط نی صمناه عم هدمنا5 عهع 6 ج ۹0 0 امه کز حعنط تا ععصعسد ابامتاط عاعلطاه ۵1 م1896 ,۵ع ماک مزع 1۳56 ع 0معصتنگدی ا5عا-ا 10606066 مکفعصطاوتم تمصع ۵۲ ععصعه۷ عطا بط 0 زصذ 0۶ ابام 00۳ ماع اطاه وصه ککعصطای اما مادم 666 ععصع گنل اصی‌کنصهند ۵0۵1 67 اونط انم کماعلطاد اقطا ۵0عفماعصم عط صف 1۲ دعاعلطنه علقصع؟ وصه ۳۵6 از ۵۴ #مخعم عطا وصنسل خحمصسط عاعلطه و ععصعط دوع ع۷هط دمص اعا1۵ 6۴ 0 ۸12 ,506066 500۳ ع6 صمناق۵ ۳۵ آمعزو روط ۶و <موع]3۳0 اصهاکزدک۸ 1۰ 66۰ 500۳0 00 3۵0۵05 لمعنووط2 که خصعصم16 ووعمامط عم امک 356 .2 66۰ 500۳0 00 ۳۵0۵05 لمعنووط2 که خصعصم16 ووعمامط عم امک 356 .3

هدف این پژوهش، بررسی رابطه استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشی در ورزشکاران حرفه ای آسیب دیده بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی و کاربردی بود. نمونه آماری را 142 نفر از ورزشکاران آسیب دیده در سطح حرفه ای با دامنه سنی 15 تا 35 سال در رشته های مختلف با استفاده از نمونه گیری در دسترس تشکیل دادند. از پرسش نامه های استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشی برای جمع آوری داده ها و از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده و آزمون تی برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد استحکام ذهنی با ضریب همبستگی 42/0- با فرسودگی ورزشی ورزشکاران آسیب دیده ارتباط قوی منفی دارد. براساس مدل رگرسیون، 18 درصد از واریانس فرسودگی توسط واریانس استحکام ذهنی تبیین می گردد. آزمون تی مستقل، تفاوت معنادار بین استحکام ذهنی و فرسودگی ورزشکاران آسیب دیده زن و مرد را تأیید کرد. در کل یافته ها نشان داد هرچه استحکام ذهنی ورزشکاران بالاتر باشد احتمال فرسودگی در دوران آسیب دیدگی کمتر است.

510310

دوم» زنانی که آبستن هستند عدّه‌شان تا پایان وضع حمل محاسبه می‌شود ,رک طلاق: و سوم» زنانی که به دلیل بیماری, حائض نمی‌شوند» چه از دختران کوچک باشند يا از زنان یائسه. مدت عدّه آنها به فرموده خداوند شحرور نزول آیه عده یعنی» آیه اول سوره طلاق را دستورالعملی تعلیّمی برای ساماندهی اقتضائات عصر نبویی دانسته و درباره آرلا موارد ی ,را کلاکرده آییته وی معتقد است که امر به رعایت عده طلاق ناشی از رسالت حضرت محمد که نبوده وازآن هیچ تشریع و قانونگذاری به‌دست نمی‌آید بلکه فقط یک توصیه آموزشی اسان شحرورنظر خویش در غده طلاق را بموتهال لالز مواظرهامی‌نماید که چگونه خداوند سوره‌ای را که از یک پدیده انسانی و مستمر سخن به‌میان می‌آورد با عبارتی همچون «یا ها البی» آغا زکرده است. درحالی‌که می‌داند این عبارت در محل آیاتی آمده است که مربوط به قصص محمدی بوده و هیچ ارتباطی با تشریع و قانونگذاری ندارد رشحرور, ۲۰۱۳. وی دلیل این موضوع را تفاوت حکم براساس مقام نبی و رسول می‌داند و می‌افزاید: حقیقت آن است که اگراین آیه با عبارت «یا أیها الرسول» آغاز می‌شد محتوای آن جایگاه رسالتی یعنی» تشریعی پیدا می‌کرد و در مسئله طلاق زنان» گذراندن مدت عدّه و ماندن در منازل همسرانشان در زمان عدّه - چه خودشان تمایل به خروج از پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم/ شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص منزل داشته باشند چه همسرانشان راغب باشند آنها را از خانه بیرون کنند تجلی وی دلیل خویش را در تعبیر «فلموهن لعذن اضرا ال که امری الهی به مرد برای احصا عدّه زن در طلاق است. می‌داند؛ یعنی خداوند به پیام برغ فرمان داده تا آن مدت و شمارش نماید. به‌عقیده شحرور عدّه و احصا با وجود ارتباط مفهومی. دوفعل متضاد‌ند و ارتباطشان در |حصا عددی؛ یعنی |حصا از طریق کمیت تبلور می‌یابد. بدین معنی که با کمیت منفصل عدد. یک تصوير کامل از کمیت متصل احصا به دست آورده شود.. درنتیجه. احصا عده زن برای مشخص شدن هر یا اطمینان از بارداری او از طریق احصا کمّی که سه هر است يا احصا کیفی که آزمایش عدم بارداری در آزمایشگاه است. به عقیده شحرور عملیات احصا تعقل اشت و در چارچوب نبوت قرار می‌گیرد؛ بدین‌ترتیب‌که تعقل در عدّه یادرک آن به‌واسظه علوم و شناخت صورت می‌گیرد و تردید نیز در چیزی حاصل نمی‌شود مگر آنکه در حال تعقل در آن باشیم. بنابراین» خداوند برای زنی که پائسه است حداکثر مدت. زمان را نسه ماه قرار داده و حداقل را به اجتهاد انسان واگذار کرده است. (ررک. شحرور, ۲۰۱۳) وی تصریح می‌کند. خداوند با ارائه حالات سه‌گانه‌ای که ممکن است در عدّه پیش بیاید. از نبی می‌خواهد آن را احصا پا تعقل نماید. احصا در زمان نبوت از طریق حواس و شمارش حاصل می‌شد و به همین دلیل از زن مطلقه‌ای که حائض می‌شد. می‌خواستند که خودش تا سه ظهر منتظر بماند و زن باردار نیز وضع حمل نماید. این حالات. حسی است. اما تعبیر «ن ارقبنم؛ اگر شک دارید» حکایت از امر عقلانی و دلالت بر اجتهاد دارد و اجنهاد. جز از جایگاه و مقام نبوت ناشی نمی‌شود. آزاین‌رو» ممکن نیست پیامبره را با «یا آبها الرسول» خطاب کند و سپس با طرح «أخصروا العدّه» از او درخواست اجتهاد نماید؛ یعنی درباره اش تعقّل کند و برای درک آن از عقل مدد جوید که چنین کاری بیهوده و عبث می‌نماید؛ چراکه مقام رسالت. مقام ابلاغ آن چیزی است که در قالب تشریع و قانونگذاری آمده است درحالی‌که مقام نبوت. مقام اجتهاد در تنظیم حلال و کنترل آن است. تا زمانی که طلاق حلال باشد» اجتهاد در تنظیم و کنترل آن از مقام نبوت و با راهنمایی‌های الهی ناشی می‌شود تا در حالت تردید. حداکثر زمان عدّه روشن شود. از منظر شحرور پیشرفت علمی و معرفتی انسان او را به سهولت برای تعقل درباره عدّه و احصا آن مساعدت می‌کند. نهایت تعقل در عدّه, اطمینان از عدم بارداری يا بارداری است. دراین‌مورد پیشرفت تکنولوژی و آزمایشات پزشکی در دست‌یابی به اطمینان از بارداری یا عدم بارداری کمک نموده است. به پندار شحرور زن در حالت اثبات عدم بارداری از سه بار پاک شدن یا سه ماه عدّه نگه داشتن معاف شده است؛ زیرا آزمایش عدم بارداری همه تردیدهایی را که قانونگ‌ذار به‌خاطر آنها وادار به رعایت حداکثر زمان سه‌ماهه می‌شود از بین می‌برد و به حداقل زمان عدّه تقلیل می دهد رشحرور ۲۰۱۳ و به مرد اجازه می‌دهد زمان عدّه را از آغاز آزمایش تا زمان اطمینان از عدم بارداری یا وضع حمل قرار دهد و بعد از آن طلاق ثبت شود. از نظر وی تعلیماتی که در سنت پیامبر که وارد شنداه شتا متأثراز عرف حاکم بر جامعه بوده است: این آیات به‌صورت مرحله‌ای و مطابق با شرایط نازل شد تا از آن به مثابه یک تمونه قابل انطباق چگونگی حصول رعایت عرف و شرایط جامعه در آن برهه زمانی از تاریخ امّت فراگرفته شود وبیش از پندآموزی نمی‌توان از موضوعات مهمی که شحرور به نحو موکدی مطرح نموده» این است که ساحت نبوت را از ساحت رسالت جدا می‌پندارد وی تنهااوظیفه شنت پیامبرکي را ابلاغ وحی قرآنی می‌داند و سنت نبوی را بشری و برخوردار از امکان وقوع خطا و اشتباه و در نتیجه فاقد حجیشتلتی می‌کنند شحروربرای تقلول اگگ ارت از اسازیکا9اقبات سای مسته‌تیوی وسنت‌های انسانی استفاده می‌کند ومی‌کوشد زوال پذیری و تحول‌یابی سنت‌های انسانی را به سنت نبوی تسری دهد. وی با مروری بر آیات قرّن که دربردارنده واژه سنن است ررک: انفال: ۳۸؛ احزاب: ۳۸؛ حجر: ۱۳ کهف: ۵۵) تاکن می‌کند که سنت‌ها مستمر و دائمی نیستند. بلکه سنت‌هایی که در مقطع تاریخی معینی پایه‌گذاری می‌شوند دچار تغییر می‌گردند؛ بدین‌معنی‌که به مرور زمان دچار زوال و تغییر می‌شوند» همچون غذا پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص که با مرور زمان دیگر قابل خوردن نیست. این رخداد نسبت به سنت‌های گذشته دیگر که غیرقابل استفاده شده‌اند نیز جاریست؛ سنت‌هایی که تولد آنها در عصرهای ماقبل بعئت محمدی بوده است» سپس عصر جامعه نبوی و عصرهایی که در پی اقضار آنده‌اند تا به عضر ما رسید‌اند.تماغ این سنت‌هایا زوال حضرقشان رودیه زوال نهاده‌اند و صلاحیتشان را از دست داده‌اند» چنانکه سنت امروز ما نیز در زمان ما جاری است و برای زمان ما صلاحیت دارد و بعد از زوال عصر ما دیگر شایستگی استفاده برای دیگران را نخواهد داشت و این روند تا روز قیامت ادامه می‌یابد. هرآنچه از پیامبرظللا به‌عنوان اجتهادات عینی عصر خودشان صادر شده است» اطاعت از آنها منحصرا برای افراد جامعه ایشان و همراهان وی لازم بوده است. بی‌انکه این اطاعت برای نسل‌های دیگر تسری یابد. رسول فقط برای افراد جامعه خود به مثابه برخلاف فضای به ظاهر قرآنی حاکم برگفتمان شحرور آرمان‌هایی چندوجهی توسط ایشان دنبال می‌شود که حذف سشنت نبوی و جایگزینی آن با قرائت‌های روشنفکرانه از دین, تأثیرگذاری بر باورها و تغیی رگفتمان دینی, هضم تدریجی سنت در مدرنیسم» تقویت اباحه‌گری نسبت به ديانت سننت.آنهادپنه سازی النقتاط در لایه‌های فرهنگ اسلامی. تحریف ادبیات اصیل در حدیث ثقلین و جایگزینی آن با اندیشه‌ای مضیق از عترت و سنت ۲- ۰۳-۲ القای عدم اصالت گزاره‌های تشریعی موجود در سنت شحرور معتقد است که سنت در عصر نبوی حجت نبوّده, بلکه در دوره‌های بعد ایجاد شده است. او نگرش نقل محور شافعی را موجب رواج دیدگاه حجیت سنت در بیان تشریعات و در موقعیتی هم‌تراز با قرژّن آمی‌داند. رشحرور ۲۰۱۳ از دیدگاه شحرور پیامبره در قرن هفتم در شبه جزیره عربستان زندگی می‌کرد و در ویژگی‌های جغرافیایی» تاریخی» فرهنگی و سیاستی آن محیط, احاطه شده بود (رشحرور۲۰۰۰). برایناساس؛ اوامر و نواهی سنت که در قرّن بیان نشده است مسائلی تاریخی به شمار می‌روند و نیازی به تبعیت از آن نیست و تبعیت از آن نه فقط موجب بالندگی دین نیست بلکه باعث انحراف خواهد شد (شحرور,۳۰۰۰). وی قر نکریم را تنها اصل و مرجع تشریع و ترسیم راه سلوک انسانی می‌داند و برای تأیید تنمهاذی حق در [تعیین] حلال و حرام خداوند متعال است و به‌همین‌دلیل خداونل به نحو توبیخ آمیزی خطاب به نبی کریم ‏ می‌فرماید: «یّا تا ال مر ما نحل ال نی مرصّات ال وال و وحم تحریم ۰ و نیز در سوره مبارکه نحل آیه ۱۱۶ می‌فرماید: «ولتعولر با تصف آلستتکم الکذت هداعلا دا حراغ لسترا ی اله انرب (ی ای ینوت عل اه الذت لا بفخوج». احادیث صحیحی که به‌عنوان یک مرجع ارزشمند در تاریخ امت محمدی و مراحل تأسیس اولین دولت به‌شمار می‌روند نمی‌توانند تکیه‌گاه» مصدر و منبع قانونگذاری مقام نبوت ت تفضلی الهی بای اخبار بی‌واسطه از طرف خداوند است (طوسی,۱۴۶هق) و بر جایگاه نبی در حیات معنوی و اجتماعی (معیشت و معاد) انسان‌ها تصریح شده است (فاضل مقداد بی‌تا). هرچند بسیاری از متکلمان امامیه برخلاف تعریف واژه نبی» در مقام تعریف واژه رسول برنيامده‌اند» ولی در برخی منابع ذکر شننده است: «رسول» انسانی است که بدون واسطه بشر از طرف خدا خبر می‌دهد و دارای شریعت جدید است»(مفید. ۱۴۱۳مق.۳۴/۱۰). معاصران معتقدند که لفظ نبی و رسول از حیث مفهوم با یکدیگر اختلاف دارند. اما از نظر مصداق و مقام انطباق مساوی هستند. به‌عبارت دیگراهرگاه/یه انسانی نبی گفته می‌شود. ملاک آگاهی از غیب است و هرگاه به انسان ملع از غیب. رسول اطلاق می‌شود. ویزگی ابلاغ پیام مطرح است سای ۶/21۸۶ خایگاه بیامب رد رتظام ائسلامی, نه فقط در جایگاه یک رسول و نبی» بلکه در منصب قضاوت» حکومت داری, تقسیم‌کننده غنایم» تنظیم‌کننده روابط اقتصادی مسلمانان؛اجراکننده حدود و تعزیرات و همچنین تربیت فرهنگی شاگردان مصداق می‌یابد و چون خداوند این حق را به ایشان عطا نموده است اطاعت از حکم ایشان در حقیقت اطاعت از حکم خدا خواهد بود. باتوجه به چندوجهی بودن دیدگاه شحرور بایسته است از سویی وجوه قرآنی دیدگاه وی مورد نقد قرارگیرد و از در شماری از آیات قرّن غایت ارسال انبیا شامل شکوفاسازی معرفتی» تعالی‌بخشی پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص معتوی: آشناسازی آنان با حقوق و تکالیف خویش رک جمعه:؟؛ بقره:آ۵) زمینه سازی برای برپاسازی عدالت (رک.. حدید: ۲۵)» اتمام حجت خدا بر مردم (رک.. نسا: ۱۶۵) و ارائه نمونه عینی تربیتی برای بشرررک.. احزاب:۲۱) معرفی شده است. بنابراین» هر فعل و صفتی در نبی که تحقق این اهداف را مخدوش نماید. مصداق نقض غرض نبوت است. آزاین رو جواز ارتکاب گناه و خطا از سوی نبی در حیات انسانی با غرض بعثت ناسارگار است و نقض غرض بر خداوند حکیم محال است. بدین ترتیب مقتضای لطف الهی آن است که نبی هرگز مغلوب جاذبه‌های غیر الهی نشود. از سوی دیگر عصمت نبی بر نکته‌ای روانی نیز مبتنی است و آن اینکه مردم به‌طور معمول نسبت به فردی که عامل به مدعای خود نیست. بدبین خواهد بود (بحرانی۱۴۰۶مق). برخی معاصران بینش درونی را دلیلی مهم در بحث ضرورت عصمت عنوان کرده و معتقدند که شریعت‌گذار باید به اعلا درجه تکامل, شفافیت دل علو روح» سرحد تقوا مکاشفه و ذر نتیجه عصضمت رسیده باشد تا از این رهگذر واقعیات مخفی نزد وی مکشوف گردد در غیراین‌صورت نبی قادر نخواهد بود در مواجهه با حوادت. مواضع صحیحی در پیش‌گیرد. بنابراین تخد اوندابه تب بیتشی عطا می‌کند و این بینش با عصمت در آیات قرّن انبیا پیراستگان از اغواهای شیطانی معرفی شده‌اند: «لعیم أحعیت | عبادک منم الخلصی» رص:1۸۲-۸۳ جج :۳۹-۳۰ و« ما ری (لا ما نم تعملوی لا عباد ال الخلصین» (صافات۳۹-۴۰۰): وازه «احخلصیی» اسم مفعول از مصدر اخلاص انش و برانبیا الهی که به درجه والای اخلاص رسیده‌اند»اطلاق می‌شود؛ زیرا در تفکر و عمل خویش سهمی برای خود وغیر خدا در نظر نمی‌گیرند و خدا هم آنها را مخصوص خویش می‌گرداند و اخلاص را در وجودشان قرار می‌دهد. در نتیجه در آیه «قل ن کش موق اله قبوني محببکم ال و یز کم ذنوبکم» (آل‌عمران:۳۱) سخن از تبعیتی مطلق است و لازمه چنین اتباعی, مصونیت نبی از هرگونه خطا نسیان و گناهی است. به‌دلالت صریح آیه. آذن و اراده تشریعی خداوند به اطاعت و پیروی مطلق گفتار و کردار پیامبر نبی یه تعلق گرفته است مصباح یزدی, ۰۱۳۶۷ فارغ از بحث عصمت نبی در اخذ و ابلاغ وحی» موضوع عصمت نبی از اشتباه و نسیان درانجام تکالیف شخصی و اجتماعی نیز ثمرات فراوانی دارد و با احتمال خطا و نسیان در عملکرد ایشان» امکان تربیت و ارشاد مردم حاصل نمی شود. محقق لاهیجی توسعه زمانی وکیفی عصمت را احسن و ارجح در تحقق غرض الهی می‌داند و معتقد است با وجود عدم مانع در حکمت الهی واجب می‌شود که آن را محقق سازد وگرنه ترجیح مرجوح بر راجح قبیح خواهد بود لامیجی,۳۷۲. متکلمان علاوه بر نقش معنوی پیامبران در جامعه, برنقش آنان در تأمین نیازهای دنیوی مردم تأکید نموده و متذکر می‌شوند: «نبی انسانی است که از طرف آسمان مأمور اصلاح مردم در معاش و معادشان شده است» (رک. مقداد. ۱۳۹۶. همچنین معتقدند که پیامبریه از آغاز مأموریت رسالت به برخورداری از کمال عقل و مبری بودن از هر نقصانی در معرفت متصف است واین موهبت. تمامی دوران حیات پیامبرغله را شامل شده است ررک. ابن‌بابویه ۰۱۳۷۱ علم‌الهدی» ۱۳۷۷). ازاین منظر مصونیت نبی از اشتباه و خطا در حوزه اعمال شخصی و اجتماعی به سبب تأثیرگذاری براغتمادآفرینی نسبت به صحت گفتار و رفتارهای وی در امر نبوت. امری ضروری است (سبحانی, ۳۸/۵۰۱۳۸۶» زیرا بر خداوند حکیم قبیح است که مردم را به تبعیت از فردی خطاکار امر بنمایدرشبر ۱۳۵۲مق. بنابراین» حجیت سنت به‌معنای اعتبار و صلاحیت سنت برای راهنمایی مخاطبان به احکام و معارف الهی است. نظام نامه احکام انتلامی علاوه برقرژّن در سیره نظری و عملی پیام برع تجلی می‌پابد.قرژّن فقط کلیات احکام تشریعی را متضمن شده و روشن‌شدن تفاصیل آنها متوقف بر مراجعه به سنت است. نکته شایان توجه آنکه نفی تشریع بالاستقلال برای نبی» امری قطعی است. دراین‌مورد احکام تشریع شده از جانب نبی بر مبنای حکمی است که از علم لدنی و الهامی ایشان نشئت یافته و کاشف از حکم الهی است. بنابراین, ایشان به‌واسطه مولفه ولایت از سوی خداوند شخصیتی حقوقی دارد که لازمه آن بهره‌مندی از حق تشریع احکام» پذیرفتن حکم ایشان بدون مطالبه دلیل و حجیت تجربه دینی ایشان همه احکام دینی از حکم نفس‌الامری حکایت می‌کنند و در واقع یگانه شارع همان پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم/ شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص خداوند متعال است و احکامی که در سنت نبوی وضع شده» جملگی کاشف از حکم الهی است؛ زیرا در نفس‌الامر همه آنها دارای احکامی است و خلا حکمی نیست تاگفته شود که نبی واضع و شارع آن احکام بوده است بلکه خداوند یک‌بار احکام را درقرّن تبیین می‌کند ومرتبه دیگر تبیین احکام را به ایشان تفویض می‌کند که ذرقرّن هم بر آن تا کید شده است و هیچ تعارضی بین نسبت شارعیت به خدا یا نبی رخ نمی‌دهد. بسیاری از عالمان براین باورند که نبی در هیچ حکمی از طریق ری شخصی اجتهاد نکرده و جز با لذن خداوند امری را بناننهاده است. پس مشروعیت تمامی تصرفات نبی در ساحت‌های فردی و اجتماعی ناشی از اذن و ولایت الهی است. بنابراین» از حجیت فراگیر سنت. عدم جواز تفکیک در سنت حاصل می‌شود و سنت نبوی در همه امور ملاک قرار می‌گیرد. (ر.ک.. قدردان قراملکی,۱۳۸۶) شحرور دامنه صحت سنت قولی و فعلی نبی را مقید به بافت فرهنگی همان عصر می‌نماید و دایره حجیت سنت نبوی را در دیگرزمان‌ها و مکان‌ها محدود می‌نماید و تصریح می‌کند که سنت نبوی مجموعه اجتهادات شخصی نبی و غیر مصون از خطا و اشتباه است ولازم الاتباع بودن آن تخطئه می‌شود. نکته شایان توجه در نقد این دیدگاه این است که تاریخ مندی به‌معنای تأثر حتیو ذائمی از ضبه خاص زمانی- مکانی است و حکایت از موقّشی و عرّضی بودن دارد و کاربرد خاص آن در ارتباط با سنت به‌معنای تأثیرپذیری سنت از زمان و مکان و مخاطبان عصر نبوی است. مطابق این رویکرد» برخی آموزه‌های سنت نبوی تاریخ تولید» مصرف و انقضا پیدا می‌کند که به مرور زمان باید جایگزینی بیاید؛ چراکه مقتضیات بشری در تمام اعصار و جوامع ثابت و همسان نیست. بررسی دیدگاه تاریخ مندی سنت گویای این مهم است که وی در اصل بر الهی بودن و شمولیّت سنت منشا اشکال تاریخ‌مندی سنت. نادیده انگاشتن منشا وحیانی این آموزه‌هاست. توجه به این نکته اهمیت دارد که سنت نبوی متناسب با فرهنگ محاوره‌ای عصر نزول نازل شده و این قاعده‌ای عقلایی است که عدم رعایت آن تزذاهمگان مورد نکوهش استه ولی این سخن به‌معنای تبعیت سنت نبوی ازآن بافت فرهنگی نیست. خداوند در مورد چگونگی تبلیغ فرستادگان الهی چنین می‌فرماید: « ما اسلا بخ رشول لا پلسان مه ی هم» «ابراهیم:۴). ازاین‌نظر می‌توان اذعان داشت که مبنای شحرور محل اشکال است؛ زیرا درصورت پذیرش این رویکرد. فقط تعداد محدود و مبهمی از گزاره های تشریعی در حوزه سنت نبوی تعریف می‌شود که آن گزاره‌ها هم قابل انطباق با هرگونه سیستم فکری و عملی که از نظر اعتبار دارای اطلاق و عموم زمانی است. پندار زمان‌مندی سنت نبوی مولود فهم نادرست دایره اثرگذاری سنت است. براین‌اساس» دین اسلام با پیش‌بینی همه نیازهای هدایتی بشر برای نیازهای ثابت بشر قوانین ثابت و برای نیازهای متغیر بشر قوانین متغیری وضع کرده و براساس فطرت مشترک ابنا بشر تنظیم شده و مطابق مضمون حدیث ثقلین» بخش مکملی از این اصول و قوانین در ساحت سنت به ودیعه نهاده شده احکام است و در بخش کمی از احکام شرعی, مصلحت و هفسده در نفس و جعل تشریع با هدف تقویت يا آزمایش انقیاد و اطاعت بنده دز برابرخداوند وجّود دارد رعلیدوست. ۰۱۳۸۸ بسیاری از قانون‌های جهان شمول زاییده شرایط تاریخی خاص است, بدون آنکه تاریخیت خاستگاه به تاریخیت قوانین سرایت کنتد: نظیراینکه یک قوم در اثر ظلم و به‌دلیل شکست‌های فراوان به این نتیجه برسند که ظلمناپایدار است و باید عدالت ورزید. آیا این قانون چون تجربه یک قوم است. زمان مند و تاریخی محسوب می‌شود؟! می‌توان اذعان داشت براساس مبانی تاریخی‌گروی» هیچ تضمینی برای جلوگیری از ورود تفسیرهای گزاف از سنت نبوی وجود ندارد و این هرج و مرج به انکار آموزه‌های ثابت ثقلین می‌انجامد. عرف هیچ جامعه‌ای مبنای تشریع احکام اجتماعی نیست و چنانچه برخی از سنت‌ها مورد تأیید قرارگرفته است به طور قطعی با معیارهای وحیانی تطابق‌داشته و معیار وحیانی نیز علم و حکمت آلهی با هدف هدایت بشری است. (رک. نمل:۶:هود:۱) احکامی که تشریع آنها به نبی نسبت داده شده به‌این‌دلیل است که ایشان تشریع الهی را قبل از آنکه در قالب وحی دریافت نماید. در نشئه ملکوت و لاهوت دریافت نموده است. به تعبیر دیگر» حکم مزبور در علم ازلی خداوند معلوم بوده و پیامبرئله می‌دانست که غمل او مورد رضایت آلهی است (ربانی گلپایگانی,۱۳۹۱). ازمنظر مفسران نفس وقتی به مرحله عقل مستفاد و بالفعل پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم/ شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص رسید همه علوم و حقایق غیبی را می‌یابد و آنها را برابر با وحی گزارش می‌دهد و در یافتن (جوادی آملی, ۱۳۸۷ بنابراین» تنافی ظاهری برخی آیات با عصمت نبوی بدان سبب است که غایت قصوای دین, تأمییی سعادت دنیوی و اخروی و هدایت جامعه است و ذوقی‌پنداری سنت نبوی و ابتنا مجموعه سنت بر سلیقه‌های فردی موجب می‌شود که بسیاری از آموزه‌های اجتماعی و عملی دین رخت بربندد و سکولاریزاسیون اسلام تحقق یابد و این امر در تضاد با اصول بنیادین اسلامی است. از نظر شهید مطهری انسان به سبب غریزه خود خواهی و جلب منافع به سوی خویش و محدودیت علم بشری, از شناخت تمام عیار تمامی مصالح و مفاسد فردی و اجتماعی ناتوان آیسش» بدین‌سبب وحی در قالب آموزه‌های قرّن و سنت. در تعیین مصادیق و تکمیل مفاهیم یاری‌رسان است و استغنا عقل از سنت خلل‌آفرین د وی زا تا ششهید مظهّری بیان می‌کند که انسان در عرصه اجتماع, هم از درک و شناخت مصلحت‌ها ناتوان است.و هم به فرض شناخت. خود را به براین‌اساس» همسان پنداری سکیا وی بالفرف مردم آن عصر خطاست. شاهد آنکه در بسیاری از احکام تشریعی اسلام» عرف رایج آن عصر مورد پیروی قرار نگرفته و تبعیت بی‌ضابطه از رسوم عصرنبی رخ نداده است. ازمنظر محققان» برخورداری نبی از سرشت بشری» مستلزم خارج‌سازی بخشی از منش و شیوه عملی ایشان از قلمرو قانون‌گذاری نیست و چنین نبوده که نبی تمامی آداب اجتماعی عرب راگردن نهد. همچنین احکام در کنار حرمت. وجوب, استحباب و کراهت. در بردارنده اباحه نیز است و افعال نبی اگر مفید چهار مورد نخست نباشد. حداقل مباح بودن را افاده می‌نماید (نصیری۳۸۶۰. بدین‌سان استدلال‌های مخدوش و ادعاهای بی‌دلیل شحرور با هدف محدودسازی ساحت اجتماعی دین, عرصه فراخی برای تفسیربه ری فراهم آورده است. محمد شحرور نه تنها د رگستره وظایف نبوی و رسالی تفسیربه ری کرده بلکه جزئیات آنها را نیز سلیقه‌ای بیان نموده است. وی اگرچه ادعا نموده است که هرچه الهی. جهانی» فراگیر ابدی و غیرقابل اجتهاد است در رسالت محمدی جای دارد و هرآنچه انسانی» دارای شرایط و قابل اجتهاد است جز قصص و اجتهادات محمدی است. برای هر دو بخش استشنائاتی قائّل شده است. وی معتقد است که در رسالت محمدی برای تکمیل محرمات, منهیاتی نیز به‌صورتی حصری و تفصیلی وجود دارد با این ویژگی که باب اجتهاد در آنها برای انسان باز است تا براساس شرایط اجتماعی, آن منهیات را منع نماید یا مجاز بداند؛ منهیاتی مثل خودکشی» خوردن ناحق اموال مردم شرب خمر قمار» نجاست بت‌ها قسم بیهوده. عدم رعایت آداب کسب اجازه برای ورود به منزل» تمسخر, بدگمانی, تجسس و بدگویی, فساد در زمین» ارتکاب فحشا و منکرات. عدم التزام به رفتارهای پذیرفته شده عمومی در تعاملات انسانی همچون خودبرتربینی و تکبر سخن‌گفتن بدون پشتوانه علمی و دیگر رفتارهای غیرمتمدنانه(ررک..شحرور۲۰۱۳). وی می‌پندا رد د رجایگاه نبوت قد رت قانونگذاری به پیامبرکه این حق رامی‌دهد تا در چارچوب حدوذ الهی فقط دز محدوده حلال و با مقید پا مطلق کردن آن. متناسب با عرف جامعه وآّداب و رسوم. برای جامعه خویش قانونگذاری کند. شحوور براین باور است که به‌اقتضای جاودانگی وفراگیری رسالت محمدی, آیات رن تمام قوانین مبتنی برانسانیت را در طول تاریخ تا روزقیامت پوشش می‌دهد و حصر و تعین زمینه‌های قانونگذاری آدمی بین دو مرز حداقلی و حداکثری و یا هر دو به‌صورت توأمان است. رسالت محمدی به‌مثابه نیروی محرک و انگیزه بخش الهی به انسان در قانونگذاری برای خودش از طریق اجتهاداتی که متناسب با زمان و مطالبات جامعه است - بی‌آنکه از آن محدوديت‌ها و حدود خارج شنود- اعتماد به‌نفس می‌دهد (شحرور ۲۰۱۳). شحرور در آیه عده طلاق عبارت «ن ارب مه اه شهر» را بخش حداکثری مدت زمان عده دانسته و بخش حداقلی را به اجتهاد انسان واگذار کرده است که پیشرفت تکنولوزی و آزمایشات بارداری تعیین‌کننده آن است. لازم به ذکر است که عدّه از احکام تأسیسی اسلام نبوده و نگه‌داری عده در بین اقوام مختلف پیش از اسلام نیز وجود داشته, اما احکام آن تابع نظام خاصی نبوده و زن را در اکثر موارد در شرایط سخت و دشواری قرار می‌داده است. اسلام با اهداف خاصی برای زنان پس از انحلال نکاح از طریق طلاق يا فوت شوهر عدّه پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم/ شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص قرار داده و آن را تابع نظام و مقررات خاصی نموده است. از گذشته تاکنون نیز در برخی زکشورها هرچند عدّه به‌معنای موجود در شریعت اسلام وجود ندارد برای جلوگیری از ختلاط نسبت‌ها تمهیداتی درنظر گرفته شده است که طولانی‌بودن دادرسی و جلوگیری از به‌طورکلی درباره عدّه در میان فقها و صاحب نظران دو دیدگاه وجود دارد: در دیدگاه ول علت و فلسفه اصلی عده جلوگیری از اختلاط نسب و نسل است که با از بین رفتن علت. معلول نیز از بین می‌رود. به‌طوری‌که اگر تنها علت و حکمت نگهداری عدّه جلوگیری زاختلاط نسب باشد. پس با اطمینان از عدم حصول این امر -به هر روشی- دیگر نیازی به نگهداری عدّه نیست. برای مثال زنانی که به عللی, اطمینان به عدم بارداری و عدم ختلاط نسب دارند. برای آنها لزومی در نگهداری عده نیست. برخی از طرفداران این نظریه معتقدند که در دوران اخیر باتوجه به پیشرفت علم پزشکی و انجام آزمایشات عدم بارداری» درصورت اطمینان از عدم بارداری دیگر عذه وجود ندارد. شهید ثانی بیان می‌کند که اصل در نگه داشتن عدّه! دوری‌آازاختلاط تسب لت و کسی که احتمال حمل دراو نیست. عدّه براو نیست (نجفی جوهزی, ۲۱۴/۳۲۰۱۳۶۲ آذر دیدگاه دوم معتقدند که احکام عده مربوط به تمامی زمان‌هاست و بنا به حکمت‌های موجود در لزوم نگهداری عدّه وفات و طلاق در زنان این حکم کماکان پابرجاست و دلیلی که متعرض آن باشد. وجود ندارد. این گروه شامل آکنریت فقهای امامیه و فقّهای ماظن ن که‌عتقدند عدّه حکمت وعلت‌های گوناگون دارد که یکی از آنها و مهمترین آن عدم خلط میاه است. بنابراین» حتی در صورت حصول اطمینان از عدم خلط میانیا وجود نطفه» باز نگهداری عدّه لازم است. در واقع آنها با مقیدبودن به تفاوت بین حکمت و علت لزوم نگهداری عدّه در زنان به تشریح این مسئله پرداخته‌اند و برای عدّه حکمت‌های گوناگونی را ذک رکرده‌اند. این گروه در تأیید نظر خود درباره لزوم نگهداری عدّه وفات و طلاق در زنان حتی درصورت اطمینان از استبرا رحم» به عدم حصری بودن فلسفه عدّه به عدم خلط میاه قائل می‌باشند. نکته قابل تأمل آنکه؛ قآ نکریم صرف رابطه زناشویی را موجب وجوب عدّه دانسته و نزدیکی هم شامل «قبل» است و هم شامل «دبر». درصورتی‌که امکان بارداری از دبر غیرممکن است. اما حتی در صورت نزدیکی از طریق دبر فقها اعتقاد دارند که زن باید عدّه نگه دارد. ازجمله شهید ثانی که خود از طرفداران نظریه اول است. مطلق نزدیکی را در نگهداری عدّه بیان می‌کند (رک. نجفی جوهری,۱۳۶۲. بنابراین» باتوجه به اطلاق آیه قرّن و کلمه نسا و بنا به دیدگاه اکثریت فقها تمامی زنان به استغثنای زنان مشمول آیه ۷۹ سوره احزاب, باید عدّه طلاق نگه دارند. هرچند عقیم و نازا باشند پا رحم خود را برداشته باشد پا حتی چند سال است که از شوهر خود جدا زندگی می‌کند؛ زن در تمام این موارد باید عدّه نگه‌دارد. برایناساس» حتی زنی که چندین سال شوهرش غایب بوده و بر خالی بودن رحم وی از نطفه اطمینان است يا زنی که نازاست باید عدّه نگه دارد (مکارم‌شیرازی ۰۱۳۸۶ ازاین‌رو» اگر تنها فلسفه عدّه عدم خلط میاه باشد» برای غیرمدخوله یا بائسه نباید عدّه وفات وجود داشته باشد» درصورتی‌که حتی برای یائسه صغیره و غیر مدخلوله نیز نگهداری عدّه وفات به مدت چهارماه و ده روز لازم است. همچنین زن بارداری که پس از وفات شوهر قبل از سپری شدن چهارماه و ده روز وضع حمل می‌کند» واجب است به‌میزان مدت باقی‌مانده» فلسفه دیگر عدّه» احتمال بارگشت به زندگی اول و کم‌کردن عوامل جدایی است. به‌ویژه اسلام براین مسئله تأکید می‌کند که زتان ۹ ترا اعده بایت در خانه مرذ بمانند که به‌طور طبیعی زن و مرد یک معاشرت دائمی چندماهه خواهند داشت که به آنها مجال می‌دهد مسئله جدائی را دور از هیجانات زودگذر مورد بررسی قراردهند. به‌ویژه در مورد طلاق رجعی که بازگشت به زوجیت نیازی به هیچ‌گونه تشریفات ندارد و هر کار و پا سخنی که دلیل بر تمایل مرد به بازگشت باشد. رجوع محسوب می‌شود.بدین‌ترتیب اگر مدت عدّه بگذرد وزن و مرد باهم آشتی نکنند. معلوم می‌شود به راستی آمادگی ادامه زندگی مشترک را ندارند و مصلحت در این است که از هم جدا شوند. برخی از فقها بیان داشته‌اند که حکم عدّه مانند سایر احکام الهی حکمت‌هایی دارد و حکمی حقیقی است. باتوجه به محصور نبودن علّت و حکمت نگهداری عدّه دراسلام» نمی‌توان بنا به قیاس منصوص‌عله یا تنقیح مناط حکم عدم وجوب عدّه در تمامی زنانی که باروری آنها منتفی باشد تسری داد؛ زیرا موارد مذکور در نظریه دوم امکان این تسری را منتفی ساخته و حتی بنا به نظر برخی از فقها پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم/ شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص حتی اگر تنها دلیل و حکمت عده استبرا رحم از نطفه باشد. باز هم همین استبرا رحم وضعیت تعبدی دارد و در صورت شک در استبرا یا عدم آن» اصل بر نگهداشتن عدّه است و فقط در صورت وجود دلیل قطعی خلاف این مسئله. می‌توان از قاعده احتیاط و اصل در حقوق موضوعه قانون مدنی در مواد ۱۱۵۰ تا ۱۱۵۷ عدّه و اقسام آن تعریف شده است. بنا به مفهوم مواد مذکور به نظر می‌رسد که قانون مدنی نیز قائل به پذیرش نظریه دوم است؛ زیرا در ماده ۱۱۵۶ حتی برای زنی که همسرش غایب مفقودالاثر باشد. حاکم پس از حصول شرایط و گذشتن مدت معینی (از غایب شدن شوهر) نیز نگهداری عدّه را لازم می‌داند وبیان داشته است که زن پس از سپری شدن آن مدت زمان معین باید عدّه وفات نیز نگه‌دارد که باتوجه به ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی این مدت زمان معین بیش از ۴ سال است و زوجه در صورتی می‌تواند از حاکم تقاضای طلاق کند که بیش از ۴ سال تمام از غیبت شوهرش گذشته باشد. برایناساس؛ زن حتی پس از ۴ سال از غیبت شوهر و وقوع طلاق نیز باید عدّه نگه دارد. ادارهخقوقی قوه قضاییه نیز در نظریه مشورتی شماره ۴۶۸/۷ مورخ ۰ بیان می‌دارد که تا وقتی مدت عدّه زن به پایان نرسیده است رابطه زوجیت باقیست و زن مکلّف است درصورت خواست شوهر از وی تمکین کند. در واقع؛ زن در ایام عدّه مانند زن شوهردار است و بسیاری از احکام زنان دارای شوهر بر وی واجب است به‌طوری‌که رابطه جنسی چنین زنی با غیر از همسر حرام و ازدواج وی با دیگری پذیرفته نیست و خلاف شرع و قانون است و مشمول احکام زنا می‌شود. (بیات وبیات ۱۳۹۸ بیشتر مراجع تقلید در مورد مسئله فوق نگه‌داشتن عدّه رالازم می‌دانند و بر آن اتفاق نظر دارند. برخی مراجع تقلید نیز با اشاره به این مسئله که عدّه فقط مربوط به مسئله بارداری نیست بلکه در واقع حریم زوجیت است. بیان داشته‌اند که پیشرفت علم پزشکی در تشخیص بارداری يا عدم بارداری زن منافی لزوم نگهداری عدّه نیست (رک. مکارم شیرازی, ۱۴۲۷صاق,۰)۳۸۱/۲ حتی به فرض پذ یرش نظریه گروه اول و عدم لزوم نگهداری عدّه در مواقعی که اطمینان به عدم بارداری زوجه حاصل شود. می‌توان گفت که آزمایش‌ها آنقدر دقیق نیس اند که هیچ خطا و اشتباهی درآن نباشد و احتمال خطای انسانی در آن وجود دارد. بنابراین» نمی‌توان فقط با اعتماد بر علم پزشکی که دارای خطا و احتمال است متعرض به مسئله‌ای شرعی و تعبدی شد و تا دلیل قطعی حاصل نشود. نمی‌توان متعرض حکم شرعی منصوص شد و اصل احتیاط دراحکام شرعی تیزموین این مطلب است. دوم اینکه:درعلت حتما باید عنوان دائمی يا حداقل عنوان غالبی وجود داشته باشد؛ یعنی باید در همه مصادیق يا لااقل غالب مصادیق‌اش جاری باشد. اما در حکمت حتما لازم نیست عنوان غالبی وجود داشته باشد بلکه عنوان نادر هم کفایت می‌کند؛ یعنی چه‌بسا حکمت. نادر هم باشد و در بعضی موارد جاری باشد. بنابراین» در حکمت عدّه طلاق هرچند ممکن است از هر هزار طلاقی که واقع شود فقط یک مورد آن به اختلاط میاه منجر شود همین يک اتفاق» مورد نظر وتأکید شارع برای جعل حکم عدّه طلاق است و وجود خطا و اشتباه در علم پزشکی و حتی در اثبات نسب علتی دیگر بر عدم تعرض به نص است. علاوه بر نص بودن عدّه زنان واحکام آن درقرّ نکریم؛ موارد زیر تأییدکننده بعد فرازماننی و فرامکانی بودن حکم عدّه - ادله احکام اولیه اقتضا می‌کند کهاحکام ثابت و همیشگی باشند. مراد از احکام اولیه احکامی است که از سوی شارع به خاطر مصضلحتی که در موضوع نهفته. بدون درنظرگرفتن حالات استثنایی و یا علم و جهل مکلف وضع شده‌آفپت ؛ این احکام تغییرناپذ برند مگر اینکه موضوع دگرگون شود. بنابراین» نصوص قرآنی و احکام اولیه. اطلاق زمانی و مکانی دارند مگر آنکه حکمی در زمانی نسخ شود بدین معنا که حکم قبلی را از بین ببرد یا خلاف آن حکم يا علت حکم با ادله دیگر اثبات شود. واضح است که درمورد عدّه زنان» نسخی در قآ نکریم شکل نگرفته است که فلسیفهعنهیاهلت آن رانشی‌کند و دلیلی که ناسخ عدّه - از سوق تیکنوسمیا رها وعوامن وبریل بر انخگام هد زان درساول ای توبسط حاکم اسلامی وجود ندارد. ازجمله این معیارها عبارتند از: تغییر موضوعات احکام (رک. انصاری,۱۳۹۰هق:۵۷/۱)» تغییر عنوان موضوع احکام (رک.. بجنوردی, ۰۳۷۷ ۳۲/۳)» تأثیر احکام ولایی پا خگومتی«غییر آرزش‌ضاغرقی بودق موضوع خکم و موارد ی آزای ی قببلسخال آنکد فلسفه و حکمت عدّه مقید به یک دلیل خاص شرعی يا تعبدی يا منحصر به عدم خلط پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص میاه نمی باشننه چرا که لزومانگهذاری عذموفات ,ذ رمظلقه قیرمهخوله و باشه خلاف این امرراثابت می‌کند. پس حتی به‌فرض حل شدن مسئله عدم خلط میاه در دوران‌های بعد. موضوع پا حکمت عدّه از بین نمی‌رود. بنابراین» می‌توان گفت که حکم عدّه. حکمی فرایماتی وقزامکانی است: همچانین بسپاری آزاحگام اسلای دایرمدار مسلحت و حکم‌هایی است که عقل بشری هنوز به برخی از مصلحت‌ها و حکمت‌ها دست‌نیافته پا هنوز به دلیلی که خلاف این حکمت ها را ثابت پا نفی کند دست نيافته است و بدین ترتیب به عقیده شهید مطهری مصلحت‌های یک ‌سلسله از اوامر تا حدودی مخفی است. شاید به دلیل محدودیت عقل بشری باشد شاید هم تعمد بوده که به هر دستوری نگوییم فلسفه‌اش چیست. حال اگرانسان امر خدا را مخالفت کند. دو چیز را از دست می‌دهد: مصلحت و عبودیت. ازاین‌رو قرّن هم دو چیز را وعید می‌دهد؛ عذاب دنیا که همان ازدست‌دادن مصلحت است و غذاب آخزت که همان عمّل نکردن به وظیفه عبودیت است (مطهری ۰۱۳۸۸ فرصت سازی برای بازگشت به زندگی مشترک و پشیمانی از رفتارهای اشتباه پیشین, آینده‌نگری درباره نابنتامانی‌های احتمالی پس از طلاق و فاصله‌گیری تدریجی و حفظ حرمت زندگی پیشین (فضل‌الث. ۸۱۴۱۹.ق,۲۹۹/۴) بخشی از حکمت‌های حکم عدّه است. مقسوان ذرباره ازتباظ کلمه تقوادرآیه ال سورد طلاق پاخکم ده طلاق براین باورند کد تقواپیشگی ازسویی زمینه ساز عدم آشفتگی روانی زن پس از طلاق به‌دلیل رجوع‌های پیاپی و جلوگیری از طولانی شدن زمان عدّه است و ازسوی‌دیگر مانع بی‌توجهی و سهل‌انگاری نسبت به رابطه زناشویی می‌شود رزحیلی۱۳۱مق۳۵۲/۲۰)و گویای آن است که این حکم از اوامر تشریعی فرازمانی و خطاب به تمامی همسران است «این‌عاشور۱۴۲۰هق, ۲۹۰-۲۶۸/۲). می‌توان اذعان داشت که شحرور فلسفه عدّه طلاق را که در آیات کریمه ذکر نشده به اطمینان از برائت رحم و پیشگیری از اختلاط نسب محدود نموده است درحالی‌که این مطلب فقط به عقیده شحرور پیروی و تبعیت از پیامبرغه فقط دربعد رسالت است و شامل بعد نبوت نمی‌شود و آیاتی که دربردارنده گزاره‌ای خطاب به پیامبرتته: با «یا ها الم» است. دلالت بر آن دارد که این فرمان مختص معاصرین آن حضرت بوده است وبدتسل‌های پس از ایشان تسری نمی‌یابد. وی شروع شدن حکم عدّه طلاق در آیه اول سوره طلاق با گزاره «ا ما الم را دلالت براین می‌داند که این حکم تاریخ‌مند و نشانه‌ای از اقتضائات عصر نزول رن است و برای معاصران موضوعیت ندارد. می‌توان اذعان داشت که هرچند اثبات عدم بارداری که یکی از غایات حکم عدّه طلاق است به سبب پیشرفت تکنولوژی و آزمایش‌های تخصصی در زمان بسیار اندکی مشخص می‌شود. اما ابزارهای معرفتی بشر از شناخت قوانینی که برای تحقق هدف حکیمانه خلقت و سعادت همه جانبه او لازم است. ناتوان می‌باشد. سرچشمه احکام قرآنی؛+علم نامحدود الهی نسبت به فطرت انسانی در همه زمان‌ها و مکان‌هاست. فرصت‌سازی برای بازگشت به زندگی مشترک با پشیمانی از رفتارهای اشتباه پیشین, آینده‌نگثری دزباره نابسامانی‌های اختمالی پس از طلاق و فاصله‌گیری تدریجی و حفظ حرمت زندگی پیشین و.:. بیانگر بخشی از حکمت‌های حکم عدّه طلاق است که ضرورت التزام به این حکم قرآنی را روشن می‌کند. بنابراین» اصل تشریع عدّه به‌علت منصوص بودن آن درقرّ نکریم بدون شک و شبهه مورد اجماع فقها و حقوقدانان بوده و اصل تشریع عدجه دلب مملعند|ت قرآنل) قطعی ومسلّم است. * قرّ نکریم (۱۳۷۶). مترجم: مکارم شیرازی» ناصر. تهران: دارالقرآن الکریم. ابن بابویه (شیخ صدوق)» محمدبن علی (۱۳۷۱).الاعتقادات. مترجم: حسنی, محمدعلی. تهران: علمیه اسلامیه. ابن‌عاشور طاهر (۱۴۲۰ه.ق). تفسی رالتحریر والتنویر. بیروت: موسسه التاریخ العربی. بحرانی» ابن‌میشم (۱۴۰۶هق). قواعد المرام فی علم الکلام. قم: مکتبه آیت بیات. فرهاد.. و بیات. شیرین (۱۳۹۸). شرح جامع قانون مدنی. تهران: ۰ جوادی آملی» عبدالله (۱۳۸۷). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم: اسرا. پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده / سال دهم / شماره ۲۶ / بهار ۱۴۰۱/ مرضیه محصص ۱ جهانگیری. ن(۱۳۹۴). حکمت تشریع عدّهاقسام واحکام مترئّب ب رآن.نشری هآموزه‌های‌فقه مدنی,۸۹-۷۳۰۱۱. ۲ راغب اصفهانی؛ حسین‌بن محمد (۱۴۱۲ه ق). المفردات فی غریب القرّن. بیروت: دارالعلم. ۳ ربانی گلپایگانی؛ علی (۱۳۹۱). وحی نبوی بررسی نقش پیامبرکه در پدیده وحی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و ۴ زحیلی, وهبه (۱۴۱۱ه.ق). التفسی رالمنیر ف ی العقیده والشریعه والمنهج. سوریه: دارالفکر. ۵ سبحانی‌تبریزی» جعفر (۱۳۸۶). منشور جاوید. قم: موسسه امام صادق ال . ۶ شبر عبدالله (۱۳۵۲هق). حقالیقین فی معرفه اصولالدین. صیدا: مطبعه العرفان. ۹ الصیداوی» یوسف (۱۹۳۸). بيضه الدّیک ر(نقد لغوی لکناب الکتاب والقرّن). دمشق: دارالایمان. ۰ طباطبایی یزدی» سیدمحمدکاظم (۱۴۱۴ه.ق). تکمله العروه الونفی. قم: مکتبه الداوري. ۱ طباطبایی,» سیدمحمد حسین (۱۴۱۷ه ق) المیزژن فی تفسی رالقرّن. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه ۳ عاملی (شهیدثانی)» زین‌الدین‌بن‌علی (۱۴۱۶ه.ق). مسالک الاأفهام الی تنقیح شرائعالاسلام. قم: موسسه ۴ عفانه, محمد (۱۹۹۴). القرّن وأوهام القرائّه المعاصر, قاهره: دارالبشیر للنشر والتوزي. ۵ العک, خالد عبدالرحمن (۱۹۹۴). الفرقان الق ن-قراه |سلاميه معاصره. بی‌جا: الحکمه ۶ علم‌الهدی,» علی‌بن‌الحسین مرتضی (۱۳۷۷).تنزبهالانبیا والائمه . مترجم: سلمانی رحیمی, امیر. مشهد: به نث ۷ علیجاتی؛ محستن:» وق ۱ (۱۳۹۵)فلسیقهغه طلاق از منظر مفسران فریقین. نشریه مطالعات ۸ علیدوست, ابوالقاسم (۱۳۸۸).فقه ومصلحت. تهزآن: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی. ۹ عمران, احمد (۱۹۹۵).القراه المعاصره لقن فی المیزان. ی جا: بی‌نا. ۰ فاضل مقداد مقداد بن عبد اللّه ربی تا).رشاد الطالبی نالی نهجالمتترفندین. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. ۳ فضل الله, محمدحسین (۵۱۴۱۹:ق). تفسی رفن وح ی القرّن. بیروت: ذارالملاک. ۳ قدردان قراملکی, محمدحسن (۱۳۸۶).آیین خاتم.اتهران: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی. ۴ لاهیجی, عبدالرزاق (۱۳۷۲).کوهر مراد. تهران: وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی. ۵ محامی, منیر محمد طاهر الشواف (۱۹۹۳). تهافت القراه المعاصره. قبرس: الشواف. ۷.مصطفوی, حسن (۱۳۶۰)التخقیق ف کلمات القر نالکریم.اتهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ۹ معرفت. محمدهادی (۱۳۷۴). تشزیه الانبیا ا زآدم تا خاتم. قم:انبوغ. ۰ مفید. محمدبن‌نعمان بغدادی (۱۴۱۳هق). مصنفات الشیخ المفید. قم: مکتبه الاعلام الاسلامی. ۲۳ مکارم شیرازی» ناصر ( ۱۳۸۶).احکام بانوان. قم: مدرسه الامام علی .الا . ۴۳ مکارم شیرازی» ناصر (۱۴۲۷ه.ق). استفتاات. قم: مدرسه الامام علی .لا . ۴ موسوی بجنوردی» سید محمد (۱۳۸۴). عده و احکام آن. نشریه فلسفه تحلیلی, ۰۴۰ ۱۵۷- ۰۱۷۵ ۵ نجفی جوهری» شیخ محمدحسن (۱۳۶۲). جواهرالکلام فی شرح شوائع الاسلام. بیروت: دارالاحیا تراث عربی. ۶ نصیری» علی (۱۳۸۶). رابطه متقاب لکتاب وسنت. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی. ۷ یوسفی, رقیه (۱۳۹۲). چیستی و چرایی عدّه در اسلام.نشریه پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده, ۰۱۴۰-۱۲۳۰۱۱۲

محمد شحرور در زمره نواندیشان دینی است که حکم فقهی عدّه طلاق را تاریخ مند معرفی می کند و در اثبات این نظر به دلایل قرآنی استناد جسته است. پژوهش حاضر با هدف نقد و تحلیل دیدگاه محمد شحرور به روش اسنادی- توصیفی انجام شد. بدین منظور کتاب السنّه الرّسولیه و السنّه النّبویه مورد بررسی قرار گرفت و دلایل اعلام تاریخ مندی عدّه طلاق توسط ایشان در این کتاب استخراج شد. همچنین با بررسی تفاسیر قرآنی و منابع مکتوب فقهی در موضوع طلاق، استدلال های فرازمانی بودن حکم عدّه طلاق استخراج و طبقه بند شد و با استفاده از این داده ها، دیدگاه محمد شحرور مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که محمد شحرور در کتب فوق ضمن اعلام همگونی سنت نبوی با سنت های انسانی، بر ضرورت خوانش تاریخ مند آیاتی که با خطاب «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ» است، تأکید می نماید و تصریح می کند که حکم عدّه طلاق شاهدی از اقتضائات عصر نزول است و در دوران کنونی، موضوعیتی ندارد. درحالی که آیات قرآنی با مضامینی همچون لزوم تمسک به آموزه های پیامبر(ص)، توصیف انبیاء در قرآن و وصف پیراستگان از وسوسه های شیطانی، حجیت سنت را که دومین سرچشمه دستیابی به اوامر و نواهی الهی است، تأیید می کند. از منظر فقه اسلامی، عدّه زنان یک حکم شرعی منصوص برای تمامی دوران هاست که از جمله فلسفه مهم آن حریم داری ازدواج است که زمینه را براى بازگشت پس از طلاق و ترمیم پیوند همسری فراهم می کند.

510864

کاغن از سمرقندیان» تولید آن را آغاز کردند که پس از کاغذسازی نه‌تنها در رشد و اشاعه علم تأثیرگذار بود؛ بلکه بخشی از فرهنگ و هنر سنتی نیز محسوب می‌شد. کاغذهای تا در سده‌های میانه (عهد تیموریان و صفویان) به جنبه زیبایی‌شناسی کاغذ توجه شود و کاغذ را در انواع و گونه‌های فراموش نشده و همچنان سیر رشد خود را طی کرده‌است؛ اما امروزه با خوانش جدید سنت, جای خالی این هنر را می‌توان احساس کرد. از این‌رو پژوهش پیش‌رو با هدف مطالعه و تحلیل در پاسخگویی به این سوّال دارد که چگونه می‌توان کاغذهای داد؟ چه آسیب‌هایی این هنر را در حوزه کاربردی آتهدید می‌کند و چگونه می‌توان این آسیب‌ها را برطرف کرد؟ به این منظور این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی تحلیلی و با رویکرد آسیب‌شناسی» داده‌های لازم را از طریق منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه میدانی با ۱۱ نفر از صاحب‌نظران و این پژوهش بیش از پیش آشکار می‌شود. ضرورت انجام این پژوهش در آن است که مطالعه و تحلیل آسیب‌ها و تهدیدات دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ وارده به این هنر می‌تواند در رفع آن‌ها و ارائه راهکارهایی برای استفاده مجدد این هنر با توجه به نیاز هنرمندان امروزی نظرگرفتن موقعیت آن در گذشته ایران و حال دیگر کشورها نیز با توجه به آسیب‌ها و درنظرگرفتن شرایط فعلی این هنر ی شفماست رآخکارهایی آرائه شوند که قبلیت اجرا را قار هنرهای دستی مشاهده می‌شود؛ اما در این میان نمونه‌ای از در این حوزه پژوهشی انجام گیرد. لازم بود در ابتدا مفهوم و روند آسیب‌شناسی در سایر هنرها بررسی شود. در این رابطه پودی و تاری پرداخته‌اند که بیشتر ماهیت فنی دارند. در ادامه هنر ملیله و وضعیت کنونی آن را مطالعه و سپس طرح‌های قدیم و اصیل این هنر را با کمک اساتید در قید حیات در دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ با تأکید بر منطقه چالشتر پرداخته‌اند. آن‌ها در این زمینه پیشینه برای آشنایی با این رویکرد و روند آن مورد مطالعه (۱۳۳۱) در مقاله‌ای با عنوان «کاغن» ابتدا به تارناخچه کاغد پرداخته و در ادامه روند تغییر تولید کاغذ از روش دست‌ساز به با عنوان «سیری در پیدایش کاغذ» بعد از تاریخچه کاغذ در چین و ایران» انواع کاغذهای دوره قاجار را بررسی کرده‌است. در ادامه نیز ضمن واژه‌شناسی کاغذ شیوه تولید کاغذ به روش صنعتی و استانداردهای آن را شرح داده .و در انتها, در مورد دستگاه‌های تولید کاغذ و ورود آن به ایران صحبت پس از تاریخچه کاغذ و تأثیر آن بر فرهنگ انسان‌ها به رابطه هنر و صنعت کاغذسازی و روند تکامل کاغذسازی در کاغذ دست‌ساز و مواد اولیه آن را بر اساس روش‌های سنتی و راادز تعفیقات جدید ورد مطاله قرار دافداسک هر ادانه نیو بلوم (۲۰۰۱) در کتاب خود با عنوان «تاریخ کاغذ و آشنایی با آن در سرزمین‌های اسلامی» به موارد مورد استفاده قبل از پیدایش کاغذه تولید کاغذ و ورود آن به جهان اسلام و در ادامه به گستره کاغذسازی در بلاد اسلامی و موارد مورد سوآرق آستتادشتم قبن از قوئیت کاظه بنه سراجل تولیت کاغن و رنگ‌کردن آن را توضیح داده و با درنظرگرفتن مشکلات به‌عنوان پیشینه تاریخی کاغذ و سیر فرهنگی و هنری کاغذ کاغن دست‌ساز در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش درنظر دارد با مطالعه وضعیت مطلوب و موجود کاغذ در گذشته و حال ایران و همچنین کشورهای دیگر جدیدی دست یابد تا چالش‌های امروزه این هتر در حال از کاقن دسقساز سنظر نیوده ی سرفا این تکسیگ وان اعتمادپذیری معادل پایایی و روایی در پژوهش کمی است که پژوهش پیش‌رو با روش کیفی از نوع توصیفی تحلیلی با تحلیل محتوای داده‌های کیفی حاصل از مصاحبه با ۱۱ نفر از سعی در آرائه راهکارهای مناسب برای احیای دوباره این هنر دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ و موانع: می‌توانند آهداف مدنظر را بدخطر اندازند. که شدت ۲۳). مراحل صورت‌گرفته در این پژوهش به این صورت است در ادامه وضعیت موجود از طریق مشاهده و مصاحبه مشخص شده و در ادامه فرایند آسیب‌شناسی به بیان آسيب‌ها و لازم به ذکر است این فرایند اعتبارسنجی در دو مقطع تحلیل و چالش‌های تولید و عرضه کاغذ دست‌ساز را در بین بودند که سال‌ها به آموزش و تولید کاغذ دست‌ساز مشغول هشرآفریتی و نمایش آثار خود با کاغذ (در انواع مختلف) در آرتباظ هخسنت: بسیاری از آیق تماق چه هر کشت و چندز جال, از کاقذ دسقاسار استفاده می‌کنن بو اتجریه و دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ کاغن «قرطاس یا قرطیس»» در فرانسوی «پاپیه» و در آلمانی کاغذ "پی‌پر"" می‌گویند که از قرن ۱۶م. در اروپا رایج شده از اسارت در جنگ توسط مسلمانان در سال ۱۳۴ هه ق. کاغذسازی در سمرقند شروع به کار کردند و به این ترتیب هنر کاغذسازی از سمرقند به سار بلاد اسلامی نیز منتقل زندانیان چینی و معرفی کاغذ در آسیای میانه واقعی باشد. قبل از سال ۷۵۱ میلادی در سمرقند شناخته شده و مورد لیر« درجه اول از مواد. زائده مانند پارچه ساخته شده در پیش از اسلام دارد. که با کمک بازرگانان و راهبان بودایی چین و آسیای میانه شکل گرفته بود. البته تمدن اسلامی به گسترش کاغذ و کاغذسازی به خاورمیانه پس از قرن هشتم سمرقند را مرکز مهم کاغذسازی ایران در دوران صدر اسلام می‌داننن که دز آن ایام کاقت سمرزقتدی شهوه سالم بشت: که ۴) علاوه بر کاغذ سمرقندی اين‌ندیم از شش نوع کاغذ که در عصر او معروف بوده‌اند. بحث می‌کند. این شش نوع کاغذ از سمرقند به نقاط دیگر خاورمیانه رسید. در سده ۱۲م. آن را نیز از مراکز دیگر وارد می‌کردند. در اواخر سده ۱۴م. یافته بود (پاکباز, ۱۳۹۵: ۱۰۸۰) و به مرور در سرتاسر جهان می‌کنند؛ سپس الیاف را آب می‌زنند و شانه می‌کنند تا نرم شود. در مرحله بعد. الیاف نرم و خیس را یک شب تا صبح در آب آهک می‌خیسانند و سپس صبخگاهان الیاف را بیرون می‌آورند و مالش می‌دهند. در ادامه این فرایند الیاف خیس‌خورده و آماده‌شده را در طول روز در معرض آفتاب قرار می‌دهند تا خشک شود. در شب دوم, الیاف.را: دوباره,در آب آهک خیس می‌کنند و روز بعد آن‌ها را بیرون می‌آورند و مالش می‌دهند و در آفتاب پهن می‌کنند. این کار را سه تا هفت شبانه‌روز تکرار می‌کنند. بهتر است هر روز دوبار آب آهک را عوض کنند. هنگامی که الیاف کاملا سفید شد آن‌ها و با قیخی به قطعات کوک خرن کر ی به: منوت ات شبانه‌روز در آبی پاکیزه می‌خیسانند و هر روز آب را عوض می‌کنند تا آهک موجود در الیاف زدوده شود و بیرون رود و سپس الیاف ریزشده را درحالی که همچنان تر هستند در هاون می‌ریزند و به‌خوبی می‌کوبند تا نرم شوند و هیچ قطعه درشتی در میانشان باقی نماند. سپس این الیاف نرم و ریز را در ظرفی پاکیزه و پر آب می‌ریزند. با مخلوط کردن آن» خمیری به دست می‌آید که همان خمیر کاغذ است. سپس از قالبی که به اندازه دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ دلخواه است (این قالب‌ها در اندازه‌های مختلف مانند یک سبد که ريشه در فرهنگ غنی ایرانی داشتند به‌مرور به بوته سنتی این ظرفیت را دارد که بتواند در دوران معاصر به‌عنوان یک هنر سنتی در آماده‌سازی سایر هنرها و حتی به‌صورت و فعال‌سازی جریان هنری و اقتصادی آن است؛ لذا می‌توان وضعیت مطلوب این هنر بومی را چنین متصور شد که هنر کاغذسازی سنتی ایرانی باید در موقعیتی قرار بگیرد که بتوان که نتیجه این وضعیت می‌تواند پویایی اقتصادی و تداوم یک هنر آشنتی بومی ایرانی را به همراه داشته‌باشد. به این منظور با توجه به داده‌های میدانی و کتابخانه‌ای می‌توان در سه اسلام به جایی رسید که جز کالاهای صادراتی این سرزمین ساخته‌شده در جهان اسلام؛ آن‌ها را از کاغذ و کاغذگران جهان می‌داند و متذکر می‌شود که ایرانیان افتخار می‌کردند بر روی بومی کاغذ ازجمله مقولات فرهنگی و هنری ایران بوده و طی دوره‌های متمادی, به نسل‌های بعد از خود. به پادگار رسیده‌است. هنرمندان زیادی از این دانش مطلع بودند و در ساخت آن فعالیت داشتند. استفاده مجدد این هنر در زندگی دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ می‌توانند از این هنر در خلق و ارائه آثار خود استفاده کنند. ایرانی می‌تواند فراهم‌سازی بخش تولید این گونه از کاغذ در در کنار محصولات صنعتی و ماشینی با برند ایرانی وارد بازار نمونه‌های آن را با قیمت‌های بالا در بازار ایران می‌توان دید. ازجمله فعالیت‌های دیگری که منجر به احیا و تداوم کاعد با زمینه‌های هنری متفاوت در آن به خلق آثار می‌پردازند؛ درموزه آفنگ ژیان؛* و دوسالانه تایوان "در ماس ما ار ۷ اعضای گروه» فعالیت می‌کند. ۵۲۱ هنرمند از ۴۳ کشور در ازجمله هنرمندانی که از کاغذسازی برای خلق آثار خود بهره اویاما در چاپ دیجیتال ! بارب آدامز ۲" در هنر سه‌بعدی و آنیتا خلق آثار نو و منحصربه‌فرد. به رقابت با هنرمندان کشورهای به خود جذب کرده‌است. تصویر ۲ نمونه‌ای از تولیدات کاغذی تصویر ۲: کاغذهای دست‌ساز و محصولات تهیه‌شده از کاغذهای دست‌ساز دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ معاصر ایران احیا کرد و از آن یک فرصت مهم در اعتلای مورد بررسی قرار بگیرد تا بتوان با توجه به موقعیت مطلوب. به جدول ۲ تحلیل داده‌های ضعسیت م مه برراساس مماسه‌هانگارندگان: ۱۳۹۸) کاغذهای مدرن نیاز آن‌ها را برطرف کرده‌است (مصاحبه‌شونده کد ۸). کاغذ در بازار کم است و در دسترس همگان نیست (مصاحبه‌شوندگان کد ۸:و۳). برای تعدادی از هنرمندان کاغذ دست‌ساز شناخته نشده‌است (مصاخبه‌شوندگان کد ۰۱ ۳. کاغذ خارجی امتحان خودش را درست پس داده؛ وّلی+کاغن؛ایزانی:هنوز امتحانش زا پس کاغذهای داخل بازار تنوع پایینی دارند (مصاحبه‌شوندگان کدهای ۱ و.۲) هترمند اخوشبوس, یک نع کاقه او هترمند نقاشن گک: نوع کأغن دیگر اختیا دارد: کاغذهایی که امروزه ساخته می‌شوند کاغذهای دست‌ساز نیستند و چون از روش‌های قدیمی و درست و مواد اولیه مرغوب در ساخت آن‌ها استفاده نمی‌شود. کیفیت پایینی در ایران مرمتگران از کاغذ کوزو برای نسخ قدیمی استفاده می‌کنند؛ چون نمونه خوب در کاغذ دست‌ساز قیمت بالایی دارد و برای مصرف بالا صرفه اقتصادی ندارد (مصاحبه‌شوندگان برای تمرین هنرمندان, این کاغذ هزینه بالایی دارد. حتی کاغذهای دست‌ساز وارداتی هم تعداد کمی در این زمینه کار می‌کنند. چون قبلا فعالیت داشتند و بازخورد مالی از آن نمی‌دیدند مجبور شدند کارگاه‌های خود را ببندند. (مصاحبه‌شوندگان کد ۱۰۰۸۰۷ و۹) دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ ما امزوژه کافتسازی را به‌صورت نمافیی خاریم (مساحبه‌شونده کک ۱۰)+ دز تهران هترسدای آماتوز هم از کاه دست‌سار استفاده ی کنند؛:درضورتی کل« در اصضفهان: استاد هم از کاغذ دست‌ساز استفاده نمی‌کند. هزینه‌ای که استادان تهران برای کارشان قائل کاغذهای سننتی, در خوشنویسی امروزه کاربرده بیشتری ذارننه اما آذار مورف: نقاشی: و به‌خصوص نگارگری» خرید کاغذهای آماده راحت‌تر است و هنرمندان تمایلی به استفاده از در بین نگارگران تنها من هستم که اصرار به ساخت بوم دست‌ساز دارم. به دلیل استفاده‌نشدن این تکنیک. به‌مرور این هنر از بین می‌رود و کالایی ارزان‌تر جایگزین آن ایرانی از رونق افتاده‌است و تعداد معدودی به ساخت این گونه از کاغذها مشغول هستند. تولیدات این هنرمندان هم از نظر کمی و تا حدودی از نظر کیفی پاسخگوی نیازهای گسترده و متنوع بازار کاغذ نیست؛ از سویی دیگر فعالیت.دز ال حرفه شده و میراث به‌جامانده از دانش ساخت» تنها منحصر همچنان ادامه دارد که منجر به تولید انبوه و صادرات آن کرده و باعث رکود فروش کاغذهای ایرانی شده‌است. به نظر و بافت را در نظرگرفت که این مولفه‌ها روی کار و انتخاب ۱ نبود مواد اولیه باکیفیت و عدم دانش لازم برای تولید پایین شده‌است که مطابق با نیاز هنرمندان نیست و باعث ۷ و 4 امروزه سنت کاغذسازی تنها در بین خوشنویسان رایج است و این هنرمندان دانش بیشتری در ساخت کاغذ کد *۰۷*دار *ایران در مواردی مانند مرمت نسخ قدیمی از نمونه‌های خارجی, با کیفیت خوب در بازار عرضه می‌شود و تولید کاغذ به. روش سنتی و گران‌بودن مواد اولیه و ابزارآلات مالی پایین» مجبور به بستن کارگاه‌های خود شدند یا به نظر مصاحبه‌شوندگان کدهای ۰۱ ۲ ۶ ٩ و ۱۰ گران‌بودن بومی کاغنسازی سنتی به یک هتر سرفا تمادین است. اساتین معدودی هنرجویان خود را تشویق به ساخت يا استفاده از بعد از شناخت وضعیت مطلوب و موجود در حوزه دانش بومی دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ است. در این بخش نیز همانند وضعیت موجود. تمامی داده‌ها جدول ۳: تحلیل داده‌های آسیب‌شناسی و ارائه راهکارها بر اساس مصاحبه‌ها (نویسندگان؛ ۱۳۹۸) تعداد کم تولیدکنندگان و کیفیت پایین محصولات: تعداد معدودی از تولیدکنندگان کاغذ دست‌ساز مشغول به کار هستند و بعضی از این افراده مهارت و دانش لازم برای تولید کاغذ را ندارند (مصاحبه‌شوندگان کد ۲ و ۸). این امر منجر به تولید کم و گاهی با کیفیت پایین شده‌است. هنرمندان اندکی در این رابطه اطلاعات دارند (مصاحبه‌شوندگان کدهای ۱: گسست تولید در مقابل صنعتی‌شدن: می‌توان ريشه آن را از دوره قاجار با ورود کاغذهای خارجی به کشور دانست که در*ادامه‌آنیز صنعت کاغذسازی راه‌اندازی شد و منجر به خروج کاغذ دست‌ساز از جامعه.شد؛ اما این فاضله برای هترمندان خارج از کشور نیافتاده و سال‌هاسظ که هنرمناان و کاغذسازان آن‌ها به تولید این نوع کاغذ مشغول هستند (مصاحبه‌شونده هنرمندان ایرانی علاقه‌ای به ایجاد تنوع در کار خود ندارند یا حداقل در استفاده از ابزار مختلف در کار خود مشتاق نیستند. در این شرایط به بال: تجربهگرذی مول و انزاز جذیق, با اقیمی, قرامرت‌شنه فیستند: عرضه نادرست کاغذ سنتی: کاغذهای دست‌ساز موجوذ در بازار عرزضه درستی ندارند و در دسترس همگی نیستند (مصاحبه‌شوندگان کدهای ۲ و۶). دست‌ساز موجود در بازار پایین‌تر از کاغذهای ماشینی است (مصاحبه‌شونده قیمت هابی بالا: قیست: کاقل دستاساز برای مصر ف کننده بالاست وربرای کارهایی با حجم بالا به ضرقه نیست (مساحبه‌شوندگان کذهای ۷:۸و ۶ وقت‌گیربودن تولید: ساخت کاغذ یا مقواهای دست‌ساز زمان زیادی می‌برد این زمان ابرای تولیدکسده یاه تولید چایق ی شود ارمضاحبه شوند‌گان آموزش پیوسته: می‌توان از راه‌های مختلفی به آموزش هنرمندان پرداخت که این راه‌ها شامل برگزاری ورکشاپ و دوره‌های آموزشی سازمان‌ها و آموزش کمک می‌کند تعداد متخصصین افزایش یابد و تولیدات متنوعی وارد معرفی با بهره‌گیری از رسانه‌ها و نهادها: برای شناسایی این هنر می‌توان از راههای مختلفی, از جمله تبلیغ از طریق اینستاگرام (مصاحبه‌شوندگان کد .۲ و ۵)انثنازمان صنایع دستی ( مصاحبه‌شونده کد ۲)» برپایی نمایشگاه و بازدید هنرمندان از نزدیک (مصاحبه‌شوندگان کدهای ۳ و ۴) و آموزش در تنوع تولید و پازار یابی شناخت‌محور: کاغذهای دست‌ساز متنوعی تولید و به بازار عرضه شود. در این شرایط برای فروش, بازاریابی صورت می‌گیرد که باعث شناخت خریداران و مصرف‌کنندگان از این هنر می‌شود (مصاحبه‌شونده توجه ویژه هنرمندان برجسته: استفاده هنرمندان برجسته از این هنر می‌تواند تشوّیقی برای مخاطبان باشد (مصاحبه‌شوندگان کد ۲ و ٩). استفاده اساتید از کاغذهای دست‌ساز در اهمیت کاغذ سنتی» شناسایی و ترغیب شاگردان خود. می‌تواند موّثر باشد (مصاحبه‌شوندگان کد ۷ و ٩). استفاده از عرضه و بازاریابی نوین: از طریق بازاریابی‌های حضوری می‌توان کاغذ دست‌ساز زا به گروه هنرمندان معرفی کرد (مصاحبه‌شونده کد ۶). تدوین استاندارد: ایجاد استانداردهایی برای تولید کاغذ که مواردی چون بافت, رنگ, آهار ( مصاحبه‌شوندگان کد ۱ و ۲)» ابعاد و تنوع (مصاحبه‌شوندگان بهره گیری از فناوری‌های نوین در تولید و عرضه: استفاده از تکنیک‌ها و تکنولوژی جدید برای تولید کاغذ با سرعت بیشتر که به تولید انبوه با صرف بهره‌گیری از تجارب دیگران: مطالعه در مورد تجارب سایر کشورهای موفق در عرصه تولید کاغذ دست‌ساز و بهره‌گیری از روش‌ها و مدل‌های دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ نامناسب‌بودن مواد اولیه: با سازه‌های صنعتی» نمی‌توان کاغذ سنتی ساخت. کاغذی که با این سازه‌ها ساخته می‌شود. پایه اسیذای ذارد که باغث پایین‌آمذن عمر کاغذ و آسیب اثز در طول اجزا می‌شوه (مصاحبف‌شونده کد:۸): استفاده هی‌شوند به باقت الیاف آسیت می‌رسانند وادزنتیجه کیفیت کاغذ را نامناسب‌بودن روش‌ها: اگر کاغذ در تولید انبوه ساخته شود» از حالت سنتی عدم حمایت نهادها از پژوهش: کار پژوهشی در زمینه هنر کاغذسازی در حال اجرا بود که عدم همکاری و حمایت سازمان‌هایی چون موزه‌ها باعث توقف و پایان پژوهش شد (مصاحبه‌شوندگان کد ۷ و ٩) که کاغذهای مرغوب و باکیفیتی تولید می‌کنند؛ اما به‌دلیل اینکه اکثرا در فضاهای کارگاهی خصوصی خود مشغول به کار هستند و تعدادشان اندک است. تولیدات آن‌ها به صورت فراوان در بازار عرضه نمی‌شود و شناخته‌شده قیمت پایین مواد اولیه در کشورهای رقیب: در کشورهایی چون ترکیه؛ هند و تایوان» قیمت تمام‌شده کاغذ دست‌ساز کمتر از ایزان است؛ چون‌,مواد اولیه در این کشورها راخت‌تر تهیه می‌شود؛ اما در ایران به دلیل فعالیت پایین کارگاه‌ها مواد اولیه کمیاب و گران است (مصاحبه‌شوندگان کد:۷ و ٩). ته سال است: که:صتایع دستی: دز نظر دارد: قضای کارگاف مناسو هر تولید کاغذ دست‌ساز نیاز به کارگاه‌های مجهز دارد که این کارگاه‌ها هزینه‌پر کد ۸ و ٩). این کارگاه‌ها نیاز به حمایت ارگان‌های خاص یا سرمایه‌گذاران عدم ورود کار خانه‌های صنعتی به تولید کاغذ دست‌ساز:اگر کارخانه‌های کاغذسازی, مانند کارخانه پارس بخواهد در کناز کاغذهای آماشینی خود. کاغذ دست‌ساز تولید کند برای فروش و بازاریابی تولیدات خود نیاز به زمان زیادی دارد؛ درصورتی که وارد‌کنندگان کاغذ دست‌ساز از کشورهای دیگر در ورود بی‌رویه کاغذ دست‌ساز خارجی: برای ورود کاغذ به ایران؛ مافیایی وجود:دارد که از کشورهای دیگر کاغذ دست‌سار زارد :هی کند وامانع فزوش آن است که آسیب‌ها در دو حوزه مصرف و تولید» گریبان‌گیر به کاغذهای دست‌ساز وفن ساخت آن ندارند؛ حتی در چند مورد بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در مواد اولیه. دستگاه‌ها و روش‌ها با درنظ رگرفتن حفظ سنت و اصالت‌ها: استفادهکردن از دستگاه‌ها و ماشین‌های نجر به خلق یا احیای هنرهای ازدست‌رفته يا فراموش‌شده می‌شود. کاغذساز که بتوانند: با خحمایت آن‌ها آثار خود را به نمایش بگذارند. این انجمن‌ها در شناساندن هنرمندان فعال و ارائه آثار به‌منظور فروش می‌توانند خصوصی" می‌تاند. یکی ازژاههای حمایت از کاغذسازان باشد. این کارگاه‌ها می‌توانند درجهت آموزش و تولید توسط هنرمندان فعالیت داشته باشند. عدالت در" فروش و عرضه: ایجاد بازاری عادل برای فروش و توزیع مورد کاغذ دست‌ساز نداشتند. این عدم شناخت می‌تواند به دلیل هنر باشد. همچنین اساتیدی که در این زمینه فعالیت می‌کنند. از آموزش سرباز زده‌اند و دانش تولید آن را به اتحصار خود درآورده‌اند. که در رشد استفاده آن توسط هنرمندان متعدد موّر خواهد بود. شده‌است.» کیفیت و تنوع پایین» بافت نامناسب و ابعاد محدود دوام در برابر تاخوردن کاغذ در هر دو جهت. تعیین مواد قلیایی تهیه شده‌اند (بابازاده, ۱۳۸۲: ۹۰)؛ لذا با کندوکاو در بین ۶۰ بر آساس این استانداردها کاقه تولین کنند. برای لا ۸ این ایده» احتیاج به سازمان یا انجمنی است که به پژوهش دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ و تکنولوژی‌های جدید است که فرایند تولید را راحت‌تر و لازم را ندارد؛ درصورتی که در روش سنتی, الیاف با ابزارهای وجود دارد که به‌صورت کوبشی الیاف را می‌کوبند و آسیبی به را راحت‌تر و سریع‌تر می‌کنند.""! در این روش علی‌رغم حفظ اضول سنتی تولید کاغذ دست‌ساز تولید از نظر کیفی و کمی و گمنامی هستند. که دانش ساخت کاغذ باکیفیت را دارند؛ هنرمندان این حرفه پرداخت که علاوه بر ارائه آثار خود به‌منظور آشنایی دیگران با تولیدات کاغذی, منجر به ایجاد رقابت بین نوآوری‌های جدید در این هنر موئر باشد همچنین این حمایت‌ها #جهز برای ساخت: کاغ توسط آرگان‌ها و انهادهای دولثی و حاکی از آن است که گذشتگان در شکل گیری و اعتلای فرهنگ غنی ایرانی تلاش وافر داشته‌اند و فرهنگ و سنت‌های پیشینیان خود را حفظ و تکمیل کرده‌اند و آن‌ها را به نسل‌های بعد. به‌صورت سینه‌به سینه و نسل‌به‌نسل انتقال داده‌اند تا اینکه امروزه این سنت‌ها و فرهنگ‌ها به‌دست ما رسیده‌است. پس زندگی و تداوم هنر و فرهنگ گذشتگان در گرو انتقال آن به نسل‌های دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ طبق آنچه: پیرامون کاغذ دست‌ساز در گذشته و حال ایران استفاده کنند که این کاغذها منحصر به شخص هترمند است. نمونه کاربری‌های متنوع کاغذ دست‌ساز در تصاویر ۳و ۴ آورده شده‌است. بر اساس پیشنهاد مصاحبه‌شونده کد ۶ از کاغذ با کدهای ۴ و ۵ که طراحان لباس بودند می‌توان از خمیر تصویر ۳: نمونه کاغذهای دست‌ساز: الف. دکوراسیون داخلی؛ ب. چاپ دیجیتال؛ چ. استفاده از خمیر کاغذ در مجسمه‌سازی؛ د. کاغذ واترمارک ویر ۳ تصویر ۲ طونه کاقندست‌سازالف, نقاشی آبستره با خمیر کامته ب استفاده از کاغنذست‌ساز ذر پرده؛ ج: استفاده: از کافت ادست‌ساز ذر بنابر آنچه در منابع ذکر شده‌است., کاغذهایی با تنوع و کیفیت دیگر مبادله می‌شده و از تولیدات موثر در اقتصاد کشور به نسل‌های بعد به یادگار رسیده‌است و هنرمندان زیادی در نقش‌آفرینی آثار خود از این هنر بهره برده‌اند؛ اما متاسفانه در ایران» این سنت از رونق افتاده و تعداد معدودی به تولید آثار خود را در این انجمن با هنرمندان و سرزمین‌های دیگر و ایتالیا اشاره کرد که هنرمندان زیادی به رقابت با یکدیگر در سمرقنه و تولید محصولات کاغتی ات 5 3 ۵6 در جامعه امروزی» ضروری است که آسیب‌ها و تهدیداتی که دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ در بالابردن کیفیت کاغذ گام برداشت تا کاغذهایی متناسب با حمایت از هنرمندان و ارائه آثار آن‌ها تأثیرگذار باشند. از جمله مواد اولیه مرغوب کاغذ سخت و وقت‌گیربودن فرایند تولید و و عرظه پایین کاغن: شده‌استه اشاره کرد. بدین. متظور در خودکار مطابق با اصول سنتی تولید استفاده کرد که علی‌رغم ظار 45 هاعامجهز برای ساخت کاغذ توسط موسسات دولتی و برای آشنایی بیشتر می‌توانید به وب‌سایت این دوسالانه مراجعه کنید -ن2 ع 22 ٩/605 2- 0/5 8/0 6033610 سل //: 305 دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی دوره هشتم/ شماره بیست و دوم/ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ ۰ م. برای تولید خمیر کاغذ از سلولز ساخته شده‌است. در این دستگاه از تیغه‌های فلزی تیز برای برش مواد اولیه تولیدکنندگان کاغذ. بر اساس نیاز خود طراحی او با هزینه هولندر است؛ چون این دستگاه به تولید انبوه رسیده و در ۰ ۳2996-833710: مقوایی است که بین عکس يا اثر هنری و شیشه قاب به منظور جلوه بیشتر و همچنین محافظت اثر 4 وا 2021-2022 ۷۷2۵۱۵۲ و۸ انش ,22 6۴ طخ3 ,8 ۹۵16 00۳۳7 ۵ عصفعاج/3 #عد۳ [۵ 1۳۵۵000 اه چومام اد ۲۳ 15137 ۵۶ زد نصتآ ۸۳۲ معاگد 132000 ۵۶ واه۳ برمکی016 2۳ اصهاکزدک۸ -1 (2107 00۳۳6۶00۵8) صقطه‌ادآ ۵۶ ون نصتا اس۸ معاگد 713000 ۵1 وال۳۵ ص56 +عاعه/2 -2 40 110 ۷۵۳۶ دز معط تدسعله علطانعصقاصز 6۵ط۲ که کعصهم عمصلصحط که عهذکد هه 0۳00005 6ط )1 ,310۵0 0 عنام 6۳ 01 صز ص06ع 1۵۳ 66۵ امد کقط اه کنطی مصصعا صز ۵عصعمصقط خقطم ۵ وهی ماناظ 1۵۳06 کعصفاع ص50 7 0 006500 36 6۳ عصه 1۵ کز رود عط اه عخعزداه صنفص 15۵ موصعم عصنطهص عنععصملد بصع ما فعحصتاصی عقط 0 366 کقط هاقل #مصنقاطاه 156 ۶ /وعنو5 5 موم 0۶ کلوممد عطا ما ف۵عامعلد ۵ کعصهم عمحصلصعط آمدوننو دج صی انا 0 060 1[م عحه کوصنو حاس ۳0 0ص ماع 320 مزع وا مادم عطا انس ماع هن تنعل خ عصنکن عنط ۵1 0/۵۵ 5 د۳ ۳۶6 عطا که الوم ۵ط1 معصفامه مدمه تمدمننفوی که ۵1۵ عمط صز که 11 از دوعص وصه ۶ ۵۳۵00۲ 36 00 ,کاکناهن هه اغالفای ۵۶ لها ,کععل وم 0مانصا عطا و ععهع6 عصت ۵۷۵۳ دع0ع 1۵۳ 066 کقط اجه 6 ,0۳00000 ۵۶ عسلع م۳ عصمک اه قصه اعد ناهن موه که حلنک کماج؟ :0156 مکتعاعهه برد عصنطا‌ج) 6 2006 کاکنانهه 16601 526 5000۳1 هم وصه آماصعحصع ۷ مع آهامی فص آعمصحص که علعها وصه ,۵12 ۲۵ 6 2۳0۳8 2۳1 کنطا 0 06۵1006۲ 1۵۳ کصمناعمع ود 6و5 3۳6 ۳6مط 1 نموم فص دمنامصعصی 1۳۵۵۹ آچد هه ماه ,8 36517 وکص0تطنطه مقتوعص هنود طاو هط واه 0ج که خلعناک ,61005 ۵۶ بجاعاسه ۷ج عصا امه بط 06016 082066 52۵0206 ۵۶ کمک ع6۳5 ال وصه عمط اعد عط) طانم کاعناعه مصناصنصدوعه فص معصناعغا هه درمز 6 ,030675 اانلدو-طاونط 0۳00066 صق از ,کوععط ک اکناه عطا ۳و #ععقط کلححوصهاک عنگنهر5 عصو5 عصا امه بط [0052ن20 0۶ بوانامصنونده عطا عصامعمم ده #ععقط کعزعمامصطع) فص کعمونصط) معط او عک 15۵ کععزی 200 ,کعتاجم] 40 ع 0 0۳0۵0 10۳58 0ص مدصنااومم ککقص ,کع‌ککع 0۳0 منا 0و۳ عصناد‌مامد صز ناه ۵ الم +عصوم 1 36 01 500071 36 دزم معط 0صه ,کع 00۲۳0 ,کلقهنصصعزط مکصوناهنمععد وصنطعناطهاکه مط0ن200 13 باعمی کاکا۳ه 200 0206۳-۵66۲5 ۵۶ ماع خ او عم عنام عطا ما عاحاطصصی ما ماعط کدنا عنصدع 0۳ اصعصاکع تصز 0ص کعنمصعهه ب50 لصه دمناناع رصم عاهعی هه ۷۵۳۴ منعطا 0۳69601 ۵

کاغذ دست ساز میراث سنتی و فرهنگی، ماحصل نبوغ و مهارت کاغذسازان دوره های متمادی است. این هنر دورانی از آوازه بالایی برخوردار بوده است. تولید و کاربرد کاغذ دست ساز امروزه به خصوص در میان هنرمندان بسیار محدود و گاهی فراموش شده است. اما برخلاف آنچه در ایران روی داده، درکشورهای دیگر این هنر فراموش نشده و همچنان به رشد خود ادامه داده است. از این جهت پژوهش پیش رو با هدف مطالعه و تحلیل وضعیت مطلوب، موجود و آسیب های وارده به این هنر سعی در پاسخگویی به این سؤال دارد که چگونه میتوان کاغذهای دست ساز سنتی را با نیازهای هنرمندان معاصر ایرانی تطبیق داد؟ در این راستا این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی- تحلیلی با رویکرد آسیب شناسی به جمع آوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای و میدانی به صورتمصاحبه با 11نفر از صاحب نظران و افراد دخیل در این هنر پرداخته است. نتایج حاصله مبین آن است که باگذشت زمان آسیب هایی چون کاهش تولیدکنندگان کاغذ دست ساز، کمبود متخصصین کارآمد و گاهی انحصاری شدن آموزش در بین اساتید،کیفیت پایین و بافت نامرغوب، زمان گیر و سخت بودن تولید به روش سنتی، نبود حامیان دولتی و خصوصی به جهت حمایت های مالی و معنوی باعث دورشدن هنرمندان و کاغذسازان از مصرف و تولید کاغذ دست ساز شده است. لذا اعمال روش هایی چون معرفی کاغذ دست ساز از طرف هنرمندان و اساتید هنر، بازاریابی حضوری، عرضه انبوه به بازار و آشنایی هنرمندان با جنبه های زیبا شناسانه و کاربری متنوع کاغذ می تواند در شناخت و توسعه این هنر بین هنرمندان مؤثر باشد. همچنین با درنظرگرفتن استانداردهایی می توان کاغذهایی با کیفیت، بافت مناسب و ابعاد مورد نیاز هنرمندان را تولید نمود. تکنیک ها و تکنولوژی جدید مبتنی بر حفظ اصالت و قواعد هنر سنتی کاغذسازی در سرعت بخشیدن به مراحل تولید و به تبع تولید انبوه و پایین آمدن زمان و قیمت تولید تأثیرگذار خواهدبود. به علاوه برگزاری انجمن ها، دوسالانه ها، همایش های کاغذسازی، حمایت سازمان های دولتی و سرمایه گذاری در این زمینه در انسجام گروه کاغذسازان و هنرمندان برای ارائه آثار خود، ایجاد رقابت و ایده پردازی تأثیر بسزایی دارند.

309937

در ابتدا ۱۰ سر موش از هر گروه جهت تعیین مقادیر پیش آزمون متغیرها کشته شدند. برنامه تمرینی شامل هشت هفته و هر هفته شامل سه جلسه دویدن روی تردمیل بر اساس سرعت. شیب و مدت زمان دویدن بود. هر روز به مدت ۸ هفته مقدار ۰/۲ میلی لیتر امگا۳ به موشهای دو گروه مکمل و مکمل -تمرین خورانده شد. برای اندازه گیری سطوح 17-17 ۲7۷2 و01 از ۱۶ سر موش هر گروه. نمونه خونی گرفته شد بدین صورت که هر دو هفته یک بار قبل از شروع تمرینات و پس از پایان تمرینات (پنج نوبت). برای تعیین تفاوت بین گروهها از روش تحلیل واربانس تعاملی (۸70۷۸) استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت معناداری در سطوح17-آ1 6872 و016 در بین گروهها وجود دارد. همچنین آزمون تعقیبی نشان داد این تفاوت بین گروه تمرینی با گروههای مکمل و مکمل - تمرین است (0>0.05). نتایج کلی نشان می‌دهد در زمانی که فعالیت ورزشی شدید غیر هوازی انجام می‌شود. مصرف مکمل امگا۳ یا باعث کاهش و یا حداقل منجر به کاهش شیب افزایشی فاکتورهای التهابی می‌شود. ۱ کارشناس ارشد تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه شیراز 6۳ 00532 20005 هل +لنممط ۳ مرکز تحقیقات سلول‌های بنیادی و فناوری ترانس‌ژنیک و گروه فارماکولوژی, دانشکده پزشکی, دانشگاه علوم از زمان انسان اولیه مخصوصا در ۱۵۰ سال اخیر تاکنون, علم تغذیه تغییرات زیادی به خود دیده است. رژیم غذایی مورد استفاده جامعه مدرن امروزی اغلب در تأمین ویتامینها و مواد مغذی دچار کمبود است. یکی از این مواد» اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه (۱)817۳۸9 است که برای سلامتی انسانها و حیوانات ضروری هستند. از آنجا که این گروه از اسیدهای چرب توسط سلولهای بدن ساخته نمی‌شوند و باید از طریق رژیم غذائی تأمین شوند. اسیدهای چرب ضروری (۲)۳۳۸۶ نامیده شده اند. اسیدهای چرب ضروری بر اساس محل قرار گیری پیوند دوگانه در زنجیره هیدروکربنی به دو گروه اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ تقسیم می- شوند. هر یک از این گروه ها نقش ویژه ای در سوخت و ساز بدن ایفا می کنند (۱). نقش اسیدهای چرب امگا-۳ در بدن» مقابله با بیماریهای قلبی‌عروقی و فشارخون بالا نگهداشتن سطح کلسترول در حد مناسب» کمک به کاهش درد آرتریت» روماتوئید» کاهش اگزما کاهش آلرژیهای خفیف پوستی,» بهبود فعالیتهای چشمی و مغزی» کمک به رشد و نمو طبیعی بدن, مکمل در رژیمهای لاغری و در نهایت کاهش التهاب بدن است (۲). ویژگی بسیاری از اختلالات پزشکی و آسیب ها درد و التهاب است (۳). التهاب یک جنبه:اساسی از روش دفاعی بدن انسان» علیه آسیب و عفونت است و برای,زنده ماندن حیاتی و ضروریست (۴). التهاب تحت عنوان حاد و مزمن طبقه بندی می‌شود. التهاب حاد یک فرایند کوتاه مدت است . اما اگر التهاب تداوم یابد به عنوان التهاب مزمن طبقه بندی و توسط التهاب فعال و تخریب بافت مشخص می‌شود (۵). برای مقابله با التهاب اجزای مختلف سیستم ایمنی درگیر می‌شود. یکی از زیرمجموعه‌های این سیستم» سایتوکین ها هستند (۱و۶). سایتوکین‌ها پلی پپتیدهایی هستند که در ارتباط با سلول‌های لنفوئیدی و غیر لنفوئیدی عمل می‌کنند (۵ و۷). عبارت سایتوکین به گروهی از فاکتورهای تنظیم کننده عمومی اطلاق می‌شود و شامل لنفوکاین‌های ساخته شده از لنفوسیت‌ها و گراکایی الم شفه ار مونوسیت‌ها است (۸). اختمالا بط علت القا تعداد زیاد مولکولهای پیام‌رسان؛ عملکردهای مختلفی برای سایتوکینهای خانواده اینترلوکین -۱۷* (11-17) بیان شده است (٩). بهه طور مشخص 71-17 ذر القا و میانجی‌گری آلتهایم ذرغیر است. اک چه: 7سا از سلول ۰ مققق شنه اس اما مک سایتوکیی پیش التهابی است و گمان می‌رود در پیشرفت بیماریهای مختلف التهابی» ترشح 11-6 و فعال‌سازی  تأثیر هشت هفته تمرینات شدید غیرهوازی و .... ۹۹ نوتروفیل در بافت. نقش داشته باشد (۱۰). از طرف دیگر با ایجاد التهاب در بدن» ترشح برخی از پروتئین‌ها یا آنزیم ها به درون پلاسما افزایش می‌یابد (۱۱). یکی از این پروتئین های پلاسما پروتئین واکنشگر-» (ط۱03) است که به عنوان یک شاخصض برای التهاب (مخصوصا در ارتباط با التهاپ. حاه) شناخته شده است. همچنین یکی از این آنزیم ها کراتین قسفو کیناز (0۳10) است که به عنوان نشانگر آسیب بافت عضلانی مد نظر است(۳). دانش امروزی حاکی از آن است که در بدن ورزشکاران در حین و بعد از انجام تمرینات ورزشی میزان التهاب بالا می‌رود و عملکرد ایمنی بدن که قابلیت طبیعی آن» مقابله با عفونت و بیماری است. فعال می- شود (۱۲). هلیل دوزووا و همکارانش (۲۰۰۹) بیان کردند در فعالیتهای طولانی مدت یا شدید (۱۲هفته) میزان تولید 7۳-17 افزایش می‌یابد اما در گروهی که فعالیت ورزشی با مدت زمان کمتر (یک هفته) و شدت متوسط انجام مي‌|دادند. این افزایش مشاهده: نمی‌شود (۱۳) در تحقیقی دیگر نیز مشخص شد انجام. ورزش برونگرا.(دویدن در سراشیبی) همراه با مصرف ۸ به مدت دو هفته شاخصهای التهابی ۰11-6 037 و 0716 را کاهش می‌دهد اما زمانی که اين فعالیت: ورزقی ممراگ لک ی ۴ مایا باشده: کاهش در این شاخض های التهابی روی نمی‌دهد (۸). سلام و همکاران (۲۰۱۰) نیز در تحقیقی دریافتند میزان 218 پس از دو هفته افزایش می‌یابد در بلاق شش من امن اافته است (۱۴). از طرف دیگر فورسل و همکاران (۲۰۰۹) نیز در تحقیقی مشخص کردند بدنبال ۱۳ هفته فعالیت ورزشی میزان 20۳16 در مردان بیمار نسبت به مردان سالم افزایش بیشتری پیدا می کند (۱۵). در تحقیقی دیگر نیز مشخص شد میزان 201 تحت تاثیر مسافت دویدن است و میزان اين آنزیم در خون پس از پایان ۲۰۰ کیلومتر به ۳۵ برابر می‌رسد و تا ۵ روز به همین حالت باقی می‌ماند. اما پس: از ور سار ۳۷/۹۵۵ شترا میران آری مهار برایر اقزایش, می‌باید (۱۳). در همین ارتباط ریدکر (۲۰۰۱) عنوان کرد 0۳16 بعد از ورزش بعنوان یکی از شاخص‌های آسیب بافت عضلق, اافزایتر۸ ,شاد مهمّاق#در تحقیقات دیگر تنیز نشان دادند: با انجام فعالیتهایی نظیر دویدن» دوچرخه‌سواری استقامتی و تمرین با وزنه میزان کراتین عراققیق حاضر سققان سعی,دارنه 8 افراف قد‌القهایی اسید‌های چوب غیراشباع انگات۳ یه همراه تمرینات ورزشی شدید بی‌هوازی در طول هشت هفته بر روی موشهای نر آزمایشگاهی را ارزیابی کنند. در این تحقیق نقش 11.17 در فرایند التهاب به عنوان یک سایتوکین پیش التهابی» 210 به عنوان یک فاکتور التهابی و کراتین فسفو کیناز (2021) به عنوان نشانگر آسیب این تحقیق به روش تجربی انجام شد.۱۶۰سر موش نر از نژاد سوری با میانگین سنی۲ ماه و میانگین وزنی ۳۶*۳ گرم انتخاب و به چهار گروه کنترل ( ۴۰ سر)» مکمل ( ۴۰سر)» تمرین (۴۰ سر) و مکمل - تمرین (۴۰سر) تقسیم شدند. در ابتدا ۱۰سر موش از هر گروه جهت تعیین مقادیر پیش آزمون متغییرها به روش اخلاقی کشته شدند. بدین صورت که ابتدا با استفاده از مخلوط کتامین (۳۰ تا ۵۰ میلی‌ گرم بر کیلوگرم وزن بدن» درون صفاقی) و زایلازین (۳ تا ۵ میلی‌ گرم بر کیلوگرم وزن بدن» درون صفاقی) بیهوش شدند و سپس خونگیری از ناحيه قلب صورت گرفت. این تحقیق بر اساس. اصول مراقبت از حیوانات آزمایشگاهی (-77117 0 انجام شد. موش ها در قفس های مجزا (هر قفس ۶ سر دمای ۲۳۲ درجه سانتیگراد و چرخه ۱۲ ساعت روشنایی و 1۳ ساغت تاریکی نگهداری شدند. حیوانات دسترسی آزاد به آب و بسته های غتابیهلداشتگ##رزش شط#شرموارای با استفاده از تزدمیل حیوانات انجام گرفت که به هفت موش اجازه دویدن همزمان داده می شد (هفت خط). پروتکل تمرینی شامل هشت هفته و هر هفته سه جلسه دویدن روی تردمیل بود. برای آشنایی با تردمیل و تمرینات» موشهای گروه‌های تمرین و تمرین-مکمل, به مدت یک هفته (سه جلسه) با شدت ۳ متر بر دقیقه روی تردمیل دویدند. برنامه تمرینی بر اساس سرعت. شیب و مدت زمان دویدن بود. برنامه از نوع شدید غیرهوازی بود (۱۷) که در جدول ۱ آمده است. خلسات تفریج تعداد سرعت نس مدت هر استراحت بین هر  تأثیر هشت هفته تمرینات شدید غیرهوازی و .... 1۱۹ هر روز به مدت ۸ هفته مقدار ۰/۲ میلی لیتر (8/[طز 0.06 وزن بدن) روغن ماهی (امگا-۳) که حاوی 177۸ و 1۳۳۸ بود بوسيله گاواژ به موشهای دو گروه مکمل و مکمل -تمرین خورانده شد. برای اندازه گیری سطوح17-.]آآ 08۳ و0816 از ۱۰ سر موش هر گروه» نمونه خونی گرفته شد. این کار به صورت نوبتی انجام شد؛ هر دو هفته یک بار قبل از شروع تمرینات و پس از پایان تمرینات(پنج نوبت). جهت جلوگیری از تغییر ترکیبات خون» سرم‌گیری توسط دستگاه سانتریفیوژ با سرعت ۴۰۰۰ دور در دقیقه در محل انجام آزمون» صورت گرفت. اندازه گیری 11 7 با استفاده از کیت الایزا-موش- اینترلوکین-۱۷(ع۳ 1.208 10) ساخت کشور مجارستان, 7 توسط کیت (کیت- پروتئین واکنشگرسی -776110617۷) ساخت کشور انگلستان و اندازه- گیوی: سظرح خونی, 6276 از کیت (کیتا- کراتیم, قسفوکیتا سر واه ساخت؛ کشور انگلستان به روش الایزا صورت گرفت. پس از جمع آوری داده ها تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از نرم افزار 5055.16 انجام. شد.«برای تعیین تفاوت بین گروهها از روش تحلیل واریانس تعاملی (۸7707۸) و در صورت معناداری بدلیل مساوی بودن تعداد موشها در هر گروده از آزمون تعقیبی توکیآگبرماترد ۹6 سم دار تجزیه و تحلیل آماری تحقیق حاضر 0>۰/۰۵ است. مقادیر متغییرها به صورت 8+57 بیان شده است. با مقایسه مقادیر پیش‌آزمون متغیرها در گروهها مشخص شد. تفاوت معناداری در پیش‌آزمون 7-]1 080 و 0۳16 در بین گروهها وجود:ندارد. محققان با توجه به این نکته. تغییرات را در طول روند تحقیق مورد بررسی قرار دادند. در پایان پژوهش, نتایج نشان داد تفاوت معناداری در سطح اینترلوکین-۱۷ در بین گروهها وجود دارد (0>0.05). با استفاده از آزمون تعقیبی مشخص شد بعد از شش هفته مصرف مکمل, میزان این سایتوکین کاهش معناداری پیدا می‌کند(گروه مکمل) اما فعالیت ورزشی شدید غیر هوازی بعد از همین مدت باعث افزایش معنادار آن می شود( گروه تمرینی). درامقابل ترا همزمان مصرف مکمل و فعالیت ورزشی در این مدت (شش هفته) نتوانست از افزایّش آن جلوگیری کند. اما در پایان هفته هشتم باعث کاهش معنادار آن شد (گروه مکمل - تمرین) (0>0.05). بالاترین میزان 117.17 متعلق به گروه تمرین در نوبت چهارم (۱۴۳/۱۲پیکوگرم در میلی لیتر) و کمترین میزان مربوط به گروه مکمل در نوبت چهارم و پنجم (۹۹ پیکوگرم در میلی لیتر) بود. همچنین مشخص شد بین گروهها در میزان 0137۳ تفاوت معناداری وجود دارد (0>0.05). آزمون تعقیبی نشان داد در پایان چهار هفته در گروه مکمل افزایش 277۳ صورت گرفته است؛ اما با ادامه مصرف مکمل در پایان هفته ششم و هشتم» کاهش قابل توجهی در این پروتئین اتفاق می‌افتد. همچنین فعالیت ورزشی شدید غیرهوازی در پایان تحقیق, باعث افزایش معنادار 01۹۳ (گروه تمرینی) و مصرف مکمل همراه با فعالیت ورزشی باعث کند شدن شیب افزایشی 0۴ می‌شود ( گروه مکمل -تمرین) (0>0.05). بالاترین میزان 014۳ متعلق به نوبت چهارم و پنجم در گروه تمرینی و نوبت سوم در گروه مکمل-تمرین (۱/۷ میلی گرم در لیتر) و کمترین میزان متعلق به گروه کنترل در نوبت اول و سوم (۰/۶۹ میلی گرم در لیتر) است. در نهایت مشخص شد تفاوت معناداری نیز بین گروهها در تغییرات سطح ۳1 وجود دارد (0>0.05). در گروه مکمل بعد از شش هفته مصرف امگا - ۳ کاهش معناداری در01) اتفاق افتاد اما با ادامه مصرف آن, کاهش قابل توجهی در میزان آن (نوبت چهارم و پنجم) ایجاد نشد. در گروه تمرینی انجام فعالیت ورزشی شدید باعث افزایش چشمگیری در 1 شد (گروه مکمل - تمرین) (0>0.05). اما نتایج نشان داد با مصرف مکمل در زمان اجرای تمرینات غیرهوازی تغییر معناداری در این هشت هفته اتفاق نمی افتد (گروه مکمل -تمرین) (0<0.05) بالاترین میزان )281 متعلق به گروه تمرین در نوبت چهارم و پنجم (۲۰۲یونیت در لیتر) و کمترین میزان متعلق به گروه کنترل در نوبت سوم جدول۲ . غلظت پنج نوبت الف) این رل وکین-۱۷ ( 11-17 : ب) پرونئین واکنشگرسی (7 نج وج) ۳ نمونه‌گیری خونی | کنترل مکمل تمرینی | مکمل - تمرین # ستاره‌ها نشان دهنده وجود اختلاف معنی‌دار هر نوبت با نوبت قبلی است (۳>۰/۰۵).  تأثیر هشت هفته تمرینات شدید غیرهوازی و .... ۹.۳ نتایج تحقیق حاضر نشان داد با مصرف مکمل 13۳۸ و 111۸ و فعالیت ورزشی شدید غیر هوازی, تفاوت معناداری در سطوح پلاسمایی 1-17 01۳ و 0816 در بین گروهها مشاهده می‌شود. می‌توان گفت با مصرف مکمل 18۸ و 1711۸ و انجام فعالیت ورزشی» سطوح پلاسمایی 7-.]1 کاهش می‌یابد. در اثر فعالیت ورزشی» آسیب عضله منجر به برانگیخته شدن فرایند ترمیمی (ورود ماکروفاژها و نوتروفیلها به داخل عضله) در بدن می‌شود. به نظر می‌رسد برانگیخته شدن فرایند ترمیمی که منجر به تولید بیشتر 117.۳6 می‌شود در اثر افزایش 11-17 اتفاق افتاده است (۱۸). بنابراین می توان نتیجه گرفت ورود نوتروفیلها و ماکروفاژها به داخل عقله اسکلتی در حین ورزش در اثر قعالیت 11-17 باعت: اثر تعاملی بین 11-6 ول 7آمی‌شود. اين روند باعث ترشح بیشتر هر دو سایتوکین و در نهایت سبب ترشح 6۳ می‌گردد و معمولا این موضوع همراه با:افزایش )201:است (۱۹). در جدول۲ از پژوهش حاضر مشاهده می‌شود میزان 17-.]11 در گروه تمرینی افزایش می‌یابد و هر چه میزان سرعت و شیب افزایش یابد میزان 11-17 نیز بیشتر می‌شود. مطابق باانتیجه تحقیق حاضر در برخی تحقیقات شدت تمرین را عاملی مهم دانسته.اند (۴۰۳و۵). به: عنوان مثال؛در. چند تحقیق مشخص شد تمرینات شدید باعث افزایش میزان این سایتو کین می‌شود اما با کاهش شدت تمرین سطح 7 افزایش نمی‌یابد و حتی.در برخیاز افراد کاهش می‌یابد و محققان دلیل آن را پایین بودن سطح شدت تمرین دانسته‌اند (۱۰۰۹(و۱۳)*دز جدول ۲ مشاهده می‌شود سطح 11-17 در گروه تمرینی نسبت به دیگر گروهها بالاتر است. این افزایش تقریبا تا نوبت چهارم خونگیری آدانت,ذارک ۳۴/۱۱۵ ۱یکوگرم فر مبلی لیتر خر توت آول باه 2/۱۷ پیگوکرم کار سیلّی لیر هر نوبت چهارم) اما در نوبت پنجم تقریبا تغییری نکرده است. شاید بتوان این عدم تفاوت در نوبت چهارم و پنجم را به سازگاری موشها به تمرین نسبت داد. از طرف دیگر در گروه مکمل در پایان شش هفته. میزان این .سایتوکین #نسبت به گروههای دیگر پایین‌تر است (۱۱۷/۴۶پیکوگرم در میلی لیتر در نوبت اول به ۹۹/۴۶ پیکوگرم در میلی لیتر در نوبت چهارم). شاید این دو نتيجه متنافض در دو گروه تمرینی و مکمل را بتوان به مصرف مکمل مربوط دانست. همچنین در این گروه میزان 17-.]1 در نوبت پنجم مشابه با نوبت چهارم است و با مرف مکیل یه این سای 7ج خر مه مب حقاقل, قوذ ,میاه انس همچنین بایستی به تفاوت بین دو گروه مکمل و مکمل-تمرین نیز توجه داشت. در گروه مکمل- تمرین با وجود مصرف مکمل میزان این سایتوکین در حد بالاتری نسبت به گروه مکمل قرار گرفته است. در گروه مکمل - تمرین تا نوبت چهارم میزان 11-17 افزایش می‌یابد اما در نوبت پنجم کاهش معناداری دارد. شاید دلیل آن زمان لازم برای تأثیر مکمل در زمان انجام فعالیت ورزشی باشد؛ چرا که تا پایان شش هفته از افزایش 117-17 جلوگیری نشده بود. اما در گروه مکمل از ابتدای کار تا پایان, هشت: هفته: بطور مرتب: میزان 71-17 کاهش, داشت. احتمالا مکانیسم درگیر مربوط به این موضوع است که ورزش شدید سبب رهاسازی سایتوکین‌های پیش التهابی می‌شود و این سایتوکین ها به نوبه خود باعث تولید سایتوکین‌های ضد التهابی مانند 2-آل 6-]11 و 11-10 می‌شوند (۵). به نظر می‌رسد تولید متوالی این سایتوکین‌های پیش التهابی و ضد التهابی دلیل شروع تولید 17-.]11 توسط لکوسیت‌های محیطی خون و عضله اسکلتی باشد (۱۱). با توجه به نتایج فوق می‌توان گفت شدت يا مدت فعالیت ورزشی» عاملی مهم در افزایش تولید اینترلوکین-۱۷ است اما مصرف مکمل می‌تواند این نتیجه را تغییر دهد. بنابراین در تحقیق حاضر روشن شد در هر دو گروه مکمل و مکمل - تمرین» پس از هشت میزان طبیعی 077 در افراد بالغ حدود. ۰/۸ الب ۵ میلی گرم در یک لیتر خون است. اما ممکن است در اثر التهاب ناشی از عفونت یا فعالیت ورزشی. تا ۱۰۰۰ برابر نیز افزایش یابد (۲۰). در جدول ۲ مشاهده می‌شود سطح 201۳ در تمامی گروهها از میزان طبیعی خود خارج نشده است» هر چند اختلاف معناداری با یکدیگر دارند. ممیزان این پروتئین در گروه مکمل تا نوبت سوم تا حدودی مشابه با گروههای تمرینی و مکمل - تمرین است اما در نوبت چهارم و پنجم تنها با گروه مکمل-تمرین مشابه است. در.همین زمینه در چند تحقیق مشخص شد مصرف امگا۲ باعث کاهش 201۳ می‌شود (۲۱و ۲۲)+.از طرف دیگر در برخی تحقیقات مشخص شده است اگر مدت زمان مصرف مکمل از یک هفته به دو هفته افزایش پیدا کند نتایج ممکن است ستفاوت بانتد (۳ ۲و۴ سنا ان مها گام دم اس فهمک اه کیز سیم اس فسجلین هشت هفته فعالیت ورزشی در گروه تمرینی باعغث افزایش 21۳ شده است هرچند در دو نوبت آخر تغییری نکرده است. مطابق با نتیجه تحقیق حاضر در یکی از تحقیقات ورزشی در این زمینه محققان دریافتند مسافت«.طی شده و زمان‌های برگشت بحالت اولیه بر سطوح این پروتئین موثر است (۱۲). همچنین تساو و همکاران (۲۰۰۹) در تحقیقی بیان کردند رابطه مستقیمی بین میزان 2-1۳ و شدت تمرین پس از ۱۲ هفته فعالیت ورزشی شدید وجود دارد بنابراین, نتایج: قیقات فرق تضای اذاه. سیزان ۳ با قفت کمرین و مساقت: رابطه مستقیمی دارد. در برخی از تحقیقات گفته شده است مدت زمان تمرین نیز عاملی مهم در تغییرات 207۳ است (۱۴). اما این نتیجه با نتایج تحقیق حاضر همخوانی ندارد؛ چرا که در گروه تمرین» بالاترین میزان 0۳۳ در زمانی است که آزمودنی‌ها فعالیت ورزشی انجام داده و یا در  تأثیر هشت هفته تمرینات شدید غیرهوازی و .... 1.۵ اواخر دوره تمرینی خود باشند (تحقیق حاضر» اما در تحقیق اخیر محققان بیان کردند دلیل افزایش اولیه (پس از دو هفته) غیرورزشکار بودن آزمودنی هایشان بوده که در نتیجه بدنشان نسبت به فشار تمرینی واکنش نشان داده ولی به مرور با سازگاری به تمرین» واکنش بدن کاهنش, ,اققه: است, اهمجنین, در تحقبفی ذیگر اک در آن, از شنت بالاقی, استفاده آشنی میزان012 پس از شش هفته .کاهش پیدا نکرده است (۲۴). از طرف دیگر برخی محققان نتایج دیگری بدست آورده و اظهار داشته اند میزان اولیه 2012 عاملی مهم در تغییرات بعدی آن است و هرچه اين میزان بالاتر باشد کاهش آن چشمگیرتر است (۱۹). همچنین تحقیق حاضر نشان داد تغییراتی که در گروه مکمل- تمرین اتفاق افتاده است متفاوت با دیگر گروهها است. در سه نوبت اول» افزایش در 21۹۳ روی می دهد (سه نوبت اول مشابه با گروه تمرینی و مکمل است) اما در نوبت چهارم کاهش معنادار و در نوبت پنجم کاهش غیر معنادار اتفاق می افتد. با مقایسه کردن آن با نتایج وود تم #شايي‌پظان مصرف مکمل را دلیل این کاهش قابل توجه در گروه مکمل - تمرین.دانست. به نظر می‌رسد به منظور تأثیر امگا-۳ بر 67۹ بایستی به مدت زمان مصرف مکمل توجه داشت؛ چرا که در گروه مکمل -تمرین مشابه با گروه تمرینی در سه نوبت اول افزایش مشابهی اتفاق افتاده اما در چهار هفته دوم به مرور میزان 7 دز این گروه کاهش بقل انسگه مقاس. هیا هص شد مصرف مکمل ۳۸ و ۸ توانسته است تا حدودی مانع افزایش التهاب شود و در نتیجه نیاز به افزایش ترشح 0۳ نتایج تحقیقات نشان داده: استپ ورزش‌هششکن. ات باغت آسیب اغقلانی آذر سطح میکروسکوپی (ریز) شود و در نهایت منجر به التهاب گردد (۲۵و۲۶). نتایج برخی از پژوهش ها نشان داد با افزایش شدت یا مدت فعالیت ورزشی» میزان این آنزیم افزایش می‌یابد و در واقع رانظه مسقطیمی سینشدت ورمست با سلطج 68 وجزه دازد ۷۳۸۸۲۷۵ در تحقیق حاضر پایین ترین میزان کراتین فسفوکیناز در نوبتهای مختلف در گروهی دیده شد که تنها از مکمل استفاده کردند. شاید به همین دلیل بتوان گفت کمترین.آسیب عضلانی در این گروه اتفاق افتاده است. همچنین با مقایسه کردن میزان 0۳16 در دو گروه تمرین و مکمل-تمرین مشخص شد میزان این آنزیم با مصرف مکمل در پنج نوبت تغییر معناداری پیدا نکرده, اما در گروه تمرین میزان 081 در دو نوبت (نوبت سوم و چهارم) افزایش معنادار پیدا کرده است. بنابراین اذامه این افعالیت برای دو ماه تتوانسته اسست از روقه اقزایقنی, آن جلوگیری کته (غدم سازگازی به تمرین). از آنجا که برنامه تمرینی دو گروه تمرین و مکمل-تمرین یکسان است. می‌توان گفت مصرف مکمل توانسته است مانع افزایش 2876 شود. در همین زمینه برخی تحقیقات این موضوع را تأیید می‌کنند. بنابراین وسعت و دامنه آسیب در فعالیت ورزشی به عوامل مختلفی از جمله مدت. شدت» نوع ورزش» جنس و سطح آمادگی جسمانی افراد بستگی دارد (۲۵۰۱۲ و۲۹). در نهایت می‌توان گفت مصرف مکمل در دو گروه مکمل و مکمل-تمرین باعث کاهش و 3-3ع8 6 0۳۵82-6/0 6 ماعنل ۵۶ عاعمعه 3۵02 .(2006) .۸.2 ,05لا ممصهنگ ۰ 4 80 .2865 ععنل عنصوحط 1۵۳ کمن ناصصز تمصمخاخه ناهد عناعصعع وصه ۲۳6 40 ,ص۵0 3ص مکفنضه اد ههجاوم قحد .(2006) ب .8 ,تعفلقه) . ۰ -01(:15055 50 6) 83 2۳۰ 0 7 ۶و۸ دنل بو رمامصصحاکصز (2008) یله 6۲ ۰ مصقصطکامکا 1۰ ,ق۷۷۵2 .3 ,70265 کل ,ص36 .5 ,عنال۸ .ل ,073065 . -196:124 .0۳0ع27 7 بکنوو0[ع5 6اه فصه عاناع رو ع 5ص صز 17-صفای 136710 .له 6۲ .8 ,0صن11ع0ن8 .ی ,00016953 :0 بف[[ع05ظ :36 رصعتعل) سل ما09 سا مفل[ع103 . 0مانطانططز عجه 0صه کزووجعاعی عام‌ ادن موه علای 17 «عماعط-71 (2009) دول مصه عان0ه ۵ کعک ص600 عصفامار0 (2008) سل معفط .10 ,اعاق8 ۲۷۰ بمصقلاعاعه) . -104:1697 .[910ر 2۳ احردی۸ 7 .کزده 5016 6 ماه هز ععن‌جعه ۶ 1۳۵36۳۲ 0صه 2۳6۷0۵ 6ط1 (2008) شک ,ط5066 ۷۵0 ی مط850اق 110 .۰ بل 6۲ .8 و8100 8۰ رونلنگ 8 رعانط/ م۸ ,10۳0 .0 متعطفما0 .7 ,13000636 ۰ ,36۳ .8 ,037۳۵0 .۸ ,0006101-1611 1۰ رصع 116 کل ,ق160۲ . 17 نامگ . 6۳ 1000-0۳ عامصوم کعای‌مطمصه1 1317 صمصت" (2007) له ا .26 13:1173-150۰ .77620 7701 بط0امصصهاکص صعاکرک کو 6۳ تمصع وصه صمناص‌عنل 040 (2010) ما ,5016067 .کل ,85161 .ل ,10630306 کل (ت6قق100 1۰ ,10۷06 ۰ ب[006 هططاعه ماس ه حز لام 1 راداو ععصقطحه عکنجمجه عزطامعه که 500۹6 0 .(2010) .5.36 ,فص طاعق11 8 .34 ,160۳۵ .5 ما50 ۳۰ رفن55۵6 .7 مفتققام6 .10 عط لمصهه مصفعهام عطا صز 5اعع1 17سا[ لمصه ,سلاطا کعش۳ عصنصندی مه  تأثیر هشت هفته تمرینات شدید غیرهوازی و .... ۱۷ ماما طازم ۷۵6۵ رز کال موعل 00 000اط ندعطاموعم ۵۶ صقامص من 11-7 ۶ عصتاعنعدی عصفامای عمط آمجمد ۸ (2007) بابک وصقطع. 6 ,ع 11.100 6 عناه ععقلنای صصعی صز کععصقطع (2009)ک01 منک .۷.37 بععا .11.3 ,1619 .12 8 ۵ ۲10 یز قط60-قط هصعهام وصه 02۴ مصعکدام ,ر002/2) صزعاممم 2 7 ۳ ۳366۰ (ا 200) ماه تفص‌حلی هه قصه رصع 42.195) صمطاه‌فه ه صز ععصفاعنل 3:15 (2009) ۳۰ ,عصنلنگ .0 .7 موتقصلز۷ 1 .3 مطگنط132 ۷۰ ,1۵۳۵06 17 ق1020 .13 40 0۳۵00 17سا11 ۵۵ 5۵۲5 عکنجعره کنام5060 0ص ۵0626 عانود ۶و 4 - 219 :8 .1/60 0۳۵ 5016 50075 ]0 7 بعام۲ 60صن2 از ۳6۹000۶6 راصح از 676۳056 006۳210-1167 و ]۳1 (2010) سا عطق 36۰ منع۵2۵ط .27 مصعلانه5 .14 عناه‌طاهنل 2 ع0 با حز صمفعص؟ اعنا‌طامفده عنادمش۸ فص صنعامتم عناهعس6 مصعقام 0۳626 (2009) با ,کنناع 8۰5 ,ص00 0۰ ماعنا و3 ,310۳۵120060 6۰ ,[[ع ۳0۵7۳95 .15 و 31100 (2002) .1.۸ ,3/0 سا ,صئلاه8 .3 .8 ,ااع 82 8۰ .6 ,قااق ۷۷ 0.60 متق00 .16 ۳06۵ 0-۳6200۷6 وان نازدمدمکحطاونط هصففقام ۵۳ لنه طعگ فص صناقاعه 210۳۷ 48:877-883 06۰ 0100 .ازد6 0 آومعکز دزی کله دز توص صذ کصمناد ص06 و77 (2005) .5 :51006 بش۸ ,826016100 8 ,113706 3 ولطقع60 .8 ,ص00 .17 51001031 دلعاز1-اعد۳ 10 دمناقلوندم26۳ نا کععخمعط وصنصنه خصصک وازعطد6 13 و160 ع3/۵100[6 :1616 (2008) 1۰ م560 1386030-1120 8۰ ,51602867 نآ مفقهله1 .18 ,-06 ۳681913 ۶و دنناد ۵طا ۶۵۳ کدمناد ۳0 عمجم لمعفعوطام هه ,۲۲ .7 ما5 ۰ظ ,انم طاک-ع روت 8۰ بعزتصععل0 3 .6 مطکتعهشآ ۰ مصعط6 .19 40 0213۵5 رگد مامخاه کازطنطص وصععطا 23سآتنع۸ (2006) یله 6۲ 1۰ 6۰- 1160:1317 .7۷689 011 7 معنانا عولط معجه ع هنماد کعامزاعصج 131607 6 عبرم ۶و ماه ۵ط1 (2009) 1۰ منامناآ ۰ ووصقلا ۰ ,نافلا 1۰ ,1580 .20 98-3 :(7)2 .۳1۸ [ع5 ۳۵۲ 7 .و[ع 16۷ صنعاممم 0-۳626 هه هاع0 16 صنصعد ۵۳6۲5 ماهس صقاگص ۵۳ وصنصنده معنضجمیم او اما (2008) .7 بعق 36 .21 باق 6۲ ۷۷۰ ,۳۳۵66 .7 ,کلعتصصتات0 .0 مق6ام102۵ .10 ,[[556ن38 .10 ,3/0350 .3 ماناامگ1 .22 ۳۵۵66 ,کل ۳عب۵۳ ععصهاکاده / زانط نجم1؟ امد خاط ,کعکن‌جمره عزطام‌مه۸ (2006) آن500مطل روم 0صه ,82/7 ,کععل ما ط-[ها0۸] 6سا فده 650 ۶و 130606006 ,11-18 6 طجز ۲۵۷9105 «وزم اک ۵ط) ,17117 ۶و ومتعنط کعط ۸ (2007) سا مصقصصنعاک .23 .0.13:139-15ع/1 7701 .6عقصعل عفن مهن مصلای 1 اه کزحعطامصوط 1171/1772 6-6 0۶ 10۷65 مصعقام 05 عصنصندم مکنضجمه کم مانط (2005) یلد اه بش۸ ,م1 24 :7071۵16 77607 ۳۳۵ و500 جلنسج۲ 13۳۴31۸6۳ عطا ناه وطتامعط صز صتعامتم 4 عاع‌ائه ما۸0 (2008) .8 بنصااه5 .7 مناهززه1 .37 مقصقصط ۴۵ ۳۰ مقنصنصفصطحط .25 7 1۵۳ 1300۲5 عاعز فص همع صصعک ۵۳ کععنجعم ععصفماعزده هه عزطامعج ,و0صنطاط ما7 بش۸ مق0اصنا(م1 ۳۰ ,08 0ام2کاهگا 36۰ مققاه۳ه1 1۰ ,کوانا ۵ له اوعد ۷۷ .26 ۵ ۲6۶00۳۶6 عصفامای مصکقام عطا ماد کاصعل‌نجمخص۸ (2003) ۰ ,دهم 65 لهعز ردام ناهن توص گم ععصعاکصذ عط1 (2008) بل اه 36 مفافتمعزه ۸02 27۰ 5 م1۵۵۳ دز دیمع روطع0 عنما‌ها هه ناه تحص صنعی مفعع50 0۳ 66اعع «ععاننگ (2011) 30 ,۳2۵۲ بک وقانصطک ۷۷۰ ,فق09ط1 بش۸ ق۸16۵ .28 07 1 6[ یک 11247 ۷۳۵۳6۰ 0۵8 10۷65 صنعامتم 0-۳626 کع ۵ عحنجعه سا ,21/80600305 کل ,2105۵43 .26 ,11006 .6 ۷/۵180 کل مفغانسناک .7.37 ,29.266 37-75 ,(37)5 36۲۰ 2 50۳ 1 500671 6 (0ع77 مه ناه لنطامو اعد ۵1 1236۲5

هدف از انجام این پژوهش، مطالعه مصرف امگا-3 و فعالیت ورزشی شدید غیر هوازی بر برخی عوامل التهابی در موشهای نر است. به همین منظور160سر موش نر از نژاد سوری با میانگین سنی2 ماه و میانگین وزنی 3±36 گرم انتخاب و به چهار گروه کنترل (40 سر)، مکمل (40سر)، تمرین (40 سر) و مکمل –تمرین (40سر) تقسیم شدند. در ابتدا 10 سر موش از هر گروه جهت تعیین مقادیر پیش آزمون متغیرها کشته شدند. برنامه تمرینی شامل هشت هفته و هر هفته شامل سه جلسه دویدن روی تردمیل بر اساس سرعت، شیب و مدت زمان دویدن بود. هر روز به مدت 8 هفته مقدار 2/0 میلی لیتر امگا3 به موشهای دو گروه مکمل و مکمل -تمرین خورانده شد. برای اندازه گیری سطوحIL-17، CRP وCPK از 10 سر موش هر گروه، نمونه خونی گرفته شد بدین صورت که هر دو هفته یک بار قبل از شروع تمرینات و پس از پایان تمرینات (پنج نوبت). برای تعیین تفاوت بین گروهها از روش تحلیل واریانس تعاملی (ANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت معناداری در سطوحIL-17، CRP وCPK در بین گروهها وجود دارد. همچنین آزمون تعقیبی نشان داد این تفاوت بین گروه تمرینی با گروههای مکمل و مکمل – تمرین است (p<0.05). نتایج کلی نشان می دهد در زمانی که فعالیت ورزشی شدید غیر هوازی انجام می شود، مصرف مکمل امگا3 یا باعث کاهش و یا حداقل منجر به کاهش شیب افزایشی فاکتورهای التهابی می شود.

427739

همچنین این کتاب» انباشتی پیرایه نشده از نقل‌قول‌های طولانی از اعضای کانون است و نویسنده» خاطرات اشخاص گوناگون را برای ارائه یک روایت جامع و منسجم» نقد و بررسی نکرده است. (نقره‌کار ۲۰۰۲/ ۱۳۸۱ ج۲: ۱۴۹) در کنار این تحقیقات» برخی اعضای کانون نیز به انتشار خاطراتشان از این نهاد فرهنگی اقدام کرده‌اند که در اين میان» کتاب س رگذشت کانون نویسندگان نوشته محمدعلی سپانلو از همه جامع تر است. اما پرخی اعضای کانون» نقدهایی جدی به محتوای آن وارد کرده‌اند که از جمله مهم‌ترین این افراد می‌توان از رضا براهنی و فریدون تنکابنی نام برد. تنکابنی این کتاب از آنجا که کاملا یک‌طرفه:است و آقای سپانلو هرچه دل تنگش خواسته گفته» چندان مستند نیست. اساس این کتاب بر تئوری توطئه بنا شده است و نویسنده می‌خواهد به خواننده چنین القا کند که از روز نخست تشکیل کانون نویسند گان ایران» به آذین و دواشتانش (البته به دستور حزب توده ایران) به قصد توطئه و خخرابکاری به کانون آمدهبودند! (تنکابنی ۴۲۶:۱۳۸۳). وجه تمایز پژوهش پیش‌زو این است که از روایت‌هایی بهره برده که پس از چاپ این تحقیقات منتشر شده و نویسنده کوشیده ات در حد توان» یک روایت تقریبا جامع درباره علت تشکیل کانون نویسندگان» تاکنون به مواردی اشاره شده که عمومیت یافته و پذیرفته شده است. برخی نویسندگان اصلی‌ترین علت تأسیس کانون نویسندگان ایران را واکنش آنی روشنفکران و اهل قلم غیرحکومتی» به تشکیل «کنگره ملی شاعران و نویسندگان ایران» که قرار بود در بهمن ۱۳۴۶ با حضور فرح پهلوی برگزار شود دانسته‌اند (قبادی ۱۳۸۳: ۲۴۵؛ سپانلو ۲۰۰۲: ۱۲). دولت با این اقدام در نظر داشت افکار و اندیشه‌های اهل قلم را در جهت منافع و اهداف حکومت هماهنگ کند (بیگدلو ۶ ۷۵ بر اساس گفته شمس آل‌|احمد» نخستین بار برادرش یعنی جلال» ضرورت کناره گیری و اعلام موضع در برابر اعلام تشکیل کنگره جهانی نویسندگان در تهران را ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی بیان کرده بود (آل احمد ۱۳۶۹: ۳۲۲) با تحریم آن» کنگره از سوی عده‌ای از نویسندگان در منزل داریوش آشوری برای تأسیس این نهاد» اولین قدم برداشته شد (پروژه ملی تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر گفتگو با داریوش آشوری ۲۰۰۹: ۵). بااین‌حال» با تدبر بیشتر در تأسیس آن» می‌توان عوامل دیگری را نیز در آن دخیل دانست. ازجمله این عوامل» تشکیل نخستین کنگره نویسندگان ایران در انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی بود که نمونه‌ای هر چند ناکافی برای تأأسیس کانون نویسندگان به شمار می‌آمد. اگرچه کنگره تویسن دگان ایرات ذر فضای انسیا باز سباسی پس, او سقوط رضاشاه بذر سال ۵ شکیل قدبو تفریبا تقابلی با جا کیت نذاشت و ار حور تخست‌وزیر وقتا (قوام‌الدوله) برگزار شده اما مباحثی از سوی سخنرانان این کنگره به‌ویژه کسانی چون احسان طبری» ناتل خانلری و عبدالحسین نوشین در نقد سخنان علی اصغر حکمت که از کارگزاران برجسته فرهنگی دوره رضاشاه بود مطرّح شد که افزون بر نقدهای ادبی» فضای خفقان و سانسور به چالش کشیده شد (نخستین کنگره نویسند گان ایران ۱۳۲۶: ۴۱). در دوره دیکتاتوری فشار پلیسن و سانسور به حدی شدید بود که ذوق را در دل‌های نویسند گان*وشاعران خاموشل ؛می کزاه. آشهربانی دستور می‌داد که اشعار غم‌انگیز ممنوع است و همه.باید در شعر خشنودی و رضایت را بیان کنند. حتی در آن زمان شاعری در وصف جنگل شعری سروده بود و پلیس به بهانه آنکه عمکن است این همان جنگلی باشد که میرزا کوچک‌خان در آن بوده استگانشار آخ شعر را اجازگداد. در چنین وضعیدبیات نمی‌تزاست تار يخ‌نامه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ رواج یابد و رواج نیافت و نکاتی, که سخنران [آقای حکمت] فرمودند ۱۶۰ هیچ یک در ترویج شعر و ادب موثر واقع نگردید (نخستین کنگره نویسندگان مهم‌تر از فضای نقادانه این کنگره که الهام‌بخش مژسسان کانون نویسندگان می‌توانست قرار گیرد بند آخر قطعنامه کنگره بود که بر «تلاش پیگیر برای به وجود آمدن تشکلی فراگیر برای دفاع از نویسندگان به صفت نویسنده» تأکید داشت. جلال آل‌احمد نیز از مدعوین این جلسه بود و به گفته برخی در این جلسات شرکت کرده بود (میرعابدینی ۱۳۶۹ ج۱ :۱۲۶-۱۲۱)» اما عده دیگری معتقدند وی حضور نیافت (براهنی ۲ بااین‌همه» برای تشکیل کانون نویسندگان ایران احتمال تأثیرپذیری آل‌احمد از این کنگره وجود داشت. با همه این اوصاف» برخی معتقدند که نباید کنگره نویسندگان ایران را سرآغاز مناسب برای کانون نویسندگان ایران دانست؛ چراکه به‌دلیل حضور دولتمردان در آن گردهمایی» شائبه نداشتن استقلال در آن هر چند کمرنگ مطرح است (عنقایی ۱۳۷۸: ۴۰-۳۹) این موضوع اگرچه درخور تأمل است» اما محتوای سخنرانی‌ها که بخشی .از آق آورده له قریبا استقلالرای نویست کات رامی رساند در مجموع» کنگره نویسندگان ایران در سال ۱۳۲۵ پیش زمینه ذهنی مناسبی برای نویسندگان فراهم کرد و با اقدام حکومت پهلوی برای برگزاری کنگره نویسندگان» زمینه عملی آن نیز تقریبا فراهم شد. البته باید به بی‌اعتنایی اعضای موسس کانون نویسندگان به انجمن قلم ایران که درسال ۱۳۳۶ از سوی زین‌العابدین رهنما تأسیس شد نیز اشاره کرد. نزدیکی و همکاری زهنما با حکومت پهلوی و حمایت دولتمردان از این انجمن» تبلیغ دستاوردهای حکومت پهلوی از سوی؛این نهاد فرهنگی و در کنار آن حضور شخصیت‌های دولتی؛در برخیی جلسات مجمع انجمن (رنجبر عمرانی ۱۳۸۶: ۱۰-۹ سبب عضو نشدن و شرکت نکردن بسیازی از شخصیت‌های فرهنگی در آن شده بود. بنابراین افتراق و دوری ازآین انتلان نیزانگیزه دیگر اعضای موسس کانون نویسندگان بود تا با تأسیس انجمن مشابهی مخالفت خود را با برنامه‌های انجمن قلم اعلام کرده باشند. افزون بر این موارد زوایت یگانه‌ای"دراین باره است که گویا ابتدا طرح تحریم کنگره نویسندگان از سوی جامعه سوسیالیست‌های ایرانی در اروپا آغاز می‌شود و پس از آن آل‌احمد به فکر راهاندازی کانون وامضا گرفتن از نویسندگان در تحریم کنگره می‌افتد (جلال آل احمد به روایت اسناد ساواک ۱۳۷۹: ۸۷). روایت دیگری که مژید این مطلب است و تأثیرپذیری نویسند گان ایرانی از تحولات بین‌المللی را نشان می‌دهد., مجموعه رخدادهای بین‌المللی اعتراضی در جهان است. از جمله این حوادث. جنگ‌های استقلال‌طلبانه در کشورهای جهان سوم» اشغال انجمن ادبی محافظه کاران در فرانسه به دست جوانان بود (امیری‌نژاد و فرجی ۱۳۹۴: ۲۰۶-۲۰۵). ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ درنهایت» روز اول اردیبهشت ۱۳۴۷ پس از امضا و انتشار بیانیه‌ای در پاسخ به دعوت برای کنگره نویسند گان و شاعران از سوی ته نفر (محمدعلی سپانلو بهرام بیضایی» داریوش آشوری» فریدون معزی مقدم» جلال آل احمد» اسلام کاظیمه اسماعیل نوری علا هوشنگ وزیری و نادر ابراهیمی) (اکبریانی و مجاهد نقی ۲۵۷-۲۵۶:۱۳۹۵)» کانون نویسند گان ایرات در کخانه لا ال‌انحسن رسما فمالیرت ودرا آنقاز کرد (روژتانه کیهاق ٩ شهریر ۵۳۵۷ در بخشی از بیانیه» دخالت‌های مستقیم و غیرمستقیم حکومت در کار مطبوعات» کتاب و نشریات و دیگر زمینه‌های فعالیت‌های فکری و فرهنگی محکوم شده بود (اکبریانی و مجاهد بنابر پیش‌بینی اساسنامفگ ۴۹ تن از امضاکنندگان بیانیه اول اسفند ۱۳۴۶ - که در جلسه حضور داشتند - هیأت موسس نامیده شدند و از میان آنها کمیسیونی مأمور شد که مقدمات انتخابات هیأت دبیران کانوّن#زا مطابق" اساسنامه فراهم آورد (جواهری گیلانی ۱۳۸۱ ج۳: ۴۹۲). در جلسات کانون» جلال آل احمد» سیمین دانشور» نادر پوره آشوری» ساعدی, سپانلو نوری"غلا ابراهیمی و براهنی حضور دائمی داشتند (اوجی ۹ ۳۰۵). بااین حال» فعالیت دو شخصیت برخسته. یعنین جلال آل‌احمد و به‌آذین (اعتمادزاده) در کانون که به لخاظ فکری نیز چندان"قرابتی با هم نداشتند (عظیمی و طیه ۱ ۱۸) اما رویارویی و مخالفت با خاکمیت آنان را در کنار هم نشانده بود» در عضوگیری و استواری پایه‌های این حرکت فرهنگی تأثیر به سزایی داشت. جلسات کانون در تالار قندریز (رویه‌روی دانشگاه تهزان) تشکیل می‌شد و سخنرانی‌های ماهانه از آذر ۱۳۴۷ با سخنانی درباره آزادی بیان از سوی به آذین» آشوری و رضا سیدحسینی کانون نویسند گان از بدو تشکیل به‌دلیل جمع ناهمگون» مستعد اختلاف و درگیری بود. شرح بگو مگوهایی که پیش از شکل گیری این انجمن در خانه سپانلو میان جلال آل‌احمد و نادر ابراهیمی [ختم به خیر شد] و غلامحسین ساعدی و چنگیز پهلوان [جنجال برانگیز شد و هر دو به قهر از جلسه بیرون رفتند] (سپانلو ۲۰۰۲/۱۳۸۱: ۱۷-۱۵) نمونه‌هایی از این اختلافات بود که درنهایت و در ادامه فعالیت کانون» به تحدید اثر گذاری این نهاد بررسی پیشینه سیاسی و گرایش‌های فکری بیشتر موسسان کانون نشان می‌دهد شکل گیری چنین انجمنی هر چند در آغاز با اهداف غیرسیاسی بود و مخالفت با سانسور و خواستن آزادی دو شرط اصلی در اساسنامه آن بود (اکبریانی ۱۳۹۳: ۹۸) به تقابل با حاکمیت انجامید و رنگ و بوی سیاسی گرفت. درهمین‌راستا و بر اساس مندرجات نمودار زیر با بررسی مشخصات حدود ۲۰ نفر از ۴۹ امضا کننده اساسنامه کانون» قریب به اتفاق آنان» گرایش‌های سیاسی داشتند: نیمی از آنها عضو حزب توده» شش نفر عضو جامعه سوسیالیست‌ها چهار نفر گرایش‌های ملی و در مجموع شانزده نفرشان اندیشه‌های چپی داشتند. افزون‌براینها قرار گرفتن جلال آلاحمد در رأس کانون به‌ویژه پس از تغییر گرایش فکری و سیاسی‌اش و نگارش کتاب غرب ردگی» در افزایش حساسیت حاکمیت به کانون موثر بود. به‌جز آل‌احمد که در اواخر با گروه‌های سیاسی مذهبی» رفت وآمد داشت, از فعالان مذهبی کسی به عضویت کانوندزنيامد. درباره عضویت آنان» آلاحمد در یکی از جلسات عمومی کانون» از تمایّل عداه‌ای از نو ند گان مذهبی برای پیوستن به کانون سخن گفت و نظر اعضا را جویا شد اما به آذین عضو برجسته کانون» گفته بود اگر به‌طور انفرادی وارد شوند» مشکلی,ندارد:اما به‌شکل.یک «فراکسیون» نمی‌شود؛ که در نهایت عضو نشدند و دراین باره) دیگرواصحیی نشکه نو ۲۰۰۲/۱۳۸۷ ۳۰). گان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت پهلوی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ نخستین فعالیت‌ها؛ صنفی و بر مدار حمایت از آزادی بیان نخستین بیانیه کانون نویسندگان پس از اعلام موجودیت آن» که باعنوان «درباره یک ضرورت» شهرت يافته بود (آل احمد ۱۳۶۹: ۳۲۵) نشانه‌هایی از نخستین فعالیت‌های اعضای کانون دارد. یکی از دو پایه اصلی این فعالیت‌ها دفاع از آزادی بیان بود: با توجه و تکیه بر قوانین اساسی ایران (اصل ۲۰ و اصل ۲۱ متمم قانون اساسی) و اعلامیهئ جهانی حقوق بشر (ماده ۱۸ و ماده ۱۹)» آزادی بیان شامل هم انواع آن» اعم از کتبی و شفاهی يا به کمک تصویر است. یعنی نوشته چاپی» سخنرانی» نمایش فیلم و رادیو و تلویزیون. هر کسی حق دارد به هر نحوی که بخواهد آثار و اندیشه‌های خود را رقم بزند و به چاپ برساند و پخش کند. مقامی که رعایت این حق از او مطالبه می‌شود قوای سه‌گانه کشور است و همه صاحب قلمانی که در راه به‌دست آوردن و صیانت این حق می کوشد. می‌توانند با قبول مفاد این بیانیهاذر کانون نویسندگان ایران نام‌نویسی و شرکت کنند». دوم: «دفاع از,منّافع صنفی اهل قلم بر اساس قانون یا قوانینی که در حال» آینده» روابط میان مولف و ناشر یا سازمان‌های عامه‌ی کشور را به نحوی عادلانه معین و تنظیم. کند»(مجله کتاب جمعه ۱۳۵۸: ۵۷). ناگفته پیداست که هر دوی.این فغالیت‌هایافرهنگی بلاغلت تحت کنترل درآمدن فضای سیاسی و اجتماعی جامعه به‌ویژه پس از واقعه ۲۸ مرداد ۰۱۳۳۲ کانون را در مقابل حاکمیت قرار می‌داد و به همین علت کانون نتوانست مجوز ثبت دریافت کند و تا پایان دوره پهلوی» مجمعی غیررسمی باقی ماند. حکومت پهلوی که از دادن مجوز به کانون سر باز زده بود» به دستگیری و زندانی کردن برخی اعضای کانون» تهدید و ترساندن و جلوگیری از نگارش تعدادی دیگر رو آورد و امکانات فعالیت کانون را محدودتر کرد. ابتدا بازداشت فریدون تنکابنی رخ داد و سپس در اعتراض به دستگیری او سپانلوه رحمانی‌نژاد» سلطانپور و به آذین زندانی شدند (شروقی ۱۳۹۳: ۱۴۰). بااین‌حال» جسته و گریخته جلسات کانون در خانه آشوری و بعدها تالار قندریز ادامه داشت (پروژه ملی تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر: گفتگوی با داریوش آشوری. (۲۰۰۹) نوار دوم ۴۱) تا اینکه با تشدید فعالیت‌های مسلحانه علیه شاه و سرکوب بیشتر مخالفان» ادامه‌دار شدن اختلافات درونی کانون و درنهایت مرگ ناگهانی جلال آلاحمد  در شهریور ۱۳۴۹ فعالیت‌های کانون بعد از دو سال و نیم از آغاز به محاق رفت. اعضای کانون در فاصله سال‌های ۱۳۴۹ تا اواخر سال ۱۳۵۵ به‌طور پراکنده در انجمن‌ها و محافل متعدد به فعالیت فرهنگی و هنری (ادبی) خود ادامه دادند. برای نمونه اعضای کانون در دهه ۱۳۵۰ شرکت در برخی جشنواره‌های رسمی و نیمه رسمی با هدف خط ضد رژیمی دادن به آن بود. برای نمونه شاملو که برنده دومین دوره جایزه فروغ فرخزاد بود» با حضور در این مراسم» از ضرورت آزادی بیان و نقطه نظرهای مشت رک با جلال آل احمد در این موضوع سخن گفت (محمدعلی ۱۳۷۲: ۷۲-۶۹). بااین‌همه» وی مدعی است که در دهه ۱۳۴۰ صرفا به‌دلیل انتلاف سیای با جلال آل احمد همراهی کرده ‏ وگرنه جهان‌بینی خود را متفاوت از او می دگل ۱۳۷۳ ۶۷-۶۶). همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد در ای "سالک‌ها جسته و گریخته برخی اعضای کانون با انتشار تألیفاتی با محتوای سیاسی با برخورد حاکمیت.پهلوی روبه‌رو می‌شدند. یکی از مهم‌ترین این افراد غلامحسین ساعدی بود که؛از آغاز.تأسیس کانون نویسندگان ایران» در این نهاد فرهنگی فعالیت داشت واوزنه سنگینی"محسوب می‌شد تا اینکه در سال ۵۳ پس از اینکه بارها به علت فعالیت‌های سیاسی و نوشته‌های سیاسی دستگیر شده بود» این بار به زندان اوین فرستاده شد (اسدی ۱۳۹۷: ۱۷-۱۶). شاملو که در لندن دوره‌ای را با ساعدی گذرانده بود» از آثار بسیار سخت و جبران نشدنی شکنجه‌های جسمی و روحی ساعدی در زندان اوین تحت حکومت شاه ,سخن ی کید (محمدعلی ۱۳۷۲: ۳۷). از اواخر سال ۱۳۵۵ نویسند گان, کاتژن در قالب ای انجمن مسجذدا فقالیگ‌هایی را آغاز کردند. در این سال تعدادی از اعضای قدیمی کانون و تنی چند از نویسندگان و پژوهشگران (علی اصغر حاج سید جوادی» باقر پرهام» اسلام کاظمیه؛ منوچهر هزارخانی و شمس آل‌احمد) در دیدارهایشان توافق کردند که کانون نویسندگان را مجددا فعال کنند (نقره کار ۲۰۰۲/۱۳۸۱ ج۲: ۳۳). سلسله نامه‌های اعتراضی علی اصغر حاج سیدجوادی» نخست به هویدا نخست وزیر وقت» (تابستان ۱۳۵۴)» سپس به معینیان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی و در نهایت در اقدامی بی‌سابقه به شاه در (۴ ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ دی ۱۳۵۵) (حاج‌سیدجوادی ۱۳۵۷: ۱۵-۲؛ خسروپناه» ۱۳۹۷: ۱۲۰-۹۷) در تهییج اعضای کانون به نگارش نامه‌ای اعتراضی به نخست‌وزیر دز سال ۱۳۵۶ موثر بود. بدین‌ترئیب» نویسند گان عضو کانون دو نامه سرگشاده به هویدا و یک نامه به جانشین او آموزگار نوشتند. آنها هميشه بر این نکته اصرار داشتند که کانون نویسندگان» کانونی صنفی است اعضای کانون در نامه‌ای سرگشاده به هویدا (۲۳ خرداد۱۳۵۶) فعالیت علنی خود را آغاز کردند. آنها در این نامه که حدود ۴۰ امضا را در برمی گرفت» خواستار رعایت مواد قانون اساسی در رابطه با آزادی اندیشه و بیان و توجه به رشد و شکوفایی فرهنگی و خلاقیت‌های فکری در جامعه شدند؛ همچنین به خفقان کشنده‌ای که در سراسر کشور حکمفرما بود» اعتراض کردند. به فاصله چند روز از این بیانیه» کانون» به مناسبت درگذشت علی شریعتی» اعلامیه‌ای در ۲۹"خزداد,1۳۵۶ منتشر کرد (نقره کار ۲۰۰۲/۱۳۸۱ ج۲: ۳۷). مدتی بعد و در ۲۸ تیر همان سال» دومین نامه سرگشاده کانون نویسندگان به امضای ۹۸ نفر از صاحبان قلم انتشار. یافت و در آن ضمن.اعلام مطالبات همگانی اهل - رفع هر گونه مانعی در راه تأسیس محل پااباشگاهی برای اجتماع اعضای کانون» - انتشار نشریه از سوی کانون تویسندگان ایران و توزیع بلامانع آن در سراسر کشور. کانون که همواره بر موضع صنفی خود. پافشاری منی کرد پس از این نامه» ۷ شماره بولتن و ۲۲ بیانیه منتشر کرد (خسروپناه ۱۳۹۷: ۲۱۹). هویدا به هیچ کدام از نامه‌ها پاسخ نداد و آنان را جمعیتی وابسته به بیگانگان دانست (کانئون نویسند گان ایران به روایت استاد ساواک ۱۳۸۲: ۲۲۷-۲۲۶). درواقع وابسته نبودن به هیچ نهاد و سازمان دولتی یا غیردولتی یا هر گونه حزب و گروه سیاسی از اصول اولیه کانون نویسندگان بود که اعضایش بر کانون نویسندگان که از آغاز سال ۱۳۵۶ و با انتشار بیانیه‌های متعده بار دیگر جان تازه‌ای گرفته بود» در ۱۴ مرداد ۱۳۵۶ به مناسبت سالروز مشروطیت, با انتشار بیانیه‌ای ادعای دولت را که قلم آزاد است» به شدت رد کرد و طی این بیانیه نام ۱۲ تن نویسنده» محقق» نمایشنامه نویس و شاعر را ذکر کرد که به جرم نشر افکار و عقاید سیاسی و اجتماعی و دینی خود در حبس يا تبعید به سر می‌بردند (علوی ۱۳۸۵: ۴۴۸). کانون در تاریخ ۲۷ مرداد نامه دیگری به نخست وزیر جدید (آموزگار) نوشت و در آن یادآوری کرد که دو نامه کانون بی‌جواب مانده است. این نامه با امضای ۹۰ نفر از شاعران» نویسندگان» مترجمان و پژوهشگران خطاب به جمشید آموزگار منتشر شد ومجترای آق‌است ریما شببه نامه آرسال و بو بدا برد ا(روزنام اطلاغات ۳۵۷ 1۹, برشجی پیتان کارآمد.شب‌های شعر رگونه رآملبزگزاری شت: تما اقر دی ۱۳۳۷ می‌داننن و معتقدند این رخداد نخستین گردهمای, بزو گت" کانون نویسندگان بود که در تالار دانشکده هنرهای زیبا تشکیل شد (سپانلو ۱۳۸۴: ۸۰). برخی نیز شب‌های شعر خوشه که در باشگاه کارمندان شهردلوظ چیه ماه بیش رامش #فی‌گداشت نیما برگزار شد؛ زمینه شب‌های شعر گوته برمی‌شمارند»(براهنی:۲۲۹::۱۳۶۹) چنین به نظر می‌رسد» هر کدام از این دو رخداد و افزون بر؛آن» فضای سیاتی و اجتماعی متأثر از رویدادهای بین‌المللی در شکل‌گیری شب‌های شعر گوته تأثیرگذار بوده است. به‌آذین» به فعل و انفعالات کانون‌های بین‌المللی» بستر شب‌های شعر گوته دانسته و معتقد است سیاست حمایت از حقوق بشر کارتر زمینه زا بزای گشودن فضا مناسب کرد و در این میان انستیتو گوته (انجمن فرهنگی ایران و آلمان) با استفاده از این فضا و به وساطت خبرنگار روزنامه کیهان» خواستار همکاری" کانوّن نویسندگان ایژان برای برگزاری جشن سالانه شب‌های شعر خود شد. (اعتماد زاده ۱۳۷۲: ۶۸) دراین‌میان» اما نقش هانس بکر رئیس انستیتو گوته در سال‌های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۶ و علاقه بسیار زیاد او به فرهنگک و ادبیات ایران» در شکل گیری چنین رویدادی تأثیرگذار بوده است. هانس بکر آن گونه که خود اظهار کرده در سال‌های حضورش در تهران» به شب‌های شعر متعددی می‌رفته و با فرهنگک و ادب و هنرمندان ایرانی آشنا بوده است: «خیلی اتفاقی یک بار در یک شب شعر شرکت کردم و به شدت مجذوب این مراسم شدم. فارسی زبان بسیار زیبایی است؛ به‌ویژه برای ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ شعرخوانی؛ و دیگر شب هم باشد و مهتاب هم بتابد آدم را به وجد می‌آورد. با خودم گفتم من هم دوست دارم یک همچنین برنامه‌ای را در انستیتو داشته باشم. ما باغ بزرگی هم داشتیم و به این ترتیب ۱۹۷۲ اولین شب شعر را برگزار کردیم. بعد از آن سالی یک بار» ما شب شعر داشتیم و دو هزار نفر می‌آمدند» (مصاحبه ترسلی با بکر ۱۳۹۱). افزون بر اینها فعالیت‌هایی که کانون از آغاز سال ۱۳۵۶ و در قالب انتشار بیانیه‌های متعدد و به مناسبت‌های گوناگون منتشر کرده و طی آن تقابل خود را با حاکمیت پهلوی آشکار کرده بود» در اقبال عمومی به برگزاری چنین رویدادی و شرکت اقشار معترض در آن تأثیرگذار بود. چنانکه از برخی روايت‌ها بر می آید دانشجویان» معلمان و کارمندان بیشترین تعداد ش ر کت کننده در ده شب شعر را تشکیل می‌دادند که بر اساس برخی گفته‌ها ده هزار تا بیست هزار نفر بودند (براهنی ۱۳۵۸: ۶۳۰ علوی ۱۳۸۵: ۴۵۰). بنابراین خاستگاه اجتماعی عموم شرکت‌کنندگان» طبقه متّسط جامعه بود. در میان برگزارکنندگان و شاعران نیز از همه سنخ دیده می‌شد» علی موّسوی گرمارودی پیرو جریان اسلام گرا تا محمود بهآذین که یک توده‌ای شناخته شده بود» حضور داشتند. درباره جلسات شعر گوته و محتوای آن:کم‌وبیش روایت‌هایی بیان شده» بااین حال» درباره خواسته‌هاتی سیاسی شرکت کنایگال درولان کاس کمترسخن گفته شده است: چنانکه از برخی روايت‌ها برمی آید» بعضی از/خاضران در این مراسم» با پرده‌پوشی و غیرصریح بودن بیشتر برنامه‌های اجرا شده در این ده شب مخالف بودند. برای نمونه در آخرین شب برگزاری» در یکی از نامه‌های که به دست باقر پرهام رسیده بود» نویسنده آن این اجتماع را توجیهی برای تبرثه نظام حاکم خوانده بود (اغتمادزاده ۱۳۷۲: ۷۹) بااین حال» اعضای سیاسی کانون» توانستند در سخنرانی‌هایشان آشکار یا در خفا خواسته‌های سیاسی و اجتماعی خود را بازگو کنند. درهمین‌راستا بود که باقر مومنی درباره سانسور و تأثیر ویرانگرش بر زندگی و فرهنگ جامعه سخن گفت و در انتها لغو همه انواع سانسور را «اولین و کمترین خواست کانون نویسندگان ایران؛ دانست (مژذن ۱۳۵۷: ۳۴). در این میان» سعید سلطان‌پور» شعری به صراحت سیاسی خواند و در آن از زندان» خون» رگباره اعدامی و انقلاب سخن گفت: «ای دست انقلاب/ مشت درست مردم/ گلمشت آفتاب/ با کشورم چه رفته است...» (مژذن ۱۳۵۷: ۴۴). این شعر محمد زهری که در یکی از شب‌ها خوانده شد بیان مصیبت و در عین حال اطمینانی به اينکه گفت او در تشویق مبارزین آینده به گلگشت جوانان/ پا ما را زنده ذاریدای رفیقان/ که ما در ظلمت شب/ زیر بال خفاش وحشی خون آشام /نشاندیم ای نگین صبح روشن را /به روی پایه انگشتر فردا / و خون ما بسخری گل لاله / بگرمی لب تبدار بیدل /یپاکی تن بیرنگ ژاله ربخت بر دیوار هر کوچه / و رنگی زد بخاک تشنه هر کوه / و نقشی شد به فرش سنگی میدان هر شهری (خسروپناه ۱۳۹۶: ۵۸). اینها همه در حالی بود که هیأت دبیران کانون با در پیش گرفتن سیاست محافظه کاری تلاش داشتند تا سخنرانان را از بیان مطالب سیاسی و اعتراضی بازدارند؛ چنانکه اعتمادزاده از اعتراض شاعران از منع شدنشان در به کارگیری از واژه‌هایی حساس سخن می گوید و علت این مسأله را به تصمیم گیری هیأت دبیران که مقرر داشته در گفتارها» شعرها» افشاگری و کوبند گی اعتراض به مبارزه جویی آشکار و رویارویی کشیده نشود» ارجاع می‌دهد (اعتماد زاده ۱۳۷۲: ۷۶). پس از اتمام جلسات اصلی» برخی سخنرانان بعد از سخنرانی» در جلسه پرسش و پاسخی. که در انستیتوگوته برقرار شده بود به سوالات حاکمیت در برابر برگزاری شب‌های شعر» چندان سخت گیری نکرد؛ بلکه کوشید تا از رسانه‌ای شدن این واقعه جل وگیری کند. بنا به گفته داریوش همایون» به صاحبان جراید ذستور,ذاده شده بودا زو شفریخراع این رسخداد ,حور در کنند (گفتگری دهباشتی با داریوش همایون ۲۰۰۸؛ امینی ۱۳۹۰). بااین‌حال» انجمن قلم امریکا انجمن نویسندگان فرانسه و بسیاری گروه‌های دیگر. از کانون آنویسندگان پس از برگزاری این شب‌ها پس از پایان شب‌های شعر کانون نویسندگان ایران» دانشجویان دانشگاه صنعتی آریامهر (شریف) پس از تماس با اعضای کانون نویسندگان از آنان درخواست کردند مباحث مطرح شده در آن جلسات را طی سخنرانی‌های هفتگی در دانشگاه صنعتی دنبال کنند که پس از شروع یکی از سخنرانی‌ها پلیس جمعیت را متفرق کرد و عده‌ای از مردم دستگیر شدند (پاکدامن ۱۳۷۰: ۱۲۵ و ۲۰۶ آبراهامیان ۱۳۷۸: ۶۲۴). ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ رضا براهنی یکی از سیاسی ترین اعضای کانون نویسند گان» نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و پخش اخبار و رویدادهای انقلاب ایران در امریکا و اروپا ایفا کرد. او به دلیل مواضع سیاسی‌اش مدتی در ایران زندانی بود (کانون نویسندگان ایران به روایت اسناد ساواک ۲ ۴۶) و از جنجال و کشاکش قلمی پرهیز نداشت» چنانکه در اوایل دهه ۵۰ با مصطفی مصباح زاده مدیر و موسس روزنامه کیهان در باب «شعر نو» مجادلاتی داشت (طالبی نژاد ۱۳۸۴: ۴). او پس از آزادی و حضور دوباره در ایاللات متحده» به علت اینکه از نویسندگان شناخته شدهه ایرانی در مجامع فرهنگی جهان بود» با استقبال رسانه‌های کثیرالانتشار روبه‌رو شد؛ به طوری که توانست از یک‌سو اخبار و اطلاعات وقایع انقلابی در ایران و از سویی مقالات نویسند گان عضو کانون را برای انتشار به این مجلات بسپارد. در طول چهار سال و نیم که امزیکا بوذم با نویسند گان معروف امریکا دوست شده بودم. عضو کمیته آزادی قلم مجمغ نویسندگان امریکا بودم. با سازمان عفو بین‌المللی» مجمع بین‌المللی حقوق بشر و سایر سازمان‌های بین‌المللی برای افشا خفقان همکاری می کردم:در عین.حال سازمان‌های سخن‌پرا کنی امریکا هلند» دانما رک سوئداو تلویزژیون‌هاشان و رادیوهای غربی برنامه‌های مختلف از شعرخوانی‌ها و سخنرانی‌هایم ترتیب داده بودند. به علاوه یکی از کتاب‌هایم .تحت آعنوان آدمخواران تاجدار که لاه زبان انگلیسی نوشته شده بود و مربوط به خفقان ایران بود» به زبان‌های مختلف ترجمه شده» توجه محافل ادبی را به‌خود جلب کرده بود (براهنی ۱۳۵۸: ۲۰۳). افزون‌براین» براهنی در جلسه‌ای در کنگره امریکا به افشای اعمال شکنجه در زندان‌های ایران پرداخت (مصاحبه پایگاه خبری تحلیلی پیام نو با احسان شریفی). براهنی پس از واقعه ۱۹ دی قم و چند روز پیش از کشتار ۲۸ بهمن ۰۱۳۵۶ به یک دوست که هویت او مشخص نیست اما از یکی از اسناد سار کی رمیآ یتک تال علی اصغر حاج سیدجوادی است» نامه‌ای نوشت و طی آن از او پرسید: «آیا آن نامه که خیلی مفصل برایت نوشته بودم رسید؟» حاج سید جوادی می‌گوید خیر (کانون نویسند گان ایران به روایت اسناد ساواک ۱۳۸۴: ۴۰۱) وی در این نامه به یکی از چالش‌های به نظر من حساس‌ترین مسأله انقلایی ایران مسأله ملیت‌هاست به دلیل اینکه درکش به دلیل تبلیغات دستگاه» حتی برای بسیاری از روشنفکران و حتی اشاره او به مسأله نارضایتی قومیت‌هاست. اما تحلیل نهایی او از این موضوع نادرست است. آنجا که وی به جای استفاده از اصطلاح قومیت و قوم از واژه‌های ملت و ملیت استفاده می‌کند. ادبیات نامه کاملا چپ گرایانه و ایدئولوژیک است. نکته درخور توجه در این نوشته» ضرورت همزیستی مسالمت آمیز احزاب مختلف ذیل پرچم «حقوق انسانی و مدنی» در کمیته حقوق بشر است. براهنی سرآغاز نامه طولانی خود را با اندرزهایی درباره این موضوع آغاز می‌کند و پس از آن» با نگاهی تاریخی در نقد عملکرد حزب توده» همچنین ستایش شجاعت ‏ گروه‌های چریکی؛ بر الوم حضور آن در مبارزه نهایی علیه رژیم تأکید دارد» اما آن را کافی نمی‌داند. وی.یکی از پایه‌های موفقیت را کشاندن «قشرهای محروم جامعه» به مبارزه سیانتی و اجتماعی می‌داند و علل شکست هر یک از قیام‌های مختلف از جمله نهضت ملی شدن نفت, ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و شب‌های شعر را ناآگاهی از عوامل شکست‌های پنشین و فقر آادانش سیاسی» می‌داند (براهنی ۱۳۵۸: ۲۶-۱) او کانون را بزرگ‌ترین نیروی دم و کراسی در ایران برمی‌شمرد و معتقد است در برابر فشارهای حاکمیت.برای از بین بردن آن باید مقاومت کرد. وی همچنین بعد از قیام تبریز» نامه دیگری به دوستش در ایران می‌نویسد و پس از شرح وقایع و بازتاب‌های داخلی و خارجی آن» به تحلیل و موشکافی آن می‌پردازد. براهنی» ضمن اشاره به نفوذ مذهب در میان مردم ایران و تبریز» انگیزه اولیه قیام را مذهب می‌داند: «انگیزه فوتی و فوری قیام تبریز» کاملا جنبه مذهبی داشته است» (براهنی ۱۳۵۸: ۶۱) اما علت واقعی قیام تبریز را پس از ريشه شناسی روانشناختی مردم آنجا که معتقد است مذهب در تبریز بسیار پر نفوذ همانند قم و سایر شهرهای ایران نیست» با نگرش تاریخی به حوادث مشروطه و نقش تبریزی‌ها» حاکم کردن زبان فارسی و توهین به زبان ترکی آذری‌ها در دوره رضا شاه و ... و هدف نهایی قیام را برانداختن ظلم و ستم و امپریالیسم و حاکم کردن ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ دم و کراسی می‌داند. براهنی علت قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ را نیز افزون بر مایه‌های مذهبی که در نظر او کم اهمیت است» فقر» بدبختی و خفقان معرفی می‌کند. براهنی که به تحلیل چپ گرایانه درباره تبریز و قیام آن بسیار تأکید دارد» هنگامی که به قیام شهرهای دیگر همچون یزد می‌رسد. ناتوان از ارائه تحلیل چپ گرایانه است. در فعالیت‌های براهنی» رهبری جنیش از سوی امام پذیرفته شده است. حمایت او از امام در نامه‌های پیش از انقلابش به کرات دیده می‌شود (براهنی ۱۳۵۸: ۸۱-۸۰). درواقع او در این دوره به نقش بسیج کننده امام اذعان دارد و با اصطلاح «امام» از رهبر انقلاب یاد می‌کند. بااین‌حال» وی چندان نقشی برای طلاب و مذهبی‌ها پیش از قیام بهمن متصور نیست و می گوید سه گروه: چریکک‌ها دانشجویان و نویسند گان با شاه مبارزه می کردند (براهنی ۱۳۵۸: ۱۰۴). نکته تعجب برانگیز در این نامه مفصل این است که براهنی از موضوعات و مسائل گوناگونی سخن میگوید» اما واق 9۳40995404 را نادیده می گیرد و در تحلیل مسائل سیاسی ایران» اشاره به جایگاه و وزن نیروهای مدهبی نمی‌کند. اين دیدگاه براهنی» کم‌وبیش در برخی اعضای کانون نویسند گان نیز رواج داشت و آنان چندان توجهی به فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی نیروهایی با گرایش مذهبی نداشتند. براهنی در این نوشته» با نقد دیدگاه‌های تقی ارانی»خلیل ملکی و کسروی درباره ضرورت حفظ یکپارچگی زبان ایران» به تأسی ازالنین درباره حق آزادی آنچه که او ملت‌ها با فرهنگک و زبان متفاوت می‌نامد در حق استقلال فرهنگی و حتی سیاسی تأکید می‌کند (براهنی ۱۳۵۸: ۴۸-۴۴). البته براهنی بعدها این دید گاه خود زا تغدایل کرد (براهنی ۲۰۱۲). سایر فعالیت‌های کانون در سال ۱۳۵۷ تا پنروزی انقلاب اسلامی تشدید درگیری‌های اجتماعی به‌ویژه در دانشگاه‌ها موضع‌گیری در مقابل لایحه مطبوعات دولت» جبهه گیری علیه توقیف روزنامه آ ین دگان و تلاش برای تکرار شب‌های شعر (همایون‌پور ۱۳۸۳: ۳۰۳)» همکاری با تشکل‌های صنفی و سیاسی هم سو شناسایی و جذب نویسندگان جوان» ایجاد فرصت‌های مطالعاتی برای نویسندگان» نام گذاری روزهایی از سال به نام نویسندگان معروف, بزرگداشت نویسندگان فعال» ترجمه آثار ادبی نویسندگان معروف جهان و متون مرتبط با فعالیت ادبی» گنجاندن دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعی خود در لابه‌لای این ترجمه‌ها و انتشار پیام‌های سیاسی نویسند گان مهم خارجی از مهم‌ترین اقدامات کانون در این دوره بود (احمدی و دیگران ۱۳۹۳: ۲۵-۲۴). بااین‌حال» اختلافات اعضای کانون» به مانعی جدی برای هر گونه اقدام اساسی در بحبوحه انقلاب شده بود. برگزاری مجمع عمومی و انتخاب اعضای هیأت مدیره اختلافات را بیش‌ازپیش دامن زد. در نهایت» انتخابات:در ۵۷/۲/۳۱ در منزل هوشتگه گلشیری برگزار شد و ۵ نفر عضو اصلی هیأت مدیره به این ترتیب انتخاب شدند: محمود اعتماد زاده ۷۶ رأی» باقر پرهام» ۶۶ رأی» منو چهر هزارخانی ۶۴ رأی» فریدون آدمیت ۶۲ رأی» فریدون تنکابنی ۹ رأی»حاج سید جوادی و شمس آل احمد عضویت علی‌البدل با ۴۷ و ۴۶ رأی. بخشی از این اختلافات را می‌توان از گفتگوی طاهره صفارزاده با شمس آل‌احمد دریافت (کانون نویسندگان ایران به روایت اسناد ساواک ۱۳۸۴: ۱۲۰). حاج سیدجوادی که پس از انتشار نأقه‌اظی علیهشاه بیش از گذشته شناخته شده بود» یک وزنه در کانون نویسندگان به شمار می‌رفت. ازاین‌روی شمس آل‌احمده دانشور و عده‌ای دیگر که با خط مشی توده‌ای‌ها در کانون موافق نبودند» از اینکه حاج سیدجوادی مصاحبه با عده‌ای از خبرنگاران ایتالیایی؛زا به حضور.در مجمع ترجیح داده بود» انتقاد کردند و همگی اعتقاد داشتند اگر خاج سیداجوادی بود» وضعیت متفاوت می‌شد. پس از این سیدجوادی نامه‌ای تند علیه دبیران ؛کانون نوشت و آنان را متشکل از تعدادی کمونیست (محمود اعتمادزاده» محمدباقر پرهام و منوچهر هزارخانی) و بی‌دین (فریدون آدمیت) قلمداد کرد. به دنبال این نامه» فریدون آدمیت از سمت خود استعفا کرد (کانون موضوع دیگری که اختلافاتزا,در" کانون به اوج رزشانده بود» انتخاب خط مشی در مواجهه با تحولات انقلابی بود. عده‌ای اصرار بر باقی ماندن کانون نویسندگان بر مدار صنفی بودن داشتند و برخی نیز خواستار در پیش گرفتن مواضع سیاسی بودند. تا اینکه در تیر ۱۳۵۷ جلسه‌ای برای مشخص کردن خط مشی کانون برگزار شد که بدون نتیجه پایان یافت (کانون نویسند گان ایران به روایت اسناد ساواک ۱۳۸۲: ۴۷۲). پس از برگزاری انتخابات و مشخص شدن هیأت دبیران دوره دوم با تشکیل چند کمیسیون» قصه نویسان» شاعران و مترجمان با شرکت در آن به نقد آثار یکدیگر ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی خ‌نامهه انقلاب| شماره ۵ و1 | بهار - زمستان ۱۱۳۹۸ پرداختند. افزون‌براین» کمیسیونی به نام سانسور تشکیل شد که فعالیت آن بنا به گفتد خود اعضا در جهت اساسی‌ترین هدف کانون یعنی حذف سانسور و دستگاه‌های مربوط به آن راه‌اندازی شده بود (روزنامه کیهان ۱۳۵۷/۶/۹). این اقدامات با پشتیبانی برخی مسئولان و دول خارجی نیز همراه بود. برای نمونه ریچارد هوارد رئیس انجمن قلم امریکا از اقدامات و درخواست‌های کانون حمایت کرد (روزنامه کیهان ۲۵ مهر ۱۳۵۷). بر اساس گزارش روزنامه کیهان در شهریور ۱۳۵۷ که یازدهمین سال فعالیت کانون بود» ۱۵۰ نفر از نویسندگان» شاعران » مترجمان و محققان به عضویت آن د رآمده بودند (۱۳۵۷/۶/۹) و در این میان» برخی نویسند گان خارج از کشور نیز همچون فریده فرجام» حمید صدر محمدرضا فشاهی» بزرگ علوی و شهرنوش پارسی‌پور هم به کانون پیوستند. بعد از شب‌های شعر, جلسات کانون به تناوب تا پیروزی انقلاب در چند محل تشکیل می‌شد ازجمله خانه گلشیری و بد؛ذر خیابان فروردین تا حمله به دفتر کانون محل ثابتی پیدا کرد (اوجی ۱۳۷۹: ۳۰۶). اعضای کانون در این مدت و با وجود اختلافات شدید در کانون» چند بیانیه علیه خاکمیت پهلوی منتشر کردند که مهم‌ترین آن پس از سوای فعالیت‌هایی که تحت عتوان" کانون نویسندگان انجام می‌شد» بسیاری از اعضای کانون که در گروه‌های سیاسی مختلفت عضویت داشتند» اقداماتی را انجام دادند. برای نمونه در مهر ۱۳۵۷ باقر پرهام از اعضای هیأت دبیران کانون نویسند گان» طی مصاحبه‌ای با میشل فوکو که به ایران سفر کرده بود» سوالاتی از او درباره کار کرد مذهب در مبارزات سیاسی پرسید (نامه کایون, نویسندگان"ایران ۱۳۵۸: ۱۶-۹). از دیگر فعالیت‌های اعضای کانون در این دوره» حضتور در دانشگاه و مراکز دانشجویی و تحقیقی به دعوت دانشجویان برای ایراد سخنرانی بود. از این دست فعالیت‌ها می‌توان به سخنرانی ناصر زرافشان در فروردین ۱۳۵۷ و باقر پرهام و منوچهر هزارخانی در اردیبهشت همان سال با موضوع توسعه اجتماعی در مجتمع آموزش عالی قزوین اشاره کرد که یکی از اهداف آن «افشاگری علیه فعالیت‌های علمی و فرهنگی رسمی و فرمایشی مرسوم در محیط‌های دانشگاهی» بود (سه سخنرانی بی‌تا: ۳). افزون‌براینها به آذین در سال ۱۳۵۷ پس از تثبیت موقعیت کانون, طی مقاله مفصلی موقعیت آخرین ماه‌های حکومت پهلوی را تشریح کرد. انتشار این مقاله با عنوان «اتحاد دمو کراتیک مردم ایران» که مضمون ضد دولتی داشت موجب بازداشت به‌آذین شده» ولی با پیروزی انقلاب از زندان آزاد شد. فعالیت‌های مستقل او در سال ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ به ترتیب چنین بود: ابتدا تشکیل «جمعیت اتحاد برای آزادی و استقلال» با هدف وحدت با تشکل‌های جبهه ملی و مذهبی» ولی در اصل انتشار مرامنامه و بیانیه با امضای مستعار «نوروز علی آزاد» که سنگک بنای تشکیل «جمعیت سیاسی اتحاد دم و کراتیک مردم آیران» شد. تسس هفته نامه‌های «اتحاد مردم» و «سوگند» در سال ۱۳۵۷ نیز از دیگر اقدامات وی بود (اعتماد زاده ۱۳۷۰: ۱۵). کانون نویسندگان ایران در پی یک سلسله حوادث نضج یافت. چنانکه می‌توان تشکیل کنگره نویسندگان ایران در اوابل 2۵ه۱۳۲۳۹*تا«اژادهئ حکومت پهلوی برای برگزاری مراسمی دولتی متشکل از نوبسندگان و شناعران داخلی و خارجی در اواسط دهه ۴۰ را حلقه‌های علّی آغاز و پایان شکل گیرتی کانون نویسند گان؛ایران دانست. عموم اعضای کانون افزون بر شخصیت فرهنگی» تعلقات برجسته سیاسی داشتند و عضویت بیشتر آنان در گروه‌های سیاسی همچون حزب توده» جامعه سوسیالیست‌ها و جبهه ملی خواه ناخواه کانون نویسند گان را از یک نهاد محافظه کاراو بی تح رک به مجمعی حساس در مواجهه با مسائل سیاسی و فرهنگی جامعه تبدیل کرده بود؛ اینها همه در حالی بود که در اساسنامه کانون بر صنفی بودن این نهاد پافشاری می‌شد. این وج سیاسی کانون سبب شد که از یک‌سو حاکمیت از همان آغاز تشکیل با آن مخالفت: کرده و مجوزی برای آن صادر نکند و ازسوی‌دیگر» بخشی از آهک‌اق کائون سمت و سوی سیاسی پیدا کند و از اهداف اولیه فاصله بگیرد. درنهایت مجمعی که توانسته بود جمعی از شخصیت‌های فرهنگی را با عقاید گوناگون گردهم آورد» به ویژه بعد از بالاگرفتن تحولات انقلابی در نوع مواجهه با انقلاب دچار اختلاف شد و همین سرد رگمی در اتخاذ یک موضع سیاسی مشخص یا ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی - آبراهامیان» پرواند. (۱۳۷۸) ایران بین د و انقلاب» ترجمه احمد گل محمدی,» تهران: نشر نی. - آل احمد» شمس. (۱۳۶۹)» از چشم برادر» قم: انتشارات سعدی. - احمدی» اصغر و دیگران. (بهار ۱۳۹۳) «تبیین جامعه شناختی تولید گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه‌های چهل و پنجاه شمسی»» مجله مطالعات و تحقیقات اجنماعی در ایران. - اسدی» کوروش. (۱۳۹۷) شناختنامه غلامحسین ساعدی,» تهران: نشر نیماژ, - اعتماد زاده (بهآذین)» محمود. (۱۳۷۲) از هر دری زن دگینامه سیاسی اجتماعی (۲)» تهران: نشر - اکبریانی» محمد هاشم. (۱۳۹۳) تاریخ شفاهی ادبیات معاص رایران سیمین بهبهانی» تهران: نشر - اکبریانی» محمد هاشم و عبدالرحمان مجاهد نقی. (۱۳۹۵) منصور اوجی تاریخ شفاهی ادبیات - امیری‌نژاد» اردوان و محسن فرجی. (۱۳۹۴) محمدعلی سپانلو: تاریخ شفاهی ادبیات - امینی» مفتون. (۲۹ مهر ۱۳۹۰) در گفتگو با امیلی امرایی» سایت تاریخ ایرانی. - اوجی,» منصور. (خرداد و تیر ۱۳۷۹) «من از یادات نمی کاهم»» مجله بخار/ شماره ۱۲» صص - براهنی» رضا. (۱۳۵۸) در انقلاب ایران چه شده و چه خواهد شد.» تهران: کتاب زمان. - سس (۲۱۱۲) سخنرانی در شصت و چهارمین نشست کتاب تورنتو؛ درباره کانون - سس . (شهریور ۱۳۶۹) «تاریخ کانون نویسند گان(روایتی دیگر)» مجله کلکت. - بیگدلی رضا. (۱۳۹۶) جریان‌های فرهنگی ایران معاصر, تهران: پژوهشگاه فرهنگک و اندیشه - پاکدامن» ناصر. (۱۳۷۰) «ده شب شعر: ارزیابی یک رویداد در آغاز انقلاب ایران»» کنکاش» - پروژه ملی تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر (۲۰۰۹): گفتگو با داریوش آشوری» دبیر کانون نویسند گان» روزنامه نگار نویسنده و مترجم» ویدا طیرانی و حسین دهباشی» فرانسه. - پروژه ملی تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر: گفتگو حسین دهباشی با داریوش همایون - تنکابنی» فریدون. (مرداد ۱۳۸۳) «باز تاب: نامه‌ای از آن سوی آبها» مجله بخار/ شماره ۳۷. - جلا لآل احمد به روایت اسناد سا وا ک. (۱۳۷۹) تهران: مر کز بررسی اسناد تاریخی وزارت - جواهری گیلانی(شمس لنگرودی) محمد تقی. (۱۳۸۱) تاریخ تحلیلی شعر نو تهران: نشر - خسرو پناه» محمدحسین. (۱۳۹۷) اصلاح يا انقلاب, دعوت از خو دکامه برای پذیرش حقوق بو (۱۳۹۶) شب‌های سین هط ان ایران» (استیتو کونه) تهران؟ تشر - رنجبر عمرانی» حمیرا. (پاییز ۱۳۸۶) «انجمن قلم ایران»» مظالعات تاریخی» شماره ۰۱۸ صص روزنامه کیهان» ٩ شهریور ۱۳۵۷؛ سه شنبه :۲۵ مهر ۱۳۵۷. - سپانلوین محمدعلی. (پاییز و زمستان ۱۳۸۴) «شاملو و کانون نویسند گان»» کوهران» شماره ٩ . (۲۰۰۲/۱۳۸۱) س رگذشت کانون نویسن دگان ایران» سوئد: نشر باران. - سه سخنرانی از منوچهر هزارخانی؛ باقر پرهام و ناصر زرافتان. (بی تا)» فعالیت‌های فرهنگی - شروقی» علی. (۱۳۹۳) تاریخ شفاهی ادبیات معاص رایران: جواد مجابی» تهران: نشر ثالث. - طالبی نژاد» احمد. (مرداد ۱۳۸۴) «مراتب هفتگانه» مجله هفت» شماره۲۲. - عظیمی,» میلاد و عاطفه طبه. (۱۳۹۱) پیر پرنیان اندیش, در صحبت سایه» تهران: نشر سخن. ان و اعضای آن در پیشبرد مبارزات با حکومت ی - عنقایی» کسرا. (مرداد و شهریور ۱۳۷۸) «نکاتی چند درباره کانون نویسندگان ایران»» کلکت. - قبادی» محمد. (بهار ۱۳۸۳) «کانون نویسندگان ایران» فصلنامه مطالعات تاریخی, شماره ۲. - کانون نویسن دگان ایران به روایت اسناد سا و ک. (۱۳۸۲)» تهران: مر کز بررسی اسناد تاریخی - گلشیری» هوشنگ و مریم طاهری مجد. (۱۳۸۳) مجموعه تاریخ شفاهی ادبیات معاص رایران. - محمدعلی» محمد. (۱۳۷۲) گفتگو با احمد شاملو» محمود دولت آبادی و مهدی اخوان - مصاحبه پایگاه خبری تحلیلی پیام نو با احسان شریعتی. - مصاحبه نیکولا ترسلی باهانس بکر رئیسانستیتو گوته:در ایران» دوشنبه ۲۴ مهر ۱۳۹۱. - مومنی» باقر. (۱۹۹۸) از موج تا طوفان» آلمان: نیما. - موذن ناضر. (۱۳۵۷) ده شب تهرا انملزات امیر ریا - میرعابدینی» حسن. (۱۳۶۹) «فضل" دوم؛(آرمان‌خواهی و تبلیغ ۱۳۳۲-۱۳۲۰)» صدسال - نامه کانون نویسند گان ایران. ( بهار ۱۳۵۸)» شماره/اول. - نجفی» مسلم. (۱۳۸۳) سیری در کانون نویسن دگان ایران» قم: بوستان کتاب. - نخستین کنگره نویسن دگان ایران. (۱۳۲۶) تهران: چاپخانه رنگین. - نقره کار مسعود. (۲۰۰۲/۱۳۸۱) بخشی از تاریخ جنیش روشنفکزیایران» سوئد: باران. - همایون‌پور» هرمز. (خرداد ۱۳۸۳)«یاد گذشته‌ها: (۷) (تحلیلی از تحولات اجتماعی و سیاسی

این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که کانون نویسندگان ایران و اعضای آن، چه رویکردی در دو دهه پایانی حکومت پهلوی در پیش گرفتند و چه اقداماتی از سوی اعضای این نهاد فرهنگی انجام شد؟ نتایج تحقیق بیانگر آن است که کانون نویسندگان ایران در واکنش به سیاست های فرهنگی حاکمیت پهلوی شکل گرفت. تفوق فکری در کانون با اندیشه های چپ گرایانه بود، اما گرایش های فکری دیگری نیز کم وبیش حضور داشتند. عموم اعضای کانون افزون بر شخصیت فرهنگی، تعلقات برجسته سیاسی داشتند و عضویت بیشتر آنان در گروه های سیاسی همچون حزب توده، جامعه سوسیالیست ها و جبهه ملی خواه ناخواه کانون نویسندگان را از یک نهاد محافظه کار و بی تحرک به مجمعی حساس در مواجهه با مسائل سیاسی و فرهنگی جامعه تبدیل کرده بود. این کانون با وجود رویکرد فرهنگی، در برهه ای از تاریخ ایران، در کشاکش های سیاسی وارد شد و تأثیراتی در شعله ور شدن اعتراضات به حکومت پهلوی داشت، اما اختلافات اعضای آن در بحبوحه انقلاب به ویژه در انتخاب اعضای هیأت دبیران دوره دوم و نوع مواجهه با تحولات انقلابی به ویژه اصرار برخی اعضاء بر ماهیت صنفی کانون، اثرگذاری آن را محدود کرد.

487135

روش انجام پژوهش از نوع همبستگی است. نمونه آماری شامل ۲۰۱ نفر از ورزشکاران زن و مرد(۱۱۰ نفر زن و ۱٩ نفر مرد) بود. ابزار موزداستفادهاشامل پرسشنامه سبکک تصمیم گیری اسک ات و بروس» پرسشنامه تحلیل‌رفتگی ورزشکاران رادک و اسمیت؛ همچنین پرسشنامه رضایت‌مندای ورزشکاران چلادورای و ریمر است که پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن به روش تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفته است. برای تحلیل داده‌ها از میانگین» فراوانی» درصد» ضریب همبستگی» رگرسیون به روش گام‌به گام» آزمون 1و تحلیل واریانس یک‌راهه استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین سبکک‌های تصمیم گیری مربیان (عقلانی» شهودی» آنی» اجتنابی و وابستگی) و تحلیل‌رفتگی ورزشکاران ( فرسودگی عاطفی» کاهش عم لکرد و بی‌علاقگی) رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰/۶۰۴-- ۲). بین سبککک‌های تصمیم گیری مربیان (عقلانی» شهودی» آنی» اجتنابی و وابستگی) و رضایت‌مندی ورزشکاران (تمرین و آموزش, رفتار شخصی» عملکرد فردی و عملکرد تیمی) رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد (۰/۶۱۳- ۲) . سبکک‌های تصمیم گیری عقلانی» وابستگی» آنی و اجتنابی 7۶۱ تغییرات تحلیل‌رفتگی ورزشکاران را تبیین می‌کند و اثر مستقیم و منفی بر تحلیل‌رفتگی دازند.(0>۰/۰۰۱). سبککک‌های تصمیم گیری اجتنابی» وابستگی» شهودی و عقلانی 1۵۵ تغییرات رضایت‌مندی ورزشکاران را تبیین می‌کند و اثر مستقیم و مثبتی بر رضایت‌مندی ورزشکاران دارد (0>۰/۰۰۱). با توجه به پژوهش حاضر می توان گفت که با افزایش هریک از سبک‌های تصمیم گیری مربیان» میزان زیرمقیاس‌ها و مقیاس رضایت‌مندی ورزشکاران افزایش می‌یابد و با کاهش آنها سب کک‌های تصمیم گیری هم با کاهش مواجه می‌شود. ۱. استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان (نویسنده مسئول) 321100.2077/[) 1101۷72271 ۲ باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان» دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان  ۳۲ ارتباط بین سبک‌های تصمیم‌گیری مربیان با میزان رضایت‌مندی و... عرزبی ۱ و مربیگری در روانشناسی ورزش» توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرده است (مارتنز» ۱۳۸۵: ۲۵). مربیان محور و رکن اصلی تیم‌های ورزشی هستند و در بین سه عامل زیربنای هرپیشرفت ورزشی يا تیمی است. از این رو مربیگری و سبکک‌های گوناگون مربی به عنوان رهبر و هماهنگ کننده تیم‌های ورزشی,» زمانی بارزتر خواهد بود که بتواند در رهبری و هدایت تیم‌های ورزشی به خوبی عمل کند و تصمیم گیری؟" رهبری تیم را به عهده بگیرند. هرچند مطالعهه فرایند تصمیم- گیری بحث تازه‌ای به شمار نمی آید؛ اما در طی سال‌های اخیر تصمیم گیری انجام گرفته است که در نتیجه آن تاکنون طبقه- یکی از این مسدل‌ها سبکک عمومی تصمیم گیری است که انسانی وجود داشته است؟؛ اما مطالعه آن در سایر حوزه‌ها نیز کردند که در ورزش مورد اندازه گیری قرار گرفته» در مطالعات بسیاری از این مدل استفاده شده است. مدل پیشنهادی موفقیت ورزشی و تیمی محسوب می گردد. مادای " (۲۰۰۰)» بر این باور است که رضایت *" یک بخش تلفیقی از مشارکت و لذات در ورزش است بدون رضایت ورزشکاران به سایر منابع برای کسب موفقیت و لذت روی می‌آورند. رضایت در پا متغیر نتیجه؛در کارهای خود استفاده کردند» مثلا مدل چند عاملی رهبری» رضایت را به عنوان یک متغیر نتیجه همراه با عملکرد در نظر گرفته است. این در حالی است که چلادورای پیشنهاد کردند که رضایت از آموزش و تمرین» رضایت از رفتار فردی» رضایت از عملکرد تیمی و رضایت از عملکرد  مطالعات مبانی مدیریت در ورزش, سال اول, شماره ۱» بهار ۱۳۹۳ ات آموزش» تمرین و سبکک‌های تصمیم گیری بوده است. این در چلاک و مک میلین "؟(۱۹۹۰) نیز در پژوهشی نشان دادند که بسکتبال مردان و زنان ایران است که در مسابقات لیگ برتر نفر ورزشکار (۱۴۴ نفر مرد و ۱۶۸ نفر زن) بود که به علت حجم کم جامعه‌ی آماری» تعداد افراد نمونه با جامعه‌ی آمازری یکسان فرض شد که با توجه به معیارهای شمول (حداقل ۶ ماه مصدومیت بیشتر از دوماه از زمان اجرای تحقیق» عدم اخراج یا تغییر مربی در کمتر از شش‌ماه قبل از اجرای تحقیق)» نمونه‌ی نهایی به ۲۰۱ نفر کاهش یافت» از این تعداد ۱۱۰ نفر خود ایفای اسکات و بروس (۱۹۹۵) که به همین منظور تهیه در طیف پنج گزینه‌ای لیکرت (از یک کمترین میزان توافق تا ۵ حس عملکرد* و بی علاقگی است (راداکک» ۲۰۰۱ ص ۱۵۹). آزمودنی با استفاده از مقیاس هفت‌امتیازی لیکرت با دامنه از از برای زیرمقیاس‌ها از ۰/۸۰ تا ۰/۹۰ و کل پرسشنامه ۰/۹۱ ورزشکاران از ۸۳ تا ۰/۹۲ تأیید شد. روایی ابزار اندازه گیری هم از طریق روایی محتوا و هم از روش تحلیل عاملی مورد همان گونه که جدول ۱ نشان می‌دهد در بررسی ارتباط بین  ۳۴ ارتباط بین سبک‌های تصمیم‌گیری مربیان با میزان رضایت‌مندی و... تصمیم گیری مربیان و تحلیل‌رفتگی ورزشکاران (۰/۶۰۴-- ۲) رابطه معنادار و منفی وجود دارد. جدول (۱). رابطه بین ادراک سبک تصمیم گیری مربیان و تحلیل‌رفتگی ورزشکاران بی‌علانگی ۲ جسانی- عاطنی ‏ ] کاهش خس عملکرد ] تطیل‌راتگی برای مشخص شدن نقش هریکک از ابعاد سبککک‌های تصمیم- به تبیین ۳۸/ تغییرات تحلیل‌رفتگی ورزشکاران است. با توجه گیری بر تحلیل‌رفتگی ورزشکاران» رگرسیون گام به گام به ضرایب [] و سطوح معنی‌داری ۲ می‌توان گفت سبکک‌های انجام شد (جدول ۲)؛ نتایج نشان می‌دهد که در گام شش: تصمیم گیری عقلانی» وابستگی» آنی و اجتنابی اثر مستقیم و سبک‌های تصمیم گیری عقلانی» وابستگی» آنی و اجتنابی قادر منفی بر تحلیل‌رفتگی ورزشکاران دارد. جدول(۲). رگرسیون گام به گام تحلیل‌رفتگی ورزشکاران براساس ادراک سبکک‌های تصمیم گیری مربیان در بررسی ارتباط بین سبکک تصمیم گیری مربیان و رضایت- طوری که رابطه‌ای مثبت و معنی‌داری (۰/۶۱۳- ۲) بین سبکک- مندی ورزشکاران نتایج جدول (۳) مشخص می‌کند که های تصمیم گیری و رضایت‌مندی ورزشکاران مشاهده می- همبستگی مثبت و معنی‌داری بین این متغیرها وجود دارد» به سوده  مطالعات مبانی مدیریت در ورزش, سال اول, شماره ۱» بهار ۱۳۹۳ ۳۵ جدول (۳). رابطه بین سبکک تصمیم گیری مربیان و رضایت‌مندی ورزشکاران در جدول (۴) هم نتایج» گویای آن است که سبک‌های ضرایب [] و سطوح معنی‌داری 2 مشخص می‌نماید که سبکک- جدول (۶). رگرسیون گام به گام رضایت‌مندی ورزشکاران بر اساس ادراک سبکک‌های تصمیم گیری مربیان دارد. این پافته‌ها بیان کننده این‌امر است که با افزایش هریکک نشان داد که سبکک‌های تصمیم گیری عقلانی» وابستگی» آنی و تأثیر دارد. بنابراین می‌توان اذعان نمود که علاوه بر تمامی در بررسی پیشینه پژوهش» مطالعه‌ای که به نقش مدل اسکات ندارد؛ اما با توجه به مطالعاتی که به بررسی رفتار مربیان و گفت يافته پژوهش حاضر دور از انتظار نبوده و از این نظر  ۳۶ ارتباط بین سبک‌های تصمیم‌گیری مربیان با میزان رضایت‌مندی و... همسو با تحقیقات التهنیه (۲۰۰۳)» محم‌دزاده (۱۳۸۹) و تصمیم گیری در مدل اسکات بروس که رابطه مثبت و معنی‌دار ایندرجیت گومن و همکاران (۲۰۱۰) است. ساده با رضایت‌مندی ورزشکاران دارد» سبکک‌های اجتنابی» وا شهودی و ی ,لیشت رش شش ر وا مر یافته‌های تحقیق نشان داد که ارتباط مستقیم و معنادار از نظر 5 5 رضایت‌مندی ورزشکاران دارند. این یافته به نقش مهم سبکک- رضایت از عملکرد فردی» رضایت از عملکرد تیمی و رضایت های تصمیم گیری وجود دارد. این یافته‌ها نشان‌دهنده این است از مدل اسکات بروس بر رضایت‌مندی بازیکنان اشاره دارد و همان طور که مشخص گردید این اثر به شکل مستقیم و مثبت که با افزایش هریکک از سبکک‌های تصمیم گیری مربیان» میزان یابد و با کاهش آنها سبکک‌های تصمیم گیری هم با کاهش مربیان و سبککک‌های رهبری آنان پیش گ و کننده قوی : رضایت‌مندی ورزشکاران است. لذا این نتیجه دور از انتظار مربیان و رضایت‌مندی ورزشکاران وجود دارد. برای مشخص - : ی 2 ه ۸ نبوده است» بنابراین يافته پژوهش همسو با تحقیقات دیگر از شدن نقش هریک از سبکک‌های تصمیم گیری بر رضایت‌مندی ۰ ورزشکاران نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که سبکک- باقری» قدرت‌الله (۱۳۸۳). ارتباط بین سبکک‌های رهبری مربیان فوتبال با میزان تعهد و تحلیل‌رفتگی بازیکنان و ارائه الگو رساله دکتری مدیریت و برنامه‌ریزی تربیت بدنی» دانشگاه تربیت معلم» دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی» ۸۷ رمضانی‌نژاد» رحیم؛ حسینی کشتان» میثاق؛ بنار» نوشین؛ محدث فاطمه (۱۳۸۹). "رابطه سبکک‌های مربیگری با انسجام گروهی و موفقیت تیم‌های والیبال دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی ". مدیریت ورزشی» شماره ۶: ۲۹- ۴۶. مارتنز» رنیر (۱۹۸۸). روانشناسی ورزشی راهنمای مربیان» مترجم خبیری (۱۳۸۵)» محمد. انتشارات بامداد کتاب» ۲۵. محمدزاده» یونس (۱۳۸۹). بررسی ارتباط بین تحلیل‌رفتگی و رفتارهای رهبری در مربیان با تحلیل‌رفتگی و رضایت کاری ورزشکاران تیم‌های هندبال» بسکتبال و والیبال لیگ برتر و دسته یکک. رساله دکتری» رشته مدیریت و برنامه‌ریزی در تربیت بدنی» دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم مرادی» محمدرضا (۱۳۸۳). بررسی ارتباط بین سب رهبری مربیان با انسجام گروهی بازیکنان در تیم‌های بسکتبال لیگ برتر باشگاه‌های کشور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی» تهران» دانشگاه تربیت مدرس» ۳۲ 0 20 ناهد عطا ۵۵ ۲ام0۳۵ فصه کسامنتقطاعط کعطهی ۵۲ عاعناه عط1 .(2003) سا 0من2مطعصوقطهان۸ 332866 50071 هدع 06020 بان نصتآ ۴1۳0۹ دعاملطاد آ۵ اب00۳0 374-۰ :00 ,10 وق 10محل و2 ععن معط هه ام 5 که لمصسهت دعاعلطاه منطعدمناج1م +عاصعوع1مله عصمصه عانواک وصخفلد/< «مز0ع1 .(ر2009) سل ,وزدیعلهساآ 31076020 و ب ,5880۵ 963-9۰ :00 (32) ععصععع[م۸۵ ۶ه فصس هل بوصم که کن100 وصه عصفاعع5 صمناد‌عصعک 1۸/۲3 4 5ط0امع067 عاعلطاد مه عدمنامع عنام عاملطاد ۶و منطعده‌نه[+ عط1 .(1990) 30/0 مق ععقللقطان ب0 0651 3۳0://000 نصه عاطهلند اه مقهنصنع ۳ ۵۶ جازدهنصتا مصهنا‌هاعنادد عاعلطاد ما مزع 162067 40 06,۵0۳ منط 0و1 که کدمنامع عم فصه دععص عم 660 بوهه م03 .(0984) .2 منقخاعلاعطا 27-4 :00 ,6 ,29700108 50071 ۵۶ تکام ند صز دعاعلطاه ۵1 مناج ناهد  مطالعات مبانی مدیریت در ورزش, سال اول, شماره ۱» بهار ۱۳۹۳ ۷ .5 لله۳6 ]اعد ۵۶ 3۳616۳6065 نوهصنطهی رز کعلود صمز360 .(3985) .30 ما۸ 6 .0 مفقت0ه1اعا0) 15-4 :00 : (56) 500۳6 0صه عکن عم 1۵۶ واه دهع 1 م0۶ م70 بدمنادعنادد عنامعلطاد ۶و عاعج؟ نو صمنای‌خندعدل ۸ .(1997) .17 متعصعنط 2 .۳ مفقتاهلاعط) 01 .(1988) .1 منطع2 3/0 +2 .٩ م000۵ مل مفطتاع ۷۵۳۵ ما1 1323078 .0 منقحتوهلامش عادنزوعا[م ودمصهه اتامط هه اصعصصصاهه فصن صماد؟ او صمتامصنصعه ص۸ .(2002) 6 بک1 ,فصنلام) 0۳ 0۶ ازع 0ط70] 156 مصصناهاممععنل له مامل 0مطعناطصدتا .ععطعهیم 1300596 فصه وععلمط 10[ علمسع1 061 ع۳] 01 ۶۲ سعصنصنام2۳ .(01996) .7 منک 6۶ مک .5 ,زک .3 0۰ ,110086 .۸ 31 ,6فقان) سا .10 ,۳6112 ۰ ,18 ,25700108 عنم فص امک اه نفدس 30 کعصمااه هه کعسامگ یله عصنطهی او حاعنصهم5 ۵۶ علواک عمصتصصع21 موصه «مز0ع13 .(۸.)2010 ,10۳620 عگ و 3 ,600730 ول .1080625 ریگ وقا۳6 111-7 :00 ,3 ,لق0تتا0[ 50060665 کام0 5 0060 156 .کعطاه00 1۵0۵021 ات .کتعصصحد صز صصناهاعناهد اه (عبع[ وصه دمناهاصعنه لدم .(2000) 34۰ .ک1 ,1/1303 0۸ ,۸0 م0ل2۵ .( .60 20۵) لفتصه/3 و متصعصا خجامستساط خاعذاعم/3 .(1986) ۵۰ یک ,786802 6۶ وب مطاداکق/1 8 360105 :کمن عنادک کا۹ ۷۵۳ کتنصنجحد/3 .(2007) .8 ,ام طط31 2 .8 ۷۷7۰ ,عصنتس2 06 31 بش۸ ,تععاحه8 342-4 :۳0 .(2)6 2/0 دمنک0ع 1 وصه +معصع 30 .کع ص00 هه ععصع م0 کعلا5 هنعط وصه کعاسطانطاه عقوم ,0۳5ز2 6 +ع06ه 0[ او ععصعاگدز 154۵ .(2000) 8 37 ,فقلع 7 چ6 سا .7 ,80۳6 ,25100108 500۳1 0۶ لقدس70 +عصعع اعد عاعزوعلام که صمناداعنادد وصد ععصعصو‌گمم ده کعا مج 07 16306۳ لته هه 0۳61۵0 ۶و ععمصعسهدی عطا 662 منطکصمنهامط .ر3987) .ک .ظ مصقفصکه‌نلای5 00157-66۰ ,10 ,86۵10۲ م50 که لعصس وت .رد1000 حکخزی صمناجعنادد عاعصنو مطانک 200 7 2 0۶ 601 55ع9عق قصه اصعص م0010 عطا نعلواد عدفامصحده‌نعه 13 .(1995) شهج ,83۳6 ۵ میگ ما50 818-3 :00 ,(55)35 .ک6تاعق3/6 مزع م1مل و2 فص آمدمنم ۳۵ بع که 16 0۳۵۱۳ عاعلطاه هه ۶ نله حصنصناعمم اصه خصعصهم 310010 .(2001) 0 1 ,عغاع0ع۸۵ 2 سل .۸ مطانصک 281-6۰ :00 ,23 و8 010 ت29 عنم فص امک که لمص30 +عک 162 ۵ ۵ ۳۵1۵00 صز مناد عاعلطاه وصه مصمنععطی صععا ,کمن قطعط صنط 1006 حلعم6 .(2001) 31۰ مصصو نگ 10۹ 156 مصصناهامهععنل آممامل مد کنا تا مععصعی اعططه‌زمط 1999 عط صز کعاعلطاد که ععص 06710۳ و م5 عطا هصنصنصهط +عام‌معم وصنم‌اعط عام0ع2 .(0997) .5 وززعگا 1 2 .10 ,قعع0ظ .0 ,60810 وش و75 :0 ,19 ,25001087 ععنتعرظ وصه امک که لفصول. بکععجاد رازه وصه خحمصاط خطخزم عصام‌ی ععاعلطاد 01 8 06۳۵۵6 که ععمم نصا .0998 ب ص0۳6 6 ۷۷ ,ق060۵ سل ,۸۳۳۳۵088 یگ 8 ,76۵167 1 لمزام0 ۸ ۵۶ لفصس70 .دعاملطاه موعلزی علفصع؟ صز واعنجحصه عت هی فصه امصسط ۵۳ هط

این تحقیق با هدف بررسی ارتباط بین سبک های تصمیم گیری مربیان با میزان رضایت مندی و تحلیل رفتگی بازیکنان لیگ های برتر بسکتبال مردان و زنان ایران در سال 91-90 انجام شده است. روش انجام پژوهش از نوع همبستگی است. نمونه آماری شامل 201 نفر از ورزشکاران زن و مرد(110 نفر زن و 91 نفر مرد) بود. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه سبک تصمیم گیری اسک ات و بروس، پرسشنامه تحلیل رفتگی ورزشکاران رادک و اسمیت؛ همچنین پرسشنامه رضایت مندی ورزشکاران چلادورای و ریمر است که پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ و روایی آن به روش تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفته است. برای تحلیل داده ها از میانگین، فراوانی، درصد، ضریب همبستگی، رگرسیون به روش گام به گام، آزمون t و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سبک های تصمیم گیری مربیان (عقلانی، شهودی، آنی، اجتنابی و وابستگی) و تحلیل رفتگی ورزشکاران (فرسودگی عاطفی، کاهش عم لکرد و بی علاقگی) رابطه منفی و معناداری وجود دارد  (0/604-= r). بین سبک های تصمیم گیری مربیان (عقلانی، شهودی، آنی، اجتنابی و وابستگی) و رضایت مندی ورزشکاران (تمرین و آموزش، رفتار شخصی، عملکرد فردی و عملکرد تیمی) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (0/613= r ) . سبک های تصمیم گیری عقلانی، وابستگی، آنی و اجتنابی 61% تغییرات تحلیل رفتگی ورزشکاران را تبیین می کند و اثر مستقیم و منفی بر تحلیل رفتگی دارند (001/0>P). سبک های تصمیم گیری اجتنابی، وابستگی، شهودی و عقلانی 55% تغییرات رضایت مندی ورزشکاران را تبیین می کند و اثر مستقیم و مثبتی بر رضایت مندی ورزشکاران دارد (001/0>P). با توجه به پژوهش حاضر می توان گفت که با افزایش هریک از سبک های تصمیم گیری مربیان، میزان زیرمقیاس ها و مقیاس رضایت مندی ورزشکاران افزایش می یابد و با کاهش آنها سب ک های تصمیم گیری هم با کاهش مواجه می شود.

450488

جاذه‌هایی در کش رود دارد کسیه! و63 بسیار ال#الاشی از عوامل گوناگون» ذازای میزان تصادفات بالایی هستند. به‌طور مشخض یکی از این جاده‌ها مسیرآشاهرود به سبزوار است که به علت قرارگیری دو شهر میانه اندام در مقصد و مبدا آن» قرارگیری تعداد زیاد روستاها در فاصله این دو شهر و همچنین نقش این جاده به‌عنوان متصل‌کننده کلان‌شهر تهران به مشهد. از میزان تردد بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مقاطع حادثه‌خیز مسیر شاهرود به سبزوار (تا روستای کاهک) است. پژوهش موردنظر از نوع کاربردی است که در آن ترکیبی از روش‌های توصیفی-تحلیلی استفاده‌شده است. نتایج آن در بازه زمانی (۱۳۹۴-۱۳۹۰) تشان داذه: که میزان تصاهفات کلس‌فاان ۴اه در ای محور کاهش داشته و بیشترین میزان تصادفاث مربوط به سال (۱۳۹۱) بوده است» طبق نتایج یفست‌آمده و تحلیل‌های آمار فضایی, موقعیت‌های نزدیک به نقاط شهری و روستایی دارای بیشترین تراکم تصادفات می‌باشند. همچنین مرکز ثقل تصادفات در (۱۷) کیلومتری شهر میامی به سمت کاهک. منطبق بر یک پیچ خطرناک است که با تغییر ارتفاع نیز همراه می‌باشد. از ژوهش چنین برمی‌آید: که؛موقعیت تصادفات محور شاهرود-کاهک به‌صورت خوشه‌ای بوده و پراکنده نیست؛ همچنین موقعیت تصادفات دارای نظم خاصی است و از موقعّیّت محور تبعیت می‌کند. کلیدواژه‌ها: تصادفات جاده‌ای مقاطع حادثه‌خیزه تحلیل فضایی» سیستم اطلاعات جغرافیایی مرکز تروما. 1- کارشناس ارشد مخاطرات محیطی, گرایش انسانی دانشگاه تهران, تهران» ایران. 2- استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران» تهران» ایران» (نویسنده مسئول)؛ 10101.26.17 33301121727720 3- فانشیار گروه جقرافیای انسانی,و آمایش کانشگاه شنهید بهشتی: تهران: ایران بر اساس گزارش سال (۲۰۰۲) سازمان بهداشت جهانی» همه‌ساله بیش از (۱4۲۰۰۹۰۰۰) نفر در سوانح جاده‌ای کشته و بیش از (۵۰) میلیون نفر دچار آسیب‌های جدی می‌شوند. در مقایسه با بسیاری از کشورها میانگین نرخ تلفات و مجروحین ناشی از تصادف‌های وسایل نقلیه در کشور ایران بسیار نگران‌کننده است. رقم خسارت‌های ناشی از تصادف‌های ترافیکی, بالغ‌بر میلیاردها ریال است. طبق مطالعات بانک جهانی, هرساله در کشورهای درحال‌توسعه, خسارات ناشی از تصادف‌های ترافیکی بین (۱/۴ تا ۲ میلیارد دلار رزوی می‌شود که معادل (۱) تا (۲) درصد تولید ناخالص ملی اين کشورها است (مهریاری: ۱۳۸۵ ۲۲ طبق آهالها روزانهاما در کشورمان (۳۲) میلیارد تومان ضرر اقتصادی ناشی از تصادفات را متحمل می‌شویم. هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی حدود (۸) درصد تولید ناخالص داخلی است. هزینه موردنظر در سال (۱۳۹۰) در حدود ( با هزاگوا» ۱٩) میلقاطتوما ده است (عینی: ۱۳۹۴: ۳ گفتنی است که سالانه "(۱۱) هزار میلیارد ریال.هزینه درما افرادی می‌شود که بر اثر تصادف مصدوم شده‌اند. همچنین هر فزد کشته‌شده در تصادفات (۱۸۰) میلیون تومان و هر معلول بر اثر تصادف‌های جاده‌ای (۲۸۰) میلیون تومان هزینه بر جامعه تحمیل می‌کند. برای روشن شدن ابعاد موضوع می‌توان این هزینه‌ها را با دیگر هزینه‌های ساخت‌وساز در کشور مقایسه کرد. بر این اساس باید گفت هزینه سال (1۳۹۰) پرایر با قریقی اهگر۸۵ 6۷ مذرسو ی ۰۰۹۵ () کلاس ذریش ات آمار تسادف‌ها در کشور در سال (۱۳۸۵) برابرآبا ۲۷۵۶۷) نفر کته" ۲۷۶۷۶۲۲ نفر مجروح بوده است (وهاب‌زاده. ۱۳۹۴: ۱۰) حال‌آنکه در سال (۱۳۹۳) تعداد کشته‌ها برابر با نمودار شماره (۱). آمار (۱۴) ساله مرگ براثر تصادفات رانندگی (۱۳۹۳-۱۳۸۰). با احتساب جمعیت (۶) میلیارد و (۳۴۲) میلیون نفری جهان در سال (۲۰۰۴)» سالانه از هر (۵۲۸۵) انسان» یک نفر در تصادفات رانندگی کشته و از هر (۱۲۷) نفر یک نفر دچار مصدومیت می‌شود. در ایران این شاخص‌ها به ترتیب برابر (۲۵۳۹) و (۲۵۳) نفر است. بیش از (۹۰) درصد تلفات تصادفات رانندگی در کشورهای با درآمد متوسط و کم اتفاق می‌افتد که تنها مالک (۴۸) درصد وسایل نقلیه ثبت‌شده می‌باشند. پیش‌بینی سازمان بهداشت جهانی آن است که تصادفات رانندگی, تا سال (۲۰۳۰) میلادی به پنجمین عامل مرگ‌ومیر تبدیل خواهدشد و متوسط رشد جهانی تلفات رانندگی از سال (۲۰۰۰) تا (۲۰۲۰) به.بیش از (۶۸) درطد ,ممرگ‌ومیر خواهد رسید: که این رقم برای مقايسه تصادفات رانندگی ایران با سایز کشورها نشان می‌دهد که میزان تصادفات در کشور ایران در دو دهه اخیر رشد یافته است. افزون بر این شاخص مربوط به تعداد قربانیان تصادفات ایران چند برابر شاخص مشابه در کشورهای دیگر است و بیشترین قربانیان در سنین (۲۰) تا (۵۰) سالگی و در عابران پیاده مشاهده می‌شود. بر اساس آمارهای موجود مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات رانندگی در جاده‌ها و درون شهرهای ایران نسبت به سایر کشورها بسیار بیشتر است. برخی شواهد نشان می‌دهد که در ایران هر می‌دهند. به همین دلیل ایران دارای رتبه نخست تصادفات در دنیاست (نریمانی و آمارها و اطلاعات بیان‌شده لزوم توجه علمی و خاص به مسئله تصادفات در ایران را نشان می‌دهد. بدون شک یک نگاه علمی در راستای کاهش آسیب‌پذیری و ایمن‌سازی در تمامی سطوح منجر به کاهش آمار تلفات او خساراتتصادفات در کشور امی‌شود. در کشور ایران استان‌های سمنان و خراسان‌رضوی به لحاظ برخورداری از طبیعت متفاوت به همراه تنوع اقلیمی و موقعیت جغرافیایی و سیاسی خاص؛ از جمله هم‌جواری با مرکز کشور گذر کریدور غرب-شرق و شمال-جنوب» نقش و جایگاه ویژه‌ای در تزالری, و حمل‌زنقل مجادذای در شطع هدارا می‌باشد. شحور عواساای هرا مشهد. از محورهای پرتردد کشور محسوب می‌شود" که تحت تأثیر شرایط مختلف توپوگرافی و اقلیمی در مسیر.آن سالانه صدها تصادف شدید: رخ می‌دهد؛ بنابراین شناسایی عناصر مختلف تأنیرگنا روط نات وی لاست و لازم است: که به تحلیل علمی درزمينه تأئیزه‌این عوامل داز میزان و شندت*تظادفات#رخ‌داده در این محور پرداخته شود. در این پژوهش به دلیل اهمیت تصادفات جاده‌ای و تأثیرگذاری عوامل جغرافیایی در سوانح» به بررسی ارتباط بین تصادفات و عوامل جغرافیایی در محورهای مواصلاتی استان سمنان و خراسان‌رضوی به‌خصوص, شاهرود و کاهک سبزوار (به نظر محققان به جاده مرگ) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته شده است. محدوده زمانی پژوهش بین (۱۳۹۴-۱۳۹۰) می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تصادفات جاده‌ای در محور ترانزیتی تهران-مشهد در استان‌های سمنان و خراسان‌رضوی با نگرش جغرافیایی به‌منظور بررسی رابطه بین پدیده‌های جغرافیایی نظیر عامل انسان و عوأمل, جانبی آن با آستفادم ار بلیست] "قزهات‌محالافایا: تعیین نقاط سخاطره‌آمیز و آرائه راهکارهای لازم رای بالا بردن ضریب ایمنی جاده می‌باشد. بررسی‌های انجام‌شده نشان داد که در خصوص تصادفات رانندگی» همچنین مدیریت تصادفات و نقش سازمان‌های مختلف در امر تصادفات. پژوهش‌های زیادی انجام‌شده است که به برخی از آن‌ها به‌صورت تحقیقات داخلی و خارجی اشاره می‌شود: فیروزجائیان و ذوقی (۱۳۸۵)» با بررسی آمارهای موجود در مورد نسبت افراد دارای گواهینامه در سنین مختلف و بررسی عواملی که موجب بروز تلفات رانندگان مسن در تصادفات می‌شوند. به بررسی مشکلات ناشی از افزایش سن در رانندگان پرداختند. سپس با فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی به مدلی در مورد رابطه افزایش سن با عوامل آسیایی (۱۳۸۶)» در پژوهش خود با عنوان «بررسی عوامل موّثر بر تصادفات جاده‌ای در محور مشهد-تیشابور و ارائه رامک | هانگ مگ یس آزن* نشان حاده است که عوامل انسانی با (۵۳/۴) درصد بیشترین نقش را در تضاذفات داشته‌اند که دراین‌بین». سرعت زیاده عدم رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی» خواب‌آلود بودن رانندگان, سبقت غیرمجاز نبستن کمربند ایمنی و خستگی ناشی از دمای بالا در فصل تابستان نسبت به سایر عوامل دارای نقش بیشتر و عوامل طبیعی نیز با (۲۳/۶) درصد در مقام دوم و عامل جاده و خودرو در مراتب بعدی قرار داشته‌اند. عبدوس (۱۳۸۷)» در پژوهشی با عنوان «بررسی متغیرهای تأثیرگذار بر تصادفات واگوتی در اشبکه جاده‌ای ایران» نتیجه: گرف که احتمال وقوع واژگونی‌ها در ساعانت اولیه صبح به دلیل عدم توجه به جلو و خستگی و خواب‌آلودگی و معمولا در خارج از محدوده فاصله (۱۵) کیلومتری شهرها بوده او تجاوز از سرعت مجاز در دوره زمانی بعدازظهر و نه در شب‌ها به وقوع واژگونی کمک می‌کند؛ همچنین وسایل نقلیه باری و وانت‌ها از نظر شدت تصادفات واژگونی«در اولویت قرار داشته و بر اساس میزان نرخ تصادف, تعداد تصادفات واژگونی از یک تابع خطی برحسب سهم وسایل نقلیه مختلف از فرج‌زاده اصل و همکاران (۱۳۸۹) در پژوهشی با عنوان «تحلیل فضایی تصادفات جاده‌ای با رویکرد مخاطرات اقلیمی موردمطالعه محور کرج-چالوس» نشان دادند که در سرایط آهوای, اقتایی اخیلومترهای ۹ و در اسرایط هوای آبزی دیلومسر (۶۲)» در هنگام ریزش باران کیلومترهای (۴۰) و (۷۰)» در هوای برفی کیلومترهای (۴۰)» (۶۰) و (۶۲) و در هوای آلوده کیلومترهای (۶۰)» (۶۲) و (۶۵) حداکثر فراوانی تصادفات را دارند و از این لحاظ جز مناطق خطرناک محسوب می‌شوند. همچنین توزیع فضایی تصادفات نشان می‌دهد که هرچه محور کرج-چالوس از ارتفاعات بالاتری عبور می‌کند. به علت شرایط نامساعد جوی,» میزان تصادفات درهمان مقاطع افزایش می‌یاید. سلطانی (۱۳۹۲)» در پژوهشی با عنوان «تحلیل فضایی سوانح رانندگی در مبادی ورودی شهرها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی»» به شناسایی مبادی ورودی شهرها به‌عنوان بیشترین مکان وقوع تصادفات پرداخته است. نتیجه آن نشان داد که بیشترین تصادفات در مبادی ورودی شهر زنجان به ترتیب مربوط به فصل‌های زمستان, تابستان» پائیز و بهار است و دراین‌میان» دی‌ماه و شهریورماه بالاترین آمار را داشته‌اند؛ همچنین در یج محدوده به ترتیب بین ساعت‌های (۲۰)» (۱۶)» (۱۲) و (۸) بالاترین زرگر (۱۳۹۷) حدنوو یود را تعییر9ا هت اسان آثرگذار بر وقوغ تصادفات جاده‌ای می‌داند. پژوهش وی از لحاظ هدف کاربردی, از لحاظ متغیر کیفی, از لحاظ زمان مقطعی است؛ همچنین نوع,أین پژوهش توصیفع<پیمایشی می‌باشد. در این مطالعه ابتدا با بررسی منابع و مراجع مرتبط با موضوع پژوهش عوامل موثر بر تصادفات جاده‌ای استخراج و سپس با تجمیع نظرات خبرگان این عوامل دسته‌بندی شدند. برای بررسی میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل از روش دیماتل بهره گرفته شد و در پایان عوامل به کمک و روشی فا یند, تحلیلشبکه‌ای یا زتبهبنی شتّنن. ,نتایج خاصل از رتبه‌بندی نشان داد که عامل انسان بیشترین تأثیر را در تصادفات جاده‌ای داشت و پس‌ازآن وسایل نقلیه» جاده و محیط در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. سازمان جهانی بهداشت (۲۰۰۴) طی مقالاتی از سوی اعضا خود ایمنی جاده‌ها را موردتوجه قرار داد و در این زمینه کشورها را طبقه‌بندی کرد. در این بررسی‌ها کشورهای درحال‌توسعه به‌عنوان کشورهایی معرفی می‌شوند که آمار تصادفات در آن‌ها به‌مراتب نسبت به کشورهای توسعه‌یافته بیشتر است. ضمن اینکه عوامل انسانی در این نظر مکانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداختند و به نقاط بحرانی از ایوانز (۲۰۰۴) در پژوهشی تحت عنوان «ایمنی ترافیک و حمل‌ونقل جاده‌ای»» به زاه‌های کاهش, تساکفات جاقه‌ای آشنارد کرذه است: وی عامل, انساتی بر در پروژ سوانم جاده‌ای دخالت می‌دهد و بیان می‌دارد که عامل انسانی (۷۸) درصد و عامل طبیعی فاراداین (۲۰۰۸) در کتابی با عنوان «راهنمای مدیریت سوانح ترافیکی» به راهنمایی سازمان‌های مسئول در امر مدیریت سوانح راه‌های عمومی در توسعه برنامه‌ها و اهدافشان پرداخته است. بدین ترتیب این کتاب از دو دیدگاه» در حکم راهنما عمل می‌کند. اول به‌عنوان روندی در ادامه برنامه‌های مدیریت سوانح قبلی یا یک برنامه جدید و دوم مشخص کردن ابزارها و راهبردهایی که باعث تقوّیت عملکرد آن می‌شوند. اندرسون (۲۰۰۹) در پژوهشی با.استفاده از روش «6205-» به تعیین تعداد مساوی منطقه حادثه‌خیز در:ناحیه‌های مختلف پرداخت. در این روش می‌توان مناطق دارای بالاترین اولویت برای توجه و حل مشکلات موجود را شناسایی کرد. ريشه وا فضا! "از له لاتین, «ستاناه50»*به معنای وسعت و کسّتره‌ای که به‌عنوان اهرم عملکرد انسان‌ها در قلب مطالعات جغرافیایی می‌باشد. این مفهوم به‌طور وسیع از دهه (۱۹۵۰) وارد ادبیات جغرافیایی شد. به‌طوری‌که "برخی آن را به‌عنوان یک مفهوم پایه در جغرافیا دانستند. فضا شامل فرآیندهای طبیعی تغییریافته به وسيله انسان و شرایط اجتماعی تولید و تقسیم‌کار در یک کل منتظم است. دیدگاه فضایی به همپوشی با سایر علوم به‌ویژه اقتصاد و جامعه‌شناسی تن درداد که مطالعات مربوط به هزینه پخجسش, کضایی؛ استفاده از بزتاهدروبری ی تعود شوه از ان جچمله /بوداند امتیاز مهم دیدگاه فضایی» در این بود که جغرافیا را به‌صورت دانش فنی در آورد که گاهی از آن به‌عنوان جغرافیای فن‌سالارانه نام می‌برند و این مسیر نوین» از طریق ورود هم‌زمان با افزایش رشد تعداد وسایل نقلیه. سوانح رانندگی نیز افزایش می‌یاید. تأثیر اولیه این سوانح شاید در نگاه اول اندک به نظر برسد؛ ولی با بررسی بیشتر و سرعت بسیار افزایش رشت,وسایلی نقلیه, ات ثیرات اقتصادی آیق تصادفات بسیار بیشتر روشن شوخ به‌نحویکه به شکل قابل‌توجهی اقتصاد کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هزینه بالای وقوع حوادث رانندگی» منابع هر کشور چه توسعه‌یافته و چه درحال توسعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در همین راستا یکی از باصرفه‌ترین روش‌های کاهش این هزینه‌ها استفاده از سرمایه‌های حمل‌ونقل کر ننابفا نقامفاحادنه‌خیز و طراحی. اقذامات مناسب و پیشگیرانه است. نقاط حادثه‌خیز نقاطی هستند که در آن‌ها تصادفات زیادی رخ می‌دهد. بنابراین در حالت/ منطقی, شناسایی,و,اصلاح این مناطق باید بیشترین بازگشت سرمایه را با توجه به؛:تعداد تصادفات صورت نگرفته دربر.داشته باشد. در واقع اجرای یک برنامه مهندسی کم‌هزینه طی سالیان متمادی, همراه با بازگشت سرمایه زیادی است. با اصلاحمناسب یک جاده می‌توان.از وقوع تصادفات مشابه در آینده جلوگیری کرد یا حداقل, در حد امکان تعداد. آن‌ها را کاهش داد. اقدامات ساده می‌تواند به میزان زیادی مشکلات موجود در این نقاط را کاهش دهد. اگر این اقدامات و روش‌ها بر اسان سامائه‌های, اطلاعاتی سناسبی, که تقاط تسامشیخیر و یو سوامل اجه وجود آورنده تصادف دقیقا مشخص می‌کند صورت: پذیرد؛ صرفه‌های اقتصادی فراوانی را به دنبال خواهد داشت. به‌عنوان‌مثال, استفاده از علائم و خط‌کشی‌ها برای هدایت جریان رفت‌وآمد در تقاطع‌های پیچیده یا ایجاد مناطق ایمن برای وسایل‌نقلیه در حال دور زدن» اغلب به‌طور اساسی باعث کاهش تصادف می‌شود؛ بنابراین» موقعیت‌یابی نقاط حادثه‌خیز مهم‌ترین مسئله در فرایند نقاط و بررسی عوامل به وجود آورنده تصادف در این نقاط است. یک سیستم اطلاعات تصادفات. باعث تشخیص آسان محل تصادفات شده و در نتیجه می‌توان فهرست نقاط تصادف‌خیز را که نیاز به توجه بیشتری دارند. تهیه کرد. در سراسر دنیا این کار با روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. مانند طبقه‌بندی شدت آن‌ها و یا حتی می‌تواند بر اساس میزان هزینه تصادفات رخ داده باشد. از دهه (۱۹۵۰) که جغرافیا به‌عنوان علم فضایی (مکانی) مطرح شد. مکتب خاصی به نام مکتب تحلیل فضایی بنیان نهاده شد که «شیفر» از پیشگامان این مکتب محسوب می‌شود. در این مکتب. لزوم استفاده از ابزارهای مختلف در تبیین و تحلیل موضوعات و پدیده‌هایی از جمله تصادفات رانندگی که به نحوی با فضای جغرافیایی در ارتباط است. موردمطالعه قرار می‌گیرد. در واقع تحلیل فضایی به‌عنوان یک سامانه در ایران که یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها از لحاظ تصادفات رانندگی است می‌تواند در از عواملی که در تصادفات رانندگی ین است می‌توان به عوامل انسانی عوامل محیطی, عوامل جاده و عوامل مدیریتی آشاره کرد که در بین این ارکان عامل انسانی قوی‌ترین عامل است. بنابراین منطقی است که جامعه بر این عامل تمرکز داشته باشد.» از طرفی می‌توان گفت که تصادف: یک پدیده اقتصادی» اجتماعی و فرهنگی است که امروزه در بیشتر برنامه‌ریزی‌های مرتبط با این موضوع در کشور ما از آن غفلت شده است. و همچنین امروزه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می‌توان به تجزیه‌وتحلیل تصادفات جاده‌ای و ارتباظ آن‌ها با این غوامل پرداخت و نواحی حادثه‌خیز را تعیین کرد. مزیت اصلی سامانه اطلاعات جغرافیایی توانایی در تحلیل داده‌های فضایی:؛ مکانی, و توصیف, خر تصاذف: است. بکه با استفاده از رها می‌توان. لایدهای پژوهش موردنظر از نوع کاربزدی است که در آن ترکیبی از روش‌های توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. برای بررسی وضعیت سوانح و تصادفات در محدوده موردمطالعه. از روش توصیفی و برای شناسایی و درک الگوهای مکانی تصادف, مدل‌های تحلیلی آماری و گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی به کار گرفته شده است. مهم‌ترین آزمون آماری مورداستفاده» تخمین تراکم کرنل می‌باشد. روش‌های آماری یکپارچه به تخمین تراکم کرنل از جمله روش‌های درون‌یابی و هموارسازی سطوح پیوسته است. روش تخمین تراکم کرنل, تعداد نقاط وقوع تصادفات تعیین‌شده را جستجو و با هم جمع می‌کند و سطح هموار و پیوسته‌ای را ایجاد می‌کند که نمایانگر حجم یا تراکم سال (۱۳۹۰)» (۱۲۲۰) تصادف در محور کاهک-شاهرود. ثبت شده است. بیشترین تصادفات در سال (۱۳۹۱) با (۱۴۹۳) تصادف و کمترین تصادف مربوط به سال (۱۳۹۴) با (۸۲۹) مورد در این محور ثبت شده است. نمودار شماره (۲) روند تعداد تصادفات را نمودار شماره (۲). تعداد تصادفات در طی سال‌های (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴). روند تصادفات نشان می‌دهد که تعداد.تصادفات کاهش قابل‌توجهی از سال (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴) داشته است. سال (۱۳۹۱) در تضاد با این روند. می‌باشد یعنی در سال (۱۳۹۰) تعداد تصادفات (۱۳۲۰) مورد ثبت شده و در سال (۱۳۹۱) تعداد آن‌ها به ۱۳۹۳ مورد رسیده است. بعد از سال (۱۳۹۱) روند کاهشی در تعداد تصادفات * روش کتابخانه‌ای شامل کتاب‌ها اسناد و منابع مرتبط با موضوع؛ * عملیات میدانی شامل مراجعه و بازدید از محل‌های موردنظر و برداشت میدانی از * اخذ اطلاعات مربوط به داده‌های تصادفات در محدوده موردمطالعه از آمار موجود در سازمان حمل‌ونقل, پایانه‌ها و اداره کل راه و شهرسازی. (اين آمار توسط پلیس‌راه از طریق بخش‌هایی موسوم به بخش کام (۱۱۴) (کروکی تصادفات که براي تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش‌های کمی و کیفی زیر استفاده‌شده است: * روش‌های آماری تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و نتیجه‌گیری از مشاهدات میدانی؛ * مدل تحلیل فضایی تخمین تراکم ‏ کرنل برای توزیع تراکم تصادفات در تحلیل‌های گرافیکی موجود در پژوهش در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم‌افزارهای جانبی آن تولین‌شده پاست مها شکیل آایگاهداده‌ها از نرم‌افزار اکسل جامعه آماری موردبررسی در این پژوهش شامل کلیه سوانح جاده‌ای در دو محورموردمطالعه شاهرود- کاهک در طی دوره زمانی پنج‌ساله از (۱۳۹۴-۱۳۹۰) | سا بخدهشنایه حف‌افا»: انتظام, (ساز هشتم: شما هس امه تاستا,.. 11399 نمودار شماره (۳). تعداد تصادفات در طی سال‌های ۱۳۹۴-۱۳۹۰ به تفکیک فصول. در کشور ایران» استان‌های سمنان .و خراسان‌رضوی به لحاظ برخورداری از طبیعت متفاوت به همراه تنوع اقلیمی و موقعیت جغرافیایی و سیاسی خاص, از جمله هم‌جواری با مرکز کشور گذر کریدور غرب-شرق و شمال-جنوب, نقش و جایگاه ویژه‌ای در ترابری و حمل‌ونقل جاده‌ای در سطح کشور دار می‌باشند و از محورهای پرتردد کشور محسوب می‌شوند که تحت تأثیر شرایط مختلف توپوگرافی و اقلیمی در مسیر آن سالانه صدها تصادف شدید رخ می‌دهد (نقشه شماره ۱). آزاین‌رو شناسایی عناصر مختلف تأثیرگذار بر روند تصادفات ضروری است و لازم است که به تحلیل علمی در زمينه تأثیر این عوامل بر میزان و شدت تصادفات رخداده در این محور پرداخته شود. در این پژوهش به دلیل اهمیت تساهفانق جاامیری تاثثرگذاری/عوآمل جغرافیایی در سواتم:به بررسی ارتباط بین تصادفات و عوامل جغرافیایی در محورهای مواصلاتی استان سمنان و خراسان‌رضوی به‌خصوص شاهرود و کاهک سبزوار (به نظر محققان جاده مرگ) پرداخته‌شده است. هدف اصلی این پژوهش» بررسی تصادفات جاده‌ای در محور ترانزیتی تهران-مشهد در استان‌های سمنان و خراسان‌رضوی با نگرش جغرافیایی است تا رابطه بین پدیده‌های جغرافیایی نظیر عامل انسان و عوامل جانبی آن با استفاده از سیستم در راستای تحلیل آمارهای تصادفات در طی سال‌های (۱۳۹۴-۱۳۹۰)» ابتدا به بررسی تعداد تصادفات پرداخته شد. در سال (۱۳۹۰) تعداد (۱۳۲۰) تصادف در محور کاهک- شاهرود. ثبت شده است. بیشترین تصادفات مربوط به سال (۱۳۹۱) با (۱۴۹۳) مورد و کمترین تطلذف و مگاوغا ۳۹۹ () لا نادمه می‌باشد. به انظر می‌رسد دوخطه شدن محور تجهیز دوربین‌های کنترل سرعت و افزایش ایستگاه‌های پلیس از جمله عوامل موثر بر کاهش تصادفات آدر این محور باشد. (نمودار شماره (۲) روند تعداذ تصاذفات را طی سال‌های ۱۳۹۴-۱۳۹۰۵) نشان کی ‌دهن» روند تصادفات نشان می‌دهد که کاهش قابل‌توجهی از سال (۱۳۹۴-۱۳۹۰) در تعداد آن‌ها رخ‌داده است. سال (۱۳۹۱) در تضاد با این روند است یعنی در سال (۱۳۹۰) تعداد تصادفات (۱۳۲۰) ثبت شده و در سال (۱۳۹۱) این تعداد به (۱۴۹۳) رسیده است. بعد تحلیل فضایی موقعیت تصادفات صورت پذ پرفته در طی سال‌های (0۱۳۹۴-۱۳۹۰) به‌منظور تحلیل فضایی تصادفات رانندگی در محور شاهرود -کاهک از روش‌های آمار فضایی ,در محیط نزم‌آفزار ۸760175 بهره گرفته شده آست. مدل تخمین کرئل أز جمله روش‌های درون‌یابی و روش هموارسازی سطح پیوسته است. این روش مناسب‌ترین روش برای به تصویر کشیدن داده‌های مکانی به‌صورت پیوسته می‌باشد. روش تخمین تراکم کرنل تعداد نقاط درون شعاع تعیین‌شده را با هم جمع می‌کند و سطح هموار و پیوسته‌ای به وجود می‌آورد که نمایانگر حجم یا تراکم توزیع پدیده موردبررسی در محدوده موردمطالعه است. روش‌های آماری نظیر تخمین تراکم کرنل ضمن مساعدت کاربر در شناسایی محدوده موردمطالعه» باعث افزایش آدراک وی از موضوع موردبررسی و ارائه الگوهای کلی و عموّمیی.از"موضوع, نیز می‌شوند" متزاجلی«انن روش به شرح زیر الف) ابتدا شبکه‌ای با سلول‌های کوچک بر روی محدوده توزیع پدیده موردنظر ایجاد اس اس ۲ مس اس سای رم سا مس مس مس دج سم من شکل شماره (۱). ایجاد شبکه‌ای با سلول‌های کوچک بر روی مخدوده توزیع نقاط پدیده موردنظر. ب) تابع سه‌بعدی قابل‌تغییری با شعاع معین بر روی هر سلول در نظر گرفته شده و وزن هر نقطه درون شعاع کرنل محاسبه می‌شود. نقاط نزدیک‌تر به مرکز وزن بیشتری می‌گیرد و در نتیجه به مقدار تراکم کل سلول مقدار بیشتری افزوده می‌شود (شکل شماره ۲). مقادیر نهایی سلول شبکه با جمع‌کردن تمام مقادیر موجود در سطوح دایره‌ای برای این آزمون سطح همواری از تغییرات در تراکم نقاط و خطوط در روی محدوده ایجاد می‌کند. بفمتظور اتجام .ان روش از تامافزار آرکیجی آیاس؟ استفادشده: است. اقا یک بانک اطلاعاتی از داده‌های موقعیت‌های تضادف در جی‌آی‌اس" ایجاد شد و تمامی نقاطی که تصادف در آن‌ها رخ‌داده است در نرم‌افزار نقطه‌گذاری شد. سپس با بهره گیری از روش تخمین تراکم کرنل تحلیل موردنظر صورت پذیرفت. به علت مسافت زیاد مسیر موردمطالعه و به منظور تحلیا دقیق‌تر» محور به (۱۵) بخش تقسیم شده است که هر #در ده کیلومتر اول شهر شاهرود به سمت میامی یک موقعیت با تراکم تصادف بالا وجود دارد. این موقعیت در جاده رفت به سمت میامی می‌باشد. به‌صورت کلی مبادی ورودی شهرها نسبت به دیگر موقعیت‌های محورهای مواصلاتی برون‌شهری دارای تصادفات بیشتری هستند که این به‌تبع کاربری‌هایی است که در مسیر این محورها ایجادشده و رفت‌وآمد شهروندان به این موقعیت‌ها را افزایش می‌دهد و به‌طورکلی #در ده کیلومتر دوم نسبت به ده کیلومتر اول» شدت تصادفات کمتر ولی توزیع تصادفات و پراکندگی آن بیشتر شده است. به‌ویژه در ابتدای این بخش از جاده یک لکه قابل توجه وجود دارد که در نزدیکی پیچ قرار دارد. #در ده کیلومتر سوم با توجه به بی‌عارضه شدن جاده از شدت تصادفات کاسته شده و توزیع تصادفات در این محدوده پراکنده می‌باشد .و عامل مسیر کمترین اثر را در #در ده کیلومتر چهارم از این جاده» شدت تصادفات از محور شاهرود به کاهک به محور کاهک به سمت شاهرود متمرکز شده است. در این محدوده» دو موقعیت با شدت تصادفات بیشتر مشاهده می‌شود ولی میزان تصادفات در محور شاهرود به کاهک تراکم کمتری دارند. علت تراکم بیشتر تصادف در این موقعیت. ورودی روستاها به جاده اصلی بوده و همچنین عامل مهم‌تر بی‌عارضه بودن مسیر در موقعیت کاهک به شاهرود و داشتن پیچ‌وخم‌های"ملایم در مسیر شاهرود«به کاهک است که از: یکدستی جاده #در ده کیلومتر پنجم از محوز شاهرود به کاهک. دوباژه تراکم بیشتر تصادفات در محور برگشت مشهود می‌باشد (کاهک به شاهرود). در این مسیر سه موقعیت در بین موقعیت‌هایی قرار دارند که تصادفات تراکم بیشتری داشته‌اند. با توجه به یک‌طرفه بودن مسیر و بررسی مهم‌ترین علل تصادفات که بیشتر واژگونی و خارج شدن از مسیر را شامل می‌شوند؛ هم نواختی مسیر و نبود عوارض» منجر به خواب‌آلودگی راننده شده و دارای اهمیت می‌باشند. باید توجه داشت که نزدیک شدن به میامی و روستاهای کنار #در ده کیلومتر ششم که شهر میامی نیز در این موقعیت قرارگرفته است. عامل نزدیکی به شهر میامی نقاط پرتراکم تصادفات در هر دو محور را به‌شدت افزایش داده است. روستاهای متصل به میامی و همچنین خود شهر میامی که کاملا اقتصاد و نقش آن, تخت تأثیر مخور تهرانمشهد می‌باشته: در بشبدت: تصاذفات تأثیر ذارنده مخورهای مواصلاتی ,هرود کاهک از ذاخلی آین اشهر میور می‌کنند. تقاط: پرتراکم تسادفات همانند بخش قبلی که حدود (۱۵) کیلومتر قبل از ورود به میامی را نشان می‌داد و این بخش که حدود ده کیلومتر بعد از میامی را نشان می‌دهد. نشان از تأید فرضیه پژوهش می‌باشد که موقعیت نزدیک به نقاط., پرجمعیت. از تراکم تصادفات بیشتری برخوردار #در ده کیلومتر هفتم موقعیت تضادفات پراکنده‌شده وابه‌جز یک موقعیت نمی‌توان موقعیت دیگری که بیشتریق تراکم تصادفات را داشته باشد. مشخص کرد. با توجه به دور شدن از مرکز شهری تراکم تصادفات نیز کاهش می‌یاید. #در ده کیلومتر هشتم مسیر موزدمطالعه, بر اساسن*تحلیل صورت پذیرفته» چندین موقعیت حادثه‌خیز با تراکم پایین مشاهده می‌شود. ابتدای مسیر در بخش هشتم یک موقعیت با تراکم بیشتر نسبت به دیگر موقعیت‌ها مشاهده می‌شود که با توجه به یکنواختی وان نمی‌تواند تحت تأثیر عامل محیطی باشد و می‌توان خود عامل یکنواختی را علت آن در نظر گرفت. در انتهای این بخش"نیز یک موقعیت با تراکم بیشتر نسبت به دیگر موقعیت‌ها وجود دارد که نسبت به موقعیت قبلی از پیچ‌وخم‌های # ده کیلومتر نهم مسیر با توجه به یکسانی و یکنواختی مسیر از مرکز ثقل تصادفات معناداری برخوردار نیست. در این محدوده ده کیلومتری» سه موقعیت تعیین‌شده وجود دارد که طبق تحلیل نسبت به دیگر موقعیت‌ها از تراکم بیشتری برخوردارند و با توجه به تحلیل صورت پذیرفته. مقدار تراکم بسیار کم است. دور شده و دارای چندپیچ است. اما از موقعیت قابل‌توجهی از لحاظ تراکم تصادفات برخوردار نیست. طبق تحلیل, دو موقعیت که تراکم آن نسبت به دیگر محدوده‌ها بیشتر در ده کیلومتر بازذهم مسیز سوردمطالناه مسیز کاملا از یکتواختی, ذرآمنه و پرپیچ‌وخم شده است؛ البته پیچ‌های این بخش پیچ‌های ملایمی هستند. در این بخش از مسیر تراکم تصادفات در سه موقعیت نسبت به دیگر موقعيت‌ها بیشتر و میزان تراکم کیلومتر دوازدهم. افزایش تراکم تصادفات را نشان می‌دهد؛ البته این افزایش به نسبت افزایش تراکم تصادفات در نزدیکی شهرهای شاهرود -میامی نیست. موقعیت تصادفات نشان می‌دهد که از عارضه‌ای تبعیت نمی‌کند و علل افزایش تراکم تابع عللی # ده کیلومتر سیزدهم» دارای یک موقعیت با بیشترین ‏ تصادفات. در محدوده‌ای بدون پیچ و عارضه و تخت تأثیر یکنواختی راه است؛ دو موقعیت دیگر نیز در مسیر با #در ده کیلومتر چهاردهم مسیر شاهرود به کاهک چند موقعیت با تراکم بالاتر نسبت به دیگر محدوده‌ها وجود دارد ولی میزان تراکم تصادفات پایین است و مسیر نیز # ده کیلومتر پانزدهم.بخش نهایی مسیر در نزدیکی روستای کاهک. از تراکم تصادفات بیشتری نسبت به دیگر موقعیت‌های بررسی‌شده برخوردار است که به علت در شکل شماره (۴) نتایخ حاصل از تحلیل کرنل به تصویر کشیده شده است. بررسی توزیع فضایی نقاط حادثه‌خیز بر اساس روش تخمین تراکم کرنل از تجمع وقوع این سوانح در محدوده‌های خاصی از محورموردمطالعه خبر می‌دهد؛ بنابراین می‌توان ملاحظه کرد تصادفات موردبررسی در این محدوده در بخش‌هایی از آن به‌صورت خوشه‌ای گرد آمده است. به‌بیان‌دیگر بخش‌هایی از این محور با میزان بسیار بالای است یا میزان وقوع آن بسیار کمتر بوده است. همان گونه که ملاحظه می‌شود پنج کانون حادثه‌خیز در مسیر موردمطالعه شکل‌گرفته است. اولین کانون حادثه‌خیز در نزدیکی شهر شاهرود کانون دوم در محدوده بین شهر شاهرود و میامی دو کانون حادثه‌خیز نیز در جاده‌های دو سوی شهر میامی و آخرین کانون نیز در نزدیکی روستای کاهک به وجود آمده‌اند. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که هسته‌های با تراکم زیاد تصادفات در محورموردمطالعه, با موقعیت‌های نزدیک به نقاط شهری و روستایی پرجمعیت تطابق شکل شماره (۴). تخمین تراکم کرنل مسیر شاهرود -کاهک در یک نگاه کلی. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که میزان تصادفات صورت. پذیرفته در مسیر شاهرود- کاهک در طی سال‌های (۱۳۹۴-۱۳۹۰) روند کاهشی داشته است؛ البته اين روند در طی سال (۱۳۹۱) از یک افزایش قابل‌توجهی برخوردار بوده و در طی سال (۱۳۹۱ تا ۴ دچار کاهش قابل‌توجهی شده است. با توجه به روند رو به رشد حمل‌ونقل همچنین پیامدهای اقتصادی, اجتماعی و روحی-روانی که تلفات ناشی از تصادفات جاده‌ای: به بار می‌آوزند: و: از سویی شمار ریادی: از این مرفاومیر بل‌پیشتیر ی هستند. لازم است تدابیری برای ایمن‌سازی جاده‌ها و خودروها اجرای درست قوانین و آموزش قوانین عبور و مرور به مردم و همچنین حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر به عمل آید تا کمتر ناظر تلفات ناشی از تصادفات جاده‌ای باشیم. با توجه اینکه تصادفات ثبت شده منجر به خسارت» جرح يا فوت شده است؛ بیشترین تصادف منجر به فوت در سال (۱۳۹۱) اتفاق افتاده است و کمترین تصادف منجر به فوتی مربوط به سال (۱۳۹۴) می‌باشد. میزان فوتی در سال (۱۳۹۴) نسبت به سال‌های خیگر بای بوذه آست و رون آن, از سال 0۳۹ ید 0۳۹۳۶ کافشی بوظه است که به‌تبع کاهش تعداد تصادفات می‌باشد. طی بررسی تعداد تصادفات در طی سال‌های مورهمطالعه به تفیگ فصول» این لته قابل‌توچه می‌باشد: که داد تضادقات در طي فصل تابستان نسبت به: کر فسول ی هی سال‌های موردمطالعه بیشتر می‌باشد. بعد از فصل تابستان» فصل, بهار بیشترین تصادف را داراست. با توجه به تعطیلات واقع در این فصول و به علت مناسب بودن هوا برای مسافرت خانوارهای ایرانی این افزایش قابل توجیه مس زگرد مها فصل بابی متا همان‌طور که از نموذارها نمایان می‌باشد: تعداد نساگاوا نناهواست. درگ ال ۱۳۹۱۵ نسبت به دیگر سال‌های موردمطالعه, بیشترین تصادف رخ داده است. در فصل تابستان و پاییز نیز سال (1۳۹۱) بیشترین, تصادفات رالدر هو هلا سل به سال‌های دیگر دارد ولی فصل زمستان سال (۱۳۹۰) است که بیشترین تصادف را به خود اختصاص داده است. وجود تعطیلات بلندمدت در بعضی ماه‌های سال و تغییر هوا در ماه‌های سال در تفکیک تعداد تصادفات به ماه معین می‌شود. تعداد تصادفات در طی سال‌های موردمطالعه از سال (۱۳۹۰) به (۱۳۹۴) کاهش داشته است: در ماه شهریور بیشترین تصادف و در دی‌ماه نیز کمترین تصادف ثبت شده است. طبق نتایج پژوهش تعداد تصادفات در ماه شهریور یت یه مادهای داکا هاگره که بگرهات اقردد ویاد خودروها در زمان پایان یافتن تعطیلات تابستانی می‌باشد. در سال (۱۳۹۴) به‌صورت معناداری تعداد تساذفات کاهش بافته است که خر خر فصل پاییط و ژسستان, آین, هو سال, کستزین تصادفات ثبت شده است و علت آن به میزان تردد در جاده برمی‌گردد که در ماه‌های تابستان و بهار به علت تعطیلات میزان تردد افزایش‌یافته و به همان نسبت میزان تعطیلات آخرین روزهای سال تعداد تصادفات نسبت به به ماه‌های دیگر (به‌غیراز شهریور) یک افزایش معنادار را نشان می‌دهد. طبق نتایج به‌دست‌آمده, بیشترین نوع تصادف در سال‌های مختلف. متفاوت است؛ ولی دو نوع برخورد در همه‌سال‌ها بیشترین فراوانی را داشته‌اند. تصادف وسیله‌نقلیه با یک وسیله‌نقلیه دیگر و واژگونی و سقوط دو نوع تصادف اصلی را در بین تصادفات صورت پذیرفته دارا می‌باشند. واژگونی و سقوط که به‌طورکلی حاصل خستگی و خواب‌آلودگی راننده بوده و برخورد وسیله‌نقلیه با یک وسیله‌نقلیه دیگر که می‌تواند حاصل چندعامل باشد از جمله بی‌توجهی به جلو ترمز خودرو انحراف به چپ و نوع هندسه راه. در شرایط آبری و بارانی بیشترین تصادفات صورت پذیرفته پس شرایط آب و هوایی بارانی در میزان افزایش تصادفات تأثیر داشته است؛ البته باید توجه داشت که نسبت تعداد تصادفات در روزهای بارانی با روزهایی که هوا صاف بوده است بسیار کم است و نمی‌توان به‌عنوان عامل تأثیرگذار عمده» هوای بارانی را در طبق نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل‌های آمار فضایی صورت پذیرفته بر روی موقعیت تصادف‌ها موقعیت‌های حادثه‌خیز تعیین شده ار نتایج پژوهش نشان می‌دهد که موقعیت‌های نزدیک به نقاط شهری و روستایی دارای بیشترین تراکم تصادفات می‌باشند. با توجه به نتایج تحلیل روش‌های آمار فضایی» مرکز ثقل تصادفات در (۱۷) کیلومتری شهر میامی به سمت کاهک می‌باشد که منطبق بر یک پیچ خطرناک است و با تغییر ارتفاع نیز همراه می‌باشد. همچنین از نتایج چنین برمی‌اید که موقعیت تصادفات محور شاهروّد-کاهک به‌صورت خوشه‌ای بوده و پراکنده نیست. این تحلیل نشان می‌دهد که موقعیت تصادفات دارای نظم خاصی بوده و از موقعیت محور تبعیت 1) خودرو استاندارد و ایمن: استفاده از خودرو استاندارد و ایمن (به‌خصوص در سواری‌ها)» استفاده از کمربند ایمنی. حضور و واپایش مستمر و با قدرت پلیس‌راه کیلومترهای (۸)» (۴۴)» (۵۵)» (۶۵)» (۱۲۵)» (۱۳۵) و (۱۵۵) باید رعایت شود. فرهنگ‌سازی و آموزش: فرهنگ‌سازی و آموزش به‌عنوان یک کار بلندمدت و موّثر در زمينه پیشگیری از تصادفات و حوادث جاده‌ای ضروری است. آموزش و اطلاع‌رسانی درست. بالا بردن کیفیت آموزش رانندگی» بررسی نارسایی‌ها در نحوه آموزش و استفاده از تجارب دیگر کشورها در آموزش رانندگان در تدوین نظام ارزیابی و سنجش مهارت رانندگان بسیار مهم است. قطعا با افزایش افراد تحصیل کرده, شاهد ارتقا ایمنی و کاهش تصادفات جاده‌ای در راه‌ها خواهیم بود. ایجاد پایگاه‌های امداد و نجات در جاده‌ها: بیش از نیمی از کشته‌شدگان تصادفات جاده‌ای. در محل حادثه جان خود را ازدست‌داده‌اند که می‌تواند به دلایل نامناسب بودن و عدم پوشش کافی مراکز امدادی و اورژانس در طول جاده موردمطالعه و جاده‌های کشور عدم اطلاع‌رسانی به‌موقع تصادفات و همچنین عدم آگاهی عمومی کافی درزمينه نحوه اطلاع‌رسانی و نوع برخورد مناسب با مصدومان تصادفات رانندگی باشد. اتخان مور ای ایجاد بلاکاوط آگم‌وسنجات در جاده‌ها, آمدادرسانی در سطح جاده‌ها پذیرش و رسیدگی به‌موقع بیماران در مراکز درمانی و آموزش افراد در خصوص اقدامات اورژانسی اولیه. تأثیر بسزایی در کاهش تلفات آسیب‌دیده‌اند و این در حالی است که زمان رسیدن به محل واقعه سال (۲۰۱۲) در ایران (۱۰/۲۳) دقیقه ثبت شده و اگر با کشورهای آمریکا (۸/۵۷) دقیقه. آلمان (۹/۳۱) دقیقه: استرالیا (. ۵) دتلقه و ترگقه*(0/۳۷) فقیقه: مقایسه: شود: می‌بینيم که از جایگاه خوبی برخورداریم. تعداد پایگاه‌های امداد جاده‌ای در کشور در سال (۱۳۹۳) به (۳۹۸) رسیده که نسبت به سال (۱۳۸۳) با (۱۸۵) پایگاه امداد و نجات. رشد (۱۰۰) درصدی داشته است ولی باز نیاز به افزایش این پایگاه‌ها احساس می‌شود. در کیلومترهای (۸)» (۴۴)» (۵۵)» (۶۵)» (۱۳۵) (۱۳۵) و (۱۵۵) ایجاد وآپایش سرعت و بند ایمتی: با توجه به اینحه عمده تلقفات تاشی از تصادفات جاده‌ای بر اثر شکستگی‌های متعدد و ضربه به سر می‌باشد. واپایش سرعت و استفاده از کمربند ایمنی بسیار مهم است؛ بنابراین بایستی نسبت به ارتقا فرهنگ واپایش سرعت و استفاده از کمربند ایمنی اقدام شود. دو برابر نمودن نمره منفی در قبال تخطی از قوانین راهنمایی و رانندگی در مسیر موردمطالعه باید صورت گیرد. مدیریت سرعت در شبکه جاده‌ای: با توجه به افزایش تلفات تصادفات جاده‌ای در روز به علت ویژگی‌های اجتماعی-اقتصادی و گردشگرپذیربودن مسیر موردمطالعه با تحقق‌بخشی مدیریت سرعت در شبکه جاده‌ای برای بازدارندگی با استفاده از تجهیزات و دوربین‌های هوشمند ثبت تخلفات» می‌توان نسبت به کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای در روز اقدام کرد. در منطقه موردنظر حداکثر سرعت (۱۱۰) کیلومتر است ولی پلیس‌راه تا سرعت.(۱۲۰) کیلومتر را مجاز می‌داند. اگر این سرعت به (۱۰۵) کیلومتر برسد شرایط بهتر خواهد بود. از طرفی برخی از رانندگان آشنا به منطقه زمان رسیدن به دوربین‌ها و پلیس‌راه را تشخیص داده و برخوردی زیرکانه از خود نشان می‌دهند و حتی می‌دانند که کدام دوربین‌ها ثبت تخلف را برنامه‌ریزی برای نقاط حادثه‌خیز مشخص شده: با شناسایی و اولویت‌بندی هندسی و ترافیکی, افزایش راه‌های دوطرفه و جداسازی راه‌های اصلی» نصب تابلوهای, مناسپ و علاکم کاقی :ذر رادهای‌اضلی: نسب: ترذه‌مزی سحافظ عقاوم شز جاده». ایجاد خظر ولا ی فدا وهای وهای الیو کف تقاطع‌های با شکل هندسی نامناسب. امکان کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای وجود دارد. جاده شمالی در کیلومترهای (۰)۴۶ (۵۱)» (۷۷). و.(۹۵) و در جاده جنوبی کیلومترهای (۶۲)» (۷۵) و (۱۵۵) به علت سرپائینی و سربالایی بیشترین تصادفات را دارد؛ ازاین‌رو نصب علائم هشداردهنده و توقف ماشین‌های پلیس‌راه در ابتدای آن. کاهش کاهش وقوع تصادفات با حضور مأموران و تجهیزات پلیس‌راه: در مسیر موردمطالعه. با اختصاص بودجه برای تأمین روشنایی و مهار سرعت با استفاده از دوربین‌های هوسمند و اماموزان می‌بوان سبت یه تاهش ز جوز وسایل با یکدیگر جلوگیری کرد. همچنین توجه ویژه به ساختار خودرو و تجهیزات ایمنی آن و نظارت بر ایمنی و استانداردهای خودروها از نظر سامانه ترمز مقاومت بدنه. سامانه کیسه هوا و همچنین از رده خارج کردن خودروهای فرسوده نقش خودرو و تجهیزات ایمنی آن: نقش خودرو با توجه به نوع و مدل آن‌ها به علت متغیرهای مختلف ساختاری آن‌ها متنوع است. با توجه به آمدوشد زیاد خودروهای سواری در جاده‌های کشور به‌صورت کلی و جاده موردمطالعه, بالطبع تصادفات زیادی را نسبت به سایر وسایل نقلیه برای خود ثبت کرده‌اند. با توجه به خسارت‌های وارده به‌سلامتی انسان‌ها و اقتصاد جامعه از طریق بروز تصادفات جاده‌ای» می‌بایستی برنامه‌ای مدون تهیه و با نظارت واحدهای مرتبط اجرا شود. توجه به بحث ایمنی در خودروها باید در اولویت نخست.قرار گیرد. بنا به نتایج به‌دست‌آمده از پژوهشی مرتبط با همین محور که نگارنده در نوروز و شهریور سال‌های (۱۳۹۳-۱۳۹۲) انجام داده» بیشترین درصد تصادف برای خودروهای سواری با (۷۴) درصد کل خودروها بوده که (۴۶) درصد تصادفات مربوط به پراید بوده است؛ بنابراین نباید به ماشینی با این سطح ایمنی» اجازه ورود به جاده‌های برون‌شهری داده شود. 10 برنامه‌ریزی مناسب برای نقاط با تمرکز بالای تصادفات: در این پژوهش نقاط حادثه‌خیز در محور شاهرود-کاهک مشخص شده است و در مورد هرکدام از این موقمیگ‌ها علض آنجاذ تساذف سقخص شناه اس بر اسانی لقتوهای آین,پژوهش: باید برای این موقعیت‌ها:بزنامه‌ریزی مناسب صوزت پذیرد. گفتنی است که در جاده شمالی (۴۰) علامت خطر در گردش و در جاده جنوبی (۲۲) علامت. در جاده شتمالی (۳) مارپیج و دررجگولی نارای مذابار ناه شنده که نشان از هندسه راه دارد؛ ازاین‌روه محور شمالی هوشیاری بالایی را می‌طلبد؛ پس تصادفات کمتر ثبت شده است؛ بنابراین باید در جاده جنوبی میزان علامت‌ها با تغییر محور زیادتر شود علت بیشتر تصادفات در این محدوده به علت عدم وجود عارضه. یکنواختی مسیر و حواب‌الوداحی راشده مي‌باشد هه امی‌نوان ی ار شناوری‌های رور هشداردهنده برای رانندگان که در کشورهای توسعه‌یافته طراحی شده است؛ از تعداد تصادفات با این علت کاست. تعداد استراحتگاه‌های تفریحی موجود در این مسیر (جاده شمالی (۲) مورد و در جاده جنوبی (۱) مورد) کم به نظر می‌رسد. اگر در ابتدای ورودی روستاها این مکان‌ها تعبیه شود هم به اشتغال روستائیان کمک می‌شود و هم از پیشنهادها بی برای سابر محققان که می‌خواهند در این حوزه پژوهش کنند: با توجه به اهمیت بررسی تلفات ناشی از تصادفات جاده‌ای مسیر موردمطالعه برای سایر پژوهشگرانی که می‌خواهند در این حوزه پژوهش کنند؛ پیشنهاد می‌شود: ۳ پایش نقاط حادثه‌خیز مشخص شده در این پژوهش و ارائه راهکارهای هندسه 7 تبیین نقش خودروهاع سراری سکاو /اسمی: اطتفاده از کمربند ایمنی: حضور مستمر پلیس‌راه» واپایش سرعت در جاده‌های استان» مدیریت سرعت در شبکه جاده‌ای برای بازدارندگی با: استفاده از تجهیزات و دوربین‌های هوشمند ۳ بررسی هزینه‌های اقتصادی تصادفات" جاده‌ای در مسیر موردمطالعه و زیرپوشش تبیین نقش فرهنگ‌نسازی و آموزش در رمینه پیشگیری از تصادفات و حوادث جاده‌ای و نقش افراد تحصیل کرده در ارتقا ایمنی و ,کاهش تصادفات جاده‌ای؛ پژوهش در خصوص تأثیر اقدامات ایمن‌سازی مناسب از طریق اصلاح هندسی و ترافیکی, افزایش راه‌های دوطرفه و جداسازی راه‌های اصلی و همچنین نصب تابلوهای مناسب و علائم کافی در راه‌های اصلی نصب نرده‌های محافظ مقاوم در جاده‌ها: تخظکشی, راهاه بهبود ,روشتانی را‌های اضلی و حذف اتقاظع‌های با دز وود افرایس قراجر ااقدادی و اوزرامش. هر چاداه! ورد اطلاع‌رسانی به‌موقع تصادفات. آگاهی عمومی درزمينه نحوه اطلاع‌رسانی و نوع برخورد با مصدومان تصادفات جاده‌ای» پذیرش و رسیدگی به‌موقع بیماران در مراکز درمانی و آموزش افراد در خصوص اقدامات اورژانسی اولیه؛ پژوهش در خصوص عوامل تأثیرگذاز دیگر در تصادفات جاده‌ای محدوده موردمطالعه از جمله عوامل انسانی نظیر عدم آشنایی با موارد ایمنی» ضعف عملکردی راننده و خستگی و خواب‌آلودگی راننده؛ عوامل مربوط به وسایل نقلیه مانند فرسودگی خودروها و افزایش تولید سالانه خودرو و عوامل محیطی مثل وجود نقاط حادثه‌خیز, جاده غیراستاندارد و شرایط آب و هوایی؛ پژوهش در زمينه تصادفات در مسیر تهران-مشهد به‌صورت کلی و جزئی در نقاط حادثه‌خیز و حمایت سازمان‌ها و نهادهای مرتبط از طرح‌های پژوهشی در آسیایی» مهدی (۱۳۸۶). بررسی عوامل موّثر بر تصادفات جاده‌ای در محور مشهد- نیشابور و آرائه بوالهری» جعفر؛ خیرآبادی, غلامرضا (۱۳۹۱). نقش عوامل انسانی در تصادفات جاده‌ای» مجله تحقیقات علوم رفتاری. تحقیقات علوم رفتاری» دوره (۱۰)» شماره ۱ (پیاپی ۲۲). سازمان جهانی بهداشت (۱۳۸۵). گزارش جهانی پیشگیری از حوادث ترافیکی راه‌ها به ترجمه سلطانی فاطمه (۱۳۹۲). تحلیل فضایی سوانح رانندگی در مبادی ورودی شهرها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی» مطالعه موردی زنجان. پایان‌نامه کارشناسی|رشد. زنجان: دانشگاه زنجان. عبدوس, حسن (۱۳۸۶). بررسی متغیرهای تأثیرگذار بر تصادفات واژگونی در شبکه جاده‌ای ایران. عینی, الهه؛ سوری, حمید (۱۳۹۴). برآوزدهزینه ناشی از سوانح ترافیکی با روش تمایل به پرداخت. فاراداین. آف. بی (۲۰۰۸). ,راهنمای.مدیریت سوانح ترافیکی؛.ترجمه گل‌گونه نیک پیکر زیر نظر حسین تویسرکانی» چاپ اول. تهران: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس‌راهنمایی و رانندگی ناجا فرج‌زاده, منوچهر؛ قلی زاده» مجمدحسین؛ ادبی فیروزجایی. عظیم (۱۳۸۹). تحلیل فضایی تصادفات جاده‌ای با رویکرد مخاطرات اقلیمی. مطالعه موردی: محور کرج -چالوس. پژوهش‌های جغرافیای طبیعی دوزه: (۴۲): شماره (۷۳) پل (4۵۲۷ تهرآرهایگاه مرکز اطلاعات علمی اجهاد فیروزجائیان» محمدأحسین؛ ذوقی جسن (۱۳۸۵)*بررسی, تأثیر سن,رانند گان,در احتمال مرگ‌ومیر در تصادفات با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره ۸17۳. هفتمین. کنفرانس مهندسی کسایی زاده» سیدهادی (۱۳۹۴)+دلایل تصادفات رانندگی در ایران. تهران: خبرگزاری مهر. مهریاری» فرهاد (۱۳۸۵). گزارش جهانی در خضوص پیشگیری از صدمات ناشی از تصادفات جاده‌ای. دفتر مطالعات فتاوری و ایمنی» گروه مطالعات تطبیقی» چاپ اول. تهران: پژوهشکده وهاب‌زاده. عبدالوهاب (۱۳۹۴). آمار تصادفات جاده‌ای محور در سال (۱۳۹۴). تهران: مرکز 1308 رهق 0۳۵ کط0تاقم.] 11222005 اه صمناندطافداکا 0 ,ر2002) 10620 محصنط 1۳۵5۵ 0 56۷6۲۲ طاقوی ۵۲ عع ناصذ عط +ککعع ناه اله‌طا-واهکدک ,(2004) سا ,قط3۳۷۵ .423-433 ,(4) 28 7۳۵۷0 :6 کزدوادسخ۸ اصعلنع۸ ماصعص نس ع نا امد علتام۳م ما وصتهاعنل کصوعکگ وصه صمتامصناعه وتعصعل اعصهعگ* (2009) ع1مدمکحعلس۸ -3,00.359 .41,370 ۷7۵1۰ ۳0۷6000 فص کنکرواعهص۸ اصعونمع۸ ,تکاهم‌عاوط اعد 1۵۵0

در مقایسه با بسیاری از کشورها، میانگین نرخ تلفات و مجروحین ناشی از تصادفات در ایران بسیار نگران کننده است. میزان خسارت های ناشی از تصادفات ترافیکی، بالغ بر میلیاردها ریال می شود. میزان تصادفات و تلفات ناشی از آن در جاده های کشور به صورت یکسان نیست و با توجه به شرایط جغرافیایی، هندسه راه، تعداد تردد و عوامل دیگر متفاوت است. جاده هایی در کشور وجود دارد که به علت تردد بسیار بالای ناشی از عوامل گوناگون، دارای میزان تصادفات بالایی هستند. به طور مشخص یکی از این جاده ها، مسیر شاهرود به سبزوار است که به علت قرارگیری دو شهر میانه اندام در مقصد و مبدأ آن، قرارگیری تعداد زیاد روستاها در فاصله این دو شهر و همچنین نقش این جاده به عنوان متصل کننده کلان شهر تهران به مشهد، از میزان تردد بسیار بالایی برخوردار می باشد. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مقاطع حادثه خیز مسیر شاهرود به سبزوار (تا روستای کاهک) است. پژوهش موردنظر از نوع کاربردی است که در آن ترکیبی از روش های توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتایج آن در بازه زمانی (۱۳۹۰-۱۳۹۴) نشان داده که میزان تصادفات طی این سال ها در این محور کاهش داشته و بیشترین میزان تصادفات مربوط به سال (۱۳۹۱) بوده است. طبق نتایج به دست آمده و تحلیل های آمار فضایی، موقعیت های نزدیک به نقاط شهری و روستایی دارای بیشترین تراکم تصادفات می باشند. همچنین مرکز ثقل تصادفات در (۱۷) کیلومتری شهر میامی به سمت کاهک، منطبق بر یک پیچ خطرناک است که با تغییر ارتفاع نیز همراه می باشد. از نتایج پژوهش چنین برمی آید که موقعیت تصادفات محور شاهرود-کاهک به صورت خوشه ای بوده و پراکنده نیست؛ همچنین موقعیت تصادفات دارای نظم خاصی است و از موقعیت محور تبعیت می کند.

492485

بهبود مهارت‌های حرکتی در کودکان مبتلا به اوتیسم نقش مهمی در کاهش مشکلات حرکتی دارد. همچنین» آنها را به انجام فعالیت‌های مختلف ورزشی و بدنی ترغیب می‌کند. تعداد زیادی از مطالعات بر تأثیرات مثبت فعالیت بدنی بر علائم اوتیسم تأکید داشتند (۳۳-۳۶). بنابراین» می‌توان گفت که دستکاری قیود ادراکی. تکلیفی و محیط ۳۷۰ رشد و یادگیری حرکتی _ ورزشی, دوره ۰۱۳ شماره ۳ پاییز ۱۴۰۰ بسون هکره دستورالفمل با ارسباط. اصافی می‌توانه ب‌عتوان راظیره نفیدی رای کید‌کان میتاد ید ارم نتایج این تحقیق می‌تواند مورد استفاده افرادی که با کودکان مبتلا به اوتیسم در حوزه پردازش‌های ادراکی کار می‌کنند» مناسب باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به خطاهای بینایی حساسیت کمتری دارند و چنین چیزی نظريه انسجام مرکزی ضعیف را اثبات می‌کند. همچنین خطاهای بینایی به‌عنوان ابزار دقیق و معتبر برای تشخیص اوتیسم به‌کار می‌روند (۷). مطابق با چنین مواردی» لازم است درمان‌های اولیه برای تقویت انسجام مرکزی در کودکان در معرض خطر اوتیسم توسعه یابد. سرانجام؛ می‌توان از خطاهای بینایی برای آزمایش اثربخشی درمان اوتیسم استفاده کرد. انتظار می‌رود که یک درمان موثر همبستگی بین کاهش علائم اختلال نورونی رشدی و عملکرد در خطاهای بینایی را نشان دهد؛ مسئله‌ای که در این تحقیق به‌واسطه یک دوره تمرین مهارت پرتابی با شرایط خطای بینایی به توسعه انسجام مرکزی این افراد کمک کردیم. نتایج تحقیق ما به مربیان و افراد درگیر در اوتیسم پیشنهاد می‌کند که می‌توان از طریق تمرین و مداخله با هر کدام از شرایط بینایی زمينه,یادگیری تکلیف ادراکی را در کودکان مبتلا به اوتیسم بهبود بخشید و به انسجام,مرکزی؛این افراد؛کمک؛شایانی کرد. در کل, می‌توان گفت که .دستکاری قیود ادزاکی» تکلیفی و محیطی بلاون.هیچ‌گونه دستورالعمل یا ارتباط اضافی می‌تواند به‌عنوان راهبردی.مفید بزای کودکان ‏ مبتلا"به اوتیسم استفاده شود زیرا این راهبرد‌ها با ویژگی‌های آنها سازکارئلا از تظری‌دانشن ماغلین مقالساول ستاکه‌ای است که به بررسی تأثیر خطای بینایی بر یادگیری و عملکرد حرکتی آمهارت پرتابی در کودکان مبتلا به اوتیسم می‌پردازد. تأثیر خطای بینایی بر یادگیری و عملکرد در ادبیات افراد عادی بسیار مورد توجه قرار گرفته؛ اما در افراد مبتلا به اوتیسم کاملا نادیده کرفّتهشده است. این مقاله"به بررسی وجود هر بگونه تغیّیّر در یادگیری و عملکرد با و بدون شرایط خطای بینایی در کودکان مبتلا به اوتیسم پرداخت. بنابراین» تلاشی مهم در داخل کشور است که می‌تواند توسیه‌های عملی‌رو کل | گواشیای هر ورد اینکه آیا خطاهای بینایی :می‌تواند: بزای تسهیل یادگیری مهارت‌های حرکتی در ورزش و سایر حوزه‌ها در افراد مبتلا به اوتیسم مفید باشد» ارائه می‌دهد. همچنین برای تعمیم بیشتر یافته‌های این تحقیق» باید تحقیقات بیشتری روی سایر کودکان تأثیر دو نوع خطای ابینگهاوس بر یادگیری یک مهارت حرکتی در کودکان ... ۳۷ 3 کله نکمم رک 001205 0 بومعصع کم کزک وله صه-ه مه ۸ له 6۳ ۸ ظ0-53890ع3 ۰ + :(39)1 .2009 ,5 ۲عل۳معنل آهادعصم10ع۷عل فوصه عنام ۶و لسوت بد 6 مکنل هک گناد ,000002 ۲0عققل مصه عصندعی مم مکدعگ عمط .5 0صه مفصقنن7 بل ول تعحاطاطاک۸ ۸۳6۳۵ ۲06۳۰ مکنل صساعم5 صکناسه حلکزی صعسلولنط صز کعصمعااه دنه ماه وصه باون مدع کنانه از صعغانط [ممطعممم که کالفاه عصننا وانقل وصه «مامصخمعصعک له 6۳ و وصنصکه7 -231 .م :(39)2 .2009 ,5 ۲علوعنل لماصعصم‌ماع۷عل وصه ناج که مص سوت کل معنل ص506 جع للنط ۵۶ کععصعخعمده ومعصعک 1710 واعص‌حقط ب1.ی فصه م0006 ۷.۸۰ 3.5 هط ,136۳۵0 آهدمنا2 م00 ۵۶ سمل صعخعص۸ +کدمنهصه0 ولنصسد؟ که کاس احمطا 200 :(49)22 .2009 ,۳۵۹۵۵۲ ۷15105 .6۳5 معنل صحصاعی صکناحه صز منک ملق 6۳ 0.8 کط نگ 4 00 ناه داز صعغلنط :وال16 من نه ععمععطی لعصصی لمع وصفوون5 .۳ ,11۵006 ولااهنط روم 200 وعمامط عم فلنط او مصس ول غامد طلوعوم۳ ۸ مکصونعنااز آهنعزی مت طصنه عنادنانه صز کدمزعااز «عر۲ 3/0110 وصه عوهطوهنططاظ ما و نانطخام‌ع‌هنگ له 6۲ و و2/1۵00408 1-8۰ .م :(8)1 .2017 ناه تد 3/016 +ک0 0 اعد دنل عمط و صمکدصصهم ج تصعحفانط :(50)1-3 .1994 مطونانصع60 تحص کم ووعط* فصموعط نصعاس۸ ,113006 ۳۰ 0ص متا ما۳ ب(اع تاکن دز جمزوااز هر آ-3/0110 عط عصسل وصنععع وم ماه ,الق اع 2.۸ ,فتقصفامطح 3 هدع عمط بصمنقهام0م لفنزمق عطا صز کانده عناگاته ام ععوعل عطا روط ا#ععاند عاخد عنانصوم #عکه0)-انماعل عصمعه مدای ملمعم عط1 مطا۳ بت 2040 ۳۰ ,11۵006 ۰ . :(36)1 .2006 ,۲6۲9وکنل لمادعصم 06۷10 فص عش اه فصسوت مکعلمعنل صنصا‌عمی ناه 1 ع06 زان ۸ نصکانه هز عصتععی مم آمدعز لمعما وصه لوطمای له 6۲ کل 31885 ۰ [102ع-لد10 0 کزدتولهدو-هاع ی خر +عصن کععله عصنععی دم لاملا له اع سظ م160لق11 06۲ ۷۵0 ۰ + .0 :(141)3 .2015 بقتناع‌الناط مزع مامح رو .ن1ک۸ صز عصنککع 0۳0 هنز عماوهغ نام 505 0:۵ 06۳0۳۵66 وصه کصوزاا از مغ ونانطنامی‌کگ ,3/0561 2۰ 200 .0 ,8003 ۰ 0 لصه وطقنطرو2 فص ترومامط‌ر2 فلنطک کم لمصسول عط7 کنات طانی کله 1001 صز 0 نصکاسه طاا کاصه نام صز مزع از همعط اک عطا ما ونانطنام‌عکگ .له اه .8 وا[ع 2/113 ۰ 113-1 .0 :(3)3 .2010 مط ق۲۵۶6 کناس۸ دامع عم صنطانی کععصع اه 100-000 0055-00۳۵ ج نمعصمعطام لعصصی ۷۷۵6 مق .10 0ص مطمااقا1 . مشل و110 ۰ 5 21و۷۷ !مسا کنطا او اه عص ام ما21 10.8 300 ,تعع 2 عغاهنآ مشک کال واکذ۸ ۰ ۳۷۲ رشد و یادگیری حرکتی _ ورزشی» دوره ۱۳ شماره ۰۳ پاییز ۱۴۰۰ 397-۰ .0 :(23)4 .2012 ,5066 مزع ومد روط مهم کام ی 1۳0۳0۵ 03 ,06۳60105 0 کصمزو انز منز ۵۶ عمط 156 مص۷/15 3.8 0ص ,6ص .5.7 وم ۷۵۵۵ :(75)5 .2013 ,نودام وحا رد2 ع6 مط0مع 36۳ مطوناصعک۸ مععصمحص ام «مامص 0ص معصتصصهام 1[ ۳۲و50 عهانافم؟ صه کصم‌زعنلاز لمع جهی1/006 8۰ 0صه ,۷/۵۵4 ب6 و ما۷6ان۵ 60 717-72 .0 :(22)3 .2015 ۲۵۷6 :8 صنامانط عنص مد ابر .عصنصدع1 116 لاغز عمط کعنصماعمنه ععصمصه ام وصتصقطصط له 6۳ 36 بفصقصطدظ 1-7 .0 :55 .2017 ,5006066 2/0۷66 ۳3۵۳۵۵ مصعحلانط صز عصنص16 «مامص معاهانانج] ماع ۵۶ مسق لفنعنهاد فص عناعمصع0 مش مطصنهن‌معع۸ عخصعنط روط صهفعص۸ 6 ,ط10قصنطاعد ۷ صمناهنمعع۸ عتقعنط روط صفععفعص۸ :1980 .3 ۷۵۰ .دقن 0100۵6 تعازمآ عمط از اصعصککمکعش مصقلام 3/7 34۰ 0ص ,کزا1ع21 سا ی ,010 501086۳۰ ,2003 64 عکقه لقط ص00 او 330060006 ص و71آظ-5 عطا صه 0معزوحکملایی 56 ناه از صمعلوانط صز عصنصو16 «مامص 0۳ کم آهدوناصعااد و کات .۸ ,6و1 11100۳ لاوز 0۶ ۳۶۲۵۲ عط1 ,فاطامای هدک .۸ 0ص مناقط10۳ خعطج1 .77 36.3 مفصقصح7 40 8 ۲,0۵0 3/00۳ ۵۶ فقوت بصعحفلنطاع حز لماک 3000۳ عصناععه7 ج که هم عطا ۵ ۶6۵ 6ط کدوتفااز آمنعزی 620 ,3/06۳۵ .3 200 ,166۳ 6۲ صو۷ :٩ بط ,فصقاحسظ-لمققع 285-3۰ .0 :(48)5 .2016 ,063210۳ 060۳۴ ۵۶ لمفدسو3 7عصنصو10 آلفاد موی عاهانان‌) 0 06۲1۵۳۳۳۵۳۲۴ گامع دز صمنعقاصم عقوم ۵۶ عام۲ عط7 نوم ج عملنا 08 له اع وس بعع]آ [فا5 م01 دع2ع ۵ وصزا ۵ مه 1۵ وصد م1060 وصنکتا ,0و1و5 .3.5 200 33۰ مفاقط0 136-71 ۰ 3:۵ 1001106 ۵۶ فد وت هام۳ علممعنل هیک کنات حکزم صعحفلنط ما 5 205 هرز 16105 عنامع۳ منامام 00 عا که اه موه ملق اه 0.5 ,0 اد 50 51 506 ناه صز عصنععی موم منز لمطاماع فصه لقما له 6۲ سل ,ص816 ۹۷۵5 4 30۵1 56۷0/۰ مهرد مت صمخاماهد وصه کعناعخعوحقط عامصحک وصه عاعها کم مدع 13۶ 0.359 :(48)4 .2018 ,کل موز لما عم 13010 وصه صکنا۸ 3۳۳۵۳6۲۶ .و200 گام دز صمناهنمععنل عع 0 0۳۵1۳۵0-0610 له ام ویک و20 ۰ ,56161665 ۷6فانطعم هز 1۳۵۵۵5 مصکتایه ۵۶ معط مامح هنود ع15 ملق اع وس تعفالهتعطاح 6010 ۵۶ ۳۵۷1۵۶۷ 1110۳6 قاری ۸ مصقطک سا 200 ق1509 .کل .7.۸ رکقزع ۷ ۰ :(7)6 .2014 مط2ع9ع صکنا ۳علممعنل صحصاعیی ناه ای کلهس توص صز 13625106601 ۵۵6 1۵05 غاد ۵۶ ععزد عمط صز کععصقحاک ,06 ۷۷۰ هه ,33۵9 8۰ ,۷۷۰ م۳9 .82-90 .0 :153 .2018 ,6962۳ ۷5100 بعهزد کنعزطاه اتمه 1۳56 نع صمناقنصتصصم ۵۳ عصنصنصی کعحمونصط عادها زو ماه 156 له ازع .۳ 833۳۵ ,عون لهاصعصم10ع۷عل فصه کعناج ۶و لسوت ملد معنل م5 کنات از صعحفلنطی ابینگهاوس بر یادگیری یک مهارت حرکتی در کودکان ... ۳۷ :ول ص500 ناه 0۳ عکنوجعه آمعنعوطم او عاعاط اع و ددع30 8 0ص 34۰ م500۵ ب34 46-7 .0 :(6)1 .2012 ,۳06۲5وعنل صحصاعزی کاس صز لومعم مکزد هدهع 3۵ 6 ناه از صعسغانط که صمناوصگ عون آهنومک دز 130۳0۷664 له اع م۸ «ن3/10۵560 .35 ات۸ صز خلسقعع3 موصنصندم کعموخصط هامگ صطع 1056 عدزم 1۵110 +علدمعنل <عانطا ه ارم زا5106 کم‌عدععل توااصه کدی عصنصندن کعونصطع) هامگا له اع و۳ ,8253۵ .36 . :(33)4 .2012 ,وعنانانطهعنل اهاصعصم10ع۷عل صز عمط معلدمعنله صصا‌عی اه کم ۳۷۴ رشد و یادگیری حرکتی _ ورزشی, دوره ۰۱۳ شماره ۳ پاییز ۱۴۰۰ 11510 هعزی که یط اه کع0 ۵ ا0 ماک ع15 56 ک 30 حکزم صعسفانط رز آاماه «مامص ج وسنصده1 نت۸ -۶ 70۳620 خعطه7 متدم8 ص73 -خنصعصه7 صنمکک 13 20ص 2/10 40 60020 لمع احطام ۵۶ ۳۵0007 معصتصهعآ +مامص اصع نهک .1.8510 4 200 600۵0 زد تحطام ۶و نت۳ ,وماقط6 تمامص 80۳۵2650۶ 0 .3 17۵0 مفقططاکه/3 نع نصتآ محططکه/2 [۳۵۳۵0۹ ,ع 5060 1 17324 ,مه ططکه/3 نک ۷ نصت] هط که/3 ۳۵۳۵0۹ ,وع 5060 عطا 0 111510 آهناکنی و ماه عط۲ عامعناک 0 1۵ ۵۹5 اوه عنط) کم ععمم‌س0 156" 85 ۵100 (لج۶ع۳ 156 مصعحفلنط اه حز والفاه هصنسموحطا ۵۶ وهصنصده1 5351 156 باکعا ۳۲00 هه مصهنععل ۳062160 کم هام ع نموه -زعهن0 40 ۷۲6۲۵ مط 0[ کجعع ۱ ۵۶ مصعحفلنط 33 عم فده عنطا که عاصصدد عاتن 12860۳ :ومنام۳ع ععتطا ماه فعلزنل عجعس لهملفمدد فصه عاطعلند تج کنطا صز 0ع۶ت ۵۵1 136 .نامع مادم 0ص کدمنامع عم علععن 16۳ هس مکصمنام 0676 85 عطا هه مصامتع عط 0 0عهام‌عنه جمتعحلاذ معحهطع ۳ عط ۳۵۹5 5037 کاصه‌ملن‌ناجدم عطا ماقم م۸ بلذمع ۵ 6 ماک ما ۵00 1۳۵۵ 1۳۳0۵8 1۵۳ 0 ,عفقطام صمنانکندوعه عط] ص معط مععقطم اکعاحعم ۳6 که علقنی ۵۵ 06710۵۵ 6 ۵۶ 5693100 151 عطا +عاکه کسامط 48 ۵عاعامصصهی 6۳6 کلف 10 ۶و علاط 0 .مادم ۳۵ ۵1 کلم ۱۰ جز 0610۳۵۵ ۵5 ۵5۲ ۳۵۲۵0۵ ه مصصنانعند 20 ,۳۵062160515 ۵3 کزتولهصه عع ۷۵۳20 ۵1 عندتواهصه #محنص مقاعل عطا ع 2 آهمه کاآنادع۳ 156 .0960 10110-۵۷۵۳۵ 5 م16 هه عع مقس 1 کنولقهه چد ع0۵ 5 ع13 61۷/66 16۳6066 ۲ن1ل امه نگنصهند ج ک۵ ۲6۳۵ اقط ۵۵0 مک وه عنطا ,605 136 3666 عکقط ام ۳6۵0 عطا هذ وصه ععقطم منکن وعه عطا حز 00۲۳ ۰ 06۳۲6000 کاعلعحن 7معتق عطا ۵۶ 1300۳ صز ک۵ ععصع منکن عنطا حلعنط 5 200 06۳60021 16 اهاط عمط 5 رنه کنطا او کالیوم۲ عط ملله7ع05 5840 ک از ,1567610۳6 ناه از صعحقلنط صز عصنصو16 +مامص عکعحص هی 6 0۵ ۷۵۵016 کنطا عفد ماع تنم امد فص کماق۵۵ ۲۵ 1+ ۵ 0 معط هاونصهط تلنفصط + مطاه 00650008 *

هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر خطای بینایی بر یادگیری یک مهارت حرکتی پرتابی در کودکان مبتلا به اوتیسم بود. روش تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح سنجش مکرر و آزمون یادداری بود. نمونه آماری تحقیق 33 نفر از کودکان 10 ساله مبتلا به اوتیسم بودند که به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه ادراک دایره بزرگ تر، ادراک دایره کوچک تر و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار مورد استفاده در خطای ابینگهاوس نمایش داده شده روی زمین و کیسه لوبیا برای پرتاب از پایین شانه به سمت هدف بود. روش اجرا بدین صورت بود که ابتدا شرکت کنندگان 10 کوشش را در مرحله پیش آزمون اجرا کردند. سپس در مرحله اکتساب 20 بلوک 10 کوششی را اجرا کردند. 48 ساعت پس از آخرین جلسه اکتساب آزمون یادداری در 10 کوشش از آزمودنی ها گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس مرکب با اندازه گیری تکراری، تحلیل واریانس یکراهه به همراه تعقیبی توکی استفاده شد. نتایج نشان داد که هم در مرحله اکتساب و هم در مرحله یادداری بین گروه ها تفاوت معناداری مشاهده شد که این تفاوت به نفع گروه ادراک دایره بزرگ تر بود. در کل، نتایج این تحقیق نشان داد که دستکاری ساده ادراکی می تواند یادگیری حرکتی را در کودکان مبتلا به اوتیسم افزایش دهد. بنابراین، به مربیان و معلمان ورزشی پیشنهاد می شود که از این متغیر به منظور بهبود عملکردها و بهبود جلسات تمرینی استفاده کنند.

359306

ال چهارم, شماره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ صص ۱۳۲-۱۱۱ از موضوعات مهم در تقاطع مابعدالطبیعه, فلسفه اخلاق, فلسفه زیست‌شناسی., فلسفه دین و روان‌شناسی» معنای زندگی است. هرچند این موضوع با این عنوان موضوعی جدید است و پیشینه آن به دوران پس از مدرنیته و تهمی‌شدن زندگی انسان مدرن از معنا بازمی گردد» اما در ادیان توحیدی سابقه‌ای طولانی دارد و به بحث مهم هدف‌داری آفرینش جهان و انسان و ارزش‌مند بودن زندگی انسان و نظام احسن حاکم بر آفرینش مرتبط است. واژه معنادار») در بحث از معنای زندگی کلمه‌ای «کانونی» و جامع ابعاد بینشی, گزایشی و کنشی است. این ابعاد درهم‌تنیده هستند و بین‌شان رابطه متقابل برقرار است. معناداری یا بی‌معنایی زندگی وابسته به این ابعاد است. هر یک از ابعاد معنای زندگی دارای آثار فراوان مشهود و نامشهود. در درجات و مراتب متفاوت است. برخی از شاخصه‌های بینشی» گرایشی و کنشی زندگی معنادار به شرح ذیل است: داشتن جهان‌بینی صحیح, تبیین درست شرور و سختی‌ها امید» خودباوری» خوش‌بینی» تعهد و احساس مسئولیت و آرامش و کلیدواژه‌ها: معنای زندگی, معنادار بعد بینشی» بعد گرایش, بعد کنشی. پرسش از معنای زندگی در محل تقاطع مابعدالطبیعه فلسفهه اخحلاق, فلسفه زیست‌شناسی و فلسفه دین قرار دارد. نیز از آن‌جا که این پرسش از ما می‌خواهد خود را بشناسیم» مستلزم روان‌شناسی» معرفت‌شناسی و اخلاق است. از سوی دیگر جنبه علمی این بحث با بحث کلی‌تر خلقت جهان و هدف‌داری يا بی‌هدفی آن یعنی خاستگاه جهان و مبادی غایی آن مرتبط است. معنای زندگی ما را از مه‌بانگ به زندگی روزمره و از روان‌شناسی به نظريه به بیان دیگر مسئله معنای زندگی با موضوعات متفاوتی هم‌چون پرسش‌های هستی شناختی, مانند خلقت انسان, هدف خلقت انسان و اصل هستی» موضوعات روان‌شناختی هم‌چون اضطراب» دلهره یأس» افسردگی» پوچی,» تنهایی» و مسائل دینی هم‌چون وجود یا عدم خدا جهان دیگر, سعادت نهایی» مرتبط است. از بزرگ‌ترین بحران‌های انسان معاصر مسئله یافتن معنا برای زندگی است. انسان معاصر جهان» هستی و زندگی را پوچ و بی‌معنا می‌داند. درواقع» آن‌چه که ابتدا در آثار فلسفی متفکران برجسته غرب مطرح شد و زمانی فقط بحرانی جدی در محافل فلسفی و آکادمیک غرب بود اینک در زندگی روزمره میلیون‌ها انسان به مفهومی ملسوس و گریزناپذیر تبدیل شده است و به اشکال گوناگون در آثار نویسندگان و هنرمندان و فیلم‌سازان معاصر منعکس شده است و شکلی توده‌ای و همه‌گیر یافته است. انسان معاصر در تثاتر خود از زبان قهرمانان نمایشنامه‌ها پیوسته بندگردان پوچی و بی‌معنایی را می‌شنود. در نعره‌های گوش‌خراش خوانندگان راک و هوی‌متال همین بندگردان را می‌شنود و در آثار فیلم‌سازان برجسته و یا بی‌ارزش نیز در قالب تصاویر بی‌رنگ و بی‌جان» بی‌معنایی را بر پرده سینما می‌بیند. بزرگ‌ترین نیاز روحی انسان معاصر یافتن معنایی برای زندگی است و علل اساسی بسیاری از بیماری‌های روانی عدم توان برای از منظر اسلام» معنای زندگی در خود زندگی نهفته است و انسان‌ها باید بکوشند آن را کشف کنند. به بیان دیگر معنای زندگی جعل‌کردنی نیست؛ اين‌که افراد بخواهند معنایی عام یا فردی و خاص برای زندگی خود بیافرینند. بلکه باید بکوشند معنای نهفته در زندگی را از سوی دیگر دین بر این باور است که زندگی" ارزش‌مند و هدفمند است و با تمام فراز و فرودها و خوشی‌ها و ناخوشی‌ها ارزش زیستن دارد. آن‌چه در اين‌جا مطرح است ارزش اخلاقی است؛ ارزشی که حتی شامل دین نیز می‌شود و درواقع دین یکی از شعبه‌های این ارزش است. مراد از این ارزش» خیر مطلق و خیر اعلی است؛ خیری که می‌تواند به زندگی همه انسان‌ها در همه زمان‌ها و مکان‌ها معنا ببخشد و آن را از پوچی و سردرگمی نجات بخشد. در سایه‌سار چنین معنایی» زندگی ارزش‌مند از شاخصه‌هایی در این نوشتار به بررسی برخی از شاخصه‌های زندگی معنادار از منظر متون دین مبین اسلام می‌پردازیم. روش ما در این بحث. روش نقلی است؛ یعنی با توجه به آیات قرآن و روایات. به برخی از لوازم زندگی معنادار از منظر دین مبین اسلام توجه می‌کنيم. و از آن‌جا که عصاره انديشه همه اندیشمندان مسلمان» اعم از فیلسوف و عارف و فقیه و ... قرآن و روایات است. بنابراین آن‌چه در ذیل می‌آید دیدگاه اصیل اسلام است. پرسش از معنای زندگی یکی از کهن‌ترین, جذاب‌ترین» واضح‌ترین و در عین حال دشوارترین پرسش‌هایی است که انسان تاکنون مطرح ساخته است. این پرسش که «معنای زندگی چیست؟» فراتر از مکتب و دین خاصی است و همه انسان‌ها با هر فکر و عقیده‌ای را دربر می‌گیرد و سابقه‌ای به میزان حضور انسان در عالم هستی دارد. هرچند این موضوع با این عنوان موضوعی جدید است و پیشینه آن به دوران پس از مدرنیته و تهی‌شدن زندگی انسان مدرن از معنا به دلیل روی‌برتافتن از ماورای ماده» و انسان‌محوری بازمی گردد. اما در ادیان توحیدی سابقه‌ای طولانی دارد و به بحث مهم هدف‌داری آفرینش جهان و انسان و ارزش‌مند بودن زندگی انسان و نظام احسن حاکم بر آفرینش مرتبط است. به بیان دیگر این بحث در ادیان بیش‌تر سابقه دارد تا در فلسفه و از سوی دیگر این بحث قریب به دو دهه است که در جامعه علمی ایران مطرح شده است و نوشته‌ها و سخنان فراوانی درباره این موضوع به بازار علم سرازیر شده است. که این خود نشانه اهمیت آن در جامعه امروز ما است. از آثار ترجمه‌شاه از نویسندگان خارجی که بگذریم» بسیاری از نوشته‌ها در باب معنای زندگی با رویکرد دینی و از منظر دین يا دانشمندان و فیلسوفان دین نگاشته شده است. به‌طور مشخص, نوشته‌ها درباره رابطه معنای زندگی با دین اسلام به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ برخی از این نوشته‌ها به‌صورت مطلق به دین يا اسلام و رابطه آن با معنای زندگی می‌پردازد؛ پاره‌ای از نوشته‌ها به معنای زندگی از منظر اندیشمندان اسلام و تشیع» نظیر مولوی» ابن‌عربی,» ملاصدر علامه طباطبایی» علامه جعفری اختصاص دارد. و درنهایت این‌که» برخی از نوشته‌ها به رابطه معنای زندگی با متون دین» نظیر قرآن و روایات» یا به صورت مشخص, برخی از روایات. نظیر روایات حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه نظر دارد و از آن‌جا که نوشتار ما نیز در این نخست به چند نوشتار در رابطه با معنای زندگی از منظر قرآن می‌پردازیم: مقاله نخست تحت عنوان «قرآن و معنادرمانی» (عمرانی» ۱۳۸۸) است. این مقاله به مقايسه آموزه‌های قرآن با رویکردهای مکتب معنادرمانی ویکتور فرانکل و ایجاد تناظر بین آن‌ها توجه کرده است. رویکرد این مقاله» روان‌شناختی و روان‌درمانی است. موضوعات مورد توجه اين مقاله عبارت‌اند از: اصل معنای زندگی, یافتن تدبیر الهی در ورای رنج‌ها و مشکلات و یافتن راه‌های درمان و سلامتی از منظر قران کریم و ... مقاله دیگر» تحت عنوان «قرآن و معنای زندگی» (سجادی» ۱۳۸۵) است. که به هدف‌داری کیهان و زندگی انسان تأکید می‌کند و اين‌که همه‌چیز در جهان در تسخیر انسان برای یل به هدف اصیل, یعنی قرب به خداوند است. نوشتار دیگر «معناداری زندگی در قرآن کریم» (فتح‌اللهی, ۱۳۸۷) است که به اصل معناداری زندگی و عوامل معنابخش به زندگی از منظر قرأن کریم پرداخته است. عمده مطالب این مقاله نیز همدف‌دار بودن نظام «هدف زندگی در قرآن» (هاشمی, ۱۳۸۲) نوشته دیگری است که به فلسفه حیات و هدف آفرینش انسان» علت نیاز به هدفمند بودن زندگی» اهمیت هدف در زندگی انسان و معنای زندگی از منظر روایات نیز» به صورت مشخص در چند نوشتان البته عمدتا از منظر نهج‌/لبلاغه مورد توجه قرار گرفته است. یکی از این نوشته‌ها با عنوان «معنای زندگی در نهج‌البلاغه» (شجاعی و دیگران» ۱۳۹۱) به موضوعات هدف‌داری خلقت جهان و انسان» توجه به حقیقت زندگی و حقیقت مرگ و منابع معنابخش به زندگی» نظیر خداباوری, هدف‌مندی زندگی, اعتقاد به عدم پایان زندگی با مرگ توانایی درک و تفسیر عمیق از هستی و پدیده‌ها و درنهایت. انجام اعمال نیک و معنوی از دیدگاه نهج‌/لبلاغه پرداخته «معنای زندگی در نگاه امیر موژمنان علی 0" (شوبکلایی» ۱۳۸۹) نوشتار دیگری است که عمدتا به سه موضوع هدف‌داری جهان و آفرینش انسان» نوع نگاه به دنیا و نیز توجه به مرگ به عنوان معنابخش به زندگی از منظر امام علی (ع) توجه کرده است. درنهایت. مقاله‌ای هست با عنوان «مرگ‌آگاهی و معناداری زندگی از منظر نهج‌البلاغه» (موسوی و طاهری» ۱۳۹۱). این مقاله همان‌گونه که از نام آن پیداست. به موضوع مرگ و نقش و جایگاه آن در معنابخشی به زندگی انسان از منظر نهج‌البلاغه پرداخته است. چنان‌که پیداست» هیچ‌یک از نوشته‌هایی که به معنای زندگی از منظر متون دین و منابع نقلی اسلام پرداخته‌اند. به جلوه‌ها و شاخصه‌های ژزندگی معنادار توجه نکرده‌اند. در علم معناشناسی,» «کلمه کانونی یک کلمه کلیدی خاص است که نماینده و محدودکننده یک حوزه تصوری و یک میدان معناشناختی نسبتا مستقل و متمایز در درون یک کل بزرگ‌تر از واژگان است» (ایزوتسی ۱۳۹۸: ۲۸). واژه «معنادار» در بحث از معنای زندگی, کلمه‌ای «کانونی» است. که عده‌ای از واژگان کلیدی دیگر اطراف آن روی‌هم‌رفته یک حوزه تصوری را در داخل کل واژگان بحث تشکیل می‌دهند. به بیان دیگر معناداری جامع ابغاد بینشی: گرایشی و کتشی است." پیداست که مغناداری امری انتزاعی تست بلکه امری عینی است و در زندگی خاص مصداق پیدا می‌کند. بنابراین می‌توانیم بحث را از منظری خاص مورد توجه قرار دهیم و بگوییم که زندگی معنادار یک شخص, دارای بینش‌ها گرایش‌ها و کنش‌هایی است؛ هرچند همه زندگی‌های معنادار از هم این ابعاد برخوردار نیستند و برترین زندگی معنادار دارای مراتب بالای این ابعاد است. به تعبیر دیگر انسان موجودی پیچیده و دارای ابعاد گوناگون شناختاری» گرایشی و رفتاری است و همه این ابعاد در یک‌دیگر تأثیر و تأثر دارند. رشد و تکامل انسان هم‌زمان در ابعاد متفاوت است. به عنوان نمونه» یک انسان راست‌گو نه‌تنها راست‌گوست.» بلکه به لحاظ شناختاری نیز به این مرتبه رسیده است که راست‌گویی امری نیکو و مطلوب است؛ شناخت معنای زندگی و راه یل به آن باعث جهت‌یابی میل به سوی آن است. اگر کسی به؛معناق زندگی دست يافت و تزانست معناق اصیل زندگی را گشف کنه مسی‌توان به‌هرحال, زندگی معنادار دارای ابعاد و وجوه سه‌گانه بینشی» گرایشی و کنشی است و هر یک از این ابعاد خود دارای آثار فراوان مشهود و نامشهود در درجات و مراتب متفاوت است. به بیان دیگر زندگی معنادار وابسته به اعمال باطنی و ظاهری است؛ به‌گونه‌ای که باورهای شخص و به دنبال آن گرایش‌ها و خواسته‌ها او در ترسیم زندگی ارزش‌مند دخیل هستند. درواقع» زندگی معنادار دارای ابعاد درونی و بیرونی است و مهم‌ترین ابعاد آن درونی است و اعمال بیرونی مقدمه‌ای برای نیل به حالاات درونی است. مقصود اين است که زندگی معنادار به‌خودی‌خود دارای اين آنار و نتایج است." اما لزوما ین یست که همه کسانی که از زندگی مسنادار پرخوردارند از هسیه این آثار بهرممند باشند؛ بلکه زندگی‌های معنادار باتوجه به مراتب‌شان» از برخی از این پيامدها برخوردارند. هرچند زندگی‌های کاملا معنادار از همه شاخصه‌های زندگی معنادار بهره‌مند خواهند بود. از سوی دیگر می‌توان گفت که با توجه به مراتب زندگی معنادار ره‌آورد آن نیز متفاوت است و هر یک از پیامدهای زندگی معنادار مربوط به یکی از مراتب آن و دارندگان آن مرتبه است؛ که البته دارندگان مراتب بالای زندگی معنادار از آثار مراتب پایینی نیز برخوردار زندگی همه انسان‌ها ارتباط تنگاتنگی با ابعاد بینشی» گرایشی و کنشی دارد. از یک‌سو همگان دارای شناخت‌ها و به دنبال آن باورها از سوی دیگر دارای گرايش‌ها و امیال و از جانب سوم دارای کارکردها و کنش‌هایی هستند؛ تفاوت هنگامی رخ می‌دهد که شناخت‌ها و به دنبال آن‌ها میل‌ها و کارکردها متفاوت می‌شود؛ چیزی که در معنادار یا بی‌معنا ساختن زندگی نقش ایفا می‌کند. نکته مهم این است که تقریبا کليه مکاتب قلسقی و انگرش‌های دینی در اين‌که زندگی, انسان باید معنایی داشته باشد» هم‌رای هستند؛ چراکه پیش‌فرض اصلی گذران یک زندگی زنده و پویا معنای زندگی و فلسفه‌ای است که زندگی بدان نیازمند است. اما آن‌چه در عمل رخ می‌دهد این است که بسیاری از زندگی‌ها از ابعاد صحیح معرفتی. گرایشی و رفتاری برخوردار نیستند. زندگی معنادار دارای بینشی استوار و به دنبال آن گرایش و کنشی صحیح است. در این‌جا به عنوان نمونه به برخی از جلوه‌های از ابعاد مهم وجود انسان» بعد بینشی و معرفتی است. معنای زندگی و زندگی معنادار ارتباطی مستقیم با این بعد دارد. این بعد را در دو عنوان «داشتن جهان‌بینی صحیح) و «تبیین برخورداری از جهان‌بینی مناسب و قابل توجیه» هم عامل معنابخش به زندگی و هم مهم‌ترین جلوه زندگی ارزش‌مند و معنادار است. نگرش منطقی و توجیه‌پذیر به جهان و انسان, یعنی نگرشی که ناظر به ارزش» هنجار و معنا در قالب نظامی معرفتی و الهی است. شاخصه زندگی معنادار است. هیچ دنو خانعه‌ای دون آرمان: یعنی ایمان راسخ به هدف‌داری آفرینش» حیات مفید و توجیه‌پذیری نخواهد داشت. زندگی» شبکه‌ای از پیش‌فرض‌ها و مانند این‌هاست. در زندگی معنادار همه اجزای این شبکه هدف‌مند هستند. داشتن دیدگاهی درست و مناسب و مفاهیم فلسفی غنی و رسای الاهیاتی و فلسفی درباره هستی و انسان و زندگی او و نقش او در عالم و درنهایت هدف غایی زندگی شناخت دنیا و پذیرش آن همان‌گونه که هست (توبه: ۳۸ یونس: ۲۶؛ رعد: ۲۹؛ عنکبوت: 1۶؛ نهج‌البلاغه, خ ۵۲ ۸۳ ۲۲۹۰۱۱۳) از جلوه‌های زندگی معنادار است. از اموری که زندگی‌ها را بی‌معنا می‌سازد. برآورده‌نشدن انتظارات از دنیا و زندگی در دنیاست. اما توجه به اين نکته که دنیا مساوی با بهشت نیست. بلکه مقدمه و زمینه‌ساز و مزرعه کشت بهشت است و بنابراین جای تلاش و کوشش است و از سوی دیگر محل برگزاری آزمون و امتحان است. باعث تغییر نوع نگاه به زندگی خواهد شد. باید به این باور رسید که اين‌جا محل برگزاری آزمون است و باید خود را با جلسه آزمون هماهنگ کرد. نه این‌که جلسه آزمون را به زیر سوال برد. از مزرعه انتظار راحتی و رفاه و نازپروردگی نباید داشت. دارندگان زندگی معنادار به جایگاه انسان در دنیا واقف هستند و می‌دانند که در دنیا مساف " غریب و رهگذن" میهمان" و مستأجر! هستند و ازاین‌رو همه هم‌وغم خود را برای دنیا قرار نمی‌دهند تا از لذت‌های دیگر, نظیر بندگی خدا و مناجات با او نوع‌دوستی و محبت» تقسیم زندگی با دیگران باز بمانند؛ چیزهایی که به زندگی بسیاری از افراد رونق و گرمی بخشیده و می‌بخشد؛ البته روشن است که اين» به معنای ترک دنیا و وانهادن آن و نوع نگاه دارندگان زندگی معنادار به واقعیت‌ها نیز منصفانه» منطقی و خوش‌بینانه است. یکی از جلوه‌های جهان‌بینی صحیح. نگاه درست به مرگ و نقش آن در زندگی و حتی معنابخشی به زندگی است. افراد با توجه به جهان‌بینی‌شان» می‌توانند رابطه مرگ رابا زندگی و هدف غایی آن تبیین کنند. کسانی که مرگ را نابودشدن و سقوط می‌پندارند. زندگی را نیز پوچ و عبث می‌دانند؛ چراکه بر این باورند که هر هدف و آرمانی را که بشر برای خود قرار دهد مرگ آن را نیست و نابود می‌کند. این بدان سبب است که آنان نمی‌توانند میان مرگ و غایت زندگی رابطه مناسب برقرار کنند. درواقع» مواجهه آن‌ها با در میان بسیاری از باورمندان به حیات پس از مرگ و بی‌باوران به آن» فرار از مرگ وجود دارد. نشانه این گریز این است که برخی از مردم از گورستان وحشت دارند. برخی از کاربرد لفظ مرگ اجتناب می‌کنند. الفاظی هم‌چون «درگذشتن»» «سفرکردن»» «در آسایش ابدی به سر بردن» و ... را به‌کار می‌برند و بسیاری نیز سرگرم طرح‌های مبهم فکر خود هستند؛ این‌که مرگ برای دیگران اتفاق می‌افتد و حتی آن‌وقت هم تنها زمانی که مشکلی در انسان قادر است به خاطر ایده‌ها و آرزوهایش زندگی کند و به خاطر آن‌ها و در راه آن‌ها جان ببازد. انسان چیزی لازم دارد که به خاطر آن زندگی کند و حتی چیزی لازم دارد که به خاطر آن بمیرد. این همان گسترانیدن ظرفیت زندگی تا ابدیت برای بازگزاردن دست جهان‌بینی الهی و توحیدی مسئله مرگ را حل می‌کند و رنج و یاس ناشی از آن را از زندگی بشر می‌زداید. مطابق این جهان‌بینی» نه‌تنها مرگ نومیدکننده و رنج‌آور نیست. بلکه حرکت‌بخش و امیدآفرین است» تا جایی که موجب می‌شود آدمی از روی علم و آگاهی مرگ خویش را انتخاب کند و خود به مسلخ برود (نصری» ۱۳۷۳: ۲۹۲). از جلوه‌های مهم زندگی معنادار» موجه دیدن شرور و سختی‌ها است. معنای زندگی را در چیزهای گوناگون و بسا متضاد می‌توان یافت؛ گاهی ارزش زندگی در رنج‌ها و بلاها نهفته است و گاه نیز در خوشی‌ها و برخورداری‌ها. اولا توقع آرامش کامل و دست‌یابی به همه امکانات در عالم مادی توقعی نابجاست و برای هیچ‌کس میسر نیست. ثانیا به‌هرحال این‌گونه نیست که زندگی فرد مملو از ناملایمات و خالی از هر خوبی باشد. این خود انسان است که باید بتواند خوبی‌ها را کشف کند و تلخ‌کامی‌ها و رنج‌ها را در سای خوبی‌ها به فرصت تبدیل کند. این خود فرد است که به رنج معنا می‌دهد و آن را به شور و امید تبدیل می‌کند. راحتی و آرامش» برخورداری از امکانات و رفاه نیست» بلکه لذت و شادی با سختی همراه است و اصلا لذتش به این است که همراه با مشکلات است (شرح: ٩-۵). با دست‌وپنجه نرم‌کردن با مشکلات است که نشاط و شکوفایی به وجود می‌آید. امام علی (ع) می‌فرماید: «در دگرگونی روزگار گوهر انسان‌ها شناخته می‌شود» (نهج‌لبلاغه. حکمت ۲۱۷). سختی‌ها و گرفتاری‌ها تربیت‌کننده فرد» بیدارکننده ملت‌ها و انسان در سختی و به همراه سختی آفریده شده است (بلد: ۶) تا جوهر وجودی وی در رنج آگاهی است و موجودات زنده با رنج‌کشیدن به خودآگاهی دست می‌یابند. آگاهی از خویش همانا آگاهی از حدود و محدودیت‌های خویش است. ما وقتی خوشیم خودمان را فراموش می‌کنیم» از یاد می‌بریم که وجود داریم؛ و تبدیل به موجودی دیگر, موجودی بیگانه می‌شویم؛ از خودمان بیگانه می‌شویم. تنها با رنج دوباره در وجود خویش تمرکز در همین رابطه, عشق یکی از جلوه‌های این قانون است. عشق با درد و رنج قرین است. عشق واقعی جز در رنج یافت نمی‌شود (همان: ۲۹3). اگر فرد بفهمد و بپذیرد که مشکل و رنج ناشی از آن, جبران رنجی بالاتر و مقدمه راحتی است. با آغوش باز به استقبال آن خواهد رفت؛ به‌ویژه اگر نوع نگاه فرد مرز عالم خاکی را درنوردد و به جهانی برتر و نتیجه‌ای فرح‌بخش در عالمی بالاتر پیوند بخورد. امام علی (ع) می‌فرماید: «تلخ‌کامی دنیا شیرینی آخرت است و شیرینی دنیا تلخ‌کامی آخرت» از سوی دیگر سختی‌ها و مشکلات باعث توجه و تضرع به درگاه خداوند (یونس: ۱۳؛ اعراف: ۹۶)» یعنی بازگشت به خویشتن خویش و آگاهی از نقص» عجز و انحراف خود کوشش انسان در یافتن معنا و ارزش» هميشه موجب تعادل نیست و ممکن است تنش‌زا باشد. اما همین «تنش)» لازمه و جز لاینشک زندگی شیرین است؛ تلاش برای پرکردن شکاف میان آن‌چه هست و آن‌چه باید باشد. کسی که توجیهی برای زندگی و به‌وجودآمدن خود بیابده برای دست‌یابی به اهداف بلند استوار می‌ایستد (احقاف: ۱۳). امر عجیب بايسته توجه این است که رنج, زهد و دوری از تمتعات مادی» یعنی همان چیزهایی که بر اساس محاسبات عقلانی می‌کوشیم از خود و اطرافیان‌مان دور سازیم» نقشی کلیدی در عمق بخشیدن به هویت انسانی ما دارند. در دوری از لذایذ مادی و تحمل شدائد حقیقتی ژرف نهفته است. امر قدسی در سختی و محنت بر اشخاص جلوه‌گر می‌شود. صاحبان زندگی معنادار با ترک تعلقات و پرهیز از دام‌هایی چون پول و پست و مقام به انسانیت نزدیک‌تر می‌شوند و درمی‌یابند که در جهانی که دیر یا زود باید از دار و ندار خود و دوستان و نزدیکان و حتی جان خویش دست شست.» چگونه زندگی کنند ( ,۰8۳۵۳ 6 :2003)؛ چراکه برخورداری زیاد از ماده و طبیعت و تنعم و اسراف در لذات. فرد را در انسان‌ها چون به دنبال زیاد از هر چیز هستند و پیوسته در پی بیش‌ترین‌ها البته بیش‌ترین‌های مادی, هستند. با دست نیافتن به آن, احساس سرخوردگی می‌کنند. با چون کمال نهایی انسان این چیزها نیست. وقتی کم‌وبیش به این امور نیز دست می‌پیابند باز شناخت جهان و انسان و هدف آفرینش آن‌ها و نیز شناخت زندگی ارزش‌مند و راه نیل به آن باعث جهت‌یابی میل به سوی زندگی معنادار است. در اثر این شناخت. امیال و گرایش های انسان نیز شناخته می‌شود و انسان به‌راحتی می‌تواند آن‌ها را ارضا کند. در انسان یک سری امیال وجود دارد که نشان از ارزش‌مندی او و زندگی‌اش دارد. این امیال برای تأمین ارزش زندگی و معنای آن درنظر گرفته شده است و در همه انسان‌ها یک‌سان پخش شده است. در مراتب گوناگون زندگی ارزش‌مند.» این امیال ارضا می‌شوند. در ادامه به برخی از از ابعاد و اصول زندگی ارزش‌مند. امید است؛ امید به آینده» امید به رهایی و امید به نتایج برتر. امید باور فرد به این امر است که می‌تواند به اهداف خود دست یابد ( ,باه 6۳ ,عل رد5 7 :2002). افراد امیدوار همواره درصدد دست‌یابی به آرمان و مطلوب خویش هستند. چنین افرادی دارای شور و نشاطاند و درنتیجه دچار روزمرگی نمی‌شوند. آنان بر پايه دو نوع فکر امیدوارند که به اهداف خود دست یابند؛ یکی این‌که می‌توانند راه‌های موئری را برای رسیدن به هدف طرح کنند و دیگر اين‌که در خود این توان را می‌بینند که آن مسیرها عشق و ایمان به خدا یعنی هدف نهایی زندگی انسان, اوج همه امیدهاست. خدا سارذان استرو فرگد یه دا آید ینده خمیکه زبنه راغ مان. ایمانه سید بله اتقو رحمت بی‌کران الهی است (یوسف: ۸۷ حجر: ۵0-۵1). دین به بشر امید می‌دهد که در جهان, غریب و بیگانه نیست. بلکه این‌جا وطن و مزرعه اوست. امید به آینده و هدف غایی زندگی و به‌ویژه حیات و سعادت ابدی» که ريشه و ثمره معتای زندگی در سايه امید این است که :حتی ذر تأریک‌ترین لحظه‌های زندگی می‌توان در اوج اطمینان و نشاط بود. زندگی هر روز و هر لحظه نیاز به تصمیم دارد؛ تصمیم برای انسان شدن» تصمیم برای انسان ماندن, تصمیم برای انسان زیستن» تصمیم برای رهایی از خود شیطانی و هجرت به سوی خود رحمانی» و این است معنای واقعی توبه و بازگشت به سوی خدا. سراسر توبه و پذیرش انسان از سوی خدای مهربان و بخشش همه خطاهای او توبه به انسان می‌گوید که زندگی هنوز در انتظار توست» روزهای خوب انسان زیستن منتظر بازگشت توست و گذشته قابل جبران است. توبه تولدی دیگر است؛ تولدی بعد از تولد. توبه رهایی است؛ رهایی از غم‌ها و سرخوردگی‌ها و رفتن به سوی عالم رضایت و کسی که امید به زندگی را از دست داده است. محکوم به فناست. شخص با از دست‌دادن ایمان به ایند دستاویز معنوی خود را نیز به یک‌باره از دست می‌دهد و خود را یکی از جلوه‌های امید امید به آینده روشن بشریت است. از نظر اسلام» بشر دارای آینده‌ای است که در آن عقل‌ها شکوفا و کامسل می‌شود» ظلم و فساد از زمین برچیده می‌شود. عدالت و امنیت و آزادی به معنای واقعی برقرار می‌شود خورشید حقیقت به‌تمامه رخ می‌نماید و وعده الهی محقق می‌شود (قصص: ۵ نور: ۵۵). درنهایت اين‌که» از منظر کلی» برتردیدن نظام عالم مايه امید است. از منظر قرآن» جهان و انسان به بهترین شکل آفریده شده‌اند (تغابن: ۳ تین: ۶؛ نیز سجده: ۷). لازمه این نظام احسن این است که زندگی افراد نیز دارای بهترین معناست. انسان زمانی خود حقیقی خویش را به‌دست می‌آورد که امکانات اصلی او به مثابه یک انسان, تحقق پیدا کند. کسی که استعداهایش شکوفا نشود در دنیای تعلقات پراکنده و متفرق می‌شود. نقش وجدان مهیاکردن امکانات برای توجه به خود حقیقی است. ندای خود حقیقی باعث ناخرسندی از خود مجازی و بی‌قراری است و اين بی‌قراری رضایت خاطر از حیات دنیوی را از بین می‌برد و مسئولیت انسان را برای جست‌وجوی وجود حقیقی و دارندگان زندگی پرمعنا به خود. به مثابه یک انسان و کسی که می‌تواند در طبیصت و دیگران اثر بگذارد. باور دارند و به توانایی‌های وجودی خویش واقف هستند. لازمه خودباوری این است که برای انسان ذات و نهادی درنظر بگیریم و بر مبنای آن به ارزیایی انسان بپردازیم. اگر او از نهاد و فطرت خویش پا فراتر نهد از خود بیگانه شده است (حشر: ۱۹؛ نصری» ۱۳۷۳: ۳۶۵). و اين همه وقتی برای او حاصل می‌شود که معنایی درست و هدفی مناسب برای زندگی خویش فراهم کرده باشد. قرآن تشنگان را فرامی‌خواند تا با باور خویش به مثابه ممن» به برتری خویش واقف باشند و احساس سرخوردگی را از از منظر دینی» خودباوری و توجه به خود متعالی و نفخه رحمانی به‌راحتی می‌تواند مسیر زندگی فرد و بلکه انسان‌ها و جوامع را به سوی خیر و سعادت رهنمون شود. انديشه تحول درونی و نجات ازخودبیگانگی وجه مشترک همه ادیان الهی است. خودباوری دینی در بحث از خوش‌بینی به زندگی,» روان‌شناسان بر این باورند که زندگی دارای یک مولفه نیست, بلکه یک مولفه آن وجود خوش‌بینی و مولفه دیگر آن فقدان بدبینی است ( ,501706۲ 1063-8 ,6 :1994 ,.ل 61). بدبینی نسبت به جهان رنج‌اور است. بسی دردناک است که آدمی جهان را فاقد احساس و ادراک و هدف بداند. انسانی که خود را فرزند کوچکی از جهان می‌داند .و برای خودش هدف قائل است وقتی چنین بیندیشد که«جهانی که آو و فکرش را به وجود آورده است و هدف داشتن را به او یاد داده است» خودش هدف ندارد. سخت به خود می‌لرزد. دارنده این انديشه» که در جهان عدالت نیست و در طبیعت تبعیض و ظلم وجود دارد با داشتن همه نعست‌های دنیا بدبین و ناخشنود خواهد ماند. کوشش‌های چنین کسی برای سعادت خود و نیک‌بختی نوع بشر با هیچ‌گونه دل‌گرمی و امیدی همراه نیست. وقتی پايه هستی بر ستم‌گری باشد.» دیگر عدالت‌خواهی انسان بی‌معنا است. وقتی اصل جهان بی‌هدف باشد, هدف داشتن ما هم‌چون نقش بر آب است (مطهری, خوش‌بینی ريشه در باور افراد نسبت به علل رخدادها و حوادث دارد. هر فردی برای نسبت‌دادن یک پدیده به علتی معین تمسک می‌جوید. که از آن به «سبک تبیین» یاد می‌شود. خوش‌بینی یا بدبینی نسبت به رخدادهای زندگی به سبک تبیین و تحلیل فرد از رویدادهای سختلف زندگی بزمی گردد (سلیگمن» ۱۳۸۳: ۷۲ بنابزاین» موش‌بینی را باین آموشیت:" دارندگان زندگی معنادار به زندگی خوش‌بین هستند و برای رخدادهای زندگی توجیه و تبیین معقول و مثشت دارند (137 :2009 ,باه 6۲ ,1331766۲۵) و با شیوه مقابله» مشکلات زندگی را به نحو موئرتری حل می‌کنند و درنتیجه کارایی بیش‌تری را در زندگی تجربه امنیت روانی ره‌آورد خوش‌بینی نسبت به پدیده‌ها و رخدادهای زندگی و جهان است. همان‌طور که تبیین بدبینانه از رویدادها باعث می‌شود که افراد این امور را تهدیدآمیز تلقی کرده» احساس خطر کنند (شاملی ۱۳۷۸: ۱٩). بررسی‌ها نشان داده است که خوش‌بینی و اضطراب رابطه مستقیم با هم دارند؛ هر اندازه که سطح خوش‌بینی فرد کاهش یابد به همان میزان اضطراب وی افزوده می‌شود (1 :2003 ,باه 61 ,203012806]). دارندگان زندگی معنادار به امکانات» فرصت‌ها توان‌مندی‌ها خوبی‌ها زیبایی‌ها عشق و به خدا به مثابه عالی‌ترین منبع عشق و زیبایی و خوبی بیش‌تر توجه دارند (بقره: ۵) همان‌طور که دارندگان زندگی بی‌معنا بیش‌تر به جنبه‌های منفی زندگی, شکست‌ها. صاحبان ایمان دارای بهترین آرامش و آسایش روانی هستند (بقره: ۲٩). این ایمنی ازاین‌روست که آن‌ها جهان و سازنده‌اش را حکیم و علیم و هدف‌دار می‌دانند. نه گیج و منگ و بی‌هدف. و آن را عادل و طرف‌دار حق و اهل حق می‌دانند نه ستم‌گر و طرف‌دار نیز نگاه اسلام به انسان خوش‌بینانه است. خداوند با خوش‌بینی به سرنوشت و سرشت انسان, در پاسخ به اعتراض فرشتگان در آفرینش ای آنان را سرزنش می‌کند. می‌فرماید سرشت انسان تنها بر بدی و شر و فساد نهاده نشده است؛ این سکه روی دیگری هم دارد که شما از آن بی‌خبرید. تنها در سرشت او خودخواهی» حیوانیت. منافع طبقاتی و ظلم و زور نیست؛ موجودی است مرکب از نور و ظلمت (بقره: ۳۰). از نظر اسلام» سراسر زندگی انسان عشق و شور و خود انسان کانون خوشی و لذت و سعادت است, اما به شرطی که بخواهد و بتواند از این کانون بهره‌برداری کند. هیچ غمی نیست که قابل تبدیل به سرور و بهجت نباشد. تربیت‌شدگان مکتب وحی حتی مصیبت‌ها را نیز زیبا می‌بینند؛ زیرا همه‌چیز را از خدا و در محضر خدا می‌دانند (بقره: ۱۵۹). برای آن‌ها هیچ مشکلی لاینحل نیست؛ زیرا به قدرتی فوق همه قدرت‌ها متکی هستند. از جلوه‌های خوش‌بینی در اسلام این است که هر سوره‌ای از قرآن با نام مبارک «رحمان» و «رحیم» آغاز می‌شود. که علاوه بر بشارت رحمت خاص بر مومنان و مسلمانان» رحمت عام برای همگان را وعده می‌دهد. قرآن مومنان و صالحان سایر ادیان الهی را نیز بشارت به نجات می‌دهد و زندگی آن‌ها را ارزش‌مند می‌داند (بقره: ۲٩). خدای متعال رحمتش گسترده است و بر خشمش تقدم دارد و ابتدائا نگاه رحیمانه به بندگان دارد و خشم و غضبش در مرحله‌ای است که پای تعدی بندگان و عدالت خداوند به میان آید. به همین دلیل است که به‌رغم قدرتش, سرکشان را مهلت می‌دهد و توبه و بازگشت مجرمان را می‌پذیرد (زمر: ۵۳؛ توبه: ۱۰۶ بقره: ۵۶؛ حدید: ۲۸). کنش‌ها و خلقیات متفاوت انسان ناشی از معرفت‌ها و گرایش‌های اوست. این مرتبه بر بعد عملی زندگی انسان توجه دارد. در این‌جا مقصود این است که زندگی ارزش‌مند.» با توجه به بینش‌ها و گرایش‌های صاحبش, دارای ملکات و فضایل اخلاقی است. نمونه‌ای از این از مهم‌ترین نشانه‌های زندگی معنادار آرامش و اطمینان خاطر است. زندگی همراه با دلهره و اضطراب و یأس و پوچی گوارا نیست. از منظر دین» این آرامش هنگامی حاصل می‌شود که بینش و باور شخص مبتنی بر تکیه‌گاهی مطمئن و مستحکم باشده نه سست‌بنياده از منظر اسلام» ایمان به خدای متعال باعث این استحکام و حیاتی مافوق حیات نباتی و حیوانی» یعنی «حیات طیبه» می‌شود (نحل: ۷٩) که گوارا دل‌چسب.» طبع‌پسند و مايه آرامش و لذت است و در آن ترس و ناراحتی و شکوه و ملال نیست (مائده: ۹۹؛ راغب: 3 ابن‌منظور ۱۶۱۶؛ قرشی» ۱۳۵۲: ماده «طیب»؛ ابن‌عاشور بی‌تا ج ۱۱: ۱۱۰). به هر میزان که این ارتباط قوی تر و شدیدتر باشد. بهجت و سرور کامل‌تری نصیب دارنده آن می‌شود؛ زیرا از تغییر و از بین رفتن محبوبش نگران نیست و به همین سبب به آرامش کامل دست می‌یابد (فخر رازی» ۱۶۰۵ ج ۱۷: ۲) حال آن‌که دوست‌داران دنیا و اور فانی, اولا دارای محبوب‌های متفاوت و ثانیا پیوسته نگران از دست دادن آن‌ها هستند. قرآن نقطه مقابل حیات طیبه و آرام‌بخش مژمنان را از یک‌سو حیات مرده» بی‌اثر و کسالت‌بار (نمل: ۸۰ نیز روم: ۵۲؛ فاطر: ۲۲) و از سوی دیگر حیات تلخ, ناگوار و سخت و به تعبیر قرآن «ضنک»" یعنی دارای جزع و فزع و نارضایتی (آلوسی» ۱۶۲۰ ج ۲۳۷:۱۶) از آن‌جا که مژژمن برای پدیده‌ها و رویدادهای اضطراب‌زا تبیین موجه و منطقی دارد و همه‌چیز را تحت اراده و خواست خدای علیم» حکیم و قادر می‌داند. احساس امنیت و آرامش» یعنی احساس آزادی نسبی از خطر و اندوه می‌کند (بقره: ۱۱۲). به بیان دیگر, ره‌آورد این احساس حالت خوشایندی است که آرامش جسمانی و روانی را به دنبال دارد به‌هرروی» آرامش زندگی ناشی از رضایت از آن است اما باید به این نکته توجه داشت که خشنودی از زندگی به معنای راضی‌بودن به بهره خود از سوی خداوند و زندگی بر اساس ایمان, اخلاق و عقل است و الا صرف خشنودی از زندگی لازمه‌اش ارزش‌مندی و معناداری آن نیست. این دو چیز را باید از هم تفکیک کرد. هیتلرها و نرون‌ها نیز از زندگی خود راضی بودند. اما نمی‌توان زندگی‌شان را معنادار و ارزش‌مند دانست. زندگی همراه با تعهد, آرزش‌مند است .و متقابلا زندگی ارزشن مننه تعهدافرین است؛ تعهن نسبت به خود, هم‌نوعان و هم‌کیشان. بالاترین تعهد این است که یک مومن نسبت به خود به عنوان یک انسان و بنده خداوند متعهد است و از موقعیت خویش در جهان هستی آگاه باشد و خود را ملزم به دست‌یابی به کمالی بداند که خداوند برای او به مثابه اسان درنظر گرفته است. هر کس مسئول ساختن زندگی خویش است. هیچ‌کس نمی‌تواند معنای زندگی خویش را از دیگران طلب کند؛ همگان باید مراقب خود باشند (مائده: ۱۰۵). نیز انسان در برابر جامعه و دیگران مسئول است. زندگی خوب آن است که مراقب خود و افراد پیرامون خویش باشیم و خواسته‌های خود و وابستگان را فدای خوبی‌ها کنیم و خود را نسبت به یک‌سری چیزها متعهد سازیم و فضایل‌مان را گسترش دهیم و به بیان پیامبر اکرم (ص) هم‌چون چوپان» مراقب رمه و اجتماع خود باشیم (مجلسی, ۱۶۰۳ ج صاحبان زندگی ایده‌آل به گستره معیار انتخاب‌های خود توجه دارند و انتخاب‌های‌شان صرفا برای خود و تنها خوشایند خود نیست. انتخاب آن‌ها برای خود و دیگران خیر است؛ زیرا هر انتخابی اذعان به یک ارزش است و ارزش نیز عام است و محدود به خود شخص نیست. آن‌چه لازمه یک زندگی معنادار است مجموعه‌ای کلی از ارزش‌ها و به عبارتی ارزش‌های ذاتی است؛ ارزش‌هایی که هرکس» قطع نظر از فرهنگ خاص خود. به آن‌ها معتقد است. انتخاب ارزش‌های ذاتی نیز به معیاری ذاتی و مطلق نیاز دارد. دارندگان زندگی موب اغداف‌شانسرفا سم رکر در جودانهست. لازسه زندگی غشوب توجه به دیگران نیز است. مسئولیت در برابر اجتماع و دیگران» باز ناشی از پاسخ‌گویی در برابر خود است. فعالیت‌هایی که به زیان يا فریب دیگران بینجامد از افراد استفاده ابزاری کند و چشم و گوش انسان را در برابر مشکلات هم‌نوعان فرو بندد. نمی‌تواند فعالیت‌هایی انسانی قلمداد شود. و ازاین‌رو نمی‌توان انتظار داشت چنین فعالیت‌هایی زندگی‌ای درخور زیستن بسازد. ارزش‌مند کردن زندگی با توسل به شیوه‌های غیرانسانی به خودشکنی می‌انجامد و آدمی را از منزلت انسانی تنزل می‌دهد (87 :2003 ,0180200)). نوع‌دوستی از نشانه‌های زندگی ارزش‌مند و یکی از نیازهای معنوی و فطری بشر است و عمل به آن اقناع گر روح انسان و ارزش‌بخش به زندگی وی است. میدان‌دادن به این حس درواقع بیرون رفتن از «خود طبیعی» به «خود ایده‌آل» است. زندگی ارزش‌مند با ارزش‌هایی نظیر ایثار و ازخودگذشتگی, انفاق به زیردستان مهرورزی با همه انسان‌ها به‌ویژه افراد ضعیف» عجین شده است. لذت و ثمره‌ای که افراد در تقسیم محبت و امکانات خویش به دیگران به دست می‌آورند به‌هیچ‌وجه قابل مقایسه با لذت و ثمره‌ای نیست که خود به‌تنهایی از آن‌ها استفاده می‌کنند. و البته اگر این نوع‌دوستی و مساوات, حتی سه روز گرسنه ماندن» برای خداوند و به خاطر خداوند باشد. لذت و پاداش و ارزش آن قابل مقایسه با هیچ لذت آن‌چه در این‌جا بدان پرداختیم» اشاره‌ای به برخی از شاخصه‌های مهم زندگی معنادار است. با توجه به جهان‌بینی اسلام» که مبتنی بر پذیرش مبدا و معاد برای عالم و انسان است. معنای زندگی را باید با توجه به مسیر پیوسته انسان از دنیا تا آخرت مورد بررسی قرار داد. به بیان دیگر, موّمن نباید و نمی‌تواند فقط در دنیا به دنبال معنای زندگی بگردد. بلکه باید به دنبال چیزی باشد که برای هر دو سرا به زندگی او معنا ببخشد. به بیان دیگر او باید به دنبال سعادت و خوشی ماندگار باشد. انسان موجودی پیچیده و دارای ابعاد گوناگون است و همه این ابعاد در یک‌دیگر تأثیر و تأثر دارند. حیات دنیوی او هیچ‌گاه مستقل از حیات اخروی نیست» چنان‌که بعد بینشی او در بعد گرایشی او و هر دو در بعد کنشی او تأثیر متقابل درهم‌تنیدگی ابعاد بینشی» گرایشی و کنشی را از خلال مباحث گذشته می‌توان به‌راحتی بیرون کشید؛ چنان که واضح است که کسانی که از زندگی ارزش‌مند و معنادار پرخوردارند» دارای جهان‌بینی استوار و اهداف سترگ هستند که باعث می‌شود زندگی‌شان دارای نشاط. پویایی» تحرک و سرزندگی و آرامش و آسودگی باشد؛ به زندگی نگاه مثبت و خوشایند داشته باشند از سلامت روانی و جسمانی بهتری برخوردار باشند» دچار افسردگی و یأس نشوند. اضطراب و دلهره کم‌تری را تجربه کنند از سبک‌های مقابله‌ای بیش‌تری برای مواجه‌شدن با امور تنش‌زا استفاده کنند؛ از موفقیت‌های بیش‌تری در حوزه‌های گوناگون زندگی» نظیر حوزه‌های شغلی» تحصیلی» ورزشی برخوردار باشند و از روابط اجتماعی به بیان دیگر بسیاری از عوامل معنابخش به زندگی انسان‌ها در درون آموزه‌های دینی نهفته است و سرگردانی انسان معاصر و بی‌معنایی زندگی او ناشی از بی‌توجهی به این نکته دیگر اين‌که مطابق آن‌چه گذشت. ارزش زندگی معنادار فقط وابسته به خود شخص نیست, بلکه به خداوند. اطرافیان و همه کسانی وابسته است که شخص در خلال زندگی با آن‌ها مرتبط بوده است. انسان نیکوکار بخشی از ارزش زندگی خود را مرهون تقسیم محبت خود با دیگران است؛ چنان‌که انسان مومن بخش عمده ارزش و معنای زندگی خود را مرهون ایمان به خدای متعال و لطف خداوند به اوست. نکته دیگر اين‌که ارزش و معنای زندگی در امور متفاوت و بسا متضاد نهفته است و چنان نیست که بتوان تنها با پرخی امور به زندگی معنا بخشید. چنان‌که گاهی ارزش زندگی در سختی‌ها و رنج‌ها و بلایا نهفته است؛ گاه نیز در خوشی‌ها و برخورداری‌ها. درنهایت اين‌که» آن‌چه در این جهان‌بینی مهم و سرنوشت‌ساز است. رابطه انسان با خداوند و یافتن معنای زندگی در سایه باور به خدای خالق آسمان‌ها و زمین است. از ویژگی‌هایی که برای زندگی معنادار برشمردیم می‌توان به‌خوبی به این نکته پی برد که معناداری زندگی رابطه تنگاتنگی با ایمان به خداوند دارد و زندگی ایمانی ارزش‌مند و معنادار است. به بیان دیگر ایمان به خداوند به زندگی معنا و گرما می‌بخشد. به بیان آخس ۱. از منظر دیگر نیز می‌توان واژه «معنای زندگی» را کلمه‌ای کانونی دانست. در این نگا» کلمسات کلیدی پیرامون معنای زندگی يا خصوصیت مثبت دارند و یا خصوصیت منفی. در جانب مثبت. برخی از کلمات کلیدی عبارت‌اند از: خودباوری» تعهد, احساس مسئولیت, خوش‌بینی» امید. آرامش, اطمینان, پویایی» نشاط و تحرک؛ و در جانب منفی» برخی از کلمات کلیدی عبارت‌اند از: یأس» سرخوردگی» پوچی, اضطراب, دلهره کسالت, نارضایتی» بدبینی» سردرگمی» افسردگی. ۲ البته توجه به یک نکته بایسته است و آن اين‌ که ملکات و فضایلی نظیر خودباوری» تعهد. احساس مسئولیت, خوش‌بینی» امید آرامش, اطمینان» پویایی» نشاط و تحرک و ... با زندگی معنادار رابطه متقابل دارند؛ این اوصاف هم پيامد زندگی معنادار هستند و هم موجب فزونی معنا. ۳ امام علی (ع) در توصیف مسافر بودن انسان‌ها در دنیا می‌فرماید: «ای بندگان خدا شما را وصیت می‌کنم که این دنیا را ترک گویید. که دنیا شما را ترک خواهد گفت » هرچند راضی به ترک او نباشید و جسمتان را کهنه می‌کند. هرچند» شما خواستار تازه‌بودن آن باشید. مثل شما و دنیا مشل مسافرانی است که به راهی می‌روند و تا به خود آیند. بینند که آن را پیموده‌اند. یا آهنگ رسیدن به نشانه و هدفی کنند و تا دیده برمی‌کنند» بینند که به آن رسیده‌اند) (نهح‌لبلاغه, خطبه ۹۹؛ چنان‌که در تعبیری دیگر خطاب به فرزند عزیزشان امام حسن (ع) می‌فرماید: ای فرزند» تو را آگاه کردم از دنیا و دگرگونی‌هایش و دست به دست گشتن‌هایش. و تو را از آخرت خبر دادم و آن‌چه برای اهل آخرت در آن‌جا مهیا شده و برای هر دو مثل‌هایی آوردم » تا به آنها عبرت گیری و از آنها پیروی کنی. مثل کسانی که دنیا رابه آزمون شناخته‌اند. مشل جماعتی است از مسافران که در منزل‌گاهی قحطی‌زده و بی آب و گیاه منزل دارند و از آن‌جا آهنگ جایی سبز و خرم و پر آب و گیاه نمایند. اینان سختی راه و جدایی از دوستان و مشقت سفر و ناگواری غذا را به جان بخرند تا به آن سرای گشاده که قرارگاه آن‌هاست» برسند. پس» آن همه رنج‌ها را که در راه کشیده‌اند آسان شمارند و آن هزینه که کرده‌اند زیان نپندارند. و برایشان چیزی خوش‌تر از آن نیست که به منزل‌گاه‌شان نزدیک کند و به محل موعودشان درآورد. و مثل کسانی که فریب دنیا را خورده‌اند مثل جماعتی است که در منزلگاهی سبز و خرم و با نعمت بسیار بوده‌اند و از آن‌جا به منزلگاهی خشک و بی آب و گیاه رخت افکنده‌اند. پس برای آنان چیزی ناخوشایندتر و دشوارتر از جدایی از جایی که در آن بوده‌اند و رسیدن به جایی که بدان رخت کشیده‌اند. نباشد (نهج‌البلاغه, نامه ۳۱ اين‌شعبه حرانی» ۱۳۸۶: ۷۳۷). و در تعبیری دیگر می‌فرماید: «اهل دنیا مسافرانی هستند که بند کوله‌بارشان را در جای دیگر باز می‌کنند» (اپن‌شعبه حرانی» ۱۳۸۶: ۲۹۹ شیخ مفید ۱۳۹۸: ۱۸؛ مجلسی» ۱۶۰۳ ج ۷۸ ۱۷۹). ۶. نبی اکرم (ص) در اين باره می‌فرماید: «در دنیا به گونه‌ای باش که گویا در آن ناآشنا یا رهگذری هستی» (ترمذی» ۱۶۰۸ ج ۱ بخاری. ۱ ج ۵: ۲۳۵۹۸ منقی, ۱۶۰۱ ج ۳ ص ۱۹۶؛ ۵. پیامبر خدا (ص) می‌فرماید: «کونوا «در دنیا میهمان باشید... [چراکه] می‌سازید چیزی را که در آن ساکن نمی‌شوید و جمع می‌کنید آن‌چه را نمی‌خورید و آرزو می‌کنید چیزی را که به دست و در کلامی دیگر می‌فرماید: «بی‌شک مردم در دنیا مهمان‌اند و آن‌چه در دستشان است. امانت است و بی‌شک مهمان کوچ می‌کند و امانت بازگردانده می‌شود» (دیلمی» ۱۳۸۷: ۲۳ مجلسی. 1 امام کاظم ع) در این باره می‌فرماید: «در دنیا همچون ساکن خانه‌ای باش که مال او نیست و منتظر اسباب‌کشی اسست۸ (این‌شعبه حرانی, ۳۹۸۳۶ مجلسی, ۳ج ۸ ۳۱۳ ۷ مطابق دیدگاه روان‌شناسان» خوش‌بینی يا «سرشتی» است و در افراد وجود دارد و یا «آموخته شده» است؛ یعنی اکتسابی است و قابلیت فراگیری دارد و در نحوه تفکر و تبیین افراد درباره علل رخدادها و حوادث ريشه دارد؛ که البته دیدگاه اخیر امروزه بیش‌تر مورد توجه است (سلیگمن, مارتین و دیگران, ۳ ۷۲-۷۳۴٩ :1985 و5 0 و0۵6 8۶ .۳ [6 1/0 ,عز ا5). ۸ جهت مشاهده اقوال درباره تفسیر «ضنک» و مقصود از دنیوی يا اخروی بودن آن» ر.ک: فخر ابن‌شعبه حرانی» حسن بن علی (۱۳۸۶ ق). تحف العمول ع نآل الرسول» تهران: کتابفروشی اسلامیه. ابن‌عاشور محمد طاهر (بی‌تا). التحریر و التشویر ج ۱۱ بی‌جا: بی‌نا این‌منظور محمدبن مکرم (۱۶۱۶ ق). لسان العرب» بیروت» دار صادر. ایزوتسو, توشی‌هیکو (۱۳۹۸). خدا و انسان در قرآن» ترجمه احمد آرام تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. آلوسی البغدادی (۱۶۲۰ ق). روح المعانی فی تفسیر قرآن العظیم و السبع المثانی» ج ۱۶ بیروت. دار احیای بخاری» محمد بن اسماعیل» (۱۶۲۱ ق). صحیح البخاری» ج ۵ قم: دار الفکر. ترمزی» محمد بن عیسی (۱۶۰۸ ق). الجام عالصحیح و هو سنن آلترمزی, ج ۱ قم: دار الفکر. د اونامونی میگل (۱۳۷۰). درد جاودانگی بهاالدین خرمشاهی» تهران: البرز. راغب اصفهانی» حسین بن محمد (۱۶۱۹ ق). مفردات الفاظ القرآن» تحقیق صفوان عدنان داوودی» بیروت» سجادی, ابرهیم (۱۳۸۵). «قرآن و معنای زندگی» مجله پژوهش‌های قرآنی. سلیگمن, مارتین و همکاران (۱۳۸۳). کودک حوش‌بین» ترجمهه فروزنده داورپناه» تهران: رشد. شجاعی, محمدصادق, و دیگران (۱۳۹۱). امعنای زندگی در نهج‌البلاضه» مجله مطالعات اسلام و شوبکلایی, مسلم (۱۳۸۹). «معنای زندگی در نگاه امیر موژمنان علی (ع)» مجله مربیان. ش ۳۵ شیخ مفید. محمد بن نعمان (۱۳۹۸).الامالی؛ مشهد: آستان قدس رضوی, بنیاد پژوهشهای اسلامی. عمرانی مهدیه و اسماعیل زراعی (۱۳۸۸). «قرآن و معنادرمانی»» مجله معرفت در دانشگاه اسلامی, سال ۸۳ فتح‌اللهی» ابراهیم (۱۳۸۷). «معناداری زندگی در قرآأن کریم» در مجموعه مقّالات مسایقات بین المللی قراآن فخر رازی» محمد (۱۶۰۵ ق). التمسی رالکبیر ج ۱۷ بیروت: دارالفکر. کار آلان (۱۳۸۷). روانشناسی مثبت؛ علم شادمانی و نیرومندی‌های اسان حسن پاشا شریفی و جعفر نجفی متقی, علی بن حسام الدین (۱۶۰۱ ق). کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال, ج (» بیروت: موسسه الرساله. متقی» علی بن حسام الدین (۱۶۰۱ ق). کن زالعمال فی سنن للاقوال و الافعال» ج ۳ بیروت: موسسه الرساله. مجلسی, محملباقر (۱۶۰۳ ق). بحا رالانوار ج ۷۲ بیروت: الوفا. مجلسی, محمدباقر (۱۶۰۳ ق). بحا رالانوار ج ۷۷ بیروت: الوفا موسوی» مریم» اسحاق طاهری (۱۳۹۱). مرگ‌آگاهی و معناداری زندگی از منظر نهج‌البلاغشه, مجله نصری» عبدالله (۱۳۷۳). خدا در انديشه بشر تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. هاشمی؛ حمید (۱۳۸۲). «هدف زندگی در قرآن» مجله گلستان قرآن. ش ۰۱۹۷ 6۰ :10۵05 ,6ن ۲٩ 1/6000 ۵ 0۳ .(2003) صطام3 مصفطاوصتمع اند ۲و ما0۶ 8دناد000 156 .(2009) ععلوسماآ ووعط 6 دملهنننس ۸ م10۵0 رصناهاق31 ,۳66۲۵ 1۵10۵1 0۵ وازاه 00۳0۳ ۲٩ ,30۵ مدصنا‌هگعناهد عکنا ۵۳ ککعجی 0ع امعم فصه ماع ۰ 3/2۵7 24 :عصناده عاطماند ۸ ,موم 00۳۵۵ مک5ع۳م 13 176۲۵1665 عتغانط ۶و کاصعقم صز وصنمی اصه موعحصه وصه عنم 0* .(2003) .له اه مق0ص۷2 سا ,1209۵8606 30 ,16 ۷۵1۰ ,ال 0ع8ع1 و2 #عزامرحی۸ 70۵ وس تعصزمی 6۵۳ 0عناهازم 0 , 5ع0 ها 006 مصه عصنمدی مصعنصتم۵* .(3985) بک بم ,تعصق6 ه م۳ 1/061 ممعزعا5 ۶ ۳۵۵۷۵۵05 ۵ نصکفنامسعد ۶۵۳ کنصخاصه عصنطعنسع‌صتا* .(1994) .اه اه ,مخ (عطز/3 عنعا5 ۰ 370 ,67 ۷۵1۰ ونزووام عرعم آمنمود 00۵ بوناه م00 ۵۲ امه سول ماع صمتهاصعنه عکنا 1۳۵ ,اتوانصد؟ ترعمامط رعم عخعمم عط) کم معطصعه ۸ معط 5۲006 «ر2002) باه اه مط 0 تعلید5 ۵3/65 ۵20۳۵ ,(606) 10062 عصقطاک هه عل رد5 8۰ ب بروه‌ام عم ع0تعمدر ]۵ 0۵0۵6 1-0۵0۰ ,نآ ]٩ 1/120 ۳۵ ۹۳۵ ۲6۵۵ 260 7۳۵ .(2003) صعنلح7 مع0

از موضوعات مهم در تقاطع مابعدالطبیعه، فلسفة اخلاق، فلسفة زیست شناسی، فلسفة دین و روان شناسی، معنای زندگی است. هرچند این موضوع با این عنوان موضوعی جدید است و پیشینة آن به دوران پس از مدرنیته و تهی شدن زندگی انسان مدرن از معنا بازمی گردد، اما در ادیان توحیدی سابقه ای طولانی دارد و به بحث مهم هدف داری آفرینش جهان و انسان و ارزش مند بودن زندگی انسان و نظام احسنِ حاکم بر آفرینش مرتبط است. واژة «معنادار» در بحث از معنای زندگی کلمه ای «کانونی» و جامع ابعاد بینشی، گرایشی و کنشی است. این ابعاد در هم تنیده هستند و بین شان رابطة متقابل برقرار است. معناداری یا بی معنایی زندگی وابسته به این ابعاد است. هر یک از ابعاد معنای زندگی دارای آثار فراوان مشهود و نامشهود، در درجات و مراتب متفاوت است. برخی از شاخصه های بینشی، گرایشی و کنشی زندگی معنادار به شرح ذیل است: داشتن جهان بینی صحیح، تبیین درست شرور و سختی ها، امید، خودباوری، خوش بینی، تعهد و احساس مسئولیت و آرامش و اطمینان.

424936

این میزان در فعل‌های پربسامدی مانند «کردن» به بیش از ۱۰۰۰ می‌رسد. نتایج حاصل بررسی پیکره پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات شامل ۹۵۰ هزار فایل متنی است. قرار دادن این معیار از این روست که شبهاتی را که ممکن است با مشاهده یک يا دو نمونه استعاری فعل در ذهن ایجاد شود و وسوسه قرار دادن آن فعل در زمره فعل‌های سبکک را ایجاد کند از بین ببریم. برای مثال با مشاهده مواردی چون (دل بریدن») در پی این نباشیم که فعلی مانند «بریدن» را در زمر فعل‌های سبکک در نظر بگیریم. به این دلیل که تصور بر این است که در مواردی محدود فعل‌هایی از این دست به قیاس از ساخت‌های فعل سبکک در زبان ایجاد شده‌اند و حداقل تا زمان نوشتن این مقاله نمی‌توان آنها را در میان فعل‌های سبکک شده زبان جای داد. در نظام فعل زبان فارسی» مفاهیم فعلی عمدتا بوسيله ساخت‌های فعل‌سبکک بیان می‌شوند. ساخت فعل سبکک در زبان فارسی از همنشینی یک فعل سبک با یک پیش‌فعل» که جز غیرفعلی است و می‌تواند عنصری از مقوله اسم» صفت یا عبارت حرف‌اضافه‌ای باشد.» ایجاد می گردد. بسامد کاربرد این ساخت‌ها در زبان تا آنجاست که اغلب فعل‌های جدیدی که به وا ژگان زبان فارسی افزوده می‌شوند» نیز از الگوی ساخت‌های فعل سبک تبعیت می‌کنند» مانند ری‌استارت کردن و در مقابل تعداد فعل‌های ساده واژگانی در این زبان اند ک است و از بسامد بسیار کمتری نسبت به ساخت‌های فعل سبکک برخوردارند. مشاهده چنین رفتاری در نظام فعل زبان فارسی این پرسش را در ذهن ایجاد می‌کند» که چرا فرایند سبکک‌سازی بر تمامی فعل‌های واژگانی زبان فارسی عمل نکرده است و تنها تعدادی از فعل‌های زبان فارسی در این روند تحول صورت سبکک یافته‌اند» کدام ویژگی یا ویژگی‌ها آنها را مستعد این انتخاب کرده‌است و این در واقع پرسش پیش پیش از این نیز محققان بسیاری به بررسی ساخت‌های فعل سبک زبان فارسی از جنبه‌های مختلف و در چارچوب‌های نظری متفاوت پرداخته‌اند» که از آن میان می‌توان به فرشیدورد (۱۳۵۱۰۱۳۷۳) » وحیدیان کامیار (۱۳۵۱) و ناتل خانلری (۱۳۷۳) در حيطه دستورنویسی سنتی و دبیرمقدم (۱۳۸۴)» کریمی (۱۹۹۷)» کریمی‌دوستان ( ۱۹۹۷ ۲۰۰۵ :۰۲۰۰۸ ۷۱ مگردومیان (۲۰۰۱)» فولی» هارلی و کریمی (۲۰۰۵)» فامیلی (۲۰۰۶» ۲۰۰۸)» سمولیان و فقیری (۲۰۱۳) درحیط زبانشناسی نوین اشاره کرد. نتایج حاصل از این بررشی‌ها پرسش‌های بسیاری را در خصوص این ساخت‌ها پاسخ داده‌اند و روشنگر راه محققان بعدی قرا رگرفته‌اند» امّا هنوز پرسش‌هایی پیش روی محققان این حوزه قرار دارد و از آن جمله پرسش مورد نظر پژوهش حاضر که تا کنون از توجه دور مانده است. پژوهش حاضر در چارچوب انگاره صرف توزبعی" و باباشتناد,بهویژگی زیرتخصیص ‌یافتگی " و اصل زیرمجموقه" با ارائه شواهد به این پرسش پاسخ می‌دهد. در واقع استدلال می‌کند که نظام‌مندی معنایی در انتخاب این دسته از فعل‌ها در زر هت اه 1 و و ۰ یه 0 :2 ام ه بر این اساس پس از مقدمه حاضر در بخش دوم در قالب دو زیربخش به معرفی ویژگی‌ها و سازوکارهای صرفی 2 ق سس ۰ دق : 2 :۸ ۰ 22 انگاره صرف توزیعی می‌پردازیم. در بخش سوم پرسش مورد بررسی در پژوهش حاضر را در چارچوب انگاره دستوری صرف توزیعی تحلیل می‌کنیم و در بخش چهارم که در چهار زیربخش تنظیم شده‌است» نظام‌مندی معنایی انتخاب فعل سبک در زبان فارسی را با ارائه شواهدی تبیین می‌کنیم؛ در ۱-۴ به عنوان اولین شاهد جایگاه این دسته از فعل‌ها را در طبقه‌بندی لوین " (۱۹۹۳) تعیین می‌کنیم» در ۲-۴ جایگاه سایر فعل‌های ساده واژگانی زبان فارسی که دستخوش فرایند سبکک‌سازی نشده‌اند را در طبقه‌بندی لوین مورد بررسی قرار می‌دهیم تا از مقایسه جایگاه فعل‌های سبکک شده و فعل‌های واژگانی زبان فارسی به تبیین تفاوت رفتاری آنها دست یابیم» در ۳-۴ با استفاده از روشی مبتنی بر الگوریتم لسک(۱۹۸۶) نظام‌مندی معنایی حاکم بر انتخاب این دسته از فعل‌ها رانشان می‌دهیم و در ۴-۴ طبقه‌بندی جدیدی را  ۱۶۰ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ براساس نخستی‌های ! معنایی فعل برای افعال سبک زبان فارسی ارائه می‌دهیم» قرا رگرفتن فعل‌های سبکک زبان فارسی دراین طبقه‌بندی نیز نمایانگر وجود نظام‌مندی معنایی در انتخاب آنهاست و سرانجام در بخش پنجم به بحث در رابطه با صرف توزیعی چارچوبی نظری است که در دهه ۹۰ ظهور یافت. از منادیان این نحله انظری می‌توان به هله (۱۹۹۰)» بونت (۱۹۹۱)» نویر (۱۹۹۷) و پستسکی (۱۹۹۱) اشاره کرد» اما اولین بار هله و مرنتز (۱۹۹۳:۱۹۹۴) عنوان صرف توزیعی صرف توزیعی آنچنان که از عنوانش بر می آید» نظریه‌ای مختص صرف نیست و این نام از این روی بر آن نهاده شده- است که وظيفه ساختواژه بین بخش‌های مختلف انگاره دستوری توزیع شده‌است. این رویکرد مبتنی بر تعامل میان بخش‌های مختلف دستور ازجمله صرف» نحو و واج‌شناسی است. تنها یک بخش زایا در آن مفروض است و آن نحو است؛ از این‌رو ساختار واژه‌ها نیز مانند ساختار گروه و جمله در نحو شکل می گیرد. در این رویکرد اشتقاق با عملکرد فرایندهای نحوی بر مجموعه‌ای از مشخصه‌های صرفی‌نحوی و ریشه‌ها" در حوزه نحو آغاز می‌شود و سپس در سطح بازنمون" که کار نحو پایان یافته‌است اشتقاق در دو مسیر صورت آوایی* و صورت- منطقی * ادامه می‌یابد. در فاصله میان سطح بازنمون و سطح صورت آوایی فرایندهای صرفی بر اشتقاق عمل می‌کنند تا جرح و تعدیل‌های لازم را برای درج واژه در ساختار ایجاد کنند. سپس.در سطح صورت آوایی واحدهای واژگانی از بخشی به نام واژگاه" انتخاب می‌شوند و در گره‌های پایانی اقرارمی گيرند. در دو زیربخش بعدی ابتدا به معرفی ویژگی‌های صنزف توزیعی و سپس به سازوکارهای صرفی این انگاره دستوری عملکرد انگاره صرف توزیعی در چارچوب سه ویژگی بنیادین درج موخر تجزیه صرفی- نحوی و زیرتخصیص ‌یافتگی گفته شد که صرف توزیعی بر خلاف نظریه‌هایآوا ژگال گرا که در آنهادرونداد نحو واژه‌های از پیش‌ساخته هستند» مجموعه‌ای از مشخصه‌های صوری از جمله مشخصه جمع و یا مشخصه زمان و ريشه‌ها را به عنوان درونداد بخش نحو در اختیار دارد و ساخت سازه‌ای را با استفاده از آنها می‌سازد. از این‌رو تظاهر واجی پس از پایان اشتقاق و در بخش صورت آوایی به ساختار افزوده می‌شود» این ویژگی صرف توزیعی درج‌موخر نام دارد. ویژگی دیگر صرف توزیعی تناظر ساخت‌های صرفی و نحوی است. از آنجا که در صرف توزیعی درونداد دستور مشخصه‌های نحوی هستند » ساختار واژه به همان شیوه‌ای به وجود می‌آید که ساختار جمله یا گروه به وجود می آید. به این ویژگی تجزیه صرفی‌نحوی گفته می‌شود. بنابراین» این که یک سازه انحوی مرکب تظاهر واژه» گروه و یا جمله داشته‌باشد تنها به ماهیت واحدهای واژ گانی! موجود در زبان بستگی دارد. انوشه (۱۳۹۷) برای روشن شدن موضوع این مثال را ارائه داده است؛ زبان گسسته چینی واژه «دستوری‌شدگی» را به دلیل ماهیت زبانی‌اش با گروه نحوی متشکل از سه واژه بیان می‌کند» در حالی که در فارسی «دستور- ی- شو ده - (گ) ی؛ به یک واژه بدل می‌شود؛ امّا بر طبق ویژگی تجزيه صرفی- نحوی در نظريه صرف توزیعی در هردو زبان این سومین ویژگی صرف توزیعی» زیرتخصیص ‌یافتگی است. بر اساس این ویژگی بر خلاف فرضیه‌های واژگان گرا درج واژه از اصل زیرمجموعه تبعیت می‌کند. در فرضیه‌های واژگان گرا در هنگام درج باید تمامی مشخصه‌های گره نحوی بر آورده شود و در غیر اين‌صورت اشتقاق ساقط می‌شود. در حالی که» در صرف توزیعی اصل زیرمجموعه مجوز درج را به دو دسته از واحدهای واژگانی می‌دهد؛ یک دسته» عناصری که تمام مشخصه‌های صوری یک گره را دارا باشند و دسته دیگر عناصری که زیرمجموعه‌ای از فشخصه‌های گره هدف را داشته باشند» يا به عبارتی» زیرتخصیص - یافته باشند. بنابراین» در این رویکرد میان واژه‌ها برای درج رقابت وجود دارد. دو نگاه متفاوت به رقابت برای درج واژه در چازچوب صرف توزیعی اوجود دارد. در آثار متقدم این رویکرد نظری» از جمله هله" (۱۹۹۷)» مرنتز " (۱۹۹۷) و قارلی و نویر" (۲۰۰۰۰۱۹۹۹) اعتقاد. بر این است که این رقابت تنها در میان عناصر نقشی صورت می‌گیرد و ریشه‌های یا عناصر مفهومی تنها یک گونه دارند و نحو به بازنمایی‌های مختلف آنها حساس نیست. آنها این تمایز میان صورت و معنای دایره‌المعارفی را از نقاط قوت صرف توزیعی می‌دانستند. اما فاو (۲۰۰۰) در توضیح مواردی از خطاهای گفتاری زبان مانند لغزش‌های زبانی که در آنها یک واژه جایگزین واه دیگر می‌شود» پيشنهاد داد که ریشه‌ها نیز از آغاز محاسبات نحوی هویت مشخص دارند یعنی به جای ریشه‌های بدون محتوای مفهومی [ []» قائل به ریشه‌های دارای هویت مفهومی شد برای مثال [ گربه"٩] و به تبع آن قائل به رقابت میان ريشه‌ها برای درج شد. اين نگاه تحولی به شدت مورد تأیید قرار. گرفت؛ برایامثال» ایمبیک و مرنتز (۲۰۰۶) ريشه‌ها را به عنوان واحدهایی مورد تحلیل قرار دادند که هر یک به مفهومی خاص ارجاع دارند: بنابراین در رویکرد فاو برشماری" علاوه بر مشخصه‌های‌صوری " که در نحو تعبیر می‌شوند» دارای مفاهیم‌صوری" است که در دایره‌المعارف" تعبیر می‌شوند. بر اساس این فرض واه «گربه» برای بازنمایی مفهوم صوری «گربه بودن» به کار می‌رود و تنها در گره قرار می‌گیرد که ريشه [گربه*] در آن باشد. همان‌طور که واحد نقشی زمان گذشته نمی‌تواند در گره که زمان حال را نشان می‌دهد درج  ۱۳۲ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شود» واحد مفهومی «گربه» هم نمی‌تواند در گره که ريشه [سگه!+] در آن دیده می‌شود درج گردد؛ بدین ترتیب» واحدهای واژگانی مفهومی يا همان ريشه‌ها نیز برای درج با یکدیگر به رقابت می‌پردازند (صدیقی» ۳۱:۲۰۰۹). ادغام‌صرفی"» هم‌جوشی " و شکافت"» سه سازوکاری هستند که بر برونداد بخش نحو که انگاره صرف توزیعی در بازنمون به‌دست می‌دهد.» اعمال می‌شوند تا ساختار صرفی را ایجاد و آماده ارائه در سطح صورت آوایی بنمایند. مرنتز (۱۹۸۴) ادغام صرفی را به عنوان روشی برای بازنمایی سازه‌های نحوی به صورت سازه‌های صرفی غیربسیط پيشنهاد داد» که برطبق آن دو گره نحوی مجاور می‌توانند با هم ادغام شوند و یک گره را ایجاد کنند؛ برای مثال» پیوستن هسته فعلی و گره زمان به یکدیگر و قرار گرفتن آنها تحت یک گره (صدیقی۲۰۰۹: ۲۴-۲۳). بوبالجیک (۱۹۹۴ به نقل از انوشه» ۱۳۹۷) این گونه بیان می‌دارد که گرچه این فرایند نام ادغام را بر خود دارد از نوع اتصال ادات گونه است و عناصر نحوی را پس از بازنمون به صورت ادات به یکدیگر می‌افزاید و چون از نوع اتصال است» در انضمام به چپ يا راست محدودیتی ایجاد نمی کند؛ به همین دلیل» در ترتیب خطی عناصری که بدین شکل هم‌جوشی یکی دیگر از فرایندهای پسانحوی است که اولین بار در اصرف توزیعی برای توضیح مواردی طراحی شد که در آنها عدم تطابق صرفی- نحوی مشاهده می‌شد؛ یعنی مواردی که در آنها تعداد عناصر تظاهریافته درسطح صورت- آوایی کمتر از تعداد گره‌های نحوی موجود درسطح نحو بود؛ برای مثال» تظاهر سه گره شخص, شمار و زمان با یک عنصر واژگانی در سطح صورت آوایی ( مرنتز»۱۹۸۴؛ ۱۹۸۸ و بوبالجیک» ۱۹۹۴). فرایند شکافت در مقابل فرایند هم جوشی, اولین بار توسط نویر (۱۹۹۷) برای توضیح مواردی مطرح شد که در آنها یک گره پایانی به صورت چند عنصر واژگانی در صورت آوایی تظاهر می‌یابد؛ مانند» گسستن هسته زمان به دو هسته زمان و پس از معرفی مختصر مبانی مرتبط با نظريه صرف توزیعی».در بخش حاضر بر آنیم که بر مبنای وی ژگیهای صرف توزیعی و با تمرکز بر ساختهای فعل سبک در زبان فارسی به تحلیل پرسش پیش روی پژوهش بپردازیم. ساخت‌های فعل سب در زبان فارسی حاصل همنشینی پیش‌فعل و فعل سبکک هستند» پیش‌فعل موجود در این ساخت‌ها می‌تواند اسم» صفت یا هریک از فعل‌های سبکک در جریان ایجاد ساخت‌های فعل سبک در همنشینی با پیش‌فعل‌های متعدد» چه به لحاظ دستوری و چه به لحاظ معنایی» قرار می گیرند. در زیر مثال‌هایی از این تنوع و گستردگی در معنی و مقوله دستوری مثال (۱) تنوع در مقوله دستوری پیش‌فعل‌های همنشین با فعل سبکک «کردن» را نشان می‌دهد. در (۱. الف) پیش‌فعل از مقوله اسم» در (۱.ب) از مقوله صفت و در (۱.ج) از مقوله عبارت حرف‌اضافه است. (. الف) شبکه خبر با مسئول ستاد بحران مصاحبه کرد. (۱.ج) کتابخانه دانشگاه امکانات جستجوی کتاب را به روزرسانی کرد. برای نشان دادن تنوع معنایی در پیش‌فعل‌ها اساس توصیف را برپایه سازه‌های مفهومی جکندوف (۱۹۹۰) می گذاریم. جکندوف در راستای معرفی این واحدهای سازنده ساخت مفهومی به مقوله‌های هستی‌شناختی استناد کرده‌است و ۸ واحد را به‌عنوان واحدهای سازنده ساخت مفهومی برگزیده‌است که:عبارتند از: شی» رویداد» حالت» عمل» مکان» مثال(۲) تنوع معنایی پیش‌فعل‌های همنشین فعل سبکک «افتادن» را نشان می‌دهد. در (۲.الف) پیش‌فعلی با معنی رویداد» در ( ۲.ب) پیش‌فعلی با معنی حالت و در ( ۲ .ج) پیش‌فعلی با معنی مسیر به کار رفته‌است. (۲. الف) چرخ تولید این کارگاه بالاخره به کار افتاد. (رویداد) (۲.ب) دانش آموزان به دلیل عدم آگاهی به‌شک افتادند. (حالت) ویژگی رفتاری خاص فعل‌های سبک در اعطای مجوز همنشینی به گستره‌ای متنوع از پیش‌فعل‌ها می‌تواند ناشی از ویژگی‌های نحوی و معنایی خاص در این دسته از فعل‌ها باشد. ‏ پژوهش حاضر با استناد به ویژگی زیرتخصیص یافتگی رویکرد صرف توزیعی تلاش‌می‌کند این رفتار خاص را در فعل‌های سبک تحلیل کند. در روند شکل گیری ساختهای فعل سبک به تبعیت از مرنتز (۲۰۱۳) پیش‌فعل‌ها را ریشه‌هایی در نظر می‌گیریم که پیش از این در ساختار نشسته‌اند و آماده ایجاد ساخت فعل سبک هستند: 01 200 0۳006۲۷ مطاقم ,ععقام م2000 معاقاد 6۷6 وقصنطا 1۰  ۱۶۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان, سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ اکنون زمان آن است که فعل سبک مناسب در ساختار جای گیرد و ساخت فعل سبک را ایجاد کند. بنابراین» واحدهای وا ژگانی موجود در وا ژگاه برای درج به رقابت با یکدیگر می‌پردازند. همان‌طور که گفته شد اصل زیرمجموعه بر رقابت واحدهای واژگانی برای درج نظارت دارد. بر اساس اين اصل» تنها دو دسته از واحدهای واژگانی امکان درج در یک گره را پیدا می‌کنند: دسته اول» عناصری که تمام مشخصه‌های آن گره را دارا باشند که در اینجا عنوان برابر تخصیص یافته را برای آنها به کار می بریم و دسته دوم» واحدهای واژگانی که زیرمجموعه‌ای از مشخصه‌های گره مورد نظر را در خود داشته باشند که در اینجا عنوان زیر تخصیص یافته را برای آنها به کار می بریم. شکل (۱) رقابت واحدهای در این شکل یک گره پایانی نحوی با سه مشخصه وجود دارد و ۳واخد واژگانی برای درج در این گره با یکدیگر در رقابتند. اصل زیرمجموعه به عنوان ناظر این رقابت به اولین عنصر واژگانی به دلیل وجود یک مشخصه اضافی اجازه درج نمی‌دهد؛ امّاه دو عنصر واژگانی دیگر که یکی برابرتخصیص افته است و دیگری نسبت به گره موجود زیرتخصیص یافته است» مجوز درج را.از اصل زیرمجموعه دریافت می‌کنند. اینکک» اگر رفتار رقابتی فعل‌های سبکک برای درج را تصور نماییم» پر واضح است که فعل‌های فراتخصیص یافته به هیچ‌وجه مجوز درج دریافت نمی‌کنند و از میان ۰ تیور ۰ » ۳ ۰ ۰ ۳ ۹ ۰ 8 ۳ ۰ عد بو ۰ 2 ۰ فعل‌های برابرتخصیص افته و زیر تخصیص افته» فعل زیرتخصیص یافته نسبت به فعل برابرتخصیص افته گزينه مناسبتری برای درج در تعداد بیشتری گره می‌باشد. این در واقع» همان ویژگی است که دسته‌ای از فعل‌ها را مناسب تحول به فعل سبک می‌سازد. زبان برای ایجاد ساخت‌های فعل‌سبک که در آنها دسته‌ای از فعل‌ها یکی با کسترهاق از پیش- فعل‌ها قرار می گيرند» نیازمند انتخاب فعل‌هایی است که از تخصیص یافتگی معنایی کمتری برخوردار باشند. بنابراین» تا بدینجا فرض را بر این گذاشتیم که فعل‌هایی که دستخوش فرایند سبکک‌سازی معنایی قرار گرفته‌اند با معیار زیرتخصیص - یافتگی به صورت نظام‌مند از میان ذخیره فعلی زبان انتخاب شده‌اند. سالی که ممکن است مطرح شود این است که ,لا ۹ دزی 0 8 ۰ وه :۰ بو بو را مشخصه‌های گره هدف چگونه تعریف می‌شوند. پاسخ به این پرسش با نظر به رویکرد فاو در صرف توزیعی قابل دستیابی است. فاو از رقابت ريشه‌ها و تعبیر ريشه در دایره‌المعارف سخن می گوید و بوبالجیک (۲۵:۲۰۱۵) به اين نکته اشاره می‌کند که ريشه‌ها در دایره‌المعارف علاوه بر محتوای معنایی با اطلاعاتی از جمله ساختار موضوعی قابل تعبیر می- شوند. بررسی ساخت‌های فعل سبک بیانگر این است ریشه‌ها (پیش‌فعل‌ها) درتعریف مشخصه‌های گره هدف دخیل هستند. از این‌رو فرض را براین گذاشتیم که ريشه‌ها در دایره‌المعارف با اطلاعات بنیادی در رابطه با تجربه‌های بنیادین سخنگویان زبان قابل تعبیرند و بر اساس آن مشخصه‌های مورد نیاز گره هدف را تعریف می‌کنند و در نهایت» به فعل سبکی که به بهترین شکل مشخصه‌های منطبق بر گره هدف داشته باشد مجوز درج می‌دهند. در ادامه به ارائه شواهدی می‌پردازیم که تأیید کننده زیرتخصیص یافتگی معنایی دسته‌ای از فعل‌ها ی زبان فارسی است که به فعل سبکک تبدیل در این بخش به ارائه شواهدی در تأیید فرض پیشنهاد شده در بخش پیشین مبتنی بر نظام‌مندی انتخاب فعل سبکک در زبان فارسی بر پایه زیرتخصیص یافتگی می‌پردازیم. بدین منظور ۴ شاهد در ۴ زیربخش به طور جداگانه بیان می گردد. به عنوان اولین شاهد در تأیید نظام‌مندی معنایی انتخاب فعل سبک در زبان فارسی به بررسی جایگاه این دسته از فعل‌ها در طبقه‌بندی لوین (۱۹۹۳) می‌پردازیم. طبقه‌بندی معنایی فعل‌ها از جمله مباحثی بوده‌است که از دیرباز توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده‌است و مطالعات فراوانی در این حوزه انجام شده‌است که همگی یک هدف مشترک را دنبال کرده‌اند و آن پیشرفت نظریه دانش واژگانی است. عده‌ای از محققان به هدف دستیابی به فرهنگک لغت فعل به مسئله طبقه‌بندی معنایی فعل پرداخته‌اند؛ از جمله فیلمور (۱۹۷۰) که به بررسی دو دسته فعل‌های «شکستن» و «زدن) پرداخته است و هدف آن را دستیابی به الگوهای مشت رک رفتاری برای فعل‌ها معرفی کرده‌است. فیلمور این دو دسته از فعل‌ها را به عنوان نماینده دو طبقه فعلی بزرگتر درنظر گرفته بود؛ «شکستن» نماینده طبقه فعل‌های تغییر حالت و «زدن» نماینده پسن از اشلمور: حله‌ای از صحققان: بلایستا ر بررسبهای ناب ,پرداشتند؟ از آ۵: جعله می‌تزاق با گزویر" (4)1۹۷۶ بائورمن "۲ (۱۹۸۲)» فولی و ون ولین" (۱۹۸۴)» کالیکور و ویلکینز" (۱۹۸۴» ۱۹۸۶)» جکندوف (۱۹۹۰)» دیکسون ۳ کرافت (۱۹۹۱)» دوتی ! (۱۹۹۱) و تنی " (۱۹۹۲) اشاره کرد. لوین (۱۹۹۳) این تلاش‌ها برای پیشرفت نظريه دانش واژگانی زا انسجام بخشید و طبقه‌بندی مشروحی را بر مبنای آثار متخصصان پیشین بنا نهاد. در این طبقه‌بندی ۳۰۲۴ فعل زبان انگلیسی را به ۵۰ طبقه و ۱۹۲ زیرطبقه تقسیم‌بندی کرد. او فعل‌ها را در طبقاتی قرار داده‌است که به لحاظ معنایی دارای انسجام هستند و در کنار آن الگوی رفتار نحوی آنها در رابطه با تناوب‌های دوگانه یکسان است. به عبارت دیگر فعل‌های هر طبقه را می‌توان مترادف‌های نحوی دانست. در هر طبقه یک فعل نماینده" وجود دارد که ویژگی‌های خاص اعضای طبقه از جمله ویژگی‌های مرتبط با ساختار موضوعی و  ۱۶۶ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ رفتار فعل در رابطه با تناوب‌های دوگانه را به نمایش می‌گذارد. این ویژگی‌ها منعکس کننده مولفه‌های معنایی مشت رک اعضای هر طبقه است". هریک از این طبقه‌های فعلی دارای زیرطبقه‌هایی هستند که حاصل ترکیب هسته معنایی مشت رک با تعدادی مژلفه‌های معنایی دیگراست؛ مثال (۳) طبقه فعل‌های «گذاشتن» با فعل نماینده یا هسته معنایی مشت رک «گذاشتن» را نشان می‌دهد. در( ۳.الف) هسته معنایی مشتر کک «گذاشتن» در کنار یک مولفه معنایی دیگر یعنی «ترکیب- بندی فضایی خاص»» یکی از زیرطبقه‌های این طبقه‌بندی را بازنمایی می‌کند و در(۳.ب) هسته معنایی مشت رک «گذاشتن» در کنار یک جز معنایی دیگر «درجهت خاص»» یکی دیگر از این زیرطبقه‌هارا به نمایش می گذارد. لوین طبقه‌بندی فعل‌های زبان انگلیسی را بر دو مبنا قرار داد؛ ۱. محتوای معنایی فعل‌ها برای مثال فعل‌های حالت حرکت. فعل‌های ادراکی,» فعل‌های ایما و اشاره» فعل‌های مرتبط با آب و هوا و غیره ۲. شرکت کردن فعل‌ها در تناوب‌های مختلف برای مثال تناوب سببی» تناوب مفعولی» تناوب مکانی و غیره. در واقع» لوین فرضیه تأثیر معنا بر رفتار نخوتی فعل‌ها را به ختوان ابزاری قدرتمند برای مطالی نعل چاه#موجوتلادر واژگان زبان انگلیسی مدنظر قرار داده بود: براساس این فرضیه» انتظار می‌رود فعل‌هایی که اجزای معنایی مشت رک دارند دارای رفتار نحوی مشترکی نیز باشند. چنین ویژگی‌ای این امکان را ایجاد می کند که اصولی شناسایی شود که براساس آن اطلاعات رفتاری فعل با توجه به معنای آن اجزای معنایی فعل در دو دسته از مطالعات مورد بررسی قراز گرفته‌اند؛ یکی» مطالعات مبتنی بر رفتار نحوی معنایی فعل مانند طبقه‌بندی لوین و دیگری» مطالعات مربوط به حوزه. شناخت و اکتساب زبان از جمله مطالعات انجام شده توسط میلر و جانسون" (۱۹۷۶)» جکندوف (۱۹۹۰۰۱۹۸۳) و پینکر (۱۹۸۹). لوین و پینکر" (۱۹۹۱) به وجود همپوشانی معنایی میان نتایج حاصل از این دو دسته از مطالعات اشاره کرده‌اند. وجود چنین همپوشانی‌هایی می‌تواند به ما این اطمینان را بدهد که طبقه‌بندی‌هایی از جمله طبقه‌بندی لوین را می‌توان در زمره جهانی‌های معنای فعل به شمار آورد و اساس لوین (۲۰۱۳) نیز در باب اهمیت طبقه‌بندی خود بیان می‌دارد که شاید نتوان این طبقه‌های فعلی را دقیقا همان نخستی‌های معنای فعل بدانیم. اما می‌توان گفت» اين طبقه‌بندی بر مبنای محتوای معنایی بنیادین فعل‌ها شکل گرفته‌است. طبقه‌بندی ارائه شده توسط لوین از طبقه‌بندیهای شاخص و مورد ارجاع و استناد در بررسی رفتارهای نحوی و معنایی فعل‌ها در زبان‌های مختلف و در حوزه‌های مختلف بوده‌است. در حوزه زبانشناسی پیکره‌ای» روانشناسی زبان» علوم- شناختی و مطالعات آموزش زبان» بررسی‌هایی بر پايه این طبقه‌بندی انجام شده‌است. در بخش ۱-۳ به این فرض دست یافتیم که زبان فارسی برای ایجاد ساخت‌های فعل سبکث» نیازمند سبکک‌سازی دسته- ای از فعل‌هاست که از مشخصه‌های معنایی کمتری برخوردار باشند و به اصطلاح صرف توزیعی زیرتخصیص افته باشند. ۱. از اینجا به بعد فعل نماینده هر طبقه را سرنمون آن طبقه می‌نامیم در این بخش به بررسی جایگاه فعل‌های سبک‌شده زبان فارسی در طبقه‌بندی لوین می‌پردازیم. انتظار می‌رود که فعل‌های سبکک زبان فارسی را در جایگاه سرنمون در اين طبقه‌بندی بیابیم و از این طریق» زیرتخصیص ‌یافتگی را در آنها تأیید در جدول (۱)» که در پیوست (۱) ارائه شده‌است» جایگاه فعل‌های سبکک زبان فارسی در طبقه‌بندی لوین نشان داده شده است. در این جدول جایگاه هریک از ۲۱ فعل زبان فارسی که دستخوش سبکک‌سازی شده‌اند به این شرح است. فعل سبک «داشتن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های حالت» «کردن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های کردن» « شدن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های تغییر وتبدیل‌شدن» «گشتن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های تغییر و دگرگون‌شدن» «گذاشتن» به عنوان سرنمون طبقه افعل‌های گذاشتن» «کشیدن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های اعمال نیرو «دیدن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های ادراکی» «زدن) به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های برخورد با تأثیر» « دادن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های تغییر مالکیت» « بخشیدن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های تغییر مالکیت» « گرفتن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های به- دست آوردن» «یافتن» به عنوان سرنمون طبقه افعل‌های به‌دست آوردن» «بستن» به عنوان سرنمون طبقه افعل‌های بستن» «آمدن» رفتن» رسیدن» آوردن» افتادن) به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های تغییر مکان» «انداختن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های انداختن» «بردن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های فرستادن و«خوردن» به عنوان سرنمون طبقه فعل‌های برخورد. نتایج حاصل از این بررسی تمامی فعل‌های سبک زبان فارسی را در؛جایگاه سرنمون‌های طبقه‌بندی لوین نشان می‌دهد. جایگاهی که زیرتخصیص یافته‌ترین " عضو این اطبقه‌ها در آن قرار می‌گیرد. از آنجا که» فرض ما بر این بود که زیرتخصیص افته ترین اعضای هریک از طبقات به عنوان فعل سبک انتخاب شده‌اند» می‌توانیم این نتایج را شاهد و دلیلی معتبر بر چرایی انتخاب و تحول این دسته از فعل‌ها به فعل سبک بدانیم. امّا» برای قطعیت بخشیدن به این نتیجه مقتضی است که در بخش ۲-۴ جایگاه آن دسته از فعل‌های سادهزبان,فارسی که دستخوش فرایند سبکک‌سازی نشده‌اند را نیز مورد بررسی قرار می‌دهیم و سپس از مقایسه جایگاه فعل‌هایی که تحت فرایند سبکک‌سازی قرار گرفته‌اند با جایگاه عناصری که تحت این فرایند قرار نگرفته‌اند» شاهدی دیگر بر نظام‌مندی معنایی این انتخاب ارائه می‌دهیم. ۲-۴.جایگاه فعل‌های واژ گانی ساده زبان فارسی در طبقه‌بندی لوین در کنار ساخت‌های فعل سبک در زبان فارسی که پرکاربردترین ساخت‌های فعلی به‌شمار می‌روند دسته‌ای از فعل‌های ساده واژگانی نیز یافت می‌شوند. ناتل خانلری (۱۳۶۵) به وجود حدود ۲۷۹ فعل ساده واژگانی در زبان فارسی اشاره ۱ لوین (۱۹۹۳: ۲۱) این نکته را متذ کر می‌شود که فعل‌های هر طبقه در چهارچوب‌های نحوی یکسان قابل جایگزینی‌اند؛ امّا الزامی بر این قابلیت جایگزینی در بافت‌های معنایی کاملا یکسان وجود ندارد. فعل‌های («شدن) و گشتن» در زبان فارسی به لحاظ نحوی در گروه فعل‌هایی قرار می گیرند که بدون توجه به کنشگر به بیان و توصیف یک رویداد تغییر و دگرگونی می‌پردازند. از این رو در یک طبقه قرار می گیرند. امّا در بافت‌های معنایی متفاوت قرار می گيرند. برای مثال فعل (گشتن» در بافت‌های رسمی‌تر کاربرد می‌یابد و بسامد کاربرد آن نسبت به («شدن) بسیار کمتر است. ۲ ذکر این نکته لازم است که معیار تعبین زیرتخصیص یافتگی در اینجا مولفه‌های معنایی و نحوی سازنده فعل‌های هر طبقه است و میزان تخصیص یافتگی هر فعل با سایر فعل‌های هم‌طبقه با آن فعل سنجیده می‌شود؛ بنابراین» بدیهی است که عضو سرنمون هر طبقه زیرتخصیص افته ترین عضو باشد. این زیرتخصیص یافتگی است که فعل را مستعد سبکک شدن می‌نماید. آنجا که از میزان زیرتخصیص‌پافتگی فعل‌ها برای رقابت در درج سخن می‌گوییم تخصیص افتگی فعل‌ها با توجه به گره مورد نظر و فعل‌هایی که در رقابت با یکدیگرند سنجیده می‌شود و بر مبنای آن ما از زیرتخصیص ‌یافتگی» برابر  ۱۶۸ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ کرده‌است". کریمی (۱۹۹۷) به وجود ۱۱۵ فعل ساده واژگانی و کریمی‌دوستان (۱۹۹۷) به وجود ۱۵۰ فعل ساده واژگانی سبک‌نشده اشاره کرده‌اند. در این بخش به بررسی جایگاه این فعل‌ها در طبقه‌بندی لوین می‌پردازیم . جدول (۲)» که در پیوست (۲) ارائه شده‌است جایگاه فعل‌های ساده واژگانی زبان فارسی» براساس فهرست ناتل خانلری» را در طبقه‌بندی لوین نشان می‌دهد؛ اگرچه» تعدادی از این فعل‌ها در فارسی امروز مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و تنها می‌توان ضرورت بررسی جایگاه این دسته از فعل‌های زبان فارسی که دستخوش فرایند سبکک‌سازی نشده‌اند» از جهت مقایسه جایگاه آنها با جایگاه فعل‌های سبکک‌شده این زبان است. مقايسه جدول‌های (۱) و (۲) را می‌توان شاهدی بر این ادعا دانست که فعل‌های سبک زبان فارسی در واقع فعل‌های زیرتخصیص يافته این زبان به لحاظ معنایی هستند. همانطور که در جدول (۲) قابل مشاهده است» فعل‌های که به صورت فعل ساده واژگانی در زبان کاربرد دارند و در معرض سبککک- سازی قرار نگرفته‌اند» در زیرطبقات طبقه‌بندی لوین یافت می‌شوند؛ برای مثال: زیرطبقه ۲. حر کت به شیوه‌ای خاص همراه با دویدن قرا رگرفتن این دسته از فعل‌ها در این جایگاه‌ها در واقع مبین وجود عناصر معنایی تخصیص افته‌تر در آنهاست و این تخصیص یافتگی معنایی بیشتر» علت نامناسب بولان ان فعل یه عنران/عل ای انتخایی درونداد فرایند سبکک‌سازی به شمار می‌رود. وجود مشخصه‌های معنایی تخصیص يافته در این فعل‌ها سبب می‌شود که در رقابت برای درج در گره‌های پایانی نحو جز در مواردی معدود موفق به دریافت مجوز نشوند» برای مثال: (استن) طبقه: گذاشتن زیرطبقه : گذاشتن همراه با پر کردن و بار گیری (ریختن) طبقه: گذاشتن زیرطبقه: گذاشتن چیزی به ویژه مایعات به روشی نو لازم به ذکر است که ناتل خانلری در این فهرست تمامی فعل‌های ساده واژگانی زبان فارسی را آورده است اعم از آنها که دستخوش سبکک‌سازی شده‌اند در شکل (۲) یک گره پایانی در مجاورت پیش فعل «کنار» برای ایجاد یک ساخت فعلی سبکک دیده می‌شود که سه ار‌راژگاتی برای درچ در آتریاحم رذارت می کل هر سه این عناصر از یک طبقه فعلی «گذاشتن» هستند» اولین عنصر واژگانی فعل ساده «کاشتن» است از طبقه «گذاشتن» و متعلق به زیرطبقه «گذاشتن همراه با مفهوم پرکردن و جادادن» دربین صامی‌وازگاتی قعل لد «گذاشتن» است که سرنمون طبقه «گذاشتن» محسوب می‌شود و سومین عنصر واژگانی فعل ساده «ریختن» است از طبقّه «گذاشتن» و متعلق به زیرطبقه «گذاشتن مایعات به روشی خاص و در محلی خاص)». از ها #ه وقایت بران وج تست ارت اسل زیر وج چام ی گرد سجوز درچ کهازا حضمری دام می رده از تخصیص‌یافتگی معنایی کمتری برخوردار باشد. از این‌رو تنها عنصر واژگانی «گذاشتن» است که مجوز درج را دریافت می‌کند و دو عنصر دیگر به دلیل فراتخصیص یافتگی مجوز درج نمی‌یابند. مقایسه انتایج جدول‌های (۱) و (۲) تأییدکننده این ادعاست که زیر تخصیص یافتگی معنایی ویژگی‌ای است که زبان آن را معیار انتخاب دسته‌ای از فعل‌ها به عنوان درونداد فرایند سبک‌سازی قرار داده‌است. سومین شاهد زیر تخصیص یافتگی معنایی فعل‌های سبکک زبان فارسی را با تکیه بر الگوریتم لسک بیان می‌نماییم. لس (۱۹۸۶) الگوریتمی را برای حل مسئله ابهام‌زدایی معن ی کلمات " با استفاده از همپوشانی‌های معنایی ارائه داد که به طور گسترده در بررسی‌های پیکره‌ای زبانی مورد یدز اک تسیا مستقا نیز الگوریتم لسکت را با ایجاد تغییراتی به کار بسته‌اند؛ از جمله پوک وکت‌لت ۲ (۱۹۸۸)» او بلکسی اسان" (۱۹۹۸ ۱۹۹۹)» ارزو سگی ۹ (۱۹۹۲)» کرونگی * (۲۰۰۱)» گلبوخ و سیدورو (۲۰۰۴) و زاجان۲ (۲۰۱۵). از این میان روشی مبتنی بر الگوریتم لسکث را که راجان (۲۰۱۵) برای شناسایی نخستی‌های معنایی فعل در زبان سنسکریت استفاده کرد» در پژوهش حاضر برای نشان دادن زیرتخصیص یافتگی معنایی فعل‌های سبک به کار می‌بندیم. مرحله اول: یک فعل واژگانی ساده از یک زبان انتخاب می‌شود و معانی مختلف آن در فرهنگ لغت همان مرحله سوم: یک جمله ساده» که در آن فعل با معنی مورد نظر به کار رفته است» نوشته می‌شود. مرحله چهارم: معنای فعل جایگزین خود فعل در جمله می‌شود و از این طریق نخستی‌های معنای فعل استخراج  ۱۷ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ در این روش نخستی‌های معنایی فعل در یک زبان خاص در واقع فعل‌هایی هستند که در تأویل و تفسیر معنای فعل‌های واژگانی آن زبان به کار رفته‌اند. این فعل‌ها به عنوان عناصر معنایی دارای همپوشانی در معانی سایر فعل‌های زبان اینک به‌منظور دست یافتن به نخستی‌های معنایی فعل در زبان فارسی» روش مبتنی بر الگوریتم لسک راجان را بر فعل‌های واژگانی ساده زبان فارسی اعمال می‌کنیم. ابتدا به جستجوی معنای این فعل‌ها بر اساس فهرست ناتل خانلری (۱۳۷۳)» در سه فرهنگک جامع زبان فارسی یعنی لغت‌نامه بزرگک دهخدا (۱۳۳۴)» معین (۱۳۵۰) و عمید (۱۳۵۰) می- پردازیم. جدول (۳)» که در پیوست (۳) ارائه شده‌است» نتایج حاصل از این جستجوی لغت‌نامه‌ای را نشان می‌دهد. در دومین مرحله» یکی از معانی فعل را انتخاب می‌کنیم و سپس یک جمله ساده» که در آن فعل با معنی مورد نظر به کار رفته است را به عنوان نمونه می‌نویسیم و در آخرین مرحله» معنای فعل جایگزین خود فعل در جمله می‌شود و از این طریق نخستی‌های معنای فعل استخراج می‌شود. مثال‌های زیر مراحل روش مبتنی بر الگوریتم لسکک را بر روی تعدادی از (۸الف) ز بد دست ضحاک تازی ببست» به مردی زدست زمانه بجست (فردوسی) ز بد دست ضحاک تازی ببست» به مردی زدست زمانه رها شد. همانطور که از نتایج ارائه شده در جدول(۳) بر می‌آید فعل‌های سبکک زبان فارسی در تأویل و تفسیر معنای فعل‌های ساده واژگانی در این زبان به کار رفته‌اند» بنابراین فعل‌های ساده واژگانی زبان فارسی حاصل ترکیب یک ریشه با یک فعل سبک هستند. این نتیجه گیری در مورد ماهیت فعل‌های ساده وا ژگانی زبان فارسی می‌تواند تأیید رویکردی باشد که هیل و کایزر (۲۰۰۲) در رابطه با فعل اتخاذ کردند. آنها قائل به وجود یک ريشه و یک هسته فعلی در همه فعل‌های زبان شدند و نمونه‌هایی را از زبان‌های مختلف اراثه دادند که در آنها هسته فعلی دارای تظاهر آشکار (فعل‌های مرکب) و یا پنهان (فعل‌های ساده) است. هیل و کایزر مثال‌هایی از زبان باسک اراثه دادند که در آنها هسته فعلی تظاهر آشکار یک و در زبان انگلیسی مواردی را مثال زدند از جمله فعل‌های مشتق از اسم که هسته فعلی در آنها تظاهر غیرآشکار دارد: مواردی مانند مثال (۱۰) که در آنها هسته فعلی تظاهر آشکار ندارد یا به عبارتی تهی است» به اصطلاح هیل و کای محصول پروسه تلفیق! و به اصطلاح انگاره صرف توزیعی محصول هم‌جوشی هستند. بدین ترتیب» روش مبتنی بر الگوریتم لسکک نیز ما را در اثبات زیر تخصیص یافتگی معنایی فعل‌های سب زبان فارسی یاری می‌رساند. جستجوی حدود ۲۷۰ فعل واژگانی زبان فارسی در سه فرهنگ لغت جامع این زبان بیانگر این واقعیت است که فعل‌های سبک در تأویل و تفسیر معنای فعل‌های واژگانی این زبان به کار رفته‌اند. در نتیجه» از نخستی‌های معنایی فعل در زبان فارسی به شمار می‌روند. هر یک از این عناصر دارای همپوشانی» در کنار مشخصه‌های معنایی دیگر سازنده یک فعل واژگانی ساده در اين زبان می‌باشند. نمودار (۱) میزان کاربرد هریک از فعل‌های سبک را به عنوان نخستی‌های معنایی در ساخت فعل‌های واژگانی زبان فارسی نشان می‌دهد. نمودار ۱( میزان کاربرد فعل‌های سبکت زبان فارسی لج تأویل معنایی فعل‌های وا ژگانی ساده زبان فارسی همانطور که از نمودار بر می‌آید» فعل سبکک «کردن؛» در تأویل و تفسیر ۱۰۳ فعل از حدود ۲۷۰ فعل ساده زبان فارسی» فعل سبکک «شدن» در ۱ فعل» فعل سبک «دادن؛ در ۱۶ فعل» فعل سبک «داث شتن» در ٩ فعل» فعل سبکک «گرفتن» در ٩ فعل» فعل سبک «رفتن» در ۴ فعل» فعل سبک «بردن» در ۴ فعل» فعل سبک «آوردن» در ۴ فعل, فعل سبک (گذاث شتن» در ۴ فعل» فعل سبکک «خوردن» در ۳ فعل» فعل سبک «آمدن) در ۳ فعل» فعل سبکک «کشیدن» در ۳ فعل» فعل سبک «زدن» در ۳ فعل» فعل سبک «یافتن» در ۲ فعل» فعل سبکک «گشتن» در ۲ فعل» فعل سبک «بستن» در ۲ فعل» فعل سبکک «انداختن» در ۱ فعل» فعل سبک «رسیدن» در ۱ فعل» فعل سبک «بخشیدن» در ۱فعل و فعل سبک «افتادن» در ۱ نتایج حاصل از اعمال روش لسکک بر فعل‌های ساد ه زبان فارسی علاوه بر این که زیر تخصیص ‌افتگی فعل‌های سبکک را به اثبات می‌رساند» فهرستی از نخستی‌های فعل در زبان فارسی را نیز به ما ارائه می‌دهد؛ مبحثی که علی‌رغم اهمیت پیش از این در زبان فارسی بررسی نشده است. در بخش ۴-۴ طبقه‌بندی جدیدی بر مبنای نخستی‌های جهانی فعل برای فعل‌های سبک زبان فارسی پیشنهاد می‌دهیم و به این ترتیب شاهدی دیگر بر زیرتخصیص‌یافتگی فعل سبکک در زبان  ۱۷۲ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ ۴-۴. طبقه‌بندی فعل‌های سبکک زبان فارسی بر اساس نخستی‌های معنایی فعل آخرین شاهد بر نظام‌مندی معنایی انتخاب فعل سبک در زبان فارسی را با قرار دادن فعل‌های سبکک در یک طبقه‌بندی جدید بر پایه نخستی‌های معنایی فعل ارائه می‌دهیم. مبحث تعیین نخستی‌های معنایی فعل حوزه‌ای از بررسی‌های زبانی است که از دیرباز توجه محققان زیادی را به خود جلب کرده‌است. از جمله مطالعات پیشین این حوزه می‌توان به معنی - شناسی مفهومی جکندوف (۱۹۸۳)» معنی‌شناسی: نخستی‌ها و جهانی‌های ویرزبیکا (۱۹۹۶) اشاره کرد. جکندوف (۱۹۷۵) نظریه‌ای معنایی برای بازنمایی فعل بر پایدئ ملاحظات گروبر (۱۹۶۵) مطرح کرد. گروبر سه مفهوم مکان» تغییر و سببیت! را نخستی‌های معنایی فعل در نظر گرفت. رویکرد جکندوف رویکردی صورت گرا به معنی در زبان‌های طبیعی بود و بازنمایی معنای یک جمله را توصیف صوری اطلاعات موجود در آن جمله می‌دانست. سه نخستی معنایی فعل در نظریه وی عبارتند از؛ بودن » ماندن و رفتن " با مفهوم مشت رک حر کت" درتمامی آنها. این سه نخستی در ترکیب با سه نشانگر مالکیتی» موقعیتی و هویتی" اجزای سازنده طبقات مختلف فعلی به شمار می‌روند. جکندوف (۱۹۹۰) دو نخستی اجازه و سبب" رانیز به نخستی‌های بازنمایی فعلی افزود. علاوه بر این پینکر (۱۹۸۹) و پستیوسکی (1٩5 نیز به بروسی‌غاییاقر خوزه معتی‌شناسی مفهومین بر آملاس نخسش‌های معنایی پرذاخته‌اند: نخستی‌های مفهومی و جهانی‌های معنایی سنگک بناینظریه امعنایی ویرزبیکا (۱۹۹۶) نیز هستند. ویرزییکا (۱۹۹۶: ۲ مجموعه‌ای کامل از مفاهیم جهانی را ازائه داده‌است که حاصل بززسی گسترده در تعدادی از زبان‌هاست. نخستی‌های مربوط به حوزه فعل از دید گاه وی عبارتند.از کردن» واقع«شدن و حرکت". راجان (۲۰۱۵) هم به معرفی مجموعه‌ای جدید از نخستی‌های معنایی بر اساس مفاهیم مشت رک و دارای همپوشانی در فعل‌های زبان سنسکریت پرداخته است و از این طریق طبقه‌بندی هستی‌شناختی جدیدی از فعل‌ها را ارائه داده است. وی معتقد است» ۷ مفهوم اصلی که هریک به مجموعه‌ای از ویژگی‌های خاص اشاره دارند عناصر اولیه تشکیل‌دهنده مفهوم فعل هستند. راجان پر وقوع‌ترین مفهوم فعلی مشترک در بررسی فعل‌ها را مفهوم «واقع شدن/ اتفاق افتادن»" یافته‌است و آنرا به ساختار اتغییر حالت در یکک‌غافت‌شحاضر) , تعبیر, کودواست» (نخستی هی وع‌بارتند از: پوشاندن» بریدت» ذاشتن» ویرزبیکا (۱۹۹۶) در مقدمه کتاب خود به این نکته: اشاره کرده‌است که توصیف معنی بدون مجموعه‌ای از نخستی‌های معنایی امکان‌پذیر نیست. وی پرداختن به امعنا بدون در نظرگرفتن نخستی‌های معنایی را ترجمه ناشناخته به ناشناخته می‌داند» مانند مثال (۱۱) که در آن برای توصیف معنی یک واژه از واژه ناشناخته دیگری استفاده شده که جز دور تسلسل بر چیزی دلالت نمی کند و اطلاعاتی در جهت ابهام زدایی معنایی حداقل برای فردی که معنای هر دو واژه بر این اساس ویرزبیکا معتقد است برای یک معنی‌شناس چیزی مهمتر از پیروی و به کار گرفتن مجموعه‌ای بهینه از نخستی‌ها نیست. با توجه به اهمیت موضوع نخستی‌های معنایی» از یک سو و برای ارائه دلیلی محکم بر زیرتخصیص - یافتگی فعل‌های سبکک از سوی دیگر به ارائه طبقه‌بندی جدیدی از فعل‌های سبک بر مبنای نخستی‌ها و جهانی‌های نمودار (۲) یک طبقه‌بندی جدید از فعل‌های سبک زبان فارسی را بر پایه نخستی‌های معنایی فعل پيشنهاد می‌دهد. در این طبقه‌بندی ابتدا به تبعیت از کریمی‌دوستان (۱۹۹۷) فعل‌ها رابه دو دسته رویدادی و ایستا طبقه‌بندی کرده‌ايم. برای طبقه ایستا زیرطبقه‌ای در نظر نگرفتیم چون تنها ۱ فعل سبک ایستا در زبان فارسی دیده می‌شود. طبقه‌بندی ۲۰ فعل سبکک دیگر را بر پایه نخستی‌های معنایی برشمرده برای فعل در مطالعات مرجع پیشین بنیان نهادیم. بدین‌سبب ابتدا نخستی «تغییر» را از گروبر (۱۹۶۵) وام گرفته و آن را به عنوان اساس سه زیرطبقه به کار بردیم؛ سپس» درهر یک از این سه زیرطبقه تغییراتی از انواع مختلف را مفروض دانستیم. از.این جهت» اولین طبقه از این زیرطبقات را از نوع «تغییر مکان» در نظ رگرفتیم که در برشماری گروبر از نخستی‌ها» مستقیما به عنوان ایک نخستی و در برشماری جکندوف و راجان در نخستی «حرکت» مستتر می‌باشد. در دومین زیر طبقه» تغییر را از نوع «تغییر حالت» فرض کردیم که از نوع تغییر در ایستایی است و شاید بتوان آن را ابتدایی‌ترین امفهوم پیش‌انگاشته اتغییر دانست و علاوه بر آن این نوع تغییر می‌تواند نخستی‌هایی از نوع «اجازه» و «سبب» جکندوف را نیز در خود داشته باشد و سومین طبقّه تغییرات» از نوع «تغییر مالکیت» است که جکندوف آن را به عنوان یک نشانگر در ساخت ظبقات فعلی مطرح کرد. آخرین زیرطبقه برای طبقه رویدادی‌ها «کارکردی‌ها» هستند» که منطبق بر زیرطبقه «کردن» ویرزبیکاست. جدول (۴) جایگاه فعل‌های سبکک زبان فارسی را به تفکيکک در هریک از این اطبقات نشان می‌دهد. نمودار ۲) طبقه‌بندی فعل‌های سبکت زبان فارسی بر اساس نخستی‌های معنایی فعل  ۷۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ جدول ۴: فعل‌های سبکت زبان فارسی در طبقه‌بندی بر اساس نخستیهای معنای قرار گرفتن فعل‌های سبک زبان فارسی در طبقه‌بندی مبتنی بر نخستی‌های معنایی فعل تأییدکننده این واقعیت است که فرایند سبکک‌سازی از میان فعل‌های ساده زبان» زیرتخصیص‌افته‌ترین فعل‌ها را به‌عنوان درونداد برگزیده است. اکنون برآنیم تا برای روشن تر شدن تصویر طبقه‌بندی پیشنهادی مثال‌هایی از هریک از این زیر طبقه‌ها پیش نهیم: (۱۲) پروژه به دلیل مشکلات اقتصادی به‌ناچار تعطیل شد. (طبقه: رویدادی» زیرطبقه: تغییر حالت) (۱۳) تیم مس در مسابقات عنوان پنجم را کسب کرد: (طبقه: رویدادی» زیرطبقه: کار کردی) (۱۴) انگلیس در لیگ برتر شکست خوردیلا(طبقه: رویدادی؟ زایرطبقه تغی حالت) (۱۵) تغییر قیمت نفت شاخص‌های جهانی را بالا برد.(طبقه: رویدادی» زیرطبقه: تغییر مکان) (۱۶) بسیاری از کشورها به همکاری با آمریکا روی آوردند. (طبقه: رویدادی» زیرطبقه: تغییر مکان) (۱۷) دولت بیشترین منابع مالی را به پروژه‌های عمرانی اختصاص داد. (طبقه: رویدادی» زیرطبقه: تغییر مالکیت) در مثال (۱۲) فعل سبک «شدن» از زیرطبقه فعل‌های سبک تغییر حالت در ساخت «تعطیل شدن» به کار رفته و ساخت فعل سبک تغبیر حالت را به دست داده‌است. در مثال (۱۳) فعل سبکک «کردن» از زیرطبقه فعل‌های سبکک کارکردی در ساخت «کسب کردن» به کار رفته و فعل سبک کار کردی را ساخته است. در مثال (۱۴) فعل سبکک «خوردن» از زیرطبقه فعل‌های سبک تغییر حالت در ساخت «شکست خوردن» به کار رفته و ساخت فعل سبک تغییر حالت را به دست داده- است. در مثال (۱۵) فعل سبک «بردن» از زیرطبقهه فعل‌های سبک تغییر مکان در ساخت « بالا پردن» به کار رفته و فعل سبک تغییر مکان را ساخته است. در مثال (۱۶) فعل سبکک «آوردن» از زيرطبقه فعل‌های سبک تغییر مکان در ساخت «روی آوردن» به کار رفته و ساخت فعل سبکک تغییر مکان را به دست داده‌است و در مثال (۱۷) فعل سبک «دادن» از زیرطبقه فعل‌های سبک تغییر مالکیت در ساخت «اختصاص دادن» به کار رفته و فعل سبک تغییر مالکیت را ساخته است. پژوهش حاضر با این پرسش آغاز شد که چرا تنها تعدادی از فعل‌های واژگانی زبان فارسی به فعل سبکک تبدیل شده‌اند و اینکه این انتخاب تصادفی بوده يا نظام‌مند. برای یافتن پاسخ این پرسش انگاره صرف توزیعی را برگزيديم. در چارچوب صرف توزیعی و با مشاهده ماهیت رفتاری فعل‌های سبکث» این فرض را مطرح کردیم که انتخاب فعل‌های سبک در زبان فارسی انتخابی نظام‌مند است و نه تصادفی؛ بدین معنی که» در فرایند سبکک‌سازی زبان از میان فعل‌های واژگانی دست به انتخاب دسته‌ای از فعل‌ها زده‌است که به لحاظ معنایی زیرتخصیص افته هستند و این زیرتخصیص - یافتگی این امکان را برای آنها ایجاد می‌کند که در رقابت برای درج» گوی سبقت را از عناصر برابر تخصیص‌یافته و فراتخصیص افته بربایند و مجوز درج در گره‌های بیشتری را دریافت کنند. سپس, برای اثبات این فرض شواهدی دال بر زیر تخصیص یافتگی معنایی فعل‌های سبک در زبان فارسی ارائه دادیم. شاهد اول» در اثبات زیرتخصیص یافتگی معنایی فعل‌های سبککث» یافتن فعل‌های سب زبان فارسی در جایگاه سرنمون‌های طبقات اصلی طبقه‌بندی لوین (۱۹۹۳) بوده شاهد دوم در اثبات این زیر تخصیص یافتگی معنایی از طریق بررسی جایگاه فعل‌ها ی ساده زبان فارسی» که دستخوش فرایند سبکک‌سازی نشده‌اند. در طبقه‌بندی لوین بود که نتایج حاصل از این بررسی حکایت از این داشت که بر خلاف فعل‌های سبک زبان فارسی» این دسته از فعل‌ها در زیرطبقات طبقه‌بندی لوین قرار دارند به عبارتی فراتخصیص پافته‌اند. شاهد سوم را با استفاده از روشی مبتنی بر الگوریتم لسکک (۱۹۸۶) اراثه دادیم که فعل‌های سبک را در تأویل و تفسیر معنایی سایر فعل‌ها نشان داد و از این طریق زیرتخصیض بافتگی معنایی این دسته از فعل‌ها را آشکار ساخت و آخرین شاهد در اثبات این نظام‌مندی معنایی را با پیشنهاد یک طبقه‌بندی جدید برای فغل‌های سبکک زبان فارسی به نمایش گذاشتيم. بدین ترتیب نتایج حاصل از این پژوهش وجود نظام‌مندی معنایی در روند انتخاب و تحول دسته‌ای از فعل‌ها نه انوشه» مزدک (۱۳۹۷). بازنگری در تصریف زمان گذشته در زبان فارسی بر پایه نظریه صرف توزیعی. جستارهای زبانی» ناتل خانلری» پرویز (۱۳۶۵). تاریخ زبان فارسی» جلد ۰۲ تهران: تشر نو. دبیرمقدم» محمد (۱۳۸۴). فعل مرکب در زبان فارسی. پژوهش‌های زبانشناختی فارسی. مجموعه مقالات. تهران: مرکز دهخدا علی‌اکبر ( ۱۳۳۴). لغت‌نامه بزررگ دهخدا. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. عمید» حسن (۱۳۵۰). فرهنگ عمید. تهران: انتشارات امی ر کبیر. فرشیدورد» خسرو (۱۳۷۳). فعل مرکب و ساختمان آن. تهران: آشنا. معین» محمد (۱۳۵۰). فرهنگ فارسی معین. تهران: انتشارات امیر کبیر. میرعمادی» سیدعلی و واعظی» هنگامه (۱۳۸۶). نحوه تر کیب افعال مر کب فارسی بر پایه واژگانی بر مبنای دید گاه کمینه-  ۷۶ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ وحیدیان کامیار» تقی (۱۳۵۱). در زبان فارسی فعل مرکب نیست. مجموعه سخنرانی‌های دومی ن کنگره تحقیقات ایرانی. ات0060 0۴ ازع 0ط7] روهام م1107 71501۶۵۵ .(2015) .ل ملززاهط0ظ 7 ع7۳ ۵۳۲۵۵0۳۰ مارد برع مامطام مد عطا ها ۶مل وصع‌هزاه ععمل ۵۳ /1994(.۷) .7 ,علززنه 0 طاعناع۳ ۶و 2۳۵7 هه ما۳۵ م۳۳۵۰ اعنط7 که موم ج ععلد71 .(2014) «کونلقط0طظ 4 نز156 ,ک هام0 ب 15665 عاه 6۳0 کعناعناعهن۲ ,کدمتاتساقط۲0 ۷6۲۳6 :086 بله اع مع عطاسط هار۸ وساعه اک +عاوسس7 ۷6 عون 17۳۵ .(2010) .36 ااط 50۲-601 ۷6۵۲0۵۰ کطهنا هم عنهاد آمنجهارنصعی) عطا 2001(.05) ۷۷۰ ممعلعی ع 36 مااناظ 67 ۷۵۲۵۹۰ ۳60۳ ]0 00۵۳۳ 16 ۵۵ ۷۵۲۵۶ 001۵۵ ]۹ ۳۳۵۵ 136 نک 0وعم0 36۳0۹1۷۵۹ ۵۴ از نت ,3/5 +عصمالماطظ فصد عسه‌عانط ۸ .(2006) .0 متاصق/3 خ هول ۳۳۳۱ وسا10 56و71 جقاهرد معاکد کدمناد 006 ۲صع6 3/0 (ر2001) بط ,21066 6 0 ,۳۳۳4 ۰ ف0صه 730005 هط صز معصخلهم۳طظ خصه هنن ۶ حمصصعتی عط1 .(01970) بلس ,۳1110۳6 ,6 ,ق6۳33 لهدمنمهص م1 عص1۳ تلو3۳ جذ کوصنم2ج3 فلع ,805602 رعامصم صه‌زو8 حز عمج خصع6۷ ۵۴ خصصنص6 10 .(2005) بک اضف گ 13 واه مج بنا[۳۵ -19:205 وضو 1 عا سوت ماع فص کط خطهنا .ر1988) .۸ ,3/66 +6 .7 وق ای ,020086 ,3171 مصصنهاععنل .2.0 +کصم ۸۵12 همع صز کعنونن5 .(1965) .7.5 تعاس6 1 ع15 ۰عع 5 ۸۲9۳۵۲۳ ]٩ و7۳60 ۵ ۵ :20169016۵ .(2002) .5 ,تعورع1 +6 بل ,عله11 6 13 00۰ع711]16 ]٩ 016065 ۳۵ 0۳۵ و07۵1 33010۵۵ .(1993) .۸ مقاهه/3 6 .34 ,عاله11 ,3۳695 2/71 :00086 1۳۵۹۵۲۰ قل یک فصه ۲۵16 طاعصطع1۳ .60 ,20 وصنواناط ۳۵۵ ۷۵۶ :۷۵۵ ۵۶ کعناعم۳0م عنوع ملع هه کاو۷۳ ]۳۵۵۵ .(2000) 8 21060 6 1 ,بتعاجه11 -349 .(۳۵) 86616۲5 .ظ ,10161266 ع01ع ول بر حدم نج کمن تمد دم م۳060 5۰ 3/7۲ :لوصح نعولطصف)؟) ۲۵9/0۰ 0۳۵ 5ع 50 .(1983) .۸ 7306۵014[ 5۰ 2/77 :عون م۲ برع اک 501016 .(1990) 8 ,73000 ۰ ۵۳01 .27000169 لمعخماعن ۵۳ محعفصصدحی طاعناهدت 20060 ۸ .(0.)1965 765067565 -273 ,3 برو و7001 بلهدمتنعوصصی ۵۶ عناهس0] +عطع۷ جعامهی صعزع۳ .(1997) .ک منصاسفگ1 ,عون 10000721 مصعزوعط جز کدمناساعصی ۷6۳۳ خطهناآ .(01997) .6 مصقاک100- تناس1 ۵ 10 :ونان اهوم عصنطهص وصنکند حمنامنعزطاصه‌کنل ععصعک عناهصهما۸ .(3/.)1986 ,اوع] 1016۳۵0۵1 متسه 5۳ 6 ۵۶ 5ع 0۳۵۰.3۲ صسقعی ععز هه 1۳۵۵ عم عصزم ‏ ۱[عا ۵ حلع200702 اعللمسنصنصد ۸ ن5ععدنع 130 کعمعه فصه حنطانطم کععععل ۷6۳6 .(2013) .ظ مص0ع] ۰ ۲۵1۳۱۵۲۷۰ ۸ :۵14۵۲۳۵۵۳۹ 00 0108365 ۷۵۲۳ (اکناو 2 .(0993) .بط مط1ع1 ۰ -130:152 مرول معاصه‌منناسدم فصه ص۳6 :هساک کصعصوحه ۷۵۳۵1 .(2013) .۸ متاصد 1/2۳ 5۰ 3/77 1۳06 :ععلون م۲ ۳۵/00۰ ,۲6۲۵۳۳۵۵۵۵ 7۳۳۵ 1۳۵ 0 .1984 .۸ متاهه 2/80 2۳۵۲۵109101 ۲۵ ود ام0ه71 1۳۵ 0۵ 7عو0ع1 آمنوو1م م10 مععلنا0 .(1988) بش۸ ,1/1۵20 17363 مط0وناهاعوعنل 2170 ما0 ععمع130 هنز کعفمععی هه کعسص3۳2 .(2009) 8 ,تاق81 ,(.6015) 7ععلصزط .5 قصه اما .ظ 0 بعها ناگ ۷6۵۲ که جفاهرک 156 .(1991) .7 ,رما 0زعا 8۹ 47-7 .00 .1300611 :عع 0 اصه۲ بکع 5210 م00 000 آمعنها 5۰ ,۷6۲ 0۷۵۳12208 0۵۵ 2960 ۷۵۲65 که صمناع‌گندعدلن لهزعم[م00 .(2015) کل مص۵ز3۵ ۵ طلع20070۵ اعنلمسنصنص ۸ نعععوصعطل عناهاهرک .(2003) بش۸ ,58۵550 60 با ,1006۳8 5۰ ازع نصا ع8و م۲ ,کعناعنداعصن1 صز کعنود عولط هک دمن تلف نام صصد ۲ع 7 کته 856 صط 0 7 صعل جع عس۸ ۵۲۵۰ ۷6۵ مورک .(2009) .0 وتو زگ اون[ ۵1 یمن5 که ععه‌ع آهنعنهاک .(2004) بج مطا10۳< .۳2۸ 5.6 51062502 1-۰ ,6206831008 1/020 ]جح ۵۵ ما۳۵ 04 ۸0۲ که کعمتوععممم ها +کطمنامساعدمه ۷63 5۰ 7۵06۳ 0107۵ :000 .۲0۳5015 0۵ ۳۲۹65 :یک .(1996) .۸ مقغلعز ۷2 ۷۸ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ جدول۱: جایگاه فعل‌ها ی سبک زبان فارسی در طبقه‌بندی لوین (۱۹۹۳) جدول ۲: جایگاه فعل‌ها ی واژگانی ساده زبان فارسی در طبقه بندی لوین! (۱۹۹۳) 3 آه 51216 عصنال۳ 6 وصزطانو‌ععل که 5ط۳ع۷ :۷6۲65 001 6 6۳00021 صز ععصعطل ۶و 5 ۷6۳ +ک ۷6۳ 006 6 صذ 0اق10 596 صز اکخاصه صه عصنااام :۷۵۲65 ۳۵۵۵1 ها همم صز ععصقهطل ۵۶ ۷۵۲65 نکط ۷6۲ مطل و2 ,00اه ندز عط) عطسععل هط ۷۵۳6۶5 تو 6۲ آهن م۸ ۱. از آنجا که جایگاه فعل‌های واژگانی ساده زبان در طبقه‌بندی لوین بررسی شده» جدول‌ها به زبان انگلیسی ارائه شد تا امکان سنجش نتایچ ۸ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ 86 5۳606 0007 ۵۶ ۷۵۲6۶ عاهاد ۵۶ ععصعل ۵۶ ۷۵۳6۶5 ۶ 33۳86 060116٩ 01 ۷۵۳۳۶ نماهاد ۵۶ ععصعل ۵۶ 1۷۵۲۳۶۵ ۳ هصتی 0۶ 5 عنم ۰۵ وصه همع اه 0۹۵ 5 انام5 :هناهد کدعنل وصه عصنا هدمع ۴و 5:ط ۷۳ 8 366 ۵1 ۵06 01 ۷۵۲۳۹ :م1 عنجه ۵۶ ۷۵۳۶5 58 ۴ ۳۵۳۳۵۲ ۵1 ۷6۳۶ نوتاه نص صحصام ۵۲ 3۷۹۵ 4 نعصنصنقاطاه ۵1 ۷۵۲۶ نصمزدع9 و0 ۵۶ ععصقطل ۵۶ ۷۳۳۵ 5 انام5 نهد زاهک کدکنل وصه عصناده 50 1و ۷۳۳۵ 65 ۳606٩ اد ۵1 ۷۵۲۳۶ ناماد ۶و ععصعطل ۵۶ 1۷۵۳۳۶۵ 86 ۳3۳۶16۳ ۵1 ۷6۳۶5 ند مناه نص ام ۵۴ ۷۳۳۵ 8 366 01 00065 ۵1 ۷۵۳6۶ نمع دنه او 17۵05 :0 136 ۵ 143۳286 ۵۶ ۷۵۲5 :000 1۵18 ۵۶ ۷۵۳۳۹5 ۸۲ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ 0 ۵16۲۳۵11۷ نعاهاد ۶و ععصعل ۵۶ ۷۵۳۳۵ 45.4 411 10 ۵( 5 انام5 نعدزاطصهعدعنل ومد عصناده 560 ۵1 ۵۳65 23:2 انام5 1۵ 56:12 136 1۵ 13۳286 ۵1۶ ۷۵۲5 :000 18 ۵۶ ۷۳۳۵ 403 04 1۵ 211 5 ۹۳0076 :0001 1۷۵1۷1۵8 ۵1 7۵۲65 40.4 0 0] 1اتا 4( 86 ۴ ۳3۳۹16۳ ۵1 ۷۵۳۶5 نوناق ص0۳۳ ۵۴ ۷۳۳۵ 1 40 10 2 0 ۵۳16۲۳۵11۷ نعاهاد او ععصقل ۵۶ ۷۵۳۳۵ 45.4 +[ 0] آالتا ان 5 ۲066 662 1م هم ع 0۳60100 ۵۲5 ۷۳65 5 10 یش ۲اعزا ۵۶ ۷6۲6۶ دنه ۲و ۷۳65 43.1 56 1۵ هل نداعجه 06۳ 6355 0100 0 33306۳ متام 1و ۷۳۵ 513 10 1 5 انام5 نعد اکن هه و صناده 500 ۵۶ ۷۵۳65 23:2 7 0 0120۵7 005565510۳21 01 ۷۵۲۳۹ :۳۵۳۵۹۵۵ ۵۶ ۷۵۳۳۶ 10.5 [۵ 1۵ آا 44 5 10 :3510۳20 300 دمناهعی 0۴ ۷6۹۵ 261 0 10۳ 02 5 نبا :3310200 200 منادعی ۵۲ 5ط ۷ 261 0 10 1۹ 5 ع6 ۳3 نعصناانن ۵۶ ۷۵۲۳۶ 212 51 10۳ 10۹ :و تاه ۵۶ ۷6۲6۶ دوعوم که ععصهل که ۷۵۳6۵ وا 6 10 10 0۳010 56۳۵ ۵۶ ۷۵۳۳۶5 نام ۶و ۷۳05 ۱ 06 0 1 80513366٩ ۵1 ۷۵۲۶ نصمزععنصه ۵1 ۷۳۵ 43.4 50۳0 10۵ 100 5 06۳10۳۳۵۲6 :06۳10۳۳۵66 200 دمناه 06 ۶ ۵ط ۷ وه 606 10 711 5 ۳۵ :6705 003 ۵۶ 2067 :000 ۵۴ ۷۳05 532 10 131 86 16 ماو تلم ۵1 ۲۵۳6۶5 نعاهاد و ععصقا ۵ 17۵۳0۶5 4.6 10۳ :۳ 6 0۳ -کلن ون ولاه‌زمی -عوصنط) عصنام :5ط۷6۳ ۳۵61 ۹95 07 0] 10 [0۷۵۲۵ 0۶ ۷6۲5 :۵۵ 1۵158 ۵1 ۹۷6۳6۵ 40.2 10۳0 2۹ 55 ۵6۲ :۷۵۳۵۹ 306 :۳۵۵8 ۴ ۱۷۳۵ 1041 ۳ 10 3/720 [0۷۵۲۵ ۵1 ۷۵۲5 :000 0128 از ۵۶ ۷۳65 40.2 10 12:10 5 0 :0۳01660 0۳601306 ۵۲۵ ۷۵۳۳5 293 6 0۳ 3230 0۳ لهناه50 ۳۵۲۵ ۷۵۳۳۶ :۷6۳۵ ۳۳ 92 1[ 10 323320 66 :۳3251073100 200 دهع که 1۷۳۵ 20,7 ۷ 10 330 6 6 ز ناد 5005 :ص0امع 06۳ ۵۶ ۷۳۳۵ 30.4 +0 10 ( ی :6 200 6272266 200کن1 ,2006220 ۵۶ ۷۵۲05 2412 ۷7 10 33۹0 66 :۳30510۳۵0 200 نمی ۶و ۷۳۳6۶5 267 37 ۲۵ 32330 6 دز 10310 506 صذ فده 20 انم :۷6065 8001 5 :0۵ ۲۳6 ۲۵ ععقصحل وصه عاهاد 0و۵ ۵۶ ۷۳65 86 ع16 ها ناف ۵۶ ۲۵۲6۶ نعاهاد ۵ هصق ۵۲ ۷۵۳65 جنق0 :003 ۲۳۵ 1۵ ععقصقل هه عاماد ۰۵۳ ۵۶ ۷۵۳۳۶۵ ع8 ال 210016 نمی ۵1 ۷۵۲6۶ نعاهاد و ععدد نا ۵۶ 5ط۵۳ ۷ ۸۴ پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ جدول ۳: بررسی معنایی فعل‌ها ی واژگانی ساده زبان فارسی در لغت‌نامه‌های فارسی انجامیدن رسیدن به نهایت ترکیدن شدیی منفجر رقیصدن کردن رقص ایستادن کردن, شدن درنگ,مقاوم جنگیدن کردن رزم زیستن کردن زندگی پژوهش‌های زبان‌شناسی» دانشگاه اصفهان» سال یازدهم» شماره دوم» شماره ترتیبی ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸

در روند تحولات زبان فارسی دسته ای از فعل ها بخشی از بار معنایی خود را از دست داده اند و به اصطلاح سبک شده اند. از این رو، در بیان مفاهیم ایستا و رویدادی با عنصر دیگری از مقوله اسم، صفت یا حرف اضافه همنشین شده و ساخت های فعل سبک را ایجاد کرده اند. مطالعه  نحوی و معنایی این ساخت ها از چالش برانگیزترین مسائل مورد بررسی زبانشناسی امروز است. در زبان فارسی ساخت های فعل سبک پربسامدترین ساخت های فعلی به شمار می روند و این امر اهمیت پرداختن به آنها را دو چندان می سازد. پژوهش حاضر می کوشد تا از منظر صرف توزیعی (هله و مرنتز، 1993 ؛ 2013) به پرسشی اساسی در رابطه با این فعل ها پاسخ بدهد؛ اینکه، چرا تنها دسته ای از فعل ها  (نه تمامی آنها) به فعل سبک تبدیل شده اند و آیا این انتخاب تصادفی بوده است یا نظام مند. پرسشی که علیرغم اهمیت از توجه محققان دور مانده است. پژوهش حاضر با ارائه تحلیلی نشان می دهد که این انتخاب نظام مند است و شواهدی در تأیید این نظام مندی با توجه به ویژگی زیرتخصیص یافتگی و اصل زیرمجموعه صرف توزیعی ارائه می دهد. از جمله این شواهد تعیین ماهیت و جایگاه 21 فعل سبک زبان فارسی در طبقه بندی لوین (1993)، استفاده از روشی مبتنی بر الگوریتم لسک (1986) و پیشنهاد طبقه بندی جدید فعل های سبک بر پایه نخستی های معنایی است که در آن ابتدا فعل ها به ایستا و رویدادی و سپس فعل های رویدادی به 4 طبقه کارکردی، تغییر مالکیت، تغییر حالت و تغییر مکان تقسیم شده اند. این شواهد بیانگر این واقعیتند که ماهیت ویژه معنایی این فعل هاست که آنها را مستعد تبدیل شدن به فعل سبک کرده است.

456291

شرایط خانوادگی و فضّای فرهنگی حاکم بر آن گاهی در تضاد و مخالفت با مستقل شدن دختران مجرد و در برخی مواقع ,نیز حمایت‌گرانه و زمینه‌ساز بوده است. اما آنچه برای زنان تنهازیست اهمیت داشته, حفظ ارتباط و صمیمیت با خانواده در بعد از زمان * .عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم» (نويسنده مسئول) شجوی دکتری رشته جامعه‌شنا ائثل اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی 017ع.0.1211۵1361)287۳0211 مسائل اجتماعی ایران» سال یازدهم, شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ صص ۲۸۹-۲۶۷ 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 در گذشته, تنهازیستی غالبا امری نسبتا اجباری بوده است و فرد به دلایلی ناخواسته؛ همچون از دست دادن خویشان و نزدیکان» طلاق و یا مهاجرت خود و یا سایر اعضای خانواده ناچار به تنهازیستی می‌شد. اما در دنیای امروز علاوه بر تنهازیستی ناخواسته. گروهی از افراد به صورت خووفراسته این سب از رندگی را اتضانی: می‌کند. آمار خاتوارهای اک تقردیه بت کل خانوارهای کشور در سال ۸۵ ۵/۲ درصد بوده که این عدد در سال ۹۵ به ۸/۵ درصد رسیده. این در حالی‌است که ۶۶/۴ درصد از کل خانوارهای تک نفره زن سرپرست هستند. در سال ۸۵ بیش از ۸۸۰ هزار خانوار تک نفره در کشور مورد شمارش قرار گرفته بود که این رقم در سال ۲۳۹۵به بیشن, از ذو میلیون, نفر ده آسگهاز این خظداه بیش از ۶۸ :هزار خانوار موق سرپرست و بیش از یک میلیون و ۳۵۰ هزار خانوار زن سرپرست هستند. به عبارتی دیگر می‌توان گفت ۱۳ درصد از مجموع .۲۴ میلیون خانوارهای کشور زن سرپرست هستند (سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵). بخشی از این جامعه تک نفره را می‌توان به زنانی اختصاص داد که به صورت اختیاری این سبک از زندگی را برگزیدند گرچه بخش قابل توجهی نیز به دلایل مختلفی از جمله طلاق یا مرگ همسر از روی اجبار این شکل از زندگی را انتخاب کرده‌اند. با این حال اگرچه تنهازیستی» امری جنسیتی نیست و به مردان هم اختصاص دارد اما زندگی زنان تنها در این مطالعه اهمیت خاصی دارد چرا که تنها زیستی زنان از مخاطرات و به طور کلی مطالعاتامتعدد؟"تحاکی "از تحول نظام:ارزشیدرسین جوانان ایرانی در طی سال‌های پس از انقلاب و به خصوص سال‌های پس از پایان جنگ است (مدنی قهفرخی, ۶ تمایل غالب و عمومیت‌یافته جوانان ایرانی: به.دیرتر ازدواج کردن» نمودی از ابعاد گسترده و وسیع تغییرات اجتماعی در ایران است که به شدت جامعه جوانان کشور را تحت تأثیر قرار داده است (گودرزی و عبدی, ۱۳۷۸). بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ میانگین سن در اولین ازدواج زنان در سال ۱۳۹۵ در مقایسه با سال ۰۱۳۹۰ ۴ سال کاهش پیدا کرد. به این ترتیب میانگین سن در اولین ازدواج زنان کل کشور در سال ۰ از ۲۳,۴ به ۲۳ سال در سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است. براساس بررسی‌های مرکز آمار ایران تجرد قطعی که در سال ۱۳۷۵ برای مردان حدود ۱/۱ درصد و برای زنان ۱/۳ درصد بوده» در سال ۱۳۹۵ به ۲/۳ درصد برای مردان و ۳/۷ درصد برای زنان رسیده است؛ این آمار 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود نشان می‌دهد. روند افزایشی تجرد قطعی در زنان» بسیار بیشتر از مردان بوده به‌طوری‌که طی سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵ این شاخص برای مردان حدود دو برابر شده اما برای زنان بیش از از طرف دیگر در چند دهه اخیر الگوی روابط جنسی در جهان تغییرات فراوانی داشته و اکنون نیز جامعه ایران در این زمینه با تحولات چشم‌گیری در حوزه ارزش‌ها و باورهای جوانان روبه رو است. شواهد حاکی از روند فزاینده معاشرت‌های عاطفی و جنسی پیش از ازدواج یا خارج از چارچوب ازدواج در میان جوانان است. هر چند این پدیده بیشتر با فرهنگ و حوزه زندگی خصوصی افراد آمیخته است تا حوزه عمومی و همگانی ولی نمود آن در حوزه عمومی غیرقابل انکار است (آزاد ارمکی» ۱۳۹۱). بیش از نیمی از دختران دانشجو در تهران در سال ۱۳۸۴۵ تجربه معاشرت و دوستی با جنس مخالف پیش از ازدواج و حدود یک چهارم ارتباط نزدیک‌تر شامل تماس جنسی را گزارش کرده‌اند (خلج‌آبادی فراهانی و همکاران؛ ۰ یکی از گونه‌های جدید روابط پیش از ازدواج روابط مبتنی بر هم خانگی (هم‌باشی) است که یکی از چالش‌های جدید و نوپدید جامعه ایران نیز به"شمار می‌آید (آزاد ارمکی و در این مطالعه می‌خواهیم روی افرادی تمرکز کنیم که هرگز ازدواج نکرده‌اند گروهی از زنان که نه راه ازدواج را در پیش گرفته‌اند و نه ازدواج اسفید؛ یعنی همبالینی دو نفر بدون ازدواج را انتخاب کرده‌اند. دو دسته طرح.شده همواره به عنوان موضوع مورد توجه بوده است و مطالعات و تحقیقات زیادی به‌ویژه در موردآزنان مجرد دز‌سنین بالا انجام شده است. در حالی که زنان تنهازیست می‌توانند اشکال متعدد زنان مطلقه بیوه و هرگز ازدواج نکرده را در بر بگیرند اما در این مطالعه بر زنان هرگز ازدواج نکرده‌ای متمرکز شده است که با انتخاب خود این سبک را برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند: لذا با درانظرگزفتن اهمیت ازدواج و خانواده از تگاه جاسه دین ربافت فرهمگی و اجتماعل خانراده‌های ابراتب افزایش ضداد رندگی‌های کل نفره زنان در جامعه به عنوان موضوع مهم.برای مطالعه تبدیل شده است. دختران تنها زیست نه تنها در سیاست گذاری‌های موجود در کشور جایگاهی ندارند بلکه صرفا به عنوان دردسر و مشکل, دیده شده‌اند. با توجه به بالارفتن سن ازدواج» علائق دختران مبنی بر آزادی‌های بیشتر و تعلقات‌شان نسبت به سبک زندگی شخصی, به نظر می‌رسد تنهازیستی به عنوان شکلی رایج از زندگی دختران شهری بدل شود از این رو مطالعه چنین موضوعی می‌تواند ابعادی بیشتر از مسئله را برای ما روشن سازد. از این رو» پژوهش درصدد پاسخ به این سوال است که زنان به چه دلایلی به تنها زیستی روی می آورند و به عبارتی» چه انگیزه‌هایی آنها را به تنها زیستی 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 تنهازیستی موضوعی است که در دو دهه اخیر بسیار مورد توجه محققان در جهان بوده است. روند رو به افزایش خانوارهای تک نفره نشان از تحول و تغییراتی در زمينه روابط خانوادگی و سبک: زنناگی می‌دهن. ذر حالی که «مطالنانت انچام شته در اور در خصوص, هنجارستنی ازدواج» تجربه زیسته و درک زنان ازدواج نکرده از تجرد و مسائل مربوط به آن تمرکز کرده است و کمتر به تنهازیستی و ابعاد مختلف آن انجام شده است. به طور نمونه» فعله‌گری و پروین (۱۳۹۶) در پژوهش خود به فهم تجربه زيسته دختران از تأخیر در ازدواج و شناخت راهکارهای مقابله با آن با استفاده از روش کیفی پرداخته‌اند. نتایج نشان داد؛ دختران» شیوه‌های سنتی گذشته را در خصوص ارزش‌های سنتی ازدواج چندان قابل اعتماد نمی‌دانند که همین مسئله؛ عامل*تأخیر در#ازدواخ آنها بوده است.در کنار این عامل ارزش‌های جدید در کنار توجه"به فرصت‌ها و آرزوهای جداید زمینه تأخیر در ازدواج را فراهم همچنین تحقیق حسینی«وایزدی:(۱۳۹۵) نشان داد زناق؛مجرد حس متناقض داشته‌اند از یک طرف احساس آزادی و رهایی.کرده و.از طرف دیگر,حس کمبود و نوعی احساس مطالعه مدرسی یزدی و همکارانش (۱۳۹۶) در میان,.دختران مجرد بالای ۳۰ سال در شهر یزد نشان داد که بین باورهای عرفی و سنتی رایج در جامعه و میزان انزوای اجتماعی دختران تخرد ,رابظه زجزد دارد. فردمخرو در موه سبی,مطالعه قردی تایشکن,دیده می‌شود کدااز عرف رایج در جامعه خود فاصله گرفته است و هدف سرزنش: جامعه قرار خواهد گرفت که پيامد اه انوا و کتارشگتری از جاسد ات ایا مطالعه بر پنامذ‌هاس منقی اتجرق چرق: آجسانی تنهایی و انزوا سرخوردگی, احساس پوچی» نداشتن تجربه مادری دست گذاشته است. در خصوص موضوع تنهازیستی» علی‌آبادی و سراج‌زاده (۱۳۹۴) نشان دادند مجموعه دلایلی چون قواعد و قوانین خانوادگی» روابط با جنس مخالف, شکاف نسلی و کشمکش‌های بین نسل جوان و گذشته» استفاده از رسانه‌های جمعی و متعاقب آن ظهور انديشه‌ها و تفکرات نوگرا (فردگرایی» برابری» آزادی خواهی» انتقادگرایی» روحيه دموکراتیک. عرفی شدن باورها علم- گرایی و تخصص‌گرایی) و در نتیجه. استقلال و خودمختاری رفتاری دختران موجب ظهور تک‌زیستی در بین دختران شده است. به نظر می‌رسد. تمرکز این تحقیق بر دلایل اجتماعی 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود بوده و عوامل موّثر دیگر نادیده گرفته شده است. همچنین تفکیکی بین افراد تنهازیست اختیاری و جبری که عنصر مهمی می‌باشد صورت نگرفته است. بابی‌اواه 0۳۹ نیز نقاق, داذ مهمتوین زمشته تکزسشی ذاختران مجرذ دانتت شرابط نامساعد خانوادگی است.» شرایطی چون فوت یا طلاق والدین (تحمیلی‌ترین نوع تک‌زیستی دختران مجرد»» بالارفتن سن ازدواج» فرار از ازدواج اجباری رهایی از مشکلات خانواده گسترده و فرار از خانواده نابسامان» بحران عاطفی در خانواده می‌باشد. مرور نتایج پژوهش‌ها و مطالعات در دیگر کشورها نیز نشان داد که تجرد طولانی‌مدت زنان به عنوان مسئله مطرح است به‌ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته و سنتی‌تر. به طور نمونه» بونگ وا رگ چونگ((۷۵ ۳۰ نضای اقاه هر حالی که ازنام سوه همجنای گروه آسلی نخانوارهای یک نفره هستنده افزایش شیوع خانوارهای یک نفره در آسیا بیشتر ناشی از افزایش بزرگسالان شهری است که در نتیجه تأخیر يا کاهش ازدواج؛ افزایش طلاق و افزایش تحرک جغرافیایی به دالتون!(۲۰۰۹) نیز در پژوهش خود با عنوان «تجربه زيسته زنان هرگز ازدواج نکرده نشان داد این تجرد به عنوان یک تجربه چند بعدی مطرح است. به‌طوری‌که آن دسته از زنان مجردی که با تجرد خود مشکل,دارند بیشتر بر عناصر منفی‌تر مانند؛ تنهایی» از دست دادن» و نداشتن اتکا تأکید می‌کنند. اما دستگه‌دنگر بویزگاهایمنههاتر زندگی مجردی مانند آزادی همچنین لوونشتاین و همکاران۱۹۸۱(۲) در پژوهشی به بررسی رضایت و استرس زنان مجرد در دوران میانسالی با استفاده از روش کیفی و مصاحبه با زنان مجرد ( قبلا ازدواج کرده با هرکق آزهواج تکرهن اعد آنها نان داد رضایت: از ردو ارهواملی مانتن سمش تنها نبوذن و زندگی با بکاف رگ گم کافما کولان# هار ها کاوسلوتباط وابظه معناذاری:ذارد: در مطالعه دبورا کار۲۰۰۷(۴) نیز نشان داد اگرچه منافع اقتصادی و ابزاری ازدواج در طول نیم قرن گذشته تغییر کرده است و این /امر باعت:شده که:ازدواج از یک ضرورت عملی کمتر باشد اما هنجارهای فرهنگی هتوز هم یک رابطه عاشقانه پایدار با دیگری» را ترغیب و تشویق می‌کنند. فرهنگ عامه در اوایل قرن بیست و یکم. حاکی از فراگیر بودن پیام فرهنگی مبنی بر اینکه ازدواج هنوز هم یک هدف دنباله‌دار و غیر قابل تعویض برای زنان است. می‌باشد. 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 رتنانیش۲۰۱۳(۱) با مطالعه زنان شاغل تحصیل‌کرده اندونزیایی نشان داد؛ اندونزی برای زنان شاغل»:مجره: و تحصیل کرده ‏ جای: راآختی: نسبت,بیشتر این ژناق غالیا ذجان قشان نابرآبری و تبعیض هستند. زنان شاغل تحصیل‌کرده اندونزی در اکثر موارد در محیط اجتماعی دچار تبعیض» تعصب و موضوعات جنسیتی هستند. هم زنان ازدواج نکرده و هم والدین تصور می- کنند که خوشبختی زنان در ازدواج نهفته است. جامعه اندونزی به ازدواج و بچه‌دار شدن. اولویت بسیار بالایی می‌دهد و یک زن بی‌سرپرست به عنوان یک موجود "ناقص" شناخته می- ون‌دروات ۲۰۱۵(۲) در چارچوب پدیدارشناختی-فمینیستی به بررسی تجربیات زنان در خصوص مجرد بودن در کشور آفریقای جنوبی پرداخته است. در این مطالعه زنان تنها بودن را به عنوان نبودن در رابطه تعریف کردند و بر مزایای آزادی‌شان در مورد مجرد بودن تأکید کردند. همچنین دختران مجرد اغلب خود را از طریق تحصیلات تعریف می‌کردند. آنها برای استقلال به تحصیلات خود متکی بودند و همچنین از تخصیلات به عنوان سازوکار دفاعی برای مجرد بودن استفاده می‌کردند و آذزآنهایت دلایل مختلفی که بای علل مجرد ماندن گفته‌اند عبارتند. از؛ به ذلیل آسایش و آرامشی ند در زمان مجرد ی گاشتند تلاشی برای پیدا کردن شریک زندگی نداشتند و یاابه سادگی نمی‌توانند همسری برای خود انتخاب کنند. وضعیت کیفی زندگی در دوران مجردی مانند داشتن زندگی راحت"در کنار خانواده و همین طور شارپ و گانونگ"(۲۰۱۱) نیز در تحقیق«خود.به دنبالآن بودند که زنان در صورت مجرد ماندن در سنین ۲۰ تا اواسط ۳۰ سالگی چه پیام‌هایی از خانواده و جامعه دریافت می‌کنند. آنها با استفاده از روش پدیدارشناختی توصیفی نشان دادند فشار اجتماعی در احساسات آشکار و پنهان این دختران دیده می‌شود. آنان به علت اینکه در مسیری خلاف درخواست‌ها و تقاضاهای دیگران قرار گرفته بودند» احساس فشار و محدودیت می‌کردند. لذا آنان گرایش به تغییر محل همچنین با مطالعه داده‌های خاصل از بررسی نیروی کار کروپتون۱۹۹۴(۲) برای توصیف جمعیت نیروی کار کانادا در مقاله خود با عنوان «تنهازیستی بزرگسالان4 به این نتیجه رسید که در یک دهه گذشته. تعداد خانواده‌های تکنفره تقریبا دو برابر شده است. وی معتقد است 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود رشد تنها زیستی خانواده‌ها در اصل یک پديده اقتصادی نیست. زیرا نسبت کسانی که به تنهایی زندگی می‌کنند به طور پیوسته در زمانی که درآمد واقعی بهبود نیافته افزایش یافته است. علاوه بر اين» مشخصات دموگرافیک اساسی افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند در طول دوره» تغییر زیادی نکرد. دلایل رشد در ایجاد خانواده‌های انفرادی احتمالا در تغییر تاخیر در ازدواج يا مجرد ماندن یکی از مهمترین مفاهیم مورد بررسی در مطالعات گذشته بوده است در خالی که تنها زیستی مفهومی متفاوت با مجرد ماندن.یا تأخیر در ازدواج است» چرا کد مفاهیم پیشین موقعیتی در حال گذار را نشان می‌دادند که گویا زنان مجرد همچنان در انتظار ازدواج به سر می‌برند اما مطالعات متأخرتر و ازجمله مقاله حاضر تنها زیستی را به عنوان نفس زندگی یا شکلی از سبک زندگی مطالعه می‌کند. در حالی که تنها زیستی دو وجه اختیاری و اجباری دارد: اقلب مطالعات تشکیکی بان این مظرنداشته‌اتب از این رو: تقایجبی مفتاقشی را اهر یافته‌های خود به دست آورده‌اند. برای دخترانتی:که.به اجبار مجرد مانده‌اند تنها زیستی ممکن است با درد و رنج و احساس تشهاتی بیشتزی همراهه باشد و*از"نشویی دیگر افرادی که تنها زیستی اختیاری داشته‌اند لذت و رهایی در مرکز احساسات‌شانقرار گرفته باشد. از بعدی دیگر مطالعات تنها زیستی در سطاطاظر پگ کی مطلته با رای ز و گرفته است آما مطالعه این پژوهش با استفاده از رویکرد: پدیدارشناسی انجام شده است. آن گاه که به دنبال بررسی تجربه زیسته و معانی آن هستیم پدیدارشناسی واجد بیشترین مناسبت برای چنین هدفی است. بسیاری از صاحب‌نظران پدیدارشناسی را فرایندی تفسیری تعریف کرده‌اند که در آن پژوهشگر به تفسیر معنای تجارب زیسته می‌پردازد (ون متن۱۹۹۰۰: ۲۰). براساس نظر لاندریج (۲۰۰۷) هدف پدیدارشناسی تمرکز بر دریافت‌های انسان‌ها از دنیایی است که در آن زندگی می‌کنند و اینکه معنای این دنیا برای آنها چیست. وندرستوپ و اسکات (۲۰۰۹) نیز معتقدند که هدف پژوهش پدیدار شناختی توصیف صریح و شناسایی پدیده‌ها است. آن‌گونه که در تحقیق زنان ۴۰ سال و بالاتر هرگز ازدواج نکرده و ساکن تهران بودند که به صورت اختیاری 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 تنهازیستی را برگزیده بودند. داده‌های سرشماری حاکی از آن است که احتمال ازدواج در زنان پس از سن ۳۵ سال به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و عمدتا از سن ۴۰ به بالا تنها زیستی زنان معنای متفاوتی می‌یابد. زیرا زن ۳۰ ساله تنها زیست همچنان فرصت ازدواج دارد و ممکن است بهدلایل مختلفی .غیر از ازدواج نکردن, نها زیستی, را انتخاب: کرده باشت, نمونه‌گیری در این تحقیق از نوع نمونه گیری معیار - محور یا هدفمند است. هدف تحقیق این بود که حداکثر تنوع را در این نمونه خاص از نظر سنی» تحصیلی,» شغلی مدنظر قرار دهد. اما به دلیل دشواری پیدا کردن نمونه از روش گلوله برفی استفاده شده است و هر وقت از یک مسیر نمونه بیشتری یافت نشد سعی شد مسیر جدیدی را با نمونه متفاوت شناسایی کند. این تحقیق در مجموع موفق شد ۱۳ نمونه را برای مصاحبه هماهنگ کند. همه این نمونه‌ها شامل زنان ۴۰ سال و بالاتر هرگز ازدواج نکرده‌ای بودند که به طور مستقل و جدای از خانواده خود زندگی می‌کردند. همه این دختران به طور خودخواسته ازدواج نکرده بودند و دلخواهانه زندگی تنهازیستی را اختیار کرده بودند. برخی از آنها بیکار و برخی دیگر شاغل بودند و حداقل ۵ سال هر مصاحبه به شکل حضوری در منزل افراد پا مکان عمومی صورت گرفت و به لحاظ زمانی حدود ۲ ساعت به طول انجامید. همین طور مصاحبه‌ها از بهار تا.پاییز ۱۳۹۸ درست قبل از آغاز همه‌گیری کرونا به طول انجامید. سوّال‌های مصاحبه‌ها از ابتدا بعد از طراحی اولیه در چهار مورد اولیه مورد بررسی قرار گرفت و به.تدریج ترمیم شد. با این حال سوّال‌ها در هر مصاحبه بسته به نمونه مورد بحث از انعطاف لازم برخوردار بود. عمدتا گفته می‌شود که بعد از رسیدن به اشباع کار نمونه‌گیری خاتمه می‌یابد اما در کنار این موضوع باید امکان‌پذیر بودن انتخاب نمونه بیشتر را هم مدنظر قرارداد. در اینجا بعد از هماهنگی با ۲۶ نمونه تنها مصاحبه با ۱۳ مورد موفقیت آمیز بود. اگرچه به نظر می‌رسد که بخشی از اشباع داده‌ها ناشی از پاسخ‌گویی سوال- مصاخبه‌ها درست. بعد از آنخام پیاده‌شازی شدند. آچند مصاحبه اول بعد از پیاده: شدن در همان ماه نخست. مورد تحلیل اولیه قرار گرفتند و سعی شد تا مضامین محوری از آنها استخراج شود و برای مصاحبه‌های بعدی به کار رود. بعد از اتمام کامل مصاحبه‌ها تحلیل مضمون به عنوان روش تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق انتخاب شد. بدین صورت که مصاحبه‌ها بعد از پیاده‌شدن و غوطه‌وری لازم درون آنها بر مبنای سوال‌های اصلی مقوله‌بندی شدند و شواهد و نقل قول‌ها ذیل هر مقوله جای داده شده‌اند. کوشش شد مقوله‌بندی‌ها از طریق تکنیک مشابهت‌ها و تفاوت‌های درون هر مقوله مجددا تحلیل شوند. 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 یافته‌های این پژوهش در دو مقوله اصلی شرایط و علل/زمینه‌های شکل دهنده و همچنین - فرار از برچسب‌زنی و کاهش نگرش منفی به دلیل تجرد در اینجا زمینه‌ها و عوامل تسهیل کننده و مقوم تنها زیستی» به سه دسته تقسیم می‌شود؛ تحصیلات دانشگاهی و آزندگی خوابگاهی, اشتغال و استقلال اقتصادی"و خانواده و شرایط خانوادگی. این سه مولفه هر یک به تنهایی یا در کنار یکدیگر می‌توانند زمينه تمایل دختران به تنها زیستی باشند. به نظر ما این مجموعهه عوامل با مجموعه دلایل و انگیزه‌ها از این جهت متفاوت است که این علل با عنوان زمینه‌های شکل دهنده به تنها زیستی یادشده است از انگیزه‌های تنهازیستان فراتر می‌رود و به عنوان شرایط پیشین برای تنها زیستی عمل کرده مولفه تحصیلات و زندگی خوابگاهی یکی از مهمترین مولفه‌ها برای ایجاد گرایش در بین دختران برای تنها زیستی است. تحصیلات وقتی مستلزم رفتن به شهر دیگر و زندگی خوابگاهی باشد؛ زمینه را برای تمرین جدایی از خانواده فراهم می‌کند. بنابراین» برای دخترانی که در 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود خوابگاه مدتی جدای از خانواد خود زندگی کرده‌اند بازگشتن به مناسبات خانوادگی و مذاخلات آختمالی آسان نیست: برای مقال,» هاجر ۴۵ ساله: که با قبول شفن آذر دانشگاه از خانواده جدا شد و در خوابگاه زندگی مستقل را تجربه کرد. بعد از اتمام تحصیل به شهر خود بازنگشت و زندگی مستقل خود را در تهران ادامه داده است» در خصوص تأثیر تحصیلات دانشگاهی بر تغییر مثبت نگرش و افزایش اعتماد خانواده به خود می‌گوید: «وقتی فوق لیسانس قبول شده اصلا نگاه همه نغیی رکرده است قبلا همه می‌گفتند "رفت یه لیسانسی گرفت» خوب دست از پا درازتر برمی‌گردد." ولی وقنی فوق لیسانس قبول شده و مخصوصا وفتی تهران مانده است. همه اینها فهمیدند که نه این آدم دارد زندگی می‌کند و می‌تواند به اصطلاح گلیم خودش را بیرون بکشد و مولفه دومی که می‌توان به عنوان زمينه ظهور تنهازیستی دختران در نظر گرفت متغیر خانواده است. در اینجا خانواده هم می‌تواند نقش موئرومشوق جدایی گزینی و تنهازیستی داشّته باشد و هم می‌تواند از طریق دیگر یعنی ایجاد محدودیت.و موانع برای زیست فرد در کنار اعضای خانواده بر فرد فشار ایجاد کند و او را وادار به کوچ به زندگی مستقل کند. به عنوان مغال: برای منیزهمسانگ یا نشسته و ۴ نگ سیگ تابقه ۱۸ سال زندگی مستقل داره این احساس وجود دا هو ها م۱۱۹9 باید:در کنار خانواده تحمل مادامی که در خانه پدر هستی» دختر پدر هستی و باید از قوانین تبعیت کنی» سر یک ساعتی بروی» سر یک ساعتی برگردی, معاشران بخصوصی, می‌توانی داشته باشی. با یک عده خاصی می‌توانی معاشرت بکنی» گاهی وقّت‌ها دست تو نیست نباید معاشرت بکنی چون شرایطش نیست. همین طور خانه پدرم و مادرم خیلی هميشه شلوع بود یعنی هر کسی هر موقع مشکل داشت آنجا بود؛ این شلوغی ه کم کم داشت آزارم می‌داد. از طرفی میترا ۴۱ ساله که خانواوه‌پی موی دارکفوطانراد ریم شدت مخالف جدا شدن بودند و برای منصرف کردن میترا واکنش تنذی نشان دادند. وی که حدود ۱۲ سال قبل اقدام به «وفتی تصمیم گرفتم از خانه پدرم بروم و مستقل زندگی کنم بابام به شدت مخالفت کرد. وفتی دید در تصمیمم خیلی محکم هستم گفت اگه رفتی دیگه برنگرد. اما من تصمیمم رو گرفته بودم و رفتم. از نظرش کفر بود» گناه کبیره. بخاطر طرز فکرش و 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 به نظر می‌رسد با افزایش سن» آستانه تحمل کاهش یافته و انتظارات و توقعات از زندگی تغییر می‌کند. لذا با طولانی شدن دوران تجرد ضرورت بیشتری برای زندگی مستقل و مدیریت زندگی توسط فرد ایجاد می‌شود و به عنوان عامل تقویت‌کننده در کنار سایر زمینه‌ها شرایط استقلال‌طلبی را فراهم می‌کند. هميشه مواجهه منفی خانواده در زندگی عامل جدایی‌ساز برای تنهازیستی دختران نبوده است. دخترانی هم بوده‌اند که رابطه خوبی با والدین داشته‌اند اما در عین حال هم فرزندان و هم والدین می‌پذیرفتند که فضای خصوصی بیشتری برای آنها مورد نیاز است. برای مژگان که۴۰ سال دارد و ٩ سال است به صورت مستقل و تنها در تهران زندگی می‌کند خانواده به عنوان تسهیل کننده شرایط «کلا یک شخصیت‌هایی خودشان مستقل هستند. خانواده هم هولشان می‌دهد. یک وفت- هایی فقط خانواده موثر است. ولی فک رکنم من از نوع اول هستم که هر دو تا شامل حال من می‌شد» هم خودم این استقلال را دوست داشتم و هیچ وفت نچسبیدم به کسی. بنابراین» فارغ از داشتن شرایط مواق ال یاعد حا یی نوخ روابط و تغامل با اعضای خانواده» انگیزه و دلیل انتخاب زندگی انفرادی نفس ساختار خانواده.و مختصات زندگی در کنار اعضای خانواده: است که فرد را مازمکسوها هناگ 4و4 می کند که فرد احساس می- به طور نمونه خانواده منیژه ۱۸ سال پیش به دلیل نگرش و باورهای فرهنگی و اجتماعی‌شان مخالفتی با خواست وی در خصوص ترک خانه پدری و شروع یک زندگی مستقل نکرده‌اند. وی « زمانی که من تصمیم به مستفل شدن گرفتم از نظر جامعه تابو بود. اما من آن موقع شرایط برایم مهیا بود. به جهت اینکه خانواده خیلی روشن و باز و تحصی لکرده- ای داشتم. خیلی به ازادی‌های رفتاری‌مان بها داده می‌شد. پدرم آدم دنیا دیده‌ای بود و ذهن بازی داشت. خیلی پذیرای تحولات بود. با چیزهای جدید راحت‌تر می- مولغه سوم را می‌توان ذیل اتفاقات و رخدادهای نابهنگام و عمدتا نامطلوب جای داد. گاهی اتفاقات پیش‌بینی نشده و شرایط جدیدی که ممکن است در زندگی هرکس رخ دهد و فرد را در وضعیتی قرار می‌دهد که تصمیماتی بگیرد که براساس تمایل و خواسته قلبی فرد نیست. به گونه‌ای که اگر آن شرایط پیش نمی‌آمد فکر و تصمیم زندگی تکنفره نیز شکل نمی گرفت. 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود به طور نمونه شهره ۴۷ ساله و شاغل است. با فوت مادر و تصمیم به ازدواج پدر زندگی در کنار زن‌پدر برایش دشوار و غیرقابل پذیرش است و ترجیح می‌دهد زندگی مستقل یکنفره را برگزیند. نارضایتی پدر خانواده و وضعیت نه چندان مساعد مالی وی نیز مانع عملی کردن تصمیم او نمی‌شود. شهره درباره تجربه روند تصمیم‌گیری برای مستقل شدن از خانواده‌اش می- «من ۳۹ سالم بود. حقیقتش آن موقع خیلی اوضاع و احوال مالی خوبی هم نداشتم. دائم فکر می‌کرد م که خدایا من از اینجا بخواهم بیرون بیایم چه کارکنم ؟حقیقتش هر طور فکر می‌کردم می‌دیدم نمی‌توانم وقنی پدرم ازدواج کند آنجا بمانم نه درست هست» نه من خودم راحت هستم نه آنها. به همین دلیل یوش یوش نصمیم گرفتم وسایل برای خودم بگیرم و همین‌طور ریز ریز شروع کردم چیز میز جمع کردن تا یا اینکه سمیه *۴ سال.دارد. سال‌ها پیشل کومان ۹ ار هم جدا شده‌اند. و با مادر و خواهر و برادرش زندگی می‌کرد. وقتی شاغل می‌شود به دلیل دلخوری از نوع برخورد مادر و اختلافات ایجاد شده با وی» تصمیم به جدایی از خانواده و شروع زندگی تکنفره می‌گیرد. در حال حاضر «آن موقع تحت فشار مالی ابودیم دز خانواده. با:مادزم نمی‌ساختيم. من و مامائم را بیندازند یک جا صدایمان در می‌آید. هرکسی ساز خودش را می‌زند. بعد از اینکه رفتم سرکار مامانم خیلی راحت برگشت گفت: اگه می‌خواهی بمانی اینجا باید کرایه بدهی, همین طوری. به من هم خیلی برخورد. تصمیم گرفتم مستقل شوم. هرچند شرایط مالی خیلی خوب نبود. اما به من خیلی برخورده بود می خواستم خودم را نشان به طور کلی دانشگاه رفتن و به طور خاص زیستن جدای از خانواده امکان تنها زیستی را مهیا کرده: است. از ضویی دیگر عواغلی پازدارقيه حاواکو #واسوارد. که نقش مهمی در جدانی ایقا می‌کنند. این نقش ضرورتا به مغتای بد بودن يا بدرفتاری خانواده با فرزندان نیست بلکه بیشتر به فضایی که دختران درون خانواده آن را پیدا نمی‌کنند ربط دارد. سوم شرایط نابهنگامی وجود دارد که در زندگی رخ می‌دهد و فرد را مجبور به تنهازیستی می‌کند. تنها زیستی می‌تواند براساس شرایط جبری مثل فوت و يا طلاق والدین و يا مهاجرت باشد و یا آزادانه و به اختیار فرد به دلایلی همچون نارضایتی از وضعیت موجود» تمایل به کسب تجربه 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 جدید رسیدن به آرامش بیشتر و ... باشد. امروزه» ازدواج» دیگر تنها راه به دست آوردن ستقلال و مدیریت زندگی به‌ویژه. برای زنان نیست. لذا تن دادن به هر ازدواج غیردلخواه برای رسیدن به استقلال و ترک خانه پدری مثل گذشته رایج نیست. زندگی‌های مستقل تک‌نفره یکی از راه‌های جایگزین کسب استقلال بدون ازدواج است. مصاحبه‌شوندگان این پژوهش, بر آزادی عمل خود در کليه امور زندگی از جمله استقلال در افکار گفتار و رفتار تأکید کرده و برایشان اهمیت بالایی دارد. تا جایی که برخی از آنها حاضر نیستند آزادی و استقلال به دست آورده را تحت هیچ شرایطی از دست بدهند» نه با برگشت به خانه پدری و نه حتی با ازدواج از آنجا که در این پژوهش هدف مطالعه, تنهازیستی‌هایی است که اختیاری هستند است؛ لذا به دنبال آن هستیم که به این سوال پاسخ دهیم که چرا زندگی تکنفره توسط برخی زنان انتخاب می‌شود. به دست آوردن استقلال و آزادی‌های شخصی, کسب مهارت و خودساختگی,» رها شدن ز قواعد و چارچوب‌های خانواده» احساس آسودگی و راحت بودن را می‌توان از دلایل تنهازیستی اختیاری نام برد. از این میان می‌توان به این نکته اشازه کرده که مهم‌ترین و جدی- ترین دلیل ترک خانواده و جدا شدن از آنها استقلال و مدیریت زندگی شخصی است. حفظ حریم شخصی, تصمیم‌گیری‌های مستقل و خودکفایی برای پذیرش مسئولیت زندگی انگیزه- هایی است که فرد را در صورت داشتن زمینه و شرایط اولیه بزای زندگی مستقل سوق می‌دهد. در مجموع دلایل نامبرده را می‌توان به.عنوان مجموعه‌ای از انگیزه‌ها برای انتخاب زندگی سخر ۴۶ سل دارد و پزشک است. وق ۸ سال لت که زندگی مستقل را تجربه کرده است « جد/ زندگی کردن از پدر و مادر بیشتر به دلیل حس استفلال طلبی فرد است و میل به دیده شدن و داشتن زندگی شخصی برای خود که د رآن زندگی خودت نصمیم گيرنده آن باشی» سبب می‌شود فرد به زندگی مستقل رو بیاورد. چون خانواده یک چارچوب مخصوص به خود دارد که در آن صورت در کنار خانواده باید به آن چارچوب‌ها پایبند باشد و شاید همین امر باعث شود در محیط خانواده همانی نباشی که در واقعیت وجودی خودت هستی. برای همین که خودت باشی و به نوعی تحت کنترل دیگران نباشی» فکر م ی کن مکه تمایل داشتن زندگی مستقل باعث شده آنها روحیه و احساسات بهتری را نسبت به زندگی احساس کنند. تجربه زندگی مستقل و لذت مدیریت فردی زندگی باعث شده که علی‌رغم مواجه بودن با مشکلات و مسائل» تمایلی به بازگشت به محیط خانواده نداشته باشند. اعظم ۵۴ سال دارد. 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود وی علی‌رغم اینکه شاغل نیست و اوضاع اقتصادی چندان خوبی هم ندارد (تا جایی که از نظر مالی و گذران زندگی به خواهر و برادرهای خود وابسته است) ۸ سال است که با همه سختی‌ها از خانواده جدا شده و به صورت مستقل و تنها زندگی می‌کند. وی داشتن استقلال را مهم و «من استقلال خودم را می‌خواهم. می‌خواهم در خانه خودم باشم. هر کاری که دلم خواست بکنم. راحت باشم. وفتی با دیگران زندگی کنی باید مطیع آن خانواده باشی. ه رکاری که آنها می‌کردند باید بکنم. دوست نداشتم بگویند کجا می‌روی؟ کی می- آیی؟ چه کار می‌کنی؟ یا دلم می‌خواهد موسیفی را زیاد کنم. قبل از این نمی‌توانست یک مهمانی بروم می‌رفتم می‌گفتند نه اینجا نرو. مثلا خانه فلانی می‌رفتم نه خانه فلانی نرو. مدام نظر می‌دادند و اي ن آزارم می‌داد. تا زمانی بتوانم سر پا باشم و نیازی و مشکلی برایم پیش نیاید پا بیماری که نتوان مآن را رفع و رجوع کنم؛ برئم یگردم.» مهارت‌آموزی را می‌توان از دیگر دلایل انتخاب تنهازیستی برشمرد که در ترغیب افراد برای روی آوردن و انتخاب زندگی مستقل موثر است. بخش قابل توجهی از زنان مورد مطالعه در تحقیق, معتقدند تنها زیستی به آنها چیزهایی از زندگی یاد می‌دهد که وقتی ازدواج می‌کنند و وابسته به فرد دیگری می‌شوند و یا در خانه پدری و در کنار خانواده زندگی می‌کنند. نمی‌توانند آن مهارت‌ها را یاه بگیرند. از نظر ازنان تنهازیست تجربه زندگی مستقل قبل از ازدواج به عنوان فرصتی برای ارتقای فردی» افزایش توانمندی‌ها و یادگیری مهارت‌های بیشتر تلقی می‌شود. به عنوان نمونه مائده ۴۰ ساله و شاغل با ۸ سال تجربه «یک چیزهایی را یاد می‌گیری که ازدواج به تو یاد می‌دهد. ولی وفتی انتخابت اين است که ازدواج نکنی این چیزها را.باید یاد بگیر ی اوگرنه همیشه وابسته می‌مانی. حتی در برخی ازدواج‌ها خانم‌ها وابسته باقی می مانند. ولی اين که آدم یاد بگیرد برخی اوقات نیز محیط زندگی و شرایظط حاکم بر آن» از نظر برخی, محدود کننده است به گونه‌ای است که در آن فضا زمینه و بستری برای پیشرفت برای خود نمی‌بینند. فرهنگ, ارزش‌های حاکم و یا کمبودها و امکانات اندک سبب می‌شود فرد ترجیح دهد آن محیط را ترک کند و برای پیشرفت کردن و تجربه‌های جدید مبتنی بر علایق و اهداف خود به زندگی مستقل روی آورد» حتی اگر این انتخاب و تصمیم مصائب و مشکلاتی را در پی داشته باشد. این تغییر محیط می‌تواند بین‌شهری و یا درون‌شهری باشد. بنابراین» دختران مجرد برای 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 شرفت افردی و قسب فهارت: راشگان جدا شبق از خانواده و درک محدودیت‌های خحیط سهیلا ۴۳ سال و فوق لیسانس امور تربیتی دارد که در تهران مشغول به کار است. خانواده‌اش در شهر کوچکی زندگی می‌کنند و حدود ۶ سال است که تنها زندگی می‌کند. وی در مورد «شهرمان برایم خیلی کوچک بود»ه حوصله‌ام سر می‌رفت. یک تایمی شروع کردم فعالیتی را بکنم مثلا دوچرخه بخرم شب‌ها بروم دوچرخه سواری. همین طور یک مرکز درمان بیماران اوتیسم در شهرم راه انداختم. شبها همان جا می‌خوابیدم. با مامان بابام مشکلی نداشتم که انجا زندگ ی کنم ولی احسا س کردم که من هميشه در محل کار می‌مانم و خستگی‌ام رفع نمی‌شود. یک تایم‌هایی می‌رفتم خانه. یک زمان- هایی هم آنجا بودم باز فایده‌ای نداشت حالم خوب نبود احساس خوشایندی نداشتم تا این که تصمیم گرفتم مرکز را جم عکنم و پا کلی بدهی برگردم تهران و برگشتم» نمونه دیگر سحر است وی ۴۰ ساله و پزشک است. سحر علاوه بر محدودیت‌های رایج شهر محل زندگی خود. نبود فضای رشد و پیشرفت را از دیگر دلایل مهاجرت و شروع زندگی تک- «شما وقتی در شهر خودت زندگی می‌کنید» اول از همه باید به فرهنگ خانواده‌ات احترام بگذاری .. ممکن است کارهایی را به خاطر حرفه‌ات بخواهی انجام دهی ولی به خاطر خانواده و آشنایان دور و نزدیک نمی‌تواتی انجام دهی. اما در اين شرایط زندگی مستقلی که دارم اصلا این کنترل‌ها و ملاحظات نیست و آن جور که دلم می‌خواهد زندگی می‌کنم و دیگر قضاوت نمی‌شوم.. از هیئت علمی دانشگاه شهر خودم الصراف دادم و دلیلم اين بود که در شه رکوچک خیل ی نمی تواتی رشد کنی. چون من کل آدم مذهبی نیستم و وقتی در شه رکوچکی به عنوان هیثت علمی دانشگاه مشغول به کار باشی بیشتر مردم به تو از لحاظ رعایت مسائل مذهبی و شرعی توجه دارند ... اما در از دیگر دلایل تنهازیستی که در این تحقیق روشن شد و می‌توان آن را ذیل مفهوم رها شدن از قواعد و چارچوب‌های خانواده جای داد. تغییر در باورها و نگرش‌های والدین و فرزندان باعث تفاوت دیدگاه آنها به زندگی شده است و برهمین اساس فرزندان مانند گذشته حاضر یسکس از ممجارها و قوانین خانواده پیروی کسد. یرف رندکی تکنفرد با ساعلیت اک اقرد خانواده و برمبنای اولویت‌ها و علاقمندی‌های فردی, جایگزین ارزش‌های جمع‌گرایانه شده است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد طولانی شدن دوران تجرد. باعث کاهش آستانه تحمل 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود برای چارچوب قواعد و تعین‌های خانوادگی می‌شود و فرد برای رهایی از آن و رسیدن به استقلال به اشکال دیگری غیر از ازدواج نیز فکر کند. موذه ۴۸ سالهانیز که ۱۲ سال, است که تنها و مستقل کر تهراق زندگی می کنند ذاز موره: آزای «در زندگی‌ام همه چیز واسه خودم است. خودم تصمیم می‌گیرم . قانون خودم را دارم. در خانه هیچ کس به من نم ی‌گوید چه کا رکن و چه کار نکن. خودم تصمیم می‌گیرم چه بخورم, چه بپوشم, چه کا رکنم کجا بروم با کی بگردم. اصلا از چه چیزی باید ناراضی باشم؟ من افکار خودم را دارم عقاید خودم را دارم پوشش خودم را دارم. دوست دارم بلند بخندم. لباس ی که دوست دارم می‌پوشم و خیلی چیزهای دیگر» گاهی اوقات نیز فرد با قواعد و چارچوب‌های خانواده» احساس همراهی نمی‌کند و آنها را سخت‌گیرانه و غیرقابل قبول می‌داند و برای این که مورد سرزنش قرار نگیرد» مجبور است رفتارهایی را انجام دهد که به آنها اعتقادی تذاشته. یا اتمّایل به انجام آنها نیز ندارد. لذا ترک خانواده و تشکیل زندگی مستقل را راه‌کاری برای فرار از وضعیت موجود می‌بیند. در نهایت هر دو دسته ترک خانواده و زندگی مستقل یک‌نفره را به عنوان راه‌حل بهتر شدن وضعیت زندگی خود انتخاب: کرده‌اند. میترا #۹انت گ ی کسال است یگ و رت تل زندگی می‌کنده از محدودیت‌های خانوادگی خود که برایش آزاردهنده بوده است چنین می‌گوید: «من در خانه نمی‌توانستمم"تاپ.یپوشم, ید می‌دانستند. مثلا وقتی بابام می‌آمد باید پاهایمان را جمع می‌کردیم نمی‌تواسنتیم درا ز"بکشیم يا مثلا راحت در خانه آهنگ گوش کنیم. خوب چون اسم خانواده شاهد روی ما بود مجبور بودیم خیلی چیزها را رعایت کنیم. مثلا من را مجبور می‌کردند چادر سرم کنم. مجبور بودم پواشک ی آهنگ گوش کنم. وقتی اذیت می‌شوی در خانه نمی‌توانی .با خانواده کنار بیای. خوب مجبوری بروی. نمی‌خواهی به خاطر محدودیت‌ها. از خواسته‌های دلت بگذری, چیزهایی که دنبالشان هستی برایت مهم است اینها باعث می‌شود آدم برود دیگر. خیلی‌ها می‌توانند تحمل کنند ‏ وکوتاه بیایند خیلی‌ها هم می‌گویند ول کن قیدش را می‌زنند. حتی همین الان هم که مستقل شدم خانه خواهر برادرها که می‌روم مانتوی همچنین حس آسودگی و راحتی در زندگی مستقل و تک‌نفره برای دخترانی که ازدواج نکرده‌اند را نیز می‌توان به عنوان دلیل چهارم تنهازیستی برشمرد. آنها زندگی مستقل را فرصتی می‌دانند برای آن که بتوانند آن طور که دوست دارند زندگی کنند. برای کارهایی که انجام می‌دهند مدام در حال پاسخگویی نباشند. مجبور نباشند به خاطر دیگر اعضای 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 خانواده آنچه را دوست ندارند یا برایشان اهمیت ندارد را مهم تلقی کنند و انجام دهند. این آسودگی و راحت بودن پیوستاری است از علایق و سلایق فردی و حذف آنچه را که دوست ندارند از زندگی‌شان. تجربه حس آسودگی و راحتی با داشتن آزادی عمل در امور زندگی ازجمله, چه غذایی بخورند و چه بپوشند و چه زمانی و با چه کسانی سفر بروند تا چیدمان سحر ۴۰ سال دارد و ۸ سال است که دور از خانواده و به صورت مستقل در تهران زندگی «وقتی با خانواده‌ات هستی راحت نمی‌توانی هر ساعت که می‌خواهی بخوابی» هر غذایی را که دلت می‌خواهد بخوری يا مثلا می‌خواهی شب ظرف‌هایت نشسته بماند يا ساعتی از روز پا شب بخواهی بیرون يا پارک بروی. باید نظر دیگران را هم بدانی, مثلا دلت می‌خواهد یک ساعتی از روز» دوستت ر/ دعوت کنی در کنار هم چای یا قهوه بنوشید. در کل باید هم اين موارد را با خانواده‌ات در میان بگذاری اما در زندگی فرار از برچسب‌زنی و کاهش نگرش منفی اطرافیان به دلیل عدم ازدواج دختر خانواده نیز از دیگر دلایل انتخاب تنهازیستی شمرده می‌شود. نگرش منفی و تعابیر نامناسبی که در مورد: دختران ازدواج نکرده. دکهنشتم وه مخ دا اسوافوازش تحصیلات: و اشتقال زتان؛ استقلال اقتصادی و کسب جایگاه اجتماعی, گرچه کمرنگ‌تر شده اما از بین نرفته است و کماکان برای دختران مجرد آزاردهنده است. براساس یافته‌های به دست آمده به نظر می- رسد زندگی مستقل و خارج شدن از چتر حمایت مستقیم خانواده سبب شده نه تنها بار منفی تجرد طولانی مدت کاسته شود بلکه بعد از مدت زمانی با به نمایش گذاشتن موفقیت‌های اکتسابی در زندگی مستقل یک‌نفره به آنها به چشم دختر ازدواج نکرده در خانه پدر مانده نگریسته نشود و جلب اعتماد و رضایت خانواده و خویشاوندان را نیز ایجاد می‌کند. لذا با توجه به نتایج حاصله به نظر می‌رسد. تنهازیستی راه حلی برای گریز از نگرش منفی و پاسخگویی در خصوص علل مجرد بودن و انگ ترشیده بودن است. مینو۵۲ ساله که مدت زمان زیادی است که به صورت مستقل زندگی می‌کند. زندگی مستقل دختران مجرد را راه حلی مناسب در برابر برچسب‌زنی‌ها می‌داند که به دلیل ازدواج نکردن از « وقتی می‌گویند ترشیده یک آدم منفعل که هیچ جا را نمی‌تواند ببیند هیچ‌کاری نمی- تواند بکند و هیچ تجربه زیبایی از زندگی و از جوانی ندارد. نه نوجوانی کرده نه جوانی. نه میان‌سالی دارد. منفعل و منزوی و هیچ کاره است؛ یعنی اجازه‌اش دست کس دیگری 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود است» پول جیبی‌اش را هم ا ز کسی دیگر می‌گیرد. ترشیده برای اين جور آدم‌ها مصداق پیدا می‌کند نه دخترانی که به تنهایی یک زندگی را می‌گردانند.» در گذشته اکثریت کسانی که به تنهایی زندگی می‌کردند افراد سالمند بوده‌اند یا افرادی که جبرا و يه:تأچان مجیون با زندگی کردن مایت آما در حال حاضر اصفاه زیاقهی از آقرادرذر سال‌های جوانی و میانسالی با اختیار و انتخاب خود به تنهازیستی روی می‌آورند. با وجود این تغییز جمعیتی: زندگی انفزادی تقریبا در عروضه عمومی بازنمایی, جدی نشده: است و در موزد تجربه زندگی تنها اطلاعات زیادی موجود نیست. پژوهش حاضر با هدف مطالعه دلایل و انگیزه‌های روی آوردن زنان به تنها زیستی با رویکرد پدیدارشناسی است. در این مطالعه بر ارتباط بین مجرد بودن و تنها زیستی تأکید شده است و هر شکل از تنهازیستی موضوع مطالعه نبوذه آستاجتابرایی» تجربیات ۱۳ نذر ال :ناگ یا ریت ساکن شهن تهران با استفاده از مصاحبه عمیق مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. براساس تفسیرهای انجام گرفته در مورد داده‌های.به دست آمده چندین مقلله با گیاای زمینه‌هاقاسا بل والزگیزه‌های: تنهازیستی در این از آنجا که در رویکرد پدیدارشناسی تمرکز عمده بر تجربه و زیست جهان موضوع مورد مطالعه است. این شیوه به محقق توصیه می‌کند در مطالعه پدیده‌ها کاربرد نظریه‌ها و مفاهیم پیشین را به حداقل برساند و فارغ از چارچوب‌های نظری متعین به سراغ پدیده‌ها برود (جورجی» ۱۹۹۴). اما اینکه این زیست جهان با کدام نظریه‌های اجتماعی هم‌خوان است قابل تحلیل و بررسی است. زمینه‌های اجتماعی و خانوادگی که گرایش به تنها زندگی کردن شکل گرفته و روبه افزایش است در این مطالعه مدنظر بوده است. برهمین اساس برخی از نظریه‌پردازان این پدیده را نشانه کاهش ارتباط و تعاملات افراد تحلیل می‌کنند. و تهدیدکننده زندگی خانوادگی و همبستگی اجتماغی می‌دانند ولا وا لدیکال 3۹۸۵ +بک ۷ بفگرنشايم. ۱۹۹۵ پاتنام 1۳۸۸۸ باومن » ۲۰۰۳ در مقابل برخی دیگر تنهازیستی و زندگی انفرادی را به عنوان یک تغییر رهایی‌بخش که در راستای دموکراتیک کردن زندگی شخصی است می‌دانند و معتقدند زندگی انفرادی باعث کاهش روابط بین فردی نمی‌شود. بلکه بنیان‌های دموکراتیک و جدیدی را می- سازند که در این بنیان‌ها روابط برابر می‌تواند پایدار باشند (گیدنزه ۱۹۹۲؛ بکر و چارلزه ۲۰۰۶٩ روزنهیل, ۶۲۰۰۷ بودجون, ۲۰۰۸). به عبارتی, توافق کلی وجود دارد که حوزه روابط صمیمی در معرض تحول قرار گرفته است که به موجب آن رهایی جنسی از تحریم‌های اجتماعی سابق, نقش‌های جنسیتی و روابط متعارف» موجود را آزاد کرده و افراد را از مقررات سنتی جنسیتی و 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 جنسی آزاد کرده است (روتی او ریلی» ۲۰۱۲). به طوری که سنت‌زدایی» از بین بردن مقررات جنسیتی و بی‌ثبات‌سازی پایگاه‌های سنتی هویت مانند جنسیت و تمایلات جنسیتی» میزان بی‌سابقه‌ای از آزادی را برای اعمال انتخاب فردی در شیوه‌های روابط و تعاملات فراهم کرده است (بودجون» ۶۳۰۰ بکر و چارلزه ۶۳۲۰۰۶ روزنیل» ۲۰۰۷؛ گیدنز» ۱۹۹۲). به نظر می‌رسد یافته‌های این پژوهش به نظریه‌های جامعه‌شناسانی که اين سبک زندگی را در راستای دموکراتیک شدن روابط خصوصی و گستردگی انتخاب و آزادی فردی بدون آسیب به دیگران و علی‌آبادی (۱۳۹۴) و پایی‌نژاد (۱۳۹۱) در مطالعه خود نشان دادند مجموعه عوامل تعین‌های خانوادگی, تفکرات نوگرا در بین دختران و در نتیجه استقلال و خودمختاری رفتاری دختران» روابط با جنس مخالف. شکاف نسلی و کشمکش‌های بین نسل جوان و گذشته. استفاده از رسانه‌های جمعی موجب ظهور تک زیستی در بین دختران شده است. در این پژوهش علل و زمینه‌های شکل دهنده به تنهازیستی در سهآدسته. جایی داده شدند که از آن میان دو عامل مربوط به خانواده است: عامل تقاطلات. شرایطا زییت۱در کتاروه‌چقاتواده برای دختران ازدواج نکرده, رخدادهای نابهنگام چون ازدواج مجدد پدر یا مادر در اثر طلاق یا فوت می‌باشد. در مجموع از عوامل مهم دیگر امی‌توان.بهه مهاجرت و اشتغال تیز اشاره کرد. اما همه آنها حول محور خانواده معنا شده‌اند. بسیاری از*عواملی که در تحقیقات پیشین نیز ذکر شده‌اند صرفا امکان جدایی را برای: این دختزای یبیل تردهانه؛ ماگ در این مقاله حول مخور شارپ و گانونگ۲۰۱۱(۱) نیز در تحقیق خود بر مقوله خانواده تأکید کرده بودند. به نظر آنان, زنان مجرد برای در امان ماندن از فشارهای خانوادگی و اطرافیان خود گرایش به تغییر محل مصاحبه‌شوندگان این مقاله تنهازیستی را به عنوان سبکی از,زندگی دلخواه خود برگزیده‌اند. آنچه زنان تنهازیست را به این سیک از#وند کی "لاقمشد میل ند با عاریت گرفتن مفاهیمی از ویرجینیا ولف آچیزی نیست جزاداشتن خانه‌ای از آن خود. اینکه دخترانی بخواهند نه در کنار خانواده خود باشند نه ازدواج کنند؛ بدین معناست که می‌خواهند تنها زندگی کنند اما نباید این تنهازیستی به معنای جدایی از جامعه و انزوا درک شود. چرا که همه این دختران تعاملات خود ۲ کتاب اتاقی از آن خود» مقاله‌ای بلند و تأثیرگذار نوشته ویریجینیا وولف است. این مقاله که برای اولین بار در یر ۹۲۹ یروت نک اکتا مکنظ ر تور النانی سختراق‌های ویرجینیا رونت کر کالج‌های زاره 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود را حفظ کرده بودند و حتی پیوندهای خود را با خانواده از بین نبرده بودند. یافته‌های جواهری و ستوده (۱۳۹۵) نیز بر حفظ پیوندهای خانوادگی در عین تنهازیستی تأکید داشته‌اند. موضوعی که این مقاله را با ذاده‌های مقاله‌های: پیشین متفاوت می‌سازه: آیق. استا: که: :ذر سبک «تنهازیستان اجباری» نوعی خصومت پنهان میان فرد و خانواده شکل می‌گیرد و در بسیاری اما دختران تنها زیستی که از روی اختیار این سبک را برگزیده‌اند در پی ساختن خانه‌ای از آن خود هستند به همین دلیل جملاتی که این دختران با آن وضعیت خود را شرح داده‌اند مانند: «اشتن زندگی شخصی برای خود؟» «برای اين که خودت باشی»», «هرکاری که دلم خواست پکنم»< راحت باشم»»« مهارت‌هایی را یاد بگیریم که با ازدواج یا در کنار خانواده ممکن نیست»» «فرار از برچسب‌زنی و کاهش نگرش منفی اطرافیان به دلیل عدم ازدواج» «رها شدن از چارچوب‌های سخت خانوادگی» ما را بدین نتیجه می‌رساند که خانه جدید فرصت نوینی برای رهایی در زندگی آنان پدید می‌آورد. دختران درآذهه‌های گذشته این رهایی را با ازدواج تخیل می‌کردند. اما امروزه تخیل قاس گانهزی؟ آها مه شود 4فاپها آزدواج پیوند نخورده است بلکه تنهازیستی به عنوان راهی متفاوت برای رهایی و از آن خود بودن مطرح شده است. در این سبک «مجرد بودن» نه به عنوان «ناقص بودن» بلکه به واسطه تنها زیستی به مثابه شکلی از زندگی تلقی می‌شود که کمتر مورد پرسش قرار گیرد و در کنار اشکال دیگر زیستن آزاد ارمکی, تقی؛ شریفی ساعد محمد حسین؛ ایثاری» مریم؛ طالبی» سحر.(۱۳۹۱)» «همباشی؛ پیدایش شکل‌های جدید خانواده در تهران»» دو فصلنامه جامعه پژوهشی فرهنگی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, سال سوم شماره اول: صص ۴۳ -۷۷. پاپی‌نزژاد» شهربانو کرمی قهی محمدتقی » (۱۳۹۱)» «زمینه‌های اجتماعی- فرهنگی تک زیستی دختران مجرد در کلان شهر تهران» دانشگاه علامه طباطبایی» پایان نامه کارشناسی ارشد. 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60 جواهری فاطمه, هلالی ستوده» مینا (۱۳۹۵)» «تمایل به زندگی مجردی». مجموعه مقالات خلج‌آبادی فراهانی فریده» سادات هاشمی سید مهدی, (۱۳۹۰). «عوامل موثر در بارداری علی‌آبادی عذرا سراج‌زاده حسین, (۱۳۹۵)» «مطالعه پدیده تک زیستی در نمونه‌ای از دختران پروین ستار فعله‌گری زینب. (۱۳۹۶). «تجربه زیسته دختران از تاخیر در ازدواج و راهکارهای مواجهه با آن (مورد مطالعه شهر کرج)» پایان‌نامه کارشناسی ارشد» دانشگاه علامه گودرزی» محسن و عباس عبدی (۱۳۷۸). «تحولات فرهنگی در ایران». تهران: روش. مدنی قهفرخی» سعید (۱۳۹۶)» «وضعیت توسعه انسانی در ایران» » تهران: بنگاه ترجمه و نشر اجتماعی دختران مجرد و عوامل فرهنگی - اجتماعی موثر بر آن (مطالعه دختران مجرد بالای ۳۰ سال شهر یزد)"»,مسائل اجتمّاعی ایران * ,بهارآو, تابستان "۰۱۳۹۶ سال هشتم - و "هنک وصنعط هم عع معط ۹۵۵۵۹5 ,(2015). ۷۷۵۳ 06۶ ۷۵۵ .7 بک م۸100 1 005۶۳0۵ 156 +کعصنصع/3 1276760 ,(2006) 3 ,کعلحقط0) هه .8 ,تعملعط ۰ ,9 ب[7۵ وولنهه۳ وصه ۷۵۶۶ اجان مصصمک ,بعزبعاص عطا صا چانسد۲ عطا ,06 م۵۶ کمقط) ۳0۵1" ,(0995) مت نع افصکعلعط هه بت ,ملعط ,ودنک ۵۶ 2۳005 عط1 فصه عسعلت عام00" ,(2008) .5 ,808605 ۷۷۵۳۴۳ عآومزک ۶ ۷۷۵1-80 امدمامصط فصه آهنفم5" ,ر0.)2007 . صه 0 سا0 ها ۵۵ 86۳9060065 ,املمگ هنز کالش۸" ,ر94ف9ت)یک بصمامصم 4۵ 7۵۵۰ 31067-11360 مه عم عمط 060" ,(2016).ک . صمتله1 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60  دلایل و زمینه‌های تنهازیستی زنان تهرانی: خانه‌ای از آن خود 0 1.0۷67 وتانلفنمه5 نصا ۵۶ دمنعصمعص۳ 1 1۵۵ ,(31992) .۸ ,قصع00ن6 5۰ از 70 ما5 :ماک ,کعتاعن و5 2/0060 ص صک۵0 ۳۳ ,(2019) ۳ ,۷۷۵30 00ه .8 ,ط90صجنگ کل بت ساطلن/2 82066۲ سل 7871690 ۵ ۸00۳0269۶ 2/605 ۶و صمنا ص00 #ماعلعع< عطل تعوصقطع لمنمم5 ۰ ,58 ۷7۵ ,160168 [هزعمامن0م5 عط1 ,عاصعجه2 هه ما2 .عستصمعط ۵ ۵ 20005 نام۸0 313۵6 :ما5 عطا عصنصمتع0 1۳ , (2004) ب بش۸ ,702065 129-۰ :370.2 ,۷۵1.85 و/جاع500 صز کعنانسد۳ ۰ موی او ماگ معط مص م5 0060 منک ۶6م ۷ 20 ,عصون۸ هصنا0طظ ,2000 و810 ,81018 769627 ,13605 نبرعمامل دم آمعزع 2۳0060۵10 , (2007) 0 ,عقلخس1ع 12 0 اکنصتص۳۳ ۵1 ص10 310۳۵06 ,هی اکل2 راهم معط هز عکنآ آمم0 80۳ 706 160 370۷67-3/]373 01 320616066 160 , (2009) ص210 1۰ ححفهدگ 1 ات7 16۲5 ,3/260 3701 1 ,1096 2 1 و (2011)سآودمهم؟6 فصه هدک آهنهه5 حزعطا ‏ ۵۶ کص0امع۳۵۳ ۵۵۵5 علعمزک-۳ :26 که 1004 ,06 :۷۷0۵6۵ علوهنک طازر م۰۳ عط ۳ ‎ )2016(,‏ صمعولنطظ بعاام 5 40 عع0ع316ان م۸ عصناهنامعع1< نع لدوهطنامع1< عطا هنز عصافز مام5 1۵۳ ععع500 1۳۵۵ :عم عمط فا عصنط‌ججم‌عم ۸" ,(1990) 3/060 ۷۵۵ 1 17006۳57 156 تقلوهصه) ,م0۵ ,1.00005 ۰ 7رع 2003860 ع نهک صمنا ۸ -006 :۸1006 هطزبفا , (2015) وسعطات عام امک سعلم۸ . ۳۹6 صقع7 ه7-زه ۸ 31541 ۱۸۵۷ ۵۳۱۵۳۵۵۹ 0430+ 12:51 آ۵ ۲۰۵۵۶۰۱۲ +امکز 1۲۵ 00۶/۱۵۱۵۵60

در گذشته، تنهازیستی به ندرت، انتخاب افراد برای زندگی شان بود و اکثر کسانی که تنها زندگی می کردند سالمندان و یا جوانانی بودند که به دلیل شرایطی ناخواسته مجبور به زندگی انفرادی شده اند. در حالی که پژوهش ها و آمارها، خبر از افزایش قابل توجه تعداد خانوارهای یک نفره در سنین جوانی و میان سالی دارد که به اختیار و آزادانه این سبک زندگی را انتخاب کرده اند. این پژوهش به دنبال فهم دلایل و زمینه های انتخاب تنهازیستی دختران هرگز ازدواج نکرده شهر تهران است. به همین منظور با رویکرد پدیدارشناختی، اطلاعات 13 زن هرگز ازدواج نکرده بالای 40 سال ساکن شهر تهران که به صورت اختیاری زندگی یک نفره (تنهازیستی) را برگزیده اند گردآوری شده است. این تعداد نمونه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با آنها مصاحبه عمیق شده است. یافته ها نشان داده است که عوامل متعددی چون تحصیلات، اشتغال و مهاجرت تسهیل کننده تنها زیستی است اما اغلب این عوامل بر مدار خانواده می گردد. از سویی دیگر این دختران دلایلی چون کسب مهارت و خودساختگی، رها شدن از قواعد و چارچوب های خانواده و احساس آسودگی و راحت بودن را بیان کرده اند که در مجموع به نظر می رسد که تنها زیستی فرصتی جدید برای متفاوت بودن و داشتن خانه ای از آن خود برای آنها فراهم ساخته است، به گونه ای که در برابر مجردماندن کمتر به پرسش کشیده شود و در عین حال موقعیت های جدیدی برای زیستن آنان فراهم سازد. نتایج دلالت بر آن دارد که نقش خانواده در انتخاب تنهازیستی متفاوت و دوگانه بوده است. شرایط خانوادگی و فضای فرهنگی حاکم بر آن گاهی در تضاد و مخالفت با مستقل شدن دختران مجرد و در برخی مواقع نیز حمایت گرانه و زمینه ساز بوده است. اما آنچه برای زنان تنهازیست اهمیت داشته، حفظ ارتباط و صمیمیت با خانواده در بعد از زمان ترک خانواده بوده است.

462257

اما محیط :کار :تلویجا مزذانه شرکت‌ها ذستیایی به اهذاف اجتماغی را.بسیار قشنوار موه است. در این راستا حرکت به‌سوی کارآفرینی اجتماعی می‌تواند بهترین؛ابزار برای یک رقابت برابر باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی پیشران‌های وروله موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی است. رویکرد این پژوهش کیفی, ازنظر هدف کازبردی و ازنظر ماهیت و روش توصیفی است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش را صاجب‌نظران. متصدیان و خبرگان حوزه‌های مرتبط با کارآفرینی اجتماعی به خصوص کارآفرینان با .۵ سال سابقه‌ی کاری مفید,تشکیّل می‌دهند که بعد از انجام مصاحبه با ۱۶ نفر به اشباع نظری رسید. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها با توجه به استراتژی پژوهش تحلیل مضمون است که درنتیجه ۵7.شاخص اولیه, ۳۷, کل" گزینشی, ۷ تم فرعی و ۳ تم اصلی برچسب‌گذاری گردید. نتایج نشان می‌دهه برآورودقوفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی می‌بایست به عوامل «توانمندسازی چندگانه» با شاخص‌های «تحریک‌کننده‌ها» و «تسهیل # . استادیار گروه مدیریت بازرگانی, دانشکده علوم انسانی» دانشگاه حضرت معصومه (س)»قم» ایران (نویسنده‌ی مسئول) . کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی» دانشگاه حضرت معصومه (س)» قم» ایران ( ۲۵32.029102667788)2[/21000.60172) مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ امروزه تمرکز یک‌جانبه دستگاه‌های اقتصادی بر تولید ثروت و تغییرات اجتماعی عمیق. تناقض‌های اقتصادی گسترده‌ای همچون شکاف بین فقیر و غنی را به وجود آورده که موجب مطرح‌شدن اندیشه‌های کارآفرینانه در حوزه‌ی مسائل اجتماعی شده است. در عصر حاضر تفکر نوآورانه کارآفرینی اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است (2020 ,۸۲6۵) و به‌عنوان رویکرهدی جدید برای پاسخ به نیازهای اجتماعی با تأکید بر حل مسائل جامعه و از بین بردن مرزهای سنتی میان بخش‌های خصوصی, عمومی و غیردولتی مطرح می‌گردد (,0768012[6 6۶ 703250 4). د رک این مسئله که فقر زنان فقط مربوط به درآمد نیست. بلکه قدرت» اعتماد خودباوری, پذیرشی آجتماغی ونقر حل این مسئله مهم است سیب شکلگیری رویکرد‌های متتفاوتی از تأکیق بر نیازهای اساسی زنان تا کسب وضعیت برابر قانونی در همه‌ی آمور و جنبه‌های زندگی شده است حاجی‌لو و همکاران ۱۳۹۹: ۹۶ به نقل از 2010:83-89, 02۷[9). کارآفرینی اجتماعی فعالیتی نوآورانه برای خلق ارزش اجتماعی است که می‌تواند درون يا در کارآفرینی اجتماعی بر این مسئله تمزکز دارد که:پا استفاده از ظرفیت‌های کارآفرینی مانند استفاده از خلاقیت. نوآوری و شکار فرصت‌ها می‌توا به رفع نیازهای اجتماعی پرداخت. ازاین‌رو موسسات خیریه و نهادهای اجتماعی-که در گذشته صرفا بزامنابع مالی که به‌صورت داوطلبانه در اختیار آن‌ها قرار می‌گرفت و غالبا با توجه به شرایط محیطی از ثبات لازم برخوردار نبود- بنا دارند تا با تأکید بر نوآوری اجتماعی و تکیه‌بر ایجاد درآمد پایدار به رفع نیازهای جامعه بپردازند(,۳ن1/2 کارآفرینی اجتماعی به دنبال ارزش‌آفرینی (2020 :310051120) تأمین منافع اجتماعی, ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری در مشاغل اجتمّاعی و تسهیا۴ رشد سرمایه‌گذاری اجتماعی است (2019 ,2۳6066 ۵4 5هاع10) و شامل, استفاده خلاقانه و ترکیبی از منابع برای دستیابی به فرصت‌ها برای تحقق تغییرات اجتماعی و یا رفع نیازهای اجتماعی است. درواقع کارآفرینی اجتماعی ار نظر دازه :تا بااقالیگ‌هایی که یا رویکره حل مسائل آجقماعی آیجاذشته ذرون فعالیت‌های اجتماعی» درآمدزایی نماید. اگرچه شرکت‌های اجتماعی ممکن است نگران دستیابی به مزیت رقابتی نسبت به رقبا نباشند. اما به دنبال ایجاد صلاحیت‌هایی هستند که به آنها کمک می‌کند تا به بازار کارآمدتر خود خدمت کنند؛ در حقیقت. کارآفرینان اجتماعی به جذب ارزش بیشتر نسبت به ایجاد ارزش توجه می‌کنند (2019 ,ل2 6 + 20486.]). فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی کارآفرینی اجتماعی نقش مهمی در اتخاذ راهبردهای پایدار اقتصادی برای دستیابی به اهداف اجتماعی دارد؛ شرکت‌های اجتماعی در جستجوی حمایت مالی و فرصت‌های لازم برای دستیابی به اهداف اجتماعی خود طیف گسترده‌ای از منابع مالی را بسیج کرده و انواع مدل‌های تجاری را برای جلب اهداف به‌ظاهر ناسازگار به کار می‌گیرند (2019 ,ل2 61 +6 8ع1801). مهم‌ترین هدف کارآفرینی اجتماعی توجه به انگیزه‌های اجتماعی مانند بهبود انسجام اجتماعی, مبارزه با فقر دفاع از حقوق بشر و ارتقای خدمات بهداشتی و درمانی است (فاضلی و همکاران» ۱۳۹۸: ۳۵). در کارآفرینی اجتماعی مشارکت افراد آسیب‌پذیر معلول, سرپرستان خانواده و... در اولویت بوده و هدف نهایی سود نیست بلکه سود تنها یک هدف ثانویه برای رسیدن به هدف اصلی یعنی رفع نیازهای آجتماعی و خلق آرزش برای حل مشکلات آساسی افزاد با نگاهی نوآورانه است. در سال‌های اخیر به دلیل کارایی داشتن نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی در بهبود سطح زندگی افراد محروم و آسیب‌دیده, نیل به کارآفرینی اجتماعی به شدت افزایش یافته است (2019 ,له 2۲ +8 ۳218008-3/1270065) و در این بین. زنان می‌توانند نقش مهمی در توسعه این نوع کارآفرینی داشته باشند (2018 ,۸816110 :8 861296). کارآفرینان و شرکت‌های اجتماعی معمولاافراد و سازمان‌هایی هستند که از منطق کسبوکار به روشی نوین و کارآفرینانه برای بهبود اوضاع اقشار جامعه ضعیف استفاده می‌کنند. آنها تنها به ذادن ابزارهای کسب‌وکار به جامعه هدف و آموزش فرایند کسب‌وکار اکتفا نمی‌کنتد و معتقدند باید با تغییر نگرش‌ها و فرهنگ کسب‌وکار به دنبال تحول در ماهیت کسب‌وکار بود؛ یعنی سود اقتصادی تنها انتخاب در یک بنگاه نیست بلکه توجه به رفع نیازهای اجتماعی جامعه در کنار سودآوری, رشد پایدار ایجاد می‌کند. اگرچه مفهوم کارآفرینی اجتماعی از دهه ۱۹۵۰ وارد ادبیات شده» اما تنهاطی یک دهه گذشته تحقیقات کارآفرینی اجتماعی به یک جریان بزرگ و تأثیرگذار تبدیل‌شده است (2019 ,له 2 :8 زطع52) و اشکال مختلفی از کارآفرینی اجتماعی وجود دارد. گروه اول نظیر گروهی از موسسات خیریه صرفا به دنبال قطع وابستگی به کمک‌های بلاعوض دولت يا موسسان اولیه خود هستند. گروه دوم صرفا به دنبال رفع نیازهای اجتماعی با ابزار کارآفرینی می‌باشند و در نهایت گروه سومی از کارآفرینان نیز وجود دارند که شرکت‌های اقتصادی ایجاد کرده و سود يا کل شرکت را برای رفع نیازهای اجتماعی وقف می‌نمایند. با این‌حال نقطه مشترک همه اين کارآفرینان توجه به رفع مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ کارآفرینی زنان یکی از نشانه‌های جوامع توسعه‌یافته است و شواهد نشان می‌دهد زنان در زمان کوتاهی توانسته‌اند با ورود به عرصه کسب‌وکار تحولات عظیمی در توسعه اقتصادی کشورها ایجاد کنند (موحدی و یعقوبی فرانی» ۱۳۹۳: ٩). در چند دهه‌ی گذشته مشارکت زنان کارآفرین به سرعت افزایش یافته و این نوع مشارکت از طریق سرعت بخشیدن به روند توسعه, کاهش بیکاری» نابراپری و فقر را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه اقتصادی به شمار آورد (:8 ۸11/200 6 ب,له 1ع) علی‌رغم اهمیت نقش زنان کارآفرین در توسعه پایدار زنان کارآفرین با چالش‌های فراوانی در مراحل مختلف کسبو کار روبه‌رو هستند. تحقیقات مختلف در این زمینه نشان می‌دهد چالش‌هایی مانند آموزش,» دسترسی به منابع مالی» تبعیض جنسیتی» نگرش منفی و منابع ناکافی به‌عنوان مانعی مهم برای موفقیت زنان کارآفرین است (2015 ,3/2201 :8 300۳0۳۵)). اخیرا کارآفرینی اجتماعی نوآورانه با ظرفیت حل مسئله به‌عنوان یک بازیگر جدید که مشکلات اجتماعی-اقتصادی را حل و تغییر پایدار ایجاد می‌کند در نظر گرفته‌شده است. در حقیقت. کارآفرینی اجتماعی فرایندی "است ,که از طریق آق کارآفریتان اجتماعی شرکت‌های اجتماعی را جهت رفع نیازهای جامعه توشعه می‌دهند (2019 ,۳106 ۵ 208]). با این توصیف و علی‌رغم اهمیت حضور زنان کارآفریندر فعالیت‌های اجتماعی, محققان پیشنهاد می‌کنند تحقیقات بیشتری برای درک چگونگی مشارکت, زتان ,در فغالیت‌های اجتماعی,» در مواجهه با سنت‌های جامعه و هنجارهای اجتماعی نیاز است (2016 ,378028078 :6 1611001). بر این اساس این مطالعه بر آشکار نمودن ضرورت. اهمیت و شناسایی عوامل موئر بر ورود زنان کارآفرین به فعالیت‌های اجتماعی و ارائه یک مدل نظری در راستای رفع نیازهای اجتماعی با رویکرد کارآفرینانه با مشارکت فعالان و خبرگان خوّرّه اججتماعی-تأکید دارد: ازاین‌رو محققان در تلاش هستند تا با مراجعه به زنان کارآفرین» زمینه‌ی ورود آنها به حوزه کارآفرینی اجتماعی را فراهم آورند. در این مطالعه با بررسی ادبیات و پیشینه‌ی تجربی"مرتبط با کارآفزینی اجتماعی و مصاحبه‌ی اکتشافی با خبرگان و فعالان حوزه‌های اجتماعی. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مضمون کدگذاری و درنهایت پیشنهادهای کاربردی بر مبنای مدل نظری تحقیق آرائه می‌گردد. در تحقیقی که توسط ساتار و جان (۲۰۱۹) با عنوان «عوامل مهم موفقیت کارآفرینی اجتماعی در هند: یک مطالعه تجربی» انجام‌شده است عوامل مهم موفقیت کارآفرینی اجتماعی در رهبری؛ برنامه‌ریزی سازمان‌های اجتماعی, تعامل جامعه؛ تأمین اعتبار نوآورانه» سرمایه انسانی؛ پشتیبانی فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی حقوقی و بازاریابی سازمان‌های اجتماعی طبقه‌بندی کردند(2019 ,70170 :8 82127). یافته‌های یو و وانگ نیز با عنوان شناسایی «عوامل موّئثر بر اهداف کارآفرینی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه کشاورزی تایوان» نشان می‌دهد که اثربخشی مدیریت. دیدگاه ذینفعان و اثربخشی ارتباطات با «شناخت کارآفرینی اجتماعی» رابطه مثبت دارد» درحالی که اثربخشی مدیریت» دیدگاه ذی‌نفعان و همدلی عاطفی با «آمادگی کارآفرینی اجتماعی» ارتباط مثبت دارند (2019 ,۷۷۵۳8 :8 7۱ ). در تحقیق دیگری که توسط تیواری و همکاران با موضوع «عوامل موثر بر قصد فرد برای تبدیل‌شدن به یک کارآفرین اجتماعی» انجام‌شده» یافته‌ها نشان می‌دهد؛ هوش عاطفی, نگرش» خود-کارآمدی و هنجارهای ذهنی بر قصد کارآفرینی اجتماعی موّثر است (2018 ,۵1 ۲ :8 71۷/271). یافته‌های تحقیق باهرین و همکاران با عنوان «عوامل تأثیرگذار برقصد کارآفرینی و کارآفرینی اجتماعی: یک مدل مفهومی» نشان می‌دهد که دو عامل خودکارآمدی و دانش قبلی بر قصد کارآفرینی و کارآفرینی اجتماعی تأثیر مثبت می‌گذارد (2018 ,2 21 :8 1320761۳). مندز - پیکازو و همکارانش در تحقیقی در جهت شناسایی محرک‌های کارآفرینی اجتماعی نشان دادند که سه عامل سرمایه انسانی» توزیع درآمد و ضوابط قانونی قویو فساد کمتر, تأثیر مثبتی:بر کارآفرینی اجتماعی دارند (2015 باه 2۳ :۵ ۱/]16۵402-816220). یافته‌های تحقیقی با عنوان «کارآفرینی اجتماعی زنان در عربستان سعودی» که توسط نیوا (۲*۱۵) انجام‌شده. نشان داد؛که موضوع اساسی که اولویت کارآفرینان اجتماعی قرار دارد آموزش"وتوسعه اشت. همّچنین"تأمیّن منابع مالی چارچوب‌های نظارتی و پشتیبانی فنی» زمینه‌های چالش زا یل برای/زنلا کارآظرین محسوب شنده و اقدامات اساسی توصیه‌شده‌ی برای تقویت کارآفرینی اجتماعی در پادشاهی عربستان سعودی بیشتر بر دسترسی به بودجه فرهنگ کارآفرینی» مالیات و مقررات. آموزش و پشتیبانی هماهنگ متمرکزشده است کارآفرینی فرایند ایجاد ارزش از طریق خلق مجموعه‌ای منحصربه‌فرد از منابع به‌منظور بهرهگیری از فرصت‌ها است (وارسته‌فر و وکیلی‌فر ۴۷:۱۳۹۵) که این فرایند با تحلیل فرصت‌ها آغاز و با رشد سرمایه گذاری مخاطره‌آمیز کسب موفقیت و سودآوری حاصل از آن ادامه می‌یابد(61:056 7 ,له 1 :8). محققان بر این باورند» کارآفرینی باید به‌عنوان وسیله‌ای برای بهبود کیفیت زندگی فردی, خانوادگی, اجتماعی و حافظ منافع اقتصادی- زیستی در نظر گرفته شود (2018 ,۸۶۵). مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ جوامع امروزی نیز با چالش‌های مشترکی ازجمله بهبود کیفیت زندگی, حفظ محیط زیست. مراقبت از حاشیه‌نشینان و احیای فعالیت‌های محلی روبه‌رو هستند. اگرچه دولت در سطوح مختلف برخی ازاین کالاها را تامین م ی کده انا بسیاری از این چالش‌های منت رک تیازسند اقدامانققاضی است که کارآفرینی اجتماعی یک استراتژی مطلوب برای حل این مشکلات است. درواقع افراد ذارگیر فعالیگ کسب و کارهای: پفرذوستانه: می‌نوانتک با تقتکیل سازمای‌هایی چاه شکل نخان وید امروزه کارآفرینی اجتماعی به‌عنوان راهکاری اثرگذار و پایدار در توسعه‌ی اقتصادی و اجتماعی کشورها شناخته می‌شود و هرروزه توجه بخش‌های گسترده‌تری از جامعه را به خود جلب می‌کند(عزیزی و ملایجردی, ۱۳۹۶: ۱۱۹). کارآفرینی اجتماعی فرایند حل مسئله به‌صورت دائمی, ابتکاری و پایدار با هدف شناسایی و حل مشکلات اجتماعی و ایجاد ارزش‌های اجتماعی به‌صورت نوآورانه است (2015 ,09ا11ه[16(5 8۶ 10606ع561611). کارآفرینی اجتماعی برای افراد و محققان معانی متفاوتی دارد. گروه اول کارآفرینی اجتماعی را یک مفهوم غیرانتفاعی در جست‌وجوی راهبرد یا طرح‌های مدیریتی برای خلق ارزش‌های اجتماعی می‌داننده گروه دوم» آن را عمل پاسخگویی اجتماعی به مشاغل تجارتی موجود در بخش‌های سازمانی در نظر می‌گیرند و گروه سوم کارآفرینی اجتماعی را تسکین‌دهنده‌ی مسائل اجتماعی,و شتابّ‌دهنده تغییرات اجتماعی در نظر می‌گیرند پژوهش‌ها نشان می‌دهد کارآفرینی اجتماعی وسیله‌ای برای رسیدگی به طیف وسیعی از نیازهای اجتماعی بوده (2015 ,له 2۲ 6۶ 17242) و به‌عنوان مکانیسمی موئر برای ایجاد ارزش اقتصادی» اجتماعی و محیطی بهه شمار می‌رود:(2016 ,721702 :6 0ع72]). لایت! (۲۰۰۹) معتقد است کارآفرین اجتماعی راه‌حل‌های پایدار را باهدف ایجاد تغییر در مشکلات اجتماعی با مقیاس کوچک ارائه می‌دهد که درنهایت بر کل شبکه و سازمان در مقیاس بزرگ‌تر تأثیر می‌گذارد (اردلان مزیت کارآفرینی اجتماعی در وابستگی کمتر آن به بازارهای مالی و مقاومت بیشتر در برابر بحران‌های مالی است (2019 ,[2 21 :8 ۳2120108-3/]2701065)» زیر وجود سرمایه‌های عمومی, بر رفاه اجتماعی و صندوق‌های حمایتی جبران هزینه‌های اجتماعی, بر حفظ منافع اقتصادی- اجتماعی بسیار تأثیرگذار است (2019 ,۵ 2۳ 16۲216۷). در واقع کارآفرین اجتماعی فردی است که با رفتار فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی کارآفرینانه به دنبال منفعت اجتماعی يا عمومی به‌جای کسب ثروت شخصی است (رحیمیان, احمدپور داریانی و عباسپور ۱۳۹۲: ۱۸۷). کارآفرینان اجتماعی به دنبال دسترسی عادلانه به فرصت‌ها و منابع برای اقشار حاشیه‌نشین هستند. آنها با خلاقیت و ابتکار به‌صورت فردی و تیمی در راستای پر کردن شکاف‌های بازار در ارائه‌ی کالاهای اجتماعی يا خدمات به جامعه هدف عمل می‌کنند محققان در تبیین جایگاه کارآفرینی اجتماعی از عوامل شخصیتی و ویژگی‌های روان‌شناختی, عوامل جامعه‌شناختی, عوامسل جمعیت شناختی و عوامل محیطی استفاده نموده و هر یک از این عوامل را در شکل‌گیری و توسعه کارآفرینی اجتماعی موتر می‌دانند (فیروزآبادی و همکاران, کارآفرینی اجتماعی به‌عنوان مکانیسمی قدرتمند برای مقابله با فقر توانمندسازی زنان, تجزیه‌وتحلیل تحولات اجتماعی, تقویت رشد فراگیر و ایجاد تغییرات نهادی شناخته‌شده است و همانند کارآفرینی تجاری» برای دستیابی به مأمورییت اجتماعیل خود درگیر فعالیت‌های کارآفرینی مانند شناسایی فرصت. بهره‌برداری» بسیج منابع وانوآوری می‌شود: بااین‌وجود. کارآفرینان اجتماعی فرصت‌های ناشی از مشکلات اجتماعی, مافند فقر و نبود مراقبت‌های بهداشتی يا آموزش را شناسایی و برای ایجاد ارزش اجتماعی تلاش می‌کنند (2019 ,۵ 61 :8 58601). از نمونه‌های موفق درزمینه‌ی کارآفریتی اجتماعی می‌توان به کمیته توسعه روستایی بنگلادش که در سال ۱۹۷۲ با هدف سازمان‌دهی فقرا و ایجاد:ظرفیت‌های محلی برای توسعه اقتصادی, مراقبت‌های بهداشتی و آموزش با تمرکز برزنان و دیگر گروهای تحت‌فشار تشکیل شده اشاره نمود. گرامین بانک نیز در سال ۲۹۷۶ ذرآبنگلادشن تافها ورام خرد بدون نیاز به وثیقه به فقرا ارائه داد. انجمن زنان خود اشتغال.در هند نیز در سال ۱۹۷۳ تأسیس شد و تمرکز اصلی آن بر سازمان‌دهی زنانی بود که غالبا در فعالیّت‌های اجتماعی هیچ مشارکتی نداشتند. این انجمن توانست با بهبود شرایط کاری و سازمان‌دهی زنان خود اشتغال در قالب اتحادیه‌ها برای بیش از ۰ درصد زنان خود اشتغال هندی, شرایط کاری و اجتماعی مناسبی را فراهم آورد (مرجانی و زنان نقش مهمی در ارتقای اشتغال و بهبود وضعیت اقتصادی جامعه ایفا می‌کنند. هویت دادن و استقلال بخشیدن به آنان و فراهم کردن زمینه‌ی مشارکت فعال آن‌ها در امور مختلف اقتصادی- اجتماعی» خصوصا فعالیت‌های کارآفرینی عامل مهمی در انگیزش بیشتر این نیروی عظیم در چرخه‌های تولیدی اجتماعی است (علیخانی داد وکلایی؛ ۱۳۹۴: ۱۹). امروزه زنان در بازار مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ کار ازنظر نوع شغل» موقعیت اشتغال و میزان درآمد با شرایط متفاوتی نسبت به مردان مواجه‌اند بااین‌حال زنان در حوزه کارآفرینی مشارکت گسترده‌ای دارند (2019 ,۳۳6 :6 208]) و به‌عنوان عامل کلیدی توسعه‌ی اقتصادی کشورها شناخته می‌شوند (2019 ,اوه60242۳). زن کارآفرین کسبی السگ که پدشییایی, ابا سارک اکازی ومالی کار را تا خلاقیت ونوآوری بدراداتداشکسیا پذیرفته و با پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی و ریسک‌های مالی» در بازار خریدوفروش فرآورده‌های تازه‌ای عرضه کرده تا بر رقیبان چیره شود (روشن‌نیا و همکاران» ۱۳۹۴: ۶۶). امروزه مشارکت زنان در فعالیت‌های کارآفرینانه باتوجه به بهبود وضعیت فردی, خانوادگی و اجتماعی آن‌ها و با هدف کسب منافع اجتماعی, بیشتر شده است (2016 ,78187 6 ۲1۵80). بنابراین» می‌توان زنان کارآفرین را به عنوان متحدان قابل ستاشی در رونق و رشد فراگیر اقتصادی- اجتماعی دانسته و به لزوم مشارکت وسیع آنها در توسعه‌ی اجتماعی, اقتصادی و در سال‌های اخیر ورود گسترده زنان,.به جوزه کارآظاینی را می‌توان نشانه پیشرفت و تغییر نگاه جهان به مشارکت زنان در خوزهاقتضاد و اشتغال ملی:دانست (2016 ,له 2۲ :6 ۲12920). در جامعه‌ی علمی پدیدهی زنان کارآفوین توجه خاصی را:به خود جلب کرده است؛ زیرا فعالیت‌های تولیدی زنان به‌عنوان تلاش برای توانمندساژی آنها از لحاظ اقتصادی به اثبات رسیده و آنها را قادر ساخته تا بیشتر به رشد اقتصاد ملی کمک کنند (2017 ,|۳۵ :8 ۸۳8820۷:112). زنان کارآفرین با کاهش فقر و افزایش سطح کلی دارا م۹ خانواده» به رشد اقتصادی کشور می‌افزایند وا آموزشی بهتر منجر به‌سلامت جامعه شده‌اند. همچنین تجربه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد کارآفرینی زنان منجر به مدیریت بهتر و افزایش توانایی یک کشور در رقابت در سطح جهانی می‌شود (10[ع۷۷ کارآفرینی زنان نوعی کارآفرینی نیشت که در برابر کارآفزینی مردان توسعه یابد. بلکه یک اقدام عقلانی برای توسعه کارآفرینی است. به این دلایل؛ کارآفرینی زنان نباید صرفا برچسب کارآفرین جنسیتی (زن) خوانده شود؛ چراکه مفهوم‌سازی جنسیتی کارآفرینی برخلاف روحیه کارآفرینی است (2019 ,025108۱۲). علی‌رغم اینکه بخش کارآفرینی عماتا تست اتأتیز مردان قزار ذارده مطالعات آخیر افزایش روز به روز تعداد کسب‌وکارهایی که توسط زنان در حال ظهور است را نشان می‌دهد. به‌طوری که آمارهای بانک جهانی اذعان می‌کند که تقریبا نیمی از رشد اقتصادی جهان در دهه‌ی گذشته به مشارکت زنان کارآفرین مربوط است (2016 ,له 1 :۵ 71392). زنان کارآفرین قادرند مشاغل نوآورانه‌ای را از طریق بهره‌برداری از فرصت‌های تجاری, ایجاد کنند (20 :8 ۸8820۷112 فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی 7 ,ا2۵)» و با توان بالقوه‌ای که دارند» رفاه اقتصادی خویش را از طریق فعالیت‌های کارآفرینی بهبود بخشیده و به ساختار اقتصادی و اجتماعی جامعه کمک نمایند (2016 ,۵ 61 :8 167[096). ازآنجایی که این پژوهش در پی کشف الگوهای ضمنی ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی است تحلیل مضمون بیش از هر روش دیگری مناسب این تحقیق خواهد بود. رویکرد پژوهش حاضر کیفی, ازنظر هدف. کاربردی و ازنظر روش» توصیفی است. واحد تحلیل این پژوهش را «مضمون کارآفرینی اجتماعی» تشکیل می‌دهد. مشارکت‌کنندگان این پژوهش را صاحب‌نظران, متصدیان و خبرگان حوزه‌های مرتبط با کارآفرینی اجتماعی به‌خصوص کارآفرینان زنان با ۵ سال سابقه کاری مفید تشکیل می‌دهند که با روش نمونه‌گیری هدفمند. بعد از ۱۴ مساجبا یافقه‌های پژوهشن بلاشباع نظری رسین: مقخسات مشارکت‌کتندگان پژوهشن کتجا آنها مصاحبه انجام شده در جدول شماره‌ی ۱ ارائه شهده است. مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ با توجه به رویکرد این پژوهش, داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته استخراج‌شده است و محتوای سالات مصاحبه عبارت‌اند از: به نظر شما زنان کارآفرین در خصوص ورود به حوزه کارآفرینی اجتماعی با چه چالش‌ها و موانعی مواجه هستند؟ چه عواملی موجب افزایش انگیزه زنان کارآفرین جهت ورود به حوزه کارآفرینی اجتماعی می‌شود؟ به نظر شما کدام یک از حوزه‌های کسب‌ژکار برای زنان کازآفرین جهتورو به کازآفریتی اجتماعی منناسب آاست؟ آزنطر شما فمالیگ در حوزه کارآفرینی اجتماعی چه نوع نیاز و انتظاری را برای زنان کارآفرین برآورده می‌سازد؟ برای تجزیه‌وتحلیل متن مصاحبه‌ها در این پژوهش از روش شش مرحله‌ای تحلیل مضمون براون و کلارک (۲۰۰۶) استفاده شد (ابویی اردکان و همکاران» ۱۳۹۳: ۲۲). تحلیل مضمون یکی از روش‌های ساده و کارآمد تحلیل کیفی و روشی برای شناخت, تحلیل و گزارش الگوهای موجود در داده‌های کیفی است. در تحلیل مضمون» واحد تحلیل بیشتر از یک کلمه یا اصطلاح است و به بافت داده‌ها و نکات ظریف آنها بیشتر توجه می‌شود و از شمارش کلمات و عبارات آشکار فراتر می‌رود و بر شناخت و توضیح آیده‌های صریح و ضمنی تمرکز.می‌کند؛ سپس از کدهای مضامین اصلی برای تحلیل عمیق‌تر داده‌ها استفاده"می شود و می‌توان از افزاواتی نسبی مضامین برای مقایسه‌ی آن‌ها و تهیه‌ی ماتریس مضامین و ترسیم شبکه‌ی مضامین استفاده کرد (موسوی لقمان و همکاران. ۵۸ 4۳-۴). مطابق روش تحلیل مضمون براون و کلارک (۲۰۰۶)» اولین مرحله آشنایی با داده‌ها نام دارد و محقق در این مرحله با عمق محتوای داده‌ها آشنا می‌شود. در مرحله دوم هدف اصلی خلق کدهای اولیه است که دارایا بر کی‌هاق خالل و جذاب ازنظر محقق است؟ که در این مرحله ۵۶ کد از مصاحبه‌ها احصا شد. در مرحله سوم که جستجوی مضامین اولیه نام دارد؛ هدف, دسته‌بندی کدهای مختلف در قالب مضامین اولیه و مزرتب کردن همه خلاصه داده‌های کدگذاری هست که ۳۷ مضمون اولیه به‌دست‌آمد. در مرحله چهازم مضامین سازمان‌دهنده شکل می‌گیرد؛ این مرحله شامل بازبینی در سطح (خلاصه*ذاده‌های کدگذاری) و اعتبار مضامین سازمان‌دهنده در رابطه با مجموعه‌ی داده‌ها است که در این مرحله ۷ تم فرعی تبیین شده است. مرحله پنجم به نام‌گذاری مضامین اصلی يا فراگیر می‌پردازد؛ در این مرحله مضامین اصلی که برای تحلیل ارائه‌شده» تعریف و مورد بازبینی مجدد قرار گرفته و داده‌های هر مضمون اصلی تحلیل می‌شود. در این مرحله از میان مضامین فرعی» ۲ مضمون اصلی یا فراگیر به‌دست‌آمده است. در مرحله آخر گزارش تهیه می‌شود. مرحله ششم زمانی شروع می‌شود که محقق, مجموعه‌ای از مضامین صلی کاملا آنتزامی:و منطبق با ساختارهای زمینه‌ای تحقیق را قر آختیار ذانته باشف, این مرجلّه شامل تحلیل پایانی و نگارش گزارش است (ابویی اردکان و همکاران, ۱۳۹۳: ۲۲-۲۴). فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی برای سنجش روایی و پایایی مصاحبه‌ها خبرگانی که توانمندی و قابلیت لازم را داشتند مجدها به بررسی و اظهارنظر درباره تکرارپذیری‌های یافته‌ها پرداختند. این خبرگان را اساتید دانشگاه با تخصص در حوزه کارآفرینی اجتماعی و فعالان حوزه اجتماعی و حوزه زنان تشکیل می‌دهند. همچنین در انجام عمل ثبت و پیاده‌سازی کامل مصاحبه‌ها دقت کافی صورت پذیرفت و درنهایت. مصاحبه‌ها توسط یک محقق آگاه به آدبیات تحقیق مجدد کدگذاری شد. برای محاسبه پایایی مصاحبه‌ها از روش محاسبه توافق بین دو کدگذار استفاده شده است. در نهایت برای محاسبه پایایی» از میان مصاحبه‌های انجامگرفته سه مصاحبه انتخاب و هرکدام از آن‌ها در فاصله زمانی ۷ روز توسط پژوهشگر کدگذاری شدند. نتایج حاصل از این دو کدگذاری جدول(۲): محاسبه‌ی پایایی مصاحبه‌ها از طریق توافق بین دو کدگذار ردیف کد مصاحبه کر تعداد توافقات تعداد عدم توافقات پایایی بین دو کدگذار همان‌طور که در جدول ۲ مشاهده می‌شود.تعداد کل کدها که توسط محقق و همکار تحقیق به ثبت رسیده است برابر ۳۳ و تعداد کل توافقات بین کدها ۱۵ است؛ لذا پایایی بین دو کدگذار برای مصاحبه‌های انجام گرفته در این تحقیق برابر با ۹۰ درصد است. با توجه به اینکه میزان پایایی؛ بیش از ۶۶ ذرصد است. قابلیت اعتماد کدگذاری‌ها تأیید شد و چی‌توآن آدعا کرد که میزآان پایایی با توجه به اهمیت موضوع هم‌راستایی محتوای تحقیق و روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در این پژوهش از روش تحلیل مضمون شش مرحله‌ای برون و کلارک (۲۰۰۶) برای تحلیل يافته‌ها استفاده شد. که درنتیجه آن ۵۶ مفهوم اولیه در ۲۷ تم گزینشی» ۷ تم فرعی و ۳ تم اصلی مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ زنان جدول (۳): ترکیب کدهای گزینشی, تم‌های فرعی و اصلی فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی بر اساس یافته‌های تحقیق, پیشران‌های ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی را می‌توان در سه مقوله‌ی اصلی توانمندسازی‌های چندگانه» ظرفیت‌سازی پویا و خلق ارزش اجتماعی طبقه‌بندی نمود که در ادامه به تفصیل موردبرسی قرار خواهند گرفت. یکی از عوامل موثر در موفقیتزنان کارآفرین جهت ورود.به حوزه کارآفرینی اجتماعی, توانمندسازی چندگانه است که بر مضامین تحریک‌کننده‌ها و تشسهیل‌کنندگان متکی است. الف-عوامل تحریک کننده: عوامل تحریک کننده موجب تشویق زتان کارا فری به‌سوی فعالیت‌ها و کارآفرینی اجتماعی می‌شود. مشارکت‌کنندگان این پژوهش بر این باورند که استقلال‌طلبی. اعتمادبه‌نفس و خودباوریخلاقیت و نوآوری» داشتن اراده و پشتکار داشتن روحیه جنگندگی و روحیه ریسک‌پذیری از مهم‌ترین زمینه‌های موفقیت در کارآفرینی اجتماعی است. یکی از کارآفرینان اجتماعی درباره‌ی اعتماد به نفس و خود باوری می‌گوید: «برای فعالیت تولیدی و فعالیت‌های اجتماعی باید اعتمادبه‌نفس بالایی داشته باشیم. توی این شرایط داشتن روحیه توفیق طلبی و نترسیدن از شکست جز فاکتورهای اصلی مطالجات مطالعات راهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شماره ۰ / زمستان ۱۳۹۹ فاننتقلال نخظ قرسز مه هطاق من اش که برای خوذم کارکنم و سسققن باشم راتکه بتونم آن‌قدر پیشرفت کنم و کارم را گسترش بدم که بتونم برای بقیه افراد هم‌شغل ایجاد یکی از اعضای هیثت‌علمی فعال در حوزه اجتماعی در خصوص خلاقیت و نوآوری معتقد است: «از نظر من برای کار کردن در حوزه‌های اجتماعی باید خلاق و نوآور بود تا تهدیدها را به قرصت تبدیل کرد و آز فرصت‌ها بهتر آستفاده کرد: تمی‌شه با روش‌هانی غادتی مشکلات جامعه‌ای که با معلولیت. فقر و .... زندگی می‌کنن رو حل کرد». از نگاه مشارکت‌کنندگان پژوهش داشتن آراده و پشتکار یکی از مهم‌ترین زمینه‌های لازم «توصیه من به زنان کارآفرین اینه که زمانی که می‌خوان فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی را به‌صورت توآمان انجام بدن باید؛اراده» انگیزه و علاقه بسیار زیادی داشته باشن؛ چون در این مسیر ناملایمات اجتماعی زیادی سر راهشون قرار می‌گیره و بارها شکست می‌خورن بااین‌جال مهم؛اینه که خسته نشن و باز؛ادامه بدن». یک فعال اجتماعی دیگر از داشتن روحیه لازم در این زمینه به اصطلاح جنگندگی یاد می‌کند ما به عنوان یک زن باید برای همه‌چیز بجنگیم حتی برای چیزهای خیلی کوچک؛ چون هميشه مجبور هستیم خودمون را به‌عنوان یک زن ثابت کنیم. ما زنان اگر روحیه «به عنوان یک کارآفرین می‌گویم باید ریسک‌پذیر بود» مرد و زن هم نداره» شکست و پیروزی رو باید باهم قبول کنیم. زنان سرپرست خانوار که بیشتر در معرض آسیب هستن باید سطح دانش و تجربه خودشون رو ارتقا بدن تا ریسک کاری کاهش پیدا کنه». ب- عوامل تسهیل‌کننده: تسهیل‌کننده‌ها عواملی هستند که روند ورود به حوزه کارآفرینی اجتماعی را هموار نموده و مقدمات ورود ساده‌تر زنان کارآفرین را به این حوزه را مهیا می‌سازد. شهرت و اعتباره مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی, داشتن تجربه و تخصص, تعیین مأموریت و آهداف صحیح, تهیه برنامه کسب‌وکار مدیریت و رهبری کاریزماتیک و داشتن نیروی متخصص فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی مقولات استخراج شده در خصوص تسهیل‌کننده‌های کارآفرینی اجتماعی برای زنان است. یکی از مصاحبه‌شوندگان که در حوزه کارآفرینی اجتماعی فعالیت دارد درباره‌ی شهرت و اعتبار معتقد است: «کسب شهرت و آوازه در کسب‌وکار یکی از دلایلی هست که بعضی از کارآفرینان رو ترغیب به ورود به حوزه‌های اجتماعی می‌کنه. بعضی‌ها هم شاید به دنبال اعتبارسازی یکی دیگر از کارآفرینان اجتماعی درباره‌ی مسئولیت پذیری زنان در حوزه کارآفرینی معتقد «از نظر من باید در مقابل مسائل اطرافمون پاسخگو باشیم. نمیشه چون زن هستیم بگیم به من چه؛ حتی باید بریم داخل جامعه و مشکلات رو پیدا کنیم. توی کاری که داریم از نظر یکی از اعضای هیئت‌علمی فعال در حوزه اجتماعی, تجربه و تخصص برای زنان لازمه‌ی «هميشه و همه جا گفتم که داشتن تجربه کارآفرینی و فعالیت‌های قبلی تو این زمینه به‌خصوص در حوزه اجتماغیم هه یای#هاشه گذاره و جاقگهیشگهونان اشتباهات قبلی را تکرار نکنن و فعالیت‌های اصلی شون‌زا با دقت بیشتری انتخاب کنن. ضمنا نباید بدون تخصص و دانش کافی وارد هیچ حوزه‌ای شد به‌خصوص در حوزه فعالیت‌هایی که با نیازهای اجتماعی افراد سروکار دارن. چون عواقب شکست گاهی هزینه زیادی برخی از کارآفرینان اجتماغی درباره‌ی کارآفرینی اجتماعی زنان بر مأموریت و اهداف تأکید «نیمشه بدون هدف کار کرد؛ ما زن‌ها باید به عوامل مهم و تعیین‌کننده‌ای که باعث بقا و ماندگاری کسب‌وکارهامون ميشه مثل داشتن مأموریت. چشم‌انداز و اهداف روشن و دقیق توجه کنیم. ضمن اینکه اهدافمون باید به‌صورت کوتاه‌مدت. میان‌مدت و بلندمدت «ما خانم‌هایی که داریم کارهای کارآفرینانه انجام میدیم برای وارد شدن به هر حوزه‌ای باید مدل, الگو و برنامه داشته باشیم. بدون برنامه کار کنیم شکستمون حتمی هست. متلالعات مطالعات راهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شماره ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ ای این موضوع موقعی که مسأله اجتماعی- اقتصادی هست. مهم‌تر هم می‌شه. من چند وقته که با کسب‌وکار آشنا شدم به نظرم چیز خوبیه». یک مصاحبه‌شونده که کارآفرین اجتماعی فعال در حوزه خیرین است اعتقاد دارد: «وقتی صحبت از فعالیت‌های اجتماعی می‌شه باید شیوه مدیریتش هم متفاوت باشه. بعضی‌ها فکر می‌کنن مدیریت یعنی دستور دادن. در صورتی که مدیریت به معنی دستور دادن نیست بلکه به معنی کنترل درونی کارکنان با توجه به ویژگی‌های شخصیتی اون‌هاست. زنان کارآفرین باید رو ویژگی‌هایی که باعث ميشه کار کنانشون از روی اراده کاری را انجام «امروزه کارها بسیار خلاقانه و نوآورانه شده و به افراد متخصص با مهارت‌های ویژه نیاز هست. باید مدام به کارکنانمون آموزش بدیم. مهارتشون رو افزایش بدیم و تشویقشون کنیم تا اونها از همدیگه کار و تخصص,یاد بگیرن؛ به خصوص توی حوزه اجتماعی که ظرفیت‌سازی پویا به مفهوم ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد و تداوم فعالیت‌های کارآفرینی اجتماعی است که درب رگیرنده عوامل بسترساز و تثبیت کننده است. نظرات مشارکت‌کنندگان در پژوهش درخصوص ظرفیت‌سازی پویا برای کارآفرینی اجتماعی زنان به تفصیل در ادامه آمده است. الف) عوامل بسترساز: عوامل بسترساز زیرساخت‌های لازم برای ورود زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی را ایجاد می‌کنند. در این مورد یکی از مصاحبه‌شوندگان فعال در حوزه اجتماعی, درباره‌ی ایجاد آنجمن‌ا و زیاگهای حشایتی فد است که : « خیلی از خانم ها نگاهشون به اطراف با شک و تردید هستش؛ مهم‌ترین راهکار برای این مشکل, ایجاد یک مکانی برای دورهم جمع شدن میتونه باشه. تا گروه‌بندی‌ها شکل بگیره و مسائل را با یکدیگر مطرح و به‌صورت یکپارچه اهدافشون رو دنبال کنن». کارآفرین اجتماعی دیگری در خصوص شناسایی و ایجاد بازار فروش می‌گوید: «امروز دیگه این‌طور نیست که یکی بره کالا تولید کنه بعد خودش بازاریابی کنه و بفروشه. باید اول دید بازار چی می‌خواد و همون رو بر اساس نیاز تولید کنیم. باید بازار فروش را فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی یک عضو هیئت‌علمی فعال در حوزه زنان نیز معتقد است : «اکثر زنانی که در حوزه‌های کارآفرینی فعال هستن با مشکلات فراوانی توی بازاریابی» برند سازی» قیمت‌گذاری و ... مواجه می‌شن. به همین خاطر از نظر من برگزاری کلاس‌های آموزشی با مشارکت مراکز مختلف فنی و حرفه‌ای بسیار مفید میتونه باشه» . همچنین یک عضو هیئت‌علمی دیگر فعال در حوزه اجتماعی اذعان نموده که: «امروزه با اون که خانم‌های کارآفرین زیادی داریم که دوست دارن در زمینه‌های اجتماعی فعال باشن ولی اصلا نمی‌دونن از کجا باید شروع کنن, به همین خاطر باید خانم‌ها و به‌خصوص خانم‌های کارآفرین ازنظر ذهنی و دانشی مشاوره‌های مستمر بگیرن و تو «ایجاد صندوق‌های قرض‌الحسنه و خانوادگی و همچنین کانون‌های خیریه و مانند آن بسیار مهم هست. خانم‌ها اغلب در شروع کسب‌وکار خودشون ازنظر منابع مالی بسیار دز مضیقه هستن و گرفتن وام‌هایی باس الا الا نوحله امتصادی نداره بهخضوصض درنهایت یک کارآفرینی اجتماعی دیگر بر این اباوز است که : «مشکلات مالی مسئله‌ی بسیار مهمی برای شروع یک کسب‌وکار هستش و این مسئله بسیاری از فعالیت‌های زنانی رو که در حوزه اجتماعی کار می‌کنن رو تحت تأثیر قرار می‌ده. ازائه وام‌های قرض‌الحسنه ومکه یمه باردوره فرع چندساله کالب شرایط اخذ آن مثلا تهیه وثیقه و ... هم مناسب باشه. می‌تونه بسیار تأثیرگذار باشه» . ب- عوامل تثبیت‌کننده: برای پایداری یک‌روند» وجود عواملی که باعث تثبیت وضعیت می‌شوند. بسیار ضروری است. در این خصوص یکی از مصاحبه‌شوندگان فعال در حوزه کارآفرین «بسیاری از افراد کارآفرین به‌خصوص اونهایی که با فعالیت‌های اجتماعی سروکار دارن توان و زمان لازم برای بازاریابی و فروش محصولات را ندارن» به همین خاطر برپایی نمایشگاه‌های تخصصی و جشنواره‌ها می‌تونه خیلی به این افراد کمک کنه. باید دنبال ایجاد بازارچه‌های فروش فصلی» دائمی و ... برای خانم‌های کارآفرین باشیم چون می‌تونه مطالجات مطالعات راهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شماره ۰ / زمستان ۱۳۹۹ یک عضو هیئت‌علمی فعال در حوزه زنان نیز مدعی است: «از نظر بنده یکی از ابزارهای موفقیت افراد به‌خصوص زنان کارآفرین در زمینه‌های اجتماعی, شناسایی نیازهای اصلی مشتریا و پاسخگویی مناسب به این نوع نیازها هستش. بعضی وقت‌ها توی فضای اجتماعی مشتری نمی‌دونه چه نیاز داره پس باید زنان کارآفرین فریکی از مضاجيهها: یک کازآفرین اجتماعی بز آین,پاوز مگ که: «هزینه تولید ما خیلی بالاست؛ زیاد کار می‌کنیم ولی خیلی از وقت‌ها از دیگران گران‌تر تولید می‌کنیم. فکر می‌کنم باید هزینه‌ها رو مدیریت کرد مثلا باید مواد اولیه رو از تأمین‌کنندگان اصلی خرید ولی خب سخته. ولی خب شناسایی و قرارداد بستن اونهم «مشکل اصلی کار من اینه که که واسطه‌ها بدون هیچ‌گونه کاری بیشترین سود را می‌برن و این موضوع ما و بسیاری از افراد کارآفرین رو دلسرد کرده. تازه این واسطه‌ها باعث شدن که نتونیم نیازهای واقعی مشتری را هم درک کنیم. این دلال‌ها دارن بین ما و جامعه‌ای «مشکل اصلی قوانین دست و پاگیر و عدم حمایت واقعیه؛ دولت باید قوانین و مقررات رو درست کنه و از کسب‌وکارهای زنان به‌خصوص در حوزه اجتماعی حمایت کنه. بیشتر قوانین ما ضد تولید و کارن و از واسطه‌ها و دلال‌ها حمایت می‌کنن. الان اگه کسی بخواد یک تولیدی راه بندازه باید از هفت خوان بگذره و هزارتا مجوز بگیره ولی در عوض واسطه‌گری درنهایت یک مصاحبه‌شونده فعال در حوزه اجتماعی آاذعان داشت که: «اینکه جامعه ما طبیعت مردونه داره» غیرقابل‌انکاره؛ اما با فرهنگ‌سازی درست می‌تونیم به این مسائل غلبه کنیم. تو موفقیت عوامل بسیار زیادی تأثیر داره که برخی وقت‌ها ما فلاح و پاشایی نیاه زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کار آفرینی اجتماعی مطالعات پیشران دیگری که در ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی نقش دارد؛ خلق ارزش اجتماعی است که ماهیت آن ایجاد ثروت بر پایه نیازهای جامعه هست. در این تحقیق حمایت سازها هنجارهای اجتماعی و هم‌افزایی اجتماعی جز بازیگران اصلی خلق ارزش اجتماعی الف - حمایت‌سازها: حمایت‌سازها شرایط حمایتی و پشتیبان را برای مشارکت زنان کارآفرین فراهم می‌نمایند. به‌طور مثال, دریکی از مصاحبه‌ها یک فعال در حوزه اجتماعی اعتقاد داشت که: «برای موفق شدن توی یه کسب‌وکار و به‌خصوص در حوزه اجتماعی, باید حمایت خانواده و آشنایان رو به دست بیاریم؛ چون باعث انگیزه و اعتماد ميشه و میتونیم امیدوار باشیم که اونها در مواقع ضروری کمکمون می‌کنن» . یکی از اعضای هیئت‌علمی فعال در حوزه اجتماعی نیزر معتقد است: «همکاری و هماهنگی در کار بسیار مهمه و اگه‌این اتفاق از طریق ایجاد شبکه‌های ارتباطی یکی دیگر از اعضای هیئت‌علمی؛فعال؛دز حوزه زنان بر اینآباور است که: «با تجربه‌ای که من دارم راه اندازی کانون‌ها و مراکز مشاوره برای کمک و ارتقا سطح دانش و اطلاعات زنان سرپرست خانوار برای کاهش ریسک شکست و افزایش موفقیتشان دریکی از مصاحبه‌ها یک عضو هیئت‌علمی فعال در حوزه اجتماعی می گوید: «چون بعضی از خانم‌ها انگیزه و ایده کافی برای ورود به حوزه کارآفرینی و به‌خصوص فعالیت‌های اجتماعی- اقتصادی نذارن؟ باید در سراهای محله و یا انجمن‌های محلی که خانم‌ها بیشتر حضور دارن فعالیت‌های انگیزشی و ایده‌سازی توسعه داده بشه» . درنهایت یک عضو هیئت‌علمی دیگر نیز که در حوزه اجتماعی فعالیت داشت. معتقد بود: «بعضی از خانم‌ها فقر فرهنگی و يا مشکلات زمینه‌ای زیادی در روابط اجتماعی دارن و خیلی کم‌تحرک و آسیب‌پذیر هستن؛ لذا توسعه تعاملات با ایجاد تشکل‌های اجتماعی مانند تشکیل گروه‌های هم‌سن يا هم‌فکر و علاقه‌مند به یک حوزه خاص می‌تونه خیلی لالاعه مطالعات راهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شماره ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ نا ب-هنجارهای اجتماعی: هنجارهای اجتماعی رفتارهای معینی هستند که بر اساس ارزش‌های اجتماعی شکل گرفته و با رعایت آن‌ها جامعه انتظام پیدا می‌کند. دراین‌بین» یکی از مصاحبه‌شوندگان عضو هیئت‌علمی و فعال در حوزه اجتماعی, معتقد است : «در جامعه ما اینکه یک زن بتونه کسب‌وکار جدید و نوپایی راه‌اندازی کنه برای خیلی‌ها قابل‌باور نیست. جو هم طوری‌که هنوز برای جامعه باورپذیر نیست که یک زن بتونه «باید این رو ترویج بدیم که کاری که زنان کارآفرین انجام می‌دن برای خودشان و جامعه آارزش داره و می‌تونه رفتار و سبک زندگی جامعه‌ای که با آن کار می‌کنن رو به‌طور مثبت تغییر بده. تازه فعالیت زنان باعث می‌شه تا این تصور توی جامعه ایجاد بشه که اونها می‌تونن دراکتار قبالیت‌های منتتی سول رد سوقفمت‌های بالایی خم سیگ یف کننه, ۱ درنهایت. یک عضو هیئت‌علمی فعال دراحوزه زنان معتقد است: «همه‌چیز که پول نیست. برای ورود به هر حوزه‌ی کاری همه باید از اون افراد حمایت کنن چه زن باشه و چه.مرد؛ البته حمایت‌های اجتماعی که از.سوی خانواده» اطرافیان» مراکز فرهنگی-هنری» خیریه‌ها مزاکز مذهبی وغیزه هميشه تأثیرگذارتر هستش و باعث چ- هم‌افزایی اجتماعی: عوامل اجتماعی از مولفه‌های مختلف اجتماعی تشکیل‌شده است که تعامل توأمان آن‌ها با یکدایگر اثرات فراوانی خواهد داشت که از ار تک‌تک آن‌ها بیشتر است که لآ هم‌افزایی اجتماعی گفته می‌شود. یافته‌های مستخرج از مصاحبه‌ها نیز بر اهمیت موضوع هم‌افزایی اجتماعی اشاره نموده‌اند به‌طوزی که یک کارآفرین اجتماعی فعال در حوزه خیرین بیان «شخصا دوست دارم تا به کسانی که نیازمند هستن مخصوصا افرادی مانند بچه‌های معلول, زنان سرپرست خانوار و ... در حد توانم کمک کنم». «خانم‌های کارآفرین باید ازنظر شخصیتی خیلی محکم باشن و به مسائل اطراف خوب توجه کنن چون :نو آین مسیر ناملایمات سیاسی-آجتماغی زياده خیلی‌ها مخالف هستند. فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی «کارآفرین باید بتونه با دیگران همکاری و منابع را خوب مدیریت کنه؛ امروزه دیگه مدیریت به معنی ریاست و دستور دادن نیست. یک‌جور همدلی باید ایجاد بشه». درنهایت یک کارآفرین اجتماعی فعال در حوزه خیرین معتقد است: «از نظر من حمایت خیرین و مشارکت اونها در کار بسیار مهمه؛ زیرا باعث انگیزه و اعتمادسازی بین زنان جهت ورود به حوزه‌های اجتماعی می‌شه» . با توجه به تحلیل‌های صورت گرفته و بر اساس یافته‌های تحقیق مدل مفهومی محقق ساخته شکل ۱: مفهوم‌سازی پیشران‌های ورود موفق زنان کار آفرینی به حوزه کار آفرینی اجتماعی با توجه به اهمیت رفع نیازهای اجتماعی از طریق ورود به مفاهیم جدیدی مانند کارآفرینی اجتماعی و نقش موثر زنان کارآفرین در احصا و رفع مسائل جامعه. این پژوهش به دنبال شناسایی پیشران‌های موثر در ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی و ارائه یک مدل نظری در این خصوص بود. در این تحقیق برای شناسایی بازیگران اصلی و عوامل مور بر کارآفرینی اجتماعی با ۱۴ نفر از صاحب‌نظران و خبرگان حوزه‌های مرتبط با کارآفرینی اجتماعی, زنان مصاحبه عمیق انجام شد. در نهایت با روش تحلیل مضمون از داده‌های پژوهش, ۵۶ مفهوم مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ اولیه در ۳۷ تم گزینشی» ۷ تم فرعی و ۲ تم اصلی «توانمندسازی‌های چندگانه» «خلق ارزش توانمندسازی چندگانه به دنبال تأثیرگذاری» معنادارسازی, خودسامانی و بهبود شایستگی‌های قردی و گروهی است تا از این طریق» کسب‌وکارها از توانایی‌ها قابلیت‌ها نیازها و خواسته‌های خود. آگاه شده و با ایجاد اعتمادبه‌نفس و خوداتکایی و افزایش توانمندی‌ها شرایط لازم برای تحقق اهداف کسب‌وکار فراهم شود. درواقع منظور از «توانمندسازی چندگانه» ایجاد توانایی سازگاری, مقاومت و انعطاف پذیری در مواجهه با مشکلات و تهدیدهای درون و برون‌سازمانی هست که از رویدادهایی همچون «تحریک‌کننده‌ها» و «تسهیل کننده‌ها» تشکیل‌شده است که اولین رویداد به دنبال ایجاد انگیزه در زنان کارآفرین جهت ورود به حوزه کارآفرینی اجتماعی و دومین رویداد باعث تقویت و تسهیل روند این روند می‌شود. شایانذکر است این نتایج با یافته‌های پژوهش‌های هیستریچ و پیتریز( ۲۰۰۲ ساتار و جان(۲۰۱۹) ؛ یو و وانگ(۲۰۱۹) ؛ فولتا و همکاران(۲۰۱۲) ظرفیت‌سازی پویا نیز یک روّش:اداکی برای توسخه کسب‌وکارها است که بر شناسایی موانع و تهدیدات برون‌سازمانی که باعث می‌شود کسب‌وکارها نتوانند به اهداف خود دست یابند. اشاره می‌کند. ظرفیت‌سازی پویا از جهات مختلف اجازه دستیابی به نتایج قابل‌قبول و حفظ بقا و پایداری در کسب‌وکارها را فراهم می‌کند و اکثر اوقات به تقویت مهارت‌ها شایستگی‌ها و توانایی‌هایی افراد در غلبه بر محدودیت‌های بیرونی کسب‌وکارها آشاره دارد. تأکید بر ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی موضوع بسیار مهمی است. هرچند که این اقدام‌ها به‌طور مستقیم در اختیار بنگاه نبوده و از ناحیه برون‌سازمانی بر کسب‌وکار تأثیر می‌گذارد. ولی می‌بایست اقدامات موّری در کنترل "و بهره‌برداری از آن‌ها انجام گیرد. در این تحقیق ظرفیت‌سازی پویا از دو مضمون"«تثبیت‌کننده‌ها» و «بسترسازی» تشکیل‌شده است که اولین مضمون با ماهیت پایدارکنندگی, باعث تقویت و تثبیت ورود زنان کارآفرینی به حوزه کارآفرینی اجتماعی می‌شود و دومین مضمون نیز به شناسایی زیرساخت‌های برون‌سازمانی جهت ایجاد قابلیت‌های لازم در راستای ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی می‌پردازد. یافته‌های این قسمت با نتایج نیوا(۲۰۱۵) ؛ کیمو و نگواسونگ(۲۰۱۶) ؛ آنگاهیگاری و همکاران(۲۰۱۸) ؛ و میندیز-پیکازو و همکاران(۲۰۱۵) در یک راستا است. فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی با توجه به اینکه کارآفرینی اجتماعی به دنبال رفع نیازهای اجتماعی و خلق ارزش‌ها درون جامعه است. برای فراگیر شدن آن در سطح جامعه می‌بایست به ارزش‌ها هنجارها و باورهای اجتماعی توجه ویژه‌ای داشت. توجه به پاورها ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی باعث تقویت روحیه افراد شده و با ایجاد تعهد در جامعه رفتارها را جهت می‌دهد. ارزش‌های اجتماعی شامل تمام سوازه مظلوب باتامطلوب: مقاسب یا تامناسب اس که مور فعلاقه: توجه و احترام آتسان‌ها بوذه و موجب جهت‌دهی و مشروع سازی رفتارها می‌شود. «حمایت‌سازها» یکی از عواملی است که در خلق ارزش اجتماعی موّثر است و به‌دنبال ایجاد شرایطی جهت جلب مشارکت عموم در فرایند کارآفرینی اجتماعی هستند. «هنجارهای اجتماعی» نیز به ادراک ما از رفتار دیگران اشاره دارد که در خلق ارزش اجتماعی اهمیت بسیار زیادی داشته و درنهایت برای «خلق ارزش اجتماعی» می‌بایست در راستای نوعی مشارکت عمومی که در این پژوهش از آن تحت عنوان «هم‌افزایی اجتماعی» یاد شده اقدام نمود. این نتایج با یافته‌های تحقیق اوزسونگور(۲۰۱۹) ؛ پاندار(۲۰۱۸) ؛ نیوا(۲۰۱۵) و تیواری و همکاران» (۲۰۱۸) سا زگارا اسست. یکی از عوامل بسیار مهمی در وزود موفق زنان کارآفرین به.حوزه کارآفرینی اجتماعی, ویژگی‌های شخصیتی و فردی آن‌ها هست. بهبود توانمندی‌های درونی افراد مانند خلاقیت و نوآوری» ریسک‌پذیری» ایجاد اعتمادبه‌نفس و خودباوری» تقوّیت پشتکار و روحیه جنگندگی از طریق برگزاری سمینارها و کارگاه‌های آموزشی و روانشناسی در زمینه‌های پرورش و رشد و تقویت ویژگی‌های شخصیتی در حوزه کارآفرینی اجتماعی و همچنین افزایش کیفیت و کمیت واحدهای مشاوره شغلی وزندگی, می‌تواند کمک بسیار زیادی.به زنان کارآفرین در خصوص دستیابی به تقویت فرهنگ کارآفرینی در بین زنان از طریق مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی و تأکید بر رفع نیازهای اجتماعی با تعامل مستمر با نهادهای مختلف نیز می‌تواند عامل موّثری در موفقیت زنان کارآفرین در حوزه کارآفرینی اجتماعی باشد. برای دستیابی به این هدف تدریس و توسعه فرهنگ کارآفرینی اجتماعی از مدارس و آموزش خانواده‌ها از طریق رسانه‌های اجتماعی مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ یکی از عوامل بسیار مهمی که می‌تواند موجب بهبود کارآفرینی اجتماعی در سطح کسب‌وکار گردد. ایجاد کارگروه‌های ویژه جهت برقراری ارتباط موّثر بین خیرین و کارآفرینان جهت استفاده از پتانسیل‌ها مشترک است. دراین‌بین ایجاد و تقویت پل‌های ارتباطی موّثری مانند شبکه‌های اجتماعی در راستای استفاده و تبادل تجربیات مشترک. نقش بسیار مهمی در جامعه‌پذیری و نهادینه شدن کارآفرینی اجتماعی خواهد داشت. همچنین با توجه به اینکه کارآفرینی اجتماعی هنوز دوره تکامل خود را در کشور طی ننموده است. توسعه صندوق‌های مستقل سرمایه‌گذاری مخاطره پذیر در سطح ملی و استانی با حمایت سازمان‌ها و نهادهای عمومی و دولتی و استفاده از منابع مالی سازمان‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی جهت حمایت از کارآفرینان اجتماعی می‌تواند کمک موّری در تقویت کارآفرینی اجتماعی داشته باشد. هرچند که حمایت دولت از کارآفرینان اجتماعی از طریق معافیت‌های بیمه, مالیات و نرخ سود بانکی نیز نقش بسیار مهمی فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی > ابویی اردکان, محمد؛ لبافی, سمیه؛ آذرپور» سمانه و مهدیه جلال‌پور (۱۳۹۳). «شناسایی عوامل حیاتی موفقیت تفکر راهبردی در دیدگاه مدیران سازمان‌های فرهنگی شهر اصفهان»» پژوهشنامه > حاجی‌لووحید. ولی‌زاده»حبیب و زهرا مقیمی (۱۳۹۹). « شناسایی مولفه‌های سازماندهی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در شهرستان چالدران»» مطالعات راهبردی زنان ۲۳۵ ش ٩۸ > موسوی لقمان؛ سیده اشرف؛ رفیعی آتانی» عطاالّه و معینی» علیرضا (۱۳۹۸). تحلیل مضمون سیاست‌های اقتصاد خانواده در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات راهبردی زنان» د۲۱. ش ۸۳ > اردلان محمدرضا؛ سلطان‌زاده» وحید (۱۳۹۶). تأثیرپذیری کارآفرینی اجتماعی از رهبری هوشمند با نقش میانجی یادگیری سازمانی. فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی, د ۳ ش ۸ > رحیمیان, حمید؛ احمدپور داریانی» محمود؛ عباسپور عبا و فرنوش اعلامی (۱۳۹۲). «شناسایی عوامل علی اثرگذار بر شکل‌گیری رفتار کارآفرینان اجتماعی در ایران» توسعه کارآفرینی؛ د ۰ش ٩. > روشن نیا داوود؛ خادمی شهریور رقیه او سعید قوتی (۱۳۹۶). «چالش‌ها و موانع اجتماعی > عزیزی, محمد و مریم ملایجردی (۱۳۹۹).«روش‌های تأمینمالی کارآفرینی اجتماعی». تحقیقات > علیخانی داد وکلایی, مهدی (۲۰۱۵). «چالش‌های پیش روزنان از کارآفرینی کشاورزی». کارآفرینی > فاضلی, فریبا؛ طولابی» زینب و یاسان الّه پور اشرف (۱۳۹۸). «شناسایی چالش‌ها و فعالیت‌های استراتژیک اجتماعی کارآفرینی اجتماعی (مورد مطالعه:سازمان تأمین اجتماعی شهر ایلام)» برنامه‌ریزی > فیروزآبادی, سید احمد؛ ایمانی جاجرمی» حسین و حمیده دباغی (۱۳۹۷). «تعاونی‌های زنان روستایی, پتانسیلی برای کارآفرینی اجتماعی (مطالعه‌ی موردی:.تعاونی زنان روستایی مهر آفرین ارم- شهرستان پاکدشت)» زن در توسعه و سیاست» د ۰۱5 ش ۱. > مالکی» رسول؛ ییلاق چغاخور حمید و مصطفی احمدوند (۱۳۹۶). «بررسی ویژگی‌های کارآفرینی اجتماعی در سازمان‌های دولتی (مورد مطالعه: اداره کل امور عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد)» > مرجانی» تیمور و سید صدرالدین صدری (۱۳۹۳). «توسعه کارآفرینی اجتماعی؛ آسیب‌ها عوامل > موحدی, رضا و احمد یعقوبی فرانی (۱۳۹۳). «تحلیل عوامل موثر بر کارآفرینی زنان روستایی»» مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ > وارسته‌فر افسانه و مهناز وکیلی‌فر (۱۳۰۵). «زنان کارآفرین (مطالعه موردی و مقایسه‌ای دو استان 6 ۵۶ 3313066 عگنا ۷۵۲۴ ۵۵ و0نا5. (2015). نا, معلطعا., 2 کر لدتمدع۸ < .37 ,ا00نق7 .٩ .8 36۲۵7۷080 سل وتلهنص3 م۸ مفصصعزهط م۸ ص316 ا۸ <« [هزساع 6060۳60 قصه لعازمی م50 .(2016) 0۰ منطاعنتسعلد/1 +2 وس .ظ .٩ 31830 ودظ 6 مهن هله/3 جز کساعد6 معا دع- من ۵6۵ دمص تفن ۸ +کعتصععصصمی -50000 .(2017) ۷7۰ 3۵1160۰ :۵ .۷ 32۵020 .5 8۰ 1013168 مت ۸882018 <« [ 70۳۳۵1 .0 نط 6060۳66 تمصع عصخععصه فص کاصعصصمضصه تمسغلحه -36 م50 ۳0۵16 .(2018) .ظ ,0و3 6 و ,۵060 .8 مفتقعع ۸8820 <« ۳3۳۵016 ]0 ,70۳۵ ,111167۳۵110۵ ه زک 1300 هذ 3/0666 0۳66۳ ۶و د106720عد00) ناه ۳60۳60 آمنمک هصنااع3/00 .(2020) .7 8 م۸۲60 <« 10 2۲3۲۳۳۵۵۲۹ ,۳۳۵ ۵ 0620 1085طظ070 0۳ وس ۸ .(2018) ۶ مقطاع۸ < -1۵۵۵۰* 0۵ 00567666 لهد00ج7< 3۵ اه 0ع ۳ 2067 از 5۵۶۵ ۵ 0۳۵۳۵۵۵65 نع ص6۵۳ #صه 500۵ .(2012) .7 ,۷۷۵-5116 6۶ .۳3 ,516۷6909 ول وططافتا۸ < .(47)3 ,۸01/51۳0600 26 615۵ ۲۵۶ ۳و ماگنه معصحک + صنط 6 61۳606 ولله027ی .8 .2/7 ,۷32000 36 بلفق130 .2 1/۰ وقنتهماق7 م۸ .ظ بش۸ مطنعحطد2 < 0 101605 لهنس 3۳0۳06 هصنا‌عنک۸ دمماد۳ .(2018) ۳۰ 34 مصقنامک 6 5 70۵1 ,710۲۵0۵ .1/0061 هن مع 00 ۸ نصمناصعاصاگ منطکسع م۳۵۳6 لهنم5 آهنو5 جز ۷7۵۳۵ 0۶ 016 1000۳۵01 156 .(2018) .7 بصالعنوم۸ گ م۸ م0ع129ع2 < -107 ۳0 :۳۵۳۵0۳۵۵60 هوک 0۶ [2/006 آم دنه 3/00 .(2020) 8۵۰ مصقطع 8۳ < 17210001015 ۳60۳66۳۰ م50 ه اصعصعدع ۳ او وصنمعداک عطا هدز فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی 8 ع6ع 6 1[ه 6 نوماه ص ۷۷۵۵ .(2015) 1۰ ۰ مفنته/2 +6 مت مقطمصمصنطات « ,716۲۳1۵۵۲۵ بقع زگ۸ طابام5 ۵۶ 2۳0۵66 هصعان هی عطا هز کس 60606 ۷۲06۵ -[ه5 .(2019) .37 ,5010611605 60 ,.1 3/8700675 .5 101608 3 ۷۵۳۷۵۲ 11 ,قعلطاه71 < 6۰ ۲0۳۳۵۵6 2ص 0۳0506 0۳ امعصی0و3۳ +ععفم تعنص آهنم5 مت هه ۳ 0۵055 کناممم فصه دمن مصصاآ .(2019) ۰ ,2۳006 6 وس رفقآق710 < 60 3871165 ]٩ ,700۳۳۵ کاد همه 6و2 ۸ نص نک 60۳60۳0 منود ,6اه هنهک نوللمم1 عصناه فصه وللعنطمحعم هصنععک .(2019) .5 م106۵ < -۲ع۷ 88171688 ]0 ,70۳۳۵ .صنطکع 6 ما00 آهنومک فصه صمنعگ ص106 صصعاط0۳۵ -0ع-۷۵16 200 ووانک مزع نام ,ند ک 1۸/۵۳6۵60۳6 (2019) .۸ مففمصعفه 60 « ۳۳۵1 1۵ 5عنه3 .(2017) .0 ,00۵ چگ ول ,1/6210 ی ,3/61/66 .5 و6قتاصطای « -361100 ۳3۵۳۵۲۵۳1۵1 ]0 ,۵170۳۵ 77116۳۵0 ب9ق 0 زک 6060۳66 ۷۲060 8 ۳30075 .(2016) .۸ ,۸۳60 ۶ مک 363 2/۰ لاس۸ .5 ۳۰ وصه‌که77 « ۳3۳۵۲۵۲۵۲۲ ]0 ,70۳۵ ۷۷۵۳1۵ 5285 حز عع ص060 ک 6 6060۳60 ۷7063 م5۵ 0صه منطکس 00۳60۳60 هن و5 وصماهن] .(2016) بش۸ 13 6 33۰36 مطایه77 < .()133 ,ک6ن 21 85ع 11 1قباط ]0 0۵ خصعص مه او علم عصتهناوعص 156 نعهصعی 12۳5 18601067 آهعناناه‌م ۸ .(2019) .5 مناق0۳6اظ 6۶ ول ,186ل2ظ و1 ,737700 « -۷6100ع1 ]10۵وع بگ ماع ۵۳60۳ بکد ناه ام مرسمه م6006 هنود ۸ :۳:2 005طع 360 .(2004) .3 بش۸ ,عنم ق00۳6 2 وبظ بط ,71030۹02 < .)33 ,۲۵۹۵۵۲6۵۲ ,30600۵ بعصم کقط عهن ععمطی صعنم مهم لته 169 -6۵ [ه500 ۵1 ۷0۲5 که ۷70۵6۵ .(2016) .7 .34 ,318038008 6 .2 بش۸ ,تاط 0 « مطالعات زاهبردی زنان / دوره بیست و سوم/ شمازه ۹۰ / زمستان ۱۳۹۹ 2 آ ۸۳ .(2019) .کل مقسهنها5 6 .۸ کل ,۳۵0169102 ول ,13886 < -90 ۵1 ۳۵16 156 :60۳60۳660 هلوک لوط .(2019) 34۰ ,۳۵6 6 مسظ ,1:08 < ۰ 5600165 ]3۳۵ ]٩ ۵۱ 70 .105 آمدمتاناعصز عم فص صنطازی تعازمی آهنه ۶و عع امک ۸ نطع ۳68 منطاکسع 6 م0006 آه۵م۹* .(2016) .7 متاجم/3 :6 .[ بتنه/< < .4 -36 رم :(41)1 ,ددع3 ۸۷۵۳۹۵ 0۶ تمدس 70 واطعناعل وصه مصصنانوع۳م مصمناهصهامه 5 ۷/۵۳۲۶ لهن0ه5 .(2015) 1۰ ,وعل0-6000عط +2 .36 100002 .3 م7106 <« آهنه5۵ فصه ,صنطکسع دمص آهنهمد مصمناهمصصذ آهنومک +عاصعهه ععصعط هنود ت52 ۶ یگ عطا صذ منطکس 6006 ۳060 آه0م50 .(2015) 3۰0۰ 7716۷8 < 361320 کت 200 عع هام ع 2 برع 1 مصطع که عاعائه 156 .(2019) ۳۰ یس029 < -1 0۲ ]70۵ 2000806 مزع۸ .ماگ مناد تام صنطا که 6066 ک ص0۵6 0۵ .3 .3 ,3/87 8 .3 .3 ,5806062 وت .3 ملق .10 ,65تا2313005-2/270 <« عطا 0۶ 7و5 ۸ نحص عم متام متصهع ۳ وصه نامع ماه هنهک .(2019) 5 آ] ]70۳۵ .8 افص صز کعنمصعاعصصی عنامصناعنل کم عم ص1۵ ۳۵۹۵۵۳ منطکساع 6 ماه م5 .(2019) .5 ,11006 6 ول .27 و۳089 و1 وفطاع52 < )45 7009671670 ]٩ ,70۳۳۵ .عنم عگ وصه کاصعص نج 251 -6 660۳ [2 500 ۵1 1361075 کعععباد آهعنانی 156 .(2019) .5 مصطوت ی مک .36 متقاهک < 0۲۳3۱۳۵۳۵۲۵۳۹ ,70۳۵ ,7711071۵0۳۵ .وک نم تحص صه +1000 صذ منطک 0 -660۳6 500 ۶و 120676100601 .(2015) ۳۰ ,قافن :۵ ول ر6طع0لزافاع5 « فلاح و پاشایی نیا زنان کارآفرین و ورود موفقیت آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی -داونط 1۵۳ پر‌ناه ی نام وصصه ۸0 .(2016) ۳۰ مصقاک 6 .3 ق8050 و5 و6969ز16۳ < 762۰ ,6۷16۷ ۸011151021011 16 1طب۳ کع عم ع 600 آهن و5 فص مع قمع -06 1۳6 1۵۳ 65 نا ناک 00۳1 ناگ .(2019) 3/۰ ,0607816 6 .8 رقنلهاق31 17 ,1672161 <« 4۰ 707710 01101101 0۷0-71116711 .منطکس ع هه ما6 هن و5 ۵۶ ۷۵100601 5 و صنا که ۳300۳5 .(2018) .7 مقمماز1 6 کل .۸ ,ا۵ظظ و0 بلتق110 < 40 ۳1۳۵۲۵۲۳۵۷۲۹۲۳ ام وک 13 60060۳6 هنود چ ع00ع ۵ نامع از 6 0۶ کزدولقصه لمعنزصصه ۸۳ .(2016) ۳۰ کلعنع1 ۸ مس مفلن3169 .۳ .10 مط19ع ۸ < [ 70۲۵1 .660۳60۳5 06۵ حاکوا ی 1 0۵ 50060۳1 021ص تحلنصد؟ ۶و دمص منطاد 6۳60۳66 آه0ه50 هصناعننه دماج۳ .(2019) 7-۰ ۷۷208 6 سآ-.1 ۷۷۶ < 040 1016۳۵0۵1 بصن 1 هذ کاصعمندد بجاژک میخض هس آحه‌ هه 2308 1۳6055

امروزه زنان نیز برای رفع نیازهای اجتماعی در حوزه کسب وکار، به اندازه مردان کار می کنند اما محیط کاری تلویحاً مردانه شرکت ها، دستیابی به اهداف اجتماعی را بسیار دشوار نموده است. در این راستا حرکت به سوی کارآفرینی اجتماعی می تواند بهترین ابزار برای یک رقابت برابر باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی پیشران های ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی است. رویکرد این پژوهش کیفی، ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت و روش توصیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را صاحب نظران، دست اندرکاران و خبرگان حوزه های مرتبط با کارآفرینی اجتماعی به خصوص کارآفرینی زنان با 5 سال سابقه کاری مفید تشکیل می دهند که با روش غیر احتمالی گلوله برفی و از طریق مصاحبه با 14 نفر اشباع نظری حاصل شده است. روش تجزیه تحلیل داده ها با توجه به استراتژی پژوهش تحلیل مضمون می باشد که درنتیجه 56 شاخص اولیه، 37 کد گزینشی، 7 تم فرعی و 3 تم اصلی برچسب گذاری گردید. نتایج نشان می دهد بر ورود موفق زنان کارآفرین به حوزه کارآفرینی اجتماعی می بایست به عوامل «توانمندسازی چندگانه» با شاخص های «تحریک کننده ها» و «تسهیل گر» و عوامل «ظرفیت سازی پویا» که دربرگیرنده «تثبیت کننده ها» و «بسترسازی» است توجه نمود؛ زیرا این اقدامات موجب «خلق ارزش اجتماعی» از طریق «حمایت سازها»، «هنجارهای اجتماعی» و «هم افزایی اجتماعی» می شود.

427906

,6 5322۳ ب2-1/2 ,ق0116 مسا 30 وفع مدنگ آمنانا2 ۵4 اصعصا مد 360 1 نز عفص م6605 هه ماصذ هصزم‌مناد 66۵ هط حاع ۷62 عصنا عمط 00۵ مغر 6 صعطا 1/0۳6 6۲00 که 0اه نگزد 000 مد فص لنه او علدد عطا 0 ص06 صع0ع0 بولامطم حصمصمعع ۸ کند عطا ۲تظ 1۵ عساه کز فععرم لزه حز جماهتص۶۳ عط1 منکن ه طلعناد 1366 ۵ عباه کز 0۳000 کی ناه ۵ 5عع22 20 ۷7۵۵2۵1۵ ,۷0356 3605 ععلقس 1۵ مدع عطا فصه 66اه 6 0 ۵06۰ هه 300 ,کا0ع0زو26 06 ما مع معط وسصتصنعل عله تفص ۵ ۲ ا 0۵ ع1-ناصه صه هه مایم ۵9916 ۴ 0عععله عز عصنزهع خصعسه عطا مخقطا ۵۳ ۲۵۵ 5 236 ۵65 عنا تمعن ۶ مزع ماک 0ص جمزک5 ۳0۳6 کنه له کز ع6۳ط1 مععصهاد -660 ۲7۵۵261۵ ۶ صمانوصم کنامزتع عم حلعناک .و مکتاطاه عاطهند صقصحط 0ص صمنانه‌ع 06۳9 ععج] آذه 07۷۵16 06 احقس کتعرهام تمصعانه ما عاطامعصلن ی از دعملهس وللف‌نناه‌م فصه والمنمم0د م6600 عط 0۵ 10005 11 067 دم 156 .00/65 /ع ماک آهدوزه واه 6۷6۵ ۵۳ کعنصقصصیمی - 2 ۵1 1۵۳۵ عطا ص اناه [لچ؟ کاز که باه کصزمم معله [[ز۳ 1۳ م۷۵62 صز عزکسی لمننامم 00ه -ع۲7 و۸ بقع ۸ صاها ۶و ععخصام عصخو‌ نونمم عط ۵۳ اعقصطط کاز فصه عزعنن ق120۲ -000 076 066065 5000 عطا ,006۳5 هزط که عناوم ۵ط 66۵ خطهنی کز 6261۵ 181 0۳۵[60 ۵ 211601 صه ععلحص للذس +عصوم عطا وصه عناهصع1 - 320 مقععس۸ نهآ ,کتعرهام مزع دنه رکنکنن آهعخنامم کزکنی 6۲000 :۳۵و16 7 عنط 1 وهی عط که عامو6م عطا ۵۵ ناه معط ۵۳ 10005 معله [لذت۳ 1۲ ب۵اع ۷7۵2 هز کزد 6ه 1۵7 که کعتجاهنام صقز م۸ صناهاآ عطا لاله ۶و 7 کل از 0۳ هازمی جعم 0۳ قصه مطام م6 -طاعنط 6۵ ۶ 0۵6 کز از هه 68 آزه ۷۵۳1۵۶ ۵ 160 ععنمم علس طاهنط عطا اقطا #مطک ال از عطا 0۵ ۳6 1[ 1۵04 عطا ,02066 اصعحسته ع۳ ۳07 -6602 ۵6 ۵۶ 20۳6 86 ۷۵۹5 0۷ط کز 18 صنعهع 0 عا 0۶ 1896 1۵۳ دامع حلعنط ۶ اعمصله کاعسه 0 7 واه ۳ ۳ ات 1۳ 1۳ اه ات اه ات -1۳) 01 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 10 5 394.88 3107.55 39484 354.72 ۹117.86 978.02 980.02 958.92 4449 928.97 ۹39.74 7 7 واه 7 وا 7 7 0627 ع 8 2020 2019 2018 2017 2016 2015 2014 2013 01 ۲۳۵۴ ۷۷۵۹۲ 167۵5 1016601216 )۷۷11 0۳ 3۲ ۷۹1۳2( 8۳065 )2001- ۳2۳ 2020( 1 ۳7151071601 7607 70 - 2۳1065 آ(0 ع0 0 نعمساموگ 1- 1510۳ -ع 6-1-0۳ 1369/0 /اع 60اه ۶ // نک صاکط  9 506۴۳ ,2 30 ,9 701 ,50606 آهناناه2 ۵1 قفاوت 1316202 6۵ ۳۵۲ 0ص وصنطعدی ۵۲ اصزمم 2 ۵۵ ۷۵۶ از م5 6 0۳ 16۵7 ۶٩ ابا وهای ۵طا 116۵ +عطازه دجم 6 هنز 0ععنعنل عز للم از 0 عا م3 پرم 06006 0 3010 ۵ ک20ع 2 0۳ عصنطامد اعناز کذ مت 30۷۷ ۳۵۳ 1۵ کقط عط ره 2 10 بصمناژعمم کنط  9 506۴۳ ,2 30 ,9 701 ,50606 آهناناه2 ۵1 قفاوت 1316202 -وع صق 01 10۳ انط 3 صقطا 0۳6ص ,3106966 014 که 53700055 75] ۵1 1عع۳8ها ۵ 366 10۳8[ 1۵۶ ققط چ دز 2019 عبر عطا صذ ا0ع 6 مع 3/300 1۳6 0۳66 ۲[جا۳۹ ۵ که 200 1.3 12016 حز 530۵ 85 -ق27 عطا صز اخمزقص ۵ ۵۵ جمناند 000٩0 عط 0هه ۵ 1۵06 13167 0۳اط بو ماع کاز تعصه هه 00۳06۲ 6 ,هدوت 0صه هصنط) بازه 6 1۵۳ له 200 000 که ۷6۵11 که ,قعع ۸0 31070 0ص [۵ 060 رز کع له ۵۲ عصطع عط ۵۵ 005 ناک ۵ ۵06 336  9 506۴۳ ,2 30 ,9 701 ,50606 آهناناه2 ۵1 قفاوت 1316202 5 86 نع نامز عمط عطی ال 0606 ققط عصعع ۲ 022061 ۵ رط ۳00۳۲ 2018 2/27 ۵ ۶ص 10۵۵

More than five years down the line Venezuela had been slipping into an economic cri-sis. An economy wholly dependent on the sale of oil and no diversification of economic production is sure to face such a crisis. The fluctuation in oil prices is sure to hurt the market and the economy. To make matters worse, Venezuela now faces a political crisis with two individuals claiming themselves to be Presidents, Maduro and Guaidó. On the top of that, the current regime is alleged of massive corruption and an anti-democratic stance. There is always repression and suppression of democratic voices and protestors face persecution and human rights abuses. Such precarious condition of Venezuela eco-nomically and politically makes it vulnerable to external players may be private oil companies or even extra-regional States/powers. The paper will focus on the economic and political crisis in Venezuela. It will also point out at its fall out in the form of a hu-manitarian crisis and its impact on the neighboring countries of Latin America. As Ve-nezuela is caught between the politics of big powers, the solution becomes more prob-lematic and the paper will make an attempt to project that.

459010

واژگان کلیدی: قتل در فراش, تاریخ حقوق کیفری» حقوق کیفری؟ فقه امامیه, قانون ۱+ عضو هیأت علمی و استادیار گروه جزا و جرم شناسی,دانشکده حقوق, دانشگاه شهید بهشتی» تهران» ایران؛ ۲ دادیار دادسرای عمومی و انقلاب تهران و دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی, دانشکده حقوق, دانشگاه فراش هر لفت به معای پسترو در اسطلا فقهیی- حقوقی روجاو روجه فراش یکدیگر نامیده می‌شوند. منظور از قتل در فراش عبارت است از این که شوهر» همسر خود و مرد بیگانه را در حال ارتکاب زنا ببیند و آنها را به قتل برساند." از آنجایی که مرد بیگانه با همراهی زوجه يا با اکراه وی» حرمت فراش را از بین برده و به حریم آن تجاوز می کند. هم شرع و هم قانون با رعایت شرایطی» اجازه قتل چنین فردی را صادر کرده اند. برخی این جواز را از باب دفاع مشروع! و برخی دیگر نیز با استناد به ماده ۹ قانسون مجازات عمومی ۱۳۰۴ از باب تحریک مرد و عدم کنترل وی بر رفتارش می‌دانند. طبق ماده ۶۳۰ از کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ چنانچه شوهر همسر خود و مرد بیگانه را در حالت زنا به قتل برساند از قصاص معاف می شود. البته در مورد قتل زن» شرط معافیت از قصاص آن اسست که زن خود به ارتکاب زنا تمایل داشته باشد و تحت اجبار قرار نگرفته باشد. بحث پیرامون جرم زا بودن یا نبودن این مقرره و یا صحت يا عدم صحت آن؛ موضوع مقاله حاضر,نیست. در این مقاله با رویکرد تاریخی/ تطبیقی به تبارشناسی قتل در فراش در قوانین باستان» قوانین کشورهای این مقرره ريشه در مفاهیم قدیمی و اولیه اقتدار شوهر و پدر در رابطه با همسر و دختر خود در تمام جهات زندگی روزانه دارد. این مساله به وضوح در متون قانونی به جای مانده از تمدن ها و جوامع باستانی بویژه در منطقه بین النهرین یا همان میان رودان" قابل مشاهده است. به دلیل وجود چنین حکمی درتمدن ها و جوامع باستانی در طول سالیان متمادی, این حکم؛در قوانین بسیاری از کشورهای اروپایی نیز پیش بینی گردید. بدین ترتیب این مقاله متمایز از سایر مطالعاتی که صرفا با تاکید بر جنبه فقهی/ حقوقی به رشته تحریر درآمده است در صفحات پیش رو طی سه بند» با تاکید بر ابعاد تاریخی/ تطبیقی این مقرره به؛ تبارشناسی قتل در فراش در قوانین باستان, تبارشناسی قتل در فراش در قوانین معاصر خارجی و تبارشناسی قتل در فراش در ۱ نک: خادمی کوشا نوروزی» « قتل زوجه و اجنبی در فراش از دیدگاه امامیه و شافعیه»». ۴۱- ۶۴. ۲ شهید ثانی: «الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه», ۱۶۶ ۳ نک: کرتیس» «بین النهرین و ایران در دوران باستان»» ۱۰ و بعد. قتل در فراش عبارت است از این که شوهرر و نه پدر یا برادر یا سایر اقوام ذکور زن)» همسر خود و مرد بیگانه را در حال ارتکاب زنا ببیند و آنها را به قتل برساند. در حال حاضر این انگیزه در قتل» چنانچه به اثبات برسد. مجازات قصاص منتفی است و فقط از باب تعزیر» مجازات حبس سه تا ده سال, به استناد ماده ۶۱۲ رز کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی بر شوهری که مرتکب قتل مرد بیگانه» همسر و یا هر دو شده است. تحمیل می شود. این مقرره در بردارنده حکمی امضایی است 3 و از تاسیسات و ابتکارات دین اسلام يا فقه امامیه محسوب نمی شود. پیشینه این 1 مقرره کیفری به قرن‌ها پیش از اسلام می رسد» به طوریکه در قانون اور نمو (حدود 3 ۰ سال ق.م)» قانون حمورابی (حدود ۱۷۵۰ سال ق.م)» قانون هیتی ها (حدود 9 ۰ سال ق.م) و قوانین دیگری همچون؟؛ قانون.آشتوری ها قوانین امپراتوری ژاپن» قوانین یونان باستان و روم قدیم نیز پیش بینی شده است. در دوران معاصر نیز در قانون جزای عرفی(۱۳۹۵ش)» قانون مجازات عمومی(۱۳۰۴(ش) و کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی(۳۷۵ آش) پیش یاس دم ار قانون اور نامو: مواد ۹ و ۱۳۰ از قانون حمورابی, ماد۱۹۷.۵ از قانون هیتی هاماده ۲۵۳ از قانون جزای عرفی, ماده ۱۹۷ از قانون مجازات عمومی"وآماده ۶۳۶ از کتاب پنجم قانون مجازات بر خلاف آنچه که برخی, قانون حمورابی,را به عنوان اولین قانون مکتوب بشری می‌شناسند.» کهن‌ترین قانونی! که تا کنون کشف و شناستایی شده» مجموعه قوانین منسوب به « اور- نامو» پادشاه شهر« اور» است. اور- نامو در سده ۲۲ق.م می زیست. مهم‌ترین اقدام وی تدوین قانون بود. اور- نامو سلسله‌ای موسوم به «سلسله سوم اور» در واپسین سده هزاره سوم ق. م (۲۱۱۲- ۲۰۰۴) بنیان نهاد و هجده سال پادشاهی کرد. سرانجام در جنگ با گوتیان سپاهش او را تنها گذاشت و کشته شد. یادواره او ۱. لازم به ذکر است فرمان ها و قوانین موردی نیز وجود دارد که قدمت آن ها به پیش از قانون اور- نامو می رسد. این مواره بیشتر منطبق با احکام ضادره از جانب پادشاهان در دوران باستان است. به عنوان مغال قدمت فرمان آوروکاگینا به حدود ۲۳۵۰ سال پیش از میلاد می رسد. همچنین نک: بادامچی. «جایگاه فرمان اوروکاگینا در تاریخ شکل گیری حقوق سومری»» ۳۹- ۵۹. همچنین نک: خالقی مطلق, «هوشنگ و دیاکو»» ۴۷۳- ۴۷۹ در قطعه‌ای به زبان سومری به جا مانده است.! اولین رونوشت از این مقررات که در دو قطعه در «نیپور» کشف شدند بوسیله «ساموئل کریمر» در ۱۸۵۲ ترجمه شد که تنها دیباچه و پنج ماده از مقررات آن شناخته شدند. اور- نامو قدیمی ترین لوحه شناخته شده به خط میخی است و حاوی مجموعه قوانین در موضوعات مختلفی است که اطلاعات اس هرایم شده توس طظا کریمر در سال ۱۹۵۴ منتشر شن و تا بط اسروز باقی مانده استگد اگرچه دیباچه مقررات آن را مستقیما به اور- نامو نسبت می دهد ولی برخی محققین معتقدند که این مقررات بیشتر منسوب به پسر وی «شولگی» باشد". الواح جدیدتر در ۵ کشف و ترجمه شدند که امکان احیا موادی از این مقررات را فراهم ساخت. روترشت ذیگر در سره" کقفش که حاوی قفاوت هایی ناچیر اسق: ایق نقررانت به شکل موضوعی سرب شده اند و این الکو است که اتقریبا در کلیه مجموجه‌هاق نی از آن پیروی شد که برای قدیمی تزین مجموعه قوانین شناخته شده تاریخ به نحو قابل ملاحظه ای پیشرفته به نظر می رسد زیرا برای خسارت های بدنی» بر خلاف قانون عمل متقابل (چشم در برابر چشم)" اصل حقوق بابلی» جریمه های جبران خسارت مالی وضع می کند ولی قتل, سرقت. تجاوز و زناااز جرائم مستوجب امرگ بودند." قانون اور- نام" حقوق پتیمان» بیوگان و زمین داران کوچک را به رسمیت می شناسد و از آنها در برابر غارتگران.پرقذرت:دارایی ها حمایت می کند. در این قانون مقرراتی برای کنترل بازار بر اساس واحدهای یکسان اندازه گیری وزن و سایر سنجه‌ها وضع شده و جریمه هایی برای نقض مقررات تجارت عادلانه در نظر گرفته شده است. رسیدگی های قضایی به مسایل حقوقی و ثبت مواردی همچون پیمان ازدواج» طلاق, وراشست. برده ها اجاره قایق» انواع دعاوی حقوقی» سوگندها و مواردی مثل تحقیقات پیش از محاکمه. دزدی, صدمه به دازایی و سواستفاده از مقام به صورت لوح سفالی ۲ نجفی ابرندآبادی, بادامچی, «تاریخ حقوق کیفری بین النهرین»» ۰۱۰۹ ۵ بزای مطالغه این مرقیطا بهماذه ۲۶ قابوق اشننوناماده ۱۳۶ قافوق خموزابی و سف ر تکنیهپاب :1۳۳ آپات :5۲۳ ۶ همچنین نک: پاشا ضانج «سرگذشت قانون(اقباختی از تاریخ خقوق؛ادورنمایی از .روز گاران پیشین تا امروز)» ۴٩, از دیگر جرایمی که در این قانون مجازات مرگ برایش پیش بینی شده و موضوع مورد بررسی در مقاله پیش روست.» همبستر شدن زن شوهر دار با مرد بیگانه است که در ماده ۷ آمده است:« اگر زنی از مرد دیگری تبعیت کرده و آن مرد با آن زن همبستر شود آن زن (با خشونت) کشته می شود اما آن مرد» آزاد خواهد شد». ماده ۶ نیز درباره تجاوز به عنف به زوجه ایست که ازدواج او هنوز به مرحله نزدیکی نرسیده است". بنابراین با سابقه بسیار کهنی که برای این مقرره مشاهده می شود قتل در فراش از قدیمی ترین ایام؛ در کهن ترین قوانین کشف شده جایگاه ویژه و مستقلی داشته و منتسب کردن آن به آموزه های فقهی اسلام فاقد هرگونه اعتبار علمی است." قانون اشنونا متعلق به دوران یکی از؛پادشاهان اشنونابه نام ددوشا است که از معاصران اوایل حکومت حمورابی بوده است. این قانون متعلق به شهر اشنونا در باپل شمالی است که به زبان اکدی نوشته‌اشده آو؛تاریخ آن+حذود ۱۷۷۶ ق.م است.؟ در طی دوران بابلی قدیم نفوذ اشنونا به خارج از این شهر واقع بر ساجل رود دیاله (تل‌اسمر امروزی) توسعه یافت و در شمال به آشور و در جنوت:به پابل رسیده یکی از بزرگ‌ترین قدرت‌های آن زمان شد. ددوشا معاصر اوائل حکومت حمورابی بود و قلمرو وی سرانجام مقهور حمورابی و امپراتوری رو به گسترش بابل گردید. این قانون دارای ۶۰ ماده بوده ویچنانگه از منایع موجود:مهلوغ استگ مک مد با فوح رد ۳ علاوه بر تدابیر اقتصادی,» قانون مذکور مشتمل بر مقرراتی است که به موضوعات فراوانی از جمله مسئولیت مستاجر مسائل کشاورزی» سرقت» وئیقه‌ها امانات و وام‌ها بندگی ناشی از دین» حقوق زناشویی و جرایم جنسی و جرایم علیه اموال, دایگی و ۱ آوتویت. باتامور» « فرهنگ علوم اجتماعی قرن بیستم». ۲۸۱ ۳ برای مشاهده نظر مخالف که اعتقاد به فقهی بودن منشا این مقرره دارد رجوع کنید به؛ غلامی, «تحلیل فقهی ۴ بادامچی, « وحدت و تنوع در حقوق خاور نزدیک باستان»» ۳۰. ۵. بادامچی» «تاریخ حقوق بین النهرین باستان؛ آغاز قانونگذاری»» ۶۰ -۸۰. مراقبت از فرزندان طبقات وابسته. جراحات جسمانی, بردگان فراری» گاوان شاخ‌زن و سگان گزنده و دیوارهای در حال فرو ریختن و ... می‌پردازد. از جمله جرایم جنسی که در این قانون پیش بینی شده است. مشابه همان قتل در فراش به لسان امروزی و فقهی است. طبق ماده ۲۸ قانون اشنونا اگر مرد. عقد و مراسم عروسی با پدر و مادر دختر منعقد کند و با دختر ازدواج نماید». همسر محسوب می‌شود و چنانچه روزی در دامان قائون خمورانی که برس تور حمورایی: کناهبابل نود قنه قنامل ۲۸۲ ماخّه درباره حقوق کیفری, حقوق مدنی و حقوق تجارت است. الواح حاوی مقررات و قوانین در خاور (شرق) باستان یعنی دز اعزاق, جنوب ترکیه و غرب و جنوب غربی ایران جملگی در نيمه نخست قرن بیستم» با تلاش باستتان شناسان فرانسوی, آلمانی و تا میزانی ترک تبار شناسایی شدند لوح سنگی حاوی مقررات حمورابی حدود ۲ متر طول و ۱/۵ متر عرض دارد و اصل این سنگ نوشته هم اکنون در موزه لوور پاریس و بدل آن نیز در موزه ملی ایران باستان به نمایش گذاشته شده است. حمورابی چهل و دو سال سلطنت کرد و این قانون در بیست و دو سال آخر سلطنت او به تدریج تنظیم شده است. ستونی که قوانین حمورابی بر روی آن حک شده از جنس دیوریت سیاه است.؟ متن قوانین اطرافراین ستون در ۳۴ ردیف به خظ؛میخی نوشته شده‌است: قانون حمورابی از نخستین اسناد شناخته.شده‌ای است که درسال ۱۹۰۲ کشف شد و تا سال ۱۹۵۰ میلادی تضور می شد که قدیمی تریّن قانون جهان است اما کشف سه قانون قدیمی تر به نام های اور* نام لیپیت- ایشتراو اشنونا این فرضیه را باطل کرد". حمورابی ششمین پادشاه اولین سلسله شاهان کشور قدیم بابل است. تاریخ حکمرانی این قانون ال حقوق کیفری» خسوسی»تنجازی و روابسط-افزاد پا یکت یر با تکیه بر عوامل مهم اقتصادی در آن دوران است. حدود ۹۰ ماده این قانون» جنبه کیفری دارند. قانون حمورابی» ۳۵ نوع سرقت را در مواد مختلف. آن هم به صورت پراکنده» جرم انگاری و کیفرگذاری شده است. این سرقت ها با توجه به موضوع آن یعتی سبرققا محصولات کشاورزی«سرقت اموال مبد: سرفات حیوانانگرو.., چرم‌انگازی رز شدهاست.در قانون حمورانی: کیفرها حدتا پدئی,است: در اعمال مچازات‌ها پر مرانک جرم» بدن وی و عضو مقصر بدن وی - مثلا دست یا چشم -و نه شخص انسان» مجازات 3 می‌شد که کیفرهای بدنی از جمله شامل آشکال مختلف کیفر مرگ شده است.! در کنار 3 اعدام یا کیفر ساده» کیفرهای مرگ اصطلاحا مشدّد یعنی همراه با رنج و عذاب» چون ع ی 1 ای پر ی الق ند ی چا نو غرق کردن و سوزاندن و... موضوعیت داشت. اگر بخواهیم سياهه کیفرها را در قانون نامه حمورابی احصا و بررسی کنيم. افزون بر مجنازات های بدنی, ضمانت اجراهای دیگری هم پیش بینی شده است: کیفر سلب حیات که بااقیّدذ «کشته خواهد شد» آمده, شامل به آب انداختن (مواد ۰۱۳۹ ۱۳۳ب و ۱۵۵):و در آتش سوزاندن (مواد ۰۲۵ ۰ و ۱3۷ می‌شود» شلای درکولا 980۷ ۲۰۲ فلت له تراشیدن موی سر (در ماد ۱۲۷)؛ تبعید )در ماد ۱۵۴)؛ به میخ؛کشیدن (در ماده ۱۵۲۳)؛ قطع اعضا بدن شامل: قطع زبان (ماده ۱۹۲)؛ درآوردن چشم( دزمواد ۱۸۶ و ۱۹۳)؛ قطع دست (در مواذ ۲۱۸۸۲۹۵ ۲۲۶ و ۲۵۳ برای سرقت)؛ قطللم گوش/(مواد ۲۰۵و ۲۸۲ و قطع پستان (در مادل ۱۹۴)؛ قصاص«عضو (مواد ۱۹۷۰۰۱۹۶ و ۲۰۰)؛ پرداخت خسارت. دیه. رد مال یا برده (در مواد ۱۱۶۰۲۴ و ۱۹۸)؛ محروم.شدن از ارت (در مواد ۱۵۷ و ۲۱۶۹ مواق, 15۹7۹ 1۳۲ از قانرن‌هصمو ام دس اه کل فرافراشی برذاخته استت و مقرر می کنند که چنانچه همسر کسی(زوجه مردی) در حال هم بستری با مرد دیگری دستگیر شود آن ها را می بندند و در آب می اندازند. اگر ارباب زوجه (شوهر) بگذارد همسرش زنده بماند شاه اجازه می‌دهد که زن زنده بماند. همچنین مقرر شده است اگر کسی همسر باکره کس دیگری را که هنوز در خانه پدرش اقامت دارد. ازاله بکارت کند و آن ها وی را در حال هم بستری با آن زن دستگیر ۱. حیدری,» خاکسار آرانی, «مطالعه تطبیقی مقررات کیفری عبرانی و حمورایی». ۱۴۳- ۱۱۵ ۲ نک: نجفی ابرندآبادی « تقریرات درس تاریخ حقوق کیفری»» ۳۹و بعد. کنند. آن مرد کشته خواهد شد و آن زن آزاد خواهد شد. اگر شوهر همسر خود را به زنا متهم کند اما وی در حال هم بستری با مرد دیگری دستگیر نشده باشد زن به خدا سوگند می خورد و به خانه اش باز می گردد.! بنابراین در قانون حمورابی نیز مساله قتل در فراش پیش بینی شده و این ناشی از اهمیت و حرمت نهاد خانواده در جوامع باستانی اس ومنشسب کرن آن.به آموژه های:فقهی اسلام قاقک:هرگونه اعتبار علمی است. هیتی ها مردمانی بودند که به زبان هیتی " صحبت می‌کردند و کشوری پادشاهی در ترکیه امروزی» میان‌رودان شمالی و سوریه تأسیس کردند و پایتخت آن‌ها شهر خاتوشا (*۱۱۸ تا ۱۶۶۰ قم) بود. هیتی‌ها معروف به مهارتشان در ساختمان و استفاده کردن از ارابه و از پیشروان عصر اهن و ساخت مصنوعات از آهن بودند. پادشاهی هیتی ها به سه دوره تقسیم شده‌است: پاهدشاهی کهن ۱۵۰۰-۱۷۵۰ ق.م» پادشاهی میانه ۱۵۰۰- ۱۴۳۰ ق.م. پادشاهی نوین ۲۸۰۱۴۳۰ (رق.م. هیتی ها کدهای حقوقی مدونی برای حمایت از حقوق شهروندان داشستند که در زمان خود از جمله پیشرفته ترین قوانین محسوب می شد. این کدها در قالب الواحی که تا این تاریخ قدیمی ترین آلواح هناد و آروپایی هستند: تاللگه؟ کیش خط میخی است: کهناظر بر مسایلی مخقلف اجتماعی: حقوقی: اداری اقتصادگا و.... می/باشند. الواح گلی که مقررانتهیتی ها را افشار و معرفی کرد» در اوایل قرن بیستم - سالهای ۱۹۶۵ تا ۱۹۰۷ توسط باستان شناسان آلمانی در جنوب شرقی ترکیه و در نزدیگ مرز ایران و عراق از درون خاک استخراج یافت. به این ترتیب, پنج سال پس از کشف لوح سنگی حمورابی در جنوب غزبی ایران توسط باستانش سار زرا وی؛ این بافهاستانشناسان آلمانی موفق شدند که در شمال بینالنهرین و عراق در مرز بین ترکیه و ایران این دو لوح گلی را کشف کنند که حدود دوازده ماده آن مخدوش است. تاریخ وضع این قوانین فاصله چندانی با این زبان,به خط میتی نوکته می‌شد. در سان ۱۹۱۵-۱۹۱۹۰ ریک آشورشناس ان چک به‌انام یریخ هروزنی: راز زبان هیتی ها را اعلام داشت و آن را به زبان های هند و اروپایی نسبت داد و بیان کرد که این زبان پیش از زبان‌های نشعب از هند و اروپایی مانند سانسکریت» هند و ایرانی» یونانی و لاتینی تکامل یافته‌است. همچنین نک: بهزادی, قائون حمورابی نذاشقهه و سفخس تست که دقها توسطظ چا کسی اتذوین اشه است: اما با توجه به زبان متون» ظاهرا تدوین آن همزمان با سلطنت تلی پینو بوده است." آنچه که به لحاظ ماهوی دارای اهمیت است. ضمانت اجراهای کیفری این قانون می باشد که اغلب به صورت جریمه نقدی و جبران خسارت بوده و خفیف تر از سایر قوانین پاسقانی استه کر ۳۰۰ ماقه قائون میلیمارضماننه اجراهانی چون انستراه مال + پرقاخنه غرامت. استرداد برده یا حیوانات به عنوان ما به ازای جرم پیشبینی شده است. به این معنا که اگر یک مورد از ضمانت اجرای قطع عضو و موارد اعدام که جنبه کیفر به معنای واقعی داشته است. سایر ضمانت اجراها واجد خصیصه ترمیمی بودهاند. اعدام و سایر مجازات های بدنی محدود به موارد خاصی نظیر جادوگری است. در این رژیم حقوقی جهت جلوگیری از انتقام خصوصی نهاد مقابله به مثل(قصاص) پیش بینی شده است که قابل تبدیل به دیه است. نکته قابل توجه:دیگر وجوهه اشتراک زیاد بین این قانون و قانون حموراپی است که به احتمال زیاد ناشی از نزدیکی زمانی و فاصله نه چندان زیاد بین تدوین این دو قانون است.؟ قانون هیتیها حدود ۱۸ ماده اختصاص به جرمانگاری و کیفرگذاری دارد. در قانون حمورابی ضمانت اجراهای اجرایم,مثل سرقت و... شدیدتر و سنگینتر از قانون هیتیها است. چنانکه در قانون حمورابی ۳۴ مورد اعدام و در قانونی هیتیها حداکثر ۱۰ مورد اعدام وجود دارد. چنانکه مجازات قطع عضو در قانون حمورابی در چندین مورد ذکر شده در حالی که در قانون هیتیها فقط یک مورد قطع عضو وجود دارد." به این ترتیب قانون هیتیها در مقایسه با قانون حمورابی از منظر کیفری اهمیت کمتری دارد ولی در بسیاری از موارد دیگر مشابه قانون حمورابی است. مساله قتل در فراش» در قاتون هیتی‌ ها نیز پیش بینی شده و ماده ۱۹۷ به این بحث اختصاص پیدا کرده است. طبق این ماه هرگاه مردی* زنی را در کوهستان به دام انداخمه و به او تجاوز کنه مرد مجرم خواهدبود: اما اگرآن زن.راادر خانه‌اش به دام اندازد» در اینصورت زن مجرم محسوب شده و کشته خواهد شد. هرگاه همسر آن زن متوجه عمل آن ها شود می‌تواند بدون اینکه مرتکب جرمی شده باشد. آن ها را بکشد. در ماده ۱۹۸ نیز گفته شده است قتل زن و مرد بیگانه در اختیار شوهر است و چنانچه از قتل زن منصرف شود» باید از جان مرد بیگانه نیز بگذرد. شاه نیز حق صدور حکم قتل يا عفو را داراست.! همانطور که مشاهده می شود قتل در فراش در قانون هیتی ها نیز پیش بینی شده و منتسب کردن آن به آموزه های فقهی اسلام فاقد قوانین آشوریان میانه (حدود ۱۰۷۶ ق.م) در مجموع نزدیک به ۱۲۰ ماده است. در کشور آشور و در بین مردمان این قوم کیفرهای قانونی مختلفی از قبیل معرفی کردن مجرم به مردم» اجبار مجرم به کارهای سخت. شلاق زدن و بریدن اندام بدن وی وجود داشت. همچنین بر خلاف اصل شخصی بودن مجازات ها کیفرهای دیگری همچون زهر دادن و یا سوزاندن پسر,و دختر مجرم نیز آمده است." در آشور جرایمی همچون زنا هتک ناموس و بعضی از اشکال دزدی را با اعصدام مرتکب مجازات می کردند و گاهی نیز متهم را با داوری خدایان (اوردالی) کیفر می دادند به این شکل که متهم را دست :و پا بسته دراب ی اتدای تاو رنوشگهوی را به دست آزمایش ایزدی می سپردند. ماده ۷ قانون اور- نامو مشابه ماد ۱۲۹ حمورابی است که در مورد زنای زن شوهردار برای زانی و زانیه. در صورت تقاضای شوهر کیفر مرگ مقرر می‌کند. اما یک‌آتفاوت مهم وجزر مارزدر ناده اور نافند مود زانی‌#گازات نمی‌شوه و یی گناه است اما در ماده ۱۲۹ حمورابی شوهر می‌تواند در صورتی که برای همسر خود خواهان مجازات مرگ باشد اعدام؛مرد دیگر. را نیز خواستار شود. فینکل‌اشتاین تفاوت این دو را به راستی ناشی از علم يا جهل مرد دیگر نسبت به وضع زن می‌داند. لذا مرد به علت جهل موضوعی معاف از مجازات است اما زن مجرم بوده» مجازات می‌شود. در ماد ۱۲۹ لم به موضوع مفروض: است. این تفسیر با توجه بهماده ۱۳۴-۱۳ قوانین آشوری تأیید می‌شود.؟ طبق این مواد از قانون آشور اگر مردی زن خود را در حال خیانت دستگیر -ط00 8 ۷۷۵ م31 که وش م8000 ۳۳۵۵۹ کصمنع11م) ما طامطظ 1۰ هطس ۱/۸ .2 154-5 ۳286 .2نع 060 مقاصه‌ا۸ ۳۳۵۵۶۵ کحمامطع5 .7۳ تع 11 بش۸ نحص وط صوناسطا ۳ بادامچی, «تاریخ حقوق بین النهرین باستان؛ آغاز قانونگذاری»» ۴۱. این بحث به طور مشخص از کد جزایی ناپلئون (۱۸۱م) و کشور فرانسه از سقوق کیفری ایران شاه اسف فر سفسانگ پیش رز اظلوسفوامن شفک قانون جزای عرفی توسط فیروز میرزا فیروز در سال ۱۳۹۵ خورشیدی تدوین شد. این قانون با آگاهی کامل تدویسن کننده آن» از قوانین جزایی فرانسه تدوین گردید و مباحثی همچون؛ تقسیم بندی جنایت, جنحه و خلاف. آنواع حبس ها و از جمله همین مجازات قتل در فراش از کد جزایی ناپلئون وارد حقوق کیفری ایران گردید." مشسابه این مقرره در قوانین جزایی کشورهایی همچون؛ پرتغضال» بلژیک» ایتالیا مصر کویت» عراق و ... قانون گذار فرانسه در بختتل"ذوم از صاده,۳۳۴ فانون زا مصوب ۱۸۱۰ پس از آنکه می‌گوید: «علی الاصول قتل زن به وسسیله شسوهر يا قتل شوهر به وسیله زن از مجازات معاف نیست. مگر آنکه زندگی مرتکب قتل درخطر افتاده باشد» مقرر می‌دارد: «با این وجود در صورتی که مردی همسر خود را درخانه مشترک زوجیت در حال زنا (به گونه‌ای که در ماده ۲۳۶ همین قانون پیش بینی؛شده است) مشاهده کند و مرتکب قتل همسر خود و مرد اجنبی شود از معافیت قانونی برخوردار خواهد شد.» همانطور -ط60 8 ۷۷63 3/0۰ هزک۸ وصم هن 680006 ۳۳۵۵۹ فصمنع۵11) هآ بطامطظ 71۰ ۵طا20/ 1۰ ۰ 3۳286 .06022 بقاصداک۸ ددع۳۳ دعماوطایگ بل ,1016066 بش۸ جسق11 روط دما 6 ۵ 6۳ امه ۵ مع هه ب6ک0ا0ط ۵0 عطاقم اه مع فابمطه مق 2 ۶و ع عط )1۶ -13 6(۷ا بصق ۵ 91 ۳1۵ عطا دز عط5 اقا عصا ما معط از عام 1 عط ولدمطاد هه ,دعلوزقع 06 ۳6 205 معطامصه از عاهن 1 ومد صعص ج ۶[ -14 کل عطا وصه صعص عط) الا اعد ۵۰ 2 ۵۶ ۳16 عطا دز عطاد خقطا عصامطل عمط تفص عطا هز ۵۳ صصا هه ها +عطانه 6 ] ۳۵۵1۵0۰ ۳۵ ۵ ۳۶۵ قنط عطق عط کمعقاععل صقصه عطا که 120 عطا اهعه اتعداد وعطا عطظا ,۵9 2 9۳ ۳1۵ عطا دز غاد اقطا عمط بط حعط طاز عمعن 6 مداد ۵ که ۳عط اهعی امد عط وصه ۵۶۵ کنط اعصنمعه کعوحقطه عطا عممم اعد صقص عطا عععاه کز همچنین نک: وستبروک» « تاریخ حقوق؛ نظریه و روش» ۱۵۶- ۰۱۶۰ ۳۲ خلیل زاده, «حقوق کیفری عصر قاجار در قانون جزای عرفی و قانون کنت»» ۶ و بعد. که مشاهده می شود در مقرره مذکور فقط خانه ای که شوهر به اتفاق همسرش در آن سکونت داره فراش محسوب شده است و لذا ورود مرد به خانه و مشاهده زن با مرد اجنبی باید ناگهانی باشد و چنانچه با تبانی شوهر و همسر باشد مشمول معافیت نیست. مطابق ماده ۳۲۶ قانون اخیرالذ کر مجازات چنین قتلی به یک تا پنج سال حبس تقلیل پیدا کرده است. البته شق دوّم ماده ۳۲۴ و نیز ماده ۳۳۶ و ۳۳۹ قانون مذکور به موجب قانون ۱۱ژوئیه سال ۱۹۹۲ به تصویب رسید و در تاریخ اول مارس ۱۹۹۴ به اجرا گذاشته شد. اثری از آن دیده نمی شود. به موجب قانون جدید ارتکاب زنا توسط زن شوهردار یا مرد متاهل صرفا موجبات درخواست طلاق است.! در امپراتوری ژاپن اگر شوهری,» همسر خود را درحال خیانت و ارتکاب زنا با مرد بیگانه مشاهده می کرد. می توانست هر دو آن ها را بی درنگ بکشد. دریونان باستان و در قرن پنجم» قصاص مستقیم در شرایط خاص مجاز بود و به همین:دلیل اگر مردی مشاهده می کرد که بین زن يا مرد يا رفیقه با خواهر یا ذخترش با مردبیگانه زابطه نامشروع برقرار است, قتل آنها بر وی مجاز بود. البته در حقوق رم قدیم علاوه پررشوهر به پدر نیز چنین حقی داده شده بود که اگر هگرقا دکظوخود را وال هه با مرد بیگانه رابطه ناتشروع برقرار کرده است ببیند؛ اقدام به قتل. نان آکند ۲ در قوانین کیفری سایر کشوزهای اروپایی و غیر آن نیز مقرره قتل در فراش به وضوح دیده می شود. ازجمله ماده ۳۷ قانون جزای پرتغال, ماده ۴۲۸ قانون جزای موناک و,:ماده ۱۳ ۴ قانون تجزای بلژیک مصوب ۱/۸۶۷ دهتماده ۵۸۷ قانون جزای ایتالیا مصوب ۱۹۳۰ به بیان حکم این موضوع پرداخته اند. همچنین در قوانین برخی از کشورهای عربی نیز در این مورد احکامی وجود دارد. از جمله به موجب ماده ۱۵۳ قانون جزای کویت مصوب ۱۹۶۰ و ماده ,۹ *۴ قانون مجازات عراق مصوب سال ۱۹۶۹ مجازات چنین قتلی حداکثر سه سال حبس تعیین شده و در واقع مرتکب از معافیت نسبی برخوردار شده است. طبق ماده ۲۳۷ قانون مجازات مصر مصوب سال ۰۱۹۳۷ مجازات قتل مزبور به مدت متناسبی حبس بدل از مجازات اعدام و حبس با اعمال شاقه مقرر قتل در فراش در تمدن های باستانی ایران و سایر کشورهای جهان جایگاهی خاص داشته و در جهت حمایت حداکثری از نهاد خانواده وضع گردیده است. همین نگاه و پیشینه تاریخی باغت شد تا این مقرره ذر قوانین معاصر ایران» چه آن دسته از قوانین که عرفی محسوب می شوند و چه آنهایی که شرعی محسوب شده و به تایید شورای انگهبان ,رید انده پیش بیمی گردد:.بنابراین همانظور که اشاره‌رشد سسقسب کردن منشا و سرچشمه این مقرره که امروزه بسیار قابل نقد است" به فقه جزایی اسلام فاقد هرگونه وجه علمی بوده و عدم تسلط نویسندگان و محققین به متون قانونی قانون جزای عرفی (1۲۹۵+ ش) اولین قانون‌نامه ماهوی در تاریخ تحولات حقوق کیفری ایران است! که به همت فیروز میرزا فیروز( نصرت الدوله) تدوین و تنظیم شده اهمیت این قانون که ۳ ساکد از قانعاس گت (۱۳۵۸.ش) تنظیم شد. این است که همچون قانون کنت زیربنای قانون‌های مجازات بعد از خود در ایران را تشکیل می‌دهد. این قانون از حیث تقسیم‌بندی نوین جرایم» مجازات‌ها و تفصیلی که نسبت به قانون کنت داشته و تا زمان تصویب آن بی‌سابقه بوده است. اهمیت بسیاری دارد. این مقررات هم نشانگر تحولات حقوق کیفری ایران و هم نشان‌دهنده فرهنگ حقوقی و اجتماعی ایران یکصد سال پیش است: بسیاری از نهادهای حقوق کیفری کنونی ريشه در سال‌های گذشته, ختی پیش؛از مشروطه دارد." از آنجا که نصرت‌الدوله ذر فراتسبه تسیل حقوق پرذا چند مگ از وچلد فان مجازات قراس 1۸۰ م) آگاهی داشته و در تدوین قانون‌نامه خود از آن تأثیر پذیرفته بود. شواهد بسیاری در قانون مذکور از نحوه تقسیم‌بندی جرایم و مجازات‌ها گرفته تا شناسایی نهادهای آمقاامییااتقنی بروسی (فرافات سطروح خر بور گنف فراق 2 قاس ۲ صبوری پور خلیل زاده. « تحلیل کیفرشناختی قانون جزای عرفی مصوب ۱۳۹۵ شمسی»» ۱۸۲- ۱۵۳. همچنین نک: صبوری پور خلیل زاده. « قانون جزای عرفی و نقش آن در شکل گیری حقوق کیفری ایران »۰ ۲۵۵- ۲۲۵ کیفری گویای این مسأله است. در مجلس چهارم وقتی بحث بر سر برنامه دولت قوام‌الس لته پیش آمه تضرت‌الدوله هرباره ماده فشم: کداضلاع قوانین قضایی بود و اوضاع و شرایط عدلیه, به تفصیل سخن گفت و ضمنا توضیحاتی درباره قانون جزای عرفی داد که خود پيشنهاددهنده آن بود. این قانون در کمیسیون با مشکلاتی روبرو شده بود و نصرت‌الدوله به عنوان معاون وزارت عدلیه, از آقای مدرس تقاضا کرد مساله را بررسی کند. لیکن در شرف این کار مجلس بسته شد و دولت با مشکل اجرای قانون مواجه گردید. بنابراین نصرت‌الدوله به فکر افتاد که پیشنهاد کند تا قانون جزای عرفی قانون جزای عرفی در چهار قسمت تدوین شده است. قسمت اول آن «در مجازات و اثرات مترتبه بر آن و سایر احکام کلیه» قسمت دوم آن «در جنجه و جنایت نسبت به دولت»» قسمت سوم آن «درجنجههوتجنایت نسبت به افراد که مخل آسایش و نظام عمومی باشد» و قسمت چهارم آن «در آمور خلاف و مجازات آن‌ها» می‌باشد. این قانون شامل ۳۴۸ ماده است که توس طم‌هیأت دولت در جلسه سه شنبه پنجم جمادی الاولی ۰۱۳۳۵ ق بای مستم اسخظمام/۱۳۹۵. ش تضویب گردید. هیأت دولت اجرای موقت. آن رلیگه اتقای ‏ رام نمکن‌اهته این تصویب مقید:بوده و آن قید در موّخره قانون جزای عرفی آمده است: «.. به قید اینکه در موقع خود. قانون مزبور به مقامات مقننه نیز پیشنهاد و پس از تصویب, قطعیت آن اعلام شود». قتل در فراش:دراقانون جزای عرفی ذیل ماده ۲۵۳ پیش بینی شده است. طبق این ماده هرگاه یکی از زوجین قاتل.دیگری شود معذور نخواهد شد. مگر اینکه مرتکب در مورد خطر جانی از طرف مجنی علیه واقع شود و قتل را هم در همان حین خطر مرتکب شده باشد. ولی هرگاه شوهری زن خود را در منزل خود با مرد اجنبی در هر حال مواقعه مشاهده نماید و مرتکب قتل زن یا شخص زانی شود معذور است. آگاهی نصرت الدوله از قوانین سایر کشورها بویژه فرانسه؟ باعث شد تا این مقرره از قانون جزایی فرانسه اقتباس و در قانون جزای عرفی درج گردد. از آنجا که قانون جزای عرفی الگوی تدوین قانون مجازات عمومی ۱۳۰۴ و قوانین بعد از آن بوده است. مقرره آتخادیه پیر اه سر وله یجموسه شکامباه: آسناده خاظرات.. شیر وی هیور فیروری ۳۵ ۲ باید گفت قانون جزای عرفی (۱۲۹۵.ش) قانون مجازات عمومی (۱۳۰۴. ش)و قانون موقتی اصول محاکمات جزایی (۰۱۲۳۹۱ ش) از قانون مجازات ۱۸۱۰ و قانون تحقیقات جنایی ۸ فرانسه مشهور به گدهاي ناپلئون اقتباس شده اند. نک: نجفی ابرندآبادی, « جایگاه کانون وکلای دادگستری و وکیل در جامعه حقوقی و قانون آیین دادرسی سربوط بهاقتل کر فراش نیز خر قوانین بعی سنعکین نه ریا وچودانقهای زیلی که به آن وارد است همچنان در قوانین جزایی کنونی, دارای اعتبار و قدرت اجرایی است. بنابراین موکدا خاطرنشان می شود که قتل در فراش در فقه جزایی اسلام حکمی قانون مجازات غمومی مصوب ۱۳۶۴ نخستین متق قانون جزای ماهوق آیران اسیت که فر دور سلبلنهرضا قامقر مجلسی قورای سلی و توسط نمایندگاق وجلس به تصویب رسید و جامه قانون به تن کرد. این قانون در پی اعتراض به قانون جزای عرقی: با الگویرداری از آن قانون میدش و به هویب رسد از له اععراضات که به قانون جزای عرفی شد. غیر شرعی بودن آن,بود. ایرادی که چندان وارد نیست. چراکه در ماده ۳۴۸ قانون جزای عرفی» رنشیدگی و.اجرای مجازاتهای شرعی به دادگاه خاص واقوانین شرعی ارجاع دادي‌ده آمگه طبق ایظواده هازات های مقرر ذراين قانون درباره مقصرین» فقط از حیث جنبه سیاسات عرفیه و حفظ انتظامات ملکیه است. لیکن تقصیرات و جنایاتی که موافق موازین اسلامی طرق تعقیب و کشفش میسر و عقوباتش مضروب و معین است راجع به,محکمهجنائی اختصاصی است که پس از محاکمه رسمی و صدور رأی حاکم شرع متصدی امر قضا مقصرین موافق حدود و با توجه به الگوبرداری قانون مجازات عمومی از قانون جزای عرفی مقرره قتل در فراش, مذکور در ماده ۲۵۳ قانون جزای "عرفی,» در ماده :۱۷۹ قانون مجازات عمومی با اندکی تغییر منعکس شد. طبق این نناده هترگاه شوهری رل خود را با مرد اجنبی در یکافراش یاادر حالی که بهسرله وجود در یک فراش است مفاهده کنسرو مرتکب‌اقتل یا جرح یا ضرب یکی از آن ها یا هر دو شود معاف از مجازات است. هر گاه کسی به طریق مزبور دختر یا خواهر خود را با مرد اجنبی ببیند» در حقیقت هم علاقه زوجیت بین آنها نباشد و مرتکب قتل شود از یک ماه تا شش ماه به حبس تادیبی محکوم خواهد شد و اگر در مورد قسمت اخیر این ماده مرتکب جرح يا ضرب شود به حبس تادیبی از هشت روز تا دو ماه محکوم می شود. ۱ خلیل زاده. «حقوق کیفری عصر قاجار در قانون جزای عرفی و قانون کنت»» ۰۱۱۴ اقتباس هایی که پشت سر هم از قوانین اروپایی صورت گرفت. باعث شد تا مقرره قتل در فراش در قانون مجازات های ایران, از اولین تا آخرین آن ها منعکس شود. قلم زدن فقها در این باره نیز باعث شد تا برای برخی محققین شبهه ایجاد شود که این مقرره ريشه در فقه جزایی اسلام دارد!. به همین دلیل شاهد وجود این مقرره در قوانین بعد از انقلاب اسلامی ایران در قالب کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (قانون تغزیرات اسلامی مصضوب:1۳۷۵) و یل ماده *۶۴ این قانون هستیم درخالی که این مقرره ارتباطی با آموزه های فقه جزایی اسلام ندارد و در اثر الگوبرداری در طول سالیان متمادی از جوامع باستانی گرفته تا به امروز در قوانین جزایی ایران و برخی کشورهای دیگر درج شدهاانسن: بمابرایی‌رشایسنکه لس کی‌نقه‌های واردریر اج نفررد.را چم پای اسلام نوشت و ناخواسته یا خواس ول | هراسی که دشمن می‌نوازد گوفت! طبق ماده ۶۲۳۰ قانون مذکور هزگاه اقتردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی‌مشاهده کند و علم به تمکین زن داشتهه باشد می‌تواند در همان حال‌آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره باشد فقط مرد رامی‌تواند به قتل برساند. حکم ضرب و جرح در این مورد نیز مانند قتل است: یکی از مواد چالش برانگیز قانون مجازات اسلامی, ماده ۶۳۰ است که به موجب آنآشوهر در صورت مشاهده زنای زوجه خود با مر اجتبی«می اند نها را یه قل برگ اند آین/ناذمبدون آجازه قادگاه: آفرادبر تقویق بهاستگیع تررش رم ملیمراشضاص موبی قتل عکگردد ات این موضوع که در زمان خاکمیت ماده ۱۷۹ قانون مجازاه عمومی ۱۳۰۴ مورک نقد های بسیاری قرار می گرفت. با انعکاس در ماده ۶۳۰ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی و اعتقاد بر فقهی بوذن ریقله آی؛ علاومیر اناد حعی: بدفلبل گالفتبا اسلبرانتت ضعف روابات آن. عدم مطابقت عمل شوهر با انواع مجازات حد زنا اختصاص حق اجرای حد به حاکم شرع و نیز عدم رعایت شروط اثبات حد زنا در اطلاق ادله قتل در فراش مورد انتقادات لازم به ذکر آسبت که هر ماه ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی, ۱۳۹۲ نیز بهمساله‌ققل در فراش اشاره شده است. این مساله اصرار قانونگذار بر مدنظر داشتن این مقرره در قوانین جزایی را نشان می دهد به گونه ای که اگر مساله قتل در فراش در متون قانونی جدید ذکر نشود. گویا قانونگذار حکیم رسالت عظیم خود در عرصه قانونگذاری را به از جمله مقررات جزایی که دارای پیشینه ای چند هزار ساله در متون قوانین جزایی ایران و برخی دیگر از کشورهای جهان است. مقرره جواز قتل در فراش زن» توس ط شوهر است. این مقرره در قدیمی ترین قوانین کشف شده ازجمله مواد ۶ و ۷ از قانون آور-ناسوسواد ۱۳۹ و ۱۳۶ از قانون حسورابی«ماده ۱۹۷ از قانین قرش هال سا ۳ و ۱۴ از قانون آشوری ها و ... پیش بینی شده است. همین پیشینه تاریخی باعث شد تا این مقرره در قوانین جزایی کشورهای اروپایی» آسیایی» آفریقایی و ... نیز پیش بینی شود. به گونه ای که این مقرره در قوانین جزایی کشورهایی همچون؛ پرتغال, بلژیک. ایتالیا مصر کویت. عراق و ... نیز دیده شده است. قوانین امپراتوری ژاپن» قوانین پونان باستان و روم قدیم نیز اشاراتی به این مقرره جزایی داشته اند. همین مقرره تاریخی در قوانین و اخکام اسلامی نیز مشاگظری ان به معناتی امضایی بودق این فقرره است و نباید اسلام و آموزه های فقه جزایی را سرچشمه این مقرره دانست. بنابراین با اطمیتان خاطر تشان م. پگیازدهگقتل درشاش» پگهمقرره کاملاعرفی است که در جوامع باستانی نقاط سخگالا دناد احرز ۸و 9 ارتباطی با فقه جزایی اسلام ندارد. آنچه به عنوان پیشنهاد مطرح می شود اصلاح یا حذف این مقرره از متن قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ( از ماده :۳۰۲ و ماذه۶۳۰۰ تعزیرات) می باشد. این مقرره به لحاظ عرفی بودن» صرفا مورد امضای فقه امامیه. آن هم به اعتقاد برخی از فقها و نه همه آن هااقرار گفتی‌اسگرو از مقررات قاسیسی با ایدای اسلام که اهمیتی بیشتر از مقررات امضایی یا تجویزی دارد نمی باشد. بنابراین به دلیل مخالفت این مقرره با اصل برائت. ضعف روایات آن, عدم مطابقت"عمل شوهر با انواع مجازات حد زنا اختصاص حق آجرای حد بهاجاکم شرقه عدگومای شروط آنبات هن زنا اصلاع‌یا جذاف این ,مقرزه با لحاظ سلب جواز قتل در فراش توسط شوهر مورد توصیه و پیشنهاد است. چراکه ممکن است این مقرره در جوامع باستانی» به سبب ابتدایی بودن رسیدگی‌های قضایی و حاکمیت شیوه دادرسی انتقام خصوصی, مورد قبول بوده باشد. اما فی الحال و در جوامع امروزی» انتقام شخصی جایگاهی نداشته و باعث ایجاد هرج و مرج و بی نظمی است. ۱.آوتویت. ویلیام و تام باتامور. فرهنگ علو ماجتماعی قرن بیسست. ترجمه حسن ۲ اتحادیه. منصوره و سعاد پیرا. نصرت‌الدوله: مجموعه مکانبات, اسناد, خاطرات... ۳ امین» سید حسن.تاریخ حقوق/یران. تهران: انتشارات دایره المعارف ایران شناسی, ۴ بادامچی» حسین. «جایگاه فرمان اور وکاگینا در ناریخ شک لگیری حقوق سومری». مجله پژوهش‌های علوم تاریخی؛ ۱(۴)( بهار و تابستان ۱۳۹۱): ۳۹-۵۹ ۵ بادامچی. حسین. تاریخ حقوق بی نالنهزین باستان؛ آغا زقانونگذا/ری. تهران: ۶ بادامچی» حسین. قائون حمورا/بی. تهران: نشر نگاه معاصر ۰.۱۳۹۲ ۷ بادامچی, حسین. «وحدت و ننوع در حقو خاو رنزدیک باسستان». مجله ۸ بهزادی, رقیه. «خوانین بر سنگ نوشته هین ی ها». مجله تحقیقات حقوقی, ۰۲۶ ٩. پاشا صالح علی. سرگذشت قائون (مباحثی از تاریخ حقوق, دورنمایی از روزگاران ۰ حبیب زاده» محمد جعفر و حسین بابایشی. «قتل دز فراش». مجله مدرس» ۰۴ ۱ حیدری» حسین و جنت خاکسار آرانی. «مطالعه نطبیفی مقررات کیفری عبرانی و حمورابی». مجله پژوهش حقوق کیفری, ۳ (۸)( پاییز ۱۳۹۳): ۷ خالقی ملق مجلال, هروش کنو ابا کو# سجله آیران شناسی, 4۳7۸ ۳ خادمی کوشا محمد علی و مهدی نوروزی. هثل زوجه واجنبی در فراش از دی دگاه امامیه و شافعیه ». پژوهشنامه مطالعات تطبیقی مذاهب فقهی» ۱ (۱)» (بهار ۴ خلیل زاده ایرج. حفو ق کیفری عصرقاجار د رقانون جزای عرفی وقائون ۵ خوتی, سید ابوالقاسم. مبانی نکمله المنهاج. ج ۴۲ ( نرم افزار جامع فقه اهل ۶ راث مارتا.ت. «قوانی ناشنونا؛ بادگار حقفوقدانان باستالی». ترجمه حسین ۷ سویشر کلاریس. خاو رنزدیک باستان. ترجمه عسکر بهرامی. تهران: انتشارات ۸ شهید ثانی؛/لروضگ//ج له کدی المع هل شقمیه.ج ۹: (نرم افزار جامع ۹ صبوری پور مهدی و ایرج خلیّل زاده. «نحلی لکیفرشناختیقانون جزای ۰ صبوری پور» مهدی و ایرج خلیل زاده. «قانون جزای عرفی و نف شآن در شک لگیری حفو ق کیفر ی /یران».مجله پژوهش حقوق کیفری, ۷ (۲۴)» (پاییز ۱ غلامی» علی. «نحلیل ففهی معافیت تنل در فراش». مجله فقه اهل البیت. ۲ غلامی, علی. هقد و بررس یاپرادات مطروحه در مورد قنل در فراش». مجله ققه وسانی حقوق آسلامی, ۴۵ (۱): (بهار و تایستاق :0۳۹۱ ۷۶ ای ۳ کرتیس» جان. بی نالذهرین ‏ و/بران در دوران باسستان. ترجمه زهرا باستی. ۴ لوین. جودیت. رهبران جهان باسستان؛ حمور/بی. ترجمه رضا علیزاده. تهران: ۵ نجفی ابرندآبادی» علی حسین و حسین بادامچی. ناریخ حفو قکیفری بین ۶ نجفی ابرندآبادی» علی‌حسین. نفرپرات درس ناریخ حفو ی کیفری. دور بهشتی. تهران: تهیه و تنظیم: خلیل زاده» ایرج و پوریا موسوی, سال تحصیلی ۹۵- ۷ نجفی ابرندآبادی» علی حسین. «جایگاه کانون وکلای دادگستری و وکیل در جامعه حقوقی و قانو نآیین دادرس یکیفر ی ایران». در: غلامی» حسین. جبه کوش ش»» علوم جنایی تطبیقی - مجموعه مقالات نکوداشت‌نامه دکتر سیلویا تلنباخ, ۸ وستبر وک ریموند. ناریخ حقفوی؛ نظریه و روش: ترجمه حسین بادامچی. تهران: ۹ هافنر هری. قوانین هینی‌ها. ترجمه فرناز اکبری رومنی. تهران: انتشارات حقوقی, -ع90001ع7 ۳02 001120005 7۵۳ .7۳ حمططک0 13 فصد طامظ 1۰ هطاحه/1 1۰ ۰ ,ق12ع0607 نقاصداخ۸ +عاصمان۸ دد26 م5 190 عنعم سم دنور

قتل در فراش حکمی امضایی بوده و از تاسیسات اسلام و فقه امامیه نیست. در قانون اور- نامو (2100 سال ق.م)، قانون اشنونا (1770 سال ق.م)، قانون حمورابی (1750 سال ق.م)، قانون هیتی ها (سده 17 تا 12 ق.م) و قوانین دیگری همچون؛ قانون آشوریان، قوانین امپراتوری ژاپن، قوانین یونان باستان و روم قدیم نیز پیش بینی شده است. در دوران معاصر، در قانون جزای عرفی(1295ش)، قانون مجازات عمومی(1304ش) و قانون مجازات اسلامی(1375ش) پیش بینی شده است. این بحث مشخصا از کد جزایی ناپلئون ( 1810م) وارد حقوق کیفری ایران شد و توسط فیروز میرزا نصرت الدوله در قانون جزای عرفی درج گردید. مشابه این مقرره در قوانین جزایی کشورهایی همچون؛ پرتغال، بلژیک، ایتالیا، مصر، کویت، عراق و ... نیز دیده شده است. در مقاله حاضر با روشی تحلیلی- تطبیقی به تبارشناسی قتل در فراش و تاکید بر امضایی بودن این مقرره در فقه امامیه و همچنین بررسی تطبیقی مقررات مشابه در قوانین کیفری دوران باستان و همچنین قوانین کیفری معاصر ایران و سایر کشورهای جهان پرداخته خواهد شد.

144378

واژه‌های کلیدی: اخلاق در پزوهش, اخلاق انتشار نتایج پزوهش, اخلاق پژوهشگر, پژوهش» گامی است که پژوهشگر برای شفاف‌کردن مسأله‌ای مبهم بر می‌دارد تا پاسخ دقیق و منطقی برای حل آن پیدا کند (۱). پژوهش علمی» علاوه بر آن که به‌عنوان جستجوی محض دانش» ارزشمند است» فعالیتی ضروری و حیاتی است که به‌منظور فهم و درک ما از جهان» شرایط مادی» زندگی اجتماعی و سعادت و خیرمان انجام می شود و با آن که قرار است به حل مشکلات بزرگی که بشر با آن روبه- پراکندگی و توزیع نامتوازن منابع زمینی) کمک کند در عین حال, احتمال دارد مشکلات بشر را حادتر کرده» به آن‌ها دامن بزند؛ چرا که پژوهش, اگر به درستی هدایت نشود و در مسیر توسعه معنوی و رشد اخلاق باق عامل تخریب و تابوذی یه آشمار می‌روه: از آن جا کند پژوهشگران با تولیدات علمی, اختراعات و اکتشافات خود در محیط سراموی ذخل یتفرگ تمایننه آفبنانی. آی‌ها با امبول اقلاقی فر پژوهش ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا اخلاق پژوهش» که شاخه‌ای از اخلاق حرفه‌ای است سعی دارد به بررسی مسائل اخلاقی در پژوهش بپردازد و در این زمینه» به اصول اخلاقی‌ای اشاره دارد که پژوهش را از ابتدا تا پایان و سپس در مراحل انتشار نتایج و پس از آن» مروری بر مطالعات انجام شده بویژه در آیران» بیانگر این اشست که بیشترین توجه به اخلاق پژوهش در حوزه علوم پزشکی می‌باشد. در حالی‌که به نظر می‌رسد اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و انسانی» کم اهمیت‌تر از علوم پزشکی نیست و هر پژوهشگری حتی # نویسنده مسوول: تلفن: ۲۸۵۵۶۹۶- ۰۲۵۱» نشانی الکترونیک: 60170. 8770211 2 03[ 210 022۳.10 ۸۳ پژوهش‌هایشان سر و کار ندارند» ممکن است در روند پژوهش» در ارتباط با تأمین منابع مالی» گردآوری داده‌ها انتخاب يا گزارش داده‌ها و ... با مشکلات اخلاقی مواجه شوند و از آن‌جا که در پژوهش علوم - سیاسی پیرامسون خضود و نفوذ نسبی این مسائل در تنگاتنگ بین مسائل اخلاقی و پژوهش, به‌طور کلی احساس می‌شود. هر رشته یا شاخه از علم که از جنبههای اجتماغی و فرهنگی با رفتار انسانی مرتبط باشد» در حوزه علوم اجتماعی قرار می‌گیرد. علوم روانشناسی اجتماعی» علوم سیاسی و اجتماعی و آن بخش از حوزه‌های علوم تربیتی است که مرتبط با زمینه‌های اجتماعی یادگیری باشد (۲). با توجه به اين‌که مهم‌ترین عنصر در اخلاق پژوهش» فرد پژوهشگر است و بقیه عناصر به گونه‌ای در ارتباط با وی هستند می‌توان وظایف اخلاقی پژوهشگر را به: وظایف فردی» وظایف در قبال جامعه (به لحاظ نتایج پژوهش) و وظایف در قبال مشارکت‌کنندگان تقسیم کرد و از سه زاویه به بررسی موضوع پرداخت. از این رو در این نوشتار که به است برآنیم تا پس از اشاره مختصر به تاریخچه اخلاق پژوهش» به خضوّضی: ناشناسی تخر هانگ آسیت فرساند رم نون صاسسو ها یکلا هر مرتبط با اجرای پژوهش» شامل: صداقت در تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارائه یافته‌ها و همگانی بودن بپردازيم و در نهایت» وظایف و ویژگی های اخلاقی فرد پژوهشگر را تحت عنوان رفتار شایسته و ناشایشست. آن چه در دهه‌های اخیر باعث شد اخلاق پژوهش مورد توجه قرار سرطانی کبد به بیماران» بدون اطلاع آن‌ها توسط پژوهشگران آمریکا, تحقیقات بر روی ۴۰۰ بیمار آفریقایی مبتلا به سفیلیس, بدون این که کار درمانی بر روی آن‌ها انجام گیرد و انجام تحقیقاتی خشن و غیرانسانی بر روی جنین انسان بوده‌است (۳۲ ۴). اولین تلاش برای غیرانسانی نازی‌ها را بر روی زندانیان سیاسی و اسرای جنگی در خلال پس از بیانیه نورمبرگ» بیانیه هلسینکی" در سال ۱۹۶۴ توسط مجمع جهانی پزشکی در فنلاند صادر شد که دومین تلاش بین‌المللی است و از ی به بعد» حامی و پشتیبان اساسی قواعد اخلاق پژوهش بوده است. این قوانین در سال ۱۹۷۵ در توکیو مورد بازنگری قرارگرفت و به بیانیه "هلسینکی دو" معروف شد و تا سال ۲۰۰۰ مرتبا مورد تجدید نظر قرار گرفی‌است: کته اساسی که این بیائیسبه آن اشاره می‌کند:ایی است که علاقه به دانش و جامعه نباید نسبت به سلامت و خیر سال ۲۰۰۰ در این بیانیه ایجاد شد توجه بیشتر به نقش کمیته‌های اخلاقی در خصوص نظارت بر آزمایش‌ها و حوادث نامطلوب و مهار کمیته‌های اخلاقی و توجه به اخلاق در پژوهش در حوزه‌های مختلف پژوهشگران (بویژه در حوزه علوم اجتماعی) متداول است. مراد از آزمودنی انسانی» افرادی هستند که پژوهش به نوعی بر اساس مشارکت این افراد و اطلاعاتی که (به روش مصاخبه, پرسشنامه و --) در اختیار می‌گذارنده شکل می‌گیرد. چندین اصل اخلاقی بر چنین فصلنامه‌ی اخلاق در علوم و فنّاوری» سال سوم شماره‌های ۱و۲ ۱۳۸۷ اکثر منابع مرتبط با اخلاق پژوهش, به رضایت مشارکت‌کنندگان قبل از شروع پژوهش, اشاره داشته‌اند. اساس فلسفی اخلاق پژوهش, در نهایت» بر این حقیقت استوار است که پژوهش, نیاز دارد افرادی که قرار است در آن شرکت کنند اطلاعات خود را با پژوهشگر به اشتراک بگذارند؛ اطلاعاتی که اغلب» بسیار خصوصی و شخصی است. کسب زضایت آغاهانه شاید د نظر راحت یزسده اما بسیاری از پژوهشگران: آن را در عمل دشوار یافته‌اند و در برخی شرایط کسب چنین رضایتی همان گونه که فادن و بیچامپ (۵) نیز اشاره کرده‌اند» "پژوهشگر در اکثر شرایط نیاز دارد تا مشارکت‌کنندگان در پژوهش را با اطلاعاتی ممکن پژوهش آماده کند و در شرایطی که پژوهش خطر بسیاری دارده باید فرصت‌های مناسبی برای سرباززدن از مشارکت در پژوهش» بدون دردسر یا گرفتاری» به مشارکت‌کنندگان داده شود". منظور از خطر آسیب‌های احتمالی جسمی يا روانی و ناراحتی یا فشار وارد شده به برایشان ایجاد کند. در حوزه علوم اجتماعی» این خطرها شامل: جایگاه آرزشن‌های شخب ازتباظ با خاتواده و بجانسهو موق نش حرفتهای و با این حال» پژوهشگر باید مسوّولیت تمامی آثار منفی‌ای را که بر روی باشند. بپذیرد. اطلاع‌رسانی به افراه هرگز مسوّولیت را به‌طور کامل از هر شخص, اطلاعاتی مربوط به خود در نزد خویش دارد که مایل نیست دیگران از آن مطلع شوند. در یک تعریف از "حریم خصوصی " آمده است: چیزی خصوصی نامیده می‌شود که فرد بتواند دسترسی به آن را در مهار خود داشته باشد و حمایت از حریم خصوصی یعنی حمایت از فرد در مقابل دسترسی دیگران به چیزهای خصوصی‌اش,» انتظار می‌رود احترام به حریم خصوصی, افراد را در برابر مداخله و مشاهده ناخواسته حمایت کند. این اصل, نه تنها در شرایط احساسی کاربرد دارد بلکه در پرسش‌هایی که به دیدگاه‌های سیاسی و مذهبی؛ درآمد تعصبات نژادی» سلامت و بیماری و اعمال جنسی می‌پردازد نیز به‌کار می‌رود. این موارد از سوی مجمع روان‌شناسان امریکا به عنوان اطلاعات خصوصی ذکر شده‌اند. پژوهشگر باید مهارت و تداییر خودداری کند. اطلاعات حساس» ممکن است از شخصی به شخص دیگر با از گروهی به گروه دیگر متفاوت باشنده چرا که روحیات افراد در بروز دادن یا مخفی کردن حریم خصوصی‌شان یکسان نیست. هر مادعا ی تر باشند انیاز به نظام امنیتی برای خفظ خریم خصوصی افراد پیشتر احساس می‌شود. تمایز بین حوزه عمومی و دست‌آمده از چنین تعاملاتی را به‌کار می‌بریم» پژوهشگر لازم است به این حقیقت توجه داشته باشد که درک مردم از رابطه خصوصی و پیش‌شرط طبیعی برای استفاده مجدد از این اطلاعات» رضایت مجدد شخص درباره آن اطلاعات است. این شرط برای داده‌هایی که بر همچنین» باید توجه داشت که در محیط‌های کوچک» مردم به‌صورت طبیعی» در مورد زندگی خصوصی هم اطلاع دارند و به راحتی قادر به راجع به زندگی خصوصی افراد بدانند بیشتر باید برای حفظ این اطلاعات» تلاش کرد. به همین سببه» برای حفظ حریم خصوصی افراد» از دو روش ناشناسی و محرمانگی" استفاده می‌شود؛ چرا که لازمه حمایت از حریم خصوصی, ناشناسی و محرمانگی است و مهم‌ترین عاملی که مانع جذب پاسخگویان و آسایش خاطر آنان می‌شود» حفظ هویتشان است. گفتنی است همان‌گونه که هومن (٩) بیان داشته است و در ادامه نیز خواهد آمد» حریم خصو ناشناسی به این معنا است که پژوهشگر و افرادی که نتایج پژوهش وی را می‌خواننده راهی برای شناسایی افراد مشارکت‌کننده در پژوهش در پژوهش وجود نداشته باشد. رعایت این اصل» در پژوهش‌های پیمایشی دشوار می‌نماید؛ زیرا پرسشگر اطلاعات را از پاسخگویی با هویت مشخص دریافت می‌کند. تحقیق پیمایشی پستی که در آن» قبل از برگشت به دفتر تحقیقاتی» هیچ شماره شناسایی بر روی پرسش‌نامه نوشته نشده باشد» نمونه‌ای از ناشناس ماندن پاسخگوست. البته مسئله ناشناس ماندن پاسخگو مشکلاتی نیز به همراه دارد. به عنتوان مشال» اگر ندانید چه کسانی از پاسخ گفتن خودداری کرده‌اند تنها راه چاره این است که پرسش‌نامه‌ها را مجددا برای تمام پاسخگویان ارسال کنید و از افرادی که قبلا پاسخ داده‌اند» تقاضا نمایید که برای بار دوم مشار کت‌کنندگان» این است که اسم افراد؛ از اطلاعاتی که می‌دهند؛ جدا شود یا این که از پرسیدن نام یا هر چیز دیگر که به شناسایی افراد در پروژه تحقیق می‌انجامد پرهیز گردد يا از نام مستعار استفاده شود. پاسخ‌ها را افزایش می‌دهد و هم پژوهشگر را از بازجویی مقامات بالات اگر ناشناسی همه‌جا ممکن نیست» محرمانگی را می‌توان ضمانت کرد. می‌داند اما قول می‌دهد که هرگز آن را فاش نکند. پژوهشگر و برای پایبندی اخلاقی مربوط توجیه شوند و آموزش ببینند و در اولین فرصت, نام‌ها و نشانی‌ها از روی پرسشنامه‌ها پاک یا برداشته شود و چای آن‌هااراشماره پاقام مستفار بکییرهزاکیر چا تبامی مجقق ان از لحاظ قانونی و اخلاقی مجبور به حفظ محرمانگی اطلاعات به‌دست آمده‌اند اما در برخی موارد؛ مثلا زمانی که اطلاعات پژوهش از سوی اطلاعات مشکل است. از این رو هنگام گردآوری اطلاعات از مشارکت‌کنندگان» باید به‌طور واضح و دقیق در مورد حدود محرمانگی در برخی موارد حتی در تحقیقات بدون ذکر نام» شناسایی پاسخگویان خاصن,بویژهبا استفاذه از پرسشن‌های بازه امگان پذیر ات مات زمانی که پاسخگو مدیر عامل شرکت معروفی باشد و شغل خویش را ذکر کرده باشد. بنابراین» همواره احتمال شناسایی افراد» وجود دارد و پر نمی‌تواند به همه جنبه‌ها مسلط باشد ولی هرگز نباید چنین شناسایی‌ای را انجام دهد یا به همکاران پژوهش اجازه چنین کاری را بدهد. همچنین» هرگز نباید اطلاعات دسته‌بندی شده را به شکلی گزارش کند که خواننده بتواند با استفاده از آن» مشارکت‌کنندگان را در مجموع» شاو (۱۳)» دو دشواری را در این زمینه مطرح می‌کند: "اول این که: آیا تمام آزمودنی‌های پژوهش» حق مساوی برای محرمانگی می‌دهد؟" به نظر می‌رسد. همان گونه که وی نیز معتقد است. حتی اگر به‌صورت داوطلبانه شرکت کرده‌اند. وارد نشود. این اصل, ایجاب می‌کند که پژوهش اجتماعی به گونه‌ای هدایت شود که و نیز خویشاوندان و اطرافیان آن‌ها را به حداقل برساند. به همین‌سیب» پژوهش باید به گونه‌ای طرح و هدایت شود که آسیب‌های احتمالی برای مشارکت‌کنندگان را به عنوان یکی از پیامدها در نظر بگیرد (ع). هرچند به نظر می‌رسد پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و انسانی با فصلنامه‌ی اخلاق در علوم و فنّاوری» سال سوم شماره‌های ۱و۲ ۱۳۸۷ خطرات جدی کمتری نسبت به حوزه پزشکی روبروست اما باید توجه اندازه‌گیری بسیار مشکل‌ترند و اثرات بلند مدت آن‌ها نیز به سختی ارزیابی می‌شود. نمونه‌هایی از آسیب‌های جدی در حوزه علوم اجتماعی پژوهش که در ابتدا پنهان‌کاری شده است آسیب‌دیدن روابط اجتماعی است که وی در اختیار پژوهشگر قرار داده و ممکن است حریم خصوصی» زندگی خانوادگی و روابط اجتماعی وی را به مخاطره بساره. همان گر« سای (د) یر اشنازه کرود اس مه را 6 پژوهشگر است که از آین اختمالات مطلع باشد و در ما از دار نسبت به جامعه نیز تعهدات اخلاقی‌ای دارد که باید به آن‌ها اخلاق پژوهش ایجاب می‌کند که پژوهشگر در ارائه صادقانه نتایج و توزیع و اشاعه آن به جامعه پژوهشی کوشا باشد. پژوهشگران؛ مسوولیت ویژه‌ای برای ارزیابی دقیق نتایج پژوهش خود و عرضه آن به عموم دارند. پژوهشگر در مرحله تولید دانش نباید آگاهانه تحت تأثیر پیش داوری‌ها و اصول غیرمنطقی قرار گیرد و لازم است نتایجی را که واقعا از کار پژوهشی به‌دست آورده است» چه فرضیه‌های اصلی پژوهش را تأیید کنند و چه نکنند» صادقانه منعکس کند و از دخل و اتص ف در آن‌ه | بپرهیزد. در عین حال پژوهشگر باید منابع اطلاعاتی‌ای را که در طول مدت پژوهش از آن‌ها بهره برده و حاصل تلاش و اندیشه دیگران‌اند» به‌طور دقیق ذکر کند و از حامیان پژوهش در ارائه نتایج پژوهش, پژوهشگر موظف است محدودیت‌ها را برای خوانندگان بیان کند. اگر در اواخر نتیجه‌گیری و بررسی» متوجه شد که گروهی بخاض از نموه حذف ضده‌اند: باید واقیت را بیان کند. در توضیح دهد. هر نقص يا مشکلی که ممکن است در تجزیه و تحلیل داده‌ها بر روی نتایج تأثیرگذار بوده باشد. باید برای خوانندگان روشن شود. نتایج منفی حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز باید در نتیجه گیری ارائه شود (۱۰۰۱۵). در صورتی که ارتباط غیر منتظره‌ای بین متغیرها آشکار شد این ارتباط باید به‌عنوان پدیده‌ای غیرمترقبه ارائه شود. در زمینه آمار حاصل از پژوهش يا داده‌های به دست آمده از مصاحبه‌های کیفی, احتمال دست‌کاری یافته‌ها بر طبق عقاید یا پیش فرض‌های پژوهشگر (یا مبالغه در تعمیم دادن یک بعد) به جای ارائه کل یافته‌ها وجود دارد. این امر در پژوهش‌های کیفی به عنوان پدیده "خوش رنگ و لعاب جلوه دادن *" معروف است. بدین طریق, تعمیم می‌دهد. سوگیری در ارائه نتایج پژوهش» غیراخلاقی است. به- طور مقال, در قطالعات کیفی» متخصصان آمار می‌توانند آمار را برای تأیید یک رویکرد خاص به‌کار گیرند تا نتایج منفی و مغایر را گزارش افزون بر این موارد» تلاش‌های علمی» نباید به قصد کاربرد در جنگ‌ها یا ایجاد رعب و فشار به‌کار روند (۱۵). به هرترتیب» لازم است که پژوهشگر اصل بی‌طرفی را در نتایج پژوهش» مدنظر قرار دهد و هرگز دیدگاه‌ها و اغراض شخصی یا صنفی خود را بر موضوع تحقیق, پژوهشگر باید نتایج پژوهشی خود را در اختیار جامعه قرار دهد تا دستاوردها و نتایج علمی او در دنیای علم» اثبات یا ابطال شود و به پیشرفت دانش کمک نماید. هر چند پژوهشگران به‌طور معمول؛ نتایج پژوهش‌های خود را به چاپ می‌رسانند؛ اما تا زمانی که این نتایج به چاپ برسد و در معرض ارائه به عموم قرار گیرد زمان طولانی صرف خواهد شد چنان که در اغلب موارد» بین تولید اثر علمی تا چاپ آن در کنند که نتایج پژوهش‌ها انتشار می‌یابد و به بهره‌برداری می‌رسد. البته ممکن است به دلایل امنیت ملی» لازم باشد که نتایج به اطلاع عموم نرسد و اعلام نتایج به‌صورت عمومی به وقت دیگری موکول شود؛ اما تلاش کنند تا اطمینان یابند که عموم مردم به نتایج پژوهش دسترس دارند. هرگونه محدودیتی در مورد حق انتشار باید در همان قرارداد برای جامعه شناخته شده است؛ چرا که بدین ترتیب» درک علمی جامعه ارتقا می‌یابد و تعهد به عموم» پژوهشگر را در شناخت بهتر نیازها و علایق مردم و تعیین اولویت‌های علم و فناوری کمک خواهد کرد. جامعه پژوهشی نیز وظیفه دارد از مساعدت‌هایی که پژوهشگران به جدا از اصول اخلاقی حاکم بر فرایند پژوهش که باید از سوی پژوهشگر در ارتباط با مشارکت‌کنندگان و انتشار نتایج پژوهش مورد توجهاقزارگی رد قزاسد اغلاقی وزگری تیر در ارقی اطاینا فمی پژوهشگر قابل ملاحظه است که در این نوشتار از آن‌ها به رفتارهای شایسته و ناشایست پژوهشگر تعبیر شده است. شاید به نظر برسد هیچ پژوهشگری نیاز به تعلیم خاصی در خصوص موضوغات اخلاقی مانند صداقت. امانت‌داری» پرهیز از سرقت ادبی و جعل و ... ندارد» اما این بحث از آن جا ضرورت می‌یابد که احتمالا همه ما شرایطی را به خاطر می‌آوریم که واقعا راجع به آن چه باید انجام دهیم و درباره درستی لازم است پژوهشگر شرایط لازم و کافی را برای انجام پژوهش داشته باشد. پژوهش غیرحرفه‌ای» نه تنها به تولید علم و توسعه آن یاری پژوهشگر از این که مسوّول حفظ شایستگی حرفه‌ای است و باید در حوزه تخصصی‌اش صاحب دانش به روز باشد آگاه است که ممکن الکترونیک حاصل شود. افزون بر اين» پژوهشگر لازم است تمام تلاش خویش را برای پرهیز از دوباره کاری در موضوع پژوهش به‌کار بندد. پژوهشگر موظف است منبع هر مطلبی را که از دیگران نقل می‌کند ال به معنا باشد ‏ + دقیقا ذکر کند. رعایت خق مالکیت معنوی در بهره‌گیری از اطلاعات به دست‌آمده» یکی از مصادیق امانت‌داری پژوهشگر ممکن است قبل از اجرای پژوهش» نگران مشکلات و موانعی باشد که بر سر راه پژوهش قرار دارند. وی» لازم است که با عزمی راسخ در انجام پژوهش, شهامت به خرج دهد و شروع به کار "پژوهشگر لازم است از فراگیری دانش مضر و غیرسودمند به حال جامعه بپرهیزد و با انتخاب موضوعات مناسب به تولید دانش مفید پژوهشگر لازم است تمام تلاش خویش را در جهت کشف حقیقت به کارگیرد و هرگز ترسی از مشکلاتی که ممکن است دیگران برای او به‌وجود آورند نداشته باشد. به ارسطو اعتراض شد که چرا حرمت استاد خود. افلاطون را نگه نداشته و دیدگاه‌های او را به نقد کشیده است. وی پاسخ داد: "افلاطون را دوست دارم؛ اما به حقیقت» بیش از فصلنامه‌ی اخلاق در علوم و فنّاوری» سال سوم شماره‌های ۱و۲ ۱۳۸۷ نقدی که بر آثار پژوهشگر نوشته می‌شود. بهترین هدیه‌ای است که می‌تواند به‌دست آورد. پژوهشگر باید از غرور و نابردباری دوری کرد نقدها را ارج نهد و از آن‌ها در جهت بهبود کار خود بهره جوید (۰)۱۹ پژوهشگر لازم است در تمامی مراحل انجام پژوهش» شادابی و ذوق و شوق علمی خویش را حفظ کرده خستگی به خود راه ندهد. از عواملی که باعث بی‌انگیزگی در انجام پژوهش می‌شوند می‌توان به بی‌علاقگی به موضوع تحقیق يا اپهام و عدم درک صحیح در موضوع تحقیق دولتی و راهبردهای ملی در طرح» اجرا و گزارش‌دهی پژوهش مطلع باشد (۲۴, ۲۵). به عنوان نمونه می‌توان به قوانین حق مالکیت معنوی پژوهشگران لازم است آگاه باشند که در مقابل کارفرمایان» حامیان مالی و دیگر نهادهای خصوصی و عمومی و به‌خصوص در قبال جامعه پاسخگو هستند. به‌ویژه» پژوهشگرانی که با منابع مالی عمومی حماییت می‌شوند» در خصوص نتیجه بخش (کارآمد) بودن استفاده از پول مالیات دهندگان مسوول‌اند. در نتیجه» باید طرفدار رفتار منطقی و شفاف و مدیریت کارآمد باشند و با یک حسابرس خبره که از طرذ رفتارهای ناشایست که از آن به آسیب‌شناسی پژوهش نیز تعبیر شده است» از ضرورت‌های هر پژوهش است. جعل» تقلب» تحریف» سرقت علمی و ادبی» غرض‌ورزی و زدن اتهام به دیگران» اعمال دیگری هستند که پژوهشگر باید به‌طور جدی از آن‌ها به دور باشد و در این زمینه از اصولی که به‌طور متداول در کمیته‌های اخلاق پژوهش دانشگاه‌ها يا موسسات برای طرح» اجرا انتشار و گزارش پژوهش برداشت‌های متفاوت در تفسیر و تحلیل داده‌های پژوهش را در رابرت مرتون» جامعه‌شناس دانشگاه کلمبیا سرقت ادبی و دیگر اشکال رفتارهای انحرافی در پژوهش را راهی می‌داند که تعداد اندکی از محققان برمی‌گزیند تا عدم تناسب میاق مطالبه اصالت قلمی و قابلیت واقمی آنها به‌عنوان یک محقق را مرتفع کند. به عبارت دیگر گاه تفاوت میان آن‌چه محققان هستند با آن چه آرزو دارند باشنده باعث انگیزش آن‌ها برای ارتکاب سرقت ادبی و دیگر رفتارهای همان‌گونه که بیان شد پایبندی به اصول اخلاقی در پژوهش» هر چند بخشی.از روش علمی نیست اما برای تولید پژوهشی مناسبه به دور از آسیب‌های رایج در هر حوزه پژوهشی» اقدامی ضروری است. اگرچه آسیان باگظ اما پژوهشی که به شکل نامناسبی ظراحی شده باشد و به‌درستی هدایت نشود» می‌تواند باعث وارد آمدن صدمات اجتماعی و احساسی شدید به پژوهشگر و آزمودنی شود. از این‌رو» در نوشتار حاضر به موارد اخلاقی پژوهش در حوزه علوم اجتماعی پرداخته شد و مهم‌ترین ابعاد اخلاقی پژوهش در ارتباط با مشارکت‌کننده نرساندن) و انتشار نتایج پژوهش (همگانی‌بودن و صداقت) و پژوهشگر (رفتارشایسته و رفتار ناشایست) مورد بررسی قرارگرفت و اما پس از آگاه ی آراحقه زارد بالا: چگونگی کسب اطمینان از "اخلاقی بودن" پژوهش‌های علوم اجتماعی و انسانی اهمیت می‌یابده چرا که این گونه متنوع هستند و موضوعات اخلاقی فراوانی را به میان می‌آورند که بسیاری از آن‌ها تنها بعد از شروع پژوهش» آشکار می‌شوند. راه حلی که در بسیاری از کشورها از جمله انگلستان (۲۷) به‌کار گرفته می‌شود. کسب موافقت برای انجام پژوهش از یک یا چند کمیته اخلاق پژوهش, استفاده از اصول اخلاق حرفه‌ای در جریان پژوهش» گزارش گام‌هایی که برای اخلاقی عمل‌کردن در حین پژوهش برداشته شده به همراه انتشار یافته‌های پژوهش و آموزش اصول اخلاقی پژوهش به دانشجویان حوزه علوم اجتماعی و انسانی است. مثال دیگر» دولت نروژ است که در سال ۱۹۸۸ دستور ایجاد سه کمیته اخلاقی را صادر کرد: کمیته اخلاق پزشکی» کمیته اخلاق در زمینه علوم طبیعی و فناوری» و کمیته اخلاق در حوزه علوم اجتماعی» انسانی و حقوق (۸). در کشور ما به نظر می‌رسد کمیته یا نهاد خاصی که به تدوین و دانشگاه‌ها موسسات و نهادهای مرتبط با حوزه پژوهش و انجمن‌های علمی در رشته‌های علوم اجتماعی» در امر تدوین اصول و قوانین اخلاق پژوهش اقدام نمایند و همچنین» به رسیدگی و نظارت بر فصلنامه‌های علمی - پژوهشی نیز می‌توانند در این کار راهگشا باشد؛ چراکه می‌توانند با در نظر گرفتن اصول اخلاقی» از ذیرفتن ورزند. به هر ترتیب» انتظار می‌رود در کشوری که از پیشینه فرهنگی غنی برخورداراست و همواره مهد دانشمندان و پژوهشگران بوده است» امروز نیز به‌منظور سر و سامان دادن به وضعیت اخلاقی پژوهش, بویژه در حوزه علوم‌اجتماعی و انسانی» تمهیدات لازم توسط نهادهای مسوّول (دانشگاه‌ها موسسات پژوهشی» انجمن‌های علمی و ...) را به مقاله حاضر بخشی از کار پژوهشی انجام شده در طرح اخلاق کاربردی دانشگاه قم می‌باشد که بدین وسیله نهایت سپاس و قدردانی خویش را از سرکار خانم دکتر خزایی» سرپرست محترم طرح و جناب آقای دکتر محسن جوادی» ناظر طرح ابراز می‌دارم. همچنین از جناب آقایان حسام‌الدین دهقان نیری و محمدهادی خالقی که مرا در تدوین فصلنامه‌ی اخلاق در علوم و فنّاوری» سال سوم شماره‌های ۱و۲ ۱۳۸۷ ۳ "اخلاق پژوهشگری تابمی از اخلاق حاکم بر چامسه". فرهنگ و پژوهش, ۶ 0006 مامتا عطا .(1984) بلهاه .ظ 800 گهای6 .15 37۳5۲/65۰ / و ناع ۳ / مد انا 7 //:۲0ط ناه ۸ براکستون جان» بری ناتانیل. اخلاق پژوهش و دانش پژوهشی. دایره‌المصارف ۹ قراملکی احد. خاستگاه اخلاق پژوهش. آینه میراث دوره جدید زمستان ۰۱۳۸۳ ۰ شریفی احمدحسین. اخلاق و پژوهش. پژوهش» پیش شماره دوم» پاییز و ۳ آذربایجانی» مسعود. ضعف و قوت انگیزه در پژوهش. پژوهش. پاییز ۰۱۳۸۳ پیش ۱ رنجبر احمد. روش تحقیق و ماخذ شناسی. انتشارات اساطیر. ۱۳۷۸: ۸۰ 26-9 :۷۵1.3 .با اهنط 8۹ .بانط رد2 صز حل 696۳ 5001 10۳ کعنطاظ 36962۳3 .(2006) سا 1167 .3۳ 1326 .5 ۷ شهریاری حمید. حریم خصوصی و جامعه اطلاعاتی. پژوهش‌های فلسفی کلامی (فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه قم)» بهار و تابستان ۱۳۸۶. سال هشتم» شماره 85 6۳/31۳5۳71۳ زااد عم نصا /م ‏ ص نا 7 // :360 ۰ ابی بارل. اصول اخلاقی در تحقیقات پیمایشی. ترجمه و تلخیص طاهره ۱ گوردن وود. اخلاق پژوهش در علوم انسانی. ترجمه حمیرا الوندی. نشر ملل. ۶ حری عباس» شاهبداغی اعظم. شیوه‌های استناد در نگارش علمی» رهنمودهای

اخلاق پژوهش، شاخه ای از اخلاق حرفه ای است و به اصول اخلاقی ای که پژوهش را از آغاز تا پایان کار هدایت می کنند، می پردازد. تاکنون، بیشترین توجه به اخلاق پژوهش در حوزه پزشکی بوده است، در حالی که به نظر می رسد اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و انسانی، به این دلیل که یافته ها و نتایج این گونه پژوهش ها، هم به فرد و هم به محیط فراتر از جامعه علمی مربوط می شود و با ابعاد مختلف زندگی بشر در ارتباط است، اهمیت بیشتری دارد. از این رو، هدف مقاله حاضر، پرداختن به اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و تاکید بر لزوم تدوین انجمن هایی یا کمیته هایی به منظور نظارت بر مسایل اخلاقی پژوهش است.روش کار: پژوهش به روش کتابخانه ای و با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی به انجام رسیده است.نتیجه گیری: پس از بررسی اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی از سه بعد: ارتباط با مشارکت کنندگان در پژوهش (آزمودنی انسانی)؛ ارتباط با جامعه (انتشار نتایج پژوهش) و ارتباط با پژوهشگر، می توان نتیجه گرفت: با توجه به این که پژوهش های حوزه علوم اجتماعی، در حوزه موضوع، روش ها و رویکردهای روش شناسی متنوع هستند، انجام گام به گام پژوهش، زیر نظر کمیته های اخلاق پژوهش (که از سوی دانشگاه ها، موسسات و نهادهای مرتبط با حوزه پژوهش و انجمن های علمی در رشته های علوم اجتماعی ایجاد شده اند)، ضروری به نظر می رسد. در پایان، ایجاد چنین انجمن هایی به منظور سر و سامان دادن به وضعیت اخلاق پژوهش در ایران نیز پیشنهاد می شود.

407044

با توجه به نتایج این پژوهش و برجسته شدن نقش آگاهی» نگرش و عملکرد تغذیه‌ای دختران و پسران نوجوان» پیشنهاد می‌شود تا در برنامه‌های درسی رسمی مدارس دوره متوسطه» به آموزش تغذیه سالم و ارتقای دانش و عملکرد تغذیه‌ای سالم دانش آموزی توجه بیشتری شده و این هدف از طریق برنامه ریزی‌های درسی مدرن پیگیر/ شود.:(کیان» ۱۳۹۴). هم چنین در ایران مطالعحات انجام شده از جمله پژوهش سپاهی باغبان و همکاران (۱۳۹۳) با عنوان تأثیر آموزش تغذیه در دوران بلوغ بر آگاهی و عملکرد تغذیه‌ای دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر بیرجند نشان داد که آموزش و پرسش و پاسخ می‌تواند موجب افزایش قابل توجه آگاهی و تا حدودی بهبود عملکرد تغذیه‌ای نوجوانان گردد.» دلوریان زاده و همکاران (۱۳۹۱) در پژوهش «ارزیایی تغذیه‌ای دختران نوجوان مدارس شهر شاهرود» به این نتیجه دست یافتند که در دانش آموزان مورد مطالعه» سو تغذایه چشمگیر وجود دارد. پژوهش علوی نائینی و همکاران با عنوان «وضعیت تغذیه دختران نوجوان دانش آموز در دو ناحیه آموزش و پرورش شهر کرمان سال ۷ نشان داد که وضعیت تغذیه در مدارس کرمان» چه از نظر کم خونی و چه از نظر تغذایه و دریافت غذایی قابل تأمل است. هم چنین چوبینه (۱۳۸۷) در پژوهشی با عنوان «بررسی میزان آگاهی تغذیه‌ای در دختران دبیرستانی شهر اهواز و تأثیر آموزش بر آن» به این نتیجه دست یافت که آموزش به ارتقای آگاهی تغذیه‌ای در دختران کمک کرده است. مطالعه فلاح و همکاران (۱۳۸۴) نیز با عنوان «وضعیت تغذیه دانش آموزان ۱۱ تا ۱۴ تا سال مدارس دامغان» مشخص کرد که درصد قابل توجه‌ای از نوجوانان دچار سو تغذیه (کم وزنی» کوتاهی قد و  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم /۵۱ سو تغذیه) می‌باشند. لازم به توضیح است که نتایج تحقیق کیان(۱۳۹۴) در مورد آگاهی و عملکرد تغذیه‌ای دانش آموزان با پژوهش‌های خلج و همکاران (۱۳۸۵) و علیمردانی و همکاران (۱۳۸۵)» دلوریان زاده و همکاران (۱۳۹۱)» لعل نفرد و میرزایی (۱۳۹۲)» ولاسکوئز! و همکاران (۲۰۱۵) و بلانکو و بوتله ۲۰۱۱(۲) همسو است و نشان دهنده اهمیت آموزش به منظور ارتقای سطح آگاهی و عملکرد تغذیه‌ای دانش آموزان است. همچنین در چکیده تحقیقی که توسط رسولی (۱۳۸۸) تحت عنوان بررسی تاثیر برنامه آموزشی مدون بر رفتارهای تغذیه ای دانش آموزان دوره راهنمایی به رشته تحریر درآمده است. برنامه طراحی شده آموزشی در رابطه با سواد تغذیه‌ای تاثیر مثشتی بر رفتار تغذیه‌ای نوجوانان دارد. در پژوهشی نیز که تحت عنوان بررسی فرهنگک و سواد تغذیه‌ای زنان در شهر شیراز از جهانگیری و رجبی (۱۳۸۰) نشر شده است می خوانیم که با وجود آگاهی تعدادی از زنان از بهترین شیوه‌های مصرف مواد غذایی» باز هم استفاده از شیوه‌های مطلوب» چندان متداول نیست. همچنین در تحقیقی که توسط شعله درویشی و همکارانش در سال ۱۳۸۷ پیرامون سو تغذیه و عوامل مرتبط با آن: کودکان به مناسبت ویژگی‌های خاص دوره سنی شان کاملا آسیب پذیر بوده و اطلاع یافتن از وضع تغذیه دانش آموزان» سبب برنامه ریزی بهتر در بخش آموزش و پرورش و سیاست گذاریهای بهداشتی آنها خواهدشل*درایحقی ی کیگری که توسط کریمی و همکاران (۱۳۹۱) انجام گرفت می‌خوانیم که» نتایج پژوهش بسامد مصرف مواد غذایی اصلی» اکثریت نمونه‌ها را درصد نامطلوب دانسته و نتایج این پژوهش بر ارتقا وضعیت تغذیه دانش آموزان با آموزش تغذیه مدارس تاکید دارد. در مطالعه دیگری بر روی دانشجویان دانشگاه کراچی: آگاهی آنها مناسب اما در رفتار الاح غذایی و فعالیت بذنی کمبود مشاهده شد (دینی و همکاران» ۱۳۹۳). نتایج مطالعه میرمیران (۲۰۰۷) نیز نشان داد که درصد کمی از نوجوانان تهرانی رفتار تغذیه‌ای مناسب دارند و اکثرا رفتار با آگاهی تغذیه‌ای ارتباطی ندارد. در مطالعه علی محمدی (۲۰۱۰) روی دانشجویان پزشکی دانشگاه شهید بهشتی نیز آگاهی سواد تغذیه‌ای ۳ درصد در حد ضعیف ۶۱/۳ درصد متوسط و ۱۳/۴ درصد مطلوب بوده است. مطالعه  7۲ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی, سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ فریور (۲۰۰۹) نیز روی جمعیت چندین استان محروم کشور نشان داد که آگاهی و نگرش اکثریت جامعه در حد مطلوب اما الگوی غذایی آنها مطابق میزان توجه شده نبود که باز نتایج به مطالعه ما نزدیک است. هم چنین در مطالعه بررسی وضع سلامتی در زنان شهری میانسال مالزی که با همکاری بخش زنان دانشگاه! (صورت گرفت, سطح دانش تغذیه‌ای افراد فوق در ۹ از موارد» خوب بود و در 1۲۰ از موارد ضعیف گزارش شد. (نورآیینی و همکاران ۶ هم چنین در مطالعه عطار و همکاران در 74۴/۱ از موارد سطح آگاهی تغذیه‌ای دختران دانش آموز مدارس راهنمایی دخترانه منطقه ۱۳ آموزش و پرورش تهران» ضعیف تا متوسط بود و نقش والدین به عنوان اولین و در دسترس ترین منبع کسب آگاهی تغذیه‌ای آنان مد نظر قرار گرفت (اخوان و همکاران» ۱۹۹۰). در نتیجه تحقیق فریور و همکاران (۱۳۸۷) با عنوان آگاهی و گسترش خانوارهای شهری که خصوص اصول کاربردی تغذیه می‌خوانیم: از آن جایی که آگاهی خانوارها در زمینه گروه‌های غذایی و نقش آن‌ها در بدن ناکافی است و نگرش آن‌ها مخصوصا در زمینه مسائل تغذیه‌ای دختران"و زنان و عملکرد آن‌ها در زمینه مصرف گروه‌های غذایی» نشانگر غادات غذایی نامطلوب و جنایگزینی مواد با ارزش غذایی پایین به جای غذاهای غنی از مواد مغذی است. در مطالعه ولاسکوئز و همکاران (۲۰۱۵) درباره مقایسه دانش و عملکرد تغذیه‌ای دانش آموزان ابتدایی و متوسطه اول مشخص کرد که دانش آموزان مدارس متوسطه اول به طور معناداری بیشتر در احتمال مصرف فست فودها و میان وعده‌های دارای ارزش غذایی کم مثلا آبنبات و شکلات "و خرید از فروشگاه‌های خارج از مدرسه هستند. هم چنین پژوهش بلانکو و بوتله (۲۰۱۱) درباره نگرش ما و رفتارهای مصرف مواد غذایی در بین دانش آموزان مدارس نشان داد که آموزش‌های مدرسه‌ای به طور چشمگیری به تغییر مثبت نگرش‌های تغذیه‌ای دانش آموزان منجر شده است. این آموزش‌ها از یق تلفیق موضوع تغذیه سالم در کتاب‌های درسی, دعوت از کارشناسان تغذیه برای آشناسازی نوجوانان با نحوه انتخاب غذاهای سالم و هم چنین بازدید از کارخانه‌های تولید مواد غذایی سالم» انجام شده است. هم چنین مطالعه وان رانسون (۲۰۰۵) نشان داد که برخی  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم /۵۳ برنامه‌های لازم برای سلامت تغذیه‌ای دانش آموزان مورد غفلت واقع شده است. . همچنین طبق نظرات کیان(۱۳۹۴) در تحقیقی تحت عنوان تعیین اعتبار پرسشنامه رژیم برحسب عادات غذایی» رفتار خوردن و سواد تغذیه‌ای نوجوانان در ژورنال اروپایی تغذیه پزشکی (جی تورکینو او همکاران» ۲۰۰۳) از جمله» نظریه ردی رولفس» پتیا و وتیسنی ۲ (۱۹۸۳) که روند تأثیرات سلامت جسمانی نوجوانی در سایر دوران‌های زند گی را مورد توجه قرار دادند. بر این اساس نوجوانی مرحله مهمی از دوران رشد و تکامل است. در این مرحله از رشد» کودک از نظر فیزیکی» اجتماعی و فکری تکامل می‌یابد و استقلال بیشتری پیدا می‌کند. نوجوانان در مرحله بلوغ با وجود نیاز به تغذیه سالم» معمولا آن طور که باید از تغذیه درست استفاده نمی کنند. باید به آن‌ها نکات مهم تغذیه سالم را آموزش داد تا با استفاده از تمام گروه‌های غذایی از رژیم غذایی متنوع» ویتامین ها و املاح مورد نیازشان برخوردار شوند. در بررسی تحقیق ماری ماکوسکه"(۲۰۰۵) و نتایج مربوطه» مدعی است که» مانند بسیاری از دانشکده‌های پزشکی» مرکز پزشکی 40۷۶106 /918 در حال تلاش بزای بهبود آموزش تغذیه در برنامه درسی خود است. تحقیق ارایه شده دو هدف را دنبال میکرد: اول» ارزیابی دانش دانشجویان سال اول در مورد این موضوع و دوم اینکه امیدوار به استفاده از روش پرسشنامه» با بازخورد فوری» به عنوان یک مکانیسم برای انتقال اطلاعات در مناطق تحت مطالعه بود. شا ردو وه ظ 2 ی اس اج ه واه اه اه روش پژوهش حاضر در گروه تحقیق آميخته از نوع اکتشافی است. در روش فوق از روش کمی برای بررسی نتایج تحقیق یاری گرفته میشود. روش پژوهش حاضر از نظر چگونگی گرداوری داده های مورد نیاز در گروه "تحقیق آمبخته اکتشافی" (باز رگان» ۱۳۸۹)یا ترکیبی (کمی - کیفی) است. روش انجام این پژوهش از منظر هدف توسعه‌ای است. و هدف اساسی این نوع تحقیقات» تدوین يا تهیه برنامه‌ها» طرح و امثال آن است» به طوری که ابتدا موقعیت نامعین خاصی مشخص می گردد و براساس یافته های پژوهش» طرح يا برنامه ویژه آن  ۴ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ طراحی و تولید می‌شود . (سرمد» حجازی و بازرگان» ۱۳۸۳). در اجرای این تحقیق» روشهای کمی (اماری ) و کیفی (تفسیری) در کنار یکدیگر به کار گرفته می‌شوند. یکی از مزایای مهم و قابل توجه طرحهای تحقیقاتی آمیخته» این است که نسبت به هریکک از طرحها (کمی یا کیفی )» تصویری جامع تر و بهتری از مساله پژوهش را ارائه می‌دهد (اکبری و همکاران» ۲۳ در طرح روش آمیخته اکتشافی» محقق در ابتدا با استفاده از تحقیق کیفی» مفهوم سازی کرده و سپس به جمع اوری و تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی میپردازد. (هومن» ۱۳۹۵) . برای این منظور ابتدا داده‌های کیفی گرداوری می‌شود که منجر به شناسایی جنبه‌های متعدد پدیده شود و امکان تدوین الگوی مفهومی تحقیق فراهم شود» سپس بر مبنای یافته های حاصل از داده‌های کیفی ابزار تحقیق ساخته میشود. و براساس آن» داده‌های کمی گرداوری میشود تا تعمیم پذیری داده‌ها میسر شود. به طور کلی دلیل انتخاب روش تحقیق آميخته برای تحقیق حاضر عبارت است از: ۱) به دست اوردن شواهد بیشتری برای برنامه درسی سواد تغذیه ۲) عدم وجود یک الگوی مناسب در برنامه درسی سواد تغذیه دوره متوسطه و ۳) لزوم استفاده از دیدگاههای متخصصان و کارشناسان جهت ارائه الگو.به بیان دیگر گرچه برای پاسخگویی به پرسشهای پژوهش, در پاره‌ای موارد از اعداد و ارقام نیز استفاده شده از روش کیفی برای برداشت از نتایج تجزیه و تحلیل مصاحبه ها اسناد پژوهش و ادبیات نظری بهره گرفته شد و از روش آماری برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از نظر خواهی جهت اعتبار بخشی برنامه درسی مبتنی بر سواد تغذیه استفاده گردیده است» لیکن جمع آوری و تحلیل داده‌ها نه در قالب کمی بلکه به صورت عمده به شکل کیفی انجام گرفته است. به گونه‌ای که مراحل این در مرحله اول برای شناسایی وضعیت مطلوب از طریق بررسی و مطالعه مبانی نظری سواد تغذیه‌ای و همچنین بدست آوردن تصویری از وضعیت موجود تلاش شده تا با بهره گیری از نظر متخصصان و همچنین مروری بر منابع و مطالعات تحقیق» تصویری از وضعیت مطلوب ترسیم شود. و با بهره گیری از فنون مختلفی چون مرور اسناد و مدارک و همچنین از طریی مصاحبه با کارشناسان برنامه درسی و تغذیه» زمینه شناسایی عناصر الگوی مطلوب برنامه درسی سواد تغذیه نوجوانان فراهم شد. و تحلیل محتوای کیفی فنون و مطالعات حوزه سواد تغذیه در  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۵۵ دستور کار پژوهش قرار گرفت. وجهت رسیدن به شبکه مضامین مرتبط با ساختار برنامه درسی مبتنی بر ارتقای سواد تغذیه» متناسب با دوره متوسطه ایران» با بررسی یافته‌های مقاله ی پژوهش» پژوهشگران ایرانی» از روش سنتی پژوهشی استفاده گردید. و اطلاعات و داده‌ها مورد نیاز به شیوه کتابخانه‌ای و مصاحبه» جمع آوری شد. در آغاز برای شناسایی وضعیت مطلوب از طریق بررسی و مطالعه مبانی نظری سواد تغذیه‌ای و همچنین بدست آوردن تصویری از وضعیت موجود. تلاش شده تا با بهره گیری از نظر متخصصان و همچنین مروری بر منابع و مطالعات تحقیق» تصویری از وضعیت مطلوب ترسیم و به منظور تبیین الگوی مطلوب برنامه درسی سواد تغذیه دوره متوسطه» ساختار الگوی مطلوب در سطوح کلان و میانی و خرد تعریف شود . سپس برای اطمینان از کا رآمدی الگوی برنامه درسی پیشنهادی مرحله اعتبار سنجی انجام شد. در این راستا الگوی مطلوب پیشنهادی در اختیار حدود ۰ نفر از متخصصان تغذیه » اساتید و کارشناسان تغذیه و سلامت و رابطان تغذیه مدارس که به عنوان نمونه آماری و به صورت هدفمند بر گزیده شده بودنلا"قرآار گرفشت##وبا استفاده از ایزار پرسشنامه و به صورت مصاحبه خصوصی الگوی پیشنهادی .پژوهش اعتبار بتخغنی گردید. جهت انتخاب نمونه در بخش کیفی پژوهش (فنون مرتبط با سواد تغذیه و مقاله های پژوهشی پیرامون سواد تغذیه دانش آموزان) در خصوص انتخاب فنون یااشده از نموّنه گیری هدفمند استفاده گردید. با توجه به اینکه در پژوهشهای کیفی حجم نمونه رابطه ی مستقیمی با تصمیم گیری و قضاوت محقق دارد و مطابق با نظر پاتون این امر مستلزم معامله ی پایاپای بین گستردگی تحقیق و عمتق آن است . البته حجم نمونه در بخش کیفی این مطالعه از قبل معلوم نیست. با این وجود هم در مورد بررسی و واکاوی فنون و اسناد مرتبط با سواد تغذیه و هم در مورد مقاله‌های مرتبط با این موضوع نمونه گیری به صورت تدریجی انجام شد و تا سر حد اشباع ادامه یافت. در سطح سنتر پژوهی اشباع نظری با استخراج مقالاتی خاص آشکار گردید و جهت اطمینان تا چندین مقاله کاربردی ادامه یافت. در این تحقیق» جهت اعتبار بخشی مدل طراحی شده بر اساس اطلاعات موجود» از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. . نتایج نشان داد با توجه به اصول حاکم بر برنامه تغذیه و سواد سلامت و تغذیه» الگوی مطلوب می‌تواند با رویکرد «تدوین برنامه ریزی سواد تغذیه» طراحی شود. انتخاب نمونه به نوعی هدفمند و از نوع در دسترسی محسوب  ۶ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ می شوند. این افراد از طریق ابزار مصاحبه ساختارمند» الگوی پیشنهادی را ارزیابی و اعتبار بخشی کردند. در خصوص اعتبار سنجی الگوی برنامه درسی» با توجه به اینکه از نظر متخصص موضوع درسی» و برنامه ریزی درسی برای طراحی الگو به طور توامان استفاده شده است لذا در نمونه‌های پایین پاسخگو خواهد بود. به منظور جمع آوری اطلاعات در این تحقیت از روش میدانی استفاده شد» که جمع آوری اطلاعات ممکن است از طریق مشاهده» مصاحبه و یا پرسشنامه صورت گیرد که ابزار این پژوهش پرسشنامه با حدود ۳۷ سوال بوده است. گزینه‌ها نیز با طیف ۵ درجه‌ای لیکرت بوده که برآمده از سطح کیفی همین پژوهش است. به عبارت دیگر مدل برآمده از سطح کیفی پژوهش- سنتز پژوهی انجام یافته توسط پژوهشگر در قالب پرسشنامه یاد شده جهت تعیین اعتبار در اختیار صاحب نظران عرصه سلامت تغذیه دانش آموزان قرار گرفت و داده‌ها به صورت میدانی گرد آوری گردید. و ضمن توجه به قاعده کلی در زمینه ی حجم مناسب برای انجام تحلیلهای مربوطه» نمونه گیری لازم به شیوه تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انجام گردید. به منظوز تجزیه و تحلیل اطلاعات» از نرم افزار 505516 استفاده شده است. آماره‌های کمی در دو بخش آمار توصیفی با تکیه بر جداول فراوانی» شاخص‌های آماری توصیفی و شاخص‌های پراکندگی مورد.بحث و بررسی قرار گرفتند. در بخش استباطی نیز با توجه به اینکه محورینت کار سوالات مطرح شده است به تک تک سوالات به تفصیل و با تکیه بر اطلاعات مستخرج از بخش تحلیل محتوا آمار توصیفی پاسخ داده شد. در بخش روایی و پایایی در ضوارتی که وله ی اندازه گیزی بتواند همان ویژگی را اندازه بگیرد که برای آن ساخته شلاه و نبه|چین‌دیگیر*ذازآی روایی است. بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده‌های حاصل از آن اطمینان داشت (سرمد و همکاران» ۱۳۹۳). روایی محتوای پرسشنامه حاضر پس از طراحی بر اساس یافته‌های برآمده از سطح سنتز پژوهی با توجه به مقاله های پژوهشی پژوهشگران پیرامون سواد تغذیه دانش آموزان» از طریق عرضه به اساتید محترم راهنما و مشاور و نیز چندین استاد فعال در زمینه ی آموزش و پرورش و برنامه درسی و نیز متخصص در حوزه ی سواد تغذیه و نیز متخصص برنامه درسی مورد تایید قرار گرفت. روایی صوری پرسشنامه نیز از طریق مراجعه به نظر . ۰ اپرا ور یه ی : یت ی :۳ 2 کارشناسان و متخصصان تغذیه در آموزش و پرورش و مراکز بهداشتی مورد تایید قرار گرفته  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم /۵۷ است. برای تعیین پایایی این تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. که دردوقسمت الف. در بین نمونه آماری تحقیق وب. در بین اساتید و کارشناسان حوزه موردبحث مورد سنجش قرار گرفته است. آلفای کرونباخ انسجام درونی و همسازی داخلی گویه‌ها را نشان می‌دهد. برای بررسی پایایی ابزار تحقیق» آزمون مقدماتی گرفتیم و در آن تعداد ۰ پرسش نامه را به صورت اتفاقی در میان جامعه آماری توزیع نمودیم. بعد از جمع آوری پرسش‌نامه‌ها به تحلیل آنها پرداخته شد. مقدار آلفای کرونباخ بین ۰ تا ۱ در نوسان است و اگر ضریب آن برای یک ابزار بالای ۰/۷ باشد نشان‌دهنده بالابودن پایایی ابزار تحقیق است. در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش کیفی از مدل ترتیبی مایرنیگ و نظام مقوله بندی قیاسی استفاده شده است. از دید مایرنیگ (۲۰۰۷) دو رویکرد اصلی بسط و توسعه نظام مقوله‌ای و یافتن اجزای متنی مناسب به عنوان یافته» بسط نظام مقوله‌ای استقرایی و قیاسی است. فرآیند تحلیل محتوای کیفی» در برگزیده ی هفت مرخله ی اتعیین او تعریف پرسشهایی است که پژوهش در پی پاسخ گویی به آن است و انتخاب نمونه‌ای که باید تحلیل شود» مورد نظر است. تعیین رویکرد تحلیل محتوا طراحی:فرآیند کد گذاری» اعمال و اجرای کدگذاری» تعیین روایی و پایایی است. مساله مهم در فرایند یاد شده نحوه کد گذاری است. این امر بر اساس پرسشهای پژوهش می توانتدر؛ ثز گیرنده ی‌تدواراهکاز باشد. اگر هدف پژوهش, شناسایی و مقوله بندی همه موارد مربوط به یک پدیده‌ی ویژه است باید کل متن بررسی و مطالعه گردد و بخش‌های مربوط بهپدیده بر اساس برداشت اولیه پژوهشگر تعیین و علامت گذاری شود. در مرحله ی بعد بر اساس مدلهای از پیش تعیین شده بر اساس نظریه» قسمتهای علامت گذاری شده» کد گذاری گردیده و هر بخش از متن هم که در این کد گذاری جای نمی گیرد» کد جدیدی اعطا می‌شود. راهکار دوم کد گذاری آنی با استفاده از کدهای از پیش تعیین شده است. پژوهشگر» داده‌هایی را که نمی تواند کدگذاری نمایده معلوم و سپس تحلیل می‌کند تا مشخص نماید آیا آنها یک مقوله هستند یا زیر مقوله‌های کدهای موجود. برگزیدن هر یک از این دو راهکار بستگی به داده‌ها و اهداف پژوهش دارد. بر اساس آنچه  ۸ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ بیان گردید و با توجه به نظام مقوله بندی قیاسی» مطالب موجود در فنون و کتابهای صاحب نظران حوزه سواد تغذیه مورد تحلیل قرار گرفت. در مورد قسمت سنتز پژوهی نقطه شروع کار» به کارگیری عناصر برنامه درسی تیلور بوده که در اصل مدل پیشینی کار بوده است. پژوهشگر با در نظر گرفتن عناصر مورد توجه این مدل پیشینی (شکل ۱-۵) در بین یافته‌های مهم و اصلی پژوهشهای ایرانی مرتبط با موضوع مورد مطالعه» از یک سو به دنبال یافته‌هایی بوده است: که می‌توانست عناصر الگوی بومی برنامه ذرسی ارتقای سواذ تغذیه را بزای ذوره دبیرستان تعیین نماید و از سوی دیگر از قابلیت جای گذاری ذیل عناصر الگو برخوردار باشد. فلیکک! (۱۳۹۳) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات در پژوهشهایی چون پژوهش حاضر را تحت عنوان کدگذاری موضوعی مورد بحث قرار داده است. این پژوهش نیز در بخش کیفی از کد گذاری موضوعی بهره برده است که به سه,مرحله کدگذاری باز» محوری و گزینشی شناخته می‌شود. داده‌ها و پدیده‌ها از طریق کد گذاری باز در قالب مفاهیم در می آید. به عبارت دیگر عبارت‌ها بر اساس واحدهای معنایی آدسته بندی می‌شود تا تبلیغات و مفاهیم (کدها) به آن ضمیمه گردد. در گامهای بعدی». کدهای.پدست آملاه بر‌اسناس پدیده‌های کشف شده در داده ها مناظر با پرسشهای تحقیق» دسته بندی گردید. این گروه از کدها نیز دیگر بار به کدهای دیگر مرتبط گشت که انتزاعی تر از کدهای پیشین بود و شبکه ی مضامین را ایجاد نمود. کدها با توجه به ادبیات حوزه ی سلامت تغذیه و یا اصطلاحات موجود در متن با مقاله (کدهای درونی) صاحب شناسنامه گردیلانه. دز سامت آفازه‌ها؛ابتندا در بخش توصیفی» با استفاده از روش‌های آمار توصیفی به ارائه نتایج توصیفی حاصل از یافته‌های پرسشنامه‌ای به صورت جداول و نمودارها پرداختهشده است. آمار توصیفی مجموعه‌ای از روش‌هایی است که برای سازمان‌دهی» خلاصه کردن» تهیه جدول» رسم نمودار» توصیف و تفسیر داده‌های جمع آوری شده از نمونه آماری به کار گرفته می‌شود. بر اساس اطلاعات موجود در جداول مربوطه بیشترین شدت میانگین‌ها در بین گویه‌ها که به سنجش میزان اهمیت فاکتورهای مربوط به برنامه درسی سواد تغذیه پرداخته‌اند» با توجه به شاخصهای مربوطه يا میانگین بر گزیده میشود . در نقطه مقابل کمترین شدت میانگین‌ها نیز در نظر گرفته میشود. به منظور توصیف دقیق‌تر  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم /۵۹ میزان اهمیت فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه‌ای از دیدگاه پاسخگویان مورد بررسی» گویه‌ها مورد بحث با یکدیگر ترکیب شدند و مورد کدگذاری مجدد در قالب دسته قرارمیگیرند. جداول در هر شاخص به ارائه شاخص‌های آماری و آماره‌های توصیفی متغیر مذکور بر حسب فراوانی» درصد پرداخته است. و نتایج زیر تحلیل گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در تحقیق کیفی یک روند تقریبی متوالی است . که به سوی توصیف و تفسیر دقیق پدیده منتهی میشود. و اساسا شامل ترکیب اطلاعات حاصل از منابع مختلف به صورت یک توصیف پیوسته از آنچه محقق مشاهده یا کشف کرده است» است. به عبارت دیگر تحلیل داده‌های کیفی مستلزم سازماندهی اطلاعات و تقلیل داده‌هاست. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از این پژوهش در هر دوسطح از روش کدگذاری موضوعی استفاده شده است. یعنی در سطح اول پس از انجام مصاحبه و پیاده نمودن مصاحبه‌ها بر روی کاغذ از کدگذاری باز ( شامل خواندن خط به خط داده‌ها استخراج مفاهیم و جملات و خاطرات اصلی» تشکیل مقولات و طبقات اولیه )و کدگذازی محوری (شامل طیقه بندی داده‌ها مشخص نمودن زیر طبقات ) و کدگذاری انتخابی (گزینشی)‌شامل تشکیل مقولات اصلی و نهایی از مقولات ایجاد شده توسط کدگذاری محوری نیز استفاده گردید. مراحل تجزیه و تحلیل به شیوه کدگذاری موضوعی: مرحله"اول: برای هم احساس شدن با شر کت کنندگان» همه مطالب به دقت خوانده و عبارات مهم و مرتبط» استخراج شد . مرحله دوم: پژوهشگر سعی در بیرون آوردن مفاهیم مرتبط با پژوهش و پدیده مورد بررسی از متن نمود. مرحله سوم:مفاهیم مرتبط با هرمتن» استخراج شد. مرحله چهار: مفاهیم استخراج شده از مرحله یکت: در دسته‌های هم مفهوم قرار گرفت: این کدها بر اساس پدیده‌های کشف شده در داده‌ها که مستقیما به پرسش تحقیق مربوط می‌شوند» دسته بندی شد. مرحله پایانی: پژوهشگر میان پدیده‌های اصلی بدست آمده دست به انتخاب زده و در نتیجه مقولات محوری شکل می گیرد. برای تهیه عنوان و نام برای کدها از ادبیات تخصصی حوزه‌های سواد تغذیه و یا از اصطلاحات موجود در متن استفاده گردید. تحقیقات فوق درباره نگرش و رفتارهای مصرف مواد غذایی در بین دانش آموزان مدارس نشان داد که آموزش‌های مدرسه‌ای به طور چشمگیری به تغییر مثبت نگرش‌های تغذیه‌ای دانش آموزان منجر شده است. این آموزش‌ها از  ۰ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی, سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ یق تلفیق موضوع تغذیه سالم در کتاب‌های درسی» دعوت از کارشناسان تغذیه برای آشناسازی نوجوانان با نحوه انتخاب غذاهای سالم و هم چنین بازدید از کارخانه‌های تولید مواد غذایی سالم» و... . انجام شده است. در مجموع مرور مطالعات فوق بیانگر ضرورت توجه به آگاهی درباره سلامت جسمانی و تغذیه‌ای دانش آموزان نوجوان است که این مهم نیازمند شناسایی وضعیت موجود برنامه‌های آموزشی و درسی مدارس و انجام پژوهش‌های دقیق و کاربست این پژوهش‌ها در برنامه‌های نظام آموزش و پرورش است. همچنین نتیجه گرفته شده است که برای رسیدن به سطح مطلوب آگاهی تغذیه‌ای برنامه‌های توسعه يافته آموزشی و استراتژی‌های مناسب تری مورد نیاز است. لزوم ایجاد برنامه‌های مداخلاتی به نوجوانان جهت ایجاد تأثیرات رفتاری بر روی آنان و در سطوح محیطی و فردی و رفتاری از فعالیت‌های قابل اشاره در این تحقیقات است و تأکید بر لزوم وجود یک میزان مورد قبول جهانی از دانش تغذیه‌ای مردم» علی رغم مطالعات انجام شده در زمینه ارزیابی سطح آگاهی تغذیه‌ای جمعیت‌های دسته بندی شده کشوری و لزوم توسعه برنامه‌های آموزشی تغذیه در به وجود آوردن تغییراتی در رفتارهای غذایی گروه‌های سنی مانند نوجوانان از موارد اشاره شده در این تحقیق بود. آگاهی تغذیه‌ای تنها عاملی.نیست که,بتواند,عملکره,تغذدیه‌ای افراد را تحت تأثیر قرار دهد و عوامل دیگری از جمله» نیازهای فیزیولوژیکک» تصویر ذهنی افراد از خودشان» دسترسی به مواد غذایی» وسایل ارتباط جمعی و به ویژه ترجیحات غذایی عملکرد دوستان» همه از جمله عواملی هستند که عملکرد تغذیه‌ای افراد را تخت تأثیر قرار میدهند. با طرح الگوی برنامه درسی دراین تحقیق» در نظر است تا با تعیین اعتبار برنامه درسی سواد تغذیه‌ای دانش اموزان دوره متوسطه» به نتایجی ارزشمند در راستای اراثه برنامه جامع دست یافته شود. در . این برنامه لازم است تا با نتایج بدست امده و تعیین اعتبار مقوله‌های تعیین شده» فاکتورهای مورد نظر جهت تعیین اعتبار برنامه درسی سواد تغذیه مورد تایید قرار گیرد» این نتایج به شرح زیر است: در مجموع می‌توان خروجی حاصل از بحث آماره‌های توصیفی را در قالب چهار بعد به صورت نمودار زیر ارائه کرد. ( نگاه کنید به نمودار۱-۵)  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۶۱ نمودار ۱-۵ توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیکت ابعاد چها رکانه متغیر سواد تغذیه ای در بخش آماره‌های توصیفی به تفصیل در ارتباط با هفت گویه‌ای که در جهت سنجش این متغیر مورد استفاده قرار گرفته شده آماره‌ها.ارائه گردید.بررسی‌ها نشان داد که سه هدف عمده‌ای که در بین اهداف برنامه درسی سواد تغذیه‌ای از توزیع فراوانی بالایی برخوردار می- باشند بدین ترتیب است. الف. آشنایی با اصول تغذیه صحیح ( سالم غذاخوردن) است. ۸۸ درصد پاسخگویان این موضوع را دارای اهمیت بالایی در بین فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه ای دانسته اند. شرط اصلی سالم زیستن تغذیه صحیح است.» تغذیه صحیح یعنی رعایت دو اصل تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه. به عبارت دیگر تعادل یعنی مقادیر کافی از مواد مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی امصرف انواع مختلف مواد غذایی که در ۵ گروه غذایی معرفی می‌شوند. آب. ۸۶ درصد پاسخگویان فاکتور ارزیابی وضعیت بدنی و تعدیل و تنظیم وزن نوجوانان و پایش رشده با توجه به شاخصهای مربوطه (ارزیایی چاقی و لاغری ) را به عنوان دومین شاخص مهم در بین فاکتورهای اهداف برنامه درسی ذکر کرده اند. ج. سومین فاکتور مهم تأثیرگذار که از دیدگاه کارشناسان و صاحب‌نظران در بحث سواد تغذیه‌ای باید مورد توجه قرار گرفته شود عبارت است از اصلاح نگرش و عملکرد نوجوانان و افزایش اگاهی‌های اجتماعی در مورد تغذیه صحیح (۸). بررسی سه گویه‌ای که دارای بیشترین میزان توجه بوده‌اند نشان می دهد که به نحوی آشنایی دانش آموزان با ۲ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ روش‌هایی که تغذیه سالم را از ناسالم تفکيک کنند؛ می‌تواند زمینه‌سازی باشد در جهت اصلاح نگرش و عملکرد نوجوانان و افزایش آگاهی‌های آنها در ارتباط با تغذیه صحیح که در نتیجه به تعدیل و تنظیم وزن نوجوانان و پایش رشد آنها منجر خواهد شد. سایر اهداف به ترتیب شدت پاسخ‌ها ( زیاد و خیلی یاد) عبارتند از: اشنایی با مسائل روانشناختی ناشی از تغذیه (استرس و اضطراب و... )» اصلاح الگوی مصرف و اموزش محتوی مناسب برنامه سواد تغذیه (سلامت غذای موجود )» تامین امنیت غذایی و توجه به هرم غذایی مطلوب و بهبود ارائه و نگهداری مواد غذایی. بررسی موارد فوق محقق را به این سمت سوق داده است که به نظر می- رسد میزان اهمیت فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه در دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان یزد افزایش يافته است. به منظور سنجش این سوال» با توجه به اینکه متغیر اهمیت فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه‌ای در سطح سنجش فاصله‌ای قرار گرفته است. از آزمون تی تک نمونه استفاده‌شده است. اين آزمون زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که یک نمونه از جامعه داریم و می‌خواهیم میانگین آن را با یک حالت معمول» رایج و استاندارد و یا حتی یک عدد فرضی و مورد انتظار مقایسه کنیم( حبیب پور واصفری‌شالی» ۱۳۹۰: ۵۳۸). در پژوهش حاضر نمونه مورد بررسی کارشناسان و افراد صاحب نظر در حیطه مسائل تغذیه‌ای دانش آموزان می‌باشند؛ لذا طبق توضیحاتذ کر,شده» آزمون تی‌تک نمونه انتخاب مناسبی مطابق خروجی بدست آمده از آزمون تی تک نمونه» میانگین اهمیت فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه‌ای ۳/۶۶ است. میانگین مفروض محاسباتی ۳/۳۰ است. بررسی طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۶۳ اختلاف میانگین نشان می‌دهد که میانگین نمونه واقعی مورد بررسی به اندازه ۰/۰۶۶ از میانگین مطابق آماره تی» ۵/۱۲۴ و سطح معنی‌داری: ۰/۰۰۰ که در سطح کمتر از ۰/۰۵ قرار دارد می‌توان گفت که این اختلاف میانگین از نظر اماری معنی دار است. به عبارتی میزان اهمیت فاکتورهای اهداف برنامه درسی سواد تغذیه‌ای در حال جذب افزایش توجه است. بنابراین نتایج» فاکتورهای سوال پژوهشی مطرح شده و مرتبط با سوال یک تحقیق حاضر مورد تأیید قرار می گیرد. این نشان‌دهنده‌ی این امر است که سواد تغذیه به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در اهداف برنامه درسی مورد توجه قرار گرفته و این توجه دارای افزایش شدت است. با توجه به اینکه گویه‌های تشکیل دهنده‌ی متغیر اهمیت فاکتورهای برنامه درسی سواد تغذیه‌ای بر روی طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفته است. به منظور سنجش معنی‌داری یا عدم معنی- داری تک تک گویه‌ها از آزمون کای,اسکوثرا تک متغیرّه استفاده شده است. جدول شماره - ۳ خروجی مربوط به این آزمون را به تفکیک گویه‌ها نشان می‌دهد. ۴ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ جدول ۳- خروجی آزمون کای اسکوئر تک متغیره به تفکیک گویه‌ها و پایش رشد. با توجه به شاخصهای مربوطه (ارزیابی | ۵۷/۷۲۰ ۳ ۰ ی تامین امنیت غذایی و توجه به هرم غذایی مطلوب ۷۳۴/۰ ۴ ۰ د بهبود ارائه و نگهداری مواد غذایی ۵۳ ۴ ۹ ی آشنایی با اصول تغذیه صحیح (سالم غذا خوردن) ۴۵۲ ۲ ارم د سوال شماره ۲. محتوی برنامه درسی سواد تغذیه ای» کدام است؟ در سوال شماره یکک» این امر مورد تأکید قرار گرفته است که دانش آموزان بیشتر از از فاکتور دیگری باید با اصول تغذیه سالم آشنایی پیدا کنند؛ بنابراین لازم است این نکته مورد بررسی قرار گیرد که محتوی برنامه درسی‌ای که در ارتباط بااسواد تغذیه قرار است در اختیار دانش آموزان قرار داده شود چیست. بدین منظور با توجه به مولفه‌هایی که از بخش کیفی تحقیق استخراج گردید به بررسی هفت گویه پرداخته شد. بررسی نظرات کارشناسان و صاحب نظران نشان داد که مهمترین فاکتورهایی که در محتوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای باید گنجانده شود عبارتند از: الف. گروههای غذایی مفید و مورد نیاز بدن» ۸۵ درصد پاسخگویان اهمیت این فاکتوررا در سطح بالایی( ۹ درصد-زیاد و ۴۶ درصد-خیلی زیاد) ارزیایی کرده اند. ب. دومین نکته مهمی که در امر محتوی برنامه درسی لازم است مورد توجه قرار گیرد طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۶۵ انواع غذاهای مورد نیاز در گروه اصلی غذایی: ۱-گروه نان و غلات» ۲- گروه گوشت» تخم مرغ حبوبات و مغزها ۳-گروه شیر و لبنیات ۴. گروه میوه‌ها و سبزی‌ها است. و ج. تاثیر تغذایه سالم درایجاد سب زندگی و روانشناختی به عنوان سومین مسأله مهم مورد تأکید اکثریت کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه تغذیه وسلامت است. به نظر می‌رسد میزان اهمیت فاکتورها- ی مورد نیاز جهت انتخاب محتوی برنامه درسی سواد تغذیه نوجوانان افزایش‌یافته است. به منظور سنجش فرضیه مطرح شده پیرامون سوال دوم تحقیق» با توجه به اینکه سطح سنجش متغیر مورد بررسی در سطح فاصله‌ای قرار دارد؛ همچنین نرمال بودن توزیع متغیر از آزمون تی- تک نمونه‌ای استفاده شده است. خروجی بدست آمده در قالب دو جدول آماره‌های توصیفی و آماره‌های استنباطی آزمون تی تک نمونه قابل بحث و بررسی است. میانگین اهمیت فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب محتوای برنامه درسی سواد تغذیه در سطح ۳/۳۴ قرار دارد. محاسبه میانگین مفروض نشان دهنده‌ی عدد ۳/۲۲ است. در جهت دریافت معنی‌داری یا عدم معنی‌داری این اختلاف به بررسی خروجی حاصل از جدول زیر ۶ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ بررسی تفاوت میانگین موید این مطلب است که میانگین اهمیت فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب محتوای برنامه درسی سواد تغذیه‌ای به اندازه 4۹ از میانگین محاسباتی بیشتر است. مطابق آماره تی بدست آمده ۷/۹۴۹ و سطح معنی‌داری ۰ که در سطح کمتر از ۵ قرار دارد توان گفت اهمیت فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب محتوای برنامه درسی سواد تغذیه ای دانش آموزان دوره متوسطه دوم از منظر کارشناسان مورد بررسی در حال افزایش است و این افزایش معنی‌دار است؛ لذا فا کتورهای سوال پژوهشی حاضر نیز مورد تأیید بررسی معنی‌داری گویه‌های تشکیل دهنده این بعد از سواد تغذیه‌ای با استفاده از آزمون کای اسکوئثر تک متغیره و به تفکیک گویه‌ها مورد سنجش قرار گرفته است. جدول ٩- خروجی آزمون کای اسکوئر تک متغیره به تفکیک گویه‌ها استانداردهای قد و ورن در سئین مختلف و اهمیت ۳47 نان و غلات» ۲- گروه گوشت» تخم مرغ حبوبات و مغزها ۳-گروه شیر و لبنیات ۴. گروه میوه‌ها و سبزی‌ها طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۶۷ سرال شمایه ۳ روش‌های مناسب تدریس خرس سراه تغذیه اق,چهروشهابی قستد ٩ نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است» این امر است که هر چند که سواد تغذیه دارای اهمیت است و محتوی آن و تدوین محتوا برجسته است؛ در صورتی که از روشهای مناسبی جهت انتقال محتوا استفاده نگردد؛ میزان خروجی و بازده کار مطلوب نخواهد بود. بدین ترتیب بررسی روش‌های مناسب تدریس به عنوان سومین بعد در این تحقیق مورد بحث واقع گردیده است. بررسی‌ها مطابق آماره‌های توصیفی نشان داد که روش الف. برگزاری همزمان برنامه‌های عملی و اموزشی» ب. آموزش در قالب آموزشهای فردی و گروهی و ج. پخش فیلمهای اموزشی دارای بیشترین میزان اهمیت از دیدگاه افراد مورد بررسی هستند. به عبارتی هر سه روش مورد تا کید؛ به نحوی در قالب روشهای عملی قرار می گیرند. در بین ۱۴ روش مورد بررسی» آموزش غیرمستقیم با کمک وسایل ارتباط جمعی و سایر رسانه‌های اموزشی وهمگانی دارای کمترین میزان تناسب در جهت تدریس درس سواد تغذیه‌ای مطرح است. بررسی سوال سوم» این فرض را مطرح می‌کند که به نظر می‌رسد به نظر می‌رسد میزان اهمیت انواع روش- های مناسب تدریس درس سواد تغذیه در دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان یزد افزایش یافته است. در جهت سنجش چگونگی اهمیت انواع روش‌های مناسب تدریس درس سواد تغذیه‌ای در دانش آموزان دوره دوم متوسطهه استان یزد» طبقی سطح سنجش متغیر مذکور از میانگین اهمیت انواع روش‌های مناسب تدریس درس سوادتغذیه‌ای در بین نمونه مورد میانگین نشان می‌دهد که میانگین نمونه واقعی از میانگین مفروض به اندازه ۰/۲۹۶ بیشتر است. ۸ / فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ مطابق آماره تی ۱۴/۷۰۳ و سطح معنی‌داری ۰ که در سطح کمتر از ۰/۰۵ قرار دارد می‌توان گفت که میانگین اهمیت انواع روش‌های مناسب تدریس درس سواد تغذیه‌ای از منظر کارشناسان مورد بررسی در حال افزایش است. و این افزایش معنی‌دار است. لذا فاکتورهای سوال پزوهشی حاضر مورد تأیید قرار می گیرد و نظرات خلاف آن رد می گردد. با توجه به اینکه گویه‌های تشکیل دهنده‌ی متغیر اهمیت انواع روش‌های مناسب تدریس درس سواد تغذیه بر روی طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفته است. به منظور سنجش معنی‌داری يا عدم معنی‌داری تک تک گویه‌ها از آزمون کای.اسکوثر تک متغیّره استفاده شده است. جدول ۹- خروجی آزمون کای اسکوئر تک متغیره به تفکیک گویه‌ها طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۶۹ فیزیکی در کلاس درس و استفاده از امکانات ۴۸/۶ ۴ ۰ د آموزش غیرمستقیم با کمک وسایل‌ار تباط جمعی و ری ( در فرایند تدریس» مرحله نهایی اززشیابی است تا به انحوی بازخورد کار انجام شده دریافت گردد. این بازخورد پایانی به روش‌های مختلف میتواند مورد آزمون قرار گیرد. در بحث سواد تغذیه‌ای» طبق بررسی‌های انجام شده روشهای ارزشیابی که از اهمیت بالایی برخوردار بودند به ترتیب عبارتند از: الف. انجام فعّالیت‌های آموزشی مناسب با اهداف رفتاری در بخش های عملی پایانی نوبت اوّل و دوم: به عبارتی باید بین اهداف و خروجی که از دانش- آموزان انتظار می‌رود در این درس و پیرامون موضوع سواد تغذیه‌ای فرا بگیرند هماهنگی وجود داشته باشد. ب. تنظیم برنامه‌ی غذایی پیشنهادی روزانه و هفتگی برای نوجوانان ج. برگزاری ازمون عملی: همانطور که در بخش محتوی ارائه شده» مطالب عملی بیشتر مورد اهمیت و تأکید قرار گرفتند» در این بخش نیز در جهت ارزشیابی» سنجش به صورت عملی تا تئوری مورد توجه کارشناسان و صاحبنظران قرار گرفته است. سوال چهار پژوهش این فرض را به ذهن محقق منتقل ساخته است که با توجه به اهمیت مبحث درس سواد تغذیه‌ای» میزان ۰ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی, سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ اهمیت میزان اهمیت انواع روش‌های ارزشیابی درس سواد تغذیه در دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان یزد افزایش يافته است. در جهت سنجش فرضیه مذکور, از آزمون تی تک نمونه استفاده شده است. خروجی حاصل از این آزمون در جداول زیر مشهود است. مطابق اطلاعات جدول فوق» میانگین متغیر اهمیت اهمیت انواع روش‌های ارزشیابی ترس اقرس سوآظ تغذیه‌ای از متظر, کارشتاسان طورد:بروسی ۳۶/۸۶ آییتیمیانگیق مقروضش ۵ است. بررسی اختلاف میانگین‌ها نشان می‌دهد که میانگین جامعه‌واقعی به اندازه ۳/۳۶ از بررسی جدول آماره‌های استنباطی تی تک نمونه نشان داد که آماره تی بدست امده ۵/۰۹۸ و سطح معنی‌داری ۰/۰۰۰ قرار دارد. با توجه به اینکه سطح معنی‌داری بدست آمده در سطح کمتر از ۰/۰۱ قرار دارد با اطمینان ۹۹ صدم می‌توان گفت که میانگین اهمیت انواع روش‌های ارزشیایی تدریس درس سواد تغذیه ای از منظر کارشناسان مورد بررسی در ارتباط با دانش آموزان دوره متوسطه دوم استان یزد در حال افزایش است. لذا می‌توان گفت فاکتورهای سوال پژوهشی حاضر مورد تأیید قرار گرفته و نظرات خلاف آن رد می‌شود. متغیر اهمیت انواع طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم /۷۱ سنجش معنی‌داری يا عدم معنی‌داری تک تک گویه‌ها از آزمون کای اسکوئر تک متغیره جدول ۱۳- خروجی آزمون کای اسکوئر تک متغیره به تفکیک گویه‌ها بحث» پرسش و پاسخ و ارایه الگو توسط نوجوانان در فواضل غذایی و همچنین محتوای ارایه شده و هدفهای مورد نظر نظم و انضباط و حضور فعّال در کارگاه و فعّالیت‌های گروهی برگزاری ازمون به شیوه 1691 1691-0081 0۳۵ یا پیش ازمون -- » اساس دیدگاه تایلر در مدل پیشنهادی با بیان هدف‌های برنامه درسی آغاز شده» و به انتخاب و بیان این هدفها باید مستدل و بر مبنای نیازها و علایق دانش آموزان باشد . در انتخاب تجربه‌های یاد گیری باید مرحله رشد فراگیران» مانند سن و توانایی آنها را در نظر گرفت؛ باید به  ۲ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ توجه داشت. ترجمه هدفهای آموزشی به تجارب یادگیری دانش آموزان از طریق ارتباط محتویات اموزش با سطوح رفتار» که هدف نهایی یادگیری هستند» انجام می گیرد. نیاز به ارزشیابی آموزشی نیز برای مشخص کردن این مهم که هدفهای آموزشی رفتاری تا چه اندازه تحقق یافته یا تجربه‌های یادگیری» در واقع نتیجه‌های مورد انتظار را ایجاد کرده اند با دقت بیان شده است. برنامه ریزی برای آموزش باید شامل اهداف» طراحی و سازماندهی فعالیت‌های داش آموزات ی آرازشیابی میزان دستیابی به آهداف باشه (فاشمی 6۴ جهت در نظر ذاشتق مولفه‌های با اهمیت در طراحی برنامه درسی با توجه به نتایج فوق» گزینه‌هایی به ترتیب اولویت پیشنهاد گردیده است. که با توجه به طراحی الگوی برنامه درسی» و نیز کاربست این اولویتها می‌توان سیستم اموزشی را با برنامه درسی متفاوت در سواد تغذیه به سوی سلامت در تغذیه و  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۷۳ به طور خاص» مطالعات انجام شده در مورد وضعیت سواد تغذیه‌ای دانش آموزان ایران نشان دهنده پایین بودن میزان آگاهی و عملکرد تغذیه‌ای نوجوانان است و اکثر محققین بر لزوم آموزش تغذیه‌ای تأکید داشته اند. دوران کود کی و نوجوانی دو دوره کلیدی در شکل گیری عادات تغذیه‌ای افراد در طول زندگی هستند (کریمی وهمکاران» ۱۳۹۲). با توجه به این تغبیرات» ضرورت برنامه‌هایی که بتوانند به ارتقا و بهبود وضعیت سلامت و تغذیه‌ی جامعه کمک کننده به عنوان یک اولویت توسعه و سلامت عمومی مورد توجه قرار گرفته است. منظور از برنامه‌ها یا مداخله‌های تغذیه ای» مجموعه فعالیت‌هایی است که به منظور کمک به تغییر رفتارهای گروه يا گروه‌های هدف برای ارتقای سلامت تغذیه‌ای آنان اجرا می‌شود. بنابراین یکی از جنبه‌های مهم نظری و مهارتی در کاربردی کردن علم تغذیه» آشنایی با ابعاد طراحی» اجرا و ارزشیابی مداخله‌های تغذیه‌ای مناسب در سطوح مختلف جامعه است. (امیدوار» امین پور» ۱۳۹۱ ص۸۸) با توجه به تحقیقات انجام شده» این تحقیق نیز با توجه به اهداف عمده, اصول تغذیه صحیح» ارزیابی وضعیت بدنی و تعدیل و تنظیم وزن نوجوانان و پایش رشده و نیز اصلاح نگرش و عملکرد نوجوانان و افزایش اگاهی‌های اجتماعی در مورد تغذیه صحیح نشان می‌دهد که به نحوی آشنایی دانش آموزان با روش‌های تغذیه سالم ؛ می- تواند زمینه‌سازی باشد در جهت اصلاح نگرش و عملکرد نوجوانان و افزایش آگاهی‌های انها در ارتباط با تغذیه صحیح که در نتیجه به تعدیل و تنظیم وزن نوجوانان و پایش رشد آنها منجر خواهد شد. مهمترین فاکتورهایی که در محتوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای در راستای نتایچ این تحقیق» باید گنجانده شود عبارتند از: الف. گروههای غذایی مفید و مورد نیاز بدن ب- انواع غذاهای مورد نیاز در گروه اصلی غذایی ج. تاثیر تغذیه سالم درایجاد سب زندگی و روانشناختی که به نظر می‌رسد میزان اهمیت فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب محتوی برنامه درسی سواد تغذیه نوجوانان افزایش یافته است. همچنین در صورتی که از روشهای مناسبی جهت انتقال محتوا استفاده نگردد؛ میزان خروجی و بازده کار مطلوب نخواهد بود. بررسی‌ها مطابق آماره‌های توصیفی نشان داد که روش الف. برگزاری همزمان برنامه‌های عملی و اموزشی» ب. آموزش در قالب آموزشهای فردی و گروهی و ج. پخش فیلمهای اموزشی  ۴ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ دارای بیشترین میزان اهمیت از دیدگاه افراد مورد بررسی هستند. به عبارتی هر سه روش مورد تأکید؛ به نحوی در قالب روشهای عملی قرار می گیرند. روشهای ارزشیابی که در این رابطه از اهمیت بالایی برخوردار بودند عبارتند از: الف. انجام فقالیت‌های آموزشی مناسب با اهداف رفتاری در بخش‌های عملی پایانی ارزشیابی ب. تنظیم برنامه‌ی غذایی پیشنهادی روزانه و هفتگی برای نوجوانان ج. برگزاری ازمون عملی به این دلیل که مطالب عملی بیشتر مورد اهمیت و تأ کید قرار میگیرند در این بخش نیز در جهت ارزشیابی» سنجش به صورت عملی تا تئوری مورد توجه کارشناسان و صاحبنظران قرار گرفته است. از آنجا که توجه به آگاهی. نگرش و عملکرد گروههای هدف» شرط اصلی برنامه‌های ارتقای سلامت در جامعه است و نیز با توجه به اینکه علی رغم اجرای برنامه‌های آموزشی متعدد و متنوع در سطوح مختلف جهت ارتقای وضعیت تغذیه‌ای نوجوانان در مناطق مختلف کشور همچنان مشکلات لاینحلی در این زمینه وجود دارند. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم و بررسی دید گاههای موجود در خصوص الگوها و باورهای تغذیه‌ای این گروه سنی طراحی و اجرا گردیده است. انجام پژوهش‌های لازم درراستای بررسی برنامه تغذیه گروههای مختلف در سطح کشور پژوهش درخصوص اصلاح و بازنگری درالگوهای برنامه درسی دروس تغذیه درمحتوای لحاظ کردن مستمر موضوعات و مصوبات اموزشی ومهارتی جدید در تحقیقات ونتایج معرفی گروههای غذایی مفید و مورد نیاز بدن و انواع غذاهای مورد نیاز در گروه اصلی غذایی در جشنواره‌های غذایی مدارس و استفاده از پتانسیل خانواده و مدرسه در این برنامه‌ها معرفی تاثیر تغذیه سالم درایجاد سب زندگی و روانشناختی مورد تأکید کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه تغذیه وسلامت و برپایی برنامه‌های اموزشی دراین راستا  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۷۵ امیدوار» نسرین. رحمانی» خدیجه . قوام صدری» مریم. (۱۳۸۶)» تغذیه و بهداشت مواد غذایی» دفتر برنامه ریزی و اموزش فنی و حرفه ای» تهران» اقبال» ص۲۹ جهانگیری» جهانگیر» رجبی» ماهرخ» (۱۳۸۰)» بررسی فرهنگک و سواد تغذیه‌ای زنان در شهر شیراز» مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز (پیاپی ۳۲)» دوره شانزدهم» چویینه» محمد امین. نظری حصاری,» سیما. حسین» دردانه. حقیقی زاده» محمد حسین, (۱۳۸۸)» بررسی میزان آگاهی تغذیه‌ای در دختران دبیرستانی شهر اهواز و تأثیر آموزش بر آن. مجله عمومی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند» شماره ۱. صص ۵۴-۹۳ حبیب پور» کرم. صفری شالی» رضا. (۱۳۹۰). راهنمای جامع 9099در تحقیقات پیمایشی. خلج» محمد. محمدی زیدی» عیسی» (۱۳۸۵)» بررسی میزان تأثیر آموزش بهداشت در تغییر آگاهی و رفتارهای تغذّیه‌ای انش آموزانملاوس آبتّذایی در شهر قزوین سال دلوریان زاده» مهری. خسروی, احند. تقوی نزهت السادات. بلبل حقیقی,» ناهید. صادقیان» فریده. خطیبی» محمد رضا (۱۳۹۱)» ارزیابی تغذیه‌ای دختران نوجوان مدارس دینی» حسین و همکاران» (۱۳۹۱)» آگاهی» باوراو رفتار مصرف مواد غذایی در بین دانشجویان یک دانشگاه نظامی: کاربرد الگوی انتقاد بهداشتی» مجله طب نظامی» دوره رسولی» آرزی (۱۳۸۸)» بررسی تأثیر برنامه آموزشی مدرن بررفتارهای تغذیه‌ای ذانش رفیعیان» مصطفی» (۱۳۹۳)» تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به سواد تغذیه» دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی» ص۱۶  ۶ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸ ۰-سپاهی و همکاران؛ ۱۳۹۲ تاثیر اموزش تغذیه در دوران بلوغ بر اگاهی و عملکرد تغذیه ای دانش اموزان دختر مقطع راهنمایی شهر بیرجند» مجله علمی دانشگاه علوم ۱-سرمده» زهره» عباس بازرگان و الهه حجازی. (۱۳۸۳). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. ۳۲- علیمردانی» داوود. پورنجف, عبدالحسین. جوهری» غلامرضا (۱۳۸۵)» تأثیر آموزش اصول تغذیه بر میزان آگاهی زنان تشکل‌های غیردولتی شهرستان ایلام در سال ۸۲-۸۳ مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام» شماره اول. صص ۶۷-۹۰ ۳-فریور» فرشاده و همکاران» (۱۳۸۸)» آگاهی» نگرش و عملکرد خانوارهای شهری در خصوص اصول کاربردی تغذیه» مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران» دوره ۵» شماره ۲» ۴- کریمی» هنگامه و همکاران» (۱۳۸۲)؛ اززیابی وضعیت جسمانی و تغذیه‌ای کودکان دبستانی شهر رامسر . مجله دانشگاهی علوم پزشکی بابل» دوره دهم» شماره 4۱ ۵- کریمی» هنگامه و همکاران» (4)۱۳۹۴ الگویمصرّف مواد غذایی» صبحانه و میان وعده در دانش آموزان دوره اوّل متوسطه. پرستاری و مامایی جامع نگر‌سال ۲۵ شماره۷۶ ۶- کیان مریم (۱۳۹۴)» تحلیل برنامه درسی مغفول سواد تغذیه‌ای در دوره تحصیلی متوسطه» دو فصلنامه نظریه و عمل دز برنامه درسی» سال سوم» شماره ۶ صص ۱۲۰- ۷- هاشمی» سید احمده (۱۳۹۴)» برنامه ریزی درسی . اصول و کاربرد. » تهران» دانشگاه ازاد ۸- یارپرور» امیرحسین ؛ امیدوار» نسرین ؛ گلستان» بنفشه ؛ کلانتری» ناصر ؛-(۱۳۸۵) بررسی وضعیت تغذیه‌ای و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان پیش دبستانی ۶تا ۵۹  طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه‌ای برای دوره متوسطه دوم / ۷۷ ماهه در مناطق آسیب دیده از زلزله شهرستان بم-مجله: علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران ۸۵0 ععلمنک۸ لمصعاج/2 .ر2011) بنصعکل ,قلالعبوط م۸ جلعاعط معصد1طظ -19 .0 سعلأممل5 بوتقاصعصعلاه یز کععناو 20 و0ناع3۳ عسنلحمععط دمن معط 759-7 :(6) 79 مق‌ناعاعنل وصه صمناخا که چصعلهد عطا اه لقص0[ نع ج شک تساه که ماه (1990) بش۸ ندز مش ص۸۵۵ -20 11-3 .۸7 بانط ۶و دععجهدی طاجزد 156 .رطع 1 ۵۶ 70206 12) [(مم5 7 عنه 0600 2 نصمتاه اه 370005 مصفصصتع۳ 30 8 0ص 3/۰ ,ععل 2/0 -21 040 00 5ععدع50 2000000 ۵۶ وله 2018(,3۳)ه 22۳ بصع 2/0 -22 0 لماک ,کک تعک ,2 طاععل۸ ,ظ8 058 رحس نصنق3100 ,1۷ 005 -23 و کاها5 36211 وصه 010086 مد نا 2006(0)ماعنه له اه ,2 حلمعزمق11 مت۸ 7۰ -38 :15 2200 صنا0 7 عوم هکم فص صهزد ود 3/1 معهد -علو ون صقان 5نا 32 ماع 0۶ صمعسدمصم0 ۸ .(2015) .ل۸ ما موعاچه) متعنوتد1 ۷7 -24 158-8 .عناعاع م۸ صمنانی2 0۶ صعوی۸ ۵ط1 0۶ لفصه3 مقلوهصع0) .(2005) .3 ,عتا6 3/6 ۸0۵ 6 ,۷۷ ,13600 ما کل لک ,36 یکل بط0فصقظ8 ۷۵۵ -25 -365 :00 ,6 ,6321035ظ ۳۵008 6۳۵0۳5 مصه کعفحهنااه عصنامه هامکعصص/1 323-8 :139 :2009 30 7 +عصت لا 067 نا ناهد 0زعط1 هه .392  ۸ فصلنامه علمی-پژوهشی علوم اجتماعی» سال سیزدهم» شماره اول» پیاپی (۴۴)» بهار ۱۳۹۸

مطالعه حاضر با هدف اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی سواد تغذیه و ارائه الگو و بررسی دیدگاههای موجود طراحی گردیده است. روش پژوهش درگروه"تحقیق امیخته اکتشافی" است.جامعه آماری پژوهش شامل متخصصان، و.برنامه ریزان درسی مرتبط با تغذیه میباشد ودر زمینه تعیین حجم مناسب, نمونه گیری لازم به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای در بین صد نفرانجام می شود. جمع آوری اطلاعات از روش میدانی از طریق پرسشنامه و مدل برآمده ازسطح کیفی پژوهش، میباشد و جهت تعیین اعتبار به صاحب نظران عرصه سلامت تغذیه ارائه میشود. روایی پژوهش نیز از تحلیل عاملی تأییدی و جهت تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.آماره های کمی دردو بخش آمار توصیفی با تکیه بر جداول فراوانی، شاخص های آماری و شاخص های پراکندگی و در بخش استنباطی نیز، با تکیه بر اطلاعات مستخرج از بخش تحلیل محتوا، میباشد.یافته های تحقیق،اهداف آشنایی با اصول تغذیه صحیح ، فاکتورهایی انتخاب محتوی گروههای غذایی مفید ، روشهای برگزاری برنامه های عملی و اموزشی مناسب و روشهای ارزشیابی، انجام فعّالیت های آموزشی را با ارائه الگوی مربوطه مورد نظر قرار میدهد.

442333

به باور سید حسن نصرالله, سید علی خامنه‌ای (رهبر معظم انقلاب» رهبر محور مقاومت و جمهوری اسلامی ایران)» قلب و پایه اصلی محور مقاومت است. مقام معظم رهبری» اولین بار در مرداد ۱۳۷۲ش در دیدار با سید حسن نصرالله» دبیرکل جنیش حزب‌الله لبنان, از جبهه مقاومت اسلامی سخن گفت و آن را نتیجه تجاوزات رژیم اشغالگر قدس دانست که با اقدام خود در تجاوز به لبنان, نه‌تنها به اهداف سیاسی و نظامی موردنظر دست نیافته, بلکه موجب همبستگی و اتحاد مردم شده است. امروز کمتر کسی است که نداند ایران در یک نقطه ویژه در جهان قرار دارد که علاوه بر منابع معدنی و انرژی» در شاه راه ارتباطی سه قاره قرار گرفته است. موقعیت ژئوپلیتیک ایران با وجود مزیت‌های بالقوه به نقطه تحولات بین‌المللی تبدیل شده است؛ به‌طوری‌که به‌جز منابع کمیاب و نفت و گازه مرکز منازعات و مناقشات سیاسی و نظامی شناخته می‌شود و در نظم نوین جهانی برای قدرت‌های غرب و شرق اهمیت بسیار بالایی دارد. بعد از حمله آمریکا به افغانستان و عراق. سردمداران کاخ سفید از جمله حزب دموکزات بهاین نتیجه رسید که حمله نظامی مستقیم به لحاظ هزینه‌های اقتصادی و تلفات جانی سربازانش گران تمام می‌شود و بهتر است سیاست دیگری را اتخاذ کنند. در جریان لشکرکشی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ بیش از یک میلیون عراقی کشته شدند. از طرفی به ادعای آمار خودشان که قطعا بیشتر از این است قریب به ۴۵۰۰ نظامی ارتش آمریکا نیز کشته و بیش از ۳۲ هزار نفر زخمی شدند. ایران که خود را در مقابل ارتش‌های تروریستی حاضر در خاورمیانه نظیر داعش و جبهه النصره در خطر می‌دید و باید علاوه بر بازگرداندن نسبی امنیت به منطقه که لازمه تجارت با سایر کشورها می‌باشد. برای جلوگیری از نزدیک شدن داعش به مرزها و خاک خود و یکی از ویژگی‌های بدیع انقلاب اسلامی» داشتن رهبر دینی بود که یک نقطه قوت برای آن محسوب می‌شود. در حقیقت دین انسان را رها نمی‌کند و همانطور که در بحث‌های معرفتی الگوسازی نموده, در سیاست نیز چنین است و به ارائه راهبرد در این زمینه می‌پردازد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی شاهد تشکیل دولت بودیم که یکی از نکات مهم در این زمینه این بود که این انقلاب به لحاظ سیاسی و معرفتی هیچ‌گونه وابستگی به نظام‌های شرق و غرب عالم نداشت و بلندگوی فلان دانشمند غربی هم نبود. در سال‌های بعد از انقلاب, شاهد تشکیل دولت‌ها بودیم و شرایط به گونه‌ای پیش رفت که تعبیر برخی‌ها اینگونه بود که خاورمیانه دچار زلزله شده است. البته به ظن کشورهای غربی که تصور می‌نمودند این انقلاب زمین خواهد خورد و از همین رو جنگ را پایه گذاری کرده و هیچ انقلابی هم نبوده که این‌چنین در ابتدای کار با چنین جنگی مواجه شود. نیروهای ایرانی با روش و مدلی که داشتند.» بسیج مردمی را تشکیل داده و باز هم موجب شکست آمریکا شدند. در حقیقت, جنگ ایران و عراق یک جنگ منطقه‌ای بود اما جنگ با داعش یک جنگ جهانی بود. از همین رو انقلاب تصمیم گرفت که نیروهای مردمی را بسیج کند و سپاه نیز به همین‌صورت شکل گرفت که امام راحل نیز فرمودند که اگر سپاه نبود» کشور هم نبود. در جریان جنگ تحمیلی نیز در نهایت. این‌قدرت ایمان مردم بود که موجب پیروزی شد. آمریکایی‌ها در تمامی این سالیان پس از شکست‌های متعدد بود که داعش را علم کردند. تنها نیرویی که می‌توانست با داعش مواجه شود نیز تربیت‌شدگان مکتب امام بود. در هر صورت نیروهای ایرانی با روش و مدلی که داشتند» بسیج مردمی را تشکیل دادند و باز هم موجب شکست آمریکا شدند. در حقیقت. جنگ ایران و عراق یک جنگ منطقه‌ای بود. اما جنگ با داعش یک جنگ جهانی بود. لذا پس از همه این شکست‌ها بود که آمریکایی‌ها عصبی شده و در نهایت شهید سلیمانی که مصداق عینی مبارزه با داعش بود را به شهادت رساندند. اما نکته قابل توجه این است که این شهید توانست انديشه و روش امام خمینی را جهانی کند و این انديشه و مقاومت موجب شد که آمریکایی‌ها در خاورمیانه به اهداف خود نتوانند دست یابند. اتفاقی که بعد از شهادت شهید سلیمانی رخ داد این بود که عکس‌العمل‌های زیادی رخ داد و اینها نشان می‌دهد که انديشه قاسم سلیمانی جهانی شده است. چون در همه کشورها به هر دلیلی اعم از دلایل ایمانی و ملی وغیره به او احترام گذاشتند و معتقد بودند که او انسان درستی بوده است. وقتی او جهانی می‌شود. یعنی اندیشه‌های ایمانی او جهانی می‌شود و شهادت ایشان باعث شد که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به صراحت به نقش والای انقلاب اسلامی در مواجهه با مستکبران عالم و شکل گیری جریان مقاومت اشاره فرموده و بیان داشته‌اند که ایران مقتدر امروز هم نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ‏ 13 مانند آغاز انقلاب با چالش‌های مستکبران روبه‌رو است اما با تفاوتی کاملا معنی‌دار. اگر آن روز چالش با آمریکا بر سر کوتاه کردن دست عمال بیگانه یا تعطیلی سفارت رژیم صهیونیستی در تهران يا رسوا کردن لانه جاسوسی بود امروز چالش بر سر حضور ایران مقتدر در مرزهای رژیم صهیونیستی و برچیدن بساط نفوذ نامشروع آمریکا از منطقه غرب آسیا و حمایت جمهوری اسلامی از مبارزات مجاهدان فلسطینی در قلب سرزمین‌های اشغالی و دفاع از پرچم برافراشته حزب‌الله و مقاومت در سراسر این منطقه است. و اگر آن روز» مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاح‌های پيشرفته ایرانی به نیروهای مقاومت است. و اگر آن روز گمان آمریکا آن بود که با چند ایرانی خودفروخته یا با چند هواپیما و بالگرد خواهد توانست بر نظام اسلامی و ملّت ایران فائق آید امروز برای مقابله سیاسی و امنیتی با جمهوری اسلامی خود را محتاج به یک ائتلاف بزرگ از ده‌ها دولت معاند یا مرعوب میبیند و البته باز هم در رویارویی» شکست می‌خورد. ایران به برکت انقلاب» اکنون در جایگاهی متعالی و شايسته ملّت ایران در چشم جهانیان و عبورکرده از بسی گردنه‌های دشوار در مسائل اساسی سرلشکر شهین قاسم سلیمانی ذر سال ۵ نگ 9 مزا و ذورافتاده قنات ملک:.ذر شهرستان رابر استان کرمان به دنیا آمد . وی در ۱۳ سالگی, پس از پایان تحصیلات دوره ابتدایی» زادگاه خود را ترک کرد و مشغول به کار بنایی در کرمان شد و چندی بعد نیز به عنوان پیمانکار در سازمان آب مشغول به کار شد و در همان سال‌ها نیز فعالیت‌های انقلابی خود را آغاز کرد . وی که پس از پیروزی انقلاب» به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. او در ابتدای جنگ فرماندهی دو گردان از نیروهای کرمانی را برعهده داشت تا اینکه با پیشنهاد شفاهی سردار شهید حسن باقری» تیپ جدیدی از نیروهای کرمان را تشکیل داد که اندکی بعد در زمستان سال ۶۱ به لشکر" ۴۱ ثاراللّه ارتقا یافت که شامل نیروهایی از وی در طول دوران دفاع مقدس, با لشکر تحت امر خود در عملیات‌های زیادی از جمله. والفجر ۸ کربلای ۴ کربلای ۵ و تک شلمچه حضور موئر داشت. لشکر ۴۱ ثاراله را باید جز لشکرهای خط شکن سپاه در سال‌های دفاع مقدس نامید که نیروهای آن نقش بسزایی در عملیات‌های بزرگی مثل والفجر۸» کربلای۵ و... داشتند. تمام جهانیان جبهه مقاومت در خاورمیانه را با نام قاسم سلیمانی سردار سرافراز ایران اسلامی و فرمانده فراتر از مرزها می‌شناسند» فرماندهی که چهار دهه از عمر خود را وقف دفاع از راه و روشی کرد که اندیشه‌ای جز رهایی مظلوم از چنگال ظالم نداشت. خدمات این سردار شهید را می‌توان به ۲ دوره قبل از سپاه قدس و بعد از آن تقسیم کرد وی در سن ۲۶ سالگی (۱۳۶۱) فرماندهی لشگر ۴۱ ثاراللّه کرمان را بر عهده گرفت و جانفشانی‌های مختلفی را در دوران جنگ تحمیلی انجام داد و در نهایت ۱۵ سال بعد در سال ۱۳۷۶ و در ۴۱ سالگی با اعتماد رهبر معظم انقلاب اسلامی به فرماندهی سپاه قدس منصوب شد. این سال‌ها که همزمان با اوج گیری فعالیت گروه تروریستی طالبان در کشور افغانستان بود و در این دوران خدمات قابل توجهی در مقابله با این گروهک در نقطه مرزی کشور و همچنین حضور در جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونیستی با حزب اللّه لبنان بوده است. قاسم سلیمانی برای جمهوری اسلامی تنها یک فرمانده نظامی نبود او نماد «محور مقاومت» بود که پایه‌های جمهوری اسلامی بر آن بنا شده است. قاسم سلیمانی بازوی سپاه در خارج از مرزهای ایران به حساب می‌آمد.نقش حاج قاسم سلیمانی در پیروزی‌های جبهه مقاومت در مبارزه با استکبار جهانی» صهونیزم بین‌الملل و ارتجاع منطقه یک نقشی اثرگذار می‌باشد که موجب شد خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از بین رود و از وی به عنوان فرمانده شجاع و دلاور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با داشتن تفکری نظامی» انديشه استراتژیک و به مانند یک دیپلمات زیرک به عنوان نیروی فعال در سیاست خارجی کشورمان نقشی مهم ایفا می‌کرد و شاید به جرات می‌توان گفت موفقیت‌های سیاست خارجی کشورمان در منطقه مرهون تلاش‌ها و مجاهدت‌های این سردار بزرگ است. اما نکته‌ای که باید از سیره و منش سردارسپهید شهید سلیمانی یاد کنیم و به عنوان یک الگو در بین مسئولان و خدمتگزاران نظام قرار گیرد مردمی بودن این سردار رشید اسلام است. با مردم بودن, برای مردم خدمت کردن و برای مردم تلاش کردن از ویژگی‌های حاج قاسم سلیمانی ملت ایران می‌باشد. سردار سپهید شهید سلیمانی امروز به عنوان یک انديشه و تفکر مطرح می‌باشد و باید تلاش شود این تفکر هرچه بیشتر و بهتر در جامعه ترویج و گسترش یابد. مردمی بودن از ویژگی‌های سردار سلیمانی می‌باشد از مختصات انديشه سردار دلها علاوه بر مردمی بودن جهادی بودن سیدالشهدای مقاومت است. این شهید بزرگ اسلام و ایران مجاهدانه عارفانه و شجاعانه در میدان رزم حضور می‌پافت و با اندیشه جهادی ضمن مدیریت میدان جماسه‌ها می‌آفرید و همین روحیه اوست که موجب شد داعش نابود شود.این تفکر جهادی نیز که بر گرفته از اندیشه‌های حضرت امام خمینیاد» و مقام معظم رهبری است باید در سطوح مدیریتی کشور نیز گسترش یابد و راهکار مقابله با نبرد اقتصادی دشمن مدیریت جهادی می‌یابد (شیخ انصاری, مهدی). جبهه مقاومت کاری کرده که اسراییل دور خودش دیوار بکشد چرا که می‌داند از بین خواهد رفت چون شهید سلیمانی انسانهای مظلوم و مسلمانان را از شر ظالسان تجات,ذاه ومانع,عملی شذی توطقه‌های آستکبار و غزیی‌ها برای نابوقی جوامع اسلامیشد. کسی که توانست کمتر از سه سال طومار پلید داعش را در هم بپیچد سردار سلیمانی بود پس آمریکایی‌ها حق دارند عصبانی باشند.» زیرا همه آرزویشان بر باد رفته می‌بینند. در واقع قاسم سلیمانی توانسته بود استراتژی جمهوری اسلامی یعنی کمک به گروه‌های مبارز علیه رژیم اشغالگر قدس را به خوبی دنبال کرده و هر روز در این مسیر گام‌های دیگری بردارد. اما این پایان ماجرا نبود. با توطئه جدید غرب و نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن . 1۸ پشتیبانی مالی کشورهایی مانند عربستان سعودی» که به شکل‌گیری گروهک‌های تروریستی تکفیری اعم از داعش و جبهه‌النصره در منطقه انجامید» قاسم سلیمانی مأموریتی تازه یافت و آن هم مقابله با این تهدیدات در دو کشور عراق و سوریه بود. سلیمانی در عراق «حشد الشعبی» و در سوریه «بسیج مردمی» (قوات دفاع وطنی) را شکل داد و با کمک آنها و هدایت و مشاوره نیروی قدس سپاه» طی ۶ سال» بساط تروریست‌ها در این دو کشور تقریبا جمع شد. در واقع باید این طور گفت که او و نیروهایش که با درخواست رسمی دولت‌های سوریه و عراق, به این دو کشور رفتند» مانع سقوط دمشق و بغداد شدند و هم او بود که با سفر به مسکو نقش بسزایی در همراه کردن روسیه و پوتین برای ورود به میدان نبرد سوریه داشت. برای حاج قاسم -به گفته خودش- فرقی میان مسلمانان نیست و باید به همه آنها در برابر ظالمان و دشمنان یاری رساند. او در اوج مبارزه با تروریست‌ها در سوریه و عراق» اعلام کرد که برای نظام اسلامی. کمک به شیعه و سنی تفاوتی ندارد و برای نمونه به مردم فلسطین آشاره کرد که اگرچه اکثر قریب به اتفاق آنها از اهل تسنن هستند ولی جمهوری اسلامی ایران بیشترین دفاع و حمایت را از آنها داشته است. این موضوع نیز در تاریخ ثبت شد که وقتی دامنه جنایات داعش به کردستان عراق کشید. این قاسم سلیمانی بود که به کمک آنها رفت و مانع از سقوط اربیل شد. جای تردید نیست که این موضوع خلاف خواست آمریکا و رژیم صهیونیستی است ولی با فرماندهی «قاسم سلیمانی» در عمق میدان و تشکیل بسیج مردمی در سوریه و عراق این موضوع به واقعیت بدل گشت و نقش بی‌بدیل سردار سلیمانی در مدیریت منطقه و مقابله .با دشمنان, القابی چون «شبح فرمانده» «قدرتمندترین فرد خاورمیانه» و «کابوس اسرائیل» را از سوی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها برای او به دنبال داشته است. سر انجام در ۱۳ دی ۰۱۳۹۸ ارتش ایالات متحده وی را به دستور دونالد ترامپ, رئیس جمهور این کشور در عملیات آذرخش کبود هنگام خروج از فرودگاه بین‌المللی بغداد برای انجام دیدارهای رسمی با مقامات عراقی ترور کرد. (خبرگزاری فارس» ۱۳ دی ۱۳۹۸) وداع و تشییع باشکوه پیکر پاک و مطهر سردار سپهید شهید حاج قاسم سلیمانی» مجاهد بزرگ آبومهدی المهندس و یاران شهید شان نشان داد که نام سلیمانی نه تنها به عنوان یک افتخار ملی مطرح است بلکه بنا بر فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی یک چهره بین‌المللی مقاومت می‌باشد. سردار سلیمانی همچون مالک اشتر شجاع در میدان رزم» خاضع در برابر مقتدا و فداکار برای مردم بود و همچون میثم تمار سال‌ها چوبه دار خویش بر دوش می‌کشيد و آماده شهادت بود. (جاوید. علی) برخی از خصایص و ویژگی‌های مدیریتی ناب و مبتنی بر نظام توحیدی در شخصیت و شاکله فکری و محتوایی سردار سلیمانی که ایشان را تبدیل به یک نیروی مخلص ولایی بسیار توانمند و راهبردی نموده امام صادق(ع) فرمود: «شبهات به کسی که زمانه خود را بشناسد هجوم نمی‌آورد(اصول کافی, جلدیک).» حضرت اباعبدالله(ع) نیز به بیراهه رفتن را ناشی از عمل بدون بصیرت بیان می کنند(اصول کافی, جلدیک). از نتایج این شناخت و بصیرت می‌توان به فهم صحیح واقعیت‌ها و در نتیجه عمل بجا و به قاعده» حضور به هنگام در مسائل و بحران‌ها شناخت سره از ناسره در غبار فتنه‌ها تشخیص به موقع فتنه‌ها و فتنه‌گران و دشمنان» شناخت شگردها اهداف و استراتژی‌های کوتاه و بلندمدت دشمن, هوشیاری به هنگام در برابر توطئه‌های دشمن و رصد پیوسته آن؛ شناخت دوست از دشمن, عدم غفلت از دشمن داخلی» توجه به رخنه و نفوذ دشمن و توجه ویژه به جنگ نرم دشمن آشاره کرد. سردار سلیمانی بارها و بارها توانست واقعیت دشمنان را در صحنه‌های مختلف داخلی و منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بشناسد و با هوشیاری بی‌مانند خود توطئه‌های آنان را خنثی کند. همچنین فراست و بصیرت او و اطاعت از ولایت» در برهه‌های مختلف ازجمله حوادث سال ۸۸ سبب شد در آزمون‌های امختلف سربلند شود. هفته‌نامه آمریکایی نیوزویک در نسخه بین‌المللی خود در سوم دسامبر ۲۰۱۴ تصویری از ژنرال قاسم سلیمانی روی جلد خود چاپ کرده و در کنار تصویر او نوشت: «اول با آمریکا می‌جنگید. و الان داغش را درهم می‌کوبد. او فردی باهوش و امام علی(ع) می‌فرمایند: «ضعف حاکم برای مردم از ظلم و ستم او بدتر است(غرر الحکم و درر الکلم جلد یک).» قدرت حاکم می‌تواند سبب اعتماد»,اتحاد و ذلگرمی مردم و همچنین رفتار سنجیده و محتاطانه دشمن شود و انسجام نیروها را به همراه ذاشته باشد. روزنامه معروف نیویورک تایمز در سپتامبر ۳ سردار سلیمانی را به‌عنوان «دشمنی که هم مورد تنفر و هم مورد تحسین است» توصیف کرد. این تعریف و تمجید دشمنان از اوه نشانه اقتدار و ابهت سردار رشید اسلام در چشمان دشمنان او بود. امام علی*؟ در نامه معروف خود به مالک اشتر در آستانه استانداری وی بر مصر به وی هشدار می‌دهند مراقب باشد سستی او سبب زوال حکومت نشود (نهج‌البلاغه, نامه ۵۳). این فرمایش امام ملهم از توصیه قرآنی است که بهره انسان نتیجه تلاش اوست(سوره نجم» آیه ۳۹)؛ و بی‌تردید برای حاکم جامعه تلاش فراوان لزوم و اهمیتی فزون‌تر می‌یابد. تلاش فراوان و خردمندانه یک فرمانده می‌تواند ثمرات متعددی نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ۰ ۷۰ داشته باشد. ازجمله امکان انجام مسئولیت‌های خطیر رهبری طیف گسترده‌تری از مجموعه‌ها و نیروها و امکان شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف خود و همچنین دشمن. سردار دل‌ها در این سال‌ها به‌ویژه دهه اخیر که همزمان شده بود با تولد داعش و ایجاد فتنه‌های متعدد در منطقه آرام و قرار نداشت و هر روز و هر لحظه برای ایجاد ثبات در سوریه عراق و لبنان تلاشی بی‌وقفه می‌کرد. برادر ایشان در مصاحبه با خبرگزاری فارس در دوم شهریور ۹۴ نقل می‌کند که باوجود محبت بسیار سردار به خانواده اما بسیار کم می‌توانست در کنار آنان باشد و به آنها برسد چراکه او نه‌فقط پدر فرزندان خود که پدری مهربان برای ده‌ها میلیون دختر و پسر در سراسر کشورهای رنج کشیده از جور استکبار در منطقه بود. امام علی2؟ به مالک می‌فرمایند: «حاکم جز با همت ورزیدن و یاری خواستن از خداوند از عهده تکلیفی که خدا بر دوش او گذاشته است برنمی‌آید (نهج‌البلاغه, نامه ۵۳).» چنین همت و آراده‌ای است که می‌تواند سبب‌ساز جرأت برای انجام کارهای سخت و سترگ» عزمی راسخ برای مبارزه همه‌جانبه با دشمن, ایجاد انگیزه مضاعف در یاران و همراهان و ابتکار عمل بالا در مواجهه با دشمن شود. این همه آن چیزی بود که یکجا در وجود سپهبد شهید انقلاب وجود داشت و در بسیاری از جبهه‌ها نبردهای غیرممکن را ممکن و پیروزی‌های دور از دسترس را دست یافتتی می‌کرد: امیرالمومنین۶) در خطبه‌ای پس از جنگ صفین, مسئولان را از غفلت» عدم مسئولیت پذیری و عدم توجه بدافخاه:برختار می‌دازند (تهجالبلاغه خطبه ۳۴ این گی‌هانگت که سیب می‌شود یکت فرمانده,برجسنته و یک مجاهد کم‌نظیر همچون شهید سلیمانی بتواند وظیفه‌اش را به نیکی تشخیص داده و به آن عمل کند. در انجام تکلیف الهی جدیت داشته باشد. خود را در برابر دیگران مسئول بداند و پیوسته متوجه مکر دشمن در ایجاد تزلزل و تفرقه در بین نیروها باشد. راهبری نیروهای مقاومت در جبهه‌ای به گستردگی افغانستان تا عراق, سوریه لبنان و یمن جز با دارا بودن این خصوصیات برجسته امکان‌پذیر نیست. از همین رو مجله آمریکایی فارن پالیسی در سال ۲۰۱۹ در دهمین گزارش سالانه خود پیرامون معرفی یکصد متفکر برتر جهان در عرصه‌های مختلف. ژنرال قاسم سلیمانی را به‌عنوان مهم‌ترین شخص در بین ۱۰ چهره برتر در حوزه‌های امنیتی -دفاعی جهان معرفی می‌کند (/۳۵۱۱۲ ۳۵۲۵18۲). فارین پالیسی به هشدار سردار قاسم سلیمانی به ترامپ در جولای ۲۰۱۸ نیز اشاره کرد و به نقل از وی نوشت: «ما نزدیک به شما هستیم» جایی که تصورش را هم نمی‌توانید بکنید؛ ما آماده هستیم» علی بن ابی‌طالب در نامه‌ای به فرمانروای بصره بر سختگیری خود بر پاکدستی فرمانداران و عدم دست‌درازی آنان به بیت‌المال اشاره می‌کنند (نهج‌البلاغه نامه ۲۰). همچنین آن امام همام بر پیشوایان واچپ«می کنند که سطح زندگی خوذ را با مروم ضیف جامعهقسسای که (تیج‌لبلهت خطیه ۰۹ این ساده‌زیستی سبب اعتماد و امیدواری عامه مردم به حکومت و اجتناب از اشرافی‌گری می‌شود. حجت‌الاسلام شیرازی» نماینده ولی‌فقیه در نیروی سپاه قدس پس از شهادت سردار سلیمانی اعلام کرد که آن شهید سعید در سفرهای متعدد منطقه‌ای خود از دریافت حق مأأموریت امتناع می‌کرد و بعضی اوقات در تأمین مخارج زندگی خانواده خویش می‌ماند. به یاد داشته باشیم که سردار سرافراز اسلام بالاترین درجه نظامی در کشور را داشت و درصورت تمایل می‌توانست از این درجه» استفاده‌های فراوان امام علی ۶) مالک اشتر را از خوی برتری جوبی خویشاوندان و نزدیکان والی و سواستفاده از قدرت برحذر می‌دارند.عمل به این فرمایش مولا در وجود سردار شهید بسیارانمایان و برجسته بود. آسیب‌های عدم توجه به این فرمایش مولا گاه می‌تواند حتی ازاثروت اندوزی خود. حاکم نیز خطرناک‌تر و برای جامعه امام حسین) یکی از ویژگی‌های مهم حاکم را تدین در دین خدا و خوف از او بیان می‌کنند (ارشاد شیخ مفید جلد ۲)؛ توصیه‌ای که در نامه امام علی۶) به مالک اشتر نیز مشاهده می‌شود. در تربیت اسلامی اعتقاد بر این است که هرچه خوف بنده از پروردگار خویش بیشتر شود» اتکای او به سایر انسان‌ها کمتر می‌گردد؛ و این دو رابطه‌ای متقابل دارند. خضوع شهید حاج قاسم سلیمانی در لحظات نماز و زیارت. نجواهای عارفانه او با ارواح طیبه شهیدان, عشق زبانزد او به وصول به معشوق و شهادت و رقصی چنین میانه میدان, از جلوه‌های بروز و ظهور این فرهنگ علوی و حسینی است. حضرت آامیر عدم تبعیت از ولی را سبب و زمینه‌ساز نابسامانی در آمور بیان کرده‌اند (نهج‌البلاغه» حکمت ۱). عشق و ارادت سلیمانی عزیز به ولی امر» حضرت آیت‌اللّه خامنه‌ای» آنچنان بود که شبیه آن را در نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ۰ ۷۲ دلسوزی در امر مسلمانان» مهرورزی بر مردم و سختگیری بر مستکبران و دشمنان این‌ها همه توصیف قرآن از سیره پیامبر اسلام(۲؟ و پیروان راستین ایشان است(سوره فتح آیه ۲۹) که امیرالمومنین9 نیز حسنین(ططم اسلا» را به همین مهم سفارش کرده‌اند: کوفاللظالر خصما ولامظلوم عونا (نهج‌البلاغه نامه ۴۷). تاجایی که رسول خاتم یکی از شاخص‌های مدیریت اسلامی را دلسوزی حاکم در حق مسلمانان بیان می‌کنند(کنزالعمال, جلد ۶). این محبت. بی‌تردید سبب تقویت رابطه عاطفی فرمانده و سپاه او و همچنین فرمانده با مردم می‌شود پاسدار رشید اسلام بارها و به دفعات خضوع در برابر مردم مظلوم و خروش در برابر زورگویان و گردن‌کشان را به نمایش گذاشتند. مهربانی کردن‌های فراوان او به مردم مصیبت‌دیده خوزستان از سیل اخیر و همچنین مردم محنت کشیده عراق و سوریه در این سال‌ها نمونه‌های بارز نزدیکی عمل سردار سلیمانی به سیره نبوی است. ‏ سپهبد شهید سلیمانی در خلال عملیات آزادسازی بوکمال مدتی مجبور به استفاده از منزل یکی از برادران اهل سنت آن منطقه به‌عنوان مقر فرماندهی می‌شود. پس از پایان عملیات. ایشان نامه‌ای برای صاحب خانه نوشته» ضمن معرفی خود. بابت استفاده از منزل او عذرخواهی کرده» با نوشتن شماره تلفن شخصی در انتهای نامه» برای جبران هرگونه خسارت احتمالی يا هرگونه درخواستی دیگر ابراز آمادگی کامل می‌کند. از سوی دیگر سردار دل‌ها رئیس‌جمهور آمریکا را با ادبیاتی تهدید و تحقیرآمیز» ترامپ قمارباز خطاب می‌کند؛ آن هم زمانی که پیوسته در مناطقی حضور می‌پافت که در تیررس نیروهای ترامپ بود! امام علی۶؟ به مالک اشتر می‌فرمایند: «ستون دین و انبوهی مسلمانان و ساز و برگ در برابر دشمنان عامه, مردم هستند.» پس باید توجه تو به آنان بیشتر و میل تو به ایشان افزون‌تر باشد. سردار در یکی از سخنرانی‌های خود ضمن انتقاد از فاصله گرفتن از مردم می‌گوید: «امام خط‌شکن بود. اول خود حرکت کرد بعد مردم را فراخواند» دلیل موفقیت ما در جنگ نیز برگرفته از همین فرهنگ بود» فرماندهان در جنگ جلودار بودند» اگر وزیری در ساختمان بلند بالا و کاخ نشست و دستور صادر کرد» این فرمان تا به نفع ملت اجرا شود نفس مردم را می‌گیرد (شخنرانی در کرمان, ۲۲ بهمن ۱۳۹۶).» او در سلوک عملی خود نیز چنین بود. هیچ‌گاه باماشین‌های ضدگلوله و شيشه دودی به مناطق آزاد شده از دست تکفیری‌ها و داعشی‌ها نرفت؛ بلکه با تبسم همیشگی و چهره مهربان خود برای دیدار با مردم رنج کشیده عراق و سوریه آغوش باز می‌کرد؛ چهره‌به چهره و روبه‌رو. سردار دل‌ها در جایی دیگر و در نقد بی‌توجهی به مردم و لزوم جذب آذهان و قلوب می‌گوید: «همان دختر کم‌حجاب» دختر من و شماست. جامعه ما خانواده ماست. اینها مردم ما و بچه‌های ما هستند. باید راه افتاد و رفت داخل مردم؛ باید آنها را جذب کرد. تنها رابطه حزب‌اللهی با حزب‌اللهی که معنا ندارد. رابطه حزب‌اللهی با کسی که دینش ضعیف‌تر است. موضوعیت دارد و باید این کار را بکنیم». امیرالمژمنین۶) در فرازی دیگر از نامه معروف خود. به مالک اشتر می‌فرمایند: «محبوب‌ترین کارها در نزد تو کارهایی باشد که با میانه‌روی سازگارتر و با عدالت دم‌سازتر باشد و خشنودی مردم را در پی داشته باشد.» پایبندی به همین دستور علوی بود که سپهبد سلیمانی را چهره‌ای فراجناحی و شخصیتی کاملا ملی در آذهان ایرانیان و مسلمانی محمدی در قلب‌های شیعه و سنی منطقه کرده بود. تشییع جنازه بی‌نظیر و میلیونی او در دو کشور ایران و عراق, شاهدی است گویا بر عمل او به سیره اهل بیت. علی بن ابی‌طالب) نه‌تنها مالک اشتر نخعی که همه حاکمان و امیران مسلمان در طول تاریخ را مخاطب قرار داده و آنها را از دلبستگی به ستایش و مدح دیگران نهی می‌کنند. یکی از استانداران سابق کرمان در ملاقات با پدر شهید سلیمانی از ایشان می‌پرسد: «می‌دانید پسرتان چقدر مشهور است و استکبار چقدر از او می‌ترسد؟» آن پدر بزرگوار از بیان استاندار تعجب کرده و می‌فرماید: «پسر من یک سرباز ولایت است. آنها از اسلام می‌ترسند. نه از پسر من. حاج قاسم تنها یک نشانه از کشور اسلامی و شیعه است.» چنین است که این پسر نتیجه تعلیم اسلامی آن پدر می‌شود. با چنین انديشه و تربیتی است که سردار به همسر خویش وصیت می‌کند عبارت ساده «سرباز قاسم سلیمانی» بر سنگ مزار یشان نوشته شود؛ به جای عبارت‌های عنوان‌دار. از منظر امیرالمومنین علی 2 هیچ یک از واجبات الهی همانند وفای به عهد نیست و قطعا اهمیت این خصیصه برای رهبران و فرماندهان بسیار بیشتر از سایران خواهد بود. سردار اسلام بارها نه‌تنها در ایران که در سایر کشورهای منطقه نیز بر عهد خود با مردم پایدار و پاییند بود. نمونه بارز آن وفای سردار به وعده صادقی بود که در مراسم چهلمین روز شهادت یکی از شهدای مدافع حرم به همه مردم کشورهای اسلامی داد؛ پایان کاز داغش در کمتر از سه ماه. اتفاقی که با مجاهدت‌های حاج قاسم سلیمانی و جبهه مقاومت رخ داد و ملت‌های منطقه شهد شیرین آن را پس از از ابتدای شروع بحران در سوریه جمهوری اسلامی ایران راهبرد اصلی خود را بر پایه حفظ و بقای بشار اسد در قدرت تعریف نمود و از سوی دیگر جبهه مخالف یعنی آمریکا و هم پیمانان منطقه‌ای آن» راهبرد خود را بر پایه سرنگونی بشار و حذف او از قدرت تعریف کردند؛ اصلی ترین دشمن در جبهه سوریه بر پایه اصل بشارزدایی تعریف می‌شد و علیرغم وجود اختلافاتی میان هم پیمانان منطقه‌ای امریکا در تعامل با پرونده سوریه این کشورها در یک مقوله و آن هم حذف بشار اسد از قدرت کنار یکدیگر قرار گرفته بودند و در سوی مقابل جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از حامیان اصلی نظام بشار اسد وارد این کشور شد و در مسیر حمایت از نظام حاکم در عرصه‌های مختلف. نظامی - امنیتی» سیاسی» اقتصادی و رسانه‌ای گام برداشت و در این مسیر به دنبال تحقق مجموعه‌ای از اهداف راهبردی از جمله بقای بشار نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ‏ ۷۶ بعد از قدرت گرفتن گروهای معارض تروریستی در پرتو حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از این گروه‌ها و تزریق عناصر تروریستی از خارج به داخل سوریه موازنه نظامی در عرصه میدانی با توجه به حمایت و پشتیبانی غرب و حوزه عربی به نفع گروه‌های معارض بر هم خورد و تا سال ۲۰۱۵ بیش از ۷۰ درصد جغرافیای سوریه در اختیار جریان‌های مخالف نظام حاکم قرار گرفت. پس از آن جمهوری اسلامی ایران طی یک اقدام ابتکاری با مدیریت و محوریت شخص سردار سلیمانی وارد یک توافق نظامی - امنیتی با روس‌ها شد و در پی آن هر دو کشور یک ائتلاف نظامی با تقسیم وظایف معین و مشخص جهت مقابله با گروه‌های معارض و تروریستی در خاک سوریه تشکیل دادند. این ائتلاف طی ماه‌های نخست موفق شد تغییرات چشمگیری را در عرصه معادلات نظامی - امنیتی سوریه ایجاد کند و به مرور زمان صحنه معادله را به نفع نظام حاکم تغییر دهد و زمینه را برای استمرار و تداوم این ائتلاف در عرصه‌های غیر نظامی در پرتو پیروزی‌های بزرگ میدانی همچون آزادسازی حلب و به تبع آن شکل گیری فرایند آستانه و جذب ترکیه به سمت اين ائتلاف فراهم سازد. نقش سردار سلیمانی در مجاب کردن روس‌ها برای ورود نظامی مستقیم به بحران سوریه از اهمیت بسزایی برخودار می‌باشد چرا که تا پیش از آن» روس‌ها تمایل چندانی برای ورود نظامی مستقیم به پرونده سوریه نداشتند و در پرتو مذاکرات سردار سلیمانی با شخص پوتین توافق دو جانبه میان دو کشور جهت انجام مأموریت نظامی مشترک بر اساس الگوی تقسیم وظیفه محقق یافت به گونه‌ای که بعد از آن روس‌ها در عرصه هوایی و جمهوری اسلامی ایران به همراه ارتش سویه و یکی دیگر از شاهکارهای سردار سلیمانی در مدیریت پرونده سوریه که از آن می‌توان به عنوان یک پیوست بعد از شکل گیری ائتلاف راهبردی میان ایران و روسیه نام برد و به موجب آن زمینه برای تقابل حداکثری با گروه‌های تروریستی و مهار آنها در عرصه نبردهای میدانی فراهم شد؛ قدرت ایشان در شبکه سازی نیروهای محلی و بومی می‌باشد که در پرتو آن محور مقاومت توانست زمینه را برای مقابله با گروه‌های تروریستی و اعاده حاکمیت دمشق بر بخش اعظمی از جغرافیای از دست رفته خود فراهم سازد به گونه‌ای که در حال حاضر و پس از گذشت ۸ سال از بحران سوریه بشار اسد رئیس جمهوری این کشور همچنان قدرت را در این کشور در اختیار دارد و این مساله در نگاه اول بیانگر شکست دشمن در اجرای راهبردهای خود و پیروزی جمهوری اسلامی ایران یا به تعبیر دیگر محور مقاومت در عمل بخشیدن به راهبردهای خود در سوریه می‌باشد که اين امر به طور کامل مرهون تدبیر هوشمندانه فرمانده نیروی قدس سپاه از دیگر دستاوردهای برجسته سردار سلیمانی در پرونده سوریه» آزادسازی شهر بوکمال در استان دیرالزور از عناصر داعش و در گام بعدی بازگشایی گذرگاه مرزی «بوکمال - القائم» می‌باشد. با بازگشایی این گذرگاه گام بسیار مهمی برای بازگشت شرایط به قبل از شروع بحران در سوریه و عادی شدن تردد روزمره میان عراق و سوریه و همچنین ایران صورت گرفت. از بعد اقتصادی, بازگشایی این گذرگاه تأثیرات و پیامدهای ویژه‌ای را برای نظام سوریه به همراه دارد به خصوص با توجه به اینکه در شرایط کنونی نظام سوریه در معرض تحریم‌های شدید اقتصادی از سوی امریکا قرار گرفته و این گذرگاه می‌تواند ضمن شکستن حصر اقتصادی» زمینه را برای صادرات محصولات کشاورزی و خوراکی سوریه به کشور عراق و احیای مناسبات تجاری و اقتصادی میان دو طرف فراهم سازد. در واقع بازگشایی این گذرگاه در شرایط فعلی به منزله ایجاد راه تنفس اقتصادی برای نظام سوریه و شکل گیری یک منبع اقتصادی مهم برای این کشور می‌باشد. تا جایی که انتظار می‌رود ترانزیت کالا و خدمات به تا بیش از ۰ درصد بین دو کشور افزایش یابد. طبق آمارهای موجود حجم تبادل تجاری میان دو کشور عراق و سوریه در سال ۱ و پیش از آغاز بحران در این کشور بیش از ۲ میلیارد دلار بوده و صادرات سوریه به عراق حدود ۶ درصد از کل صادرات این کشور به حوزه عربی را در سال ۲۰۱۲ را شامل می‌شده است و در شرایط کنونی با توجه به ظرفيت‌ها و پتانسیل‌های این گذرگاه در تسهیل تبادل تجاری میان دو کشور به خصوص در حوزه وارات و صادرات امکان افزایش سطح تبادلات اقتصادی میان دو طرف و به تبع آن بهبود ارزش همچنین بازگشایی این گذرگاه نه تنها منجر به افزایش تبادل تجاری میان عراق و سوریه خواهد شد بلکه زمینه را برای بهبود مناسبات اقتصادی میان ایران و سوریه نیز.فراهم خواهد ساخت به گونه‌ای که طبق گفته رئیس کمیته مشترک اقتصادی ایران و سوریه» بازگشایی گذرگاه بوکمال هزینه ترانزیت را برای هر کانتینر حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ دلاراایعنیی معادل ۰ ۵.دژصه:کاهش می‌دهد. علاوه بر این بازگشایی این گذرگاه, زمینه را برای رونق صنعت گردشگری و افزایش سفرهای زیارتی و همچنین درمانی شهروندان عراقی به سوریه فراهم خواهد ساخت به خصوص با توجه به اینکه کشور سوریه در حوزه ارائه خدمات پزشکی در سطح مطلوب تری از کشور عراق قرار دارد. جدای از اینها بازگشایی این گذرگاه نقش حیاتی را در تأمین سوخت و فراورده‌های نفتی کشور سوریه ایفا خواهد کرد به خصوص با توجه به اینکه بخش اعظم ذخایر نفتی نظام سوریه خارج از کنترل نظام حاکم قرار دارد و امریکا از این مساله به عنوان یک اهرم فشار علیه نظام حاکم استفاده می‌کند. بر همین اساس» بازگشایی این گذرگاه» نقش ویژه‌ای را در برطرف کردن کمبود فرآورده‌های نفتی در سوریه و همچنین کاهش بهای سوخت در این کشور ایفا دستاورد‌ها و شاهکارهای سردار سلیمانی در پرونده سوریه آنقدر گسترده می‌باشد که بخش اعظم آن در این قلم نمی‌گنجد اما مهم ترین این اقدامات که از آن می‌توان به عنوان بخشی از میراث ایشان در سوریه ۱) عینیت‌بخشی به راهبرد حفظ و بقای نظام سوریه و شخص بشار اسد ۲ شکل‌گیری ائتلاف و شراکت راهبردی میان ایران و روسیه در عرصه نظامی - امنیتی ۳) شبکه‌سازی نیروهای محلی و بومی (زینبیون» فاطمیون» حیدریون» دفاع وطنی) نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ‏ ۷1 ۶) بازگشایی گذرگاه راهبردی و استراتژیک بوکمال - قائم. (تحولات جهان اسلام) شهادت سردار قاسم سلیمانی پیام‌ها و پیامدهایی را در پی خواهد داشت. در تاریخ معاصر کشورمان» هر زمان که وحدت و همبستگی ملی ما بر اثر عدم مسئولیت‌شناسی و بی‌تفاوتی نخبگان, سوتدبیر و بی‌کفایتی بعضی مسئولان و غفلت‌شان از توطئه‌بیگانگان و نفوذی‌های آنها دچار ضعف و فتور شده» دچار خسارت‌های سهمگینی در حد از دست دادن اصلی‌ترین سرمایه‌های ملی در عرصه‌های فرهنگ و سیاست. دفاع و امنیت و میدان نبرد شده‌ایم. فقدان سرمایه‌های نمادینی چون امیرکبیر مصطفی چمران يا صیاد شیرازی و اکنون قاسم سلیمانی که پرچمدار استقلال شرف و افتخار ملت ما بوده‌اند» جبران‌ناپذیر بوده سیاست آمریکا در جهان اسلام با ترور سردار سلیمانی فرو پاشيد و از هم گسسته شد. نتیجه. اثر و پژواک طبیعی ترور حاج قاسم» شکل‌گیری یک:انرژی جدید در جغرافیای.وسیع به صورت خودجوش, آتش به اختیار و مصمم برای یک انتقام گیری سخت وراهبردی. هم در جغرافیایی وسیع هم در طول زمان» با تأثیرات تعیین کننده خواهد بود که به طور قطع به حضور آمریکا در این منطقه خاتمه خواهد داد. جبهه مقاومت هرگز با رفتن سردار سلیمانی آسیب نخواهد دید» بلکه قوی‌تر خواهد شد» همچنان که بر اساس فرمایش سردار سلامی» ترور سردار سلیمانی نقطه آغازی برای پایان حضور آمریکا در این منطقه است. باتوجه به ایدئولوژی و نظام ارزشی حاکم بر مبانی فکری جمهوری اسلامی ایران» موضوع درگیری و مبارزه با نظام سلطه و استکبار جهانی, با توجه به ذات خبائت بار و آلوده و منحوس آن» یکی از اصول و راهبرد‌های اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. چرا که انقلاب اسلامی برگرفته از مکتب وحیانی اسلام است. این نظام خدامحور و نظام استکباری» مادیگرا و انسان محور است و در مکتب وحیانی اسلام هیچگاه, مادی گرایی اصالت سود و حکومت مستکبر جایگاهی نداشته و نخواهد داشت و همین امر مبارزه و استمرار آن را به یک امر مبنایی در انقلاب اسلامی و ایران بدل کرده است. مقام معظم رغبری بارها وبازها در فرمایقات, نخود,با آشاره بهموضوغ میاززه :با کفر و طاغوت»متطق مبنایی و مکتبی برای این امر قائل شده و مبارزه با طاغوت که اعظم آنها آمریکا می‌باشد را لازمه ایمان بیان فرموده اند. «امروز طاغوت اعظم در دنیا رژیم ایالات متحده آمریکاست؛ زیرا صهیونیسم را او به وجود آورده است و آن را تأیید می‌کند. آمریکا جانشین طاغوت اعظم قبلی یعنی انگلیس است. امروز تجاوز رژیم آیالات متحده و همفکرانش و همکارانش» دنیای اسلام را در وضعیت دشواری قرار داده است و دنیای اسلام در پیشرفت خود در موضعگیری خود. در ترقی مادی و معنوی خود» زیر فشار آمریکا و لذا ذات نظام سلطه دشمنی با جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. چرا که منافع انها با همدیگر ۱۸۰ درجه متفاوت می‌باشد و تمامی موارد مطروحه از جمله مذاکره و مسائلی مانند هسته‌ای و موشکی و غیره بهانه‌ای بیش برای نفوذ بیشتر و استحاله فکری و ساختاری انقلاب اسلامی و نهایتا سیطره تمام قد بر ایران و منطقه نمی‌باشد.آنها اهل جنگ افروزی,» خیانت. ایجاد و سازماندهی گروه‌های تروریستی» سرکوب کردن گروه‌های آزادی خواه» فشارآوردن بر ملت‌های مظلوم مانند فلسطین و غیره می‌باشند. در چنین شرایطی و با داشتن چنین دشمنان قسم خورده‌ای که به چیزی کمتر از نابودی ما در افکار خود نمی‌اندیشند» جهاد و مبارزه امری غیرقابل اجتناب بوده و زیرساخت آن هم مکتب» تفکر و روحیه‌ای انقلابی و جهادی برآمده از آموزه‌های ناب توحیدی و برمبنای اندیشه‌های راهبردی می‌باشد. این حرکت و اقدام در قالب جبهه‌ای به نام جبهه مقاومت. با حضور و جانفشانی افرادی همچون سردار سلیمانی ها تمامی معادلات و برنامه ریزی‌های نظام سلطه را برهم زده و موازنه قدرت در منطقه را کاملا تغییر داده است بطوریکه امروز هم مانند آغاز انقلاب با چالش‌های مشتکبران روبه‌رو هستیم امّا با تفاوتی کاملا معنی‌دار. اگر آن روز چالش با آمریکا بر سر کوتاه کردن دست عمال بیگانه یا تعطیلی سفارت رژیم صهیونیستی در تهران يا رسوا کردن لانه جاسوسی بود» امروز چالش بر سر حضور ایران مقتدر در مرزهای رژیم صهیونیستی و برچیدن بساط نفوذ نامشروع آمریکا از منطقه غرب آسیا و حمایت جمهوری اسلامی از مبارزات مجاهدان فلسطینی در قلب سرزمین‌های اشغالی و دفاع از پرچم برافراشته حزب‌الله و مقاومت در سراسر این منطقه است و اگر آن.روز» مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاح‌های پيشرفته ایرانی به نیروهای مقاومت است. تمامی این پیشرفت‌ها و عزت و شرف والای ما درجهان مرهون مکتبی الهی که در قالب انقلاب اسلامی ظهور و بروز یافته و ماحصل آن پرورش و تربیت افرادی همچون سردار سلیمانی می‌باشد که با تفکری انقلابی وبا داقشن خساقسی ماننن شناخت موقعیت‌ما هوغتیاری: دشمن‌شناسی و بسیرتهاقوث و سلایت: کار و تلاش مضاعف. سلامت اقتصادی و ساده‌زیستی» ترس از خدا و مهار هوای نفس» ولایت‌پذیری از امام جامعه و پیروی از راه او دلسوزی در امر مسلمانان, مهرورزی بر مردم و سختگیری بر مستکبران و دشمنان نقش بسزایی در شکل گیری و تقویت جبهه مقاومت و مدیریت راهبردی آن ایفا نمود به طوریکه با شهادتش هم نه تنها توقف نیافت بلکه سرعت کنشگری مقاومت و واکنش‌ها به شدت افزایش یافته و با نسل جدیدی از محور مقاومت در مسیر هدف‌های ترسیم شده هستیم. آنگونه که بسیاری از فرماندهان و کارشناسان معتقدند میدان نبرد با تهدیدات از مرزهای ایران به سواحل مدیترانه منتقل شده و این نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل‌گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن ‏ ۷۸ نتیجه کارنامه ۲۰ سال فرماندهی قاسم سلیمانی بر نیروی قدس سپاه و زحمات او در جبهه مقاومت مقاومته: ساختارمند؛ سیستماتیک و در حقیقت یک حیأت: طیبه و یک زیست اجتماعی شده است: شهادت آقرمانده مخور شقاوسته در شاه مها سگاه سحاسیاتی تقاومت: را دچار چالشساقت بلکه موجب هوشمندی و همراهی بیشتر افکار عمومی با ساختار و سیاست‌های آن شد. راهپیمایی‌های چند میلیونی و تشییع بزرگ شهیدان سلیمانی و المهندس نشان دادکه مقاومت فرای شخص يا شخصیت حاکم بر آن است و در حقیقت در آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی امروز می‌توان گفت یکی از میوه‌های انقلاب» رسیدن بلوغ اجتماعی و سیستماتیک شدن تفکر مقاومت در منطقه است. امروز بر ضرورت ایستادگی و مقاومت و تنها راهکار عملی آن تأکید می‌شود و می‌توان گفت «مقاومت به عنوان یک اصل لذا نهایتا می‌توان نتیجه گرفت که برای زمینه‌سازی جهت نیل به جامعه آرمانی مهدوی» باید در تقویت جبهه مقاومت کوشید و در این راستا وجود افرادی همچون سردار سلیمانی که با تفکر ناب و اقدامات خود درجبهه مقاومت برای مقابله و نابودی نظام سلطه, جانفشانی نموده و زمینه‌ساز تحولات شگرف در این عرصه گردیده است. انکارناپذیر بوده و باید نسبت به تربیت سلیمانی‌ها در لایه لايه سطوح مدیریتی و راهبردی انقلاب اسلامی همت مضاعف و جدی بکار گرفتهآشود. ۱ قرآن کریم» سوره فتح» آیه ۲۹ و سوره نجم» آیه ۳۹ ۲ نهج‌البلاغه, نامه‌های ۰۲۰ ۴۷ و ۵۳ ؛ خطبه‌های ۳۴ و ۲۰۹؛ حکمت ۳۲۱ ۵ کریمی, ابوالفضل, نقش ج!ایران در هویت‌بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت. ص۳ و ۵؛ ۶ سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامته‌ای ۷ جمشیدی‌ها غلامرضا خبرگزاری بین‌المللی قرآن» گروه انديشه نشست عقل سرخ گزارش خبرگزاری ایکنا ۸ شیخ انصاری, مهدی» یادداشت روز خبرگزاری صدا وسیما ۱۷ دی ما۱۳۹۸۰ ۱ ] گزارش خبرگزاری ایکنا دانشگاه تهران ۱۴ بهمن ۱۳۹۸ [۱۴] شناخت مدیران از منظر ولایت» امیرحسین بانکی‌پورفرد انتشارات حدیث راه عشق, ۱۳۹۶

نقش حاج قاسم سلیمانی در پیروزی های جبهه مقاومت در مبارزه با استکبار جهانی، صهونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه یک نقشی اثرگذار می باشد که موجب شد خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از بین رود و از وی به عنوان نمادی از مبارزه به تروریسم در جهان مطرح شود. این تحقیق به روش مروری با هدف بررسی نقش سردار سپهبد قاسم سلیمانی در محور مقاومت با استفاده از  جستجوی اینترنتی و مرور سایر منابع مرتبط صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که فرمانده شجاع و دلاور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با داشتن تفکری نظامی، اندیشه استراتژیک و به مانند یک دیپلمات زیرک، به عنوان نیروی فعال در سیاست خارجی کشورمان نقشی مهم ایفا می کرد.  قاسم سلیمانی برای جمهوری اسلامی تنها یک فرمانده نظامی نبود، او نماد «محور مقاومت» بود که پایه های جمهوری اسلامی بر آن بنا شده است.

516697

با توجه به معنی‌دار بودن رابطه بین متغیرهای فرضیه‌های وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ 9 ابررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآووانه ا.. [8 ۱ ساختاری در شکل (۲( نشان داده شده ایشیت. در‌این شکل, با توجه به مقدار آماره 1 که در بین روابط میان متغیرهّای تحقیتق نشان داده شده» فرضیه‌های اصلی تحقیق تأیید شاه‌اند؛ بنابرایسنمی‌توان به این نتیجه رسید که دوسوتوانی رفتاری؛ چه به ضورت مستقیم و چه از طریق فرهنگ سازمانی و جو اخحلاقی تأثیر معناداری لو رف اه ایآ رانگه کارکنان دارد. دوره بیستم وسوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ کلام با توجه به مقدار ضرایب مسیر که در بین روابط میان متغیرهای تحقیی در شکل (۳) نشان داده شده است نیز می‌توان به این نتیجه رسید که تأثیر دوسوتوانی رفتاری هم از طریق فرهنگ سازمانی و هم از طریقی جو اخلاقی بر رفتارهای نواورانه کارکنان از نوع خطی, مثبت و مستقیم است. در این بخش به برزسی فرضیه‌های تحقیق و نتیجه‌گیری درباره آنها پرداخته می‌شود. جدول شماره (۵) نتاییج فرضیه‌ها را به طور خلاصه ی لام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ ۰ چپ بررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآورانه پا .ال ۱ دوسو‌توانی رفتاری ... فرهنگ سازمانی ... ۳۵ ۹ | تأیی دوسو‌توانی رفتاری ... جو اخلاقی ... غیر مستقیم ۰/۹ ۱۳/۹ برای تعیین برازندگی مدل ارائه‌شده5(تفیق» به کمک تحلیل عاملی تأییدی «شاخص‌های برازندگی»! مختلفی,در نظر گرفته شده است که در جدول شمارهه (۱) نشان داده شده‌اند. تمامی ان شاخمی‌کها چاکی از تناسب مدل با داده‌های جدول شماره (٩). شاخص‌های برازش مدل (نتیجه: برازش مناسب و قابل قبول مدل) (کای دو بر درجه‌آزادی) ۸۱ کمتر از ۳ قابل قبول 1 (نیکویی برازش) ۲ | بالاتر از ۱۰/۹ قابل قبول ۸ (ريشه میانگین مربعات خطای برآورد)۱ ۰/۰۵ اکمتر از ۰/۰۹ قابل قبول 1 (برازندگی تعدیل یافته) ۹ | بالاتر از ۰/۹ قابل قبول 1 (نیکویی برازش تعدیل‌شده) ۷ ابالاتر از ۱۰/۸ قابل قبول 1 (برازندگی نرم شده) ۱۷ | بالاتر از ۰/۹ قابل قبول 1 (برازندگی نرم نشده) ۵۸ | بالاتر از ۱۰/۹ قابل قبول دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ در پژوهش حاضر تعداد ۲۱۳ نفر از کارکنان دانشگاه ایلام مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد ۱۶۸ نفر مرد و بقیه زن و 3۹/۰۲ درصد متأهل بزدنا. زیشترین افراد نمونه مورد بررسی از نظر سابقه خدمت. کمتر از ۱۰ سال و کمترین آنان؛ بالای ۲۰ سال سابقه خدمت داشتند. از تظر تحصیبلات تیر آفنراد با ملرک کارشناسی آرشده ببشترین فراوانی را یه خود اختصاص دادند. مقايسه نتایج تحقیق با یافته‌های دیگران به شرح نتيجه فرضيه اول تحقیق نشان می‌دهد که دوسوتوانی رفتار بر رفتارهای رفتارهای نوآورانه» مطابق یافته‌های رایدن و همکاران (۲۰۱۹) و رحیمی و همکارآن (۱۳۹۷) مورد تأیید قرار گرق3؟ بنابراین ننيجه تحقیق در راستایق نتيجه فرضيه دوم نشان مبودهظ ای هی توانی رفعار ق فرهسگن سازمانی» رابطه مثبست و معناذاری وجود دارد؟ بنابرین فرضيه دوم تحقیتی توجه به پژوهش مرادی و همکاران (۱۳۹۳) اثسات شده است و بیانگر نتيجه فرضيه سوم تحقیقی حاکی از معناداری رابطه دوسوتوانی رفتار و جو اخلاقی می‌باشد که با توجه به پژوهش چنگ و همکاران (۲۰۱۹) به اثیات رسیده است و بیانگر وجود اسر مثبست دوسوتوانی رفتار بر جو اخلاقی می‌باشد؛ بنابراین نتایج به دست آمده در راستای تحقیقات طبق نتایج فرضيه چهارم تحقیق, فرهنگ سازمانی بر رفتارشای نوآورانه کارکنان تأثیرگذار است و بین فرهنگ سازمانی و رفتارهای نوآورانه» رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. جولیا و همکاران (۲۰۱۱) نیز در کار پژوهشی خود با عنوان «نوآوری یا تقلید؟ فرهنگ سازمانی و تصمیم مدیریت»» تأئیر مثبت و معنادار فرهنگ سازمانی بر زرفتارهای نوآورانه را اثئبات با توجه به نتایج به دست آمده برای فرضيه پنجم» جو اخلاقی بر رفتارهای توآورانه کارکنان تأثیرگذار است و بین جو اخلاقی و رفتارهای وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ 5 ابررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآووانه ا.. 8 ۱ نوآورانه» رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابرین فرضيه پنجم تحقیق تأیه می‌فسواه: ره کر 11/0 وعساس زاده ز هسکاراق 11۳۹۵ لسن در کارهای پژوهشی خود. تأثیر مثبت و معنادار جو اخلاقی بر رفتارهای با توجه به نتایج به دست آمده برای فرضيه ششم. می‌توان گفت که وجود فرهنگ سازمانی به عنوان متغیر میانجی بین متغیرهای دوسوتوانی رفتاری و رفتارهای نواورانه موثر بوده است و نمی‌توان از چنین موردی به راحتی گذشت. پاتل و همکاران (۲۰۱۳) نیز در کارهای پژوهشی خود. تأئیر مثشت و معنادار دوسوتوانی رفتاری از طریق فرهنگ سازمانی بر با توجه به جستجو و بررسی تحقیقات پیشین» چه در داخل و چه در خارج, تحقیت يا کار پژوهشی‌ای که عینا اثرگذاری دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآورانه را از طریق نیهشی ۷ یا جو اخلاقی سنجیده باشد» - سازمان‌ها با فراهم آوردن شرایط توانمندسازی کارکنان و توجه به تیم و کار گروهی؛ همجنیتره نبا "توسعه مهلنارت.کارکنتان و قابلیت‌های آنان با هدف ایجاد رفتار اخلاقی» بستر شکل‌گیری جو اخلاقی را ایجاد - سازمان‌ها با فراهم آوردن امکان یادگیری مداوم کارکنان و آموزش ج تن ؛ همچنین با توجه و تمرکز بر تغییر پیوسته در شیوه‌های سازمانی و ایجاد یرای حملگ رد متاسیه امکان رفتار صحیح بسا اه پستر مسب رای ارت گارکضان توص کرو دا نسبت به افزان یش ارتباط و اعتماد متقابل بین کارکنان و مدیران» اقدامسات مناسب و لازم صورت پذیرد وبا اهمیت دادن به ایده‌ها و پیشنهادهای کاربردی کارکنان؛ فضای تعاملی و مبتنی بر همکاری در دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ سازمان ایجاد و زمينه پرورش کارکنان خلاق و نوآور فراصم شود. سازمان با افزایش بودجه و اعتبار آموزشی و طراحی دوره‌های آموزشی, اثربخشی زمینه عملک رد نوآورانه کارکنان را فراهم نماید. بکشند و مشارکت و تعامل بین گروه‌های کاری در سازمان را افزایش - شبکه‌های ارتباطات افقی در راستای تسهیم و به‌کارگیری دانسش و اطلاغات جدید ز نوآوراته در سازمان ایجاد: شوه, ساختار سسازمان‌ها نیز از حالت سنتی عمودی به ساختارهای افقی مبتنی بر گروه تبدیل - با طرح‌ریزی مجدد نظام جذب و استخدام با توجه به فعالیت‌های اکتشاف و بهره‌برداری و در اشغل‌ها با توجه به دیدگاه دوسوتوانی» موجود در دانشگاه» تطانق با تغییرات» هماهنگی کارها و همسو کردن اصداف فردی و ستازمای تدیویق قفا به افزایش نوآوری در با توجه به فرهنگ ساز زمانی دزی نامه‌ویزی برای نظام آموزش عالی؛ اساس و معیار افزایش خلاقیت و نواوری را پایه‌ریزی کنند. - این پژوهش را در جامعه‌ای دیگر تکراز و آزمایش کنند؛ سپس نتایج ربا ایز تحفیق مقابه ما قاتا ففخم تمایقد و در جهت - پیشنهاد می‌شود که ابعاد و مژلفه‌های بیشتری از چهار متغیر این پژوهش شناسایی شود و تفاوت‌های این مولفه‌ها با متغیرهای مشابه در پژوهش های آتی بهتر است نمونه‌های بیشتری بررسی شوند. تحفق اب پین امسر اسکان ایام آزمون‌هاق آماری وق ر کر وا کر وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ 7 ابررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآووانه ا.. 8 ۱ - تحقیق حاضر در دانشگاه ۰ ایلام به انجام رسیده است و جای بررسی سازمان‌های خدماتی خالی است؟ نذا نمی‌توان نتاییج به دست آمده - از آنجا که مفهوم «دوسوتوانی رفتاری» تازه و جدید است؛ احساس می‌شود که افراد در انتخاب پرسشنامه‌ها خیلی دقت نظر به خرج ندهشد؛ لسذا بایسد با اختیاط بسه ننایسي پسه لت آسلد ان اطحبی - محدودینی که غالب تحقیق‌های کمی با آن مواجه هستند., عدم محفقان است که این به نوبه خود تاثیر بسزایی در عدم رسیدن به - از محدودیت‌های ذدیگر کرک( ین است که تنها به روش کمی اکتفا زیرا با استفاده از روش کیفنی و از طریتی.مشاهدهه اطلاعات, احتمالا" طالبی (۱۳۹۸) «تبیین وضعیت رهبتری تحولی و رابطه آن با رفتارهای افراسیابی» ریسا و اعظم ملک کی (۱۳۹۹) «بررسی فرهنگ سازمانی: زفحاز نواورانه با نگرش مرتبط با کار با نقش میانجی توانمندسازی - بیرانوند. علی. ساناز زارعي و مریم گلشنی (۱۳۹۹)» » «تأثیر جو سازمانی و تسهیم دانش بر رفتار نواورانه کارکنان در شرکت‌های دانش بنیان»» دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ «اشر سایش اجتماعی بر رفتار نوآورانه کارشناسان وزارت ورزش و حسن‌پور» اکبر رضا یوسفی زنوز و مریم قربانی (۱۳۹۹)» «شناسایی حسن‌زاده پسيخانی؛ محمدصاد دق» تورج حسن‌زاده ثمرین و بهناز فنون حسنی (۱۳۹۷)» «تأئب روآ کله از زمان بر سکوت کارکنان با حکاک. محمد. جلسین غلسریعت نراد و عبدالسه شاعدی (۱۳۹۵)» «تحلیل تشساط کارق فر رفتارهایم نوآوزاننه با توجّه به میانجی‌گری سرمايه پایینشدی سازمانی بر رفتارهای انحرافی در محیط کار در پرتو تعلق دهقانی سلطانی» مهدی. » مریم مصباحی و فاطمه عاقلی گوکی (۱۳۹۹)» اتأئیسر رفتار نوآزراشه ذن غملکره سسازماتی سا آتبیسق نش سسرفايه وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ ۰ ابررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآووانه ا.. 8 ۱ - رحیمی, فرج‌اله. مهدی نداف و محمد لطیفی (۱۳۹۷)» «تبیین الگوی - رضایی, روح‌اله. فاطمه مغانلو و مهدی قهرمانی (۱۳۹۹)» «اثر ابعاد «بررسی نقش ابعاد جو اخلاقی بر ضابطه‌گریزی به نفع سازمان» رهیافتی نو در مدیریت آموزشسی.:دوره ۵ آشماره غ صص 1۶-۶۱ - عادل آذر ۱۳ «(تحلیلی.مسیر و علت‌پابتی در مدیریست»» مجتمع رهبری اصیل بر خودکارامنلدای کارکنتان با تأکید بر نقش میانجی (تاثیر متغیر میانجی (جو اخلاقی) بر رابطه بین رهبری اخلاقی با - عطار غزاله معین پوراحمدی و مسعود هراتی (۱۳۹۸)» «تحلیل ار اخلاق حرفه‌ای بر عملکرد شغلی و اعتماد سازمانی با میانجیگری یم مرادی, محمود. کیخس رو پا کسده و فاطمه مدنشی (۱۳۹۳)» (فر 4 هنگ دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ مقدم. علیرضا مهدیه ویشلقی و میشم جعفری (۱۳۹۹)» «منابع انسانی استراتژیک و تفییر اس تراتزیک در سازمان: تحلیل نقشش میانجی دوسوتوانی رفتاری» مطالعات منابع انسانی» دوره ۰ شماره ۲ صص س ملک حسینی, حمیدرضا مهدی عربصالحی و داریوش فروغی (۱۶۰۰)» یی قرمشگ سازباتی از طریق تکیک سای حسبدازی دیرب 5 رین بر عملکرد مالی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار - وکیلی» یوسف و سلطانعلی شهریاری (۱۳۹۷) «تأثیر سرمایه فکری بر دوسوتوانی سازمانی: نقشر ن تعدیل‌ گر فرهنگ توآرانه: (مسوراد امطالقه: صنعت برق در ر کشوناستواصقه کارآنلده پنی..دوره 0۱ شماره ۲» صص [ه 0۳8201221100 0۳ ۳601 .(2017) وال۸۵ ص12 +خاحسطاک علهرره 21 1210 و۸ - 1 0۶۶ هس30 106200۵1 ماقم صژ ‏ جقاعل هه عسقانه :60 ۷۷۵۳ 206 مصصذ هصه تاک ومنامصووکصا .(2019) سل ,6ص2100 210۸1 منصدعده مصه باه عصزعدالنمطه معصتصه1 ۵-20 ۵۶ غامد 15۵ 361-۰ ,(30)3 وزاناحق 0 خصعصم 106۵10 ععسمم هس بصع ات رم 5 هس ۳۵۵۵۵6 .(2016) 13.8۰ فطل 66 ۷۰ .۳ بهقها مک مقهصقطا ,1307200 1601087 , عزو تلهصه [ع 10 اجه :برع مدع اه حلتوعکع 00 ۷0۳60 000206 هصنساکه3/6 .(2010) .1 ,ع 11200 1060 6 .7 1067008 - 23-6۰ .00 310۰1 ,۹۵1۰19 م60 2/2286 ۷2۵10 مصصا هه ای 8 0 10۷6۳ بر۵ا 2 06 1 صع0 تعسعابه ما22 تصهع2000(.0) .2 مصوعنص 1 10۹1 22نصهع0۳ ۶و علم0 ص11 نهدمتاعصه‌خص عط1 +ععصعط نهصه‌تاممنصدع 0 00۳۵ .(2018) ۷۷۰ مصقص 1۳ ۶ پیش بکتعغلط16 سل بعع6ا5 .36 0085138 - 6ص ۸ .65 امد اهاز نو وصه عامعصناه امعنطاط +عصو همه 1۵ وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ ابررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآووانه ا.. 8 ۱ 1300721103 ,تاه [هط ماه متصهع0 .(2017) ۷۰ ما00 بک بل .5 ق1108 ,1656276 65و30 ۵۶ آهماهل. 6۰و مهد ک صتعطیگ که اکع ۸ نعمصممد ام فص 40 با تناس۸ * .(2019) .0 مق ک .7 کاه‌قهنگ بط بل بل 78086۰ ,(33)11 بلهم نامز کصع هس عزع اد مان ناه ععسامک مت هه هساک 7 ۵00 00۷ص .(2011) ۷۰ م5202 ۵1و3۵ ۶ .7 باعنصه1 ۲۰ بصزصه‌0ه1< ۰ بعتلنل 9 مص0ز16015 خصعص‌عهد3/2 +عسقانه هم ناه 2 تصهع 0 ۵۴ عام ۵ط 1 11۵00 روا ۵ مه هه .(2016) .مک علها 112 عگ و0 ما۸ بو زگ مصعناجا مانمگ 5 تام 6و 1/6 نع مع- 50 6ط1 .(2016) ۳۰ 34۰ تقامص1 ۶ .0 م1۵12 2۳0 ۳٩ ۲۵1۵ 5000۳6 ۵ط هه 6۵0۶ کنامعغنطصه ماه ۶و لاه هم 0اه 16۳۳222 کعزع هاگ 6306 1320 (2019) ۸ مگ عولغ ولهازمده آهزه50 .(2018) .صتععصه 0 مصنطگ ۶ بصحطصه۸1 ملگ ۵ حل 006865 1260ف-مت 0و6 وه تمه ۴و ماه مصصز هه عمهدد 6-02 7-201 0-/0771 08/17 10:11 /ع 0000 //ندماکط ماه کناما 06۰ :37۹ ,1.000 +کزداو م۸ ماع ۳ ما نی پرکد ۲ ۸۳ .(2010) .2 معصتل 6 156 :زک میاه 6 تعبا 20 تعومی 65ات8۵ .(2018) ۰ 26 ماشاآ عگ لا مقاشآ ,(36)5 لق ت10 3/02 م006۵ بصع وصه حصکنصعنا اه 2/02 ۶و .(2009) 717.۷۷ ,۵106708 6 .3۳۸.7 مط09ظ 060 ۷۵0 ,17.3 1/10۶ 01 نامع از نبوا ها هل طاصه عم صقص صز ماه عصنوصهاگ 1700 600۳۵2100 06۳0021 وصه لهس امساگ. ,1۵ غم. کاععله مزاع از ومد ۳ 3۵606 1060 عطا ۷/۵ عطا عمنمععص ۷ .(2019) 31.0 وولنهاه0 ۸ :/رس 060 ۲٩ 21 عطا صز 0عععسممصط مصخ مقس 16806۵0 ها امین 11886112110۰ [1061072) و10 6 اک 33 5 0210 3۳۵0006/۳ وا هی ۳ ص0عزدع0 ۷۵۶۵ هه طا0ل نصمناه امه ف0صمرط* .(2014) کل یگ بتعکلانه۳ عطا ما۷ .(2013) .2 .0 ,همم گ .0 بل مطانصدد/3 من .۳ ب[6اق8 0۳3/1228661 احصع ۸02 موا ال زطاحصه هم ناه تصدع 0۳ هه کصعاگ بر ۱/۵۳ ۵ ۵٩ ۷16 اطع ما00 ۸ 0962 ۵۶ 300۵ .(2019) 0۰ ,6027205 یک بش۸ م8005 61 امه هد تمصع 0۳ وه عصتصصهام عزععاه اک 6/66۵ رد1612 دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱ :زاس ندسامز 2 856 .(2019) . مصقصصنکلعگ سک مطعصقکنقط م۸ وطع0ن۳۵ 262062 20 ۳/۵6 6ع هدر طونط وصه عصنه‌ط-1 ۵1 اه نو 0۵ ۳۵۹۵ .(۲۰۰۹) .8 ,5870685 +6 وچ وطتعااقاک ,31000 وس لاه ما3 وا مصعصه ۴ ۶٩ ۲٩12۹ وه 10۵106 :6۵0 ۷۵۵6 6اه مصص ۵۶ کاصع ص161 ۹۰-۰ (۲(۱۶ ,ات66 3/2028 00ص وصه نامع .لعل مص 0ع1 3 ع دز تاه 26 مصصف عسلیه عم ته1 هم ما22 تصهع0۳ ,(2018) 34۰ مقزه 51012 ,1021105 م۸ 3 عصعاگ رگ معط عصسم صععمگ ایوگ جز کص 0اه 1۵0 عک .(018)) .۹/۸ 1820611 ,۷/06 ۶ بعلنصه‌ وش مصهزعمص1 :2 صقتاکسطا0) 1506" - [معنطاط ۵/۵۵۵ رتکد ناهام عطا 00 طلعو6 105 ۸ .(2018) 34 معط 3/4۰ مک 1" ۵ 216 ناه [2منطاه ۲و 61 له انوم ۵ط1 .(2018) 20۷۷ ها نهک تنل 6 ص00 آهد ناه 2نصععه وصه گناد نامز 6۷66۵ منطعصو‌ناماهم عطا وسبلام دوره بیستم و سوم شماره ۷۴ و ۷۵؛ بهار و تابستان ۱۴۰۱

مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری از طریق فرهنگ سازمانی و جو اخلاقی بر رفتارهای نوآورانه کارکنان دانشگاه ایلام صورت گرفته است. این پژوهش از نوع مطالعات پیمایشی و از نظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری آن شامل تمام کارکنان دانشگاه ایلام می باشد که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای معادل 213 نفر جهت مطالعه انتخاب شد . ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های استانداردِ مام و همکاران (2009) برای دوسوتوانی رفتاری، دنیسون (2000) برای فرهنگ سازمانی، ویکتور و کالن (1998) برای متغیر جو اخلاقی و دی جانگ و دن هارتوگ (2010) برای رفتارهای نوآورانه بوده است که روایی این پرسش نامه ها توسط خبرگان تأیید شده و پایایی همه متغیرهای تحقیق با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (آلفای کرونباخ همه متغیرها بالاتر از 7/0 محاسبه شد) تأیید گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی به وسیله نرم افزارهای SPSS21 و LISREL8.8 استفاده شده است. نتایج برآمده از فرضیه های تحقیق نشان می دهد که دوسوتوانی رفتاری هم به صورت مستقیم و هم از طریق فرهنگ سازمانی و جو اخلاقی بر رفتارهای نوآورانه کارکنان تأثیر گذار است.

439509

مبانی قرآنی اقتدار ملی؛ اقتداز ملی عوامل ماذی اقتدار ملی, راهبر آیت‌الله #. دانش آموخته ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا)له. 0 تمصع )73 مادم 00 4 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا ۸  ۲۳ همه فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۱۶ زمستان ۱۳۹۸*ش ٩۵ ضرورت وجود حکومت از بدیهیات عصر معاصر است. با توجه به زندگی اجتماعی بشر باید در جوامع انسانی» حکومتی وجود داشته باشد تا تفاوت سلیقه‌ها طبقات مردم و سلطه‌گران» اختلالی در زندگی افراد به‌وجود نیاورد و در سایه این حکومت همگان به اهداف و آرمان‌های شخصی و جمعی دست یابند. اقتدار» یکی از مسائل بسیارمهم در حکومت‌ها است. ضرورت و اهمیت اقتدار در جامعه از آثار آن نمایان است. علاوه بر ضرورت وجود قدرت در حکومت در جهت آثار ملی نظیر برقراری امنیت, برای دستیابی به:آثار فراملی نیز به آن نیاز است. در وضعیت کنونی جهان که:برخی از ملت‌ها تحت‌سلطه طاغوتیان هستند. اگر ملتی بخواهد به یاری آنبا به‌پا خیزد. باید از یک مصونیت و بازدارندگی برخوردار باشد و بتواند نقش اثرگذاری در عرصه جهانی داشته باشد؛ این مطلوب به‌دست نخواهد آمد مگر با اقتدار ملی. پس از وقوع انقلاب اسلامی, نظام برای ادامه حیات و دستیابی به اهداف و مقابله با دشمنان به کسب اقتدار نیازمند بود؛ بنابراین لازم است برای حفظ و افزایش اقتدار ملی همه اقشار جامعه» عوامل ایجاد آن را بشناسند و برای نیل به آنها همت نمایند. مهم‌ترین عامل موّئر در ایجاد اقتدار ملی» شاخصه‌های مدیریتی رهبر جامعه, است. اگر راهبردهایی که رهبر جامعه در جهت اداره امور کشور به‌کار می‌برد در جهت ایجاد» حفظ و افزایش اقتدار ملی نباشد» حاکمیت به این مهم دست نمی‌پابد؛ به‌خصوص که انتظار می‌رود عملکرد رهبر اقتدار ملی از موضوعاتی است که در بیانات مقام معظم رهبری هميشه به‌وضوح دیده می‌شود. از منظر معظم له اقتدار دو نوع ممدوخ و مذموم دارد. «اقتدار ممدوح» اقتداری است که همراه با ظلم و سلطه‌گری بر دیگر ملل نباشد؛ بلکه برای دستیابی به اهداف جامعه و دفاع از مظلوم و برقراری حق و عدالت باشد. جمهوری اسلامی ایران در پی دستیابی به چنین اقتداری اسشت». (بیانات مقام معظم درباره اقتدار ملی چندین پژوهش صورت گرفته است؛ ازجمله: ۱. اقتدار ملی در کلام رهبر معظم انقلاب اسلامی اثر علی رضایی (۱۳۸۱) که به تدوین سخنرانی‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پرداخته است و جنبه تحلیل و بررسی به‌خصوص براساس روش‌های پژوهش کیفی ندارد. ۲. عوامل اقتدار ملی از منظر قرآن و حدیث اثر محمد مخمودی خراسانی (۱۳۸۹) که عوامل را ناظر به بیانات معظم له مطرح نکرده است. همچنین پایان‌نامه‌ای با عنوان اقتدارگرایی در تحلیل قرآن و حدیث (۱۳۹۴) در مقطع ارشد از بهرام عالی‌پور که به بررسی جنبه منفی اقتدار در آّیات الهی پرداخته است.  تحلیل مضمون عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیتانکه خامته‌ای و هبانی قرآنی آن, 7 ۱۱۳ پژوهش حاضر در راستای کمک به حفظ و افزایش اقتدار ملی جمهوری اسلامی ایران» در پی پاسخ به این سوّال است که عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آّیت‌الّه خامنه‌ای چیست و مبانی قرآنی آن کدامند؟ برای حصول دقیق‌تر مطلوب عوامل اقتدار ملی به دو دسته مادی و معنوی تقسیم شده است و بر بش ماقی که طلمرس تروق قاین تجریه آزماتی و سهسقجی ازسبزی سراوع حکومت دیشی زاغیردیی می‌باشد» تمرکز شده است. این پژوهش, با استفاده از فرایند تحلیل مضمون که از زیرمجموعه‌های روش کیفی است. ابتدا بیانات رهبری با دو کلید واژه «اقتدار» و «مقتدر» از ابتدای دوره زعامتشان تا پایان سال ۱۳۹۷ استخراج شد و این بیانات به نرم‌افزار ۸1۵701۸ منتقل گشت. پس از انجام کدگذاری و تشکیل مضامین پایه» سازمان‌دهنده و کلان شبکه مضامین کلام ایشان ترسیم گردید. در مرحله بعده پس از تسیر شبکه مضامین» با مراجعه به قرآن کریم و تفاسیر, مبانی قرآتی کلام ایشان استخراج و شرح داده شد. معیار در تشکیل مضامین پایه دارا بودن حداقل ۴ کد است. تحلیل مضمون» نخستین مرحله در روش‌های کیفی است که پژوهشگر باید آن را یاد بگیرد؛ زیرا این روش مهارت‌های لازم برای اجرای دیگر روش‌های کیفی را دربردارد. تحلیل مضمون یک فرایند برای تقلیل و تحلیل داده‌ها است. (کمالی, ۱۳۹۷: ۱۹۲ - ۱۹۱) در اینن فرآیند داده‌های متنی پراکنده و متنوع به داده‌هایی غنی و تفصیلی برای شناخت» تحلیل و گزارش الگوی موجود در آنها تبدیل می‌شود. (عابدی جعفری و همکاران» ۱۳۹۰: ۱۵۶- ۱۵۳) ابتدا باید داده‌ها را کدگذاری کرد. مضامین پایه! را که مبین نکات برجسته داده‌هاست»؛استخراج نمود. با توجهابه آشتراک مفهومی» ویژگی‌ها و ابعاد این مضامین» مضامین سازمان‌دهنده ".و یکپارچه‌کننده" را حول یک محور مشترک گردآورد و درنهایت با توجه به اشتراک مفهومی مضمون کلان "و فراگیر؛ به‌دست آورد. (همو: ۱۶۰) در پایان می‌توان با استفاده از یک یا چند مورد از روش‌های تحلیلی ازجمله: قالب مضامین» ماتریس مضامین, شبکه مضأمین و تحلیل مقاسه‌ای: به آرانه گزارشی تحلیلی از نتایج پرداخت. (همو: ۱۷۳ -۱۶۵) در این بخش به مفهوم اقتدار در علوم اجتماعی» بیانات آّیت‌الله خامنه‌ای و قرآن کریم پرداخته می‌شود.  ۴ < فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۰۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۵۹ «اقتدار» گاه به‌صورت مفرد و گاه به همراه یک وابسته مثل اقتدار نظامی و سیاسی به‌کار می‌رود. «اقتدار» امروزه به‌معنای برخورداری از میزانی از قدرت رسمی و فرمان‌برداری دیگران و احراز برخی وظایف خاص در محدوده مقررات خاص است. (لاریجانی غلامی, ۱۳۹۰: ۶۹ و ۷۰ و ۷۶) اقتدار شخص يا نهاد بدین‌معناست که آن شخص يا نهاد قابل‌احترام و موثق است يا می‌شود با نظر مساعد یا دست‌کم بدون سوظن به پيامش گوش کرد و عمل نمود. مفهوم اقتدار را می‌بایست از دیدگاه کنشگری (شخص يا نهاد) که حکم يا پیامی را صادر می‌کند و از دیدگاه دریافت‌کننده آن بررسی در بیانات آیت‌اللّه خامنه‌ای «قدرت» واژه جانشین اقتدار است. به باور معظم له اقتدار ملی به یک واحد سیاسی (دولت - ملت) تعلق می‌گیرد (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۰/۰۲/۲۸)" و دو جنبه ایجابی وسلیی داز رجا ایجایی آن پذیی‌ماست کقانظام اسلانتی توانایی پیفمرذ کارها: ذمگیایی بذامتاق و ... و توانایی حضور فعال و اثرگذار در بین‌الملل را داشته باشد؛ و وجه سلبی آن نظام» توانایی مقابله در برابر زورگویی‌ها و دخالت‌های بیگانگان را داشته باشد؛ نفوذناپذیر باشد و از تهدید دشمنان نترسد. در بیانات معظم له اقتدار ملی از سه ویژگی مهم.درون‌زایی» همه‌جانبه‌گی و ظلم‌ستیزی برخوردار است. اقتدار ملی حاصل جوشش درونی و استفاده از قابلیت‌ها و استعدادهای بومی است. (بیانات مقام معظم رهبری» ۷/۰۴/۰۹٩) با احترام و نگاه برادرانه و دفاع از دیگر ملل مظلوم و عدم‌ملازمت با تجاوزطلبی, سرکوب و حمله بد دیکا دار( هی تال راجت وق دیگر ملل از سوی جمهوری اسلامی» تهدیدی برای زورگویان عسالم به‌شمار می‌آید. (بیانات مقام معظم رهبری» ۳ تنها با قدرت یافتن و تواتمنداشدن یک اد در کشورحاصل نمی‌شو و بای در ابساد اقتداز ملی دز بیاقات الم لد دوگانه مفهوامی ار حقیتی و افستار سای را دربرمی کیرد اقتدار موردنظر نظام اسلامی؛ اقتدار "خقیقی است. اقتدار ظاهری متکی بر عناصر مادی است و اگرچه نیروی نظامی» اقتصادی و علمی دارد امّ از عناصر معنوی تهمی اسشت. در تقسیم‌بندی مبتنی بر ۱ با توجه به این مسئله» حیطه موضوعی پژوهش حاضر بیان عوامل مادی اقتدار در جمهوری اسلامی ایران است و در پی بررسی عوامل مرتبط با جهان و امت اسلامی که گستره‌ای فراتر دارده نیست.  تحلیل مضمون عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیت‌اله خامنه‌ای و مبانی قرآنی آن ‏ ۲ ۱۱۵ عرصه‌های نمایش و اعمال اقتدار سه بخش وجود دارد: اقتدار داخلی, منطقه‌ای (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۲/۰۱/۰۱ ۸۹/۰۱/۰۱) و بین‌المللی. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۵/۰۸/۲۰ ۸۹/۰۱/۰۱) درحقیقت اقتدار منطقه‌ای بخشی از اقتدار در عرصه بین‌الملل محسوب می‌شود. اقتدار ملی را می‌توان براساس ارکان به بخش‌های اقتصادی, فرهنگی,» سیاسی (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۰/۰۲/۲۸) و نظامی (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۶/۰۳/۱۷) تقسیم کرد. همچنین بهصورت خرده اقتدار دارای اجزای علمی» اطلاعاتی» فکری» روحی» رزمی» امنیتی, تسلیحاتی, موشکی و ... است. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۹/۰۸/۰۲ ۶۹/۰۲/۲۲ ۷۸/۰۲/۲۹) هریک از این ارکان و اجزا براساس عناصر تشکیل‌دهنده‌شان قابل‌تقسیم به دو دسته کلّی مادی و معنوی هستند. اقتدار مادی بر عناصر مادی و اقتدار معنوی بر عناصر معنوی و روحی متکی است. قدرت و اقتدار از موضوعات اجتماعی است که در قرآن کریم به‌طور مستقیم و غیرمستقیم و با الفاظی از ریشه‌های «قدر» «قوّت»» «علو» و «سلط» به‌کار رفته است و خاستگاه آن خداوند متعال است: «آن الق له جمیعّ» (بقره / ۱۶۵) و «مّا شا له لا ق لا یالل» (کهف /۳۹) قدرت‌ها به دو دسته ممدوح و مذموم تقسیم می‌شوند و معیار آنها حق‌گرائی است. ار پیامبراناو مومنان با اتصال و ایمان به خداونده اقتدار ممدوح؛ و قدرت اهل کفر و شرک» تجاوزگری و استبداد» اقتدار مذموم است. یات الهی بر لزوم اقتدار جامعه اسلامی تأکید دارند و هدف آن.را,کسب قدرت» بازدارندگی دشمنان» برقراری احکام دینی و ... می‌دانند امّا مسلمانان را از ظلم و تجاوز در کسب اقتدار هی می‌کنند..(بقره /:۱۹۰) یافتن عواملی که موجبات اقتدار را فراهم می‌آورهه!از مافلخطیر حکومت‌هاست. شناخت عوامل اقتدار» لازمه ایجاد و افزایش آن در جامعه است. اگر شناخت صحیحی وجود نداشته باشد» کسب و عوامل اقتدار در بیانات ّیت‌الله خامنه‌ای» به دو بخش معنوی و مادی تقسیم می‌شوند. منظور از عوامل معنوی» عواملی هستند که به یمد فرهنگی» روانی» باوزها و ارزش‌های جامعه مرتبط می‌شوند و از نظر معظم له نقش بسیار موّثری در اقتدار ملی دارند و اگر ملتی در پی دستیابی به اقتدار حقیقی است باید اقتدار خود را به آنها متکی کند؛ (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۸/۰۷/۱۴ ۸۲/۰۴/۲۹) اما این مسئله به‌معنای بی‌نیازی از عوامل مادی نیست. در عصر حاضر که ملل مستکبر و سلطه‌گر در  ۶ دح فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی س ۰۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۵۹ تلاشند تا هرچه بیشتر خود را به عوامل مادی مسلح کنند اگر کشوری از آنها صرف‌نظر کند به اققدار دست نمی‌یابد. نوشتار حاضر بنا بر ملموس بودن عوامل مادی اقتدار ملی و قابلیت آزمون آن از سوی حکومت‌های دینی و غیردینی به این دسته از عوامل اقتدار می‌پردازد. ۴ عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیت‌الّ خامنه‌ای و بن مایه‌های قرآنی آن با جستجوی در سایت 121661.1۳کل» واژه اقتدار در ۴۷۲ و واژه مقتدر در ۲۱۱ سخنرانی‌های مقام مسظم رخبری یافت کشت که شامل وجوه مخقلف اقظذار می‌ود. با برزسی در بیاتات ,سظم لو رعایت معیار دارا بودن حداقل ۴ کد. ۲۱۲ کد در بخش عوامل مادی یافت شد که به ترتیب فزونی شامل:«مسئولان عم و فناوزی: مرهج انیروهای مسلع: اقتساه جعیت ز نسل جنران: انقلابتو انقلابی‌گزی,ز اقتقابات اسعه تضویر زیر شیگهمضامین عزامل ,اقتداز دز بیانات: منظم لد است که جر ادامه به شرح عوامل مادی و مبانی قرآنی آن پرداخته می‌شود.  تحلیل مضمون عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای و مبانی قرآنی آن 1 ۷۱۷ حفظ اقتدار ملی از وظایف و توصیه‌های همیشگی رهبر معظم به مسئولان است؛ زیرا اقتدار حال و آینده کشور در گرو همت» تصمیمات و عملکرد مسئولان است. (بیانات مقام معظم رهبری؛ ۶ لازم است مسئولان به وظایفشان عمل نمایند؛ مشکلات کشور و ملت را درک کنند و نیازها را تأمین نمایند؛ نابسامانی‌ها و تبعیض‌ها را رفع کنند؛ از لفاظی‌ها پرهیز نمایند و در راه صلاح ملت و کسب اقتدار به‌کار قاطعانه و هماهنگ بپردازند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۰/۰۲/۱۱) اگر مسئولان کشور عملی کارساز» خلاق» خستگی‌ناپذیر» صادقانه و همراه با اجرای قانون داشته باشند؛ ملت احساس اقتدار می‌کند. رهبری نیز نقش ویژه‌ای در این امر دارد. چنان که ایشان درباره نقتش ملت عزیز و سوگوار! شرف و افتخار اقتدار و سربلندی ایران اسلامی مدیون رهبری حضرت امام و حرکتی است که معظم له آن را ترسیم و هدایت کردند و ما آن را آیشای افزایشی اقتدار ملی را یکی از وظای مردم ,ملد (بیاتاتمقام معظم رهیری ,۶۸/0/۶ که از راه‌های مختلفی می‌توانند نقش‌آفرینی کنند. اعتقاد مردم به توانایی طی مسیر و انجام کارها از پایه‌های اقتدار ملی است؛ لازم است ملت از توانایی‌ها و قدرت خود آگاه باشد و خود را ضعیف فرض نکند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۴/۰۸/۰۸) یکی از کارهای بسیار مونر»ه حضورشان در صحنه‌های مختلف نظام از قبیل استقبال از دیدارهای رهبری» شرکت بصیرانه» پرشور و حداکثری در انتخابات و راهپیمایی‌ها است. (بیانات مقام معظم.رهبری» ۷۵/۱۱/۲۱) از سوی«دیگر» حضور مردم در انتخابات مانع از لغزش مسئولان می‌شود؛ (بیانات مقام.معظم رهبری»:۸۴/۰۵/۱۲) بنابراین دشمن در تلاش است این حضور را بگیرد و ملت وظیفه دارد همچنان که تاکنون با حضور خود دشمن را شکست داد همواره این راه را ادامه دهد. (بیانات مقام معظم رهبری» ۷۷/۰۷/۲۹) کارهای بزرگی که ملت انجام می‌دهد» کمک, همت. اتحاد و پشتیبانی‌شان از نظام» سبب ایجاد اقتدار می‌شود. همت ملت» سبب احساس ضعف و زبونی و عجز دشمن می‌گردد؛ درنتیجه دولتمردان می‌توانند با خیال راحت به اداره کشور بپردازند؛ زیرا از پشتیبانی مردم خود اطمینان دارند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۰/۰۵/۱۱) در این میان» «مشارکت سیاسی» از اهمیت زیادی برخوردار است. مشارکت از مسائل انسجام‌بخش در دولت - ملت است (صالحی امیری» ۱۳۸۹: ۱۱۸) و به‌علاوه میزان مشارکت سیاسی  ۸ ۲ فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۰۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۹٩۵ بر ثبات و کارآمدی نظام سیاسی موّئر است و کارکرد آن وحدت و هماهنگی نهادها و قوای نظام سیاسی است. به عقیده ماکس وبر»" مشارکت سیاسی تلاشی برای مشارکت در کسب قدرت و اعمال نفوذ برای اختصاص دادن قدرت در هر رده‌ای از هر تشکیلاتی است. می‌توان گفت که اساسی‌ترین موّلفه در نظام سیاسی» حمایت و پشتیبانی مردم است زیرا بدون حمایت و پشتیبانی مردمی» نظامی کل نمی‌گیرد یا اگر شکل بگیرد: دوام نمی‌یابد. ازآنجای ی که:دشمنان خارجی از بزرگ‌ترین مخالقان اقتدار نظام‌اند و سعی در شکستن این اقتدار دارند» لازم است مردم از کارگزاران حمایت مداوم داشته باشند تا توطئه آنان در راستای نابودی اقتدار با شکست مواجه شود. (ایزدهی ۱۳۹۶: ۰۲۱ ۳۵ و ۲۱۹) در این بخش» مبانی قرآنی محورهای عملکرد ملت و مسئولان بیان می‌شود: یات زیادی در قرآن کریم به‌طور مستقیم و غیرمستقیم به اهمیت عملکرد مردم و مسئولان اشاره دارد. آیات «فأصهم سیّات ما کسیوا ورین ظلموا من هولّا یمهم سمّات ما کسبوا» (الزمر /۵۱) و وا ما یأنهم» (الرعد / ۱۱) به رابطه مستقیم زوال نعمت و اعمال انسان اشاره دارد. براساس قانون کلی قرآن» تغییر در سرنوشت ملت‌ها به تغییر روش و روحیه مردم قرآن کریم در بیان سرگذشت پیشینیان» به تأثیر عملکرد مردم بر پیروزی و قدرت‌شان اشاره دارد. در آیاتی عده‌ای شکایت خود را از فسادگریقوم یأجوج"و مأجوج نزد ذوالقرنین بردند و از او درخواست کمک کردند. ذوالقرنین؛از انیروی خودشان بزای شاخت سدّی حایل میان آنها و دشمنانشان استفاده برد. با توجه به. آیظ ۲٩ فورظ کف رهم وین و کمک افراد قوم مانغ ورود قوم یأجوج و مأجوج گردید. (قزانتی, ۱۳۸۸: ۵ / ۲۲۶):همچنین در آیه «هو اي ده مرو وبالممنین» (الانفال / ۶۲) خداوندامردم را بازواو پشتیبان رهبر معرفی:می‌کند. (همان: ۳۵۰/۳) از آیات بارزی که اشاره به دوران پیامبرتهآذارد و تأثیر عملکرد افراد در قدرت و پیروزی مسلمانان را نفنان می‌ذهنه آیات جنگ احد است. (آل‌عمران /7)۱۵۲ وجو اینکه خناوند وعده پیروزی در جنگ را بد مسلمانان خاده بو بددلیل ده اطاعیگ رخا از امر نیو ی شسلمانان کی عخوردند و آید قل ویر عدر فسکم» (آل‌عمران / ۱۶۵) علت را عدم اطاعت از پیامیر مسلمانان دانست؛ (طبرسی, ۱۳۷۲: ۸۷۶/:۲) بثابراین حقی وعدهالهین نیز در گرو عملکرد صحیح ملت و جلب امداد و یاری الهی است که منجر به اقتدار ملی می‌شود. خداوند در آّیاتی مانند «ن تنصروا الط  لین ,مقامین ,مواحل ماذی .اقتداز علی :در بیانانت آیتانله خاسطای وهبانی قرآئی آن, ۲ ۱۱۹ ینصرکم» (محمد / ۷) موّمنان را به دفاع از دین امر می‌کند و نصرتشان را ضمانت می‌نماید؛ (ابن‌عاشور ۰ ۲۰۲ بنابراین اگر ملنی در پی کسب اقتدار ملی باشد و دلیل این خواستش اجرای اوامر المی و دین خداوند باشد و دراین‌جهت تلاش نمایده خداوند نان را از الطاف و یاری خود که عامل اصلی ایجاد از دیگر عوامل اقتدارآفرین در بیانات رهبری, علم و فناوری است. (بیانات مقام معظم رهبری, 8رع) از مق رتم لد علم پشرتته وروزافوو ساره بر اش ,ذاگی: عامل آساسی‌در از ابزارهای بسیار مهم اقتدار است. (بیانات مقام معظم رهبری, ۳/۰۵/۱۵٩) نقش اقتدارآفرین علم» به کشور ایران منحصر نمی‌شود؛ بلکه اقتدار» ثروت و سیطره آمریکا اروپا و کشورهای غربی نیز به‌دلیل برخورداری‌شان از علم است. (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۶/۰۷/۲۶) به باور ایشان علاوه بر تأثیر مستقیمی که علم بر اقتدار کشور دارد به‌طور غیرمستقیم نیز اقتدارآفرین است؛ زیرا منجر به ایجاد دیگر منابع و مایه‌های اقتدار می‌شود؛ (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۸/۰۸/۱۲) اقتدار اقتصادی» نظامی,؛ سیاسی, مهارت لازم برای اقتصاد مقاومتی و تولید بیشتر» تولید تجهیزات نظامی و استراتژی‌های عرصه مقام معظم رهبری تأکید زیادی بر پیشرفت و تقویت علم دازند و در.بیان اقتدارآفرینی آن می‌فرمایند: الولم سلطان من چاه صال یلو من لم یحده‌اضیل,شاله‌ییاین عقیل: شرح ابن‌ابی الحدید:۲۰ / ۳۱۹ بش علوقدار استگای ملق است با قدرت؛ هر کسی که علم را پیدا کند» می‌تواند فرمانروایی کند؛ هر ملتی که عالم باشد. می‌تواند فرمانروایی کند؛ هر ملتی که دستش ازاعلم.تهی باشد. می‌بایست خود را آماده کند که دیگران بر او فرمانروایی کنند. (بیانات مقام معظم رهبری, ۸۵/۰۱/۰۱) اگر کشوری از علم برخوردار نباشد. توان غلبه نخواهد داشت؛ به حقوق خود دست نخواهد یافت؛ نمی‌تواند سخن خود را در دنیا مطرح.کند و بیگانگان بر او غلبه و از مجموع سخنان ایشان به دست ماید که امقصود از علم»+همه رشته‌ها و در میان اقشار مختلف حوزوی و دانشگاهی است. (بیانات مقام معظم رهبری, ۸۹/۰۶/۱۴ ۰۲/۲۵/ع۸) علم عرضه‌کننده یافته‌های قابل بررسی است و نه واقعیت‌های غیرقابل تغییر. (محسنی» ۱۳۸۸: ۳۴)  ۰ هت فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۱۶ زمستان ۱۳۹۸ ش ۵۹ محققان» پژوهش‌های علمی را به سه دسته تقسیم کرده‌اند؛ محض» کاربردی و فناوری. پژوهش محض يا پایه‌ای» برای دستیابی به شناخت جدید انجام می‌شود و به هیچ‌گونه کاربرد خاصی معطوف نیست؛ کامل‌ترین تجسم آرمان‌ها و رویه علمی و منبع نهایی اقتدار فکری محسوب می‌شود. پژوهش کاربردی» مانند پژوهش محض برای دستیابی به معرفت و شناخت جدید انجام می‌شود؛ با این تفاوت که به هدف عملی خاصی معطوف است. فناوری به معنای استفاده از منابع موجود برای تولید یا ارتقای منابع فرایند و فرآورده‌های تازه یا اصلاح شده است. (گلوور و همکاران, ۱۳۸۳: ۸۴) برخی معتقدند علم نتیجه خواست قدرت است و در کشورهای در حال توسعه, خواست عمومی» دستیابی به علم مولّد است که قدرت آفرینی می‌کند. (داوری اردکانی» ۱۳۹۰: ۱۶۸) برتری علمی و تکنولوژی کشورهای اروپایی ثروتمنده موجب شد که از نظر سیاسی و نظامی قدرت یابند و بر امور مسلط گردند و تقسیم‌بندی ملل توسعه‌يافته و توسعه‌نيافته در دنیا مقبول شود. (محسنی» ۱۳۸۸: ۱۵۵) ابن‌خلدون از نخستین افرادی است که رابطه علم و اقتصاد را تحلیل کرده است. در جامعه‌ای که شاخه‌های تخصصی علم گسترش می‌یابد اقتصاد آن بر علم و تکنولوژی مبتنی است و اقتصاد تکتولوژیک: اقتصاد تولی اسقا, خر مجاسته: فان از کاربره ذاتش بر وضع آقتقال آثرگذار السق یی بهره‌گیری از نیروی انسانی که مکمل کاربرد ماشین» برق» الکترونیک و انرژی هسته‌ای است؛ (محسنی, ۱۳۸۸: ۱۲۲ و ۱۵۴ - ۱۵۳) همان‌طور که قدرت اقتضادی بر پژوهش‌های علمی اثرگذار است. (گلوور و همکاران» ۱۳۸۳: ٩۸) مجموغه‌ای از ساخت‌هاو منابع اقتصادی اغلب همراه با چند عامل اجتماعی بر پیشرفت علم تأثیر مشتقیم یا غیرمستقیم گذاشته:است. عوامل سیاسی, مذهب و نظام آموزشی از دیگر عوامل مور بر علم‌اند (توکل» ۱۳۷۰: ۳۴-۳۲). اگر علم درون زا نباشده اقتدار حقیقی را ایجاد نمی‌کند. علم واردان ۹۳/۹5۱ رما وال ی شود اخا درحقیقت استقلال به‌وجود نمی‌آورد و خود وسیله‌ای برای زیرسلطه قرار گرفتن است. علوم تجربی وارداتی از غرب به علل معرفتی و ساختار اجتماعی» سیاسی و اقتصادی بومی نمی‌شوند. (فیاض, ۱۳۸۹: ۱۹۳ -۱۸۸) در یات عالمان در کنار فرشتگان به یگانگی خداوند گواهی می‌دهند (آل‌عمران /۱۸) و میان کسی که از نعمت علم برخوردار است و فزدی که بی‌بهره است» فرق گذاشته.می‌شود. (الزمر / ۹ الرعد / ۱۶) در آیه رقم له رین منوا مکم والنرین اوئوا ال درجاستر» (المجادله /۱۱) خداوند به ترفیع درجه علمای امت اشاره می‌نماید. ارزش علم به اندازه‌ای,است که در آیات.۳۰ و ۳۱ سور بقره دلیل برتری حضرت آدم.ش: برای مقام خلیفه اللهی بیان شده است. با توجه به این آیات» عدم علم ملائکه علم حضرت آدم‌یش: و حکمت خداوند, استحقاق آدم.شه: برای خلافت را بالا می‌برد. (این‌عاشور» ۱۴۲۰: ۱ / ۳۹۷)  تلیل مظمون عوامل مادی اقتداز ملی در بیانات آیثانله خاسه‌ای واهبانی قرآنی آن 3 ۱۳۱ خداوند در بیان سرگذشت انبیا بارها به اقتدارآفرینی علم تأکید کرده است: ۱. در جریان انتساب طالوت به فرماندهی» خداوند وی را به‌دلیل توانایی علمی و جسمانی شایست امیری می‌داند. (البقره / ۲۴۷) بر سرگذشت حضرت فاونظه و حضرت سلیمان‌نشه, (التسل /:۱۵] خداوتد عم آیقسان را ماینه برتری بر دیگر موّمنان بیان می‌کند. (طبرسی» ۱۳۷۲: ۷ / ۳۴ طباطبایی» ۱۳۹۰: ۱۵ /۳۴۹) علم زیربنای یک حکومت نیرومند است و شکر لازم دارد؛ زیرا هر قدرتی از علم سرچشمه می‌گیرد. (مکارم شیرازی و همکاران» ۱۳۷۱: ۱۵ / ۴۱۶ - ۴۱۵) ج) خداوند متعال در ماجرای حاضر نمودن تخت ملکه سبا به درخواست حضرت سلیمان.شه از اعلام توانایی یک نفر از انسان‌ها با تعبیر «لي عنده علم من الکتاب» (النمل /۴۰) سخن می‌گوید که نشانگر نشأت این قدرت از علم است. (قرائشی, ۵۸ ۴۵۶ د) حضرت یوسف.شاه: پس از تعبیر خواب عزیز مصر از وی می‌خواهد تا مدیریت خزانه‌ها و روزگار قحطی را به وی بسپارد و خویش را با صفت «حقیظا علیم» (یوسف / ۵۵) شایسته چنین مسئولیتی می‌داند. با توجه به آیه بعد (یوسف / ۵۶)» از آنجاکه قدرت» مقتضای مکین و مکانت است (جوادی آملی» ۱۳۹۵: ۴۱ / ۸۱) می‌توان گفت علمی که حضرت یوسفظاه در آیه قبل بیان در بیانات آیت‌اله خامنه‌ای» نیروهای:مسلح و آمادگی نظامی آنها از دیگر عوامل قدرت ملی است (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۹/۰۸/۱۹) و یکی از ارکان و پایه‌های آن محسوب می‌شود. (بیانات مقام معظم رهبری, ۳/۰۸/۲۶٩) ضعف کشورها وسوسه حمله را به‌وجود می‌آورد. کشورها می‌توانند با افزایش توان دفاعی, ساخت يا خرید تسلیحات» نمایش قدرت و اعمال بازدارندگی مور ضریب تهدید را به کمترین میزان برسانند (کریمی و بابایی» ۱۳۹۰: ۶۲) و بدین گونه امنیت و اقتدار ملی خودرا تأمین نمایند. در بخش داخلی نیروهای نظامی می‌توان به لزوم تشکیل و تجهیز نیروهای مسلح به‌دلیل مقابله با گروهک‌های سیاسی غیرقانونی, مرتکبان جرایم سازمان یافته و برهم‌زنشده ثبات, نظم و آرامش شهروندان اهتمام ورزید. (همو ۳۷) در کشور ایران که نظامی اسلامی دارد» نبود توان نظامی و نیروهای مسلح قوی سبب می‌شود تا,نتواند اوامر و شعائر و ارزش‌های دینی را در جامسه حاکم کند و مجبور به دست برداشتن از آنها شود: (شکراللهی» ۱۳۸۱: ۵۶) در بیانات معظم له نیروهای نظامی از دو طریق بر اقتدار کشور اثر می‌گذارند: ۱ تجهیزات» امکانات و آموزش نظامی: نیروهای نظامی و مسلح کشور می‌بایست روزیه‌روز بر  ۲ د فضلنامه مطالعات انقلاب اسلامی+س ۱۶ زمستان ۱۳۹۸ ش ٩۵ تجهیزات و امکانات خود بیافزایند. توانایی‌های خود را در تولید» تهیه» تکمیل و نگهداری از تجهیزات افزایش دهند و به استحکام» سازماندهی و ارتقای قدرت رزمی بپردازند. وقتی کشوری از تجهیزات نظامی برخوردار باشد در مقابل دشمن قدرت بازدارندگی دارد زیرا ترس از شکست و آسیب» مانع حمله نظامی دشمن می‌شود. یکی از این تجهیزات که در امنیت کشور نقش‌آفرینی کرده» صنعت موشکی است. (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۶/۰۲/۲۰) محیط آموزشی نیز در رکن و مظهر اقتدار ملی بودن نیروهای مسلح نقش مهمی دارد؛ در چنین فضایی باید مهارت‌های موردنیاز و وظایف نیروها به خوبی به آنها آموزش داده شود. این عوامل به‌عنوان جسم چنین اقتداری مدنظر هستند (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۹/۰۸/۱۹) و سبب قدرت ظاهری آنان خواهند شد. ۲ نیروی نظامی با ایمان» فداکار و ...: عوامل روحی افراد نظامی نیز در اقتدارآفرینی نیروهای عنصر نظامی فداکار هم مایه اقتدار است؛ علاوه بر سازمان‌های نظامی یک عنصر نظامی فداکار» یک صیاد شیرازی» یک شهید شوشتری و خود یک انسان فداکار هم که یک عنصر نظامی است و فداکار و صادق است. مورد غیظ و غضب است. (بیانات وجود ایمان در افرادی که مسئولیت نظامی و دفاعی کشور و ایجاد امنیت را برعهده دارند. اهمیت بسزایی دارد. ایمان و اهداف اسلامی به نیروهای مسلح» انگیزه و توان روحی موردنیاز برای مقابله را ارزانی می‌دارد؛ سبب ایجاد شجاعت در برابر دشمن می‌شود؛ وجود عوامل معنوی و روحی در نیروهای مسلح» روح قدرت آنان است و موجبمی‌شود اقتدار ظاهری؛ که با تجهیزات و ... برای نظام به‌وجود می‌آید. به اقتدار حقیقی تبدیل شود. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۷/۰۷/۲۸) قرآن کریم به قدرت نظامی جبهه حق و ضرورت آن:اشاره می‌کند. خداوند به سپاه قدرتمند حضرت سلیمان.ث: اشاره می‌نماید (التمل / ۱۷) و آن را عامل پیروزی بر ملک سبا بیان می‌فرماید. (النمل / ۳۷) آیات جهاد نیز غیرمستقیم بر لزوم قدرت نظامی اشاره دارند؛ زیرا این قدرت لازمه جهاد و پیروزی مجاهدان است. در قرآن کریم نیز به هر دو بعد تسلیحاتی و انسّاتی قدرت نظامی توجه شده است. ۳ نیروی تسلیحاتی: ۱. در آیه «وأعدوا له ما استطعتم من وه وین ربّاط الیل ...» (الانفال / ۶۰) منظور از واژه «قوّه» هر چیزی ات که جنگ و دفاع را ممکن می‌سازد. (طباطبایی, ۰ / ۱۱۴) آیت‌الله خامنه‌ای «قوه» را به معنای توان و نیرو و «رباط» را به‌معنای ابزار بیان کردند و با استناد به آیه» سپاهیان را به تجهیز گسترده به ابزارهای موردنیاز زمان سفارش نمودند.  یل مظمون عوامل مادی. اقداز سلی در بیانانت آپشانک خاسه‌ای ومبانی قرانی آن 3 ۱۳۳ (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۸/۰۷/۲۱) ۲. آیه «وذ این کفروا لو تعفلون عن اسلحتکه وأمیعیکه ییون علکم مه واحد»» (النسا / ۱۰۲) پس از بیان ضرورت همراهی سلاح در نماز به هنگام جنگه» غفلت از تجهیزات را سبب حمله دشمن و آسیب مسلمانان و پیروزی دشمنان می‌داند. ۳. خداوند در سرگذشت حضرت داود.شن» صنعت زره‌سازی را عاملی برای حفظ گروه حق از خطرات . نیروی انسانی: واژه «قوّه» در آّیه ۶۰ سوره انفال به‌دلیل عمومیت» بیان‌کننده ضرورت نیروی انسانی نیز هست. اهمیت نیروی انسانی در قدرت نظامی فقط به کمیت آن منحصر نمی‌شود. خداوند در آیه و حروا فیکم ما زافوکم [ل با وضو خالکم کم یه وییکم عون لمم» زتزید:/۳) ید کیفیتاتروی انساتی آشاره می‌تمایت یخی اگرمنافتان همراه اقما برای جنگ می‌آبفتت جز شر و فساد برایتان سودی نداشت. (طبرسی ۱۳۷۲: ۵ / ۵۵) آیات ۱۷۴ - ۱۷۲ آل‌عمران نیز به روحیه ایمان و تقوای برخی از سپاهیان مجروح پیامبرشه: در جنگ احد. برای مقابله مجدّد با دشمن می‌پردازد که به عقب‌گرد دشمنان و پیروزی پیامبرشل: منجر شد. نیروی منافق و ضعیف سبب ضعف و شکست می‌شود و نیرویی که از ایمان و تقوا بهره‌مند است با صبر و مقاومت» ثبات‌قدم» شجاعت و اقتدار اقتصادی یکی از ارکان اقتدار ملی است. (بیانات مقام معظم آازهبری» ۹۶/۰۶/۳۰) قدرت پول ملی یکی از عناصر تشکیل دهنده اقتدار اقتصادی است. پول 8 بایستی قدرت خرید داشته باشد و برای شهروندان ثروت ایجاد کند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۶/۰۶/۳۰) تولید بیشتر» مصرف تولیدات خود و صادرات از عوامل ایجادکننده قدرت اقتصادی‌اند. (بیانات مقام معظم رهبری, ۲۳ توجه به اقتصاد جامعه به‌عنوان یک اصل اسلامی برای اقتدار جامعه اهمیت دارد. اقتصاد فرایندی است که سبب تولید کالاها و خدمات» مبادله و مصرف می‌شود؛ یعنی با فعالیت‌هایی مربوط به تولید مبادله» مصرف کالا و خدمات سروکار دارد (قلایری» حائر ۱۳۸۰: ۳۴ -۳۳) ارتقای رفاه مصرف‌کنندگان» ایجاد و گسترش قدرت ملی از اهداف اصلی هر اقتصاد ملی است. (گلیپین» ۱۳۸۷: ۱۶۱ - ۱۶۰) داشتن آمادگی اقتضادی از عوامل قدرت ملی است. (جهان‌بزرگی, ۸ ۱۱) کلی‌ترین و مبهم‌ترین نکته» ارتباط اقتصاد جهانی با قدرت سیاسی است. سیاست به قدرت توجه دارد و اقتصاد به پول و تولید؛ امّ قدرت» پول و سود به یکدیگر گره خورده‌اند. قدرت  ۴ د فضلنامه مطالعات انقلاب اسلامی+:س ۱۶ زمستان ۱۳۹۸ ش ۵۹ نظامی و سیاسی هر ملتی در بین‌الملل تا حد زیادی به پویایی آن در اقتصاد مربوط است. (لارسون؛ کارشناسان اقتصاد سیاسی بین‌الملل معتقدند اقتصاد جهانی اثر زیادی بر قدرت» ارزش‌ها و خودمختاری سیاسی جوامع ملی دارد؛ همچنین دولت‌ها سعی دارند از قدرت سیاسی و موقعیتشان در نظام سیاسی بین‌الملل, هرچه بیشتر برای نفوذ بر تقسیمات بین‌الملل اقتصاد بهره بگیرند. (گلیپین, ۷ ۶۵ - ۹۵) کشورها علاوه بر توانمندی‌های دفاعی» باید بنیه اقتصادی خود را بالا ببرند؛ در غیر این صورت در جامعه امروز جایگاه خود را نمی‌یابند و به آسانی در برابر تهدیدها و تحریم‌ها تسلیم می‌شوند؛ (جعفرزاده فیرزآبادی» ۰ /۴۷) بنابراین می‌توان گفت در شرایط امروز جوامع» میان سیاست و اقتصاد رابطه تنگاتنگ و متقابل وجود دارد. نه‌تنها کشورها برای دستیابی به اقتصاد قوی و مطلوب به قدرت در سیاست نیازمندند» بلکه برای دستیابی به اقتدار داخلی و بین‌المللی نیز به اقتصاد استحکام ساخت درونی اقتصاد درسی است که از تحریم‌ها حاصل می‌شود؛ بنابراین با وجود اینکه منابع نفتی» ثروت ملی و درون‌بنیاد کشور است امّا به‌دلیل اینکه سیاست‌گذاری در قیمت آن دست کشور نیست نباید پایه‌های اقتصاد را بر آن نهاد. «اقتصاد مقاومتی» نوعی جهاد اقتصادی و ایجادکننده اقتدار است؛ یکی از اهداف جهاد اقتصادی» دستیابی به استقلال اقتصادی است. جامعه‌ای که از استقلال اقتصادی برخوردار است شاید"به واردات برخی:از کالاها نیاز داشته باشد اما در روابطی سالم برخی از محصولات خود را صادر مي‌کند او محصولات آنان رانوارد می‌نماید؛ یعنی بر آنان تکیه ندارد؛ بنابراین مجبور به باج دادن و سرفروه آوردن در برابر آنها نیست. استقلال اقتصادی زمانی حاصل می‌شود که کشوری خود منافع اقتصادی‌اش را تشخیص دهد. (جعفرزاده فیرزآبادی» ۲۱۹۰) قرآن کریم برای اوضاع اقتصادی جامعه اسلامی اهمیت زینادی قائل است و تعالیم اسلام در جهت تشویق به تولید و قناعت در مصرف است. (جوادی آملی ۱۳۸۸: ۲۷۷) طبق آیه «لن یجعل ال للکافرین علّی المومنس سبیلا» (النسا / ۱۴۱) مسلمانان باید از قدرت اقتصادی برخوردار باشند تا ضعف اقتصادی سبب احتیاج» وابستگی و تسلط بیگانگان نشود. به غقیده آیت‌اه جوادی آملی» حکم این آیه به‌طور مطلق در دنیا وجود ندارد و با توجه به شواهد تاریخی و رخدادهای بیرونی» کفار به‌دلیل نیروی نظامی» علم و فناوری پیشرفته و برخی مواقع بر موّمنان غالب.می‌شوند؛ (جوادی آملی» ۱۳۸۹: ۱ ۷۴) بنابراین مومنان باید خود را در عرصه‌های مختلف ازجمله اقتصاد قوی کنند تا مغلوب کفار نگردند..با استناد.به آیه ی خلیکر جتام ار توا فلا موز رکه زالقره ۹۸7  تلیل مظمون عوامل مادی اقتداز ملی در بیانات آیثانله خاسه‌ای واهبانی قرآنی آن. 3 ۱۳۵ تحصیل رزق مادی در حج» مباح بلکه راجح است. سر اطلاق فضل الهی به مسائل مادی» رفع توهم حرمت تجارت در ایام حج و تشویق مسلمانان به فعالیت‌های تجاری است. (جوادی آملی» ۱۳۸۵: ۰ و ۱۴۳) زیرا در جاهلیت در ایام حج» معامله و تجارت را گناه می‌دانستند؛ آیه مذکور عقیده آنها را باطل می‌داند و انجام فعالیت‌های اقتصادی ورای حج و جمع شدن متفکرین برای ایجاد پایه محکم اقتصادی را جایز می‌داند. این مبادلات و مسائل اقتصادی سبب تقویت مسلمانان در برابر بیگانگان می‌شود. (مکارم شیرازی و همکاران» ۱۳۷۱: ۲ / ۵۷ - ۵۶) با توجه به آیات» اقتصاد قوی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر اقتدار جامعه اثر می‌گذارد. ۱ خداوند با بیان خمس؛ زکات و انفاق به مسئله تأمین اجتماعی توجه فرمود؛ یعنی با وضع چنین احکامی» از فقر جلوگیری می‌شود و هزینه‌های جاری برای اداره جامعه و ایجاد رفاه تأمین می‌گردد. جامعه‌ای که به اوضاع اقتصادی افراد رسیدگی می‌کند. از رضایت ملتش بهره‌مند است و این رضایت سبب پشتیبانی و مشارکت سیاسی آنان می‌شود که از عوامل اقتدار ملی است. ۲ خداوند در آیه «م ردنا کم الکره علیهم وأمساکم باموالر وینین» (الاسرا | ۶) وعده می‌دهد که بنی‌اسرائیل مجدد به قدرت خواهند رسید و به‌وسیله مال و نفرات بر دشمنانشان غالب و پیروز می‌شوند و از سلطه و استعمار طاغوتیان نجات می‌یابند. (طبرسی, ۱۳۷۲: ۶ / ۶۱۵ طباطبایی, ۳ همچنین در آیه «ویسددکم یأموالر وین ویجعّل کم نار ویجل کم أنمّار» (نوع / ۲۳) مال و نیروی اقتصادی» عامل دستیابی به اقتدار و غلبه معرفی"می‌شود. «مدد» چیزی است که انسان را در رسیدن به هدفش کمک می‌کند. اموال و بنین از نیازهای ابتدایی برای دستیابی جامعه به ۴ آیه «ها قوم سرا ریکم نم وا لیم سل السما علیکم مدرار رگم فو ی قویکم» (هود / ۵۲) از دیگر آیانی است که به اقتذارآفرینی اقتصاد اشاره دارد. برخی از تفاسیر «فوّه» را به‌معنای مال» فرزند و نیرو بیان کرده‌اند و عامل قدرت جامعه دانسته‌اند. (طبرسی, ۱۳۷۲: ۵ تفسیر نور» قدرت اقتصادی را زمینه‌ساز سایر قدرت‌ها معزفی می‌کند؛ زیرا یه اول می‌فرماید: «یرسیل السما علیکم مدرارآ» و روط فرکاف: «وبردک قوطالي قویکم» (قرااتی: ۱۳۸۸: ۴) بارانی که از آسمان می‌بارد موجب رونق کشاورزی و دامداری می‌شود و قدرت اقتصادی سبب ایجاد باقی قدرت‌ها می‌شود؛ بنابراین اقتصاد عاملی برای اقتدار جامعه است.  ۶ << فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۰۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۵۹ به باور آّیت‌اه خامنه‌ای» جمعیت و نسل جوان از عوامل اقتدارآفرین هستند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۳/۰۶/۱۳٩) معظم له درباره ضرورت افزایش جمعیت و نسل جوان می‌فرماید: اینکه من اصرار می‌کنم که حتما بایستی تکثیر نسل بشود» برای این است که فردای این کشور به همین جوان‌ها احتیاج دارد و جوان و نیروی انسانی چیزی تیست که آنسای ,بتوانق از خازج,وارف کته بایستیی خبورد کشور آی را نامین بکنین. همچنین ایشان ایجاد اقتدار برای کشور را از وظایفی نسل جوان می‌دانند. (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۸/۸/۱۲) برای اقتدارآفرینی» عامل جمعیت باید چند ویژگی داشته باشد: ساخت سنی جوان» باروری مناسب و پویا و نیروی انسانی ماهر و متخصص. (علیئشی» ۱۳۹۴: ۱۱۲) جمعیت زیاد کهن‌سال» نتیجه مطلوب حاصل نمی‌کند. جمعیت باید توان باروری فعال داشته باشد تا در آینده» مشکل جمعیت کهن‌سال به‌وجود نیاید و جمعیت جوان نسل‌های آینده نیز تأمین شود. ملت‌ها برای کسب موفقیت و دستیابی به اهداف و نیازهای خود نظیر اقتدار ملی» به نسلی جوان نیاز دارند. پیروی از سیاست شکست‌خورده غرب برای تحدید جمعیت» خطر پیری کشور و کاهش نسل جوان کارآمد را به‌دنبال دارد. تضعیف نیروّی دفاعی»"عقب‌ماندگی در پیشرفت» کاهش نخبگان, آسیب به کانون خانواده» کاهش تولید محصولات کشاورزی و تضعیف جایگاه کشور به‌عنوان کشوری با حاکمیت شیعه از چالش‌های تحدییامسیگوالت. (امیری۱۳۹۵8 دا .- ۱۰۰) اگر جامعه از افراد فرتوت متشکل شود دیگر توان انجام امور خود را نخواهد:داشت؛ يا باید نیروی کار از خارج وارد نماید یا سرعت پیشرفتش در همه امور کاهش یابد یا متوقف شود. ورود نیروی کار متخصص از سایر کشورها سبب عقب‌گرد کشور به نظامی مانند نظام پهلوی می‌شود که اداره و مدیریت کشور را به بیگانگان سپردند و هویت» عزت» استقلال و اقتدار ملی را از خود سلب کردند. تولید و امتداد نسل از مسائل مهمی است که همه ادیان الهی به آن توجه نمودند: الف) حضرت لوط اه در آیه «أبنکم لأنون الرجال وفطمون السّییل وتأنون في نادریکم» (العنکبوت /۲۹) قوم خویش را بقدلیل قطع راه:تکتیر تسام شرزنتومی ند (طیرقی 1۳۴۰/۸۱۳۷ طباطبایی: ۱۳۹۰۰ ۶ ب) آیه ۶ سوره اسرا به وعده؛الهمیآبزای پیروزی مجدّد قوم بنی‌اسرائیل بر دشمن, به‌وسیله مال و نفرات بیشتر اختصاص دارد؛ (طبرسی» ۱۳۷۲: ۶ / ۶۱۵ طباطبایی, ۱۳۹۰: ۴۰/۱۳) بنابراین نیروی انسانی» عاملی برای قدرت و حکومت است. (قراتتی» ۲۲/۵:۱۳۸۸) ج) آیه  تحلیل مضمون عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای و مبانی قرآنی آن ‏ 5 ۱۲۷ «ویسردکم بأموالر وبنین» (نوح /۱۲) نیز اموال و بنین را از احتیاجات ابتدایی برای دستیابی جامسه به اهداف خود بیان می‌کند. (طباطبایی» ۱۳۹۰: ۲۰ / ۳۰) د) در ماجرای قارون» مومنان ثروت و دارایی او را از احسان خداوند می‌دانند ولی او بر استحقاق و علم خود تأکید می‌ورزد. (طباطبایی» ۰ ۷) با وجود اینکه آیه در پی نکوهش این شخص است امّا دقت در عبارت «أولم عم آن له فد آخلک می قبلم ی رون من هو ده وه وک جما» (القصص /۷۸) اهمیت نقش جمعیت در ایجاد قدرت و نیرو را نشان می‌دهد. مقام معظم رهبری» انقلاب» روحیه انقلابی و عمل انقلابی را از عوامل اقتدارآفرین برای کشور می‌دانند. معظم‌له انقلاب را به‌معنای تغییر بنیادین همه نهادهای اصلی زندگی جامعه می‌دانند؛ تغییر پنیادیی آقعه غلط است یه آنهه دمم سکیم زبه‌ها اسی. (بیاقات مقام سظلم رهری: 5۵ در بیانات یشان تغییرات خاصل از آنتقال قدرت از نظام پهلوی بنه جمیشورق اسلامی چنین تبیین می‌شود: با آمدن انقلاب اسلامی روحیه تسلیم‌پذیری با اقتدار جایگزین شد. در گذشته. کشور در امور خود تسلیم بیگانگان بود؛ مدتی انگلیس و مدتی هم آمریکا؛ اما با آمدن انقلاب» تسلیم به: ایستادگی؛ اقتدار و مقاومت تبدیل شد. آمنات ما م#سخلی‌بظبری» ۸۶/۱۱/۱۹) با نگاهی اجمالی ه بیانات معظم له دیگر آثار انقاا سیر ییات با تمه پیدانی» (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۰/۰۷/۲۵) توسعه در انس و بهزه‌گیری از قرآن» (بیانات مقام معظم رهبری,» ۷/۰۲/۲۷٩) عزت و عظمت ملت در دنیا (بیاتات مقام معظم رهبری» ۸۸/۱۰/۲۹) اعتماذبه‌نفسی ملی (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۶/۱۰/۱۲) پیشرفت علمی (بیانات مقام معظم رهبری» ۹۸/۰۷/۱۷) و .... هریک از از سویی به باور ایشان دستیابی به اقپار ملی هل وقادارگم به انقلاب استه (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۸/۱۱/۲۸) بنابراین برای تداوم آثار انقلاب بر اقتدار ملی» نیاز است همچنان در جامعه» مخصوصا نسل جوان, روخیه و عمل انقلابی وجود داشته باشداو افراد به وظایف انقلابی خود عمل نمایند. از منظر ایشان انقلابی گری پنج شاخص اصلی دارد که:عبارتند از: پاییندی به مبانی و ارزش‌های اساسی انقلاب» هدف‌گیری آرمان‌های انقلاب و همّت برای دستیابی به آنها پاییندی به استقلال همه‌جانبه کشور حساسیت در برابر دشمن و تقوای دینی و سیاسی. (بیانات مقام معظم  ۸ د فضلنامه مطالعات انقلاب اسلامی س ۱۶ زمستان ۱۳۹۸ ش ۵۹ برای تبیین نقش انقلاب در ایجاد اقتدار ملی می‌بایست به بررسی اوضاع کشور در دوران پهلوی» بعد از انقلاب و تشکیل نظام جمهوری اسلامی پرداخت و این دو دوره را با هم مقایسه کرد. با مطالعه در اوضاع ایران قبل از انقلاب» بخش‌های اداری, فرهنگی, اقتصادی» نظامی که از ارکان و عوامل اقتدار کشور محسوب می‌شوند در دست بیگانگان بودند. (واعظی, ۱۳۸۶: ۳۴ - ۲۹) سیاست اجرایی کشور به‌گونه‌ای طراحی شده بود تا کشور استقلال نداشته باشد و به آنان وابسته باشد تا نتواند قدرت انجام عمل آزاد و مطابق منافع خود را به‌دست آورد. با مطالعه در آثاری که درباره انقلاب سای تاه ده آسقسیی‌گران بغداتار,ذاغلی رهاوج که پی آز نقلاب نسیب آیران یی برد که ازجمله آنها دستیابی به استقلال و پیشرفت است (همو ۱۷۸ - ۱۷۵) برای استخراج مبانی قرآنی این محور باید در ابتدا مصادیق انقلابی‌گری در بیانات معظم‌له به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد و سپس آیات مرتبط با آن مصادیق استخراج گردد. بیان دقیق و تفصیلی این مصادیق در این پژوهش امکان‌پذیر نیست امّا به‌طور اجمالی شامل مقابله در برابر دشمن؛ (بیانات متام معقلم رهبری: 87/47/14 حمل اسان (ببانانه مقام تلم رهیری: ۹۶/4/1۶ عطاقت عم با دین و قرآن» (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۷/۰۶/۰۲) دیانت و پارسایی جوانان (بیانات مقام معظم رهبری» ۸۷/۰۲/۱۶) و به‌طورکلی انجام وظایف صحیح و هماهنگ با آرمان‌های انقلاب است. در آیات الهی نقش عمل به دین» ایمان و تقوا در ایجاد اقتدار به‌وضوح قابل مشاهده است. آیه «و لا تهوا ولا تحروا ونم ون لن نم مونین» (آل‌عمران /۱۳۹) از نمونه آپانی است که به این مسئله آشاره می‌نماید. آیات ازال ما۱۳ ۲ یرل دریافت آمداد آلهی که موجب قدرت است» بیان می‌کنند. (الجاثیه / ۱۹):آیات ۲۵۱۷ - ۲۴۶ سورهابقره نیز از نمونه آیاتی است که به تأثیر جهاد در پیروزی و قدرت اشاره می‌نماید: ازآنجایی که این مضادیق ذیل عوامل معنوی محسوب می‌شوند. از بیان تفصیلی آنان اجتناب می‌شود. یات مرتبط با نقش عمل به وظایف نیز در محورهای مرتبط بیان گردید و در این محور برای پرهیز از تکرار مطالب از بیان آنها اجتناب می‌شود. از دیکر عوامل اقتذارآفرین بر خنطر معط نک اتحاباش اس یات ۸8۳ تما رهبری: ۶/۱/۰۹ که شرکت آزادانه» فضای رقابتی میان مسئولان» امنیت فضای انتخّاباتی و سلامت و امانت‌داری از انتخابات رویه‌ای است که کم‌وبیش در بیشتر کشورها انجام می‌گیرد و به‌وسیله آن اعضای یک گروه» رهبران خود را تعیین می‌کنند و برای اداره کارهای مشترکشان» دست‌جمعی اقدام می‌کنند.  لین مین عواحل ماخی.اقساز ملی ,در بیانات آیقانه خاسای ,ومیانی قرآنی آن, ۵ ۱۳۹ (بودون» بوریکو ۱۳۸۵: ۷۲) در تعریفی دیگر» انتخابات ترتیبی است که کشوری به موجب قوانین نظام‌مندی انتخاباتی خاص,» برای انتخاب ارگان‌های انتخابی کشور و تعیین نتایج رأی‌گیری مقرر گردیده است. (علی‌بابایی» ۱۳۸۳: ۳۱) رأی یکی از عناصر تشکیل‌دهنده حکومت است. اگر حکومتی با انتخابات منظم ایجاد نشود و پیش نرود» مشروعیت آن زیر سوّال می‌رود؛ همچنین قاعده اکثریت در انتخابات» یکی از روش‌های تجمیع ترجیحات است. (بودون و بوریکو ۱۳۸۵: ۱۹۶ - ۷۶) برگزاری انتخابات در کشور از جنبه‌های مختلفی می‌تواند بر اقتدار اثر بگذارد؛ ازجمله: ۱. نمایش مشروعیت نظام؛ نظامی که مدیران و مسئولان آن به‌وسیله رأی افراد ملت انتخاب شونده نشان تأیید و مشروعیت آن است. ۲. پشتوانه مردمی؛ حضور مردم در صحنه انتخابات» عاملی برای اقتدار کشور است. نظامی که از پشتوانه حضور مردمی برخوردار باشد به اقتدار دست می‌یابد؛ شرکت در انتخابات در ایران آزادانه است و عدم‌شرکت در آن مجازاتی در پی ندارد؛ بنابراین حضور در انتخابات از مظاهر پشتوانه مردمی است. ۳. رضایت و عواطف مردم؛ وقتی ملت به‌وسیله رای در انتخاب مدیران و امور کشور نقش‌آفرینی می‌کند و کشور به شیوه دیکتاتوری اداره نمی‌شود» موجب رضایت و حسن‌ظنشان در بیان مبانی قرآنی انتخابات می‌توان به کلام معظم‌له استناد نمود. ایشان مردم‌سالاری را که انتخابات یکی از مصادیق آن و مایه قدرت است» برخاسته از متن دین می‌دانند و با استناد به آّیات می‌فرمایند: در مکتب سیاسي,امعام رآ مردم به‌معنتای"واقسی کلمه تأثیر می‌گذارد و تعیین‌کننده است. اب ایکا از رش ۳ يم است. از طرف دیگر امسام با اتکای به قدرت"ژأی مرذّم‌امعتقد بود که باااراده#پولادين‌آقتزدم می‌شود در مقابل همه قذرت‌های متج سل ولا دنو گر مکتب سیاسی آمام:مردم سالاری از متن ده برگالسته اس کار «آضوفم سووي بسهم» رالشوری / ۳۸ برخاسته است؛ از «هو دک بنصره و بلمونین» (الانفال | ۶۲) برخاسته است. اقتدار ملی در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای به یک واحد سیاسی تعلق می‌گیرد و در دو سطح حقیقی و ظاهری قابل‌تقسیم است. اقتداری که جمهوری:؛اسلامی ایران در ی آن است» اقتدار حقیقی است که همه‌جانبه بودن» مبرا از ظلم و درون‌زایی از ویژگی‌های آن است. اقتدار در قرآن با ریشه‌های «قدر» «قوّت» «علو» و «سلط» به‌کار رفته است و خاستگاه آن  ۰ ح فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی س ۰۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۵۹ خداوند است. قدرت‌ها به دو دسته ممدوح و مذموم تقسیم می‌شوند و معیار آنها حق‌گرایی است. قتدار پیامبران و مومنان با اتصال و ایمان به خداوند اقتدار ممدوح و قدرت ال کفر و شرک, ا پررسی پباناظ,رور سظم تایه سوانل اققااز سلی با فوویشای سنچی و سای تقسیم می‌شوند. اقتدار حقیقی بر عوامل معنوی تکیه دارد اما نمی‌توان عوامل مادی را نادیده گرفت. در اوضاع بین‌الملل که قدرت‌های مستکبر برای دستیابی به سلطه عوامل مادی اقتدار را در خود تقویت می‌نمایند» برای ایجاد حفظ و افزایش اقتدار در برابرشان کسب عوامل مادی ضروری است. بأیررسی بیاناه سط ۹۳ که خر کی جرامل حاذی آققارملی یاقات شد کذ بقتر تیب فزوتی مضامین» متعلق به مسئولان» علم و فناوری» مردم» نیروهای مسلح» اقتصاده جمعیت و نسل جوان» انقلاب و انقلاییگری و انتخابات است که مبانی قرآنی همه محورها استخراج گشت. با توجه به همه‌جانبه بودن اقتدار ملی و دیگر بیانات معظمله تأکید ایشان بر ببه هم پیوستگی عوامل است و برای کسب اقتدار به همه موارد نیاز است. با توجه به اینکه مسئولان» علم و فناوری و ملت بیشترین بسامد را دارنده می‌توان چنین نتیجه گرفت که نقش مسئولان به‌دلیل تصمیم‌سازی و شروع تغییرات در کشور از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ از سوبی معظمله توصیه ملت به پشتیبانی» حضور و همراهی با مسئولان» به اهمیت نقشی ملت و مردم سالاری دینی اشاره دارند. علم نیز با توجه به تأکید زیاد رهبری بر آن وپایه دیگزاعوامل اقتدار بودن» از اهمیت زیادی برخوردار است. ۳ این‌عاشور» محمدین طاهر» ۱4۶۲۰ التحویر والتنویر بیروت) موسسه التاریخ العربی. ۶. امیری» ابوالفضل» ۱۳۹۵ «نفوذ و تحدید جمعیتی جمهوری اسلامی ایران» مطالسات عملیات روانی» ۵. ایزدهی» سجاد» ۱۳۹۹ مفا کت نسیانتی» آتهران» پژوهشگاه افرهنگک و.اندیشه اسلامی. ٩. بهاالدین عبدالّه بن عبدالرحمن بن عبدالّه ابن عقیل» شرح ابناب یالحدید» ج ۲۰» سید حمید طبیبیان» ۷ بودون» ریمون و بوریکو» فرانسو» ۱۳۸۵ فرهنگ انتقادی جامعه شناسی» ترجمه عبدالحسین نیک گهر,  تحلیل مضمون عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای و مبانی قرآنی آن ‏ ۵ ۱۳۱ ۸ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای: ۰ جعفرزاده فیرو زآبادی» محمدکاظم» ۱۳۹۰ اهداف و چشم‌انداز جهاد اقتصادی,» قم ۱ جهان بزرگی» احمده ۱۳۷۸ اصول سیاست و حکومت, تهران» پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی. ۳ جوادی آملی» عبدالل ۱۳۸۸ روابط بین‌الملل در اسلام» قم» اسرا. ۸ شکراللهی» مرتضی» ۱۳۸۱ آسیب‌شناسی حکومت دینی» تهران» موسسه فرهنگی دانش و ۹ صالحی امیری» سیدرضا ۱۳۸۹ انسجام ملی و تنوع فرهنگی,» تهران» پژوهشکده تحقیقات ۰ طباطبایی» محمدحسین» ۱۳۹۰ المیزان فی تسیر الق آن» یروت مسسه الاأعلمی للمطبوعات. ۱ طبرسی» فضل بن حسن» ۰۱۳۷۲ مجمع البیان فی تفسی زالقرآن» تهران» ناصر خسرو, 7۲ عابدی جعفری» حسن,» تسلیمی» تخملاسعید» فقیهی» ابوّالحسن» محمد» شیخ‌زاده» ۱۳۹۰ «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشّی ساده و کارآمّد برای تبیین الگوهای موجود در ۳ علی‌بابایی» غلامرضا ۱۳۸۳ فرهنگ روابط بین‌الملل, تهران» وزارت امور خارجه. ۶ علیئی» محمدولی, ۱۳۹۶ نش جمغیت و سیاست‌های جمعیتی:در استحکام ساخت درونی قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران»» آفاق امنیت, سال,۸ ش ۲۸. ۵ فیاض» ابراهیم» ۱۳۸۹ مردم‌شناسی تاریخی - شناختی علم د رایران» تهران» شرکت چاپ و ٩ قرائتی» محسن» ۱۳۸۸ تفسیر نور» تهران» مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.  ۲ هت فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی» س ۱۶ زمستان ۰۱۳۹۸ ش ۵۹ ۷ کریمی» علی و بابایی» اکبر ۱۳۹۰ امنیت ملی از منظ رامام خمینی,» تهران» پژوهشکده ۸ کمالی» بحبی» ۰۱۳۹۷ «روش شناسی تحلیل مضمون و کاربرد آن در مطالعات سیاست گذاری ۹ گلوور» دیوید» استرابریج» شیلاف» ت وکل» محمد» ۱۳۸۳ جامعه‌شناسی معرفت و عمم» تهران» سمت. ۰ گلیپین» رابرت» ۱۳۸۷ اقتصاد سیاسی جهانی» ترجمه محمود یزدان فام» تهران» موسسه ۱ لارسون» توماس و اسکیدمور دیوید ۱۳۷۹ اقتصاد سیاسی بین‌الملل» ترجمه احمد ساعی و ۲ لاریجانی» علی و غلامی ابرستان» غلامرضا ۰۱۳۹۰ «روابط اقتدار و مشروعیت در نظام سیاسی ۳ محسنی» منوچهر, ۱۳۸۸ مبانی جامعه‌شناسی علم: جامعه» علم و تکنولوژی» تهران» طهوری. ۶ مکارم شیرازی» ناصر و همکاران» ۱۳۷۱ تفسیر نمونه» تهران» دار الکتب الاسلامیه. ۵ ملایری» محمدحسین و حاثر رضا ۱۳۸۰ فرهنگک حکومت. تهران» نشر پنگان. ٩ واعظی, حسن» ۱۳۸۹ تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی ایران» تهران» شهاب الدین.

اقتدار یک حکومت مهم ترین راه دستیابی به اهداف، حفظ و تداوم شاکله آن است. رهبر جامعه، یکی از عوامل بسیار اثرگذار بر اقتدار ملی است. راهبردهای مدیریتی رهبر، نقش تعیین کننده ای در اقتدار جامعه دارد. آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) که سال ها است رهبری جمهوری اسلامی ایران را به دست دارند، در دوران رهبریشان بر اهمیت اقتدار ملی تأکید داشته اند. نوشتار حاضر درصدد بررسی عوامل مادی اقتدار ملی در بیانات ایشان و مبانی قرآن آنها است. این مقاله بخشی از پژوهش توصیفی اکتشافی است که با روش تحلیل مضمون و نرم افزار MaxQDA، اقتدار ملی در بیانات آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) را بررسی و سپس مبانی قرآنی آن را استخراج نموده است. عوامل اقتدار ملی در بیانات قابل تقسیم به دو بخش مادی و معنوی است. عوامل مادی به ترتیب عبارتند از: مسئولان، علم و فناوری، مردم، نیروهای مسلح، اقتصاد، جمعیت و نسل جوان، انقلاب و انقلابی گری و انتخابات است که همه محورها دارای مبنای قرآنی هستند.

449640

۱ دانشیار زبان‌شناسی همگانی. دانشگاه بین‌المّللی امام خمینی سنعه سان س ده نطوع ۵0 هه ۸ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ این مقاله با رویکردی آزمایشگاهی به بررسی ویژگی‌های واج‌شناختی چهار فرایند اظهار احشاه::اقلاب اقا امظایق بااتفازیفه معطرح در علم تجوید میپردارد. انتدااعباتی واشناخسی علم تجوید بررسی می‌شود. سپس ویژگی‌های صوتی همخوان خیشومی لشوی /8/ را که در فرایندهای فوق مشارکت فعال دارد» معرفی می‌کنیم. در بخشی دیگر به بررسی همگونی خیشومی لثوی /8/ با محل تولید همخوان مجاور پرداخته و پيشينه مطالعات آزمایشگاهی مربوط را بررسی می‌کنیم. سپس داده‌ها متغیرهای آوایی و شیوه اندازه گیری متغیرها توضیح داده خواهد شد. در پایان با توجه به نتایج آماری حاصل از تحلیل آوایی داده‌ها به بررسی ویژگی‌های واج‌شناختی فرایندهای اظهار, ادغام؛ اقلاب و اخفا پرداخته و درباره میزان اعتبار تعاریف و مفروضات مربوطه در علم تجوید بحث خواهیم کرد. تجوید به قواعدی گفته می‌شود که به نیکو خواندن قرآن کمک می‌کند. در تجوید به نحوه میم غزانسی,(ادایق] آوا از مقارجقان و نیز صقات آوایی .هر آوا به قبهانی با در کار آواهای دیگر پرداخته می‌شود (لهاشمی, ۲۰۰۱ چهار فرایند اظهار, ادغام. اقلاب و اخفا از مهم‌ترین فرایندهایی هستند که در تجوید به آنها اشاره شده‌است. در این فرایندها نون ساکن در مجاورت با هر یک از آواهایی که.پس از آن واقع می‌شود؛ دستخوش تغییراتی می‌گردد. نون ساکن در مجاورت آواهای /[847/41404/ یعنی پرملون, ادغام؛ در مجاورت آواهای حلقی /1 اظهار؛ در مجاورت آوای"/0/ اقلاب؛ و در مجاورت مابقی آواها اخفا می‌گردد. در این پژوهش فرایندهای اظهار ادغام» اقلاب. اخفا را در قالب قرائت‌های تحقیق و تدویر (ترتیل) در چارچوب واج‌شناسی آزمایشگاهی براساس الگوی زمان‌بندی فعالیت اندام‌های گویایی و میزان هم‌پوشی الگوهای تولیدی در بافت واجی بررسی می‌کنیم. چهار فرایند اظهار ادغام اقلاب و اخفا از طبیعی‌ترین و رایج‌ترین رویدادهای آوایی‌اند که در قرائت قرآن روی می‌دهند. الهاشمی (همان) این رویدادها را به صورت زیر تعریف کرده‌است: اظهار: اگر نون ساکن قبل از یکی از آواهای شش‌تایی حلقی /۹120/10.2/ قرار گیرد. اظهار می‌شود. به این معنی که نون ساکن به صورت طبیعی خود بدون کشش دو حرکتی (مقصود از دو حرکت. زمانی است که مثلا تلفظ دو فتحه یا یک «الف مدی» به طول می‌انجامد) و بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ ٩۶ بدون هیچ دخل و تصرفی از مخرجش (بدون مکث) ادا می‌شود. مشال: من عین 0010] [[۵؟+- /دزد؟ صن/؛ من غل [1 0ت] ج /لذ هن/؛ ادغام: هرگاه نون ساکن در مجاورت یکی از آواهای شش‌گانه /8:۷/4144/ قرار بگیرد» در آن ادغام می‌شود. این آواهای شش‌گانه «یرملون» نامیده می‌شوند. بنابراین نون ساکن حذف شده و در عوض» آوای بعدی مشدد می گردد. فایده ادغام سهولت در کلام است یعنی اگر قرار باشتد آوایی یک باز تلفظ و بلافاصله همان آرا يا آوایی آز همان جشین تکار شوقهاین حالت برای دستگاه گفتار ثقیل خواهد بود. بنابراین با بهره گیری از قواعد ادغام؛ این سنگینی در کلام رفع می‌شود. ادغام نون ساکن در پرملون بر دو نوع است: (۱) ادغام مع‌الغنه. (۲) ادغام ادغام مع‌الغنه: هرگاه نون ساکن به چهار آوای /8./4/ برسد» ادغام آن همراه با غنه است. یعنی هم‌زمان صوت از فضای بینی خارج می‌شود. به علاوه» این حالت باید به میزان دو حرکت ادامه داشته باشد. مثال: من ما [2:1 (,03] + /2:2 صفمط/ ادغام بلاغنه: هرگاه نون ساکن به دو آوای /71/ برسد. نون ساکن کاملا حذف و به جای آن» دو آوای مذکور به صورت مشدد و بدون غنه ادا می‌گردد. لذا صوت خروجی فقط از دهان و بدون کشش است. مثال: من لد اطمن0ه1 لبط مها 2 من ربهم عتصل اقلاب: در اصطلاح تجویدی عبارت است از تبدیل کردن نون ساکن به میم و زمانی رخ می‌دهد که پس از نون ساکن, آوای /0/ باشد که در ان اضورت /۵/ ساکن به /0/ تبدیل می- گردد. البته صدای میم تولیدی‌آلاید کاقلا ازفضای بینیغ (غقط) و بأآاندکی کشش (دوحرکتی) ادا گردد. مثال: من بعد ‏ 02۵4 سل 242 ت2۳ اخفا: هرگاه بعد از نون ساکن یکی از آواهای پانزده‌گانه 074 ۰۵ ۵ ی ی ی کل ای ۶ ۹ له 43/ قرار گیرد. نون ساکن اخفا شدهو با غنه طبیغی ادا می‌گردد زیرا مخرج نون ساکن با مخرج آواهای مزبور نه چندان فاصله دارد که مانند آواهای حلقی اظهار شود و نه آنقدر نزدیک است تا مقل آواهای پوملون ادغام گردد: بلکه میان آذغام ههار که:همان آخفا است ادا می‌شود. در این حالت.زبان به مخرج نون گذارده نمی‌شود و باید آوا را اندکی کشید تا اخفا حاصل گردد. و قرا ترک غنه را در حال اخفا جایز نمی‌دانند. از منظر واج‌شناسی» هر یک از فرایندهای اظهار ادغام؛ اقلاب و اخفا مطابق با تعاریف ارائه شده در بالا ناظر بر یک الگو يا رویداد واجی مشخص است. اظهار به معتای تلفظ خیشومی ۰ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ لثوی به صورت گونه اصلی آن است. در اظهار» خیشومی لثوی با همخوان‌های چاکنایی و حلقی بعد از خود همگون نمی‌شود و تولید این همخوان مستلزم هیچ میزان هم‌پوشی تولیدی ادغام به لحاظ واجی به معنای همگونی خیشومی لثوی به صورت یک فرایند پسگرا با همخوان مجاور در تمامی مشخصه‌های واجی (مع الغنه) و یا در مشخصه واجی محل تولید اقلاب نیز نوعی همگونی پسگرا در محل تولید است که براساس آن خیشومی لشوی با محل تولید همخوان لبی بعد /0/ همگون می‌شود. این فرایند. همگونی محل تولید خیشومی! اخفا به معنای همگونی ناقص (یا مدرج) خیشومی لثوی با همخوان بعد از آن است. وقتی خیشومی لثوی در مرز کلمه قبل از همخوان‌های 4 4.0 ۵ 2 ی ل ی 1 2*4 ۶ 1 6 43/ قرار می‌گیرد. محل تولید آن با همخوان بعد به صورت یک رویداد واجی ناقص همگون می‌شود؛ یعنی خیشومی لئوی نه به طور کامل مشخصه محل تولید همخوان بعد را دریاشت می‌کند و نه به صورت یک همخوان لثوی تولید می‌شود. یکی از پرسش‌های اصلی پژوهش حاضر آن است که آیا می‌توان برای مفروضات واجی فوق که بر مبنای تعاریف مطرح در علم تجوید ارائه گردیده‌است. شواهد آزمایشگاهی به دست آورد یا به عبارت دیگر آیا مطالعات,آزمایتشگاهی این مغرّضات.را,تأیید می‌کند. در زمینه روش‌های قرائت قرآن تقشیم‌بندی‌های مختلفی:ارائه شده‌است. حبیبی (۱۳۸۹) تحقیق: در اصطلاح قرائت عبارگه‌ابیشت اروقراشت#ق زان آلاسظداکثر آرامش و تأنی که در این صورت تمامی قواعد تجویدی به صورت کامل انجام شده.و تدبر در معانی آن نیز به خوبی امکان‌پذیر است. در اصطلاح عامیانه» تجقیق کیان وم خواندن است. تحدیر: عبارت است از تلاوت قرآن با سرعت زیاد؛ البته بلافاصله تأکید می‌شود که حد نباید از حد ترتیل (یعنی خواندن قرآن به صورت صحیح؛ شمرده و با تأنی؛ همراه با تدبر در معانی آیات) خارج شود. تلاوت به این روش برای قاریانی میسر است که در ادای قواعد تجویدی و نیز فهم معانی آیات. دارای مهارت بالایی باشند؛ چراکه خواندن قرآن با سرعت زیاد آواهای کلمات را در معرض تغییرات گسترده قرار می‌دهد وانیز فرصت تدبر ذررآیات را کاهش می‌دهد. بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۷۱ تدویر: قرائت قرآن با سرعت متوسط؛ یعنی نه به کندی تحقیق و نه به تندی تحدیر. ممکن است غلت نامگذاری این روش به ندوینستت: دوره کرفن و ختم قرآن با سنرقت متوسط باشد. این همان روشی است که امروزه به ترتیل مشهور شده‌است. یکی از مباحث مهم در واج‌شناسی آزمایشگاهی تأثیر سرعت تولید گفتار بر نحوه تحقق آوایی فرایندهای واجی است. همگونی به لحاظ آوایی به معنای هم‌پوشی الگوهای تولیدی اسمت. قرض بر آع:است: هه قذر سورقت تولیند آنندام‌های گوجانیی, تیشستر شوه مینران هم‌تولیدی آواها با یکدیگر افزایش یافته و شباهت آوایی آنها با یکدیگر بیشتر می‌شود. برعکس» وقتی سرعت تولید گفتار کاهش می‌یابد. از میزان هم‌تولیدی اندام‌های گویای کاسته و شباهت آواها با یکدیگر کمتر می‌شود. بر این اساس, یکی دیگر از پرسش‌های پژوهش حاضر آن است که آیا سرعت تولید گفتار در قالب قرائت‌های تحقیق و تدویر (ترتیل) بر چگونگی تحقق آوایی فرایندهای تجویدی اظهار ادغام اقلاب و اخفا تأثیرگذار است؟ مطابق آنچه گفته شد چنین فرض می‌کنیم که نحوه تحقق آوایی فرایندهای اظهار ادغام, اقلاب و اخفا در قرائت آهسته تحقیق و قرائت متوسط تدویر (ترتیل) با یکدیگر متفاوت است. به این صورت کلدمیزان تغییزات آوایی,ذر جهت همگرآیی و همگوتی آوآها با یکذیگر در قرائت تدویر با توجه به جابه‌جایی سریع‌تر اندام‌های گویایی از قرائت تحقیق بیشتر است. منبع صوتی خیشومی‌ها همانند :گت ای ۳7 کف در حالت بی‌نشان: جریان هوایی است که صرف ارتعاش ثار آواها می‌شود و تکانه‌های حنجره را به داخل حفره‌های صوتی می‌فرستد. بنابراین ساخت صوتی خیشومی‌ها همانند سایر همخوان‌های رسا سازه‌ای به‌طور کلی برای همخوان‌های خیشوی از مازلا صوگالناختی چهار ویژگی قایل شده (فوجی‌مورا" ۱۸۷۴:۱۹۶۲ ریکازنس". ۱۹۸۲: ۱۹۱؛ لده‌فوگد؟ و مدیسون؟, ۱۱۶:۱۹۹۶؛ جانسون 4 ۳ -۱۵۷؛ ریتس و جانگمن, ۲۰۰۹ ۱۹۴-۱۹۵): اول آنکه فرکانس 11 خیشومی‌ها (که ساز ۳ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ خیشومی! نیز نامیده می‌شود)» بسیار پایین (در حدود ۳۰۰-۲۳۵۰ هرتز) است. علت آن است که طول مجرای صوتی در تولید خیشومی‌ها در مقایسه با آواهای دهانی بیشتر است (فوجی‌مورا ۱۸۷۴:۱۹۶۲؛ ریکازنس» ۱۹۱:۱۹۸۲). افزون‌بر ايین» میزان شدت انرژی ۳1 در مقایسه با فرکانس‌های بالاتر (۳۳2 و 1:3) در تولید خیشومی‌ها به علت طولانی بودن مجرای صوتی و جذب انرژی صوتی دیواره‌های خیشوم بسیار بیشتر است. دوم آنکه با توجه به طولانی بودن مجرای صوتی» متوسط شدت انرژی همخوان‌های خیشومی در مقایسه با افت واکه‌ای مجاور بسیار کمتر است به همین دلیل, بلندای صوت خیشومی‌ها نسبت به واکه‌های مجاور بسیار ضعیف‌تر است (جانسون» ۲۰۰۲: ۱۵۲). سوم آنکه تمرکز اصلی انرژی سازه‌ها در تولید خیشومی‌ها در محدوده فرکانسی پایین یعنی فرکانس‌های پایین‌تر از ۱۰۰۰ هرتز است. ضمن آنکه پهنای نوار سازه‌ها نسبت به بافت واکه‌ای مجاور بسیار بیشتر است (ریکازنس» ۱۹۸۲: ۱۹۱ و بالاخره اینکه با توجه به جفت‌شدگی (تعامل) دو مجرای دهانی و خیشومی در تولید خیشومی‌ها پادسازه‌ها ۲ نیز در طیف فرکانسی این همخوان‌ها حضور دارند. پادسازه‌ها دره‌هایی در طیف صوتی هستند که فرکانس آنها بسته به محل تولید همخوان‌های خیشومی متغیر است. میزان فرکانس پادسازه‌ها با عقب کشیده شدن محل تولید خیشومی و در نتیجه کاهش طول مجرای دهانی افزایش می‌یابد. به همین دلیل است که از فرکانس پادسازه‌ها به‌عنوان نشانه‌ای برای تشخیص محل تولید خیشومی‌ها استفاده می‌شود (لده‌فوگد و مدیسون, ۱۹۹۶: ۱۱۶؛ جانسون, ۳ ۱۵۴ لده‌فوگد و مدیسن (۱۹۹۹: ۱۱۷ با اندازه گیری "آغریض‌ترین افت انرژی در حد فاصل 31 و ۳2 میانگین فرکانس: پادسازه: را برای خیشومی‌هی دندانی؛ لشوی» برگشته و لثوی- کامی زبان آرنته "۲ شرقی (از زبان‌های.شمال استرالیا) به ترتینب ۰۱۵۰۶ ۰۱۴۰۳ ۱۶۳۴ و ۴ به دست آوردند و به این نتیجه رسیدند که هرچه محل تولید به سمت عقب زبان پیش رود با کاهش حجم حفره عقبی دهان» فرکانس پادسازه افزایش می‌یاید. بر همین اساس» بی‌جن‌خان (۱۳۹۲) نشانه‌های صوتی همخوان‌های خیشومی را به ترتیب زیر معرفی کرده‌است: (۱) فرکانس کم و انرژی زیاد سازه اول: ۳1 برجسته‌ترین سازه فرکانسی است که در /۳0/ حدود ۲۵۰ هرتز.و در [۳] حدود ۲۴۰ هرتز است.؛این میزان» از مقدار 31 در واکه‌های افراشته و ناسوده سخت‌کامی ازا هم کمتر است. میزان انرژی 71 (حدود ۴۰ بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۷۳ دسی‌پل) در مقایسه با سایر سازه‌ها بسیار بیشتر است. (۲) نشانه دوم صوتی خیشومی‌ها افت زیاد انرژی فرکانس‌های بالاتر (مثل ۳2 و ۳3) در مقایسه با شدت انرژی فرکانس ۳1 است. با مشاهده طیف‌نگاشت می‌توان به روشنی دریافت که آنچه اساسا همخوان خیشومی را از نظر تولیدی از همخوان انفجاری دهانی متناظرش متمایز می‌کند- یعنی پایین آمدن نرم‌کام و یکپارچه شدن حفره حلق و بینی- در طیف فرکانسی از طریق سرنخ سازه اول با فرکانس کم و انرژی زیاد تظاهر پیدا می‌کند؛ (۳) نشانه سوم همخوان‌های خیشومی, انرژی کلی کمتر آن در مقایسه با واکه مجاور است؛ (۴) چهارمین نشانه صوتی همخوان‌های خیشومی, حضور پادسازه در ساختار صوتی است. بی‌جن‌خان (همان) همچنین» گذار ۳2 از واکه به همخوان خیشومی و از همخوان خیشومی به واکه را یک نشانه صوتی برای بازشناسی محل تولید ۴- همگونی خیشومی لثوی // با محل تولید همخوان مجاور خیشومی‌ها در فرایند همگونی مشارکت فعال دارند. همگونی محل تولید خیشومی‌ها با همخوان‌های بعد از خود از رایج‌ترین فرایندهای واجی زبان‌هاست. در بسیاری از زبان‌ها محل تولید خیشومی لثوی با همخوان بعدی (واکدار یا بی‌واک) همگون می‌شود و این همگونی وابسته به هیچ قید ساخت‌واژی يا نحوق نیست؛ بلکه فراینذی کاملا واج‌شناختی است. اگر محل تولید همخوان خیشومی لثوی با محل تولید همخوان بعدی متفاوت باشد. محل تولید خیشومی با محل تولید همخوان بعد همگون می‌شود. به عبارت دیگر لص] [وما [بر] آد]؛ لل# 60و [37] همگی واجگونه‌های /7/ هستند که به ترتیب قبل از همخوان‌های لبی لب و دندانی دندانی, لثوی و لثوی- کامی. سخت‌کامی» نرم‌کامی و ملازی تلفظ می‌شوند. این فرایند در بسیاری از زبان‌ها از جمله انگلیسی (موهانن ۸۳::۱۹۹۳)» لیتوانی (کنستوویج" ۱۹۹۴: ۴ کاتالان " (کیم؟ ۰۱۹۹۵ نقل از بی‌جن‌خان, ۱۳۸۴)» ژاپنی و یوروبا* (دوراند" و کاتامبا؟ ۱۹۹۵) و فارسی (کرد زعفرانلو کامبوزیا ۱۳۷۹؛ بی‌جن‌خان ۱۳۸۴) مشاهده می‌شود. درحالی که خیشومی‌های غیرتیفه‌ای به ندرت در همگونی با محل تولید سایر همخوان ها شرکت می‌کنند. ۴ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ تولید نسبت به انفجاری‌های دهانی محتمل‌ترند. جون! (۲۰۰۴۰۱۹۹۵) معتقد است که این عدم تقارن رده‌شناختی ناشی از الگوی درکی متفاوت تقابل‌های محل تولید در همخوان‌های خیشومی و انفجاری‌های دهانی است. ازآنجاکه تقابل‌های محل تولید در خیشومی‌ها به لحاظ ادراکی از تقابل‌های جایگاهی در انفجاری‌های دهانی ضعیف‌تر است. گویندگان تمایل بیشتری دارند تا تقابل‌های خیشومی را خنثی‌سازی کنند. به عبارت دیگر, همگونی محل تولید خیشومی‌ها «به لحاظ ادراک‌پذیری» مجازتر از همگونی محل تولید همخوان‌های دهانی استه چراکذ آوّلی شامل تغییرات آفراکی کمتری است. بهطور مغال قر زباق ختدی:اتمام خیشومی‌ها درون تکواژ باید با انفجاری‌های بعد از خود همگون شوند. درحالی که انفجاری‌های دهانی در همین بافت از این محدودیت تبعیت نمی‌کنند. از بین خیشومی‌های /80/* /4/0 /1/ تنها خیشومی لثوی // با محل تولید همخوان پس از خود همگون می‌شود. این گرایش در بسیاری از زبان‌ها از جمله ژاپنی و کاتالان (کیم؛ ۱۹۹۵: ۴ نقل از بی‌جن‌خان» ۱۳۸۴) و یوروبا (دوران و کاتامبا ۱۹۹۵) مشاهده می‌شود. بنابراین همگونی خیشومی لثوی با محل تولید همخوان بعد از خود یک گرایش عام واج‌شناختی است. درحالی که خیشومی‌های غیرتیغه‌ای به‌ندرت در همگونی با محل تولید سایر همخوان‌ها شرکت می‌کنند. البته زبان‌هایی نیز وجود دارند که در آنها همخوان‌های غیرخیشومی با محل تولید همخوان‌های بعد از خود همگون می‌شوند که.اين همخوان‌ها در اغلب موارد تیغه‌ای هستند. مثل زبان ژاپنی و یاکوت؟ که در آنها انفجاری تیغه‌ای با محل تولید انفجاری‌های لبی و نرم‌کامی بعد از خود همگون می‌شود در حالی که /0/ و /1/ چنین رفتاری ندارند. با این حال تعداد این زبان‌ها از زبان‌هایی که در آنها خیشومی تیغه‌ای با محل تولید همخوان‌های بعد از خود همگون می‌شود بسیار کمتر است (کیم» ۱۹۹۵: ۰۱۵۴ نقل از بی‌جن‌خان» ۱۳۸۴). افزون بر این نتایج مطالعات آزماینگاهی شایاداده‌اگت در توالی‌های شامل خیشومی تیغه‌ای و همخوان‌های غیرتیغه‌ای, شنونده نشانه‌های صوتی خیشومی تیغه‌ای را که ترکیبی از نشانه‌های محل تولید همخوان تیغه‌ای و همخوان غیرتیغه‌ای بعد است. از هم متمایز کرده و هر یک را جداگانه به عناصر واجی مربوط در بازنمود زیرساختی می‌نگارد. بر این اساس. الگوی تولیدی زیرساختی عنصر همگون‌شده در برون‌داد آوایی حذف نمی‌شود بلکه با محل بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۷۵ تولید همخوان مجاور پنهان می‌شود یا میزان فعالیت آن نسبت به الگوی تولیدی همخوان مجاور کاهش می‌یابد که پیامد صوتی این وضعیت حضور هم‌زمان نشانه‌های صوتی محل تولید عنصر همگون شده و همخوان مجاور است (گووا ۰۲۰۰۰ ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲؛ گوو و زل", ۲۰۰۲). ملکو ۲ (۱۹۵۶) در مطالعه‌ای آزمایشگاهی به بررسی این پرسش اساسی پرداخت که در درک محل تولید خیشومی‌ها سهم گذار 12 در 37۷ و 1707 و طیف فرکانسی حفره بینی هر یک چقدر است؟ وی با سه آزمایش درکی نشان داد که سهم گذار 72 در درک محل تولید بیشتر از طیف فرکانسی حفره بینی (منظور فرکانس اول این حفره) است. علی, گالاگهر؟. گلدستاین" و دنیلوف* (۱۹۷۰) در یک آزمایش درکی, ۳۶ هجای 01/۳0 و 60 انتخاب کردند طوری که همخوان پایانی آنها شامل خیشومی‌های 4۳ /۳/ و /(1/ و همچنین انفجاری‌ها و سایشی‌هایی باشد که محل تولید آنها مانند خیشومی‌های لبی لثوی و نرم کامی باشد. همه هجاها با تلفظ انگلیسی امریکایی ضبط شد. سپس همخوان پایانی هجاها و ناحیه گذار واکه به همخوان پایانی از بقیه آواها بریده شد و هجاهای حاصل از این برش, یعنی 017 و 207۷» برای تعدادی شنونده پخش و از آنان خواسته شد تا تشخیص دهند که آیا همخوان پایانی هجاها خیشومی است يا دهانی؟ شنونده‌ها با دقت بالایی همخوان خیشومی را از دهانی به‌درستی تشخیص دادند..بنابراین علی و همکاران؛به.این نتیجه رسیدند که فرایند درک گفتار از هم‌تولیدی واکه پایانی و همخوان خیشومی بزای تمایز مشخصه [[1292<] کنستوویچ؟ (۱۹۹۴: ۶) اشاره کرده که انگلیسی‌زبان‌ها خیشومی‌شدگی واکه‌های پایان هجا را به صورت واکه‌ای که بعد از آن یک همخوان خیشومی است. درک می‌کنند. بدور۸ (۲۰۰۷) در پژوهشی آزمایشگاهی مدت سه پارامتر آوایی خیشومی‌شدگی واکه (17)» همخوان خیشومی (87) و بست همخوان دهانی (۲) را در رشته‌های آوایی ۷710 برای ۶ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ گویندگان بومی زبان‌های انگلیسی امریکایی و ایکالانگا! (از خانواده زبانی بانتو در زیمبابوه) اندازه‌ گیری کرد. نتایج نشان داد که در انگلیسی آمریکایی, مدت مجموع بخش خیشومی‌شده واکه و همخوان خیشومی قبل از همخوان‌های واکدار» بیشتر از مجموع همین دو قبل از همخوان‌های بی‌واک است. به عبارت دیگر میزان خیشومی‌شدگی واکه در حالتی که ۲ واکدار باشد. بیشتر از حالت بی‌واک آن است. اما در زبان ایکالانگا مدت مجموع بخش خیشومی‌شده واکه و همخوان خیشومی قبل از همخوان‌های واکدار و بی‌واک تفاوت معناداری ندارد. به عبارت دیگر واکداری/ بی‌واکی 0 تأثیری بر میزان خیشومی‌شدگی واکه ندارد. همچنین, در انگلیسی آمریکایی. کشش 37 قبل از همخوان‌های واکدار بیشتر از کشش 37 قبل از همخوان‌های بی‌واک است. اما در زبان کاتالانگا کشش 37 قبل از همخوان‌های واکدار و بی جعفری و علی‌نژاد (۱۳۹۶) به معرفی همخوان‌های خیشومی و بررسی صوت‌شناختی ناحيه فرکانسی پادسازه در خیشومی‌های زبان فارسی پرداختند. نتایج نشان داد که فرکانس پادسازه‌ها براساس جایگاه تولید خیشومی‌ها متفاوت است. هرچه طول حفره دهان در تولید یک خیشومی بیشتر باشده فرکانس پادسازه آن کمتر است. مقایسه فرکانس پادسازه دوخیشومی زبان فارسی نشان داد که حداقل در فاصله سازه فرکانسی اول و دوم؛ فرکانس پادسازه خشومی [۳] کمتر از فرکانس پادشازه خیشوّمّی [ط] است. این محققین با مقایسه یافته‌های خود با یافته‌های فوجی مورا (۱۹۹۶) نوشتند زمانی که آواهای خیشومی قبل از یک واکه پیشین قرار بگیرد. میزان فرکانس پادسازه برای آنها نسبتا پالاست و زمانی که اين آواها قبل از یک واکه پسین قرار بگیرند» میزان فرکانس پادسازه کمتر است. میانگین فرکانس پادسازه خیشومی [10] در هر سه ناحيه فرکانسی در مجاورت واکه‌های پیشین بیشتر از میانگین فرکانس پادسازه این خیشومی در مجاورت با واکه‌های پسین است. درباره خیشومی [«] نیز میانگین فرکانس پادسازه آن حداقل در فاصله سازه اول و دوم در مجاورت واکه‌های پیشین بیشتر از میانگین فرکانس پادسازه آن در مجاورت واکه‌های پسین است. بنابراین محل وقوع پادسازه در تولید خیشومی‌های فارسی ثابت نیست. از سوی دیگر نتایج این پژوهش نشان داد اگر پادسازه‌ای در خیشومی‌های فارسی مشاهده نشود. نشانگر آن است که میزان جفت‌شدگی صوتی حفره‌های دهان و بینی در نحوه تلفظ خیشومی‌های زبان فارسی به بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول؛ بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۷۹ گونه‌ای است که فرکانس‌های بازآوایی حفره دهان سبب تضعیف سازه‌های حفرهه بینی صادقی (۱۳۹۱) به بررسی آزمایشگاهی همگونی محل تولید همخوان خیشومی تیغه‌ای // با همخوان انفجاری لبی بعد در دو مرز هجایی و واژگانی در زبان فارسی پرداخت. سوال اساسی این پژوهش اين بود که آیا محل تولید // به طور کامل و به میزان ۱۰۰ درصد با محل تولید همخوان بعد همگون می‌شود یا آنکه این همگونی فرایندی مدرج و پیوسته که براساس آن // به صورت پیوستاری از درجات مختلف از عدم تغییر تا تغییر کامل با محل تولید همخوان مجاور همگون می‌شود. نتایج پژوهش نشان داد در همگونی خیشومی لثوی /«/ با همخوان لبی بعد از خود الگوی تیفه‌ای همخوان خیشومی به صورت پیوستاری از درجات مختلف با الگوی لبی همخوان بعد هم‌پوشی می‌یابد. در مرز هجا برای توالی‌های ۷78.0 الگوی لبی» بیشترین و الگوی تیغه‌ای کمترین میزان فعالیت را دارد تا جایی که می‌توان گفت الگوی لبی فعالیت کامل دارد و الگوی تیغه‌ای فاقد فعالیت است. ولی در مرز کلمه برای توالی‌های 0 الگوی تیغه‌ای و لبی به صورت ترکیبی با نسبت‌های متفاوت به طور هم‌زمان با یکدیگر فعال می‌شوند. بنابراین همگونی خیشومی تیغه‌ای با همخوان انفجاری لبی در زبان فارسی فرایند مدرجی است که میزان آن در مرز هجا قوی و در مرز واژه در حد متوسط است. این نتایج همچنین نشان می‌دهد که ساخت نوایی زنجيره آوایی بر میزان هم‌پوشی الگوهای تولیدی اثر می‌گذارد. به این صورت که میزان هم‌پوشی در مرز واحدهای نوایی کوچک‌تر در نحوه تلفظ خیشومی لثوی:/8/ در قرائت قرآن کریم نیز پژوهش‌هایی شده‌است: ضالع (۱۴۲۴ق) به بررسی آزمایشگاهی نحوه تولید همخوان‌های خیشومی در بافت‌های مختلف قرآن کریم می‌پردازد. در این پژوهش, بسته به اینکه همخوان‌های خیشومی پیش از همخوان يا واکه باشند و یا پیش از همخوان‌های دهانی و حلقی, نحوه تولید آنها با کمک هاشمی (۲۰۰۴) با بررسی قواعد تجوید قرآن کریم در برخورد با همخوان خیشومی // و تبدیل آن به آواهای دیگر سه طبقه طبیعی را متمایز نموده‌است که عبارت‌اند از: همخوان‌های رسا (5010۳871)» گرفته (00817161) و حلقی (۳11]7۵1)). وی با شواهد قرانی ۸ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ بیان می‌دارد که ادغام در همخوان‌های رسا اخفا در همخوان‌های گرفته و اظهار در خدابخشی (۱۳۸۶ با تحلیل فرایندهای واجی زبان عربی قرآنی در چارچوب واج‌شناسی زایشی به نتایجی دست یافته‌است که برخی از آنها عبارت‌اند از: ۱- فرایشد پرملون حاصل همگونی کامل همخوان // با همخوان‌های رسا در مرز دو واژه است. ۲- فرایند اخفا حاصل همگرنی فاقعي سمگوان, اااهمگوان‌های گرفعه پس از غود اس -همردوصل, خال صالح الدویز" (۲۰۱۳) به بررسی قرآن از دیدگاه واج‌شناسی زایشی پرداخته‌است و پس از ارائه فرایندهای مربوط به همخوان /0/ با توجه به مشخصه‌های تمایزدهنده آواها در زبان عربی قرآنی» نتیجه گرفته‌است که واج‌شناسی زایشی را می‌توان برای توصیف فرایندهای واجی در قرآن به کار برد اما نمی‌توان قاعده اخفا را با استفاده از واج‌شناسی زایشی توصیف نمود. روش کلی پژوهش حاضر مبتنی بر روش‌شناسی واج‌شناسی آزمایشگاهی است. با توجه به قواعد تجویدی قرائت قرآن, چهار فرایند اظهار ادغام» اقلاب و اخفا در داده‌های آوایی در چارچوب واج‌شناسی آزمایشگاهی بررسی می‌شود. با توجه به نبود تغییرات آوایی در فرایند اظهار این قرایند مبتای مقاب موس مادعا اقاج هه اخف‌قزار می‌گیرد. سپس الگوی تغییرات فرکانس و شدت انرژی طیف فرکانسی همخوان خیشومی لشوی و همخوان‌های مجاور که بر اثر اعمال فرایته‌قای ادا اقلاب و اخفا ذسگوش رات آوایی شده‌اند در این پژوهش پیکره‌ای صوتی از ۴۹ آیه از قرائت‌های سه قاری عرب؛ عبدالباسط. حصری و منشاوی و ٩ قاری ایرانی تهیه شد. آیه‌ها را به دو سبک متفاوت به؛لحاظ سرعت قرائت آیات. یعنی قرائت آهسننه (تحقیق) و قرائت متوسط (تدویر یا ترتیل) تلاوت کرده بودند. کلمات هدف پژوهش در هر آیه کلماتی بودند که در آنها همخوان خیشومی لثوی /8/ (نون ساکن) در جایگاه پایانی کلمه و در مرز بین دو کلمه در مجاورت آواهای حلقی /4/۹:0).1» بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۷۹ آواهای پرملون /[0:/414/» انفجاری لبی /0/ و همچنین آواهایی غیر از این سه دسته قرار داشت. همخوان خیشومی لثوی/7/ در قرائت قرآن در مجاورت با هر یک از آواهایی که پس از آن واقع می‌شود. دستخوش تغییراتی می‌گردد. چنانکه قبلا گفتیم, فرض بر آن است که نون ساکن در مجاورت آواهای حلقی /1.().40.1؟/» اظهار؛ در مجاورت آواهای /[83۷40/ یعنی پرملون» ادغام؛ در مجاورت آوای /0/ اقلاب؛ و در مجاورت مابقی آواها اخفا می‌گردد. با توجه به اهمیت بافت آوایی در پژوهش حاضر به ازای همخوان آغازه کلمات بعد از همخوان خیشومی لثوی /0/ در هر یک از رویدادهای واجی اظهار ادغام؛ اقلاب و اخفا حداقل یک کلمه به‌عنوان شاخص بافت آوایی انتخاب گردید. نمونه کامل آیات در جدول ۱-۳ ارائه شده‌است. کلمات هدف (حاوی همخوان خیشومی لثوی /۲/ در جایگاه پایانی) و کلمات بعد از آتهیاا زحاوی پات آوایی مجاور) به صو رگ ره تایب شنده‌اند. در این پژوهش برای تحلیل داده‌های صوتی از نرم افزار پرت استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل صوتی داده‌ها از سیگنال آوایی» طیف‌نگاشت و منحنی فرکانس پایه به طور هم‌زمان جدول ۱- نمونه‌ای کوتاه از آیات انتخاب شده برای فرایندهای واجی اظهار ادغام» اقلاب و اخفا و اذ قال موسی لقّومه ...آعوذ باه آن آگون من الجاهلین 0 9۸ آن الذین امنوا و الّذین .و الصابین من امن باله و الوم ... 1 قل من ینجیکم ... آنجتنا من هذه لنکونن. 12:06 107 آولنک الذین ... آجرا ان هو الا .. 8 77 پشسیما اشتروا من بشا من عباده قبا .- 6۳2:۵6؟ 1070 و من التاس من یقول اما باه ... و بالیوم .. 1 [1۸ ان اله لا یستحیی آن یضرب منّلا ما بعوضه ... 6 [7۸ و انّموا الخج و الثّمره |... اذی من راسه فعدیّ :فط1156 107۳ آلذین بنقصون عهداللّه من بعد میثاقه و ... 6 171 و اذ فلّم با موسی .. بت الارض من بقلها و ... ت62[ 20 0طت10 ۰ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ مر ای الملّا من بنی اسرائیل من بعد ... 2 75 نصقط 10703 فاستجاب له .. بعضگم من بغض فالذین هاجروا .. 6۵ 107130 و بش الّذین ... تجری من تختها الانهار ... :1۵3162 10710 و اذ ابتّلی ایراهیم ... قال و من ذرّنی قال .. 0۳۵217 1070 برای کنترل اثر عامل سرعت قرائت آیات و تعیین اینکه آیا قرائت‌ها به دو سبک تحقیق و ترتیل در صوت قاریان آیات در عمل یعنی در سطح آوایی با یکدیگر متفاوت هستند یا خیر مقدار دیرش کل کلمات هدف همراه با بافت آوایی مجاور (از آغازه کلمه هدف یعنی کلمه‌ای که به آوای خیشومی لثوی ایستان /8/ ختم می‌شود تا انتهای کلمه بعدی که بافت آوایی مجاور را تشکیل می‌دهد) اندازه گیری شد و مقادیر آن به‌صورت میلی‌ثانیه ثبت گردید. این با توجه به تظاهر آوایی متفاوت خیشومی لثوی در فرایندهای اظهار ادغام اقلاب و اخفا برای شناسایی هر یک از واجگونه‌های این همخوان معیارهای زیر مد نظر قرار گرفت: (۱) معیارهای شناسایی همخوان‌های.غلت: سازه‌های: ۳1 ۳2 و ۳3 در غلت [ز] شباهت زیادی به واکه [1] دارند. یعنی فاصله ,زیاد:۳2 از ۳1 و فاضله کم ۳3 از ۳2. نیز سازه‌های ۳1 2 و ۳3 در غلت [/۷] شباهت زیادی به واکه [] دارند» یعنی فاصله کم ۳2 از ۳1 و فاصله زیاد ۳3 از ۴2. میزان انرژی ۳1در غلت‌های [[] و [/۷] بسیار کمتر از بافت واکه‌ای مجاور است؛ انرژی سازه‌های میانی و بالای طیف فرکانسی غلت‌ها نیز نسبت به بافت واکه‌ای مجاور کمتر است؛ مدت تولید غلت‌ها نسبت به واکه‌ها:به طور معنادازی کمتر است. ناپیوستگی صوتی در تولید همخوان‌های غلت نسبت به همخوان‌های دیگر به توجه ماهیت گذرا بودن همخوان‌های غلت بسیار ضعیف‌تر است. به علاوه, با توجه به ماهیت گذاری همخوان‌های غلت. سرعت گذار سازه‌ها از واکه‌ها به همخوان‌های غلت و برعکس کندتر است. یعنی تغییرات فرکانسی سازه‌ها از همخوان‌های غلت به واکه‌ها و بالعکس به‌تدریج انجام می‌شود. (۲) معیارهای شناسایی همخوان‌های روان: مقدار سازه ۳1 همخوان‌های روان [۲] و 1 نسبت به بافت واکه‌ای مجاور به طور معنادزی کمتر است.بنابراین گذار ۳1 از واکه به همخوان‌های روان نزولی و از همخوان‌های روان به واکه صعودی السبتا ضمن آنکه سرعت گذار بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۸۱ سازه‌ها نسبت به همخوان‌های غلت به‌مراتب بیشتر است؛ میزان انرژی سازه‌ها به خصوص 12 و 13 در روان‌های [7] و [1] تفاوت زیادی با واکه‌های مجاور دارد. این به سبب گرفتگی بیشتر روان‌ها نسبت به بافت واکه‌ای مجاور است. شیب گذار سازه‌ها از واکه به همخوان لرزشی [7] در مقایسه با همخوان کناری [1] بیشتر و در مقایسه با غلت‌ها کمتر است. استیونز (۱۹۹۸) عامل اصلی تمایز همخوان‌های روان [7] و [1]را گذار سازه‌های ۳2 و ۳3 می‌داند. سازه‌های ۳2 و ۳3 در [1] در سطح بالاتری از همین سازه‌ها در [7] قرار دارند؛ چون گرفتگی نوک زبان و لثه در تولید [1] در مقایسه با [7] بیشتر است بنابراین میزان فرکانس ۳1 در [7] نسبت به [1] (۳) معیارهای شناسایی همخوان‌های خیشومی: فرکانس کم و انرژی زیاد 11 شاخصه صوتی اصلی همخوان‌های خیشومی در مقایسه با سایر همخوان‌های رساست؛ میزان آفت انرژی در سازه‌های میانی و بالای طیف فرکانسی همخوان‌های خیشومی نسبت به همخوان‌های رسا به طور معناداری بیشتر است. بنابراین علاوه بر آنکه همخوان‌های خیشومی انرژی کلی کمتری در مقایسه با بافت واکه‌ای مجاور دارند. میزان انرژی آنها نسبت به همخوان‌های رسا نیز کمتر است. حضور پادسازه در ساخت صوتی همخوان‌های خیشومی یکی دیگر از معیارهای صوتی شناسایی آنها و تشخیص آنها از سایر همخوان‌های رساست. ناحیه فرکانسی پادسازه برای [1] و [۳] در حد فاصل بین ۳1 و 72 است. اما میانگین پادسازه [:۳] در مقایسه با [0] تا حدی کمتر است. پادسازه [۳] حدودا در ناه فرکانسی زیر ۱۰۰۰ هرتز و پاسازه [] حدودا در ناحیه فرکانسی بین ۱۱۰۰ تا۱۳۰۰۰ ظاهر می‌شود. الگوی گذار ۳2 از همخوان خیشومی به واکه و بالعکس, معیار مهم دیگری برای بازشناسی محل تولید همخوان‌های خیشومی است. به طور مثال, گذار ۳2 از [10] به واکه‌های پسین بعد» صعودی و از واکه‌های پسین به [00] نزولی است. در حالی که گذار ۳2 از [] به واکه‌های پسین بعد. نزولی و از واکه‌های پسین به [0] صعوجای اس تآیفتیونز ۱۹۹۸). بر این اساس» فرض کردیم که اگر /8/ به صورت گونه اصلی خود ظاهر شود (فرایند اظهار)» در طیف‌نگاشت آن پادسازه‌ای حضور داشته باشد که فرکانس آن بین ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ هرتز باشد؛ فرکانس سازه دوم آن یعنی 72 در محدوده ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰۰ هرتز تظاهر داشته باشد؛ اگر /8/ به صورت واجگونه لبی [0:] (فرایند اقلاب) ظاهر شود» پادسازه‌ای در طیف فرکانسی این همخوان حضور داشته باشد که فرکانس آن کمتر از ۱۰۰۰ هرتز باشد؛ از سوی ۲۳ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ دیگر فرض کردیم که در صورتی که // به صورت یکی از همخوان‌های غلت [ز] و [:۷] ظاهر شود» فرکانس ۳2 همخوان مورد نظر در یکی از نواحی فرکانسی بالای ۲۲۰۰ هرتز (برای [ز]) یا کمتر از ۱۱۰۰ هرتز (برای [7۷]) واقع شود؛ مدت تولید آن بسیار کوتاه باشد؛ و گذار فرکانس‌ها از واکه به همخوان‌های غلت تدریجی باشد. بالاخره اینکه فرض کردیم اگر /0/ به صورت یکی از همخوان‌های روان [:] و [1] تظاهر پیدا کند (فرایند ادغام» فرکانس سازه دوم آن یعنی 72 در محدوده ۱۲۰۰ تا ۱۶۰۰ هرتز تظاهر داشته باشد اما میزان آن برای تظاهر واجگونه [1] بالاتر (نزدیک به ۱۶۰۰ هرتز) از واجگونه [7] (نزدیک به ۱۳۰۰ هرتز) باشد. همچنین با توجه به یافته‌های مطالعات صوتی» فرض کردیم مدت تولید همخوان‌های خیشومی از همخوان‌های روان بیشتر و همخوان‌های روان از همخوان‌های غلت بیشتر است. بررسی اوليه ساختار صوتی داده‌های هدف آزمایش نشان داد صورت‌های مختلف تلفظ // در فرایندهای اظهار, ادغام, اقلاب و اخفا براساس سه پارامتر دیرش» مقدار فرکانس 12 (در همخوان و واکه قبل) و مقدار فرکانس پادسازه (۸7) از یکدیگر متمایز می‌شوند. برای این منظور برای تشخیص واجگونه‌های // در فرایندهای واجی مختلف. سه نوع اندازه گیری صوتی بر داده‌های آوایی انجام شد. ابتدا مرز آغازی و پایانی تمامی همخوان‌های هدف شناسایی و سپس اندازه‌گیری‌های مختلف شامل مقادیر دیرش همخوان, مقادیر فرکانس ۳2 واکه قبل از همخوان. مقادیر فرکانس ۳2 همخوان, مقادیر فرکانس پادسازه (۳17) همخوان و میزان گذار واکه به همخوان در فرایندهای مختلف (اظهار ادغام؛ اقلاب و اخفا) بر داده‌های هدف انجام شد. پادسازه‌ها در طیف صوتی.به صورت دره‌هایی از موج صوتی مشاهده می‌شوند و فرکانس‌های آنها با توجه به طول مجرای.دهانی متغیرند. میزان فرکانس پادسازه‌ها با عقب کشیده شدن جایگاه تولید خیشومی و کاهش طول مجرای دهانی افزایش می‌یابد. از این‌رو فرکانس پادسازه‌ها سرنخی برای جایگاه تولید خیشومی‌ها محسوب می‌شوند (لده‌فوگد و مدیسون, ۶۱۱۶:۱۹۹۶ جانسون, ۲۰۰۳: ۱۵۴-۱۵۵). پادسازه‌ها برای خیشومی [۳] در فرکانس‌های ۷۵۰-۰ هرتز برای خیشومی [ط] در فرکانس‌های ۱۴۵۰-۲۲۰۰ هرتز و برای خیشومی [(] در فرکانس‌های بالای: ۳۰۰ هرتز, گزارش شده‌است (فوجیمور:۱۹۶۲۰؛ جانسون؛ ۲۰۰۳ شکل ۱ موج صوتی و طیف‌نگاشت عبارت «من نمرم» را در قرائت یکی از قاریان نشان می‌دهد. مرز آغازی و پایانی همخوان خیشومی [0] و فرکانس‌های 1:2 و 387 این همخوان در بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول؛ بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۸۳ شکل ۱- موج صوتی و طیف‌نگاشت عبارت «من لمره» در قرائت یکی از قاریان شکل ۲ متوسط مقادیر دیرش کل کلمات هدف و بافت آوایی مجاور را به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی در قرائت قاریان نشان می‌دهد: مقادیر دیرش کلی برای فرایندهای ادغام اقلاب؛ اخفا و اظهار متفاوت است. به‌طور کلی مقادیر دیرش کل برای رویداد واجی اقلاب نسبت به ادغام, اخفااو.اظهار بیشتر,اشت. این شکل همچنین نشان می‌دهد مقادیر دیرش کل برای سبک قرائت تحقیق نسبت به.ترتیل در سطح تمامی فرایندها خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله در جدول ۲ برای مقادیر دیرش کل ارائه شده‌است. چنانکه ملاحظه می‌شود اثر هر دو عامّل؛الگوی (فرایند) واجی و سبک قرائت بر مقادیر دیرش کل معناذار استه تتایج‌مقاسه‌ هاق تعقو مرو برای متغیر الگوی واجی نشان داد که اختلاف مقادیر دیرش کل برای فرایند اقلاب با تمامی فرایندهای دیگر معنادار است ولی مقادیر دیرش فرایندهای اخفا اظهار و ادغام با یکدیگر تفاوت معنادار ندارند. ۴ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ شکل ۲- میانگین مقادیر دیرش کل کلمات هدف و بافت آوایی مجاور به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت جدول ۲- خلاصه نتایچ آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله برای محاسبه معنادار بودن اثر عوامل الگوی شکل ۲ متوسط مقادیر دیرش همخوان هدف (منظور از همخوان هدف. /0/ است که با توجه به نوع فرایند واجی به گونه‌های مختلف تظاهر آوایی پیدا می‌کند) را به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی در گفتار قاریان نشان.می‌دهد: مقادیر دیرش همخوان در رویداد واجی اقلاب در هر دو سبک تحقیق و ترتیل نسبت به ادغام و اظهار بیشتر است. این نتایج همچنین نشان می‌دهد مقادیر دیرش همخوان در شیوه تحقیق بسیار از شیوه ترتیل بیشتر است. لازم به توضیح است که چون در فرایند اخفا /7/ تظاهر آوایی ندارد متغفیرهای آوایی دیرش همخوان, ۳2 ۳۸7 و گذار واکه به همخوان در این فرایند اندازه گیری نشده‌اند. شکل ۳- میانگین مقادیر دیرش همخوان هدف به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۸۵ خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله برای دیرش همخوان هدف در جدول ۲ ارائه شده‌است. چنانکه ملاحظه می‌شود اثر هر سه عامل الگوی واجی, سبک قرائت و گوینده (قاری) بر مقادیر دیرش همخوان معنادار است. نتایج مقایسه‌های تعقیبی بنفرونی برای عامل الگوی واجی نشان داد که دیرش همخوان در فرایند اقلاب به طور معناداری از دو فرایند دیگر یعنی اظهار و ادغام بیشتر است ولی بین دو الگوی اظهار و ادغام تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج مقایسه‌های تعقیبی بنفرونی برای عامل گوینده نشان داد که دیرش همخوان در قرائت حصری به طور معنادری از قرائت عبدالباسط و منشاوی کمتر است ولی بین منشاوی و عبدالباسط تفاوت معنادرای از نظر دیرش همخوان وجود ندارد. در این جدول همچنین ملاحظه می‌شود که اثر تعاملی سبک قرائت و گوینده به دیرش همخوان معنادار است. این واقعیت نشان می‌دهد که اختلاف مقادیر دیرش همخوان برای سبک‌های قرائنت ترتیل و تحقیق برای قاریان مختلف با یکدیگر تفاوت معنادار دارد. جدول ۳- خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله برای محاسبه معنادار بودن اثر عوامل الگوی شکل ۴ میانگین مقادیر فرکانس دوم (۳2) همخوان هدف را به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی نشان می‌دهد: مقادیر فرکانس. 12 در همخوان در هر دو سبک قرائت تحقیق و ترتیل برای فرایند اقلاب کمتر از دو فرایند دیگر یعنی اظهار و ادغام است. همچنین میزان فرکانس این سازه برای فرایند ادغام و اظهار تفاوت زیادی نشان نمی‌دهد. این نتایج همچنین نشان می‌دهد سطح فرکانس 12 همخوان در شیوه تحقیق نسبت به شیوه ۶ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ شکل ۴- میانگین مقادیر فرکانس ۳2 همخوان هدف به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله برای مقادیر فرکانس 12 همخوان در جدول ۴ ارائه شده‌است. چنانکه ملاحظه می‌شود اثر هر دو عامل الگوی واجی و سبک قرائت بر مقادیر فرکانس 12 همخوان معنادار است. مقایسه‌های تعقیبی بنفرونی برای عامل مقسطجی الکو ,زاچی, قطان قاه مقأیر رف کاسی ,2 غمغوان, برای فرایقه اقلاب به ظور معناداری از فرایندهای اظهار و ادغام کمتر است ولی بین دو فرایند اظهار و ادغام تفاوت دول ۴نمغلاسه سای آرمون آتازی علیل وآزنانی چق‌ساننه برای متخاسیه.مخادار پودن اف غواتل ,نوی شکل ۵ میانگین مقادیر فرکانس دوم (۳2) واکه و همخوان هدف را به صورت تابعی از عامل فرایند واجی در سبک قرائک"تحقیق!و"ترتیل نمان.می3قمیانگین این دو پارامتر با یک خط صاف به یکدیگر متصل شده‌اند. اختلاف میانگین؛این دو پارامتر (ممم‌س2 20-۳ ۳) الگوی گذار فرکانس 112 واکه به همخوان (۷۳) را نشان می‌دهد. چنانکه مشاهده می‌شود گذار فرکانس ۳2 از واکه به همخوان برای دو فرایند واجی ادغام و اظهار نزولی است. یعنی مقدار فرکانس سازه دوم از واکه به همخوان در این فرایندها بسیار کاهش یافته‌است اما شیب تغییرات ۳2 از واکه به همخوان برای فرایند اقلاب در حد تراز (یا نزولی با میزان اندک) است. ان الگوی گذار به طور منظم درهر اسطحآهتر دو سیک قرائات تحقیق و ترتیل مشاهده زبان فارسی 2 گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ شکل ۵-میزان گذار واکه به همخوان در فرایندهای واجی ادغام» اقلاب و اظهار برای دو سبک قرائت تحقیق و ترتیل خلاضه نتایج آزمون آماری_تحلیل ظرپانش مظدعاقلی‌#رای گذار 2 از وک بد همخوان ۵ 12:0-۳2) در جدول ۵ ارائه شده‌است. چنانکه ملاحظه می‌شود اثرعامل الگوی واجی بر مقادیر امعم 2 1-۳۷مون2 ۳ معنادار افیستت مقایسه‌های تعقیبی بنفرونی برای عامل فرایند واجی نشان داد که میانگین :مه«ه‌وس» 32.۳2 برای فرایند اقلاب به طور معناداری از فرایندهای اظهار و ادغام کمتر است.ولی بین دو فرایند اظهار؛و ادغام تفاوت معنادری از نظر این پارامتر وجود ندارد. نتایج ارائه شده دراین جدول*همچنین نشان می‌دهد که اثر جدول ۵- خلاصه نتایج آزمون آمازی تحلیل واریانس:چندعامله برای محاسبه معناداری اثر متغیر الگوی واجی ۸ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ تحلیل‌های فرکانسی داده‌های هدف آزمایش همچنین نشان داد فرکانس حفره خیشوم (۳17) در ساختار صوتی همخوان هدف در تمامی فرایندهای واجی اظهار ادغام و اقلاب از ابتدا تا انتهای تولید این همخوان تظاهر آوایی دارد. این یافته صوتی مژید این واقعیت است که در طول تولید همخوان هدف در تمامی فرایندها دريچه نرم‌کام باز بوده‌است. شکل ۶ میانگین مقادیر فرکانس ۳77 همخوان هدف را به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی نشان می‌دهد. چنانکه مشاهده می‌شود میانگین مقادیر ۳37 در هر دو سبک قرائت ترتیل و تحقیق برای فرایند اقلاب کمتر از فرایندهای اظهار و ادغام است. همچنین میزان این پارامتر در فرایند اظهار از فرایند ادغام بیشتر است. همچنین میانگین این پارامتر در سبک ترتیل و تحقیق به یکدیگر نزدیک است و تفاوت فاحشی بین مقادیر ۳77 مشاهده شکل ۶-میانگین فرکانس حفره خیشوم (17:) همخوان به صورت تابعی از دو عامل سبک قرائت و فرایند واجی خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیلواریانس چندعامله برای 187 در جدول ۶ ارائه شذه‌است. چنانکه ملاحظه می‌شوت انرقال که وا بر مقاذیر ۶۸ معناذار است. مقایسه‌های تعقیبی بنفرونی برای عامل فرایند واجی نشان داد که میانگین ۳۳۸۲ برای فرایند اقلاب به طور معناداری از فرایندهای ادغام و اظهار کمتر است. همچنین میانگین اين پارامتر برای فرایند ادغام به طور معناداری از فرایند اظهار کمتر است. این نتایج همچنین نشان داد اثر سبک قرائت و قاری بر مقادیر ۳87 معنادار نیست. بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ٩۸ جدول ۶- خلاصه نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس چندعامله برای محاسبه معناداری اثر متغیرهای الگوی نتایج به دست آمده از اندازه گیری دیرش داده‌های هدف آزمایش دو واقعیت مهم را نشان می دهد؛ نکته اول مربوط به الگوی دیرش داده‌ها در فرایندهای واجی مختلف است. براساس نتایج به دست آمده, مطابق انتظار مقادیر دیرش کل و دیرش همخوان هدف در فرایندهای ادغام و اخفا مقادیری حداقلی است. در فرایند ادغام» /0/ به یکی از آواهای رسای /08474/ و یا خیشومی‌های /0,۷/ تبدیل می‌شود. قبلا گفتیم که دیرش همخوان‌های غلت و روان از همخوان‌های خیشومی کمتر است: پنابراین طبیمی آست که ذیرشن کل ,و ایزش ,واجکونه‌های [14/] مقادیری کمینه باشد. از سوی دیگر کاهش دیرش /8/ در تبدیل این همخوان به خیشومی لبی [0] و يا تولید مشدّد آن در توالی دو خیشومی لثوی /00/ امری طبیعی است زیرا در توالی دو آوای همسان (مانند دو همخوان انفجاری» دو همخوان سایشی یا دو همخوان خیشومی) همخوان اول تولید ناقص ن روط دیهش کتامگراز خن‌انتظار تولید می‌شود. برای فرایند اخفا نیز نتایج به دست آمده» کاملا طبیعی به نظرمی‌رسد. در اخفا /8/ تولیدی ناقص دارد زیر گرچه نوک زبان با هدف ایجاد بست لثوی در دهان فعال می‌شود ولی به هدف تولیدی خود نمی‌رسد یعنی /7/ در فرایند اخفا تظاهر آوایی مشخص و قابل مشاهده‌ای ندارد. بنابراین طبیعی است که دیرش کل"در فرایند اخفا دیرش کمینه باشد. اما مقادیر حداقلی دیرش کل و دیرش"هموان آذرفرایشد اظهار دور از انتظار ماست. گفتیم که در فرآین آظهار فرض بر آن است که [/به صورگک گونه اصلی خود یعشی .یگ خیشومی لثوی تظاهر یابد. چون خیشومی‌ها دیرشی بلندتر از همخوان‌های رسای دیگر دارند. بنابراین انتظار داشتیم مقادیر دیترش کل و دیرش همخوان در فرایند اظهار بیشتر از فرایندهای دیگر به‌ویژه اخفا و ادغام باشد درحالی که چنین نتیجه‌ای حاصل نشد و مقادیر این دو پارامتر زمانی در اظهار همانند اخفاو.ادغام مقادیری کمینه بود. ۰ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ سوال دیگری که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا مقادیر دیرش کل و دیرش همخوان در فرایند اقلاب از فرایند اظهار بیشتر است؟ مگر /1/ و /1/ هر دو خیشومی نیستند و هر دو در جایگاه پایانی قرار ندارند پس چرا دیرش /10/ به طور معناداری از /8/ بلندتر است؟ در پاسخ به این سوال به پیروی از برومان و گلداشتاین (۱۹۹۰: ۳۶۲) فرض می‌کنیم که چون ذینامیک همخوان‌های لثوی که با نوک یا تشه زبان تولید می‌شوند سریع‌تر از همخوان‌هایی است که با لب‌ها (و یا بدنه زبان) تولید می‌شوند. بنابراین طبیعی است که با توجه به آنچه گفته شد» می‌توان گفت که دیرش اندک /8/ در مجاورت آواهای غلت و روان موید ادغام یا همگونی کامل این همخوان با همخوان های رسای بعد از خود است. همچنین مقادیر کمینه دیرش کل (دیرش کلمات هدف+ بافت آوایی مجاور) در فرایند اخفا نشان‌دهنده کاهش بسیار فعالیت نوک زبان برای ایجاد بست لثوی است. از سوی دیگر این واقعیت که /0/ در فرایند اظهار به صورت خیشومی لثوی با مقادیر حداقلی دیرش تظاهر می‌باید گویای این است که خیشومی لثوی /8/ در این فرایند برخلاف فرایندهای دیگر تظاهر آوایی دارد ولی تظاهر این همخوان با توجه به کاهش دیرش آن در جایگاه پایانی» تظاهری خفیف یا تضعیف‌شده است.دیرش نسیتا طولاتیغ/8/: در مجاورت همخوان لبی //,موید همگونی محل تولید /0/ با /0/ و تظاهر آن به صورت خیشومی لبی /80/ است. این الگوی دیرش (نسبنا طولانی) ناشی از فعالیت کندتر لب‌ها نسبت به انذام‌های گویایی دیگر است. از سوی دیگر نتایج تحلیل‌های زمانی نشان داد متوسط مقادیر هر دو پارامتر زمانی دیرش کل و دیرش همخوان در سبک تجقیّق نشبت به ترتیلبیشتراسنت. این واقعیت اساسا نشان می‌دهد قاریان عبارات هدف در آیات و در واه آهستگهر از ترتیل قرائت کرده‌اند. نتایج تحلیل‌های فرکانسی نشان داد مقادیر فرکانس ۳2 همخوان در هر دو سبک قرائت تحقیق و ترتیل برای فرایند اقلاب کمتر از دو فرایند دیگر یعنی اظهار و ادغام است. این نتایج همچنین نشان داد گذار فرکانس 112 از واکه به همخوان در هر دو سبک قرائت تحقیق و ترتیل برای فرایندهای واجی ادغام و اظهار نزولی با شیب زیاد و برای فرایند اقلاب تراز است. همچنین میانگین مقادیر فرکانس حفره خیشوم (۳۳۸1) در هر دو سبک قرائت ترتیل و تحقیق برای فرایند اقلاب کمتر از فرایندهای اظهار و ادغام است. همچنین میزان این پارامتر در بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۱٩ پایین بودن فرکانس 172 در /8/ و تراز بودن فرکانس این سازه در گذار از واکه به همخوان در ۷۳ در فرایند اقلاب موید این واقعیت است که /0/ با همخوان لبی بعد از خود در بافت آوایی مجاور همگون شده‌است. نیز» سطح نسبتا بالای 72 در // و شیب نزولی زیاد فرکانس 2 در گذار از واکه به همخوان در ۷۳ در فرایند ادغام حاکی از آن است که /0/با همخوان‌های غلت و روان بعد از خود همگون شده‌است. از سوی دیگر میانگین بالای ۳2 /0/ و گذار نزولی با شیب زیاد فرکانس این سازه در فرایند اظهار مبین تولید /0/ به صورت گونه حضور فرکانس ۳۳87 (فرکانس حفره خیشوم) در ساخت صوتی همخوان در سطح تمامی فرایندهای واجی اعم از ادغام, اظهار و اقلاب موید این است که /8/ به صورت یک همخوان خیشومی تولید شده‌است. نکته اینکه با وجود اینکه در فرایند ادغام چنین فرض می‌شود که با همگونی کامل با همخوان‌های روان و غلت بعد از خود به این همخوان‌ها بدل می‌شود. حضور فرکانس ۳37 در ساخت صوتی // مژید این است که میزان هم‌تولیدی /8/ با همخوان‌های روان و غلت بعد از خود صددرصد نیست. بنابراین درحالی که /۲/ در فرایند ادغام؛ به یکی از آواهای رسای /41/./ تبدیل می‌شود. به صورت یک آوای دهانی تولید براین اساس» یافته‌های حاصل از تحلیل‌های فرکانشی و زمانی داده‌های پژوهش نشان می‌دهد از منظر واج‌شناسی در دو فرایند ادغام و اقلاب یک اتفاق واجی روی می‌دهد: /۲/ با محل تولید و نحوه تولید بافت همخوانی مجاور همگون می‌شود درحالی که مشخصه [+خیشومی] خود را همچنان حفظ می‌کند. بنابراین برخلاف تعاریف ارائه شده از ادغام و اقلاب در تجوید» این دو فرایند را باید ذیل یک مقوله واجی طبقه‌بندی کرد. ضمن آنکه باید توجه داشت /1 در فرایند ادغام» به‌طور کامل به /[413/./ تبدیل نمی‌شود بلکه به صورت گونهه خیشومی‌شده این همخوان‌ها رسا تولید می‌شود. این واقعیتی است که در تعاریف پیشین نادیده گرفته شده‌است. /0/ در اظهار در مجاورت آواهای حلقی و چاکنایی مطابق با یافته‌های با است آمده: تولیدی به صورت: گونه اصلی خود. یعنی خیشومی لشوی دارد. این يافته پژوهش با تعریفی که از این فرایند در تجوید ارائه شده مطابقت دارد هرچند باید خاطرنشان کرد که تولید این همخوان با توجه به حضور در جایگاه پایانی کلمه تا حدودی تضعیف می‌شود. یافته‌ها همچنین نشان داد /8/ در اخفا تظاهر آوایی نداره و فقط از طریق ۳ وحید صادقی و مریم بیدی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دور اول» بهار و تابستان ۱۳۹۹ خیشومی‌شدگی واکه پیش از آن قابل تشخیص است. این یافته مفروضات پیشین درباره اخفا را تأیید می‌کند که براساس آن /8/ به صورت الگویی لثوی تلفظ نمی‌شود و فقط ویژگی بی‌جن‌خان» م. ۱۳۸۴. واج‌شناسی: نظريه بهینگی, تهران: سمت. مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی. جعفری, ز. و ب. علی‌نژاد. ۱۳۹۶. «بررسی صوت‌شناختی ناحيه بسامدی پادسازه در خیشومی‌های حبیبی, ع. ۱۳۸۹. اقسام قرائت قرآن کریم, قم: دفتر نشر مصطفی. خدابخشی, م. ۱۳۸۶. «تجوید: توصیفی در چارچوب واج‌شناسی زایشی»» پایان‌نامه کارشناسی ارشد. صادقی, و. ۱۳۹۱. «همگونی محل تولید خیشومی تیغه‌ای در زبان فارسی: فرایندی مقوله‌ای یا ضالع, محمدصالح. ۴۲۴ اق. النجوید القرآنی؛ دراسه صوتیه فیزبائیه. قاهره: دار غریب. کرد زعفرانلو کامبوزیا ع. ۱۳۷۹. «واج‌شناسی خودواحد و کاربرد آن در فرایندهای واجی زبان فارسی» رساله ذکتری» دانشگاه تهران گاید ا#ا ۳ علوم اتسانی» گروه زیان‌شناسی. بوأه17 ۵ط) ۵۶ ععمتعسمآ عطا تلو12 ۴و وومامدمط۳ عط1 +2001 .5 بش۸ مفصطعه ۸۱-۲ ۶و هامنام۳۵6* .1970 بااملنصه1 8 6۶ ,زا0105 بل ,تعطعقللهی .1 سل بنل۸ه ,(49)2 ,۸۵۲160 ۳٩ 500160 ۸۶000 ۳۴ ]٩ ۵۱ سمل اعد ٩ ۵عاهاه‌نا 00 5626۵1 361/660 منامام ۵ط 1 دما همزاهقه1< وصه دلمعو/<* .2007 .5 .۳ ,386000 [ 09۲6۹5 16۲11۵0۳۵ 168 ۳۵ ]0 95 ۳۲۲۵20 عصتصص ۲ بجماهانهناسم0) 200 0 ۳31 برع 10مطمطامر ماه خ 6۹5 19900۰ با بصنعاعو ام چگ ب ,8۳0۳۵ 0 + رو و00۵ 1080۲۵0۲ 1۱ 260675 1 6۰رد آهناکیه 16۳ ک06 منز ,0 .۳ 3 6 89100هنگ ۰ .3) عع50 که ععنعوطم عطا مهه +عصصدع عطا ,50065 ق2105 :80 مامصمطام ۵۶ ۰۳۵6۳۹ 1995 بقطهفهاهگ ۳۰ هه بل ,1000 ,۸۴0۵ 136 ]٩ ,70۳۳۵ 7۳36 کاصقدوعصم لذکهد و عنفولهص۸ .1962 0۰ ما۳ بررسی واجی فرآیندهای تجویدی در قرآن... زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال پنجم» دوره اول» بهار و تابستان ۰۱۳۹۹ ۳٩ 0۳016۰ دهم عس م1 ۳۵ وصه موانسعاطاصه ,صصناهانسندک۸ 2000۰ ۷۰ .10 5[ 60 0 هار5 کبامتخاصمه حز صمناهمتتاصه مصه صمتاهانسزع۸ * .2001 . 40 ۳۵۲۲۵0۵۲۱ 17۵۳ روهام رد2 ,6۲1۵0۵ ۲٩ ۵۱ 70 هناهد 50660 هنز عصادتهم عسهع1 ۵۶ غامد ۵ط1 2002 بلامه7 ب هه ,۷ ب10 ول 600 55-8۰ :42 68و 1۳ ۳۵0۵۲۹ و۷۵۳۵ 1777 , وعمامصو‌طام وصه عصزدد۳0م وامط ۵عط۲ ۶و عع نع م1 عطا ص" تمعقم ۵۶ برع مامصمطام 156 2004 بش۸ یک نصطاعه 11 ۸ :ص120 تصز‌ک۸ 31206 حز ۳۵01055 تعاس۸ فصه (2ه ۳۵0" .1995 مطع 70 بقل 6 و لزع ۳0010 32860 بواا ۳0۵2 صز ندعم 1206 2* 2004 . عولمطاصع۲ بععلمطاصهه) معط معلهزها5 1002 ع ,بحعصطننگط خهطمطظ بکعره 1 :۵ ,بقل طاصق۲ بصع 66026 ح وعمامد0ط۳* 19943 363 ,1۳65102 6۵0 هز طلعع 50 فعمعصصیم هنز صمنابش۲ [هاصعصوعک 1990 بکتهلگ1 م1 ( 5066 00 2۳۵۵00 506665 15 +کصممصعاصه عناعصمطام فص کاعح؟ و8۳00 ,6 100۳060 علاط بلهط‌ع/3 صعنن۸ عع علاع 11۵۳02 .[ سعنلز/۷ عصناع1/00 12382865 ۷/۳1۵5 عطا ۶و کوسم5 عط1* .1996 .1 بص3/13001680 6 2 .12061060 [ها زمره نش ص002 که 1۵۳ کعته عناهنامم۸* 1956 ع و۸ 1/3160 هآ عط1 دابع وامد 0۳0‏ صز ص0ناع2 2 0۴ ۳۵108 1993 .ط کل 1/0۵۵9 61-6 ,87655 6عقنط 0 ۵1 /ز ۲۳ :مهقنط6 ملع بطانصعفلمی ۵ 1016۳606 آهزمه 5 ۳۵65 کاصعد 0080 آوکه1< ۶و ۰۳000 .1982 .10 کصع25ع 1 :000 بص0ان۳۵ 2۳۹ عمط موه فصه عناعوع۸ 2003 بک1 ,1050809 ,۸608165 3۳۵۵0 مط0تا ت12 +کعتاعصمط2* 2009 مصفصع 70 .۸ 6 با متاعع 1

در این مقاله به شیوه آزمایشگاهی به بررسی ویژگی های واج شناختی فرایندهای اظهار، ادغام، اقلاب و اخفا مطابق با تعاریف مطرح در علم تجوید پرداختیم. پس، پیکره صوتی قرائت های 12 قاری (3 عرب و 9 ایرانی) که آیه های هدف پژوهش را به دو سبک تحقیق (سرعت آهسته) و ترتیل (سرعت متوسط) تلاوت کرده بودند، جمع آوری شد. کلمات هدف در هر آیه کلماتی بودند که در آنها همخوان خیشومی لثوی /n/ (نون ساکن) در جایگاه پایانی کلمه و در مرز بین دو کلمه در مجاورت آواهای حلقی (اظهار)، آواهای یرملون (ادغام)، انفجاری لبی (اقلاب) و همچنین آواهایی غیر از این سه دسته (اخفا) قرار داشت. نتایج حاصل از تحلیل آوایی داده ها در دو بُعد فرکانس و زمان موج صوتی نشان داد که در دو فرایند ادغام و اقلاب یک اتفاق واجی روی می دهد. به این صورت که /n/ با محل تولید و نحوه تولید بافت همخوانی مجاور همگون می شود درحالی که مشخصه ]+خیشومی[ خود را همچنان حفظ می کند. /n/ در اظهار، در مجاورت آواهای حلقی و چاکنایی، تولیدی به صورت گونه اصلی خود یعنی خیشومی لثوی دارد و در اخفا تظاهر آوایی ندارد و فقط از طریق خیشومی شدگی واکه پیش از آن قابل تشخیص است. یافته های واج شناختی این پژوهش به طور کلی نشان می دهد که در طبقه بندی ارائه شده از فرایندهای واجی در علم تجوید باید تجدید نظر صورت گیرد.

510680

در تزئینات معماری دو مسجد مذکور تفاوت‌ها و یکسانی‌هایی دیده می‌شود که باید به صورت جزئی به آن‌ها پرداخته شود. اهمیت و ارزش این پژوهش بیشتر از آن جهت است که به نظر می‌رسد تاکنون مقایسه چندانی بین تزئینات مساجد مطرح‌شده صورت نگرفته است و نیاز به مطالعه دقیق روی تزئینات این دو مسجد به‌ویژه شناخت همانندی‌ها و ناهمانندی‌های این دو بنا ضروری به از آن‌جایی که در پيشينه معماری مسجد ایرانی» اندیشه به کار رفته:در آفرینش معماری مسجد کبود تبریز» هم‌چون تک‌ستاره‌ای است که برای یک‌بار درخشیده و خاموش شده است و نیزمربوط ابه دور تیموری است. از طرفی دیگر مسجد جامع کبود ایروان در اواخر سلسله زندیه ساخته شده است؛ بدین سبب با وجود در نظر گرفتن تفاوت زمانی که در ساخت این دو بنا وجود دارد فرضیه پژوهش"حاضر این است که دو مسجد ذکرشده علاوه‌بر مشابه بودن در رنگ گنبد. تزئینات معماری مشابه دیگری نیز دارند. حال بر اساس مسئله مطرح‌شده» نوشتار حاضر قصد دارد با پاسخ به پرسش‌هایی که پیش‌تر ذکر شد.» به تحلیل بپردازد. روش تحقیق این نوشتار توصیفی تطبیقی و ابزار گردآوری برای مطالعه و شناخت مسجد کبود ایروان و تبریز می‌توان اطلاعات متنوعی را از منابع مکتوب به دست آورد منابعی که در هر یک از آن‌ها به طریقی خاص, درباره شگفتی‌های هتری و معماری اين دو اثر به طور جداگانه اظهار نظر شده است؛ این در حالی است که هیچ‌گونه پژوهشی مبنی بر مقایسه دو مسجد مذکور صورت نپذیرفته است. لازم به ذکر است که تزئینات معماری مسجد جامع کبود ایروان آن‌طور که شایسته است. مورد مطالعه قرار نگرفته است؛ بنابراین پیشینه پژوهش پیش‌رو بیشتر تحقیقات و بررسی‌های صورت گرفته از مسجد کبود تبریز است. ابتدا به تعدادی از پژوهش‌های صورت گرفته درباره مسجد جامع کبود تبریز اشاره خواهد شد که در این راستا به‌عنوان نمونه» می‌توان به پژوهش و مطالعه سعید مهریار و مهدی رازانی در قالب مقاله با عنوان «نقدی بر روش‌های حفاظت و مرمت تزئینات در مسجد مظفریه تبریز» اشاره کرد که به بررسی مرمت‌های مسجد کبود پرداخته‌اند. آن‌چه حاصل پژوهش آنان بوده است. نشان‌دهنده عدم توازن و وحدت سبکی در اقدامات مربوط به مرمت بنا و تزئینات وابسته به معماری است که تمرکز آصلی آين,عذم توازن ذر تزئینات کاشی‌کاری و سنگ‌هایحجاری شدهاتمایان شنهاند ارمهریاز و رآزاتی:: ۱۳۹۱ مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز در پژوهشی دیگر شهبازی‌شیران و همکاران (۱۳۹۵) به «تحلیل تأثیر اعتقادات عرفان و تصوف بر مضامین و تزئینات کتیبه‌های مسجد کبود تبریز» پرداخته‌اند که براساس یافته‌های خود مشخص کردند از میان رنگ‌ها دو رنگ آبی لاجوردی (در زمینه کتیبه‌ها) و سفید (در نوشتن خط متن کتیبه) رنگ غالب در تزئینات این مسجد است که به لحاظ نمادین» این دو رنگ, با عقاید عرفا ارتباط مستقیم داشته و به نوعی نمودی از اعتقادات عرفا در تزئینات این مسجد به حساب می‌آیند. تحولات مذهبی سده نهم هجری قمری مانند اعتقاد حروفی اندر کنار تصوف و عرفان در تصویرگیری مضامین نقوش و کتیبه‌های این بنا تأثیر بسزایی داشته است (شهبازی‌شیران و همکاران» ۱۳۹۵). حسین پور میزاب (۱۳۸۸) نیز در پایان‌نامه خود به «زیبایی‌شناسی معماری و تزئینات دوره تیموری (مطالعه موردی: مسجد کبود تبریز)» پرداخته است. همچنین نوع معماری و تزئینات این بنا با تحلیل و بررسی معماری و تزئین در دوره تیموری بررسی شده. بناهای دو منطقه دور از هم» آسیای مرکزی و آسیای صغیر را برای پی بردن به چگونگی تسلط این تأثیرات در بای مج کبود: با هم سقايسه کرده است. نتیجه: ساصل نشان می‌دهن: که موقلیت: مکاتی و زانی مسجت کبود: پیشینه بستر شکل‌گیری آن» تحولات مذهبی و سیاسی و وجود متخصصان بومی مجرب. باعث ظهور شاهکاری این چنین شده است (حسینی‌پور میزاب. ۱۳۸۸). حسین سلطان‌زاده محقق دیگری است که در کتاب نیریزه خشنیاستوار در معماری ایران» با ارائه نظریاتی که بخشی از آن‌ها مشابه نظریات یحیی ذکا است. چنین می‌نویسد: «نکته بسیار مهم در زمینه طرح معماری این مسجد. با وجود آنکه طراحی و تزئینات آن» برگرفته از هنرهای تزیینی ایران است. به تشه آن مربوط می‌شود که از لحاظ خموط با یط ی ایرانی وگیم آگگهاس. از گونه‌ای مساجد عغماتی است# (سلطان‌زاده» ۱۳۷۶: ۱۶۷). مومنی (۱۳۹۰)» در تحقیق خود به بازشناسی مفهوم هویت فرهنگی در معماری مسجد- مدرسه ایران» (مورد مطالعه: دوره قاجار) پرداخته است که یافته‌های خاصل بیان گر این است که تحولات فرهنگی غالبالا بر طرح کلی موجود در معماری مسجد- مدرسه‌های دوره قاجار تأثیری غیرمستقیم» بر عناصر معماری اين گونه بناها تأثیری هم مستقیم و هم غیرمستقیم و بر نقوش کاشی‌کاری و حجاری مسجد- مدرسه‌های دوره قاجار تأثیری مستقیم داشته‌اند (مومنی» ۱۳۹۰). همچنین در تعدادی از پژوهش‌های صورت گرفته به مسجد جامع کبود ایروان اشاره می‌شود به‌عنوان نمونه, می‌توان به پژوهش آندرانیک هویان (۱۳۸۶) در قالب مقاله با عنوان «ایران شناسی: اشتراکات و روابط فرهنگی ایرانیان و ارمنیان» اشاره کرد. در آخر مقاله از یگانه مسجد ایرانیان (مسجد کبود ایروان) به عنوان میراث فرهنگی مختصر توصیف ظاهری کرده است. وی در مقاله دیگر خود با عنوان «اثر: مسجد کبود ایروان» مختصری از روابط ایرانیان و ارمنیان ذکر کرده است. سپس به معرفی و توصیف این مسجد از زبان خانم ژان دیولافوثا پرداخته است. نویسنده تنها به مشخصات ظاهری بنا بسنده کرده است مانند تعداد شبستان‌ها ایوان» متاره و ... و از تزئینات معماری بنا غیر از کاشی‌کاری نامی به میان نبرده است. «در فرهنگ ایران- اسلامی واژه‌های «تزئین» و «تزئینات» در گستردگی تعاریف ذکرشده کاربرد دارد و این موضوع در شرایط و جایگاه‌های گوناگون زندگی, از رتبه‌ها و مفهوم متغیری برخوردار است که در فرهنگ و ادب ایران و نیز مساوردهای اجشماعی اقلب شاقتهشده‌ناسته مرید پر اینکه در حکمت املامی براق آتزفین: مفام واتیقتی.مقغالیی قائّل هستند. در حکمت و معارف قرآنی افزون بر بار معنایی مثبت. در مواردی نیز بار معنایی منفی داشته و نیز از ابزار شیطان برشمرده می‌شود؛ بنابراین در جایگاه حقیقی» به سنت الهی اشاره دارد و با صورت تزئینی مجازی صرف مغایرت داشته و این‌گونه تزئین را از عالم ظاهر بیان می‌کند و مصداق تزئین حقیقی محسوب نمی‌شود؛ آزاین‌رو غیرماندگار خواهد بود. بدین سبب درمی‌یابند واژه تزئین و تزئینات در ترکیب با معماری در فرهنگ ایران-اسلامی» علاوه‌بر جنبه‌های فیزیکی و صورت ظاهری که خود بسیار متنوع است. می‌تواند بر صورت باطنی و جنبه‌های معنوی و روحی معماری اشاره داشته باشد که از این جهت با معنای 162078101 تفاوت‌هایی دارد» (علوی‌نژاد و همکاران» ۱۳۸۹: ۶- ۸). نقوش پرکار هندسی و غیرهندسی به‌عنوان برداشتی ساده‌شده از طبیعت. تزئینات وابسته به معماری دوران اسلامی هستند (انصاری و نژادابراهیمی, ۱۳۸۹: ۲۳). «هنرمند مسلمان» زیبایی و تناسب را در قرینگی تکرار و استفاده مطلوب از فضای مثبت ومنفی می‌داند و این پیوستگی جز با کل و کل با جز قوام می‌یابد و این هم آن چیزی است که صوفی ایرائی, آن را وحقت:درگفرت و کرت در وحقتا می تام (پوزیاشی ,و انافی‌فر :۲۱۳۹۵ س۵): این دو مفهوم کاربرد وسیعی دارند؛ با این وجود تعریف قابل اجماعی از آن‌ها تاکنون صورت نگرفته است؛ به همین علت در فضای مجازی مباحث مرتبط به آن‌ها پابرچاست. مفهوم فرهنگ علاوه‌بر علوم اجتماعی و تاریخی در عرصه‌های ذیگری چون سیاسی و اختصاصی ملل جهان. دای محوریت خاصی است (ژحمانی و جعفرآقایی» ۱۳۹ ۱۶۱): «اگرچه فرهنگ بامتاب یک پدیده از آبتدای خاگدوفم مهف رل بگهاه: اما آدوارد تایلور: مردم‌شتاس انگلیسی را می‌توان نخستین کسی دانست: که به ارائهربتی یی اافره کاخ و مفهوم فرهنگ را مهندسی معکوس کرده است. تفاوت میان حضور یک واقعیت اجتماعی و مرحله پذیرش واقعیت اجتماعی به‌عنوان یک انديشه در میدان خودآگاهی ماست؛ ازاین‌رو پذیرش واقعیت اجتماعی به‌عنوان اندیشه مشروط به آمیختگی با ساختمان عقلی و عناصر درک و فهم است. به عبارتی زمانی می‌توان.درباره یک واقعیت اجتماعی صحبت به میان آورد که آن واقعیت به مرحله پذیرش در اجتماع رسیده باشد» (مهربانی‌فر و راموز ۱۳۹۶: ۳۴) و «در طول تاریخ شکل‌گیری دو مفهوم فرهنگ و تمدن در علم نوین» این دو واژه به حوزه معناشناختی واحدی تعلق داشته و تاحدودی مفاهیم یکسانی را منعکس می‌کنند. این دو مفهوم گاه همراه یکدیگرند و گاه نیز کاملا معادل نیستند. در نگاه اول واژه تمدن نیز همانند واه فرهنگ» مفهومی است منفرد که بیانگر تلطیف اخلاقیات انسان‌هاست» (رحمانی و جعفرآقایی, ۱۳۹۰: ۱۰۱). تمدن اسلامی اگرچه از دعوت در مکه آغاز شد اما درواقع با تشکیل حکومت مدینه به وجود آمد و رشد پیدا کرد و در طی هشت قرن در بسیاری از نقاط زمین گسترش یافت. در این بین نقش ایرانیان مسلمان را در ایجاد تمدن اسلامی نمی‌توان نادیده گرفت و منکر شد. تمدن اسلامی دارای ویژگی‌هایی ازجمله توجه به اصول انسانی و اخلاقی است؛ چراکه پیامبر اسلام(م؟ بر این امر بسیار تأکید داشتند. عهدنامه‌ای از پیامبرا؟ در زمينه شیوه رفتار با اقلیت‌های دینی ازجمله جماعت ارامنه وجود دارد. این تعهدنامه بر قواعد و ضوابط انسان‌دوستانه‌ای تأکید می‌کند و نحوه تعامل با مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز «دین به عنوان اصلی‌ترین عامل در شکل‌دهی فرهنگ‌هاست و اسلام محوری‌ترین عامل در مهندسی فرهنگ کشور است. بنابراین برای مهندسی فرهنگ و پیوست فرهنگی کشور اولی‌ترین موضوع تعیین رابطه دین و فرهنگ است. سازگاری میان این دو مقوله کالبدی و اجتماعی یا فرم و محتوا به افزایش کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی منجر می‌گردد. در معماری نیز سنت و طراحی بومی تبدیل به الگویی پایدار برای چنین جوامعی می‌گردد و این الگو راهی برای بیان نمادهای فرهنگی و جهان‌بینی ملت است. درنتیجه از طریق معماری و بناهای پایدار» فرهنگ و نمادهای آن انتقال و آموزش داده می‌شود» (بهرامی‌نژاد و کابلی ۱۳۹۸: ۳۰). در همه ادوار و حکومت‌های تاریخی ایران» مذهب و سیاست حاکم» دو عنصر مهم در شکل گیری هنر و معماری به شمار می‌آیند. با گسترش مذهب شیعه در دوره ایلخانان و تیموریان تزئینات مساجد و ابنیه‌ها دارای تغییرات محسوسی شدند؛ ازاین‌رو می‌توان به ارتباط بین هنر و دین اشاره کرد. مساجد در واقع مهم‌ترین تجلی‌گاه هنر اسلامی محسوب می‌شوند. از آنجایی که مذهب شیعه دارای جهان‌بینی جانع او عمیق الساه اصول ومبانی اعتقادی وسیاسی ,بر اسان آیانت قرآن ور روایانت یام یراضه است (سوداتی او نخانی: ارمنیان در نظام اداری هخامنشیان پس از پارس‌ها*وماداها جایگاه‌ستوم,را داشتند. ارتش ایران در دوره هخامنشیان از سربازان تمامی ملل و اقوام تشکیل‌دهنده امپراتوری هخامنشی شکل می‌گرفت. در این میان ارمنیان بودند که می‌توانستند» جز پارس‌ها و مادها مقام فرمانده سپاهیان ایران را به عهده بگیرند. سلسله اشکانیان را در ارمنستان تیرداد بنیانگذاری کرده است. از آن پس به ملاکتگبارنه الق باگاشلهایهاهگانی بر ارمنستان خکومت کردند؛ ازاین‌رو ایرانیان و ارمنیان به دلیل اشتراکاتی که داشتند. قوم.واخدی را شکلن,دادند. ارمنستان از اوایل سده شانزدهم میلادی, در تصرف ایران و عثمانی بود که در نهایت با درگیری دو دولت در ارمنستان» در سال ۱۵۵۵ میلادی ارمنستان خاوری به ایران و ارمنستان باختری به عثمانی واگذار شد. در نبردهایی که شاه عباس باعنمانی‌ها داشت. سرداران ارمنی با رشادتی که از خود نشان دادند. توانستند توجه شاه عباس را جلب کنند؛ بنابراین سرداران ارمنی به دلیل موفقیت‌هایی که کسب کرده بودند. مفتخر به دریافت فرمان و خلعت شدند. هنگامی که ارمنیان بزرگ‌ترین حامی خود یعنی شاه‌عباس را از دست دادند به تدریج با مشکلاتی روبه‌رو.شدند؛ اما در دوره کریم‌خان زند و نیز در عصر قاجار ارمنیان به‌تدریج به آزادی‌های بیش‌تری دست یافتند و علاوه‌بر تجارت به خدمات دیوانی برگزیده شدند. به‌طوری که تعدادی از آن‌ها در وزارت خارجه ایران استخدام شدند و در کشورهای مختلف اروپا به فعالیت پرداختند. شایان ذکر است که نخستین وزیر صنایع ایران به نام جهانگیر خان, ارمنی بود. پس از سقوط شوروی» در ۲۱ سپتامبر ۱۹۹۱ میلادی جمهوری ارمنستان اعلام استقلال کرد. از نخستین کشورهایی که با جمهوری ارمنستان روابط سیاسی, فرهنگی و اقتصادی برقرار کرد دولت جمهوری اسلامی ایران بود ( هویان» ۱۳۸۳: ۱۸۹- ۱۹۳). علاوه‌بر آنکه ادبیات و تاریخ مشترک و عوامل معنوی دیگرب ین ایران و ارمنستان ارتباط و پیوستگی ایجاد کرده, عوامل دیگری که سرچشمه همبستگی و علایق دیرین دو ملت و دو کشور باستانی به شمار می‌روند. آثار معماری و هنری آن‌ها است. بدین ترتیب در احداث مسجد کبود. به‌خصوص در عملیات بازسازی‌های آن» کارگران و کشاورزان ارمنی در کنار مسلمانان شرکت مسجد جامع کبود ایروان (کولوبایا مسجد نام روسی آن است که به معنای همان مسجد کبود است) که به نام بانی آن حسین‌علی‌خان نیز نامیده می‌شود. در سال ۱۱۷۹ مق برابر ۱۷۶۵ م» مصادف با اواخر سلسله زندیه تأسیس شد (آیت‌اشراده شیراری, 1۱۳۷۹ 41۳ فهرسعی, ۱۳۸۹ ۴غار خسین‌غلی. ان با ساختن این مسخد زیبا قسف داشت یادگاری زیبا از خود بر جای بگذارد. سبک معماری به‌کاررفته در آن. مشابه مسجدی در گنجه است که شاه‌عباس آن را ساخته است. با توجه به زیبایی‌ها و هنر درخشان, سبک معماری ایران را نمایان کرده است. مزین شدن قسمت‌های من آین مسجت با تام حضرت غلی ۹ آشارد ید مسذهب بای آن خارق (فهرستی 1۳۸۹ ۸۵ تصویر ۱. نمای بیرونی سردر جنوبی مسجد کبود تبریز تصویر ۲. نمای داخلی مسجد کبود ایروان این مسجد- مدرسه که در زمان خود بزرگ‌ترین مسجد شهر ایروان بوده» نقش مسجد جامع را ایفا می‌کرده است. علاوه‌براین بزرگ‌ترین و غنی‌ترین مسجد تمام قفقاز محسوب می‌شد و نسبت به سایر مساجد بهتر حفاظت شده است. البته عدت زمانی استا که دیگر بستر و عملکرد ای خود اندارد. ای هسجد در مجاورت: میدان اضلی بازار و بازار سرپوشیده» حمام‌های عمومی معروف به حمام شیخالاسلام و کاروان‌سرای گرجی‌ها قرار داشت و در مجموع مرکز پایین شهر را می‌ساخته و هسته اصلی فعالیت‌ها و عملکردهای عمومی شهر تلقی می‌شده است (تصویر ۳) (آیت‌اللّه برپا ماندن مسجد کبود ولو به صورت نیمه‌آباد یا نیمه‌ویران امروزه» برگی از تاریخ و نشان از ایمان به خدا و دینداری و معنویت مردم این خطه است (آراکلیان؛ ۱۳۷۵). سپاهیان بلشویک در سال وارد ارمنستان شدند» درنتیجه این کشور یکی از اقمار اتحاد جماهیر شوروی شد و استقلال خود را از دست داد. کمونیست‌ها در سراسر اتحاد جماهیر شوروی در مبارزات ضدمذهبی خود بسیاری از کلیساها مساجد و بناهای مذهبی را تخریب کردند (هویان» ۱۳۸۳: ۲۱۱). در سال‌های ۱۹۳۰ میلادی, حکم تخریب این بنای مجلل در شرف صدور بود؛ لیکن گروهی از ارمنیان دوست‌دار فرهنگ ایران زمین روشن‌فکران, شعرا و نویسندگان شهیر ارمنی چون «یقيشه چارنتس» گقام ساریان» و دیگران برای نجات آن از تخریب تلاش کردند. تدبیری که آنان برای جلوگیری از تخریب مسجد اندیشیدند. ایجاد «موزه تاریخ ایروان» در محل مسجد بود و بدین وسیله موفق شدند مانع از تخریب و نابودی مسجد شوند (آراکلیان» ۱۳۷۵). البته علاوه‌بر موزه تاریخ ایروان» فضایی دیگر از مسجد نیز به موز تاریخ طبیعی اختصاص داده شده بود (۱۹۲۹ - ۱۹۹۴م) که به دلیل مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز نداشتن فعالیت چشمگیر, پس از مدتی (از ۱۹۹۶م/۱۳۷۵ش) بحث واگذاری آن از سوی شهرداری به بنیاد مستضعفان در موزه تاریخ ایروان» بخش‌هایی در شبستان‌های متعدد مسجد به موزه اختصاص داده شد و نمونه‌هایی نفیس از اموال مسجد. مسکوکات. قالی‌های گوناگون» آثار هنری ایران» نسخه‌های خطی مزین به تذهیب و مینیاتور به معرض نمایش درآمدند. کارکنان و خدمتگزاران موزه بدین طریق توانستند طی سال‌ها به پاسداری از آثار تاریخی و نگهبانی از این مفاخر بپردازند. خوشبختانه با استقلال کشور ارمنستان» امروزه می‌توانند آزادانه به سنن مقدس خود رجوع کرده و کلیساها مساجد و اماکن مقدس ویران و نیمه‌ویران ازجمله مسجد کبود را بازسازی و مرمت کنند. مسجد زیبای کبود ایروان که در روزگار کریم خان زند به سال ۱۷۶۵ میلادی- ۱۱۴۴ ه.ش ساخته شده است. در خیابان ماشتوتس این شهر قرار دارد که به علت کاشی‌های مینایی آبی‌رنگ گنبد» مسجد کبود نامیده می‌شود. این مسجد از زیباترین و مفناسب‌تزین,سساید مبیک ایزانی است هدر احققات سچد جانع ابروان بودداست (تشویر ۴):زمویان 2۳۸۳ 1۷۱ همان‌گونه که پیش‌تر بیان شد. بنای مورد بحث یک مسجد- مدرسه محسوب می‌شود. به طوری که در نگاه اول فضای کلی مسجد جامع ایروان القاکننده فضای مدرسه است؛ چراکه صحن,مشجر و زیبای آن که بیشتر آماده و پرداخته شده» پیش از آنکه برای حضور عبادتگران در پنج نوبت و در فرصت‌های کوتاه‌مدت باشد. مختص زندگی طلاب است (آیت‌اله زاده شیرازی» ۱۳۷۹: ۲۳). مسجد مذکوراست نگ ۲ پش‌لسشد چهار ایوانی است به ابعاد. ۷۶۶/۵٩ متر که با توجه به کتیبه‌های موجود مسجد جامع.بوده اولی به‌عنوان مدرسه نیز؛کاربرد داشته است. در محور طولی و در ضلع جنوبی محوطه, شبستان و صحن اصلی مسجد با گنبد بزرگ و متناسب آن که دارای کاشی‌های بسیار زیبای آبی آسمانی و فیروزه‌ای است قرار دارد و بازی نور در؛داخل شبستان توجه بیننده را به پنجره‌های مشبک و شیشه‌های رنگین آن معطوف می‌دارد. سردر باشکوه با کاشی کاری‌های معرق و نقوش اسلیمی تزئین‌شده‌ای در ورودی مسجد را مزین کرده است و زیبایی آن را تکمیل می‌کند. شبستان‌های شرقی و غربی در دو طرف گنبدخانه (شبستان اصلی) که دارای محراب‌های مرمرین هستند. قزار گرفته‌اند. ساخت هر سه محراب که خاوی آیاتی از قرآن مجید هستند. در اصفهان بوده و بعد از حمل به ایروان در مسجد کبود نصب شده‌اند (تصاویر ۵ و ۶) (آراکلیان» ۱۳۷۵). «گنبدهای دوپوش از طریق تیغه‌های آجری(خشخاشی) به ایک‌دیگر تکیه ندارند. تنها ارتباط بین دو پوسته.در محل نوک آن‌ها ستونی چوبی است که به نظر نمّی‌رسد نقش سازه‌ای داشته باشد و احتمالا در ارتباط با طوق روی گنبد استتاه چهار کتبد بر اطنوقه‌ای یه‌اقظر 8/8۱ مغرانحدانقه شدهرق وش بیرونی آن را بهاشیوه/تعاهایی که در سبرزشین‌های سردسیر می‌سازند. متناسب‌با شرایط اقلیمی و برف‌خیز ایروان» تند و تیز ساخته‌اند. سطح خارجی گنبد اصلی مسجد کبود. تزئینات ساده‌ای با کاشی فیروزه‌ای رنگ در متن ترنج‌های زرد رنگ و نقوش هندسی دارد. دو گنبد شبستان‌های شرقی و غربی مسجد. هر یک. ۷ متر قطر و ۱۱ متر ارتفاع دارد. این دو گنبد نیز دو پوش است و سطح خارجی آن‌ها کاشی‌کاری و اتزقیعانت انذارد: شتقاست ساقه کقبه :/» سائشی نقر اس دیوارها را نا پاکار اقوس‌ها با سنگ لاه او ملظ گچ ساخه‌اند. بدئه‌های, داخلی مسد ,را با کچ سفید ابزارقاری ساده پوقانده‌اند. گوشواره‌های کسید اقیم‌ظاق محراب‌ها کاربندی دارد. هر یک از سه شبستان یک محراب مرمری دارد که کار استادان سنگ‌تراش اصفهانی است» یکی از ویژگی‌های برجسته و منحصر این مسجد- مدرسه صحن دلگشا و طراحی‌شده آن است؛ چراکه فضاهای داخلی تماما به آن مشرف هستند و از آن‌جایی که درختان بسیاری در حیاط آن وجود دارد. بیش از آنکه صحن عابدان باشد. شبیه به باغی زیباست. صحن مدرسه از دو بخش تشکیل شده است: باغ و حوض مرکزی آن و دیگری خیابان‌های وسیعی کف آن را احاطه کرده است. اطراف این دو بخش ذکرشده» ستونچه‌هایی سنگی و نرده‌هایی آهنی وجود دارد که تاریخ‌هایی بین ۱۳۲۸-۱۳۲۵ش دارد:.خیابان‌های سحوطاسازی باقچه‌ها و حوض مرکزی را اخقلاف سطحی؛ نود یک پلهه از یکدیگر مجزا ساخته و تمام صحن با سنگ‌های بزرگ خاکستری توف فرش شده است (حق‌نظریان؛ ۱۳۸۸). تصویر ۳. پلان مسجد کبود ایروان و نمای شمالی آن تصویر ۴. نقشه موقعیت مسجد جامع کبود ایروان در بافت اطراف و خیابان ماشوتز تصویر ۶. نمای غربی صحن مسجد جامع ایروان (مآخذ: آیت‌الله زاده‌شیرازی» ۱۳۷۹) مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز مساجد دوره تیموری به سبک چهار ایوانی و دارای فضای باز و وسیع در داخل بودند. استفاده از کاشی در داخل مساجد یک‌نواختی و زیبایی خاصی به آن‌ها داده است که مسجد جامع کبود تبریز یکی از نمونه‌های منحصربه‌فرد معماری آن دوره است (رسولی و دیگران» ۱۳۹۹: ۵) و تنها بنایی است که از دوره فرمانروایی قراقویونلوها در تبریز باقی‌مانده آسمت. این مسج ذاآرای زیبایی‌های مممارانه جالب و جذاب اسه به کوندای که پین از گذشت: قرن‌ها و صضدفاتی که بر ساشتار آن زارد آمده است: توجه هرانسان خوشی‌دوقی رای خود جلب:می‌کند. در طول تاریخ مورغان و جهان‌گردانان بسیاری» قبل و بعد از ویرانی از مسجد دیدن کرده‌اند و در توصیف آن و تزئیناتش سخن‌ها بسیار تاریخ ساخت مسجد جامع براساس اطلاعات کتیبه سردر ورودی آن به سال ۸۷۰ ه.ق بر می‌گردد. احتمالا این تاریخ به زمان اتمام کاشی کاری سردر مسجد اشاره دارد و ساخت آن از چندین سال قبل آغاز شده و در این تاریخ احداث آن به اتمام رسیده است. طبق کتيبه مذکور این بنا در دور سلظنت ابوالمظفر جهان شاه قراقویونلو بنا شده است. «فکته تاریخی قابل تأمل در باب حاکمیت یافتن ترکمانان قراقویونلو بر ایران, وجود نوعی شباهت بین آن‌ها و دیگر اقوام مهاجمی هم‌چون مغولان است که با سلطه نظامی بر ایا غلبه یافته بودند. اما همان‌گونه که ایرانیان مغلوب در قرن هفتم هجری قمری» سرانجام آیلخانان غا ایب ی مت بش شود استحانه کردنن که ایلخانان با نسیان آیین‌های خود. مجذوب سنت‌های ایرانی شدند» این سرنوشت به‌نوعی.برای ترکمانان نیز رقم خورد» (کبیرصابر و در وقف‌نامه این مسجد» مقبره» کاروان سرا..خام ایخ-ظ ربخگاو مرفوفلگ ی توصیف شده‌اند؛ ولی متاسفانه بخش اعظمی از قسمت‌های مطرح‌شده در طول زمان ول آثر یت جهم او مدیریت نامناسب به دلیل سیاسی, طبیعی, اقتضادی و گاه:متاهیی زیران شنده:و از بین رفتانت :و درحال‌گاضر تنها مکان‌های ,باقی‌مانده سمجت وسقبره‌ی آن اس انا این تک اثر پاقی‌مانده نیز از زلزلم مطون تهاندم فرش اهای زیاذی زاز آن قضیب شده است که در سال‌های اخیر به همت سازمان‌های مربوط حفاظت. مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است (انصاری و نژادابراهیمی» ۱۳۸۹: ۳۸). تصویر ۷. نمای شمال شرقی مسجد کبود تبریز تصویر ۸. نمای داخلی مسجد کبود تبریز از سمت تربت‌خانه مسجد کبود در مقایسه با دیگر مساجد مشهور ایرانی, از نظر فرم فاقد میان‌سراست. معمار سازنده مسجد کبود. برای سازگاری مطلوب با وضعیت اقلیمی شهر تبریز (اقلیم سرد کوهستانی) تدبیری اندیشیده است که طبق آن تمام بخش‌های این مسجد در فصول مختلف سال» می‌توانستند عملکرد خود را داشته باشند. از نظر ترکیب حجمی» این بنا از اجتماع دو گنبدخانه تشکیل شده است که یکی بزرگ‌تر و به‌عنوان مسجد و دومی کوچک‌تر به‌عنوان مقبره ایفای نقش می‌کنند. برای ورود به اندرون این دو گنبدخانه, فقط از ایوان ورودی آن که در جانب شمالی تعبیه شده است. می‌توان استفاده کرد. این ایوان ورودی ذکرشده در ميانه نمایش مالی قرار گرفته که توسط چند پله از سطح معبر ارتفاع می‌گیرد. این مسجد دارای دو مناره است که در دو سوی ایوان ورودی و با فاصله‌ای نها زباد: از آقه بر گوشه‌های بنا مستقر است. شایان ذکر است آنچه از کلیت حجمی و ساختار فرمی مسجد کبود اکنون وجود دارد. موجودیت معمارانه‌ای است که طبق گزارشات مندرج در پرونده مرمتی این بنا اقدامات حفاظت و مرمت بر آن» از سال ۱۳۰۸ هجری شمسی صورت پذیرفته است و تاکنون نیز ادامه دارد (تصویر ٩). تصویر ۷. پلان مسجد کبود تبریز (مأخذ: مطمئن» ۱۳۸۹) تصویر۸ پلان سه‌بعدی مسجدکبود تبریز (مأخذ: مطمئن, ۱۳۸۹) ساختار مرمت شده مسجد در وضع موجود تجسمی از وضعیت ویران مسجد پس از سانحه زلزله تجسمی فرضی از بنیان اولیه مسجد تصویر ٩. فرم معماری مسجد کبود در سه دوره‌ی تاریخی (مأخذ: کبیرصابر و همکاران» ۱۳۹۲) براساس آن‌چه پیش‌تر مطرح شده باید به این نکته توجه داشت که این بنا بنیادی چندمنظوره است. منظور عملکرد دو وجهی این مسجد به عنوان «مسجد بقعه» یا «مسجد مقبره» است (تصویر ۳)؛ زیرا بخش جنوبی این بنا عملکرد مقبره را دارد و قبوری که آنجا هستند طبق مستندات تاریخی» متعلق به جهان‌شاه و برخی از اعضای خانواده اوست. دلیل دیگر آنکه صفت‌المظفریه موّنث است؛ لذا نمی‌توان برای مسجد به کار رفته باشد هر چند [با استناد کتيبه بنا] مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز سمیه رسولی پور عطیه یوزباشی,» ریحانه کشتگر قاسمی» عبدالخالق دستمردی مسجد بودن یکی از کاربردهای آن موّسسه است (کبیرصابر و همکاران ۱۳۹۳: ۱۰). یکی از ویژگی‌های ممتاز این بنا از نظر تزئینات معماری, کیفیت و نوع کاشی‌کاری فضای داخلی و خارجی آن است. اکثر پژوهش‌گران تاریخ معماری اسلامی بر این عقیده هستند که کاشی‌کاری مسجد کبود تبریز (از نظر کیفی از نظرکمّی و ترکیب کاشیآجر)» نشان از پیشرفت مهندسی سرامیک در ایران کهن دارد (کبیرصابر و همکاران, ۱۳۹۳: ۱۰). «نخستین منظره‌ای که هنگام ورود به مسجد جلوه‌نمایی می‌کند» سردر مسجد است. ترکیب کاشی‌کاری معرق ظریف با آجر بدون لعاب» پیچ تزئینی طلاکاری شده و کتیبه‌های قرآنی به خط ثلث با رنگ لاجوردی از ویژگی‌های این سردر است. پس از ورود به داخل سجد. مخرالی مفاسته می‌شرد له ویماتریج کاقی کاری هه در آن تقلی پیدا کرد پوشش مسعرق, با طریج‌های اسلیمی و استفاده از کاشی‌های فیروزه‌ای, لاجوردی, سفید و طلایی از مشخصات محراب و دیوارهای جانبی آن است. طرح‌های اسلیمی به‌کاررفته» کاشی‌های حاشیه خارجی و ردیف‌های مقرنس بسیار پرکار و در نوع خود منحصربه‌فرد است و مشابه آن در معماری دوره صفویه مشاهده می‌شود. علاوه‌براین» مسجد بر هشت پایه استوار است که چهار پایه آن شرقی و چهار پایه در غرب مسجد قرار دارند. بر دیواره آن‌ها کتیبه‌هایی با آیات قرآنی مشاهده می‌شود که آیات نوشته بر هر پایه به موضوع ویژه‌ای اختصاص دارد. اطراف مسجد نیز مکان‌های ویژه‌ای برای درس و بحث تعبیه شده است. علاوه بر سبک معماری و تزئینات داخلی مسجد. گنبد فیروزه اسلام هم ویژگی‌های خاصی دارد. این گنبد از بزرگ‌ترین ساخته‌های آجری معماران اسلامی در.قرن نهم هجری است که ادامه معماری عصر ایلخانی به حساب می‌آید. تقسیم وزن گنبد بر پایه‌های هشت‌گانه بزرگ‌ترین دستاورد معماران ایزانی در طول تاریخ معماری ایران است که ريشه در دوران ساسانیان دارد. نکته جالب تومیارباژه‌کنید این آلهت 5 نید از داخل مسجد شکل‌گیری کروی دارد و از بیرون به صورت شبدری طراحی شده است و میان دو حدود:یک متر و بیست سانتی‌متر فضای خالی موجود ۳ اشتراکات و افتراقات مسّجّه گبود/اپروان با ند کبود تبویز در جمچ‌یددی, نطالبی که در توشتارگحاضر بحمف شدوجوه #تتراکات. زرافتراقاتی رگن مسجد یود آتروان با مستجد کبود تبریز وجود دارد؛ بنابراین در این راستا و برای پاسخ به سوالات این تحقیق: (۱- چه ارتباطی میان سبک هنری تزئینات معماری به کاررفته در این دو مسجد وجود دارد؟ ۲- در تکوین نهایی مسجد جامع کبود ایروان و تبریز اتمسفر فرهنگی ایران چگونه و به چه میزان اثرگذار بوده است؟) و برای دسته‌بندی تزئینات مسجد کبود ایروان و مسجد کبود تبریز» در قالب ساختار مفهومی جداول (۲ و ۳) دو روش و الگو ارائه شده است: ۲- شکل و طرح اجرای تزئینات (انصاری و نژادابراهیمی, ۱۳۸۹: ۳۹) پیش از مقایسه تزئینات در معماری مساجد مورد بحث» ویژگی‌های معماری هر کدام از آن‌ها به‌اختصار در پژوهش حاضر شرح داده شده است. (جدول ۱) و اما با توجه به اطلاعات مندرج در جداول (۲ و ۳) که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد. دو مسجد مورد بحث دارای اشتراکات و افتراقاتی بدین شرح است: - هر دو بنا در تزئینات کاشی‌کاری دارای شباهت‌هایی اعم از ترکیب کاشی و آجر و همچنین کاشی هفت‌رنگ است. اما آنچه قابل توجه و شایان ذکر است. تنوع زیاد در تکنیک کاشی‌کاری مسجد کبود تبریز است به گونه‌ای که جدا از دو تکنیک مشترک با مسجد کبود ایروان» دارای کاشی‌کاری‌هایی با تکنیک‌های متنوعی ازجمله «معرق, بدون لعاب. تک‌رنگ, طلاچسبان» زرین فام و چندرنگ زیرلعابی » نیز است. مسجد کبود ایروان با پنجره‌های مشبک رنگی تزئین شده‌اند که مسجد کبود تبریز فاقد این‌گونه پنجره‌هاست و از محدود تزئیناتی است که مسجد کبود تبریز از آن بی‌بهره مانده است. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه در مسجد کبود ایروان از تکنیک گچ‌کاری در تزئینات داخای بنا به کار رفته است که اين تکنیک در مسجد کبود تبریز به چشم نمی‌خورد. (کاشی جز جذانشناتی از مساجد ایرانی است وذارای جایگاه و نقش مهمی ذز مساجد آیزآن ذارن): -. طرح‌ها واخراهای هر کذام از ترکیتات کاشی کاری نیز هر این دو مساجد دازا شباهت‌هایی است از جمله می‌توآن به «اجرای مقرنس» اجرای طرح‌های هندسی, گیاهی اسلیمی و ختایی, کتیبه‌نگاری کوفی و بنایی» اشاره کرد. تنها افتراقی که وجود دارد» بهره نبردن مسجد کبود ایروان از کتیبه‌هایی با خط کوفی تزئینی و نیز بهره نبردن مسجد کبود تبریز از خط محقق در تزئینات است؛ اما سایر طرح‌ها در دو مسجد مشترک است هر چند که اجزای معماری در دو مسجد ذکر شده دارای تفاوت‌هایی می‌باشند (جدول ۱). بدین صورت که مسجد کبود ایروان برخلاف مسجد کبود تبریز فاقد رواق و سرداب است. در مقابل دارایصحن و ایوانی است که شامل مسجد کبود تبریز نمی‌شود؛ چراکه طرح و پلان غالب مسجد کبود تبریز پلان آناتولی است.و این پلان مخصوص و منطبق با آب ریشه‌های فرهنگی و مذهبی دو کشور ایران و ارمنستان را با هم پیوند زده است و هم‌اکنون نیز این وحدت فرهنگی به قوت خودش پابرجاست. از آن‌جایی که نوشتار پیش‌رو: در باب مسجد کبود ایروان و تبریز است؛ بنابراین از تأثیرگذاری فرهنگ ایران بر مسجد کبود ایروان بحث خواهد شد. از همان ابتدای ورود به مسجد و با دیدن گنبد آبی مسجد ایروان می‌توان ردپای فرهنگ ایران را مشاهده کرد. به‌ویژه با بازسازی‌های صورت‌گرفته در سال‌های ۱۳۱۵ق تا سال ۱۳۳۰ ق و نوع تزئینات به‌کارگرفته‌شده. و آازنگ تشیع محننوس در تزئینات. این امر کاملا برای هر بازدید کننده‌ای قابل ملموس خواهد بود که از یک فرهنگ غنی چون ایران الگو گرفته است و نیز نام مبارک حضرت علی8) نیز به طور مکرر در دیوارهای مسجد مذکور آورده شده است که این خود توجیهی بر تأثیر مذهب شیعه و فرهنگ ایران مسلمان بر این مسجد خواهد بود. خوشبختانه امروزه در مسجد ایروان پس از احیا شدن, فعالیت‌های گوناگونی که نشأّت گرفته از فرهنگ ایران است» در جریان است. مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز سمیه رسولی پور عطیه یوزباشی,» ریحانه کشتگر قاسمی» عبدالخالق دستمردی جدول ۱: تحلیل اجزای معماری مسجد کبود ایروان و مسجد کبود تبریز (مأخذ: نگارندگان» ۱۳۹۹) ساخته شده است و پله نقش مهمی در فضای ورودی شمالی آن به ارتفاع ٩ متر روی صفحه‌ای به طول ۷ متر و عرض ۵ متر که از سطح معبر به اندازه ۵ پله دو متاره این مسجد در دو سوی ایوان ورودی و با ان بنا حاصلفرده کب‌خانه است: که یکی بز رگاقر در اصلی که بین مقبره و مسجد مرکزی قرار داشته. از ۸ رواق پس از سردر رواق واقع است؛ این رواق» در سه قسمت ۹ سرداب‌ها سردابه‌ای در زیر مسجد وجود دارد که یک حفره ۰ مرمت‌های ‏ در سال‌های ۱۳۲۸- ۰۱۳۲۵ ق یک بار | سال ۱۳۱۸ش سردر اصلی مسجد و سال‌های انجام‌فنده خر بازسازی شه کهصزمای با جنک جهای ۱ ۱۳۳۷۳۷۸ بعضی از ذیزارها بازسازی خن کینهای مجمومه ‏ اول ود فرست وبازساری صمجه توسط ۱ پالای. قیسگان‌ها (0۳۵۲۱۳۵۴ عض بازسازی او بنیاد مستضعفین و جانبازان انقلاب | مرمت گردید. اکنون نیز محوطه‌سازی و بازیافت اسلامی ایران در سال‌های ۱۳۷۹-۱۳۷۵ | نقش‌ونگار و کتیبه‌های داخل مسجد در دست جذول ۲: مقایسه مسالح‌شناسی ساخت و تزئینات:وا یله ام رما در دو یمام یود ایزوان و تبریز (مأخد: نگارندگان» ۱۳۹۹) مسج معرق ترکیب کاشی بدون لعاب تک‌رنگ و زرین‌فام چند ارتگل هایس اگهفت رنگ مشبک با مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز سمیه رسولی پور عطیه یوزباشی,» ریحانه کشتگر قاسمی» عبدالخالق دستمردی جدول ۳: شکل و طرح اجرای تزئینات در دو مسجد کبود ایروان و تبریز. (مأخذ: نگارندگان» ۱۳۹۹) پژوهش پیش‌رو به مقایسه تطبیقی تزئینات و عناصر معماری مسجد جامع کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز پرداخت کرده است؛ بنابراین در این راستا پیش از.هر اظهارنظری, ابتدا مباحثی دررابطه‌با معماری تاریخی دو منطقه جدا از هم یعنی ایران و ارمنستان در قرون مختلف آمده است. سپس به مقايسه تصویری و ساختاری میان تزئینات معماری به‌جامانده از مسجد کبود ایروان و مسجد کبود تبریز پرداخته شده است. البته همان‌طو رکه پیش تر مطرح شد. این دو آثار جدا از اختلاف مکانی نیز نسبت به هم دارای اختلاف زمانی هستند؛ درنتیجه مستلزم مطالعه درباره دوره زمانی هرکدام به طور جداگانه نیز است که پس از مطالعه و کسب معرفت. مشخص شد شاکله کلی بنای مسجد کبود ایروان به سبک مهندسی ایرانی ساخته شده است اما در مقام مقایسه با مسجد کبود تبریز دارای معماری ساده‌تری است. در داخل این مسجد از تزئینات خاصی استفاده نکرده‌اند و نیز بیش‌تر ساختاری مینیمال دارد؛ اما هیئت کلی آن همان‌طو رکه مطرح شده» به‌وضوح دارای معماری اسلامی-- ایرانی است که در این راستا پس از مطالعه و حصول شناخت مشخمن شنه‌فختاصر و مسالح کی ,بنای: مسجد آیروان از نظر فره»:با مسجه کبوه تبریژ تشابهاتی ذاره, مسمازان, ایرانی منازقده صححه کیود تبریو نیزر که همرمدداتی:از خطها آذربایجان جودقد:پا کاریسگ تفکر ومی ق قتون سنتی» فرم وارداتی (آناتولی) را با عناصر فرهنگ معماری ایرانی درهم آمیختند که حاصل آن جلوه معماری ایرانی یافت؛ بنابراین نکته مهمی که وجود دارد. آن است که بنای مسجد کبود تبریز نیز از نظر ساختاری, بر پایه سبک و سیاق مهندسی ایرانی ساخته شده است. ازجمله می‌توان به ترکیب هنرمندانه کاشی معرق و آجر که در دوره تیموریان به شکوه رسید. اشاره کرد. البته با وجود اینکه مسجد کبود تبریز در دوران تیموریان بنا شده است اما پلان غالب آن طرح پلان وارداتی آناتولی است. با این اوصاف آنچه قابل تأمل است. این است که شیوه معماری مسجد کبود تبریز نتوانست معماران بعدی را به تکرار و تکمیل فرم آن ترغیب کند. به همین جهت ترکیب ساختاری این مسجد را به ستاره‌ای تشبیه کرده‌اند که تنها برای یک‌بار در افق معماری ایران درخشیده است و عکس آن مسجد کبود ایروان با وجود اینکه متعلق به کشور دیگر و دوره متأخری نسبت به دوره تیمویان است اما پلان غالب آن همان طرح پلان با توجه به نتایج حاصل از پژوهش پیش‌رو می‌توان چنین برآورد کرد که هنرمندان و معماران می‌توانند بنایی متناسب با فرهنگ و اقلیم هر ملتی که قابل درک و استفاده باشد بنا نهند. آن‌ها هم‌چنین قادرند بین جوامع و فرهنگ‌های گوناگون ارتباط برقرار کنند. به‌طور مثال با بررسی کتیبه‌ها و دیوارنگاره‌های مسجد کبود تبریز و مسجد کبود ایروان نشانه‌هایی از اعتقاد بانیان این دو بنا به خاندان علی ابن ابی‌طالب ۶ را جلوه‌گر می‌سازد؛ ازاین‌رو روشن است که بانیان مساجد مذکور شیعه مذهب بوده‌اند. معماران مسجد کبود ایروان:و مسجد کبود تبریز ایرانی بوده‌اند. بنابراین با توجه به اینکه مسجد کبود ایروان در خطه ارمنستان بنا.شده است و مسجد. کبوداتبریز نیز از معماری آناتولی الگو گرفته اس اما محضول تهایی: سیمای معماری ایراامالید خیگشفته اسیت رلکهر دو بتا با عتاصر فرهنگ معماری ایرائی آميخته شده‌انت. تشاب کغیر دو مسجد مورن‌ظاستلعس| ۹ شک ی وهای هر کدام از آن‌ها آیزانی بوده‌انده بدین سبب است که دو کشور ارمنستان و ایران در طول تاریخ در تعامل. گسترده‌ای با هم بوده‌اند و همین امر بستر تین قرهنکت غمی:ایرای بدازمسهای را قراهم کردد استا به؛ کونهام کدمی‌توام ادها قره اسلوب محماری مسجد کیود اترژان قرسقال مسبت کبوذ تون آبرای رسک بای ستر تطارق سسحن کیرق آیروانها فرهگ یرای بر آستت وراک همان‌طور که پیش‌تر شرح داده شد. مسجد کبود تبریز به علت تأثیرپذیری از پلان معماری آناتولی دارای اسلوب خاصی از معماری است که تنها مختص این بناست و همانندی ندارد. درنهایت باید اذعان داشت آن‌چه سبب تلفیق و وحدت فرهنگی بین دو ملت ایران و ارمنستان شده است و با وجود مرزهای سیاسی و قومی بین دو ملت مذکور و هم‌چنین فراز و نشیب‌هایی که در طول تاریخ بین روابط آن‌ها وجود داشته, تمدن اسلامی بوده است. به گونه‌ای که در نوشتار حاضر عناصر فرهنگی اسلامی (مذهب شیعه) مانع از افول کامل روابط دو ملت مذکور شده است؛ ازاین‌رو اهمیت و جایگاه هنر (معماری) در پویایی این تمدن اسلامی و وحدت فرهنگی اسلامی بسیار است. مقایسه تطبیقی معماری مسجد کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز سمیه رسولی پور عطیه یوزباشی,» ریحانه کشتگر قاسمی» عبدالخالق دستمردی سلطان‌زاده, حسین. (۱۳۷۶). تبریز: خشتی استوار در معماری /یران, تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. آراکلیان» واروژان. ( ۱۳۷۵). «مسجد کبود ایروان»» فصلنامه فرهنگی پیمان» ۱ (۱). آیت‌الله‌زاده شیرازی» باقر. (۱۳۷۹). «گزارش: مطالعه و مرمت مسجد جامعه ایروان». اثره (۳۱ و ۳۲ ۱۱۳-۳ انصاری» مجتبی؛ نژاد ابراهیمی, احد. (۱۳۸۹). «هندسه و تناسبات در معماری دوره ترکمانان قویونلو- مسجد کبود (فیروزه جهان اسلام)» کتاب‌ماه علوم و فنون, ۲ (۱۲۹)» ۳۵- ۴۵. بهرامی‌نژاد» فاطمه؛ کابلی, محمدهادی. (۱۳۹۸). «مهندسی فرهنگی در شکل گیری الگوی معماری اسلامی»» مطالعات حق‌نظریان» آرمن. (۱۳۸۸)» «مسجد ایرانی کبود ایروان» فصلنامه پیمان, (۵۰). رحمانی, جبار؛ جعفرآقایی» محمدرضا. (۱۳۹۰). «ویژگی‌های بنیادین شکوفایی تمدن اسلامی تلفیقی بودن و وحدت رسولی, احسان؛ اعتصام ایرج؛ متین, مهرداد. (۱۳۹۹). «سبک و تزئین معماری بناهای دوره تیموریان»» مطالعات هنر سودائی, بیتا خانی» حسین. (۱۳۹۸). «آرایه‌های نمادین شیعی در مسجد جامع ورامین»» مطالعات هنر اسلامی, ۱۶ شهبازی‌شیران» حبیب؛ حسینی‌نیا سید مهدی و کاظم‌پوز؛ مهدی.(۱۳۹۵). «تحلیل تأثیر اعتقادات عرفان و تصوف بر مضامین و تزئینات کتیبه‌های مسجد کبود تبریز»» فیروزه اسلام دو فصلنامه پژوهش معماری و شهرسازی اسلامی, علوی‌نژاد». سیدمحسن و دیگران. (۱۳۸۹). «مطالعه تطبیقی در کاربرد دو اصطلاح تزئینات معماری و دیوارنگاری در فهرستی» زهرا. (۱۳۸۹). «بررسی آثار تمدن ایرانی- شیعی در منطقه ارمنستان»» فصلنامه علمی پژوهشی شیعه‌شناسی, کبیرصابر»ه محمدباقر؛ مظاهریان» حامد؛ پیروی» مهناز. ( ۱۳۹۳). «ریخت‌شناسی معماری مسجد کبود تبریز»» دو مهربانی‌فر» حسین؛ راموز وادریس. (۱۳۹۶). «واکاوی مفهوم و نسبت جامعه و فرهنگ در انديشه جورج لوکاچ». مهریار» سعید؛ رازانی» مهدی. (۱۳۹۱). «نقدی بر روش‌های حفاظت و مرمت تزئینات در مسجد مظفریه تبریز»» برگزیده مقالات اولین و دومین همایش ملی کاربرد تحلیل‌های علمی در باستان‌سنجی و مرمت میراث فرهنگی, هویان, آندرانیک. (۱۳۸۳). «ایران‌شناسی: اشتراک و روابط فرهنگی ایرانیان و ارمنیان» فصلنامه مطالعات ملی, ۰۱۷ هویان, آندرانیک. (۱۳۸۶). مسجد کبود ایروان «فصلنامه گلستان هنر»» (٩)» ۰۱۱۷-۱۲۲ سس ر(۱۳۷۹). «جان‌مایه‌های آهنگ آیات در نقش نواهای مسجد کبود»» فصلنامه گلستان قرآن» (۲۰)» ۲۱ یوزباشی, عطیه؛ امامی‌فر سید نظام‌الدین. (۱۳۹۵). «تزئینات وابسته به معماری امام‌زاده‌های شهرستان دماوند استان تهران. نمونه موردی: امام‌زاده شمس‌الدین محمدا۴»» نشريه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی, دوره ۰۲۴ (۳)» ۰۵۲-۴۱ حسینی‌پور میزاب» منصور. (۱۳۸۸). «زیبایی‌شناسی معماری و تزئینات دوره تیموری (مطالعه موردی: مسجد کبود تبریز)»» پابان‌نامه کارشناسی|رشد رشته پژوهش‌هنر استاد راهنما: سید رسول موسوی حاجی, دانشگاه سیستان و مطمئن, نوا. (۱۳۸۹)» «بررسی ویژگی‌های طرح» نقش و رنگ در کاشی‌های ترکمانات قراقویونلو در ایران»» پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته هنر اسلامی, استاد راهنما: محمد خزایی» دانشکده هنر ادیان و تمدن‌ها دانشگاه هنر اصفهان. موّمنی» کوروش. (۱۳۹۰)» «بازشناسی مفهوم هویت فرهنگی در معماری مسجد- مدرسه ایران» (مورد مطالعه: دور قاجار)#» رساله دکتری رشته معماری: استاد رلسا: گمگدرضا بمانقاریط دانیگوده هنر و معماری: دانشگاه تربیت مدرس.

گستره وسیع جغرافیای جهان اسلامی سبب شده است امروزه شاهد وجود آثار متعددی از تمدن اسلامی در مناطق دور و نزدیک باشیم. ارمنستان به عنوان منطقه ای که همواره محل اختلاف میان حکومت های مسیحی و مسلمان بوده است، آثار مربوط به فرهنگ اسلامی را در خود دارد. بررسی وجوه اشتراک این بناها با بناهاب تاریخی دوره اسلامی در ایران می تواند به مثابه یک راهبرد فرهنگی مورد توجه قرار گیرد. مسجد کبود در شهر ایروان یکی از آثار مربوط به دوره اسلامی است که در این پژوهش با مسجد جامع کبود تبریز مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. این پژوهش به لحاظ محتوا، با روش توصیفی و تطبیقی انجام پذیرفته و جمع آوری اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است. سرانجام برآیند پژوهش پیش رو را می توان این گونه بیان کرد: سبک هنری و نوع تزییناتِ به کار رفته در دو مسجد موردمطالعه تقریباً مشابه هستند که ناشی از تأثیر فرهنگ غنی ایران بر مردم ارمنستان بوده است. با این تفاوت که در مسجد کبود تبریز تزئینات ساده تر اجرا شده اند و همچنین دو بنای مذکور بر پایه سبک و سیاق مهندسیِ ایرانی (تیموریان) طراحی و ساخته شده اند.   اهداف پژوهش بازشناسی سبک معماری در مسجد کبود ایروان و مسجد کبود تبریز. مقایسه تطبیقی تزئینات معماری مسجد جامع کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز به مثابه راهبرد فرهنگی. سؤالات پژوهش چه ارتباطی میان سبک هنری در تزیینات معماری به کار رفته در مسجد کبود ایروان و مسجد کبود تبریز وجود دارد؟ در تکوین نهایی مسجد جامع کبود ایروان و تبریز، اتمسفر فرهنگی ایران چگونه و به چه میزان اثرگذار بوده است؟

463367

٩ ,16 1۵0 بافهم۸ هم هدف پژوهش حاضر واکاوی وضعیت زنان خانه‌دار در نظام حقوقی ایران از حیث وظایف دولت در برابر این گروه از شهروندان به قصد ارائه راه‌کاری حقوقی برای حمایت مطلوب و احقاق حقوق بشری آنان است. ازآن‌جاکه اشتغال پیش‌شرط بهره‌مندی معنادار از حقوق بشر است. چالش اصلی تنظیم سطح حمایت‌ها است؛ به نحوی که هم حقوق زنان خانه‌دار محقق شود و هم انگیزه اشتغال زنان از میان نرود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی با مسال بر رامکارهای نظام وک یبایهار مود تا با روشن شدن مشکلات مغفول‌مانده. توصیه‌هایی "براي رفع آن ارائه می‌گردد. مهم‌ترین مسئله زنان خانه‌داره کسري کنش و مشارکت عمومی و عدم دسترسی به منابع روت عمومی است. در حال حاضز نظام خقوقی ایران برنامه جامعی برارگازنان خانهدا رگذارد. راکارپیشهادی قائل شدن به تفکیک میان نسل کنونی و آینده است. به‌این‌ترتیب‌که از طرفی خانه‌داري بخشی از زنان نسل کنونی به رسمیت شناخته شود و دولت مسئولانه و همه جانبه مشکلات آنان را رفع کند و از طرف دیگر زمینه اشتغال برای نسل آینده زنان فراهم شود؛ تا خانه‌داری به واژگان کلیدی: اشتغال زنان؛ بیمه زنان خانه‌دار؛ مشارکت عمومی؛ حقوق بشر؛ * استادیار گروه حقوق, دانشکده علوم انسانی» واحد همدان, دانشگاه آزاد اسلامی, همدان, ایران. ۶ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صص ۲۳۵- ۲۵۶ طبق آمار رسمی سلبود شصت ودی درضنه زان ایران خانهدار سحسوب سی شنوند و انیت جمیینق غیرفعال کشور را زنان خانه‌دار تشکیل می‌دهند.» (سازمان برنامه و بودجه کشور, ۱۳۹۷: ۶۷) عرف جامعه به زنان این اجازه را می‌دهد که در مقابل پرسش از نوع شغل, خود را خانه‌دار بنامند, نه بیکار؛ ولی زنان خانه‌دار در برابر انجام کار مستحق بهره‌مندی از تبعات اشتغال, مانند درآمد مالی, مرخصی و بازنشستگی و مشارکت اجتماعی» نیستند؛ به خطر افتادن حقوق شهروندی خانه‌داری طیف وسیعی از وظایف را در خود نهفته دارد که بخشی از آن در خانه انجام می‌شود. مانند پخت و پز رسیدگی به امور تحصیلی فرزندان» شستنن لباس‌ها و نظافت اشیا و اتاق‌ها و بخشی نیاز به خروج از خانه دارد» مانند خرید کردن» انجام امور اداری و بانکی خانواده و بردن و آوردن فرزندان به مدرسه و نزد پزشک. در شناسایی زن خانه‌دار, مجموعه‌ای از مولفه‌ها دخیل هستند؛ ازجمله گذراندن اوقات در خانه, نداشتن فارامد/ عدم اشتغال, انجام امور منزل و البته معیار نهایی» عرف. بنابراین منظور از زن خانه‌دار زنی متأهل یا سرپرست خانوار است که شاغل نیست و بخش اصلی وقت خود را صرف انجام امور منزل شخصي خود پا منزل مشترک با همسر می‌کند؛ این اصطلاح منصرف از زنانی است که در منزل ذیگری به خانه‌داری اشتغال دارند و در حقوق شهروندی در تعامل با حقوق بشر بین‌الملل توسعه می‌یابد؛ در خاص مورد زنان خانه‌دار نظام حقوق‌بشر که به صورت روزافزون به وضعیت گروه‌های اقلیت توجه می‌کند. تاکنون حمایتی از زنان خانه‌دار نداشته و در عوض تأکید خود را بر حق اشتغال! و بهینه‌سازی شرایط کار برای زنان؟ گذاشته‌است. البته این رویکزد یک استشنا دارد» سلی او به؛«نقشی مهمی که رات روستایی در اقتصاد خانواده‌های خود ازطریق کار در بخش‌های غیرمالی اقتصادی به عهده دارند» توجه خاص مبذول» (14 :1979 ,(ت1) داشته و خانه‌داژی زنان ووشتایل,رانموراد حهایت قرار داده‌است. درحالی‌که در ایران خانه‌داری یک انتخاب فردی است مها انتخابی که نیروع محرکه‌اش نه آزادی اراده کد سیاست‌های کلان دولت است؛ به تعبیر دیگر خانه‌داری رسما توسط دولت به زنان توصیه می‌شود و لذا دولت باید با پیروی از قاعده عقلی اقدام» از عهده تبعات این توصیه» در قالب نظام حقوق شهروندی, برآید که خود با مانعی مواجه است. دولت برای اینکه به وظایفش عمل کند نیاز به واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زذ ن خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۱۳۷ دسترسی به شهروندان دارد. خانه‌داران بخش قابل توجهی از وقت خود را در خانه سپری می‌کنند. جایی که حریم خصوصی محسوب می‌شود دور از دسترس دولت است و به تجویز نظام حقوق بشر بین‌الملل! و قانون اساسی دولت از مداخله در آن جز در فرض ضرورت منع شده‌است. چنین ظرافت‌هایی؛ وجود سازوکار حقوقي منحصر و منسجمی را ایجاب می‌کند. ضرورت پژوهش این است که اولا در خصوص زنان خانه‌دار یک قانون منسجم وجود ندارد و ناچاررویکرد نظام حقوقی را باید در میان مصوبات پراکنده یافت؛ ثانیا؛ به‌رغم اینکه پژوهش‌های پژوهش حقوقی در اين‌خصوص انجام نشده شده‌است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه راه‌کاری حقوقی برای حمایت مطلوب از زنان خانه‌دار است؛ اهداف فرعی عبارتند از تبیین مسائل و مشکلات خاص زنان خانه‌دار و تحلیلل وضع موجود نظام حقوقي ایران در رابطه با زنان خانه‌دار. پرسشی اضلی, این اسنت که چه راه‌کار هسنجمی پوا حمایت‌از رنان خانه‌دار سی‌توان ارائه داد؟ مسائل خاص زنان خانه‌دار کدام است؟ نظام حقوقی تا چه حد در جهت رفع آن‌ها حرکت کرده است؟ فرضیه این است که نظام حقوقی ایران بزنامه خاضی برای مایت از زنان خانه‌دار ندارد. به‌رغم اینکه مسائل زنان خانه‌دار عمدتا غیرحقوقی است ولی دولت می‌تواند از طریق نظام حقوقی آن‌ها را برطرف کند. دولت برناگم قانل وهی برای حمایت‌واز زان پاله‌دار نداره و مشکلات و دیدگاه آنان را در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ نمی‌کند درخالی که خود خانه‌داری را به مثابه یک سبک روش پژوهش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی (تطبیق حقوق و ناحقوق) است. به این ترتیب‌که مسائل زنان خانه‌دار در چهار طبقه فردی» اجتماعی» اقتصادی و سیاسی ازطریق مراجعه به نتایج پژوهش‌های میدانی تبیین و رویکرد نظام حقوقی به هریک از مسائل از طریق بررسی مضوبات رسمی مرتبظ؟ تحلیل مي‌شود تا نقاط صطف و قوت حقوق ایزان آا رفع مسائل زنات خانه‌دار روشن شود و نهایتا سازوکاری» قابل اعمال در حقوق ایران؛ برای مواجهه بهینه دولت با خانه‌داری زنان پیشنهاد می‌شود. برای تحلیل موضع حقوق ایران به زنان خانه‌دار, مصویات با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرارمی‌گیرد. پژوهش حاضر در چهارچوب روش تحقیق حقوقی انجام می‌شود و در نتیجه غیرکمی و غیرمیدانی است و فراخور بحث از آمارهاي موجود و نتایج مطالعات ميداني انجام‌شده. به‌عنوان ابزارهای مطالعه کتاب‌خانه‌ای, استفاده می‌شود. رویکرد حقوق بشری مقاله مبتنی بر این فرض است که حقوق زنان» یکی از مصادیق حقوق بشر و به عبارتی همان ۸ احقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ٩/ پیاپی ۳۱/ صض ۲۳۵- ۲۵۶ حقوق بشر است و در کشوری که بخش بزرگی از جمعیت زنان» خانه‌دار محسوب می‌شوند. منظور از مسائل فردی مجموعه‌ای از اختلالات و نارسایی‌هایی است که به جسم يا روان انسان خانه‌داری در ذات خود جمع دو نقیض است: از یک طرف» خسته‌کننده, یک‌نواخت» بدون ارتقا. نامرئی و بی‌نتوع و از طرف دیگر آرامش‌زا است و به زنان امکان برخی فعالیت‌های جانبی چون ورزش, مطالعه, پیاده‌روی و تماشای فیلم و تلویزیون را می‌دهد.! اگرچه آزادی مورد اشاره, عملا به بهره‌مندي بهینه از اوقات فراغت نمینجامد: چراکه ازنان خانه‌دار با فقدان یا کمبود فضاهاي تفریحی مواجه هستند؛ کمبود وت خصوصی نیز در این مورد بی‌تأینیست؛ درحالی‌که در بادی مر به نظر می‌رسد شاغل نبودن, به معنای فرصت بیش‌تر برای فراغت است, ناتوانی در مدیریت زمان, به اتلاف وقت منجر می‌شود." نتایج پژوهش‌های میدانی نشان می‌دهد به‌رغم اینکه زنان خانه‌دار روزانه حدود هفت ساعت بیش از زنان شاغل امکان فزاغفت دازند: رضایتشان از گذران بعضی اختلالات اسکاتی-عضلا لها اهنا خهدتا در کمر ژانو و شاند:و دیگر مفاصل در میان زنان خانه‌دار رایج‌تر است و عواملی مانند سن» ورزش» تحصیلات و وضعیت تأهل بر آن تأثیر می‌گذارد.* عدم اشتغال بر کیفیت زندگی به‌خصوص از جنبه روانی» تأثیر منفی دارد. در اختلالات روانی» به‌ویژه استرس و افسردگی» زنان خانه‌دار نسبت به شاغلان وضعیت بهتری ندارند.* آمار پالای ناهنجاری روانی در زنان خانه‌دار غیرایرانی هم مشاهده می‌شود!؛ گرچه نمی‌توان با قطعیت گفت که ممانهداری#طیت این شگلالکاهاسشت یا سعلول آن» برخورداری از واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زن ن خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۳۹ بخشی از مشکلات فردی زنان خانه‌دار از طراحی و معماری خانه ناشی می‌شود» چون بیش‌ترین زمان خود را در خانه می‌گذرانند» معماری داخلی و وسایل خانه» عامل تعیین‌کننده‌ای در میزان بهره‌وری و رضایت آنان از زندگی است.! برای کارگاه‌ها استانداردهاي دسج به نوع کار و شرایط کارگر پیش‌بینی و بخشی از این معیارها موضوع قوانین واقع شده‌است؛ حضور تمام وقت زنان خانه‌دار در فضای خانه, توجه ویژه به تأمین و تضمین سلامت جسمی» روانی و اجتماعی آنان را ضروری می‌سازد. این موضوع تلویحا مورد توجه سیداو هم واقع شده و برای زنان «حق حفاظت از سلامت و ایمنی در شرایط کار» (11-1 :1979 ,78]) را پیش‌بینی کرده و دولت سیاست‌های بهبود وضع گذران اوقات فراغت زنان و دختران» مصوب شورا توصیه‌هایی» خطاب به دستگاه‌های سیاست‌گذاری, برنامه‌ریزی» اجرایی و نظارتی» براي پر کردن بهینه اوقات فراغت زنان دارد؛ ازجمله: پر کردناوقات فراغت زنان خانه‌ذار در.خانه. ازطریق آموزش‌های غیرحضوری؛ ترغیب زنان به امر ورزش به‌غنوان مروجین و مشوقین ورزش در خانواده؛ تخصیص بودجه و منابع مالی و امکانات لازم برای تأمین اوقات فراغت بانوان و ارائه خدمات رایگان براي زنان محروم." نوآوری اين مصویه, به‌رسمیت شناختن کارکرد فضای مجازی, به‌عنوان ابزاری در رابطه زنان خانه‌دار و دولت به قصد تسهیل انجام وظایف دولت است. به‌موجب منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران؛ زنان (اعم از شاغل و خانه‌دار) حقوق فردی مانند بهره‌مندی از تغذیه سالم» حق بهره‌مندی از اطلاعات» آموزش‌ها و کسب مهارت‌ها و امکانات کار جهت اشتغال مناسب و حق برخورداری از حمایت در این امور برای زنان در مقدمه سیاست‌ها و راهبردهای ارتقای سلامت زنان, به اهمیت سلامت زنان باتوجه به جایگاهشان در حفظ و ارتقا ی سا مها نوا واه ما سلیلست و در ادامه: برنامه‌ریری‌هایی زا پیشنهاد می‌دهد که به زنان دار ارتباط دارد: ادسترلسی. زنان آسیب‌پذیر: سرپرست خانوانه خودسرپرست و معلول جسمی» روانی و اجتماعی به‌خدمات حوزه سلامت"؛ توسعه فرهنگ ورزش و رفع موانع موجود؛ رعایت اصول معماری اسلامی و ملی باتوجه به خصوصیات روحی و ۰ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صص ۲۳۵- ۲۵۶ جسمی زنان در شهرسازی» ساخت مدارس و مراکز فرهنگی و ورزشی ویژه آنان؛ آموزش و فعال کردن زنان جهت ارتقای آگاهی و تربیت اعضای خانواده؛ افزایش آگاهی جامعه از نقش و تأثیر شغل خانه‌داری در سلامت و توسعه کشور و حمایت از آن؛ زمینه‌سازی براي خود اشتغالی و مشاغل خانگی زنان به‌ویژه برای اقشار آسیب‌پذیر. حسن این سند غیرالزام‌آور این است که خلا‌های موجود در مورد بخشی از مسائل جسمانی و روانی زنان خانه‌دار را مشخص می‌کند. ورزش و سلامت جسمانی زنان خانه‌دار» ازطریق فرهنگ‌سازی و برداشتن موانع دست‌رسی به امکانات ورزشی و بهداشتی» ازجمله موضوعات مورد توجه مصوبات است؛ از این منظر که بهینه‌سازی سلامت زنان» علاوه بر اینکه حق سلامت آنان را تأمین می‌کند. سطح سلامت خانواده را هم ارتقا می‌دهد. لازم به توجه است که این خدمات «برای بهره‌مندی بانوان محروم و مستضعف از امکانات موجود فرهنگی بدون پرداخت هزینه» (ش.ع.۱.ف. ۱۳۸۱: مولفه ۴) ارانه می‌شود و دیگر زنان خانه‌دار باید از عهده پرداخت هزینه‌ها برآیند؛ درحالی‌که حداقل به واسطه خانه‌داری فاقد درآمد هستند. در میان مسائل فردی» مقولّه تسلامت روان زنان خانه‌دار مغفول مانده است. طبق اساس‌نامه سازمان سلامت جهلل: «والاگگ سرا بدا بیما هدن فرد نیست: پلکه سنظور از آن بهزیستی کامل در ابعاد گوناگون ازجمله از حیث اجتماعی است.» (276۵0016 :1946 ,7730) سلامت اجتماغی یکی از ابعاد سلامت؛ انسانی و به معنای ارزیابی فرد از عملکردش در برابر جامعه است و موّلفه‌های آن عبارتتد از مهارت‌های ارتباطی, عزت نفس و قدرت تصمیم‌گیری.۱ تضعیف‌کننده اصلی سلامت اجتماعی زنان خانه‌دار» در مقایسه با شاغلین» محرومیت از فواید اجتماعي اشتغال اییت که از جعل ان می تفا این موارد قرو کردت آموزش مستمر من کارت برخورداری از مرخصی معنادار و مزایای رفاهی و نیز بازنشستک) و پیامدهای آن مانند داشتن اوقات فراغت انا رو مهم‌تر از همه مشارکت و تعامل اجتماعی. ازآن‌جا که محل زندگی و فعالیت روزانه زنان خانه‌دار, در حریم خصوصی خانه و دور از دسترس نهادهای رسمی است. تا از برنامه‌هاي آموزشی, اعم از دانشی» فنی و مهارتی» دور می‌مانند؛ نداشتن آموزش کافی ازجمله در ضعف قدرت تصمیم‌گیری, مهارت‌های ارتباطی و مهارت حل تعارضات بینافردی واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۳۴۱ جلوه‌گر می‌شود. ضعف آموزش بر زنان و محیط پیرامونشان تأثیر منفی می‌گذارد؛ از یک طرف توانمندی زنان را تحت‌الشعاع قرارمی‌دهد و این به‌معناي افزایش وابستگی به دیگری و کاهش خودمختاري فردی» احساس بی‌منزلتی و کم‌ارزشی به‌عنوان عضو جامعه است و از طرف دیگر به محیط طبیعی و انساني پیرامون آنان سیب وارد می‌کند. برای مثال زنان خانه‌دار با اصل موضوع لزوم توجه به محیط زیست آشنا هستند ولی روش‌ها و لوازم آن را کمتر می‌شناسند؛ جالب اینکه آشنایی در زنان جوان پایین‌تر است.! به‌عبارت دیگر خانه‌داری توسط آنان خوب انجام نمی‌شود. صرف‌نظر از اینکه خانه‌داری ظرفیت شغل تلقی شدن را دارد یا نه» انجام آن در انطباق با دانش روز و با لحاظ ارزش‌هاي اجتماعی و بشری مانند حفاظت از محیط زیست و برابری جنسیتی, می‌تواند تحقق حقوق شهروندی را تسهیل نمایند و منزلت خانه‌داری, را نزد خانه‌داران و جامعه ترمیم می‌کند؛ به‌علاوه کسری آموزش» موجب کاهش رضایت‌مندی از وضعیت رفع تعارض (ارزیابی نگرش‌ها احساسات و اعتقادات شخصی همسر در به‌وجود آوردن یا حل تعارض میان زوجین)» نحوه تربیت فرزند در زنان خانه‌دار شده‌است.۲ یعنی صرف وقت بیش‌تر برای همسر و فرزندان صرفا و بدون آگاهی و مهارت کافی» به بهینه شدن ارتباط نمینجامد. قانون تأمین زنان و کودکان بی‌سرپرنت یکی از قوائین تقریبا مرتبط بااین موضوع است که حمایت‌هایش شامل زنان بیوه» سال‌خورده و نیز زنانی می‌شود که به واسطه مفقودالاثری یا ازکارافتادگی سر پرست» دائما یا موقتا بدون‌انتتر پرست,(نأن‌و) شده‌اند و به محض ازدواج يا تحت تکفل قرار گرفتن قطع می‌شود. ۲ قانون اشاره مستقیم به مقوله زنان خانه‌دار ندارد ولی جمع میان خانه‌داری و به تعبیر قانون‌گذار» بی‌سرپرستی است که زنان را از حیث شدت آسیب‌پذیری هم سیاست‌های کلی خانو اد مصو بدردیگر ی است که به یله احقماغی زان دار آمتاره دارق: سوب آن یکی از سباست‌ها/ «حمایت از عزت و کرامت».. نقش... خانه‌داري زنان و نقش ... اقتصادی مردان ...» (مجّمع» ۱۳۹۵: بند ۱۲) می‌باشد. ان مصوبه ازجنله مفاد وی موضوعه ایران است که به خوبی توصیه شدن خانه‌داری برای/به زنان و اولویت نداشتن اشتغال آنان را نشان می‌دهد. سند برنامه جامع توسعه امور زنان و خانواده در اجرای ماده دویست و سی ۲ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ ضص ۲۳۵- ۲۵۶ برنامه پنجم توسعه (مجلس, ۱۳۸۹) تدوین شده‌است. یکی از ارزش‌هاي برنامه» خانواده‌محوری, به‌معنای تأکید بر جایگاه مادری و همسري زن در خانواده» می‌باشد.! دراین برنامه برلزوم «ایجاد مکانیزم قانونی برای ارزش‌گذاری کار زنان خانه‌دار و ایجاد زمینه برای ارتقای هویت و تأمین اجتماعی آنان») (هیئت وزیران» ۱۳۹۲: محور امور معیشتی و اقتصادی) تأکید شده‌است. صرف‌نظر ازاینکه ضمانت اجرای این مصوبه روشن نیست» ارجاع مصوبه هیأت وزیران به قانون آینده» حکایت از نبود عزم جدی در اجرای محتوا دارد. سیاست‌های اشتغال زنان در جمهوری اسلامی ایران به قداست مقام مادری و مدیریت خانه و لزوم ارزش‌گذاري معنوی و مادی نقش زنان در خانواده و خانه‌داری تأکید می‌کند؟؛ باتوجه به اهمیتی که نظام جمهوری اسلامی ایران برای بنیان خانواده و نقش زنان در خانه قائل است» توصیه می‌کند به مناسبت شغل مادرانه مقررات وتسهیلات لازم» در نظر گرفته شود.؟ در مورد زنان خانه‌دار پیشنهادش» ایجاد «فرصت‌های شغلی مناسب برای مادران خانه‌دار در محیط خانه و در کنار فرزندان» بدون محدودیت وقت و با منظور کردن مزد در قبال کار و تسهیلات تعاونی» (ش.ع.۱.ف» ۱۳۷۱ م. ۱۲) است. حتی اگر این مصوبه اجرا شود. مشاغل خانگی, کارکردهای سیاسی و اجتماعی اشتغال را ندارند و در بهترین حالت از حیث اقتصادی به بهبود وضعیت زنان به‌موجب منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران که ادعای انعکاس ديدگاه‌هاي جمهوری اسلامی نسبت به زنان و حقوق و وظایف آنان را دارد*, زن و مرد به دلیل نقش‌هاي بدل‌ناپذیر خود در خانواده» در حقوق و وظایف تفاوت دارند و ازجمله از حقوق اجتماعی موضوع این مصوبه می‌توان به اين‌ها اشاره کرد: آگاهی و مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مربوط به تتظیم خانواده؛ امنیت مادی و معنوی در دوران سال‌خوردگی و از کارافتادگی برای مادران؛ برخورداری از حمایت‌هایی در صورت فقر طلاق» معلولیت» بی‌سرپرستی» بدسرپرستی و ایجاد امکاناتی جهت توان‌بخشی و خودکفایی آن‌ها؛ حق بهداشت (محیط؛ کار و ...)؛ بهره‌مندی زنان و دختران آسیب‌دیده جسمی, ذهنی» روانی و در معرض آسیب از امدادرسانی و واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۳۳۳ ازروح مصوبات چنین برمی‌آید که از منظر حقوقی, وظایف اجتماعی زن و مرد متفاوت است؛ وظیفه مرد کار کردن و تأمین معاش خانواده و وظیفه اصیل زن» خانه‌داری است. زن» پیوندی ناگسستنی با خانواده دارد؛ به‌نحوی‌که زن و خانواده در مصوبات بسیاری کنار یکدیگر می‌نشینند؛ یعنی گاهی حمايت‌ها به مادران تعلیق می‌گیرد و گاهی حتی تعداد فرزندان در سطح حمایت موثر است؟ تبعا پیوند زن خانه‌دار و خانواده محکم‌تر است. غایت حقوق» بهبود وضعیت و کارکرد نهاد خانواده است» به‌عبارت دیگر زن خانه‌دار در آن طریقیت دارد» نه موضوعیت. به‌این‌ترتیب جایگاه زن خانه‌دار در خانه» یعنی در سپهر خصوصی, است و نظام حقوقی, در مقام تنظیم‌کننده مناسبات عمومی» جز در موارد استثنایی به آن نمی‌پردازد و خانه‌داری را ذاتا امری ناحقوقی تلقی می‌کند. به تبع ذاتي زن تلقی شدن خانه‌داری (یا طبیعی بودن وظیفه خانه‌داری برای زنان)» آن‌چه‌که بیش از همه در مصوبات به‌چشم می‌آید. منزلت بخشیدن به خانه‌داری در مقایسه با اشتغال است؛ تا جایی‌که خانه‌داری شغل محسوب شده‌است؛ منتها شغلی که از میان تمام مزایای اشتغال, فقط منزلت اجتماعی دارد. به‌علاوه خانه‌داری قابل تجزیه؛به‌انجام امور شخصي تک‌تکي اعضاي خانوادد وازاین حیت فاقد نیک اگاین دای اما وید بودن ندارد و تبلیغات به‌تتهایی نمی‌تواند این واقعیت بیرونی را دگرگون کند؛ شواهد ارائه‌شده در پیشینه پژوهش این ادعا مسأله جبران کسری آموزش و؛مهارت‌های اجتمّاعی ونیز ایجاد بستری برای برقراری منظور از مسائل اقتصادی؟ مجموعه اعواملی .است که دز نهایت تأمن مألی یک فرد را مخاطره یکی از مشکلات پررتگ زنان خانه‌دار انداشتن استقلال مالی اس این به‌آن معنا نیست که زناق خانه‌دار الزاما در تتگنای اقتصادی هستند بلکه به‌معنای وابستگیشان به دیگر اعضای خانواده» به‌ویژه همسر و بی‌تأثیر انگاشته‌شدن آنان در اقتصاد خانواده و جامعه است. چنین رویکردی حتی اگر در کلیت اقتصاد کشنور واقع‌بینانه باشد درارتباط‌با نهاد خانواده ناعادلانه است.۱ دو ۴ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صص ۲۳۵- ۲۵۶ راه‌کار برای حمایت اقتصادی از زنان خانه‌دار به‌نظر می‌رسد: درنظرگرفتن سهمی از درآمد خانوار برای آنان (اين گزینه متفاوت از دریافت مزد از زوج می‌باشد) و شغل تلقی کردن خانه‌داری. در آامریکا تاحدی راه‌کار نخست به‌کار گرفته‌شده‌است؛ به‌این‌ترتیب‌که از ۱۹۸۰ بسیاری از ایالت‌ها قواعد مربوط به خانه‌داری را در قوانین طلاق خود گنجاندند و سهم زنان خانه‌دار از دارايی‌هاي مشترک را به‌رسمیت شناختند و زمینه تتصیف دارایی حاصل‌شده پس از ازدواج را هنگام طلاق فراهم کردند. این قانون حمایتی, قدرت چانه‌زنی و عاملیت زنان را در خانواده افزایش داده و حتی موجب بالا رفتن آمار ازدواج شده‌است.! اين‌جا حق انعقاد مناسب‌ترین قرارداد ازدواج» به قصد زنان خانه‌دار از غواید مالی اشتغال, مانند درآمد. امتیازات و تسهیلاتی مانند انواغ وام‌ها امکانات رفاهی وتفزیجی وابسته به شغل» حمایت در برابر هزینه‌های ناشی از بيماري خود و افراد تحت تکفل, ازطریق بیمه‌های درمانی؛ حمایت در زمان پیری در قالب مستمری بازنشستگی و خدمات درمانی» محروم می‌شوند و این محرومیت» آن‌ها را مستعد فقر می‌کند. نداشتن شغل و تبعا درآمد منابع ثروت عمومی را از دسترس آنان خارج می‌کند و آن‌ها را در بیرون دایره چرخش سرمایه ملی قرار می‌دهد. به‌همین دلیل شغل تلقی کردن خانه‌داری و صرف محاسبه ارزش افزوده ی یا تعلق گرفتن مستمری دولتی به زنان خانه‌دار راه‌کار مناسبی به نظر می‌رسد. توجه به این نکته ضروری است که مورد نخست بیشتر کارکرد روانی و اجتماعی دارد و بر وضعیت اقتصادی زنان تأثیری نمی‌گذارد؛ در مورد دوم» یعنی پرداخت مستمری توسط دولت بابت خانه‌داری, بالحاظ باور فرهنگی به ماهیتازنانه بودن آن, خانه‌داری را به گزینه جذابی بهویژه برای زنان جوان تبدیل و بخشی از ظرفیت جامعه را از روند توسعه اقتصادی خارج می‌کند و آینده اقتصاد کشور به مخاظره می‌افتد. اين نگرانی احتی در کشورهای توسعه‌یافته که احتمالا دولت توان مالی پرداخت حقوق به خانه‌داران را دارد» برقرار است. به‌رغم اینکه در بسیاری ازاین کشورها خانه‌داری زنان به تاریخ پیوسته است. اخیرا تمایلی به احياي این نقش در رسانه‌هاي جدید و گفتمان عمومی دیده می‌شود؛ به‌این‌ترتیب که تصویری مدرن از ,خانه‌داری ارائه می‌شود: زنی تحصیل‌کرده که همسرش درآمد بالایی دارد و او و فرزندانش را به کار در خارج از خانه ترجیح می‌دهد.* در این میان برای مثال دولت بلژیک برای تعدیل عوارض خانه‌داری» نه‌تتها به تصویر .(2.21.2020) ,610 م2 ۵۶ دعوزکصعم وطاوز جع :13۵180 +معک .2 واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۴۵ جذاب ارائه‌شده» لعاب نمی‌زند بلکه به زنان شاغل نسبت به انتخاب خانه‌داری و تبعا کاهش حمایت دولت هشدار می‌دهد و به آنان استفاده از گزینه‌هایی مانند مرخصی بدذون حقوق‌یا بیمه بیکاری را به جای استعفا و انصراف» برای عبور از دوران اضطران پيشنهاد می‌دهد .۱ در قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه» وزارت تعاون» کار و رفاه اجتماعی مکلف شده لایحه‌ای برای ایجاد بیمه اجتماعی زنان خانه‌دار حداقل دارای سه فرزند را تهیه و جهت تصمیم‌گیری قانونی ارائه نماید." باتوجه به اینکه میزان مشارکت زنان در بخش‌های گوناگون اقتصادی مانند صنعت. کشاورزی» کارگاه‌های خانگی و خدمات. ازجمله شاخص‌های توسعه است " پرداخته نشدن به موضوع خانه‌داری در برنامه توسعه می‌تواند به اثربخشی آن خلل وارد کند. ارتقای هدف‌مند بیمه‌های اجتماعی و درمانی به قصد پوشش گروه‌هایی ازجمله زنان خانه‌دار* یکی از اهداف سند برنامه جامع توسعه امور زنان و خانواده است: یکی از عینی‌ترین حمایت‌های اقتصادی از زنان خانه‌دار ببّمه‌اژنان خانه‌دار است. طبق بخش‌نامه ششصد و شصت و چهار سازمان تأمین اجتماعی, زنان خانه‌دار با شرایط مقرر در پیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد». می‌توانند به صورت خود اظهاری و به‌عنوان خانه‌دار» با انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه از تعهدات قانونی برخوردار شوند. زنان خانه‌دار با انتخاب یکی از این سه گزینه می‌توانند خود را بیمه کنند: ۱.:نرخ چهارده درصد:(دوازده درصد سهم بیمه‌شده + دو درصد سهم دولت) شامل بازنشستگی و فوّت بعد از بازنششتگی؛ ۲. نرخ شانزده درصد (چهارده درصد سهم بیمه‌شده+ دو درصد سهم دولت) شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی؛ ۳. نرخ بیست درصد (هجده درصد سهم پیمه‌شده:+ دو درصد سهم دولت) شامل بازشستگی: فوت و ازکارافتادگی. توجه به چند نکته در خصوص این مصوبه ضروری است: ۱. مقایسه سهم زتان خابادار با یه هفت درصتی کارگراترازحق مس از رای برداهت آن براق وبان نخانفدار حکایت می‌کند. ۲. اجباری نبودن‌اسنم فان خانه‌دال کش هی /در کاهش اتربخشی آن دازد. ۳ چنان‌چه سه ماه توقف در پرداخت حق بیمه به‌وجود آید. ارتباط بیمه‌شده با سازمان قطع می‌شود و در این‌صورت تکلیف حق بیمه پرداختی روشن نیست. این شرط که وضعیت خاص زنان 211 01۵10۳7۵ 1/ع 60۳ص 010 مقاعل// عمط «(2020-114) تصوی و1 نعمک .3 ۶ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صص ۲۳۵- ۲۵۶ خانه‌دار را نادیده‌گرفته‌است» ریسک مالی بیمه شدن را افزایش می‌دهد. لازم به اشاره است که بیمه زنان خانه‌دار در تبصره ماده چهل و شش لایحه برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران؛ پیش‌بینی شده بود که از مصوبه نهایی حذف شد." مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست‌های تحکیم و تعالی آن» سه توصیه اقتصادی مرتبط با زنان خانه‌دار ارائه می‌دهد: ۱. ایجاد مراکزی برای انجام فعالیت‌های تولیدی و خود اشتغالی در کنار خانه‌داری جهت کمک به اقتصاد خانواده؛ ۲. تدوین قوانین حمایتی و گسترش پوشش کامل بیمه‌اي زنان بیوه» سال خورده, سرپرست خانوار و خانه‌دار؛ ۳. هدایت زنان در پذیرش نقش‌های اجتماعی هماهنگ با نقش مادری و همسری به منظور ارج‌گذاری و کارآمدسازی فعالیت‌های خانوادگی." مبنای تصویب این سند» حمایت از خانواده است, وریغبارتی او ان خانواقه اصالّت,ذار نون خام دار ی انتتتال وتان یدای دومن مشاغل خانگی» دینه شده که کارکردهای اجتماعی و اقتضادی اشتغال را ندارد و بیشتر کمک هزینه‌ای برای خانواده است. مع‌الوصف از غبارت گسترزش پوشش کامل بیمه‌ای» لزوم اجباری شدن بیمه زنان خانه‌دار قابل استنباط است که درصورت اجرا اقدام تخمایتی کارآمدی محسوب منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با زنان (اعم از خانه‌دار و شاغل): حقوق اساگو وم وه 4 اماگس ری مالی در ایام زوجیت؛ بهره‌مندی از مهریه و دریافت نفقه از شوهر یا پدر و تحت شرایطی فرزند؛ (لازم به اشاره است که به‌موجب قانون حمایت خانواده چنانچه مهریه» بیش از صداو ده سکه باشد» در خصوص مازاد» فقط توانمندی مالي زوج ملاک پرداخت است.؟) برخورداری از مستمری در صورت فوت پدر» همسر و فرزند؛ حق اشتغال؛ برخورداری از تأمین اجتماعی و تسهیلات اقتصادی. این مصوبه اشاره‌ای مستقیم به خانه‌داری زنان نیز دارد و به حق حمایت از ی کار زن در منزل بر اقتصاد خانواده و درآمد ملی و امکان دریافت دست‌مزد از زوج در برابر خانه‌داری می‌پردازد. دریافت دستمزد از ژوخ: رابطه مستقیم زن خانه‌دار را از شغلی با دولت را قطع می‌کند و زج در مقام حلقه واسط در میانه این رابطه می‌ایستد و این مقوله با سنجش نقش زنان در درآمد ملی تعارض دارد. علاوه بر این در چارچوب خانواده ازطریق نهادهای حقوق خانواده مانند نفقه و مهریه از همه زباق حمایت سای می‌شود کدطعا این حمایت برای زناق خانددان آهمیت بیشن‌تری,ذاردبو واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زد ن خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۷ تکرار مصوبه الزا‌آور مجلس در مصوبه غیرالزام‌آور شورا تحولی در خصوص حقوق زنان خانه‌دار در قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی» اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مقرره‌ای محضا در مورد زنان خانه‌دار وجود ندارد» ولی حمایت‌هایی برای زنان سرپرست خانوار پیش‌بینی کرده است؛ ازجمله («دادن پارانه کارمزد تسهیلات مسکن به سازندگان ... واحدهای مسکونی ارزان قیمت و استیجاری ... برای ... زنان سرپرست خانوار») (مجلس, ۱۳۸۳:م. ۳-۰-۳۰) و «تأمین بیمه خاص ... برای حمایت از زنان سرپرست‌خانوار» (مجلس» ۱۳۸۳ م. ۹۶-ج). قوانین دیگری نیز زنان سرپرست خانوار را مورد حمایت قرارداده‌اند. سرپرستي خانوار با خانه‌داری رابطه عمومی خصوص من وجه دارد و طبق آمار رسمی حدود هشتاد و دو درصد زنان سرپرست خانوار» خانه‌دار محسوب می‌شوند." ازآن‌جاکه زنان سرپرست خانوار در معرض فقر و حتی فقر خشن قرار دارند» حمایت‌هایی مانند بیمه و تأمین مسکن» راه‌کاری از باب تأمین اجتماعی و به هدف پیشگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از فقر است و معمولا در صورت تخت تکفل قرار گرفتن زن» غالبابه‌دلیل در مصویات چاره‌ای برای رفع مشکل مهم اقتصادی زنان خانه‌دار» یعنی نداشتن استقلال اقتصادی ارائه نشده‌است و برعکس آنان را از حیث تأمین مالی وابسته به اعضای خانواده» به‌ویژه همسر کرده‌اند. به‌علاوه نظام حقوقی راه‌کاری برای بهره‌مندی زنان خانه‌دار از مرخصی ندارد و منظور از مساله سیاسی,صجموعه وله رالات اکه مها رگا سباسوع فاد ژاگحدود می‌کند. محل انجام خانه‌داری در خانه» یعنی در سپهر خصوصی است؛ جابی که به ذات خود باید از معرضص دید عموم پوشیده شود و دولت صلاحیت ورود و مداخله در آن جز در مواقع استثنایی ندارد. در حالی‌که سیاست. ازجمله سیاست‌های راجع به زنان خانه‌دار» در سپهر عمومی» یعنی فضای تصمیم‌گیری در مورد مسائل مشترک انسان» در قالب احزاب و انجمن‌های سیاسی و ...» شکل می‌گیرد. پهاین تیب خاننداری می‌تواند مشنارکنت سیاسسی و تعامل قزداق وت زا بهشنزکات ادواری ۸ ححقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ٩/ پیاپی ۳۱/ صصض ۲۳۵- ۲۵۶ در انتخابات محدود و فعالیت سیاسی زنان خانه‌دار را به حضور/اتلاف وقت در شبکه‌های مجازی اجتماعی خلاصه می‌کند." انزوای سیاسی زنان خانه‌دار ريشه بعضی اختلالات روانی آنان است» تا جایی که شبیه‌سازی حضور در سپهر عمومی در قالب گروه درمانی» به رفع اختلالات کمک می‌کند." مشارکت عمومی زنان در قالب انتخاب کردن ز انتخاب شدن» تضدی مشاغل سیاسی و عمومی و مشارکت در سازمان‌های غیردولتی مورد توجه حقوق بشر بین‌الملل هم واقع شده‌است و وظیفه دولت انجام اقدامات لازم برای رفع تبعیض از زنان در این قبیل مشارکت‌ها است. ۲ طبعا زنان خانه‌دار هم از ان حق برخوردار هستند و دولت وظیفه به تسهیل اجرای آن دارد. محدودیت دسترسی و مشارکت در حوزه سیاست و جامعه بر توانمندي زنان خانه‌دار تأثیر منفی دارد. منظور از توانمندی, توانایی کسب آگاهی و هدایت نیروهای فردی» اجتماعی» اقتصادی و سیاسی با هدف بهبود زندگی است. افزایش عزت نفس و خودکارآمدی» توانایی بیان آرزوها و علائق و جامه عمل پوشاندن به آن‌ها به چالش طلبیدن وضع موجود آگاهی از عوامل ناتوانی و مقابله گروهی با آن‌ها ارتقاي توائای ظیمیم و9( حوزه‌های مهم و راهبردی زندگی. دسترسی به منابع مالی و مشارکت اجتماعی و سیاسی» منجر به توانمندسازی زنان خانه‌دار می‌شود. توانمندی لازمه مطالبه‌گری از دولت و سهم طلبی در عرّصه عمومی و به عبارت دیگر لازمه پیگيري حقوق شهروندی است:* محدود شدن توان زنان تخانه‌دار به‌اتجام امور تکرارشونده خانه, امید برای تبدیل آنان به شهروند مسولیّت‌پذیر و دغدغه‌مند را از بین می‌برد و سلامت خانه‌داري زنان علاوه بر مسائل فرهنگی»آمانند مزدانه تلقی کردن اشتغال و کسب درآمد. معلول عواملی چون بحران‌های اقتصادی و تبلیغات است و به نوبه خود روند توسعه اقتصادی یک کشور را به واسطه حذف نیمی از ظرفیت انسانی از بازار کار مختل می‌کند. لازم به اشاره است که حتی در کشور توسعه‌یافته ای مانند بلژیک» خانه‌داران از خمایت چندانی بهره‌مند نیستند ولی وضعیت آنان دو تفاوت با ایران دارد*؛ اول اینکه خانه‌داری و تبعات منفی آن منحصر به زنان نیست و گریبان مردان را نیز می‌گیرد و دوم اینکه دولت نه تنها خانه‌داری را ترویج نمی‌کند که نسبت به خانه‌داری به‌معنای در خانه ماندن نیست و بعضی از فعالیت‌های آن مستلزم خروج از منزل .(2.21.2020) ,۷۵۵۲ هصنعقم ع2عل کعم ۳۵60 تمصع کم ساوعنی1۳ نعمه 5 واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۴۹ است. بلکه به‌معنای تمرکز امور اصلی در خانه و گذران بخش بزرگی از وقت برای انجام امور غیرعمومی است. به‌اين ترتیب زنان خانه‌دار» در مقایسه با زنان شاغل» فرصت و امکان کم‌تری برای مشارکت عمومی دارند؛ برای مثال زنان کارگر یا خویش‌کارفرما به صرف شغل خود می‌توانند در قالب سندیکاهای کارگری يا اصناف مشارکت عمومی داشته باشند. به رغم اینکه زنان خانه‌دار در ظاهر امر اوقات فراغت بیش‌تری دارند. عواملی مانند کسری آموزش و عدم توانمندی در مدیریت بهینه زمان؛ باعث می‌شود که الزاما در جهت مشارکت عمومی استفاده نشود. عملا هم «مشارکت زنان خانه دار کم‌رنگ و بی‌رونق است و اگر اشکال سنتی مشارکت که عمدتا مشارکت‌های مذهبی است را کنار بگذاریم؛ در عرصه مشارکت‌های مدنی» فعالیت‌های ۳-۵- رویکرد نظام حقوقی ایران به مسائل سیاسی زنان خانه‌دار مقدمه قانون اساسی, فصلی باعنوان زن در قانونلساشی دارد. اگرچه مقدمه قوانین به لحاظ فنی الزام‌آور نیست ولی اوللا یکی از ابزارهای مهم تفسیر محخسوب می‌شود و ثائیا نشان‌گر روح حاکم بر قانون اساسی و کلا نظام حقوقی است..دراین قسمت قانون‌گذار با عبارات «طبیعی است که زنان به‌دلیل ستم بیشتری که تأکنون از نظام طاغوتی متحمل شده‌اند اشتیفای حقوق آنان بیشتر خواهد بود» زمینه اعمال تبعیض مثبت به‌نفع زنان را فراهم کرده‌است؛ با پرداختن به نهاد خانواده ذیل عنوان زن در قانون اساسی» زن را در پیوند تاکهستنی با خانواده تعریف کرده و از مادری به عنوان مهم‌ترین وظیفه زنان نام برده‌است؛ آگرچه/مادژی را مه زنان»؛ صرف نظر از شغل,» انجام می‌دهند ولی از سیاق قانون مبنی‌براینکه زنان با «بازیافتن وظیفه خطیر و پر ارج مادری در پرورش انسان‌های مکتبی پیش‌آهنگ خود همرزم مردان دز میدان‌های فعال حیات می‌باشد و در نتیجه پذیرای مسوولیتی خطیرتر و در دیدگاه اسلامی برخوردار از ارزش و کرامتی والاتر خواهد بود». این نتیجه حاصل می‌شود که توصیه قانون اساسی به خانه‌داری زنان وکفایت مشارکت اجتماعی نظام حقوقی از میان مسائل خاص به مسأله سیاسی کمترین توجه را دارد؛ پیش از انقلاب» ابتدا وزارت آبادانی و مسکن, سپس وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی» وظیفه ترویج خانه‌داری,» در میان روستاییان را بر عهده داشت (مجلس» ۱۳۴۸) و به‌موجب بند چهار ماده دو قانون خدمات اجتماعی زنان (الغايي ۵ یکی از خدمات اجتماعي زنان» ترویج ۰ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صص ۲۳۵- ۲۵۶ خانه‌داری به هدفی به‌روزآوري سبک زندگی زنان و دختران روستایی» در جهت استفاده بهینه از امکانات روز بود. پس از انقلاب این قوانین ملغا و فعالیت‌ها متوقف شد. سازوکارهایی مانند تسهیل فعالیت گروه‌های مدنی زنان خانه‌دار و از طریق آن تسهیل مشارکت زنان خانه‌دار در روند ایجاد قواعد حقوقی مرتبط می‌تواند این خلا را پر کند. دولت به جای فراهم‌سازی زمینه اشتغال زنان و بهره‌گيري حداکثری از نیروی انسانی برای رسیدن به توسعه» درسطح گسترده زنان را به خانه‌داری تشویق و ترغیب می‌کند. منطقا هر شخصی باید تبعات ناشی از تصمیمات و اقدامات خود را بپذیرد و دولت از این قاعده مستثنی نیست. فرضیه پژوهش ناظر بر اینکه نظام حقوقی ایران برنامه خاصی برای حمایت از زنان خانه‌دار ندارد به‌این‌ترتیب تأیید و تکمیل می‌شود که حقوق به امور و مسائل زنان» به‌طور کلی اشاراتی دارد که الزاما براي پاسخ‌گوبی به نيازهاي زنان درو وضعیت خاص»؛ازجمله خانه‌داران؛ کفایت نمی‌کند؛ به‌ویژه اینکه مصوبات راجع به زنان خانه‌دار عمدتا توصیه‌ای» غیرالزام‌آور و دربرگیرنده مرام کلی نظام سیاسی در این خصوص است. باتوجه به اینکه اولا سازوکار اجرای بعضی حق‌های بشری مانند حق سلامت. حق رفاه و تأمین اجتماعی و حق فراغت (در قالب مرخصی و بازنشستگی) بیمه‌های اجباری است ثانیا یکی.از ساده‌ترین راه‌هاي دولت برای ارانه آموزش به شهروندان ازطریق فضاي کار و در قالب آموزش ضمن خدمت است, ثالثا حق کار خود دربرگیرنده تعدادی از حق‌ها مانند حق مشارکت عمومی (در قالب عضویت در تشکل‌های کارگری و شرکت در تجععات) است و نتضمن سطحی از مشارکت اقتصادی می‌باشد می‌تزان گفت: اشتغال فرط نانوشته بهره‌مندي کامل و معنادار فرد از حقوق بشری استو نتیجتا زنان خانه‌دار برای احقاق حقوق خود. بدون امکان بهره‌گیری از سازوکارهای وابسته به شغل با دشواری مواجه می‌شوند. به‌علاوه به‌تبع خانه‌داری برای مثال تحقق آزادتی بیان و انديشه اگر کلا از محتوا تهی نشود دشوار می‌شود؛ چون راه ارتباط فرد و دولت به‌عنوأن یک طرف رابطه درسنت حقوق بشر تقریبا بسته شده است؛ نتیجتا حقوق و وظایف زنان خانه‌دار به حریم خانه و حقوق خانواده و رابطه زوجیت محدود می‌شود و چنانچه این وضعیت تداوم یابد و چاره‌ای برای اصلاح آن اندیشیده نشود و رابطه زنان خانه‌دار با دولت ازطریق حلقه واسط سرپرست» شکل گیرد. محضا از حیث نحوه تعامل با دولت (مانند کودکان يا نمونه تاریخی رعایا) به شهروند درجه دو تعزل جایگاه می‌دهند. برای رعایت شأن شهروندي زنان خانه‌دار, می‌توان میان نسل فعلی و نسل آینده تفکیک قائل واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۲۵۱ شد. خانه‌داري بخشی از زنان نسل فعلی. یک واقعیت انکارناپذیر اجتماعی است. دولت باید چاره‌ای بیندیشد تا این ان اوق شهروتی در همه ابعاد بهره‌مند شوند. انجام این تحولات نیاز به تدوین قانونی جامع در مورد زنان خانه‌دار با حضور نمایندگان خودشان در محورهای زیر دارد: - یکی از عللی که سياست‌هاي تدوین‌شده در قالب قانون اساسی, برنامه‌های توسعه و مصضوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ اتاکنون اجرایی نشده‌است/ فقدان ساختار اجرایی متناسب است. بناپراین امور زنان خانه‌دار پاید به موجب قانون متولی داشته باشد و در صلاحیت یک نهاد مشخص اعم از نهادهای موجود مانند سازمان بهزیستی يا یک ارگان - در شرایطی که گویا نظام حقوقی» سهم زنان خانه‌دار از درآمد عمومی را به واسطه همسر, مثلا در قالب برخورداری از بیمه درمان ازطریق همسر یا بهره‌مندی از مستمری همسر متوفی» می‌پردازد. زمینه حقوقي انعقاد قرارداد ازدواج خوب. آن‌گونه که خود صلاح می‌دانند. برایشان فراهم شود و بالحاظ اهقیّت مضّاعف نهادهایی مأنند مهزید: اجرت‌المثل و نفقه برای زنان خانه‌دار, نسبت به شاغلان» با رعایت تبعیض مثبت به نفع خانه‌داران در این قبیل نهادها مثلا برداشتن محدودیت سقف میزان مهریه (به ویژه:با عنایت به کارکرد آن در تعدیل سهم‌الارث زوجه) و تقنین و تسهیل تتصیف اموال حاصله پس از ازدواج مسیر اعمال اراده - آموزش‌هاي لازم به قصد خوب انجام شدن خانه‌داری» برای مثال آسیب نزدن به خود - دستورالعمل‌های دقیقی براي تضمین سلامت و تأمین لش وایمتی ازنان خانفدار تعریف و سازندگان ساختمان‌ها و ابزار به رعایت آن ملزم شوند. برای مثال الزاما آشپزخانه نور - زمینه مشارکت مدنی زنان خانه‌دار فراهم شود تا از این طریق زندگی آنان بعد اجتماعی یابد. راو به لحاظ اقتصادی کم‌هزینه براي این تغییر به‌رسمیت‌شناختن آزادی‌هاي گروهی و تشویق فعالیت سازمان‌های غیردولتی زنان و از این طریق ارائه خدمات تفریحی» ورزشی, - سازوکارهاي تبعیض مثبت» مانند برخورداری رایگان از خدمات بهداشتی» درمانی, ۲ خحقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ ضص ۲۳۵- ۲۵۶ مشاوره‌ای و روان‌شناختی در دستور کار قرار کیرد . سازوکار حمایتی قابل توصیه دیگر بیمه است که اثربخشی‌اش مستلزم اجباری شدن» افزایش سهم مشارکتی دولت و کاهش سهم در مورد نسل‌هاي بعدی وضعیت متفاوت است. خانه‌داری ازجمله علت‌های توسعه نیافتگی اقتصادی پا کند شدن شیب آن, به تبع کاستن از جمعیت فعال و افزودن بر جمعیت غیرفعال است؛ بنابراین مصلحت عمومی جامعه و زنان در حذفي آن است. راه مقابله با خانه‌داری» توقف تبلیغ رسمي نقسیم کار سنتی» توانمندسازي زنان جوان برای ورود به بازار کاره رعایت اصل برابری در دسترسی به فرصت‌های شغلی و حتی موقتا اعمال سازوکارهاي تبعیض مثبت براي افزایش آمار اشتغال زنان است. اگر زمینه اشتغال برای همه زنان فراهم شود می‌توان خانه‌داری را یک انتخاب, تلقی کرد و تنها در این‌صورت است که دیگردولت وظیفه به حمایت ویژه از زنان خانه‌دار نخواهد داشت. واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۵۳ - ابراهیمی» جعفر و فرزانه صالحی (۱۳۹۰)» «بررسی مقایسه‌ای میزان رضایت از زندگی زنان شاغل و - اسفندیاری, علی اصغر؛ مهدی پدرام و صادق مجدم (۹۲) «اقتصاد غیررسمی» خانه داری زنان و عوامل موّثر برآن (مطالعه موردی زنان متأهل شهر اهواز)»» مطالعات زئان؛ شمازه ۳۷ صضص ۱۱۳-۹۱ - اسمخانی اکبری‌نژاد. هادی و بهرام اصل فتاحی (۱۳۹۲) «اثربخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر افسردگی و باورهای غیرمنطقی زنان خانه دار». زن و مطالعات خانواده» + بنایی, نازی و محمد غسگری (۱۳۹۲)) (تأفر آفوزی گهارت‌هاتی مقابله با فشار روانی بر کیفیت زندگی زنان خانه‌دار»» دانش و پوژوهش در رواق‌شنناسی#کاربردی» دوه ۰۲۴ شماره ۰۱ پیابی۵۱» صص - تاج‌الدین» محمدباقر و لیلی رحمتی‌وال" (۱۳۹۳)» «رسانه ملی و توانمندسازی زنان سرپرست خانواره (مورد مطالعه: زنان سرپرست خانوار منطقه ۱۸ تهران)»» مطالعات راهبردی زنان» سال ۱۷ شماره - حبیب‌پور گتابی؛ کرم؛ حسین نازک‌تبار و رضا فرج‌تبار (۱۳۹۱)» «مقایسه مصرف فراغت در بین زنان شاغل و غانه‌دار در شهر ساری4: مطالعات راهبرد 6 زنان» سال ۱۵+ شنماره ۵۸ صض ۱۹۰-۷۶۳ - خلوتی, ملیحه: (۱۳۸۸)» ((بروسی میزان توانمندی زنان خانه‌دار و عوامل موّثر بر آن در شهر شیراز ۶ فصل‌نامه پژوهش اجتماعی» دوره ۰۲ شماره ۰۴ ضص ۰۱۷۱-۱۵۳ - سازمان برنامه و بودجه کشور (۱۳۹۷)» شاخص‌های اصلی بازار کار دوره‌ی ۱۳۸۴ تا ۵۳۹۶ چاپ نخست, تهران: مرکز آمار ایران» ذفتز ریاس اوابط‌عمومی و همکاری‌های بین‌الملل. - شریفی, الهام؛ سعید رهایی و مسعود راعی (۱۳۹۶)» «عدالت‌سنجی شغل خانه‌داری زنان»» آموزد - صادق‌زاده» رقیه (۱۳۹۶)» «وابستگی به شبکه‌های اجتماعی مجازی در زنان خانه‌دار, مطالعه کیفی موردی»)» فرهنگ» جامعه و رسانه, دوره ۰۱۵ شماره ۲۲. صص ۰۶۸-۵۷ - صادقی فسایی» سهیلا و زهرا میرحسینی (۱۳۹۵)» (فهم خانه‌داری در بستر نقش‌های جنسیتی, مطالعه کیفی در شهر تهران»» فصل‌نامه علوم اجتماعی, شماره ۷۳. صص ۳۱-۱ ۴ حقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صصض ۲۳۵- ۲۵۶ عریضی, فروغ‌السادات؛ منصور حقیقتیان و مرجان زرندی خالدی (۱۳۹۰)» «بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت اجتماعی زنان خانه دار شهر اصفهان»» علوم اجتماعی شوشتر شماره ۱۲ صص عقیلی‌نژاد. ماشااله؛ سیدمحمد سیدمهدی مجید گل‌آبادی و سمیرا گودرزی دهریزی (۱۳۹۱)» «فراوانی اختلالات اسکلتی-عضلانی و عوامل مرتبط با آن در زنان خانه‌دار»» مجله پزشکی دانشگاه علوی‌زاده, امیر (۱۳۸۷)» «بررسی چگونگی اوقات فراغت زنان خانه‌دار در شهر کاشمر»» فصل‌نامد فرهمند مهناز؛ خدیجه حاتمی‌سروی و مرضیه محمدحسنی (۱۳۹۵)» «مقایسه سلامت اجتماعی, مهارت‌های ارتباطی, قدرت تصمیم‌گیری و عزت نفس در بین زنان شاغل و خانه‌دار شهر یزد»» فصل- فلاح‌زاده. حسین؛ مریم غفاری‌کیا؛ نعیمه کیقبادی و حسن سعادتی (۱۳۹۳)» «مقایسه میزان افسردگی» اضطراب و استرس در زنان شاغل و خانه‌دار شهر شیراز در سال ۰»۱۳۹۱ طلوع بهداشت ویسی» هادی و اردلان زرندیان (۱۳۸۸)» «تببین نیازهای پلوزش] زیست محیطی زنان خانه‌دار: مطالعه موردی زنان خانه‌دار منطقه ۱۳ تهران». مطالعات اجتماعی ریگ زنان» شماره ۲» صص مرنطاعد12مظ 5 وصد ع۵ام17 عطا ۶و صعزد16 #معاصا* .(2012) هص۸/10 ,نصتعمعطان۸ ۰ 316 ,72/0711101۲ 17116۲2 51016 101161017 ,6۷6100167 ع ام هگ واعم1 فاگ 0۵ واگ 226ص ۸۵ .(2017) ۷۸۵ دادمطاهدک مه ۸ ماه عاها5 ۵ ۵ 3۵16۳6۵ داز 170065 هصه ۷۷۵۵۵ ۷۷۵۹۵ ودمصد ,29-35 .0 م1 310 بآ 701 بطلناوط عناطباط ۵ ۳۲3008٩ ام سل تعلهمگ -لهنل 8 هنز 1061۵5 .(2011) 3/81 مصعصمط فصه نصعقط ,مگ 6و1 65 ,310۷/۵ /ه ما00 هنز عمط ه دز ۷/65۵ نواعزمو5 +عصنعم 30097 ۲٩ ,70۵ ,006 که مععطاگ جع کاعی م1 عطا واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنان خانه‌دار / رحمتی‌فر ۳۹۵۵ - سازمان تأمین اجتماعی (۱۳۸۷/۹/۲۳)» «بیمه زنان خانه‌دار»» بخش‌نامه ۶۶۴. - شورای عالي انقلاب فرهنگی (۱۳۸۴/۴/۷)» «اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست‌های تحکیم - شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۳۸۶/۸/۸)» «سیاست‌ها و راهبردهای ارتقای سلامت زنان». شورای عالي انقلاب فرهنگی (۰)۱۳۸۱/۱۲/۲۰ «سیاست‌های بهبود وضع گذران اوقات فراغت زنان - شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۳۷۱/۵/۲۰)» «سیاست‌های اشتغال زنان در جمهوری اسلامی - شورای عالي انقلاب فرهنگی (۱۳۸۳/۶/۳۱)» (منشور حقوق و مسولیت‌های زنان در نظام جمهوری - مجلس شوراي اسلامی» (قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی - مجلس شوراي اسلامی (۱۳۸۳/۶/۱۱)» («قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی - مجلس شوراي اسلامی (۱۳۹۶/۱/۲۱) (قانون پرنامه ششم توسعه اقتصادی» اجتماعی و فرهنگی - مجلس شوراي اسلامی (۱۳۷۱/۸/۲۴)» «قانون تأمین زنان و کودکان بی‌سرپرست» . - مجلس شوراي ملی (۱۳۴۸/۱۰/۲۹). «قانون اجازه انتقال مروجین دستگاه ترویج خانه‌داری از وزارت آبادانی و مسکن به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی» . - مجلس شوراي ملی (۱۳۴۷/۴/۱۳)» «قانون خدمات اجتماعی زنان» . - مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۹۵/۶/۱۳)» «سیاست‌های کلی خانواده» . - هیأت وزیران (۱۳۹۲)» «سند برنامه جامع توسعه امور زنان و خانواده» . - هیأت وزیران (۱۳۸۸/۱۰/۲۰)» (لایحه برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران) . ۶ ححقوق بشر/ سال ۱۶/ شماره ۱/ پیاپی ۳۱/ صصض ۲۳۵- ۲۵۶ 6 ,ص20 7نصهع0۳ طالمه7 ۱۷۷۵۳۵ عطا ۶و جمشسطناعم0* ,(0946) ۷/110 ,افاداینظ آ02سنا۳۵ مه از ده اصعص 0 آمدوناهمعاص* .(1966) اهنا 25 نو ۵۶ عصد۳ آن۸ اه صمنام‌صنصناط عط ۵۳ 0۵۵۷۵0 .(0979) انا 6 .(2.21.2020) ۷۵۵۳ همنعدم ع2عل کم صعو ممصعتحط ۵۴ بمع ۹۳۳ 1 0/5۷0۱ طا جر 10 67 //ع ‏ 6 00 1 ۷۷۷۷ // :۳۵۳5 61151067-0 2-0-0 1عع ما 1۷۲ 0/1 ما0 00/00/10 ۷۶۶۸70 // :۳۳5

هدف پژوهش حاضر واکاوی وضعیت زنان خانه دار در نظام حقوقی ایران از حیث وظایف دولت در برابر این گروه از شهروندان به قصد ارائه راهکاری حقوقی برای حمایت مطلوب و احقاق حقوق بشری آنان است. از آنجا که اشتغال پیش شرطِ بهره مندی معنادار از حقوق بشر است، چالش اصلی، تنظیم سطح حمایت ها است؛ به نحوی که هم حقوق زنان خانه دار محقق شود و هم انگیزه اشتغال زنان از میان نرود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی است؛ در وهله نخست مسائل و مشکلات زنان خانه دار تبیین و سپس مسائل بر راه کارهای نظام حقوقی برای رفع آنها منطبق می شود تا با روشن شدن مشکلات مغفول مانده، توصیه هایی برایِ رفع آن ارائه می گردد. مهمترین مسأله زنان خانه دار، کسریِ کنش و مشارکت عمومی و عدم دسترسی به منابع ثروت عمومی است. در حال حاضر نظام حقوقی ایران برنامه جامعی برای زنان خانه دار ندارد. راه کار پیشنهادی قائل شدن به تفکیک میان نسل کنونی و آینده است. به این ترتیب که از طرفی خانه داریِ بخشی از زنان نسل کنونی به رسمیت شناخته شود و دولت مسئولانه و همه جانبه مشکلات آنان را رفع کند و از طرف دیگر زمینه اشتغال برای نسل آینده زنان فراهم شود؛ تا خانه داری به یک انتخاب معنادار فردی تبدیل گردد.

492856

محققان مقاله‌ها را با توجه به سر فصل پنج مولفه‌ای جکوب(1981(7):۹۸7 ,7860010)ارزیابی کردند تا نوع مشکلات نوشتن را شناسایی کنند. غلاوه بر اين» مصاحبه‌ها رونویسی شلاندهاو آدذاده‌ها بر "اساس مراحل سیستماتیک کوربین و استراوس(۲۰۱۴) (2014 ,0زطم)) 5عهاگیه که شامل کدگذاریهای باز محوری و انتخابی ‏ 2۳0 آ518/ ,۲70617] کلید وا زژگان: (008) ع 56100 می‌باشند کدگذاری شدند. یافته‌ها نشان دادند که دانشجویان ایرانی بیش از هرچیزی در چهارچوب بافت-حساس.» مکانیک نوشتار مشکل داشتند. پس از آن؛ گرامر مولفه‌های مقاله انسجام» محتوا و واژگان به نگوری ‏ مبناه ‏ زبازآموزان ۱ ترتیب به‌عنوان بیشتژین تا کمترین میزان فراوانی ات شناسایی شذند. علاوه بر اين» احساسات منفی مانند یرأنی ‏ مهارت ‏ نوقتن, اضطراب و عدم انگیّژه»باعث: برخی. مشکلات نوشتازی شدند. بر این اسّاس» محققان یک چهارچوب سه مرحله- شکلات نوشتاری بافنت- حساگن تمرین نوشتن ایجاه"کردند. در این چهارچوب فعالیت‌های مراحل پیش از نوشتن» حین نوشن با ن با توجه به مشکلات نوشتاری دانشجویان مشخص شدند تا به آنها کمک شود بر رحمتی پسند, سیده زیتب, افراز, شهرام, ررمجور سیدایت له ۱۳۰۱۱) مشکلات نوضاری زبان آموزان ایرانی: ایجاد یک مار چوب بافت ‏ حساس برای تعرین مهارت نوشتن. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی ۱۳ (۱ ۴۹۰ 006-0 ۵ 8 م0610 +عصعاطم۳۳ ۵98 "موم بط صقنص۳۵ .(2022) یک روهمج یک 2و۸ یگ مق که تافص هط 49-73 ,(1) 12 ,70 دعوم معمتوهفا و۳۳۵ و۸ ما2 ما ۳۳۵00۳ *شهرام افراز استادیار آموزش زبان انگلیسی دانشگاه آزاد قشم است. حوزه پژوهشی وی آموزش زبان بوده و مقالات زیادی را در نشریات معتبر علمی و بین المللی به بش زبان انگلیسی دانشگاه آزاد قشم است. وی نگارنده مقالاتی در حوزه آموزش زبان در کنفرانس ها و نشریات معتبر **سید آیت ال رزمجو پروفسور آموزش زبان انگلیسی دانشگاه شیراز است. حوزه پژوهشی وی آموزش زبان بوده و مقالات بسیاری را در نشریات معتبر علمی و بین پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 05 1۹73303 3960۵۲ ۲2۲3۹3 310۸۵ 27* [م ۹00 ۲ 35 02عی 3300 ۶و ۱ برع ,طتاکع0) ازع 70] م۸ عنصه اک ص8۳ دیع بععهسع 2۳ حاکناع ۴ 1 اصعص اه 3060 1۳۳۲ صز ص506 .81.10 ,06510 ,/زاز 701 ودم۸ عنصهاد] مطصع ۳ صداکع۷) ,مق هی 120 حاکناع ۳ 0۶ 306023160۲ 1۳۳ 16850۳۲01 30 301 ازکع۸ ,531۳22 ۲703۷67 ۲22 نطاگ ,کف اکتساع ۲ 0صه 5معهنع م۲ خعز۵ ۳۵۳ 01 13060236۲ م1۳۳۲ 01 80۳0169307 0 ععنااه‌تکنه عصنا "همع ناطط صقنصه مهن که ۷ص وهی عنهنلهدی کنط1 اناع ۳ 1۵۳ دعنااه‌اکنه موعطغ کدی مس عخااعصع ای که 0۳000560 0 ,5100 1136 0۶ کع نا عزطاه 06 نت2 10 صاخ ع 0۳۵ ۵ کاصع 50 عوهنعصه :06 16 طاهلنه ۸ عود نع دم داکناع ۳ صز عصضمزمه کخصعو ند 0216 وحن 14 موصنامصدد ععصعنصع۷صم عط) 2 6 وه کنط هذ نسم دمطاصهاعدو 7 او ونصهخستاآ هعیش عنصماعت سم دمص 6-0 5 8 ح 0831 ۵۵ وعط) ومعل۸ .رکه مدع دهم-6 8 خ 0۵ صعطا که هط عل ۵۷32160 کعطانمع ۵5 156 .8ص عصنلنه ومد کعنا هنال معط ده ۵ ازع دز ۶ 0ص عط] وگاده۵ز ما (0981) عترط امومع موز ما مد کردعه 0 ۳۵۲۵ خاهل عمط هه فعطنه‌عصهی م6 کوعزصعاصز عط) ممکنش۸ +عصعاطامم کنات :5 6 20 ملقنجه ,006 ۵۳ 51605 عنامهع کرد (2014) کعسهک فصه نمی ده 0ععهط 6000 و ععزطد هدام صز معا دمم وحط ص506 ۳۲ط صقعنص۳ اهطغ 0ع21 ۵۷ کعصنوص 156 +عصنومی 040 ۳۳۵۱۵۷۵۲ ,هدفه عطا اه کاصعصمصسی عط عصممل 06 وان دمامنصه‌وه هصصصتع بعصنا 1029۲1 106 ۵ )کم 6 که جصهانا ۷۵۵ فصه خصعاصیم بدمنععطای فصه ععصعوعطام و علعها 00 واعفحصه که طلا5 کعوصناعع] ع20ع ,3/0606 ماع فاعم 0۳۵01696 ۵ 0 ۳۵۶0276۲۶ 36) وزاع م۸ ۰ کصعل دمم عصناخ عصمک مععنی 3013100 6 1300۲ کنط 10 8ص عصننیهدم 1۵۶ 30/04 عننازعمه هی عمط 60 2۳6 نان اقوم 0صه ونان علنط معصتاض ۳ اه ععقطم طععه ۵۶ دعناننه 6 136 معط ۵ کاصعه عط) ام کصعلطامدم عصناخ موز عطا ۵ عمج 0010-60 ٩ هد م3061 +کصعاطم2۳ 1۸98 "مدمآ 8۳۲۰ صقنص۳۵ .(2022) بک ,صوزصتقط مک مقدک۸ یگ بطق که منامهطاهط .49-73 ,(1) 12 بلقدنا70 دوعوم موهمتومفا ۳۳۵۵۳ ,و۸ ما2 ما 0۳ ۳۳۵۵ 6 .1۳30 ,10066۵00 و0۳06 10066000 ,نانک نصتا م۸ نصا کم معطصعص نهد ج دز وصدکه منامفصطمهط طاهصنع7 06 و5 7( ۵00 ۳۳8 موم ,تمصع ععصنوهه] طاعناوصت وصنط‌همی کز امه ام جعنه 130۳ مه زر واه 1۵۳ عصنط‌هم صع۵ط کقط 5۰ 65 لوق ۸ 3 توق دز بح راد کقط ع اک ,ع 1 6 .1۳۵0 ,3۳0 حصطکع0) , وانده خصت] همم عنصهادآ که عصنطجه 1 مهدوصماآ دعناوط۳ ۶و «معععگودم ععصه اند هه کز معک۸ هاگ ,15115نع 113 ,منود ,نالماع لدعم معصناکهی ععموصها ععطهم ولصنقه 116 مر باص ۲۵۳ عصنطههی ۵۵۳ص کقط 1386 ص16 عنفامه م0 مطصناهحاه "دهم علوحاصز +کممص ام عمعه صنقصه کنتز که ,عماملمطاعص عهمحوصها عصنض‌هم لاوز عنصعوهعه لمصمناهد وصه دمص صز دمم 40 صقطی ععمص فص عاموط عمعطغ مادام عقط 176 بط‌تقع۳۶ 200 وصایم] )1700۷6۳5 موحنطک کم کعناعندوهنآ مصه کمهدنومم.] ۳۵۳۵۵۵۵ کم اصعصاه م1306 عطی هز «مفعع‌او تم ه کز موزصحمط طهلاماه و۸ 0و5 6 .برع 61500010 3 عصنط1 فصه ماصعص م1006 علعفعن 3 ,حلومطاه 3 طلنومکمط ص30 اکعمعاصز کم کععنه کنتا 1۳۵۵۰ شاک 0 طقط۲ 0۳6 560 مناد 136 بکععصععگصم فص کلفمسوز دوعص وصه آمصونهد که همم وصقص معاصمععم هه مادم -3100 .(/4.0/ع0ارط/کمصع 1 /و دم که مد مج خاهمی/ اقا ه) محصم زا آهدمناهصههاها 4.0 امفمصصسمگه طخ۸ کصمصصی) عاحمی ‏ موه #محصم زا اوه 16 ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی افراد هم در زبان اول و هم در زبان دوم یا زبان خارجی به - پیچیده در یادگیری زبان انگلیسی به‌عنوان زبان دوم یا زبان نیازها بوده و خواهد بود. اگر زبان‌آموزان قادر به بیان افکار خود با زبان نوشتاری نباشند. در معرض چالشی بزرگ قرار مهم بنویسند. و شاید در محیط‌های آموزشی ملزم به نوشتن آموزشی و ماهیت پیچیده آن» حتی با طیف گسترده‌ای از مهارت نوشتن به این دلایل برای فراگیران بسیار مهم است: یاد بگیرند و حتی از آموخته‌های خود فراتر روند (ریمس, بیشتر به بررسی الگوهای واژگانی یا نحوی در امر نوشتار خحلاهای دانش رشایی يافته و با استفاده از دانش خاص در نوشتن در یادگیری زبان بسیار مهم است. با این حال» برای فرهنگی است. باید ایده‌ها و اطلاعات را با دقت زیادی سازماندهی کرد و توسعه داد تا از ایجاد ابهام جلوگیری و تأکید استفاده شود و واژگان و ساختارهای دستوری و پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع مهارت‌های بسیار گسترده‌تری نیاز دارند تا نه تنها بتوانند به- صورت قابل فهم, منطقی و به‌صورت سازمان‌یافته و حرفه - ای بنویسند» بلکه به قوانین پیچیده‌تر دستور زبان و نحو نیز (2015_ ,ند / 62 _ بصع 3۳0 ,6و صقان /0). است» زیرا نوشتن می‌تواند زبان‌آموزان را از طریق استفاده از سه مهارت دیگر در انجام کارهای نوشتاری تقویت گند. تا فرصت خوبی برای کار با زبان در یک زمینه. فراهم زبان‌آموزان و شناسایی نقاط ضعف و قوت آنها و درنهایت است به دلیل توانایی ضعیفشان در نوشتن به خطر بیفتد متفاوتی به گوش می‌رسد که اکثر دانشجویان دانشگاه قادر به متفاوتی که فراگیران در زمینه‌های مختلف زبان با آن روبرو در ایران نیز با وجود حداقل ۵۰ سال سابقه آموزش زبان انگلیسی و مقدار قابل توجهی زمان اختصاص يافته به داشگها قادر به بیان واضح» صحیح و قابل فهم در نوشتار نوشتاری مختلفی دارند. دلیل این امر ممکن است تا حدی مربوط به عدم استفاده از زبان انگلیسی در تعاملات روزمره (امیر بک*زاده و وکیل الرعایا ۰ ۲۰۲۰ ؛ ایرانمهر و داوری -3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی کمک به آنها در جهت کسب هرچه بیشتر این مهارت با از جهت غلبه بر این مشکلات انجام شده است. تعدادی از این مشکلات نوشتن آنها انجام داد و دریافت که انتخاب واژگان بین گزاره‌ها و موضوع مرتبط برای دانشجویان انگلیسی به - عنوان زبان دوم دشوار بود. در عربستان سعودی بانی یونس دستوری مانند زمان فعل» تطابق فاعل و فعل» حروف اضافه به اخصوص حذف کاما و (ج) مشکلات املایی. در یک خواست برای توصیف زادگاه خود یک انشای ۲۵۰ تا ۳۰۰ پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع بالاتر و پایین‌تر از سطح متوسطه را طبقه‌بندی کند. او طی ۰ سال مجموعه‌ای غنی از ۱۵۷۸۵ نمونه نوشته شده توسط زبان‌آموزان بالاتر و پایین‌تر از سطح متوسطه را که در یا فرامتنی شامل خطاهایی در سطح گفتمان متن هستند. این می‌باشند. خطاهای شناختی با مشکلی در روند تفکر و منطق بلکه ناشی از الگوها و فرایندهای فکری زبان‌آموزان می * باشند اما در فرایند نوشتن به اشتباهات زبانی تبدیل می < اندونزیایی را در نوشتن مقاله‌های بیان تشابه و تفاوت را داشتند که عدم انگیزه برای نوشتن» عدم تمرین در نوشتن» شان#ذر زبان انگلیسی بررسی کردند. نتایج نشان داد که اکثر شرکت‌کنند گان اعتقاد داشتند که آموزش دستور زبان و علائم نگارشی باید.در متن و در تعامل با هر چهار مهارت صورت -3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی ۲ براساس تئوری مبنا چهارچوبی که بتوان با توجه به گذرانده بودند و در طول انجام این تحقیق» درس امقاله - محدوده سنی آنها بین ۲۰ تا ۳۵ سال بود و این افراد. ۶ دانشجوی مرد و ۸ دانشجوی زن بودند. زبان بومی شرکت - نوشته شدند. هر مقاله تقریبا از ۲۰۰ تا ۳۰۰ کلمه تشکیل شده بود که در یک بازه زمانی ۰٩ دقیقه‌ای نوشته شد. هدف محقق اين نوع مصاحبه را به این دلیل انتخاب کرد که مصاحبه به دلیل کمک به محققان در تمرکز بر روی موضوعات مختلف و در عین حال با هدف مطلوب خاص محقق تعداد زیادی از مطالعات و پژوهشهای مرتبط را مرور کرد و سرانجام تصمیم گرفت پنج سوال را در راهنمای پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع مبهم به نظر می‌رسید. تغییر یافت و یک سوال دیگر به مرحله اول: هر یک از ۱۴ دانشجوی ترم چهارم در پاراگرافی را پس از آموزش اصول و قواعد اساسی مقاله - داده شده را که هر کدام در یک حالت بلاغی متفاوتی بود و ازع ذ 8 از 0۳۵066 ۵ کاصص 0۳ 8 501 پنج پاراگرافی کاملا سازمان‌یافته در مدت زمان ۰٩ دقیقه که پس از پایان نگارش مقاله, به شرکت‌کنندگان وقت کافی داده شد تا آنچه را که نوشته‌اند» بررسی و بازبینی نمایند. ‏اصلی با ۵ شرکت کننده» آزمایش شد که منجر به بازنویسی ‏یک سوال و اضافه شدن یک سوال دیگر به پیش‌نویس نوشتاری آنها جمع‌آوری شده بود روز بعد از نوشتن مقاله. در جلسه مصاحبه شرکت کردند تا مشکلات و دشواری - هایی را که هنگام نوشتن مقاله به‌طور کلی و مقاله روز قبل به‌طور خاص داشته‌اند بیان کنند. به دلیل آشنایی مصاحبه - برای هر یک از شرکت‌کنندگان برگزار شد. تعدادی از مراحل ‏۲ آنها مجاز بودند برای بیان مشکلات نوشتاری خوداز زبان ‏۳ به مصاحبه‌شوندگان اطلاع داده شد که صدای آنها برای رونویسی و تجزیه و تحلیل‌های آتی ضبط می‌شود و محقق از آنها اجازه گرفت تا دستگاه ضبط صوت را روشن کرده و ‏۵ محقق با دادن بازخورد به مصاحبه‌شوندگان. سعی کرد به آنها انگیزه دهد تا به بیان مشکلات خود ادامه دهند. ‏-3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ‏ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی و بیان مشکلات نوشتاری و انتظارات خود از کلاس نوشتن را داشته باشند. با این حال, هر مصاحبه به‌طور متوسط حداکثر اطمینان در تجزیه و تحلیل, از روش پایایی بین شناسایی کند. وی تمام مقاله‌ها را بررسی کرد و نتایج تجزیه پاسخ‌های کتبی را با جزئیات بررسی کنند. سپس» یادداشت - های نوشته شده توسط محقق طی هر جلسه مصاحبه به هر متن مربوطه اضافه شد. پس از آن, محققان کدگذاری داده‌ها شد. در مرحله اول, محققان هر متن را جداگانه کدگذاری کردند. در هر متن» کلمات و عبارات مهم کد يا برچسبی دریافت کردند که به‌طور خلاصه اصل آن بخش را مشخص می‌کرد. در واقع» داده‌ها به چندین بخش کوچک با چندین کد و برچسب اختصاص داده شده تقسیم شدند. نتیجه اين بین کدها و برچسب‌های باز بودند تا کدها و زیرگروه‌های مشابه را با هم ترکیب کنند تا آنها را در تعداد کمتری از شدند و در نهایت شش موضوع مناسب از آنها استخراج پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع متن» به توانایی دانشجویان در دسته‌بندی ایده‌های خود به - کاربرد زبان دقت در استفاده از حروف تعریف, زمان افعال »ترتیب کلمات» تطابق (80 00 مکانیک نوشتار پاراگراف بندی» املای کلمات» بزرگ‌نویسی حروف. علائم نگارشی ۳۳ سولفه گیازمانتهی, نسینت: بد مولقه سحتزا: به این معنی اس استفاده از کلمات غنی, معنی‌دار و متناسب با متن اشاره نوشته شده را تشکیل می‌دهد و در پایان» ۳۰,۴ درصد از -3100 .(/4.0له ارط /کموصم 1 /ودمکد مهد مه نام /نعصااه) محصمعزز آمدونامصههاه 40 امنصصسمده آصونان‌طن۸ کصمصصی0 مهم و موه #مکص زا کنعانو کنه1 ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی به عملکرد صحیح شرکت‌کنندگان به شکل زیر مرتب می - در جنبه‌های مختلف نوشتار تجربه می کنند. همانند نتایج بر رسی کاربردصحیح زبان در مقایسه با محتوا و سازماندهی بیشتر بوده است. علاوه بر اين» آنها کمترین میزان مشکلات را در واژگان داشتند. این یافته‌ها به‌طور خلاصه در شکل ۱ نشان داده شده است. که مشکلات نوشتن دانشجویان در هر مولفه نوشتاری را بر دومین مشکل در نوشتن است که به‌طور گسترده بیان شد. پووهش‌های زبان‌شناختی آذر زبان‌های خارجی دوره: ۹۲ شماره ‏ بهار 1۴۰۱ از صفحه ۴۹ ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع انسجام یا تمرکز بر ایک موضوع اصلی در هر پاراگراف (7(اطآ) و ارائه نظرات به شکلی سازمان‌یافته نیز به‌عنوان یک شده جهت نوشتن مقاله نیز برایشان مشکل‌ساز است. آنها اظهار داشتند که موضوعات اغلب گیج کننده کلی و ناآشنا بوده و واژگان محدود نیز یکی دیگر از مشکلات نوشتن بود که توسط احساسات منفی که در طول نوشتن تجربه کرده بودند اشاره کردند. در بسیاری از پژوهش‌ها به‌خوبی اثبات شده است که اغلب در جملات من هماهنگی فاعل و فعل وجود ندارد. چون من اول به فارسی فکر می‌کنم» بعد به انگلیسی می‌نویسم» بیشتر اوقات یادگیری می‌شوند و بر موفقیت زبان آموزان تأثیر منفی می‌گذارند (لی و کراشن ۰ 2002()۲۰۰۲ ,16۳7881060 :6 1.66 ) . برخی از دانشجویان اظهار داشتند که از اضطراب و ترس از عدم موفقیت در واحد درسی خود رنج می‌برند درحالی که برخی دیگر اظهار -3100 .(/4.0له ارط /کموصم 1 /ودمکد مهد مه نام /نعصااه) محصمعزز آمدونامصههاه 40 امنصصسمده آصونان‌طن۸ کصمصصی0 مهم و موه #مکص زا کنعانو کنه1 ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی بر اساس اطلاعات ارائه شده در جدول ۲ واضح است که من مشکل جدی در نوشتن پاراگراف‌های بدنه و جملات تایید کننده دارم. برای من دشوار است که ایده‌هایم را به شکلی منسجم و هماهنگ دسته- بندی کنم. من فکر میکنم جملات نامرتبط زیادی در مقاله‌ام دارم. من معمولا" اطلاعات و ایده زیادی درباره موضوع مقاله ندارم. موضوعات برای من جذاب نیستند به همین دلیل نگارش مقاله برای من من با معانی متفاوت کلمات گیج می‌شوم و نمی‌دانم کدام یک در جمله من دوست دارم از کلمات تخصصی تر بهتر و بیشتری استفاده کنم اما نمی - در تمام مدت من ترس از شکست دارم بنابراین نمی‌توانم تمرکز کنم. اين» دانشجویان ادعا کردند که در ایجاد پیوستگی در سراسر مقاله می‌شود. سرانجام آنها در مورد احساسات منفی که هنگام نوشتن مقاله تجربه می‌کنند. صحبت کردند. شکل ۲ درصد این مشکلات مقاله مسئله بعدی بود که از آن به‌عنوان مشکل یاد شد. علاوه بر پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع محتوا و واژگان دارند. نتایج پژوهش حاضر با نتایج توبا و یافته‌های تحقیق حاضر با نتایج تحقیق بانی یونس و سلام داشتند که پیوند» دسته‌بندی و انسجام ایده‌ها یکی از جدی - ترین؛ مشکلات نوشتاری است که اغلب با آن روبرو می - شوند. اما انتایج تحقیق حاضر با یافته‌های دانگ (۱۹۹۸) که مغایرت دارد او دریافته بود که انتخاب واژگان مشکل اصلی - 3100 .(/0/4.0 3 /365/02 0۳8/1166 05 6600 نامع // نصا ط) عکمعز1 مدوم ماه 4.۵ نهذ عصه مکصه ونان اه کدمصصم عناهع ج هی #محصعا خن امه کنط1 مان راهم تم دز مار نون مج تم نامع کنو 6 ام کمک تمتصصصی محققان را بر آن داشت تا یک چهارچوب سه مرحله‌ای می‌کند. هر نوع آموزش زبان باید مختص به گروه خاصی از باشد تا اين فراگیران مجموعه خاصی از اهداف را در یک اجتماعی, تعبیه شده است دثبال کنند. این چهار چوب شانل آمادگی ذهنی و تولید ایده در فرایند مقاله‌نویسی است. با نوشتن به‌عنوان مرحله صحبت کردن نیز در نظر گرفته می - می‌تواند تا حد زیادی کیفیت مقاله را بهبود ببخشد. بنابراین» بسیار گسترده يا گیج کننده است. اين فعالیت می‌تواند برای پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع پیش از نوشتن این چهارچوب گنجانده شده است. به گفته که خواندن مدام به زبان مقصد حتی برای لذت بردن نیز قطعا بر مهارت نوشتن در زبان دوم تأثیرگذار است (فلاحیو و بیلی» ۱۹۹۳) (1993,لالنه۳ +۵ ,6 ها ۴). این فعالیت برای آن دسته از دانشجویانی که اظهار داشتند نمی‌دانند اجه چیزی بنویسند يا هیچ اطلاعی از موضوع مقاله ندارند بسیار و تسریع در روند نوشتن» تأثیرات قابل توجهی در اکیفیت نوشتن دارند. بارش ذهنی اعتماد به نفس و فضای بدون ۰ مطالعه جزوه مخنصری از آن دسته از نکات دستور ی که و.می‌تواند به فراگیران کمک کند تا کاربرد صحیح را یاد گرفته و به ذهن خود بسپارند. در مطالعه حاضر گردآوری همچنین ایجاد رابطه منطقی بین مولفه‌ها و رسیدن به یک * طرح کلی از رئوس مطالب (0411010) : در اين مقاله خود را بر اساس ایده‌هایی که هنگام بارش ذهنی ارائه -3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی پیش از نوشتن است که در آن دانشجویان لیستی از موضوعات و زیرموضوعات را برای آنچه که تصمیم می - گیرند درباره آن بنویسند قبل از شروع نوشتن مقاله تهیه بنابراین» با ترسیم فضای آزاد در حافظه فعال» توجه بیشتر به تبدیل ایده‌ها به متن اختصاص می‌یابد (کلوگ» ۱۹۸۸ و خود را در قالبی که به‌راحتی قابل پیگیری است. تنظیم؛کنند. در نظر بگیرند جمله‌های بی‌ربط ننویسند و هماهنگی را در کل متن حفظ کنند (ویليامز و بیزوپ» ۲۰۱۵) 112705[ ۷۷) هنوز در حال انجام است و لزوما کامل نیست. در پیش - گرفته شوند و ایده‌ها باید به بهترین روش انتقال یابند. محتوا تمرکز کند و باید کم و بیش با طرح اولیه مقاله زیادی دارد زیرا در آن نوشتن خوب تولید می‌شود و نویسنده نوشته خود را با قصد اصلاح و تغییر در ایده‌ها و از نظر قراردادهای نوشتاری» نوشته خود را تا حد ممکن وی می‌افزاید که مراحل بازبینی و ویرایش متفاوت هستند از این جهت که در مرحله بازبینی «نوشته ممکن است به‌طرز در حال رنگ و لعاب دادن به مقاله است و آن را آماده می - ویرایش شده خود را برای تجربه یک ارتباط آزمایشی و پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع آنچه را که نوشته‌اند ارائه می‌دهند و با دیگران به اشتراک می گذارند. ویر (۳۹۹۲) (ذکر فنده در قامسکین و همکاران» گذاری زا بسیار تأثیرگذار می‌داند زیرا او معتقد است این می‌کند تا قسمتهای صحیح نوشته خود و قسمتهایی که نیاز به‌عنوان منبع بسیار مهمی از مطالب قابل فهم در نظر گرفتا ایجاد می‌کند. انگیزه و اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد و شکل اتفاق می افتد که آنها ابتدا باید به‌عنوان خواننده نظر دهند» بنابراین پیشنهاد می‌شود که مقاله‌ها را با عباراتی مانند سازنده جهت بازنگری در نوشته‌های خود جلب کنند. و در همه مشکلات در این مرحله مورد بحث و ارزیابی قرار می - -3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی گيرند. چهارچوب در شکل ۳ خلاصه و نشان داده شده و ارائه راه‌حل‌های عملی برای غلبه بر چالش ها را بررسی کرده - در همین راستا پژوهش حاضر نیز به بررسی مشکلات مهارت مژلفه‌های مقاله» پیوستگی, محتوا و واژگان به ترتیب از بارزترین اضطراب, بی‌انگیزگی و ترس از شکست مانع روند نوشتن می - تسلط به دستور زبان انگلیسی و علائم نگارشی عدم توانایی در به‌ کارگیری نکات گرامری فراگرفته شده در بیان افکار و ایده‌ها فعالیت شناختی چالش برانگیز است که فراگیران را ملزم به کنترل ۰( ,12027 6۶ نط۶ه1/127). یک متن نوشته شده به زبان دارای واژگان غنی و مبتنی بر قراردادهای مکانیک نوشتار باشد پووهش‌های زبان‌شناختی آذر زبان‌های خارجی دوره: ۹۲ شماره ‏ بهار 1۴۰۱ از صفحه ۴۹ ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع آموزشی تعمیم داده شود زیرا اين نتایج تنها بر اساس نمونه‌ای متشکل از ۱۴ دانشجوی کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی از یک دانشگاه در ایران است که با توجه به فاکتور در دسترس بودن» از آزمایشی پیشنهادی قبل از استفاده در هر زمینه به سازگاری‌های متجلی نیا دازد. به‌علاوه: پژوهش‌های آتی برای استفاده: از توئه- نداشتن گنجینه لغات کافی به دلیل عدم مطالعه کافی و نگرانی و که کاربرد صحیح زبان باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد و تمرینات نگارشی بیشتری به دانشجویان داده شود. علاوه بر اين» آنها معتقدند که مدرسان باید دانش و مهارت کافی برای ارائه استراتژیهای خاصی را در آموزش نوشتن به کار گیرند. می‌توانند دانشجویان خود را در فراگیری مهارت نوشتن توانمند سازند. بر این اساس و با توجه به یافته‌های این پژوهش, محققان یک نوشتن این گروه از دانشجویان ارائه دادند. این چهارچوب شامل ملاسل بیش از نوشتن» حین نوشتن و.پس از نوشتن می‌باشد که هر مرحله با فعالیت‌ها و دستورالعمل‌هایی که بر اساس مشکلات مشکلات نوشتن از دید دانشجویان ایجاد کند که می‌تواند برای فراگیران در تولید مهارت نوشتن ارائه دهد. با توجه به نتایج این بروسی, کقنه مي‌تراقا مه موحله از هار برس اوائه لد بواا -3100 .(/4,0/ع در /ومعصم زا ونم که مه مه خاهم/انکصا) محصمعز آمص‌ناهصههاها 40 امن صصم که ما۸ کصمصصی) عخهمی و له #محصمعزا ماه کنط ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع -3100 .(/4.0له ارط /کموصم 1 /ودمکد مهد مه نام /نعصااه) محصمعزز آمدونامصههاه 40 امنصصسمده آصونان‌طن۸ کصمصصی0 مهم و موه #مکص زا کنعانو کنه1 ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳ 0۶ ۷۵737305 39503۷1 ۲3۹3 3۳۳1۹۸۵ 27" مهو هد ۲٩ 20230۲9 3303 طع 0 برع -3100 .(/4.0له ارط /کموصم 1 /ودمکد مهد مه نام /نعصااه) محصمعزز آمدونامصههاه 40 امنصصسمده آصونان‌طن۸ کصمصصی0 مهم و موه #مکص زا کنعانو کنه1 ما 0۳006۲1۲ کز ۵۳ دوه عط) 0عزمدم وعغغ عم ععه 6لاا۵ ۵ عط) که کعکی امتتعصصمی عمهن انز ۸۷ /کمی ونصط 16 /2 651.0۳ //: 3۳ پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی, دوره ۱۲ شماره ا بهار ۱۴۰۱ از صفحه ۴۹ تا ۷۳

این پژوهش کیفی به بررسی مشکلات نوشتاری زبان آموزان ایرانی پرداخته و چهارچوبی بافت-حساس (Context-sensitive Framework)را با توجه به این مشکلات، برای دانشجویان زبان برای تمرین نوشتن ارائه داده است. برای دستیابی به اهداف مطالعه، بر اساس نمونه گیری آسان (Convenience sampling)، 14 دانشجوی کارشناسی رشته مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن در این پژوهش شرکت کردند. هر کدام از آنها مقاله ای پنج پاراگرافی نوشتند و در مصاحبه ای نیمه-ساختاری(Semi-structured interview) شرکت کردند تا مشکلات خود را در زمینه نوشتن بیان کنند. محققان مقاله ها را با توجه به سر فصل پنج مؤلفه ای جکوب(1981) Jacob, 1981)) ارزیابی کردند تا نوع مشکلات نوشتن را شناسایی کنند. علاوه بر این، مصاحبه ها رونویسی شدند و داده ها بر اساس مراحل سیستماتیک کوربین و استراوس(2014) &Strauss (Corbin, 2014) که شامل کد گذاریهای باز، محوری و انتخابی (Open, Axial and Selective Coding)می باشند کدگذاری شدند. یافته ها نشان داند که دانشجویان ایرانی بیش ازهرچیزی در مکانیک نوشتار مشکل داشتند.پس از آن، گرامر، سازماندهی درایجاد مؤلفه های مقاله ، انسجام ، محتوا و واژگان به ترتیب به عنوان بیشترین تاکمترین میزان فراوانی مشکلات شناسایی شدند. علاوه بر این، احساسات منفی مانند اضطراب و عدم انگیزه باعث برخی مشکلات نوشتاری شدند. بر این اساس، محققان یک چارچوب سه مرحله ای بافت- حساس برای تمرین نوشتن ایجاد کردند. در این چارچوب فعالیت های مراحل پیش از نوشتن، حین نوشتن و پس از نوشتن با توجه به مشکلات نوشتاری دانشجویان مشخص شدند تا به آنها کمک شود بر مشکلات نوشتاری خود غلبه کنند.

367898

۲۰۰۴)» سازگاری زناشویی (لاوی و بن- آری» ۲۰۰۴)» رضایت جنسی (بایرز» ۲۰۰۵) و رضایت زناشویی (لارسن و همکاران» ۲۰۱۰؛ لیندستروم "4 ۳ رابطه منفی یافت شد. همچنین در پژوهش نادری» افتخار و آملازاده (۱۳۸۸) از بین پنج عامل شخصیتی» عامل روان‌رنجورخویی بیشترین همبستگی معنی‌دار را با دلزدگی زناشویی در دومین متغیر مشخص کننده آسیب پذیری بادوام افراد و متغیر پیش‌بین دلزدگی زناشویی در پژوهش حاضر خانواده اصلی می‌باشد. رویکردهای چند نسلی درباره رشد فردی و خانوادگی فرض می‌کنند که پویایی داخل خانواده اصلی میرائی را برای فرد فراهم می‌سازد که هم مسیر فردی و هم رشد خانوادگی او را تعیین می کند (ویتون» والدینجر» شولز الن» کرول و هوسر"» هوسر» ۲۰۰۸). یکی از این عوامل که متخصصان و صاحب‌نظران راجع به آن نظریه‌پردازی کرده و پژوهش‌های متعددی انجام داده‌اند تأثیر خانواده اصلی و اولیه‌ای است که هر یک از زوجین در آن رشد کرده‌اند. درزمینه نخوه تأثیر خانواده:اصلی بر خانواده فعلی نظریه‌های متعددی مطرح‌شده و پژوهش‌های زیادی انجام گرفته.است. ازجمله این نظریه‌ها که رابطه بین ویژگی‌های خانواده اصلی زوجین را.بر زندگی زناشویی آنان؛تبیین می‌کند می‌توان به نظریه ارتباط شی * (اشپیتز۱۹۶۵۸)» نظریه دلبستگی* (بالبی ۱۹۶۹) نظریه سیستمی بوئن "" (۱۹۷۸) و (۱۹۷۸) و نظریه‌های یادگیری اجتماعی بندورا!! (۱۹۷۳) اشاره کرد (به نقل از فرح‌بخش» ۰). بنابراین با توجه به آنچه گفته شد عملکرد خانواده اصلی نیز می‌تواند یک متغیر مستقل 6 عم ,006 ,۸16 ما5 ,۲ععصن ۷۷21 مصماانط ۷۷ ۰ آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده متغیر دیگری که مشخص‌کننده آسیب‌پذیری بادوام افراد در پژوهش حاضر می‌باشد باورهای ارتباطی زوجین می‌باشد. ارتباطه سرتاسر زندگی انسان را در برگرفته است. دراین‌بین» ارتباط زناشویی و باورهای منطقی و غیرمنطقی در این مورد به‌عنوان طولانی‌ترین و عمیق‌ترین نوع ارتباط است که می‌تواند دست‌مایه‌ی شادی یا منبع بزرگک رنج و تألم باشد. دید گاه‌های شناختی» رضایت يا نارضایتی زوج‌ها را به شیوه تفکر متفاوت آن‌ها نسبت به اعمال و رفتار همسرانشان نسبت می‌دهند (فینای"» ۱۹۹۹). ایدلسون و اپستین؟ (۱۹۸۲؛ به نقل از همبرت"» ۲۰۰۹) معتقد است که باورهای ارتباطی غیرمنطقی و رضایت از روابط به‌طور معکوس باهم رابطه معنی‌داری دارند و در پژوهش خود نشان دادند که رضایت زناشویی پایین با باورهای ارتباطی غیرمنطقی در ارتباط می‌باشد. در مطالعات دیگر نیز یافته‌های مشابه‌ی گزارش‌شده است: (هماسسی 1۳۸۵۵۱ ساین ایجمی و جنکار, 1۳۸۸۶ ریفیر و ویژر ۸ ۳۸ ۸ در تحقیقات داخلی که با استفاده از فهرست باورهای ارتباطی با مسائل زناشویی انجام‌شده است» می‌توان به رابطه باورهای ارتباطی غیرمنطقی با سازگاری زناشویی (مومن زاده» ۱۳۸۱؛ نظری» طاهری راد اسدی» ۱۳۹۲)»احساسات مثبت به همسر (حیدری» مظاهری و پوراعتماد» ۱۳۸۴)» رضایت زناشو ادا و رای 1۱۳۹۱ اسماعیل‌پور» خواجه و مهدوی» ۱۳۹۲) و صمیمیت زناشویی (فرمانی شهرضا رسولی و قائدنیای جهرمی» ۱۳۹۱) علاوه بر متغیرهای مربوط به آسیب‌پذایری‌های بادوام دومین سازه‌ای که با حمایت قوی پژوهشی به‌عنوان متغیر پیش‌بین کیفیت زناشویی و ناپایداری زناشویی می‌باشد» رویدادهای استرس‌زای زندگی است که حواث و تحولات غیرقابل‌انتظار» فشار اقتصادی» مسائل مربوط به‌سلامت» چالش‌های استخدامی و..: را در برمی گیرد (کارنی و برادبری» ۱۹۹۵). رویدادهای استرس‌زا علاوه بر اینکه در مدل آسیب‌پذیری- استرس و انطباق (۱۹۹۵) کارنی و برادبری باغئوات سازه اصلی می‌باشته در مدل‌های مشایه دیگری مانند مدل استزس:خانواده" ( کونجر آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده روتر و الدرا ۱۹۹۹) موردتوجه برفه: است.. مطالعه آفییات: پژوهشی نشان‌دهنده تأثیر رویدادهای استرس‌زا بر پیامدهای زناشویی هم در بررسی‌های مقطعی (کوهن ۲ و برادبری؛ ۷ و بودمن ۳ ۲۰۰۰) و هم طولی (کارنی» استوری۴ و برادبری » ۲۰۰۵ بارتون» ۲۰۱۳) می‌باشد. رنگین و آیتک (۲۰۰۹) مدل استرس خانواده (کونجر روتر و الدر ۱۹۹۹) را بر روی ۱ نفر از زنان و ۴۹۰ نفر از مردان متاهل ترکیه و ون» ریتر» لی» کوه و اوک (۲۰۰۳) همین مدل را بر روی ۲۳۶ زوج کره‌ای مورد بررسی قرار دادند» از آنجایی که در مدل استرس خانواده ارتباط غیرمستقیم با میانجیگری پریشانی عاطفی بر فشارهای مالی با پیامدهای زناشویی مطرح می‌باشد» نتایج دو پژوهش مذکور نشان داد که بین فشار مالی با پیامدهای زناشویی از جمله کیفیت زناشویی و نارضایتی زناشویی رابطه مستقیمی وجود دارد. علاوه بر ارتباط مستقیم» رابطه بین فشارهای مالی به‌عنوان رویدادهای استرس‌زای خارجی و عدم رضایت زناشویی به صورت غیرمستقیم از طربق عوامل شناختی» هیجانی و رفتاری میانجیگری می‌شود (فالکونیر ۵ و اپستین» ۲۰۱۱). یکی از این عوامل الگوهای ارتباطی منفی می‌باشد (ویلمارث ۶ (ویلمارث‌۶ ۲۰۱۲) و در پژوهش فالکونیر و آپستین (۲۰۱۱) سبکک حل تعارض توقع / کناره گیری به‌عنوان میانجی بین فشارهای"مالی و پیامداهای: زناشویی مورد توجه بوده است. محمدی و مقصودی (۱۳۹۰) به بررسی رابطه استرس شغلی با رضایت زناشویی در کارکنان زن پرداخته و نشان دادند که بین استرس شغلی و رضایت زناشویی همبستگی منفی معنی‌داری وجود دارد. از جهتی نیز رویدادهای استرس‌زا. می‌تواند تحت تأثیر آسیب پذیری‌های بادوام افراد مانند شخصیت» ویژگی‌های خانواده اصلی و باورهای ارتباطی باشد (کارنی و برادبری» ۵) تحقیقات در حوزه‌ی روانشناسی رشد و شخصبت به:اين نتیجه رسیده‌اند که تجارب اولیه افراد تأثیرات بلندمدتی در سرتاسر زندگی خواهد ,دّاشت. به‌عنوان‌مثال تأثیرات محبط اولیه کودکی بر رشد بزرگسالی و قضاوت به‌خوبی ثابت‌شده است (آماتو و کیث"» ۱۹۹۱؛ راجرزا» ۱۹۹۰؛ وایلنت! و وایلنت» ۱۹۹۰ به نقل از کارنی و برادبری» ۱۹۹۵). همگام با این آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده نتایج» مطالعات نشان داده‌اند که ویژگی‌های شخصیتی با فراوانی حوادث ناسازگار زندگی (پولتون و انذروزا» ۱۹۹۲) و تجربه کردن حوادث زندگی و برداشت از آن‌ها به‌صورت استرس‌زاتر ار تباط داشته است (مارکو و سولس" ۱۹۹۳). تحقیقات بر روی افسردگی به‌عنوان بخشی از روان رنجورخویی نشان داده است که افراد افسرده مزمن شرایط استرس‌زای بیشتری را در زندگی ایجاد می‌کنند (هامن"» ۱۹۹۱). این يافته‌ها پيشنهاد می‌کنند که آسیب‌پذیری‌های بادوامی که زوجین با خود به ازدواج می آوردند به حوادث و شرایط استرس‌زای زندگی که زوجین با آن رودررو می‌شوند» کمک می‌کند. بنابراین این دو عامل جهت مشخص کردن تأثیرشان بر رشد ازدواج و دلزدگی زوجین بایستی مشترکا موردمطالعه قرار گيرند. برای بیشتر افراد ازدواج به‌عنوان منبعی از خشنودی و رضایت است و بسیاری از همسران زندگی مشترکک خود را با عشق آغاز می‌کنند و بر این باورند که تنها مرگ می‌تواند آن‌ها را از یکدیگر جدا کند و به این موضوع نمی‌اندیشند که روزی ممکن است شعله عشق آنان به خاموشی گراید» بااین‌وجود در طول زمان ازدواج ممکن است به منبعی از ناکامی برای فرد تبدیل شود. پررسی آمارهای ارائه‌شده نشان‌دهنده افزایش سالانه تعداد طلاق در کشور می‌باشد به‌طوری که از سال ۸۵ تا ۳٩ رقم نسبت ازدواج به طلاق در کشور از ۸/۲۸ به ۵/۸۷ رسیده است (سازمان ثبت‌احوال کشور ۱۳۹۴). علاوه بر.این آمار زسمی» طلاق به‌طور کامل نشان‌دهنده میزان ناکامی همسران.ذر زندگی زناشولی ییاز اردرا‌کناآن: آماری بزرگگ‌تر اما کشف نشده به طلاق‌های عاطفی اختصاص دارد: شاید دو برابر آمار طلاق‌های قانونی را بتوانیم به طلاق‌های عاطفی اختصاص دهیم» یعنی به زندگی‌های خاموش و خانواده‌های توخالی که زن و مرد در کنار هم به سردی و دلزدگی آزندگی می‌کنند ولی هیچ‌گاه تقاضای طلاق قانونی نمی‌کنند (بخارایی» ۱۳۸۶). چگونه: تلاش‌های اولیه بزای" رسیدن به زندگی مشترک که با خوش‌بینی اولیه همراه است به سرخوردگی می‌انجامد؟ چگونه این فرایند اتفاق می‌افتد؟ چرا پیمان ازدواج شکسته می‌شود؟ و درنهایت چرا زوجین از همدیگر دلزده می‌شوند و طلاق و جدایی صورت می‌گیرد؟ در راستای بررسی علل چنین فرایندی و با در نظر گرفتن فراوانی مشکلات زناشویی» در مورد ضرورت مطالعه و پژوهش شاید این جمله کافی باشد که نیاز به آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده علت یابی و شناسایی عوامل موثر در فرایند دلزدگی زناشویی غیرقابل‌انکار می‌باشد» چراکه بیش از ۹۸ درصد افراد در طول زندگی خود حداقل یک‌بار ازدواج می‌کنند (مهاجرانی» ۵۹ در پژوهش‌های انجام گرفته قبلی و مدل‌های ارایه شده در تحقیقات انگشت‌شماری عوامل آسیب پذیری‌های اولیه و ناشی از دوران اولیه زندگی و رویدادهای استرس‌زای در طول زندگی زناشویی به صورت یکجا و در ارتباط با یکدیگر بر مسایل زناشویی و بخصوص دلزدگی زناشویی مد نظر قرار گرفته است. بنابراین با توجه به اخلا تحقیقاتی موجود و پاسخگویی به فرایند دلزدگی زناشویی بخصوص شکل‌گیری چنین فرایندی در زوجین متقاضی طلاق» سوال اصلی پژوهش حاضر این است که آیاآسیب‌پذیری‌های بادوام (روان رنجورخویی» خانواده اصلی و باورهای ارتباطی) به‌طور مستقیم بردلزدگی زناشویی تأثیر می‌گذارند و آیا آسیب‌پذیری‌های بادوام به‌طورغیرمستقیم و از طریق تأثیر بر رویدادهای پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و شیوه اجرا همبستگی است. جامعه آماری و روش نمونه گیری: جامعه آماری موردمطالعه در این پژوهش تمامی افرادی است که در فاصله ۶ ماهه (اول دی‌ماه ۳٩ تا آخر خرداد ۹۴) به مراجع قضایی (اعم از دادگاه‌ها و شورای حل اختلاف) ذادگستری شهرستان اردبیل برای موضوع طلاق مراجعه کردند. نمونه گیری به‌صورت سرشماری از بین؛افرادی"صورت گرفت که حداقل تحصیلات آن‌ها تا کلاس اول دبیرستان بوده (به‌منظور توانایی خواندن و درک پرسشنامه‌های خود گزارش دهی) و یک سال از دوره اعقد یا ازدواج. آن‌ها گذشته باشد (با توجه به اينکه پرسشنامه رویدادهای استرس‌زا برای. یک سال.بعد از زند‌گی زناشویی می‌تواند کارایی داشته باشد)» بنابراین بعد از اعلام حاضر به همکاری بودن افراد و دارا بودن شرایط ورود» با توضیحات اولیه» پرسشنامه در اختبار آزمودنی‌ها قرار گرفت. ازآنجایی که روش شناسی مدل‌یابی معادلات ساختاری» تا حدود زیادی با برخی از جنبه‌های رگرسیون چندمتغیری شباهت دارد» می‌توان از اصول تعیین حجم نمونه در تحلیل رگرسیون چندمتغیری برای تعیین حجم نمونه در مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده کرده و به ازای هر متغیر اندازه گیری شده ۵ تا ۱۵ نمونه انتخاب کرد (هومن, ۱۳۸۴)» ازاین‌رو با توجه به اینکه در مدل ارائه‌شده ۱۵ متغیر آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده اندازه گیری وجود دارد» حجم نمونه بین ۹۵ تا ۲۸۵ نفر برآورد می‌شود. گ 10 گ 4 5 5 > 1 > 75 + 15 ۷ 15 > ۱ > 15 ۷ 5 + 150 با توجه به فرمول بالا و ا زآنجایی که به‌زعم بسیاری از پژوهشگران حداقل حجم نمونه لازم در مدل‌های ساختاری ۲۰۰ می‌باشد (هولتر» ۱۹۸۳؛ گارور و منترز» ۱۹۹۹ هو ۹۲۰۰۸ کلاین» ۲۰۱۰ به نقل از حبیبی» ۱۳۹۱) در پژوهش حاضر نیز ۲۰۰ آزمودنی پرسشنامه‌های شخصیتی 17۳0-1۳۳1 فرم کوتاه پرسشنامه 7۳:0[ است که در سال ۱۹۸۵ توسط مک کری و کاستا" تهیه‌شده است که دارای ۶۰ سوال می‌باشد و پنج عامل شخصیتی روان‌رنجورخویی» انعطاف پذیری» برون گرایی» سا زگاری و وجدانی بودن را می‌سنجد. ضرایب پایایی با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای بعد روان‌رنجورخویی در پژوهش شارون؟ (۲۰۰۲)» ۰/۸۶ و در پژوهش واین" (۲۰:۳)» ۰/۷۴ گزارش شد (به نقل از عبدالله زاده» ۱۳۸۶). در مطالعه گروسی (۱۳۸۰)» ضریب پایایی با استفاده از روش آلفای: کرونباخ برای بعد روان‌رنجورخویی ۰/۸۳ گزارش‌شده و در پژوهش شولی‌بندر» بشلیده» هاشمی و ارشدی (۱۳۹۰) آلفای کرونباخ و تصنیف برای تعیین پایایی این خراهه مقیانتل بهه ترتیب 37/۸۲ 7۸۵*محاسبه گردید. مقیاس خانواده اصلی * (۳05): این پرسشنامه توسط هاوشتات» اندرسون» پیرسی» کوچران و فاین* در سال ۱۹۸۵ تهیه شد.که"یکت*ابزار ۴۰ سوالی است و برای سنجیدن ادراک و استنباط فرد از میزان سلامت خانواده اصلی‌اش تدوین‌شده است. مقیاس خانواده اصلی بر استقلال و صمیمیت به‌عنوان دو مفهوم کلیدی در حیات یک خانواده سالم تمرکز دارد» و هریک از ۴۰ پرسش آن بر اساس یک مقیاس پنج‌درجه‌ای (از یک تا پنج) درجه‌بندی‌شده است. حداقل نمره «۴۰» و حداکثر (۲۰۰» است که نمرات بالاتر نشانه سلامت بیشتر خانواده اصلی است. پایایی پرسشنامه توسط سازندگان آن بر اساس آلفای کرونباخ ۵ گزارش‌شده است و پایایی آن از طریق باز آزمایی دو هفته‌ی در بعد استقلال و صمیمیت به ترتیب ۰/۷۷ و ۰/۷۳ برآورد شد (ثنائی» علاقبند» فلاحتی» هومن» ۱۳۸۷). در ایران» ضرایب آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده آلفای به‌دست آمده در پژوهش جاسبی (۱۳۸۴) برای کل مقیاس ۰/۹۴ و برای ابعاد استقلال و صمیمیت به ترتیب ۰/۹۰ و ۰/۸۹ بوده است» همچنین روایی این مقیاس مورد تأیید چند تن از غیرمنطقی در زندگی زناشویی توسط ایدلسن و اپستین " (۱۹۸۲) ساخته‌شده و توسط مظاهری و پور اعتماد (۱۳۸۰) با روش ترجمه و ترجمه مجدد به فارسی برگردانده» مورداستفاده قرار گرفت. دارای ۴۰ سوال است که در طیف لیکرت به‌صورت ۶ گزینه‌ای از ۰ (کاملا غلط) تا ۵ (کاملا درست) پاسخ داده می‌شود. پنج خرده آزمون این سیاهه عبارت‌اند از: باور به تخریب کنندگی مخالفت» توقع ذهن‌خوانی» کمال گرایی جنسی» باور به تفاوت‌های جنسیتی و باور به عدم‌تغییر همسر. همسانی درونی این پرسشنامه در پژوهش‌های متفاوت موردبررسی قرار گرفته است. الیری " (۱۹۸۷) همسانی درونی این پرسشنامه را ۰/۷۲ تا ۰/۸۱ گزارش کرده و نشان دادند که هر ۵ خرده مقباس این پرسشنامه با مقیاس‌های سازگاری زناشویی رابطه معنی‌دازی دارند. جیمز هاسلی و میارزش /۰۱۱گیراینه۵:خرده مقباس این پرسشنامه آلفای ۰/۵۸ تا ۰/۸۳ را گزارش کرده‌اند. و در ایران خیدری» مظاهری و پوراعتماد (۱۳۸۴) همسانی درونی را برای خرده مقیاس‌ها از ۰/۴۷ تا ۰/۷۰ به دست آوردند. لازم به ذکر است که در پژوهش حاضر ازآنجایی که .اکثر شرکت کنندگاندر. پژوهش حاضر به زیر مولفه کمال گرایی جنسی با توجه به شرایط دادگاه و مسائل فرهنگی پاسخ ندادند این زیر مولفه پرسشنامه تغبیرات اخیر زندگی (11.0)0): این پرسشنامه که دارای ۷۴ سوال است. توسط میلر و راهه (۱۹۹۷) تهیه گردیده و از.طریق پژوّهش‌های قبلی وزن‌دهی شده است که رویدادهای منفی و مثبت استرس‌زای زندگی در طول یک سال گذشته را در پنج بعد شغلی» سلامتی» خانه- خانواده» اقتصادی و فردی- اجتماعی می‌سنجد. روایی و پایایی این آزمون توسط میلر و راهه (۱۹۹۷) مورد تائید قرارگرفته به‌طوری که پایایی آن با روش باز آزمایی بعد از یک ماه ۰/۸۳ و بعد از یک سال ۰/۸۵ به دست آمد. در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ آ مب رای ام ددلزک و ری و و لام مارد ردان درا مالواده جهت بررسی پایایی آزمون برای ۵ بعد به ترتیب ۰/۵۳ ۰/۶۰ ۰/۷۰ ۰/۵۱ و ۰/۸۳ به دست مقیاس دلزدگی زناشویی پاینز! (013868): مقیاس دلزدگی زناشویی یک ابزار خود سنجی است که توسط پاینز (۱۹۹۶ ترجمه فاطمه شاداب» ۱۳۸۱) باهدف اندازه گیری درجه دلزدگی زناشویی در بین زوجین ساخته شد. این پرسشنامه شامل ۲۱ ماده است که از سه زیرمقیاس از پا افتادن جسمی, روانی و عاطفی تشکیل‌شده است که در یک مقیاس ۷ درجه‌ای لیکرت در دامنه‌ای بین مرگ ۷ ۷ (سیشه) تعره گذاری می‌شود. مره بالاتر در این مقیاشس نشانه دلزدگی بیشتر می‌باشد. ضریب پایایی مقیاس با روش با زآزمایی در یک دوره یک‌ماهه برابر ۰/۷۶ و با استفاده از روش آلفای کرونباخ در دامنه‌ای بین ۰/۹۱ تا ۰/۹۳ محاسبه‌شده است (پاینز» ۰۱۹۹۶ ترجمه فاطمه شاداب» ۱۳۸۱). نعیم (۱۳۸۷) در پژوهش خود پایایی این مقیاس را با استفاده از روش آلفای کرونباخ و تنصیف به ترتیب ۰/۸۵ و ۰/۸۲ محاسبه نموده است. در پژوهش نادری» افتخار و آملازاده (۱۳۸۸) برای بزرسی اعتبار این مقیاس از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ استفاده شد که ضریب همبستگی بین این دو پرسشنامه ۰/۴۰- به دست آمد که جدول ۲ مقایسه شاخص‌های برازش مدل پیشنهادی و مدل اصلاح‌شده را نشان می‌دهد. با توجه به نتایج مندرج در جدول ۲» هرچند که در مدل پیشنهادی اولیه سه شاخص کای اسکوئر نسبی (1/1771/07))» نیکویی برازش انطباقی (۸11) و شاخص برازش هنجار شده مقتصد (8087۳1) برازش مدل را مورد تأیید قرار می‌دهند بااین‌وجود شاخص‌های دیگر ازجمله شاخص نیکویی برازش (7۳1))» شاخص برازش افزایش (۳1])» شاخص برازندگی توکر- لویس (آن11)» شاخص برازش تطبیقی (۳1-)) و جذر میانگین مربعات خطای برآورد (۸/]51۸) عدم برازش مدل پیشنهادی را تأیید کرده و نیاز به اصلاح مدل را نشان می‌دهند» ازاین‌رو به‌منظور بهبود مدل» سه اصلاح همبسته کردن مسیر خطاها که بین متغیرهای اصلی این خطاها همبستگی بالایی وجود داشت از بین گزینه‌های پیشنهادی نرم‌افزار ۸73/105 انتخاب و همبسته شدند. این مسیرها شامل همبسته کردن متغیرهای اصلی باورهای ارتباطی و خانواده اصلی» رویدادهای استرس‌زای شغلی با رویدادهای استرس‌زای اقتصادی و تغییرناپذیری همسر با تفاوت‌های جنسیتی است. بعد از.اعمال"تغییرات و اصضلاح» ال مجذدا مورد. آزمون قراز گرفت و همان‌طور که در جدول ۲ آورده شده تمامی شاخص‌های برازش مدل اصلاح‌شده بازه‌ی قابل‌قبول ۵ 5۰ 3۸ 3/7 7/7 7 7۸ 1 مدل پیشنهادی اولیه 8۸ ۸۷ ۸ ۸ ۸۴ ۸۷ 8۳ نک وضیت برازش برازش عدم برازش برازش ول برازشي عدم برازش عدم برازش بزازشن عدم برازش مدل اصلاح‌شده نهایی 1/۴ ۹ ۸۶ ۹۳ ۹۲ ۹۴ 9۶ ۹ وضیت برازش برازش برازش برازش برازش برازش برازش برازش پراش اب ری ی باووام ودلز دی زاو ی دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه شکل ۱. مدل اصلاح‌شده نهایی پژوهش حاضر به همراه ضرایب استاندارد مسیرها ضرایب استاندارد مسیرها در شکل ۱ حاکی از آن است که مسیر خانواده اصلی با دلزدگی زناشویی (۰/۰۴- - ) و مسیر باورهای ارتباطی با رویدادهای استرس‌زا (۰/۱۳ - ) در سطح همچنین نتایج نشان می‌دهد که مسیر روان‌رنجورخویی به دلزدگی زناشویی (۰/۴۶ < )» مسیر باورهای ارتباطی به دلزدگی زناشویی (۰/۳۳ < )» مسیر رویدادهای استرس‌زا به دلزدگی زناشویی (۰/۲۴ - )» مسیر روان‌رنجورخویی به رویدادهای استرس‌زا (۰/۳۴ - ) و مسیر خانواده اصلی به رویدادهای استرس‌زا (۰/۳۶ - ) در سطح آماری ۱ معنی‌دار است. آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه همچنین به‌منظور بررسی معنی‌داری روابط واسطه‌ای از آزمون بوت استراپ نرم‌افزار ۸/105 استفاده‌شده که نتایج آن در جدول ۳ آورده شده است. متغیر پیش‌بین ۱ متغیر میانجی متغیر ‏ تعداد نمونه‌گیری حد پایین ‏ حدبالا ‏ فاصله نتایج مندرج در جدول ۳ نشان می‌دهد که برای مسیر روان‌رنجورخویی به دلزدگی زناشویی از طزیق رویداذهای استرس‌زا حد پای۹۹ وکا ۳۵پ برای مسیر خانواده اصلی به دلزدگی زناشویی از طریق رویدادهای استرس‌زا حد پایین ۰/۰۳۶ و حد بالا ۰/۲۵۷است. در هر دو مسیر فواصل اطمینان در سطح ۰/۹۵ و تعداد نمونه گیری مجدد بوت استراپ ۱۰۰۰ است. با توجه به اینکه در هر دو مسیر صفر بیرون از این فاضله اطمینان قرار می‌گیرد» این مسیرها معنی‌دار هستند. به این صورت که در مسیر اول به دلیل وجود رابطه مستقیم معنی‌دار بین روان رنجورخویی و دلزدگی زناشویی میانجی گری رویداد استرس‌زا جزئی ۱" و در مسیر دوم به دلیل عدم وجود رابطه مستقیم معنی‌دار بین خانواده اصلی و دلزدگی زناشویی میانجی گری اما برای مسیر باورهای ارتباطی به دلزدگی زناشویی از طریق رویدادهای استرس‌زا حد پایین و سول پالا ۸/۱۳۱ است, و ازآنجایی که صفر پیرون :از فاصله اطمیتان ۸۵/* قرار درد بنابراین این مسیر معنی‌دار نیست» به‌عبارت‌دیگر نقش میانجی رویدادهای استرس‌زا در ارتباط بین باورهای ارتباطی با دلزدگی زناشویی مورد تأیید قرار نگرفت. آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه هدف پژوهش حاضر پاسخگویی به این سوال است که آیا آسیب‌پذیری‌های بادوام (روان رنجورخویی» خانواده اصلی و باورهای ارتباطی) به‌طور مستقیم بردلزدگی زناشویی تأثیر می‌گذارد و آیا آسیب‌پذیری‌های بادوام به‌طور غیرمستقیم و از طریق تأثیر بر رویدادهای استرس‌زا بر دلزدگی زناشویی تأثیر دارد؟ بعد از اعمال اصلاح در مدل پیشنهادی» برازش مدل مورد تأیید قرار گرفت. بررسی مسیرهای مستقیم به دلزدگی زناشویی نشان داد که به‌جز مسیر خانواده اصلی به دلزدگی زناشویی و در بین مسیرهای مستقیم به رویدادهای استرس زا جز مسیر باورهای ارتباطی به رویدادهای استرس‌زا در سایر مسیرها تأثیر معنی‌دار مورد تأیید قرار گرفت. در ارتباط با مسیرهای غیرمستقیم آسیب‌پذیری‌های بادوام (روان رنجورخویی» خانواده اصلی و باورهای ارتباطی) بر دلزدگی زناشویی از طریق رویدادهای استرس‌زا نتایج نشان داد که نقش میانجی رویدادهای استرس‌زا در ارتباط بین روان رنجورخویی و خانواده اصلی با دلزدگی زناشویی مورد تأیید اما نقش میانجی رویدادهای استرش زا در ارتباط بین باورهای ارتباطی با معنی‌داری مسیر مستقیم روان رنجوزخویی با دلزد گی.زناشویی بانتایج یافته‌های لاوی و بن- آری (۲۰۰۴)» لارسن و همکاران (۲۰۱۰)» لیندستروم:(۲۰۱۳) و نادری» افتخار و آملازاده (۱۳۸۸) همسو است. درواقع از دو منظر می‌توان .این ارتباط را توضیح داد: مدل‌های بین فردی "* و مدل‌های درون‌فردی؟؛. از دید گاه مدل‌های بین‌فردی (ازجمله کاگلین» هوستون و هاتس " ۰) افراد با نمره بالا در روان‌رنجورخویی با رفتار و هیجان نامناسب خود در ارتباط با دیگران باعث ایجاد رویدادهآی منفی بیشتری در رندگی می‌شوند که برکنش زناشویی آن‌ها نار می گذارد. از دیدگاه مدل‌های درون‌فردی (ازجمله کوته و ماسکتز"» ۱۹۹۸) افراد با نمره بالای روان‌رنجورخویی رضایت کمتری از روابط دارند چراکه به‌طورکلی دیدگاه این افراد به دیون و ۰ 0 ۳ ومد کت با ی ۳ رویدادهای زندگی منفی بوده و رضایت کمتری از زندگی دارند. بسیاری از پژوهشگران بر آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه اساس دیدگاه تلفیقی معتقدند که هر دو عامل در دلزدگی زناشویی اهمیت دارند (برادبری و معنی‌داری مسیر مستقیم باورهای ارتباطی با دلزد گی زناشویی با نتایج یافته‌های ساین ایجسی و جنکا ز* (۲۰۰۶)» ریقیو و ویزر (۲۰۰۸)» اسماعیل‌پور» خواجه و مهدوی (۱۳۹۲) همسو است. بر اساس نظریه عقلانی- عاطفی - رفتاری الیس» ارتباط بین تفکر غیرمنطقی زوجین و دلزدگی زوجین قابل توضیح می‌باشد. الیس معتقد است که باورهای ارتباطی غیرمنطقی اساس بیولوژیکی قوی‌تری دارند که داشتن این باورهای غیرمنطقی به مشکلات روانی بیشتر و اختلال فر روایط ازتاشویی مقجر می‌شوقه قوسالی که باورهای متطقی نقمن ویوه‌ای کر موفقیت آفراه دارد. الیس معتقد است. که رها شدن: انسان‌های پرانگیزه از دست تحقیر خویشتن و خودخوارشماری به عنوان جلوه هایی از تفکر غیر منطقی» ممکن است سطح تحمل ناکامی در روابط زناشویی آن‌ها را بالابرده و درنهایت آن‌ها را به سمت موفقیت و پیشرفت سوق دهد (الیس ام ۶۲۰۰۹ به نقل از برنارد*"» ۲۰۰۹). بانگ والانگ** (۲۰۰۷) بر نقش ارتباط منطقی در جلوگیری از بروز دلزدگی زناشویی تأکید کرده و عدم موفقیت در برقراری روابط منطقی را معنی‌داری میانجی گری رویدادهای استرس‌زا در مسیر زوان رنجورخویی به دلزدگی زناشویی با نتایج یافته‌های کارنی و برادبری (۱۹۹۵)» پولتون و اندروز (۱۹۹۲) و هامن "" (۱۹۹۱) همسو ویژگی‌های شخصیتی ازجمله اروان‌رنجورخویی با زیرمولفه‌های عاطفه منفی» اضطراب و افسرد گی بالا با برداشت افراد از شرایط زندگی به‌صورت استرس‌زا بودن رابطه دارد (مارکو و سولس» ۱۹۹۳) و این می‌تواند باعت افزایش,فراوآنی" حوّادک ناسازگار زندگی و تجربه کردن حوادث زندگی استرس‌زاتر شود (پولتون و اندروز ۱۹۹۲) همچنین عواطف منفی» اضطراب و افسردگی بالا در این افراد باعث می‌شود شرایط استرس‌زای بیشتری را در زندگی ایجاد کنند آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه (هامن» ۱۹۹۱). کارنی و برادبری (۱۹۹۵) معتقد است که حوادث استرس‌زا توانایی و ظرفیت زوجین را برای سازگاری با چالش مواجه می‌سازد که موجب همیشگی شدن این حوادث یا بدتر شدن آن‌ها می‌شود که این نیز به‌نوبه خود باعث چالشی بیشتر و درهم‌شکسته شدن توانایی درنهایت هرچند که معنی‌داری میانجی گری رویدادهای استرس‌زا در مسیر خانواده اصلی به دلزدگی زناشویی با مدل مفهومی آسیب‌پذایری- استرس و انطباق کارنی و برادبری (۱۹۹۵) همسو است. اما نوع و جهت رابطه خانواده اصلی با رویدادهای استرس زا برخلاف پژوهش‌های قبلی (ادلستین» الکساندر شاور» شاف» کواس, لواس و قودمن!"» ۲۰۰۴؛ هورش» کوهن- زیراین» این دور و سولومون!""» ۲۰۱۴) در پژوهش حاضر مثبت می باشد یعنی به هر میزان که نمره خانواده اصلی با دو زیر مولفه استقلال و صمیمیت بالا" باشد میزان رویدادهای استرس‌زای آن‌ها بیشتر شده و دلزدگی زناشویی افزایش می‌یابد. یافته‌های این قسمت از پژوهش را از بوئن (۱۹۸۷)» تمایزیافتگی و استقلال را روی پیوستاز فرضی نشان می‌دهد که در یک‌طرف آن تمایزیافتگی و در طرف دیگر آن هم آمیختگی با دیگران قرار دازد. افراد هم آميخته به‌شدت به تأیید و حمایت اطرافیان خود نیاز دارند و رفتارهایشان تخت تأثیر سیستم عاطفی محیط و واکنش اطرافیان شکل می گیرد درحالی که افراد:با نمره بالا در استقلال و تمایزیافتگی تمایل به تصمیم گیری مستقل هستند که همین ویژگی ممکن است با ورود به زندگی مشترک با توجه به دخالت اطرافیان پا تعبیر از همفکری دیگران به دخالت در زندگی مشت رک به‌عنوان یکی از رخدادهای اصلی استرس زا در زوجین متقاضی طلاق باعث نمره بالا در استرس گردد. همچنین در آپن خانواده‌ها تفاوت‌ها و نیازهاع شخصی ,هو رد وج ه الش» ارتباطات روشن و شفاف است آن چنانکه نیازهای هر شخص به تناسب فردیت او ارضا خواهد شد. هرگاه فرزندان چنین خانواده‌ای وارد زند گی زناشویی می‌شوند و همسر به شیوه تنبیه گرایانه» متحجرانه و روش‌هایی که اعضا را وادار می کند بخشی از خود و تجاربشان را انکار کنند با همدیگر تعامل نمایند آشفتگی بروز خواهد کرد. وقتی در فضای خانواده جدید تأ کید بر همرنگی بیشتر اعضا باشد داشتن تجربه فردی و استقلال حاصل از خانواده اصلی محکوم شمرده‌شده» فردیت یافتگی و آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه استقلال به حداقل رسیده و در روان فرد نوعی ناهماهنگی بین خود و تجاربش به وجود آمده و رویدادهای استرس‌زای زندگی را افزایش می‌دهد (بوئن» ۱۹۸۷؛ به نقل از فرح‌بخش» ۱۳۹۰). همچنین نمره بالا در عملکرد خانواده اصلی می‌تواند تحت تأثیر شرایط زندگی کنونی زوجین متقاضی طلاق قرار بگیرد. چرا که شرایط استرس‌زای زندگی کنونی و مشکلات بین فردی و نارضایتی از زندگی کنونی باعث می‌شود در گزارش خود از خانواده اصلی صمیمیت و استقلال بیشتری را گزارش کنند. همچنین این افراد در مراکز مشاوره دادگستری بیش از آن که به حل مشکل تمایل داشته باشند در صدد بزرگک نشان دادن مشکلات و رویدادهای استرس‌زای زندگی فعلی و تبرثه کردن خود و خانواده و نشان دادن چهره مثبت از خود و خانوادشان (عملکرد خانواده اصلی بالا) هستند. از این‌رو رابطه مثبت بین خانواده اصلی و رویدادهای استرس‌زا نیاز به بررسی و پژوهش‌های دیگر یا پرسشنامه های غیرمستقیم و یافته‌های پژوهش حاضر از دو جنبه نظری و عملی می‌تواند مفید باشد. در سطح نظری با بررسی تأثیر مستقیم و غیرمستقیم آسیب‌پذیری‌های دوران اولیه زندگی و رویدادهای استرس‌زا بر دلزدگی زناشویی به بدنه پژوهشیو دانش موجود درزمینه:شناسایی عوامل موثر بر چگونگی و چرایی بهبود» افول و تغییرات زندگی مشترکک در طول زمان و شروع دلزدگی کمک می‌کند. و در سطح عملی نتایج این پژوهش می‌تواند :کمک بزرگی در پیشگیری و کنترل آسیب اجتماعی طلاق و افزایش کیفیت زندگی زوجین باشد. با توجه به یافته‌های این پژوهش مشخص می‌شود که در فرایند زوج‌درمانی یا خانواده‌درمانی آسیب پذیری‌های اولیه زوجین مورد ارزیابی قرار بگیرد تا در صورت لزوم مداخلاتی در این زمینه صورت بگیرد. همچنین نتایج پژوهش می‌تواند در مشاوره پیش از ازدواج مدنظر قرارگرفته و در پیش‌بینی کیفیت زندگی زوجین با توجه به رویدادهای استرس‌زای احتمالی و آسیب‌پذیری‌های اولیه زندگی جمع آوری داده‌ها بر اساس مقیاس‌های خودگزارش‌دهی» زیاد بودن تعداد سوالات پرسشنامه‌های پژوهشی به دلیل متغیرهای زیاد پژوهشی و مکان پاسخگویی به پرسشنامه با توجه به استرس و اضطراب ناشی از طلاق و محیط داد گستری و محدود بودن نمونه پژوهشی به افراد متقاضی طلاق با تحصیلات بیشتر از دبیرستان از محدودیت‌های این پژوهش می‌باشد. همچنین آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه پژوهش حاضر بر روی زوجین متقاضی طلاق شهرستان اردبیل با تحصیلات بالاتر از دبیرستان انجام گرفته است و تعمیم آن با افراد سایر گروه‌ها باید بااحتیاط انجام گیرد. پيشنهاد می‌شود جهت افزایش گستره تعمیم‌پذیری یافته‌های این پژوهش» پژوهش‌های مشابهی بر روی گروه‌های دیگری ازجمله متقاضیان طلاق با تحصیلات پایین‌تر و زوجین غیر متقاضی درنهایت بدین‌وسیله از همکاری تمامی مسئولان و مشاوران معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم و دادگاه خانواده دادگستری شهرستان اردبیل و همچنین از تمامی زوج‌های گرانقدری که ما را در این پژوهش یاری نمودند» کمال تشکر و قدردانی را داریم. آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه اسماعیل‌پور» خلیل؛ خواجه» وجیهه؛ مهدوی,» نفیسه (۱۳۹۲). پیش‌بینی رضایت زناشویی همسران بر اساس باورهای ارتباطی و مهارت‌های ارتباطی. فصلنامه خانواده پژوهی۳۳(۹): بخارایی» احمد (۱۳۸۶). جامعه‌شناسی زندگی‌های خاموش در ایران (طلاق عاطفی). تهران: پاینز آیالامالاچ (۱۹۹۶). چه کنیم تا عشق رویایی به دلزدگی نینجامد. ترجمه‌ی فاطمه ثنائی» باقر؛ علاقبند» ستیلا؛ فلاحتی» شهره؛ هومن» عباس (۱۳۸۷). مقیاس های سنجش خانواده جاسبی» منیژه (۱۳۸۴). رابطه بین سطح سلامت خانواده اصلی و رضایت زناشویی زنان دبیر آموزش پرورش شهرستان کرج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره» دانشگاه خاتم الانییا. حیدری» محمود؛ مظاهری» محمدعلی؛ پوراعتماد» حمیدرضا (۱۳۸۴). رابطه باورهای ارتباطی با احساسات مثبت نسبت به همشر. فصلنامه خانواده پژوهی»۲(۱): ۰۱۲۱-۱۳۰ زارغعی محمودآبادی» حسن (۱۳۹۱). اج والمای که ای دلبستگی و ویژگیهای شخصیتی به عنوان پیش بینی کننده های میل به طلاق در زوج های عادی و متقاضی طلاق شهر یزد. شولی‌بندر ریگی‌زاده» سمیه؛ بشلیده» کیومرث؛ هاشمی شیخ‌شبانی» سید اسماعیل؛ ارشدی» عدالت رویه‌ای» عدالت توزیعی و کنترل شغلی با فرسودگی شغلی در کارکنان شرکت گاز اهواز. مجله دست آوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روان‌شناسی)» ۱(۴): ۴۷-۷۲. عارفی» مختار؛ محسن زاده» فرشاد (۱۳۹۱). پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس ارتباط و آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه عبدالّه‌زاده» بیانه (۱۳۸۶). مقایسه بین عوامل شخصیتی» سبکک‌های حل‌مساله و میزان استرس تجربه‌شده میان افراد وابسته به مواد و افراد بهنجار. پایان‌نامه کارشناسیارشد روانشناسی فرحبخش (۱۳۹۰). همبستگی بین ویژگی‌های ادراک‌شده خانواده‌اصلی و فعلی و رابطه آن با فرمانی شهرضا شیوا؛ رسولی» محسن؛ قائدنیای جهرمی» علی (۱۳۹۱). رابطه بین صمیمیت زناشویی» الگوهای ارتباط زناشویی و همدم طلبی- دوری گزینی کارکنان متاهل دانشگاه گروسی فرشی» میرتقی (۱۳۸۰). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: نشر جامعه محمدی,» شهناز؛ مقصودی» منیژه (۱۳۹۰). بررسی رابطه استرس شغلی با رضایت زناشویی در کار کنان زن. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی» ۹(۳): ۷۴-۸۷ مظاهری» محمدعلی؛ پوراعتماد» حمیدرضا (*۱۳۸). مقیاس باورهای ارتباطی. چاپ نشده» مومن زاده» فرید (۱۳۸۱). ارتباط تفکرات غیرمنطقی و الگوهای وابستگی با سازگاری زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد» دانشکده.روانشناسی و علوم تربیتی» دانشگاه شهید مهاجرانی» علی اصغر. (۱۳۸۹). تحول وضع زناشویی و تغییر الگوی سنی ازدواج در ایران. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد شوشتر ۱۱(۴): ۴۱-۵۳ نادری» فرح؛ افتخار زهرا؛ آملازاده» صغری. (۱۳۸۸). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و روابط صمیمی همسر با دلزدگی زناشویی در همسران معتادان مرد اهواز. فصلنامه یافته‌های نو در نظری» علی محمد؛ طاهری راد» محسن؛ اسدی,» مسعود (۱۳۹۲). تاثیر برنامه غنی سازی ار تباط بر سازگاری زناشویی زوج ها. فصلنامه مشاوره وروان درمانی خانواده» ۴(۳): ۵۲۷-۵۴۲ آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه نعیم» سامیه. (۱۳۸۷). رابطه بین دلزدگی زناشویی» روابط صمیمی با همسر و تعارضات زناشویی با خشونت علیه زنان شهر ایالم. پایان‌نامه کارشناسیارشد روان‌شناسی عمومی» هومن» حیدر علی. (۱۳۸۴). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران» 65 5006) کع0ل 5وع50 [۵ ماه تامط عصناهع 1050 .(2013) بش۸ مطصاحقدطظ 607813 0۳۴ ازازد هنت 156 که انهد۳ عاما 63 عطا ما ۵عخنسطانگ 3۵00۵1 (لع2ع1 موصه کاعزاهط [۳۵022] عادم‌ع1 .(2009) ۳۰ .3 ,همعط 66-76۰ ,(27)1 ۰ 1567۵07 من معط -ع ندعم هه ۳۵۰۵۷۴ 40 50695] 282760۰ 63 عصام‌م0) مهد عکعجاک .(2000) بی مصصفصحصع00ط :۵4 270۷ 0720066۰ لمعنصنل صذ ااصعتعط جلنصسه۲ .ر1978) .36 مصع0ط 6 13001021 .(0988) ب10 .8 ,31008۵ 6 و3 1 ولا۳تا7300ظ که ۳۵۳۳1۵86 ۵۶ [عو مد هنادرم ۸ +کصنطاعد0 ۵12+ ععمل هنز معا هه 5 ۳67۹00 +کعاآمنام معتسمص ص اعناکطم) .ر1991) 32 .0 ,عبط :120 که آقنهه5 فصه صمناع‌گعناهد منطعدمنج1م3 .ر2005) .5 .ط وقتعلاظط 6 معط 3۵120 حصع)-ع 10 هذ کلهن از توص ۵1 تجونی مصنوحنعم10 ۸ 5 710۷ .(2000) .37 .8 ,7108 ۵7 سل 1 ,1719100 و.80 بل وطفلدایته0 و(اع6 20 اند ۶و جمناهستصعجه مش +ععق افص صز ما۵ م0650 [۲۵ ۵۳ ,کاطع6۷ علز1 31682076 .(1997) .31 1۰ ,87800 ۵ سل مطتقطمن) 0۷۵۳۵0 عنصه 00 عطا 0۵ .(1998) .5 0 ,2/0602 وگ وعامن) آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه 7۰ 1032 ,75 ,و010۵ رد2 آه نهک 00 ونام 0 ۳ط 7۵13000 هه صمنانطعم0 .(1982) .2.0 مصنعاف۳06 وم 5 بج ۳06150 ,085) ,7.3 ,ق5082 80.8 511876 و۳۰۷۷ و06 30جع[۸ ومک8 وزعاد[ع۳۵ 6 ک ددع ص2۳0 ۸۵1۲ .(2004) .کت ,ق0009 2 مکی وفق1.0۷ ,7.۸ ۶ ۸۲۵,۵۲۶ 6۷۵۲۰ 50655 ۵ هنال ۳6۶0023160655 [هاص6 02۳ 0صه 113000006 ,(۳09۰) 583۵67 8 .8 6 روکد بل 10 ,کم نطک 71۵1305 1 00 ه 60 :076۶ ۶و 00۵1۵160 .(1996) .0 .0 مات طلن 6 سل 8 ,ا8ذع6 انس گم ععسام عطا هز کی ۶و ماع ر91فل) مب «دعصصح۲1 دز 0۵1615 منطعص ۵130+ هدنام رل ۶و عام+ عط1 .(2009) 36۰ م۲۳0۳ 0 53091160 لا کعلهصزد ۶و صمکعحعصصی ۸ ماه اناد منطعصج76[1 0 ل2 12000 0۲ دوع مه جنعطا رز عاممعم فمعامای 0عنزعنهه ددع[ .۷ .5 ,0061078 و8 .3۳ و8167 و ۷۷۰ ۸006790 ول بش۸ ,110۷691306 40 27071101 ]٩ ,70۳۵ عله5 صنعنم-2 انس ۸ .(3985) 3/۰ ,عصزط ۶ ععسام آمهصنلون نعدم1 عط1 .(ر1995) .3 1۰ ,هط بط .ظ ,1۳۵697 40 ,31005 و3602 ۵۶ عنم ۸ نهد فصه هو ما1۵ آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه [ 70۳۵1 متا که لماضهه که پونمنعزدم عطا فصه دنز 4۰ 1075 م72 و۵10 ۳عر25 50101 هه ونام 0 0۳ط 2/3732865 .(2005) .27 .1 ,۵073000 ۵ و.ظ با ,51076 بط .ظ ,16۵۳637 0 6 ,6 8 لزق کل ,ط0قع۷6ع38 بش۸ 1 10 1261۷/608 و کطمزکمعصنل موصه صکن 600 0666 ماع «ر3997) .۸ سل ,1۳۵6۵ -109 ,(11)1 ونزو۳010عر25 ات۳۵۳ ٩ ۵ 70 مکعامنای همه 3616705 0((۰) .8 1 ,701۳۵0 +6 و.ظ .7 72690 و ,ملاعزاظ ولآ .ل ,1878673 1707101 6 50 ]٩ ۵ 70۳ بکمنطعدمخد1ه3 لماسمصهجم صذز کله ندز ۳۵۳۳۵ ]٩۵ ,70۳۵ 7 منآهنه لماضقه نوم عطا 100 +صکننا 16 م0 تطاعط1000ع7 عطا مصه منلعنا ره .(2013) بش مظ ,1100500 عطا ۵۶ 00۲ص ا1ان2 لمناسدم دز ۵عاانصانه عزوعطا چ ,ععامی وهای :00 ۴۶٩ زد عطا مه کععد تحلنه .(1993) .7 ,فلناگ و۸ ۰ ,1/1370 6 معل ۳0 0صه ماک۵۵۳۵ ,3100 انصزدعد ۳۶006 ,1106۳ زم5 5۰ ع0) ۶۵۳ وصنلی؛ کععصعل عکنآ .(3997) .37ج ,عطق گ ,3.۸ ,2/116۳ ۶ 500606 3۳30007 .(2002) ب10 ,ط 1168۷/0۵۳ ول و/ا[۹ 1۳۵ ویگ ,733065 0 656076۰ ۵۳۵ ره 7167 0097106 اطع ۷ص کمناه منطکد7۵1300 6 که ۶6اه ۵ که 367902200 .(1992) .ی ,۸00065 و 8 8001100 آببزری! ی دام دیول دی مرخ و وی مود لا یرما رو وارفانی زا عانزازه / ۳۲۹۵۲۳۵ .منک ص1300ع آهمم5 20 دز 0065 هه ۳۳۵۵۵600655 ,06750۵1165 1۷۵ .(2000) ۳۰ 1 2/01 2 .۸ ,0280 .۷ 8 ,1۹00158 باکناهه عطا عمقطد کاند واتاهم موم عضاوم طا0ظ +صتطعم هلاه عده0 0 ۸5003160 3۳3008 .(2006) 1 ,0060662 ۵ وبا و886 عصن5 56۳۵1 0ص 0ع12 هه لهنهرع5 .(2004) 37 8 ,عاق0) 6 ویک ,507606 0 .۲7 نزطهاد فصه مناج عناد5 منطاعصو‌تاهاه+ و کم00ع۳م که «منککع منم 1 5۵000006 136 ,(۰ع۳0) +ع 506 .5 6 ,۷۷۳26 بش۸ ,113۳۷69 .17 .7 ات۳۵۳ .کصنطاعدم ام خصعامز۷ ۰ توالفد هنک هنز عممتما م۸۵ ,070761 و.8 .7 و۸167 و5 .2/1 ون لک ول ب# ۷۷۵00086 ۷۷۰ .5 مط0نط ۷۷ -اانسد؟ 1۳۵۳۵ کدمناهنمدعد ع م3705 .(2008) 1 مک وتعفته11 م۸ .[ 27۰ ,(2) 22 نزو هماع رد2 ات۲۳۵٩ امد سمل خصعصع وه 7 136۳20۷ فصه عصنا‌ک00) .(2007) سل ما ,1088 وس 2 ,0۵۷۳8 ما0 .(1999) .7۳ ولآ 81066 ی وش 30 ,تع6اع38 .10 8 00286 500101 0۳۵ و۵ ۲۹۵0۳ع2 ]٩ ۵ 70 بعاک 0۳6 6۳0696 ۵ عع دز زد ام وعاصم عطا هدز عع۷0۲ن ‏ ص1۵0 ‎ )2013(.‏ بش۸ متععل م7 اب10 عطا 10 ابطممعملنطام ۶و +000 ۶و ععحوعل عطا 2۵۶ کامعص نت760 0013 حاعتازرط ۵۶ بوازعنص 136 (نرعمامطل عم کعنفون5 عاه دوع ۴و

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم آسیب پذیری های بادوام از طریق رویدادهای استرس زا بر دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق انجام شد. روش: نمونه پژوهشی شامل 200 نفر از افرادی بود که با روش نمونه گیری سرشماری از بین متقاضیان طلاق شهرستان اردبیل انتخاب شدند و پرسشنامه های دلزدگی زناشویی پاینز (CBM)، خرده مقیاس روان رنجورخویی از پرسشنامه شخصیتی نئو، مقیاس خانواده اصلی (FOS)، پرسشنامه باورهای ارتباطی (RBT) و پرسشنامه تغییرات اخیر زندگی (RLCQ) را تکمیل کردند. یافته ها: تحلیل داده ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) انجام شد. برازش مدل پیشنهادی بعد از اصلاح مورد تأیید قرار گرفت و نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که مسیرهای مستقیم روان رنجورخویی و باورهای ارتباطی به دلزدگی زناشویی معنی دار بودند. به منظور بررسی اثرات غیرمستقیم از روش بوت استراپ استفاده شد و نتایج نشان داد رویدادهای استرس زا در ارتباط بین روان رنجورخویی و دلزدگی زناشویی به صورت جزئی و در ارتباط بین خانواده اصلی با دلزدگی زناشویی به صورت کلی میانجی گری می کند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که آسیب پذیری های بادوام زوجین به تنهایی یا به همراه رویدادهای استرس زا می تواند در دلزدگی زناشویی زوجین در طول زندگی نقش داشته باشد و همچنین این یافته می تواند در فرایند مشاوره پیش از ازدواج و درمان زناشویی به متخصصان مربوطه یاری رساند#,

336720

از این‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکردهای سیستم مدیریت سایبرنتیک در تثبیت شاخصه‌های سلامت سازمانی در سازمان‌های ورزشی تدوین شده است. روش تحقیق همبستگی بوده و به شکل میدانی صورت گرفته است. جامعه‌ی آماری پژوهش همه‌ی کارشناسان ۱۵ فدراسیون ورزشی و آکادمی ملی المپیک است که بر اساس نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعیین شد و در نهایت ٩۸ پرسش‌نامه دریافت گردید (۱۴۹ -۸1). برای گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌ی مدیریت سایبرنتیک قربانی زاده (۱۳۸۹ (۹۲/** 0) و پرسش‌نامه‌ی استاندارد سلامت سازمانی 0۷۱ (مدل لایدن و کلینگل.۰/۹۲*)) استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از آزمون کلموگروف - اسمیرنوف, آزمون همبستگی پیرسون».1 مستقل و رگرسیون چند متغیره استفاده‌شده‌است. بر اساس یافته‌های این پژوهش, بین مدیریت سایبرنتیک با سلامت سازمانی ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین نتایج رگرسیون نشان‌داد که ۷۳/۶/ از واربانس سلامت سازمانی مربوط به مدیریت سایبرنتیک بوده و جریان صحیح اطلاعات بیشترین اهمیت را در پیش‌بینی تغییرات سلامت سازمانی داراست. با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان لزوم توسعه‌ی سلامت و بسط شاخصه‌های سیستم مدیریت سایبرنتیک را با اهمیت دانست؛ همچنین لزوم توجه ویژه به اخلاقیات. توسعه و آموزش فناوری‌های نوین» ایجاد جریان اطلاعات و رهبری راهگشا در جهت ارتقای بهره‌وری مضاعف سازمان‌های ورزشی امری مهم دررسیدن به اهداف و راهبردهای سازمان کلید وا زژگان: مدبریت سایبرنتیک. آموزش مستمر شناسایی عملکرد. سلامت سازمانی  ۱۲ مطالعات مد بریت ورزشی شماره ۰۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ توسعه‌ی روزافزون علوم مهندسی و سخت‌افزاری» اگرچه در پیشبرد اهداف و مقاصد سازمان‌ها برای رسیدن به موفقیت نقش تعیین‌کننده‌ای دارند اما در بعضی مواقع نظام خشک و انعطاف ناپذیر ماشینی» سازمان‌ها را به سوی مکانیکی بودن بیش از حد هدایت کرده و ضربات شدیدی را به ساختار اجتماعی و انسانی سازمان‌ها وارد می‌سازد (۱). در چنین شرایطی» مدیران بیشتر وقت خود را صرف محیط بیرونی سازمان کرده و از محیط داخلی و سازمانی خویش غافل مانده‌اند. گفتگوهای داخلی همکاری و تشریک مساعی درون سازمانی جای خود را به روابط خشک و مذاکرات رسمی بین سازمانی داده‌اند و مدیران را از کشف فرصت‌ها و استعدادهای درون سازمانی به کلی دور ساخته است (۲). همچنین امروزه سازمان‌ها به عنوان موجود زنده که دارای هویتی مستقل از اعضای خود هستند تصور می‌شوند (۳)؛ به گونه‌ای که با این هویت جدید می‌توانند رفتار کارکنان را تحت تن قرارادهتد؛ این شخصیت و هویت می‌تواند دارای در این بین مدیریت سایبرنتیک» قرائت جدید و روزآمدی از نظریه‌ی سیستم‌ها در سازمان است. نظریه‌ی سیستمی"«به دنبال*ایجاد نوعی تفکر کلق, گرا ذاژ*ذهن مدیران است که به واسطه‌ی آن تصمیم‌گیرندگان سازمان را از فرو غلتیدن در تفکر محدود و ناکارآمد بخشی و وظیفه‌ای در امان نگاه می‌دارد.*دزاین زمینه» مدیریت. سیستمی او مدیریت سیستم باز بیش از آبعاد: ذیگر موضوع؛ مورد توجه صاحی‌نظ الا قرا 6 فته است. (۵): اساسا رفتار سایبرنتیک که شبیه نگرش مدیریت سیستمی است. بر اساس شواهد موجود به بررسی محیط داخلی سازمان می‌پردازد؛ البته نه برای هدف کنترل خشک. بلکه برای هماهنگ ساختن فعالیت‌هایی در جهت حل مشکل و تصمی 9 یچگ رو هم مان کد وال یلرکزی مبازان. مشکل یا تهدیدی را شناسایی کرد. شروع به انجام عملکردهایی در جهت تصحیح يا از میان برداشتن آن می‌کند (۲). سایبرنتیک از کلمه‌ی ایونای که یه ری پشکاندار نشأت می‌گیرد. ین مفهوم دار کتاب ریاضی‌دانی به‌انام نورپوت ویرا در سال ۱۹۸۴ احیاشد (ع): آنچه که سیبرنتیک را از دی رشته‌ها متمایز می‌کنده آیق است که نأکیندش نها بر کتترل ,و ارتباطات ذر سیستم‌های مهندسی شده و ساخته‌ی دست بشر نیست؛ بلکه سیستم‌های طبیعی,» مانند موجودات زنده و جوامعی که توسط ایجادکنندگان آن‌ها هدف‌گذاری و کنترل می‌شوند را نیز دربرمی گیرد.  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ار سیبرنتیک تنها به این موضوع که سیستم‌ها از چه چیزهایی تشکیل شده‌اند. نمی‌پردازد؛ بلکه در مورد این که آن‌ها چگونه عمل می‌کنند نیز بحث می‌کند (۷). مدیریت سایبرنتیک در سازمان با بررسی محیط داخلی به دنبال ساختاری است که عوامل و شاخص‌های خود را باهدف دستیابی به سیستم‌های خود اصلاح (خود کنترل)» که خاص سیسگم‌های سیبرتیک مور اسظه بهسوره ساهنگ برای, انجام فعالیت‌ها سارطان‌دهی کم در این راستا 00۲ بهطبال حفق ساختارهای ستی و فاگارآمه و قسهیل ارقباطات بای بش ها و سیستم‌های فرعی درون سازمانی است (۲). مدیریت سایبرنتیک دارای ویژگی‌های متمایزی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: الف. تصمیم‌گیری مشارکتی. اگر افراد در تصمیم‌گیری نقش داشته باشند» مشتاقانه آن را خواهند پذیرفت. علاوه بر این» به خاطر تنوع ایده‌ها در روش‌های مشارکتی» تصمیماتی با کیفیت بهتر گرفته‌می شود رد تحطال لا شا هل اعگملداکه: لازمدي اثربخشی سازنانی است: ب. تعهد سآزمانی. استفاده ان‌99 ورن و کتی در تصظ کی #مفرآیندهای سازمانی به قرآهم کردن تعهد اعضا و مقید کردن آن‌ها به سازمان کمک خواهدکرد. مکنزی ۱۹۹۱(۱) در این رابطه: بیان‌می‌کند. که باید امطاناتیک در یا ی شلد هر یک از اعضا به: سازمان و جایگاهی که در آن دارند مقید باشند و به علاوه, سازمان نیز به آن جایگاه متعهد باشد (٩). پ. عدالت در پرداخت. عدالت سازمانی به دلیل ارتباط ابا فرآیندهای مهمی همچون تعهد. رضایت شغلی و عملکرد. نقش حائز اهمیتی را در سازمان ایفا می‌کند. رفتار منصفانه چیزی است که کارکنان در قبّال سرمایه‌گذاری زمان و انرژی خود در سازمان انتظار دارند (۱۰). با ساختارهای سگم در سازمان‌های/ که ۷۷ را به کار می گیرندطاختارهای سازباتی تا حدودی مسطح هستند. به طوری که لایه‌های مدیریتی کمی وجود دارد. این امر با پیشرفت- های بسیار در فناوری ارتباطات به.گونه‌ای* که پیتر دراکر خاطرنشان کرده است. مدیران را در برقرار کردن ارتباط با حیطه‌ی گسترده‌تری از افراد که در گذشته امکان‌پذیر نبوده است. قادر ث. جریان صحیح اطلاعات. در سازمان‌های سایبرنتیک محور به طبقه‌بندی و سازمان‌دهی اطلاعات توجه زیادی مبذول می‌شود و از این رو مدیریت اطلاعات و نیز طراحی نظام‌های اطلاع‌رسانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است (۶). اطلاعات یکی از مفاهیم پایه‌ای در  ۱.۴ مطالعات مدیریت ورزشی شماره ۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ سایبرنتیک است. به طوری که درک سیبرنتیک و کارکردن در این زمینه بدون درک اطلاعات غیرممکن است. کلود شانون" (۲۰۰۱) ظرفیت انتقال اطلاعات از طریق یک کانال ارتباطی را باعث کاهش عدم اطمینان می‌داند. در حقیقت. اگر اطلاعاتی در مورد حالت سیستم موجود باشد (مثلا از طریق مشاهده)» این اطلاعات عدم اطمینان از آن حالت سیستم را کاهش می‌دهد. مقدار اطلاعاتی که از طریق مشاهده به دست می‌آید. برابر با کاهش درجه عدم چ. توسعه‌ی حس مالکیت. گروه‌های غیررسمی در سازمان‌های رسمی پرورش می‌یابند و اغلب مانع تحقق راهبّردهای سازمان می‌شوند و میزان انسجام سازمان را کاهش می‌دهند. در 614 محیط کارگروهی وجوددارد و به دلیل فرهنگ سازمانی مشارکتی» افراد تمایلی به پیوستن به گروه‌های غیررسمی از خود نشان‌نمی‌دهند و تنها اهداف سازمانی که با اهداف فردی هم‌خوانی چ. آموزش مستمر. منظور از آموزش. کارکنان» کلیه‌ی. تلاش‌هایی است که در جهت ارتقای سطح دانش و آگاهی مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و شغلی و ایجاد رفتارهای مطلوب در کارکنان یک سازمان انجام می‌شود و آنان را آماده‌ی انجام وظایف و مسئولیت‌های شغلی خود می‌کند مدیریت سایبرتتیک نوعی نکلا جاکم ویک یت آ#کدگی آن» هدیران ارشد سازمان با استفاده از ابزارها و فناوری‌های نوین مدیریتی شرایط محیطدرونی را به دقت زیر نظر می‌گیرند و سعی می‌کنند در تعامل سازنده با آن عوامل» سرنوشت آتی خود را رقم بزنند. در این میان» به نظر میورسیت: کد 61 تائتر سمتقیمی بررق. خطبلاست. سازمایری ذاشته باشدد ان نظر اتقو کلینگل" (۲۰۰۰)» سرپرستان در سازمان‌های سالم کارکنانی متعهد و وفاداره روحیه‌ی بالا کانال‌های ارتباطی باز و موفقیت خطوط تحتانی سازمان را می‌یابند. یک سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند دز آن کار" کنند و افتخاز می‌کنند که بخشی از سازمان هستند. علاوه بر این» کسانی که در سازمان‌های سالم کار می‌کنند. کاراتر و بهره‌ورتر هستند. درحالی که همه‌ی سرپرستان متمایل‌اند فکر کنند که سازمان‌هایشان سالم هستند. اما این موضوع هميشه آهاق مسي‌آفند(۱۳): چیزی که خر این رف واضح آسته ایق است: کد سازمان سالم با نیروهای بازدارنده‌ی بیرونی به گونه‌ای موفقیت‌آمیز برخورد کرده» نیروی آن را به گونه‌ای افربخشی ,در راستقای «اهطاقت ق مقاصهاطلی سارمای سدایظامی که (0:۴): آن‌ها بر باه انتایج به  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱.۳۵ دست آمده از پژوهشی که برای ارزیابی سلامت سازمانی دانشکده‌های آموزش عالی انجام داده- اند ابعاد سلامت سازمانی را تعریف کرده و برای سلامت سازمانی یازده بعد جداگانه اما مرتبط الق ارتباظ. یک سازمای سالم دازای ارتباظ کافی استاو از تباط مور سیای همکازان و همین طور بین زیردستان و سرپرستان تسهیل می‌شود. ارتباط باید دوطرفه و بدون ترس و در سطوح ب. مشارکت و درگیر بودن. یک سازمان سالم زمانی که تمام سطوح کارکنان به طور صحیح در تصمیم گیری سهیم می‌شوند» به وجود می‌آید. کارکنان زمانی احساس مالکیت می‌کنند که در پ. وفاداری و تعهد. جوی از اعتماد بین شخصی زیاد در سازمان سالم وجود دارد. کارکنان افتخار می‌کنند که بگویند کجا کار می‌کنند و.چهه کاری انجام می‌دهند. افراد مشتاقانه منتظرند که سرکار بيایند و احساس مت سار کش ۹ خوبی برا۶ کار کرذفن است: آن‌ها با رغبیت ث. شهرت سازمانی. یک سل و ینابی از ای‌اه یی که سازمان از شهرت خوبی برخوردار است. کارکنان و مدیران در بهبود ارتباطات با گروه‌های خارج از سازمان» باهم مشارکت می‌کنند. یک سازمان سالم از شهرت قابل توجهی هم در داخل سازمان و هم خارج از ث. روحیه. چیزی که برای یک جو سالم حیاتی است. وجود روحیه‌ی مناسب است که به وسیله‌ی یک جو دوستانه که در آن کارکنان عموما همدیگر و کارشان را دوست دارند و کارشان را با جدیت و اشتیاق انجام می‌دهند. نشان داده می‌شود. ج. اصول اخلاقی. کارکنان تمایل دارند که برای صفات مقتاز ارزش قائل شوند و جایی برای سیاست در سازمان در نظر نگیرند. به .بیان دیگر رفتّازهای غیراخلاقی در یک سازمان سالم قترذانی و شتاسایی از مملکرد. یک سازمای سالمچایی سک کارکنای برآی بقافمالیت درآوردن استعداد‌هایشان تشویق می‌شوند و مورد حمایت قرار می گيرند. آن‌ها احساس می‌کنند ارزشمند هستند و از آن‌ها به طور مناسبی» در جوی از قدردانی و محبت. به خاطر موفقیت  ۱۶ مطالعات مد بریت ورزشی شماره ۰۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ ح. هدف گذاری. در یک جو سالم» اهداف سازمانی معمولا محقق می‌شوند. رابطه‌ی بین اهداف و نقش‌ها روشیخ اسکه کار کنان به طور متاسبی در هدش ذاری ستقارکت داخمهد‌اند وی آساتی خ. رهبری. ارتباطات رهبری نقش مهمی در سازمان سالم بر عهده دارد. آن‌ها درعین‌حال که به دوسعه‌ی کارکان .ریک مخیظ سالم,سارمانی,.اقلب زد را بدایجاد سظحی از حمایت نیت به آموزش و توسعه متعهد می‌داند. برنامه‌ریزی رسمی باید تسهیل شود. کارکنان باید در برنامه‌ریزی مشارکت کنند و بودجه‌ای برای حمایت از تلاش‌های توسعه‌ای موجود باشد. ببرمبرذازی از متانم, برای یک جر سازماشی سالمه .استفاده‌ی مناسب از هقایع سیم, اس کارکنان باید احساس کنند که منابع و امکانات به طور مناسب و به طریق سازگار با انتظارات موفقیت. بین آن‌ها تقسیم شده است. منظور ما از سلامت سازمانی در این پژوهش نیز همین در بررسی پژوهش‌های صورت گرفته نتایج تحقیق قربانی زاده (۱۳۸۸) نشان‌دهنده این امر است که متغیر مدیریت سایبرنتیک به طور مستقیم بر فرهنگ یادگیری و فرایند یادگیری سازمانی تأثیرگذار است. همچنین تأثیرگذاری مدیریت سایبرنتیک به صورت غیرمستقیم و از طریق متغیر تعدیل‌کننده‌ی فرآیند یادگیری سازمانی بر فرهنگ یادگیری نیز تأیید شده است*(۵)*#بذرافشان (۱۳۸۶) نیز در پژوهش خود با عنوان جایگاه الگوی سایبرنتیک در اداره‌ی دانشگاه‌ها (مورد: دانشگاه فردوسی مشهد) سای تاه که,ذانشگاه فرفوسی من بت آذر مبنزانی اس تفاق از الکری سا بیرنتیک :فا سازمان‌دهی فعالیت ها از جایگاه مناسبی برخوردار است. در همین راستا بین دیدگاه سدیران دانشگاه مریاره میران استفاده ار ای الگیر تقاوت مساداری مشاهده تق‌فاشگ: در این پژوهش بیشترین گرایش در بین مولفه‌ها. در گرایش پیوند با مولفه‌ی رهبری وجودداشت (۱۵). همچنین زهرایی و رجایی پور (۱۳۹۰) در پژوهش خود با عنوان بررسی رابطه‌ی میان هوش و سلامت سازمانی در دانشگاه‌های شهر اصفهان که در سال, تجسیلی ,۱۳/۸۹ /سورق گزفت اهب ای اتقیجا رس اند کنه بینخوش و  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/۸:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۷ هاینس! (۲۰۰۸) در مورد ارزشیابی تأثیر محیط اداری روی بهره‌وری کارکنان, به این نتیجه رسید که محیط اداره بیشترین تأثیر را روی بهره‌وری داراست (۱۶). کلودیا ادوارد" (۲۰۰۸) نیز در پژوهشی که انجام داد نشان داد که بین رهبری تحول‌آفرین با سلامت سازمانی ارتباط وجوه خارد (1۷): در همیی راتاه کورکماز است" ۰۸ به این تکیجه‌رسیه کسییی سبکت- دوبرس* (۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان درک ارتباط بین محیط و مراقبت از سلامت و رابطه‌ی آن با تغییر در سازمان‌ها نشان داد که در مورد تغییرات‌سازمانی» طرح‌های توسعه در محیط و مراقبت از سلامت سازمانی در بهبود آن تمرکز دارد و مسایل توسعه و راه‌حل‌های آن نمی‌تواند به یک ساختار سازمانی تقسیم شوند و یکدیگر را پوشش دهند؛ همچنین نیاز به توجه به زاهد بابلان و معینی‌کیا (۲۰۱۰) در پژوهش خود که بر روی معلمان زن در دبیرستان‌های استان اردبیل انجام دادند به این نتیجه زسیدند«که میزان سّلامت سازمانی در حوزه‌ی کاری مدارس» به طور معناداری با میزان اعتماد ارتباط داشته و تمامی مژّلفه‌های دو متغیر با یکدیگر ذارای ارتباط معناذاز هستمهمک این پژوهخدموگا پولقه‌های سلامت سازمانی» نظیز توجه: و روحیدی کاری قابا ۷۴ 96 ش۳۸۶۷ در این سازمان دارا بودند (۲۱). بلانچارد (۲۰۰۹) نیز در پژوهش خود که با عنوان عوامل محیط کار و متغیرهای فردی در تعارض کار با خانواده نشان داد که فارماظ کارگود میزان تعارض کار با خانواده سلامت روانی» افسردگی و فرسودگی, رابطه‌ی مثبت و بین میزان حمایت دریافتی از طرف سازمان و تعارض کار با خانواده. رابطه‌ی منفی وجود دارد (۲۳۲). نتایج پژوهش ماکو و دیک (۲۰۱۲) نیز نشان‌ذهنده ارتباط مامی ویژگی‌های/ کمیاو آکیقی ضمانتاهای اجتماعی در بعد سلامت سازمانی با رضایت شغلی بود. همچنین نتایج نشان داد که کمک در محیط کار (جسمانی و روانی) اهمیت به سزایی در تخمین رضایت شغلی دارا هستند (۲۳). علاوه بر این مهم» پارش و باومن* (۲۰۱۰) در استفاده از مفهوم توسعه سازمانی در کتابخانه‌های آکادمیک و توسعه سلامت سازمانی و تأثیر آن روی خدمات آرائه‌شده به مراجعان و اثربخش بودن آن در استفاده از  1۸ مطالعات مدیریت ورزشی شماره ۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ منابع انسانی و مالی تأکید دارند (۲۴). رامداس و ویس (۲۰۱۱) نیز در این راستا در پژوهش خود با عنوان به سوی تدوین مدل تحقیق در زمینه‌ی تأثیر مولفه‌های سلامت سازمانی مدارس در عملکرد مدارس ابتدایی ترینیداد و توباگو بیان می‌دارند که این مدل می‌تواند قابل اجرا جهت ارزیابی در مدارس دیگر کشورهای توسهعه‌یافته قرارگیرد. بر اساس پیشنهادهای آنان, خرده مقیاس‌های مورد استفاده در این پژوهش, مانند عوامل خارجی, عوامل مرتبط با سطح مدرسه و سطح بازده مدرسه. به طور نسبی تحت تأثیر سطوح سلامت سازمانی قرار می‌گرفتند بر اساس مبانی نظری» امروزه تغییر و تحولات سریع عوامل محیطی» میزان پیچیدگی و ابهام را افزایش داده و مدیریت سازمان‌ها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. در چنین شرایطی, استفاده از پارادیم قدیمی فرماندهی و کنترل که بر تخصص گرایی و کارایی تاکن دارد و منجر به ایجاد سازمان‌های چند بخشی می‌شود. چاره‌ساز نیست. امروزه سازمان‌هایی موفق هستند که از فرصت‌ها به خوبی استفاده کرده و؛از تهدیدات به نفع خود سود ببرند. از این رو با توجه به مباحث عنوان‌شده در خصوص اهمیت. تدوین برنامه‌های.مناسب برای ایجاد ساختار سازمانی مناسب و متعالی همچنین«لزوم.پیاده‌سازی مباحثی از.قبیل سلامت سازمانی که از یک سو تلفیق این دو متغیر به بقای کلیه‌ی سازمان‌ها اعم از تولیدی و خدماتی» کمک شایانی کرده و از سوی دیگر سازگاری سازمان‌ها را با توجه به شرایط اقتصادی پیچیده» غیرقابل پیش‌بینی و نابسامان کنونی به نوعی از گزند این شرایط در امان می‌دارد. سازمان‌های ورزشی کشور که به نوعی مسئول اشاعه و پیاده‌سازی ورزش همگانی و قهرمانی در کشور هستند. مسئولیت خطیر سالم‌سازی در بعد همگانی و تربیت قهرمانان رشته‌های مختلف ورزشی در بعد قهرمانی دارا هستند. لذا توجه به اینکه در قرن حاضر ورزش به عنوان ابزاری قدرتمند در عرصه‌ی بین‌المللی شناخته می‌شود. لذا لزوم دارا بودن ساختار و سازمانی سالم برای مّواجه با این مشکلات و چالش‌ها از ملزومات اصلی چنین سازمان‌هایی است. فدراسیون‌ها و سازمان‌های ورزشی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و پژوهش حاضر در پی اثبات ‏ اهمیت و لزوم تدوین کارکردها و شاخصه‌های مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی و ارتباط این دو متغیر در برخی سازمان-  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/۸:) در تثبیت شاخصه‌های ... 1۳۹ روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری داده‌ها همبستگی می‌باشد که به جامعه‌ی این پژوهش, کارشناسان سازمان‌های ورزشی منتخب بود که بر اساس اطلاعات برگرفته از سازمان‌های ورزشی مربوطه, تعداد آن‌ها ۴۹انفر بود. جهت برآورد حجم نمونه‌ی تحقیق از رابطه‌ی نمونه‌گیری تصادفی» پس از طبقه‌بندی سازمان‌های ورزشی استفاده شد. بر این اساس و بر مبنای مطالعه‌ی مقدماتی, انحراف استاندارد برابر با ۶۶۴/+*50 میزان پراکندگی برابر با 12۰/۱۳۵ و سطح معناذاری نیز بزابر با ۶۰/۰۵ برگزیده شد (۱/۹۶ خت) پس از قرارگیری اعداد فوق در رابطه حجم نمونه برابر با ۳٩ نفر انتخاب شد. در نهایت از مجموع #۵ اس آکادمی لا الید ی ۸۹ پرسش‌نامه دریافت‌شد. فدراسیون‌های مورد بررسی بوکس, نجات‌غریق, قایقرانی» ورزش‌های رزمی» ورزش‌های بومی و عشایری» بیس‌بال» کریکت و راگبی» کبدی» جودو آمادگی جسمانی» باستانی» دوچرخه سواری» برای ارزیابی مدیریت سایبرنتیک در این پژوهش, از پرسش‌نامه‌ی قربانی زاده (۱۳۸۹) استفاده شد. این ابزار دارای ۲۳ سوّال بوده و جهت ارزیابی سیستم مدیریت سایبرنتیک به کار می‌رود. در این پرسش‌نامه از طیف ۵ ارزشی لیکرت برای پاسخ‌گویی استفاده‌شده‌است؛ کمترین امتیاز را کاملا مخالف (۱) ٩ بیشترین امتیاز را کاملالوافق (۵) به خود اختگاص ذاذ. این ابزار ذارای هفت بعد برده که به شرح زبوافت. ری مگ ری نهد عدالت در پرداخته ساختار جهت ارزیابی سلامت سازمانی در این پژوهش, از پرسش‌نامه‌ی استاندارد 011۱ (مدل لایدن و کلینگل) که دارای ۴۹ سوال و یازده بعد ارتباط مشارکت» وفاداری و تعهد. اعتبار و شهرت موسسه. روحیه. اخلاقیات. شناسایی عملکرد» مسیر هدف رهبری,» توسعه‌ی کارکنان و کاربرد منابع است. استفاده شد. در این ابزار نیز از طیف ۵ ارزشی لیکرت جهت پاسخ‌گویی به سوالات استفاده شده است که کمترین امتیاز را کاملا مخالف:(۱) و بیشترین امتیاز را کاملا مواقفق (۵)  ۱۰ مطالعات مد یریت ورزشی شماره ۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ جهت تعیین‌روایی محتوایی پرسش‌نامه‌های این پژوهش» از ۱۰ تن از اساتید صاحب‌نظر با گرایش مدیریت ورزشی نظرخواهی به عمل آمد که پس از اعمال نظرات آن‌ها پرسش‌نامه‌ها مورد تأیید قرارگرفت. به منظور اندازه گیری قابلیت پایایی» از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. به این منظور» بخش کوچکی از جامعه‌ی آماری (۲۰ نفر) انتخاب و پرسش‌نامه‌ها به شکل مطالعه‌ی مقدماتی! در جامعه توزیع شد. این مقدار بر اساس داده‌های حاصل از پرسش‌نامه‌ی ارزیابی مدیریت سایبرنتیک 2۰/۹۳۲ 0 و سلامت سازمانی نیز 012۰/۹۲ محاسبه شد که نشان‌دهنده‌ی آن است که پرسش‌نامه‌های مورد استفاده, از قابلیت پایایی لازم برخوردار برای تجزیه و تحلیل آماری یافته‌های پژوهش» از آمار توصیفی برای طبقه‌بندی و توصیف يافته‌ها (میانگین: اتحراف استاتدارد: جداول |توزیع فراواتی): استفاده شد در بخش آمار - استنباطی, از آزمون‌های کلموگروف - اسمیرنف جهت تعیین طبیعی بودن توزیع داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون» ۲ مستقلو از رگرسیون چند متغیره نیز برای تعیین رابطه و پیش- بر اساس یافته‌های این پژوهش» از مجموع ۸۸ کارشناس پاسخ‌دهنده, ۴۱ نفر مرد که معادل ۱ و ۴۷ نفر زن که ۵۲/۸/ از جامعه‌ی مذکور را شامل‌می‌شود. بودند. همچنین نتایج دول ٩ گویای این:مطلب است: کهانقریبا ۵ااز کارشکاسان سازمان‌های ورزشی تخت بورسی در این پژوهش, دارای دامنه‌ی سنی زیر ۳۵ سال هستند. جدول مذکور که نشان‌دهنده توزیع درصد فراوانی مدرک تحصیلی کارشناسان تحت بررسی است/ گویای این مطلب است که ۶ از کارشناسان" تحت بررسی دارای مدرک دیپلم» ۸۱۶/۹ دارای*مدرک کاردانی» ۵۶/۲/ دارای مدرک کارشناسی, ۱*/۱/ دارای:مدزک کارشتاسی ارشد و ۱/۱/ دارای مدرک دکتری هستند. با توجه به اطلاعات برگرفته از*#ویژگی‌های جمعیت شناختی کارشناسان» ۵۹/۶/ از بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۱ فراوانی ۴۱ ۴۷ ۳۶ ۹۲ ۷ 19 1 ۱۵ ۵۰ 8 ۱ ۵۳ ۳۵ درصد ۱ ۵۲/۸ ۴۱۹ ۳۷۱۲ 0۱ ۱۲۸ ۱۴۶ ۱۶۹ ۵۶۲ ۱۰/۱ 1 ۶ ۳۹/۳ در بخش دیگر یافته‌های توصیفی, به گزارش برخی ویژگی‌های توصیفی موّلفه‌ها و متغیرهای تحقیق (مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی) پرداخته شد. بیشترین میانگین در مدیریت سایبرنتیک در سازمان‌های ورزشی مورد برسی مربوط به تعهد (۳/۵۰۱ -۱/1) و کمترین میانگین مرتبط با عدالت در پرداخت (۳/۰۷۱ *۱۷) بود (جدول ۲)» اما در بخش سلامت سازمانی بیشترین میانگین مربوط به کاربرد منابع (۳/۶۱ -۱/1) و کمترین میانگین مرتبط با جدول ۳- یافته‌های توصیفی حاصل از متغیر مدیریت سایبرنتیک در سازمان‌های ورزشی مورد مطالعه آماره‌ها ‏ تصمیم‌گیری عدالت در ۰ ساختار آموزش ‏ مدیریت ۳۷ ور و ۰/۶0۴۳ سس معا ول ۴ ۴ ۰۸۵۷۲ مطالعات مد بریت ورزشی شماره ۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ جدول ۳- پافته‌های توصیفی حاصل از متغیر سلامت سازمانی در سازمان‌های ورزشی مورد مطالعه در این بخش» پیش از انجام آزمون‌های آماری و به دلیل پیش‌فرضی جهت استفاده پا عدم استفاده از آزمون‌های پارامتریک, از آومون ,کول مهگروف9 اسمیرنف استفاده شد. بر این اساس و به اجمال هر دو ابزار مورد.استفادهآدر این پژوهش"دارای توزیعی معنادار بود (جدول ۴). جدول ۴- آماره‌های آزمون کولموگروف - اسمیرنف جهت طبیعی بودن توزیع داده‌ها | سلامت سازمانی ‏ ۲۱۳۴۹ ۳۵۲ 4۹ ۰/۸۳۵ 1۴۸۹ طبرع یافته‌های حاصل از آزمون پیرسون در این تحقیق نشان داد که ارتباط معناداری بین سیستم مدیریت سایبرنتیک و سسکا وشنانانر(۳:0<۰1۲3۹ ۰/۵11 ) وسّلامت سازمانی با میزان سن کارشناسان در سطح ۰/۰۵> ۳ وجود نداشت (۰/۷۲۲- 0, ۰/۰۳۹ -۲).  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۳ جهت تعیین اختلاف بین شرایط مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی از دیدگاه زنان و مردان در این پژوهش از آزمون 1 مستقل در سطح معناداری 3>۰/۰۵ استفاده شد. بر این اساس و بر اساس داده‌های مندرج در جدول ۶ اختلاف معناداری در دیدگاه زنان و مردان نسبت به شرایط مدیریت سایبرنتیک (۰/۷۰۲- ۳, ۰/۳۸۴- -آ) و سلامت سازمانی (۰/۸۲۶- ۳ جدول ۶- آماره‌های آزمون 1 مستقل مبنی بر اختلاف بین سیستم مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی با بر اساس یافته‌های حاصل از آزمون پیرسون» بین آسیستم مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی ارتباط مثبت و متاذاریی در سطح۳*۴۰/۰۱۲ و دوظزفه وجود داشت (۰۱/+> ۳ ۰ --۲). همچنین نتایج این آزموق نشان‌دهنده‌ی ارتباط مستقیم و معنادار بیشتر موژلفه‌ها و شاخصه‌های دو متغیر مذکور است. در جدول شماره‌ی ۰۷ ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین مدیریت سایبرنتیک و موّلفه‌های سلامت سازمانی قابل‌مشاهده است. نکته‌ی قابل‌توجه در این ماتریس» عدم معناداری یا معناداری معکوس تمامی مولفه‌های مدیریت سایبرنتیک با اخلاقیات است. همچنین بالاترین همبستگی بین مدیریت سایبرنتیک و شناسایی عملکرد (۰/۰۱> ۰/۸۷۸۳ -) و پایین‌ترین" همبستگی بین "آموزش مستمر و رهبری وجود داشت جهت تعیین ارتباط و پیش‌بینی بین متغیرهای این پژوهش از تحلیل رگرسیون بین به‌کارگیری مولفه‌های مدیریت سایبرنتیک به عنوان متغیرهای مستقل (پیش بین) و سلامت سازمانی به عنوان متغیر وابسته (ملاک)» با روش هم‌زمان استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی چندگانه (جدول۸) نشان می‌دهد که بین مولفه‌های مدیریت سایبرنتیک با سلامت سازمانی رابطه‌ی مستقیم و معناداری (۳>۰/۰۱ ۲-۰/۸۵۸۰) وجود دارد. همچنین ضریب تعیین که بیانگر درصد تغییرات تعیین‌شده از تغییرات متغیر وابسته (ملاک) توسط متغیر مستقل (پیش بین) است. نشان می‌دهد که ۷۳/۶ درصد واریانس سلامت سازمانی مربوط به سیستم مدیریت سایبرنتیک و ۲۶/۴ درصد به عواملی خارج از مدل مذکور مربوط می‌شود. جدول ۷- ماتریس همبستگی پیرسون بین موّلفه‌های سیستم مدیریت سایبرنتیک سلامت سازمانی جدول ۸. نتایج همبستگی چندگانه بین مولفه‌های سیستم مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۵ نتایج رگرسیون چند متغیره (جدول ٩) نیز نشان می‌دهد تصمیم‌گیری مشارکتی (۰/۰۱۹*-0 ۰ ۴ ) تعهد (0-۰/۰۰۸ ۲/۷۱۶ - ۲) عدالت در پرداخت (0-۰/۰۲۶ ۰ ۲/۲۶۷ - ])و جریان صحیح: اطلاغات(0-۶/**۲: ۰ ۳/۱۶۵ - ۲) واجذ: شرایظ ,پیش‌بینی سلامت سازمانی هستند: همچنین نتایج مربوط به شیب خط رگرسیون (8) در مورد متغیرهای پیش بین نشان می‌دهد که بین همه‌ی مولفه‌های پیش بین» رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد. ضریب معیاری بتا (8) نیز به عنوان مقیاسی از اهمیت نسبی متغیرها کاربرد دارد. از این رو از مقایسه‌ی تصمیم‌گیری مشارکتی (۰/۲۰۴)» تعهد (۰/۳۲۴) عدالت در پرداخت (۰/۱۸۵) و جریان صحیح اطلاعات (۰/۲۵۶)» می‌توان به اهمیت بیشتر متغیر جریان صحیح اطلاعات در پیش‌بینی تغییرات سلامت سازمانی نسبت به سه متغیر دیگر پی برد. بر همین مبنا دیگر موّلفه‌ها بر اساس اهمیت به ترتیب شامل تعهد. تصمیم‌گیری مشارکتی و عدالت در پرداخت می‌باشد. جدول ٩. نتایج تحلیل رگرسیون بین متغیر پیش بین مدیریت سایبرنتیک و مولفه‌های آن با سلامت سازمانی تصمیم‌گیری مشا رک ی ۱ رط اذ اس اش ۵ ۰ ۰/۹۹۲۴ بر اساس رابطه‌ی رگرسیون» مقدار سلامت سازمانی به ازای تغییرات تصمیم‌گیری مشارکتی, تعهد عدالت در پرداخت و جریان صحیح اطلاعات تغییر خواهد کرد. به بیان بهتر» بخشی از میزان سلامت سازمانی را موّلفه‌های .فوق تعیین می‌کنند. بر مبنای رابطه‌ی فوق به ازای هر واحد از تصمیم‌گیری مشارکتی؛ میزان ۰/۱۲۷ از تعهد میزان ۰/۱۵ از عدالت در پرداخت میزان ۰/۱۲۸ و همچنین به ازای هر واحد از جریان صحیح اطلاعات» میزان ۰/۱۹۱ واحد به  ۶ مطالعات مدیریت ورزشی شماره ۰۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ امروزه محیط سازمان‌ها بیش‌از هر زمان دیگری پیچیده» پویا و متحول شده است و دگرگونی‌ها یکی پس از دیگری مدیران را با چالش‌های جدیدی روبرو می‌سازد. بقا و بالندگی در چنین محیط‌هایی» تنها با تغییر و سازگاری با پویایی‌ها امکان‌پذیراست که لازمه‌ی آن تعیین ساختار مناسب و توجه به ویژگی‌های آن و همچنین سلامت سازمانی است (۲). در این بین» مقاله‌ی حاضر به دنبال معرفی ساختاری با ویژگی‌های سازمان‌های سایبرنتیک محور با عنوان مدیریت سایبرنتیک است که علاوه بر رفع نیازهای درونی و بیرونی سازمان و بر اساس ویژگی‌های خاص خود. می‌تواند سیستمی مشارکتی را با توجه به فرهنگ مشارکتی در سازمان ارتقا بخشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکردهای سیستم مدیریت سایبرنتیک در تثبیت شاخصه های سلامت سازمانی در برخی سازمان‌های ورزشی تدوین شده است. در این پژوهش, بر اساس یافته‌های حاصل از آزمونپیرسون» بین سیستم مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی ارتباط مثبتو معناداری وجود داشت. این نتایج هم‌راستا با پژوهش شعبانی (۱۳۸۶) و ماکو و دیک (۱۲ ن 95 ال وهای قابل توجه: عدم معناداری یا همبستگی بین مدیریت سایبرنتیک و شناسایی عملکرد و پایین‌ترین همبستگی بین آموزش مستمر و رهبری وجود داشت. در خصوص معکوس بودن واعدم معناداری مدیریت سایبرنتیک با اخلاقیات که نکته‌ای قابل تأمل در,این)#ارّمون#فرض است گفتنی است که شرایط اخلاقی حاکم بر سازمان‌های ورزشی مورد مطالعه. پذیرای سیستم مدیریت سایبرنتیک نبوده یا به بیانی» در جهت عکس کارکردهای این سیستم مدیریت است. ضروری است در این سازمان‌ها روسا تجدیدنظری اساسی در ارزش‌گذاری‌های خویش برای صفات قابل تحسین کارکنان» بروز رفتارهایی در راستای تحکیم روابط انسانی مناسب و لزوم توجه به شاخصه‌های سازمانی سالم به لحاظ خصوصیات اخلاق ر دنه بانلگغماگی مزایگ ۲۰۱۲۵) نیز ذر پووخش اخوه خاطرنقان کردند که کمک در محیط کار (جسمانی و روانی) اهمیت به سزایی در تخمین رضایت شغلی دارا هستند. همچنین بلانچارد (۲۰۰۹) میزان حمایت‌های دریافتی در محیط کار و شرایط در راستای آموزش مستمر رودریگز (۲۰۰۷) بیان می‌دارد که اگر کارکنان همراه با تغییرات سریع فناوری» آموزش‌های لازم را نبینند» بقای سازمان به سرعت رو به زوال خواهد رفت. با توجه به محیطی که با شتاب در حال تغییر است. مدیران 0۸6 برنامه‌های آموزشی و توسعه‌های  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۷۷ به‌روز را طرح‌ریزی و عملی می‌کنند. آموزش نه تنها در دستیابی به سطوح مختلف دانش فنی مورد نیاز است بلکه برای ارتقای الگوی ذهنی افراد در یادگیری نیز مهم و اساسی است (۲). با توجه به معناداری آزمون فرضیه‌ی مذکور و با توجه به همبستگی و معناداری موّلفه‌های هر دو متغیر سیستم مدیریت سایبرنتیک و سلامت سازمانی لزوم توجه و تأکید به این عوامل و کار کردهای آنان در سازمان‌های ورزشی بدیهی به نظر می‌رسد. بدیهی است که تقویت و توجه به اساس و بنیان هر سازمان» به ویژه سازمان‌های ورزشی,» نظیر تصمیم‌گیری مشارکتی» ایجاد سیاست‌های مبتنی بر تعهد بیشتر کارکنان نسبت به سازمان» آموزش‌های قبل و حین خدمت کارکنان با توجه به تخصص‌ها و جایگاه‌های هر کدام در سازمان» ارتباطی عمیق با چگونگی مشارکت آنان در سیاست‌های اتخاذ شده در سازمان» ایجاد روحیه‌ی فردی و گروهی» توسعه‌ی همکاری‌های گروهی, پیدایش مسیری صحیح در راستای رسیدن به اهداف و مقاصد سازمان را موارد ذکرشده در این مأخذ. گوشه‌ای کوچک از ارتباط بین مولفه‌های این دو متغیر است و چنین به نظر می‌رسد که رابطه‌ی تنگاتنگی بین پیاده‌سازی نظام سایبرنتیک و ایجاد سلامت سازمانی وجود دارد. توسعه و توجه به این موّلفه‌ها در نهایت سازمان را به آرمان نهایی خود که همان اثربخشی» کارایی و در نهایت بهره‌وری سازمانی است. خواهد رساند. در این تحقیق» جهت پیش‌بینی اسلامت سازمانی "توسط مدیریت سایبرنتیک از تحلیل رگرسیون استفاده شد. برهمین‌اساس» ارتباط مثبت و معناداری بین سیستم مدیریت دنریگ با سلامت سارمانی, وجرد. داش بر آناش سایج خاصله, مس اندیریته سایبرنتیک ۷۳/۶/.از سلامت سازمانی را,تبیین می‌کند. همچنین انتایج ضرایب استاندارد نیز نشان‌دهنده‌ی اهمیت بیشتر جریان صحیح اطلاعات در پیش‌بینی تغییرات سلامت سازمانی به نسبت متغیرهای دیگر است. این نتایج هم‌راستا با برخی نتایج پژوهش زاهد بابلان و معینی‌کیا سایبرنتیک علمی است که ار یک سوآسیستم‌های نسبتا باز را از دیدگاه تبادل متقابل اطلاعات میان آن‌ها و محیطشان مورد بررسی قرارمی‌دهد و از سوی دیگر به بررسی ساختار این سیستم‌ها از دیدگاه تبادل متقابل اطلاعات میان عناصر مختلف می‌پردازد (۲۶). عدم اطمینان حاصل از تغییرات سریع محیطی و تقسیم اطلاعات وسیع» فردگرایی شدید در سازمان را به تلاش‌های گروهی تبدیل می‌کند. سبک 20۸1 همکاری, هماهنگی و ارتباطات بیشتری را نه تنها در بین افراد سازمان به وجود می‌آورد (سطح فردی)» بلکه در درون سازمان هم این موارد  ۱۸ مطالعات مدیریت ورزشی شماره ۰۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ را اعمال می‌کند (سطح سازمانی). سبک 2-84 مدیریت مشارکتی- محیطی که در آن مدیران و کارمندان بدون سوتفاهم باهم کار می‌کنند را از طریق انتقال اطلاعات صحیح در بین آن‌ها اساسا با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه‌ی مذکور نتیجه‌ی حذف کارکردها و سیستم‌های اتخاذشده‌ی فرسوده و ناکارآمد و به‌کارگیری الگوی سایبرنتیک در سازمان, پیقل‌زسنتای, جهت: آنجاه سازمان منالم بدالجاط قوامیقا سار کاری و کش ,در مقابل ود ناه محیطی و خارجی است. بدیهی است با توجه به معناداری چهار موّلفه‌ی تصمیم‌گیری مشارکتی» تعهد عدالت در پرداخت و جریان صحیح اطلاعات. سازمان‌های ورزشی مورد مطالعه باید تأکید پا تقویت در موّلفه‌های مذکور را در دستور کار خود قرارداده تا در نهایت به توسعه‌ی بیشتر ید لخاظ مظابقت: با شاخصضه‌های سهمت مازمانی هست یایند.. زوم تضمیم‌گیری مشارکتی در سازمان» زمانی اهمیت پیدا.می‌ کند که.ايین تصمیم باید در سطوح پایین سازمان اجرا شود. پس باید مدیران سازمان‌های ورزشی موزد مطالعه.به درستی به تفویض اختیار پرداخته و با به اشتراک گذاشتن راه‌حل‌ها و تصمیمات گرفته‌شده باعث وفاداری» روحیه و توسعه‌ی کارکنان در سازمان شوند. از سوی دیگر لزوم ایجاد تعهد.در کارکنان سازمان بر کسی پوشیده نیست. تصمیم‌گیری مشارکتی توسط روسای سازمان» ارتباط تنگاتنگی با ایجاد تعهد در کارکنان سازمان‌ها دارد. متعهد بودن اعضای سازمان نیز.به شناسایی صحیح‌تر مسیر و هدف سازمان کمک شایانی کرده و از طرف دیگر موجب افزایش روحیه و اعتبار و شهرت سازمان می‌شود و این همان توسعه‌ی سلامت در سازمان و موازی‌سازی سازمان بر اساس شاخص سلامت سازمانی است. زاهد بابلان و معینی‌کیا (۲۰۱۰) نیز در پژوهش‌خود که‌در دبیرستان‌های اسان اردییل انجام وا کسبو ال میا ریا دنو یا یزان شلات شازماتی در حوزه‌ی کاری مداریی,» به‌ظور مستاگاری با میزان اعتمان ارتباط داشته و تمامنی موّلفه‌های دی متغیر یا یگدیگر از دیگر موّلفه‌هایی که موجب بهره‌وری مضاعف سازمان از طریق ایجاد سلامت سازمانی می- شود عدالت در پرداخت است که مهم‌ترین موارد جهت انگیزش کارکنان در جهت تحقق آرمان‌های هر سازمانی است. مدیران سازمان‌های ورزشی این پژوهش می‌توانند با پیاده‌سازی و اجرای اصول عدالت سازمانی و رفتاری منصفانه و به دور از غرض, به گونه‌ای رفتار کنند که کارکنان به طور مشهود نتیجه‌ی زحمات مضاعف خود را دیده و انگیزه‌ای فزاینده برای مشارکت در اهداف کلان سازمان داشته باشند. در همین‌راستا یکی از اصول اساسی در سآمان‌های سا بیرشکه ورهار کارکنان ی فسقای, آقاق, بف اشاهاک و مقافی تایبا  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۹ کار خود و نظام‌مند کردن این امور در سازمان است. عدم توجه به ایجاد ساختاری مناسب در سازمان جهت دستیابی به اطلاعات جدید و عدم طبقه‌بندی آن موجب عدم تطابق سازمان تغییرات محیطی می‌شود. از سوی دیگر توجه به این مهم» موجب ارتباط صحیح کارکنان در یافته‌های حاصل از آزمون پیرسون در این تحقیق نشان داد که ارتباط معناداری بین سیستم سدیریت سایبرنیگ ز سلاست سارتانی با میزاق سن کارشناسان وجورد نداشت با وه ماج به دست آمده در خصوص این آزمون فرض نیز می‌توان اذعان داشت میزان سن کارشناسان شاغل در این سازمان‌های ورزشی ارتباطی با شرایط سلامت سازمانی و موّلفه‌های مدیریت سایبرنتیک ندارد. از این‌رو می‌توان بیان‌داشت که جوان یا مسن بودن کارشناسان سازمان با نحوه‌ی پیاده‌سازی و راهبّردهای مدیریت سایبرنتیک و ایجاد شرایط سازمانی سالم هیچ‌گونه منافاتی نداشته و مدیران باید تمرکز خود را روی دیگر موّلفه‌ها قراردهند. همچنین یافته‌های حاصل رتیل لامش ود ساییرچن و سلامت سازماتی پر اساشس جنسیت کارشناسان سازمان,, گواهی/,پراین مدعاست که بین مردان و زنان شاغل در این سازمان‌های ورزشی هیچ‌گونه اختلاف نگرشی در این خصوص وجود ندارد. با توجه به شرایط موجود و نتایج به دست آمده در این پژوهش» به مدیران و روسای این سازمان‌های ورزشی پیشنهاد می‌شود* که تمام تلاش خوّد را در جهت ایجاد اشتراک مساعی در کارها و تصمیم‌گیری‌ها در جهت پیشبرّد مسائل,و اهداف سازمانی داشته باشند. مدیران با ایجاد کارگروه‌ها و شوراهای مشورتی می‌توانند از دیدگاه تمامی کارکنان و کارشناسان خود در تصمیم‌ گیری‌های کلان سازمانی استفاده کنند. بدیهی است نتیجه‌ی چنین دیدگاهی, ایجاد ارتباط موّثره مشارکت حداکثری, تعهد وافر به سازمان, افزایش روحیه‌ی کارکنان و رهبری قوی آنان باشد. پیشنهاد می‌شود که مدیران از راهکارهای مدونی جهت افزایش انگیزش کارکنان خود استفاده کنند. پاداش‌های مادی.و معنوی که بّه شکلی ساختاری متناسب با عملکرد کارکنان باشد یک پیشنهاد کلیدی است؛ زیرا باعث افزایش توان کاری کارکنان در بعد روانی و ایجاد تعهد نسبت به امور محوله به شکلی متناسب می‌شود. نوع تعامل مدیران سازمان‌ها باید به شکلی باشد که کارکنان احساس رضایت خاطر احساس تعلق و حس ارزشمند بودن داشته باشند؛ چرا که این امر موجب درک صحیح کارکنان از عملکرد خود و انتظارات روشن و صریح مدیران ارشد خواهد شد. از سوی دیگر برقراری سیستم اطلاعاتی نظام‌مند و ایجاد جریان اطلاعات به شکلی صحیح در همه‌ی سازمان» موجب ارتقای سطح دانش و نیروی فکری  ۱۳۰ مطالعات مد بریت ورزشی شماره ۰۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳ کارکنان می‌شود. به مدیران سازمان‌های ورزشی مورد مطالعه پیشنهاد می‌شود که به‌کارگیری سیستم‌های نوین اطلاعاتی و آموزش کارکنان و به‌روزرسانی آن‌ها مطمئنا در جهت ارتقای ۳ 6۵05 مه نطاو ناه اند آعنصط امک بآ عماصطد7 مک 10567 با صصق ص11 1۰ 40 ععام‌0عم عصنعناناتآ مخصعصعععصد/< عصنصصی‌ک نامدای بش۸ اجه عمط .2 0۳06 5۳00601 هه کلممطای هنت که طالمعط آمصمنهمتصدوجه 156 .۸ .2 طانصک .3 6 :77021 مدمه منصهع0۳ فصه دم‌نطعصونهامط «عنام‌هک -جعوظ ب36 داع 10 .4 15-5 نعهص 5 :2003 مکصعصعمص/2 نفک بوام منک ۵۶ هد 70 4 قربانی زاده وجه ا..» اسدپور املین. شش #ظد بريت_کنکاش سیبرنتیک در فرایند یادگیزری 2004:33)3/4(:853-63 .و6 دمص مان کز ا۵ط ۷۷ .و ماگهاک 560 .6 7 .(3۳060) راطع ععمعنک هنزو 2 ۵۶ هنفعممل یت هط 3/5 .7 ۰ 0۳82073100 300 2۳0655 ها هعدهد/2 .5 مک رک عکتا10 .۸ 6#الز .8 -70867 00066۰ 0۳82122005 2/06 .(۳۵۹) .1 مصصحصانگ وصه .۴.۳ مصصعصلان ,235-5 .0 ,1991 بش6 ,معق0 ۳۳۵۵ صعک ,ددع طوزاط20 کعقظ :۳00.005 ۳۵۳۵0 بعصفملمه صمنعتعل فصد ععناع7 دنه منصمع0۳ .8 ص36 10۰ 5 علنو۸ اه نحص امصا چگ و16 بش۸ ما2 113 1-6 :(1999:62)1-2 بف ص۳00 3۳0۵0005 اه تمص 3 آمد ناه 1 8صاداکز1ط۳0 ماع ۸۷ -طلابامگ ناه منصهع 0۳ صز ۳مزقطعظ ص۳9۵ کل ک ۷/۵ .12 ب[303 ناه منصع 0۳ عصنکا ماگ ب ۷ عاوصنز مش عناتا صع0صهآ .13 ۶و 30۳20 36 وصنص5۳02۵06ظ نصمنامصو۳ص الط دناد منصدع 0۳ +صمعل/ 6 ووز16 .14 ۵ بذرافشان مقدم مجتبی, صباغیان زهرا آراسته حمیدرضا شعبانی ورکی بختیار. جایگاه الگوی سایبرنتیک در اداره دانشگاه‌ها (مورد: دانشگاه فردوسی مشهد). مطالعات تربیتی و ۶ زهرایی محمد. رجایی پور سعید. بررسی رابطه‌ی میان هوش و سلامت سازمانی در  بررسی کارکردهای سیستم مدیریت آ/8:) در تثبیت شاخصه‌های ... ۱۳۱ دانشگاه‌های شهر اصفهان در سال تحصیلی ۱۳۸۸-۸۹. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی 3۳۳۵۳6۳۲ 018606 عطا که عدمصا عطا ۶ صمناهداه۳ م۸ .8 65و1۵ .17 ۵510۳۳۵0۵1 06۵۵۵ منطعصو‌نهام عطا که صمناههناک 1 ۸ .ظ هنلنهاه .18 لهناجد2 درز 8۳۵۶61۵۵ صمناهاموعن ۸ مطالدعط ناه تنصمیو۳ه فصه طصنط00 103 613 .م50 10نط2 که 1000۳ عمعع1 عطا 1۵۳ کاصعص‌فومط عطا که ۳۵8110 ,لاوز 8صن0 0 مخصعکصی عطا کعضسوه علطم طعنطمس ۳ هه عط1 .19 عطا ۳۵۳ صوزککنصطانه عصتلصه ۵۶ کصقعط بط ۵۳ ,کعصق 66ص فصه مصمنامتتصعع 0۳ 4 7021 بکاعزه۳م 06۷61006۲ صز 00ص وصه صمنحاعص1۳ جعاعم 05 م10 .20 مامتالد فصه عامصند ۶ وروی ۸ نفطق/< حفاند3/0 باعف۸ صحاعط0-82ع 73 م21 5005 طاونط 10۵16 صز اع امه اوصه طاا36 آه ص22 نصقع۵۳ 06665 کص۲۵[100 40 ۳۵0۳۶ ۳۵۳۵۵۵۲ ۸7۵۳۵ ۵۶ صماقصنزطصم6 ۸ 36 عصناعع فحمط‌صماط 22 1310۳۵0۵1 «وانسد۳ از 1۵8 ۷/0۳۵ صز کعاطعهند ۷ ععص ان [ه 130 5عساک۳62 صمناهآعن52 حامز ۵۶ ععصقا 00ص 3.۸ 06۵4 بل م6له/3 م52 مع6له/3 .23 عوت] 156 :0۳627220055 )1621 کوجه10 بعاک 37 ممصطاق82 ,17 اعصد7 حلوجع2 .24 ص۸30 ۵۶ سول 156 کعمحطن] عنصعله۸ صناصعص م3610 صمناهمنصع 0۳ ۶و کاعا۶ه ۵ 0 ۳۵62۳0 1۵۳ 006[1 ۵ 10۳۵۳05 16000۳6۰ 16۳85 بقاق/3 کعقوصمط .25 0ج 06۳10۳۵۵6۵ م5 وحعصخم ص0۵ دما معط هدنام منصدع 0۳ آممطی و ۶ لرنر آ.یا. مبانی سیکترنتیک. ,تزجمه: پزباتی کیومرث. تهراق: انتشنازات دانش: پژوه:: ۰۱۳۶۶ مدیریت ]01 در تثبیت شاخصه‌های سلامت سازمانی در سازمان‌های ورزشی؛ ۶  ۱۳۲ مطالعات مدیریت ورزشی شماره ۲۵ مهر و آبان ۱۳۹۳

شرایط اجتماعی و اقتصادی سازمان های عصر حاضر، لزوم انعطاف و توجه ویژه به ساختارهای سازمانی را بیش از پیش نمایان ساخته است؛ همچنین اهتمام مستمر نسبت به توسعه ی سازمان بر اساس ویژگی های سازمانی سالم از ملزومات هر سازمان است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکردهای سیستم مدیریت سایبرنتیکدر تثبیت شاخصه های سلامت سازمانی در سازمان های ورزشی تدوین شده است. روش تحقیق همبستگی بوده وبه شکل میدانی صورت گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش همه ی کارشناسان 15 فدراسیون ورزشی و آکادمی ملی المپیک است که بر اساس نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شد و در نهایت 89 پرسش نامه دریافت گردید (149 N=). برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه ی مدیریت سایبرنتیک قربانی زاده (1389) (92/0α =) و پرسش نامه ی استاندارد سلامت سازمانیOHI (مدل لایدن و کلینگل،92/0α=) استفاده شد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون کلموگروف - اسمیرنوف، آزمون همبستگی پیرسون، t مستقل و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، بین مدیریت سایبرنتیک با سلامت سازمانی ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت، همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که 6/73% از واریانس سلامت سازمانی مربوط به مدیریت سایبرنتیک بوده و جریان صحیح اطلاعات بیشترین اهمیت را در پیش بینی تغییرات سلامت سازمانیداراست. با توجه به نتایج به دست آمده می توان لزوم توسعه ی سلامت و بسط شاخصه های سیستم مدیریت سایبرنتیک را با اهمیت دانست؛ همچنین لزوم توجه ویژه به اخلاقیات، توسعه و آموزش فناوری های نوین، ایجاد جریان اطلاعات و رهبری راهگشا در جهت ارتقای بهره وری مضاعف سازمان های ورزشی امری مهم دررسیدن به اهداف و راهبُردهای سازمان است.

463978

آستاه‌بارگ شوم تریی دننک فلوم تزبیتی ای رواستاسی دانشگاه ی ارعبیلی: آرهبیل :یراق *واش آمنوخمه محقیقات آمورشی: داشگ علوم جربیجی :و رواتفناسی: جانشگاه معنفی از هبیلی: آروبیل: آیراق *دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی, دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی, دانشگاه محقق اردبیلی» اردبیل» ایران 9 فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ دنیای آموزش‌وپرورش امروز» نقطه توجه خود را از تدریس» به یادگیری معطوف کرده است. این رویکرد» یادگیری را محور و اساس همه برنامه‌ها سیاست‌ها و خطمشی‌های آموزشی قرار می‌دهد. می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین مسائل تاثیر گذار بر پیشرفت یادگیری دانش آموزان؛ انگیزه۴ است. انگیزه تحصیلی ۵ یکی از ملزومات یادگیری به حساب می‌آید و چیزی است که به رفتار شدت و جهت می‌بخشد و در حفظ تداوم آن به یادگیرنده کمک می‌کند. در واقع انگیزه آن چیزی است که به یادگیرنده انرژی از آنجایی که انگیزه تحصیلی مستقیما با میزان یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در ارتباط است لازم است برای ایجاد یک نظام آموزشی موفق و پویا به این امر مهم توجه بیشتری شود. کم توجه‌ی نسبت به مشکلات دانش‌آموزان بی‌گمان سبب تراکم و گره خوردن مشکلات با یکدیگر و به وجود آمدن نابسامانی‌های روحی و آموزشی مختلف بر آنان خواهد شد. چنین غفلت‌هایی از یک طرف باعث اتلاف منابع انسانی و از طرف دیگر باعث افت کیفیت نیروی انسانی می‌شود (2007 ,010). انگیزه یکی از اجزای اصلی یادگیری اسشت که در عین حال» اندازه گیری آن هم بسیار دشوار است. روانشناسان» انگیزه را فرآیندهای درونی میدانند که رفتار را در طول زمان فعال .و هدایت می‌کند و آن را باقی نگه می‌دارد. به عبارت ساده‌تر انگیزه» چیزی است که شمارا به تحریک در می‌آورد.و مسیری را که باید طی کنیدمعین می‌سازد. انگیزه‌ها می‌توانند از لحاظ شدت و جهت متفاوت باشند. انگیزه نه تنها در به کارایی * دانش‌آموزاندر فعالیت‌های آکادمیک اهمیت دارد بلکه تعیین می‌کند که دانش‌آموز چهمقدار از فعالیتی که درگیر آن است. پا اطلاعاتی را که با آن‌ها روبه‌رو است‌یاد می‌گیرد. گاهی یک درس به نظر دانش‌آموز چنان جذاب و شیرین می‌آید که او مایل است بدون توجه به هیچ مشوقی آن را فرابگیرد. گفته می‌شود که موضوع مورد علاقه, مشوق درونی کافی برای ایجاد انگیزه را داراست. اما معمولا آنچه در مدرسه باید آموخته شود به خودی‌خود جذاب نیست و ممکن است در کوتاه مدت برای بیشتر دانش‌آموزان هم مفید نباشد. به‌طور میانگین؛ در طول سال هر دانش‌آموز باید حدود ۹۰۰ ساعت در کلاس باشد و واقع‌اندیشی نیست که ادعا کنیم و انتظار داشته باشیم که علاقه و انگیزه درونی" آنان به تنهایی می‌تواند عامل یادگیری شود. به همین سبب» مدارس» انواع از انگیزه بیرونی" را که وابسته به موضوع درسی هم نیستند به کار می‌گيرند. این قبیل انگیزه‌ها از نوع نمره يا جایزه» پاداش و غیره هستند (2004 ,6ل5201۳۵). لذا با توجه به اینکه ریاضیات جایگاه ارزشمندی در برنامه‌ریزی درسی دارد و نظام های آموزشی همواره می‌کوشند تا با گنجاندن مباحث ریاضی در برنامه‌های تحصیلی به پرورش توانایی‌های ذهنی و قدرت استدلال دانش‌آموزان خود کمک کنند و آنان را برای همگامی با تحولات علمی و پیشرفت‌های عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... فناوری در زندگی آینده مهیا سازند. از این رو انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان در درس ریاضی» از اهمیت ویژه‌ای برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت برخوردار است. عوامل متعددی در ایجاد انگیزه تحصیلی خودنمایی میکند که از موّثرترین آنها معلم و روش تدریس اوست. معلمان در نظام‌های آموزشی نقش مهمی را در دستیابی آن به اهداف خود دارند. الگوهای رفتاری» محتوای دروس» موضوع‌های علمی» انگیزه‌های یادگیری بوسیله معلمان به دانش‌آموزان منتقل می‌گردد در این میان روش تدریس خیلی مهم بوده و می تواند نقش مهمی را در شکل‌دهی یادگیری مطلوب‌تر به دانش‌آموزان ایفا نماید. هنگام بحث از شیوه‌های تدریس» عموما روش‌های سنتی به‌ویژه سخنرانی به‌عنوان معمول‌ترین روش تدریس در مدارس به ذهن می رسد. در این روش سعی بر آن است که اطلاعات و محتوای آموزشی در قالب ارتباطی یک سویه از معلم به دانش‌آموزان منتقل شود. شاگردان تنها با سرکلاس نشستن و گوش‌دادن به معلم» یاد نمی‌گیرند. بلکه باید درباره آن چیزی که فرا می‌گیرند صحبت شود آن را به تجربیات پیشینه‌ی خود ربط داده و در زندگی روزمره خود به کار ببندند .متاسفانه در روش‌های سنتی دانش‌آموز موجودی منفعل بوده که فعالیت ذهنی و فکری يا جسمی کمی داشته و بیشتر تابع معلم است. در این روش» شاگرد به تدریج دچار بی‌میلی و کاهش انگیزه برای تحصیل و مقابله با مشکلات می‌شود(2008 ,1301۷7611). بنابه موارد گفته شده» ملزوم تجدید نظر در روش‌های تدریس سنتی و بیشتر توجه نمودن به روش‌های فعال تدریس از طرف مدارس و مرکزهای آموزشی ضرورت پیدا می‌کند تا کارآمدی لازم برای تأثیر در اشتیاق تحصیلی و پیامدهای متعاقب آن را داشته باشد. یکی ازاین الگوهای نوین و پیشرفته تدریس» روش آموزش معکوس می‌باشد. مفهوم آموزش دانش آموز محور بدین‌صورت است که در آن فراگیران به کمک معلم» خود مسئول بر درک و فهم مطالب آموزش می‌باشند (2012 ,؟56). آموزش معکوس» دانش‌آموزان را درمباحث یادگیری درگیر می‌نمایند ولذا دانش آموزان زمانی در ساخت ذهنی دانش موفق‌ترند که در مراحل یادگیری خود و ارزشیابی آموزش معکوس یک آموزش جدید و نو در جهان بشمار می‌آید (2015 ,ط۸11۵ :8 زانط 0). آموزش معکوس مدل نوین آموزشی است که در آن آموزش در منزل صورت می‌گیرد و انجام تکالیف درسی در کلاس انجام می‌گیرد.دانش‌آموزان ویدئوهای آموزشی را در منزل قبل از حضور در کلاس تماشا می‌کنند و زمان حضور درکلاس را به حل تمرین» انجام پروژه و بحث و تبادل‌نظر پیرامون آموخته‌های خود اختصاص می‌دهند. ویدئوهای آموزشی که جزو ساختار اصلی و کلیدی تدریس معکوس است معمولا توسط معلم تهیه می‌شوند و یا از منابع آموزشی آنلاین انتخاب می‌گردند. این روش دانش‌آموز محوربوده و دانش‌آموز باید تلاشی زیاد و فعال‌تری داشته باشد. آموزش معکوس توسط جاناتان برگمن و آرون سامز در سال ۷ مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس این نظریه این دو معتقدند که آموزش بر سه نوع استوار است: ۱- محتوا ۲- ارتباط و ۳- کنجکاوی» که اثر کنجکاوی در این بین بیشتر از بقیه است. به‌این معنی که معلم باید بتواند حس کنجکاوی را در دانش‌آموزان برانگیزد» در این صورت دانش‌آموز برای یادگیری محتوا آماده می‌شود. یکی از مهمترین راه‌های برانگیختن حس کنجکاوی در دانش آموزان» تغییر روش سخنرانی به روشی است که در آن فراگیران برای پاسخ به سوال خود به جستجوگری بپردازند. در کلاس معکوس 0 فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ زمان و مکان کلاس به جستجوگری و عمق و غنا بخشیدن به یادگیری اختصاص می‌یابد ( :8 5202 با توجه به گسترش روزافزون تکنولوژی و دسترسی عموم مردم خصوصا قشر جوان و دانشجو به فناوری‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطی می‌توان آموزش را برپایه این فناوریها قرار داد و از قابلیت‌های آنها در امر آموزش بهره برد. امروزه ما شاهدگسترش ابزارهای ارتباطی چون تبلت‌ها و تلفن‌های همراه هوشمند هستیم که از طریق آنها مطالعه و دسترسی به اطلاعات محدود به زمان و مکان خاصی نیست و در هر لحظه و در هر کجا می‌توان به‌اطلاعات موردنیاز دسترسی داشت و از این امکانات می‌توان در عرصه یادگیری و آموزش استفاده نمود. در روش تدریس کلاس معکوس نیز با استفاده از فناوری‌های مختلف در شرایط بحرانی مانند جنگ» شیوع بیماری و یا در شرایط تداخل واحدهای درسی و سایر مواردی که تشکیل کلاس‌های درسی در مدارس و دانشگاه‌ها امکانپذیر نیست» میتوان به کمک تعلیم‌وتربیت آمده و آن را از تعطیلی نجات داد. از این رو میتوان گفت فناوری‌های نوین و روش تدریس به کمک هم در خدمت آموزش قرار می‌گیرند. در راستای بررسی اثربخشی کلاس معکوس تحقیقات مختلفی انجام شده است از جمله است ازجمله مطالعه (2015 ,001807 1/]1۲) در زمینه تأثیر کلاس معکوس بر یادگیری ریاضی دانش- آموزان در پایه دهم و نظرسنجی از معلمان و دانش‌آموزان نشان داد که نظرشان در مورد تجربیات خود در رویارویی با لاس معکوس مثبت بوده ۳84 82 آطو ۴۱ الا طشته‌اند که با منابع ریاضیانت آنلاین ایجاد شده توسط معلم» تعامل داشته باشند. غلاوه‌براین مطالعه دیگر نشان ذاد که سه سال پس از تدریس به شیوه کلاس معکوس در همه کلاس‌های ریاضی دبیرستانی در منطقه مینه‌سوتا نمرات امتحان ریاضی ۰ درصد افزایش یافت. از سویی در یکی دیگر از نواحی کلراد و به کارگیری کلاس معکوس باعث افزایش نمرات آزمون در ریاضیات» علوم مهارت خواندن» مطالعات اجتماعی و مهارت نوشتن شد( ,1۳۵/567 ,187166 6 ,7ا7260000). در پژوهشی دیگر (2017 ,1]0227۵۳) با هدف مقایسه روش آموزش کلاس معکوس و روش تدریس سنتی دز یادگیری درس فیزیک دانش‌آموزان دختر دهم متوسطه به این نتیجه رسید که استفاده از شیوه کلاس معکوس باعث بالارفتن یادگیری سطحی و مفهومی می‌شود و دامنه تفکر و خلاقیت و عمقی‌نگری به دروس را زیاد می‌کند. با توجه به پیشینه پژوهشی» روش آموزش کلاس معکوس در طول عمر کوتاه خود توانسته است کارآمدی خود در تأثیر بر متغیرهای آموزشی رانشان دهد. همچنین (2013 ,11۵4616000 ) در پژوهشی تحت عنوان بررسی کلاس درس معکوس و ابزارهایی برای مهندسی کامپیوتر چنین بیان می دارد که ما اجزای مختلف تربیتی که در زمینه کلاس درس معکوس مفید بودند را مشخص و سودمندی آن را از دیدگاه دانش‌آموزان ارزشیابی کردیم آن چه از فیلم ها مشاهده شده نشان میدهد که مزیت واقعی کلاس آن است که دانش‌آموزانی که کلاس درس معکوس را به رسمیت شناختند در مهارت حل مساله و مدلسازی از مهارت‌هایی که می‌توانند فراهم کنند افزایش مثبتی داشته‌اند. پژوهش نشان داد که مزایای استفاده از رویکرد کلاس درس معکوس در دانش مفهومی و واقعی به دست آمده» توسط دانش‌آموزان افزایش یافته است. با افزایش زمان مورد استفاده برای روش‌های فعال یادگیری عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... می‌تواند موفقیت دانش‌آموزان در یادگیری سطح بالاتر را شامل شود .همچنین این روش می‌تواند افزایش کارایی پروژه‌های درسی را شامل شود. الگوی یادگیری معکوس می‌تواند معلمان را توانا کند که از آموزش با توجه به پیشینه پژوهشی» روش آموزش کلاس معکوس در طول عمر کوتاه خود توانسته است کارآمدی خود در تأثیر بر متغیرهای آموزشی رانشان دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان ابتدایی انجام گرفته است. روش آموزش معکوس تا چه اندازه بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان تاثیر دارد. پژوهش حاضر از منظر هدف» کاربردی و از نظر روش نیمه آزمایشی( نیمه تجربی) با طرح پیش جامعه آماری پژوهش حاضر » دانش‌آموزان پسر و دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان تالش در سال تحصیلی ۹۹- ۱۳۹۸ می‌باشند. نمونه این پژوهش شامل ۴۲ نفر دانش‌آموزان پسر و دختر پایه ششم دوره دوم ابتدایی» شامل ۲۳ نفر گروه آزمایش و ۱۹ نفر گروه کنترل می‌باشد. که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده‌اند و بدین صورت که ابتدا دو مدرسه از بین مدارس ابتدایی شهرستان تالش که در دسترس بودند انتخاب و سپس از هر مدرسه کلاس پایه ششم که شامل دانش‌آموزان پسر و دختر بودند و حجم تقریبا برابری داشتند انتخاب و به روش تصادفی در گروه‌ها قرار گرفتند. دانش‌آموزان هر کلاس در دو گروه آزمایش ( آموزش معکوس) و گروه کنترل ( آموزش سنتی) مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش آزمودنی‌های گروه آزمایش در معرض آموزش‌معکوس قرار گرفته و سپس از لحاظ متغیر وابسته‌ی پژوهش یعنی انگیزه تحصیلی اندازه‌گیری و نتایج بدست آمده با نتیجه گروه کنترل که به ۳ فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ همچنین در اين مطالعه از پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر جهت گردآوری اطلاعات در مورد متغییر انگیزش تحصیلی استفاده شد که این مقیاس دارای ۳۳ گویه می باشد. این ابزار شکل اصلاح شده مقیاس هارتر » به عنوان یک ابزار سنجش انگیزش تحصیلی است. مقیاس اصلی هارتر» انگیزش تحصیلی را با سوال‌های دوقطبی می‌سنجد که یک قطب آن انگیزش‌درونی و قطب دیگر آن انگیزش‌بیرونی است. روایی پیش بین مقیاس اصلاح شده هارتر از طریق همبستگی معنی‌دار بین انگیزش‌درونی» با گزارش‌های معلم از انگیزش‌درونی تأیید شد. همچنین بین انگیزش‌درونی و بیرونی و نیز پاره مقیاس‌های آن‌ها و دو شاخص عینی پیشرفت تحصیلی از جمله نمره‌های درسی و نمره‌های پیشرفت‌تحصیلی, همبستگی معناداری به هارتر (5,۱۹۸۱ 112۲16۲) همچنین ضرایب پایایی پاره مقیاس‌های را با استفاده از فرمول ۲۰ ریچاردسون بین ۰/۰۵۴ تا ۰/۰۸۴ و ضرایب بازآزمایی را در یک نمونه طی دوره ٩ ماهه از ۰/۰۴۸ تا ۰/۰۶۳ و در نمونه دیگری به مدت ۵ ماه بین ۰/۰۵۸ تا ۰/۰۷۶ گزارش کرده است. همچنین در تحقیق حاضر نیز نتایج این آزمون نشان داد که سوّالات این پرسشنامه از ثبات درونی مطلوبی برخوردار هستند. با تعیین دو مدرسه و انتخاب دو کلاس ششم دبستان که از لخاظ تعداد و جنسیت دانش آموزان تقریبا برابر بودنده یکی را به عنوان گروه کنترل و دیگریرا.به غنوان گروه آزمایش..انتخاب کردیم. ابتدا از هر دو کلاس یک پیش آزمون گرفته شد سپس سرفصل مربوط به کتاب ریاضی ششم» به دانش‌آموزان گروه‌کنترل به همان روش‌سنتی و به دانش‌آموزان گروه‌آزمایش به روش آموزش‌معکوس,ذر طی ٩ جلسه آموزش داده شد جلسه‌اول: آگاه کردن دانش‌آموزان از هدف پژوهش و تعیین زمان آزمون ریاضی از مبحث موردنظر از هر دو گروه. از آنجایی که در دوره ابتدایی نمرات دانش‌آموزان بصورت توصیفی است برای اینکه تحلیل اندازه گیری‌مکرر به طور صحیح اجرا شود ما این آزمون را بصورت نمره از صفر تا ۲۰ از دانش‌آموزان جلسه‌دوم: در این جلسه از دانش‌آموزان آزمون‌ریاضی گرفته شد و سپس پرسشنامه بین آنها توزیع شد و پس از تکمیل آن» داده‌ها جمع‌آوری شد. جلسه‌سوم: با بیان نحوه تدریس و توجیه دانش‌آموزان» سی‌دی‌های آموزشی و مطالب موردنظر» جلسه چهارم: دانش‌آموزان مطالب را مطالعه و سی‌دی‌های آموزشی را به طور کامل مشاهده و با آمادگی کامل وارد کلاس شدند. همچنین دانش آموزان سوالاتی را که متوجه نشده باشند را در برگه نوشته و همراه خود به کلاس می‌آورند. از دانش‌آموزان خواسته می‌شود با همکاری هم از گروه‌های خود مطالبی را که از طریق می‌دی‌های آموزشی یادگرفته‌اند را برای یکدیگر توضیح دهندو بر روی سوالاتی که عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... نمی‌دانستند گفت‌وگو کردند.سپس از چند دانش‌آموز خواسته شد آنچه آموخته‌اند را برای سایر بچه ها نیز جلسه پنجم: این جلسه نیز مانند جلسه قبلی اجرا شد. جلسه‌ششم: در این جلسه به ادامه درس پرداخته شد و سی‌دی‌های آموزشی مربوط این بخش دوباره در اختیار دانش‌آموزان قرار داده شد و از آن‌ها خواسته شد که مطالب آن را در خانه بیاموزند و سوالاتی را نمی‌فهمند مانند جلسه قبل در کاغذ نوشته و به کلاس بیاورند. جلسه‌هفتم: مانند جلسه دوم دانش‌آموزان سی‌دی‌های آموزشی را به طور کامل مشاهده و با آمادگی کامل وارد کلاس شدند.دوباره از دانش‌آموزان خواسته شد با همکاری هم از گروه‌های خود مطالبی را که از طریق سی‌دی‌های آموزشی یادگرفته‌اند را برای یکدیگر توضیح بدهند و بر روی سوالاتی که نمی‌دانستند گفت‌وگو کردند. سپس از چند دانش آموز خواسته می‌شود آنچه آموخته است را برای سایر بچه جلسه‌هشتم: این جلسه نیز مانند جلسه قبلی اجرا شد و همچنین از دانش‌آموزان خواسته شد مطالبی را که در این مدت از مبحث مورد نظر آموخته‌اند را برای جلسه بعد آماده کنند تا از آن‌ها آزمون جلسه‌نهم: پس از پایان تدریس از آموزان آزمون ریاضی گرفته شد. سپس پرسشنامه بین آنها در کلاس کنترل آموزش به همان صورت سنتی صورت گرفت و در اول و آخر تدریس از آن‌ها نیز آزمون گرفته و پرسشنامه‌ها به وسیله آنها تکمیل و سپس جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از آمار توصیفی شامل آزمون کولموگروف_اسمیرنوف و تحلیل آنالیز کواریانس با اندازه گیری مکرر به وسیله نرم افزار 5855 انجام قبل از انجام تحلیل تحلیل أنالزکواریانس با اندازه گیری‌مکرر» از آزمون کولموگروف_اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن داده‌ها استفاده شده است که به شرح جدول ۵ می‌باشد: جدول ۲- نتایج آزمون کولموگروف_اسمیرنوف در مورد نرمال بودن داده‌ها فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی» سال سوم» شماره ۱ پیاپی ٩» بهار ۱۶۰۰ مطابق جدول شماره ۲ » سطوح معنی داری دو مرحله آزمون» از ۰/۰۵ بیشتر است ( ۰/۰۵ < 58 ) پس معنی‌دار نیست. به این معنی که» نمرات آزمودنی‌ها در پیش آزمون و پس آزمون » نرمال بوده است. بنابراین شرط نرمال بودن داده‌ها برای انجام روش اندازه گیری‌های‌مکرر برقرار است. برای بررسی اثرگذاری آموزش‌معکوس بر انگیزش‌تحصیلی درس ریاضی» از نمرات دانش‌آموزان و انگیزش تحصیلی جدول ۳- نتایج آزمون‌های چند متغیره برای مقایسه گروه‌ها از لحاظ نمره ریاضی دانش‌آموزان با کنترل جدول شماره ۳ نتایج چهار آزمون چند متغیره را نشان می‌دهد. این آزمون‌ها عبارتنداز : اثرپیلایی» لمبدا ویلکس» اثر هاتلینگ و آزمون بزگترین ريشه رّی. با توجه به جدول بالا سطح معنی‌داری(918)» در هر چهار آزمون» از ۰/۰۵ کمتر است(۰/۰۵> 518 ). به این معنی که براساس این چهارآزمون» تفاوت پیش آزمون و پس آزمون» با یکدیگر معنی‌دار است. این نتیجه نشان دهنده تأثیر روش آزمایشی آموزش معکوس بر نمرات ریاضی دانش‌آموزان است و میزان تأثیر ۱/۶۳ درصد» می‌باشد. عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... جدول ۴- نتایج آزمون‌های چند متغیره کلی برای مقایسه گروه‌ها از لحاظ انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان با توجه به جدول شماره ۰۴ سطح معنی‌داری(518)؛ در هر چهار آزمون» از ۰/۰۵ کمتر است(۰/۰۵> 18٩ ). به این معنی که براساس اين چهارآزمون» تفاوت پیش آزمون و پس آزمون » با یکدیگر معنی‌دار است. این نتیجه نشان‌دهنده تأثیر روش آزمایشی آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان است و میزان تأثیر فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ جدول ۵- نتایج آزمون‌های تک متغیره کلی برای مقایسه گروه‌ها از لحاظ انگیزه‌تحصیلی دانش‌آموزان عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... براساس جدول شماره۵» سطح معنی‌داری(518) » از ۰/۰۵ کمتر است(۰/۰۵> 518 ). به این معنی که تفاوت میانگین‌های پیش آزمون و پس آزمون » معنی‌دار است که اين موضوع نشان‌دهنده تأثیر روش آزمایشی آموزش معکوس بر آنگیزه تحصیلی دانش آموزان است و میزان تأثیر ۱/۴۳ درصد» می‌باشد. در بسیاری از کشورها به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام آموزشی به منظور ارتقا کیفیت روش‌های یاددهی و یادگیری مورد توجه خاص قرار گرفته است. به همین دلیل استفاده از رویکرد تلفیقی در تدریس با استقبال ویژه‌ای روبه‌رو شده است. در عین حال همزمان با فراگیر شدن رویکرد سازنده‌گرایی استفاده از روشهای تدریس نوین مانند کلاس معکوس نیز توجه فعالان حوزه تعلیم و تربیت را به خود جلب نموده است. مطالعات فراوانی پیرامون استفاده از این روش در امر یاددهی و یادگیری انجام شده است که هنوز در مراحل ابتدایی خود به سر می‌برند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که روش آموزش‌معکوس توانسته است انگیزش‌تحصیلی دانش‌آموزان را به طور معناداری افزایش دهد. این نتایج نشان می‌دهد که آموزش معکوس توانسته باعث افزایش .نمرات ریاضی و انگیزه‌تحصیلی در درس ریاضی در دانش‌آموزان می‌شود. این يافته‌ها با یافته‌های (1391 ,له 2۳ نصزهوم5 نصنه7< : 1393 ب2014, در تبیین این یافته میتوان انگیزه تحضیلی را عبارت از فعالیت‌هایی دانست که باعث ایجاد حس پیشرفت و یادگیری فعال می‌شود و افرادی که به‌طور فزاینده‌ای آن‌ها را تلفیق می‌کنند انگیزه یادگیری را افزایش می‌دهند. همچنین کلاس معکوس به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارد درواقع چارچوب کاملا ثابتی ندارد» درنتیجه فراگیر براساس میل وعلاقه خود هر زمان که بخواهد به یادگیری می‌پردازد و از این نظرتنظیم برنامه براساس علایق و امکانات دانش‌آموز انجام می‌شود و همین امر باعث افزایش انگیزه به باور او کلاس‌معکوس یک‌روش آموزش برای معکوس کردن روش آموزش‌سنتی به منظور رهایی از تدریس آموزشی است. در روش‌سنتی» کلاس درس به محتوای آموزشی اختصاص پیدا می‌کند و در این راستا تکالیفی جهت به کار گرفتن آن در بیرون از کلاس درس برای دانش‌آموزان» در نظر گرفته می‌شود اما کلاس‌معکوس یک راهبردی است که سخنرانی‌های آموزشی را از طریق فیلم برداری ضبط کرده و آن را به بیرون ازکلاس درس منتقل می‌کند ( 2015 ,1.1116 20164 ,110021 ). همچنین در این رویکرد ارائه محتوا در کلاس درس کنار گذاشته می‌شود و مدرسان می‌توانند فعالیت‌های کلاسی را از طریق آموزش اینکه چگونه دانش‌آموزان به علت مسائل دست یابند و اطلاعات را در زندگی واقعی به کارگیرند. فراهم کنند. اجرای راهبردهای کلاس‌معکوس باعث افزایش درک دانش‌آموزان نسبت به اهمیت فعالیت‌های قبل از کلاس درس و تقویت آن در داخل کلاس درس می‌شود (2016 ,صن۲۵ :8 1۵[12۳م). فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ در کلاس‌معکوس دانش‌آموز محتوای درس را قبلا مطالعه کرده وبارها وبارها می‌تواند تدریس معلم را تماشاکند. هر دانش‌آموز باتوجه به تفاوت‌های فردی خود به درک مطلب ویادگیری می‌پردازد و درواقع کنترل یادگیری به دست دانش‌آموز انجام می‌گیرد. در کلاس درس نیز می‌توانند پرسش‌های بهتری بپرسند و عمیق‌تر به موضوعات بپردازنده در نتیجه یادگیری موّثرتر و عمیق‌تری بوجود می‌آید. درمجموع هسته اصلی تمام نظریه‌های موجود درکلاس معکوس حول درگیری فعالانه دانش آموزان با مطالب آموزشی و تکالیف یادگیری دورمیزند؛ بنابراین با درگیرشدن فعالانه دانش‌آموزان باتکالیف یادگیری» آن‌ها می‌توانند افکار و اعمال خود را طوری هدایت کنندکه بر انگیزه‌تحصیلی و درنهایت بر یادگیری آن‌ها تأثیرمثبت داشته باشد. فردی کردن یادگیری هر دانش آموز؛ تعامل بیشتر بین دانش‌آموز و معلم؛ فرصت بیشتر معلم برای کمک به دانش‌آموزانی که به تلاش بیشتر نیازمندند؛ مجال بیشتر برای معلم تا دانش‌آموزان مستعد را به چالش بکشد. مشارکت والدین در امر یادگیری فرزندانشان» جایگزین کردن ویدئوهای آموزشی به جای صفحه نمایش‌هایی که ازآن‌ها استفاده می‌شود» از پیامدهای مثبت روش کلاس‌معکوس است که ازنتایج مهم آن افزایش اشتیاق تحصیلی دانش آموزن است. تحقیق حاضردارای محدودیت‌هایی بود از جمله آشنا نبودن اولیا و دانش آموزان با این نوع آموزش. چون بیشتر تدریس دروس در مدارس بصورت آموزش سنتی صورت می‌گیرد» هنوز اولیا و دانش‌آموزان با این نوع آموزش آشنایی کامل را ندارند. کاربردهای عملی یافته‌های اين پژوهش نیز می‌تواند اطلاعات مهمی برای دست اندرکاران تعلیم‌وتربیت داشته باشد: چنانچه روش کلاس معکوس بتواند با تأثیر بر سازه‌های روانشناختی اثرسازنده‌ای بر دانش‌آموزان داشته باشد وبه ویژه اگر این تأثیر در مقایسه با روش معمول سخنرانی(سنتی) بیشتر باشد می‌توان معلمان را به یافتن شیوهای مور و عملی برای تأثیرگذاری بر انگیزه تحصیلی نویدداد؛ بنابراین دانش خاصل از این مطالعه» موسسات آموزشی رادریافتن شیوهای کارآمد برای تعلیم‌وترییت دانش‌آموزان یاری خواهد کرد. کاربرد دیگز این روش استفاده از آن در شرایطی است که امکان تشکیل کلاس‌های درسی به هر دلیلی فراهم نباشد به طوریکه نمونه عملی آن را اخیرا در جریان شیوع بیماری کرونا که باعث تعطیلی کلاس‌های درسی شده» در کشورمان شاهد هستیم. از اینرو روش کلاس‌معکوس با اقبال عمومی همراه بوده است. پیشنهاد می‌شود معلمان از داستان‌های کوتاه صوتی برای تقویت دانش واژگانی در مهارت‌های شنیداری» گفتاری» خوانداری و نوشتاری استفاده کنند. ممکن است به‌نظر برسد که فقط در یادگیری فعال در درس‌های خاصی می‌توان از روش کلاس‌معکوس استفاده کرد» در حالیکه روش معکوس را برای فردی کردن آموزش و تقویت جریان یادگیری در همه‌ی درس‌ها می‌توان اجرا کرد. بهتر است معلمان برای تولید محتوای دیجیتالی در برابر دوربین قرار گیرند و مراحل تدریس خود را ضبط کنند و فایل‌های ویدیویی را در سایت‌های آموزشی بارگذاری کنند تا دانش- عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... 40 0076۲ ۸ 0۵ 3/00۵0 01 کا۳ 156 .2014 .0 ام وتعاماباظ هام2 یز ۵000ع3۳:0 ۲و ا[مماک عطا ۵۶ م۳ عامته3 ی و 04000۳ ۶و عع0عع12 عطا 1۵۶ کاصعص‌نو۵ عطا گم ص۳۸1 013500 ۳110060 156 .2016 8۰ ,720000112 ,3 و863 فک و۰ 1066 ,66 فنص 8۵ 156 معصنصهع.آ فصه عسنط2ع1 ما م۸ م۸ 61 .2015 .77 مصعاو[ز۳ ملززد 1 0ص :۳ مفعکدل :۳۰ مصقنط7202 :7 منلقفصقطی عون ۵۶ دمص خصع 0 عناق 00 ع0ه ۶و5 هه نع[ ۴و زاره ۷6۳95 عاعصتاصز ۶و علمعی ا رمع کاعد معط 1981۸ مک 11۵۳6۲ 20۵1 ۳ص 200 لقدمناه 300 نوم کعقل. هنز صمناقاصع 0۳ 0461 (ط600کقل 60 نا ۲۳۵ خمعقگه عطا که روک ۸ 2014 6۰ .2 م۵صطصع1 6 دننامه +«عطاگ ص دمم ععل 60مصنل1 15۵ .2015 ۰ ,علاافن] 06(۰)) .3 ,6010970006 ۵ سل و3306 و3 مک بنلجقاک۸ وگ م80ع:2/17 5۰ عع2 ناد اکناز ام ص162 خصعفند فصه کصمم کل ۳۵۵۵ و 020675 هو ددع11[ ,کاصع0 نی [ممطاک حاونط صز عکعم کعزو 8۸ ,4 نز 5060665 لقدم۵0 3:۵ 1و ععصع دم لمصمنه< 00نط 1 عطا 40 ه عصنزع ۶و کععصعل ملد 156 بک2015 ۷۰ مولع 6 ,وچ 2/00 07 96ق ۵ نکنام 6 2 ۶و هسطع عطا صز حلعق وه 0۵۳۵ کل 3۳02 ععناقم6 2/2 ,دعقله ععنامص عطاقم 10 علهتع و ۲و فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی, سال سوم» شماره ۱» پیاپی ٩۰ بهار ۱۶۰۰ و ,16۵۷6 :۳ ,5028128 3۰ 110۳02 .17 بعجق7 :۳ منصنع1705 نصععه11 2 حذ 5000605 ۵1 6ص عنطه فصه ومع[ 0060ع1ط 2011 13۰ اونط یز ک0 ۲0 هل 60 من او عع 6۵ط7 .2015 .6 موصنالنط2 .7 و عط0۳1 ۳0 78167 ومد اعمعاصاآ 06 1 ۰عزع همم ۸ نصمناه وه 7 500060۲ 5807 .2007 .5 وعگ نگل ۳۶ مصع‌طکه۳ ۸ 313266 :0 ,066 10۵1 م2000 ام عمج عطا وصناعنکد صماج؟ ۵ عصنل جع -39 :0 .(1) 27066۳:25 «عصتکسا 27 ۵1 [ممط5 بوازده نص7] وصه‌زنظ ۶و 1 1 316/3 :عسنصه16 ۳10060 2014 .7 مصصعفصع ۵5 2 .۸ مکصد5 7 بواع 500 له 136۵0 :06 صماعصنطعد ۷۷ اصعصعع دهد :1620 .(2009) بونطکط/3 نططعو ۸ مطعلونطه اک نوععدک موگطیعصه 1 [ ۳6۲۹1۵0 ]۰ +۳20طع 1 ,ق1007 ,زع16صحل و25 3۵۵00221 .2012 ۸.۸.۰ کنع5 ۰ و11 ۳۳۵۵.00 3 /۳0ع [ممطلک ی ستطعتا ای ص۳10 عنصع هه عنوان مقاله: بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی ... "هنصتو6 ۸ صنطگ۸ ,2 دوعص دمحا 200 ,هن 2/060 00 2/6 600۵100 06796 ۲و ماه عطا عادهناکه صز ۵ ۶۵۹ تون عنطا ۶و صنه 156 5 6100 حل ق۳۵۶6 156 ماه عطاهص صذ کاصعف5 سعاصعصعله ۵1 10205 [مادم عطا هنز #مطاعص عصنطدع) لمممتنفهه ج کم لفط ملهامعصع مجع-تعه0 [ها دنه مه ۵ عطا هنز فعص عم ک۵ فمطاعص ععقعل ۳۵۷۵۳۹۵ عطا هه متامتع ۳۵۵ مصه علقم ۶و #ماعزعصی وی عطا او صمتاهلم0م لععناعنهاد 156 .کصا۲0ع 2206 عطا ص بان طاععله 1 جر اممط5 بوقاصعصعاآه که عمهع اند عط۲ صذ کاصع0 5 500605 ۶60۵16 وصه علقص 42 کعوساعصذ وه عنطا که عامصد؛ 156 .1398-99 جععر [ها عمجم عطا صز 23 عصنوحاعصذ ماممطع5 وهامعصعاه که عفعع اند عطا 1و 8ام 5 16 طهلنه 27 برط 0عع1ع5 6۳6 مطی رامع آمقهی عطا ها 19 فصه ممتع 563005 اوقم عط 1۳۵۵ عا اعد ع 6۳ کلممط5 ۵ اکتا رد۶۷ کنطا 15 16300۰ ع زد ۲56 ۵1 [م م5 دلع2ه ۳۵۵ صعط وصه عاطاعلند 7 ۵۳۵ اقطا جن حاععله 1 1و 6۰ 2و6 اعمصله صه فقط وصه کادعفد5 علمصع۶ فصه علقص 0عحاعصذ لفط 1 7۵۷۵۲۹6 0۲ 87005 ۵ هعنقم عجعم معقل له هنز کاصعلون5 40 ۷۵65 عتنقصد منکن ناه 0 دنا 0 و جعاجق11 بصناه‌جع آمحاهی 0هه 6 ۲ 6 تاکز کنطا ۶و کعله5 عط لا 0۶ کاصعن عم رو اهنا 156 +قاعل امعلزم ۲۵ 10۳2۰ 0505 20-00006۳-02 عطا عصنفد. ۰0.830 ۵ ۵.۵5 ۵۵۵۵ ۲600۳۵۵ 6 مقاقل ۳6 ع2رآهده ۵ #ععت مکله که ععصعضوجمم که کنعولمهصه عاهاسده 1 6 که 0۶۲6065655 ۵ باصن کمععطامم چط نلجو ۳۶ عط اقطا ۵۵ م5 کالنادع۲ 500065 6 فص فعصسکصی ع 6 ناه فاص ناهج "عاصعو 5 00 صصناق ام 5006015 عطا صقطا مناج تافص عنص هه عم هط نامع تماصعصخمصه عطا مذ 6 اقطا 0ع0 داعم عط صف از ,156۳610۲6 بافعاساعوم عط هذ مصمع اآمصصم عطا صذ 020 ص۳20 "کاصع ند ۵۳0 عبنا‌عقنم کف مومطاعص صمناف اه 1۵۷66 40 50060665 و۳002 ۶ جااه۳ ,ددع5 لمدونام ۳۵ ۶ «معیع2۳01 اصهاوزوی۸ 1 ۵0 ,ازطهلم۸ وجان ده بنصتا نازطحو م۸ دیع دع2 3/0 موعمامل رد۲ 0 5066۶ ما۵۵ ۵1 بلبهه۳ مط‌توم م۸ هام00 و عامسو دی 2 0 50065 [مدمنه ۳0 ۵1 بلج۳0 ماصعصعع 2/02 آمدمنه ۳2 حز اصعلوناک 220 3 ۵0 ,ازطهلم۸ وجاند ده بنصتا نازطحو م۸ دیع دع2 3/0 موعمامل رد۲ ن2 8 0 22206 0و 060 :ماه عاطازعد0 1۸050 *

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش به روش معکوس بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان ابتدایی صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که در گروه کنترل روش آموزش سنتی بود و در دو گروه آزمایش روش کلاس معکوس اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر و دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان تالش در سال تحصیلی 99- 1398 تشکیل می دادند. نمونه این پژوهش شامل 42 نفر دانش آموزان پسر و دختر پایه ششم ابتدایی، شامل 23 نفر گروه آزمایش و 19 نفر گروه کنترل می باشد، که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. بدین صورت که ابتدا دو مدرسه از بین مدارس ابتدایی شهرستان تالش که در دسترس بوده اند انتخاب و سپس از هر مدرسه کلاس پایه ششم که شامل دانش آموزان پسر و دختر بودند و حجم تقریبا برابری داشتند انتخاب شدند. دانش آموزان هر کلاس در دو گروه آزمایش معکوس و گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر استفاده شد. ضرایب پایایی پاره مقیاس های این ابزار با استفاده از فرمول 20 کودر-ریچاردسون بین 05/0 تا 830/0 گزارش شد. همچنین برای بررسی داده ها از آزمون آماری آنالیز کواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که فرضیه های پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مورد تأیید قرارگرفته است و دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه کنترل در پس آزمون، انگیزش تحصیلی بیشتری داشتند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که روش آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش-آموزان، اثربخش است.

524834

آشکار می‌کنند یا نمایش می‌دهند. این تصویر ۱- فرآیند انجام پژوهش در عمل به روش مردم‌نگاری نظریه مبنایی. ادامه فرایند تا رسیدن به اس سا توله هسته ومتن واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران (محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه فضاها تناقضاتی از جامعه رانشان می‌دهند که جامعه در حل آن‌ها ناتوان است. وی هم‌چنین نمونه‌هایی برای انواع هتروتوپیا نام می‌برد مانند 8). فوکو ۶ اصل برای هتروتوپیا تعریف می‌کند که عبارتند از: ۱- وجود هتروتوپیاها در همه جوامع طبق بستر فرهنگی آن و تقسیم آن به دو گونه اصلی هتروتوپیای بحران و انحراف, ۲- تغییر کارکرد هتروتوپیا در طول زمان» ۳- هم‌نشینی کارکردها و فضاهای متناقض و متضاد در هتروتوپیا ۴- ارتباط هتروتوپیاها با زمان» ۵- وجود سامانه‌ای برای ورود و خروج افراد در هتروتوپیا ۶- قرارگیری هتروتوپیاها در یک طیف 48 ,161 2)). لازم به ذکر است مفهوم هتروتوپیا در مطالعات مختلف اجتماعی» زبان» ادبیات سینما تثاتر مطالعات شهری» معماری و غیره که ذکر شده مقهوم شاخض دیگرادر باب دگراندیشی افضا فضای سوم است. می‌توان فضای سوم را به عنوان مفهومی مرزی شناسایی بکزاد. مرز بین مراکز و مناطق جانبی یا مرکزی و حاشیه‌ای» خصوصی و عمومی, مفهومی(انتزاعی) و واقعی (غیرانتزاعی) و در آخر هزمونی تفکرات, سوجاپا الهام از لوفور و دیگر متفکران. در سال ۱۹۹۶ در کتاب واقعی و تصورشده»" ذکر می‌کند که فضا به اندازه تاریخ و جامعه مهم ات ماب صایی زندگی ما هیچگاه به اندازه‌ی ارتباظ سیاسی وعملی امروز ما وسیع نبوده است. در واقع انفجار بحث در مورد فضا در متون افزایش یافته است (,0طنگا-6 سنا ناگ مک /( 0 2 لماع - مه[ 2 ار20). این فصاقفضای پویا رها بازنمودی خلاق ار ساختارها و تلغانی از پیش موجود است.تشوجا اینطور شرح می دهد که فضای سوم «می‌تواند به عنوان ترکیب مجدد و بسطی خلاق توصیف شود ترکیبی از آنجه که بر اساس دیدگاه فضای اول (فضایی که بر دنیای مادی واقعی تمرکز دارد) و دیدگاه فضای دوم (واقعیت را از طریق بازنمایی‌های فضایی «هم واقعی و هم تصور شده» است» (164 ,2016 ,۸/۵16). مهم‌ترین مفهوم فراگیر فضای اجتماعی وی و فضای سوم از سه ویژگی تشکیل شده است: درک‌شدن» تصورشدن و زندگ ی کردن- بدون وجود هیچ فردی که از پیش ممتاز و پیشرو باشد (68 ,1996 ,50[8). در شرح مفهوم فضای سوم» عقاید اندیشمند دیگری نیز مورد توجه است. تصویر ۲- مسیر گردآوری داده تا رسیدن به نظریه در این پژوهش به شکل تفصیلی. نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی و دوره ۵۲۶ شماره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ فیلسوف و نظریه پرداز هندی» هومی بهابا. سوجا نیز به اندیشه‌های بهابا و شرح مفهوم فضای سوم از منظر وی در نوشته‌های متعددی اشاره کرده است. از مننظر هوّمی بزایا فضای سوم فضایی آستانهایی آست که موجب رشد چیزی دیگر چیزی نوین» منطقه‌ای جدید از مذاکره و معنا و بازنمود است. در این فضای «درمیانی»» هویت‌های فرهنگی جدیدی کاذاتا نسیت یه مواضح ذات گرایانه‌ی "۱ هویت و مفهوم فرهنگ اضیل یا اصالت فرهنگی انتقاداتی دارد (2-3 ,1998 ,0لا۸/0:0۵). در بیان بهابا نگرش فضای سوم قدرت گفتمان غالب را به چالش می‌کشد و برای انواع تفسیر از معانی گوناگون» ارزش قائّل است. بنابراین» فرهنگ و در قرائت‌هایی که ممکن است نگرش متفاوتی را نسبت به دیدگاه غالب بازنمایی کنند. ارائه کنند (73 ,2009 ,لط18011066). بهابا این فضا را فضایی می‌داند که روی مرزها قرار گرفته است؛ مرزهای مکانی و زمانی‌ای که تفاوت‌ها با تمام تناقض‌ها و تکثرهایشان» بدون آنکه درون بکدگار حل شوه درآ قنورمازند, این فقنای سوم /فقایی ات کی هموژن و یک‌دست نیست. بلکه در آن همه‌ی گفتمان‌های متکثر و هویت‌های متناقض در کنار هم می‌نشینند. به این ترتیب هومی بهابا فضای سوم را فضای رهایی از محدودیت‌های سیاه‌وسفید می‌داند و مزایای آن رابزای انجاذ امکان تعامل و گفت‌وگو برمی ان( اند زندگی روزمره تجربه شده و در اشکال متنوعی نمود پیدا کرده است. گشودن یک فضا در زمینه شهری سبب ایجاد دورگه‌گی (هم‌پیوندی*) فرهنگی, هویت و ترکیبی از زمان» مکان و مردم به عنوان بخشی از کلیت یک فضا می‌شود (64 ,2015 ,۳۳۵86100). در حوزه مطالعات شهری, مفهوم فضای سوم به عنوان رویکردی برای پژوهش‌های گوناگون مورد توجه است. چرا که انتخاب نگرش فضای سوم به روشن‌کردن ارتباطات درونی بین اشخاص و نهادها و بازنمایی و تولید فضای شهری کمک می‌کند (2009 ,5101[0). یکی از مهم‌ترین این فواید توجه به اهمیت امر فضایی در کنار امر اجتماعی است. به عبارتی همان نقدی که در ابتدا سوجا به دیگر مکاتب انتقادی مانند مار کسیسم وارد کرده است (2002 ,۵ع13۵). از دیگر مفاهیمی که می‌تواند باادگربودگتی فضا قرابت داشته باشد» مکان سوم*! است. این مفهوم از نظر النبرک#فضای عمومی و فراتر از خانه و محل کار است. جایی که مردم یکدیگر را ملاقات کرده و تعامل غیررسمی دارند. همان‌طور که از نام آن مشهود است. این‌ها فضاهای مکانمند شده‌اند و عامل مشترک !۲ موقعیت مکانی و شاد افراد را میزبانی می‌کند و مرکز آرایش زندگی عمومی غیررسمی است (8 ,2012 ,)۷۷1180 ). الدنبرگ ۷ ویژگی را برای مکان سوم شرح می‌دهد که عبارتند از: ۱. مکان سوم به عنوان یک هم‌سطح‌کننده» ۲ مکالمه به عنوان فعالیت اصلی مکان سوم ۳ در دسترس‌بودن و آمکان اقامت. ۴. وجود مشتری‌های همیشگی, ۵. ظاهر ساده. ۶. جدی‌نبودن جو محیط (جو سرخوشانه يا بازیگوش) و ۷. خانه‌ای دور از خانه (1991 ,ع01406667). در نهایت خلاصه‌ای از تمامی انواع مفاهیم کلیدی این بخش از در قالب سه اصطلاح کلیدی «فضای سوم»» «هتروتوپیا» و «مکان سوم» شرح داده شدند که وجه اشتراک آن‌ها طرح دگربودگی در نگرش به فضااست هرچند نوع این دگراندیشی تفاوت‌هایی دارد» هم‌نشینی این دگربودگی‌ها پژوهش را به سمت تعریف نوس از اتواع فا همایق می کی ,ارم رخ کار انستا این مقامیم کداتوامی از دگربودگی را در خود نشان می‌دهند. به فضاهای مدنظر و مورد سوال ان پژوهش شباهت‌هایی دارند اما هیچکدام ماهیت آن‌ها را در نسبت با زمینه‌ی مورد مطالعه به‌طور دقیق نشان نمی‌دهند. هم چنین مرور انواع نگرش فضایی دارد. یکی از بارزترین وجوه تمایز در سوال اولیه‌ای است که از ذهنیتی با نگرش مدرن در نسبت با نگرش پسامدرن برمی‌آید. یک مدرنیست ممکن است سوال کند: آیا این (اشاره به هر چیزی در هر زمینه‌ای) خوب است؟ اما یک پسامدرنیست می‌پرسد: برای چه کسی/ جه چیزی خولب است؟. لذا مسأله بر سر پذیرش تفاوت‌ها است. از نظر:لیوتارد جامعه هیچگاه نمی‌تواند به یک کلیت اندام‌وار تبدیل می‌کند. در چنین شرایطی است که حوزه‌های گوناگون در هم آمیخته می‌شوند و مخاطبان, توه‌ای برای اشکال فرهنگی که قبلا تخصصی بودند پدید می‌آیند. بخشی از این امر ناشی از افزایش ناگهانی جمعیت دانشجویی است چرا که اکنون شمار بسیار زیادی از این دانشجویان در جوزه فرهنگ کار می‌کنند. این امر مخاطبان بسیاری را پدید می‌آورد که باعث می‌شوّد عرصه‌ی سابقا محدود تولید فرهنگی دیگر محدود نباشد. اکنون دیگر مولدان فرهنگی, ضرورتا جلوتر از مخاطبان پا بدنه‌ی متقاضی فرهنگ نیستنده زیرا حال دیگر خود مخاطبان نیز بخشی از آرمان تحقق يافته- جایی خارج از دیگر جاها- جاهایی که خارج از نگاه خیره‌ی مقامات دولتی و عمومی- متفاوت- وجود بحران با انحراف نسبت به زمینه- همنشینی کارکردها و فضاهای متناقض و متضاد- وجود سامانه ای برای ورود و خروج افراد (هم مجزا و هم قابل‌دسترس) - توانابی برای تاثیرگذاری بر هژمونی- اهمیت فضا به اندازه تاریخ و جامعه - بسط مفهوم تولید فضا- فضای پویا رها از ساختارها و معانی از پیش موجود- فضای واقعی و تصورشده (توامأن)- درک شدن, تصور شدن و زندگی کردن- بدون وجود هیچ فردی که از پیش ممتاز و پیشرو باشد- اهمیت فرهنگ- کثرت و راه های جدید بودن- آزادی- پیچیدگی هم سطح کنند. اهمیت مکالمه. دردسترس, اهمیت مشتری ثابت. جدی نبودن (سرخوشانه بودن). خانه‌ای مولدان فرهنگ‌اند (لش» ۰۱۳۹۰ ۳۵۶-۳۵۴). در چنین بستری است که «فرهنگ دورگه» و ... تعاریف سنتی از فرهنگ را دگرگون کرده است (قره‌باغی» ۰۱۳۸۰ ۲۹۵). در زمینه‌ی مورد مطالعه‌ی این پژوهش (مرکز شهر تهران) نیز فارغ از اینکه این شهر چقدر با جریانات مدرن یا پسامدرن هم‌سو باشد (که خود پژوهش مستقلی را می‌طلبد) نیاز است علاوه بر خوانش ادبیات موجود. آنچه در زمینه‌ی فرهنگی این محدوده چاری است سیب شک لگیری فضاهای ناهد ر آیشده اه موی مطالعه قرار گیرد. بدین منظور در ادامه ابتدا درباره‌ی زمینه‌ی فرهنگی برای انجام پژومشی ,در نسیت با بستر مورد مطالجه: یم‌فرهنگ زمینه واتأثیر آن بر ماهیت فضاها خائز اهمیت است. گر بانک منتقد است برای فهم بهتر فرهنگ علاوه بر تعاریف ساده و معمول باید به هستی شناسی عمیق‌تری پرداخت. در این راستا وی از مشاهدات و نظریات هنری لوفور استفاده می‌کند و بخش‌هایی از کارهای ریموند ویلیامز" را به آن می‌افزاید. در نظریه لوفور یانگ از سه‌گانه هستی به معنای فضایی‌بودن» تاریخی‌بودن و اجتماعی‌بودن یاد کرده و آن‌ها را یا سه اصطلاح فضا زمان و جامعه بیان می‌کند. هر عنصر از این ساختار ساهگانا بخشی از کل افرهنگ است: ذر این نگاه: جغرافیا ها فضای نار و جامعه‌شناسی همه جنبه‌هایی ضروری از زندگی و فرهنگ هستند. ویليامز هم‌چنین فرهنگ را به عنوان روش کلی زندگی معرفی می‌کند و تأکید فوکو بر نیاز مداوم به تغییر فرهنگ نیز در کنار این انديشه‌ها تفاوت فرهنگ‌ها نیز از مفاهیم مورد توجه اندیشمندان حوزه اجتماع و شهر بوده است. به باور جامعه‌شناس شهری شارون زوکین؟*" در سال‌های اخیر فهم زمینه‌ی فرهنگی؛ جایگاه بارزی در درک تضادهای گوناگون بر سر تفاوت‌های اجتماعی دارد و ابزاری نیرومند برای مدیریت شهرهاست. موزه‌های هنری یا سالن‌های کنسرت. گالری‌ها » کافه‌ها و رستوران‌ها وغیره در مجموع بستر فعالیت‌های فرهنگی‌ای هستند که ما را از روزمرگی می‌رهانند دز فضایی مقدس گونه با لذترمام آیینی قرار می‌دهند (زوکین,» ۱۳۸۰). تألیفات هومی بهابا نیز با تأکید بر تفاوت‌های فرهنگی تلاش دارد که خود را در موقعیتی آستانه‌ای؟" قرار دهد که طبق آن فضای مولد فرهنگ به عنوان چیزی برای فهم تفاوت در روح امروزه بحث تنوع فرهنگی و توجه به گوناگونی‌ها در زمینه‌های فرهنگی» در برنامه‌ریزی شهری نیز مورد توجه قرار گرفته است. ساندرکوک در پاسخ به این سوال که چرا تفاوت‌ها نادیده انگاشته می‌شوند یا به عنوان یک مشکل دیده می‌شوند. ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگ غالب را دلیل نوع جوامع چندفرهنگی که اختلاطی از ملل مختلف هستند زا ندازد:یا دقیقا ماه جواسع پساسعفماری مورد اشار‌ی بیایا ئیست انا هسته اصلی بحث متفکرینی مانند ساندرکوک و تأکید آن‌ها بر مقوله تنوع هتجازهای فرهنگ غالنی با اعمال اقت رت حاکمیت استا:کامیتوانه کر جوا تلف بانید ایران نیز مسامیق بسیار حاشگه و بد از گرفته شوم واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران (محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه خصوصا توجه به این نکته که طراحی و برنامه‌ریزی شهری نقشی کلیدی را در ایجاد تعادل میان اهداف متعارض و ترویج کاربست نهادهای فرهنگی بسان ابزاری برای توسعه اقتصادی و تجدید حیات شهری ایفا می‌کند. چنین وظایفی بخش مهمی از کار شهرسازی است. به خصوص این که امروزه در بسیاری از کلانشهرهای جهان» هم‌چنین در ایران, زندگی عمومی کم‌تر در اشکال سنتی فضای عمومی (میدانگاه‌ها پیاده‌راه‌ها گردشگاه‌ها و..) و بیشتر در فضاهای شبه خصوصی مملو از مصرف و سرگرمی (مال‌ها و مراکز خرید و غیره) رخ می‌دهد. در این میان, نهادهای فرهنگی بستری غنی را فراهم می‌کنند که می‌توان با مطالعه آن‌ها فهمید که چطور شهرسازی خود را با تغییرات برآمده از سطوح محلی و جهانی و تأثیرات حاصل از آن‌ها بر کارکرد و معنای فضاهای شهری سازگار می‌کند (گروداچ؛ ۰۱۳۹۴ ۶۴۵). فهم این تنوع به دنبال فضاهای مختلف هستند. بدین ترتیب. ضرورت وجود جامعه‌ای همگن که در آن همه شهروندان باید به انواع مشابهی از فضای عمومی اشتیاق داشته باشند. به چالش کشیده می‌شود. بنابراین امروزه تقریبا اجتناب‌ناپذیر است که بخش‌های مختلف جامعه: انواع مختلفی از فضا را جست‌وجو کنند. به همین ترتیب. ما نباید از فضا در صورتی که نتواند به‌طورکامل برای همه پذیرا و در دسترس باشد. انتقاد کنیم چرا که ممکن است برای عده‌ای مطلوب باشد (,0ع۵6۲11 ۷7 یک 2طمصصهح) این 65 بر شگاه‌گیری فضاها و بالعکش: نکته‌ای است که با مطالعه و توجه به بستر فرهنگی محدوده‌ی مورد نظر امکان‌پذیر خواهد بود. بستر مورد مطالعه در این پژوهش محدوده‌ای از بخش مرکزی شهر تهران است که ویژگی‌ها و زمینه‌ی فرهنگی منحصربه فردی دارد. پیش از ورود به محدوده‌ی مدنظر و شرح چگونگی انتخاب آن لازم است حال و هوای فرهنگی این شهر و پیشینه‌ای که در شکل‌گیری آن موثر بوده است مرور شود. از زمانی که تهران به عنوان پایتخت کشور انتخاب در خود شکل داد که گاهی همراستا و گاهی در تقابل با نظامات حاکمه بود. برای مثال در زمان قاجار در نظام حکومتی ایران که فردگرا و اقتدا گرا است» این مسأله مطرح بوده که که تبعیت محض ضروری است دارد که زمینه‌ساز شکل‌ گیری فرهنگ‌های متنوعی برآمده از تفاوت‌ها است؛ از حمام‌های عمومی قدیم تا پارک‌های امروزی» از قهوه‌خانه‌های سنتی گذشنته تا کافه‌ها: از تمایش‌های روحوضی تا سالن‌های آتمایش و سینمای امروزی. در این سیر تحول, برخی از این فضاها رفته رفته کارکرد خود را از دست داده‌اند و برخی هویت‌های پررنگ‌تری داشته و مخاطبان بیشتری را هر روزه جذب می‌کنند. در عصر پهلوی, مجموعه نخبگان و روشنفکران که پاریس را چند صباحی دیده بودند و یا در این شهر تحصیل کرده بودند رسم کافه‌نشینی را در شهرهای ایران خصوصا در تهران جا انداختند (پولادوند ۰۱۳۹۰ ۳۴ مهدی اخوان نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی و دوره ۲۶ ۵ شماره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ لنگرودی, از معدود شاعران و نویسندگانی است که خاطرات خود از کافه‌نشینی روشنفکران دهه‌های ۴۰ و ۵۰ را مکتوب و منتشر کرده است. وی از محافل پررونق شاعران در کافه فیروز که در خیابان جمهوری در دهه ۸۰ اما هویتی متمایز دارند. در این دوره به تأیر از تحولات متفاوت شمرده می‌شود. شیوه‌های زندگی از یک سو پيامد تحولات دهه ۹۰ نیز کافه‌روهای ایرانی خصوصا جوانان با خلق کافه‌های جدید و حضور در آن‌ها توانسته‌اند تا حدودی در دل سیاست رسمی کشور نفوذ از سیاست فرهنگی شده‌اند که اغلب جوانان آن را توسعه می‌دهند (فاضلی, ۰۱۳۹۰ ۴۳). موقعیت قرارگیری کافه‌های جدید در شهر تهران که در سال‌های اخیر از گوشه‌ی مراکز خرید و زیرزمین‌های تاریک» در بر خیابان‌های اصلی شهر درهای خود را به روی مخاطبان می‌گشایند. معماری برونگراتر آن‌ها در نسبت با دهه قبل, پنجره‌های بزرگ شیشه‌ای و استفاده از نور برخلاف فضاهای تاریک کافه‌های دهه ۸۰, خود نشان از اعلام حضور پررنگ این فضاها و متعاقبا فرهنگ کاربران آن در شهر از دیگر فضاهایی که ادعای توسعه امر فرهنگی را داشته.و.در سال‌های اخیر به شدت رو به گسترش‌اند تئاترهای شهر تهران هستنّد. تر پیشینه‌ی قابل توجهی در تأثیرگذاری بر مردم واتأثیرپذیری از زمان مشروطه. نمایش بستری بود برای بسیاری از صداهایی که.در تهران» تا دهه‌ی گذشته» سالن تئاتر بیشتر فضایی بود وابسته به بخش دولتی و سالن‌های خصوصی نقش کم‌رنگی در عرصه این هنر داشتند. و شکل‌گیری فضاهایی متفاوت از فضاهای وابسته به نهادهای دولّتی مسق فضاهایی که اغلب شیر از سالن تغاتر دازای کاخهافروشگاه محصولات فرهنگی» کتابفروشی,» نمایشگاه و در کل جایی دنج‌تر و صمیمی‌تر برای مراوده» دیدن و دیده‌شدن هستند. نکته‌ی حائر اهمیت این است که بسیاری از فضاهای نیمه‌عمومی فرهنگی در تهران در بستر انسقازات غیرد این موجه رایسرکر تحرگ فگری و تحولگ فرهنگنی از خیابان جمهوری به انقلاب (امامی,۱۳۶۷) خود سبب بسط اتمسفر برای رفقرا و تروفمسان وانشگان ,وعوام: روشنگزای و آمم‌های متفات است این خبابان یک شیکه سیاسی خاری‌الماده رای تعامل آجسساعی, فضایی و فکری است. این خیابان همچنان مرکزیت خود را در جغرافیای اعتراضی حفظ کرده است (بیات ۰۱۳۹۰ ۲۱۶-۲۱۴ از همین روی تغییر نام آن از «شاهرضا» به «انقلاب» یکی از بامسمّاترین تغییر نام‌ها در تاریخ شهر تهران است. خیابانی که تاریخ شکل‌گیری آن به پرشدن خندق تهران بازمی‌گردد لذا نمادی از نخستین تلاش‌های این شهر برای مدرن‌شدن است. در دوره پهلوی دوم این محور نقش معرف و برسازنده‌ی شمال شهراجنوب شهر را نیز به خود گرفت (شهرابی, ۶ اين‌ها تنها نمونه‌هایی از توصیفات مربوط به زمینه‌ی مورد مطالعه هستند که توجه به آن‌ها در فهم فرهنگی که در این محدوده (محدوده مرکزی شهر تهران) بسط می‌یابد و عناصر تأثیرگذار در این فرآیند مهم است. بیشتر فضاهای مورد سوال این پژوهش در محدوده مرکزی شهر تهران قرار دارد. لذا ابتدا گستره‌ی انباشت این فضاها مورد بررسی است. محدوده‌ای که برای این پژوهش درنظر گرفته شد محدوده‌ای بین مناطق ۶ ۰۷ ۱۱ و ۱۲ است. علت این امر بدین شرح است که ابتدا یکی از مناطق مرکزی تهران به عنوان محدوده‌ی تحقیق مدنظر بود اما پس از مکان‌یابی فضاهای مورد سوال این پژوهش که سبب شکل‌گیری دغدغه اولیه شده بود (برای مثال کافه‌ها سالن‌های تئاتر و سینما) بر روی نقشه شهر تهران» محدوده‌ای از تجمع این فضاها به دست آمد که مابین چهار منطقه‌ی عم ۷ ۱۱و ۱۲ شهر تهران با برای ,انجام این پژوه به روش مردم‌نگاری نظریه مبنایی» پژوهشگر ابقدا برخی از فضاهایی را که سبب شکل گیری مسأله‌ی اولیه‌ی پژوهش شده بودند و دغدغه اولیه مبنی بر شکلی از تفاوت در این فضاها نسبت به دیگر فضاهای شهر را در ذهن پژوهشگر شکل داد را مورد مشاهده قراراداده است«:فهرست بخشی از این فضاها که برای مشاهده اولیه مورد بررسی قرار گرفتند. در جدول (۲) آورده شده است. بازه‌ی زمانی‌ای که ایق‌فضاها مورد مشاهده قرار گرفتند از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ متغیر بوده است. در فرآیند کاربست روش در زمینه‌ی فرهنگي محدوده مرکزی شهر تهران» علاوه بر مشاهدات هدفمند پژوهشگر که در چند مرحله همگام با روند کار انجام شده است. ۲۴ مصاحبه‌ی عمیق نیمه‌ساختاریافته فرایند کدگذاری‌به دو شکل کدگذاری اولیه و هدفمند انجام می‌شود (2006 ,1211۵2)). این مرحله به کمک نرم‌افزار مک سکیود/ ۹" انجام در این فرآینده انجام مصاحبه‌ها و فضاهایی که در مصاحبه‌های بعدی معرفی می‌شدند. سبب شد به لیست حاضر مواردی افزوده شود. کمااینکه تنها در مورد سالن‌های نمایش,» ۱۵ مورد در مشاهده‌های اولیه بودند که در باز‌ی زمانی انجام پژوهش دچار تغییرات بسیاری شدند (برای مثال افتتاح فضاهایی مانند مرکز نبشی, اینجا میان شهر شعبه‌ی فضاهای شناخته شده‌ای مانند نشر هنوز تئاتر مستقل» کافه تهرون» خانه‌ی وارطان از سوی دیگر). در مسیر انجام مشاهدات و مصاحبه‌ها فرآیند «کدگذاری اولیه» داده‌ها صورت گرفت و در نهایت۰ ۱۶۱ کد در ترکیب با یادداشت‌های حاصل از مصاحبه‌ها استخراج شد. در ادامه فرآیند «کدگذاری متمرکز» برای تولید زیرمقولات انجام شد فر این مسیر ۱۵ زیرمقوله شناسایی شد که با بالاتربردن سطح انتزاع به شش مقوله‌ی اصلی منتهی شد. این ۶ مقوله یافته‌های اصلی پژوهش را برای ارائه‌ی نظریه‌ای برای این زمان و این مکان» زیرمقولات برآمده از بخش تحلیل با سطح انتزاع بالاتر به مقولاتی تبدیل می‌شوند که بتوانند پژوهشگر را برای دستیابی به مقوله‌ی‌هسته نزدیک کنند. در و مقولاتی به‌دست‌آمده است که در جدول (۳) نشان داده شده است و واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران(محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه در اغلب فضاهای مورد مشاهده, شکلی از هنر و نگاهی هنرمندانه دیده می‌شود. مخاطبان و مصاحبه‌شونده‌ها نیز بر اهمیت امر هنری تأکید داشتند. این مهم شامل موارد گسترده‌ای است همچون تأثیری که هنر بر کالبد فضا می‌گذارد». جزئیات فضا موسیقی‌ای که در آن پخش می‌شود. تابلوهایی که بر دیوارها قرار داده شده است و حتی ظاهر کاربران. شباهت‌های گروهی که در این زمینه سلایق مشترک دارند» خرده‌فرهنگی را در این فضاها شکل می‌دهد که نشان از آداب و رفتار» پوشش, گفتار و حتی خوراک به گونه‌ای دیگر دارد. اشتراک فرهنگی بین این افراد مهم تلقی شده و با همه‌ی تفاوتی که با یکدیگر دارند و با تنوعی که به این فضاها رجوع می کنند. اهمیت قائل‌شدن برای ۱ کافه رادیو هفتی ها کافه. برگزاری نشست. کتابخانه خ- فلسطین - کوچه پشن ۲ آپارتمان موسسه فرهنگی هنری- پخش فیلم- نشست های فرهنگی, هنری- ایرانشهر, کوچه آذرشهر ۵ مجموعه باران سالن نمایش- کافه - فروش محصولات مرتبط با تیاقر (کتاب و ...) انقلاب, فلسطین جنوبی ۶ مجموعه خانه هنرمندان ۱ نمایش فیلم- تیاتر- برگزاری نشست فرهنگی, هنری. آموزشی- خ ایرانشهر ۲ تیاتر شهر اجرای تیاتر. فروش محصولاتآمرتبط با تیاقر . کافه چهارراه ولیعصر ۸ عمارت روبرو پخش فیلم . اجرای تیاتر, اجرای موسیقی. کتابفروشی. کافه چبهارراه ولیعصر ۹ سالن نمایش مهرگان سالن تیاتر- کافه خ انقلاب. کوچه خارک ۷ چارسو مرکز فروش موبایل و وسایل جانبی- کافه-فودکورت- سینما (برگزاری ۰ تقاطع جمهوری و حافظ ۳۲ سالن شهرزاد سالن نمایش- کافه - فروش محصولات مرتبط با نمایش و موسیقی خ نوفل لوشاتو ۳ تیاتر مستقل سالن نمایش- کافه - نمایشگاه آثار هنری- فروش محصولات فرهنگی, انقلاب. خ رازی ۴ حیاط شماره ۶۵ کافه-فروش محصولات دست ساز , فرنگی, هنری طالقانی؛ خ وسوی ۵ رد کافه کافه-برگزاری نشست ها و رویدادهای فرهنگی(مانند رونمایی از کتاب و | انقلاب. تقاطع حافظ ۶ کافه اوریانت کافه- قنادی قدیمی. با متولیان ارمنی- با بیش از ۷۰ سال قدمت دروازه دولت ۷ کافه کتابفروشی کاریزنو | کافه- کتابفروشی-برگزاری نشست -دفتر کار موقت خ سمیه ۸ کافه لقانطه کافه - برگزاری رویدادهای مرتبط با قهوه و کافه و کافه نشینی مجموعه زندان قصر ۹ کافه تایپ کافه - نمایشگاه دستگاه های قدیمی تایپ- اجازه استفاده از دوچرخه به | خ ایرانشهر ۳ موزه هنرهای معاصر نمایشگاه- نشست های فرهنگی- پخش فیلم در سینما تک-کافه پارک لاله ۳ اینجا-میان شهر کتابخانه, کافه, آموزشگاه تیاتر خ نوفل لوشاتو, کوچه پدرام ۳ عمارت آنسو موسسه فرهنگی هنری با محوربت سفالگری, آموزش هنری و فروش خ ورشو ۳ باکارا مرکز آموزش های هنری دانشگاه تهران, کلاس های هنری. کافه باکارا. .۱ خ کارگر شمالی ۳۴ خانه فرهنگ کارفه آموزشگاه هنری, کافه. فروش محصولات فرهنگی, هنری و کتاب ضلع شرقی پارک هنرمندان, کوچه بیژن ۲۵ مکتب تهران آموزشگاه تیاتر, سالن نمایش. کتابفروشی و فروش محصولات هنری. ۱ خ عضدی (آبان). کوچه کیوان ۳۷ تالار وحدت سالن نمایش و اجرای موسیقی حافظ. استاد شهریار ۳۸ شهرکتاب مرکزی کتابفروشی. برگزاری نشست. فروش آثار هنری.کافه خ شریعتی ۳۹ خانه ۱۳۰۷ کافه, موزه بازددیدی, برگزاری نشست. خ سمیه , کوچه پورموسی ۳ پارک هنرمندان فضای باز - پارک- برگزاری نمایش های محیطی و اجرای موسیقی خ ایرانشهر ۳۲ پارک ورشو پارک- خانه اند یشمندان- برگزاری نشست خ ورشو نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی و دوره ۵۲۶ شماره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ فرهنگ و هنر از منظر این گروه» سبب ایجاد اشتراکی نانوشته است. این درون‌مایه در فضاهای چندفعالیته مانند عمارت روبه‌رو یا فضاهایی که مختص به یک فعالیت هنری ویژه (مانند گالری‌ها یا سالن‌های تیاتر) هستند پررنگ‌تر بود اما در فضاهایی که به‌طور مستقیم تولیدات هنری ندارند (مانند برخی کافه‌ها) نیز چنین درون‌مایه‌ای دیده می‌شود و در مصاحبه‌ها بسیار به این مورد اشاره شد. بخش‌های کوتاهی از توصیفات مصاحبه‌شونده‌ها که سبب شکل گیری این مقوله شده است» بدین شرح است: «یه اشت راک فرهنگی هس ت که همه دوست داری ماونجا باشیم و تو یاون فضا قرار جک و همدیگه رو بیینی مآدما اینجاها رو دوست این تجمع جوا و فضای هنری اولجا رو دوست دارم؟... «خیلی فرق می‌کن هکه وی میری سینما چارسو هن روتجربه» میبین یکه یه درکی از هنر هست و مثلا نیومدن تو سینما چیپس بخورن)» در واقع گروه فرهنگی‌ای که طیفی از این فضاها (از کافه تا کتابفروشی, از دانشگاه و آموزشگاه تا سالن تئاتر و گالری) را زیستگاه خود می‌دانند. علی‌رغم لحظه‌ای مکث به‌شمار می‌آیند. در شهری که سرعت در آن حرف اول را می‌زند در بزرگراه‌ها و در بلندای ساختمان‌هایش» این فضاها اغلب ساختمان‌هایی هستند با ظاهری کوتاه یا ابعادی کوچک اما قلبی فراخ که آزامشی را به کاربران هدیه می‌دهند. در میان فرهنگ فنست‌فود. از یک سو و فرهنگ رستورانی کباب و جوجه از سوی دیگر برخی از این فضاها غذاهای خانگی یا غذاهای فرنگی را در آرامش و به شکل اصیل آن به مخاطبی عرضه می‌کنند که مراجعه‌ی وی به فضا تنها برای صرف غذا نبوده است. در شهری که رنگ خاکستری بر دیوارها کوچه‌ها و حتی ظاهر آدم‌ها غالب است این فضاها تنوع رنگ را پاشیده‌اند به در و دیوارشان» به صندلی‌ها یا حتی ظرف‌هاشان, به تابلوها آثار به تمایش از آن در شهرهای ما دیده نمی‌شود. عامل جدانشدنی این فضاها است. از کافه تا گالری» کتابفروشی یا تثاتر» در همه‌ی این فضاها موسیقی نقش مهمی دارد. آن‌هایی که جنسی از اشتراک را در خود احساس می‌کنند. مخاطب اصلی این فضاها می‌شوند. لذا این فضاهای متفاوت (دگرفضاها) وجه تمییز خود را با عناصری هنرمندانه نشان می‌دهند و کاربران آن‌ها نیز هویت خود را از دو سو متفاوت می‌پندارند؛ تفاوت با بدنه‌ی حاکمیت و گفتمان سلطه» تفاوت با دیگر فرهنگ‌های عامه که می‌تواند شامل طبقه‌ی اقتصادی-فرهنگی بالا یا پایین جامعه باشد. چرا که هم خود را با مخاطبان کباب و قلیان و فیلم‌های پرطرفدار گیشه. متفاوت می‌پندارند و هم از فرهنگ گشتن در مراکز خرید و فضاهای لوکس و سبک زندگی مربوطه‌ی آن گریزان‌اند. این گروه نه آنقدر پایبند توصیفات مصاحبه‌شونده‌ها که سبب شکل گیری این مقوله شده است: «نو ذهن م نآنگا راين فضاها متفاوت هستن و دارن فاصله میگیر نز فضای رای جاين شهر و حت یای نکشور.. مثلا چارسو برای م ناين‌طوریه که یه سینمایی هست که توش بازارم داره ولی مثلاکوروش یه بازاریه که چند نا سینما هم داره... او نقسمت فو دکورت سینما چارسو و طبقه لاش ق,+شتبّیه یه مجتمع فرهنگیه ول یکوروش فقط برای خوردنه و به انتمای هو ۹ خوره عمومی در شهر تهران او زوال این جوزه خگیت ید #افضاه‌ی عمومی در میان مخاطبان این فضاها بسیار مورد را اندک روزنه‌هایی دیدند که حوزه عمومی در برخی از آن‌ها تا حدی مجال بروز پیدا می‌کند. جایی رها از نگاه خیره‌ی دیگران و نظارت‌های بالادستی» جایی برای گفت‌وگو و تعامل که تبلوری از حس آزادی را می‌توان تا حدی در آن خس کردانتقاد مصاحبه شونده‌ها به سیاست‌های فرهنگتی فعلی نیز پررنگ بوده است. انتقاد به تهاجم نسبت به عرصه‌های مهمی مانند تئاتر شهر به محل گذر سبب هجوم دست‌فروش‌ها و رنگ‌باختن هویت فرهنگی هنری اين فضا نیز شده است). درباره‌ی سلطه‌ی امر اقتصادی بر فضاهای فرهنگی نیز لازم به ذکر است نداشتن حمایت اقتصادی منجر به تعطیلی عرصه‌ی حقیقی هنر و فرهنگ شده است. بخش‌هایی از مصاحبه‌ها بدین شرح است: متولی یکی از نیست, ما به اجبار مایم درفضای خصوصی وا زقوارگیری در معرض فضا یکاملا عموم یفاصله م یگیریم چونفضای عمومی حذف شده, ما چیزی به نام فضای شهرودی نداریم "...روایت یکی از مصاحبه‌شونده‌ها درباره‌ی محوطه‌ی تئاتر شهر و انتقاد به مداخلات انجام‌شده: «حس می‌کنم یه فضای قشنگ فرهنگی رو با یه المان یکه هیچ ربطی بهش نداره (اشاره بهاحداث مترو و ساخت‌وساز در همجوار یتغات رشهر) کاملا خرا بکردن وتو دیگه حس نم ی‌کن یکه ا زنظ رفرهنگ یاون مال تو هست .از ت گرقتنش» انگا راومد نتصرق شکردن واومد نتو محیط تو؟ توجه به عنصر فضا و ساختن فضا چیزی است که نه تنها در شهر تهران بلکه در نقدهای نویسندگانی چون سوجا نیز در مورد مغفول ماندن آرج در جهان مدرن بسیار اشاره شده است. لذا ابتدا نیازمند توچه به اهمیت آن هستیم و این امر می‌تواند تأثیر شگرفی بر جامعه‌ایگذاره همان‌گونه که از آن تأثیر می‌پذیرد. اهمیت کالبد و چیدمان فضاها و تمامی خصوصیات فیزیکی آن» جنبه‌های زیبایی‌شناسی و انچه شکل و فرم فضا را تعریف می‌کند در یافته‌ها به شکل پررنگی مورد توجه است. از بنای ساختمان گرفته تا عناصر کوچک تزئینی» استفاده آزاازنگته نور» چوب» همگی در ساخت کالبد فیزیکی فضا دخیل هستند.تا موقعیتی که از کنارهم‌بودن این فضاها و چینش آن‌ها پدید یی این استفاده از نیز درگیر می‌کند. حضور تمام حاضرین در فضا نیز مهم تلقی می‌شود و خسی از آشتایی, اخترام یاافضایی دوستانی را ترزی قاط تعاغی می‌کنند تجمع» ارتباطات فضایی» سهولت در ۵۷ جوا مگ ری این تناها واه هم مرتبطرمی کت تیز جاق اهم یتست این فضاها بهانه‌هایی هستند برای انديشه و تأمل. فضاهایی که به واسطه‌ی فعالیتی که در آن‌ها انجام می‌شود یا عناصری که در چیدمان آن مورد استفاده قرار گرفته بستری را فراهم می‌کنند که فرد را بیشتر به تفکر وا می‌دارد. آدم‌هایی که به این فضاها رجوع می‌کنند نیز گاهی نمادی از تفکر می‌شوند که در گذشته این امر پررنگ‌تر بوده است. تعدادی از این فضاها مانند برخی کافه‌ها تئاترها و بعدتر گالری‌ها از دیرباز چنین نقشی را ایفا می‌کردند. به روایت یکی از مصاحبه‌شونده‌ها: «آد ما زاو نآمبیاس فضای خیابون انقلاب هم می‌نونه دریافت کنه واه کیره درواقم این فضاما محیظی, زا برای اندیشههتقگن ایده پردازی و خلاقیت مهیا می‌کنند و بخش اعظمی از این ویژگی‌ها به واسطه‌ی دغدفه‌ها و ذوق متولیان آن‌ها است. تنوع و گسترش آن‌ها نیز قرسال‌های آخیر سبب شنده است صرفاویژه‌ی طبقای محنودی که ذر گذشته مخاطب این فضاها بودند نباشد و هر روزه مخاطبان بیشتری را واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران (محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه که به دنبال بهانه‌هایی برای لختی تفکر هستند. جذب کند. رسمی» کم‌تر مجال بروز می‌پاید. جاهایی که فرد می‌تواند با قرارگیری در آن به خویشتن خویش نزدیک‌تر شود. هر فضایی برای هر مخاطبی معنایی پیدا می کند و قرارگیری در میان این فضاها که جنسی از فرهنگ و هنر داشته و مخاطبان آن‌ها تعلق خاطر خاصی بدان دارند» اشتراکی از جنس بودن در جست‌وجوی معنا را در میان آن‌ها تقویت می‌کند. این فضاها در زندگی گروهی که مخاطبین وفادار آن‌ها هستند معنابخش می‌شوند. متعاقبا از بین‌رفتن آن‌ها از دست‌رفتن جاهایی است که سبب ایجاد معناهایی در زندگی کاربران آن‌ها شده است. بخشی از مصاحبه‌ها در این رابطه میزان اهمیت این فضاها و معنایی که برای کاربرانشان دارند را نشان می‌دهد: «واسه من اونجا یه طی طریق هست که به معبدگاه مانگار دارم می‌رسم. به اون جای یکه بسیار مقدسه؟ لازم به ذکر است گستره‌ی کدهای ارائه‌شده و متون تایپ‌شده‌ی مصاحبه‌ها در این نوشتار نمی‌گنجد و در نهایت مقوله‌ی هسته در این پژوهش به نام همان گونه که در این تصویر نشان داده شده است. شش مقوله‌ی اصلی برآمده از زیرمقولاتی که در مورد هر یک از آن‌ها توضیح داده شد. به مقوله‌ی هسته‌ای منتج شده است. دلایل بسیاری برای تفاوت این فضاها با,دیگر فضاهای شهر برشمرده شد لذا وجه دگربودگی آن استفاده از واژه‌ی+«دگر» در ابتدای نام این نظریه را توجیه‌پذیر کرد. هم‌چنین اهمیت مقوله‌ی فضا نیز که پیش‌تر توضیح داده شد سبب برانگیزاننده‌ی تفکری همراه با درنگ و اندیشیدن است و هنر اندیشه و تفکر وجهی از خیال‌انگیزی را نیز در خود می‌پرورانند. اینگونه است که بتواند فضاهای مورد بحث را نام‌گذاری کند. استفاده شده است. فضاهایی که ویژگی‌های اصلی آن» همان مقولات شش‌گانه است و برای توصیف بیشتر آن نیز می‌توان به زیرمقولات رجوع کرد. فضاهایی که خصوصیات آن‌ها و بستر فرهنگی‌ای که در آن شکل گرفته» سبب شده است خرده‌فرهنگی را تشکیل دهد که هرچند آدم‌های آن متنوع هستند اما اشتراکات فرهنگی بسیاری را نیز پوشش می‌دهد. نوشتار مردم‌نگارانه‌ی این پژوهش, بخشی از این خرده فرهنگ را شرح می‌دهد. جست‌وجوگران این گونه فضاها به دنبال جایی هستند که باهمه‌ی هیاهوی رایج شهر تفاوتی داشته باشد. در میان فضاهای خاکستری, خارج از فضای دودآلود خارج از محدودیت‌ها به دنبال روشنی هستند و امید. یا حداقل جایی که آدم چیزی بگوید. حرفی بزند. روایتی کند. آین‌گونه ست که هر پی ین دکزفضافا و قر جست‌وجوی جابی برای نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی و دوره ۵۲۶ شماره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ تصویر ۳- مدل مفهومی دگرفضای تأملی خیال‌انگیز براساس مقولات اصلی و زیرمقوله‌ها در زمینه فرهنگی مرکز شهر تهران. انديشه و تأمل, دگرفضاهای تأملی- خیال‌انگیز شکل يافته و بازتولید می‌شوند. اين‌ها فضاهایی هستند که در زمینه فرهنگی شهر تهژان بستر وجود جایی می‌شوند خارج از جاهای دیگر... از انواع,.دگرفضاهای که هم فضایی را می‌سازند متفاوت» هم بستری می‌شوند برای تعامل و سبک زندگی می‌شوند. مخاطبانی دارند با دغدغه‌ی هنر و فرهنگ در این فضاها و حاضرین آن با همه‌ی تفاوت‌هاشان» مشترک می‌شوند در علاقه به بودن و تجربه کردن.... کتابفروشی‌ها از دیگر بسترهای تعاملی مخاطبان این فضاها هستند که به واسطه‌ی تأثیر پذیری از تغیپرات زمینه‌ی فرهنگی موجود در مرکز شهر تهران» نگرش‌های جدیدی را در فضای خود جاری کرده‌اند. فضاهایی که اینک لزوما مغازه‌ای در بر در این پژوهش فضاهایی مدنظر قرار گرفتند که در وهله اول,» درباره‌ی دگرفضاها در متون نظری, سبب وسعت دید پژوهشگر در تست با آنچه تاکنون وجود داشته و انجام شده است گردید. با توجه به اینکه بستر فرهنگی و دغدغه‌ای که محقق بر مبنای آن تحقیق خود را آغاز کرده است» متفاوت از چیزی است که در نوشتارهای موجود شرح داده شد. این مرور کلیدواژه‌ها و مفاهیمی را ارائه می‌دهد که در نظرداشتن آن‌ها در بخش میدانی پژوهش, مفید بوده است. برای مثال در گفت‌وگو با مصاحبه‌شونده‌ها اهم این مفاهیم مدنظر بود تا بتوان ارتباط میان متون و نظریات پیشین را با آنچه در زمینه‌ی پیشینه‌ی دگرفضاهای تهران و مطالعه‌ی آن‌ها در بستر این تحقیق سوم مکان سوم و هتروتوپیا) دارند» به‌طور کامل منطبق بر هیچکدام ایک خیابان نیستند می‌توانند خانه‌ای باشند» نشستی برگزار کنند, کافه یا فرش آمحصولات فرهنگی را در کنار خود داشته باشند. مخاطبان این فضاها نیز اغلب از میان دانشجویان انواع فضاهای آموزشی در این گالری, مجموعه آموزشی و غیره) خود. بر محیط پیرامون و دیدگاهی که از گذشته نسبت به این فضاها وجود داشته است. تغییراتی را ایجاد کرده و تأثیر دوسویه‌ی تحولات فرهنگی در بستر محدوده مرکزی شهر تهران را رقم زده است. محدوده‌ای که اکنون تنها بستری برای فضای یی فسته: بلکه تمایانگر یک سبک زندگی است که اراک فرهنگی کاربران آن به واسطه‌ی تکثیر انواعی از دگرفضاها در آن دیده نبوده و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند (مقولات ۶گانه). برای مثال شباهت دگرفضاهای تأملی-خیال انگیز با فضای سوم» بیشتر در خلاقانه‌بودن, آرمانی‌بودن و توجه به فضای مقاومت است که این فضاها را از منظر فرهنگ رایج آن و متفاوت بودنش با فرهنگ تبلیغ شده از سوی برخی نهادهای بالادستی» به حاشیه می‌راند. اما از سوی دیگر وجود است. در حالی که «تفاوت و تنوع فرهنگی» از ویژگی‌های فضای سوم است. هم‌چنین در ادبیات فضای سوم» نقدی بر مفهوم اصالت فرهنگی مطرح شده است اما در مصاحبه‌های صورت گرفته در این پژوهش, مقوله «صالت» مورد توجه کاربران دگرفضاها بوده است. به‌طوری که قدمت و تاریخ فضا اصیل شمرده شد و نیز تأکید بر امر هنری است. لذا منظور از اصالت در این گفت وگوها اصالت تاریخی, هنری و فرهنگی است که از منظر ایشان با نگاه ایدئولوژیک حاکمیت به مفهوم اصالت. دغدغه‌ی فضای سوم نیست؛ به دنبال ایجاد فضایی متکثر از هر نوع تفکری نیوده و اقافا باتگاهی انتقادی سیت به شگرات عامه پسعه آزیگ با دغدغه‌های فرهنگ» هنر و اندیشه در آن حضور پیدا می‌کنند. در مورد نسبت دگرفضاها با هتروتوپیا نیز تنها برخی فضاها می‌توانند قرابت‌هایی با برخی اصول هتروتوپیا داشته باشند (مانند وجود اصل اول هتروتوپیا در فضای برخی کافه‌ها یا نمایش‌های ارائه‌شده در برخی سالن‌های تغاتر ویژگی‌های دگرفضاها نیستند. نوع دگربودگی فضا در مورد مکان سوم نیز اشتراکات بسیاری با کافه‌ها به عنوان یکی از انواع دگرفضاها دارد اما با دیگر گونه‌های دگرفضا, منطبق نیست. در نهایت خرده‌نظریه‌ی تفکر انتقادی کاربران» اهمیت فضا مکان اندیشه‌ورزی را داشته باشند و از متن مردم‌نگارانه نیز در توصیف خرده‌فرهنگی که در این فضاها شکل گرفته و تکثیر می‌شود» بهره گرفته شده است. دگرفضاهای تأملی خیال‌انگیز, هم از مخاطبانشان الگو می گیرند و هم الگوسازی می‌کنند. می‌توانند جغرافیای منحصربه‌فردی را شکل دهند. عده‌ای را جذب خود کرده و بستر فرهنگی ویژه‌ی خود را تسری دهند. فرهنگی که توجه به امر فرهنگی-هنری و اندیشه‌ورزی در صدر موضوعات مورد توجه آن است چرا که معتقدند هویتی که در میان بزرگراه‌ها:و.برج‌ها ی آبه اصطلاح مدرن این شهر گم‌شده است در میان خانه‌های قدیمی‌ای؛که جست‌وجو می‌شود. فرهنگی که نسبت به شرایط موجود و کم‌رنگ شدن حوزه‌ی عمومی منتقد است و در لایه‌های پنهان تر شهر این حوزه را به شکلی دیگر برای خود بازتولید می‌کند» تفاوت‌ها را می‌پذیر و به دنبال ۳ برای مطالعه بیشتر در زمینه پیش‌فرض‌های فلسفی رجوع شود به واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران (محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه یک شکل کردن جامعه و فضاهای مورد نیاز شهروندان نیست برای فضا و نقش آن اهمیت قائل است و در آن در جست‌وجوی معنایی برای زندگی است. زمینه‌ی فرهنگی ای که دگرفضاها در آن شکل می‌یابند. هم سبب شکل قیری ان فقاها قده اسه وهمنا زآن‌ها تاتیر پذیرفهاست: و مشاهدات ثبت شدند» انواع گوناگونی دارند و در هشت دسته قابل تقسیم‌پندی هسخته که مبازقین:اژ بری از ۱ کاقهماه ۲ سالن‌ها و ۶ فضاهای آموزشی, ۷. فضاهای چندفعالیته. و ۸- فضاهای عمومی هستن: لا هر کنام از ان هت کونه قضا کدقیشی ویژگی ذکز هرا نامیده شوند..پراکندگی مکانی این فضاها بر روی نقشه (آ)آنشان داده شده است. هم‌چنین با توجه به محدوده‌ی اولیه‌ای که برای این پژوهش به‌طور تقریبی مشخص شده بود تدقیق محدوده‌ی اصلی که شامل بیشترین پراکندگی مکانی دگرفضاها است و نیز محدوده‌ی بلافصل آن (براکساگی کر دکرفضاما ابر ری نقشه () اققان خام‌شمم امش امید است طرح این مفهوم و ویژگی‌های آن بتواند به شناخت بهتری از ابر#فضافا#رای متخصصان منتهی شود و با توجه به گسترش آن‌ها و مورد اقبال قرارگرفتن از سوی مخاطبان (خصوصا جوانان)» علاوه بر در نظر گرفتن اهمیت آن‌ها در برنامه‌ها و طرح‌ها بتوان در پژوهش‌های آتی با استا گر دیزگوگمایی که سیب جذب مسخاظب در آن‌ها شده استه در آرائدی رااله‌ها ی پوای فضاهایی دیگر خضوصا فضاهای نیمه‌عمومی ,و کاملا عموّمی آشهر دستورالعمل‌هایی را تدوین کرد و در نتیجه‌ی آن به نقشه ۲- محدوده اصلی و بلافصل تجمع دگرفضاها در نسبت ۵ پژوهش بنیادی راهبردی» کاری تجربی و نظری است برای کسب دانشی جدید که در راستای نیل به اکتشافات مفید به محدوده‌های گسترده‌ی ویژه‌ای نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی و دوره ۲۶ ۵ شماره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ شناسایی شده را فراهم می‌کند: برای مطالحه‌ی بیشتر دربازه‌ی انواع: اهداف تحقیق, به طبقه‌بندی ارائه‌شده برای انواع پژوهش‌ها در سایت اداره آمار استرالیا ۵ برای مطالعه بیشتر پیرامون روش مردم‌نگاری در مطالعات شهری» رجوع برای مطالعه‌ی بیشتر در خصوص این روش رجوع شود به (فراش خیابانی و نظریه‌ای در جامعه‌شناسی ارائه‌شده از سوی جرج هربرت‌مید و شاگردش روژیتبرک,واقیره بسطا,یاقت: تا کی اصلیقر ایق نظریه .بر افراق,و کنشن‌های آن‌ها با یکدیگر است و می‌توان جایگاه آن را در ارتباطات میان‌فردی دانست. این نظربه بیان می‌کند که افراد در ارتباط با یکدیگر عمل می‌کنند و موجب ساختن عمل یکدیگر می‌شوند. هم چنین بر ارتباط نمادین یعنی هرگونه ژست. نماد و مهم‌تر از همه زبان تأکید می‌کند. این ارتباط نمادین در رشد,فرد و ۰ در پژوهش‌هایی که از روش نظریه مبنایی استفاده می‌کنند. دو اندیشه‌ی رایج درباره‌ی مرور ادبیات و پیشینه مطرح است. گروهی به پیروی از گلسر نیازی به طرح این بخش در ابتدای پژوهش نمی‌بینتداو گروه دی مانتق استراوس و چارمزه این مهم را ضروری می‌دانند. همان گونه که چارمز می‌گوید؛ عدم طرح مبانی نظری در ابتدای پژوهش مانند اختراع دوباره‌ی چرخ است -ل3۵2 0156۳ مد فعاعومش۸ دما ۵ کوعسوا. نموه فسنط1 .16 تسده مسق هل ور که توشهه‌های او درباره فرهیگ شیاخته مه یت از مهم‌ترین آثارش در این حوزه» کتاب «فرهنگ و اجتماع» و مجموعه مقالات ۷ در بین متخصصین حوزه تئاتره نقدهای بسیاری به رشد تثاتر خصوصی وارد شده است و از آنجا که بحثی است تخصصی در حوزه کیفیت آثار نمایشی و به محتوای این پژوهش ارتباط پیدا نمی‌کند. این فضاها فارغ از طرفدارن و ۸ شماره ۴ مجلهآنگاه (۱۳۹۶) به‌طور مبسوط به:خیابان انقلاب و مرور تاریخی فضاهایی که در آن شکل گرفته است پرداخته است. ۰ نوشتار مردم‌نگارانه» متنی طولانی است و محصول حائزاهمیت پژوهش مردم‌نگارانه به شمار مي‌آید. اما تمام آنچه مربوط به این پژوهش است در این مقاله نمی‌گنجد و صرفا گزیده‌ای کوتاه از این نوشتار ارائه شده است. اخوان لنگرودی, مهدی (۱۳۹۱) از کافه نادری تا کافه فیروز, تهران: مراح لتولید نظریه زمینهای» ترجمه ابراهیم افشار چاپ ششم» تهران: نشر نی. امامی» کریم (۱۳۶۷)» زمزمه‌هایی از چهارراه کتابی» مجله نشر دانش, انواری, محمدرضا (۱۳۹۰) نقد و بررسی نظریه کنش متقابل تمادین, را تغییر می‌دهند. ترجمه فاطمه صادقی, نسخه الکترونیکی» ترجمه از انتشارات پولادوند محمدرضا (۱۳۹۰ کافه نادری؛ تاری خعکافه ‏ وکافه داری د رایران, زوکین» شارون (۱۳۸۰)» شهر چه کسی؟ فرهنگ چه کسی؟» ترجمه ایرج شهرابی حسین (۱۳۹۶)» چرا درباره خیابان انقلاب حرف می‌زنیم؟ مجله فاضلیرنعمنتاللهه (۱۳۹۲» پشت درباها شهر ی است؛ فرآیندها روش‌ها و فراستخواهمقصود (۱۳۹۵) رو شتحقی قکیفی در علو ماجتماعی (یا کید فر انی» مریم؛ پرتوی» پروین (۱۴۰۰)» پیوند مردم‌نگاری و نظریه فکوقتن تاصرو(/۳۸۱ 4۱ نتاس ی ری اپ پنجم و تهرآن نهر نی کرسول, جان (۱۳۹۴)» پویش کیفی و طرح پزوهش: انتخاب از میان موردی)» ترجمه حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی,» چاپ دوم تهران: مقالات طراحی شهری: مفاهیم و جربان‌های معاصر ویراسته تریدیب بندجی؛ یانگ. گرگ (۱۳۹۲) شکل‌دهی جدید برنامه ریز یا زطریقفرهنگ, ترجمه 00۵0 ,(2016) م۸ وتو اب60 هه .5 مفقد 3 36.۰ باه 8 ۶ جاند متا وصداعدع0) مصمتاهلت ۶و جالم۳ بکزوع ۸۳ بط 3۵0186۰ بع اس ]٩ 1.06000 7۳6 ,(1994) 11۰ بقطط۵ 8 113-0 .00 با قتافقآ ,3 عحسا۵ ۷٩ و7۳60 آمنموک 0۲ امد م7 1 5۷۵ 116 0۰[ 08000201101 ۵71116 ,01۵ لها اهزکه ۳ 160-6۰ .رم ونوطام هو مصطاظ او 1100606 محفه بوحقلام]آ سا 200 121100 ام عع52 ,کزدتوامسش 6 متام حاعمط 1 عون آهعزم۳۳ :07 پبرووام اعر ۳ 1 16560610 001101006 معط 0عصتو۳ع ها ۳70۵۳۵۵ 5۸6۳6 7۳6 ,(2018) ۷۰ بصامعصنا ۶ .٩ مصا2ص 1 30 ,19 |7۵ ,501601665 11۵01 ۵716 و810 171 ق 50 نت1۵0 ۷ مرول کعصه .که ۳0 عط صل هزم 11010 ک م۳۵ ب6 6۵ 0۲ آممطع5 بکزکع ۸ .۳ بولهطع5 ۷۷.0۰ وصه ماو 218 واکاوی ماهیت دگرفضاهای شهر تهران (محدوده مرکزی) با تأکید بر زمینه هنز ,غامد احقلواهگ5 ۵۵ وود عقم شخ :۳0 ۵7 168 م66 تناس۸ ۵۳۲ اصعحصاسه م06 156 بامطاصهادا باعصهد ۵1 1506 51 .2 1000 .60 ,2 ع۵16ط06 دز مامطایک کعناعس۳ فصه عصنله۳ 6 :60 ۲060و ودام0/ع0۷ ,(2009) باه 6 36۰ .ل ,1/0۳56 عطا 2۳ کابامعسقط تعطاه هه ,خمملهد عنقط هط ,65 ت0اقا۵۵ ,510009 هل کعمصه ۸0 - خا٩ ها +ععقسه/3 ورصعتا ۵ :و1۳60 ,3/66 7۰ 601 م1 وصه 106 ۰ صعطاماگ5 .ع60 ,27 ۷۵6 دوع ۰ .00 بط 862ع1 تعحصعد0 26۶ حمناهنممکع۸ : 71 ,8۳0۷۵ الانص 00 + باعل :(ع7) 2 :و ماطماظ نوم نم ۷ ,15609 نوات وه منک صوطان] نع انا ۸ 1۵ و2001 ام 812 ژعوا تطاصه) بدعم۳1 ۵عمنعمصا-وصه-لوع 1 60 0 ومد -ومصطاه ۶و کعقه 1۳۵ ,(2009) .5 ,16۵8 62 میا 12۵9/۰ 21500 [۲۳۵) 16۳۵ اه جنض عط) اه معد 5 000 اه م۹ عطا وصنااه یدصت ,ص21 وتا وصه ات۸ که واا۳۸ مومنصصها2 صعطت] او اصع م36 معصتصصها2 صعطت] او اصعون5 ۱۳۵۰ ۰ بصق0ط16 ما۸ ۶ نوانده تا موصتصصقا2 صعطمتا وصه عس ات۸ ۶و وال۳۸ معتصصعا2 تا که اصعصصاحه 300 جرم ق2۳۳۵ :6 ۷/360 ,0268065 حنق 6 صز اداد16 مطصناع2 8 2 ۲و آه -ط60 6 ۶و ععها وم عطا مدع رز عمفاصنط آمعنای ۶و -620 1 136 200 00 12 ص00 1و عععام عطا مممد 0 ۶ ای ۷13 م1626 عنطامه ی مصطاه صه وصه انماعل جز ۳۵۹1۵۵ 1/۵85 8 1362۳6 عنطام دهع مصطاه هه که ععصعنو 0 عطا دز 2 00۷۵100/6۲ ۵ ۵ 160 طعنط ۳ مهرد معط داد 5 1136 20008 21631165 ماه 0۵ کاز ‏ ۳1 مس ان انا 4 ۳6 عصسل ع که منز 66۵ ععط اقط) مععو مد 656 کم -065 ۵۲۵ 13۵1 502065 136 او عع دنه عطا 1۵066 1۵ 4 140 5۳2065 0136۳ 696 ,(012 616010 هه عفد فحنط 16 32۷6 وصه کامععد0ه ع9عط ۵۶ چصه 1۵ که وال20 6 0لبامط5 11 .(063ع 0۵6 نم 6) کعاس‌طا تاه عونصت 0/۵ ۵ 200۳0۳۵16 206 5000 قنطا ۲و دعتوص6 ۵ ۳۵۳ 01۵۵0 -60 ۵۳۵۵16 ۵ عزععل عطا وصه (دععالهع مد هط مکی ۴ ۳۵20655 1۵ ۵ ع ۳۵۵0۵۹ 2 36 مش وواعزه و5 ۵۴ دجعرها 0 ع6طا ۶و موه عناطاام بواعنامه ها حصلههد عناطنم عط) 5 صق‌طای. توق هرز 0ععاوما ۵0 کز اقطا اصنوم 156 - 6۳۵ 2۳6 ۳62۳6 کنطا که عامععد0ه عطا صز کقطا مععو رد 16100 5660 1685 ۵ هط طعنط مهرد +عطاه که فعام عق ان تامهم 0۳۳۵ ۴زعط) ۵ هط ام مصقتط1 ععلنا وا و 6 1۳۵۵ 2020 باقطا م52 عاممعم عطا 51دع مه کصه1 عل از 11600 کصمه 01 206 ,ص50 10۳ ناهن امه عسزه1 -ع 61۳08120 5060 10 واه عطا که موزدعل فصه عتصصهام -0 2000 20 0۳۵۹۵ ۵ کصاعط کعمنا هد 1065 ۳اعط) 6 16۳۵2 هنز کععو0د اصص تنل ۵۵۵۵ ۵ معط غاد 2 ,0۳06655 02 نع 010 مطاع عطا ها ماهمع قنطا ۵ عنطعه 10 60لا ۵ کز حاععمع165 عنط) او وم اعد عطا هه 0#عک 6 از ۵1300 عطا هراومه ۶و ددععمعم عطا 1۵ ۷06 از -0ه هنز مص02ط16 ۶و ععنه اعصادعه عطا ۶و حادم امسحاه -6 56-81 24 ,خطصمناه ماه کمعط مهم عطا ما صمنانل 5 00۵06 10060 ,ع ۳۵ معط که صاعط عط ۵15 5 مطاهم کنطا 10 د06ع 21 5 6اه ۵ 060۵0 ۵۹۵ -طع1 0۶ وانه ۵ ) 9۶ م۳2 +عطاه اه ععصصعده عطا وصنااه وت نوماه مصوناهاععنل تممعمل ک مطای اک عطاا حدمظ #صامعایه کز عاعناسه ونط 1 * عمتصصها2 صقطان] ۶و اصعحصاه 130 عطا که «مطانه مومع کم نامرک عطا تعوص نادمه امسعاه حه نفعطاصصه ان ال اعاصع) ۲۵۵ 20321600 0) و2 2 طگ اجه ,هه باس ,66727944 (98-21+) ۲۵ ,3778985 (98-912ج) ناع 1 + مطا۸ نود ومد **

پررنگ شدن نقش فضاهای نیمه عمومی (مانند کافه ها، سالن های تئاتر، گالری ها) نشان از تمایل به ایجاد اجتماعاتی متفاوت با گفتمان رسمی در لایه های زیرین جامعه دارد که جنسی از تفاوت را نسبت به دیگرفضاهای شهر نشان می دهدند. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ماهیت این فضاهای متفاوت (دگرفضاهای) شهر تهران(در محدوده مرکزی) و نقش آن ها با تاکید بر زمینه فرهنگی ای است که در آن شکل گرفته و گسترش می یابند. در فرایند روش شناسی، از پارادایم تفسیری/برساخت گرا و روش مردم نگاری نظریه مبنایی استفاده شده است. در نتیجه ی این پژوهش 6 مقوله ی اصلی برای معرفی دگرفضاها به دست آمد که عبارتند از درون مایه فرهنگی- هنری، تفاوت، وجود تفکر انتقادی در کاربران فضا، اهمیت مقوله ی فضا، مکان اندیشه ورزی و معنادار بودن فضا. در نهایت برای تبیین نظریه با توجه به وجه مردم نگارانه ی پژوهش، متن مردم نگارانه نیز نگارش شد و مفهوم "دگرفضای تأملی- خیال انگیز " به عنوان مقوله هسته برای معرفی ماهیت فضاهای مورد سوال این پژوهش ارائه شد. این دگرفضاها علی رغم شباهت هایی که با اصطلاحات مشابه در متون نظری دارند (هتروتوپیا، فضای سوم و مکان سوم)، طبق یافته های این پژوهش، به طور کامل منطبق بر هیچکدام از این مفاهیم نبوده و ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.

516223

خانواده از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی در هر جامعه محسوب می‌شود. اجتماعی‌شدن درفرهنگ اسلامی همراه با الگوسازی و الگوبرداری از اجتماع کوچک و گرم و پرمحبت خانواده صورت می‌گیرد. خانواده امروزه در یک دگردیسی تاریخی در حال از دست دادن کارکردهای اجتماعی خود است و واقعیت بیانگراین است که در رویارویی با مشکلات و خطرها چندان که باید و شاید. توانمند نیست. به نظرمی‌رسد از میان عوامل کمک‌کننده به حفظ بنیان و کارکرد خانواده. در مقابل امواجی که کانون این نهاد انسان‌ساز را مورد تهاجم قرار داده است. استمدادجستن از الگوهای زیست دین‌مدارانه یکی از موّثرترین گزینه‌ها باشد. یکی از الگوهای زیست خانوادگی مومنانه در جریان زبارت شکل می‌گیرد که خصوصا ذرچند سا /اخرگاناه اریصو ای یبا حضورخانوادگی زائزان و میزبانان در پیاده روی زیارت اربعین بهتر خود راانشان داده است. نوشتار پیش رو با استفاده از روش کیفی «پدیدارشناسی»» به دنبال پاسخ به این پرسش است که «مناسک دینی و آیین‌های مذهبی, همچون آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی» چه اثرانتی در زیست خانوادگی دین‌داران می‌تواند بر جای بگذارد؟». یافته‌های این پوهشن به تأثیرات پنج‌گانه (. عقلانیت تمدن‌ساز؛ ۲. ظرفیت کارآمدی قابل‌توجه در عرصه‌های اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و فرهنگی؛ ۳. ایجاد پویایی و حیات مبتنی برمحبت؛ ۴. تثبیت و تقویت هویت الهی؛.و ۵. هماهنگی عناصر مختلف خانواده رسیده است و به نهاد خانواده, کارکردهای زیارت» آیین مذهبی, مناسک دینی» پیاده‌روی اربعین. ۱ دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات. دانشگاه امام صادق (ع) (نویسنده مسئول) نع )دای 3۸0 ۲ استادیار دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات. دانشگاه امام صادق (ع) سا ۳ دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث. دانشگاه امام صادق (ع) جوم نع 1740 عمسل ده نهاد زیارت درفرهنگ شیعی ابعاد و ظرفیت هایی را ایجاد می‌کند که می‌توانند مقدمه و زمینه‌ساز که دارای زیرسیستم‌های اقتصادی» سیاسی» فرهنگی وهنری است که تحت اشراف ابرسیستم‌های قانونی» اخلاقی ومعرفتی برای پاسخ‌گویی به هرم نیازهای انسانی شکل می‌گیرد» (محمدی سیرت. ۵ نهاد زیارت ظرفیت عظیمی را درشکل‌گیری و تقویت زیرسیستم‌های تمدنی مانند نهاد خانواده فراهم می‌آورد. نظام مناسبات عظیمی که درمناسکی چون زارت اربعین شکل می‌گیرد به وجود آورد. این روابط خاص و ارزش محورافراد را درواحدهای اجتماعی منسجم برای رسیدن به اهداف سعادت بخش جامعه اسلامی متحد می‌کنند؛ یکی ازاین واحدهاخانواده است. خانواده, در اشکال مختلف آن. نهادی است که از دیرباز کارکردهای فردی و اجتماعی مهمی را ایفا کرده است. «ویلیام آگبرن سال ۱۹۳۴ شش کارکرد اصلی را برای خانواده مطرح کرد که عبارت‌اند از: ۱. تولیدمثل؛ ۲. حمایت و مراقبت؛ ۳. جامعه‌پذیری؛ ۴. تنظیم رفتار جنسی؛ ۵ عاطفه و همراهی؛ و ۶. اعطای پایگاه انختماغی. برای خانواده کارکردهای متعدد دبگری نیز برشمرده‌اند که ازجمله می‌توان به کارکردهای اقتصادی (مانند: تولید. مصرف و انتقال کالاهای مادی)» مشروعیت فرزندان» تربیت دینی, رشد شخصیت بزرگ‌سالان» گذران اوقات فراغت. استمرار تضاد و فاصله طبقاتی و ایجاد تغییرات اجتماعی اشاره کرد» (بستان» ۱۳۸۸: ۳۵). در سیرتغیی رجوامع شهری مدرن» به‌تدریج که جامعه ازالگوی جامعه کشاورزی به صنعتی تغییر یاف «هم کارگره‌ها وهم اقعنارخانواده همراه با آن کون شد درو به‌تابوی کتاشت, زیست خانوادگی درجریان زبارت می‌تواند «الگوی» بسیارمنأاسبی برای تقویت کارکردهای اصیل خانواده برمبنای عمل به باورها و ارزش‌های دینی باشد. یکی از مثال‌های آن مشارکت اجتماعی خانواده‌هاست که نقش مهمی در تغییرات اجتماعی می‌تواند ایفا کند. با توجه به جایگاه زیارت درفرهنگ شیعی,» شایسته است الگویی که در زیست خانوادگی در جریان زیارت شکل می‌گیرد. با استفاده از چارچوبی روشمند؛ تحلیل شود. دراین نوشتار پس از تبیین نظری مفهوم زبارت. کارکردهای اصیل خانواده که درزیارت تقویت می‌شوند با تحلیلی پدیدارشناسانه بررسی می‌شوند. در زمینه ارتباط زیارت و خانواده پژوهش‌های زیادی صورت نگرفته است. همچنین پژوهش‌هایی که با روش کیفی و پدیدارشناسانه قصد مطالعه پدیده زیارت را داشته باشند حجم معدودی از مطالعات زیارت را به خود اختصاص داده‌اند؛ برای مثال, یوسفی. صدیق واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ اورعی» کهنسال و مکری زاده (۱۳۹۱) در پژوهشی با عنوان «پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا (ع)» به تحلیل پدیدارشناختی تجارب زیارتی شش زائر در مشهد. که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند, پرداخته و در نهایت به این نتیجه رسیده است که مناسک زیارت. عقیده به تقدس» عقیده به شفاعت. دل‌دادگی. خضوع» توسل‌جویی» مناجات و آرامش از جنبه‌های اصلی معنای زارت است که بر اساس معنی مشترک به سه مقوله کلی‌تر شامل آدابمندی زیارت. عقیده به خارق‌العادگی زیارت شونده و جذبه تقسیم‌بندی می‌شود. همچنین محمدی» صالحی و نیکوفال (۱۳۹۶) در پژوهشی با عنوان «پدیدارشناسی تجرب گردشگران اماکن مذهبی (مورد مطالعه: اماکن زیارتی شهرستان هرسین)» بیان می‌کنند که. از نگاه زائران» زیارت در جنبه عملی به معنی شرکت‌کردن در بعضی آداب دینی فردی و جمعی است و در جنبه معرفتی به رشد آگاهی مذهبی منجر می‌شود. شراهی و ذوالفقارزاده (۱۳۹۸) در پژوهشی با عنوان «واکاوی ادراک زائران از رفتار خادمان دراربعین: روایتی مردم‌شناختی از پدیده عظیم پیاده روی اربعین» به بررسی رفتار مردم عراق و خادمان در میزبانی از زائران اربعینی از دیدگاه و تجربه زیسته زاثران پرداخته‌اند. همان طور که مشخص است. این پژوهش‌ها به ارتباط زیارت و خانواده نپرداخته‌اند و بیشتر برادراک و تجارب شخصی زائران تمرکز داشته‌اند. اما مسئله پژوهش پیش رو به‌طور خاص این است که مناسک دینی و آیین‌های مذهبی همچون آییین پیاده‌روی:زیارت اربعین حسینی چه اثرهایی در زیست خانوادگی دین‌داران می‌توانند برجای بگذارند. برای رسیدن به پاسخ این ازانجایی‌که در پژوهش پدیدارشناسی پژوهشگرسعی دارد پدیده‌ها را از طریق عمق تجربه‌های افراد از درون احوال و منویات و مرادهای خود آن‌ها فهم کند (فراستخواه. ۰)۷۰:۱۳۹۷ در این پژوهش سعی شده این روش مبنای استخراج یافته‌ها درک‌ها و تجارب کنشگران باشد. رویکرد پدیدارشناسی برای توصیف تجارب زندگی انسان‌ها مناسب است (ساسانی» ناجی و عابدی. بش فرص ضمتی ید ید |رشناسی این است که‌ادتبباییی که درآن زندگی مین کلیم ار آگاهی ما خلق شده است و معانی ذهنی مبنای ویژگی‌های عینی جامعه هستند (ریتزرا ۱۳۸۲: ۶ درروش پدیدارشناسی, فهم و شناخت پدیده مستقیما از حساسیت شخصی پژوهشگر و آگاهی او به دست می‌آید نه از سازه‌های دست دوم رایج اثبات‌گرایان که به نظریه و مفاهیم ازقبل تعیین‌شده» فرضیات, روش‌های متدلوژیک مشخص, اندازهها و محاسبات آماری ومانند آن متکی‌اند (پورمند و فلاح ۱۳۹۲: ۱۸). دراین رویکرد فرض براین است که پدیده‌ها و تجارب زندگی جوهره‌هایی دارند که قابل بررسی‌اند و درنتیجه, به بررسی پدیده‌های ذهنی می‌پردازد که جوهره‌های اساسی واقعیات درآن پنهان‌اند (ساسانی و همکاران» ۱۳۹۲). پژوهش پدیدارشناسی از نگاه سیمون را دست‌کم با سه رویکرد متمایز می‌توان انجام داد: الف) پژوهش پدیدارشناسی اول شخص: تجربه دست‌اول پژوهشگر بر پایه بررسی پدیده؛ ب) پدیدارشناسی اگزیستانسیال: تجربه ویژه افراد و گروه‌هایی که درگیر موقعیت‌های واقعی هستند (در طی چهار مرحله: ۱. شناسایی پدیده موردعلاقه پدیدارشناس؛ ۲. تهیهه گزارش از پاسخ‌گویانی که پدیده را تجربه کرده‌اند؛ ۳. مطالعه دقیق گزارش پاسخ‌گویان به‌منظور شناسایی اشتراکات و الگوی اصلی؛ و ۰۴ ارائه نتایج به پاسخ‌گویان و نیز همکاران پژوهش در قالب جلسه پرسش و پاسخ)؛ وج) پژوهش پدیدارشناسانه هرمنوتیک: تفسیر و تأویل اثر دراین پژوهش, رویکرد اول مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش گردآوری این پژوهش مشاهده است. محیط موردمطالعه پژوهش با حضور پژوهشگر در پیاده‌روی زیارت اربعین فراهم شده است. موضوع پژوهش ابعاد خانوادگی معنای زیارت اربعین است. پژوهشگر با حضور در پیاده‌روی زیارت اربعین» با نگاهی پدیدارشناسانه آثارزیارت اربعین در زیست خانوادگی زائران را در قالب مقولاتی که پس از مشاهده و تنظیم یادداشت‌های خود انتزاع می‌کنند بررسی می‌کند. خانواده مهم‌ترین و کوچک‌ترین واحد اجتماعی است که هرچند همواره مورد توجه قرار گرفته. اما واقعیت بیانگر این است که در رویارویی با مشکلات و خطرها چندان که باید و شاید. توانمند نیست. خانواده امروزه در دگردیسی تاریخی درحال از دست دادن کارکردهای گذشنه خود است. به نظر می‌رسد. در مقابل امواجی که کانون خانواده را مورد تهاجم قرار می‌دهند. استمدادجستن از الگوهای دین‌مدارانه مورترین گزینه برای حفظ بنیان و کارکردهای خانواده باشد. زیارت درفرهنگی شیعی معمولا خانوادگی صورت می‌پذیرد و افراد در جریان زیارت نوعی شیوه زیست خانوادگی را تجربه می‌کنند. درسال‌های اخیر یکی ازاین الگوهای زیست خانوادگی مومنانه درایام اربعین حسینی با حضور خانوادگی زاثران و میزبانان» که عمنتا مسلمان و اهل تشیع هستند. در حرکت پیاده‌روی زیارت اربعین خلق شده است که درنوع خود بی‌نظیراست. درواقع در زیارت اربعین «نظام مناسبات انسانی به گونه‌ای رقم می‌خورد که مثل آن رانمی‌توان واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ این نوشتار با رویکردی پدیدارشناسانه؛ ابعاد زیست خانوادگی جاری در زیارت و تأثیرات آن در حفظ و تقویت کارکردهای مختلف نهاد خانواده را بررسی کرده است. ذکراین نکته الزامی است که زیست خانوادگی جاری در جریان زیارت در دو اجتماع میزبانان و زائثران مورد مطالعه قرار گرفته است. اگرچه ممکن است حضور تمام زاثران در آیین زیارت به‌صورت خانوادگی نباشد؛ اما حضور و مشرف‌شدن خانوادگی سهم چشمگیری از شرکت در این آیین دینی را شکل می‌دهد. از طرفی» در اجتماع میزبانان غالبا شاهد حضور و خدمت‌رسانی خانوادگی هستیم. آزاین‌رو سعی شده است بر اساس مشاهدات و گفت‌وگوهای خود با خانواده‌های زاثران و میزبانان در جریان زیارت ظرفیت‌ها تأثیرات. تجربه‌ها و معانی انعکاس‌يافته از زارت در اعضای خانواده‌ها فهم» ثبت و گزارش شود. براساس یافته‌های پژوهش و نتایج تأثیرات ثبت‌شده» می‌توان آن‌ها را در شش مقوله «عقلانیت»؛ «نظام‌های اجتماعی (فرهنگی. اجتماعی, سیاسی» اقتصادی)»؛ «هویت»؛ «عینیت و کارآمدی»؛ «پویایی و حرکت»؛ و در دوران مدرن مبانی زیست خانوادگی همان مبانی نظری نظام سرمایه‌داری محسوب می‌شود. اومانیسم و سکولاریسم مهم‌ترین این مبانی هستند که به از بین رفتن هویت و تقدس نهاد خانواده درغرب منجر شده‌اند. امروزه ادبیات علم اجتماعی نشان می‌دهد واحد خانواده در جوامع غربی به‌سرعت در حال ازهم‌گسیختگی است (بلالی, ۱۳۸۴: ۵۸). مبانی فکری زیست خانوادگی در جربان زیارت تنها ذیل عقلانیت شیعی قابل فهم است. درمیان مولفه‌های اصولی عقلانیت شیعی» توحید و ولایت مهم‌ترین مبانی فکری این حرکت عظیم را شکل می‌دهند. ولایت محور شکل‌گیری این اجتماع آسمانی و لقاالّه هدف نهایی آن است. اگر خانواده هدف خود را به تبع از الگوی زیست خانوادگی در زیارت. لقااللّه قرار دهد و محور روابط خانوادگی را محبت به ولی الهی در نظرگیرد. آن‌گاه شالوده محکم‌ترین بنایی که می‌توان برای خانواده در نظر گرفت پی‌ریزی شده است. این عقلانیت در خود توحید. خدامحوری و محو شرک» تحقق وحدت و هم‌گرایی و هم‌افزایی در پرتو حکومت امام معصوم, رسالت تحقق امت واحد و هم‌گرایی در سپهرجهان و آفرینش» دعوت. احیا و اقامه حق و دفع باطل , غدالت» مساوات ملبرگرو یهگا امک صلح و موذت فراگیر نفی ملیت و قومیت‌مداری» هم زیستی مشالمت‌آمیز کرامت‌محوری و بشردوستی» اخلاق و تربیت مداری» جهاد و نفی هرگونه سلطه‌طلبی و تنها مشروع‌دانستن جنگ توحیدی» نفی سبیل و لزوم عزتمندی مسلمانان» وفای به عهد و تعهدات (اخوان کاظمی. ۱۵۰:۱۳۸۸) و بسیاری دیگراز مولفه‌های لازم جهت زیست خانوادگی بادوام در قواره یک تمدن را داراست. خانواده در جوامع غربی اگرهویتی داشته باشد هویتی کاملا دنیایی و از معانی ملکوتی تهی است؛ اما خانواده طراز اسلام.در جوامع اسلامی می‌تواند بستر ظهور اسما الهی باشد. خانواده مانند قلب جامعه است که. در صورت تحقق آرامش در آن» می‌تواند اسما الهی را در فرد و جامعه به ظهور برساند. آیه ۴ سوره مبارکه فتح نشان می‌دهد که سکینه انزالی الهی است که جایگاه آن قلب اجتماع مومنان است. از طرفی, آیه ۲۱ سوره مبارکه رعد نشان می‌دهد خانواده همان قلب جامعه مومنانه است و بسترآرامش و سکینه افراد. و همان طور که قلب معنوي انسان محل خلوت با خداست. خانواده دینی انعکاس قلب و اما خالی‌شده از اغیا و نامحرمان در زمین است. لذا, خداوند در خانواده دینی با تجلیاتش جلوه شماره پنجاه‌وشش! ‏ می‌کند؛ چراکه قرآن می‌فرماید: «فی ییوت أذن اللّه أن ترفم و یر فیها شمه بخ له فیها زمستان ۱۱۴۰۰ بالعدو و و الاصال» (نور: ۳۶) و به همین علت است که خانواده توحیدی جایگاه خداست. واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ همان طور که «قلب المرّمن عرش الرّخمان» است. پس صلاح و فساد جامعه به صلاح و فساد گاهی انسان‌ها افکار مطلوبی دارند؛ اما گاه این افکار پراکنده‌اند. این افکار در نقطه‌های بحرانی تصمیم نمی‌توانند به صاحب خود کمک چندانی بکنند؛ زیرا این توانایی را ندارند که به يک هسته فکری جامعی برسند. آن هسته‌های فکری که صاحبان آن در آرمان‌های بلند الهی هستند و هرفرد از اعضای آن هسته از افکار سایر عضوها بهره می‌برد و هرفرد در چنین هویت جمعی معنی خود را می‌یابد و به معنی‌داری دست می‌یاید و از بی‌هویتی رها می‌شود. در خانواده دینی چنین هسته فکری جامع هدف‌دار به‌آسانی تشکیل می‌شود و اثرگذار خواهد بود. هرعضو از اعضای خانواده دینی این آگاهی را دارد که علت گردآمدن آن‌ها رسیدن به آرمان‌های بلند است و درحالی‌که همدیگررا نسبت به آن آرمان‌ها متذکرمی‌شوند» درحقیقت به یکدیگرهویت بخشی می‌کنند. شروع این خانواده از یک زن و مرد است و سپس تکثر می‌یابد؛ اما با وجود تکثیریافتن» از وحدت و یگانگی خارج نمی‌شود و آن‌گاه تجلی‌گاه «وحدت درعین کثرت و کثرت در عین وحدت» می‌شود (طاهرزاده. ۱۳۸۷: ۲۶۵). این معنا از حیات خانوادگی به‌خوبی در جریان زیارت تجربه می‌شود که اگر این تجربه تداوم یابد سبب می‌شود خانواده‌ها به کانون‌های نورانی تبدیل شوند و جامعه را از انوار ملکوتی مالامال کنند؛ چراکه در زیارت اربعین حقیقت خانواده‌ها ذکراللّه می‌شود و اللّه نور نظام سرمایه‌داری کارآمدی تمامی نهادهای اجتماعی را در زاستای اهداف خود در سطح بهینه‌ای بالفعل کرده است. لذا در جوامع غربی خانواده.به اقتضای نظام سرمایه‌داری عینیت خاص خود را یافته است . هویت و کارکردهای خانواده دردوران مدرن دچار تغییرات اساسی شده است؛ به‌طوری‌که نسبت به جوامع سنتی از «خانواده» چیزی جزاسم آن و از کارکردهایش جزرسم آن باقی نمانده است (مینتزو کلوگ!, ۱۳۸۶: ۴۷). وضع جوامع اسلامی در دوران معاصر اما متفاوت با کشورهایی است که نظام سرمایه‌داری کاملا در آن‌ها پیاده شده است. فرهنگ اسلامی اجازه تحقق نظام سرمایه‌داری را در جوامع اسلامی نمی‌دهد. همین امرسبب ایجاد تضادهای هویتی در نهادهای اجتماعی می‌شود و خود را در ناکارآمدی و عینیت نابسامان آن‌ها بروز می‌دهد. خانواده در ایران معاصر روزبه‌روز کارکردهای اصیل خود را از دست می‌دهد و از طرفی. فرهنگ دینی ایرانی اجازه ظهور کامل الگوی خانواده غربی درایران را نمی‌دهد و همین امر باعث نابسامانی خانواده درایران شده است . مهم‌ترین راه برون رفت از این آشفتگی تمسک و الگوگرفتن ازالگوهای زیست خانوادگی مومنانه مطابق با فرهنگ اصیل دینی است. الگوی زیست خانوادگی در جریان زیارت یکی از این موارد است. خصوصا در سال‌های اخیر زارت اربعین یکی از بهترین الگوهای زیست خانوادگی را ارائه داده است؛ الگویی که هم برعقلانیت و فرهنگ اصیل دینی مبتنی است و هم ظرفیت عینیت‌یافتن و کارآمدی چشمگیری را از خود نشان می‌دهد. درادامه و در توضیح نظام‌های اجتماعی موجود در زیست خانوادگی اربعین» نمونه‌های فراوان این کارامدی احصا می‌شود. خانواده در جوامع غربی نشاط متفاوتی با خانواده طراز اسلام در جوامع اسلامی دارد. شهروند جوامع شهری مدرن بیشتروقت خود را باید صرف کار برای کسب درآمد کند و نه برای تجربه زیست خانوادگی معنادار که برای رفع خستگی‌ها و کمبودهای ناشی از فضای کار به خانه برمی‌گردد و لحظاتی را زیر سقف می‌گذراند.:اما در اسلام خانواده بستر تجربهه زیست معنادار است؛ محیطی که قرار است با ایجاد فضایی بانشاط و درعین‌حال آرامش‌بخش زمینه ظهور اسما الهی را فراهم آورد واین جز با حاکم‌شدن روابط مبتنی برمحبت امکان‌پذیر نخواهد بود؛ چراکه قرآن می‌فرماید: «ومن آانه آن حلق کم من سکم اواج سکن ها وحعل نکم مود ورحمه» (رعد:۲۱) و همین محبت است که شور و عشق و حرکت و پویایی را در این پویایی در روابط بین‌خانوادگی نیز برقرار می‌شود و در صله ارحام گسترش پیدا می‌کند. در این روابظ است که علاوه .بر تمامی برکات.ذکرشده» تبادل فرهنگی خانوادگی زمینه تداوم حیات فرهنگ جامعه را امکان‌پذیر می‌کند؛ چه اینکه در طول تاریخ همین تبادلات فرهنگی عامل حیات فرهنگ بوده است . زیست خانوادگی در جریان زیارت با محور قراردادن محبت سبب پویایی درونی می‌شود و با حضور گسترده خانواده های میزبان و زاثرو ایجاد ارتباطات میان‌فرهنگی و درک هویت واحد درعین تنوع فرهنگی درآن‌ها سبب پویایی بین‌خانوادگی و افزایش تبادلات فرهنگی می‌شود و خانواده در جوامع اسلامی را به خانواده خانواده‌ای که هدف خود را توحید و ظهور اسما الهی قرار دهد هماهنگی و وحدت در تمام ابعاد و عناصر آن حاکم می‌شود؛ چراکه تمام تلاش‌ها و فعالیت‌ها برای یک هدف صورت واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ می‌گیرد. اساسا تنها هدفی که می‌تواند هماهنگی, همسویی و وحدت را در عناصر مختلف اجتماع بشری ایجاد کند بندگی و تقرب به خداست؛ چراکه ريشد تمام اختلافات اجتماعی توجه به خود و منیت‌هاست. ازآنجایی‌که خواست‌های فردی و جمعی در حالت طبیعی هرگز یکی نمی‌شوند؛ لذا. تضاد و اصطکاک امری قطعی در زندگی اجتماعی محسوب می‌شود. اما با هدف قرارگرفتن خدا دیگر خواست او اصالت می‌یابد و خواست‌های فردی و جمعی و منیت‌های مختلف مجال بروز پیدا نمی‌کنند و اساسا فلسفه ارسال و انزال کتب نیز همین بوده است. بنابراین» الگوی زیست خانوادگی در جریان زیارت. که در آن تمام توجهات به سوی خدا و ولی الهی است. بهترین الگو برای هماهنگی. همسویی, وحدت و ایجاد آرامش در نهاد خانواده است. این هماهنگی و وحدت هم خود را در روابط درون‌خانوادگی نشان می‌دهد و آرامش را برای خانواده‌ها به ارمغان می‌آورد و هم به کارکردهای مختلف خانواده زیارت در نظام‌های کارکردی مختلف نهاد خانواده تأثیرات گوناگونی به جا می‌گذارد. این تأثیرات را می‌توان در ابعاد اقتصادی» سیاسی» فرهنگی و اجتماعی بررسی کرد. در زمینه کارکرد زیارت در اصلاح بعد اقتصادی خانواده می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد دردوران مدرن» اقتصاد و مسائل مادی اصالت پیدا کرد. نظام سرمایه‌داري دنبال سود هرچه بیشترنتيجه هدف قرارگرفتن اقتصاد در زندگی اجتماعی است. در جریان زیارت؛ اما توجه به معنویت و باطن زندگی آن‌چنان پررنگ است که مسائل اقتصادی و مادی کاملا تحت‌الشعاع برکات وجود نورانی حضرت معصومین(ع) قرار می‌گیرند و جایگاه حقیقی مسائل اقتصادی را که تأمین پست‌ترین بعد زندگی اجتماعی است کاملا نشان می‌دهند. تحقق این نگاه در خانواده‌ها باعث می‌شود خانواده دیگر مانند آنچه در جوامع توسعه‌يافته شکل گرفته است. تنها مأمنی برای نیروی کار کارخانه‌ها و نقش‌های اجتماعی نباشد. یکی از اساسی‌ترین ضربه‌هایی که صنعتی‌شدن جوامع به نهاد خانواده وارد آورده است کاهش کارکرد تولیدی خانواده است. خانواده‌های گسترده فرزندانشان را پس از ازدواج در خود جای می‌دادند و گسترش آن‌ها نیز به همین علت است (فاضل‌نیا ۱۳۹۳: ۸۵۲). این امرباعث می‌شد خانواده‌ها در جوامع سنتی مایحتاج زندگی‌شان را خودشان تولید کنند؛ اما با تقویت روند صنعتی‌شدن» دیگر کارخانه‌ها جای خانواده‌ها را گرفتند و به تولید وسایل و نیازهای زندگی پرداختند. خانواده در جامعه صنعتی فقط واحد مصرف‌کننده تولیدات در پیاده‌روی زیارت اربعین» به‌مثابه الگوی مطلوب زیارت در اسلام» خانواده‌های میزبان با تولیدات اقتصادی خود از زائثران و خانواده‌های آن‌ها پذیرایی می‌کنند و چشیدن طعم تولید بومی قطعا برتغییرنگاه تولیدی و مصرفی خانواده‌های زائر نیز تأثیرگذار خواهد بود و آن‌ها را هم به تولید بومی و هم به مصرف فراورده‌های بومی تشویق می‌کند. از طرفی» به‌علت ماهیت عرفانی و معنوی زیارت. زائران در طول چند روز الگویی را تجربه می‌کنند که در آن مصرف و مصرف‌گرایی هدف نیست؛ بلکه» ماهیتی جز برطرف‌کردن نیاز برای رسیدن به هدف والای معنوی ندارد. در طول پیاده‌روی زیارت اربعین» تولیدکنندگان به اقناع مصرف‌کنندگان برای مصرف هرچه بیشتر رو نمی‌آورند و مضرف‌کنندگان سعی بر مصرف به اندازه ضرورت می‌کنند و روحيه تنوع‌طلبی آن‌ها کاملا رو به افول می‌رود: دوری از راحت طلبی و ارتقای روحيه کار و تلاش یکی از مشکلات اساسی خانواده در کشور ما میزان.بسیار کم ساعت کاری مفید افراد در طول شبانه روز است. ساعات اضافه‌کاری زیاد و هم‌زمان با آن نرخ گسترده بیکاری گسترده به‌صورت جدی در میان نیو کار بخش ما متثلف اقتصاد ایران شایع هستند (کشاورز حداد و خشابی» ۱۷۱:۱۳۹۱). این روحيه تنبلی و عدم اتقان در کار هم به اقتصاد کشور ضربه وارد می‌کند و هم منشا آسیب‌های فراوانی در خانواده‌ها می‌شود؛ چراکه افراد. به‌جای وقت‌گذاشتن برای کار و اشتغال, به مسائل دیگر رو می‌آورند و انرژی خالی‌نشده خود را به شکل‌های ناهنجار دیگر تخلیه می‌کنند. وجه بارز پیاده‌روی زیارت اربعین» به‌مثابه الگوی مطلوب زیارت دراسلام» وجود خستگی و حرکت و تلاش دائمی در طول چند روز برای رسیدن به هدفی والاست. همین نگاه اگر در زمینهه اشتغال نیز جاری شود چرخه کار و تولید در واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ یکی از مفاهیم اساسی در نظام اقتصاد اسلامی مفهوم قناعت است که دقیقا در براپرمعنای «کسب سود هرچه بیشتر»» که محور نظام سرمایه‌داری است. قرار می‌گیرد. وجود روحيه قناعت و عدم روحيه طمع و تنوع‌طلبی در زیارت به‌علت محور قرارنگرفتن مسائل اقتصادی و هدف قرارگرفتن بعد معنوی است. تسری این روحیه به خانواده پا بهتر بگوییم» حفظ و تداوم این روحیه در خانواده‌ها پس از زیارت هم آرامش را برای افراد به ارمغان می‌آورد و هم اگوی مسرقگرایی ,و اسراف قتدیدی را که دار خانژاده‌های کشورسا حاکم شخه آسبت در اقتصاد متعارف تبادلات با پول انجام می‌شود. از میان همد ارزش‌هایی که زندگی عملی انسان را گسترش داده است پول غیرشخصی‌ترین آن هاست (زیمل! ۱۳۸۴: ۲۰۷). در دیدگاه اسلام, تمام روابط اقتصادی بر بده‌بستان مادی مبتنی تیست؛ بلکه. در بسیاری از مواقع خدمت رسانی بلاعوض باید صورت پذیرد؛ نگاهی که در فضای زیست اقتصادی خانواده‌های کشور اگرچه حضور دارد. اما آن چنان که باید جا نیفتاده است: در زیارت اربعین» به‌مثابه الگوی مطلوب زیارت دراسلام» خدمت رسای ,ذآونلبانهولاعوضتوسط میزبانان برای زوار ارائه می‌شود و اصطلاحا روابط بازاری ربه معنای علمی آن) نیست. ان پدیده ازنگاه ابزاری به اقتصاد نشئت می‌گیرد؛ یعنی. چون معنویت و اتصال به حقیقت معصومین(ع) هدف است. اقتصاد هم براساس تحقق هرچه بهترآن هدف شکل جدید به خود می‌پذیرد. این نگاه در خانواده‌ها باعث می‌شود در هنگام در تضاد قرارگرفتن اقتصاد خانواده و اقتصاد ملی, روحيه فداکاری خانواده‌ها برای تحقق اهداف اقتصاد ملی تقویت شود. فداکاری اقتصادی خانواده‌ها منحصر در تحقق اهداف اقتصادی باقی نمی‌ماند؛ بلکه. خانواده‌ها در سایر عرصه‌های فرهنگی» اجتماعی, سیاسی و امنیتی نیز فداکاری اقتصادی نشان می‌دهند و وقف یکی از پدیده‌های مهم تاریخی برای امت اسلامی است و از دستاوردهای بزرگ تمدن اسلامی به شمار می‌رود که بیانگرعمق انديشه و فرهنگ و آیینه حرکت جوامع اسلامی است و وحدت معنوی مسلمانان و تلاش آنان را برای بهبود جامعه در این پدیده می‌توان دید (سجادی جزی» ۱۳۹۴: ۱۱۲). در جریان زیارت. موقوفات و نذورات بسیاری خرج می‌شود و یکی از منابع مالی اماکن مقدس همین موقوفات و نذورات است. خانواده‌های میزبان با مشارکت در این امر و خانواده‌های زائر با چشیدن برکات و شیرینی‌های آن این روحیه را در خود تقویت می‌کنند. تقویت روحيه وقف و نذر در خانواده‌ها با استفاده از تجربه زيسته چندروزه برکات بسیار فراوانی در پیش‌برد مسائل اقتصادی کشور دارد و کمک زیادی به در زمینه کارکرد زیارت در اصلاح بعد فرهنگی خانواده می‌توان به موارد ذیل اشاره داشت زیارت زاثران را با متصل‌کردن به منبع نور نورانی می‌کند. زاثران از همان زمانی که از درب خانه خود به قصد پیاده روی زیارت اربعین خارج می‌شوند. برطبق روایات, تمامی گناهانشان بخشیده می‌شود و با هرقدمی که در پیاده‌روی برمی‌دارند حجابی از حجب ظلمانی و نورانی مانع لقاالله از آن‌ها برداشته می‌شود!. هدف در این مسیر اتصال به حقیقت انسان کامل است واين اتصال از همان ابتدای مسیرشروع می‌شود تا به جایی می‌رسد که فرد ظرف ظهور واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ اسماالهی و خانواده مظهرآیه «فی ییوت أذن اللّه*ن تفع و ینک فیها امه یسب له فیها بالعدو و الصا رال لا تلهیهم جاره و لا بیم عن ذکراللّه» (نور: ۳۸۳۶) می‌شود. ازآنجاکه حضرت رسول فرموده‌اند «انا و علی آبوا هذه الاّمه: من وعلی پدران این امت هستیم» (ابن شهر شوب مازندرانی» ۱۳۷۹ ق: ۱۰۵) و همچنین در زیارت نامه حضرت زهرا (س) ایشان را ام المومنین خطاب می‌کنيم («السلام لک با ام العسن و الحسین سید شباب هل العّ السلام لک با ام العومیین» (بن طاوس, ۰۱۳۶۷ ۰))۶۳۴ شیعیان در مسیرپیاده‌روی بارها پدر و مادر واقعی خود را صدا می‌زنند و با آن‌ها مناجات می‌کنند و به آن‌ها متوسل می‌شوند؛ هدف خود را اتصال به حقیقت پدر و مادر حقیقی خود از طریق اطاعت هرچه بیشتر از آن‌ها قرار می‌دهند و با اشک و محبت موانع رسیدن به محبوب را برطرف می‌کنند. این اشک و محبت پس از زیارت اربعین در قالب روضه‌های خانوادگی تداوم می‌یابد. این امر سبب معنابخشی به جایگاه پدر و مادر در خانواده و افزایش احترام و اطاعت از آنان می‌شود. درواقع» زیارت هم پدر و مادر حقیقی را معرفی می‌کند و هم احترام به پدر و مادر در خانواده در قرآن کریم یکی از عوامل استوارکننده خانواده مخبت و مودّت است. در فرهنگ زیارت» میان خانواده‌ها با زبان و فرهنگ‌های ناهمسان تحت پرچمی واحد به نام امام محبت ایجاد می‌شود. این محبت به‌مراتب بین اعضای خانواده‌ها نیزشکل می‌گیرد. در این الگو فرزندان و والدین با یکدیگر با کمال احترام و مهربانی رفتار می‌کنند و ایقای نقش خانوادگی تمامی اعضا در بالاترین کیفیت قرار می‌گیرد؛ چراکه همه رنگ آلهی می‌گیرند و محبت به ولی الهی به حافظه فرهنگی را باید وجهی مهم از سنت هرجامعه دانست؛ سنتی که هیچ‌گاه نباید علیه آن جنگید. این سنت. حتی اگر دردناک باشد. به غنای جامعه می‌افزاید. فرهنگ بدون حافظه و فلسفه بدون حافظه هیچ معنایی ندارد. بدون تجربه به‌خاطرسپاری زیستن ناممکن است (ذکائی» ۷۴:۱۳۹۰). یکی از کارکردهای مهم خانواده در طول تاریخ ایجاد حافظه فرهنگی برای اراد از طریق حضور در مناسک خانوادگی و اجتماعی جهت انتقال باورها ارزش‌ها و هنجارها به آن‌ها بوده است. زیارت یکی از عمیق‌ترین مناسک دینی است. که وقتی با حضور خانوادگی میزبان و زائثرهمراه می‌شود. سبب ایجاد حافظه فرهنگی خانوادگی ماندگاری برای افراد می‌شود. از دیگرکارکردهای زیبای اربعین» که می‌توان جهانی انسانی را برمدارآن ساخت. بروز بالاترین شکل ایثار و ازخودگذشتگی درعصر استکبارهای فردی و اجتماعی دنیای امروزاست. اینکه در وصف مومنان ازانصاردرقرآن آمده است: «و یورون علّی ایهم ولوکان پهم حصاصه (حشر: ٩): دیگران را برخود مقدم می‌دارند هرچند خود فقیرو نیازمند باشند»؛ یا درجای دیگرایتارمالی اهل بیت (ع) را این‌گونه می‌ستاید: «و طعمون امعم علی خبّه مشکینا و یم و سیر رانسان: ۸): غذای خویش را درحالی‌که او را دوست دارند به مسکین و یتیم و اسیر می‌خورانند»» در اربعین این فرهنگ درسطح عالی و به‌صورت گسترده به دست خانواده میزبان محقق می‌شود. این ایثار و ازخودگذشتگی هرچند به نیت نوکری اباعبداللّه الحسین(ع) صورت می‌پذیرد؛ اما به‌نوعی ظهور این‌زمانی ایثار سیدالشهدا و خانواده ایشان را جهت زنده نگه‌داشتن اسلام و مسلمین تدامی می‌کند. این محتراب رکطاژولاه ماما میوان قطعا خانواده‌های زار نیزتحت تأثیرقرارمی‌دهد و آن‌ها را نیزعلاقه‌مند به این روحيهه حسینی می‌گرداند. واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ در زمینه کارکرد زیارت در اصلاح بعد اجتماعی خانواده می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد در دوران مدرن» جامعه در برابر خانواده اصالت یافت . در جامعه نیزاقتصاد اصالت پیدا کرد. لذا خانواده به کارخانه‌ای برای تولید نیروی انسانی اقتصادی جامعه تبدیل شد. اما در نظام فکری اسلام؛ خانواده و جامعه هر دو اصالت دارند و نباید به بهانه رشد یکی جلو رشد و کارکردهای صحیح دیگری را گرفت. در جریان زیارت. هرچند اجتماعی که شکل می‌گیرد و خانواده‌هایی که حضور دارند تعینات مستقلی دارند اما خانواده و جامعه هردو یک رنگ و یک هویت دارند؛ چراکه در زیارت روابط و ساختارهای اجتماعی براساس کارکردی که برای رسیدن به معصومین (ع) دارند معنا پیدا می‌کنند و همه رنگ اهل بیت (ع) به خود می‌گیرند. در دوران مدرن» خانواده به معنای.اصیل.آن.رو به نابودی.می‌رود. و معنای جدیدی پیدا می‌کند؛ چراکه کارکردهای خانواده اصیل.نه‌تنها کمکی به توسعه اقتصادی در نظام سرمایه‌داری نمی‌کند. بلکه مانع آن نیز محسوب می‌شود. در نظام فکری اسلام خانواده اصالت دارد و هویت و معنای حقیقی دارد. در نگاه قرآنی» خانواده مدرسه عشق, محبت و آرامش است. خانواده مطلوب قرآتی خانواده‌ای است که هویت آن ذکرالهی باشت وآقسفالات اقتصادی مانع ذکرالهی نشود. قرآن می‌فرماید: «فی یوت أذن الّه ۸ ترقم و یذکرفیها شمه يمبخ له فیهّا بالشده و الصا رال لا تلهیهم تجاره و لا بیغ من ذکر الله» (نور: ۳۸-۳۶). در جریان زیارت. خانواده کاملا معنایی زر ۳ مد نظر قرآن استایه وق می‌گیرد. خانواده‌ها در زیارت با محوریت حب اولیا الهی سرشار از محبت و عشق می‌شوند. خانواده‌های زاثر با حرکت به سمت بارگاه ملکوتی و خانواده‌های میزبان با خدمت به زوار هویتی را که در این مسیرآسمانی پیدا کرده‌اند .که همان هویت واقعی خانواده در نظام فکری اسلام است .ظهور می‌دهند. از طرفی» خانواده یک نظام است و هر کنش و واکنشی در آن به‌منزله الگویی برای فرزندان است. فرزندان در ارتباط‌های آینده و کنش‌های خود از آموزه‌هایشان در خانواده بهره می‌برند (زارعان» ۱۳۹۲: ۱۹۲). یکی از جدی‌ترین انتقادات به جوامع شهری مدرن بی‌هویت‌کردن افراد و نابودی پایگاه‌های هویتی سنتی است. افراد در جوامع سنتی» با تکیه برهویت خانوادگی خود شأنیت اجتماعی می‌یافتند و وارد بازار کار می‌شدند. اما در جوامع شهری مدرن» با تخصصی‌شدن و واگذاری کارکردهای آموزشی خانواده به نهادهای مدرن» حس تعلق و وابستگی افراد به نهاد خانواده از بین می‌رود. پیاده‌روی زیارت اربعین تجربه یک زیست خانوادگی سرشار از شور عقلانیت, عشق و محبت است و از طریق عمق بخشی به معنای خانواده سبب افزایش حس تعلق به خانواده در افراد می‌شود. سرمایه اجتماعی شامل موسسات, سازمان‌های مدنی مردم‌نهاد یا غیردولتی» و روابط بین افراد و همکاری آن‌ها با یکدیگر است و نه‌تنها بخش کارآمد عمومی را در کشور به وجود می‌آورد و در توسعه اقتصادی, سیاسی و اجتماعی نقش مهمی را بازی می‌کند؛ بلکه به ارتقای سطح اجتماعی و روانی اعضای خود نی ز کمک می‌کند. سرمایه اجتماعی مجموعه‌ای از منابع و ذخایر ارزشمندی است که به‌صورت ذاتی و نهفته در روابط اجتماعی گروه‌های نخستین» ثانوی و سازمان اجتماعی (نهادهای رسمی و غیررسمی) وجود دارند (حمیدی‌زاده» ظفری و بابایی گواری» ۱۵۰:۱۳۹۸)؛ تشکیلاتی که اعضای آن با امید گرد یکدیگر جمع می‌شوند و برای عملکرد بهترهم به خود و هم به حکومت‌ها کمک می‌کنند. میزان مشارکت مردم در امور اجچتماعی جز سرمایه‌های اجتماعی هر فرهنگ حسینی حاکم در پیاده‌روی زیارت اربعین .با افزایش اعتماد افراد به یکدیگر تعاملات و تبادلات انسانی» همکاری و دوستی بین انسان‌ها مشارکت‌های اجتماعی و همکاری افراد در جهت حل مشکلات اجتماعی, احساس مسئولیت اجتماعی» و احساس تعلق و امید نسبت به اجتماعی که با محوریت حب‌الحسین (ع) خلق شده و آن‌ها افزایش روحيه تعاون و همکاری در حل مسائل توسط خانواده‌ها با توجه به برشمردن تقوا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین برکات زیارت در روایات و همچنین با اشاره به آموزه قرآنی «تعاونوا علی الب و التقوی»» نتیجه این می‌شود که افزایش تعاون و همکاری باید یکی از ثمره‌های امرزیارت در جامعه باشد. در مسیر پیاده‌روی زیارت رین آییتسارن بنتریی تمایای سک اک رمشگلی برایخانوادد‌ای پیش ینامام خانواده‌ها با زبان‌ها: نژادها و قومیت‌های گوناگون غیریت‌ها را کنار می‌گذارند و برای حل مشکل آن‌ها بسیج می‌شوند. مسائل و مشکلات دراین مسیر با محوریت خانواده‌ها براساس احساس هویت واحدی که شکل می‌گیرد حل‌وفصل می‌شوند. این امرهم واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ بین خانواده‌های میزبان» هم بین خانواده‌های زار واز همه بیشتربین خانواده‌های افزایش روحيه تعاون و همکاری در حل مسائل توسط خانواده‌ها در زمینه کارکرد زیارت در اصلاح بعد سیاسی خانواده می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد در نظام فکری اسلام. اگرچه خانواده در برابر امت اسلامی موجودیتی مستقل محسوب می‌شود. اما کارکردهایی کاملا در راستای اهداف امت اسلامی را پیاده می‌کند. این همسویی می‌تواند تا جایی پیش رود که خانواده‌ها در کنار یکدیگر کاملا با امت اسلامی یکی شوند؛ امری که در پیاده‌روی زیارت اربعین مشاهده می‌شود. درواقع» در زیارت اربعین بالاترین و والاترین رابطه نهاد خانواده با اجتماع امت اسلامی محقق می‌شود. فهم نقش زنان و مادران در ارتقای آگاهی سیاسی جامعه حضرت زینب (س) نقش زن مسلمان در ارتقای آگاهی سیاسی جامعه را به‌خوبی به تصوی رکشید. «زینب کبری یک نمونه برجسته تاریخ است که عظمت حضوریک زن را در م ست یکی از مهم‌ترین مسائل تاریخ نشان می‌دهد. اینکه گفته می‌شود در عاشورا در حادئه تما ها هه ی ون ۲ »9 ی وا بش با ,شماره پنجاه‌وشت کربلا خون برشمشیر پیروزشد - که واقعا پیروزشد - عامل این پیروزی» حضرت زینب سال سست ۵ بود؛ وال خون در کربلا تمام شد. حادئه نظامی با شکست ظاهری نیروهای حق در عرصه عاشورا به پایان رسید؛ اما آن چیزی که موجب شد این شکست نظامی ظاهری تبدیل به یک پیروزی قطعی دائمی شود عبارت بود از منش زینب کبری؛ نقشی که حضرت زینب برعهده گرفت؛ این خیلی چیزمهمی است. این حادثه نشان داد که زن در حاشيه تاریخ نیست؛ زن درمتن حوادث مهم تاریخی قرار دارد. قرآن هم در موارد متعددی به این نکته ناطق است؛ لیکن» این مربوط به تاریخ نزدیک است. مربوط به امم گذشته نیست؛ یک حادثه زنده و ملموس است که انسان زینب کبری را مشاهده می‌کند که با یک عظمت خیره‌کننده و درخشنده‌ای در عرصه ظاهر می‌شود. کاری می‌کند که دشمنی که به حسب ظاهردر کارزار نظامی پیروزشده است و مخالفین خود را قلع‌وقمع کرده است و برتخت پیروزی تکیه زده است. در مقرقدرت خود. در کاخ ریاست خود. تحقیر و ذلیل شود؛ داغ ننگ ابدی را به پیشانی او می‌زند و پیروزی او را تبدیل می‌کند به یک شکست؛ این کار زینب کبری است. زینب (س) نشان داد که می‌توان حجب و عفاف زنانه را تبدیل کرد به عزت مجاهدانه, به یک جهاد بزرگ (بیانات رهبری در دیدار جمعی از پرستاران نمونه کشور ۱۳۸۹۱/۰۲/۰۱): زنان با حضور در پیاده‌روی زیارت اربعین این نقش‌آفرینی را زنده نگه می‌دارند و در خود نهادینه می‌کنند. فرهنگ عاشورا فرهنگ مبارزه در برابر ظلم و ستمگری است. خانواده کانون اصلی پرورش انسان برای جامعه است. اگر فرهنگ حاکم بر خانواده فرهنگ مبارزه با ظلم باشد. انسان‌هایی که درآن پروزش می‌یابند در برابر ناعدالتی‌های داخلی و سلطه‌گری‌های خارجی خواهند ایستاد. در پیاده‌روی زیارت اربعین» خانواده‌ها با تحمل سختی در راه رسیدن به ولی الهی فرهنگ مبارزه در جبهه حق را تجربه و نهادینه می‌کنند. فرهنگ انتظار فرهنگ عاشورایی است؛ چراکه شروع حرکت مهدوی با انتقام از ستمگران حادثئه عاشورا خواهد بود. یکی از انگیزه‌های اساسی انتظار در بین شیعیان انتقام از دشمنای اهل بیت (ع) خصوصا ذشمنای اباعبداله الحسین (غ) است. خانوادم‌های زاترو میزبان با حضور خود در زیارت اربعین آمادگی خود را برای استقامت دراین راه به نمایش واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ زیارت و خانواده دو پدیده اجتماعی محسوب می‌شوند که در سطوح مختلف و با کارکردهای متفاوتی شکل می‌گیرند. اما به نظرمی‌رسد ارکان و موّلفه‌های تشکیل‌دهنده مشترکی بین آن‌ها هویت. عینیت و کارآمدی» پویایی و حرکت. و هماهنگی و یک سویی عناصرازارکان و موّلفه‌های مشترک این دو پدیده اجتماعی محسوب می‌شوند. باتامل دراین دو پدیده اجتماعی درمی‌یابيم که بین آن ها روابطی نیزمی‌توان ترسیم کرد. خانواده وزیارت ازعناضرمهم خلق تجربه‌های معنایی برای افراد محسوب می‌شوند. از طرفی» خانواده و زیارت متقابلا باعث هم‌افزایی کارکردی خود در ید خلق واشاعه معنامی‌شوند؛ یعنی» هم زیارت با سازوکارهای مختلف کارکرد معناسازی خانواده راتقویت می‌کند و هم خانواده درتقویت کارکرد اشاعه معنای پدیده زیارت نقش‌آفرینی می‌کند. بانگاه به ابعاد عظیم نهاد زیارت در فرهنگ شیعی, خصوصا پدیده زیارت اربعین که در سال‌های اخیرعمدتا به‌صورت خانوادگی انجام می‌شود. مشخص می‌شود که زیارت با خلق و اشاعه معنا برای کانون گرم خانواده اثرگذاری عمیقی در نهاد خانوده در ابعاد مختلف ایجاد می‌کند. تجربه زیست خانوادگی در جریان زیارت بر تحکیم نهاد خانواده در ابعاد اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و فرهنگی دلالت می‌کند و برعقلانیت. پویایی؛ هماهنگی و کارآمدی این نهاد مقدس می‌افزاید و از همه مهم‌تر با نورانی‌ترکردن خانواده‌ها و اتصال هرچه بیشتراین نهاد نورانی به شجره طیبه ولایت. زمینه ظهور انسان کامل درعالم ارضی را فراهم می‌کند. ابن شهر آشوب مازندرانی (۱۳۷۹ ق). مناقب آل آبی طالب (ع)» ج ۳. قم: موسسه انتشارات علامه. ابن قولویه. جعفر بن محمد (۳۶۷ ق). کامل الزیارات. نجف: دارالمرتضویه . اخوان کاظمی, بهرام (۱۳۸۸). «نظریه‌های همگرایی و آموزه مهدویت». فصلنامه مشرق, شماره بابایی؛ حبیب‌الله (۱۳۹۶). «درآمدی بر شاخص‌های تمدنی در اربعین». مجموعه مقالات دومین همایش بین‌المللی لقاالحسین» جلد ۴. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع). بستان» حسین (۱۳۸۸). «کارکردهای خانواده از منظراسلام و فمینیسم». فصلنامه حوزه و دانشگاه. بلالی, اسماعیل (۱۳۸۴). «رابطه مذهب و خانواده در غرب»» فصلنامه مطالعات راهبردی زنان. شماره پورمند» حسنعلی و حسن فلاح (۱۳۹۲). «پدیدارشناسی مکان (بازخوانی هویت مکانی بافت تاریخ)». حمیدی‌زاده. علی و هادی ظفری و سلمان بابایی گواری (۱۳۹۸). «سرمایه اجتماعی از منظر قرآن. مولفه‌ها عوامل» راهبردها». فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی, شماره ۲: ۰۱۴۹۱۶۸ ذکائی. محمدسعید (۱۳۹۰). «مطالعات فرهنگی و مطالعات حافظه». فصلنامه مطالعات اجتماعی ریتزر» جورج (۱۳۸۲). نظریه جامعه‌شناسی دردوران معاصر. ترجمه محسن ثلائی. تهران: علمی و زارعان » منصوره (۱۳۹۲). «موفقیت خانواده و تأثیرخانواده جهت یاب در آن». مطالعات راهبردی زنان» زیمل» گئورک (۱۳۸۴). «جامعه شناسی خانواده». ترجمه فرهاد گوشبر و حشمت السادات معینی‌فر. ساسانی لیدا و سید علی ناجی و حیدرعلی عابدی (۱۳۹۲). «توسل, نیازی تجربه‌شده در بیماران مبتلا به ایدز (یک مطالعه پدیدارشناسی)». فصلنامه طب و تزکیه. شماره ۳۳.۴۰:۱. سجادی جزی, سید مجتبی (۱۳۹۴). «جنبه‌های مختلف اقتصادی موقوفات و چگونگی ارتقای بن طاوس» سید علی بن موسی (۱۳۶۷). اقبال‌العمال. تهران: دار الکتب الاسلامیه. شراهی» اسماعیل و محمدمهدی ذوالفقارزاده (۱۳۹۸). «واکاوی ادراک زائران از رفتار خادمان در اربعین: روایتی مردم شناختی از پدیده عظیم پیاده‌روی اربعین». فصلنامه دین و ارتباطات. واکاوی اثرهای مناسک دینی در زیست خانوادگی؛ مورد مطالعه آیین پیاده‌روی زیارت اربعین حسینی پ طاهرزاده» اصغر (۱۳۸۷). زن آن‌گونه که باید باشد. اصفهان: انتشارات لب المیزان. فاضل‌نیا غریب (۱۳۹۳). «سنجش و مقایسه تطبیقی شاخص‌های کیفیت زندگی در خانواده‌های گسترده و هسته‌ای؛ مطالعه موردی: مناطق روستایی بخش پشتاب زابل». پژوهش‌های فراستخواه. مقصود (۱۳۹۷). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه بر پایه رگراندد کار حذا8,قلاسرضا وچویای خقایی (1۳۹۱: مین صوامل مین اسایق و ساعاق اقاقگاری در نیروی کار شهری ایران». فصلنامه تحقیقات اقتصادی ایران. شماره ۹۸: ۰۱۷۱۲۰۷ مجموعه مقالات دومین همایش بین‌المللی لقاالحسین (۱۳۹۶). جلد ۴. تهران: انتشارات دانشگاه مجموعه مقالات و یادداشت‌های دومین همایش بین‌المللی لقاالحسین (۱۳۹۵). قم: انتشارات کتاب محمدی, جمال و صادق صالحی و زینب نیکوفال (۰۱۳۹۶ «پدیذارشناسی تجربه گردشگران اماکن مذهبی (مورد مطالعه: اماکن زیارتی شهرستان هرسین)»: برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری, شماره محمدی سیرت. حسین (۱۳۹۵). «اربعین منسک اجتماعی در قواره‌ای تمدنی: ظرفیت‌ها و زیرسیستم‌های مینتز, استیوان و کلوگ سوزان (۱۳۸۶). «جایگاه خانواده در غرب» . ترجمه مرتضی مداحی. ماهنامه یوسفی» علی و غلامرضا صدیق اورعی و علیرضا کهنسال و فهیمه مکری‌زاده (۱۳۹۱). «پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا (ع)». فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران, شماره‌های ۳ و ۴: ۰۱۸۰-۱۹۸

 زیارت یکی از کهن ترین مناسک دینی و آیین های مذهبی محسوب می شود که ارتباط نزدیکی با خانواده دارد. خانواده از مهم ترین نهادهای اجتماعی در هر جامعه محسوب می شود. اجتماعی شدن در فرهنگ اسلامی همراه با الگوسازی و الگوبرداری از اجتماع کوچک و گرم و پرمحبت خانواده صورت می گیرد. خانواده امروزه در یک دگردیسی تاریخی در حال از دست دادن کارکردهای اجتماعی خود است و واقعیت بیانگر این است که در رویارویی با مشکلات و خطرها، چندان که باید و شاید، توانمند نیست. به نظر می رسد از میان عوامل کمک کننده به حفظ بنیان و کارکرد خانواده، در مقابل امواجی که کانون این نهاد انسان ساز را مورد تهاجم قرار داده است، استمدادجستن از الگوهای زیست دین مدارانه یکی از مؤثرترین گزینه ها باشد. یکی از الگوهای زیست خانوادگی مؤمنانه در جریان زیارت شکل می گیرد که خصوصاً در چند سال اخیر در ایام اربعین حسینی با حضور خانوادگی زائران و میزبانان در پیاده روی زیارت اربعین بهتر خود را نشان داده است. نوشتار پیشِ رو، با استفاده از روش کیفی «پدیدارشناسی»، به دنبال پاسخ به این پرسش است که «مناسک دینی و آیین های مذهبی، همچون آیین پیاده روی زیارت اربعین حسینی، چه اثراتی در زیست خانوادگی دین داران می تواند بر جای بگذارد؟». یافته های این پژوهش به تأثیرات پنج گانه 1. عقلانیت تمدن ساز؛ 2. ظرفیت کارآمدی قابل توجه در عرصه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی؛ 3. ایجاد پویایی و حیات مبتنی بر محبت؛ 4. تثبیت و تقویت هویت الهی؛ و 5. هماهنگی عناصر مختلف خانواده رسیده است و به تبیین و تشریح آن ها می پردازد.

373791

قشآمهمی در ایجاد» حفظ و ارتقا سلامتی ایفا نمایند. در بروز» شیوع و تداوم بیماری نیز دارای سهمی اساسی هستند؛ به‌عبارت‌دیگر,هرچندشکی نیست که افراد در میزان آسیب‌پذیری نسبت به بیماری‌های روانی با یکدیگلا تفاوت ها یز اینگشی و افردی دارند. اما ی ملماقان است که میزان این تفاوت‌ها تحت تأثیر موقعیت اجتماعی و حتی مهم‌تر از آن» برداشتی که افراد از آن موقعیت دازند به‌مراتپ بیشتر می‌شوّد"(آالف و همکاران ۲۰۱۳). ازاین‌رو توجه به عوامل اجتماعی موثر بر سلامت روان اهمیت بسیار می‌یابد که یکی از مهم‌ترین این عوامل, میزان حمایت اجتماعی ادارک و يا دریافت شده توسط افراد می‌باشد. پژوهش‌های بسیاری نشان داده‌اند که هرچه میزان حمایت اجتماعی افزایش یابد» سطح سلامتی نیز افزایش پیدا می‌کند و بالعکس. از این نگاه» داشتن سلامتی مشروط به داشتن"تحمایت اجتماعی است (قدسی» ۱۳۸۲). حمایت اجتماعی یعنی این احساس که شخص موردتوجه دیگران است و برای او اهمیت قائل‌اند و اين‌که او به یک شبکه اجتماعی متعلق است (به نقل از نولان و همکاران, ۵) در تحقیقات گذشته مشخص‌شده است که کیفیت روابط یک سازه سطح بالا و متشکل از چندین بعد متمایز ولی به هم مرتبط است. در بحث از کیفیت روابط معمولا بر مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۱ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری اهمیت اعتماد, رضایتمندی و تعهد تأکید می‌شود (دورچ و همکاران» ۱۹۹۸). کیفیت روابط ازاین‌رو بسیار اهمیت دارد که می‌تواند بر سلامت جسمی و روان‌شناختی اثرگذار باشد (چاندولاو همکاران؛ ۲۰۰۷). بسیاری اوقات دیده‌شده است» هرچند حمایت اجتماعی برای فرد وجود دارد اما کیفیت روابطی که وی در این حمایت اجتماعی دریافت می‌کند کیفیت مطلوب را ندارد (هومباردوس, مندیتا و همکاران, ۲۰۱۳). ازاین‌رو با توجه به موارد مطرح‌شده در این پژوهش, هدف بررسی این سوال است که آیا حمایت اجتماعی باکیفیت روابط بالا می‌تواند سلامت روانی دانشجویان را پیش‌بینی نماید؟ این پژوهش, از نوع پژوهش‌های همبستگی و پیش‌بینی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت که از بین؛آن‌ها به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس ۱۵۰ نفر انتخاب گردید. درنهایت در این پژوهش 1۵ نفر دانشجوی مذکر و ۸۵ نفر دانشجوی منث شرکت نمودند. روش انجام این پژوهش بدین شکل بود که ابتدا پرسشنامه‌های موردنظر به تعداد نمونه انتخاب‌شده آماده گردید؛ سپس باامراجعه به دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت. پرسشنامه‌های در بین دانشجویان توزیع شد. در حین پاسخگویی دانتشجویان به سسوالات.پرسشنامهسعی گردید به‌تمامی سوالات آن‌ها که حین پاسخگویی با آن‌ها مواجه می‌شدند پاسخ داده شود. بعد از اتام پاسخ گویی به سوالات پرسشنامه, هریک از آن‌ها کدگذاری شد و پرسش‌نامه سلامت عمومی: این پرسش‌نامه در سال ۱۹۷۲ توسط گلدبرگ ساخته شد (مولینا و همکاران؛ ۲۰۰۹). نسخه ۲۸ ماده‌ای (1)00-28آ7)) به‌وسیله گلدبرگ و هیلیر در سال ۱۹۷۹ ساخته شد (مولینا و همکاران, ۲۰۰۹). این پرسش‌نامه به شیوه لیکرت که دارای چهار گزینه است نمره‌گذاری می‌شود. در مطالعه‌ای براروی ۸۰ بیمار روان‌پزشکی و ۸۰ فرد بهنجار همتاسازی شده ضریب روایی ملاکی ۰/۷۸ ضریب پایایی تنصیف ۰/۹۰ و آلفای کرونباخ ۰/۹۷ به دست آمد (رضاییآو همکاران» ۱۳۸۹). پرسشنامه کیفیت روابط: پرسشنامه کیفیت روابظ*(1)) درپسال ۱۹۹۱ توّسط پیرس و همکارّان‌شاخته"شد تا کیفیق روابط با افراد مهم زندگی را ارزیابی کند. این پرسشنامه دارای ۲۵ سوال است و به شیوه لیکرت از ۱ تا ۶ نمره‌گذاری می‌شود. | دارای سه زیر مقیاس است که حمایت اجتماعی ادراک‌شده (۷ آیتم)» تعارض‌های بین فردی (۱۲ آیتم) و اعمق روابطا ( آیتم) زا می‌سنجد. همچنین فرد در هر آیتم می‌تواند کیفیت روابط را با والدین» دوستان و همسر خودارزیابی کند» اما چون اکثر:افراد گروه نمونه پژوهش حاضر را افراد مجرد تشکیل می‌دادند کیفیت روابط با همسر ارزیابی نشد. ضریب آلفای کرونباخ برای زیرمقیاس حمایت اجتماعی, عمق روابط و تعارض‌های بین فردی به ترتیب ۰/۸۳ ۰/۸۸ و ۰/۸۹ گزارش‌شده است (پیرس و همکاران؛ مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۲ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری مقیاس حمایت اجتماعی (۸/105-588)!: در سال ۱۹۹۱ توسط شربورن و استوارت بساخته شد. این مقیاس که میزان حمایت اجتماعی دریافت شده توسط آزمودنی را می‌سنجد. شامل ۱۹ ماده حمایت عملکردی است که ۶ بعد از حمایت اجتماعی را اندازه می‌گیرد که عبارت‌اند از: حمایت ملموس, حمایت هیجانی/ حمایت اطلاعاتی مهربانی و تعامل اجتماعی مثبت. شربورن و استوارت (۱۹۹۱) با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی وجود ابعاد پنجگانه در این آزمون را تائید نمودند. همچنین برای بررسی پایایی این آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای هریک از خرده مقیاس‌های حمایت اجتماعی/ اطلاعاتی ۰۰/۹3 حمایت ملموس ۰/۹4۲ تعامل اجتماعی مثبت ۰/۹۶ مهربانی ۰/۹۱ و مقیاس کل ۰/۹۷ به دست آمد. در ایران این پرسشنامه در برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های این اپژوهش, از نرم‌افزار 885858 استفاده شد و از تحلیل رگرسیون نیز به‌عنوان تحلیل اصلی داده‌ها برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های این پژوهش از همبستگی و رگرسیون استفاده شد. نتایج همبستگی در جدول شماره ۱و نتایج رگرسیون جدول ۱. همبستگی پیرسون برای بررسی ارتباط بین ابعاد کیفیت روابط و حمایت اجتماعی با سلامت روانی همان‌طور که از جدول فوق قابل‌مشاهده ات؛ بین حمایت اجتماعی(۳-۰/۱۶۲) و کیفیت را۲-۰/۲۳۵(2) با سلامت روانی زابطه جدول ۲. تحلیل رگرسیون چندم‌تغیری به سبک ورود برای پیش‌بینی سلامت روانی از طریق حمایت اجتماعی و کیفیت روابط مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۳ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری همان‌گونه که از جدول تحلیل رگرسیون فوق مشخص می‌گردد. دو متغیر حمایت اجتماعی و کیفیت روابط جمعا ۰/۶۰ از واریانس سلامت روانی را پیش‌بینی می‌کند که این پیش‌بینی ازلحاظ آماری معنی‌دار می‌باشد. این پژوهش باهدف بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روانی دانشجویان انجام شد. بدین منظور ۱۵۰ نفر از دانشجویان پسر و دختر برای بررسی این هدف انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. داده‌های به دست آمده حاصل از اجرای پرسشنامه موردبررسی:قرار گزفتند و نتایج در بخش یافته‌های به دست آمد. نتایج نشان داد که بین کیفیت روابط و حمایت اجتماعی با سلامت روانی دانشجویان ارتباظ وجود دارد و این دو متغیر می‌توانند ۶۰ درصد از واریانس سلامت روانی را پیش‌بینی کنند. این یافته با نتایج پژوهش‌هایآزاد (۱۳۸۰)» بخشی پور و همکاران (۱۳۸۶)» ریاحی و همکاران (۱۳۸۹)» نبوی و همکاران (۱۳۹۶)» همتی و رحیمی (۱۳۹۲) هومباردوس - مندیتا و.همکاران (۲۰۱۳) و نولان و همکاران (۲۰۱۵) همسو و هماهنگ می‌باشد. برای مثال نولان و همکاران (۲۰۱۵) در تبیین؛این يافته پژوهشی"اذعان می‌دارند*که تعلق پذیری به شبکه دوستان و در ارتباط بودن با گروه‌های مختلف دوستی باعث انتقال ارزش‌ها و ملاک‌هایی برای زندگی"می‌شود که"این ارزش‌ها می‌توانند انرژی اولیه برای فرد را جهت اقدام و شکل دادن یک رفتار برانگیزند. همچنین, بوّدن*ذر گروه‌های"دوستی و روابط مختلفی که کیفیت روابط نیز در آن‌ها بالا و مطلوب است باعث شکل‌گیری الگوهای رفتاری در افراداآمی‌گردد. اتحذ احترام او ارزش, محبت و دوستی از دیگران باعث بالا رفتن عزت‌نفس و امید می‌شود که این متغیرها تفکر مثبت و سازنده را درافرد تقویت می‌نماید که پایه اولیه سلامت روانی در فرد آزاه حسین (۱۳۸۰). مقابله با استرتن-و.درد»ااندیشه و رفتار» شماره ۳۶ ,بحرینیان, عبدالحمید؛ رستمی» رضا (۱۳۸۱). بررسی شیوع اختلالات روانی و برخی عوامل,موّثر بر آن در دانشجویان جدیدالورود دانشگاه تهران» پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتیذرمانی شهید بهشتی. * .بخشی‌پور رودسری» عباس و دیگران (۱۳۸۶). بررسی رابطه میان رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان * .پرویزی فرد» علی‌اکبر؛ بیرشک» بهروز؛ عاطف وحید. محمدکاظم؛ شاکری» جلال (۱۳۸۰). بررسی همبودی اختلال‌های خلقی و اضطرابی در معتادان جویای درمان و افراد بهنجار مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران» ۷ (۲). * .جهان بخشیان, نیره؛ زندی‌پور» طیبه (۱۳۹۰). بررسی اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد چندوجهی لازاروس با بیماران ام اس بر بهبود سلامت روان و تقویت حمایت اجتماعی بیماران. مطالعات روان‌شناختی, ۷ (۲). مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۳ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری «حسن‌زاده طاهری» محمد مهدی و دیگران (۱۳۸۸). شیوع افسردگی در دانشجویان جدیدالورود دانشگاه علوم پزشکی .رضایی» سجاد و دیگران (۱۳۸۹). بررسی ساختار عاملی» نقطه برش بالینی و ویژگی‌های روانسنجی نسخه ۲۸ سوالی پرسشنامه سلامت عمومی در بیماران دچار آسیب مغزی تروماتیک» مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان؛ ۲۱ (۷۸). .غباری‌بناب» باقر؛ متولی‌پور» عباس؛ حبیبی عسگرآباد؛ مجتبی (۱۳۹۱). رابطه اضطراب و افسردگی با میزان معنویت در .قدسی,» علی‌محمد (۱۳۸۲). بررسی جامعه‌شناسی رابطه بین حمایت اجتماعی و افسردگی, پایان نامه دکتری رشته جامعه «نبوی» سیدحمید؛ علیپور فردین؛ حجازی, علی؛ ربانی» الهام؛ راشدی» وحید (۱۳۹۳). بررسی رابطه حمایت اجتماعی و «همتی» رضا؛ رحیمی علی‌آباد. اباذر (۱۳۹۳). بررسی ارابطه حمایت اجتماعی با سلامت روانی. مطالعات علوم اجتماعی ایران» سال ۱۰ (۶۲)» پاییز. مجله دانشکده پزشکی او#*دانشگاه علوم:پزشکی؛مشهد. ۵۷ (۷). 8 ماه :(5۸75) دعاند عصاانه ۵۳ آهنممک .(2015) .۸ بل[10/6 6 مل ,11600065 ,یگ مطقا 210‏ - ۲و قصط هنز هتله‌ادبنش ۷۷36 جز دام 00100661 16۳ عناه 0عمنمععه وصه کععت جنزعط] 912-9۰ ,(31)9 ,]1/701 .اهانمده آهنمود عولط هه دمم مره آهنمو5 6۵ .(2013) با ,واصنعه[- 0667 عک بش 2 مصلان02۳012-1/8 ما مقاعن0 ۵005-260 110 حاقتصه‌50 ه هنز عصزه ۵۱۳-۳ عاممزطاناد وصه ,ککعصناعصم1 ماومرصاک آهنهمد ۵۳۲۵۵ منطعص 101 -1013 ,(114)3 ,1۵:06 130100105 آمنممک متا موهفم سنا تحص ج 6۵۵ عامهدد 06 50 ,ناگ ,واگ لآهنه5۵ 1/05 عط1 .(1991) لش 510/20 ۶ .10 بق شوگ 7762113 3/6۲۵1 .(2015) .17 ,بوتتطعم هه 1 عک .۸ منقنش۸ .۷ منطقه 002 .5 مطعز عولط کل م۴ ۷۷ :173/6381 72020686 2 2۳ کاص6لو ناگ هدما همصاصا عدمصم۸ کعاطعنند ۷ ۵0متعنمعک۸ 18 هه 76014۰ 1/10۳9 ۹۳۵ ۲19۳0۳٩ امد سمل هاگ لهمصع ۳ حزعط 1 ما عمم م3 آهنمه 5 :2 امه عصزدده‌دع۸ .(2013) بل .[ ملگ یک ,یگ .3 مطقزنه۳ یگ .7 مق بط .0 581005۰ 101 501۳1۸۵190 ]٩ ,70۳۳۵ بطااعط اماصعص وصه ناهن زد ۵۳۵۵۵ منطفممناهاه+ ۵ط 1" ول 01080 م۸ 34 مصعع 0 ۱160 ب.ظ 872016 .0 بل وتواقهه7طگظ سل .ل عصناز۳ 31۰ 08۳ 20 120اع 16 65اه ,ع۵ت۰۵ط آهنمود هنز نوماه ۲ه عامد 6ط1 .(2013) 34 مصعلن2 ۵۵ 6۶ [102 11601 هه نادمه ۶ عامگکله مادم عطا هه عاقلمد. هنم نطالهعط 161۵1 ناما مرتطاعم ۵120 و عام ۵ط1 .(0998) ۷۷۰ .5 ونوعالمگ ۶ کل کر 5۳۷۵0800 بل 380 مط86 1202 [ ۸۲۵020۲ 1۵ ]٩ ,70۲۵ 1۵فا روط 26700۵۵ که ک۵90۳ ۷ ۶و صمنامتلناد5 عطا نز مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری نز5۵۵ ع9ملاه ها وان منم معلنه۲ .(2007) .7 مافنیعز5 ۶ .3 31800 .1 بقاملصعقطت .۰ -403 ,63 ,5ع 1080771/ع(۳5 7 .و0 171 القط‌انط ۷۷ عطا ۵ ععصتوصت نطالمعط فصه دصنطعصه‌تاهاه1 0 ام اعد نها فصه نعوص6 .(991ل) بط .ظ مطوقهن52 ۶ 0 با 5273802 بط 0 ,816706 ۰ ,(61)6 ,۵ رد2 506 ۳6۲۶ 7 0۵7 قطا 66۳ کاعتاعط60 ۵ 6ج نارماک آهزه و که کصتا م06 بل ۳1007 ,3۸ [۵۵ظ ,17 12[ 8123900-۳۰۵۵ ,5 00221672-۳02 من 2دما-عل و۸ ,70 هصنا2/0 .و 02160 2 :(60170) عحنمصدمنا کب طالوه۳ آدعصه6 عطا ۶و عس مناد ماع 165۵ 2006(۰) 75-6۰ 72:4 )1 ۳۹۷6/02 سس بسنه‌مگ ها ععنامد۳م آمتصصهع 10۳ مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۹ بررسی رابطه حمایت اجتماعی و کیفیت روابط با سلامت روان بزرگپوری مص2ع206ط 5 مطعصهظ صهع 216 5 وان متا م۸2 عنصعادا ما۳۵ عزعوظط ا 106026 1.۰ 501 آهز500 وه دمرنطعمه اه 0۲ ناهد 666۵ مرنطعص‌تاهاه عطا عاهع نامز ما ۳۵۹ وود عنط) کم صنه 156 ۳623 156 و16 خمز عم فص امه ه عز مدع کنط1 ,عاصعلندد صز الط همع از 40 ۲۶ 150 0۵ط۳ ع مه روازد نتنآ م۸ عنصعادآ خاطععل 3/2 1۳0۵۵ کاصعو یهد 2 0ع1عزعص0ه هام00 6 ]00 0رباگ آهنهم5 عصس واگ 66 و686 کنطا صز وعهید داوم طاعحه186 ۵ط 1 امد ععصن 60۵ که 0۳60221100 116 ۶عاگ۸ .منم صص تابن طااج0 1 م6 8 6010 وصد منطعصمناهاعط که ناهد کعنهزممدع۸ هد 0 0165110۹۰ 6 ساکع 6 ع هه ۵ فععاعه ۳۷۳۵ وعطا هه کاصعون5 6طا ما 100 معط ۳۷6۳۵ کعتنقصد 0010 8 ۴ 6110 ]مه معک۸ .کع تمد فصو 66 ما عفد م6 کاصعلوب50 علمصع6 85 فوصه علهم 65 ولد کنطا ۳۵۵85 کزدواهصه 1۵۶ 6و۶و5 5۳55 عط) ماصت فده فص فعمعلامه ۵۲۵ دص نمصمد ادص عطا مخصواعع0 6ط] ۶و 1621 تمصع فصه اممرصاد هنود دع66 مرتطکطمناهاهم اصعانصواده وصه عقوم ه دز ع۳عط) اقطا ۵۵مطد 65 ۵ 3686 وصه :کاصلو 5 ۳و دمرنطعصوناهافجگه وانلهدو فصه الط امتصصص ۵۶ واتاهدو عطا وصه کاصع0د 0 06 6۵0 از موه عطا 0 +کاصعوبی خز 006 همعط نامه صز ععصه اس 6 ۵۶ 406 امنوعمم امه نماد ۳/4 06۳80 ۵ 0۳ رتطک و260 ۶ بواتاهدو عط خاا و تطعصه‌ هام عطا وضع کع اتف مه فص 2و ۵/06 عطا اهط) 6211 اعد عط معسیعمه هط 0600 2 حز هراومه ها مود وق آهعزع ما مط نردم عاهعی صعه 605 وصه وانصه] مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری» دوره دوم؛ شماره یازدهم» شهریورماه ۱۳۹۶ ۷۳۷

این پژوهش باهدف بررسی رابطه کیفیت روابط و حمایت اجتماعی با سلامت روانی در دانشجویان انجام گرفت. این پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی و رگرسیون بود. جامعه پژوهشی عبارت بود از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت که از بین آن ها به صورت نمونه گیری در دسترس 150 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مورداستفاده در این تحقیق عبارت بودند از پرسشنامه حمایت اجتماعی شربورن، کیفیت روابط پیرس و همکاران و سلامت عمومی گلدبرگ. بعد از آماده سازی، پرسشنامه ها در اختیار دانشجویان موردنظر قرار گرفت و از آن ها خواسته شد به سؤالات پرسشنامه پاسخ دهند. در این پژوهش 65 نفر دانشجوی مذکر و 85 دانشجوی مؤنث به پرسشنامه ها پاسخ دادند. بعد از اتمام پاسخگویی به سؤالات، پرسشنامه ها جمع آوری و جهت انجام تحلیل وارد نرم افزار spss شدند. یافته ها نشان داد بین حمایت اجتماعی و سلامت روانی دانشجویان و کیفیت روابط و سلامت روانی دانشجویان رابطه همبستگی مثبت و معنادار است و این دو متغیر به میزان 40 درصد از واریانس نمره سلامت روانی در دانشجویان را به صورت معناداری پیش بینی می کند. در پایان، می توان چنین نتیجه گیری کرد که شبکه اجتماعات انسانی و روابط باکیفیت دوستی فرد با خانواده و دوستان می تواند به وجود آورنده شرایط روانی و روحی مناسبی در فرد باشد که این شرایط سلامت روانی افراد را تضمین می کنند.

390924

امّ مسئله ای که مهم است همان «صدق» این گزاره الحاقی است. ما در مثال گذشته از یک گزاره الحاقی کاذب (,۳) استفاده کردیم و به همین جهت نتیجه آن هم مورد پذیرش نخواهد بود. حال در مسئله منطقی شر نیز چنان چه خواهیم دید انتخاب این گزاره صادق الحاقی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است به نحوی که اعتبار و استحکام مجموعه استدلال وابسته به این اگر به خاطر داشته باشید دو مقدمه مسئله منطقی عبارت بودند از: مقدمه ۱. خدایی وجود دارد که عالم مطلق» قادر مطلق و خیر محض است. برخی فیلسوفان ملحد مانند مکی از گزاره الحاقی زیر استقبال می‌کنند: یک موجود خیر تا آن جا که می‌تواند شر را از میان بر می‌دارد و هیچ محدودیتی برای یک موجود (عالم و) قادر مطلق برای از بین بردن کامل شرور وجود ندارد(150 :1982 ,106ع۸/]2). حال استدلالی تشکیل می‌دهیم» با کمک مقدمه اوّل مسئله شر و شکل ساده قضیه الحاقی مکی: - خدایی وجود دارد که عالم مطلق قادر مطلق و خیر محض است. - اگر خدایی وجود داشته باشد که عالم مطلق, قادر مطلق و خیر محض باشد. شر وجود نخواهد داشت. به بیان منطقی از وضع مقدم به وضع تالی رسيده‌ايم. امّا این نتیجه در تناقض با مقدمه دوّم مسئله شر است. حال از آنجا که ما ناگزیر به انکار یکی از این مقدمات هستیم و از طرفی هم وجود شر در جهان امری آشکار و تردیدناپذیر است» چاره‌ای جز نفی خداوند نخواهیم داشت. این قضیه الحاقی به شکل‌های متفاوتی از سوی ملحدان بیان شده است به طور مثال«همان گونه که کیث.یندل در «فلسفه دین» خود بیان داشته(129 :2002 ,[[72106) برخی ملحدین از گزاره الحاقی 737۲ استفاده می‌کنند که عبارت است از: ۳ اگر خدا جهانی را خلق کند. بالضروره این جهان بهترین جهان ممکن خواهد بود و بهترین جهان و طبیعی است که با افزودن این قضیه نیز به مقدمه اوّل مسئله شر نتیجه در تعارض با مقدمه دوم خواهد ام مسئله مهمی که در اینجا باید مورد دقت و تأمّل ما قرار گیرد آن است که آیا این گزاره‌های الحاقی پا 37۲ طبق آنچه در باب قضایای الحاقی شرط کردیم, صادقند؟ آیا یک خدای کامل, موظف است مانع هر گونه شری برای موجودات خود شود؟ آیا او هیچ خیر و مصلحتی بالاتر از آسایش کامل موجودات و مخلوقاتش زانمی‌تواند دثبال کند؟ آیا پبترین جهان ممکن برابر است:با جمانی که فاقد سیختی و مزارت: باشد؟ دیسازان مسیحی و مسلمان با دلایل قابل اعتنا و محکمی» صحت این گزاره‌های الحاقی و در نتیجه اعتباراستدلال ملحدین را زیر سوال برده‌اند آن‌ها بر این باورند که گزاره الحاقی زیر جایگزین مناسبی برای گزاره‌های قبل ۳ - اگر موجودی خیر (خواه) باشد و هم چنین آگاه از وجود یک شر و قادر به از بین بردن و یا جلوگیری از آن باشد آنگاه چنین موجودی شرور را از بین خواهد برد و یا از آن جلوگیری خواهد کرد. مگر آن که از لحاظ اخلاقی» دلایل کافی برای انجام ندادن چنین کاری داشته باشد. (73 :1999 ,۳18101صنه۷۷7) حال اگر شکل ساده این قضیه انضمامی دینداران را با مقدمه اوّل مسئله منطقی شر ترکیب کنیم» خواهیم - خدایی وجود دارد که عالم مطلق قادر مطلق و خیر محض است. (مقدمه ۱) اگر خدایی وجود داشته باشد که عالم مطلق قادر مطلق و خیر محض باشد تنها برخی شروری اتفاق همان طور که می‌بینیم نتیجه‌ای که در اینجا به دست می آید ناسازگاری ای با مقدمه دوّم مسئله منطقی شر ندارد. در حقیقت ادعای دینداران نی حاکی از آق,اشست,که اگر ریز عالم رخ دهد خداوند دلایل و خیرهایی را برای آن ها در نظر داشته است به طور مثال آن‌ها را برای قدردانی دیگر نعمت‌ ها یا تهذیب و استکمال انسان‌ها یا حتی تحقق برخی خیرهای برتر و بزرگتر لازم دیده است. رهیافت دیگری وجود دارد که به موازات این برهان و البته با پذیرش سازگاری منطقی شرور با وجود و صفات خداوند می‌کوشد تا به شکل استقرایی و تجربی» مصادیق و قرینه‌هایی را علیه باور به خدا ارائه دهد. در برخی از این براهین بر حجم بالای شرور و در برخی دیگر بر شرور گزاف و بی‌هدف تأکید می‌گردد. به دیگر سخن دراینجا خدا ناباوران می‌پذیرند که میان اعتقاد به خدا و وجود شرور (به طور کلی) سازگاری منطقی وجود دارد وحتی با کمک قضایای الحاقی نمی توان تعارض و تناقضی میان آن ها یافت چرا که این شرور در مجموع وسیله و فراهم آورنده خیرات برتری اند امّا با این همه به نظر آنان در باب دو موضوع دیگر نمی توان مقاومت اولا چرا خداوند این اهداف و خیرهای با ارزش را با خجم کمتری از شرور محقق نساخته است؟ آیا برای عقوبت و کیفر برخی از گناهکاران یا عبرت و تأدیب عده ای دیگر باید با زلزله ای مهیب چند هزار نفر بمیرند؟ این چه درس با ارزشی است که با هزینه کمتری حاصل نشده است؟ ثانیا به هر حال یکسری شرور وجود دارد که هیچ هدف و نتیجه مطلوبی نمی‌توان برای آن یافت. به طور مثال آن بچه آهویی که ویلیام رو مثال می‌زند را در نظر بگیرید.(126-127 :2001 ,10۲۷6) بچه آهویی رمیده در زیر یک درخت که در اثر برخورد صاعقه با آن درخت بدنش آتش گرفته و نیم سوز می‌شود و پنج روز تمام اين درد را تحمل می‌کند و افتان افتان تن رنجور خود را به این سو و آن سو می‌کشاند تا اینکه در گوشه‌ای جان می‌سپارد. حال به بیان ویلیام رو خدا چه هدف و خیری را دنبال می کند؟ او قرار است با این عمل خود چه کس را عذاب کند انتقام کدام کناهباخطا راواین کیره باس مذایقا چا خاصی قودیا موجبانق تشفی خاظر کنام موجوذاتا رااقزاهم آورد؟ استدلال ویلیام رو را می‌توان بدین شکل بیان داشت که: مقدمه ۱. یک موجود همه توان(1:11 ۸11-001767)» همه دان(۸11-10101118) و خیر محض از وقوع هر رنج شدیدی جلوگیری می‌کند مگر آنکه ممانعت از آن‌ها سبب از بین رفتن خیری برتر یا به وجود مقدمه ۲. مواردی از رنج شدید وجود دارد که یک موجود همه توان» همه دان و خیر محض می توانست از آن جلوگیری کند بدون آن که خیر برتری از بین برود یا شری مساوی يا بیشتر به وجود آید. نتیجه: بنابراین موجود همه توان» همه دان و خیر محض وجود ندارد. (127-128 :1990 ,06 8 شروری کذ اگر تحقق تیابنله خیر بزرگتری ازرست می‌رود:مقلا شهاذت:امام حسین علیه‌السلام اگر چه حادثه ناگوار و شر محسوب می‌گردد. امّا اگر جنین رخدادی به وقوع نمی پیوست خیر بزرگتری که عبارت ۳- شروری که اگر تحقق نیابنده شری مساوی آن حاصل می‌آید: به طور مثال هنگامی که فردی به یک مهمائی دعوت شده اما مقدار پولی که دازد مها به اندانیآگراست کعافقظ یک مسیر (زفت یا برگشت) زا می تواند با تاکسی برود اگر وی شر پیاده روی به هنگام رفتن را تحمل نکند شری که می تواند آن را مساوی شر اوّل فرض کرد (بامسامحه) رخ می‌دهد یعنی پیاده برگشتن از منزلی که به مهمانی رفته بود. 7۲ شروری که اگر تحقق نیابنده شر بزرگتری صورت می گیزد. به طور نمونه اگر سختی و تکلّف اطاعت از اوامر الهی و ترک نواهی خداوند نبود» شر بسیار بزرگی چون عدم استکمال و تقرب انسان ها را شاهد ۳ شروری که اگر تحقق نیابنده هیچ یک از لوازم (5» 5۲ و +5 حاصل نمی شود (شرور گزاف یا پن‌وجه) خاصل سخن:مدغای رو آن است که لک مجودکاملا خالم. نا و خیر خواه می‌تواند:شروریی از دسته 0 و 5۲ را روا بدارد ام مشکل در آن جاهایی است که با شروری از دسته چهارم روبرو می شویم و این شرور اگر یک مصداق هم داشته باشد ناقض و نافی وجود خدا خواهد بود. مطابق دیدگاهی که بسنیاری از متفکران مسامان بیان داشته‌اند پنج قسم جهان محتمل پیش روی حضرت حق بوده است که یکی از آن ها عالم مادی ای است که مابر روی آن ساکنیم. آفرینش چنین جهانی» امتناعی نداشته و مستلزم تناقضی نبوده است بنابراین بر خلاف فیاضیت خدا بوده که آن را خلق نکند زیرا هر آنچه امکان وجود یافتن داشته باشد خدا به سبب جود و فیضی که دارد آن را خلق خواهد کرد. از سوی دیگر به بیان این اندیشمندان و نیز برخی فیلسوفان مسیحی جهان مادی فراز و فرودهایی که در آن دیده می شود به جهت آن که معلول خداوند عالم و قادر مطلق و خیر محض است و فعل هم باید در سنخیت با فاعل خود باشد در نهایت استواری و کمال یعنی بهترین جهان ممکن و به تعبیری «نظام احسن» است. امّا در اینجا این پرسش ظهور می‌کند که پس این شرور و ناملایمات در این نظام احسن که چاره‌ای هم جز خلق آن نبوده چست؟درترایز انق سوان راست سای سفاوتی دادمشدد اسده یخی آت هار برخاسته از مادمسامیات‌پواتشاه و کشمکش در جهان ماده دانسته اند در حالی که برخی دیگر کوشیده اند تا ريشه چنین شروری را به جزبینی مطابق تقسیم‌بندی که اصولا به ارسطو نسبت داده شده و فیلسوفان و متکلمان مسمان و از جمله ملاصدرا بارها و بارها آن را تکرار کرده‌اند (ابن سینا ۱۳۷۶: ۴۵۷ میرداماد ۱۳۶۷: ۴۳۳-۴؛ ملاصدرا, ۱۳۸۶: ۴۶۷-۸؛ لاهیجی, ۱۳۷۳: ۳۲۴-۵) جهان‌های ممکن از نظر نسبت خیر و شر در آن‌ها بر پنج قسم است» یعنی خدا به پنج گونه می‌توانسته جهان‌های مختلفی خلق کند ملاصدرا نیز به مانند بسیاری از حکیمان» این ممکنات را بر ۱ ممکنی که تمام وجودش خیر است و شری در او نیست. ۵ آنچه که شر محض است و خیری در او وجود ندارد. (صدرالدین شیرازی» محمد بن ابراهیم ۱۳۸۶۰: ۶۸) حالت اوّل -- در چنین عالمی به تمام موجودات» کمالات لازم را کسب کرده و از همان بدو خلقت به گونه‌ای‌آفریده شده‌اند که نقص و کمبودی در آن‌ها وجود نداشته باشد. عقول و مجردات تامه و به بیان دیگر عالم فرشتگان» چنین عالمی است که شر یعنی محدودیت و نقص در آن دیده نمی شود زیرا ماده و محدودیت‌های آن درچنین جهانی وجود دارد و نه موجوذات اختیار دارند. حالت دوم - اما نمونه حالت دوم کل ذر آن مقدار شرور کمتر از خیانت"ات» همین عالم فعلی ما است» صدورچنین عالمی که در آن خیر کثیر و شر اندک وجود دارد نه تنها از سوی خدا جایز و نیکو بوده بلکه واجب و لازم نیز بوده است چرا که عدمایجاد آن به خاطر شر قلیلی که بر وجود خود آن‌ها.یا آثار وجودی شان مترتب استموجب ترک خر بسیاری که از آن ناشی می‌شود و مسلما عقل حکم می‌کند که ترک خیر کثیر به خاطر شر قلیل مترادف با شر کثیر خواهد بود. بنابراین نمی‌توان از فاعل حکیم و خیرخواه انتظار داشست که خیر حالت سوم - در این فرض» وجود خیرها دقیقا به اندازه وجود شرور عالم است و هیچ یک نسبت به دیگری فزونی ندارد. آنچنان که آشکار است آفرینش چنین عالمی غیر معقول و عبث خواهد بود زیرا برگزیدن امری است که در واقع هیچ وجه و دلیلی بر آن وجود ندارد و به اصطلاح فلسفی «ترجیح بلا مرجح است» به طور مثال اگر راننده‌ای به یک دو زاهیبرسد و هیچ دلیلی.برای انتخاب یکی از.آن دوانداشته باشد به طوری که هر دوی آن‌ها برای وی یکسان باشند در چنین صورتی او نخواهد توانست ادامه مسیر بدهد. در اینجا نیز آفرینش جهانی که خیری برابر شرور دارد مخالف با حکمت الهی و بی‌فایده می‌باشد. در نظر بگیرید انسانی را که برای شیرین کردن چای خود یک قاشق شکر و سپس ماده‌ای ضد شکر می ریزد تا آن را خنثی کند. آیا چنین کاری عبث نخواهد بود؟ اگر فرد قصد شیرین کردن چای را داشته باشد دیگر ضد شکر ریختن وجهی ندارد و اگر هم قصد شیرین نکردن دارد همان شکر ریختن نابجا و نامعقول خواهد بود. به همین شکل خلق جهانی که در آن خیر و شر مساوی است دور از حکمت خداوند حکیم می‌باشد. حالت چهارم -- در این فرض» مقدار شرور بیش از خیرات عالم خواهد بود. چنین جهانی نیز قابلیت پدید آمدن را نخواهد داشت چرا که مستلزم ترجیح امری کم ارزش بر وجودی پرارزش و به اصطلاح ترجیح مرجوح بر راجح است. همان طور که اگر انسانی برای رسیدن به یک دفتر صد تومانی متحمل پنج هزار تومان هزینه شود فعلی نامعقول انجام داده است» خدا هم اگر به خاطر منافع و سعادت عده‌ای قلیل و تحقق اندکی خیر اسبان‌های .بی بارس زا مبقلا یه فرقوبرت رقم ر قرو فزاواقی زا ایجاکنت, حملی تور از کمن اقطام داده است علاوه بر آن چنین فعلی با خیرخواهی الهی نیز ناسازگار خواهد بود. حالت پنجم -- واضح است که صورت آخر یعنی پدید آوردن شر محض که مترادف با از میان برداشتن هرگونه‌ای خیری از جهان است نیز عملی نخواهد بود زیرا به مانند فرض پیشین با حکمت و خیرخواهی خداوند بنابراین در کنار عالم مجردات و فرشتگان, تنها یک عالم دیگر قابلیت تحقق داشته که عبارت از همین عالم مادی است و خدا به حکم فیاضیت خود فیض وجود را از او دریغ نکرده است. اما مدعای تأمّل برانگیزی که :در پاب عالم:ماده مظرح می گردد بر آن است که با همه تلاطمات و تزاحمات:موجود در این جهان ان ساختار نظام احسن است. آن گونه که پیش از این نیز اشاره شد در اندیشه متفکران مسلمان جهان فعلی به رقم قمام شروری کذذر آن مقساهده می‌فنود نظام احسن اسست ید گونای که جهان قلی پهترین جهان محتمل بوده و به بیان غزالی عالمی نیکوتر یا تمام تر یا کامل تر از این عالم امکان ندارد(غزالی, ۱۳۸۶: ۵۴۰). به علاوه خداوند به چهت اوصاف کمالیه ای که دارد هیچ گاه فعل لغو و عبث يا عمل زشست و قبیح انجام نمی‌دهد چرا که جهل يا نیاز در او راه ندارد. بنابراین تمام افعال الهی در نهایت حکمت صادر شده و خللی در آن راه نخواهد داشت از همین روست که این جهان را بهترین جهان ممکن بر می شمریم و بر آنیم که به بیان لایب‌نیتز خداوند در آفرینش جهان بهترین الگو را نتخاب کرده است(417 :1898 ,610712.]). در میان متفکران مسیحی نیز اگر چه بر سر آن که آیا این جهان تنها یک جهان خوّب است یا بهترین جهان ممکن, نزاع است اما بسیاری از فیلسوفان و لکلا ال باورنگ ی کال لوق خدای عالم و قادر مطلقی کد خیر محض نیز می‌باشد الزاما بهترین جهان ممکن خواهد بود. (82 :۸811677,2003) اما ملاصدرا پس از آن که ید مانن یب ند لد می کند ۹۳ ی حماقلااحسن و اکمل ب هر حال خیرها بسی بیشتر از شرور و پلیدی‌هاست(ملاصدرا ۱۳۸۶: ۶۴۷۳ 119 ,37 :1.610712,1898 ) می‌کوشد تا دلایلی را در دفاع از این نظام برتر ارائه نماید. امّ پرسش اساسی پیش رو آ است که چگونه نظام هستی می‌تواند برآمده از نظام ربّانی و دارای بهترین صورت در میان جهان‌های ممکن باشد؛ در حالی که شرور فراوانی در آن مشود است؟ نظام احسن قاعدتا نظامی است که در آن؛ یا به طور کلی شر راه نیافته یا شنرور پسیار اندکی راه یافته است. به طوری که این میزان از شرور ضرری برای احسن بودن نظام محسوب نمی شود؛ و حال آنکه. به نظر مردم و بعضی از فلاسفه غرب تعداد شرور در نظام هستی بسیار زیاد است. برای پاسخ دادن به پرسش یاد شده» لازم است که ابتدا معنا و مفهوم «نظام احسن» و رابطه آن با علم عنایی و قاعده امکان اشرف را به طور دقیق توضیح دهیم و سپس براهین:اثبات آن را از دیدگاه ملاصدرا بیان نماییم. واژه «عنایت» را به معنای توجه» قصد ارادت» و اهتمام به امور دانسته‌اند؛ «العنایه هی کون الاوّل (تعالی) عالما لذاته بما علیه الوجود فی النظام الاتم والاخیر الاعظم...»(ملاصدرا ۱۹۹۰ ,ج۲: ۵۶-۷) عنایت یا حکمت المی از برایند سه صفت حاصل می‌شود؛ به عبارت دیگر عنایت ريشه در سه صفت دارد. ملاصدرا درتعریف عنایت می گوید: عنایت به معنای این است که ذات باری تعالی «لذاته» به جهان هستی» و نظام اتم وجود داناست» بدان صورت که در نظام اتم و اکمل آفریده شده است؛ در عین حال علم عنایی حق عین خلق و عین نظام اتم و احسن است. همچنین» ذات حق علّت است «لذاته» برای خیر و کمال در حد اعلا و نهایت امکان؛ در حالی که به همان نحو (در حد اعلا و اتج) از آن راضی است. سه مفهوم (علم» علّت و رضا) مشمول عنایت و به عبارت دیگر معنای آن شمرده می‌شوند؛ همه آن‌ها عین ذات باری تعالی هستند. ذات او عین علم به نظام اتم و احسن» و عین سبب تام برای نظام خیر و عین رضای به آن است که همان مشیّت باشد (یعنی رضا). به فالضايه هی احاطه علم الاوّل بالکل؛ وبالواجب ان یکون علیه الکل حتی یکون علی آصسن النظام.. یل الاوّل بکيفيه الصواب فی ترتیب وجود الکل منبع فیضان الخیر با ژرف نگری در عبارت‌های مزبور در می‌يابیم که رابطه علم عنایی با نظام احسن از دو زاویه است: الف. مفهومی ب. تکوینی. به لحاظ مفهومی رابطه علم عنایی با نظام احسن در سه مفهوم علم» میدئیت» و رضاست: ۱ ملاصدرا و شمار دیگری از فیلسوفان عنایت را نخستین مرتبه علم حق» که متعلّق آن را نظام احسن و تم تشکیل می دهد می‌دانند؛ چون «عنایت» عبارت است از: علم سابق حق تعالی به همه موجودات قبل از ۲+علیت ذومین مفهومی است که:در معنایعنایت فوکت: دارد. البته مراد از علیت«علیت ذاتی حق است برای به وجودآمدن نظام احسن. در واقع» در ان کاربرد متعلّق علّیت حق را نظام احسن تشکیل می‌دهد. ۳ رضایت حق سومین مفهومی است که در معنای عنایت خداوند متعال شرکت دارد. از مجموع علم علّیت» و رضا عنایت حق استنتاج می‌شود که رضایت هم مقیّد به نظام احسن است. به هر روی» رابطه مفهومی علم عنایی با نظام احسن؛ رابطه‌ای عمیق و تفکیک‌ناپذیر به حساب می‌آید. عنایت را می‌توان به علم علت» و رضایت به نظام احسن تعریف کرد» به طوری که در واقع هر سه مفهوم, درایک متعلّق با یکدیگر شریک امّا بر اساس رابطه تکوینی عنایت حق با نظام موجود خارج» نظام هسستی کیانی بر طبق عنایت حق بنا به طور کلی» این نظام کیانی از نظام ربّانی حق» که همان عنایت خداوند شمرده می شود» سرچشمه گرفته است. در واقع» نظام کیانی وجود خارجی عالّم آفرینش است. این نظام از وجود علمی عنایی حق سرچشمه گرفته و با آن تطابق کامل یافته است؛ زیرا علم خدا به هر چیز به معنای ایجاد آن چیز است. البتهه منظور از این عبارت مجموعه عالم هستی - به منزله واحد - خواهد بود که علت تامّه آن خداوند متعال است. مجموعه عالم هی بهعنوان واحد::پا نظام احستی کهمتعلی علم عنایی است‌پمطابقت کامل دازد در این مطابقت: هیچ گونه مانع و تزاحمی نمی‌تواند وجود داشته باشد؛ چون مجموعه عالم هستی معلول بالواسطه حق است. نظام آفرینش» در حقیقت, مظهر تام علم عنایی حضرت حق شمرده می‌شوه. در معارف اسلامی» واژه «حکمت» در معنای فلسفی عنایت به کار رفته است. ملاصدرا در عنوان فصلی از اسفار چنین آورده است: «فی حکمته تعالی و عنایته و هدایته وجوده.»( ملاصدر۱۴۱۰ ج ۶ ۳۶۸) ملاصدرا در فصل نهم و دهم از جلد هفتم اسفار به تفصیل دلایل احسن بودن نظام محسوس را به بحث گذاشته است. خلاصه برهان ملاصدرا در فصل نهم کتاب یاد شده بر چند اصل استوار است: اصل اول: «واجب الوجود» خالق عالّم است؛ او هستی نامحدود دارد و افضل انحای وجود واتم آن و وجود اصل دوم: بر اساس برهان توحید هر چه غیر واجب باشد فیض اوست؛ زیرا اگر چیزی در عالم هستی دارای سهمی از وجود باشد ولی فیض او نباشد یا در ذات استقلال دارد يا به واجب الوجود دیگری مستند است و تالی به هر دو شق آن باطل خواهد بود» چون هیچ کدام با توحید حق سازگاری ندارند. در مورد اولی» قرآن می‌فرماید: «یا ایها الناس انتم الففّرا الی اللّه والله هو الغنی الحمید»( فاطر ۱۵). از این رو» هیچ موجودی در عالم نمی تواند از حیث ذات مستقل باشد. همچنین» در مورد دومی» قرآن می‌فرماید: «لّو کان فیهما آلهه الا له لفسسد تا»( انبیا ۲۲ این مورد در فلسفه و منطق, «برهان تمانع» نام گرفته ا: ملاصدرا با این عبارت به این اصل اشاره می کند که: «وما سواه لمعه ورشح او ظل له ولذلک قلنا اند واجب الوجود من کل جهد وانه کل الوجود اذ کلّه الوجود.»(ملاصدرا ج۷: ۱۰۶) اصل سوم: واجب الوجود از هر گونه نقص اعم از ماّی» ماهوی» فقری و... مبراست؛ لذا او از هر چهت «واجب الوجود» است. بدین ترتیب» این اصل فلسفی به یاد می‌آید: واجب الوجود بالذّات» واجب الوجود من اصل چهارم: هر مبدئی که دارای کمال نامحدود و ضرورت آن - نسبت به این کمالات - ازلی باشد هر کاری را از متن ذات و هویت خود انجام می‌دهد؛ چون هدف زائد براذات» برای او محال است. اصل پنجم: بر اساس علم عنایی او عالم.به ماسوای خود بر وجه احسن» اکمل و مبدا و راضی به آن بر اصل: ششم: آنچه از او نشئت,پگیرد از ذایت‌آاو سرچش له هی گیرد. ذورضمن, چون او غالم به کمالات وجودی به نحو احسن شمرده می شود» بدیهی است» آن معلول و مخلوق باید اشرف ممکنات باشد. این امر بداهت و ضرورت فلسفی به حساب می‌آید؛ نعنی اقتضای ذاتی چنین وجودی» همانا داشتن چنین معلولی است؛ نه اینکه او مجبور به چنین خلقی باشد: از این رو» ملاصدرا می‌نویسد: «و کل وجود الهی بالضروره یکون فی اصل هفتم: منظور از این معلول اشرف» همانا مجموعه عالم هستی به عنوان واحد است» از اين رو تک تک موجودات عالم طبیعت مراد نیست؛ زیرا مجموعه عالم هستی» به منزله واحد معلول بلاواسطه حق شمرده می شود و به طور مستقیم از او سرچشمه می گیرد. این در حالی است که موجودات طبیعی دارای علل و عوامل دیگری هستند: علّت مادّی» صوری و غایی. گفتنی است که همه این علل و عوامل در تحقق آن موجودات ملاصدرا در پاسخ به مسئله «ناسازگاری شر با نظام احسن»» در فصل هفتم از کتاب اسفار چنین می گوید: بی گمان, از نظر انسان پژوهنده» نظام عالم بهترین نظام ممکن» واشرف و افضل نظام‌هاست؛ و بهتر از آن اساسا قابل تصورنیست. وی می‌افزاید: این نظر از سوی همه افراد (عارف» حکیم» و متکلّم) تأیید می‌شود. او برای اثبات این ادعا به اقامه یک برهان لمی می پردازد. اصل این برهان متعلّق به غزالی بوده به طوری که ان «عریی در کتاب اقوحاگ سکره از آی سقازقش گرفه ی ققبالاین فبیرازی خر فیرح حگظا تایآ را ارزشمند دانسته است. ملاصدرا در بسیاری از آثار خود از برهان یاد شده استفاده کرده و کاستی های آن را برطرف نموده است. اصل برهان لمّی را می‌توان؛ در ضمن قیاسی استتنای» چنین بیان کرد: لو کان عالم احسسن من :خذا النظام ممکن الوجود ولج وجچذه سیحانهتغالی لگان عذم ایجاده اما دم علمه او مدم قدریه او عدم جوده والّالی پاسره مستحیل والمقدم مثله. این برهان غزالی دارای یک اشکال است که با تبیین ملاصدرا از این برهان رفع می شود و آن اینکه نظام احسن از این نظام ممکن است و علّت نیافریدن آن به فاعل بر نمی گردد, بلکه قابل» قابلیت بهتر از این را فان الباری - جل شأنه - غیر متناهی القوه تام الجود والفیض» فکل ما لا یکون له ماده ولا یحتاج الی استعداد خاص ولا ایضا له مضاد ممانع فهو بمجرد امکانه الذّآتی فائض منه علی وجه الابداع» ومجموع النظام له مهيه واحده کليه وصوره نوعيه وحدانی بلا ماده وکل ما لا ماده له نوع منحصر فی شخصه فلامحالّه لیس ذاته مرهونه باستعداد محدود و زمان موقوف» فلا محاله مبدع فلم یکن افضل من هذا النظام نوعا ولا ۱ طبق علم عنایی» خداوند دارای قدرت علم؛ وّجود بی‌نهایت شمرده می شود؛ زیرا واجب الوجود بالات, ۲ هر چیزی که مسبوق به مادّه و مت نیست آل چه مخردهاو چه:مجموعه ای از مجرد و مادی باشد - آنچه را از کمالات که به امکان ذاتی» خواستار آن است به یک باره (وابه تحو ابداع) از فیض فیّاض مطلق می گیرد؛ زیرا مقتضی که همان شأنیت و تقاضای معلول باشد موجود. و مانع مفقود است. بدین ترتیب» هیچ چیزی نیست که بتواند بین معلول و علّت تامّه‌اش فاصلهابیتدازد. ۳ مجموعه عالّم هستی - متشکل از موجوّذات مجرد و ماذّی "دارای ماهیت کلّی و صورت نوعیه واحد است؛ از این رو دارای ماه و استعداد خاص نیست. ۴ هر چیزی که بدون مادّه و استعداد خاص باشد نوع آن منحصر در فرد است. ۵. اصل عالم نوع واحد منحصر در شخص قلمداد می شود. به طوری که همه کمالاتش را بالفعل از مبدا ۶ برتر از نظام عالّم» در نوع و شخص» متصور است: اما در نوع چنین نظام برتری ممکن نیست.» چون فاعل در فاعلیت خود تام است. توضیح آنکه اگر برتر از این نظام ممکن بو خداوند به سبب علمپ قدرت» و وجود بی نهایتش آن را می آفرید. در شخص نیز ممکن نیست. زیرا نوع منحصر در شخص است و شخص دیگری فرض ندارد که احسن باشد. تعدد و تکثر در شخص در گرو داشتن مادّه و استعداد است؛ در حالی که مجموع عالّم هستی دارای مادّه و استعداد نیست. ملاصدرا با اين بیان به نقص در قابلیت» که در اشکال بالا فرض شده بود» پاسخ داده است. این نقص در قابلیت, زمانی صحیح است که شی مادّی یا دارای ماه و استعداد باشد. از این رو در عبارت مزبور» جمله «کل ما لا یکون له ماده» دو بار برای مجموعه عالم آورده شده مقصود از «برهان انی» آن است که با اندیشه و بررسی موجودات جهان طبیعت (در خود آن جهان) به درک نظم» دقّت و ظرافت آن موجودات پرداخته تا به این نتیجه رسیده شود که جهان امری منظّم و مصون از شر است. بنابراین» جهان موجود بر اساس نظام احسن و متّصف به آن است. قلما ناهد من ارتباط الموجودات بعضها بیش وانتفاع بعضها عن بعض وتوچه کل ناقص الی کماله وطلب کل سافل لاتّصال الی العالی توجها غریزیّا وطلبا جبلّیا بحسب ما اودّع الّه فی ذاه ونری عطوفه کل عال لما تحته وعنایه کل قوی لما دونه وتدییر کل نفس وعقل لما یقع تحت تدبیره احکم تدبیر واشد تصوير واحسن تقویم والطف تکمیل و تتمیم وعلی وجه یبلغ الی غايهه کماله وتمامه الممکن فی حقه. برهان انی پی بردن از معلول به علّت است. هدف ازاین برهان تأمّل و تفکر در یات الهی برای آگاهی از الانسان مخلوق اول خلقّد من أحسن الأشیا وانقص المواد واضعف الاجساد لاند مکون من القوه الهیولانيه وهی کالشی ثم من التراب المظلم والطین اللازب ثم من النطفه واشیر فی الکتاب الالهی الی المرتبه الثانیه والثالئه بقوله تعالی: «اا خلقنا الانسان من ذ نطفهه | مشاج تبتلیه» «وّ الّذی 8 خلقکم من رای ی من بنابراین» خداوند برای اینکه نقص‌,انسی ان راارظرف کند بهاواقوّه عاقله اعطا کرد تا منفعت و ضرر مالی خود را با آن درک کند و خیرات حقیقی و شرور را از هم تمیز دهد. ملاصدرا برای شناخت دقیق موجودات قائل به این است که باید به کمک عقل از این عالم ظلمت به سوی خدا مهاجرت کنیم و به قدرت الهی وقوّه عاقله, ملکوت اشیا اسباب و علل آن‌ها را ببینیم و از طریق آن‌ها به عجایب و شگفتی‌های عالم خلقت پی ببریم. پس از اینکه خدا را آنچنان که شایسته است در حد امکان شناختیم» از منظر او به خلقت نگاه کنیم و با دید الهی و چشم مهندسی عالّم را ببینیم که در این صورت همه اشیا نزد ما دارای حسن و شرافت و موافق با رضای ماهستند چون رضای ما در این صورت رضای عقلی می‌باشد که آیینه رضای حق است؛ دیگر آنچه را با برهان گفته شود با وجدان درک می کنیم. به عبارت دیگر چون علّت (خداوند) عاری از هر عیب و نقص است» آّیت» نشانه و مظهر - از آن جهت که منتسب به او است - هیچ گونه عیبی ندارد. اما در این مرحله با سوّالی مواجه می‌شویم و:آن عبارت است از اینکه اگر نظام فعلی به بیان ملاصدرا بهترین نظام ممکن و درمسانخت با خدای بی‌نهایت کامل است پس چرا در آن بیماری» فقر زلزله» سیل مرگ و در یک کلام «شر» ملاحظه می‌کنیم؟ آیا واقعا بهتر از این امکان خلق جهان دیگری وجود نداشت؟ در پاسخ به این سوال مدافعان نظام احسن و از جمله ملاصدرا پاسخ هایی ارائه داده و به روایت‌های گوناگون و البته مشابهی سعی کرده‌اند که این شرور در هرم نظام احسن توجیه شود. در این مرحله به برخی از این ۰۶ شرور برخاسته از وجود «ماده» در این عالم است. مطابق این دیدگاه» شرور و نواقصی که در این عالم شاهدیم به خاطر وجود ماده و محدودیت‌های آن است. ماده» به هر ترتیب یک حدود وجودی و به عبارت فیلسوفان «ماهیتی» دارد که نمی‌تواند از آ فراتر رود یا کمال بیشتری بياید به طور مثال یک لیوان ابعاد خاصی دارد که در سه جهت عمود بر هم به گونه‌ای در فضا گسترده شده که نمی تواند حد و شأن بیشتری بیاید و لذا آبی که می تواند در خود بپذیرد به قدر همان ظرفیت و حد وجودی‌اش خواهد بود. هیچ وقت نمی‌توان لیوان آب يا سازنده‌ی آن را ملامت نمود که چرا به اندازه یک بشکه نمی‌تواند آب را در خود ذخیره کند و هم چنین این عدم امکان را اگر هم بتوان نقص و شر محسوب کرد پیداست که برخاسته از ظرفیت و حدود مادی خود لیوان است بنابراین به بیان لایب‌نیتز: «خداوند بخشنده‌ی کمال در طبیعت است ولی هر قصدی که هست از ناحیه پذیرندگی و نقصان قابلیت ماهیات ممکنه بدین ترتیب جهان فعلی به حکم آن که مادی؛ متناهی و محدود است لاجرم برخی ناملایمات و نقصان‌ها را شامل خواهد شد. چه اینکه اگر قرار بود جهانی بدون نقص و کاستی داشته باشیم یعنی هیچ شری در جهان وجود نداشته باشد در این صورت باید جهانی بی‌حد و مرز و نامتناهی می‌داشتیم و برای آن که عالم, نامتناهی باشد باید کاملا غیر مادی (مجرد) خلق می شد. یعنی عالم مادی در همان حال که مادی است» مادی نباشد و این امر» جمع نقیضین و محال خواهد بود چرا که نمی شود چیزی خودش باشد و هم نباشد. ملاصدرا نیز در مفتاح پنجم کتاب «مفاتیح الغیب» خود با استناد:به آیات آغازین سوره مبارکه فلق گوشزد می‌کند که هر آنچه از شر و نقض ملاحظه:می کنیم از جانگ عالم پعنامی ات وین مان ماه خود منضا و سترچفتمه اشترور ۳.۶ شرور به علت تضاد و تزاحم در ماده است. اما از دیگر پاسخ‌ها که در حقیقتیزا دار اجتناگ‌نا ی ای باه چیگات و تزاحم در عالم ملذه است ید دیگر سخن موجودات مادی به جهت حرکت و کمال جویی که در آن‌ها نهفته است گاه در معرض برخورد و تضاد قرار می‌گیرند و این تضاد و تزاحم در عین آن که چرخ‌های عالم هستی را به گردش در می‌آورد. موجب پیدایش کزی‌ها و کاستی‌هایی نیز می‌گردد که طفیلی آن حرکت و گریزناپذیر است. به طور مثال» بدن مادی انسان برای آن که بتواند به رشد مادی خود ادامه دهد نیازمند غذا است. امّا تهیه این غذا مستلزم یکسری تزاحمات و برخوردها در عالم مادی خواهد بود زیرا او برای تأمین این غذا به.دیگر موجودات مادی روی آورده واتاکزیر از کشنتی ,یک جیوان بان می‌سود وراین] چنین است:که حیاتوبقا ذورماده دررطقایل ‏ یگلذیگر قراز می گیرد. البته مسلم است که این تضاد و تقابل لازمه خود ماده و محدودیت‌های آن است و نه آن که محدودیتی تحمیل شده از سوی خدا باشد. به بیان ملاصدرا: «پذیرش تضاد از نقایض لازمه ذات اشیا است نه به جعل جاعل.»(ملاصدرا ۰۱۴۱۰ ج ۷: ۹۷۱ بهمنیار۱۳۵۷: ۶۶۰ این سین,۱۳۸۳ ج ۳: ۳۱۹) این تضاد سبب ساز دوام فیض وجود از مبدا الهی است به گونه‌ای که اگر تضاد در عالم نبود» فیض خداوند نیز منقطع می‌شد و تنوع و تکاملی پدید نمی‌آمد, چه اینکه تزاحم میان حیوانات و حذف برخی از آن‌ها موجب دوام حیوانات قوی‌تر یا کامل‌تر و نیز ظهور نسل‌های بعدی بر روی کره زمین شده است آیا اگر بنا بر آن بود کسهیج گیاهریا حیزانی آس یب‌نریده و از رین نود الا امگان رندگی برروی گزدی ای برای ورد متکاملی چون انسان فراهم می شد؟ و اگر قرار بر آن بود که هیچ موجودی در اثر تزاحمات دنیوی دچار مرگ نگردد آیا نسل‌های بعدی همانان نیز می‌توانستند جایی و غذایی برای زیستن بیابند؟! یکی دیگر از پاسخ‌ها در باب شرور نظام احسن» که از زمان رواقیون رواج داشته(کاپلستون» ۱۳۸۰ ج۱: ۷ و ۴۵۰) و بعدها فیلسوفانی چون لایب نیتز و اسپینوزا در غرب» و يا غزالی و جلال الاین سیوطی و ملاصدرا در اسلام بدان استناد کردند حاکی ازآن است که اين شرور به جهت نگاه جزئی‌بین و انسانی ماست. ما تا هنگامی که عالم اطراف خود را از منظری انسانی ملاحظه می‌کنیم آن را مملو از انواع کاستی‌ها درک می‌کننم چزا کدی مارمسار محلرذ اسگهاقا اگررقایم ما خذاونن رذیدگاهی مس جائيه بانیم و رابطه میان افیا ورپدیده‌های اقارافمان راملاحظه کییم مر آن صورس ع ناسامائی هر کل بسانم تراهم یافت: بنازرایی کشته شدن یک انسان به دست انسانی دیگر اگر چه در نگرش محدود اوّلیه شر و زشت خواهد بود اما از منظری کلی خیر و زیباست زیرا مترادف با آزادی انسان ها در تحصیل کمال يا پیمودن طریق انحطاط است. پس می‌توان ادعا نمود که« گاه آنچه در موارد جزئی» نابسامان به نظر می‌رسد. با نظر به کل نظام» بسامان 2 .2. شر به نحو بالعرض در حوزه قضای الهی داخل شده است. مطابق راه‌حل دیگری که پیش از این نیز بدان اشناره شده» آن چه در واقعم هدف و غایت خداوند بود آفرینش خیرات در جهان بوده است و این شرور تنها به عنوان الوازم وقوع این خیرها محقق شده‌اند و خود آنها بالذات مراد نبوده‌اند. ابن سینا در نمط هفتم از کتاپ ارجمند الا شارات والتبیهات» پس از ذکر تقسیم پنج گانه عالم های محتمل برای خلقت الهی به تبییناقسم دوم یعنی جهانی که خیر آن بیشن از شر است پرداخته و در ادامه این شرور اندک را نتیجه تضاد و تصادم ضروری این اعالم معرفی.و آن‌ها را مقصود یا مطلوب بالعرض المی معرفی می‌کند (این سیتا۱۳۸۳ یه ۵ مافود را دج ۷۷یا که اگرخیر فراوان همراه آن‌ها وجود نداشت خداوند هرگز رخ دادن آن‌ها را روا نمی‌داشت. بسیاری از حوادث و رخدادهای عالم که برای فرد یا گروهی نامطلوب و شر محسوب می‌شوند برای شخصی يا گروه دیگری مطلوب و خیر به شمار می‌آیند. ریزش بارانی که در انتهای پاییز مزاحم بازی کودک بازیگوش می شود و از منظر او شر به نظر می رسد امّا برای پدر کشاورز وی مطلوب و دوست داشتنی است. دریده شدن یک گوسفند که برای چوپان و یا صاحبان آن اتفاقی نامبارک جلوه می‌کند برای گرگ بهترین و شیرین ترین حادثه ای است که می‌تواند اتقاق بیفتد. امّا گاهی تیز این نسبیت ناظر به وجوه» جنبه‌ها یا حیئیت های مختلف یک فرد یا شی است» به طور مثال رفتن به مدرسه یا دانشگاه مستلزم سلب یکسری خوشی ها و تحمل رنج و سختی است امّا در عین حال موجب رشد و کمال عقلانی و علمی افراد می گردد. به همین ترتیب برخی شرور اگر چه نسبت به یک قوه يا مرحله از انسان مزاحم رشد محسوب می شوند اما در قیاس با قوه یا مرتبه دیگری خیر به شمار می‌آیند. چنان که طبق مثال ذکر شده سلب آسایش انسان در کسب علم برای بعد حیوانی انسان شر ام برای جنبه انسان او خیر می‌باشد. ملاصدرا نیز با اشاره به اینکه برخی شرور در عالم نسبی اند می‌افزاید: «چه بسیار شروری که با قیاس فرد نوعی با افراد نوع دیگر خیر است. مانند شهوت و خشم» چون این هر دو آفت و شرند نسبت به نفس ناطقه زیرا کمال نفس ناطقه در رام نمودن آن دو است. تا آن که برای نفس هیئت و شکل تغوق و برتری بر بدن و نیروهای آن حاصل گردد و به فضائل و زیورهای عقلی آراسته گشته و از پستی‌های حیوانی رهایی یابد پس هر دو با قیاس به دیگر نفوس خاموش, خیر و کمال بوده است چرا که با این دو صفت حیوانات بر انواع نباتی برتری می‌یابند»(ملاصدرا ۱۳۸۶ ج ۱: ۰ مطابق مقالی کهملاسنترا/ذگر من کننفواقوه بموقا:و ققسم که در مقاسه باقن اناطقه و خقلاتی انسان شر و مزاحم محسوب می‌شوند در قیاس با نباتات و جمادات که فاقد آن‌ها هستند سبب برتری و خیر به یکی ارمسزالات باون آن اسها کدچرا خدازقما آی کنمی‌تزاتسگ ماقم از برکی اطرورو آس‌ها شوم چنین کاری را نکرده است؟ آپا نمی‌شد آتش طوری خلق شود که باعث سوخته شدن انسان بی‌گناه نشود یا چاقو دست انسان رآ:نبرد و یاس؟ به بیان دیگر چرا خضرت خق غالم. را به گونه‌ای نيافريده که همان شروراندگک و جزثئی نیز اتفاق نیفتد به خصوص که گاهی این شرور دامان انسان يا موجودی بی‌ گناه را می گیرند» چرا مازظزری آفریدم ده که قامررید یقن زدن اسان ها تباقدو یه خصوص هنگامی که فرد در .یی آسیت رساندن به مار نیز نمی‌باشد؟ اگر چه به نظر می‌رسد پاسخ‌های گذشته در حل این مسئله راه‌گشا باشد امّا چند نکته را نیز باید در نظر داشت.اولین نکته مهم آن است که به سخن ملاصدرا(ملاصدرا ۰۱۳۸۶ ج ۱: ۴۷۰-۴۷۱) اگر عالم به نحوی آفریده می شد که همین اندک شر نیز در آن وجود نمی داشت در اين صورت» در حقیقت خداوند تنها همان شکل اوّل از عالم های محتمل (جهان مجردات) را آفریده بود و تبعا چنین کاری به معنای روا داشتتن شر بسیار خواهد بود چرا که خیرهای بسیاری در جهان نوع دوّم وجود داشت. علاوه بر این جهانی با مختصات عالم مادی ما امکان آفرینش داشت و لذا مبدا فیض وجود باید چنین جهانی را خلق می نمود که در کنار عالم بدور از شر شکل اوّل این عالم مادی توأم با آمیزش انواع قوا‌تعارض‌ها و برخوردها بوده است. حضرت حق سنن و قواعد محکم و ۷۷ یتغیری را بر نظام آفرینش حاکم ساخته است(احزاب/ ۶۲ و فتح/ ۳). که در نتیجه آن عملکرد یکنواختی را از طبیعت شاهدیم و همین امر فواید بسیاری را در زندگی انسان به جای گذاشته زیرا به سبب آن انسان پیش‌بینی‌های لازم را کرده و به حرکت و تکاپو واداشته می‌شود بنابراین نمی توان انتظار داشت که به طورمثال آتش» هیزم را بسوزاند امّا جامه و بدن عارف و سالک را آسیبی نرساند. اما در اینکه چرا آتش حضرت ابراهیم علید السلام زا نسوزاندهباید گفت که,ذر آنجا سنت ذیگزی حاکم بوده است و آن عبارت است از این بیان الهی که «کتّب اللّه لا غلبن آنا و رسلی» (مجادله / ۲۱). یعنی خداوند پیروزی خود و رسولانش را حتمی گزدانیده است» این سنت کلی الهی در.ابقای دین و غلبه توحید. لازمه ای چون ظهور معجزات خواهد داشت. زیرا در این صورت دیگر آتش,آتش نیسته اگر آتش موجود باشد, محال است که به طور مثال با جامه‌ای برخوره کند و مانعی:برای سوزاندن نباشد ولی باز هم آن را نسوزاند( اين سینا ۳ ج ۳ ۳۲۸ ملاصدرا۱۴۱۰ق » ج ۷۸:۷ بهمنیارن ۱۳۵۷: ۶۶۱) پس چنین حالتی در واقع سلب شی از خودش و محال خواهد بود. بنابراین تضاد و تزاحمات حاکم بر عالم مادی فرصتی فراهم می‌آورد تا انسان در سایه سنت های تغییرناپذیر و ثابت الهی حرکت کرده و امکان هر گونه عمل اختیاری کمال‌جویانه یا انحطاططلبانه را برای خود مهیا ببیند. هنگامی که سنت‌های خداوند ثابت است گروهی این امکان را خواهند داشت که از شمشیر خود برای بریدن سر یک مجاهد مسامان بهره گیرند به همان ترتیب که برای این جنگجوی فرصت بسیار ارزشمندی برای دفاع از دین الهی و رسیدن به فوز شهادت پدید می‌آید و محققا اگر بنا بر آن بود که شمشیر به هنگام برخورد با بدن این مبارزمسلمان» آسیبی به او نرساند تمام اين‌ها بی‌معنا و مهمل و موّلفه مهمی چون «اختیار» محدود می‌شد. به سخن دقیق‌تر تعارض و کشمکش میان قوا اشیا و موجودات عالم» موجب می گردد فیض وجود الهی همچنان تداوم داشته باشد به سبب اين برخوردها و تضادهاست کد گروهی از بین رفته و زمینه ظهور برخی دیگر فراهم می شود بنابراین اگر تضاد نبود» کون و فساد بروز نمی‌یافت» و اگر کون و فسادی نبود» وجود اشخاص غیر متناهی و بی‌پایان از انواع عنصری مجال نمی‌يافت. ملاصدرا سرسلسله مرتبه صعودی را مبدا خیرات دانسته و نهایت قوس نزول را هیولای اولی می داند و همین هیولای اولی را که قوّه صرف است جایگاه و منطقه ظهور شر بر می‌شمارد. ملاصدرا می‌گوید: «فالوجود خیر محض والعدم شر محض» فکل ما وجوده تم وأکمل,» فخیریّته آشد وأعلی ممّا هو دونه فخیر الخیرات من جمیع الجهات والحیئثیتات. حیث یکون وجود بلا عدم وفعل بلا قوه وحقيقه بلا بطلان و... ثم الوجود الذی هو قرب الوجودات الیه خیر الخیرات الاضافي؛ وهک‌ذا الاقرب فالاقرب الی الابعد و الاّتم فالاتم الی التقص فالأنقص الی أن ینتهی الی أقصی مرتبه النزول وهی الهیولی الاولی». (ملاصدرا ۱۴۱۰ ق ج ۱: ۳۴۱). یه اللّد نهایت مرتبه قوس نزول که نخستین مرتبه قوس صعود است. جایگاه هیولای اولی است و بهره او از وجود این است کهاعاری از وجود بوده و فعلیّت آن» به همین مقدار است که می تواند وجودات اشیا باشد و تمامیّت آن درانقص او و همه شرافت او در رثبه خسیسی است که ذازد و تحضا ماد کل بایان« فلا آن» در همان معتای مبهم و جنسی اوست. تنها در نشته هیولا که نشته قوّه و قبول است و در دورترین مراتب نسبت به مبدا آعلی قرار دارد حرکت راه می‌یابد و در حرکت تضاد و تزاحم و در نتیجه اعدام و انعدام راه پیدا کرده و از آن شر انتزاع مین شو3 پس جایگاه شر مختص به عالم طبیعت بوده و شرور از اين.مرتبه» نشأت می‌گیرند..(جوادی آملی» ۱۳۷۲: ۵۰۱) پس عالم طبیعت به علّت ویژگی فقدان و مخدودیت‌ها و ملازمت‌هایی که اشیا مادی دارد» محل تصادم و تزاحم است و بالطبع جایگاه شرور و نقص‌های برخاسته از اعدام و نیستی‌ها. بنابراین در مقابل ثنویه که برای شر واقعیتی مستقل از خیر قایل شده و از این رو برای آن مبدئی مستقل پنداشتند تا به خیرخواه بودن حق تعالی خللی وارد نیاید» فیلسوفان بسیاری از افلاطون تا فیلسوفان اسلامی نظیر اب سینا و ملاصدرا و شیخ اشراق شر را امری عدمی می‌دانند و برای آن مبدئی مستقل نمی‌جویند؛ چون خداوند را فیاض علی‌الاطلاق دانسته» آانچه را از او صادر می‌شود؛ فیض وجودی می‌خوانند؛ چون برای شر ذات و حقیقتی مستقل قایل نیستند و آن را بی‌نیاز از جعل جاعل می‌دانند؛ به این ترتیب دامن کبریایی خداوند از شر آفرینی میر شمرده می‌شود و دیگر حاجتی نخواهد بود که قدرت يا رحمت او مقید خوانده شود. البته برخی نیز بر آن بوده‌اند که شر معدوم است؛ اما باید این نکته را متذکر شویم که بین دو قضیه شر معدوم است و شر امر عدمی است تفاوت وجود دارد. دو قضیه «شر معدوم است» و «شر موجود است»» در تقابل با یکدیگر قرار دارند و رابطه آن دو تناقض است؛ اما وقتی می گوییم» شر عدمی است. مراد از این عدم, عدم ملکه است؛ یعنی موجودی شأنیت کال ,زاآذارده رما قاقت ی انسق من کوری یرای اقتان رسای یرانانق با تجبل ,برای اسان ,بتیمی اازست کد در اینجا باید بین آنچه که سبب این عدم هاست و آنچه که بالذات شر است تفکیک به عمل آورد؛ مثلا صلح و امنیت و آرامش به تعبیری عبارت از نبرد جنگ و نزاع است و جنگ امر وجودی است و غالبا در عرف قامه موم جنک شیر و رو آزاکن خیز نامیده.می ود انانچون ,اصل هر حیانسدانسای, زامن ,اس و ون موجب سلب این آرامش می شود. آنچه حکما گفته اند که هر چه وجودی است خیر و هر چه عدمی است شر یکی از مهمترین راه حل‌هایی که به مسأله شرور می‌پردازد معطوف به محدودیت معرفت انسان‌ها در قیجهر نان بسیاز تک وتاروگ بو انمای‌واز ماابقجهای چبرافون آاست هنگامی 5 ی باعل الوا وشتاهی خود:یهعالم و موجودات: آن می‌تگره.بسیاری از رمور دلاتل و حکمه‌ها را نمی‌تواند ادراگ کند آقا براین کید کاملا واقف است که فاصله معرفتی بسیاری که میان او و خداست هیچ‌گاه به وی اجازه فهم کثیری از اسرار را نخواهد داد در باب آنچه به نظر ما شر و نالازم جلوه می کند نیز چنین احتمالی منطقا وجود دارد. ای بسا دلائل قابل توجهی وجود داشته باشد که ما نتوانسته‌ايم به آن‌ها دسترسی یابیم. به بیان پلانتینگا: «چرا باید فرض کنیم که اگر خداوند دلیل موجهی برای تجویز شر داشته باشد شخص خداپرست اولین کسی خواهد بود که از دلیل مزبور آگاه می‌شود؟ شاید خداوند دلیل موجهی دارد اما آن دلیل پیچیده‌تر از آن باشد که ما بفهمیم شاید او آن را به دلیل دیگری آشکار نکرده باشد.»(پلانتینگاه۱۳۷۶: ۴۱) بنابراین خداباوری یک متدین به هیچ وجه اورا ملزم نخواهد سساخت که در برابر یک ملحد برای هر یک از اقعال المی:دلیلی ازائد تمایذ چرا که گسارگهانا ی ۹ او میلعت فخواهد فهمید+علم اسان ند فقط درقیاس با علم الهی» بلکه در سنجش با علم برخی مخلوقات نیز ناچّیز است والذا صدرالمتألهین با اشاره به این ضیق معرفتی آنسان می‌نونسد: «اما کی 9 نرگشیه: آرزوی اخاملهه طران‌اظرار و لطف و رخمت او بر غالم غیب و ملکوت اعلایش نماید... چرا که علوم دانشمندان نسبت به آنچه انبیا و اولیا می شناسند اندک است و آنچه هم که آن‌ها شناختندنسبت به ملائکه مقرب و آنهایی که به مقام غلیین رسیدند بسیار کم است. سپس علم همه ملائکه و جن و انس نسبت به علم خدای سبحان (آنقدر ناچیز است) که نمی‌توان نام علم بر آن نهاد».( ملاصدرا ۱۴۱۰ق » ج ۷: ۱۴۷) بنابراین علم محدود اسان موجب می‌شود که او اموری را شر و نامظلوب پپندازد و حال آن که از منظری عالمانه‌تر این رخدادها: کاملا رم و عین خیر بوده‌اند. به طور مثال انسان جاهلی را در نظر بگیرید که هیچ بهره‌ ای از علوم متعارف ندارد, چنین فردی به هنگام وارد شدن در منزلی که یک کتابخانه مملو از کتاب‌های ارزشمند ونسخه‌های خطی دارد‌ای بسا تنها جمله‌ای که بر زبان می‌آورد این چنین باشد که : «چه ورقه‌های جاگیر و بی‌فایده‌ای!» آری از منظر جاهلانه او این کتاب‌ها واقعا بی‌ارزش بوده و به خاطر فضایی که در اتاق اشغال می‌کنند نوعی شر:محسوب می‌شوند» در حالی که یک تشنه علم» بر ارج و منزلت این کتاب‌ها به بخوبی وأقّفه است. به همین شکل همان طور که چهل این شخص مانع از درک نقش و اهمیت کتاب های کتابخانه می شود درباره شر واقع در جهان خارج نیز آن چه لازم است که خدا دلیل يا دلائل موجهی برای روا داری آن ها داشته باشد امّا مشکل آن است که به سخن پویمن «ما در یک موقعیت معرفتی نیستیم که آن دلیل را درک کنیم» و از این رو در هیچ وضعیتی برای باور کردن اینکه او یک دلیل کافی برای تجویز شر ظاهرا بی‌وجه دارد (بی وجه نیستیم)».(76 :2001 ,80[502) از دیگر پاسخ‌ها که می‌توان آن را زیر مجموعه همین راه حل یعنی ناآگاهی انسان‌ها برشمرد جهل ما به چارچوب معیارهای اخلاقی خداوند است در بخش پیشین تأکید بر عدم علم و آگاهی ما به حکمت و دلیلی بود که خداوند در پس هر واقعه به ظاهر شری دارد امّا به هر ترتیب این خدا در همان ضوابط و معیارهای اخلاقی ماقزاز داقت در تخالی که دز این مرحلهسن پر سر آق انسم کاسانا ما گنه میم کسچه میازهای اخلاقی بر خداوند حاکم است؟ ما انسان ها به جهت تشابهی که با یکدیگر داریم محکوم به آموزه ها و احکام اقلاقی مقشانمی نیز شیتنمم اما آیا موجوفی .باقن نا که کاملا شفاره از ساسسمگ قیفر همین جازچرت گنجانیده شده است؟ آنتونی کنی این مسئله را بدین شکل توضیح می‌دهد: اخلاقیات, یک جامعه اخلاقی را پیش فرض قرار می دهد و یک جامعه اخلاقی باید متشکل از موجوداتی باشد با زبان مشترک» توانایی های تقریبا مساوی» نیازها تمایلات و خواسته‌های تقریبا مشابه خداوند همان طورکه نمی تواند در اجتماع سیاسی با انسان‌ها باشد به همین شکل نمی‌تواند بخشی از اجتماع اخلاقی با اسان باشد. همانطور که ارسطو گفت ما تمی توانیم فضایل اخلاقی را به خدا نسبت دهیم» ستایش او زشت است و ارزش اخلاقی او هم مضحک((87 :1992 و/1۳673 بدین ترتیب جهل ما نسبت به معیارهای اخلاقی خداوند سبب می شود که نتوانیم انتظار و فهم صحیحی ازافعال او داشته باشیم. چه بسا با توجه به احکام اخلاقی که در قلمرو خدا وجود دارد» تجویز برخی شرور» عملی درست و اصلا عین خبر باشد. اما ما نتوانیم به آگوارک آی‌ناتل انم ملاصدرا در بیان انحا جهان‌های محتمل, قسم دوم یعنی جهانی زا که خیر آن بر شرورش غلبه دارد همان جهان فعلی برشمرده و با استمداد از دلایلی چون نسبیت شرور دخول بالعرض آنها جهل ما انسانها عدمی بودن شرور و ... سعی در دفاع از رهیافت خود نموده است. اما آیا به واقع در این جهان مجموعه خیرها بر گستره شرور غلبه دارند؟یه نظر میپارسد که اگر نتواآرازونی شرو و ناقلایمات سخن راند اثبات مذعای مقابل هم چندان به آسانی میسر نباشد. آیا حکیم و قادر مطلق نمی‌توانست از مجموعه شرور(12) یک شر اخلاقی یا طبیعی را بکاهد و غرض خود را با «1-1» شر محقق سازد؟ و هنوز نمی‌توان دریافت که چرا در نظام احسن ملاصدرا ناممکن بوده است که بطور مثال با تعداد کمتری از کشته شدگان زلزله انسانها را متنبه نمود و یا آنکه این زلزله می‌توانست چه حکمت و يا کمال‌آفرینی معناداری برای درگذشتگان داشته باشد؟ پیداست که ارجاع این پرسش‌ها بهجهل ما انسانها نسبت به نظام اخلاقی حاکم بر خداوند و یا حکمت نهفته خرس افقال المیسرانق گ ترس یم ظذایی :نها کلی دیگ با قواعناخلاقی متقاوت اقا کنسچنیی الهنات سلبی‌ای نیز کاستی‌ها و اشکالات منخصر به خود را دارد. تن در دادن به خدایی با اوصاف اخلاقی منحصر به خود. رابطه معرفتی و عاطفی انسان با وتی را کاملا مختل می‌نماید. ای‌بسا در نظام اخلاقی چنین خدایی, شر و نقص فراگیر و البته تباهکننده در زندگی شخص؛ دقیقا عین حکمت و شفقت تلقی شود. همانگونه کاملا حتملی امه دز سرای واسین اوربرخلاف رسد اولیه کوش تیکزکارانی را که مطایی شوایط اتخلذقی ان عدمی بودن شرور نیز مدعای گزافی بوده و در قامت یک مصادره به مطلوب تاریخی می باشد. همچنان که می توان صحت را امری وجودی و نقیض آن را عدمی در نظر گرفت» بی‌تردید قادر خواهیم بود که پیماری را پدیده‌ای وجودی قلمداد نماییم. به هر ترتیب به نظر می رسد که اثبات احسن بودن عالم حاجتمند دلایل ملاصدرا با تکیه بر علم عنایی خداوند و الگوی نظام احسن در جهان مادی می‌کوشد تا در پرتو یکسری دلایل هستی‌شناسانه چون تضاد و تزاحم در جهان مادی» دخول بالعرض شرور در قضای الهی, عدمی بودن شرور و یا یرخی استدلال‌های معرفت‌شناسانه مانند جز‌نگری انسان این جهانی یا جهل و ناآگاهی وی» نادرستی گزاره الحاقی مسئله منطقی شر را اثبات نماید. اما به نظر می‌رسد نظام فلسفی ملاصدرا با تمام تاب و توان خود نه می‌تواند مسئله قرینه‌ای شر و چرایی انبوه شرور کنونی و یا لزوم برخی آلام و کاستی‌های شهودا زاف را اقباتاتماید واققاکز اسقبیآنکه از معافزه ب مطلوب رقلو گزارمانضمامی پیش ترا پاسخ داده و در نظامی معنادار شرور عالم کنونی را توجیه نماید. ابن‌سینا ابن علی حسین بن عبدالله؛ الهیات شفا تحقیق حسن حسن‌زاده املی» قم» دفتر تبلیغات ابن‌سینا ابی علی حسین بن عبداله,/لاشارات والشبیهات» قم» نشر البلاغه, ۱۳۸۳ ج ۳. بهمنیار» ابوالحسن, التحصیل, تصحیح و تعلیق مرتضی مطهری,» تهران» دانشگاه تهران» چاپ دوم پترسون» مایکل و دیگران, عقل و اعتقاد دیمی» درآمدی بر فلسفه دين, ترجمه احمد نراقی و ابراهیم پلانتینگا الوین» فلسفه دین؛ خدا اختیار و شر‌ترجمه محمد سعیدی مهر قم» انتشارات طاها ۰۱۳۷۶ جوادی آملی» تحریر تمهید انقواعد قم: انتشارات الزهرا چاپ اول» ۱۳۷۲ ش. شیرازی» قطب‌الدین, شرح حکمه الاشراتی» به اهتمام عبد اللّه نورانی» تهران» موسسه مطالعات اسلامی, عین القضاه ابوالمعالی, عبداللّه بن محمد بن علی, نامه‌های عین الضاه همدانی, به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران» بی‌جا بی‌نا چاپ دوم» ۱۳۶۲ ش ج ۲ غزالی» محمد بن محمد. کیمیای سعادت» تهران» انتشارات علمی و فرهنگی, ۱۳۸۶ ش» ج ۲. فیاض لاهیجی» عبدالرزاق» گوهر مر/د تهران» انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» ۰۱۳۷۳ کاپلستون» فردریک» تاریخ فلسفه» ج ۱ یونان و روم» ترجمه سید جلال الدین مجتبوی» تهران» انتشارات ملاصدرا صدرالدین محمد شیرازی» مفانیح الغیب» تصحیح» تعلیق و مقدمه نجفقلی حبیبی» تهران» ميرداماده محمد بن محمد. /لقبسات» به اهتمام دکتر مهدی محقق» تهران» انتشارات دانشگاه تهران» 086 حذ ,11910ع8 ۳٩ راکو انط2 ۵۲ وم * .0 صسعنللن/۷ مصصاعل۸ - ۳۴٩ 561600015 ۸ نرووا1۵۵ 1 10۲۶ظ2۳۵ ,5 ۲عط 01 200 .7 ,#علاع۸ 3۰ ماتقا) 1 200 1 ,۵۳ 310 0ص 1.0۳005 ملز6 ۸600195 ,0۳655 براژ۳ع نصا 020۳۵ ,0۵۳4۵ 310 ۳۵۸۳2 15 ۷۷۳۵۹ ,وصمطاص۸ و5ع1 ,3۳655 با ز 706۳ 0710۳۵ ,021070 مقااقآ 8 .60 ص۸۸ +کصقت ,1۳۵95 7۰ ,7۳685 ازع 70 010۳۵ ,1.00000 ,2/0611 لزعه8 .60 مصصزعزام۳ 40 دمزعناع8 ۵۶ 2 نع مل بیط صذ و انس ۵۵ 6۵۵" ۷۷.0 2710768۰ ,505 5000675 اقا ,۷۵۳۵ 316۷ ,۷۵1.6 ,(60) .7 کعصناکه11 ,کنطا۲ ۷۵۲1۵69 ۹0۵6 ۵۵ آاب۵ ]٩ 0۲00161 76 سا ۷/9 ,06 6 (0.5ع) فسقل۸ .36 م8 فصه عصعل۸ .36 حولضد/3 هذ ,تمه ,312107611 ,1.08000 ,1 ]0 0۲0016710 16 ۵۳۵ 6۵۵ مسآ ۷/0 ,30/6 361306 ,119107ع7 ]۵ برامو105ن2۸ ول ۷0۵0 ماطو نز صنه ۷۷

مسئله شر بیش از آن که به وجه قرینه ای و با اتکا به برخی شرور گزاف و ظاهراً بی هدف یا انبوهی ناملایمات زندگی انسان، وجود خداوند و اوصاف کمالی او را به چالش کشد، در ساختاری منطقی، اعتقاد به خداوندی عالم، قادر و خیر محض را با وجود شرور در جهان هستی به طور منطقی ناسازگار می یابد. پیداست که اعتبار این استدلال منطقی در گرو صدق یا محتمل الصدق بودن گزاره الحاقی آن خواهد بود و این در حالی است که انگاره نظام احسن برآمده از علم عنایی خداوند از منظر فیلسوفانی چون ملاصدرا  با عطف نظر به وجوهی چون تضاد و تزاحم در جهان مادی، جزءنگری انسان این جهانی، نسبیت شرور، دخول بالعرض شر در قضای الهی و ... بر نادرستی این گزاره الحاقی پای می فشرد. مقاله پیش رو می کوشد تا با نگاهی دقیق به استدلال منطقی ملحدین و گزاره الحاقی مورد نظر آنان، دفاع ملاصدرا در برابر مسئله منطقی شر را مطرح و تاب و توان آن را بررسی کند.

480360

درحالی‌که اين یه برعکس شدنی نیست و تلاش تهران برای بهبود روابط با سایر همسایگان جنوبی خود همچون عمان وقطر نمی‌تواند به ارتقای مناسبات ایران-عربستان بيانجامد؛ بنابراین» بهتر است تهران ضمن حفظ و تقویت روابط نزدیک با مسقط و دوحه» مستقیم بر روابط با ریاض سرمایه‌گذاری کند و وارد دور تازه‌ای از مذاکرات جدی و مستقیم با این کشور شود. ۳۳۸ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 پژوهش حاضر از نوع توصیفی--تحلیلی (کیفی) بوده و در فرایند تحلیل يافته‌ها از روش‌شناسی استنتاجی استفاده شده است. گردآوري اطلاعات نیز با استفاده از روش کتابخانه‌اي با تکیه بر داده‌هاي عيني-تاريخي صورت پذیرفته است. چارچوب مفهومی خاص حاکم بر این مقاله را موازنه میان امنیت درون‌زا و امنیت برون‌زا برپایه اعمال نظریه موازنه تهدید (از اسستفن والت؟) بر نظریه مجموعه امنیتی منطقه‌ای تشکیل می‌دهد که در ادامه توضیح داده شده است. با توجه به تازگی طرح «پویش صلح هرمز»» نتایج جستجو برای آن در عناوین پژوهش‌ها به یک مقاله انتشاریافته در مجله‌ای اینترنتی محدود بوده اسسگن ری *وس 3 (2019) در مقاله «پویش صلح هرمز ایران و کشورهای همسایه: الگوی هلسینکی»» الگوی همکاری ایران برای ترویج پویش صلح هرمز را شبیه ابتکار هل سینکی به: صویر کشیده‌اند. از دیدگاه نویسندگان این مقاله. طرح امید همچون ابتکار هل سینکی نشان‌دهنده اهمیت تسریع در همکاری‌های منطقه‌ای و فعالیت‌های پیشگام در آموزش» اقتصاد و سرمایه‌گذاری به‌ویژه در فعالیت‌هایی است که جوامع را به مشارکت در سطح منطقه‌ای خلیج فارس 7 شویق می‌کند: با اینکه درک نوی سندگان این مقاله از اهداف پویش صلح هرمز تا حد زیادی نزدیک به واقع است» اها تلاش آن‌ها به تبیین پیش‌نیازهای تحقق این طرح معطوف نبوده است. نویسندگان تنها به پیان اين نکته اکتفا کرده‌اند که زمینه‌های لازم برای اجرای مراحل این طرح در حال حاضر فراهم نیست. الاحمد* (2020) نیز در بخشی از گزارش خود با عنوان «امنیت دریایی خلیج فارس: معمایی جاودانی» ذیل اشاره به طرح‌های تازه برای ایجاد و حفظ امنیت و ثبات در خلیج فارس,» خاطرنشان کرده است که چنین ابتکارهایی تنها محدود به بازیگران فرامنطقه‌ای مانند ایالات متحده» اتحادیه اروپایی و روسیه نبوده است و پویش صلح هرمز ایران را معرفی کرده است. وی هدف عینی این ابتکار را فراهم کردن زمینه‌های گفت وگو میان کشورهای جامعه تنگه هرمز شامل عربستان سعودی» امارات» عراق» کویت» ایران» عمان, قطر و بحرین می‌داند. نویسنده هرچند گذرا اما به‌درستی اشاره می‌کند که این طرح تنها در صورت ایجاد حداقلی از اعتماد و همکاری میان کشورهای عضو ورای همگاری خیم قاس و,ایران امگان مایانی طسدی خواهد واقست؛ بارهم از آیرن ننه اساسی غافل مانده است که بهبود روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس خود تابعی از ایجاد اعتماد و رفع خصومت‌های دیرینه در مناسبات تهران ریاض است. از میان آثاری که به‌طور مستقیم به پویش صلح هرمز اشاره نکرده‌اند» اما موضوع بحخشان به مقاله حاضر نزدیک است می‌توان به مقاله هان" و حکیمیان* (2019) با عنوان «مجموعه امنیتی منطقه‌ای در خلیج فارس: رئوس سیاست‌های شورای همکاری خلیج فارس در قبال ایران» اشاره کرد که تنش‌های میان ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را از چشم‌انداز نظریه مجموعه امنیتی منطقه‌ای مطالعه کرده | ست. نویسندگان با درک در ست واقعیت‌های منطقه و فروکا ستن مناقشه‌های ایران-_شورای همکاری خلیج فارس به ستیزش‌های تهران_ریاض از رورت اتخاذ چارچوب‌هایی فراتر از رقابت‌های مذهبی برای تبیین نزاع میان این دو بازیگر سسخن می‌گویند. از این چشم‌اندازن مقاله مذکور نیز همانند پژوهش حاضر بر این باور است که ایجاد ثبات و امنیت پایدار در خلیج فارس منوط به تغییر تدریجی الگوهای دیرپای د شمنی میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به الگوهای دوستی يا دست‌کم عدم دشمنی است. بااین‌همه» این استدلال را ذیل مفهوم مجموعه امنیتی منطقه‌ای دنبال می‌کند. اما مقاله تخاضر از این استدلال برای مماری انیت درون‌زا در خلیج فارس بهره می‌گیرد زیرا وجود مجموعه امنیتی منطقه‌ای حتی در صورت تداوم الگوهای دشمنی نیز همچنان قابل احراز است و توجیه ضرورت شکل‌گیری الگوهای غیرخصمانه در روابط تهرانسریاض با استناد توان دولت‌ها برای تأثیرگذاری بر پویایی‌های امنیتی بین‌المللی با یکدیگر متفاوت است و اغلب کوشش‌های نظری در سهپهر روابط بین‌الملل بر قدرت‌های بزرگ و ابرقدرت‌ها تمرکز دارند ,5116) ۳۳۰ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 (15-42 :2015. در این میان» نظریه مجموعه امنیتی منطقه‌ای از بری بوزان و اوله ویور! جز معدود نظریه‌های برجسته روابط بین‌الملل به شمار می‌آید که بر تجزیه‌وتحلیل در سطح منطقه‌ای تأکید دارد. بوزان و ویور (44 :2003) مجمو عه امنیتی منط قه‌ای را «مجمو عه‌ای از وا حد ها که در آن فرایندهای اصلی امنیتی‌سازی يا امنیتی‌زدایی چنان درهم تنیده شده‌اند که مشکلات امنیتی به لحاظ منطقی به جداگانه قابل تحلیل يا حل‌وفصل نیستند»» تعریف می‌کنند. چنین مجموعه‌هایی با الگوهای دیرینه اما نه دائمی----دوستی و دشمنی تعریف می‌شوند و شکل الگوهای وابستگی متقابل امنیتی را که از نظر جغرافیایی منسجم و زیرجهانی هستند» به‌خود می‌گيرند. به‌بیان روشن‌تر» مرکز پیکربندی های منطقه‌ای از نظم را ادرا کات مربوط به امنیت و ناامنی تشکیل می‌د هد؛ به‌طوری‌که روابط میان بازیگران منطقه‌ای برپایه ساختار ادراک‌ها بنا می‌شود. ساختار بنیادین هر مجموعه امنیتی منطقه‌ای از چهار متغیر اساسی تشکیل می‌شود: نخست مرز* که مجموعه امنیتی منطقه‌اي را از دیگر واحدها جدا می‌سازد؛ دوم ساختار آنارشیک؟ که به معنای وجود دو يا چند واحد خودمختار در درون چنین مجموعه‌ای است؛ سوم قطبیت* که معادل توزیع قدرت میان واحدهای مجموعه است؛ و چهارم ساخت اجتماعی؟ که شامل الگوهاي دوستی و دشمنیی ۹ میان واحدها می‌شود (53 :2003 ,۱۸762۷67 2۵ 31220). منظور از دشمنی در اینجا بدگمانی و ترس حاکم بر مناسبات دو یا چندجانبه میان واحدهاست و دوستی نیز به گستره‌ای از برهم‌کنش‌های مبتنی‌بر ابراز خسن‌نیت تا انتظار پشتیبانی و انعقاد پیمان‌های همکاری میان واحدها اشاره دارد. بوزان و ویور (48-49 :2003) نقش بازیگران بیرونی در یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای را تحت دو مفهوم نفوذ" و همپوشانی؟ تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. اگرچه اين دو مفهوم جز ذاتی مجموعه امنیتی منطقه‌اي به شمار نمی‌آیند (158 :2019 بطانوعه۳ ,3/0122 37007)» اما در شرایط خاص قادر به تحت‌تأثیر قرار دادن برهم‌کنش‌های درونی یک مجموعه تا حد ایجاد تغییرات بنیادین در آن هد در حقیقت از چشم‌انداز بوزان و ویور» شکل استاندارد مجموعه امنیتی منطقه‌اي» الگویی از رقابت» توازن قوا و صف‌بندی میان قدرت‌هاي اصلی منطقه است که باید تأثیرات نفوذ قدرت‌هاي خارجی همپوشانی زمانی اتفاق می‌افتد که یک يا چند واحد سیاسی هم‌زمان به بیش از یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای تعلق داشته باشند. با اینکه از چشم‌انداز بوزان و ویور» مجموعه های امنیتی منطقه‌ای به‌طور متقابل انحصاری تلقی می‌شوند.» اما درعین حال می‌پذیرند که مواردی همچون وجود دولت‌های جداکننده! یا اتکای دولت ضعیف در یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای به یک بازیگر قدرتمند مستقر در مجموعه امنیتی منطقه‌ای دیگر گاه مرز میان مناطق را مبهم می‌سازد. تا حایی‌که نمونه‌های قوی پویایی‌های میان‌منطقه‌ای* ممکن است نشان‌دهنده دگردیسی بیرونی مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای تا سطح ادغام باشند (49 :2003 ,۷76۵۷6۲ 200 8220). نفوذ به‌مثابه «سازوکار پیونددهنده الگوی سراسری توزیع قدرت میان بازیگران بزرگ جهانی به پویایی مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای»» اغلب هنگامی اخ می‌دهد که «قدرت‌های خارجی با واحدهای سیاسی واقع در یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای صف‌بندی امنیتی ایجاد می‌کنند». پیاده‌سازی این سازوکار بر پايه منطق موازنه قدرت صورت می‌گیرد.منطق موازنه قدرت که درون هر منطقه وحود دارد» برخی دولت‌ها را به سمت هم‌پیمانی با قدرت‌هاي خارجی سوق می‌ذهد تا بتوانند بر دیگر واحدهای سیاسی واقع در مجموعه امنیتی خود برتری جوبند (46-47 :2003 ,۷۵۵۷6۲ 200 81220). متغیر نفوذ در مجموعه هاي نامنسجم و نفوذپذیر تأثیرات زيادي بر الگوهاي روابط ککشورهاي عضو می‌گذارد و ممکن است پويش‌هاي امنیتی آن منطقه را از حالت طبیعی خارج کند؛ وضعیتی که در مجموعه امنیتی خاورمیانه و در زیرمحموعه خلیج فارس آشکارا قابل مشاهده است 522۵۵4) (156 :2016 ,تقاه[ ۵0۵. می‌توان نفوذ را بزرگ‌ترین مانع تحقق امنیت درون‌زا در مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای معرفی کرد. امنیت درون‌زا مفهومی مبتنی‌بر امنیت " شبکه‌ای | ست که درمقابل مفهوم امنیت برون‌زا؟ قرار می‌گیرد. در حالت امنیت درون‌زا امنیت شبکه از وی بازیگران داخل شبکه تأمین ۲۳۳۲ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 می شود درحالی‌که تأمین تمام یا بخشی از امنیت در حالت امنیت برون‌زا از سوی یک يا چند مدافع بیرونی انجام می‌شود (11 :2015 ,۷۷06 ع4). موازنه میان امنیت درون‌زا و برون‌زا در یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای را می‌توان با توسل به نظریه موازنه تهدید نشان داد. نظریه موازنه تهدید که نخستین بار از سوی استفن والت در چارچوب نظریه نوواقع گرایی تدافعی ! ارائه شد» به بررسی رابطه شکل‌گیری صف‌بندی‌های امنیتی و انتلاف‌های نظامی--سیاسی با «احساس تهدید» از سوی دولت‌ها می‌پردازد. بر پایه این نظریه» دلیل ایجاد توازن قدرت نیست» بلکه میزان تهدیدی |است که دولت‌ها درک می‌کنند. در حقیقت دولت‌ها در زمان احساس تهدید یا در مقابل آن توازن ایجاد می‌کنند يا به کشور تهدیدکننده ملحق شوند :1987 ,اله ۷ :4 :1985 باله/۷) (263. به‌طور خلاصه» نظریه موازنه تهدید معتقد است ائتلاف برای موازنه علیه تهدیدها شکل می‌گیرد نه صرف قدرت» یا تهدیدهایی که از قدرت» مجاورت» قابلیت های تهاجمی و نیات ازآنجاکه دولت‌های واقع در مجموعه امنیتی خلیج فارس همگی انفرادی يا به شکل انتلافی از نظر متغیرهای چهارگانه قدرت» مجاورت» قابلیت‌های تهاجمی و نیات توسعه‌طلبانه به نوعی از یکدیگر در هراس هستند» با اعمال متغیرهای نظریه موازنه تهدید پر عناصر و مفاهیم نظریه مجموعه امنیتی منطقّه‌ای می‌توان چارچوب منطقی و موئری را برای تخایل و ارز یابی ابتکارهای مبتنی‌بر امنیت درون‌زا شامل پویش صلح هرمز فراهم» و پیش‌نیازهای لازم را برای پیاده سازی آن شنا سایی برای کاربست چارچوب نظری ترکیبی خاص مقاله ابتدا باید خلیج فارس را به‌مثابه یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای مورد شنا سایی قرار داد و سپس وجود عذ صر «(ا<ساس تهدید» میان دو سوی خلیج فارس را برپایه متغیرهای چهارگانه قدرت» مجاورت» قابلیت‌های تهاجمی و نیات تو سعه‌طلبانه احراز کرد. عذصر مجاورت در منا سبات ایران با دولت‌های عرب خلیج فارس ثابت و محرز است. ابعاد قدرت جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی‌ها و امیرنشین‌های خلیج فارس به رهبری عربستان سعودی در دو بعد نظامی و اقتصادی گسترده و قابل توجه است و تهران و ریاض دو قدرت بزرگ منطقه به شمار می‌آیند. قابلیت‌های تهاجمی کشورهای ساحلی خلیج فارس نیز چه با تکیه بر توان داخلی و چه با توسل به هم‌پیمانان خارجی, به‌رغم برخی فراز و نشیب‌ها در موازنه میان دوسوی خلیج فارس طی چهار دهه گذشته در مجموع رو به رشد بوده است. افزون‌براین» همان‌گونه که والت نیز معتقد است» اين سه مولفه عمدتا عینی» به‌خودی‌خود و در غیاب برداشت توسعه‌طلبانه یک بازیگر از اقدام‌های دیگر بازیگران به بروز احساس تهدید منجر نمی‌شوند. در حقیقت دلیل | صلی بروز «چرخه معیوب ناامنی-_امنیت جویی (ازطریق افزایش قدرت نظامی يا ایجاد اتحادهای سیا سی يا نظامی با دیگر دولت‌ها)» در خلیج فارس را باید در بی‌اعتمادی و سوظن شدید میان دو سوی خلیج فارس جستجو کرد؛ ازاین‌رو مقاله حاضر متغیر میانی «تضعیف الگوی بی‌اعتمادی دیرینه درهم‌تنیده با عداوت معاصر میان ایران و شورای همکاری خلیج فارس» ارائه داده است که تحقق 3. خلیج فارس به‌مثابه یک (زیر) مجموعه امنیتی منطقه ای برپایه تعریف بوزان و ویور که مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای را با الگوهای دیرپای دوستی و دشمنی به شکل الگوهای زیرجهانی به‌هم‌وابسته امنیتی از نظر جغرافیایی مد سجم تعریف می‌کنند» ویژگی منحصر به‌فرد یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای محلی اغلب تحت تأثیر «عوامل تاریخی همچون خصومت‌های طولانی‌مدت (یونانی‌ها و ترک‌ها عرب‌ها:و فازس‌ها خمرها و ویتنامی‌ها) یا بستر فرهنگی م شترک در یک منطقه تمدنی (اعزاب»:ازوپایی‌ها:1 سیای جنوبی» آ سیای شمال شرقی, از این چشم‌انداز از زمان عقب‌نشینی بریتانیا از خلیج فارس در سال 1971 به دلیل میزان بالای وابستگی متقابل امنیتی میان دولت‌های منطقه» شاهد شکل‌گیری یک زیرمجموعه امنیتی مستقل در خلیج فارس بوده‌ایم که ویژگی برجسته آن را الگوی بی‌اعتمادی دیرینه درهم‌تنیده با امکان شناسایی مجموعه امنیتی منطقه‌ای خلیج فارس بر پایه تعریف بوزان و ویور از مجموعه امنیتی منطقه‌ای بدین معنی | ست که ناکامی دولت‌های خلیج فارس در پیمودن فرایند منطقه‌گرایی ! ۳۳ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 مانع از منطقه سازی! خلیج فارس نشده است. در خصوص شنا سایی منطقه‌گرایی و منطقه سازی به‌مثابه دو پدیده متفاوت با هم» نزد پژوهشگران روابط بین‌الملل اجماع‌نظر وجود دارد؛ هرچند رابطه علیّت میان این دو همچنان حل‌نشده باقی مانده است. منطقه‌سازی به معنای رشد جریان فرامرزی سرمایه» کالا" و افراد درون منطقه جغرافیایی مشخص است. منطقه‌سازی پدیده‌ای است از پایین به بالا که به‌واسطه فرایندهای اجتماعی ناشی از بازارها بازرگانی خصوصی و جریان‌های سرمایه‌گذاری که هیچ‌یک توسط حکومت‌ها به‌گونه‌ای دقیق کنترل نمی شود ایجاد می‌ شوند. بازیگران اصلی پدیده منطقه سازی بازیگران غیردولتی شامل بنگاه‌ها و افراد هستند. منطقه‌سازی را می‌توان یک روند خودانگیز از پایین به بالا نامید. در مقابل» منطقه‌گرایی به‌مثابه خواستی سیاسی برای ایجاد ترتیبات رسمی میان دولت‌ها در یک محدوده ازآنجاکه مشارکت‌کنندگان اصلی این پدیده حکومت‌ها هستند می‌توان آن را به‌مثابه یک فرایند آگاهانه از بالا به پایین معرفی کرد. «ایجاد منطقه‌سازی» به‌معنای افزایش تعداد تراکنش های اقتصادی منطقه‌ای مانند پول» بازرگانی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی* است. «منطقه‌گرایی در دست اقدام» به توافق دولت‌های از نظر منطقه‌ای نزدیک به‌هم برای تشکیل انواع نهادهای رسمی تاآنجاکه به موضوع پژوهش حاضر بازمی‌گردد. منطقه سازی در خلیج فارس پیشینه‌ای طولانی دارد و مراودات انسانی و بازرگانی میان دولت‌های ساحلی آن خارج از حیطه کنترل حکومت‌ها از دیرباز وجود دا شته | ست و حتی در اوج تنش‌های میان حکومتی در منطقه نیز متوقف نشده | ست. پیوندهای خانوادگی» قومی» قبیله‌ای» زبانی» مذهبی و فرهنگی میان مردمان مناطق ساحلی خلیج فارس به‌اندازه‌ای مستحکم است که خصومت‌های میان‌دولتی نیز قادر به غلبه بر آن‌ها نبوده است. تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در سال 19861 از سوی کشورهای عرب واقع در سواحل جنوبی خلیج فارس را نیز می‌توان به‌نوعی در جهت توسعه منطقه‌گرایی در خلیج فارس قلمداد کرد. هرچند ترکیب آن نشان از منطقه‌گرایی نابالغ یا ناقص در خلیج فارس دارد. درواقع» منطقه‌گرایی خلیج فارس بیش از آنکه دلایل و هنجارهای اجتماعی» فرهنگی یا مذهبی خاص خود را به‌لحاظ نهادی داشته باشد» تحت تأثیر ادراکات مربوط به ناامنی به‌ویژه در درون خود منطقه بوده ااست. حتی شورای همکاری خلیج فارس به‌مثابه بارزترین نماد منطقه‌ای‌گرایی (نابالغ) در خلیج فارس نیز به‌رغم ترسیم چشم| نداز یکپارچگی امنیتی و د فاعی» پیشرفتی فراتر از سیاست‌های اعلامی نداشته است که یکی از عمده دلایل آن وجود بدگمانی و بی‌اعتمادی میان با اینکه بحران مناسبات سیاسی دوحه و ریاض از ژوئن 7 201 و قطع روابط دیپلماتیک سه عضو شورای همکاری خلیج فارس با قطر به‌عنوان یکی دیگر از اعضای شورا نقطه عطفی در اختلاف‌های داخلی شورای همکاری خلیج فارس به شمار می‌آید؛ اما هماوردی‌ها و تضادهای داخلی میان دولت‌های عضو و رهبران آن‌ها پیشینه‌ای بس طولانی‌تر دارد -1 :2016 .له ۵1 1ط۸/2۳) (2 که البته هیچ‌کدام به‌اندازه بحران دیپلماتیک 2017 قطر برجسته نیست. برجسته‌ترین تلاش شورای همکاری خلیج فارس برای تبدیل‌شدن به مرجع اصلی سیاست‌گذاری دفاعی خلیج فارس» به ایده ملک عبدالله (پادشاه عربستان سعودی از 2005 تا 2015) برای تشکیل «اتحادیه خلیج فارس!؟» بازمی‌گردد؛ خواسشته‌ای که وی در پی انقلاب های بهار عربی در افتتاحیه اجلاس سران شورای همکاری خلیج فازس ذر د سامبر 2011 در ریاض مطرح کرد 062 21 ,0۷) (2011. دومین دستورالعمل مهم برای تعقیب یکپارچگی بیشتر در شنورای همکاری خلیج فارس به پیشنهاد شاهزاده سعود الفیصل وزیر خارجه وقت سعودی در ژوئن 2012 مبنی بر اتخاذ سیاست امنیتی و نظامی منطقه‌ای یکپارچه بازمی‌گردد که از آن زمان تاکنون در دستورکار همه اجلاس‌های سالانه شورای همکاری خلیج فارس قرار داشته است (206 :2020 ,ا2گ۸7). با همه این تلاش‌ها و به‌رغم پرمایگی مصداق‌های فرهنگی» اجتماعی و مذهبی مشترک میان هر هشت کشور ساحلی خلیج فارس؛ این منطقه در بهترین حالت با وضعیت «منطقه‌سازی بدون منطقه‌گرایی» قابل ترسیم است واثر متقابل این دو بعد بر یکدیگر نیز همچنان در ابهام قرار دارد (249-250 :2016 ,9۳9زطاله۷). درواقع» منطقه‌گرایی یک رخداد سطح بالای ر سوخ درون‌منطقه‌ای و ۳۳۹ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 نفوذ بالای دولت‌های پیشگام در مراجع منطقه‌ای فراملی به شمار می‌آید؛ ازاین‌رو اگر تشدید منطقه‌گرایی در خلیج فارس نزد برخی دولت های منطقه به‌مثابه نفوذ تعیین‌کننده همسایگان و تهدیدی فکری علیه امنیت رژیم فهم شود» چشم‌انداز منطقه‌گرایی رو به افول خواهد گذاشت. استدلال بالا همچنین بیان می‌دارد که اگر چه ادراک دو لت های پیش‌روژی خلیج فارس از تهدیدهای آشکارا مشخص علیه کل منطقه می‌تواند چشم‌انداز منطقه‌گرایی را در خلیج فارس ارتقا بخشد. اما تقسیم کشورهای منطقه به دو اردوگاه ایدئولوژیک متخا صم و شنا سایی آن‌ها از سوی یکدیگر به‌مثابه دشمن, بزرگ‌ترین مانع بر سر منطقه‌گرایی در خلیج فارس به شمار می‌آید. برخی پژوهشگران این وضعیت خلیج فارس را به‌مثابه چندقطبی ایدئولوژیک (717 :2014 ,13۵۵9) یا چندپارگی هنجاری (49-52 :1998 ,]1ع838۳) به تصویر کشیده‌اند؛ بنابراین» عجیب نیست که شورای همکاری خلیج فارس به‌مثابه تنها موجودیت امنیتی اختصاصی منطقه‌ای که در ظاهر برای حل مشکلات منطقه ایجاد شده است» امروزه در شرایط جنگ سرد منطقه‌ای جدید فاقد هرگونه اثربخشی و انجام کارویژه‌های نهادینه سازی حتی در میان اعضای سازمان است. عملکرد ضعیف این شورا به‌رغم افزایش تهدیدهای امنیتی هم علت و هم پيامد فرایندهای امنیتی‌سازی و نظامی جنگ سرد منطقه‌ای جدید تاکنون نه‌تنها در تسریع تحولاتآنهادی منجر به همبستگی سیاسی» اقتصادی و امنیتی بیشتر شکست خورده است. بلکه تنها سازمان امنیتی منطقه‌ای موجود در منطقه را نیز چندپاره کرده و فعالیت‌های آن را به سمت نظامی‌گری سوق داده | ست (95 :2017 بلطتاصه5). هرچند شاید شرایط کنونی آبستن فرصت‌هایی برای تعقیب منافع ملی جداگانه از سوی دولت‌های پیش‌روی منطقه یعنی جمهوری ا سلامی ایران و عربستان سعودی با شد.» اما هیچ ذشانی از امکان شواهد و تحلیل‌های بال" حاوی این نکته |۱است که اگرچه می‌توان طبق تعریف بوزان و ویور یک خلیج فارس را مجموعه امنیتی منطقه‌ای درنظر گرفت» اما برجستگی الگوهای دشمنی میان اعضای این محموعه مانع از رشد منطقه‌گرایی و ادغام نهادی در خلیج فارس شده است. در این شرایط, فرایند خودبه خودی منطقه سازی نیز به‌جای آنکه در جهت تسهیل پیوندهای رسمی میان کشورهای ساحلی خلیج فارس قرار داشته باشد» بر ترس حکام منطقه از دخالت همسایگان در امور داخلی شان و نفوذ بشتر بر ترتیبات منطقه‌ای افزوده ۱ ست و در عمل مانعی بر سر راه منطقه‌گرایی محسوب می‌شود. عداوت چندوجهی شورای همکاری خلیج فارس با ایران و رقابت غیرسازنده اعضای این شورا با یکدیگر نیز این تنها نهاد امنیتی اختصاصی در خلیج فارس را از حداقل سیاست خارجی ایران در قبال شورای همکاری خلیج فارس از زمان انقلاب اسلامی تاکنون, با فرازونشیب‌های زیادی همراه بوده و به‌تدریج دگرگون شده است. مناسبات ایران و شورای همکاری خلیج فارس طی یک دهه پس از تأسیس این شورا به‌طور عمده تحت تأثیر پشتیبانی شورا از رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران و شور انقلابی و ایدتولوژیک سال‌های نخست انقلاب و جنگ تحمیلی در شرایط وخیمی قرار داشت؛ تا اینکه روابط این دو بازیگر پس از پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و متعاقب حمله صدام به کویت در سال 1990 وارد مرحله عمل‌گرایانه‌تری شد. در ادامه نیز به مدت تقریبا دو دهه و به‌زغم وجود چالش‌ها و دشواری‌های آشکار» آشتی با همسایگان خلیج فارس ---گاهی و نه به‌گونه‌ای مستمر به کانون توجه روابط تهران با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تبدیل شد. سابقه طولانی و آکنده از منا سبات میان دو طرف (به‌ویژه میان ایران و عربستان سعودی) که بیشتر با تفرقه و اختلاف شامل واگرایی‌های ایدئولوژیک. درگیری‌های قومی و فرقه‌ای» مناقشه‌های ارضی و رقابت برای هژمونی منطقه‌ای میان تهران و ریاض نشانه‌گذاری می‌شود (103 :2019 ..ل۵ 21 1)02)» اتخاذ این رویکرد را برای پرهیز از تکرار چرخه درواقع» تهران به‌رغم آگاهی از ریشه‌های تاریخی و بلندمدت بی‌اعتمادی متقابل میان ایران و دولت‌های عرب خلیج فارس بارها تمایل خود را در بیرون راندن نیروهای بیگانه از خلیج فارس با پیشنهاد ایجاد سازوکار امنیت د سته جمعی بومی با حطضورتمامی دولت‌های منطقه» مشتاقانه ابزار کرده است (هرسیج و تویسرکانی» 1386: 106؛ 2 :2020 ,له۸/00). سیا ست ایران در قبال شورای همکاری خلیج فارس بر پایه سه ملاحظهه عمده | ستوار | ست: نخست.» تهران امیدوار است بتواند با تبدیل دشمنان به دوستان از میزان انزوای ایران در منطقه و ۳۳۸ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 جهان بکاهد و معضل ژئوپلیتیک امنیت در خلیج فارس را تسکین بخشد؛ دوم» تهران گسترش مناسبات بازرگانی با همسایگان خلیج فارس را به‌منظور ارتقای توسعه اقتصادی ایران دنبال می‌کند؛ سوم تهران درپی ایجاد تفرقه میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس با هدف کاهش نفوذ ایالات متحده در منطقه و تضعیف شدت خصومت اين شورا با ایران است (494 :2019 ,۳1۵0). ترکیب این سه ملاحظه با یکدیگر نشان از وجود رگه‌هایی از تنش‌زدایی در مناسبات ایران و روابط ایران با شورای همکاری خلیج فارس به میزان زیادی تابعی از مناسبات دوجانبه تهران_ریاض و گاه تهران--ابوظبی بوده است (1 :2019 ,726278) و ارزیابی این مناسبات نیازمند اتخاذ نگاه مقایسه‌ای است. پایان جنگ تحمیلی هشت‌ساله صدام علیه ایران» زمینه را برای هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور وقت ایران فراهم آورد تا دولت‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس نه به‌عنوان دشمنانی که باید سسرنگون شوند» بلکه به‌مثابه شرکای بازرگانی بالقوه و سرمایه‌گذاران ثروتمندی که می‌توان با آن‌ها کنار آمد» در نظر گرفته شوند (30 :2017 ,۳12810171۵0). نخستین نشانه قابل توجه از روی آوردن ایران به سیا ست خارجی عمل‌گرایانه؛ بی‌طرفی تهران در طول جنگ خلیج فارس 1991 و محکومیت تجاوز صدام به کویت از سوی مقام‌های کشور بود. افزون‌براین» تفسیر به‌مراتب معتدل‌تری از سیاست صدور انقلاب ارانه شد که تأثیر قابل‌توجهی بر تغییر نگرش سعودی‌ها نسبت بهاپران در آن دوره بر جای گذاشت (89 :1993 ,ن0زه5). بااین‌همه» گرمی نسبی مناسبات منطقه‌ای تهران و ریا نتوانست از میزان تشنج روابط ایران و ایالات متحده بکاهد و همین امر مانع از نزدیکی بیشتر این دوهمسایه شد. دولت بیل کلینتون با اتخاذ سیا ست مهار دوگانه" در قبال ایران و عراق» محدودیت‌هایی زا برای توسعه بیشتر روابط بین ایران و شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کرد که تأثیر بسزایی در کاهش فرصت‌های نیل به منطقه‌گرایی در خلیج سید محمد خاتمی رئیس جمهوری بعدی ایران با ارائه ابتکار گفت‌وگوی تمدن‌ها امیدوار بود بتواند روابط ایران را با کشورهای حاشیه خلیج فارس» ایالات متحده و بقیه جهان بهبود بخشد. این ابتکار در مدت‌زمانی کوتاه پاسخ‌های مثبتی از عربستان سعودی و سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس دریافت کرد. در اجلاس سران سازمان همکاری | سلامی ! که نوامبر 1997 در تهران تشکیل شده» عبدالله بن عبدالعز یز ولیعهد وقت سعودی (و پاد شاه بعدی این کشور) در سخنرانی خود اعضای این سازمان را دعوت کرد تا بر حل مشکلات جهان اسلام و ترویج همگرایی میان دیدار ده‌روزه ها شمی رفسنجانی» رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام از عربستان سعودی در فوریه 1997 سبب شد تا دو کشور بحث در مورد ایجاد یک سیستم امنیتی مشترک را آغاز کنند (65-66 :2017 ,ط0اع0ن۷040). در سال 1999 نیز خاتمی به جده سفر کرد و در سال 2001 و 2002 توافق‌نامه‌های منطقه‌ای و امنیتی دوجانبه‌ای در زمینه مبارزه با تروریسم» پول شویی» قاچاق مواد مخدر و مهاحرت غیرقانونی میان تهران و ریاض به‌امضا رسید (48-49 :2003 ,0۲۵691۵)). روابط دوستانه میان ایران و عربستان سعودی پس از یک دوره تنش‌زدایی به چندین علت در سال 2002 پایان یافت. طرح ادعا های مربوط به فعالیت های پنهانی مراکز هسته‌ای ایران در اوت 2 از سوی گروهک منافقین و بروز بخران هسته‌ای ایران» گرایش ریاض به بهبود روابط با تهران را معکوس کرد؛ بااین‌همه» سیاست خارجی تهران تا پایان دولت اصلاحات بر محور پرهیز از تنش اگرچه انتخاب محمود احمدی‌نژاد به سمت ریاست جمهوری در سال 2005 نمایانگر بازگشت سیا ست خارجی ایران از عمل‌گرایی به ایدئولوژی انقلابی بود اما سیا ست وی د ست‌کم در قبال شورای همکاری خلیج فارس و عربستان سعودی بر مدار عمل‌گرایی و پرهیز از تنش استوار بود. ابتکارهای عمدتا فردی احمدی‌نژاد در ابتدا حتی سیب پیشرفت ویژه‌ای در روابط ایران با شورای همکاری خلیج فارس به‌ویژه با چندین ۶ ضو کوچک این شورا شد. قطر تنها عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد بود که به قطعنامه ۹۶ ۱۶ (در ۳۱ ژوئیه ۲۰۰۶ که از ایران درخواست کرده بود فعالیت‌های هسته‌ای خود را تا 31 اوت همان سال تعلیق کند وگرنه با تحریم‌های احتمالی دیپلماتیک يا اقتصادی مواجه خواهد شد) رأی منفی داد (2006 ,56). در دسامبر 2007 نیز ۳۰ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 احمدی‌نژاد که به دعوت امیر قطر در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس در دوحه شرکت کرده بود» خواستار ایجاد یک سیستم امنیتی مستقل در خلیج فارس شد (7 :2009 ,5ن۸4۵). احمدی‌نژاد پس از شرکت در این اجلاس وارد منامه شد و قرارداد صادرات گاز طبیعی به بحرین را منعقد کرد که گامی در جهت تغییر نگرش خصمانه بحرین نسبت به ایران به شمار می‌آمد (291 :2007 ,صقنطنط1)6). مناسبات ایران و عمان در آن دوره نیز همچون اغلب اوقات حسسنه بود. احمدی‌نژاد طی هشت سال دوران ریا ست‌جمهوری خود از هر شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس بازدید رسمی داشت. هدف وی ایجاد یک رژیم امنیتی دسته‌جمعی مستقل در خلیج فارس بود و کوشش‌های فراوانی را نیز دراین‌را ستا انجام داد. در مارس 2010 ایران یک پیمان امنیتی با قطر برای مبارزه با قاچاق» جرایم مواد مخدر و پول‌شویی امضا کرد (2010 ,0616۲ 0ع8627ع1). تهران در آن زمان حتی به انعقاد موافقت‌نامه‌های مشابهی با عربستان سعودی و کویت نیز نزدیک شده بود؛ بااین‌همه» تنش‌زدایی با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در عمل ثمره زیادی نداد. تلاش‌ها برای نزدیکی ایران و عربستان با نیات این دو کشور برای گسترش حوزه نفوذ در خاورمیانه به‌ویژه عراق» لبنان و بعدها سوریه و یمن در تضاد قرار داشت. نفوذ عمدتا طبیعی ایران در عراق و تقویت ژئوپلیتیک شیعه در شمال خلیج فارس» به احساس ناامنی در کشورهای جنوبی خلیج فارس دامن می‌زد. اکثر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس دارای جوامع شیعه هستند و نفوذ منطقه‌ای ایران در کشورهای عربی آن‌ها را نگران می‌سازد. کوشش برای کوچک جلوه دادن تقابل میان شمال و جنوب خلیج فارس و ترمیم مناسبات میان تهران و پایتخت های عربی بر پایه اعتماد متقابل» با پایان دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد خاتمه نیافت و از سوی دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی نیز دنبال شد. شخص رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه بر پایه تجربه در امور دیپلماسی» برای حل بزرگ‌ترین معضل بین‌المللی پیش روی کشور یعنی پرونده هسته‌ای به‌جای چانه‌زنی با دولت‌های اروپایی (به‌عنوان بازیگران غربی درجه دوم) مستقیم وارد بازی با ایالات متحده (به‌مثابه بازیگر اصلی جهان غرب) شدند و از مزیت همراهی با چین و روسیه به‌مثابه بازیگران قدرتمند شرقی استفاده کردند. برای حل بحران‌های منطقه‌ای نیز دولت حسن روحانی برخلاف دولت احمدی‌نژاد که بهبود روابط با شورای همکاری خلیج فارس را از رهگذر نزدیکی با همه اعضای شورا دنبال می‌کرد» کلید ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای در خلیج فارس ازجمله نزدیکی با شورای همکاری خلیج فارس را در بهبود روابط مستقیم با ریاض و حکّام عربستان سعودی می‌دانست. در حقیقت» تیم دیپلماسی دولت دهم به خوبی از این واقعیت آگاه بود که ناتوانی تهران در بهبود روابط با ریاض به معنای ناکامی ایران در دستیابی به روابط مطلوب با شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود. ظریف در دسامبر 2013 در جریان سفر به کویت» عمان و قطر ضمن ابراز تمایل به همکاری با عربستان سعودی برای ثبات منطقه‌ای گفته بود «معتقدیم لازم است ایران و عربستان با یکدیگر برای صلح و ثبات در منطقه کار کنند» و آمادگی خود را برای سفر به ریاض اعلام داشته بود. در بهار 4 نیز ظریف با انتشار مقاله‌ای در مجله امور خارجی! بر اولویت برهم‌کنش‌ها با کشورهای حا شیه جنوبی خلیج فارس به‌ویژه عربستان سعودی تأکید کرده بود. وی در این مقاله خاطردشان کرد: «ایران می‌کو شد تهدیدهای خارجی علیه خود را با حل مسائل انبا شته شده میان ایران و دیگر دولت‌ها به‌ویژه با همسایگان نزدیکش رفع کند. اعتماد سازی و همکاری» بنیان سیا ست منطقه‌ای به‌نظر می‌رسید. سعودی‌ها نیز سدست‌کم در ابتدا--- مایل به مذاکره با ایران در مورد منافع مشترک بودند. حسین امیرعبداللهیان, معاون وزیر خارجه ایران در اوت 4 با شاهراده سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان در جده گفت‌وگو کرد و در مورد مبارزه علیه داعش در عراق و سوریه به تبادل‌نظر پرداختند. ماه بعد ظریف پس از مذاکره با همتای سعودی خود در حاشیه نس سازمان ملل در نیویورک» این دیدار را «گشایش فصل تازه‌ای در روابط دو کشور و در راستای استقرار صلح و امنیت بین‌المللی و منافع امت مسلمان» توصیف کرد. بااین‌همه به دلیل گستردگی زمینه‌های رقابت تهران و ریاضض» تنوانع فراوان و سختی نیز بر سرراه نزدیکی و همکاری دو کشور وجود دارد. تهران در ژانویه 2015 با غیرقابل‌پذیرش خواندن اظهارات سعود الفرصل درباره سوریه» سفر برنامه‌ریزی شده ظریف را برای دیدار با مقام‌های عربستانی در ۳:۲ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 ریاض لغو کرد. به‌هرحال» دولت روحانی در شرایط نزدیک شدن به توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی» به تلاش‌های خود برای بهبود مناسبات با دولت‌های عرب خلیج فارس ادامه داد. در آوریل 2015 ظریف با انتشار مقاله‌ای در روزنامه («نیویورک تایمز1» اظهار داشت «روابط خوب با همسایگان ایران اولویت اصلی ما به شمار می‌آید. منطق ما این است که مسئله هسته‌ای تنها یک نشانه و نه علت بی‌اعتمادی و درگیری بوده است» (2018 ,72). بااین‌همه» شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که حتی حفظ روابط تهران و ریاض در سطح موجود را نیز به‌سرعت ناممکن کرد. در آوریل 5 با تعرض مأموران بازر سی فرودگاه جده به دو زاثر نوجوان ایرانی و واکنش تهران مبنی بر تعلیق حج عمره و پروازهای ایرانی به عربستان» تنش در روابط دوجانبه دوباره بالاا گرفت. در ادامه مداخلهه نظامی در یمن به رهبری عربس-تان سعودی در مارس 2015 به نحو قابل توجهی بر شدت تنش‌ها در دو سوی خلیج فارس افزود. ژرفای شکاف میان دو کشور با وقوع فاجعه منا در سپتامبر 2015 که به شهادت دست‌کم دو هزار نفر از حجاج شامل بیش از 400 زاثر ایرانی انجامید» بیشتر نیز شد. پیشرفت تهران در ایجاد تفاهم با جامعه بین‌المللی بر سر پرونده هسته‌ای نیز بر میزان و شدت واکنش‌های منفی رهبران عربستان و امارات علیه تهران می‌افزود. سرانجام تهران در ژوئیه 2015 به توافقی با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)* با گروه 5 دست يافت که از 16 ژانویه 2016 به اجرا درآمد. با اینکه برجام در کوتاه‌مدت به کاهش تنش‌ها و انزوای بین‌المللی تهران انجامید؛ اما در عمل اعضای شورای همکاری خلیج فارس به‌جز عمان از آن استقبال نکردند. در این شرایط حمله 2و 3 ژانویّه 2016 به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در تهران و مشهد. بهانه لازم را برای ریاض و ابوظبی برای تشدید فشارهای منطقه‌ای در کمتر از دوهفته پیش از لازم‌الاجرا شدن برجام فراهم کرد و به‌رغم محکومیت شدید این حملات از سوی مقام‌های ارشد ایرانی» چهار عضو شورای همکاری خلیج فارس شامل عربستان سعودی؛ امارات؛ بحرین و کویت به همراه چهاز کشوعریی دیگر ( سومالی, جیبوتی»؛ سودان و کومور) بلافاصله روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کردند يا به‌شدت کاهش دادند. ایران و عربستان سعودی در سال 2016 به‌رغم ازهم‌گسیختگی روابط دیپلماتیک» همچنان در برخی زمینه‌ها با یکدیگر همکاری داشتند. تهران در ماه نوامبر و به دنبال توافق هسته‌ای با کشورهای عضو اوپک برای بازگشت تدریجی به سطح متناسب تولید پیش از تحریم‌های بین‌المللی» به توافق رسید (2016 770۷ 30 ,880). همچنین وزارت حج عربستان در سال 2016 از مقام‌های ایرانی برای مذاکره بر سر چگونگی ازسرگیری حج عمره برای شهروندان ایرانی دعوت کرد. با اینکه پیشرفت‌های کوچکی از این دست می‌توانست نویدبخش روزهای بهتری در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی با شد» اما رشد گرایش‌های توسعه‌طلبانه در سیا ست منطقه‌ای ریاض با روی کار آمدن ترامپ و افزایش برخوردهای ایران و عربستان در بازی‌های نیابتی عراق» سوریه؛ یمن و لبنان مانع از نزدیکی این دو قدرت منطقه‌ای به یکدیگر شد. رویکرد خصمانه ریاض در قبال تهران با انتساب محمد بن سلمان به مقام ولا یتعهدی عربستان سعودی در 21 ژوئن 7 و تحکیم پایه‌های قدرت وی ابعاد تازه‌تری نیز یافت. همچنین وقوع چندین حادئه دریایی مشکوک علیه کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها در خلیج فارس در اواخر بهار و اوایل تابستان 2019 و حمله به تا سیسات نفتی آرامکو در سپتامبر همان سال که از سوی غرب و اعراب به ایران نسبت داده شد (104-105 :2020 ,3/300۵ 200 صفط5)» بر وخامت مناسبات تهران و ریاض افزود. در چنین شرایطی که سطح منا سبات تهران و ریاض به پایین‌ترین حد خود طی سه دهه گذ شته رسیده بود» حسن روحانی در 27 سپتامبر 2019 طی سخنرانی خود در هفتادوچهارمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل» از ابتکار تهران تحت عنوان پویش صلح هرمز (انتلاف امید) با هدف دستیابی به رفاه و پیشرفت در سطوح گوناگون اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و فرهنگی» ایجاد روابط دوستانه میان همسایگان و برقراری سازوکار اقدام دسته جمعی برای تأمین امنیت انرژی و ناوبری آزاد در خلیج فارس وتنگه هرمز رونمایی کرد (3 :2019 ,520 200 726[1). پیش‌ازآن نیز تیم سیاست خارجی دولت روحانی دو طرح امنیتی منطقه‌ای با نام‌های «مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای» (اوت 2015) و «پیمان عدم تجاوز» (مه 2019) ارائه کرده بود که تنها با | ستقبال عمان و تا حدودی نیز قطر مواجه شده بود. عدم | ستقبال حکومت‌های منطقه از طرح‌های پیشین ایران» افزایش تنش‌ها در خلیج فارس و جلب توجه بیش‌ازپیش قدرت‌های فرامنطقه‌ای به این آبراه راهبردی» سیاستمداران ایرانی را به تجدیدنظر در طرح‌های امنیتی منطقه‌ای واداشت. بر این :۳ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل, سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 پایه» ابتکار جدید امنیتی تهران برای منطقه با فاصله گرفتن نسبی از اهداف آرمانی» از رشد توازن قدرت در کانون توجه اين ابتکار جای می‌گیرد؛ به‌این‌معنا که ایران برای ایجاد توازن قدرت در برابر ایالات متحده و هم‌پیمانانش در منطقه به‌دنبال فرصتی برای همکاری با دیگر قدرت‌های بزرگ همچون روسیه و چین و دعوت از آن‌ها برای نقش‌آفرینی در تحولات خلیج فارس است. در حقیقت» مفهوم امنیت درون‌زا در پویش صلح هرمز به معنای خروج فوری نیروهای بیگانه از خلیج فارس نیست» بلکه تمرینی برای اعتمادسازی متقابل تدریجی میان کشورهای ساحلی خلیج فارس و به‌طور م شخص میان ایران و دولت‌های عربی با هدف شکل‌گیری و تقویت احساس بی‌نیازی از اهداف پویش صلح هرمز بر پايه سند شورای امنیت و مجمع عمومی عبارتند از: ارتقای صلح» ثبات» پیشرفت و سعادت همه دولت ها و مردمان جامعه هرمز؛ تشویق درک متقابل و روابط صاح‌آمیز و دوستانه و همکاری‌جویانه میان مردمان و دولت‌های جامعه هرمز؛ همکاری برای ریشه‌کنی تروریسم» افراط گرایی و تنش‌های فرقه‌ای» رفع تنش‌ها و حل‌وفصل اختلاف‌ها و مناقشه‌ها در جامعه هرمز به صورت مسالمت‌آمیز و از طریق گفت‌وگو ارتباطات پیشرفته و سیستم هشدار اولیه؛ 3 ضمین امنیت انرژی» آزادی ناوبری و جریان آزاد نفت وادیگر منابع از جامعه هرمز به خارج و برعکس و فراتر از آن برای همه؛ حفاظت از محیط زیست جامعه هرمز؛ ارتقای نقش و مقام جهانی جامعه هرمز؛ و گسترش همکاری,» تعامل» کسب‌وکار» تجارت و سرمایه‌گذاری در سطوح و زمینه‌های گوناگون میان دولت‌ها مردم و بخش‌های خصوصی جامعه هرمز (4 :2019 ,7ت1). برا ساس سند یاد شده» پویش صلح هرمز مبتنی‌بر نه اصل است: 1) رعایت اهداف و | صول سازمان ملل؛ 2) روابط خوب همسایگی؛ 3) احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی؛ 4) خدشه‌ناپذیری مرزهای بین‌المللی؛ 5) حل‌وفصل مسالمت آمیز همه اختلافات؛ 6) رد تهدید یا استفاده از زور یا مشارکت در انتلاف‌ها یا اتحادها علیه یکدیگر؛ 7) عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی یکدیگر؛ 8) احترام متقابل» علاقه متقا بل و موقعیت برابر؛ و 9) احترام به مقدسات. نمادهای تاریخی» مذهبی و ملی دولت‌ها و مردمان جامعه هرمز (4-5 :2019 ,7(تا). برنامه اقدام ابتکار هرمز سه سازوکار به‌نسبت جامع را شامل می‌شود: الف) تشکیل جلاسه‌هایی در سطح کار شنا سان» اتاق‌های فکر بخش خ صو صی؛ مقام‌های ارشد؛ وزرا و سران دولت‌ها برای همفکری و یافتن رویکردهای مشترک درباره اهدافی: 1) امنیت انرژی و آزادی دریانوردی برای همه؛ 2) کنترل تسلیحات و تدابیر امنیت‌ساز و اعتمادساز؛ 3) ترویج منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی؛ 4) تماس‌های نظامی و تبادل داده و اطلاعات؛ 5) پیشگیری و حل اختلاف‌های منطقه‌ای ؛ و 6) انعقاد ب) ایجاد کارگروه‌های م شترک برای اتخاذ اقدام‌های عملی برای ایجاد اعتماد سازی تدریجی و گسترش همکاری در زمینه‌های: 1) امنیت م شترک شامل سیستم‌های ه شدار سریع در خطوط پرخطر و پیشگیری از درگیری‌های منطقه‌ای و حل‌وفصل آن‌ها مبارزه با مواد مخدر» تروریسم و قاچاق انسان؛ 2) همکاری اقتصادی شامل مشارکت و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در نفت» گاز, انرژی» ترانز یت و <مل‌ونقل؛ 3) افزایش امذیت انرژی و آزادی ناوبری برای همه؛ 4) ترویج کسبوکار و بازرگانی و مشارکت بخش خصوصی؛ 5) همکاری فرهنگی و اجتماعی شامل گفت‌وگوی میان ادیان؛ تبادلات فرهنگی و گردشگری؛ 6) همکاری علمی شامل تبادل استاد و دانشجو و طرح‌های مشترک علمی و فناوری؛ 7) همکاری در زمینه مسائل سایبری نوظهور شامل امنیت سایبری؛ 6) حفاظت از محیط زیست به‌ویژه محیط زیست دریایی» ایمنی هسته‌ای و اثرات سو ریزگردها؛ و 9) همکاری بشردوستانه به‌ویژه در مورد مهاجران, پناهندگان و آوارگان. ج) سازمان ملل چتر بین‌المللی لازم را فراهم خواهد کرد. اين امر می‌تواند به افزایش اعتماد میان دولت های جامعه هرمز» تضمین منافع قانونی جامعه جهانی و ایجاد پیوندهای ضروری پیرامون موضوعاتی که ذاتا فراتر از مرزهای هر منطقه واحدی هستند» کمک کند (5 :2019 ,27ت1). با اینکه تهران نقش سازمان ملل و بالتبع اعضای دائم شورای امنیت را در برهم‌کنش‌های منطقه‌ای بر پایه پویش صلح هرمز به رسمیت شناخته است و موضوع خروج فوری نیروهای آمریکایی از منطقه بخشی از این ابتکار به شمار نمی‌آید» درعین‌حال مقام‌های ایرانی هدف نهایی خود مبنی بر عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از منطقه را پنهان نمی‌سازند. روحانی هنگام معرفی پویش صلح هرمز در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک؛ آ شکارا اظهار دا شته بود «3شکیل هرگونه ائتلاف امنیتی» تحت هر عنوان در منطقه با محوریت و فرماندهی نیروهای خارجی» مصداق ۳:۹ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل, سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 و مداخله آنان ... آمریکا همسايه ما نیست. این جمهوری اسلامی ایران است که همسايه شماست و از دیرباز به ما آموخته‌اند که «اول همسایه؛ آنگاه خانه». در روز واقعه» ماو شما تنها می‌مانیم. ما باهم همسايه‌ايم» نه با آمریکا! ... آمریکا اینحاست.» نه در خاورمیانه. آمریکا وکیل هیچ ملتی و کفیل هیچ دولتی نیست» (2019 :061006۲ 3 ,وتنداگ۸ ۳۵۳۵۵8۳0 01 بوادنسن۸). به‌هرحال» پویش صلح هرمز با کوتاه آمدن از آرمان خروج فوری نیروهای آمریکایی از منطقه» دولت‌های خلیج فارس را به رد و عدم مشارکت در انتلاف‌ها و اتحادهای فرامنطقه‌ای علیه یکدیگر فرامی‌خواند و آن‌ها را به شبکه‌سازی امنیتی منطقه‌ای با حور همه دولت‌های ساحلی که قدرت‌های فرامنطقه ای در آن تنها نقش نظارتی خواهند دا شت» تشویق می‌کند؛ به‌این‌معنا که تهران می‌تواند < طور نیروهای آمریکایی در منطقه را به شرط تهدید ذ شدن امنیت ایران از جانب آن‌ها تا زمان برقراری اعتماد متقابل میان دو سوی خلیج فارس» تحمل کند. در عمل نیز انتظار خروج نیروهای آمریکایی از خلیج فارس در شرایط کنونی که عربستان سعودی به‌دنبال برنامه‌ریزی برای حضور گسترده‌تر یگان‌های ارتش ایالات متحده در خاک خود است» قطر که خود را نیازمند تضمین‌های ایالات متحده به‌وا سطه حضور ناوگان هوایی این کشور در پایگاه هوایی العدید می‌داند» بحرین که میز بان ستاد فرماندهی مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا! و ناوگان پنجم نیّروی دریایی ایالات متحده* است و کویّت» عمان و امارات عربی متحده که روابط نظامی مستحکمی با ایالات متحده دارند» واقع‌بینانه به نظر نمی‌رسد. دستور مستقیم ترامپ برای ترور سردار شهید قاسم سلیمانی در نخستین روزهای سال 2020 در نزدیکی فرودگاه بغداد با استفاده از تجهیزات و امکانات نگهداری‌شده در پایگاه‌های آمریکایی مستقر در خاک ک شورهای منطقه زشان داد <ضور نیروهای آمریکایی در خلیج فارس نمی‌تواند با امنیت ایران سازگاری داشته با شد. بااین‌همه» آنچه دورنمای پویش صلح هرمز را در درجه نخست مبهم می‌سازد» فقدان میزانی هرچند اندک از همگرایی امنیتی میان ایران و دولت‌های حاشيه جنوبی خلیج فارس افسته طرح‌های امنیت درون‌زا در؛مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای برای موفقیت نیازمند حداقل درجاتی از همگرایی امنیتی بر پایه اعتماد میان اعضاست تا بتوان از آن به‌عنوان نقطه آغاز استفاده کرد. در تأیید فقدان کمینه درجه همگرایی میان دو سوی خلیج فارس همین بس که اغلب دولت‌های عرب خلیج فارس به‌جای پویش صلح هرمز به رقبای فرامنطقه‌ای آن پیوسته‌اند1 الگوی رقابت میان ایران و شورای همکاری خلیج فارس طی چهار ده گذ شته به‌گونه‌ای تداوم یافته است که دخالت بیرونی را به یکی از پایه‌های مجموعه امنیتی منطقه‌اي خلیج فارس تبدیل کرده است. از این چشم‌انداز تغییر معماری امنیتی خلیج فارس از امنیت برون‌زا به امنیت درون‌زا نیازمند دگرگونی اساسی در الگوی رفتاری دیرپای حاکم بر مناسبات دو سوی خلیج فارس و استقرار آن بر پایه اعتماد سازی متقابل است. در حقیقت حطضور نظامی مستقیم ایالات متحده در خلیج فارس تا اندازه زیادی معلول ازهمگ سیختگی پیوندهای امنیتی میان ایران و ا ضای شورای همکاری خلیج فارس بوده است و عکس نقیض این قصیه نیز به‌یقین صادق خواهد بود. جمهوری اسلامی ایران تنها دولت ساحلی خلیج فارس به شمار می‌آید که طی سه دهه گذشته بارها بر الگوی امنیت دسته جمعی در خلیج فارس با حضور تمامی دولت‌های ساحلی تأ کید داشته و بر پایه آن ابتکارهای متعددی ارائه داده است. رونمایی از پویش صلح هرمز در سپتامبر 2019 از سوی دولت روحانی نیز نقطه عطف مهمی در دیدگاه‌های تهران برای برقراری ثبات و امنیت درون‌زا در خلیج فارس مح سوب می شود زیرا منافع همه بازیگران ذی‌نفع ازجمله قدرت‌های فرامنطقه‌ای بااین‌همه» صرف ابتنای اين طرح بر پایه واقعیت‌های موجود و اهداف منطقی» موفقیت آن را در نخست نیازمند توجه به اوضاع و احوال حاکم بر زمان تدوین و ارائه این ابتکار است که بیش از همه با ویژگی تعمیق شکاف در روابط سیا سی ایران و ک شورهای عرب حوزه خلیج فارس پس از انعقاد برجام و افزایش فشار تحریم‌ها پس از خروج ایالات متحده از برجام تعریف می‌شود. این شرایط در و ضعیت اقتصادی داخل ایران بازتاب مستقیم دا شته و تهران امیدوار است بتواند از طریق نزدیکی تجاری و مالی با کشورهای حاشیه خلیج فارس و غلبه بر پیامدهای تحریم‌های اقتصادی» در جهت ۳:۸ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 ابتکار صلح هرمز با برجسته کردن اشتراک های تاریخی» فرهنگی» مذهبی» اجتماعی و اقتصادی میان ایران و کشورهای جنوبی خلیج فارس و تأکید بر پیشینه این مناسبات سعی در توجیه پایه‌های منطقی و ضرورت‌های پیاده‌سازی این ابتکار داشته است. درحالی‌که این مشترکات و پيشینه روابط طی چهار ده گذشته تأثیر بسزایی بر نزدیکی شمال و جنوب خلیج فارس و حتی ایجاد هماهنگی‌های امنیتی میان آن‌ها ندا شته | ست و با اينکه نمی‌توان از موارد | ستثنایی و محدود بهبود روابط ایران با عمان و قطر توان چشم پوشید.» شرایط کلی همچنان حاکی از سلطهه و ضعیت بی‌اعتمادی بر روابط ایران با اعضای شورای همکاری خلیج فارس است. تحقق پویش صلح هرمز بیش از تأکید بر اشتراک‌های فرهنگی مانند تاریخ يا دین نیازمند تغییر گفتمان سیا سی تهران در رویارویی با ک شورهای عرب حوزه خلیج فارس | ست. بدیهی ۱است اين تغییر گفتمان سیاسی باید دوطرفه باشد» اما ازآنجاکه ایران واضع این ابتکار بوده است» گام نخست باید از سوی اين کشور برداشته شود. تغییر گفتمان سیاسی یعنی پذیرش واقعیت‌های حاکم بر منطقه و بازیگران و فهم دغدغه‌های آنان و پذیرش سهم خود در ایجاد و تداوم خصومت‌های متقابل و تلاش برای متوقف کردن آن. درواقع» هدفت کوتاه‌مدت بهبود شرایط اقتصادی کشور و هدف درازمدت کاهش يا به‌حاشیه بردن نقش بازیگران خارجی با کازبست پویش صلح هرمز تنها در صورت به‌رسمیت شناختن دغدغه‌های اعضای شورای همکاری خلیج فارس ممکن خواهد بود. دراین‌صورت» می‌توان امیدوار بود چرخه «گفت‌وگورفع تدریجی بی‌اعتمادی» جایگزین چرخه «تنش -بی‌اعتمادی» شود و زمینه را برای شکل‌گیری فهم امنیتی مشترک دو سوی خلیج فارس فراهم کرد. تنها در چنین شرایطی است که امکان تحقق ابتکارهای مبتنی‌بر انگاره امنیت درون‌زا ازجمله پویش صلح هرمز قابلتصور خواهد بود. همچنین ازآنجاکه تنش میان ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تا حد زیادی برحسب مناقشه تهران--ریاض تعریف می‌شود. مذاکره مستقیم دوجانبه جمهوری اسلامی ایران با عربستان سعودی برای توقف چرخه تنش-بی اعتمادی و تلاش برای اعتمادسازی» بنیادی‌ترین گام در فراهم کردن زمینه‌های [عمال طرح‌های مبتنی‌بر امنیت ازآنجاکه مناسبات تهران و ریاض طی چهار ده گذشته هیچ‌گاه به سطح برقراری پیوندهای امنیتی یا حتی رفع نگرانی‌های امنیتی از سوی طرف مقابل نرسید» آزمون اين فر ضیه با تکیه بر شواهد عینی ممکن نیست» اما به نظر می‌ر سد بتوان آن را با استدلال‌های منطقی توجیه کرد؛ کما اینکه عمان» قطر و تا حدودی کویت نگرانی‌های امنیتی خاصی از جانب ایران احساس نمی‌کنند؛ بنابراین» دیدگاه خصمانه‌ای هم علیه آن ندارند. امارات و بحرین نیز اگرچه جهت‌گیری‌های منفی خاص خود را علیه تهران دارند» اما در عوض در مقایسه با سه ک شور پیش‌گفته به ریاض نزدیک‌ترند و احتمال دنباله‌روی آن‌ها از عربستان سعودی در صورت نزدیکی این کشور به ایران بسیار زیاد است. حتی با فرض پذیرش درستی این اس تدلال و به‌رغم وجود رگه هایی قوی از واقع‌گرایی و عمل‌گرایی در پویش صلح هرمز بازهم نمی‌توان به پیاده‌سازی آن در شرایط موجود امیدوار بود. در حقیقت اگرچه می‌توان فرضيه ابتدایی مقاله را مبنی بر اينکه «پیاده‌سازی پویش صلح هرمز از رهگذر تقویت پیوندهای مستقیم تهران با ریاض ممکن خواهد بود» صادق دانست» اما مشکل اصلی به چگونگی «تقویت پیوندهای مستقیم تهران با ریاض» بازمی‌گردد؛ ازاین‌رو در مقام نتیجه می‌توان گفت وجود حداقل درجاتی از همگرایی امنیتی میان تهران و ریاض برای پیاده سازی هرگونه الگوی امنیتی مبتنی‌بر انگاره امنیت درون‌زا در خلیج فارس ضروری است و یل به این هدف جز از موازنه میان دو مفهوم امنیت درون‌زا و برون‌زا در خلیج فارس به‌مثابه یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای با معیار «احساس تهدید متقابل» میان دو سوی خلیج فارس سنجیده می شود و انعقاد نطفه همگرایی امنیتی میان تهران و ریاض تنها راه ممکن برای پیاده‌سازی ابتکارهای مبتنی‌بر امنیت درون‌زا شامل پویش صلح هرمز محسوب می شود. در این صورت» ایده برقراری توازن از سوی کشورهای عربی خلیج فارس علیه ایران نیز به‌تدریج مو ضوعیت خود را از د ست می‌دهد. در شرایط موجود. نمی‌توان انتظار دا شت ریاض برای برقراری پیوندهای امنیتی با تهران پیش‌قدم شود. تحقق امنیت د سته‌جمعی در خلیج فارس اگرچه با مزایای فراوانی برای عربستان سعودی ازجمله کاهش هزینه‌های نظامی و باج‌دهی به غرب همراه خواهد بود اما جایگاه آن را به‌عنوان برادر بزرگ‌تر که برای رهبران عربستان بسیار اهمیت دارد -- به‌شدت متزلزل خواهد کرد. در مقابل» تهران می‌تواند با ایجاد تفاهم با ریاض بر سر برخی مناطق نفوذ در خاورمیانه به کمینه شرایط لازم برای همگرایی امنیتی با عربستان سعودی دست یابد و سپس ایده‌های مبتنی‌بر امنیت درون‌زا در خلیج فارس را عملیاتی کند؛ درغیراین صورت. ۳۵۰ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل, سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 عربستان سعودی و به دنبال آن سایر کشورهای عرب خلیج فارس ترجیح می‌دهد عضوی از انتلاف‌های غربی برای تأمین امنیت کشتی‌رانی در خلیج فارس باقی بمانند. 1. انتلاف دریایی آمریکایی -بریتانیایی که فرماندهی عملیاتی آن در ژانویه 2020 از ایالات متحده به بریتانیا منتقل شد» در بحرین» محل استقرار ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده مستقر است و بحرین» عربستان سعودی و امارات متحده عربی سه عضو از هفت عضو فعلی آن را تشکیل می‌دهند. از کویت و قطر نیز به‌عنوان کاندیداهای احتمالی حطضور در اين ائتلاف نام برده می‌شود (15 :2020 ,.له 6۲ 1)۵12108). مقر ائتلاف در یایی ارو پایی با عنوان «مأموریت به رهبری اروپا در تنگه هرمز» نیز در پایگاه نظامی فرانسه در ابوظبی واقع شده است (4 :2020 ,8067). ۳۹:۲ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل, سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 ,567۷166 116960761 0019۳68310۵1 وعنا80 5۰[ فوصه کعنامم 2 آمصونعم۸ نصس۳" ,(2009) سا 0 بقنل۸ 0 001143168011 ۵۵108/710 ۲۰// نعصقط نصمگ عمط ,000 7 ,7-5700 20۰ ,509 ۳۳۵۲۲ ۳۳/۵۵۳6 بتمفمسصفان نا خه غاه عطا ۶و سوک عسم/۹ ,(2020) یک بفمصسطها۸ ۰[ 3/۵۷ 22 00560ع3] 02/16659001 09/1 0-1 0/ع0 یگ وس ا// نصاخط نصم عمط 001۵ :۵۳ 310 ,0۳06۲ 01 10و69 ۵ 5 00و36 +عنامط طم۸ ۱ کعسووامن ,ر(3998) 34۰ م83۳6 ,1005 مهزطاویش۸ ,قع ۷ اطونطظ حز ابا م00 01 ادمز۳ ععمو۸ کعنسا۲ ۵۳۲۳۵ ,(2016 210۷ 30) ع6طط ۰[ 00006۴ 3 8560ععع3] 38155185 -5 زک / ۰000/65 ۷// نکطاکط همع ۸ ,کزدرا۵ ۸ ع0۹ع28 ۸ :1۳0 ۲ نامع ماک ۳۲۳0۸ و‌ناوط ۵و۳۳۵ 1۳6 ,(2019) .5 مطهصمعنظ ,566 ۸10 لدعم که وعظ عط 2و دم 31 ما3 ۳۵۱۵ +ععصنا 2و0 ,(2014) .0 صا بط ,566099 ,140۳۵0۳۵ ]۵ 5۳۳6 71۳۵ :2005 0۳۵ 05و26 ,(2003) 0۰ ,۷۵۵۷6۲ 0ص .ظ ,3810225 ,20116 ۳۵۲۵1910 ,201106۵ 7۳6 دوع ۲5و1۵ ۵ ۸ ۵۳5 منطو ۸ نسوک ,(2003) .3 بش۸ متقصعع۲0۳۵ 0 8داطکزاط 2 ۳66000 نمهطحقفظ ماههگ ,ک 0ک 026 و3۵۳ 0۵ ,800 0 ,170۶0 ۸۳۵۵۲ بتصمنصنا کل ۳ ما 006 0۳ کلام طعااساطا۸ نگ ,ر2011 060 21) 0۷۷ -10-عع9-10-8 00113-۵11 0-ع 21/0 5/201/001 / که 0 / وکا هط هه ۶ // +عصکط :۳۵۵۰ 15655 ۸/2816 مواسعگ کناممعع ملست فص هورگ افص مکعصق ۹16۵۶۶ ,(2015) .8 ,۷۷66 106 6 07۱۳۸۵۲۰ 0۵ 110100۵065 مع منوت امعسعلط ۵۶ ول۳ کعنامصطاق/< عنام و۸ [2020 56016006۲ 2 5500ع20] 1110001 /کزقع 3 1 /ع نا ۵ / مهو ری 60/0 / عاص ان ۷۷۷۶۷ // ,(23)4 ,50165 نامک بفعفاناو2 30۵۳ امس ص عصمصمادظ وصه ما2 آمعنع م10 ,(2014) 34۰ ق11۵۵ 6 ]٩ 51۵165 ۸۲۵۵ ۳۵ ۵۵ 1۳۵ 56۵۵۳ ۳۵۳۵ 0۵۵۲۵۵ ۵ 2/۵8 ,(2017) 36 مصقانطاهه11 ۸۳6۳۵ ,56۳6 13۳0۳200۵1 ۵۶ اممطک ,کخنداگ۸ 1010۳200521 که کزقعط 1 .3.۵ ماس «0ز0۲ط 00۶ 156 :لس صهز2 عطا حز جعامصم واسوع5 آهدونم۸ ۲۵۵ ,(2019) 33۰ مصقنصطلم۲1 40صه ۰[ م11۵۳ ,493-508 .00 ,(4) 13 ,0165لا5 15106 ۵۳۵ 30316۲ ۲3100416٩ ام سول ما۸ موناو2 ک 06۴ دص ۶٩ [055۶عع5 ۵ 10۳ صقاط 0601 ۸ :اع3/00 واسهع5 صمصصم ,ر2007) 34۰ مخصصا‌ود 1 62 .۲3 بزژ۹ه11 138-3۰ .00 ,(59) 15 ,00۲6۲ وناو2 06086 ,اقا مصعنق2 عطا صز عصتوعط و5 70۵1 بتقزعش۸ اک8۵ 60۵۵ 1۵6006 ناهد مزع عام۳۳ صوناهمناهدمنوع :06 ,(2019) 11۰ بوتنطی110 4 .10.1080/24761028.2019 :001 ,199-219 .00 ,(2) 8 وکعن۵نش5 منع۸ عمط ومع 00 ۳۲ ,1۸۵۲۵۸۵۲۵ ,0۳۵6۳ هدنوم عمط 0016 عطا صز وانانطهعص] وصه وطسمن۳ ,(2018) 36 م۴۵۵۵ ۰ 1۵۳ کط اهنآ وصه اعنگدم6 ۵0 ۳ا-.5.ت۲ ,(2020) یک مفق9مط 7 هه با یک ,فنصصا3/0 سک ,6۵12۵ :8 10:۰ 060ع3 وطقته7 ,845795 30۰ بععزو 52 (لع0۳عع3 منک و00 ناو [2020 5601606۲ 28 36960 ] 95.001 457 /اعد عون /کی امه /ع مه // 0 ع ‏ ۵ ۷۷۵۶ ۳۵ چ عسوطظ کعنط 3/0 ای امیش عناه م۲ صع۳ ب(2007) .ل مصعنطعنطعع 1 5۰ :101 ,283-306 .00 ,(61)2 م700۵ اک 10006 106 لس کوراه۸ ۸ :5ط1200ع ۳۵0 نوی هگ هز کعن قرو کسویک ب(2019) ۰ موعطفصهل. هه بش۸ مقفعزط بط بصقطگ۴ (10.35484/0857.2019)3-17 :007 ,102-115 00۰ ,(3)2 وع۷1ع 5006665 هنوگ وال20 ,(13 0997-20 6 (.5۳4) 11۵065 .ل 10 واه اهدنو وصه صکناهممنیع ۹ ,(2005) ۰ علخ فصه .کل اطع طاصه] :0 مصقالنسج/1 ع2علد2 تصم0صم1 ,(288-312 .0م) کعنلوگ م20 هرز کمعصمه۸ 5203 ,00006۲۵0 ]اس ۸۳۵۳ 0۲ 00۵ 7۳6 ,(2016) .0 ملعوظ ۵صه .0.30 ب6فگ1 .ظ ,۷۷۵8565 ول فط1/13۳ 00۲۸۵۲ ,ابا صقعزک۳ عطا ۶و مدرد اعد عطا حن دوعوم وصه غامد ک صع۳ ,(2019) 31.26۰ متعطد 1/2 87-۰ .00 ,(1) 9 ,۷۵۳1۵ 1510006 ۲۳۵ 1 (ع0۳عع 3 آمعنام2 ۲٩ م7 ۲و مععد‌طاست عطا وه انعصم۲ صمناصوم 000 کل عط1 امنقدم6 نمدونوع عنععمد/۹ ,(2019) ۴ ب6ا1ز/2 ۰ 10.1111/1758-5899 :02017 ,36-45 .00 ,(2) 10 بنن‌زا20 امطمای تعع0 70۵1 ,۲0۹600668 وه 5۵100 اه 310016 عطا صذهناوط صعنصع۳ا ۲۵۵ ,(2020) ۴۰ 3/۰ منعط1/0 55-01-2020 10.1108/777۸ :007 ,1-11 :00 ,(4) 2 بععع0ع5 و5 #عزامرچ۸ 0۵ کععنصمسج ۳ +رواطاصه‌دعش نممصع0 اهنا عطا ۶و صمندعی 74 عطا اه ادا زدو ۶ ,(2017 ب24 +6 ط000) بش ۳ 1/60 2 ۶و 501 عطغ ۵0ص ال صزک 2 عطا صز کاصعصهم ماع تعل عطا وط ۵0عنعاکد معصحی للم ۵۶ 130۵0 48 / ۵۳۹۷1۵۷ / [۵ا000 / 1۳ 0۰ دگ// ندطوااط +206 ۵0 ,11006 کو صمنانلهه) ۵طا 1۵ 5اآ15-ا دوم عطا دز هویش نو هک هه صع ۶و مدوم ۵ط ۲ ,(1399) 34۰ منقع 600 یک ۳۰, 21۵ 2100101 1-6۰ .00 ,(1) 10 ۷0۳1۵ 1310016 ۲۳۵ 6860۳10 آمهعننا20 ۲٩ امد سول رامها من عاحط0 رازه56 آهدو‌نزی ۲و صمناهزا م۸" ,ب(2019) بش۸ ۸4۰ منطهطاعها00 نطندکه ۳ عک ,36.۰ وه حصحصقط 3/0 3100۶ 70۳۵1 0۵۲۸۵۲ بتوزعش۸ طلاساوگ دز کص0ق۲۵1 ۵۶ عصگاهم #صه کمععز گم کزدواهصه عط) صز معط ۶۲اب ۳وز۳۵۳۹ عطا او عههاه عطا ۵۶ وونگ ,(2017) 1۳۰ مقنصاودم۱/25 عگ .36 بنقع000 عکم.ل مطقق‌طامتعط6 ونیم عط ز غامد 175 عطا ده کزعمطامصه نز کصمفاه م۲ تو 1۳0-5 ۵۶ 1۳۵60۳6 عطا ص 0۳060 اعد 1-3 .00 ,(1) 6 ,ک6 5۵1 520-65063 ]0 ام سول واه مسن0 ,ت06 22نصعع 0 نل۸-صهامطی برط 0عاقاعصدم ,7۳۵0۳6 20۵۲ ]۵ 501066 ۵ 00۵ ,(۸.)2010 وعلاان] 6۰ 6562۳ وصه کعنو ناگ لاح هدناق 36 و ومص م۲ و۸ تنصعحطع 1 و 60 600 عطا 36/6۵ کوش ۲000000 سیگ ۵۵ هم ,ر2010) بش با بل مطتمعع 3 :قاط :۸0 86۵۵ با سعتصقل اه ۶و کصعصس ص600 عطا فصه صعتا ۶و عناطام عنصمادا عطا ۳۹۵۶ پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل, سال 10 شماره 1 پاییز و زمستان 1400 4 ,218 .18906 ,14 .560168 6007 6اقنگ ب نوزسومک ولاع 1۷۷ عمط 066۵۳ صعنفصت" ,(2020) .0 ,80066 لاوز وحم واسه 5 /ک هام /ا 0-06 ۳ ‎ 0/‏ جانه مکاح ۷۷۶// عمط تصمگ ۴۵0 م20 ,110۲1۵0۵ ]٩ ,70۳۵ ۸ :00۳۸۵۲۶ 7010 تهنماهجش نوهگ طاز کصمناهامط کنصم۳ ,(1993) .۸ منفعزد5 هدهع نععنکم۸ اما فصه اعقط ۸:0016 عطا حز ۷۷۵۳ 1۵مع لمصو‌نوط۴ ما3 ۸ ,(2017) 8 .11 متصناهدگ :0 ,93-111 .00 ,(4) 52 ,5061010۲ ]140۲۵0۵ 1۳6 هط وومط1 عامصسم6 م5 1205ع 1 او کمه۳ فصه فعنصقصر0 مجعام۲ کاسصههگ اهدونوع۹ ,(2016) 36۰ ,فاص عکو.ظ ,هگ 151-۰ .00 ,(42) 12 ,007۵۲ عنام مرمع 10۳۵0۵ فاصم کل صعنک2 عط 66 6 0۳ بافتاع۸ 31 بط معط سصط حسخصصت] هگ صعم کوصم30 انعصم۲ سک ,(2006) 56 :۵ 36۷۵0 وال37 31 ,50/8792 ,انع 00 بوزسوعک ,تعصوناهدگ عناه ما0 معنصمصمعظ عاطازدد۳ .201 560160006۴ 27 8360عع30] 5879200 /006 60/2 /655 ۰۵۵8/0۳ ۷۷۷۷// +کصااط 500-000116۵0 ۷۵۳1۵ ۵۳ 70۵۱ ان صعنک2 عطا صز عامرم۲ واسهه5 هه ۳۵۵ ,(2019) ۳۰ مص‌وهاگ 6 ۳۵۵ مه هام۸ نوسهگ ۶و کعنععاه 5 ماش 0۵01 لددامای ,(2020) 6۰ ,1/350 200 ۰ .5 منک ,51413 11107101107101 07 0۳۵ 16 ۵۵ 0۱۵/0 0/6 رو اه 5 ۸04 2۳221 ,(2015) . معااما5 نامع عنصعاد1 عمط 2و عناهاصه 65 راصق ۳ 6 6۵۵۵ 2019 ما16 9 فععل اما ,(2019) 0 و52 0۵ براطع و۸ /6016۲۵ , ام تمه امک عط ما موه عصونه از ۵عاخصتا عط ۵ ص۳۵ او 201 56016306۳ 3 9360ع3] 4/581 ۸/7 /دمحا هوک 0 /ع ی ۸۵0// 6 ,(.۳08) 8996 1 هه امر۵ط .۸ 1 ها هط 10016 عطا فصه همه مات ,(2016) 34۰ مصصوزطاله ۷ ,8۳695 بوازد هنت 010۳۵ :010۳0 ,(249-270 .)0151 منوعط عهه ممسم ام اممطلصمت م0 5600۳9 ]7۸۵۲۵۵۲۵ ۳0۷/۵۳۰ ۹/۳۵ ۶و عمصقاهط عط وصه ما۳۵ ععصونان۸ ,(1985) 3/۰ .5 بالق/1۸ .65 7000 00۳۵۵11 :۷۵۳ 316 ,۸/1106 ۵۲ 0۳91۳5 706 ,(1987) .34 .5 مله ۷ کا ۵۵ 61011015 01-1۳۵011 ۵۳۲5 وماعنقا 1۳۵ عمط 3/006 ۳۵ ۵ وامنط ,(2017) 0 مط0اع ۸۵۵5 6 3/1950 ,کنو ناک عزع 5 300 0616۵56 ۶و کنوعط ] بن‌ناو 2 دوع مزع ۸ ۵۳ ک منامام 1 1 ,19 .310 ,۳00675 1۸7 ,65 انس 0000۳ هه کعاکنط نعزعس) امدآ عطا هه ص ۳ ,(2019) سا مقتهعه2 6 24 960 9ع3] 1911.94 منم /کع 8 ول /کعاز ان نع // +عصکط تصم 0عخعط و21 1 ۳۵ تصقطانام عطا حز بو‌ناوط جع۳۵۵۵ معنصما تعاصه/۷ وااده۸ معا ۵۸ط ۹۹۷ ,(2014) .7 36۰ که72 :5 :۳۵۵ 3۷۵0 بافص۸ 20 ,765 ۷0۳ 2700 706 بتصا 00 عهععی ۱ ۸۵ ,(2015) .7 34۰ کضد72 [ط ی 2 اس گس 2 کم تسه 0-2 اه زد هصق دا مه /ص هام0 /4/20 2015/0 /صم کعصناچه ۸۷۷۵۶ // :و ناه 70۵0 مافنون۸ 3 ,0 ققطاه۸ ۸-0 صعطا موت-ل۸" ,(2015) بل ب30 مکه72 1 ,717165 [ ۳11۵610 7۳6 بتصمنیع عطا 1۵۶ ناو بش5 دزدآ-ای 20‏ ا5۵ صقع۲ ۳۵۳ ,(2018) 7۰ 36۰ و72 0-5 67-965 11- 36-1630 6 ۲0/0/0 ۸/۲۷۶ عمط تصم 5۷۵۵0 مصعهد1 :۲065 عصضوم‌طاطعنها< عطا وصه تعنص ععقعط 1۳9۹۵2۶ ۳۵۵ ,(2019) 36۰ مصعصته‌انگ وصه 34۰ م72 :۵ :0۵ 8۵۷۵۵ ,210۷6066 بل1 .20 مکاناونفم1 باس بتاع00/< فملصنعاه1 عط1 -69620 2071320 615/170۳296 0000 /کع 0 1196205 /حا مک ان /عای نماد /ق ۵۰۵۵۵۰ ۸/۷۶ ۰[ 3/2۷ 22 6:500عع3] 001. 0۷65100 962 ک زا ده 9620ا او 119620 مع 9۵20210119620

هدف پژوهش حاضر کشف بنیادی ترین گام برای پیاده سازی ابتکارهای مبتنی بر انگاره امنیت درون زا در خلیج فارس ازجمله «پویش صلح هرمز» است. از این رو پرسش اصلی مقاله این است که «زیربنایی ترین گام برای پیاده سازی پویش صلح هرمز کدام است؟» از آنجاکه لازمه پیاده سازی پویش صلح هرمز، تضعیف الگوی بی اعتمادی دیرینه درهم تنیده شده با عداوت معاصر میان ایران و شورای همکاری خلیج فارس به شمار می آید، فرضیه مقاله این بوده است که «بهبود مناسبات دوجانبه تهران-ریاض، زیربنایی ترین گام برای پیاده سازی پویش صلح هرمز به شمار می آید.» این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی (کیفی) بوده و در فرایند تحلیل یافته ها از روش شناسی استنتاجی استفاده شده است. چارچوب مفهومی حاکم بر مقاله نیز با اعمال نظریه موازنه تهدید بر نظریه مجموعه امنیتی منطقه ای شکل گرفته است. یافته های مقاله در تکمیل فرضیه مقاله به این واقعیت اشاره دارند که اولا وجود حداقل درجاتی از همگرایی امنیتی میان تهران و ریاض برای پیاده سازی هرگونه الگوی امنیتی مبتنی بر انگاره امنیت درون زا در خلیج فارس ضروری است و ثانیا چون عربستان انگیزه ای برای پیاده سازی ابتکارهای مبتنی بر امنیت درون زا در منطقه ندارد، تهران می تواند با ایجاد تفاهم با ریاض بر سر برخی مناطق نفوذ در خاورمیانه به کمینه شرایط لازم برای همگرایی امنیتی با عربستان سعودی دست یابد.

516313

0 1 0۵۷1۷1211 ۱۲ ۵۲۴۵۲ 136 01 65821100 انز 160۳6112۵1 (2020 ۲۰۵ 1998 ۳۳۰۳۲۵ 065:ه5) ۸۳۵1515 6۵۲۵۳ 17508 5۳065 50266 ,16۳۵512 0۶ بواز 706 بانط ۸۳ چگ اس۸ ۵۶ کاس ۳۵ ,عم تصصفام وصه مهن صدطن] ۵۶ خدع 10602 ,3۳۵550 ها کزک۸ 1۰ ,1610۳2 ر/از5 10006۳ 11002۳65 خهاط 12۳ ,عسعتنط ۸ ع اس۸ ۶ وال۳۹ رصنع 20ط ۳ ۵۶ 3602۳6۳ ,0۳۵13303 .2 اع او 0 نطع نت قطا ید ما۸ 8 00۳۳۶00۵ * بط 50666 200 م5 مانطام صز وان نهد فعکد 6۳5۲ که تناها ص60 :1۵0 5 ]2 (عنط ۳ ۵ بواع 500 2 کز چاعن و5 آهز ام ه بط ۲۵ ۸0۳6 1964 حز تحصد۳۵۱ 0 200 06236 ۲۵ بو هه ,کا 6۳6 فص عدمتهونااه معط عمط ,تعطاه طععه اعب طز 0۲۵0۳ کنطغ ۵0عع۷ کحقامط5 وصقه کاقطا «عگش۸ اوگکه هو ه 5 فاصم عمط ص 0۲عع ۲0 بجاناهزبصم وصزکد ۵۶ 6۳۵۳666 ۲36 ععصنک بکک ورام گنل ۵۳ کعنونهد 40 3206 معله ۳۵۶2۳065 مق ای ,(1998) 262۳6 بط رو ۵۶ 6610 عصنصصدام صدطاحد ادا ۳60ع0زعط0 ح0عط۲ ۵۶ ۲۵۷۷ طلع ما۸1 +5265 صقطا ۵۶ ناو ۶و خصععصی کنطا -ع06 200 08005 2۳ که از ۶۵۵ کعن0وب5۳ عطا۲ ۵۶ ۵5۲ رجاناهدو برع فصه تامهم 2 که ۲۵۲۵0۳۵1 ۵۳۵۳۵۳۵۳۹۷۵ 5۵ کز ۵۳۵ط رع 1560 معنا‌عزطاه هد مزعص 0 ۳6 عنطا ۵۶ ۲0۲۵۳۵ 6۳ ۸0۲ راطع ۲30۳۵ عع2 رک صقطای صز واناهزخصم نامه صیف خقط۲ 1۳۵120 3 ,50266 ۵۶ واناهدو 26۳60 اناد کنط م2 عع 1010 کم مدا ۵طا کز ,502665 ۳20 1۵ باناهدو اه ۵۶ کاعع رکه ابا عطخ 065200 6۳( 10 11۳6۳26۰ 5 200 ,3۳680165 را عع0 1طع ان ماه ما دز عاعناحد عنطا او عععزطاه صنقص عطا 40- ۲0۳۵۲ 2 که 0۷۵ کز واناهدو عنطا حاهدامط۸1۲ 06و50 کبامز عم ۲۵1۵616 ۲۳۵۵۵ 5۳060 2 589 رامععل ما ۳۵۵۵۳۵ آهه 020 2 ۵۳ ۵۵0 مود 20 کز ع۳عطا ناهد ۷۶6۶1 200 6100 ۳۶62۳3 6 اهاز هو 2 0۵ 2۶60 کز علعناسد عط1 :نع 1150001 ,02865 ۳2هل 18۸31006 ,5تا500۳ ,۷۷۵5 جذ 6۵۸۷1۷1۸711" فصد 6۵۵۲۷1۷۸" ۵۳۵5رع1 6 ,02065 60صنه2ع ماطز 6مص0اع0 ,صعط1 +عصنهصه طلجدع5 56۳۵۵۸۹ 6۵۵6۲۳" عطا فصه 76 0 1998 ۳۵۵۵ کزدعط۲ 0ص ۳۶2۳65 0۶ عمج 1۵1260 05 40 عطا 0عع1ع5 ۲6 10 .0۲۵05 ۶178٩ هام ٩ اعد اه ۲۵ کزکواهصد عصنوم 0عع2طم-۳66ط1 ج معناممد 4 060ن2ع ۷۷6 ,کقاصععط0ع سقانصهند عصتاهصنصناه مهد کرد وقطنط مه اعد ععقطام 6 0۵ 2۶60 بورمععای طاععع اه 6۳ عط۲ کتصهدو ۲۵ هد 1060عط معله طعنط ,کعمععنی 266 ۷۵۳۵ ۲665 ۵۳ رتواند ۵ بکام عم 0عت3ا۳۵ او +ع مس نها 2 0۳۶106۳60 کز ماع دنل لهسطاین-5000 عط)۲ کزعولقصد عصنفوی عطا ۵۳ 0عع53 +کاابیع۸ عنطا ۵۶ کاع که عاطانزعمهاز ۵۶ ععصقا منز عطا 5005 لفط ,عصعط 0۳۵۵6۳۴ -[هع۳51م ۲۵ ۲۵ ۲۵۱۳۵85 ععدام افها ع6ط1 کعنو۳ی عبامزع۳م صجز تجاناهدو 11126۳60 زا۸۳۵۹ 60۳۵۳۴ هدن عس نا ععدرک صقعطعتا صز جاناهز ص60 ۶و خمع 0۳ ومصنصنعاودط .(2022) 34.8۰ رحعگدزسه۳ ع اذ رنطونادط 120-18۰ ,(6)1 ,1۵۷/۵096 2108 0۵0 .(2020 ۵ 1998 ۳۳۳۵۹ کعنفندک) 25066۲ 2۵۳20016 عنطا ۲و خمعانه کععا طاعبص ۲۵ 10165 خقطا جمزعمعصنل آهنعمامع ۳۵۵1 .065 ععسطا +عطاه عطا مت معحقصصهم جز رکعنوب5 عع2ک صق‌طای هنز ناهام ]۵۵۷۷1۵ 0626 صف هط ععصعطغ صنقهم ۵۳۵۶ ۷۵ عجق کممزعمعصنل همع عم هه 4 11065 ۳۵۵۷۷۵۳۵ له 0ع عم 60 هط ۶ لین عطي عز خلباکم۲ نهد +عطامص۸ .50265 92۵۷ ۲۵ جانانطاد عطي عقط اعومص آهنطمدعنط 0عع رانا عط1 مکجعجها 8 فوصد ععصعطا ۵ ۵ 2۳6 0۳65عع۳ه عطا +معمل ع6ط1 50265 صقطای هز ناه لصوم ۵۶ کعالبعع عطا 5 ۳68017 0۳6 گز ,136۳۵۲۵۳۵ .کز جمععکی عطا خصقاممصصنز عم عط ,عم عطا ۵۶ +عاصی ۶ ۳ ۲ عزه عطا (اعلمص عط ۶ 0۳۵ عطا ۵ حعردا +عععمل عطا معرها خک 6 عطا صن 0عا۵ 10 ۵ ۲۵ ۳۵۲۵۳۶ رد0 بجانا هزم ,کنو به5 0عک2ط هط ۵ط۲ ۲۵ عصنفدمع۸ نصمذععه 05 بالبا۳65 ۵ کش 0۳36۳156 5305 بولوبی طاامعل-طز کنطا ,علنطم رععقام ج ۶ اعععه اهعزکوطام [عع62 200 32۳۵0۶ ۲6 کصهع فصه معنکعل صقطاحی ۵۶ باتاهدو برععا ۵ کز "جاناد ۵۵" 3 ۲ 0۳۵۳۲ آهناد50 506086 چه جز عط1عع۵ کمامع آهنهم5 فص لدسصل- لب ۵۶ عکنا 50۳-0 1۵۳۶ ۵ ها 605 هط 1۳ بوسم ما2 آهادعحصط مخصه هه نم ماعنط آهنمع ند 1 200 0051006 ه ۵۲ 6۳6 ماه هه 0۳01065 ۳ م۳6۳2 106-۳6۳۵ فصه 201+ وه عنصطاه وه ,کععهداع 12 رکعهد ,تع00عع صقن ۵۵6۵ زا1۳6۳ هنود 85 2001 ,۳626 ,36۳۵ روصصقط ه عخععی م۲ کز ناهد کنط ۵۶ همع 156 .کصاو۳ع کل ۳] .20۲66۳۵65 اه «زعطا ۵۶ کعع ۵1 مدع ,عام0عط ۵۶ کصاصعع آلج 2۵۳ اعد 60۳0 با 068 لمع کرطام فص آهنه و5 صنعاحی ج ۲۵ وصنعد0 ۵۱ ۵۶ ععصع5 ج کعاقععی خقطا خدعط 60۳0 براناها زب خهط۲ کزععطاومروط عطا عاهلنند صف 1علو مه نها مرعع0 هصق عط ۲ :600 200 ,تعا 0 ,6۳60 دا ه کز والفهعد خبط روانلهدو نهموزک 06-06 ه 50۲ کز 0 200 ,0۳۳۵۳-۳2560 رااهامز دز جناقدو 6ط1 روم 0۶ ۶610 صوزععل مهطاجد عط ها ناهد زا0۷۵2 101۲۳۵2۳6 کعسطدع؟ ع65ط1 .کعناعن و5 ام اه مرعه آمسحاه عطا ۵ 0ع1 ۳۵13 و 0061 0۲600۵ [هطق عطا خهطا کصعع5 ۳ بکعع2 50 قاس 86 ع0زعطم ,رکعتاناهقدو +عط0۲ عنطا ۵۶ کاطع 60۳۵۵ دعوم عطا 6۳۵۵ مرنطکد نداعم نع ۵20 2 018606۳ ۵ عاطه 2025 0۳۳۵۳۳ ۵۶ معط عط۲ طاانم کعصعط 4 ۵۶ ۵۳۳۵۵ ۵ط۲ صز کعمععای که عصاسع‌اعا هه بوانازطاد عطا ‏ ۲ حون 2 ۵۶ ۵۳۵۵ عطا صذ کدوزعمعحصئل که مود عاما اه فصه ,00ط۲ع 1 0 366 325۲ هط ۷[۲ا۶ م۳ 04691۳60 عط۲ عم ساناهزنصم ۲و کعذدموعای عطا کتاصهدو ۲۵ ع ۵۶ عسطهع؟ صنقص ع۵ط۲ ,کعزو5۳ کبامزع۳م مت جمکا 0202 13 ۳۵۹۵2۳65 0۳۵05 هنز ۶6 ۲۵ ۳۶۵2۳6۳5 ۳۳6 کصاعط لفط بوانانطه‌نامحد فص ناد 8 عز آعلو مه ۵عاباکع۳ جاممم عطا رکعع5۳02 معط اکن ۵۳۵ 0ع2۶ط ,عکسبی 0۶ 2۳625 ۳۳۵۵ ۵۶ ساع ۷2 2 0 |۵۵ ۵ط۲ ۲۵ 20060 ۲6 رقم کعنموعنی ۵۳۷ 596 6۵۵ ۵۳ ععصقهطف ههد کعمععنی 276 0۳6۲ [هعزکوطم عن 56 ۵ط۲ 0۵ کعنلوک عحب ۶ نحل عنطا 0۳۵۷۶ 66 171۳۳۵۳ [۵ 001 ۲۵۳ ۳۳۵۵۷۵۳۵ همع 60 2 3۳۵0۵08 ۸ 6۰ هعز65 0 17۳۳۵ 1 ناه 0 رما ۵ کد بواناد 60 ٩ بررسی نظری مفهوم دلپذیری در مقیاس مطالعات فضای شهری با کمک روش تحلیل ۱. استادیا رگروه مهندسی شهرسازی» دانشکده هنر و معماری» دانشگاه کردستان» سنندج؛ کردستان» ایران. استاد گروه:ظراحی شهری»:دانشگاه هبر.و معماری؛ دانشگاه تربیت مدرس: تهرات» آیرا: بیان مساله: دلپذیری (601۷1۷1211) به عنوان یکی از کیفیت های تعریف کننده ی فضای شهری مطلوب» از سال ۸ وارد ادبیات جهانی شهرسازی گردید. با ورود این مفهوم؛ اهمیت آن به عنوان کیفیتی کلیدی و پیچیده در مطالعات معدودی مورد توجه قرار گرفت. اما با این وجود مدلی مفهومی که بتواند ابعاد گوناگون تشکیل دهنده ی آن را در حوزه فضای شهری, به صورتی جامع ارائه کند در این دسته از مطالعات یافت نگردید. همچنین در حوزه مطالعات طراحی شهری در ایران جایگاه این کیفیت, با وجود کاربرد گسترده آن در سایر نقاط جهان» هنوز نوپاست. اگرچه این مفهوم به دلیل ارتباط نزدیکش با فرهنگ» امری زمینه مخور به شمار می آید؛ اما شناسایی و استخراج مفاهیم و مقولات مذ کاربست آن در بستر فرهنگی<فضایی خاص, امری ضروری به نظر میرسد. هدف: هدف مقالهایشی ,روشتاسایی و دسته بندی مقولات معلتوک و سازنده ی دلپذیری و دستیابی به مدل مفهومی غام برای تعریف این کیفیت در مقیاس فضای شهری از میان مطالعات جهانی است. رونشس: پژوهش حاضر بر پایه رویکرد کیفی و با کمک روش تحلیل محتوا به شناسایی ۱۷۸ مفهوم پایه و دسته بندی ۳۴ مقوله مشترک مستخرج از مجموع ۴۰ مطالعه نظری:و عملی معتبر حول کیفیت دلپذیری در مقیاس فضای شهری در بازه یافته ها: مهمترین دستاورد این مقاله, مدلی هشت لایه متشکل از ۴ تم اصلی با توانایی کمی سازی مقولات کیفی دلپذیری نتیحه گیری: با توجه به نتایج مدل نهایی, تم اجتماعی- فرهنگی از میان سایر تم ها مهمترین و پرکاربردترین مضمون مشترک در حوزه مطالعات کیفیت دلپذیری به شمار می آید. _کیفیت دلپذیری به منزله کیفیتی کلیدی و پیچیده در حوزه مطالعات طراحی شهری آرجاع به این مقاله: خلیقی, نینا و پورجعفر, محمدرضا. (۱۴۰۱). بررسی نظری مفهوم دلپذیری در مقیاس مطالعات فضای شهری با کمک روش تحلیل محتوا (نمونه منتخب: مطالعات بازه زمانی ۰ ۹۹۸) دانش شهرسازی. ۱(۶) ۱۳۸۳۱۲۰ 1.18060.1584 2124/0202 00108/102 // : 5 ط 10 واژه "۱۵۷۵۷1۵1 مفهومی چندبعدی است که ريشه در واژه لاتین (۳۳۵) 00۷7۷ به معنای «زندگی با یکدیگر و در کنار یکدیگر» دارد (چایلدز» ۲)۲۰۰۴. در غرب» این واژه بیشتر در مطالعات حوزه اجتماعی و برای تعریف فضایی مشترک برای بروز تعاملات اجتماعی میان گروه‌های متفاوت فرهنگی مورداستفاده قرارگرفته است (ایلیچ» ۱۹۷۳؛ پولانی» ۱۹۶۴ پیتی» ۱۹۹۸؛ گیلروی» ۲۰۰۴)". در شرق نیز ردپای معادل فارسی این واژه» یعنی دلپذیری را می‌توان در ادبیات فارسی و در اشعار کهن یافت. به‌عنوان‌مثال حکیم ابوالقاسم فردوسی» حافظ, سعدی و بسیاری از شاعران بنام» از این واژه برای توصیف وضعیت و موقعیت مطلوب و دل‌نشین که موافق طبع انسان است در اشعار و نوشته‌هایشان استفاده نموده‌اند (دهخدا ۱۳۷۷). اما ماهیت کاربردی این واژه» که مدنظر پژوهش حاضر است» ريشه در ادبیات و پژوهش‌های غرب دارد. بنابراین مبانی نظری و تعاریف موردبررسی در این پژوهش برگرفته از مطالعات غرب و بعضا مطالعات صورت گرفته بر پایه ريشه غربی این واژه» در سایر نقاط جهان است. در بررسی ادبیات غرب در حوزه دلپذیری» این واژه در مطالعاتی گوناگون با رویکردهایی متعدد مورداستفاده قرارگرفته است. بالاأخص در علوم انسانی و شهری می‌توان ردپای این واژه را که برای توصیف کیفیت تعاملات میان فرهنگی به‌کاربرده شده است» مشاهده نمود. مطالعات نظری و کاربردی متخصصان علوم متعدد در حوزه‌های سیاسی- هنجاری (ایلیچ» ۱۹۷۳؛ پولانی» ۱۹۶۴ آریزپه» ۱۹۹۸؛ باومن» ۲۰۰۳؛ هینچکلیف و واتمور» ۳۰۰۶ ماتیولی» ۲۰۱۲), فرهنگی و اجتماعی (پیتی» ۱۹۹۸ گیلروی» ۲۰۰۴٩ سومو ۲۰۰۴ لوریر و فیلو ۲۰۰۶ امین» ۲۰۰۸؛ بویسورت» ۲۰۱۰ رابو 4)۲۰۱۱ روان‌شناختی (فینچر» ۲۰۰۳؛ تریفت» ۲۰۰۵ وود فرنگ و گیلز, ۷۶۹۶ کوج ,و لفرام, ۶01۷ کالبدی- کههایی (خایت ۱۳۹۷ لیاینگ و باسه, 8۸۶ آریگسون, ۹۹ وستدورف: ۴ را می‌توان نمونه این قبیل پژوهش‌ها به شمار آورد. با توجه به وسعت کاربرد مفهوم در علوم متعدد می‌توان به اهمیت اين مفهوم پی برد. مفهومی که نه‌تنها در حوزه علوم سیاسی و اجتماعی- فرهنگی تأثیرگذار است» بلکه در سایر علوم نیز مورداستفاده قرارگرفته است. همچنین با عنایت به وابستگی آن به حوزه علوم انسانی و ارتباطش با زمینه فرهنگی شهرها می‌توان بر پیچیدگی مفهوم صحه گذاشت. زیرا مفاهیم آمیخته با بعد فرهنگی جوامع جزو با توجه به مطالب فوق و همچنین اشاره به ابعاد گوناگون دلپذیری در برخی از منابع اصلی در این حوزه از مطالعات (نویکا و ورتووک» ۲۰۱۴ امین» ۲۰۱۲ شفتوه ۲۰۰۸)* می‌توان این کیفیت را کیفیتی کلیدی* فرض نمود. کیفیتی که به موّلفه‌ها و با وجود ورود رسمی کیفیت دلپذیری به ادبیات برنامه‌ریزی و طراحی شهری از سال ۱۹۹۸ توسط پژوهشگر حوزه علوم انسانی» پیتی*۱» هنوز به این مفهوم در ادبیات شهرسازی توجه ویژه‌ای نشده» و بیشتر به‌عنوان معادل واژه ۳16281012016 و زیرمجموعه کیفیت سرزندگی» در تحلیل فضای شهری به کار گرفته‌شده است. به‌بیان‌دیگر» این واژه در حوزه مطالعات فضای شهری» بیشتر به‌صورت کیفیتی ساده» عام و بعضا بدیهی» به شمار می‌رود. نمونه اين امرارا می‌توان در مطالعه کیفیت فضاهای شهری توسط در این مقاله معادل فارسی «دلپذیر» برای این واژه برگزیده شده است. اگرچه ترجمان‌های دیگری نیز برای اين واژه همچون جشنی دلنشین» دوستانه و خوش‌آسا نیز وجود دارد؛ اما با توجه به گستردگی ترجمه دلپذیری در لغتنامه‌های فارسی, به نظر می‌رسد برگردان ««لپذیری» می‌تواند بهتر به تعریف این مفهوم بپردازد. باید توجه داشت که این مفهوم بسیار گسترده تر و چند بعدی‌تر از ترجمانی است که می‌توان ارائه داد. لذا مفهوم و ترجمان آن نیازمند تعمقی بیشتر از نقطه نظر ادبی است. این واژه در ساله خلیقی 2 ,113۳00 :2006 ,۷۷۳۵۳0۲۵ ی عکاناطا ۲۵ 2003 مصعصسا82 :1998 ,عمعز۸۳ ٩ 41 ,3300 :2010 ,3015۷6۳ :2008 مصنص۸ :2006 ,مانط۳ ع «عزمجها :2004 ,500 5 2 ,12113300 16063 :2010 ,رکعانه ع 6اصد۳۳ ,۸۷۵۵۵ :2005 باغ۳ط7 :2003 ,تعط هط 6 8 ,ع5۳2106 :2012 بصنص۸ :2014 ۷7۵۳۷۵۵ ۶ دل 310۱ 8 * کیفیت‌های کلیدی و یا پایه در حقیقت کیفیتی است که شرط اساسی طراحی فضاهای شهری مطلوب هستند و کیفیات غیرکلیدی (غیرپایه) به عنوان یکی از چندین کیفیت موجود در زمینه‌ی مطلوبیت بخشیدن به یک محیط کالبدی به‌شمار می آیند (مانند کیفیت سرزندگی به عنوان کیفیتی پایه در مطالعه صورت گرفته توسط گلکار,۱۳۸۶). کرمونا هلث» اوسی و تیزدل (۱)۲۰۰۳ همچنین مونتگومری (۲)۲۰۱۳ مشاهده نمود. در برخی مطالعات نیز بعضا برخی لایه‌های زیرمجموعه‌ی اين کیفیت مورد کنکاش قرارگرفته و گاه منجر به ارائه مدلی مفهومی در بستر فضایی خاص شده است (وسندورف» ۴ شفتو ۲۰۰۸ خلیقی» ۱۳۹۷؛ وایز و ولایوتام» ۲۰۱۴؛ ویگنسواران» ۰۲۰۱۴ هیل» ۲۰۱۴)". اما به تعریف و اصولی مشترک» به‌نحوی که بتوان از آن به‌صورت ملموس و کاربردی در انواع فضای شهری استفاده نمود» منجر نشده است. بنابراین» نبود فصل مشترک میان تعاریف متعدد و مفاهیم شکل‌دهنده کیفیت دلپذیری در مقیاس مطالعات فضای شهری سبب ایجاد خلا نظری در حوزه مطالعات این کیفیت شده است. در اینجا باید اشاره نمود که اگرچه این مفهوم به دلیل ارتباط نزدیکش با اجتماع و فرهنگ, امری زمینه محور به شمار می‌آید. اما شناسایی و استخراج مفاهیم و مقولات مشترک در تعاریف جهانی» پیش از کاربست آن در بستر فرهنگی- فضایی خاص» امری ضروری به نظر می‌رسد. به بیانی دیگر مطالعه دقیق پیشینه تحقیق این قبیل مطالعات, چشم‌اندازی از چیستی و نحوه ارتباط مفاهیم شکل‌دهنده این کیفیت را آشکار ساخته و سبب می‌شود تا چارچوبی کاربردی به جهت کاربست در فضاهای شهری همچون سایر کیفیت‌های فضاهای شهری» به دست آید. سایر کیفیت‌های طراحی شهری نیز پیش‌آزاین» ابتدا در حوزه مطالعات نظری واکاوی شده و سپس با چارچوبی مشخص در زمینه‌ای معین مورداستفاده قرارگرفته‌اند با عنایت به مطالعات صورت گرفته, به نظر می‌رسد که دلپذیری مفهومی چندبعدی و وابسته به ابعاد اجتماعی- فرهنگی است که در حوزه مطالعات شهری می‌تواند به‌عنوان یکی از کیفیت‌های طراحی شهری در نظر گرفته شود. اما هنوز تعریفی جامع و مدلی کاربردی که بتواند سبب درک بهتر این واژه به‌عنوان کیفیتی پیچیده و کلیدی در حوزه مطالعات شهری گردد. به دست نيامده است. بنابراین پژوهش پیش رو به دنبال استخراج زیر لایه‌های این کیفیت و کشف روابط معنادار میان زیرلایه‌ها و مفاهیم تشکیل‌دهنده دلپذیری در حوزه مطالعات شهری است. برای دستیابی به اين؛امر ابتدا مطالعات نظری و کاربردی قابل دسترس در زمینه کیفیت دلپذیری در حوزه مطالعات شهری» بررسی.و پس از گزینش,منابع مرتبط با هدف مقاله با کمک روش تحلیل محتوای متون» موّلفه‌های مشترک مندرج در متون علمی» طی فرایند کدگذاری سه گانه استخراج شد. در نهایت مدلی مفهومی متشکل از اصلی‌ترین مقولات و ابعاد تشکیل‌دهنده کیفیت دلپذیری» ارائه گردید. واژه 000112116 " به طور آکادمیک برای اولین بار در حوزه فلسفه و علم در سال ۱۹۶۴ توسط مایکل پولانی مطرح گردید. پولانی (۱۹۶۴) دانشمند و فیلسوف بریتانیایی-مجاری ‏ دو اصل انصاف و تسامح را سنگ‌بنای یک جامعه آزاد و دموکراتیک می‌دانست و معتقد به گفتمان آزاد و آزادی بیان در جامعه بود. پولانی با هدف ارائه مدلی برای جامعه سیاسی4 واژه دلپذیری را در توصیف اثرات مثبت ناشی از مبادله دانش و شکل‌گیری ارزش‌های امشترک گروهی, در جهت بهبود کیفیت زندگی در جوامع بشری» به کار برد (مید ۲۰۱۳)؟ به زعم وی» جامعه دلپذیر جامعه‌ای است که اعضای آن به یکدیگر اعتماد داشته» تعهدات و علایق خویش را به اشتراک گذاشته و با تلاشی متقابل سعی در خلق و حفظ دلپذیری دارند (پولانی» ۱۹۶۴). ایوان ایلیچ کشیش و منتقد اجتماعی دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی» با رویکردی رادیکال نسبت به انبوه‌سازی و استانداردسازی در جوامع مدرن» دلپذیری را به‌عنوان ابزاری جهت دستیابی به ابتکار عمل و خوداتکایی و به بیانی دیگر آزادی و خلاقیت فردی معرفی نمود (شیالابا ۲۰۱۷)". وی با انتشار اثرش در ۱۹۷۳ با عنوان «ابزار دلپذیری» دلپذیری را مترادف با رابطه مستقل و خلاقانه میان هر 4 ,ازع 11 :2014 ,۷180682۳2 2014 قطان ماه ۷ بخ ۷/۶6 3 ؟ به جهت تعریف بهتر واژه, ارائه ترجمان لاتین در این بخش, ضروری به نظر میرسد. فرد با دیگر افراد و محیط اطراف خویش» تعریف نمود. به عقیده وی» جامعه دلپذیر نتیجه سازمانی اجتماعی است که ضامن دسترسی آزاد و وسیع افراد به ابزار جامعه جهت رفع نیازها و تغییر محیط بر اساس خواسته‌های ایشان است. وی تاکید می‌کند این آزادی تنها در مقابل آزادی سایر افراد جامعه محدود می‌شود. هافکرچنر (۱)۲۰۰۴ نیز همچون ایلیچ و پولانی» واژه را با بعد جمعی درآویخت. وی «وحدت از طریق تنوع» را ترجمه دلپذیری دانست که نه‌تنها رضایت فردی را به دنبال دارده بلکه شامل تامین اهداف و نیازهای جمعی نیز می‌شود. همگام با او شکتر (۲۰۰۴)/» دلپذیری را به معنای «فرم اجتماعی تعاملات انسانی» تعریف نمود و بدین‌سان بر اهمیت و ضرورت بعد اجتماعی آن» تأکید نمود. به زعم شکتر دلپذیری حاصل تعاملاتی متکی بر تجربه و درک ابعاد اجتماعی و ارزش‌های عام و مشترک بوده و مسبب وقوع انسجام و وحدت جوامع است. در این میان شکتر (۲۰۰۴) علاوه بر بازتعریف اجتماع محور واژه دلپذیری» واژه «مفهوم» را به صفت دلپذیری منسوب نمود» تا این واژه بتواند به‌عنوان یک شاخص, در ارزیابی جوامع و فضاهای انسانی مورداستفاده قرار گیرد. اما یکی از تأثیرگذارترین نظریه‌پردازان معاصر حوزه دلپذیری» پاول گیلوری (۲۰۰۴) است که مفهوم دلپذیری را مترداف جامعه‌ای «چند فرهنگی»" دانسته و معتقد است که تفاوت‌های نژادی و قومی در یک ساختار دلپذیر» امری معمول» بنیادین و یکی از خصوصیات اصلی زندگی شهری است (نویکا و ورتووک» ۲۰۱۴ ۶-۵). لذا با توجه به تعریف گیلوری» جامعه‌ای دلپذیر است که برای تمامی گروه‌های متنوع اجتماعی مطلوب و از دیدگاه تمامی فرهنگ‌ها قابل‌پذیرش باشد."؟ براساس تعاریف بنیادین و اولیه این مفهوم» به نظر می‌رسد دلپذیری زیر مجموعه ابعاد اجتماعی و در ارتباط مستقیم با شاخص‌های جمعی جوامع و فضاهای شهری است. بسیاری از شاخه‌های وابسته به علوم انسانی» در پژوهش‌های خود به این مفهوم اشاره نموده و معانی و مولفه‌های متعددی را برای تعریف این واژه به‌کاربرده‌اند. همچنین در تعریف واژه» برخی آن را کیفیت» برخی مفهوم و برخی به‌عنوان یک پارادایم بدان اشازه نموده‌اند (گیلروی» ۲۰۰۴ لوریر و فیلو ۲۰۰۶ حاتم و زیمبلاس» این مفهوم اگرچه در ابتدا به صورت واژه‌ای لاتین برای توصیف فضایی دوستانه به کاربرده می‌شد؛ اما ورود رسمی‌اش به حوزه علوم را مدیون رویکردهای انتقادی در حوزه علوم اجتماعی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی است. بنیان‌های فلسفی ضد مدرنیته و توجه به مشارکت عمومی در زمینه‌های متعدد بالأخص در حوزه تصمیم‌گیری‌های جمعی» مفاهیم آزادی بیان و گفتمان در فضای عمومی جهت رشد و بهبود کیفیت زندگی جوامع» از علل توجه علوم شهری.به مفهوم دلپذیری بود. در ادامه با افزایش توجه به مباحث فرهنگی بعد از سال های ۱۹۸۰ در حوزه علوم شهری, بعد فرهنگی مفهوم نیز قوت یافت. با رشد مباحث کیفی در حوزه مطالعات شهرسازی و به‌ویژه حوزه طراحی شهری» دلپذیری به‌عنوان کیفیتی در شهرسازی در مطالعات معرفی گردید. هرچند که در بیشتر مواقع مفهوم به‌عنوان معادل سایر کیفیت‌ها همچون لذت‌بخش* و وابسته به آن‌ها به‌کاربرده می‌شد و نتوانست به‌اندازه سایر کیفیت‌ها مورد توجه قرار گیرد. در نهایت از ابتدای سال ۲۰۰۰ دلپذیری به عرضه مطالعات کالبدی بالأخص با نگاهی فرهنگی گام نهاد که نشان از زمینه‌محور شدن هرچه بیشتر این مفهوم در حوزه مطالعات شهری بود. شکل شماره ۱ سیر تحول اين مفهوم از نخستین سرچشمه‌ها تا عصر معاصر را نشان می‌دهد. با توجه به نمودار» دلپذیری در طول زمان» از حوزه صرفا نظری به حوزه‌های نظریه پردازان بسیاری به تعریف این مفهوم پرداخته و در مطالعات خویش به آن اشاره نموده‌اند. اما با توجه به هدف این مقاله, تنها افرادی که در تعریف» تدقیق و تبدیل مفهوم به یک کیفیت کاربردی در علوم شهری بیشترین اثرگذاری را داشته, ذکر گردیده‌اند. رشه واژه لاتین: 0۳۱۷1۷۵۲۵ انتشار اثر آیلیج با عنوان: ابزار دلپذیری کاربرد در زمینه کالبدی توانایی هم زیستی کنار یکدیگر ورود به عرصه مطالعات سیاسی ورود دلپذیری به حوزه برنامه ریزی و کاربرد کیفیت در مطالعه محلات و ۱ + میلادی ا ۱ +۷ میلادی ۱ + میلادی ۱ ۰۲۹-۰ میلادی بار در خوزه علوم قلسفی ورود به عرصه مطالعات اجتماعی- 2 شکل (. سیر تحول کاربرد مفهوم دلپذیری در غرب (مهم‌ترین مقاطع زمانی کاربرد مفهوم در علوم شهری). تلخیص توسط نویسندگان با ورود رسمی مفهوم دلپذیری به عرصه برنامه‌ریزی و طراحی شهری در سال ۱۹۹۸ (هرچند که پیش‌آزاین نیز در حوزه مطالعات شهری مطرح‌شده بود) بسیاری از اندیشمندان سعی در تعریف این مفهوم.با نگاهی شهرسازانه نمودند. اکثر این تعاریف در مقیاس خرد شهری (فضای شهری) مطرح گردید که چکیده‌ای از این تعاریف را می‌توان در جدول شماره ۱ مشاهده نمود. نظریه پرداز تعریف کیفیت دلپذایری در فضاهای شنهری و موّلفه‌های تشکیل‌دهنده آن پیت ۱۹۹۸ دلپذیری یک کیفیت اجباری نبوده و می‌تواند توسط قوانین صضحیح در مکان‌های مناسب تشویق گردد. سه بعد شادی, فعالیت‌های خلاق و حس تعلق به اجتماع به‌اندازه ابعاد کالبدی در ایجاد یک فضای دلپذیر موثرند. فینچر ۲۰۰۳ تأکید بر «آشنایی آسان»! میان افراد غریبه در زندگی روزانه و در مقیاس کوچک تعاملات در فضای شهری چایلاز ۲۰۰۴ دلپذیری برای تعریف لذت بردن در جامعه‌ای شاد به کار می‌رود. طراحی شهری دلپذیر» به دلیل ماهیت انسانی‌اش » حامی 9 نیازهای زندگی جمعی است. نیازی که می‌تواند از فردبه‌فرد و در مکان‌ها و موقعیت‌های متنوع» متفاوت جلوه کند. هینچکلیف و واتمور» ۲۳۰۰۶ حضور تنوع الگوهای کالبدی و عملکردی و زیستی همزاه با حس تعاون و هویت مدنی در فضای شهری تریفت» ۳۰۰۵ فضایی با روابط عاطفی» روزمره و زودگذر که سبب درک متقابل» ایجاد دوستی و بروز مهربانی نسبت به سایرین می‌گردد. امین ۲۰۰۸ دلپذیری پاامفهوم «آسایش مدنی»۲ در فضای عمومی عجین است. ها فضای شهری دلرذیر ابر از #کییهرسه‌ی شاد و لاتابیل است: این فضا به منزله قلب زندگی دموکراتیک و مکان‌هایی برخوردار از روح مکان است. مکانی مملو از تفاوت‌ها که در آن افراد به درک و آموختن در فضا می‌پردازند. وود و همکاران» ۲۰۱۰ فضایی سرزنده و شمول‌گرا دوستدار افراد پیاده و قدرت بخش تعاملات اجتماعی خلیقی, ۱۳۹۷ کیفیتی از زندگی در کنار یکدیگر به صورتی همدلانه اروت که با تعاملات اجتماعی مثبت و منسجم میان گروه‌های 1 مختلف زبانی» قومی و نژادی (فارغ از تفاوت‌های فرهنگی) درآمیخته و هدف خلق محیطی شاد دوستانه» خلاق و پذیرا برگرفته از: (پینی, ۱۹۹۸ فینچر ۳۰۰۴ چایلدز ۳۰۰۴ هینچکلیف و واتمور ۳۰۰۶ تریفت, ۳۰۰۵ امین ۳۰۰۸؛ شفتوه ۳۰۰۸ وود و همکاران, ۳۰(۰؛ با توجه به مطالعات فوق و سایر مطالعات مرتبط با هدف پژوهش, دلپذیری در مطالعات شهری به‌عنوان یکی از کیفیت‌های کلیدی مورداستفاده قرارگرفته است که خود نشان‌دهنده میزان ضرورت مطالعه بیشتر بر روی این مفهوم است. به نظر می‌رسد که در ادبیات غرب» فضای شهری دلپذیر بیشتر با مفهوم همسازی و همپیوندی و همدلی میان گروه‌های گوناگون اجتماعی و فرهنگی با یکدیگر و در بستری کالبدی معنا می‌یابد. مفهومی که دربرگیرنده کیفیاتی چون: همدلی, سرزندگی» حس تعلق» مشارکت و رفاه همان‌گونه که در بخش بیان مساله ذکر گردید پژوهش‌هایی متعددی در حوزه علوم شهری» در زمینه دلپذیری صورت پذیرفته, اما به ارائه مدلی جامع از دلپذیری جهت استفاده در انواع فضاهای شهری, منتج نگردیده است. اگرچه برخی مطالعات» به بیان موّلفه‌های تشکیل‌دهنده دلپذیری در زمینه‌ای مشخص, پرداخته‌اند و گاهی منجر به تدوین مدلی مفهومی در همان بستر کالبدی- فضایی خاص گردیده‌اند. یکی از نمونه‌های این قبیل پژوهش‌ها را می‌توان کتاب فضای شهری دلپذیر: خلق مکان شهری موثر, نوشته هنری شفتو (۲۰۰۸) دانست که به ارائه موّلفه‌هایی در زمینه تعریف دلپذیری پرداخته اما به دلیل پراکندگی موّلفه‌ها منجر به تدوین مدلی نظری جهت استفاده در فضای شهری نگردیده است. در این مطالعه اگرچه به موّلفه‌های متعددی در حوزه مطالعه دلپذیری اشاره‌شده» اما علل نحوه تمایز این کیفیت با سایر کیفیت‌های طراحی شهری ذکر نگردیده است. با کمک موّلفه‌های مستخرج از کتاب شفتو (۲۰۰۸) مورات کولپا (۲۰۱۵)! در قالب پژوهشی, به تقسیم‌بندی موّلفه‌های طراحی دلپذیر فضای شهری در مقابل طراحی معمول و متداول۲ فضا پرداخته و بر بعد ادراکی و حسی» علاوه بر ابعاد کالبدی, مدیریتی و جغرافیایی» تاکید نموده است. در حقیقت ایشان تنها به آزمون موّلفه‌های مستخرج از کتاب شفتو در یک خیابان شهری پرداخته است. هرچند که پژوهش مذکور به دسته‌بندی برخی مفاهیم در قالب چند بعد پرداخته, اما در خصوص نحوه ارتباط میان مفاهیم» ابعاد و کیفیت دلپذیری» تحلیلی صورت نگرفته است. در مقاله علمی انجام‌شده توسط موراوسکا (۲۰۱۴) وی به تهیه مدلی ساختاری دوبخشی, متشکل از مولفه‌های تأثیرگذار اقتصادی» اجتماعی» سیاسی و فرهنگی بر دلپذیری محله دست‌یافته و عامل زمان را در ارزیابی این کیفیت دخیل دانسته است. مدل مذکور تنها بر بعد اجتماعی- هنجاری دلپذیری تاکید نموده و به سایر ابعاد اشاره نکرده است. همچنین مدل بیشتر در حوزه مطالعات سیاسی و در وصف کلی جوامع به‌کاررفته که به دلیل کلان بودن ابعادش, قابلیت کاربرد در فضای شهری را ندارد. در رساله دکتری نینا خلیقی (۱۳۹۷) کیفیت دلپذیری در بستر فضایی- فرهنگی خاص» یعنی مجموعه بازار سنتی تبریز با کمک روش داده بنیاد به صورت عمیقی مورد مطالعه قرارگرفته و در نهایت منجر به تدوین الگویی مفهومی شده است. اگرچه پژوهشگر در بخش مطالعات و ادبیات نظری به بررسی رویکردهای پشتیبان نظری این مفهوم مبادرت نموده, اما به دلیل ماهیت روش داده بنیاد که همانا استخراج مفاهیم از زمینه کالبدی- فضایی خاص است تمرکز اصلی پژوهش بر تدوین مدلی جهت درک کیفیت دلپذیری در بستر بازار سنتی تبریز است. لذا اتخاذ رویکرد زمینه محور» سبب محدود شدن نتایج حاصل از رساله به یک گونه از فضاهای شهری شده است. در کنار موارد مطرح,» بسیاری دیگر از مطالعات در حوزه مطالعات دلپذیری در بستر فضایی-کالبدی خاص صورت گرفته‌اند که تنها به یک یا دو بعد از دلپذیری اشاره نموده و آن‌ها را در بستر کالبدی معین آزمون نموده‌اند. مطالعه لوریر و فیلو (۲۰۰۶) در بستر کافه‌ها به‌عنوان مکان سوم و اوینگ (۲۰۰۶)آجهت مقایسه راسته بازار سنتی اصفهان» جایپور هند و حراره آفریقا نمونه‌ای از این قبیل مطالعات هستند. برخی از پژوهشگران نیز به مطالعه بستر فرهنگی شاخص, مانند مطالعه فرهنگی شهر آلپو توسط رابو (۲۰۱۱) مطالعه محله‌ای در ژوهانسبورگ توسط ویگنسواران (۲۰۱۴) مقایسه محلات لندن توسط وسندورف (۲۰۱۴) و مقایسه دو شهر سنگاپور و سیدنی توسط وایز و ولایوتام (۲۰۱۴) پرداخته و تنها بعد فرهنگی از کیفیت دلپذیری را مورد آزمون قرار داده‌اند. در حقیقت در هیچ یک از مطالعات مذکور» تعریفی جامع از دلپذیری ارائه نشده و تنها تعاریف پژوهشگران و نظریه‌پردازان اولیه این واژه مورداستفاده قرارگرفته است؛ که نشان‌دهنده خلا نظری در زمینه با توجه به اینکه هدف مقاله حاضر» دستیابی به چارچوبی مفهومی جهت آگاهی از چیستی کیفیت دلپذیری و مقولات تشکیل‌دهنده آن در حوزه مطالعات صورت گرفته در فضای شهری است؛ لذا از گونه پژوهش‌های بنیادی نظری! به شمار می‌رود. در این پژوهش از روش تحلیل محتوا جهت تجزیه‌وتحلیل متون مذکور استفاده‌شده است. روش تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار۲ (جهت تشکیل الگوی مفهومی نهایی پژوهش) و روش تحلیل محتوای کمی برای استخراج میزان فراوانی هر مقوله و مهم‌ترین و پرکاربردترین مقوله و بعد در میان انواع مطالعات صورت پذیرفته در حوزه مذکور به کار گرفته شده‌است. برای انتخاب نمونه هدفمند پژوهش» با توجه به اینکه پژوهش حاضر محدود به حوزه دلپذیری در مقیاس فضای شهری است. با جستجوی واژه 000۷1۷1۸1 و 0011۷1۷1۸1.179 در پایگاه‌های داده 5000175 :۷/05, ایرانداک و با کمک موتور جستجوی علمی 5210127 00816)» در حدفاصل زمانی ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۰ (در بازه زمانی ورود رسمی مفهوم دلپذیری به رشته شهرسازی) تعداد ۸ سند معتبر علمی در دسترس» در حوزه دلپذیری یافت شد. از میان این پژوهش‌ها تعداد ۴۰ منبع علمی که مستقیما به بررسی کیفیت دلپذیری در مقیاس فضای شهری پرداخته بودند. انتخاب گردید. لازم به ذکر است به دلیل تعدد مطالعات صورت گرفته در زمینه دلپذیری (به صورت عام و در سایر شاخه‌های علوم شهری) و به دلیل محدودیت‌های تحقیق, امکان مطالعه عمیق تمامی منابع وجود نداشته و تنها پژوهش‌هایی که در عنوان» چکیده» کلیدواژه و مقدمه, مستقیما به عبارت ‏ 138۸01 ,۲0۸۷1۷1۸ 15 و يا ترکیبی مترادف با این عبارت اشاره نموده بودند» گزینش و سپس مطالعه عمیق آغاز گردید. پس از مطالعه دقیق متون منتخب و استخراج ۱۷۸ موّلفه مستقل تشکیل‌دهنده کیفیت دلپذیری» با کمک روش کدگذاری, ابتدا عبارات و واژگان مندرج در متون» نشانه‌گذاری و مفهومی بدان الصاق شد که آن را کدگذاری باز نامند. سپس با کمک مقایسه مداوم» مفاهیم مرتبط در قالب یک دسته قرارگرفته و تعداد ۳۴ مقوله استخراج و در ادامه مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مقوله در تعریف دلپذیری نیز با توجه به میزان فراوانی آن در متون» استخراج گردید. این گام را کدگذاری محوری نامند. فراوانی داده‌ها توسط نرم‌افزار 5۳55 تحلیل و نمودار و جداول آماری آن تهیه شد. در انتها با کمک کدگذاری گزینشی» مفاهیم و مقولات در قالب ۴ بعد کلان دسته‌بندی و به هم مرتبط شدند. در نهایت مدل مفهومی دلپذیری در فضای شهری تشکیل گردید. جهت انجام سنجش اعتبار پژوهش» در طی یک فرایند رفت و برگشتی و تا زمان اشباع نظری*» مفاهیم و مقولات به دست آمده بررسی و نتایج هر مرحله با مرحله‌های قبل و داده‌های خام اولیه (متون اصلی)» مقایسه گردید تا مولفه‌های به‌دست‌آمده پایش گردند. سپس در مرحله کدگذاری محوری جهت اطمینان از صحت دسته‌بندی صورت گرفته, علاوه بر بررسی مقولات توسط نویسندگان» مقولات و مدل نهایی توسط ۵ متخصص شهرسازی شامل ۳ نفر دکتری تخصصی شهرسازی و ۲ نفر دانشجو دکتری شهرسازی مورد ارزیابی قرار گرفت. در حقیقت هدف از این کار پایش مدل نهایی کار و دستیابی به نتایجی با حداکثر اعتمادپذیری بود. برای این کار» هر متخصص به صورت فردی ابتدا به بررسی کدها پرداخته و سپس در یک گروه ۶ نفره همراه با یکی از پژوهشگران به پایش مقولات نهایی پرداختند. نتایج بررسی فردی مقولات توسط اعضای تیم» حاکی از 1۹۵ پایایی پژوهش بود. ۱ در تحقیقات بنیادی نظری, اطلاعات و مواد اولیه تحلیل به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده و سپس به روش‌های مختلف استدلال مورد تجزیه و تحلیل عقلانی اقزار گرفته و ری می وه بلیکیه سس عن ۲ تحلیل محتوای کیفی را می‌توان روش تحقیقی برای تفسیر ذهنی محتوای داده‌های متنی از طریق فرایندهای طبقه‌بندی نظام‌مند» کدبندی, و مقوله‌سازی یا طراحی الگوهای شناخته شده دانست (1278 ,2005 ,5112701 :8 11]51610). گاه نظریه یا تحقیقاتی قبلی درباره یک پدیده مطرح‌اند که یا کامل نیستند یا به توصیف‌های بیشتری نیازمندند. در این حالت محقق کیفی, روش تحلیل محتوا با رویکرد جهت‌دار را برمیگزیند؛ که بر اساس روش قیاسی متکی بر نظریه است و هدف آن معتبر ساختن و گسترش دادن مفهومی چارچوب نظریه و يا خود نظریه است (ایمان و نوشادی» ۱۳۹۰ ۲۴). " بدین معنا که تا زمانی که هیچ داده جدید یا مرتبط به یک مقوله به دست نیاید؛ مقوله از لحاظ ویژگی‌ها و ابعاد به خوبی پرورش یافته باشد و گوناگونی‌های آن را به نمایش بگتاره و تاسیانت میا مقوله‌ها به خویی مقنخص بو اعتبارظای,تایت شده.اضد (استراویی تور یی ۹۵۱ ۳۳): در نهایت بعد از اصلاح و بازبینی مراحل» مدل نهایی پژوهش ترسیم گردید. شکل شماره ۲ نشان دهنده فرایند انجام روش تحقیق خدف بیرونی: بنیلی تظری | ابزارگزدآوزی: استادی ۱ ] تیان لوق نمونه هدقمند: ۴۰ مطالعه دلپذیری قضنای شهری در بازه زمانی سالهای ۲۰۲۶-۱۹۹۸ استخراج ۱۷۸مفهوم ۱ اس س ۴ میزان و حرصد قرلوانی پس از طی مراحل سه گانه, جدول شماره ۲ متشکل از ۶ ستون و ۴ ردیف به دست آمد. در ستون اول این جدول» مفاهیم مرتبط با یکدیگر در قالب یک دسته در ۴ ردیف دسته‌بندی شدند. در ستون دوم تعداد پژوهشگرانی که در مطالعات خود به مفاهیم هر دسته اشاره کرده‌اند» قرار گرفت. در ستون سوم و چهارم که به کمک تحلیل محتوای کمی بدست آمد. تعداد دفعات تکرار مفهوم به نسبت مطالعات ۴۰ گانه و درصد آن‌ها نسبت به‌کل مطالعات» ارائه شد. در حقیقت این دو ستون نشان‌دهنده وزن مفاهیم هر دسته, با توجه به میزان تکرارشان در مطالعات پایه است. در ستون پنجم» مقولات ۳۴ گانه که حاصل مرحله کدگذاری محوری است استخراج‌شده و در نهایت در ستون ششم» با جمع‌بندی و ایجاد ارتباط میان مقولات» ابعاد ۴ گانه شامل اجتماعی- فرهنگی, کالبدی- زیست‌محیطی» عملکردی- فعالیتی» ادراکی به دست آمد. به‌عنوان‌مثال در خصوص مفاهیم ردیف اول جدول» تعداد ۷۱ مفهوم مرتبط که در ۳۷ مطالعه بدان اشاره‌شده در ستون اول و دوم قرارگرفته‌اند. بر این اساس میزان فراوانی آن‌ها به نسبت تعداد دفعات تکرار در منابع محاسبه‌شده است. در ستون پنجم با دسته‌بندی مفاهیم» تعداد ۱۲ مقوله در ردیف ابتدایی به دست آمده که با توجه به جهت‌گیری مفهومی آن‌ها با عنوان بعد اجتماعی- فرهنگی دسته‌بندی گردیده است. این مراحل برای ردیف‌های دوم الی چهارم جدول نیز» به همین ترتیب قابل تکرار است. با عنایت به تمامی مراحل صورت گرفته در پژوهش می‌توان به سه بخش از یافته‌ها دست‌یافت. الف) تعریف دلپذیری, ب) تحلیل یافته‌های جدول, ج) تحلیل یافته‌های نمودار دایره‌ای. با جمع‌بندی تعاریف صورت گرفته در حوزه دلپذیری در مطالعات شهری» می‌توان در اين گام از پژوهش» تعریف ذیل را برای «دلپذیری به منزله کیفینی کلیدی از طراحی شهری و به معنای زندگی همدلانه و مسالمت‌آمیز گروه‌های متنوع فرهنگی و اجنماعی د رکنار یکدیگر در یک بستر فضایی معين با زمینه تاریخی و زیست‌محیطی ویژه است. اين مفهوم در دو قالب تعاملات زودگذر و بلند مدت مطرح» و با تعاملات اجتماعی مثبت و منسجم میان گروه‌های مختلف جنسی, سنی» زبانی» قومی و نزادی درآمیخته است. هدف دلپذیری, خلق محیطی شاده دوستانه » خلاتق و پذیرا برای تمامی گروه‌های مردمی, فارغ از تفاوت‌های فرهنگی ایشان است. محیط یکه سبب ایجاد حس تعلق فرد به زمینه‌ی اجتماعی ‏ وکالیدی معین‌شده؟ حتی اگر پیش از اين د رآن ننایج حاصل ا زکدگذاری سه گانه مضامین مستخرج از مطالعات کیفیت دلپذیری در فضاهای شهری آزادی بیان و تفکر/ تجربه مثبت با سایرین/ مکان مناقشه و ارتباطات زودگذر و روزمره با غریبه‌ها و مکان /برابری فرصت/ : ( 2 وایز و ولایوتام» ۲۰۱۴/ هینچکلیف - خوانا محیطی/ ساختارمندی فیزیکی/ وجود ریتم های مختلف در ۳ 0 ی شهری/ توجه به زیست بوم/ تنوع اقلیمی/ تنوع وه و یقن ای رد فینچر و آویسون» ۲۰۰۸/ فینچر - بوم محور 9 وا باز/ تاب آور | توخه ونوه به ست برد ۳ وایز و نوبل» ۲۰۱۶/ کوچ و - اصیل و ط‌ بومی/ کالبد ویژه/ باز/ تاب آور / توجه ویژه به زیست بوم ( 2 : 2 حفاظت پویا از فضا/ کوچک مقیاس/ طراحی متعامل با ؟ [ ۰ ویگنسواران» ۲۰۱۴/ لو تاپلین و شلد ۱۸ ۴۳۵ - مقیاس ک مکان/ ترکیب منظر سخت و نرم/ نمود کالبدی آرمان های : : 9 ی 1 ۵ شفتو ۱۲۰۰۸ ولنتاین» انسانی : فرهنگی و اجتماعی/ فضایی تاریخی/ فضایی برای نشستن و : ( ره 1 و : ۸ بک و سینها ۲۰۱۶/ مورات - جذابیت و 1 ۹ ۲ کولپا ۲۰۱۵/ پوتوین و دمرز, ۲۰۱۶/ تنوع بصری فضا/ اصیل/ دسترسی آسان فیزیکی /زیبا/ تمایل به تکامل/ ایا هه را 0 فعال و پر جنب‌وجوش/ گوناگونی کاربران و رفتارها/ پیتی» ۱۹۹۸/ گیلروی» ۲۰۰۴ خودجوش/ دوستدار پیاده/ سرزنده/ فضای خرد تجاری/ ۶ سیمپسون» ۲۰۱۱/ لو و - سرزنده و فضای مفرح/ دسترسی آسان فیزیکی و اجتماعی/ گوناگونی و همکاران» ۲۰۰۵/ هارونا منصورا رویداد محور اختلاط عملکردی و کاربری‌ها/ دوستدار کودک/ چشنی/ ‏ سید//۳۳۲۰۱۳/ لوریزاو فیلو ۳۲۰۰۶/ توق ز 7 رویداد محور/دسترسی آزادانه/ مکان دانش و عمل/ زندگی ارس وا ۸ ین اختلاط عملکردی قببانه 1 مکای‌های سوم / کیفیت رنداگی امگای اجرا/ ۳ ای لیف لاواتم) سا ری -پیاده محور 1 تمایش‌های خیابانی/ انعطاف پذیر/ فضایی شلوغ در عین حال ‏ میتانا ۲۰۰۸ سار نا ۰ -قابل دسترس د امن/سازگاری عملکردی/ آسایش:و رقاه و سلامتی/ آموزنده/ ۲۰۰۸ /ماگارتایلوره ۱۷ ۰انک و -اتمطاف‌پذیر 8 ذارای مزایابی اقتصاذی/ سرگرم کننده/ سازگار با نیاز مدای سا ۳/ مورات کولبا۵ ۷۱ - آسایش و رفاه اه رفتارهای متناسب با فضا/ انطباق‌پذیری/تامین کننده نیازهای ‏ پوتوین و دمرز ۸۳۰۱۶ بلتران رودیگز - منطبق با متنوع/ گرامیداشت رویدادهای خاص فرهنگی یکپارچگی و و سیمون» ۲۰۱۵/ یل .و والترزه نیازهای گوناگون هدفمندی/ فضای مرکب و چندمنظوره/ ۸ گومز ۲۰۳۰/ خلیقی, ۱۳۹۷ ادراک و ارتباط/ وجود دامنه وسیعی از الگوهای معنایی و پیش ۱۹۹۸/ گیلروی»:۲۰:۴. خوتشتکوفاییی رفتاری/ احساس عدالت / خلق معانی و روابط/ تاثیر مثبت بر ۶ وایز و نوبل» ۲۰۱۶/+وایز و - محرک نگرش‌های شخصی/ انتقال حس یکپارچگی در عین ولایوتام, ۲۶۱۴/ وأیزمن» ۸۲:۱۲ حس‌های ۵گانه تقاوت‌ها/ ارتباط معبت با محیط/ ذلیستگی آحساسی به:مکان/. **, 1 بلومارت‌هرید مم ۷۱۳ متشه ردو هویت مگان/دلیستگی به زیست بوم/ معاتی متفاوت/ جذاب/ گر از ۲ اس ماون ۱۱۹ ۹۳/ نیاو 1 ری الگوهای معایی 3 پیچیده و چندلایه/درک ذهنی از بازیگران فضا/ عاطفی/ همکاران» ۲۰۱۳/ باومن» ۱۲۰۰۳ ۷ متنوع 5 هیجان‌انگیز/ خاطره ساز/ همدلی/ مشوق کنجکاوی/ امکان شفتو ۲۰۰۸/ بنت» ۲۰۱۰/ رای - پیچیده و تعریف قلمرو /خوانا/ خانه‌ای بیرون از خانه/ لذت‌بخش/ تجربه ‏ تایلور» ۲۰۱۷/ بک و سینها ۸۲۰۱۶ هیجان‌انگیز روزمره/ رضایت/ مشوق خودشکوفایی / روح مکان /هویت و مورات کولپا ۲۰۱۵/ مالیوتینا ۲۰۱۶/ - خاطره ساز دلبستگی فضایی / فضای خاطره و احساس/ شادی و چایلازه ۲۰۰۴/ خلیقی, ۱۳۹۷ - همدلانه 07 ,50505 2014/5 ,2012 ما۲عق ص810 ٩/2012 مصصفصع69ز ۸ 2016/3 ,3106 عع ۸/56 2008/2 ,1۷6500 +۵ «عحل‌ورزط 1 07 مصتقدل۸ ۶۶ وصد‌طاع73 ٩/2008 ,عصناصعلج ۷ 2010/۶ ااعصصع5 2013/7 مصقط0 3/1 2 عص 60 ,860066 ,[هع21 5 /6 ,16051006 14 /2016 ,266۲5 8۶ ص20 2016/13 مقطصند ع لو 1۶ /2017 ماود ۲ -عوطط 2013/1۶ منااع 8زا 10 /1 ,وع[ز/3 1۶ /2008 ,وصقلاند/3 18 /2008 ,نله ۸۷ مغ 27021 17 /2016 مقصنادولم/3 15 /2015 مصمصنک 2 معع سم ص801 15 3 بل نه5 6 312089۳ مسق 2020/22 ,کعصمع 2005/2۳ بواع اک 6 صنامه 1 م1 2۳ با عنایت به جدول شماره ۲ می‌توان به نتایج ذیل دست‌یافت: مهم‌ترین بعد از میان ابعاد ۴گانه» مختص بعد اجتماعی-فرهنگی است. طبق درصد فراوانی به دست آمده از مفاهیم مستخرج از مطالعات ۴۰ کانه 1۸83 از کل مطالعات: تاکید. بسپازی بر ابعاد اجطاعی داشته و تیه ۳ مطالعه به ضورت: مستقیم از سقاهیم. با رویکرد اجتماعی برای تعریف دلپذیری فضای شهری» بهره نبرده‌اند. این امر نشان‌دهنده اهمیت ابعاد اجتماعی و جهت‌گیری غالب کیفیت دلپذیری به سمت ابعاد غیرملموس بالاخص در حوزه اجتماعی است. پرکاربردترین مقولات در این حوزه» تعلق به اجتماع و وقوع تعاملات اجتماعی نه‌تنها در میان افراد یک فرهنگ خاص, بلکه میان فرهنگ‌های متنوع است. ویژگی که در بسیاری از مطالعات حوزه دلپذیری بدان اشاره‌شده و از شروط اصلی وقوع پدیده دلپذیری در یک فضای شهری است (گیلروی» ۲۰۰۴ وایز و نوبل» ۲۰۱۶ وایزو ولایوتام» ۳۰۱۴ نیل و همکاران» ۲۰۱۳؛ ویگنسواران» ۳۰۱۴ رای تیلور» ۲۰۱۷ بک و سینها ۲۰۱۶). شمولگرایی نیز از دیگر مقولات پرکاربرد در این حوزه به شمار می‌رود. به بیانی دیگر هرچه فضای شهری بیشتر پذیرای افراد غریبه باشد» آن فضا از دلپذیری بیشتری برخوردار است. تنوع فرهنگی مدیریت‌شده در فضا نیز از شروط پایه‌ای در وقوع کیفیت دلپذیریست. در این میان» بعد زمان در وقوع فعالیت‌های اجتماعی و ارتباط انسان‌ها با مکان و با یکدیگر در آثار پژوهشگران کیفیت دلپذیری همچون بنت (۲۰۱۰) وایزمن (۲۰۱۲)» مایلز (۱۹۹۸) شفتو (۲۰۰۸) به چشم می‌خورد» به نحوی که تمامی روابط در یک فضای دلپذیر را به دو دسته الف) روابط گذرا با مکان‌های ناآشنا و مردم غریبه و ب) روابط پایدار همسایگی و با مکان زندگی خویش» تقسیم نموده‌اند. در این مطالعات بیشتر بر روابط غیر همسایگی و کوتاه مدت تاکید شده و به‌عنوان یکی از مقولات مهم در ایجاد یک فضای شهری دلپذیر از آن یادشده است. به بیانی دیگر» کیفیت دلپذیری» رابطه‌ای تنگاتنگ با عامل زمان داشته و زمان بر کیفیت و نحوه وقوع دلپذیری کاملا اثرگذار است: خس احترام متقابل؛و تشکیل شنبکه‌های دوستی در چارچوبی قانونمند و برابر جزو دیگر مقولاتی است که می‌تواند بر دلپذیری یک فضای شهری تأثیرگذار باشد. طبق نتایج جدول» هرچه دستیابی به فضایی مشترک برای بیان نظرات متنوع و وقوع تعاملات صلح‌آمیز بیشتر» وزن کیفیت دلپذیری در فضای شهری نیز به مراتب بیشتر وزن مقوله اصلی کالبدی-زیست محیطی نسبت به سایر:ابعاد در حوزه مطالعات دلپذیری کمتر و بدین جهت توجه به ابعاد صرفا کالبدی و مرتبط با محیطزیست, از اهمیت کمتری برخوردار است. لازم به ذکر است که تعداد مفاهیم به‌کاررفته در مطالعات متعدد در این بعده معدود و برخی از آن‌ها با مفاهیم مطرح در سایر ابعاد ۴گانه مشترک است. مانند مفهوم خوانایی» مقیاس انسانی و جذابیت که می‌تواند به صورت مشترک در حوزه ابعاد ادراکی نیز دسته‌بندی شود. اما با این وجود مهم‌ترین مقولات شکل‌دهنده این بعد از دلپذیری در یک فضای شهری شامل اصالت» طراحی بوم محور و کالبد پایدار است که جایگاه غیرقابل انکاری در مطالعات پایه دارد. در این میان» مقوله اصالت و منحصربه‌فرد بودن فضا بیشترین فراوانی را در حوزه بعد کالبدی برعهده داشته و جزو یکی از مقولات اصلی جهت تحلیل یک فضای شهری برای مطالعه این کیفیت به شمار می‌رود. وزن این بعد در مطالعات شفتو ( ۲۰۰۸) بسیار زیاد بوده به حدی که در تمامی بررسی‌های انجام گرفته در فضای شهری» بر تأثیر کالبد بر میزان دلپذیری فضا تاکید ویژه‌ای نموده است. مقیاس کوچک و انسانی فضا در مطالعاتی همچون مطالعات نیل و والترز (۲۰۰۸) فینچر (۲۰۰۳) و شفتو (۲۰۰۸) بسیار تاکید شده و طبق مطالعات به نظر میرسد که یکی از مقولات شکل‌دهنده جهت وقوع دلپذیری در فضای شهری» کوچک مقیاس بودن فضاست. به بیانی» هرچه فضا کوچک‌تر و خودمانی‌تر میزان وقوع کیفیت دلپذیری در آن بیشتر است. در کنار سایر ابعاد دلپذیری, مقوله عملکردی و ادراکی نیز از ابعاد نسبتا پرکاربرد در مطالعات بوده به نحوی که نیمی از مطالعات موردبررسی در این حوزه» به این دو موّلفه اشاره و حتی در دو پژوهش از این دو به‌عنوان تنها ابعاد اصلی دلپذیری نام‌برده‌اند. در حوزه ابعاد عملکردی» مهم‌ترین و پرکاربردترین مقولات» تنوع و اختلاط عملکردی و در حوزه ابعاد ادراکی مقوله پیچیدگی با امکان مکاشفه فضا در کنار حس تعلق به مکان» جزو اصلی‌ترین مقولات کیفیت دلپذیری از مجموع مطالعات» به شمار می‌آیند. این امر یکی دیگر از نشانه‌های میزان اهمیت ابعاد غیرملموس نسبت به ابعاد ملموس در ادبیات دلپذیری فضاهای شهری است. در حوزه ابعاد ادراکی می‌توان به جهت‌گیری مطالعات دلپذیری به سمت ادراکات مشترک و وحدت نظر در عین وجود برداشت‌های متنوع معنایی در فضا پی برد. فضایی دلپذیر است که در عین ایجاد الگوهای معنایی متنوع و تجربیات غنی در افراد بتواند در نگاه اکثریت کاربران فضا با پیشینه فرهنگی گوناگون» مطلوب ارزیابی گردد. این امر به‌عنوان هدف غایی دلپذیری در پژوهش‌های امین (۲۰۱۲) به طور کلی از مجموع ۴۰ منبع موردبررسی تنها ۳ مطالعه شامل مطالعات خلیقی (۱۳۹۷» شفتو (۲۰۰۸) و مورات کولپا (۲۰۱۵) به‌تمامی ابعاد ۴گانه مفهوم دلپذیری در مطالعات خود اشاره نموده‌اند. از این میان» مجموعا ۱۳ مطالعه به بررسی ۳ بعده ۱۶ منبع به بررسی ۲ بعد و ۸ منبع به بررسی تنها یک بعد از مفهوم دلپذیری در فضای شهری, مبادرت ورزیده‌اند. این امر نشان‌دهنده خلا نظری موجود و عدم کاربرد چندگانه و چندلایه مفهوم دلپذیری در مطالعات پیشین است. حتی برخی مطالعات به صور تک‌بعدی به مطالعه این کیفیت پرداخته و تنها به بعد کالبدی, عملکردی و يا اجتماعی آن توجه نموده‌اند. مانند مطالعات هارونا و همکاران (۲۰۱۲) که تنها به بعد عملکردی؛ وود و همکاران (۲۰۱۰) ماتیولی (۲۰۱۲) کتیراولو (4)۲۰۱۳ کاسکینن (۲۰۱۶) و هازبند و الم (۲۰۱۱) تنها به بعد اجتماعی؛ و مایلز (۱۹۹۸) و گومز (۲۰۲۰) که تنها به بعد کالبدی اشاره نموده‌اند. این امر سبب عدم دستیابی ایشان به مدلی کاربردی برای مطالعه کیفیت دلپذیری در فضای شهری به گونه ای عام شده است. یکی دیگر از نتایج مستخرج از جدول شماره ۲ را می‌توان در قالب شکل شماره ۳ ملاحظه نمود. این نمودار» میزان اهمیت و اولویت هر مقوله را در ادبیات نظری موردبررسی در حوزه دلپذیری فضای شهری نشان می‌دهد. مدل به چهار قطاع تقسیم می‌گردد که ناشی از تقسیم‌بندی مقولات اصلی حاصل از جدول شماره ۲ است. هر قطاع نشان‌دهنده یکی از حوزه‌های مطالعاتی در زمینه بررسی کیفیت دلپذیری در یک فضای شهری است..در هر قطاع ۸ زیرلایه وجود دارد که نشان دهنده اولویت عددی مقولات نسبت به سایر مقولات است. به بیانی دیگر» مدل هشت لایه دایره‌ای نتیجه‌ی مقایسه امتیاز عددی تک‌تک مقولات زیرمجموعه ابعاد چهارگانه نسبت به یکدیگر است. برخی از مقولات هم‌ارز بوده و بدین سبب تشکیل یک لایه از دایره را داده و برخی نسبت به سایرین دارای امتیاز عددی متفاوتی است که سبب تشکیل سایر لایه‌ها به صورت مجزا شده است. در حقیقت تعداد مقولات هم‌ارز و متفاوت سبب دستیابی به مدلی هشت‌بخشی حول.یک مقوله هسته شده است. سازوکار نمودار به این شکل است که هرچه لایه‌ها به مقوله هسته که همان فضای شهری دلپذیر است» نزدیک‌تر باشند؛ میزان اهمیت آن مقوله خاص در حوزه مطالعات دلپذیری بیشتر از سایر مقولات است. بالعکس» هرچه از مرکز نمودار به سمت لایه‌های بیرونی» پیش میرویم» از اولویت و اهمیت مقولات کاسته شده و مقولات لایه‌های آخر کمترین تاثیر را در دلپذیری یک فضای شهری خواهند داشت. مقولاتی که در زیرمجموعه یک بعد و در یک لایه در کنار یکدیگر قرارگرفته‌اند. در دسته مقولات هم‌تراز به شمار رفته و با توجه به تحلیل محتوای متون بررسی‌شده» تعداد دفعات بررسی و اشاره به آن‌ها در متون» به یک میزان بوده بر اساس نتایج نمودار» مقولات حوزه اجتماعی-فرهنگی بالاترین اولویت را در مطالعه کیفیت دلپذیری در یک فضای شهری داشته و به‌عنوان اصلی‌ترین مقولات می‌بایست در این گونه از مطالعات موردبررسی و توجه قرار گیرند. در مقام دوم مقولات حوزه عملکردی-فعالیتی قرار دارد که از نظر اهمیت با لایه سوم از مقولات حوزه ابعاد اجتماعی» برابری می‌کند. در اولویت بعدی, مقولات حوزه ادراکی قرار دارند که اولین مقوله آن با لایه پنجم حوزه ابعاد اجتماعی از نظر میزان اهمیت» برابری می‌کند. در لایه‌های بعدی و پایانی نمودار نیز مقولات بعد کالبدی-زیست‌محیطی قرار دارد که از ششمین لایه نمودار تا لایه‌ی هشتم (آخرین لایه) تداوم دارد. بیشتر موّلفه‌های کالبدی در لایه‌های پایانی نمودار قرارگرفته و میزان اهمیت آن‌ها در مطالعات دلپذیری از سایر ابعاد» بالاخص ابعاد اجتماعی-فرهنگی» به‌مراتب کمتر است. اما با این وجود مقولاتی اثرگذار به شمار می‌آیند. این امر از خواص روش‌های کیفی در مطالعات کیفیت فضاهای شهری است که از ریزش مقولات با درجه اولویت کمتر جلوگیری می‌نماید و سبب دستیابی به مدلی کامل و همه‌جانبه می‌گردد. به بیانی دیگر تمامی مقولات مندرج در نمودار لایه‌ای» در وقوع دلپذیری در یک فضای شهری موثر بوده» که این میزان می‌تواند با توجه به درجه‌بندی لایه‌ها اثرش کمتر يا بیشتر باشد. از دیگر ویژگی‌های نمودار» قابلیت ارزش‌گذاری و تعیین ضریب وزنی برای هریک از مقولات به تناسب سلسله‌مراتب جایگاهشان در نمودار هشت لایه‌ای نسبت به مقوله هسته است. براین اساس» وزن مقولات زیرمجموعه ابعاد ۴گانه, به ترتیب می‌پایست نسبت به سلسله‌مراتب قرارگیری‌شان در لایه‌ها با وزن عددی معین در ارزیابی کیفیت دلپذیری مورداستفاده قرار گيرند. به‌عنوان‌مثال, ضریب وزنی مقوله «تعلق به اجتماع» در حوزه ابعاد اجتماعی- فرهنگی» معادل ۸ و ضریب وزنی مقوله «صلح‌آمیز» معادل ۱ است. بنابراین ضریب وزنی تعلق به اجتماع هشت برابر صلح‌آمیزی است که نشان دهنده اهمیت بیشتر مقوله تعلق به اجتماع در ارزیابی کیفیت دلپذیری در فضاست. همین امر برای سایر ابعاد نیز قابل محاسبه است. باید توجه نمود که در هنگام ارزیابی دلپذیری در فضای شهری» هرچه تعداد مقولات نزدیک به مرکز دایره» در بستر مورد مطالعه بیشتر» کیفیت دلپذیری به نسبت قوی‌تر خواهد بود. بالعکس» اگر فضایی فاقد مقولات مندرج در لایه‌های نزدیک به مرکز با وزن‌های بالاتر باشد» میزان دلپذیری با مقایسه نمودار شماره ۳ با مدل مستخرج از رساله خلیقی ۱۳۹۷ می‌توان بیان داشت که مدل نهایی رساله مذکور به دلیل کاربرد استراتژی داده بنیاد در پژوهش و استخراج مفاهیم از بستر کالبدی خاص قابلیت تعمیم به سایر فضاهای شهری را نداشته و بیشتر در زمینه بازارهای سنتی قابل استفاده است. برخی از مقولات مستخرج از این رساله همچون وقوع و گرامیداشت رویدادهای خاص مذهبی و فرهنگی, وجود قوانین و هنجارهای اجتماعی خاص بازاریان و فضایی مملو از کرامات انسانی, کاملا از بستر فضایی بازار استخراج‌شده و لذا با ماهیت سایر فضاهای شهری به طور عام» متفاوت است. همان‌گونه که پیش از اين نیز ذکر شد ماهیت این مقاله, مطالعه عمیق ادبیات جهانی و استخراج مدلی عام در حوزه پژوهش فضاهای شهری است که در انتها به مقوله‌بندی متفاوت نسبت به مدل نهایی رساله منتج شده و می‌تواند در فضاهای متعدد مورداستفاده قرار گیرد. همچنین توجه به ابعاد زیست‌محیطی در مدل نهایی این مقاله نسبت به مدل پژوهش خلیقی (۱۳۹۷)» پرزنگ‌تر است. این امر در بخش مفاهیم مستخرج در جدول شماره ۲ در قالب بعد کالبدی- زیست‌محیطی, با کمک مفاهیم فضای دوستدار محیطزیست. بوم‌ساز و در قالب مقوله بوم در مقایسه نتایج نمودار نهایی این پژوهش با موّلفه‌های ارائه‌شده در کتاب شفتو (۲۰۰۸) اگرچه که می‌توان ردپای مشترکی میان مفاهیم مورداستفاده در کتاب و مقاله حاضر یافت» اما به دلیل پراکندگی و عدم ارائه ارتباط معنایی میان مفاهیم در کتاب مذکور, نمی‌توان به چارچوبی معین برای مطالعه دلپذیری در فضای شهری در این کتاب» دست‌یافت. همچنین برعکس نتایج منتج از مقاله حاضر وزن ابعاد کالبدی و ادراکی در مطالعه شفتو (۲۰۰۸) از سایر ابعاد دلپذیری سنگین‌تر بوده در حالی که با عنایت به مطالعه عمیق پژوهش‌های پایه از ۱۹۹۸ تا به امروز بعد اجتماعی-فرهنگی به‌عنوان مهم‌ترین شرط وقوع دلپذیری در فضای شهری در با توجه به ۴ بعد نهایی پژوهش می‌توان به شباهت اسمی این ابعاد با برخی از ابعاد مورد مطالعه در حوزه ادبیات کیفیت طراحی شهری پی برد. به‌عنوان‌مثال کرمونا و همکاران (۲۰۰۳) برای ارزیابی کیفیت طراحی شهری به ۶ بعد مورفولوژی» ادراکی, اجتماعی» بصری» عملکردی و زمان» اشاره نمودند و یا گلکار (۱۳۸۰) به دسته‌بندی مولفه‌های سه‌گانه سازنده کیفیت طراحی شهری شامل موّلفه‌های عملکردی» تجربی- زیباشناختی و زیست‌محیطی پرداخته است. با این وجود تفاوت نتایج این مقاله با مطالعات یادشده یا مطالعات مشابه آن» ابتدا) در هدف پژوهش که همانا استخراج مقولات شکل‌دهنده یکی از کیفیت‌های طراحی شهری یعنی همان دلپذیری است و نه کشف ابعاد کیفیت‌های طراحی شهری به طور عام. دوم) کشف روابط بین مقولات فرعی شکل دهنده ابعاد ۴گانه و نحوه ارتباط میان مقولات که به کمک روش تحلیل محتوا به دست آمده است. سوم) درنهایت دستیابی دلپذیری در فضای شهری موثر است. به‌گونه‌ای که تمامی ابعاد و مقولات زیرمجموعه هم‌ارز نبوده و میزان اثرگذاری هر بعد در این کیفیت طبق مکان قرارگیری‌اش در لایه‌های هشتگانه» متغیر خواهد بود. مفهوم دلپذیری در حوزه مطالعات فضای شهری به شیوه‌های متعدد و بعضا به صورتی بدیهی و عام جهت توصیف کیفیت تعاملات انسان‌ها با یکدیگر و با محیط اطرافشان مورداستفاده پژوهشگران و نظریه‌پردازان قرارگرفته است. در این دسته از مطالعات, گاهی بر جنبه‌های اجتماعی فضا تاکید و گاه به ابعاد ادراکی» عملکردی و کالبدی فضا اشاره‌شده است. با این وجود رد پای مدلی جامع که بتواند تمامی ابعاد مذکور را در کنار هم قرار داده و به کشف رابطه میان مفاهیم تشکیل‌دهنده کیفیت» جهت مطالعه فضاهای شهری پی ببرد در این مطالعات یافت نمی‌شود. بنابراین با توجه به خلا نظری موجود این پژوهش حول مطالعات دلپذیری به‌عنوان یکی از انواع کیفیت‌های طراحی شهری پیوند غیر قابل انکاری با مباحث اجتماعی و فرهنگی داشته و همین امر نشان‌دهنده زمینه‌محور بودن کیفیت مذکور است. دلپذیری» از جمله کیفیت‌های کلیدی در طراحی شهری است که بیشتر در فضاهای شهری با ماهیتی چند فرهنگی و مطلوب گروه‌های متنوع فرهنگی کاربرد می‌یابد. هرچند که با توجه به ابعاد ۴ گانه نهایی مستخرج از مدل می‌توان به شباهت کاربرد این واژگان با.برخی از مطالعات انجام‌شده در حوزه کیفیات طراحی شهری مانند پژوهش کرمونا و همکاران (۲۰۰۳) پی برد اما این امر فقط به شباهت اسمی خلاصه می‌گردد. در حقیقت نه‌تنها نحوه ارتباط میان مقولات شکل‌دهنده مدل نهایی با پژوهش‌های مذکور متفاوت است؛ بلکه عامل دیگر تمایز این کیفیت با سایر کیفیت‌های طراحی شهری» پیش شرطی‌ست که می‌بایست قبل از مطالعه این کیفیت در بستری کالبدی, مدنظر قرار گیرد. حضور و استفاده گروه‌های فرهنگی و خرده‌فرهنگی متعدد در فضا پیش شرط اصلی انتخاب فضاهای شهری برای سنجش دلپذیری است. همین عامل» سبب متمایز شدن ماهیت این کیفیت از سایر کیفیت‌های طراحی شهری شده که خود دامنه کاربرد دلپذیری در انواع فضاهای شهری را مدل مفهومی نهایی منتج از پژوهش می‌تواند بر فرضیه پیچیدگی و بنیادین بودن کیفیت دلپذیری در مقیاس فضای شهری صحه گذارد. مدل نشان می‌دهدکه دلپذیری» نه‌تنها کیفیتی تک‌بعدی» ساده و بدیهی است» بلکه دارای لایه‌های متعددی است که هر لایه خود به زیرمجموعه‌ای از مقولات و در مقیاس خردتر به مفاهیمی گوناگون» قابل تقسیم‌بندی است. به نظر می‌رسد با توجه به اشباع نظری به دست آمده در مراحل سه‌گانه کدگذاری» مطالعه حاضر توانسته به بسط این مفهوم در حوزه نظری نایل آید. با توجه به رویکردهایی که تدوین مباحث نظری را بر انجام مطالعات کاربردی و عملی ارجح می‌شمارند تا زمانی که چیستی و ماهیت کیفیت دلپذیری» همچون سایر کیفیت‌های فضای شهری» مشخص نشود نمی‌توان آن را در زمینه کالبدی معینی به کار برد. بنابراین» مدل نهایی این مقاله می‌تواند به منزله نخستین مرحله از آغاز فرایند مطالعات کاربردی کیفیت دلپذیری در فضاهای با توجه به بررسی عمیق مطالعات صورت گرفته در زمینه کیفیت دلپذیری در حوزه فضای شهری» به نظر می‌رسد که مدل مفهومی مقاله حاضر توانسته به کشف رابطه‌ای معنادار میان موّلفه‌های سازنده این کیفیت دست یابد. دسته‌بندی و مقایسه دودویی مقولات مستخرج» خلاصه‌سازی و خوشه‌بندی مقولات در قالب ابعاد ۴ گانه با کمک روش تحلیل محتوا و لایه‌بندی چندگانه ابعاد در قالب نموداری با قابلیت کمی سازی کیفیت دلپذیری» امری است که پیش از این در سایر پژوهش‌های مرتبط با دلپذیری» صورت نگرفته است. مدل نهایی به‌گونه‌ای طراحی‌شده که بتواند در بستر فضایی متعدد با پیش شرط مذکور مورداستفاده قرار گیرد. براساس مدل» این ارزیابی هم به صورت کیفی و هم به صورت کمی قابل انجام است. به نحوی که می‌توان طبق سلسله مراتب قرارگیری مقولات تشکیل‌دهنده در لایه‌ها ضریب عددی معینی به هریک از مقولات اختصاص و براین اساس» کیفیت دلپذیری فضا را با توجه به این ضرایب عددی» مورد ارزیابی کمی قرار داد. این امر یکی از دستاوردهای اصلی اين پژوهش به شمار می‌رود. البته باید متذکر شد که هرچند در این پژوهش اشباع نظری با توجه به پژوهش‌های پایهه حاصل‌شده؛ اما به نظر می‌رسد» در بستر کالبدی-فرهنگی با ماهیت گوناگون» امکان اضافه شدن برخی مقولات جدید به این مدل و همچنین تغییر در اولویت قرارگیری مقولات فرعی در زیرلایه‌ها به تناسب نوع زمینه» وجود خواهد داشت. بنابراین» انعطاف‌پذیری از خصوصیات دیگر مدل نهایی پژوهش است. به طور مسلم تحقق این ادعا نیازمند آزمون مدل نهایی؛در پژوهش‌های آینده و در بستر فضاهای شهری متنوع در نهایت می‌توان اذعان داشت که پژوهش حاضر نه‌تنها توانسته به تلخیص؛ تحلیل و دسته‌بندی مطالعات جهانی معتبر این مفهوم در بستر ادبیات دلپذیری بپردازد» بلکه با کشف رابطه معنادار میان زیرلایه‌های مفهومی تشکیل‌دهنده آن توانسته به آشکار ساختن اهمیت و جایگاه دلپذیری به‌عنوان کیفیتی کلیدی در حوزه دانشطراحی شهری کمک نماید. مدل نهایی پژوهش به واسطه بنیان نظریش می‌تواند جهت ارزیابی عمیق کیفیت دلپذیری در فضاهای شهری با ماهیتی چند فرهنگی يا خرده‌فرهنگی, بالاخص در بستر فضاهای شهری ایران» مورداستفاده شهرسازان قرار گیرد. استراوس» انسلم و کربین» جولیت. (۱۹۹۸). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریه زمینه. ترجمه ابراهیم افشار. (۱۳۹۴). تهران: ایمان» محمدتقی و نوشادی» محمودرضا. (۱۳۹۰). تحلیل محتوای کیفی. نشریه پزوهش» ۲(۳)» ۴۴-۱۵. بلیکی» نورمن. (۲۰۰۰). طراحی پژوهش های اجتماعی. ترجمه حسن چاوشیان. (۱۳۸۴). تهران: نشر نی. دهخدا علی اکبر. (۱۳۷۷).لعت نامه. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. گلکار» کوروش. (۱۳۸۰). موّلفه‌های سازنده کیفیت طراحی شهری. صفه» ۳۲(۱۱ ۶۵-۳۸ گلکار» کوروش. (۱۳۸۶). مفهوم کیفیت سرزندگی در طراحی شهری. صفه ۴۴(۱۶)» ۷۵-۶۶ 5-4 ,(1) 12 ,6۲9 معع هک عزام۳ ص7۳6 وه عم لب 60116006 .(2008) بش۸ مصنص۸ ۳۵۵ ,1۳۳۵ 600۳۳ ۱۳۳۵ 1۷0۳10 ,طونه 001 ۲( 60۵ 17۳۵ :60۵۳/۵ .(1998) ما معطعضس۸ 7 /70۳۳۵ 5۰لا ۵0505 0۶ اک30 عطخ صز بجاناهز 60 اهساه 3/۱ .(2016) .5 رقطهنک گ سا ,کلعهظ 5۰ بچاز|۳۰ :ع6ع 0 620 305 30 ۵7 واه ۳۳ 22 0 :عم 10و (2003) 2 مصعصهظ 1۳۳۵۵5 جز بواناها 60 عصنمناد 6060 .(2015) 36۰ منک چگ 34 ر2عع م۲ صعاعظ 0 50066۶ 17۳7۵001 ,601101010 ]0 06/100 ۸ 700۳0۶ .(2015) 34۰ منک چگ 34 ,62اع مج معط بغا[] ,8۳50 ,606۳66 112016 کعنان6 عصفملد/1 آهد نحص ها 52۳ عطا .0۳۵۶۵۵0 8 0۲ و ,۵۲۵۱۵۹ 005۲-0۵۵ ۵ 70۵۳۵۶5 .(2015) 34۰ بط منک 2 34۰ ,۲۵00662 801۵۳ 5 60۲66۲6 136۳20۵ .[د 0۳656210 206۴ ۳] ۲۵/۵ عناطسم ۲۳۵ ما مومسم ب103 6 ,وا 500 وه ۳020 معا عا نا ۸ :31606 5۰ 173653 0066 2۳195۰ 07 رو امه 01 نام ۵ :۷1۳۳۵۲۵۱۳۵۶۵۲ .(2010) [ ,ااعصطعظ ,63305812 بلل) 0۳۵۳۵۵۵۵۵۲ ۰/۲ ۱۱۵۱۱۶ 1۳۵ :16:0۲ 5000 ودادونعع2 .(2000) ۶ ۷۷۰ .لا رعنمانداظ 5 0۳6 1ن71) 60۱۳۱۳۵۲۹۰ 8 6010 :0۳۳۵9 0۵ 66006 روهام 60۳ .(2012) م[ ما عقصص0اظ 6 20 1 1.26286 200 باناهز 601 + بجاژه 006 ماگ ۵۶ 1025165 .(2014) مز اعهسص10ظ 431-5 ,(4) 17 ,5200165 [۵ 1۳۳ ۲٩ 0۳۳۵۱[ 5۳۵۵60۱ 0 ومطسامطاطونه ا< 57-8۰ ,(5)2 علاط 706 .نت31 لمعنط مرمع انط2 ۸ تناها ص60 .(2010) 0۰ 8 805۷6 01167210۶ 7۳6 :50665 7۳۵0۱ 21006۶ 0116 .(2003) .ک ,116506 ۶ 1 06 7 مرطالد116 14۰ رقطمصحع) ۶ بچا ژد 173 :۸18000606 ۳۵۵65۰ ۵۲ 6096 1و که 66و۵1 ۵116 ۸ نع وک (2004) ۵۰6۰ رکفلخط) (۳6۳۹12 ز) م۲6۳۵ 0۶ ازع نت نصه۴طع 1 وه 01600 .3998 بش۸ بش۸ ,06092 کععزاناه۲ عطا فصه رجنلقه م5 لعانط رازه۸ جصنای1 +ععب۷ صقعزم 176۵ .(2011) .8 ,ملظ 5 7۳52 ۳466 +5066 عط1 ۶٩ کزدراهس۸ عطا 80۴۵ "1۳2065 3 0۶ 2005ع 1065 .(2006) .ک ,ع 8۵ 72308020۷6 ,113۳2۳6 و۸ 1۳۵۵ صقط15 ساصنه[ ۵۶ جات هو عط1 ۲۵ ۵۲۳6۵۵ ۷۷۲۳ رععه مک ما۳ .156 00۰) 17000006 ناک ۸۳۶/۲۵۳۳۵ ۸۵ :066000 17۳6 ,(ع60) چقط ن۸۵0 کز ع 850۳06 ۰ ,1067 ۸۶۳۳۵/۵01 60۲۵۳۰ وصه 0660۳ رجاند 016 ۶ کعنانم ۵۶ عصنصصدا۲ .(2003) 8 حعطعطنط 4 6۲00111601 ,8۵01501020 :0و0 ۶۳۵ 1 بوز۹ 0۵۳ ۵3۵ 2108 .(2008) ۴ 10650 یه بط ,6ع۳1 6۰ بط 00ع ۸ ۸/0۳۵۰ ,0111010 0۳ 110106110110 :۱۳۵۱۳۵ ۸/007 .(2004) .۳ رووحلنه ب1 010 310۳006 ما۵۲ بکع بآ [ 60۵ ۵۳۵ 0۳165 6010010 .(2006) ۳۰ ,مان ۶ آ[و و لاع5 1.0005 عط 2۳ 6 نع 160۳6 آ2ع 12 20 :2۳ ۵۶ کعصت جز عم اه 110 .(2006) 2۰ ,رووخانه ( ۳۵۳5120 ]) .38-65 ,(11)32 ,ر/ع ]مک مجاناهد0 موزد06 وتا 0۶ کادع 6000 .(2001) ک هام6 (۳۵۳۹1۵ 1) 66-75۰ ,(16)44 ,راغ ]رمک عصنصصق۶1 صعط متا 6060۴ بجانانط دنا ۵ط1 .ر2007) ۴ ما6 [2 0۵ ,رح کز ۵۳۳۵۵۳۵۳۹۵ 110۷ نصمناد‌متاهمم ععهمک عناطام ۶و طاحنط عط1 .(2020) .۳ ,6065 - 0۳۷222100 بط0طعفا هز ,6و5 2نط30 حصناحج/1 عطا عفهص عد مناد جوز +6 امطععلهاد فصه حصعنصه‌طا ۵ گه 502665 006 نز جاز 010 ۵۲ عع 066 6ط1 .(2013) با ,هنهک یگ ,34 ,313080۳ م2 با ,۳۵۳۲۵ 582-59 ,85 ,501671665 836110010701 0۵ ,۳۳۲۵0/50۵ مهنک وال31 صذ ۲0۵۶ آهع زانط ۳05-10 ۸ 102۳05 133 ۵ 0۵ ۵ 60۲ +عوهمش۸ 5 هط .(2010) 3۸۰ ,رکقاوط0ع72 6 بط بقا۳ه۳ 23-۰ ,(1) 16 ,10000065 47 مک اعنگط60 صز کعنانم 0 5۵۳ وعمعد ۲۵ 06۰ ملف200 هندملهاد) رز واناها بجوم ۶ کععنامد ۳۳ 1عمانند کعساوطاطوزعم عمش .(2014) .1 ,لزع 5 501666 .01127 ۵۶ کعنازاه۳ ج 102۵۳05 +کعنان6 انا «ر2006) .ک ,عمط ۷۷ 6 مک رعکگزاط ۲ ,7۳۵5 .561065 -ع صاماصنط 1 کوک -عنا 016 مجانک 0 همعط وانطتا (2004) ۲۰ ,حعصط ۲۶ 0۵11۲06۷6 مکاکولهد۸ 60۳6۵۳ ۲۵ کعطه طرش ع۳66ط1 .(2005) ما یک رطمصصقطک 6 ۳ ,طعزی11 5۰ ۳۵116 :]880 57۰ 7۳۵۲ع7 601۵۵۲ 03۵ 6011631011 41 مک (2011) ۰ رعاش گ مک ,11۶200 ) .15-44 ,(3)2 ,۲2/۷/6 مکنعولقمش۸ خ ص60 عا نله «(2011) 8 32۰ ,نوهط0۶٩ ‏ .32 ,125 6) 06ع۸9 ۹6:۲۶ ۵ 70۵۲۵۶ :۵۱۵۵۲ 2۵0 1۳۵ 0۵ ۳۳۵2۶۲0 .(2013) سا ,16۲1۳26 ا 5 ع6طط۲ظ 0ص کمزوناع8 ۵۶ پرو یک عط۲ ۵۳ ع ها ص21 312 .(13-10 +ع ص۳2 8 د۵ا۵ ۷ ,7۳۵۵10۵ 1۳۵/۵ 1 ۵۲۷۷/۵/1 ۵۲ ۳۳۵۲۳۵۷۷۵۲۳۲ ,60۵0۵ ۵ دمم .(2018) .لا رخطوناهط (۳6۳۹1۵ 1) .[11002۳65 13۳121 مطمناهاعععنل [0000۴2] جعه ام 00 2007هظ 4 طز 0ع از 2 ۳۵۳ کاصها0عع2 +ععو رک عناطام صقطای عمماصنطا۵ط۲ «ر2012) بش مصعطاها ‏ بط ,طع60 7 .065160 50021 316۷ صذ کاعطاک ۸6 هه 6060 0صه رلهز 60 رعناعنطمع۸ 2016(۰) سا ,16051006 9۶۴ 605865ع ت0ع9صقهط عصفعامهد وصه کمک 6010 .(20062) ۰ ,رمانط۲ 6 مظ رتعامته1 ,(38)4 ,۸۳60 ۰ععلق 2 نز 860۵۳۵۳ عمزکعد ۳ ۸ +ععنط صدع660 عامازدی۳۰ .(20066) .ی رولنط۲ ۶ مظ تعامتها ۰ ۱۳۳۹ 0۵ 50062 ۳116 ,۳۵۲6 ۳۵۵۵ 6۵ .(2005) .5 ,10 عطع5 2 0 رطفاط12 وگ 10 ۳ 1000 ۵۶ ک۵ع۸۳ 310 ۵۶ آهه‌مرو۸ 6ط1 نعکنا ۷۵۳۶۵ مد جنادا 60۳ .(2008) 8 ,فصهااند11 - 1۹55120 ۵۲۵۵ 2 ۵۶ مدع مصطاظ تصموصما 10 820 صهزعک۸* چ رز صنطک و۳۳۵ .(2016) 0۰ رقصتارا112 589-64 ,(55)3 ,520165 0۳00 انح 60 اص 2 ۳ع 3 ملد رک 6 2 8 807086۳-1200 ۵ عع کنیع ۵۶ ۳۳۵۶۵ عنصطاط +واناهاصم6 هصتا 60 .(2012) ۳۰ ,رفن113 185-7۰ ,(2) 27 ,5۳00165 05 80700710 0۳۵/07[ مقنط00ع113 بعزم ماک 0۶ بردعدطاطظ کت ۵ط 1 ۶ 800 5۰ ۶٩ اعن و5 ج 1۵۳ مهزکه 0 :0۳06۴ آهعنانا۳۵/ دمک کنوصد[۳۵ اعقط10 .(2013) 8۰ ۷۷۰ ,11620 172-77 ,(3) 42 ,5076766 /0ع20110 0 ۳۵۹060065 [0 [۵ 0[ نبا ۲36 ۶0۳ 60200 ۶۵۳ هل عه2 ۵۳ ۸ نون لهنخ 00 عطا ۵۳ کعنزعع 502۳ .(1998) .34 ,1/0165 65107 7۳۵07 70۳۵0 26۶ 0۳ 7۳۵۳۹/۵۳۳ توت رمرم نوت رمرم .(2013) م ,ومع 10۳ ۶ ک انوم 1-1061 0ص ,کعوصد< عاطفع2 موصنصدع عانکو ص60 (2014) .ظ بقعا5 1/10۳3 357-4 ,(4) 17 ,5800165 اسان[ ۵۱[ (0ع5۳0 محصمص امد عطا عصحماوط + واناهن اهوم ,1136515 11283615] ۸۵۲۵ 5۳۳666 ۲5060120٩ 0۶6 736 :50068 ۷۳3۵3 ,601۵ (2015) 2 هام6 1/۳۵۳ 0 7طانا 602 +عط مهم مدع 0۳ هوک هه فص کصنع 6/10 لحسط .(2008) یک ,۷۷21۳6۴5 ۶ ریک بلدع< 279-7۰ ,(2) 42 رنرو امک ۰ع10کجطاصام طاعناعمطظ عطغ حز له ص چا نحص 6 1706512008 +عس ص111 عصانا .(2013) .6 بصقط110 غ مش ,6062۵6 کل ,86006 وک بلدع< 0 ۷1۳۵/۱/۵۴ ب200اعط۳ هرز عسطله‌ال/1 مهد وانصطاط ۶ عدمنادا۸۵ لهنممک فصه هام5 216 -8-۷113 11010 0۶ 5عزازا ۲۵2 0ص کس62 0۳ +کع نا ناها صم هام60 (2014) .5 ۷۳۵۵۵ 34 رهعلع1 ۸10 341-6۰ ,(17)4 رک5۳0016 اجان ۲ ۵۱ از 5۳۵۵60۳ مععصع گنه 7[ ۸2۶۳۵۳۶۶ 1.6 :۸۱۵۲ ۵۳۵ 10۷6 7٩ روها۵م ۸۳۸۶۳ 7۳6 .(2000) .(۳۵5) بش رکع‌5ق۳2 ۵ ول[ ,0068 :0102675 070 67865 ,(۳08) ۳۳1۵۵۵ بز غ کعقاع00 34 زا بکعننم نز600 .(1998) سا ,عناا۲2 5۰ 6 ۷:16 :63336516۳ .(247-253 8۳۰) عو۸ (0ط 610 ۵ 1 اکآ( ۲ ملظ 7۳۵ 0۳۵ وستسصواط 80 ۶٩ 7836 رام 2/1050 ,200-01۵۵ ۵ 10۵۳۵5 :1۵/۵29۵ ,۲۵۳۶۵۳۵ .(1964) 34۰ مفحصد۳۵۱ 6 10 5675 هصوهنعدما جات عطا صز کعع ما۸ .(6 56016 ,2016) ب ,0665 چگ مش ,80۵018 عطناا50 معتقلین 506 20 626 ,۵85606 ۵ کاصع دص کلنباط ۵۶ جمتاه ۳۵۵۳۵۶ عنصه 0 1 ۵۲۱9۲6۶۶ ]11۳۵۲1۵۵۵۵ 370 ]٩۰ ۳۲۳۵۲۵۵۵5 60۵۲۳۵۷۰ ,۸۵101665 10 ق8202 رن حصقصد۲ 65 12 ۸0 31606 [ه 10۳6۳20 (841-846 .صم 2 ۷0[۰) 6۳۵۵66 ,۷۵105 ,2016 520200۳6 ۸۳۵۵۲۵5۰ 0 .5 .۸ ی 02ع ما جع ٩ بش۸ 1۵ ور معل۸ وه و 60 صز 60 فص ناهن ص60 .(2011) .۸ م۴۸ 0۰) 06601/000 ۵ 561-61100۵۲7 ,0071۵201 508۳ 1/0016 1۳۵ ۵ 110۳168 مسمنوناع۸ ,(عفه) گ /0ع50 ۳۲۳۵۰ عاطاهصنهاهاک فص چات اها ومع عط7 +صعنصه‌طامتا همه ۳۵۵۵ .(ر2017) .۸ ماچد 1 -عحططظ 6 هه هار5 ۲105 +کع0ای 106 هه +ملصعع راهان ص60 .(2004) .34 معط عطاک5 20-5 ,15 ,506071665 [۵ 0۷1۳۳ 0۷۳۵/07 1160۲۵۶ ,7۳00 اکدع؟ 820065 (کصعجناظ کل کصعکع 0 80/67 7.6 .0۳۵۲۵55105 ۵ط۲ ۵۶ عو 500 رطعزا11 10۵ 0۳ تعصنطا و اعصندو۸ .(2017) .ی رد طهاهنه5 82۳۲3 :1000 ۵10665۰ ۳8116 ۳/206 و 6 که 50 2۳۳۵ 60۳۵ (2008) ۶۰ کمگقطاک 6 1 1۳6۳۷618 200 ,ناهن و5 ,مدرک ۳۷11 نوات عطا مق عع همع 5۳66۲ .(2011) 2۰ رمع منک 4 ,7۳۵75 .کاع6زطه 56006 ۵۶ ع هی عطا دز کصعاط م۳ واناهز ص60 (2004) با م6 ,0 مگ 5 ۵ 6۳۱۵۵ :۳۵860۳6 6 070۵/1600 308165 .(1998) 34۰ .[ ,60618 6 سا بش۸ ,51۳255 (۳۵۳۹1۵ 1۳) 3167۰ ع-مطاعه 1٩ :163۳۵ .(.1۳305 ,قطاکگ۸ ۴۰) کم ومع 0۵ 7 7۳۵۲۶۵۲۵۲۶ 326۵۰ ۶٩ بر دماکنط اعس هط عطی 200 کعنان نطو مط 6۲ ملد ععزاهه 8۷۳ .(2005) ۰٩ باگزسط 1 ۳۵۲6۶۶ 0۳۵۲۰ع 3 0۶ کعنطام2ع 660 ۵۵ کطصصنا ۵۲6 +نععصع 06 انم عصننا «ر2008) .ی معصخصعلد۷ 5 طذ ۳۰1۵۵ بچانم ص60 هام6 فصه صمتا ۳۳۲ .(2014) .0 ,۷160652۳2 1-6۰ 47 ,(4] 17 ,5۳00165 0۸1۳۳۵ [۵ [۵ 0۳۹[ ۷۳۵6۵۲ 56۳-6 8 طز اناد) 60 :وععما6 کعصاعصمک 80۷۳ ,0060 هدن80. (2014) یک ۷۶۶00 392-5۰ ,(ف) 17 ,52016 ها ره (۵ ۳[ 5۳00602 و ومطباو ططهنه از ج00دم.1 6) 21/66۶2/٩ 2290۳۳۵ ۵۵ ۵۵ 1160۳۹۵۵ آ0عهک ,کعع 500 ۶۳0116 .(2012) ما ,۸۷16۶6۳2 5 ع6[ط۵ط۳۲ 20 کامزعزاع ۵۶ 7و5 ۵ط۲ ۵۳ 6 105 ما31 م11 .(12-08 ۳26 ۸۷۶۵۵۵ ,(5) 37 ,5000165 ها ۵/0710 م/ مصمتاهاصع 0۳ صه +کععنناه 60 .(2016) 6۰ ,علاط ع مش ,۸۷56 ۶ 50۳6 گناد اه 3/0 ق۳۵۷۵ دز ما60 .(2014) یک مصقطا |۷۵ ه بش ,1۸۷56 406-۰ ,(4) 17 ,5۳0165 [۵ ۳1 ۲٩,0۵[ ۳۵۵60۱ معصل یک فصه 6و هو هنک 856566 کممع 0ص 0 طنطاعط ۵1300 عاا فص وانصتصصم6 ۵۶ ععصعک (2010) .8 ,5-606 ع1ن0 چگ سا ,۳۳۵۵6 سا ,1۷۷۵۵۵ 1381-0۰ ,(70)9 ,1160706 یک 50662 آه مک مصهزک6 3 0 ممط 0 طاهنه اذ وصه عمصفالند ۸۷

دلپذیری به عنوان یکی از کیفیت های فضای شهری، از سال 1998 وارد ادبیات جهانی شهرسازی گردید. با ورود این مفهوم، اهمیت آن به عنوان کیفیتی پایه و پیچیده در مطالعات معدودی مورد توجه قرار گرفت. اما با این وجود، مدلی مفهومی که بتواند ابعاد گوناگون تشکیل دهنده ی این مفهوم در حوزه فضای شهری را به صورتی جامع ارائه کند، یافت نگردید. همچنین در حوزه مطالعات طراحی شهری در ایران جایگاه این کیفیت، با وجود کاربرد گسترده آن در سایر نقاط جهان، هنوز نوپاست. اگرچه این مفهوم به دلیل ارتباط نزدیکش با فرهنگ، امری زمینه محور به شمار می آید؛ اما شناسایی و استخراج مفاهیم و مقولات مشترک در پیشینه مطالعاتی، قیل از کاربست آن در بستر فرهنگی- فضایی خاص، امری ضروری به نظر میرسد.بنابراین، هدف مقاله پیش رو، شناسایی و دسته بندی مقولات مشترک و سازنده ی دلپذیری و دستیابی به مدل مفهومی عام برای تعریف این کیفیت در مقیاس فضای شهری از میان مطالعات جهانی است. پژوهش حاضر بر پایه رویکرد کیفی و با کمک روش تحلیل محتوا، به شناسایی 178 مفهوم پایه و دسته بندی 34 مقوله مشترک مستخرج از مجموع 40 مطالعه نظری و عملی معتبر حول کیفیت دلپذیری در مقیاس فضای شهری در بازه زمانی 1998 الی 2020، پرداخته است. مهمترین دستاورد این مقاله، مدلی هشت لایه متشکل از 4 بعد اصلی با توانایی کمی سازی مقولات کیفی دلپذیری در ارزیابی فضاهای شهری است. با توجه به نتایج مدل نهایی، بعد اجتماعی- فرهنگی از میان سایر ابعاد، مهمترین و پرکاربردترین مضمون مشترک در حوزه مطالعات کیفیت دلپذیری به شمار می آید.

439846

۱ کازشنانن, آزشب گروه زبان انگلیشی و زبان‌مناسی: کانشگاه اراد اسلامی واحد: رشت ۲ استادیار گروه زبان انگلیسی و زبان‌شناسی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت .0/2000 36626۷262 مه  ۶ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم دوره دوم؛ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ در زبان‌شناسی امروز سه تفکر وجود دارد که از سه منظر زبان را مطالعه می‌کند. صورت گرایی» نقش‌گرایی و شناخت گرایی. هر یک از این رویکرد‌ها دارای زیرمجموعه‌ها و طرفداران خودند. زبان‌شناسی شناختی بر مبنای مطالعه ذهن و شناخت پایه‌ریزی شده‌است. عده‌ای همچون لیکاف. لانگاکر و تالمی از پایه‌گذاران این مکتب هستند. در چنین رویکردی تعأمل حوژه‌ها ومستای بافتی اهمیت: داره. دیدگاه این زبان‌شناسان خر تقابل با آرای چاسبکی است که به استقلال نحو و زایایی آن اعتقاد دارد. یکی از افرادی که با رویکرد شناختی به برزسی‌های زباتی پرداخته‌است+جکندوف است. جکنذوف :(1۹۸۳) با ستاشتناسی مفهومی با حروف اضافه توجه زبان‌شناسان شناختی زیادی را به خود جلب کرده‌است. بروگمن, لیکاف, ایوانز و گرین از مهم‌ترین کسانی هستند که مطالعاتی بر حروف اضافه انگلیسی کرده‌اند. در زبان فارسی هم پژوهش‌های زیادی از دیدگاه شناختی شده‌است. یکی از موارد بررسی حروف اضافه از نظر زمانی و مکانی است که ظرف مکان و زمان برای رویدادهای افعال معرفی‌شده‌اند. یکی دیگر از پژوهش‌ها حدنمایی در حروف اضافه است. حروف اضافه در درک معنای جمله اهمیت بسیاری دارند. به‌همین‌دلیل در رویکرد شناخت گرایی به حروف اضافه توجه‌خاصی شده‌است. در این پژوهش نگارندگان قصد دارند حروف اضافه را با توجه به ویزگی مطرح در زمان و مکان به نام حدنمایی بررسی کنند. چنین پژوهشی پیش از این نشده‌است و به‌نظرمی‌رسد حروف اضافه را می‌توان با توجه به عملکرد مفهومی بر مقید بودن یا نبودن به چند دسته اصلی و فرعی طبقه‌بندی کرد. اما پرسش اصلی این است که آیا در این زبان مرز قاطعی میان فضای محدود و نامحدود حروف اضافه‌های فارسی می‌توان رسم کرد. غلامعلی‌زاده (۱۳۷۷) معتقد است که حرف اضافه, هسته گروه خرف‌اضافه‌دار است که با گروه اسمی به‌کار می‌رود تا بر آن نقش نحوی مفعول منتسب نماید. به نظر او حروف‌اضافه زبان فارسی» به غیر از را هميشه پیش از گروه اسمی خود ظاهر می‌شود و نقش آن را مشخص می‌کنند. وی در بررسی‌های خود حروف‌اضافه فارسی را از نظر صوری دو قسممی‌داند: ساده و مرکب. گلفام و یوسفی‌راد (۱۳۸۵) معتقدند مفاهیمی‌که خروف‌اضافه مکانی بیان می‌کننده از مفاهیم شناختی اوليه ما هستند. حروف‌اضافهه مکانی منبعی غنی برای مطالعه در حوزه  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پایی و وان ۹ ۱۴۷ معنی‌شناسی شناختی محسوب می‌شوند. آنها به بررسی حروف اضافه مکانی در چارچوب‌شناختی حرف اضافه در/ توی در زبان فارسی پرداخته‌اند و با تعریف مفاهیمی چون طرحوازه تضوری«رشگل ,و زمیتهو مقاهیم نف مرک او تنل تابت" تبیین کویاتری از علفام«عاصی:: آقاگل‌زاده و یوسفی‌راد 0۳۸/۵ با نگاه شتاختی به:بررسی معنافتاختی حرف اضافه مکانی «از» در زبان فارسی پرداخته‌اند. آنها معتقدند معانی و کاربردهای «از» با هم شبات هانرادگی ذارتترو یک شبکهسنایی می‌سازته آین جرق آضافه دارای یک شبکه معنایی است با گره‌های متعدد که ارتباط بین این گره‌ها از ظریق شباهت خانوادگی برقرار می‌شود و هرچه گره‌ها به هم نزدیک‌تر باشند شباهت بیشتری با یکدیگر دارند و هرچقدر دور از هم باشند» این ویژگی مشترک را ندارند. علاوه‌بر آن نشان داده‌اند که رویکرد شناختی نسبت به رویکردهای سنتی» می‌تواند تحلیل بهتری از معناشناختی حروف اضافه مکانی به دست دهد. زیرا روابط مفهومی بین این معانی را هم نشان‌می‌دهد. راسخ‌مهند (۱۳۸۹) به بررسی معانی حروف اضافه مکانی فرهنگ سخن براساس مغعنی شناسی: پرداخته و تغدادی از حروف اضافه مکانی در زبان فارسی از قبیل «روی» پایین» بالای زیر تو(ی)» را بررسی کرده‌است و نشان داده که چگونه معنی‌شناسی شناختی می‌تواند دیدی متفاوت برای ضبط معانی این حروف بنه دست دهد. سپس پیشنهادهایی درباره بهره‌گیری از دستاوردهای معنی شناختی» نگاهی جامع‌تر و دقیق‌تر در فرهنگ‌نویسی مهدی بیرقدار و درزی (۱۳۹۰) به بررسی حذف حروف اضافه قبل از عناصر مکان‌نما پرداخته‌اند و عناصر فضایی را به دوادسته حروف اضافه فضایی و عناصر مکان‌نما تقسیم کرده‌اند. علاوه‌بر آن عناصر مکان‌نما را براساس اختیاری؛و اجباری بودن کسره به دو دسته تقسیم کرده‌اند. به اعتقاد آنان عناصر «تو رو جلو پهلو بالا» به صورت اختیاری کسزه مین گیرند.و قناضر داخل, «نهی پشیت» کنار و ..:» بم ضورت اجباری. آنان«ضمن بررسی اجچمالی شباهت‌ها و تفاوت‌های نا سکاو ماود ۵۵ هلر سیگ وهای حرف آضافه‌ای: طبقه‌بندی معنایی سه‌گانه تیلر و ایوانز از حروف اضافه فضایی و عناصر مکان‌نما را در زبان  ۸ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ فارسی ارائه‌کرده و نشان داده‌اند که امکان حذف این حروف اضافه قبل از عناصر مکان‌نما زاهدی و محمدی زیارتی (۱۳۹۰) به بررسی حرف اضافه «از» در زبان فارسی با رویکرد معناشناسی شناختی پرداخته‌اند. مفهوم پیش‌نمونه‌ای این حرف اضافه را مفهومی کانونی قرار داده ,و سس که معتانی, آن را تزضسیم, کرده‌اند-همچنین اکخانی اهستقیم و غیرمسفيم,و مشکهوه‌الدینی (۱۱۲:۱۳۹۱) در تعریف حروف اضافه چنین می‌گوید: به دسته محدود و مشخصی از واژه‌ها که از لحاظ صورت ثابت‌اند و فقط در جلوی گروه اسمی ظاهر می‌شوند و از لحاظ معنی به زمان, مکان, سو و یا نوعی محدودیت اشاره می‌کنند و از این راه نقش يا رابطه دستوری خاص گروه اسمی همراه را نیز نشان می‌دهند. حرف اضافه گفته می‌شود. راسخ‌مهند و رنجبر ضرابی (۱۳۹۲) به بررسی حروف اضافه «در» و «سر» در زبان فارسی پرداخته و شبکه معنایی آنها را نشان داده‌اند و همچنین معانی اولیه و معانی متفاوت هر حرف اضافه را تعیین‌کرده و ثابت کرده‌اند که این معانی متفاوت به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم از معانی اولیه منشعب شده‌است. سپس با شبکه معنایی هر حرف اضافه نشان داده‌اند که معانی انتزاعی حروف اضافه برپايه معانی عینی آن شکل گرفته‌است. به عبارت دیگر معنای عینی مختاری و رضایی (۱۳۹۲) به بررسی شناختی شبکهه معنایی خرف اضافه «با» در زبان فارسی پرداخته‌اند و نشان داده‌اند حرف اضافه «با» دارای شبکه معنایی منسجمی است که در آن. مفاهیم گوناگون این حرف اضافه در قالب سه خوشه معنایی؛ خوشه توافقی» تقابلی و وضعیتی. حول محور یک معنای سرنمونی, که همان معنای مجاورت و همراهی است. در به نظر ماهوتیان (۱۳۹۳: ۶۶) حروف اضافه برحسب عرف به دو نوع تقسیم می‌شود: حروف اضافه ساده و حروف اضافه‌ای که جز اضافه می‌گیرند. حرف اضافهه ساده قبل از اسم و چسبیده به آن می‌آید. مانند باما در اداره. همچنین «از به. بی؛ تا جز برای» از دیگر حروف اضافه ساده هستند. گروه دیگر حروف اضافه‌ای که جز اضافه دارند و از اسم و قید مشتق شد‌ماند ماد پشت. بیرون» میان» نزدیک. زیر توی» روی» جلو پهلوی.  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ مان چهارم موره دوم پاییر و وان ۹ ۱۴۹ بامشادی و انصاریان (۱۳۹۳) به بررسی حرف اضافه «تا» در زبان فارسی در چارچوب معناشناسی شناختی پرداخته و معانی گوناگون آن را هم به عنوان پیش‌اضافه و هم به عنوان پیونددهنده (حرف ربط) بررسی کرده‌اند. سپس به کمک الگوی چندمعنایی به بررسی چندمعنایی این حرف اضافه پرداخته و دو شبکه معنایی از آن ترسیم کرده‌اند. آنان همچنین عناصر مکانی زبان فارسی را در چهارچوب معناشناسی مکانی بررسی کرده‌اند و به بررسی واژه‌هایی در زبان فارسی پرداخته‌اند که از نظرشان چالش‌انگیز بوده‌است و شباهت زیادی به مقوله اسم و تفاوت بسیاری با حروف اضافه دارند؛ سپس نشان داده‌اند این عناصر مکانی در معناشناسی مکانی اسم جایگاه‌نما نامیده می‌شود. به اعتقاد آنان اسم‌های جلو پشت. عقب هم قاب ارجاع شی بنیاد دارند یعنی برخی چیزها مانند خودرو خانه و ... جلو و پشت مشخصی دارند و هم قاب ارجاع دیدگاه‌بنیاد دارند بدین معنا که برخی چیزها جلو و سمت مشخصی ندارند و بستگی به دیدگاه گوینده دارد مانند دیوار» میز درخت. جکندوف! در بررسی معناشناختی خود به گروه حرف اضافه و نقش آنها به لحاظ معنایی علاوه‌بر ساختار توجه ویژه‌ای دارد. از منظر وی بررسی زبان‌شناختی با توجه به سطوح متفاوت نحوی» معنایی و کاربردی امکان‌پذیر است. وی در توصیف گروه حرف اضافه به مفاهیمی چون مسیر؟, مکان* و ارجاع؟ اشاره دارد. وی به‌طورکلی در توصیف و بررسی خود به انطباق معنا و نحو باور دارد. برای مثال در جمله 12016 106 07 00016 106 01 ۵ 1106 هسته جمله را فعل می‌داند که در این مثال 01 (گذاردن) است. در چارچوب زیرمقوله‌ای خود فاعل (۲78) مفعول مستقیم (810) و یک گروه خرف اضافه (۳2) دارد. همگی این وابسته‌های نحوی! با رویدادی در جمله ارتباط دارند. در خوانش معنایی و مفهومی.دیدگاه جکندوف. سه وابسته با سه مفهوم شی » مکان (و مسیر) مرتبط هستند که به شکل زیر نمایش داده می شود:  ۰ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم» دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ وی در بررسی خود به طور همزمان, ساخت نحوی را با خوانش معنایی مربوط می‌داند و تعامل میان آن دو را فرض مسلم در بررسی‌های زبانی تلقی می‌کند. از نظر وی گروهی از حروف اضافه, حرف‌اضافه لازم! به شمار می‌آیند که بدون هیچ وابسته‌ای ظاهر می‌شوند یعنی به‌تنهایی می‌آیند. مانند 607۷/2704 101/0912175 21/2 11321. اما در گروه دیگر که حروف اضافه متعدی ۲ نامیده می‌شوند.» حروف اضافه به‌تنهایی نمی‌آیند بلکه پس از آن یک گروه اسمی می‌آید که شیع ارجاعی؟ را نشان می‌دهد. مانند 0۵016 106 0۵ ۲0۷00167 1106 1130467 و 116 1 گاهی ممکن است از دو شیع ارجاعی هم نام برده شود. مانند 1106 (061۷/66, عاسن 6 200 عتهنوی ععاماع عط ۳۵۵ 1020 136 ف2005. در هر دو مثال نقش گروه حرف اضافه به منزله یک واحد است. درواقع, گروه اسمی پس از حرف اضافه, شی ای است که آشکار به آن اشاره شده‌است. در بررسی جکندوف بعضی از حروف اضافه‌ها مکان‌نما هستند 06 عطا 067 ,665 ۲36 0666 ,عاطاه) عطا 0۵ ,۳۵0 6 نز 6ا30 ۲36 ۱۵۵6۲ 1۳۵۵ ,0665 36 :666 0۵ ,عاطاها 36 ۵۵ 1۳۵۳ ۵۵۵۰ 36 هز ۲۳۵۳۵ 10 136 067 ,655 136 36660 ,عاطاها عطا (م) 0۵ ,۳۵۵9 1۳56 (۵)) صز [مسیرها] در مقایسه با [مکان‌ها "ساختارامتنوغ ترش دا رن و8 وا[ژویدادآها و [حالت‌های ایستایی] نقش متنوع‌تری ایفا مود دون است از سهنفش کاربردتی را دار باشند: یک [مسیر] ممکن است با یک (شق ‏ بیموده شوذ#ذر این چالت/در هر لحظه از زمان در یک  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پاییر و زان ۱۹ ۱۵۱۲ یک [شیخ] ممکن است در یک [مسیر] امتداد: یاید.در اینجا فاعل جمله در خال حرکت. یک أشی] ممکن است جهت یک آمسیر] را برساند. در اینجا هم» فاعل جمله مسیر را طی نمی‌کند بلکه صرفا هت آن را نمایش می‌دهد (مانند نمونه‌های ع). زوآرت" (۲۰۰۵) نیز با پیروی از دیدگاه جکندوف بیان می‌دارد که آنچه گروه‌های حرف اضافه‌ای محدود (مانند به خانه) را از گروه‌های حرف اضافه‌ای نامحدود (مانند به سوی خانه) متمایز می‌سازد. این است که مسیر در گروه‌های حرف اضافه‌ای نامحدود قابلیت افزایش با کاهش دارد. درحالی که گروه‌های حرف اضافه‌ای محدود این گونه نیستند و مقدار مسیر ثابت و افزایش پذیز تیست. وی معتقد: است عالگک6 ی نگاو ادم از لخاظ معنایی کاملا شبیه آسم‌ها و فعل‌هاست. به این طریق, تمایز بین محدود و نامحدود که پیش‌تر در مقوله فعل و اسم مطرح بود برای حروف اضافه نیز مطرح می‌شود. پس می‌توان این موضوع را نمود حرف اضافه‌ای نامید و براساس آزمون 11 و 107 می‌توان دسته‌بندی زیر را در زبان انگلیسی پذیرفت: حروف اضافه محدود: ۷1۵ ,035 ,1۳07 2127 ,کل0 ,0۶ 0۱01 1۳07۶ ,0110 ,17210 ,10 حروف اضافه محدود یا نامحدود: 1:0 ,13۳018 ,067 ,107 ,2701326 ,367055 وی (۴:۲۰۰۵) حروف اضافه مکانی را غیرغایتی/ بدون‌هدف؟ و آنها را نظیر حالت ایستایی در مقوله فعل‌ها می‌داند. همچنین حروف اضافه مسیری را همسو با قیدهای جهتی می‌داند و  ۳ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ معتقد است که بسیاری از قیدهای جهتی از قبیل 10 و 282 مانند حروف اضافهه مسیری عمل می‌کنند و هرگاه صحبت از مسیر و نمود می‌شود گاه به قیود اشاره می‌کند. حرف اضافه‌ها در زبان فارسی به دو شکل مشاهده می‌شوند: ب) متعدی؛ هنگامی که حرف اضافه همراه اسمی می‌آید مانند روی میز زیر میز بالای میز. که شیع ارجاعی در جایگاه متمم حرف اضافه, پس از آن قرار گیرد. گاهی نیز ممکن است دو شوع ارجاعی داشته باشد مانند مابین مربع و دایره» آن سوی جاده از طرف آتش‌نشانی. یکی از مواردی که به مکان اشاره دارد در رویدادهای ایستایی است. مفهوم آمکان] به بودن در یک نقطه يا ناحیه‌ای اشاره دارد. در رویداد ایستایی شیغ یا شخص مکانی را اشغال می‌کند. پس آمکان] به جایی گفته می‌شود که شیع یا شخصی آن محل را اشغال کند. مانند: در مثال‌های ۱و۲ فعل‌جمله اسنادی است و وجود چیزی را در مکانی نشان می‌دهد. در این نمونه‌ها صرفا کسی يا چیزی در محلی‌آنشان داده می‌شود. غلاوه‌بر آن» مفهوم [مکان] هنگامی که حرکت در رویداد فعل رخ می‌دهد. در این جابه‌جایی مسیری طی می‌شود و مفهوم »یک آأمسیر] اغلب ازیک حرف اضافه به منوان امسیرتما] ویک [شیع ارجاعی] تشکیل می‌شود. مانند به خانه, تا مدرسه دوید» پیرامون شهر گشت. گاهی یک حرف اضافه در یک بافت نقش مکانی و در بافتی دیگر نقش مسیری دارد»  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پاییر و زان ۱۹ ۱۵۳ در مثال ۰۴ چون فعل جمله (ایستایی) است» حرف اضافه زیر [مکان‌نما] محسوب می‌شود. در اغلب موارد قبل از حرف اضافه آمکان‌نما] می‌توان حرف اضافه در را اضافه کرد. مانند موش در زیر میز است. در مثال ۵» چون فعل جمله (حرکتی) است. حرف اضافه زیر امسیرنما] محسوب می‌شود. در اغلب موارد قبل از حرف اضافهه [مسیرنما] می‌توان حرف اضافه به اضافه کرد مانند: موش به زیر میز رفت. پس این تفاوت معنایی برخاسته از نوع فصل است: چنانچه فعل اسنادی يا فعل ایستایی باشد. [مکان] مطرح است ولی اگر فعل مفهوم البته این بدان معنی نیست که مسیر لزوما باید با رویداد حرکتی همراه باشد بلکه مسیر می‌تواند امتداد و یا جهت را برساند که در این صورت رویداد حرکتی نیست مانند: ۶- این بزرگراه از آستارا تا مشهد امتداد دارد. (امتداد) ۷- این تابلو به طرف شیراز را نشان می‌دهد. (جهت) در بعضی از زبان‌ها (برای مثال انگلیسی) ممکن است برای یک مفهوم دو وا جداگانه برای حروف اضافه مکانی و مسیری وجود داشته باشد (11 و 0 که اولی حرف اضافه مکانی و دومی حرف اضافه مسیری است) ولی در فارسی چنین تمایزی وجود ندارد و برای حرف اضافه مکانی و حرف اضافه مسیری از واژه‌های مشترکی استفاده می‌شود. از بین حروف اضافه فارسی فقط از به, پی» تا دنبال» سوی نقش مسیری محض دارند و بقیه حروف اضافه بین اندر اندرون» بالای» بر بر برابر» بیرون» بین» پای» پایین» پس» پشت. پهلوی» پیرامون» پیش» تحت توی, ت جلوی» جنب» خارچ» داخل» در درون» دم» دور رو به روی» روی» زبر» زیر عقب» فوق کنار گرد» مقابل, نکته دیگر اینکه در مقایسه با بعضی از زبان‌ها برای مثال آلمانی که در آن بعضی از حروف اضافه مکانی و مسیریق در ساختار نحوی جمله. رفتار متفاوتی دارند. در فارسی اییق تمایز رفتاری به چشم نمی‌خورد و تفاوتی در ساختار نحوی ایجاد نمی‌کند؛ چنانکه در نمونه ۸- گربه زیر ماشین می‌نشیند. 0۰ 06۳ 6۲اه آماژد 16۵26 16 ٩- گربه به زیر ماشین می‌رود. 0۰ کقل +عاصت 0 عع 6۵26 16  ۴ کنتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ تعدادی از حروف اضافه آلمانی از قبیل 116۲ (زیر) هرگاه نقش مکانی داشته باشد کلمه بعد از آن حالت مفعول غیرصریح می‌گیرد (مثال شماره ۸)؛ درحالی که همین حرف اضافه هرگاه نقش مسیری داشته باشد حالت مفعولی صریح را به واژه (اسم) پس از خود اعطا می‌کند (مثال شماره ٩). اما در زبان فارسی در هر دو شکل یکسان است. گروه‌های حرف اضافه مکانی, بر مبنای نظريه معنایی شناختی مطرح در این پژوهش, به دو نوع أمکان] و آمسیر] دسته‌بندی می‌شوند. مسیرها بر طبق رابطه‌شان با شی یا مکان فر مستیرهای: مجذوقا: مبذا و یا مقصل مسیر مشنخص اآست و ایق گروهخوق شامل فوفاسته مسیر مبدأها و مسیرمقصدها می‌شود. در مسیر مبدأها آغاز مسیر و در مسیر مقصدها انتهای مسیر مشخص است. مسیرهای محدود گروه اول دسته‌بندی جکندوف از مسیرها را تشکیل می‌ذهد و ذر آنها مقدار مسیر ثابت و افزایش پذیر تیست. ذر فارسی برای دسته مسیرمید‌آها حرف اضافه از و برای مسیر مقصدها حرف اضافه به یا تا استفاده می‌شود مثال: در فارسی حرف اضافه از و همچنین حرف اضافه به می‌توانند به‌صورت یکی از ترکیبات زیر هم به کار بروند و همگی به مسیرهای محدود اشاره می‌کنند. از: از بالای» از بیرون» از بین» از پایین» از پشت. از پهلوی» از پیش از توی» از جلوی» از خارج» از داخل» از درون» از روبه‌روی» از روی» از زیر از عقب» از کنار از لای» از مقابل» از میان» از وسط. به: به بالای» به بیرون» به پایین» به پشت. به توی» به جلوی» به داخل» به درون» به زیر» به عقب به کنار به بنابراین با حضور حرف اضافه‌هایی که نقطه مشخصی را نشان می‌دهند. فضا محدود می‌شود: از بالای: امیر از بالای دایو شیرجه زد. (مسیر سا محدود) به بالای: او به بالای دیوار رفت. (مسیر مقصد. محدود)  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پاییر و زان ۱۹۵ ۱۵۵ از بیرون: از بیرون مدرسه صدای سرود شنیده می‌شد. (مسیر مبدا, محدود) از روی: آن را از روی میز برداشت. (مسیر مبد محدود) به پایین: ماشین از بالای جاده به پایین دره سقوط کرد. (مسیر مقصد. محدود) در این مثال‌ها پیداست که در جمله اول نقطه شروع مسیر با حرف اضافه از بالای مشخص شده و در نتیجه مسیر مبدا محسوب می‌شود و مسیر محدود به شمار می‌آید. اما در جمله دوم نقطه پایان مسیر با حرف اضافه به بالای مشخص شده‌است و بر طبق نظر جکندوف مسیر مقصد محسوب می‌شود و در نتیجه مسیر محدود به شمار می‌آید. مسیرهای نامحدود خود شامل گروه مسیرهای جهتی (جهت‌نماها) و گروه خط سیرها (از در مسیرهای نامحدود. مسیرهای جهتی با جهت‌نماها برخلاف گروه قبلی (یعنی مسیرهای محدود)» نقطه مشخصی برای شروع يا پایان حرکت وجود ندارد. یعنی در این دسته از مسیرها شی یا مکان ارجاعی در داخل مسیر قرار ندارد بلکه فقط اگر مسیر باز هم ادامه پیدا کند به آن شی و یا مکان ارجاعی می‌رسد. برای گروه مسیر جهتی در زبان فارسی رایج‌ترین حروف اضافه بیانگر جهت عبارت‌اند از: برای فهمیدن تمایز بین مسیرهای محدود و مسیرهای جهتی. باید توجه داشت که در مسیرهای محدود مانند «مریم به خانه رفت» برداشت می‌شود که مریم به خانه رسیده‌است و عمل پایان, یاقته:درخال ی که در مغال مریم به طرگ خانه رفت* مسیو جهسی استاو گاملا این امکان وجود دارد که هنوز به خانه نرسیده باشد. یعنی عمل پایان نیافته‌است. در فارسی حرف اضافه به سوی در بیشتر به‌عنوان حرف اضافه مسیر جهتی به کار می‌رود: ۵-او به سوی چشمه آب دوید. (هنوز به چشمه نرسیده‌است) (مسیرجهتی نامحدود) البته گاهی در زبان فارسی حرف اضافه:به سوّی به معنی نزد است:  ۶ کنتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ این جمله به همان معنی او به نزد من بازگشت» است که محدود محسوب می‌شود. در گروه دیگر از مسیرهای نامحدود یعنی خط سیرها یا از مسیر شی یا مکان ارجاعی در جایی در داخل مسیر قرار می‌گیرد یعنی حرکت از نقطه‌ای آغاز می‌شود و پس از رسیدن به هدف از آن می‌گذرد و در خط سیری از آن مسیر عبور می‌کند و در امتداد آن حرکت می‌کند. در فارسی حرف اضافه از و ترکیبات آن (از بالای» از بیرون» از بین» از پایین» از پشت, ز توی» از جلوی» از داخل» از درون» از روی» از زیر از عقب. از کنار از مقابل» از میان» از وسط) به شرطی که با فعل گذشتن» عبور کردن, ردشدن, پریدن و رفتن بیایند. می‌توانند. ز بالای: هواپیما از بالاي خانه ما گذشت. (خط سیر نامحدود) ز بین: قایق از بین پایه‌های پل عبور کرد. (خط سیر نامحدود) ز پایین: او از پایین پل هوایی به آن طرفم خیابان رفته بود. (خط سیر نامحدود) ز توی: شیر از توی حلقه آتش پرید. (خط سیر نامحدود) ز درون: نخ از درون سوراخ سوزن بیرون آمد. (خط سیر نامحدود) از زیر: ماشین از زیر پل عبور کرد. (خط سیر نامحدود) ز کنار: ماشین عروس از کنار خانه ما گذشت, (خط سیزافامحدوه) ز مقابل: اتومبیل سارقان از مقابل پاسگاه پلیس رد شد: (خط آسیر نامحدود) از مثال‌ها برمی‌آید که در گروه خط سیرها شوع متحرک به مکان ارجاعی نزدیک و بعد از آن دور می‌شود. بنابراین مکان ارجاعی در جایی در داخل مسیر قرار می‌گیرد. شی متحرک به طرف آن حرکت می‌کند اما بلافاصله از آن دور می‌شود و به مسیر خود ادامه می‌دهد. بررسی داده‌های فارسی نشان می‌دهد که همیشه پیش‌بینی محدودیت و نوع خوانش مسیر کار آسانی نیست. در مواردی مسر ابهام دارد و می‌تواند دو خوانش معنایی داشته باشد مثال: در خوانش اول» می‌توان حرف اضافه «از» را مبدا مسیر گرفت یعنی مسیر مسیر مبدا است.  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم: موره دوم پاییر و وان ۱۹۵ ۱۵۷ از, حرف‌اضافه مسیر نمای مبدا زیره حرف اضافه مکان‌نما زیر میز مکان و میز» شی ارجاعی در خوانش دوم» می‌توان «از» را مسیرنمای خط سیر گرفت که ابتدا به زیر میز نزدیک می‌شود و سپس از آن دور. در واقع یک نوع ۷1۸ از راف از مسیر است. از حرف‌اضافه مسیرنمای خط سیر زیر حرف‌اضافه مکان‌نما زیر میز مکان و میز شی ارجاعی است..بهظور کلی, هرگاه مفهوم کشت از هسیری ,مطرح باشته حرق‌اض اف اه یگنر مبدا را نمی‌رساند بلکه به مفهوم 71۸٩ از راه است. البته جمله «موش از زیر میز رفت» خوانش‌های مختلف دارد: در خوانش اول, موش [ از زیر میز] ] رفت. یعنی موش در ابتدا زیر میز بوده و حالا از آنجا رفته است. به عبارت دیگر نقطه شروع حرکت زیر میز است. در خوانش دوم؛ موش [ از زیر [میز] ] رفت. یعنی موش به سمت میز رفت و از زیر آن عبور کرد و دور شد. به عبارت دیگر نقطه شروع حرکت به طرف میز بوده و نه خود میز. زورآرت برخلاف جکندوف به‌صراخت حروف اضافه را از نظر محدودیت یا نامحدودیت سه دسته می‌کند: حروف اضافه محدود؛ حروف اضافه نامحدود؛ حروف اضافه مشترک محدود و نامحدود. وی (۲۰۰۵) معتقد است: که حروف اضافه همانند مقوله‌های اسم و فعل در نمود جملات تأثیر دارند و مفاهیم متفاوتیآقار ذهن ایجاد می‌کنند چنانکه در مقوله اسم و فعصل این توصیف بارها و بارها دیده شده‌است که خود شوغ می‌تواند محدود و نامحدود توصیف شود برای مثال واژه نان زمانی که اسم غیرقابل شمارش باشد. نامحدود است ولی زمانی که سم قابل‌شمارشن پعتی بهمفهوم قرص نان باشد گخدو محسوب می‌شود .پا فسل,ذویت که در جمله «علی دوید» یک فرایند با نمود نامحدود است اما در جمله «علی یک کیلومتر دوید» یک رویداد با نمود محدوذ است. حروف اضافه نیز از این لحاظ با اسم و فعل تفاوتی ندارند و یکی از راه‌های تشخیص محدود و نامحدود بودن حروف اضافه, آزمون حضور قید زمان و تغییر نمود جمله است. رفتار متفاوت حروف اضافه با استناد بر آزمون ورود قید زمان (به مدت  ۸ کنتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ یا ظرف مدت) محدودیت و یا نامحدودیت رویداد حرکتی را نشان می‌دهد. چنانچه جمله با قید زمان در مدت يا ظرف مدت مورد قبول باشد. این نوع جمله فضامحدود است. یعنی عمل به نقطه پایانی رسیده‌است و دیگر نمی‌توان آن عمل را ادامه داد. اما قید زمان به مدت یا برای مدت جمله نامحدود را می‌رساند. یعنی فقط طول مدت انجام عمل را نشان می‌دهد بدون اینکه به پایان عمل اشاره‌ای کند. به بیان دیگر در حالت اول به لحاظ زمانی کنش آنقدر طول کشید تا آن کار به انجام برسد ولی دیگری نشان‌می‌دهد که فقط زمانی صرف آن کار شده‌است بدون اینکه کار کاملا پایان بپذیرد. پس جملات محدود به فضا و گسترش فاصله تا حد مقید و جملات نامحدود به یک فضا و گستره نامقید اشاره می‌کنند: ۸- سارا ظرف ده دقیقه آن نقاشی را کشید. (محدود) در جمله ۱۸ کار کشیدن نقاشی به پایان رسیده و جمله محدود است. در جمله ۹ نقاشی هنوز به پایان نرسیده و جمله نامحدود است. بنابراین کمیتی مانند فضا با درجه حروف اضافه محدود در زبان فارسی عبارت‌اند از: از به, تا ۰الف- دانشجویان ظرف دو ساعت از کوه پایین ات (محدود) ۲۰-ب- دانشجویان برای مدت دو ساعت از کوه پایین آمدند. در جمله ۲۰الف- کار به پایان رسیده‌است.ولی در جمله (ب) کار هنوز به پایان نرسیده‌است. ۱الف- آنها ظرف نیم ساعت پیاده به روستایشان رفتند. (محدود) ۱ ب- آنها برای مدت نیم ساعت پیاده به روستایشان رفتند. در جمله ۲۱-الف- نیم ساعت طول کشید تا آنها به روستایشان برسند و کار به پایان ۲ الفی- علی ظرف نیم ساعت تا مدرسه دوید. (محدود)  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پاییر و رسیان ۱۹ ۱۵۹ حروف اضافه نامحدود در زبان فارسی عبارت‌اند از: به سوی» در روی» در بالای» در کنار روی» ۳الف- من ظرف نیم ساعت پیاده به سوی خانه رفتم. ۲۳-ب- من برای مدت نیم ساعت پیاده به سوی خانه رفتم. (نامحدود) ۴-ب- بچه برای مدت نیم ساعت روی حصیر بازی کرد. (نامحدود) ۵ الف- او ظرف نیم ساعت مقابل خضار ویولن زد. ۲۵-ب- او برای مدت نیم ساعت مقابل خّضار ویولن زد. (نامحدود) ۶الف- امیر ظرف مدت دو ساعت میان شهر رانندگی کرد. ۶ -ب- امیر برای مدت دو ساعت میان شهر رانندگی کرد. (نامحدود) ۳-۵ حروف اضافه هم محدود و هم نامحدود در زبان فارسی برخی از حروف اضافه رفتاری دوگانه دارند و در حدنمایی آنها ابهام وجود دارد. به بیان ساده‌تر هر دو وضعیت محدود و نامحدود را در موقعیت‌های متفاوت نشان می‌دهند (گروه سوم). حروف اضافه مشترک محدود و نامحدود در فارسی عبارت‌اند از: از توي, از روی» از میان» ۷الف- او ظرف ۱۲ ساعت بین ساحل فرآگا و انگللای شا کرد (ممنود) ۷-ب- او برای یک ساعت بین ساحلا فراسگودانگلیس هلا کرد اتود جمله ۲۷-الف- این مفهوم را می‌رساند که قهرمان شنا توانست ظرف ۱۲ ساعت از ساحل فرانسه تا ساحل انگلیس شنا کند و فضا محدود است. اما جمله ۲۷-ب- فقط این مفهوم را می‌رساند که او در فاصله فضای میان ساحل فرانسه و انگلیس برای مدت یک ساعت شنا کرد. نالف غلی ظرف تیم ساغت دور پارک وا دوید پزمتنود) ۸-ب- علی برای مدت نیم سامت بخ وا پارک دوید. (نامحدود)  ۰ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم» دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ جمله ۲۸الف- این مفهوم را می‌رساند که نیم ساعت طول کشید تا علی یک دور به دور پارک بدود. اما جمله ۲۸-ب- فقط این مفهوم را می‌رساند که علی نیم ساعت دور پارک دوید و معلوم نیست که حتی یک دور هم زده باشد. تعدادی حروف اضافه مانند پیش به داخل, از توی, از روی» بالای, از میان هم وجود دارند که در آزمون 17 و 1۵7 با هر دو حرف اضافه سازگاری دارند ولی تفاوت معنایی ایجاد می‌کنند. مثال ۲۹-الف- یعنی سه روز طول کشید تا پیش برادرش برود. اما مثال ۲۹-ب-یعنی ۰-ب- علی به مدت ده دقیقه به داخل اتاق آمد. مثال ۳۰الف- یعنی ده دقیقه طول کشید تا او به داخل اتاق بیاید. اما مثال ۲۰-ب-یعنی او به داخل اتاق آمد تا ده دقیقه در آنجا بماند. ۱الف- قطار به مدت یک ربع ساعت از توی تونل عبور کرد. (نامحدود) ۱-ب-اقطار ظرف یک ربع ساعت از توی توت عبوز کرولاحنون) مثال ۳۱الف- یعنی قطار به مدت یک.ربع در داخل:تونل حرکت کرد. مثال ۲۱-ب- یعنی یک ربع طول کشید تا قطار از داخلتونل خارج"شود: ۳ الف- ماشین به مدت یک ربع از روی پل عبور کرد. (نامحدود) ۲ب- ماشین ظرف یک ربع از روی پل عبور کرد. (محدود) مثال ۲۲ الف- یعنی ماشین یک رب روا هرد و هنوز روی پل است. مشال #یدیعنی عاشین قرف یک ریغ ازظلوی پل گلاشت و دوکر ری بل ئیست: ۳الف- هلیکوپتر برای نیم ساعت بالای برج ایغفل پرواز کرد. (نامحدود) ۳-ب- هلیکوپتر ظرف نیم ساعت بالای برج ایفل پرواز کرد. (محدود) مثال ۳۳الف- یعنی هلیکوپتر برای نیم ساعت:در بالای برج ایفل پرواز کرد. مثال ۲۳-ب-  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ سال چهارم موره دوم پاییر و وان ۹ ۱۶۳۹۱ ۴-ب- من ظرف نیم ساعت از میان جنگل عبور کردم. (محدود) مثال ۳۴-الف- یعنی من نیم ساعت در میان جنگل عبور کردم و هنوز در جنگل هستم. مثال ۳۴-ب- یعنی من از آن طرف جنگل بیرون آمدم. به‌طورکلی حروف اضافه زبان فارسی را نمی‌توان فارغ از جملات به‌کاررفته در آنها بر مبنای حدنمایی دسته‌بندی نمود زیرا محدودیت و نامحدودیت بستگی به کاربرد و نقش آن حرف اضافه در جمله دارد. به عبارت دیگر یک حرف اضافه در بافتی ممکن است محدود و در بافتی دیگر نامحدود به کار رود. در جمله «گل‌های زیبایی بالاي کوه روییده بود»» مقصود از بالای کوه یا در بالای کوه یک حرف اضافه مکانی است که بر طبق نظر زوآرت حرف اضافه نامحدود محسوب می‌شود. ولی در جمله «او بالای کوه رفت» بالای کوه یا به بالای کوه حرف اضافه مسیر مقصد است و در نتیجه حرف‌اضافه مسیون محسوب می‌شود: : علاوه‌بر این گاه یک حرف اضافه می‌تواند در یک جمله به صورت حرف اضافه متعدی به کار برود و در جمله‌ای دیگر به صورت حرف اضافه لازم و بدون متمم, مانند: ۵ تطلم به مب کاس برکشت؛ زیر نقند: حرق اه مده‌ود) گاه یک جمله را می‌توان با خدانش ابا مود اناممدود چساب کرد مانند: خوانش اول» یعنی آنها به بالاترین نقطه کوه رسیدند. یعتی مسیرازا تا آخر طی‌کردند. پس جمله دارای نمود محدود است. در خوانش دوم» یعنی آنها فقط مقداری از مسیر را تابالای کوه طی کردند؛ یعنی هنوز تا بالاترین نقطه کوه نرفتند. پس جمله دارای نمود نامحدود است.  ۳ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم» دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ از از بالای» از بیرون» از پشت از پهلوی» از پیش از توی» ازجلوي, از داخل از درون» از روی» از زیر از عقب» از کنار» از لای» از مقابل از میان از وسط. بت ۲ به, به بالای, به ن» به پشت. به » به پیش به توی» به » به داخل, ها به, به بالای, به بیرون» به پشتر به جلوی, به پیش, به توي, به جلوی, به داخل 8 به درون» به روی» به زیر به عقب به کنار به لای مقابل» به میان» به وسط تا. جهتی ها به بالا به بیرون» به پایین» به پشت. به جلو به خارج » به داخل, به سوی» به حرف اضافه زیر به شرطی که.با فعل گذشتن, غبور کردن» زک شنن اهمراه باکنند: ۱ از بالای» از بیرون» از بین» از پایین» از پشت از پهلوی» از پیش از توي» از جلوي» نامحدود خط سیوه از خارچ» از داخل» ازدرون» از دم» از روبه روی» از زیر از کنار از مقابل» از میان» از ن نزدیک. از وسط اندر» اندرون» بالای» بر برابره به سوی» بیرون» پایین» پس. پشته پهلوی ی پترامون پیش تخت توی ات اجل وق چیع خارج؛ داخل: در در امتداد» در کنار, درون» دم» دنبال, روبه روی» روی» زبر» زیر»ه سوی» عقب.» مشترک (هم محدود هم اسر | از توی» ازازوی؛ از میان» بالای»:به داخل» بین» پیش» دور بررسی بیشتر داده‌های فارسی نشان می‌دهد که فعل‌های شیوه‌نمای حرکتی (افعالی که در حالت عادی نقطه پایانی ندارند و غیرغایتی در نظر گرفته می‌شوند. مانند شنا کردن با پیاده رفتن) هنگامی که با حروف اضافه جهتی به کار بروند. نتایج متفاوتی به دست می‌آید. یعنی کاربرد حروف اضافه بر عملکرد کنش فعلی و تغییر نمود آن تاثیرگذار است مانند: ۸الف- او ظرف نیم ساعت تا ساحل شنا کرد؛ (محدود)  برزسی خیمقاتی حروق‌اغافه مر زبان‌فارسی از ی زان قارسی و کویشی‌های آیرانی/ مان چهارم موره در پاییر و وان ۹ ۱۶۳۳ حروف اضافه همانند مقوله‌های اسم و فعل در حدنمایی جملات تأثیر دارند یعنی از این لحاظ با اسم یا فعل هیچ تفاوتی ندارند و دارای نمود محدود و یا نامحدود هستند. حروف اضافه به سه دسته محدود. نامحدود و مشترک میان آن دو تقسیم می‌شوند. تعدادی از حروف اضافه از قبیل از به. تا و ترکیبات آنها از قبیل از بالای» از بیرون» از پشت از پهلوی» از پیش و مانند اینها حروف اضافه محدود هستند. هنگامی که با یکی از فصل های گذشتن» عبور کردن, رد شدن و ... همراه باشند» حرف اضافه نامحدود محسوب می‌شوند. علاوه‌بر آن حروف اضافه به سوی» به طرف به بالا به پایین» به جلو به عقب دلالت بر مسیر نامحدود می‌کنند. حروف اضافه به بیرون» به‌پایین» به پشت. به پهلو به پیش به تو به جلو به خارج, به داخل, به سوی» به طرف به عقب» پی» دنبال» سوی و مانند اینها به گروه حروف اضافه نامحدود تعلق دارند حروف اضافه مسیری بین. و گرد به گروه حروف اضافه مشترک (هم محدود هم نامحدود) تعلق دارند. اما بررسی دقیق جملات فارسی نشان می‌دهد که نقش حروف اضافه به‌گونه‌ای است که گاهی ابهام دارند؛ یعنی در یک خوانش معنایی می‌تواند حرف اضافه محدود در نظر گرفته شود و با خوانش معنایی دیگر آن را می‌توان حرف اضافهه نامحدود حساب کرد. حروف اضافه زبان فارسی را نمی‌توان فارغ از جملات به کار رفته در آنها برمبنای حدنمایی دسته‌بندی نمود. زیرا محدودیت و نامحدودیت بستگی به کاربرد و نقش آن حرف اضافه در جمله دارد. به عبارت دیگر یک حرف اضافه:در بافتی ممکن است محدود باشد و در بافتی دیگر به صورت نامحدود به کار برود.با این وصف نگارندگان سعی نموده‌اند جدولی از حروف اضافه محدود و نامحدود فارسی ارائه نمایند. هرچند بعضی از حروف اضافه جایگاهشان ثابت نیست و می‌توانند در یک بافیظ ماو وا یگ تامدود بیایند: بامشادی, پ و انصاریان ش. ۱۳۹۳. «چندمعنایی"تا" در چهارچوب معناشناسی شناختی» مجموعه مقالات دانشگاه تهران» نخستین کنفرانس ملی معنی‌شناسی و نحو زیان های ایرانی» به بامشادی, پ و انصاریان. ش. ۱۳۹۳. «حرف اضافه یا اسم جایگاه‌نما؟» مجموعه مقالات نهمین  ۴ کتایون کوچکی‌زاد و هنگامه واعظی زبان فارسی و گویش‌های ایرانی/ سال چهارم؛ دوره دوم» پاییز و زمستان ۱۳۹۸ مهدی بیرقدار ر و درزی» ع. ۱۳۹۰. «حذف حروف اضافه قبل از عناصرمکان‌نما» شعرپژوهی (بوستان راسخ مهنده ۱۳۸۹۵ #فررسی,مغانی +حروف ااقه مکاتی فرهسگل سخن بزاساش معی‌شناسی راسخ‌مهند» م و رنجبر ضرابی» ن. ۱۳۹۲. «بررسی شبکه معنایی حروف اضافه در و سر» پژوهش‌های زاهدی» ک و محمدی‌زیارتی»ع. ۱۳۹۰. «شبکه معنایی حرف اضافه فارسی از در چهارچوب گلفام | و یوسفی راد» ف. ۱۳۸۵. «بررسی حروف اضافه در چارچوب شناختی: مطالعه موردی حروف اضافه در اتوی» زبان و زبان شناسی, ۲ (۳). ۳۳ -۴۶. گلفام» | و دیگران. ۱۳۸۸. «برزسی حرف اضافه از در چارچوب معناشناسی شناختی و مقایسه آن با ماهوتیان؛ ش. ۱۳۹۳. دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی, ترجمه م. سمائی. تهران: مرکز. مختاری» ش و رضایی؛ خ. ۱۳۹۲ #بررسی شناختی خرف اضافه با در زیان فارسی > زیان‌شتاسی و مشکوه الدینی م. ۱۳۹۱. دستور زبان فارسی**وازگاق و پیوندهای ساختی. تهران: سمت. عاناتاعصآ خآ .کع071وع0 510۶6 06۳055 0۵۵۵2655 سا .2015 .31 عم ۳ 1 ۵0۹6011655 ,1۵۲۵0۲۵ 00 رک :2012 بج 2606 6 5 ,علاع مق 40 56و11 معطادم ۶و و ولد عطا وصه معمعد آهممنندمم2۳ .(7.)2005 مقاحه27

پژوهش حاضر به بررسی حدنمایی انواع حروف اضافه در زبان فارسی و فضاهای متفاوت حرکتی آنها برپایه رویکرد شناختی جکندوف (1983) و زوآرت (2005) می پردازد. حروف اضافه مسیریِ فارسی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: مسیرهای محدود که در آنها نقطه ای مشخص برای مبدأ و مقصد تعیین می شود. از این رو آنها، مسیر مبدأها (مانند از، از بالایِ، از بیرونِ و ...) و مسیرمقصدها (به، تا و ...) نامیده می شوند؛ مسیرهای جهتی (به سویِ یا به طرفِ و ...) که جهت کلی حرکت را می رسانند؛ خط سیری (از بالایِ در عبارت از بالایِ چیزی گذشتن و یا از رویِ چیزی رد شدن) که فقط به نقطه ای در طول حرکت از نظر زمانی اشاره می کنند. بررسی فضای حرکتی هر یک از آنها نشان می دهد که حروف اضافه فارسی سه حالت محدود، نامحدود و مشترک میان آن دو (هم محدود و هم نامحدود) را در بر می گیرد. اما نکته اینجاست که حروف اضافه را نمی توان به تنهایی و فارغ از جمله به صورت محدود و نامحدود دسته بندی نمود؛ بلکه به کاربردِ آن در جمله و نوع فعل نیز بستگی دارد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که در مقایسه با زبان های دیگر مانند انگلیسی، خط مرز قاطعی میان محدودیت و نامحدودیت حروف اضافه بدون کاربردِ آن در جمله وجود ندارد.

341505

به همین منظور تعداد ۳۶ دان شآموز ناشنو| و۳۶ دان شآموز نایینا با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از طریق پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت ‏ وآزمون مهارت‌های اجتماعی مثبت و منفی يا سیاهه مهارت اجتماعی ایندر بیشزن و فوستر و با کمک رابط ناشنوایان و نابینایان» اطلاعات جم مآوری گردید. سپس یافته‌های به‌دست آمده از طریق فنون آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار 5۳55 مورد تجزیه و تحلیل قرا رگرفتند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان دادند که عزت نفس در د وگروه دان شآموزان ناشنوا و نایینا متفاوت نیست. فرضیه پژوهشی دوم مبنی بر وجود تفاوت در مهارت‌های اجتماعی دان شآموزان ناشنوا و نایینا مورد تایید قرار نگرفت. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش رفتارهای مثبت مهارت اجتماعی» عزت نفس افزایش می‌پابد و بالعکس که نشان دهنده وجود رابطه مثبت معنادار بین رفتارهای مثبت مهارت اجتماعی واژه‌های کلیدی: عزت نفس» مهارت اجتماعی» دانش آموز ناشنوا دانش آموز تابینا کود کان و نوجوانان سایه می‌افکند و بر سازگاری و شاد کامی بعدی آنها تأثیر می گذارد. توانایی فرد از نظر میزان محبوبیت او را میان همسالان و نزد معلمان» والدین ودیگر بزرگسالان مشخص می کند. میزلن و مالیا فاد هرا فرد و کمیّت و کیفیت رفتارهای اجتماعی مطلوبی که از رشد زبان تأثیر بسزایی داشته باشد. گروه نسبتا بزرگی از مربیان افراد ناشنوا معتقدند که تعداد زیادی از مسائلی که در اصل معلول نقایصی است که در تکلم آنان وجود دارد. کود ک ناشنوا به طریقی با کودک عادی متفاوت زیادی با کودک عادی دارند ؛ اما تعداد زیادی از این کودکان در بیشتر جنبه‌ها به جای این که متفاوت باشند» 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 اجتماعی متعدد و... را به‌وجود آورد. در نتیجه برای این نحوی که بتوانند از تعاملات اجتماعی لذت ببرند و نسبت نقص و کاستی مهارت | جتماعی در افراد نابیتا و ناشنوا» اجتماعی و افزایش و رشد این گونه مهارت‌ها تا کید از قبیل انزوای اجتماعی» دوستان اند ک و سپری کردن وقتشان در تنهایی را تجربه می‌کنند و در خطر ابتلابه بینایی و شنوایی ممکن است به عزت نفس پایین در آن‌ها خحوه است :و بهانگرش قرذ از وه دلالت م ی کند: افراه با نظر خود و مقایسه چگونگی عملکرد خود با دیگران به شناختی فرد است که وی را در برابر اضطراب محافظت نموده و آسایش.خاطر وی را فراهم می آورد. عزت نفس سپر محافظ در مقابل فشارهای روانی است که از فرد در از نظر آنها مهارت اجتماعی عبارت است از توانایی ایجاد طوری که در عرف جامعه قابل قبول و ارزشمند باشد . 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 است که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه اثربخش تمجید کردن از دیگران و قدردانی کردن مثال‌هایی از اين کود کی است که متأسفانه همه کودکان موفق به فراگیری با غنوان حمایت اجتماغی و عزث نفس که ری ال نوجوان با آسیب بینایی (نابیناه کم‌پینا) و یک گنروه گواه نمره عزت نفس دختران با آسیب بینایی در قیاس با همسالان عادی خود به نسبت کمتر نشان داده شده است. هاره و آرو (۲۰۰۰) در یک پژوهش با عنوان بررسی نوجوان دختر و پسر با آسیب بینایی و ۴۴ نوجوان با شرایط مزمن و ۶۰۷ نوجوان عادی که با استفاده از (بکک) در کشور فنلاند انجام شده بود نشان دادند که نوجوانان با آسیب بینایی به ویژه آن‌هایی که نابینا بودند» نسبت به هر دو گروه دیگر مشکلات بیشتری در روابط مزمن نشان دادند. نتایج همچنین نشان داد که نوجوانان با داشتند و نیز از دوستان کم و تجارب عشقی کمتری طرف دوستان و والدین نقش بسزایی در کنار آمدن آنان ٩4 نوجوان (۸۱ پسر و ۷۸ دختر) ۸ تا ۱۶ ساله که شامل بودند را با استفاده از مقیاس عزت‌نفس کوپر اسمیت و حاصله نشان داد که هیچ تفاوت معنی‌داری بین دو گروه یک از آنها مفهوم خود دانش آموزان اسپانیایی کم‌پینا و عادی ۴ تا ۱۷ ساله را مقایسه می کردند. انجام دادند در دانش آموز بینا) ۴ تا ۱۷ ساله اجرا شد و بین دو گروه در اجتماعی بودن تفاوت معناداری به دست آمد ضمن اين که 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 نسبت به کودکان بینا داشتند. در پژوهش دوم با استفاده از (۱۷ نفر کم بینا و ۱۷ نفر بینا) ۱۱13۸ ساله را اندازهگیری گردید. علاوه براین» کودکان کم بینا در روابط با والدین خود نمرات بیشتری از کود کان بینا دریافت کردند . در پژوهش سوم ۴۶ کودک (۲۳ کودک کم بینا و ۲۳ تکمیل کردند که تحلیل نتایج » تفاوت معنی داری بین دو گروه در مفاهیم خود فیزیکی و رفتاری را نشان داد. در با بینایی کم» از مفهوم خود پایین‌تری نسبت به کودکان نوجوان با آسیب بینایی را مورد بررسی قرار داد در این عزت‌نفس بالا و سهولت در یافتن شغل و رضایت شغلی اجتماعی بر عزت نفس دانش آموزان ناشنوا پرداخت و از اجتماعی بر افزایش عزت نفس موئثر بوده است. یکی از تصویربدنی و نگرشی است که در مورد چاق یا لاغر بودن خود دارند در این ارتباط پیرس و واردل" رابطه بین دیده شد که فکر می کردند از نظر والدینشان بسیار لاغر عزت‌نفس ۶۰ دانش آموز نابینا و ۶۰ دانش آموز عادی دختر و پسر*۱ تا۱۲ ساله را با استفاده از پرسشنامه عزت‌نفشس توسط معلم را مورد ارزیابی قرار داد. نتایج به‌دست آمده حاکی از آن بود که عزت نفس کودکان نابینا ا زکودکان آموزان نابینای دختر در شهر تهران انجام گرفت نشان داده 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 گنید کاووس که روی ۴۰ نوجوان زیر ۱۸ سال انجام این نتیجه رسید که بین کودکان نیمه شنوا و شنوا تفاوت با توجه به آن‌چه گفته شد. پژوهش حاضر در پی ۳- بین مهارت اجتماعی و عزت نفس رابطه وجود دارد. توصیفی - پس رویدادی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل دانش آموزان پسر ناشنوا و نابینا در مقطع مرکز آموزشی نابینا (مجتمع آموزشی پویا) و از هر مرکز تعداد ۳۶ دانش آموز برای شر کت در آزمون‌ها انتخاب ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از : آميخته از ماده‌هایی است که اشاره به خود دارند. این مقیاس دارای ۵۸ ماده است که ۸ماده آن یعنی شماره‌های مجموع ۰ ماده آن به ۴ خرده مقیاس عزت‌نفس کلی,. شامل ۳۹ گویه:است و در فاصله‌ای از اصلا صدق نمی - کند تا همیشه صدق می کنده» قرار دارد و بر اساس يکک و رفتارهای منقی تشکیل شده است که شیوه نمره گذاری ایندربیتزن و فوستر (۱۹۹۲) طراحی شده است و اعتبار آن برای بخش مثبت ۰/4۰ و برای بخش منفی ۰/۷۲ و ثبات درونی آن ۰/۸۸ گزارش شده است. روایی همگرای آن از 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 ارزشیابی قرار گرفته و نتایج به‌دست آمده» دال بر روایی دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا محاسبه شد و نتایج جدول ۱: شاخص‌های توصیفی نمرات عزت نفس در دو گروه در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا محاسبه شد. (قابل رفتارهای مثبت و رفتارهای منفی است) نتایج در جدول ۲ جدول ۲: شاخص‌های توصیفی نمرات مهارت اجتماعی در دو گروه نابینا ۱ ۳۶ | ۸۱/۸۶ | ۱۸/۳۸ ۳۸ | ۱۱۵ نابینا ۱ ۳۶ ۱ ۳۷/۱۷ ۱ ۱۳/۰۱ ۱ ۱۹ ۶۵ منفی در دانش آموزان نابینا کمی پایین‌تر از دانش آموزان فرضیه ۱: عزت‌نفس در دانش آموزان نابینا و ناشنوا تفاوت‌دارد. به منظور بررسی این فرضیه» از آزمون 1 مستقل برای مقایسه میانگین عزت نفس در دانش آموزان نابینا و ناشنوا ستفاده شد. نتایج در جدول ۳ ارائه شده است . جدول ۳: نتایج آزمون 1 برای مقایسه عزت‌نفس در دو گروه برقراری فرض همگنی واریانس و با توجه به آنکه 1 می‌توان ,چنیی یه گیری نمود که عزت نفس در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا متفاوت نیست و در به منظور بررسی این فرضیه» از آزمون 1 مستقل برای اجتماعی در دانش آموزان نابینا و ناشنوا استفاده شد . نتایج 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 جدول ۶: نتایج آزمون ‏ برای مقایسه مهارت اجتماعی در دو چنان که نتایج جدول ۴ نشان می‌دهد با توجه به برقراری فرض همگنی واریانس و با توجه به آنکه ] اجتماعی (رفتار های مثبت و رفتارهای منفی) در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا متفاوت نیست و در نتیجه بین نمرات عزت نفس با هر یک از رفتارهای مثبت و منفی مهارت اجتماعی در دو گروه دانش آموزان نابینا و ناشنوا و نیز کل دو گروه محاسبه شد. نتایج در جدول ۵ جدول ۵: نتایج ضریب همبستگی برای رابطه عزت نفس با هیک انش آموزاناعزت نفس - رفتارهای مثبت۱ ۳۶ ۱ ۰/۵۷۳ ۱ ۳۲/۸۳۱۰/۰۰۱ ناشنوا ‏ اعزت نفس- رفتارهای منفی ۲ ۳۶ ۱ ۰/۱۶۶ ۱۰/۳۳۳۱ - انش آموزان‌اعزت نفس - رفتارهای مثبت| ۳۶ ۱ ۰/۵۰۲ ۰/۰۰۱۱ ۲۵/۲۰۱ تابینا ‏ اعزت نفس-رفتارهای منفی ۱ ۳۶ ۱ ۰/۱۸۹ ۱۰/۲۶۸۱ - کل آعزت نفس-رفتارهای مثبت ۷۲ ۱ ۰/۵۳۶ ۱ ۰/۰۰۱ ۲۸/۷۲۱ انش آموزان‌اعزت نفس - رفتارهای منفی | ۷۲ | ۰/۱۵۹ ۱۰/۱۸۱۱ - محاسبه شده بین عزت نفس و رفتارهای مثبت در دانش - و در کل دانش آموزان (۳-۰/۵۳) در سطح ۰۱ ۰ معنادار مهارت‌های اجتماعی مثبت و منفی در دو گروه دانش آموزان این دو گروه نیز مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است. در در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا با استناد به نتایج دانش آموزان تاشنوا و نابینا متفاوت نیست و در نتیجه فرضیه پژوهشی مبنی بر وجود تفاوت در عزت نفس دو نمرات عزت‌نفس در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا برای پاسخ گویی به سوال دوم پژوهشی, با استناد به منفی در دانش آموزان نابینا کمی پایین تر از دانش آموزان ناشنواست . با توجه به برقراری فرض همگنی واریانس و منفی) در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا متفاوت 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 نیست و در نتیجه فرضیه پژوهشی مبنی بر وجود تفاوت نتیجه گیری نمود که بین رفتارهای مثبت و عزت نفس» استنهاوس» گلن (بی تا). کلیدهای پرورش اعتماد به نفس د رکو دکان و نوجوانان . ناهید آزادمنش (مترجم» ۱۳۸۵). تهران: موسسه انتشارات صابرین» کتاب‌های دانه. افروز غلامعلی . (۱۳۸۱). مقدمه ای بر روان‌شناسی ‏ وآموزش و پرورش کودکان استثایی . تهران: انتشارات دانشگاه تهران. امامی پور» سوزان. (۱۳۷۶). مقایسه عزت نفس دانشآموزان ناییا و عادی پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی» دانشگاه تهران. براندن » ناتانیل.(بی تا). روان شناسی عزت نفس . مهدی قراچه داغی( مترجم» ۵)). تهران: نشر,نتخستین بیابانگرد» اسماعیل.(۱۳۸۴). روش‌های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان. آتهزآن:انتشارات انجمن اولیا و مربیان. پاتون»جیمز.7.(بی تا کودکان استئنایی د رکانون توجه . سیمین رونقی (مترجم؛»۱۳۸۶).تهزان:انتشارات تکاپو پاکزاد» محمود. (۱۳۸۴). هیاهو در دنیای سکوت. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . پوپ» آلیس. مک هیل » سوزان. کریهد » ادوارد.(بی تا) .افزایش احترام به خود د رکودکان و نوجوانان. پریسا تجلی ( مترجم» ۱۳۸۵). تهران : انتشارات رشد. دانیل. پی. هالاهان . جیمز.ام. کافمن . (بی تا) .کودکان استنایی . فرهاد ماهر ( مترجم» ۱۳۸۵).تهران: انتشارات رشد» چاپ سوم. داوشن ۰استیو و مسینگر براین .(بی تا). عزت نفس فرزندانتان را تقویت کنید . علی سعیدی (مترجم» ۱۳۸۵). تهران : نشر روان. دلاور علی .(۱۳۸۷) .روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش» چاپ بیست و پنجم . ساپینگتون » اندرو.(بی تا). بهداشت روانی . شاهی برواتی (مترجم:۱۳۸۶)تهران: انتشارات جیخوان. ستوده » هدایت .(۱۳۸۵). درآمدی بر روان شناسی اجتماعی . تهران: نشر آوای نو. سیض,علی اکبر. (۱۳۸۵)اندازه گیری سنجش و ارزیابی آموزش.تهران: انتشارات دوران» چاپ نوزدهم. سیف نراقی» مریم» و نادری» عزت اله .(۱۳۸۴). روان‌شناسی ‏ وآموزش کودکان استفنایی» انتشارات ارسباران. شهیم» سیما.(۱۳۸۱). بررسی مهارت های اجتماعی د رگروهی از دانشآموزان نابینا از نظر معلمان» مجله روان‌شناسیو علوم تربیتی » ۰۱۰۳۲ ۱۲۱-۱۳۹ کارتلج »میلبرن . جی. اف . (بی تا):آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان . حسین نظری نژاد.( مترجم» ۱۳۸۵). تهران: انتشارات آستان قدس رضوی کاکاوند. علیرضا. (۱۳۸۵) . روان شناسی ‏ وآموزش کودکان استئنایی. تهران : نشر رواق, چاپ دوم کلمز » هریس .کلا رک » امینه . بین » رینولد . (بی تا). روش‌های تقویت عزت نفس در نوجوانان . پروین علیپور( مترجم:۱۳۸۶).تهران: انتشارات آستان قدس رضوی. کله » پیتر .چان » لورنا.(بی تا) .روش ها و راهبردها در تعلیم و تربیت کودکان استتنایی . فرهاد ماهر( مترجم:۱۳۸۶).تهران: نشر قومس. گلدارد » کاترین . گلدارد » دیوید .(بی تا). راهنمای عملی مشاوره با کودکان . مینو پرنیانی (مترجم» ۱۳۸۲). تهران : انتشارات رشد. گنجی » حمزه .(۱۳۸۶) . بهداشت روانی . تهران : انتشارات ارسباران. لطفی کاشانی » فرح . وزیری » شهرام .(۱۳۸۳). روان شناسی بالینی کودکک» تهران : انتشارات ارسباران ماسن » پاول هنری و همکاران. (بی تا). رشد و شخصیت کودک. مهشید یاسایی ( مترجم» ۱۳۸۵) تهران: نشر مرکز, متسون » ج . اولندیک » ت . (بی تا). بهبود بخشی مهارت‌های اجتماع ی کودکان. احمد به پروژه ( مترجم» ۱۳۸۴) . تهران: تاثی رآموزش مهارت‌های اجتماعی بر افزایش اعتماد به نفس دختران نابیتای دییرسنان نرجس . پایان نامه کارشناسی ارشد داتشکده میلانی فر بهروز. (۱۳۸۶). روان‌شناس ی کو دکان و نوجوانان استثنایی. تهران: نشر قومس» چاپ هجدهم . نامنی» محمد رضا.(۱۳۸۵). سیری گذرا د رآموزش و بهزیستی معلولین بیایی . تهران : نشر رودکی. 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5 وایت » مارتی .(بی تا) .کلیدهای کودکان و نوجوانان . اکرم کرمی (مترجم» ۱۳۸۶). انتشارات صابرین هارتلی بروئره الیزابت. (بی تا ). ایجاد انگیزه د رکودکان . احمد ناهیدی (مترجم» ۱۳۸۶). تهران : جوانه رشد ار آها ماع عل و عمط فصعط ۷/۵1۱ عامعاظ بععمصمععا مه عم لوط فصقط [۵1 ۱۷۷ لمهاظ .(2006). ۵۸.0 وافدمسظ ۱ 6.۴. فصمف۸ 5- 10596 :۳۳۵03960 هگ بصوتاه باه حا اصعحصع قاط محص‌عاعمگاهی. حص‌صای - کاعد وصعامعص0ه - کآعد. (2004) بش. دنه 6336۲8 /61 نع 20206 وصه حص‌عاکه - 51 .(1.)2005 ۳6000۰ : ۷ .امحقسش۸ :36 بععنعی ۳ تن 00 :۳ بمامنجوم | 3 +حعصناج/-حع ۸ 233-2 ۵۳:0۵ 3100 بقاد 300168 عص مر 1۵۶ عصنصنمی عاافاد آهنممد.(2007). هکا رفظ : نگل ,و۸ 16 ناه هدنام عم که موز مفصمنوهط فص اجک ککه عز ات56 : عحتصع 6 تهج که معا باه آهنممد عطا .(2007) .هه ماود 1 کبو‌طاعه۸ 40-5 3مرم, 5.21.85 علاط هه نحص هنز که هنامز بعاافاد ۵ مصعوعل ۶و عکی عطا .(1999) مان اه 6 86 آهزه5۵ که ع/56۳ 65عحنه اب05 مامح کمک از لد آممطاعه 3/0016 ۰ (2000):. عصعل 6 :6 ای : ۷۷ بعسه/۷ :6 عملماظ 80-8 02م 4 310 ۵125 . 3080105 معط ۵ 9۶ امس .5۳0 از مومع 20۶ کممماصنمط هه صصنهه عاآماد ددع۵0 ۳0ص خاع//:مرماط. عکتا مر ععمصعطاه صق اعد مود ایگ مزاع دهع ناه زگ مداد اعد ماد خاعد دز هط (2004) ,ما۲ لماع 0 0.02100 //اخط اند عاطاملنه 8 . حصععایه اعد که ععصها وم 156 (2003). عصنها نمی 1۵۳ عص۲ 1/1018 ۶٩ بواندن نس عطا, ومع عمط ای -قاعه کم کعتمصصع ص09( 2005). 5 « تعصصمگ ب 8 مصعصقاطا نا امعم 0 لا 500601 واه نس ۳و 1۵5 کععصزا عم فص داماد آهنمو5 ۶و ناه عصناکه صز هه (2005) ۸ هط مقفصقط ز نع ص10 ۰00122 1 310 . ۷۵133 «بواناق دهم فوصه معط 6 آهنممد که موز . کاصعف ی فلا 1 ۲و غارس حذ کعاواد هه خنعط) ۶ واتاهدو عصناعنومم حز عمط عطا : صمناهامی۸ وصه ندنام . آمصو‌ناندممعنم (2005). 3 گنای کا,عقطا0 بط مخعطاهط اهموطا هط 00136-7 1 310 ۷۵128 برع مامط رقم آهنموه وصه وتا ۵ موم که تم معصنص ۸ آهنمود لوط وصه واناهدم‌صوم که موز مخصاکزوه هنود وصه بوانعصاط ماک ره مدع ناماد هدنام .(2004) .امه ه‌دامزگ بط و دامع مت 5- 76:41 ,نع مدرم امصونای دله و موز حاقاظ صوناع اه ححعلانطه هی داز آهاعهم.(2006).ع و۳10 0/۷۷۰۳ ااط : عازد عاطاهانه ۸ اصعصص ماع عل نحص ۶و کعاعلومحط فوصت اهاز آهزهمد.2004)آمصهع 0۳ 1:31 , صنها ق6010 68 06و نع صعع س۸: ۹/21 نی . هید عصناه قاآماد آهنممد عط . (2002). 5 , امنلاظ : ۳ و صمطعیی ما20 0۲ آهحساه لآ .+علدمعنل وان ناه روط امعتعل حوزدی۵ 36۳ وصد الوصا که عامعانه عاانفاد هنهک .(2005) مشک م11 .0۵ زع 00010 اعد عم هرمع ناه که -لام5 .(2005) ۳۰ باععلمعم .13 . عصنلاه1 ۲ 6 منم مرحص آهدکژی ۵2 آهسناه لته رح مهن از ناه ۶و دا ای آهنهود ۵۳ ععصع دمح وه جروز ناه 000 .(2006) .۸ 1ه0 3 0 روانش ۰.80510 عصتسمع1 دنهس توص وصه عناناعصحص0ه ع اهدرم عصماق فص +عطاعع ۵ عصنصهم ۲ .(2007) دمک صط هآ 0,صمکصطه [ 0 کدعمسنذ؟ آماص‌عدم اه دنام عم امعم دواد حاصعل اد مععاام ۵۰ صوناقاهد حز ونانط تنعل آهنمود وصه اد کاعد. (2006) .تک ما0[ 0 ,(۳۵5) 1006۶ ۷۷.8۰ ۵ حصقطا م8 بط هنال که کصعصصاخق هه معط آهوز ححطه 5 .(2006) 17 1 مطتا4 6 عنم ,مصطمعصامع] 5 100 اند 6 7۷.5۸٩ 310/00 ۰ ( 00.352-357 ) صمنا ول عمط 127-9 , (2) 15 بطتقع: موز مطط ۶و موز عاعاسه ا0 ۸۸ بککع ده که ۲و کدمزعه حصنل ۳۵۶۳ ۰ (2006) ,1۳۳۵۵۵6 ۷۷ : عازد عاطاهلنه ۸ . داافاد آهنهو5 عصنطع 1 .(2001) 1/26 واآاد آهزهو5 عصنعصهه هه عصاکمده عانط ۳ امه کاصکل مد غجداعل کمناا وال عطا که لدع امرنو‌عنو۸ .(2004) آ.0 بونص/1 عصناه ۸ داماد آهنمود عطا که تساه ۳۷ زاغ اوقم ۸ : (2005)م. مصعل آمصتط. [ بجه۸ آعاناظ ب ۵ 5 اصم :۷ ,0۳۵ : ۷ , صعاجه/1 -0357ط .3 310 .102 ۷۵1 .معط مه لمکم جوز هط ۶و لمسوز ۰ علعوکنل نانامهم جط انعاعل اناد انس صحعلانطه صز هرد باححطاط.5 مععنقم / 8 ماسزمه فصنحد /نواکط : عاند عاطاهانه ۸ عاطتاکصا ونم زک ج ره عطامط رقم و حصععاکم- امد وصه ۷/0۵۵ , (2004) 34 بصعععط 2 601 نحص اهاز ۵۶ هو اجه معا موه که دعنا عط حه اصع حرط آهنهز که عقوم عط ۶و نامع عم (2000). طمامحصا ددم . بط ی اج حستهم حط آهجهز ی 02 موز کصعمسنه محصذ آهجکز حاز صعل انطه هنوصا که اصعصعک ععه داماد هنههی.(2000).ه ع ماگ یگ گمقصسه‌حاگ 663-9 ۸29,00 باه موز حلعجوع جوناه اه صهعووص۸ ما56 همع آمصم‌عوم فص وصعناک خامد 2003). 1 مهن ماک 99-4 19,001 2,د5عصلوحزاط هه اصعححسنه مرحص هدع 2و موز بعاافاه آهنمود ح کصعمو6ا موه فحاط مه (2006). ۳ صصه نا مواقم 510 14,072 هیلع مهن هط بوااه‌دهز ی که صصنام اه بع بح کصعحصموماصص عطا ها عاآماد آهنمو5 و اصما و مرحص عط 1 .(2005) کاب و5 ۱۷۷۷۷۷۰۳6 :صاز5 عاطهانه ۸ وفع ول مغ فاصنا (2004) حصعای- کاعد وم فماسن6 (11-21-3) ماد ص100 156 . ۷۷۷۷۰۵۹ 6از5 عاطاهانه ۸ محص‌عای - امد ص50 .(2008) +عاصیه طالمه11 آهاصوحد عگ عصناه5 مه 6ط 1 مصناع۸ که کف و راتکه 136 امطاط .اد اه / هدع اه /داع او /عطا /اص 5 /حاه هه قوصه خ2عط صعوب5 10۶ ماع مدمه هنود مرماع تنعل ماحصاشنه‌سنه که ماما جح ارحص وصه اما صححم 10 20 (2004) .۴ب ۱۹/۸ 703-0 علاط تکام مر آهجهز وصه احععط که ال تمصع هز 12604 ۵ ۲۵ لاوز ۵ کی : آهمنوز, حص‌عا یامه 6ط1 .(۸.)2004 ب کعصنه/۱ 35۵1 0۶۲ هساو ز کح مرحم 6 ها مهو جنعطاب مر #عااوند هه صمنکن 10۳ و فصناط و 5 عاواد علنا عط.(2006) .2 گ فام هه ۳ ,۱/۵166 00/۱ ۱۱۵060 1۲۵۲۱ ۷۷۷/۷۷۰۵۲۵ ۵110۵16021100۰۱۲ 2 10:55 ۱۳۵۲ ۵۵ 5۳0۵۷ 36 141۱ 5

هدف از این پژوهش ، مقایسه عزت نفس و مهارت اجتماعی دانش آموزان ناشنوا و نابینا در مقطع راهنمایی تحصیلی شهرستان کرج در سال تحصیلی 89-88 است. به همین منظور تعداد 36 دانش آموز ناشنوا و36 دانش آموز نابینا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از طریق پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت و آزمون مهارت های اجتماعی مثبت و منفی یا سیاهه مهارت اجتماعی ایندر بیتزن و فوستر و با کمک رابط ناشنوایان و نابینایان، اطلاعات جمع آوری گردید. سپس یافته های به دست آمده از طریق فنون آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده ها نشان دادند که عزت نفس در دو گروه دانش آموزان ناشنوا و نابینا متفاوت نیست. فرضیه پژوهشی دوم مبنی بر وجود تفاوت در مهارت های اجتماعی دانش آموزان ناشنوا و نابینا مورد تایید قرار نگرفت. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش رفتارهای مثبت مهارت اجتماعی، عزت نفس افزایش می یابد و بالعکس که نشان دهنده وجود رابطه مثبت معنادار بین رفتارهای مثبت مهارت اجتماعی و عزت نفس است.

507883

136812000 30003 ۲0080006 هه دما صنص ۳ اه صمنی 11006 0 وصنصنه چانفتگنع0 مصعص آمنطا مه منطامانه که اعدصصز عطا عمصتصفحه ما ۵۹ رون عنطا کم ععممسم 156 عطا صز ندمت صقعطه‌اوآ ۶ه کامصعلندی علقصع؟ 0معععمعل صز صمناهلمرعم۲ صمتامصه عتتقخصهی فصه صمتاهصنصت ۳ ۳ ا5عا-اد00 0صه ا5عا-ع۳م عطا هصنک ۵عصهزکعل برا هام وج نک که حل‌توعم۲ 156 .2018 که جععی نهد 6 5۳006016 6026 560ع0۳عل 690/۲ مک 10110 اد مص0 ۳ از کمصاصتع امصصی فص آماصعصخومه طا0ط (کاعزطاباه 10) ماع همه که کصناهتع ۳۵ ۵ فعمعادکد توص مفصد 6۳6 وعطا وصه معصناصصد5 ع کسام که غامد 0 5216 1650056 6 هت ورصاصع صز وزککعمع0 کلمعط 6۳6 کامما حلتوععع۳ 156 برکاعزطانه 00) آمطصم 0ص نامع من ماه 0060۲ مطان نامع آهامعصخومه عط عتمصصمتادعی اهوم صمنامصه عتتنصعی 6 هاهل 1۳6 مادعا م۵ ۳۵۵۷۵0 صاصتع امصصم عط) 0صه بکطمنوع5 6 1۵۳ وصنصنده بجنگن0 506 160 عطا مدع عطا ۵۶ کالنههت عطا ما وسنومع۸ عصقعضد کم کنعولدصه ععسکدع ی 0عاد ۲06 نک 20 همه 6 ۶0110۰۵ وصه ا5عاساعوم عطا صذ متس عکهعسعل ما 0ع1 عصنصندط بجان‌گنمد ومصعح نامع مزطمانه 1 امص-0ا-رعده فصه عسنا‌امساعی ج که وصنصنده جانگن ۳ تمصع اقط معحاعصی 06 صف از و۵ تعصعع 10 05اه نس 0۵ ع0عگه 06 صف مصناهعناهتعصعع مصعص عصا قصه کعخمصعص وصنانی بط ,ددع1 وانگ5۳60 م6 مطمزکک0۳6ع0 مهو صمنامصه عتخصهمی متمصعص آععنط مدع هام۸ :05 (16 ۶ رازه نت ,ررعمامط بر وصج کمعدعن5 آمدمناه 5۵0 او بوا۳۵ ورعمامط و2 که اصعص م36 وعمامط عم صن اصعوحدی 8.0 1 0 5060665 ۳0۵000۵1 01 وال۳۵ ,وعمامط رد2 او اصع م1306 ی ۶ 3۳۵1۵9507 اصهاکزدک۸ :ماش هصنو دوم 006 2 اصلاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی: آموزش اختصاصی‌سازی هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان دختر افسرده دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی ۹۷-۹3 بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با پیگیری دو ماهه بود و در آن از دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. باداین منظور تعداد ۲۰ نفر از دانشجویان دختر افسرده به شیوه هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۰.نفر) و کنترل (۱۰ نفر) گمارده‌شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم» پرسشنامه نشخوارفکری» پرسشنامه تنظیم شناختی: هیجان بود. گروه آزمایش آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی را به مدت ۵ جلسه, دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافتنکرد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر انجام گرفت. مطابق نتایج پژوهش آموزشن؛اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی منجر به کاهش نشخوارفکری در مرحله پس آزمون و پیگیری شد. به طور کلی» می‌توان نتیجه گرفت که آموزش اختصاصی‌سازی حافظه به عنوان مداخله‌ای مقرون به صرفه و با آجرای آساق از طرین,بازبای اطرات وفافشی بیش‌کل ی گراین حافظهامی تراک پرانشخوارفگی قر افراد اشبرده موژ بان کلیدواژه‌ها. اختصاصی‌سازی حافظه. افسردگی, تنظیم شناختی هیجان, حافظه سرگذشتی, نشخوارفکری دانشجوی دکتری روانشناسی» گروه روانشناسی» دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی» دانشگاه اصفهان, اصفهان؛ ایران آنویسنده مسئول: استادیار روانشناسی» گروه روانشناسی, دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی» دانشگاه اصفهان | هان» ایرا ها .... اصلاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... افسردگی یکی از اختلاهای روانی شایع در سطح جهانی است. این اختلال به صورت مجموعه‌ای از نشانه‌ها و علائم منفی مثل خلق و شناخت‌های منفی و رفتارهای اجتنابی تعریف می‌شود (هامن!» ۲۰۱۸). شواهد جمع آوری شده نشان می‌دهد که یک عامل شناختی مرتبط با وخیم‌تر شدن علائم افسردگی در بین افراد با و بدون تشخیص افسردگی» کم شدن اختصاصی بودن حافظه سرگذشتی است (مارتنز باری» تاکانو و رایس ۲۰۱۹). کاهش خاص بودن حافظه سرگذشتی يا بیش کلی‌گرایی حافظه به عنوان ویژگی منحصربه فرد این اختلال در نظر گرفته می‌شود. این ویژگی به این معناست که افراد افسرده در پاسخ به یک محرک يا واژه خاص بیش از سایر گروه‌ها به یادآوری و ارائ خاطرات و پاسخ‌های کلی می‌پردازند. این عامل مانند یک سبک شناختی در ماهیت عودکننده افسردگی و نقص تنظیم تطبیقی هیجان‌ها نقش دارد (هملت و آلوی ۲۰۱۸). همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌است که خاص بودن حافظه قابل تغییر است.و اصلاح آن بر علائم اختلال‌های عاطفی و سار فرآیندهای شناختی مانند نشخوارفکری که واسط ارتباط بین اختلال‌هایغاطفی و بیش‌کلی گزایی«حافظه سرگذشتی است تاثیر دارد (آیگنهویس» سلدنریک» ون‌شایک؛ رایس و همکاران؛ ۲۰۱۷+ ورنرسیدلر, هیچکاک. بوان, مککینان؛ و همکاران» ۲۰۱۸ واندرورن» بیجتبیر و مطابق با مدل حافظه کانوی و پلی-دلپیرس" (۲۰۰۰) متوقف شدن بازیابی خاطرات در مرحله‌های میانی جستجوی حافظه منجر به سبک بازیابی بیش‌کلی‌گرا و فعال شدن توصیف و برچسب‌های مرتبط با خود می‌شود که این امر منجر به پردازش متمرکز بر خود نشخوارساز می‌گردد. همچنین گرچه در وهله اول نشخوار ممکن است با پردازش اطلاعات مرتبط با نشانه مشابه به نظر رسد اما نشخواری که در پی یادآوری خاطرات مزاخم ایجاد می‌شود. به پردازش هیجانی موثر خاطره منجر نمی‌شود. در نتیجه نشخوارفکری را می‌توان به عنوان یک مکانیسم اجتناب شناختی درافراد افسرده تلقی نمود که منجر به اختلال در پردازش هیجانی و اشکال در ادغام اطلاعات از نظر هیجانی درحافظه مفهومی می‌شود که این امر تداوم افکار و خاطرات مزاحم را به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر به نظر می‌رسد که عدم به خاطر آوردن خاطرات خاص می‌تواند عملکردی  تنظیمی در راستای اجتناب از هیجانات شدید و منفی و پریشانی همراه با یادآوری خاطرات خاص را موجب شود (ویليامزن استفاده از فرآیندهای شناختی یکی ازمتداول‌ترین راهبردهای تنظیم هیجانات است. تنظیم شناختی هیجان" شامل پاسخ‌های شناختی به رویدادهای فراخوانی شده به وسيله هیجان‌ها است که به طور هشیار یا ناهشیار سعی در تعدیل شدت یا نوع تجربه هیجانی یا خود رویداد مربوطه دارد (کلمانسکی,» کورتیس, مکلاگلین و نولن-هوکسما, ۲۰۱۷). در این میان افراد افسرده بیشتر از راهبردهای ناسازگارانه تنظیم هیجان استفاده می‌کنند. راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان مانند سرکوب. نشخوارفکری و اجتناب در افراد افسرده نسبت به گروه سالم میزان بیشتری دارد (ویستد. ولستاد» نیلسن و شانچه, ۲۰۱۸) اين درحالی است که راهبردهای سازگارانه همچون پذیرش» ارزیابی مجدد مثبت با غلبه بر مشکلات هیجانی همراه بوده‌است با وجود اینکه داروهای ضدافسردگی و روان درمانی‌ها دردرمان افسردگی کارآمد هستند اما حداقل یک سوم از مبتلایان به درمان‌های رایج پاسخ رضایت‌بخشی نمی‌دهند (زنر زنراگوردن» برلاردینلی !و آهمکاران» ۲۰۲۰). در این راستا نیاز مبرمی به ایجاد مداخلات جدید و مقرون به صرفه برای کاهش,علائم این اختلال احساسن می‌شود. به همین منظور پژوهشگران پروتکل گروهی, آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی (۸/۳۹7)" را.ارائه کردند (رایس» ویلیامز و هرمانز ۲۰۰۹) که علاوه بر کاهش افسردگی (پورسعیداصفهانی» توکلی و نشاط‌دوست, ۱۳۹۹) و افزایش خاص شدن حافظه, بر بهبود فرآیندهای شناختی (حل‌مسئله, نشخوارفکری, ناامیدی و ...)نیز موّر است (هیچکاک)» مولر»:هاموند» ریس او همکاران, ۲۰۱۹؛ ساتین» لوچتی. اشواندن, استفان "او همکاران» ۲۰۲۱). از طرف دیگر در میان مجموع مداخلاتی که کاهش افسردگی و کاهش بیش‌کلی‌گرایی .... اصلاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... حافظه را هدف قرار می‌دهند به نظر می‌رسد که 8/۳87 ارزان قیمت. با تعداد جلسات کم و اجرای آسان است (ساباتلی » به طور کلی مرور یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد که درصد ابتلا به افسردگی در جمعیت دانشجویان بالا است (بهرامی» دهدشتی و کرمی» ۱۳۹۹). همچنین با توجه به مکانیسم اساسی پدیده بیش‌کلی گرایی حافظه درافسردگی و رابطه نشخوارفکری شدید و متمرکز بر خود با بیش‌کلی‌گرایی حافظه» بسیاری از پژوهش‌ها به طور قابل توجهی بر نقش نشخوارفکری متمرکز شده‌اند (چیو گریفیت» لنارت", رایس و همکاران» ۲۰۱۸؛ ورنرسیدلر و همکاران» ۲۰۱۸). از طرف دیگر به دلیل میزان بیشتر نشخوارهای افسرده‌ساز در زنان (گبریس,» دیکسون, هولاهان و انیسمن؛, ۲۰۱۹) و نقش حائز اهمیت مهارت‌های تنظیم شناختی هیجان در رابطه با افسردگی (پیرامن» توکلی و ترکان» ۲۰۱۹) متغیرهای نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان برای بررسی بیشتر انتخاب شدند. در مجموع می‌توان بیان کرد که با توجه به کافی نبودن مطالعات در ابعاد متفاوت اثربخشی آموزش اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی و به منظور به روز کردن روش‌های درمانی داخل با جدیدترین روش‌های در حال بررسی. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان دختر خوابگاهی افسرده اجرا گردید. در.اين راستا فرضیه‌های پژوهش حاضر عبارتند از: آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر نشخوارفکری دانشجویان دختر افسرده خوابگاهی در پس‌آزمون و پیگیری آنراشی اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر تنظیم شناختی هیجان دانشجویان دختر افسرده خوابگاهی در پس‌آزمون و پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی به صورت پیش‌آزمون- پس آزمون و پیگیری دو ماهه است که در آن از دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شده‌است. جامعه آماری مورد پژوهش دختران افسرده دانشجو درخوابگاه‌های دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی ۹۷-۹ بودند. در ابتدا پرسشنامه افسردگی بک توزیع شد. از ۱۵۰ پرسشنامه تکمیل شده برگشتی» دانشجویانی که نمره ۱۹ تا ۹ در پرسشنامه گرفته بودند به مصاحبه دعوت شدند. پس از آن ملاک‌های ورود در افراد حاضر بررسی شد. بر اساس ملاک‌های ورود و با روش نمونه‌گیری هدفمند ۳۰ نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. سپس با گمارش تصادفی در گروه آزمایش (۱۵نفر) و کنترل (۵انفر) جایگذاری شدند و به تکمیل پرسشنامه‌های پیش‌آزمون پرداختند. گروه آزمایش» آموزش اختصاصی‌سازی حافظه را دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. در ادامه پرسشنامه‌های نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در جلسه پنجم (پس‌آزمون) و بعد از دو ماه (پیگیری) نیز بر روی دو گروه اجرا شد. با توجه به ملاک‌های خروج در نهایت داده‌های حاصل از۲۰ نفر از افراد گروه نمونه با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم افزار ملاک‌های ورود پژوهش شامل: تحصیل در مقطع کارشناسی» اخذ نمره ۱۹-۲۹ (افسردگی متوسط تا شدید) در پرسشنامه بک» گرفتن تشخیص افسردگی بر طبق 7-/1282 و عدم دریافت تشخیص بیماری‌های روان شناختی دیگر از طریق مصاحبه بالینی به وسيله روان شناس» رضایت آگاهانه و توافق برای عدم دریافت.سایر مداخلات روان شناختی تا پایان مرحله پیگیری بود. ملاک‌های خروج از نمونه نیز عبارت از: عدم شرکت در یک جلسنه از مداخله بی‌تمایل به ادامه در حین جلسات» پس‌آزمون برنامه آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی: در پژوهش احاضر این آموزشن"طی ۵ جلسه گروهی در پنج هفته متوالی و به مدت ۰٩ دقیقه بر مبنای پروتوکل رایس و همکاران (۲۰۰۹) روی: گروه آزمایش انجام شد. جلسه اهداف محتوای جلسات تغییر رفتار مورد انتظار تکلیف خانگی اول معارفه و آشنایی» بیان حافظه«سرگذشتی بی تأثیر اقسزدگی بر.آن و ب دوم افزایش جزئیات حافظه اجتناب از یادآوری خاطرات دارای بار بیان جزئیات خاطرات وکین سرگذشتی برای خاطرات هیجانی در افراد افسرده و در نتیجه آغاز فراخوانی شده با کلمات ‏ خاطرات با خنثی تمرین با کلمات نشانه بدون بار هیجانی بدون بار کلمات خنثی سوم افزایش جزئیات حافظه منفی گرایی افراد افسرده به هنگام یادآوری بیان جزئیات خاطرات تورقنتن سرگذشتی برای خاطرات خاطرات و سعی در اصلاح اين ویژگی با فراخوانی شده با کلمات خاطرات با مثبت تمرکز بر یادآوری خاطرات خاص مثبت مثبت کلمات مثبت 8 همم ومد الاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی .. چهارم ‏ افزایش جزئیات حافظه ‏ پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت اجتناب از بیان جزئیات حاظرات نررقق سرزگذفتی برای خاطرانت: ‏ خخاطرانت منفی,مبواجهنه باخاطرات مفی و افزاخوانی کنده با کلمانتا ‏ احاطرات:با پرسشنامه افسردگی بک- ویرایش دوم 1 (13101-11): این آزمون توسط بکه استیر و براون" (۱۹۹۹) ساخته و از ۲۱ گویه چهارگزینه‌ای تشکیل شده‌است. هر گویه نمره‌ای بین ۳-۰ می‌گیرد و بدین ترتیب نمره کل در طیفی از ۰ تا ۳٩ قرار می‌گیرد. ثبات درونی این پرسشنامه ۰/۷۳ تا ۰/۹۲ و ضریب آلفا برای افراد بیمار ۰/۸۹ و غیر بیمار ۰/۸۱ گزارش شده‌است. ضریب اعتبار این پرسشنامه در یک گروه از بیماران سرپایی ۰/۹۳گزارش شده‌است. ثبات درونی این پرسشنامه برای دانشجویان ایرانی ۰/۸۷ و اعتبار بازآزمایی آن ۰/۷۳ بدست آمده‌است (گلستانه و سروقد. ۱۳۹۱). در پژوهش حاضر نیز ضریب همسانی درونی به روش پرسشنامه نشخوارفکری (۳)175: پرسشنامه نشخوارفکری توسط نولن‌هوکسما و مارو؛ (۱۹۹۱) تدوین شده‌است. این پرسشنامه از ۲۲ گویه تشکیل شده‌است. از پاسخ‌دهندگان خواسته می‌شود هر کدام از گویه‌ها را در مقیاسی از ۱ تا ۶ درجه‌بندی کنند. نمره کل به وسيله جمع همه گویه‌ها محاسبه می‌شود. اعتبار آزمون با استفاده از آلفای کرونباخ در دامن ۰/۸۸ تا ۰/۹۲ به دست آمده‌است (پاپاجورجیو و ولز, ۲۰۰۳). این پرسشنامه برای؛اولین بار توسط باقری‌نژاد» صالحی‌فدری و طباطبائی (۱۳۸۹) بر پايه شواهد تجربی از پایایی درونی"بالایی برخوردار بود و ضریب آلفای کرونباخ ۰/۹۷ برای آن بدست آمد. در پژوهش حاضر نیز ضریب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ ۸ بدست آمد. پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (۳:1)0))): توسط گارنفشکی,» کراچ و اسپینهاون" (۲۰۰۱) ابداع شده‌است. این پرسشنامه دارای ٩ زیرمقیاس و ۳۹ گویه است که شامل راهبردهای ناسازگارانه (مقصر دانستن خود. مقصر دانستن دیگران. نشخوارفکری و فاجعه‌سازی) و راهبردهای سازگارانه (پذیرش» تمرکز مجدد روی برنامه‌ریزی» توجه مثبت مجدد. بازارزیابی مثبت و دیدگاه‌پذیری) است. هر کدام از گویه‌ها در مقیاسی پنج درجه‌ای از یک (هرگز) تا پنج (همیشه) تنظیم شده‌است. گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۱) اعتبار این پرسشنامه را از طریق آلفای کرونباخ برای راهبردهای مثبت. منفی و کل ابزار به ترتیب ۰۰/۹۱ ۰/۸۹ و ۰/۹۳ گزارش کردند. همچنین این پرسشنامه ثبات درونی و پایایی بازآزمون مناسبی نشان داده‌است. پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان در ایران به وسیله حسنی (۱۳۹۰) هنجاریابی شده‌است و دامن آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس‌ها ۰/۷۹ تا ۰/۹۲ بوده‌است. بررسی روایی نسخه هنجارشده آن نیز روایی ملاکی قابل قبولی با افسردگی دارد. در پژوهش حاضر نیز ضریب میانگین و انحراف معیار نمرات آزمودنی‌ها در متغیرهای نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در مراحل پیش آزمون» پس‌آزمون و پیگیری به تفکیک گروه‌ها در جدول ۲ ارائه شده‌است. جدول ۲: شاخص‌های توصیفی مربوط به نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان ی مرحله ارزیابی ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ پس از تایید پیش‌فرض‌های لازم برای تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر شامل نرمال بودن توزیع داده‌ها (سطح معناداری متغیرهای مورد بررسی در آزمون شاپیرو-ویلکز از مقدار ۵ بیشتر است. در نتیجه فرض نرمال بودن متغیرها در هر سه مرحله  ۹3 مهم مهدب اصالاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... رعایت شده‌است) و همسانی واریانس‌ها در متغییر وابسته (سطوح معناداری در آزمون کرویت ماچلی بزرگتر از ۰/۰۵ است در نتیجه باید از ردیف 295107060 501760710117 در تحلیل‌ها استفاده کرد)» از این آزمون استفاده‌شد. نتایج تحلیل نشان داد که اثر مداخله (۰/۰۷ -۳۳ و ۰/۷۹۱ -۳)» زمان (۳-۰/۹۸ و ۰/۵۱۰ -8۳) و تعامل گروه و زمان (۳/۲۶ - و ۵۱ -80) بر نمره کل تنظیم شناختی هیجان در سطح ۵ معنادار نبوده‌است. همچنین نتایج این تحلیل برای راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان نیز حاکی از عدم معناداری اثر مداخله (۱/۶۹ -3 و ۰/۲۶۲ -0)» زمان (۰/۱۳ ۳ و ۰/۸۷۹ -0) و تعامل گروه و زمان (۰/۵۶ -۳ و ۰/۵۸۳ -8) است. در ادامه بر اساس نتایج جدول ۳ شاخص 7 حاصل از اثر تعامل گروه و زمان با درجه آزادی ۲ در سطح ۰/۹۵ برای راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان معنادار است (05*/۰0) در حالی که اثر مداخله به تنهایی و اثر زمان به تنهایی معنادار نبوده‌است. همچنین برای متغیر نشخوارفکری شاخص ۴ حاصل از اثر تعامل گروه و زمان با درجه آزادی ۲ در سطح ۰/۹۵ معنادار است (05*۰/۰۵) در حالی که اثر مداخله به تنهایی و اثر زمان به تنهایی معنادار جدول ۳ نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر برای نشخوارفکری و راهبرد منفی تنظیم شناختی هیجان در ادامه با توجه به معناداری اثر تعامل زمان و گروه برای نشخوارفکری نتایج تحلیل به تفکیک دوره‌های ارزیابی در جدول ۶ ارائه شده‌است. نتایج نشان می‌دهد که نمرات نشخوارفکری گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون کاهش معناداری داشته‌است که با توجه به معنادار بودن اختلاف نمرات پیش‌آزمون-پیگیری این کاهش در مرحله پیگیری تداوم داشته است. همچنین نمرات گروه کنترل در پیش‌آزمون-پیگیری تفاوت معناداری در راستای افزایش نشخوارفکری نشان داده‌است. جدول ؛: نتایج آزمون تعقیبی 1.510 برای بررسی اختلاف میانگین نمرات نشخوارفکری با توجه به معناداری اثر تعامل زمان و گروه برای راهیردهای منفی تنظیم شناختی هیجان نتایج تحلیل به تفکیک دوره‌های ارزیابی در جدول ۵ ارائه شده‌است. نتایج نشان می‌دهد که کاهش مشاهده شده در مراحل ارزیابی برای گروه آزمایش معنادار نیست. این در حالی است که اختلاف نمرات پیش آزمگین -بیگی رم در گروه.کنترل برای متغیر راهبردهای منفی تنظیم شناختی جدول ۵: نتایج آزمون تعقیبی (1.517 برای بررسی اختلاف میانگین راهیردهای منفی پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان دختر افسرده انجام شد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در نمرات پس‌آزمون و مکیرون نشخوارفکری تفاوت معناداری وجود دارد این در حالی است که تفاوت حاصل شده برای گروه آزمایش در متغیر تنظیم .... اصلاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... بر طبق پژوهش‌ها سبک تفکر نشخوارگونه و نشخوارفکری در افسردگی به عنوان یک مکانیزم اجتنابی استفاده می‌شود که علاوه بر اختلال در پردازش هیجانات» تداوم افکار و خاطرات منفی به گونه کلی را در پی دارد (ویليامز و همکاران» ۲۰۰۷). در این راستا برای تبیین کاهش نشخوارفکری در این پژوهش می‌توان عنوان کرد که از طریق آموزش اختصاصی‌سازی خاطرات. مواجهه افراد با خاطرات سرگذشتیشان تسهیل شده‌است و در پی تلاش برای به یاد آوردن هر چه بیشتر جزئیات خاطرات و اطلاعات حافظه, به مرور اجتناب شناختی و نشخوارفکری کاهش یافته‌است. همچنین با توجه به اهمیت نشخوارفکری در افسردگی احتمال می‌رود که با توقف این روند از احتمال عود بعدی افسردگی نیز کاسته شود. در تبیین دیگری برای توجیه کاهش نشخوارفکری, می‌توان بر ارتباط دو جانبه بیش‌کلی گرایی حافظه و نشخوارفکری اشاره کرد (آیگنهویس و همکاران؛ ۲۰۰۱۷؛ ورنرسیدلر و همکاران» ۲۰۱۸). پژوهش‌ها نشان داد که کاهش اختصاصی بودن خاطرات و تفکر افسرده کننده موجب تشدید یکدیگر می‌شوند. با توجه به این رابطه کاهش نشخوارفکری در نتیجه کاهش بیش‌کلی گرایی حافظه قابل انتظار است. از طرف دیگر افزایش جزئیات و اطلاعات حافظه به عنوان منبع داده‌ها حل‌مسئله موثرتر در موقعیت‌های گوناگون را منجر می‌شود و در نتیجه کاهش افسردگی و تفکر نشخوارگونه صورت می گیرد. افزون بر این کاهش معنادار مشاهده شده در نشخوارفکری در جهت تأیید نتایج پژوهش‌های رایس "و همکاران (۲۰*۹) و هیچکاک و همکاران (۲۰۱۹) است. در تبیین تداوم کاهش نشخوارفکری و افزایش اثرگذاری آموزش اختصاصی‌سازی حافظه در مرحله پیگیری می‌توان بیان نمود که در طی جلسات مداخله با فراخوانی خاطرات در پاسخ به کلمات نشانه» خاص شدن حافظه صورت می‌گیرد و در پی آن افسردگی کاهش می‌یابد. در ادامه به نظر می‌رسد که این روند به تذریج گسترش می‌یابد و با گذشت زمان طولانی‌تری از اتمام مداخله اثر این آموزش بر دیگر عوامل شناختی و متغیرهای مرتبط با افسردگی (اجتناب» حل مسئله و ...) بیشتر و محسوس‌تر می‌شود و در این راستا کاهش بیشتر نشخوارفکری در مرحله پیگیری قابل توجیه می‌شود. همچنین در جهت تایید این یافته می‌توان به پژوهش پورسعیداصفهانی و همکاران (۱۳۹۹) اشاره کرد چرا که در آن کاهش افسردگی در مرحله پیگیری يافت دیگر پژوهش حاکی از عدم تاثیر معنادار آموزش اختصاصی‌سازی حافظه بر متغیر تنظیم شناختی هیجان در مرحله پس‌آزمون و پیگیری بود. به طور کلی به نظر می‌رسد افراد افسرده و افرادی که به طور متعدد با وقایع منفی رو به رو می‌شوند از بازیابی کلی خاطرات و کاهش جزئیات حافظه سر گذشتی به عنوان در دسترس‌ترین و ساده‌ترین راهکار برای کاهش  هیجان‌های منفی استفاده می‌کنند چرا که اجتناب از به خاطرآوردن خاطرات خاص و احساسات منفی همراه با آن‌ها در کوتاه مدت با عدم تجربه هیجان‌های منفی شدید و کاهش پریشانی همراه است. اما استفاده مکرر از اجتناب از خاطرات و هیجان‌ها در طولانی مدت» عدم پرورش مهارت‌های سازگارانه تنظیم و تاب‌آوری هیجانی» ضعف در حل‌مسئله و بیش کلی گرایی حافظه برای کليه اطلاعات و خاطرات را به دنبال خواهد داشت. در این راستا انتظار می‌رفت که آموزش اختصاصی‌سازی حافظه از طریق فراخوانی خاطرات حافظه و پرداختن به آن‌ها منجر به مواجهه با جزئیات رویدادها و هیجان‌های ناشی از آن‌ها بشود و به موجب آن تنظیم هیجان‌ها به ویژه برای راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان صورت گیرد. در این زمینه با توجه به اينکه راهبردهای منفی با افسردگی رابطه مستقیم دارند و اینکه افراد افسرده بیشتر از راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان استفاده می‌کنند (ویستد و همکاران» ۲۰۱۸) کاهش میزان راهبردهای منفی به دنبال افزایش اختصاصی‌سازی حافظه و کاهش افسردگی حاصل از آن مشاهد شد اما این کاهش معنادار نبود. از طرف دیگر عدم تأثیر معنادار آموزش اختصاصی‌سازی اخافظه بر راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان, می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به گذشت زمان بیشتری از اتمام مداخله برای: گسترش اثرش به این متغیر باشد چرا که می‌توان انتظار داشت که این آموزش ازطریق اصلاح سلسله مراتبی متغیرهای.شناختی"مرتبط:با افسردگی مانند نشخوارفکری (بر طبق یافته پژوهش حاضر) و ... به تدریج ظرفیت شناختی لازم برای بهبود تنظیم هیجان‌ها را ایجاد می‌کند. همچنین با توجه به رابطه مستقیم راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان با افسردگی, عدم کاهش معنادار این راهبردها می‌تواند نشانگر نیاز به تمرکز بیشتر بر هیجان‌های مرتبط با خاطرات و فراخوانی بیشترتخاطرات منفی.در این آموزشباشد به طوری که همسو با یافته حخاضر آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی در پژوهش معظم (۱۳۹۵) نیز تأثیر معناداری بر تنظیم شناختی هیجان نشان نداد. در تفسیر عدم تاثیر مداخله بر راهبردهای مثبت و سازگارانه تنظیم شناختی هیجان به نظر می‌رسد وجود راهبردهای مثبت با غلبه بر افسردگی همراه است در نتیجه می‌توان بیان کرد که اصلاح فرآیندهای معیوب شناختی افسردگی می‌تواند زمینه برای ارتقا این موارد را فراهم کند که به نظر می‌رسد این امر نیز نیازمند گذشت زمان بیشتری است. در این راستا می‌توان بیان کرد برای افزایش راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان مانند پذیرش,» تمرکز مجدد روی برنامه‌ریزی» توجه مثبت مجدد. باز ارزیابی مثبت و دیدگاه‌پذیری نیاز به تمرکز بیشتر بر این عوامل در جلسات مداخله است که از موضوعات دستور جلسه اين .... اصلاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... به طور کلی آموزش اختصاصی‌سازی حافظه به عنوان مداخله‌ای با تعداد جلسات اندک و اجرای آسان, از طریق مواجهه با خاطرات و کاهش بیش‌کلی‌گرایی حافظه می‌تواند بر کاهش معنادار نشخوارفکری موثر باشد در نتیجه از اين آموزش می‌توان از محدودیت‌های پژوهش حاضر می‌توان به انتخاب دانشجویان خوابگاهی اشاره کرد که منجر به عدم حضور و دسترسی به آنان در جلسات و روند پژوهش شد که اين امر تعمیم نتایج پژوهش را با احتیاط امکان‌پذیر می‌کند. در نتیجه توصیه می‌شود در پژوهش‌های بعدی تدابیری مانند افزایش جلسات مداخله به منظور عدم حذف ناشی از حاضر نبودن در یک جلسه و نیز انجام مداخله در گروه‌های کوچکتر برای راحتی هماهنگی با افراد مد نظر قرار گیرد. نویسندگان مقاله از تمامی شرکت‌کنندگان و افرادی که در انجام این پژوهش همکاری نمودند صمیمانه تشکر می‌نمایند. باقری نژاد. مینا.» صالحی فدردی,» جواد و طباطبایی» سیدمحمود (۱۳۸۹). رابطه بین نشخوارفکری و افسردگی در نمونه‌ای از بهرامی» مهشید.» دهدشتی» علیرضا و کرمی, میثم"(۱۳۹۹)بزرسی میزان شیوع؛افسردگی و برخی عوامل موثر بر آن در دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی سمنان, سال ۱۳۹۵. علوم پزشکی زانکی ۱۸ (۵۸): ۳۲-۲۶ پورسعیداصفهانی» مهرنوش.» توکلی, ماه‌گل و نشاطدوست» حمید طاهر (۱۳۹۹). تأثیر آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر افسردگی و نشخوارفکری‌اشتراکی در ادانشجویان افسرده.:تازه‌های علوم شناختی» ۱(۲۲): ۲۵-۳۵ حسنی, جعفر. (۱۳۹۰). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه پرسشنامه نظم‌جویی آشناختی هیجان. تحیقات علوم رفتاری» ٩(۶): گلستانه افسون و سروقد. سیروس (۱۳۹۱). نقش واسطه ای نگرانی در راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان و افسردگی و معظم, زهرا (۱۳۹۵). مقایسه اثریخش یآموزش‌های شادکامی لیوبومیرسکی و اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی بر خلق و تنظیم شناخنی هیجان دان شسآموزان دختر افسرده, پایان‌نامه ارشد روانشناسی بالینی» دانشگاه اصفهان» ایران. مطنطا 301300 .(2010) .57 بععق 130310 ۵ ول ,۳0300 نطعلدک .3 ,20 7عصنتعطاهدط 3:2۷۲۵۵۲۲ 1 6ن0لاک5 00060 صقنصق1۳ کم عامصصدد چ هنز صرمزدع0۳ع0 هه 00ص 40 عع 0۳6۷۵160 060۳65505 20ع 1050 .(2017) 36 منصه‌حعگلز ۸ .۸ مفا 106003 .3 منصت‌حطدط ۵۵1 ۵۶ ده تنس صقفصصع5 بلنهد؟ الط که کاصعل نع دمص عماج عکن‌عانه 0عاد اه .36 0 16۳] .24-32 :(18)58 ,501671665 ۹۲2/20001 ,70۳۳۵ 720060 مق 2017 صذ کععصعن5  10610۳69-۸ 13607695102 0000 ۵۶ و000 .(3996) 850۵۰ جه م۸ بط ,تععا5 و .۸ لعظ 588-7۰ :(67)3 33167ع9ک۸ ۳۵۳۹۵۳۵ +کاصعناه ماه عقنط روم صز تمه 600 0080006 .(2016) .37 ,لوا ع 270 :6 .۷ وزنقه کل وغل کازن ۲ و5 مصتقطکن17 م۸ کلصنععنسط 1 1656061 ۳06۰وعنل ساع0د ناه حلخزم کتلحمه هز جمزککع0۳ع0 0صه جاعتصه اهنا ع 76 -3/612 .(2018) .7 .1 وا۵۳ظ ۵ .0 1167182085 و۳ 8365 و.ظ (ا16036 ۷ بل ات0 .0 .0 ونقطنح 7 له 8۳22 من ماه ۳0660 فصه «منامصنصت 666 صمناهنمععه عطا کم کندولقمه [ن م2 عون ماه که صمناعصم 156 .(2000) ۷۷۰ ب بعد0611-36 810 ی و۸ 36 وا ۲00 261-۰ :(107)2 ,6۷16۷ آمعنو هام روط کرد ماع عطا هز کع 160 5۰ ماله136 لماع :کعلممعنل تمصع صمصصی 056۴ .(2017) 0۰ 1 ۷۷۰ 1060۳6550 0 نان طزکه۳6 .(2017) .2 ,0006 ۷۵0 ۵ ,۳۰ ,3265 .۸ ,کلنه 5 ۷۵0 .۸ ,ما زنسص56100 و وکزت0 ۳1860 601 .600 1مآزم ۸ نکاصعناه‌صاه 060۳660 صز عصنصنهه جانگنع۳؛ تمصع که دحعصع نامام ۵۵ نس 5011-600۳1۵0 .(2019) .73 مصمصعنص۸ 2 مط 36۰ مصقطق1101 کل م30 سل 8 ,680۳5 0۶ 6[ عصناه عمط +عصمامص زک عنککعمعل فصه حمتاقهصنصتد ما صمناهاعد صز کعلسزصذ هن۳۵ط 707۵1 60111601 بطم 0ص وم عصعع ماج عنطام اوعد 0ع نع صن ۳ ج هه کعصع نله 600 080006 ,کاط6 ۵۷ عقن[ 31083076 .(2001) .2 م62 منک 6۶ ۲۷ وزن۳2کل و3 مف4ا9 6876 -1311 :(30)8 ,5ععع1(]]67 1۵010100 هه نونامدو0۳ط +کصعاطامنم نمدمنامصه هه اهنا ع 76 دنطاع 7۲۵1000 ۵ ۵۵ ۷۵۳۶ که ۵[ هماع عطا .ر2013) یک ,هدیشک چم مش ,601691306 [,70عر10ع۷ع7 .جاعنحصه قصه دوع 0۳عل هه کعزعع 502 صمناه نع «منامصه عنانصوم 0666۵ .[61 حذ 167 ] .259-269 :(9)35 ,(کاکنو هفرط 00 ۲٩ امد سمل رووامطابروط 0(۰) ۳.۰ ,8۵6 6 .2 و۳۵[167-7192[061162 کل روصقغله1 ۷۷ .0 مصنافنن۸ ول .10 ,118111070 0 ۸ :0160۳6800 «مزقص 20۶ 1 کع0) عصنصنه 1 ونن م5 ,م36 0عمنعا مصمح 4۰ 103783 :(ع136)00 ونرطه 7۳0۲ 04ه (ع0عع 000ع8 لقن فعللمصصیم :1316۳۷60 ۴ موجه ۵ که بو مصعص نینط مدع ما۸ (2018) .ظ سل ,ما۸ ۶ ول ظ 1130181 227-۰ :(3)4 ,71۵۷۵۵۹ ۳۳۵۶16۵ مصنقع عنانهم هط 2۵۳ جانگن هی عصاحد 06 ]1 0 ۸۲۱۳۵ 3۵۷36۷۰ آهعنط مه ع مزطاماحه م۸ نصمنکععمعل 2۵۶ کحماه) ماعنط .(2018) 6۰ ,116 0 ع۷تانطعم عطا ۶ 1۵۳۵ ا+مطد عطا ۵۶ بصنفنند۷ فصه ونلزطهناه+ عط1 .ر2011) .7 مخصه‌ک1۵ [6 ح 167 ] .229-240 :(9)4 ,50161665 0 010عظ 10 (ع0ع 6 عنفصدمنادعنی دمناه نع 7 مداآوزه[وله1 + .۸ ,۷۷۵۳۵۵۲-5۵06 مس بقع ول ,113000 ۷۰ (۲ع1/06116 وس کلع00 11110 ۸۵ تعصنصنهه ص06 بصنلنطنجع۶ ومصعص. آععنطامه‌عمنطماحه که عاعطله عط1 .(2016) 40 7۳۵۲۹۵۵۲ ۵۵۳ع2ظ بطمزدو0۳6عل0 20۵ جمتععتهعت هنز کون تفص حز آهنه 11060۵1160 3۳00 .(2017) .5 مق0ع169ع 2310160-7710 ۵ .۸ کل وصنلطای 302 ول وکقتاجتا0 ,17 .10 ,11602۵086 کاصع9ع001ه صز عصملصنطا ع اوعد ۳0006 که عم عناعممعهنوعصه‌ه عطا هصه ملع 206-۰ :(41)2 ملع 0ع8ع 040ه ره 1۳6 16و00 مصمنکع۳معل هه جاعنحصه هنود ۹1 همم مدب الاح نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان افسرده خوابگاهی ... 60۷ ۴٩ بانازط002ع00 1656 .(2019) ۳۰ ,قعقط 6۶ کل ,186200 ول 1 و880 کل ,1/3716 [ها ددع۵0 00 00060 صمناصععصز هه عهصنامدلد :(ر51ع0) وصنصند۳چ بوانگنه م5 1-3۰ :(7)1 روهام عر۳ 7/0ط .دععنادمم آمنصنل عص۵ ۵ رومام روم 40 ۰۲۲۵9۲۵۱۶5۰ 3۵0165۶ 9ات طبار ۹۲ ۵۲۳۵۵۲:۵۳ 7۳6 ب(2017) 2 ,طت1/0۵72۵ ,2۳۵۵۲۵ ۵9۲۱۷6 ۵۳۵ ۵۵۵ 0۳ (۳57 0 و۵۱ و۳009 و۵۳۵ آمعنام هه تومنمامه 1 17۵07۵۳507 ,برع مامطل و25 لهعنصناک حز کزکعط 1 +عاعق/3 ,5002605 ]17و 260۲6360 1 ۲۳9۷1000 40 95100ع0۳ع0 ۵۶ 5۳0 ۳006006 ۸ ب(3991) بل و200 6۶ یگ ,ق6710 69ع110- 1270160 ۳۵06۰ 2۳6۵ حصم 1989 عطا معاعه‌عنل نمسهد ج اک کعصواصص رک کدی عنام 0052 1 ۳۵۵61 ع نع 61۵0 آمعنصنل ج که ادا آمخزصصه ص۸۵ .(2003) .۸ ,کل۱ع۷ 6 مس وتا0ع33028607 261-۰ :(27)3 م3680 0۵ 1۳0۵۷ ع 91و60 مصمزدکعصعل فص ۳۵۳0۵0 5 نط0ناهصنصح-م هه صمتمصنسط .(2016) 17 ,ص106 +2 .36 منامغله137 ول ب/3 ,81۳۵7087 5 ۹۵ ,۳۵۷۲۵۹۳۵ ]۹ ,70۳۵ ,711۵۳۳۵۹۳۵ بصمزدک 060۳ هص 0۳0 و ۵110060658 156 .(2020) .111 72169321005 ۵۶ .3 بنل60له137 .3 منصقطداد۳ 80۳۹۵610 40 دز «ماهصنصحصدم فصه صمنککه ۳ معل0 ۵۳۵ عصنصنده نع مصعص آمنطا مه ی مزطامانه .[361 0 1621] .25-35 :(22)1 56161665 00911106 1 ۸20665 کا 5060 ۵ بوانازطاهعصل عتتانصهمی هسن م3 .(2009) 0 ,ق116۵ به وی 3 بل وقصتهنل ۷۷ و3 ,14865 (01۳۹51) وصنصند1۳ بونگنه52 ,ووطع3 که صمناه‌عناد ۷6 سمصنصناعمم ۸ نصمزدع 0160۳ ,۳۵۲1۵۲1۵ ۵۳۵ 7۳۵۲۵۷ 360۷10۳ .5010۵10108 عنک صعل0 لک کاصع 120 -۶[ع5 0صه عصنصنهن جانگن0ع۳د تمصع 5 آط6 منمع اه دععص ۳0 .(2016) .7 ۳۰ مزااعاهطاه5 -1 :(1) 1 ونزو010/عر25 ]0 ,70۳۵ ۸۲۱۵۲/6۵۲ وک ق2001 960 0۳6عل0 تواعاه 00 مص ص کصتصهاعنل و 560۶6 .(2021) .۸ ,16۳۳۵00200 +6 و 516008 .10 ۸3006 3 م1006 مظ .۸ وصنانا5 ۰ 2100108720802 ۵۶ 7عمامدعصمصعطام عط فصه مصماصت؟ عتتانصهم معکنا یز 00۳0056 6 ۳6۳۵۲۷ لهعنطامد ی مزداما۸ .(2019) .0 ,قص۵ 116۳ + .۳ و۲ع1طع]ا زنط وم ,۷73۵00067۷6760 85 ک ناهن معکعه حنعطا وصه ماع لمع و رصنع منعطا وصنصتصعدط :گنه همه 30-5۰ :(ع116)006 وطره 7۳۵۲ 0۵0 6063 86,00 بصمتامسصتصحح فصه کصمامصرد ...وا ,و1800 ول ولاتقالن6 م۸ ,1/0000 .۸ مصق6۷ظ مس ,4لع0ع 1 م۸ ,6۳ل1 ۸۷۳۵۲-56۵ 8700 6هصلقص0م لقن مادام 0ع11مصصیم 0عتنصموص< +عاعل ۸ .(2018) .1 مطکزعاوله1 685 0۳6 ناک 0صه حمناق 60 من عم صمنع ۵ (ر1 0۳5 عصنصندی جنگنع0؛ ,600 :(105)006 ,7۵۲۹۵ 0۳۵ 6۹0 861010۳ مصمنکعمعل خصعسه۳ اه اصعصع6 عط ص کی هل 200 1باع۳۵ 3۳010 .(2018) ۳۰ ,عطمعشا5 2 ,.ظ 3۰ 3116196 ول ۷۵1165130 ول ۹۷19160 ونز۳۵109ع(۳5 111 ۳۳۵۲1۵۵۲۹ .که 3612-20 0ص 60 عناق 516 رک ه نصمزکوع0۳ع0 ماخ فصه ...ول ,108000 ول بلحقالنی6 م۸ مطمصصنکل2/0 م۸ م0تق6۷ظ من ,4لع0ع 1 م۸ ,6۳ ۹۸۷۵۳۵۲-56۵1 ماع 6هصسوصصی0 لهس هام 0ع11مصصی مه جعاعل ۸ .(2018) ۳۰ ,کعتاق 1006 85 00۳6 ماک 200 منم ول عم صنامع ما (1ک 0۳ عصنصنده انفگن 0 2/0۳  :(105)006 ,7۵۲۹۵ 0۳۵ 6۹60۳۶ 860107 بصمزککعصعل خصعه ۳ که اصعص6 عط ص کی ,12161615 +6 رن ,۷۷۵1608 و۳ ,8265 و10 11673۵ وس ,078706 و1 (ت200016ظ8 وم 3 .7 1۸۷111308 .5 5061630837 ول ۳ ,3/03067306 .0 وز06[1ن61870ظط وم .8 ,000700 وس) 776106 ود 716716 0 05011310 صن۳ظ .(2020) ۳۰ ,ک 212 3/110۳-1 6 ودنآ و716۵ .7 .۸ وتعاعالد۳ -۳۳ عصنا-لده۲ عصنعت جمزکع۳معل یز جعامی امعم لد اه[ ممل 61۲[ عطا که ناهن علعنانه 0060-266 صه دز علعنانه کنط7 بصح۳ مصع۳ط76 وجاندهنستآ ححطممن۸ 2022 6 06 (0ع) - ۸0 کصمصصم) عناهم عط ام کصوننوصی فص کعصع عطا حعلوه معان‌طاعنل ۵ ۲ 8۷

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی بر نشخوارفکری و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان دختر افسرده دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 96-97 بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با پیگیری دو ماهه بود و در آن از دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. بدین منظور تعداد 20 نفر از دانشجویان دختر افسرده به شیوه هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (10 نفر) و کنترل (10 نفر) گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم، پرسشنامه نشخوارفکری، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان بود. گروه آزمایش آموزش اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی را به مدت 5 جلسه، دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام گرفت. مطابق نتایج پژوهش آموزش اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی منجر به کاهش نشخوارفکری در مرحله پس آزمون و پیگیری شد. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که آموزش اختصاصی سازی حافظه به عنوان مداخله ای مقرون به صرفه و با اجرای  آسان، از طریق بازیابی خاطرات و کاهش بیش کلی گرایی حافظه می تواند بر نشخوارفکری در افراد افسرده موثر باشد.

523239

واژه‌های کلیدی: داده بنیاد. تجربه برند وابستگی به برند. رویکرد ترکیبی,مراکز خرید و مال ها. ۱- گروه مدیریت بازرگانیواحد تهران جنوبدانشگاه آزاد اسلامی تهران» ایران. 07ع.2006)0(/31000ع200 ۲- گروه مدیریت بازرگانی» واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی» تهران» ایران. (نویسنده مسئول) 21000.2072/() 2201122 ۳- گروه مدیریت بازرگانی» مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی» تهران» ایران. 077ع.000۳8708)(/31700از۳2 ۴- گروه مدیریت بازرگانی» دانشگاه شاهد. تهران» ایران . 01ع.81۳21 )1338592701271 ودنآ اددوناد ماه ۹0 نادناخ کصمصصصی) عخاهعی ٩ عفه فعحصی‌نا کوک ۹ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران بروز انواع ریسک‌ها و بحران‌های مالی در فرایند جهانی شدن» موجب ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات را بیش از پیش ضروری نموده است( پندار‌ویسی ۱۳۹۹) تئوری وابستگی کار مشترک جان باولبی و ماری اینسورت" در سالهای ۱۹۹۱-۱۹۰۷ می باشد (رادر ۲۰۲۰)" این مفهوم از درک عمیق و پایدار ناشی از پیوندهای احساسی در ارتباط یک شخص با شخص دیگر مشخص نشأت گرفته است(ریتس سامر و برنر اسپرد۲۰۲۱)؟. افراد به طور طبیعی برای نزدیکی به شی دلبسته به منظور حمایت و حفاظت از تهدیدهای فیزیکی و روانی برانگیخته می شوندرکن ۱ وابستگی به برند را به عنوان قدرت پیوند دادن عاطفی و شناختی در ارتباط با برند تعریف کرده اند ارت کهریادآوریده آماهگی برای سابع پردازش افری‌رید سمت یک برند است با آیجاد زایستگی افزادهپرند بر بخشی از خود می دانند و با آن پیوندی پایداری برقرار می‌کند (سو کینگ,اسپارک ۲۰۱۳)"پژوهشگران هميشه علاقه به مطالعه و پژوهش در زمینه چگونگی شکل‌گیری وابستگی‌های عاطفی بین مصرف کنندگان و برندها و نقش اين وابستگی‌ها در رفتارهای خرید و پس از خرید مصرف‌کنندگان دارند( آلامه و هری ۲۰۱۳)" باید توجه داش کس‌واستگی یه ,یرفن با نگ یه رت این سک نا گم ازز بای افراداز کال بانیدیده سار می‌تواندمزایای شناختی و غاطفی به: ماه دشن گرم تفاس 9 غدم اطمینان جز.جدا تشدتی :در محیط کار به خصوص در محیط تجاری,شده است. شرایط محیط واقواعد,بازی,رقابت به حدی بی رحم» پیچیده. پویا و تا مظمفن شده که سازمان, دیک رگی نوا گنادیده کنتیورا#یطی حیات و بقای بلنن مسشت خود از سوی دیگر وابستگی به برند را می‌توان به اقتوّرت یک متغیر روا شناختی تعریف کرد که بر واکنش عاطفی بلدد مد و پایذاره تسبت به بزند دلالت دارد و رای لیکو ات و عواطف:قوی (مانن تعصب: احساش پارک و همکارن (۲۰۱۰) پیامدهایی چون؛ وفاداری به برند؟ تمایل به پرداخت بیشتر "ا تب تبلیغات شفاهی سس تمایل به جایگزین نکردن برند با سایر بزندها"! و کاهش ارزیابی و جستجو برای جایگزین‌ها؟! معرفی نمودند. 0 016۴ 10۳ 0۳۵۵۵ عانناهداناگ ام ما 5کع جع ۷/11 1۶ حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۵۷ بررسی‌ها نشان می دهد که هرچه مصرف کنندگان وابستگی بیشتری به یک برند داشته باشند. تمایل بیشتری به استفاده از منابع شخصی خود مانند پول و زمان برای حفظ رابطه با دوام با برندراخواهند داشت. 1 وابستگی به برند احساس امنیت مصرف کننده را افزایش و این حس را در او ایجاد می‌کند که این برند برای رفاه مصرف‌کنندگان تلاش زیادی می‌کند که در نتیجه باعث افزایش اعتماد و تعهد مصرف‌کننده امروزه نقش تجربه برند به عنوان یک ابزار استراتژیک در توسعه سازمان های تولیدی و خدماتی انکار ناپذیر شده است(دلباریو و گارسیا و پردادو ۲)۲۰۱۹ گسترش روز افزون مبادلات اقتصادی و تجاری در عصر دهکده جهانی و پیچیدگی کارکردی نظام ها و سازمان های پولی. مالی و اقتصادی گوناگون که در سطوح ملی, منطقه ای و بین اتمللی قعابیت می,کنند» نشرایط ره کونه ای فراهم آزرده کوب ساخبارسازی مجموعه ای از نظام ها مسعزی و تشکیلات متصل و به هم پیوسته شده است(جیمز و بارتو ۲۰۲۶)" از این رو توجه به عناصر مزیت ساز برای بسیاری از موسسههای مالی امروزی» بدون شک اهرمی برأیآفزایش.مشارکت مشتری است( صلاحی,جواد ۰ سید یکی از ضروریات مدیریت ارشد هر سازمان» ایجماد نام و نشان‌های تجاری/,قدرتمندی است که ضمن عمل به وعده‌ها و تعهدات‌خود. بتواند قدرت و توانمندی های,برند خود را,برای مشتریان در طول زمان ترفیع دهد از ان رو می‌توان گفت که داشتن تجربه مثبت از یک برند نزد مشتریان را می توان به عنوان یکی از روش‌های دست‌یابی به مزیت رقابتی پایدار یاد نمود (نایم و همکاران ۲۰۱۹) * تجربه برند»نتیجه تجربه خوب در زمان دریافت خدمت و محصول است. و این موضوع می تواند اساس و بنیان تجربه برند باشد(اسکالا ۲۰۰۳)* داشتن تجربه مثبت به یک برند واکنش ذهنی مصرف‌کننده به ارتباطات مستقیم و یا غیرمستقیم با برند است و کلیه ابعاد یک محصول و یا خدمت اعم از قابلیت‌ها نوع تبلیغات و ترویج. شکل ظاهری» قابلیت اعتماد روی تجربه برند تاثیر دارد(کریسهن ۶ تجربه برند بخشی از فعالیت بازاریابی شامل پیام هایی است که مثلا کدام برند چگونه و به چه وسیله توسط مشتریان احساس و تجربه می شود. ۸ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران در ابتدا این مفهوم به بررسی تصمیم گیری عقلانی توسط مشتریان و سپس به جنبه های رفتاری مشتری توجه نمود(لای و گریفن,۲۰۰۹)! کایمن و ارسلی؟(۲۰۰۷) در تعریف خود از تجربه برند روی یک تجربه واقعی مولنو ۲۰۱۸ تجربه برند را به عنوان نگرش و احساسی که به وسیله بازاریاب و مشتری در حالت های خوشایند. با معنا و قابل یادآوری تعریف کرده است( مولنو ۲۰۱۸) ؟ که این تجربه می تواند به صورت قابل لمس و غیر قابل: لمی باشد. تجربه برند شامل پنج ویژگی» تازگی» یادگیری, ارتباط شخصی» متخیر رذن هم چنین پگ و کانل؟, (۲۰۱۶) تجربه برند را دارای تعدادی از عناصر پیچیده که از نظر ذهنی و مادی تاثیر گذار و الگو پذیر,بوقه ,و متنتری ,با ان برخورد دارد دانسته اند(دو ویدو ۲۰۱۹) *امروزه مفهوم تجربه برند به طور گسترده به عنوان یک استراتژی بهینه به وسیله رهبران بازار برای ایجاد ارزش و بدست آوردن مزیت رقابتی درک به عنوان مثال تجربه مشتری در صنعت بانکداری نیازمند ارائه خدمات مختلف و متنوع است (کومار و کوشک۲۰۱۸)* ایجاد تجربه برند فرایندی خلاقانه است که روی استراتژی و عملکرد مدیران ارشد سازمان متمرکز است که بر اساس شناخت مشتری و دستیابی او به تجربه خوشایند و افزایش رضایت مشتریان به وجود می آید وکاملا روی مشتری محوری تمرکز دارد در این میان؛ مشتریان به کیفیت تعاملات با سازمان به همان اندازه کیفیت محصولات و خدمات بها می دهند و سازمان مسئوّل شکل دادن به ای دید‌گاه"و ایجاد داشتن تجربه برند قوی در ذهن مشتریان است. بنابراین توجه به تجربه برند و مدیریت صحیح آن می تواند در وفاداری مشتریان اثرگذار باشد. حال این سوال مطرح است که چکوله وان ربه ند رآ گهیریش رین تجربه خاوی پیام هایی است که کدام برند » چگونه به وسیله مشتریان احساس و تعریف می شود(بیلرو و همکاران۲۰۱۹۰)" تجربه برند شامل, تجربیات ادرا ک شده مشتریان از تعامل با یک برند می باشد. بنابراین وابستگی احساسی زمینه کار بر روی بخش های تجربه مشتری است. در واقع تجربه برند فرآیند استراتژیکی است و تجربه برند توانایی عملکرد شرکت را نشان پارک تجربه برند را به سه قسمت تقسیم می کنند: ۱ تجربه برند به مشتریان اجازه مي دهد تا ادراکات خود را بر مبنای عملکرد فنی خدمات ارائه شده شکل حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ۰.۰ / ۳۵۹ ۳ عوامل فیزیکی و قابل لمس که مرتبط با خدمات که به آن بخش مکانیکی می گویند. ۳) رفتار و ظاهر ارائه دهندگان خدمات که نشان دهنده بخش انسانی مدیریت تجربه برند است (پارک این عوامل باعث نفوذ و تغییر دیدگاه مشتریان و همچنین درک احساسی کیفیت خدمات و ایجاد کننده تجربه برند به طور واقعی خواهد شد. هر کدام از بخش های تجربه برند حاوی پیام هایی است که این سه قسمت حد اعلا و بهترین قسمت های تجربه برند می باشد که ایجاد کننده تجربه همگانی برای مشتریان بوده و باعث نفوذ بر احساسات مشتریان می شود (اشمیت ۲۰۱۵) آبسیاری از شرکت ها برای ایجاد وابستگی به برند خود از جانب مشتری به این نکته واقف هستند که باید برای کسب و کار خود اعتبار ایجاد کنند تا از این طریق بالا بردن سطح کیفی خدمات و خلق ارزش» برند خود برای مشتری را ارتقا دهند مطالعات نشان می دهد که مصرف کنندگان زمانی احساس منفی خود را از محصول ابزار می کنند که بدنبال محصول ایده آل خود هستند(لی ۲۰۲۱)؟ مصرف کنندگان ,غالبا ادراگ شخصی خود در هنگام اتتخاب پرند رالدخالت می دهند که :در صورت داشتن ادراک مقبنت خرید از برند را تکرار می کند(پارک و جان۲۰۱۰۰۴) هرچه میزان ارائه خدمات مبتنی بر رضایت مشتری مشهودتر باشد اختمال وایستگی به برند افزایش می‌بابد. زرط به فد انریا حساس ثبت ضرف کنندهبه یک برند می توان گفت که تجربه مصرف کننده » به معنی ایجاد سطح بالایی از مشتری محوری, به وجود آوردن کارایی های عملیاتی: ایجاد مسیر هایق جدینگه رای راغ ي کمک به احفلکتر گارومزآیا است (شوگره ۲۰۱۸) شکی نیست آن دسته از کسب و کارها که در حاال ۴ وش ار مهمی را آغاز نموده‌اند چرا که می‌دانند این خود یکی از مهمترین راه های حفظ سود‌آوری؛و افزایش فروش شرکت آست:اما آیا فرهنگ تنها متغیری است که سازمانها برای رسیدن به تعالی و بلوغ در مدیژیّت ,تجربه"بزنه,می‌بایست به آن توجه نمایند؟ با توجه به بررسی‌های صورت گرفته در بخش ادبیات تحقیق و سوابق تحقیقاتی صورت گرفته به نظر می‌رسد که پاسخ به در حالی که «بازار» بیشتر با خرید کردن؟ موضوعیت دارد. مال‌ها و مراکز خرید مدرن با مفهوم خرید رفتن" معنا می‌شوند. این خود تفاوتی ین آارزش‌های کاربردی» نی بر فایده؟ یا اس خرید معقولانه را با ارزش‌های ۰ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران لذت جویانه! یا مبتنی بر تفریح و سرگرمی به خوبی نشان می‌دهد. به زبان ساده در بازار «توقف بیجا مانع کسب است»» اما در مال‌ها و مراکز خرید مدرن توقف بی جای مشتری نه تنها مانع کسب نیست بلکه «پاخور»*مال را افزایش می‌دهد. موضوعی که از ضروریات رونق یک مال يا مرکز خرید مدرن است. به عبارت دیگر مفهوم «خریدار» به‌عنوان «پرسه زن» يا مال گرد " در مرکز توجه است یعنی یک مرکز خرید مدرن یا مال باید بتواند هم چون یک «شهر» اوقات فراغت آبازدیدکنندگان را پر کند و در آن هم جنبه «خرید» مهم باشد و هم «سرگرمی» مشتری. ۱ شناسایی ابعاد مولفه ها و شاخص‌های وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان اراد الگوی وازستگی بسبرئه بر مینانی آتجریه برئداتزه سفتریان مراکن یداو ال ما ۳ ارزیابی الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها. ۱ ابعاد مولفه و شاخص های وابستگی,به,برند#بر مبنای#تجربه .برند: نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها ۲ الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها چگونه است؟ ۳ ارزیابی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها چگونه است؟ پژوهش حاضر با اتکا به داده‌های کیفی گردآوری شده و در صدد آن است که الگوی نوین و بومی ازوابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها رائه دهد تا بتواند خلا نظری موجود را حذف نمایداین پژوهش. به لحاظ هدف, بنیادی محسوب می‌شود و از جهت نحوه گردآوری داده‌ها در زمره پژوهش‌های غیر آزمایشی و توصیفی قرار می گیرد که در آن از رویکرد آمیخته متشکل از دو بخش کیفی و کمی استفاده شده است. چون هدف این پژوهش توصیف و اکتشاف, پدیداه مورد,بررسی است. به کارگیری ابزارهای پژوهش کیفی (مصاحبه‌های باز و عمیق, مطالعه آرشیوی و بررسی مبانی نظری, مشاهده) به شناخت بهتر از مسئله پژوهش و دستیابی به مدل مفهومی» به ویژه با توجه به دیدگاه‌های خبرگان. کمک شایانی می‌کند. پس از توصیف کافی پدیده با تعمیم به جامعه آماری» سعی در کسب دیدگاه کل جامعه به مقوله مورد بررسی خواهد بود. حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۹۱ درپژوهش حاضر در مرحله کیفی برای دستیابی به مدل مفهومی. از روش نظریه داده‌بنیاد استفاده شده است. نظریه داده‌بنیاد نوعی استراتژی پژوهشی به شمار می‌رود که در پی تدوین تئوری است که از داده‌های مفهومی. به صورت نظام‌مند گردآوری و تحلیل شده» ريشه می‌گیرد. این استراتژی با استفاده از رویکرد استقرایی» سعی در مفهوم‌سازی داده‌ها (گردآوری و تحلیل هم زمان داده‌ها) با گونه‌ای دارد که مدل به طور مستقیم از داده‌ها ظاهر شود؛ و برخلاف رویکرد قیاسی با بررسی ادبیات موضوع چارچوب مفهومی تدوین می شود و با استفاده از ابزارهای مستخرج از مبانی نظری و پیشینه پژوهش جمع‌آوری می گردد تا پس از تحلیل آن ها چارچوب مفهومی آزمایش هدف نهایی استرتژی نظریه داده‌بنياد» ارائه تبیین‌های جامع نظری در مورد پدیده‌ای خاص است. به طور کلی. این استراتژی» داده‌های به دست آمده از منابع اطلاعاتی را به مجموعه‌ای از کدها کدهای مشترک را به مقوله‌ها و مقوله‌ها را به نظریه تبدیل سازد که بر اساس» دیدگاه» استراوس و کوربین» نظریه ای که برخواسته از چنین فرایندی باشد را رویکرد استقرایی می‌دانند که از مطالعه یک پدیده جاصل می شود (محمد پور ۱۳۹۲)اجرای عملی استراتژی نظریه داده‌بنیاد با فرایند کدگذاری آغاز می‌شود. استراوس و کوربین» سه روش کدگذاری را پیشنهاد داده‌اند که عبارت از. کدگذاری باز کدگذاری محوزی و.کدگذاری انتخابی. ابزار اساسی گردآوری داده‌ها در سرحله: کی پروهی ای که ات وقمضاحبه به دوضورت ساختار نيافته و نیمه:ساختار یافته برنامهریزی و اجرا شده ار انیا که روک کیفی #اهیت: اکتشافی ذاره :و مسخلّم مشارکت تعداد معدودی پاسخ‌دهنده است (محمد بر ۱۳۸۹)» استراتژی نمونه‌گیری در رویکرد کیفی از نوع غیر تضادفی ,و به ضورت: گلوله: بزفی (زنجیره‌ای) است. ملاک آنداره تمونه: کفایت تفوزیگ استه:به این معا کهادر مصاحبه با جامعه آماری نخبگان. شاخص يا سازه جدیدی شناسایی نشود؛ بنابراین ملاک کفایت نمونه, اشباع نظری است. به این ترتیب» نمونه پژوهش کیفی با ملاک کفایت تئوریک از.میان مدیران» صاحب‌نظران و استا دانشگاهی حوزه وابستگی به برندهتجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها بوده که فعالیت‌های آنها اثر شایان توجه, علمی یا عملی داشته‌اند برگزیده شده است. بر این اساس» در مرحله کیفی ۲۰ نفر از خبرگان در پژوهش ۲ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران جدول ۱ خلاصه اطلاعات افراد مشارکن کننده در بخش کیفی بدیهی است در این حالت با رویکرد غیرتصادفی نمونه‌های مد نظر انتخاب و اطلاعات مورد نیاز گرد‌آوری شده است. در مرحله کمی پژوهش, داده‌های بخش کمی در نرم‌افزارهای 5855 مرتب و با نرم افزار پی ال اس تحلیل شده است و چون در این بخش محقق با توجه به نوع و هدف تحقیق خود از جامعه نامحدوداستفاده کرده و نمونه هم چنین بر اساس گردآوری داده‌ها میزان آلفای کرونباخ پرسشنامه ۰/۸۸۶ به دست آمد که نتایج مطالعات تجربی صاحبنظران آمار نشان داده است که چنان چه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای ابزار اندازه گیری؛ حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۹۳ بیشتر از ۰/۶۶۷ (با تقریب 0.7 < ) باشد. دارای پایایی يا قابلیت اعتماد قابل قبولی است (محمد پور ۱۳۸۹ براین اساس با قوس بد قاس به دس آمضم زار اتوازه‌گیری وهی درف بالای قابلش امقماهبا پازانی را انراز کرده است. برای بررسی روایی در این بخش پژوهش, از دو روش نظرسنجی خبرگان و تحلیل عاملی تأییدی بهره رده شده است: پسی با موجمرید ای شسی مرخله کی و آراقه سل امظراع ده هر این بخ پرسمناه سرقط تدویی سس با فاد از خیوکار خی رگان و ساحبنگران سوه سورد طلست اغقبان پرسقمانه تهایی مشخص گردید و مبنای گردآوری داده‌های میدانی قرار گرفت. همچنین روایی یا اعتبار ساختاری مدل مفهومی پژوهش با استفاده از رویکرد آماری تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. نتایج اجرای این آزمون در جدول ۱ آورده با به کارگیری استراتژی نظریه داده‌بنیاد که به طور مش در این اپژوهش بر الگوی پیشنهادی استراوس و کوربین متکی بود. داده‌های به دست آمده تجزیه و تحلیل شدند. برای این منظور گام‌های اساسی زیر طی شده مطالعه سطر به سطر متون مصاحبه و استخراج جملات مهم و شایان توجه و قابل اتکا به عنوان عبارت‌های * تعیین نکات کلیدی. پس از مشخص شدق.عبارت‌های اصلی"فریاند کدگذاری باز؛ * استخراج مفاهیم مهم و کلیدی با اتکا به ساز و کار کدگذاری باز؛ * مشخص کردن و استخراج مقوله‌های اولیه بر اساس همراستایی مفاهیم کلیدی؛ مقایسه مقوله‌ها و متمایز کردن مقوله اصلی از سایر مقوله‌ها و مقوله‌های فرعی؛ ۰ مشخص کردن روابط بین مقوله‌ها مبتنی بر الگوی داده‌بنیاد استراوس و کوربین به منظور دستیابی به ۶ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران * اتمام مرحله کیفی پس از استخراج مدل پژوهش و نهایی شدن آن و انجام اقدامات لازم برای مراحل کمی با اتکا به استراتژی نظریه داده‌بنياد» بلافاصله پس از هر مصاحبه فرایند کدگذاری باز شروع شد. با این روش در هر مرحله به کدهای استخراج شده از مصاحبه‌ها مفاهیم و برچسب‌های مناسب داده شد تا مفاهیم اساسی و مقوله‌های کلیدی پژوهش مشخص شود. این مقوله‌ها باید به اندازه کافی انتزاعی باشند تا بتوان مفاهیم و کدهای متناسب زیرمجموعه آن‌ها را برای قابلیت بررسی و شمول تئوریک گسترده‌تر به خوبی تجمیع کرد. از این رو بیش از ۱۵۲ نکته قابل اعتنا یا اساسی از مصاحبه‌های کیفی به‌ادست آمند. کدگذاری مخوری» مقوله‌ها و زیرمقوله‌ها را با توجه به آبعاد و مشخصات آنها پا یکدیگر مرتبط می‌سازد: برای کشف تخوه ارتباظ مقولتمایا پکسیگر از انزار محلیلی استراوتی و گریین اسفاده‌شد. ابزار اسلی این زار صطیلی قاسل در این مدل شرایط علی رویدادهایی هستند که موقعیت‌ها و مسائل مرتبطاپا یک پدیده را خلق کرده و تشریح می‌کنند که افراد و گروه‌ها چرا و چگونه,#به روش‌های خاصی,پاسنخ مت‌دهند (استراوس و کوربین» ۱۹۹۸) مقوله‌های مربوط به شرایط علی در جدول شمازه ۳ نشان داده شده "است: شرایط زمینه‌ای بیانگر مجموعه خاصی از ویژگی‌های مربوط به پدیده است که به شکل عمومی به مکان رویدادها و وقایع مربوطه اشاره دارد. ویژگی‌های زمینه‌ای شامل عواملی می شوند که بدون آنها تحقق وابستگی به برند بر حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۹۵ مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها امکان‌پذیر نیست؛ یعنی زمینه می تواند شرایط خاصی را که در آزق راهبردها برای اداره» کنترل و پاسخ به پدیده صورت می‌گیرد. فراهم می‌کنند. این شرایط را مجموعه‌ای از مفاهیم» مقوله‌ها و متغیرهای زمینه‌ای تشکیل می‌دهند. این عوامل در جدول شماره ۴ نشان داده شده است. شرایط مداخله‌گر شامل شرایط عام‌تری ام چون زان فضا و فرهنگت میشد کدبّه‌عنوان تسهیلگر پا محدود‌کننده راهبردها عمل مي‌کنند. این شرایط در رامای تشه .ها محدووت کیشرمکنشی متقابل در زمینه خاصی عمل می‌کنند. هر یک از این شرایط: طیفی رلششکیل می هار ال آنهالانییگهار دور تا بسیار نزدیک متغیر است. پدیده مدنظر باید محوریت داشته باشد یعنی همه مقوله‌های اصلی دیگر بتوانند به ی ربط داده شوند و به تکرار در داده‌ها ظاهر شود. به این معنا که در همه یا تقریبا همه موارد نشانه‌هایی وجود دارند که به رن مفهوم اشاره ۹ ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران می‌کنند. پدیده محوری,» اساس و محور فرآیندتیق است که تمام مقوله‌های اصلی دیگر به آق ربط داده می شود. این عوامل جدول شماره ۶ مقوله محوری را نشان می‌دهد. راهبردها در واقع طرح‌ها و کنش‌هایی هستند که خروّجی مقوله محوری دّل بوده و به پیامدها ختم می‌شوند. راهبردها مجموعه تدابیری هستند که برای مذیریت. اداره یا پاسخ به پدیده تحت بررسی اتخاذ می‌شوند (استراوس و کورشن ات ۵۸ جدول شماره ۷ مقوله‌ها وامفاهیم مربوط به راهبردها را نشانآمی‌دهد. پیامدها همان برون‌دادها یا نتایج کنش‌ها و واکنش‌ها هستند. بخش آخر الگوی تجربه مشتری از وابستکی به برند شامل پیامدهای مشهود و نامشهودی می شود. جدول شماره ۸ به مقوله‌ها و مفاهیم مربوط به پيامدها می‌پردازد. حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۹۷ کدگذاری انتخابی نتایج گام‌های قبلی کدگذاری را به کار برده مقوله‌های اصلی را انتخاب می‌کند» آن را به شکل نظام‌مند به سایر مقوله‌ها ارتباط می‌دهد. ارتباطات را اعتباژیمی‌بخشد وگمتوله‌هایی,زا که نیاز به بست و توسعه بیشتری دارند را توسعه می‌دهدمدل پارادایمی این تحقیق بر اساس الگوی پارادایمتی استراوس و کوربین طراحی شد. در این مدل؛ شرایط علی عوامل الزام‌آور یا ترغیب کننده فرآیند وابستگی به برند بر مبنای تجربه بزند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها تسان داده می‌شود. هم چنین بر مبنای است راو گرگ ناد با له فرایند کدگذاری مخوری و آنشخایی برای دستیابی به ابعاد و مقوله‌های کلیدی و اساسی پژوهش و استخراج مدل مفهومی پژوهش انجام شد. از ترکیب نکات کلیدی و کدهای استخراج شده, در مجموع ۱۵۲ مفهوم اساسی یا کلیدی به دست آمد و از این طریق و بر مبنای آن‌ها؛ شش مقوله اصلی مدل پژوهش استخراج شد. شکل شماره ۱ مدل پارادایمی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها بر اساس استراتژی نظریه داده‌بنیاد نمایش می‌دهد. ۵۸ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران بر اساس یافته‌های به دست آمده از استراتژی نظریه داده‌بنیاد و با اتکا به نتایج تحلیل داده‌های به دست آمده از مصاحبه و بررسی ارتباطات معنایی و مفهومی میان کدها مفاهیم و مقوله‌ها کلیه ابعاد به طور کامل تعریف شده و مورد تبیین قرار گرفتند. شکل شماره ۱ یافته‌های مطالعه حاضر را در قالب مدل پیشنهادی مستخرج از پژوهش نشان می‌دهد. بر اساس یافته‌های به دست آمده از استراتژی نظریه داده‌بنیاد و با اتکا به نتایج تحلیل داده‌های به دست آمده از مصاحبه و بررسی ارتباطات معنایی و مفهومی میان کدها مفاهیم و مقوله‌ها کلیه ابعاد به طور کامل تعریف شده و مورد تبیین قرار گرفتند. شکل ذیل,» یافته‌های مطالعه حاضر را در قالب مدل پیشنهادی مستخرج براساس نتایج به دست آمده از به کارگیری استراتژی نظریه داده‌بنياد» به منظور بررسی ابعاد و موّلفه‌های کلیدی, وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها در مجموع شش بعد اصلی همراه با موّلفه‌های متناسب هر یک از آن‌ها شناسایی شد. بعد نخست که «تجربه برند» نام دارد که بر اساس الگوی تظزیه ذاذه‌بنیاد: بعنوای پنینه با مقوله صحوری :دز نظز گرفته فده اس برای تین ابعاد مخئلف این مقول اصلی» بر طبق نتایج پژوهش, موّلفه‌های مختلفی شناسایی و معرفی,شنده است. برای این مقوله محوری پنج مقوله کلیدی شناسایی و معرفی شده است که در مدل مفهومی پژوهش مشاهده می‌شود که از جمله آنها می توان به حداقل زمان دریافت خدمات تمیز بودن پرسنل فروش» کیفیت خدمات ادراک شدهتنوع محصولاتبرتری برند مه دوم که «راهبرد» نام دارد بر این اساس» شرایط و زمینه‌های سازمانی باید مهیا شود تا بسترهای لازم در این زمینه فراهم می‌آورد. در مجموع پنج موّلفه کلیدی شناسایی شده است که از جمله آنها می توان به تلاش برای خلق تجربه های خوشایندتصویر ذهنی از برند» هدیه رایگان». تلاش برای رضایت بهتر. پایش خواسته جدید بعد سوم با عنوان «شرایط علی» شناخته شده که بر اساس الگوی نظریه داده‌بنیاد». شامل شش مژلفه کلیدی است که از مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان به حل مشکلات مشتری در اسرع وقت.همخوانی شعار با عملکرد» ارتباط برند با مشتری رضایت مشتری از عملکره:محصول» رضایت از ویزژگی های.اضافی محصول اشاره داشت. بعد چهارم که از نظر مفهومی در الگوی داده‌بنیاد شرایط زمینه‌ای نامیده شده و در مدل مستخرج به عنوان نگرش نسبت بهبرند. آمده است شامل, اقملینان بههبرید» ضداقت برد اوزیابی برند قیمت گذاری مناسب است. بعد پنجم مدل پژوهش که «پیامد» نام دارد که.به عنوان بپخش پیامدها در الگوی داده‌بنیاد. در نظر گرفته شده و شامل شش موّلفه شامل,» باور پذیری برند»خرید مجدد برند افزایش سود آوری »تبلیغات شفاهی» درک بهتر هم چنین محقق در این پژوهش به هنگام مصاحبه شناسایی نمود که می تواند روی رابطه وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و مال ها تاثیر داشته باشد که از آنها به عنوان متغیر مداخله گر یاد کرده است و شامل ویژگی منحصر به فرد مال و مرکز خرید رضایت از مال و مرکز خرید تصویر مال و مرکز خرید. حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای ت ۰ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ...۳۷۱/۰ در حالت معنا داری ارتباط یا عدم ارتباط متغیر ها ی مستقل و وابسته با هم بررسی میشوند. اگر ارتباط بین دو متغیر بالاتر از قدر مطلق ۱.۹۶ باشد این بدین معنیست که بین دو متغیر ارتباط معنا داری وجود داره و در حالت مدل با بارهای عاملی نیز میزان تاثیری که متغیرهای مستقل روی وابسته می گذارند مورد تحلیل قرار می گیرد. با توجه به شکل شماره ۳ و ۴ چون ضرایب ‏ برای همه مسیرها بیشتر از ۱.۹۶ بدست آمده اند. لذا می توان نتیجه گرفت که این مسیر معنا دار بوده و مدل مورد نظر در سطح اطمینان 7۹۵ مورد تأیید قرار می گیرد. جهت بررسی کیفیت مدل ساختاری به طور کلی از شاخص 60۳ استفاده می شود. در واقع این شاخص توانایی پیش بینی کلی مدل را مورد بررسی قرار می دهد و اینکه آیا مدل آزمون شده در پیشبینی متغیرهای مکنون درون زا موفق بوده است يا نه؛ که مقدار بدست آمده در بازه صفر و یک قرار دارد و هر چه مقدار پوسه آمنده یه عدد یک نزدیک تر باشد نشانگر کیّفیت مناسب مدل ساختاری هستند. این شاخص» مجذور ضرب دو مقدار متوسط مقادیر اشتراکی و متوسط ضرایب تعیین است. مقادیر ۰. ۰*۱ ۰. ۲۵ و ». ۳۶ به ترتیب قوی» متوسط و ضعیف توصیف شده است. در واقع این شاخص بین صفر تا یک قرار دارد و؛مقادیر نزدیک به یک نشانگر کیفیت مناسب مدل هستند.این معیار از طریق فرمول زیر محاسبه می گردد: که با جایگذاری میانگین شاخص های اشتراکی ضربدر میانگین ضرایب تعیین حاصل می شود که در این تحقیق ۲ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران با توجه به مقدار بدست آمده برای 00 به میزان ۰۰/۷۲ نشان دهنده برازش بسیار مناسب مدل می باشد. امروزه ارتباط فزاینده‌ی وابستگی به برند با رشته‌ی بازاریابی مورد تأکید واقع شده و جملاتی مثل تجربه برند از وابستگی به برند نزد مصرف‌کننده یکی از پایه‌های بازاریابی معاصر را شکل داده است. دیگر نه فقط کیفیت. بلکه ایجاد تجربه خوشایند موجب تمایز یک بنگاه اقتصادی می گردد. در این پژوهش تلاش گردید تا برای طراحی و تین مدل وابستگی به برت بر مبتایآتجربه برند نرق مشتزیان مراکز خرید: و مأل .ها آبتا از رویگرد خاده بنیاد استفاده شود. داده های مورد نیاز از خبرگان جمع آوری و با توجه به کد گذاری های سه گانه صورت گرفته. در نهایت مدل ,پاراه‌ایمی محقق شکل گزفته است. مقایسه این مدل با قحقیقات پیضین بیانگر این موضوع است که مدل این تحقیق از رویکردی چند گانه برخوردار است و به پیامد های آن و روابط علی بین متغیر ها پرداخته و تلاش داشته تا نواقص تحقیقات گذشته را مرتفع سازد. قابلیت اطمینان صداقت. پایداری و طبیعی بودن جنبه‌هایی از وابستگی به برند هستند که بر کیفیت ادراک‌شده‌ی روابط مشتری/برند در خرید تلفن همراه برای مشتریان اثر می‌گذارد. هم چنین رفتارمصرف کننده مردان و زنان» درتصمیمات خرید متفاوت است. که باید مد نظر قرار گیرد. از نظر محدودیت: زمانی این پژوهش جز پژوهش های مقطعی و از نظر محدودیت مکانی این پژوهش فقط نزد مشتریان شهر تهران انجام شده است. یکی از ویژگی های پژوهش کیفی بررسی پدیده در بافت طبیعی آن است و این امر موضوع باعث محدود شدن بررسی می شود. زیرا پژوهشگر به دلیل بررسی عمیق پدیده» امکان دسترسی به بافت و محیط گوناگون و متنوع را نداردکه این موضوع نتیجه تعمیم پدیری را کم می کند. ولی این امر چیزی از ارزش های کار کیفی کم نمی کند. این پژوهش از نظر زمانی جز پژوهش های مقطعی است و جمع آوری و تحلیل داده ها در تیر و مرداد ماه سال ۱ پژوهشگران آتی می توانند متغیر های تعدیل گر بدست آمده در بخشی کیفی پژوهش را با استفاده از حامد اصل روستا و همکاران / ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و .../ ۳۷۳ ۲ پیشنهاد می گردد تا متغیر های شرایط اقتصادی و تاثیر گروه های مرجع مورد تحلیل و استفاده سایر ۱ دانایی فرد» حسن, سید مهدی الوانی و عادل آقه ۲ روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت. اشراقی» ۲ محمد پور احمد. ۰۱۳۹۲ روش تحقیق کیفی ضد روش ۲: مراحل و رویه های عملی در روش شناسی کیفی, ۳) محمدپور احمد. ۰۱۳۸۹ فراروش: بنیان های فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی, جامعه ۴ صلاحی,جواد » سید رضا ,خادمی (۱۳۹۵) تأثیر نااطمینانی تولید ناخالص داخلی و تورم بر منابع و مصارف بانک ملی ایران متجله اقتصاد مالی دورد + شا و۹ یت بای ۳۷اسفند ۱۳۹۵اصفحه ۴۷-۱۷ ۵ فرج پور‌مقداد صالح اردستانی »عباس (۱۳۹۹) شناسایی عوامل: تاثیر گذاربربازار گرایی براساس تکنولوژیهای نوین درصنعت بیمه به منظورارائه الگو مجله اقتصاد مالی.. دوره ۰۱۴ شماره ۵۳ - شماره ۶ پندار «مهدی ویسی رضا (۱۳۹۹) سنجش انواع ریسک در نظام بانکداری بدون ربا (روش ترکیبی دیمتل و مدل‌سازی ساختاری تفسیری) مجله اقتصاد مالی دوزه ۰۱۴ شماره ۵۱ - شماره پیاپی ۵۱-مرداد ۱۳۹۹صفحه 4 ۳300۳۶ 5655 لفعنان (2013) هوکش نلن۸ ,فصمصط۵ ۳۵۳ فصد ۳۵00000 مجعهتط طمصحان۸ (7 5 7730۳۵ عنا امس هصنعتا بوط عمط معط وصه ععاصظ صعنصه۳ا صز ععصعخ عمط کعصماع 6۰ 0و5 غ ککعصزقطاط 0 حلععق ۳96 عنصع هه ۵۲ موز دمص ,2/006 از 6828661 ۲عصماک0 عصنلده عصذمامد(ر2019) معنمصعنی بل موطعمگ .ایک ووحلنظ بکبظ (8 0 له ۵00616066 رکعاهای مدمه ماصع 16ص لزنم منطعصو‌نهام کاز وه کاعل موم بواناهازم‌عمط 53169 عوقاخمط عصنو هه 1۵۳ عصنکن 0 فصط اصزم7ر2021) 20 .ی مفخصفاظ ۰ مصق6 .۸.5 (9 نانوی 0صو۳ط لمصد ونفناصعطاده فصدط 2019(06) 300-02 34.35۰ مقگه6-ون 8 061 .5 (10 ۶و 70۵1 ونکدعاه 0ص۳ط دمنمصنععل عموعخعط ۵1 عکی عط دوه فص عاهاناند] 600210 ۹(,00906۴ ۲۰۱ )لنی-وزدهج۸ 06 با ,۷/06 0.6 مطمفصطول 1۷۷ ,ن0ع 0 (11 ۰ (1) ۳٩ ,3/۵066 بلس شوه فص عنوعه نمومد وصه کفصو۳ط همع آمنفوک از خصعصط‌هاه 6 7۳ فقلهوج (2004) :30۳۵0۵ ۵۳۵ 310 عفن فصه اور :106000 بط صمععل (12 ۷۵114)1/2(:168-80 آمحل رو طصعد00 7 معفوصو۳ط ما کصمعصصی عصحعصی عصنوانط تعصنععی 0۳0 :0090 ۵۶ عاعم‌ع۸ نادنم عط7 (1982) طممناط مصقصط‌نتته کخا3ا۵م۳ط[17۵ (13 ۳۵862۳65 ۲05۱006 ۵۶ موز ۳۵۵ 0ص ,کوصناع ۳۵ ,کعزعقاص۳ +عصحکد۲0 و سل .وله م1 ۳۵۵۵0 0۳ عناعم‌عم ولاز امک .(2012) . سا و11۳5 ۵ و لا شآ و .13 ,176 (14 ۶ _ارایه الگوی وابستگی به برند بر مبنای تجربه برند نزد مشتریان مراکز خرید و ... / حامد اصل روستا و همکاران آمامط لقد وه دا ناه 1۵۶ نموه 0ص۵ ۳ 0عکوط-مص عم وصنا3/00 .(2015) بش۸ سا مق 8 و .3 .7 ,130۵08 (15 ۵۰ .ز/1016 .10 نز0ل .431-443 ,46 خدعص ید30 صک 10 بکاکعع 606 کاعمط 65 0۳00-۸7 -16 .2006 ,17۵1 ۳۳۵66 :317 ون 520016 «عطم‌تا ماصعصمومصمه و3 اک لام ,2 عم (16 1اه 00001 هه 060 .33 عم رک 6۶ط130 ,5 33۵06۶ مش 1169۵0 ,363 هنک بط صصعصکع ۳ 2006:59)9(:955-64 کم کظ 7 .واه رما ص۳۵ 0۵ ععصع نموم عومصناامد 801 10۵ ۳06666 ماک هصنوصما00صت (2016) عمط ب ج6اعط مصمصعت با مصخوعطام (17 061 136 1۳۵ ۳306066 :نموه وص۳ط معط ماک (2007) 13 ,فافدم۸ 2 و ۴ 1۳۵/802 (18 ۲6۰ 2 ۵1 وله رما عاهعی اناد هه مععقطن عنام ناهن 110۳ .3ظ صزطقط ,۸6 قکض6 ,۳ نها (19 ,5611-61 ۵۶ ۲۵1۵ هدنل مه عط توا وم وصعط ده 106 فص کم دمص عط 3 ,ر2021)ع] 3.333 (20 156-0 .0م (1) 25 ,5510 - 3/008 که لمصسوت حاعنصه مگ مدع اگص آهنو5 0صه عنصطاه وصندنه 0ج ۵۶ کاعاکه 6ط7 ,(82)2021نقن2 3.۸۰ منطلهک-ناعد۳ .8 ,706۵ .1.3 ,3/20۵6 .8 (21 08 70 حاکنصوم ۳۵۵05 6 0200 عونصناه فص اصعصط‌هاه وص۳ط ,106 ۳۵۵۵ 0۳ کعنه :05هام عصنلده 2018(,02/0)دناهطا8 30۰ 2عطاعحغ ک- م۸ ۰ج ,کقالنصه‌ ده -هصه انآ ۳۰ روالنصناه/3 .5 (22 116-0 .00 ,65 و3/8038۰ 10050 ازکز ۵ صمناصعاصز وصه ععمز 23( ۷۰ ۵۵, ‏ع لا :210۳ط 6 منک وصه مدمه فص هنک 1 ,ر2018)غانطاعنه1 کل.۸‎ 8 ۳۵1۵ ۵1 ‏,معا ن/2 105 1۳۵۷۰ تصمناف ندز ومد صمناهصتععل‎ 35 )5( 00. 649-63 [مندام هی مزطامانه وصه حااوصعد عنام ۵4 غامد عطا نحص عصصی وص اه 5 23/۰ +عصمت1۲ و03 300۳6 24 ۵ دنتسه تعونهنانه فصط فص مدمه مهد ,(2019) 000 بخ ,3۹۵0 8۰ 313665 1۰ (25 821-6 .00 (7) 37 ومصصقا2 .111ص اعما م۹ کتصمحل عص مک ط-ونانطنوعی 4 اعوم رهه) دوز 6-3 ۸۵ (2013) ۷۷۰ .7 ماوق 6 و .8 بش ون قاط ,۷ ۶ ,2۵04 (26 229-28۰ ,(23)2 ,نع 1و2 عادو او لمفصسوت «کم‌نطعص هام۳ 0ص عصصاعه 0 .(2010) .0 ,13000060 :8 و .ظ .۸ بحلع6 8 اکنگ و بل 8۳696 و بل 0 رفنص3/13610 ,۷۰ 0۰ ,4لنق2 (27 ما0 ۵ ۶و دمناصناد مان امفمصصه فص دیص نطاعصجد علنهناند فص فص اصعصط‌هااد ۵ 25۷01086۷ همع عمط ۳۳۵۵۹ (2015) هن ,وااعدوامدجه7 ,صغاعول .تعنماهظ .860 مکانصطل5 (28 م۵۵ ۶۳۵۳ کاطعنعصز تنس هز وصنفوصد۳ط صمنافصنی6 1 ,ر2020)نعه7 .0 محعزهاذ .۸ عطاقط .۴۸۵ (29 2293 .0م (2) 31 مقنام‌ادص۸ دعووعطی ععدعنممصنه فص اصعصط‌هاند مصصنای 1۵0 7 805165 11۵۷20 رم ۲16 مد #مصواکی) هد ماهتا : عسطک و36 یگ و ع ص۵۸ موه 5 (30 008106 ۵۶ ععمعنقاهز 156 .(2013) ۷۰ و۷۷۵ ب بش بط ,50808 و0 وقهنگ و۳ بگ کل ,80 (31 ۶ 30۵1 1316۳2005۵1 باعل بواله‌وما فص دننامه فصعط اعامط جه صمناه ص1۵ 2 / 6۴ 32666 / 21 :لعامعمم۸ _ 000/2022 / 21 :0عنمم ۳ 1 ۵ 0000660 066۳ کقط عس مهن عصناعما مد عطا حز "ععصع لمع 0ص که امعصی عطا و100 0 6۵۷10۴ 36 اعد راود500 اقطی ماع کم درمز هط صوفامصعصم که صز کعوصعطل 0متععل عطا 8 له امه ۶ 06ج کز موصقط تعطاه عط صه وععدعفع مه وصتظ موصقعط عطا عمعقط م۳ 1۵ 1۳6000 56 36۳ مکی عع 6 اگصز ما معل0 ز کعاهعی رصقم ج احطا کصونانوصم که اع5 ج کع ام صز اهط) 6 0۳۵۵008 1۵۳ کزقط عط) کز عع عم 200 ظ مق توصه مص لمخم حقله‌ نسم ۵ 0۵۵ 60۳ ۵۲8 6 .باه و10 +عص کدی فص دنق عناه5 «عصحعصم ج0 که عناوم خ کقط اقط) «منقطع0 6۵6 ۱۵ 00۳۵۵۲ ۷۵۳۷ عمط کقط عحعکز کنطا کعنان موجه و اعمصاه دامع عمط رقم عالفص وصه کا1م1 ۲0۲6021 2 ک6اعع5 بو 500 ادعک 0۳6 156 الق عععطا جز ععدعلصعمعل فصوط فصه موه ۳۵۵ اصه‌کههام 2 ۵ داز ع6ع060ع0ع0 0ص۳۵ط که ادص ععمصفصه ععصعخفوصمنه +عصماعه که خمعصی عطا صندامه ما 0061 1 0021111۷6 36 ص و۸۵ عنطا <1 بحاعق مه #منص ج #عکی عقط معط‌م‌عوم۳ عطغ وصه مومت نماصعص ۲00 ۵623 36 عطق ۵ 0۳06۳ حز وصنویم عن‌عاعی بلهنجه مصع0ه وصنواعصز وصه رواد معط حاعل عطا او 40 136۴۳ ۲۵۵۲ ۵ وه ۵۲۵۵ ۹۳۷6 6قاممفعل عط که عم عتهاتصصنن که صز ۹ص موم 0061 40 200۳0۷۵ 27 ۵۶ ۵۳۵ 6 صز ۵عاع کم ععه کالنههی حاموم۳ عط اقطا وعکن کق۳ و ۶و5 25 ۵1 [10۵6 1365305 طای 32 وصه کصوعصعصنل صنقص 6 عصنواصن ,اعومص ۵۵ 0 کعطص ۳۵1۰ وصامم ماک اعطق 0ص۳ط معط فعوصمتع :۷۵۳۵ وم ب1۵9 ما16 ونواژه تصت] همه عنصهاعا اعصصظ صصطاع 7 جلاناوگ باصع 3/26 ککعصتکی 8 او اصعان 360 باصعوبدی .2.0 1 واوانکه نت ومعش تنماک مطعصق8۳ صحعطع 7 نامگ ماصع 3/26 ککع‌صزق8 که اصعاو م36 بنمکیع 0۳ اصهاعزوگ۸ 2 ب1 ,763029 تعاصع۲ م5۵00 +عطاونتا ععق۲۳ آمسداسی ماصعصقم36 خصعصمعمص/3 کدمصزعیظ 3 003 1نهع 133852120 بصق۳ا مصقطع7 رنه نت ۵عطهطاک ماصعصعع 3/2 کععصزعگ او هدع ۹0

امروزه مفهوم «وابستگی به برند» در ادبیات بازاریابی، برای پیش بینی تغییرات مطلوب در رفتارهای پس از مصرف مشتریان معرفی شده است که به شدت بر رفتار و قصد خرید مجدد از برند تاثر می گذارد. از سوی دیگر تجربه برند نوعی بازاریابی تجربی است که دربرگیرنده مجموعه ای از شرایطی است که یک شرکت به منظور تأثیرگذاری بر احساسات مشتری نسبت به یک محصول خاص یا نام شرکت ایجاد می کند. تجربه برند پایه و اساس پیش بینی رفتار مصرف کننده است که اثری مثبت بر رضایت و وفاداری مصرف کننده دارد. با توجه به اینکه مراکز خرید ومال ها امروزه تقریبا در شهرهای بزرگ رشد روز افزونی پیداکرده این موضوع برای ایجاد تجربه خوشایند از برند و ایجاد وابستگی به برند در این مراکز اهمیت زیادی پیدا کرده است. پژوهش حاضر با رویکردی بنیادی و به دنبال ارائه مدلی مفهومی برای تبیین مفهوم مدیریت تجربه مشتریان از وابستگی به برند بوده و پژوهشگر از رویکرد آمیخته استفاده کرده است. به این ترتیب که در بخش کیفی از استراتژی نظریه داده بنیاد و مشتمل بر کدگذاری باز، محوری، انتخابی به منظور دستیابی به مدل الگوی پژوهش بهره برده و در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی و برای آزمون مدل پیشنهادی خود از نرم افزار پی ال اس استفاده کرده است که نتایج پژوهش در قالب یک مدل تایید و برازش یافته، شامل 6 بعد اصلی و 32 بعد فرعی ارائه شده است

368476

به اعتقاد پورلند * (۱۳۸۱) متخصصان اطلاع‌رسانی در شرایط و دوره‌های مختلف»:پیشّ‌فرضن‌های گوناگونی را درباره بازنمود یورلند تقریبا پراستنادترین نویسنده آثار نظری در حوزه سازماندهی دانش است که نقش زیادیآدر پنشرفت و حرکت حوزه سازماندهی دانش فراتر از عملگرایی» و توجه به دیدگاه‌های معرفت‌شناختی دیگر داشته است (اسمرگلیاا, ۲۰۱۶). او در سال ۲۰۰۳ ترتیب پیشروی واضحی برای حوزه سازماندهی دانش ارآئه داد به‌طوری که اين حوزه به آن سوی قلمرو علم اطلاعات تا تأثیر تیم اجتماعی کار"و مسسات اجتماعی گسترش یافت پورلند سازماندهی دانش را در دو معنای گسترده و محدود تعریف کرده است: سازماندهی دانش در "معنای محدود" درباره فعالیت‌هایی مانند توصیف مدرک. نمایه‌سازی» و رده‌بندی است که در کتابخانه‌ها پایگاه داده‌های کتاب‌شناختی, آرشیوها و انواع دیگر "شهودهای حافظه"" توسط کتابداران» آرشیویست‌ها متخصصان موضوعی, یا الگوریتم‌های رایانه‌ای و افراد غیرمتخصص به کار گرفته می‌شود. علم اطلاعات ودانش‌شناسی فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) سازماندهی دانش در "معنای گسترده" درباره تقسیم اجتماعی کار فکری» یعنی سازماندهی دانشگاه‌ها و مسسات دیگر برای پژوهش و آموزش عالی, ساختار رشته‌ها و حرقه‌ها سازساندهی ‏ اجقماعی رساته‌هاتولید و اشاعه:دانش و مانند آق به‌کاز می‌رود: کتانی مانند سازماندهی دانش د رامریکای جدید ۱۹۲۳۲۰۱-۱۸۹۰ از اولسن و واس؟ نمونه‌ای از مطالعه سازماندهی دانش در مفهوم گسترده است. همچنین» رشته‌های دیگر مانند جامعه‌شناسی دانش» علوم مجرد»" و متافیزیک رشته‌های اصلی سازماندهی دانش در معنای گسترده هستند. رات 100 اظهار میرک که سازاانتهی داش ,دز سای مسجنود تمی‌زوانل تون توجه به سازماندهی دانش در معنای گسترده‌تر مفید واقع شود به‌عبارت دیگی "اجهان دانش *" محصورشده‌ای که بتواند جدا از واقعیات علوم دیگر مورد مطالعه قرار گیرد وجود ندارد. یورلند (۲۰۰۳) چهار موضع معرفت‌شناختی تجربه گرایی؛عقل گرایی تاریخ گرایی »و عمل‌گرایی* را فراروی بحث سازماندهی دانش گشوده است که از این چهار موضع می‌توان به‌منزله سنگ بنای فلسفی سازماندهی دانش یاد:کرد. او همچنینشش رویکرد رده‌بندی انسانی در برابر رده‌بندی خودکار (ماشینی)» رویکرد کاربرمحور و شناختی, رویکرد تحلیل چهریزه‌ای» رویکرد کتاب‌سنجی, رویکرد تحلیل حوزه» و رویکزداطبقه‌بندی شمارشی برای سازماندهی دانش ارائه داده است. هدفت مقاله؛حاضر توضیح!و تبیین این؛چهار موضع در علم اطلاعات و دانش‌شناسی نظریه‌های واضح زیادی وجود ندارد و در حقیقت. فاقد نظریه‌های خوب در این رشته هستیم.با این وجود. نباید به این علم به‌عنوان مجموعه‌ای از مهارت‌های عملی بدون وابستگی:نظری پایه نگاه کنیم (یورلند ۲۰۰۰). طبقّ نظر یورلند در علم اطلاعات و دانش‌شناسی مفهوم نظریه در دو سطح استفاده می‌شود: تولیدکنندگان» واسط‌ها و کاربران اطلاغات که توسط دانشمندآن اطلاعات مورد مطالعه قرار می‌گیرند. درک و تشریح این بازیگران و محصولات آنها (یعنی اطلاعات) مستلزم تحلیل نظریه‌هایی است که آنها را تحت تأثیر قرار داده است. هنگامی که متخصصان اطلاعات. اطلاعات, نظام‌های اطلاعاتی» و کاربران اطلاعات را مطالعه می‌کنند هميشه پیش‌فهمی نظری از جنبه ای خاص را که ممکن است "فرانظریه"» "پازامایم "یا ات" نامینه شود رگا ز می‌ترند (یزولت ۷:۱۵ یورلند (۲۰۱۵) در تعریف نظریه اذعان می‌دارد که "نظریه یک بیان یا مفهوم صریح یا فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) ضمنی است که ممکن است مورد سوال قرار گرفته باشد؛ بنابراین» با نظریه‌های دیگر تلاقی داشته باشد. که کم و بیش با دلیل و مدرک اثبات شده و به نظریه‌های دیگر (شامل مفروضات زمینه‌ای) وابسته است. گاه از واژه نظریه درباره بیان یامفهومی استفاده می‌شود که ممکن است کاربرد آن برای استفاده مورد نظر اشتباه» مغرضانه, يا نارسا باشد؛ باید مورد بررسی قرار گیرد تعریف یورلند (۲۰۱۳ج) از نظریه با اصل خطاپذیری! مطابقت دارد.طبق اصل خطاپذیر, فرادقایی که امروز تأبیدمی و ممکن است براساس هو اه اسلا نها و نیو بات تیان نیاز به تجدید نظر يا حذف داشته باشد. خطاپذیری یک دکترین فلسفی و مربوط به چارلز ساندرز پیرس؟ است. اصول خحطاپذیری فبتنی بر این است که دعاوی دانش علمی همواره آسیب‌پذیر و ممکن است نادرست باشند. خطاپذیری بر نادرستی دعاوی علمی و غیرقابل دسترس بودن دانش تأکید نمی‌کند بلکه بر این عقیده است که دعاوی علمی و دانش باید یورلند (۲۰۱۵) همچنین در جای دیگری اذعا می‌کند که نظریه نظام سازماندهی دانش یا مفاهیم و تلویحاتی برای:ایجاد نظام‌های سازماندهی دانش است؛ برعکس, یک نظام سازماندهی دانش حداقل.دراصول می‌تواند:انواع مفروضات نظری را که در ساخت آن حاکم هستند بیان کند. وی تفاوت اصلی بین نظریه‌ها ونظام‌های سازماندهی دانش سنتی را در این می‌داند که در:نظریه‌ها«زوابط+علی غالب است. در حالی که در رده‌بندی‌ها و اصطلاحنامه‌ها روابط کلتی غالب هستند. آبورلند دلّلآادعای خود را وجود اجزای سازنده مشترک در نظام‌های سازماندهتی انش و نظریه‌ها می‌دانسته و بیان می‌کند اجزای سازنده نظریه و نظام‌های سازماندهی دانش, مفاهیم هستند. از دیدگاه پورلند؛ از آنجا که نظریه‌های سازماندهیوانژ ۸ اشاس زیان‌های نمایه‌سازی اصطااا ها ز سرعتزان‌های توضوسی زا تشکیل می‌دهند. بنابراین به‌عنوان ابزار بازنمون دانش باید رابطه خود را با نظریه‌های علمی رابرت مرتن" در دسته‌بندیخود سه سطح نظریه‌های بزرگه» متوسط و کوچک را بیان می‌کند که هریک نیازهای مختلفی را در زمان‌های متفاوت براورده می‌کنند. کتاب نظریه‌های سطح متوسط* تألیف پول" در مورد نظریه‌های متوسط در علم اطلاعات است (به نقل از فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) یورلند (۱۹۹۸) برای مشکلات اساسی موجود در بازیابی اطلاعات, به‌ویژه به‌منظور تحلیل محتوای موجودیت‌های مستند رویکردی معرفت‌شناسانه بیان کرده است که به چهار موضع عمل‌گرایی» عقل گرایی» تجربه‌گرایی» و تاریخ‌گرایی توجه می‌کند. در سازماندهی دانش, تولید نظریه از موضع معرفت‌شناختی عمل‌گرایی به تجربهگرایی حرکت کرده است. بااوجود پوزیتبویسم منطقی» مواضع عقل‌گرایی و تاریخ‌گرایی از طریق ترویج روش‌های کیفی نقش مهمی در نظریه‌های سازماندهی دانش به‌ویژه در پژوهش‌های کتاب‌سنجی ایفا می‌کنند در قرن نوزدهم پانیتسی؟ (۱۸۶۱)» کاتر" (۱۸۷۹)» و دیویی* (۱۸۷۹) تعداد زیادی ابزار عمل‌گرا (فهرست‌ها و رده‌بندی‌ها) ایجاد و هریک اصولی را تدوین کردند که ابزارهایشان براساس آنها ساخته شدند و هنوز در ساختار نظام‌های,بازیابی برخخط مشاهده می‌شود. در تهیه ابزارها از یک‌سو راحتی عموم و از سوی دیگز راحتی فهرستنویس در نظر گرفته شده پانیتسی فهرستی ایجاد کرد که وظیفه‌ای بیش از ثبت جزئیات فیزیکی کتاب‌ها داشت و با کار او کارکرد شناسایی و نظم‌دهی آثار تسبب,ایجاد یک؛اصل عمل‌گرایی در آن زمان شد. کاتر, قوانینی برای ایجاد فهرست فرهنگی تدوین کرد و کارکردهایی برای فهرست ارائه داد که در تدوین قوانین بعدی تا به امروز مورد توّجه قرار؛ گرفته‌اند. دیویی نیز با تدوین مهم‌ترین اثر خود - رده‌بندی دهدهی- در گسترش ابزارهای عمل‌گرا برای سازماندهی مجموعه‌های کتابخانه نقش مهم ایفاکرد. حرفه‌ای شدن کتابداری» آغاز آموزشن کتابداری» ایجاد انجمن‌های حرفه‌ای کتابدازی, و گسترش فهرست‌پژگه‌های استاندارد را نیز مدیون عقل‌گرایی فلسفه‌ای است که بر خرد و نظریه‌پردازی پیشینی تأکید می‌ورزد (یورلند. ۱۹۹۸). لوصا 1 در حقیقت» عقل‌گرایی جزئیات را به‌تفصیل شرح می‌دهد و بعضی از نشانه‌های نظریه م۳ .2 سازماندهی دانش آثار عقل‌گرایان در فهرستنویسی توصیفی هستند. از میان این افراده قابل 0 مر ها لا اک ۴ و ی دی تولقاه‌دانن 55 توجه‌ترین آنها آثاز سیمرر اویشکی؟ استقه که برای انتستتین بان دررپی توضوج عقلانی ‏ ۷ مد اهداف و ساختار فهرست‌های مدرن برآمد. دومانووسکی! (۱۹۷۶) و کارپنتر" (۱۹۸۱) نیز ماه .7 فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) ساختارهایی عقل‌گرایانه برای پیشرفت نظریه ارائه دادند. همان نظام اصولی که در ساخت فهرست فرهنگی حاکم است (اسمیرگلیا ۲۰۰۲).به‌نظر می‌رسد رده‌بندی تحلیلی چهریزه‌ای رانگاناتان نیز نمونه‌ای قوی از فلسفه عقل‌گرایی است که اساس تجربی يا آزمایشی نظام‌ها را چندان مورد توجه قرار نمی‌دهد (افقهی رضائی شریف. و برقی» ۱۳۸۹). تجربه‌گرایی فلسفه‌ای است که درک و تجربه را در اولویت قرار می‌دهد (اسمیرگلیا ۲۰۰۲) و منجر به دسته‌بندی منابع برمبنای شباهت صوری میان آنها می‌گردد (ارسطوپور ۱۳۹۱). تعدادی از نویسندگان نقش پژوهش‌های تجربه گرایی را در ایجاد نظریه‌های سازماندهی دانش در علم اطلاعات و دانش‌شناسی مورد توجه قرار داده‌اند. به‌طور مثال, در ۱۹۸۱ اسونونیوس! پژوهش‌های موجود در مورد کنترل کتاب‌شناختی را مرور کرده و انجام پژوهش‌های تجربی را در این زمینه» به‌ویژه با توجه به مشکلات درستی سرعنوان و ساختار فایل» لازم دانسته است. به‌طور مشابهی» تیلور" .در ۱۹۸۸ پیشرفت پژوهش‌های کنترل مستند را مرور کرد و خاطرنشان ساخت که نیاز به پژوهش‌های مستمر در حوزه روابط کتاب‌شناختی وجود دارد. اسمیرگلیا نیز در سال ۲۰۰۲,در دو مقاله تزای:پیشنهاد حوزه‌هایی که در آنها پژوهش‌های تجربی به سطح نظریّه نائل:شاده‌اند از ابزارهای فراتحلیّل,استفاده کرده است؛ این حوزه‌ها عبارت‌اند از بهره‌وری نویسندگان و توزیغ سرعنوان‌های نام پدیده ارائه شواهد برای حمایت تاریخ گرایی افلسفه‌ای است که بر درک و تفکری تأکید می‌کند که همواره تحت تأثیر زبانن فرهنگ, پیش‌دانسته‌ها و افق فکری شامل نظریه‌های علمی قرار می‌گیرد. تاریخ گرایی ارتباط محکمی با علوم انسانی دارد؛ یعنی جوزه‌ای که قرن‌ها هرمنوتیک بر آن تسلط داشته است (یورلند. ۱۳۸۱). در این موضع»مطالعه بستر شکل‌گیری یک مفهوم برای درک آن اهمیتی فوق‌العاده دارد.نظام‌های سازماندهی دانش که برپایه این موضع قوام یافته‌اند, نظام‌هایی هستند که به مطالعه توسعه زمینه دانشی و جوامع دانش آفرین می‌پردازند (ارسطوپور ۹۱): در ابتدای قرن بیستم» حوزه سازماندهی دانش به‌طور فزاینده‌ای برای توضیح پیچیدگی پدیده‌های محیط دانش و ثبت مستند آن» استفاده از ابزارهای تحلیل کیفی را آغاز کرد. این مورد 0 تاریخی برای حمل مشکلات سازماندهی دانش ملاحظه شود (اسمی رگلیا ۲۰۰۲). فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) از منظر سازماندهی دانش, تفاوت بنیادینی میان رده‌بندی انسانی و رده‌بندی خودکار وجوددارد. به گونه‌ای که انسان می‌تواند از قواعد شناخته‌شده‌تری در حیطه سازماندهی دانش استفاده کند و براساس انچه آموخته یا انچه می‌خواهد بیاموزد» و یا حتی برمبنای ماهیت باورش نسبت به نمایه‌سازی مدارک به امر سازماندهی می‌پردازد. هنوز نرم‌افزارهای رایانه‌ای نتوانسته‌اند هیچ‌یک از رده‌بندی‌های سنتی کتابخانه‌ای رابه‌طور کامل به‌صورت خودکار درآورند و تلاش برای به‌وجود آوردن چنین سامانه‌های هوشمندی رو به افزایش است (اسماعیل‌پور ۱۳۸7)» به‌گونه‌ای که طبق گفته تیلور مهم‌ترین وجه نخستین نسل در کتابخانه‌ها ماشینی شدن اطلاعات کتاب‌شناختی بوده است (ریسمانباف» ۱۳۹۰). در رده‌بندی خودکار رایانه براساس فنونی به سازماندهی می‌پردازد که.پیش‌تر توسط برنامه‌نویسان و در خین برنامه‌نویسی به آن داده شده است. در تتیجه؛ هم انسان وم رایانه به شیوله‌های کاملا متفاوتی که ناشی از تفاوت دیدگاه نیز هست, به نمایه‌سازی و سازماندهی می‌پردازند..این نگاه‌های مختلف در عمیق‌ترین سطح خود با مضامین هستی‌شناسانه و دانش‌شناسانه پیوند می‌یابد. شاید بتوان گفت که هم انسان و هم رایانه می‌توانند برومتنایق یک یا چند نظزیه؛اصلی دانش (یعنی تجربه گرایی» عقل گرایی عمل گرایی» و تاریخگزایی) در حیطه سازماندهی دانش عمل کنند. این دانش‌شناسی‌ها در واقع نظریه‌های بنیاد رصاوفات یط دان شم سوه امی شوند (یورلند: به‌طور کلی, در تحلیل انديشه یورلند نسبت به این رویکرد باید اذعان داشت برای سازماندهی منابع» لزوم پرداختن به رده‌بندی خودکار در کنار رده‌بندی انسانی نیز اهمیت ویژه‌ای می‌یابد؛ زیرا رده‌بندی خودکار وسیله‌ای برای کتابخانه در توسعه مجموعه‌های خود و ایجاد دسترسی به منابع برخط است. با انجام رده‌بندی خودکار و درج منابع الکترونیکی در فهرست کتابخانه, مجموعه کتابخانه‌ها دون صرف هزینه زیاد گسترش و دسترسی از راه دور به این منابع برای کاربران نسبت به منابع سنتی سهولت بیشتری می‌یابد. در این راستا کتابداران و متخصصان اطلاع‌رسانی در استفاده از رده‌بندی برای اهداف جدید و به‌کارگیری رویکردهای کاربرمحور و شناختی به سازماندهی دانش از دهه ۱۹۷۰ مطرح شد و یورلند یکی از مدافعان سرسخت این رویکرد محسوب می‌شود. رویکرد کاربرمحور به‌عنوان روشی فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) است که در آن نظام سازماندهی دانش براساس اطلاعات به‌دست‌آمده از مطالعات تجربی کاربران و یا با دخالت کاربران در فرایند طراحی نظام سازماندهی دانش ساخته می‌شود. لازم به اشاره است که رویکرد کاربرمحور براساس فرضیات و نه براساس شواهد و مدارک است. نمونه‌ای از کاربرد مطالعات کاربران در سازماندهی دانش, معرفی نظام‌های برخط در دهه‌های ۰ و ۱۹۷۰ بود که در آنها کاربران زبان جستجوی کلامی را ترجیح می‌دادند و کدهای دیدگاه شناختی به سازماندهی دانش در سال ۱۹۹۲ در دومین همایش بین‌المللی 1510 در مدرس! به‌عنوان موضوع اصلی مطرح شد و تا به حال در خط مقدم سازماندهی دانش قرار دارد. دیدگاه شناختی» با دیدگاه شناختی در علم اطلاعات و دانش‌شناسی به‌طور کلی و همچنین با روند گسترده‌تر توسعه علوم شناختی مرتبط است. در روان‌شناسی» "پارادایم شناختی" عمدتا مترادف با "روان‌شناسی پردازش اطلاعات" استفاده می‌شود. در نظریه سازماندهی دانش به ابعاد شناختی به اندازه پژوهش‌های مرتبط با رفتار اطلاعاتی توجه نشده است. وردنت؟ امروزه یک پایگاه داده‌یییار بزرگه لغوی انگلیسی به انگلیسی است که برای دنبال کردن کلمات ناشناخته و روّابط آنهااو پیگیری مفاهیم اساسی استفاده می‌شود و ادعا شده است بر روی اطول امد راشای اشگواوااست (یورلند, ۲۰۱۳۵). در تحلیل این رویکرد یورلند. باید اذعان داشت ارتباط میان متغیرهایی مثل توانایی فکری يا الگوهای شثناجتی کازیران با چگونگی رفتارهای اطلاع‌یابی آنان مد نظر رویکرد کاربرمحور و شناختی است. آين دشته از پژوهش‌ها به قلمرو گسترده‌ای گام نهاده‌اند که به‌نحو قابل توجهی بر مفاهیم بنیادین علومی مثل روان‌شناسی و علوم تربیتی استوار است. هدف نهایی از هر نوع تجسم و بازنموان اطلاعات, برقراری ارتباط بین اطلاعات با انسان است. بنابراین» مهم است که الگوهای شناختی و معرفتی انسان هنگام طبقه‌بندی در نظر گرفته شود. پارادایم شناختی نشان‌دهنده رفتار دانش‌یابی" افراد و گروه‌هایی از افراد است که در آن ذهن پژوهنده تحلیل می‌شود و رهنموّهایی را برای سازماندهتی اطلاعات در پایگاه داده‌ها و محیط‌های مشابه فراهم می‌کند. چنین رهنمودهایی سازگاری مناسب بین رویکرد کاربران و رانگاناتان؛ و گروه پژوهشی رده‌بندی بریتانیا رویکرد تحلیل چهریزه‌ای را توسعه دادند. به‌نحوی که رانگاناتان اصطلاح چهریزه را نخستین بار در ۱۹۲۰ به‌کار برد و در دهه‌های ۰ و ۱۹۳۰ در رده‌بندی کولن؛ استفاه شد. در طرح‌های چهریزه‌ای, موضوعات ترکیبی از پیش آماده نیستند و به‌وسیله رده‌بند ساخته می‌شوند. بنابراین»امکان ترکیبات پیچیده موضوعی فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) برای رده‌بند وجود دارد. اضافه نمودن رده‌های جدید به یک طرح چهریزه‌ای به‌مراتب ساده‌تر از طرح‌های دیگر است. زیرا هر چهریزه جدید میان چهریزه‌های قبلی جا می‌گیرد و امکان ساختن صدها رده جدید را ایجاد می‌کند (برومند» ۱۳۸۱؛ پورلند. ۲۰۱۳ب). تحلیل چهریزه‌ای در درجه نخست یک رویکرد منطقی به طبقه‌بندی و سازماندهی دانش است. اگرچه اصول روش شناختی نیز گاهی اوقات عناصر تجربی و معیارهای عمل‌گرا را بیان کرده است. این عناصر آن‌چنان مبهم, محیط پیرامون را توصیف کرده‌اند که آنها این نتیجه کلی را در مورد تحلیل چهریزه به‌عنوان یک رویکرد عقل گرایانه براساس دانش پیشینی» ونه مبتنی بر دانش تجربی و یا روش تاریخی یا عمل گرایانه تغییر نمی‌دهند. بنابراین» رویکرد عقل‌گرایانه و تحلیل چهریزه توجیه دارد. اما روش عقل‌گرایانه باید با رویکردهای تجربی» تاریخی» و رویکردهای عمل گرایانه تکمیل شود (یورلند. ۲۰۱۳ب). در متون تحلیل چهریزه پیدا کردن بحث از محدودیت‌های این رویکرد و یا مقایسه آن با رویکردهای دیگر بسیار اندک است. دلیل آن این است که بیشتر افراد اظهار داشته‌اند که تحلیل چهریزه‌ای تنها یا بهترین راه برای طبقه‌پندی,اسناد و پا,یافتن آنهاست» همچنان جایگاهی قوی در این حوزه دار و صریح‌ترین و خالص‌ترین رویکرد نظری در سازماندهی دانش است. تقطه قوت این روبکرد اسر یبط ۷۷ او لت که برای ساختار سیستم‌های سازماندهی دانش ارائه می‌کند. اما.این نظام نقاط ضعفیی,نیز دازد.که ویکری! ۱. نیاز به تلاش بیشتر برای شروع و عدام سهولت گنجاندن موضوّعات حاشیه‌ای که ۲ استفاده از نمادهای نوشتاری به‌جای زبان طبیعی ممکن است هر دو فرایند نمایه‌سازی و فرایندهای جستجو را طولانی نماید. معرفی واژه‌های نمایه‌ای جدید به‌سادگی ۳ در مقایسه‌با نظام‌های ساخت یافته‌تر امکانات انعطاف‌پذیر برای جستجوی عمومی به‌طور کلی, در تحلیل این رویکرد یورلند باید اذعان داشت که رویکرد چهریزه‌ای و کاربرد چهریزه‌ها و ترکیبات نشانه‌ای امکانات بسیاری برای بازیابی دانش فراهم می‌کند. با در ذستزس پوذن نار مسناذاری با نامین آسکان سای بد جهه‌رای میختلف اند ی‌امکان ترکیب قسمت‌های مختلف شماره کارایی بازیابی موضوعی برای کاربران افزایش می‌یاید. بنابراین» به‌عنوان روش اساسی در طراحی اصطلاحنامه‌ها و طرح‌های رده‌بندی به‌خوبی فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) سرعنوان‌های موضوعی, و اصطلاحنامه‌ها) در حال حاضر با درجات متفاوت نمایان‌گر سازماندهی دانش و کتاب‌سنجی به‌طور سنتی به‌عنوان زیرشاخه‌های جداگانه‌ای از علم اطلاعات و دانش‌شناسی دیده می‌شود» اما فنون کتاب‌سنجی,» شناسایی شرایط انتخاب اصطلاحات برای اصطلاحنامه» و سازماندهی مقالات علمی و ارتباط نویسندگان با یکدیگر و در نتیجه ارائه انواع ارتباطات و فاصله معنایی را ممکن می‌سازد (یورلند ۲۰۱۳الف). این رویکرد مبتنی بر استفاده از ارجاعات کتاب‌شناختی برای سازماندهی شبکه‌ای از مقالات و صفحات با جفت کردن و اتصال کتاب‌شناختی يا تحلیل هم‌استنادی‌هاست و در سال‌های اخیر به فعالیتی عمومی برای ساخت نقشه‌های کتاب‌شناختی به‌مثابه ساختارهای حوزه‌های دانش ذهنی " قرار دارد که براساس الگوهای همکاری میان پژوهشگران درک می‌شود. با این حال» رابطه بین سازماندهی دانشاجتماعی وذهنی پیچیده است به‌گونه‌ای که به روش‌های به‌طور کلی, می‌توان کاربردهای کتاب‌سنجی:را در دو مقوله یعنی حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی و سایر خوزه‌های دانش بررسی کرد. کتاب‌سنجی در تمامی حوزه‌های علم اطلاعات و دانش شناسی کاربرد"و سلیعی داشته‌است. این روند از مجموعه‌سازی آغاز می‌شود و مرحله به مرحله در کش قواعد نأئناخته حاکم بر جریان مبادله اطلاعات علمی» تعیین مجلات هسته, سازماندهی دانش, ساخت اصطلاحنامه بازیابی اطلاعات تا اشاعه و استفاده از اطلاعات, گردش و آمانت مواد کتابخانه‌ای, مذیریت کتابخانه, و ارزیابی خدمات در منابع کاربرد دارد. استفاده از این رویکرد در خارج از رشته نیز در بسیاری از حوزه‌های دانش مورد توجه بوده است به‌گونه‌ای:که مطالعات کتاب‌سنجی برخلاف سایر حوزه‌های علم طلاعات و دانش‌شناسی که بیشتر وامدار دیگر حوزه‌های دانش هستند نتایج و روش‌های خود را به دیگر علوم هم تسرّی داده است. به‌نحوی که مطالعات کتاب‌سنجی در تمام علوم از علوم اجتماعی گرفته تا فیزیک کاربرد گسترده‌ای دارد و در مطالعات سیاست‌گذاری علمی, جامعه‌شناسی علم» تاریخ علم» مطالعه علوم دانشمندان علوم مختلف و غیره از این روش‌ها بنابراین» در رویکرد کتاب‌سنجی تعریف گسترده یورلند از سازماندهی دانش مورد توجه فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) قرار می گیرد چون در این تعریف است که سازماندهی دانش در مورد سازماندهی دانشگاه‌ها, یورلند بود که نظریه تحلیل حوزه را در سال ۱۹۹۳ به‌عنوان جایگزینی برای دیدگاه شناختی در پنجاه و ششمین همایش سالانه انجمن اطلاع‌رسانی امریکا مطرح و در سال ۱۹۹۵ به‌صورت مقاله‌ای منتشر کرد و هدف آن را تبیین سازوکارها و رویکردهای اطلاع‌رسانی در تنیس! (۲۰۰۳) در پاسخ به این پرسش که "حوزه چیست؟" اظهار می‌دارد: برای هر حوزه خاص (برای نمونه علم اطلاعات) دیدگاه‌های متناقضی وجود دارد که در پیوند با شیوه‌ای که براساس آن یک حوزه را طبقه‌بندی می‌کنیم "عینی" نیست» بلکه به‌شکل اجتناب‌ناپذیری به‌واسطه نوع علائق و گرایش‌های "سواگرافته" محسوب می‌شود. از نظر یورلند نه می‌توان و نباید (آن‌گونه که تنیس ادعامی‌کند) تعرّیفی کاوکردپذیر, استانداردشده. و انتقال‌پذیر از علم اطلاعات ارائه دهیم: این رویکردرویکردی منطقی است که نسبت به پیامدهای سیاسی, اجتماعی» و تاریخی دراتعر یف این حیطه غفلت می‌کند (یوزلند ۲۰۱۳ب). یورلند و هارتل؟ (۲۰۰۳) "حوزه" را به‌مثابه تعاملاتنی پیچیده میان سه جنبه مد نظر قرار می‌دهند: ۱)نظریه‌ها و مفاهیم هستی‌شناسانه درباره عینیت فعالیت‌های بشری, ۲) نظریه‌ها و مفاهیم معرفت‌شناسانه در باب دانش و شیوه‌های کب آن, و ۳) مفاهیم جامعه‌شناسانه در مورد گروه‌های مختلف افرادی که با این عینیت سروکار دارند (یورلند. ۲۰۱۳ب). رویکرد تحلیل حوزه نسبت به سازماندهی دانش, تنها رویکردی است که به بررسی سازماندهی دانش از لحاظ دانش موضوعی و نظریه‌های عالمانه بنیادین متعهد است. سایر رویکردها را می‌توان بدون مد نظر قرار دادن دانشن موضوعی لازم نیز شناخت. از منظر رویکرد تحلیل حوزه» چنین غفلتی ناگزیر بهفقدان؛پیشرفت در حیطه سازماندهی دانش پورلند در سال ۲۰۰۲ در مقاله‌ای در نشریه 0۳00۵40/0 7/0 ۱۱ رویکرد را برای تحلیل حوزه در اطلاع‌رسانی پيشنهاد کرد که عبارت‌اند از: فراهم‌آوری راهنماهای موضوعی, فراهم‌آوری رده‌بندی‌ها و اصطلاحنامه‌های تخصصی, پژوهش در باب نمایه‌سازی و بازیاپی اطلاعات در حوزه‌های تخصصی, مطالعات تجربه گرایانه در باب کاربران, مطالعات کتاب‌سنجی, مطالعات تاریخی, مطالعه در باب مدارک و ژانرها مطالعات معرفت شناختی ‏ :2.110 فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) و انتقادی» مطالعات اصطلاح‌شناسی و نیز مطالعات در باب زبان و گفتمان, مطالعه درباره ساختارها و نهادهای در ارتباط‌های علمی, و تحلیل حوزه در شناخت حرفه‌ای و هوش برخی رویکردهای تحلیل حوزه یورلند قدیمی است و از دیرباز مورد توجه رشته قرار گرفته‌اند. اما برخی دیگر از این رویکردها جدید هستند و متناسب با گرایش رشته به محیط‌ها و منابع اطلاعاتی جدیدی به‌وجود آمده‌اند. رویکردهای تحلیل حوزه یورلند می‌تواند با توجه به گرایش‌های جدید رشته تغییر کند یا رویکردهای دیگری به رویکردهای موجود اضافه شود. به‌طور مثال, می‌توان به رویکرد رده‌بندی‌ها و اصطلاحنامه‌ها هستی‌شناسی‌ها را نیز اضافه کرد. چون در بحث‌های مربوط به سازماندهی دانش امروزی با توجه به تغییر وب معمولی به وب معنایی توجه به این مورد نیز از ضروریات است. رویکرد تحلیل حوزه به‌طور مجزا از همدیگر بررسی نمی‌شوند بلکه آنها با رویکردهای دیگر ترکیب می شوند. به‌طور مثال» مطالعات تجربی کاربران می‌تواند بامطالعات کتاب‌سنجی, مطالعات انتقادی و معرد اراس ۸ رسي‌لوسسه‌ها و سازیان‌های مور در ارتباظات علمی همراه باشد یا پژوهش‌های خوزه نمایه‌سازی با مطالعات کتاب‌سنجی, مطالعات معناشناختی و انتقادی, و مطالعاتواژه‌شناختی و زبان‌شناختی همراه است؛ و به‌همین ترتیب رویکردهای دیگر,پااهمدیگر همراه هستند(شکفته ۱۳۸۷). بنابراین» از نظر یورلند دیدگاه تحلیل حوزه دیدگاهی منسجم نسبّت بهتمامی مفهوم‌های اصلی علم اطلاع‌رسانی داشته و رشته‌های فرعی مختلفت از جمله کتاب‌سنجی, سازتماندهی دانش, بازیابی اطلاعات, و سواد اطلاعاتی را به یکدیگر متصل"می‌کند.(یوژّلند. ۲۰۰۲). در سال ۲۰۰۳ بود که نتایجی از سازمانکمی دانشی دربازه تسیل حوزگانتضاز باشگ که امل قمازی از مطالطانت تجربی الق با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل.حوزه. فعالیت‌های تخصصی موجود در یک رشته جهت داده می‌شود و.به همه حوزه‌ها توجه کافی مبذول می‌گردد. در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی برخی حوزه‌ها بیش از اندازه مورد.پژوهش و توجه قرار گرفته‌اند و برخی دیگر مورد غلفت واقع شده‌اند. به‌طور مثال, به حوزه‌هایی نظیر تهیه راهنماها رده‌بندی‌ها و اصطلاح‌نامه‌ها کتاب‌سنجی,» مطالعات کاربران نمایه‌سازی و بازیابی اطلاعات بیشتر از سایر حوزه‌ها توجه متخصصان شده است؛ اما به برخی حوزه‌های دیگر مانند مطالعات معرفت‌شناختی و انتقادی و مطالعات تاریخی زیاد توجه نشده است؛ در صورتی که توجه به این حوزه‌ها به‌منظور استحکام پایه‌های نظری رشته که از موارد مهم و حیاتی است ضرورت دوچندان دارد. بنابراین» باید به همه رویکردهای تحلیل حوزه ارائه‌شده توسط یورلند توجه فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) کافی کرد. همچنین نباید به ۱۱ رویکرد ارائه‌شده توسط یورلند اکتفا و با توجه به شرایط در حال تغییر رویکردهای دیگری به آن اضافه کرد یا آنها را تغییر داد. روش‌های آماری مانند تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی در علوم مختلف و حیطه‌های متنوعی به‌کار رفته است (برای نمونه به‌منظور رده‌بندی امراض یا ارگانیسم‌های زیستی). همچنین» این روش‌های آماری برای رده‌بندی مدارک و نیز در نگاه کلان‌تر سازماندهی دانش موثرند. از این رو می‌توان گفت این فنون با سایر رویکردهای مطرح در حوزه سازماندهی دانش در رابت هس درانیجه این اتصای وجوددارد کم حبظه سارساتدمی دانش بایت ره‌شگلی قانلا در حقیقت» مسیری که در رده‌بندی شمارشی طی می‌شود این است که نظریه‌ها و نه مشاهدات- را به‌مثابه نقطه آغازین حرکت در نظر می‌گیریم (یورلند: ۲۰۱۳ج). در سطح بعد. با حیوانات سروکار نداریم بلکه با مدارکی راجع به آنهااو ویژگی‌هایشان ارتباط برقرار می‌کنيم. در واقع» در اینجا دقیقا با همان مسائل دانش‌شناسانه مواجه‌ايم. این پیش‌فرض را در نظر داشته باشید: دو مدرک با توجه به موضوع‌شنانوادر صورتی؛که توزیع آماری یکسانی از واژگان را در خود داشته باشند با یکدیگر در؛ارتباطاند؛ این همان چیزی استت. که به‌عنوان یک سنّت متداول در حیطه بازیابی اطلاعات نیز وجود داشته است. مشکل این پیش‌فرض آن است که دو مدرک به زبان‌های کاملا متفازالت(بارطیز تال)انگالای ,وادانماهکی) نیز ممکن است درباره یک موضوع واحد باشند. اما زبان و واژگان‌شان نیزاهیچ تشابهی با هم نداشته باشند. به‌علاوه از منظر دانش‌شناسانه دو موجودیت نمی‌تواند تشابه بیشتر یا کمتری با هم داشته باشند.» بلکه همواره در برخی روابط با یکدیگر مشابه و در سایر روابط با هم نامشابه‌اند. به‌منظور تبیین مدارک براساس ابزارهای الگوریتمی نیازمند آن هستیم که به مجموعه‌ای از معیارها دسترسی داشته باشیم؛ معیارهایی که مشخص کنند چگونه می‌توان مدارک مرتبط رااز مدارک نامرتبط تشخیص داد. رویکردهای اصلی يا بایدمتضمن کاربست معیارهای ذهنی او مبتنی بر سنّت متداول (همچون نتایج قابل تفسیر) باشند يا به‌دنبال تبیین دقیق این معیارها در ذهن کاربران باشند. یورلند پیشنهاد می‌کند که چنین رویکرد عالمانه و دانش شناسانه‌ای منطبق با آن چیزی است که باید واقعا [بر سایر روش‌ها] ترجیح داده شود؛ به‌طور مثال, دو مدرک می‌توانند در صورتی که در مورد یک ارگانیسم يا واحد طبقه‌بندیآمشترک باشند مرتبط محسوب شوند. از منظری دیگر مدارک به‌ظاهر مشابه ممکن است نسبتا نامرتبط باشند فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) در واقع» در این رویکرد یورلند به‌نوعی پارادوکس يا تناقض اشاره می‌کند: چه بسا دو یا چند مدرک به‌ظاهر مرتبط (به‌لحاظ ویژگی‌های ظاهری) وجود داشته باشند که به‌لحاظ موضوعی و محتوایی با یکدیگر تفاوت‌های ماهوی عمیق داشته باشند و در نقطه مقابل می‌توان دو یا چند مدرک را در نظر گرفت که هر چند از نقطه نظر ویژگی‌های ظاهری (همچون تشابه واژگان به‌کاررفته در آنها) با هم متفاوت‌اند. اما به‌لحاظ محتوایی اشتراکات متعددی دارند. این نکته از آن رو حائز اهمیت است که به باور یورلند نمی‌توان صرف توجه به بسامد یا تعداد ویژگی‌های ظاهری مشترک در مورد تشابه محتوایی دو یاچند مدرک نظر طبق گفته یورلند سازماندهی دانش یک فراعلم محسوب می‌شود و به دانش موضوعی وابسته است+سازماندهی:دانش و علملاطلاعات به‌طور کلی بااسایر قرارشته‌ها از قبیل فلستقه علم جامعه‌شناسی علم, و تاریخ علم اشتراکات متعددی دارد. با وجود متمایز بودن ماهوی حیطه سازماندهی دانش از سایر حیطه‌های علوم باید در نظر داشت که نمی‌توان اکولوژی سازماندهی دانش را بدون.در نظر" گرفتن شایر اکوسیستم‌های دانش (یعنی سایر شاخه‌های علم) تحلیل و تفسیز کرد».یورلند نیز با چنین نگاهی ششی.رویکرد متفاوت از سازماندهی رویکرد نخست یورلند اشاره به وجود.دو خیطه سازماندهی منابع به شیوه انسانی و خودکار دارد. از دید یورلنده‌ایین دو نوغ ژّده‌بندی لازم و ملزوم یکدیگرند و با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته اخیر لزوم پرداختن به رده‌بندی خودکار در کنار رده‌بندی انسانی در رویکرد دوم یورلند ارتباط میان متغیرهایی متّل توانایی فکری يا الگوهای شناختی کاربران با چگونگی رفتارهای اطلاع‌یابی آنان مورد توجه است. تحلیل و تشخیص اين حالت ذهن پژوهنده رهنمودهایی برای سازماندهی اطلاعات در پایگاه داده‌ها و محیط‌های مشابه را فراهم می‌کند. چنین رهنمودهایی منجر به برقراری سازگاری مناسب بین رویکرد در رویکرد سوم یورلند بر نقش رویکرد چهریزه‌ای و کاربرد چهریزه‌ها و ترکیبات نشانه‌ای توجه شده است. از جمله کاربردهایی که برای رویکرد چهریزه‌ای در سازماندهی دانش برشمرده شده افزایش کارایی بازیابی موضوعی برای کاربران و روشی اساسی در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) رویکرد چهارم یورلند. به نقش و کاربردهای کتاب‌سنجی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی پرداخته است. همچنین,» در این رویکرد تعریف گسترده یورلند از سازماندهی دانش مورد توجه قرار گرفته است» چون براساس چنین تعریفی است که سازماندهی دانش به سازماندهی دانشگاه‌ها ساختار رشته‌ها و حرفه‌ها همکاری‌های علمی» و غیره بسط می‌یابد. در رویکرد پنجم» پورلند ۱ رویکرد را برای تحلیل حوزه در اطلاع‌رسانی پيشنهاد کرد که به‌عقیده او با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل حوزه فعالیت‌های تخصصی موجود در یک رشته جهت داده می‌شود و به همه حوزه‌ها توجه کافی مبذول می‌گردد. در رویکرد ششم» برآیند سخن یورلند این نکته است که نمی‌توان صرف توجه به بسامد یا تعداد ویژگی‌های ظاهری مشترک در مورد تشابه محتوایی دو یا چند مدرک نظر قطعی داد. برای سازماندهی مدارک علاوه بر ویژگی‌ها و تشابهات ظاهری باید منابع در دست سازماندهی با توجه به قصد و هدف ما از امر سازماندهی و نیز با توجه به مفهوم درونی منابع در اشاره به اهمیت رویکردهای ارائه‌شده توسط یورلند؛امروزهملاحظه می‌شود برخی از این رویکردها به‌عنوان گرایش‌های مجزایی در وشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی ظهور پیدا کرده‌اند. به‌طور نمونه در مورد حوزه مطالعات کتات‌سنجی؛ رشته‌ای پا عنوان علم‌سنجی در سال‌های اخیر در مقطع کارشناسی ارشد در,برنامه درسی رشته تدوین و تصویب شده است؛ یا در مقطع دکتری اضافه شدن گرایش ذخیره و:بازیابیی؛اطلاعات نیز حاکی از توجه به رویکرد تحلیل حوزه‌ای ارائه‌شده توسط تورلند است. از طرفی, دروآن خود حوزه‌های اضافه‌شده به رشته نیز بسیاری از رویکردهای ارائه‌شنده توسط یوژلند مورد توجه قرار گرفته است. به‌طور مثال, در گرایش بازیابی اطلاعات واحدهای طبقه‌بندی و رده‌بندی علوم وب معنایی» و هستی‌شناسی‌ها که با:بحث‌های زبان‌شناسی و: معنا و روابط معنایی در ارتباط ارسطوپور شعله (۱۳۹۱). افق‌هایی تازه در سازماندهی اطلاعات: حرکت به سمت نظام‌های دانشی. کتاب ماه اسماعیل‌پور» رضیه (۱۳۸۹). رویکردها و چالش‌های رده‌بندی خودکار منابع اطلاعاتی در محیط جدید .کنابداری افقهی, اسماعیل؛ رضائی شریف, علی؛ و برقی» عیسی (۱۳۸۹).نفش معرفت‌شناسی د رتحقیقات علو مکتابداری فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) ریسمانباف, امیر (۱۳۹۰). جنبش دکومانتاسیون گم شده در هیاهوی فناوری.مطالعات مل یکنتابداری وسازماندهی برومند فیروزه (۱۳۸۱). رده‌بندی کتابخانه‌ای. در عباس حری (ویراستار) دایره‌لمعارف کتابداری واطلاع‌رسانی رهادوست فاطمه (بهار) (۱۳۸۱۷) فلسف هکنابداری واطلاع‌رسانی. تهران: نشر کتابدار. داورپناه محمدرضا (۱۳۸۶). ضرورت‌های نوین بازنگری در ذخیره و بازیابی اطلاعات .کنابداری واطلاع‌رسانی؛ شکفته مریم (۱۳۸۷). رویکردهای یازده‌گانه تحلیل حوزه در کتابداری و اطلاع‌رسانی. فصلنامه کتاب» ۷۹ (2) عصاره فریده؛ حیدری» غلامرضا؛ زارع‌فراشبندی, فیروزه؛ و حاجی زین‌العابدینی» محسن (۱۳۸۸).ا زکتابسنجیتا علیمرادی, مصطفی (۱۳۹۳). تعریف‌ها و اصطلاح‌ها (آشنایی با اصطلاح‌های پرکاربرد در سازماندهی دانش). یورلند بیرگر (۱۳۸۱). نظریه و فرانظریه درغلم اطلاع‌رسانی: تفسیری جدید (مهدی داودی,» مترجم). در مبانی» تاریخچه و فلسفه علم اطلاع‌رنتتانی به کوشش علیرّضا بهمن‌آبادی. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی متا ماما تفع 2 مهد جامتام دص ۵۶ معط اعصم هد معط 1 .(1998) .8 مفصقلره13 آمنطامودماندام وصه 9غ13 عناع2 دنه حوتاه دص وصه انآ .(2000) .8 مفصهله13 501-531 ,(3) 36 4 عمط 4ص ومنععه م۳ ممقمس هگ عفد آهد‌نانو ها -عع حا هر دیدج06[ نع جع نو جر ناه رصح هکره حفقمص0 10 .(2002) ۰ محه 13021 .422-62 ,(4) 58 ,1۸502 هدس 0 7 دس باه مصص که ۵1 قح ,0و0 20۳22 بح تام دوع هم محدا که لماح حصعاوحسگ عصصرمگ .(2003) .8 ,۲300۵ <0اه دمص مضه ترسهحاقا یذ حصکفاتعو‌ در وصه ححعتلمصوناه م2 کحصعفن زرط .(2005) .8 مفصهلهز۲3 02202 عع مگ 160(۶) صمنامتصدوه عولهامصطل دز امط ۷ .(2008) .8 مفصقله13 دفهسم۸ عل 7 مس مععصه عله ۲ که اجرعدی عطا که صمتاعوسم ع15 .(2010) 5۰ ,13901۵0۵ 217-7 ,(2) 67 بروولهمط76 4ص ععص نک درمقه هگا 0۶ امک فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ » شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵) <0ا دمص مضه توص تعو 1 محطا که معط که ععصماومرحصذ عط1 .(2011) 8۰ ق1300 عع نگ امرگ رم نواع وک مهم عطا ۶ تفس عاصسعه صه که ما۲ عو همطل ما مره عنصفعصرل فص لمنود ۸ عنفوامصه صمتاهانت .(20132) .8 ,ق1300 0و۵ عه عمط ما مد هزوم غعط1 عندولعصه ۳۵۶۵ .(20130) .8 ,13081۵00 8 صقها20 جح 1560 ممصحهی عطا که وست0ع/ 2‏ 13 .2013 ,19 حلقا/2 عامصگ ٩ نطوتامتنصدو0 عع همطل مز حعطوممصرحه عتانصوی قصد آععه‌ وتا .(20130) 8۰ ص139 11-7۰ ,(1) 40 روهتاهتصدع 0 عوع 0 عسطصهانا دهد عطا که کندولمصه ناه 0۳ع15 ع 0 .(1۴05) ٩ ار عصنمنصدوه عولعامحطل ععم عمط .(2015) .8 بفصقاه13 ۶و دصمتعصع‌حصنل هنود قصه نع ما محصعاعزصی بلف‌نعماماص0 (2003) .۸ زا۲1۵۳ :۵ وظ ,1391۵04 ۶ جمنای‌کتحعدل که ووعطا عتاصمادطایی ۸ .(2005) مک ,200165 جووقت۷< ۵7 ویظ ,13901۵04 و۳65 ۳۲۵۵ ۵۵ ۸10۷ بعسطاتصای مود وصه معط لههو5 .(1968) ک 8۰ 2/660۰ ,77609 ترتع را متام متص‌وه عو همطل ص معط او عععرو مر ع 13 .(2002) ۳ب مهناو نک ورگ تصقحا) بصوناه‌عنصدوه عوله1ممحها که کاصعصعاه عط1 .(2014) ۳ بل مهناوسنصک ,0222012 ع8 20۳/۵ عنتولمصه حتتمحصول ۶۵۴ کصنمحصول که حمجه 10 ..(2003) 1۰ [ مفنصطع1" وله عاه هی :[۸7 لزع 3۵۳ ,که دوحل‌ی دروتا ی فعو اه ۳۵02120 .(1966) 6.ظ صعل :1 شعبانی, احمد؛ سلیمان‌زاده‌نجفی,» نیره‌سادات؛ سید حسینی» شهره؛ و آذرگون مریم (۱۳۹۵). واکاوی دیدگاه‌ها و آرای بیرگر یورلند در حیطه سازماندهی دانش. مطالعات مل یکنابداری و فصلنامه مطالعات ملی کتابداری‌و سازماندهی‌اطلاعات | دوره ۲۷ شماره ۳ (پاییز ۱۳۹۵)

هدف: توصیف چهار موضع معرفت شناختی تجربه گرایی، عقل گرایی، تاریخ گرایی، و عمل گرایی از جنبه سازماندهی دانش و همچنین تبیین، بررسی، و تحلیل شش رویکرد ارائه شده در سازماندهی دانش (رده بندی انسانی در برابر رده بندی خودکار، کاربرمحور و شناختی، چهریزه ای، علم سنجی، و تحلیل حوزه) از دیدگاه یورلند. روش شناسی: از روش مطالعات کتابخانه ای برای بسط دیدگاه یورلند در مباحث پیشگفته استفاده شد. یافته ها: موضع تجربه گرایانه، منجر به دسته بندی منابع برمبنای شباهت صوری میان آنها می گردد؛ موضع عقل گرایانه منجر به ایجاد نظام هایی با رویکرد چهریزه ای می شود؛ نظام های شکل گرفته از موضع تاریخ گرایانه به مطالعه توسعه زمینه دانشی و جوامع دانش آفرین می پردازند؛ و نظام های حاصل از موضع عمل گرایانه برمبنای پیشینه فرهنگی و رده بندی انتقادی قوام می یابند.ماحصل رویکردهای نظری یورلند عبارت از لازم و ملزوم هم بودن رده بندی انسانی و ماشینی، ایجاد سازگاری مناسب بین جستجوگران و سیستم سازماندهی دانش، افزایش کارآیی بازیابی موضوعی، جهت دادن به فعالیت های تخصصی رشته، به کارگیری رویکرد کتاب سنجی در رشته و مانند اینهاست. نتیجه گیری: از طریق مواضع معرفت شناختی در حوزه سازماندهی دانش می توان به تحلیل مسائل این حوزه پرداخت و مبنای نظری مناسبی برای قضاوت فراهم آورد.

472197

واژه‌های کلیدی: تغییر اقلیم» حوضه آبریز حبله‌رود» مدل 1].۸1385-۷70. مدل هید‌زولوژیکی 51۷۸7 افزایش دمای نا شی از آن» سبب بر هم خوردن تعادل گسترده‌ای را در اغلب نواحی کره زمین به وجود آورده است (دهقانی و همکاران؛ ۱۳۹۶). تغییرات آب و هوا و زندگی انسان را به طور جدی تحت تاثیر قرار داده اشت. تغییر در میزان و الگوی بارش و افزایش دما | ست. علاوه بر این افزایش دما نیز م شهود بوده | ست 686 عامصنا0 ۶و آمص2 آماد 6 6 0ع 13۳ .2 ۳۸ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ این امر خطری جدی برای منابع آب محسوب می شود کمتر و ارزیابی سریع‌تر عوامل موثر بر تغییرات آب و بالا و امکان استفاده از آنها بدون نیاز به ابر رایانه‌ها و یا و بارش در فرایند کاهش مقیاس برای ارز یابی آ ثار بهتر چر خه آب در محیط و پیش‌بینی روا ناب و دبی مورد تایید قرار گیرد می‌توان از این مدل ها برای مدیرت م نابع آب و خاک استفاده نمود (گوژا و مقدار دبی رود خانه ها از مباحث مهم علمی جهان بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود تشخیص تغییر اقلیم در ایران و جهان انجام شده است. بررسی کردند و نتایج تحقیقات آنها بیانگر افزایش ۱ تا ۴ درجه‌ای دما و ٩ تا ۵۵ درص‌دی افزایش بارش فصلی بود که مقدار رواناب حوضه را تحت تاثیر قرار ایران را در مقیاس زمانی ماهانه با استفاده از مدل 7 شبیه سازی کردند و ارتباط آن با تولید. گندم را با در نظر گرفتن عملکرد سب‌دها و آبیاری اراضسی کشاورزی برر سی کردند. آنها در پژوهش خود با توجه به دقت بالای مدل در شبیه سازی دبی و عملکرد. این مبتنی بر داده ریزمه یاس آ ماری» شب که عصبی را به ترتیب ۱۸ و ۲۶ درصد بهبود داده است. لی و هایهه در شمال چین در ۵ دهه گذشته را مطالعه کرد ند و متو جه ش‌دند که آب و هوا و غااظت به بعد بود به طوریکه تغییر بارش» تابش,» دمای هوا و سرعت باد به ترتیب ۵۶ ۰۱۴ ۱۳و ۵ درصد و سایر پدیده‌ها در مجموع ۱۲ در صد در روند کاه شی رواناب بارش نسبت داده شده و کاهش تابش و افزایش دما از ااست. ردی و همکاران (۲۰۱۴)» اثرات تغییر اقلیم را با هند ارزیابی کردند و به این نتیجه ر سیدند که تا سال در صد است وتا سال ۲۰۶۰ این افزایش ۹/۵ در صد ۳ صد خواهد بود و تا سال ۲۰۶۰ به میزان ۲/۵ کاهش ۴.تا ۱۰ درصدی تا سال ۲۰۳۰ و کاهش ۶ تا ۲ در صدی تا سال ۲۰۶۰ را ذشان می‌دهد. عثمان و بیلان آبی را در یک حوضه آبریز کوهستانی در شمال ۳۰ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ (۲۰۱۹)» تاثیر تغییر اقلیم را بر منابع آبی زاب بزرگ ۳۵-۵ درصدی در بهار و زمستان رخ می‌دهد. بقانام و ا ستفاده در این تحقیق عبارتند از نتایج به د ست آمده ماه های آوریل و می انتقال پیک جریان از ماه‌های مارس و آوریل به ماه‌های ژانویه و مارس را نشان ۳010-0۲ و سناریوی ,۸ نشان دادند که در این دوره کاهش ٩ درص‌دی بارش در کل کشور به ویژه در نو سانات اقلیمی بر رواناب زیر حو ضه قره سو در بخش شمال غریی حوقه کرخ را با خخالت منم قطعیت :و نموده و نشان داده‌اند که دمای ماهانه بین ۰/۵ تا ۲ ۰ میلی‌متر کاهش یافته و حجم رواناب در فصل پاییز کم شده است و در سایر فصول افزایش نشان می‌دهد. سه سناریوی اندشار (قرش م۸ و :8) ذشان دادند که در سه دهه آتی» افزایش دمای استان تا ۵ درجه مشهود | ست. عارفی | صل و همکاران (۱۳۹۲» جهت و نوده» واقع در استان گاستان با | ستفاده از مدل‌های بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود رسیدند که در بین سناریوهای انتشار قدیم ۸,8 و در در مدل 1۸75-۷76 د مای کمینه در هر دو حالت و 8.5 107 در دوره (۲۰۲۵-۲۰۵۴) با استفاده از مدل ایران که قسمت بزرگی از آن دارای اقلیم خشک و مختلف و تاثیر آن بر سیستم‌های آبی حو ضه, افزایش را ذشان می‌دهد. هدف از پژوهش حا ضر شبیه سازی از آن تغییرات دبی و جریان روا ناب حوضه آبریز در طول؛ ۵۱/۴۰ تا ۵۳/۱۰ و عرض ۳۴/۳۵ تا ۳۵/۵۸ متر|است. شیب متو سط وزنی حو ضه ۸/۵ در صد و و به نام رودخانه گور سفید به سوی دامنه شمالی کوه دلیچای و عبور این رود خانه از روستای بنکوه وارد تصویر منطقه مورد مطالعه و حوضه آبریز در شکل ۱ و ۳۲ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ آفتابی دو ایستگاه گرمسار در استان سمنان و فیرو زکوه توجه به دوره آماری در د سترس ایستگاه‌ها و لزوم هم پایه بودن زمانی با سایر داده های ورودی به مدل نیز به عنوان دوره شبیه سازی و پیش‌بینی مدنظر قرار خاک از نقشه خاک بر اساس نقشه فائو که درب رگیرنده نوع خاک در سطح جهان بوده استفاده شده و کاربری کشور استخراج شده است. در بحث دبی نیز آمار ماهانه در مقیاس ماهانه برای ای ستگاه فیروز کوه در | اشکال ۳ تا ۵ ارائه شده‌اند. با توجه به این نمودارها می‌توان ذکر بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود بارش در ماه می ۶/۷۵ میلی‌متر و کمترین مقدار در داده‌های م شاهداتی و شبیه سازی شده در شکل ۴ افثبر سیتامپر آکوست ژولای ‏ زوتیه ‏ امی آوریل آمارس . کوریه سامیر تواسبر اکتبر سپتامیر آلوست ژولای ‏ ژوتیه دی آرریل آماوس . قوویه آن در ماه‌های مارس و دسامبر ۰/۰۸ درجه سانتی گراد سامیر توافیر متیر سپتافیو هوست ژولای ‏ ژوتیه امي اوویل فارس . فوریه ماه‌ها روند افزای شی دارد. بر شترین اختلاف نیز مربوط به ماه‌های دسامبر, ژانویه و مارس است. علاوه بر این ۳۴ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ تطابق و همخوانی داده پایه با شبیه سازی شده متعلق برای ماه ژولای در تابستان و کمترین مقدار آن نیز می‌توان ذکر نمود در د مای کمینه هم ست ناریوی اسامیر توامیر اکتیو سیتامیر آکوست ژولای ‏ ژوئیه اي آوریل ماوس. قوریه ‏ ژانویه ازای سناربوهای مختلف در مقایسه با دوره پایه در ایستگاه داشته است.نعایج خاضل از شکل ۸ خاقی از این است سانتی گراد و کمترین مقدار در ماه ژانویه با ۰/۵ درجه حصامبو نوامبر ‏ اکتبر سپتامیر آگوست ژولای ‏ زوئیه ای آوربل مارس ‏ قوریه ژانویه ۰+۰ به ازای سناریوهای مختلف در مقایسه با دوره پایه در دسامپر لوامبر اکلبر سیلامبر آگوست ژولای ‏ ژوئی هی آوویل بارس فورید ژالویه شکل ۸: میانگین دمای حداکثر ماهانه در سال‌های ۲۰۵۰-۲۰۲۱ به ازای سناریوهای مختلف نمودار مقایسه متو سط بارش ماهانه م شاهداتی و شبیه‌سازی شده در ماه‌های ژانویه فوریه» ژوئن شبیه سازی شده ایستگاه گرم سار در شکل ٩ ر سم آگو ست بی شتر از مقادیر پایه و در سایر ماه‌ها مقادیر بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود انجام گرفته است و نتایج مناسبی را ارائه داده است. به دسامیر توامپر اکتیر سپتاپر آکوست ژولای ‏ اورئیه امی. آوریل ارس فوریه ژانویه مقادیر این اختلاف حتی کمتر از ۰/۰۲ درجه می‌با شد. دسامیر نوایپو اکتیو سپتامیر آگوست ژولای ‏ روئیه ‏ امی آوویل مارس . قوویه ژانویه شکل ۱۱: نمودار داده‌های مشاهداتی و شبیه‌سازی دمای حداکثر دوره پایه ۳۶ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ هر سه ستاریو پیش‌بینی می شود که در افق ۲۰۲۱- کمینه دوره پایه است. بر اساس نمودار شکل ۱۴ دمای صامبر توامبر اکنبر سینابر آکوست. زولای ‏ زوتیه امی آوریل بارس قوریه ‏ ژانوبه ازای سنارپوهای مختلف در مقایسه با دوره پایه در ایستگاه دمای کمینه در این بخش باید ذکر نمود که داده‌های انطباق بی شتری با داده‌های م شاهداتی دارد و از این‌رو میانگین دمای حداقل دوره یاید و شبیه سازی شده گرمسار اسامیو توایپو اکتبر سینامیر آگوست ژولای رتیه هی آوریل مار فوریه زانویه + به ازای سنار بوهای مختلف در مقایسه با دوره پایه در شکل ۱۴: میانگین دمای حداکثر ماهانه در سال‌های ۲۰۵۰-۲۰۲۱ به ازای سناریوهای شبیه سازی رواناب حو ضه | ست. مقدار ضریب نش- و ۰/۵۸ در دوره واسنجی, ۰/۴۶ و ۰/۴۹ در دوره بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود ۳ جدول ۱: مقادبر پارامترهای تعیین شده برای واسنجی, حداقل, حداکثر و بهینه مقادبر حوضه حبله‌رود نتایج نشان می‌دهد (شکل ۱۵) با توجه افزایش تبخیر و تعرق برای دوره دوره پیش‌بینی شده نسبت بازش؛ میزان روائاب سطلجی دز سطع حودگن‌ این بهمشاهداتی تغییرات قابل توجهی را دا شته و به طور مطالعه در دوره پیش‌بینی ۲۰۵۰-۲۰۲۱ بیشتر از.دوره چشمگیریافرّایش پیدا کرده است. شکل ۱۵: نتایج هیدروگراف‌های مشاهداتی و شبیه‌سازی شده در دوره واسنجی بر پایه زمانی ماهانه نتایج واسنجی مدل نشان از همبستگی مناسب و در برخی از ماه‌های مورد بررسی, مقدار تخمین قابل قبول داده‌های شبیه‌سازی شده با مقادیر کمتر از مقدار واقعی داده‌های دبی را نشان می‌دهد که مشاهداتی حوضه حبله رود در ایستگاه بنکوه دارد و شاید علت آن ضعف مدل در شبیه سازی فرآیند ذوب ۳۸ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ برای هر دو ایستگاه فیرو زکوه و گرمسار برای دوره دمای کمینه و دمای بی شینه به همراه داده‌های شبیه حداقل و دمای حداکثر برای هر دو ایستگاه فیرو زکوه (2) به‌ترتیب ۰/۵۲ و ۰/۵۸ در دوره وا سنجی, ۰/۴۶ و ۰/۴۹ در دوره اعتبار سنجی می‌با شد. همچنین نتایج وا سنجی مدل نیز همب ستگی قابل قبول بین داده‌های شبیه سازی شده با مقادیر مشاهداتی حو ضه آبریز را شده است که شاید علت آن ضعف مدل در شبیه‌سازی افزایش دبی در سال های آینده را به همراه کارایی حو ضه‌های آبریزادر جهان و ایران بیشتر با | ستفاده از مدل‌های قدیمی و | ستفاده از سناریوهای نوع ۸و 8 انجام گرفته:| ست. در ارتباط با برر سی اثر تغییر اقلیم بر حو ضه آبریز حبله‌رود با | ستفاده از مدل‌های /663 تفاوت اثر این سه سناریو بر شرایط حوضه آبریز حبله رود می‌باشد. لازم به ذکر است عنوان نمود این پژوهش گرفته است. مطابق نتایج به دست آمده در این پژوهش تغییرات اقلیمی و یا کاهش اثرات احتمالی آن با توجه بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات هیدرولوژی حوضه آبریز حبله‌رود ۹ ضیایی» نوید. اونق» مجید. سگری, حمیدر ضا. م ساح و رسوب با استفاده از مدل 51۷7۸7 در آبخیز چهل‌چای با بائیان» ای مان. نجفی ذیک. زهرا. ۱۳۸۶. مدل های اقلیمی در ایران در طول دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳۹ پروژه ال #۸ ید ارزیابی آثر تغییر اقلیم بر رواناب با ۴۰ نشریه پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی / سال دوم / شماره مسلسل پنجم / بهار ۱۴۰۰ متذلا ود 7210678 .17 و30لگ2 و5 وقا720 و2 وقان1 .23

تغییرات دما و بارش و به تناسب آن تغییرات اقلیمی همراه با وقوع مخاطراتی همچون خشکسالی و سیل تاثیرات بسیار زیادی بر وضعیت هیدرولوژی حوضه های آبریز دارند. بنابراین بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب ضرورری به نظر می رسد. در این پژوهش به بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر وضعیت هیدرولوژی حوضه آبریز حبله رود پرداخته شد. تغییرات دما و بارش با استفاده از داده های دمای حداقل، دمای حداکثر و بارش از سال 1996-2017 مورد بررسی قرار گرفت و با به کارگیری مدل LARS-WG تغییر اقلیم حوضه آبریز حبله رود با استفاده از مدل HadGEM2-ES و سناریوهای 2.6RCP، RCP4.5 و RCP8.5 در سال های 2021 تا 2050 شبیه سازی گردید. سپس با مدل هیدرولوژیکی SWAT وضعیت هیدرولوژیکی رواناب حوضه شبیه سازی شد. نتایج مدل LARS در دوره پایه نشاندهنده تطابق کامل این دوره با اختلاف ناچیز با داده های مدل سازی بود. همچنین مشخص گردید که در سال های 2021 تا 2050 دما و بارش تقریبا در تمامی ماه ها روند افزایشی داشته است. نتایج به دست آمده مدل SWAT نیز نشان داد همبستگی مناسب و قابل قبولی بین داده های شبیه سازی شده با مقادیر مشاهداتی حوضه حبله رود وجود دارد. علاوه بر این مبین گردید افزایش بارش در حوضه آبریز منجر به افزایش میزان رواناب سطحی در سطح حوضه مورد مطالعه در دوره پیش بینی 2021-2050 شده است. در نهایت یافته های این تحقیق نشان داد مدل LARS در  بررسی تغییرات اقلیمی حوضه و مدل SWAT در شبیه سازی رواناب حوضه توانمندی بالایی دارند.

350235

دامنه سنی این افراد !| تا !| با [ فصلنامه علمی : پژوهشی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, سال دوم شماره هشتم بهار 1! شده و مقدار بتای آن از ۱1[ مرحله اول به 14|( در بین فراشناخت و تسلط جمعی |41۱|[1 ! درصد افزایش داده و مقدار 3 را از [1 درصد مرحله اول به 11 درصد مرحله دوم برساند, در گام کاسته شده و مقدار بتای آن از ۱14[ مرحله دوم به جمعی و تسلط 11:||۱[!۱ تسلط جمعی و روابط 1 و همچنین مقدار بتای انگیزش از [[| | مرحله مثبت 472۱10۱ تسلط جمعی و زندگی هدفمند دوم به ۱14 | در مرحله سوم رسیده است؛ یعنی تسلط مرخله قبل را چهار درصد افزایش داده و مقدار 7 را در ادامه برای بررسی سهم هریک از متغیرهای برساند؛ بنابراین می‌توان گفت که فراشناخت» انگیزش خودتنظیمی و تسلط جمعی در بهزیستی راوان‌شنناختی و تسلط جمعی: روی‌هم‌رفته قادرند |1 درصد از از رگرسیون گام به گام استفاده شد که نتایج در واریانس نمره کل بهزیستی روان‌شناختی را تبیین لول آآرایه اه سیگ نمایند؛بعد شناخت قادر به پیش‌بینی معنی‌دار نمره کل همان طور که جدول [نشان می‌دهد در گام اول پهزژیشتتیی روان‌شناختی نشد. توانست به تنهایی [ | درصد از واریانس ثمره کل پیش‌بینی کننده: با ضریب بتاق .۸۱| پژوهش با هدف بررسی روابط بین متغیر 1 1 ۸ ا! 1 ا ۱ !1 11 11 رقیه قرباتی: محبوبه افولادچنگ !ارتباط خودتنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روان‌شناختی ٩[ جدول [. ضرایب رگرسیون برای پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی از روی ابعاد خودتنظیمی و تسلط جمعی چرخه‌ای در سه مرحله قبل از عمل» حین عمل و بعد خود می‌گیرد و در مرحله بعد از فعالیت به قضاوت. اشازه آبه باور فزد در مورد کمک گرفتن از دیگران» و گاهی با مسایلی برخورد می‌کنند که به تنهایی قادر به حل آن‌ها نیستند و نیاز به کمک دیگران و داشتن لحانی ز یهگا دارگ ایا کت ز ندال والدیق در را در این قضیه دخیل دانست؛ زیرا همان طور که بیان | ٩ فصلنامه علمی : پژوهشی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, سال دوم شماره هشتم» بهار 1! می‌خورد و به عبارتی بین خود و دیگران حد و مرز مشخصی وجود ندارد و با توجه به اینکه جامعهه ایران مسایلی را به تنهایی قادر به انجام است؛ بنابراین در داده است می‌پردازد و نواقص خود را رفع می‌نماید .و دهد, دانش‌آموز خودتنظیم بر اثر تجربه و با در نظر مختلف نیز شناسایی شده است و بقيه سهم تبیین به دانش‌آموزات و فرزندان خود را به دور از هر گونه یادآوری کنند که برخی از مسایل با همفکری و کمک اگر زمانی به مشکلات تحصیلی که قادر به حل آن آینده در بررسی رابطه بین این متغیرها به بررسی نقش رقیه قربانی: محبوبه قولادچنگ ؛ ارتباط خودئنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روان‌شناختی ]1 روشن شود که آیا تفاوت‌های جنسی و سنی در اين 1 فصلنامه علمی : پژوهشی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, سال دوم شماره هشتم» بهار 1! 1 ححاع ها دهع هک //نصاقط ‎ :‏ ۲ ک5

امروزه یکی از دغدغه های نظام های آموزشی دنیا، ارتقای بهزیستی و سلامت روان یادگیرندگان است و از آنجا که عوامل فردی و اجتماعی گوناگونی در داشتن احساس بهزیستی تأثیرگذارند، شناسایی متغیرهای مرتبط با این حوزه ضروری به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، بررسی رابطة بین ابعاد خودتنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روان شناختی است. روش پژوهش، همبستگی است و بدین منظور تعداد 300 نفر (170 دختر، 130 پسر) از دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های یادگیری خودتنظیمی (بوفارد و همکاران،1995)، تسلط جمعی (هابفول، 2000 (و بهزیستی روان شناختی (ریف،1989) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل یافته ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، بیانگر ارتباط مثبت و معنی دار بین ابعاد خودتنظیمی (فراشناخت، شناخت و انگیزش) و نیز تسلط جمعی با بهزیستی روان شناختی است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری به شیوة گام به گام نشان داد که فراشناخت، انگیزش و تسلط جمعی با هم قادر به پیش بینی 26 درصد از تغییرات نمرة کل بهزیستی روان شناختی هستند. با توجه به ارتباط بین متغیرها و پیش بینی بخشی از تغییرات بهزیستی روان شناختی به وسیلة خودتنظیمی و بخشی به وسیله تسلط جمعی،لازم است معلمان و والدین، هم اهمیت تلاش های فردی و هم کمک گرفتن به موقع و بجا از اطرافیان را برای دانش آموزان مشخص سازند.

475959

دز انتها نیز مقوله هسته‌ای تحقیق او نیامدهای آن اذ کرو ۲ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ جدول ۲. مفاهیم, مقوله‌های فرعی - اصلی و هسته اصلی ادامه جدول ۲. مفاهیم. مقوله‌های فرعی - اصلی و هسته اصلی » نژاد)؛ ساخت هویت از طریق منابع (غیر نمایش بازسازی معنابو تغییر ذائقه و سلیقه؛ استقلال اقتصادی؛ ایفای | (هویت نمایشی) فاعلیت آگاه؛ مقاومت در مقابل پدرسالاری؛ ابراز ۱ هویت پسین همکاری و تعامل در استوری یا پست‌ها (موزیک ۱ تعامل با همسر رابطه عاطفی با مادر؛ احترام و حفظ حرمت | تعامل با والدین. | خوزه زندگی خصوصی قصه‌گویی و توجه به پرورش روح و جسم؛.|. تعامل با فرزند این مقوله به دو بخش شامل دلایل انتخاب فعالیت در اینستاگرام و مسائل ذهنی و عینی در حین شبکه اجتماعی تقسیم شده است که در ذیل"این مقوله اصلی آورده شده است. شهرت و دیده شدن: امروزه به علت تحولات در صنعت ارتباطات و ایجاد جامعه مصرفی, فرهنگ شهرت با ایجاد حرص و طمع باعث سردرآوردن از زندگی خصوصی ساير افراد شده که امری نوظهور است. شهرت با رسانه ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. شبکه‌های اجتماعی موجب پیدایش پدیده شهرت خرد و یا ستارگان خرد می‌شود (مارک ویک, ۲۰۱۵ ). اکرم ۲۹ ۴ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ ساله می‌گوید: «از بچگی تصور می‌کردم که اگر بخوام معروف بشم از طریق خوانندگی یا بازیگری باید بشم ولی با آمدن اینستا راحت تونستم معروف بشم. درجاهای مختلف مثل مراکزخرید به م نآفرهای خوبی پیشنهاد ميشه» منو میشناسن پس اي ن کار بهت معروفیت و پورل فرصت اقتصادی: ازجمله فرصت‌های ایجادشده دراینستاگرام» رونق کسب‌وکار و بازاریابی ایترنتی است. کسب‌وکارهای مختلف برای تبلیغ محصولات خود با عقد قرارداد کاری و پرداختن تعرفه تقاضاشده از سوی کاربر فرصتی را پیداکرده‌اند که هم از این طریق تعداد مخاطبان خود و هم فروش خود را افزایش دهند. اکثر پاسخگویان می‌گفتند اوایل شروع به فعالیت در اینستاگرام کردند کارشان دلی بود ولی با رشد و ارتقا پیج فعالیت در این شبکه اجتماعی را فرصتی برای شاغل شدن آو کسب دزآمد تلقی کردند. زری ۲۴ ساله می‌گوید: «من الأن پنج سال هست که اینستا دارم اوایلش فقط تحیلی دلی و به خاطر سرگرمی شروع کردم به پست گذاشتن از دخترم و یا روزمرگی هام و معرفی شهرم ولی بعدها موجه شدم ميشه از این کار درآمد داشت تبلیغات گرقنم» پیجم هدفمند شد و رشد کرد."نحودم هم تونستم به عنوان تمایزطلبی و علاقه شخصی: تمایزطلبی و علاقه شخصی نیز.یکی دیگر از دلایل فعالیت در اینستاگرام است. افراد می‌خواهند خود را.با افعالیت*متفاوت در اینستاگرام» از دیگران متمایز سازند. مبینا ۳۰ ساله می‌گوید: «من از کودکی دوست داشتم در مرکز توجه باشم از درخشیدن خوشم می‌آمد اجتماعی و برو نگرا بودم قبل از اینستا هم وبلاگ داشتماشعر می‌نوشتم و شاید یکی از دلایلی که زبان چینی را هم خوندم همین حس متفاو ت بودنه که نا الأن باعث فعالیتم آزادی عمل: بخشی از مصاخبه‌ها.به اين؛مهم اشاره دارد..که این شبکه آزادی بیشتری در خصوص اظهارنظر کردن, سبک پوشش خاص » گذاشتن عکس و مطلب و نداشتن محدودیت زمانی و کاری برای آنان فراهم کرده است. شیما ۲۹ ساله می گوید: «قبل از ازدواج شاغل بودم ولی ساعت کاری‌ام طولانی و خسته‌کننده بود بعد از ازدواج تصمیم گرفتم یک کاری انجام دهم که هم خودم تصمیمگيرنده باشم ‏ وآزادی عمل داشته باشم هم سختی‌های شغل بیرون از خونه را نداشته باشه از طرفی هم درآمد خودم را داشته باشم نصمی مگرفتم پیج بزنم). مهارت و سواد رسانه‌ای: پرستو ۲۷ ساله می‌ گوید: «من به نحاطر علاقه به نوشتن و مهارت عکاسی شروع به فعالیت کردم و از آنجا که اینستا عکس‌محور است من بیشتر به این علاقه‌ام پرداختم. حتی شغلم هم در زمینه تولید محنوا برای اینستاگرام است و اين زمینه مهارتی و شغلی باعث شد که بیشنر پیجم رشد کنه. چون اهل‌نوشتن بودم وبلاگ داشتم)». سوسن ۳۰ ساله می‌گوید: (اول رفتم تا موارد تخصصی که مربوط به اینستا بود را یاد بگیرم مثلا چه محدودیت هایی داره» اگر فلان هشنک‌ها فلان پرچم‌ها فلان استیکرها رو بزاری ممکنه صفحه‌ات تعلیق بشه یا ابزارهایی که اینستاگرام در اختیارت میزاره» اين که در دایرکت چطوری ارتباط برقرار کنی» اي نکه کلوز فرند رو برای چه‌کاری گذاشتن, وقنی پست حساسیت‌برانگی ز گذاشنی کامنت ها رو ببندی. منابع خارجی رو سرچ کردم چون بعضی‌هاش تازه داره ترجمه و بومی‌سازی ميشه. نویسندگی در فضای مجازی وتفاوت آن با نوشتن در روزنامه و توییتر و ایشا به چه صورت هست. چون اگه بلد نباشی و دست‌خحالی و غیر مجهز بیای به حودت ظل مکردی. اوایل مسائل عینی و ذهنی مواجهه شده: تولید. گزینش و توزیع محتوا در شبکه اجتماعی اینستاگرام زنان را با مسائل ذهنی"و عینی گوّناگونی کهآدر مواردی از ویژگی‌های این اپلیکیشن پشت‌صحنه نمایش: در محیطی به نام چارچوب صحنه که شامل دکور و زوایای متعدد صحنه است فرد با توانمندی به اجرای خود می‌پرذازد. در جلوی صحنه فرد نقش‌های رسمی را نمایش می‌دهد و همه امور و زوایا از جمله دکوراسیون اصولی و منظم است. در پشت‌صحنه» فرد خود را برای کنشگری در محیط زسمی آماده می‌کند. افراد«درآنجا در زمینه‌های گوناگون مانند احساسات و کردارهای خود پوشش و سخن گفتن حتی با لهجه غیرمتعارف و تمسخر آزادانه عمل می‌کند (گیدنز سال. ۱۳۸۵؛. آپزیماه ۲۷ ساله می گوید: «برای اینکه یه تبلیغ بگیرم و بخوام یک کلیپ درست کنم اگرلوازم آرایشی باشد باید تست کنم يا آشپزی باشه یا یه کلیپ عاشمانه با همسرم باشه یک‌دفعه می‌بینی کل خونه رو به هم‌ریختم کمد لباس‌ها وسایل آشپزخونه. ولی خحوب کسی این‌رو نمیبینه ممکنه هزارتا مشکل ایجاد شه بعضی‌اوقات از پشت‌صحنه استوری می‌زارم تا بیینند که چه سختی‌هایی داره و فقط بلاگری چند تا عکس ۶ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ دلزدگی و خستگی: حضور و فعالیت زیاد در این شبکه‌ها قضاوت مخاطبین و برآورده کردن انتظارات و توقعات آنها باعث ایجاد دلسردی و کاهش انرژی آنان می‌شود. شادی ۳۰ ساله می گوید: «خیلی شده که اصلا فعالیتی چند روز تکنم و فک رکنم خسته‌کننده شده و خیلی انرژی گذاشتم و پا درآمدی که دارم کمتر از زحمتی هست که گذاشنم ولی خحوب در نهایت می‌بینم که کسی مجبورم نکرده و علاقه خحودم هست». زیبا۲۵ ساله می‌گوید: «بلاینکه ۱۵۰ کا بودم ولی به‌شدت دچار بی‌انگیزگی و خستگی شده بودم انرژی نداشت م که روزانه پست بزارم یه کم هم به حاطر لحن صحبت کردم بود که قضاوت می‌شدم حتی خواستم پیج رویفروشم نحسته شده بودم». یلدا۲۹ ساله می‌گوید: «روزایی بوده که حوصله نداشتم ولی به خحاطر فالورهایی که اگه نبودن ما هم نبودیم باید انرژی داشته باشی و سرحال باشی وچیزای جدید مدیریت حریم و چارچوب شخصی: در این مقوله کاربران از خودسانسوری یا دیگر سانسوری در اشتراک‌گذاری بعضی کس هکایتانژادگی_ را مسائل خصوضی برای غدیریت حریم شخصی خود و اطرافیان‌شان استفاده می‌کنند که آن را احترام به حرمت اطرافیان و خود می‌دانند که به‌نوعی مقاومت کردن در مقابل حاشیه‌ساژی يا برچسب‌زنی است. شیدا ۲۸ ساله می‌گوید: (درسته پیج من پابلیکه اما خیلی چیزها است که آنهاانمیدونند پس دلیل بر نبودنش نیست بلکه اون چارچوبیه که من برای خودم دارم و رعایت می‌کنم. سمانه۲۷ ساله می‌گوید: نحوب هميشه په نحط قرمزهایی است من هیچ‌وقت از خانواده همسرم عکس نزاشتم چون میدونم ممکنه بیینند و خوششان نیاد پس من هم به خواسته‌های آنها احترام میزارم. خوب از کسایی که خوششان نمیاد نمی‌زارم هیچ‌کس در پیج من نمیدونه"خانواده همسرم یا مامانم اینا چجورین. دنیال اين حاشیه‌ها نیستم من گفتم دنبال این‌که کنی کجاست کی باکی آشنا شده قوانین فضای مجازی: در این مقوله کاربران از قوانین فتا در صورت رعایت نکردن قوانین جمهوری اسلامی ایران در زمینه پوشش و حجاب و یا انجام حرکات موزون سخن گفتند که در این سال که نقش شبکه اجتماعی اینستاگرام پررنگ‌تر شده است به‌نوعی اعمال این قوانین جدی‌تر خواهد بود. سوزان ۲۹ ساله می‌گوید: از زمانی که گفته‌شده اگر لباس یا حجابت بد باشد مشکل برای پیجت ایجاد ميشه بیشنر رعایت می‌کنم تو استوری یا پست ها کلاه یا تل می‌زارم تا مشکلی پیش نیاد». ثریا ۳۷ ساله می گوید: من خودم مشکلی با نوع پوشش و حجاب حودم ندارم ولی به حاطر محدودیت‌های قوانین مجازی در استوری‌ها سعی می‌کنم بدون اختلال در روزمرگی‌ها و وابستگی مجازی: کاربران با صرف کردن زمان‌های طولانی برای نشر پست يا استوری و انجام تبلیغات شرکت‌ها از تغییر برنامه‌های زندگی روزمره و الگوی خواب خود و گاهی اتلاف وقت و سیری‌ناپذیری از صرف زمان طولانی در این شبکه اجتماعی سخن می گفتند.صدف ۳۰ ساله می‌گوید: «حوب من باید هميشه فعال باشم گذاشتن ویدئوهای آموزشی زمان‌بر هست و من باید در ماه دو یا سه بار ویدئو آموزشی بزارم از خودم و به میخحاطب خبری از خودم در طول روز از طریق استوری یا پست بدم واين یه کار زمان‌بر و بیستوچهارساعته اس که با گوشی سروکاری,» غیر از این جواب دایرکت‌ها و کامنت‌ها را هم آینده‌نگری: کاربران با علم بر امکان فیلترشدن آیا ,تغییر این شبکه از تلاش خود برای افزایش مخاطب, تولید محتوای بروزتر و ماندن در رصه آزقابت . در این شبکه و درآمدزایی بیشتر سخن می گفتند. پناه ۲۵ ساله می‌گوید: «من به اين که یه روز اين شغل رو به دلایلی مثل فیلتر شدن يا اومدن شبکه های دیگه ازدست بل مآهميشه فکز م یکنم برای همین آمادگی اين رو دارم که کار جدیدی رو شروع کنم و خودم رو نبازم ولی نحوب در حال حاخ رکه این شبکه هست زنان کاربر با ایجاد صفحات عمومی ‏ نوع تازه‌ای از ارتباط و تعامل آزا با سایر افراد تجربه کرده‌اند. از نقطه‌نظر آنها در دنیای واقعی به دلایل گوناگون ممکن است تعاملات حضوری بسیار سخت باشد و فقط به:"دوسلتان ریک کطیحانواده یدود گردد. دز حالی که: در دنیای مجازی با غلبه بر محدودیت‌های مکانی و زمانی و ناشناس بودن هویت افراد می‌توان به تبادل- نظر و از ناگفته‌های دنیای واقعی پرداخت و تا حدودی حس کنجکاوی زنانه را ارضا و نوعی همبستگی ذهنی و عاطفی را احساس کرد. طاهره ۲۳ ساله می‌گوید: «یک بار ایونت برگزار کردم شش ماه تمام با فالورهام هم حضوری و هم مجازی ارتباط داشتم و اين خحیلی به من انرژی مثبت می‌داد. خانمی ۳۸ ساله می‌گوید: خیلی از دوستام در دنیای واقعی از فالورهای منن که باهام صحبت می‌کنیم,در مورد کارا هامون باهم مشورت می‌کنیم». لیلا ۵۵ ساله می‌گوید: ۸ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ «وقنی می‌بینم فامیل واقعی من در پست من هیچ واکنشی نداره ولی در دنیای مجازی خانمی برایی من بیست نخط. مطلب نوشنه و ابراز احساسات کرده پس می فهمم در دنیای مجازی هم حس حوب و انرژی هست و اینا تجربه‌ها و حس‌های حوب دوطرفه است با آدم‌هایی که تا الگوبرداری و تأثیرپذیری مخاطب: بسیاری از عملکردهای زنان کاربر باعث ارتقای اطلاعات و الگوپذیری عملکرد زنان دیگر در عرصه‌های خانوادگی - شخصی و درزمینه‌هایی چون روابط زناشویی» آشپزی» تربیت فرزند» پوشش و آراستگی» زیبایی بدن و سلامت جسم و روان شده- است. فرانک ۵۰ساله می‌گوید: «من دوست دارم که هميشه از من به نیکی یاد بشه و اين اتفاق افتاده چون به من می‌گند شما معلم ما هستی نه بلاگر. با دوره‌های شکرگزاری که برای خرید خحونه گذاشتم همه ازم تشکر کردند :که تونسته بودند خونه بخرند». پناه ۲۵ساله می‌گوید: رتمیلی‌ها رد او دل می‌کند و مناواه: مکگوانحصرم زندگی مشترک» چیکار کردی همسرت باهات مهربونه» برات هدیه می‌خره. گل می‌خره, چیکار کنیم همسرمون به ما توجه کنه» می‌گم با همسرتان صحبت؛کنید و تختما مشاور"بریّد برای امشکلاتتان. چون آدم‌ها باهم متفاوت‌اند نميشه یک نسخه برای "همه پیچیلا: همه ما یک ایده‌ال هایی داریم ولی نميشه به آنها فک رکنیم و ناراحت باشیم. به من می‌گفتن حیلی خحوبی» دوسنت داریم بابت انرژی مثینت, حا- لمان خحوب شد نگاهمون عوض شد من هم.وقتی اين تأثیر بت را حنی در یک نفر می‌پینم شکل‌گیری انواع موضع مخاطب: واکنش‌های مخاطبان در قالب چهار نگرش قابل ذکر است: افراد بی‌طرف در جهت ارضا حس کنجکاوی» واکنش کینه‌جویانه و حسرتی» دنبال‌کننده طرفدار شیوه زندگی کاربر» واکنش منتقد و گاهی اهانت‌آمیز که در مواردی کاربر در برابرکامنت‌های انتقادی به بحث يا اقناع پرداخته ولی در اکثر موارد بی‌اعتنا بوده .یا از امکانات شبکه مانند بلاک کردن استفاده کرده است. ۲۹ ساله می‌گوید: همکنه یه مطلبی یا کلیپی بزاری و یه عده خحوششان نیاد و سیل عظیمی فحش و بد بیراه راه بیافت زیبا۳۸ ساله می‌گوید: «خحوب نو بلاگری عزیزم وقتی همه زندگی‌ات رو با ما به اشنراک می‌زاری ما دوست داریم همه چی رو بدونیم وگرنه بقیه آدم‌ها که شناخته‌شده نیستن برامون مهم نیستن». سودابه ۲۴ ساله می‌گوید: «وای ما داریم دیوانه می‌شیم چه زوج‌های خوشیختی» هميشه در حال خوشگذرونی هستن, سفر میرن» شوهراشون چه کارایی می‌کنن شوهرهای ما هیچی هم شسآدم حسرت می خوره». تقویت مدارای اجتماعی: هنگامی‌که افراد در شبکه‌های اجتماعی حضور پیدا می‌کنند متأثر از سرمایه اجتماعی بیرون‌گروهی و هنجارهای موجود در این شبکه‌ها با انواع مذاهب» قومیت‌ها ملیت‌ها و انذیشه‌های متفاوت:: برخورد. مذاراجویانه: و حطذلاته‌تری دارند (لحمدی. و همکاران۳۸۷:۱۳۹۹). مرضیه ۲۷ ساله می‌گوید: «من نسبت به کامنت‌هایی که در مورد حجاب بود حساس بودم مثلا وقتی می‌گفتن عزیزم کسی که ادعا می کنه باحجابه, چادر سرشه نباید عکس بی چادر بزاره» چند بار ناراحت شدم بحث کردم ولی بعد یک مدت حساسيت‌هام به انتقادات کم شد و واکنش نشون ندادم تحملم بیشتر شد». سیما ۳۰ ساله می‌گوید: «اینستاگرام صبر و حوصله‌ات رو بیشتر می‌کند چون در روز با نظرات مخحتلف و با همه جو رآدمی سروکار داری که سلیقه و نظرات‌شان متقفاوت هست و نمی‌توانی همه آنها را راضی نگه‌داری». تعامل با جنس مخالف: با تغییر سبک زندگی و هویتی زنان پدیده مزاحمت جنسی درعرصه فضای مجازی شکل دیگری به خود گرفته‌اآگلی#زنان در‌این فضا به علت نمایش چهره و ظواهر زندگی و ناشناس بودن هویت‌شان مورد انواع آزارهای کلامی و غیرکلامی قرار می‌گيرند. هرچند آنها با کمک ابزارهای این اپلیکیشن (بلاک. ریپورت)» یا عدم نمایش چهره‌ای از خود از مزاحمت‌ها رهایی پیدا می‌کنند. البته از نقظه‌نظر این آخانم‌ها درصد بیشتر مخاطبین آنها زن هستند و ارتباط آنها با مردان فقط بر اساس: پرسش*هایی است که اين زنان در صفحه خود مطرح می کنند و کاملا تعریف‌شده است. آزارو اذیت‌ها از سوی مردان اوایل فعالیت به دلیل ناشناخته بودن فرد بیشتر بوده و زمانی که با روند فعالیت آنها آشنا شدند مزاحمت کم‌رنگ شده است. ساغر ۳۴ساله می‌گوید: «حوب اين مسائل برای هر بلاگری ممکنه پیش بیاد مخصوصا اوایل که تازه شروع به فعالیت کردم؛ سلام و اخوال‌پرسی‌های پفت سرهم» مثلا پیام داشتم من برای ارتباط با یک خانم چیکا رکنم می‌خواستم ازتون بپرسم»«یا اوایل یه آقای مسنی پیام داده بود در دایرکت بیا بریم بیرون بات اين‌رق,بگیرم و از اي نصا ولی خوب خدا رو شکر لاّن حیل ی کم شده, اصلا نميشه لحاظ کرد». مروارید ۳۱ ساله می‌گوید: «نحوب همه جور پیامی میاد با توجه به اين‌که من به دلیل مباحث فکری و نظری» فالورهای آقا زیاد دارم پیام عاطفی یا ۰+۰ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ هویت حاصل از کسب تحصیل / اشتغال: این مقوله به این معناست که این نسل از زنان قبل از پیدایش شبکه‌ها؛ با تأمل در هویت و بازاندیشی خود. فقط از طریق نهادهای آموزشی و شغلی مرسوم در جامعه توانسته بودند تا حدودی به حس قدرت. منزلت و کسب جایگاه اجتماعی برسند و چنانچه از لحاظ ذهنی و اجتماعی به یک پیشرفتی هم رسیده‌اند هویتی غیرنمایشی بوده که امکانی برای اظهارنظر خود به شکل رسمی و غیررسمی نداشتند و چه‌بسا در مواردی با عقاید قالبی جنسیتی مرتبط با زیرساخت و فرهنگ جامعه, همراه بوده است. زری ۹ساله می‌گوید: من در خانواده‌ای بزرگ شدم که به تحصیلات ‏ و آموزش اهمیت می‌دادند و حودم هم تونستم تحصیلات عالیه داشته باشم و نفش‌های ستنی و تعریف‌شده را کنار برنم حنی مادرم هم تو سن بالا رفت دانشگاه و حسابداری خوند. از ۱۸ سالگی کارکردم و مهاجرت کردم. مستقّل و شکست‌ناپذیر هستم اين‌طو ر که .یه می گن. به برابری زن و مرد باور دارم. ولی در جامعه ما هميشه می‌گفتن دخنر نباید هر کاری رو بکنه باید ازدواج کنه و یک مسیر تعیین شده براش تعری فکردن برای همین گاهی اوقات جسارت حیلی کارها رو ممکنه نداشته باشم و اين خحجالت هميشه همراهته). مریم :۲۹ ساله ام ی گوید:.(در؛جامعه ما به زنان انگار فققط یاد دادند که مادر باشند یا همسر خوبی باشند و بایدا یک مسیر مشحص از قبل تعیین‌شده رو برند با اینکه توانسته برای خحودش کسی بشه. به ما یاد ندادند که می‌توانند مدیر یک مجموعه بزرگ با کارکنان زیاد پاشند,و ذهن آرومی داشته باشند پول دربیارند. و اعتمادیه‌لفس بیشتری اپراز خود دلبخواه: این زنان به‌واسطه شبکه اجتماعی فرصت اجرای غیررسمی هویت و نمایش خود واقعی یا غیرواقعی را پیداکرده‌اند. مقاومت در مقابل کلیشه‌های جنسیتی» تابوشکنی و تغییر ذائقه و سلیقه باعث گردیده که آنان بازاندیشی هویت را فقط محدود به افزایش تحصیلات و اشتغال ندانند؛ بلکه با ارتقا توانایی و مهارت‌ها و ایفای نقش‌های اکتسابی در زمینه‌های گوناگون به تعریفی جدید از هویت خود برسند. آنها با تلفیق نقش‌هایی از زن سنتی در خانه و زن مدرن و نمایش آن به‌وسیله فناوری اینترنتی برای سایر زنان خواهان پایان دادن به تعارض‌ها هویتی و نقشی هستند. دریا۳۰ ساله می‌گوید: «من هميشه وقنی مراسمی در مسجد برگزار می‌شد به خحودم می‌گفتم چرا زن‌ها نباید در مسجد سخنرانی کنند پا وقنی در روستای‌مان تعزیه در زمان عاشورا و تاسوعا بود هميشه نش حضرت زینب یک مرد بود. چرا یک زن» اين نقش رو بازی نمی‌کنه چرا زن‌های اين روستا اینجا رو اداره نمی کنند. برای همین ان واقعا فکر می‌کنم تنها جایی که من نونستم خودم رو همان طوری که می‌خواهم نشون بدم اینستاگرام بوده هیچ جای دیگه من نه امکان این کار رو و نه جراتش رو داشتم. قبلا چطوری خودم رو نشون می‌دادم برم مسجد میکروفون رو بگیرم» نه اجازه می‌دادن نه خودم می‌تونستم جلو هزارتا آدم واقعی برم ولی در ایستا جرأّات بیشتری داری اعتمادبه‌نفس‌ام از قبل بیشتر شده و حس استقلال بیشتری پیدا کردم و حالم خویتره». خ صحرا ۲۸ ساله می‌گوید: «من حیلی با اینستا جنگنده‌تر و هدف- مندتر شدم چون دیدم دارم می‌رسم به هدفم. من زمانی که پیج زدم شرایط مالی حوبی نداشتم ولی گفتم من می‌تونم که پیجم رو ارتقا بدم فالورم رو زیاد کنم الان به هدفم رسیدم فکرم بزرگ‌تر شده» هم خودم هم بیه باورپذیریشان نسبت به من تغیی رکرده.» سیالیت و هویت ترکیبی: با توجه به سبک زندگی خودانتخابی این زنان» هویت شکل‌گرفته در آنها با ارزش‌ها اهداف و تجربیات‌شان.ارتباط دارد کهپس از فعالیت در اینستاگرام به‌واسطه ارتباطات دارای خودی با ترجیحات ارزشتی" تغییرپذیر وتسیال اما نوظهور و تأثیرگذار می‌شوند. رویکردهای پست‌مدرن. فضای سومی برای هویت‌یابی خلق کرده‌اند که نه دست وپابسته ویژگی‌های ساختاری زر یش آمقدر ,هستنده و قه کاملا, خودسرانه شناوزند. این رهیافت دیالکتیکی, امکان مذاکره و تنظیم و تعدیل هویت را فراهم می‌آورد. جیران ۲۴ ساله می‌گوید: من حیلی دوست دارم خودم بهجایی برس م که هر روزش حرفی برای گفتن داشته باشه و در استوری‌هام به اشتراک بزارم. خدا زوشک رکنم ایده‌ال من این ه که خیلی رشد کنم و برنامه‌هام رو اجرا کنم چون می‌دونم که با خودباوری به یک هویت خلاق‌تر از خودم می‌رسم با ناامیدی نمی‌شه کاری کرد. م نآدمی‌ام که باید بشه اون چیزی که من می‌خوام» عشق در جهان رو به تغییر تنها جایی است که مردم می‌توانند خویشتن را در آن پیدا کنند و با دیگری ارتباط واقعی داشته باشند و بدون هیچ مانعی در درک شدن. حمایت واعتراف و ۲۳ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ بخشوده شدن شریک شوند. همچنین اگرچه هیچ‌چیز در دنیای مدرن قطعی نیست اما شور و هیجان در خانه می‌تواند تا حدودی به جنگ با اضطراب‌های این دنیا برود. مردم ممکن است بازهم همچنان به دنبال عشق بروند تا زمانی که به یک کابوس تبدیل شود (گیدنز۱۳۸۵). تعامل و نقش حمایتی همسر: به‌واسطه تغییر سبک زندگی این زنان نوع ابراز احساسات بین آنها در خانواده تغییر کرده است. آنها با ساخت کلیپ از جشن و مراسم‌هایشان با همسریا فرزندان نمایش مشارکت شوهر در امور منزل, همکاری و تعامل همسر در عکس يا فیلم‌ها با نمایش ابراز احساسات عاشقانه» شکل خانواده‌ای با مردان متعصب» خشک او یا بی‌اهمیت به رفتارها و نگرش‌های زنانه را زیر سوال برده‌اند. آنها با نمایش روابط عاشقانه با همسرانشان به همسران‌شان نیز در اکثر موارد با آنها همکاری و در صورت لزوم در اشتراک‌گذاری پست‌ها و استوری‌ها به آنان مشورت می‌دهند. البته که نمی‌توان از مبحث درآمدزایی آنها به‌واسطه تبلیغات غافل ماند که به‌نوعی باعث افزایش فردگرایی ژزنان دز مسیر زندگی‌شان شده و قدرت انتخاب و عاملیت آنها را افزایش داده است و در نقیججه در کمزنگ‌شدن محساسیت‌های مردانه وافزایش انعطاف‌پذیری و نقش حمایتی آنهاابی اثر نبوّده است.خپری ۲۷شاله می‌گوید: «اين که شروع کنم به نوشتن داستانم رو همسرم به من پيشنهاد داد هميشه د رکنار منه» پست یا استوری بزارم بهش میگم برام هشنگ پیدا می کنه» این عکسم خوب پا نه با مشورت جفت مون می‌زارم. من تنهایی نمی تونستم از عهده پیج بربیام چون شاغلم و شوهرم اهل گردش و مسافرته مثلا سفرهایی که قبل کرونا با همسرم می‌رفتيم همه عکس ها را اون می گرفت و من در پیجم میزارم خودش هم تمایل داره و اين‌طور نیست که اجباری باشد). اسمیرا ۲۸ ساله می‌گوید: «همسرم در مورد عکس یا مطلبی که میزارم به من مشورت می‌ده ولی محدودم نمی کنه به‌هیچ‌عنوان. مشوقم بوده و هست. فکر تم ی کنم اگر همسز هر خانمی بخواد محالف باشه بشه تعامل با والدین: بدون شک دور از ذهن نیست که والدین به‌عنوان پشتوانه حمایتی زنان و دختران در بازتولید کلیشه‌های جنسیتی درراستای نظم جامعه تاثیرگذار هستند که به‌نوعی در هریت پیشین آنان قابل مشاهده است. صنم ۲۴ ساله می‌گوید: «اوایل که شروع کردم به فعالیت و عکسم رو گذاشتم ممکن بود بابام یا مامانم بگن فلانی گفته عکس دحترت رو دیدیم بابام یکم دلخور میشد؛ اما من گفتم کار بدی نمی‌کنم میخوام موفق بشم من نباید شما رو پیش خدا تعامل با فرزندان (نقش مادری): حیطه نقش مادری با افزایش صمیمیت و رابطه گفت وگومحور با فرزندان از اولویت‌های ارزشمند سیاست انتخابی این زنان است. آنها ایفای نقش مادری را به‌واسطه انتخاب خودشان برای به دنیا آوردن یک کودک مهم و باارزش می دانند؛ بنابراین یادگرفتن روش‌های اصولی پرورش فرزند» رسیدگی و مراقبت از فرزندان» توجه به مسائل تربیتی و آموزشی آنها و داشتن روابط احساسی و عاطفی صحیح را از مولفه‌های نقش مادری و تعامل با فرزند می‌دانند که با تمام افزایش» مسئوليت‌ها باید از تمام آن لحظات آن لذت برد. ال۳۰۱ ساله می‌گوید: «من اولویتم پسرم تا جایی که امروز چون کوچیکه داشتم فقط به اون می‌رسیدم و تا الاآن هیچ استوری نزاشتم من دوست دارم تمام لحظات بزرگ شدن پسرم رو با تمام وجود حس کنم که بعلا افسوس نخورم این روز زود می‌گذرد». <مونا ۳۶ ساله می‌گوید: «من به‌واسطه فعالیت قصه‌گویی در پیجم بیشنر با بچه‌ها و فرزندانم وقت میزارم و خدا رو شکر گسترش عاملیت و ایجاد فرصت‌های اکتسابی جدید: زنان کاربر» فعالیت در اینستاگرام و تعاملات با مخاطبین را موجب تقویت اعتمادبه‌نفس و گسترش عاملیت او خودباوری دانسته‌اند که زندگی واقعی این آفراد. را مر اساخته و به بیرون آز زندگی*متجازی ؛آنان تسری یافته‌است. ندا ۳۲ ساله می گوید: «من به عنوان یک زن خحیلی راحت در همه جمعی صحبت می‌کردم و با اعتمادبه‌نفس در دانشگاه برای ارائه داوطلب تو اینستا این تحس اعتمادبه‌نفسم چندین برابر شد. تعریف دیگران هم خودش باعث افزایش اعتمادبه‌نهسم شد». مهری ۵۵ ساله می‌گوید: «ما زنان بسیار قدرتمند هستیم و می‌تونیم دنیا رو یه انگشنمون بچرخوئیم و مردان و به کمال برسانیم و یا برعکس. اين تصویر من از یک زن هست. با فعالیت در اینستا اين تصوراتم فوق‌العاده بیشتر شد و فهمیدم که ما چغدرمی نونیم یاد بگیریم و هميشه باید آموخت و تلاش کرد و این باعث رشد ‏ وآگاه شدن به توانایی خودم شد. خحیلی به من متخصوصا در این سن و سال کمک کرد.» ۴ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ مقاومت در مقابل محدودیت‌های سرکوب‌شده در دنیای واقعی: زنان با بازنمایی هویت دلبخواه و نمایش زنانگی‌های خود به این باور رسیده‌اند که می‌توان با به چالش کشیدن بسیاری از محدوديت‌ها که به علت جامعه‌پذیری جنسیتی در دنیای واقعی» مانع رشد و خلاقیت آنان بوده است؛ مقاومت کرد. دینا ۲۸ ساله می گوید: «من نا جای ی که بنوتم برای فعالیت در پیجم سح تکوشی و مقاومت کردم با وجود یک سری عقّاید و محدودیت‌ها تونستم رشد کنم و درآمد داشته باشم. خیلی‌ها بودند که نتونستند ولی من به استرس‌هام غلبه کردم). زنان به مدد پیدایش فّاوری‌های نوین ارتباطی یک زندگی رسانه‌ای را شکل داده و تجربه کرده‌اند که به نوعی هویت و سبک زندگی آنان را معنادار ساخته است. اینستاگرام به دلیل محوریت بر نمایش تصویری و انتشار محتوای متنوع "وا تباط گیری دوطرفه از طریق (لایک یا کامنت)» زمینه‌ساز ایجاد یک خحرّده‌فرهنگ زنانه از قشرهای مختلت تحصیلی, طبقاتی و غیره گردیده است. برای تشریح شرایط و فرایندها و پیامدهای مقوله هسته «هویت نوظهور تلفیقی و فرا مدرن» و درک جهت‌گیری ذهنی آن از مدل پارادایمی در شکل.۱ بهره گرفته‌شده است. بر پایه این مدل و اظهارنظر شرکت‌کنندگان بستر و شرایط علی گوناگونی در ایجاد مقوله هویت نوظهور تلفیقی فرا مدرن تأثیرگذآر بوده است. این شروط در سه دسته علی» زمینه‌ای و مداخله‌گر قابل‌طبقه‌بندی هستند. انتخاب نمایش خود در زیست جهانی زنانه و دلایل آن از شرایط علی است که بر مقوله مرکزی اثرگذار است. از شرایط زمینه‌ای به تضعیف‌یابی منابع هویت‌ساز پیشین که در بردارنده دو ازیر مقوله حاصل از تحصیّل او اشتغال مرسوم در جامعه است. تقویت ساحت تعامل و ارتباطات با مخاطب نیز به‌مثابه شرایط مداخله‌گر عمل می‌کند. این زنان با راهبردهایی همچون تقویت هویت در مواجهه (هویتی که در حین فعالیت در این شبکه کسب کرده‌اند) با زیر مقوله ابراز خود دلخواه و شکل‌گیری هویت پسین با زیر مقوله سیالیت و بازسازی تعاملات حوزه زندگی خصوصی و شخصی‌شان به ایجاد هویتی نوظهور در قالب تلفیقی از تقش‌های زنانه سنتی و مذرن پرداخته‌اند که صرفا در قالب تحصیلات عالی و اشتغال به رسمیت شناخته‌شده در جامعه نمی‌گنجد؛ و این با نتایج پژوهش بادامچی و البرزی (۱۳۹۹) که به شکل‌گیری زن نوین ایرانی (زن پسا مدرن - پسا سنتی) همسواست. در آخر از پیامدهای این هویت‌یابی نوظهور افزایش مدارای اجتماعی» گسترش عاملیت و ایجاد مهارت‌های اکتسابی جدی و مقاومت در مقابل محدودیت‌های سرکوب‌شده در دنیای واقعی است: درواقع طبق نظریه سایبرفمینیسم اینترنت توانسته توانمندسازی زنان را در عرصه‌های زنان کاربر با انتخاب نمایش خود در زیست جهان مجازی به دلایلی مانند علاقه شخصی, ایجاد فرصت اقتصادی, شهرت‌طلبی و تأثیرگذاری بر مخاطب اقدام به تولید محتوا از روند زندگی شخصی و خانوادگی در قالب اشتراک‌گذاری عکس و ویدئو غیررسمی با زست و اداواطوارهای خاص خود می‌کنند. برای آنان اینستاگرام نه فقط یک فنّاوری ارتباطی بلکه موقعیتی است که با ایجاد یک یک‌خرده فرهنگ زنانه در آن حضور پیدا می‌کنند و هویت خود را با توجه به شیوه زندگی‌شان به‌صورت خودمختار بازتفسیر می‌کنند. همان‌گونه که سامانی وفراهانی (۱۳۹۵)» کوثری و عینی فر (۲۰۲۰)» ربیعی و هاشمی‌منفرد (۱۳۹۶) در پژوهش‌های خود معتقدند کاربران اینستاگرام از عکس به‌عنوان یک رسانه برای نمایش و معرفی خود به شکل متمایز بهره می‌برند شما که پیشینه تحقیق نداشتید و هیچکدام از این رفرنس‌ها در فهرست منابع نیستند. این زنان ممکن است با مسائل متعدد ذهنی و عینی حین فعالیت (پشت‌صحنه نمایش» حفظ حریم شخصی, وابستگی مجازی) مواجه شوند*ولی این "شرایط تأثیز زیادی بر روند هویت و معناسازی آنان ندارد. اين شبکه با ایجاد تعامل با مخاطب برخلاف رسانه‌های جمعی با ایجاد تبادل‌نظر فرهنگی زنان را وامی‌دارد تا مدام خویشتن,خود را محک بزنند. هویت از درون این گفتمان‌ها و از یک بازی زبانی ویژه نشات می‌گیرد؛ بنابراین این تجربه شناختی به‌واسطه افزایش ساحت ارتباطی به‌مثابه عامل مداخله‌گر در مقابل هرگونه اعلام موضع مخاطب از بی‌طرفی تا نگاه نقادانه و توهین‌آمیز اوّ"زفتارهای جنس مخالف ا"موجب. ارتقا. مدارای اجتماعی و هویت‌سازی کنشگر می‌شود. از استراتژی‌های زنان براي سامان بخشیدن به هویت نوظهور ایجادشده» تضعیف چارچوب‌های هویت‌بخش پیشین است که قبل از حضور در اینستاگرام با تحصیلات و اشتغال در اجتماع آن را تعریف می‌کردند که با عامل زمینه‌ای مانند جامعه‌پذیری عقاید جنسیتی و قواعد نهاد خانواده برای این زنان همراه بود. زنان کاربر خواهان تحولی در این هویت غیرنمایشی که گاهی دلبخواه و خلاقانه نیز نبودند؛ برآمدند. از نظرگیدنز (۱۳۸۷) رسانه- های مدرن به شکل روزانه ذهن افراد را متاثر و موجب تغییر هویت شخصی‌شان حتی در خصوصی‌ترین امور زندگی آنها می‌شود. از دیگراستراتژی‌ها بازسازی سیاست و تعاملات حوزه زندگی خصوصی است. زنان با نمایش احساسات خود با اطرافیان‌شان به ویژه روابط ۶ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ عاشقانه با همسر یا فرزندان‌شان در قالب نقش‌های زنانه به نوعی, اخلاق گفت‌وگومحور و فاعلیت زئانه را برای رسیدن به خواسته‌ها و بیرونی‌کردن احساسات خود» ترویج داده و با آزادی عمل خود. شکل خانواده با مردان متعصب, خشک و یا بی‌اهمیت به نگرش‌های زنانه را زیر سوال برده‌اند؛ و اين با نتایج پژوهش شفیعی و حسینی‌فر (۱۳۹۹) که یکی از سه ارزش‌های این زنان را همسرداری, مساوات‌طلبی برای رسیدن به روابط مایی در نقش مادری و همسری است. مطابقت دارد. البته نمی‌توان از مبحث درآمدزایی به‌واسطه تبلیغات غافل ماند که باعث افزایش فردگرایی و عاملیت زنان در مسیر زندگی‌شان شده است؛ همچنین از حساسیت‌های مردان هم کاسته شده و باعث افزایش انعطاف‌پذیری و نقش حمایتی‌شان شده‌است. نتایج تحقیق در راستای پاسخ به سوالات تحقیق نشان می‌دهد که در اکثر مواقع منبع کسب هویت برای زنان کاربر تا قبل از فعالیت در اینستاگرام (هویت پیشین)» تحصیلات و یا اشتغال به‌رسمیت شناخته‌شده در اجتماع بود و کمتر فرصت ابراز هویت غیررسمی از خود را داشته‌اند. با تکثر منابعم هویت‌ساز از جمله شبکه اجتماعی اینستاگرام این زنان فرصت بازنمایی غیررسمی خود دلبخواه را در قالب تلفیقی از نقش‌های سنتی (مادری, خانه‌داری) و مدرن زنانه (اقتصادی) کسب کرده‌اند (هویت در مواجهه). باگذشنت زمان "از فعالیت: روزانه و بازاندیشی مستمر خویشتن, خود به این مهم دست یافته‌اند که غیر از تحصیلات يا اشتغال می‌توان با پذیرش نقش و مهارت‌های خلاقانه و اکتسابی» تابوها و محدودیت‌های سرکوب‌شده در دنیای واقعی را رفع کرده و با تقویت عاملیت خویش, خودی را بسازند که رها و بی‌هدف نباشد (هویت پسین). و این با تم بازاندیشی هویت زنان در پژوهش روستا (۱۳۹۶) مطابقت دارد. بهره‌گیری از پتانسیل اینستاگرام و گسترش تعاملات "اجتماعی "موجب نوغی کارآفرینی.در حوزه بازاریابی دیجیتال و خلق یک هویت جدید از لحاظ فرهنگی شده است و بر عملکرد مخاطبان‌شان نیز در اکثر زمینه‌ها (مادی و غیرمادی) تاثبرگذار است. در انتها از خنبه‌های متفاوت و قوت این پژوهش نسبت به سایر تحقیقات. انجام تکنیک مصاحبه حضوری و آنلاین است که در کمتر تحقیقاتی از این دست یه علت تعایل ببه اناشناسی پردن او دشواری ادسعزسی, مشارکت‌کندگان مشاماه می‌شود. همچنین این پژوهش با واکاوی تجربه فعالیت و اثرگذاری جنبه‌های مختلف بر هویت از نگاه افراد درگیر توانسته در قالب ساخت یک مدل پارادایمی با استفاده از تئوری زمینه‌ای فرایند هویت‌یابی را در سه دوره (پیشین» در مواجهه» پسین) که در کمتر پژوهشی به‌صورت ۸ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» دوره ۰۱۰ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ احمدی, یعقوب؛ احمدی» وکیل؛گودرزی» سعید و سمیه عبدالمالکی فاصله (۱۳۹۹)» «تبیین جامعه شناختی مدارا و ابعاد آن(مورد مطالعه: شهروندان هجده سال به بالای استان کرمانشاه)»» مطالعات و اردکانی» زهرا (۱۳۹۹)» «اینستاگرام زنانه ترین فضای رسانه ای ایران» در افشانی, سید علیرضا جواهرچیان ندا و منصور حقیقتیان (۱۳۹۸)» «پروبلماتیک خود رها بخشی در فضای مجازی (کاوشی کیفی از چگونگی ابراز خود در میان میکرو ایتفلوئنسرهای اینستاگرامی شهر یزد)» مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. شماره ۱: ۰۱۴۳-۱۱۵ استراوس» آنسلم و کوربین» جولیت (۱۳۸۵)» «اصول روش تحقیق کیفی :نظریه مبنایی»» ترجمه: بیوک محمدی » تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بادامچی» محمد حسین و البرزی, فاطمه(۱۳۹۹)» «کرونا؛بازگشت به.خانه و برآمدن الگوی نوظهور زنان خانه‌دار مجازی»» فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی؛ شماره ۴۷: ۲۱۷-۱۸۳ بنت» اندی (۱۳۸۶)» فرهنگ و زندگی روزمره» ترجمه لبلاجو افشانتق«و حسن چاوشیان» تهران: ربیعی» زهرا (۱۳۹۹)» «بررسی"نحوه ی تولید و بازنمایی کلیشه های جنسیتی در شبکه ی اجتماعی ایستا گرام بارویکرد حقوق,بشر»آپایان نامّه"کارشناسی ارشد تهران» دانشگاه خوارزمی. ربیعی» علی و هاشمی منفرد آزاده (۱۳۹۶)» «مطالعه موردی شیوه نمایش خود در کاربران صفحه روستا مریم(۱۳۹۶)» «زندگی روزمره زنان در شبکه های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی: زنان متأهل کاربر شبکه اینستاگرام)»» پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بندر عباس. ساروخانی» باقرورفعت جاهمریم(۱۳۸۳)» «عوامل جامعه شناسی مور در بازتعریف هویت اجتماعی زنان»» مجله زن در توسعه و سیاست.. شماره ۱: ۷۱ تا ۹۱. سامانی» سمانه و فراهانی» اعظم (۱۳۹۵)» «هویت آنلاین و اینستاگرام (مطالعه چگونگی نمایش شفیعی» سمیه و حسینی فرزهرا (۱۳۹۹)» «زنان از سبک زندگی می گویند: مطالعه ارزش محوری از زن نوشته های اینستاگرام»» پژوهش نامه زنان سال ۱۱ شماره ۲: ۱۷۲-۱۴۷ عدلی پور» صمده یزد خواستی» بهجت و فائزه خاکسار (۱۳۹۲)» «شبکه اجتماعی فیس بوک وشکل گیری هویت بازاندیشانه در بین دانشجویان دانشگاه تبریز»» فصلنامه پژوهش های ارتباطی, شماره علیخواه» فردین» کوهستانی» سمانه و طاهره واقعه‌دشتی (۱۳۹۶)» «نقش شبکه‌های اجتماعی موبایلی در زندگی زنان (مطالعه موردی: شهر رشت)» مجله زن در فرهنگ و هنر شماره ۴: ۵۰۹-۴۹۱ عینی فر مینا (۱۳۹۴)» «مطالعه شیوه های خود ابزاری زنان با عکس در شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی اینستا گرام)» پایان نامه کارشناسی ارشد» دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. کاستلزه مانوثل (۱۳۸۰)» «عصراطلاعات: اقتصاد» جامعه وفرهنگ»» ترجمه حسن چاووشیان؛ گیدنز آنتونی (۱۳۸۷) «تجدد و تشخص, جامعه و هویت شخصی در عصر جدید» ترجمه گیدنز آنتونی (۱۳۸۵)» «مبانی جامعه شناسی» ترجمه منوچهر صبوری» تهران: نشر نی. * معمار, ثریا عدلی پور» صمد و فائزه خاکسار (۱۳۹۱)»«شبکه های اجتماعی مجازی و بحران هویت (با تاکید بر بحران هویتی ایران)» مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران» شماره ۴: ۰۱۷۶-۱۵۵ ۰ هاله استوارت (۱۳۸۳)» «هویتهای قدیم و جدید؛ قومیت های قدیم و جدید» ترجمه ی شهریار ۵ 0۵10ع1 هه ص10 و10 مه ۸۵ ۹۵۵ م۴۵ ۵۵۵ ۹۵ ,(2008) بش مصقنل۸ 6۰ 24:374 .370 م00ع 3 اجانسوشگ5 200 ها معا م۲0 ق9 ۷۳۵1/02 عزوترلمهده عناهانلهو مه لمع مود عصناصه کم عکد ع۷ ۳6 .(2019) بط و۸ ,4 ,00۵68 0معظ طع۷۷ ۵۶ لمصوت مد 136200 مکع عمجم اکاصعوی صعنص۳] ام ندمآ ,عل۵۵ ۷۷ [۵ ۷ عصنصونف ۵ ,(2004) .ظ معلاعهظ ۶و کو0ام8۳۵ :11 0777 ,م۳000 مق عفد ۳۷۵ بوط ۹۹۷ ب(2011) یک مکاعتصعدی :۹۵ 370۷ ,ق5516 هام00 ها م3۳ صقس3 حه ععصعه‌کدم6 5166731 1360 وهو عا600 ۵۳ بع 0 هه نوومامنهود اکنصنص ۳ «(2001) » ماعصهل «اع 30 16۹61۷65 ۳۵۳۵۹۶۵ ۸۷۵۵۵ صقنص1۳ 110۳ ,(2020) ۰ظ ,ق3100 200 مک 36 م105۵ 1 ,5000168 عع وم طابر ۵۲ تمه یماقم ۵۶ چواگ عقع ۸ +تعمامط2 3/60۵ آهنم5 ۰ صقطظ) کامعصصمه مامطام ای معزمه عم عم عم فاعنی .(2009) 6 36 مصعقها 86۰ 1825 نعنطم 1001 انط2 2 100005 2.0۰ داعم وصکد/3 ,(2009) ۴ .5 وصا0عن] هس10 ,م۳0 صمناص‌ک۸ عطا جز فعگاه5 سا تعصسگمهعصا" ,ر2015) بش بکاعزسق/1 8006 عزکه8 :۵۳0 متفهاگ هه مگ ص50 عطا 0۵ عنآ ,(1999) .5 بعلاس 1

ظهور شبکه های اجتماعی، به ویژه اینستاگرام با ماهیت تصویری در فضای غیررسمی و جذاب برای زنان، نقش قابل توجهی در ساخت هویت شخصی آنها ایجاد کرده است. ازاین رو، زنان در تلاش اند با فعالیت در این شبکه، هویت و تصویری متمایز و جدید از خود به نمایش بگذارند و آنان بدین طریق در گروه های مختلف احساس تعلق و نقش آفرینی می کنند. تحقیق حاضر با پشتوانه ادبیات مفهومی و نظری موجود در حوزه هویت، با فن مصاحبه نیمه ساختاریافته به گردآوری داده ها پرداخته و با رویکرد کیفی و بهره گیری از روش زمینه ای اشتراوس و کوربین داده ها را تحلیل کرده است. 30 کاربر فعال اینستاگرامی (زن) با روش نمونه گیری گلوله برفی و هدفمند انتخاب و به شیوه حضوری و آنلاین مورد مصاحبه قرارگرفته اند. یافته های به دست آمده، بیانگر 4 مقوله اصلی شامل «انتخاب نمایش خود در زیست جهانی زنانه»؛ «اینستاگرام، ساحت تعامل با مخاطب تأثیرگذار»؛ «بازسازی معنا و هویت یابی فرایندی» و «بازسازی تعاملات حوزه زندگی خصوصی»، است. مقوله هسته ای در این بررسی «هویت نوظهور تلفیقی و فرا مدرن» است که سایر مقولات را درمی گیرد. همچنین در مقوله هویت یابی فرایندی، سه نوع تیپ هویتی پیشین، هویت در مواجهه و هویت پسین با اقتباس از رویکرد نظری شکل گرفته است. مؤلفه ی تیپ ها، پیشینی محصول چارچوب های مشخصی چون تحصیل و اشتغال مرسوم در جامعه بوده درحالی که مؤلفه هویت، در مواجهه ابراز خود دلبخواه نمایشی و هویت پسین، سیالیت و تلفیق است. نتایج نشان می دهد که در اینستاگرام به واسطه شکل کارکردی و ساختاری آن و تغییر نوع و موضوع علقه های اجتماعی، زنان ایرانی با بازنمایی خودی خلق شده و فرامدرن در قالب تلفیقی از نقش های زنانه سنتی مدرن، هویتی خودانتخابی را تعریف کرده اند که نه افسارگسیخته و آزاد و نه دست وپابسته محدودیت های دنیای واقعی و از پیش تعیین شده است.

357033

از سیاسقا تشر کتاب«عاید شود این اسقا که بموان. وظعیت سویجود ز انحبانا نامطلوب کتاب رامعیّن و در چارچوب طرح‌ها برنامه‌ها و فعالیت‌های مشخص به وضعیت مطلوب تبدیل يا نزدیک کند (آذرنگه ۱۳۷۸). در تاریخ تئاتر برای کودکان و نوجوانان که با حمایت‌های وزارت فرهنگ و هنر کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان و فستیوال‌هایی همچون جشن هنر شیراز و... از دهه پنجاه رنگ و بویی به خود گرفت و حائز اهمیت شد فقط تئاترهایی با موفقیت همراه بودند که متن نمایشی مناسبی داشتند (مشهدی عباس» ۱۳۸۶). در ۳۰ سال اخیر آثار ماندگاری در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شد. اما این آثار ادامه نیافت و عملا جریان ماندگاری در حوزه تئاتر و نمایشنامه‌نویسی کودک و نوجوان انجام نشد. زمانی این جریان در حوزه نمایشنامه شکل می‌گیرد که در تئاتر کشور جریان‌سازی شود. درکشورهای مدرن» کارشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که نمایش از داستان تأثیرگذاری بیشتری دارد. به همین دلیل برای اجتماعی کردن کودکان به چاپ و توزیع نمایشنامه در مدارس خود روی آورده‌اند (جهانگیریان ۱۳۸۸). مدارس مهم‌ترین آوردگاه تغاتر در میان کودکانند و بدون فعالیت آموزش و پرورش, تئاتر در میان کودکان گسترش پیدا نمی‌کند. با استفاده از نمایش تمی‌توانیم‌لگی نسل لا آموزش دهیم و هنوز جریان‌های سازنده نمایش در کشور شکل نگر تلاو تما هلان شرمايهگذاري مسئولان نیز این جریان‌ها شکل نخواهد گرفت. تئاتر کودک و)وجوا کی.ازپمهه تر ی و تأثیرگذارترین رسانه‌های موجود در ایران است که اگید۷ لت یهن پرداخته شوادپیهظاگی‌پمی‌توان توجه مخاطب را بیش از این به آن جلب کرد و کأثیرایت میتی ردو زینهای فرهنگی» هنری» اقتصادی» اجتماعی, بر روی نسل‌های آینده‌اگذاشي,د" تئاتز کرلای ونان چارچوب‌های حساسی وجود دارد که در تغاتر بزرگسال لحاظ نم رود,ظلتته‌این چارچوب‌ها حساسیت‌های بالا و مهم سنین کودکی و نوجوانی است و همین نکته باعث می‌شود تا تولیدکنندگان و هنرمندان بتوانند تلاش مضاعفغ کرزه کاگیادایایی کاملی چه این راه بخ رک وهی نسبت به‌انیاز واقعی مخاطبان تولیدات خود ر1عرضه کنند. نشر ایران»در طی عمر کوتاه خود همواره با مشکلات زیادی روبه‌رو بوده است و با فرازو نشيي‌هاي گوباگوّن برخاسته از تحولات اجتماعی,» فرهنگی, اقتصادی مواجه بوده اییت. این منگکلات مانع از شکاا گرفتن انتشاراتی‌های بزرگ به معنای واقعی خود بوده است. نمایشنامه متن نگارش يافته ادبی-نمایشی است که برای اجرای روی صحنه تئاتر یا خواندن نوشته می‌شود. نمایشنامه‌نویسی به شکل امروزی در ادبیات کشور ما جوان است و سابقه طولانی ندارد و در مقایسه با سایر انواع ادبی مثل داستان‌نویسی, شعر مقاله‌نویسی و... گسترش نیافته است. امروزه همگام با توسعه هنر و ادبیات کودکان و نوجوانان در ایران شاهد شکل‌گیری فعالیت‌های خلاق و جدیدی چون («تئاتر مدرسه» «تغاتر عروسکی) و... هستیم. اینها همه قبل از هر چیز به ادبیات نمایشی (نمایشنامه) و متون نمایشی محتاج هستند تا دستور کار و نقشه عملی و اجرایی ساختمان نمایشی آنها رامشخص کند. به همین دلیل نمایشنامه نویسی به‌عنوان «هنر و فن» در حوزه فعالیت‌های فرهنگی هنری به‌ویژه کودکان و نوجوانان اهمیت پیدا کرده است. اوضاع نمایشنامه‌نویسی برای کودکان بسیار نابسامان است و تیراژ آثاری در این زمینه بسیار نازل است و تنها انگیزه برای نمایشنامه‌نویسی نزد نویسندگان کودک و نوجوان» عشق به این وادی است (کیانیان ۱۳۸۹).مشکل کمبود نشر نمایشنامه کودک و نوجوان همواره به‌عنوان یکی از عمده‌ترین مشکلات در تئاتر کشور ما مطرح بوده است. در مورد بررسی مشکلات نشر نمایشنامه کودک و نوجوان شهر تهران هیچ تحقیق علمی انجام نشده است. از آنجا که اکثر ناشران کودک و نوجوان در شهر تهران متمرکز هستند انجام این تحقیق می‌تواند میزان بازدهی و انجام اقدامات و فعالیت‌های گذشته زانشان دهد, عوامل مثبت و سازنده و عوامل منفی و بازدارنده را بازشناسد و به این پرسش پاسخ دهد که وضعیت و مشکلات نشر نمایشنامه کودک و نوجوان از دیدگاه ناشران شهر تهران چگونه است. هدف این تحقیق بررسی مشکلات نشر نمایشنامه برای کودکان و نوجوانان از ۱.مشکلات نشرنمایشنامه کودک و نو جو ان‌آزد بل گاه هافر ان‌شپهرتهران جه عواملی هستند؟ ۲. وضعیت انتشار نمایشنامه کودک 8 نوجوان شهرقیران از دول گاوآناشران از نظر کیفی ۳ امکانات نشر نمایشنامه کودک و نوّچوان شهروتهراناز دیشگاه‌ناشران در چه سطحی ۴ از دیدگاه ناشران» انگیزه نویسندگان از نوشت راما بیگاکه‌بزای کودکان چیست؟ ۵ میزان همکاری ناشران در زمینه نشر و تولید نمایشنامه کودک و نوجوان در شهر ۶ نقش آموزش و پرورش#ز بهبود وضعیّت نشرافطایشنامه به چه میزان ست؟ ازجمله تحقیقاتی که در داخحل ایران |مشابه»این-حقیقي راجام آشده است. می‌توان از پایان‌نامه خانم صباغی (۱۳۷۹) یاد کرد که به الق نکته‌می پردازد که نماشنامه به‌عنوان یکی از انواع ادبی» رهاورد فرهنگ و ادب مغرب‌زمین است که در ایران پیشینه‌ای یکصدوپنجاه ساله دارد و از زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار پدید آمده و به‌تدریج رونق یافته است. درباره نمایشنامه‌نویسی به‌عنوان یکی از شاخه‌های ادبیات معاصر ایران کمتر تحقیق شده است و به‌ویژه نقد و بررسی آن در محاق فراموشی مانده است. همچنین اسدی (۱۳۸۶) در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود تمامی نمایشنامه‌های چاپ‌شده کودک و نوجوان را از آغاز سال ۱۳۰۰- ۱۳۸۰ مورد بررسی قرار داده است و برای تدوین از منابع کتابخانه‌ای موجود و منابع اینترنتی بهره گرفته شده است. ساختار نمایشنامه کودک و نوجوان با نمایشنامه بزرگسال متفاوت است. زیرا ترکیبی از ساختار در منابع انگلیسی نیز گزارش‌هایی از مطالعات مربوط وجود دارد. مثلا کیم" (۱۹۹۹) در پایان‌نامه خود تحت عنوان «تاریخچه تثاتر کودکان در کره: از آغاز تاکنون سال‌های۱۹۲۰- ۸ به این مقوله در کره پرداخته است. این مطالعه به بررسی رشد تئاتر کودکان در کره از آغاز تاکنون (۱۹۲۰- ۱۹۹۸) می‌پردازد. تئاتر کودکان در کره با ظهور فرهنگ غربی در سال‌های پایانی قرن نوزدهم بروز کرد. کلیسای پروتستان که یکی از سوغات‌های فرهنگ غربی است. با راه‌اندازی مدرسه 500487 نه‌تنها مردم را به کیش خود فرا می‌خواند بلکه در جهت روشنفکری کودکان هم گام برمی‌داشت. این کلیسا در طی مراسم انجیل‌خوانی در مدرسه (عس5 و نمایش داستان‌های انجیل در رویدادهای مذهبی مثل عید پاک عید شکرگزاری و کریسمس از تکنیک‌های ساده نمایشی بهره می‌برد. این کار باعث شکوفایی تغاتر کودکان در کره شد. سال‌های دهه ۰۲۰ به‌نحو گیگری درهاآنهاز تئاترپل ادبیات کودکان نقش داشت. نویسندگان کتاب‌های کودکان که خود در که ادبایک غوپ,‌وشد کرده بودند و از پیشگامان تجددگرایی در کره محسوب می‌شد نل بهمنظورایغایانقشری نود در ظهنگ جدید کودکان و تشویق روحیه ملی‌گرایی در برابر استعمارژاپنی‌ها, شروع به‌,نوشتن نمایشنامه‌های کودک کردند. محتوای نمایشنامه‌های کودکان در آن‌زمان, بوخ ,حالت تبلیفی لأشت تا ادبیات خالص. طی سال‌های پس از لیبراسیون (۹۹۴۵)تفاترکودگان/یه سمات, وا ویآمارتورگرایی خالص گرایش پیدا کرده بود. در سال‌های دهه ۵۰» معلهانآمدارپس اتقادایی که از تأثیر آاموزشی نمایشنامه‌ها بهحوبی واقف بودند. شروع به تولید نمایشنامه‌های کودک در مدارس خود کردند و از آنها به‌عنوان یکی از فعالیت‌های آموزشی در کلاس‌های ادبیات مدرسه بهره ی گرفتند. نمایشنامه‌های خلق‌شده در مدرسه؛ عملها نمایشنامه‌هایی بو ددا طی دوره‌های استعماو نوشته بودند و از آن‌زمان به بعد تقریبا هیچ نمایشی به‌رشته تجویر .نیام پوژد, بمّایش‌های مدرسه‌ای طی سال‌های ۱۹۵۰ یک رویداد جدید در تاریخ تغاثر کّلاگان محسوب می‌شد که حس زیبایی‌شناسی و سرگرمی هنری را در کودکان ایجاد می‌کرد. در سال‌های دهه ۰۱۹۶۰ تولیدات آماتوری مدارس, تبدیل به شرکت‌های حرفه‌ای در زمینه تئاتر کودکان شدند. نمایشنامه‌نویسان حرفه‌ای تئاترهای کودکان مقولّد شدند وبا استفاده از معلمان مداوس» شرکت‌هایی حرفه‌اتی تأسیس کردند. طی این ده حدود دوازده شرکت در زمینه تولیدات تئاتری فعالیت داشتند و چندین نمایش هم تولید شدند. یکی از رهبران این جنبش در سال‌های دهه ۶۰, یک نمایشنامه‌نویس» نظریه‌پردازن و تست تولیدکننده به نام پیونگ جو بود. وی تعداد ۱۰۴ نمایش به رشته تحریر درآورد و اغلب آنها را در محصولات شرکتی که خود تأسیس کرده بود اجرا کرد. وی همچنین کارگاه‌هایی در زمینه تئاتر کودکان برای معلمان مدارس برگزار کرد. فعالیت‌های وی نقش مهمی در توسعه تئاتر کودکان در سال‌های دهه ۶۰ داشت. در سال‌های دهه ۷۰ بروز و گسترش پخش برنامه‌های تلویزیونی در سطح ملی»باعث اعتلای تغاتر کودکان شد. برنامه‌های کارتونی خارجی تلویزیون که با هدف سرگرم‌سازی پخش می‌شد. تبدیل به‌نوعی کاتالیزور برای تبلیغ شرکت‌های فعال در زمینه تثاتر کودکان و مشارکت شرکت‌های قدیمی حرفه‌ای در فعالیت‌های تجاری تئاتر کودکان شد. تولیدات آماتوری شرکت‌های فعال در زمینه تئاتر کودکان, کاهش يافته و طی سال‌های۷۰- ۸۰ تولیدات تجاری بسط و رشد پیدا کردند. اغلب تولیدات تجاری» برنامه‌های موزیکال س رگرم‌کننده‌ای بودند که تأثیر مخربی برهدف آموزشی تئاتر کودکان برجای گذاردند. از سال‌های پایانی دهه ۶۰ برخی از صاحبنظران و فعالان تثاتر به اهمیت آموزشی تثئاتر کودکان پی بردند. آنها کارشناسان خارجی نمایش خلاقانه و نمایش آموزشی را دعوت کرده و کارگاه‌هایی برگزار کردند.این کارگاه‌ها به سازماندهی بسپاری از شرکت‌های آموزشی کمک کردند؛ از این‌رو طی سال‌های دهه ۹۰ محصولالت آموزشل/تناتر کوهگان رشد پیدا کرد. امروزه» محصولات تجاری و آموزشی به موازات هم در ار گودگالادر کره هش ایفامی‌کنند. حدودااز هشت دهه پیش تاکنون تغییرات اجتدا آن کی ۳ الا شده است. نمایشنامه: نوشته‌ای که برای بازی کودن‌ادر تاشاخایه تخویرهشلود و هنرپیشگان از روی آن سخن گویند و حرکات خود راار‌طبق ,ان تشه تیم ند" نمایشنامه کودک نوجوان: نمایشنامه حول یم تماشاگر و مخاطب کودک و نوجوان چنین ویژگی‌هایی را داراست: درباره کودکان و کودکی يا راجع به موضوعاتی است که به شکلی منطقی بهکودک و/نوجوان می‌پردازد و با/ واژه‌ههایی بظپر «صداقت» سروکار دارد و درنهایت سعی می‌کند به مخاطب احترام‌ابگذارد. همچنین بایهبا تماشاگر کودک تعامل داشته وبرای او جذاب باشاه‌تا این ده ان انا انار نظر احساسی و غقلی بانمایش درگیر و برای دیدن ادامه آن تجریکه‌شونگ#فشایشنامه برای کوادکان و نوجوانان باید ققاترهتغاتر متبی آدیی نیسته بلکه نوشته‌اق است کهپس از اجرا قابل رگ تخواهد بوه, در تعابیر بسیاری شنیده‌ايم که کلام را عطیه خداوند خوانده‌اند و کلامی که به نمایش گذاشته می‌شود نیز عطیه‌ای گرانبهاتر است. تئاتر وسیله‌ای برای بیان انديشه و برقراری ارتباط میان دنیای انسانی است که غرق در واقعیت است و از آنچه در دنیای واقعی می‌گذرد لذت می‌برد تثاتر کودک: فیلس هارت فول" در کتاب فرهنگ تئاتر تئاتر کودکان و نوجوانان را «تئاتر کودکان شامل اجراهایی است که توسط بازیگران بزرگسال حرفه‌ای یا آماتور و یا عروسک‌بازان برای کودکان» در تماشاخانه‌ها پا سالن مدارس به روی صحنه بیاید. تئاتر کودکان به معنای بازی کودکان در تئاتر و یا شرکت آنان در نمایش‌های مدارس نیست» تاریخچهتئاتردر جهان:یافتن آغازی برای تثاتر در جهان دشواراست. بیشتر پژوهشگران نیز با مطرح کردن نظریه‌ها به بیان سرآغاز تاریخ تئاتر می‌پردازند. رایج‌ترین نظریه درباره خاستگاه تئاتر این است که تثاتر از دل اسطوره‌ها و آیین بیرون می‌آید. تحول و رشد می‌یابد و دستخوش تغییراتی می‌شود. تئاتر ريشه در ادیان و خدا یا خدایان هر قوم داشته است «نمایش در آغاز از تحول رسم‌ها و نیایش‌های مذهبی بیرون آمد. و وقتی به جایی رسید که دیگر رسم و نیایش نبود باز همواره نیازمند دستگاه دین و بیت‌المال بود. اگر دین نمایش‌پذیر بود» و اگر مراجغ مذهبیزلهم‌های ماشایی و سپس نمایش را برای توسعه قصه‌ها و کرامات مذهبی لازام میدانگهچنال نی می‌شود که دین فراهم‌کننده وسایل و مورخان همه درایل میخن‌متفی‌اند که نجیتپره تغاتها به‌شکل امروزی آن در یونان به‌وجود امده است. در خدود سدمهفتمپپیش از ,میلاد نوشتن نمایشنامه در یونان آغاز می‌شود؛ و نخستین نمالشنامه نویسلا کمناماریهنبلت رسد تس پیس* است. او در سال ۴ پیش از میلاد برنده مسابقه زمایغلنامه نوی ,می شود. تاریخچه تئاتر در ایران :تاریخ نمایش سنتی در ایران عمری به درازای آیین دارد. از آنجا که ادیان ایرانیتماماتک‌خدایی بوداند» کمتر از غربیان نگاهیی نمایشی به آیین‌ها داشته‌اند؛ اما بنابر دلایل بسییا نمایش ایرانی تار یخی هماننل نمایس در جهان نداشته است؛ و ازآنجاکه در ایران امکان پیدایش نمایش به‌طوروسیع وجودپنذاشته است. مردم ذوق نمایشی خود را به رقص و مراسم و جشن‌هلامنتقا»#کرده‌اند. تاریخنهایش ایران به شکل غربی آن عمری «نخستین نمایشنامه‌نویس واقعی ایران را باید حسن‌مقدم دانست که پیشتر با امضای((علی نوروز)) می‌نوشت. اثر انتقادی معروف او ((جعفرخان از فرنگ آمده است)) که بارها اجرا شده میرزا فتحعلی‌خان آخوندزاده» میرزا آقا تبریزی» میرزا احمدخان کمال‌الوزاره محمودی, مژیدالممالک فکری ارشاد میرزاده عشقی» حسن معاصر رضا کمال‌شهرزاده حسن مقدم» ذبیح بهروز سیدعلی ان نصر بهرام بیضایی» علی نصیریان, غلامحسین ساعدی, بیژن مفید. و اکبر رادی را به‌عنوان اولین نمایشنامه‌نویسان ایران می‌توان نام برد. تحقیق حاضر از نوع پیمایشی- توصیفی است. جامعه مورد بررسی این پژوهش شامل ۱۶۰ ناشر است که در حوزه کودک و نوجوان نیز دارای انتشاراتی هستند که از سال ۱۳۸۰ تاکنون آمار چاپ کتابشان در زمینه کودک و نوجوان بالای ۱۰۰ عنوان است. نمونه‌گیری پژوهش از نوع نمونه‌گیری تصادفی ساده و اندازه نمونه طبق جدول مورگان ۱۱۳ ناشر است که ابزار تحقیق, پرسشنامه و درصورت نیاز از طریق مصاحبه, اطلاعات گردآوری شده است. همچنین اطلاعات فصل ادبیات از طریق میدانی گردآوری شده است. در پژوهش حاضر از دو آزمون خی‌دو و آزمون + تک‌نمونه‌ای استفاده شده است و داده‌های گردآوری‌شده نیز از طریق روش‌های آماری توصیفی و با امتفاده از یم‌افزارهای(5٩۱۸.82 و امعیظ ۲۰۱۰ تحلیل سوال اول پژوهش: مشکلات نشر نمایشنامه کودک و نوچوان از دیدگاه ناشران شهر تهران تحلیل این سوّال طبق جدول ۱ این است کهکم رو تتاما*زمطرف تهیه کنندگان تئاتر گردکان :و نرجوانان با ۸4/۴ :درس بهعنوان‌هی‌ترین گشکل کیودنشر نمایشتنامه برای کودکان و نوجوانان بوده استه .کش اتقاضا از ببوی مخاطان با ۸۸4۵ کی‌اولویت دوم مشکلات قرار دارد. ۵۸/۴ درصلهپایین بودن سطح فرهنگ عمومی, به‌عنوان سومین مشکل در انتشار نمایشنامه برای کودکان و نوجوانان استهرپعایغ حماییت ازوگارگردانان تغاتر کودک» کمبود نمایشنامه خوب, و عدم حمایت وزارت,فر هانگ و ارشاد از توللد نشر نمایشنامه» در ازلویت‌های بعلی مشکاانی تشر نمایشاعه رای گودگان و تووان است. کمی تقاضا از طرف تهیه‌کنندگان تئاترکودک و نوجوان ۳ ۸۹/۴ عدم حمایت نظام آموزش‌وپرورش ازتولید و حمایت از نشر نایشنامه ۳ ۶/۵ خوبی بوده است. 790۲/۲ پا اوح پ. کیفیت نمایشنامه‌های کودک و تحلیل سوال سوم پژوهش: امکانات نشر نمایشنامه کودک و نوجوان شهر تهران از دیدگاه ناشران طبق نمودارا ۹۹/۱ درصد از انتشارات دارای دفتر نش ۸۸/۵ درصد دارای تجهیزات حروفچینی» ۹۷/۳ درصد دارای ویراستار» ۹۶/۵ درصد دارای نمونه‌خوانی» ۹۷/۳ دارای جرای کامپیوتری» ۸۶/۷ درصد فاقد لیتوگرافی» ۷۶/۱ درصد فاقد دستگاه چاپ, ۷۵/۲ درصد فاقد دستگاه صحافی, ۸۵ درصد فاقد دستگاه برش, و ۷۱/۷ درصد فاقد امکان پخش بوده‌اند؛ واين نشان‌دهنده این است که از وضعیت تسبتا خوبی برخوردارند. تحلیل سوّال چهارم پژوهش: از دیدگاه ناشران» انگیزه نوّیسندگان از نوشتن نمایشنامه برای کودکان به‌عنوان مهم‌ترین عامل برای نویسندگان نمایشنامه‌های گودک و نوجوان محسوب می‌شود. عامل اقتصادی با ۶۲/۸ درصد دو اولوریت بعدی قرار داردعلاقه به نویسندگیّ.با ۶۱/۹ درصد و علاقه به کارهای آموزشی و اطلاع‌رسانی با 2/8 درظ یدز رتکه‌ها یبای قرلي‌دارند. تحلیل سوّال پنجم پژوهش: میزان همکاری ناشران درزمینه نشروتولید نمایشنامه کودک و باتوجه به جدول ۳ ۸ درصد ناشران مورد مطالعه اظهار داشته‌اند که کتاب‌های منتشرشده توسط آنانه ویژگی تبدیل شدن به نمایشنامه را دارد؛ ۸۸ درصد آنان اظهار داشته‌اند که با نویسندگان کودک و نوجوان در ارتباط نیستند؛ ۸۶/۷ درصف آنان با مترجمان آثار مربوط به کودکان و نوجوان نیز ارتباطی نداشته‌اند؛ و ۸۴/۱ درصد آنان هیچ پیشنهادی به نویسندگان تحلیل سقال ششم پژوهش؛ نقش آموزش‌وپرورش درابهبود وضعیت نشر نمایشنامه به چه میزان باتوجه به نمودار ۴ از نظر ۰/۹ درصد افراد حجم نمونه سهم نظام آموزش‌وپرورش در حمایت از نمایشنامه‌های کودک و نوجوان درحد بسیار کمی است. ۲/۷ درصد میزان این تأثیر را در حد متوسط ۷۷/۹ در حد زیاد و ۱۶/۸ درصد میزان تأثیر نظام آموزش و پرورش در حمایت از نمایشنامه‌های کودک و نوجوان را در حد خیلی زیاد ارزیابی کرده‌اند؛ ضمن دنیای درونی و بیرونی کودکان و نوجوانان با بزرگسالان متفاوت است و به همین دلیل آنچه که به‌عنوان ادبیات برای این گروه سنی تهیه می‌شود نیز باید با آثارادبی بزرگسالان متفاوت باشد. با بررسی و تجزیه‌وتحلیل از جدول‌ها و نمودارها چنین به‌نظر می‌آید که وضعیت نشر نمایشنامه در تهران نامساعد است. عوامل و مشکلات بسیاری بر سر راه نشر نمایشنامه است که این عوامل هم به ناشران» هم به تهیه‌کنندگان تئاتر» یام به مسئولان ذیربط به خصوص آموزش‌وپرورش برمی‌گردد. ناشران معتقدند عآگاع#اقلی زاین امس کمبود تقاضا برای نشر نمایشنامه از سوی مخاطبان اس همجن "#معتندیده سنرالا۳ذبربط به حصوص آموزش وپرورش می‌توانند در بهبود اين ری یکی سرا پلایواسگي داشته باشند. البته شایان ذکر است تولید و نشر نمایتشتامه بای کودکان نبازمندیچمات تما مسئولان و نهادهای مربوطه ازجمله وزارت فرهنگ واا 3 اشالامیاژیدیگر ترآکر مایند خانه تغاتر و... در این امر است. همچنین حمایت از مراک فعال دواین زمینه‌آهانند گالول پرورش فکری کودکان و نوجوانان که متولی این امر بوده‌اند» نیز از اهمیت بالائی پر خو رگا است. در یک نگاه کلی و اجمالی باتوجه به نتایج این پژوهش و پژوهش‌های مشابه ابتدا دلایل ضعف ادبیات نمایشی کرک نوچوان را اینگونه‌آمی توان بروشمود: - کمی تقاضا از طرف تهیه کنندگان*بغاتر کوزدک وفو چوان عدم حمایت وزرات فرهنگ و ارشاد از تولید نشر نمایشنامه -عدم حمایت نظام آاموزش وپرورش از تولید و حمایت از نشر نمایشنامه - برتری جنبه آموزشی به جنبه سرگرمی و لذت مخاطب -نبود واحد دانشگاهی و حتی رشته مج زا برای آموزش تخصصی و آکادمیک -.اغلب آفار خاني شدمموغبوقانتسفارشبی ی‌مناسیقی دارتد کدقوسط تاش ر یرد خقافس, و در ادامه نیز فعالیت‌های آموزش‌وپرورش در بهبود وضعیت نمایشنامه برای کودکان - برگزاری کلاس‌های آموزشی نمایشنامه‌نویسی و تثاتر و استفاده از هنرمندان در این - اختصاص ,دادح ولاز کداب‌های نارسوبل نم #ف‌نامه و بخشی از ساعت آموزشی - برگزاری مسابقالت دماین ناط نو کش یک زمر از هه - برقراری ارتباط و گرذهمایی‌ها بین هنرمندان» اولیا و مربیان» و گروه‌های نمایشی؛ و این پژوهشی یز مان سایر پژوهش‌ها کز تیوه بالیشکلات و محدودیت‌هایی - پیدا کردن ناشرانوردادل پرپپشنامه یه أنهلا کان بسیار دشواری بود و در بعضی موارد - به دلیل پاسخ ندادن ناشران به سوّالات ٩ و۱۰ پرسشنامه» با مشورت استادان راهنما مشاور و اماریست مجبور به حذف یکی از سوّالات اساسی شدم که عبارت بود از: ا«وضعیت انتشار نمایشنامه کودک و نوجوان شهر تهران از دیدگاه ناشران از نظر کیفی چگونه است؟»؛ و - به دلیل جدید بودن موضوع در بخش پیشینه با مشکل نبود مقاله و پایان‌نامه پژوهشی, هم در داخل ایران و هم در خارج ایران مواجه شدم. بنابراین موارد یافت‌شده‌ای که شامل پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد که پژوهشی نبودند ولی مرتبط با موضوع بودند را ذکر کرده‌ام. - پیشنهاداناظراق به نویسندگان برای تولید نمایشنامه کودک و توجنواث؛ - اهمیت دادن آموزش‌وپرورش به این امر و سفارش نوشتن سناریو و نمایشنامه تغاتر - ترویج تئاتر توسط شهرداری و اجرای تئاتر کودک در فرهنگسراها؛ و - اجرای تثاتر کودکان و نوجوانان در کتابخانه‌های عمومی توسط نهاد کتابخانه‌ها. اسدی» نسرین (۱۳۸۶). ساختار نمایشنامه کودک و نوجوان (از ۱۳۸۰-۱۳۰۰) ». پایان‌نامه کارشناسی ارشد اکبرلی منوچهر(۲۳مهر۱۳۸۷). «ادبیات کودکان و نوجوانان» مظا حکه. پپاینظا سازمان تبلیغات اسلامی. از: بیضایی» بهرام (۱۳۷۹). نمایش در ایران. (چاپ ذوه): #3 9ان#ار وشنگرااق. راسخ رادپرویز (۱۳۷۹). «بررسی تئاتر دانش آموزکا؛دروایوان»:ا بان‌ناهکارشتهاسوه آرشد هنر دانشکده هنر» صباغی, علی (۱۳۷۹). «بررسی انتقادی نمایشنامهنوب مره زآیران ]اوق سال ۱۳۰۰ ه. ق.». پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی» دانشکده ادبیات]و غلوم انسائی, دانشگاه آزاد اسلامی. کیانیان؛ داوود (۱۳۸۹). «دریچه‌ای به تئاتریکودک در ایران». از: ددع هافزد ۷ مشهدی‌عباس, امیر (۱۳۸۶). در جسی‌وجوی فرهنگ وهویساردر بستر هو ار تلم هزبس عطا ما وتصصنوهط عطغ خصت۳ نعرمگ حذ معط کصسفلنط که رفن3" .(1999) عمل-صا ملگ /اط نم ,9935644 تشد وان نت۲ 6 30 30.ط2 1920-1998 کت خحهک ۳ سپهر, فرشته؛ میکائیل‌زاده» فرشته (۱۳۹۰). «مشکلات نشر نمایشنامه برای کودکان و نوجوانان: دیدگاه صنعت نشر» فصلنامه مطالعات ملی کنابداری و سازماندهی اطلاعات. ۲۵ (۱): ۰۱۲۳-۱۱۰

هدف: شناسایی مشکلات نشر نمایشنامه کودک و نوجوان. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و جامعه مورد بررسی شامل 160 ناشراست. داده ها با پرسشنامه گردآوری و بین 113 ناشر توزیع شد، سپس بررسی های آماری توسط نرم افزارهایSPSS وExcel انجام گرفت. برای پرسش های اساسی از آزمونt استفاده شده است. یافته ها: کمی تقاضا از طرف تهیه کنندگان تئاتر کودکان و نوجوانان با 4/89 درصد، مهم ترین مشکل است. از نظر 3/59 درصد پاسخ گویان، متن نمایشنامه ها از لحاظ کیفی در حد متوسط است؛ 54 درصد کیفیت ترجمه ها را متوسط و 6/56 درصد نیز تألیف ها را متوسط دانسته اند. 9/61 درصد تصویرسازی را و 2/52 درصد نیز کیفیت نمایشنامه های کودک و نوجوان را از لحاظ امور فنی و چاپ، خوب ارزیابی کرده اند.

510983

واژه‌های کلیدی: زن قهرمان» الهه آب» تیامات. شهرناز ارنواز راگلن. یکی از گسترده‌ترین اساطیر دز.جهان, کهن‌الگوی زن قهرمان.است.که در قالب خدابانوان در فرهنگ‌های مادرتبار نمود می‌یابد. این اساطیر در ادبیات و فرهنگ‌های مختلف با روایت‌ها و کاربست‌های گوناگون رخ نموده"اسیتا. پرتشتشی الهه مادر,دره حور فراهنگ مدیترانه؛ ایران» آسیای مرکزی» روم و میان‌رودان رواج داشته است. برخی معتقدند ایزدبانوان نسبت به خدایان پدر با زمین مأنوس‌تر بودند و خویش‌کاری آن‌ها عبارت است؛از: حاصل خیزی زمین» باروری» بچه‌زایی و حمایت از زنان باردار؛ در حالی که خدایان پدر زورمند آسمانی و دور از دسترس بودند. در این اساطیر ایزدبانو با آب و باران و روییدنی‌ها عشق و زناشویی پیونذی ناگسستنی داشته است. در بیشتر نمونه‌ها پرستشگاه‌ها و معابد این ایزدبانوّان در کنار چشمه‌ها قراز دارد. در بینش اساطیری این جهان زمینی* طبیعت, نمود دیذاری گاهانی مینویی است يا به‌دیگر سخن, در فراسوی هرپديده دیداری ملموسی,» کهن‌الگویی مینویی هست و بدین ترتیب در فراسوی هر پديده ملموس و دیداری» صورتی مینوی وجود دارد؛ انسان اساطیری همواره در پی آن است تا از گستره و ساحت این گاهان گیتی‌مدار زمینی» به‌سوی گاهان لایتناهی فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ مهم‌ترین کارکرد ایزدبانوان تقریبا در بین تمامی اقوام» کیهان‌زایی» تقدیس زمین به‌عنوان مادر بزرگ» آیین‌های رویش گیاهان» کشاورزی» تعیین سرنوشت انسان‌ها آیین‌های رستاخیز و جهان پس از مرگ» عشق و زناشویی» باروری و زیبایی است. به نظر می‌رسد آنچه سبب پرستش ایزدبانوان شده است. باروری و بقای نسل, هم در جانوران (به‌عنوان منابع غذای انسان) و هم در نوع بشر تقدیس زناشویی» اهمیت خانواده» رستاخیز و ارتباط با جهان مردگان و با خاک به‌عنوان شکل‌دهنده انسان و مادر همه موجودات است؛ بنابراین حضور ایزدبانوان هر اسطوره‌ها و ضمیر ناخودآگاه جمعی بیشتر ملت‌ها امری مسلم است و نشان از اهمیت اين کهن‌الگو دارد. این الگو در اسطوره‌ها و افسانه‌های ملل مختلف رخ نموده است و بیانگر چهره جهان‌شمول قهرمانان اسطوره‌ای است و از آنجا که ريشه دز ناخودآگاه جمعی دارد. مسائل عام بشری را بازتاب می‌کند. به همین دلیل, پژوهش حاضر به بررسی سیر منطقی اهمیت زن قهرمان در بافت اسطوره‌ای دو روایت «تیامات و.مردوک» و «شهرناز و ارنواز» می‌پردازد. آنچه نگارش مقال حاضر را به‌عنوان یک ضرورت دراذهن نگارندگان مطرح کرده است» جایگاه زنان در اساطیر میان‌رودان و تمدن ایران باستان است که در مقطعی از تاریخ خود جز جوامع مادرتبار بوده‌اند. ازاین‌رق نظر به اينکه هیچ پژوهش تطبیقی درباره دو روایت اسطوره تیامات و دو شخصیت زن قهرمان در شاهنامه» یعنی شهرناز وارنواز صورت نگرفته اسسّت.» سعی نگارندگان بر آن است تا با شیوه نقد اسطوره‌گرا به بزرسی و نقد این بانوان و پیوند آنان با عناصر و سازه‌های طبیعت بپردازند و هر دو روایت را بر بنیاد الگوی راگلن, مورد خوانش و بررسی تطبیقی قرار ژرف‌ساخت کهن‌الگویی زن قهرمانان در مورد شهرناز و ارنواز در تمدن ایران و تیامات در میان‌رودان پیش از اين بررسی نشده و هیچ اثر تطبیقی, به‌ویژه بر بنیاد الگوی زن قهرمان راگلن نوشته نشده است. تنها در پاره‌ای از مقالات. ضمن روایت ضحاک و فریدون, به این دو بانو اشاره شده است. از جمله پژوهش‌های نوشته‌شده پیرامون زن قهرمان. می‌توان به مقاللات زیر «الگوی تفرد قهرمان زن در افسانه‌های پریان ایرانی» بر اساس چرخه روان‌شناختی مورداک» از مهدی خیراندیش, معصومه بذرافشان و مرضیه صادق‌زاده. نگارندگان در این مقاله گام‌های چرخهه مورین مرداک با رویدادهای سفر قهرمانانزن در افسانه‌های پریان ایرانی را بررسی کرده‌اند. همچنین «تصویر قهرمان زن در داستان‌های عاشقانه فارسی با تکیه یز منظومه‌های لیلی و مجنون» از بهناز پیامنی که‌اقصد نگارنده, بررسی تصویر زن قهرمان در گستره واژگانی بوده است. در هیچ‌کدام از اين مقالات به بررسی.مشابهت میان شهرناز"و ارنواز با تیامات, الهه آب‌های شور در تمدن میان‌رودان پرداخته نشدّه است. پژوهش‌هایاین‌چنینی "تنها به بازکاوی و نقد آثار حماسی, به‌ویژه جایگاه زنان اشاره کرده‌اند. آنچه پژوهش حاضر را از آثار نوشته‌شده متمایز می‌کند این است که پدیدآورندگان برآنند تا با خوانشی اسطوره‌گرا به تحلیل و بررسی چگونگی بازتاب انگاره زن - آب در دو روایت تیامات: بین‌النهرینی و ارنواز و شهرناز به‌عنوان زنان قهرمان بپردازند. علاوه بر اين با خوانشی تطبیقی, این دو روایت را در بافت اساطیری در الگوی لرد راگلن مورد پیوند زن قهرمان با سازه‌های طبیعت در کدام ساختارهای اساطیری هم‌سانی دارد؟ چپ 81 فرزانه زارعی و همکاران خوانش تطبیقی سیمای زن قهرمان بر بنیاد نظريه لرد راگلن فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ چه پیوند مشترکی میان زن قهرمان تمدن میان‌رودان و ایران باستان وجود دارد؟ انگاره مطرح نرد نگارندگان پژوهش مبتنی بر این است که زن - قهرمانان در هر دو روایت در قالب خدابانوان و مادر ازلی هستی با سازه‌های طبیعت مانند آب و گیاه مرتبط هستند و نقش ویژه‌ای در پدیداری هستی و نجات طبیعت از نیستی و سترونی دارند. برای رسیدن به این مقصود. نگارندگان ضمن بازگویی روایت‌های هر سه زن قهرمان و اشاره به خاستگاه جغرافیایی و دینی در پدیداری این خدابانوان در تمدن میان‌رودان و ایران باستان» با رویکرد جدیدی که تاکنون در مقالات دیگر به‌شکل ویژه و مفصلی به آن پرداخته نشده است. آن‌ها را مورد تحلیل انتساب مادر ازلی به خدایان آب به‌سبب دو ویژگی استت :که "ههيشه با آب ارتباط دارد. ویژگی در اسطوره آفرینش بابلی در الواح هفت‌گانه آمده است که آب عنصر ازلی است و از آمیزش آب شیرین» آپسو: تیامات» شوراب همه آفریدگان پدید می‌آید وادر رأس همه ن‌ها ایردان هستند؛ آپسو, در "حقیقت نوعی "مغاک بود پر؛از آب که گرداگره"زمین را فراگرفته بود و چشمه‌های آب» همه از آپسو سرچشمه می‌گیرند؛ تیامات» نمود و تجسّم اقیانوس و دریا مردوک به‌سوی میدان نبرد گام برداشت و پیش از آن» توری می‌سازد تا تیامات را در آن بینداژد. او بادها انگر ی بچهارگانه را مر افویند تابن هنگام. مسراچهه با قامانت آن‌هاوا وهای ویرانخر ی هار کات را یاوه م اجه با ۸ ن تطبیقی سیمای زن قهرمان بر بنیاد نظريه لرد راگلن به‌سوی او روان سازد. سرانجام در بحبوحه نبرد» تیامات دهان گشود تا بادها را ببلعد و همه بادها در درون او جای گرفت. شکمش پرباد شد. او در برابر مردوک به زمین افتاد و مردوک پیکر او را به دو نیم تقسیم کرد. با نیمی از آن آسمان و با نیمه دیگر زمین را آفرید (سواح, ارنواز خواهر جمشید با خواهر دیگرش شهرناز در اسارت ضحاک بودند؛ برخی آن‌ها را دختران در اوستا آمده است که فریدونآبوای.«انزد گئوشی»*ايزد حامی و نگهبانان» جانوران قربانی کرد.ی از او خراست کوایوا که توالدن وهی سل ضسحاک, بای رساند: واذو زن وی شهرناز و ارنواز را که برای توالد و تناسل دارای بهترین جسم و برای خانه‌داری برازنده هستند از آو بزباید: پس:از. آنکه فریدون بر ضخاکپیروز شد., دو خواهر جمشید را از بند رهانید و به نکاح خود درآورد.فریدون از شهرناز دو پسر به نام‌های سلم و تور و از ارنواز پسر دیگری به‌نام ایرج آورد و جهان را میان این سه پسر تقسیم کرد (یاحقی, این روایت مختصری از این دو بانو در شاهنامه فردوسی است که در پس آن یک بینش اساطیری عمیق نهفته است. همان گونه که مهزداد بهار اشاره کرده است)"شهرناز: و؛ارنواز» دو خواهر جمشید که توسط ضحاک ربوده می‌شوند. از دیدگاه اسطوره‌شناسی در شاهنامه نماد ابرهای باران‌زا هستند که سرانجام به‌دست فریدون بارور می‌شوند.و زندگی را برای سرزمین پهناور ایران به ارمغان می‌آورند فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ نسخه‌ای که راگلن از پی‌رنگ جهان‌شمول به دست می‌دهد و همچون کمبل, آن را در فرهنگ‌های غربی و شرقی می‌یابد» حکایت قهرمانی شاه‌تبار است که در موقعیتی نامعمول گرفتار آمده و به این شهرت دارد که فرزند یکی از خدایان است. دشمنان قصد می‌کنند تا او را در بدو کودکی به قتل برسانند ولی او از این مهلکه جان به در می‌برد و از سرزمینی دیگر سر در می‌آورد. زن و مردی به تربیت او همت می‌گمارند و آنگاه همچون قهرمان کمبل, راهی سفر می‌شود. در این مورد به جایی می‌رود که سرانجام پادشاه آنجا خواهد شد. در آن سرزمین نخست به مصاف پادشاه» غول یا اژدهایی می‌رود. پیروز می‌شود و با شاهزاده‌ای - جایگزین الهه مادر - ازدواج راگلن در کتاب قهرمان از ترسگ‌و یکی قهرمان اسطوره‌ای نام می‌برد که هرکدام در یک الگوی بیست‌ودو مرحله‌ای, اسطوره قهرامان ارا.شکل می‌دهند. این مراجل عبارت است از: ۱ مادر قهرمان باکره‌ای از خاندان«سلطنتیاست؛ :۲.پدرش پادشاه است؛ ۳. اغلب از خویشاوندان نزدیک مادر وی است؛ ۴. آمیزش آنان.براق به وجود آوردن قهرمان با موانعی همراه است؛ ۵. او در عین حال می‌تواند فرزند یکی از خدایان باشد؛ ۶. در زمان تولد قهرمان, معمولا پدر يا پدربزرگ می‌خواهند او را از بین ببرند؛ ۷. او ظمخفیانه نجات می‌یابد؛ ۸ توسط والدین زضاغی در سرزمینی وردست پرورش می‌یابد؛ ٩. از دوران کودکی قهرمان آگاهی چندانی نداریم؛ ۱۰. به‌محض اینکهآبه سن بلوغ می‌رسد.» به قلمرو پادشاهی آینده‌اش بازمی‌گردد یا برای نخستین بار رهسلپار,آنجا می‌شود؛ ۱۱. غول» اژدها یا حیوانی درنده بر پادشاه پیروز می‌شود؛ ۱۲. با شاهزاده‌ای که اغلب دختر یکی از نیاکانش است» ازدواج می‌کند؛ ۳ به پادشاهی می‌رسد؛ ۱۴. برای مدتی طولانی بدون مشکل حکومت می‌کند؛ ۱۵. قوانینی وضع می‌کند؛ ۱۶. کمی بعد. عنایت خدایان و مال و اموالش را از دست می‌دهد؛ ۱۷. از تاج‌وتخت دور و از شهر تبعید می‌شود؛ ۱۸. به مرگی مرموز می‌میرد؛ ۱۹. مرگی که اغلب بر فراز دره است؛ ۲۰. فرزندانش . البته اگر فرزندی داشته باشد __ جانشین او نمی‌شوند؛ ۱ بدن او را به خاک نمی‌سپارند و ۲۲. با این‌حال» یک يا چند آرامگاه مقدس دارد (سگال, ۴ خوانش تطبیقی دو روایت بر بنیاد نظريه لرد راگلن در نظریه راگلن, با توجه به تأثیراتی که از نظريه اسطوره مناسک‌گرای فریزر می‌گیرد» کلیت زندگی قهرمان را به بیست‌ودو مرحله خلاصه می‌کند که بخشی از آن به دوران پیش از تولد قهرمان بازمی‌گردد. این تولد در آرای روانکاوان اسطوره از ابعاد سمبلیک بالایی برخوردار است و در ارتباطی معنادار و نمادین. زهدان مادر را با زهدان زمین مرتبط می‌سازد (فروید. جنبه‌های مختلف وجودی از جمله مادر,در زبان تصویری اسطوره» نمایانگر آن چیزی است که می‌توان شناخت. نخستین مرحله از الگوی قهرمان زاده شدن؛از مادری باکره یا از تبار خدایان است. در روایت بابلی» مردوک فرزئند آنکی.خذای آسمان, حکمت و خرد.و ذامکینا ایزدبانوی باروری است که از برجسته‌ترین خدایان بابلی به شمار می‌روانداو به همین جهت از تبار خدایان آب محسوب می‌گردند. در روایت ایرانی» فریدون از آبتین و فرانک است و آن‌ها هم از تبار تهمورث هستند. در الگوی راگلن «قهرمان می‌تواند فرزند یکی از خدایان باشد» پنجمین مرحله است. اين مرحله با هر دو روایت کاملا مطابقت و هم‌پوشانی دارد؛ زیرا هم فریدون هم مردوک دارای فره ایزدی و از تبار خدایان هستند. مرحله ششم الگوی راگلن (نجات مخفیانه قهرمانان» است. در روایت بابلی» این مرحله به‌صورت: ضمنی و غیرملموس رخ می‌دهد. مردوک تا زمانی که به سن بلوغ و تکامل قوه الهی نمی‌رسد. از ذید,خذایان پنهان است تا*از گزند دشمنان و حاسدان در امان بماند. هنگامی که به مرحله تکامل خود رسید. در برابر سایر خدایان آشکار می‌شود و آماده نبرد با غول - اژدها می گردد. این مرحله در روایت ایرانی بیشتر و بهتر نمایان است. فریدون فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ توسط مادر خویش, فرانک - نخستین زن قهرمان که در زندگی فریدون بسیار موثر بوده است - پنهان می‌شود تا از آسیب ضحاک در امان بماند. بر اساس مرحله هشتم الگوی راگلریه فریدون به فرد دین‌داری در کوهستان سپرده می‌شود. روایت بابلی با این مرحله هم قابل تطبیق نیست؛ زیرا مردوک نزد پدر و مادر خود. انکی و دامکینا مرحله دهم الگوی راگلن «رسیدن به سن بلوغ و رهسپار شدن به‌سوی فرمانروایی» است. این مرحله در هر دو روایت کاملا مشهود است. فریدون پس از آگاهی از تبار و نژاد خود در سن بلوغ به سرزمین پدری خویش رهسپار می‌شود و مردوک هم پس از رسیدن به سن بلوغ و رویارویی با ضحاک به‌عنوان دیو خشک‌سالی و:تیامات به‌عنوان غول - اژدهای آب‌های شور و دریاها متناظر با مرحله یازدهم» یعنی «پیروزی بر پادشاه یا غول <.ازدها» است. قهرمانان زن در روایت ایرانی» ارنواز و شهرناز هستند که به‌دست ضحاک اسیر می‌شوند و خاصیت باروری و زایندگی از آن‌ها گرفته می‌شواد. آن‌ها:برای رسیدن به پاداشی" بزرگ» باید متحمل این سختی و رنج شوند. در کنار این دو بانو» فریدون پدرش,آبتین و گاو برمایه که از شیرش تغذیه می‌کرد را از دست می‌دهد. آن دو به دست ضحاک کشته می‌شوند و او مجبور به مبارزه با اژدهای سه سر می‌شود. در روایت بابلی انم رحله.بیشتر.در داستان مردوک به‌عنوان خدای نرینه نمود پیدا می‌کند که برای نبردی سهمگین آماده می‌شود تا به مقابله بابآن اژدها بپردازد. یکی دیگر از آزمون‌های دشوار» عبور فریدون از آب و از میان برداشتن دیّو خشک‌سالی است. او برای رسیدن به موفقیت ناچار به مبارزه با دیو است. رسیدن به موفقیت و کسب موهبت پیروزی در روایت تیامات و مردوک به دو صورت متناقض جلوه می‌کند. نکته حائز اهمیت اینجاست که در نبرد تیامات و مردوک شکست می‌خورد و هستی و آسمان و زمین شکل می‌گیرد؛ از سوی دیگر پیروزی نبرد با خدای نرینه است که برای تکمیل قدرت و دست زدن به آفرینش به تیامات نیاز مرحلهه دوازدهم «ازدواج با شاهزاده» است. دومین حضور زن قهرمان که در روایت ایرانی آشکار می‌شود و نقش بسزایی در شکل‌گیری روایت دارد» وجود ارنواز و شهرناز است که در فرهنگ اساطیر نماد ابرهای باران‌زا و مادر ازلی هستند. این مرحله در روایت بابلی به چشم نمی خورد. در روایت ایرانی» روایت با ازدواج زن قهرمانان با قهرمان و در روایت بین‌النهرینی با مرگ زن قهرمان و تولد هستی از جسم او به پایان می‌رسد. در روایت اول بن‌مايه ازدواج اساطیری میان فریدون که خود ایزد آب و از تبار خدایان است, با ایزدبانوان آب» یعنی شهرناز و ارنواز تقلیدی مقدس از پیوند کیهانی زمین و آسمان محسوب می‌شود؛ اما در روایت بابلی ازدواج و پیوند دیده نمی‌شود؛ بلکه نوع دیگری از پیوند وجود دارد که به نامیرا بودن زن قهرمان» یعنی تیامات اشاره می‌کند و با آفزیدن زمین, آسمان و سایر خدایان؛از جسم تیامات مطرح شده است. فریدون زنان را انتخاب می‌کند که پیرناشدنی» دارای قدرت باروری و زیبارو هستند. این مرحله با «ازدواج با دختر شاهزاده) مطابقت:دارد. نشانه‌ای از.این مرحله در روایت تیامات وجود ندارد. در هر دو روایت. زن قهرمانان تبدیل به مادر ازلی می‌شود و خویش‌کاری روزی‌رسانی. مرحلهه سیزدهم و چهاردهم «رسیدن به پادشاهی:و فرمانروایی طولانی‌مدت» است. فریدون پانصد سال حکومت می‌کند و مردوک با پیروزی بر تیامات» در زمره خدایان مقتدر تمدن «از دست دادن تاج و تخت پادشاهی» مرحله شانزدهم است. این مرحله فقط در روایت اسطوره ایرانی وجود دارد. فریدون بر اثر ناسپاسی و نافرمانی از خدایان, مرتکب گناه شد و از گناهکاران به حساب آمد و فره ایزدی از او گرفته شد؛ در حالی که نامیرا متولد شده بود. چپ 81 فرزانه زارعی و همکاران خوانش تطبیقی سیمای زن قهرمان بر بنیاد نظريه لرد راگلن فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ مراحل پایانی الگوی راگلن مانند تقسیم نکردن قلمرو فرمانروایی بین فرزندان و مرگ بر فراز تپه و داشتن آرامگاه و... چندان مطابق هر دو روایت نیست. فریدون و مردوک هرچند از تبار خدایان باشند بر اساس الگوی راگلن قهرمانانی هستند که قرتابی می‌شوند اقا سبررزفین ,وق را ال‌ابتتی و سترزونی نات دهد با توجه به بررسی هر دو روایت. می‌توان به این رهیافت رسید که روایت ایرانی در مقایسه با روایت میان‌رودان, با بسیاری از مراحل الگون هم‌سانی دارد و روایت «تیامات و مردوک» فقط با برخی از مراحل الگوی قهرمان راگلن قابل‌تطبیق است. راگلن قهرمان اسطوره را با خدای مناسک یکی می‌داند. راگلن بر اين باور است که پادشاه» قهرمان را به خدا متصل می‌سازد؛ قهرمانان پادشاهان و پادشاهان خدایان ۸-۸ ابیدگ این باون شخصیت‌هاتی اصلی این دو روایت. مردوک و تیامات از یک‌سو و فریدون؛ ارنواز و شهرناز از سوی دیگر قهرمان و زن - قهرمانانی هستند که برای نجات مردم سرزمین خویش باید. دست به فداکاری بزنند و متحمل رنج شوند. «عملکرد اصلی قهرمانان این است که زمینه‌های نخستین خودآگاهی فردی و شناخت نقاط قوت و ضعف را فراهم کند و به انسان دل‌گرمی دهد آتا؛راه پرفراژونشیب زندگی را بپیماید» (یونگ» ۱۳۸۳: ۲۷). هرچند شاید با قرائت ساده از این دو روایت اسطوره‌ای» بتوان دو ظاهر متفاوت را در نظر گرفت؛ اما با توجه به اینکه خویش کاری قهرمانان زن و قهرمانان مرد بر اساس الگوی راگلن و متأثر از الگوتیآیینی» انديشه مرگ و رستاخیز پدیدار می‌سازد» در کنار هم قرار در هر دو روایت. زنانگی در؛قالب احترام.به ایزدبانوان به‌منزل منبعی مثبت از قدرت» خرد و نیروی ژرف معرفی می‌شود. به‌کلامی روشن‌تر آنچه زنان قهرمان این دوره را به هم نزدیک می‌کند. پیوند آب» عنصر هستی‌بخش است و این ناشی از تسلط کهن‌الگوی ایزدبانوان آب‌ها و ضمیر ناخودآگاه آن‌هاست. هر دو اسطوره نمادی از طبیعت را نمایان می‌سازند که متأثر از الگوی راگلن است. بر اساس نظریه او خدابانوان این دوره همان زن - قهرمانان هستند. در دو روایت. دو قهرمان می‌توانند کنش‌های هم‌سان و یکسانی داشته باشند. افزون بر شباهت‌هایی که میان دو روایت است» هر دو صورت به‌شکل مستقیم و غیرمستقیم به نامیرایی زن اشاره می‌کنند و نقش زنان در شکل‌گیری و سامان دادن جهان را بیان می‌دارند. در اين روایت‌ها کنش مردانه و سلطه‌جویانه چندان به چشم نمی‌خورد. جنبه اصلی این روایت‌ها پررنگ بودن نقش زنان را در خویش‌کاری باروری» مادری» همسری, خدابانویی و مادر ازلی متجلی می‌سازد. در روایت بابلی, تیامات اژدها مضر و زیان‌کار که پس از مرگ» سبب آفرینش‌های نو وفور نعمت و باروری و رویش‌ها می‌شود تیامات آب‌های تاریک و آشوب و هیولای ازلی و مادر همه خدایان است. آب یکی از عناصر چهارگانه است و بر بنیاد باورهای پیشینیان» در آفرینش جهان به کار رفته است. ایرانیان از گذشته‌های دور به نقش آفرینندگی آب معتقد بوده‌اند و آن را عنصری مقدس «در آسیا آب شکل جوهره نور اصل حیات, عنصر تولد دوباره جسمانی و روحانی و نماد در ادیان میان‌رودان و ایران؛ آفرینش کیهانی نتيجه ازدواج مقدس میان خدای آسمان پدر و زمین مادر است و زن به‌گونه‌ای رمزآمیز با زمین یکی انگاشته می‌شود. ارتباط زن با باروری» منشا کیهانی دارد و تقدس زن مبتنی بر تقدس, مین است. در اسطوره‌های بنیاد سوّمری» آب از,عرش هبوط می‌کند و قلمژو, حکومتی بسیاری از خدایان سامی نیز بر روی آب است. پدانسان«که,در»‌پاورهای.آنان آب حیات همان آب جادویی است که مرده را زندگی "ی‌بخشد و در بشباری از داستاق‌هاتی آنان, قهرمانان با آب که از چاه يا برکه آورده می‌شود. حیات"ذوباره می‌یابند؟آبه‌ویژه در روایتی از اسطوره عشتروت که به جهان مردگان می‌رود تا آب زندگانی را برای تموز بیاورد (عبدالحکیم» ۱۹۸۲: ۶۰۷). این موارد ذکرشده» آب و. نقش مهم آن دراشکل‌گیری حیات. را, مطرح می‌کند و خاصیت حیات‌بخشی آن را روشن می‌سازد و این حقیقت را بیان می‌کند که اغلب خدایان در تمدن میان‌رودان, الهه آب هستند یا یکی از خویش‌گازی, آن‌ها باب مرتبط است. این از یک انديشه باستانی سرچشمه می‌ گیرد که می‌گوید «ارواح شیطانی و خبیث از دنیای شیاطین به جسم انسان رسوخ می‌کند و سبب بیماری در انسان می‌شود که با نوشیدن و ریختن آب بر روی بیمار این فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ افسانه بابلی آفرینش با پیروزی مردوک, خدای توانا بر تیامات. غول - اژدها و مادر ازلی آب‌های افزون بر این در فرهنگ اساطیر در باورهای دینی این اعتقاد رسوخ کرده است که بی‌نظمی آغاز خلقت در قالب هیولایی شریر چون اژدها فرافکنی شده است که فروپاشی آن توسط خدای یگانه مبنای نظم‌بخشی به جهان می‌شود در عهد عتیی اژدهاکشی مقدمه آفرینش افلاک از تهی و لجه است. یهوه» خدای تورات در مبارزه با آب‌ها اژدها نهنگ و لویاتان چندسر که در سفر پیدایش اول به مفهوم لجه‌ها به کار رفته به مبارزه با آن‌ها می‌پردازد و آن‌ها را در هم می‌کوبد تا از نابودی آن‌ها در آفریدن روز و شب وستارگان و اجرام آسمانی و ترتیب فصول یاری جوید. همان گونه که مردوک با کشتن تیامات به انتظام جهان پرداخت ۶ خاستگاه جغرافیایی پدیداری اسطوره زن قهرمان در تمدن ایران باستان آب. رمز همه چیزهایی است که بالقوه وجواد دارند. سرچشمه و زهدان همه کائنات هستی است که خداوند می‌فرماید: «أولم یر الّذدین کفروا أن السّمّاوات والارض کاا رتفا فتقاهمّا جع یکی از کارکردهای مهم" کهن‌نمونه .آب از.بدو تارزیخ در اساظیر» آفرینندگی و زایندگی آن است. آب در نظر انسان‌های نخستین نماد آفرینش بوده است. زیرا هنگامی که آن‌ها می‌دیدند که طبیعت مرده و بی‌جان» به یاری: آب جان,می‌گیرد. به آفرینندگی آب ایمان می‌آوردند. اين باورمندی درباره تمدن‌هایی که در میان‌رودها و دریاها و رودخانه‌ها زندگی می‌کردند بیشتر نمود بنا بر روایت ایرانی کهن در آغاز آفرینش هنگامی که اهریمن بر آسمان و زمین تاخت» زمین بی‌آب‌وعلف بود و نشانی از دریاها دیده نمی‌شد. آنگاه ايشتر فرشته باران‌آور آب را به‌هنگام غروب دوباره بر زمین پدید آورد و آن را به نیروی باد در آسمان روان کرد و سی شبانه‌روز باران ببارانید و هر سرشک آن باران به بزرگی تشت آبی بود که بر گستره زمین فرومی‌ريزد و از آن باران اقیانوس‌ها و دریاها پدید آمد. این باران‌آوری همه‌ساله تکرار می‌شود (بهارن ایرانیان باستان به عناصر چهارگانه یا آخشیجان (آب, خاک, آتش و باد) احترام بسیار می گذاشتند. ایرانیان به‌خاطر احترام بسیاری که به آب داشته‌اند» کوشش می‌کردند تا از آلودگی آن جلوگیری کنند. آب و باران برای مردمی که در آن روزگاران به کشاورزی می‌پرداختند» بسیار عزیز و قابل‌احترام بود و در فصول کم‌باران, جشکی زندگی آن‌هارا اتهدید.می‌کرد. ستایش آب توسط ایرانیان» بیشتر به‌خاطر آن است که حبّات قردی و اجتماعی‌شان"را وابسته به آن می‌دانند. ۷ خاستگاه دینی در پدیداری اسطوره زن قهرمان در دو تمدن الهه مهر یا میترا یکی از خدایان کهن و باستانی آرییایی است. آن‌طور که برمی‌آید. معلوم است که در عهد قبل از زرتشت.» دارای مقام و اهمیتی بسیار بوده است که به‌صورت موئری در اوستا راه یافته و مقامی پیدا کزده استت"رکن اساسیدر این آمهر+تقدس: آب است. ایزد مهر ایزدی باران‌آور است. نمودی از ارتباط خورشید با آب در تشکیل ابر"و باران در اندیشه بشر نخستین آب مقدس که در مراسم مذهبی مورداستفاده قرار می‌گیرد. پرستش می‌شود. از طرف دیگر یکی از مهم‌ترین معجزات میترا بیرون آوردن آب به‌وسيله تیر از دل سنگ است. تصاویر به‌دست‌آمده فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که معجزه در زمان خشک‌سالی بوده است؛ پس میترا نجات‌دهنده بشریت از تشنگی در آیین میترا بر پاکی روح و جسم تأکید می‌شود. مهریان برای اينکه ستایش آنان مقدس‌تر باشد» همان طور که قبلا نیز اشاره شد. معابد خود را در غارها می‌ساختند و چشمه‌های آب در آن احداث می‌کردند. آب در آیین مهری از لوازم ضروری ستایش بود و هر مومن باید قبل از شروع عبادت برای پاک شدن و کناره‌گیری از گناهان غسل کند. این غوطه‌وری در آب هم در آیین مهر و هم در آیین زرتشت» مجددا جلوه دیگری را از ارتباط آب با مرگ و زندگی نمایان زایش مهر از ناهید دوشیزه که در آب باژاوق, شنده#است» در نظر پیروان آیین مهر یکی از برجسته‌ترین رویدادها به شمار می‌آید. ازاین‌رو در" ین مهر پیوستگی با آب و هرچه در آب قدیمی‌ترین روایت به‌دست آمده از آب و گیاهذر زندگی.آدمی اسطوره زایش «زرتشت» است که از نوشته‌های دینی پهلوی به حساب می‌آید. سپردن فره زرتشت به ایزد ناهید یا آناهیتا که در میان ایزدبانوان به ایزدبات آناهیتا ايزد آب و باروریی مشهور است, نکته قابّل تأملی است که نشان می‌دهد آب در آیین زرتشت» جایگاه والایی دار" آب در تصور زرتشتیات عاری از آسیب و به‌موجب نوشته‌هایی که در «تخکت جمشید» دیده شده است «داریوش بزرگ» آب را با این سخنان ستایش کرده است: «پروردگارا! کشور مرا از خشک‌سالی, دروغ و دشمن حفظ کن.» در واقع خشک‌سالی را پیش از «دروغ و دشمن» یاد کرده است. آبانگان از جشن‌های ایرانیان است که در آبان روز از آبان ماه (در گاه‌شماری زرتشتی» چهارم آبان ماه خورشیدی) در ستایش و نیایش ناهید (آناهیتا) برگزار می‌شده است. در این جشن» زرتشتیان در کنار دریا و رودخانه‌ها ایزد بان (اوستای آبزور) فرشته آب را می‌ستایند که در واقع همان خدابانوی آب تیشتر است. در میان آن‌ها رودها و دریاها مقدس‌اند و هریک دارای مینویی هستند. از دیگر ایزدان آب می‌توان به اپم نپات اشاره کرد که نگهبان آب‌ها و پاسبان رودها و آب در مراسم و شعائر دینی زرتشتیان (مثلا پاشیدن آن بر روی زمین پیش از مراسم قربانی) نماد و رمز پاکی و طهارت است. «در آیین زردشتی برداشتن آب از چاه یا چشمه در شب ممنوع بوده است؛ زیرا اهریمن در شب رفت‌اق‌آمد می‌کند,و ممک است سبب آلودگی شب شود» آب در دین زرتشت جایگاه بسیازوالایی داشت. تا جایی" که سه ایزد مهم زرتشتیان, یعنی اپام نپات» تیشتر و ناهید» خدابانوی آب نام دارند. زرتشتیان, جشن‌های بسیاری برای این خدابانوان در کنار چشمه‌ها و رودها برگزار می‌کردند. از جمله این مراسم‌ها می‌توان به جشن تیرگان و آب‌پاشان یا آب‌ریزگان اشاره کرد. جشن تیرگان یکی از بزرگ‌ترین جشن‌های ایرانیان ۸ بازخوانی نقش زن قهرمان در اشکل‌گیری اسطوره ایزدبانو «تیامات» در میان‌رودان و ۸-۱ پیوند نقش زن قهرمان با عناصر طبیعت مانند آب. گیاه و خاک زن به‌عنوان پرورنده انسان‌های تاریخ‌ساز و نیز نقشی که به‌عنوان مبدا و معاد آدمی دارد» باید به جایگاه دینی و تاریخی و بلکه رسالت خود واقف باشد. او در زندگی دنیا و آخرت. حضور فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ شاخص و مهمی دارد و نامش در جامعه و تاریخ با مفاهیم آب و درخت که خود نمادهای آسمان به یمن بارانی که فرو می‌باراند و زمین را بارور می‌سازد در مقام جفت عنصر مادینذ زمین قرار می‌گیرد و زمین به‌صورت زن» نقش خود را ایفا می‌کند؛ اما در کنار آن, آسمان به‌عنوان پدر ظاهر می‌گردد. در میان‌رودان بر این باور بودند که حیات» آفریده رب‌النوع بوده و اين رب‌النوع احتمالا همسر و فرزندانی داشته است. اگر زمین به‌مثابه مادر و آسمان به‌منزله پدر است. این دو در کنار هم زوج و جفت متفاوتی تلقی می‌شوند که از وصلت و لقاح آن‌ها هستی «(عنصر زن در اساطیر, دو چهره دارد که جنبه‌های مثّبت آن یعنی مادر نیکو رمز مادر زمین همراه با اصل حیات و تولد و گرما تغذیه و حمایت و زایایی و رشد و وفور است» (گورین و همکاران, ۱۳۷۷: ۱۷۷). می‌توانگفت دانه و بذر و گیاه در این اسطوره نطفه فریدون است که باید در زمین کاشته شود و الهه آب باران بباران تا به؛پار نشیند. فریدون یکی از شخمف‌های مر ایرآ استاکیی دا ریان.انتقال و اساسی ایران دچار تغییر و تحول گردیده است. قهرمان دراواقع از تریته اپتیه یکی از خدایان ودایی سرچشمه می‌گیرد که بر اساس روایت‌های ودایی پسر آب» اژدهایی سه سر را کشته است. این اژدها همان ضحاک و:تریته همان فریدون"است. بر این اساس,فریدون اوستایی پدرش اپتیه یا آبتین می‌باشد که معنای آبگون است بیانگراین است فریدون خود ایرد باران و آب به شمار می‌آید و از تبار گاو برمایه است و از شاهان پیشدادی که فرزندان او شهریاران کشورهای بزرگ جهان می‌شوند»:ضحاک کشنده گاو و آبتین پدر فریدون و گاو برمایه فریدون را به تاوان این جنایت می‌کشد. اینجاست که نقش ارنواز و شهرناز به‌عنوان ایزدبانوان آب‌ها متجلی می‌شود. دو خواهر جمشید را که ضحاک به نکاح خود درآورده بود و آن‌ها را به زنی گرفت. فریدون آن‌ها را آزاد ساخت و از شهرناز پسری به‌نام سلم و تور از ارنواز پسری زن قهرمان اسطوره‌ای معمولا در موقعیتی منحصربه‌فرد و ویژگی خاص ظهور پیدا می‌کند که منجر به تولد یک قهرمان اسطوره‌ای دیگر و یا ایزدی قدرتمند می‌شود. در یک بررسی کلی در مورد موقعیت نمادین و مشترک میان زن قهرمانان در فرهنگ‌های مختلف.» می‌توان به این نتيجه کلی رسید که همواره ایزدبانی الهه یا ملکه. از نژاد یا تبار خاصی برای به دنیا آوردن یک قهرمان جهت نجات مردم انتخاب می‌شود و در بسیاری از موارد. این زن قهرمان يا خود ایزد و خدابانوی آب است و یا به‌گونه‌ای پیوند مستقیم با آب و غناصر طبیعت دارد. افزون بر اين» قهرمان متولدشده از خدابانوان آب. به‌گونه‌ای مستفیم.یا غیرمستقیم یا در آب پرورش می‌یابند یا از آب جهت پاک‌سازی و تطهیر و یافتن قوّای جاودانگی و؛توان مبارزه با اهریمنان بهره می‌برند. این قهرمان از بدو تولد,دارای نیژوی ذاتی و خلاق جهان طبیعی است و یا از لحظه‌ای که در دهان مادر جای می‌گیرظ نیروا خارق‌العادها به اواعظ می‌شود و سراسر زندگی‌اش به‌صورت نمایشی باشکوه از معجزات تصویر,می‌شود که نقطد اوج آن» ماجرای بزرگ و تجربه رازآلود بومیت به‌معنای احساس ژرف زاده شدن از زمین و بیرون آمدن از آن نوعی باروری فرسوده‌ناشدنی را برای بشر تبیین می‌نماید که به همه جلوه‌های هستی» نیروی سیستم می‌بخشد؛ ازاین‌رو بشر احساس می‌کند متعلق به جایی است که متولد شده است. این احساس خوش کبهانی ژرف از پیوند خانوادگیی ,است (الیاد» ۱۳۸۲: ۱۶۰). بر اساس بسیاری از باورهای کهن, اهرگاهزنان به اماکن معینی مانند رودخانه یا دریاچه‌ای می‌روند. باردار می‌شوند. بر بنیاد این باورهای اساطیری, انسان نخستین همواره وجود یک مادر ازلی را که جدا از او در یک رود يا دریاچه زندگی می‌کند, احساس می‌کند. این مادر ازلی همان مادر کیهانی و زن قهرمانی است که همه هستی از او شکل می‌گیرد. فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ ۸-۲ پیوند نقش زن قهرمان با مادر ازلی (بزرگ‌بانو) در دو روایت در فرهنگ اساطیری» بسیاری از جنبه‌هایی را که احساس فداکاری برمی‌انگيزند. می‌توان از مظاهر مادر ازلی به شمار آورد. از جمله رود آب. دریا آسمان» زمین و ماه. این صورت مثالی با چیزها و مکان‌هایی تداعی می‌شود که مصرف فراوانی و باروری داشته باشند. از جمله با درخت. چشمه, چاه رقص, تعمید. گل سرخ و گل نیلوفر. همه این مظاهر ممکن است دارای معانی مثبت و مطلوب يا معانی منفی و اهریمنی باشند. یکی از وجوه متضاد آن‌ها در اسطوره تبامات نمونه این باور را می‌توان در هند حتی, در روزگار کنونی مشاهده کرد. برای دوباره جوان‌سازی سال‌خوردگان و احیای و بهبودی بیماران آن‌ها را در گورهایی به‌شکل زهدان مادر دفن می‌کنند و اين نمادپردازی "تولد نو« میل بازگشت به زهدان نخستین که همان زهدان مادر ازلی می‌باشد و بیماراژا دفن می‌کند تاااز زهدان مادر متولد شود و نجات یابند آنچه در این دو روایت متصور است شهرناز و ارنواز و از سوی دیگر تیامات برای آفریدن هستی انتخاب شده‌اند. زیرا هر دو مادر شاهان‌اسه امپزاتوری بزرگ می‌شوند. مهرداد بهار بر آن است که ربوده شدن دو خواهر جمشید از سوی ضحاک از دیدگاه اسطوره‌شناسی تطبیقی. دگردیسی ربوده شدن گاو شنیرده,نماد ابرهای باران‌زا که تریته آپ‌تی.بزابر فریدون پسر آبتین ایرانی آن‌ها را از خشک‌سالی می گیرد؛ همانند فریلون که خواهران زیبارو و پیرناشدنی جمشید را که نماد زیبایی و باروری هستند آزاد می‌سازد. این دو بانو در این روایت نمود ایزدبانوی آب‌ها هستند و دارای فره ایزدیاست و به دست آوردن آن‌ها و ازدواج با آن‌ها برابر با شهریاری یک سرزمین گوهر آبی و خاک ارنواز و شهرناز در کنار ضحاک سترون هستند., اما در کنار سرانجام فریدون با گرزی گاوسر, ضحاک را نابود می‌کند و با رنج فراوان» شهرناز و ارنواز را آزاد می‌سازد و به همسری برمی‌گزیند و جشن باروری برگزار می‌کند. کوبیدن گرز گاوسر نماد باروری و زندگی‌بخشی بر اژدها که نماد مرگ‌آور خشک‌سالی سترون است. گوهر آبی و خاکی ارنواز و شهرناز در کنار ضحاک سترون‌اند و در کنار فریدون بارور می‌شوند (فردوسی, ضحاک, کشنده آبتین پدر فریدون و گاو برمایه بوده است. فریدون به تاوان این جنایت» او را می‌کشد و همسرانش را آزاد می‌کند. با توجه به اینکه آژی‌دهاک نماد ابرهای تاریک و طوفان و گاو نماد ابرهای باران‌زاست و همچنین در وداها گاوها شیرده و زنان هر دو نماد ابر باران‌زا هستند. در حقیقت فربدون,اناژ ها غرباران‌زای را که ضحاک زندانی کرده بود رها فریدون فرمان ساختن گرز گاوسر زاآمی‌دهد و اين نشان از برکت‌بخشی آسمان در برابر دیو خشک‌سالی دارد. علی‌رغم انتساب*فرریدون"بر.گاو برمایه غلبه بر اژدها و دیو خشک‌سالی مقدمه‌ای است بر نجات طبیعت در افسانه بابلی که با پیروزی مردوک رقم می خورد. گاهی در بررسی اساطیر مختلف جهان, با اساطیر و اروایت‌های اسطوره‌ای مواجه می‌شویم که در آن‌ها نخستین موجودات جهان در قالب جفتی آسمانی و زمینی به وجود می‌آیند و این زوج گاهی به‌صورت خدایانی مثل/زمین و آسمان معرفی می‌شوند و گاهی آنان خود زمین و آسمان جنسیت مادينه زمین به‌عنوان سويه ژنانه این ازدواج و جنسیت نرینه آسمان به‌عنوان سویه مردانه این وصلت درامتون مختلف با عنوان ازدواج مقدس یا وصلت مینوی یاد شده است و این ازدواج باعث زایش خدایان دیگر يا اعضای کائنات اعم از انسان و حیوانات و گیاهان فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ در این پژوهش دو روایت اسطوره‌ای که زنان در آن نقش بسزایی دارند بر بنیاد الگوی زن قهرمان راگلن مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. برآیند فرجامین این پژوهش بیان می‌کند که: بر اساس الگوی راگلن, خدابانوان این دو روایت تیامات الهد آب‌های شور و ارنواز - شهرناز مادران ازلی تمدن ایران باستان, همان زن قهرمانانی هستند که به‌واسطه آن‌ها هستی پدید می‌آید و زندگی و سرسبزی را به سرزمین ایران و میان‌رودان بازمی گرداند. مهم‌ترین بخش الگوی زن قهرمان در روایت بابلی و ایرانی با حضور دو الهه آب جلوه می‌نماید. آب و زن بودن, قدرت فزاینده‌ای به آن‌ها می‌بخشد. نمود این دو زن قهرمان در تمدن میان‌ژودان و ایران باستان؛ پیوند مستقیمی با عناصر طبیعت چون آب» خاک و گیاه دارد. باور به مادر ازلی و پیوند او با آب» از جمله باورهای اساسی میانمردمان میان‌رودان و ایران باستان به‌واسطهه وجود ادیانی مانند میترائیسم و زرتشتی گری است؛.چراکه آب*#سازهاصلیغ در اين ادیان به شمار می‌آید. در ادیان میان‌رودان و ایران باستان» آفرینش کیهانی یاادست کم کامل‌سازی آن به‌دست یک زن صورت می‌پذیرد. آفرینش هستی دنل هر دو تمدن, نتيجه پیوند مقدس میان خدای آسمان (پدر) و مادر (زمین) است. زن به‌گونه‌ای رمزآمیز با زمین یکی انگاشته می‌شود. انگاره زن - آب. باوّزی زایج آو پربسامد؛ در فرهنگ.آساظیری این مناطق به شمار می‌آید. این دو نمونه روایت» صورت تجلی این انگاره است. هر دوره باید بر اساس الگوی راگلن که متأثر از اجیمز فریزو است تجلی آیین ساليان مرگ و تولد طبیعت را که هسته بنیادین فرهنگ‌های ایران باستان و میان‌رودان هستند به نمایش می‌گذارد؛ با محوریت بغ بانوی باروری که جانشین انسانی است. در نقش زن قهرمانان و به اسارت گرفتن یا قتل او نمادی از مرگ و رستاخیز طبیعت را آشکار می‌سازند. در این دو روایت. خزیدن به اعماق سیاه زمین, معادل به اسارت گرفته شدن توسط اژدها (ضحاک) و ازدواج ارنواز و شهرناز با فریدون به‌معنای بازگرداندن آب باران و زندگی به دنیای روی زمین است. این روايت‌ها با الگوی جهانی مرگ و رستاخیز طبیعت و جهان قابل‌تفسیر است. بدین ترتیب ژرف‌ساخت هر دو روایت از دو سوی مرگ و تولد دوباره پیوند من گید در همه این روايت‌ها پدر نمایانگر پویایی صورت مثالی آنچه در هر دو روایت مشهود است» پیروزی آب بر مرگ و نیستی است. در هر دو روایت, انگاره زن - آب. بیانگر باور بنیادین انسان در طول تاریخ نسبت به آب به‌عنوان عنصر هستی‌بخش, تسخیرکننده و از میان‌پرنده مرگ و ارمغان‌آورنده هستی و زندگی است. این اندیشه در قال زنلکه: دماین اساطاری و وجودی مقدس و نامیراست» الاأمین؛ محمود (۱۹۵۲). شعار سومر رم ز الحیا الحالدّاو الحکمه والعرفان. عمان: دارالوراق للنشر. الیاده» میر چا (۱۳۷۲). رساله‌ای در تاریخ ادیان» ترجمه جلال ستاری. تهران: سروش. (۱۳۹۰) اسطوره و واقعیت» ترجمه مانی صالحی علامه. تهران: پارسه. فصلنامه پژوهش‌های ادبیات نطبیقی دور ۱۰, شماره ( بهار ۱۴۰۱ پیامنی» بهناز (۱۳۹۰). «تصویر قهرمان - زن در داستان‌های عاشقانه منظوم فارسی با تکیه بر منظومه‌های لیلی و مجنون». سبک‌شناسی نظم و نثر (بهار ادب). ش ۰۱۲ ۴۰۳-۳۸۷ حجازی,» بنفشه (۱۳۸۵). بررسی جایگاه زنان از عهد باستان تا پایان دوره ساسانی. تهران: قصیده‌سرا. خیراندیش,» مهدی؛ بذرافشان» معصومه و مرضیه صادق‌زاده (۱۳۹۹). «الگوی تفرد قهرمان زن در افسانه‌های پریان ایرانی» بر اساس چرخه روان‌شناختی مورداک». فرهنگ و ادبیات عامه. س ۸ ش ۳۴ زمردی: حمیرا (3۳22) نقد تطی ی /ساطی ردو شاهنامه قردوسی,» مس نظامی: معطیالطیرحطان, تهران: زواره‌ئیان» پریا (۱۳۸۸). «ارنواز و شهرناز پژوهشی در ریشه‌یابی دو نام در شاهنامه فردوسی» پژوهشنامه ژیران, فلیکس (۱۳۷۵). اساطیر یوبان. ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور. تهران:.فکر روز. ژیران» فلیکس؛ لاکوئه و دلاپورت (۱۳۷۵)+ فرهنگن اساطی رآشور بابل» ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور. سگال, رابرت آلن (۱۳۸۹). اسطوره» ترجمه فریده فزنودفر. تهرّان: بصیرت. سواح» فراس (۱۹۸۸). مغامره عقل الاولی دراسه فی الاسطوره سوريه و بلاد الرافدین. سوریه: التکوین شوالیه, ژان و آلن گربران (۱۳۷۸). فرهنگ نمادها ترجمه سودابه فضائلی. تهران؛"جیحون. صدیقی» محمدالناصر (۲۰۱۲). میشوو جباذیان ری الا دنی قبل اتلام» لبنان: جداول, ضیمران؛ محمد (۱۳۸۹). گذار از جهان اسطوره به فلسفه. تهران: هرمس. عبدالواحد علی فاضل (۱۹۸۹). من الالواح سوم ر الی التورا. بغداد: دارالشوون الثقافیه العامه. فردوسی,» ابوالقاسم (۱۳۹۴). شاهنامه» جلد اول» به‌کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. چ. ۱1 فرزانه زارعی و همکاران ن تطبیقی سیمای زن قهرمان بر بنیاد نظریه لرد راگلن فروید» زیگموند (۱۳۴۸). موسی ‏ وآیین یکتاپرستی» ترجمه قاسم خاتمی. تهران: پیروز. فریزر. جیمزجرج (۱۳۹۲). شاخ زرین» پژوهشی در جادو دين» ترجمه کاظم فیروزمند. تهران: آگاه. قائمی» فرزاد (۱۳۸۹). «تفسیر انسان‌شناختی اسطوره اژدها و بن‌مايه تکرارشوندهه اژدهاکشی در اساطیر). کمبل» جوزف (۱۳۸۹). قهرمان هزارچهره» ترجمه شادی خسروپناه. تهران: گل آفتاب. گورین و همکاران (۱۳۷۷) راهنمای رویکردهای نقد ادبی, ترجمه زهرا میهن‌خواه. تهران: اطلاعات. مزداپور, کتایون (۱۳۶۹). زن د رآئین زرتشتی» حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران. تهران: کبیر. ورمازرن مارتن (۱۳۸۰). آیین میتر/ ترجمه بزرگ نادرزاده. تهران: چشمه. هینلز, جان (۱۳۸۳). شناحت اساطیرایران ات ر جمه باجلان فرخی..تهران: اساطیر. یاحقی» محمدجعفر (۱۳۸۶). فرهنگ اساطیر و داستان‌وازه‌ها در ادییات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. یونگ» کارل گوستاو (۱۳۶۸). چهار صورت/مثالی» ترجمه پروین فرامرزی. مشهد: آستان قدس رضوی.

تحلیل اسطوره شناختی خویشکاری های قهرمانان در داستان ها، بیانگر حقایق تازه ای درباره ی نهاد بشر و علایق و آرزوهای وی است. زن قهرمان در قالب نمود اساطیری آن یکی از مهم ترین انواع شناخت اساطیری در جوامع کهن مادر تبار است که ارزش شایانی در پژوهش های تاریخی، ادبی، روانشناختی و اسطوره بنیاد دارد. در این جستار اهمیت زن و نقش ویژه او در شکل گیری روایت های اسطوره و هم چنین پیوند آن با سازه های طبیعت آغاز یعنی آب، خاک، گیاهان و درختان... نقد و بررسی می شود. هدف این پژوهش بررسی، نقد و تحلیل اسطوره گرای زن قهرمان در دو روایت اسطوره ای تیامات و مردوک وشهنواز و ارنواز و فریدون با تکیه بر نظریه راگلن می باشد. نگارندگان در این پژوهش کوشیده اند تا با شیوه نقد اسطوره گرا وتفسیر تطبیقی کهن الگوی زن قهرمان در دو روایت اساطیری «تیامات – مردوک» و «شهناز -ارنواز و فریدون» بپردازند و هم چنین به پیوند مشترک این دو روایت با سازه های طبیعت اشاره نمایند. برآیندنهایی پژوهش حاضرتاکید کننده این باور است که هر دو روایت در یک خویشکاری بنیادین با آب، به عنوان اساسی ترین عنصر هستی پیوند خورده اند. در هردو روایت زن قهرمانان: تیامات در اساطیر میان رودان و شهناز و ارنواز در اساطیر ایران همان خدا بانوان آب و در حقیقت مادران ازلی هستند که آفرینش همه جانداران از آن ها صورت می پذیرد. نقش خدای نرینه در قالب فریدون و مردوک نمودی کم رنگ تر دارد. آنچه در هر دو روایت ملموس و و قابل مشاهده می باشد؛ این است که ژرف ساخت هر دو روایت رهاسازی آب و فزون ساخت فراوانی و باروری در دو سرزمین ایران و میانرودان است

474563

۸۳۵5 ۷3۳۵۳ 0 02560 106561 0۳0 اه کصمنا۳ آهزع ما30 گناوه هی فو‌کد5 00ع/3 ,ک کساومسهککق 77 320000 ,قصه‌وناد 3۷ صد‌ع۳۵ 1 ,و507 ول(ا[5 70۷6۴ ۸200 1510016 ,3۳۵ 501 6 ۵۳۲3/0096 2000۳۵۸ ۹ 7 761۳0۲ ,(7آ۳77) 70200۳5 27007 ۳۵01۵ و م۸۲ ]0 ۵ 0۳ع2 ۷ 1 ,902 830007 طوا[ ۲736۲ ۸040 15106 م8۲۵0 62و 5000۳ مو م۸ ۵۲ 260۵ * آهازمی عط) اج کعنصدصصم عصناعنل حعاازم تحص عط کد ,(03۳0) ماه نومه اعنطاح 160۳6256 ۵ کدمنعنعل ادعصاک صز عصفماهه حز عام امعنانن ه کوعام ,اع 16 اما 40 21106 هدومن اوقم حلط 306 ۵ 6 عطاق 1۵ ۰ 66 2 ص کعنصهمصام عکعط) او کصمنا دگ اصع کح دنل مز 120 دومع عم -اوع 1۷ 136 0۶ 5/ر۵ 2 هد مدوم 0۳۵ عط) امماعل ما وعصنه و50 کنطا وواعصنو م۸ معا ۰3۱۳۵۵۵۷ 6۵ علاط تنعل ۵ 000 وه وس صمز م2 106 سوم عطا از اه معسی کم روک امعم 15۵ کدنا نگ اصعصاکع صز وصنطکسی‌صتعنل 06-7 ۵ 0۳8 کعنصعصصهیم ععصقط رت لماک صقطع7 ۶۳۵۵۹ 6۳05 13 که صمنادصنن0 ,ام ۳۹۲ ۵6 10 .کععقطام اصع گنل ۵ 0عععد م60 رون 6ط 7 «(2018-2019) 09040 ,1313011013 ۷61323300 عاط ۶ ععمقطام علاط رتم000 معید ۵ وحقهه خصصصم - 10۷6۶6۲ 0۳05 عطا 10۳ کودسه آهدمنانووم وم 18 و صمن‌عاعل عط دز انوم 3 ۲ علطووومرر 0000000 ۳۵ وحقصه ۵ ,ععقطام فصمععه صلط هم منز 0 00012005 ۵۳661 عط) او صمنانصهم عن‌عزطانک 6ط) ۵0 معط کعنم طعنطانی کط0 200 5 زطاه ۳۶02۳3 عط) طانم عصنا صز کعطه و مق عط او اصعصم ماع عل عطا ما فعوطصصی 8 6۳30۶ 6 دز عصعاهم آهاصعص معط کم ععصماعنه عطا فعصصغصی کالهم 15۶ 1 200 کام‌عع0م عط عصعلنعصم) اععامص آعازمی عط) صز کصمناصگ ادعص هرز ۲6 --ه عان و000 جنگ 60 3061 ۳۵06 ماقم صعصه معط توس قفاوم 0۳0 01 عط 8 60006 علعازز هنز متتویگ مکحصحح 30 ص026 ۰ :60 ۲ طلط ۵ 31666 6 6 026 عولط عط ج صمنتمصگ صعحط ااع ص مققققمه ص026 قح 606030 9 طلط عطمصه نت20۵ حعحط ااعتحط 1و عصور جه‌ههاگل ۳۵00 کاانکه3 /ر50 -مطا دهد و ا عم 00۷610 عط ما 0عاو‌ططصی کط) فص کعنصقمصصی عوصعان ماد الط ۵۶ 05ن0ععع4 ۵ط ۵۵۵ +علطمصد بصوناصوم کفتط ۶و رصم علط 00 کععی0 0۵0016 کفعصق‌مصمه عط جاوطه کدونکنعل امعصکه صز عط) کعماهص کصونا یگ 1۳۷69601 3365166۳5 03 ۳۵۳۵۳۵ 60 عمجم عط) وه عسوع عم اما هه آمازصی 6 ‏1 ۵۲ انش رازه رد5 00066 جسه ااا 1 ماع دا 1۴ م1 با فاصم 1۵۵ وعنسل خن تفص ۵۵ 1۳1۵1 ووب چ که تنسصمد ز معا حسص اس ۵ جر خاعاسد اکزمعه. خصن ها ۷35  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 5 0136۴ 0صه کماکع از ۶و کدمنها مه عطا عوصعف عسا وصه 206 0ص ,39 ,06710۳۵6 تحص مناد ۲۲ 04001 عننم 006 "سل الطط جسد کز بل 1 جد 006 0000 امط ۷۵۵۲ 1 [11[] 8 کنط 10 06۳0216۰ 1۵۶ 60 امط ج دز 00۳5 1[مطعحقطاد ۶0۶ کلم فصه عحله عصنادعی صز اعد 276 مهد ما36 10 1۰ع6اتهص آهازصی عطا او دععصع ناه عط ععصقطهه وی کعط وم مه اصعصاکه صز عطی وصنوصها 1006 0۳000۳65 اصعصاکع صز عط ازمامجه ما کاموگگه حنعطا عحد ق00۳0 اصعصع ۷ص هه عصنام‌ مه 5عع 132 0 ,ک5ماک0عل خطهند عطا ماهس مانمسناده ععسام‌عم عطا وصنای‌ملند همعط کصسمع3 ع متفه ما 0۳067 5 326 (.عا6 ,۳228675 ,1075 65ص که طلعبای) 0106۳5 5166 وواعسنل م۸ افص عطا عسنو ص006 5 ۷۵۶۳6 3700 فصه کععزمطل خصعصاکه تصز داهن او عو تج اعع ما کعمونصطاع طازم فعصععصم 0660 6 ۵۳۵۲۵۲6 ۵۷۵۵۲۵ ۵ کع 200۳2 اصعصاکه صز ۵۶ 1061 ج وصتا ما معط ۵ 11۵۵ .[31] 0 06 ,۳۳۲6۲0۲6 .[8] کعتانص 0۳000۳ خمعصاکه از عاهم مه صه کعسام‌کع3 عصتاعه ۳ 0زم2 سا 200 6 مه 60655 نا عقله عطا صز کعط م20 06 ننوو 0 1۳۳00 1[ ۳ ۸ حسللا [[] ]1000 100075 اصقا 200۲ ۲۵ که 0سطع۲ قوصه ماع جعفزعصی داماد 0۳05 اقطا هصنامد ,اکن وصه اصعصاکع از عنطا 10 اع6احقص آعازصی عطا صز صمختعصصیم اصه قاعی بو‌صعهد او ععصعاعنده عط ۵ عم کصمزعنعل اصعصاکه از /7 21 :55 افص ۵۵ ۲ اطع 6۵00 معامممجمهه وله ز لاد 311 ا علان. 182۳ ۵ ۲۵۳۳۳۵۳0 صذ 0610۳۳۵66 عومجم عطا انم صمنادکندد عصتامصهمحم رطاع۳عط) مکصتطع۲ 06۳10۳۹۵۵ -سططگ ۷ نویه 000 1۲ عع 000 د 0003 و۷0۵۳ 01067 10 مکاقم ههد 6سا ۵ص "صمناعصصی عطا 05 ع3 1 07 0ع21 ام ۶0 اصعصاکه صذ هه کز کعط همه اه توص امه کدمزعتعل وصفاهه صذ کصص0 165 2 که ,0۳0 ۵۶ کدنا اصعصایعصز عطا کم مهد عط وصعاعلن ما صمنانوله صت مععا‌طانانه [۵ا160 -1 17۷98 00001 1۶ دعوا 1 از ,کتاصصد نننا ۳۷۶۵ رواد امد طا 21 نننونه ام ما طا ۳ 1۵66۳ لهنمصهصتا عطا وصعاجه عسا وصه عنتعولعصه 0 عط عصنعت کعتصعصصهی ععمقطایه علماد عطا صز کصمنا؟ 16۵۳ ام 1۵ ۹عصنه و59 کنطا ,۵۳۹ 0136۳ 10 5 6 0۷ ناعوع 000 1۲ نامه خسصصطط 1۵0۵ 6 1۳ ؛فه 522222 نار سه 0 اهع نز اس وروی از صصتا ۲ اااها 00002 ۲ 1 و۷06 ماگنه ع2ولقصه ۵ ۳۵۶ اند خمعععم عطا او ععممسم 15۵ محصعاهم تعاصعص که صمناخطع ۲0 عطا م2200 نصدع 0۳ عطا ۶ ما عط اه ماهس صمزکنعل ج م۸ .کزدلعص۸ ۷ عصاکت 200۳0265 اصعصای 1 000 0 ۶۲[ ااعاجطد 16 تافص ه مه ددعزخاصطا اعد افص 66 هع نز۷۳۱ ز اا+ لهاز 2 روا 000 6006 اصع هقعاص وصه کل امطاععلهای ماعکاحقه وتحصقصصهی عطا که عصنا وهی و0۳۵ 2 کع 1۵2 0 ,رابنا عن۶ه 0۳ توصقصصی عطا که کعمتصعه وصه عصسع عطا ععمعوصز وی کصمنعنعل ماع ۷ص 106 [33] | صصنامگقتامه. ماه از نز سل الااحمععه ۲ که 0400۳01009 01 :[5] رتم5 هه وصد۳عط معیع) کعنوند عصهمک احطا عمط 06 لمح از معسه 116 خصع ۳۵10 عطا دوع ۶وه ۶000 ۵101 ۱۵۵ مطتلصصدط ([2] مور ق0صه 13 قصه :[18] ص11 :[19] مدمکق3 وصه 114 2 200۳02636۶5 عمط دم 0۳05 عط) صذ عععص مان عطا فعاصای هه کصصناصگ مادص 0۵ 1305 هن 606 6687 :58 افص 000۵661 ۳ ۲ 1۳ نط 1۷۷851 از گنه ۸۳ ک۵ع۲ 000۳۳166 0000 طا ااطا صصز اد افص ۳ [88] لوصح جقه‌دد نز 1 اااحسد از الا 10 -0608100 ۵ ع316ع0 ,عکتنام ۲ععتی آهدمزدکه‌اممم 6ط) عصنسلل مطعنطم مکتماج؟ لمصعاصن عمج کعل ناد 0ص ,که 100 1 5 11 1000 ااخها 15 اصص 1 نز نز ععتال هد مق 5 10۳ م6۸ ۳ 8ع 1۵6 تسد ور ۱ جع مس ۲۲ مس مس الا اه صد کد مصصصکد عمععقهه1 ۳۲۳ اااصا 5 نزناه 00 0 ۰۰ ۲ -که 5عاباطانااه لباک بکعابا اناد آهدمع 06۳ 0صه معتنانصهم ملهدمتامصه خحاوطه عصسط حعنطم مکعط00۳02ه آهعز مباوکز 20001 5ع00عل عط مط وصه صمناهزد حعلبه‌تا جوم ج ۶و صمنامع06۳ (03۳05)) ملس صمزعنعل عطا اع1 -ع56 معط صز وه عطا ۶و دعوم آمنع 00۳ عط۲ ما م2000 صذ وولعصنا م۸ .[12] 661ص که طعیه -ز[۲۵ 0صه عصنده‌ک2ع۳ ماع ۲ عامصم۳م ۵ وعاصکصم عحه وود عطا کم کوصمواهط نامه عطا م2 0 بانلنله7 وصه کامعسساعص اهتدم مومطاعص حلعتوعوع۳ عطا و3 صمناع5 ص «کاصعسوه آمعحنصحه ۵۵ عع236 -10600 علنط تم مصصناع5 لاس۵ عطا 10 بقع عطا نم صمتهصعامهه خصعحعطای عم ه 0۳006 ۵ 0ع 0۳66 6ج و 6065 ا هماگنه عادعی ما ۵06 ۵۲۵ عامصعااد ,(0) کنکوتقصه 0 عطا وصنع دوعس تهدمننده‌موحم هصنوکن که 5عصن0 حلجوع۳ عطا که صمزدعنه‌کنل عطا مصنقاصیم 5 نامه وااهمن۳ ما1 اااصهادد 1 000 ۰ - کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ 981 ] 005۵۱1 عفن 01 55ع 3:11 ۵ ۳۳۰08 صز جاناه 3 16:61 2.1 5۰ 1۵ هستاهنوعل ۵۶ ونانطنددوم عطا وصه عس 2 عط اوه ککعصاحگاطاامل که ۳60ع0زقطم کز عافنظ 6 اوأله0ع 6۶0 وصعصصی عطا کصعادععطا فص تمصع هه صمننصعی صعفسط حکزی فعاهنمعکه امز عز 1۳ -6 0۳0۳6 ۸ .[4] 05606065 عنصمد60 عاطزکه وه اف ماصعصطدوا تحص ع تا صصم کج صز کصناد 006 روز اکن و مدع و کم هه آاضع 56 عط ععمعوعل ما عضو عز [ع10۷ ععم‌عاهه عط که صعام زد ۵ ۳۶0۲65 هنمصحص عاهوع0ه عصنون وم فصه کعنا ناه عنصمصمع که ده عطا هصنمعاصد‌تصع معط ناه ۲اه :1۵21 ننصز علعلز 1۲ دععق ‏ از ا اآهقه ۳۵۳۲ ۱ ۵۳ ۳ 1 کد وفع از 06۵1 ناه وصنصنداطاه داهدا تا عونمم 06 مک ععدع یم معط تنصهم کحامع۷ وصه 0عامعلد 06 ومد سوه 6110076655 0۶ [ع10 ۵ وصنطومط معسصهد نعطا ۶و عصفوصهاکموه عاعسصه هه دمناهصحوگصذ خصعن 6 مس دوزعنعل هه اععفصنص 0عکد ‏ -عا تفص ج کعشو۳ رامحاصم عاعزد ‏ از 1661 2 معل) ۷60601 ام 10 .[37] ماهس صمنعنعل فصه معصنصصع‌ام اکن ع1ازدعوم نله عستصتنصعجه حاهدامسطی کصهستمع3 عمنصجقص ۲۵ و [0۵ ماکند او کععوعبنا‌عنکه عطا ععصعطحه ما اصعصاکع تحص ۵1 صماخصع ۵ عجنصهم عطا ,۵۳۵5 +عطا0 0 از -067 وا هم تنعل عطا ۳۵ 0عععدمصمصه اقطا حعهم ده صه مکاصعصعع فص 0عکه دح مصعلصی ۵۴ فصما ۵ که عمط ۵طا هصنا۵م۳ وصه عصاخصمص ما 0معل[ وی فص ععصماه فصه عصوت آمد وه ۵ صمنامی و از 6 [م0اصم عاعزد اصعنشاه ما ۵0:ع1 مهف دعع وحم وصفامهدمزعنعل عبنا‌ماه م۸ ماصعصاک صز 05 6اکز1 2 65 5۶5 ۵۵1 نله ۲۲ ممق۵۵۳2 اااهاد 1۷ هط /0ز11 اه حواعا زد نزمه ۲۵۵ ۳ از ده سنل 08 مصحدهنعنعل عطا کعصنصحعاعل فوصت مصمامجحصصنمه صز فعقنا نز آهمعنوع اللاووم 1هم توص ۶ اعد -ع اک ۶و 05هحفص عط اعد ومد کعنصقصصی خقطا کو1مط معط اقتمصحصت نمدمخقنفهی عطا دحاو ما۸ 6 ,ول[2] ما15 از و لاصو ۳ ۳ از ده کاه اد ۷ ۳ + فنط) 55 116 ۲.۰ ۵2 111 1 لقازمم ,کدمناها 606 مع.ع) خاک ع صز صذ توانعدعع 3616 0عکعحصذ ۵ عل ماقطا عناونهه 5 ع 1683 اون 6طا 1۳۵۵ 06205 ما 620[ وی حلعو مدمه عنطا ۵ 1۵085 ع له عطا ,(معا6 ۵۳۳۵۵0 ,ک6[ 7 ااناطط فا ق1001 نیع از 6 ۵۵ بر 130 کفها اک هع نز م۸ عع ‏ مه مدمن0ع0 -301 36 36166 عع گنه عطا ماه 1 .[9-35-40] کعنتضوخم اصعصاک ص اععاعد ما اععاحهص آعازمی عطا صز 5 لهصقصتا وصه ادعصا 65 ک تحصقصصی عط معط مصماکهوه ۵ دز کعطعو و مه اصع ۳ وصه م00 5 136 61067 07 وا رایع ۷ص ۶و عصع صذ کعاس دنه عنصهم کمعمصعص عط) ان خصعاعنعدی عجه -- [طط مسا ۲ص اا منم قاط عع 1001001 عفناتو زج و و وصصهععطا از معصهنند عز اععموصنص ماع از - خن وععط1 عنه [[[]. 11005 0 ده 00و71 نا 1 60 ععها 0ع ۲ ۳ ععز چد القه۳ :1۳۶ 7۳ ,1161۴131008 5 111 11۷ نوعی ۸۵۵000 عع الز6۵ع6 بر ااخها 1 ز عمصص 1 نز از 0 و الم 66اه متققه ععمنص تن ۰ ۱ 11111 و۵۵9۵ موی ا از ق0000 ز للاع ننص ۵( وصناند 0۳07 ۸ .6۳5 مصقص ۵۳ اصع هگنل عحه همم عصماها اکن وصه علجاد اصعصعع مصهص اقا عاهاد 6 606ص ۵ رانا عجه مان جم1 کععصع عم لفدمعم 6۳05 عطا اهطا کز حلجه‌عع۳ نع هه صز 5ع 1۳۲ 8 علعنامم ص1۷5 3 افص طا ععقعه 6 04000 ممعععص اه 00 لکلا ووووصص -ع3 0۳6۷08 6 وونل 0عبععط 0 06 امصصی عضوم عصفماداعنن ‏ حعمققهه ۲ ععع‌عان۸ 00000] :0۳05 عمصغله)-عاعنزد و0۳0 عصنصصعاعل ما کعط همم خصعص ساکع توص ۵ 0عهع که تحص معط لدع 6 00۳ 11 ا ععنلم0م۸ نان اه چس آقعمعه خی 000 210658 ۵255 000 ۳" فاگ ت لا 000 لا 00022835 کقص 000‏ زا دص 000 کاجاضنای چ که کاعه 0۳265205 ععتاق 6 کودمتعتعل ۵0106 ۶و رد۳ عطا عمط معط مصنتصمخنه ,[28] 2۵112 200 [27] 10 .[29] کادعصع دز 010 1۵۳ کدمنه مس آهاوننوصز 6205 عطا دم وگن 200 6 ۳۳ نطلا ‏ اااصها 15 ۶000 اااصنادد وعع ۳ ۲۴ نانز ددع طا ۳ آج ۵۵۲ 3 30۳ 991] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 ,656ص 0 کعناعزعا قح هدعم 0۳05 عطا کم ععصعاکصز عطا بعیذ م2000 5600 عطا عصناحدع 3 4 6160 سمل ع۷هط ([39] هصصحلز مصه ۷۷228 هه :ز17] عاطدنی :ز14] لد اه کعملط10 معیع) کعنفند عصم5 1۳۲۵1 00 (0067عع وصه مصصناف اه 01 [ع10۷ مطال ۳ معصمعصز لهدم عم معهه که طلعتی) ماه 6۳05 عطا 6 [۳۵ ۳٩ 20621۵066 6 مدع اکصذ کعناعنه معط (رامصصی صمنامصه فصه مصهنامع 06۳ انا ز اناد معع) 5 136 1۳۵1 ع0ع 2۳ ,[39] ۷۷08 هصنوحاعصن مک‌نانه عصم5 مفصقط عطاه عطا 05 اصعصایع از هل عفن 01 5 16هام ام عجه کنطا وصه ,عنعکز کنط حخنم مل ما عصنطامد عمط کعناعتع هل فص صماعنط اکه0 اهطا کوصن ص1۳ که مهد مادام ۸ +کصمناصگ امعصع ۷ص واخصعموععصی هه ععنخوخم ملاسان او ونط1 .1695 عجه عوصگ۶ لمصعاصز عطا کز صعب۷ه کاصعصاکع رز عمص له همه جععجی معطهنط طانم 0۳05 -م[مصز وصه وصناق 1۵ جز ععتامصنه وصه ,لجع آهنو5 هد ه هط تعطا اقطا اعد عطا ما عحل 06 یی -صز داهن صنقاطاه ۵ کمعقصقس علطاهصه کععمعممنه جععتی عک بل محعطا۳ .کعزع 5026 خصعصاک صز 16۵8 06 0 116۳36[ 01 06 اصعاجه عطا ,اعطکاحه که 10 +کع اد ع اصعاوع از 667 عکممحل ما 1۵۹۵0 0000/0 ۳ ۳ 0 ۲60 لو ناهام مهد ااصدد رم صا اکن عم -صس عطا اقطا کم مداد 10۷651060 136516 0۳00۳26 ۵۶ دمنامصنصعاعل عطا هنز عم مان ج کوعام کدی 10 حاعف خصعصاکه صز از -زاطم اصع نو زد که 7ع صت ع 0هه) 13/75 ۳ 1۵0۹5 ۵ و۳ 01 کع0ل عنام عم کصملعطع جعممی 156۵ ۵۵ 131367 ,05تا۳0ع 6 تاجاع 62 1۵ اطع اه 0۳ ,(کع0 102 ها توص حعطاه ۵۶ 0۳05 معصنصعجه عبهط کممتا00 4۵ 216 0۳۵ 5 56600 156 .کعصمعامه مد ناه منصده مه ۵1 کدمناحصه امه 667 کل آعنر صعااه مکله 0ص ۲۵ -۳6محطز وصه 1616 مصمعصذ نله مفخلد که وععت 5۵ ی کعتنایه‌عنه او اوعد عنطامد عمصعل عطا اهطا عز ویر اامصز 0۲۳ عون نز ۳ با 11[ اکن هدع ۵۵ 6۷ کعمس با ننعوع 600055 0۳ که نز 6 از عط) ععت تچاطاهنا۳۸ صف کع و۳۶6 ,(عصحت «مزقص معط مطم عمط چا نمنمعمعم) دعجناجه مه ۵0 0۵ قاعل 166 [زا ۳666 002222221 6 تا 110 116 وله 1لصصتا 1000 1881 000 11۳01 5 نف نامع مصعل کم ععد عطا غامد مکصمناه عزع غاد که کصمنا‌نوع۳م مملعبعل ما عصه‌نهننگکد مه ع6ناتا0ع6 مصاتضل عنه ام معععی ممم آهن و5 وصه آهزع و1 مط رده لدع عطا ۵ که کعم1 ۵ که هن 162765 6 0 02960 کصمناه 0056۳7 3047 0ع 2 تمهه هه 2001-2015 عصسل ۳07 ه مععخصم [1] له اه چتطاعم ۸ 0 0۳20666 عم محصصاه نزمه 000 عزلا وا 1۵ خاممه جد عیید ۳ ععسصده۸. قدصم 0 اع۳ ا ااطا 000100 م1 لا لاله اجععامممجمهه ععمنص تننصه مک عم 1085 1۳ -طز 0ع29ع0عل هه امعصم10ععل هه حلجم‌عع۳ صز اصعصاععصز معا خن معاهنمععه کز تاصعلوز هدو5 الط 8ع50 :0000 ۳۵0 ۱۵۵ امه لاوجط1 عنانانط تنصصدکدد آانمعه ما دعطعصمم کااها ۷5 -۲6 ۷۵8 از ]۳10۵1 ام هطعط عناعنص 0000۳ ککعل 0ص که نممهحص او [عع1 +عطعنط ۵ ما ددع1 65 ۶ 1620 0۳0۶5 1۵۳ دععهاد مس اصع انا اج کعطاعه وم مه عفن عزطانک صز کعصع گنل اقطا 0ع1دم۷ 0 انامه حل م۳۶ جزعطا ص1 ماصعصنصصی لعد ناه منصدع 0۳ حاونط اف ص6۷6 06۳10۵ اصعصاکع از رز [10] کفعانا10 مضه 5ع0 ,2006-2009 وصنسل غناه #عنسی "علعنط صسنط فصه کدمزع0ع 1 خمعصاکعص1 آهمم 806 ۵ ۷۷۵3۲ [0۷۵ ۵ 0۳656028 ما صمتنو0ه ها مق ص‌صصی بط کمدمناه‌ ناه 3392 فعمجتعصه هه معنععی -0ز ۵ ,کدمنا‌عصهصصیم 0معجعاعل او دنا مللند دمم 05 0ع قفاوم اکن "جع مصقهص عحاکه 16 جر 111 وله روط تاه سح یط 00 که 660 طخ ۳۵ کم مقهه ۰ جع مققه 000662۵ ععز 67 له طمز۳01655م 03۳05 ۶و ماه عطا مصنصعجه ماج فع ی [21] حشل هه 1۳۵ وزتمط6ط اصعصاک از 6 ۵ راهان[ دز جععجی +مطونط و طازس 0۳0 عطا خقطا عصعکه ۵5 1۲ کدمزکنعل ادعصا دص عاه 0۳00 0۵ آههنطا) هه تتنصصه -2000 هل اه #عنسف ۳۵5 برون 156 +کاهند‌عصی 08و 167 6 ۵766۳ 0067۹6 ۵ هط 60۳05 نم کعتصصصهی خقعطا 0عای توص الوم عط1 مقس ععمفش مه علماد 0 5ص102 هط که جلعباه کوه۶ رصع م-۳عاب۵ عکت تخلاعمص هه اصعصا که 110-1 حاعف ما ع ص56 کفع[ .کاصنه‌اعصم لقمصهصت حزم کعتصعصصی صز عاطمعنامد وصه عاطنوصها عحه عا‌عناه ع۵عط1 انلعی تففعصصی -0ع6۳ 5007 کنط] ۶و رهم00 آهناعتاهاد 156 رون ه فع هم [13] طعفع7 تلم طع/3 وصه نصقطگ 106 9 لعف ۵۶ ,6۳5 قصقص حزعط وصه ععصق ار ملوماک مقحطع 1 صز کعفصگ اصعصاع ۷ص اصنزوز عنه نله 0ععع03 کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ [100] 0 6۲6 321 .ومع صعحط م۲ نع ع م5 بروند عطا که 0عاعزعد 6۳6 ک جع مقس نعطا هه ۲۵05 -۲۵ 156 .2010 حژ 205 0۵ جست۳ع۳ ولنقل 0 قاقعل وصه بو ص10 بجنانمدم م2 عزعه ما16 هام 2/0065 1۳۵۳ -097 ,3۵08 060۳65510) کعصی واننفدم عم ع۷ عطا عمط منطعده‌نهاه خصی‌نگنصوند ج #عصسکصی کالنه سطز عاقزم ۶0 مضه (عنمصه‌جعم موصه معنهناد؟ آهاصعص وصه مصمناعحقهطاجه ۵۳ هنمعطاکه مطل کم مکصماصصرک عناما 85 تج هط 06 بنامدمعمم اقط معفحلهی معله ۳۵۹۶ 1۳ +ععصعنه ۷ تنصع5 قصه علعند که عحله۷ وصنفل 6 1۷۵۶8216 1۵ رود ه فععل0صم [4] نصفصو26 فصه 0جز0< جدوع۸ .کم‌نطعد هام۲ مه عطا 0۵ خععائم 8ع ناسا 6۲۳ ۳ ۳ عمعص چظ چ آازم مه ۹6 سدح کااصصصوع صهص عاعند عبناعقکه م اع دمص 065 ۵طا 0666 منطعدمنهام۲ عطا صز عهد 10 لمتمصحصن؟ وصه آعازمی لعه110عاصز ۵۶ ۲۵16 6 ,۳۵86 ما5 صق0ط16 ص ۵0عاعن معتصصصی 190 ده 2008-2013 عصنسل اه #عنسی ۳۵5 بو 186 5 کاع9عه ۵۵ ۲۵۳۵۳۵ ۵۶ ۲۵۲۵ عط 0۵ اععلکه عنعمم ه هط اصعصععمصعص اکن عن‌عناه احطا ۵0اه توص کالنوم۲ 6 36۵۵۵ منطعدمنهام۲ عطا معاهنفوعص اعاز ععه 10 تممصمص۳ مطاممتع عحله امماحفص عطا که 7۵11 آهازمی لآد 6110 ۵۶ ۳۵16 عصناهنوعص عط ,۳۵ ص۳6 بکاععکه 0 ص۳6 ۴ ۲6 عط فص اصعصهعهص ۳ 4اکز 1 ۷۵16 1ع6ا هط وصه امعصعع همه اکن عن ناه عمط صنطکصوتهلم۲ عط 1۵۳ فعصحکصی معله ۵5 [انمهد طلا ز 00066 جرد اااها 1 :0۳05 اه کعمری عطا عسنصنصعه رون عطا اه عسهد عطا ۵ سنا دوع 6 0۶ کع 13 عجننصهم او 56ج ععه 6 صمناعلزی حاعل عطا 1۵۳ ام م0 کح ماع فعجنص 6طا 12766 -زوقول» 66 لماک 0صعط بوعطا وصه گنک ونم هماع وصنکت اهاط 0ععنصع م۳ 06 مک دمص اصعصاکع از 6 ۵۶ ۵۲00 0 معسطاهط عناهاناهدو #وصه عناهاتاصهتی کاز ما 306 کنکوتعصه 0 وصنصنصحلوصنه عصاعت 116۵ -کناهاد ها ولهصه وصه عانعن طلامط کصتقاصی فمطاعه 156 مکعن‌عزاه وود عطا طکزس عاطتادصصم 1305۲ و 3000013066 1و عم ععل عطا اهاز هقع #مطاعص ‏ عطا کاصنو 60 خصممعگکنه هصناعاعل ععلزوعط .من 1 02116۳05 هماگنه [۲۵۷۵۵ ۵ دز عحونصطع کنطا ۵۶ ع‌عزطاه صنقص عطا ععهنک +عاجمصجه بط اصز م16 حلوم 5 10 .[7] 61300 ع نمی ۲۵ جهانصند گنز عمط صقن طافم له توص خصام ما امد معصماصتطا 1 5وع070 عطا عصنسل دعنونی مه عاجم نامز عم عط +0 کلولدصه خصعاصی اععت وی اصعععحم عطا تا 1۳88811 1 5 1۷51 00061 1۲ منانزه و۳ 11عزا 10 ا0ع 0 ما از ده ععا1 111 کز5 م20 136007 05 02۶60 کزدوامصه 0 فص دق مدمه ع ناه مهو مکاعکقصنص عطا عصفه تمعن که دعوم 106 کاذ 876 ,۷۲۵۲۵۹ +عطاه 12 بطتق ۳6 مزاع و کز از هناهد وی عط اه عصعع ها بوعومامصه 676 6ات عط وعللی ۳۵۶ موصه عاقصدم؟ خصعاگنه صز عفعز عنطا 0۳ 0اه 67 ع ۵ نی عطا ۵1 عزطاند و آهصه اصعاصم عط 0 02560 معل نهیم ۵5 عع2 50 00 ان1 ناده700ط 0 ا ععاگز از ععنهنده وج امعم طا 1۲ ناهد طا ۲ جوهع ۲ از [۲۵طع "۳228675 رگندعدل ما 0عکت ۵۹ 10205 ماج ۵5 0۶60 عنعواعصه 0 عطا مصصناصتگ اصعصاکع از ۵ 0 ۳۵ کععق دق دما 0 که همه و5 عطا که دمنقام0م آعناعنهاد عطا مواوصنجم۸ +کصتعااد0 5۰ ۹06 ۵1 63۳0 ۵ که 6 6 عمنه عط هط وصه خصعصعع مصفص تقمصهصت وصه عصتاصامعه صز عع۳ععل0 5 ع ماقطا 0عدمناصعص 06 ومد 1۲ .کعامسد5د عطا ماع ما وععد که #مطاعص مصنامسد5 خصعنصع هم ۵ 55 وع ۸۵۵ ۵2 ۲ 66۲۳ 0۵1 1 6۷ طا 1 امه 011ا1 ۳" 0400 صصن ام 1اعنادز ۸ 6 1۳۵۳۵ 56100160 باه ملد ۶ ۵ امد کلععد عامصد تعناعنهاد عطا مامطاعص عنطا ص مط‌جععم۳ عناهاتاهه0 جدابه‌تاحوم حزعطی ۵۶ ععیهع8 پراعتمن‌عصم 0عع[ع5 عم کلم از توص مفصقط حعطاه عط 0۳ بقلم وم آمناکناهاد [21مع ع) که 0مطاعص عنطی صز 0ععلزعصی معله کز ععزد ع1مسد5 مضه ۸ اعزطاند ون عطا وصنمهع ۷16000 کنطا 10 .7 الهن تمه کله توص ۶و جع ات۵ 6ع هل ۵ ع هه ۵ امد مطامعل صز جعطصه القص5 ج عم همه ۲۵ کز 6 ۵ 0۳۹۵۵0 0 506 عجع +عطانه مطم ععمطی وصمصه ۶ فع‌ماعد عم کل 0و1 مطجه‌ع9 که 06 و 10 0 6ط هنز معقطام ماع عامصد5 عطا ,۶۵۳۵۵ +عطاه صا بکگعناهط حعلنه‌ناجم 10[مط ۵7 1۵016 ( 1۵562۳ -0 00 00926 تام کز د لفط مط‌جعم۳ عناهاتاصصو ص 16 مک نمعنعناهاد ج او صمنا‌عاهد عط۲ ما اصعلد نوم 1011] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 3010 مطم عوصع ار لماک صحطع 1 صز ۵ماعنا معتصعصصی عطا ۵1 03۳05 13 م0ص عنطا 10 .[33] 130000 0 ۵۳۵ 6116066 مه ۷0۳6 ۵۶ عبر 5 صقطا ع 0۳ص طانی ععحوعل خصعص‌ع فص لمتمصحصت وصه عصناصمه 0 ۳962766۲۶ ۵6 رکزواواهصه لهاصعصعلز ۵۵ 2860 عز عنعولععه ۶و عمبن کنطا ععصزک کنوتهصه 0 عطا صز ۵ 0۳۵6۲ صز کعنصصصی خصععقکنل ۳۵۵ هضعی «منعصاعصذ عطا عصناععص 6۳05 عطا معاعد ما کادمگئه مزعطا ۰ 1۳6 ۵ 0679060065 01 7اع ۵ ۵ عع دهم 5 6963۲ 0صه کدمنازو 2۳0 0 اه ندنام اصه 0و۷ 3.2 6 ,کعسبا50 0صهه کعلعناجه معلنصزد ۳۵ معملزم ع60م عاجا عطا خقطا اعدا عطا صعنع مکنفونندی که عص 13 -لا هم 20 عطا ونونند 0۷ عطا ۵ ومع ۷۷ +وعصصخکصی کدی کصونندومم۳م فعکناص0ز عط) که ونفنادی 6 ع0نص 06۳ 10 وعصکصی صندهه ۳۵۹۶ بجانونند عطا وصه مکع‌عواهصه عجناهاناهن عط صز 1060 ۵۳۵ کاصه0 0 ۷۵ ,565 لهس 0 عطا صز 0 ماع فنلد۲ ه که ,00 ط اعد اکعاعجاعم) عطا ,کطمنازد0 0۳00 0 عط) ۶و دازا ۵6 ۲۵28 ۳۵ 01 امدعنناعی صمناحلعصی عطا مکاصد‌منناحدم ۵ عطا ما 0عاانصطاند ۵۵۳۵ نم دععداد ۵ب جعاگ۸ :5 وه 13160٩ 6ظ 0ق 7۷و5۳ اصعسه عط او کمدمناعصو حلوع۵ع۳ 1۳56 همه ۲ زا از الا اااهاد5 1۷ :006 1۳ از ددد م۵۵0۵ هه ممعععه 7 ال ۲ سطصلها نن10 زا زاگ اااها 006255 1۳ 216۴مزد0م0۳0 0 عطا عنه 2.10 + اا سصاهازممه ۲ نانصص 10 اد 0600 1۲وی لاو ااااااانه ممعععه ۳ ,6 ناهاناهو ,6 ناهاناصهنو ماصن ماع نگزدعحل حنعطا وص ععدمع مه حزعطی که کعصوناو دم عط) اه دک [۵ نع -0002 6016086 هدمع ۷عل «م کعنلحدد معناممه هستاخدم حز کهقعص ۵ که ,کل مطاع حلجهع1696 ,113660 ۳ که 0۳06۳60 کز ماع 0 156 تمصع فص عقنا مفصسط صز عم خصی‌نگنصهزد ج ۵عجهام هط ,کعز [هاز ج بجغام طاعنط۳ رون چصه صذ انصتصصی موجه عطا که کصعاهم تماصعص عط 0۳۵ فععقط #مطاعص عنعواهمه کنطا 1۳006۵ معله [11] له اه عم .روک ه که ععممسم عط عصنمتاممعصی فص مصناصدصحه صز 1۵16 عطا ووز االمد 666 نزن از ریعاه 000 ان 0 166 اناد خاک ۰ امش تنل 6010 ۵ 00666 دود 111 8۲005 اگندعدل صعطا 0صه ,کگع‌نا۵ط وصه عدمنام‌ع عم مدز توص وگندعقل فص ععاعل اعط ما +عط م۲۵ 1 03116۲0۶ ۲60۲م ان [۳۵۷۵۵ ما عصنهه تواصنقص عمونصطع عنط 1 حصونامع عم حنعطا ما ده داز کلم نوصز کنطا ک۶عص۳ط عسهم؟ عنط1 .[11] کاطاعتمط) اصع تنل خی کلم توص ۶و +عطصه عطا خصام ما امد معصملصتطا - ۵0و 2 کقط معله 7ع10ممطاعص 0 عطا مصمننوله ص +کلومطاعص حلجو‌ععع عجتهنلهه ۵ ععمل بع 161300010 کزولهصه اعد 0ص لوصحم وصه کزولصه «ماعج؟ که حلی ک0و ماع نیم51 کمک از که کمن 1۵06 -1۳۵6 ص50 ه کز برع ام مطاعص 0 ۵ط۲ [7] له اه ۳۵۳۵ نععصه ما وصنلدم۸ علماتتفوصذ گندععلن ۲۵ 1 ۵130۷6 1۳6 ".مدز ا ماگنه عمجم عط تمط هه انتغاصعص "علم دوز توص 0 حل ۳86۳ 10۵۳ ۸۷0۳4 --ع 1 از 8ع1رام0م 7 ۲۲11111 قنطا عع نانآ" دمتعم ع لزان "عاصه‌ حدم ۲36 0 کعکت0 1۵ از 7۲ ۵۳۲ ۲ ااععععا زنط اااصص از 1۱ اد 111 زانهم ۲ اطممهاط ۳11 133226667 کلام ماددد 1106 نا مصد5 همم طاهامطا 0عع1ع5 امد عجه عاص‌منتاخوم عط مکتلقصهه صه طلعباه صا بکعناکگز 0106۳601 -هاتلمو 1۵ ععمل از کمماهه عسطهع1 کنط 1 .ولانا مومسم 5600 عز ععزد عامصصده القصد ج +عطا۲ اباط ,1613005 اناد اقانص 5 1622211012211 کص 0008 دنم 006 ۲ ۷ 7[۰۷۷] ۵11 که 005ط1ع 06 عط 6۲۷۵۵۵ معط ۲عاکنه «مزفس ۵ط1 .رعصناهی) عمونصط صمناعلای عاعل عاز او ععسهع باعل 10۳۵ <ق0۵ه 2۳76 ,65 ما۷ 501 ,کله توص هط عز کعصعن5 هنود صز کومطاعم حلجه‌ع9ع۳ +عطاه فصه 161000107 6 5۳00166 110۳27۷۷ مععقطم اکتا عط ص «کعکقطام 6 او کاعنعدی #مطاعص کنط ۲ برع ما مدع 0 عطا صز 20و 65 03296 1۳51 156 .قح ام 101108 عطا وصه عس ص16۳ حلجم‌عوع۳ عطا اه دمنادع ناک از ۲3۵ 1۵۳ ۳۵۲ ۲۳6 بانازطاهناه۲ وصه بونونلدی مععقطم ومع عط ها عزطان عطا ۶و واه +عمععل ج طانی جعط‌جوع م۳ عطا 5۰ 60 131 ع م۳۵96 ۵1 دمناع لد آمعننی که حاعک کومطاعص وصه کاصعصصم ا+عصه عصاکت 0ع5ع 9 276 0 ع 06‏ 5۳010 قطان فحنطا 15۵ مهم ععسامکنل عطا م6 کمعقطام م56 وصه اک عمط او عالیوم ۲ 1۳6" کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ [102] 5 0۶ 53۳016 2 ۶۵1601 ۵ 0۳06۲ صز ععه 5 عکسمکنل عطا و کاصعاصی عطا عصن فص هه عصتاهاه 0 بط 6۰ 0 عط۲ 1۵۳ اصعنناشه عجه دععق‌تطام 3 ۵ 2 معا ععهند کقفص9مط1 فصه د6ع0< م۸ عامصد5 0 2 که نله بوالم‌ناعنهاد ۵ ما کوصتوصت عط 2۵۳ کععد‌حطم که +عطصه عاهم و مه عطا اقطا کعناو ۳ ,30۵6۳ ,100263 ۵ هل عطا دز کنطا ماج 10 060۶ 0 روگزدعقل وصه م5 عاص‌منتحهم مععقطام طاس1۵ عطا 0 60۰ ۵ 10 1۳۵۵ 132865 -6۳076 11 6 هه کنولقس۸ ۳۵07 0 عطا عصنع ۵ع 2 لتقصه عجه عاعل عط ,ععقطام اعه1 عط صل +ععقطم صمخوعلزی ۳ وعنو0ه ع هتقو حز ماقلج م00 ه کز ع۳عطا اهط غامد 06 فلمطک 1۲ ما1 مه عطا نم صمناها ع ۳0765605 المع فصه 0ععا[ع5 وتهملمد دز خقطا عامسد5 ه که ]۳۵1 که #عنام‌مه 6 ۵ انوم عط۳] لماعت کز ع1مسد5 عط 0ص ,عامسدک هه دمناعلد موم ه لباک کعله1 فمطاعص 0 عط بصمتقان م00 فعصعدم حادم 10مط ۵۶ م۵ حلوع۵ع۳ عطا انم مل ما وصنطاعصود عمط +عطانه مدای کله داز توص ۳۵۵ 0عع مد ۵ کز 06۳5025 36۲60 کعع گنل نو توص ۵۶ وود آمصوخنوهی عطا او اهتنا +عطامص۸ .[6] داعناهط اصصصه 1000112216 دقا 100 0 0عص 2 01 عجه کصصع عاسامک 20 صز ععلخ کز همعط ج اقطی اا0 20 101676065 67 0۳01065 برع 0010 م0 0-6 کممععم +عطاه ما فعحعصصی غامد حعلنه‌تاجدم ج ۵۵ صمناژدوم 71۵1۵16 6اه عطا کامع از عع 36 ,۷۵۳1۵6 طلععه صنطانی ععتخمصخم فص عصعصی آعحهه عطا ۶و و1060 -عنله هط ۳۵1567 ,50۳60 قصه فعحقصصم عقط کلم /-صنط خصه‌صننسوم عطا خهطا کاصعصع‌نهاد که صمنا‌سونکصی ع حاقوامطاله ,ععصقاکطز 3۵۳ بدمکو هی نم دوعص کم عزعه‌ط عطا که ,عطق ۵۳ 510166 037216 6[ باه دکنگاع5 عمط ج عبط کلمو نز عصم5 اقطا اجععوند 0۵ حلعوم مه کععو گنل هنز هط 060 اعصز وی کنطا ۳۵۵۵ ععجعصه اج ها 0 اعطا ۵۳1۵65 مسج عطا ۶ له مکتعطاه صقط) ع۲ز1 1 0468766 ج 130۳00۳۵160 ملد ۷۵۳1۵0۶ عطا او [ن۸ بدعاضممخم نعطا عصمصه کعلنصناد وصه کعحاه7 مه (ع 3 ۷۵5 136۳۵ علنط ۶ اطع تعصا- 51 وصه باصن تممه عتقط عآم‌معم طعنطام ما خصعاجه عط امه صعفنصی 1 2006 [۲۵ع 0 عع 0۳6 ج ها ع هه حقصحط او عع ماع ۵۳ ککعصممع عطا که کتعز صز دمناه 2۳ 130۳۵ [6] (200ن ۲۵۵1 وللت؟ کره 21۳ امد عن اقطا هعموص که عم ه که که عمط 06 تون طعنطاتم ععصعد 1۵۳ 50366 عکسمعنل ۵7 دمنازد0۳006 0 عطا وکناصعلز ۵ ۵ععت که کزدولتعصه خصعاصی ,عفقطام عنطا 13 ۵ ۳6۲6 ۳69627675 136 رفعاعنانه ‏ ۵ اطعا مقانصنز عع و رو صصز 1 اااصا 1 0000 1۴ عون 1 0000006 110016 8 811 اااطا 1۷85 00061 1021 لا نلنمم 0۳۳ فک ۵۲ 1۳ [36 00002217 عم ول 0 محل عمط 2زا ۳۶۵ 211 13 341 ام 3401 200 عع 0 اعد 66 ععصقاهط عطا عصناامصد۲0 215 15 101 506 ۷216 / 6۳0 صز 065165 8 هام0 717 17 [103] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 ۷۳۹1۵ ۷۷۵۳۵ (لعنط ۷ کزولقصه 0 عطا 1۵۳ ۵عاجعی 6۳6 عکساهعنل حلجم‌ع:۳ 18 ,0096۳60 06 صف از ۸ 6 .(ع6۱ ,علجاد ۳۵8 1۵۵ بععنک وت0ام وغمصقدطی) ععصع مدمه صز مدز واعاعاصصی ۵6۳۵ اقطا عاجی 85 اقا عطا 0۵ وتف لمع ععهام ما 0عاساعصذ ۵۳۵ مدای کاصه‌منناوم عطا ما ۵عاکنصطاند ۶6۳۵ کی ۰ ,0۳000510085 56 ۵1 وصفملصد عطی کمک عاطه عصنم 1۵110 15۵ .ر1+ ما ۵ ۳ عصتهی عصمنا‌ساعصز عطا ۲۵ ۳86276 اصعسه عطا مهم ۶و کعصنوصا عطا علم ۳2 ماع کنط 1 سم 0-5216 عطا ۳۵1۵0 اصه‌صنتخم طلععه رهم عطا مکاصه‌منتعم حلجع‌۳۵6 عط) بط کی عطا عصناود جعاگ۸ ,6 علاطها ۵طا ۵ حقانصند ۶۵۳۵ آمنعم5 ج وعصنزع ۵عمعلای فص ۳0۳060 ۳۵۹ مدع-0 عطا 00 کصمزک0۳65 0۳۶۵۲۵۵ 276 4 .370 مهن دم او کوصناد عطا ,امه 30۶ بعوممسام کنطا 1۵۳ 06۷610060 ۵8 حعنط ۷ 3۳۵0۹ 1.6 ,13610 اصعصنصصتم اکمص عطا حز صونادلعجم اعطاهنط عطا عصنای ناصنز معاده) و1110 عطا (1 # 3۳0020 ۳) 3۳000510005 0 که هط :3 16 هل 156 .رنه عنطا صز عاصه‌منناتدم +عطاه عطا 2۵۶ ۵عجعم‌ع۳م معله 6۲۵ کصمننعو‌مممم 0 او ععلطها حعلنصنک 8 هل عطا فاص 00اه وصه ع۳ ۶۳وی 5255 عطا دم معاعلازی عع کههناد: 0 عطا ۳۵ فعاد اه 5 0 ۳6 ۶٩ کاداولقصه 130107 ۲۳۵ 1۵۳ 0عع ۵۶5 هاهل عطا مواوصنو م۸ +عن اههد 107 ۳۵۵ ۵ 50266 5۰ ۲ ۶٩ کل ولمصه 107 061 ماع ۵۹ عتونصطع هدمناصع مه که حاهص صمناقاع م0 [۵ 0۳۵80 ۶ وصما ۵ عز حعنطم ,ماع حعفصخ ۷ عط عصنعد ۵0عاهام ۵۳۵ (کصمنانوم۳م 0) دماج 1۳۵ 6 1۵۳ 920 65اطهسد7 که کعسط‌بساه عامهند هصناعاعل صز عاطهناه+ ولطاونط عز #مطاعص کنطا ماح؟ 15 +1۵۵0 6 کزو هه 1300۳ 0 عطا ۳۳۵ فعاد اه کمطصی عطا مامطاعص عنطا ما عصنفجم۸ .[32] کندولنمعه ماج -ع28۳6 01 [106 عصد5 عطا ‏ از کاصو‌صنناحعم ورع 10م مطاعص 0ص ومطاعص اصعصمصصی عم مصخم عط 00 0عکط -عقل 61300 عنطا مععصعط تمصع حعلنصزد وج عبهط کصمتنعوم۳0م 0 عطا مهد ص خصعصعععدعنه ۵۳ 16۳ 67 1 .کنو واهصه لهعناعنهاد عصح هه کنتماصعص نعطا ۵1 ونصخدمم عطا ۵ مهم انس کله دوز کعگند -860ز6 0 32960 0عنع50 06 لماک کنعواعصه «ماعج؟ عطا ۵۶ کااصاناه ۵6 رادم آهاصعص عطا عصنصصعاعل ۲۵ کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ 1041] 9 3/5 اس 05 6۳1۳۵0 10۳ 5002365 01 503 05 ۳۳۹۲ ئ -ر ۷ تا 60 -[۷3۵ باه -۷37 نا ی -6[800 056 ,کاصاه0ع3 "عاصد‌منناحدم عطا ما عصنا مه عصعاخدم تعاصعص فعقتصعلز معط کومطد 4 عاطج 1 عا ۵ 8سن۸0 .م۷ عطا ۶و 761996 صنعاصه ی عصعاندم تمصع عمط 1569 با< عجه کعن له 6 13 130007 اکتا ۵طا 1۵۶ 0عامصناکه 6۳۵ حسعاادم آهاصعص عطا که کعح له صعهنه اعمعطاونط ۲۳5۵ ,کالنادع۲ تا ۳6 200 25.106 1٩ عوقادع عم ععصعسه ه انم «ماح؟ 0د م56 عطا زرط 1۵100 ,30.008 ۵۶ عع ددع0۳ 6ص۳ع1ع0 ما 67و0۳ لعف 06 0لامطاد ات ۸0506 .21.076 ۵۶ عع ددع06 ععصق ۷ هزم ما13 -0۳000 0 0ع100عل عطا ۵ وله ۰/۵ ۵۲۵ مادم اماصعص حلعه اه وصنود م1 دماج عطا او ععصی گنصهند ۵ 85 0۳00051055 02 که +عط سس عط 0۳ معط فعامصناعه کعصنو 102 «منح؟ ۶و [ع 0[ خصی‌نکندوند عطا صعنی -ا08 [60۵ ۳6 ۵1 طاععه صز عاصه‌منتاجعم عط ععهام ما 07و0۳ صذ 0.462 < عط اعس کعصنو 102 ماج عطا 0.462 1 ع ۲ ۲3 0۳6۶۵ ۲۳۵ که 0ععهام ۳۵۲۵ 11 00 ,9۶ ,7 رک و3 کقاصه‌صنفناحدم عطا و610 عل ها عطا هن دمح ک۸ 6 200 مادم آهاصعص 5600 عطا انس 0مگنصه از 6۳6 13 فص ,10 ,6 م1 قاصه‌مننحوم 156 مادم [۵ا60 1 ب6 دعس فحنطا عطا عصنوامط عل دون توص که معحعلوزعصهی ۷۵۲۵ 12 قصه ,8 4 ,2 کاصه‌مننانه0 1051] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 0055 0 1۳6 ۵۶ 50۳65 عطا وصنصعصی فمععلصد کز انوم آماصعص معط عطا اه طععه مطصناع5 عنط 13 5ع ۵۲20۵ عط ۵1 صمنانصتاعل عطا وصه عالیعم عط ۵۶ دمناهاع ۳م عاصز 6عط ج ما عاحطنصصی فلدی کنط1 5 ع13 .02605 لماصعص عطا ۶و کعجم5 عطا عاهناهه ما وعکت 676 کعاطاها کوصنوهم1 «ماح؟ فص 0 1۳۵ 7) 0700051005 0 عط اعداه ما صعط) ملد هه کعمم5 ما1 عط عاملولی ما 0عومامصه ۶۷۵۹5 501۵۳۵ 1 عط)] ۶و کصدمناند۳00م #ماعج؟ عطا م0 کومط 10 عاطه1 .راهم تقاصعص خععه صز ۵ععصدسه عجه کلاجی 5 0 ع م3 حز 3۳۶۲3/۵13 عط) ۶و کصمنازد 3۳0 :6 عاطاج 1 1 0۳ 130007 536 عطا عحقطاد مطم 11 فصه ,9 ,7 ب5 و3 کاصه‌صنناحدم عطا هه معاهام: عطا ما ههناجمی۸ -1۷۷891 00001 ۵6 0۲ 5 12 110۷ الا ۲ 55 ٩5 اناد وع 10 11 10001 ام 11 101 510 ع ۷ / 5 ۳0ع صز کاصعصاکع صز عصنمنصتامه ,(722) ععسامو که صمنتق‌ملند تفصناده +عصما 2 1601 -9۵ه نز ماه تزتص 11 تمه ۵۶ تحص ۷11 ( ) بانط ععل امعمروم جع الااحععه ععناانقلب2 (277) انز هصنطدناطاهاکه 0وصه ,(73) کلعومص علعی 504 ۵1 00۵10061 ,«(728)اصعصاکه صذ منطک ۵۸6 ,(107۹)218 00 1۶۲ ما صلز دعس بناع ۳ 1031 ا ۵ 100۳ 101108 1 7 0۷۲۷۷ 7 نط1 5 2۷۷۳۳۲۲ 10 اااصها 1۷۷ (21) تاکز واه اک ۲ اااحصص لا +ننم 10 کاا ها 1۷۷55 -51316 رونام ادعصاع ۷ص ۵1 عم 0010 ,(216) کعصنا هلومحم معط نها ,(714) کاعزو۳م 1306 -۳6 ,(75) کا۲و که لزع 6ص ۶ 06۷۵10060۲ ,(29) کاعزوم اصعصاکع ۷ص خصنمز ۵۶ 06۷۵100601 1605 1 عطا صز کدم‌نازوو 0۳00 0 عطا که عصفامد عطا ۵ مه ۷/۵5 .(212) کصس ما5 که ونلخهام عصحل 6 صقع 10065 ااا سح 06 ۲ حز ‏ ع10 اااهاد ۹۹۷ القه مععه از ۲/۵1۵ 28 0210 [1601۵ 6۵1 1۳51 عط انم عاصه‌صنناحدم عط) بط عبنا‌عگاه امه عطا حه #معلنعصی عصمناندو م۳0 عطا ععصند #عندعی ۳۵۲-۳۵1020۲1 0 امعصم ملع عل0 اک 10۳۵۳ مق 00 000 و ععقه ۵ ۳۵ ۳ 6 6 اتفسحص صز کااصا دص ۲۴ عاممع 1۲ نامدرم +ععامممحطط ۵۵ ۲۳ اقا طا ۰ 6۵1 51زا عطا صز معط هو مه اصعصاکه هرز عمط که عودسه تمصمخازدو وحم عط کاعنا ۵012 1۵1108 22117 100062 عس و رورطل 0 مطل عمط مزا ۳۵ 5 اوعد اهن هد ۵۶ )100/10 درز مامح عل ما5 صز عدوفنا یگ 1065601 کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ [106] 200۳036 "عاصه‌منناحدم عطا عصنصعاعل صف ام تماصعص م56 عط) که کدمنانه 0۳00 107 عطا ,8 16ط13 13 6 عط) 53276 ۵۵ 13 فص ,10 ,6 م1 کاصه‌صننامدم عط ماهس 0عاهام+ عط 00 مععقط مادم آعاصعص کنطا ۲۵ عطا ۵۶ کعسدم؟ 211006 )عمط ۵طا که دععی و1110 عطا فعقتصعلز عاخدم تماصعص 0صمع5 عطا ۵۶ ماد 5 ۲۴ ۳90 نز ج ااوع (7222) الا 1۴ ونان 11 وعز م10 + نس اس اد 0000 -ل02 ۲۵6 هصناا مادم هه ,(27) کصسخع 0عمعمجه هصنمنصنامده ,(26) خصعصععمصهص مناه‌گا وم ,(74) عصت 0۷67 .(5) 67 که ام6ا تفص وصه ععخم اعععه 366۵ 066 55 بل ودفاحم ص ص726 آخ 2/6 56000 عط) ۶و کدونازد3۳0 :8 عاطاج 1 -اگسق ۵۴ 10060۲عع0 ,(728) اصعصک صذ منطک 06 6۳6 ماد عنعگگه اعدع عطا مصنامتع عنطا 13 0۳1 ۷ وعنط 1000 (744) از ۳ 0 00 اااسص ۳ صز ااخها 1۷ (21) 2۳0 ععز -0۳0 0653601 اصزوز ۵۶ 601صم10ععل ,(210) کاصعصعاهاد نامم اصعصاکع ۷ص که اصعصم10ع۷عل ,(216) کعصنا .() 6005 ۵ نع 6ص اه ص100 عل 0صه ,(79) کاععز 6 ,۲6ت2۵6 کاز که [[6 که مصعاخهم تمصع اک عط صز کصمنانعومو 0۳ 0 عطا کم وصفاصد عطا ما #حمع۳ 1/۲3 1 ع 1 که 05106۳60 0۳00050005 ۵ عع زک #عندعی 06 هی امامصصللن ز نعاصطگ اد الهه 000066 0000 ۹00 ص ج ام له خااط 6000 ۲ ۳ اصصصتتاحهه 1۵۵ بر 1۳ 6 ,لقن عطا [۵ ص0۵ ما ععصعصصواجهم کلماد صز ععصعلهط ج عصندعی فص جنننهامی عطا وصنلامجصی 70 036 60۵ 5600 عطا رز کعط 00۳02 امعصاکع ۷ص عطا ۵۶ رده هدازدمحم عطا کاصکصم 0610۷ 12016 3/61۵1 500000 ۳۵ دز کع ۸۳00۳02 10316۵۲ ۵۶ کودس۸ آمدمنازده 2۳0 :9 13016" ]3/6۲۵1 #سنط 1 عطا اه درد ۸ 33000۶ هه 50066 42.2.3 اعاصه‌منعناسوم عطا عصنصصعاعل هی صعاخهم تماصعص اسنطا عطا او عونمم +ماج؟ عطا ,10 116 صن حصمطک ۸ 5 ل 8 د0اصفط۴ ص 726۳0 اهاط معط ۶و حدوناژوم2۳ :10 عاطج 1 0 16 ۵۳ ماع عصدد عطا عحقطاد مط 12 هه ,8 ب4 ب2 کاصه‌مننجدم عطا فص فعاهامد عطا ۵۳ 0ععدظ 1۷۹51 :0000 ۵۵ ما ددم نااگگکه اه ۵طا که کععی و1110 عطا ۵عا 00 سعاادم 160۵1 -[066 ,(716) کعصن1 0۳0005 0 عصنط ها ,(79) کاعزممم اصعصاکه صذ اصنوز ۶و خصعص 0100 عل تعصمنا ۵ 1071] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 --- (744) 001[ 00 اس 80 1 اااهاد1۷5 (200) ااطتط ۳ نامه کاخهاد 1۷ 1۳۲ 1۸۲ -130 :(75) کامصجه هدمع ع+عصد 0۶ اصعص 006100 مصه «ر21) عسه‌ساکهگص هس هصق ۵۴ ۷۵100601 -0466100 ,(713)فو۶00 اصعصاکه از اصزمز وستطعناطهاکه 6۳۵ صامتع کنط 1۵۳ کماج؟ نامه اعد0[ ۳۵ معبع سطز صنط 0۳۵۵۳ ,(218) 05اه نز صمناهنوعص آمنمصعص ۵۶4 عم 00۷10 ,(73) کلعلومه علی علماد ۵۶ ۳60۳ و510 ۷۵16 / ۲0۲ع حذ ماع ۷ص هصامنصتامه ,ر72) کعساه5م که صمناف‌ملنه لفصنامه ,«(28) ۷:61 6 2 ,3۵0۳6 کاز که ]۶۵1 که مادم آهاصعص وحنط عط صذ کدمنانووم تم 0 عطا کم عصفماهد عطا ما مدع 5 1/۲ -1۳ 1 ۲ 55 10 140۳ دعفه صصناز دعدد جر ۵۵ ععوزد م0 66 صعه صص ما1 نع اد" 0غوالهه 108-0 0صه عزع 50216 0۳ 2960 نامه عجه مهم تماصعص فحنطا عطا انس کعاصد‌منتم ع6طا روط 106 ع صز کعطعق00۳0ه خصعصاکهصز عطا ۶و دودسه نمممننممم۳م عطا کممطاک علطها ص110 عط1 ععط 200۳02 1160۵1 ۳0نط ۲ ۵ جز کعطا وم م۸ امعصاک 13 ۴و کجدص۸ امدمناژد2۳00 :11 13016 4 ۳۵۷۵۵100 عم آهاصعص اک عطا حخنم کاصد‌صننجدم ۵ بط عفهه کصمخزدوموحم عطا که کنولعصه 1۳56 5 عطا ح حعه مه صه که ععصقا موز مهم که کز موز اععاحفس کلعما5 صذ ص۵0 10۷6510601 عادع0 ما 5۵66 ععنصعصصم اععلحهص آعاازصی ۴و کجمعقصفعص عطا مطعه دمص کنطا وصام‌و۸ +کصمنعن0عل0 ناه ۵ ۳۵ عصنا هذ موصه مصمناحصدوکصذ فصه کوعط اصعع عطا وصز 0( عمط اعما فص نمی عطا صز -006۳۵ 200 م۳۵00 رمزده جعطا کز عنصمصل عحح عاعما فص (همصعصا احطا ع0عن[۵ط وعطا ,کزعطامچط 1۵71۵ -0ه فنطا 10 .[55] ۵۵۳ فلت نعزععه 5 حصاهممحقمه مه جاک ععمقططط ا برع مسا الصصنا هام0 حاع ۲۳00 انا نو ده 00006 اجه الطط مه لا اعع اب 111 اد جه عقققه۵ ۲ 1۳6۵6 60-40 ۲11 41 اهنا ۲ زعللط توص ۲ ااصص ۲ ۳ اد ا ۵6 ج 6 عع نا همها 1۱ 200۳036 10۷651601 6 ۵۶ /زم 2۳ +عحقطاک اجه وصه کل [مطاعحقطاک عم ماه ما حعلحه صذ کعنصقصصمی ۵ علعع5 عط که کععنلصز صمناهتوعهه آهمصحص عطا عامصمتم ما 6۳0 عط دعلطمصه کععنفصز اعماحهص تعانصی رز -- 1 وونل الط انا اه عع زا م 000 ودک سا روط [1 11 سح ۳ معط و هفیحص ۷/1۹ 61 660ص حنعطی عل ما کاموگگه عنعطا عجقعمد مکله 0۳05 لماک .[41] کعنصقصصی خصعصاکه صز 0ص هدز آهازصی عطا 200 مدمه عطا صز کعوصعط طانس عصتا صز کاصعصاکع تحص صنطکع ۵ ما دمناا وم 6۲6ص 1۳۵۳۵ ۳6۳۳۶ 0ع1 مه عمط ام کجمایعصز عطا هلومحم فصه عحله صهاعصمه عصنسنصاصنهص علنط ۶ ماععا 12 عصز معله فلبام کنط1 +وصقصصهی عطا ۶و عس ۶ عطا کو۳ ۵۳ عناعتصنامه عم صعطا عصخاهه برطاععط) اوه -ع۳ 5106 آهنعه هه ۳60 #عاعمنه عطا 6۵ معع عط عععععل هه علی ناهام ماد عطا 0۳06 و ۳6٩ که ,کوصت۶ 656 هز 6ص کع از ععه6 0 کوصگ اصعصاکع از اصزمز 0۳ کی1۵0 مکله وعط) خقط 31016 .کت -جرم عطا کع 30 60 200 2760655 ماک عمط کعکندت مکاعغا هس همصحص صز کصکنصعط عح خصعص ابص صنقص ع ۲۳ عا صز عع عنکدم فص اعضا عامصهمم حسط صذ ی طعنطت ,کتعل[مطعتقطاک ۶0۳ اد عصاکه صز 0۵ ۳6۳0 060160 -6 56600 36 ۲3 کاصه‌صنناجعم عط بوط عفهه کوعسه آمدمناندومصحم که کنوتعصه عطا حاوتاوحط ۵ععاعل م۸ اون .5ط0510عل 0۳05 عط صز عم مصه هه که آمعناضی دز آمجصی عاعند صز ماگ 13۷65160 0816۳ لها کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ 1081] ع) کععلهص حلنط ۶ ماعغا هط آهازمصی عطا ۵۶ کعزععا 5 066100651 صنقص عطا ۵1 ع05 665 کچ له کقط (مصم -ع00گ 5۷516206 ۳۵ ۵ ما۲ دعوم مصه کنط 1 اعماحقص تعازمی عط ها کنهاک نع هی کاز ۵6۵ جصقصصی -0067۵ [۵۳۵ 0صه 6۵20 ,کنو هه ۲۵ 1۵۶ کعععع 0۳0 صه ,65 0ع0۳0 عناوم اصعصعع مصقص که دم .[4] کع۳ 0ع مه "کل [مط مدای کعمنصنامه ناهام سع علع0ا5 عهدزعد‌عیعل کع0زی06 مطنط۷ ,ک102 عنصه رل ج که 0عص که کز حاعو و مه اصعصاکه صز مد اکن عبنا‌عاکه صه او اصعصععمصقص ۵ ۷۵۳۹ +عطا0 6 0626 200 له عاصن عقنعم؛ اه کصسط اه صمناطناعنل حعلماو عط۲ ما وصناطنطصی صعاعرک (مصم 4 ۶0 156 ,۷۷۵۲۵۹ +عطاه صذ از تام 10۵ .[20] #مصعن‌نکه اعما فص مه ععخم اععا هد 666۵ ععصعلدط 0۳0۲6557 ۵286601 52166 ه که 0عسعگصذ چانمهی امد کز مجاهم عاعز انمزامصز صذ اصعصاکع از .[16] کعل وداک عنصم 6۲0 انصکعصد 0ص طمعطه ما عمط 2 عاععی ما اما نهد ۵ که 0م+علزحصیم عجه وعطا 0 [ دم اکن صز 165160 0۵۳05 360001 تهتاحوم 6۳05 عطا که [ع10 چ کعوع رنه ما۶۵ ۵ حلعیاگ 6 نز کعانص 0000۳ لماصعامم کنماصحه وصه ماع وکتصعلز ما معله خبط کعععم1 انصنا ما ۵ععت ده ام عز و 200۳0۵65 کنط هط 20160 06 امک 1 مصعصصهی عط 2۵۳ آمجصی ماعن حاهدمتحطا عونمم ماععاحفص نمی 8 صز 6ع 01 ۵ هی لفط افص نانامهیم ج صن علعهاکد هه ععصععل 1۵۳ کصععص 002 3 4 1002160 0216۲۵ آهاصعص فنطا عطا انم عاصد‌منناجدم عطا بط عوهص کصمنازدو‌ممحم عطا ۵1 عنعواههه 1۳56" ام ۶055 60۲ 65ص لزع 26 اک5 کصمزعنعل 605 عط ص طعق و20۳ هه کز ج ناگ اصعصا ی صن نع 16 آهازمی عط صز عصناه006۳ کعنصقصصی که کدم‌نا‌جع0ه عطا صهذ کصماوصگ تمدمخاصجصیم عطا صقط ع[۲۵ ۳۵067 3 و ع هساک ۳ص اصعصاکه صز وصه صمنال موم عطا 00لعبعل ما صاععی کرد له 0۳0 عطا مواوصنومم ۸ ۳۵۵ 6 28 که 00 02560 عوحناه هه عجه کصماصت2 اصعصاکه صز عزع مادک .[24] عاعععه نمی 7 ددع13 وصه عصنطکناهاکه ما 0مع1 0و خقطی عو ناه هه معسای؟ 6 رز عحقدک اعغا هه ماع صنقع ۲۵ و از که ملهط0زع8-۳6 20 کز بوانمناکت امومع عل اممصجه مق محصصه کنط ما عصنفجم ۸ +دعصنا هصزس 13۵013 زا ۲ 581۳ فنص ۵۵۵ ۳۵۵۵۵1 ازج لس آاهعهای ۲۳ اسصص نا ۲ !۲ مه ج 00 ۲ 203067665 ۳63167ع ۲۵۵6 ما 5006 وصه 1661 امماحفس آه هط 2 که نون وصا‌هاه صز 01۵ 301 -- 166662۵2 [44] ]داموزه مزاع ع 0 138 هققاع زو رصح اااصص همع لام عصناهحصم بط -۹1316 حاعبا5 ۲۵1 ۵1106 بوعطا ععصزد کاصعصعاها5 بو‌ناوم ماع از مملععل ما کاممگاه حنعطا عحه50 کره/31۳ دجم .60 نله علدوع نامدای فصه صعا-ع ص10 انم کعزععندی عصخلفص ما عطخطصی دی فلی کا۳60 0 0۳0۶065 آهناصعا0م عطا ۵1 ۳4وع ۳ خصعصعطای ج کعصنله کاصعصعاهای عطا او امعم 00610 عط ماد تقصه لغلعصهصتا وصه کمماعع از کعاطاهصه وصه کعزععدجی فعصعصیم معط خاعهع۳ ما کعنصعصصی 1۵۳ کاصنه‌اعصمی ---- وله [۳ کعلعز 111 ع9قط) ۲۶ اس ۷۷1۱ تا ۵67۹120۵ ۵16۲ ۵ کاعرا 67 0۳006 200 عنصقص رل ۲ دعع ۷ص صز کعط هصق عهصفامصحصصدنمه چا 00معم له ۲ کااضا ع6 3 او ععصق عم عس 2 عطا 10۵۳ کعس و8 ۵۲ صمنای ملد 0 006 10600 ۵ کمعط و مه که ععصعاعنده عطا 0۳ کفصعمعل )ماهس عختعصصهی چصه ص تعنسه 1۳56 6 از 535 از ااق مد ووتووسد ۲ وم هنن ماد ناد ۳ بر 11 ام 1 8 عط لا هه کععس۶0ع۳ لمنمصقهصت ۵0عانصنا عط اه دععلل عمط .[23] ماهس نمی عط) امن عم که اع6ا 12 عطا رز کعاعزد [هتاصعامم [م0اصم ۵ جنده امد کعسعدع ام مت اعحص 13065 عا2 و0۳0 که 0۳05 ,عناصنها 11367 - 10 6۲ جح وع 03 80ععسط 11 5 اهاز 5 وی 1 اططا اعد ۷5 خننتا مت خقصص 6 111 ۲۳ 6۲۲ ۳ 6 276 0۳05 ععصند ,136065 ههد عطا حاکن ععصعل مه 13 36[۰] کعسه تساه گصن جمنا وم هه قمع 6 ؟للط هط 1۳83۷ ا فقطعع0 ج اااها 1۷55 خن 8ع 0000400 ا8 از ۱ج ۵111 حطط 1۵۳ خااوع عطا 0 561ص ۵۶ ککع 10206 وصه کعنصقص رل عطله م0000 لاه ما 1۷۷33۱ ا11اتععه 1 0007 طا 1۴ ووع لاو ۲ تصععه 1۵ ۷۵۵ کعوعی 1۵ ووواه 3۳36 ۲ ۲ اس آها ننقه 1091] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 3 بط ۳۵06 دس آهده‌نازدو م۳0 18 ۵1 کنزولنعصه آهنعنهاد عطا 0۳ 0ع8528 هه آتعانصی عطا صز کصمناص؟ 0 م۳۵۲6 200۳0265 161ص که مادم تمصع ععحط مکعنصعصصی عع ماه کل ماد عطا ۶ 0۳05 6۵1 احنطا 0صه ,566000 ماکعت عطا طانم وود کنط صذ عاصه‌صنناجدم 4 0ص ,4 رک ۵۲۴ ۳۲۵عط) ماتقع۵ عنطا 10 1۷51 0000 طا 1۲ ام اه اااص 3 ااهها آ۷2۵ کالنیم3 بون5 136 16806001 ,0311679 کاصه‌من‌ناحدم عط) اهط عصنای توص مدع توص اع6احهص کل ماک صذ کدمتص۶ خصعصاکع تحص عطا 0 0860 کز 200۳0265 6 صز کععنوصز اما حقص لماک هصزم 0610 ۵۳ 1۵05 0۳05 عطا خقطا عصعکه مادم تقاصعص عنطا مصتوامط 1۷۷3311 :0000 عطا ۵ 066 چسه اهققناه ‏ کی و نله ط ۵ معط کنط 1 تاعاس آها ننقه نها 5۵۷۵ ما کامصعانه ععلهص وصه کعن ناهام امما فص عطا دعنص: ماکولقصه صه که ,0۳0 عطا که 5ط0 2 65 02 ۳,6۲ 863167 ه اه 0اه هه امما هس تعانصی عطا ما ککعصع 21020 200 ما له صز 0۳08 ۲0۳66۳۵۲۴ 2/235 ۳۵028675 حعباگ بکاعقق ۵ کعساموع که صمنعملند تمصناصه حاودوط 5 مایع از 0هه 8 3۳۵8 ۳۳۳۵۹5 تعامعع که کدمناها مه "کعل ما حعطاک اععص ما عضاک وصه عحله۷ حقاعصمص 56 -صه کز کوص اصزمز ۶و ۶۵۳۵ عطا هل حعق و200۳ اصعصاکع ۷ص هه ۵1 ععمصعاعنه 156 کاصعصکع تحص منک ص0۳ عطا ع 5221111 66۳ الططحععه عع1022 ا ططط 2 و و و و ام 0 مس 1 ۳۵6 1۵ م5 عط او صمنهملند تفصناصه عط) ۶۵۳ تعانصی عادع ههد ما دز اصعصکعبصز ۵1 عم کنط1 موز صز ما۶0 ادع دوع عطغ وعلنی که صعاخهم تمصع فصمعع5 عطا ,6مص عطا ساکع 0 0 163۳0 ماه ۵ 6۲۵۵ معع ع) عکدع0عل ما نلنهامی جسطع۲ ما5 عصنل مودصم 0۳۵ #عکهط کدی حعنطم ,مهم 5م 6و 3عقط ۳ مصساع۲ وه عاعن ما عم مه عناوتهصه صه کذ 00۳2 کنطا ماعح؟ 10 +کصس۳ ماع مه 0هه و [متاصصط عاعلزم نز اااصط اااها 1۷۹۹ ,و۷۵۵ تط ۲۳ 1 ااعاسص از افص چ نطاب ۳0ع افه ننظ ۰3 ۲ از مطمناه 10000 عاعنر که لاک کععقعص 08ام00ه بط کعتاصنهاعص هصق مامح 5۳060 3 0 عمنستام۵ ما +عل۳ه صز امحصی علعند فصه. معصمانصمه عاعند معصتصصعام عکد0 ۳680 عاکنت 335655060 5 و3610 200۳02613 کنط1 .رومعنناگه امماسفه فص ععنم عطا دع 66 ععصعلدط عطی آمصصی فصه ک9 ۲ 60 ۳۵۳۳۳۳۴ ااحععه از اناد ۷1 ددصنمعز دهد عمم علعلند آهناصعامم وناز 0 62822000006606 6 ۵222 00 88811 انز 11995 ام 1۳ 6 1360۷ 5ط10ع 66 0067 1۵۳ دنل لمع هصعص که کصمناهعنامصذ 1546 +وصقصصی عطا هنز اصعصاکه از باه 2000۵ منصهع0۳ ۲ عدمنان۳0م #ممع که معط عدماعطع عم توصاه‌گمتم فص 0 ما طاهند 5 کز 10ع90۳ن1 ۵1 06۵ ۵1ع۳ع ج ۶[ .عاعنده ماه تنل همع مصفصه حلعصص 0۳۲ط ما صمنامم 0۳ اععحنل هز فعصی ,66 ولآ :06710۳2066 0ص رمع اه هن وعامع امه عمصمعط آلنس ناکما معط همع مصقص 1365 0۳6960 ۵4 500۷۷ 3۵۷6 کعنوندد هبعک +عااهس اه امط مل کعناععن دهد عکناه‌عنه وقصفل‌ها عز صمناعی‌عنه ودنلند 0۳۵۷ عطا داعدام ۸ +کدمنانوم۳م کصماعطعه +عممتد ۵۶ ماه عمط تمامنزم ه کز صمناعح‌عنل لهزعع 1۵2 ۵1 عز تلهم عطا معساع 0۳ 21ع۲ع مه هصت 000۳ فصه کو۸ 10 وقعط هت عصنوسی 0305 او کز ععقصز 5ص فقصصه ۳ وب 1011۳ نز تمط ز واعم۳ جک ز( 0۳0 وع ننناعع0) شمه -ح ابا 6۵02016 ۷6۲ 3۵6 0ص ,کص انوم عزع غاد ۵11-10100 ان معط هه خصع تحص صذ غاد 006۳ 5 عطا که ناگ اد عصاکع ‏ هن عزع ع هک ج کذ هم آماصعص فسنطی عطا اقطا 0علم ۷ کاآنهم ۵ وواا۳۵ 68 200 وصناک ۷ص 1۵۶ عستگ عصتعتصوتم عم ج عاهعی ما عضک یله همه کنطا ههام00 0 7رعو1مصطع وصه عسه که گصذ حنعطا 0۳ خصعصاکع صز عطا عصنتعدصذ بط کعساویع3 م0 ص11۳ ۳۵ 1۵۳ کلهمع 200 دعزععادد ۵۳۵۵۵ ممع عطا 086 ما مکله عجه وعطا مکاصعصعاهاد ینامهم وصزم0 1261 0 00672055 اوه صه صمنا وم مدمه ما ۵عع ۵ ۵ کاععکه لعازمری کوملنه حادم مه کنط 1 .کی عععن5 -۳۵ ۵۶ نامع کنط 1 بش مکصم که طلعباک کعزع 5026 حاع ۲3۳0 ککععبا5 ۲عاهم۲ع عتعنطه صف کعنصقصصیم اقا :۳۹6۵۳ 016100108 0۵ 1005 ک رد31 وه 100615 عمط -ععمی فصه نمدمنامهصعاصز انم فعصعهی عجه کمع داع 13 اصقصصم عطا ععلهص کصمس؟ 15656 لماع دوه فمصعصه ما کصعتصعطاعص خصعصم10عل0 هه -100ع046 لماع ۵۶۵۳۵ تحصعصصی عطا عسل فصه ونانطهاقمم عسی؟ ععمعصز ما کعصنا عصاسه ۵1۵ 36۷ ع عصخملهص برطع 6۳ مععقاهه 20 ۷6هام ه که 0عصتعکه کز کاعزم تم ق1۵۳۵ 0 اصعص اک از 36۳6۵ و1360 کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ [110] -30 86 مره کلما5 انم اآحاکدم ما 0ع0دعص ص۳0 عجه کععصفص عطا مهم تمصع اک عطا هصناحدعع 3 5 60 نله 5۳60 حلباگ .کدوزعنعل اصعصا دز نعطا او کععصع که عطا ععصقطصه ما ععام ۳ 0هه کععز 5اع2 ۳ ۳زعط] که [[۳۵ که کععصقا عنصمصمع عطا وصه ماهس آعانزصی عط مصعاحعقوصت 66۳ ما کععمصهص ملعط ۵ 5ع6ن0 0۳2 هصنکه6[ وصه وصتوامط مفعاهناقاه طاعناطهاعه وی کععمصفص عطا اقطا مک اععا فص 5064 عطا 0۵ الا ات00 11 01 15130010 1۳۳۵۷۲۲۲۶۵ انووع 001665111 11 نزنم182 نز ۷۷11 ن۵اصن۳۵ ۲۵ کادوگکه حنعطا عحدمد حلعوم۳مصه کنطا ههام00 کمعمصقص که ماعغاحفص ع نع صصم عط هنز صمناند00م 6۰ 1۵ ۳8065 او صمنای‌مللد تمفهنامه روط اعماحقص نمی عطا صز طام جع فص عساهی ماد ۵۶ [ع10 3 6۵1ص هصاکهع ۳ص زرط ۵ععتی اکن کنامع۷ عطا صعبزع وصه عاهم تماصعص فصمع5 عط عمعلفعصمع عاکزد عناعق1ه 10۳ کانص 56027216 ۲۷۷۷۵ 2851 ع ع 555 5 22 2 302ص حصص ااعا مهد ۰ 1۳لا دهع مهد ,۵8 005105ع04 مطمناقنگناصه ۵ ککدصصجمحه مکععاانصصی ععنلهن م50 او ۳ عط صذ مطکفط ۶ 13328660 0 لام کجععمصعص عط عونمم معله هف کععنصصی ع5عط 1 بکععقطام صمتهداه۷ه هه معتصصفام 0 5عع دق اعاحقص آعازمی خععاعل صف 00۳۵6۳5 کعمق عهصناه 006۳ کصهعع) که نع ععصزد ددع20 0۷651360۲ 8 ۵ ۳8270 13 کعنصه صصم ص ۳ ماع عصتصمه وصه ماع وصنلامحاصی ۶۵۳ ما00 065۲ 6 حعقه 5 ,031167 آهاصعص احنطا عطا مه عناعمجهم عطا ۳۵ وواتعصنط .دعخص 0000۳ هه کاص‌عحطا 1۵۵1 200۳02665 08ا مد نکنعل عزععاد 5 کح [[۵ ۳ که کعطج ۳ص #عدمناصعص مگ مب عط جعفزعصی تمد -۳۵۳ 270 60509 عطا اه کععصعطا عطا که مکاصعصعه51 ی‌ناوم اصعصاکه صز وصه کاعمع 0۳ عسایگ ۵۶ 1۵۳۳۵ عطا 6 200۳0۵069 156۶6 بدمنناعصصهی عطا ۲ 6لمملاجاه افص ج وصوامط امد کعتصعصصی علسانه 5[ع16 1ع0[ ۲0۳۳۳۵2 36 ۵1/مق وصه امعم 10ععل عحطی؟ ۵ط 1۵۳ کاعععه آعانصی صز اصعصکع صز طازم 16۳1۵0 -و ۲ص کعصاوع ۷ص وصه لععنصط) ۶و تصعص ماع عل عطا ما متفه ص اهنا م۸ مکاعغا فص آهد 200 6۳ص 67 عا3ع0 ۳۵1۵ دلعنط ۵ م0 عغزعصیم 06 فلوطاک [ع16 ععلعاممصطل عطا نو امعم 00610 عطا ,کع 5 03 136 119016 1000060110 ,00۵۲90200۵ ۳۰ ولا ۵08گ1 مسآ وقصقن7 36 و حطاعصهدطا۸ ,(21)2 ,2005 ,عن201 ع 000 ۵1 616 010۳۵ مک 6۲01101 و و0۵۳ 13 900۳1۵۲۵ 00۲0۲۵۵ ,۳۰ و۸116 [2 7 ,31105ع3:01 3637500 ,36750661206 10109616111 لگ 5691 ۸ :6۳۵6۹ 61001 3 1۰ ۸0067969 [3 -00170) ۲۳6 ]٩ 6۲0۳۲۱۵۲۱۵۵ ,۳1۳۵۳۵ 0 6711 1/0096 اعنظ 0۲ 860 8.1۵ منصفعاطط ودظ مفت3100 فمطتعصجعک۸ [4 1 ,12۷6۲۹96 ,۳1۵۲۵۵ ۵۵ ۵۱۵ ۲1۸11٩ عام5 و1200 136 +عوصه ام الماک 76۳۵ 1۵ 0عاع کعلنم .(1) .10.22108/821.2017.21575 نز100 .93-112 :0 ,(5)2 ,2017 وقصعصقصن۳ فص اصعصعععصد/1 70۵1 02۳161۷ 156 ,0011/65 0۳ 0 ۲۵۳۵96۲۹ 21601 13۵ ماود ۵۱۵3 وداوه 110 م۸ عمط ,36 836۳۵0۰ [5 -۳.35 ,(39)2 ,1999 ,تل 16963۳ عصزدن ۸0 ۶ م70 ,کع7036 6۳ و00 15 0 3۳۰۰ ,306۲ [6 561-7 .8 ,(6)4 ,1996 متل37ع96ع طالدع11 ع هناهد ما ه‌عع۳ 011/0006 0۵ رووا۵۵۵ 1۶۳ 0 .8 .5 8706۰ [7 5 ۲۵۲۱۳۵۹۵1۹۵۲۱ 00]0۳۳۵۵ ]۹ 713۷6۶۵۲۲ 6۳0 ی مفنطناصه۳ مت مقا۳20) ,مگ ,601006110 مج ,10 رق۳6ط۵) [8 944-6۰ .0 ,(460)7/8 ,2019 بقصناهنا0ع۸ فصهه ععصقصنط کعمصففطظ ۵۶ ۹۵۵۵ ,06۲۵0۲۵۵۲۵ 80 0۵ 606 36۵۵ 1۵۲۵1۵0 :5۵۳0 و5600 .34۰10 ماخقن50 200 3/۰ 7۰ 530862 م2 .5 ,130208 .۸ ۰ ,ل[ع8قه0 [9 40 ,۳60065 312002 ۵1 آقد 30 مکعنتآمم 0000 ۵۵ 3۵۶۵۳۱ 0 ]٩ ۳30655 13۵ ۵۳۵ کون امط اطعل 1111] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰  17001080 0 دز 3/300 0عاهام۸ فص عنعوامص۸ حقصفه ۲ 0۳ معط ادعص6 1 6۳0 کم کصمناص۳۵ مزع ماو 310 ,31/33286760 [2 ۳120 ۳۳006۵5 واکا۳ 0 0۳۵ 060105 13۷6564 ]6۲0۵ 660 .۸ ول وکقغانا0ه1 ,۷۰ 06۰ [10 6 1 ۲۵16907165 ۳۹۵۵ 0۳3 ۳۵۸6 ۸ :166۳3۹۵ ( 13 2130001 ۳۵0-۵۵ 136 .82 31/1076600۰ وس 0۰ م0016 [11 23 05 [/102:10.15133 .58-63 .2 ,(3)2 ,1980 وزانناهزداناگ ص006 مس 0 م3 ۵ ,۳۵۳۳۳۶ 0605100011 033 006756 و۲1۵۵ :]2 1۳۵ 1۵۱۵۲2 005 0 70۶ 2 ,۲عع 2/60 وصفل6اکت0 [12 2 00:10 .2008-2047 .27 ,(26)8 ,2013 ,کعنون50 [۵ ۳۵0 01 مزع 4 ۳۲۵۵۱۲٩ 0۳۹565 وز ۵۲۹۵۳۵ عناق ۳۵100 3۵ و 00و75 .۸ مطعلهمنادطع3 .3 مفصق‌طلطع 110 [13 1 0 700۵ 00065۰ بو ز 06۲۹0۳۵ ۹۲ ]۰ ۵۵۳۵۵۳ ۳۵ و 0۳31201 نک سکه ۳۹۳ 0۵ ۵۵ ۵۳۹96۳۹ [0اط.13304_ 6 انامه / تن هدک علزز//+صااط .(رصهزو م2 10) .1-22 .2 ,(7)28 ,2018 10016086 5۵6 10796 0 :1۵0۵۲65 وداک 00065 ۲۶ 2:۵۵ بش۸ مادع0ع5 ۷0 هه .ظ ,ع16006۲ع/3 و.ظ ,1066۲5 [14 65 165-95 .2 ,22 ,2001 وزاصنقامععدتاآ 0ص ماعنط و ص30 ,200۳0۵ 2/۵۵ ۲1۳۵۳۹۵٩ ۸۶0۹5 ۲70۳50۳۷۵۵ ۳۵ ۳٩ عنفراه ۸ ۸ .36 ساومتصقطی مک مصقنطمادجدط م۸ 0هزعصصنط۳ط8۳ [15 33-4 .8 ,(20)1 ,2018 ,لقدنا70 حلهع5 6 اهنمصه 3 0۳10۳10۰ رم معط وداعه ک۲0 :۵۲۵6۵ ۳3۳۲ 0۳۵ 361/00960161 311۵۲0۲۹۵ .(2009) ۷۰ 0۰ ,15628 200 ,0 36 وط106 .۸ سل 60۳00 [16 -ط00ع2ز.ز/101:10.1016 301-327 .2 ,(28)4 وبونا2 عزاط20 هد عصخص۸ که م30 ,۳6۲06006 بل و 00 ۸ ,5 1310116۷ 0۷۵۲0 13 و۵0 ۳5 ]۳۵۲۵ ]000000۵ 0۳0600۵ ]ماگ۲ ۰۳1۳۵۳۵۱ 7 م6۳۵6 [17 2 1001:1003 ,625-30 .2 ,(14)4 ,2000 عمط رد2 وصه کععصنعظ ۵۶ ص30 ,(32)2 ,2007 ,۷16عظ 01ع 0 0ع 3/102 ۵۶ جصعلهع۸ 156 منامام ۳ ۳۵0۶ 3۳۵10 +عمروتا .2 لو طاه1 [18 ۸67 136 ,۱۵۲۵96۲5 ۵۵ کا ]0 11011عع۳6]1 0 08 0۳9011120003 ۵ :6۳۵105 067 متا .2 3/2809 .10 1714 [19 4 .193-260 .3 ,(9)2 ,1984 3616۷ ادص عع 2/0 ۶ 109 200 اکن ۵۶ آه 70 136 ,1009616۸ اکن ۳۸۵۲۳۹۵۵ ۲٩ ۷۵۵ 1۳6 .2 ب۸ ق 6۲ 116060 200 ۳۰ 8 و110 [20 -00700 01 300۵1 ,13۷65600 ۲0700۳۵6 0۵ ۵0610665 0۲۵۵۲ "00 نون 00 وس .3 ولا نش سک ,ت13 [21 و اکتا ۸110600۳ ۳1۳۵۲۵۱۳9 ]٩ 00071112010 .8 منصه‌وهط م۸ مفطنقه ۷ ,لآ ,1۳۵0۵180223 ,مگ ,1606۳3۵083 [22 -86 332 جز 00۳036365 ۳69600 3107 ,8010 001116۲66 ]0 506 مان فشک ععم)) م26 ام سع 2 روط 1006 0۳ ,۳۵۵ ۵ ۷1۸ 0۵000۲۸265 13۷۵5۵۲۲ ]0 0۷۵1003 وک ملنفهکت 11355200 مق2ع8 نص۸ مز۵ 1۳505۳ [23 -36۳ 10) .177-201 .8 ,(1)5 ,2010 ,3/1202867066 کعنانسهع5 هه عهممصنعسط تمتمصمهنط مهدجه عنعرامحه وا ۳مطا 1021-30 .2 ,(44)8 ,1998 ,5066 13/13028606 ,ق0000 6۳0۸ عنوع0 5۳ .ظ مف8670 .له مقکلقاناهان10 [24 6 736 :000۲۹ ,۲۵۵ 0۵ ,90۷67110166 6۵۲0۲۵6 ,1۵۲1200 0066۲ 0۳0 .ظ و بقا[۳۵ وتان ول لتق و3 ول ,166 [25 1001:1029 .2703-2725 .2 ,(39)10 ,2018 ,لقد 70 امعصععمصد/3 نع اد 5 م نع - ام ی نومصمی ۳۲٩ ,6 ,۳0065 هل0صص۳ ۵۴ ص30 ,06۳56 ۲56 ۵۲۵ ۳۵۳۵96۲۹ ۳3۵۲ 2603105 و۳۱۵ کل ,10۵1169 [26 کدو از امرص۸ مه ععصهدز۳ آمنامص 2/0 صذ کعصو ۸0 (2022) ,1 18906 ,7 ۷۵1۰ [112] ,۳۲0065 [02 ۳130 ۵۶ ص70 نامک عم که سوه 000 +منوماعط وصفاماساها ام و1 .۸ و1۳۳ [27 ۳3330021 ۵۶ 3۵0۷ ,امک 6 :۵1۵00 8 3 ۲۵۲۳0615۵0103 ,۵۲۳۵۳۹9۵۳۵ و0 ۳2096 1۳36 .0 مقنله2 [28 1 36116۲ 1/066 ۵ 36۳۵۷10۲ 1700918 :71065 1۵۹۵۲ ۵۵ ۳1۵۵۵ [010۳۵ع5 36۰ ,36 مصقنص2090 [29 33122021 ,0110010 03361 0۳۵ 5ع 0 و0۱۵۳ +5 1605۳ 51011 06۲ 6ع 0 ,10 ۷۷0۵۳۵6 کل .10 وتتعاممط5 [30 و 1۱۵ ۲۵ ۵1۵۵ ۲۳۵۱۳ 0۳۵ 5۳۵۱9165 ۱۳۱3/0۲۵۹ ۸۸۲۵۵۵۹ ۹۲3/۳۵9۵۲۹ ]2 ۳۵ روک .8 منعگقطاک [31 -36۳ 10) .82-104 .2 ,(2)4 ,2013 بلط ا70 عم وصنعاسد/2 310 بکع 000 م1 ۵ 2/68 0۲۵۵۵ ۲عط -006511017) 0010616۵ ۳۲17-00860٩ کلقا۹ ۸۳ ۳۵۲۵۲ و00۵0 8 1022065 ,۴ هنصصنطه۳ مظ نعه‌ططاهطک [32 -10107 ۵1 70۵1 020ص1]۳2 مکتکرا ۸۵ 1/0766 (ول ۵۳ 530560 مکعزهونشک 01۵096 00۵ 50666 10۳۵۵۵ 1۵ ۳۵3۳۵ -16-1ع ناه / 003ص صاز//نصاخط مرصهزوم۶ صل) 483-511 .2 ,(31)2 2016 601ص ععه 3/0 فصه عصنععی م2۳ ص۵0 -ع1۳01 07 ۳۵/1965 ۵۱۵90۲2 0۳۵ و0 02و20 مک منصخعکگل طهللد۳ .۳ منصدک نزصه< ,36 مخصنع‌عمطاطهطاک [33 ,513100 نت۸0 عاط20 ۵۶ م30 ور ۲0 1616 هنوگ 30۳50 1۵ وه ۳ ۳۳۵۳۲۵۹ ۵۲ و۵۳۳ ,کون :10651075 هد ونان اکآ ۶۵۳ عصنادع 10 عاطاهصنداکناگ ,کعفوع اه 5 1630711 0616 ماگ 36 08 2کنظ- هاگ [34 4 10۵1 ,۲۵۱۳0615000 ,۵۵96۲1۵ 13 ۲۵,۵ 0۵15 0006 13106 :1006۳ ۵ روط 10 و۷۳9۵ مظ ,5003۳2 [35 ۳13021 51۳۵۵97165۰ 60۵۵۲۱ ۵11060000 03961 01 3۵۳1201 01363116 10060 7 مطقذققنطک م13 ملحقگنافاد ۷ [36 - 2۳ / 1218.3 زع0://1ط م(صقن 20 05 .131-148 .۶ ,(5)21 ,2014 ماصعص6ع 3/2 ععنسههک فصه وصنومصنه۳ 6 ۳ ۸۲۲0۳۳۵ ,۲1/2۵٩ 1/0001 ۵ و ناوت .7 مناط‌نانطی ,36 مفازجد‌ جع دک .36 مفا0ه۵ط۸ .13 وقتق‌نله ۷ [37 ۸ ۳70۲120 1۷65۵۲۸ 1۸3 5066۳096 716۳۵ 1۳3۵ 1 001۳0065 ۳۲٩ ۵۳۲5۳۵۳65 ۲20۳۱۵۹ 51600 ( ).89-107 .7 ,(12)43 ,2017 ,م۸ عنانسهه5 او 10086 مصکل (منمصمم۲ ,7 ,871300108 هه وصنااهعصم لمنمصعصذ۲ 2عوه دزم 6086 0ع24 ۵1۵۲۵۳۵۶۵ معا 20065 مگ 113003 وق ۷۷۵208۶ [38 -60۲) 33067 ۷۷۵۳۵8 باکت 00100164 6۳0 00 ۳۷۹۵۲۶ +کعنن 0 0 00۵ و۵ ۲ 60 سا ۷7208 [39 010 ,5000169 ۳320۵1 01 3۵۷16۷ ,1100711168 01ع2 205۱13126 م۱ ۳600108 776310 10 ۷۵۳۵6 مس وفع ۷7 [40 1/2766 8 0اع 3۵۳ م۲0 00 81066 :00000 1۵۹۵۳۱ ۵۵ ۵۵۲۳۹ ۵۲۵۵۲ 060 7 معن2 [41 [113] 5غامرصط۸ وصه ۳۵۵06 آمنافصهطاق/1 صز کععص ۸۵ (2022) ,1 18906 ,7 7۵1۰

Chief executive officers (CEO), as the central pillar directing companies at the capital market level, plays a critical role in making investment decisions to de-crease agency costs and maximize shareholders’ wealth; however, their psycho-logical attitudes and perceptions lead to different investment functions of these companies in a competitive market. Accordingly, this study aimed to detect the propositional arrays of the investment functions using Q analysis in order to identify the CEOs’ mental typology in distinguishing investment functions. The present study was carried out with the participation of 13 CEOs from Tehran Stock Exchange companies during a one-year period (2018-2019). The study encompassed two different phases. In the first phase, content analysis was used to identify the phrase Q of the CEOs’ investment functions. In the second phase, Q analysis was adopted to typify the CEOs’ investment functions, which was based on the subjective cognition of the target population and contributed to the development of the approaches in line with the research objectives. The results confirmed the existence of three mental patterns in the CEOs regarding the in-vestment functions in the capital market. These mental patterns were ‘investment function in stock market indices’ as the first mental pattern, ‘investment function in risk control’ as the second mental pattern, ‘strategic investment function’ as the third mental pat-tern. The study results revealed different types of investment functions among the CEOs’ of stock exchange companies and thus contributed to the development of financial theories from the perspective of CEOs’ cognition.

432792

چه مرد و چه زن» به شرطی که ایمان داشته باشد. چنین کسانی داخل بهشت می‌شوند و در آن» بی‌حساب روزی داده خواهند شد. (غافر: ۴۰) - «ای انسان» حقا تو به سوی پروردگار خود به سختی در تلاشی و او را ملاقات خواهی کرد».  - به درستی که مردان مسلمان و زنان مسلمان و مردان مومن و زنان مومن» مردان عابد و زنان عابد. مردان راست‌گو و زنان راست‌گو مردان صابرو زنان صابر مردان خاشع و زنان خاشع» مردان و زنانی که صدقه می‌دهند. مردان و زنانی که روزه می‌گیرند. مردان و زنانی که شهوت و فرج خود را حفظ می‌کنند. مردان و زنانی که خدا را بسیار ذکرمی‌گویند و یاد می‌کنند. خداوند برایشان آمرزشی و اجری عظیم آماده کرده اسمت. زن» درآیین یهود. شخصیتی طفیلی از مرد داشته و مستقل نیست. وی» منشأ گناه و آغواگری است» پس خدا برای مجازات زن» او را تحت سلطه مرد قرار داده است. این دو نکته می‌تواند جایگاه اجتماعی زنان یهود را تبیین کند. اگرزن به عنوان یکی از عناصر اجتماع, منشا فساد است. یعنی برای اجتماع مایه ضرر و زیان است. در زمان برده داری و گسترش جمعیت بنی‌اسرائیل در مصر, فرعون به قابله های پهودی دستور داده بود که نوزادان پسررا بکشند و دختران را زنده نگه دارند. این روایت نشان می دهد که آن زمان؛ جّامعه اهمیت چندانی به نقش زنان دراجتماع نداده و فقط مردها مورد تفتیش عقاید و هویّت قرار می‌گرفتند. (بوکر ۴ ص۹۹ ۱) زنان» از بسیاری از حقوق اجتماعی:خود محروم بودند. برای مثال در رابطه با تعلیم و تربیت» در تعالیم تلمود آمده است: «زنان از مطالعه وافزاگیری تورات معافند». برخی از خاخام های یهودی» قاطعانه اعلان می‌کنند که بهتراسنت کلمات تورات به آتش داده شود تا به زنان و آن کس که به دخترش تورات بیاموزد. مانند آن است که به او حرف‌های رکیک و مستهجن می‌آموزد (شریف» ۰۱۳۸۸ ص۳۲) .در عهد قدیم دراین باره چنین آمده: «ای بنی‌اسرائیل» گوش کنید این قوانینی که امروزبه شما یاد می‌دهم. باید دائم درفکرتان باشد و با جهد. تمام آنها را به زنان در جامعه یهودی» اجازه شهادت در قضا را نداشتند؛ زیرا بنابرگفته علمای یهود. زنان به دلیل لعنت های نه‌گانه که برآنان به دلیل هبوط حوا تحمیل شده است. حق شهادت ندارند. در تلمود نیزآمده: «زن» برای شهادت دادن» شایسته نیست». باید گفت که زنان» اکنون نیزدر اسرائیل. حق شهادت دادن در دادگاه ربیون را ندارند. (العقیلی, ۰۱۳۹۴ ص۷۰) در بینش بهود. زن پیش ازازدواج درتملک پدرش و پس ازازدواج» جزو دارایی همسرش است. اختیار و کنترل پدر بردخترتا جایی است که وی اگربخواهد. می‌تواند دخترش را بفروشد (شریف» ۰۱۳۸۸ ص۰)۴۱ اسلام» با ظهور خود. بااین‌گونه تحقیرو منزوی‌کردن زنان مبارزه کرد و به تعظیم مقام والای زن درجامعه همت گمارد. قرّن کریم. همان‌گونه که در دیگرامور برای زن شخصیت حقوقی قائل است. درمسائل اجتماعی و حتی سیاسی نیزبرای او شخصیت حقوقی قائل است. پس دخالت زن را مانند مرد. در همه فعالیت های اجتماعی و شئون سیاسی, تا آنجا که خلاف شئون او نباشد. جایزدانسته و هیچ فرقی میان آن دو نمی‌گذارد. برای مثال, یکی از مسائل سیاسی و اجتماعی, مسئله بیعت است که قرّن کریم آن را به عنوان نمونه‌ای از فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی» برای زن ذکرکرده که نشان می‌دهد زنان موّمن بعد ازفتح مکه. با پیغمبراکرم کی بیعت کرده و ایشان به فرمان خدا رعایت شروط را مبنای این بیعت قرار داده است: ای پیامبر زنان موّمن هنگامی می‌توانند نزد تو آیند و بااتو بیعت کنند که چیزی را شریک خداوند قرار ندهند, دزدی نکنند. آلوده زنا نشوند و فرزند خود را نکشند و تهمت و افترایی پیش دست و پای خود نیاورند و در هیچ کار شایسته‌ای از فرمان تو سرپیچی نکنند و با آنها بیعت کن و براي آنها از درگاه خداوند طلب آمرزش نما؛ زیرا خداوند آمرزنده بنابراین» زن می‌تواند در هرنوع فعالیت سیاسی و اجتماعی که با شئونات فردی و خانوادگی وی تنافی نداشته باشد. تالم کل ایّمی تواندرش گم پها ی برای خود. دراجنماع انتخاب کند و از حقوق برابربا مردان برخوردار باشد. (مرکز فرهنگ و معارف قرّن» ۰۱۳۸۷ ص۶۳- ۶۴) ... وعاشروهن بالمعروف و عسی ان تکرهو شینا و یجعل اللّه فیه خیرا کشیرا. ...و با آنان, به و شایسته رفصا ر کنید! واگرازآنها بجهت با کراهت داشتید؛ ور تصمیم به جدایی نگیرید. چه بسا چیزی خوشایند شما نباشد و خداوند خیرفراوانی در آن قرار معاشرت در «عاشروهن بالمعروف» اگرچه در زمینه امور خانوادگی ست. اما اختصاصی به آن ندارد؛ زیرا ملاک آن» در مسائل اجتماعی نیزوجود دارد. گاهی براثرتعصب جاهلی يا رواج فرهنگ نادرست يا تعصب خام و مانند آن» مردها دوست ندارند که زنان» مانند آنها در جامعه و صحنه های سیاست. درمان و پزشکی» فرهنگ و تدریس و ... سمت و حضور داشته باشند. ولی بای این آعر را تحمال کسف, شا یف خیرفرآرانی ذرایی کاز باق تک نمی ذانست.اجوآقی آملی؛ ۳ ص‌۲۸۶) دین اسلام برای علم آموزی» شرایط سنی و مکانی و جنسی را برداشته و دستور فراگیری علم را برای مرد و زن به طوریکسان مقررکرده است. مانند آموختن احکام واجبات و  اعتقادات دینی که برهمه لازم است. حتی درآیه شریفه: «یا ایها الذین آمنوا قوا نفسکم و آهلیکم نارا» (تحریم: ۶) برشوهران واجب کرده که معارف اسلامی از احکام و اعتقادات را به همسران خود درباره شهادت و گواهی زنقرآّن به مومنان دستورداده که درزمان انجام معامله دو مرد یا یک مرد و دو زن را شاهد بگیرند. اگرچه. در مواقعی نیزقرآّن. شهادت یک زن را مساوی باایک مرد می‌داند و حتی گاهی شهادت زن» می‌تواند شهادت مرد را باطل کند. اگرمردی به همسرش نسبت زنا دهد» براو واجب است که پنج باربه خدا سوگند یاد کند که شاهد گناه همسرش بوده است. اگرزن منکرشود و مانند مرد پنج بارسوگند یاد کند. دیگ رگناه‌کار نبوده و درهرصورت عقد. زناشویی شان باطل می شود. (شریف» ۰۱۳۸۸ ص ۳۵) دراینجا مشخص شد که برخلاف یهود؛ اسلام جایگاه اجتماعی و سیاسی مستقلی برای زن در نظر گرفته است. بهودیان براین عقیده اند که شوهر صاحب همسراست. این عقیده. دربردارنده انکار هرگونه نظارتی از سوی زن» بردارایی و درآمدهای اوست. وقتی زنی ازذواج کرد. نظارت براموال خود را به طورکامل ازدست داده وآن را به ۴وروه 7 کفاو میکندبوژ ای 9 ود حق شوهر براموال همسرش را به عنوان یک نتیجه فرعی از مالکیت شوهر بر همسرمی‌دانند. باید توجه داشت که زن» تنها درهنگام طلاق يا مرگ شوهر می‌توانست ذوبارهآدازایی‌اش را به دست آورد. البته در مورد مرگ شوهر زن تنها مالکیت دارایی پیش از ازدواجش را به دست می‌آورد و حق نداشت هیچ سهمی از دارایی شخصی شوهرمزحومش را به ارث ببرد. (عظیم زاده اردبیلی» ۲۶/۲۰۱۳۸۸) بنابراین» ازدواج سبب می شد که ثروتمندترین زن نیز فقیرو تهیدست شود. تلمود وضع مالی زن چگونه می‌تواند چیزی داشته باشد. وقتی هرچه دارد ازآن همسرش است؟ هر چه مرد دارد. از آن خودش است و هرچه زن دارد نیزازآن مرد است. درآمد زن» و هرچه که ممکن است در خیابان پیدا کند نیزازان همسراوست و وسایل خانه, حتی تکه نان روی میزغذا نیز به مرد تعلق دارد. زن اگرمهمانی را به خانه دعوت کند و به اوغذا دهد انگار که از اموال همسرش دزدیده است. (شریف» ۰۱۳۸۸ ص۴۳) قّن کریم با این دیدگاه یهود نیزمخالفت کرده و با صراحت برای زنان, حق مالکیت واستقلال و لا نقمنوا ما فضّل اله به بعکم علی بغض للرّجالي تیب ممّااکسبوا وللسا تصیت مما لسن و ستلوا اه من له رن اه کان بل ی لیما. نسبت به آنچه ندارید و خدا به دیگران بخشیده, تمنا نکنید؛ زیرا خدا به مقتضای حکمتش, بعضی از شما را بربعضی دیگربرتری داده و چه مرد و چه زن» از کار و کسبی که جمله «و للنسا نصیی مما اکتسبن» به صراحت نشان می‌ دهد که زنان, مالک تلاش خویش اند و مالکیت آنان براموال» سرمایه ها و تلاش هایشان» پذیرفته و مقبول است. با آنکه خداوند متعال می‌توانست بگوید هرکس مالک کسب خویش است. اما با دو جمله مستقل, پرمالکیت زن نس بت بدا عه هایش «همانسه مرف وتا کین کرده است. قراین آید: افروی پرانکه مالکیت زن به رسمیت شناخته می‌شود؛ استقلال اقتصادی او نیزتا کید می شود؛ یعنی زن» هم مالک تلاش خویش است و هم در تلاش اقتصادی» مستقل است و کسی نمی تواند از او جلوگیری کند؛ زیرا واژه اکتساب» به معنای تخصیل‌کردن و به دیست آوردن است و در واقع» تلاش اختیاری و با توجه به متن کتاب مقدس» خداوند» ابتدا آدم را خلق کرد و سپس در مرتبه دوم» حوا را از دنده چپ مرد خلق کرد. اماقرّن. خلقت آدم و حوا را مستقل دانسته و جنس آنها یعنی جوهر انسانیت را یکی می‌داند. بعد از مسئله خلق طبق کتاب مقدس, حوا از مار فریب خورده و خطا کرد و باعث خطا و گناه آدم نیزشد. پس تمام زنان پس ازاو این خطاکاری را از مادرشان حوا به ارث برده و منشأا فساد درجامعه, آنها هستند. ولی درقرّن چنین نیست. بلکه آدم و حوا هردو مقصرو گناه‌کار بودند نه فقط حضرت حوا تال ؛براساس این دو اندیشه در عهد عتیق» شخصیت اجتماعی و جایگاه و منزلت زن» ارزش پایینی داشته و زنان از بسیاری از حقوق اجتماعی محروم هستند. حقوقی مانند تعلیم و تربیت. شهادت و گواهی دادن و ...» اما اسلام به زن شخصیت اجتماعی والایی داده و او را دارای قابلیت های فراوانی درانجام اموراجتماع می‌داند. در زمینه اقتصادی, زن در یهود. حق مالکیت ندارد و اموال او در اختیار پدر و شوهراوست. اما اسلام برای زنان» با صراحت حق مالکیت و استقلال اقتصادی اعلام کرده است. به طورکلی» دین اسلام» جایگاه و شخصیت زن را تحقیرنکرده و از نظراو زن نه تنها وسیله فساد نیست. بلکه وسیله  * قآ ن کریم (۱۳۷۳). مترجم: مکارم شیرازی» ناصر. قم: دفترمطالعات تاریخ و معارف اسلامی. جوادی آملی عبدالله (۱۳۸۳). زن درآینه جمال و جلال. قم: مرکز نشر اسرا. خان, ظفرالاسلام (۱۳۶۹). نقد و نگرشی برتلمود. مترجم: رحمتی, محمد رضا. قم: مرکزانتشارات دفترتبلیغات اسلامی دورانت, ویلیام جیمز(۱۳۷۴).لذات فلسفه (پژوهشی درسرگذشت وسرنوشت بشر). مترجم: زریاب خویی, عباس. شریف, محمد عبدالعظیم (۱۳۸۸). زن دراسلام» مسیحیت و بهودیت. مترجم: گلجان, مهدی . قم: مرکز نشر هاجر, طباطبایی؛ محمدحسین (۱۳۷۴). تفسیرالمیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی؛ وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. عظیم‌زاده اردبیلی, فائزه». خسروی, لیلا (۱۳۸۸). مطالعه تطبیقی حقوق زنان از منظراسلام وغرب . تهران: ریاست العقیلی, عبدالکریم (۱۳۹۴). درس‌نامه مطالعات تطبیقی زن درقرآن وعهدین. قم: نصایح. ۸ گلن. ویلیام.. مرتن» هنری (۱۳۷۹).کتاب مقدس, عهد عنیق وعهد جدید. مترجم: همدانی, فاضل خان. تهران: مرکزفرهنگ و معارف قرآن (۱۳۸۷). زن از زبان قرّن . قم: نشر جمال. مظاهری, حبیب (۱۳۹۰). شخصیت زن درقّن وعهدین»قم: موسسه بوستان کتاب. هولم. جین». بوکر جان (۱۳۸۴). زن درادیان بزرگ جهان. مترجم: غفاری, علی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.

در این مقاله، جایگاه و منزلت زن در یهودیت و اسلام بررسی میشود. بر اساس متن کتاب مقدس، زن آفرینشی تبعی و طفیلی از آفرینش مرد داشته و از او خلق شده، یعنی زن، انسان درجه دوم است. همچنین زنان، به تبع گناه اولیه حوا که نماینده زنان است، خطاکار بوده و منشأ فساد مردان نیز آنها هستند. این دو اعتقاد یهود، بیانگر جایگاه زن نزد آنها، به خصوص نقش اجتماعی اوست. زنان یهودی، حق مطالعه و فراگیری تورات را ندارند. شهادت و گواهی آنها ارزشی ندارد و از آن بالاتر، زنان از حق مالکیت نیز محرومند. با ظهور اسلام و تلاش در بالابردن جایگاه زن، مشخص میشود که در موضوع مهم در قرآن، بحث انسانیت انسانهاست نه مرد و زنبودن آنها. از دیدگاه قرآن، زن میتواند فعالیتهای اجتماعی داشته و بسیاری از پستهای اجتماعی را بر عهده بگیرد و حتی بهتر از مردان آنها را انجام دهد.

474400

زیزی ۰۱ محمّدمهدی کریمی نیا ۲ . مجتبی انصاری مقدم ۲ اطلبه سطح دو (کارشناسی) رشته فقه و اصول» حوزه علمیه الزهرا (س) شهرستان صحنه. استان کرمانشاه " استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم( نویسنده مسئول) آدانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد مدرزس دانشگاه  تمامی مکاتب و مذاهب در طول تاریخ کوشیده اند از دریچه انديشه و اعتقادات خود پیروانشان را به سعادت برسانند» حال نافرجامی هر مکتب یا مذهب به خاطر کم رنگ بودن ارزش های دینی و اخلاقی در آن است و تاریخ خود گواه بر این موضوع است. آن دسته از مکاتب و مذاهب که به تقابل با دین و اخلاق یا یکی از آنها پرداخته اند ارمغانی جز سردرگمی و به بیراهه تفش و اسمیت مکارم اخلاقی در قالی موی اسان ها در اسلام پر هیچ کس پوشیده نیست همچمای که رسول کرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز هدف بعثت خویش را تتمیم مکارم اخلاقی معرفی می کند و اولیای گرامی اسلام نیز برای این که پیروان خویش را به راه خودسازی و تزکیه نفس سوق دهند. آنان را به آموختن علم اخلاق موظف نموده و فراگرفتن این علم را که از پایه های اساسی سعادت اجتماع است. بر سایر علوم مقدم دانسته اند. از آنجایی که موضوع علم اخلاق نفس آدمی است» هر اندازه محاسبه و مراقبه در نفس بیشتر باشد تلاش انسان در جهت تزکیه آن زیادتر انسان آراسته به صفات نیکو شده و به منبع تمامی فضایل و ملکات ارجمند بشری مزین می شود همچنان که حق تعالی می فرمایند: «قد قلح من زکاها # و قن چا مرگهگاها» اکه: خرس آیهورا پاک گردانید» قطعا رستگار شد» و هر که حجم قابل توجهی کتاب های اخلاقی و عرفانی اختصاص پیدا کرده ات به موضوعات پیرامون نفس, از جمله انها؛ کتاب جهاد با نفس (وسائل الشیعه) جناب حرعاملی, جلد دوم گناهان کبیره عبدالحسین دستغیب و کتاب قلب سلیم این بزرگوار» کتاب معراج السعاده ملااحمد نراقی» مفاتیح السعاده محمد حسابدار» چهل حدیث امام خمینی به نگارش درآمده اند. از این رو در این این تحقیق » ابتدا به بیان راه های عملی که.به شکل مقدمه ای و زمینه ای بر تزکیه نفس تأثیرگذارند؛ همانند ذکر و یاد خدا انفاق ازدواج و .... اشاره کرده و در ادامه به راه کارهای تکمیلی برای تزیکه نفس مانند تفکر عزم» چگونگی شناخت عیوب و زدون آنها مراقبه» محاسبه و ... پرداخته می شود. وجه امتیاز ای تحقیو نسبت به نگاشته های گذشته ایول است که چینشر به شکل مقدمه ای و 3 تکمیل برای راه های تزکیه بیان کرده است که در آثار گذشتگان این چینش یافت نمی شود و راه های تزکیه در آنها ناقص است و یا به اهمیت و پيامد هنگام بحث در مورد تزکیه نفس يا خودسازی ابتدا لازم است واژگان مورد بحث و واژگان مرتبط شناسایی شوند و به شرح معانی هر یک پرداخته شود با این کار به مخاطب این فرصت داده می شود با وسعت نظر به مطالب بنگرد موضوع راه رسیدن به خود متعالی در قرآن با عنوان های تزکیه نفس, تأدیب و تهذیب نفس بیان شده است. هرچند علاوه بر عناوین مذکور دیگر این واژه به معنی برتری پیدا کردن» ترقی کردن و در اصطلاح به معنی بری شدن از آلودگی های اخلاقی کمال اخلاقی و در جای دیگر به معنی کسب شرف آمده است."بالاترین درجه تعالی مخصوص خداوند متعال اسشت که انسان هرقدر کمالات کسب کند به قرب خداوند نزدیک می شود البته لازم به ذکر است کمال مطلق فقط مخصوص خداوند است و انسان قادر به تزکیه برگرفته از ماده «زکو» به معنای پاکی» نمو و رشد صلاح و شایستگی مدح است.آتزکیه نفس» تلاش برای دستیابی به سبب هایی است که به پاکی نفس می انجامد."معانی مختلف زکی همراه با و زکی - زکی الزرع: کشت روید - الأرض: زمین خوب و بابرکت شد -- الرجل: آن مرد در فراغ زندگی قراز گرفت نیکو شد» پاکیزه و رستگار شد.* کلمات مرتبط با زکی: تزکیه زکاه ج زکا و زکوات آرکو]: پاکی و طهارت» خالص, صدقه زکات مال: زکن ۲ - فرهنگ بزرگ سخن, به سرپرستی حسن انوری» تهران» سخن» ۱۳۸۱ ص ۱۷۷۹ - کتاب العین» خلیل بن احمد فراهیدی, ج ۰۲ ص ۲۶۹1 انتشارات هجرت. قم» ۱۶۱۰ ق؛ فرهنگ ابجدی, ص ۲۳۶۰ - لسان العرب» ابن منظور محمد بن مکرم ج ۱۶ ص ۳۵۸ دارالصادر بیروت. ۰۱۶۱۶ ق؟ - مفردات قرآن, راغب اصفهانی, ج ۱ ص ۳۸۱ دارالقلم» بییروت. ۱۶۰۲ چاپ اول؛ - فرهنگ ابجدی - عربی - فارسی» رضا مهیاره ص ۶۵۹ بی تا بی جا! همچنین مترادف است با تذهیب که ريشه آن «هذب» است: تذهیبا [هذب] الرجل: اخلاق آن مرد را پیراسته و آراسته کرد - اشعر: شعر را آراست و ناهنجاری پیراسته کرد - الشجر و غیره: درخت و جز آن را پاکیزه و نیکو ساخت."تهذیب مترادف با تأدیب از ادب کردن می آید به معنی: فرهنگ آموختن» فرهنگ پذیرفتن» ادب آموختن, بازخواست کردن کسی برای کار بدا و تربیت به معنی پروردن» پروراندن» ادب و اخلاق آموختن به کسی.!! نفس به معنی روح و ذات از یا حقیقت هر چیزی است و یا به هر چیز گرانقدر و ارزشمند می گویند."! نفس غبارت است از گسترش و توسعهه یافتن چیزی بر وان فرسعااسگت. نفیذر اصل به معتی ذات است.*۱۴ معرفت و عرفان درک و شناخت شی است همراه با تفکر و تدبر است. وقتی گفته می شود: «فلان یعرف اللّه» به منظور معرفت بشر به خدا با تفکر در آثار اوست نه با درک ذاتشل خلاصه آنچ مان سبتهبه علی» شناخت ناقضی است و آن از تفکر در آثار - فرهنگ معین, محمد معین» ص ۰۱۸۵ فرهنگ: کتاب آراد ۱۱۳۸۹ - قاموس قرآن, علی اکبر قرشی, ج ۷ ص ۹۶ دارالکتاب الاسلامیه» تهران» ۱۳۷۱ شر! خودسازی به معنای تصحیح نیت ها و انگیزه ها و جهت دادن به رفتار و فعالیت های خود در راستای هدف نهایی و قرب الهی است خودسازی به هیچ وجه به معنی محدود کردن تلاش و کوشش در دایره تنگ خود و تنهایی و بازماندن از صحنه فعالیت های اجتماعی نمی باشد. خودسازی ایجاد تعادل و هماهنگی میان فعالیت های علمی و بسیج کردن آنها برای نیل به سعادت هدف از خودسازی و تهذیب نفس و تربیت اخلاقی, افزایش مراتب و درجات روح و اشتداد و وجود انسان در پرتو معرفت الهی است تا از این رهگذر آمادگی و شایستگی لازم برای تقرب به خداوند به دست آورد.۷لا توجه به مباحث گفته شده وجه اشتراک بین همه موضوعات پرورش یافتن و رشد بعد روحی انسان تلاش و کوشش برای ایجاد تعادل میان امیال و تربیت اخلاق رشد فضایل اخلاقی از مفاهیم لغات به دست می آید. هر انسانی با اندکی تفکر درمی یابد قدم نهادش.در دنیا بیهوده نبوده است.:انسانی که از تمام موجودات برتر است هدف بزرگی نیز برای او در نظر گرفته شده است. نه از خاک فروتریم که بستر رویش نشویم» نه از دانه کمتریم که نرویم و نشکنیم. از ما به عنوان بشر خواسته شده, با شناخت مقام خود تقدیر را در مسیر سعادت و صلاح خویش رقم بزنیم با مدد گرفتن از خدای متعال به اصلاح خویش بپردازيم. در این فصل مواردی بهعنوان زمینه و مقدمه برای تزکیه نفس آورده شده است. ذکر و باد خدا زمینه ساز تزکیه نفس و خودسازی ذکر یعنی خدا را در هر حال حاضر و ناظر دانستن و از پیروی دستوراتش سرپیچی نکردن که تنها راه نجات از هر مهلکه و رسیدن به هر درجه ایست؛ یعنی چنانکه حق تعالی بر بندگانش هميشه محافظ و مراقب است و بر گفتار و کردارهای آنها نگهبانانی از ملائکه گماشته که همه را ثبت نمایند. همچنین بنده هم باید مواظب حضور او باشد و مواظب باشد و در محضرش - خودسازی (مجموعه احلاق دانشجویی)» ص ۱ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه» گروه اخلاق و عرفان!! - قلب سلیم» شهید آیت ال دستغیب (ره) قم, دارالکتاب» ۱۲۹۸ ص ۹۹۳!  گویند زمانی که زلیخا حضرت یوسف علیه السلام رادر حجره خلوت نگاه داشت مقنعه را از سر برداشت و بر روی بتی که در حجره بود. انداخت. یوسف (ع) سبب آن را پرسید. زلیخا گفت چون خواستم با گلاویز شوماز بت ها خجالت کشیدم و از آن حیا کردم وآن را پوشیدم که مرا نبیند. یوسف (ع) فرمود: تواز حضور جمادی که ساخته شده ی دست بشر است حیا می کنی و من از حضور آفریدگار جهان حیا نکنم؟ پس از او فرار کرد و در نتیجه بچه در گهواره به پاکدامنی او شهادت داد و عاقبت هم در مواردی که یاد خدا واجب است هنگامی است که به واجبی يا حرامی برخورد کند باید خدا را به یاد آورد و آن واجب را انجام یا حرام را ترک کند. مثلا در ماه مبارک رمضان روزه را ترک نکند و سر سال اگر زکات و خمس بر او واجب شده فورا ادا کند. موسم حج اگر شرایط وجوب در او جمع شده باشد حج را به جا آورد» در برخورد با مسلمان به او سلام کند و اگر به او سلام کردند جواب آن را حتما بدهد اگر توانایی رفع گرفتاری از دیگران را داشت باید گرفتاریش را رفع کند و .... همچنین در برخورد با هر حرامی خدا را فراموش نکند و آن را ترک کند و در برخورد با مکروهات هم تا می تواند مسامحه نکند و آن را خداوند در قرآن می فرماید: ن.. فسیری اللّه عملک همم لی ۹ چاه میا دهید خدا آن را می بیند. خود توجه به این که اعمال ما زیر نظر خداست مانع گناه می شودگ ال آیت اللّه بهجت (ره) می فرماید: کسی که بداند هرکه خدا را یاد کند خذا همنشین اوست. احتیاج به هیچ وعظی ندارد می غفلت در مقابل ذکر و یاد خدا می آید که به معنی ناآگاهی و در یاد نبودن است؛ ذکر خدا یعنی انسان به نور عقلش آگاه شود و بفهمد که آفریده شده ی خداوندی است که تمام اجزای جهان آفرینش آفریده او و تربیت شده اوست همه هستی از آن اوست و این آگاهی همان ایمان به خدا است؛ چنانچه غفلت و ناآگهی از این؛معانی کفر حقیقی است به طوری که اگر این غفلت مستمر شود و با آن حالت بمیرد» با کفر مرده است. برای این که کفر مستمر نشود شبانه روز پنج مرتبه یاد خدا واجب - قلب سلیم, ص ۱۹۳ به نقل از احیا العلوم! - سوره توبه (٩) آیه ۱۰۵ تفسیر نور» ص ۲۱۶۰ - به سوی محبوب. سعید مهدی ساعی, ص ۲۵ قم. انتشارات شفیق» ۲۱۳۷۸  شده که همان نماز صبح و ظهر و عصر مغرب و عشا است تا به برکت آگاهی از خداوند در این پنج وقت غفلت های که در بین امام باقر (ع) به جابر جعفی فرمود: «و پرهیز کن از غفلت که در غفلت قساوت قلب است»؟ از جمله مصادیق یاد خدا نماز است که آیات فراوانی به اهمیت آن اشاره کرده. از جمله «.. یا بنی أقم الصّلاه ...»۸ای پسرک من» نماز را برپا دار. زیرا نماز زکات اعمال است هرگاه با شروط آن بجا آورده شود همانند نهری است که انسان در هر روز پنج بار در آن شستشو کندهاار این صورت بر تن او چرکی باقی نخواهد ماند. اگر انسان بخواهد معرفت به خدا و ایمان به او را در خود رشد دهد چاره ای ندارد مگر آنکه وضو کامل بگیرد و به خشوع نماز بخواند.*۲ برخی مفسران در تفسیر آیه: «فحلّف من بعدهم خلف أضاعوا الصّلاه و انوا الشهوات فسوف یمن عیّ» ان گام پس از آنان جانشینانی به جای ماندند که نماز را تباه ساخته و از هوسها پیروی کردند. و به زودی آسزای] گمراهی آخود] را خواهند دید.آکه بیان چند نکته در مورد نماز اشاره کرده اند: از جمله آن. که نماز محور دین است که همچون سدّی است میان انسان و شهوت‌ها و اگر این سد شکسته شود پیروی از شهوت‌ها برای انسان آسان می‌شود. کسی که از رابطه با خدا (نماز) جدا شد به شهوات پیوند می‌خورد و رونق یافتن شهوات. باعث غرق شدن در معاصی و گمراهی را به دنبال دارد. بنابراین» می توان نتیجه گرفت مهم ترین عملی که مانع از پیروی از شهوات می شود و زاه تزکیه را آسان می کند یاد خدا و به خصوص تجلی در اثر ازدواج غریزه جنسی که یکی از غرایز نیرومند انسانی است در مسیر طبیعی خود قرار می گیرد و انسان از انحراف و گناه مصون می ماند که تنها وسیله طبیعی و مشروع ارضای این غریزه» ازدواج و تشکیل خانواده است. -طه (۲۰)/ ی بقره (۲)/ ۶۵ و ۲۳۸ عنکبوت (۲۹)/ ۶۵ اعلی (۸۷)/ ۱۵ اسرا (۷)/ ۲۷۸ - تفسیر هدایت. مترجمان بنیاد پژوهش های اسلامی استان قدس رضوی,» مشهد. ۱۳۷۷ ج ۱۰ ص 11۲۶ - مریم (۵۹/)۱۹؛ تفسیر نور» محسن قرائتی, مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن, تهران» ۲۳۸۳  خداوند در قرآن؟به بیان سرنوشت قوم لوط می پردازد و آنها را از انحرافات جنسی به ازدواج با زنان که سنت الهی است آیه دیگر ؛آشاره به ازدواج مجدد زنان مطلقه می کند برای تأکید بیشتر می گوید: «ذلکم آرکی ,کم و أطهر و اللّه یلم و نم لا تعلمون» این امز برای شما پربرکت‌تر و پاکیزه‌تر است» و خدا می‌داند و شما نمی‌دانید. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: هرکس دوست دارد پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند به همراه داشتن همسری به آیت الله محسن قرائتی در مورد اهمیت ازدواج می فرمایند: یکی از راه هایی که از ورود شیطان به قلب جوانان جلوگیری می کند ازدواج است که به وسیله آن شهوت کنترل می شود. ما به دو وسیله می توانیم منکرات را در جامعه از بین ببریم؛ ازدواج و نماز چون شیطان از دو راه وارد قلب جوانان می شود؛ شهوت و غفلت. شهوت را باید به وسیله ازدواج کنترل کرد و غفلت را به تلاوت. تعلیم و تشریح احکام زمینه ساز تزکیه نفس و خودسازی خدآوند متعال برنامه کامل سعافت, اسیاق را بر یی ملکهگه علیه و و سلموهل کرد صلیم و تلاوت یات و تریح آق بر عهده پیامبر نهاد تا به وسیله آن انسان ها را برای پاک شدن؛آماده کند.. خداوند متعال می فرماید: «ربنا و بعش فیهم رسولا منهم بنلوا علیهم آیاتک و یعلمهم الکتاب و الحکمه و یرکیهم نک نت العری الحکیم»"روردگارا. در میان آنان» فرستاده‌ای از خودشان برانگیز تا آیات تو را بر آنان بخواند و کتاب و حکمت به آنأن بیاموزد و پاکیزه‌شان کنده زیر که تو خود. آیه اشاره به دعای حضرت ابراهیم می کند که از خدا درخواست مبعوث, پیامثری می کند علاوه بر آن از وظایف مهم پیامبر تلاوت آیات» تشریح احکام و واجبات و همچنین تعلیم آیات الهی به مردم و تربیت آنها اشاره دارد که همگی این ها زمینه ساز تزکیه و تطهیر انسان ها به شمار می روند. تکامل وجود انسان در جنبه های علمی و عملی هدف نهایی پیامبر (ص) معرفی - هود (۱۱) آیه ۷۸ تفسیر هدایت. ج ۵. ص ۸0 - بقره (۲) آیه ۲۳۲. برگزیده تفسیر نمونه ج ۱ ص ۰۲۱۰ احمدعلی بابایی» دارالکتب اسلامیه, تهران» ۲۱۳۸۲ - بحارالانوار» ج ۱۰۳ ص ۲۲ محمدباقر مجلسی بن محمدتقی,» دار احیا التراث العربی» بیروت؟  شده است نکته قابل توجه ای که باید در اینجا به آن دقت شود این است که نیمی از شخصیت انسان را عقل و خرد تشکیل می دهد و نیمی را غرائز و امیال؛ به همین دلیل ما همان اندازه که نیاز به تعلیم داریم نیاز به تربیت هم داریم» هم خرد ما باید تکامل یابد» هم غرائز درونی ما به سوی هدف صحیح رهبری شوند؛ لذا پیامبران هم معلم اند» هم مربی» هم آموزش دهنده و خداوند ایمان را راهی برای تزکیه و رشد آدمی معرفی می کند و می فرماید: «و هر کس با ایمان نزد او آید. و اعمال صالح انجام داده باشد چنین کسانی درجات عالی دارند » (و من یأته مومنا قد عمل الصالحات فأولئک لهم الدرّجات العلی). «باغهای جاویدان بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است» و جاودانه در آن خواهند ماند» (جنات عدن نجری من تحتهّا هار خالدین فیها). «و این است پاداش کسی که (با ایمان و اطاعت پروردگار) خود را پاک و پاکیزه کند» (وّ ذلک جزا من ترکّی) از آنجایی که ایمان به خدا باعث اطاعت از فرامین خداوند است و برنامه هایی که خداوند در اختیار بشر قرار داده خود باعث تزکیه نفس می شوند بنابراین ایمان راه موّثر زمینه ساز تزکیه نفس است انسان ها با اضلاح کردن عمل ناشایست: و انجام اعمال دالست؟ هی پل می توانند مقدمه تزکیه تفس زا فراهم سازند: چنانچه در تفسیر آیه «و یاک فطهر و لباس (جان و تن) را پاک کن.»*بعضی از مفسران گفته اند: این عبارت کنایه از اصلاح عمل است برای اینکه عمل آدمی به,شزله,جامه‌ای است برای جان آدمی,که حامل عقائد او است» چون ظاهر عنوان و ی دیگراگفته‌اند: این تعبیر کنایه است از ترکیهکشی یات نک داشتر ای از لکه‌های کناهان و رشتی‌ها. بعظی هیگر گفته اند: مراد تطهیر جامه ها تخلق به اخلاق حمیده و ملکات فاضله است.۳۹ - سوره طه (۲۰)» آیات ۵ و ۷۹ برگزیده تفسیر نمونه ج ۳ ص ۲۱۳۳ - تفسیر المیزان» ج۲۰.به نقل ازتفسیر قرطبی» ج ۱۹ص ۳۹۳۰ - همان.به نقل از روح المعانی» ج ۰۲۹ ص ۲۹۱۷  به هر حال در مجموع نظرات بین این نظرات تناقضی وجود ندارد؛ چرا که اگر اصلاح عمل صورت بگیرد به دنبال آن اصلاح نفس و باطن نیز خواهد آمد همانگونه که تزکیه نفس باعث اصلاح عمل و به وجود آمدن اخلاق حمیده می شود. انسان مومن با استفاده از انفاق اموال خود باعث از بین بردن زذیله ای مانند بخل می شود که این خود زمینه ساز تزکیه نفس می شود. در تفسیر آیه «قأمّا من أعطی و انّقی: اما آنکه [حق خدا را] داد و پروا داشت»:آمده است: از جمله ویژگی های اهل یمان این اس با کال پیوسته ود را آمامد رای الهی می تساید: از اذامروظیقه بسیا ر شوشجان هسگکسرو احانا اگز توقیق پیدا نکنند غمگین می شوند به انفاق در راه خدا می پردازند با این کار رذیله اخلاقی مثل بخل را از خود دور کرده اند.اعلاوه بر آن باعث از بین رفتن خودخواهی خود نیز شده اند. در آیه ۲۰ همین سوره به نیت افراد موّمن برای انفاق هایشان اشاره می کند و می فرماید: تنها هدفش جلب رضای پروردگار بزرگ اوست (لّا باه وجّه ربّه الملی) یعنی انفاق مومنان پرهیزکار به دیگران نه از روی ریاست. و نه به خاطر جوابگوئی خدمات سابق آنها بلکه انگیزه آن تنها و تنها جلب رضای خداوند است» و همین است که به آن انفاق ها ارزش فوق العاده‌ای نتیجه ای که می توان گرقت: این است که تنها مش ای فهیگستگای انسان می شود که تنها به خاطر رضایت پروردگار صورت گرفته باشد. اگر شخصی نیت دیگری برای انفاق هایش در نظر گرفته باشد باید نیت خود را خالص کند."؟ از آنجایی که حرص و طمع و بخل از مهم ترین شعبه های حب دنیا بوده و هر یک از آنها به خود منشا رذایل فراوان دیگری می گردد. مبارزه با این بیماری نقشی اساسی"در.ت زکیه نفس دارا می: باشد. امام علی (ع) می فرماید: بر تو باد صدقه دادن تا از پستی شح نفس (حرص نفس) رهایی پابی.۲۳ - همان به نقل از روح البیان؛ چ ۱۰.ص ۳۲۵ ۷ ترجمه تفسیسر المیزان ج ۰ ص ۰۱۲۹ سید محمدباقر موسوی همدانی دفتر انتشارات اسلامی جامعه ی مدرسین حوزه - انوار درخشان, ج ۱۸ ص ۱۷۳ سید محمدحسین حسینی همدانی» کتابفروشی لطفی,» تهران» ۱۶۰۶ قا؛ - غررالحکم و دررالکلم, عبدالواحد احمد بن محمد تمیمی آمدی, دارالکتاب اسلامی, قم ۱۶۱۰ ق؛  و همچنین می فرماید: بخل, دربردارنده همه بدی ها است و افساری است که [بخیل] را به وسیله آن به سوی هر بدی کشانده ترس از خداوند و عذاب اخروی که برای گناهان بیان کرده است باعث حرکت انسان به سمت پاک شدن می شود. این خوف در قرآن آمده است: «و أمّا من جاک پسعی * و هو یخشی» و امّا آن کس که شتابان پیش تو آمد؛ در حالی که [از خدا] اشاره می کند به شخصی که می خواهد [از گناه] پاک شود واز خدا ترسان است (و هو یخشی) همین انگیزه ترس از خداوند او را به دنبال تو (پیامبر) فرستاده» تا حقایق بیشتری بشنود و به کار بندد» و خود را پاک و پاکیزه کند.*" سوره نور در حقیقت سوره عفت و پاکدامنی و پاکسازی از انخرافات جنسی است در آن می خوانیم «هل للمومنین بعضوا من آبصارهم و بحفطظّوا فروجهم» به مومنان بگو:چشمهای خود را (از نگاه؛به نامخرمان):فرو گيرند. و عفاف خود را حفظ کنند. سپس به زنان نیز همین را امر می کند (و قل للمومنات بعضضن من آبصارهن و بحفظن فروجهن)۸تملاوه بر وظایفی که مشابه وظایف مردان بود از آنان می خواهد که زینت های خود را از نامحرمان بپوشانند و روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم آن قسمت از سینه ها که بیرون است مستور گردد :و لا ببدین زینهن الا ما ظهر منها و لیضربن - آموزش ترجمه مفاهیم نهج البلاغه حکمت ۳۷۸ ص ۲۹۷ محمد نظری, عطاالّه اسدزاد» محمدمهدی علیقی, مرکز بیرا  بخمرهن ... و زینت خود را [مانند لباس های زیبا گوشواره و گردن بند] آشکار نکنند و (برای پوشاندن گردن و سینه مقنعه های خود را به روی گریبان هایشان بیندازند ....) که همه اینها برای رستگار شدن شماست.۲۹ پیامبر صلی اللّه علیه و آله: شش چیز را برای من ضمانت کنید» تا بهشت را برای شما ضمانت کنم» راستی در گفتار» وفای به عهد. برگرداندن امانت. پاکدامنی» چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غیر حلال).۵۰ امام علی علیه السلام می فرمایند: عفت را مصون می دارد و آن را از پستی ها دور نگه می دارد.۵۱ رعایت آداب معاشرت صحیح باعث از بین رفتن فساد و گناهانی همچون فضولی در زندگی دیگران حسادت به زندگی آنان چشم و هم چشمی و .... می شود و همچنین رعایت توصیه های الهی به موّمنان درباره آداب ورود به منازل یکدیگر, باعث تزکیه و طهارت بیشتر برای جامعه می شود: هیا ها دی ما ا تدحو یوت یر گم خی تسوا و سا غلی لها ذلکم خر لکم لعلکم تذگرون * فرن لم تجدوا فیها أحدا فلا ندخلوها حتی یوذن لم و ن قیل لکم ازجتوا ارجعوا هو کی ای کسانی که ایمان آورده‌این» به خانه‌هایی کی‌خالهگای رگا نیست دا حوضو گاللیچازه. بگیرید و بر ال آن سلام گویید. آين برای شما بهتر است باشد که پند گیرید. و اگر کسی را در آن نیافتید» پس داخل آن مشوید تا به شما اجازه داده شود و اگر به شما گفته شد: «برگردید» برگردید. که آن برای شما سزاوارتر است. و خدا به آنچه انجام می‌دهید داناست. با توجه به این که در هر بحث اگر زمینه ای برای موضوع فراهم باشد کار افراد راحت تر می شود مواردی مانند دائم به یاد خدا بودن» نماز خواندن زمینه ای برای رشد و پاکسازی نفس فراهم می کند همچنین ازدواج که به وسیله آن شهوت کنترل می شود و یا انفاق و زکات که خود باعث رهایی از رذیله ای مانند. بخل است با به کارگیری این موارد زمینه برای تزکیه نفس به قرقی کهخویشتن,ذار آست سعی می کثن کارهایش برمبنای اخلاق باشند: برای استمرار آین حالت باید خوذش را تزبیت کند؛ زیرا صفات اخلاقی اکتسابی است و می تواند به مرور زمان در انسان تثبیت شود. راه رسیدن به مقام بندگی نیز این است که انسان بتواند خود را از اخلاق بد و مذموم تخلیه کرده و اخلاق حسنه را در جان خویش وارد کند.۵۳ لازم به ذکر است برای اشخاصی که نفسشان هنوز به ارتکاب گناه آلوده نشده از صفا و نورانیت فطری برخوردار است؛ باید این فرصت بسیار مهم را غنیت شمارند و سعی کنند اصلا مرتکب گناه نشوند و نفسشان را همچنان در حال طهارت و پاکی نگه امیرالمومنین علی علیه السلام فرمودند: «ارتکاب هیچ قول یا فعل بدی را به نفس خودت اصلا رخصت نده»9۵ فرمودند: «ترک گناه» آسانتر از طلب توبه است. چه بسا یک ساعت شهوت رانی باعث اندوه طولانی می گردد.»۵۶ اما اگر نفس آلوده به گناه شد. نوبت به پاکسازی آن می رسد بزرگان علم اخلاق برای مقابله با نفس و کنترل آن به مبارزه با نفس خود می پرداختند. برای وصول به این هدف»«مداومت. بر چند اصلی که.در«ادامه اشاره می شود بسیار مهم و ضروری یقظه به معنی بیداری است. خواب انسان دو گونه است: خواب معمولی, که باعث می شود تمامی قوای ادراکی» از اثر بخشی فعال و مفید بازماند. اگر در بیداری می شنود و جواب می گوید. در حالت خواب نه می شنود و نه می تواند جواب بگوید و اگر در بیداری می فهمد و عکس العمل نشان می دهد در خواب نمی فهمد و عکس العمل هم نشان نخواهد داد. تمام فعالیت های اما خوابی دیگر خواب روحی است. ممکن است انسانی از جهت ظاهری بیدار باشد ولی از دید روح باطن و حقیقت انسانی» به خواب رفته باشد این خواب» کنایه از غفلت و بی خبری از موقعیت. جایگاه و وظایف انسانی است.۵۷ - راهبردی اعمال در پرتو خودآگاهی و خویشتن داری» رویا دهقانی فیروزآبادی» ص ۱۳۰ مرکز نشر هاجر, قم» پاییز 5۵؛ - خودسازی (تزکیه وتهذیب نفس) ابراهیم امینی» شفق» قم» ۱۳۷۸ ص ۹۶ و 44۳ - کافی» ترجمه سید جواد مصطفوی, کلینی» محمد بن یعقوب, کتاب فروشی علمیه اسلامیه تهران؛ ج ۰۲ ص 18:۱ تفکر در اینجا عبارت است از آنکه انسان لااقل در هر شب و روزی مقداری - ولو کم هم باشد - فکر کند در اینکه آیا مولای او که او را در این دنیا آورده و تمام اسباب آسایش و راحتی را برای او فراهم کرده» و بدن سلام و قوای صحیحه. که هر یک دارای منافعی است که غقل آنسان را حیران می کند و به او این همه رخمت و نعمت عطا کرده» و از طرفی هم این همه آنبیا قرستاده و کتاب ها نازل کرد و دعوت ها کرده» آیا وظیفه ما با این مولای مالک الملوک چیست؟ آیا این بساط چیز دیگر است؛ و منظور از این خلقت عالم بالا و بزرگتری است؛ و این حیات حیوانی مقصود بذات نیست. و انسان عاقلر باید در فکر خودش باشد و در راه مقصود اصلی قدم بردارد که موجب حیات همیشگی و سعادت دائمی است. و در هر حال از خدای خود با عجز زاری تمنا کند که او را آشنا کند به وظایف خودت که بین تو و او باید منظور شود. و امید است این تفکر که به قصد مجاهده با نفس اماره و شیطان است. راه دیگری به تو نشان دهد و با موفقیت به منزل دیگر سفر کنی.۵۸ انسان باید بکوشد تا صاحب عزم و اراده شود که اگر بی عزم از دنیا برود انسان صوری به مغزی است که در آن عالم به صورت انسان محشور نمی شود» زیرا که آن عالم. محل کشف باظن و ظهور سیرت است. و جرأت بر گناه کم کم انسان را بی عزم می پس باید از معاصی دوری کرد و عزم هجرت به سوی حق تعالی نمود و ظاهر را تبدیل به ظاهر انسان کرد و در راه حرکت به سوی شرایع قدم بگذارد و از خداوند تبارک و تعالی در خلوات بخواهد که او را در این مسیر راهنمایی نماید و در لغزش ها از او دستگیری نماید تا به مقصد نهایی و سعادت حقیقی برسد.۹۹ علم اخلاق که طب روحانی است مشابه به باطن جسمانی«است و قانون کل برای معالجه در بیماری های جسمانی ابتدا تشخیص مرض و نوع آن است و همچنین علت به وجود آمدن مرض تشخیص داده می شود» پس از آن درصدد معالجه آن برمی آیند. برای درمان امراض روحی نیز به همین شیوه عمل می شود و تمام رذائل اخلاقی امراض روح هستند که باید همه - حقیقت عرفان در روایات و قرآن, محمد اسدی گرمارودی» ص ۱۳۱ ناشر: رویش نی ۲۳۹۰٩ - شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)» حضرت امام خمینی (ره)» موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)» تهران» ۸۱۳۷۱ - برنامه سلوک در نامه های سالکان, دکتر علی شیروانی» انتشارات دارالفکر, قدس قم» ۱۳۸۹ ص ۸۵؛  آنها در حد اعتدال باقی بمانند تا تبدیل به فضیلت اخلاقی شوند و اگر به طرف افراط يا تفریط بروند به مرض تبدیل می شوند به این ترتیب تشخیص امراض نفسانی برای ما آشکار شد اینک نوبت به معالجه آنها می رسد.*۶ راه درمان نیز در امراض جسمی و روحی مشابه به هم است و در هر دوی آنها بعد از آنکه سبب بیماری شناسایی شد اگر سبب, مرض جسمانی باشد سعی در معالجه بدن می نمایند و آن مرض را از بدن دفع می کنند. حال اگر مرض روحی بود نیز به همین شکل منل فی کتص.راه ماهر افراقی چستاتی این اس که ابنداغدامایی کدطبع آنرضه ظیم مرضی استت: علاج کنند؛ مثلا مرضی را که بر اثر سردی به وجود آمده با غذای گرم مداوا کنند پس اگر بیماری جزئی باشد به این وسیله دفع می شوداگر مریضی مستحکم شده باشد به او دارو می دهند. اگر دارو نیز اثر نکرد به زهر و سمومات معالجه می نمایند بعضی از امراض هیچ یک از اینها برایشان کارساز نیست باید آنها را با داغ کردن و سوزاندن معالجه کرد گاه هست باید عضوی از اعضا را قطع نمود و برای امراض روحی (نفسانی) به همین شکل بعد از اینکه انسان انحراف اخلاق خود را خارج از حد اعتدال یافت و صفت بدی در خود دید. باید ابتدا افعالی که ضد آن است را انجام دهد اگر فایده نبخشید در مقام سرزنش و ملامت نفس برآید» خود را تکوهش کند با خود تبعات آن را مرور کند و چنانکه اینها نیز فایده نکرد. آثار و اعمال صفت رذیله ای که ضد این است مرتکب شود؛ به عنوان مثال اگر در خود صفت.بخل را ملاحظه. کرد مال خود را به زیاده از اندازه بذل و بخشش نماید.ولی هرگاه متوجه شد که این بخل به نزدیکی زوال رسیده خود را نگه دارد که تبدیل به ملکه اسراف نشود. گاه لازم است به اعمالی دست زد که برای صاحبان اخلاق حسنه و پسندیده نیست ولی همان طور که سموم برای دفع مرض مباح می شوند این اعمال نیز در معالجه نفس جایز می گردند مثل انجام کارهایی که در شأن او نیست برای رفع تکبر و یا اعتراف به جهل نمودن و خود را نادان نشان دادن برای رفع رذیله عجب و غررو و امثال اينها. اگر اینها نیز جواب نداد باید شروع کند به تکالیف سخت و ریاضت مثلا برای اصلاح قوه شهویه خود را از غذا آب. استراحت و خواب جز در حد بقای حیات منع کند که به منزله ی قطع و داغ عضو است؛ به همین سبب است که سالک راه سعادت ناگزیر است از استادی حاذق که علاج هر مرضی را می داند و مقدار معالجه را می داند کمک بگیرد.۶۱ - معراج السعاده, ملااحمد نراقی (ره)» ص ۵۲» قم: پیام مقدس,» چاپ چهارم» 1۱۳۹۶  ترک دفعی گناه, زمینه ساز تزکیه نفس و خودسازی اگر نفس به گناه آلوده شد» نوبت به پاکسازی می رسد» پاکسازی را به چند طریق می توان شروع کرد که بهترین آنها انقلاب درونی و ترک دفعی و کلی است. انسانی که به رذائل اخلاقی آلوده شده می تواند به سوی خدا بازگردد و توجه نماید و قلب را از آلودگی پاک و نفس آماده را مغلوب گرداند و زمام نفس را برای هميشه در اختیار بگیرد.۲* این انقلاب درونی گاهی بر اثر یک جمله کوتاه از یک گوینده و استاد وارسته خودساخته. از مرشد الهی تهذیب شده» شرکت در مجالس موعظه و دعا شنیدن یک آیه و روایت و یا تفکر و اندیشه کوتاه برای انسان حاصل می شود. افراد زیادی بدین وسیله دست از گناه کشیده اند در تهذیب نفس توفیق یافته اند و سالک شده اندآمّانند بشر حافی یکی از بندگان شایسته الهی و از عباد و زاهد روزگار بود. در احوال او نوشته اند: قبلا یکی از اشراف زادگان بود که به عیاشی و فسق و فجور مشغول بود یک روز حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از در خانه اش عبور می کرد که از خانه صدای ساز و رقص به گوش می رسید از کنیز خانه پرسید صاحب این خانه آزاد است يا بنده؟ کنیز گفت: البته که آزاد است و آقاست. حضرت فرمود: راست گفتی زیرا اگر بنده بود از مولای خود می ترسید و این چنین در معصیت گستاخ‌انبود. کنیز به خانه برگشت وقتی بشر از او پرسید چرا دیر آمدی؟ داستان مرد ناشناس و جواب خودش را نقل کرد همین سخن کوتاه حضرت موسی بن جعفر همانند تیری بر قلب بشر نشست و زندگی او را دگرگون ساخت در نهایت بشر توبه کرد و در سلک عباد وازهاد و اولیای خدا درآمد. و به شکرانه این اگر همت و توان ترک دفعی گناهان را نداریم؛ می توانیم این عمل را تدریجا انجام دهیم نخست به عنوان آزمون از ترک یک یا چند گناه اغاز کنیم و آن قدر ادامه دهیم تا بر نفس عماره پیروز گردیم و ريشه آن گناه را قطع نماییم و همین عمل را درباره گناهان دیگر تا پیروزی نهایی ادامه می دهیم. در عین حال کاملا مراقبت کنیم مبادا گناهان متروکه دوباره تکرار شوند. با ترک هر گناه به همان مقدار نفس عماره و تضعیف می شوند و هر نقط سیاه گناهی از صفحه دل پاک شود به همان مقدار بر - خودسازی (تزکیه و تهذیب نفس)»» ابراهیم امینی» ص 1۲۰۰ خداوند متعال در قرآن می فرمایند: «هو الذی بعت فی امین رسولا منهم ینوا لبم آیاته و یرکیهم» تداوند در این آیه به بعثت پیامبران برای راهنمایی و هدایت مردم مبعوث شده اند اشاره می کند و انسان برای خلاصی از رذایل و ناپاکی ها نیاز به شیخ و تعلیم دهنده دارند چرا که انسان علیل و مریض علت مرض را از خود دور کند به مرض دیگر روانی مبتلا می شود.۷* بدیهی است راهنمایی استادی بصیر و خبیر که خود فراز و نشیب های راه بندگی و خودسازی را پیموده باشد و با خطرات و موانع و سختی های راه آشنا باشد و بتواند در این دشوار دستگیر و یاور انسان باشد. از نعمت های بزرگ الهی است. هنگامی که انجام آسانترین کارهای مادی و دنیوی برای انسان بدون راهنمایی استاد و مربی کار دشوار» حتی در مواردی غیرممکن است. چه برسد به کار جهاد با نفس و کمال بندگی که از مشکل ترین کارهاست. حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام :در سفازشی به حیاب جمیل می قرمایند.«ا کمیل ما من حرکه الا وانت محتاح قیها الی معرفه» ای کمیل! هیچ حرکتی نیست مگر آنکه توبه شناخت آن نیازمندی.۶۸ آیت الله بهجت (ره) در مورد استاد می فرمایند: استاد اول خداوند است و به همین جهت پیامبرانش را برای هدایت فرستاده است. پس از آن ها ائمه اطهار (ع) و بعد آنها انسان های آوارسته, متقی و راه پیموده» سمت استادی خواهد داشت. همچنین علم خود انسان مانند معلمی او را راهنمایی می کنداو.ازامعاضیع بازمق,ذار۹:۵* بنابراین می تواند نتیجه گرفت وجود استاد را نمی توان نادیده گرفت و بسیار موثر است ولی این به این معنا نیست که در صورت غذم,وجوه آستاه تکالیف از انساق ساقط می شوف:چون:ذاک انسان فطرتا قدرت تشخیص خوب:و ید را دار آستا: و اگر کسی در این راه قدم بردارد خداوند خود راهنمای:او خواهد بود وسایل هدایت را برای او فراهم می کند. اسلام با ارائه احکام و دستورهایی در قالب شریعت که حتی شامل جزئی ترین اعمال و رفتار انسان می شود حدود مناسب هر میل و گرایش را تعیین نموده است که اگر این محدوده رغایت شود از هرگونه افراط و تفریط جلوگیری به عمل می آید. - ترجمه بیان السعاده فی مقام العباده» ج ۲ ص ۰۲۹۳ حشمت الّه ریاضی, خانی» رضا انتشارات دانشگاه پیام نور تهران" - تحف العقول, ترجمه حسن زاده» شعبه حرانی» حسن بن علی, انتشارات آل علی علیه السلام قم ص 1۲۸۵ - برنامه سلوک در نگاه سالکان, علی شیروانی» ص 4۱1 قدسی, قم!  بنابراین لزوم انجام احکام شرع در تمام زمینه ها در واقع راه حل عملی برای ایجاد تعادل بین امیال گوناگون و جلوگیری از رشد بی رویه خودخواهی و هواهای نفسانی (نفس اماره) است تا جایی که آیت الله بهجت (ره) ترک محرمات و انجام واجبات را مراقید. مش اینکه سای پس از آنکه باخوه غهه ورپساق بست که خلوف کته باید.فر تسام اوضاغ و آحوال سراقب خوق,بانن مبادا بر آثر غفلت و سهل انگاری عهد و پیمانی که بسته است. بشکند و به وسوسه های شیطان و نفس آماره بسپارد. حقیقت مراقبت آن است که هیچ گاه خدا را فراموش نکنیم و به اعمال و اذکاری که ما را به یاد خدا وا می دارد مداومت داشته باشیم و محاسبه یعنی حسابرسی و بازنگری نسبت به گذشته و تعهد نسبت به آینده محاسبه آن است که انسان هر روز از خود حساب رسی کند که چه طاعتی يا معصیتی مرتکب شده است. اگر طاعتی داشته بر آن بیفزاید و اگر گناهی مرتکب شده در جبران آن بکوشد. همان طور که اول صبحگاهان با خویش عهد و پیمان می بندد» ساعتی را نیز برای محاسبه و بازنگری در اعمال روزانه بسیاری از مردم بر اثر غفلت ماه ها و سال ها به حساب خود نمی رسند؛ گویی اصلا کاری نکرده اند غافل از این که خداوند برای هر فردی پرونده ای ترتیب داده و روز قیامت این پرونده مورد بررسی قرار می گیرد: «افرا کتابک کفی پنفسک الیوم علیک حسیبا؛ نامه‌ات را بخوان کافی است که امروز خودت حسابرس خود باشی»۲۳ موضوع محاسبه به قدری دقیق است که حتی از تصمیمات و نیت های قلبیانسان نیز پرسش می شود. «.. (ن تبدوا ما فی سکم او نحفوم یحاسبکم به اللّه ..» اگر آنچه در دلهای خود دارید. آشکار "یا پنهان کنید. خداوند شما را به آن محاسبه  امام صادق علیه السلام می فرماید: ای مردم بیش از آنکه شما را مورد محاسبه قرار دهند خودتان به حساب خویش رسیدگی آمامرضا غلیه السبلام می اقرمانت: آق کسی که تفیش ,را مخاسبه کنله سوه برقه آسیتیو آق کسیر که آز مخاسبنه یی ال رسول دا صلی, له علیه و آله فرموه ای اوفره پیش از آنگه یه ات برسعهه خووت به ساب وه برمی: که ای کارت حساب فردای تو را آسان تر می کند. و پیش از آنکه تو (و عمل تو) را وزن کنند. خودت را وزن کن و آماده عرضه بزرگ باش, آن روز که تو را عرضه می کنند و آن روز هیچ کار پنهانی بر خداوند پوشیده نمی ماند.۲۷ معاتبه یعنی انتقاد از خویشتن: پس از فراغت از محاسبه و بازنگری در اعمال روزانه و دادخواهی انسان از خود در محکمه وجدان و مقصر شناختن خود نوبت به معاتبه» یعنیانتقاد از خود می رشد. در این مرحله انسان باید شخصا خود را مورد عتاب و خطاب و سرزنش قرار بدهد و بدین وسیله خویشتن را برای جبران نواقص,وارفع رذایل آماده سازد. حضرت علی علیه: السلام می فزماید: «من دم ناه آمیگگیو من مدح نگی ده هکس از خود بذگویی و انتقاذ کند اخوذ را اصلاح کره و هرکس خودستایی نماید خوایشتن را تباه کرده است.۲۸ حتی می توان گفت زمانی که انسان به این مرحله رسید:که بتواند خود"رانقد کند دیگر نیازی به استاد ندارد و خود در مقام با توجه به مطالبی که گفته شد می توان نتیجه گرفت شخصی که در راه تزکیه نفس قدم: برمی دارد ابتدا با تفکر در می یابد بیهوده آفریده نشده است و اهدافی برای خلقت او در نظر گرفته شده سپس با عزم و اراده به شناسایی عیوب و ترک آنها می پردازد برای این کار بنا به فرمایش بزرگان محاسبه از نفس خویش و مشارطه در طول روز و همچنین معاتبه و نقد کردن خود بسیار موئر است و باعث رسیدن فرد به مقصد می شود. - متن و ترجمه جهاد با نفس (وسایل الشیعه)» شیخ محمد بن حسن حرعاملی (ره)» ترجمه: محمد رحمتی شهرضا!" بدیهی است این راه ها با پیگیری و استدامت. مفید خواهد بود؛ در غیر ین صورت با مبارزه ای قطعی و موقت نمی توان به نتیجه ای رسید چه بسا نفس درصدد تلافی ایام ریاضت و مبارزه برآید و انسان را بیش از پیش ساقط کند بر اساس فرهنگ اسلامی تغییرات مثبت یا منفی حد ایستایی ندارد و نمی توان آن را در چهارچوب کمی درآورد» بشر به دو سوی دگرگونی (کمال و حرمان) تا بی نهایت می تواند سیر کند؛ او قادر است در تغییر و تحول مثبت تا خلافت الهی» پیش رود و يا دگرگونی منفی تا مسیر زوال و حیوانی و گمراهی فروغلتد. بنابراین بهترین راه برای بقای تحولات مثبت و استمرار و تداوم بخشی به اعمال حسنه و نیک و فضایل پسندیده و پایبندی و ثبات قدم در سلوک معنوی است اگراین دو امر - که عمدتا در پرتو محاسبه اعمال محقق می شود - جدی گرفته شود و بدان عمل شود فضایل نصب العین و ملکه آدمی خواهد گشت.۷۹ حاصل و خلاصه این است پس از طرح موضوع و ابغاد آن و این که ,رسیدن بهکمالات و تزکیه نفس با همه مراتبی که دارد لازم است و مبارزه با نفس آماره مدنظر است در مبحث نخست راه کارهای عملی مقدمه ای بررسی شد و با استناد به آیات و روایات روشن و مبرهن گردید از جمله آنها ذکر و یاد.خدا ازدواج و غفت انفاق و .... مورد تحلیل قرار گرفت در مبحث بعدی به تشریح مراحل هشت گانه تکمیلی که در کتاب های اخلاقی و عرفانی گردآوری شده بود اشاره گردید که با تفکر در جهان خلقت آغاز گردید و بعد از آن با عزم و اراده به شناسایی عیوب و پاکسازی آنها می انجامید. وهمچنین بیان گردید که راهکارهای ارائه شده درصورتی نتیجه بدست می دهند که استمرار و تداوم داشته باشند. - عرفان و عشق, محمدرضا کاشفی, نشر معارف» ۱۳۸۶ ص ۷۲۳۸ ابن منظور محمد بن مکرم لسان العرب ج ۰۱۴ دارالصار ۴۱۴ ق» بیروت. اسدی گرمارودی» محمد. حقیقت عرفان در روایات و قرآن» رویش نو ۱۳۹۰ ش» قم. اصفهانی راغب» مفردات قرآن» ج ۱» دارالقلم» ۱۴۱۲ ق» بیروت. بالاییه اجستعلی ابو گزیه تسیز تموتفه‌ج ۱و ۵«ذارانکتب الاسلامیت: ۱۳۸۳ تهران. تمیمی آمدی؛عبدالواحد؛ غررالحکم و دررالکلم» دارالکت الا سااییگه 3۱۴۱ اقم. حرانی ابی شعبه, تحت العقول, ترجمه حسن زادهانتشازات آل علی علیهالسلام..قم: حرغاملی, محمد ین حسن» متن و ترجمه جبان‌بالنس #گایل الشیدگ لا جیمصمد رحمتی, چاپ سوم» انتشارات تهذیب, حسینی همدانی» سید محمدحسن آنوار درخشان, ج ۰۱۸ کتابفروشی لطفی» ۱۴۰۴ ق تهران. خمینی, روح اله, شرح چهل حدیث, موسسه تنظیم و نشر آثار امام. ۰۱۳۷۱ تهران. دهقانی فیروزابادی» رویا راهبردی اعمال در پرتو خودآگاهی و خویشتن داری» هاجر پاییز ۰۱۳۹۵ قم. رباضی خانی رضا حشمت ال ترجمه بیان السعادهافیمنام‌رزلهبادگ ج 0۳۷۲۲ قم. فراهیدی, خیلیل بن احمد. کتاب العین ج ۲ هجرت. ۱۴۱۴ ق» قم. قرائتی» محسن,» تفسیر نور ج ۱ و ۰۷ مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن» ۱۳۸۳ تهران. کریشی, علی آکیی قاموس قرارنرج: او فا رالکتی الاسلاميه ۱۳۷۵۰ «تهرای: گروهامترجمان نشر آقاق؛ درمننامه نهج البلاغه: تشر آفاق: تایستان 4۱۳۹۶ قم.  مترجمان بنیاد پژوهش های اسلامی تفسیر هدایت. ج ۰۱۰ ۱۳۷۷ش » مشهد. مصطفوی, سید جواد» مترجم» ترجمه کافی» کتابفروشی علمیه اسلامیه بی تا تهران. معین» محمذه فزهنگ معین» فرهنگ نما: کتاب آراد: ۱۳۸۶+ تهران. موسوی همدانی, سید محمدباقر» ترجمه تفسیر المیزان؛ ج ۲۰ دفتر انتشارات اسلامی مدرسین حوزه علمیه قم قم. مهیار» رضا فرهنگ ابجدی عربی - فارسی» بی تا بی جا. نراقی, ملااحمد» عراج السعاده» چاپ چهارم» پیام مقدس» ۱۳۹۴ قم.

هر فرد مسلمان همواره باید به ارزیابی خویش بپردازد و برای رسیدن به بالاترین معرفت همواره از نفس خویش حسابرسی کند، تا از این طریق عیوب نفسانی وی آشکار و دفع افسد برایش آسان شود که به این فرایند تزکیه نفس گفته می شود. ما در این تحقیق سعی کرده ایم به شیوه توصیفی و تحلیلی با استناد به آموزه های دینی و کتب اخلاقی، عرفانی بزرگان راه های عملی وصول نفس به عالی ترین مرحله را بازگو کنیم این سیر و سلوک را از روش کتابخانه ای و مطالعه آثار بزرگان تهیه و گردآوری شده که بخشی از آنها در مقام مقدمه ای مانند یاد خدا و ازدواج و بخشی دیگر در مقام تکمیلی بحث، مانند تفکر و عزم و .... بیان کرده ایم.

446161

نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهم‌ترین گزاره‌ها در تولید محتوا عبارت‌اند از: تشکیل تحريريه فراخبرمجازی» شکل‌گیری «خبرنگاران بحران»» دیپلماسی سلبریتی و کنش‌های فعال داوطلبانه. در بخش سیاست‌گذاری مطلوب هم بر توزیع» شیوه توزیع شبکه‌ای و مهندسی خبر واژه‌های کلیدی: مدیریت خبری, اغتماد به اخبار» توزیع خبر سلبریتی‌ها در رسانه» سیاست‌گذاری ۱ این مقاله برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول با عنوان «مدیریت خبر در استفاده از ظرفیت‌های سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی» که به راهنمایی نویسنده دوم نگاشته شده است. این مقاله براساس ۲ کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی» گروه ارتباطات, دانشکده ارتباطات و رسانه, دانشگاه صدا و سیما ۳ استادیار گروه فرهنگ و ارتباطات اسلامی, دانشکده دین و رسانه, دانشگاه صداوسیما قم ایران  ۳ مهه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ رسانه‌ها یکی از عوامل و نیروهای مهم تغییرات اجتماعی در جوامع‌اند. تجربه نشان داده که این نهادها در ایجاد یا از میان بردن جنبش‌های اجتماعی و فرهنگی, بسیار موثرند. از این‌روی باید برای این نهادهای تأثیرگذار» سیاست‌هایی در سطح کلان تدوین شود تا بتوان بیشترین بهره‌برداری را از آنها به عمل آورد (روشندل اربطانی و دیگران» ۱۱۰:۱۳۹۶). یکی از وجوه تأثیرگذاری رسانه گرایش جامعه به سلبریتی‌ها به‌عنوان افرادی است که برساخته از رسانه هستند. این موضوع در هر کشوری می‌تواند یک زنگ خطر و هشدار جدی یا فرصتی ناب باشد. امروزه نیاز به دانستن و کنجکاوی برای دسترسی به اطلاعات و اخبار صحیح در همه جوامع افزایش یافته است. با وجود در دسترس بودن رادیو تلویزیون» روزنامه و پایگاه‌های خبری اینترنتی داخلی- که همگی مدغی اطلاع‌رسانی صحیخ "و دقیق هستند- اشتیاق مردم ما برای دسترسی به روایت‌های شخصی از زویدادها افرّایش.یافته است. عصر اطلاعات با نوآوری‌ها و فن‌آوری‌های ارتباطی, همانطور, کهابه رسانه‌ها:تنوع بخشیده, به مخاطبان آنها هم حق انتخاب بیشتری داده است. بی‌تردیند آن دسته"از رسانه‌های جمعی که در جلب اعتمادعمومی عملکرد درستی داشته باشند می‌توانند سرچشمه قدرت و ابزار کنترل» مدیریت و نوآوری باشند و به منبع اصلی, تبیین واقعیت‌های اجتماعی برای مردم تبدیل شوند. از آن‌جا که سلبریتی‌ها یکی از مراجع فرهنگی دز جوامع مدرن هستند نیاز است به بررسی جایگاه و پتانسیل استفاده از آنها برای افزایش اعتتماد:ذر مخاطب رسانه ملی پرداخته شود. سلبریتی‌ها تنها به‌دلیل شهرت‌شان, اهمیت ندارند. بلکه از این‌رو دارای اهمیت‌اند که اقدامات آنها اثرات عاطفی قابل‌توجهی بر مردم بر جای می‌گذارد. آنها در نظام معنایی جوامع امروز نقشی فرهنگی بازی می‌کنند. آنها به هواداران‌شان لذت, شادی, درد و رنج می‌دهند و در رسالت‌ها و مأموریت‌های سازمانصضدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران»:در استاد بالادستی رسانه. همچون: قانون اساسی جمهوری اسلامی, قانون برنامه‌های پنج ساله کشور افق رسانه  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی موه ۴۳ ملی و برنامه بیست ساله» تدوین شده است. نظر به این رسالت‌ها و برخی واقعیت‌های غیرقابل انکار جامعه مانند افزایش شبکه‌های ماهواره‌ای تأثیرگذاری شبکه‌های اجتماعی و نتایج نظرسنجی‌های صورت گرفته مبنی بر کاهش مخاطبان خبر رسانه ملی, لازم است راهکارهای چگونگی افزایش جذابیت و اثرگذاری رسانه ملی بر مخاطبان بررسی شود. بررسی‌های اوليه انجام گرفته توسط محقق نشان می‌دهد که فرایند سیاست‌گذاری خبری در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛ در این سال‌ها از مدل مشخصی پیروی نکرده و در مواقع مختلف, بنا به ضرورت و تشخیص مدیران به شکل‌های مختلف عمل کرده است (روشندل اربطانی و دیگران؛ ۱۳۹۶: ۱۱۰). همچنین براساس نخستین شماره از سلسله‌گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با عنوان مطالعات ماهواره» دیدگاه‌ها و سیاست‌های مرتبط با شبکه‌های ماهواره‌ای در ایران, تا تیمهآدهه۱۳۸۰, استفاده‌کنندگان ماهواره در ابتدا در پی تأمین نیاز سرگرمی بودند. اما به‌تدریج» نیاز به" کسب خبر و نأمین نیازهای فکری» بیشتر مطرح در این زمینه راه‌حل‌هایی از جمله: افزایش,تعداد شتبکه‌ها, برنامه‌ها و بخش‌های خبری مبتنی بر آرا و دیدگاه‌های مختلف سیاسی و فکری و همچنین استفاده از ظرفیت فضای دیجیتال برای تأمین این نیازها موردتوجه قرار می گیرد. با وجود این» در حال حاضر به‌دلیل عدم اتخاذ رویکردی ثابت. مشخص و متناسب با تحولات روز در سیاست‌گذاری کلان. اقدامات صورت گرفته در این حوزه به نتيجه چندانی نرسیده است (همان» ۱۳۹۶: ۱۱۰). به این ترتیب» پژوهش حاضر به بررسی نقش سلبریتی‌ها در سیاست‌گذاری خبری رسانه ملی برای افزایش اعتماد به اخبار در بین پل لازارسفلد در مطالعاتش همیشه به انگیزه‌ها رفتار و واکنش‌های مختلف روحی افراد در پیام‌های ارتباطی توجه می‌کرد. لازارسفلد بعدها متوجه چگونگی تأثیر تبلیغات در انتخابات  ۴۴ ی مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیایی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ آمریکا شد و تحقیقات او به‌همراه برلسون در سال ۱۹۶۶ به طرح الگوی دو مرحله‌ای بودن ارتباطات انجامید. الگوی دو مرحله‌ای بودن ارتباطات! شامل سه نکته مهم است: ۲- برخورد توده مخاطبان با پیام براساس ساخت‌های قبلی‌شان است. براساس این نظریه» وقتی پیامی از رسانه‌ها پخش می‌شود» در مرحله اول» پیام وسایل ارتباطی به رهبران فکری داده می‌شود و در مرحله دوم رهبران فکری پیام‌ها را در میان اطرافیان خود منتشر می‌کنند. رهبران فکری» نقش یک گزینشگر خبر- که فقط برخی خبرها را انتخاب می‌کند- ندارند. بلکه با توجه به خطمشی‌های خود. اخبار را منتقل می‌کنند و می‌کوشند فرد را در جهت اعتقادات خود هدایت کنند و رفتار موردنظر را؛درافرد به‌وجود آورند. این افراد گاهی هم سکوت می‌کنند و با اين» سکوت» جریان ارتباطی را قطع ی‌کنند: در این نظریه اعتبار منبع نیز مهم است» کاتز و لازارسفلد به این نتیجه رسیدند که پیام‌ها از رادیو و تلویزیون پخش می‌شود. اما پس از عبور از واسطه‌های خاصی به مخاطبان می‌رسد که این واسطه‌ها رهبران فکری (گروه‌های مرجع) هستنده یعنی رسانه‌ها اول رهبران فکری و بعد افراد دیگر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. به این ترتیب» مسئله تأثیرات محدود ذر رسانه‌ها نیز مطزح شد. به‌صورت کلی رسانه‌ای موفق است لازار سفلد این رهبران افکار را به دو گروه نخستین و منطلع تقسیم می‌کند که هر کدام به‌نوعی درمورد پیام‌ها کار رهبری افکار را انجام می‌دهند. راهنمایان فکری خود دارای سلسله‌مراتبی  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی وه ۴۵ با توجه به ماهیت خبر می‌توان آن را در سه جهت بررسی کرد؛ یکی اینکه بن‌مایه و محتوای خبر چگونه باشد. دوم اینکه خبر به چه نحو ارائه شود (پویا ۱۳۹۵: ۱۳۱) سوم اینکه محتوا و نحوه ارائه در چه ساختار و بستری انجام شود (روشندل اربطانی و دیگران ۱۳۹۶: ۱۲۱)). در همین چارچوب نظری» در پژوهش موجود به نقش سلبریتی‌ها به‌عنوان یک گروه مرجع. با ملاحظه دو وجه نحوه ارائه و محتوای خبر پرداخته شده است. دلر (۲۰۱۹) در مقاله‌ای» درمورد پدیده تلویزیون واقع‌نمای سلبریتی بحث کرده و کارکرد آن را برای شرکت‌کنندگان جستجو کرده است. در این مقاله نشان داده شده که در تلویزیون واقع‌نما سلبریتی‌ها درنقاط مختلف در چرخه شهرّت هستند:.مردم عادی یا پیش‌سلبریتی‌ها (کسانی که در مرحله قبل از سلبریتی شدن هستد), تلاض»می کنند شناختّه‌آشوند؛ کسانی که به‌تازگی سلبریتی شده‌اند (سلبریتی‌های اولیه) ارزو" دارند. که شهرت‌شان.راگشترش دهنده خود سلبریتی‌ها هم درصدد فرصتی برای توسعه مهارت‌هایجدایذ خوّه هستنلآو در نهایت» برخی دیگر که در یک دوره بعد از سلبریتی شدن هستند و تجدید شهرت‌شان را جستجو می‌کنند. دیانی. افکانه و مسعودی (۳۹۷)) در پژوهشی سعی کردند به مدل منابع انسانی مسناستب برای ستاره‌های تلویزیونی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران دست یابند. سوال اصلی پژوهش که با رویکرد نظريه زمینه‌ای و از طریق مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته با ۳۹ نفر از خبرگان دانشگاهی, ستاره‌های تلویزیونی» مدیراق"رسانه ی و"تهیه‌کنندگان به انجام رسیده» این است که فرایند تعامل با ستاره‌ها در رسان ملی چگونه است؟ سرانجام بر مبنای آن مدلی به دست آمده و این نتیجه حاصل شده که برای بهبود وضعیت ستاره‌ها و تعامل آنها با سازمان لازم است تغییراتی در فرایند منابع انسانی و همچنین در ساختار و محتوای رسانه ملی صورت گیرد. کشمور (۱۳۹۹) در کتابش معتقد است: «فرهنگ شهرت از زیر بوته بیرون نيامده است. شرایطی وجود داشته و اتفاقاتی بوده که مثل جرقه در انبار باروت عمل کرده‌اند و علت‌های عمیقی در ایجاد آن مشارکت داشته است. همه شخصیت‌هایی که در دورانی دیگر ممکن  ۶ جهّه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ ۹ رها از 9 ور ره ۲ (پیاپی ۱۱ پاییر بود فاقد لیاقت توجه شناخته شوند. امروزه از پس پرده به صحنه همگانی آمده‌اند و در برخی موارد بدون داشتن هیچ چیز خاصی, شهرتی جهانی یافته‌اند. تصاویر آنها به‌وسیله تلویزیون و سایت‌های اینترنتی برای میلیون‌ها نفر فرستاده می‌شود. روزنامه‌ها آگهی‌های آنها را ثبت و مجله‌ها تفکرات آنها را تکرار می‌کنند». وی به نقل از گیلس می‌گوید: «درگیری رسانه‌ای» کلید این پدیده است؛ چهره‌های مشهور, با رسانه‌ها درگیر می‌شوند؛ و ما خوشحالیم؛ دست‌کم پاسخ به نسل جدید چهره‌های مشهور چنین چیزی می‌گوید. جهان قانع شده که آدم‌های بی‌استعداد و بدون هیچ توان خاص و بدون ویژگی‌ای که بتواند آنها را از دیگران متمایز کند. فقط به‌دلیل اینکه در رسانه‌ها دیده می‌شوند. لیاقت جلب‌توجه مارا دارند. این روش» واقعا کار گرده است»» بازیگران وزستازگان ورزشی سال‌ها با اعتبار نام‌شان بلیت سینماها یا رویدادهای ورزشی را"فروشته‌اند»یا" بعضی از آنها به‌عنوان یک شغل فرعی در تأیید محصولات و خدمات مشارکت ذاشته و اجره داده‌اند نام و تصویرشان با محصولاتی پیوند بخورد که شاید خودشان هرگز حاضر نیستند آشرای آنها پول بپردازند و حالا به سمت مسائل اجتماعی آمده‌انتد او بهطور مستقیم"با احساسات مردم درگیر شده‌اند. این مسئله‌ای است که مانند تبلیغ برای یک کالا,به‌راحتی نمی‌توان از کنار آن گذشت وبه آن بی‌توجه بود؛ چون حضور آنها در مسائل اجتماعی اثری مستقیم بر جامعه می‌گذارد و از طرفی, هیچ شخصیت مشهوری حاضر نمی‌شود این خطر را بپذیرد که به افکار هوادارانش طوری شکل بدهد که علاقه آنها به خودش را تهید کند و اگر هم رفتارش اثر نامطلوبی به همراه داشته باشد همچنان دست از تبلیغ خود بر نمی‌دازد و دست به تبلیغ کسانی نمی‌زند که حرف‌های روشنگرانه می‌زنند یا کارهای درست و حسابی می‌کنند مگر اینکه برای خودش نیز سودی به دنبال داشته باشد. تعبیر کشمور برای کنترل اثر یک شخصیت مشهور «مثل این است که بخواهیم ماشین در حال حرکتی را بدون ترمز متوقف کنیم) نکته مهم دیگری که کشمور درمورد فرهنگ شهرت در عصر حاضر می‌گوید. «نان خوردن از رسوایی» است. اگر در گذشته, طلاق, الکلیسم» خودکشی و... برای یک شخصیت مشهور رسوایی مجمبورب فلا آبروژه اغنتبار یک تخمبیت را قر مهارت ناخواسته: ی قر ارتکاب اغمال  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۴۷ غیراخلاقی‌ای می‌بینیم که به‌گونه‌ای» حس خشم یا شادی را در مردم ایجاد می‌کند و به‌جای مولایی(۱۳۹۵) در تحقیقی به این نتیجه رسید که گسترش رسانه‌های اجتماعی در ایران به‌سبب ایجاه فضای رساته‌اق غیررسمی و افرایش, قدوت: مخاطباته: فرمست: قابلتوجهی برای رشد فرهنگ سلبریتی‌ها ایجاد کرده است. در این میان؛ اینستاگرام که یک شبککه اجتماعی آنلاین موبایلی مبتنی بر اشتراک‌گذاری عکس و ویدئو است.» نقش قابل‌توجهی داشته است. از سویی. ماهیت تصویری این شبکهه اجتماعی» بستر مناسبی برای گردش فرهنگ سلبریتی فراهم آورده و از سوی دیگر فیلتر نبودن این ابزار شبکه‌ای» فرصت حضور مجاز و رسمی را- هم برای سلبریتی‌ها و هم کاربران- فراهم آورده است. در نتیجه» برای نخستین بار» جامعه ایرانی شاهد حضور گسترده سلبریتی‌های ورزشی و هنری در قالب. کاربزان"رسانه‌های اجتماعی در اینستاگرام بود. روشندل اربطانی» سیدجواا ی لسع ۸ شام (۱۳۹۲) در مقاله‌ای به آهمیت نیروی انسانی رسانه به‌عنوان«منبع.مزیت رقابتی. در.بازار او.برای جلب‌نظر مخاطبان با رویکردی نظری» پرداخته‌اند. و براو ماگ9 وهای بررسی چگونگی تآثیرگذاری بصیریان جهرمی» خانیکی و ذکایی (۱۳۹۲) در پژوهشی به بررسی سیاست‌های حاکم و شیوه‌های مصرف فیس‌بوک .در تعامل یا تقابل با سیاست‌های رسانه‌ای صدا و سیما از طریق مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته, پرداخته‌اند یافته‌ها نشان می‌دهد نگرش افراد مشهور (خبرنگار» مجری و گوینده صدا و سیما) و فعال دراشبکه فیس‌بوکا تشبت به استفاده از آن منفی نیست و حاکی از قامل,یا سایر گاربران عضو در این ,رسانه اجساعی است: میناوند (۱۳۹۰) پژوهشی با عنوان «طراحی مدل سنجش اعتبار رسانه‌ای» انجام داده است. مطالعه موردی این پژوهش,» اخبار سیما بوده و با استفاده از تکنیک‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی» رگرسیون چندگانه و آزمون ‏ تک‌نمونه‌ای انجام شده است. از مهم‌ترین نتایج پژوهش مزبور این است که رابطه‌ای قوی میان اعتبار و ویژگی‌های پیام» منبع» مخاطب و عناصر  ۸ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (ییاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ میرفخرایی» تا (۱۳۸۵) در کتاب مفاهیم نظری و عملی خبر تلویزیونی» موضوع جلب ‌توجه را تشریح می‌کند و معتقد است: «ماهیت گزینه‌ای توجه- در محیط تماشای تلویزیون که سطح پایینی از درگیری ذهنی و فکری را ایجاب می‌کند- از مباخث اصلی است؛ چرا که برای تأأثیر بر ذهنیت اجتماعی, در اولین قدم» باید مخاطبان را به برنامه» جلب و سپس توجه آنان را در طول برنامه به متون خبری حفظ کرد. تحقیقات انجام‌شده در سطح جهان نشان می‌دهد که برای جلب توجه, باید مطالب جالب‌توجه را به‌شکلی تحریک‌کننده ارائه داد تا باعث انگیزش گونه‌های مختلف جمعیتی مخاطبان شود. یک برنامه خبری» در چهار سطح با مخاطبان تماس حاصل می‌کند؛ در اولین سطح, مخاطب با آرم همیشگی برنامه برخورد می‌کند و ممکن است توجه او در همین‌جا جلب شود. اگر گوینده اصلی برنامه» خبرنگاری معروف باشد. ذکر نام وی در همین‌جا ضروری است. در دومین سطح, مخاطب با عناوین مهم خبزی تماس برقرار می‌کند. کوتاهی طول عنوان خبری» استفاده از واژه‌های درامایک رتم فطل و تاک یایی: نحوه ادانی جمله به‌وسيله گرایش گفتمانی برعکس رژه وگالتوّنیک که. ارزش‌های" خبری را مطرح کردنده مبحث پرورش خمبری را بد کار می کیرد ر ادغا میهد نها ۹ دارای ارزشن خبری نیستده بلکد عوامل خبری,» آنها را «پرورش» می‌دهند. این عوامل عبارت‌اند از: قوم‌مداری» فردی کردن خبر درجه تضاد شگفتی (غیرمترقبه)» پیچیدگی توصیف/ مجاورت. برجستگی, دامن علایق انسانی. هیجان کلی گزارش خبری» ربط به خبرهای قبلی و بعدی یک گزارش خبری و سرانجام دامنه فرهنگی و نعمتی انارکی (۱۳۹۶) پس از برشمردن وظایف و نقش‌های وسایل ارتباط جمعی, همچنین بنیان مفاهیم ساختاری رسانه و خبر به تبیین دو مفهوم اعتماد به خبر و اعتبار رسانه می‌پردازد. در تبیین مفهوم اعتماد به خبر» سه حوزه شناختی- سیاسی» شناختی- اجتماعی و روان‌شناختی اعتماد را بیان می‌کند» همچنین عوامل رسانه‌ای و سیاسی را دو عامل مهم در اعتماد به خبر رسانه معرفی می‌کند. در ادامه بیان می‌کند عوامل رسانه‌ای که باعث تأثیر بر اعتماد مخاطبان به خبر رسانه می‌شود. شامل: صداقت. بی‌طرفی» جاذبه و همچنین عوامل سیاسی» شامل:  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۴۹ شرایط محیطی و فردی هستند. در توضیح مفهوم اعتبار رسانه نیز توجه به مخاطبان خاص, توجه به نیازهای مردم» شناخت دقیق لایه‌بندی‌های اجتماعی, افزایش مقبولیت و توجه به فاسد شدنی بودن خبر را از غوامل آفزایش اغتبار رسانه‌اتی بیان می‌کند. در این پژوهش, از دو روش کتابخانه‌ای و مصاحبه عمیق با صاحب‌نظران به‌صورت مکمل یکدیگر استفاده شده است. روش اسنادی, یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحقیق و از جمله روش‌های غیر مزاحم و غیرواکنشی به شمار می‌آید. زیرا پژوهشگر با مشکل جمع‌آوری اطلاعات مواجه نیست و اطلاعات از قبل موجود است. با این حال از آن‌جا که از طریق روش اسنادی» پاسخ‌گویی کامل به همه سوال‌های موردنظر این پژوهش,مقدور؛نبود برای کامل شدن يافته‌ها و پاسخ به همه سوالات, به‌عنوان روش مکمل و اصلی‌ترین ابزار جمم‌آوری ده از مصاحبه عمیق نیز استفاده شد؛ مصاحبه عمیق شکلی از مصاحبه‌های.بدون ساختار است که غنی‌ترین داده‌ها را نسبت به مسائل روز فراهم می‌آورد و زيرمجموعه روشن‌ها ی کیفی اانت. مصاحبه عمیق یکی از روش‌های شناخته‌شده‌ای است که در گردآوری داده‌ها به‌صورت فزآینده مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع» مصاحبه عمیق, گفت‌وگوی هدف‌داری است که بین یک مصاحبه‌کننده آموزش‌دیده و یک مصاحبه‌شونده انجام می‌شود. هدف از این نوع مصاحبه, استنباط عمیق جزئیات غنی و مواد مهمی است که بتوان از آنها در تجزیه و تحلیل اشتفاده کرد. در بخش مصاحبه, از نمونه‌گیری هافمند- که از زوش‌های نمونه‌برداری غیراحتمالی است- استفاده شد. مفهوم نمونه‌گیری هدفمند که در پژوهش‌های کیفی به کار می‌رود» بدین معناست که پژوهشگر افراد و مکان مطالعه را از این جهت انتخاب می‌کند که می‌توانند در فهم مسئله پژوهش و پدیده محوری مطالعه موثر باشند. لذا تلاش شد از افرادی مصاحبه گرفته شود که در زمینه سیاست‌گذاری و مدیریت خبر دارای دانش و تجربه بالایی باشند و همچنین با مسائل و مشکلات روز خبر در کشورمان آشنا باشند. در ضمن,» چنان‌که در نمونه‌گیری کیفی مرسوم است» گفتگو با افراد مصاحبه‌شونده تا جایی ادامه یافت که پاسخ‌ها به حد اشباع رسید. یعنی  ۵۰ ی مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیایی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ نمونه‌برداری و انجام مصاحبه تا زمانی ادامه دارد که نمونه بعدی, مطلب تکمیل‌کننده‌ای به اجزای تشکیل‌دهنده نظریه نیفزاید. در این پژوهش با استفاده از ۱۶ مصاحبه! و جمع‌آوری و مطالعه تمامی مصاحبه‌های متخصصان در این حوزه» کفایت نظری حاصل شد و داده‌های آن پس از پیاده‌سازی با روش نظريه زمینه‌ای استفاده شد. در تحقیقات مبتنی بر نظریه زمینه‌ای» قصده اين است که پدیده در سایه چارچوب نظری- که در ضمن خود تحقیق پدید می‌آید- توضیح داده شود. لذا داده‌های به‌دست‌آمده در دو بخش, ذیل هفت مقوله گردآوری شد که در ادامه تبیین در هر گروه اجتماعی, برخی افراد» به‌واسطه,دارا بودن"تعضی ویژگی‌های فیزیکی» شخصیتی و اجتماعی خاص(مطلوب یا نامطلوب)» نظیر: آزیبایی» سلحشوری, بخشندگی» نقص عضو بزدلی» خساست و غیره» از دیگران"متمایز می‌شوند و.همین؛ تمایز باعث مشهور شدن آنها می‌شود. در جوامع سنتی» عموما افرادی نظیزه جنگنجوایانت ساتحرا, مجانین» مخترعان» دانشمندان؛ شورشگران» رهبران انقلابی و برخی از پادشاهان, از شهرت پرخوردار بودند به‌طوری‌که شهرت ۱ حسین رضی (عضو هیئت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما معاون پژوهش, برنامه‌ریزی و نظارت سازمان صداوسیما سابقه مدیریت. شبککه تلویزیونی. خبری بین‌المللی العالم)؛ سیدمهرداد سیدمهدی (مدیرعامل خبرگزاری صداوسیما)؛ حسن عابدینی (قائم مقام خبرگزاری صداوسیما مدیرخبر سابق شبککهه العالم)؛ داوود نعمتی انارکی (دبیر سابق سرویس روزنامه جام جم. مدیرکل سابق روابط عمومی سازمان صدا و سیما عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما)؛ فتحعلی فاخری (قائم مقام مدیّژ"شبکه خبر)؛ هادی البرزی (مدیر پژوهش‌های معاونت سیاسی)؛ علی احمدی (عضو هیئت علمی گروه روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبایی, قائم مقام سابق مدیر شبکه خبر مشاور مدیر شبکه خبر)؛ محمدصادق باطنی(دبیر المپیاد بین‌المللی سواد رسانه‌ای» عضو هیئت مدیره خبرگزاری مهر مدیر مجتمع آموزشی شهیدآوینی صدا و سیما)؛ محمدرضا اصنافی (مدیر مطالعات اجتماعی مرکزملی فضای مجازی, مسئول رسانه‌های آنلاین وزارت ارشاد. استاد تکنولوژی‌های نوین ارتباطی)؛ حمیدرضا جعفریان (مدیرمجتمع رسانه‌ای اطلس, مدیر سامانه ۷0۵ فیلم‌گردی, معاون سینمایی حوزه هنری)؛ سعید جباری (رئیس هیئت مدیره جام‌جم آنلاین, مدیر مرکز رسانه‌های خبری اجتماعی سپهر)؛ علیرضا داوودی (مدیرکل اخبارخارجی معاونت سیاسی» مدیر سابق پایش فضای مجازی خبرگزاری صدا وسیما ۱۹ سال سابقه کار در معاونت سیاسی و فضای مجازی سازمان صداوسیما)؛علی فلاحی (عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد لرستان کارشناس تحلیل اخبار خارجی  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۵۱ برخی از آنها نظیر: اسکندر مقدونی, ناپلئون و نرون» در سطح جهانی» تا به امروز نیز پابرجا بوده است. در این جوامع» عموما شهرت به سه شکل بروز پیدا می‌کرد: اعطایی» انتسابی و اکتسابی (10 :8۵[66,2001). به این ترتیب» اگرچه برای قرن‌های متمادی» عموما شهرت در یکی از اشبکال بسدگانه باذشاه پروز وبا می‌کره اسابدواسطه برضی, تقییرات اجتماعی نیو افول ین سازمان‌باقیه: افول گروه‌های مرجع سنتی آ رسانه‌ای شدن" کالایی شدن* و ظهور نئولیبرالیسم» این اشکال تضعیف شدند و به‌تدریج» شکلی جدید از شهرت. با عنوان «سلبریتی؟*»» ظهور کرد «سلبریتی» کلمه‌ای برگرفته از سلبریشن, به‌معنای جشن و یادبود است که به‌معنای شهرت و سرشناسی به کار گرفته می‌شود. در اصطلاح اما تعاریف متعددی برای آن ارائه شده است. از نظر گابلر ( ۲۰۰۱) مهم‌ترین مولفه یک سلیریتی»شرگرمی است و طبق تعریف او سلبریتی کسی است که «زندگی او برای مردم سرگرم‌کننده باشد» (20167,2001:5:)). استرنهایمر (۲۰۱۱) سلیریتی را کسی می‌داند که دی زیگگمورد تو جیهم یرد و نزد بخش قابل‌توجهی از عامه مردم» شناخته شده است. از نظرکفروللی ای 6اسلباژیش‌ها «افراد شناخته‌شده‌ای هستندکه به واسطه برخورداری از برخی ویژگی‌ها و صّفات؛خاص, از دیگران متمایز گشته و نزد جمع کثیری از آن‌جا که سلبریتی‌ها.یکی از مراجع فرهنگی در جوامع مدرن هستند, جا دارد تمایز میان مفاهیمی چون «چهره» و «ستاره» با سلبریتی روشن شود. «چهره‌ها» اغلب عناصر علمی یا هنری دارای تخصص حرفه‌ای در حوزه کاری؛ خود هستند که در جامعه با توجه به تخصص خود. دارای شأن و منزلت بوده و تا حدودی شناخته شده‌اند. اما لزوما با زندگی روزمره مردم؛ ارتباط مستحکم و پیوند بنیادین ندارند. اما استاره» مشخصا زمانی شکل می‌گیرد که هنرمند بتواند با  ۳ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ حالتی قهرمان‌گونه, خلا احساسی جامعه را در مقطع زمانی خاصی پر کند. هیچ کدام از این دو گروه» مانند سلبریتی» در زندگی روزمره مردم حضور ندارند و با آن پیوند نخورده‌اند. سلبریتی اف سلیریتی از به واسطه رساثه‌ای: دارد. برخلات: اشکال سنتی شیپربتب که عموما خودجوش و بدون حضور واسطه‌گرهای سازمان‌یافته. شکل می‌گرفتند- «هیچ سلبریتی‌ای بدون کمک واسطه‌های فرهنگی به شهرت دست نمی یابد....این واسطه‌گرها هستند که صحنه حضور سلبریتی‌ها در مقابل دیدگان مردم را «مدیریت» می‌کنند» (9 :1۵[616,2001). واسطه گرها سمربا عباررت‌اند از رساه‌های بمس» شبکه‌های اجتساعی: آژانس‌های تبلیقاتی: انتشاراتی‌ها بازاریاب‌ها مسسه‌های تجاری, عکاس‌ها باشگاه‌های بدنسازی, فعالان صنعت مد و مدیر برنامه‌ها که:وظيفه اصلی‌شان» «جعل) با (م یط سووسلبریتی‌ها ذر غرصه غمومی است ب: سلبریتی باید مورد پسند.عموم:باشد. بنابراین .تلاشی؛ عمده.آنها برای عامیانه‌تر شدن است. برخلاف اشکال سنتی شهرت, نالا بش اند استه به تصدیتق! يا بازشناسی ۲ از سوی مخاطبین و هواداران است. تا جایگ کاری تا ها تا زمانی مشنهور باقی می‌ماند که مخاطبان همچنان به او علاقه داشته باشند» (8 :250076,2006))). به عبارت دیگر «سلبریتی در تعامل با مخاطب شکل می‌گیرد» (16 :1(611010,2016). البته این تعامل, با شکل تعامل در کال ستی ضهوکه ماوت مت فرحالی‌کها ذر اشکال سضش, بیق فرد مشهور و مخاطیانی که شهرت او را تصدیق می‌کرده‌اند؛ «تعامل شخصی متقیّم با"غیرمستقیم»» برقرار بود؛ ارتباط بین سلبریتی و مخاطب, به‌دلیل وجود واسطه‌گرها در قالب «تعاملات فرا اجتماعی» برقرار می‌شود. تعاملات فرا اجتماعی یا تعاملات اجتماعی ثانویه. برای اشاره به آن دسته از روابط صمیمانه‌ای به کار می‌رود که نه از تجربه‌های مستقیم و تعاملات چهره به چهره» بلکه از طریق رسانه‌های  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۵۳ ج سلبریتی‌ها با انتشار نظرات شخصی خود در هر موضوع و حادثه‌ای و اشتراک‌گذاری علاقه و سبک زندگی خود. تبدیل به گروه مرجع و الگو برای عامه مردم می‌شوند. دریزنز (۲۰۱۳) این ویژگی را فرایندی تعریف می‌کند که از طریق آن. «سلبریتی‌ها از جایگاه و موقعیت خود. برای ورود به سایر حوزه‌های حرفه‌ای استفاده می‌کنند» (648 : 1108965,2013آ). به‌طور مثال, بازیگران سینما از شهرت خود برای ورود به عرصه موسیقی,» کارگردانی, فعالیت‌های خیریه و... د: به‌واسطهه شهرت خود کسب قدرت و ثروت می‌کنند و به‌قدری پیوندخورده با جامعه هستند که می‌توانند این ویژگی را به کسانی دیگر نیز منتقل کنند. آگرچه رها تخمهی با ماوت خاضیی نزازنن:اسابه خجریی: دای زور گیری :ای وساته وا دارند. به همین خاطر, سرعت بالایی در آرسیلان به#شهاژّت با گستردگی دامنه بالا دارند. شهرت در شکل سلبریتی» به‌سرعت و به کمک رسانه‌های ججمعی و شبکه‌های اجتماعی» حاصل می‌شود. برخی افراد ممکن است به‌صورت تصادفی.و ناگهانی» به‌سرعت..در رسانه‌ها مشهور شوند. اگر چه ممکن است شهرت آنها دوام زیادی انداشته اباشداما بّه‌طورکلی» باید گفت سرعت رسیدن به شهرت» در شکل «سلبریتی»» در مقایسه با ,اشکال سنتی» بسیار زیاد است. همچنین برخلاف چهره‌های مشهور پیشین» شهرت در عصر جدید. محدود به اجتماع محلی (قبیله» روستا یا شهر) نمی‌شود. بلکه به کمک رسانه‌ها به‌سرعت مرزها را درمی‌نوردد و حتی ممکن است به سطح و: به اقتضای موردپسند عامه. بودن و سرعت تغعییرّ*جذابیت در فضای رسانه‌ای» سلبریتی‌ها واسلبریشی سیب بوررداری از ظهرت ,و فوونت, تضیرهما در جامعه:ایرانی در اقبیه آمتی قرار دارند که نوعی مصونیت در رفتار و گفتار به سلبریتی می‌دهد. به‌همین دلیل است که حتی مثال‌های فراوانی از غملکرد سلبریتی‌ها در بزنگاه‌های تاریخی و سیاسی جهان وجود دارد. تلاش ام‌کلثوم؛ خواننده مشهور دنیای عرب. در ایجاد وحدت برای جنگ شش روزه با رژیم  ۴ ۸+ مطالعات میان رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیایی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ !ی ان رسته‌ای ار 3 و و پیاپی ۱۱/ پاییز صهیونیستی» همکاری ادیت پیاف؛ خواننده مشهور فرانسوی با نهضت مقاومت ملی فرانسه علیه با پررنگ‌تر شدن نقش و نفوذ سلبریتی‌ها در جامعه از اواخر دهه ۱۹۸۰ موضوع سلبریتی و مسائل پیرامون آن به‌طور نظام‌مند مورد مطالعه قرار گرفت و مفاهیم جدیدی مثل: فرهنگ سلبریتی ! شبکه‌های سلبریتی آ» کیش سلبریتی"» سلبریتی- آیکون؛ جامعه سلبریتی* سلبریتیزه در این میان, یکی از مهم‌ترین و پرتکرارترین مفاهیمی که توسط پژوهشگران و نظریه‌پردازان مورد استفاده قرار گرفته است» «فرهنگ سلبریتی» است. در «فرهنگ سلبریتی» اگرچه سلبریتی‌ها در کانون توجه قرار دارند. اما آنها تنها بخشی از این فرهنگ را تشکیل می‌دهند و به تعبیر کشمور (۲۰۰۹) آنها «کم‌اهمیت‌ترین جز فرهنگ سلبریتی را تشکیل می‌دهند.» (2 :2006 ,028100076). چرا که بدون حضور مخاطب. رسانه‌های واسط"و.ارزش‌ها و نگرش‌های متناظر امکان تبدیل با وجود سینما و رادیو در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ شمسی, با پديده سلبریتی در ایران مواجه نیستیم. در حالی که در غرب, ظهور عصر سلبریتی‌ها از سینما شروع شد. در ایران با رواج تلویزیون در جامعه» سلبریتی‌سازی شروع می‌شود. دز تحلیل این تفاوت می‌توان گفت سینما تنها بخشی از زندگی طبقه بالای جامعه ایرانی را دربرمی‌گرفت و تنها در لحظه‌های بسیار کمی از زندگی همان طبقه نیز حضور داشت. دراحالی که تلویزیون خضور مداومی در کلیت زندگی مردم  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی وه ۵۵ داشت و با سرعت بسیار بالایی در میان جامعه گسترش یافت. به طوری که در فاصله سال‌های ۹ تا ۱۳۵۳ تعداد دستگاه‌های تلویزیون در ایران از ۱۷۰ هزار عدد به یک میلیون و ۳۰۰ هزار با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ نه‌تنها فرهنگ سلبریتی برای مدتی از بین رفت» بلکه بیشتر متصدیان و افراد مرتبط با آن» از کشور خارج شدند و یا به انزوا رفتند. اگرچه ایدئولوژی انقلابی سال ۱۳۵۷ در طول مبارزات سیاسی و پس از رسیدن به قدرت» همواره با تمام نشانه‌های «فرهنگ سلبریتی» در ستیز بوده است» اما پس از جنگه اين فرهنگ, مجددا در مسیر رشد قرار گرفت, تا جایی که در عصرحاضر, به قدرت اثرگذاری قابل توجهی دست یافته است. به طورکلی, فرازونشیب «فرهنگ سلبریتی» در ایران در شش دهه اخیر را می‌توان به‌صورت یک نمودار سینئوسی در نظر گرفت؛ شکل‌گیری در ده ی رشددر اوایل دهه ۵۰ اضمحلال در اواخر دهه ۰ رشد مجدد در دهه‌های ۷۰ و ۰ و اوج گیّری آذر دهه ۰ آشمسی. اما مهم‌ترین بخش از این فراز و نشیب. به چهار.دهه.اخیر مربوط می‌شود که جامعه ایران از یک جامعه «ضدسلبریتی!» به یک «جامغه اسلبریتی» گذاز کرّده است. در این دوره» شاهد استحاله اشکال سنتی شهرت (اعطایی, انتسابی و اکتسایی) و رشد مجدد «سلبریتی» هستیم (اجتهادی و سینما تلویزیون» مجلات آزرد» صنعت مد تبلیغات و در سال‌های اخیر شبکه‌های مجازی. اصلی‌ترین واسطه‌گران «فرهنگ سلبریتی» در ایران بوده‌اند. پس از گذشت بیش از نیم قرن از شکل‌گیری فرهنگ سلبریتی کرمابرگاردن الم لحاظره سلبریتی‌های ایرانی» تقریبا در تمام عرصه‌های اجتماعی, از بیلبوردها و فیلم‌های تبلیغاتی گرفته تا کمپین‌های انتخاباتی و فعالیت‌های خیریه یا بشردوستانه حضور دارند و از سوی مردم نیز مورد استقبال قرار می‌گيرند. این حضور محدود به حوزه هنر» سرگرمی و ورزش نبوده و در سایر حوزه‌ها نظیر سیاست و محیط‌های  ۶ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه/ دوره ۳, شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ علاوه بر فراز و نشیب‌های بسیاری که «فرهنگ سلبریتی» در شش دههه اخیر در ایران داشته است» در سال‌های اخیر با گسترش شبکه‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک» توئیتر و اینستاگرام» اين فرهنگ» رشد و نمود بیشتری نیز يافته است. در بین انواع شبکه‌های مجازی, اینستاگرام به‌دلیل فراهم آوردن امکان برخورداری از صفحه شخصی, به‌اشتراک‌گذاری ویدئو و عکس, گفتگو و جذب مخاطب, مساعدترین شبکه اجتماعی برای نضج‌گیری فرهنگ سلبریتی به‌شمار می‌رود تمنا و کشش فراوان دیده شدن» سلبریتی‌گری يا کنش سلبریتی‌وار را پدید آورده است. یعنی افراد تلاش می‌کنند تا به هر طریقی در رسانه‌هاحضور داشته‌آو روی موج اخبار باشند. لذا می‌توان حضور و نفوذ سلبریتی‌ها در عصر معاصر را محطئوّل,کنشگری رسبّائه‌های جمعی دانست. چرا که به زیاد دیده شدن آنها کمک شایانی,نمود.. با رشد و نفوذ.اثر,اینترئت و افزایش مصرف فرهنگی در میان طبقات جامعه ایرانی» جمهوری اسلامی ایّران با شرایط*جدیدی مواجه شده که در گذشته سابقه نداشته است. با ظهور شبکه‌های اجتماعی که امکان ارتباط مستمر و بدون محدودیت‌های فنی و اخلاقی با مخاطب را ایجاد کرده‌اند» سلبریتی‌ها کم‌کم از تلویزیون جدا شدند. پدیدارشدن سلبریتی‌ها و شیوع پدیده سلبریتیسم در جامعهه ایرانی به سبب ایفای نقش جدی در بزنگاه‌های سیاسی و اقتصادی اخیر کشور؛ غالب فضاهای فکری و فرهنگی و مراجع سیاستت گذاری نظام را به تکاپو واداشته است. درخضوّصعوامل موثر در اين موضوع. می‌توان حاشيه امنیت و مصونیتی است که فرد از رهگذر تبدیل شدن به سلبریتی در ایران از آن برخوردار می‌شود. این گروه در مقایسه با سایر اقشار کمترین میزان مژاخذه را در قبال ناهنجاری‌های رفتاری خود دارند. همین امر موجب شده از امتیاز سلبریتی به‌مثابه اپوزیسیون  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی موه ۵۷ بسیاری از چهره‌های هنری به صرافت افتاده‌اند تا بیش از فعالیت هنری,» در شبکه‌های اجتماعی حضور پررنگی داشته باشند تا به این طریق با تبدیل شدن به سلبریتی» خود را از منظر مشکلات و تنگناهای اقتصادی کشور و احساس محرومیت نسبی میان اقشار جامعه که میان زندگی روزمره خود با نیازها و علایق‌شان فاصله می‌بینند و رسانه‌های رسمی به هر دلیل کمتر به این مشکلات می‌پردازند» موجب شده سلبریتی‌ها اغلب با این احساس محرومیت» در سطحی‌ترین و تصنعی‌ترین حالت. همدردی کرده و در اکثر موارد به تعمیق حس محرومیت میان سلبریتی‌ها با توجه به بازنمایی ازیست فردی"خود.در عرصه اجتماع, در تعامل با رسانه بوده‌اند» تا جایی که خود به‌صورت رسانه در آمده‌اند و موضوعاتی را در ضد اسلامیت و ملیت اشاعه می‌نمایند. به‌عنوان مثال, در موضوع تولد فرزندان سلبریتی‌ها در خارج از کشور يا تصاویر خلاف موازین شرعی اسلام, مسئولیت را از خود سلب کرده و دلایل آن را در جامعه مطرح کرده و اين گونه پدیده‌ها را طبیعی جلوه می‌دهند که گویا کل جامعه این‌گونه طلب می‌کند. مخاطبان فرهنگ سلبریتی» در مقایسه با مخاطبان افراد مشهور در اشکال سنتی شهرت. متفاوت هستند. به تعبیر روجک (۲۰۰۱) در فرهنگ سلبریتی» عواطف دوسویه عموما بدون تفاملت: فیریکی, آیجاد: می‌شره: ال انظر آو ازشکل غمومی اتغامل. بین خواذار ی سلبرینی, در قالب:مضبرف کذه‌ان شکل می گیرد که ضایر وانظه‌گری شاه زا لاب می‌کند. پهطرو این سلبریتی‌ها نیز ممکن است هواداران خود رادر گردهمایی‌ها و رویدادهای عمومی, یا از طریق  ۸ جهّه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ مراودانت غیر چهره بهچهروسلاقانت کت اما این ارتباط عمرما ۱ انتراعی) اسقاری اه اق ظریق تعاملات چهره به چهره بلندمدت یا مستقیم» بلکه بیشتر از طریق رسانه‌های جمعی,» برقرار می‌شنود» (48 :2001 ,وا[۵) بتابراین ضمیمیت ایجادشده بین مخاطظب و سلبریتی- ک آذر مواقعی ممکن است شکل افراطی و بیمارگونه نیز به خود بگیرد- یک صمیمت («درجه دو) است. از این رو لاکن (۲۰۰۹) معتقد است مفهوم سلبریتی» اساسا مبتنی بر نوعی «توهم صمیمیت» است در زمینه جایگاه مخاطبان در فرهنگ سلبریتی» دو رویکرد مهم در مقابل هم قرار دارند. رویکرد اول» خوش‌بینانه بر پیامدهای مثشبت فرهنگ سلبریتی بر مخاطبان تأکید دارد و رویکرد دوم نسبت به اثرگذاری فرهنگ سلبریتی بر مخاطبان» بدبین است. برخی از پژوهشگران حوزه گامسون (۱۹۹۶) معتقد است که. صنعت مس صرف‌نظر از اینکه پیوند عمیقی با تجاری‌سازی دارد در آموزش شهرونذان,نیز نقش دارد و می‌تواند:به افزایش آگاهی آنها منجر شود. وی در عین حال می‌پذیرد که دستکازی, اافسنون‌ژادگیی "و" کنترل. بخش جدایی‌ناپذیر نظام سلبریتی را تشکیل می‌دهند. اما اين را نیزآتا سل پ‌کنها ک«با قرارگیری مخاطبان در قرهنگ بزنگاهی که سلبریتی‌ها را در تقابل با»رسانه ملی قزار می‌دهد. موضع و روایت خبری رسمی صدا و سیماست که موضع خبری جمهوری اسلامی ایران تلقی می‌شود. به‌واسطهه اين ساختار چسبیده به حاکمیت است که هر خبری از رسانه ملی پخش شود. مانند آن است که از حکومت جمهوری اسلامی ایران نشأت گرفته است. بنابراین هزینه خطاهای سازمان به کل کشور برمی‌گردد. به‌عنوان مثال» دولت آذربایجان» شیعیان را مورد حمله قرار می‌دهد؛ صدا و سیما نمی‌تواند اين خبر را پیگیری کند» چون مسئله حاکمیتی می‌شود. در کشمیر صدا و سیما نمی‌تواند گزارش خاصی بدهد. چون به محض طرح کوچکترین انتقادی» سفیر ایران را احضار  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی موه ۵۹ می‌کنند. به همین علت» در رسانه ملی «دقت» خبر از سرعت و روایت متعدد نقل خبر پیشی می‌گیرد. زیرا صحت و سقم اخبار برای رسانه ملی مهم‌تر است. یکی از ظرفیت‌های مهم رسانه ملی که از آن غفلت شده» سلبریتی‌های خبری هستند؛ افرادی مانند گویندگان» مجریان» خبرنگاران و... که به‌واسطه کار خبری در رسانه ملی به شهرت رسیده‌اند و بعضا هر دام در موضوعی خاص نیز برد شده‌اند. رسانه ملی, می‌تواند از اعتبار و شهرتی که خود به عوامل و کارکنانش بخشیده» به‌منظور توزیع محتوا و محتوای متفاوت استفاده کند. حضنور این افزاد براساس مرامنامه‌ای ملاون 5 رگشنشهگامای اجتماعی می‌تواند مخاطبین خاضی را از شبکه‌های اجتماعی با تلویزیون همراه کند: همچنین اینشیوه انتشار می‌تواند برای پرداختن به لایه‌های پنهان خبر که در رسانه روسمی نمی‌شود به آن.پرداخت» موّرد استفاده قرار گیرد. وجود مرام‌نامه برای حضور کارکنان در فضای مجازی, یک مدل مرسوم در بنگاه‌های خبری جهان است» در حالی که سلبریتی‌های و۷ اراقاهبیوتر مشغول به‌اشتراک‌گذاشتن مستواهای از طرف دیگر بازیگران و مجری‌های غیّرخپری متعدذی در سازمان صدا و سیما وجود دارند که آغتبار و شنهرت آنها از صدا و٩ سیما ثشأت. گرفته است. می‌توان از ظرفیت: افراد شناخته‌شنده سس به‌سوان مقیر خیری سازمان در موضوعات موبرد سلاقه وشات استفاده گرد. ازلین موزه استفاده از سلبریتی‌ها به‌عنوان سفیر در سال ۱۹۵۳ توسط سازمان یونیسف صورت گرفت. در این سال, یونیسف, دنی کی! (بازیگر آمریکایی) را به‌عنوان اولین سفیر حسن‌نیت خود انتخاب کرد. امروزه سازمان ملل از سلبریتی‌ها در موارد متعددی از جمله جمع‌آوری کمک‌های مالی, تأثیر بر  ۰ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ روندهای دیپلماتیک. جلب توجه به مشکلات و مسائل بین‌المللی و جهانی در رابطه با توسعه. محیط زیست. مهاجرت و... استفاده می‌کند (11 :۷۷16616۲,2011). سازمان ملل نیز استفاده از سلبریتی‌ها را از سال ۱۹۹۹ شروع کرد. یعنی زمانی که مارلون براندو! (بازیگر آمریکایی) از طریق صندوق کمک‌رسانی سازمان ملل به جمع‌آوری کمک برای کودکان آسیب‌دیده از گرسنگی اقدام کرد. مارلون براندو از شهرت خود برای دستیابی به مشروعیت سیاسی سازمان ملل استفاده کرد. همزمان با افزایش فعالیت سلبریتی‌ها و استخدام آنها در سازمان‌های بین‌المللی مانند یونیسف, دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (77۳7۳014]) و سازمان بهداشت جهانی(۷7770) بسیاری از مشاهیر و هنرمندان به این نتیجه رسیدند که باید از لحاظ سیاسی فعال‌تر باشند. حتی برندهای جهانی نیز برای اینکه با مردم هر فرهنگ به زبان خود سخن بگویند. از دروازه سلبریتی‌ها وارد آن شهر می‌شوند تا از آشنایی,و حسن نزدیکی آنها با مردم آن منطقه استفاده کرده با توجه به کثرت رسانه‌های خبری و حجم زیاد جریان اطلاعات, امروزه جلب توجه مخاطب به‌مثابه کالایی کمیاب و باارزش ثنده استا#افرادی در شبکه‌های اجتماغی وجود دارند که به‌صورت شخصی و در خوزه خاصی فعالیت می‌کنند و به‌واسطه محتواهای تولیدی خود. دنبال‌کننده‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی دارند. رسانه ملی می‌تواند با شناسایی این افراد» در مواقع خاص و مهم. محتوا و دیدگاه خود را ذر شبکه‌های اجتماعی, جریان‌سازی کند. با توجه به شخصی بودن درگاه‌های انتشار و دست به دست شدن محتوای آنها محتوای مدنظر وایرال شده  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۶۱ شکاف خبری به فاصله بین اولويت‌ها دغدغه‌ها و نیازهای مخاطب با اولویت‌ها دغدغه‌ها و نیازهای سردبیران و تحریریه‌های خبری گفته می‌شود. وقتی تحريريه خبر در اولویت‌گذاری و چینش اخبار به‌جای توجه به مخاطب, به‌دنبال کسب رضایت مدیر بالادستی باشد. نمی‌تواند مخاطب را با خود همراه کند و شکاف خبری ایجاد می‌شود. امروزه رسانه ملی در پوشش همه موضوعات نسبت به گذشته پیشرفت چشمگیری داشته و در یک نگاه کلی, می‌توان گفت تقریبا موضوع یا خبری نیست که در جامعه یا فضای مجازی منتشر شود و صدا و سیما اسلاانه آن نپردازد. هر رویداد مهمی که در جامعه رخ داده» صدا و سیما در بخش‌های خبری‌اش به‌نحوی به آن پرداخته است. اما نکته‌ای که باعث اختلاف میان کارشناسان شده» منبعث از دو نکته بوده است: ولد زان پرداختن به موضوع در بخش‌های خبری سازمان, گاهی دیر و با تأخیر است. به‌عنوان مثال؛ اتفاقی.اینک رخ داده و در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شده, آما صداو سیما رو لها در بهتر ی گالت چهدساغت بعد. به نشر خبر آن می‌پردازد. دوم اینکه بسیار کلی وا غیرّصزیح بهموضوع آمی‌پردازد. مثلا اختلاف بین مسئولین در موضوعی» منجر به دعوایی در سطح کلان شلاه؛است. تمام رسانه‌های خارجی و شبکه‌های اجتماعی با اشاره به این موضوع به تحلیل آن و تعمیم دادنش به ساز و کارهای جمهوری اسلامی می‌پردازند اما صدا و سیما در بخش‌های,خبری‌اش هیچ واکنشی به این اتفاق نشان نمی‌دهد. بعد از مدتی» گزارشی با این محتوا که مسئولین نباید اختلافات,را علنی کنند» پخش می‌کند و از کنار این موضوع می گذرد. درواقع» رسانه ملی به,موضوعاتی چنین جنجالی هم می‌پردازد» مخاطبان هم متوجه این موضوع می‌شوند. اما سازمان صراحت لازم را به خرج نمی‌دهد و از مخاطب., نمره منفی دریافت می‌کند درصورتی که می‌بایست به‌موقع» واکنش درست نشان می‌داد. یکی دیگر از موضوعاتی که باعث می‌شود مخاطب, احساس شکاف خبری کند. بحث اولویت است. به‌عنوان مثال, خبری» تبدیل به موضوع اول يا دوم کشور شده اما صدا و سیما در خبر دهم به بعد به آن می‌پردازد. این ترتیب بندی- خواه‌ناخواه- به مخاطب می‌فهماند که اولویت  ۳ جهه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ خبری سازمان از اولویت‌های خبری تو و نیاز جامعه, فاصله دارد. در گذشته» در توجیه این کار چنین استدلال می‌شد که وقتی صدا و سیما به موضوعی بپردازد. آن موضوع, رسمیت یافته و ملی می‌شود. کته درستی که به چندین سال پیش برمی‌گردد. اما امروز دیگر کسی نمی‌تواند ادعا کند که بخشی از جامعه به فضای مجازی و اطلاعات منتشرشده در آن دسترسی ندارد. در نتیجه, عمل به این شیوه به مرور زمان شکاف خبری را عمیق‌تر می‌کند. تا جایی که مخاطب برای تأمین نیازهایش به سراغ منابع خبری دیگر می‌رود. بنابراین رسانه ملی می‌تواند با رعایت الزامات خود در تولید محتوای بردکست., با استفاده از سلبریتی‌های خودساخته خبری و غیرخبری در مخاطب امروز فعال است و به‌دنبال روایت‌های متنوع و متعدد می‌رود تا با جمع‌بندی آنها روایت خودش را برداشت کند. بنابراین امروزدیگر جنگ ارائهسریع اطلاعات نیست. بلکه جنگ روایت‌هاست. امروز دست برتر را کظلانیگآلاند که بتوانند دید گاریفوتبر خود را به خوبی متقل تشکیل تحريريه فراخبر با کمک سلبریتی‌های خودساخته رسانه ملی می‌تواند راهکاری برای پرکردن خلاها و آسیب‌های دیگر نیز باشد. به‌عنوان مثال, اعلام و تنظیم و تولید فراخبر به کمک سلبریتی‌ها با رویکرد جانب‌دازانه به‌جای خبر خنثی» موجب می‌شود موضع جانب‌دارانه از زبان این افراد مطرح شود و با موضع رسمی رسانه کمی متفاوت باشد. هنگام بروز رویدادی مهم یا بحرانی» لحظات اولیه مهم‌ترین و کلیدی‌ترین لحظات برای اعتبار و اعتماد به یک رسانه است. مخاطب فعال امروز در این لحظات برای تأمین نیاز خبری خود به رسانه‌های مختلف مراجعه می‌کند و با محک زدن و مقايسه رسانه‌های مختلف., هر رسانه‌ای را که بتواند محتوای موردنیازش را تأمین کند. به‌عنوان مرجع خودش انتخاب می‌کند.  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هم ۶۳ بنابراین یکی از شاخص‌های اعتبار رسانه و افزایش میزان مخاطبان آن در لحظات اوليه بحران و موضوعات حساس است. رسانه‌ای می‌تواند اعتبار خود را افزایش دهد که در این لحظات. خوب عمل کند و مخاطب را با خود همراه کند. غالپ کارشتناسان هه این نکن اشاره کرده‌انت که سطات: اولیه ,حران ری موضوعات جساش با وجود اینکه می‌تواند نقطه قوت و سکوی جهش اعتبار رسانه ملی باشد. به‌علت نامشخص بودن سازوکار» فرصت‌سوزی شده و به آسیبی برای رسانه ملی بدل می‌شود. با اینکه خیلی زودتر از سایر منابع» موضوع و محتوا به تورهای خبرگیری سازمان می‌رسد. در این مواقع. تصمیم نهایی با هماهنگی مراکز قدرت خارج از سازمان انجام می‌شود که باعث از دست رفتن سرعت و درصورت پخش, خنثی شدن محتوا می‌شود. در حالی که مخاطبان, لحظه به لحظه در حال دریافت خبر از شبکه‌های اجتماعی و منابع انامعتبرند::از طرف دیگر در هنگام بحران‌های فراگیر نیاز به آموزش نیز افزایش پیدا می‌کند. هنگام بخران‌ها باید از تأثیرگذاری سلبریتی‌ها و شبکه‌های اجتماعی به‌منظور آموزش مردم.بزای چگونگی مواجهه با.آن وامشارکت همگانی به‌نحو مقتضی امروزه در کار خبری دیگر صحبت از پرداختن پا نپرداختن به موضوعات نیست. یک شبکه یا بخش خبری کارش پرداختن به اخبار است. اما نکته مهم در چگونه پرداختن به وقایم است. این نکته بسیار موضوع مهمی است. این در حالی است که در,رسانه ملی» هیچ سلبریتی خبری تاه قتدماتی ,براقی«بردات به موضوغانت) حساسن وچوه نذارق:درخالی که حبید[ ی سیم وسانه و مرجع خبری رسمی حاکمیتی است که در لخظات بسیار مهم و کلیدی بروز بحران, به‌خحاطر دسترسی‌ها و داشتن مجوزهای خاصی مثل منابع دست‌اول خبری.» ورود به صحنه‌های بروز بحران و... می‌تواند درخشان عمل کند و اعتبار خود و اعتماد به رسانه را افزایش دهد. در این موضوع» شبکه‌های خبری رقیب یا سلبریتی‌ها امکان رقابت جدی با رسانه ملی را ندارند. لذا طبیعی است که مردم در این زمینه به سمت رسانه ملی متمرکز شوند و حتی رسانه‌های رقیب یا خارجی هم برای پوشش خوب موضوع به ناچار در میدان روایت رسانه ملی بازی کنند و از تصاویر و محتواتی آن استفاده کنند تا فست‌به‌دست منتشر شنده و اخبار صدا و سیما وایزال شوه.  ۴ وم۶ه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ ۹ رها از 9 ور ره ۲ (پیاپی ۱۱ پاییر حضور همزمان در فضای حقیقی و مجازی, راهبرد رسانه‌ای و از آن مهم‌تر نگاه نرم‌افزاری می‌خواهد. نبود مهندسی توزیع شبکه‌ای برای پخش محتوا مهم‌ترین و مورد تأکیدترین آسیب مطرح‌شده توسط کارشناسان است. به این معنی که در مواجهه با یک محتوا توزیع آن تقسیم‌بندی شود. یک بخش, در فضای مجازی, یک بخش, در آنتن رادیو و تلویزیون و بخشی دیگر در در گذشته, شعار شبکه خبری سی‌ان‌ان» ۷ در ۲۶» به‌معنی پخش خبر در هفت روز هفته و ۶ ساعت شبانه‌روز بود. امروز این شبکه خبری با درک شرایط رسانه‌ها در عصر جدید. شعار خودش را به۷ در ۸۹1۶۰۰ تغییر داده است. یعنی هفت روز هفته در تعداد ثانیه‌های یک روز اين شعار نشان از اهمیت یافتن ثانیه به ثانیه در توزیع,خبر است. ممکن است روزی برسد که اين شعار به صدم ثانیه نیز برسد. قطعا امکان تولید ین #حجم.خبر و" پخش آن از رسانه برودکست منظور نیست. بلکه اشاره به ظرفیتفضای"مجازی دارد تا ازآن برایّ فضاسازی و بازنشر محتوا سازمان سا و سیما بهعتران بک بابک ی هو هیا باند نقشه حعلیات رسانه‌ای داشته باشد و از بسترهای مختلف, محتوا و پیام خودش را منتقل کند. به قول یکی از کارشناسان» باید «بفرما» را وق آنتن برزدکسع بگوید؛«بنشین) را در خبرگزاری"و اروزنامه بگوید و «بتمرگ» را سازمان وقتی خبر مهمی را مطرح می‌کند می‌بایست انتشار,آن را در سطوح مختلف از قبیل تلویزیون» رادیو روزنامه و فضای مجازی انجام دهد. نیازی هم نیست که همیشه به‌صورت رسمی در وسط میدان» خط بدهد. مدیر رسانه‌ای باید مثل یک شطرنج‌باز دقیق عمل کند. میز شطرنج جلویش را بچیند و مهره‌ها را با زیرکی حرکت دهد. آسیبی که امروز وجود دارد این است که شیوه توزیع خبر تلویزیونی با شیوه توزیع خبر فضای مجازی, اشتباه گرفته شود. در رسانه‌های برودکست.» شیوه توزیع از یک منبع برای کل افراد  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی وه ۶۵ جامعه است. اما در شیوه توزیع شبکه‌های اجتماعی» بحث از کاربر به میان می‌آید؛ تعداد زیادی کاربر که اگر محتوا خوب باشد و نیاز جامعه را پاسخ بگوید. آنها خودشان کار توزیع محتوا را به عهده می‌گيرند. این یعنی شیوه توزیع دومرحله‌ای که باید در مرحله اول توزیع» محتوا اصطلاحا ویروسی شود و نکات مهمش قلاب‌گذاری شود. و در مرحله دوم» خود کاربرها خبر را برای یکدیگر ارسال کنند و محتوا میلیون‌ها بار دیده شود. صرف‌نظر از کمیت بینندگان محتوا وقتی افراد برای یکدیگر محتوا را می‌فرستند» تأثیرگذاری هم بیشتر می‌شود. ضروری است رسانه ملی برای کسب اعتبار و اعتماد مخاطبان در این فضا شیوه توزیعش را از شیوه خطی به شیوه‌های متناسب با مدل فضای مجازی ارتقا بخشد. البته که اين» کاری حرفه‌ای است و مهارت‌های زیادی می‌طلبد. به گفته برخی کارشناسان» این کار مانند این است که کسی بخواهد ماهی بگیرید چیزی را طعمه قراز«مق دهل»که"آماهی را به سمت خودش جذب کند و کاربر و مخاطب در شبکه‌های اجتماعی, حوصله و.وقتآزیادی ندارد و محتوای کوتاه و سرپایی می‌خواهد. بر این اساس, براق توّزیع ,محتوا در ای فضا علاوه بر داشتن راهبرد. نگاه شاید در توزیع خبر برودکست. صرف دستور کارساز باشد. اما در فضای مجازی, امتدادبخشی و جریان‌سازی مهم است. در اینجا بعد از پخش خبر و ارائ محتوا تازه باید کار توزیع با جدیت شروع شود. مثل شلیک موشک‌های نقطه‌زن که تا لحظه اصابت. کنترل می‌شوند. بعد از پخش در برودکست, تازه باید دید پیام.به مخاطب رشیله ات يا به سمت فیگری منحرف شده و ضرورت دارد به هدف اصلی برگردانده شود. این همان معنای ۲۶ ساعته شدن خبر است. بعد از پایان پخش خبر تازه» کار توزیع» شروع می‌شود که محتوا را هدایت کند و به مقصد برساند. دیپلماسی سلبریتی» ابزار اساسی جذب و جلب‌توجه افکار عمومی به مسائل و بحران‌های سیاست بین‌الملل است. در طول دو دهه گذشته» سلبریتی‌ها به طور فزاینده‌ای از قدرت و شهرت  ی ی مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیایی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ خود برای جلب‌توجه جهانی به مسائل مهم بین‌المللی مانند: فقر بحران بدهی‌ها بیماری‌های واگیردار و مسری» جنگ و... استفاده کرده‌اند و بر همین مبنا به‌عنوان دیپلمات‌های سلبریتی شناخته شده‌اند. این ام ساختار نخبه‌گرایان دیپلماسی سنتی و متعاقبا سیاست بین‌الملل را گمرنگ: کرده و توجه حامه را به ان مسئلهجلب: کزده است: ضالیت دیپلساتیک «سلیریشی ها حوزه‌های سیاسی غیررسمی در سیاست بین‌الملل زا گسترش می‌دهد و مفاهیم و موضوعات بین‌المللی روز را به مرکز گفتمان روزمره مردم عادی منتقل می‌کند و به مسائل سیاست بین‌الملل؛ گسترش ارتباطات جدید و صنعت سرگرمی باعث شده مهمترین مسائل سیاسی دنیا وارد حوزه صنعت سرگرمی! شوند و مرز سرگرمی» روابط بین‌الملل و فرهنگ عامه» بسیار کمرنگ شود. بر همین اساس, دیپلماسی, جنبه‌های مختلفی پیدا کرده است. «صنعت سرگرمی» در اینجا به‌معنی فعالیت‌ها و اموری است که علاقه و,توجه مخاطبان, را به خود جلب می‌کند و برای آنها لذت و شادی به ارمغان می‌آورد. ایلّ».می‌توّاند یک ایده» کار خلاقیت"یا هر فعالیت دیگری باشد که در زمان بیکاری» یک فرد را به خود جلب می‌کند. علاوه بر این» صنعت سرگرمی,» بر پدیده بر همین مبنا در ارتباطات جدید» ترکیب صنعت سرگرمی و فرهنگ عامه با دیپلماسی. باعث افزایش و گسترش نقش اشخاقن و نسازمان‌های اغیر دولتی.در سباست بین‌الملل و بازشدن دریچه‌ای جدیذ برای نحل مسائل و بخوان‌ها جلف بیر‌المری شده است. خلاصه اینکه امروزه گسترش نقش افرادامشهور و مطرح حوزه‌های مختلف صنعت سرگرمی از جمله هنر» موسیقی, سینما فرهنگ و... در سیاست بین‌الملل» باعث تلفیق این حوزه‌ها و به‌وجود آمدن مجرایی غیردولتی برای ارتباطات عمومی و تأثیرگذاری بر منافع عمومی و ملی شده که از این مجرای غیردولتی» امروزه با عنوان دیپلماسی سلبریتی يا دیپلماسی شهرت (مشاهیر)  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۶۷ از فرهنگ فعالیت‌های داوطلبانه از راه‌های مختلف از جمله: استفاده از قدرت تأثیرگذاری سلبریتی‌ها به‌منظور شکل‌گیری» گسترش و سرعت‌بخشی به این فعالیت‌ها بهره‌گیری می‌شود. در عصر رسانه‌های اجتماعی,» نه‌تنها شیوه‌های تولید و پخش خبر متحول شده, بلکه ساختار صنعت برودکست نیز دچار تحول شده است. به‌دنبال این دگرگونی» اغلب کشورهای جهان با درک شرایط زمانه و مبانی نظری درخصوص تأثیرگذاری و اقناع» سیاست‌ها و مقررات رسانه‌ای خود را تغییر داده‌اند. در این میان؟ نش مانظبّری یک رسانه- به‌عنوان مهم‌ترین بخشی که در میزان اعتماد مردم به رسانه او اعتبار ان انقش مستقیم دارد- دچار تحولات عمیقی شده است. در چنین شرایطی» تولیداو پخشن خبر کاری آسان"و ارژان؛شده» به طوری که از عهده افراد غیرحرفه‌ای نیز برمی‌آید. در تتیجّه سساختارهای تولید محتوا و توزیع آن منعطف شده و گوشی‌های همراه هوشمند. لپ‌تاپ و رایانه‌های,.خانگی را به رقبایی جدی برای رسانه‌های سنتی بدل کرده است. بنابراین علاوه بر تغییرات ساختاری بخش خبر در رسانه» چابکی و یکپارچگی تولید و پخش خبر و آموزش تخصصی کارکنان» ضرورتی انکارناپذیر است. از سویی» با توجه به رشد فرهنگ سلبریتی در ایران و تأثیرگذاری بالای سلبریتی‌ها در مسأئل مشئلف از جمله خبر» ضوطالت) کار اسباسک که رن رسانه سعی کنند مطابق با انیازها و شرایط پیش‌آمده» از ظرفیت این قشر به‌عنوان سرمایه‌ای نمادین برای تأثیرگذاری بر مخاطبان- خصوصا در مواقع خاص مانند شرایط بحران- بهره‌گیری کنند. زیرا در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی, نادیده انگاشتن فرهنگ سلبریتی در مدیریت خبر رسانه» می‌تواند به عامل مهمی در با برنامه‌ریزی» سیاست‌گذاری فعال و مدیریت به‌روز که بخشی از آن تبیین شد. می‌توان از این ظرفیت برای پرکردن شکاف خبری,» تشکیل تحريريه فراخبر مجازی» شرایط بحران» توزیع  ۸ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳, شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ مهندسی‌شده و شبکه‌ای» فضاسازی او جریان‌سازی اخبان دیپلماسی رسانه‌ای و کنش‌های فعال اجتهادی» مصطفی؛ و کشافی‌نیا وحید (۱۳۹۸). بررسی جامعه‌شناختی مخاطبان فرهنگ بصیریان جهرمی» حسین؛ و خانیکی, هادی؛ ذکایی» محمدسعید (۱۳۹۲). رسانه‌های اجتماعی و سازمان‌های رسانه‌ای: بررسی سیاست‌گذاری و مصرف فیس‌بوک در پویا علیرضا (۱۳۹۵). خبر وخبررسانی دژقرآن کریم. تهران: انتشارات دانشگاه صدا وسیما. دیانی» میکائیل؛ و افکانه» محمد؛ مسعودی»"شارا:(۱۳۹۷). طراحی مدل مفهومی مدیریت روشندل اربطانی» طاهر (۱۳۹۶). "سیاس تگذاری"رسانه‌اتی. چاپ اول. تهران: انتشارات روشندل اربطانی» طاهر؛ و دیگران (۱۳۹۶). اظراحی و/تبیین مدل سیاست‌گذاری خبری براساس مولفه‌های بنیادین.در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. پژوهش‌های مدیریت روشندل اربطانی» طاهر؛ و دیگران (۱۳۹۱). هم گرایی ازسانه‌ای (رابطه تولید محتوای اینترنتی توسط کاربران و نحوه تماشای تلویزیون). مطالعات فرهنگ ارتباطات. ۵۲(۱۳). ۱۹۸ -۱۶۳. سیدمهدی (۱۳۹۲). نقش توسعهه منابع انسانی در شهرت رسانه‌ای و خلق سرمايه شهرتی.  مدیریت خبردر استفاده از ظرفیت سلبریتی‌ها برای افزایش اعتماد به اخبار رسانه ملی هه ۶۹ * سلطانی‌فر» مهدی؛ و گرانمایه‌پور» علی؛ هاشمی شهناز (۱۳۹۹). مطالعه موردی بین آموزش و مشارکت اجتماعی افراد با استفاده از صفحات اینستاگرام سلبریتی‌ها در بحران کرونا. * سلطانی‌فر مهدی (۱۳۹۹). مطالعه موردی بین آموزش و مشارکت اجتماعی افراد با استفاده از صفحات اینستاگرام سلبریتی‌ها در بحران کرونا (رساله دکتری). دانشکده ارتباطات. دانشگاه کشمور, الیس (۱۳۹۹). فرهنگ شهرت. (مترجم: احسان شاه‌قاسمی). تهران: پژوهشگاه سلبریتی‌سازی در رسانه و بحران هویّتنو جوانآذر جامعه. فصلنامه جامعه. فرهنگ و رسانه. مولایی, محمدمهدی (۱۳۹۵). "گردشن فرهنگ. سلبریتی "در رسانه‌های اجتماعی: مطالع فعالیت سلبریتی‌های ایرانی و هوّاذازان‌شان,در ایستاگرام. فصلنامه جامعه فرهنگ و رسانه. ۹ پژوهشکده مطالعات راهبردی (۱۳۹۷). نشست ماه؛ الزامات مدیریت راهبردی و نحوه تعامل وب‌سایت خبرگزاری صدا و سیما (۹۶/۹/۱۹). اعتماد به اخبار رسانه ملی بیشتر از ماهواره. سوب‌سایت مرکز افکارسنجی دانشجویان «ایسپا» (۹۶/۹/۲۵). اعتماد به صدا و سیما و سایر 6۰ نغاتآ 10۳009 بعسلس وسفعاع6 .(2006) عنلاط معمصطعق) ‏ و 6 ۳336 01 رو وامنو5 عا 200 جهق6 وله .(2016) حعنطه< مسعع 0 ٩ 3/3611 ۳۵18۳۵۷6 :۵۳۵ 370 نع 01 و عه۸ صه ص هاگ م20 ج که ععنطظ  ۰ هه مطالعات میان‌رشته‌ای ار تباطات و رسانه/ دوره ۳ شماره ۳ (پیاپی ٩)/ پاییز ۱۳۹۹ عصد؟ عطا وصه صمنکز10ع۲ نامه ای مععقصز ماک .(2016) ۸ 8 ,1201166 :سح هه واعنمم5 که دمناه‌تنفطع[ع6 6ط1 .(2013) معننا0 وکصع‌ک 106 وهای #صد رنه معل‌هاعمی تصسهای هصنمهی (2009) ۶ #مص2۳ جهره1< آ0]40نه )۳ و7 - 31006 766 نعکنت. .(1998) :36 معاطد6 و۳۵ حصععهاعدآ ملع ۶و کزوولمص۸ اصعاصم۲ ۸ .(2016) طاعطهصه7 ,۸/200 6 2ع9ع 1 ۲00520216 1 لمفسسمل صمولط بدمناه هآ م5 و ۳ع2 هه ۰ 2 ۹۵1۰ .5100068 روهام م2 ۵1۶ ددع2 وصه کدمل که ۸

گسترش روزافزون رسانه های اجتماعی، نه تنها موجب تحول ش یوه ه ای تولی د و پخ ش خبر در دنیا شده، بلکه ساختار فناوری رادیو وتلویزیون را نیز دگرگون کرده است. مخاطبان در قالب کاربران رسانه های اجتماعی، قدرت بیشتری یافته و در پی آن، فرهنگ سلبریتی نیز پررنگ شده است. اما رادیو و تلویزیون ایران نسبت به این تحولات، توجه چندانی نداشته و این، سبب شده کاربران شبکه های اجتماعی و در رأس آن، سلبریتی ها، در تقابل با این دو رسانه قرار گیرند. این پژوهش از دو روش کتابخانه ای و مصاحبه عمیق با صاحب نظران به صورت مکمل یکدیگر استفاده کرده است؛ ابتدا طبق چارچوب مفهومی و سؤال اصلی پژوهش، جایگاه سلبریتی ها در ایران بررسی شده، سپس به رویکردهایی که لازم است رسانه ملی بدان توجه داشته باشد تا بتواند به وضعیت مطلوب برسد، اشاره شده است که داده های این بخش، به روش نظریه زمینه ای، در دو بخش و ذیل هفت مقوله گردآوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین گزاره ها در تولید محتوا عبارت اند از: تشکیل تحریریه فراخبرمجازی، شکل گیری «خبرنگاران بحران»، دیپلماسی سلبریتی و کنش های فعال داوطلبانه. در بخش سیاست گذاری مطلوب هم بر توزیع، شیوه توزیع شبکه ای و مهندسی خبر تأکید شده است.

501399

اگرچه هویت کردی واحد وجود ندارد اما در ۴ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ دهه‌های گذشته» کردها از مکان‌های بسیار مختلفی شروع به پادگیری در مورد خود و هرچند در سال ۱۳۶۶ صدای حلبچه به گوش مردم جهان نرسید و شاید اگر عکس‌های عکاسان ایرانی از حلبچه نبود تصویری از آن در اذهان عمومی باقی نمی‌ماند» اما در سال‌های اخیر آیین‌های یادبودی در سالگرد این فاجعه بشری در کشورهای مختلف و به‌ویژه در کردستان ایران و عراق اجرا می‌شود؛ اما اصلی‌ترین عاملی که باعث شد حلبچه محور بحث‌های گسترده‌ای در حوزه عمومی شود گسترش استفاده از فضای مجازی بین کردها بود. با افزایش استفاده از فضای مجازی بسیاری از اسناد مرتبط با این فاجعه به‌صورت گسترده در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بازنشر شدند و همین روند به افکار عمومی این فرصت را داد که با تعمق بیشتری به این رویداد بیندیشند. در سی و سومین سالگرد فاجعه حلبچه در فضای واقعی و مجازی کنش‌های مختلفی برای زنده نگه‌داشتن یاد شیمیاباران حلبچه صورت گرفت. با توجه به شیوع ویروس کووید-۱۹ در سطح جهانی و محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا در تعاملات جمعی آیینی نیز در تقویت یادبود مجازی شیمیاباران حلبچه موئر بوده است که در این مقال» چگونگی کنشگری در این زمینه مطالعه اشده است. بناپر» آنچه طرح شد پرسش‌های 0 مهم‌ترین موضوعات و مضامینی که کاربران توئیتر در گرامیداشت قربانیان فاجعه 0 این موضوعات و مضامین چه تصویری از کنشگری در فضای مجازی در مورد اینترنت تبدیل به یک جنبه اساسی از زندگی مدرن شده که نقش زیادی در تحول عرصه‌های مختلف زیست انسان بر روی کره زمین داشته است. همین باعث شده است که کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۵ محوری‌ترین اصطلاح‌هایی که به تعریف حوزه‌های گوناگون تجربه بشری اختصاص یافته‌اند نیاز به اتخاذ دید گاهی بازاندیشانه پیدا کنند. یکی از این حوزه‌های مهم کنشگری است که با پدایدآیی رسانه‌های آنوین, شمایل ثازه یه خود گرفته است. واتسون! (۲۰۰۵) کنشگری را به‌عنوان اقدامی که برای تغییر اجتماعی صورت می‌گیرد» تعریف می‌کند. چنین تغییری ممکن است در حوزه‌های اجتماعی» سیاسی» اقتصادی یا زیست‌محیطی صورت گیرد. کنشگری به‌طورمعمول با جنبیش‌های اجتماعی در ارتباط است. شناخته‌شده‌ترین انواع کنشگری شامل نامه‌نگاری و دادخواست» لابی گری» دادخواهی» با ظهور اینترنت و رسانه‌های اجتماعی نحوه ارتباط افراد و انتشار اطلاعات تغییر کرد . (2016 مله 6۵۳ ۸۳۵۵) و همین باعث شد. که میدان‌های نوینی برای عمل در اختیار کنشگران قرار بگيرند. از دهه,۱۹۹۰ بخث‌ها در مورد نوع.جدیدی از کنشگری که با اصطلاحاتی نظیر کنشگری سایبری"» کنشگری آنلاین"» کنشگری وب ۲,۰* و اعتراض +۰ و یا کنشگری دیجیتال" از آن یاد می‌شود.» افزایش یافته‌اند ,2/0106 :2002 ,707025) :2010 ,7066 :2003 ,و تعن۸ 6 6 ق1۸02 :2007 ,کاتعقصسصص0 :2010 :2002 (2003 ,378 جویس *(۲۰۱۰) کنشگری دیجیتال را اشتفاده از فناوری‌های دیجیتال تلفن همراه و ذستگاه‌های مبتنی بر ایتترنت‌لرای یات سای و اجتماغی اتعریف: می کند: وگ" (۲:۲ 0۲ کشگزی آنلاین را به‌عنوان «جنیش‌های سیاسی, نی بر ایتزنت» تعریف می‌کند. از دید 9و کنشگر ی آنلاین»/ فعالانم اسیتهدنبال دستیایی به اهداف خاضی است و معمولا کنترل و قدرت مقامات را هدفي قرار می‌دهد. اینترنت که در ابتذا به‌عنوان یک ابزار برای کنشگری معرفی شده بود درآمدتی کوتاه تبدیل به یک میدان مبارزه برای کنشگرانی شد که به مدد امکانات آن می‌توانستند شکل‌های نوینی از کنش را ۶| فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ تجربه کنند که ما به ازای آن‌ها در فضای واقعی وجود نداشت ( 7۵ :2015 ,2۵675 نو آوری‌های ارتباطی دو دهه اخیر ازجمله رسانه‌های اجتماعی طیف وسیعی از ابزارهای دیجیتال را برای فعالان گستزش داده‌اند. درحالی که این رسانه‌ها برای دسترسی به اهداف تفریحی و تجاری طراحی شده‌اند» محبوبیت آن‌ها و به‌ویژه ظرفیتشان برای انتشار ویروسی اطلاعات و پیام‌ها باعث شده است که به ابزارهای مهمی برای فعالیت‌های دیجیتال تبدیل شوند. این ابزارها پلتفرم‌هایی هستند که به‌راحتی قابل‌دسترس هستند و از طریق آن‌ها افراد و گروه‌ها می‌توانند اطلاعات» عکس‌ها و ویدیوهای دیجیتال را بدون نیاز به سطح غیرمعمولی از تخصص فنی» دانلود"! (بارگیری)» آپلود" (بارگذاری) و شیر" (اشتر اک گذار ی) کنند (188 :18,2012ع8106) .به‌واسطه جریان مداوم و سریع به جلب حمایت و سازمان‌دهی اقداماتشان توانا شده‌اند ((25 :2015 ,861680 یکی از امکانات نوینی که رشانه‌های اجتماعی برای کنشگری در اختیار فعالان قرار داده‌اند هشتگگک‌ها هستند. هرچند که استفاده از هشتگک از مدت‌ها پیش از گسترش استفاده از رسانه‌های اجتماعی وجود داشته است ولی توثبتر باعث رواج و محبوب شدن این امکان شد. در آگوست ۲۰۰۷ کریس مسینا یک تکنیسین از سانفرانسیسکو با طرح این سوال از نظر شما در مورداستفاده از # (پوند) برای گروه‌ها چیست؟ مثل #با رکمپ [پیام ]؟ - توئیتر در ژوئیه ۲۰۰۹ امکان استفاده آزهشتگ را ارائه"گرد که در آن عبارت هشتگ شده به یک لینک تبدیل می‌شد که کاربران با کلیک روی آن به صفحه‌ای هدایت می‌شدند که نتایج جستجوی سایر توئیت‌های دارای آن هشتگ را نمایش می‌داد. حدود یک سال پس ا زآن» سایر شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌ب و کک» پین‌تر است و اینستاگرام نیز کنشگری کاربران توئیتر در بادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۷ این نوآوری جدید را پذیرفتند و امکان استفاده از آن را ایجاد کردند :8 ع010764) (2019 ,2ع16نظ. متعاقب استفاده از هشتگ‌ها اصطلاح «کنشگری هشتگی» گسترش یافته است که یکی از عمده‌ترین اشکال کنشگری آنلاین شناخته می‌شود. پانگ؟ (۲۰۱۶) فعالیت هشتگک را چنین تعریف می‌کند: «بحثی اعتراض آمیز در رسانه‌های اجتماعی از طریق هشتگک» عبارت یا جمله» (۱۳). فعالیت هشتگی تلاش برای استفاده از کار کرد هشتک در رسانه‌های اجتماعی برای برانگیختن تغییرات اجتماعی» جلب‌توجه به موضوعات اجتماعی و بسیج جوامع برای کنش است ( :6 0107-72700 :2017 ,ق1280 حوزه عمومی این گونه ترسیم شده است که در آن افراد خصوصی دورهم جمع می‌شوند تا عموم را ایجاد کنند. وجود محفلی. که در آن افراد بتوانند.اطلاعات و نظرات شخصی را به‌طور مساوی و بدون کنترل سیاسیو اقتصادی مبادله کنند. باعث تشکیل حوزه عمومی می‌شود (1989 ,1206۳۵5). اصولا دسترسی به حوزه عمومی برای همه شهروندان آزاد است. شهروندان وقتی بدون رعایت زور و اجبار با موضوعات مربوط به منافع عمومی برخورد می‌کنند» مانند عموم عمل می‌کنند (231 :1989 ,۳12067۵8)؛ بنابراین می‌توان گفت که حوزه عمومی جایی است که موضوعات اجتماعی و سیاسی بیان می‌شوند و مورد مذاکره قرار می‌گیرند و کشمکش‌ها بر سر معانی هژمونیکک.روی می‌دهند :8 176۲76۲) . در مورد تبدیل‌شدن اینترنت به یک حوزهاعمومی جایگزین بحث‌های گسترده‌ای در جامعه دانشگاهی شکل گرفه‌اند. بسیاری از اندیشمندان تلاش کرده‌اند که نکات قوت و ضعف اینترنت را در تبدیل‌شدن به یک حوزه عمومی جایگزین شناسایی کنند ( 1.0۳۵7 41 ,1210678 :2005 ,200۳ :2004 مصعفعتاته82 :2005 ,۵ عفص۸ 67). سمنوما حوزه عمومی آنلاین مکمل یا حتی جایگزین حوزه عمومی قدیمی موجود که به‌طور ۸ فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ گسترده‌ای به‌مثابه عنصر اساسی دموکراسی‌های مدرن شناخته می‌شود» تصور شده است (2015 ,تعگقط5). دانشمندان تا کید کرده‌اند که رسانه‌های آنلاین افراد بیشتری را قادر می‌سازند تا صدای خود را در جامعه به گوش دیگران برسانند. ( ,568670678 :8 136110011 2) در این حوزه مجازی» گروه‌هایی با علایق خاص در کنار هم زندگی می‌کنند و هویت جمعی مخالفشان را به نمایش می‌گذارند و درنتیجه» پویایی‌های اجتماعی جهان واقعی را بازتاب می‌دهند. این نوع از حوزه مجازی واقعی» ترکیبی از چندین حوزه گروه‌های مخالف است که از گفتمان سیاسی رایج و غالب طرد شده‌اند اما هنوز ارتباطات مجازی را به کار می‌گیرند تا با جریان غالبی که آن‌ها را طرد کرده است» مبارزه کنند. (2004 ,۳80261321991) پور" (۲۰۰۵) بر اساس مدل هابرماس» معیارهای ذیل را برای ۲- حوزه‌های عمومی امکا۵" کمی‌ورگو را برای آفراگی که تا پیش‌آزاین از بحث ۴- ایده‌ها براساس شایستگی آن‌ها ارژبانل می‌شوند» نه موقعیت سخنوران. در مقاله حاضر متناسب با موضوع انتخاب‌شده از روش کیفی تحلیل مضمون (تماتیک) استفاده شده است. براون و کلارک (۲۰۰۶) تحلیل, تماتیک را فرایندی برای تحلیل داده‌های متنی می‌نامند که داده‌های پراکنده و متنوع را به داده‌های غنی و تفصیلی تبدیل می‌کند. این روش عبارت است از تحلیل متنی بر اساس استقرای تحلیلی که در آن محقق از طریق طبقه‌بندی داده‌ها و الگویایی درون‌داده‌ای و برون‌داده‌ای به یک سنخ‌شناسی و درک تحلیلی دست می‌یابد؛ به‌عبارت‌دیگره تحلیل تماتیک عبارت است از عمل کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ٩ مفهوم‌یایی و شناسایی تم‌های محوری باهدف کشف این مهم که داده‌ها چه می‌گویند با توجه به این که تحلیل تماتیک به محقق این امکان را می‌دهد تا الگوهای موجود در داده‌های کیفی را کشف کند (عابدی جعفری و دیگران» ۱۳۹۰)» ما نیز با به کارگیری اين روش تلاش کرده‌ايم که الگوهای موجود در هشتگ‌های به کاررفته در سالروز شیمیاباران حلبچه را پیدا کنیم تا از این طریق بتوانیم به یک طرح مشخص از افکار و احساسات مرتبط با این موضوع بین کنشگران فعال در توئیتر دست پیدا کنیم. در ابتدا هشتگک #02100 را به زبان انگلیسی در توئیتر جستجو کردیم و از خلال آن به داده‌هایی دست‌یافتیم که ما را به جستجوی حلبچه به زبان‌های کردی سورانی» کردی کرمانجی» ترکی» فارسی و عربی هدایت کرد؛ چراکه پس از جستجوهای اولیه مشخص شد که فاجعه حلبچه نه‌تنها برای کردهای عراق بلکه برای کردهای سایر کشورها نیز از اهمیت برخوردار است اما با توجه به اینکه خود کردها به دو گویش مختلف سورانی و کرمانجی که اولی به الفبای عربی و دومی به الفبای لاتین نوشته می‌شود» سخن می‌گویند نیاز به افزایش دامنه جستجو وجود داشت. همچنین با لحاظ این نکته که .کردها:در چهار کشور مختلف زندگی می‌کنند که آموزش رسمی در آن‌ها به زبان‌های فارسی (برای کردهای ایران)» عربی (برای کردهای سوریه و تا حدودی عراق) و ترکی (برای ‏ کردهای "ترکیه) صورت می گیرد؛ بنابراین هشتگگک‌های مذ کور نیز به جستجوهای قبلی افزوده شدند. درنهایت ۶۰۰ توئیت برای تحلیل انتخاب شدند و پس از آن که مراحل مختلف کدگذاری در.روش تحلیل تماتیک (مضمون) بر آن‌ها اعمال شد» مضمون‌های اصلی در توئیتر استخراج شد. در جدول ذیل کردی سورانی | # ده #کیمیابارانی_۰ «لّه‌یجه ۰یج ی _ش هید ۰ فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ در این روش برای انتخاب پست‌ها از نمونه‌گیری هدفمند که در روش‌های کیفی کاربرد دارد استفاده شده است. شوانت (۱۹۹۷) منطق این رویکرد غیراحتمالی را اين گونه توضیح می‌دهد: محل‌ها و موردها به این دلیل انتخاب می‌شوند که رخدادهای مربوط به آن‌ها نقشی حیاتی در فهم فرآیندها يا مفاهیم و آزمون یا توضیح نظریه‌های پذیرفته‌شده ایفا می‌کنند (به نقل از لیندلف و تیلور» ۱۳۸۸: ۱۷۳). همچنین نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد. اشباع نظری» زمانی حاصل می‌شود که داده‌های اضافی» کمکی به تکمیل و مشخص کردن یک مقوله نظری نمی‌کنند و نمونه‌ها ازآن‌پس مشابه به نظر می‌رسند (ذکائی» ۱۳۸۱: ۵۹). برای کدگذاری و مقوله‌بندی داده‌های گردآوری‌شده در در تکمیل روش تحلیل تماتیکک.در مضامینی که تصاویر محور اصلی کنشگری فعالان بوده‌اند از روش نشانه‌شناسی رولان بارت برای تحلیل عکس استفاده شده است. از دیدگاه بارت» کار نشانه‌شناس یافتن دلالت معنایی در گستره‌ی بی‌پایان زندگی بشر امروزی است (بارت» ۱۳۸۹: ۱۲).*در همین راستا باوت درانشانه‌شناسی تصاویر دو دسته معنای صریح و ضمنی را از یکدیگر تفکیک می‌کند. در دلالت مستقیم یا صریح تمایل به ارائه معنای معین» ملفوظه آشکار یا مطابق.با عقل سلیم برای نشانه وجود دارد (چندلر ۷ ۲۱ اصطلاح دلالت ضمنی برای ارجاع به معناهای اجتماعی-فرهنگی و شخصی نشانه به کار می‌رود و به طبقه» سن» جنسیت وانژاد تفسیرگر بستگی دارد (چندلر» ۱۳۸۷: ۰). در همین راستا در این پژوهش عکس‌هایی که در مقوله‌های مختلف استفاده شده‌اند با روش نشانه‌شناسی بارت تحلیل شده‌اند و معنای صریح و ضمنی آن‌ها بیان شده است. کنشگری کاربران توئیتر در بادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۱۱ تحلیل توئیت‌های کاربران توئیتر درمورد فاجعهه حلبچه و کدگذاری و مقوله‌بندی داده‌ها در مراحل مختلف روش تحلیل تماتیک درنهایت ما را به ۸ مضمون اصلی رساند که در ادامه به‌صورت تفصیلی به آن‌ها پرداخته شده است. در ابتدا نموداری از تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار ۸۲1۵9 ارائه شده است» سپس در قالب یک جدول برای مضامین ۲ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ دسته‌جمعی را در حلبچه به راه انداخت که به کشته شدن ۵ خبررسانی هزار نفر و مجروح شدن ۷ هزار نفر منجر شد. کودکان» قبل از مرگ در آغوش پدر و مادرشان» کور شدند و دهانشان کف روایت گری فاجعه حلبچه این زیرمقوله اشاره به عکس‌هایی دارد که در آن‌ها تعداد در قاب توئیتر نسل‌کشی کردها زیادی از اجساد و مردم وحشت‌زده به تصویر کشیده شده‌اند. کشته شدن این زیرمقوله به عکس‌هایی که در آن‌ها به کشته شدن گاز سمی بوی سیب می‌داد» آخرین چیزی که کودکان قبل از کنشگری مجازی با بازنشر عکیو‌هاییآاز..»" | این زیرمقوله اشاره بهانتشار عکس‌هایی از تندیس عکس عمر عکس عمر خاور و تندیس عمر خاو ‏ | خاور و فرزندش که در حلبچه ساخته شده‌اند» دارد. ی حلبچه یکی از آن زخم‌های سخت است که فراموش بانیان نسل کشی حلبچه صداماحسین در ۱۶ مارس ۱۹۸۸ در آستانه نوروز رژیم فاشیست بعثی 1۵۷۵ ۲۳6 16۳۵0 اهلد مک روط 60 عدمص۵ ۷۷ لفعنصعط) ععصند کجمعر 33 1۰ ,1ص مصعحللنطا6 7000۰ 7عبم عرص اعتمنعی چم 5000 0۷6۳ عصنالا موزط #11۵13 6 ۵ داعم ۵طا ۳۳۵۳ کصه دعقم فحعل عمط صز عصنول 610۳۵ امه عطا که ۳۵۵ 40 روط ۵1۵۳۵ ند صعحغلنط وصنطا اعدا معط ,کعامصه عمانز 1160عص5 عمع صمعزوم 156 .2 بط از غ هد جع 6 زنل معط عمط ۶۵۵ نز عاعر عومع م11 .4 6 0۵ع56 ۵ معط عصنااطا ما له 0۵ ۳۵۵1۵ مععل عطا نامع ۵ .5 کنشگری کاربران توئیتر در بادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۱۳ غرب خصوصا آلمان؛ صدام رو به سلاح شیمیایی مجهز کردن کشورهای غربی صدام هم بارها مرتکب جنایت جنگی شد ازجمله در سردشت چندسال بعد همین آمریکا به عراق به بهانه سلاح شیمیایی من معتقدم که همه کردها از حملات # حلبچه آسیب کردها نسل‌های جدید هم نمی توانند از پس آن برآیند." حلبچه زخم بهبودنیافته مردم .کرد است. ما حلبچه را فراموش پاک کرد نه تنها از یاد کردها و بقیه عراقی‌ها بلکه حتی از یاد هر فرد صلح‌جو در سراسر جهان است که جنایات علیه جابه جایی بین مرزهای ساعت ۱۱:۰۰ به مدت ۵ دقیقه سکوت می کنند". آنلاین و آفلاین کنشگری سران و نیخبگان | ادای احترام رئیس ## بارزانی به شهدای حمله شیمیایی حلبچه. ۱ فی ۱۶ آذار ۰۱۹۸۸ فی عشيه عید نوروز ارتکبنظام صدام حسین البعثی الفاشی جريمه مروعه بحتی الکرد فی 4 ع۳ه فوصناط ج #عصسی اقطی کاصعصصمع فص کلعنصعطل صعطی 0ام5 اقطا کعنصه م0 .2 85 ج داعا5 5۵0 11 لاه هزطهل #۳ برط نامه کز ۵سگ وهی عنام 1 .3 ۳13 1621 اصقه 06۳2100 0ع 0۷ عطا 660 اقط عام عم خا۵ 0۵ 10۵61 ب6 ۵ 3۳ط نز غ/ع 116160 حرط بع فطل قمع در ملع ج معط معط م1616 .4 ۵ هذه الصوره المأسويه المرعبه یجب ان لا تنسی ولا تمحی لیس من ذاکره الاکراد فحسب ولا ذاکره من بقید العراقیین» بل حتی من ذاکره کل انسان حول العالم محب للسلام ومندد بالجرائم ضد الانسائیه. 40 5120و دز عامو6م بعی‌ه دعقم هزطداد#۳ او عصنان عطا عم مصعصصی 16 .6 ۴ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ این زیرمقوله اظاره به‌اتصاویری از کساتی :ذارد: که کنار مژّان پیگیری رد رنج این درد از این حمله نزدیک به ۳۲۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر را کشت و نزدیک به چهره بازمانده‌هایش ۰ هزار تا ۱۰۰۰۰ هزار نفر را زخمی کرد که اکثرا از نقص جسم در هنگام تولد در سال‌ها پس از حمله کشته شدند. باز تاب رسانه‌ای فاجعه خبرنگاران ایرانی نقشی بسزا در اطلاع‌رسانی و ثبت تصاویر حلبچه در سطح جهانی این جنایت دهشتناک برای جهانیان داشتند... #حلبچه در سی و سومین سالگرد فاجعه حلبچه» کاربران"توئیتر با اشتفاده از محتواهای متنی و تصویری اطلاع‌رسانی گسترده‌ای را در این زمینه انجام؛داده‌اند. این مضمون به چهار بخش خبررسانی» نسل کشی کردها کشته شدان کودکان و مادر بوی سیب می‌آید» تقسیم شده ادبیات هشتگی به فعالان رسانه‌های اجتماعی این امکان را می‌دهد تا بتوانند یک موضوع را از جنبه‌های مختلف آن مورد واکاوی قرار دهند. پیام‌هایی که حول محور یک هشتگک منتشر می‌شوند بیانگر زمینه یک موضوع» تاریخچه آن» احساسات و ایده‌های مردم و همچنین دعوت به کنش در دنیای واقعی هستند (2016 ,8/096210). کاربران توئیتر در روایت آنچه در اسفند ۱۳۶۶ در حلبچه روی داد به جنبه‌های مختلف این فاجعه اشاره باه لمعنصعل هزطهام77 و کووافس عطا ۵000 ما وصتوصهاد ک نصمه ۷8 2۳610601 1۰ نحل عطا ۵۶ هدع نصصه 3370 عطا کعامصعصصی اصعصفهناحدم نخووج عط1 2 کنشگری کاربران توئیتر در بادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۱۵ می‌کنند. کاربران فضای مجازی در توئیتر به خبررسانی در مورد فاجعه حلیچه که به آمار کشته‌ها و زخمی‌ها و اتفاقات جمعه خونین اشاره دارد» پرداخته‌اند؛ مانند توثئیت پیش رو: سی و سومین سالگرد حمله شیمایی رژیم بعثی صدام حسین به غیرنظامیان کرد در شه ر##حلیچه که موجب کشته شدن بیش از ۵ هزار نف راز جمله کو دکان» افراد سالخورده» علی‌رغم این که توئیتر شبکه‌ای است که در آن انتشار متنی محتوا بیشتر رواج دارد» ولی در ترسیم نسل‌کشی کردها در اسفند ۱۳۶۶ کاربران توئیتر به انتشار عکس‌های این فاجعه دست زده‌اند. کاربران از این تصاویر برای حکک کردن تصویر حلبچه در حافظه تاریخ استفاده کرده‌اند. وال" (۱۹۷۸) اهمیتابرخ رتاو رآلاین گونه بیان کرده است: «برخی از تصاویر می‌توانند بر احساس و درک بیننده تأثیر: بگذارند» انگار که اثری از آن‌ها در حافظه افراد باقی می‌ماند؛مانند یک خالکوبی احساسی که درون و بیرون آن محو می‌شود... آن‌ها بر ما تأثیر می‌گذارنکا"و می‌توانند.تا آخو عمر باما بمانند» (۴۷). روایت‌های تصویری حلبچه نیز به دنبال این رسالت هستند که تصویر این جنایت را در حافظه بشری ثبت کنند تا مانع از تکرار آن شوند. یکی از کاربران با تلفیق عکس‌های مختلف فاجعه حلبجه در یک قاب» روایتی تصویری از فاجعه حلبچه را به نمایش گذاشته است: ۱ الذ کری السئويه آل ۳۳ للهجوم الکیماوی الذی شنه نظام صدام حسین البعثی ضد المدنیین الکرد فی مدینه #حلبچه والتی راح ضحیتها اکثر من ۵ آلاف مدنی بین اطفال و شیوخ و نسا و رجال. ۶ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ از دردناک‌ترین تصاویری که از فاجعه حلبچه به جا مانده است» تصاویر کودکان کشته شده است. بازنشر گسترده عکس کودکانی که به‌تنهایی يا در آغوش پدر یا مادرشان به شهادت رسیده‌اند» به کاربران توئیتر این امکان را می‌دهد در تصاویری مانند تصویر پیش رو بتوانند زاویه تاریک جنگ را به تصویر بکشند. تحلیل این عکس با روش نشانه‌شناسی معنای ضمنی: چکمه‌هایی که به‌پای"کودک هستند اشاره به آمادگی او برای رفتن به کوچه و بازی کردن دارند که مرک این فرصت کودکی را از او می گیرد. همچنین» زاویه دوربین و جنازه‌هایی که در انتهای پله‌ها قرار گرفته‌اند» اشاره به تمام شدن زندگی و رسیدن به انتهای راه دارند. ناتمام ماندن حرکت کودک و معلق ماندن پاهای او در فاصله بین دو پله» اشاره به این دارد که علی‌رغم اینکه در آن روز این افراد شهید شده‌اند اما روایت حلبچه اینجا به پایان نمی‌رسد. تصویر به صورتی است که ذهن مخاطب را مشتاق به کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۱۷ تکمیل حرکت می‌کند و اینکه حرکت بعدی شاید همین به اشتراک گذاری عکس در فضای مجازی برای آگاه کردن افکار عمومی جهانی باشد. همچنین تصویر بر پی‌رحمی حمله کنند گان به حلبچه که قاتلان این کودکان هستند و آن‌ها را از زندگی» بازی و جمعه خونین حلبچه بوی سیب شیرین می‌داد و در آن روز آخرین جمله‌ای که کودکان به زبان آوردند این بود که «مادر بوی سیب می‌آید». کاربران توئیتر یکی از تلخ‌ترین خاطره‌های کردها از حلبچه را بوی سیب شیرین دانسته‌اند که آخرین جمله کودکان این ۸ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ شهر را تداعی می‌کند. تعدادی از پست‌هایی که کاربران در این زمینه منتشر کرده‌اند به در آغاز بوی سیب شیرین در هوا وجود داشت» بچه‌ها در نگاه اول خوشحال شدند؟ اما د رکمتر از یک دقیقه هزاران نفر را کشت. "مادر» بوی سیب میآید!" ما هیچ‌وقت حلبچه را فراموش نم یکنیم. #نس لکشی_,حلبچه " ""مادر بوی سیب می‌آید" در تاریخ به‌عنوان آخرین کلمه کودکان ی که در یکی از آیین‌هایی که سالیانه در حلبچه برگزار می‌شود آشتی کردها با سیب‌هاست. تصویر ۳ که در ادامه ارائه شده است به این مسئله اشاره دارد. معانی صریح و ضمنی این عکس به معنای ضمنی: گاز شیمیایی که در آن زمان براسرامردم خلبچه ریختند» بوی سیب شیرین می‌داد. آشتی کردها با سیب‌ها به‌صورت نمادین اشاره به این دارد که مردم حلبچه در تلاش هستند که علی‌رغم همه آسیب‌هایی که فاجعه حلبچه به آن‌ها زده است به زندگی ادامه دهند. کردها با سیب‌ها آشتی می‌کنند زیرا می‌خواهند معنای مرگک را از نمادهای آن روز سیاه پاک کنند و از آن‌ها پلی برای زندگی بسازند. 6 دنل ع6ط) سنه عطا حز اصع5 عمط ۳661 2 ک۵م عحعطا عصنصصنوعط عطا +۸ 1۰ و 6۳۵ 0۵۰ ۹* ۰عاتصتص ج صقط 1655 یز کوصمعمطی 01100 از ااظ بخطعزد ادعا اه اوعد ۰گز ها بدزطداه11 اعع 1 +06 ۳۵11 ۷۷/۵ امه عاور مه هه هو عطاها علمماه تا۵2ی صمک صسقاعلب وم ۵1160160 صنای ۵ ۵۲ ۶۵۵ حصطقط عوه ۳2 .2 کنشگری کاربران توئیتر در بادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۱۹ ۴-۲ تجلی نمادگرایی درا کنشگری مجازی با بازنشر عکس عمر خاور و در کنشگری آنلاین معمولا یک نماد مرکزی وجود دارد که محور اصلی بحث‌های کنشگران مجازی را تشکیل"می‌دهد؛ این نماد اصلی ممکن است در قالب یک عکس, فیلم» نقاشی» گرافیک و حتی یک شعار متجلی شود. در بحث از شیمیاباران حلبچه حتی پیش از این که فضای مجازی ظهور کند عکس عمر خاوز و فرزندش به‌مثابه نماد اصلی این فاجعه پذیرفته شده بود. نمادگرایی در مورد فاجعه حلبچه در توئیتر به دو صورت بازنشر عکس عمر خاور و فرزندش و عکس‌هایی از تندیس‌های عمر خاور و فرزندش در حلبچه ۰ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ کاربران توئیتر در تکمیل توئیت‌های متنی که منتشر کرده‌اند از عکس عمر خاور و فرزندش استفاده کرده‌اند تا بتوانند رنج عظیمی را که این فاجعه برای مردمان این دیار بر جا گذاشته است در قالب یک نماد ترسیم کنند. این عکس توسط یک عکاس ایرانی به نام احمد ناطقی به ثبت رسیده است. احمد ناطقی لحظه به ثبت رسیدن عکس و راز ماندگاری آن را این گونه توصیف می‌کند: «مردی با لباس کردی درحالی که صورت خود را با چفیه پوشانده کودکی شیرخوار را در آغوش گرفته بود و معلوم بود لحظاتی پیش هر دو جان داده‌اند. صورت کودک آن‌قدر زیبا و معصوم بود که انگار در خوابی شیرین پس از خوردن شیر مادر به سر می‌برد. این عکس یکی از عکس‌های تاریخی جهان شد و باوجود آن که عکاسان زیادی از این صحنه عکش. گرفتند؛ولی"جاودانگی این عکس به چند دلیل شکل گرفت: نخست آنکه عکس لحظاتی.پس از فآجعهه"ثبت‌شده است و عکس‌های دیگران و خبرنگاران خارجی دو روز پس از فاجعه و زمانی که قربانیان تغییر شکل داده و براثر عملیات پاک‌سازی صورتشان از گرد‌های سفیدپوشانده/,شده بود» گرفته‌شده است و از سوی دیگر این مرد که بعدها فهمیدم نامش عمر خاوراست» از هنرمندان شهر بوده و فرم این عکس آن را تبدیل به تندیس یادبود.حلبچه کرده و در چند نقطه شهر نصب کرده‌اند» (رجانیوز ۱۳۹۷). معانی ضریح و ضمنی این عکس به شرح ذیل است: معنای صریح: یک پدر درحالی که کودکک خردسالش را در آغوش گرفته است در معنای ضمنی: پدر و مادر در این عکسنمادی از محافظ که در معنای گسترده‌تر به وطن» خاک و سرزمین اشاره"دارند» هستند که به آن تعدی شده است. صورت پوشیده عمر خاور بیانگر این واقعیت است که تصوير واقعی کشتار حلبچه ارائه نشده است و زوایایی از این مسئله بر ما هنوز هم پوشیده هستند» زیرا چهره هر فرد اصلی‌ترین جزئی است که احساسات واقعی او را نشان می‌دهد. عمر خاور خودش را به حالت جنینی دور فرزندش خم کرده است. استفاده از این ژست بیانگر پاکی فرد در دوره جنینی است و کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۲۱ ار عمر و خاور و فرزندش هر دو مانند در اوج بی‌گناهی و معصومیت شهید شدند. چهره کودک به حالتی قرار گرفته است که رو به آسمان است و چون دهانش باز است گوبی در حال بیان کردن سخنی همچون طلب عدالت از خداوند است. در اینجا می‌بینيم که چگونه یک تصویر با چنین قدرت: تحولی تبدیل به نمادی از یک مسثئله جدی اجتماعی می‌شود؛ قدرتی که یکک تصوير در دگرگونی جهان به دست می‌آورد فقط حاصل بازنمایی‌اش از واقعیت بیرونی نیست» بلکه بعد نمادینی که این تصویر پیدا می‌کند باعث تحولآفرین"شدان آن می‌شود. عکس عمر خاور و فرزندش در هنگام تبدیل‌شدن به محور بحث‌های کنشگران آنلاین از یک نماد معمولی خارج می‌شود و بار معنایی وسیع‌تری پیدا می‌کند و به صورت‌های مختلفی در بین کاربران آنلاین بازنشر می‌شود. آندرس دل کمپو و دیگران (۲۰۱۶) ازاین گونه تصاویر به‌عنوان «تصاویر تحولآفرین» نام می‌برند که تبدیل به نمادی از یک مسئله جدی اجتماعی می‌شوند. در ادامه پستی که یکی از کاربران توئیتر در این زمینه منتشر کرده است ارائه می‌شود: ۲ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ نامش عمر خاور بود وبازیگر تفاتر اهل #حلبچه :آخرین نقشش را در تثاتر قساوت وبی رحمی حاکمان حزب بعث در نمایشی به نام (بزرگترین شرم بشریت #اتقال) به همراه 5000 زت ومرد وکودک دیگر آنقدر خوب بازی. کرد که خفه شد ومرد عکس ۵. توئیت کاربران برای توصیف عکس عمر خاور و فرزندش عکس عمر خاور و فرزندش تنها نمادی از یک فاجعه در حلبچه نیست» این عکس تبدیل به یک نماد هویتی برای حلبچه شده است. از این عکس تندیس‌های مختلفی در سراسر حلبچه ساخته‌اند و از این طریق تلاش شده است هویت تاریخی شهر زنده نگه داشته شود. کاربران توئیتر نیز تا کید آزیادیی بر بازنشر عکس‌هایی از اتندیس عمر خاور و فرزندش در حلبچه داشته‌اند تا از این طریق به اهمیت این نماد اشاره کنند. معانی صریح و ضمنی این معنای صریح: ساخته‌شدن تندیس‌هایی از عکس عمر خاور و فرزندش در نقاط معنای ضمنی: فاجعه حلبچه به هویت تاریخی شهر حلبچه تبدیل شده است. قرار گرفتن این تندیس در یک محیط سبز و آباد اشاره به این دارد که شهر حلبچه در حین اينکه رنج تاریخی خود را به یاد دارد» به رویش» زندگی و بالند گی خود ادامه می‌دهد. کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۲۳ عکس ۶. تندیس عکس عمر خاور و فرزندش در شهر حلبچه کاربران توئیتر هنگام ذکر فاجعه حلبچه تأکید زییادی بر عدم فراموشی آن داشته‌اند. دلیل اصلی این حجم بالا از تأکید بر عدم فراموشی فاجعه حلبچه به فراموشی این فاجعه در سال ۶ بازمی گردد که باعث شد کردهای عراق در آن زمان نتوانند حمایت‌های لازم را از جامعه جهانی دریافت. کنند. در ادامه» اصلی‌ترین محورهای بحث کاربران توئیتر در این کاربران توئیتر به کرات بر این نکته پافشاری کرده‌اند که «حلبچه را فراموش نمی کنیم». بخشی از قدرت کردها در یادآوری فاجعه حلبچه و فراموش نکردن آن» به استفاده آن‌ها از رسانه‌های اجتماعی باز می گردد که به آن‌ها این فرصت را می‌دهد تا با استفاده از امکانات متعددی که این فضا در اختیار آن‌ها قرار داده است تصوير فاجعه حلبچه را برای جهانیان ترسیم کنند. یکی از کاربران با ارجاع دادن فاجعه حلبچه به سایر جنایت‌هایی که صدام در ۴ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ قبال کردهای عراق مرتکب شده است» بر این نکته تأکید داشته است که هیچ کدام از این هرگز فراموش نکنید. هرگز نس لکشی حلبچه را فراموش نکنید. کمپین انفال را ه رگز فراموش نکنید. ه رگ زکارهایی را که صدام حسین با کردها انجام داده فراموش نکنید. ه رگز فراموش نکنید که این همچنان برای مردم ما اتفاق می یکی دیگر از کاربران با ترکیب جمله «هرگز فراموش نمی کنیم» با تصاویری از نمادهای فاجعه حلبچه نظیر عکس عمر خاور و فرزندش, موزه حلبچه و مزارهای شهدای حلبچه بر این نکته تأکید داشته است که این نمادهای بصری به کردها کمک می‌کنند که فاجعه حلبچه را همواره به یاد آورند. از سوی دیگر در یکی از عکس‌هایی که این کاربر منتشر کرده است تصویری از عکاسانی وجود دارد: که دراحال ثبت تصاویری از پیکر عمر خاور و فرزندش هستند. تلفیق این عکس با جمله «فراموش نمی‌کنیم» تأکید بر این است که عکس‌هایی که عکاسان در آن زمان از شهیدان حلبچه به ثبت رسانده‌اند نقش زیادی در [دگد۸ ۵ 10۳801 210۷0۳ 600006 هزطمداد عطا ۵ع1۳ 3106۳ ا6ع 1۳ 3106۲ 1 41 376۷6۲۳ .ف160 عطا ۵ ون صزمعی۲۳ صحلفهک کوصنط عطا اعع 1۵۳ 30067 مصعندحصی 3606ز #۳3120 .6[م60م ماه ۵ وصنصعممهط آلناد دز کنط) خقط] کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۲۵ یکی از اصلی‌ترین دلایلی که تعدادی زیادی از توئیت‌ها به فراموش نکردن حلیچه اختصاص یافته‌اند این است که صدای حلبچه .در سال ۱۳۶۶ به گوش جهانیان نرسید. جامعه جهانی در آن زمان واکنش شایسته‌ای به این فاجعه نشان نداد و در برابر ظلمی که صدام در قبال مردم حلبچه روا داشت» سکوت کرد. با توجه به این که توئیتر پلتفرمی است که در آن به محتواهای سیاسی و اجتماعی بیشتر توجه می‌شود.» به این بعد سیاسی فاجعه حلبچه در توئیتر بیشتر توجه شده است و کاربران با انتشار توئیت‌های مختلفی سکوت جامعه جهانی در برابر جنایات صدام را محکوم کرده‌اند. توئیت‌هایی نظیر «در چنین روزی #حلبچه را خفه کردند» و یا #حلبچه با سکوت معناداری دفن شد» بخشی از کنشگری فعالان مجازی است که سکوت جهان در برابر فاجعه حلبچه را سرزنش کرده‌اند. در ادامه چند مورد از توئیت‌های منتشر شده در این خصوص ارائه شده است: ۶ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ فراموش شدن #حلیچه ‏ وآنچه از جنایت جنگی د رآن رخ داده مثال بسیار خوبیست برای ای نکه ثابت شود سازمان‌های بین‌المللی و #حقوق_یشری صرفا در امروز ۲۵ اسفند» سالروز بمباران شیمایی ۴آحلیچه است» جناینی که صدای قربانی‌هاش هیچ وقت اونطو رکه باید شنیده نشد شاید هم نخواست نکه شنیده بشه. همان‌طور که اشاره شد در ردیابی عاملان اصلی فاجعه حلبچه کاربران مجازی دو مورد را از هم تفکيکک کرده‌اند که شامل صدام و کشورهای غربی هستند. کاربران توئیتر با اشاره به دشمنی.صدام با کردهای عراق به.جنایات وی اشاره کرده‌اند و فاجعه حلبچه را تنها بخشی از اقداماتی دانسته‌اند که صدام در راستای دشمنی با کردها انجام داده است. در این زمینه یکی از کاربران توئیت.ذیل را هنتشر کرده است: در ۱۶ مارس ۱۹۸۸» در آستانه نوروز» رژیم فاشیست بی صدام حسین جنایت وحشتناکی علیه کردها در منطقه حلبچه اقلی مکردستان» انجام داد.! کاربران توئیتر بر این عقیده هستند که ماش اصلی شلیک بمب‌های شیمایی به حلبچه را دولت‌ها و شرکت‌های غربی کشیده‌اند که سلاح‌های شیمایی را به صدام فروخته‌اند. فعالان مجازی در توئیتر» مجازات نشدن دولت‌ها و شرکت‌هایی که سلاح‌های شیمایی را به صدام فروخته‌اند نکوهش کرده‌اند و ابراز امیدواری کرده‌اند که روزی این دولت‌ها و شرکت‌ها به دلیل حمایت از صدام و تجهیز او محکوم شوند. در ادامه نمونه‌هایی از توئیت‌هایی که ۱ فی ۱۶ آذار ۰۱۹۸۸ فی عشيه عید نوروز ارتکب نظام صدام حسین البعثی الفاشی جريمه مروعه بحق الکرد فی کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۲۷ غرب خحصوصا آلمان» صدام رو به سلاح شیمیایی مجه ز کردن صدام هم بارها مرتکب جنایت جنگی شد ازجمله در سردشت و حلیچه. آمریکا و غرب واکنشی جز سکوت نداشتن. چندسال بعد همین آمریکا به عراق به بهانه سلاح همچنان به اين جنایات و فروشنده سلاح‌های شیمیایی که #آلمان است رسی دگی نشده. امید است روزی این پرونده موردبررسی قرار بگیرد. تعدادی از کاربران نیز از محتواهای تصویری و به‌ویژه کاریکاتورها برای بیان این نقد استفاده کرده‌اند. برای نمونه یکی از کاربران با انتشار این تصویر نشان داده است که عامل اصلی بمب‌هایی که بر سر مردم حلبچه ریختند و جنایاتی که در آنجا اتفاق افتادند غرب و به‌ویژه آمریکا بوده است. در ادامه معانی صریح او ضمنی یکی از تصاویری که در این معنای ضمنی: همان‌طور که پیش‌ازاین بیان شد: گاز شیمیایی که بر سر مردم حلبچه ریختند بوی سیب شیرین می‌داد» در این تصویر دیده می‌شود که درون سیب شیرین پرچم آمریکا قرار دارد که اشاره به همدستی کشوزهای"غربی به‌ویژه آمریکا با صدام در حمله ۸ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ کاربران توئیتر از حلبچه به‌مثابه درد مشت رک پاد کرده‌اند که از یک‌سو به درد ات کردها و از سوی دیگر به درد منک ریت تبدیل‌اشلاه است! کردستان» مناطقی جغرافیایی در خاورمیانه است که در آن کشورهای ترکیه» ایران» عراق و سوریه همگرا هستند و اکثریت مردم آن کرد هستند. همچنین تعداد قابل توجهی از کردها در استان خراسان در شرق دریای خزر و مرکز آناتولی وجود دارند. تعداد زیادی از کردها نیز در سه شهر بزرگک ترکیه یعنی؛استانبول» آنکارا:.و ازمیر زندگی می‌کنند. علاوه بر این کردها در ارمنستان» آذربایجان و ترکمنستان زندگی می‌کنند ( :2009 ,62216۲ 22 +6 01). کاربران توئیتر حلبچه را درد مشترک همه کردها در هر جای جهان معرفی کرده‌اند و آن را شناسنامه مشترکک کردها در نظر گرفته‌اند. نمونه‌ای از توئیت‌ها در کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۲۹ بعد از ۳۳ سال» شان زدهم مارس هنوز برای ما کردها یک روز تاریک باقی مانده است... روزی که ه رگز فراموش نخواهد شد 1 حلیچه ! کاربران توئیتر حلبچه را دردی مشت رک برای همه انسان‌ها معرفی کرده‌اند. هدف از طرح این موضوع از سوی فعالان آنلاین این است که جامعه جهانی باید در برابر اتفاقاتی که روی می‌دهند» مسئول باشد و حقوقی برابر برای همه انسان‌ها در نظر بگیرد. در ادامه به چند این تصویر وحشتناک و دلخراش را نباید فرامو ش کرد يا پاک کرده نهتنها از یا د کردها و بقّیه عراقی‌ها بلکه حتی از یاد هر فرد صلح‌جو در سراسر جها ن که جهان باید متحد شود تا سلاح‌ها ی کشتا رجمعی را از بین ببرد و از نس لکشی هرسال در سالروز فاجعه حلبچه» کنشگران کرد در هر دو فضای آنلاین و آفلاین کتش‌هایی را بزای: زنده نگه‌داشتن جمعه خونین‌شهر احلبچه برگزران می‌کنند: بسیاری: از کاربران توئیتر با بازنشر تصاویری از کنش‌هایی که در افضای "واقعی توسط نخبگان يا مردم عادی برای زنده نگه‌داشتن یاد حلبچه صورت گرفته‌اند» بین مرزهای آنلاین و آفلاین انقل 2 ۳۹۰.۰گل فا 16۶ بقل عاععل چ کصنعصهد آلناد طاعه/3 ۵۶ 1665 عطا نها مر 33 1۰ [۵ 3001100 حاکنو 16 بر ع 6۷ 1۵۳ ۵۵05 01 ا65مععل 156 .2 ۳ هذه الصوره المأسويه المرعبه یجب ان لا تنسی ولا تمحی لیس من ذاکره الاکراد فحسب ولا ذاکره من بقیه العراقیین» بل حتی من ذاکره کل انسان حول العالم محب للسلام ومندد بالجرائم ضد الانسائیه. ۰ 200136۳ 0۳6۷6۵1 هه ۷2/05 عامصنصناه ما عانه اک ۵۳1۵ 156 .4 ۰ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ دالگرن" (۲۰۱۳) می‌نویسد: «ما می‌توانیم و باید همواره بین زمینه‌های آفلاین و آنلاین تمایز قائل شویم» اما زندگی ما وابسته به درهم‌تنیدگی آن‌هاست. این دو بعد درهم‌تنیده شده‌اند و از هم جدا نمی‌شوند» (۳۸). بخشی از فعالیت‌هایی که بر محور سی و سومین سالگرد فاجعه حلبچه در فضای مجازی شکل گرفته‌اند اشاره به کنش‌هایی دارند که افراد در فضای واقعی در پاسداشت این روز انجام داده‌اند. تعدادی از کاربران عکس‌هایی را از حضور مردم در تجمع‌هایی که در این روز برگزار شده‌اند» در توئیتر به اشتراک بخش دیگری از کنش‌هایی که مردم در فضای واقعی در سالروز فاجعه حلبچه انجام داده‌اند» تصرف نمادین آثار به‌جامانده از سرکوب‌های صدام است. در ادامه یک نمونه از این توئیت‌ها به همراه یکی از عکس‌هایی که کاربران در این زمینه به اشتراک گذاشته‌اند» کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۳۱ صدام می‌خواست همه کردها و میراث آن‌ها را نابود کند. ۳۳ سال بعد بچه‌ها ی کرد در حال بازی با بقایای نظامی‌اش هستند. 7 حلیج هد عکسی که کاربران در ان زمینه منتشر کرده‌اند به شرح ذیل است که معانی صریح و ضمن معنای صریح: مردم حلبچه در قسمتی از شهر که بقایای حمله نظامی به حلبچه در آن معنای ضمنی: کاربران با انتشار عکس‌هایی از کودکانی که در حال بازی با تانک‌های به‌جامانده از حملات صدام به حلبچه هستند» بر این نکته تأکید داشته‌اند که علی‌رغم تمام اقدامات صدام برای نابودی مردم کرد اما امروز کودکان حلبچه _که نماد رویش دوباره هستند _ آثار به‌جامانده از این سر کوب را تبدیل به اسبابی برای بازی‌هایشان 05 1۳۵5 1206۳ کنوعبر 33 بمعصاخضعط نعطا فص علوسطل نله 1[ ما 0عاصه 52000 1۰ ۲ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ بخشی از کنشگری کردها در فضای واقعی به اقداماتی اشاره دارد که نهادهای رسمی نظیر دولت عراق» دولت اقلیم کردستان» مجلس, دانشگاه‌ها و نهادهای مسئول در حلبچه در سالروز فاجعه حلبچه برای گرامیداشت این روز انجام داده‌اند. از جمله: ادای احترام رئیس #۴ بارزانی په شهدای حمله شیمیایی حلیچه. 7 حلبچه 7 کاربران توئیتر بازماندگان حلبچه را که رد رنج‌های ۳۳ سال پیش را باید در چهره آن‌ها جست به دو دسته اصلی تقسیم کرده‌اند؛ افرادی که عزیزانشان را از دست داده‌اند و کسانی از حلبچه تنها تصویر تلخی که باقی‌مانده است. بازمانده‌ای است که با چشمانی اندوهگین به گورستان حلبچه خیره شده است: معلوم نیست که ايننگاه به کدام مزار می‌نگرد زیرا اکثر ساکنان حلبچه در جمعه خونین این شهر بیش از یک نفر را ازدست‌داده‌اند؛ همچون عکس پیش رو که معانی صریح و ضمنی آن به این شرح است: معنای صریح: یک پیرمرد. کرد در حال قدم زدن در گورستان حلبچه است. معنای ضمنی: خمیده بودن قامت پیرمرد اشاره به رنج عمیقی دارد که فاجعه حلبچه بر دوش مردم این شهر گذاشته است. از سوی دیگر نامشخص بودن مقصد پیرمرد و اینکه معلوم نیست قرار است بر سر کدام مزار توقف کند.ه اشاره به این دارد که هرکدام از مردم حلبچه در این روز چندین نفر از عزیزانشان را ازدست‌داده‌اند. تصویری که از مزارهای یک شکل ارائه شده است» می‌تواند تداعی کننده نواخته شدن سمفونی مرگک در اين گورستان باشد که تنها خاطره باقی‌مانده از آمار بالای کشته‌های آن روز است؛ اما دلالت 6اه آمعنصعل جزطهلد17 ۵۶ کو فص عطا ۵000 ما وصتوصهاد کنصه ۷8 2۳6310601 1۰ کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۳۳ مهم دیگر در این عکس این است که نمادهای مرگ در آن با نمادهای زندگی نظیر روییدن سبزه‌ها قامت برافراشته کوه‌ها و آمادگی درختان برای جوانه زدن تر کیب شده‌اند که بر این دلالت دارد که صدام نتوانسته است روحیه زندگی و حیات را از حلبچه بگیرد. یکی از مواردی که کاربران توئیتر به آن تأ کید داشته‌اند اشاره به افرادی است که در اثر فاجعه حلبچه» جسم و روانشان آسیب‌دیده است. بازماندگان در این شهر تاکنون به دلیل اثرات طولانی مدت مواد شیمیایی مورداستفاده در بمباران شهر از انواع مشکلات بهداشتی از خفیف تا شدید و کشنده رنج می‌برند (2008 بله 6۲ ۳12۳۵). کاربران با اشاره به وضعیت این افراد این نکته را متذ کر شده‌اند که حلبچه در یک روز به پایان نرسیده است و عواقب آن هنوز هم مردمان این شهر را تهدید می‌کنند. حتی نسل‌هایی که سال‌ها بعد نیز به دنیا آمده‌اند از آسیب‌های این فاجعه در امان نبوده‌اند و هنوز هم زایمان‌های خط رآفرین که در آن‌ها کودکانی با نقص‌های مادرزادی به دنیا می‌آیند؛ در حلبچه کم نیستند. توثئیت یکی از کاربران در این زمینه به شرح ذیل است: ۴ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ امروزه رسانه تبدیل به‌واسطه شناخت ما از جهان شده است. در بسیاری از موارد ما جهانی را که در آن زندگی می‌کنیم از طریق تصاویری که از رسانه‌ها منتشر می‌شوند» می‌شناسیم. عکس‌ها نقش مهمی در ثبت درگیری‌های سیاسی» جنگک‌ها» فجایع و رویارویی‌ها دارند (2016 باه ۵۳ 06-۸۵۳6۶-001-0200). یکی از سوژه‌هایی که کاربران توئیتر نیز بر آن تأکید داشته‌اند نقش رسانه در بازنمایی فاجعه حلبچه است. تصاویری که در آن یک با چند عکاس در حال ثبت عکس‌های شهدا هستند» نمونه‌هایی از این موارد هستند. با توجه به اینکه عکس عمر خاور و فرزندش تبدیل بهه نمادی از این فاجعه شده است» ثبت صحه‌هایی که عکاسان در حال عکس‌برداری از.پیکر بی‌جان عمر خاور و فرزندش هستند» نشان‌دهنده اهمیتی ایسها۹ کهریپهاهدر ثبت این( تایب #5وچافظه تاریخی ملل دارد. یکی از کاربران در اشاره به این مسئله» توئیت پیش رورا منتشر کرده است که معانی معنای صریح: عکاسی و پوشش رسانه‌ای نسل کشی در حلبچه. معنای ضمنی: در این عکس, دو سوژه عمر خاور و فرزندش و عکاس مشاهده می‌شوند که یک فضایخالی"عمیق بین آن‌ها قرار گرفته است» این فضای خالی بیانگر فاصله‌زسانه از واقعیت و سوگیری رسانه‌ها در پرداختن بهبه واقعیت‌ها است. از سوی دیگن خونسردی عکاس در ثبت عکس مرگ یک انسان» بیانگر این است که این جنایت برای ,لزع 10مح رقم 1058-16۳ عطا ۳۵۵۵ معگگند ما عصخصی هزطاهلم7 و عام‌معم 156 1۰ 3126 کقع «معزمم عط) گم کنو عکصی ماد عصص واه فوصت مطاآدع3 کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۳۵ 0 126۱1/16۶ 1۵۷۷ 3 5ا :۳۵1۵ 1۳1۵۰ 2 52۷6 1۵ 5۳۵1 3 11 ارطام ۲2 #0۵109 ۰ 2 0۲ /ر60و13 مععل0 1۳6 01310 1۵ ۵۳۵۵۹ 3 عاها 1۵ بارش 0۶ بوردادو 6 ۱۱ 151۵۲۷ 5٩ بواس۳ع ۵ که ااعا ,۵۲۳۵۲۳۵۲۹۳۵۵۲ ۵ام ام 1۳6 برا00 عکس ۱۲. توئیت کاربران در زمینه نقش عکاسی در ثبت حلبچه این مقاله به مطالعه کنشگری هشتگی کاربران توئیتر بر محور سی و سومین سالگرد شیمیاباران حلبچه پرداخته است. فضای مجازی تبدیل به میدانی برای کنشگری شده است که می‌توان آن را به‌مثابه حوزه عمومی جایگزین در نظر گزفت. در این فضا بحث‌ها در مورد مسائل و موضوعات مختلف در جریان هستند و می‌توانند گفتمان‌هایی را در فضای عمومی بسط دهند. نتایج این مقاله نشان می‌دهند که امکانات رسانه‌های اجتماعی به کردها این فرصت را داده‌اند تا در مورد یکی از تجربه‌های تاریخی دشوارشان در بستری جهانی به بحث و گفت وگو بپردازند. علی‌رغم اینکه در سال ۱۹۸۸ در مورد فاجعه حلبچه در اذهان جهانی و حتی بین خود کردها تصویر واضحی از جنایات صدام شکل نگرفت ولی با گسترش رسانه‌های اجتماعی» قربانیان این امکان را پیدا کرده‌اند که اسناد مربوط به این ۶ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ فاجعه را به‌صورت گسترده در فضای مجازی منتشر کنند و افکار عمومی جهانی را به تأمل گفت وگوی سازنده در مورد مسائل مربوط به قومیت‌ها شاید در کوتاه‌مدت تغییر فوری به همراه نداشته باشد» اما در درازمدت می‌تواند گفتمان‌هایی را در حوزه عمومی بسط دهد که توانایی تحول جهان را به کنشگران می‌دهند؛ بنابراین یافته‌های پژوهش حاضر موید این نکته هستند که رسانه‌های اجتماعی برای کردها واجد ویژگی‌های که پور (۲۰۰۵) برای یک حوزه عمومی جایگزین آنلاین برشمرده است» هستند. رسانه‌های اجتماعی در مسئله حلبچه تبدیل به فضاهایی گفتمانی می‌شوند که در آن طیف وسیعی از علاقه‌مندان به این موضوع از کشورهای مختلف می‌توانند گرد هم آیند و در مورد مسائل آن بحث کنند. دراین‌بین نگاه سیاسیّبه ای" مشئله از##أهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین ایده‌های طرح‌شده در این زمینه بر اساس شایستگی,موضوع موردبحث قضاوت و در توئیتر» حلبچه یک دغدغه مشترک بشری.است که:تمام انسان‌ها در برابر آن مسئول هستند. در توئیتر به بعد سیاسی مسئله حلبچه بیشتر توجه می‌شود و پیامدهایی که بمباران شیمایی حلبچه در اکنون جامعه کردها بر.جای گذاشته است» واکاوی می‌شوند. برای نمونه اشاره به عدم محکومیت شرکت‌ها و دولت‌هایی که به صدام مواد شیمایی فروخته‌اند» تا کید بر عدم فراموشی حلبچه» پرداختن به وضعیت افرادی که آسیب‌دیده‌اند و بازنمایی گسترده حضور در کش‌های آفلاین.از موآردی هستند کهکاربران برای نشان دادن اهمیت فاجعه حلبچه در اوضاع کنونی بیان کرده‌اند. در توئیتر» پرونده حلبچه همچنان باز است و با بازخوانی آن از زاویه اکنون» گفتمان تازه‌ای ذر این زمینه می‌روید و شکوفا کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۳۷ بارت» رولان. (۱۳۸۹). پیام عکس. ترجمه راز گلستانی فرد. تهران: نشر م رکز. حسینی خوی» رحمان. (۱۳۹۸). «یمباران شیمیایی حلیچه» سند همراهی آمریکا علیه گردها». خبرگزاری صداوسیما. دریافت شده در تاریخ ۶ فروردین ‏ ۱۴۰۰ از: چندلر» دائیل (۱۳۸۷). میانی نشانه‌شناسی. ترجمه مهدی پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر. ذکائی» محمدسعید. (۱۳۸۱). «نظریه و پژوهش در روش‌های کیفی». فصلنامه علوم اجتماعی» رجانیوز (۱۳۹۷). «روایت‌های نکان‌دهنده از فاجعه بمباران شیمیایی حلیچه توسط دکتر احمد عابدی جعفری» حسن, محمدسعید تسلیمی» ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ‌زاده. ۳۹۱ «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده ‏ وکا رآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های لیندلف» تامس, و تیلور» برایان. (۱۳۸۸). روش‌های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات. ترجمهه عبدالّه محمدپور» احمد. (۱۳۹۰). ضد روش ۲: مراحل و رویه‌های عملی در روش‌شناس ی کیفی. تهران: :01691 72/10100۵07 71070 ۰7۵۵/۵ (2016) .7 ما0 عک کل ق1210 .5 م۸6 50021 130۷۵1۵۹۰ 500101 0۳,26 0 1 ۵۲۵۲65 ,6۵0۳۵ ]٩ رسد و ۲۵۱۱۵1۵ 7٩ 1876 ۹76 .(2012) .۸ معط هی56 2 سل ۷۷۰ 6006ظ ۰ 1 ۹۳۵۹15 ۳۵۵۶۶ وماعتا* .(2006) ۷۰ معکاحها) 66 ۷.۰ 5878۵ ۹شک٩ ۲۷109۳ ۵۷ ۵ ۲ ۷۵۲۵ ۵۷ ۸ :۵۶۹,۵9 7۳۵ .(2015) ./3 .2 ملعلف) ۵0 .0332678 رظ 10 ۵00۰ 004 ۹/80 (2007) .ظ مقاتعقصحصع۲ ۸ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ 4 عک ,ی[[3/2286 مظ 0 ۰ ۵۹1ع ۵۳۵ ۵۵۵ آم مک .(2015) .ظ مقاحعمفصحصع۲ هزین ۵۶ هن60م 3۳010 لمدمنهد 1 عط1 ب(وع )۳0‏ 18 ۳01۰ 3 0:۵ 2۳۵۳۹۵ 716 :۸۶2 و3۳ .(2017) .0 مفقو18 0- 000۱ ۶و لهم 70 عافراه 0۳ امعننیه ۸۵ نماد 6 .م(2016) .۸ ,62712-11218 5 سل 3105-۸1038 ,م5 161-02000 - دوع 06-۸ :۳۵۳ ۹۵۵۵1 ۵۲ ۵۱۵9۲۵۳ ۹۲۵ 00۵۲ 1۳6 1۳96۰ 0۲1۵۷۵ ]1۳۵۲۶ بلهمسا0 1 خاع 1062 ماه 3/0012 حمعنص ۲0 0۰ آو۸ ۲٩ 01۳ع2 1۳6 ۸6۲۷9 و7060 و ام .(2019) .م۸ بش۸ بمفععاط 6 .۳ ,010606 :3۳0006018 عمدگ ۲0 0 ۰و نسم کمک 0۳ مه ۸ ماو 2 3۳33281130 ,(2018 0۳0) دعتلونن5 1/6002 هه تعنص صحصم ها حاد5 ۳3۵9610 361۵۵۲ :۵۵0 ۳۸/۵/0۳ .(2019) .7 مفناعظ عک .۳ بش۸ ,۳۵۳۳65 -1 ,(4)3 3/602 اوا تست ص۲0 عگ ع ما۸ ۵۴ م0[ ۲۹1062۰ 0040 :10۳00 :3/0 مطتقطصف]گ وگ ۵716 2 1۵ ۸ 726 (2009) 34 .36 متعاهای :26 رگ 116ط0 1۳۵ ۹۲ ۵۵ 7۳۵۳۹]0۲ آهسع 5 7۳۵ .(0989) .7 مفق 11206 :۰ ,020086 ۰ رمک جنمع و موظ 7٩ ومععبه) هم ما وتو م۸ [ م2160 7۵ .(2008) 3 .ظ ,0 ط1/1 ۵ .36 .8 ۸1-7 بش۸ .5 ق1130 1 50۳۷۳۷۵۲۶ ]۵ 55167 1۵ 1۵ ۵۲۱ ۵96۲۹ ۷۵۲]۵۲۵ ۳۵۲۵ 6 اکصندهد ع000طع6 ۵۳۵ ععصع کدی نفد مناه 136 0 ما مرطه م77 7 ۵۲ :12010 ,5000 ۹۳0 0۵96 وک .(2012) .5 118010۷ ۰ 787101 1۸6 7٩۰ 7۵66 ۵ 1 دامه7 هو 7٩ ععلا "هام۸ 65 صعز م۸ صناها عطا که دعودم0 2012 عطا عطا که 30۳۹01۵0 6 ۹۶ ۸۴۵۷۱۹۲ ۳۵۳ ۳۵/۵۲9 :۸۳۳ ۹۳۵۵ ب(2015) ۵ هل[ باق سا ت۳0 ۵۶ از 0 1۳6۵ معنفعط 1 17۸ ,کوک [ 6ج ۴ ۹۵ 1۵۷۹۲ ,۵۵۲ ۵۳۵۵۲ :۸۶۹ .(2002) 1۰ م7070 کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی ... ؛ محمدی نوسودی و بیچرانلو | ۳۹ [ 1/6005 7100 71۳۵ :2600060 ۸۶870 و2 .(2010) 36 مرول[ :0۳۳۵۲ ۲۳۵ 26۵ 0۳۵/1۶۲[ 7۳۵ .(2005) ۷۷۰ م۸060 ۶ ۷۷۰ ,10۳69۷ -0167 003 ۵۶ 10۵ 0۳۳۵۹[ ۹۲ ۵۲ ۳۵ ]۵ 00۲605 2 3 ,6 ع 3/1602 1۵ 7710260۰ .(2003) .0 .3 ,فتعچ۸ 2 .36 ,1/1602 0 معط صز صعنتناعه عصنلده تعاطا وعلع) 0 3 م۸ 0 نع 01116 و امره 1 و70۵0 .(2010) ی بعامانه/1 7100006 مد اهدص (۰ع0ع) .36 مصع[ن۸ 6 سا وصتساعقلگا ,3 ,110۹1086 :1.0000 11067۵۰ 1۳36 0۵ 06611371 11۵۵10 :0616 ۳۳۵ .(2002) .ی معلعلنه/2 68 م۸ نصکنتاعه عقاطعقط که علدودامم ۹/۵02 .(2016) .0 مصاق1/05 ۳3۵۲ 6 95 ۸۶۲۷/۹۲ 770۶۳98 .(2018) .0 بماق3/05 عک یگ .5 متصاه 010-۳ [ 7۵۲۵۱ ,7۵۲۳۵۵۳۵ .87695 75 200 مکالآ 771967100۰ 1 ونم ۳163 110۳ +کتعوصم۳1 یز جمتاع م0 کتجعط ما۵" .(2004) یگ مدق اب۳۵ 16 ع71۳ :5016۲6 16لا 0۳16 0۵ ۵۳۲ ۹60۵۹5 .(2005) .3 80006 ۵ عفناو معاک-را-رع1ی اه ام 70000 "عاعاوعل۸ ۹76 .(2012) بش مکااعکلنظ 06۰ نط ۳۵20 ۰ 270107 191012 ۵۱ ۲۳۵۹/۵۰ .(2017) 34 .5 10۵" 47-0 ,4 ,160105 بز ع[50ع/1 0[6۰ 76906-100 .(1978) 7.31 بعاله ۷ 260 ۷۵6۲ محر آهنموود وصه اعص‌اصا* .(2010) .2 مافام۸ ۷20 ۶ ول قآ هه -1146 ,(13)8 وجاعن0ه50 بخ صمناه نص ص60 مطصناه هگ بکعزما 1606۳ ۰ | فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین | سال هشتم | شماره ۲۹ | بهار ۱۴۰۱ ۶ ععق عط1 ناد عصنلده ۶ه ص۶۵ هصنگندعها0 .(2003) .5 مطعع1۷ عه .6 ق 2/1020 2 10 علصهط ۷۷۵۲۵ عطا اعصندهد کاععامتمع ای 06 0 13607 1 06100157 0۳126 :01310ع۳0ع اس .(۳08) کجعچ۸ 40 ۹۵-۵۲ ۵ 9۳46 ۷۹۲۵ 20007 7۳6 :26006 سمل .(2005) 8 .0 ,1۸۷۵505 اطع 1 نع /ع نع 0108/07 1 ک زا ۷ ۷// :1310 ۲ عفقفه عط1 نامه عماطعقط هنز مهد ۹26 .(2016) 6 ,۷۵28 13-7 ,(4)4 ماه نصصصم0 هه 3/002 .معااد/2عع نز امل 74810 0 ۳1۳۵۰۰۰ ۵3۱۵ ۳۳۵۶۵۱ ,2۵۵ 776 700-۰ 1 ۳۳۵۶ 7۳۵ .(2007) کل 1042 استناد به این مقاله: محمدی نوسودی» سندوس» بیچرانلو عبدالل. (۱۴۰۱). کنشگری کاربران توئیتر در یادبود قربانیان بمباران شیمیایی (کیمیاباران) حلبچه» فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین» ۲۹(۸)» ۴۰-۱

در اسفند 1366 شهر حلبچه در کردستان عراق به دستور صدام، هدف حملات شیمایی قرار گرفت که منجر به کشته شدن 3 تا 5 هزار نفر و زخمی شدن 7 تا 10 هزار نفر شد. علی رغم عمق این فاجعه به دلیل عدم دسترسی قربانیان به رسانه، در افکار عمومی جهانی و حتی بین خود کردها تصویری دقیق از آن شکل نگرفت؛ اما گسترش رسانه های اجتماعی به قربانیان این امکان را داد تا بتوانند توجه افکار عمومی جهانی را به جنایت مذکور جلب کنند. هدف مقاله پیش رو مطالعه کنشگری کردها در فضای مجازی بر محور سی و سومین سالگرد شیمایی بمباران حلبچه با تحلیل کنشگری هشتگی آن ها در شبکه اجتماعی توییتر است. یافته های پژوهش نشان می دهند که 8 محور اصلی در کنشگری هشتگی کردها در توییتر برجسته هستند که شامل؛ روایتگری فاجعه حلبچه از قاب توییتر، تجلی نمادگرایی در کنشگری مجازی با بازنشر عکس عمر خاور و فرزندش، پیگیری رد رنج این درد در چهره بازماندگان، بازتاب رسانه ای فاجعه حلبچه در سطح جهانی، حلبچه به مثابه درد مشترک، فراموش نکردن فاجعه حلبچه، بانیان نسل کشی حلبچه و جابه جایی بین مرزهای آنلاین و آفلاین کنشگری. بر اساس نتایج پژوهش، توییتر برای کردها به مثابه یک حوزه عمومی آنلاین عمل می کند که به آن ها این امکان را می دهد تا با ایجاد جریان رسانه ای در زمینه فاجعه حلبچه، گفتمان جایگزین را در مورد آن طرح کنند.

516397

برای این مقصوده ابتدا با روش استنتاجی» اهداف اصول و روش‌های تربیتی آیین تائو استخراج شده و در وهله دوم براساس حکمت ممتعالیه به نقد آنها و مبانی فلسفی تائوئیسم پرداخته شده است. براساس يافته‌ها مهم‌ترین هدف تربیتی آیین تائو پرورش انسانی خماهنگ با طزیقنه رانتی آاز) آسسنگ: بررسی آبن آهناف وراطول بر بای حکمست مقالیمتشانگی ای اسیت کنر وغله اول فقدان خداشناسی مناسب و گس فلسهیهایین نی شنلیای واقان باس باعث شده است تا نالوئسم به‌عنوان یک فلسفه تربیتی قادر به تفسیر مناسبی از اهداف و اصولی مثل تعادل و تسلیم محض در مقابل طریقت نباشد. با وجود اين» برخی از آموزه‌های تربیتی تائوئیسم» مثل سادگی, بازگشت به طبیمت و تعادل بین تربیت جسمانی و روانی» کلیدواژه‌ها: آیین تائو لائوزه» چوانگ‌زه» تائودجینگ» حکمت متعالیه» تعلیم و تربیت. آیین تائو تاو که قدمت چندین هزار ساله در چین دارد, امروزه در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ به‌طوری که قلمرو آن از چین» کره و ژاپن بسیار فراتر رفته و در کشورهای مختلف مشل استرالیا کانادا و دیگر کشورهای جهان دارای طرفداران زیادی است (میلر» ۲۰۰۳). گرایش به آیین تائو در غرب» از طریق ایجاد مراکز تحقیقاتی متعدد رشد بیشتری یافته است (ر.ک: ۷۷۷۷۷.201515100109.078) و محققان در پی آن هستند که با الهام از آیین تا اساسی برای علوم مختلف همانند روان‌شناسی (کوهن و راث» 4۲۰۰۲ مدیریت و جامعه‌شناسی و در مقاله پیش‌رو؛ آیین تائو به‌عنوان مکتبی عرفانی -فلسفی و با تأکید بر جهان‌بینی خاص آن مورد مطالعه قرار می‌گیرد و سعی می‌شود تا دلالت‌های آن برای تعلیم و تربیت استخراج گردد. در گام بعدی سعی خواهد شد تا براساس مبانی فلسفی برگرفته از حکمت متعالیه به نقد مبانی فلسفی و دلالت‌های تربیتی تائوئیسم پرداخته شود. انتخاب مکتب فلسفی - عرفانی آیین تائو در اين مقاله به چند دلیل صورت گرفته است: اولا این مکتب در غرب مورد توجه بسیاری قرار گرفته است و شناخت آن می‌تواند به تحلیل درست اين آیین کمک کند؛ ثانیا علوم تربیتی به‌صورت عام و فلسفه تعلیم و تربیت به‌صورت خاص: آن گونه که رای تربیتی غرب را به جامعه ما شناسانده‌اند. در شناساندن تربیت سنن شرقی به‌صورت تطبیقی موفق نبوده‌اند و این کار نیاز به مطالعات و پژوهش‌های فراوانی دارد. مقاله پیش‌رو گامی است آغازین برای نقد و تطبیق آموزه‌های آیین تأئو با آموزه‌های سنن و مکاتب فلسفی تربیتی موجود. البته تمرکز این مقاله بیشتر بر روی آرای متفکران ابتدایی تائو لاتوزه و چوانگ‌زه) است و کمتر به لاوزه به‌عنوان قدیمی‌ترین رهبر آیین تائو و شاید بنیان‌گذار این آیین» حدود ششصد سال قبل از میلاد می‌زیسته است؛ در عصری که کارل باسپرس آن را عصر محوری می‌داند. عصری که در آن سقراط در یونان» زرتشت در ایران» بود/ در هند و کنفوسیوس در چین ظهور کردند (کوهن» ۰۲۰۱۲ ص ۱۱). درباره آیین تائوی ابتدایی و زندگی لاتوزه» اختلاف‌های زیادی هست؛ برخی او را معاصر کنفوسیوس می‌دانند که بین چهارصد تا پانصد سال قبل از میلاد می‌زیسته و ملاقاتی هم با کنفوسیوس داشته است (میلر,۲۰۰۳ ص ۴؛ هارتز ۲۰۰۹ ص ۸)؛ در مقابل, برخی لائوزه را متعلق به قرن‌ها قبل از کنفوسیوس می‌دانند و حتی در صدق تاریخی او شک وجود دارد./یزونسو (۱۳۸۵) پس از بحث مفصلی در اين باب» نظر هنری ماسپرو را می‌پذیرد. در منظر ماسپرو یبن تائو در قرن چهارم قبل از میلاد (حدود دو قرن بعد از کنفوسیوس) بالائوزه و کتاب تائوته چینگ آغاز شد و در اواخر قرن» توسط جوانگاره تطور یافت؛ ولی در قرون بعد با خرافات آمیخت و از راه حقیقی‌اش دور شد (ایزوتسو ۱۳۸۵ ص ۳۰۴ اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ‎ ...‏ ۲۷ جیمز میلر سیر تاریخی آیین تائو را به چهار قسمت تقسیم می‌کند: دوره ابتدایی؛ دوره کلاسیک؛ دور مدرن و دور معاصر. دوره ابتدایی» عصر لائوزه و چوانگ‌زه است که در این دوره» آیین تائو هنوز به‌صورت یک آیین رسمی نیست و اطلاعات رسیده از این دوره بسیار ناقص است. دوره کلاسیک از اواسط قرن دوم میلادی و با ظهور افرادی مثل ژانگ تائولین (در دور سلسله تانگ) آغاز می‌شود و این دوره صحنه تعامل و گاه رقابت‌های آیین تائو با بودیسم است. در این دوره» منابع غنی در آیین تائو متولد می‌شوند و تائوئیسم گسترش می‌یابد و به دين رسمی امپراتوری چین تبدیل می‌گردد و از طریق ارسال مبلغان, در کره و کشورهای دیگر نیز گسترده می‌شود. دور سوم با افول سلسله تانگ آغاز می‌گردد که در آن آیین تائو با دیین بودا و ادیان عامه درهم آمیخته می‌شود. در اين دوره تاریخی که از حدود قرن دهم تا سیزدهم میلادی را دربرمی گیرد» جنبش موسوم به طریق عالی کمال (107ع۳6۲۵ 007۳01616 0۶ ۷7 136) در داخل آیین تائو ظهور کرد و آموزه‌های تائو را به‌سوی عرفان عملی و نوعی سحر و جادو سوق داد. این جنبش سعی داشت تا بر پایه ترکیبی از آموزه‌های کنفوسیوس» بودا و آیین تائوه تکنیک‌های عملی را برای مراقبه و نوعی در دوره بعدی,» تائوئیسم به مکانب مختلفی تقسیم می‌شود و گاه با خرافات درهم آمیخته و از منشا آن دور می‌شود. از قرن نوزدهم میلادی با قدرت گرفتن مارکسیسم در چین» بشیاری از معابد تائوئیسم تخریب می‌گردد. حزب کمونیست چین معتقد بود که آیین تائو نیز همانندادیان دیگر به اقتذارگرایی منجر می‌شود و مانع پیشرفت و انقلاب کارگری است و به همین دلیل به تخریب آن می‌پرداختند. علاوه بر آنها در قرن بیستم میلادی برخی ملی‌گرایان مدرن چینی نیز ادیان محلی مثل آیین تائو را به‌زیان انحاد ملی می‌دانستند و در تلاش برای براندازی آنها بودند (میلر» ۲۰۱۳). البته در سال‌های اخیر» هم‌زمان با اوج گرفتن آیین تائو در غرب» افرادی در کشورهایی مشل چین و کره در پی احیای این سنت باستانی و مراجعه به اصل آن هستند. کوهن (۲۰۱۲) معتقد است که تأثیر آیین تائو در غرب» از دهد ۱۹۲۰م و با ترجمه آثار تائویی توسط کانون تأئویی شانگهای» موسوم به تائوزانگ» صورت گرفت. این کانون بیش از ۱۵۰۰ متن تائویی را برای اولین‌بار به زبان‌های دیگر ترجمه کرد و برای نخستین‌بار دسترسی کشورهای دیگر به منابع آیین تائو را فراهم آورد. از این پس» آیین تائو در کشورهایی مثل فرانسه با استقبال مواجه شد. از دهد ۱۹۶۰م این روند با سرعت بیشتر دنبال شد و کشورهایی مثل تایوان نیز به منتشرکنندگان منابع تائویی پیوستند (کوهن» ۲۰۱۲ ص ۲) آیین تائو مکتبی فلسفی - عرفانی است که بر محور تائو (طریقت) بنیان نهاده شده است. تائو سوّال فلسفی محوری اکثر آیین‌های کهن چینی بوده است. درباره تاو تعابیر زیادی به‌کار رفته است؛ همانند راه پهشت. راه طبیعست» راه انسان و راه حق. تائو نشانگر قانون یکپارچه و واحدی است که کائنات از آن پیروی می‌کند (فرهنگ لغت فلسفی ۸ مت ادانی » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ کمبریج, ۹۹۱ ص ۸4۰۱)؛ ولی آنچه از کتاب تائودجینگ و جوانگ‌ره برمی‌آید تائو یا «طریقت» با بهره‌گیری از کلمات,واتام‌ها قیرقایل وصف اس بقاترتی که یزان آن رای زبان آوردهاقافویی جاوذان تخواهد بوذااتانی کنه بتوان آن را ذکر کرد نامی ماندگار نخواهد بود. آنچه نمی‌توان برایش نامی نهاده حقیقت جاوید است» (نائونچینگه تائو مبدا همه‌چیز است و هرچه به‌وجود آمده از اوست و عشق تائو در همه موجودات هست (تائوتچینگه» ۶ ص ۵۱) در حقیقت» می‌توان تمام کائنات را به اندامی پویا و زنده تشبیه کرد و تائو روح این اندام است که همه اجزا را با هم پیوند می‌دهد (چوانگ تزو ۲۰۰۶ ص ۲ تائو همانند خدای ادیان المی, شخص واحد قابل پرمتشن نيسته بلکه طریقت کافتات است که انسان برای رسینن ,به کمال خوهباید سعی کتد تا خود ربا آن گرچه نمی توان ماهیت واحدی برای آیین تائو در طول تاریخ بیش از دوهزارساله آن قائل شد ولی بین گرایش‌های مختلف آن همپوشی‌هایی وجود دارد که بحث درباره آیین تائو را ممکن می‌کند (کوهن و راث» ۲۰۰۲). آیین تائوه بخصوص در شکل ابتدایی آن» پیوندی عمیق با طبیمت دارد و بازگشتی به‌سوی طبیعت است. در طبیست, نظمی نهفته است که با رسیدن به آن می‌توان به تائو رسید. آموزه‌های لاتوره مبتنی بر گریز از تمدن و تصنعات بشری و روی آوردن به طبیمت است و در اين زمینه بین او و کنفوسیوس تقابلی تاریخی وجود دارد. کنفوسیوس عمدتا بر تمدن و اجتماع تأکید داشت و در پی ترویج فرهنگ وتمدن و عقاید و رسوم بود (فرهنگ لت فلسفی آیین تأئو به‌تبع عقاید باستانی چین» دو نیرو را در جربان طبیعت جاری می‌داند: یین و یانگ. ین و پانگ در ابتدا بیانگر تلقی چینیان کهن درباره طبیمت بودند. آنها طبیعت را به دو نیرو تقسیم می‌کردند: پین (تاریکی» سردی» موّنث بودن» ضعف» سایه و..)؛ و یانگ (روشنی» گرمی قدرت» مذکر بودن» خورشید و..). در اعتقاد آنان» تعامل این دو نیرو در طبیمت باعث تغییرات جاری در آن می‌شود و فصل‌ها را پدید می‌آورد (بلکنی» ۱۹۹۵). ین و یانگ نشانگر دو اصل مهم اصل در طبیعت‌اند: همه کائنات در تغییر مستمرند و چیزهای متضاد مکمل یکدیگرند و بدون هم وجود ندارند. سفید و سیاه» سردی و گرمی» خیر و شر ظلمت و نور و... بدون هم نمی‌توانند وجود داشته باشند. هدف انسان رسیدن به تعادلی بین این دو نیروست» نه پیروزی نهایی یک قطب بر دیگری (میلره ۲۰۰۳). حقیقت» ورای تعقل انسانی است و برای شناخت حقیقت نهایی باید هویت‌هایی را که عقل ساخته است.» درهم ریخت و ورای این تضادها و تمایزها به وحدت و یگانگی رسید. تمایز رسم عقل است؛ وگرنه حقیقت» واحد است و راه درک آن ورای عقل می‌باشد. عقل با قائل شدن تمایز در ذات حقیقت» آن را تباه می‌سازد و نمی‌تواند وحدت آن را درک کند. اگر انسان از تمایزات عقلی خود فراتر رود, به حالت «درهم‌ریختگی» می‌رسد که در آن» هویت‌ها ثابت نیستند و همه‌چیز به هم «تبدیل» می‌شوند. درهم‌ریختگی در تفکر چوانگ‌ره اهمیت زیادی دارد. در منظر او انسان اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ٩ ۲۹ باید از نظم‌ها و اسم‌هایی که عقل برای حقیقت متمایز می‌سازه گذر کند و در حالتی همانند رویا بی‌نظمی و درهم‌ریختگی هويت‌ها در جهان را مشاهده کند. در این حالت» هیچ‌چیز ذات ثابت ندارد و همه‌چیز به هم تبدیل می‌نشوند. البق این فرهم‌ریختگی سرحلهای گذری برای فرکانظه واقعی استت؛ نظمی رطس کفحاصل هماهتگی با تائو است» نه ساخته عقل بشری. این دیدگاه در باب ارزش‌ها و اخلاقیات هم به نوعی نسبی‌گرایی عرفانی منجر می‌شود. در این منظر ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی ساخته عقل‌اند و در حقیقت نهایی ريشه ندارند. چوزنگ‌ره از مفهوم «فلج کردن» يا «از شکل انداختن ارزش‌ها» برای بیان این حقیقت بهره می‌برد. در منظر او فلج کردن ارزش‌ها ناظر به غلبه بر سلسله ارزش‌های عرفی است (ایزوتسو ۱۳۸۵ ص ۴۵۶ تاو فراتر از زندگی عادی است و ممکن است برای مردم عادی خنده‌آور باشد؛ همین‌طور انسان مطابق با تأئو نیز ممکن است از دید افراد عادی غیرطبیعی باشد؛ چون ارزش‌های عرفی را درهم کرده» مطابق تائو زندگی می‌کند. برای رسیدن به تائو باید از عقل و اخلاقیات» که ساخته آن است» فراتر رفت: «تقدس و خرد را فراموش کنید و مردم هزار بار شادتر خواهند بود. عدل و اخلاقیات را فراموش کنید و مردم تنها آتچه درست است را انجام می‌دهند» (تائوتچینگ» ۰۱۹۹۶ ص۱۹). اشیای متمایز و متضاد در حقیقت تضاد و تمایز ندارند و در نهاد واقعیت نهایی» به وحدت می‌رسند. در تائو تمایز مرگ و,زندگی» خوب و شرو هستی و نیستی رنگ می‌بازد و همه‌چیز به یگانگی می‌رسند: «زندگی از مرگ برمی‌خیزد و برعکس؛ ممکن از غیرممکن برمی‌خیزد و برعکس؛ تأیید بر پايه انکار قرار دارد و برعکس. مسئله این است که دانا همه تمایزات را رد می‌کند و در تائو پناه می‌گیرد...» انسان کامل در آیین تأئو باید در ابتدا به هماهنگی درونی برسد و کنترل انرژی‌های درونی و سلامتی جسمانی اهمیت زیادی دارد (هارتز ۲۰۰۹). او دنبال قدرت و ثروت و دیگر شهوات نیست. این انسان در تائونچیسگ چنین توصیف شده است: «فرزانه تلاش نمی‌کند تا قدرتمند شود؛ بنابراین قدرتمند حقیقی است. انسان عادی در تلاش برای رسیدن به قدرت است؛ بنابراین هرگز قدرت کافی به‌دست نمی‌آورد. فرزانه هیچ نمی کند؛ با وجود این» چیزی ناتمام باقی نمی‌گذارد. انسان عادی هميشه مشغول کارهای مختلف است؛ با وجود اين» کارهای ناتمام زیادی دارد» نها اسان مقس است که تاو را هرک م ی کند. چرانگت‌رد انسان‌هایی کهن را بنوان نموئه‌هایی از انسان‌هنای انسان‌های واقعی گذشته ضعیفان را پایمال نمی کردند؛ از طریق زور و بی‌رحمی به اهداف خود نمی‌رسیدند؛ آنسا رایزنان را اطراف خود جمع نمی‌کردند. بنابراین [در زمان] شکست هیچ دلیلی برای پشیمانی» و [در زمان] پیروزی هیچ دلیلی بر خودپسندی نمی‌دیدند. بنابراین آنها می‌توانستند بدون لغزش به مراتب بالا برسند؛ در آب 40۳۰ مرت اداری » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ داخل شوند» بدون اینکه خیس شوند؛ و در آتش بيامیزند» بدون اینکه بسوزند. اینچنین دانشی است که به عمق انسان مقدس تائویی با فراتر رفتن از عقل و رسیدن به شهود. «درهم‌ریختگی» و «روّیاگونگی» را تجربه کرده است. در منظر او اسم‌ها و تمایزاتی که عقل به‌عنوان ارزش‌ها و اخلاقیات تشخیص می‌دهد باعث تباهی تائو است. ارزش‌های این انسان مقدس» هماهنگ با تائو است و ممکن است چندان با ارزش‌های عرفی جامعه سازگار نباشد: «فقط من اهمیتی نمی‌دهم؛ فقط من نظری ندارم. همانند نوزادی که هنوز نمی‌تواند لحظه‌ای لبخند بزند..» چنین انسانی برای رسیدن به تائو و هماهنگی با آن» عقل را حد می‌زند و از تمایزگذاری و مطلق‌انگاری می‌گریزد. چوانگ‌زه این حالت را «نشسته فراموش کردن» می‌خواند که در مقابل «نشسته تاختن» است. «شسته فراموش کردن» حالتی است که در آن, انسان بر احساس‌های ظاهری و عقل خود غلبه می‌کند و با اشراق؛ به مشاهده حقیقت می‌پردازد (کوهن» ۲۰۱۰). در «نشسته فراموش کردن» است که فرد درهم‌ریختگی را مشاهده می‌کند و تسلیم تائو می‌شود. در مقابل, «نشسته تاختن» به‌معنای حرکت مدام» تمایزگذاری مداوم و مطلق‌انگاری عقلی است. چنین انسانی پیوسته در تلاش برای غلبه بر ظبیمت و سرنوشت است و سر تسلیم در برابر آن فرود نمی‌آورد. «نشسته فراموش کردن» رهایی از احساس‌های ظاهری» عواطف و امیال است: «اگر ذهن خود را با قضاوت‌های مختلف بسته نگه دارید و آن رال زو گر کنی دیا وا خواهید داشت. اگرز ذهن خود را از قضاوت‌های مختلف آزاد نگاه دارید از حواس خود پیروی نکنید دلتان آرامش خواهد یافت» (تائوتچینگ, ۲۰۰۶ ص ۵۲) انسان مقدس باید خود را از بند علم و دانسیّه‌هاولربی4 521 ولایی‌معنا رها کند؛ چون این دانسته‌ها نه‌تنها او را به تائو نمی‌رسانند» بلکه مانع او نیز می‌شوند. فرزانه باید به بی‌دانشی خود پی برده باشد: «ندانستن» دانش راستین است. تلاش برای انباشتن دانش» بیماری است. ابتدا بدانید که بیمارید و سپس برای سلامتی خود تلاش کنید» (همان» ص ۷۱). برای چنین انسانی» ثروت و قدرت هدف نیست و او برای رسیدن به چنین اهدافی خود را مشغول نمی‌سازد: «کاسه خود را بیش از اندازه پر کنید؟ لبریز می‌شود؛ چاقوی خود را بیش از اندازه تیز کنیده کند می‌شود؛ به‌دنبال پول و راحتی باشید دلتان هرگز آرام نمی‌گیرد؛ به‌دنبال تأیید دیگران باشید برده آنها خواهید بود. کار خود را انجام دهید؛ سپس رها کنید. این تنها راه آرامش است» (تائوتچینگ» ۱۹۹۶ ص )۰ در منظر چوانگ‌ره, انسان برای رسیدن به حالت «نشسته فراموش کردن» باید مراحلی را پشت سر بگذارد. در این مراحل, انسان در ابتدا یک سیر صعودی از چهان به تأئو و سپس سیر نزولی از تائو به چهان دارد. چوانگ‌ره مراحل آموزش برای سیر صعودی از جهان به تائو را چنین ترسیم می‌کند (عدد روزها نمادین است): در سه روز او می‌آموزد که از جهان خاکی تعالی جوید. دوباره هفت روز صبر می‌کنم. او از وجود مادی تعالی می‌جوید. بعد از اینکه او از وجود مادی تعالی جست» من له روز صبر می‌کنم. در این صورت» او از تمام زندگی تعالی می‌جوید. بعد از اینکه او از زندگی تعالی جست. تصویر واضحی از طلوع [اشراق] را خواهد دید. بعد از ایسن» اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه | حمداله محمدی و.. 2 ۳۱ او خواهد توانست وحدت (واحد) را به تماشا بنشیند. بعد از تماشای وحدت. او می‌تواند تمایز بین گذشته وحال را محو کند. بعد از محو تمایز گذشته و حال» او به جایی [مرحله‌ای] وارد می‌شود که در آن؛ زندگی و مرگ تفاوتی [در ابتدا معرفت انسانی] در مرحله‌ای است که هنوز موضوعات [کثرت‌ها] وجود ندارند. این بالاترین نقطه‌ای است که معرفت آنها می‌تواند برسد. دومین مرحله مربوط به موضوعات است؛ ولی موضوعاتی که هنوز مشروط نیستند (غیرقابل تعریف‌اند). در مرحله سوم» موضوعات قابل تعریف‌اند؛ ولی هنوز تمایز بین صحیح و غلط وجود ندارد. وقتی این تمایز [بین صحیح و غلط] نمایان می‌شود؛ تائو شروع به انحطاط می‌کند.. و با انحطاط تائو براساس مباحثی که در باب انسان کامل تائویی مطرح شد. در آیینتائو زندگی هماهنگ با تائو مهم‌ترین هدف غایی تربیت است. انسان تربيت‌شده آیین تائو کسی است که تائو را از طریق معرفت قلبی می‌شناسد و خود را با او هماهنگ می‌سازد. آرامش نهایی انسان در گرو غرق شدن در حیرت تائو و زندگی براساس قانون تائو است. تائو قانون طبیعت است؛ پس کسی که هماهنگ با آن باشد با یتنیز هماهنگ است و به تعادل نهایی می‌رسد. انسان کامل در برابر تائو تسلیم است. او می‌کوشد تا در قانون ظبیمت مداخله نکند و فقط با آن هماهنگ باشد. او ذهن خود را از تمییز دادن‌ها آزاد نگاه می‌دارد و می‌داند که ورای این تمایزهای ظاهری, همه‌چیز در وحدت است. انسان ترييت‌شده تائویی مثل کودکی است که در برابر قانون طبیعت تسلیم است و درصدد تغییر آنها نیست. او اجازه خر ین اوه بیس مقدس اس و قامل خمه: کاانات (آنسان: مین ریش سی‌شسود (میل ۳۰۳ ]اسان تربیت‌شده تائو همه‌چیز را در هماهنگی و وحدت می‌بیند. از طرفی» وحدتی که در طبیعست هست. الگویی برای انسان است (نائوتچینگ» ۹۹۶ ص ۲۳ و انسان می‌تواند با پیروی از آن به قانون طبیعت» که تائو است» نزدیک شود (همان» ص ۲۵) همان‌گونه که یین و یانگ در طبیعت در وحدت و تعامل هستند, انسان هم باید نیروهای 7۳ مت ادانی » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ مختلف را در خود به تعادل برساند. اگر انسان با تائو هماهنگ باشده زمین و بهشت با او سازگار خواهد بود؛ وگرنه بر طبق تأوئیسم» روح و بدن در انسان وحدت دارند و کارکرد روح و ذهن انسان تابع کارکرد انرژی‌های جسمانی است (میلر» ۲۰۰۳). انسان تربیت‌شده تائویی باید ابتدا به وحدت درونی روح و بدن برسد تا بتواند به وحدت بیرونی با جهان و تأئو برسد. در منظر آیین تاو انسان جهان صغیر است (ماساکی» ۳ هارتز ۰۹ ۳۰( همان گونهکه جهان در وحدت بین بین و یانگ است» انسان نیز باید نیروهای درونی خود را هماهنگ کند تا به وحدت درونی برسد. برای اين کار به تصفيه بدن و روح نیاز است. تا وقتی بدن سالم نباشد و نیروهای آن هماهنگ نباشند انسان نمی‌تواند به وحدت بیرونی با تائو برسد. نتيجه عدم تعادل درونی انسان» بیماری و رنج‌های روحی است که او را از این اصل» متناسب با هدف «تسلیم محض» است: بر طبق آّیین تاو ارزش‌ها و رسوم اجتماعی نسبی‌اند و در نگرش انسان کامل» درست و غلط تنها در عرصه ذات‌ها معنا دارد و وقتی آنها را در ارتباط با تائو بنگریم» مرزهای ارزش‌ها رنگ می‌بازند. اصل تساهل یکی از اضول مهم تربیت تائویی انتث. انسان کامل تائوه ذهن خود را از این تمایزات خالی می‌کند (تائوتچینگ, ۰۱۹۹۶ ص۳)؛ از کسی جانب‌داری نمی‌کند (همان» ص ۵ می‌کوشد تا دخالت خود را در مسائل حیاتی و همچنین انتظارات خود را از دیگران بکاهد (همان» ص ۱۰)؛ و در نهایت اینکه او همانند خود تاه پذیرای همه‌چیز است (همان, ص ۱۵) و در عمل و فکر اطاف‌پذیر است. انسان کامل با فراتر رفتن از عواطف انسانی» «خوب را به‌عنوان خوب و غیرخوب زا هم به‌عنوان خوب می‌پذیرد.. . همان‌طورکه آسمان‌ها و زمین نسبت‌به ده هزار چیز [همه پدیده‌های جهان] بی‌تفاوت بوده» با آزها چون سگ‌های حصیری معامله می‌کند. او این اصل, متناظر با هدف «وحدت با طبیعت» است و شاید مهم‌ترین اصل تائوئیسم باشد. خود تائو نماد تعادل است که ذر آن بین و بانگ (ذوگانگی‌ها و تمایزات) رنگ می‌پازند. اصل تعاذل و میانهروی مکمل اصضل تساهل است. هنگامی انسان می‌تواند با تائو هماهنگ شود که در وجودش همانند دیگر کائنات» یین و یانگ به تعادل رسیده باشند. در آّیین تائو هدف غلبه یک بعد بر دیگری نیست؛ بلکه هدف تعادل بین اين دو است (چوانگ‌تزی ۲۰۰۶ ص ۲ انسان همانند نیروهای طبیعی سعی می‌کند تا در عمل و فکر آرام و متعادل باشد. اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ه ۳۳ این اصل متناسب با هدف «وحدت با طبیعت» است. انسان وقتی توانست خود را با تائو هماهنگ کنده در ورای این همه تمایزات و تنوعات ظاهری» وحدت و یگانگی واقعی را مشاهده می‌کند. ذات‌ها و اسم‌ها هویت ثابت ندارند و آنچه واقمیت دارده تائو در حین وحدت و سادگی است. اصل سادگی, از طرفی بر فراتر رفتن از کشرت‌ها و پیچیدگی‌های موجود و دیدن وحدت واقعی دلالت دارد و ازسویی‌دیگر» به بازگشت به طبیست و زندگی دور از مشغله‌های فراوان آشاره ذارد (تائوتچینگ, ۹۹۶.ص ۶۵ سادگی در فکر و غمل»یکی از نشانه‌خای زندگی هماهنگ با تائو است. در تانونچینگ, بر اصل زندگی ساده با تعبیر «زندگی نزدیک زمین» تأکید شده است (همان»؛ ص ۸). کودک در تائونچینگ نماد اصل سادگی به‌شمار می‌رود (همان» ص ۵۵وع۶). این اصل متناسب با هدف «تعادل درونی» است. چنان که اشاره شد» یکی از ویژگی‌های انسان» «گریز از مرکز» است. او پیوسته در پی دلبستگی به اشیای بیرونی است؛ ولی این روند باید به «گرایش به مرکز» تغییر کند (همان). او باید «نشسته تاختن» را وانهد و «نشسته فراموش کردن» را بیاموزد. انسان تائویی می‌کوشد تا همه احساسات خود را کنترل کند و بر تمایزگذازی عقل حدیزند و به؛این طریق از جهان برد و به باطن خویش برگردد. انسان برای اینکه بتواند آموزه‌های آیین تائو را درک کند. باید به عمق خویشتن بازگردد (تائوتچینگ, ص ۷۰). تائو تنها وقتی قابل شناخت است که انسان از ایده‌های بیرونی جدا شود و به خودش, که جهان صغیر است» برگردد (همان؛ ۲۱). اگر انسان مشغول پدیده‌های خارجی شود و خود را فراموش کند. از منشا و مبدا خود نیز دور می‌شود. شناخت مبدا راه رسیدن به هماهنگی با تائو در زندگی است. انسان تربيت‌شده تائویی با رهایی از حواس ظاهری و دانسته‌های ظاهری, به خود واقعی‌اش می‌رسد و هویت واقعی را می‌یابد: «آنان که می‌داننده خاموش باقی می‌مانند؛ آنان که نمی‌دانند» سخن می‌گویند. دهانت را ببند؛ حواست را نادیده بگیر؛ زندگی‌ات را فراموش کن؛ گره‌هایت را باز کن؛ نگاهت را نرم و لطیف کن؛ و گرد و خاکت را بتکان. این هویت اصلی توست. چون تائو باش» (همان» ص ۵۲). این روش متناظر با «اصل تساهل» است. تائّوئیسم آیین تسلیم محض است. انسان تائویی اجازه می‌دهد تا رویدادها به‌صورت طبیعی رخ دهند و در آنها دخالت نمی کند؛ زیرا می‌داند که دخالت او برای تغییر امور او را از تائو جدا می‌کند. اگر انسان به تائو به‌عنوان قانون کائنات اعتماد کند و چیزها را آن‌گونه که هستنده بپذیرد و در برابر تائو تسلیم شود همه‌چیز در جای خود قرار می‌گیرد. در منظر تائوئیسم» جهان مقدس است و کسی که سعی در اصلاح 5 مت ادانی » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ جهان دار آن را خراب می‌کند. انسان کامل کسی است که جهان را آن‌گونه که هست بپذیرد؛ بدون اینکه بخواهد این روش متناظر با اصل سادگی» است. انسان تائویی در زندگی خود عمل به شیوه «بی‌عملی» را برمی‌گزیند (میلره ۲۰۰۳) در این منظر انسان عمل می‌کند؛ ولی انتظاری ندارد. به‌عبارت‌دیگر او عمل می‌کند و آن را رها می‌کند. البته نباید بی‌عملی را به‌معنای بی‌تفاوتی» بی‌حرکتی و سکون گرفت؛ برعکس» «بی‌عملی» کمال عمل است؛ «بی‌عملی» در حقیقت» نوعی عمل عاری از نفس‌پرستی است که در مقابل عمل برمبنای تمایلات قرار دارد این روش متناظر با اصل گرایش به مرکز» است. یکی از روش‌های دیگر تربیت تائویی؛ رهاشدگی است. تا اسان در قید آروزها و امیال باشد نمی‌تواند بر طبق تائو زندگی کند. رها شدن از آرزوها امیال و فعالیت‌های تصنعی باصث می‌شود که فرد به آنچه دارد و آنچه هست خشنود شود و رضایت خاطر به او دست دهد (تائوتچینگه» ۱۹۹۶ ص ۴ کسی که دنبال پول, قدرت و تأیید دیگران باشد. هیچ زمانی آرام نمی‌گیرد (همان» ص ). انسان برای رسیدن به تائو باید خود را از بند مالکیت یا تسلط بر دیگران و تمایل به حکمرانی رها کند (همان» ص ۱۰) او باید عمل کرده آن را بدون هیچ انتظاری رها کند. شکست‌ها و موفقیت‌ها در منظر انسان تربيت‌شده تائویی» پوچ و میان این روش متناظر با «اصل تعادل» است. در آیین تائو داشتن یک بدن سالم مقدمه تعادل درونی و بیرونی است. تربیت جسمانی و بخصوص تغذیه مناسب» یکی از برنامه‌های مهم آیین تائو برای هماهنگی جسمانی است. رژیم غذایی آیین تائوه نسبت به بودیسم و جینیسم محدودیت‌های کمتری دارد و محدودیت‌های آن فقط شامل غذاهای مضر برای سلامتی است. در زمينه رژیم غذایی نیز آیین تائو معنقد به تعادل است (هارتزه ۲۰۰۹). روش‌های درمان تأئویی که مبتنی بر بهره‌گیری از گیاهان دارویی و تکنیک‌های پزشکی همانند طب سوزنی برای درمان بیماری‌های جسمانی و روحانی است» از روزگاران کهن شهرت فراوان داشته و امروزه در جهان مورد توجه فراوان قرار گرفته است. افزون بر اين» آینن تائو برای تربیت جسمانی فعالیت‌هایی را ارائه می‌دهد که به تعادل جسمانی و روحانی در منظر آیین تائوه نیروی حیاتی (1)) نیرویی است که زندگی را در جهان باعث می‌شود و با توقف آن؛ زندگی هم متوقف می‌شود. انسان می‌تواند از طریق رژیم غذایی متعادل و انجام مراقبه‌ها و فعالیت‌های بدنی» که به تعادل اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ۹ ۳۵ جسمانی و روحانی منجر می‌شوده این نیروی حیاتی را تقویت کند (میلر ۲۰۰۳). بنایراین یکی از روش‌های مهم تربیت تائویی» تربیت جسمانی است که از طریق ارائه رزیم‌های غذایی و فعالیت‌های بدنی» که دربردارنده تعادل این روش متناظر با «اصل سادگی» است. طبیعت در منظر آّیین تائو جلوه‌گاه تائو است و با شناخت دقیق آن می‌توان تأئو را شناخت (تائوتچینگ» ۰۱۹۹۶ ص ۵۲). انسان برای رسیدن به تائو باید با طبیعت هماهنگ شود و به مشاهده آن بپردازد؛ ولی این مشاهده نوعی مشاهده محض است. انسان با نور وجود خود به طبیست می‌نگرد و در آن غرق می‌شود نه اینکه به تحلیل مفهومی آن بپردازد و بخواهد با شناخت طبیست» از آن در زندگی خود بهره ببرد. مشاهده محض مشاهده با نقشه و طرح قبلی نیست؛ بلکه آزاد گذاشتن ذهن برای دیدن نور طبیعت است بدون دخالت عقل استدلالگر. انسان با دید مقدس به طبیعت می‌نگرد و خود رابه جریان طبیعت می‌سپارد و با هماهنگی با طبیعت» به هماهنگی با تاو می‌رسد. راه موفقیت در عمل, پیروی از آیین تائو همانند دیگر گرایش‌های عرفانی؛ عمئتا از طریق راهنمایی‌های الگویی که هماهنگی با تائو را تجربه کرده است آموخته می‌شود. اين نوع آموزش» از طریق کلمات و سخنرانی آموزش داده نمی‌شود؛ بلکه راهنمای تائویی در وهله اول به فرد می‌آموزد که ذهن خود را خالی کند؛ از جاه‌طلبی‌هایش بکاهد؛ دانسته‌های خود را دور بریزد و عمل بداقوه هی‌غملی »را ببازماید آهماق نم راکو کسی ایتک با تانه هنک موی نس را تخریه رکه است؛ او چیزی از خود نمی‌نماید؛ ولی دیگران نور وجودش را می‌بینند؛ او همانتد تائو ساده و واضح است و به ذیگران کمک می‌کنذ تا به طبیعت:خود با زگرقندم ترهش کرام انیا همدتا مبتنی بر سلسلهمراتب معلم._شناگره انجام می‌گرفته و معلم خود بهترین الگوی شاگرد خود بوده است (میلر» ۲۰۱۳). این روش متناظر با اصل گرایش به مرکز (خودشناسی)» است. برای شناخت خود و به‌تبع آن تائوه انسان نمی‌تواند به عقل خود تکیه کند؛ چون عقل برای شناختن تائوه آن را در حد سار مفاهیم می‌کاهد و آن را تباه می‌سازد (ایزوتسو ۱۳۸۵ ص ۳۲۰). برای شناخت تاو باید از بند عقل رها شد و بی‌نفسی را تجربه کرد و با فنا شدن نفس به هماهنگی با تائو رسید. این کار تنها از راه کشف و شهود امکان‌پذیر است و از این طریق است که انسان درهم‌ریختگی هويت‌ها را مشاهده می‌کند و نور تاأئو را در جهان می‌بیند و می‌شناسد. یکی از روش‌های مهم آموزش تائویی» آموزش برای شهود تائو است و برای این کار فرد باید «نشسته فراموش کردن» را بیاموزد. ۹ مت ادا » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ در یک نگاه ظاهری, نظام فلسفی صدرالمتآلهین و تائوئیسم شباهت‌هایی دارند. البته در باب این شباهت‌ها از همان اول باید متذکر شویم که بسیاری از این شباهت‌ها ظاهری‌اند و در بنیاد تفسیر خود بر مبانی مختلف تکیه داشته با هم اختلافات بنیادین دارند؛ با وجود این» اشاره به برخی از این شباهت‌های ظاهری نیز نقشی مهم در فهم این دو نظام فلسفی دارد. جهان‌بینی مکتب متعالیه و تائوئیسم هیچ‌گونه تأثیر و تأثری بر هم نداشته‌اند و شاید صدرالمتلهین از عقاید عرفانی تائوئیسم هم شناخت دقیقی نداشته است؛ چه رسد که از آنها اثر پذیرفته باشد. باین‌حال» برخی وجوه مشترک بین اين دو نظام فکری وجود دارد. در وهله اول» نگاه فلسفی صدرللمتألهین و چوانگ‌زره ماهیتی وجودشناختی دارند که ویژگی بارز دیدگاه آنهاست. در این تلقی» آغاز فلسفه نه از استدلال عقلانی در باب وجود (به‌سبک مشائیون) بلکه تجربه عینی وجود است (ایزوتسو ۳۸۵ ص ۵۰۹۵۰۸). در منظر صدرالمالهین» «وجود به ذات خود امری است عینی» (صدرالمتالهین» ۱۳۸۰ ص ۴۲). علامه حسن‌زاده آملی در تفسیر این گزاره معتقد است که «وجود» مفهومی عام است که واقعیت دارد؛ به‌گونه‌ای که واقعیت همه اشیا دیگر نیز بدوست. بنابراین» «وجود» واقعیت دارد و اصل همد واقعیات دیگر است. همه کثرات و مظاهر فرعیات این واقعیت عینی‌اند و اصل در تحقق, «وجود» است (حسن‌زاده آملی» ۱۳۸۰ ج ۰۱ ص ۵۷۵). «وجود» واقعیت عینی است؛ «پس باید به حض ور رت ز آن رالچشار درک کرذ» (اکبریان» ۸۳۸۶ صض ۲٩ صدرالمتلهین با اثرپذیری از سهروردی» فلسفه خود را بر حقیقت عینی وجود بنا می‌نهد و معتقد است که «خارجیت»» ویژگی بارز این حقیقت عینی است. «وجود» به‌عنوان خقیقت عینی, قابل شناخت با استدلال عقلانی نیست؛ بنابراین باید با علم حضوری و شهود آن را شناخت. اصالت وجود محور فلسفه صدرالمتآلهین است و علامه طباطبائی آن را چنین توضیح می‌دهد: مقصود از اصیل بودن وجود این است که آن حقیقت عینی و واقعیت خارجی‌ای که بالبداهه آن را می‌پذیريم و به آن اذعان می‌کنیم» همان وجود است» (طباطبائی» ۱۳۸۵ ج "ص ۴۸). اساش فلسفه صدرالمتلهین بر اشراق و تزکیه و رسیدن به حقایق از طریق شهود باطنی است و این فیلسوف متأله؛ ریاضت و مکاشفات باطنی را راه‌حل بسیاری از مسائل بفرنج فلسفی سر راه خویش می‌داند (حسن‌زاده آملی» ۱۳۸۰ ج ۱» ص ۴۵و۴۶). به‌تعبیر خود صدرلمتآلهین» کتاب/سفار کتابی است که «در آن؛ علم تأله در حکمت بحثی گنجانده شده و حقایق کشفی با بیانات آموزشی در آن درنوردیده شده و اسرار ربانی با عبارات مأنوس طبایع و قریحه‌ها جامه در بر کرده و معانی دشوار و پیچیده با الفاظی که با گوش‌ها آشنایی دارنده در آن به‌کار گرفته شده است» (صدرالمتالهین » ۱۳۸۰ ص ۱۲). این امر در تائوئیسم نیز مورد تأکید است و چوانگ‌ره و لاتوزه هم معتقدند که تائو قابل بیان در کلمات و استدلال عقلانی نیست و راه شناخت آن» شهود است. در منظر لائوزه» تائو مانند چاهی است تاریک؛ ولی حاضر و پر از امکانات فراوان (تائوتچینگ» ص ۴)؛ برای شناخت آن استدلال و صحبت کردن بیهوده است و باید از طریق نوعی درگیری اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه | حمداله محمدی و... 4 ۳۷ عملی (نوعی سلوک عرفانی) آن را شناخت. لاتوزه درباره این سیر و سلوک یچ بحشی مطرح نمی‌کند؛ ولی چوانگ‌زه آن را در مراحل سیر از خود به‌سوی تائو شرح می‌دهد. که نوعی سفر عرفانی است. در منظر صدرالمآلهین نیز حقیقت «وجود» در نهایت خفا و پنهانی است و برای رسیدن به آن؛ فرد باید سفری عرفانی را از وحدت در عین کثرت, یکی از عقاید مشترک بین تأنوئیسم و حکمت متعالیه است؛ گرچه این افستراکات بسیار ظاهری است و در تفسیر و نتایج این اعتقاد به وحدت و کثرت» بین تائوئیسم و فلسفه صدرایی اختلافات بنیادین وجود دارد. در منظر تائوئیسم» کنرت‌های ظاهری» در وجود واحد تائو به وحدت و بساطت می‌رسند. تائو مقصد نمایی است که در آن همه هويت‌ها رنگ می‌بازند و وحدت آغاز می‌شود. چوانگ‌ره معتقد است که بین «این» و «آن» تفاوتی وجود ندارد (چوانگ تزو ۰۲۰۰۶ ص ۲) و کسی که درهم‌ریختگی را تجربه کرده باشد در ورای همه این ذات‌ها وحدت و یگانگی را می‌بیند. بازگشت همه این کثرت‌ها به آن وحدت نهایی است. در منظر صدرالملهین و چوانگ‌ره. آنچه عقل به‌عنوان وجودات متکثر می‌شناسد» در ارتباط با وجود واحد واقعیت نهایی ندارند. معرفت عینی وقتی حاصل می‌شود که فرد در ورای ذوات متکثر ذات واحدی را درک کند که واقعیت نهایی دارد. البته برخلاف آیین تن که مبانی و استدلال مستحکمی برای وحدت :در عین کشرت ارائه نداده» صدرلملهین از طریق اثبات اصالت وجود و اصل تشکیک در وجود» مبانی مستحکمی برای اثبات رابطه کرت و وحدت گرد آورده است. درک صحیح اصالت وجود در منظر صدرلمتآلهین» فهم رابطه وحدت و کثرت را راحت می‌سازد. در منظر صدرا آنچه در خارج اصیل است» «وجود» به‌عنوان یک حقیقت مشکک و دارای مراتب مختلف» شدت و ضعف و تأخر و تقدم است. وجود باری‌تعالی» وجود محض است و در آغاز سلسله تشکیکی قرار دارد که از آن به «وجود بشرطلا» تعبیر در منظر هر دو نظام فلسفی,» انسان کامل کسی است که از طریق,شهود به تجربه وحدت نائل آمده باشد و بتواند ورای کثرت موجود, وحدت را ببیند. این انسان باید مراحل عرفانی را طی کند تا به این مرحله برسد. این مراحل را در نظر چوتگ‌ره بررسی کردیم. صدرلملهین نیز از اسفار اربعه سخن به‌میان می‌آورد که از خود انسان آغاز می‌شود. هر دو نظام فلسفی یادشده خودشناسی را آغاز سیر به‌سوی واقعیت نهایی می‌دانند؛ گرچه در این باب هم تفاوتی بنیادین وجود دارد: خودشناسی در منظر نظام صدرایی» مقدمه‌ای برای شناخت حق است و خداشناسی؛ علمی است که مر وهله:اول برای اسان ضروری اس (سترانازیی: 1۳۸۴ من 1۶ سنزنشانیی باانگا یه حدیث مبارک «من عرف نفسه فقد عرف ربه» معتقد است که دوره ریاضت و تمذیب نفس برای درک حقیفقت عینی وجود» از شهود حقیقت «خود» آغاز می‌شود (ر.ک: اکبریان» ۱۳۸۶). انسان برای شناخت جهان و خدا باید ابتدا خویشتن را نیک بشناسد و وجود خویش را شهود کند تا بتواند اصالت و حقیقت وجود در عالم عینی را درک کند؛ زیرا «جهل به خود نتیجه‌ای جز جهل به حق ندارد» (موّمنی» ۱۳۹۶ به نقل از: صدرالمتالهین» ۱۳۶۰ ص ۲۴۴ ۸ مت ادا » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ لازمه شناخت خویشتن» پیراستن خود از متعلقات و تزکيهه نفس است. در این منظر برای درک معارف و حقایق الهی که ماهیتی مجرد و قدسی دارنده نفس انسان نیز باید مجرد و قدسی شود. به همین دلیل, صدرالمتلهین رو مجرد شو مجرد را بیسین دیدن هرچیز را شرط است این بنابراین شرط درک مجردات قدسی که هدف علوم الهی و فلسفه صدرایی است» مجرد شدن و منزه شدن از هوا و هوس و تزکيه نفس است (حسن‌زاده آملی» ۱۳۸۰ ج ۰ ص *۵). بنابراین در فلسفه صدرایی» حکمت بحثی به حکمت ذوقی نیازمند است و «هر کسی که دارای فهم و ادارک است ولی دارای حدس کشفی نیست و در قلبش هم نوری که پیشاپیش و راستش رود وجود ندارده حکمت برایش حاصل نمی‌شود» (صدرالمتالهین» ۰۱۳۸۳ ص ۷) در منظر تائوئیسم نیز اصل «گرایش به مرکز» و «خودشناسی» اهمیت زیادی دارد. انسان باید از طریق مراقبت و فرایند «نشسته فراموش کردن»» بر احساسات و هوس‌های خود حد زند و حتی از تمایزگذاری عقلانی نیز خود را رها کند و به عمق خویشتن برگردد. راه درک تائّوه درک آن در عمق خویشتن است (ایزوتسو ۱۳۸۵ ص ۳۵۲ انسان در روند سفر از خود به خدا این مراتب مختلف را شهود می‌کند و در نهایت به وحدتی می‌رسد که در آن؛ نفس به فنا می‌رسد و همه‌چیز یگانه می‌شود. مراتب وجودی صدرالمآلهین» شباهت ظاهری به مراتب سیر عرفانی جوانگ‌زه دارند: مرحله اول که وجود باری‌تعالی است» متناظر با مرحله رسیدن به تائو است که در آن هستی یکی می‌شود و آن نیز در عین ظاهر بودن» پنهان و مخفی است. مرحله وجود منبسط در نظر صدرالمتآلهین» متناظر با مرحله درهم‌ریختگی جوانگ‌زه است. در این مرحله هنوز ذات‌ها یا «هزار چیز» از هم متمایز نیستند. مرحله وجودات خاص هم شامل مرحله ذات‌هاست. در منظر هر دوّلظام فلسّفی, انسان مقدس يا انسان کامل کسی است که در ورای اين‌همه کثرت تضادها و تمایزها به وحدتی برسد که مبنای همه‌چیز است. چنین انسانی بعد از اینکه از سفر عرفانی خود بازگشت» به‌سوی خلق می‌رود و با آنها به فعالیت می‌پردازد؛ ولی او همواره رویی به‌سوی خلق و رویی به‌سوی خدا دارد (اکبریان» ۱۳۸۸ ص ۱۸و۱۹) و هیچ‌گاه خود را در بند عقل و تمایزات و کثرت‌ها اسیر نمی‌کند. او همواره رو به‌سوی مبدا خویش است و همه‌چیز را در وحدت و یگانگی می‌بیند. البته ذکر این نکته لازم و ضروری است که در مراتب شهود عرفانی» بین صدرلملهین و تائوئیسم تفاوت بارز وجود دارد. در منظر صدر آخرین مرحله از هستی وجود باری‌تعالی است که برخلاف تائوه فقط هدف غایی جهان نیست؛ بلکه ربوبیت و تدییر جهان نیز به‌دست اوست. خداوند باری‌تعالی بر وجودات متکثره قیمومیت دارد و خودش قائم به ذات است. در این معناست که «هو الذی فی السما اله و فی الارض اله» (حسن‌زاده آملی» ۱۳۸۰ ج ۰۱ ص ۴۸۵-۴۸۴ در حکمت متعالیه, اعمال انسان کامل در داخل منظومه‌ای قرار می‌گیرد که در رأس آن وجود باری‌تعالی است که تنها وجود حقیقی است. در این منظومه» موجودات دارای درجاتی از وجودند که با وجود باری‌تعالی رابطه اشراقی دارند. به همین دلیل, ماسوی‌الله دارای وجود رابطاند؛ یعنی تنها سایه‌ای از وجود خدایند نه وجودی مستقل. اولین اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ۹ ۳۹ اصل این منظومه انسان‌شناسی, توحید است که با نفی هرچه غیرخداست» جایی برای غیر نمی‌گذارد. این منظومه با دو اصل دیگر تکمیل می‌شود: اصل نبوت و اصل معاد. بدون در نظر داشتن رابطه انسان با خدا نبوت و معا تبیین بسیاری از ویژگی‌های انسان کامل قابل فهم نخواهد بود. تائوئیسم تلقی روشنی در باب خدا و چهان بعد از مرگ ندارد؛ ازهمین‌رو تبیین برخی از ویژگی‌های انسان کامل در آن مشکل خواهد بود. انسان کامل تائوئیسم» «بی‌عملی» را شيوه خود قرار می‌دهد. او همانند دیگران در اجتماع فعالیت دارد؛ ولی این فعالیت او بری از امیال شخصی و به‌سوی خیرخواهی عمومی است. البته این تنها یک جنبه از بی‌عملی است و ريشه آن مربوط به اصل طبیعت‌گرایی و اعتماد به سیر طبیعی کارهاست. انسان کامل که شیود‌اش بی‌عملی است. در پی تغییر سیر اتفاقات نیست. او رام است و خود را عامل ایجاد تغییر پدیده‌های جهان نمی‌داند. مفهوم بی‌عملی در منظر تائوئیسم می‌تواند تفاسیر مختلفی را به خود بگیرد و یکی از تفاسیر مثبت آن» تعبیر بی‌عملی به نوعی رضایت و تسلیم در برابر تائو است که منشا مهمی برای نوعی صبر و آرامش می‌باشد (نائوتچینگه ۱۹۹۶ ص ۲ در این معنا بی‌عملی به نوعی وارستگی و رهایی از خود و رسیدن به مرحله «نشسته فراموش کردن» منجر می‌شود. البته این مفهوم از بی‌عملی را نباید به‌معنای تزکیه و رهایی از هوا و هوس در تصور صدرایی دانست. آنچه تا اینجا بیان شد» بیشتر مشترکات هرچند ظاهری در بین دو نظام فلسفی است؛ ولی این دو نظام تمایزاتی دارند که اساس آنها را از هم متمایز می‌کند. اولیل تمایوس این واه #فلسفی» در بحت خداشناسی است !لاف وره و جوانگ‌ره» تائو را خدا نمی‌دانند و به وحدت شخصی او اعتقادی ندارند؛ ولی از منظر صدرلمتلهین» «وجود» در مرتبه اعلای آن مربوط به ذات باری‌تعالی است که دازای وحدت خقیقیه است؛ یعنی خداوند وجود محض و مطلقی است که اثانی ندارد. او ازلی و ایدی» و ظاهر و باطن است. آلظه از تلق لاشوزد و چرانگ‌زه در باب تائو می‌توان فهمید. در بهترین حال نوعی همه‌خدایی و قدیم بودن جهان و انسان است. خدا در فلسفه صدرالمآلهین نقطه محوری است؛ چون وجود تنها از آن اوست و آنچه ماسوی‌الله است همه سایه اوست. خداوند باری‌تعالی «صورت الصور» و «حقیقت الحقایق» است و وجود متکثرات وابسته به اوست (حسن‌زاده آملی» ۱۳۸۰ ج ۸ ۵۸۵). او منبع وجود است و هستی» همه» در هر آن وابسته به اوست. خداوند خالق مدام جهان است. او هر لحظه در پی خلق و تدبیر جهان است. براساس نظريه حرکت جوهری» جهان در هر آن مرگ و زندگی دارد و هر آن در جهان» وابسته به خلق خداست. نظام فلسفی مبتنی بر حقیقت عینی وجود وحدت در عین کرت و تشکیک» بدون تلقی مناسبی از من (۲۰۱۳) معتقد است که تائو گرچه منشا همه چیزهاست» ولی برخلاف خدای ادیان الهی و حتی برخی تصورات باستانی چینی» ماهیتی غیرشخصی دارد. تائو خدا نیست؛ بلکه راه و طریقت است که انسان باید در آن حرکت کند؛ بنابراین رابطه تائو و انسان» با رابطه خدا و انسان یکی نیست. تائو قابل پرستش نیست و حتی نمی‌توان او را علت فاعلی جهان دانست. فقدان خداشناسی مستدل و ارتباط صحیح آن با ارزش‌شناسی؛ معرقت‌شناسی و ۰ ۹0 مرت اداری » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ انسان‌شناسی, باعث می‌شود تا تائوئیسم به‌عنوان یک نظام فلسفی در زمینه تأمین زیربنای لازم یک نظام تربیتی تاقوان باشد. این هر عالی است: کدجر نظام فگری سمراسلپیی خداشناسی بان علمی کهمینای تکمیل تفس انسان است» اهمیت زیادی دارد (صدرالمتالهین» ۰۱۳۸۰ ص ۵). نظريه وجودشناسی صدرلملهین همانند نخ تسبیحی است که خداشناسی» معرفت‌شناسی» ارزش‌شناسی و انسان‌شناسی را به هم پیوند می‌دهد و زیربنایی از دیگر نقذهایی کدمی وان براساین عکمست,مقالیه برتاتوقیسم زارد کزهاتلقی آضها حرباب حقل,اسگ: تائوئیسم مبتنی بر عقاید ضدعقل می باشد و تمایزات و ذوات عقلانی را مانع رسیدن به تائو می‌داند. صدرلمتألهین بر این عقیده است که گرچه حقیقت نهایی تنها از راه شهود درک می‌شود. ولی عقل و وحی در گتار موق متایعی شقن که اسان بای برای کسی,سمرقنت از آنها یره کرابم و چهبره واقسی‌اش: بخصوص در سیر ائمه.+: که نماد اسلام واقعی‌اند» هیچ‌گاه چهره ضدعقل نداشته است و گذری بر احادیث اثمه بو ذر باب عقل در اصوکاقی. این اصل را آثبات:می کند. صنرالمسآلهین نیز معتقد است: که حقیقت عينيه وجود به‌سبب خارجیت» به مفاهیم عقلی درنمی‌آید و برای درک آن» به تجربه شهودی نیاز است؛ ولی عارف حکمه الاسراتی سهروردی و آثار صدرالمآلهین» همه بیانگر تعامل عقل, شهود و وحی‌اند. سهروردی خود در حکمه الاسراتی بیان می‌کند که اصل اين آموزه‌ها را به شهود دريافته است؛ ولی کتاب او نه بیان تجربه عرفانی, بلکه استدلالی فلسفی است. این تعامل عقل و شهود» به‌عنوان دو بتال مهم فیلسوف. در فلسفه پساسهروردی در اسلام سابقه درخشانی دارد. فیلسوفانی مانند صدرالمتآلهین سهروردی و خواجه نصیرلدین طوسی؛ گرچه همواره بر شهود و تجارب عرفانی تأکید داشته‌اند هیچ‌گاه عقل را به بند نکشیده‌اند. به بنذ کشیدن عقل در تائوئیسم و برخی عرفان‌های دیگر به برخی تحریف‌ها و خرافه‌پرستی‌ها در روند آنها منجر شده است. آنچه عرفان‌های نوظهور امروزی را برای جوانان خطرناک می‌کنده همین ماهیت ضدعقل گرایانه نست: آق عرفان‌ها به‌جای استدلال و پرورش عقلانی, افراد را به پذیرش محض فرامی‌خوانند که در برخی موارد به انحرافات و کج‌فهمی‌های عمیق منجر می‌شود. البته در روابط مرید و مرادی استادان بزرگ عرفانی مسئله به‌گونه‌ای دیگر است؛ ولی وقتنی بحث عموم پیش می‌آید و گرایش عموم به‌سوی عرفان‌هایی از قبیل تائوئیسم مطرح می‌شود. ضدعقل‌گرایی به برخی سومابتفاده‌ها و آنجرافات متجررمی‌شود کذ ماید با آموژه‌های آصیل,برخی از ان عرقان‌ها هم نیت خافته باشت: نقد مبانی فلسفی و تطبیق آن با فلسفه صدرایی مجالی گسترده‌تر می‌طلبد و در اینجا به برخی از مهم‌ترین این نقدها اشاره شد. در ادامه سعی می‌ شود تا به بررسی اهداف و اصول تربینی تائوئیسم بر مبنای حکمت متعاليه صدرالملهین پرداخته شود. اولین نقد در باب تائوئیسم به‌عنوان فلسفه تربیت» فقدان مبانی انسان‌شناختی استوار و سازوار برای زان دلانه‌هاین ریش فزرباب آهناف و آسبول آست: لیم مخض ,بوقن باغتواق هیف آرماتی اترسقین اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ٩ 5۱ تأئوئیسم» در وهله اول ممکن است به نوعی رضایت و وارستگی تعبیر شود که در اسلام نیز از اهداف مهم تربیتی است؛ ولی این رضایت وقتی قابل فهم است که در پیوند با نظریات خداشناسی در نظر گرفته شود. مفهومی مبهم و غیرشخصی از تائوه منظومه‌ای ناقص از انسان ارائه می‌دهد و این منظومه قادر نخواهد بود جاودانگی روح انسان و به‌تبع آن» گرایش به رضایت را توضیح دهد. به‌تیر سرفی (4۱۳۸۹ حاصل وجودشناسی صدرلمتآلهین و تلقی او از خداوند متافیزیک عشق است غیرشخصی رابطه انسان و خدا عشق در بنیادی‌ترین حالت خود جاری است و تنها در این نظام فکری است که می‌توان رضایت و تسلیم محض انسان در برابر واجب‌الوجود را تصور کرد. صدرالملهین معتقد است که «قرآن و برهان - هر دو -اتفاق دارند که آموختن حکمت الهی و معرفت نفس انسانی یعنی علم به مبدا و معاده دستیابی به بقای ابدی است و رها کردنش منشأ زیان دائمی» (صدرالمتالمین» ۳ ص ۸). بنابراین» درک درست از اهداف تربیتی» تنها در سایه فهم درست از مبدا و مقصد انسان است و در این صورت است که مفاهیمی مثل تسلیم محض بودن» تعادل و... معنای صحیح به خود می‌گیرند. در فلسفه صلرانی» نظريه اصالت وجود هماتد نخ یخی می‌قود که خاتتاسی, مسرفت‌سناسی» السان تاسی و ارزش‌شناسی را به هم مرتبط می‌سازد و از این طریق» نظام فکری متقن را می‌سازد که می‌تواند فلسفه تربیتی متقن و سازواری برای راهنمایی آهذاف و اصول ترا الا دگداسانی,وقتی می‌تواند اهنافی مغل تعاذل را درک کند که جایگاه صحیح خود در نظام وجودی جهان و نسبت خود با مبدا و مقصد را درک کند و در این صورت است که وجودش به تعادلی بنیادین می‌رسد و به آرامشی دست می‌پابد که طوفان‌های سهمگین روزگار نقد دیگری که به اصول تربیتی تائوئیسم وارد است» مربوط به اصل تساهل (نسبیت‌گرایی) و پیوند آن با اصل «بی‌عملی» است. این دو اصل» گرچه می‌توانند تفاسیر مثبت به‌خود بگیرند و حاوی نکات آموزنده‌ای برای اهداف تربیتی باشنده ولی بررسی آنها در بطن نظام فلسفی تائوئیسم نشان از رواج نوعی بی‌تفاوتی در قبال اجتماع و گرایش به آنزوا دارد. ماهیت ضداجتماعی تائوئیسم همواره مورد نقد جدی سنن چینی» همانند کنفوسیوسیسم بوده است. به‌تعبیر سولومون و هیگیر (۱۹۹۶) تقابل بین کنفوسیوسیسم و تائوئیسم را می‌توان به‌نوعی تقابل بین طبیعت‌گرایی و اجتماعگرایی دانست که در تاریخ فلسفه غرب هم به‌نوعی رواج داشته است. بنابراین» اصل تساهل بجاو ی انوم ,بی‌تفازتی اجقماعی آست کف از مقظر قسقه رای موردانقد سک سل نان تقد آستت کر پیوتان گرچه همان‌گونه که بیان شد تائوئیسم به‌سبب ابهام و گسست در فهم بنیان‌های هستی‌شناختی» خداشتاختی و انسان‌شناختی» در زمینه فراهم ساختن فلسفه تربیتی متقن دچار مشکل خواهد بوده ولی با وجود اين» تیم و تربییت تأوئیسم دارای برخی اصول و اهداف است که برای تعلیم و تربیت امروزی می‌تواند منشا پیام‌های مثبتی نیز باشد. «تعادل» یکی از این اصول است. در تعلیم و تربیت امروز جهان که فناوری همه‌چیز را به بند کشیده است و برخی 7۲ مرت ادا » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ ابعاد تربیت کاریکاتوروار رشد کرده‌انده «تعادل» یکی از اصولی است که از آن غفلت شده است. تعلیم و تربیت امروز ما اگر بتواند در بعد جسمانی و روحانی باعث تعادل فراگیران شود بی‌گمان زمینه بسیاری از وجوه دیگر تربیت. اعم از تربیت اخلاقی و اجتماعی را هموارتر می‌کند؛ بخصوص در جامعه امروز ما آنچه بدان نیاز است» تعادل روحی و جسمی است. تعلیم و تربیت اگر بتواند در وهله اول, از طریق برنامه‌های مناسب برای تربیت بدنی و تغذیه, تعادل و سلامتی جسمی و در وهله دوم از طریق تمرینات مناسب جسمی و روانی زمینه تعادل روانی را فراهم آورده گامی مهم در جهت اصلاح برخی مشکلات فرهنگ عمومی برداشته است. پیوند تعاال جسمانی و روانی یکی از نقاط متمایز تائوئیسم است که به تعیم و تربیتی متعادل بین روح و جسم منجر خواهد شد. توجه به نیازهای جسمانی, همانند تغذیه و اصول حفظ سلامت جسمانی» از مواردی است که در آیین تائو مورد توجه قرار گرفته است و توجه به آن می‌تواند تربیت جسمانی و روانی را در راستای کسب شخصیتی متعادل به هم پیوند دهد. سادگی و بازگشت به طبیعت نیز از دیگر اصول و اهداف تربیت تائوئیسم است که امروزه می‌توانند برای تعلیم و تربیت امروز جهان پیام مثبتی داشته باشند. در فضایی که فناوری انسان را از خود بیگانه می‌کند و حتی کلاس‌های درس نیز عرصه تسلط فناوری شده است بازگشت به طبیعت و سادگی می‌تواند مرهمی برای بسیاری از دردهای تربیت مدرن باشد. گرچه امثال روسو در غرب پرچم طبیعت‌گرایی را در امر تربیت بر دوش گرفته‌اند ولی تلقی تائوئیسم در باب طبیعت با تلقی طبیعت‌گرایان وتات اطبیعتاارآیین تائو نمادی از سادگی طریقت نهایی است و مقدس به‌شمار می‌رود. در سال‌های اخیر» برخی گرایش‌ها توجه شایانی به این مسئله می‌کنند؛ برای مثال, مازلو با انتقاد از علم‌گرایی مکانیکی مدرنیته خواهان احیای تقدس علم است و در این روند توجه شایانی به سنن شرقی, بخصوص تائوئیسم» دارد. احیای تقدس علمی در برابر تقدس‌زدایی قرار دارد و خواهان توجه به رازگونگی و حیرت‌های جهان علم است و چندان با روش مکانیکی سازگار نیست. فیلیپ ‏ وکسلر نیز که از طرفداران «گذر از پست‌مدرن» است» از چنین موضعی دفاع می‌کند و خواهان اخیای تقدس زندگی روزمره است. او معتقد است که برای درمان ازخودبیگانگی انسان مدرن باید به‌سراغ ادیان و سئن کهن شرقی رفت و با بهره‌گیری از آنها تقدس را در سال‌های اخیر در بطن تمدن غربی دل‌بریده از مظاهر مدرنیسم» توجه به عرفان‌های شرق توسعه یافته و ازسوی دیگر تلاش چینیان برای معرفی ذخایر تمدنی و فرهنگ باستانی خویش» درهایی نوین را در علوم مختلف, از جمله در زمينه علوم تربیتی» گشوده است. تائوئیسم یکی از مهم‌ترین مکاتب عرفانی و فلسفی است که امروزه در غرب مورد توجه قرار گرفته و برخی متفکران غربی سعی دارند تا درمان دردهای ازهم‌گسیختگی معنوی شخصیت انسان در غرب را در این مکتب بجویند. تائوئیسم حول محور تأئو یا طریقت» سعی دارد الگویی فلسفی و عرفانی بدون محوریت خدا و دین ارائه دهد و با توسعه معنویت و متمرکز کردن انسان بر خویشتن و طریقت راستین تائو او اهداف و اصول تربیتی آیین تائو و نقد آن بر مبنای حکمت متعالیه / حمداله محمدی و ... ه 5۳ را در مسیر جاودانگی هرچند مبهم یاری رساند. تانوئیسم بازگشت به سادگی و تعادلی طبیعی است که در مسیری متعادل از تربیت جسمانی - روحانی ممکن است. در این مسیر انسان در وهله اول از طریق تغذیه و فعالیت‌های بدنی مناسب تعادل جسمانی خود را فراهم می‌سازد و این مقدمه‌ای برای بازگشت او به خود و یافتن تعادل روحانی و شکوفا ساختن نیروی حیاتی (1)) در وجود خویشتن است. این الگوی تربیتی» با هدف ایجاد تعادل و تسلیم محض در برابر طریقت راستین» نوعی از تربیت الگویی و مرید - مرادی را رواج می‌دهد که برخلاف رقیب سنتی تائوئیسم در نگاهی ابتدایی» مزایایی زیادی به‌ویژه برای تمدن غرب» که مدتی است معنویت را به‌نفع مادیت واگذاشته است دارد و بخصوص حاوی نوعی نگاه معنوی و متحیرانه به انسان و جهان است که علم مدرنیته آن را مورد حملات مهلک قرار داده است. تائوئیسم حکایتگر وحدتی بنیادین و همدلی معنوی بین انسان و طبیست و بازگشتی به‌سوی خویشتن نهفته در سکوت و سادگی طریقت راستین است. این امر مرهمی بر نگاه تسلطگرانه و غارتگرانه‌ای است که تمدن غرب از امثال بیکن به‌ارث برده و حاصل آن گسستی دردناک از طبیست و تلاش مستمر برای غارت آن و تسلط بر آن بوده است. با وجود این مقایسه تائوئیسم به‌عنوان یک فلسفه تریینی با حکمت متعالیه صدرلمتآلهین, نشانگر ناسازواری‌های بنیادین در بطن آن است. گسست مبانی فلسفی بین خداشناسی و انسان‌شناسی» یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف تائوئیسم در تمهید مبانی برای تعریف اهداف:و اصول تزبیتی/اشت. بسپاری از اهدافی مثل تعادل» تسلیم در برابر تائوه خودشناسی وس تنها در صورتی قابل فهم.و ذفاع‌اند که نگناه خداشناسانه متقنی در پس آنها باشد. صدرالملهین از طریق نظريه اصالت وجودی خود در فلسفه توانسته است مبانی فلسفه تعلیم و تربیتی سازوار و یکپارچه را فراهم کند که از طرفی متکی بر استدلال عقلانی است و از طرفی از طریق حکمت ذوقی مبانی متافیزیک عشق را برای انسان فراهم می‌سازد. رسالت ماست که این فلسفه را به جهانیان معرفی کنیم و زمینه‌های 4 مرت ادانی » سال سیزدهم شماره چهارم» پاییز ۱۶۰۱ ابراهیمی دینانی» غلامحسین و معصومه قربانی آندرسی» ۱۳۸۸ «ارتباط اصالت وجود با وحدت وجود در اثبات توحید واجب الوجود»» اکبریان» رضا ۱۳۸۸ جایگاه انسان در حکمت متعالیه, تهران, علم. ۸۳۸۶ حکمت متعالیه و تفکر فلسفی معاصر تهران» بنیاد حکمت اسلامی صدرا ایزوتسو توشیهیکو» ۰۱۳۸۵ صوفیسم وتاویسم ترجمه محمدجواد گوهری. چ سوم. تهران» روزنه. حسن‌زاده آملی» حسن» ۱۳۸۰ سر حاسفا ر/ریعه» قم» بوستان کتاب. شرفی, محمدرضا ۱۳۸۹ «متافیزیک عشق پاسخی به دغدغه‌های انسان معاصر با تأکید بر فلسفه صدرایی» در:/ولین همایش صدرالمتألمین» ۱۳۸۰ اسفا راربعه: سف راول از خلق به حقق» ترجمه محمد خواجوی» تهران» مولی. 0۳۸۳ اسفا راربعه: سف راول از حق به خلقق» ترجمه محمد خواجوی» تهران» مولی. طباطبائی, سیدمحمدحسین,» ۱۳۸۵ نهايه الحکمه, ترجمه و شرح علی شیروانی» تهران الزهرا. مومنی» ناصر ۰۱۳۹۶ «تربیت انسان در پرتوی انسان‌شناسی صدرایی» حکمت صدرایی» ش ۵ (4۲» ص ۰۱۶۷-۱۵۳ ,(ع) نفح۸ عم رروامرمعمانط2 ۲٩۰ ومو 200 عوتططسیی عطا امد ,1999 ,8.7.۹3 و 1۳۵۹13005 ۵۶ ۸ ,۹۲16 (۷۵ 76 ,(1955) 120 16 صذ ,10۵0" ,1955 ظ.8 اهاط ۸6۳۵ 316 ,۷۵۵ 310 رظطبط رباعتماهاط زرط 0عهاعسه1۳ وصنط) 16 م12" 80065 حشاع 3۳6۳ ,10۳0916 ,72 وساا ۲ 500 06 ,2006 ,120 -عصقهاع ب110 ۳ 10086 563 1عح ان م9وانوظ 150 بورعام10 +عومنونام۸ ام ,2009 مقلنه2 ,1۵۳۷6 4 ,(۳۵) 1137010 مطامط 6 هانفا مصامکل صذ دننامه" م2002 11.0 مطام8 +۵ هنفا مصطم1 55 8065 11366 ,176000011 اعا(م6 0۲3 176001 03و00 ۵ و نگ ,2010 و سب 5 و3609 13۳66 ,۳۵0 0ط1 ,عسفاس 60165 0۳۵ 20019771 ,2012 وت ,عصاز هصنمنه] عطا دز ۶اع5 که کععدع۳م۸۶ فصه کصنک که صونزعک‌گص0)" ,2002 مقلاط190 ,فلهکع/1 7چاژ 1783۷6۳ بلصهنگ 0۳۵ 11696 ,و7150 :و1200 اعام260 ,ر۵) 11۵01۵ مطامط 2 هعشا مصطامکر 2001330 ۵۳1۵ 006 ,فصداع۴ ,علسی 526911105 0 هام20 ,2003 مکعصدل ,1/116 11600۲60 ]٩ 37020004 ,(۳۵) .36 اقا صز ,اصعصم610 10 فص عنم" ,2013 وس 0 ۸۵۲۶ 1۵ ما۸ عاما5 ]٩ موس موعناممس۸ 000 هام26 ,2013 مصط30 ,م58 3655 اچا نت 0۳0۳۵ ,10۵0 ,نردامرمعمانطاظ ۳ وماعزتا 5:۳4 ۸ ,1996 مس ,کصزقع ۲ 6 ۰ ,50100 3۵11600 ,تعلتع ۷۷ زانط +صعوم2۳ آفعناخه 205۳ ما حصعلمصاعوم آفعتانه دم" ,1999 مظ متعاعنه7 501-45 .0 ,(3) 49 .31 ,و0ع71 [00۵0ع50 وو6ط 1 ما۳۵ -لهنمم5 که دوعص 1۳ 0ص

یکی از ضروریات رشته های علوم تربیتی و بخصوص فلسفه تعلیم و تربیت، شناخت انتقادی مکاتب تعلیم و تربیت در پرتو مقایسه تطبیقی آن با برخی مکاتب فلسفی دینی معاصر است. پژوهش حاضر در راستای این هدف سعی دارد تا بر مبنای آموزه های حکمت متعالیه صدرالمتألهین، به نقد اهداف و اصول تربیتی آیین تائو بپردازد. برای این مقصود، ابتدا با روش استنتاجی، اهداف، اصول و روش های تربیتی آیین تائو استخراج شده و در وهله دوم براساس حکمت متعالیه به نقد آنها و مبانی فلسفی تائوئیسم پرداخته شده است. براساس یافته ها، مهم ترین هدف تربیتی آیین تائو، پرورش انسانی هماهنگ با طریقت راستین (تائو) است. بررسی این اهداف و اصول بر مبنای حکمت متعالیه، نشانگر آن است که در وهله اول فقدان خداشناسی مناسب و گسست فلسفی بین هستی شناسی و انسان شناسی باعث شده است تا تائوئیسم به عنوان یک فلسفه تربیتی قادر به تفسیر مناسبی از اهداف و اصولی مثل تعادل و تسلیم محض در مقابل طریقت نباشد. با وجود این، برخی از آموزه های تربیتی تائوئیسم، مثل سادگی، بازگشت به طبیعت و تعادل بین تربیت جسمانی و روانی، می تواند پیام های مثبتی برای تعلیم و تربیت باشد.

343556

به انیسی» چ» فتحی آشتیانی ع» سلیمی» س. ج. و احمدی پژوهش حاضر بود که تعمیم نتایج را با مشکل مواجه را در بر گیرد انجام شود. هم‌چنین پیشنهاد می‌شود ابزارها و با توجه به نتایج پژوهش حاضر به مراکز آموزش خانواده. اطلاعات. درگیری با موضوعات مربوط به هویت و حل مساله یعقوبی» ح.» اکبری زردخانه. س.. وقار آنزابی» م.» رمضانی» و ۰ .3 ,3/8066 6۶ و بل بف2708 و10 3/۰ و/تاکط120عظ کل ,۷۷۵۵ ۵۶ ریگ ب ,۷۷۵016 3 بل بعانط ۷۷ وسآ وکت100 وس ,۷۷۵11038 و5 .17 موزل و۸ سل ,ات۳۵

هدف پژوهش حاضر پیش بینی ایده پردازی خودکشی براساس راهبردهای مقابله ای و سبک های هویت در نوجوانان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان مشغول به تحصیل در دبیرستان های شهر تبریز بودند که از میان آنها 120 نفر (60 دختر، 60 پسر) انتخاب شدند و به مقیاس ایده پردازی خودکشی بک (BSSI)، مقیاس مقابله با شرایط استرس زا (CISS) و مقیاس سبک های هویت (ISI-6)، پاسخ دادند. نتایج نشان داد که راهبردهای مقابله ای و سبک های هویت می توانند ایده پردازی خودکشی را پیش بینی کنند. هم چنین تحلیل داده ها نشان داد که از بین سبک های هویت، هویت سردرگم و تعهد به ترتیب رابطه مثبت و منفی با ایده پردازی خودکشی دارند. از سوی دیگر، راهبردهای هیجان مدار، رابطه مثبت و راهبردهای مساله مدار، رابطه منفی با ایده پردازی خودکشی داشتند. براساس نتایج، نوجوانان با سبک هویت سردرگم- اجتنابی از درگیری با مباحث مربوط به هویت طفره می روند و از آن اجتناب می کنند. آنها برای زندگی خود برنامه ای ندارند، و به صورت هیجان مدار با مسایل برخورد می-کنند و در صورت عدم موفقیت به افکار پایان دادن به زندگی روی می آورند. بنابراین هدف قرار دادن متغیرهای مهمی مانند سبک های هویت و راهبردهای مقابله ای در پیشگیری و کاهش ایده پردازی خودکشی در نوجوانان، می تواند مفید واقع شود.

449741

بر پایه گونه‌بندی نوپدیدگی, جهندگی نیز به جهندگی اسمی» سست و نیرومند دسته‌بندی می‌شود. سیستم‌های بین‌المللی پیچیده و آشوبی سیکل‌هایی از پایداری و بی‌ثباتی را آزمون می‌کنند. با وجود این در برابر تاخستوتاژاهای احتمالی نیز بائبات هستند صورت گرفته است که دارای «ساختار مودولار» هستند که نشان می‌دهد در برابر تهدیدات گاه‌به‌گاهی پایدار هستند ولی در برابر آفندهای هدفمند به‌سختی ۱. نوپدیدگی پدیدار شناختی ناب» دربرگيرنده رفتارها و ویژگی‌هایی است که در آغاز غافلگیرانه هستند ولی با ژرف‌بینی بیشتر در آنها قابل شناسایی هستند؛ ۲ نوپدیدگی شناخت که دربرگیرنده رفتارها و ویژگی‌های سطوح بالاتر و ۶. نوپدیدگی نظری که رهنمودی بر شکل‌گیری برخی قوانین در سطوح ۵. نوپدیدگی علّی سست‌بنیان که دربرگیرنده ویژگی‌هایی است که به‌صورت علّی بر سطوح پایینی اثرگذار خواهند بود» ولی به میزانی نیست که جایگاه علّی ٩ نوپدیدگی علّی نیرومند که دربرگیرنده ویژگی‌هایی است که بر سطوح پایینی اثرگذار بوده و جایگاه علّی سطوح پایینی را تغییر می‌دهد؛ ۷ نوپدیدگی رازدار که در آن ویژگی‌ها وآقوانین سطح کل قابل تبیین نیستند پنداره نوپدیدگی با مفهوم مجذوّب‌کننده‌های ناآشنا نیز اهم‌خوانی داشته و قابل تبیین است. سیستم‌های بین‌المللی پیچیده او؛آشوبی به‌تناوب» روزگاری از پایداری و بی‌ثباتی را طی می‌کنند. الگوهای رفتاری آنها در لبه آشوب قرار دارد. زمانی که زیر فشار قرار می‌گیرند و يا برخی از دینامیک‌های آنهّا فعال می‌شوند. وارد منطقه رفتاری خواهند شد که در آن الگوهایرفتاری ناآشنایی را از خود نشان می‌دهند که زیر نام مجذوب‌کننده‌های اناآشنا یا شگفت آور مفهوم‌سازی خواهند شد. اصول غیرخطی سبب‌ساز نوپدیدگی در روابط بین‌الملل و سیاست خارجی می‌باشند. نوپدیدگی شناختی» علّی و قوانین» ازجمله گونه‌های برجسته نوپدیدگی در روابط شناخت پیچیدگی سیستم بین‌الملل و دریافت فرایندها و روابط میان اندام‌های آن همواره یکی از اهداف دانش روابط بین‌الملل بوده است. در دهه‌های کنونی, بررسی این روابط و پژوهش درباره آنها در علوم گوناگون ارائه شده است که توانسته سرشت این فرایندها را نشان دهد. در دهه‌های واپسین ساه بیستم. پژوهش درباره رفتارهای غیرخطی و پویای سیستم‌ها در پیکر دیدگاه آشوب و پیچیدگی ارائه و منجر به شناخت ژرف‌تری از قوانین حاکم بر جهان شده است. در این میان. پیچیدگی به‌واسطه پیوند تنگاتنگ با تشوری آشوب. بیشتر مفاهیم ازائه‌شده در این نظریه را گسترش دادهه است. در این رویکره برغخناف پنذازهای پیشین» چنین انگاشته می‌شود که قوانین يا رفتارهای ساده» می‌توانند با گسترش و تکرار منجر به بروز رفتارهای بسیار پیچیده شوند. درعین‌حال رفتارهای پیچیده درنتيجه تعاملات میان سیستم پیچیده و محیط پیرامون آن ساخته می‌شوند. به‌طورکلی» پیچیدگی و آشوبی شدن نظم بین‌المّلل» دارای ده بعد بنیادین است که ۱. نوپدیدگی فضایی در سیستم بین‌الملل که‌انشان‌دهنده توزیع واحدها و خوشه‌های برآمده از روابط میان آنها در گستره سیستم بین‌الملل و الگوهای ۲ نوپدیدگی زمانی که نشان‌دهنده دگرگونی‌ها و پیچیدگی‌هایی است که در طی فرایند زمانی شکل گرفته و یا در حال شکل‌گیری هستند؛ ۳ نوپدیدگی ساختاری در سیستم بین‌الملل, ازجمله ساختار برآمده از توزیع کانون‌های مندرج در ساختارهای عمودی و افقی "و لایه‌ای و الگوی کنش متقابل . نوپدیدگی هندسی که نشان‌دهنده سازه برآمده از قرار گرفتن اجزا سیستم توینرید کی دینامیک که نشان‌دهنده این واقعیت است که در سیستم‌های بین‌المللی پیچیده و آشوبی» لایه‌ها یا سطوح گوناگونی شکل می‌گیرند که هرکدام دارای نظم متمایز, اما به هم پیوندی خواهند بود. گوناگونی سطوح, انباشته‌ای از دینامیکاهای ,سیستمی را در برایبر یکندیگر قرار انی‌دهد: ال گوناگوتی او ٩ نوپدیدگی کنترل که بیانگر گوناگونی و فرایند تبدیل آنها به یکدیگر و ۰ نوپدیدگی بازگشتی که برآمده از حلقه علّی بازگشتی میان پنج بخش دينامیک‌ها الگوهای رفتاری و کنترل است. این پنج بخش به‌صورت جفتی یا گروهی در کنش متقابل با یکدیگر بودهآو مسیزهای علّی درهم‌تنیده‌ای را شکل می‌دهند. این مسیرها را می‌توان در قالب کانال‌های گوناگون تفسیر نمود که در هرکدام از این کانال‌ها جریان‌های"سازنده يا وترانگز نظم*جریان دارند. شبکه‌ای بودن مسیرهای علّی به معنای این است که "جریال‌هّای/هر کانال» توان سرایت به تمامی کانال‌هاتی شبکه را خواهن] دامط موی دیگر تحت آتآثیر تمامی جریان‌های موجود در کانال‌ها نیز قرار خواهند گرفت. شناخت محورها و سازوکارهای علّی آنها و درهم‌تنیدگی سازوکارها دستگاه پیچیده‌ای علّی را شکل می‌دهند که بخشی از نوپدیدگی شناختی را تبیین خواهد کرد. یکی دیگر از ابعاد تعریف‌کننده نوپدیدگی در روابط بین‌الملل» مربوط به نوپدیدگی قوانینی است که زیربنای نظم بین‌الملل قرار می‌گیرند. قوانین» منطقی کارکردی سیستم بین‌الملل را شکل داده و کارکرد آنها ساختار و سازه‌های نوینی را سبب خواهند شد. این سازه از ترکیب قوانین سابق و با ویژگی‌هایی به‌وجود می‌آید که سابقه‌ای در گذشته ندارند. ابعاد پیچیدگی به‌ویژه پیچیدگی زمان». سبب نوپدیدگی در بخش قوانین شده است. قانون غیرخطی, شکست آبشاری» وابستگی نوپدیدگی‌های این بخش هستند که ذستگاه تحلیلی علم روابط بین‌الملل, ازجمله در سیستم بین‌الملل شبکه‌ای, لایه‌های گوناگونی شکل می‌گیرند که در هرکدام از آنها سازوکارهای علّی ناهمسانی فعال می‌باشند. نظم سلسله‌مراتبی بانظم لایه‌ای جایگزین شده است؛ در وضعیت شبکه‌ای, سازوکارهای علّی به‌صورت شبکه‌ای عمل می‌کنند به این صورت که هر سازوکار علّی به دیگر سازوکارها دسترسی داشته و می‌تواند با آن ترکیب شود و از سوی دیگر تمامی سازوکارها نیز به آن دسترسی خواهند داشت. به این مفهوم که فرصت ترکیب با آن فراهم است؛ بنابراین می‌توان گفت که مفهوم وضعیت. جایگزین مفهوم علت در قالب سنتی آن هرکدام با سهمی متفاوت در.أن مشارکت دارند. به همین سبب نوپدیدگی وضعیتی» بازگفت کننده سازوکارهای غلّی در روابط بی‌الملل خواهد بود. به دلیل کارکرد سیستم بین‌الملل در لبه آشوب» نوپدیدگی.وظعیتی, امری رایج است که برآمد آن» نوپدیدگی در سازوکارهای علیخواهد بود. در وضعیت پیچیدگی, زنجیره‌ای از سازوکارهای علّی شکل می‌گیرند که قابل‌تمایز از یکدیگر نخواهند بود و به همین سبب شناسایی آنها شدنی نیست؛ افتژون بر آن در هر سطح از سیستم» سازوکارهایی نمایان می‌شوند که ممکن است استقلال سازوکارهای قبلی در برخی از ادبیات مربوط به پیچیدگی» نوپدیدگی و مراحل آن مورد تأکید قرا رگرفته است (2009 ,310/۵ 2 168160 عنآ). به‌طور کلی. لاد گی دارای ۱. فعال شدن سازوکارهای علّی در سیستم بین‌الملل و آمیزش آن با عوامل با متغیرهای وضعیتی که نخستین مرحله در نوپدیدگی در سیستم بین‌الملل است. در این مرحله, امکان فعال شدن انباشته‌ای از سازوکارها و بازترکیب آنها وجود دارد که زمینه را برای خروج سیستم از وضعیت تعادلی فراهم خواهد کرد. برای نمونه سازوکارهای قدرت و هم‌آمیزی آن با دینامیک‌های اقتصادی یا آمیزش قدرت متمرکز با گسترده می‌تواند فعال شدن سازوکار علّی ویژه را سبب شود. دگرگونی در محیط و عناصر نظم مانند تغییر مقادیر سازه‌ها چرخه‌ها رفتارها یا کنترل و آمیختگی دينامیک‌ها می‌توانند فعال‌کننده سازوکارهای علّی باشند. در این میان نقش آنتروپی‌ها و قوانین سیستمی, چون («قانون بازده کاهنده» و یا «رشد و ۲. وضعیت عدم تعادل: سیستم‌های بین‌المللی با انبالشت قدرت در درون خود در منطقه دور از نقطه تعادلی (2018 ,5160865 یک 331808106 :1955 بصع 0ع0) لبه آشزب (2002 له 6۳ 0800۳۵) و با منطقه پیچیلاگی (1999 ,هناگ30 یک نع 0/1) قرار می‌گيرند. در این منطقه» رفتار سیستم آذچار.آشفتگی بزرگ می‌شود و درنتیجه برای ساماندهی کنشگری‌های سیستم بزپاداشتن رژیتم نوی ضروری خواهد بود. کارکرد سازوکارهای علّی موجود در سطوحاسیستم» آمیختگی آنها با دینامیک‌ها و عوامل وضعیتی سیستم» بهره‌مندی از فرصت‌های راهبردی, بحران‌های برآمده از محیط سیستمی یا بحران‌های درون و برون سیستمی یا نوسانات احتمالی, تقویت‌کننده, ازجمله شرایط شکل‌گیری نوپدیدگی است. در این وضعیت» سیستم بین‌الملل نسبت به دگرگونی مقادیر یا دینامیک‌های خود حساسیت بالایی نشان می‌دهد و الگوهای رفتاری کاملا غیرخطی بر سیستم بین‌الملل حاکم می‌شوند. سیستم‌های بین‌المللی پایدار» گرایش به کاهش نوسانات دارند این درحالی است که در وضعیت غیرخطی بر پایه میزان و شدت کارکرد الگوی وابستگی حساس, پرش‌های سیستمی بزرگ يا کوچک نت می‌دهند. همان‌گونه که «دالی» مطرح می‌کند در وضعیت عدم تعادل, اطلاعات با سرعت بالایی در کل سیستم جریان می‌یابد. (1997 ,لاه[ه00). به عبارتی نبود تعادل, زمینه را برای گسترش فعالیت قدرت در سیستم بین‌الملل فراهم خواهد کرد. قدرت به‌سرعت به سمت مناطق ۶. باز آمیختگی و خودسامان دهی, سومین مرحله در کارکرد سیستم بین‌الملل در تولید نوپدیدگی است. هنگامی‌که سیستم بین‌الملل به آستانه رفتاری بالایی با زیرین خود برسد در این وضعیت يا با نوپدیدگی در واژگونی یا نوپدیدگی در رخداد الگوی نظم یا ترتیبات نوین روبه‌رو خواهد شد. آستانه حساس رفتاری, جایی است که سیستم به بیشترین يا از سوی دیگر کمترین ظرفیت خود می‌رسد. دز این مرحله:دو سنازیو؟ یعتی,فروباشی با سازمان‌دهی دیباره رجود دازد؛ ۵. در مرحله چهارم» سیستم بین‌الملل متوجه کاربست بازخوران‌های ثبات‌زا می‌شود. در این مرحله» چنانچه که سیستم با انباست قدرت روبه‌رو باشد. سیستم‌های بازخورانی نظم‌بخش, قدرت وارده یا میزان انباشست قدرت را کاهش خواهند داد. برای نمونه از راه شاخه‌ای کردلظم».یگ‌جایی قدرت را کاهش می‌دهند. از سوی دیگر بتااکاهش تمرکز و:انبافشت آقتدرت در درون سیستم بین‌الملل» سیستم بازخورانی وظیفه توازن‌بخشی و انباشت انرژی به میزان بایسته را بر دوش دارد. در این وضعیت» ترکیب در درون سیستم صورت می‌گیره: ذرمجموع ترگیب و ,شاخه‌ای شدن+ قو راگلرد اساگی ذر فعال شدن سازوگارغای آخرین مرحله در رخداد نوپدیدگی مربوط به شکل‌گیری نظم نوین است. در این مرخله با افزایش یا کامغی پگ ک)) ندرک کلم بین‌الملل با نوآوری در ترکیب یا تجزیه مقادیر قدرت, نظم نوینی را شکل می‌دهد. دینامیک قدرت, ازجمله دینامیک‌هایی است که سازوکارهای علّی اصلی رخداد پدیده‌ها در سیاست بین‌الملل را سبب می‌شود. دو الگوی خطی و غیرخطی بر رابطه میان این دینامیک با پدیده‌های روابط بین‌الملل حاکم است. در الگوی خطی, دینامیک قدرت» به‌صورت مستقیم و قابل پیش‌بینی» پدیده‌های روابط بین‌الملل را ایجاد می‌کند. متغیرهای وضعیتی تنها تسهیل‌کننده يا مانع آنوگذاری آن:می باشتنن, در وضعیت غیرخطی, دینامیک قدرت از راه ترکیب با متغیرهای گوناگون, پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی را در قالب منطق غیرخطی سبب می‌شود. اما پرسش اساسی در مورد چیستی چنین متغیرهایی است که سبب‌ساز حاکمیت منطق غیرخطی بر دینامیک قدرت می‌شود. در یک مفهوم‌سازی نظری, محورهای اساسی ی قدرت _ وابستگی: نظریه «قدرت _ وابستگی» بر پیوند میان بازیگران تأکید دارد که بر پایه قدرت» توازن و ناموزونی آن تعریف می‌شود. قدرت یعنی میزان پایداری بازیگر (ب) در برابر کنش‌های (الف) و میزان چیرگی بازیگر (الف) بر این ایستادگی‌ها است. برجسته‌ترین شاخص‌های آن در چهارچوب میزان عقب‌نشینی از رابطه قدرت؛ گسترش شبکه ارتباطی؛ ائتلاف‌سازی ( ,۳0۵۲۹0۳ 32-8 .0۳ ,1962) و خوشه‌سازی تعریف می‌شود. میزان وابستگی روابط به قدرت و نحوه توزیع آن در میان طرفین و همچنین چگالی قدرت می‌تواند بر شکل‌گیری روابط قدرت و میزان آسیب‌پذیری برآمده :از چنین روابطی مورد تأکید قرار می‌گیرد. وابستگی حساس به روابط قدرت ودرنتیجه. دینامیک قدرت غیرخطی ۲ جایگاه بازیگر در شبکه که به دو ذلیل برجسته است: نخست اینکه شبکه پیچیده را تحلیل می‌کند و دوم اینکه تعیین‌کننده رفتارها در یک شبکه مبادله‌ای است. این موقعیت» سبب برقراری یا قطع آجریان ارتباطات شبکه می‌شود که توانایی کنترل بر چنین ارتباطاتی بر شکل‌گیری رفتار واحد و شبکه موثر خواهد بود؛ موقعیت بازیگر از بعد مرکزیت. میانه‌گی و نزدیکی» آسیب‌پذیری شبکه را نسبت به سیاست‌های راهبردی يا آسیب‌پذیری احتمالی واحد نسبت به محیط و حملات احتمالی افزایش خواهد داد. در صورت عدم انطباق و خروج شبکه از آستانه رفتاری خود بر دینامیک قدرت شبکه منطق غیرخطی حاکم خواهد شد؛ ۳ کانونیت ساختاری در شبکه‌های مبادله‌ای منفی؛ یعنی شبکه‌هایی که در آنها دستیابی به هرگونه ارزش مندرج در دادوستد میان واحدهای تشکیل‌دهنده آنها به هزینه دیگری تحقق خواهد یافت. زمینه را برای فعال شدن سازوکارهای برون‌گرایی و شکست آبشاری شبکه‌ای فراهم خواهد ساخت که برآمد آن. ۶. افزایش چگالی و تمرکز قدرت در شبکه» می‌تواند سبب توان‌بخشی هم‌زمان دینامیک قدرت متمرکز و گسترده واحدهای خاص شود. در این وضعیت. زمینه برای فعال شدن هم‌زمان دینامیک قدرت در لایه‌های گوناگون (ساختار لایه‌ای) و سلسله‌مراتب (ساختار عمودی) سیستم بین‌الملل و درنتیجه کارکرد ۵. ساختار ارتباطی و مدل هم‌افزایی مثبت یا منفی میان سازه‌های سیستم بین‌المللی شبکه‌ای» رابطه مستقیمی با غیرخطی شدن دینامیک قدرت دارد؛ برای سیاسی و کنش‌های بازیگران کانونی,.می‌تواند رفتارهای غیرخطی را سبب شوند؛ ٩ گوناگونی درونی دینامیک قدرت و شکل‌گیزی انواع پیوند میان گونه‌ها؛ مانند پیوند قدرت مثبت و منفی» متمرکز و گسترده. متقارن و نامتقارن زمینه را ۷ پیوندهای بیرونی دینامیک قدرت با سایر دینامیک‌های سیستم بین‌الملل که ۸ وجود سازوکارهای بازخورانی درونی و بیرونی در سیستم قدرت که زمینه سرایت قدرت به‌تمامی یا بخشی از شبکه را ایجاه" می‌کند؛ 4. کارکرد دینامیک قدرت در سازه‌های گوناگون و آمیختگی مقادیر هرک‌دام از سازه‌های شبکه‌ای با دینامیک قدرت. یکی دیگر از عوامل غیرخطی شدن ستاره‌ای» سلسله‌مراتبی و ... فرصت‌های ناهمسانی را برای دینامیک قدرت و همه‌گیری یا کارکرد آن فراهم می‌کند. سازه‌های خوشه‌ای در برابر همه‌گیری بحران‌ها کمتر آسیب‌پذیرند» درحالی که در برابر دینامیک قدرت متمرکز به‌سختی ۰ آمیختگی دینامیک قدرت با ساختار روابط ستیزشی سیستم که می‌تواند سبب شکل‌گیری سازوکارهای هم‌افزاکننده در ستیزش‌ها شود. ساختار و چگالی ستیزش‌ها در سیستم بین‌الملل, سبب کارکرد آن در لبه آشوب و یا منطقه ۱ آمیختگی دینامیک قدرت با انواع سیستم‌های کنترل موجود در سیستم بین‌الملل که ازجمله عوامل ایجادکننده الگوهای رفتاری غیرخطی است. برای نمونه تغییر مقادیر قدرت در بازدارندگی شبکه‌ای و یا آمیختگی آن با رژیم‌های بین‌المللی» می‌تواند شبکه‌ای شدن دینامیک قدرت را به‌دنبال داشته باشد. بازدارنداگی شبکه‌ای قعال در آستانه سای عمل, می‌کنذ و اصولا یکنی از شرایط عملکرد بازدارندگی» کارکرد در چنین آستانه‌ای است. برآمد چنین وضعیتی سبب‌ساز حاکمیت منطق غیرخطی قدرت پراسیستم کنترل بازدارندگی خواهد بود؛ وضعیت لبه آشوب يا منطقهاپیچیدگی از رفتار غیرخطی ‏ زا؛بر سیستم بین‌الملل و دینامیک قدرت آن تحمیل می‌کند؛ سیستم‌های بین‌المللی پیچیده» دارای دو منطقه کارکرد شامل منطقه پیچیدگی و انطباقی«می‌باشد. تطابق دو منطقه با یکدیگر یعنی میزان آشوب و انطباق سیستم» زمینه را برای رشد تکاملی و انطباقی آن فراهم می‌کند. در این وضعیت پیامدهای غیرخطی دینامیک قدرت» کنترل و مدیریت خواهد شد. از سوی دیگر عدم تطابق و ناهماهنگی میان دو ناحیه» ضمن فعال کردن دینامیک غیرخطی قدرت» شکست‌های شنبکه‌ای و برون‌گرایی را به‌دنبال دینامیک قدرت دارای پنج منطقه پیچیدگی است که سبب کارکرد سیستم بین‌الملل در لبه آشوب و به‌دور از نقطه تعادلی خواهد شد؛ این پنج منطقه برآمده از پنج الگوی کارکردی چنین دینامیکی خواهد بود. الگوی نخست بر کارکرد دینامیک قدرت در وضعیت تمرکز بنیان نهاده شده است. در این الگی هم‌آمیزی دینامیک قدرت (انباشت قدرت) و اقتصاد (انباشت سرمایه) و چرخه‌های سیستمی انباشت. خود را در نوپدیدی چون نظم تمرکزگرای هژمونیک نشان می‌دهد که نسبت به آن دو دیدگاه خیر جمعی (که در آن همگی دولت‌ها از کالاهای همگانی تولیدشده به‌وسیله نظم یادشده بهره می‌برند) (205 .۳ ,1986 ,1610۵4100086) و نگرش امنیتی وجود دارد (184 .0 ,1989 ,16۵906۵۲ ب ۷/000). منطقه دوم که بر الگوی نظم مهارکننده مبتنی است؛ در این الگو منطقه پیچیدگی, برآمده از قانون بازده کاهنده» هزینه فزاینده جنگ» خدماتی شدن اقتصاد هژمون است. در اینجا فشارهای قدرت هژمون در چهارچوب فشارهای سیستمی افزایش يیافته و از سوی دیگر شدت یک‌جایی و چگالی قدرت نیز رو به کاهش است. در این روند چالشگران به‌عنوان قدرت‌های نوپدید خود را مطرح می‌کنند. در این وضعیت الگوی نظم» گرایش به شاشه‌ای شذنن اخواهد داشت: اما شدت فشلرهای هزمرن و سیران رش قلذرت‌های نوپدید به‌گونه‌ای نیست که چنین رخدادی صورت گیرد. نظم هژمونیک» برخی ویژگی‌های نوپدید. ازجمله تغبیر کنترل به امدیریت و مهار را تجربه می‌کند. در ادامه این روند منطقه سوم پیچیدگی ششکل می گید که‌آبتر اساس الگوی نظم کنسرتی است. در این منطقه متغیر مشارکت قذدرت‌های بزرگ در نظم جهانی افزایش و مورد پذیرش هژمون ضعیف شده خواهد بود. الگوی هم‌نوایی تبدیل به الگوی مشارکتی خواهد شد. در منطقه پیچیدگی چهارم» الگوهای رفتاری نوپدیدی چون نظم موازنه‌ای معکوس شکل می‌گیرد. در این منطقه» از یک‌سو الگوهای هم‌نوایی با هژمون. تبدیل به الگوهای موازنه‌بخشی خواهد شد. در ناحیه پس از آن. ساختارهای آشوبی نمایان می‌شوند که در این وضعیت» سیستم به سمت بی‌ساختاری حرکت می‌کند؛ جنگ ازجمله نوپدیدهای این مرحله است. درمجموع از بعد پیچیدگی» سیستم بین‌الملل دو گونه از نوپدیدگی را تجربه می‌کند؛ نخست نوپدیدگی برآمده از تمرکز در سیستم به بین‌الملل شبکه‌ای است که برجسته‌ترین ویژگی آن. شکل‌گیری نظم‌های سلسله‌مراتبی است و از سوی دیگر پراگندگی قذرت که برجته‌ترین بعد آن چرشه‌ای شدن کسرل است. پسذاره تبیین‌کننده چنین نوپدیدگی را می‌توان در «هیترارشی»! نشان داد که به تنوع روابط میان عناصر موجود در یک سیستم پرداخته و راهی برای انديشه درباره دگرگونی در ابعاد مکانی, زمانی و شناختی ارائه می‌دهد. این مفهوم, توان سیستم را برای ایجاد دگرگونی و گوناگونی و پیوند دیالکتیکی با پنداره سلسله‌مراتبی نشان می‌دهد (2015 ,لوع)). شناخت معماری سیستم پیچیده» چهار گونه بنیادی هیترارشی را نشان می‌دهد که دربرگیرنده هیترارشی شبکه‌بندی شده» چندکانونی "» هرمی* و فردگرایانه* است. هرکدام از گونه‌های یادشده» پیامدهای ناهمسانی بر ناگهانی» میان سازه‌های گوناگون یادشده» جابه‌جا شاه و تغییر شکل دهند (2016 ,۵ 0۳,۵). در این سازه‌ها قدرت پدیده‌ای پویا بوده و در میان واحدهای سیستم بین‌الملل» جابه‌جا شده و بنابراین در چهارچوب یک سازه سلسله‌مراتبی پایدار پابرجا نخواهد بو2014(3 ,باه 24 0۵ن۸۵). در این وضعیت» واحدها در درون سیستم بین‌الملل بروحسب وضعیت‌های گوناگون» میزان متفاوتی از قدرت را به خود اختصاطل می‌دهنند. از سویآدیگراهیترارشی» سیستمی از نامتمرکزهای متمرکرا! است (1995 ب,ط2/0۳80 60 ۵ ۹ 81). پزاکشد‌گیی پایه ابعاد گوناگون از ویژگی‌های سازه هیترارشی است ( ,1/0۳80 :6 87100502۷۷ 7 .ط ,1995). از دیدگاه برخی, برای این گونه از سیستم‌ها مفاهیم دیگری نیز مانتت اشیکه» قابل اطلاق است (750 .0 ,1995 ,3/080۵ 6۶ 83۵۷ 86). ساختار یک سیستم پیچیده را نمی‌توان تنها بر.پایه سلسلهفراتب کاملا مشخص توصیف د؛ این موضوع به این دلیل است که ساختار پیچیدگی» بیشتر در شکل فراکتال خود را نشان می‌دهد. در همه سطوح و مقیاس‌ها ساختار وجود دارد. پیوند متقابل میان سلسله‌مراتب‌ها ناگهانی و تصادفی نیست؛ چه‌بسا بخشی از سازگاری و نرمش‌پذیری سیستم به‌حساب می‌آید. راه‌های ارتباطی گوناگون و متمایزی برای براندازی سلسله‌مراتبی وجود دارد که ممکن است بیش‌ازحد مسلط و یا تبدیل به مانع شده باشد. پیوندهای همبّر میان سلسله‌مراتب‌ها وجود دارد و اگرچه ممکن است در بسیاری از زمان‌ها پیامدهای این نوع پیوندها پنهان باشد. در برخی از شرایط احتمال کنشگری ناگهانی آنها وجود دارد. بخشی از توانایی‌های پایدارسازی سیستم بین‌الملل را بایستی در تبدیل سلسله‌مراتب‌ها جستجو کرد. سلسله‌مراتب‌ها نه‌تنها درهم‌تنیده‌اند؛ بلکه هرکدام دارای ساختار ویژه خود بوده و در طی زمان نیز متحول خواهند شد (7 .۳ ,2001 ,009ن1ن)). سلسله‌مراتب‌های تامسسان فع ال اسکا از راه سازوکارهای ارتباطی ‏ بازخورانی در پیوند با یکدیگر هستند. به گفته‌ای».الگوی فرکتال و مودولار از خود در پیوند ارتباطی غیرخطی قرار دارند. در چنین وضعیتی» هر مودل دارای منطقه پیچیدگی ویژه خود می‌باشد که برآمده.از فعال شدن دینامیک قدرت است. در سطح دیگر با پیوند دو مودل, مودل بزرگ‌تر با دینامیک قدرت واحد شکل می‌گیرد که در این وضعیت نیز این مودل ذارای منطقه پیچیدگی ویژه است. با ورود هر مودل به ساختار ارتباطی میان مودل‌های پیشین» مودل بزرگ‌تر با منطقه پیچیدگی ویژه شکل می‌گیرد. این موضوع تا پیوند همگی مودل‌ها و نمایان شدن سیستم پیچيده کل با شکل‌ گیری منطقه پیچیدگی ویژه ادامه می‌یابد. بر این اساس می‌توان گفت. انباشته‌ای از دینامیک‌های قدرت. همراه با انبوهه‌ای از مناطق پیچیدگی وجود دارند که هرکدام توان آفرینش نوپدیدگی در سیستم بین‌الملل را خواهند داشت. از آنجا که روابط میان آنها بر پایه پیوند غیرخطی بنیان نهاده شده از سوی دیگر همه سیستم‌های پیچیده و آشوبی» هم‌زمان دارای منطقه‌ای تحت عنوان منطقه انطباق‌پذیری هستند که در آن, سیستم بیشترین توان انطباق پذیری خود را نشان خواهد داد!. این توانایی تبیین‌کننده سیکل‌های گوناگون و پایداری سیستم بین‌الملل در طول زمان خواهد بود. از دیدگاه «ایگناتایف» وضعیت بحرانی, زمانی است که میان منطقه یادشده و وضعیت حاضر سیستم فاصله زیادی ایجاد شود (2012 ,1802190۷). هرگونه کش متقابل میان سیستم بین‌الملل پیچیده با محیط درحال دگرگونی, بستگی به میزان انطباق‌پذیری آن دارد. انطباق‌پذیری نیز از اصول شوب و پیچیدگی, ازجمله میزان پیش‌بینی‌پذیری روندها و وقایع سیستم» وابستگی حساس به شرایط اولی» انشعاب‌پذیری نظم» در بررسی بحران در سیستم‌های بین‌المللی پیچیده و کارکرد دینامیک قدرت ابتدا در سطح واحدها فعال"می‌شود که با کنشگراشدن"در سطح روابط مین ۲ تعاملات برآمده از دینامیک قدرت. نخست در سطح محلی عمل می‌کنند و سپس به‌صورت پله‌پله به سطوح بالاتر سرایت خواهند کرد. به‌این ترتیب همان‌گونه که «کافمن» مطرح می‌کند» اصل منجاورت؟ دارای بزجستگی زیادی است (142 .0 ,2000 ,/1۳۵1۵) و بر این پایه» دگرگونی‌ها به کرانه‌های هم‌جوار سرایت و تبدیل به تغییرات بزرگ خواهند شد (1999 ,50۳۳۵۲ 6 8ونللن)). دینامیک قدرت به‌صورت مرحله‌ای به همگی بخش‌های سیستم بین‌الملل سرایت خواهد ۳ دینامیک قدرت» کنش‌های متقابلی را میان واحدهای سیستم بین‌الملل شکل می‌دهد که در پیکر یک سازوکار بازخورانی بازگشت‌پذیر نمایان می‌شوند. سازوکارهای یادشده از راه هم‌افزایی بازخورانی» غیرخطی بودن آن را سبب ۶. دینامیک قدرت در سیستم‌های پیچیده به‌صورت خودسامان‌ده عمل می‌کند و در طی زمان, اجزا سیستم را هم‌تکامل می‌کند. دینامیک قدرت از دو راه هم‌تکاملی را سبب می‌شود؛ نخست از راه ایجاد فشارهای سیستمی, واحدها را ناچار به کنش در منطقه پیچیدگی سیستم بین‌الملل کرده و آن را به آستانه حساس یا لبه آشوب وارد خواهد کرد. در این منطقه, هرگونه ناهماهنگی کارکردی میان اجزا سیستم را با فروپاشی روبه‌رو می‌کند. در این ناحیه, شاخه‌ای شدن نظم سیستمی» از سازوکار اصلی هم‌تکاملی است. راه دوم فعال شدن دینامیک قدرت در منطقه انطباقی سیستم بین‌المللی است که کارکرد آن» تغییر الگوهای رفتاری و انطباق‌سازی آنها با محیط متحول است. در حقیقت فرصت‌سازی برای فعال شدن دینامیک انطباق در جهت هم‌تکاملی اجزا ازجمله کارکردهای دینامیک قدرت ۵. دینامیک قدرت ناپایدار بوده و به‌صورت پی‌درپی در وضعیت هم‌تکاملی است. هرگونه بی‌ثباتی در دینامیک قدرت به سایر اجزا سیستم بین‌الملل نیز سرایت خواهد کرد. در این وضعیت هم.قدرت به‌صورت غیرخطی عمل خواهد کرد و هم سیستم بین‌الملل و سازه‌های آن به‌گونه‌ای شبکه‌ای شده‌اند که منطقی غیرخطی بر آن حاکم خواهد شد. آمیختگی دو وضعیت غیرخطی؛ یعنی وضعیت برآمده از ترکیب خرده دینامیک‌های درونی قدرت و همچنین ترکیب این دینامیک با سایر دینامیک‌های سیستم بین‌الملل, منطق آشوبی را بر آن حاکم خواهد ساخت؛ ٩. منطقی غیرخطی, زمینه بازترکیب درونی دینامیک قدرت و همچنین بازسازماندهی روابط بیرونی با دیگر دينامیک‌ها. ازجمله دینامیک ارتباطات را فراهم می‌نماید و از این راه مرزهای سیستم شبکه‌ای را درخواهد نوردید و تبدیل به پدیده‌ای سیال در آن خواهد شد. برآمد چنین وضعیتی» شکل‌گیری مرزهای نفوذپذیر و نامشخص است که همه‌گیری شکست‌ها و به‌عبارتی شکست آبشاری در سیستم و برون‌گرایی و درنتیجه همه‌گیری و همه‌جایی بحران‌ها را در پی دارد. به‌طور کلی با تأکید بر ترکیب شبکه با اصل نظم سلسله‌مراتبی و چندلایه‌ای سیستم‌های آنارشی,» دینامیک قدرت دو گونه از نوپدیدگی» تحت عنوان نظم شبکه‌ای هیترارشی و پانارشی را سبب می‌شود. نوپدیدگی هیترارشی برپايه ترکیب دیدگاه شبکه با اصل سلسله‌مراتب و ساختار عمودی سیستم شکل می‌گیرد. از سوی دیگر نوپدیدگی هیترارشی بر اساس ترکیب دیدگاه شبکه و ساختار افقی و لایه‌ای سیستم به‌وجود خواهد آمد. سیستم‌های بین‌المللی از گونه آنارشی هستند و به سمت تمرکز گرایش دارند این تمایل با پیچیدگی سیستم بین‌الملل همراه است که شبکه‌ای شدن سیستم را در پی خواهد داشت. از ویژگی‌های شبکه. شکل‌گیری ساختار ارتباطات تودرتو می‌باشد که برآمد آن. برقراری گونه‌های زیادی از سازوکارهای بازخورانی میان سطوح و بخش‌های سیستم بین‌الملل خواهد بود. تلاقی این دو الگوی نظم شبکه‌ای» هیترارشی را به‌عنوان یک نوپدید به‌دنبال خواهد داشت. الگوی نظم یادشده» تمرکز را به‌دنبال دارد اما روابط میان آنها نامتمرکز است. این نوپدید خود بر اساس الگوی,روابط احتمالی به شکل‌های پانارشی یکی دیگر از مدل‌هایی توپدیدگی است که برآمده از کنش متقابل میان سطوح لایه‌ای است. سیستم بین‌الملل به سطوح نظمی متمایز مانند محلی, منطقه‌ای و جهانی تقسیم می‌شود که در آن تصمیمات اتخاذی در هرکدام از سطوح بر سایر سطوح بالایی یا تحتانی اثرگذار خواهد بود. دینامیک قدرت دو مرحله تمزکز و شاخه‌ای شدن را آزمون می‌کند؛ در وضعیت تمرکز و سلسله‌مراتبی بودن» سیستم دارای مدل هیترارشی است. ساختارهای سلسله‌مراتب‌ها به‌عنوان نقطه هدف دینامیک قدرت خواهند بود. در سیستم‌های بین‌المللی هیترارشی دو جریان ارتباطی به‌صورت هم‌زمان برقرار است. جریان‌های ارتباطی که به‌صورت مستقیم از سطوح فوقانی به سطوح پایینی برقرار می‌شوند. سطوح میانی سیستم از راه چنین جریان‌های ارتباطی دور زده می‌شوند. از سوی دیگر برخی از جریان‌های ارتباطی نیز از راه سطوح میانی به سطوح تحتانی سیستم انتقال خواهند یافت. برای نمونه در سیستم‌های بین‌الملل خطی و کلاسیک. مجموعه‌ای از سلسله‌مراتب‌ها وجود دارد که تحت سیطره قدرت مرکزی قرار می گيرند. این درحالی است که در وضعیت هیترارشی» سطوح فوقانی به‌صورت مستقیم با تک‌تک واحدهای نظم منطقه‌ای در ارتباط قرار می‌گیرد. علاوه بر آن» ممکن است نظم‌های منطقه‌ای با کانون یا کانون‌های مشخص و از راه پیوندهای کنترلی در ارتباط بازخورانی قرار داشته باشند. نظم سلسله‌مراتبی مبتنی بر وابستگی واحدها به واحد برتر می‌باشد. در نظم بازارگونه واحدها از یکدیگر مستقل هستند. اما در نظم هیترارشی واحدها در وابستگی متقابل بازخورانی با یکدیگر قرار دارند. از یک‌سو برقراری جریان‌های بازخورانی در درون سیستم بین‌الملل» نوعی توزیع قدرت را در پی دارد و تجانس سیستم را افزایش می‌دهد. اما در همان حال افزایش چرخه‌های بازخورانی در سیستم» پیچیدگی را افزایش می‌دهد که برآمد آن سختی در مدیری تآسیستم بین‌الملل است. از یک‌سو وابستگی به واحد مرکزی و نظم سلسله‌مراتیی کاهش می‌یاید. اما در همان حال نیاز به در چنین سیستم‌هایی» مدیریت و کنترل هم‌زمان فرایندها و روابط اساسی است. عدم اطمینان و غیرقابل پیش‌بینی بودن ازویژگی‌هایی است که مدیریت چنین سیستم‌هایی با آن روبه‌رو می‌باشند. در منطقه پیچیدگی و یا لبه آشوب» چگالی ارتباطات میان سلسله‌مراتب‌ها افزایش می‌یابد» اما از سوی دیگر به دلیل نزدیک شدن سیستم بین‌الملل به آستانه رفتاری» مدیریت هم‌زمان بخش‌های سیستم بسیار در وضعیت پراکندگی و شاخه‌ای شدن نظم» سیستم» پانارشی را آزمون می‌کند که در آن جریان‌های درون سیستمی و میان سطوح موجود در درون آن به‌عنوان نقطه هدف خواهند بود. در مدل پانارشی هر سیستم دارای لایه‌هایی است که در آن هر لایه کوچک‌تر در درون لایه بزرگ‌تر قرار دارد و لایه نهایی تمامی لایه‌های قبلی را در درون خود خواهد داشت. فعال شدن دینامیک غیرخطی در مدل پانارشی» سازه درونی سیستم را تغییر می‌دهد. این دگرگونی‌ها می‌توانند بحران‌های ناهمسانی را سبب شوند که برآمده از گسست يا افزایش چگالی ارتباط از سوی دیگر یکی از ویژگی‌های دینامیک قدرت. درگیریشان در سیکل‌های انطباقی است که در درون سیستم بین‌الملل پیچیده با ساختار لایه‌ای تودرتو تحقق خواهد یافت. از دیدگاه «هولینگ» این سیکل دارای دونقطه ناهمگون با یکدیگر؛ شامل رشد _ ثبات و گوناگونی (2001 ,1108ه11) و «واکر» آن را دربرگیرنده چهار مرحله رشد و بهره‌برداری شتابان نگهداری انتشار" و بازساماندهی* می‌داند بهره‌پرداری یا رشد شتابان؛ نقطه شروع چرخه بوده و دربرگیرنده فرصت‌ها و بن‌مایه‌های نوین است. در این مرحله» اندام‌ها و بلوک‌های سیستم به‌صورت ضعیفی به هم پیوند دارند. ترابرد از مرحله رشد شتابان به نگهداری به‌آرامی روی می‌دهد. در اين مرحله» قدرت اندوختنه می‌شنود. بن‌مایه‌های بایسته گردآوری خواهد شد و پیوندها تقویت می‌گردند. ترابرد از مرحله نگهداری به مرحله رهاسازی می‌تواند بسیار شتابان رخ می‌دهد. افزون انز آنآهزچه مرحله نگهداری طولانی‌تر باشد. تکانه کمتری برای گذار سیشتم به مرحله آشوب و به‌هم‌ریختگی ساختاری نیاز است. مرحله بازسازماندهی با اشتاب رخ می‌دهد و شاید سرآغاز سیکل نوین» همراه با رشدی شتابان باشد. در این مرحله, رویدادهای کوچک در سیستم» می‌توانند در آن آدگرگونی‌های بزرگی ایجناد کنند. پایان مرحله بازسازماندهی و آغاز مرحله رشد شتابان را می‌توان با پیدایش یک مجذوب‌کننده نوین بازشناسی کرد. زمانی که آستانه جهندگی سیستم بین‌الملل به پایان برسد و فرایندهای آن تغییر کنند بازسازماندهی رخ خواهد داد و سرانجام آن را می‌توان در دگرگونی رژیم‌های بین‌المللی موجود و رخ‌نمایی رژیم‌های نوین مشاهده کرد (78 .0 ,2006 ,۷/۵16۲ :2014 له اه صعلله). مدل پانارشی تبیین‌کننده تعامل انبوهه‌ای از چرخه‌های انطباقی تودرتو است ( :2009 ..ل۵ اه فصهاده م0 :2010 مبله اه ۳۵6۵ لایه‌های پایینی اولین مسیر تغییژ و شکل‌گیری بخّران ,هشتند که در آن رخدادهای سریع و کوچک بر روی‌هم انباشته شده و سطوح بالاتر را تحت فشار قرار داده و براندازی آنها را در پی خواهند داشست (2002 ,0۵07۹0۵ یک 8 نلاه11). نظم‌های ملی, محلی و منطقه‌ای» نظم بالایی یعنی جهانی را شدیدا تحت تأثیر قرار می‌دهند. در این مسیر فرایندها و ساختارها سطوح پایین‌تره سطوح بالایی را با تغییر بنیادین و براندازی روبه‌رو کرده که این موضوعمی‌تواند در سطوح بالایی منجر به فرایندها و ساختارهای جدیدی شود. در زمانی که سطوح بالایی؛ یعنی نظم جهانی در مرحله حفظ وضع موجود قدرت و شروع زوال باشد از میزان توان و انغطاف‌پذیری آن گاسته می‌شود و بنابراین در برایر فشاری ساختاری شدیدا آسیب‌پذیر خواهد بود. در این وضعیت. وقوع بحران محتمل‌تر است. دومین مسیر در تغییر و رخداد بحران» مربوط به زمانی است که یکی از سطوح نظم با مشکل و فروپاشی روبه‌رو می‌شود. در این وضعیت سطوح بالاتر بر اساس حافظه خود به نوساماندهی آن اقدام خواهد کرد. فقدان توانایی کنشگری سطح یادشده در ساماندهی نظم آسیب‌دیده» بحران سیستمی را در پی خواهد داشت. ۸ دینامیک قدرت» نوپدیدگی و بحران: دستور کار سیاست خارجی ایران مدل نظری نوین مربوط به معادله دینامیک قدرت.» نوپدیدگی و بحران در سیاست بین‌الملل, دستور کار پژوهشی ویژه‌ای را برای سیاست خارجی ایران ارائه ۱. شناسایی و طراحی مدل مرجع سیاست خارجی ایران بر اساس دینامیک قدرت» گوناگونی درونی و بیرونی آن» به‌ویژه در حوزه شبکه منطقه‌ای؛ ۲ سازوکارهای علّی دینامیک قدرت ج.ا. ایران در شبکه منطقه‌ای و جهانی؛ ۳ سازوکار غیرخطی شدن دینامیک قدرت در شبکه منطقه‌ای ج.ا. ایران؛ ۸ مدل پانارشی» دینامیک قدرت» نوپدیدگی و سیکل‌های انطباقی در شبکه ٩ مدل هیترارشی,» دینامیک قذرت و بخران در سیاست خارجی ایران؛ ۰ مدل مرجع سیاست خارجی ایران باساس دینامیک غیرخطی قدرت. بحران‌ها به دلیل تأثیرگذاری بنز نظم؛در کانون"ادبیات نظری روابط بین‌الملل بوده‌اند. الگوی تحلیلی و نظری مربوط نیز بر اساس سطوح تحلیل گوناگون و نوع سیستم بین‌الملل و دینامیک‌های آن ارائه‌شده است. تکامل سیستم بین‌الملل به سیستم پیچیده و آشوبی» دستگاه تحلیلی نوینی را برای بازگفت این پدیده ضروری می‌سازد. این‌گونه از سیستم‌ها بر اساس منطق غیرخطی عمل می‌کنند که برآمد آن نوپدیدگی است؛ به این مفهوم که پیچیدگی» دینامیک‌ها و سازوکارهای علّی و گوناگونی درونی و بیرونی آنها سیستم بین‌الملل را با پدیده‌هایی روبه‌رو می‌کند که افزون بر غیرقابل پیش‌بینی بودن» ویژگی‌هایی را دارا می‌باشند که در گذشته هیچ سابقه‌ای از آنها نمی‌توان یافت. بحران‌ها پیرو قواعد شکل‌گیری نوپدیدها هستند؛ نوپدیدگی و رخداد آنها در سیستم بین‌الملل مستلزم طی مراحل گوناگونی هستند که برجسته‌ترین آنها فعال شدن دینامیک قدرت به‌عنوان سازوکار علّی هم‌آمیزی دینامیک یادشده با متغیرهای وضعیتی و همچنین کنشگر شدن و بازترکیب دینامیک قدرت بر پایه گوناگونی درونی و بیرونی» حاکم شدن منطق غیرخطی, شکل گیری منطقه پیچیدگی» دور از نقطه تعادلی یا لبه آشوب. فعال شدن سازوکارهای انطباقی یا به گفته‌ای, منطقه انطباقی و آستانه حساس آن. بازترکیب و بازسازماندهی درونی و بیرونی دینامیک قدرت. گذار و نوپدیدگی می‌باشد. بحران‌ها برآمده از گرایش سیستم‌های بین‌المللی پیچیده و آشوبی و دینامیک قدرت در درون آنها به زایش نوپدیدگی در عناصر و بخش‌های گوناگون نظم می‌باشد. با فعال شدن دینامیک قدرت و گوناگونی مندرج در آن» مسیرهای ۱. نوپدیدگی مندرج در رابطه میان دینامیک.قدرت و سازه‌های نظم؛ ۲ دینامیک قد رتور بزگوگی ساختارهای قلازت در قالب الگوهای ۳ دینامیک قدرت و نوپدیدگی چرخه‌ها.و ایجاد چرخه‌های انطباقی تودرتو ۶. دینامیک قدرت وانوپدیدگی الگوهای رفتاری واحدها و سیستم, مانند ٩. مسیرهای علّی بازخورانی میان دینامیک قدرت و سایر اجزای نظم و نوپدیدگی‌های برآمده از هم‌زمانی و هم‌پایانی میان اجزای نظم (نوپدیدگی برآمده بین‌الملل می‌باشد؛ بنابراین سبب شکل‌گیری دو منطقه مجزا در کارکرد سیستم بین‌الملل تحت عنوان منطقه پیچیدگی _ لبه آشوب و انطباقی خواهد شد. درمجموع دو مدل نوپدیدگی مبتنی بر نظم هیترارشی و پانارشی تبیین‌کننده دینامیک قدرت. نوپدیدگی و بحران در سیستم‌های بین‌الملل پیچیده و آشوبی است. وجود مناطق کارکردی پیچیدگی و انطباق در دو مدل یاد شده» نشان دهنده میزان غیرخطی بودن سازوکارهای سیستم بین‌الملل در ایجاد بحران و از سوی دیگر توانایی انطباق با چنین وضعیت‌هایی است. غیرقابل پیش‌بینی بودن» تکرار و همیشگی بودن احتمال رخداد بحران‌ها را می‌توان به‌عنوان ویژگی بنیادی سیستم بین‌الملل نوین دانست. سازوکارهای کنترلی خودسامان‌ده راه رهایی از غافل‌گیری راهبردی و بحران‌های نوپدید است که نیازمند بررسی مستقل خواهد بود. .۰ 1-6 ,(6)1 ,501666 03 بطم مدمانط2 +ععصصع مه و صوصطا ۵ط7 .(1939) .بط هام۸ ۶ 1۵4016 عط1 .(2014) .ظ .ل ,اا۳۵ 2 و .5 .10 ,136146 و .5 وبوعحطم 3 ,۳۰ بعصنه ۷( مه 002۳0ها5 ه او اصعحدم ما1 عل عطا 10۵۳05 .(2005) .0 ,تعلومهه ۸ [هم 116210 یش نامع ع ۱/22 مه ۳۳۵۷000 ما0 معمصتصصهام وب لا ما ,00680 و 5 بش۸ )03۳۵5 م0 0 متعافوهش و 8 0 مطهال۸ه ,۳00825165 بط20ع1 امه فصه معط +وطعصه 8 .(2014) یک 6 ق1۰۱9 40 7(عع۵1٩ ۳ کدمنادسع م0 .(1995) بل بش ,۱080 گ ,36 .لآ هط فصفامزظ ۶ م70 ,عصمناه و00 هناهد عم کنو دنه هز عسهع اد ععصقطه مضه جمناناع ص۲0 نیماد اصعصص‌ع مد کزقس) .(2015) بش ب5 مطا0ظ ۲و م0[ .اعومص مه نعزعی آهد نام از هز دم مطعط عاهاک .(1979) .36 عطععطظ . 31866۳ نوتاه وصه معط 1 عناوم ۵۶1۵ جر کععزی .(2013) 3/۰ عطصظ 10162100۵1 عطا هز امناگمه مه عنعس) ۲و سدع ۸ .(2017) 31 بحعطتظ واه نصا نعزعین که وله ۸ ب(1997) بل ,لوالا ع و 36 طعطعظ 116۵0۵1 ها عزعنیه هه حصعافیرگ .(1985) .ظ بل ب۵۵ ۷ عک بر 3 تعطحظ ۶ وم ازامانا عطا عمصناعگکه عدمانود۲0 تعفمیل فمععسه1 .(1992) بش۸ یگ باع 8 . 309-41 ,(36)2 بط0نانا1۵5۵ امناگد۲ 0۲ هس .1816-1965 ,۵ عاها داز ۵۵۲806 ۵۶ 0۵01 6ط1 .(2002) بط با بطنااه۳۳ گ بر 36 مصعاعسطح . 4 بأه‌مطع5 ماگ کعصعادبرگ م۲0 عط که دع ۳۳۵۵۵۵ 66 امه هرز فراع فصه کعنطعمعنط مکعخعلوساه8 .(2001) .2 فان . 135-7 ,(5)02 فطع عقسه/3 ج نا مصصآ ۶و آعصس لآ ص102 :0031-00161 فصه وانهامصم .(1999) 0 مااعسناوگ ک بر .8 ,قط نان تعنامم آهعنانیه ما۲ .(2008) 0 ,ق308۵ بک و سا .5 بأ6فقناآ و .3 بش لقاع ,66۰ نکسا 3 یز کععصع م۸ عم عمکسه صز حمناهعنامرصه هد کاعص) 06 لمل2عانا3۵ عنعی آهم ون مماصذ هز صمنامجصم اقعحط ]1 .(1978) ۴ مصعطمع [هد 1316۳۵10 بکعزانا۳۵ نوماه هز عصع6 عطا ۶و فعلط .(1980) بظ مصعطام۲ ومد لهنعود عطا ها فصن و۳۵ موط م11 .(2015) ماب یعس عاماهلصزا هه ,عمط وهی ,عنام نامز صش نحععصعنهی هم قطط 6۰ مه کعلروعز عصنا م00 ن+حصنطم 13 .(2016) .5 6 مقصنصصتس 0 ۶۴ ۵۵61 فصعادرد عاامعلم جعامهمه ۸ .(1997) بل کل ,بوعام10 . 69-7 ,(1)1 ,50160668 علنا هه موعمامطعرووم ,کعنصمصیل +معصناصها< +ععصع 2 1۳06۳۵۷۵۶ 210۳ تقلقس) یز هبرگ .(1991) ۳۰ 6 م3008 6۶ ,۳ 0 م1028 . 3۳۵۵5 بوازد نآ ععطاصع0 :(16 ۷۵۱۰) لوط ک رد۲ اه دعقناو۶ طع۳ 10۳ کوا۳0ع 1300۳621 عصمد 0 .(2000) ب معط معسطط عگ بر باه 0 مفصع-ط 10۵1 +ععنقه ۲و اصامعع2 انامه عطا وصه ععصمع ۲ (2005) .0 مدق 100-۷ , .1 مطاصقط) , .31 بخ لام ط50 بر .ظ ,رخععللق/۷۷ و نظ یگ همق رب معکا|ا۳۲ ). 15)4 منواعنههه صه رومام .تمد عصده فص وانانطهامم 20 8 و06۳5 ۵[1 مگ اوانه مهم ۶و مدع مه عط1 (2004) بل م۳۲۵۵ :382 .(2009) با 00080 عک و بط 0 بطعالش۸ بر یگ بش مفنصقا 602۳ علموطالوصقط 00۵ عط1 صا انامه فصد ععصعع مس .(2006) بل .)3 موی . 190019 01 ع1ع10 ۵ ۵۳/۵۳۵ 31016 .(1965) ۸ .1٩ م۲۵80 6 دا بعنو2 72 ععصع مس 156 .(2021) ۰ م6و هگ ۷۵۵ ۶ و 1 ,۲۸۳۵0۵ 7 :(91-110 .00) اصع 3/202 انامه صعنو و۳ ععص و ۳0 ۲ لمصسول دصکی لمممنامماص مه کمدمممم 06و10 .(2003) بل بل 11016 :86اه له ماع فوصه ععمسه [106۵ نعصفودمعه ۶و ممص‌ناندم۸ .(1985) م6 معصاا۲۵ ,ب[102ع 00010 معنصمط0ع6 ۶و هام0 عطا عصنفصماع هن «(2001) .5 6 ق۲۰۱9 8 ۳3۵6 .(2002) با با مط00650 ک و 5 0 ما۲۰ 40 :106 مطماعمتطاکه ۷۷ ت+عمصعافبره آمناهد هه عمط خز 1۳۵10۵10 ۲ آهدس ول کیرد هی و بوا عم عم عطا بط دنق .(2012) 8۰ 34 مومع . ۳۳۵85 بوازد هنن 07102۵ :دنا هع زا10۵5 .(2000) بش۸ یگ هنهک ۷] :(4 ۵1۰٩) 1929-1939 ,وغل حف ۵۸۵ 16 .(1986) .2 .0 رطق وگ ۳ 1000۷۵10 عصنصنخ۸ ععصع مت .(2020) بش ب بفطاع60 عک و .8۳ ,080 قآ 6۰ 86رد 210۸ از 0ص مکاگواهاده موم عصتاد۲ .(2000) .اج 8 ,1۵60۳ ۸ :06۳8606 ۳ م1020 15۵ .(2009) بش۸ .0 ,۳10۵ عک و .ظ .ظ ماما انآ 68 :۵28060 200 نام .(1999) .8 مروعنامگا3/0 عگ و یگ ند . 19-61 ,(1)2 ,3۵۳8666 +کط 20و16 6 ۵ 1۵۵ 10۵ 13607 601۵ 2 10۵0 .(2002) 8 ما مها ۶ 0 بل ما11 و ٩ بل 05605۰ ,بل ,۷/۵۵۵5 ‎ ,‏ باععهصا1101 .ععصع‌نانده مععصعع عه ووانهامصم .(2006) ۰[ مکفزسه۳ 081-6 عطا عسنصماعصه1 .(1992) با 000 عک وب 1 م۳۵6۵ ما6 ص10 00 #صه ,هد واه منصدع۵ ,م01 ص2۳ ماه م0۳ . 241-245 ,(23)9 ونقطم و5 10نط 2 ۲و م70 15۵ عمص و۳ .(1926) 0۰ .5 ۳006 . 689-712 ,(41)3 ,2800 600۳86006۰ ۵۲ کعن 50 .(2006) 8 0۳ م۳509 . 130۵8 :0003865 ادا زک ام ۵۳ کعنصمهم و1 م6 1 .(1955) .1 معصنعم0ع ۳ 6ات1 ۵۳ کاصه/3 +عمقطه ۶و اباه 0۳06 .(2018) .1 بصع ما5 2 و با معصنع ۳۳20 7 له قعزعس) .(2013) بش۸ کل مطعلوو-[۸ گ بط سا ماه‌قنهل و یگ 17 با مقطله/530 . آهمسا0آ. هم ونامآ ۸ تاصعصصع 3/1 هه ۳۳۵۷۵00 +عاهموز 06۰ اآ5۵۵۵ آهعنانین ما عانصنا عطا فصه صعنلمه ناس .(1997) بش ید5 . 473-488 ,(27)4 ,66210 مهو 1و معط عطا ۵۶ م70 ,5000108 اس #ممصعنهه آهنمود مان که فنعقد مط/۷ .(2009) بش ید5 برع مدا برد نطعه ره دنام ۸ نععص‌زهد آهنموی صز 00طع .(1992) بش بط ید5 60020 هز کومطاعه حاجعیم آهمتاصصهه وصه عنام آمعنای) .(2005) .2 ماامع5 ۰ از رازه هرز 1122100 دمص وصه عمنص 2 معط ع م6 .(2016) بش مقصنصا ماگ ۳۰16۵1 صوصخ ععزانامم عزادعصمول فصه عععزی آمهدوناهصعاصا .(1998) بخ مطانهگ ,832۳821008 ؛فصمناهد عصمصه امنکدم). .(2015) .8 م0 عگ و 1 .6 متعل چگ :08ق اه هد واه اه هت عساعبهاد حمافبرک #وصه معتاهمد صمتعنمعل ۵ هنز عمطاصنطا عمنصنماددد : عمفلصنطا عمص‌ناندهی .(2006) 0 و بو به ب.ظ له :160 بوانانط‌هاد عنصطمص‌ع130 .(1989) 0 یگ باعصعنگط عک رب 34 ,۷/۷۷ . 183-198 ,(15)2 ,580165 آهد همادا ۶و عمط ماصععععد همه 0 هرز فعنصهصو3 ععصعع ۳ ما مدوم صش .(2021) 7 م2 ۰) 1696260 3/2162 501 اصعس0 که مععع ۳۳ هه ۳۳۵6۹5 ها +حصادنرگ

بحران ها به دلیل اهمیت و دائمی بودنشان در سیستم بین الملل، همیشه در کانون نظریه پردازی علم روابط بین الملل و سیاست گذاری کشورها قرار داشته اند. تحول سیستم بین الملل، تحول در دستگاه تحلیلی _ نظری بحران ها را در پی داشته و به همین منظور تکامل سیستم بین الملل و تبدیل آن به سیستم پیچیده _ آشوبی دستگاه تحلیلی یادشده را با بنیادها و قواعد نوینی روبه رو نموده که نوپدیدگی از برجسته ترین پیامدهای آنها می باشد. بر همین اساس با توجه به ناکارآمدی ادبیات موجود در توجه به این موضوع، این پرسش اساسی مطرح می شود که «سازوکار علّی شکل گیری بحران ها در سیستم بین الملل پیچیده و آشوبی چگونه عمل می کند؟». پژوهش حاضر با محوریت بخشیدن به نظریه «پیچیدگی و آشوب» و با تأکید بر منطق غیرخطی حاکم بر سیستم بین الملل نوین، دستگاه تحلیلی بحران را بر پایه دینامیک قدرت غیرخطی، نوپدیدگی شناختی، علّی و قوانین بازسازماندهی نظری بررسی کرده و دو مدل «هیترارشی» و «پانارشی» را به عنوان مدل های اصلی در شکل دادن به نوپدیدگی در روابط بین الملل مطرح کرده است. بحران ها، برآمده از گرایش سیستم های بین المللی پیچیده و آشوبی و دینامیک قدرت آن به زایش نوپدیدگی و کارکرد در دو منطقه مجزای پیچیدگی و انطباقی است که حاکمیت سازوکارهای غیرخطی در این مناطق سبب ساز بحران خواهند بود.

344273

آنچه در اين مقاله بررسی می‌شود کارکردهای نوعی خحاص از رفتار حلال کردن مرد فوت شده توسط همسر یا همسرانش است که در مراسم خحاکسپاری او انجام می‌شود. مشاهدات محفق در منطقه شهرستان بهمئی نشان می‌دهد که شرایط, حالات., اعمال» ارتباطات, پیام‌ها و نمادهای "حلال بی" در مجموع نوعی مکانیسم دفاعی اجتماعی را به وجود آورده است که با کارکردهای پنهان خودش در نظم بخشی و نظارت رفتار بین زن و شوهرها نقش بسیار مهمی را اجرا می‌کند. به طوری که می‌تواند موجب پیشگیری و کاهش *" زن آزاری " توسط شوهران در نحلاصه این رفتار به این صورت است که وقنی مرد خانواده فوت می‌کند بعد از تشییع جنازه» غسل» کفن و دفن, نماز میت و" بعد از ز اینکه جسد مرد منوفی را در قبر گذاشتند و قبل از اب پنکه ری جنن حاک بریزند, از همسر او شوهرش را حلال کند و در حقیقت اجازه"بدهد تا زژی جسد.را| حاک بریزند و قبر او را ببندند. مشاهدات - اسلا ما ناریو بویر احمد نشان می‌دهد که اين مراسم از اکا رکاردها ماع -فرهنگی بسیاری برخوردار بوده است که در اين مقاله بخشی از ان را مورد بررسی قرار داده‌ایم. واژگان کلیدی: حلال بی؛ عشایر زن آزاری ؛مکانیسم دفاعی اجتماعی؛ خشونت علیه زنان به عنوان یکی از پدیده‌های آسیب شناختی از موضوع‌های مورد بررسی جامعه شناسان؛ روان شناسان و آسیب شناسان اجتماعی در مراکز علمی-  حلال بی. بررسی رفتاری کهن با ‎ ...‏ ۱۳۳ پژوهشی جهان است. آمارها نشان می‌دهد که حدود ۲۸ درصد مردان متأهل جهان, همسران خود را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند (شریفیان, ۳۸۵)»). خشونت خانگی عبارت است از هر نوع رفتار خشن و وابسته به جنسیت که منجر به آسیب جسمی و روانی می‌گردد و زن از آن رنج می‌برد (شریفیان» ۱۳۸۵ به نقل از سازمان جهانی اطلاعات» ۱۳۸۰). در تعریف سازمان ملل نسبت به خشونت خانگی, چهار شکل خشونت به شرح زیر مطرح شده است که عبارتند از : ۱- عاطفی قبل از اسلا معروف ترین نقطه عالم؛از حیث بدرفتاری با زنان» عربستان جاهلیت بود. وقتی در کشورهای متمدن گیتی در آن عصرمثل روم یونان؛ ایران و هند از اطلاق عنوان انسان بر زن» دریغ و با او.آن آگونه زفتار, کنند». عجیب نسیت که در عربستان جاهل» سرزمینی که در آن عصر مراحل اولیه بربریت و نادانی را پشت سر می‌گذاشته. مردم آن گونه جگر گوشه‌های زیبا و میوه‌های ظریف عمر یعنی دختران بی گناه خود اسلام برای منقلب کردن اوضاع زنان, جاهلیت. ابتدا کشتن دختران نوزاد را ممنوع و سپس شروع به احترام گذاشتن به دختران کرد. تعریفی که قران از ازدواج نموده» بر هزاران رموز ادبی و فلسفی مشتمل است. مودت و رحمت. از همسری و هم قدری طرفین عقد و صمیمیت مخلصانه بین آنها حاکی است (صدر ۱۳۴۲). دین مبین اسلام با اقکار عالیه: اجتساعی, خورد: دنیا را منقلب: ساخیت و اسان مانواده‌ها رابر پایه مهن  ۴ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ برخی از پژوهشگران معاصر خشونت خانگی را متأثر از محدودیت و ضعف سرمایه بوردیو, بین سه نوع سرمایه که محتوای خاصی دارند تمایز قائل است : ۱- سرمایه اقتصادی که به منابع مالی و حق حاکمیت اشاره دارد. ۲- سرمایه فرهنگی که شامل تمایلات و عادات گذشته که در فرایند جامعه پذیری حاصل ی گرد ۳- سرمایه اجتماعی که به صورت مجموعه منابع بالقوه و بالفعلی است. که با عضویت در شبکه‌های اجتماعی کنشگران و سازمان‌ها به وجود می‌آید ( ۸۳66۲ 4 2004). با توجه به مطالب فوق, دیدگاه بوردیو آن است که موقعیت افراد با توجه به دسترسی آنها به سرمایه اجتماعی, فزهنگی» اقتصادی تعیین می‌گردد و عادات واره‌ها باعث فعال شدن شبکه‌های اجتماعی خاصی خواهند بود که از طریق هنجارها و عضویت در آن تقویت می‌شود. ایجاد موقعیت‌ها و برقراری روابظ درست و روشی که افراد در کنش‌های متقابل به کار می‌گیرند؛ به تمامی نشان دهنده سرمایه اجتماعی است. یکی از عوامل بسیار مهم سازنده سرمایه اجتماعی».هنجارهای موثر است. هنجار دستوری به فرد دستور می‌دهد که از منافغع فردی گذشته او به منافع جمعی عمل نماید هنجارهایی از این قبیل که.با حمایت اجتماعی» پایگاه» اخترام او پاداش‌های دیگر تقویت می‌شوند. بخشی از سرمایه اجتماعی است که مردم را وادار می‌کند برای منافع عمومی‌فعالیت نمایند. این هنجارها معمولا از طریق ضمانت اجرایی درونی و بیرونی با توجه به این که ضمانت اجرایی سرمایه اجتماعی در روابط درون خانواده از طریق کنترل اجتماعی حاصل می‌شود؛ لذا در اين بخش به مفهوم کنترل اجتماعی اشاره کنترل اجتماعی عبارت است از کوشش سازمان یافته برای مهار کردن انحرافات تالکوت پارسونز بر این باور است که چهار نوع کنترل اجتماعی وجود دارد که هر کدام روش خاصی از روابط اجتماعی را به کار می‌گیرد. چهار نوع روش عبارتند از: ۱- تأمین مزایای اقتصادی؛ ۲- استفاده از تهدید؛ ۳- استفاده از تشویق؛ ۴- توسل به وجدان افراد از طریق مطرح ساختن معیارهای درستی و نادرستی در یک نظام اخلاقی (کوهن به نقل از جانسون» ۱۳۶۳). از دیدگاه دیگر فرد موجودی اخلاقی است که کنش‌هایش بر اساس قضاوت در درستی و نادرستی کنش‌های دیگران است و از ترس» کنش و واکنش نشان نمی‌دهد. چنین ارتباطی بین فرد متعهد و هنجارهای اخلاقی جامعه است. بنابراین» عنصر؛اساسی استمرار حیات اجتماعی و نظم اخلاقی با توجه به این دیدگاه, جامعه تعیین کننده ابزار؛و هدف کنش‌های افراد است. فرد بر اساس این که جامعه چه چیری را مناسب می‌داند عمل می‌کند. نظام خانوادگی, روابط بین مردان و زنان را از نظر جنسی و تولید مثل تعیین می‌کند. تالکوت پارسونز بر این باور است که نظام اجتماعی شامل اجزای متمایزی است که هر کدام تکمیل کننده دیگری می‌باشد وآهر یکا*ذر افعالیت‌های مستمر. کل جامعه دخالت دارد. چرا که تمام این اجزا متأثر از ارزش‌های جامعه‌اند که بین آنها تضاد وجود ندارد. هر نوع تغییر ایجاد شده در یک ساختار باعث پیدایش بی نظمی در بقیه نهادهای اجتماعی خواهد شد. نهادهایی چون مذهب, خانواده و آموزش و پرورش که حافظ ارزش‌ها هستنده در جامعه سنتی» نوعی قوانین شفاهی وجود دارد که در فضاهای بسیار خصوصی, مثل روابط خانوادگی به صورتی فعالانه عمل می‌کنند. این قوانین توسط هنجارها و  ۶ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ تکرار تذکرات در فضاهای فرهنگی مختلف به طور مرتب یادآوری و تقویت می‌شوند. از جمله آنها کنترل بر رفتار خشونت امیز برخی مردان نسبت به همسرانشان است که در جامعه سنتی عشایری با هنجارهایی مثل "حلال بی" در زمان خاص و مرتبط با فوت شوهر انجام می‌شود و چون همراه با داغدیدگی است. لذا در ادامه مباحث نظری» به نظریات روان‌شناسان و روان‌شناسان اجتماعی به این مفهوم اشاره می‌کنیم. داغدیدگی رافائل» داغدیدگی را به عنوان مجموعه‌ای از تظاهرات مربوط به مراحل مختلف فرایند انطباق با فقدان تعریف می‌کند (رافائل, ۱۹۸۰). هنجارهای اجتماعی عمدتا نقش حلال مشکلات و یا پیشگیری از مشکلات را به عهده دارند. انسان‌ها در فرایند اجتماعی شدن که از دوران کودکی آغاز می‌شود و در فرایند اجتماعی شدن مجدد که در بزرگسالی.اتفاق"می‌افتد. هنجارهای جدیدی را از جامعه می‌گيرند. تا در اتفاقات اختمالی به ویژه در.مورد وقایغی که وقوع آنها حتمی است ولی زمان و مکان آن مشخصن نیست مثل مرگ:همسر یا بستگان, آن هنجارها را برای کاهش خسارت به کار گیرد. در موضوغ مرگ همسر, که آغازی است برای ورود به دوران بیوگی به ویژه برای زنان همسر فوت شدهدر بین.عشایر هنجارهایی وجود دارد که برخی از آنها تابوهایی را در مورد.زنان همسر فوت شده مطرح می‌کند و برخی برخی از این هنجارها مربوط به کاهش "خسارات روانی:- اجتماعی زنان در زمان فقدان همسر است. این خسارات. گاه با نوع تصورات فرد از خود ارتباط دارد. برای مثال, افرادی که به طور ناخودآگاه «تصوّرات,متفی از خود دارند (مثل زنانی که در طول زندگی مشترک از همسرشان کتک می‌خورند)» در مواجهه با فقدان همس آسیب پذیرترند زیرا این تصورات منفی به وسیله فقدان همسر, احیا و فعال می‌شوند. در نتیجه مفهوم خویشتن تحریف شده» فرایند عزا را پیچیده می‌سازد (خسروی,  حلال بی. بررسی رفتاری کهن با ‎ ...‏ ۱۳۷ این نظرات با تئوری شناختی مطابقت دارد. در تئوری شناختی, اعتقاد بر آن است که عزاداری فرد به طور مشخص تحت تأثیر مشکلات منفی فرد داغدار نسبت به خویشتن است. اکثر محققان که بر جنبه‌های میان فردی تأکید دارند» وجود احساسات دوسوگرایانه در ارتباط با فرد متوفی را عامل مهمی در بروز افسردگی بالینی می‌دانند (پارکز و ویس» ۱۹۸۳). عامل دیگری که فرایند عزا را پیچیده و نابهنجار می‌سازد» شخصیت بسیار وابسته فرد داغدیده است. مقصود میزان وابستگی عاطفی» اجتماعی و اقتصادی فر د داغدیده به فرد متوفی است. بالبی معتقد است : "پیوند وابستگی میان افراد فقط به منظور تأمین نیازهای بیولوژیک معینی» چون نیاز به غذا و یا نیاز جنسی اتفاق نمی‌افتد. بلکه این دلبستگی‌ها ناشی از نیاز به امنیت و حمایت است که در ابتدای زندگی به شکل مستقیمی‌نسبت به چند اچهره برجسته» توجه و تمایل نشان می‌دهد." این عامل بخصوص در مورد بیوه‌هایی که در زمینه‌های مختلف به طور شدیدی به همسرانشان وابسته‌اند؛ مشکل؛افرین خواهد شد (خسروی, ۱۳۷۴). مطالعات مربوط به زنان روستایی و عشایر در برخی از مناطق کشور ماانشان می‌دهد که زنان روستایی و به ویژه زنان عشایری در همه اموّر زندگی فعالانه با,همسرشان مشارکت و همکاری دارند ولی به صورت هنجاری و به دلیل مدیریت فراگیر و مستقیم مردان عشایر بر همه امور زندگی» وابستگی زنان به شوهرانشان بسیار زیاد است و همین عامل در زمان فوت همسر فرایند عزاداری«را.پیچیده .و نابهنجار.می‌سازد بویژه در روز اول بیوگی و در بنابراین نظریه می‌توان گفت که اکثریت زنانی که در زندگی مشترک با همسرانشان کاملا به شوهرشان وابسته‌اند و از خودشان هیچ اختیاری ندارند, در هنگام فوت شوهر بویژه در ساعات اولیه ابتدا دچار حالت شوک شده و سپس و گاه همراه آن نوعی خشم را تجربه می‌کنند. لذا وجود برخی هنجارها مانند آداب و رسومی که در هنگام خاکسپاری متوفی وجود دارد» در گذشته‌های دور برای کاهش این حالت و تسهیل عبور زنان بیوه شده از حالت شوک و خشم به حالت پذیرش واقعیت‌های  ۸ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ مرتبط با بیوگی» آداب و رسومی وجود دارد که در فرایند مراسم عزاداری انجام می‌شود. در این رابطه می‌توان به این نظریه اشاره کرد که : تمام موجودات انسانی در مقابل فقدان, درجاتی از واکنش عزاداری را از خود نشان می‌دهند. به عنوان نمونه مردم شناسان بعد از مطالعه واکنش‌های جوامع و فرهنگ‌های مختلف در مواجهه با فقدان عزیزان دریافتند که در بین تمامی‌ملل, تلاش برای دستیابی به فرد محبوب يا اعتقاد به ملاقات عزیز از دست رفته» پس از حیات این دنیا وجود دارد (خسروی ۱۳۷۴ به نقل از وردن» ۱۹۸۷). حتی بالبی معتقد است که دلایل بیولوژیکی برای اثبات رفتار پرخاشگرانه غریزی و خودکار نسبت به فقدان وجود دارد. (بالبی» ۱۹۷۳) در تئوری شناختی» اعتقاد بر آن است که داغلایدگی مجموعه ای از تفکرات منفی را برمی‌انگیزد. بدین معنا که در افرادامستعد» تصورات منفی از خویشتن را فعال می‌کند. فرد داغدیده» مفهوم فقدان را طرد.خویشتن می‌داند. و.آن را معادل با «بی ارزشی» خود می‌پندارد. از این رو به طور خودکار به تفسیر منفی درباره آخویشتن, تجارب و آینده زندگی خود می‌پردازد. در مورد زنانی که اهمشرشان را از دست می‌دهند. می‌توان چئین اجه گرفت که بهتز است آن‌ها برخی ازآمسایل را که باید. سریعا و در خمان ساعت اولیه و همراه با خشم"ناخودآگاه» حل شود» مانند ظلم‌هایی که به آن‌ها شده است را بیان کنند تا عبرت دیگران شود. در برخی فرهنگ‌ها چنین فرصتی نیست و زنان همسر مرده مجبورند خشم خودشان را فرو دهند و با احساس مظلومیت زندگی را ادامه دهند. ولی در بین برخی عشایر مراسم «حلال بی»» فرصت می‌دهد تا زنان همسرمرده در ابتدای عزاداری و در همان ساعات اولیه مظالم را بگویند و شوهر را حلال کنند و در آن صورت» دیگر احساس مظلومیت نمی‌کنند بلکه احساس بخشش و در تئوری رفتارگرایی نیز همچون تئوری شناختی» «واکنش عزای بیمارگونه »» مرکز توجه قرار گرفته است. مطابق اين دیدگاه داغدیدگانی که سابقا تجربه اجتناب از موقعیت‌های فشارزای زندگی را دارند. در تجربه فقدان, تمایل به تکرار الگوی مشابه به صورت گریز از تحمل درد فقدان, نشان می‌دهند. به عبارت بهتر این گونه افراد پاسخ‌های «درماندگی آموخته شده» را به موقعیت فقدان نیز تعمیم می‌دهند. بر این اساس,» پاسخ‌های بیمار گونه مثل خشم به متوفی» هنگامی بروز می‌کند که شخص داغدار, از حمایت و تایید شدید متوفی برخوردار بوده است و در فقدان وی محرومیت از حمایت و تایید را به طور عمیق تجربه می‌کند. علاوه بر این» در مواردی که خانواده و دوستان شخص داغدیده» وی را تشویق به زندگی غرقه در سوگ می‌نمایند (مثل رفتار اعضای طایفه در بین عشایر)» نیز حالات.بیمارگونه عزاداری بروز می‌کند. مجدد زنان پس از فقدان همسر است. (خسروی؛۱۹۷۴۰ به نقل از بروئل و برنل غالب زنان بیوه بر حسب سن, می‌بایستی خود را با تغییراتی اساسی در سبک و شیوه زندگیشان» سازگار نمایند. شاید یکی از دردناک ترین مشکلات به دنبال فقدان همسر احساس تا ی جاهکا وله هرا نمبارنان موم ول هب یکی از واکتش‌هایی که ذر ابتدای فقدان همسو براق زنان: پیوه شنده قابل پیش بینی است» وقوع دو هیجان قوی خشم,و گناه در میان غالب داغدیدگان است که بعد از مدتی فروکش می‌کند. البته اگر این دو هیجان برای مدتی غیرمعمول طولانی شود و پایدار بمانده موجب بی تحرکی فرد داغدار می‌شود و ممکن است منجر به عزای نابهنجار شود (خسروی, ۱۹۷۴ به نقل از بروئل و برنل ۱۹۹۰). تحقیقات آشکار ساخته‌اند که زنان بیوه‌ای که ارتباطشان را با همسر مرحوم خود حفظ می‌کنند. با تجربه  ۰ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ فقدان راحت‌تر می‌توانند کنار بیایند (خسروی, ۱۳۷۴ به نقل از زیوک ۱۹۸۷). رفتارهای مربوط به "حلال بی" که در اولین لحظات فقدان همسر و در آغاز دوران بیوگی انجام می‌شود. موجب می‌شود که زن متوفی خاطرات منفی و تجربیات دردآور مربوط به دوران زندگی خودش را بیان کند و عقده‌های مربوط به این حوادث را تخلیه نماید و از ان پس, با توصیف خاطرات لذت بخش از متوفی» زندگی کرده و با شرایط شهرستان بهمثی یکی از شهرستان‌های تابع کهگیلویه و بویر احمد است. این شهرستان در ۴۸ کیلومتریی شهر بهبهان قزار دارد ی وان کاهکگه است. از جثوب با بهبهان, از شمال با صیدون و باغملک, از غرب با رامهرمز و از اشرق با لنده همسایه است. در این شهر, قوم بهمثی گرمسیری ساکن هستند. ایل بهمثی گرمسیری از شاخه ای از خاندان خلیل خان بودند که پس از کشته شدن جعفرخان از قشمت بهمثی سردسیر جدا شدند و حدود سال ۱۳۶۵ قمری اب ل شیک ما۹ کدی در ولایتی که قبلا به ایلات کرانی» ممبینی» آغاجری و سولکی/(تترواستانی) #*غیره تعلق داشت تشکیل دادند و محمدحسین خان» پسر خلیل خان, در رأس آنها قرار گرفت (خوبانی» کمال: ساکن بهبهان) یکی از طوایف معروف که در این؛ شثهرستان ساکن هستند*ظایفه طیبی است. در این طایفه و همچنین در طایفه بهمثی» مراسمی وجود دارد با نام "حلال بی" که فرایند عملی آن به صورت زیر است. درابین زنان؛لر و عمدتا در طوایف بهمثی و طیبی رسم است که هنگام فوت همسرشان قبل از دفن» مراسم خاصی دارند که بر سر جنازه او (شوهر مرحوم) می‌روند و به همه ظلم و ستم‌ها و کارهای نامناسبی که در حق او شده است» اشاره می‌کند و بعد از هر مورد می‌گوید "حلالت"» یعنی حلالت می‌کنم و تو را می‌بخشم و به حق و حقوقی که به گردن او (شوهر) است اشاره می‌کند و می‌گوید "حلالت" یعنی حلالت می‌کنم. البته این مراسم در قوم بهمثی و لیکک بیشتر همانطور که بیان شد. زمان انجام این مراسم قبل از دفن است. یعنی موقعی که وارد قبر می‌شوند و کفن را در می‌آورند و پاهایش را باز می‌کنند. پس از انجام این مراسم» که آخرین لحظه وداع است و موقعی است که در قبر را می‌خواهند ببندند. جایی که این مراسم صورت می‌گیرد. همان جای سنگ قبر است که دم در قبر» حلالش می‌کنند که در این میان همسر و فرزندان» تک تک و یکی یکی وارد قبر می‌شوند و حلالش می‌کنند و حلالیت می‌طلبند و هیچ کس را با هم نمی‌گذارند وارد قبر شود مراسم حلال کردن همسر متوفی شرایط و لباس خاصی دارد. نوع لباس پوشیدن آنها لباس مشکی است که زنان چادر خوه را سرکول (شانه‌ها) می‌اندازند و به دور گردن گره می‌زنند که چادر خود را جمع‌تر کرده باشند که این لباس پوشیدن فقط و فقط نشانه عزا و عزاداری است. زنان همسن و سنتی که پوششی از نوع "می‌نا" دارند نیز همان روش بالا را انجام می‌دهند. و بعضی اوقات ".می‌نا " را به پیشانی می‌بندند و این " می‌نا " فقط از نوع مشکی اننت.و امروزه در بیشتر نقاط استان کهگیلویه و بویر احمد پوششی از نوع " می‌نا " (روسری) وجود دارد که پیشتر در میان زنان میانسال و مسن و بیشتر در نقاط روستایی دیده می‌شود (خوبانی» کمال, نقل از دلشاب و سپهری, آنچه در مراسم حلال بی می‌بخشند و حلال می‌کنند. عبارتند از : کارهایی که برای خانه و شوهر انجام شده است. هر چه که آزن درست کرده و پخته و به او داده است. ظلم‌هایی که در حق زن شده. مثل دعوا و کتک کاری و حقوقی که بر گردن مرد بوده و باید ادا می‌کرده» از جمله حق شیر مهریه و... که زن همه اینها را بخشیده و حلال می‌کند که این حلال بی داخل قبر انجام می‌شود. فرایند این مراسم» که از مشاهدات انجام شده در منطقه آغاجاری به دست آمده است به این صورت است که در مراسم خاکسپاری مرد بهمثی» معمولا همسر يا همسران ای ابتدا دچار شوک شده و  ۲ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ گریه و زاری بسیار می‌کنند ولی همین که او را صدا می‌کنند که بیاید مراسم حلال بی را اجرا کند و شوهر متوفی خودش را حلال کند. او که تا آن لحظه مشغول گریه و زاری است و دو طرف گونه‌های خودش را با ناخن مجروح کرده است و مرتب به سر و صورت می‌زند. به محض شنیدن دعوت به انجام حلال بی» گریه کردن و خودزنی را متوقف می‌کند و با بستن چادرش به شکل ضربدری به دور گردن و کمرش, ابتدا چند لحظه سکوت می‌کند و با حالتی کاملا جدی و با قدم‌هایی محکم و با نوعی بغض به صورتی که می‌خواهد برای انتقام برود. به کنار قبر یا داخل قبر می‌رود و پس از یک نفس عمیق شروع می‌کند به بیان رفتارهایی که شوهرش با او داشته است. ابتدا چند مورد خوبی‌های او و محبت‌های او را می‌گوید و در ادامه, اگر در طول زندگی مشترک از طرف شوهرش به او ظلمی‌شده باشد یا؛از.دست ‏ او:کتک خورده باشد. همه را تک تک با ذکر زمان و مکان ظلم و ختی آفضایی که ظلم.شوهر در:آنآفضا انجام شده است را ابتدا با صدای آرام و گاه با صدای نسبتا بلند به طوری که همه حاضرین می‌شنوند. بیان می‌کند و بعد از بیان هر کدام از آنها. کمی امکث می‌کند و بعد می‌گوید : مشاهدات مشارکتی در منطقه آغاجازی نشان*داده است که گام زن همسر از دست داده در اثر شوک و خشمی که در فرایند خاکسپاری همسرش دارد. برخی روابط بسیار خصوصی ولی ظالمانه شوهرش را به جنازه او می‌گوید. و بعد می‌گوید حلالت. در مواردی که ظلم شوهرش زیاد و فراگیر به خائواده زن» یا منجر به مجروحیت. و یا خسارت شدید برای زن شده باشد کلمه حلالت زا با غضب و با تشدید "لام اول". بیان: می‌کند پعتی احلالت" ,ذر#ین صرّت حضبار که غمدتا از وابستگان پا اقضصایق طایفه زن و مرد هستند. متوجه می‌شوند که زن سختی‌های بسیار کشیده است و در احترام به این مراسم» همه سکوت می‌کنند و تا این که زن متوفی, آخرین مورد را هم بگوید و آن وقتی است که زن دوباره گریه را آغاز می‌کند و بستگان او را از قبر دور می‌کنند و به او آرامش می‌دهند. در فرایند بیان ظلم‌هایی که به زن رفته» برخی موارد مطرح می‌شود که عوارض ظلم انجام شده اعم از کتک فیزیکی یا آزار روانی یا خسارت اقتصادی, یا آبروریزی اجتماعی بسیار برای زن سنگین تمام شده است و زن بعد از بیان آن با ذکر زمان, مکان» فضا و حتی ذکر نام افرادی که شاهد بوده‌اند و احتمالا در جمع حضور دارند زن سکوت می‌کند. سکوت او به این معنی است که مایل نیست این مورد خاص را حلال کند. در این صورت. ابتدا نزدیکان مرد مثل والدین او یا خواهران و برادران مرد متوفی, با حالتی افسرده از آن زن» تقاضا می‌کنند که حلالش کند و او را قسم می‌دهند که "حلالش کن". اگر زن باز هم سکوت کند و نخواهد حلال کند. این بار بستگان زن, والدین» خواهران و برادرانش از او می‌خواهند که این عمل شوهر متوفی خودش را حلال کند و در نهایت این تقاضا توسط فرزندان مطرح می‌شود که با حالت گریه از ماذرشان تقاضا می‌کنند که پدرشان را حلال کند و در آن صورت» زن می‌گوید.: "حلالت". هرآچه زن با صدای آهسته تر از قبل بگوید "حلالت", یعنی بالاخره,زاضی .شده است و اگر با دای بلند و با خشم بگوید "حلالت"» یعنی مجبور شده/است. ولیی! به هی صوارت» گذشت کرده است. اجرای این رفتار گاه در چند دقیقه تمام می‌شود ولی ممکن.است به ایک ساعت هم برسد و این زمانی است که زن فرصت می‌یابد همه رفتار غیّر عادلانه و اعمال ظالمانه‌ای را که شوهرش نسبت به او انجام داده است را با ذکر عوارض بعدی» آنها که این زن معمولا تحمل کرده است و با:ذکر.زمان و.مکان و فضای آنها بیان کند.و برای هر کدام از آنها جداگانه او را حلال کند. ممکن است یک رفتار خشونت آمیز توسط شوهرش بارها ر این شرایط همه آنها تک« تک با ذکر زمان, زمان» شرایط و عوارض آن که ممکن است مجروحیت. بی هوشی و یا عوارض فرهنگی باشد. تکرار می‌شود و زن هر بار می‌گوید: "باز هم حلالت". محقق در مشاهده چنین رفتاری که عمدتا در منطقه آغاجاری و بین برخی طوایف اطراف شهرستان لیکک مشاهده شده  ۴ دوفصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ در حقیقت مردمی که شاهد این مراسم هستند بویژه مردان متأهل» متوجه می‌شوند که به احتمال زیاد چنین سرنوشتی برای آنها هم هست و لذا همین مراسم برای آنها تذکری می‌شود که اگر در طول زندگی مشترک شرایط زن آزاری پیش بیاید و در حالت عصبانیت. تصمیم به کتک زدن همسرش بگیرد. به یاد می‌آورد که پس از مرگه این رفتار ظالمانه او در بین دوستان و همسایگان بیان خواهد شد. آن هم توسط همسر مظلومش. به عبارت دیگر مراسم "حلال بی" هر بار که انجام شود تا مدت‌ها بر روابط بین زن و شوهرها اثر مثبت و مشکل گشایی دارد. اگر مردی بخواهد اموال زنش را بدون رضایت او خرج کند. با یادآوری مراسم "حلال بی" خودش تا حدودی و گاه کاملا از این گونه رفتار. خود ضرفنظر مرژکند مسحقق در مشاخدات مربوط ید مراسم "حلال بی" و در مصاحبه‌هایی که با.برخی افراد:شاهد در این مراسم انجام داده است» متوجه شده است که مراسم "تخلال بی"..دارای کارکرههای متعددی است که از جمله آنها در سطح خرد می‌توان.به کارکزه: نظارتی بر" رفتار مردان بهمثی نسبت به همسرشنان اشاره: کرد که با غنایت لا ایر )که در زمان‌اکش #هظار او توسط همسزش و در حضور جمع مطرح می‌شود لذا رفتاری را که "مایل نیست بعد از مرگ در میان مردم مطرح شود» نسبت به همسرش انجام نمی‌دهد»*یا#اگر انجام بدهد. در همان زمان از زنش حلالیت می‌طلبد. در سطح کلان نیز موجب کاهش میزان زن آزاری در طایفه می‌شود. اگر بخواهیم ازتباط مراسم "حلال بی" و رفتار مردانآبهمثی نسبت به همسرانشان را تحلیل کنیم» باید بگوییم که مرد بهمثی برای آبروی خودش بین اعضای طایفه فامیل و همسایگان اهمیت زیادی:قائل است+ چه در زمان حیات و چه در بعد از برای مردان بهمئی, مفهوم عاقبت به خیری, به این صورت تعریف می‌شود که بعد از مرگ» مردم در مورد او حرف‌های خوب و پسندیده بزنند و بویژه در مورد رفتاری که در طول زندگی مشترک با همسرش داشته است. مصاحبه‌های انجام شده در محل نشان می‌دهد که مرد بهمثی برای آبروی بعد از مرگ خود. اهمیت بیشتری قائل است تا زندگی. و برایش بسیار مهم است که بعد از مرگش مردم طایفه. از او به خوبی یاد کنند و او را کسی بدانند که همسرش از او راضی است. چنین مردی بین اين که آبروی بعد از مرگ برایش مهمتر است» یا آبروی در زمان حیات, جواب می‌دهد که آبروی بعد از مرگ مهمتر است. چون دائمی است و به علاوه در زمان حیات انسان؛ فرصت جبران؛ رفتار نامناسب و دفاع از آبروی خود را دارد ولی بعد از مرگ» دیگر فرصتی برای جبران و زدودن برچسب زن آزاری برایش وجود ندارد. لذا به این موضوع که مردم و همسایه و طایفه بعد از مرگش به دنبال او چه بگویند. بویژه در مورد رفتار با همسر و خانواده» حساس است و برای آن اهمیت قائل است. از سوی دیگر مرد خانواده می‌داند که از مراسم "حلال بی"» خلاصی ندارد مگر این که فوت او بعد از فوت همسرش باشد که آن هم بسیازآنادر اس چون در ایل بهمثی» عمدتا سن زنان بسیار کمتر از شوهرانشان است. به علاوه» متوسط عمر زنان هم» بیشتر از متوسط عمر مرذان است. لذا؛ همواری‌پبارا ۳۹ سال تخکلارسیگ#مسرنوشت زنان بهمثی است و مرگ شوهر آغاز این زماناست. زن بهمئی هم.در.زمان مرگ شوهرش می‌داند که وارد چه دوران سختی "شدهه است. ویژگی‌های.این" دوران خود نیاز به تحقیقات جداگانه‌ای دارد و مطالعات دیگر"زا می‌طلبد. اختمالا می‌توان گفت که خشم زن در اولین روز مرگ شوهرش عکس‌العملی است به مجموعه شرایطی که او را وارد مرحله بیوگی می‌نماید. مرد بهمئی هم تا حدودی این شرایظ زا در فرایند اجتماعی شدن خودش و از کودکی آموخته است و می‌داند عاقبت کار چیست. او وقتی در مراسم خاکسپاری هر یک از مردان قبیله شرکت می‌کند و مراسم "حلال بی" را مشاهده می‌کند. تذکری را دریافت می‌کند که آرزو می‌کند که در مراسم "حلال بی" خودش. همسرش فقط از خوبی‌های او بگوید و به راحتی او را حلال کند و لذا در رفتار با همسرش از زن آزاری دوری می‌کند و عمیقا مراقب است که از سوی او به زنش ظلمی نرسد و اگر هم اشتباها عملی از او سر بزند. که موجب ظلم به همسر شود در فرصت‌های بعدی حلالیت می‌طلبد. مثلا هنگام سفر حتی در سفرهای نزدیک.  ۶ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که یک رفتار سنتی مثل "حلال بی" در یک طایفه با کارکردهای اجتماعی متنوعی که دارد» موجب افزایش سرمایه اجتماعی آن جامعه می‌شود که نتیجه نهایی آن» کاهش میزان زن آزاری در آن جامعه است و اين شرایطی -ببی» ارل. (۱۳۷۹)» جامعه شناسی انتقادی» ترجمه: دکتر محمدحسین پناهی, - خسروی,» زهره. (۱۳۷۴)» روان درمانی داغدیدگی» انتشارات نقش هستی, - دیویدسون» ترمی. (۱۳۷۷)» کتک آزدن زن پدیده‌ای:تکراری در تاریخ, زنان کتک خورده» ترجمه :مهدی قره‌چی داغی, تهران انتشارات علمی تهران. - شریفیان» اکبر. (۱۳۸۵)» خشونت علیه زنان؛ رساله دکتری جامعه شناسی» استاد راهنما : دکتر عزت ال سام آرام» دانشگاه علامه طباطبائی» تهران. -صدر حسن. (۱۳۴۲)» حقوق زن در اسلام و اروپا انتشارات سازمان - کلمن» جیمز. (۱۳۷۷)» بنیادهای نظریه اجتماعی» ترجمه: منوچهر صبوری» - کوهن, الوین. (۱۳۶۳)» استانفورد. تئوری‌های انقلاب» ترجمه: علیرضا طیب»  حلال بی. بررسی رفتاری کهن با ‎ ...‏ ۱۴۷ -مشاهدات مستقیم محقق از مراسم خاکسپاری در منطقه آغاجاری و میانکوه در - مصاحبه با آقای کمال خوبانی, کارشناس اهل لیکک» ساکن بهبهان, ۱۳۸۴. - مصاحبه با چند تن از بزرگان بهمثی در لیکک از جمله : آقای حاج محمد جان دلشاب و آقای محمد سپهری ساداتی که توسط آقای کمال خوبانی انجام 50021 یگ م۲2 ۳0۳۵۶ .(1995) ۳۰.۳۰ ,0۵۵ عگ ز موتقط 11.60 , تعزمطصه - ۰ ,فا6 20 عم تصتصعیه : ۳۱۵1۵ او از 5۵ 7 ,1.۸1006 ۷۵ نفوم1 200 اصمسطهاا۸ .(1973) بل ما30 - 6۰ ۹۵۲۵ 13600۷۵۲ ب(1983) .ظ ,ذقل/۷ ۵صه , 37 0 فمعاجه8۲ -  ۸ دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران» شماره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳

پدیده ""حلال بی""، یکی از انواع حلال کردن یا حلالی طلبیدن است که در هر نوع جدایی، که احتمال دیدار مجدد در آن بسیار کم باشد، مثل هنگام مسافرت های دور و خطرناک، یا در هنگام بیماری لاعلاج، یا در هنگام رفتن به اطاق عمل و غیره توسط افراد انجام می شود و به نوعی تقاضای بخشش رفتارهای نابهنجار، اعمال و مظالم فرد را توسط اطرافیان به ویژه همسر فرد در پی دارد. حلالی طلبیدن یا حلال کردن در دو سوی خط ارتباطی بین دو نفر رفتاری است بسیار پسندیده که از گذشته های دور در جامعه ما اعم از شهر، روستا و عشایر رایج بوده و هنوز هم تا حدودی وجود دارد. آنچه در این مقاله بررسی می شود، کارکردهای نوعی خاص از رفتار حلال کردن مرد فوت شده توسط همسر یا همسرانش است که در مراسم خاکسپاری او انجام می شود. مشاهدات محقق در منطقه شهرستان بهمئی نشان می دهد که شرایط، حالات، اعمال، ارتباطات، پیام ها و نمادهای ""حلال بی"" در مجموع نوعی مکانیسم دفاعی اجتماعی را به وجود آورده است که با کارکردهای پنهان خودش در نظم بخشی و نظارت رفتار بین زن و شوهرها نقش بسیار مهمی را اجرا می کند. به طوری که می تواند موجب پیشگیری و کاهش "" زن آزاری "" توسط شوهران در بین خانواده های این طوایف شود. خلاصه این رفتار به این صورت است که وقتی مرد خانواده فوت می کند بعد از تشییع جنازه، غسل، کفن و دفن، نماز میت و بعد از اینکه جسد مرد متوفی را در قبر گذاشتند و قبل از اینکه روی جسد خاک بریزند، از همسر او تقاضا می کنند که کنار قبر بیاید، یا داخل قبر برود و در حضور حاضرین، شوهرش را حلال کند و در حقیقت اجازه بدهد تا روی جسد را خاک بریزند و قبر او را ببندند. مشاهدات انجام شده در منطقه بهمئی استان کهگیلویه و بویر احمد نشان می دهد که این مراسم از کارکردهای اجتماعی – فرهنگی بسیاری برخوردار بوده است که در این مقاله بخشی از ان را مورد بررسی قرار داده ایم.

450735

همه موجودات در تقلای بقا و حفظ وجود و حیات سالم خود می‌باشند, و امنیت عامل تأمین این نیاز اساسی و حیاتی است. لذا امنیت مهمترین آرمان انسان و موجود زنده تلقی می‌شود. امنیت بسته به متغیرها و عوامل موثر بر بقا حیات سالم» دلنشین و بی‌دغدغه انسان دارای ابعاد مختلف می‌باشد. به عبارتی حفظ وجود و حیات سالم و آرامش بخش انسان موکول به تأمین همه نیازهای مادی و معنوی انسان است که در صورت عدم تأمین یا وجود نقص و تنگنا در تأمین آن» حیات سالم و وجود انسان به چالش کشیده می‌شود و با تهدید روبرو می‌گردد و بلافاصله نیا به امنیت و مفهوم آن در ارتباط با نیازهایی که با تنگنا برای تعریف مرز به همراه طبقه‌بندی و فهرست عنوان انواع مرز اگر چه اولین بحث در مورد مرزهای سرزمینی توسط جغرافیدانان دانشگاهی, به زمان راتزل (۱۸۹۷) بر می‌گردد که رفتار ارگانیکی دولت را مطرح کرد اما این موضوع توسط لرد کرزن (۱۹۰۸) و پیگیری شده است [٩| این روند خود باعث شکل‌گیری تعاریف مختلفی درباره مرز شده است هر چند در مفهوم و محتوا تفاوت زیادی بین آنها وجود ندارد. مارتین گلسنر بیان می‌کند در واقع مرز یک خط نیست بلکه یک سطح است., یک سطح عمودی است که از طریق فضا خاک و زیرزمین دولت‌های همسایه را برش می‌دهد. این سطح در روی زمین به صورت یک خط به نظر می‌رسد [1۱*۰ به عقیده درایسدل- بلیک مرز به پدیده‌ای فضایی اطلاق می‌شود که منعکس کننده قلمرو حاکمیت سیاسی یک حکومت بوده و مطابق قواعد خاصی در مقابل حرکت انسان, انتقال کالا... مانع ایجاد می‌کند ۱۱]. مفهوم مرز برخاسته از تفاوت است. تفاوت بین دو شخص» دو پدیده و ... که باهم برخورد می‌کنند و در نتیجه آن یک فصل مشترک یا نقطه تماس میان آن‌ها به وجود می‌آید که اصطلاحا مرز میان آن‌ها نامیده می‌شود. از این رو مرزها خطوطی هستند که.بر اساس تلقی و فرک آسان‌ها از خودشان و تفاوتشان نسبت به فضای مجاور ترسیم می‌شوند[ ۱۲| منطقه مرزی عبارت بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مرزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۶۹ متفاوت که تحت تأثیر مستقیم مرزها قرار می‌گیرند [1۱۳ و شهرهای مرزی که جزوی از مناطق مرزی هستند عبارت‌اند از [۱۴]. در ارتباط با شهر مرزی نیز می‌توان اینگونه بیان کرد که بنا به گفته یکی از محققان معاصر» اين تعبیر عوامانه مبنی بر اینکه شهرهای مرزی آن مراکز جمعیتی هستند که در هر طرف مرزهای بین المللی قرار دارنده تعریف کافی نیست. برداشت‌های دیگر از مرزها رویکردهای ما را نسبت به شهرهای مرزی گسترش می‌دهد. مانند آنچه که توسط جان برویسک» نقل شده است: یک شهر مرزی مکانی است که کمابیش وابسته به مرز است. این بدان معناست که این فقط یک شهر نیست که در نزدیکی مرز باشد, بلکه به دلیل مرز نیز به وجود آمده است[۱۵]. به‌پیان‌دیگر» شهر مرزی» شهری است که در منطقه مرزی قرار داشته و شعاع عملکرد و نفوذش به فراسوی مرزها متناسب به بسته یا باز بودن مرزها کتابخانه‌ای و پیمایشی جمع‌آوری گردید. در این پژوهش» از آثار کتابخانه‌ای در رابطه با یافتن متغیرهای اثر پذیرفته از شیوع کرونا استفاده شده است. در روش پیمایشی نیز از ابزار پرسشنامه به‌منظور این پژوهش به‌صورت کیفی هستند به‌منظور عملیاتی کردن آن‌ها از تعدادی گویه استفاده شد. درنهایت این گویه‌ها بر اساس طیف شیوع کرونا بر هریک از ابعاد امنیت مطرح شده در این تحقیق از آزمون رتبه‌بندی فریدمن بهره گرفته شده است» در واقع باتوجه به این مسئله که در تحقیقات مختلف تأثیرات هر یک ار متغیرهای مطرح شده در این تحقیق به اثبات رسیده» بنابراین کلیه متغیرهای مطرح شده در این تحقیق دارای تأثیر هستند اما در هر فضای جغرافیایی و ... آن این متغیرها دارای تأثیرات متفاوتی هستند به این معنا که امکان دارد در شهر دیگری نوع ترتیب این متغیرها و نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق تغییر باید. جامعه آماری تحقیق شامل 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 جغرافیای شهری و آمایش سرزمین بوده‌اند که از آشنایی لازم با شامل ۷۸ نفر (۱۴ نفر زن و ۶۴ نفر مرد) (۱۹ نفر استاد دانشگاه» ۲۱ نفر دانشجوی دکتری و ۳۸ نفر دانشجوی کارشناسی ارشد) (۲۴ نفر رشته جغرافیای سیاسی» ۴۱ نفر جغرافیای شهری و ۱۳ نفر آمایش سرزمین) بوده‌اند. با توجه به مسائل ناشی از شیوع ویروس کرونا و ذرآمدناپاینان: افقان آناپاینان توژیم نامقاذل آنزوت: افزایشی فق: کاهشن سرمایهگذاری خازچی»: کاخشن سرمایه‌گذازی فاخلی؛ ناترابوی دردسترسی به امکانات رفاهی» افزایش میزان قیمت کالاها و تولیدات محلی, کاهش میزان پس‌انداز خانوارهاکاهش حجم مبادلات اقتصادی اقتصادی» کاهش گردشگری» کاهش صنایع دستی» کاهش تعداد واحدهای تولیدی فعال» افزایش تقاضای ساکنین به خدمات مالی و اعتباری» کاهش تولیدات خرده‌فروشی» از میان رفتن تولیدات » کاهش تولیدات مواداولیه افزایش قیمت مسکن و زمین » نابرابری فضایی اجتماعی ‏ نابرابری اجتماعی» نابرابری در دسترسی به‌خدمات بهداشتی؛ تغییر سبک زندگی» کاهش تعاملات اجتماعی» دسترسی نابرابر به خدمات سیاسی بی‌ثباتی سیاسی, از میان رفتن امنیت غذایی» کاهش اثربخشی دولت, مدیریت سیاسی فضا مدیریت داخلی, فدرالیسم سیاسی» دموکراسی, زیست محیطی کاهش آلاینده‌های زیست محیطی, افزایش پشماندهای بهداشتی, کاهشبیماری‌های ناشی از مشکلات زیست محیطی, کاهش تخریب شهرستان پاوه در میان رشته‌کوه‌های زاگرس و با ارتفاع ۱۳۸۵ متر از سطح دریا قرار دارد. این شهرستان در ۱۱۲ کیلومتری مرکز استان قرار دارد و از شمال به شهرستان مریوان» از جنوب به شهرستان جوانروده از شرق به روانسر و از غرب به کشور عراق محدود می‌گردد. دارای سه بخش, ۵ دهستان و ۹۵ روستا است که ۴۶ روستا دارای سکنه و ۴۹ روستای خالی از سکنه است. وسعت و ۳۹۰۰ هکتار باغ است. وضعیت جوی شهرستان در سردترین فصل سال به میانگین زیر صفر درجه می‌رسد و در گرم‌ترین فصل سرشماری انجام شده در شهرستان جمعیت منطقه مورد مطالعه دارای ۴۳۱ نفر است !از این مقدار ۳۶,۱۰۳ نفر در نقاط شهری, ۲۴۳۲۸ نفر در نقاط روستایی ساکن بوده‌اند. پاوه به علت داشتن آب‌وهوای معتدل کوهستانی و نزولات جوی مناسب و موقعیت زاگرس که سراسر منطقه را دربرگرفته است» پوشش جنگلی و گیاهی و جریان آورده اف و توده‌های هوای مرطوب مدیترانه سبب شده تا منطقه از اقظیم معتدل و مرطوب کوهستانی با زمستان‌های سرد و پخبندان 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مرزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۵۱ امنیت اقتصادی: قبل از شروع کرونا ویروس داده‌ها نشان دهنده تثبیت در تولید و خدمات بوده است. شرایط مالی نیز تقویت شده بود و سیاست‌های مرتبط با افزایش مسکن و سیاست‌های پولی سبب کاهش تنش‌ها در سیاست تجارت شده بوذ باورد‌ها حاکی از آن است که در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۹ رشد اقتصاد جهانی به بیش از ۲ درصد رسیده است. به دنبال افزایش مالیات بر مصرف در ماه اکتبر اقتصاد ژاپن تضعیف شده آلمان نیز به سرعت در معرض کاهش سرعت رشد جهانی قرار گرفت. رشد همچنان در حال فروکش کردن است و بسیاری از اقتصادهای در حال ظهور با رشد ناخالص داخلی در چین عملا عملکردی ندارند. و وام‌ها او ترازنامه‌های آنها در حال از دست دادن ارزش خود هستند. تولید صنعتی در اواخر سال ۲۰۱۹ همچنان با رکود مواجه بود و رشد جهانی خودرو تا سال ۲۰۲۰ ادامه داشت. پس از شیوع کرونا ویروس داده‌ها نشان می‌دهد که ماهانه ۱۰ درصد از فروش خودروها در ژانویه سال ۲۰۲۰ در چین با کاهش روبرو شده است. تجارت جهانی به شدت تضعیف شده و حجم معاملات بازرگانی در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ به شدت کاهش داشته است. رشد سرمایه گذاری در اقتضاد گروه ۲۰ به استثنای چین نیز با نرخ ۵ درصد در سال ۲۰۱۸ به نرخ (۱درصد رسیده است [۱۶]. از سویی دیگر کوئید ۱۹ نقش مهم دولت‌های محلی را که به عنوان پاسخ دهندگان خط مقدم در واکنش به بحران» بهبود و بازسازی» بازی می‌کنند برجسته می‌نماید. آنها نقش اصلی را در ارائه خدمات, توسعه اقتصادی و سرمایه با این حال؛ تعطیلی مشاغل» از دست دادن شغل و سایر تأثیرات اقتصادی"منجر به کاهش درآمدهای مالیاتی در طول بحران شده و فشار مالی قابل توجهی را برای بسیاری از شهرهای مرزی به دنبال داشته است. تخمین‌های بانک جهانی و نهادهای سازمان ملل نشان می‌دهد که شهرهای مرزی ممکن است به طور متوسط ۱۵ تا ۲۵ درصد از درآمد خود را در سال ۲۰۲۱ از دست بدهند. به‌ویژه شهرهایی که دارای تنوع اقتصادی کمتر هستند بیشترین آسیب را خواهند دید. به عنوان مثال» شهرهایی که پایه درآمد آنها اساسا به شوند زیرا برآورد می‌شود که درآمد حاصل از جهانگردی بین المللی در سال ۲۰۲۰ تا ۸۰ درصد کاهش یابد و این هم اگر با از دست 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 دادن بازار گردشگری ۱۳۰ میلیون نفری همراه باشد در صورت عدم خطر بیندازد و منجر به کاهش ارائه خدمات عمومی شده و در نتیجه تضعیف توسعه پایدار شهری را در نواحی مرزی به دنبال داشته باشد از سویی دیگر تأثیر اپیدمی در کل ساختار تولیدی شهرهای مرزی که عمدتا در تقاضا و عرضه متمرکز است تأثیرات منفی داشته است. از نظر تقاضای کل میزان مصرف سرمایه‌گذاری و صادرات ضربه بسیاری خورده است. علاوه بر اين» تأثیر بر مصرف‌گرایی و سرمایه گذاری نیز قابل توجه است. در بخش سرمایه گذاری بازگشت کارگران به شهر تخیر راه اندازی کارخانه‌های تولیدی» ناتوانی در انجام فعالیت‌های تولیدی و سرمایه گذاری کوتاه مدت در تولیده املاک و مستغلات و زیرساخت‌ها اساسا متوقف شده است. از منظر عرضه کل» ارزش افزوده خدمات و صنعت به شدت سقوط کرد و شرکت‌ها کار خود را متوقف کرده و تولید را کاهش داده‌اند. سطح خرد نیز صنایع غذایی و گردشگری بیشترین تأثیر را دارند. صنایخ دستی و جشنواره‌هایی که برای نمایش دادن آنها برگزارمی‌شد و می‌توانست به عنوان منبع درآمدی برای ساکنین نواحی مرزی باشد خواهد شد. ما می‌توانیم بیان نماییم که این ویروس قادر خواهد بود تا ناسیونالیسم را در دولت‌ها تقویت نماید و در نتیجه ملت‌ها به دولت‌های ملی اعتماد بیشتری کنند از نظر آنها قدرت این دولت‌ها در مهار ویروس می‌تواند از تأثیرات قابل توجهی برخوردار باشد. در این بین نیز دولت‌ها در تلاش هستند تا برای مقابله با دوره‌هایی از انزوای اقتصادی ناشی از اين ویروس خود را آماده نمایند و ابعاد و جنبه‌های دولتی را تقویت کنند. این عامل سبب می‌شود تا حداقل برای چند سال بیشتر دولت‌ها به سمت عرصه ملی او داخلی خود گرایش داشته باشند و به آنچه درون مرزهایشان اتفاق می‌افتد تمرکز بالاتری یابند. دولت‌ها از اين طریق به خودکفایی بیشتر فکر نمایند و منابع بیشتری به داخل اختصاص دهند و کمتر فرصت انجام تعهدات بین‌المللی از جمله مناسبات و تعهدات دارند» در این میان ایده جهانی شدن دیگر کمتر مناسب شرایط امروز جهان می‌باشد. از سویی دیگر همکاری‌های بین المللی نیز دچار چالش یافت و امنیت و نظارت نقش مهمتری در مناسبات ملی کشورها ایفا خواهد نمود. این عامل نیز در شهرهای مرزی دارای تأثیرات قابل توجهی خواهد بود. باتوجه به شیوع این بیماری مناطق مرزی دارای بیشترین تأثیر پذیری از قوانین و مقررات مرتبط با قرنطینه سراسری و محدودیت‌های سیاسی خواهند داشت با توجه به اینکه اغلب ساکنین مرزی از اقوام و اقلیت‌ها هستند هرگونه کمبودی در این ارتباط می‌تواند با تنش‌های سیاسی و دوری از مرکز این ساکنان همراه باشد. به‌عنوان مثال» در انگلیس و ایالات متحده» جوامع اقلیت‌های قومی از نظر مرگ و میر ناشی از کوئید ۱۹ بیش از حد نمایان هستند. کارگران اصلی (جوامع اقلیت‌های قومی در برخی از مناطق مرزی در بحث مراقبت‌های بهداشتی و اجتماعی بیش از حد دارای کمبود هستند) در شرایطی (نه به انتخاب خودشان) به کار خود ادامه می‌دهند که بسته به کشور و منطقه در دسترس بودن تجهیزات حفاظت شخصی (:۳81) به طور گسترده از نظر کارایی, می‌دهد که علاوه بر وجود انشعابات اجتماعی و مکانی بیشتر ظرفیت و توانایی انجام این کار به پویایی خانواره سرمایه اجتماعی» منابع مالی .و اثرات نابرابر اجتماعی بستگی دارد. به عنوان مثال» در بسیاری از کشورها در مورد سرنوشت جوامع آسیب‌پذیر و سالمندان و محدودیت‌های طولانی مدت آنها در روابط اجتماعی و تحرکات آنها بحث‌هایی وجود دارد. این ممکن است باعث مشکلات بسیاری در زمینه امنیت اجتماعی نسبت به شرایط نابرابر» انزوای طولانی مدت و دامن زدن به بحران‌های روحی و جسمی شود [1۱۸ همه‌گیری حاضر سوالات اساسی را در مورد اینکه یک جامعه. جمعیت و یک ملت پایدار چگونه امنیت اجتماعی خود را ایجاد می‌کند را شکل می‌دهد. عدالت اجتماعی و عدالت بین نسلی در رفاه و پایداری فضایی موضوعی مهم و قابل توجه است. بیماری‌های همه‌گیر مانند بلایای طبیعی و ریاضت اقتصادی, نشان می‌دهد که همه ما دارای شرایط برابر نیستیم [۱۹ ۲۰]. ظرفیت‌های بالایی برای نابرابری در راستای اقدام و عکس‌العمل وجود دارد در حالی که فرصت‌های زیادی نیز برای سودجویی دیگران در این زمینه وجود علی‌رغم تمام توجهاتی که به شهروندان اروپایی و تجارب آنها هه ظور کامل ,ذازایی, شرایظ تانطلویی است: که نمایان کسده مت بیشتر در این بخش است که از خود ویروس دارای اهمیت بیشتری 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60  اجتماعی و اقتصادی همه‌گیری به‌خودی خود نشان دهنده خطرناک بودن زندگی معاصر برای صدها میلیون نفر در سراسر جهان باشد [۲۳] از این منظر عدم وجود عدالت فضایی و اجتماعی و نابرابری‌ها در مناطق مختلف نمود بیشتری یابد و شهروندان شهرهای مرزی این عدم برابری در خدمات بهداشتی و اجتماعی را بهتر درک نموده و نوعی نارضایتی در آنها شکل گیرد. از سویی دیگر افزایش میزان وقوع تنش‌های اجتماعی موضوع دیگری است که در چندین مقاله مورد بحث قرار گرفته است. به عنوان مثال, بیماری‌های همه‌گیر میزبان در چین و هنگ کنگ شده است [۳۲۴ ۲۵]. بنابراین» اطمینان از اینکه اقدامات و کنترل کوئید ٩۱منجر به سواستفاده از برای بررسی امنیت زیست محیطی باید قادر به برقراری پیوند بین محیط زیست و امنیت بود که در دهه‌های اخیر این واقعیت براساس روابط انسانی و سیاسی معاصر شکل گرفته است [4۲۹۲۸.به طور سنتی مسائل امنیتی در درجه اول قرار دارند که نوعی نگرانی:برای استفاده از زور توسط بازیگران سیاسی دولتی و غیر دولتی را برای دستیابی به یک هدف مشترک سیاسی به نمایش می‌گذاشت [۳۰]. با این حال همان‌طور که اوتلو و همکاران (۲۰۱۷) تأکید کردند امنیت زیست محیطی در دهه ۱۹۸۰ به عنوان یک مفهوم پدیدار شد. امنیت زیست محیطی اصطلاحی است که نخستین بار در انگلستان و آمریکا ظهور نمود و به بررسی مباحثی هم چون تغییرات زیست محیطی و پیامدهای بی‌شمار اجتماعی همچون جنگ بر سر دستیابی به منابع پرداخت [۳۱]. در دوران پس از جنگ سرد و پایان رقابت ابرقدرت‌ها بیشتر نظریات خود را با محیط زیست پیوند دادند و به تحولات ناشی از دنیای طبیعت توجه بسزایی نمودند. به‌عنوان مثال توجه به بحث زمستان هسته‌ای در سال ۰۱۹۸۳ فاجعه صنعتی بوپال ۱۹۸۴ و حادثه چرنوبیل ۱۹۸۶ شرایطی را فراهم نمود تا عوامل علمی و سیاسی در ارتباط با یکدیگر قرار گیرند و به بررسی موضوعات زیست محیطی و تبعات ناشی از آن بر جوامع انسانی بپردازند [۳۲]. تأثیرات کوئید ۱۹ بر تغییرات محیطی در کوتاه مدت مثبت هستند. با این وجود احتمالا در این وضعیت را بدتر شود [۳۳]. تولید زباله‌های زیست پزشکی» خاک و آلودگی آب با افزایش بیماری ویروس کرونا بارها افزایش یافته است. دفع ایمن زباله‌های زیست پزشکی و منابع زیست محیطی برای ایمنی بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مرزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۵۳ و درمان پزشکی بیماران مهم است [۳۴]. میترا و همکاران (۲۰۲۰) مطالعه موردی ایالت کلکته هند را در نظر گرفت و سطح انتشار کرین بین شهری را قبل و بعد از همه‌گیری ارزیابی کرد و تغییرات قابل توجهی را بین دو دوره یافت. در طی یک همه‌گیری» تعطیلی فعالیت‌های تجاری در یک شهر میزان انتشار کرین در یک شهر را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. اگرچه این اثر موقتی است» اما در طی یک بیماری همه‌گیر ساکنان ایالت هند هوای تازه را استنشاق می‌کنند. لیو و همکاران (۲۰۲۰) سرزمین اصلی اقتصاد چین را به عنوان یک مطالعه مرجع در نظر گرفت و شاخص کیفیت هوا را از ژانویه تا مارس ۲۰۲۰ ارزیابی کرد و تغییرات قابل توجهی در سطح کیفیت هوا در فوریه و مارس در مقایسه با ژانویه ۲۰۲۰ در طی ترس از شیوع ویروس کرونا همه فعالیت‌های اقتصادی را که از طریق قرنطینه نمودن زندگی روزمره مردم تحت تأثیر قرار داده است کرونا :در سراسر کشور اجرا شده است از طرف دیگر شاخص کیفیت هوا در طول..دوره به دلیل تعطیلی صنایع غیر ضروری و محدودیت‌های سفر و حمل و نقل برای مدیریت فاصله فیزیکی بهبود اقتصادی و زیست محیطی برای کنترل بیماری همه گیر ویروس کرونا از طریق قرنطینه هوشمند که در نهایت بر شاخص کیفیت هوا در کشور تأثیر می‌گذارد» تأکید کرد[۳۶]. بنابراین ویروس کرونا در مناطق مرزی غرب کشور با توجه به اینکه بسیاری از کارخانجات و .. تعطیل شده‌اند از تأثیرات مثبتی بر آن برخوردار بوده است و کاهش آلودگی و بیماری‌های ناشی از آن را به دنبال داشته است. به منظور کمی کردن مدل تجربی استفاده شده در محدوده مورد مطالعه از روش مقیاس سازی استفاده شد بدین‌صورت که کل ۳۴۲ شاخص را در چهار بعد (اقتصادی» سیاسی» اجتماعی و زیست محیطی) مقیاس سازی شده و سپس از آزمون فریدمن به منظور شکل شماره ۲ نتایج آزمون فردیمن برای بررسی میزان تأثیر کرونا بر امنیت اقتصادی شهر مرزی پاوه را نشان می‌دهد که این ویروس به ترتیب امتیاز و بر اساس نظرات جامعه آماری تحقیق: بیختترین آتأتیر بر بر کاهش میزای پی‌انداز خاتوارها با امتیاز 2۷1۳۹ 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 خدمات مالی و اعتباری ۱۳,۵۲ نابرابری در دسترسی به امکانات کالاها و تولیدات محلی با امتیاز ۱۰,۷ داشته است و از سوی دیگر متفیرهای کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی با امتیاز ۵,۸۲ و کاهش تعداد ورود گردشگران ۸,۹۸ و افزایش قیمت مسکن و زمین با امتیاز ۹,۱۲ به ترتیب کمترین میزان تأثیر از ویروس کرونا در شکل شماره ۳ نتایج آزمون فردیمن برای بررسی میزان تأثیر کرونا بر امنیت سیاسی شهر مرزی پاوه را نشان می‌دهد که این ویروس به ترتیب امتیاز و بر اساس نظرات جامعه آماری تحقیق: بیشترین تأثیر را بر کاهش امنیت غذایی با امتیاز ۷,۲۲ کاهش سطح اعتماد به دولت با امتیاز ۳٩۹,ع کاهش اثر بخشی دولت ۷۸,ع مدیریت داخلی ۶,۷۳ شفافیت قانون و مقررات با امتیاز ۶,۱۱ داشته است و از سوی دیگر کمترین تأثیر را بر فدرالیسم سیاسی با امتیاز ۰۳,۷۴ بی‌ثباتی سیاسی ۳,۹۹ کاهش سطح دموکراسی با ۴,۹۴ و مدیریت 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60  بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مرزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۵۵ شفافیت قانون ‏ مدیریت ‏ دموکراسی ‏ بی ثباتی ‏ فدرالیسم شکل شماره ۴ نتایج آزمون فردیمن برای بررسی میزان تأثیر کرونا بر امنیت اجتماعی شهر مرزی پاوه را نشان می‌دهد که این ویروس به ترتیب امتیاز و بر اساس نظرات جامعه آماری تحقیق: بیشترین تأثیر را بر کاهش تعاملات اجتماعی با امتیاز ۸,۲۵ تغییر سبک زندگی با امتیاز ۷,۴۳ افزایش نابرابری اجتماعی با متیاز:۵۸ بر شهر مرزی پاوه داشته است. از سوی دیگر این ویروس از لحاظ اجتماعی: کمترین تأثیر را بر افزایش مهاجرت با امتیاز ۳,۲۵ بی‌ثباتی جمعیت با امتیاز ۳,۳۲ دسترسی نابرابر به خدمات بهداشتی با امتیاز ۳,۶۶ و افزایش سطح فرد گرایی با امتیاز ۳۸۴ به ترتیب کمترین تأثیر را از ویروس کرونا در منطقه مورد بررسی داشته‌اند. شکل شماره ۵ نتایج آزمون فردیمن برای بررسی میزان تأثیر کرونا بر امنیت زیست محیطی شهر مرزی پاوه را نشان می‌دهد که این ویروس به ترتیب امتیاز و بر اساس نظرات جامعه آماری تحقیق: بیشترین تأثیر را بر کاهش تخریب منابع طبیعی با امتیاز ۳,۵۵ افزایش 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 کاهش بیماری‌های ناشی از مشکلات زیست محیطی با امتیاز ۰۱,۹۴ و کاهش آلاینده‌های زیست محیطی با امتیاز ۱,۷۱ داشته است. شکل ۵) تأثیرات کرونا بر امنیت زیست محیطی شهر پاوه شیوع ویروس کرونا در اواخر سال ۲۰۱۹ و اوایل اسال ۲۰۲۰ میلادی در شهر ووهان چین و پخش گسترده آن در سطح جهان همان‌گونه که در مقدمه تحقیق اشاره شد شیوع این ویروس سبب افزایش سطح مشکلات شهروندان مناطق مرزی به ویژه در کشور ایران و مناطق غرب کشور ایران به دلیل تفاوت سطح توسعه این مناطق با دیگر مناطق ایران شده است. از اين رو در این تحقیق به دنبال بررسی تأثیرات شیوع این ویروس در شهرهای مرزی بر امنیت این مناطق است. ناگفته نماند که امنیت دارای ابعاد گوناگونی به تنوع افکار و رفتارهای انسانی است. اما در این تحقیق برای منظم نمودن فرآیند تحقیق برخی از ابعاد امنیت از جمله اقتضادی» سیاسی» اجتماعی و زیست محیطی در این تحقیق برجسته شده و بر اساس آن‌ها سعی در بررسی میزان تأثیر شیوع کرونا بر هر کدام از این ابعاد امنیت شده است. یکی از مسائل مهم مورد بررسی در زیرا وجود امنیت در همه ابعاد آن یکی از مشخصه‌های اصلی فضای به سامان است که هدف اصلی مطالعه جغرافیای سیاسی می‌باشد. این تحقیق در یکی از شهرهای مرزی مناطق غرب کشور ایران به نام شهر پاوه انجام گرفته است. شهرهای مرزی کشور ایران به دلیل تفاوت سطح برخوداری از خدمات و امکانات دارای مسائل و مشکلات عدیده‌ای هستند که شیوع ویروس کرونا برخی از این مسائل زا تشدید نموده و مشکلات مختلفی را در آینده در پی خواهد نتایج به دست آمده از آزمون رتبه‌بندی فریدمن در خصوص تأثیرات"شتیوع ویروس کرونا بر امنیت اقتصادی در شهر مرزی پاوه نشان "می‌دهد که شیوع اين بیماری بیشترین تأثیر را بر کاهش پس‌انداز خانوارها داشته است. شیوع ویروس کرونا و پخش گسترده آن در اجتماع که ناشی از تبادلات اجتماعی روزمره مردم بود سبب شد که دولت‌ها به منظور کنترل این بیماری در دوره‌های مختلف قرنطینه خانگی را به طور گسترده و سخت‌گیرانه به اجرا درآورند. در بیشتر کشورهای دنیا همراه با این قرنطینه خانگی کمک هزینه‌های دوران قرنطینه را برای شهروندان آسان‌تر می‌گرداند هر چند در تحمل دوران قرنطینه به شهروندان پرداخته شده و اکنون نیز ادامه دارد اما مبالغ پرداخت شده به هیچ عنوان قابل مقایسه با سطح مخارج خانوارهای ایرانی نیست و از سوی دیگر بیشتر مبالغ پرداخت شده به صورت وام بوده و در آینده باید آن‌ها را بازپرداخت نمود. نتیجه این عدم رسیدگی مناسب به شهروندان در این ایام سبب شده که بیشتر خانوارها بخش زیادی از پس‌انداز مالی خود را خرج نمایند. مسائل بیان شده به صورت عام برای کل مناطق کشور ایران صدق 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60  می‌کند اما این مسئله در مناطق مرزی که قبل از شیوع این ویروس در شرایط بسیار بدتری از لحاظ معیشتی به نسبت مناطق مرکزی سر می‌بردند. به تبع تأثیرات دو چندان و بسیار بیشتری را برای شهروندان و خانوارهای این مناطق به همراه داشته است. مهم‌ترین و اصلی‌ترین هدف مطالعه علم جغرافیای سیاسی عبارت است از ایجاد فضای به سامان که در آن کلیه شهروندان آن فضای باشند. مسئله مهم در اینجا توانایی و قدرت خرید مایحتاج عمومی توسط شهروندان است نه صرف بودن کالاها در بازار زیرا وقتی شهروندان توانایی خرید نداشته باشند کل غرفه‌ها و بازار مملو از کالاهای اصلی مردم باشد دردی از مردم دوا نخواهد کرد. بنابراین مهم‌ترین مسأله در بعد امنیت اقتصادی که از ویروس کرونا تأثیر امنیت سیاسی در منطقه مورد مطالعه نشان می‌دهد که شیوع این ویروس سبب شده که سطح اعتماد به دولت مرکزی.در میان آمده ناشی از این بیماری» به شدت افت پیدا کند. یکیعا ز مهم‌ترین مشکلات کشور ایران سیستم تصمیم‌گیری از بالا به پایین آن بوده حاشیه‌ای ایران از جمله مناطق مرزی ایران شده: است: شیوع بیماری کرونا در روزهای ابتدایی آن و انکار دولت مبنی بر عدم ورود آن به کشور و بعد از چند روز تکذیب کردن این خبر و تایید ورود این بیماری به کشور سبب افزایش بدبینی مردم نسبت به خبرهای رسمی دولت مرکزی شد و این مسئله در ادامه نیز سبب بی‌اعتمادی مردم به آمارهای رسمی فوتی‌های اعلام شده از سوی دولت و به تبع آن هشدارهای مربوطه شد. همان‌گونه که بیان شد مهم‌ترین کار ویژه علم جغرافیای سیاسی تلاش برای سوق دادن فضا. به سوی یک فضای جغرافیای به سامان است که در آن فضا شهروندان بیشترین سطح اعتماد و همراهی را نسبت به حکومت و دولت داشته باشند. این مسئله عدم کاهش سطح اعتماد در مناطق مرزی به ویژه در شهرستان پاوه به دلیل پایداری مشکلات و ناامنی‌های مختلف در این فضا نسبت به سایر مناطق کشور در سطح بیشتری قرار دارد و باتوجه به موقعیت جغرافیایی و حساس این شهر لزوم توجه به افزایش سطح اعتماد عمومی به دولت باید مذتظر قرار گرد بتایزاین از حاظ سیاسی: کامقن سطر اعتناد با بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مرزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۵۷ از لحاظ امنیت اجتماعی» شیوع کرونا به دلیل انتقال فوری آن از طریق تعاملات اجتماعی سبب شد که دولت‌ها نسبت به کاهش سطح رفت و آمدهای اجتماعی در اماکن عمومی و تا حدودی اجتماع‌های خصوصی را در دستور کار خود قرار داده و آن را پیش ببرند» نتیجه این کار کاهش سطح تعاملات اجتماعی مردم با یکدیگر شده و به نوعی بیشتر امور شهروندان به صورت مجازی پیش برده می‌شد. از این‌رو مهم‌ترین تأثیر اجتماعی شیوع کرونا در سطح شهر پاوه کاهش سطح تعاملات اجتماعی از جمله تعطیلی بازارهای خرید» مساجد و تکایای مذهبی بود. این کاهش سطح تعاملات اجتماعی به احتمال زیاد در آینده و دوره پساکرونا نیز تداوم پیدا کنده که می‌تواند یکی از مهم‌ترین چالش‌های اجتماعی برای این شهر مرزی باشد. زیرا یکی از ابعاد مهم فضای به سامان اتحاد و همراهی مردم باهمدیگر است که در آینده باتوجه به نشانه‌های از لحاظ زیست محیطی شهر مرزی پاوه هم تأثیر مثبت از شیوع؛ کرونا داشته و هم منفی. مثبت از این منظر که شهر پاوه به دلیل موقعیت جغرافیای دارای نوعی اقلیم و پوشش گیاهی خاصی است که بسیار مستعد گردشگری اکوتوریستی است. اما متاسفانه به طبیعی توسط گردشگران ورودی به شهرستان بسیار زیاده است که خوشبختانه به دلیل کاهش مقدار ورود گردشگران به این منطقه تا حدودی تخریب آن متوقف شده است. از سوی دیگر ملزومات بهداشتی موجود در دوران کرونا و سبک مصرف آن‌ها سبب افزایش پسماندهای پزشکی از جمله ماسک و وسایل ضدعفونی و همچنین افزایش سطح بهره برداری از منابع آبی به دلیل نیاز به شست و شوی دائم به نوعی تأثیر منفی بر امنیت زیست محیطی این شهر در پایان می‌توان نتیجه گرفت که شهر مرزی پاوه همانند بیشتر مناطق ایران از شیوع ویروس کرونا تأثیرات مختلفی گرفته است که برخی از آن‌ها امنیت این شهر را در آینده نزدیک در ابعاد مختلف به 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 سهم نویسندگان: نویسنده اول 1:۵۰ و نویسنده دوم 4۵۰ می- 1 ببصطات صهزع۸ 7 وا مصنص ۵۵۲ ک معط 10۳ 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60 بررسی تأثیرات کرونا بر امنیت شهرهای مروزی: نمونه موردی» شهر پاوه ۱۵۹ بخ 6۲ 2/۸۰ ,16020 و7 رگهکتا۵ ٩ 3.6 ,۸۲۹6۲ -35 41 141۱ ۲۱۱م۸ ۷۷/۵۵۳۵۹0۵۵ ۵ ۱۳۵۲ 14:20 21 ۵50۰۳۵۵۵۲۵5.20۲ 1۲۵۳ 00۳/۱۵۱۵۵60

شیوع ویروس کرونا در اواخر سال 2019 و اوایل سال 2020 میلادی در شهر ووهان چین و پخش گسترده آن در سطح جهان تبعات مختلفی را برای مناطق گوناگون جهان داشته است. همه گیری اخیر موضوع آسیب پذیری شهرهای مرزی در برابر بیماری های همه گیر را مطرح کرده است. زیرا شهرهای مرزی از جمله مناطق آسیب پذیر و شکننده از بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و ... هستند که می توانند به شدت از کرونا ویروس آسیب بپذیرند. پژوهش حاضر از نوع نظری - کاربردی و ازلحاظ روش مطالعه، توصیفی - تحلیلی است. داده ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای و پیمایشی جمع آوری گردید. جامعه آماری تحقیق شامل 78 نفر از اساتید، دانشجویان دکتری و ارشد رشته های جغرافیای سیاسی، جغرافیای شهری و آمایش سرزمین بوده اند که از آشنایی لازم با منطقه مورد مطالعه (شهر پاوه) برخوردار بوده اند. برای کمی سازی اطلاعات کیفی و دست یابی به برخی از تحلیل های داده ها از طریق SPSS (آزمون فریدمن) استفاده گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از لحاظ امنیت اقتصادی کاهش سطح پس انداز خانوراها با امتیاز 17.49 بوده است. در بعد امنیت سیاسی کاهش سطح تامین امنیت غذایی با امتیاز 7.22، در بعد امنیت اجتماعی متغیر کاهش تعاملات اجتماعی با امتیاز 8.25 و از لحاظ امنیت زیست محیطی متغیر کاهش تخریب منابع طبیعی با امتیاز 3.55 بیشترین تأثیر را از شیوع ویروس کرونا در شهر مرزی پاوه داشته اند . ویروس کرونا توانسته است تاثیرات قابل توجهی بر امنیت شهرهای مرزی داشته باشد.

511435

وازگان کلیدی: عصمت ائمه + توبه؛ اعتراف به گناه» استغفار معصومین» مناجات. یکی از مسائل مهم در قلمروی عقاید دینی, عصمت پیامبران و امامان 2۴ است. شیعه معتقد است معصومین اعم از پیامبر وائمه ال از ابندای عمرتا آخرعمراز هرگونه خطایی مصونیت دارند؛ یعنی گناه ۱ .دانش‌پژوه کارشناسی ارشد کلام اسلامی | زکشورلبنان؛ مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی» جامعه‌المصطفی ی العالمیه. قم» ایران. ۲ استادیا کلام اسلامی جامعه‌المصطفی ی العالمیه از کشور عراق» مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی» قم» ایران. چه صغیره باشد و چه کبیره و عمدی و سهوی از ایشان سر نمی‌زند. از سوی دیگر مناجات‌ها مانند مناجات التائبین و سایر مناجات‌ها و دعاها و روایات است که آکنده از اقرار و اعتراف به گناه و استغفار از آنان است. منکران عصمت این مسئله را دلیلی بر نفی عصمت انگاشته‌اند. در مورد عصمت امامان مطالب زیادی در کتاب‌های کلامی, تفسیری و حدیثنی مطرح شده است و علاوه برآن مقالاتی نیز در خصوص تعارض ادعای عصمت با توبه نوشته شده که از آن جمله است موارد زیر: - مصباح یزدی» چرایی اعتراف معصومان ال به قصور و کوتاهی. هدف از پژوهش حاضر هم پاسداری از مقام منیع پیشوایان معصوم است و اعتقادات شیعی را تثبیت می‌کند و هم در درک بهترادب عبودی و چگونگی مواجهه عبد با پروردگار باری می‌رساند. نوآوری نوشتار حاضر در جامعیت توجیهات‌اندیشمندان درباره فلسفه استغفار معصومین :25 درمقاله حاضرنظراندیشمنذان مختلف در پاسخ‌آنه سول نسبت عصمت واستغففار بیان می‌شود. عصمت اسم مصدر از ريشه «ع.ص.م» است که در زبان عربی به‌معنای منع (زبیدی,» ۴۸۳/۱۷۰۱۴۲۶ امساک (راغب اصفهانی, ۰۱۴۰۴ ص ۳۳۶) و نگهداری نفس ا زگناه (عمید۱۴۴۰/۲۰۱۴۲۱۰) به‌کار برده شده عصمت لطفی از ناحیه پروردگار است که هر که شامل شود از خطا بازمی‌دارد. اما نه به صورت جبری. (طوسی, ۰۱۴۰۵ ص۳۶۹) علامه حلی در تعریف عصمت گفته است لطف خفی است از سوی خداوند نسبت به بنده‌اش به‌گونه‌ای که دیگر انگیزه‌ای برای ترک اطاعت و با انجام معصیت در او نمی‌ماند هر عصمت درقرآن مشتقات واژه عصمت سیزده بار در همان معنای لغوی به‌کار رفته است. اما در برخی آیات به‌معنای پناه گرفتن يا امساک به‌کار رفته که در بعضی از کتب لغت نیز آمده است. برای مثال در آیه ۴۳ سوره هود عصمت به‌معنای نگهداری و محافظت و در آیه ۳۳ سوره غافر عصمت به‌معنای پناه واژه استغفار به‌معنای درخواست مغفرت از ریشه «غ ف ر» در لغت به‌معنای پوشش است. (این منظور ۴ چنا ن که گفته می‌شود: «لباست را رنگ سیاه کن تا در برابر چرک پوشاننده‌تر باشد» (راغب اصفهانی, ۳۲۶/۱۰۱۴۰۴). بنابراین» وقتی این واژه در مورد گناه به‌کار می‌رود منظور پوشش آن است به‌طوری که دیده نشود و انسان از عذاب الهی که ازاآنارای است مصون باشد. استغفار یعنی درخواست چنین پوششی به گفتار یا عمل تابنده از آثار بد گناهان در روز قیامت حفظ شود. استغفار در اصطلاح به‌معنای درخواست زبانی یا عملی آمرزش و پوشش گناه از پیشگاه خداوند و هدف ازآن درخواست مصونیت از آثار بد گناه و عذاب الهی است. (ابن عاشور۲۲۳/۳۰۱۴۲۰۰) کلمه توبه, مصدر است از ریشه «ت وب» به معنای رجوع و بارگشتن. ابن فارس در این‌باره آورده است: «تا و واو و با يلک معنای اصلی دارد و بر بازگشتن و رجوع دلالت می‌کند». (ابن فارس» ۳۵۷/۱۰۱۴۲۰) گفتنی است که کثرت کاربرد این کلمه در بازگشت ا زگناه و کارهای زشت. سبب شده که حقیقت ثانوی دراین معناگردد, چنان‌که واژه‌شناسان نوعا توبه رابه معنای بارگشت ا زگناه تفسی رکرده‌اند راین منظور توبه در اصطلاح نیز از همین معنای لغوی برخوردار است. ابن فارس می‌گویید توبه برگشت بنده از مسئله عصمت از راه ادله قطعی اثبات شده است. بنابراین» مقاله حاضر نه در پی اثبات عصمت. بلکه به‌دنبال بازکاوی نسبت آن با توبه و استغفارهای صادر از پیامبر(ص) و امامان است و می‌خواهد بداند که آیا انتساب گناه به خود از سوی آن ذوات مقدس و توبه و استغفار آنان نافی عصمت است یا با آن سازگاری دارد. بنابراین» شایسته است درابتدا منشأعصمت ائمه «له بررسی شود. سید مرتضی» مقام عصمت را ملکه و ویژگی درونی‌ای توصیف کرده که قدرت بر انجام گناه را سلب نمی‌کند. اما در عین حال پیامبران به‌هیچ‌وجه دست به ارتکاب گناه نمی‌زنند. (مرتضی» ۰۱۴۰۹ ص۱۹) شیخ طوسی هم عصمت را ملکه و قدرتی درونی برای پیامبران می‌دانند (طوسی, ۰۱۴۰۶ ص۳۶۹). علامه طباطبایی منشا عصمت را قوه و توانایی‌ای می‌داند که صدور گناه از معصوم را ناممکن می‌سازد. وی اين قوه را همان علم راسخ و ژوال‌ناپذ‌یر درباره طاعت و گناه تعبیر کرده که اولاقابل تعلیم شیخ مفید عصمت را ناشی از لطف خداوند در حق پیامبران دانسته‌اند. (مفید ۰۱۴۱۳ ص۱۳۸) ملاصدرای شیرازی عصمت پیامبران را موهبتی الهی دانسته که خداوند به بندگان مخلص خود می‌دهد و به‌واسطه آن قوه وهم که پاسخ دهنده به شیطان است و هیچ‌گاه عقل نوع انسان نمی‌تواند برآن غالب گردد به تسخیر قوه عقل درمی‌آید (ملاصدرا, ۰۱۴۰۲ ۲۲۴/۵). عصمت بر ذو نوع است: علمی وعملی. این دوقسم ذاتا و حقیقتا از یکدیگر انفکاک می‌پذیرد. ممکن است کسی در ملکه علم معصوم باشد. ولی در ملکه عمل معصوم نباشد و بالعکس؛ اما عصمتی که در پیامبران و امامان است جامع هر دو می‌باشد؛ یعنی هم در علم و هم در عمل معصومند و به این خاطر علم و عمل آنان تا قیامت بر همگان در هر رتبه و مقامی که باشند حجت است و لازمه حجت بودنشان این است که باید در هر دو جهت معضوم باشند تا مرجع و معیار حقیقت و میزان تشخیص حق از باطل قرارگیرند. آری آنان با عصمت گلللی هی خور تا ی تاد حجت کامل باشند وتنها درخور آنان است که حق را آن چنان که هشت ییا کنند.و بشنانانند و نیرّ با عمل به آن؛ مردم را به سوی آن دعوت کنند و جذب نمایند. (مصباح یزدی» ۰۱۴۳۵ ص۱۳۴) استغفار و امرزش خواهی از خداوند غافر, امری است که بسیاز مورد تاکید قرآن و امامان :ی قرارگرفته است. در کلام پیشوایان معصوم, استغفار به عنوان بهترین دعا و عبادت (کلینی» ۰۱۴۰۷ ۱۶۲/۴)» ارزشمندترین توسل, موّثرترین سلاح گناهکاران و نجات بخش‌ترین شفیع» به‌گونه‌ای کم‌نظیر مورد تأکید واقع شده و آثار زیاد برای آن ذکر شده است. از جمله این آثار درامان ماندن از عذاب الهی» آمرزش گناهان» افزایش روزی و فرزندان و همچنین عمر طولانی. استغفار اگر درست انجام گیرد باب برکات الهی را به روی انسان باز می‌کند. همه آنچه که یک فرد و یک جامعه انسانی از الطاف الهی احتیاج دارد ‏ تفضلات الهی, رحمت الهی» نورانیت الهی, هدایت الهی توفیق از سوی پروردگار» کمک در کارها فتوح در میدان‌های گوناگون به‌وسیله گناهانی که انسان انجام می‌دهد راهش بسته می‌شود. گناه میان ما و رحمت و تفضلات آلهی. حجاب می‌شود. استغفار این حجاب را برمی‌دارد وراه رحمت و تفضل خدا به سوی انسان باز می‌شود (خامنه‌ای» توصیه‌ها در خطبه نماز جمعه. ۰۱۳۷۵ ص۲۸). ۱1-۴. استغفار امام علی ابن الحسین الا در دعای ابی‌حمزه الثمالی «ای سید من تو را می‌خوانم به زبانی که از فرط گناه لال گردیده ای پروردگار با تو راز و نیاز می‌کنم با دلی که ا زکثرت جرم به وادی هلاکت در افتاده» ای خدا تو را می‌خوانم با دلی که هراسان و ترسان است از قهر تو و امیدوار به کرم توست چون به گناهان خود ای مولای من می‌نگرم زار می‌نالم و چون به کرم بی پایان تو نظر می‌کنم» امیدوار می‌گردم. پس اگر مرا ببخشی رواست که تو بهترین «خدایا دلم در پرده است و نفسم معیوب وعقلم مغلوب است و هوای نفس برمن چیره است و طاعتم اندک وگناهانم بسیار است و زبانم به گناهان اقرار دارد پس چاره‌ام چیست ای پرده پوش عیب‌ها و ای دانای نادیدنی‌ها و ای برطرف‌کننده اندوه‌ها بیامرز همه گناهانم را به حرمت محمد و آل محمد ای آمرزش پیشه. ای بسیار آمرزنده» ای بسیار آمرزنده به رحمتت» ای مهربان‌ترین مهربانان». (قمی۰۱۴۲۰۰ «ای خدا! تو در دار دنیا گناهانم را از تمام خلق پنهان داشتی و من در آخرت به ستاریت از دنیا محتاج‌ترم. ای خدا! اگر مرا به جرمم مواخذه کنی تو را به عفوت مواخذه می‌کنم و اگر مرا به گناهانم بازخواست کنی تو را به مغفرتت بازخواست کنم». (قمی,۰۱۴۲۰ص ۱۵۷) ۵ دعایی از امام سجاد .اثذ برای اعتراف به گناه «پروردگارا سه خصلت مرا از اینکه چیزی از تو بخواهم باز می‌دارد و یک خصلت مرا به درخواست از تو ترغیب می‌کند. آن سه عبارت است از امری که به آن فرمان داده‌ای و من در انجامش کندی کردم و کاری که مرا از آن نهی نمودی و به سویش شتافتم و نعمتی که به من بخشیدی ولی در شکرگزاری‌اش کوتاهی کردم اما آنچه مرا بر درخواست ازتو ترغیب می‌کند. احسان توست به آنکه با نیت پاک به توروی آورده و از طریق خوش گمانی به درگاه تو آمده است؛ زیرا که تمام احسآنهایت از روی تفضل است و نعمت‌هایت همه بی‌سبب و بدون سرآغاز, خدایا بنده‌ای که گناهش عظیم است و روی هم انباشته» و روزگار از اوروی گردانده و عمرش سپری شده تا چون نظر کرده که زمان عمل گذشته و دوران عمر به آخر رسیده و یقین نموده که پناهگاهی از عذابت و گریرگاهی از انتقامت نیست باناله و انابه به سویت روآورده و توبه‌اش را برای تو خالص ساخته. پس با دلی پاک و پاکیزه به سویت برخاسته و تو را با ناله‌ای سوزناک در زیارت‌نامه آن حضرت چنین آمده است: «درود بر موسی بن جعفراه وصی نیکان و پیشوای برگزیدگان. آن کسی که شب را تا سحر [زنده می‌داشت و] به استغفار همیشگی و سجده‌های طولانی و گریه‌های سرشار و مناجات بسیار و ناله‌های پی در پی بیدار بود». (قمی۰۱۴۲۰۰ ص۵۷۶) روایت شده است هرگاه داخل مسجدالحرام می‌شد به سجده می‌افتاد و با اشک جاری و اخلاص و خشوع عرضه می‌داشت: «عظم الذنب من عبدک, فلیحسن العفو من عندک؛ گناه بنده‌ات بزرگ شد پس بخشودگی اعتقاد ما به عصمت ائمه براساس ادله متقن عقلی و نقلی است و با این وجود برخی نقل های دیگر مانند نقل‌های توبه واستغفارائمه تمی‌تواند این دلیل متقن عقلی و نقلی رامخدوش کند. به‌طورکلی : ای این تعابیر حضرات معصومین له که در منابع روایی بیان می‌شود حکمت‌های متعددی قابل طرح است که به جلوه‌ای از آنها اشاره می‌شود. اما قبل از آن باید این نکته بیان شود که عیوب و نواقصی که اهل بیت :یل در مناجات به خود نسبت می‌دهند با آنچه از شخصیت و رفتار آنان مشهود همگان و مورد اعتراف دوست و دشمن است تعارض اشکار دارد. نخست باید یادآور شد که توبه و استغفار هميشه به معنای طلب آمرزش از گناه نیست بلکه استغفار گاهی نشانه مقام معنوی است چنان‌که در کلامی از امیرمژمنان + آمده است: «استغفار درجه بلندپایگان است» (سید رضی» ۰۱۴۱۴ ص۵۴۹ حکمت ۴۱۷). استغفار چه بسا نمودار میزان خشیت فرد استغفارکننده از مقام ربوبی و بیانگر دغدغه خاطر او نسبت به عجز و تقصیر در پیشگاه مولی و خوف او از طول مسافت سیر الی‌اله باشد. این نکته درعرفان امام خمینی به عنوان یکی از اسرار استغفار اهل بیت اه مطرح شده است: «شما خیال می‌کنید گربه‌های امه طاهرین و ناله‌های حضرت سجاد -ائ« برای تعلیم بوده ومی‌خواسته‌اند به دیگران بیاموزند. آنان با تمام آن معنویات و مقام شامخی که داشتند از خوف خدا می‌گریستند و می‌دانستند راهی که در پیش دارند پیمودنش چقدر مشکل و خطرناک است. از مشکلات سختی‌ها خبر داشتند. از عوالم قبر» برزخ قیامت و عقبات هولناک آن آگاه بودند. آزاین‌رو هیچ‌گاه آرام نداشته, همواره از عقوبات شدید آخرت به خدا پناه می‌بردند» (خمینی, این فراز از کلام امام خمینی بازتاب حقیقتی است که امیرمومنان در دعای کمیل عرض می‌کند: «پس چگونه خواهد بود تابم در برابر بلای آخرت و فرود آمدن ناگواری‌ها در آن جهان بر جسم و جانم و حال انکه زمانش طولانی و جایگاهش ابدی است و تخفیفی برای اهل آن بلانخواهد بود؛ زیرا مایه آن بلا جزاز خشم وانتقام و ناخشنودی تونیست». (قمی۱۴۳۰, ص۹۰) انسان کامل چنان تحت تأثیرکبریا و عظمت حق تعالی قرار می‌گیرد که همچون گناه‌کاران, خاشعانه با خداوند سخن می‌گوید. امام خمینی بازدراینباره می‌فرماید: «قدری تفکرکن در حالات علی بن الحسین ومناجات آن بزگوار با حضرت حق و دعاهای لطیف آن سرور. خوف و خشیت آنها از همه کس بیشتر بوده و عظمت و جلال حق در قلب آنها از هرکس بیشتر تجلی نموده, ولی می‌گویم باید بندگان خدا از آنها کیفیت عبودیت و سلوک الی الّه را تعلم کنند» (خمینی ۰۱۴۱۴ ص۱۵۱). این کلام امام؛ بازتاب عرفانی فرازی از دعای عرفه سالار شهیدان است که عرض می‌کند: «ای کسی که اولیا بر اثر تجلی هیبت و جلال تو در پیشگاهت استغفارگویان می‌ایستند» (قمی ۰۱۴۳۰ ص۲۶۱ بنابراین؛ یکی از دلایل استغفاراهل بیت ۸ خشیت آنان از مقام ربوبی و خوفشان از طول مسافت راه است و چون آنها از جزئیات مسائل سفر آخرت آگاه گریه‌ها و استغفارهای اهل بیت ای نشانه عمق و ژرفای معرفت آنها نسبت به حق تعالی است؛ زیر آنها عظمت خداوند را به خوبی درک کرده‌اند. بنابراین» در خلوت خانه انس و در نجواهای دوستانه بااشک و ناله و استغفار با حضرت دوست سخن می‌گویند. امام خمینی در ایین‌باره می‌گوید: «آری, آنها عارفند به عظمت حق تعالی و نسبت ممکن به واجب را می‌دانند. آنها می‌دانند که اگر تمام عمر دنیا را به عبادت و اطاعت و تحمید و تسبیح بگذرانند. شکر نعمت حق نکرده‌اند. تا چه رسد به آنکه حق ثنای ذات و صفات را به‌جا آورده باشند. آنها می‌دانند که هیچ موجودی از خود چیزی ندارد. حیات و قدرت. علم و قوت [و] سایر کمالات, ظل کمال اوست و ممکن, فقیر بلکه فقر محض و مستظل است نه مستقل, ممکن از خود چه کمالی دارد تاکمال فروشی کند. چه قدرتی دارد تا عغمل فروشی نماید. آنها عرفای باللّه هستند و عرفای به جمال و جلال حقند. آنها از روی شهود و عیان, نقص و عجز خود وکمال بنابراین» یکی از دلایل توبه و استغفار آنها ژرفای معرفت آنان به صفات متعالی و کمالات نامتناهی حق و شناخت کاملشان نسبت به فقر وجودی و نقایص امکانی عالم در پیشگاه غنی مطلق و کمال نامتناهی حضرت حق است واین در واقع همان حقیقتی است که در دعای عرفه سالار شهیدان چنین بازگو می‌شود: «خدایا موجودی که زیبایی‌ها و خوبی‌هایش نسبت به کمالات حق تعالی کاستی و نقص وبدی محسوب شود. پس چگونه نقایص و بدی‌های اوکاستی نباشد و موجودی که حقایق وجودی و کمالات او مجازی و استعاری وامانت است. پس هستی وکمالات ادعایی او چگونه مجاز وادعا و خیال نباشد» (قمی ۰۱۴۲۰ ص۲۶۱). امام خمینی در مقام تبیین این‌گونه معارف می‌فرماید: «آنها در مقابل عظمت خدا وقتی که خودشان را حساب می‌کنند و می‌بینند که هیچ نیستند و هیچ ندارند واقع مطلب همین است جز او کسی نیست و چیزی نیست» (خمینی» ۱۴۲۰ ۲۶۹/۲). بنابراین» استغفارها و ناله‌های انسان کامل دلیل بلندای معرفت و عمق شناخت او از اسرار هستی و حضرت حق سبحانه است. آنها با چنین معرفتی, وقتی در پیشگاه آن جمال و کمال مطلق و نامتناهی قرار می‌گيرند. می‌کوشند تا از طریق اظهار عجز و ناله وهستی خود را در معرض تابش نو رکمالات الهی قرار دهند وقرب یکی از پاسخ‌های عمیق سوّال یاد شداه که دراعرفان امام خمینی مطرح شده این است که براساس «حسنات الابرا سیئات المقرّیین» چه بسا چیزهایی که برای سایر مردم حسنه محسوب می‌شود یا دست کم سیئه تلقی نمی‌گردد. برای انسان کامل نوعی گناه به حساب آید. برای مثال ارآنجاکه انسان کامل همواره در محضر و حضور حق و غرق تماشای جمال حضرت دوست است اگر لحظه‌ای از آن وحدت خالص به کثرت توجه کند يا به غیر یاد حق مشغول شود يا آسایش و لذتی از طریق خوردن» نوشیدن» خوابیدن و... برای او حاصل شود این‌گونه امور را سزاوار خود نمی‌داند و در پیشگاهخق آستغفارمی‌کند: حخظرت آمام ذرمقام یی آین مسکلهمی‌فرمایت نها به ما غلیم می‌دهند و این‌طور نیست که دعا برای تعلیم ما باشد».دعا برای خودشان بوده است. خودشان می‌ترسیدند. ا زگناهان خودشان گریه می‌کردند تا صبح. از پیغمبر گرفته تا امام عصر (عج) همه از گناه می‌ترسیدند. گناه آنها غیر اینی است که من و شما داریم» آنها یک عظمتی را ادراک می‌کردند که توجه به کثرت از گناهان کبیره است پیش آنها وقتی که توجه بکنند به عالم کثرت ولو به امر خدا. توجه به مظاهر الهی از غیب متوجه شدن به شهادت به مظاهر الهی ولو همه‌اش الهی است برای آنها همه البهی است. ولی مع ذلک ازآن‌جا که از آن غیبی که آنها می‌خواهند که «کمال انقطاع |لیک» است. وقتی که توجه می‌کنند به مظاهر این گناه بزرگ است. این گناه نابخشودنی است. این دار غرور است پیش سجاد. توجه به ملکوت. دار غرور است. توجه به مافوق ملکوت هم دار غرور است. توجه به حق تعالی طوری که دیگر ضیافتی در کار نباشد که مخصوص کمل اولیاست آنجا دیگر ضیافت‌الله نیست درکار» در این کلام امام به نکته‌های عمیقی درباره اسرار توبه و استغفار اهل بیت 2 اشاره شده است: نخست آنکه اگرچه استغفارهای اهل بیت نا برای تعلیم ما نبوده است. ولی ما باید سرمشق بگیریم و حساب کنیم که وقتی آنها با وجود عصمت از گناه و لغزش آن‌گونه عذر خواه و آمرزش طلب بوده‌اند تکلیف ما چیست. نکته دیگراین که گناهانی که برای اهل بیت مطرح است با آنچه ما ا زگناه می‌فهمیم و مأمور به ترک آن هستیم متفاوت است. آن حضرات چیزهایی را گناه می‌دانستند و از آن استغفار می‌کردند که يا برای ماکمال است مانند توجه به ملکوت و مظاهز الهی و لذت بردن از آنها یا دست کم برای ما مباح است همچون لذت بردن از مواهب گوناگون زندگی: انسان کامل می‌کوشد تا اعمالش با از مقوله واجب باشد و یا مستحب. ازاین‌رو پرداختن به امورمباح را برای خود سراوار نمی‌داند و اگر به لحاظ جنبه بشری از امور مباح بهره‌ای بجوید از طریق توبه و استغفار آن را جبران می‌کند؛ زیرا اعمال مباح اگرچه کیفر ندارد. اما کمالی هم نصیب انسان نمی‌کند درحالیکه انسان کامل در هرکاری که انجام می‌دهد در پی تقرب الهی است. در مناجات اهل بیت ا8 شواهد فراوانی بر این بیان وجود دارد. امام سجاد :ال در یکی از فرازهای نورانی مناجات خمس عشر عرض می‌کند: «معبودا از هرلذتی که از غیر یاد تو برایم حاصل شده و هرآسایشی که به غیراز انس با تو نصیب من شده و از هر سرور و شادمانی که به غیر از قرب تو برای من پدید آمده و از هرکاری جز طاعت تو آمرزش می‌خواهم و استغفار می‌کنم» (قمی۱۴۲۰۰. ص۵۹۴). امام صادق :ال درباره مفهوم توبه انیا و اولیا حقایقی مطرح کرده‌اند که ژرفای تحلیل عرفانی امام خمینی را روشن‌تر خواهد کرد. آن حضرت فرمود: «وکل فرقه من العباد لهم توبه: فتوبه الابیا من اضطراب السر, وتوبه الأولیا من تلوین الخاطرات. وتوبه الأصفیا من التنفیس, وتوبه الخاض من الاشتغال بغیرالّه تعالی» وتوبه العامم من الذنوب» (کلینی, طبق این حدیث نورانی؛ توبه افراد عادی مربوط به گناهانی است که در شرع به صراحت از آنها هی شده است. اما خواص موّمنان به دلیل دار بودن ملکه عدالت مرتکب معاصی مردم عادی نمی‌شوند. اما اگراحیانا به جهت جنبه بشری, دچار غفلتی شوند وگرایش غیرالهی و سرگرمی غافلانه پیداکنند آن حالت را برای خود گناه می‌دانند و توبه می‌کنند. در مرتبه بالاتر کسانی که به مرحله معرفت کامل رسیده‌اند و در اسما وصفات الهی سیر می‌کنند (اصفیای الهی) گرفتار غفلت از حق و اشتغال به امور غیرالهی نمی‌شوند.» اما این مرحله آزمون‌هایی در پیش دارد که گذر از آنها دشوار است. کسی که دراین جایگاه قرار می‌گیرد دچارتنگناهای گوناگونی می‌شود که اگر صبر و شکیبایی خود را از دست بدهد و به نوعی از قضای الهی راضی نباشد. این نارضایتی برای او نوعی گناه است. بنابراین, باید از حالتی که اصطلاحا آن را «تنفیس کرب» می‌گویند؛ توبه نماید» اما کسی که از عهده آزمون‌های گوناگون به خوبی برآمده و به مقام «ولی‌اللّه» رسیده است؛ ا زگناهان مراحل قبل مصون است و همواره در حضور و محضر حق به سرمی‌برد و ذهن و قلب اومتوجه اوست ودرآینه ذل او جز جمال زیبای حضرت دوست خطور نمی‌کند. چنین شخصی ممکن است به لحاظ جتبه بشری, گاهی در صفحه تفکر و تذکر او خاطره‌ای خطور کند و او را از آن حالت حضور کامل, اندکی دور نماید. چنین حالتی را «ولی‌اللّه» برای خود گناه می‌داند و می‌کوشد آن را با توبه و استغفار جبران کند. بالاخره کسی که به مقام بلند نبوت و رسالت بار یافته است باید چون اقیانوس بی کران» در برابر حوادث و سختی‌ها و پیش‌آمدهای گوناگون» آرام و بی‌اضطراب و چون کوه استوار باشد اما اگر به‌دلیل جنبه بشری حادثه‌ای در دربای دل او موجی پدید آورد و گرفتار اضطراب و تشویش شد چنین حالتی راگناه تلقی می‌کند و توبه و استغفار می‌نماید. استغفار اهل بیت :2 نشانه اظهار عجز واعلام قصور آنان در پیشگاه حق تعالی است. در روابط عرفی نیزوقتی انسان نتواند آن گونه که سزاوار است حق بزرگی را ادا کند. از او عذ رخواهی می‌کند. امام خمینی می‌فرماید: «مناجات خاصان درگاه حق و امه معصومین نله مشحون به اعتراف به تقصیر و عجز از امام سجاد ی در مناجات العارفین عرض می‌کند: «پروردگارا زبان‌ها از ادای حق ستایش, آن‌گونه که شایسته توست قاصر و عقل‌ها از درک حقیقت ذأات تو عاجزند؛ زیر برای بندگانت راهی جز اظهار عجز از معرفت تو وجود ندارد» (قمی, ۰۱۴۲۰ ص۱۲۷). پس استغفار اهل بیت + در مناجات. نوعی عذرخواهی از خداوند است؛ زیرا نتوانسته‌اند آن‌گونه که شایسته ساحت قدس اوست حق او را اداکنند. چنان‌که گذشت عبادت هیچ‌کس شایسته خداوند نیست بلکه هرکس به‌اندازه امکانات معرفتی خویش,ذرآین مسیرمی .این حال آترچه اسان هار تک عبودیت بیش از مسرفط خویش معذورند معصومان هميشه مضطرب‌اند که مبادا در همان بخش معذور نیز کوتاهی کنند. بنابراین» هرچه از لحاظ معرفتی در مرتبه بالاتری قرار می‌گیرند از قصوری که چه‌بسا در مرتبه پیشین و مراحل فروتر رخ داده باشد. استغفار می‌کنند و با توجه به اینکه معرفت الهی نامتناهی است و از سویی هر لحظه معرفت آنان نسبت به خدا افزایش می‌یاید. بنابراین» استغفار آنان نیز دایمی‌است (جواد املی» ۰۱۴۲۰ برخی نیز احتمال می‌دهند که چون معصومان پیوسته در ترقی به مراتب قرب و معرفت و بقین بوده‌اند و شاید این حرکت قربی و حبی در روز هفتاد مرحله و درجه و یا بیشتر بوده است. وقتی به درجه‌ای می‌رسیدند از درجه گذشته استغفار می‌کردند. اگرچه. آن ارات بیشیق ی تالاتر از متمنیات بزرگ‌ترین عارفان دیگر بوده است. (نائیجینوری, ۴۳۶/۱۰۱۴۲۶). براساس این احتمال نها تزسی و ضورسمایی بلک سر سور کی نیز آزرعوانل مقر هر امستها ی سومان اسب عقیده امام خمینی وه اساسالازمه پیمودن مدارج سلوک و گذر از رتبه فروتر به مرتبه فراتره گونه‌ای از مغفرت است و استغفار و استمداد غفران الهی برای سالک. امری است گریزناپذ‌پر: «استغفار فقط منحصر به گناه منافی عصمت نیست و مغفرت و ذنب به اصطلاح عرف عام نیست؛ زیرا از لوازم سلوک معنوی و عبور از مدارج و رسیدن به اوج کمال انسانی غفران ذنوب لازمه مقامات و مدارج است؛ زیرا که هر موجودی در این عالم است ولیده همین نشئه ملکیه و ماده جسمانی است و دارای تمام شئون ملکی حیوانی و بشری و انسانی است؛ بعضی بالقوه و بعضی بالفعل. پس اگر بخواهد از این عالم به عالم دیگر و از آنجا به مقام قرب مطلق سفر کند. باید مدارج را طی کند و از منازل متوسط کوچ نماید و به هر مرتبه‌ای که رسد در آن مرتبه مغفور شود ذنوب مرتبه سابقه تا در تحت تجلیات ذاتیه احدیه تمام ذنوب مغفو رگردد و ذنب وجودی که مبدا ومنشاتمام ذنوب است در ظل کبریای احدی مستورگردد و این غایت عروج کمال موجود است و در این مقام موت و فنای تام دست دهد» امام خود را پدر امت می‌داند و همه پیروان خویش اعم از نیکوکاران و معصیت‌کاران» فرزندان خویش می‌داند و خود را مسئول آنان می‌داند چه اینکه در قیامت نیز هرامتی و از جمله شیعیان با عنوان قافله سالار و امام خویش فراخوانده می‌شوند. هرگاه فرزندی به‌ویژه در خردسالی مرتکب خلافی شود پاضرری به دیگری وارد سازد. پدرش شرمنده می‌شود و درصدد پوزش خواهی يا جبران خسارت برمی‌آید. در بسیاری از روایات پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع)» دو پدز امت اسلامی خوانده شده‌اند. رسول اکرم (ص) می‌فرماید: «من و علی پدران این امت هستیم» (مجلسی» ۱۴۲۷ ۵/۳۶). حضرت فاطمه (س) نیز می‌فرماید: «پدران این امت. محمد (ص) و علی - هستند. کژی‌های ایشان را راست می‌کنند. اگر اطاعتشان کنند از عذاب جاودان می‌رهانندشان و اگر موافقتشان کنند نعمت‌های جاودانی با نصیبشان می‌سازند (مجلسی, ۷ ۳۶ بنابراین» گناهان امت سبب شرمندگی پدران معنوی می‌شود و آنها را به خود نسبت می‌دهند و از خداوند آمرزش می‌خواهند. استغفار از مصادیق بارز بزرگداشت خدا زیباترین جلوه خضوع و خشوع, اظهار تذلل و خواری و اعتراف به قصور و تقصیر بنده‌ای بی‌نهایت کوچک» در برابر آفریدگاری بی‌نهایت بزرگ است. استغفار دائمی» از نشانه‌های ایمان و تقوا شرط بندگی, گشاینده درهای رحمت الهی و یکی از بهترین موجبات تقرب و وصال معبود است. در نگاه قرآن, توبه و استغفار از عبادات بزرگ به شمار می‌آیند. برخی ازآیات قرآن در - درنگاه قرآن» استغفار سحرگاهی عمل مداوم شب زنده داران و موّمنان است: «آنان شکیبایند و راس تگو؛ همواره اطاعت پیشه‌اند و انفاقگر و سحرگاهان به استغفار می‌پردازند». (آل عمران: ۱۷) - قرلن در جای دیگر مومنان حقیقی را چنین معرفی می‌فرماید: «شبانگاه اندکی می‌آوند و رسول گرامی‌اسلام (ص) می‌فرماید: «بهترین دعاها استغفار است». (نائیجی نوری۳۶۱/۱۴۲۶) امام صادق الا نیز می‌فرماید: «استغفار و گفتن لا له الا الّه؛ بهترین عبادت است» (کلینی, ۴۰۷ ۴ از آتجه گذشت. روشن می‌شود که در نگاه قرآن و روایات. استغفار عبادتی است که همه مومنان به آن دعوت شده‌اند. ازاین‌رو» شایسته است که اولیای الهی. پیش, بیش و بهتر از همه این دعوت الهی را لبیک گویند و در همه حالات خود بر توبه و استغفار مداومت ورزند تا به این وسیله به فیض تقرب هرچه بیشتر در درگاه الهی دست یابند. بنابراین» توبه؛ خود عبادتی مستقل و اطاعت از فرمان و فراخوان الهی و وسیله ارتقا و تقرب بیشتر به درگاه ربوبی است. استغفار برای نجات از پیامدهای گناه است؛ولی این استغفا رکه به معنای درخواست نجات می‌باشد. گاهی برای دفع وگاهی برای رفع است. تفاوت استغفار برای دفع و رفع این است که استغفار برای رفع؛ برای برطرف کردن آلودگی است که در نتیجه گناه حاصل شده. بنابراین؛ استغفار می‌کنند که این استغفار, استغفار رفعی می‌باشد. به عبارت دیگر استغفار رفعی به این معناست که انسان استغفار می‌کند تا آلودگی و اثرگناه از او رفع شود اما استغفار دفعی به معنای رفع آلودگی نیست بلکه برای دفع گناه است تا ا زگناه در امان بمانند و آلوده نشوند. اول اینکه استغفاری که در این دعاها آمده, استغفار دفعی است نه استغفار رفعی که برای آمرزش گناه و خطای موجود است. مقّل آنان مثل کسی است که پارچه‌ای بر روی آينه شفاف آویزان می‌کند تا غبار بر آن ننشیند نه مانند کسی که بر روی آینه غبار گرفته‌اش دستمال می‌کشد تا غبارآن را بزداید. (جوادی املی, ۰۱۴۲۳ ۳۲۶/۳) دوم اینکه گناه اقسامی دارد که عبارتند از: نخست. گناهی که از ارتکاب منهیات با ترک واجبات ناشی می‌شود (بی‌گمان انسانهای معصوم از این سم گناه مصون هستند). دوم» کارهایی که گناه اصطلاحی نیست» ولی با عرّت و جلال خدای سبحان منافات دارد. هر چند که ناچار از انجام آن کارها باشد یا خود خداوند به آنها فرمان داده باشد مانند خوردن و آشامیدن در محضر پروردگار. در چنین مواردی اولیای الهی خود را میان دو محذورگرفتار می‌بینند. از سویی امتغال نکردن فرمان الهی را معصیت (قسم اوّل) می‌شمارند. ازاین‌رو. چاره‌ای جز امتغال خداوند نیست؛ دعا و مسئلت به درگاه الهی نیز از این قبیل می‌باشد. از آنجا که ذوات مقلّس انبیا او امامان معصوم ۶۸ هميشه و با همه وجود. متوجه باری‌تعالی بوده, قلب ایشان مملو از عشق بدوست و پیوسته مراقب این توجه و عشق هستند. عبادت و توجّه آنها به گونه‌ای است که گویا خدا را می‌بینند و متوجّه این نکنه هستند که خدای سبحان ناظر اعمال آنهاست: « آن‌گونه خداراعبادت کن که گویا او را می‌بینی؛ زیرا اگر تو او رانمی‌بینی» او تورامی‌پیند» بنابراین تحلیل, استغفار ائمه اّ برای رفع است» ولی نه برای رفع گناه اصطلاحی» بلکه برای رفع چیزی است که نسبت به شهود تام و استغراق محض گناه محسوب می‌شود و در حدیثئی معروف از پیامبر اکرم (ص) رسیده است: «بر قلب و روح من غبار می‌نشیند به گونه‌ای که من روزانه هفتاد بار استغفار می‌کنم». (مجلسی, ۰۱۴۲۷ ۲۰۴/۲۵) آیت‌الله جوادی آملی در توضیح حدیث شریف می‌گوید: «آنجا که پیامبریله می‌فرماید من در هر روز هفتاد بار استغفار می‌کنم» در واقع این استغفاری است که مانع از حصول حجاب است نه اینکه حجاب‌های پدیدآمده راکنار بزند؛ زیرا توجه به فرشتگان يا توجه به وحی و نبوت نیز گونه‌ای حجاب است و خداوند چیزی جز شهود را نمی‌پذیرد. حجابی که به‌گونه معمول هدف استغفار است. اعم از حجاب‌های ظلمانی و نورانی است. ولی شأن انبیا و ائمه از حجاب‌های ظلمانی منزه است و حجاب‌های ظلمانی اساسا برای آنان مطرح نیست تا دفع آن مورد نظر باشد. بنابراین» اولا هدف از استغفار معصومان دفع حجب است نه رفع آن. دوم اینکه دفع هم تنها د رگستره حجب نوری است نه حجاب‌های ظلمانی» (جوادی آملی,۱۶۰/۱۱۰۱۴۲۰). امام خمینی هه در مقام تبیین این مسئله می‌گوید: «انسان وقتی ادعیه ائمه یل« را می‌بیند اگر نبوق این که نهی شده‌ایم از مأیوس شدن از رخمت خدا ما باید وقتی آنهار می‌بیتيم به کلی مأیوس بشویم. این امام سجاد است که مناجات‌هایش را شما می‌بینید و می‌بینید چطور از معاصی می‌ترسد. مسئله, مسئله بزرگ‌تر از این مسایلی است که ما فکر می‌کنيم. مسئله غیر از این مسائلی است که در فکر ما یا در عقل عقلا یا در عرفان عرفا بیاید؛ مسئله‌ای است که اولیا می‌دانند چی است قضیه. آنها فهمیده‌اند. تا آن اندازه‌ای که بشر باید بفهمد که قضیه چه بزرگ است و در مقابل چه عظمتی ما از نظر آموزه‌های عرفان اسلامی, عطایا و متّح الهی که نصیب موجودات عالم می‌شود. گاهی ذاتی و گاهی اسمایی است؛ عطایای ذاتی از سوی ذات حق و بدون اعتبار صفتی از صفات عطا می‌شود. اما عطایای اسمائی از طریق اسما الهی افاضه می‌شود. مبرای مثال اسم «الرحمن»» «الوهاب» «الرراق» و... واسطه‌های فیض می‌باشند و دراین میان یکی از اسما الهی اسم شریف «الغفار» است. و ثمره این اسم شریف. عطیه اسم «الغفّار» برای کسی که سزاوار عقاب و کیفر است. عفو و آمرزش و برای کسی که نافرمانی و معصیتی مرتکب نشده است دور نگه داشتن اوست از هرگونه لغزشی که پيامد کیفر و عقاب داشته باشد. واین همان چیزی است که اصطلاحا «عصمت» نامیده می‌شود. (قیصری» ۰۱۴۱۷ ص۷٩) با توجه به کلام امام واین مبنای عرفانی» استغفاراهل بیت ال به این معناست که آنها توسط استغفار و از طریق اسم شریف الغفّار فیض عصمت را دریافت می‌کنند. پیرامون رازهای استغفار و صدور ادعیه سوزناک و اعتراف به گناه از ناحیه معصوم لئ این نتیجه به دست می‌آید که استغقار معصومین هرگز دلالت برگناهکاری واقعی آنان ندارد و با مقام عصمت تعارض بت کوچکی در مقابل مقام ربوبی و نظر به فقر ذاتی -معصوم این عبارات را از جایگاه گنهکارانی ماننده ما بیان کرده و زبان حال ما شده» تا روش بندگی و تذلل در مقابل خدا و کیفیت اعتراف به گناه و ه استغفار را به ما بیاموزاند. -استغفار هميشه به معنای طلب آمرزش نیست. بلکه استغفار ذکر الهی و یاد حق تعالی است و واهل بیت :51 می‌دانند باعث می‌شود ه رآن به یاد حق و در حال استغفار باشند. -استغفار اهل بیت لاله نشانه خوف و خشیت آنان, ژرفای معرفت آنان نسبت به خداوند تجل هیبت و عذ عظمت الهی بر قلب آنان» وا ستغفار دفعی است. قرلن کریم (۱۳۸۸). مترجم: فولاد‌وند. محمد مهدی. اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان. ۱ اين فارس؛ ابوالحسن اخمد ین فارس بن ریا ۱۴۲۰.معجم مقّاییس له تحقیق: عبد السلام محمد هارون. بیروت: دار ۲ ابن فهدحلی, احمد بن محمد (1۳۸۱). داب راژو نیاز به درگاه بی نبا تهران: کیا. 8 این منظور محمد ین مکرم ین علی ۱۳۱۳۸ انرب بت :دا رهادر ۴ . جوادی آملی, عبداللّه (۱۳۷۸). تفسیرموضوعی قرن. قم: اسرا. ۵ حلی, حسن بن یوسف (۱۴۱۳). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم: موسسه النشر الاسلامی. ۶ خمینی, روحالله الموسوی (۱۳۹۲). شرح چهل حدیث. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). ۷ خمینی, روحاللّه (۱۳۷۸). جهاد اکبر: قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). ۸ خمینی؛ روحاللّه (۱۳۷۸). ضحیفه امام . تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). ۹ خمینی, روح‌الله (۱۳۷۲). داب نما تهران: موّسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). ۰ راغب اصفهانی, حسین بن محمد (۱۴۰۴). المفردات فی غریب القرآن . تهران: دفتر نشر الکتاب. ۷۱ زبیدی» محمد مرتضی حسینی (بی‌تا). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: مکنبه الحیات. ۲ سیدرضی, محمد بن حسین (بی‌تا). ن‌هج البلاغه. بیروت: دار الکتاب اللبنانی. ۳ سیدمرتضی, علی بن حسین (بی‌تا). تنزیه الانبییا. بی جا: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت. ۳ طباطبایی, محمد حسین (۱۳۷۴). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ۵ _طوسی, محمدین‌محمد نصیرالدین (۱۴۰۵). نقد المحصل . بیروت: دار الاضوا. ۶ عمید. حسن (۱۳۷۹). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امی رکبیر. قمی, شیخ عباس (۱۴۴۰). مفاتیح الجنان . تبنین: موسسه بنت الهدی. قیصری, محمد داوود رومی (۱۳۷۵). شرح فصوص الحکم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. کلینی, محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). اصول الکافی . مترجم: مصطفوی, سید جواد. تهران: دار الکتب الاسلامیه. کلینی, محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). اصول الکافی . تهران: دار الکنب الاسلامیه. لاهیجی, عبدالرزاق (۱۳۷۳).گوهر مراد. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. مجلسی؛ محمد باقر بن محمّد تقی (۱۴۰۳). بحار الائوار. بیروت: موسسه الوفا. محمد حسین بن محمد (۱۳۸۴). آداب رازو نبازبه درگاه بی نیاز. قم: مطبوعات دینی. مصباح, محمدتقی یزدی (۱۳۹۳).راه و راهنماشناسی. قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). مفید محمد بن محمد نعمان (۱۴۱۳). تصحیح الاعتقادات الامامیه. تحقیق: درگاهی, حسین. بی جا: الموّتمر العالمی نصیرالدین طوسی, محمدبن محمد (۱۹۸۵). تلخبص المحصل. بیروت: دار الاضوا.

از دیرباز عصمت پیامبران و ائمه (ع) از مسائل بسیار مهم در قلمروی عقاید دینی و بخش حجیمی از ادبیات دینی و معارف اسلامی را به خود اختصاص داده است. در نگاه شیعه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) از هرگونه رجس و آلودگی مطهرند و از خطا و خطا معصوم هستند. با این حال در دعا ها و مناجات های اهل بیت (ع)  فرازهای است که ایشان به گناهان بزرگ اعتراف کرده اند و به ناله و التماس مغفرت طلبیده اند. یک نمونه از این مناجات ها، دعای ابی حمزه است که منتسب به امام زین العابدین (ع). در نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نسبت این رفتار پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) را با عصمت بررسی می شود و روشن  شد که میان عصمت و استغفار هیچ تعاند وجود ندارد. یافته ها نشان می دهد که استغفار امامان (ع) نشانه خوف و خشیت آنان از خداوند متعال، نشانه ژرفای معرفت آنان نسبت به خداوند متعال، نشانه تجلی هیبت و عظمت الهی بر قلب آنان، به خاطر قصور در مراتب پیشین، استغفار از زبان امت و احتمالات دیگر که در نوشتار حاضر ذکر شده است. افزون بر آن می توان وجوهی از توبه و استغفار را در نظر گرفت که نه تنها تلائم بلکه بر تلازم عصمت و استغفار دلالت دارد.

495640

۶ فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال دواز دهم. شماره اول» زمستان ۱۴۰۰ گردشگری به منزله گسترده‌ترین صنعت خدماتی دنیا جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌های اقتصادی» فرهنگی» اجتماعی و سیاسی به خود اختصاص داده است» به‌طوری که با ۲۰۰ میلیون شاغل (۵ درصد کل اشتغال دنیا) و گردش مالی سالانه در حدود ۵,۶ تریلیون دلار به بزرگترین و متنوع‌ترین صنعت دنیا تبدیل شده است (موحد و کهزادی, ۰۲۰۱۰ ۹ در سال ۲۰۱۲ تقریبا ۱4/۱ درصد از جمعیت جهان اقدام به گردشگری نمودند. در واقع طبق آمار سازمان جهانی گردشگری ۱/۰۳۵ میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۲ وجود داشت که این مقدار در سال به ۱۳۲ بیلیون گردشکر افزایش یافت. طبق پیش‌بینی‌ها پیش‌بینی می‌گردد تعداد گردشگران در سال ۲۰۲۰ به ۱/۹ میلیون گردشگر و در سال ۲۰۳۰ به ۱/۸ گردشگر افزایش یابد (پرات و تولکاچ » ۰۲۰۱۸ ۸۳). امروزه ارتقا گردشگری به عنوان یکی از ضروریات توسعده اقتصادی در سطح جهان مشخص می‌باشد (گالدینی» ۲۰۰۷ ۷٩). یکی از حوزه‌های مهم گردشگری, گردشگری‌ورزشی می‌باشد. گردشگری ورزشی یکی از انواع گردشگری می‌باشد که در جهت دستیابی به اهداف گردشگری در هر جامعه‌ایانقش مهم.و تأثیرگذاری را ایفا می‌نماید. کارکردهای مهم ورزش در سطح جهان سبب گردیده است. تا از آن.بتوان در جهت.توسعه گردشگری در غالب گردشگری ورزشی بهره لازم را برد. در سال‌های گذشته گردشگری ورزشی بخش عمده‌ای.از موفقیت جوامع در حوزه گردشگری را شامل شده است. این مسئله سبب گردیلاه" است تا بسیاری از کشورهاآدر جهت توسعه گردشگری ورزشی اقدامات لازم را ایجاد نمایند. هیچ و لتو ۲ (۲۰۱۸) اعلام داشتند که گردشگری ورزشی و بهره‌گیری از پتانسیل‌های آن یکی از اهداف مهم کشور ژاپن در برخی رویدادهای ورزشی آتی: از جمله جام جهانی راگبی ۲۰۱۹ ژاپن و المپیک ۲۰۲۰ توکیو می‌باشد. واتانابی ۳ و همکاران (۲۰۱۸) نیز اعلام داشتند که گردشگری ورزشی یکی از انواع مهم گردشگری می‌باشد که سبب رشد و گسترش گردشگری در کشور مالزی می‌گردد. هودک * و همکاران (۲۰۱۸) نیز مشخص نمودند که گردشگری ورزشی نقش مهمی در موفقیت و"دستیابی به*اهلاافت" مدنظر از المپیک ۲۰۱۹ ریو را داشت. بلایس * و همکاران (۲۰۱۸) و فاری و همکاران (۲۰۱۹) نیز اشاره داشتند که عدم بهره گیری مناسب کشور یونان از المپیک ۲۰۰۶ آتن در توسعه گردشگری ورزشی"و ایتجاد یک مقصد گزدشگری ورزشی در سطح جهان, به عنوان یک تجربه مناسب می‌بایستی در سایر کشورها مورد استفاده قرار گیرد. گردشگری کليه فعالیت‌های دیدار کننده را آغاز تا پایان مسافرت در بر می‌گیرد. این سفری که به منظور تجارت. کسب آرامش و لذت یا یادگیری صورت می‌گیرد. می‌تواند برخاسته از باور و فرهنگ گردشگر و مبتنی بر ارزش‌ها باشد (پیمان؛ ۲۰۱۵ ۲). همچنین گردشگری ورزشی در حوزه‌های مختلفی توانایی تأثیرگذاری دارد. یکی از نیازهای براساس دیدگاه لیبرالیستی گردشگری باعث افزایش ارتباطات اقتصادی بین دولت‌ها و افراد در سطح بین‌المللی می - شود. ارتباطات فرد به فرد» که به‌وسيله تجارت و خدمات ایجاد شده» منجر به افزایش ثروت و ایجاد طبقه متوسط آگاه خواستار آزادهای سیاسی(مانند دموکراسی) می‌شود. بنابراین» گردشگری در هردو سطح خرد و کلان می‌تواند سبب گسترش روابط صلح آمیز گردد (ضرغام و همکاران, ۲۰۱۲ ۶۹). اهمیت گردشگری در جهت توسعه برخی مسائل در جوامع سبب گردیده است تا از آن در جهت ارتقا برخی مسائل اجتماعی و فرهنگی بهره گرفته شود. در این بین استفاده از گردشگری ورزشی در برخی مسائل از جمله راوبط صلح آمیز مورد ابهامات اساسی قرار دارد. به خصوص در کشور ایران با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی» فرهنگی و سیاسی و همچنین ماهیت ویژه گردشگری ورزشی, ابهاماتی در خصوص کارکردهای گردشگری ورزشی در ایران بر روابط صلح‌آمیز وجود دارد. عدم پژوهش‌های جامع در این حوزه سبب گردیده است تا مشکلات اساسی در خصوص وضعیت کارکردهای احتمالی گردشگری ورزشی بر روابط صلح آمیز وجود آید. این مسئله سبب گردیده است تا در فضای فعلی کشور ایران» بهره مناسبی از گردشگری‌ورزشی در جهت بهبود صلح جهانی برده نشود» این مسئله انگیزه‌ای برای پژوهش حاضر بوده است. در تحقیقات مختلفی به بهبود روابط صلح‌آمیز با توجه به:گردشگری پرداخته شده است. کاربونی ۱ (۲۰۱۷) در تحقیق خود مشخص نمودند که ارتقا گردشگری.می تواند به بهبود برخی جنبه‌های فرهنگی منجر گردد. بکن و کارمیگنانی ۲ (۲۰۱۹) پس از بررسی اطلاعات ۱۲۹« کشنور در حد«فاطله: بین آسال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰ پی بردند که گردشگری و توسعه آن می‌تواند روابط صلح آمیز" در کشورهایی مورد"بررسی را بهبود دهد. آنان اشاره داشتند که افزایش ورود گردشگران یک اثر تثبیت کننده در صلح دارد و سبب می‌گردد تا احتمال شکل گیری صلح در جوامع ی واسطه گردشگری بهبود یابد. پارت و لیو۳ (۲۰۱3) پس از" بررسی‌های خود پی بردند که گردشگری سبب ارتقا وضعیت شاخص‌های صلح جهانی می گردد. آنان همچنین اشاره داشتند که این مسئله در تمامی جوامع رخ نمی‌دهد. بلکه در جوامع کم درآمد گردشگری نمی‌توّاند به ازتقا شاخص های اصلح.جهانی منجر گردد. در این جوامع مسائل مربوط به فقر سبب گردیده است تا نقش برخی مسائل از جمله. گردشگری در توسعه شاخص‌های صلح جهانی تأثیرگذار نباشد. کیم و پیرودکس 5 (۲۰۰۹) با اشتفاده از.تئوری بازی‌ها توانایی دیپلماسی رسمی (نوع اول) برای ایجاد صلح دو کره را مورد آزمایش قرار دادند و مدارکی یافتند که نشان داد گردشگری می‌تواند نقش مثبتی در اين امر بازی کند. ضرغام و خسروانی (۱۳۹۱) پس از بررسی‌های خود پی بردند که اثرات متنوع گردشگری در جهان و افزون براین» پتانسیل اثرگذاری با شدت زیاد (۳/۳) گردشگری بر شاخص‌های صلح جهانی ارزیابی می‌شود. از طرفی با توجه به جاذبه‌های ورزش در سطح جهان» به نظر می‌رسد گردشگری ورزشی به عنوان یک فعالیت عامه‌پسند نقش مهمی در مسیر بهبود صلح جهانی و شاخص‌های مربوط به آن داشته باشد. توسعه ورزش در دنیای امروز چه به لحاظ کیفی و چه از نظر کمی آن‌را به مقوله ای نو و پیچیده تبدیل کرده, که می‌توان از آن به نام ۹ فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه‌رپزی منطقه‌ای. سال دواز دهم. شماره اول» زمستان ۱۴۰۰ «ورزش مدرن» نام برد (مشیری و همکاران» ۰۲۰۰۷ ۳). اگرچه کارکردهای احتمالی گردشگری بر بهبود روابط صلح آمیز مورد بررسی قرار گرفته است اما عملا بهره‌ای از آن به خصوص در مناطق مختلف انجام نگرفته است. اين مسئله سبب گردیده است تا خلا پژوهش‌هایی در خصوص عوامل موئثر جهت بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز ایجاد گردددر این راستا تا راهکارهای عملی جهت ارتقا گردشگری ورزشی در مسیر توسعه روابط صلح‌آمیز شکل نگیرد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل عوامل موثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح‌آمیز سعی در پاسخ به این سوال دارد که عوامل موّثر بر بهبود نقش گردشگری‌ورزشی پژوهش حاضر از نوع» تحقیقات کاربردی می‌باشد که به صورت میدانی انجام گردید. روش تحقیق حاضر از نظر روش گرد آوری داده‌ها آميخته بود که به دو روش کیفی و کمی انجام گرفت. بصورتی که در بخش کیفی از صاحب نظران مصاحبه انجام گرفت و در روش کمی نیز کدهای استخراج شده بصورت پرسشنامه تنظیم گردید و بعد از تایید» پرسشنامه‌ها در میان جامعه آماری پخش و گردآوری شد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی شامل نخبگان و صاحب‌نظران در حوزه گردشگری ورزشی می‌باشد. که شاخص انتخاب این افراد داشتن مدرک مرتبط و سابقه پژوهشی در این زمینه بود. روش نمونه گیری.درابخش کیفی.به.صورت هدفمند بود. بدین منظور تعداد ۱۶ نخبه و صاحب نظر به عنوان نمونه پژوهش در بخش کیفی انتخاب شدند که با :هریک از این افراد مصاحبه انجام شد و تک تک مصاحبه‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و کدهای مرتبط با پژوهش استخراج گردید. همچنین در بخش کمی جامعه آماری» علاوه بر این افراد» برشخی مدیران و کارشناسان سازمان‌های متولی در امور گردشگری ورزشی و افراد آگاه به حوزه گردشگری ورزشی از جمله سازمان میراث فرهنگی» صنایع‌دستی و گردشگری» وزارت ورزش و جوانان و همچنین برخی اساتید دانشگاهی رشته‌های گردشگری و دانشجویان تحصیلات تکمیلی که شامل دانشجویان دکتر و کارشناسی ارشد بودند که تعداد آنان شامل ۳۹۰ نفربود. با توجه به سوابق شغلی» تحصیلی و پژوهشی نمونه‌های آماری» از میان آنان افرادی که در مورد تحقیق حافتر اگاهی داشته باشند به عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. با استفاده از روش نمونه‌گیری: کل‌شمار تمامی اين افراد به عنوان نمونه مشخص گردیدند. در جهت پخش پرسشنامه‌ها از روش ارسال پرسشنامه به صورت حضوری» پست الکترونیک و فضای مجازی استفاده گردید. جدول ۱ جامعه و نمونه آماری در بخش‌های کمی را نشان می‌دهد. خبرگان سازمان میراث فرهنگی, صنایع دستی و گردشگری ‏ ۱۷ ابزارپژوهش شامل مصاحبه‌های نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که با توجه به اهداف و روش تحقیق» این پرسشنامه به دو شکل طراحی گردید. به طور کلی این پرسشنامه حاوی ۲۸ عوامل موثر بر پایداری کسب و کارهای ورزشی با رویکرد اسلامی بود. ابتدا به منظور ساختاردهی به این عوامل با توجه به استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری» سوالات به صورت مقایسه زوجی طراحی گردید. سپس به منظور آزمون مدل ترسیم شده در غالب روش معادلات ساختاری, سوژالات به صورت طیف ۵ ارزشی لیکرت طراحی گردید. روایی محتوایی اين پرسشنامه با استفاده از نظرات ۷ تن از اساتید دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. این افراد خارج از نمونه‌های بخش کیفی بودند. همچنین در خصوص روایی محتوی نیز با استفاده از فرم‌های روایی سنجی شاخص روایی محتوا" و نسبت روایی محتوا" روایی و استفاده از فرمول‌های مربوط به این روش‌ها مورد تأیید قرار گزفت. مقدار, نسمت بورآیی, سرا با توجه ی تعداه آساید: ۷7 شرا کرد ی مقدان شاخسن بورآیی, مستورای 88 یه دست آمد. بنابراین روایی محتوی ابزار پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. همچنین روایی سازه پرسشنامه با استفاده از روش الیل عاملی تأیبدی سورد بررسی, قرار گرانت. پایابگلرین پرسفنامه انیر با استفاده از ماس آلفای کزونباخ برای پرسشنامه روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری میزان ۰/۸۵7 و برای پرسشنامه معادلات ساختاری میزان ۰/۸۷ مشخص گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های "تحقیق حاضر از,روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری و معادلات ساختاری استفاده گردید. تمامی روند تجزیه و تحلیّل داده‌های تحقیق"حاضر در نرم افزارهای اس پی اس اس و پی یافته‌های توصیفی مربوط به نمونه‌های آماری پژوهش حاضر:ذر جدول:۲ به نمایش گذاشته شده است. نتایج توصیفی پژوهش نشان داد که نمونه‌های بخش کیفی تحقیق شامل۸ نفر مرد و ٩ نفر زن بودند. همچنین از این میان نمونه‌های پژوهش افراد دارای مدرک تحصیلی دکتری ۱۳ نفر بیشترین تعداد را دارا می‌باشند. نتایج توصیه مربوط به وضعیت جنسیت نمونهه تحقیق در بخش کمی حاضر نشان داد که ۲۲۵ از افراد شرکت کننده در تحقیو مردان و ۱۳۵ زنان می باشند. نتایج توصیفی پژوهش همچنین نشان داد که در میان گروه‌های سنی. گروه سنی ۳۵-۶۹ سال با ۱۸۹ نفر بیشترین تعداد را دارا می‌باشند. به منظور شناسایی عوامل موثر بر متناسب سازی گردشگری ورزشی جهت بهبود صلح جهانی از بررسی نظرات خبرگان در قالب روش کیفی استفاده گردید. پس از انجام کدگذاری‌ها ویژگی‌های مستخرج از مصاحبه‌ها مشخص گردید. جدول ۳ نتایج کیفی پژوهش حاضر را نشان می‌دهد. ای دینی ادیان مختلف در برنامه‌های مربوظ به گردشگری, ورزشی مطابق با نتایج بخش کیفی پژوهش, ۲۸ عوامل شناسایی شده در قالب 1 عامل شامل فرهنگ نوع دوستی» امنیت و ایمنی کافی. رویه‌های مدیریتی» جنبه‌های انسانی» بسترهای بین‌المللی و فعالیت‌های مشترک دسته‌بندی گردیدند. به منظور ساختاردهی به عوامل شناسایی شده از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده گردید. جدول ی نتایج مربوط به ماتریس دستیابی نهایی را به نمایش گذاشته است. جدول ۵ نتایج مربوط به خروجی‌ها ورودی‌ها و اشتراک‌های عوامل را به نمایش گذاشته است. مدل ساختاری مشخص شده مطابق با نتایج روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری در شکل ۱ به نمایش گذاشته شده شکل ۱: مدل ساختاری تفسیری عوامل موثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز به منظور بررسی این موانع در بخش کمی .از معادللات ساختاری انجام گردید. از این رو ابتدا از آزمون کلوموگراف اسمیرنف به بررسی وضعیت طبیعی بودن توزیع داده‌های پژوهش پرداخته شد. نتایج آزمون فوق نشان داد که میزان سطح معناداری در تمامی عوامل پایین از ۰/۰۵ بود که این خود نشان‌دهنده غیرطبیعی بودن داده‌های تحقیق می‌باشد و بدین منظور جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش حاضر از آمار ناپارامتریک استفاده گردید. شکل ۲ و ۳ مدل اندازه‌گیری و میزان ضرایب معناداری تی» عوامل موئر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز ۰ فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال دواز دهم. شماره اول. زمستان ۱۳۴۰۰ شکل ۲: مدل اندازهگیری عوامل موئثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز شکل ۳ ضرایب معناداری 7 عوامل موثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز جدول ٩ جمع‌بندی از مدل‌های اندازه گیری و ضرایب معناداری تی موانع موثر بر شکل‌گیری لجستیک معکوس در جدول ٩. خلاصه نتایج آماری عوامل موثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز نتایج پژوهش نشان داد که تمامی روابط مدل تحقیق به علت برخورداری از میزان تی بالاتر از ۱/۹۹ دارای تأثیر معناداری می‌باشد. به منظور بررسی بزارش مدل تحقیق حاضر از شاخص‌های برازش مربوط روش معادلات ساختاری با رویکرد پی‌ال‌اس استفاده گردید. جدول ۷ نتایج مربوط به شاخص‌های برازش مدل فوق را نشان جدول ۷ شاخص‌های برازش عوامل موثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح‌آمیز امنیت و ایمنی کافی ‏ بسترهای بین‌المللی . آژوایه‌های غلایریتی ‏ جنبه‌های انسانی ‏ فرهنگ نوع دوستی فعالیت‌های مشترک نتایج مربوط به شاخص‌های برازش پژوهش نشان داد که مقدار مربوط به آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی در همه عوامل, بالاتر از ۰/۹ می‌باشد که حاکی از پایایی مناسب مدل دارد (بنتلر و همکاران» ۱۹۹۸). همچنین نتایج تحقیق مشخص نمود که میزان روایی همگزا برای تمامی عوامل بالاتر از سطح معیار ۰/۶ می‌باشد که نشان دهنده مناسب بودن میزان روایی همگرا تحقیق می‌باشد. همچنین روایی واگرا در تحقیق حاضر نیز در قالب ماتریس عوامل در عوامل» مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. همچنین مطابق با شکل ۱ تمامی بارهای عاملی مربوط به عوامل تحقیق. بیش از ۰/۶ می‌باشد که نشان‌دهنده مناسب بودن این معیار می‌باشد. با توجه مقدار بدست آمده از 72 در همه عوامل, نشان می‌دهد عامل‌ها با توجه به روابط متغیرها که بصورت پیچیده می‌باشد در این شاخص نیز در سطح متوسطی قرار دارند. نتایج نشان می‌دهد مقادیر در سطح متوسطی برای 02 معرفی شده است و در همه عوامل, مقدار بیشتراز ۰/۳۲ به دست آمد که نشان از مناسب بودن این شاخص دارد. در نهایت شاخص007 معرفی شده است برابر با ۰/۲۹۷ به دست آمد که نشان از برازش کلی مدل متوسط می‌باشد. با این توجه مشخص گردید که مدل ارائه شده در تحقیق حاضر از برازش مناسبی برخوردار می‌باشد. ۳ فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال دواز دهم. شماره اول» زمستان ۱۴۰۰ امروزه انتظارات مختلفی از گردشگری در حوزه‌های مختلف وجود دارد. بدون شک کارکردهای گردشگری در حوزه‌های مختلف از جمله صلح جهانی و روابط صلح‌آمیز می‌تواند به عنوان یکی از کم دردسرترین نوع اقدامات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. نمونه‌های موردی از استفاده از گردشگری ورزشی جهت تقویت روابط بین‌المللی و کاهش تنش‌های سیاسی سبب گردیده است تا امروزه از گردشگری ورزشی به عنوان راهکاری مهم در مسیر کاهش تنش‌های سیاسی و تقویت روابط صلح‌آمیز نام برده شود. پژوهش حاضر مشخص نمود که جهت بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح‌آمیز در سطح بین‌المللی می‌بایستی عوامل مختلفی شامل امنیت و ایمنی کافی. بسترهای بین‌المللی» رویه‌های مدیریتی» جنبه‌های انسانی» فرهنگ نوع دوستی و فعالیت‌های مشترک اعمال گردد. این مسئله نشان‌دهنده اهمیت گردشگری ورزشی و نیاز به برنامه‌ریزی جامع و کلان جهت بهره‌گیری از آن در مسیر بهبود روابط صلح آمیز می‌باشد. تنوع عوامل شناسایی شده همچنین نشان‌گر این مهم می‌باشد که ضعف‌های عمده‌ای در این خصوص در حال حاضر وجود دارد که سب شده اینت تا مسیر بهبود نقش گردشگری ورزشی در جهت توسعه روابط صلح آمیز را تحت شعاع قرار دهد. بکن و کارمیگنانی " (۲۰۱۹) در پژوهش خود اشاره؛داشتند که جهت: ارتقا نقش گردشگری در راستای ارتقا صلح جهانی نیازمند توجه به عوامل متنوع‌ای "می‌باشد. ابه نظر می‌رسد گرشگری ورزشی جهت بازی نمودن نقش کلیدی در جهت: ارتقا روابط صلح‌آمیز می‌بایستی املر ۱۳۹۳ مها ایجاد نماید. از این رو عوامل سختلفی جهت ارتقا سطح کیفی و کمی گردشگری ورزشی جهت شکل‌گیری تأثیرأت مثبت بر روبط صلح آمیز وجود دارد. این مسئله سبب گردید تا در تحقیق حاضر جهت بهبود نقش: گردشگری ورزشی در جهت توسعه روابط صلح آمیز عوامل مختلفی شامل امنیت و ایمنی کافی» بسترهای بین‌المللی» رویه‌های مدیریتی» جنبه‌های انسانی» فرهنگ نوع نتایج پژوهش حاضر مشخص نمود که امنیت و ایمنی کافی به عنوان عامل زیربنایی در مدل تحقیق خود سبب شکل‌گیری سایر عوامل می‌گردد. به عبارتی این« مسئله؛ بازگو کننده این مهم می‌باشد که جهت مدیریت و بهبود عواملی از جمله بسترهای بین‌المللی» رویه‌های مدیریتی» جنبه‌های انسانی» فرهنگ نوع دوستی و فعالیت‌های مشترک» نیاز است تا در مرحله اول امنیت و ایمنی کافی شکل گردد. به عبارتی ایجاد شرایط جهت ارتقا امنیت و ایمنی کافی سبب می گردد تا بستر جهت بهبود سایر عوامل به وجود آید. این در حالی است که تحقیقات ضد و نقیضی در این خصوص وجود دارد. پارت و لیو (۲۰۱۹) اشاره داشتند که جهت بهبود گردشگری در راستای ارتقا صلح جهانی نیاز است تا بستر مدیریتی مناسبی ایجاد گردد. از طرفی اکسجرالد ۲ (۲۰۰۳) و کیم و پیرودکس (۲۰۰۹) اشاره داشتند که جنبه بین‌المللی گردشگری یکی از مسائل مهم در جهت ارتقا صلح جهانی به واسطه گردشگری می‌باشد. به نظر می‌رسد نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات پارت و لیو (۲۰۱۹)» اکسجرالد (۲۰۰۳) و کیم و پیرودکس (۲۰۰۹) ناهمخوان می‌باشد. در تفسیر بروز این ناهمخوانی لازم به ذکر است که محیط اقتصادی, سیاسی» فرهنگی و اجتماعی متفاوت در تحقیق حاضر و تحقیقات پارت و لیو (۲۰۱۹)» اکسجرالد (۲۰۰۳) و کیم و پیرودکس (۲۰۰۹) سبب گردیده است تا این ناهمخوانی به وجود آید. به نظر می‌رسد در برخی مناطق جغرافیایی از جمله در کشورهای اروپایی» امنیت کافی در روند برگزاری رویدادهای ورزشی و برنامه‌های مربوط به گردشگری ورزشی سبب گردیده است تا عامل امنیت و ایمنی کافی به عنوان مسئله‌ای کلیدی مشخص نگردد. پانگ" و همکاران (۲۰۱۹) و فوری آ و همکاران (۲۰۱۹)» آراس " (۲۰۱۷) و بروندونی * (۲۰۱۷) در پژوهش خود مشخص نمودند که امنیت کافی در جهت توسعه گردشگری و دستیابی به اهداف مدنظر از آن تأثیرگذار می‌باشد. بدون شک وجود امنیت و ایمنی لازمه اجرای هر برنامه‌ای می‌باشد. به علت حضور جمع کثیری از افراد در برنامه‌های مربوط به گردشگری ورزشی» بدون شک امنیت و ایمنی امری مهم و ضروری می‌باشد. ارتقا امنیت و ایمنی فعالیت‌های گردشگری ورزشی سبب می‌گردد تا این فعالیت‌ها در سطوح مختلف جامع نیز همه گیر شود. به عبارتی توسعه گردشگری ورزشی نیازمند برخورداری از امنیت و.ایمنی کافی در این خصوص می‌باشد. چرا کهگردشگری توسعه‌ای است که در آن توازن و تعامل و خفظ ارزش‌ها و کیفیت اخلاقیات و اصول اقتصادی و نیز مزیت‌های اقتصادی همه به همراه هم دیده شده و کوشش می‌شود .تا توسعه‌ای متعادل و همه جانبه جایگزین توسعه صرفا اقتصادی شود (پارت و لیو ۲۰۱۹): بر این اساس» بسیاری از کشورها: با استفاده از این رهیافت توانسته‌اند وضعیت خویش را تا حد درخور توجه‌ی بهبود بخشند و به مشکلات اقتصادی خویش, از قبیل پایین بودن سطح درآمد سرانه فراوانی بیکاری و کمبود درآمدهای ازّژی فائق آیند» بثاپراین» گردشگری نیرویی فوق‌العاده برای تغییر است که در بسیاری از کشورها نیرویی برای خوشبختی بهتحساب می‌آید. هزاران بازدیدکننده‌ای که برای گردش می‌آیند نه تنها پول همراه خود می‌آورند بلکه بر زندگی ساکنان محلی نیز.تأثیر می‌گذارند (گالدینی» ۲۰۰۷). در جهت بهبود نقش گردشگری ورزشی! در "تسه زوابط.صلح! آمیز انیزنیاز است تا فعالیت‌هایی در این خصوص ایجاد گردد. بدون شک افزایش امنیت و ایمنی این فعالیت‌ها سبب می‌گردد تا ضمن عادی جلوه دادن شرایط و فضای فعلی؛ زمینه جهت ارتقا کمیت این برنامه‌ها را فراهم نماید. به عبارتی انجام بدون دردسر و مشکل برنامه‌های گردشگری ورزشی در راستای توسعه روابط صلح آمیز سبب می‌گردد تا استمرار این فعالیت‌ها را شاهد بود. پرات و لیو (۲۱۰۹) و تیموسی و کم" (۲۰۱۵) در تحقیق خود مشخص نمودند که ارتقا امنیت برنامه‌های بهبود روابط صلح آمیز در عرصه بین‌المللی سبب می‌گردد تا تلاش‌هایی بیشتری جهت تدارک و اجرا این برنامه‌ها بیشتر گردد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر در راستای اهمیت عوامل ایمنی و امنیت جهت بهبود نقش گردشگری در توسعه روابط صلح آمیز پيشنهاد می‌گردد تا با بهره‌گیری ارگان‌های نظامی و ایجاد ساختار مناسب جهت مدیریت حضور ۶ فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه‌رپزی منطقه‌ای» سال دواز دهم. شماره اول» زمستان ۱۴۰۰ این ارگان‌ها به ارتقا ایمنی و امنیت برنامه‌های گردشگری ورزشی اقدام نمود. همچنین پيشنهاد می‌گردد تا با ایجاد گروه‌های داوطلبی و استفاده از نظارت‌های مردمی» به ارتقا ایمنی و امنیت برنامه‌های گردشگری ورزشی اقدام نمود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر همچنین پيشنهاد می‌گردد تا مدیریت و کنترل رفتارها و فعالیت‌های تروریستی در طی انجام فعالیت‌های مربوط به گردشگری ورزشی به به ارتقا ایمنی و امنیت برنامه‌های گردشگری ورزشی اقدام نمود. همچنین پيشنهاد می‌گردد تا بودجه‌ای مناسب جهت ارتقا امنیت و ایمنی برنامه‌های گردشگری ورزشی -585 ,(10)1 باقصآ باع85 506۰ .7 مبخصتآ 166 .وعکاس 1 حذ جانسهه56 حصکنسامز که حصعاطامتم 15۵ .(2017) .17 بفون۸ -741 ,(30)3 مط1086276 حصعنسا 1 که علعصصش۸ 062067 ۵۶ مه دمص ۸ ناعسها عط1 .(2003) بک بفنصعااه‌وای۸ 6۰ متع108627 مطعس10 که علعصص۸ 06206۶ ۵ ۵۵ تسم 10065 .(2016) ۳۰ متصقمعنصسع0) عک یگ مطعکاه5806 .۸ ,وهتاه‌افنامگ عک بس بفقاص3/12 مس م۸ سل بتوهنلنقه ۷ :0 بناهگلهانیگط بسن منا0زج2 دنا ۷ ,.10 بققناهظ ۰ هه دکسا0 1 ما کعطا عمش ۳۵026 1۵ بصوتامصتاععل کسام کانو5 2 که 60۳6606 .(2018) ۲و دزدواهمه عطا حز ان که ددعصلومع فصد عادما عمصد تنصعن019805) 0 0 مااعص0ظ بک .36 .۳ بتصلادهظ 02 رگ اطع 2 2 بوانسه56 200 جا‌کدگ بو فص نسم آدطاما6 .(2017) 36 .5 ,5810۵0 105 200۳026 ها 60 0 ۸ توممصمامنل امسطاه وصه کسام آهصدمتاهماص] .(2017) ۳۰ معصه‌طاجفه دا 0-5 2251/6 تصو وه مج عم 1 عم خاعتاوطا عمقعم هه عفصماعو اههد اهامای 18 ات560 110۳7 نصمنامه ۸ آهاد۳ .(2019) 3/۰ بمععاله6-ممماهد؟ گ .لآ ,5۵116-10۵ م۴ ول نت۳۵ -95 .(2) 2 ,10505 ,16806720 10۳ وان 0000 نوا عط هه صعسه10 ,(2007) مظ نصتفلمه که وطتصصفا2 حصعنا۵ 1 ص202 ها ممکسام امد عاطاهههاهنگ...(2018) 8 بماا ک ول بط11206 6 1 مه ما06 .(2018) ۶ با امد کمل 2 بل بتعصمحقطوصناا00 جع 0066 5 5006 0۵اه از 95 ج بکصلامطاعگلهاد هه نها ۶و عمجم عطا :2016 من ۲و جاکنسا10 ۵۶ علعصصم۸ ۴۵۲۵۹ ۵ عطا هماگنه خ نسم ۴و عامظ .(2009) .7 ص600 ک وا ملگ حمکنسا0 1 50۳۲ که عامظ عطا هام۳ وصه عضا ید1 .(2007) 34۰ بعموزمط بش۸ اطاهزهط چگ بننط1/05 006۳۵6 آهدمنعم3 بذعنان که م0610 لمعزدوط 2 مصه ادسطله باهنهه5 بعنصمد3۳00 عطا (6) .1-12 .20 بو هاک۸ 36250606 عنطا مدع 6060 2 0۵ دعزع هاگ 120/10 جقاعتوسگل ها کصعصص 106610 حطکعسا0 1 عصنامان۸ ما۳ که عنزدواعس۸ .(2010) .5 بنوهتطمکط بش۸ ,1/0۷۵6 ۳6۹(۰) .85-102 2۵ .(1)9 ,هتصصها 2 صوطارت]آ وصه ات۶ ,1/006 5۷/01 عطدتاآ ععصز ۳۳۵ ۵ 006۳6۵6 هم نصا 1ک م۳ رتطعو ۳۳۵۵ مضه ععع2 فوصه واناهطاسامگ ما10 .(2015) بش۸ 8830۵9 .(6) ,1-9 .2 بعسطابت وصه ععدعزم5 ۶و وازد/ص7] مصعحط 1 واناهنام5 وصه ما0 1" ۲و آهمس 7 آهدمناهم اد 0۰ هماع ۸ 062064 ۵ ۵0 ولاده سم 10065 .(2016) بش۸ منشا عگ ,یگ ,۳07۵1 10۹" ۵۴ هس آهممتهصصاص] +کعنااهاد حطکنسام که کعناناوم عط1 .(2018) .0 مطععکلاه1] عک یگ ,81816 0 10۲۵2۵ ید5 066 دمنط ناهام حصکنسم عط علصما ۲0 .(2015) .5 منک ۶ بل .10 ونخطامط 1 413-۰ ,(18)5 مطکنسا0 1 هذ کمیادوا امس امه آهتام ناه ۵۳ ۳۵0 ۸ تعطنط ۵ 1۵ ۳60121075٩ [ 016200۵ ههام۸ .(2018) .[ مومقطا7 گ یک 36 مصقصش۸ مت ماخصطلن0 ,لا ,06 ۷۷/۵122 1010۵0۸1 2 وصو هندوقاه/< کعدم2 0۵۵ ۳۵۵۵۵۵ ۲و ععیه عطا نعزهش جز فلعط اصه 500۲ 94-6۰ ,(19)2 بطتط هم عصو رگ فصه عصناعکاحم/2 عاو 5 که هس10 0 جاتس560 کسام ع تمعن فصه حصعتسام عامصنا 3/000 .(2019) ب فا بک سا ,ق1000 م2 ,۷3208 06 اد ما6 ۵۳۵ صعصم 106610 حصکن10 که کاعومها معط .(2012) بش ۴505۵۵ 17 متقطعجد:27

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر بهبود نقش گردشگری ورزشی در توسعه روابط صلح آمیز طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نوع، تحقیقات کاربردی می باشد که به صورت میدانی انجام گردید. روش پژوهش حاضر از نظر روش گرد آوری داده ها آمیخته بود که به صورت کیفی-کمی اجرایی گردید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل نخبگان و صاحب نظران در حوزه گردشگری ورزشی می باشد. روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند بود. همچنین در بخش کمی جامعه آماری، علاوه بر این افراد، برخی مدیران و کارشناسان سازمان های متولی در امور گردشگری ورزشی و افراد آگاه به حوزه گردشگری ورزشی از جمله سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت ورزش و جوانان و همچنین برخی اساتید دانشگاهی رشته های گردشگری بودند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه های نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر از روش مدل سازی ساختاری تفسیری و معادلات ساختاری استفاده گردید. تمامی روند تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم-افزارهای اس پی اس اس و پی ال اس انجام گرفت. نتایج پژوهش بخش کیفی نشان داد که 28 عوامل شناسایی شده در قالب 6 عامل شامل فرهنگ نوع دوستی، امنیت و ایمنی کافی، رویه های مدیریتی، جنبه های انسانی، بسترهای بین المللی و فعالیت های مشترک دسته-بندی گردیدند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که امنیت و ایمنی کافی به عنوان عامل زیربنایی در مدل تحقیق خود سبب شکل گیری سایر عوامل می گردد.

511088

ط) ناپدیدشدن کیخسرو در کوه: شاهنشاهی که روزی در کوه رها شده بود تا به نیای خویش آسیب نرساند و ارتباط تنگاتنگی با درخت/ کوه مقدس و مرکز گیتی دارد» پس از گوش‌سپاری به سروش به کوه می‌رود تا آخرین سفر خود را پشت سر بگذارد. پیشتر آمد که یکی از ویژگی‌های جادوگر توانایی او در برقراری ارتباط با ارواح است. دیدیم که کیخسرو با [ 2022-11-05 0۵ ۲ نعق نا6ا .درز 60 300102060 ]  دوفصلنامه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی سال ۳۰ شماره ۹۲ بهار و تابستان ۰۱۴۰۱ صص ۲۲۳-۱۹۱ فروشی نیاکان ارتباط دارد. او از سروش نیز پیام دریافت می‌کند. می‌توان ارتباط او با سروش را نشانه روحانیت ویره کیخسرو فرض کرد اما با توجه به آنچه تا بدین‌جا نگاشته شد می‌توان پیام سروش به کیخسرو را نوعی ارتباط جادویی قلمداد کرد. کیخسرو پس از آبادانی ایران‌شهر با خود می‌اندیشد که اگر به فرمان‌روایی ادامه دهد. دچار عاقبت ضحاک و جم خواهد شد؛ پس, گوشه‌گیرانه مشغول رازونیاز می‌شود و از ایزد می‌خواهد تا او را از این جهان برهاند. درنهایت» سروش در خوابی نزد او می‌آید و رسیدن زمان را به او هشدار می‌دهد. کیخسرو به کوهی می‌رود و آنجا ناپدید می‌شود. در این بخش از داستان» او در چشمه‌ای تن می‌شوید و زند و است می‌خواند. زند و است‌خوانی نهانی او چو بهری ز تیره‌شب اندرچمید کی نامور پیش چشمه چمید بدان آب روشن سر و تن بشست همی‌خواند اندر نهان زند و است کیخسرو باشنده‌ای روحانی است و درعین‌حال؛ جادوو زآه‌هاتی ققابله با آن را می‌داند. جادوگران آیین‌هایشان را در انزوا انجام می‌دهند. کیخسرو نیز چنین می‌کند. درنهایت به اشاره سروش به کوهی می‌رود و ناپدید می‌شود. پهلوانان با او همراهی می‌کنند. کیخسرو به آنان هشدار می‌دهد که پس از ناپدیدشدن او باد خواهد وزید و برفی خواهد آمد و اگر دیر بجنبند» جانشان را از دست خواهند داد. می‌توان اثرگذاری باد را نمونه‌ای دیگر از اثرگذاری کیخسرو بر ایزد باد (وای) دانست. پهلوانان به هشدار کیخسرو گوش نمی‌دهند و زیر برف مدفون می‌شوند. از تحلیل‌های این پژوهش برمی‌آید که کیخسرو عناصر چهارگانه را در مشت دارد. رابطه او با آب و تسلطش بر آشوبناکی این عنصر مبرهن است: از جیحون می‌گذرد. خشک‌سالی را برطرف می‌کند و در دریاها سفر می‌کند. شاهنشاه ایرانیان, به‌لحاظ سنتی» نگاهبان آتش است. کیخسرو علاوه‌بر این خویشکاری سنتی» از آتش بهره‌های دیگر نیز می‌برد: وقتی نامه‌اش به دژ می‌رسد» ساختمان فرو می‌ريزد و خاک برمی‌دمد. پس از گشودن دز بهمن, آتشکده‌ای بنا می‌کند و حضور او در آتشگاه سبب می‌شود تا افراسیاب را بیابد. باد نیز مسخر کیخسرو است. در وقت نیاز پس از رازونیاز با ایزد -که احتمالا اندروای است- باد را به سود [ 2022-11-05 0۵ ۲ نعق نا6ا .درز 60 300102060 ]  آرمان فاتح دولت آبادی و همکاران ‏ تحلیل انسان‌شناختی شخصیت کیخسرو در شاهنام فردوسی برمبنای نظريه عمومی جادو خود و ایرانیان برمی‌انگیزد تا تورانیان را شکست دهد. در دریاها باد همراه اوست و کمکش می‌کند تا راه‌ها را ایمن بپیماید و در پایان نیز بادی که به دیگران آسیب می‌رساند. با او کاری ندارد. خاک يا زمین نیز همراه شاه است. در نبردی که باد به‌کمک او آمد خاک نیز همراه شد تا سپاه توران شکست بخورد. زمین آتشین دژ بهمن هم به او آسیب نرساند و زمانی که رابطه کیخسرو با این عناصر و تسلط او بر آن نشانه قدرت‌های ماورائی او است. طبق تحلیل‌های این مقاله می‌توان گفت این رابطه نیز در راستای جادوگری کیخسرو است. او نحوه بهره‌وری از عناصر را می‌داند و هرگاه بخواهد. به‌شيوه متناسب. از آنها کمک می‌خواهد. در این پژوهش, با توجه به نظریات مارسل موس و میرچا الیاده و با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا داستان کیخسرو تحلیل شد. کیخسرو شاه-کاهن ایرانیتورانی؛ هم ازنظر نژاد و هم ازنظر آموزش‌های احتمالی می‌تواند جادوگر باشد. با بررسی ویژگی‌های .این شاه ایرانی» مشخص شد که او غالب خصایص جادوگران را دارد و جادوگری بالقوه است؛ برای مثال, از آب جیحون می‌گذرد» ابر و آب را در چنگ دارد» رویین‌دژ را می‌گشاید. گستهم را.درمان می‌کند» جام گیتی‌نمای دارد و با کردار پس از واکاوی کنش‌های کیخسرو مشخص شد که آنچه او در طول داستان می‌کند. رفتارهایی عادی و معمول نیست و در حوزه جادو می‌گنجد. رفتارهای غیرعادی او تا حدی است که حتی دستمايه اعتراض ایرانیان نیز می‌شود. ایرانیان در رفتار شاه خود چیزهایی را می‌بینند که یادآور رفتار پاران اهریمن و جادوگران است. بااین‌همه. با توجه به منطق داستان, نیت کیخسرو از رفتارهای جادویی پیش‌بردن اهداف ایرانیان است و از این نظر می‌توان کنش‌های او را نوعی جادوی سپید دانست. کیخسرو با عناصر چهارگانه نیز رابطه‌ای چشم‌گیر دارد و بر آنها مسلط است و وقت نیاز عناصر را به یاری خود می‌خواند. عناصر نیز در جنگ‌ها و در زندگی شخصی کیخسرو همراه اوی‌اند و کمکش می‌کنند. نتیجه اینکه با توجه به تحلیل داستان, می‌توان گفت کیخسرو جادوگری می‌داند و آن‌گاه که نیاز باشد. از جادوی [ 2022-11-05 0۵ ۲ نعق نا6ا .درز 60 300102060 ]  دوفصلنامه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی سال ۳۰ شماره ۹۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱. صص ۲۲۳-۱۹۱ آیدنلوه سجاد (۱۳۹۸) «کیخسرو اژدهاکش» زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز. شماره ۰۷۲ ۴۵-۲۳. الیاده؛ میرچا (۱۳۹۲) آیین‌ها و نمادهای نشرف. ترجمه مانی صالحی علامه. تهران: نیلوفر. لیاده. میرچا (۱۳۹۴) هن راسرارآمیز, ترجمه مینا غرویان. تهران: پارسه. الیادهرمی رجا ۳:3۹3 1 رسالقت ر ری انوان,تزجمه جلال ساری: قهران: سروش. اوبره هنری و مارسل موس (۱۳۹۹) قربانی؛ ماهیت ‏ وکاربرد آن. ترجمه لیلا اردبیلی. تهران: علمی و فرهنگی. رحیمی, ابوالقاسم, و زهرا شیردل (۱۳۹۲) «آیین. تشرف زال, فریدون و کیخسرو؛ آیین رازآموزی شجری» رضا و طاهره خواجه‌گیری (۱۳۹۹) «شانه‌شناسی جنبه‌های عرفانی شخصیت کیخسرو براساس ريشه نام او مطالعات عرفانی نالشگ رها توا زبان‌های خارجی دانشگاه کاشان. شماره صادقیان» محمدعلی, و حمید جعفری قریه‌علی (۱۳۸۶) «کیخسرو و کیش مهر». نشريه دانشکده آدبیات و غلّوم اساتی دانشگاه هید ما اه مامارذ ۱ ۰۲ ۱۱۳۸۵ فریزر» جیمز جرج (۱۳۹۹) شاخه زرین. ترجمه کاظم فیروزمند. تهران: آگه. کریستن‌سن» آرتور امانوئل (۱۳۹۳) کیانیان. ترجمه ذبیح‌الله صفا. تهران: علمی و فرهنگی. کوک. راجر (۱۳۸۷) درخت زندگی. ترجمه سوسن سلیم‌زاده و هلینا مریم قائمی. تهران: جیحون. [ 2022-11-05 0۵ ۲ نعق نا6ا .درز 60 300102060 ]  آرمان فاتح دولت آبادی و همکاران ‏ تحلیل انسان‌شناختی شخصیت کیخسرو در شاهنام فردوسی برمبنای نظريه عمومی جادو مندوزا ساتنام فارست (۱۴۰۰) جادوگران بدکارگان» و ساحران؛ انگاره دیو در ایران باستان. ترجمه موس مارسل (۱۳۹۷) نظریه عمومی جادو. ترجمه حسین ترکمن‌نزاد. تهران: مرکز. میلز, دانلد اچ (۱۳۹۳) الگوهای آشوب در اسطوره‌های باستانی. ترجمه آرتمیس رضاپور و افشین 6 و0109 2/0916 01۵ ,0۳06165 ,]۷۷106۳0۲۵ (1976) 8۰ ۳۰ ,۳۷۵05-8110۵ [ 2022-11-05 0۵ ۲ نعق نا6ا .درز 60 300102060 ]

شاهنامه فردوسی پر از داستان هایی است که در اساطیر ریشه دارند. شخصیت های داستان ها را می توان از چشم اندازهای گوناگون تحلیل کرد. کیخسرو از شخصیت های برجسته در داستان های اساطیری است. در پژوهش حاضر، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بهره گیری از روش تحلیل محتوا و با تأکید بر رویکرد انسان شناختی مارسل موس و نظریات الیاده درباره جادودرمانگران، شخصیت کیخسرو و کنش های جادوانه او تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان داد که کیخسروِ تورانی ایرانی بالقوه جادوگر است و ویژگی های شخصیتی و کنش هایی دارد که در جادوگران یافت می شود. کیخسرو چون شاه کاهنی مسلط بر عناصر چهارگانه و رازآموخته در جادوگری، با روش های نامرسوم جادویی افراسیاب را شکست می دهد و جنگ بزرگ را به پایان می رساند.

519502

نتایج بدست آمده نشان داد که بنیادهای نظری مرتبط با مهارت و آموزش‌های فنی و حرفه-ای در مراکز آموزش عالی جهانی از گذشته دور شاهد رابطه انسان با اقتصاد و محیط کار در گذر زمان و تحول تاریخی دچار دگرگونی شده است؛ لذا ما شاهد 4 دوره مهم در خصوص رابطه بین نظام  ۸ فصلنامه علمی پژوهشی آموزش عالی ایران** سال دوازدهم؛* شماره سوم** پاییز ۱۳۹۹ الف - دوره تنوع‌گرایی و کسب مهارت و دانش در حین زندگی و کار؛ ب -دوره تولید انبوه و تفکیک نظام‌های آموزشی و مهارتی از بازار کار؛ ج - دوره بازسازی مجدد و نزدیک شدن مجدد نظام‌های آموزشی و مهارتی با بازار کار. در هر سه دوره نظری مساله صلاحی‌های حرفه‌ای نیز مطرح بوده است اما مبانی آن تابعی از شرایط با ظهور انقلاب صنعتی چهارم» بازارهای کسب و کار و به تبعیت از آن مهارت و مراکز تربیت نیروی انسانی مانند دانشگاهها نیز تغییر می‌یابند و مرزهای جدیدی پیرامون دنیای کسب‌وکار در حال شکل‌گیری است. این انقلاب ماهیت و مبانی نظری آموزش مهارتی و فنی و حرفه‌ای را با ابهامات و گسست‌های تجربی در پژوهش‌های گذشته درازمینه آموزش,مهارتی و فنی و حرفه‌ای در سطح مراکز آموزشهای کنونی مهارتی و فنی آو حرفه‌ای دانشگاهی با برنامه" درسی کنونی در آماده سازی جوانان ۹ مراکز آموزش عالی مهارتی برای اشتغال پذیری جوانان و سازگاری با اقتصاد در حال ظهور » باید مهارت نوآوری و خلاقیت را به اندازه مهارتآریاضیات و فنی توسعه دهند. ۹ مهارتهای مستمر و یادگیری مداوم برای رسیدگی به کارهای آینده مورد نیاز است. سرعت و فراگیر بودن تغییر باید در تدوین همه راهبردهای آموزشی مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی می‌توان گفت.» پدیده‌ها و مفاهیمی مانند جهانی شدن انقلاب‌های صنعتی» جامعه دانش- بنیان» جامعه شبکه‌ای... نظام دانشگاهی را تتابه امرواز آدر تلاطمی از تحولات و نوآفرینی و نوپدیدی قرار داده‌اند. اما در این دهه با ورود به انقلاب صنعتی چهارم #رزپریقای آن قبتغشی پرافتازری‌ فان هوشمند و اینترنت به عنوان انیروی خرد جمعی)» است.» همگرایی و گداختگی در نظ ام‌ها و ساختارهای فیزیکی» دیجیتالی» زیستی و اجتماعی بوجود آورده است. جهان را در شبکه‌ای از ارتباطات نوین قرار داده که مفاهیم زمان مکان و فض | را کمرنگ نموده است. دو ویژگی «دیجیتالی یا اتوماسیونی شدن» و «همگرایی» موجب می‌شوند که آینده مهارتها و کار نیز متحول شود و دانشگاه- های مهارتی و فنی و حرفه‌ای را وارد چالش جدی و گفتمان جدی‌دی بنمایند. نظام آموزش و  واکاوی بنیادها و تحولات دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه‌ای در پرتو انقلاب صنعتی چهارم /۲۹ یادگیری را دگرگون ساخته و به سمت آموزش‌های آزاد آنلاین می‌رود. رشته‌ها و برنامه‌های درسی مهارتی و فنی و حرفه‌ای» تکثرگرا و به سمت همگرایی بیشتر در حرکت‌اند. ارائه الگوی استراتژی‌های ایاددهی و یاذگیزي سازمانی (آموزش) و نوآوری کارآفرینانه در عصر انقلاب صنعتی چهارم در شرکت‌های فلزی شهرک‌های صنعتی شهر اهواز چاب شده اسعدی, مرضیه. (۱۳۹۸) انقتتلاب,صنعتی چهازم .و اقتاد دیجیتال: پیشران‌های رشد اقتصادی پایدار, مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توّسعه. ۱۷: ۲۹-۱ اسمیت. پیتر؛ پوردهناد جان (۱۳۹۷). رهبری سازمانی در انقلاب صنعتی چهارم: پژوهش‌ها و فرصت‌های نوظهور.مترجمان: قاسم تقی‌زاده» سیدمجید ابن‌الرضا و یونس نظری, تهران: اصخغرق,» سعید؛ اکبرپ ورین راز یش ی ۳۵۷ مایم ستاریوهای آینده: آسوزش,غالی کشور با استفاده از روش نقشه شناختی فازی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش آامیری, مسعود؛ امیری» محمود؛ کریم» ین (۱۳۹۷). دانشگاه‌های آینده (چهار گفتار در  ۰ فصلنامه علمی پژوهشی آموزش عالی ایران#* سال دوازدهم* شماره سوم*#* پاییز ۱۳۹۹ اتشک. محمد؛ نوروززاد» رضا؛ قهرمانی» محمد؛ ابوالقاسمی, محمود؛ فراستخواه» محمود (۱۳۹۲). واکاوی پيامدها و سازوکارهای جهانی شدن برنامه‌های در آموزش عالی. بابادی» امین؛ شعبانی ورکی,» بختبار؛ امین خندقی, مقصود؛ کرمی,» مرتضی (۱۳۹۹). برنامه درسی فرارشته‌ای مبتنی بر تحلیل لایه‌ای علی: مفروضه‌های فلسفی, دلالت‌ها و مدلی برای آموزش. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی, ۱۹3(۸)» ۳۶-۷ بحرانی» مرتضی (۱۳۹۲). رشته» میان رشته و تقسیم‌بندی علوم. فصلنامه مطالعات میان- تافلر آلوین (۱۳۸۵). موج سوم ترجمه‌ی شهیندخت خواززمی. تهران: انتشارات علم. عالی و دورنمای دانشگاه‌های آینده. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی» ۲(۱۱)» جیمزتی هریس؛ راب ت. ام» هندریک ن ریچارد ام. دورمن,» جب ن ان لان (۱۳۹۵). راهبری و رهبری علمی در نظام آموزش:عتالی"سناریویی از آینده دانشگاه و دانشگاه آینده": دیث جلیلیان, مهرعلی‌زا» یداله و رحیمی دوست. غلامحسین,(۱۳۹۹). تدوین الگوی انتخاب رویکردهای آموزششی کارکننان, شرکت‌های"ضننعتی کوچک و متوسط شهر اهواز مجله‌ی علوم تربیتی دانشگاه ثشهید چمران اهواز پاییزاو زمستان ۱۳۹۹ دوره‌ی نهم, سال حسینی مقدم محمد (۱۳۹۹). دانشگاه ایرانی در سپهر بین‌المللی: بین‌المللی شدن آموزش عالی و آینده دانشگاه در ایران. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.  واکاوی بنیادها و تحولات دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه‌ای در پرتو انقلاب صنعتی چهارم /۳۱ رشیدی» زهرا (۱۳۹۹). طراحی و تبیین الگوی برنامه درسی شهروند جهانی در آموزش عالی ایران: رویکرد میان‌رشته‌ای. مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی» ۶۰(۱۷)» ۵۲-۷۱. رضائیان, محسن(۱۳۸۶) واژه نامه توصیفی فراتحلیل ها مجله ایرانی آموزش در علوم سبحانی نژاده مهدی؛ نورآبادی» سولماز (۱۳۹۹). پیش‌نیازها و سازکار برنامه‌درسی میان- رشته‌ای دانشگاهی برای تقویت آینده‌پژوهی در راستای تحقق معرفت جامع. فصلنامه شواب» کلاوس (۱۳۹۷). انقلاب صنعتی چهارم. ترجمه: مرتضی شانی» تهران: شرکت چاپ عبدی, حمید؛ میرشاه‌جعفری, سید ابراهیم؛ نبلسی» محمدرضا؛ رجایی‌پور سعید (۱۳۹۹). تبیین برنامه درسی آینده در راستای تحقق چشم‌اندازها و رسالت‌های آموزش عالی ایران در افق ۱۶۰۶. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی" آموزشن عالی» ۱1(۸)» ۸۸-۵۹ کلاین» جولی تامسون (۱۳۸۹). فرهنگ میان‌رشته‌ای در آموزش عالی. ترجمه: هدایت‌اله اعتمادی‌زاده و نعمت اله موسی پور تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی او اجتماعی. کیانی بختیاری, ابولفضل. (۱۳۹۷). آینده صدیریت منابع انسانی درانقلاب صنعتی چهارم 40 ۷ا5ا5تا130 همایش عر بادگ ی‌امدیران من ابع انسانی» سازمان مدیریت یی مرعشی, سید منصور؛ مهرعلی زاده» یداله؛ طوسی, طلعت (۱۳۹۲). جهانی شدن وا بر اهداف برنامه‌ی در نظ ام آموزش ایران. مجله‌ی عل م تربیتی دانش گاه شهید چمران  ۲ فصلنامه علمی پژوهشی آموزش عالی ایران#* سال دوازدهم* شماره سوم** پاییز ۱۳۹۹ معتمدی, اعظم؛ یمنی دوزی سرخابی» محمد؛ خورسندی طاسکوه, علی؛ و عارفی» محبوبه (۱۳۹۸).طراحی الگوی | لاح ساختار رویکرد میان‌رشته‌ای در حوزه علوم پای 4 در دانشگاه- ها با تاکید بر پایداری توسعه ملی: یک مطالعه داده بنیاد. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی مهدی, رضا (۱۳۹۶). آینده شناسی آموزش عالی: راهبردها و پیاسدهای سازگاری دانشگاه با محیط و جامعه. مجله فرآیند مدیریت توسعهه ۱(۲۸)» ۵۶-۳۱. مهدی» رضا؛ شفیعی» مسعود (۱۳۹۹). نقش‌آفرینی و ظرفیت‌سازی دانشگاه‌های نسل چهارم برای توسعه محلی و منطقه‌ای. فصلنامه صنعت و دانشگاه» ۳۵(۱۰و۳۹)» ۲۲-۱ مهرعلی زاده, یداله (۱۳۸۹). جهانیشدن و نظام‌ه ال آفوزشی با تاکند بر کشسور ایسراق: مهرعلی‌زاده, یداله. (۱۳۹۷)» انقلاب صنعتی چهارم و ضرورت باز تعریف استراتژی‌های توسعه صتعتی ذر ایران با گیتلانزیگاددهی و بادگق گزالاش همایش اشتغال و کارافرینی مدیران صنعت, معدن و تجارت استان خوزستان» سازمان اصنعت؛ معدن و تجارت استان مهرعلی‌زاده» یداله. (۱۳۹۸)» مروری بر تحولات انقلاب صنعتی چهارم و واکاوی ارتباط دانشگاه با صنعت و ضرورت باز تعریف استراتژی‌های توسعه صنعتی و پژوهشی در ایران » همایش معاونین پژوهشی جهاد دانشگاهی کشور هتل فجر اهواز: سخنران کلیدی همایش نبی‌پور ایرج (۱۳۹۷).دانشگاه‌های نسل سوم در انقلاب صنعتی چهارم. انتشارات دانشگاه هیبت اله پور, زهرا, مهرعلی زاده, یدا.., برکت, غلامحسین, نصیری, ماریا. (۱۳۹۹). ارائه ال ی استراتژی‌های تو عه منابع ان آنبی دز انقلاب نعتی چهارم در ش ت‌های شیمیایی مستقر در شهرک‌های صنعتی شهر اهواز مطالعات برنامه ریز یآموزشی ,(8)16 ,  واکاوی بنیادها و تحولات دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه‌ای در پرتو انقلاب صنعتی چهارم /۳۳ هیبت اله پور زهرا مهرعلی زاده» یداه برکت غلامحسین, نصیری ماریا. (۱۳۹۹) استراتژی های آموزش و یادگیری و نوآوری کارآفرینانه در عصر انقلاب صنعتی چهارم در کت های نایع غذایی شهرک های نعتی شهر اهواز. نشریه مدیریت ب 8 ۶۶ ۷۲ لمدمناه اه عطا عصنکناده3 .(2009) یک اهاط ۳۵3110 6۳ طع1 جز دعنفننک مصمنای‌حاه +عطعنط حز کععمعتصه ۷/036 6 :2030 عهنطمندز۷ .(2009) .5 ,زوعااعطا5 6 بش۸ مصقطف72 بط رکفقاظط 0 ۳ع۷16عفل8 بکان] عطا صز «ماعد ما۳۵ معطاون عطا ۵۲ ۳۳۵ 1 عطا صز هنصعلی۸ .(2002) .2 ,وعاحه 0 6 بل ,رفن1۳ :1 ,۲ع0ظ «مطونط هز کع06 06۳ فصه کلصع ۵۶ فتفواقهه هه رصم ‎ 511‏ 0 /ع 0 6 هه اک // عبط 1۵0۳10 20 [3:۵۵0۵ ۵۶ لقص70 طکناظ و صمناش0 0 زونه که کمصمنعصعصنل0 85 10۳7 00081075 2۵1601 .(2011) 7 بتععاعآ 0هه بک 6 ,۳05۳385 مزع 100010 101 ۵00 2۳۳ ص0۵ امه عجعم وعع 00۳ از - ۳۵۷۵0۵ لهنساعتاوصز 4 156 (ر2021) ۷۵۵۸1020۵0 کهآ گ 5060 ۳8وع6 ,29-52 ,34:1 ۷۷۵۳۵ 0صه ۳۵۵00 مه لسوت ,ناماد آفدمنتف۷۵ ده اعد مصز 3۳۵۵ عطا ۵۶ 3۳۵ عطا هنز صمنا3۵۵ مهن .(2018) ۷۷۰ ,٩ مط280ع61  ۶ فصلنامه علمی پژوهشی آموزش عالی ایران#* سال دوازدهم* شماره سوم*#* پاییز ۱۳۹۹ 7 م۸ :800۵00 «عطعن ۶ ۳۳6 156 .(2006) بل 8 مطنعاعو1م6 م.(2012) ب .8 ب,ققا80 1عامع 2 ۵۶ ,بل ,۲ع0ظ 06 بل 110510۵50 - 6 /کوناهعناطم /ص /عل . ع 2 2 هو ددع :عمط ی( 0-8 5-1 05-0 ه دمک ا تاه بجاو نکن ه ۶۳-۲6 40 3۳81366۲8 لمعنصم 2/0 ۵۶ لقص70 لمدمتمصعصت . مصمناه ۳۵ <06 1 18:۷ 1706-1711۳ 28027 65 1/1590 6۲0/172/1 ع 12 ۷ //: 30 ۳۵۷۵10 1021 1۵۲3 56 ۵۶ مفقطه فص خطهنا عط1 ,(2019) .5 نمزم :و۳۳۲6 صمنا۳۵۵ ممعطعن 1 (2010) با ,کتع 520 بل ,16۲طناگ1 ,0 60۰ 2/80386 فصه منط12206 ۰ 10۳۶ کدمنی‌نامصات فصه کعصعط 1 05۳6 0۳:۵۵ 61 ۳ /اا 6 3 / 5و0 / هم ع ی ومع ص۵۵ //:ک0صاط 0 ات130 عط1 :4.0 اندعندتا .(2020) .ظ ,ماوع3۳۵ ,6 ,تا1/13200 6 [۵ط00ق71 کعتعدم) منز مصمنام ۳۵‏ ما لمعنام‌مه مصعن38 027 -65/تط 23 02 هه // :۳05 ۳1100 18 25 5 1010 13 :10ع5 عط1 گم عاقهاگ عط1 (2013) بل ۷۰ ,276۷6 ,076۲ع9ن01 0۵۶ ۵۳۵ 20۷۷ ع6ط1 .(2013) .۷۷5 عولخطهندط 306 معط ,08 ,1016086 ۶و مدع 00 مناد مصصز 0ص مصصناصع ۷ص  واکاوی بنیادها و تحولات دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه‌ای در پرتو انقلاب صنعتی چهارم /۳۵ دابا 0-10 13 / 0۳8/3300 ۳ 0گ 0 7 // :30 ۲0۵ 2017 ب3 2/0 6 عع6 اطع ۳۳۵۳ ؛کلقعطاهرد ۵۶ عهد عطا .ر2011) بتش6 مصقطاک 5۳

مقاله حاضر با هدف واکاوی بنیادها و تحولات آموزش در دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه ای در پرتو انقلاب صنعتی چهارم نگارش یافته است. با بهره گیری از روش فراتحلیل کیفی مبانی نظری و زیرساخت های تحولات ناشی از چهار انقلاب صنعتی بررسی شده است. آنگاه تاثیرات این انقلاب ها بویژه انقلاب صنعتی چهارم بر مراکز آموزش عالی و دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه ای بررسی گردید. نتایج نشان داده که ضرورت دارد دانشگاههای مهارتی و فنی و حرفه ای در مبانی نظری آموزش های دانشگاهی خود در پرتو تحولات انقلاب صنعتی چهارم بازنگری به عمل آورند. چنین بازنگری عمدتا در حوزه انعطاف، عدم قطعیت، پیچیدگی است. انقلاب صنعتی چهارم بر اساس دو روند نوظهور تعریف می شود: از یک طرف، مبتنی بر نوآوری های کلی و تغییرات در آموزش مهارتی و فنی و حرفه ای سطح پیشرفته و از طرف دیگر تلفیق و همگرایی فناوری ها در انقلاب صنعتی با ترکیبی از انسان و فناوری ها مانند: چاپ سه بعدی، واقعیت افزوده، رایانش ابری، هولوگرام، بیومتریک، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی... را در جهت خدمت بهبود و انطباق یادگیری برای پاسخگویی بهتر به انتظارات جامعه و انقلاب صنعتی چهارم است. در چنین شرایطی نظام صلاحیت حرفه ای با رویکرد ناشی از مبانی نظری انقلاب صنعتی چهارم ظاهر شده است.

462280

علانما5 ععمعمقمآ عمنطعق 1 1 م30 40 ۳2۳8205 (20 20001 0۳۵21 عقط 0010-19 او عنصهمفصقم ادطاماع 1۸۵ 8 9 0065 200 ,کصنطا ۳۵12000 ,1۳۵۵00 ,16۵ و صز کموصوملاهی 0 9۳۹۵1۷۱۵۶ 20201 ۲۵ 0 162۳۵ کت ۸۵۱۵۵۵ 20 عصنط۵) مد 8 200 ,کاووطع5 مکعفاژو فص 501200 1۲ ۹۵۵۵۰ ۵ کصمنانفودصم 40 ۵ ومفعزاوم ۲۵۱۳ ۳۵۹۳۵۳۵ هصق عاصنطا۵ ما هه ممطعنط و ۵ ۱۱۳1۵ ۲۳۵ 2۳0۵ 211 ۳۵۶۵2۳۵۲۶ 25 ۵۹1 که 0۳1005 1۵6 ۲۵ ک ۱05و ۵ 260 ۸۳۵۳۷ فنط1 دقع ۲۵6 ۲و ۵۷۳ اعع 5۱9065 آهدمناق00ه معط 1 10208 ۲۳۵ 10۷۵:2200 200 10۳2۵۳۵ کم و00ط ۵طا ۵ عا فاصم 6 ۵9 20۵۲۹ ۹060 ۴۲نط ۳۵۳۵۵۲ ۵ 0عمامرهته ۲۵۹5 عصلام هد - فصو 000 2000۳ ۵۵ و۹00 عط مل 10 هی عط) که کاصهم00 02۳ ۵ 0110۲ ۵ کاه دوز ۲۵11۵۵ 9۵ فنط 200 ,(10 > () فلهدمز ۲۵1100۵ ۵ ۴ 8ع 00 ۵ط1 ناهد 0212 ۵۶ ۹۵۵ ۷2۵۹5 معط 6۳060 مقاقل 1 و۱8۳۲ ۵ جاقصسمصد 2۳ ناه 2 2۵۹ ۵۳۵ط) هط ۳۵۱۵۵ (0: ۳ ۵۵ 6 1۵1۲ بر۵ط) م000۳ هق که عنصوملصدم عط 2۳ معا 6 ۵ 102۳6۳۹ 200 2065 0ن2 ۲۵ ۵۵۵ ۵۳801 2 ۱۵5 13۵۳۵ مکاتعکد0 5 2001 ,۳۵۹۳8 6002100 ۵ط)۲ معا ۵ اجکی خف0ط) هز جعمامصط) 84 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 29905510016 10۳206 ۵ ۳۵ هه دز معط کععد۵0 ۵ هط ۳:0 0۳0۲ 200 16۵۳۵۳۵ او و9وط عطا ۵ عاو فاصم ی کع 00 6 ۲۳۵۲ لفط کی 000 عط۲ مملفعصم ۵ امه ونامم فص مکعطا2 5 و0 112ر5 ۵۵۶ط)۲ دنمس 20 معصنصمن معصنف عم معصنصعتحعل عطا ۵٩ امعا1ه فامتهه چ هط عقط 10-19 207 ۶ علوعنطاه لماع 6ط1 ,6511165 نمی هه کاممطعی وصقط 00۵ م1 مصگافنید جمناه۵000 ۷۵۳1۵5 ۶ مللنسه)) عص‌ادرد امدمناد 00 ۲۵۳05 عطا +16 فعومه‌انهطف ععسا ۵عند0 ۳۵ 200 ,(2020 له 6۲ هطد ۷۷ :2020 ,عاعلهز ۷۷ ع مهن :2020 ,۳10۳6۵ 5 ۵۳22221102 هه لآهنهمد حل کمعصقطه ۵۶ عمط 8 ا0ا0 20 0260 که 131۳500 زرط ۲۵16286۵0 ج نامک عطا ۵۳ 52060 .(2020 محطم36) 6 106۲8 جمنالزمط علقط ج فصه عصه صقطا عمط ,(2020) خطعمستوه هط 1/0 6 58168 ص000 عطا هه معنصلصدم عطا بط معط ناگم 066۵ دنل 2 عسزم‌ع امد ععه کعسه1 مااناده ع م۸ .کععصقطه کامود فعمصنومنه 2 مضه فصطا جصه ۲و عصمنان تا عصا بکنچه ۳ منکن هز مقلبه‌تاخوم ص تاه 600 گناد وصه عزعنن و عاصه ی 20 6566 که هه ۵ 01 بوآغاونب0 ۵ هط مه 6 ۵ فهط معله وعط1 عصنطعم) عمصهاعنل ما جمناعناعصز عمع-0ا-6 8 20۵ عطا ۵ عصنو 200 ک6 عمط عمتد‌م تم معط کصعلوبد 26۳ کاه‌ادمه ع نت16 8 ۸5 .(2020 ,۳10۳6۵ عک مللنسه۲) عصعع موم م00 +عطع) 1و کاص عم 160 20165 10۳ ۵60 موس ۵0 ۷۵۶ ع۲عطا بقنعین 00ههد قنطا ۶و 16۹1۲ ۵ 50۷۷ 1800 ۵ عمدوابناعصز فص کعمطجه صمناه مه +عطعو هه ص506 ۷( ۵۵۵ 156 عمط 6 نله هه که عمتطعو وصه عمنمسهع1 عصنلده ۵ امعوه وه 13200 دماه 600 +عطعع هه ناه +عطمد مه کدمناباتاعص مط 50۷ طعباه هنز نامز عنعط موم ۵ کعنانصس م0000 فصه کععصعالنعط عطا خص لصا 85 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 4 062202 :2020 له 6 + :2020 بمه02 ۶ دم[ ۴) عصمناهنند 2160 تا صقه +ونط ۶و دوعص فصه مکنکزدنص مکاو‌مطعد ,کلدع ما0 ۵طا ۵ 106 قنط 1۵ همناع12 ها کعم لا هه لصفم عصتاصمع60 عجه ما00 40 عسته1 مخز ۵ 1680۳۵۵ عمط عدونانهناعمز عطا مروعصه‌ع مه ۱۷۵۳1۵۳۵۵ فقط از ععننزد کعکسبامم فکمه حاع ۵ صمنامه 6۵۲ عطا دز ماه ,530065 10۳ کعلاتس 0۵00 ۵۷ عنم ققط فص تفر 1۵۳ 20۵8 ۰( له 6۳ 20428ر0/2) کته فصه حصصفعام آهصه‌ناه مه مضه ,010168805 ۵ وصه اعصه‌اصاآ عطا ۶و ام 30 عطا 13 00160 مه وعمعی مصمنامج0ه عصنلد0 0 بعطناط۳56م معصنانصدمه معصنصعزدع0 165 ملع ما مصط) ۵۶ خصعمصص ماه 00 ۵) عمنصد16 عقعه ما فعاتلنطومهه عمتصوا-ه کصفی وه ما60 عصناهداه 07 مه عصنطعو۲ عصنلده عنامگکنه فص ععل-0ا-م. ۳۵۶ 2011 موعاهتومگ 5۶ عا6۵ له کععتام۳2م عصتلده ومع مه ۵060 ۵ آچنم‌هع 0 کز از معستصه1 آه دوعص فباملب اعد 0۵۵ ما5 هط عمته1 وصه عصنطعو عصنتنده هو 66 ۵ 1306-0-06 0۵ ععصعط فعاصه هید وه امسطه ,ونم ۵ط1 ول ام عدوناه‌انصنا وصه کععصعانعطه ۶و معطسنه ع اهتدم ققط عصنطعد1 6۵ .(2020 ,۳10268 یک مالنسه۲) 0ع2ع اد ۵ 1۵ اعد اعطا کعتانم 00۵0۳ 040 م16 5۵06 عطا که بلصه کعط) ۸6 #معلممطد ققط عنصصدم ۳10۳۵۶) ۵10۶۵ 18000 امد عبهط وعطا امعم ما مصمنادامد 16۶ عمم1 ۵ حصعط1 ۹۵ 1۵۶ ععدعانقطه ک موصعم چ 066۵ ققط 0010 ۶و عهتا عطا هز عسنصه1 هه طلعباه ,ک65‌ع الط علن06د ۵۳۳۵ از ققط 1۲ عتعطه۷ فصد کاص۱۵6د 0 66 عصنام6ل ۶و علومطاعد هه توعمامصط) عم طخ۳ اهنا نهک 1 مه ,(2018 یله 6۳ منععد۸1) کعنازده نص وصه دمم جصقه 16۶ کععمعلنعطا 0 کنطا ,110۳0۷6۵ .(2017 له 6۳ 68 ۵1) عاو0ع0 ۵ رقف کچه 21۳ ۵4 کز 3۵۳8 مه ع اعد 16۶ عمصقعطه عطا 00لز عم ققط ممصد 86 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ له ۳۵ که و۸" .66۵۵0 0لجمطد ۳۵ هم 20۷ 2 کز 1 معصناه مطع5 وصه 0160232100 61 ۲۷۵ ۵۳ط۲ عمسقطد ما عستاختصصمه بوط عم اناد ص16 ۳11 ۳۵ م1۵۵0 ۵ط1 0۳6865 1۲ .(463 .م ,2020 ماوت ۶ فصدمسصم۲1-عمناه0) "عطامصد عده از ,6 وه 84 ۵6 هه 1306 کمدفعقاه ما 00685 برقع که ماه ک6عقاهه 207 [هط0ن۵۵ خقطا ونلنطانه1 فصه ,ددع منم ادعصسد1 مهد عاعا ده علعه 10006 40 هط 1۳۵۵ ۶٩ امه عطا هز ماه 60 عطق عم عصها حعناعهط 00۷610060 ها ۶و عکسامه عطا صز فعناتصه و0۵0 فصه کععصعااعطاه عدمعوله وه 0-0 ,0۵۵11260 50600۷ کل از رفتقامطعی ۶و کاصزو0 ۷10۳ عطا ۳۳۵۵ 16 +2014 میظع 000و72) ۵0عع10 جالع نصط وصه مولنمناعندع 1 -10606 فصه 1360-۵6۵ ,(2015 بنلونطعقط ک حعنه5 :2014 له که وصه مک ۶5 2036۴ م0000 ها .(2012 تمصع امصطعطا5 :2011 منطعلهک) 02860 ۶ نممل) عاهل-10- مر وصه ۵11-60002160 ام عجه مط کلم توص عطا واتمهند عجه 6020 20361 0۶ عاص‌خدمه عطا وصه ,(2015 منلوخطعقط مک عکدک :2014 دی مگ 00 1621 ۵ط ۶٩ کلعع فصه اناد عطا ‏ ۳ صوناه امد مل (18۳2) قعصه‌ع 0۳۵ 3 مبلطهاعگ مک نصنده‌ددمط[ 102۸+ :2015 مله ۵۳ نفعصصعط/0) کدی 8 ن2۳ع عصت نوم امط دز 1۳2 ععابص کح امه 6ط ۵۶ کنهاد 156 ,1/0۳0 کز 0۷2120 ۶ #مطاعد عطا فصه. ,2014 عمط عک نععطل) عااناه جمناهداد 0 ,5 166 ,65زع 10 مصط ۷ بط کباو 20 خطع ۳۵ کععصقطاه ند عطا ما عص0 6 طافناع۳ ۵ ععطعد مدمه 6 ناهم‌اند 16۵۶ معط خصفوند 2 ,120/205 267 عع2تعمها امصهمتم حقه کععصقطه معط 1 بصع هل جمناه 60 +عطمو] ما 1عوم اکدنه عطا م6 نداد حصعنو2 تدم ج معتعلم. ما عسه‌عمم جمتاق اه ۵ ۵۷/۵۲۶ 2000160 265 جصه نادمه ما1 عطا عصلنعدم ,110۵۷6۳ 87 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ۲( عطا ۵۶ حدم عطا هه نایعدم ملاع ععنو اند مصعن02۳20 موانازمانعم ۵00 عطا امه صز ,دز 1۲ .(2015 بنفنطفه۴ عک نعند5) کل امط‌گلماد ۵ 200۳02065 2116۵6 ۴و علصنطا ۵ کحعط2) هه ,م00 ,بکتعکل ق0011 ۰ خز 6010620 162662 ععم نع 1 خاعناعسط ععزو‌عسصز هه ععز دم عقوم 4 2۳6 1۳۵۵ هل (22)8ع 06 600200 عم ععمتعصها کصعسنه عطا منک عطا از 2160 نادمه عمط عصنااهع کز نماد عنعط هه مکتمصوصه عصاکن 0 حاوتاع م۳ صقتصه7آ ۵۶ کوععد عطا امعم امصصقه وعط وصه معنصعلوصدم عطا او علوه‌ ما0 عطا ۳6۵۵ ۵ 1062 000ع 2 کل از مکتماش 60 معط فص دامع عصناه‌ هد م0 1267 12۵86 ۲و علعلومط 10606 عمط عصوماصه فص عصنوط ۵۳ ومع 2 ععمعصها طاعناعمط عصتلصه وصه امعصعع هن هممع اه عصنلص0 بصمتاق 000 ۶ ع۶عامطاه معنصلوصدم 00۷/10-19ع عطا ۵۶ منود املع عطا ۷۷۸۳ 100 ۵ فقط صمناع0ه +عطعنط و کصمنانغناعصز معطاه فصه ,کام‌مطی مکعزازد۳ه نص 6 0۳۳ (1 .0 ,2020 هصسقطک ک اسها802) هدعم عامص ومع عم" 6 ,عصتصص 600020 عطا معا ۵ جعاها (2020 عاحتا مک ودمسصعت-عمناسو0) 40 دععطعانعط ۵۶ +عطاصته مه کز طاز کخطع ۳ عمط عصنلده ۶و 012066 ۵ 2۵۷۲ 6ان0ا9 ۷۵۲۵ طعنط ,(2020 ,۴۵۷۵026 6 هنمانده8) کعنانم۳ 0۵۵۹۳ عصنلده 000۶ ۵طا ۷۵۲۵ کمعملاعطه عطا ۶و عدم5 1065 مط هناد +عطاه فصه ]1 عط وصه 1265 ۲و عم عطا ۵۵ مدع صمناممکصذ وصه عسهناکهکص عصنطعه)1 6 .(2020 له 64 عصقط7) عصمط که خصعصص هه ععمه‌جاد فصه عامس0ه و 16۳۵ 0۲ عطا عمصتومنه ما خصعا اد ۵6۵ دومع نامه فص عطاع] 16 ۵۳۵0106 ۲۵ ۷مطظ م16 ام تنل وعطا فصه معصتصصنعط عطا که عصنطع1 له 6۳ 0:86 :2020 ملع عک ۵۳ 1) ععصعوومنه کم معا حنعطا ۶و 06286 88 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 040 عستا عطا قه (2020 له 6۳ تا) 2۳/2 1000 ععصا0 ۵ حنعط 0۳اط ,(2020 ۷۷/۲۳ .(2020 یله 6۳ آ۵م5 ۳عل و۷ ک6مصعتو رنه عم ۵عصندع کعطمه) هد روط :2020 له ۵۳ ووحصسطه) دععلصناه نعطا ۵عغنطد دحعطعد معصنا ۶و ععد دعوم عط1 ۳۵۳۵9۰ عک تتمصر1 0061+ :2020 محطعمستومصمصقط2/0 :2018 له که منععد/2 نامنعناآ :2020 له اه هندفکل) 68 عمط 0عامعله فصه (2010 بلعنظ :2020 40 عصنطعه۲ عصنلده ۵ (2020 ,۷۷170 :2020 له 6 0:86 :2020 ,۷/6 ,051203 ۸ عک ۵ 65ل2 /هصاعهص2 نا :2010 له که کعاصه هه) آنگه‌فد از 10۵۵ 20365۲5 جز اند اصهوتنصوند 2 ۳۵۹ ع۳عط وصه ,(2010 موهنظ :2018 00۹-00710-9 خذ فم950ع1 +تعط هنز بوعمامقط6] ععید ۵ فصعام عنعطا عمعلونعم0ه 0۳885 هه ,501/۵6 بق هام 3100 .2020 باه اه آعمورگ ۳عل ۷۵۵ 602 ۵ه ,وعنامرصه وصه #عصعندعل ۳۵۲۵ (2020 له 6۲ نطعنطهد11 :2020 له 6۳ عنعلنعه8) ۵۵۵ 0۷صطز عط بکتمسک 5 و00 0 10 +علنط 2 که م۷۵ هل ۳۵۳۵ بوقطا عمط مضه (2020 مصناحه/0) هام60 عصتلصه حاعجمعطا عصنصه1 لاصو ۶و 2 مدعنآ) عنصعلوصدم عطا عمتسال عمهام ۶لمم منوا عمصماعنل ۵۶ خصعصم ماه 00 06 ۷/۵8 از مط210ع60 ۲عطمع1 ععمتاعقها ۵۶ عقیه عطا ۵ ,2/060۵ 7 و عبط 60020 +عطمهما فصد 00/10-19 عامعتاکه بصز 1۵ بون‌ک 100 658 عک مللنسه)) عععنامعتم عصنصهع1 فصه عمنطه) عصنلده ۶ عسهانا ۶و کدمتاتقاقصز هط ۵۷۵1۵۵0 کعصتوصت عنعطا فصه عصمل ۵۳۵ کعتوبده میگ .(2020) ۵۷۲ ۵ ۵ 0عامعله کل 1مط‌گلهاد ومع +عطاه وصه صمنکه0ه +عطونط ۲و 80 عک 310765 :2020 مهظ) عتصعوصدم 1۳-19 20 روط وه کطع0 مهد 6 ۵ 4601060 وعطا فصه ,(2020 له 66 عصقط7 :2020 له 6۳ 00220 :2020 6 ,(2020 له 6۳ عنو۲) نون 206 مصطذ مکعزع 0216 عصنصنه (۸/۵) دمنطعممناهاه+ آهده‌نام 00 00مع ,(2020 له 6۳ عنلات صمناع له +عطعو1 عک 040ن6ل) "بونلنود عزع‌معع هم" عمط عسنصه16 عصننده م0۳20 ,(2020 له اه 002-22 5601) خصعص‌مهام عصنطمدا نز ,ر42ک .ص ,2020 ,بوق 1 4 0:86 :2020 میاه 6۳ 00) معصه‌اعندعه فص عمماصعص هه ,(2020 مصه‌عن2/0 عطا 1۵۳ ۳۵۷ عطا 2۷6 فصه کلهط 2 ما عنعنی آهدمنم 000 عطا ۳۳۵ ۵ (2020 ملد 89 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 0 +عطاعنط ۶و فممنانغتاعصا بععهم ه کتمطان صمناه مه که جمتاه هام0 نقزقنیه معط عللصقط ما عدمناعه فصه کعنفعناوم عصا 1110 عطا م2010 وه علعاص‌عیه لهتو‌عمصممد ۵۶ حمناهمنصهع 160۳ مکصوناهآو ۴و 1 206 16212 600 معصتصه‌عا1-ه بوط عنعه عطا فنص جمناه 60 ۲و انوم 16 ,ک6لا 20 ۵0 گنز عناطبام ۵۶ غصعمصعمعطصه بکصمنعنمعل ۵۶ منامام ,کعناتمطابه از 40 بده‌ناه‌امدله مدمناه‌منتاخوم که دعنمناوم عطا ۶و جمزعداعصز عطا معمتصسوعاته 0۵ -لهزه50 26نا موم مضه عاممصمتم فلمطک ۳۵ کقطا واعط (2020) له که ح۵ه11 م0062 معلناهاه) ۷۲۸ عصاه 006 ص500 عطا ۶و کوععد عطا ۵ عصنطع]1 عطا ۵ 5 عصلیگو مت ع منونمم وصه محصوتقتوصمه (کامتعنطصه هه معامص0ه 6 ع ملعم ۶ ععصعهتانصوند عطا عععمطامصه مکله ولامطای ۷/۵ .کعط 2 01 ۲و0 عط ۲٩ عسطهد عنامقطه عطا هنز کطاعو) 0عمصعن موز که دعمصنومنه عطا ۳٩ وه دععصه اعنمع مدز آهدمزدیع موم امه ع6عل16 تم عمصه عصنصنعع فصه عنعنه 6 0۵۳۵۵ کقطا معنانصس مه فصه کععمعتامطه امد ما 160 طعنط ,کصوزعص1 -503212 عک 0۳) وناز نهدمندد امعم حنعطا ۶و خصعمصم ماه 00 عطا 1۵۳ ۳۷۵3 "م12 ۵۵1 ۵ 651 اه مل فلمطد ,م02 که ۷۷6۶ .(2020 ,تعصصتعطص6 00۵ 40 ,دما عصنصه1 +16 عامعص مه مکلععد آهم متام -لهنمود فص عنصعلع2 سطز هه ,162060ط بععصقاقنل گم ند ۵ ععناعع نم ملطز کم هد 1۵۶ 060206 ۲۰40 عنطا که کعاعصصن آهاعص ت06 عطا عمنصتصن ۵ عصنصو 16‏ ماه عطا خز غصعمصاک یز طع‌تامعطا عمتطعه) فصه عصتصهع1 که عم عطا هه مهد ۶و ۵ص عطا بصع ما00 ناه و-طونط ۶و همناه 01602 ,12615۰ 10۳ فعام 207 ۵۶ ماع اعدم(ع۲) هه موصعم ۵۳ درمز 00 م1660 ۷ 011200216 هه 006 ما ما00 +16 عص ۶ صمناهملند فصده ۰( ,16و11 یک مس ۲7-عمنامه1) 65و امط‌لهاد حعطاه فصه هلاه 90 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6 52۷6 ۲۵۶1۵ عطا فصمنه لد 2۵۵ کحعط‌ندیم ۵۶ +عطاصد ععها ۸ 0 60۵0۳ ۵۳ کاعلله داز فصده 00710-119 ۶و موف عطا ۵۵ 16862۳65 128 ۶و دمم عطا عمانلمدا ما دوه 0ص ما ماه 60 +عطمی عهه نع 13 ۲و عطاه عطا ,11006 عص‌اطامرم عطا ما هممنانامه فوصت فصد عصنطعد) فصده عطا مالناده+ چ مش عمامصته هنز نا هز م۳ که امه عطا هنز عصمل دعط 10862 6 ,11۵0 ۵۶ نادمه هط از منز عطا ۵۵ دعطجد 16 ۵۶ +عطاصنه ععنعد ۵ عطوناا50 ۵ص ۲۵ ۵0عد عصنددصدم عطا هه منک کمعصم عطا ۶و ععصعهکنموند 12667 ععههعصها ۳مط عامعناکه ۷ ۵ ممطانه عطا مناد عصعاطامتم عطا 7۷ ۵ گناد وصه همناعتعاصز هز هصمناهانصنا عطا ما ۵0عامعفه ققط متفه جا 1263635 0208060126 ۳و ومع عط1 صذ عصنصهته16 وصه عصنطمو و 10065 ۵۶۷ ۵ط1 ,1056 منادیم .هماع ۳6۳ 6166 دز خقعطا صععا ۵۶ امه عط1 ما 6۳ 56016 60۵۵ 2020-2021 م6 ۳۵8 تجلوندی ناهن کنط 1 مادم عطا هنز مععر ص202 عطا ۶و امد اکتا عطا عمسه صشتهه71 8عتط102 حذ عصنده‌زق امد خصعلوبد تواستط] بصو۳اآ ۶و اه آهانمده عطا مصعحط 1 2 ماهنت معزعمعطند۳ عطا که (ر۳ط7) هدما ۳۲۰۳۵۵۵۵ چه که طاعنایعم۳ عهد ۷۷۵۲۵ کاصه‌متناجدم عطا آن۸ ولد عطا ها عناوم ما۳۵ +عطد 1 نا ان 00220265 ,ق2702 ۵۵ 20 مهد دیع ۵ ۵06 6 فهط عاصه‌متناندم عصسمگ مکانهنا عم ععمتعمها هنز ععصعومیه عصنطع)1 86 نز ۵۶ (7 > ) ۳۳۵٩ عنعطا ده +عطانه طعناعهتط عمنطعد) ۶و عمصعنومنه عصنلده طعنایمط عصنطمو ۳۵۲۵ (12 > حصعطا ۵۶ عصم5 فص ,(19 > ) 10۶68 ۹91 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ عطا ۶٩ بوامزقمد 156 باه ععاممط عنصعلصدم عطا صعط کعانهناعصز ععمتعصها از 0 ,کص۳ع ۳۵ ۵۳02۵۵0 +عطمو هد 116 ماد هط (20حم) داصد‌ مادم عصنطم162 960 عم فهط نله بو۵ط 1 اصعمصه‌عمصقص مععاه فصه عمنطعد وه معسنصه16 128 ۵ ۵عاهاه+ کعکسمه +عطاه عم هه ,کعناعندعهنا م«ر061) وعمامصط10 وه عل06د فلجام» وعطا ,31060۵ ۷۵۱۳ که نکن حتعطا که منطو فصد 8 65 تاتاقصذ 2826 عصها ۲۵ 066 هط وعطا عمصند طاوتاعمط یز ۳۵11 عهع ص00 7 5۸[ عطا ماج ۵عاانصلفد امع وعطا ۶۵عط عصط عصما چ 16۶ کتعسع1 هه نع م1 ماع 1005 ,1016100 060 اتمه وتو امه مکاص مساق ۳0۵۵۳ بلهمسناوز 1۵116016 5 عط و0 هه مکلهاز 1116 "فاصم م02 ,101616۲ ۷۵1 0-16 ۵۳ نوا ماه 620 عطمنهع۳ 6ط 1 موی عطا هل 36۵ ۷۵۳۵ حاهنط۳ کعنوبطه عطا هه مصمناه 600 عطع2ع1 عع م12 ومع /صع۵ 1۳ معصنصه16 77 له 0010601 16اه 0۳60206 هه صهزدعل ما کمیععز ۷۵ مفعطا علض 18ص مکامنه 0۶ لعصدم چ عالن همه عط مه ۲عاه1 .(1 توص مرصشه) کصمناعصو نامه 200 مطمناه 60 +عطمع1 ععمدعصها مدصنام 20 عطق ۵۵ کاوه 11۷6 5 1016160 عطا ۳۲و وانوننه خصعاصمه فوصه عم عطا عامعطه ما کمناعنع ها 40 1206 عطا عم اوه که اعصدم عطا 60 060 علمه 1006 عط1 0 م8۳00 10008 6ط1 حاکن 16اه عطا ۵۶ ونلنند خصعادمه 40 ۷۳۵۳6 675 20 اوه عط وصه ,کدمناعصبن 10اه عصدک عط 1010060 عط ععلقم ۵ تسه ۲۵۲۵ ع۳قطا عقعه هز کممنادصو 0۳۳۵ عنعطا عقنود ما خطعند ع۵ط1 06۰ قه لهز ۵5 مدمه مه عصنعص هط که :16اه رامع 10005 92 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 2 ناغم عط ععممطه 1۵ عصنامصد5 ععصصنصه مه مق تعطنه6 ۵ط 1 0 ,۲عط ۳:62 عطا از کععسیامه هنمزدعبا‌کنل وصه ع۳0 معط عاصه‌منتاحدم 156" ماع 1008 بطمزدعتمقنل عطا هنز معط ععدع ۵ عضتا همه ۳۵85 136۳6 ۵ ۳۷۵۵۴ 2 ۰۶۵ اعد کمفققاه عط 1 بع ۳ موز 1۵11006 وصه ,1016۳16/5 0 ,6۳/۵6۵ صز عله۳۵ط امه چ ۳۵۳5 دسسمط کلعط ج هه عععطا ما عععطا ۶ 118160 عطا ۶٩ کلهط) عسنا دععاه عطا ۶و موم 2 (فدمزددعه 10) صمتففگ5 هه ها اکمحصله وه و۳ عطا ۶٩ عدممسام عطا ۵۳ کاصه‌متمناحدم عط 0عتعط +عطنه۵6 ۵ط 1 6 .16:62 ۵طا هنماد ۵10۵ دعطعد) خصعلوندد 6ط 0 کصعحصمه 16۶ 1066۵0 ماع 5005 ,16 ع از 60 تا هی عصنو اعد مکاصعصتاعمز م۶ 60فا بلهمساوز 1۵110016 5 عط‌و6 ۳8 هه مکلهمسمز 1۵11066 اه م0200 1016/16 ماع 10085 ,1۳6165 6ط1 ۶و کاصعلندد عطا فعقناممد 16 معاعل +عطادع ما وه ۳۱۵ فوصه عهط 1۵ 60 مناد ۷۵۳۵ تحعطا فلهمسوز 1۵11006 200 ,1016160/5 2۵ عصنعذا ۳۵۲۵ وعطا مععص‌انعهط عطا ما اصه ۵10۷ هو خقطا منز عطا 10۵6۵۵0 (15حط) کعطموع1 کصعوهد 610۵0 176 عنص مدوم عطا عمنسل طان۳ عصنلد06 نامع 1008 طلعا00ط) 65عزو۷ عنعطا رنه ما کقطاه عطا ۹معدهه فصد 658 13۳6 هن ا0اط بطفتاع۳ هن عصمل رادم 606 216108 6ط 1 10161085 40 0625 عمط نعطا عمنعرینه ۵1 غامد ۳۵۳۵ کاصه‌ مادم عطا ۱/۵۲۵ 6 ,06ع۵2ا +عطامد حنعطا عفی ۵ا اوانص 0000۳ عطا فقط وعطا بکاصعصص0ه عطا روط طعناعهط ماصز 0عتمافصون مد 0ع تمه 6 صقعزد 2 هز 10/5 116 عطا طعنط۳۷ ول 65ز ماه مرمع کب10 معله ۳۵۳۵ ۳۲6قط 1 عط 16862 2876661 3٩ 51016 2 ۳620 ما کمیوعز عطا معبوقنل ما 0 رمک ۵۳۵ کاصه‌ متا ند رعطا عم امه +و/قصه عصعاطامم دصق تصححصص0ه معط ص16 عطا 0۵۳ ۲و 56۵۹۵ 2 ۳۷۵۹ 15۵۳۵ عتصوصدم 00710-119 عطا ۶و علده که عطا مسا 00ع13 0 1۵862066 عطا طعنط طاعتمحط کعاصه‌صتمناحدم عطا عصمصه منطع 0 ۷( ۵ 00860 مناد امد ۷۷۵۲۵ کاصه‌منناحدم عط فصه ,کصمزدعنه‌عنل عطا حز معط 5۰ ع6طا عماعمممه ۶و علواد ۵عمنصهاعل همم 5 حعط جع عطا ما ده 93 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 7 لدم تنعل خز 1۵۵ مه ۳۵۶۵ هه عع۵زم۷ عطا هط عناوم 156 -0/۵ ۵۳ عاهاد 2 ۷۵8 ع۲عطا ماعها 0 ۳06606 عطا وصه کدمز دنل نامع عطا هز 2160 مادم مفصعاطامرم عصندمم ,عطنی186 6ط1 بجع قنطا صذ عصعطد 61 عطا مطه معاهاآ ,عط2) خص5006 عدمسده خصه‌ماتاوم ۵ که 010655 هنز 520 بط کدمزدعنقنل ده رالد ناه ۳۸۵ ۵ فمعاعه ۳۵۳۵ عاصه صنمنا حدم / م1 0 ماما آهعنان ه ۳۲۵ ,۷۲۵ ۵ حصعطا #ععاعد +عطجدع 6ط1 دع ماه معط 58 صه کععله عطا ما عمط وصه کممزدععنل عععاه هم کممزعصعمصنل خصصیگکنله .8ط910 تنل فقعله مت کصع 1۵10۷ مه عصناک اه ۳6۳۵ کقطا کمفعز 02/وهه ۵ و۸ عطا عمتسل آهمسوز 3۵11006 0۳۳۵ قنط امرععا حعطنه‌ع عطا مطمانو20 ,85 مک +مفعل0 :1978 بجفها6) معط 6۳060 فص تعط‌جع ۵ط ]1 0 بلهنجه ص۵٩ ۲٩ عع 6و۵ عط ,5۵ مل 10 .عتعطادع حاعل عطا ع2ولععه ۵ (1967 ۲و کات آباعصنصه‌ع "عاصد‌منتاحدم عطا علوعط ما کوس عم عصنلمه 166و ۰ 0 ۲۷۵۶ 08و0۰ 006 .دعمعع۵2 ۵۰ +عاها وصه محعصعطا مدمه ماص کنواهمه همه ۲و عکنص آبع‌متنصهع: فنص ماع 0مامعاامه عطا ععصعطه مضه عل۳۵۵ط 0 کلزدولهمه ۶و اند دهع 166 .(2009 ,۴00626 عک 16۵ ۱/12) 4۵ ۵ عصنلم» لعنجه 0عع م16 عط1 کمعماههه هه که تطم ,۷۵۳۹ 6 معسنفمه 006۳۵ هل وعصتقاطاه فعلومه عطا 0666۵ کطمامعصد0ه ماع 1622 عست۹مه 561006 هز ژد واممه اعد 5016 کط6 وه عمط ۵عصنقاا0 ,115168 00۳۵06 طلع‌ معط معصندع ۵5 حاعل عطا ۶و دعصنطا 18" ۰( ,کط۸/66) جمناه ان عممنا +متمعنافه صز وصه مصوناعادعصه ومطاع مد -صنط1 2 ۲و :2006 عطا هنز کامص6لعل مه که 00 ۵ ۵0 ۳۵۹ عصنصعاعنا عمجم 6 ععلقم ۵ ۲۵8 صمناصه‌از عط1 صقن ۳۵۳۵ زمم1 حمعانهند خن کممناعع0 40 6۳0668 کصه‌تاکنل حدم کموعز طا۳ لعل مضه حاعه مه عاصده‌صاتاحوم عط ۶٩ 2516 علععطه فصه ۵0+ ۵ #معلعه ه۳۵ +عطنه186 عطامصه مصمناهادع مه 94 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ۵۳ 01096 ۲مط 460006 فصه ععقطام عنام همه عطا جز ناه ععلوم ۵ ۵۵6 ۷۵۲۵ قاعل عطا ۶ جمعسوصصدمه کصماعصمه فصه ۳۵6 مس2 حاعاوتطا ع0ل ۲۵8 ۳92 م3600 .(2005 سای ۵) ونان مدمه کاز 1006286 ع ,قطملق2عع0 فصه کا6۳۵ کفقاه ۲۶و علعد عمنما هه ۳۳۵مل ۳۵6 2816665 ,کطوزعباکنل هنک مدمه عنعطا ,فلز که کععصعطاعی اعاصد‌ مادم 6۵ 1620300 وعطا عمصعصعد0ه ۶ مدید عطا فصه ,کاصعمصعدعنل فصد ما 5683105۶ کج ۷۵۹۷ عطا 2۵۵ همه تجاکصهاعدمه ۳۵۳۵ 10625 "عاصه‌ انوم 5اه داز وصه نع عط ۵0ععلزحصمه وعطا بط 566 ما جع عطا 0۶ فص عطا 1۵ 6261 عطا عمسل م6002 +عطع ۲ ععم نع ها 0۵ 10۹ النط5 .ع6مععنه +مزقص ند ماصز 1611 ولد عطا که فععصنوهت ۵ط1 161510 بوعمامصط ۶و بوانلم 10 ۰ عطا ‏ موواشعمم ما ولمقحمصه 00628 آهد م6002 عطا هز م6 ناه نله عم که خمتاممصصتم هه مکصعصم ماه 00 واژدد۵۵ عطا برعمامصط) عقبد ۵ کتعسوع1 فص کحعطو صنق 1۵ ۵۵0 عطا عط وصه ص23 10۵6 16۶ للم عطا مواتاصعلز اع دم هه اعد ع36 1 ۲و کعصنوهت «مزقصد عط ععلممد اتص و000 هه که عنصه 0230 00710 ۷7۵۵ .نت 6۵2 ۵ امقهمصه ۵۵ کص عم 2 ۵8 عتعطا مکلعه 10006 اطا ناس ۵۶ عاهاد عاط ما ماه هه ۳۷۵۹۵ معط مصصتا صز دعنانه خصعتکنل کنط 19 68 60206۵1 ,کاص6 02۳ ۰ ,کاص50006 ,عطق 10۳ فمقط م/وهه [ا۲۵9 ۲۷۵1۵ از ۵ ۵116۷۵۵ و10000< .کل 1 مطععلهاد +عطاه فصه ,ماه ص20 ,69 0۵۳ ععصقطه مضه عاممطعی فصه دعناند ند ۶و م1 عطا رز وونل وصه مصسصعانل ج هز ۲۷۵۲۵ 16م۳6۰ عمنصه16 وصه معسنطع ,۷/۵۵۵ ,10167202 ۰ ۵ 01 هط فصه 0 ۵ ا۵ط ۳ 160۷ 1201 7 ۳ 0/#هه ۵860 همه هه وامصمصه ۱6۵۵ مدع عطا ۳۵۹۵ 130۳ ع ۶ 69016 چ کش۸ توانس۲ 0۵00 هه که قنعننه عط 52۳۷ حطگتفبری آهممناه00 00 156 95 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 7 ۵60 ۳861 20 ۷/۵85 136۳۵ ,کعنان ده نم وصه کلممط5 و عموماه 06066160 0 ۵ ک وناب تاقصز وصه ماه صمنخه 00 +عطمه هه مکاص06 هد ,م1 ونط1 .عمط 6 هه هه که عصنطه) فصه عصنمه1 عصننده ما امقفه ۵ ت۷مط 6 .1220678 هه ,کم عنمتصله بطم که عم عطا ده عصنصندت 660460 عزعتن عطا عبساه ۵ کعناناملز عتعطا ۵0عتمساعمم0 فصد حدم کهطام]1 6 .از ۵۵6 وعطا معط واه عم کعصسه1 حنعطا ععععه مت 0عونم0عل فصد داوناعم۳ ۶و ماع اعطم(ع۲) عط ها اکنطد هزم 2 از امد کل مروانسع 0 01 عاهاد 2 ۷۵۹ عطا هل ۵۳6 بط عصه جمص 2160و له فصه فعاه‌فتم ععد وتو ۵ط1 عطا هز ۵106۵0۳ ۵۲۵ معا اقطه عصمی ,19علز م0 که لاه عطا ۸/۲۵ نع مقطه۳ عطا فصه لمصعصعع ه صعا ۵۶ خجعادهه عطا هز کعص‌عری آهم متام اه 56006 ۲16۳مقنل ع ۳۵8 11 حقانه‌تاخقم ص هام00 +عطع 1 ۶ وانکه نا تزع عطا خ2 ۵0ععقدمه فصه فنعقه طامط ۷۵۳۵ کمگ معط وصه ]1 40 ۰۵ معط عنعطا هام عاطاهلنه 2 عط خجوطه ۵۵۵ ۳۷۵۳۵ وعط 1 7 ل0صه 1۳6۵۲ 660 عحطعنط 1۵ مدمه 0۳ علمها مومهن‌انااز آهانعنل 0۳۳۵ حزعط1 8 10۳۷ عطا ,متام عصصممعنل ماه فص کمعمم طهنط مصمتامعصدم 40 بط2110 01601 افععطاموع هد افعصه1 ,قفوم 506 ۵۶ 00/6 16۵00 ۳۵۵0۵۵ مضه 000۶ "کتعسه1 ,۵5 دققاه عصننده وصعاخه ۵ کععصع نانز صب 2286160 کققاه 000۶ "کعط2) وصه مک عققاه عمتلصه حذ همکاحم فص 6106 ۷۵8 عنگاهام آهممناد مه عاطهلاند اه لک جرمنامه هناهد که علعه] 6 کف عطا هه عامتممممطز عجص۳ ههام عطا ععصند معط 00 211۵60 ,1812066 10۳ 12 فصه مک م2 کاصه‌صنناحه۶ .که انلاز وانانعنه 6 ,ع6اط انا 16۵1 فده عگاهام ۵11-04010060 عبهط ام مل ۷۷۵ 4 2۳6 16۲5 فوصه کعطعق ومع هه معل۳ واطان عجده ههام 4 م۵0 روط عمط عصنلده معمنط هد و عمج معط عنطا طازس جونانه1 96 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 200۳ 5ع ۳۵ عنطا وصه معمتطعو هه فصه عمکتمام عفت ۵ تمط 60 ۵ ۷۵۶ عسنط12 که 06 عنطا 1۵۳ درد عاقم ومد ۵۶ ععقامطاد 156 ان ۵۵0 ۷۷۵ ,20060 21 هه 10 کاصه‌مصنناند7 ,عوصااهط +مز1 0۳۵۵۳۷ 6۲ کنص‌حه خقطا عسنصه1 عمصماعنل +16 عکاهام فصد ععطع ومد امه ۲۷۵۹ همناعع0 مه 000۶ هه اعد از 660 عحطونط 1۵ مععععق ۶و علعه] 601 ۴ فعمم طعنط عطا بمکلظ۸ مکتفید عطا 2۵۳ ولععهه 2 ۳۵۹۵ 1۳ مصعاطامنم 65 معط عماعمط سم 260۵ 5عمس162 عصمی فعاص ۲ص عاععلهع هد یلدم 61 ۶ فطملقع0 صعاگه ۷۵۲۵ ۵۲۵ط 1 عصن1 16۳ لها ۳۷۵۳۵ اقطا 1166 ۵ط ۵۶ 0۵۵۵٩ م1 عطا ما عبل عصنطعو: که عصنا عطا که کدنا عصصمعنل نون وللمهنط مج 10 خصه‌صتتاحد۳ .وس وه کصیفعز معنصط0 1" 61 1۵۵ 2 مقنلوعط هنود ده ع1مهلنه 2 کبعد عسلم ما عسنادمع ۸ اجاژدتهنص عطا هنز 6۶۲ عطا عصمصه فععلهدد مط ععمالن کصماعنل ج 0۵ 6 0۲ نله بصعت مصقحط1 نز وان نفد ۳۵11-1600 2 ,نع مامصط 1" ۵ ,366 2 هل ۷۷۵8 ,66 2 #عماحصناه عط خن ج کش ماه ۵طا ۵ ددمععد "۳ علنط کقنص م1 ام کلهموند عصانم ۶ه اکانص 0000۳ عطا ۵ هط 40 ,22 ,12 قاصه‌مننانه۳ ,عزعنی عطا ۵عن نامه عسه که 000۶ ۵ خصزوم 4 ع06صن5 معطتصصتع بج۲۵ عطا که جانمنمعمکه بده‌دععاه عطا جمزمه امد فنل ۷۷۵ ۶ حنقعط عطا 10۶۲ ۲۷6 ماآناده ۵ هش صندهه فص صنععه 160ععصد8ن1 امع "168 ام عمصزه ۲۵11 +عطاه طامعه خو۵ط امد فلبمه ۷۵ باطع 150 ۵ ۷۷۵6۳ تعطاه طامعه عافد و021۵ ۷۷۵ معاه ام ۲۵۲۵ ۷0165 97 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ۳۵7 فنطا حعت 1۵۵ 1290 ۳۲۵ مق امد ۳٩ +عطاه طعع خقعط فلم [21عزع10مصط66 ععقط سم ما معط مط عاصجدم فعصصعدمه ععصعانعط +عطامص۸ 6۲۵طا ۶و عصم5 .کع9ققاه عصننده ۵ 0عامعصدمه نامع ما صححلانط عنعطا +10۶ کاعولدع و 1۳ ,عزعنن عطا 1۵ عل ۳۷مط طعتاممه طعن ونم تمصع کم عجه عام260 0(۷ا0 کاطه‌2م قق6 110۷ اعد و60 ععلقه ۵ حطعطا 16۴ فحقط وان ۵4 21007 زد ه ماه هز صحطلوانطه عزعطا 16۶ داعولهع آدعزع ما مصط10 عمط عصفادرد عطا 1106 007 لوط معط ۵۶ م ط6 اهوم نماد 7 هن 060016 ۵ط 1۵ 6۶اه کعبفعز 53656 206 منز عح معط 2004 40 ۵ عمتاان هه 2160 تام امد 6 دعطمه) هه موه عصم5 -96 ,86 1۵ رققه ,2102016 معط 0ص امد 0نل وعطا ععصند مصععله عصتلده ۵1 ۵10۷۵۵ مضه جاعم56 معط ععلها امد لقن وعط1 عاطناو مدمه فصه و26 عصنلده فصعانده فصه حسفع1 ما عصنالز مضه 0عنه امه ام عجم کاصونه5 1 امصصقه مضه 965 ععاه عصنلده ععلنا امد مل وعطا ععصند عوعل عععط معدععاه -۷967 01 0۵۳۵8۶ عجه 65 ققاه عصتلده اقطا بچعد بو۵ط1 .ام حصعط ‏ ۳۲ عصمله 6 م۴٩ عصافرد علطم عطا خن عاطانادممهه امد عنه وعط 1 اوه 667 ۷۵ :6 60اه 01 عجه 5اه عط اقطا عبعناهط عاصعلو یگ +کاص06 500 ۷6 1016260 266 1306-10-1 عز معط طعنط ۳ جز دص عققاه ۷6هط 1۵ عمتلده جز صمناه‌متتاخدم هه جمتاع ۹62 0060 فص 000۶ ۷۵۹ ۵۳۲۵ط 1 5 0 016201105 06-10-1206 13 امد ۳۵۳۵ معط معمند کصدععاه 5 م۶ 02865 ۵۵ 0۵ط 1 مکام6 50 / عم کمصعلوبی ععدعمه امم فلهه 1 16 عستلساه ۳۵۳۵ کعمته16 عصم5 ععصزد کعاعع) عصزعمانعهط طلاز عمنلمعل علنط۳ علصقاط هط د+عضسوم] عمنطها ۶ عصتا عطا که هنلعمد آهنومد عصخامعط فصد 98 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کل 1۳۸6 ۸68 اجه تکلا6ازط 0 2۸۵10۳2/16 2010-19 0۳ 1۳۸675 11۳ ,0300106 2 526 ام مل 1 ععناز نامه دفعام-صز عاومنتاهم ما ام کععنمنه 4 ۷۷۵۲۵ 1688025 1203673/00 ععطنزد موم ک۵8 ۷ کصعصع ۵۹2 کققاه 6ط1 :۵0 29 وصه 15 عاصه‌مننانم۳ .دعمسع1 عنعطا که آند عصتمانصمح ۶و عاطدمیه 6 6۷ط) ماعها ص معلنط ۳ 65 دقعاه عصتلصه ۵ ۵عمعصدمه کمع کعصه16 م5 0128969 عنعطا ععلما #مم ون وعطا هه بععله عمتطاعصمد عصامل بملله ۵۳ فعاممددعقاه فصه کعطعد) عنعطا ما عصنصه‌اعنا ام ۳۵۵۵ بوعط ]1 6۵8 326 ۵1 م0ل عطق خقطا معط وعطا ععصند د+عطعه) عطا ۵عامعطا 6۰ ۵۲ 0 بوعط 6۳۵۵ ۵۶ ,ذققاه طخ اما بو 0 منم ۲۵ عصن 4 عز هروه م6002 باه هط وعلمه 0 عنصعلوصدم 00/10-19 ۵ط 1 عطا علزقدمه وه کصمناتو مه تقد ۵ گله‌از امعله ما کوععد خز وصه مطع‌تامصه 50۵8 2060768 حطا کرد آهدو‌نا م0000 0 که دک عنم عطا ۵عل۵ ۵ کععی 6ط 1 16۰ق0 10۳ ,20 وه 12 عاصه‌منمنانه۳ +عاصو‌ نوم عطا بوط 16۳ ابام کول عطا 1۵ از اه 10۰6 صعه ۷۷۵ عاهصه خمعناقنل ۵ م۸ عزعه عطا که 6مم1 صعه ۵ م0ع 161 وصه ,نوافاونهه از ععلما امد ۵ معصنطاحطه 16 امد مل ماقحطا 2 قه که از 21 1006 ۵ دز ماه 56000 ع6ط 1 «عسنطا و0 عا تاغل از قنط] کل 1۲ ,۷1۵۷ ۵۶ اصزمم تعط ۳۳۵۵۵ بکز 2۵0 حسعع1 هه اوان۳۳۵ 00۵ 6 20 بذ 0۵ طعت 10۵ 1250 ۳۵ بقت ۶ للم ۵ عاعمطد عصتنصاعط 0 0 ا2عحطا ۵ که عزعننه عطا که م1 مد ۷6 بعمم فا 66۵ هی 40 موعطا اقطا 60نامصن عاصه‌منعتدم عطا ۵۰۵ ۵۵۵۵ علمد 1006 ۵ط 1 ۰( )) 5۳۳۵۵۵۵ مه 310۳۵۶ بوط عفد وصه معصنمه حص عط ,مدمه مه 1 ۳15 وصه 16 ام ومطد ۲۷۵ هه مکناه ۳۵3 م۵ ۳۵۹ عتعطا کموع ب63ط 1 99 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 5 20420۲ ۵ 651 ۵۳ مل وصه 0010-19 روط اب00 2 خطع 0۵ کصمتانودمه 166 ۵۵۵۵۵۰ ۵ دععصعانعهط فصد عمط عطا ععصعط ما از 1۵ ۵ ۵00۵۳۲۵ هه ۵5 از کقطا ۹16۵۵ بواجامصتصعصد. عاصه‌منتاخوم 16 وه 565 عم معط که فوصت ۵ جاندعنایه حعصع‌ادرد آهدمنام0ه باه که 100۶ ۵1 و تداع ام عجه توعطا کز معط هگ وصه عطاعه اد 66 01۵ از خقطا 60ندوم ,معصقاقصز 10۳ ,23 فصه ,11 ,3 قاصه‌صنهناسد ۳ ۹۵ عزعنه عطا خقطا 0عومه وعط1 ننمععیه فصه ماه مصطذ 1۵۶ بواخس ۵۵۹۳٩0 6 عمصند و1 کصه‌عنااه‌اصن. فصه خصه‌تنصعمه عم ما کعطمو عصمد 8۰ مضه عصنطمو 0عاهانانمه؟ خقط عم عصنطاعصود فعندعی هه 100۷21۵0 عمط ۵۶ جمنام م۳ هه مطمقاهمنهماعنه مکطع ماه عل مطمزو 100 اوان۳ع 60۳ قصه مضه 6/6۵ معع عصناعنه عط ۵مل هط کج ماعط 1۵۷ 0 876 قاههمتمناحدم که عاصا ۷16/۵ عطا که جها هه ۵ ۷۵۵۹۷ ۵ ۳۵۲۵ کتعطم1 کقطا ۵عغتعوم جاک مصتصهصت کاصه‌متناحدم 156" 0۳ اقط 0۰۳۵۵۵ 610۳۵ کققاه صز صمنای‌نام مه ها هصه وعمامصط) ۳ جونانه1 و برعمامصط] ۶و صمناهناممد فص ععصعکنمعند عطا خقطا 200600 وقط1 هه ۵ 0۳۷ 240 ۳۷۵6۶ برع ما مصط تمط جسعع1 ومد ۵ ,مگ 0/۰ 16 2ط00 1026 1208۰ عسصتلده ها بوعمامصط ۶و ککعصعه 2 خب۵ عم ولمطی ۷۷۵ باز عقتا 2 ۶:1 وعمامصط) حاعت معط عصنطعو عصتلصه عمزم‌ماه عل خعطا 20060 وعط1 6۰ 6۳۵۹۵۵ 1۵ 16 مانه 0 06 ۳11 از عمصند ععزاعز آهممناه 0 از 1۳ مه عصنلده خصعنقته عونمم اعد کص‌ادرد لتهدمنام0ه کقطا 20000 فصه 128۰ وصه عمنصه16 1و دحعومدم عطا عععه ۵ هام عند اه وه حصعاوبره آهممناه 60 باه کقطا عمصتمصصه ۵ 162860 ۵۳۵ و۵ط 1 0۶ 10۳ 501۳۳۵۲۵ هه 206 هط ما00 عمط ماه 00 مصع 0۵ ع5 اعمه‌اص عط ۵6۵۳ 65اه هب۵ ۵ تعلوجه ها ورد عصنلمه وصه عنصاعاه 7۷ 40۷10۳ قوصه جعزدعل ولمطه ۲۲۵ فند؟ ومط1 بعععزم ها ععص ه از فعلنی صعط ۶و 100 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6 046۷۵10۵6 فلمطی ۷۷6 م1 ۵۶ کلععد عطا ۵۵ 260 ههام 6 ۵ ۷۷مظ 1298 وه ععص امه مزع ما مصط) باه عمهعمی 10مطی ۹/۵ 68 عصتاعنه عط عو موی معله مداد ۷۷۵ واه‌عز جرمناه 60 عصنلصه -2-10ق62 ماه ۷عل ولجامطاد کتعمسصو‌ع موم هه ,56۳665 ۵6۳ 1006 1۵ عنگتهام عاطاناه همه عم هه +عکدد ,66 ,و260 جعفت ,عمط ,کت گنداد جنعطا صنه وصه دععی 0۲ مت ۳06۵ 6۵6 فاامطای عمسع‌ادرد آهدمناه0 ۳۵ 6 0621 ۵ 165ععطط همم عمط ولجمطد عص‌دری تمصمناه 00 0۳ 6 6۱۷۷ 10۳6 ابام 10625 ما عصن 2000 مکوعصه وعطا علاط کععین کمعص نصا ۵1 ابام‌طاج وناممکصذ طاعامصه ع۷هط ام فنل امه فصه عطعی 1" ,نع ب۷۵۹ عطا کش باه عمط 0-19زم هط صمنامع0ه عصنلده ۶٩ برع 10مصط۲ ۵۲ ۵۳۵ وعطا ععصند #ععنگد0ه انس ۳۷۵۳۵ وعطا [21زع10مصط0] ۶و عصنه‌ااهمهد ج هط معطعد) که امد عطا 116 [نل حصعطا ۵۶ عصدم5 ععصنط ادا مصصند عط تما امد فنل فوصه ععصعاعمصصم ۵ ۵0 عصنفت ۷۵۲۵ وعطا کص‌ادید عطا عصو‌نامه کقطا 60۲ 201 7 ۵ 4نل توعطا 060286 کوع1همرمط 161۶ وعطا ماعس060 کعنفعز آمعنصط0] معط ط10 ماعط کمع وعطا بکعصتاعدمگ منم عطا علعلعه ما بط ۵ 1۵ ۵۵۵ کصع‌و عطا 60 دازد ۵06 بومهعنلنذ عنطا بمگ کتعمه16 101 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 7 00265 مه کصعنگککنل 0صع صمناد0ه +عطعنط گم کدنان 1350 نله ۷1060 0۶ 02018100 عطا ۳۵۵ ریاد صنقم 15۵ عطمو هنم 1۵ کعنعناو ۷:1 12065 مضه عاصوبهد عمسه‌نانس؟ ما کصمندعهد هستاط عصنلصه فوصه ,٩۳710۳ ۰ 096 ز برع مامصط) که صمناه نامه عطا وصه ددعماه عصنلمه #0 علعهمسوز فصه کومصدم عمط کاآفاد حنعطا عقوم ولمطد کعطع02 1" ۳۵4 مهم امد وجامطاد بوعط 1 بکقماه عمصتلمه یه فصه ع۵ ۲۵ مط و16 6 ,عصنطاعده5 مل ماد کعباععمصعطا بوعط 1 +ععطاه ح۵م ماعط 10۳ علنط۷ مود عطا #ماتصم ۵ بمط سوعا فلمطد معطعد) عقطا 20000 ۷۵۲۹۱۵ ۵۲۲ عطا ععلها ۵1 6ل عصمد ععمند عصناصه عصنطعم) عنم وعطا معط ععصقطه ومد کحعطعو اقطا ۵۵ مطه علمم 10060 اعاصو‌منتخوم ۵ط1 نامز 1۳ بطامز عنعطا هنز تسه ۵ که وعطا ۶ معامد فصه مکعنله۷ ,ناه 6 5۳01 1206۲5 هط م1 عطا فصه صمناعاعم00(ع۲) ات1۵ ۵ فعاصزمم 6 136۹6168 6660 فصه ۳۵ عاطنددوم 6۵1 عطا صز ععناعهدم عصنطعد) جزقط1 طا ۵۳/۵۳05 عاماژفعمم م1 عم 06 0امطه معنعته عطا عصسل ,کتعط 102" 6 .1۵109 ۵۷۷ تجقام هه کعععمتم عمنطعو هه عصنصم1 ,م1 7 معله امه عمط انامه کفقاع-ص حصعطا ععدعهمه 1۵ کاص5006 8و 50021-60021 هط عطا 1۵ صمناصگ‌اکد جوم فصد کصم‌ناه‌امصمه حزقط] ۵ کافه000م هه ۶0605 عم عن مداد کحعط12 کتعصد1 حنعطا ۶و م5 بوقط 1 .بواه‌عز۳ همنام م00 عمصتلصه ععد ۵ تمط 169 فصد ععصعا رصم 102 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6۰ ۵6 06 ۵ بجط فصه کعدققله حتعطا هنز وعمامصط) ۶و جمنای‌ناممه 0 ععلد) 10جمطد وعط1 .کع ام عمط اصع1ه ما 06۵۲ حنعطا مل 0لمطد بوعط] لها بوعطا حعده عبامز دم عطا حم خصصتاکنل عحه طعنط۷۷ فعلامم عصدو5 جقام امه وعطا طعنط ۳ هنز اعادمه ۵۳۲ تجالهاما ج هنز ۲۵۵ عجه وعطا ععمند 40 معط عمصند 65قع 61 خز ععنامععم کاز ۵۴ امد عطا فص خصعصکی دح هط ۵10۷۵۵ روقط1 دممم ک۵ ۲ کعطم) بط کته #عسیه صمناهداهه عطا خقطا 6 عمط امه غمعمکققق هه ,تحابام مدمه 06۰28565360 مدای ص00 6۳۵0 لهص؟ عآهمند 2 طعتط ۳ حل مصقته امط-عه ه بعطه هناد 8 م1 0عانصنا اه گنل امه ومد ععطمع کعطا #عاندمم وعطا معسنطاجه 0 ععصنمعل 4 عز هط" ,2040460 فصه عامم خصعصیوعه حنعطا که دعزیاهجد فصه کعدونسط1]0 0 عصته1 "عاصه‌ونده جه کصمزکتمعل ععلعهه م۵ حصفحه لهصت 2 ۵ ۵ خنقا ۵صه اقاز :0 28 فصه 16 امه ناه ".ومد عطا عمط دکعع 010 8 8۳6 وعطا صعط کدمناهامعمن حنعطا 106۳ نماد کعطی0 1 4 0ل بوقطا وصه ,کطمناها مه کمعجع عمط دام عصمگ بکعس1 حزقط] 28 عط ۵۵ کصعمککنل عبط ت۷۵ بومتوم آمعنکه ه دز قنطا اقطا 0ص 40 1۵8066۲ با ۵۵0 ۷۷6 + عصقه هه کاععزمرم عافصقط ۳۵ هی 110۳۷ قنط 10۳۷6۵۶ 1۵ 0168025 جبا۵ ۵۶ 0۵6 #معلعه ۲۷۵ بعامصسفته هه که بفندد و۵ط 1 عم ,6قتمس5 ۵۳ 16 تزع کاصعصطع ندعم عطا ۳و خصتمصه عطا هه کممناهامعمنه از م۵ 1۵ عصتا 366 عبط ۵۵ هط مر خقطا فندد 1۳۸6 ۸68 اجه تکلا6ازط 0 2۸۵10۳2/16 2010-19 0۳ 1۳۸675 11۳ فصدعند 50۵ ۷۷۵۲۵ ع۲عطا ,عقمله از ما عصنصمه ۷۵۶ طوجه‌1:6 هط م۸ چ کش .عصتصصزع6 3 ۷۵۵۲ عطا که هی 1۵ واهنه‌اهممی وصه عاممطاد ۳621ع 2 11۷۵5 ۰ ۵ ا۵ط۳ ما ام 100 الم ۷۷۵ .موم جاطنهها ۳۵۵۳۵ ۲۷۵ باانا16۹ 028860 عصتا هش +عسصانل عا مان چ ها ۳۵۳۵ ۷۷۵ .م۵ ما امد کقط هه 40 20 ۷۳6 200 ماقل +عاکه حعل ۵۶ هه ۵۵۲ عصنااهع ۳۵۹۶ عصنطا هه ۵ .60۵08 ۵۲ عطا ۵ کعتاآعکس۵ امعله ۵ ب۷۳مط مها ۷76 از ۵ ,162065 0ن۵ ۵ ۵۵0 عطا 11۲ مضه بوانم۵00۳۳ه هه که از که 1006۵0 0 28۳6666۴ ۶٩ عضوم عط20 ۳ ۷۷6 معزعی عط 516 1۵ وا 10۳۵0 ۷( کا00ط2 کطع ۳۵ دعنانص 0000 6طا عحعط امم عجش۸ .مدمه از فعللنه ۰ ماع 2 0 260 تممصصصناک 6 ی کعصتو عطا ۸11 104 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6 ۰۶ هن ۱/۲ عطا 1۵۶ عزعنن 2 ماعق1 هل بف۳۵ کلم ماه 0-19 00/1 ۵ط] -عستاحه3) 0۵۵۳۵٩۵ هه که 02۹0060 06 فلحمطه کز ۳ط ,کعتانصت ص00 وصه آهدو‌ناد 00 16۶ (2020 منفقلمطع2/0 جعحها< :2020 ماوت ک وصمسص ۲۳ اوه مصه 3۵۵۵ اکنطاد 2 ۳۵۹۵ ع۳عطا ب1۵۷۵۵160 کعصنوصت عطا مش دناد عنص 20 ,۵8 6۴طع12 نامز وعمامصط انس 21100 ۷۵۹ خقطا نهد 1۵ وه +علزقدمه هنق6 ۷/۵ مدق عناه 1 فصه ماع اعدم0(ع0) اکاتاهه10 126 هه مدع 16 00۵ ۵07 کی 161 کز ععصند انص و00۵0 حنع 2116۶ عطا حمصع۲ ععمصقطه عطا کید ازع ققط 00710-19 ,(2020) 16و۳3 وصه وحمسص۲1-عصناه 1 امه ۵ هم ۵۲۷ط 2 کز 1 .عمتاممطع5 هه جمناوحه عم جنگ وه +علزکد0 160 ۵ عمتااتصصمه بط عم الناد حسوع1 ۳1 ۳۳۵ ب۵۵0 عط علله ۲۵ که ۸۵" 1۵۵۵0۰ .(63 .0) "تعطاممه 0۵ ۳15 کص صز ۳۵ هط عصتهداد 7 ولقههمصه اعد ۵۵ ۷۵۹۵ ۲6عطا نامه 0عدمنام عم که ماقصه عطا ۸ ۰ ۰ ۵۳ط ما امد فنل 1۵۵و ۷ص عاممعم عطا فص معط و۵ واصنه 0 عسنط20ع1 عصنلده علامملند2 عطا ۶ جمقو هم فصه امعم معط عط1 ۵ 200658 ۲٩ عاموا بکتعطمو فصه عصسهع1 طاوط که ولاز آمانعنه ههام 0 اکتعسهع1 مکاص‌تقم عم ۵۶ 00۷60 عصتعقط سم 10۲ عطا ,کصمنامعصصمععنل 12268۲ ,012965 عصننده فصعااه ۵ کععصعصنا ابص وصه ماه امصعل "ععطم12 40 ,کعفققاه عصنلده هنز صمناو‌منعتاخوم فص صمنامهتعاصز. 0ععا1 هه 000۳ 2۳001 1طع ۳۵ اقطا 5ماعها عطا ۵۶ عصمک 666 کصعطع 22 کحعاه و00 "هام1 ۶ ,69و80 +عناجده هنز 0عد ماع عجه کمامه؟ عحعط او عصمگ +کعتاصنها هد 154۵ عطا ٩ مدع جمتا هگ وصه که کصذ عمنطعو عصنلده +00 عط ,10812066 6 ۴٩ 1۵101266 عطا ,(2020 میاه 6۳ عصقط2) (دتعطد فصد) 1 ۵۶ وم 0 ,عصتطع۵) که کم هط عطا ععمعمصمه ما کوطمصصح ناه فصد عطع) :2020 متصلع17 بک 6۵۳ 1) وعمامصط) عمنواممه هنز ععصعنومنه ۵۶ علعها جزعطا 0 اعناطاعنط ۳۵۲۵ (2018 له اه منوعد/< :2020 له اه ص86 :0 105 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 40اب 06 قق6 واهنه‌اجمممی ,(1988) عسقاع فصه ۳106 ما عسنا ۸000۳ ۰۴ جاهنهاتصممت فص (7ع دز خقطی 6و1 مصطا ۶و تاه عط مامز .(404 فص‌اورد هدنام اه هه ما60 +عطم معط مداد کمطی ب[۵ 6۳ 711208۳ وصه ,(1988) علقاع وصه ۳1۵۵۵ ,ر2020) +عصتعطص 06 212-0ط56 فصه ماه دعه هه بلوسب هد ,عاط2ازعصز عقنو کز تامتهاومس اقطا جتماصتقص (2020) هط فنشصناه 2 ,(2020 له 6۳ پوس ۵) ۵ /۳0ع 16۳ بوانس 0۵۵0۳ هه کل 11 1206۰ لالمسمصه عطا یمک .(1986 ب0لهم3ع۵6) عم 06 امد فلمطد فصد امصصی 40 ,بعاط 0۵ عانو ۷۵۶ عنعیه عطا ۶و علدتطاه عطا روط کا0 20 6طع 0۵ امه عطا عمط از 430 وعطا که با م۵ فص هه عم صق کصه‌اکبری آهم تاه 00 ۳-06 ۶٩ واهنه‌اصعصد. عطا 06 ۵ فعطعه ومد عصمد عنم 6۳۵ط 1 ۶ ۳1006 :2020 بطم 0-امطع5 ۶ 1) دععطمو کصعلونهد +0/فهه 20۰ له 6۳ ق1100 :2006 60۲0 :1988 ,لماح بک ۳1006 :1993 مصصعصطبه8 6 62۵ واصنهاع مس ۵۶ ما10 عطا ب(1988) اقا فصد 31006 ما عسناجمع ۸ 5 ,لاه ,ق6016 +عطا ۲و صمزعز دمم عطا روط جااه مد 1۵06 وه 600210۶5 6۶طع2) م00 صا عمتصطنیط عطا اه (عامم عصزدن-واهنماه) 6 ۶ واهنهامه. عطا عممع وغل صقه کسع‌ع تم صمنام 00 +عطم] 5 م6 0616 مد ۵۶ اصقا وم حعطاه ما حصعطا عصن ۵ وم معطع] ۲و 50068 عطا ععنصع0ع1۵ حصعطا عطتماعط هد کصم‌ع منم مزع هز 6 وصه ک+عطع نو ۲۵ کز واهنهاععص 06066 ما مدمه 0۵6 ,046610۰ ۵ فصه کعععقاه عزعطا هنز صمنامناممه از وصه وعمامصط طکذ حرط فنط1 .و80 عنطا ۶و فوصتوصت عطا ما عسنلمععه از عامصمم فصه مکعنهماعته ,(2020) بله 6۵۳ هنقانعهط روط +عناحده نینط فصه ادا کم ۳۵۶ 1102 0 له ,(2020) حبص5 ,(2020) حطعصتومسصعط 3/0 ,(2020) بله که نطعنطعه1 106 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 40 1116۳۵0 مزع م1 مصط) اععط ها عمط ما کز مدمه +عطامصه۸ 21 زع 10 مصط12 "دتعطم2 عصز دمص کم عققاه عتعطا هنز کز عفد 1۵ حصعط 660226 6 66و ققله خعطا هل بوعمامصط 1 عقت ۵ حصعطا مهس مه هه عع 160 مصط .له 6۳ نطع‌نطع112 ,(2020) .له ۳ هنمانحه3 ,(2020) ۷/0 روط 2000۵60 چافا01010 5 0۳ 0۵۵۵۳۲۵ 10۳۵۵ ۵ دز قنعنیه عطا خقطا کمطه معله وفبه قنط 1" 0 آ2تعصمع حز 6020 0۶ نها اصعسه عطا 1۵ امعله هه مععنا0 ۳ م2006 1۵ 200601266۰ +تعطا وصه معصتلده کز هط بحقاجعزاحمم ح مصوناه 000 60ط 120 132286 زقطا ۵۶ دوع ق۳۳60 وه ج ماقم ما کصژممر جع صمناهاصع20 200 ,01266 1065 عنعط 0 عاجه صنه۲ 200 660ص کحمطع2 منقاکمه اکنل از ۳۶۳ ک 10006 10۳ کبام کز خقطا عسنطا عطا دز خقط1 .(وو0د عنطا صز ۵۹5 ۳۵11 هج) عزعنن عطا عصنسل -503212 مه 100 ,(2020) +عاوتل فصد وصمصصهت-عسناحه 1 بوط عناوم وصه ۵۹10۵ ۵ کصمناندومرعنل فصه ,ما۷ مکعناه جنعطا ععنصع 00 ومد کعطمو] وه ععلنطنااه جز ععصعطه موه حل گاعد عمنطد حزعطا عاهع ماه فصده 40 له 6۳۲ کسام عجه کععصانگه‌کن هاز وصه عمط عصنلده 6۵ صمناهامد20 ,(2020) 67اعلهز ۷۷ عک ممعنا ,(2020) بله اه عنطشگط ,(2020) یله ۵۳ حومعسط۸ روط 0 فص ,(2018) نله 6۲ منععه/3 ,(2018) وفعطدو‌طا۸ هه هصع له همعمه ۲20 0 لصه کصعصددعه 1۵۷۵ ما صمناصگکه چم معله ولمطه عطعی 1" 28868361 ۵116 ماگ مه 10-19 ۰۶۲0۷ عصنا عطا که عصعه امط-عمه عصنعتا 6 ۵ 56086 ععلقمه امد ک6م0ل 1۲ 0۲۰ ۱۵۵1 لمعزع‌ما چ که ۷۵۵۶ کم از ۵ ۵۲۵۴ ها دز از هصه منم ۵صه اعاز امم عز 1۳ مصعه لهس عاهمند ج بط م16 عطزوع 0 حاعامسط عصت ۲و عکسمه عطا هز حصعطا 6اه 6021 -[[۵ 5 ت56 ۵ که 60۵10060 36 وق وود عطا که معمتو عطا 60و20 1۵ 1 2 ۵ اصاوم توعطا ععصنژد مت وعصزمه ۳۳۵٩ خص ماگنطد حمعنو دم علدد توص عنط .ات مصدمه عتکتاصه نکمم هد چ روط م2006 عند اقطا م۵ع0ز ۶و 02۳20180 16۳۵۵ عط ۹ عصزمه م۵ط۳ ,(1974) صطگل بوط طم عم کول عطا کاوممند 107 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ۷( 60 فوصه 20060160 ۲۵8 0020601 عطا مه تعاها 5066 لمصصمد هنز اکنطد 6 بنه‌نانعه ماد هش کاعنعصنا نامه فصه ,کاعزیمآمنهو5 بکاعزع مامح روم آهدونا00002 عنعطا ععصعطه ۵ کاممطعی فصه کعنانه تخس 107۵۵0 عنص0200 انم 16 عز اقطا :(2020 ,م۷7 ۶ معنآ) نامه عصنلده ۵ معط 2 مه عط مصه ۷۵۶۵ عطا فصسمنه نله دمک برط فعطد: خصعص‌صنعد عطا ۶و عصنلده فصه امعمعع هنز ما60 عصنلصه عمصنگ جلونده عنطا ۶ کاصه‌ مادم ۷( لعناممه فصه عم ععع2 عحه ,مقلهتاخوم هنز مصصناق 60 معط 132286 عط ابامطعمتط کتعص 0۳2 بط نامهتم مقص کبام وصه کعزاتصمحصصمه عکنامه‌نهد 200/02 1806-0-1206 ۳0۵ قنطد ه ماقنطد صعنومتمم ج از آلمه همه ۷۵ ,۷۷۰۳1۵ ب0ع 6 له ۳ 02/وهنق عمقاده مت صناه 600 06330۵ 658 ۵ 800688 بزکه۳ ۵۵۰ 20720265 +عطاه عصموی عاصه‌کصرم 0-19 00/1 ۷:۳ کعملهنل فبامصمتطعصروعه هه کبامصمطعصر5 معطت جمه که ععط هد 1۳0۵ ۲ بواتازط1100 مضه ,دقع متم امعصهع1 جره علعقط0ع1 هو عمط بکاممهدععاه 6 عطاع ده 156۹6 مکاتعم داز ۶و عصمک عم جمناممجفه +م/فصه کمدفععاه عصتلمه 10001080 ۶و وانانطها نز عطا مواتوعمم ما تمهمصه دص نک [ه 60020 عط هنز 8 امه تم که خمتاممص صرح وق معط 00۵10 مدوز 100 عط ,توعمامصط)ا عفد ۵ م1 فصه کععطع) ند ما ۵۵0 عطا مکااد00 6 10۳ لله عطا کاناصوز امبتاقم م0 هه اهاط ۵ بجازدک 100 عطا ۳ دعستو تا +مقصد عطا عم اتمه هه که عتصعوصوم عط هه یوق 0 2 که ماقطا 00اه ۵ صقه از مکعصتوست عطا همم 82860 ۰و5 ,8 تن حاع بط اتحسع۵2 ۵ تامقجمصه 0۵0 عم فمطی ۵6 ماع اد ۰ مزاع برعمامصطع فصه ,امک که 1۵06 مصمناعت حدم (ع۲) بحازا ص106 6طا م۵6 ۵ کعنانس۲ ۰۵۵۵۳ ۵ کععمعانعطه اصععههه عطا ععصعطا 108 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6 ۴۶٩ ۵۵۶ عطا ۵ عاطاتطدمه جقص حمجعع کنطا ۶و دعصنوصتا ۵ط1 26 ,قصهع 00 همناه 00 +عطمو بفص‌ادرد آهممناه م00 اناد فصه ۵ 1105مط لها برع معطاه مصه ,تعنامم ,کته متفه مکتمقق اه ,16108۰ و2 عم معمتصعنععل علنط ۳ ععصنوصت عطا عاموممعصذ وه +عونعصمه 8عتط120 ععدعمها طاعناعسط عطا هنز کعغعلمصی‌نامم فصه ماه عنصمصله مت حزعط1 که 85ع توص حقانصند وصه ع۵۵ط +علونقصمه مضه ما صعحه 6 مداد جطعتهصز (3ط) ۵ ۵۵65 عطا ,ماه 6000 عطق ,تمصع عون ععمسامعصه فصه کعزع هد ۵ ک29ع ۳۵ م6002 +6266 فص سدع تم جمناه 0۳02 +عطعد) ۶و ععحعطا 1۰ کامحلوصنط ۳0۳/۳ع ۵ط 0610۵ ۵ ععنامعتم ماه حصعطا ام حامنط ۳ ۳02 قنطا هز کعط م1۵86 60ط 20 1۵۳ بو عطا 026 افص حاعتم1۵86 قنط 1" ما ۳ 00۵0 (6عهتعصقها1 56050 هچ که طاعناعمتل) ۳۲/۳۹۲طظ حز ۶۵۵ما1 مه کز ۵ عنصه‌وصوم 0۷10-19 عطا ۵۶ کاعو معط عامعناده صز ومد 1686236 ,م50 طونط هه ماه کاعادمه +عطاه ها همنامع اه +عطمو ععمتعصها طعناعسط ,3/0606 6002110 +عطاعنط ۶و کصمنانغتاعص حعطاه وصه هه انا عص 6ه2ع 13 عطا +ع ام کز طعناعسط طاعنط خی همه خن عصمل 66 صق نامع ناک صز +عطاحبا2 6 هن62 و5000 عطا بصماتنو0ه ها امد امعزطاند عطا مد جمناعجطاعصا ۵۶ 16006 :00 عطا ۵ ماما .(2020) ۵6 ق1100 عک یگ منققه‌ططقهطگ یگ بونوفهصمط۸ 9ع2 نله فسز همم عطا ول عمنصمدع1 له ما صمتانعهه1۳ [هاجز ۶و ععصمناگطز عط1 (2017) 6 بقن2/0 6 مسا ,2/۵00۵ .8 ,ق۸1۷6 و۸ .(2001) .۷۷ ,ععطیش۸ 6 بط م0280 مسا بعکاننام۴ بل ۸06150 [ 70۳۵۱ باادم0 عصامهنگکدمه معاام 0 مه هنز 026606 عمنطمو) 109 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 4 ۸ نطمتقم00ه +مطونط هز عطنطه عصنلصه فصه 19[-0۷/10ع .(2020) ۷۷۰ بمهظ 6 م80 هه تاکن که 6 عصنصه1 عنفقماه عطا همنممام ۴۸ ,71۵۲۲۵۵۲۵ بقلع6060۲ هنز هماع کصز فبسز 00710-19 عطا ۷۵ 16800086 هنز ۵020 عصنلده ما صمنانفصه1 .(2020) 0 ,۵۷۵026 6 .6 مقنقانده8ظ مت ۵ خز عصنطموع امه ومع مت .(2020) سبط مقصصقطک ۶ بیش ات3802 [ 70۳۳۵۱ 00ف۸ بعتص‌وصقم. کسزهد0۳) ما عحل. علزفی لماع ۶و 8 ۶٩ 100۵109۵۵۲ .(2010) .34 مباماانتا0 ک ,3 لآ ب06۵ لب بققاصه ۲002 رهاط هنز مارد الط عزاطنام عطا هنز و0۳ صمنامعب اه عمصفاعنل ۸ :600020 +عطعقع) فصد 00-19 .(2020) بش۸ 36 بفعتما۴ بک ‏ مصللنسد) عمصنتلده 16۵۶ کععصتو2 بوام۵ ۳ .(2020) ۳ بط معط ۷۷ بک بل بقط36 .36 بط بابح عطا 16۳۶ ۵000205 هام2 .(2020) ۳ 36 مععاوا که مسا بفصمصصع۲1-عصنامه 1 7 ]0 700۵ ۳0۲60 ب0۵0 0۵ هه ی 00۷1۵0 گم عصنا 8 ع طز ۲قط12 31006 .(2020) ۵ ,تعصتعطص م0 0- هگ عگ لا ,1008 110 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ۵۵ هط عصنط0د ۵ ما عسمی۲ (2020) .0 بمقا3 ۶ یگ م5۵0۵ ۷ ,قالط -559 ,(43)4 ,0 000ع02 710006۲ ]۹ ,70۳۵ ۳۳۵060 ماه مصطذ که 8۵1 10مط رقم ۵۶ ۵0۳۷ ۸ نوتمه مه 00710-119 ب(9 268 صل) بش 36 مطنله۳ ۶ بط ,ناولم -ص2ا هگ بط بعطمطاکاخه11 من تعاس8 بط بظ ,ق۳۹۳۵ 7 ۵020 ,طرو 1۲۳۵1۵ و9 0ع0ع7 ب(2020) ب(فل5) 6 1/02۵ و طههه مه کعصنانا۵ت 360/660 ب(1993) 36 مصصقططته8 ک بط بط ,۳1006 06۵ 10۳ کعطعه عمصنوم2 (1988) 36 6 نها بک بط بظ ۳1006 -00710 ۵۶ فعصنا هنز صمناه6080 +عطعد1 .(2020). 3/8 بمهق0 ک بش 36 ,۳10265 ,(46)4 ,7606۳9 ۵۴ 22۵0 ۵/۵۲ 70۳ بک6قط 1۵0 مزع مع 060 داز فصهه عنصعلوصدم 0710-19 معط .(2020) بش مصعصص 5۳ بک بش 2 ,۳10368 8 هنز عطتلده عصنطعو گم معمصنومه عطز (2017) بش بط مققتف6 ۰ 9۲0۵ ]٩ 2860۲ 786 .(1967) با بش۸ ,فقاه0ا5 بک 60 .ظ بخ۵‌فقل6 «(15)2 ,کاقاع20:0 عل هه ۶و عهه هه هنز کعاعلنومده +عطمو ههام۳۵ معصاسنطا3۵ .(2020) 1 هش ۶ ب.ظ باعمل۸ .0 بققع2ظ8 سل سل ,118088 111 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ عصنلص0 .(2020) .36 ,10۳۵۵ 6۶ .2 مصقنص‌فقطیه بتا5 منطعلد5 .3 منطینطیه ۲ 16۵ یز لهازمو10 هزه‌دو10 حصقصا نز 1800 دعزععاه 5 صمناه0 ۳۵ 0001 ۹۳۴ 7200۵100۵۳ 1 51068 علو 0 0710-19 عطا 02 ۵ م.(2020) بش۸ ,80۵0 66 بل م1۳08 .8 ب666لع۵] یگ ,2/006 و ,ف68ع1104 - 6-61368610 61/6 0-0 600 1نل- 2020/3/6 / ناه / م00 3۷۵1۵0۰ نعهصناه‌مطعی فصه 00710-119 .(2020) 6 مصاعل 6 6 یگ ,66 طا10 ۵ نو ع نتوین ۶و کعصق صز بانط امعم هه ,باق 1 عط از ات۳۵۹6 مضه بععناع۳م نامهم 10۳ کمنوعز روما ماه ۵0020 ۵۴طع1)2 0۳0-06 آباط (2014) یک 3 معط ۶ بط بف0ن1۵8 و۹۳۵ 00۳۵۳۵۵6 ۸ ب.(2014) .ظ بنطعفلد5 6۶ بل بنلقصه ۸ نلنطعصهل[ 9 1.۵9۷96 ]٩ /0۳۳۳۵ل7 کالنا عطا فص صقتا هنز ما00 +مطمو] .(0)) .بل ,2/686۲ 66 .ظ 10010۷ بل بنصع۳۵110 مش .ظ بخعطصفطظ بل ,1700 ۰ 07 007019 ۲٩ کامعع]2 71۳6 :و700 70 فا علط7 -وز-قنط/280_ 100 ما /ع مد ناه و 16 عاونا ما ناهن و ب08://0اط هنز 60020 +مطونط عصنفوهم] .(2020) بج 36 مصقنطصعط۸ ک بش مطعن4ه5 فعلعطک کاهصلکه داز هه عنصعلصوم 00-19 معط .(2020) بل موس 6۶ ۷۷ ب۵0نگ۴ عصنلنده ۵ عسام:۸4 .(2020) ب.ا< مطکاا0 ک بل 0 بقازظ موق بل مونطفگ 112 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 6۵ م.(.۵0 370) ۲۵۷۵10۵ 500۵6 ۲٩۰ عع۳ی 7۳6 .(01996) بگ 1 مططناگ عومعطه آدعنعم1ممطاعددد عسنا ۲ .(2015) کل مط2206ط۵[10ا2/0 گ وگ تقطله۸] ۰) ۰ ۲۳۵/1۵۲96۶ ۵۵ ۲۵۳۵۶ ,710۷۵0۹ :100 ۲٩ عناطسرعط عنسها عطا مه کمعصمالهط) +عصننده ما عصنگگاه م۲ .(2020) 6 ۷/6 6۶ مس م80 عصتلده 0060 96 ق3/8 .(2018) بش 0 وطفمطدو ۸ بک بط 1 بقص26 /هعه ۲2 ۰ ام ما00 مزا صوناهجنه طکلهمط 16۶ عمسمک شه۸ تفععی0 هنز عصنصند‌ لمعناعهنم ۶ه صمناهند هط ب(2002) بل ب۵ محعلخقطاعه نا 8 .(2018) 31 .0 ,106 ک .0 .0 باکق:ط بل .8 وبتعلق0 بیش سمل بصنععد/2 ,(93)8 71/6016016۰ ۸۲0006 معصنطعم عصنلده ما صمنانعصه عطا صز گاهد روط ع069 ۵ ۲ و1۵۵۲ ۵۳۵ ۵۳۵۳2۶۵ 1۵ 7700 .(2020) بل بش مطتاخق2/1 0 هنز فممناه لو زحصمه هام2 .(2009) با بل مع2ع06نک۴ بک باه 2/1306 و5167115رگ ۰ 0۲۵۵۵۲۵] 7 ۵۲ ۰۳۵6۲۹ ۷۷۵۳۵۵ تاو اک بطتق3 معط ۰ 6۵0002100 عصنلد0 .(2009) .۳ مطعنفمقط ک ول بعس80 بب۳ بش۸ ,2/132028 ۶ مامت عنطمتز عطا مضه ععزم۷ دک عطمد عطا م۴ .(1986) ۳ بل ملولهد 2/02 0 ۵۷۲۵۵۲۲۰ ۲ ۵۷۵۵۵۳ ۵۳۵ 363606 ب(2005) ب2 ب۵0 ,2/1668 113 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ ص1۳ .(2015) بج .36 ,20زعصنزطافله1 ۶ کل مصقنصتشگط مگ منوهسحقط2/0 ۰أع 3۵560۲ 1۵۳9۷۵96 ۵۳۵ کع6اعتساو 1 #عنامرمم ۲٩ اموسل معصهع 0۳۵ ۵ که عطنصهه۳-16 دمنله هط ما اما .(2020) ب3 ,تلو م هط 2/0 عا ۶ مامت معط نصا هنز منصعلزمه 0۷/۵-19ع ما ععدومدهی آهممتممب اه 51615( ۸ :6۵2۵00۲ 7540766 .(2011) 6 موفافنههگا عک 6 34 ,2/00۳6 84 ۵0 3) (ر 200002 ۵ ۵۵۶ ۵۵۵ ۷ و10۳0 عصاهه ۳و نهمندغآه ومع فص 0۵0-19 ب(2020) بش بط ب3۵6 ملخط0 2 009 10۳ ۵۵0۵00 ممطعنط ۵۶ صمناهعاسههد عطا ۵۶ کععص و۲00 ,لولامصط) ماج مصصواطظ ط بقصمعگط با ,حقوه2 36 بق2صنع1 م ,و2۵ هنز 1۵1۵1600695 عمننامه م3۵00 .(2020) 6 نف 2/0 6۶ با بلله1 7 ]۹ |7۵۲۵ ۳۳۵۵0۲ بکع 1 ما0" زا صمقاه ماه 2 موانودهع۵ 6ط] نام‌عطا فصه کعنانم م00 .(2020) بش بنفقلوهطعی2/0 +2286 9 296 عفنل عسن تمه ۶و مود مهد عطا لک عصنلمعل هنز م1۵36 ۶و عمعقام عط71 .(2014) .۲ مناقسص11 6۶ .60 مصد۳1۹5 .۳ مه تشگ تمه ,565نا9 11 0ع1اطرمش ۵۲ ۵ 70 70000 بصقا ۶و ععاد 6عمع 12 () با بمطنله17 6 .0 ,اج اطعا یگ بل مصنص۳ .۸ .اج متتقه< ماصذ هنووعلنه/2 حمم امطومهدد ۸ تعنصعفصدم 0۷10-19 عطا عمهع 280 40 حصعادبرد عصنصندج +عطمی71 .(2013) ب5 منطهاهگط ۶ .3 بفنطندددمطان۸-اهکل م2102 [هد600210 هه 20۷0-19 .(2020) بش ب34 مصنلجه۳ ک بش م16 2160601 ۶اأ۵ه۸۳ ۵020 عصنلده ۶و کاامط عطا ۵۶ 1۵0 ۸ نکصومعلنهف 114 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ بقنصه30 بل ,فتاه .36 ,000856 باه ,ص86 0۳ .3 مفلقسعلش۸ ۷۷.۰ 0:86 ۰( .بل بمقاق) 6 بل بعا< و۳ ,1160010 کل مباصلباه2/3600 .۸ 7 لام۵ط مان انا مدومن ش۸ تعنصعلومدم ‏ 00/1019 عمط 18 فامم ۳0۵ .(2020) .8 کل 000222۳ 6 ب ما0وطله1 بسا بظ ق0622 ,(46)4 +7609 ۵۳۲ 22600 ۵۲ ا۵ 7 0010-19 مت 1۵00686 6 10۳۵80 06ز قح ۵۸ 3۵1۵00 .(2014) بش بش مخفعتفط ک لا بنققفط۴ 06 ]۹ 7۵۲۵ ,711۵0۵۵۲۵ بص۵ ۳ هل خصقع 00 600020 +مطمو 0 51081105 هل م۵9 هام60 ععصماعنل ۸ .(2010) .80 با ب0عن۴8 8510 نک ۵6۵0 نامه ععطمی 1 .(2015) باه منلنطفعمقط 6 .۳ متنطادگ5 5 بطوناعطط مه دعطعو صقعنص۳ 16۶ کعان ۵۳000۳ فص کمعصعللهش 9 عفن فبسزه۲0۳02 ما عبل کعناند نید ۶و مسوملع .(2020) .8 نامگ 0 ص000 ۶و الط تمصع فص ماهبا ۵۵ مومس ((0/۵-19ع) ۸ :1033۳00۲ ۳۵ 1 ۲۵۳۳۹۵ 1۵۵۵ ۳7 ۳۵ ]۹ ۸2000۳ .(2011) .٩ مخطعلد5 161 عطنطه مصنلد0 .(2020) بش م2080 ۶ .۳ بقق 02-60 نا 5۵ ۵ کصعع۳م همناه6۵00 معطموا ۶ مصمتاهداه۳۷ .(2012) یاج معط مصطهطگ «(2)2 3686076۰ 50001 ۹۳۵ ,30000۵ ۲٩ ۵۲ 70 ی عحعه ۸ :1۳۵۵ 115 (18 1 ل) علانعا5 ععمنعهم]آ عصنطع12 ۶ آق0[ کال 1۳۸6 ۸605 تا 60آجشاآ ۳۸۵۲۹ 007 2۸0۳/6 6010-19 0۳ 1/2۸675 111۳ 06 ۵07 ,0۵06۲ ,0۵7116 10 50006068 و ناگ .(2018) ۵ مطقمصهنگ 2 0ف:نع ۶و ععصقم کم عطا ده 004-19 ۶و معط .(2020) بل بط مقصاهنگ 1 - 70۳۵۱ ۳۳0۹10 ۵00۵0 51۳820 10۶ کطصمناقنامه] ‏ مود 16۰ ,(16)7 و00071ع 0‏ روهام 7120 000 ب,ععع1ع5 ,ق6 1/010۵ .(020) .5 باهکلهنک ۷۵0 ۶ بط لاس5 .0 2102002 ببا م5006 ۶عل ۷۵۵ 7 ]۹ 7۲۳۵۱ ۳۳۵۲۴۵ عفصقاحعطاه1< عطا هز عتصعلوصوم -019 ۲00 عطا 2/0626 .(2020) .۳ معصقال عک بل معطقطا72 بل بمقط72 ۷ بقققط72 6 ,1۷/۵۵8 0۷10-19 عطا عصسل صصحفانط جو خصعصص ص۰0 عصمط کم اکن 40 0۳۵۷۵۳۵۲۱۰ 0070-19 ۲ ۵۵۵۳۶۹ ۵۳۵ 1۵۹۹۵965 (ع .(2020) .۷۷/110 1063/4612 /ا نز 0/00 09://00ط ‏ ص۹0 عمط معاممای هرز م0 65 عطتو هگ .(2020) بل ب به۷۷۵۵ بک سا و۷۵ با ,ق۷۷۵۵ ۷۷ مقهسقط72 4 لول ]۵ 70001 لاه 0/10-10ع عطا هز بونامم اصعصع 122 .((00)) .0 ,لا ۵6 سل ,ق۷2۵9 لا بقاه]آ .8 ,۳۵۵ .0 بطنا بب5 بفقط2 72 مقققتطا272 (00۷/710-19) عفعهعنل کن موم امبمد عطا ۶و عناق بعصنصناه ۳۳ خن #صه کعققه 0۷۵625 ۵۳ ۲2860 کزدوتههد عطناهاممد ۸ نصا هز قعقعی 1۳۸6 ۸68 اجه تکلا6ازط 0 2۸۵10۳2/16 2010-19 0۳ 1۳۸675 11۳ 30۳۴ ۴و مطعادبرد آهممناه 60 عطا معصعطه 600-19 ۶و علو که عطا ون 10۳ 7 0۳۵ 0۳ ها عصنص162 جنامبر که از 0۵ 10۳ 7 از فنل کعاتم وه عصنطعع 6 /ع ت16 ۹/۳۵۳ 7 ]600211021 ازج ععلزا جصع 2ص 0-006 120 ۳۵5 ۸/5۵۳ ۲و عطن عطا که دعسوا معط عاهناه 0 کمع دم / کته طعناعصط سور فنل 10۳ 7 ع6ط ۳ [62ل وصه ۵ عم جاک نصا اوه کیره تمد نامه عطا ۵نل 10۳ هن 200110210 از وصه وعمامصط عم کرمفف وم /عط 2 طعناعط مر فنل 10۳ 7 ع 162 وصه عصتطع) حا جمناع نامه عاز هد وعمامصط 5۵۵ وعطا مل 10۳ بط 0۵ 170۳ 0۵-197 ۵۲۶۵ عصنطعم مصناده 5۵۵ مدمه فاعم نامب نله 10۳ 7 26 3۵ 0 110 ۲7و ضحم /عمته16 مصتلده 5۵۵ توعطا مل 110۳ عطا 2۳ 9۵5ققاه مصنلده مهد وعمامصط امه آ16۵ ,تعطاموع 66و50 2 که منامر 0۵ 10۳ عطا 2۳ 965 ققاه عصتلده فصه وعمامصطع: وه مغ دزم رمرم طافناعمط مر فنل 10۳ ۵ط ۵٩ ۷20 مصصز هه نامع مه عصط کمععاه مصننده فص وعمامصط 00 57 عم نله 1۵ ۳۵01 قا حدم امن 100 110۳۷ وزعه ۵ط گز ۵ هط کموععاه عصنلده فوصه وعمامصط ال کممصمی وه آهدمناه 00 ۹/۵۳ 7زوین 000-19 عطا از نجعل ۵ افعوودد ,عم 5۸0601 2 که منامنز مل ۹/۳۵۲

The global pandemic of COVID-19 has brought about many changes and challenges in our lives, interactions, relationships, and modes of learning and teaching and helped us learn how to adapt ourselves to unanticipated conditions to survive. It stimulated universities, schools, and institutions of higher education to rethink and restructure their policies to find solutions to the problems as well as researchers all around the world to help educational systems get out of the mess. This study aimed to contribute to the body of literature and investigated the impacts of COVID-19 on English language teacher education. Convenience sampling was employed to recruit thirty student teachers as the participants of the study. To do the study, the author used semi-structured interviews, focus group interviews (n = 20), student teachers' reflective journals (n = 10), and his own reflective journals to collect the data. Grounded theory was used for data analysis. The findings of the study revealed that there was a shift from anomaly to congruity, student teachers saw the pandemic as an opportunity, they felt the need for technology inclusion, development, and promotion in their educational contexts, there was an urgent need to train teachers and learners to use technology in their contexts to keep the education running, and teachers had to reconstruct their identities and turn to formative assessment. The findings can contribute to the body of literature and prompt English language teacher education programs, teacher educators, administrators, teachers, and policymakers to consider the findings while they are designing, upgrading, reforming, and running their syllabi, curriculums, and programs.

351252

ایفای نقش‌های چندگانه‌ای که گاه درتعارض با یکدیگر نیز تعریف می‌شوند سبب خستگی جسمی و روحی آن‌ها می‌شود. فقر ناتوانی» بی‌قدرتی به‌ویژه در اداره امور اقتصادی خانواده. عزت‌نفس و سلامت روانی آنان را مختل و زمينه ابتلا به افسردگی و سایر اختلالات روانی را فراهم.می‌سازه (نازکتباوه #1۳۷۸ لانگ لی و قورتین ۱۹۹۴:۰) مطالعات و تحقیقات مختلفی نشان داده است کف در مرحله اول؛ فقر اقتصادی است که سبب عدم رفاه ذهنی و نارضایتی این گروه از زندگی می‌شود (دغاقله و کلهر ۱۳۸۹: ۵). برای مثال در پژوهش فروغی تنها ۶ درصد. نورمحمدی تنها ۱۳ درصد و شکاری آلایق تنها ۱ درصد از این زنان از درامد خود رضایت داشتند و بقیه معتقد بودند که درآمد شغلی جوابگوی نیازهای زندگی آن‌ها نمی‌باشد (فروغی ۰۱۳۸۰ نورمحمدی ۱۳۸۳ و شکاری آلایق ۱۳۸۴). اما بدنبال مسائل مالی و نارضایتی از آن» این مشکلات روانی است که دامن‌گیر ذهن آن‌ها شده و فرصت تحوّل و تغییر را در زندگی از آن‌ها می‌رباید. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که این مشکلات مادی.و اجتماعی زنان سرپرست خانوار است که سبب استرس, اضطراب و افسردگی بیش‌تر آن‌ها نسبت به دیگر زنان می‌شود (سیمونر" ۱۹۹۴). در کل بیکاریاد شا مهو اد هلامت جسمانی کم: حمایت اجتماعی پایین و عملکرد ضعیف نقشی ناشی ازتعارض نقش‌ها و همچنین غرق شدن درفعالیت‌های روزمره ی زندگی» این گروه از زنان را ازخود غافل وکیفیت و رضایت زندگی را در آن‌ها کاهش و در مقابل افسردگی و ناشادی را افزایش می‌دهد (صدرالساداتی» ۱۳۹۱؛ طهماسیان و اناری» ۱۳۹۰؛ شعبان‌زاده و همکاران» ۱۳۹۲). نتایج پژوهش وحیدیگانه (۱۳۹۲) نشان داد است که فشارهای مالی و اجتماعی و تبعات روانی آن امکان هرگونه تغییر خصوصا در وضعیت بهزیستی ذهنی و شادمانی زنان سرپرست خانوار که سبب توانمندی و استفاده از فرصت‌های موجود برای آن‌ها می‌شود را غیر ممکن و حذف ساخته است (وحیدیگانه. ۱۲۹۲: ۱۴۳). با توجه به اینکه اقرای شاه اخسای,آتیت نیشتری میی‌گشند. آسان‌قر اتضميم سین گیرشد وانسسینت له کسانی کدبا آی‌ها زندگی می کسد بیشتر احساس, رقایت می‌کسنت زمایر زر ۳۲ حل  ۳۶ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ پترسون! ۳۰۰۰: ۴۵)» همچنین با توجه به اینکه شادمانی, فعالیت‌های مفید انسانی را برمی‌انگیزد؛ خلاقیت را تقویت می‌کند؛ روابط اجتماعی را تسهیل می‌کند؛ مشارکت سیاسی- اجتماعی را رونق می‌بخشد؛ موجبات حفظ سلامتی عاطفی» روانی» جسمی و امیدواری را فراهم می‌کند (آل یاسین۱۳۸۰۰: ۸ )» این چنین به نظر می‌رسد که بررسی آن در بین این گروه که از بسیاری از فرصت‌های اجتماعی محروم می‌باشند ضروری بوده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. لذا با توجه به وضعیت و شرایط زنان سرپرست خانوار و اهمیت توجه به وضعیت روحی و روانی این گروه لازم می‌آید که پژوهشی با هدف شناسایی و مطالعه محدوديت‌ها و موانع شکل‌گیری احساس شادی آن‌ها انجام پذیرد و از آنجا که تا به حال اغلب تحقیقات از منظر بیرونی به این موضوع نگریسته‌اند لذا پژوهش حاضر قصد دارد تا به مراجعه به جمعیت هدف. معنا موانع و یا محدودیت‌های شکل گیری این احساس را شناخته و مورد مطالعه قراردهد. به منظور درک معنای شادی و شادمانی در این گروه. سولاتی به صورت زیر قابل طرح می‌باشد: ۱ شادی و ناشادی چیستو چه شرایط و زمینه‌ای در ایجاد و یا نفی آن ۲ شرایط زمینه‌ای و راهکارهای مقابله با آن چه پیامدهایی برای گنشگران در «زنان سرپرست‌خانوار» اصطلاح جدیدی است که با حضور بیش‌تر زنان در عرصه‌های فرهنگی, اجتماعی, اقتصادی و سیاسی کاربرد پیدا کرده است (محمدی, ۲۱:۱۳۸۵) و به زنانی گفته می‌شود که بدون حضور منظم و یا حمایت یک مرد بزرگ‌سال» سرپرستی نقانوار را بدمهده ام ی کیرد و سطولیت اداره اقتضادی اشائواده: تصمی مگیری‌های عمدهزو حیاتی به‌عهده آن‌هاست (مرکز آمار ایران» ۱۳۷۹). این گروه از زنان را می‌توان به شکل زیر استفبتهای گرد زان طلاق گرفته ۲ زنان,بيوه ۳. زنانی که:همسر آن‌ها از کار افتاده یا بیکار است ۴. زنانی که همسران معتاد دارند و هزینه‌ی زندگی به عهده‌ی  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی 8 ۳۷ خودشان است ۵ زنانی که,همسرشان ,اقر رنکاق یه سر می‌برد: #زرتاتی که همسران آن‌ها برای یافتن شغل یا به هر دلیل دیگری مهاجرت نموده‌اند و آن‌ها عهده‌دار مسئولیت زندگی هستند (محمدپور و علیزاده» ۱۳۹۰: ۱۶۸). امروزه با گسترش روز افزون این شکل از خانوده در همه کشورهای جهان, چه صنعتی و چه جهان سوم از جمله ایران و مشکلات اساسی آن‌ها راهکارهای مناسب و علمی در جهت بهبود وضعیت این گروه از زنان» ضرورت بررسی را ایجاد نموده است. در حوزه روان‌شناسی,» آدامزه سبیل» سومر و دیگر روان‌شناسان معتقدند که زنان سرپرست خانوار با تقبّل نقش‌های متفاوت در برابر یک سری از مسائل و مشکلات نظیر استرس و اضطراب. بیماری‌های روانی و افسردگی قرار گرفته و بنابراین» وضعیت اعتماد به نفس و سلامت روحی و روانی آن‌ها مورد خدشه واقع می‌گردد (بیمنا ۹۹ ۱۶). در حوزه جامعه‌شناسی تاکنون دو دسته از نظریات به بررسی مسئله زنان سرپرست خانوار پرداخته‌اند. دسته اول را نظریاتی تشکیل می‌دهند که محوریت بحث خود را بر مسائل زنان قرار داده و به موضوع زنان سرپرست خانوار» به‌عنوان یکی از مسائل زنان می‌نگرند و آن را.در بستر مفاهیمی مانند نابرابری؛ ظلم.به زنان» مسئله مادری و ور نیگامکگ‌کنند. دسیگ‌فرم‌گفریات. آن‌هانی هستند که بحث محوری خود را مفاهیم فقر و رفاه قرار داده و به مسئله زنان سرپرست خانوار بسان یکی از انواع گروه‌ها و اقشار آسیب‌پذیر می‌نگرند.و در نگرش خود تفاوت ایدئولوژیکی میان مسئله این گروه از زنان به‌عنوان مثال با مسائل دیگری چون افراد ازکارافتاده از جمله موّلفه‌های درونی و عاطفی کیفیت زندگی, که نمود اجتماعی می‌یابند. پديده شادمانی است (اقلیما و ابراهیم‌نجفآبادی» ۱۳۹۰: ۲). شادی موهبتی است که ارزش آن برای کسی که دچار گرفتاری و افسردگی شده است. بیشتر است. شادی موضوعی کاملا فردی نیست و تا حدودی یکی از خواص جامعه است. شادی جامعه. تابع عواملی است که بیشتر آن‌ها در جمع تجلّی می‌یابند (آرگایل» ۱۳۸۲: ۱۲۷ به نقل از خورشیدی, 6 غر نی ال کین موسسی باشگاه سای ساهمای را این گویه تصریف مس ی کنند:  ۳۸ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ «شادی احساس بهزیستی درونی است که افراد را برای سود بردن از تفکرات. هوش. خودآگاهی» حس مشترک و ارزش‌های معنوی توانا می‌سازد. شادی عبارت است از هیجان مثبتی که از دو بعد رفتارهای اجتماعی و رضایت درونی تشکیل شده و می‌تواند احساس نشاط فرد را نشان دهد شادمانی بدین معنی است که شما به خودتان نشان دهید می‌توانید کارهایی را انجام دهید که فکرش را نمی‌کردید. به شما آنرژی‌ای تزریق می‌کند که قدرت این را داشته باشید تا بر هر موقعیتی مسلط شوید. شادمانی بدین معنی است که شما به خودتان و دیگران احترام بگذارید. شادمانی یعنی اینکه شما به منظور دستیابی به چیزی که می‌خواهید می توانید صبور باشید. بدین خاطر که به زودی به آن خواهید رسید» (زارعی و همکاران, ۱۳۸۸: ۶). شادمانی از دو زاویه مورد بررسی قرار گرفته است بعد اول آن بیشتر ذهنی بوده و به تجارب پدیدارشناسانه و شخصی توجه دارد. البته پیوند علم روانشناسی با بعد ذهنی شادمانی, ریشه‌ای تاریخی دارد؛ تا جایی که اغلب صاحب‌نظران این علم به دنبال یافتن راهبردهایی درونی و ذهنی برای دستیابی به حداکثر احساس نشاط و شادمانی بوده‌اند. اما بعد دوم شادمانی در چارچوب زندگی اجتماعی و روزمره تبلور یافته و به تظاهرات عینی که می‌تواند ایجاد شادی نماید و در همه زمان‌ها و مکان‌ها یکسان باشد. اطلاق می‌گردد. در کل فلاسفه. شادی و نشاط را فرآیندی ذهنی و شناختی قلمداد می‌کنند و نظریه‌های مذهبی علاوه بر نگاهی به دستورات رفتاری و عملی در اسلام؛ ارضا بسد اجتماعی انسان را باث ایجاد نشاط می‌دانند (پورنجار و همکاران, ۱۳۹۲: ۶). اقتصاددانان درآمد و مصرف بالاتر زا عامل شنافی می‌ذانتد وررژان‌شناسان برااخمیگک شخصیت: سلات روآن و جات هشن فرد اشاره می‌کنند (فضل الهی و همکاران۱۳۹*۰: ۱٩). در نظریه فرهنگی به فضای مفهومی شادمانی در فرهنگ‌های مختلف و قضاوت‌های ارزشی منتج به شادی يا ناشادی افراد» تأکید می‌شود (چیو و همکاران"۲۰۱۱۶: ۸۴۲). رویکردهای جامعه‌شناختی هم عمدتا غوامل شادمانی را ذر تعاملات نظام جامعه‌ای و نظام شخصیت بررسی می‌کنند و با مفهوم‌سازی از ابعاد مختلف وجودی انسان, رضایت و خشنودی انسان‌ها را در حوزه‌های مختلف جستجو می‌کنند (موسوی,» ۱۳۹۲). از جمله نظریه‌های مطرح در زسینه چاسدشنناسی ذر ارتباط با شاهی: نظریه محروسیت سبی" است, بر آساس این  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۳۹ دیدگاه انسان‌ها عموما به مقایسه خود با دیگران می‌پردازند و در این رابطه وقتی احساس فقر و بی‌عدالتی می‌کنند واکنش‌های شدید عاطفی (مانند تعویض شغل: کارشکنی و خودکشی و...) نشان می‌دهند. هنگامی که این احساس به اعلی درجه خود برسد به احساس تضاد اجتماعی منجر شده و تعارضات شدیدی را در پی می‌آورد (رفیع‌پور» ۱۳۷۸: ۴۵ به نقل از صفری شالی, ۱۳۹۰: ۱۳۰). همچنین طبق نظریات زر بش ۷ که ۱۱ و ی اب اه 4 تجربیات موثر» ارزیابی از کل زندگی با فراوانی برجسته‌ترین تجربیات تأثیرگذار در رابطهه می‌باشن:,مننظور از تخربیات موئن غالبا تجربیاتی است که از شبدت جآثیر بالایی برخوردار است. در این روش از نمونه‌گیری» تجربات زندگی فرد استفاده می‌شود و فراوانی نسبی تجربیات موّثر منفی و مثبت برای ارزیابی خوشبختی يا شور بختی فرد در نظر گرفته می‌شود. در واقع بنا بر این نظریه روحیه فرد به عنوان منبع شناخت » شامل دو دیدگاه می‌باشد. یک دیدگاه معتقد است نقطه تعادل تجربیات موثر را به گونه‌ای (از طریق فراوانی و بر حسب زمان) یافته و سپس می‌بینیم نقطه تعادل بیشتر روی کدامیک از تجربیات مثبت یا منفی می‌ایستد. دیدگاه دیگر معتقد است که روحیه فرد بهترین بازگو کننده برای این موضوع خواهد بود. پعنی هر چه فراوانی نسبی تجربیات مونر مثبت بیشتر باشد میزان احساس خوشبختی در فرد بیشتر است و هر چه روحیه فرد منفی باشد علامتی است که نشانگر غلبه تجربیات ناخوشایند در زندگی اوست با توجه به فضای مفهومی و ماهیت موضوع پژوهش: در این قسمت به تعریف عملیاتی متغیرهایی پرداخته می‌شود که در روند تحقیق مورد بهره‌برداری قرار خواهند گرفت. زنان سرپرست خانوار مدنظر پژوهش حاضر شامل زنان مطلقه, زنان بیوه, زنان دارای شوهر معتاد زنان مهاجر زنان دارای شوهران زندانی» زنان دارای شوهران بیکار زنان دارای شوهران مریض» زنان خود سرپرست (زنان سالمند تنها). همسران مردان از کار افتاده و زنان دارای شوهرانی مجهول‌المکان می‌باشند (معیدفر ۱۳۸۶). اما در مورد متغیّر شادمانی, جامع‌ترین و در عین حال عملیاتی‌ترین تعریف را وینهون (۱۹۸۸) ارائه  ۴۰ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ کرده است. به نظر اوه شادمانی به قضاوت فرد از درجه يا میزان مطلوبیت کیفیت کل زندگی اطلاق می‌گردد به عبارت دیگر شادمانی به این معناست که فرد چقدر زندگی خود را دوست دارد (میرشاه جعفری و همکاران» ۱۳۸۱: ۵۱). در مرور ادبیات تجربی» به‌منظور روشن شدن حیطه موضوعی تحقیق, خلاصه‌ای از چند تحقیق گزارش می‌شود؛ جمیلی و رنجبر (۱۳۹۱) در مطالعه‌ای با عنوان «بررسی جامعه‌شناختی شادمانی زنان متأهل دانشجو» به بررسی عمیق پدیده شادمانی از دیدگاه پاسخ گویان پرداخته‌اند. در این پژوهش پارادایم یا مدل الگویی پدیده‌ی شادمانی برگرفته از رویکرد روشی استراوس و کوربین تحت عنوان نظریه بازکاوی بوده است. بر این اساس, با استفاده از نمونه‌گیری نظری و تعیین حجم نمونه بر اساس اشباع نظری, دیدگاه زن متأهل دانشجو از طریق مصاحبه غمیق و مصاحبه نیمه استاندارد تحلیل مقایسه‌ای شده است. پافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که در روند فرضیه‌یابی در نمونه‌ها متغیر مستقل دوگانگی نظر و عمل شوهر تأثیر منفی و قوی بر شادمانی زنان و تأثیر مستقیم بر شادمانی وانمودی آن ها ذّاشّته است. همچنین رابطه ازدواج ترکیبی و متجانس با شادمانی زنان» مثبت و رابطنه منفشی.از آن ازدواج مدرن بوده است. در تحقیق دیگر که توسط هزارجریبی و صفری‌شالی (۱۳۸۹) با عنوان «بررسی مفهوم شاد‌کامی اجتماعی و عوامل موی رن ردرر اسان روز کزی :نام قده اسقه مشخض شد که متغیر آمید به آپنگاه مهم‌ترین عامل در تبیین نشاط اجتماعی است. مجموع آرزش‌های دینی و ارضای نیازها ۵۳ درصد از تغییرات نشاط اجتماعی را تبیین کرده‌اند. چانی! (۲۰۰۹) قز پژوهخشی تحت عتوان «سرمايه اجتماعی. و شاذی ذهتی قر تایوان» با هدف آزمون پیش‌بینی‌های نظری سرمايه اجتماعی و بررسی روابط بین اشکال مختلف سرمايه اجتماعی و شادی ذهنی در تایوان» از داده‌های پیمایش روند توسعه اجتماعی در تایوان (۲۰۰۳) استفاده کرده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد روابط اجتماعی توأم با اعتماد. اثر تعیین کننده بر شادمانی دارد. همچنین» در سطح کلان نیز رابطه مثبتی بین سرمايه اجتماعی و احساس شادمانی وجود دارد. کوپر  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی 8 ۴ و همکاران" (۲۰۱۱) در پژوهشی تحت عنوان «بررسی رابطه بین نابرابری درآمد و شادکامی در آمریکا» چنین استدلال کرده‌اند. در سال‌هایی که میزان نابرابری درآمد کمتر بوده شادکامی افراد بیشتر بوده است و نتیجه مهم‌تر آن‌که فقر مادی و احساس بی عدالتی منجر به کاهش شادکامی در افراد خواهد شد. از آنجا که تا به حال تحقیقی هم در زمينه احساس شادمانی زنان سرپرست خانوار صورت نگرفته است و در تحقیقات قبلی نیزتنها اشاره‌ای جزئی به آن رفته است؛ بنابراین درباره پیشینه‌ی تجربی شادمانی زنان سرپرست خانوار اجبارا به پژوهش‌هایی درحيطه مشکلات روحی آن‌ها مانند استرس» افسردگی و اضطراب پرداخته خواهد شد. گروسی و شبستری (۱۳۹۰) پژوهشی تحت عنوان «بررسی رابطه سرمايه اجتماعی و سلامت روان در بین زنان سرپرست خانوار در شهر کرمان» با هدف شناخت عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت روان زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهر کرمان انجام داده‌اند. برای انجام این پژوهش از چارچوب نظری سرمايه اجتماعی شبکه (در بعد ساختاری» تعاملی و کارکردی) و پیامدهای آن در حوزه‌ی سلامت استفاده کرده‌اند. طبق نتایج این پژوهش, حمایت مالی, حمایت عاظفی, حمایت خدماتی و مشارکت اجتماعی» مهم‌ترین عوامل اجتماعی پیش‌بینی‌کننده‌ی سلامت روان افراد مورد مطالعه بوده است. بنابراین» سرمایه‌ی اجتماعی شبکه خصوصا در بعد کارکردی» بیش از سرمايه اجتماعی عام در تبیین وضعیت سلامت روان موّثر بوده است. کاشانی‌نیا و علیا(۱۳۸۸) پژوهشی با عنوان «عوامل استرس‌زا و رابطه آن‌ها با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده» انجام داده اند. آن ها در این پژوهش به مطالعه عوامل استرس‌زا و رابطه آن‌ها با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده و زنان غیرسرپرست در منطقه غرب تهران پرداخته اند. یافته‌ها حاکی از آن است که زنان سرپرست خانواده نسبت به زنان غیرسرپرست میزان استرس بیشتری در زمینه مسایل اقتصادی, اجتماعی» حقوقی, روحی و خانوادگی متحمل می‌شوند. عمده‌ترین عامل استرس‌زا در زنان سرپرست خانواده مسائل اقتصادی و در زنان غیرسرپرست خانواده مسائل جسمی و روحی می‌باشند. هم‌چنین زنان سرپرست خانواده از کیفیت زندگی پایین‌تری نسبت به زنان غیرسرپرست در ابعاد سلامتی و عملکردی, اقتصادی- اجتماعی» روحی - روانی و  ۴۳۲ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ خانوادگی برخوردارند. هرناندز و همکاران! (۲۰۰۹) تحقیقی با عنوان «افسردگی و کیفیت زندگی برای زنان سرپرست خانوار و خانواده هسته‌ای» انجام داده و در مورد آن مقألای متتشر کراه‌اند, اتتایج,مطالعه آق‌ها نشان کاده است که نان سرپرست خانواره کیفیت زندگی نازل» درآمد کمتر و در نتیجه افسردگی بیشتری دارند. سلامت روان؛ جنبه‌ای مهم از سلامت کلی و کیفیت زندگی است که کمبود آن در زندگی این گروه احساس می شود. همچنین عدم ارضای نیازها و نابرابری جنسیتی» به طور جدی بر کیفیت زندگی این زنان اثر گذار است. کروزیر و همکاران " (۲۰۰۷) پژوهشی با عنوان «مشکلات روحی و روانی در میان مادران مجرد و متأهل و نقش مشکلات مالی و حمایت اجتماعی» انجام داده‌اند. با توجه به اینکه نتایج تحقیقات انجام شده؛ افزایش بیماری‌های روانی را در میان مادران مجرد نسبت به مادران متأهل نشان می‌دهد. این مطالعه در صدد است نشان دهد که تا چه حد این افزایش به واسطه‌ی عدم حمایت های,آجتناعی ,و مالی ربوده آست مادرا8 مکگس تمد مادران متاهن: بوشستر بیگاری: اجاره‌نشینی» درآمد پایین‌تر تجربه مشکلات مالی» ناتوانی جسمی و سکونت در منطقه اقتصادی اجتماعی پایین را تجربه کرده و مهم‌تر اینکه مادران مجرد به احتمال زیاد سلامت روان ضعیف‌تری نسبت بهمادران متأفلق داشته اند. در کل مشکلات مالی و حمایت اجتماعی, قوی‌ترین متغیرهای پیش‌بینی قنده در این زمینه بوده آسشن این مطالعه با استفاده از رویکرد کیفی و با تکنیک مصاحبه نیمه‌ساختار یافته صورت گرفته است. روش کیفی عبارت از مجموعه فعالیت‌هایی (چون مشاهده» مصاحبه و شرکت گسترده در فعالیت‌های پژوهشی) است. که هرکدام به‌نحوی محقّق را در کسب اطلاعات دست اول» درباره موضوع مورد تحقیق پاری می‌دهند. بدین ترتیب» از اطلاعات جمع‌آوری شده» توصیف‌های تحلیلی, ادراکی و طبقه‌بندی‌شده حاصل می‌شود (دلاور ۵ برای انجام عملیات تحقیق از تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساخت‌یافته" استفاده گردید که در آن: گرچه سژالات مصاحبه از قبل مشخص شده است اما مصاحبه‌شوندگان آزادند که به هر طریقی که می‌خواهند به آن‌ها پاسخ دهند. البته در  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی 8 ۳۳ راهنمای مصاحبه جزئیات مصاحبه. شیوه بیان و ترتیب آن‌ها ذکر نمی‌شود. این موارد در طی فرآیند مصاحبه تعیین می‌شوند (دلاور» ۱۳۸۳: -۱۵۸و ببی, ۱۳۸۴: ۶۰۰). در تحقیق حاضر مصاحبه با طرح سوألات زمینه آغاز می‌شود و با سوآألات خاص ادامه می‌یاید. همه مصاحبه‌ها ثبت و بدنبال آن مقولات اصلی و هسته‌ای استخراج می‌شوند. برای تحلیل داده‌ها از روش تماتیک يا مضمونی استفاده می شود. تحلیل تماتیک با مضمون روشی برای شناخت, تحلیل و گزارش الگوهای موجود در داده‌های کیفی است. منظور از آلگو مدلی است که از طریق نظم مفهومی داده‌های مستخرج از مصاحبه‌های متنی بدست می‌آید. این روش فرآیندی برای تحلیل اطلاعات پراکنده و متنوع استخراج شده از مصاحبه‌ها به داده‌هایی عمیق و تفصیلی است. تحلیل تماتیک روشی برای دیدن متن» برداشت و درک مناسب از اطلاعات پراکنده و تحلیل و مشاهده نظام‌مند آن و سپس تبدیل داده‌های کیفی به کمی می‌باشد (مهری و همکاران» ۱۳۹۳). در این نوع تحلیل؛ عمل کدگذاری و ,1699 بدا منظور رسیدن به ارتباط بین داده ها و آیجاد آلگویی ذر آن ها آنجام یراج می‌شوند. در این تحقیق از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی ویر تظادفی استفاده شثاد, بکین‌منظور و با عنایت به منطق اشباع نظری با ۳۰ نفر از زنان سرپرست خانوار در فاصله سنی۳۴ تا ۶۸ سال مصاحبه انجام گرفت. هر یک از مصاحبه‌ها ۱۵ تا۷۵.۰ دقیقه به طول انجامیده است. همان‌طور که جدول زیر نشان می‌دهد در این پژوهش با ۳۰ نفر از زنان سرپرست‌خانوار مصاحبه شده است. انتخاب این حجم نمونه با توجه به اهمیت اشباع نظری در انجام مصاحبه‌های کیفی صورت گرفته است. از نظر شغلی این زنان به دو دسته شاغل با درآمد ناچیز و پدون شغل تقسیم می شوند. همان‌طور که مشاهده می‌شود گروه سنی ۴۰ تا ۵۰ ساله با تحصیلات دیپلم و علت سرپرستی طلاق و فوت همسر بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مصاحبه شوندگان  ۴۳۴ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهدکه زمینه و شرایط خاصی, احساس شادمانی زنان سرپرست خانوار را مختل کرده است. بخشی از این شرایط ناشی از پيشینه نامناسب و قسمی هم مربوط به وضعیت فعلی نامناسب و بعضی دیگر از این امور هم مربوط به پیش‌بینی از آینده نامناسب می‌باشد. با توجه به نتیجه‌ای که از مصاحبه‌ها بدست آمد مشخص گردید که کنشگران در وضعیت جدید خود. تجارب تلخ گذشته را با استراتژی  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۴۵ افسردگی پاسخ می‌دهند. این بازخورد منفی نسبت به پیشینه: یکی از موانع اصلی شکل‌گیری احساس شادمانی در آن‌ها بود که هم با یادآوری دوران کودکی در قالب عدم ارضای نیازهای عاطفی و مالی و هم با خاطره بداقبالی در ازدواج در قالب ازدواج اجباری و ناموفق و در نهایت با تمرکز بر ناتوانی در ارضای نیاز فرزندان» برکنشگران تحمیل می‌گردید. وضعیت فعلی نامناسب هم در قالب محرومیت از نیازهای اقتصادی, اجتماعی, فرهنگی و سیاسی از عللی بودند که فرآیند احساس شادمانی این گروه از زنان را با استراتژی احساس نابرابری تحت تأثیر خود قرار می‌دادند. همچنین مصاحبه‌ها نشان می‌دادند که پیش‌بینی آینده‌ای مبهم و تاریک در قالب نگرانی برای آینده‌ی فرزندان و احساس عدم توانایی در مداخله‌گری برای بهبود آن؛ با استراتژی فشار روحی و کاهش شادمانی همراه می‌باشد. در ادامه به توصیف مقولات اصلی و سازو کار ارتباطی هر یک از این عوامل بر احساس شادمانی زنان سرپرست خانوار پرداخته خواهد شد. اکثر زنان سرپرست خانوار دچار افسردگی‌های حاد و مزمنی هستند که احساس شادمانی آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. نیج بدست آمده در گفت و گو با آن‌ها نشان می‌دهد که اغلب آنان دارای پیشینه و گذشته تلخ و دردناکی بوده‌اند. بیشتر آن‌ها در پاسخ به این سوّال که تعریف‌تان از غم و غصه چیست؛ به فقر و آسیب‌های عاطفی و روانی دوران بچگی اشاره داشته اند که به تدریج در طول زندگی‌شان وخیم‌تر و ناگوارتر شده است. به گفته این زنان» همسران آن‌ها نیز وضعیتی مشابه با آن‌ها داشته‌اند. بدین ترتیب امکان حرکت و گذر از تنگ دستی هرگز برایشان میسر نشده است. در واقع مشکلات و مسائل آن‌ها نسبت به گذشته به تدریج بیشتر شده است و آن‌ها را با مشکلاتی مثل ازدواج ناموفق و در نهایت مسئولیت بزرگ کردن فرزندانشان مواجه کرده است. این گروه از زنان نه تنها پیش از ازدواج بلکه در ازدواج و پس از آن هم محرومیت را تجربه کرده‌اند و همچنان با آن درگیر هستند. تأکید و تمرکز بر گذشته‌ای تلخ و توأم با محرومیت و پیش‌بینی آینده‌ای مبهم‌تر برای فرزندان» وضعیت روحی و روانی این گروه را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است. کشاکش بین گذشته‌ای دردناک و وضعیت نامناسب فعلی» واکنشی جز غم و اندوه » حسرت و افسردگی را به همراه نداشته  ۴۶ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ و شادمانی و امید آن‌ها به تغییر وضعیت را به یأس و ناامیدی تبدیل کرده است. مقولات استخراج شده از مصاحبه‌ها با این گروه را می‌توان به صورت زیر خلاصه نمود: ۱ عدم رضایت از ارضا نیازهای عاطفی در دورن کودکی عدم رضایت از ناتوانی خود در پاسخ دادن به نیازهای فرزندان زنان سرپرست خانوار در یادآوری گذشته. بر پایگاه اقتصادی فروتر خانواده ی خود در دوران کودکی تأکید کرده و بیان می‌داشتند که چگونه فقر و محرومیت در دوران کودکی مانع از پیشرفت‌های بعدی زندگی شده و وضعیت فعلی آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده است بنابراین بر اساس مصاحبه‌های به عمل آمده یادآوری‌های فقر و تننگ دستی دوران کودکی» یکی از عوامل اصلی افسردگی این گروه از زنان بوده است. «وفنی بیشتر غم و غصه می‌خور م که به گذشته‌ام» به عمری که هیچ بهره‌ای از آن نبردم» فکر می‌کنم. همه‌اش در بی پولی» بدیختی و نداری گذشت. از همان بچگی در نداری و فقر زندگی کردم. الان هم مثل گذشته با دو بچه باز هم در فقر و بدیختی زندگی می‌کنم. غم و غصه یعسی همین)» (زن ۵۰ ساله, علست پرورش این گروه از زنان در خانواده‌های پرجمعیت و فقیر آن‌ها را با مشکلاتی مانند کمبود محبت مواجه کرده بود. در واقع عدم حضور پدر در خانه, بی‌توجهی مادر یا داشتن نامادری از جمله عواملی بود که منجر به محرومیت عاطفی این گروه از زنان شده بود.بدین ترتیب عدم ارضای نیازهای عاطفی این افراد در دوران کودکی مسبب «آدم وقت ی که از لحاظ روحی به آن چیزی که می‌خواده نمی رسهه, ناراحصت می‌شه غصه‌اش می‌گیره. همه چیز آدم بستگی به دوران کودکی داره. اگ رادم شتا فک ر که واحساس رظایق بیشترس فاشکه شاه شاف می‌تنه: یادآوری دوران کودکی برایم عذاب‌آوره. فک رکردن به گذشته ام به زندگی‌ای که محبت د رآن معنایی نداشت, غمگینم می‌کنه» (زن ۳۸ ساله, علست  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۳۷ برخی از زنان در تعریف غم وغصه به ازدواج ناموفق و اجباری خود اشاره داشته‌اند. در واقع فشارهای متعدد مالی و اصرار خانواده» آن‌ها را به ازدواج زودهنگام و اجباری مجبورکرده بود و این امر اکثرا عواقب چندان خوشایندی را برای آنان به دنبال نیاورده است به خصوص این که همسر آن‌ها معمولا در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مشابه یا حتی پایین تر قرار داشته, و بدین ترتیب امکان حرکت و گذر از فقر و محرومیت. برایشان مهیا نشده است. در نهایت نیز این گونه ازدواج‌ها به فوت یا جدائی از همسر منتهی شده است و چون زندگی از پشتوانه مناسب مالی و اجتماعی برخوردار نبوده است. بر بار محرومیت و تنگ دستی آن‌ها افزوده است. «وقتی به این فکر می‌کنم که مرا به زور شوهر دادن و از زندگی مشترک جز بدیختی هیچ چیزی ندیدم» در واقع وفتی به این فکر می‌کن م که اگر شوهرم کمی متفاوت‌تر از من بود. مثلا وضع مالی‌ش بهتر بود. شاید الان وضعیتم این نبود» غمگین می‌شم. چون فکز می‌کنم خیلی بدشانس هستم (زن ۵۳ ساله, هم چنین این زنان در تعریف غم.وغصه:اشاره.به دورانی داشتند که در فقر و تنگ دستی و با بدبختی فرزندان خوه رآ بروک درا ند ایشا آراینکه در ارضای نیازهای خانواده و فرزندان ناتوان بوده‌اند و در نتیجه فرزندان نیز در وضعیتی مشابه با موقعیت خانوادگی خود آن‌ها پرورش یافته‌اند اظهار ناراحتی و دلتنگی کردند. «وقتی که یک زن سرپرست خانوار به مشکلاتش فکر می‌کنه. غم وغصه‌ی شدیدی به سراغش می‌آد و افسرده می‌شه. مثلا وقت ی که پول نداشته باشی و چیزی را که بچه‌هایت در نبود"پدرشان از تومی‌خواهند برآورده کنی» وقشی دخترت از نو درخواستی می‌کنه و نمی‌توانی برآورده‌اش کنی,» وقتی وفشت نداشته باشی به آن‌ها محبت کنی ننون ی کمبود پدرشان را جبران کنی و به‌طو رکلی وقتی که به بچه ت نگاه می‌کنی و می‌بینی انگار بچگی‌های خودت تکرار می‌شود» خیلی غصه می‌خوری» (ز ن۳۷ ساله. علت سرپرستی: طلاق). ب) وضعیت فعلی نامناسب (محرومیت از نیازهای اساسی) و احساس نابرابری در مصاحبه‌ی انجام شده» از زنان سرپرست خانوار پرسیده شد که زندگی راحت را چگونه می بینید؟ پاسخ آن‌ها ارضای نیازهای اقتصادی, اجتماعی, فرهنگی و سیاسی  ۴۸ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ بود. به گفته آن‌ها وقتی احساس رضایت و راحتی از زندگی خواهند داشت که نیازهای خود و فرزندان‌شان برآورده شود. تمایل این گروه به زندگی آسوده فرزندان» آرزوی موقسیت فاسب آجتمامی ورازتقای موقعیت فرزت‌تانذال یر اخمسیتی است کفویرای تأمین نیازها قائل بودند. محرومیت اقتصادی و اجتماعی علی‌رغم تلاش زیاد در مقابل ثروت و رفاه بدون زحمت دیگران» به احساس نابرابری در آن‌ها دامن می زد و بر پریشان حالی آن‌ها می‌افزود. مفاهیم استخراج شده از این تعریف را می‌توان به صورت ۳ محرومیت از نیازهای اجتماعی (داشتن اعتبار و نفوذ در بین دیگران. با توجه به مفاهیم بالا و بر اساس مصاحبه‌های:انجام شده» محرومیت از نیازهای اقتصادی از اصلی‌ترین موانع زندگی راحت محسوب می‌شود. زنان‌سرپرست‌خانوار علاوه برنقش زنانه خود یعنی همسری, مادری» خانه‌داری و.... نقشش اقتصادی و نان‌آوری را نیز بر عهده داشته‌اند و از آنجا که اغلب در ایفای این نقش جدید چندان موفق نمی شده‌اند و علی‌رغم تلاش بسیار به نتیجه" مطلو و دلخنواه دست نمی‌یافتند احساس «الان اگر بدونم یک سقفی از خودم دارم خانه‌ا ی که از خودم باشه واز اجاره‌نشینی راحت بشم» فکر می‌کنم زندگیم راحت بشه. صاحب خونم چند خونه دارده می‌گم» خدایا چه می‌شد یکی‌اش مال من و بچم بود تا ا زاین دریه دری نجات پیدا کنیم؟ (زن ۳۹ ساله, علت سرپرستی: فوت همسر). «بیشتر مواقع می‌گویم چرا فلاسی خونه دارد و من ندارم؟! من که تلاش می‌کنم/ چرا کسی که تلاش نمی‌کند خوشبخت‌ت راست؟! چرا من در طبقه‌ای  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۴۹ قرا رگرفته‌ا مکه فقر را تحمل کنم؛ ولی فلا ن کس از اول مرفه بوده و هست و در مصاحبه صورت گرفته. ۶۷ درصد از زنان سرپرست خانوار در تعریف زندگی شاد و راحت به محرومیت از نیازهای فرهنگی اشاره داشتند. آن‌ها به واسطه جایگاه فروتر فرهنگی خود که عمدتا با میزان تخصیلات در ارتباط است اخساس ناشادی و نابرابری می کردند. پاسخگویان در وهله اول سطح تحصیلات را به وضعیت اقتصادی خانواده نسبت می‌دادند. از نظر آن‌ها عدم امکان تحصیل به دلیل مشکلات اقتصادی و به دنبال آن» دم کسب مهارت یا فّی که بتوانند به وسیله آن کسب شغل و درآمد نمایشد همه ارکان زندگی و امنیت شغلی آن ها را تحت تأثیر قرار داده است.چرا که امنیت شغلی, اوقات فراعت مناسب» آینده تحصیلی و ازدواج فرزندان را تضمین می کند. «برای یک زن سرپرست خانوار زندگی راحت تنها با امنیت شغلی به‌وجود می‌آد. امنیت شغلی خیلی مهمه. طبق آن می‌توانی برنامه‌ریزی کنی و فکرت آرومه. آینده بچه‌هایت تضمین می‌شه؛ شغ لو تحصیل بچه‌هایت تأّمین می شه و یه وقت راحت برای تفریج بچه‌هات می‌تونی بگذاری. اگ راز لحاظ مالی نأمین باشی و امنیت شغلی داشته باشیاهمه چیزت تحت تأثیر قرار م یگیره. الان مثلا خودم دار م کار می‌کنم باید زندگی‌ام را نمی ن کنم اجاره خونه بدم هزینه‌ی تحصیل بچه‌هامو بدم؛ ولی چون امتیت شغلی ندارم خیالم راحصت نیست. در واقع توانایی و مهارت خاصی هم ندارم؛ همه چیزم تحت تأثی رکارمه, من امنیت شغلی ندارم با اینکه خیلی تلاش می‌کنم؛ ولی خیلی‌ها هی چکارشان را خوب انجام نمی‌دن» اما تضمین شغلی دارند و مثل من اين‌قدر به خودشان فشار نمی‌آرند. طبق قراردادی که دارم هر سه ماه یکبار با کوچک‌ترین ناراحتی می‌تونند اخراج مکنند. به نظر من این خیلی بی‌عدالتیه. به‌طو رکلی زندگی راحت یعنی داشتن امنیت شغل ی که بتوئم با آن آینده‌ی بچه‌هامو تضمین «اگر تنها یک سرسوزن بخواهم احساس راحت ی کنم ‏ و کم ی آرامش به‌دست بیارم تنها با راحتی بچه‌هایم است. بچه‌هایم سروسامان بگیرند» به نیازهایشان برسند و بتوانند درسشان را خوب بخواشد و ادامه تحصیل بدهند و مهارت  ۵۰ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ کسب کنند و موفعیت خوبی از لحاظ شغلی به‌دست بیاورند و..» (ز ن۴۶ ساله. در تعریف زندگی راحت بیش از ۶۰ درصد از زنان‌سرپرست‌خانواره محرومیت از نیازهای اجتماهی, را غلت نداشیی یک زندکی ,راهت ق آرامش‌بخفی می‌داشسفند. آن‌ها بنه ذلیل دشواری آداره اقتصادی زندگی خود و خانواده و مسائل فرهنگی نظیر نگاه منفی جامعه به آن‌ها دچار نوعی انزوای اجتماعی شده و ارتباطشان با اطرافیان محدود شده بود بنابراین هیچ اعتمادی به افراد جامعه نداشتند. در نتیجه بسیاری از این زنان «زندگی راحت» را بعد از تأمین اقتصادی, شغل, مهارت و تحصیلات, در داشتن ارتباط خوب با خویشاوندان و همسایگان... می‌دیدند و از اینکه هیچ اعتبار و نفوذی در میان آن‌ها ندارند ابراز ناراحتی می‌کردند. درمجموع گفت‌وگو با ان گروه از زنان مشخص کرد که مجموعه عواملی جدایی آن‌ها را از دیگران تقویت می‌کند. فقر اقتصادی که امکان تفریح و معاشرت با دیگران را محدود می‌سازد. نفرت از احساش ترحم و نگرش منفی اطرافیان» سرزنش‌ها و طعنه‌های دیگران (خویشاوندان درجه یک) که سبب دوری و انزوا «احساس تحقیر شدن می‌کنم» جوری شدم که دیگه به کسی اعتماد ندارم. چرا باید بد نگاه م کننده مگر فرق من با زن‌های دیگر چیه. چون که بدبختم باید کسی به خانه‌ام نیاد؟ حتی اگر از لحاظ مالی هم تکمیل بشم؛ چون دیگران حس خوبی نسبت به من وابچه‌هام ندارند. احساس یک زندگی راحت احساس بی‌عدالتی و نبود امنیت و عدم توجه مسئولین به این مهم» کمبود دیگری بود که در مصاحبه‌ها به آن اشاره رفته است. این موضوع خصوصا در مورد فرزندان» سبب رنجش بیشتری می‌شد. در نظر آن‌ها عدالت و امنیت در سایه ی توجه مسئولین, به منظور تحقق اهداف و دسترسی به فرصت‌های اجتماعی برای رشد و پیشرفت خود و فرزندان تعریف می‌گردید. تحصیلات و شغل خصوصا برای فرزندان, دو موضوع اصلی  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی 8 ۵۱ است که همواره و در همه گفت وگوها بیان شده و سهم مفقود شده آن‌ها را از اجتماع «یک زن سرپرست خانوار وقنی زندگی خوب و راحتی دارد که خیالش از بچه‌هایش راحت باشد. اگر بچه‌های من هم بتوانند مثل بچه‌های مردم د ر این مملکت امنیت داشته باشند؛ به هر جا که مراجعه کنند؛ برای تحصیل یا کار سفولین هرای‌شان را طققه باشد: خبالمراحت می‌شود.س که سقل بعقی‌ها خوش‌شانس نیستم» می‌ترسم بچه‌هایم هم مثل خودم بشوند ...؟ (زن ۴۸ ساله. درنهایت از آنجا که علی‌رغم تلاش بسیار برای پیشرفت. تحرک و موفقیت فرزندان,؛ نتیجه‌ای حاصل نمی‌گشت. برنگرانی و اضطراب آن‌ها افزوده می‌شد. آینده فرزندان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زندگی این گروه از زنان بود به گونه‌ای که بیشترین پاسخ به سوال احساس شادمانی را دریافتگی کر نامین انض هن زندگی تحصیلی؛ شغلی: ازدواج» آینده فرزندان و به طور کلی اطمینان از خوش.بختی آن ها همه ارکان فعالییت و تلاش فعلی آن‌ها را تشکیل می‌داد و به نظر می رشید که بازیابی شادی» عزت نفس و سلامت روان مختل شده و خود شکست خورده آن‌ها تنها در گرو رسیدن به این مهم تعریف می‌شود. اما در عین حال درک خود اثر بخشی, پویایی و موّثر بودن نیز که به حس استقلال آن‌ها دامن می‌زند بر عزت و اعتماد به نفسشان می‌افزاید و از رنج کنونی «وفتی شاد می‌شم که بچه‌هایم سروسامون بگیرند. عروسی دختر و پسرم را ببینم پا دانشگاه قبول شون» خیلی به آینده‌شان فکر می‌کنم. حتی تا حالا یک شب هم با خیال راحت نخوابیدم» خیلی نگرانم. به هیچ عنوان برای خودم چیزی نمی‌خوام؛ فقط پیشرفت بچه‌هام مرا شاد می‌کنه؟ (زن ۴۸ ساله. عست طاول با بچه‌هایم شاد می‌شم با دیدن موفقیت و تحصیلات‌شون. من همه چیزم را برای بچه‌هام گناشتم. شادی آن‌ها شادم می‌کنه و دوم اینکه اگر خودم پیشرفتی داشته باشم؛ مثلا وفتی یخچالم خراب ميشه و بنونم پخچال بخرم  1۲ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ احساس پیشرفت به من دست میده و چون این حرکت از خودم هست. شادم «اگر بتوانم پیشرفت کنم و روزی خیاط بزرگی بشم» حدقل طوری باشد که بتوانم ۱۰ چرخ خیاطی بخرم خیلی شاد می‌شم. اگه پول داشتمالان جز بهترین خیاطها بودم. شرکت د رکلاس‌های هنضری پول می‌خواد. خیلی کلاسای دیگه هم دوست دارم برم اما دستم خالی؛ گرفتن هر مدرکی پول از عمده‌ترین پیامدهای ارزیابی نامناسب وضعیت زندگی گذشته, حال و آینده زنان سرپرست خانوار» طرد اجتماعی حاصل از این وضعیت است. این مسئله منجر به شکل‌گیری احساس بی‌انصافی در این زنان نیز می‌گردد. در واقع سوژه‌ها در مقابل بازخوردهای منفی این سه وضعیت. واکنش منفی نشان می‌دهند و از شبکه‌های ارتباطی خود فاصله می‌گیرند واعموما با پياسد ضتعف؛ارتباطی و احساس ظلم و بنا بر آنچه که از مصاحبه‌ها به‌دست آمد مجموعه عواملی همچون پیشینه نامناسب, مخرومیت از انیازهای اساسی ور ارزیابی از آیند؟ نامناسب» زمییوی ظرد: اختمساغی زنان سرپرست خانوار را راهم کوده اسگه که رکای ا ۳ بواجشازیهه آسانی انگنان پدیر نیست. گر چه در بعضی از موارد آن‌ها به صورت ارادی» داوطلبانه و خودخواسته دچار وضعیت طردشدگی شده بودند. اما دلایل قانع‌کننده‌ای برای این کناره‌گیری داشتند و معتقد بودند تمام ارتباط‌ها و حمايت‌ها پیامدی جز تحقیر آن‌ها و از دست دادن اعتماد به نفسشان نداشته است. بنابراین انواع ارتباط‌های اجتماعی و خانوادگی را ظاهری و طردآمیز می‌دانستند. با توجه به وضعیت فعلی نامناسب» این گروه از زنان برای گریز از بازخوردهای منفی از سوی جامعه, تصمیم به کاهش ارتباطات خود در جهت تخفیف استراتژی احساس نابرابری می‌گيرند. علاوه بر این داشتن پيشينه نامناسب با استراتژی افسردگی, پیامدی جز انزوای اجتماعی برای آن‌ها نخواهد داشت. همچنین نگرانی نسبت به آینده فرزندان, منخر یه افزایش تمایل این گروه از زنان به تلاشن بیشتن جخهست  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۳ تأمین نیازهای زندگی آتی فرزندانشان و پیشرفت و تحرک خودشان می شود. این تمایل در صورت عدم امکان برآورده شدن» منجر به شکل‌گیری استرس عمیق در کنشگران می‌گردد. در مقابل این بازخورد منفی, کنشگران به صورت خودآگاه و ناخودآگاه از شبکه‌های ارتباطی خود فاصله می‌گیرند. در نتیجه مجموعه عوامل مذکور زمینه طرد اجتماعی را در دو بعد ۱-ارادی ۳۲- تحمیلی پدید آورده است. «هیچ کدوم از دوستا و فامیلام بعد جدایی من از همسرم با من رابطه ندارن, این دید و نگاه بد در رفت ‏ وآمدم تأثیرگذاشته, مثلا من بارها دوست داشتم به خانه‌ی عمویم برم؛ ولی زن پسرعموم بداخلاقی می‌کرد. فکر می‌کرد چون من بیوه‌م به پسرعموم نظر دارم. در و همسایه هم همین‌طور من هم رفشت ‏ وآمدم ر وک م کردم اين نگاه دیگران برایم عذابآور بود. جرأّت ندارم به سر و وضع خودم برسم. بارها سر لباس پوشیدن و آرایش کردن با بچه‌هام درگیر شدم. آن‌ها مادرای دیگر رو می‌بین که خوشگل هستن و به خودشان می‌رسن و دوست دارن من هم اون‌طور باشم؛ ولی من به.خاطر حرف مردم همه‌ی اینها رو از خودم دور می‌کنم.از همه می‌ترسم؛ می‌ترسم پشت سرم حرف در بیارند. من خودم رو در محدودیت قرار دادم» (زن ۳۷ ساله» علت سرپرستنی: طلاق). «سعی می‌کن م کسی نفهمه از همسرم جد/ شدم» همه دیدشون نسبت به طلاقی گرفته‌ها منفیه. حتی یه عروسی میری یا آنقدر نگاهت می‌کنن و برات حرف در میارند پا آنقدر بهت بی‌محلی می‌کنن که دیگه دوست نداری در هیچ مراسمی تشریح مشکلات این زنان و پرداختن به این مشکلات از زبان خود آنان مصاحبه را به آنجا رساند که از آن‌ها پرسش شد "تا چه حد خود را در کمبود ضروریات زندگی مقصر می‌دانید؟" جز تعداد اندکی که اشتباه در ازدواج و انتخاب همسر را موجب همه بدشانسی‌های خود می‌دیدند و تقریبا بیشتر آن‌ها به هیچ‌وجه خود را مقصر ندیده و ظرج ین سول را قاماذلاته داسته و سخنه,برنت که در مقابل منکلاق ورفشارهای شدید اقتصادی با تمام وجود مایه گذاشته‌اند و به هر عملی اقدام کرده‌اند تا پایه‌ی زنداگی ود و لرزندان,را مستتگم نمایتد. این آینگوند ظره‌قگی از سوق چانته و دیگران متناسب با تلاش‌ها و لیاقت ایشان نیست. آن‌ها درتمامی روابط بین فردی خود  ۵۴ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ در محیط کار رابطه‌ی دوستانه با خویشاوندان و اطرفیان و..» در برقراری رابطه‌ی عادلانه و منصفانه مشکلاتی را تجربه کرده بودند و علي‌رغم تمایل به ارتباط با دیگران, تفاوت‌گذاری رفتاری اطرافیان بین آن‌ها و زنان دیگر را بی‌انصافی تلقی می‌نمودند. به علاوه از اینکه اطرافیان در مقایسه با دیگر زنان. تلاش‌های بدون وقفه آن‌ها را برای بهبود وضعیت اقتصادی و تأمین مایحتاج زندگی نادیده گرفته و قضاوتی منصفانه در مورد آن‌ها ندارند» گله‌مند بودند. به باور این گروه نصیبشان از هر مقوله‌ای در زندگی چه در زمینه اقتصادی» دستمزد و مزایای جانبی» و چه در حوزه اجتماعی, قدردانی و احترام» روابط متقابل و همکاری, غیرمنصانه بوده بنابراین نه خود بلکه همه دیگرانی را که در طول زندگی با آن‌ها مرتبط بوده اند را مقصر سرنوشت خود می‌دانستند. «درسته از همه چیز محروم شده‌م و نتونستم شادمانی را به‌خونم بیارم؛ ولی از صب تا شب که در خونه‌های مردم جون می‌گنم» دیگ رکار بیشتری از دستم برنمیآد که خودم را مقصر بذوتم. این‌ظور زندگی حق من نیست. من ی که اینقدر تلاش می‌کنم و هیچ بیمه‌ای هم ندار مکه دلم به آن خوش باشه. خیلی ناعادلانه ست که خودم رو مقصر بدونم» (زن ۴۸+ساله. علت سرپرستی: فقوت «اين خیلی بی‌انصافیه که این‌جوری با من,رفتار بشه. اطرافیان م که اصلا وجدان ندارن که لااقل با من همدردی کنن يا در مقابل اين همه بدیختی که کشیدم یک قدردانی از من بکنن, تمام وجودم را روی این زندگی گذاشتم و در مقابل هیچ عدالتی ندیدم. اين زندگی متناسب با تنلاش‌هام نیست!» (زن ۵۳ ساله همان‌گونه که به توصیف درآمد پیشینه خانوادگی, وضعیت فعلی و پیش‌بینی از یه نامناسب :از چطله سوانع کل کیری آحسای,نقاقمایی ,ذررزفان, سرورست توا می‌باشند. تحت این شرایط کنشگران از واکنش‌های تدافعی مثبت یا منفی برای پاسخ‌گویی به کنش نامطلوب استفاده می‌نمایند. افسردگی, اضطراب. آنزوا و دوری گزیدن و مقصر دانستن دیگران از جمله آن می‌باشد. در نهایت این فرآید می‌تواند با قرار دادن کنشگران در وضعیت طردشدگی» احساس بی‌انصافی را در آن‌ها تقویت و به  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۵۵ ارزیابی مصاحبه شوندگان از وضعیت زندگی گذشته, حال و آینده نامناسب» این زنان را به گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر با روحیات منفی افسردگی, احساس نابرابری و فشار روحی مواچد ساتغقد آسسق: یم شترایطو رآهکارهای هر پیش گرقته شاه‌چرآی مقابده باآن: پیامدی جز احساس طرد شدگی, بی‌انصافی و غم نداشته است. برآیند کليه موارد مذکور چیزی بیش از صورت‌بندی وضعیتی تنش‌زا برای زندگی این زنان فراهم نمی‌آورد. نفس شکل‌گیری این صورت‌بندی در چنین بستر و زمینه‌ای ناچارا ‏ به تضعیف احساس شادی می‌انجامد. از آنجا که این گروه دائما تحت تأثیر ارزیابی از تجارب منفی زندگی خود قرار گرفته و با آن به تفکر و کنش خود در برابر امور زندگی و کمیت وکیفیت روابط اجتماعی واکنش نشان می‌دهند. بر احساس ناشادی در زندگی خود می‌افزایند. این فرض بر خواسته از مطالعه حاضر با نظریه تجربیات مور (دینر و همکاران» ۱۹۹۱) همخوانی دارد که احساس شادی را با ارزیابی ازکل زندگی و فراوانی برجسته‌ترین تجزبیات تأثیرگذار در آن مرتبط می‌داند. غلبه روحیات منفی و دازرنمتایکاز امور دهگانلتگ کی علامت و نشانه‌ای از چیرگی تجربیات ناخوشایند بر خوشایند در پهنه زندگی است. در واقع درکنار محرومیت از نیازهای اساسی, به دلیل فشاراو هجوم باورهای فرهنگی و کلیشه‌های جنسیتی, جمعیت هدف این پژوهش همواره در نامناسب‌ترین شرایط از لحاظ پذیرش اجتماعی قرار داشته و دارئد+اش "مسغله با استراتژی/ احساش ابرابری» مانع اصلی در شکل‌گیری ارتباطات موئر و مشارکت مناسب با دیگران و در جامعه می‌باشد. از طرف دیگر وقایع و تجربیات تلخ گذشته و تأثیر ذهنی و اجتماعی به جای مانده از آن, چاره‌ای جز در پیش گیری انزوا و افسردگی برای مقابله باقی نمی‌گذارد. این وضعیت. روح و روان و روابط اجتماعی میزبانش را نشانه گرفته است. این زنان همواره خود را از توجه و همدلی اطرافیان محروم ساخته و احساس تعلق و وابستگی به جامعه را از دست می‌دهند. همان گونه که هابکرافت! در تحقیق خود نشان داده است کودکانی که طرد و محرومیت را در دوران طفولیت و کودکی تجربه می‌کنند به‌احتمال‌زياد. در آینده نیز با جنبه‌های مختلف محرومیت روبه‌رو خواهند بود (هابکرافت. ۲۰۰۷).  ۵۶ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ یکی دیگر از موانع شکل‌گیری احساس شادی در این زنان» آینده‌ای مبهم» پریشان و پیش‌بینی‌پذیری مطلوب خود را خصوصا در مورد فرزندان از دست داده و نتیجه‌ای جز دغدغه ذهنی و مشغولیت فکری و استرس دائمی به همراه ندارد. در نتیجه مجموعه عوامل پیشین و زمینه‌ای و راه‌کارهای مقابله با آن. مطابق با نظریه محرومیت نسبی» شرایطی را بای گروه غذفافراهم نموده کاپیادی چزطرد نی آراای و ت#حمیلی اجتماعی را به همراه نداشته است. اما مهم‌تر از طردشدگی, احساس گرفتاری در چرخه‌ای از فقر و تنگدستی و ناتوانی اجتماعی و فرهنگی است که نه تنها در مورد خود صادق است بلکه زندگی و آینده فرزندان را نیز تهدید کرده و برای رهایی از آن راهی ال یاسین» میترا (۱۳۸۰). «شادی و.نشاط در محیط مدرسه»» تربیت. شماره ۱: صص ۱۴-۱ اقلیما مصطفی و اعظم ابراهیم نجف‌آبادی (۱۳۹۰). «بررسی,تأثیر میزان سرمایه فرهنگی بر میزان شادی زنان جوان (۱۵- ۲۴ ساله) در شهر اصفهان»» جامعه‌پژوهی فرهنگی, پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» سال دوم شماره اول: صص ۲۴-۱ پورنجار فرزانه و مریم فاتحی زاده.و.محمدرضا عابدی (۱۳۹۲). «اثربخشی نظريه شادکامی اسلامی» بررسی شادی زنان متأهل شهراصفهان, دانشکده ادبیات و علوم انسانی» گروه جمیلی, فاطمه و مهناز رنجبر (۱۳۹۰).« بررسی جامعه شناختی شادمانی با تأکید بر رویکرد نظری بازکاوی»» مطالعات راهبردی زنان» سال چهاردهم» شماره ۵۶: صص ۲۱۲- ۲۴۵ خورشیدی,» رضا (۱۳۹۳).« نظریه نشاط اجتماعی: درآمدی به راههای ارتقا نشاط اجتماعی»» رشد آموزش علوم اجتماعی, دوره ۰۱۶ شماره ۳ صص ۷-۵ دغاقله, عقیل و سمیرا کلهر (۱۳۸۹). آسیب‌های شهری در تهران: وندالیسم» دختران فراری» زنان سرپرست خانوار و تکدی‌ گری. زیر نظر آداره کل مطالعات اجختماغی و فرهنگی  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۵۷ دلاور علی (۱۳۸۵). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی, چاپ پنجم, دلاور علی (۱۳۸۳). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی» چاپ چهارم. زارعی» متین و مریم احمدی زهرانی و زلفا گویان( ۱۳۸۸).« نقش دانشگاه درایجاد عوامل موثر شعبان زاده افسانه؛ مهدی بهرام آبادی؛ حمیدرضا حاتمی و کیانوش زهراکار (۱۳۹۲). «بررسی رابطه میان سبک مقابله با استرس و حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار شهر تهران» فصل نامه‌ی علمی پژوهشی زن و جامعه سال چهارم؛ شماره ۴: صص شکاری آلانق, رقیه (۱۳۸۴)» مطالعه وضعیت رفاهی زنان سرپرست خانوار» کارشناسی ارشد. صدرالساداتی, بهاره (۱۳۹۱). «بررسی راهکارهای ارتقای سلامت اجتماعی زنان سرپرست صفری‌شالی, رضا (۱۳۹۰). راهنمای تدوین طرح تحقیق».چاپ ۳ انتشارات فرهنگ و جامعه. طهماسیان» کارینه و آسیه اناری (۱۳۹۰). «سن»اتخصیلات وتعداد فرزندان: زنان سرپرست خانواده و نگرانی نسبت به آینده فرزندان»» مجموعه مقالات ارائه شده در همایش ملی" فروغی» نعیمه (۱۳۸۰)» بررسی وضتعیت زنان سرپرست خانوار(مطلقه)» کارشناسی آرشد. فضل الهی, سیف‌الله؛ نرگس جهانگیر اصفهانی و زلفا حق گویان(۱۳۹۰).« سنجش میزان و عوامل موّئر بر شادی دانشجویان پردیس قم دانشگاه تهران»» روان شناسی و دین, سال کاشانی‌نیا زهرا و زهرا علیا (۱۳۸۸). «عوامل استرس زا و رابطه آ نها با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده»» دومین همایش توانمدسازی زنان سرپرست‌خانوار: صص ۱ ۳۹۱-۴۰ گروسی, سعیده و شیما شبستری (۱۳۹۰).«بررسی رابطه سرمايه اجتماعی و سلامت روان در بین زنان سرپرست خانوار در شهر کرمان»» پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.  ۵۸ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ محمدپور احمد و مهدی علی‌زاده (۱۳۹۰). «زنان و فرهنگ فقر؛ مطالعه کیفی فرهنگ فقردر میان زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی ساری» مجله علوم اجتماعی دانشکده محمدی, زهرا (۱۳۸۵). «پيشينه نظری و تجربی زنان سرپرست خانوار»»کتاب زنان» شماره ۳۴. محمدی. زهرا (۱۳۸۵). زنان سرپرست خانوار چاپ اول. انتشارات روابط عمومی شورای معیدفر سعید و نفیسه حمیدی (۱۳۸۶). «زنان سرپرست خانوار: نگفته‌ها و آسیب‌های موسوی, محسن (۳۹۲). «شادمانی: رویکردهای نظری و یافته‌های تجربی» چاپ اول. مهری» کریم؛ بهجت یزدخواستی و محمدخسین: پناهی,(۱۳۹۳). «سیاست‌گذاری قومی مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری: تحلیل تماتیک»» دو فصل‌نامه مطالعات قدرت نرم» سال میرشاه جعفری, ابراهیم؛ محمدرضا عابدی و هدایت‌الله دریکوندی (۱۳۸۱). «شادمانی و عوامل موثر بر آن»» تازه‌های علوم شناختی سال ۰۴ شماره ۳ ضصض ۵۰-۵۷. نازک تبار»ه حسین و رضا ویسی (۱۳۸۷). «وضعیت اجتماعی؛ فرهنگی و اقتصادی زنان سرپرست خانوار استان مازندران»» فصل نامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی, سال هفتم. نورمحمدی, رقیه (۱۳۸۳)» بررسی واضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان مطلقه سرپرست خانوار, وحیدیگانه. فریبا (۱۳۹۲)» بررسی وضعیت طرد اجتماعی زنان سرپرست خانوار(مطالعه موردی زنان‌سرپرست خانوار در لیست انتظار سازمان بهزیستی شهرستان‌های تهران و ری)» هزار جریبی» جعفر و پروانه آستیت: فشان (۱۳۸۸). «بررسی عوامل موثر بر نشاط اجتماعی با تاکیتیر اسان فهران»» سال بسنتم»رشماره پیایی ۳۳ شتمارق ۱: صص ,۱۲۹ ۴۶-۱( نتایج سرشماری عمومی نفوس ومسکن (۱۳۹۰): مرکز آمار ایران» ۵7.078.17 37۷۷.20  روایت زنان سرپرست خانوار از موانع شادمانی [۸ ۵۹ زاف 861۳۵۳۴ ۴۵۰ .0 2۳6 ۲ م۲ ادهی ۵۶ عزعدم ۴2002(7106 عزطط82 ۴0۱۵0۱ 71۳6 (2011)ل-.0 ۰ ۷ رز ۱۷ ما رز ۷۲۴ ۷۵۵۳ ۳-۴ ۳۶ 0 ۱۱۳۱۵۵۱۳۳۱۵۳ ۴080111۷6 , (2011) 6۰ ,۱۷۱۳88100 ۳۰۶ ,86061۳8100 ۲عم ۲0۵ کتابادع۲ :۲۵۳۳۳۱۵5 ۱۳۵۲۵ ۳۵۵۱6 200 ۱۵۷ ۱۵ عام عم ۵۱۵ ۱۵ ۲۱۵۵۵۱۳6۶۶5 8۰ 5,130 0150۲06۲ 01۷6ع)31۲ 0۶ 0۲۳۵۱ 500۰ 10/66 1۳۵ ۲۲۵۳ |۱۷۵۳۲۵ , (8۲۷۵۵)2007 ۰ ۹۵۵8۵۲5 , ۲۵۲۵۲ ۰ ۵۷۲۵۳۷۵۲۲ 11۵۳۷۱ :6۲و0۳ ,۴۳۲۵۵۵۳۷ 1۳۵ ۶ ۵۵۶۶ م۲۱۵۵ (1991) رت و۹3۵۵ ۷۷۰ ,۳۵۷۵ را 06۳6۲۶ * (۴09) .اه ۵۲ ۴۰ و51۳3 :۱۵ ۸۲۲۵0 ۷681۷6 5ا ۷۵۲ ۲۵۶۷۵ ۵۳ ,۱۳۳۵۳۹۷ 5۰ ,5۳0165 ۷۵۲۵۳۵ ۵۲ |0۲۳۵( 3 عع ۵۱۱۵۳ 2۵۳0 0۵۵۵۲۳۳۵۶5 ا3اع5۵ 300 ر 0۲۶۵ عززا 1۳۵ ر 00۷۵۱۵۵۲۵۳۲ ۳۵۱۵ .(2007) بل اد ۲۷۵۵ 8 1۵۲ ۲۵۱۵۷۵۳۲ ۱۷۴ 1۳۵ ۱۵ ۶۵۵ 1۳3۵۷/۵۲۶ 1۳۵ ۸۲۵ : ما00 ۳ ۱۱۳۱۷۵۲۹۱۲۷ ,۷۷۵۲ 5003 300 ۲۹۵۱۵۷ |5003 ۵۶ 0603۲1۳۵۳۲ ۲0۷۳۲۳۵۶ ۵ ,۴۳۵۲۳۱۵۶ ۱۵3۲ع0ا 300 51816-03۲61 ۱۵ ۷۷۵۳۵۵ 1۵۲ علنا ۵۶ بازاد0  ۶۰ مطالعات زن و خانواده دور ۲ شماره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ ۱۷۷۵۲۹, 0۰ 6۶ )2002(. ۲۱۵۵۵۷ ۵ ۲۱۵۵۱۳۳۷ ۲۹۷۲۳۵۱۵۵۷ 501606, 70, 79-7 ۳ |۲۳۵۱ ا0ز. 3۲6 ۳۵۵۱۲۳ ۵۳۵۱ 6۵۲۱۳۳۳۱۳۷ ۱۵ ۱1۶۵ ۵۶ زا 5)1994(002 5۱۳۱۳۳۵۳۶

پژوهش حاضر با هدف مطالعه روایت زنان سرپرست خانوار از زندگی خود، شادی و ناشادی، زمینه ها و پیامدهای آن صورت گرفته است. شادی و ناشادی از هیجاناتی می باشند که برعملکرد و بهره وری، روابط اجتماعی و اعتماد اجتماعی، تعاملات و مشارکت اجتماعی افراد اثر گذاشته و شرایط را برای هم بستگی و انسجام اجتماعی بهتر مهیا و یا مسدود می سازند. از آنجا که معمولاً و در تحقیقات متعدد، زنان سرپرست خانوار از جمله گروه های محروم جامعه محسوب شده که هم از حیث مادی و هم از جنبه های عاطفی و روانی در معرض مخاطراتی قرار دارند؛ لذا مطالعه حاضر با اتخاذ رویکردی کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساختاری و با عنایت به اشباع نظری با ۳۰ نفر از زنان سرپرست خانوار تهرانی به بررسی علل زمینه ای، راهکارهای مقابله ای و در نهایت پیامد های احساس غم و شادی در این گروه پرداخته است. یافته های این تحقیق نشان داد که موانع شادمانی به شیوه های گوناگون در زندگی اجتماعی این گروه مداخله می کند و در نهایت نیز منجر به طردی خود خواسته و تحمیلی در زندگی آن ها می شود. شرایط نامناسب گذشته و حال و پیش بینی آشفته از آینده ای مبهم، بستری را برای کاهش احساس شادمانی فراهم آورده، راهکارهای های مقابله ای را در قالب احساس نابرابری، افسردگی و فشار روحی و روانی شکل داده و به احساس بی انصافی در مورد خود و طرد اجتماعی منجر شده است.

473864

پرسش کانونی در پژوهش حاضر آن است که مبانی زیبایی در قرآّن کدام‌اند و براساس آن‌ها چه الگویی را می‌توان برای تربیت زیبایی‌شناسانه تدوین کرد. صورت عملی این سوال در فرایند پژوهش, این‌گونه است*که برانتتاش مبانی زیبایی در قرآن» تربیت زیبایی‌شناسانه چه اهداف ۷۳۳۴۲ رگا میداد را این بخش‌ها ذر مرحله عمل و کاربرد درحوزه تعلیم‌وتربیت با یکدیگر چگونه است. در مسیر پاسخ‌گویی به این دو پرسش مهم یافته‌های ابسیازی,به‌دست ,آماند و واژگانی که بیانگر مفهوم «زیبایی» بودند و نیز واژه‌هایی که در شبکهامعنایی این مفهوم در قرآن وجود داشتند نتایج اولیه و البته بسیار مهمی از این یافته‌ها را تشکیل می‌دهند. نتيجه بررسی آیات مشتمل بر واژه‌های دسته اول و دوم گزاره‌های توصیفی بسیاری هستند که نشان می‌دهند در قرآن» چه چیزهایی زیبا و چه چیزهایی زشت يا نازیبا قلمداد شده‌اند. بخش عمده از گزاره‌های مبنایی در"قسمت نتایج. که «است»‌ها. و (نیست»های زیبایی‌شناسانه در قرآن را دربر می‌گیرد» حاصل تحلیل مفهومی و (شبه)استعلایی این بخش از گزاره‌هاست. در این مرحله, دو سوال پژوهشی مطرخ.می‌شود: نخست» آنکه با نظر به مصادیق زیبایی در قرآن» چه نتیجه‌ای را می‌توان دربّاب چیستی زیبایی ازمنظر قرآن به‌دست آورد و دیگر آنکه براساس کیقیات زیبایی‌شناسانه هریگ از آن‌ها چه معیاری را می‌توان برای محقق‌شدن زیبایی یافت. پاسخ این دو سوال, هدف. اصول و راهبردهای اساسی تربیت زیبایی‌شناسانه را مشخص می‌کند؛ یعنی اینکه هدف از تربیت زیبایی‌شناسانه» تشبه به یبای مطلق او اصول: این اثربیت: عبات از تعادل»: تناسب» هذفنندی و کازایی دز امور ۴ دوفصلنامه علمی علو م تربین ی ازدی دگاه اسلام» دوره نهم؛ شمار شانزدهم» بهار ‏ وتابستان ۱۴۰۰ است و شرط تحقق‌یافتن زیبایی حقیقی عبارت است از حضور هر چهار اصل یادشده اهمیت و امتیاز نتایج پژوهش حاضر نسبت‌به پژوهش‌ها و اظهارنظرهای صورت گرفته درباره زیبایی ازمنظر قرّن» پرداختن به این موضوع به‌منظور تدوین الگویی برای به‌کارگیری درحوزه تعلیم‌وتربیت و فعالیت‌های مرتبط با آن است. مجموعه پژوهش‌های صورت گرفته در این زمینه یا در مرحله بحث نظری متوقف شده و یا در بخش کاربرد و عمل, ازمنظری هنری به این موضوع پرداخته و درصورت ورود به مباحث حوزه علوم تربیتی» گستره بسیار فراگیر و تعیین‌کننده آن را در مباحث تربیتی مدنظر قرار نداده‌اند. پژوهش‌هایی همچون آن‌هایی که دست‌یافتن به زیبایی را نه در جایگاه هدف تربیت.» بلکه در ذیل آن قرار داده‌اند» در این زمره قرار می‌گیرند و از این منظر چنان‌که پیشتر گفتیم» نقطه‌عطف پژوهش حاضر, ورود مفهوم منحصربه‌فرد «زیبایی) در اسلام با همه وسعت و فراگیری آن درحوزهتغلیم وتربیت اسلامی و فعالیت‌آهای مربوط به آن از یک طرف و دورشدن از مفهوم رایج زیبایی- که منحصر به زیبایی‌های محسوس و ناظر بر تربیت زیبایی‌شناختی یا تربیت, هثری»+بوده- از طرفت دیگر»است. از این منظر خلق زیبایی‌های معقول و محسوس با هدف تشبه به زیبایی مطلق و ربوبی‌شدن در کانون عمل تربیتی قرار می‌گیرد و زیبایی در باور انديشه» اراده» میل و عمل, و سخن‌گفتن از اصول زیبایی‌شناسائه عمل, مختصانپ این مه متعال یا نشخص می‌کنند که از آدمی و باورهایش آغاز می‌شود و درنهایت. به خدا می‌رسد. نکته مهم درباره نتایج این پژوهش» آن است که زیبایی«در قرآن» جز در بخش اهداف که وّجه متمایز و بخش ذرون‌ذینی آن: را تشکیل می‌ذغت مفهرمی کاملا برون‌دیش به‌نظر می‌رسد؟ بذان معنا کذ عمل زیبا ازمنظر قرآن» مختضاتی کاطلا مظرگاوداود کی‌قاپل, درک» دریافت و قبول برای همه آحاد بشر است. این مسّثله» ویژگی مهم تربیت زیبایی‌شناسانه اسلامی است که می‌توان از آن در گفت‌وگوهای سازنده بین‌فرهنگی استفاده کرد. از این منظر پيشنهاد می‌کنیم در پژوهش‌های بعدی به این بخش از مباحث درحوزه زیبایی‌شناسی اسلامی پرداخته شود؛ یعنی به این پرسش پاسخ داده شود که ازمنظر قران» چه نسبتی بین عناصر درون‌دینی و برون‌دینی زیبایی وجود دارد و این ویژگی مهم چگونه و ذیل چه الگویی برای تربیت ز یبایی‌شناسانه براساس مبانی «ز یبایی»... | ام‌البنین حسین‌زاده ۱۳۵ موضوعاتی می‌تواند راه را برای صورت‌گرفتن گفت‌وگوهای بنیادین بین متفکران حوزه تعلیم‌وتربیت و نیز دیگر حوزه‌های معرفتی درون و بیرون مرزهای دینی و اعتقادی هموار کند. آغاز این گفت‌وگوها نویدبخش حضوریافتن در جهانی صلح‌آمیزتر و زیباتر نهج البلاغه (۱۳۶۸). (سید جعفر شهیدی,» مترجم). چاپ اول» تهران: سازمان انتشارات و نهج الفصاحه (۱۳۶۲). (ابوالقاسم پایند» مترجم). تهران: سازمان انتشارات جاویدان. آقایی. سیده الهام؛ زاهدی» انسیه؛ و علم‌الهدی» جمیله (۱۳۹۳). شناسایی دلالت‌های شبکه مفهومی زیبایی در قرآن کریم برای تحیطه هذف‌گذاری«برنامه‌ریزی درسی. تربیت اسلامی, آقایی ابرندآبادی» سیده الهام؛ و علم‌الهدی» :جمیله (۱۳۹۸). تحلیل مفهوم «زیبایی» در قرآن الیاس» جان (۱۳۸۱). تربیت زیباشناختی (عبدالرضا, ضرابی» مترجم). مجله معرفت» ۵۷ ۶۹- باقری» خسرو (۱۳۶۸). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی (جلد ۱). تهران: مدرسه. باقری» خسرو (۱۳۸۷الف)«درآمدی ابر ,فلسفه تعلیهوتربیت جمهوری اسلامی ایران. تهران: باقری» خسرو (۱۳۸۷ب). هویت غلم دینی تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. پاک‌سرشت» محمدجعفر (۱۳۸۶). نظریه‌های"تربیتی و چالش‌های نظریه‌پردازی در آموزش و تقوی‌نسب» سیده نجمه؛ میرشاه‌جعفری» سید ابراهیم؛ و نجفی. محمد (۱۳۸۸). ضرورت نوآوری در روش‌های تربیت دینی ازمنظر مبانی علمی, دینی و فلسفی. مجله تربیت جعفری,» محمدتقی (۱۳۶۹). زیبایی و هن رازدیدگاه اسلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. ۶ دوفصلامه علمی علو م تربین ی ازدی دگاه اسلام» دور نهم؛ شمار شانزدهم» بهار ‏ وتابستان ۱۴۰۰ رازی» فخرالدین (بی تا). المباحث المشرقيه فی علم الالهیات و الطبیعیات (جلد ۱ و ۲). تهران: سهروردی» شهاب‌الدین یحبی (بی‌تا). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (۳ج). تهران: موسسه سینا ابوعلی (بی‌تا ب). رسائل اخری لابن‌سینا (هامش شرح الهدايه الا ثیريه). بی‌جا: بی‌نا. سینا ابوعلی (بی‌تا ج). الشفا (لالهیات) النص. قم: مکتبه آیقالله المرعشی. صادق‌زاده» علی‌رضا؛ حسنی, محمد؛ کشاورز» سوسن؛ و احمدی, آمنه (۱۳۸۹). گزارش نهایی طباطبایی» سید محمدحسین (۱۳۷۴). نفسیر المیزان (جلد ۵ ع ۱۱ ۱۵ ۱۶ و ۱۸) (سید محمدباقر موسوی همدانی مترجم). قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه طباطبایی» سید محمدحسین (۱۳۸۶). قران .در اسلام. قم: موسسه بوستان کتاب. طوسی, خواجه نصیر (بی‌تا الف).آغاز و انجام. تهران::انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی. طهماسب‌زاد شیخلار, داوود؛ واغلم‌الهدی: جمیله (۱۳۹۸). ظرفیت‌های برنامه درسی در مواجهه با تعلیم آموزه‌های دینی با الهام از رویکرد زیبایی‌شناسی. علوم تربینی ازدیدگاه علم‌الهدی, جمیله (۱۳۸۸). نظریه اسلامی تعلیم‌وترپیت. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). فارابی» ابونصر (بی‌تا الف). آرا اهل المدینه الفاضله و مضادانها. بیرّوت: مکتبه الهلال. قرائتی» محسن (۱۳۸۳). تفسیر نور (جلد ۳). تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن. قرشی» سید علی‌اکبر (۱۳۷۱). قامّوس قرآّن (جلد ۲ ۴ و ۵). تهران: دار الکتب الاسلاميه. کشاورز سوسن (۱۳۸۷). شاخص‌ها و آسیب‌های تربیت دینی. دوفصلنامه تربیت اسلامی, ۶ مکارم شیرازی» ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه (جلد ۱ ۷ ۱۱). تهران: دار الکتب السلاميه, ملاصدرا صدرالدین محمد (بی‌تا الف). الحاشيه عل یالهیات الشفا (جلد ٩). تهران: بیدار. ملاصدرا صدرالدین محمد (بی‌تا ب). شرح الهدایهلا ثيريه. بیروت: موسسه‌التاریخ العربی. الگویی برای تربیت ز یبایی‌شناسانه براساس مبانی «ز یبایی»... | ام‌البنین حسین‌زاده ۱۳۷ ملاصدرا صدرالدین محمد (بی‌تا ج). المید و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. مهرمحمدی, محمود (۱۳۹۰). تبیین چرخش زیباشناسانه در تعلیم و تربیت: درس‌های خرد و کلان برای بهبود کیفیت آموزش با الهام از عالم هنر. فصلنامه تعلیم‌وترییت» ۱۰۵ ۳۴-۱۱ نصر سید حسین (۱۳۸۵). قلب اسلام (محمدصادق خرازی» مترجم). نهران: نشر نی. نکونام» محمدرضا (۱۳۸۶). اخباری‌ها و اصولی‌ها چه می‌گویند؟. قم: ظهور شفق. هاشمی رفسنجانی» اکبر (۱۳۷۶). تفسیر راهنما. قم: حوزه علميه قم» مرکز انتشارات دفتر 41 منز 3616760 م0 عنصعاد ۶و م60۳6 عط1 .(0977) .3 مفقاخ۸- ۸ و۵ 3/1632 نم ه مج ]/3 0601102۰ 715110 0۳ ۵۳۵۳۲۵ ]00۳ 1۷۵۲1۵ -229 ,(8)7 ,007710055 1191071ع باطع 150 عنصعادآ هز 10۶ .(2014) ۷۷۰۰ ملعناانطا0 رامر1050ن2۳ 75106 مکعنطاط عنصعادآ او معناعطاعع۸ عط1 .(2011) 0۰ ۷۷۰ کلعنانطا0ح اهنآ 50۳086۳ نعتنام5 63 بعاوواهن7 0 برووا۵ ۵۱۵۳ 0002001 0۵ ۸۲۲ .3قاس۸ عطا 2۳۵۵ صسععت ما۳۵ صع6 ۵۳ط ۷۷ .(2009) .ظ ,تک ,66 0 ۷۵۵ 7۳05 .کطمنان ماگ 3/006 دوگ عصنلدع77 .(2014) 3/۰ مطعطاعه۳

هدف اصلی این پژوهش تدوین الگویی برای تربیت زیبایی شناسانه بر اساس مبانی زیبایی در قرآن است. مساله پژوهش حاضر عدم کارایی و جذابیت کافی در فعالیت های تربیتی به ویژه در تعلیم و تربیت اسلامی و ایده آن در رفع این مساله، ورود مفهوم سرشار، کارا و منحصر بفرد زیبایی در اسلام در فعالیت های حوزه تعلیم و تربیت است. روش پژوهش حاضر، تحلیل مفهومی، تحلیل (شبه) استعلایی و استنتاج به صورت قیاس عملی بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مسیر تربیت زیبایی شناسانه، از تحقق زیبایی در باور و اندیشه و امیال و اراده آغاز و در عمل فرد تحقق می یابد. اتقان عمل، در این عرصه، به معنای حضور همه شروط زیبایی اعم از تعادل، تناسب، کارایی و هدفمندی، به عنوان اصول تربیت زیبایی شناسانه، در تحقق امر زیباست. در این الگو، آنچه در نهایت، موجبات تحقق زیبایی های حقیقی را به وجود می آورد، توجه به هدف غایی تربیت زیبایی شناسانه یعنی ربوبی شدن، خداگونگی یا تشبه به زیبایی مطلق است.

372330

با توجه به نقشی که عینی کردن مفاهیم انتزاعی آموزشی بر میزان یادگیری دارد» نیاز به روش بررسی: نوع پژوهش کمی و به روش آزمایشی واقعی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش دانش‌آموزان سال سوم متوسطه در سال تحصیلی ۱۳۹۶-۱۳۹۰ بودند که با توجه به محدودیتزمانی» باارووش نمونه‌گیری در دسترس» ۳۹ نفر از این جامعه انتخاب شدند. برای جمعآوری"اطلاعات "وّداده‌ها از اين"انمونه» ان .پیش آزمون-پس‌آزمون یادگیری و پس‌آزمون یادداری استفاده‌شده است..داده‌هاتی به‌دست آمده:پا استفاده از 21 ۷ 5099 تحلیل کوواریانس بررسی شدند. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که بهره‌گیری از شبیه‌سازی سه‌بعدی در یادگیری و یادداری دانش‌آموزان سال سوم به‌طور معنی‌دازی (23/105 <۳) نسبت به روش عادی موثرتر است. نتیجه‌گیری: بر اساس. نتایج به‌دست‌آمده می‌توان استفاده از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی‌شده کلمات کلیدی: شبیه‌سازی آموزشی» یادگیری مبتنی بر شیوه سه‌بعدی, آموزش هندسه» مفاهیم فضایی. کپی‌رایت 2: حق چاپ, نشر و استفاده علمی از این مقاله پرای مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی محفوظ است. هستند. آن‌ها می‌توانند آنچه را که برای یادگیرنده انتزاعی و ذهنی است» به‌صورت عینی درآورده و به پادگیرنده کمک کنند تا از پدیده یا مفهوم درک بهتری داشته باشند» همچنین به یادگیرندگان این امکان را می‌دهند نا بر اساس سرعت شناختی خود به یادگیری بپردازند و دانسته‌های قبلی خود را در رابطه با موضوع فعال ساخته و دانش و طرحواره‌های ذهنی خود را مجددا بر اساس رویکرد یادگيرنده محوری در آموزش تجلی کرده و به بار شناختی درونی و حتی بیرونی را تا حد زیادی کنترل می‌کنند 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵ مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی ]| سال ٩ شماره ۶[ بهمن- اسفند ۱۳۹۵ و به یادگیرنده این امکان را می‌دهند تا بر اساس روش» سبک آموزش مجازی مبتنی بر وب و مبتنی بر رایانه سه‌بعدی در فضا و تعامل با سایر اشیای موجود را بر اساس مدل‌سازی خاص هندسی که نوعا برای استفاده در این قبیل محیط‌های سه‌بعدی است. در این راستا به کمک فناوری اطلاعات و کندوکاوه خلق و اکتشاف را انجام دهند ۴4[ اصطلاح هتسه آیویا موقعیت آموزشی است که به دو صورت مجازی مانند استفاده از یادگیری و درک و فهم دانش‌آموزان برای ساخت دانش است. این عدم کفایت تصاویر ثابت متون در کتاب درس موجب رو آوری معلمان به استفاده چند رسانه‌ای‌های متحرک و پویا که مفاهیم تصویرسازی و ساخت دانش آنان به کتاب درسی محدود می‌شود ساخت دانش مفید و ایدئال تست ۹۱ به همین دلیل اکثر دانش‌آموزان در فهم مفاهیم هندسی و ریاضی- هندسی مانند کار مطابق با آن و بازشناسی و مقایسه حجم‌های هندسی سه‌بعدی, زده, به تحلیل اشیای سه‌بعدی و تبدیل گرافیکی دوبعدی آن یا برعکس پرداخته. به رشد توانایی تجسم فضایی یا یادگیری حل دیداری-مکانی و ایجاد تغییر در این ادراک به دست می‌آید و چرخش ذهنی,یعنی بازنمایی دو یا سه‌بعدی ساختار یک مفهوم و مربوط به چرخش اجسام و تعریف انتزاعی از نحوه چرخش است. به توانایی تفکر فضایی و تصویرسازی ذهنی دو یا سه‌بعدی از متحرک می‌توانند» آسان و سریع مفهوم‌سازی فضایی کنند و فهم ود را راهم به تفاهیمی مانتد. کم نات خرکنت آشیاه از چرخش آنان و غیره را افزایش دهند. در این شبیه‌سازی» تصاویر نقشن فعالی را ایفا کنند و به‌صورت پیوسته در فضا در طول زمان می‌توانند خطوط هندسی بکشند يا تحقیقات تعاملی را در کنار مهارت‌های خاص بنیادی در زندگی روزانه و سایر جنبه‌ها داشته 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵ زنگنه و همکاران | تأثیر شبیه‌سازی آموزشی سه‌بعدی مفاهیم فضایی درس هندسه بر ... آن‌ها ابتدا با یک آزمون» دانش‌آموزان را به دو گروه با تجسم فضایی بالا و پایین گروه‌بندی کردند و معادل هر گروه. یک گروه کنترل قراردادند. پس از اجرای نرم‌افزار بر گروه‌های آزمایشی به آزمایشی بیشتر بوده» اما تجسم فضایی گروه بالا و پایین آزمایش نسبت به گروه کنترل خود تفاوت معنی‌دار داشته‌اند و تجسم فضایی دانش‌آموزانی که با نرم‌افزار آموزش دیدند نسبت به روش تصویرسازی مهم به نظر می‌رسد!؟, برای مثال در پژوهشی, که به معلمان استفاده کردند, یافته‌ها حاکی از اين بود که ابیشنادهاز از غوامل پیشرفت: تحصیلی آست 1۱۹ ذر برزسی استفاده از پرداختند: و به این یافته حاضل شد که ۸استگه ان هندید اسکچاپ شده که حاوی تصاویر دیجیتالی » بر پیشرفت تحصیلی هم‌چنین 1۳008780 80 11۵2 در پژوهش خود راجع به کاربرد ۳ معلم ریاضی نسبت به کاربرد نرم‌افزار پویا در رسم سطوح در این پژوهش که به‌صورت ترکیبی انجام شد. دو گروه از معلمان» سطوح متقاطع را یکی در نرم‌افزار و دیگری به‌وسیله مداد و کاغذ آموزش دادند و در انتها از آن‌ها یک فرم نظرسنجی باز پاسخ گرفته شد. معلمانی که با نرم‌افزار کار می‌کردند در ابتدا برای تصویرسازی کمی مشکل داشتند. اما پس از مدتی کار کردن,» انجام این کار و همین‌طور برش تصاویر و جابه‌جایی آن‌ها در نرم‌افزار را آموختند. نظرسنجی معلمان در دو مرحله قبل و پس از استفاده از نرم‌افزار صورت گرفت که پس از تحلیل نتایچ. معلوم شد معلمانی که نرم‌افزار بکار برده‌اند» دیدگاه مثبتی نسبت به آن پیداکرده و مشخص شد که استفاده از یک نرم‌افزار پویای راجع به این موضوع, دریافتند که با تغییر روش تدریس هندسه تعامل میان دانش‌آموزان با فناوری» با یکدیگر و با معلمشان بالاتر رفته و این خود گویای یک یادگیری فعال است !۱۷۱۹ بنابراین این پژوهش مدل کمی و به‌طور آزمایشی و با دو گروه آزمایش و گواه همراه با اجرای پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام شد. برای تولید محتوای نظری» پنج اصل درس تفکر فضای هندسه کتاب درسی این مقطع» تصویرسازی شد و این تصاویر وارد نرم‌افزار ۳۶1021 ۸06۲ ۸0006 نسخه ۱۲۳/۷ شدند و به ویدئوهای صوت. صدا و .متن وارد نرم‌افزار ۳129 ۸4006 نسخه ۶ شدند و آزمون‌های تعاملی در این نرم‌افزار ساخته شد و خروجی پایانی تولید شد. اگرچه تاکنون از رایانه به‌عنوان ابزاری جهت تدریس و شفاف در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند. برای رفع این مشکل از تولید می‌شوند» می‌توان استفاده کرد!۲۲ شکل ۱ نمایشی از تبدیل دانش‌آموزان پایه سوم متوسطه دخترانه شهر تهران منطقه ده در سی‌وشش نفر انتخاب شدند و در دو گروه ۱۸ نفری به‌طور 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵ مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی [] سال ٩ شماره ۶[ بهمن- اسفند ۱۳۹۵ تصادفی و با رعایت نکات اخلاق در پژوهش» در گروه آزمایش و یافته‌ها گواه جایگزین شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از شاخص‌های آمار استنباطی از آزمون تحلیل کوواریانس و ۲ دو گروه مستقل نسبت به روش عادی موئرتر است .قبل از اجرای تحلیل گروه موازی باشد در جدول نتیجه بررسی همگنی رگرسیون این کل اآقمایش سه‌وسی امن اون انقاکر و قفتا: ازهر تشه پژوهش ارائه‌شده است (جدول ۲). آموزشی طی ۱۰ جلسه,۴۰ دقیقه‌ای اجرا شد و در هر جلسه پس می‌کردند. لازم به ذکر است که آزمون معلم ساخته بود که برای پس از اجرای داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی تجزیه تحلیل شدند. فرضیه‌های پژوهش با استفاده از مه اد من رد هه 0 روش‌های آمار استنباطی مورد آزمون قرار گرفتند و برای تحلیل ود ر ۱ گراکنه متغیر یاد‌گیری به تفکیک دو گروه آزمایش و کنتزل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس و ! دو گروه مستقل استفاده سیر رون یکین انحراف استاندارد. . میانگین ‏ انحراف استاندارد جدول ۲. آزمون پیش‌فرض همگنی ضرایب رگرسیون در مفروضه بادگیری 7 2510 56016106۲ ۱۵۱۵۵۷ 0۳ 0330+ 13:08 آ2 ۲ز.ز 6060 ۲۲۵ 00۳/۱۱۵۵۵۵ حمایت می‌کند و می‌توان کوواریانس انجام داد. با توجه به نمودار نرمال بودن توزیع داده‌ها در جدول ۴ آمده است. با توجه به مقدار 2 و سطح معنی‌داری» تفاوت بین توزیع متغیرها با توزیع نرمال معنی‌دار نگردید. لذا توزیع داده‌ها را در پیش‌آزمون و کرد. جهت بررسی چگونگی تأثیر تفاوت‌های موجود در استفاده از روش آموزش سه‌بعدی و عادی بر یادگیری از تحلیل کوواریانس استفاده شد که نتایج آن در جدول ۵ آمده است. اطلاعات فرض صفر رد شده و وجود اختلاف معنی‌دار بین داده‌ها معنی‌داری وجود دارد. با توجه به جدول شماره ۶ و بالاتر بودن یادداری درس تفکر فضای هندسه سال سوم دخترانه نسبت به برای آزمون این فرضیه از آزمون تی دو گروه مستقل استفاده شد که نتایج آن در جدول زیر آمده است.نتایج جدول ۷ نشان می‌دهد که با ۰/۰۵ > بر ۵1-۲۴ 1۴۲/۸۷۰ ۴۲/۰۲۰ وجود دارد و با توجه به بالاتر بودن میانگین گروه آزمایش» با ۹۵ جدول ۵. آزمون تحلیل کوواربانس«پس آزمونآبادگیری با برداشتن پیش آزمون جدول ۷.مقایسه میانگین نمرات بادداری درس هندسه درگروه های کنترل و آزمایش 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵ مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی []| سال ٩ شماره ۶[ بهمن- اسفند ۱۳۹۵ در مطالعه حاضر تاثیر استفاده از شبیه سازی سه بعدی بر دانش آموزان با کمک نمونه گیری دردسترس به دو گروه کنترل و گواه تقسیم شدند و باکمک آزمون معلم ساخته میزان یادگیری آن‌ها قبل و بعد از آموزش به کمک نرم افزار سنجیده شد. پایان این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که دانش‌آموزانی که درس هندسه را به شیوه سه‌بعدی آموختند نسبت به دانش‌آموزانی که این درس را به شیوه مرسوم گذراندند از میزان یادگیری بیشتری آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس‌آزمون پادگیری - پادداری » افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی داشته است. همین‌طور جدول ۷ نشان می‌دهد که در یادداری بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت و همکاران» ۳8012 بک 2600۳ 0 2122070 است. 1609۵ 6 نسبت به مطالعه عادی آسان‌تر است و تمام دانش آموزان مشتاق به استفاده از آن بودند. علی‌رغم یادگیری » سطح تعامل در سه‌بعدی هندسی را می‌توان با کمک نرم‌افزار درسه حیطه به به این صورت که ابتدا موضوع محتوای ریاضی را مشخص کرده, دانسته‌ها را در مسائل جدید به کار گرفته و آن را به این سه حیطه تعریف کنند و در عمل دانش‌آموزان به کمک چیزهای اذیگر می‌کردیین: ۳۷۷ این آمر ,موب شد: که: همرسطح یادگیری» هم تعامل میان دانش‌آموزان و معلم افزایش یابد. از مانند مشاهده کلاسی » برگه‌های کار و پیش‌آزمون و پس‌آزمون به اندازه‌گیری سطح انگیزه» تعامل و بحث و نقشه‌های مفهومی و ساخت مفاهیم ذهنی و یادگیری دانش‌آموز محور پرداخت و به این نتیجه رسید که استفاده از برگه‌های کار منجر به تغییرات در شدند. اما به خاطر محدودیت زمانی» بحث و تعامل محدود و فهم شیوه شبیه‌سازی سه‌بعدی نسبت به شیوه سنتی در یادگیری - یادداری این درس موئرتر است . پیشنهاد می‌شود که در کنار مفاهیم به‌خصوص مفاهیم انتزاعی مانند تفکر و فضا که فهم آن‌ها دارای پیچیدگی است و دانش‌آموزان در یادگیری آن با دشواری پادگیری و افزایش سرعت آن می‌شوند و آن مفهومی که دانش‌آموزان باید با صرف وقت زیاد با وارسی کتاب درس و مدت‌زمان کم دریک فضای عینی و نمونه قابل‌رویت می‌آموزند و می توان دانش آموزان را به ساخت و ایجاد مفاهیم از طریق نرم افزار تشویق کرد تا یادگیری عمیق و معنی دار ایجاد شود. اوه عینیت‌بخشی به مفاهیم و روابط انتزاعی آن‌ها و سرعت بود که پژوهشگر مجبور شد تا از گروه در دسترس استفاده نماید. همکاران آموزش و پرورش تهران تشکر و قدردانی می کنم. شرکت کنندگان و همینطور به افراد درباره محرمانه بودن نتایج 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵ زنگنه و همکاران | تأثیر شبیه‌سازی آموزشی سه‌بعدی مفاهیم فضایی درس هندسه بر ... 0 .3 0016۲0 ۳۰ نز ۸10601 .7 62 نان 2/۳ نع 103۳6 ۵1 دمک 02 ۸ 34۰ «ملود 1 .0 کلحمطن8 6۷ 2 1 ,۲۵۵ 5013۳6 607 00ع عنصق درل 2 عصاکن ]۳1 156 .8 تعنص بش۸ و۸ 3/050 8۰ مطهک م۸ 7 251 5601610۵۲ ۱۵۵۵۷ ۵۳ 0330+ 13:08 آ2 0.۲ ۲۵۲ 00۳/۱۱۵۵۵۵

زمینه و اهداف:ا هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شبیه سازی آموزشی سه بعدی مبتنی بر رایانه بر یادگیری– یادداری مفاهیم تفکر و فضا در درس هندسه دانش آموزان سال سوم متوسطه شهر تهران است. با توجه به نقشی که عینی کردن مفاهیم انتزاعی آموزشی بر میزان یادگیری دارد، نیاز به پژوهش در این زمینه از اهمیت برخورداراست.

481822

همچنین» در راسته بازارکلاه مالها که به سرای رضوی منتهی می شود با ایجاد فضای باز در انتهای محور و ایجاد فضای محدب باعث ارتقای پیکره‌بندی فضایی شده‌اند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در فضاهای جمعی هر چقذر میزان دید وسیع و فضاها محدب باشند پیکره بندی فضایی تقویت در نتیجه تعاملات اجتماعی ارتقا می‌یابد. عباس زادگان» مصطفی» بیدرام رسول» مختارزاده. صفورا(۱۳۹۱)» نگاهی ساختاری به اصلاح شبکه معابر در بافت‌های فرسوده جهت حل مشکل نفوذپذیری و انزوای فضایی این محلات؛ نمونه موردی: بافت‌های فرسوده شهر مشهد. مدیریت شهری و روستایی. ۱۰ (۳۰): ۰۱۷۸-۱۹۳ سجادزاده» حسن, ایزدی» محمده سعید حقی» محمدرضا(۱۳۹۵) رابطه پیکره بندی فضایی و متغیرهای محیطی در سکونتگاه های غیررسمی» نمونه مطالعاتی: محله حصار شهر همدان نشریه هنرهای زیبا- -بحرینی» سید حسین» تقابن» سوده(۱۳۹۰)» آزمون کاربرد روش چیدمان فضا در طراحی فضاهای سنتی سیادتان» سعید رضا پورجعفر, محمد"رضا(۱۳۹۳)» آزموّن "کاربرد: گراف توجیهی در معماری ایرانی- اسلامی نمونه های موردی: خانهه رسولیان یزد. خان های در ماسوله(. نقش جهان - مطالعات نظری و علیتاجره سعید سعادتی وقار پوریا رباطی, محمد بشیر» حیدری» احمد(۱۳۹۷)» نقش پیکره‌بندی فضایی در اجتماع پذیری سکونتگاه‌های غیر رسمی نمونه موردی: محله‌های حصار و دیزج شهر همدان, فصلنامه مدنی» رامین» پوردیهیمی» شهرام موسوی نیا سیده فاطمه, صالح صدق پور بهرام(۱۳۹۹)» پیکره‌بندی فضایی, ادراک تراکم و تعاملات اجتماعی در محیط‌های مسکونی: ارائه یک مدل علّی (نمونه موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر مشهد). نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی» ۱:۲۲ ۵۲-۶۱. گلشن‌همدانی, حامد(۱۳۹۸)» تبیین؛رابطه پیکره بندی فضایی و تعاملات اجتماعی در طرح‌بندی محیط‌های مسکونی معاصر؛ کوی نارمک. کوی یوسف‌آباد و شهرک غرب. رساله دکتری, دانشکده معماری» پردیس فلامکی» محمد منصور و مسعودی» عباس و فلاحت نژادماهانی» مژده(۱۳۹۲)» بررسی مشارکت و جایگاه آن درتحقق پذیری طرح های احیا بافت های باارزش تاریخی»همایش ملی معماری, فرهنگ و مدیریت فلامکی» محمل یسور (۱۳۹۸). پیشینه ها و روزهای مذرئیته. هتراسر: ۱: ۳-۱۱ کیانی» یوسف(۱۳۹1۶)» بازار در شهر های ایرانی از مجموعه شهر های ایران انتشارات وزارت فرهنگ و ۱ عباس زادگان» مصطفی(۱۳۸۱)» روش چیدمان فضا در فرایند طراحی شهری,» فصلنامه مدیریت ۲۳ یزدانفر» عباس؛ موسوی, مهناز؛ هانیه زرگر دقیق» (۱۳۸۸). تحلیل ساختار فضایی شهر تبریز در محدوده بارو با استفاده از تکنیک اسپیس سینتکس, تهران: در راه و ساختمان» ۷۷-۹۷:۷۲. ۳ ریسمانچیان, امید؛ بل سایمون(۱۳۸۹)» شناخت کاربردی روش چیدمان فضا در درک پیکره بندی فضایی شهرها. نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی, ۶۲: ۵۹1-۶۹. ۶ فرزام شاد» مصطفی(۱۳۸۹)» مبانی برنامه ریزی و طراحی مراکز تجاری. کتابخانه مرکزی دانشگاه اوع2 5 066ص "عمط ککقص ۵۴ اعدمصز عطا هصتاه 3۵ .(2020) 1۰ ,لقا341 :6 ,۷۷ مقاقتا7:670- -34 ,(9)1 ,تلع7ق96ع3 دس عانط ۸ ۵۶ ۳۳۵۵۳۶5 دمناجعاصذ منود "عععی 0 صمناه‌سعنکصی لمناه 5 205-2 ,(67)3 م8 من0ط213 هنز دکعع2۳0 .وستطا عصه که ان عطا ,ر2007) ما مصقطعت۷2 ۵۶ .ظ ,1116۲ ز77- ما 1161 ج زنط 16 بط 11 عحصزووانطا ۲۵ آابوددد حصصصصمصو وه رهز کال صصطا 6۶ .((111) .ظ ب. ,رهاط ۳ زساسنانط صصط نزهانو جر نت عملا 111 برهناهاد ..نل لو 0) نهناعمه علنولطا ۳اه 1100 امه از آهنادم5 361660 منطعدمناهاعج3 عط1 .(2018). .تا بش ,مامصاقل :۵ .ظ رمصانوه27 مس ,ق14101/80- 156 05 و5۳ ععق ۸ تعاملط ععنطاحطع 1 دز صمناهعاصت آهنفمک فصه صمناهسعقوم) 5۰ ۳07 .(07003 .0 م41 ۲7۵1۰) کع 00516 ۵۶ ۳ع ۷۷ 515 0 مقاحعاه7 صز 3802 «8زنه36 ,عستا انا ۸ ۷۷۵۳1۵ بععد 50 که ععدعنک عطا مه ععما2 و م۸ عطا ,(2005) رظ ,زا7111 6 وعتناعان ۸ ۵۶ وو۵ط 1 والمدمناد‌سعنکصه) ۸ +عصنط3/3 16۵ دا معهم5 ,(2007) وظ ,عزل11 1600800 0ع1نصت] ,ما5 ۳1 ,10200 ماععا5 عع02 1160 ,م21 1مصعع ۳۳ 4 خفاهی5 :3/0766 هس31 .(1993) دز ون 6 ول رف 03265 ول 1130805 بش۸ 868 و.ظ 1111162 وس ص21 فص خصعصحد ۳ کخصعص 30 معسععوعم صعطاس صز ماه فص صمنا‌سونگصی 5[ 57 325661 136 نععه رک 1۵0051208 .(2012) م۸ ,ص10 گ س) ,تعطلولق11 وس ب# 181102 5 010 م0 آهنهم5 که حقعاصرد عط وصه صمخانصهی ۲و

بازار به عنوان کانون اصلی اقتصادی و اجتماعی شهر سنتی ایرانی با تغییرات و دگرگونی های مختلفی مواجه بوده است، اما امروزه به عنوان یک فضای اجتماع محور نیز مدنظر قرار گرفته می شود. پیکره بندی فضایی که به نحوه چیده شدن فضاها در کنار یکدیگر و ارتباط متقابل آن ها با هم می پردازد در ارتقا کیفیت و کارکرد فضاهای معماری و شهری اثرگذار است. از این رو بررسی پیکره بندی فضایی بازارهای سنتی شهرها بر اساس تکنیک چیدمان فضا به عنوان یک فضای اجتماع محور که دارای سرزندگی هستند هدف اصلی پژوهش می باشد که در بازار سنتی قزوین به مورد ارزیابی قرار گرفته شده است.تحقیق حاضر بر اساس ماهیت و قلمرو موضوعی در حوزه تحقیقات کاربردی_توسعه-ای است و از نظر روش انجام تحقیق ترکیب روش شبیه سازی و توصیفی_تبینی می باشد. پس از گردآوری داده ها و اطلاعات نیز برای تجزیه وتحلیل آن ها از نرم افزار depth map و تئوری چیدمان فضا برای شناخت تاثیر پیکره بندی فضایی_کالبدی مطالعه موردی بهره برده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که راسته ی بازار بدلیل دارا بودن سیستم محوری، خطوط دید طولانی دارای هم پیوندی بالا می باشد در نتیجه پیکره بندی تقویت و تعاملات اجتماع ارتقا می یابد. همچنین در با گذاشتن چهار سوق در محل تقاطع دو راسته بازار اصلی به نوعی فضای مقعر حاصل از تقاطع را تبدیل به فضای محدب نموده و موجب افزایش کارکرد اجتماعی بازار است.

480494

از سوی دیگر با.توجه به اینکه امکان خودکفایی در تولید نهاده‌های دامی به‌ویژه تولید ذرت و کنجاله سویا در داخل کشور وجود ندارد؛ ضرورت دارد که واردات این نهاده‌ها با ارز به نرخ بازار آزاد صورت گیرد و برای خرید نهاده‌ها تسهیلات بانکی ارزان قیمت در اختیار تولیدکنندگان قرار ! به ترتیب:دانشیار(نویسنده مسئول) گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان و مدرس گروه اقتضاد کشاورزی دانشگاه در سال‌های اخیر بررسی زنجیره تأمین مواد غذایی توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است (2011 ,.ل2 21 [7876). پاسخگویی به تقاضای در حال تغییر مصرف‌کنندگان برای مواد غذایی» تنها با مدیریت مناسب زنجیره تأمین مواد غذایی امکان‌پذیر است ( ,5۳690 :8 772116 8). زنجیره تأمین مواد غذایی برای دستیابی به امنیت غذایی در سیاست‌های ملی و جهانی اهمیت ویژه‌ای دارد (2014 ,876۷6). جستجوی چالش‌های موجود در مسیر تولید و توزیع محصول‌های کشاورزی برای دستیابی به مزیت رقابتی و افزایش درآمد فعالان نیازمند شناسایی زنجیره ارزش این محصول‌های می‌باشد. با شناسایی نقطه‌های قوت و ضعف زنجیره تأمین مواد غذایی» سیاست گذاران و برنامه‌ریزان می‌توانند کارآیی این زنجیره‌ها را بهبود ببخشند (۸11224610 بر مبنای آمارهای (2018) 71020 ۸8۲0۲10076 0۶ 110190 میزان تولید گوشت مرغ در کشور ۲ میلیون و ۳۵۵ هزار تن بوده است و.ایران در میان تولیدکنندگان گوشت مرغ در جهان رتبه یازدهم را به خود اختصاص داده است: همچنین سرانه امصرف گوشت مرغ در کشور در سال ۲۱۵۸ کیلوگرم گزارش شده است: که نزدیک به ۲ برابز استاندازد مصرف جهانی می‌باشد (2019 ,718۵0 ۵اه زره ۸ ۵۶ (رعنه۸). یکی از علت‌های این امر افزایش شدید قیمت گوشت قرمز در سال‌های اخیر می‌باشد که موّجب.شده بخش زیادی :از اقشار کم‌درآمد مصرف گوشت قرمز را کاهش داده و به مصرف گوشت مرغ به عنوان جایگزینی برای آن روی آورند (8ع20۳۸۲۵) با این حال, قیمت گوشت مرغ نیز از افزایش قیمت مصون نمانده و بر مبنای آمارهای 1/0197 (2019) 0هطزل ع۳ال‌زع۸ ۲ قیمت هر کیلوگرم. گوشت مرغ از ۷۳۸۸ تومان در سال ۱۳۹۶ ید 1۳۸۵۱ ومان مر سال ۱۳۹۸ رده امرس کم رشدرقاا نوی می‌باشد. یکی از مهم‌ترین عامل‌های مور بر افزایش«قیمت گوشت مرغ و گوشت قرمز رشد قیمت نهاده‌های دامی می‌باشد. سالانه نزدیک به ۲ میلیارد دلار نهاده‌های دامی به کشور وارد می‌شود (2017 ,28500205 بر اد 16۵۵ 1۳2). ذرت نخستین محصول وارداتی ایران و مهم‌ترین نهاده در صنعت دام و طیور کشور است که با توجه به کمبود تولید داخلی آن سالانه میزان‌های شایان توجهی از آن به کشور وارد می‌شود (2016 ,8296))). از جمله حمایت‌های دولت از بخش کشاورزی می‌توان به تخصیص ارز ترجیحی برای واردات خوراک دام و طیور اشاره کرد که در راستای حمایت از تولیدکننده و کاهش قیمت نهاده‌های با وجود آنکه برای واردات نهاده‌های دامی» ارز ترجیحی اختصاص داده شده است؛ به دلیل نبود نظارت در توزیع آن و وجود دلالان, این نهاده‌ها در نهایت به قیمت بازار آزاد به دست تولیدکنندگان می‌رسند. بنابراین می‌توان گفت که تفاوت قیمت بازار آزاد نهاده‌های دامی و قیمت وارداتی آن تنها به دست واسطه‌ها می‌رسد. به همین دلیل» تولیدکنندگان دام و طیور همواره از افزایش قیمت نهاده‌ها و مصرف‌کنندگان نیز از افزایش قیمت محصول‌های دامی ناراضی هستند مدیریت زنجیره تأمین دام و طیور به دلیل وجود پویایی و پیچیدگی دشوار است؛ در چنین سامانه‌هایی کار کرد هر مرحله به تصمیم‌ها و عامل‌های برونزای مرحله‌های پیشین بستگی دارد (2011 ,بله 6۳ نطع9ع160). (2018) .له 6۲ 0۳005 بر این باورند که تفکر نظام‌مند ابزار مناسبی با توجه به اينکه زنجیره تأمین گوشت مرغ ماهیتی پیچیده و پونا؛دارد و عامل‌های پرشماریدر این زنجیره فعالیت دارند که رابطه‌های میان آن‌ها به درستی مشخص نیست؛ لذا استفاده از روش تفکر نظام‌مند برای بررسی این زنجیره بسیار مناسب به نظر مي‌رسد. لازم به یادآوری است که عنصرها این سامانه نسبت به سیاست‌های اجرا شده توسط دولت از خود مقاومت نشان می‌دهند و تاکنون بهبودی در این زنجیره ناشی از اجرای سیاست‌ها مشاهده نشده است؛ این امر یکی از بررسی‌های چندی در زمینه زنجیره تأمین دام و طیور انجام شده است که در ادامه به برخی از (2011) .۵1 6۲ نطع76469 حلقه‌های بازخوردی زنجیره تأمین گوشت گوسفند و بز را بررسی و (2013) 31600162 :6 5828۵۵0۳۵ زنجیره تأمین گوشت مرغ در بنگلادش را با استفاده از روش پویایی سامانه طراحی کرده و توانایی این سامانه برای مدیریت پسماند و ایجاد اشتغال (2014) .۵1 ۲ 310۷۷۸08827 پویایی‌های زنجیره تأمین گوشت خوک در تایلند را بررسی و تأثیر تغییر در نرخ باروری بر تولید گوشت خوک را شبیه‌سازی کرده‌اند. (2014) .1 2۲ 5602010 با استفاده از روش سامانه‌های نرم! (/552) تولید گوشت گوساله در اندونزی را مورد بررسی و نمودار علت معلولی و آرکتایپ‌های این سامانه را استخراج کرده‌اند. (2018) [۵ 6۳ 320900 با استفاده از روش تفکر نظام‌مند آرکتایپ‌های سامانه در صنعت تولید گوشت خوک در غنا را استخراج نمودند و نتیجه گرفتند که آرکتایپ‌ها در شناسایی چالش‌ها و (2019) 2102827۵ :8 71112۳0 زنجیره تأمین گوشت مرغ در اندونزی را با استفاده از روش پویایی سامانه مورد بررسی و نتیجه گرفتند که ادغام عمودی بهترین گزینه برای تأمین نهاده‌های این صنعت می‌باشد که می‌تواند سوداوری را افزایش و حساسیت نسبت به قیمت جوجه یکروزه را (2019) ۵1 6۲ ات2 /رع77 عامل‌های مّثر برنوسانات#قیمت در/‌زنجیره تأمین گوشت مرغ در ایران را با استفاده: از روش پویایی سامانق موادد ‏ بت نا فظد که اثرگذاری تقاضا عرضه: واردات و هزینه‌های تولید در ایجاد نوسان قیمت این محصول.دخالت دارند. مرور نتایج بررسی‌های یاد شده نشان می‌دهد. که استفاده از روش تفکر سامان یافته می‌تواند به شناسایی چالش‌ها و مسئله‌های موخود.ذر زنجره تمیق محطولع‌های دامی کمک کند و در اتخاذ سیاست‌هایی برای رفع این چالش‌ها موّئر باشد؛ ازاین‌زودر این مطالعه با استفاده از روش تفکر نظام‌مند زنجیره تأمین گوشت مرغ در کشور که با چالش‌های بسیاری روبرو می‌باشد. بررسی دو نوع پیچیدگی شامل پیچیدگی .ترکیبی" و پیچیدگی:پویا؟ می‌تواند در سامانه‌هایی مانند زنجیره تأمین محصول‌های مختلف بروز پیدا کند؛ پیچیدگی ترکیبی ناشی از وجود عنصرها مختلف در سامانه مورد بررسی يا درگیر بودن عامل‌های مختلف در آن است؛ در حالی که پیچیدگی پویا می‌تواند حتی در سامانه‌های ساده نیز به دلیل برهمکنش میان عامل‌ها در طول سامانه‌های پیچیده اغلب به‌هم‌پیوسته‌اند. ساختاری بازخوردی دارند» غیرخطی بوده» بر وفق انتظارها پیش نمی‌روند و در برابر سیاست‌ها نیز مقاوم هستند (2000 ,5167۵). (2010) ن3/2 ۷۵ بر این باور است که روش تفکر سامان یافته ابزار مناسبی برای بررسی سامانه‌های پیچیده است که با استفاده از آن می توان نقطه‌های اهرمی! را برای مداخله و اعمال نقطه‌های اهرمی در واقع متغیرهایی هستند که با تمرکز بر آن‌ها می‌توان با کمترین تلاش و هزینه بیشترین تأثیرگذاری را بر سامانه داشت؛ به همین دلیل برای ایجاد تغییرات مهم در سامانه‌های پیچیده به این نقطه‌های توجه می‌شود و سیاست‌ها برای تأثیرگذاری بر این نقطه‌های یکی از ویژگی‌های مهم تفکر نظام‌مند شناسایی آرکتایپ‌های سامانه می‌باشد؛ آرکتایپ سامانه یک ساختار مشخص است که الگوی رفتاری سامانه را در.طول زمان نشان می‌دهد. آرکتایپ‌های سامانه با توجه به بینشی که در زمینه اثر متقابل پویایی که میان عنصرها سامانه وجود دارد ارائه می‌دهند اهمیت پیدا می‌کنند (2002 ,1378111). آرکتایپ‌های سامانه مجموعه‌ای از چند حلقه بازخوردی هستند که باعث بروز یک.پدیده می‌شوند (2018 ,له:61۵ 820۶0). شناخته‌شده‌ترین آرکتایپ‌های سامانه شامل: محدودیت.رشد انتقال فشار به مداخله کننده تنزل اهداف موفقیت برای موفق4. تراژدی منبع مشترک,, اصلاحات ناموفق ۲ و بالاگیری بحث و درگیری* می‌باشند (2017 ,۵ 2۲ 13۳262102) که در ادامه مهم‌ترین انواع این آرکتایپ‌ها توضیح آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر: این آرکتایپ سامانه نشان دهنده این دید و نظر است که یک فرد» گروه یا سازمان به سمت یک هذف مشخص حرکت می‌کند و رفتار خود را بر مبنای بازخورد همراه با تأخیر تعدیل می‌کند. اگر فرد یا سازمان نسبت به تأخیر ناآگاه باشد اقدام اصلاحی بیشتری انجام خواهد داد یا اینکه از انجام اقدام اصلاحی به دلیل آنکه نتایج حاصل از آن را به سرعت مشاهده نمی‌شود. خودداری می‌کند (2006 ,5686). نمودار مربوط به این آرکتایپ انتقال فشار: در اين آرکتایپ؛ مسئله با استفاده از یک راهّحل موقت حل می‌شود (حلقه 1) در حالی که می‌توان از یک رال بکیاگاین برای گاط مسعلم بهره‌مند شد (حلقه: 132). در این الگوه یک حلقه مثبت هم شکل می‌گیرد که ناشی از اغتیاد به استفاده از راه‌حل موقت است و باعث می‌شود که فرد از راه‌حل بنیادین غفلت کنقه بنابراین مسئله با شدت بیشتری بروز پیدا می‌کند (حلقه ۹1آ) (2018 ,۳091107108). نمودار مربوط به این آرکتایپ در شکل ۲ نشان داده آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق: گاهی یک اقدام اصلاحی می‌تواند در کوتاه‌مدت موثر باشد (حلقه 41 اما در بلندمدت پیامدهای غیرمنتظره‌ای داشته باشد که خود تاره گرفته از همین اقدام اصلاحی باشد (حلقه 1٩]). بنابراین با گذشت زمان» نشانه مسئله به حالت پیش برمی گردد یا حتی بدتر می‌شود (2018 ,00911310105). نمودار مربوط به این آرکتایپ در شکل ۳ نشان داده آ رکتایپ بالاگیری بحت و درکلزی: ۳۱ زوگایتپ هنگامی رخ می‌دهد که رقابت وجود داشته باشد؛ در این حالت. فعالیت دو حلقه تعادلی در کنار هم منجرابه ایجاد یک حلقه مثبت می‌شود. در این حالت فعالیت الف. وضعیت الف را نسبت به ب بهبود.می‌بخشد بنابراین میزان فعالیت الف کاهش می‌یابد (حلقه ۳1)» همین شرایط بزای ب نیز وجود دارد (حلقه 1۳2). از سوی دیگر با افزایش فعالیت الف و بهبود وضعیت الف نسبت به ب. به دلیل رقابتی که میان الف و ب وجود دارد فعالیت ب نیز افزایش می‌یابد و موجب بهبود وضعیت ب نسبت به الف می‌شود و این امر موجب افزایش فعالیت الف شده و یک حلقه مثبت ایجاد. می‌کند (2014 ,827۷16ل). نمودار مربوط به این آرکتایپ در شکل ۴ نشان داده شده است. داده‌های مورد استفاده در این بررسی شامل قیمت گوشت مرغ و قیمت نهاده‌های دامی به صورت سالانه از آمارنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی استخراج شده‌اند. همچنین داده‌های مربوط به میزان واردات نهاده‌های دامی به‌صورت سالانه از گمرک جمهوری اسلامی ایران گردآوری شده است. نمودار مرجع برخی از متغیرهای مهم زنجیره تأمین گوشت مرغ در شکل‌های ۵ تا ۸ نشان داده شعه‌اند. همان ظور که شکل ۵ نشان می‌دهد: قیمت گوشت مرغ اظی سال‌های آخیر به شدت افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر قیمت نهاده‌های دامی (ذرت و کنجاله سویا) نیز در سال‌های اخیر رشد زیادی داشته و موجب افزایش هزینه‌های تولید مرغداری‌ها شده‌اند (شکل‌های ۶ و ۷). همان‌طور که شکل ۸ نشان می‌دهد؛ با وخود: آنکه در سال‌های اخیر میزان واردات نهاده‌های دامی از جمله ذرت که اولین و مهم‌ترین نهاده دامیوارداتی کشور به شمار می‌آید؛ به میزان شایان توجهی افزایش یافته است: ۱ ای زاردذات یی الهش قیمت ذرت در بازار تشده است که این امر بیانگر ناکارایی سیاست‌های دولت برای تنظیم بازار نهاده‌ها و محصول‌های دامی 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 8 8 1397 1396 1395 1394 1393 1392 1391 1390 1389 1388 1388 1389 1390 1391 2392 1393 ..1394 1395 1396 1397 8 در این مرحله, حلقه‌های علت معلولی زنجیزه تأمین گوشت مرغ ظراحی شده‌اند. برای انجام این کار از نرم افزار ۷۵81 استفادگشده الشت. پس ازوزلم نگوذار علت معلولی آرکتایپ‌های موجود در الگو شناسایی شده‌اند. آزکتایپ‌های شناشایی‌شده سامانه زنجیره تأمین گوشت مرغ شامل آرکتایپ‌های فرآیندهای تعادلی با تأخیر اصلاح‌های ناموفق, انتقال فشار و بالاگیری بحث نمودار علت معلولی یکپارچه زنجیره تأمین گوشت مرغ در شکل .٩ نشان داده شده است که بیانگر وجود ۱۴ حلقه بازخوردی تعادلی و ۶ حلقه بازخوردی مثبت می‌باشد. شکل (٩) نمودار علت معلولی یکهارچه زنجیره تأمین گوشت مرغ صنقطل راما 621 حعمانط عط) اه وونل مرممل لدعسه) (9) عع۳ حلقه‌های عرضه و تقاضای گوشت مرغ (آرکتایپ فر آیندهای تعادلی با تأخیر): همان‌طور که شکل ۱۰ نشان می‌دهد با افزایش قیمت گوشت مرغ نسبت قیمت به هزینه تولید مرغ گوشتی افزایش می‌یابد و سودآوری تولید مرغ بیشتر می‌شود؛ بنابراین تقاضا برای جوجه یکروزه و خرید جوجه یکروزه از سوی تولیدکنندگان افزایش می‌یابد (لازم به یادآوری است که اين مرحله همراه با تأخیر صورت می‌گیرد) و موجب افزایش تولید مرغ گوشتی شده؛ با افزایش نسبت موجودی به تقاضا قیمت گوشت مرغ را کاهش می‌دهد و حلقه تعادلی ۳31 را ایجاد می‌کند. از سوی دیگر با افزایش قیمت گوشت مرغ, تقاضای مصرف‌کنندگان برای این محصول کاهش می‌یابد و با افزایش نسبت موجودی به تقاضا؛ قیمت گوشت مرغ کاهش می‌یابد و حلقه تعادلی 2 ایجاد می‌شود؛ از برهمکنش حلقه‌های تعادلی ۳31 و ۳32 آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر ایجاد می‌شود و قیمت گوشت مرغ را به تعادل می‌رساند اما به دلیل وجود تأخیر این تعادل شکل (۱۰) حلقه‌های عرضه و تقاضای گوشت مرغ (آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر) 3 55ع0۳0 82120008) 10005 وصحصعل فص چارص خمعص صععلنط6 (10) عصوهن۲ حلقه‌های عرضه و تقاضای جوجه بکروزه (آرکتایپ فر آیندهای تعادلی با تأخیر): همان‌طور که شکل ۱۱ نشان می‌دهد با افزایش قیمت جوجه یکروزه و سودآوری تولید مرغ گوشتی,» خرید جوجه یکروزه ماذر افزایش می‌یابد. بنابراین شمار مرغ مادر در حال پرورش افزایش می‌یابد و موجب افزایش تولید تخم مرغ‌های نطفه‌دار می‌شود. به این ترتیب» عرضه جوجه یکروزه افزایش می‌یابد و با افزایش نسبت عرضه به تقاضای جوجه یکروزه قیمت جوجه یکروزه کاهش می‌یابد (حلقه تعادلی 111). از سوی دیگر با افزایش قیمت جوجه یکروزه» تقاضا برای خرید جوجه یکروزه از سوی تولیدکنندگان کاهش می‌یابد و با افزایش نسبت عرضه به تقاضای جوجه یکروزه, قیمت جوجه یکروزه کاهش می‌یابد (حلقه تعادلی 1310). همچنین با افزایش قیمت جوجه یکروزه و افزایش هزینه‌های تولید مرغ گوشتی, نسبت قیمت به هزینه تولید مرغ گوشتی کاهش می‌یابد و تقاضای خرید جوجه یکروزه را از سوی تولیدکنندگان مرغ گوشتی کاهش می‌دهد و با افزایش نسبت عرضه به تقاضا قیمت جوجه یکروزه را کاهش می‌دهد (حلقه تعادلی 2 بنابراین حلقه‌های تعادلی 810. 311 و 312 آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر را شکل (۱۱) حلقه‌های عرضه و تقاضای جوجه یکروزه (آر کتایپ قرآیندهای تعادلی با تأخیر) 55 08 33130) 10005 0صقصعل فص وامرصه ععلنط 10 00-7 (01) هنم حلقه‌های عرضه و تقاضا و واردات ذرت (آر کتایپ‌های فرآیندهای تعادلی با تأخیر, اصلاح‌های ناموفق و انتقال فشار): همان‌طور که شکل ۱۳ نشان می‌دهد؛ با افزایش قیمت ذرت. تقاضای تولیدکنندگان بزای این نهاده کاهش می‌یاید. با کاهش تقاضا نسبت موجودی به تقاضای ذرت افزایش می‌یابد که منجر به کاهش قیمت ذرت می‌شود (حلقه ۳34). از سوی دیگر, با افزایش قیمت ذرت و افزانش ننتوّدآو ری تولید ذرث افزایش می‌یاند. ب: افزایش موجودی ذرت. قیمت ذرت در بازار کاهش می‌یابد (حلقه ۳3)» البته لازم به یادآوری است که این مرحله با تأخیر صورت می‌گیرد؛ همچنین با توجه به وجود محدودیت آبی در کشور؛ تولید این نهاده کم‌کشش می‌باشد. از برهم‌کنش ذو حلقه 133 و 134 آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر ایجاد از سوی دیگر, با افزایش قیمت ذرت. نسبت قیمت وارداتی به قیمت داخلی آن کاهش می‌یاید و موجب افزایش واردات ذرت می‌شود. با افزایش واردات ذرت. نسبت موجودی به تقاضا افزایش یافته و قیمت آن کاهش می‌یابد (حلقه 75آ). همچنین, با افزایش واردات ذرت. سود توزیع کننده و هزینه‌های توزیع نیز افزایش یافته و قیمت ذرت افزایش می‌یاید (حلقه 11 از ترکیب حلقه تعادلی ۳35 و حلقه مثبت 71 آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق شکل می‌گیرد. به عبارت دیگر به دلیل افزایش قیمت ذرت در بازار» واردات آن افزایش می‌یابد تا قیمت را در بازار تعدیل کند اما با توجه به نبود زمینه نظارت بر توزیع آن» قیمت ذرت در بازار کاهش نمی‌یابد و تولیدکنندگان گوشت مرغ ناچارند ذرت را با قیمت بازار آزاد خریداری نمایند. لازم به یادآوری است که با افزایش واردات ذرت» سامانه به واردات این نهاده برای رفع مسئله کمبود آن عادت کرده و از کاربرد روش‌های نوین مانند استفاده از بذرهای ذرت مقاوم به خشکی یا سامانه‌های آبیاری نوین غافل می‌ماند که در نهایت منجر به واردات بیشتر این نهاده در دوره‌های بعد می‌گردد (حلقه 1)2). از ترکیب حلقه مثبت 82 و حلقه تعادلی ۳5 آرکتایپ انتقال فشار شکل (۱۳) حلقه‌های عرضه و تقاضا و واردات ذرت (آر کتایپ‌های فر آیندهای تعادلی با تأخیر, 5 068 8۳3130) وی که 10005 ۲۲وصطز وصه مصفمصعل فصه وامص؟ (12) عسع ۳ (065 270361 060سا 56 صعاگنطد 0ص اند +۵طا کمجنا ووعاعل طاکزم حلقه‌های عرضه و تقاضا و واردات کنجاله سویا (آرکتایپ‌های فرآیندهای تعادلی با تأخیر اصلاح‌های ناموفق و انتقال فشار): همان‌طور که شکل ۱۳ نشان می‌دهد؛ با افزایش قیمت کنجاله سویا تقاضای تولیدکنندگان برای این نهاده کاهش می‌یابد. با کاهش تقاضا نسبت موجودی به تقاضای کنجاله سویا افزایش می‌یابد که منجر به کاهش قیمت کنجاله سویا می‌شود (حلقه ۳7). از سوی دیگر, با افزایش قیمت کنجاله سویا و افزایش سودآوری» تولید کنجاله سویا افزایش می‌یابد. با افزایش موجودی کنجاله سویا قیمت آن در بازار کاهش می‌یابد (حلقه 16)؛ البته لازم به یادآوری است که این مرحله با تأخیر صورت می‌گیرد؛ همچنین با توجه به وجود محدودیت ام در کشور؛ تولید این نهاده کم‌کشش می‌باشد. از برهمکنش دو حلقه ۳37 و ۳06 از سوی دیگر با افزایش قیمت کنجاله سویا نسبت قیمت وارداتی به قیمت داخلی آن کاهش می‌یابد و موجب افزایش واردات کنجاله سویا می‌شود. با:افزایش واردات کنجاله سویا نسبت موجودی به تقاضا افزایش یافته و قیمت ی کاهش می‌یاید «حلقه 8ظ8). همچنین, با افزایش واردات کنجاله سویا سود توزیع کننده و هزینه‌های توزیع نیز .افزایش یافته و قیمت کنجاله سویا افزایش می‌یابد (حلقه 13). از ترکیب حلقه تعادلی 138 و خلقه مثبت. 713 آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق شکل می‌گیرد. به عبارت دیگر.به دلیل افزایش قیمت:کنجاله سویا در بازار واردات آن افزایش می‌یابد تا قیمت را در بازار تعدیل.کند اما با توجه به نبود زمینه نظارت بر توزیع آن» قیمت کنجاله سویا در بازار کاهش نمی‌یابد"و تولیدکنندگان گوشت مرغ ناچارند کنجاله سویا را لازم به یادآوری است که :با افزایش واردات کنجاله سویا سامانه به واردات این نهاده برای رفع مسئله کمبود آن عادت کرده و از کاربرد فناوری‌های جدید برای تولید این نهاده غافل می‌ماند که در نهایت منجر به واردات بیشتر این نهاده در دوره‌های بعد می‌شود (حلقه 4 ). از ترکیب حلقه مثبت 4[ و حلقه تعادلی ۳8 آرکتایپ انتقال فشار ایجاد می‌شود. شکل (۱۳) حلقه‌های عرضه و تقاضا و واردات کنجاله سویا (آرکتایپ‌های فر آیندهای تعادلی با تأخیر. 85 |۳۵ 5۵۲۳۵ اه 10005 ۲مصطز فص مصعصعل فص واطص5؟ (13) عسع۳ (065 37013617 5۶۳06 56 گناد 0ص اند ۵۶ کمن موعاعل طازم 5عع0۳0 حلقه‌های تثبیت قیمت گوشت مرغ (آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق): یکی دیگر از اقدام‌های دولت در رویارویی با افزایش قیمت گوشت مرغ, تعیین قیمت تثبیتی با هدف کاهش قیمت بازار آزاد این محصول بوده است (حلقه. تعادلی 9 اما در نهایت این اقدام موجب دو نرخی شدن بازار گوشت مرغ می‌شود؛ صف‌های دراز برای«دریافت گوشت مرغ با قیمت تثبیت شده شکل می‌گیرد و در این میان با توجه به نبود زمینه نظارت صحیح بر توزیع گوشت مرغ با قیمت تثبیت ده وأسطه‌ها گوست مرغ را با اقیمت تنظیم.بازار فریافت کرذه: و آقدام به فروش, آن با اقیست بازار آزاد می‌کنند و با افزایش هزینه‌های توزیع آن دوباره موجب افزایش قیمت این محصول در بازار می‌شوند (حلقه 15). همان‌طور که شکل ۱۳ نشان می‌دهد؛ از ترکیب حلقه تعادلی 139 و شکل (۱۴) حلقه‌های تثبیت قیمت گوشت مرغ (آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق) (370361706 آند؟ هط ۵۶5 ۳) 10005 200 رازه5 ععسم اهعص صععلنط6 (14) عهن ۳ حلقه‌های جانشینی گوشت مرغ و گوشت قرمز (آرکتایپ‌های فرآیندهای تعادلی با تخیر و بالاگیری بحث و درگیری): در شکل ۱۵ حلقه‌های تعادلی عرضه و تقاضای گوشت قرمز ترسیم شده‌اند (حلقه‌های تعادلی ۳313 و ۳14). این دو حلقه در کنار هم آرکتایپ همچنین در این شکل, حلقه مثبت جانشینی گوشت قرمز و گوشت مرغ (حلقه 1)6) ترسیم شده است. به طوری که با افزایش قب قیمت گوشت قرمز با یک تأخیر تقاضا برای گوشت مرغ که جانث انشینی برای آن به شمار می‌آید. افزایش می‌یابد. با افزایثن تقاضا برای گوشت مرغ و کاهش نسبت موجودی به تقاضای گوشت مرغ قیمت گوشت مرغ نیز افزایش می‌پاید. با افزایش قیمت گوشت مرغ, همراه با یک تخیر تقاضا برای گوشت قرمز که جانشینی برای گوشت مرغ به شمار می‌آید افزایش می‌یابد و با کاهش نسبت عرضه به تقاضای گوشت قرمز قیمت آن را افزایش می‌دهد. به این ترتیب» یک حلقه مثبت شکل می گیرد که قیمت گوشت قرمز و قیمت گوشت مرغ را افزایش می‌دهد و آرکتایپ بالاگیری بحث و درگیری‌ها را ایجاد می‌کند. شکل (۱۵) حلقه‌های جانشینی گوشت مرغ و گوشت قرمز (آرکتایپ بالاگیری بحث و درگیری‌ها) 1 ۳ 20 631 دععلونطل اه 10005 صمناناداگ (15) عسع ۳ در این بررسی چالش‌های موجود در زنجیره تأمین گوشت مرغ با استفاده از روش تفکر نظام‌مند بررسی شده است. برای این منظور حلقه‌های بازخوردی و نمودار علت معلولی یکپارچه این زنجیره ترسیم شده است سپس با اشتفاده ازّاین نموداژ آرکتایش‌های سامانه استخراج شده‌اند. ذر سامانه زنجیره تأمین گوشت واغ_فورد بررسی ‏ اوکتا یگ هاعایفرآیندهای تعاذلی با تخیر اصلاح‌های ناموفق, انتقال فشار و بالاگیری مناقشه‌ها مشاهده شد. آرکتایپ فرآیندهای تعادلی با تأخیر در این زنجیره نشان دهنده به تعادل رسیگل قیمت گر بازار گوشت مرغ ذرت و کنجاله سویا ناشی از برهمکنش عرضه و تقاضا می‌باشد. در بازار ذرت و کنجاله سویا با توجه به وجود محدودیت آبی و خشکسالیآدر کشوره عرضّه نمی‌تواند همگام با.تقاضا افزایش یابد و قیمت را به تعادل برساند. بنابراین قیمت این نهاده‌ها افزایش می‌یابد و دولت برای رفع نیاز تولیدکنندگان مرغ گوشتی هر ساله اقدام به واردات ذرت و کنجاله سویّا"می‌کند. واردات کنجاله سویا و ذرت یک راه‌حل موقتی به شمار می‌آید و آرکتایپ اصلاح‌های ناموفق را ایجاد می‌کند. به این معنا که با افزایش واردات این نهاده‌ها قیمت آن‌ها در بازار کاهش نمی‌یابد و این سیاست دولت برای به از سوی دیگر عادت کردن سامانه به واردات این نهاده‌ها موجب شده که از به‌کارگیری فناوری‌های نوین برای تولید نهاده‌ها در داخل کشور غفلت شود و نیاز به واردات نهاده‌های دامی به تدریج افزایش یابد. این موضوع نیز آرکتایپ انتقال فشار را در زنجیره تأمین گوشت مرغ در کشور ایجاد بنابراین می‌توان نتیجه گرفت تخصیص ارز ترجیحی به واردات نهاده‌های دامی. سیاستی ناکار آمد است که سود آن تنها نصیب واسطه‌ها و دلالان می‌شود. این در حالی است که اغلب تولید آکسدگان ,مرخ کوش نا گزیر به خرید تهاده‌های عاقی از بازار آزاد:هستند. همچنین به نظر می‌رسد که باید به جای تخصیص ارز ارزان قیمت به واردات نهاده‌های دامی. سرمایه‌گذاری بیشتری در فناوری‌های نوین برای تولید نهاده‌های دامی در داخل کشور صورت از سوی دیگر با توجه به اینکه امکان خودکفایی در تولید نهاده‌های دامی به ویژه تولید ذرت و کنجاله سویا در داخل کشور وجود ندارد؛ ضرورت دارد که واردات این نهاده‌ها با ارز به نرخ بازار آزاد صورت گیرد و برای خرید نهاده‌ها تسهیلات بانکی ارزان قیمت در اختیار تولید کنندگان آرکتایپ بالاگیری مناقشه‌ها در زنجیره تأمین گوشت.مرغ نیز که از جانشینی گوشت قرمز و گوشت مرغ حاصل می‌شود نشان.دهنده افزایش قیمت گوشت قرمزاو.گوشت مرغ به طور پیوسته می‌باشد. به عبارت دیگر همان‌طور :که. آمارها نشان. می‌دهد. با افزایش قیمت گوشت قرمز مصرف کنند‌گان گوشت مرغ را جایگوین‌لان که رم ی,دالتاراست که مصزرف گوشت مرغ در داخل کشور ۲ برابر استاندارد مصرف جهانی گزارش شده است. با افزایش مصرف گوشت مرغ نیز قیمت آن افزایش می‌یابد و این چرخه ادامه پیدا می‌کند. برای رفع مسئله‌های ناشی از این آرکتایپ تاکید می‌شود که به مصرف‌کنندگان دهک‌های پایین درآمدی برای مصرف گوشت قرمز پارانه اختصاص پیدا کند. در این صوّرزت مصرف گوشت قرمز که*3ر سال‌های اخیر در کشور به شدت کاهش یافته به سطح استاندارد آن نزدیک می‌شود؛ همچنین از افزایش قیمت بی‌رویه ((0) .۸ 370078 6 ,یگ متقنقاهد5 .3 مخطفتامصطقهطک .17 3/05۵0 0.۰ مطع0ه2زن۸ م6 ۶و کمعدمانقل عطا عصاختصعلز هن همه عصفماصنط ندید و صمنای‌نام‌ص۸ -12)665-2020 ,۵165 1]071 ۵۳۵ ۳60۵/68 1 200675 0۳-116 کله6م۸ صنقط عحله بآ بانگگ۸ .5 1۳0018 5020 کل .10 ,۸826 و10 بقتتا5 وس .3 وقت6لزتاق 37 و کل 5880809 ونم ۳۵ هنز 065 اع دنه کصعاکری 1۵۶ اصعص عم صفص عزع دک .(2018) .7 مطهنع]آ ۰ ووزنط 2/131 :6 ول ,۷۵۲۳۷۵۵۲ ظ ولواقصندم م1 م۸ 6ا0ق11011 کل ولااعنظ و.2 387767103 8 :00089370205 6ط که ۳۳۵6 صز وصنصحح؟ عنصععه که خصعصم 106010 .(2017) ,(9)5 ,ل9ا(ا(ط 0 اک .16565 کعم واعطنه کرک حاع0تطا 10۳۵۳۵ ۵3۲ ۳36 1۵۳ 1 0۶ کعع ده هل صنقص ۵ 0۶ ۸۳0۶ .(2010) .5 ,نامدای فص 0 مخطعدعط0 (ژوته۳ ت) 89-110۰ ,(8)41 ,6۷16۷ ۲7۳۵۵9٩ ,۳۵ 70۳ 130۰ هذ 06790606 عاصزوم عهد 10 ۸ .(2019) ب30 ,فتعطعنط 6 ول ۳19106 ۶ 13600 ,کاتاصطز الوم 0ص 1169104 1و اعغا فص عطا اج موم .(2016) بش۸ مفصععقطی 3آ) .6/6121 20۳۹1/130 /حنجعح ن0 نا //+صاخط +علطهلندک۸ مدنند‌گگ۸ ۳00 85 .(2018) .85 .0 ماطاینصگا فص 37 .3 ,50160130 بط .ی جنگ وسظ .ل وقطصت6 0اسا-1 از عمط هصنده‌کم معامهی عسکد‌ع ما [مم ۸ تعصفملسنطا کصعادرد +4 ب.ظ بنطلتم1 0صه .ظ منط2۵7602ع11 وس 11670۵ ,ک2/.1 72376373 ول 1167083 8 :36۵ آا0 ۵1۲ صنقطل بجام‌منک عطا ها فدمتاقه 1 ععخم عطا هصنا1/000 -237 ,(42) 11 ,36860760 ۳6010/۳65 آه اس و۲۸٩ سول مهو مصه کعنصفصرل 85ن ای لنماع مس کنصعما ۵۶ آموممه ۸ .(2010) .17 مفقم‌ططمطک فوصه .ک .5 متصنه‌دی110 -255 ,(12)3 ورو۳010عع7 0۳۵ عععع5 اس و۸ ]۹ ۵۱ 70 ب۶ععط 1۵۳ ص۵۳8 70713885 030 06 1۳/0 60 مه ۷ // :05 :16 هندب ۸ ۳ عاصنزهم 10۷۵۳286 200 ک6/اع دنه صعادزد گتاصعلز ما ومع 7156 «(2014) سل .2 معنحه7 57 6 ۵۶ 2۳02085 1۵ کنست6 برع 36-60 6طا هنز گنود که صمن‌عام۳م 6 جذ 3۵28661 قح بوام‌صناد ۵۶ کنعولدمه۸ .(2019) .۸ ۳۰ مه 2122 ۵ ۷۷ بل مفلتقنگت 7 :65 0016۳666 102 زا 200۳0۵ کعنصقص 0 فیک عصنکت الوم ۸۵6 .8 نت20 102 .(012034 .0 م1 310۰ ,567 [۷۵) وصععصنع مت فصه ععصعن5 علدنعج/1 :00 عاطولنه ۸ مکننه‌اکه مین[ ۶و سمع12 .(2018) وحطنت مسعانه‌نه۸ ۵۶ ات2 .8-2 5/9 65/50 1 که ص دمص ۵1 //: ۳05 :0۳ عاطهانه ۸ مکننه‌اکد 165104 ۶و م36 .(2019) قطن عسعله‌فو۸ ۵۶ نت28 5/98۰ 65/50 لک دح 100۳5 از زهص ه ۵1 //: 31105 8163030 65 یی 1 حلص واه رمک 6 100 کل ره ۳ // :1305 آنداع نموه 16 طمصنداعک عصنامعی ۵۶ کعودعالقطا0) .(2018) .31 .0 مطکع‌تباگ 200 .ی ولنه7<1 ,2۳00165 عهصنلنت) ک و۵ ۵6 ۵۵م عاطمتماکند ما20 .(2014) 0 ,31606 ق3070 ,313008 #عاندتا ۵ ۵1 مناد عنصدع0۳ عسطایه‌نو۸ فصه ۳۵۵۵ هزم 0ع۳21ععاصز صه مه عصناعامص ععنصقعصیل صعافروک .(2014) .36 مقل9صززع 102 24-0 ,127 ,۳1191716671719 810551675 ]٩ ۵1 م7 تصنقط بوامصنک 0۳۵۵05 .(08) .5 ,۷۵116۵ 00ه .7 ,کلصعع16 .ظ ,8116۲5 حطع زن ص51 06 ول ,8051055 ۳:06 7۵863086 551615۰ 000 1۳3 61101075 1016 کر 0۲۱۵۲۱ +که واه م۸ ,و13 - ( ص06 م۸5 ع م۳0 سدع ۷) ددع 16۰ [ه16م 1۳0 لهمط 111 ۹ص 6۶62 هه ن متا 9 1162 ]٩ ۲۳۵۲۲۵ ۵۵ ۵۳۲ 71۳۵ :200116 عم 7۳۵ .(2006) .37 .2 ,56286 ع وصنسا‌نساک .(2014) .ظ بل مصقطایتهی6 هه بل ب ,۲02ع023 م۸ .3 وصاصقناه5 :130065 م7878 060۵1 صز وصنصحح؟ اععط +ع10مطا افص که صمناهنزد 0۳010920 ,7۲۵۵۲۵ ۳۳01670۰ عصنصها ما اصزوم هه صه که عصفلصنط عصعتعرد وصندتا حصنقط اوام‌ م5 1۵۳ کزد تسه 02560 ص76 ۸ .(2013) .۸ 2760616۵ 0ص 37 مقط 00ص 5 ۵۲] ۵۵۶1۳9 0۹۳۵ و۳ عع اک نرگ +ک 20 ککع 1 1عا8ظ .(2000) .0 .37 ,516۵2 عنسه رل 57516 هصنعتآ .(2011) ۰ مطنط 200 ۳۰ ب وطمعامطلزا< .0 سا منطل9ع01ع1" هرمنا0م۳م لمصنخصه ۶۵۳ کامم خمعصععقصهص مماععل ما همه هصنا1 00 102-۰ ,(98)1 ماع 07عع ۴۳۵۶ اامسک +کاصمصتصح انمض جه کزعمطاصصهع 6 ۶۵۳ [100 عجاونهد ه که حاعوو مه وصفلصنط کیک .(2010) 1۰ منق/2 ۷7۵۵ ق۹۷16 ۵۶ 1686/6 عمط 832 کم عطا ۵ وود عحعه ۸ امعم 00۵10 ما0۵ عطا 1۵۳ جاعنو5 هقعاص عطا که عصعع3 تمعسصم۸ خاف54 ۳۵ که موصنوعع0۳۰ 5 نع وام‌ماه ۳۵۵۵ .(2011) .7 .36 مطعلقطعه2 مصه ۰ظ .36 ,هم حطله۳ ,36 مفعته72 25-3۰ ,(102)1 ,۳91162719 ۳۵۵۵ ]0 ام 70 موم 0۳20 ماه عل 2 عصزهن ٩ ۳8ات صنقط) چاطرص؟ +362 حصعملنط0 او کمودعالقط) عطا عسنادع0 1۳۶ 85 ,و5۳20 7862 کقط اقعص صععلعنط و ععم عطا ,0ص ۳۳6۵۳ 13 0 3۹۷6[ عم احاحطز هنکن مفصقط حعطاه عط 05 :کعمصستعدی ۵۴ ۵۲۵۳6 ۵ط 6 عدمله اعنجه اقطا عصعاطممم عطا 660 0۳005 10۵۳ فصعلطم م0 [۵ 66۳و 40 20068 ۵۶ 67 20 1۵۳86 ۵طا ما عحل فصه اع0وممم عنط ۶و صنقط اط‌صته ۵85 ع۳0۵ممصه عصماصنطا کنر ه موه عنط صل بصتقط عنطا صز 0ع1م ۷ص عاصعهه بقل اوامصن5 اعد صععلعنط عطا نو دععدع له عطا عامع ناک از ۵ا 0عقت 066 عنصه 00 فص اعاصصی لعممصنطصی عصنفواعصز منعاصصهی که عطق 1۳۵ ادا انا‌هه عط ۵۶ صنقط توامصناک 6ط که ناد کعصعا کرد ه مه صیف ای 1 0۶ 0۳6606 ۵ 1۵ عل کل نمی الق نوامصنطصم۲ بک 0۳۵۵ 060۳ صق ااکنعآصصی نحل علنطم بصعکید عطا هز مه + کاصعصعلم ع6فا ۵۷۵۳ کاصعهد 066۵ کصمنا دز عطا ما عحل عصعاوندد عاصصنزد عطا حز ۵ کز عصماصنطا صعاعرد ۵۲ 0611065 (2010) نق/2 ۷۳ .(2000 ,ص6۵ ع51) 86 6 0600 وه کصعا کرک 6 اصصم عصن لهس 26۶ (2 مه 500۳009۵16 85 ندید 1310[ع از ۲۳56 عاونا ده مهف کذ عکه 366 1۳6۳۷۵05 10۵۳ کاصهز00 8اسنطا صعاکرد 60 ۵۶5 از ,وی عنطا هز ,136761036 دنناد 06۵1و مناد صعغلعنط ۶و کاصععد همه کمنطکصو‌ناج1ع عاصز عامع ناد ۷ص ما 5200۳0۵ عطا صز 0ع اجه ۷۵۲۵ عاصع‌هد قطن 0ع6عط کصتطاعمم ۵1 ۲6 وروی عنطا 1۵ 6 1061160 ۷۵۲۵ کعمواعط مه کرک عطا مصعط هه صق‌عقنل موم لمعتی 5۰ 02120006 14 مه 10005 عصننمگهنهد 6 علاط صعععنل مممل لذعتی 1 وععنا ووقاعل طازتم کععمعم وصمصعلدط کعو نامز معله کعم مه 1060060 1068104 6طا خقطا ۵۵م 5 کم واعطلنه صعلسط عطا هصنگنطاد وصه لند؟ ا۵ط) دعرزط .46اه 006506 عطا عاقلعم۳ ما لماع 066۵ امد کقط نامم اممصطز احاصصز 1001 11769106 00060 عطا ادص ما ۵عصماععه عکرد عطا عوهه ده کقط 40 ۵۳۵ عطا مصمننو0ه <آ «حصمنا امک عنعقط 0عصمفصه 20 فصه کاممصطذ اه ۳۳0 اه کنصو 000 آدسله‌خو۸ ۶ اگماک نج ۸ هناگ۸۵ عغ «معک‌گوتم عاهن مکع۸ واه نمی 1 6 ۵۳۵ سکع04 صز 611606 66۵ امد کقط نامه امصصز معط صقع رمک 007160 0 8 منم ۲و 134 ۵ ۶و ععتهعط ,ععطم لمع ص62 500 0هه ۳۵0 58868160 ۳۵۶5 از ,0/06 لس 00 دز عطا عصنملههه بط موللمص۳۲ 06 ,5اتاصصز 10768104 امومصذ ما عصعسه 1۵۳68۳0 مناد عصتق‌مللد ۶و ۲و 0۳0۵00 عطا 1۵۳ کعزعمامصطا بط هنز علهص 06 مداد خصعصادع از -5۵[۶ وصتطل۳2 اهطا نع مفصقط +عطاه عط 02 وهای عط هز کاناصطز 11651064 6۵1 50780620 0صه ۵۳۵ الهنع90ه مصصنا 0۳0۵ اتاصصز 4لع0اع 1 صز توصعنشقکنه 6 دز 0۳1۵۵ 0ص 06 کاناصطز عععطا اقطا 0عاعععود ک۷۵ از بعاطازعوم امط کز 1۳۵0 صز 5 6 070۷060 06 7۵165 1016۳651 10۷ که ص10 علصط وصه مصعسه 1266۲ 0 1000 [2کتا02 ,کع 0 /اع م۸ صعاکبرگ مصتقط) ارام ناگ +0۳5ر6 ۳

در طول ماه های اخیر قیمت گوشت مرغ افزایش شدیدی داشته که رفاه مصرف کنندگان را به خطر انداخته است؛ از سوی دیگر افزایش قیمت نهاده ها مشکلات بی شماری برای تولید کنندگان به وجود آورده است. با توجه به مشکلاتی که در طول زنجیره تأمین این محصول وجود دارد و با توجه به زیاد بودن فعالان و عوامل درگیر در این زنجیره؛ در این مطالعه روش تفکر سیستمی برای بررسی چالش های زنجیره تأمین گوشت مرغ به کار گرفته شده است. برای این منظور، روابط میان فعالان زنجیره در قالب نمودارهای علت معلولی بیان شده است و در ادامه آرکتایپ های موجود در سیستم شناسایی شده اند. نمودار علت معلولی شامل 6 حلقه بازخوردی مثبت و 14 حلقه بازخوردی تعادلی می باشد. آرکتایپ های شناسایی شده نیز شامل فرآیندهای تعادلی با تأخیر، اصلاحات ناموفق، انتقال فشار و بالاگیری مناقشه ها می باشند. در نهایت با تحلیل و بررسی آرکتایپ های شناسایی شده، پیشنهاد شد که به جای تخصیص ارز ارزان قیمت به واردات نهاده های دامی، سرمایه گذاری بیش تری در فناوری های نوین برای تولید نهاده های دامی در داخل کشور صورت گیرد. از سوی دیگر با توجه به اینکه امکان خودکفایی در تولید نهاده های دامی به خصوص تولید ذرت و کنجاله سویا در داخل کشور وجود ندارد؛ پیشنهاد شد که واردات این نهاده ها با ارز به نرخ بازار آزاد صورت گیرد و برای خرید نهاده ها تسهیلات بانکی ارزان قیمت در اختیار تولید کنندگان قرار گیرد.

409204

با توجه به ضرورت شناسایی این چالش‌ها هدف این مقاله شناسایی چالش‌ها نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی است. در این تحقیق, ابزار گردآوری داده‌ها تکنیک گروه‌های دسته‌بندی» طبقه‌بندی و رسیدن به مفاهیم کلی و مشخص, بهره گرفته اشد. اعضای جلسات. متشکل از ۳۳ صاحب‌نظر, خبره و متخصص مرتبط با شهرهای جدید بودند که با روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف يا معیار انتخاب شدند. پس از تحلیل مصاحبه‌های مشارکت‌کنندگان. هشت عامل در زمینه چالش‌ها مدیریت شهری شهرهای جدید ایرانی؛ شامل نهادی- اداری» تسهیلات و خدمات. برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری, زیست‌محیطی,» اجتماعی* فرهنگی, شهرسازی و معماری,» تأمین مالی و بودجه و قانونی و حقوقی, استخراج گردید. مشارکت‌کنندگان در جلسات بحث گروهی, به ضرورت تبیین نظام مدیریت شهری منسجم مبتنی بر ویژگی‌های شهرهای جدید دز ایزان» تأکید کردند. نتایج این تحقیق می‌تواند در ساختار برنامه‌ریزی شهرهای جدید ایرانی به منظور بازنگری و اصلاح ساختار نظام مدیریت شهری شهرهای جدید.» به برنامه‌ریزان و واژگان کلیدی: شهرهای جدید ایران چالش‌های مدیریت شهری,» گروه متمرکز کانونی» مدیریت شهری شهرهای جدید 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:26 +0330 ۵۳ 5۳ 0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 دلیل تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت و از سوی است که از نظر اشتغال, به مادرشهر متکی نباشد و از و هم پس از آه طراحی و احداث شده‌اند (اذانی و شهرهای جدیدی در آیران است که بعد از انقلاب اسلامی مشخصی دارند جایی که شهرسازی در همه ابعاد آن» بر باکیفیت و به دور از هیاهو و جنجال کلان‌شهرها برای شهروندان خود مهیا کنند. اما پس از سه دهه از اجرای سوی دیگر شهر را به عنوان یک سیستم به‌هم پیوسته. است که به نوعی این مقاله درصدد پاسخگویی به آنها 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:26 +0330 ۵۳ 5۳ 0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی 0 است: ۱- چالش‌های فعلی و موجود که ساختار و نظام سیاست شهر جدید ششم اکتبر در مصر و چالش‌ها و جدید موجود و نگاهی دقیق به اینکه آیا شهر جدید دیگری باید ایجاد شود يا نه مورد تأکید قرار گرفته است. در واقع تا زمانی که سیاست شهر جدید مصر به نتایج این مقاله نشان داد در حالی که تأسیس شهر این امر باعث شده ساکنان شهری به درون دره بازگردند ایجاد زمینه‌های اشتغال در این شهر ایجاد جاذبه لازم و ارائه امکانات بیشتر در این شهر و در نهایت. تسریع در تکیه بر نقش مردم و سازمان‌های غیردولتی و ارائه فرایند تحلیلی و پیمایشی بوده و همچنین از نظر کارشناسان و این روش می‌توان این شهرها را از روابط خشک اجتماعی 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:26 +0330 ۵۳ 5۳ 0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 به شهرهای جدید. رکود اقتصادی و افزایش نرخ تورم در کالبدی در تهیه برنامه‌ها و بی‌توجهی به خواست و نیاز لازم است که زان آن و به منظور اداره امور شهر از را سازمان می‌دهد و بر آنها نظارت دارد و حتی برای آداری است که این نظام از مجموعه اجزای زنده که در شهر وجود دارند و با هم تعامل دارند» تشکیل شده است. ایخ اجزا شامل افراد یا تشکل‌هایی است که به اشکال مختلف دولتی يا غیردولتی در شهر ایجاد شده‌اند و با باید در برگیرنده سه بعد باشد که عبارتند از: ۱- برنامه‌ریزی 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:26 +0330 ۵۳ 5۳ 0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی ۵ است که با به‌کارگیری منابع مادی و انس انی در در قالب یک تعبیر کلی می‌توانیم به دو نوع شهر شهرهای جدید در انگلستان» در پاسخ به نیاز به مسکن, جدید را در سه دوره بررسی کرد: ۱- دوره اول: باغشهرها ایران نیز مطرح شد و نهایتا در سال ۱۳۶۸ با تصویب آن در مجلس, شکل رسمی يیافت (امامی و عرب. ۱۳۹۶). به بعد از انقلاب با قبل از انقلاب اسلامی در عملکرد آنها است؛ زیرا طی سال‌های پیش از انقلاب» هدف از احداث منظر و تشتت در مدیریت خود شده‌اند و این مشکل بر مشکلات این شهرهای نوپا می‌افزاید که همه اینها نیاز به 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 جدید ایران» با هم بحث نمایند و محقق به عنوان تسهیل گر موضوع را به اعضای گروه معرفی, سوال‌ها را طرح, بحث را هدایت و موضوع‌های خارج از بحث را در دسترس بودن» تجربه مدیریتی در ش هرهای جدید و آشنا به قوانین و مقررات شهرهای جدید. در واقع انتخاب آنها و اتخاذ تدابیری برای رفع آنها در ارتقای کیفی این مدیریت شهری در شهرهای جدید و ابعاد مختلف آن به معیار استفاده شده تا از تجربه‌های افراد کلیدی و موّثری کارشناسانی که تمایل به بیان درک و تجربه خویش در این زمینه را داشتند. وارد مطالعه شدند. پس از مصاحبه., ذهنی و مبتنی بر واقعیت و بدون هیچ گونه تعصب. به در بخش اول, ایجاد شهرهای جدید در ایران با چه را بعد از چند دهه برنامه‌ریزی و ساخت. چطور ارزیابی 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 شش نفره, یک گروه هفت نفره و یک گروه هشت نفره معماری» تأمین مالی و بودجه و قانونی و حقوقی گردید. تشتت در درک و خوانش مفاهیم مرتبط با نظام و سازمان مدیریت شهری رقابت منفی بین شهر جدید و شهر مادر و سایر شهرهای پیرامون وابستگی شدید به مراجع دولتی مرکزی و غیرمحلی در اقدامات (وزارت کشور انتقال زودهنگام مدیریت از سازنده (شرکت عمران شهر جدید) به شهرداری و مقاومت‌های دروسازماش و سلیق عفر رخ از دشتگاه‌های مذیریت شهری مدیریت یک شرکت شهری به صورت متمرکز از تهران به رغم وجود نهادهای استانی و شهرستانی و کم‌توجهی به نیروها و مقامات محلی در مدیریت و فقدان هماهنگی بین مدیریت شهری مادرشتهر,و شهر جدید (مثلا در امر ضعف نیروی انسانی و فنی متخصص در برخی از شهرداری‌ها و شرکت‌های فقدان رویه‌های مطلوب انتخاب مدیران تعامل گرا متناسب با شرایط شهرهای عدم‌ثبات مدیریّت کارآمد (تغییرات مدیریتی زیاد و دوران مدیریتی کوتاه شفاف نبودن جایگاه شرکت عمران شهر جدید (در مدیریت شهر جدید بعد از نبود درک مناسب از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت عمران شهر جدید نگاه به عنوان یک رقیب و اقدام برای حذف یا تضعیف شرکت‌های عمران شهر جدید از سوی برخی از شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهر 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 فقر خدمات رفاهی (کمترین سطح دسترسی به خدمات فرهنگی و امکانات ناکافی بودن خدمات زیربنایی و روبنایی (همچون عدم‌|اجرای شبکه فاضلاب شهری,» کمبود درمانگاه و مدارس و مساجد يا نبود آرامستان) افزودن به طرح‌های جامع کلی شهر بدون توجه به ض زیرساخت‌ها و تقاضاهای متعدد اصلاح طرح تفصیلی و تغییرات زیاد در کاربری‌های زیاد و وسعت زیاد شهرها و پراکندگی و تفرق بین بخش‌های مختلف شهر فقدان ضوابط تدوین شده در خصوص ساختار معماری و شهرسازی به ویژه در حوزه سیما و منظر شهری و نمای ابنیه و مصالح ساختمانی خام‌فروشی اراضی شهر جدید و فقدان برنامه یا پیوست معماری و شهرسازی آشتباه راهبردی در تفریت نش بو کار کرد,خاتی برای شهرهای جرد بی‌توجهی به تفاوت‌های بنیادین شهرهای جدید با سایر نقاط شهری فقدان دید متعادل در مورد جایگاه سیاستی و برنامه‌ای شهرهای جدید بین مقامات و مدیران ارشد حکومتی» دولت و وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و برنامه‌ریزی بخشی (نگاه جزیره‌ای به روند توسعه شهرهای جدید با هدایت از نبود برنامه‌ریزی فراگیرنده تمامی سیستم‌ها و زیرسیستم‌های یک شهر جدید اعمال و ایجاد برخی از محدودیت‌ها در شهر جدید به نفع شهر مادر ضعف در دستیابی به افق‌های جمعیتی تعیین شده و خودکفایی اقتصادی و شغلی روز اقار ای یاک کش بت روز ناه ارات و 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی ۹ نبود استقلال در تصمیم‌گیری و مدیریت متمرکز ساخت شهرهای جد: موانع توسعه (دکل‌های برق فشار قوی و لوله‌های انتقال حامل‌های انرژی در نگاه به شهر جدید:به عنوان خوابگاه و تبدیل شدن شهرهای جدید به خوابگاه اختلاط جمعیتی ضعیف و خلا گروه‌های متنوع ساکن در شهرهای جدید مدل سنتی تأمین مالی برای توسعه شهرهای جدید (اتکای کامل به فروش اقتصاد تک‌پایه‌ای و نبود بستر سرمایه‌گذاری و فقدان زیرساخت مناسب برای تسهیل فرایند جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی متناسب با ویژگی‌های وجود نگاه هزینه و درآمدی به شهرهای جدید از سوی دولت نبود توازن بین درآمد و هزینه اداره این شهرها و محدودیت‌ها و کمبودهای فقر منابع املاکی و ناچیز بودن سهم درآمدهای شهرداری از منابع املاکی در 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  ۱ اقتضاد و مدیریت شهری/ شماره بیست‌وهفتم؛ تابستان ۱۳۹۸ وجود نظام توزیع درآمدی متمرکز در شرکت مادرشهرهای جدید و انته بخشی عمده‌ای از درآمد اختصاصی شهرها به سایر شهرهای غیربهره‌ور شفاف نبودن جایگاه سازنده (شرکت عمران شهر جدید) در قانون ایجاد سازنده و شهرداری | روشن نبودن جایگاه سازنده (شرکت عمران شهر جدید) در مدیریت فرهنگی, موانع قانونی برای تعامل هرچه بیشتر با سازنده شهر مشخص آنیسانت وهمیق ,باغت کشته یذ جتاتق الزام قانونی برای تشکیل زودهنگام شهرداری در شهرهای جدید اینکه از ظرفیت‌های شرکت عمران برای نبود ابزارهای حقوقی, مالی» تشکیلاتی و فنی برای توسعه و مدیریت این | عمران و آبادانی هرچه بیشتر شهر استفاده عدم‌اجرای وظایف مطرح در قانون ایجاد شهرهای جدید توسط سایر دستگاه‌ها | «.. حتما باید قانون شهرهای جدید اصلاح در تکمیل خدمات شهر جدید بشه و تا حداقل ۷۰ درصد شهر احداث نبود تعهدات مالی قانونی برای دولت در تأمین زیرساخت اولیه شهر جدید نشده, شهرداری تشکیل نشه و کم‌کم ققدان ممری‌های قأیوی برای یراس ندب سبرنایدگذاران هی و۱ شیرکت عمران بالاگروپیسی یل مه شرکت عمران شهر جدید (در مدیریت شهر جدید بعد از جدید و شهر مادر و سایر شهرهای پیرامون» تشتت در درک و خوانش تعاریف و مفاهیم مرتبط با نظام و دستگاه‌ها و نهادها و ادارات. نوپایی برخی از سازمان‌ها و (مسئلا در امسر حمل و نقل)» نبود درک مناسب از شهری به صورت متمرکز از تهران به رغم وجود نهادهای 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی ۱۱ نامناسب به شهر مأذر و پایانه‌ها فقر خدمای‌ف اه ۷ تفریحی و ورزشی و گذران اوقات فراغت) و ناکافی بودن بالاخص در حوزه سیما و منظر شهری و نمای ابنیه و 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 شهرهای جدید با هدایت از مرکز)» فقدان دید متعادل در فاضلاب شهری» عدم‌توجه به بهره گیری از آنرژی‌های نو و مدیریت شهری شهرهای جدید را تأیید و از یافته‌های این شهر هویت پایین, نگاه به شهر جدید به عنوان خوابگاه و 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی 3 بین درآمد و هزینه اداره این شهرها و محدوديت‌ها و املاکی و ناچیز بودن سهم درآمدهای شهرداری از مد ابع جدید بعد از تشکیل شهرداری است. در این زمینه» نتایج 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 کالبدی شهرهای جدید در ایران است. با توجه به ماهیت محیط زیستی آن بوده است؛ در حالی که فلسفه وجودی که کلان‌شهرها با آنها دست به گریبان هستند تا جایی مبتنی بر عواید اقتصادی صرف آن و در مقابل عدم‌ایفای بودن آن است. از همه اینها مهم ر اینکه در این شهر و به عنوان کسانی که قرار است در آنجا زندگی گذشت چندین دهه از حیات نیز یکی دیگر از نکات مهم 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی ۱۵ خواهد بود. بر این اساس, با توجه به اهمیت و ساختار نتایج حاصل از بحث گروهی متمرکز و مصاحبه به عمل آنتاه با خبرگان و کارشناسان چند راهکار کلی در جهت یک از ابعاد مدیریت شهری در شهرهای جدید. هر یک می‌باشند که تبیین اجزای هر یک از آنها خود موضوع پژوهش مستقلی است که در ادامه این پژوهش + + تسایر منطبق بر شرایط و ویژگی‌های زمینه و ترسیم عینی از ایران» است که به راهنمایی دکتر حسین ذبیحی و مشاوره واحد علوم و تحقیقات تهران» دانشکده عمران هتر و معماری, 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 اجتماعی در شهرهای جدید و رابطه آن با رضایت از 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9  بررسی چالش‌های نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی/ محمد آیینی» حسین ذبیحی» زهراسادات سعیده زرآبادی ۱۷ هام جدید از تقوری تا اغمسل: با تأکید بر أیران: ۰ ۳ ,5608 ۵7 ولآ روتنک و5 ,166 وت بل فان 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9 ۰ کل ,ق860۳ 6 و1 .ظ 70608 ولا سا وقاشاآ ۷ ع6 0,1 510171 اک .(2014) .۸ .۸ ,نله حطهط5 00/۱۱ ۵060 1۲۵۲۱ ۵۵۲۰۱۲ ۵ 11:27 +0330 ۵۳ 5۳0۵(/ 56016106۲ 291۱ 9

شهرهای جدید با توجه به اهداف آنها، جزو مهم ترین سکونتگاه های کشور محسوب می شوند که با برخی از معضلات در نظام مدیریت شهری خود روبه رو هستند. با توجه به ضرورت شناسایی این معضلات، هدف این مقاله، شناسایی معضلات نظام مدیریت شهری در شهرهای جدید ایرانی است. در این تحقیق، ابزار گردآوری داده ها، تکنیک گروه های متمرکز کانونی است و برای تحلیل نظرات اعضای جلسات بحث متمرکز گروهی، از روش تحلیل محتوای کیفی برای دسته بندی، طبقه بندی و رسیدن به مفاهیم کلی و مشخص، بهره گرفته شد. اعضای جلسات، متشکل از ۳۳ صاحب نظر، خبره و متخصص مرتبط با شهرهای جدید بودند که با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف یا معیار انتخاب شدند. پس از تحلیل مصاحبه های مشارکت کنندگان، هشت عامل در زمینه معضلات مدیریت شهری شهرهای جدید ایرانی؛ شامل نهادی- اداری، تسهیلات و خدمات، برنامه ریزی و سیاست گذاری، زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی، شهرسازی و معماری، تأمین مالی و بودجه و قانونی و حقوقی، استخراج گردید. مشارکت کنندگان در جلسات بحث گروهی، به ضرورت تبیین نظام مدیریت شهری منسجم مبتنی بر ویژگی های شهرهای جدید در ایران، تأکید کردند. نتایج این تحقیق می تواند در ساختار برنامه ریزی شهرهای جدید ایرانی به منظور بازنگری و اصلاح ساختار نظام مدیریت شهری شهرهای جدید، به برنامه ریزان و سیاست گذاران این بخش، کمک کند.

492476

رائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با محمد حیدری! -احسان محمدی تر کمانی *۲- مجید جاوید " - محمد بیات "۲ [.دکتری مدیریت ورزشی؛ پردیس فارابی, دانشگاه تهران ابران ۲. استادیا رگروه مدیریت ورزشی,» دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی, دانشگاه تهران, تهران» ایرا ن۳. دکتری مدیریت ورزشی» پردیس فارابی, دانشگاه نهران» ابرا ن۴. کارشناسی ارشد. مدیربت ورزشی, دانشگاه پیام نور واحد کرج. ایران همه‌گیری کووید-۱۹ تمامی صنایع را تحت تأثیر و رکود قرار داد. نحوه مواجهه در این آدوران و تأثیرات میان‌مدت و بلندمدت آن تمام صنایع اعم از ورزش را مورد چالش بزرگ قرار داده است. تحقیق حاضر بر آن است مدلی پویامحور از دوران پساکرونا برحسب آشوبناکی سیستم صنعت ورزش ارائه دهد. روش تحقیق حاضر دلفی است که به‌صورت کیفی در چهار دور انجام پذیرفت. نمونه‌گیری تحقیق به‌صورت هدفمند انجام پذیرفت. در این تحقیق از خبرگان مدیریت ورزشی و خبرگان روان‌سنجی به‌عنوان نمونه مورد هدف استفاده شد. برای بررسی کفایت روش تحقیق از چهار متخصص به‌عنوان نمونه موازی به‌منظور تضمین کیفیت تحقیق استفاده شد. برای تحلیل داده از نرم‌افزار 7638110.81:8 و 26 استفاده شد. نتایج تحقیق در دور میزان توافق خبرگان بر وضع آشوبناکی در هفت گزاره اصلی به‌عنوان نقاط ذارای آشوب و بی‌نظمی,نشان,ذاد:در دور دوم نقاط دارای خودمانایی و تعاملات بین؛گزاره‌ها گزارش شد. در دور سوم میزان وضعیت آتی صنعت ورزش برحسب گزاره‌های اصلی و فرعی به‌دست‌آمده در دوران پساکرونا بر ماتریس راهبرد اصلی تعیین شد. نوع راهبردهای مورد نیاز برحسب مکان جای‌گیری هر گزاره در ماتریس تعیین شد. در نهایت. مدل سیستم پویا صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا ترسیم شد. به‌طور کلی اجرای چنین سیستمی نیاز اساسی دوران پساکروناست و از این طریق می‌توان چرخه بازخورد سیستم را تشخیص داد تا در بی‌نظمی و آشوب موجود * نویسنده مسئول : تلفن :۰۹۱۲۸۳۴۲۳۳۵۰ 2010۵0۳ هم صکطظ لفط  ۱۳۰۲ مدیریت ورزشی,» دوره ۰۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ رویکرد پویایی سیستم‌ها! یک متدولوژی نیرومند و مدل شبیه‌سازی کامپیوتری برای تعیین چارچوب» درک و بحث در مورد مسائل و موضوعات پیچیده است. که در دهه ۱۹۵۰ توسط پروفسور فاستر؟ در انیستیتو تکنولوژی, ماساچوست آبداع: شد. دامنه کاربرد این ,رویکرد. بسیار وسیع است» از جمله در سیستم‌های جمعیتی» اکولوژی و اقتصادی که بر روی هم تأثیرات متقابل شدیدی دارند. به‌کار می‌رود. پویایی سیستم‌ها وجهی از تئوری سیستم‌ها به‌عنوان روشی برای درک رفتار پویایی شناسی سیستم‌های پیچيده آسنقه: آسامی آیق سیبل,شناسایی ساان سم رها رها ناحیر ژمانی بو روابط ربیخ عناصر است که اغلب در تعیین رفتار فردی عناصر مهم است (۱). این روش برحسب روابط علت-معلولی, ارتباط بین متغیرها را در قالب یک الگوی پویا بسط می‌دهد؛ به این معنا که موضوع به‌صورت یک الگوی رفتاریقابل انیت خرطی مان آشکار شود ثا بر ای اساس بتوان ار آینده سیتوبه پبیشن‌بیشی رقتاز آن اقدام کرد (۲). با وقوع تغییرات فنی اجتماعی و اقتصادی مسائل مدیریتی در حال پیچیده شدن است. غلبه بر این پیچیدگی با کمک رویکردهای سنتی مبتنی؛بر مدل‌های,ذهنی» شهود. تجربه و قضاوت مدیران را با مشکل مواجه کرده است؛ بنابرایگ لاراب هآ کم ایزااهاملاانتخاب و ساختاردهی اطلاعاثت موجود» به دانش مدیر شکل دهیم» آن را مجسم کنیم و با استفاده از مدل‌های رسمی به پیامدها و نتایج دست یابیم تا مدیر بتواند کارکرد سیستم,را بهتر؛درزک: کندو سیاست‌ها را بهبود بخشد. تفکر سیستمی ريشه در حکمت علل غایی کل ارسطویی دارد. جوهره اصلی این نگرش بر این مفهوم استوار است که تمام پدیده‌های جهان به‌عنوان مجموعه‌ای از سیستم‌های بزرگ و کوچک در تعامل و ارتباط با یکدیگر قرار گرفته‌اند و با شناخت عناصر و عملکرد این سیستم‌ها می‌توان رفتار آنها را تحت هدایت و نظارت درآورد نظريه آشوب علمی جدیدی است که در تلاش است تا نشان دهد نظم و الگویی در موقعیت‌هایی وجوه دار که قبلا شانس, غذم قطییت لیشسای3 تولطمی شاه شده است. وقتی آشوب رخ می ذهد. برآورد و تخمین مدل ساختاری پروژه دشوار امی‌شود» زیرا یک خطای کوچک در حد احضار یک پارامتر می‌تواند تغییر بزرگ در ویژگی پیش‌بینی به‌وجود آورد (۴). پس» نظريه آشوب به مطالعه سیستم‌های پویایی می‌پردازد که اغلب به عدم قطعیت پیش‌بینی و شرایط اولیه‌شان بسیار حساس‌اند (۵). نظريه آشوب  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۳۹۳ نشان می‌دهد که چگونه چیزهای کوچک و بی‌اهمیت می‌توانند با ترتیب و نظم پایان یابند. به‌شرط آنکه یک نقش راهبر به طرقی که آنها رخ می‌دهند. اتفاق بیفتد (۶) یکی از مفاهیم مفید در نظريه آشوب جاذب‌هاست. که به‌عنوان یک نقطه یا دسته‌ای از نقاط یا موقعیت‌هایی است که سیستم پویای آشوب پس از مدت زمان طولانی به‌طور کافی تکامل یافته است (۵). برخی جاذب‌های عجیب به‌سبب خصيصهه خودتشابهی در مرحله ارائه نمودار بعد مسلم و واقعی دارند (۸-۷). نظريه آشوب در تصمیم‌گیری کاربرد زیادی دارد. تصمیم‌گیرندگان اغلب با محیطی روبه‌رو هستند که خواص پیچیده‌ای دارد و با نظریه‌های تصمیم‌گیری سنتی قابل تفسیر و تحلیل نیست. در چنین وضعیتی به کمک دستگاه‌های آشوبی می‌توان عوامل محیطی را تحلیل کرد و به‌طور واقع‌بینانه‌ای به راه‌حلی درست دست یافت. با جایگزین کردن پر زدن پروانه با شیوع و گسترش ویروس کرونا محققان و اندیشمندان می‌توانند شیوع باورنکردنی کرونا در سراسر دنیا را به طریقی ویژه بفهمند. طبق نظريه پیچیدگی تشابه دنیا از طریق یک سیستم يا مجموعه‌ای از سیستم‌ها و اجزای آن خصیصه‌بندی و شناخته می‌شود. این سیستم‌ها مدام تکامل می‌یابند و نسبت به شرایط اولیه تحت تغییر مداوم قرار می‌گیرند.اثر پروانه‌ای متفاوت است و تأثیر کمی و کیفی آن از رفتار آشوب اختلال نیست. بلکه پیش‌بینی‌ناپذیر بودن در یک سیستم:تکاملی منظم را نشان می‌دهد. نظريه آشوب سیستم‌های پویایی را بررسی می‌کند که با خصیصه‌های غیرخطی بودن تعامل پیچیده و تکامل پویا در طول زمان مشخص می‌شوند (۱۱:۱۰)*عقیده بر آن است :که تغییرتی کوچک در شرایط اولیه در یک سیستم پویا غیرخطی می‌تواند در نتایج آغیرمنتظرهامنجر شود و پیش‌بینی سیستم‌های پویا سخت کند صنایم از آشکال سیسته‌های مختلف آشوب وبی‌ظمی‌آند: طبق نظر وی ا(۱۹۹۴) صنایع+ذر ظول زان براسان کعامل ابین مها لها مختیگنانه؛ مفیت‌ابای ابحقط فرهایی فعالای تکالبل می‌بانتن, این تعاملات روی یک سیستم تقریبا غیرممکن است. زیر تعامل مشابه می‌تواند به نتایج دیگر که به صنعتی خاص و موقعیت اولیه آن بستگی دارد» منجر شود. ادبیات تحقیق نظريه آشوب به شش سازه کلیدی به‌عنوان فرضیات اساسی در نظر دارد. این سازه شامل غیرخطی بودن» بازخورد دوشاخه شدن, جاذبه‌های غریب» فراکتال و خودسازماندهی است (۱۳۰۱۲۳). اصل اساسی نظريه آشوب اصل غیرخطی بودن است. سیستم غیرخطی» سیستمی است که روابط بین متغیرهای خطی و  ۱۳۴۰۴ مدبریت ورزشی» دوره ۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ نسبتی نیستند. چون سیستم‌ها در یک موقعیت دائمی از تکامل و تغییر در نظریه آشوب هستند. برای اینکه مفهوم ثبات را حفظ کنند. به بازخورد نیاز دارند. مورفی ! (۹۹۶) اذعان داشت که بازخورد مثبت به سیستم‌های آشوب کمک می‌کند تا از طریق معرفی الگوهای جدید تکامل یابند. در سیستم آشوب» نقاط انشعاب یا دوشاخه شدن می‌تواند تغییر ناگهانی در جهت سیستم» خصیصه‌ها و پيامد ایجاد کند (۱۴). طبق نظر گوثیر" (۲۰۰۹) نقاط انشعاب نقاطی بی‌ثبات درون سیستم هستند که سبب می‌شوند سیستم به‌طور چشمگیری تغییر ساختار» جهت يا ویژگی دهد. جاذبه‌های غریب» محدوده‌های سیستم‌های پویای تعریف می‌شوند» زیرا این سیستم‌ها به سمت آشوب پیش می‌روند و به رشد مداوم منجر می‌شوند. وان سای ریت جافیه‌های غریب فراکتال, اس جالینهای قرب نک بد: رقراگال. ارت خودسازماندهی می‌تواند پس از یک تغییر در سیستم اتفاق بیفتد (۰۱۱ ۱۵). همه‌گیری ویروس کرونا تقویم صنعت ورزشی با رکود اقتصادی در درآمد تا حد ۶۱ میلیارد دلار کاسته است. کووید ۱۹ تمام ابغاد آکوسیس#رضعت لش را تخطا تأثیر قرار داده است. تمام بخش‌های زنجيره تأمین و ارزش صنعت ورزش از ورزشکاران» تیم‌ها و لیگ‌ها تا رسانه که بازی‌ها را پوشش می‌دهند و پخش می‌شوند تا برندها و حامیان مالی که آنها:را حمایت؛و تبلیغ می‌کردند. تحت تأثیر قرار گرفته‌اند (۱۶). ورزش درباره مشارکت است: ورزش افراد» جوامع و کشورها را دور هم جمع می‌کند و اغلب پلی بین بخش‌های فرهنگی» نژادی و ملی است. اما همه‌گیری کووید-۱۹+عوارض سنگینی را بر دنیای ورزش و هم در سطح حرفه‌ای و هم تفریحی بر جای گذاشته است. بسیاری از رویدادهای ورزشی به تعویق افتادند یا لغو شدند تا خطر تجمع زیاد انتقال ویروس کاسته شود. همچنین حمایت پایین قهرمانان و ورزشکاران از رویدادها به خطر افتاد. نهفقط ورزش حرفه‌ای به‌شدت از کووید-۱۹ تأثیر پذیرفت. بلکه ورزش همگانی. ورزش سازمان‌ها ورزش بخش‌های آموزشی و محیطهای تفریحی از آن آسیب جدی دید. با تعطیلی‌های وضع‌شده برای ایمنی جامعه. بسیاری از جوامع بدون فعالیت ورزشی شدند که آنها را به یک بحران سوق داد کودکان زیادی مدرسه از دور ماندند و گروه‌هایی که بر محور برنامه‌های ورزشی بودند» به‌دلیل نبود امنیت در جامعه, نتوانستند در سالن‌های ورزشی» باشگاه‌های تناسب اندام؛ استخرها و فضاهای ورزشی حضور یابند. ظرفیت‌سازی مربیان و آموزگاران می‌تواند در مدیریت سلامت روان موّر باشد و کمک می‌کند تا تدمات: روان‌شناسی محور بویژه وقی به شبکه‌های آرجاقی وخممات اجتمامی مربوط می‌شود: آرائه  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۰۵ داد (اهداف: سلامتی و تندرستی» کیفیت آموزشی, برابری جنسیتی» کار و اشتغال کافی» نابرابری‌ها جوامع و شهرهای مناسب. تولید و مصرف معتبر تغییرات جوی» صلح عدالت و سازمان‌های قوی, مشارکت) (۱۷). ورژش,ماننن سایر صنایخ تأثیر متفی مشابه.بر سایر صنایع ذاشنته است: این رکوه تقریبا با بسته شذق ورزش رقابتی در ابعاد شدت‌یافته است. اين رکود تعویق و تخیر رویدادهای بزرگی چون بازی‌های المپیک و قهرمانی فوتبال اروپا نه‌تنها لیگ‌های مختلف باشگاهی, بلکه رویدادهایی مانند تنیس, هاکی و فرمول ۱ را نیز شامل شده است (۱۸). بیشتر از آن؛ با وجود رکود و کاهش اوليه سازمان‌هایی مانند اتحاديه فوتبال اروپا! و کمينه بین‌المللی المپیک» تصمیمات برای تعویق و تخیر چنین زویدادهایی با استقبال برخی سهامداران مواجه شده است (۱۹). در عین حال» اگرچه همه‌گیری کرونا این افراد مانند قهرمانان و عامه مردم را محدود کرده است. تا حدی می‌توانند حرکت داشته باشند» تمرین کنند و خیلی محدود با هم دیگر جمع شوند (۲۰). آشکارا شواهد تأثیرات طولانی‌مدت ویروس در صنعت ورزش در حال ظاهر شدن است. به‌سادگی نمی‌دانیم که تأثیر طولانی‌مدت ورزش بر مشارکت مردم چگونه خواهد بود. فشارهای اقتصادی به‌طور نابرابر برحسب عواملی مانند درآمد ازدست‌رفته. اختلال در دستمزدها و مشاغل ورزشکاران» مشکلات جریان گردش بزاری‌سکارط ولاز خس رغال آراد از دست دادن داوظلبان و تغییرات در راهبردهای کسب‌وکار تجربه شده است (۲۱). این عوامل شامل جداول زمانی» فصلی و برنامه است. جایی که باشگاه‌ها در فصل فعالیتشان» یا سازمان‌هایی که قرار بوده تورنمنت‌ها یا رویدادهایی برگزار کنند. احتمالا بیش از آنهایی که*خارج از ,فطل همه‌گیری وئوضس*بوده‌ائد. تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. فشارهای ناشی از همه‌گیری این ویروس به‌دلیل توزیع نابرابر متابع و تسهیلات و بودجه‌هایی که توسط مالکان اماکن» جدول زمانی پرداخت‌های اجاره یا نگهداری» سطح حمایت و کاربری تحت تأثیر قرار خواهند گرفت (۲۲): ورزش» اغلس از طویق بات منطقه‌ای, ملل او باشگاه‌های ریشه‌دار» اتجمن‌ها و سایر موسسات محلی که جوامع ورزشی محلی را حمایت و تسهیل می‌کنند. اداره می‌شود (۲۳). در سازگاری میان‌مدت صنعت ورزش باهمه‌گیری ویزوس کرونا برخی برندها به‌سرعت راهبرد خلاق و نوآورانه تولید محتوای دیجیتال ای درکیه ساختن هوادازان را به‌گار بردند. حامیان مالی باید ارزیایی کنند چگونه می‌توانند به‌طور دیجیتالی برای شرکت‌کنندگان در ورزش فعالیت کنند. برندها چطور می‌توانند در کوتاه‌مدت با هواداران ارتباط برقرار کنند. در طولانی‌مدت باید طوری ساماندهی و مدیریت  ۱۳۰۶ مدبریت ورزشی, دوره ۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ شوند تا دوباره بسیاری پشت درهای بسته تحت تاثیر قرار گیرند. لذا چشم‌انداز صنعت ورزش بسیار متفاوت خواهد بود. این امر پیچیدگی‌هایی در جهت‌یابی راهبردهای برند و نیز فرصت‌هایی را برای تبلیغ کنندگان, برندها و حقوقی‌ها به‌وجود خواهد آورد (۶). راه‌حلی که توسط آن مدیران و متخصصان سازمان‌هایشان را در این دوره نامشخص هدایت کنند و با تغییرات آینده سازگار شوند. برای ورزش حیاتی است (۲۴). لوپز! و همکاران ( ۲۰۱۹) در تحقیقی با عنوان «تحلیل آنتروپی پویایی‌های فوتبال»» ابزار سنج اطلاغات و کسری را برای بررسی پوبایی‌های لیگ:برتر ملی ,ساخت (۲۵): احمی:و همکازان (۱۳۹۹) در تحقیقی سه بعد ساختاری» بعد زمینه‌ای و بعد اجتماعی و حمایتی را به‌عنوان چارچوب راهکارهای کنترل و جبران ضررهای مالی در صنعت ورزش گزارش دادند (۲۶). ریزوندی و همکاران (۱۳۹۹) در تحقیقی راهکارهایی را به‌منظور ترمیم اقتصادی در دوران پساکرونا شامل راهکارهای سیاسی, با داشتن وقت زیاد و نبود پخش زنده در کانال‌ها هواداران هنوز مانند هميشه به ورزش مشتاق‌اند و اشتیاق خود را به محتوای ویدئویی به‌منظور,چبران نبوّذ پخش,زنده ورزشی گسیل کرده‌اند. این افزایش تقاضا سبب: شده است تا لیگ‌ها آ ره رمااسن کاب امیچدشان را افتتاح کنند»رویدادهای مجازی برگزار نمایند و ورزشکاران برای طرفداران خود چالش‌های مجازی و تمرینات بدنی تهیه نمایند (۱۶) از بیان نظری چنین برآمد که صنعت ورزش کشور با گردش مالی بزرگ و چرخه زیستی سازمانی خود همانند بسیاری از صنایع دچال خسران‌شاید شدگاست کسمواقت ناگی از آن می‌تواند بر مشارکت نیروی انسانی در همه حوزه‌ها تأثیر شگرف بگذارد و آن را از عملکرد واقعی و سابق خود دور سازد. از طرفی با عنایت به رکود شدید در بسیاری از حوزه‌های صنعت ورزش باید گفت که در این آشوبناکی حاصل از کووید-۱۹ فرصت" برای ابتکار:و استفاده از راهبردهای تفکر مجدد نیز وجود دارد تا بتوان خودمانایی یعنی روابط میان پدیده‌های تبیین‌شده در حوزه‌های مختلف صنعت ورزش ایران را بررسی کرد و نظم موجود در آن را یافت و مطابق آن برنامه‌ریزی کرد. با توجه به بیان نظری تحقیق حاضر و نیز ابعاد مختلف صنعت ورزش ایران که از همه‌گیری کرونا تأثیر پذیرفته‌اند» نمای طرحواره و نقشه راه مدل سیستمی پویای شکل شماره ۱ به‌منظور انجام مراحل تحقیق ترسیم شد.  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب 1۳ روش تحقیق حاضر کیفی است. این تحقیق با روش دلفی و در چهار:دور انجام پذیرفت. از نمونه‌گیری هدفمند در دو گروه متخصصان مدیریت ورزشی به تعداد ۵ نفر و گروه متخصصان حوزه روان‌سنجی به تعداد ۵ نفر استفاده شد. به‌منظور بررسی آرواتی از چهار متخصص به‌طور موازی استفاده شد تا به‌همراه تیم تحقیق ناظر بر مراحل اجرای تحقیق باشند. برای تضمین کفایت تحقیق از نمونه‌هایی استفاده شد که با نظريه آشوب» تحلیل سیستمی و روش‌شناسی دلفی آشنایی لازم داشتند. دلفی فرایند ساختاردهی با ارتباطات انساتی است (۲۸)اذلفی روشی ترکیبی اسلت که همزمان قابلیت جمع‌آوری ذاذه‌های کمی و کیفی را دارد (۲۹). در این زمینه.در هر:دور از میزان اجماع بین متخصصان و خبرگان برای ساخت پرسشنامه بازپاسخ دور بعد استفاده شد. میزان توافق اجماع براساس میزان تشابه فراوانی متخصصان در گزاره‌های به‌دست‌آمده به‌ضورت دشتی تعییق؛شد. درّ دور اول»»این اسوالات پرسیده شد: نقاط تأثیرگذار آشوبناک در حوزه صنعت ورزش کشّور کدام‌اند؟ این نقاط دارای روابط غیرخطی‌اند؟ و آیا این نقاط دارای خاصیت خودنظمی‌اند؟ در دور دوم سّال این بود که علل خودمانایی حاصل از گزاره‌های دور اول کدام‌اند؟ و روابط و تعاملات بین آنها در یک سیستم پویا که دچار آشوبناکی است در صنعت ورزش ایران چگونه است؟ در دور سوم روش دلفی تحقیق حاضر از متخصصان درخواست شد با عنایت به نتایج دو دور اول میزان رتبه هریک از گزاره‌ها و علل به‌دست‌آمده و نیز وزن آنها را برای به‌دست آمدن وزن نهایی در  ۱۴۰۸ مدیریت ورزشی,» دوره ۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ ماتریس استراتژی اصلی در محور ‏ و محور ٩ تعیین کنند. همچنین نسبت به گزاره‌های اصلی دورهای قبل چندین استراتژی طرح کنند. در نهایت در دور چهارم از خبرگان درخواست شد از طریق گزاره‌های اصلی و نیز استراتژی‌های به‌دست‌آمده حالات ممکن برای ارائه مدل سیستم پویا را برای صنعت ورزش برای تحلیل وزن نهایی و رتبه از نرم‌افزار 201621216 استفاده شد. همچنین برای ترسیم مدل نهایی ۷ ۷۷ و ۵۹ درصد گزارش شد که هر سه مورد از میزان متوسط بالا هستند. ضریب پایایی هولستی توسط هولستی» اسکات و کوهی برای گزارشن یزان توافق مقاهده‌شده:در تجقیقات کیفی اراقه شده استا. جدول ۲ تثایج حاضل از توافق خبرگان شافکت کنند م٩ تحقیق اانشان می‌دهد. همان گوئه که مشاهده می‌شود ابعاد ورزش قهرمانی, منابع انسانی» ورزش, تربیتی-آموزشی» ورزش همگانی» منابع مالی, گردشگری و کسب‌وکارهای کوچک در سیستم اصنعت ورزش. کشور در دوران کرونا دارای وضعیت آشوبناک‌اند. ابعاد رسانه و فضای بای #ویشایکالبدی و زیواخت هی رهتوافی کمتری دارند. جدول ۱. میزان اجماع توافق روی گزاره‌های وضعیت آشوبناکی صنعت ورزش کشور در دور اول تحقیق گزاره اصلی فراوانی توافقات ‏ میزان توافق به درصد عدم توافق به درصد  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۰۹ از طرفی باید دانست که در هریک از گزاره‌های اصلی به‌دست‌آمده کدام گزاره‌های فرعی دارای خودمانایی هستند. بدان‌معنی که باید تشابه بین اجزا و کل مشخص شود. این مسئله سبب می‌شود تا ساماندهی جدید سیستم پویا حاصل شود. ازاین‌رو برای مشخص کردن این نقاط تشابه باید گزاره‌های فرعی نسبت به کل یعنی اجزای اصلی ارائه شود. شناسایی زیرسیستم‌های خودمانا در سیستم آشوب می‌تواند به تعیین نظم‌های موجود در بی‌نظمی به‌وجودآمده در دوران کرونا در صنعت ورزش کشور کمک کند. جدول ۲ گزاره‌های فرعی حاصل از خودمانایی زیرسیستم‌های موجود در گزاره‌های اصلی به‌دست‌آمده در صنعت ورزش کشور را نشان می‌دهد. همان‌گونه‌که مشاهده می‌شود. تمامی گزاره‌های به‌دست‌آمده جدول ۲. نقاط خودمانایی سیستم آشوبناک صنعت ورزش در دوران همه‌گیری کووید-۱۹ گزاره اصلی گزاره‌های فرعی میزان فراوانی توافق ‏ درصد توافق  ۱۳۴۱۰ مدبریت ورزشی, دوره ۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ در جدول ۳ نحوه تعامل و ارتباط گزاره‌های به‌دست‌آمده در سیستم ورزش کشور به‌طور کلی مشخص شده است. آزاین‌رو بیشتر گزاره‌ها با هم در تعامل و ارتباط دوسويه مستقیم و غیرمستقیم‌اند. ازاین‌رو می‌توان با تعاملات بیج گزازه در یک سیستم,پویاای در آشویناکی,جانتل از دوزان کروتا به یک اتظم در جدول ۳. بررسی جاذبه‌های غریب در سیستم آشوبناک صنعت ورزش ابران در جدول ۴ ابعاذ به‌دست‌آمده برای انشعاب‌سازی با قابلیت رشد سریع در بازار و وضعیت رقابتی آنها بررسی شد. به این منظور از متخصصان و خبرگان درخواست شد تا به این دو وضعیت در یک سیستم ارزشی ۱ تا ٩ نمره دهند. این نمرات در محور 2 و محور ٩ ماتریس استراتژی اصلی در نرم‌افزار  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۱ 5 بررسی شد. همچنین برای گزاره‌های اصلی برحسب رتبه‌های به‌دست‌آمده و قرارگیری جدول ۴. تحلیل میزان وزن شاخص‌های آشوبناکی استراتژی‌های بهبود وضعیت سیستم صنعت ورزش + حملات لا لا لا اع طای تسهیلات ويژه تا آن‌کنندگان  ۱۴۱۲ مدبریت ورزشی, دوره ۰۱۳ شماره ۴» زمستان ۱۴۰۰ شکل ۲ نتایج حاصل از نرم‌افزار 0713201)0/1۸77 به‌منظور ترسیم استراتژی اصلی را نشان می‌دهد. جایگاه هریک از موارد نشان می‌دهد که به چه نوع استراتژی‌هایی برحسب شدت رشد گزاره‌ها و وضعیت رقابتی آنها نیاز داریم. برای توسعه منابع انسانی» به ورزش تربیتی-آموزشی و توسعه بازار» یکپارچگی‌های افقی و توسعه تنوع محصولات ورزشی برای منابع انسانی و ورزش تربیتی-آموزشی نیاز داریم. برای حصول موفقیت در ورزش قهرمانی و منابع مالی به استراتژی‌های تنوع‌سازی» رسوخ و یکپارچگی بخش‌ها نیازمندیم. برای ورزش همگانی» کسب‌وکارهای کوچک و گردشگری ورزشی به استراتژی‌های تنوع سازی شکل ۲. وضعیت ابعاد صنعت ورزش کشور در پساکرونا برحسب ماتریس استراتژی اصلی شکل ۳ مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور در دوران کرونا را نشان می‌دهد. شکل حاصل برخاسته از تحلیل میزان آشوب سیستم صنعت آورزش کشور در دوران کروناست. مطابق شکل و نحوه روابط به‌دست‌آمده می‌توان به برنامه‌ریزی دقیق صنعت ورزش کشور پرداخت.  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۳ شکل ۳. مدل سیستم پویایی صنعت ورزش ابران در دوران کرونا تفسیر شکل سیستمی حاضر با توجه به گزاره‌های اضلی و فرعی این‌گونه است که صنعت ورزش ایران صنعتی پویا و در حال تغییر است. از طرفی همه‌گیری ویروس کرونا بر پیچیدگی این امر افزوده است. با عنایت به گزاره‌های حاصل از تحلیل کیفی با رویکرد دلفی ابعاد گردشگری ورزشی» کسب‌وکارهای کوچک. جریان گردش پول؛ منابع انسانی» ورزش قهرمانی» ورزش آموزشی و تربیتی و ورزش همگانی در این دور همه‌گیری کرونا دارای آشوبناکی بوده‌اند. برحسب گزاره‌های فرعی به‌دست‌آمده از تحقیق مشخص می‌شود که کداریک از گرارنهای فرصی خاضیت خوصانایی دارند ومی‌توان آنها را پرحخسب استراتوی‌های اراقنشده در ماتریس استراتژی اصلی مجدد ساماندهی کرد. ازاین‌رو پویایی حاضر را براساس پیچیدگی آميخته  ۱۳۱۴ مدیریت ورزشی, دوره ۱۳ شماره ۴ زمستان ۱۴۰۰ حاصل از ویروس کرونا به نظم در بی‌نظمی رساند. نکته بسیار حائز اهمیت در شکل سیستمی مذکور وجود نقاط مثبت بازخوردی در بین گزاره‌های اصلی است. اگر در نقاط ارائه‌شده در شکل حاضر سیستم‌های بازخوردی نیز تعبیه شود اثربخشی سیستم مذکور هم‌افزا و سینرژیک خواهد شده ازاین‌رو سیستم صنعت ورزش کشور به سیستمی کارا و اثربخش با بهره‌وری بالا تبدیل خواهد شد. تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل پویای سیستمی صنعت ورزش کشور انجام پذیرفت. رویکرد تحقیق کاربردی و درصدد ارائه روشی نظام‌مند از صنعت ورزش کشور برحسب نظريه آشوب است. روش تحقیق حاضر دلفی بود که به‌صورت کیفی و در چهار دور از طریق متخصصان روش دلفی و خبرگان مدیریت ورزشی انجام پذیرفت. گزاره‌های اصلی و فرعی صنعت ورزش کشور برحسب نظريه آشوب و در ماتریس استرائفی اسلی غ استراتزی‌ها برای دوزا سا روش گس ی همان گونه‌که گفتیم» نظريه آشوب در تصمیم‌گیری کاربرد زیادی دارد. تصمیم‌گیرندگان اغلب با محیطی روبه‌رو هستند که خواص پیچیده‌ای دارد و با نظریه‌های تصمیم‌گیری سنتی قابل تفسیر و تحلیل نیست. در چنین وضعیتی به کمک دستگاه‌هایآشوبی می‌توان عوامل محیطی را تحلیل کرد و به‌طور واقع‌بینانه‌ای به راه‌حلی درست دست یافت (۴). با تشبیه پر زدن پروانه در نظریه آشوب با سرعت شیوع و گسترش ویروس کرونا محققان و اندیشمندان می‌توانند شیوع باورنکردنی کرونا در سراسر دنیا را براحتی بفهمند. طبق تئوری پیچیدگی تشابه دنیا از طریق یک سیستم یا مجموعه‌ای از سیستم‌ها و اجزای آن خصیصه‌بندی و شناخته می‌شود. این سیستم‌ها مدام تکامل می‌یابند و نسبت به شرایط اولیه تحت تغییر مداوم قرار می‌گيرند. اثر پروانه‌ای متفاوت است و تأثیر کمی و کیفی.آن از رفتار سیستم از سطح به مطابق تحقیق احمدی و همکاران (۱۳۹۹) که بعد ساختاری» بعد زمینه‌ای و بعد اجتماعی و حمایتی به‌عنوان چارچوب راهکارهای کنترل و جبران ضررهای مالی در صنعت ورزش پدید آمد می‌توان برحسب نتایج تحقیق و گزاره‌های به‌دست‌آمده از استراتژی‌های به‌دست‌آمده برای تدوین و جهت‌یابی سایر ساتریس‌های استراتزی در دوران پساگزونا استفاده کرد تزع ).همان گنها ریژوتهی ,وهمگازان [0۳۹۹) در تحقیقی راهکارهایی را به‌منظور ترمیم اقتصادی در دوران پساکرونا شامل راهکارهای سیاسی» ساختاری و اقتصادی شناسایی کردند می‌توان در ترکیب راهکارهای تحقیقی آنان و با نتایج تحقیق حاضر به  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۱۵ نظم‌های موجود در بی‌نظمی حاصل از کرونا افزود و توان هم‌افزایی تحقیقات را برای تقویت استراتژی‌های ارائه‌شده افزایش داد (۲۷)» نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات مذکور مطابقت دارد زیرا تحقیق حاضر علاوه‌بر یافتن روابط و تعاملات گزاره‌های موجود در نظام آشوبناک صنعت ورزش کشور در دوران کرونا به ارائه دقیق استراتژی‌های مربوطه در قالب ترسیم ماتریس استراتژی اصلی نیز پرداخت. مطابق نتایج تحقیق می‌توان گفت که صنعت ورزش ایران می‌تواند با داشتن نقاط ارتباط و تعاملی مطابق گزاره‌های به‌دست‌آمده در تحقیق حاضر و جایگاه بالای ورزش در اجتماع» سیستم ورزش همواره در نظم و بی‌نظمی پویا باشد. باید دانست که از نظم‌های موجود در روابط غیرخطی و پویای صنعت ورزش چگونه می‌توان بهره‌گیری گرفت و استراتژی‌های به‌دست‌آمده در تحقیق را به‌کار رود. طبق نتایج تحقیق حاضر و براساس خاصیت پویای سیستم صنعت ورزش کشور در ورزش قهرمانی به‌عنوان گزاره اصلی حاصل از نتایج تحقیق,» قهرمانان ورزشی» داوران» مربیان حرفه‌ای» برگزارکنندگان رویدادها, تأمین کنندگان» بازاریابان و حامیان مالی در این دوره همه‌گیری تحت تأثیر قرار گرفتند. براساس قرارگیری این گزاره در ماتریس اصلی پیشنهاد می‌شود. که تقویت مجدد جایگاه و نقش قهرمانان ورزشی و تنظیم قراردادهای جبران خدمات برای ورزشگکارا سای کر که فیط ۱ داوران حرفه‌ای نیز رویداد‌های ارتقا و بازآموزی پیش‌بینی و اجراشود. همچنین از این قشر صنعت ورزش نیز حمایت لازم سازمانی و قانونی انجام پذیرد. برای گزاره‌های دیگونیژه,شيوهنامه‌ها؛اضلاحآشوند تسهیلات اعطا شود و از لحاظ ساختاری و حقوقی حمایت لازم صوّرت گیّرده,دز خصوص منابع!انستانی استراتژی‌های ماتریس اصلی نشان داد که مجددا باید نقش داوطلبان برنامه‌ریزی شود؛ تعهد و انگیزه آنان ارزیابی و برنامه‌ریزی شود؛ برای نیروی انسانی سازمان‌های ورزشی از مشوق‌های مالی و چرخش‌های شغلی بهره گرفته شود. برنامه‌های حمایت هواداری نیز یکی از استراتژی‌های برآمده از تحقیق حاضر بود. برای ورزش تربیتی که با تعطیلی آکادمی‌ها مدارس و کلاس‌های آموزشی ورزش پایه و آموزشی را دچار اختلال کرد» برگزاری دوره‌های بازآموزی مربیان آموزشی» ارزیابی مجدد کلوپ‌ها مدارس وززشی» تقویت طرح درس تربیت بدنی دانشگاه‌ها و مدارس و برنامه‌ریزی مأموریت هیأت‌ها و انجمن‌ها ضرورتی انکارناپذیر است. با محدوديت‌ها و تعطیلی اماکن» همان گونه که از تحقیق حاضر برآمد. ورزش همگانی و مشارکت مردم به‌شدت دچار کاهش شد. طبق استراتژی‌های ارائه‌شده افزایش مشارکت. علل و انگیزه مشارکت و نیز نوع سبک زندگی مردم برای  ۱۴۶ مدیریت ورزشی» دوره ۰۱۳ شماره ۰۴ زمستان ۱۴۰۰ زنجيره تأمین و گردش مالی صنعت ورزش ایران» در سیستم پویای ورزش همواره می‌تواند موجب تقویت این سیستم شود. ازاین‌رو باید گفت ارزیابی مستمر و داشتن بازخوردهای مثبت این بخش بسیار حیاتی است. این بخش به‌طور سلسله‌وار از بقيه بخش‌ها تأثیر می‌پذیرد و بر کل آنها تأثیر می‌گذارد. براساس نتایج تحقیق, باید منابع درآمدی خرد کلان سایر بخش‌های سیستم دقیقا مشخص و ارزیابی شود؛ نسبت‌های مالی برآورد شود و از روی آن برحسب نسبت‌های به‌دست‌آمده برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد. نقطه بسیار حیاتی حاصل از تحقیق حاضر وجود حلقه‌های بازخوردی در تأثیر و تعاملات گزاره‌های اصلی صنعت ورزش کشور بر هم و تأثیر آن بر کل سیستم برای دوران پساکرونا ترسیم شد. وجود چنین حلقه‌های بازخوردی می‌تواند به رصد و پیگیری مستمر این نقاط کمک کند و پویایی سیستم صنعت در انتها به متولیان ورزش پیشنهاد می‌شود با مدنظر قرار دادن چالش‌های شناسایی‌شده هرچه سریع‌تر به برنامه‌ریزی برای صاحبان کسب‌وکارهای ورزشی بپردازند تا از تعطیلی و ورشکستگی بخش عمده‌ای از فعالان در حوزه ورزش پیشگیری کنند. همچنین با خمایت دولت, از کسب‌وکارهای ورزشی به هدایت سرمایه‌گذاران جدید. اجاز رشد قیمت خدمات وژزشی و اضلاج,قوانین خصوصی‌سازی در شرایط ویژه نظریه آشوب در تصمیم‌گیری کاربرد زیادی دازد. تصمیم‌گیرندگان اغلب با محیطی روبه‌رو هستند که خواص پیچیده‌ای دارد و با نظریه‌های تصمیم‌گتری سنتی قابل تفسیر و تحلیّل نیست. در چنین وضعیتی به کمک دستگاه‌های آشوبی می‌توان عوامل محیطی را تحلیل کرد و به‌طور واقع‌بینانه‌ای به راه‌حلی درست دست یافت. تحقیق حاضر علاوه‌بر بدیع بودن و یافتن گزاره‌های تأثیرگذار و تأثیرپذیر در صنعت ورزش ضعف‌هایی نیز خود دارد؛ اینکه محدودیت در استفاده از خبرگان و شرایط حاد کرونایی در مراحل انجام تحقیقات عملیاتی مشابهی برای مونق کردن نتایج تحقیق انجام دهند. ازاین‌رو نتایج قطعی با دقت بالایی از استراتژی‌های تدوین‌شده را در اختیار نهادهای مجری توسعه صنعت ورزش کشور قرار دهند. از طرفی تعبيه سیستم‌های بازخورد در سیستم آشوبناک و بحران‌زده» امری بس دشوار است. ازاین‌رو با اجرای طرح‌های تحقیقاتی مشابه و نحوه بازخورد و استقرار سیستم اصلاح و نظارتی نتایج بر این عوامل می‌تواند سیستم‌های بازخورد قوی را در جهت اصلاح مستمر این سیستم پویا آشوبناک ارائه دهد. در نهایت باید گفت به نظم رساندن سیستم صنعت ورزش کشور مطابق نظريه آشوب نه‌تنها امری ممکن نیست. بلکه  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۷ آمری غپرواقعی است زیرا یک سیستم پویا پیوسته باید دار چرخه نظم و بی‌نظمی قرار داشته باشد تا خروجی سیستم آنها دائما در حال پیشرفت باشد. به‌عنوان یک سیستم غیرقطعی و غیرخطی سیستم صنعت ورزش کشور از این امر مستثنا نیست. بالأخص با آشوبناکی حاصل از همه‌گیری ویروس کرونا برنامه‌ریزی میان‌مدت و طولانی‌مدت برحسب نتایج تحقیقات حاضر و تحقیقات مشابه می‌تواند به نظم نسبی سیستم صنعت ورزش بینجامد و از دیگر سو گزاره‌های دقیق‌تر و بیشتری به‌دست آید. 6 ۵۶ کاط 0۳۳۵0۳ عنخانطع 31000 خاک ملهچ ,006 ععلا ملک تعافق/3 ,3026 منلمس۸ 13 ]وه ۶اعد او دعتمعطا 16۶ کدوناهنامطا +عصه‌افرد ماه ناه فصه صوفازطانطصز هم حقطط 6 ۳ بواژکط6 1 روص صز کععصعطل او معاگه عط وصناه3/00 م۸ نطهزمط مکاک نطونطعد13 مبهع30 .2 عنه رل طصعاونرد طازم آهادعصد 0 هصه ملع تفص عنصهمصمع ۵۳ #ماعی موز 3 56۴ 12 .310 بعکم وصناع 3200 عنصهمص0ع کم سوت ومع عمط 0 ع۷ناعزطاه عام م0۳ عط 200 معط دم امطعماهاد مدوناقگنص جع عحج ۷ 34 صععصع3 .3 ,30 .1992 .169 هه وصه د000ع1ع0 مصونانصعل-عمحط6 26۰ تعصصی عمط م۸ 2/600۵ مهطنط 4 ,305 ,10000900۳6 تعمه اعل حکو76 هل عل کمامع عم عولا مزقط هاعه‌قط هت بک۸ خلعام ۸ .5 . 2016:11)1(:91-3 کقندعن 80 «کعزه 02 مد زنط جععغنل معنو16 مفهلززعاصصی ۳01516163 1016۳0۳۵1۵0600 06 مسعانصتآ 3100610 ۵5 همق11 بعمع6 اعل ها۲و76 ها ۳۰ معحهصل۸ .6 15:107-50 :130 2002 6006۵ ۵۳۳۵۲۵ مقکانقانه از معناغاکه معاحه 6۳۵ ۳901105 000105 ۵4 کنووامم۸ .ی هاکتاسه8 ,ظ 3/065 بل تعصمی ,8 ۷۵۳۵ ,0 2۵02 ,۷ 60۵ع۳ .7 ۰ ,1448 ۷۵[۰) 2020 م5 001۳6 نعزوط2 که افصسه‌تصآ معط معط فص کعنصقص 01 4 296 ۸ :۳۷6۳۵ 8 ۳و5 2/682 05 00710-185 که 1۳036 1۳56 ودزددم‌کک۸ 16۷ ۸-0 .8 ۳ 2020 .506065 طالده7 ۵۶ لمدسوت لقطما6 معهه 15 مت ۷۵۳۵ ۳1۳۸ 2022 ۵۳ ۵ط71 3 .5600665 6۲6 م20 ۵۶ افصسوت موم عنفمخصعمصمط عناعنصنص306 هط مومت .9 0 کلزدراهس۸ 0002۵6 ۸ نکعفو6ط 1 وصععصصم۲ هه مونوهام) مکمقط) 336۰ وعاحهاآ 10۰ 51۳05 و۸ کوع‌صزعظ ۵۶ لمفصهو3 بصمتهنصهع0۳ صصعع اکل2 عط ما صمنف‌نامم۸ عمط لمخععمصمه فص مصصنی‌ناممه معط وهی فص معط کمقش) .0 رها 113 30۳۵1 کدنا زامصن خصعصمعمصمص خ عصناع 3 +جوعطا کمقطک .اذ +عصعاع 1 ,3 /ط130 12 ۳۵1۵1006 ۳۵016 بکعکنی وصه کعنککز ومع همه 2۵۳ آعو مه چ که معط کمقطا 2۰ برط م1 -14)3(:153 :و۸ 2009 .50606 0۶ کدمونحو ۳۵ معط عمقط ۶و موصعم 6ط1 7۰ «عنطاهی 0 ۳0۳۲٩ ۷۷۵۳1۵۰ 205-60010 ه ص معا کسویک عط کم ۳6 156 3 801000 ,36 جک ۰ [واط 06 1-۲۳۵0 هع 10 - اه دمص وم کی 1 هه کح دص 0 و /ع ۵000 ۷ //:08ط 3/3۵88 500۳ 0ص اعد ,001/10-19 8 ۷/1500 م۸ 5000 ,8 ۷:۵000 ,10 [803۳061 ۰ 6 ۵۶ ۳۶000565 ۲010-19 عط) موه اناد 1۳ بط ۳۳۵۹۵ ۷ هصبهگ حز ک6اعاطاه زوانصحصصم که کعاعاط۸ .5 معملفام85 ول معا ووط وکظ اکن ,873 1/1300 1071-0۰ :2020 0۳016000 ۳۵۵ مداد وصه کاصع دوعص نمی ,19 -فخوم ع 8صفماعه عطقم صمفتووم 19-وز م0 106۳ م مکاح ج کعاهصناومم 0166 تاطظ 506 ۳0۰ 2020 ,28 لذاص۸ ۵6۷۵۵ کون مدع 500۳1 5۳000۳1 1۵ تاط - 0100۳ 66 هی اوه هن ومع ناو م6 /ع ما ط/ع اه رامع گنه ۷ //+عطصاط طلانط5۳ ,ی 3/010۷ ,3۷ کنعصصعاآ مظ صفصواع30 ,7 صغلطه ۴ وظ ص30 ,ز [1ع اهاط ,۸ ۳۷۵۵۹5 ( 6 10۳ 28600۹ 2۳ ۵۳۵۳۵5 تعفصعوصقم 19- 607/10 عطا او ععوگ عطا صن امک سا ۷۸/104 0 عنام 500۳۲ ۵۶ موز امدمناهص هگ بصعلوهنیک صن ی‌نامم مک ب هصناههنک ول ص۳۵6 :۵۷۵80900 6۵ ۹00۳ ۷۵۵۲ دامع ده دوم عل خغصعاع 13.۷۵1 ,اع80 ۲عل ۷۵0 -6 61016016-0 0- ۲0661/731 3/[ح ان ناف ک 6۳ 1ب ۷۷ // :3۳05 1 3 9 ۳۵۷۰ کنص2 ۸0 م50 که کندواقصد رم بخ 3/00 مخمحصع 1 ما۸ 10065 ۳ ۳۳۵۵۷۵۵ ۵ هدام 30610 :24 نوقصسطخ مخ نط3100۳06 م۸ هنصنصمدعاعط ,36 نوحصصط۸ ع۲۵96) و1056 کمک عطا ز کعکوما لممصحصن۳ هصنمعصعمصم فص مصنلامصصم۲ :2020 228660۰ کامی هل حلسقع 5 بش 600600 ب(1۳۵۵ صز هه 001 کسزه 00۳0 5 95ع بط 5۳00۳8 6 ۵1 کمعدم الق عط ص10 34۰ وصه‌ اناد ,3/5 حاعروو ۸۶ م۸ ن0ص2 ۷ ع2ن8 :020 .5000169 31/20286061 کمک که مص سول مکصوخانامک ع موم هه کنعضی 10 منم عطا 8۰ .2002 .امن امصه وصه کعحونصط 0-1 مطاع هد نطماع 1 عط1 73۸۰ عدماعصنت ,34 و1 62 30211 0ص واه صز عمونصطعع خطماع0 156 7۰ مصصعکل/3 ,ط صمفکق1 بگ رصع  ارائه مدل سیستم پویای صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا با رویکرد نظريه آشوب ۱۳۱۹ 0 - هداس ۲ 30۳29200 صحعط۴ - تسدل 770 920ص 710 ,0 آگ۴ه 1700۹ ,۲2305 ۳3۳۵0 ,313028060 کا و5 01 .05.0 1۰ 3۰ ,1610۳371 0۶ 1700۷617 ,5060665 5001 200 3۵0۵05 آه زرط 01 ,7 ۶٩ 1703۷۳۹ ,03705 ۳3۳۵ ,313028660 کاو م50 1 .80.0 [۳۵۵ ,ازد ۲700 31002 ۳2720 ,313028666 505 ,2.5 .4 1۳۵ ۵1 ۵ 710۷ .کعزع 0 له 0عتهمصعهاد فص ماگنه عنصعوه دم 0-19 15۵ 0 لمع کقط عاوعگگه حصعا-ع 10 هه صخفعص از وصه #مخعم عنطا طازتم 0 ه 07006 ۵ عصنه 7و5 0۳69601 136 .کا وی ستاو اعصذ مکعناع از للم 0 500۳6 136 صز معط معط عط) اه کصع هنز 6۳۵ 2ومساکمم عطا 0۶ [006 را )نها 06۳10۳۵۵ ۷۵۶ 0عنط ۳ منطم1ع0 دز وه که ف#مطاعه 15۵ کرد ,50003 کنطا 10 .عصنامهد5 ع091 ۳0۳0 ۵5 و50 ۹ ۶ عصنامصد5؟5 3۵۵05۰ 10۶۳ 1 136 که 1560 ۷/676 8 عاع وا عم 200 کا مه 2۵86601 کا 500 6 6706۲6 1۵۶۳ ,امطاعص حلجدمم۳ عط ۵۳ مهدوعله عطا عامتله 6 16 ره 40 ۷05.۳1۳ .حا و۳۶6 عطا ۵1 ناهن عط) مساکصه ۵ کعامصک5 [علل هم که معا 0 ع۳6 ۲ ۵۶ انوم 156 زد همه قاقل +وگ وعقت ۵۲۵ 501206 عامصعل عطا0 عنامقل عطا ۵0 کاعصنه او امعصععود مه ععوعل عطا ف۵عمطی هه اکتا عطا صز عطا 1۳ ۲۰ع۳۵معنه فصه کمقطل ۵۶ کاصزمم که کاصعصعاهاد صتقص 566 ۲6 هز زد 6 0۳۵۳0505۶ 6666 کدمناه عاص وصه واضهنانصد) او 9 ,00 56600 5 130۹۲۳۷ 08 عطا ۵۶ عاهاد ع2 عط ,۵۵0 احنطا عطا 1۵ 1600۳۵0۰ -ا005 ع6طا صز #عستهاطاه کنو ماک وصه صنعص عطا ما عصناجمعد فعصتصصعاعل 0 عزع0216٩ عط1 هه ب#ععاهجاد صنقص عطا ما عصنامعد مامخعم ج موی 07۵6 عط) که اعومص عطا لفط هه ومع بوط معصتصحعاعل که ,8667۵ 10 01۳270۰ ۷۵5 6۳۵ 0051-600705۵ 6طا 207 یتوص کا۳م 50 ک وهای عط ۶و 8۰ 0091-6070023 ۳6 0۶ 60ع2 عزققط ۵ کز رکه طلعنک ۵۶ دصناها عمط 1۵ ۵ ۳ع0 دز 100060 6 صف درد عطا ۶و علعی لوط 100 عط از عمط 200 کا500۳ ک رصم عطا ز آنمصسی مصه کمقطل عط صز حعلته عتعنطج ۷اا5 130 500۳15 معا کبک هل معط کمعطل منصعلفصدم ف1 لمع 5 نل16 : لع ان 0 201ص 0ص صعکطاظ + مطاش و0060 *

همه گیری کووید-19 تمامی صنایع را تحت تأثیر و رکود قرار داد. نحوه مواجهه در این دوران و تأثیرات میان مدت و بلندمدت آن تمام صنایع اعم از ورزش را مورد چالش بزرگ قرار داده است. تحقیق حاضر بر آن است مدلی پویامحور از دوران پساکرونا برحسب آشوبناکی سیستم صنعت ورزش ارائه دهد. روش تحقیق حاضر دلفی است که به صورت کیفی در چهار دور انجام پذیرفت. نمونه گیری تحقیق به صورت هدفمند انجام پذیرفت. در این تحقیق از خبرگان مدیریت ورزشی و خبرگان روان سنجی به عنوان نمونه مورد هدف استفاده شد. برای بررسی کفایت روش تحقیق از چهار متخصص به عنوان نمونه موازی به منظور تضمین کیفیت تحقیق استفاده شد. برای تحلیل داده از نرم افزار  Vensim.PLE و Checkmate استفاده شد. نتایج تحقیق در دور میزان توافق خبرگان بر وضع آشوبناکی در هفت گزاره اصلی به عنوان نقاط دارای آشوب و بی نظمی نشان داد. در دور دوم، نقاط دارای خودمانایی و تعاملات بین گزاره ها گزارش شد. در دور سوم، میزان وضعیت آتی صنعت ورزش برحسب گزاره های اصلی و فرعی به دست آمده در دوران پساکرونا، برحسب ماتریس راهبرد اصلی تعیین شد. نوع راهبرد های مورد نیاز برحسب مکان جای گیری هر گزاره در ماتریس تعیین شد. در نهایت، مدل سیستم پویا صنعت ورزش کشور برای دوران پساکرونا ترسیم شد. به طور کلی، اجرای چنین سیستمی نیاز اساسی دوران پساکروناست و از این طریق می توان چرخه بازخورد سیستم را تشخیص داد تا در بی نظمی و آشوب موجود در صنعت ورزش کشور به نظم رسید.

450013

پورتر(۱۹۹۰) بیان می‌کند در دنیای امروزی» رقابت‌پذیری و مفهوم آن به شکل گسترده‌ای رواج یافته است و از آن به عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب و توسعه اقتصادی در کشورها یاد می‌شود. همچنین از نظر پورتر رقابت‌پذیری به مفهوم توانایی اقتصادها برای فراهم کردن زندگی با کیفیت برای ساکنان آن کشور و نیز ایجاد اشتغال پایدار است. مجمع جهانی اقتصاد» رقابت پذیری را مجموعه‌ای از نهادها سیاست‌ها و عوامل تعیین کننده سطح بهره‌وری کشورها می‌داند. از نظر این نهاد» سطح بهره‌وری هر کشور معرف سطح رفاه اقتصادی قابل کسب برای ساکنان آن کشور است. بنابراین» نقش رقابت پذیری جهانی اقتصاد بر سطح رفاه مردم و توسعه اقتصادی کشورها حائز اهمیت است و به همین جهت» ضرورت بررسی عوامل اثرگذار بر آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. در ادبیات نظری و تجربی» یکی از این عوامل» مساله حکمرانی خوب توسط حکومت ها است. در واقع» حکمرانی خوب زمانی مورد بحث در ادبیات علمی قرار گرفت که اکثر صاحب‌نظران بر این باور شدند که اغلب کشورها موانع مختلفی پیش روی توسعه اقتصادی خود دارند (انگوبو و فوندا"» ۲۰۱۲). در تعریف بانک جهانی» حکمرانی خوب به عنوان شیوه‌ای که در آن قدرت به منظور مدیریت منایع اقتصادی و اجتماعی جهت رشد و توسعه کشور به کار گرفته می‌شود» آمده است. در گزارش بانک جهانی که توس کافمن و همکارّان"(۲۰۰۹) در زمینه حکمرانی خوب ارائه شده است» شش شاخص شامل: اعتراض و پاس_خگویی» کیفیست قوانین و مقررات» اثربخشی دولتی» ثبات سیاسی و مقابله با خشونت» حاکمیت قانون و کنترل فساد برای حکمرانی خوب در کشورها ملاک قرار گرفته است. فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۱۷ نقش حکمرانی خوب در بهبود رقابت‌پذیری منطقه‌ای و جهانی اقتصاد کشورها یک امر اجتناب‌ناپذ یر است» چراکه به کارگیری ویژگی‌های حکمرانی خوب در اقتصاد کشورها همچون ایجاد ثبات در محیط اقتصاد کلان» فراهم ساختن زیرساخت‌های کارآمد توسط دولت برای سرمایه گذاری بخش خصوصی, حمایت از حقوق مالکیت مادی» فکری و معنوی افراد» ایجاد شفافیت به منظور پیشگیری از فساد و رانت و بسیاری دیگر از ویژگی‌های حکمرانی خوب. می‌تواند نقش قابل ملاحظه‌ای در بهبود درجه رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد کشورها داشته باشد. به همین جهت» پژوهش حاضر درصدد است. اثر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذ ری جهانی اقتصاد را در کشورهای منتخب منطقه منا مورد بررسی قرار دهد و به دنبال یافتن پاسخ به این سوال است که شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی در اقتصاد کشورها چگونه چارچوب پژوهش حاضر به این شیوه است که بخش,دوم و سوم به بیان مبانی نظری و تجربی نوضوع پردا خملییهت. هه ههارم: روشگهش پژههشی را موزد بررسی قرار می‌دهد. بخش پنجم به بافته ماییز یهت سای پامایهت. بخش ششم نیز به بح و مفهوم حکمرانی خوب از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی مورد توجه قرار گرفت؛ یعنی زمانی که نهادهای بین المللی بر این باور بودند که کشورهای فقیر و درحال توسعه موانع مختلفی پیش روی توسعه اقتصادی خود دارند و حکمرانی خوب نیز جایگاه خود را به عنوان یکی از عوامل پیشران رشد و توسعه اقتصادی در اقتصادهای مختلف پیدا کرد تعاریف مختلفی از حکمرانی خوب صورت گرفته است؛ بانک جهانی» حکمرانی خوب را به عنوان شیوه‌ای که در آن قدرت به منظور مدیریت منابع اقتصادی و اجتماعی جهت توسعه کشور به کار گرفته می‌شود» تعریف کرده است. از نظر بانک جهانی» حکمرانی خوب ناظر بر تعامل بین سه رکن دولت» جامعه مدنی و بخش خصوص است ۸ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... به طوری که بخش خصوصی می‌تواند با راه‌اندازی کسب وکار زمینه را برای اشتغال‌زایی و ایجاد درآمد در اقتصاد فراهم سازد. دولت نیز می‌تواند بازار را کنترل و تنظیم کرده و پایه‌های حقوقی و قوانین مناسب را برای سهولت کسب‌وکار فراهم کند. نقش جامعه مدنی نیز ایجاد بسترهای لازم برای مشارکت گروه‌های فعال در حوزه‌های اقتصادی» طبق دیدگاه اجماع پساواشنگتنی در موضوع حکمرانی خوب» دولت و بخش خصوصی دو نهاد مکمل یکدیگر به‌شمار می آیند که به جای بحث از مداخله یا عدم مداخله دولت باید کارایی و اثربخشی دولت را مورد توجه قرار داد. در واقع دولت به عنوان یک نهاد اجتماعی نهادساز باید با ایجاد نهادهای کار آمد و توانمند» بستر مناسبی را برای تنظیم روابط اقتصادی افراد جامعه با هزینه کم و در اسرع وقت مهیا سازد و بدین ترتیب موجبات رشد اندول و آکونل " (۱۹۹۹) استلال/مین کنند که لخکمرانی,خوب منجر به نهادهای کا رآمد می‌شود که برای مقابله با فساد و ارتقای حا کمیت قانون و ثبات سیاسی در کشور به شکل مجهزتری عمل می‌کنند. همچنین حکمرانی خوب به رعایت حقوق شهروندان کمک کرده و پاسخگویی حاکمیت را در مقابل خواسته‌های مردم تقویت می‌کند و ظرفیت دولت‌ها را برای رسیدگی به مطالبات مردم وکاهش هزینه معاملات در اقتصاد زودریک؟ (7۴و۲) روگرایندن" (۲۰۰۴) اظهار می کنند که حکتوانی خوب بامت کتترل فساد» بهبود سیستم قضایی و ثبات سیاسی برای کشورها می‌شود و زمینه را برای پیشرفت در تمام ابعاد بخش عمومی اقتصاد فراهم می‌سازد. با توجه به کثرت مفاهیم و ویژگی‌های حکمرانی خوب» هرکدام از پژوهش‌ها پراساس هدفی که دنبال می‌کنند به بیان برخی از ویژگی‌های حکمرانی خوب می‌پردازند و شاخص‌های اندازه گیری آن توسط رسیدن به در پژوهش حاضر شش ویژگی از حکمرانی خوب شامل: اعتراض و پاس_خگویی» کیفیت قوانین و مقررات» اثربخشی دولتی» ثبات سیاسی و مقابله با خشونت. حاکمیت فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۱۹ قانون و کنترل فساد که درگزارش کافمن و همکاران (۲۰۰۹) برای بانک جهانی ذکر - اعتراض و پاسخگویی: از نظر کافمن و همکاران (۲۰۰۹)» اعتراض و پاسخگویی به مفهوم میزان و درجه توانایی شهروندان یک کشور در تعیین و انتخاب دولت خود است. براساس این شاخص, هرچه مردم در یک جامعه نقش بیشتری در تعیین زمامداران و هیات حاکم داشته باشند» حضور و نقش احزاب و نظایر آن‌ها در جامعه بیشتر باشد و رسانه‌های جمعی استقلال داشته باشند و افرادی که زمامدار جامعه هستند و قدرت را در جامعه در اختیار دارند» پاسخگوی اعمال خود باشند و افراد مختلف بتوانند آزادانه فعالیت و نظر خود را بیان کنند نشان‌دهنده وضعیت بهتری از حکمرانی خوب است. - کیفیت قوانین و مقررات: در کیفیت مقررات؛ مفهوم کنترل قيمت‌ها نظارت بر بازارهای مالی و عدم تحمیل فشار بر صاحبان کسب‌ و کار به منظور توسعه تجارت و گسترش حضور بخش خصوصی در فعالیت های اقتصادی و... مورد توجه قرار می گیرد. - اثربخشی دولت: دراايین شاخص؛ کیفیت خدمات عمومی» کیفیت بور وکراسی» صلاحیت حکمرانی و میزان استقلال خدمات از فشارهای سیاسی مدنظر است. همچنین کیفیت تدوین و اجرای خطامشی‌های عمومی و دولتی و میزان اعتبار تعهدی که دولت در - ثبات سیاسی: این شاخص به میزان ثبات حکومت‌ها درجه احتمال تداوم حیات موثر دولت و تداوم سیاست‌های جاری در صورت مرگ و میر يا تغییر رهبران فعلی می‌پردازد. - حاکمیت قانون: اینکه تا چه میزان قوانین در یک جامعه واقعی هستند و دولتمردان و شهروندان به اجرای آن احترام قائل هستند. این شاخص به اجرای قراردادها احتمال وقوع جرم‌های خشونت آمیز و غیرخشونتآمیز اثربخشی و قابلیت پیش‌بینی عملکرد محاکم - کنترل فساد: این شاخص به ارزیابی و اندازه گیری مواردی همچون فساد در میان مقامات رسمی دولت و کارمندان دولتی» پرداخت رشوه و استفاده از رانت و اثربخشی شیوه‌های ۰ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... در ادبیات نظری» رقابت‌پذیری دارای مفهومی گسترده است و بیش از دو قرن از آغاز نظریه مزیت مطلق توسط آدام اسمیت! در سال ۱۷۷۶ میلادی تاکنون ذهن اقتصاددانان را مفهوم رقابت‌پذیری بسیاری از عوامل کمی و کیفی همچون ظرفیت فناوری» ابداع و ن وآوری» درجه متمایز بودن ‏ وکیفیت محصولات تولید شده توسط بنگاه‌ها را در سطح خرد و مواردی نظیر نرخ بالای رشد بهره‌وری اقتصاد کشورها افزایش درآمد سرانه و ارتقای سطح استاندارد زندگی شهروندان را در سطح کلان شامل می‌شود. قبل از آغاز دهه ۱۹۸۰ میلادی» نظریات درخصوص رقابت‌پذیری اقتصاد را می‌توان به دو رویکرد کلاسيک و نث و کلاسيک دسته‌بندی کرده اما پپس از آغاز دهه ۱۹۸۰ میلادی, تحولات بزرگک نظیر شوک افزایش قیمت نفت و افزایش هزینه‌های تولید دز اقتصادکشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی منجر به تغییر شرایط رقابت نسبی در بین این کشورها شد. در نتیجه آن. مفهوم جدیدی از رقابت‌پذیری بین کشورها تحت عنوان دیدگاه معاصر مطرح شد. دیدگاه کلاسیکک. اغلب رقابت‌پذیری راادر سطح کلان بررسی می‌کند. از مشهورترین نظریات در این دیدگاه می‌توان به نظریه مزیت مطلق آدام اسمیت (۱۷۷۶) اشاره کرد. در این نظریه» هر کشوری می‌تواند کالا؛و خدماتی را تولید و صادر کند که در آن نسبت به شریک تجاری خود» دارای هزینه تمام شده و قیمت کمتری در تولید کالا و خدمات است. در نظریه مزیت نسبی ریکاردو(۱۸۱۷) از دیگر نظریات دیدگاه کلاسیکک» اگر هریکث از دو کشور شریک تجاری,» دارای مزیت مطلق در تولید کالا و خدمات نباشند» باز می‌توانند با یکدیگر وارد تجارت کالا و خدمات شده و نفع داشته باشند. در این حالت. کشوری که دارای مزیت مطلق در هر دو.کالا است» کالایی را تولید و صادر می‌کند که دارای مزیت مطلق بیشتری در مقایسه با کالای دیگر نسبت به شریکک تجاری خود است و تولید و صادرات کالای دیگر را به شریکک تجاری خود واگذار می کند. براساس نظریه هکچر- اوهلین"» یک کشور کالا و خدماتی را تولید و صادر می‌کند که در تولید آن‌ها از عواملی استفاده می‌شود که به وفور در آن کشور وجود دارد. برخلاف فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۳۱ دیدگاه کلاسیکک, دید گاه نئ و کلاسیک به مفهوم رقابت‌پذیری در سطح خرد می‌پردازد و عوامل تعیین کننده رقابت‌پذیری در سطح بنگاه‌ها را مورد بحث قرار می‌دهد» چراکه بر این باور است که بنگاه‌ها علاوه بر رقابت در بازار داخلی کشور با سایر بنگاه‌ها در بازارهای بین المللی نیز رقابت می‌کنند (پورتر» ۱۹۹۰). در این دیدگاه» مواردی همچون برنامه عملیاتی و استراتژی بنگاه» کمیت و کیفیت عوامل تولید» فناوری و نوآوری بنگاه» می‌تواند نقش اساسی در رقابت‌پذیری یک بنگاه اقتصادی داشته باشد. در این دید گاه» جان کلا رک" رقابت را برای یک بنگاه» داشتن ابداع و نوآوری تعریف می‌کند. از نظر وی» نو آوری‌ها باعث ایجاد انگیزه در بنگاه برای به دست آوردن مزایای رقابتی شده و این امر منجر به پیشرفت تکنولوژی و رشد اقتصادی در سطح کلان اقتصادی می‌شود. از دیدگاه الدرسن و کوکس ۲ (۱۹۴۸)» عامل رقابت‌پذیری بنگاه‌ها شامل: تقسیم‌پندی بازار» ارتباط با مشتریان» توسعه محصول» بهبود فرآیندها و نوآوری‌های محصول است. از نظر شومپیتر" توانایی بنگاه در نوآوری» کلید موفقیت برای دستیابی به مزیت رقابتی در بین رقبای خود است. از نظراوی» شرط بقای بنگاه‌ها در بازار» سازگار کردن خود با تغییرات محیط بوده و این امر بستگی به داشستن نوآوری‌های جدید از منابع موجود بنگاه‌ها اسست. از دیدگاه فردریک لیست,, رقابت یک بنگاه علاوه بر عوامل اقتصادی به کیفیت نهادهای اجتماعی,» اتحادیه‌های تجاری» نهادهای مالی» سازمان‌های سیاسی-اجتماعی» حقوق مالکیت و ساختار سازمانی و... در کشورها متکی است (سیودک و زاووجسکاث ۲۰۱۴). از مشهورترین نظریات در دید گاه معاصر که از دهه ۱۹۸۰ میلادی شکل گرفته است» می‌توان به نظریات کر وگمن * و پورتر اشاره کرد. کرو گمن(۱۹۹۴)» رشد بهره‌وری را محر کک اصلی رقابت بین کشورها می‌داند. همچنین از نظر وی» رقابت‌پذیری جهانی کشورها با سطح استاندارد زندگی افراد در کشورها مرتبط است. طبق نظر پورتر (۱۹۹۰)» رقابت‌پذیری به بهره‌وری بلندمدت اقتصاد کشورها بستگی دارد و این امر نیازمند ایجاد محیط مناسب کسب و کار برای بنگاه‌ها است تا بتوانند از نوآوری‌های پایدار» بهبود ۲ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... فرآیندها و مدیریت در محصولات خود بهره‌مند شوند. بنابراین» تنها مفهوم رقابت در سطح ملی» بهره‌وری ملی است و رقابت‌پذیری به مفهوم توانایی یک اقتصاد برای فراهم کردن زندگی با کیفیت برای ساکنان آن کشور و نیز ایجاد اشتغال پایدار است. پورتر(۱۹۹۰) شرط اساسی برای رقابت‌پذیری بنگاه‌ها در سطح جهانی را شامل: موهبت‌های خدادادی» شرایط تقاضا برای محصولات تولید شده» استراتژی و ساختار بنگاه‌ها معرفی می‌کند. باکلی و پرسکات! (۱۹۹۸) اظهار می‌کنند. رقابت‌پذیری یک بنگاه اقتصادی به مفهوم تولنایی آن در تولید و فروش محصولات و خدماتی با کیفیت برتر و هزینه‌های پایین‌تر از رقبای داخلی و بین‌المللی است. از نظر آن‌ها رقابت‌پذیری بیانگر عملکرد سود بلندمدت یک بنگاه اقتصادی بوده و توانایی بنگاه برای جبران زحمات کارکنان و نیز کسب بازدهی آلتومونت و همکاران ۲۰۱۲(۲)» رقابت را به معنای.توانایی یک کشور در فراوانی تولید و مبادله کالا و خدماتی می‌دانند که درکشور شریکک تجاری دارای کمبود است. مک گان" (۱۹۹۹)» استدلال می کند که عوامل خارج از بنگاه برای همه آن‌ها یکسان هستند و این عوامل داخلی و ویژگی بنگاه‌ها هستند که شرایط سود آوری و درجه کائو و همکاران"؟ (۲۰۰۸)» رقابت‌پذایری ملی را به مفهوم تولنایی نسبی یک جامعه در ایجاد محیطی می‌داند که در آن بنگاه‌ها بتوانند رقابت کنند. مجمع جهانی اقتصاد در گزارش سال ۲۰۱۱ میلادی» رقابت را به عنوان توانایی یک کشور در فروش محصولات و خدمات در بازارهای بین‌المللی می‌داند به طوری که بتواند موجب افزایش معیارهای زندگی همه شهروندان در آن کشور شود. در سال ۲۰۱۳ میلادی» این مجمع» رقابت‌پذیری را مجموعه‌ای از نهادها سیاست‌ها و عوامل تعیین کننده بهره‌وری در کشورها تعریف در ادبیات نظری» نظریات مختلفی درخصوص ارزیابی مفهوم رقابت‌پذیری در سطح فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۲۳ خرد و کلان ارائه شده است و به همین صورت» در ادبیات تجربی نیز الگوهای متفاوتی از مفهوم رقابت‌پذیری و متناسب با نظریه به کا رگرفته شده وجود دارد. با این وجود به نظر می‌رسد شاخص رقابت‌پذیری جهانی که توسط مجمع جهانی اقتصاد ارائه شده است» جامع تر از سایر الگوها باشد. این شاخص درب رگيرنده میانگین وزنی مولفه‌هایی است که هرکدام به نوعی به مفهوم رقابت اشاره دارند (اسکواب» ۲۰۱۰). مجمع جهانی اقتصاد» گزارش رقابت‌پذیری خود را از سال ۱۹۷۹ میلادی شروع و اولین گزارش رقابت پذیری جهانی اقتصاد را نیز در سال ۱۹۹۶ میلادی منتشر کرد. هدف از تهیه و ارائه این گزارش‌ها کمک به سیاست گذاران عرصه اقتصاد کشورها است تا بتوانند چالش‌های رقابت‌پذیری را شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد که توسط مجمع جهانی اقتصاد معرفی می‌شود مبتنی بر ارکان ۲اگانه است. که طبق"جدول (۱) به سه:زیرشاخص: نیازهای اساسی» عوامل افزایش کارایی و عوامل نو آوری دسته‌بندی می‌شودو هرکدام از این سه زیرشاخص نیز ۴ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... برخی از نظریات درخصوص مفهوم رقابت‌پذیری مانند نظریه کروگمن و پورتر (۱۹۹۰) و مجمع جهانی اقتصاد (۲۰۱۱ و ۲۰۱۳)» رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد را با رشد بهره‌وری اقتصاد کشور افزایش در آمد و اشتغال پایدار برای ساکنان کشور همسو می‌دانند. در سطح خرد رقابت منجر به ارتقای بهره‌وری از طریق کاهش هزینه‌های تولید بنگاه‌ها می‌شود. بهبود بهره‌وری» تولنایی بنگاه‌های اقتصادی داخلی را برای رقابت سود آور در بازارهای جهانی تقویت کرده و انگیزه سرمایه گذاری داخلی را افزایش می‌دهد. این امر» موجب افزایش اشتغال و درآمد در اقتصاد کشور می‌شود و زمینه رقابت‌پذیری جهانی را برای اقتصاد کشورها فراهم می‌سازد. عوامل زیادی هستند که می‌توانند وضعیت رقابت‌پذیری بنگاه‌ها را در بازارهای داخلی و جهانی تحت تاثیر قراز دهند. از جمله این عوامل» کیفیت بسیاری از مبانی نظری و:تجربی» تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر بهبود شاخص‌های اقتصادی همچون رشد بهره‌وری» افزایش در آمدسرانه و ارتقای سطح استاندارد زندگی افراد را تایید.می کنداو بر این اساس» می‌توان فرضیه تاثیرگذاری شاخص‌های حکمرانی خوب بر سطح رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد را مطرح کرد» چراکه طبق دیدگاه معاصر ارتباط تنگاتنگی بین رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد و مفاهیمی همچون افزایش سطح استاندارد زندگی افراد افزایش در آمد سرانه و رفاه در اقتصاد کشورها وجود دارد. در این راستا رودریک! (۲۰۰۴) اظهار می کند» حکمرانی خوب رشد اقتصادی را از طریق نظم و انضباط بیشتر می‌کند. کاردس (۲۰۱۲) بر تاثیرپذیری مستقیم سطح استاندارد زندگی شهروندان از ابعاد از نظر داینس و همکاران*(۲۰۱۰)» حکمرانی بد می‌تواند نرخ رشد درآمد» اشتغال و سرمایه انسانی را کاهش دهد و تخریب منابع طبیعی و آلودگی محیط زیست را به دنبال داشته باشد. علاوه بر اين» در کشورهایی که از حکمرانی خوب برخوردار نیستند» مجموعه ای از سیاست‌های ناکا رآمد اقتصادی و نهادی که منجر به کاهش بهره‌وری فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۳۵ عوامل تولید می‌شود را شاهد هستیم. از نظر آن‌ها اثربخشی دولت به عنوان یکی از ابعاد حکمرانی خوب» عامل مهمی برای پیاده‌سازی سیاست‌های صحیح و موثر اقتصادی» توسعه سرمایه انسانی» ایجاد اشتغال و کاهش فقر و به طور کلی ایجاد رقابت‌پذیری طبق نظر سازمان ملل متحد! (۲۰۰۵)» حکمرانی خوب با ترویج تقسیم کارآمد نیروی کار» سرمایه گذاری مولد و اجرای سریع تر سیاست‌های مناسب اجتماعی و اقتصادی» منجر به رشد و رقابت بهتر اقتصادها می‌شود. مطابق با مطالعه هال و جونز ۲ (۱۹۹۹) در حکمرانی خوب, نهادها و سیاست‌های دولت» محیط اقتصادی را تدارک می‌بینند که در آن افراد مهارت‌های لازم را کسب می‌کنند و بنگاه‌های اقتصادی نیز سرمایه را جمع آوری کرده و در نهایت به تولید کالا و خدمات با کیفیت و رقابت‌پذیر پرداخته می‌شود. از نظر آن‌ها حکمران خوب با فراهم کردن زیرساخت های اجتماعی کارآمد می‌تواند رشد اقتصادی و زمینه رقابت را فراهم سازد و در مقابل حکمرانی بد از طریق سلب مالکیت. افزایش مالیات و قوانین و مقررات بد می‌تواند انحراف منابع را در یک اقتصاد باعث شود. ایرل و اسکات؟" (۲۰۱۰) استدلال می کنند» دم وکراسی به ترویج هماهنگی میان شهروندان و همچنین به کاهش اختلاف بین آن‌ها کمک می‌کند و بدین ترتیب ثبات بارو* (۱۹۹۱) در مطالعه خود نشان داد» دم و کراسی به عنوان یکی از ابعاد حکمرانی خوب. می تواند ثبات سیاسسی و اقتصادی را به همراه داشته باشد و این برای رشد سرمایه گذاری و رشد بهره‌وری در اقتصاد کشورها سودمند است. ریورا و باتی*(۲۰۰۲) اظهار می‌کنند که دم و کراسی, کیفیت حکومت و رشد بهره‌وری در اقتصاد را تقویت می‌کند. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که دم و کراسی و پاسخگویی دولت به خواسته‌های شهروندان از طریق محدود کردن فساد» تاثیر مثبت بر عملکرد اقتصاد دارد. کنترل فساد یکی دیگر از شاخص‌های حکمرانی خوب در حکومت‌ها است. از نظر ۶ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... توسعه سازمان ملل متحد (۲۰۰۸)» فساد باعث ناکا رآمدی اجتماعی و اقتصادی می‌شود و بهره‌وری و رقابت پذیری کشورها را از طریق تضعیف موسسات ملی» افزایش هزینه های کسب و کار از بین بردن انگیزه سرمایه گذاری داخلی و خارجی و رایج کردن فساد در سیستم به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. سازمان ملل متحد.» فساد را به معنای سواستفاده از قدرت تعریف می‌کند که افراد برای کسب کردن منافع شخصی و خصوصی استفاده می‌کنند و می‌تواند در اشکال مختلف مانند رشوه» اختلاس» سرقت» اخاذی» سواستفاده از آرای دیگران» بهره‌برداری از منافع متضاد و مشارکت سیاسی نامناسب صورت پذیرد. مایورو۱۹۹۸(۱) و ایدت؟(۲۰۰۳) استدلال می کنند» فساد باعث انحراف منابع به ویژه سرمایه انسانی از یک فعالیت نوآورانه به سمت فعالیت‌های غیرمولد و مضر مانند رانت و... می‌شود. همچنین به مثابه یک مالیات» باعث کاهش سود و د رآمد سرمایه گذاری می‌شود. اورهارت و همکاران" (۲۰۰۹)» باردهان؟ (۱۹۹۷)و مایورو (۱۹۹۵) اظهار می‌کنند که فساد تولید نهایی سرمایه را از طریق گرفتن مالیات بزدرآمد حاصل از سرمایه گذاری با ایجاد ناکارآمدی در بخش خصوصی و بخش‌های عمومی با تحریف فرآیندهای مالی و نیز تا حدودی با ایجاد بی‌ثباتی سیاسی و ایجاد هرج و مرج کاهش می‌دهد و بدین ترتیب بر کیفیت قوانین و مقررات از دیگر شاخص‌های خکمرانی خوب. می‌تواند بر رقابت تاثیر غیرمستقیم داشته باشد. به ویژه به دلیل اينکه رقابت با جنبه‌هایی مانند ن وآوری» بهره‌وری» اشتغال و رشد اقتصادی ارتباط دارد. حکمران خوب با تدوین قوانین و مقررات تجاری شفاف و نیز با ایجاد سهولت در فضای کسب‌وکار می‌تواند زمینه ایجاد رقابت سالم را برای بنگاه‌ها فراهم کند و بنگاه‌ها را در بازارهای جهانی رقابت پذیرتر سازد. لی و سامسل*(۲۰۰۹) بیان می‌کنند» کشورهای مبتنی بر قانون‌مداری با توجه به مقررات شفاف و حضور قوانین منصفانه» جریان‌های تجاری را جذب می‌کنند و تجارت با فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۲۷ کافمن و شلیفر! (۱۹۹۹) در مطالعه‌ای نشان دادند» کیفیت قوانین و مقررات دولت می‌تواند تاثیر مثبت بر سهولت انجام تجارت و رقابت بین کشورها داشته باشد. چونگک و کالدرون(۲۰۰۰)» تضمین حقوق مالکیت و حسن اجرای قراردادها را یکی از ضروریات برای هدایت منابع اقتصاد به سمت فعالیت‌های مولد می‌دانند و ناتوانی جوامع در فراهم کردن شرایط مناسب برای تضمین قراردادها به شیوه کا رآمد و کم‌هزینه» یکی از دلایل عقب‌ماندگی اقتصاد کشورها در صحنه بین‌المللی است. ثبات سیاسی از دیگر گروسمن؟۱۹۹۱(۲) استدلال می‌کند زمانی که دولت ضعیف است.» نظام سیاسی می‌تواند در این حالت منجر به سقوط احتمالی دولت‌ها شود» زیرا جمعیت» بیشتر به شرکت در فعالیت‌های انقلابی علاقه‌مند است تا تم رکز بر بهره‌وری و رشد ملی کشور و اين رقابت‌پذیری اقتصاد در سطح بین‌المللی و جهانی را تضعیف می‌کند. از نظر وی» یک قدرت سیاسی قوی‌تر و باثبات می‌تواند تمایلات را برای انقلاب کاهش دهد و جامعه بیشتر از نظر آیسن و ویگا؟ (۲۰۱۰)» بی‌ثباتی سیاسی احتمالا موجب کوتاه شدن افق زمانی دولتمردان برای حکومت‌داری "مت شود و این ممکن,است‌آمنجر به سواستفاده بیشتر دولتمردان از منابع اقتصادی و مالی شود و عملکرد اقتصاد کلان را تحت تاثیر منفی آلسینا و پروتی*(۱۹۹۶) بیان می کنند» خشونت‌های جمعی و کودتاها نشان‌دهنده تمایل برای تحقق هرج و مرج و ایجاد تهدید برای حقوق مالکیت است؛ پنابراین» در این گونه جوامع» افراد انگیزه برای سرمایه گذاری ندارند و این امر موجب کاهش اشتغال و درآمد ۸ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... قاسمی و همکاران (۱۳۹۶) به ارزیابی تاثیر اقتصاد دانش‌بنیان بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از الگوی معادلات ساختاری در سال ۲۰۱۲ پرداختند. نتایج مطالعه آن‌ها نشان داد که شاخص‌های اقتصاد دانش بنیان بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد در این کشورها تاثیر کفیلی و پیشوا (۱۳۹۶) به بررسی تاثیر حکمرانی خوب بر رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی در بین کشورهای در حال توسعه طی سال های ۲۰۰۲-۲۰۱۳ و با استفاده از تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته (03/186)) پرداختند. نتایج حاکی از آن است که تاثیر توسعه مالی از مجرای بانکی قوی‌تر از تاثیر توسسعه مالی از مجرای بازار مالی بوده و با افزایش کیفیت حکمرانی» تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی از مجرای بانکی و بازار مالی مرادی و سلمانپور (۱۳۹۶)» اثر شاخص حکمرانی خوب بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی را با استفاده از داده‌های پانل طی دوره زمانی ۱۳-۰ مورد بررسی قرار دادند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد» شاخص‌های حکمرانی خوب. اثر منفی و معنی‌دار بر توزیع نابراپری د رآمد دارند. مرادی و همکاران (۱۳۹۶) به بررسی تاثیر شاخص حکمرانی خوب برکنترل فساد در کشورهای خاورمیانه و جنوب شرق آسیا با استفاده از روش رگرسیون خودبرداری پانل طی دوره زمانی ۲۰۰۴-۲۰۱۵ پرداختند: نتایج این پژوهش نشان داد» مولفه‌های حکمرانی خوب منتج شده از مجمع جهانی اقتصاد به استثنای اثر بخشی دولت. تاثیر مثبت و معنی‌داری بر کنترل فسناد دازند. همچنین تاثیر کارایی بخش دولتی بر کنترل رفیعی دارانی و شاهنوشی (۱۳۹۳)» تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب و اندازه دولت را بر توسعه انسانی با استفاده از رگرسیون موزون جغرافیایی در کشورهای مختلف و با درجه توسعه یافتگی متفاوت و طی سال‌های ۲۰۰۰ ۲۰۰۵و ۲۰۱۰ بررسی قرار دادند. نتایج مطالعه نشان داد که به طور متوسط حکمرانی خوب و اندازه دولت در طول دوره مورد بروسی ,قاثر یت بر شاه نومه اساتی در کشو رها داته اس فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۳۹ عیسی زاده و احمدزاده (۱۳۸۸) به بپررسی اثر عوامل نهادی شامل نهادهای حاکمیتی (حق اظهارنظر و پاسخگویی» ثبات سیاسی,» حاکمیت قانون» کنترل فساد» کیفیت بور و کراسی و اثر بخشی دولت) بر رشد اقتصادی در ۵۰ کشور جهان با سطوح مختلف توسعه طی دوره زمانی ۱۹۹۶-۲۰۰۵ پرداختند. نتایج مطالعه نشان داد که تمامی عوامل نهادی به استثنای حق اظهارنظر و پاسخگویی می‌تواند اثر معنی‌دار و مثبت بر رشد اقتصادی دیما و همکاران! (۲۰۱۸) به بررسی تاثیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی داده‌های پانل در کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای دوره زمانی ۲۰۰۶۶۲۰۱۵ پرداختند: نتایج این مطالعه بر تاثیر اساسی دو مولفه ابداع و آموزش بر رقابت پذبری جهانی اقتصاد دلالت دارد. همچنین یافته‌های این مطالعه» گسترش تحقیق و توسعه در سیاست های اتحادیه اروپا را به عنوان عامل کار کابا و همکاران ۲۰۱۷(۲)) تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر سطح رفاه زندگی ۳ شهروند اسپانیایی را با استفاده از اطلاعات سال ۲۰۱۱ میلادی مورد بررسی قرار دادند. در این مطالعه» سه شاخص حکمرانی خوب شامل؛ شفافیت» پاسخگویی و مشا ر کت مدنظر قرار گرفتند. نتایج مطالعه نشان داد که بین پاسخگویی و مشارکت با سطح رفاه زندگی رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد» اما تاثیر شفافیت بر کیفیت زندگی افراد از لحاظ آماری سانتران؟(۲۰۱۶)» اثر عواملی همچون؛ معافیت مالیاتی واردات» بدهی خارجی و مخارج دولتی را بر رقابت‌پذیری اقتصاد در کشور مالزی و با استفاده از روش رگرسیون خودبرداری (۷27) طی دوره زمانی ۱۹۸۰-۲۰۱۳ مورد مطالعه قرار داد. نتایج مطالعه وی نشان داد» معافیت مالیاتی واردات و بدهی خارجی هر دو تاثیر منفی و معنی‌دار بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد مالزی در بلندمدت دارد. اما تاثیر مخارج دولتی بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد مالزی در ۰ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... پتراریو و همکاران! (۲۰۱۳)» اثر ابداع و نوآوری بر رشد و رقابت پذیری جهانی در اقتصاد کشورهای اروپای شرقی و مرکزی را با استفاده از روش اقتصاد سنجی داده‌های پانل طی دوره زمانی ۱۹۹۶-۲۰۱۰ مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها در پژوهش خود از شاخص‌های تحقیق و توسعه» ثبت اختراع و تعداد مخترعین در کشور به عنوان معیارهایی در سنجش ابداع استفاده کردند. نتایج تحقیق آن‌ها حاکی از اين بود که ابداع و نوآوری تاثیر قابل توجهی بر رشد و رقابت‌پذیری اقتصاد دارد و می‌تواند شکاف رشد اقتصادی ۶-۱- جامعه آماری پژوهش و روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از جنبه گرد آوری و تحلیل اطلاعات و داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل ۱۲ کشور منتخب منطقه منا شامل: ایران» بحرین»کویت» عربستان سعودی,» امارات متحده عربی» قطر عمان» مصر الجزیره» لیبی» تونس و مراکش است. این کشورها با توجه به در دسترس بودن اطلاعات آماری مربوط به متغیرهای پژوهش انتخاب شدند. در این پژوهش برای مطالعه مبانی نظری و تجربی از روش کتابخانه‌ای و جست‌وجوی اینترنتی با بهره گیری از کتب و مقالات فارسی و انگلیسی و نیز پایان‌نامه‌ها استفاده شد. همچنین اطلاعات آماری مربوط به متغیرهای پژوهش از گزارشات و پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی و مجمع جهانی اقتصاد برای دوره زمانی ۲۰۱۰-۲۰۱۷ استخراج شده است. در پژوهش حاضر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد به عنوان متغیر وابسته و شش شاخص حکمرانی خوب شامل: اعتراض و پاسخگویی» ثبات سیاسی» حاکمیت قانون» کیفیت قوانین و مقررات» کنترل فساد و اثر بخشی منابع دولت به عنوان متغیرهای مستقل و متغیرهای نو آوری و اختراع» تقویت کارایی و الزامات اساسی به عنوان متغیرهای کنترل در الگو لحاظ شدند. فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۳۱ در این پژوهش با تبعیت از مبانی نظری و تجربی» معادله رگرسیون برای بررسی ارتباط بین )0 چاه + ما۵ اجه + مرک امه + م۸ امه + مه ۷۷۳ در رابطه (۱)» ۷6:۸ شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد» :۷7۸ شاخص اعتراض و پاسخگویی» م۳5 شاخص ثبات‌سیاسی, :10 شاخص حاکمیت قانون» +0 شاخص کیفیت قوانین و مقررات» :000 شاخص کنترل فساد» زج شاخص اثربخشی منابع دولت. :177 عوامل نوآوری و ابداع» :1711 عوامل کازایی» عز14:] الزامات اساسی و 6:8 جز خطا است. در این پژوهش» شش فرضیه اصلی واسه فرضیه فرعی به صورت زیر ۱- اعتراض و پاسخگویی برزقابت پذیرای جهانی اقتضادکشوا رها تاثی رگذار است. ۲- ثبات سیاسی بر رقابت‌پذایری جهانی اقتصاد کشورها تاثی رگذار است. ۳- حاکمیت قانون بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد کشورها تاثی رگذار است. ۴- کیفیت قوانین و مقررات بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد کشو رها تاثی ر گذار است. ۵- کنترل فساد بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصادکشورها تاثی رگذار است. ۶- اثر بخشی دولت بر رقابت‌پذپری جهانی اقتصاد کشورها تاثی رگذار است. ۱- عوامل نوآوری و ابداع بر رقابت پذیری جهانی اقتصاد تاثی رگذار است. ۲- عوامل تقویت کارایی بر رقابت پذیری جهانی اقتصاد تاثیر گذار است. ۳- الزامات اساسی بر رقابت پذیری جهانی اقتصاد تاثی رگذار است. در پژوهش حاضر برای آزمون فرضیه‌ها از مدل رگرسیونی داده‌های تابلویی استفاده ۲ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... می‌شود» چراکه از یک سو این فرضیه‌ها در بین کشورهای مختلف و از سوی دیگر برای دوره زمانی ۲۰۱۰-۲۰۱۷ آزمون می‌شود. از آنجایی که استفاده از داده‌های تابلویی هم مقطع (کشور استان» بنگاه و...) و هم‌زمان را دربر می گیرد؛ بنابراین» ناهمسانی واریانس در استفاده از این داده‌ها کاهش می‌یابد. همچنین با تر کیب مشاهدات سری زمانی و مقطعی, شدت همخطی بین متغیرهای مستقل کاهش یافته و به جهت افزایش درجه آزادی» کارایی در تخمین پارامترها بیشتر می‌شود و داده‌های تابلویی می‌تواند تورشی را که درنتیجه لحاظ افراد یا بنگاه‌ها حاصل می‌شود. حداقل سازد (بالتاجی!» ۲۰۰۵). در حالت کلی مدل 8 + م8 ما2 + یه > رل نشان‌دهنده یک مدل با داده‌های تابلویی است که در آن 1,2,3,...0خز بیانگر مقطع (در این پژوهش کشور) و ۳۳1,2,3,...7 بیانگر زمان است. مزا متغیر وابسته را برای امین واحد مقطعی در سال ‏ را نشان می‌دهد و ون( نیز 1۴ امین متغیر مستقل غیرتصادفی برای امین واحد مقطعی در سال ام است. جزع جمله خطا بوده که فرض می‌شود دارای میانگین اصفر و واریانس ثابت است. همچنین :8 پارامترهای مدل است که واکنش متغیر مستقل نسبت به تغییرات امین متغیر مستقل برای تشخیص اینکه سا اس‌تفاده از داده‌های تابلویی برای برآورد الگوی موردنظ رکا رآمدتر خواهد بود یا نه از آزمون ۲ لیمر استفاده می‌شود. در این آزمون» فرضیه 0 دلالت بر یکسان بودن عرض از مبداها برای مقاطع مختلف و قابلیت ترکیب شدن داده‌ها و استفاده از الگوی داده‌های تلفیقی در مقابل فرضیه 4۳11 یعنی نابراپری عرض از مبدااها و استفاده از الگوی داده‌های تابلویی قرار می گیرد به طوری که آزمون ۳ دارای درجه آزادی (77-77-1 ,7-1« است و [« و ] به ترتیب تعداد مقطع و مشاهدات هستند. در مرحله بعد در استفاده از الگوی داده‌های پانل» دو روش اثرات ثابت۲ و روش اثرات تصادفی " مطرح است که هرکدام برحسب مورد می‌تواند کاربرد داشته باشد. برای تشخیص ثابت پا تصادفی بودن اثرات از آزمون هاسمن استفاده می‌شود. آزمون هاسمن دارای توزیع کای‌دو با درجه آزادی 1۳-1 است. در این آزمون فرضیه 0 دلالت بر این دارد که ارتباطی بین جز اخلال مربوط به عرض از مبدا و متغیرهای فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۰۰۱۳۹۹ ۱۳۳ توضیحی وجود ندارد و آن‌ها از یکدیگر مستقل هستند. در حالی که فرضیه مقابل آن؛ یعنی ۳11» دلالت بر وجود همبستگی بین جز اخلال مربوط به عرض از مبدا و متغیرهای توضیحی الگو دارد. از آنجایی که هنگام وجود همبستگی بین اجزای اخلال و متغیر توضیحی با مشکل تورش و ناسازگاری مواجه می‌شویم؛ بنابراین» بهتر است در صورت رد110 برای آزمون فرضیات از روش اثرات ثابت استفاده کنیم. هنگامی که بین اجزای اخلال و متغیر توضیحی همبستگی وجود نداشته باشد» استفاده از هر دو روش اثرات ثابت و اثرات تصادفی سا زگار هستند. اما روش اثرات تصادفی کارا است. همچنین با توجه به امکان وجود خودهمبستگی و ناهمسانی واریانس در استفاده از داده‌های تابلویی» آزمون‌های خود همبستگی و ناهمسانی واریانس مورد بررسی قرار می گیرد به طوری که برای انجام آزمون خود همیستگی از آزمون وولدریج!(۲۰۱۰) استفاده می‌شود. در این آزمون» فرضیه 110 دلالت بر غدم وجود خودهمبستگی از مرتبه اول در جملات اختلال الگوی رگرسیون است. بنابراین» در صورت رد فرضیه صفر الگوی تخمین زده شده دارای خودهمبستگی از مرتبه اول است. همچنین با توجه به اینکه تعداد مقاطع (کشورها) بیشتر از دوره زمانی مورد مطالعه است» از این رو انتظار می‌رود اجزای اخلال دارای ناهمسانی واریانسبوده و ذر این حالت تخمیق زننده‌های رگرسیون با وجود اينکه بدون تورش خواهند بود» اما دارای کارایی نیشت. به همین جهت از آزمون نسبت ضمن اینکه برای ی رآورد الگوی پژوهش از نسخه ٩ نرم‌افزار 13۷1/08 و نرم‌افزار 51812 پیش از برآورد الگو ابتدا باید متغیرهای الگو را از نظر پایایی مورد آزمون قرار داد تا از وجود رگرسیون کاذب جهت دستیابی به نتایج مطلوب جلوگیری شود. برای آزمون پایایی متغیرها از آزمون ريشه واحد لوین لین و چو! استفاده می‌شود. در این آزمون فرضیه 110 دلالت بر وجود ريشه واحد در سطح است. نتایج آزمون لوین لین و چو در جدول (۲) آورده شده است. ۴ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... نام متغیر علامت اختصاری متغیر مقدار آماره لوین لین و چو سطح احتمال براساس نتایج جدول (۲)» سطح احتمال به‌دست. آمده برای تمامی متغیرهای الگ و کمتر از ۵ درصد است» از این رو تمامی متغیرها در سطح پایا هستند. در ادامه برای تشخیص استفاده از داده‌های پانل و داده‌های ترکیبی در برآورد الگوی پژوهش از آزمون ۳۲ لیمر استفاده می‌شود. نتایج این آزمون در جدول (۳) ارائه شده است. از آنجایی که سطح احتمال به دست آمده از ۵ درصد کمتر است؛ بنابراین» استفاده از داده‌های پانل در بر آورد الگو مورد استفاده قرار می گیرد. پس از تشخیص اسففاده از داده‌های پانل در برآورد الگوی پژوهش باید وجود اثرات ثابت یا تصادفی در الگوی پژوهش با استفاده از آزمون هاسمن بررسی شود. نتایج برآورد فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۳۵ با توجه به نتایج به‌دست آمده در جدول (۴)» سطح احتمال به‌دست آمده کمتر از ۵ درصد بوده است؛ بنابراین» استفاده از روش اثرات ثابت در برآورد الگو از کارایی بیشتری برخوردار است. همچنین قبل از برآورد ضرائب الگو آزمون‌های خودهمبستگی و ناهمسانی واریانس در داده‌های تابلویی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن در جدول (۵) نتایج به‌دست آمده در جدول (۵) حاکی از وجود همسانی واریانس و خودهمیستگی از مرتبه اول بین جملات اخلال است. بنابراین» برای رفع خودهمبستگی و ناهمسانی واریانس و تخمین ضرائب بدون تورش و کارا از تخمین زننده حداقل مربعات تعمیم یافته برآورد در جدول (۶)» نتایج تخمین ضرایب متغیرهای مستقل الگوی پژوهش به روش اثرات ثابت و با استفاده از تخمین زننده ۳0.8 آورده شده است. براساس نتایج جدول (۶)» تاثیر شاخص‌های حاکمیت قانون» کیفیت قوانین و مقررات» کنترل فساد اثر بخشی منابع دولت» عوامل نوآوری و ابداع» عوامل کارایی و الزامات اساسی بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد در سطح ۵ درصد از لحاظ آماری معنی دار بوده و اثر مستقیم دارند. ضمن اینکه اثر شاخص‌های اعتراض و ۶ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... پاسخگویی و ثبات‌ سیاسی بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد درسطح خطای ۵ درصد از لحاظ آماری معنی‌دار نیست. اما در سطح خطای ۰ درصد. تاثیر مثبت بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد دارند. بر این اساس» در سطح خطای ۵ درصد. فرضیه‌های اول و دوم اصلی پژوهش را می‌توان رد کرد اما در سطح خطای ۰ درصد هیچ کدام از نه فرضیه اصلی و فرعی پژوهش را نمی‌توان رد کرد. بنابراین» اگر فرضیه‌های پژوهش در سطح خطای ۱۰ درصد مورد بررسی قرار گیرد در این صورت» یک واحد افزایش در نمره هر یک از شاخص‌های اعتراض و پاسخگویی» ثبات‌سیاسی» حاکمیت قانون» کیفیت قوانین و مقررات» کنترل فساد» اثربخشی منابع دولت» عوامل نوآوری و ابداع» عوامل کارایی و الزامات اساسی می‌تواند به ترتیب ۰/۲۱ ۱۲/» ۹ ۵۶ ۳۶ ۳۲ 0/۶۱ ۰/۸۳ و۰۸۷۲ واحده نمره شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد در کشورهای مورد مطالعه را بهبود بخشد. ضمن اینکه از میان شاخص‌های حکمرانی خوب» شاخص‌های کیفیت قوانین ومقررات و اثر بخشی منابع دولت به ترتیب با رتبه اول و دوم» بیشترین میزان اثرگذاری بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد را دارا هستند» چراکه شفاف شسازی قوانین و مقررات و ارتقای کیفیت آن در کشورها به خصوص در حوزه مربوط به فضای کسب وکار و نیز استفاده بهینه از منابع دولت برای فراهم‌سازی زیرساخت‌های کشور جهت ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی به فعالیت‌های اقنصادی کشور می‌تواند در افزایش تولید و ارتقای رقابت پذیری جهانی اقتصاد کشورها تاثیر بسزایی داشته باشند:.این در حالی است که تغییرات مکرر سیاست‌های دولت و تغییرات غیرقابل پیش‌بینی قوانین و مقررات» موجب غیر قابل اعتماد بودن کشورها شده و بر میزان سرمایه گذاری بنگاه های داخلی و خارجی تاثی رگذار بوده و از این طریق رقابت‌پذایری جهانی اقتصاد کشورها را به شکل منفی تحت تاثیر قرار می‌دهد. مقدار آماره ۲ نشان می‌دهد» کل رگرسیون از لحاظ آماری معنی دار بوده و همچنین میزان 162 به‌دست آمده» حاکی از خوبی برازش الگوی رگرسیون پژوهش است. به همین صورت» مقدار آماره دوربین واتسون (0۷7) در الگوی برآورد شده» حاکی از عدم وجود خود همبستگی بین اجزای اخلال الگوی فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۰۱۳۹۹ ۱۳۷ جدول ٩- نتایج برآورد الگو به روش اثرات ثابت و با استفاده از تخمین زننده ۳07-8 نام متغیر علامت اختصاری متغیر ضرایب | مقدارآماره] سطح احتمال بدون تردید» رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد یکی از مفاهیم کلیدی در اقتصاد کشورها محسوب می‌شود که بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها تاثی رگذار است. به همین جهت. بررسی عوامل اثرگذار بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد یک ضرورت انکارناپذیر است. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی اثر شاخص‌های حکمرانی خوب منتج شده از بانک جهانی شامل: اعتراض و پاسخگویی» ثبات‌سیاسی» حاکمیت قانون» کیفیت قوانین و مقررات» کنترل فساد و اثر بخشی منابع دولت بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد در کشورهای منتحب منطقه منا بود. ضمن اینکه از متغیرهایی همچون؛ عوامل نوآوری و ابداع» عوامل کارایی و الزامات اساسی به عنوان متغیرهای کنترل در کنار متغیرهای مستقل الگو استفاده شد. پژوهش حاضر نشان داد» تاثیر تمامی شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد» مثبت و از لحاظ آماری معنی‌دار است و بهبود این شاخص‌ها می‌تواند منجر به رقابت‌پذیری جهانی بیشتر در اقتصاد کشورها شود. ضمن اینکه اثر متغیرهای کنترل یاد شده بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد نیز مثبت و از لحاظ ۸ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... نتایج این پژوهش با نظریات مطرح شده در بخش دوم پژوهش تطابقت دارد» چرا که براساس نظریه اورهارت و همکاران (۲۰۰۹)» باردهان (۱۹۹۷) و مایورو (۱۹۹۵)» عدم کنترل فساد می‌تواند تولید نهایی سرمایه را از طریق مالیات بر درآمد حاصل از سرمایه گذاری با ایجاد ناکارآمدی در بخش خصوصی و نیز با تحریف فرآیندهای مالی کاهش دهد و بدین ترتیب بر رشد بهره‌وری و رقابت اقتصادها تاثیر منفی داشته باشد. حسب نظریه بارو (۱۹۹۱)» دم وکراسی به مفهوم اعتراض و پاسخگویی» می‌تواند ثبات سیاسی و اقتصادی را به همراه داشته باشد و این برای رشد سرمایه گذاری و رشد بهره‌وری در نظریه داینس و همکاران (۲۰۱۰)» اثر بخشی دولت عامل مهمی برای پیاده‌سازی سیاست‌های صحیح و موثر اقتصادی» توسعه سرمایه انسانی» ایجاد اشتغال و کاهش فقر و به از دیدگاه لی و سامسل (۲۰۰۹)» کشورهای مبتنی براقانون مداری» با توجه به مقررات شفاف و حضور قوانین منصفانه» جریان‌های تجاری را بیشتر جذب می‌کنند. به همین ترتیب» گروسمن (۱۹۹۱) استدلال می‌کند» عدم ثبات‌سیاسی می‌تواند بر بهره‌وری و رشد ملی کشور تاثیر منفی داشته باشد و این رقابت پذیری اقتصاد در سطح جهانی را تضعیف می‌کند. با توجه به اثرات مستقیم شساخص‌های حکمرانی خوب بر رقابت‌پذیری جهانی اقتصاد کشورها پژوهش حاضر عزم و اراده جدی نهادهای حاکمیتی و ذی‌ربط را برای پیگیری و پیاده‌سازی این شاخص‌ها در اقتصاد کشورها در کنار عوامل دیگر همچون تقویت کارایی» تقویت نوآوری و پیاده سازی الزامات اساسی را که مجمع جهانی اقتصاد به آن تاکید دارد» پیشنهاد می کند تا بتوانند از این طریق بر بهبود رقابت پذیری جهانی اقتصاد که عامل مهمی برای رشد اقتصاد و افزایش سطح استاندارد و رفاه زندگی ساکنان کشور فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۰۱۳۹۹ ۱۳۹ رفیعی دارانی» هادی و شاهنوشی» ناصر (۱۳۹۳). تاثیر اندازه دولت و حکمرانی خوب بر توسعه انسانی با بکارگیری رگرسیون موزون جغرافیایی. فصننامه پژوهش‌های اقتصاد علیزاده» سعیده و بیات» مریم (۱۳۹۵). اثر حکمرانی خوب بر محیط زیست در کشورهایی با در آمد متو سط. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست» دوره ۱۸ شماره ۲» ۵۰۱-۵۱۳. عیسی‌زاده» سعید و احمدزاده» اکبر (۱۳۸۸). بررسی اثر عوامل نهادی بر رشد اقتصادی با تاکید بر نهادهای حا کمیتی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. دوره ۱۳ شماره ۴۰» ۱-۲۸. قاسمی» احمدرضا خاوری» مرتضی و نیک نژاد فاطمه (۱۳۹۶). ارزیابی تاثیر اقتصاد دانش محور بر رقابت‌پذیری جهانی در آینده. دو فصننامه آ پنده‌پژوهی ایران» دوره ۲» شماره کفیلی» وحید و پیشوا رضا (۱۳۹۶). تاثیر حکمرانی خوب بر رابطه بین توسعه مالی و رشد مرادی» ابراهیم» رهنما علی و حیدریان» شمیرا (۱۳۹۶): بررسی تاثیر شاخص حکمرانی خوب بر کنترل فساد در کشورهای خاورمیانه و جنوب شرق آسیا, فصلنامه علمی و مرادی» مهدی و سالمانپور» علی (۱۳۹۶). تاثیر حکمرانی خوب بر توزیع درآمد در 7014711۵ 56071071176 776 .0/6 2 نامه ۲و کزدواهصه عنصمد۳۵0 .(2003) .5 1۰ مالن۸ه م60[ 18100110 01111601 0065 770۶ .(2011) .3/۰۳۰7 م۷۵8۵ ۶ .۸ .34 مط‌قن۸ 7 70۳۳۵1 ,ع 2/2 ۲و جومط71 ۵ فلجه10۳. (۸.)1948 مجم6 هه ۷۷۰ مصمعل ۸1 40 ,وانازط )هدز آمعناناوم مصمنابطاعنل عصمعص] .(1996) ۸ ,۳۵۲۵۵ عک مش مقصنده|ا۸ 1203-7۰ ,(40)6 ,160 نع ع0710712ع (مع مرو ماص غاد هنز :07061711067165 0۲ 18865 776 .(2012) .0۰1 01۵1۵0 ۶ 1 صقان و۸ ب مادم ما۸ 2 وال 17 ,17 11ع 8 آ۸۵ 8۳۸۰۵ ۲۵0۳۲ وم دون یط علا 7 70۳۵1 1896۹۰ ۵۳۲ ۳۵۷۵ 2 تاصمممماهعل فصد مامت .(1997) .2 مصتقطلحهظ 60612851-221 جز ۲۵26 00۵686066 عط وصنطعط اصعصعاه صنقه 6ط1 .(1991) .7 ۸ بصهظ ,60068 3007 .آهانمده ۳0۳۵۵016 ۵ ممسطاع عم تنل هز عاعلو مه 8۳0۲ ۷(ط۵ ۵۳ هه آهازمده ۶و دمم آهصزع‌ مه طعنط هط ها ۵ آمازمی که دما :10۳ ۰ تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد با استفاده از ... 4 870۷ 1۵ 00065 10۳۳-606 10۳ ومصعلهها کنط1 ".ععاه طاعنط که ۳0#ع ۵ 1۵ [هط0م از ۶و کعسعیه/< .(0988) کل باام8۵8 بک سل بل ب,قققط بل .8۳ ووعللناظ 175-200 ,(4)2 1008001611 8 0۳2011 هل سا معا ج ن دمص تامهم 040 5ع06ل 170۳ .(2017) 8۸ ,۸۳0۵۵0 ۶ بل ۷۵۵۲۲۵۶ بط ,6052۵162 بش مهف ۰ ,(9)4 ,نناک .11۳67 ۶و طنلهدو ۵ عاقاه: ععصق ۳ مع [۵ انز ۵۳۵۵۵ 100206 مهد نله .(2000) بل مصمعلله) عک مش معصمط 69-۰ ,(12)1 بقعزاز/20 گ جع مط 220 عفنصمدمع6 هه 16865 6 00 110۷۷ :1۵1088 136 3۵8 .(2010) 2.۳۰ ,تععاع شآ ک .0 .1 ,00 ,3 ۸ ,فعصنه0 -439 ,(98)3 ,8ع0710(1ع [۵ ۳1۵ 7٩ 70۵ ۰ قعصناه ععصقصمع آهمحصصهی رد3120 ۵ط1 .(2018) ۸۰ 36۰ م60 1/2288 6۶ .0 3/۰ بت80عازقق ۷ بسا ما86 ,3 بش۸ بقس0 6 حز 061/6658 21 610 هه مد ععلها مس عطا ۵ 2061266 1٩ عمط عطا او عمدع وه عطا عصندده‌دع۸ .(2010) 2 5001 ۶ سل ونتاخه۳ 6۰ ,00۳۳۵0۰ .(2009) 21 8 ,۱/0280 6۶ ,3 .7 ۷۵20062 یگ .85 ما۵0ط ۳۷۵۲ -1579 ,(41)13 ,8ع0707ع #ع1 مرا .عامکاحق هط عصنع مه هنز حا همع فصه ما۵5 13۷ ۵10۰ 2040 1006103 وا 800 6 00/6 م۳۵ 000۵ .(2004) .5 34۰ معلفهسی 1 .فطع قصز 0۶ آعوممد سانجا وه موی ۸ .(0991) .1 .17 مصفصععمیی اباطابا۵ 10۳6 160 5۵ 0۳6066 68 تام 6 م50 مل روط ۷7 .(0999) .1 بل ,کع ص30 6 مط بط ,11۵1 83-6 ,(114)1 ,فع0(107ع0 ۳و هل 0010 776 ماه معط ۵۳۵۲ 0۵۳ .(008) .لا سل مطعطل به و مطنا .۷ .1 ,ق۷۷۵0 ول ۷۷۰ مطفزقل[ ,٩ ۷۷۰ ,۷/۶ بل ب۵قگظ 60651 صقزکش۸ اک62 803 ۵1 دععص تامهم آهدمناهد عط عصسعی/1 1661061 ماطهسنه‌اهنه هنز 66 قمع #موع که ص۵00 ۵ط1 .(2012) .34 بدملتهگط 1166-0۰ ,58 ,8عع71ع1ع5 860000 00:۵ امن ۳۲۳۵۵20 مفعزی اه اد 6626 بوناه2 ,علحد8 ۷۵۲1۵ 1/01/079۰ 00۵0:۵1۶2 .(999ل).۸ عناعطاگ وه .2 مصعصقه .80۷2۹ /65 1004/6500 101۷۷۵100۹۷۸۵ /ع غامد 0۳14 ,جع سومان //:ماکط 77 1۵/10۲۶ 00۵۳۱۵۱6۵ :(2009) .3 1/2 عک بش۸ موقد‌نگظ ,0 مصصقصطه۳ له 8 7۵1۵ 1۵۵ .1996-2008 1210/07 206711۵6 1212۵ 0۵ عامچهچهال 3۵0۵۵ ۷/۵۳1۵ .2011-2012 م0ع۸ ک دمم اد ما6 ۵ط1 .(2011) .5 مکنهاظ 73)2(,2844 ۸/7 ۳0۳۵۲۵۶ بطمزددقطاه فیامته‌عمقل ۵ ندعم ناه م0 .(1994) 2۰ متقصعسط اه عط 1 +دتعطاه صقطا عمط ۳۵06 کعزاص عصو5 چط ۷ .(2009) 2۰ .0 ,ااعق 5 6۶ .8 شا 4 :0۷۵۲/۱۵/۱۲6 0007۵16 110۷8 0۵06 ۵۵ کصع حدم هه ععصقصمع عطا ۳و 6071070163۰[ ,7۵ 0010 76 مطاهمع هه صمتاصجم) .(1995) .8 ,2/120 6۳61 6۵۲ 06ع ۵۳ صمناندوم مه عطا فص جمناممع .(1998) .۳ ,]2/1 06710۳۵660 81685 200 مزع 5216 انا ص00 .(1999) 3/۰ .۸ مصقطه206 0-520 5 خن لمع هه ععصق ص600 .(1999) بش یک بااع ص060 بل .8 بتااقال21 41-6۰ ,(13)3 ,68 1عع ۳00 عم [0 اه مامل مععنک۸ -وو0 0 ۸ 00۵16887 10۳ وق 20۵066 60۵۵ فا .(2012) 34۰ ۳۵۵۵۵۰ ۶ ۷.۰ .8 ,28060 فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصادی ایران/ سال بیست‌وپنجم/ شماره ۸۴/ پاییز ۱۳۹۹ ۱۴۱ +(47)3 ,2۷811685 770۳1۵ 70۵/07 خن اصامه صععناگ۸ هنز فص ۶و عنفواهصد 1210021 ۵ طاهم ۵ :ص۷۵0 مصصا ‎ )2013(.‏ مصه‌ ام 6 بط بعق‌طتظ بط بل[ بجشته‌0اه2 7160761100 .65هام نانا0 او عحده 15۵ مطا همع عنصهمدمعه فص ککعص نانا مصم ,3683 ۳۳۵۵ ۵۲:1۵ 10۷ 8از منم 7٩ عو ما۸0 عم 76 1990 ۳۵۳/۵۰ 40 11360۷ :8۲0/13 عنصم م00 20 ,2062066 1060026 .(2002) ۳۰ مهناه 802-8 .اطع کدمنام اعد عصنااع-ع مدوم عنصمصمه فصد حصمناطتاهها .(2004) .0 معلنحومظ ۰ ,۲13002 سل 0۳۵ مد هط .8 ,1080-08020نظ8 م۴۸ ۳ ۷۰1 بش۸ بک2 5123-1-1 :2012-03 +جعلصز دععص مهم اهامای عط1 .(2012) ۰ ,مک ۶ و ت۵عنه6 0.۰ ,مک 26 ,7 ,06866 .0 2/۰ 113002 .لآ ,معلصه‌اط ,.ظ ,00 1020-08ز8 ,م2 مصناه/12-1-1د5 06186 .۸ 0 03178۵ .0 3/۰ ,۳13002 م۸ ق8208 0 بط ما00 میک مصناج3-1-1/2:لد5 ۳1۵88 :آه 310 3107 عطا 00و86 ومط 2 .(2015) بش۸ .0 3/20 ۶ 11 1 600 عطا ۵۳۵۳۵۹ صمناهمسه‌اننا 1۶0 احمصصز ۵4 امعصست عط1. 2016 34ص عطاهدگ ۸۳۳10۸7 دمنا همع اصز-مه جهحصقطمز۸ نسح 1008 هنز نوماه که کععص نان صصم (ع06) 3 18906 ,11 ۷۵۱۰ وهآ 00 جعتومومل ,ذفع وتف 7و ۵ مت همه 10 ۰ 310۷۷ 110۰ گ 1700067 20۵00 0۵ ۵۵/10 وهای .(1942) .7 تا ماگ5 2010-1۰ 100۳ ددع رد00 لماع عط1 .(00 5600 ب2010) کل ,560/۵ 360 6658 00060 آدطاما6 عط :3۵۳ ع ۳0۵ ۷7۵۶1۵ .(2017) یک ,56/۵ عمد300 ۷/۵۳1۵ 2017-2018۰ ومع دععصه انا مص0 ماما 6ط1 .(2017) کل ,ص50۵ -2013 16071 611110071688 ۲0((0 [ه 100 76 .(2013) 2 0صاه/-خماد5 هد ۰ک م5۵ 006608 عن مدمه عطا هز کدعصه انا مصم0 .(2014) بش مفاهز 723۳ 6 ,وچ بعلعلبنگ ,(13)1 06607107710 ۳010210۵۰ 0 نک ۸4 عفد آمعصحه فصه عمط ۰ ۲ ۳۵/۳[ 71۵٩ ۵۹۶ 21000۵۵ 16 0و0و1 ۸ .(1776) .۸ مطانگ ۳۳۵1100 ۸ :061001۵1 1 7618 .2005 اعهزمط حصفصص16 2/1 عصمناج1< #عانمتا ۷/۰ 2010۰ 001۵ 01۵ :60110 055 آه خاک واه 071071206 .(2010) 34۰ .3 ,۷۷۵۵۱۵96 .0۵0 ۴11۵7187718 ۵ 71[ 31016 7116 :1997 60071 0۵101۵701 770712 .(1997) علصه۵ ۷۵1۵

 تاثیر رقابت پذیری جهانی اقتصاد کشورها بر سطح رفاه مردم و توسعه اقتصادی، امری اجتناب ناپذیر است. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر شاخص های حکمرانی خوب بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد در کشورهای منتخب منطقه منا پرداخته است. برای نیل به اهداف پژوهش، اطلاعات آماری مربوط به متغیرهای پژوهش طی دوره زمانی 2017-2010 از گزارشات و پایگاه اطلاعاتی مجمع جهانی اقتصاد و بانک جهانی گردآوری شد. سپس الگوی پژوهش با استفاده از روش اقتصادسنجی داده های پانل و به روش اثرات ثابت برآورد شد. یافته های پژوهش نشان می دهد، تاثیر شاخص های کنترل فساد، حاکمیت قانون، کیفیت قوانین و مقررات و اثر بخشی دولت بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد از لحاظ آماری در سطح 5 درصد معنی دار بوده و اثر مستقیم دارند. تاثیر شاخص های اعتراض و پاسخگویی و ثبات سیاسی بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد درسطح 5 درصد از لحاظ آماری معنی دار نیستند، اما در سطح 10 درصد، تاثیر مثبت بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد دارند.  ضمن اینکه تاثیر متغیرهای کنترل همچون عوامل نوآوری و ابداع و کارایی، عوامل کارایی، الزامات اساسی بر شاخص رقابت پذیری جهانی اقتصاد مثبت و از لحاظ آماری معنی دار است. این پژوهش برای تقویت رقابت پذیری جهانی اقتصادکشورها، پیگیری و عمل به شاخص های حکمرانی خوب ارائه شده توسط مجمع جهانی اقتصاد را در کنار سایر عوامل تاثیر گذار برای کشورها پیشنهاد می کند.

452386

این بالا آمدن سبب آبگرفتگی بخشی از مناطق ساخلی؛ منابع طبیعی می‌شود. باید راهکارهایی را انتخاب کرد که اثرات خسارت‌زایی این پدیده به حداقل کاهش یابد. حتی‌المقدور باید از ایجاد تأسیسات مهم و با ارزش در مناطق در امعرض: خطر محدودیت‌های آب‌گرفتگی در حریم تالاب از افزایش ۰/۲ متر تا کل همکن, اس خر عرضی قطر بافنت, شناسایی, هد اسق: بسیاری از مناطق طبیعی و گونه‌های بومی ما در صورت بالا آمدن آب سیب می‌بیند. در ضمن در صورت بروز آّب‌گرفتگی مشخص نیست. با تغییر شکل سازه‌ها او بناها و تعیین کاربری‌های مناسب» رعایت حریم دریا و تالاب» احداث سد در برخی مناطق و سازگار کردن مردم می‌توان با این پدیده به‌شکل زیست کشور نیز در این‌باره گفت: درصورت بالا آمدن آب به میزان ۱/۲ متر مساحت تالاب از ۱۶ هزار هکتار به دو برابر یعنی ۲ هزار هکتار افزایش می‌یابد. هم‌اکنون سالانه دو میلیارد متر مکعب آب را ذخیره می‌کند و جلوی ورود آب به شهر را می‌گیرد. در صورت بالا آمدن آب خزر تالاب انزلی این نقش خود را از دست می‌دهد و به‌صورت یک خور در می‌آید. با توجه به گردشگری دارند. باید تمهیداتی را بیاندیشيم که نه‌تنها از بالا آمدن آب ضرر نبینیم بلکه با اتخاذ تصمیم‌های درست و کارامد از آن بهره مثبت ببریم. با اشاره به مصوبه دولت در زمينه احیای ۳- نقش:احیای اراضی در اثر پیش‌روی آب از نظر فقهی و هرگاه زمینی در اثر پس‌روی يا پیش‌روی آب یا دریا نمایان شود آن زمین میته؛ و زمین آباده همچنان‌که از لحاظ شکل مالکیت با یکدیگر فرق دارند» از نظر حقوقی هم» که فرد در شد» فرد نمی‌تواند در زمین آباد در حال فتح» حق خاص, پیدا کنده اگرچو زمین» بعدا مخروبه شده باشد و او آن را آباد سازد. اما در ازمین میته در حال فتح» با کار خصوصی به‌منظور احیای که هرکس زمینی را احیا کنده زمین از آن اوست و چنین کسی, در استفاده از زمین نسبت به سایرین حق تقدم و اولویت دارد. در صحیح بخاری از قول عایشه آمده که پیغمبر گفته است: هرکس زمین بلاصاحب را آباد کند. در بهره‌برداری از آن بر بنابراین نتیجه می‌گیریم که مالکیت عمومی زمین از نظر اسلام با حق خاص هماهنگی ندارد و در زمین متعلق به عموم فرده بررسی فقهی و حقوقی مالکیت اراضی اشخاص, در اثر پیش‌روی آب دریا اگرچه بعد از خرابی آن را آباد کرده باشد» حق خاص» کسب نمی‌کنده ولی در اراضی دولتی تحصیل حق فردی و خاص مجوز حق فردی در اراضی دولتی» «احیا و آباد کردن» و با شروع به آن می‌باشد بدیهی است که بدون این عملیات» هرگز سوّال حقوقی مهمی که مطرح می‌شود این است که ماهیت قانونی حقی که به سبب احیای در اراضی میته» تحصیل این سوّال را باید به کمک مجموع نصوص و احکام قانونی مربوط به احیا پاسخ داد نظری بسیاری از فقیهان حاکی از آن است که در اثر احیا اراضی میته از مالکیت دولت خارج و جزو املاک خصوصی» قرار گرفته و احیاکننده در حقیقت مالک آن‌ها دلالت دارد که: شکل مالکیت. با عملیات احیا تغییر نمی‌کند و اراضی همچنان در تملک امام» یا دستگاه زمام‌داری باقی می‌ماند. ازاین‌رو هیچ‌کس با احیا, مالک رقبه زمین نمی‌شود بلکه فقط اجازه دارد در آن کار و بهربرداری کند و تا وقتی به تولید و ممانمت کرده و يا زمین را از تصرفش خارج سازد. بدین‌ترتیب حقی که به نفع احیاکننده شناخته شده او را از ایفای تمهدات مبنی بر آبادانی و عمران زمین و مسوولیتی که در برابر امام مالک قانونی زمین به‌عهده دارد معاف نمی‌کند ازاین‌رو به‌طوری که در حدیث آمده امام می‌تواند» اجرت یا این نظریه را پذیرفته و متذکر می‌شود که فرد به سبب احیا رقبه زمین را نمی‌تواند تملک کند بلکه تنها حق تصرف در آن پیدا می‌کند: به‌شرطی که مالیات تعیین شده را بپردازد این نص ب افراد واگذار کرد اراضی موات اختصاصا از آن آمام: است» اگر مسلمانی آن را احیا کنده او در تصرف نسبت به دیگران اولی به‌طور خلاصه نتایجی را که از احکام مربوط به اراضی موات, (۲) احیای اراضی موات» اصولا مجاز است» مگر آنکه ولی امر (۳) برای احیاکننده در آن قسمت از اراضی موات که احیا کرده» حقی ایجاد می‌شود که به‌موجب آن غیر نمی‌تواند مانع عملیات (۴) چون امام» مالک زمین است» اختیار دارد بر طبق مقتضیات اجتماعی‌او برای حفظ تعادل جمعی: از متصرف مالیات اخذ کند و یا از مطالب آن صرف‌نظر کند. در سيره نبوی نظائر این ۳- نظريه فقها در مالکیت زمین‌هایی که در اثر پیش‌روی آب در مورد این قسم یعنی زمین مواتی که مالک شناخته شده دارد و ملکیت آن به سبب احیا شده, دیدگاه فقها مختلف می‌باشد. برخی از فقیهان مانند محقق همدانی (ره) و امام خمینی (ره) و تخوس (ر) کال به بقای ملکیت مالک هستند و اینکه با مالک آن زمین شده باشد. در این صورت آیا بعد از موات شدن» ملک امام (ع) می‌شود. همان‌گونه که قبل از احیا ملک امام (ع) بود یا بر ملک مالک احیاکننده باقی است؟ دو دیدگاه وجود دارد و دیدگاه دوم (بقا بر ملک احیاکننده) خالی از قوت نیست.» باشد. - بدین‌صورت که آن زمین در ابتدا موات بوده و به‌سبب احیا مالک آن شده و بعد از آن زمین را به‌صورت موات رها نموده است- پس در این صورت برخی از فقها احیای آن را برای غیرمالک جایز ۶ مجله انديشه حقوقی» دوره اول» شماره چهارم بهار ۱۴۰۰ دانسته‌اند» ولی این دیدگاه در نهایت اشکال است بلکه عدم جواز خالی از قوت نیست.» (امام خمینی (ره)» ۱۴۲۰: ۲و ۱۹۷) آیت‌له مکارم شیرازی در مورد این فرض فرموده: مشهور این است که بر ملک مالک خود باقی است. (مکارم‌شیرازی» ۱۴۰۵: ۵۹۵) آیت‌الله خوبی (ره) در این مقام شبهه‌ای را مطرح کرده مبنی بر اینگه مقتضای اطلاق برخی, از روایت‌ها این اس که اراظتی موات ملک امام (ع) است» ختی اگر مالک داشته باشد. سپس پاسخ آن را بیان می‌کند. کلام ایشان بدین قرار است: «اطلاق اگریچه قامل هر زمین موانت حس‌الامگای اگر مالک داشعه باشه می‌شود. ولی به مقتضای موثقه اسحاق بن عمار که از امام صادق (ع) نقل کرده باید از اطلاق این روایت‌ها رفع ید کرده و آن‌ها را به‌صورت انجملا و اعراض اهل آن زمین مقید کنیم؛ زیرا در موثقه اسحاق بن عمار امام (ع) زمین موات را مقید به «و انجلی اهلها» کرده است. پس معلوم می‌شود صرف موات شدن» موجب خروج از ملک مالک و دخول در ملک آمام (ع) نیست تا از انفال شمرده شود بلکه مشروط به اعراض و انجلا و سید عبد الاعلی سبزواری این دیدگاه را برگزیده است. و برخی از فقیهان مانند یت‌اله سیستانی بین اراضی زراعی او حال با غنایت: به اینکه آملاک موره سول ذارای اسند: رسمی یا مصادیق قسم اول می‌باشد و ملکیت این املاک به سبب غیر احیا حاصل شده است؛ بنابراین» مطابق دیدگاه بسیاری از فقها - که بیان شد و حتی محقق همدانی ادعای عدم خلاف کرد -- پیش‌روی آب دریا موجب زوال ملکیت مالکان از املاک مورد سوّال نمی‌شود و بر ملکیت ایشان باقی هستند و نمی‌توان املاک مذکور را از این حیث داخل در انفال دانست» خصوصا اگر مالکان بتوانند بعد از زیر آب رفتن املاک خود از آن‌ها به گونه‌ای استفاده کنند به‌طوری که اراضی موات بر آن صدق ممکن است گفته شود املاگ مورد سوّال, قبل از پیش‌روی آب دریا جزو ساحل دریا محسوب می‌شد؛ آزاین‌رو از حیث عنوان - «ساحل دریا» داخل در انفال بوده است. در پاسخ باید گفت بین فقها ایخ بخت مطرخ است که ساخل فریاها آیا مود مستتقلی است یا داخل در اراضی موات می‌باشد. بنابراین اگر ساحل دریاها از مصادیق اراضی موات دانسته شود حکم آن بیان شد و چنانچه عنوان مستقلی داشته باشد باید آن را داخل در عنوان است» محقق در شرایع و غیر او این مورد را ذکر کرده‌انده ولی در مورد آن هیچ نصی وارد نشده است» و لیکن احتیاج به دلیل خاصی نیست؛ زیرا ساحل دریاها يا از اراضی است که بالاصاله زنده و آباد بوده و یا موات است و در هر دو صورت این اراضی مد قول امام (ع) است که فرمودهد «کل آرض لا بنابراین املاک مورد سوّال» از این حیث نیز داخل در انفال نمی‌باشد؛ زیرا انفال بودن ساحل دریاها نیز مشروط به این است که مالک و صاحب ذاشته باشد در حالی که املاک مورد ۱ هرگاه بر اثر پیش‌روی آب دریا اراضی» منازل و محل کسب عده‌ای که دارای سند رسمی یا عادی می‌باشند زیر آب رود آیا الاک مذکور یز ملکیت سالگان باقی استه به‌طوزی که بتوانتد مثلا با تجهیزات روز روی آب و در محدوده مالکیت خود احداث بنا يا استفاده دیگری کنند؟ پا اینکه املاک مذکور داخل بررسی فقهی و حقوقی مالکیت اراضی اشخاص, در اثر پیش‌روی آب دریا ۲ چنانچه این املاک داخل در انفال شوند اگر در سال‌های بعد مالکیت کنند؟ و یا این افراد نسبت به دیگران حق اولویت دارند؟ (۱) انفال بودن قیودی دارد در مورد آب گرفتن و زیر آب رفتن از ملکیت خارج نمی‌شود و بر ملکیت آن باقی است و تمام برگشتن از انفال به ملکیت نیز همین گونه است. (۴/ شعبان/۱۴۳۲) «مادامی که قطع امید از بهره‌برداری از زمین در سنوات آینده حاصل نشود املاک مزبور ملک صاحبان آن است. از این پاسخ «اگر تملک قبلا صحیح و شرعی بوده بر ملکیت مالکین باقی مذکور جزئی از دریا و زیر دریا شمرده شود این قسمت از دریا حکم بقيه قسمت‌های دریا را پیدا می‌کند و اگر پس از مدتی طولانی مثلا چند سال آب دریا عقب‌نشینی کند ظاهرا مالکیت مألکیت عمومی, یکی از لوازم انتقلال فرد و رشد. شخسیت خود مسلط بوده و حق انحای تصرف را در آن دارا می باشد لیکن این حق مطلق نبوده و زمانی‌که تعارض با مالکیت عمومی قرار گیرد طبق نظريه تقدم حقوق عمومی بر حقوق توسط دولت تحدید می‌شود که این تحدید هم شامل ایجاد محدودیت می‌شود و هم سلب مالکیت؛ که البته عین اموال بلکه تنها تحت مالکیت اداری دولت قرار می‌گیرد تا آن را براساس مصالح عمومی اداره کند و منافع آن متعلق به عموم مردم است و مالکیت با هدف عمومی مال قابل‌جمع است و است؛ بنابراین در اصل تعارض بین مالکیت خصوصی و منافع دولت يا نهادهای عمومی دارای مبانی و دلایلی است؛ ازجمله این دلایل مبانی حقوقی موجود در قوانین است» برای مثال بر مبلی اصل ۲۲ و ۴۰ قانون اساسی: در مواردی, که شخصض بخواهد. از حق مالکیت خویش به ضرر عموم استفاده کند تحدید آن به‌موجب قانون جایز است؛ در قانون مدنی نیز طبق به‌موجب این مواد در مواردی مانند تعارض مالکیت خصوصی با مالکیت عمومی» دولت می‌تواند مال فرد را از ملکیتش خارج کند. لایحد قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای مالکیت خصوصی فرد بر مالش را محدود و یا سلب کند. مبنای فقهی دیگر قاعده مصحلت است که براساس آن دولت به نمایندگی از عموم در تعارض مالکیت خصوصی و مالکیت عمومی» مصحلت عموم را مقدم می‌داند و مالکیت خصوصی را تحدید می‌کند. مبنای دیگر قاعده عدالت است که به‌موجب آن دولت امین عموم محسوب می‌شود و باید همواره عدالت را رعایت کرده و به حل تعارض بین مالکیت عمومی و خصوصی بپردازد و عدالت نیز حکم می‌کند در مواردی که منافع جمع در ۸ مجله اندیشه حقوقی» دوره اول» شماره چهارم بهار ۱۴۰۰ می‌شود نظریه اصالت جمع است که البته در نظام اسلامی هم فرد اصیل است و هم جمع» لیکن اگر تعارضی بین اين دو که تعارض مالکیت خصوصی و عمومی مصداقی از آن است ایجاد شود مالکیت جمع یا عموم مقدم است چون منافع جمع همان ۱- اسباب تملک عبارت است از هر واقع یا عمل حقوقی که هدف آن ایجاد یا انتقال مالکیت باشد قانون‌گذار به تبعیت از فقه احیای اراضی موات و اخذ به شفعه را از اسباب تملیک دانسته و از طرف دیگر «مرور زمان موجب حق» را سبب احیای اراضی موات نوعی ایقاع شروط است که احتیاج به عقد و رضای احیاکننده دارد و شرط آن آباد کردن زمینی است: که مورد قصد قرار می‌گیرد. از نظر قانون‌گذار اراضی موات بر آن دسته از اراضی اطلاق می‌شود که سابقه احیا و بهره‌برداری ندارد و به‌صورت طبیعی باقی مانده شده باشد یا نباشد. ۲- املاک مورد مناقشه براساس فتاوای بسیاری از فقیهان مثل امام خمینی (ره) و أیت‌اله خویی بر ملک مالکان خود باقی می‌باشد: ملکیت: آنان به سبب احیا حاصل شده باشد با به بل احیا مثل ارث و این اراضی با زیر آب رفتن داخل در انفال باید خاط نشان کرد که آنچه بیش از همه چیز سبب بروز و شایسته است مقنن تکلیف امر را در قالب قاعده عمومی و به‌صورت روشن بیان کرده تا از تکلف و تصنع به‌منظور توجیه عملکرد آن و پر کردن خلا قانونی» اجتناب شده و اختلاف آرا ملاحظات اخلاقی مربوط به نگارش متن و نیز ارجاع به منابع از تمام کسانی, که. ما را در تهیه: این مقاله یار رسانده‌انده نگارش این مقاله بر اساس اصول نگارش مقالات حقوقی در بررسی فقهی و حقوقی مالکیت اراضی اشخاص, در اثر پیش‌روی آب دریا شمینی). چاپ اول» قم: موسسه تنظیم و نشر آثار ما خمینی. - شیخ حر عاملی (۱۴۰۹). وسائل الشیعه. جلد نهم» قم: موسسه چاپ اول» قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. 46 0 2406 0نط 0۵۶ 1200 کل2 100010 ۶٩ ۹5۵۵۲ لدعم فص آ دعس 3 ,800 ,و0 4معل ماع مفعوموظ آمطمظ مومس 7 واس ۴ سم هماع 4۵ ععو هواس ۵7 اعووموی 2 و۵ انوم[ 701 ۸00 ,و20 م۸2 ]کل لو نامو۸ ماامامیا وم مهو ۵ هام20 30 .2 40 2۳6 06066 عاسناز 2 اوتحم وصه 1۵ اجه حز عصقاععل از وصه منطدعم 0 عط 1 ۳ ۳۵۶085 10۳ کعاهاد 140 ملظ از 12 اجه امه کنطا 10 بقع عزه 5 0۵ اه عطا 0۵ ماقم چام ۶و کلمطاعمه عطا معا عجه وعطا طاعنط منط 0 6 ۵ ازاناد 066 کوه۳ل2 ققط کلم۵ 1۵1 ۵۶ واعم عم ماه مر 160۶ اممون 58200 0 21عع1 ۵۵ 1۵۳05 تجصقص ۶و صمناعو1 عطا فعص؟ عقط فص صمناصگاام کماهازی1 1 18009 ۲و کنهاد عطا ع2واهمه ۵ اعد +«مطانه عط) مغاعنانه کنطا 1 کعیدوز امصنصی 6 1۵ عبل وس 66۵ ققط فصمعا عطا اط ,هنود هه +عصه آهاموود 2 ع۵۷ط عصنصاعل ما عاطازددوم امط کز از هه مک ۳و لها ناه 902 ۵۶ ۳ عصنصم 0 6 مق اقط) فصن صنقص 156 بعاهاد امه وه +06 عطاغه ناهد م06۳5 #وصها او جصمناه و اعل عطا مه صونانفوصمه کنط فطاعط ۳ مه ۵10 قنطا ها عق ۵۳ کعطتوانبم 10ن توعطا صق بعامصسعه ۳۵۶ 7 فعنا موم 056 ط 1 0۳۵ آآناد عاممعم 100 وز 0۶ 87 )نصا رنط 0 عتعط صز ص562 ۵۵ اوه بوعل-ما ری از کعفید معطا0 6 ۶ 45 عامنم7 طان عمصعل مه هنز ملهه فعلصند موم 6اه ام ۹6 136 ۲ مط0نامصکعه خصعم۳ عطا دز مخ موم عنام ۵ کن از مصونانااعصو۲ ۵/۳57 662۵۲ ختعط ۵۵ #مققط مه صتعلاه کله وه صقع مها 10۹ وه #صعا عصو5 خقطا 5۵ مقعجه آهاقدمه عطا هز 10۳۵۳۵ 65 ام 562 عطا گز ما0۵ 1 ۵۲۷ ۳1۷۵۲۵ 6۳۷۵۵۵ اعناگدمه عطا هل ۳۵6 +علوم عق عاممعم عصمد که کععتامط 6۰ ۳311 بوا متام عتاطم که جصنا امعم عط مکاعاطز عنام هه 10010۵5 ۶ چویو5 لاوما فص ادناص مس .(2021) 5۷ مصعلزتم۸ امقا0 3۸ ۶ 34 تصش حقنوه 1/0 17-0 :(1)4 ,000 7188 ۸ ۷/۵۳۰ :56 ۶و طاو۴ عصنصم۲ عط 1 ما عحل مرنط 0 فصم] 0 1006062 صونااطاا۸ کصمصصم) عنادعی عطا کم فص عطا معله عانعن علعنسه مععمعع-صعه کنط1

تحصیل مالکیت و زوال آن در قانون مدنی و فقه امامیه، مبتنی بر اسباب خاص و معین است. درهمین زمینه قانون مدنی در ماده 140 چهار سبب برای تحصیل مالکیت نام می برد که به طریق اولی همان طرق سبب انتقال ملکیت نیز هستند. از طرف دیگر احترام به مالکیت خصوصی اشخاص همواره مورد عنایت قانون گذار بوده و شالوده بسیاری از قوانین موضوعه حقوقی و کیفری را تشکیل داده است.  نگارنده در این نوشتار در صدد تحلیل و بررسی ملکیت و وضعیت تصرف زمین هایی است که مالک و متصرف خاص داشته، اما زمین مذکور به دلیل پیش روی آب دریا، دریاچه و یا رودخانه ها، به زیر آب رفته و امکان از بین بردن وضعیت حادث و تحصیل وضعیت سابق در حال حاضر میسر نیست. عمده ترین پرسش های قابل طرح در زمینه مورد بحث این است که آیا وضعیت حادث سبب زوال مالکیت مالک زمین می شود؟ آیا اشخاص همچنان بر آن املاک مالکیت دارند؟ مثلاً می توانند با تجهیزات روز روی آب دریا در محدوده مالکیت خود احداث بنا، یا استفاده دیگری کنند؟ یا این که مالکیت خصوصی زایل شده و با توجه به اصل 45 قانون اساسی املاک مزبور جزو انفال است؟ و در فرض اخیر چنانچه در سال های آتی آب دریا پس روی کند، آیا اشخاص براساس مالکیت سابق خود، می توانند ادعای مالکیت کنند. درنتیجه با توجه به تحقیق  به عمل آمده اگر در منطقه ساحلی دریا پیش روی کند، به گونه ای که برخی اراضی، منازل و حتی محل کسب عده ای زیر آب رود، در اصل تعارض بین مالکیت خصوصی و منافع عمومی، حمایت از اموال عمومی به وجود می آید.

501235

سربداران» تحلیل گفتمان لکلائو و موفه» گفتمان انقلابی چپ» کتاب نهضت سربداران #. استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران. 58132210 استادیار دانشکده معارف و انديشه اسلامی دانشگاه تهران. 1 0) [3۳6۵ه 8 دانشجوی دکتری مدرسی معارف» گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه تهران. (نویسنده مسئول)  ۳ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳: تابستان #۱۴*۱اش ۴۷ از مقایسه جنبش و امارت سربداران خراسان با دولت‌ها و سلسله‌های دیرپاتر در تاریخ ایران می‌توان به این نتیجه رسید که این امارت مستعجل و محدود دارای ویژگی‌هایی است که توجه‌ها را در دوران ما به خود جلب نموده است؛ جلب توجهی که خود را به‌صورت نقل و تحلیل‌های تاریخی این جنبش نشان داده است. این نقل و تحلیل‌های تاریخی عموما متکی بر ویژگی انقلابی این جنیش هستند و همین امر باعث شده است که کار آنها از نقل تاریخ فراتر رود و به خوانش گفتمانی نزدیک گردد. یکی از گفتمان‌هایی که به تاریخ این جنبش پرداخته, گفتمان انقلابی مارکسیستی يا چپ است. این گفتمان تفسیر خود از تاریخ سربداران را ضمن کتاب نهضت سریداران خراسان پطروشفسکی» که هم به‌لحاظ فضل تقدّم و هم به‌لحاظ روش پژوهشی پیشرو و اثرگذار در تحقیقات بعدی بوده» با ترجمه «کریم کشاورز» ارائه نموده است. به‌نظر می‌رسد در تحقیق پطروشفسکی» رویکردهای اساسی گفتمان مارکسیستی به‌مثابه اساس نقل و تحلیل تاریخ این جنبش به کار گرفته شده است؛ رویکردهایی چون تضاد طبقاتی میان طبقات اجتماع؛ نگاه الحاص ب هن ۰ کاهی به: آثار تحقیقی بعدی نگاشته شده درباره تاریخ سربداران نشان می‌کد کار خما وا وب لا رخلاهای تاریخ این جنبش: که پطروشفسکی در اثر خود برای اولین بار ارائه داده» چطور جایگاهی ثابت در تحقیقات بعدی درباره این جنبش پیدا کرده است؛" تحلیل‌هایی که براساسآجهان‌بینی مارکسیشتی - لنینیستی پطروشفسکی انسجام يافته است. تحلیل‌های ارائه شده:از سوی پطروشفسکی به‌دلیل تطبیق با رخدادهای تاریخ این جنبش و نیز زمان ارائه شدن تحقیق توسط کریم کشاورز که دوران اوج مقبولیت این گفتمان در ایران بوده» تأثیری قابل‌توجه در تحقیقات بعدی گذاشته است. سوال اساسی این پژوهش این است که پیش‌فرض‌های گفتمانی چپ در تحقیق پطروشفسکی چگونه خطوط تحلیل رخدادهای تاریخ سربداران را صورت‌بندی کرده‌اند. پس بنابر فرضیه پیشین» این پژوهش در پی آن است که با روش تحلیل گفتمان, تأثیر رویکردهای گفتمانی چپ بر روایت جنبش سربدازان را ضمن کتاب پطروشفسکی نشان دهد. اهمیت پرداختن به این‌گونه پژوهش‌ها حتی در نگاهی بدبینانه اگر بتواند باب انتقاد نسبت به سیطره بی‌چون‌وچرای روایتی مسلط از یک برهه تاریخی را باز نگاه دارد» کاری درخور نموده است. این در حالی است که با نگاه خوش‌بینانه این قبیل تحقیقات می‌تواند فوایدی امروزین نیز داشته باشد؛ چه» طی آن از قرائت یک واقعه تاریخی در بستری از نیازهای انسان هم‌روزگار ما سخن می‌رود و همین می‌تواند تصویری از آمال؛و آزمان‌های یکت جاسه .را ذر آینهتازیخ مایا کند. ۱ برای نمونه می‌توان به کتاب قیام شیعی سربداران دکتر یعقوب آژند و قسمت تاریخ سربداران کتاب دین و دولت در  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۱۳ تحلیل داده‌های تاریخی در اين پژوهش با استفاده از روش تحلیل گفتمان ارنستو لکلائو! (۱۹۳۵ - ۴ م) و شانتال موفه" (- ۱۹۴۳ م) انجام می‌گیرد. تحلیل گفتمان," تحلیل قالب‌های زبانی و کشف و تبیین نقش آنها در تولید مفاهیم مختلف زیست جهان انسانی است." لکلائو و موفه, با تکیه بر بصیرتی زبان‌شناسانه؛ به این نتیجه رسیدند که هر پدیده برای معناداری باید در چارچوب یک گفتمان قرار بگیرد و در ارتباط با سایر پدیده‌های آن گفتمان کسب معنا کند. پس گفتمان» مین شخصیت ربطی هویت است. بدین معنا که مفهوم اجتماعی کلمات» گفتارها اعمال و نهادها را باتوجه‌به بافت کلی» که اینها خود بخشی از آن هستند. می‌توان فهمید و هر عملی را با ارجاع به بافت گفتمانی خود می‌توان شناخت." اولین مفهوم از مفاهیم اساسی این نظریه از دل صورت‌بندی بالا بیرون می‌آید؛ مفهوم مفصل‌بندی؛" «مفمل‌بندی را بهر گرذاری اطلاق می‌کشم کد مباگغناصر [مختلف] رایطه‌ای آیخاه می‌کنن کد. مین آن هویت آنها در نتیجه این کردار مفصل‌بندی تغییر می‌کند. کلیتی را که در نتیجه کردار مفصل‌بندی طی عمل مفصل‌بندی گفتمان ایجاد می‌شود. درون این گفتمان مواضعی مبتنی بر تفاوتی که با سایر اجزا گفتمان ذارند تقبیت شده و متعلق اسفطای مضایی و نله و خارج از آن ساحت: مضای محصلی ندارند؛ این مواضع بعد" خوانده می‌شوند. می‌توان گفتکه برخی از این ابماد به نسبت ابعاد دیگر در ساحت یک گفتمان» ویژگی مبنایی و مرکزی دارند. به‌طوری که تبدیل به نشانه ممتازی شده» که آپنادایگر حول آن منظم ومنای خوذ آنها را می‌گیرند: این نسانه‌های ممتاز گردگاه‌ها هستند یه غملی که موجب می‌شود دنو گیگ رشان یک ا نخواصطا رای مطایی ان و مطابق با سازمان سای آن کقان گرد وسایر ساتی محمل واهمکن آن از دایره هبار حذف شود بل رد" مه شده است. معانی محتمل, که طی عمل طرد به حاشیه رفته‌انده خود ساحتی را تولید می‌کنند که میدان ۵. هوارث» «نظریه گفتمان» فصلنامه علمی - پژوهشی علوم سیاسی, ش ۰۲ ص ۰.۱۶۲ ۷ لکلائو و موفه» هژمونی و استراتژی سوسیالیشی. ص ۰۱۷۱  ۳۴ ۲ فصضلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی+:دوزه 1۳ تابستان ۴۰۱ ناش ۴۷ گفتمان! گفته می‌شود؛ میدانی که همچون مخزنی برای نگهداری مازاد معنای تولیدشده توسط نشانه‌ها از آنجا که معناسازی در ساحت گفتمان براساس امر همنشینی و ارتباط صورت می‌گیرد. معانی طردشده نیز از این شرایط بهره برده و نقشی هویت‌بخش به خود می‌گیرند. به این صورت که هر گفتمان همواره براساس رابطه‌اش با آنچه طرد شدف یعنی میدان گفتمان, ساخته می‌شود. میدان گفتمان شآنی چالش‌برانگیز برای گفتمان دارد به این صورت که سناض ۳ را دستخوش دست‌اندازی قرار داده و سعی در تثبیت آن در ساختار معنایی خود که غیر از ساختار معنایی گفتمان است» می‌کند. پس می‌توان گفت بست" توقف موقت در نوسان معنایی نشانه‌ها در بستر گفتمان است که حاصل مفصل‌بندی گفتمانی است. اما بست هیچ‌گاه خلل‌ناپذیر نیست و هميشه امکان فروغلتیدن یک بعد به سوی عنصرشدن وجود دارد؛ به دیگر سخن» می‌توان گفت که هیچ‌گاه نمی‌توان یک گفتمان را چنان تثبیت کرد که مورد هجمه وضعیت عناصر در ساحت گفتمان» به لحاظ نزدیکی و دوری با کانون کشمکش گفتمانی» با میدان گفتمان یکسان نیست؛ برخی از عناصر به‌دلیل خصوصیاتشان در فضای گفتمان» وضعیت پذیراتری برای برگرفتن معانی گوناگون دارند. این وااسواویها ها ها مت رک فوند. نشانه‌هایی هستند که گفتمان‌های مختلف و رقیب در تلاش‌اند تا بهازوش‌های خاص خودشان به آنها معنابخشی کنند. می‌توان گفت که دال‌های سیال همان گره‌گاه‌ها هستند که از منظری دیگر به آنها نگریسته شده است؛ این کانون‌های امناقشنه از منظریم ور یفام گرد گاد خفتند رما خالت بل هشن" یلحاظ مضایی: پیدا کرده‌انده ولی از منظری بیرونی» و متأثر از کشمکش‌های گفتمانی, دال‌های سیال هستند که همیشه تکار و مرفقرفقظ به ارات تطرگقر ساگه تطام‌های شاتتساحی کار و توفقار سننه نمی کت ۵ یورگنسن و فیلیپس» نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ص ۵۸ و ۰۵۹  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۱۵ بلکه توصیف و تبیین امر اجتماعی و سیاسی هدف اصلی این نظریه است." آنها با بسط الگوی زبانی خود به دانشی که از فرایندهای سیاسی و اجتماعی داشتند. این موضوع را پیش‌فرض خود قرار دادند که نظام‌های اجتماغی مطابق اصول گفتمان ساخته فنده ورایق آزانظر آنان موید شحصسیت نساقین روایط اجتماعی است" پنابرایی: هربضیرتی گهادر خوره ززان از سظر گقتمانی یهدست: یه می‌تواتد راد ای از میان مفاهیم اساسی نظریه اجتماعی لکلائو و موفه در این مقاله فقط به بحث هویت و هویت‌سازی گفتمانی نیازمندیم. ساخت هویت و فردیت اجتماعی از منظر لکلائو و موفه, امری تماما اجتماعی است و هویت امری غیرجوهری و سیال است. از منظر آنان» هویت سوژه (فاعل شناسا) از طریق گفتمان‌ها ساخته می‌شود و این هویت در رفت‌وآمد بین گفتمان‌های مختلف امکان تغییر دارد و نظریه اجتماعی لکلائو و موفه هویت جمعی را با مفموم گنروه‌بندی توضیح می‌دهد. در فرایند گروه‌بندی گفتمانی غیرخودی - آنچه.هویت خودی در تقابل با:آن تعریف می‌شود - طرد شده و هم زمان تفاوت‌های موجود میان اعضای گروه نادیده انگاشته می‌شود. این گزوه‌بندی» در عین حال» دیگر اشکال ممکن گروه‌بندی را طرد کرده وعملا از خلال گروه‌بندی گفتمانی "یک کنش سیاسی صورت می‌گیرد. هر گروه گفتمانی در هنگام ساخته شدن نماینده‌ای را نیز تولید می‌کند که به نمایندگی از آن سخن می‌گوید و عمدتا در نزاع‌های گفتمانی درگیری اصلی میان نمایندگان گفتمان‌های متخاصم خواهد بود. آتش این تخاصم از دست نهادن بر گره‌گاه‌هایی که هویت گروه حول آن سازماندهی شده شعله‌ور می‌فود؟ چه اینگه این گره‌گاه‌ها سفناذازی خود. را از ظزّیق تقابل بااسایر دلل‌ها بدست می‌آورشد.زپس ساحت هویت فردی و جمعی» میدان نبردی است که گفتمان‌های مختلف در آن به پارکشی می‌پردازند و چون در این مقاله در پی روشن کردن تأثیر گفتمان انقلابی"چپ در روایت تاریخ سربداران هستیم؛ لازم است که از میان نظریه‌های مختلف تحلیل گفتمان» نظریه‌ای را که امکان بیشتری با تأمین اهداف این مقاله دازد انتخاب گزود. اما پیش از بترزسیدن این اموضوع؛ لازم است دلیل اقتغاب رون تحلیل ۲ هوارث» «نظریه گفتمان» فصلنامه علمی - پژوهشی علوم سیاسی, ش ۰۲ ص ۰.۱۶۴ ۴ یورگنسن و فیلیپس» نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ص ٩۸ - ۸۴  ۶ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه ۱۳؛ تابستان #۴۰۱اش ۴۷ رخداد تاریخی صورت یگانه‌ای در بستر وقوع دارد اما رولیت آن از چشم‌اندازهای مختلفی انجام می‌پذیرد که هر کدام فاصله‌ای زمانی» جغرافیایی» فرهنگی» اجتماعی» زبانی و ... با بستر تاریخی رخداد دارند. به مجموع این خصوصیت‌های مختلف, که موجب تکوّن یک چشم‌انداز خاص می‌شوه می‌توان گفتمان گفت. این چشم‌اندازها خود محصول چارچوب‌هایی هستند که از پس تفاوت جهان‌بینی‌ها پیدا شده‌اند. بنابراین» تبیین نقش یک چشم‌انداز خاص در روایت یک رخداد تاریخی می‌طلبد تا با تحلیل آن چشم‌انداز یا به زبان دقیق‌تر گفتمان» خصوصیات آن گفتمان که در کار تفسیر آن رخداد تاریخی دخیل بوده است روشن گردد. پس» بنابر تحلیل پیش گفته» از روش تحلیل گفتمان برای پیشبرد هدف این مقاله اما چرا از میان روش‌های مختلف تحلیل گفتمان رویکرد لکلائو و موفه انتخاب شده است؛ دلیل این انتخاب پرداختن و توجه این رویکرد به کشمکش گفتمانی! است. رویکرد لکلائو و موفه ناب‌ترین نظریه پساساختارگرایانه از میان رویکردهای دیگر از میان نظریه‌های معطوف به «برساختگرایی اجتماعی»" است. محل عزیمت این نظریه بر این ایده پساساختارگرایانه قرار دارد که گفتمان زیست جهان اجتماعی را در قالب معنا بر می‌سازد و از آنجا که زبان ۱ ماهیتی بی‌ثبات و سیال دارد» معنا به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند ثبات همیشگی داشته باشد و این خود باغلقی می وک گفتمان‌ها بزلانرگلاس باگقمان‌های دیگر دستخوش تغییر شوند. این تغییر طی کشمکش گفتمانی صورت می‌پذیرد؛ کشمکشی که از تلاش گفتمان‌های رقیب برای ایجاد هزمونی و تثبیت معناهای زبان حاگم در جو معنایی خودشان حاصل می‌گردد." روایت پطروشفسکی از تاریخ سربداران حاصل چشم‌اندازی گفتمانی است که به‌دلیل ناشی شدن از جهان‌بینی کاملا متفاوت با جهان‌بینی گفتمان سنتی حاکم بر ایران در زمان روایت‌های اولیه تاریخ این جنبش در قرن هشتم و نهم» به نزاعی گفتمانی با روایت مسلط در منابع؛اولیه می‌پردازد. این نزاع گفتمانی» که در قالب مفصل‌بندی و گروه‌بندی‌های جدید و متفاوت صورت می‌پذیرد, خود عاملی برای انتخاب رویکرد لکلائو و موفه برای تحلیل گفتمانی است. از سوی دیگر در رویکرد لکلائو و موفه روایت از دو ساحت زبانی - مفهومی و اجتماعی - سیاسی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در روایت پطروشفسکی نیز تاریخ سربداران هم دچار مفصل‌بندی زبانی - مفهومی و هم هویت‌سازی اجتماعی - سیاسی می‌شود؛ پس رویکرد لکلائو و موفه از این زاویه هم رویکردی مناسب‌تر برای تحلیل گفتمان در این مقاله خواهد بود. این زوایه دوم خود بستر تطبیق اين رویکرد بر موضوع موردبحث است. فرایند تطبیق در دو ساحت  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۱۷ زبانی - مفهومی و اجتماعی - سیاسی انجام می‌گیرد؛ یعنی» موضوعات متنوع مورد تفسیر در کتاب پطروشفسکی از تاریخ سربداران بر این دو ساحت تقسیم و سپس تحلیل می‌شوند. در ساحت اول, مفصل‌بندی‌های زبانی - مفهومی» با جزئیات زیرمجموعه آن» در روایت تاریخ سربداران موردتوجه قرار می‌گیرد و سپس» در ساحت دوم به هویت‌سازی‌های فردی و جمعی پطروشفسکی از کنشگران تاریخ در پژوهش‌های موجود پژوهشی که هدف آن روشن نمودن تأثیر گفتمان‌های انقلابی چپ در قرائت نهضت سربداران در ایران معاصر با تکیه بر کتاب پطروشفسکی و با روش تحقیق تحلیل گفتمان باشد دیده نمی‌شود» فقط درباره جریان اندیشه‌های بنیادین چپ در تحلیل او در نوشتارهای زیر کناب خروج و فروج سریدازان" از ۸ ام می ام اصلی این کتاب «همنایع تاریخ سلسلد سربداران»" است. این کتاب به‌عنوان رها ۵ هار۸ اریخ سربداران» پس از کتاب پطروشفسکی؛ برای اولین‌بار بهجویللا تکولها مار کسید 9 وا کوطلووشفنسکی آشاراتی کرده است. این اشارات عموما به‌صورت کلی است. به‌طورمثال, اسمیت» در همان صفحات ابتدایی کتاب خود تکلیفش را با روش پطروشفسکی در تحقیق تاریخی یکسره می‌کند و می‌گوید: «در انتقال ویژگی‌های یک عصر دور برای خواننده امروزی» سعی شده از اناکروئیسم [زمان پریشی | اجتناب شود و کامل‌تر و کلی‌تر از مورخین اسلامی تشریح گردد. در اینجا از استعمال فرضیاتی (نظیر جنگ طبقاتی و میارزه ملّی و نژادی) که کاربردشان یک کار و ایغ ری زذره ایکا مسمی سم 5و جای ذیگره: پظروفقسگی رآمتیم می‌کتن کذ برای «طاقناغ وارضای حقاید ما کسسش: نرق مردام جرفت می‌زند..۹؟ اسمیقیا قطع‌نظر از این اشارات کلی» جز در مواردی معدود.وارد جزئیات نمی‌شود: و در همین موارد معدود هم سعی نمی‌کند مبانی گفتمانی تحلیل پطروشفسکی را نشان دهد. بنابراین» به یک تحلیل همه‌جانبه به‌لحاظ کشف خوانش‌های گفتمانی مارکسیستی در کار پطروشفسکی احساس نیاز می‌شود. ۱ ترجمه یعقوب آژند نشر واحد مطالعات و تحقیقات فرهنگی و تاریخی» تهران» ۰۱۳۶۱ اک 1 20۳ 52 6ط] ۵1 بوماعنط 6 م5 .2  ۸ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳؛ تابستان ۴۰۱ناش ۴۷ مقاله پط روشفسکی در میان ایرانیان " از دکتر رسول جعفریان؛ این مقاله درباره جریان اندیشه‌های چپ در قرائت پطروشفسکی از نهضت سربداران چیزی بیش از آنچه که اسمیت در کتاب خود آورده است ندارد. این مطالب زیر عنوان پطروشفسکی و نحلیل‌های طبقانی در نهضت سربداران آمده است. بیشتر مطالب این بخش از کتاب اسمیت گرفته شده و نکته‌ای که جعفریان در ابتدای مقاله خود درباره جذابیت کتاب پطروشفسکی برای انقلابیون دهه چهل و پنجاه ایران آورده دارای اهمیت است. کتاب قیام شیعی سربداران " از دکتر یعقوب آزند؛ این کتاب نیز به اشاراتی کلّی درباره جریان قرائت‌های مار کسیستی در کتاب پطروشفسکی بسنده نموده و وارد برشمردن و تحلیل دقیق موارد نشده است. آزند معتقد است که پطروشفسکی ابعاد مذهبی, اجتماعی و سیاسی جنبش را نادیده گرفته و طبقی مذاق خود علل اقتصادی را عله العلل این جنبش برشمرده است. او در جمع‌بندی خود اثر پطروشفسکی را تکام به چنیشن سریدارای از هشت سینگم ماد ی گران ژه داسته است." نکم میم درباره کاب آزف این است که در این کتاب در عین انتقاد از رویکرد:پطروشفسکی اصول کلی گفتمانی او مثل تقسیم طبقاتی کنشگران سربداران به شیخی و سربدار» مبنای تحلیل واقع شده است. ۱. خوانش انقلابی گفتمان چپ؛از جنبش سربداران دار ایّزان مغاصر با تکیه بر کتاب کتاب نهضت سریدآرآن خراسان نوشته الا باولویخ پظروشتگیکی" (۱۸۹۸ - 1۹۷۷ ۸) به‌عنوان پژوهشی تازه در موضوع خود اولین‌بار به سال ۱۹۵۶ م» به شکل مقاله‌ای بلند»ه ضمن مجلد چهاردهم انتشارات فرهنگستان علوم شوروی» در مسکو به چاپ رسید. این تحقیق اولین‌بار در سال ۱۳۴۱ توسط کریم کشاورز (۱۲۷۹ - ۱۳۶۵) ترجمه شد و در نشریه فرهنگ ایرانآزمین به چاپ رسید. کشاورز در مقدمه خود بر ترجمه این کتاب یادآوری می‌کند که درباره زهضت سربداران اثر مستقلی به زبان فارسی وجود ندارد و تحقیق پطروشفسکی «نخستین اثر مرتب و مستقل» درباره این نهضت است؛ جستجوی اسیقآین.آذهعای کقاورق را تاو می کنته کاب بظروظسمگی آرلین, انز تجتلتی مسققل اس اقا بر آینه پژوهش, شماره +۶ بهمن و اسفند ۰۱۳۷۸ ص ۵۷-۶۵  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۱۹ عموم منابع اصلی تاریخ سربداران متکی است. پژوهش‌های قبل از کار پطروشفسکی عموما ترجمه قسمت‌های تاریخ سربداران از تاریخ‌هایی چون حبیب السیر به زبان‌های اروپایی و تعلیق بر آنها و یا مقالات ذابره آلممارقی ,ذر خاشهمه سوم" بوفه آست که خیچ‌گذام بر خسهمنایم اولید مکی تیوه ای پطروشفسکی یکی از شرق‌شناسان و ایران‌شناسان فرهنگستان علوم شوروی سابق بود. او در سال ۸ م در کییف به دنیا آمد و پس از فارغ‌التحصیلی در دو رشته تاریخ و ادبیات» در سال ۱۹۲۶ م» به کارهای پژوهشی در تاریخ کشورهای خاورمیانه, به‌خصوص قفقاز و ایران» پرداخت. در کارنامه پطروشفسکی» علاوه بر انجام ۱۳۰ پژوهش علمی» ریاست فرهنگستان علوم اتحاد شوروی و شانزده سال ریاست کرسی تاریخ کشورهای خاورمیانه در دانشگاه سن‌پترزبورگ نیز دیده می‌شود." او به‌دلیل ترجمه برخی از آثارش به زبان فارسی از شهرت میان ایرانیان برخوردار است؛ ازجمله این آثار می‌توان به کتاب‌های اسلام در ایران از هجرت تا پایان قرن نهم هجری و کشاورزی و مناسیات ارضی در ایدئولوژی مارکسیسم تأثیری عمیق بر تاریخ‌نگاری سده بیشتمداشته است و بیشتر مورخان برآمده در این قرن به طریقی تحت‌تأثیر جنبه‌هایی از تفکر مارکسیستی بوده‌اند. این خود از یک‌سو حاصل جذابیت جهان‌نگری مارکسیستی,در آن دوران و از سوی دیگر؛ناشی از ارائه یک نظریه تاریخ جهان‌شمول برای حیات بشری بوده است. تسیر کارل؛مارکس؟ (۱۸۱۸ - ۱۸۸۳ م) از تاریخ بشری تحت‌عنوان «ماتریالیسم تاریخی» شناخته می‌شود که پویایی محوری تاریخ بشریت را بر کشمکش برای تأمین نیازهای فیزیولوژیک و مادی استوار می‌کند. تأمین نیازهای مادی متوقف بر تولید ابزار است و تولید ابزار اولین کنش تاریخی بشر به‌شمار می‌رود. در نظریه تاریخ مارکس» برآورده ساختن نیازهای مادی بشر بیشترین تأثیر را گر اه اوکو اوه مرا برا از یج شسریت را همواره باید در پیوتد با از نظر مارکس ساختار اقتصادی جامعه مبتایی را شگل می‌دقد که همه ابعاد جامعه بر آن استوار می‌شود. مهم‌ترین عناصر این ساختار متشکل از نیروی تولید (ابزارها فناوری و مواد خام) و نیروی کار اشساتی, اسنت: که ترکیب آنها به تولید کالا مکجرز می‌نود, برهم‌کنش مان مراد خام وا کار اقسان: مناسبانق ۴ جعفریان» «پطروشفسکی در میان ایرانیان»آ یینه پژوهش, ش ۶۰ ص ۵۷. ۶ گرین و تروپ» خانه‌های تاریخ» ص ۵۲ - ۴۹ نیز ن.ک: کولاکفسکی,» جریان‌های اصلی در ما رکسسم» ج ۰ ص ۴۲۴-۴۳۶  ۲ فصضلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی:دوره 1۳+ تابستان ۱۴*۱اش ۴۷ تولید میان افراد جامعه را رقم می‌زند که يا بر پایه همکاری و یا انقیاد است. مارکس معتقد بود روبناهای اجتماع انساتی: بچویآهادهای سیاسی وانظاماق محقوقی: از تیروها ومناسباتاتولید تاشبی شنده‌اقت, او ترا این مناسبات تولید است که دوره‌های تاریخ بشریت را رقم زده است. از همین رو مارکس تاریخ بشریت را به سه دوره تاریخی تقسیم کرده که هر کدام محصول شیوه تولیدی پیشرفته‌تر از شیوه تولید دوره پیشین است. گذار از یک دوره به دوره دیگر با درگرفتن کشمکش درونی میان طبقه حاکم و طبقه تحت انقیاد و سرنگون کننده طبقه حاکم میسر می‌شود. در جامعه سرمایه‌داری این طبقه کارگر است که در نهایت با حذف طبقه سرمایه‌داران» تاریخ را وارد مرحله چهارم خود یعنی دوره سوسیالیسم» می‌کند. پس در فلسفه تاریخ مارکس مناسبات تولید در کانون اصلی قرار می‌گیرند و طبقات حاصل از این مناسبات» تاریخ را به پیش می‌برنده طبقانی که کود برغاسته آزتقش‌های سختلف اقتسافی در فرایند تولید خستد این نظریه تاریخ خود الگویی برای تحلیل چرایی رخدادهای تاریخی به‌دست مورخان مارکسیست می‌داد. این الگو در شوروی و در میان مورخان دولتی آن سامان به‌طور دستوری‌تر برای تحلیل تاریخ به کار گرفته می‌شد و ایران‌شناسان شوروی نیز از این جریان برکنار نبودند. ایران شناسی» که در میان روس‌ها پیشینه نیرومند یکصدوپنجاه ساله؛دارد" پش از انقلاب سوتیالیستی اکتبر به دوره جدیدی گام نهاد که موجب افزایش مراکز ایران‌شناسی شد. این افزایش کمّی با تغییر در نگرش کلان مورخان همراه بود, که تحت تأثیر گفتمان مارکسیستی - لئینیستی حاکم بر شوروی» وجه همت خود را در تحقیقات ایرانی بر بررسی ساخت اجتماعی - اقتصادی ایران در توسعه تاریخی» مبارزات طبقاتی» نهضت‌های اجتماعی ایران و کشورهای همجوارش و تأثیر این جنبش‌ها در ایدتولوژی سیاسی و مذهبی نهاده بودند." پطروشفسکی ازجمله این مورخان بود که در آثارش سیطره گفتمان چپ در تحليل‌ها و جریان مداوم پیش‌فرض‌های این گفتمان را می‌توان به روشنی دید. او خوددر جانی بهترین محققان ایران‌شناسی را محققانی می‌داند که براساس گفتمان و متدلوژی مارکسیست -لنینیشت بار آمده باشند." تقریبا تمام کسائی که نظزی.به تحقیقات پطروشت کیودانظ به این ممالب‌الفهاره کرده‌اند ٩ 2 اه ها و ۳ تا اک پا ی عد او یس ۶ مترجم کتاب نهضت سریداران خراسان کریم کشاورز نویسنده مترجم و پژوهش‌گر چپ‌گرا بود و ۱ گرین و تروپ خانه‌های تاریخ» ص ۵۴ - ۵۲. ۲ جعفریان» «پطروشفسکی در میان ایرانیان» آیینه پژوهش, ش ۶۰ ص ۵۷. ۵. برای نمونه ن.ک: اسمیت» خروج و عروج سربداران» ص ۱۴۷؛ آژند, قیام شیعی سربداران. ص ۶۶ ۶ دهباشی, «یادی از کریم کشاورز» کلکت, ش ۲۰ ص ۲۰۶ - ۲۰۳؛ اتحاد پژوهشگران معاص رایران» ج ۸ ص ٩۵۵۹ - ۵۵۶.  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۲۱ به همین دلیل بارها زندانی و تبمید شد. او مسلط به زبان فرانسوی و روسی بود و به‌دلیل گرایش‌های فکری به مرام چپ بسیاری از آثار ایران‌شناسان روس» ازجمله چند اثر از پطروشفسکی» را به فارسی در آورد.! ترجمه کشاورز از این کتاب تحقیقات بعدی راجع به سربداران را تحت‌تأثیر قرار داد. هر چند این کتاب به لحاظ متد تحقیق و استفاده از منابع اصلی تاریخ سربداران» که در آن زمان بیشتر به‌صورت خطی بوده‌اند» پژوهش علمی قابل اتکایی به‌شمار می‌رود» اما نگاه مبنایی نویسنده به تاریخ سربداران و زمینه و زمانه‌ای که مترجم این اثر را به فارسی برگردانده است خود مسائلی بیش از مسائل پیرامون یک تحقیق تاریخی صرف را به‌همراه دارد؛ مسائلی که در بستری دیگر زمینه جنبش‌های انقلابی در ایران را کتاب پطروشفسکی از خاستگاهی چپ به تاریخ سربداران نگاه می‌کند؛ به‌طوری که می‌توان گفت تاریخ سربداران را در چارچوبی نو مفصل‌بندی می‌کند و به کنشگران این جنبش هویتی تازه می‌بخشد. این مفصل‌بندی و هویت‌سازی» تولید گفتمانی چپ‌مدارانه از تاریخ سربداران می‌کند. با ایجاد این گفتمان کشمکش گفتمانی با سایر گفتمان‌هایی که تاریخ این جنبش را مفصل‌بندی کرده بودند و برای کنشگران تاریخ نهضت سربداران پیش از,کتاب پطروشفسکی خوانشی جدید نذاشته است و در بستر گفتمان سنتی حاکم بر ایران دوره میانه مفصل‌بندی.شده و.هویت؛کنشگزان.آن در این فضا تثبیت شده است. ازآنجاکه در ساحت تحلیل گفتمان هیچ معنایی از دایره سیطره گفتمتان خارج نیست» منقولات تاریخ سربداران در منابع اولیه هم در بستری گفتمانی روایت شده‌اند و مفصل‌بندی و هویت‌سازی خاص خود را دارند؛ مفصل‌بندی و هویت‌سازی که با پیدایش خوانش تازه مورد هجمه گفتمانی قرار می‌گیرد. مفصل‌بندی و هویت‌سازی‌های سنتی تاریخ سربداران در بستر جهان پیشاصنعتی رخ داده است که گفتمان‌های برخاسته از این بستر دارای شاخصه‌های دزون گفتمانی یکسانی هستند. آگاهی نسبت به این شاخصه‌ها در شناخت تغییرات بعدی حاصل از کشمکش گفتمانی کمک می‌کند. این شاخصه‌ها در حوزه‌های مختلفی چون نظامات اجتماعی - اقتصادی» حکومت» سیاست» فرهنگ» دین و جامعه و فرد قابل‌شناسایی هستند." مفصل‌بندی و هویت‌سازی پطروشفسکی از تاریخ سربداران در پی طرد خوانش در این دو منبع کشاورز بدون وابستگی حزبی قلمداد شده است. همچنین» کشاورز خود عضویت در حزب توده را نفی کرده است (کشاورز چهارده ماه در خا رک» ص ٩)؛ (قس: کمالی, تاریخ ترجمه ا/دبی از فرانسه به فارسی» ص ٩۱۹۹)» که در آن نویسنده کشاورز را عضو حزب کمونیست ایران و سپس حزب توده برشمرده است و ظاهرا کریم کشاورز را با برادرش فریدون کشاورز (۱۲۸۶ - ۱۳۸۵) که از سران حزب توده بوده است اشتباه گرفته است. ۲ برای اطلاع کامل از این شاخصه‌ها ن.ک: کرون» جامعه‌های ماقبل صنعنی» ص ۲۵۴ - ۳۷.  ۲ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳: تابستان #۱۴*۱اش ۴۷ این گفتمان‌هاست و روشن است در نگاه او همه گفتمان‌های رقیب در دسته‌بندی‌های صلب مار کسیستی ۲. مفصل‌بندی گفتمانی زبانی - مفهومی تاریخ سربداران براساس انگاره‌های گفتمان چپ ۱-۲. مفصل‌بندی زبانی - مفهومی ابعاد گفتمانی در تاریخ سربداران در مفصل‌بندی و هویت‌سازی پطروشفسکی تضاد دائمی و بنیادین طبقات اجتماعی در بستر جامعه و تاریخ یکی از گره‌گاه‌های اساسی گفتمانی است. او تمام تاریخ جنبش سربداران را با تقسیم‌بندی طبقات بشری» بنابر جایگاه آنان در چرخه تولید اقتصادی» روایت می‌کند. لازمه این کار تقسیم طبقات اجتماعی است؛ تقسیمی که طی آن علاوه بر ایجاد هویت‌های اجتماعی - سیاسی جدید مفصل‌بندی‌ها زبانی - مفهومی گسترده نیز انجام می‌شود. این مفصل‌بندی‌ها ایجاد شبکه گسترده‌ای از واژگان و مفاهیم فعال می‌کنند که نقش نمادین قابل‌توجهی در ایجاد زبان خاص گفتمانی بازی می‌کند. طی این فرایند» برخی از واژگان و مفاهیم خننی» که ابعاد گفتمانی به‌حساب می‌آینده طی مفصل‌بندی جدید و در ارتباط با گره‌گاه پیش گفته دارای معانی جدید می‌شوند. واژگان و مفاهیمی چون «فئودال»» «بینوایان شهری» «پیشه‌وران»» «رعیت» و «روستا ها که در بسیاری از صفحات. کتاب دیده می‌شوند و معانی کاملا تبدیل شدن ابعاد به عناصر درون گفتممانی طی مفصل‌بندی پطروشفسکی از نحوه معنادهی این عناصر قابل دریافت است. برای نمونه به واژهافئودال می‌توان پرداخت: پطروشفسکی ابتدا امیران ملوک‌الطوایف مغولی را نمادهای کامل ستم فثودالی بر ایرانیان معرفی و اشاره می‌کند که ایرانیان؛ اعم از طبقات فرودین و مالکین و فثودال‌های متوسط و کوچک» هم‌داستان شده .و علیه استیلای مغول -البته به‌عنوان فثودال‌های بزرگ‌تر - ایستادند. پس از پیروزی اولیه این تحلیل در چرخه‌ای ثانوی باز هم به کار می‌افتد و این بار طبقات فرودین را رودرروی فئودال‌های کوچک و متوسط ایرانی‌تبار قرار می‌دهد. نویسنده همین چرخه تضاد ثانوی را چون الگوّیی تکراری برای تحلیل اختلافات شیخیان» که آنان را نماینده طبقات فرودین و انقلابیون رادیکال می‌خواند. و سربداران میانه‌روه که آنان را از طبقه فئودال‌های کوچک شهرستانی بر می‌شمرد در تمام طول تاریخ این جنبش و در مواضع مختلف به کار می‌گیرد. در نگاه گفتمانی پطروشفسکی واژه فئودال دارای بار منفی است؛ این از جایگاه این طبقه در نگاه ۱ درباره جایگاه تحلیل طبقاتی در انديشه مارکس ن.ک: کارور فرهنگ‌نامه ما رکس» ص ۱۵۲ - ۰۱۴۳ ۲ برای نمونه نک: پطروشفسکی, نهضت سربداران خراسان» ص ۱۲ - ۱۰ نیز: همان» ص ۲۷.  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۲۳ اساسی مارکسیستی -البته خوانش روسی از نظریه مارکس - به جامعه و تاریخ بر می‌خیزد. فئودال‌ها در این نگاه نماد بهره‌کشی از طبقات فرودین اجتماعی هستند و نهایتا عبور به سوی جامعه آرمانی مارکسیستی از حذف این گروه‌ها می‌گذرد. این در حالی است که در خوانش طرد شده توسط پطروشفسکی این واژگان نه چنین بار معنایی دارند و نه اصولا در بستری که این گفتمان‌های طرد شده معنادهی می‌کردند یعنی در دوران پیشاصنعتی» جامعه به‌صورت طبقاتی بوده ات۷ ۲-۲. مفصل‌بندی زبانی - مفهومی گره‌گاه‌های گفتمانی در تاریخ سربداران از مهم‌ترین مراحل مفصل‌بندی جدید در ساحت زبانی - مفهومی مفصل‌بندی واژگان و مفاهیمی است که از قبل دارای وزن گفتمانی قابل‌توجه در گفتمان قدیمی‌تر" هستند. این واژگان و مفاهیم گره‌گاه‌هایی هسقند که معاقی آنباآذرون کنتمان اقلیمی نیت زپلورینهاشته اس آماد ان واژگای ومقاسیم از ننظر گقتمان جدید دال‌های سیالی هستند که امکان بذیرقا معانی گوناگون زا دارند. فرایند تیدیل این گره‌گاه‌های تثبیت شده به دال‌های سیال, فرایندی پژ, کشمکش است؛ چه این که» گره‌گاه‌ها ثبات معنایی در گفتمان قدیمی دارند و پیروزی گفتمان جدید در این کشمکش نیازمند پیروزی بر گفتمان قدیمی در میدان‌های دیگر کشمکش گفتمانی ازجمله در مفصل‌بندی‌ها و هویت‌سازی‌های دیگر است. تفسیر چپ‌مدارانه از تصوف به‌عنوان مرام شیخیان» یکی از مفصل‌بندی‌های اساسی پطروشفسکی حول یک گره‌گاه گفتمانی است. نویسنده در ضمن هویت‌سازی‌های خود برای کنشگزان قیام و امارت سربداران با چالشی اساسی روبه‌رو می‌شود. حاصل این چالش مفصل‌بندی جدید و کشمکش بر سر معنایی تثبیت شده برای یک گره‌گاه گفتمانی است. این چالش حول مفهوم تصوّف رخ می‌دهد؛ قرائتی عرفانی و عملی از دین اسلام. دین در گفتمان چپ جایگاهی کاملا غیرمرکزی دارد" و به‌عنوان عنضری از عناصر گفتمانی فراگیر چپ» حول گره‌گاه‌های اصلی اقتصادی و طبقاتی چپ مفصل‌بندی شده و مفاهیم غیرماتریالیستی آن کاملا طرد شده است. پطروشفسکی در جایی: این نگاه گفتمانی.به دین را آشکار می‌کند: «دین در این نهضت‌های اجتماعی تابع بود نه متبوع. در هر صورت لفافه مذهبی و عقیدتی نهضت‌های مردم ایران و کشورهای هممرز آن به‌هیچ‌وجه ماهیت آن جنبش را تغییر نداد»." در همین راستا نویسنده دست به مفصل‌بندی دین می‌زند و عناصری چون تصوف را که چون ۱ برای توضیح مفصل اين موضوع ن.ک: کرون, جامعه‌های ماقبل صنعقی» ص ۱۹۰ - ۰۱۸۵ ۳ برای اطلاع از جایگاه دین در گفتمان مارکسیسم ن.ک: باتامور و دیگران» فرهنگ‌نامه اندیشه ما رکسیشی, ص ۳۵۱-۳۵۵ ۴ پطروشفسکی» نهضت سربداران خراسان» ص ۱۴؛ نیز نک: همان» ص ۳۸ - ۳۵.  ۴ ۲ فصضلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی:دوزه 1۳ تابستان ۴۰۱ ناش ۴۷ گره‌گاهی تثبیت شده در ذیل گفتمان‌های دینی معنادهی می‌کرده است» دالی سیال به‌حساب می‌آورد و برای معنازدایی از آن و بازتعریفش تلاش می‌کند. او در ابتدا تصوف را به نفع طبقات بالای اجتماع بر می‌شمرد؛ چه این که, از نظر او تصوف مبلّغ دوری از تلاش اجتماعی است و همین امر دلیل طرفداری سران فودال از قسرف بوده است. یز مضغی می‌شوا کد فرذورآن سربذارآن سای اجتماغی از ری تصوفی برخاست که مرتبط به پیشه‌وران بودند»" و «با اینکه عقاید و افکار صوفیه که کمال مقصود را در دست‌شستن از کوشش‌های زندگی و فنا می‌شمرد - جنبه ضدترقی دارد - در بعضی طرائق تصوّف نارضایتی و مخالفت مردم علیه سیاست فئودال‌ها منعکس شده است» او حتی برای تثبیت این معنا نمونه‌هایی از تاریخ تصوف می‌آورد؛ نمونه‌هایی که نویسنده سعی می‌کند از طریق آنها معنای تثبیت شده تصوف در گفتمان اسلامی - ایرانی قرون میانه را طرد کند.؟ پطروشفسکی در جایی دیگر بازهم برای طرد معنای گفتمانی تصوف تلاش می‌کند. او برای این کار تصوف را پوششی برای عمل اصلاح‌گرانه اجتماعی بر می‌شمارد و می‌گوید: «بدیهی است که در این مورد افکار باطنی و عرفانی تصوف در.درجه دوم اهمیت قرار م گرفت.و: کاملا تحت‌الشعاع تبلیغات و مواعظ اجتماعی, که در لفافه عبارات و جمّلات صوفیان در آمده بوذ اواقع می‌شد»." او این پنهان کاری را امری رایج در تاریخ می‌داند و گزارش بعضی منابع از وجود اندیشه‌های مزدکی در لفافه باطنی‌گرایی را دلیلی بر صدق مدعای خود می‌داند. از نظر او جملاتی "از حمداله مستوفی (۶۸۰ - ۷۵۰ ق) در نزهه القوب حاوی چنین اطلاعاتی است. پطروشفسکی این جملات مستوفی را به‌گونه‌ای تفسیر می‌کند که مطابق مفصل‌بندیش باشد درحالی که ظاهرا در مفصل‌بندی گفتمانی مستوفی این نسبت کارکردی دیگری داشته؛ کارکردی که حاصل آن بدنامی برای مخالفان سیاسی و عقیدتی بوده است." برای وله وک انس ۳ کددگان ری مایق مان خودار دانسای یه قیخ عطار و بعگایی از گلستان ۶ «رودبار ولایتی است که شاهرود بر میانش می‌گذرد ... در آنجا قریب پنجاه قلعه حصین مستحکم است و بهترین آن قلاع الموت و میمون‌دژ و لنبسر بوده ... در سنه ثلاث و ثلائین و اربعمائه (۴۳۳) حسن صباح بر آن مستولی شد و به دعوت بواطنه مشغول شد.. در سنه اربع و خمسین و ستمائه (۵۴ع) به فرمان هلاکوخان آن قلعه را خراب کردند ... مردم آنجا مذهب بواطنه داشته‌اند و جمعی را که مراغیان خوانند به مزدکی نسبت کنند. اما اهل رودبار تمامت خود را مسلمان شمارند و اکنون پاره پاره به راه دین می‌آیند» (مستوفی» نزهه القلوب» ص ۱۰۳).  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۵ سپس» نویسنده در چهت تثبیت بست‌های معنایی تولید شده بر می‌آید: بدیهی است که در این مورد آجنبه اعتراضی تصوف], ... گاه اصطلاحات مخصوص صوفیان» و شکل و قالبی که ایشان برای بیان افکار خویش به کار می‌بردند. پرده و استتار و روپوشی برای مخالفت با مذهب رسمی و سیاست جاری و يا بیان نظرات مادیون و کفر و الحاد و یا خرده‌گیری به سازمان موجود بود ... بسیاری از شاعران و پیروّان, مسالگ مخال .و میلقان افگرهای بشرد‌وستانه و عقاید اجتماعی که دقن سازمان موجود بودند و گاهی نیز مولفانی که طریق الحاد می‌پیمودند به این وسیله او در این جملات سعی می‌کند معنای متبادر از سخنان صوفیان را بر مبنای گفتمان خود مفصل‌بندی و ۳ هویت‌سازی گفتمانی اجتماعی -سقاسق ها گفشهران تاریخ سربداران براساس نویسنده, ضمن ایجاد عناصر گفتمانی از ابعاد خننی و طرد.معانی قبلی این واژگان به میدان گفتمانی, دست به هویت‌سازی" از طریق گروه‌بندی گفتمانی نیز می‌زند. او برای این کار خط شیخیان را بر طبقه فرودین اجتماع تطبیق می‌دهد و آنان را نماینده اظبقات پیشه‌وزان» بینوایان شهری و رعیت می‌شمارد. تصویری که او از سران شیخی ارائه می‌کند تصویری انقلابی» غیردینی و پرولتاریایی است. او در این مقام می‌کوشد نشان دهد که این سران» مبارزینی سیاسی در راه آزادی طبقات فرودین اجتماع بوده‌اند و دین و تصوف جز پوششی برای پیشبرد هدف اصلی‌شان نبوده است. براساس قواعد تحلیل گفتمان» کار پطروشفسکی اینک متمرکز بر مفهوم نمایندگی در گروه‌بندی است. او پس از گروه‌بندی صوفیان به سراغ سران صوفی این جنبش رفته و آنان را نماینده گفتمان مفصل‌بندی شده جدید معرفی می‌کند. این نمایندگی به جدال با نمایندگی قبلی این رهبران صوفی در گفتمان صوفیانه اسلامی منجر می‌شود. پطروشفسکی می‌کوشد این جدال را با مفصل‌بندی و معناسازی جدید از اعمال و سخنان این نمایندگان به سود گفتمان جدید به پایان ببرد. ۲ نکته مهم این که در ذیل عمل هویت‌سازی بلافاصله می‌توان دست به مفصل‌بندی‌های زبانی - مفمومی زد تا هویت  ۶ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه ۱۳؛ تابستان ۴۰۱ناش ۴۷ پطروشفسکی برای اين کار ابتدا به شیخ خلیفه! می‌پردازد و با یادکردی از اختلافات او با اساتیدش, ازجمله علا الدوله سمنانی (۶۵۹ - ۷۳۶ ق)» چنان می‌نماید که این اختلافات بر سر لامذهبی شیخ خلیفه و بی‌اعتقادی او به دین» به‌عنوان حربه طبقات فرادست اجتماعی برای استثمار توده مردم و اعتقاد به نویسنده این برداشت را مستند به کلامی از شیخ خلیفه در جواب استادش می‌نماید: شیخ مزبور أسمنانی] روزی از خلیفه پرسید که وی پیرو کدام یک از چهار مذهب بر حق تسنن می‌باشد. خلیفه پاسخ داد: آنچه من می‌جویم از آن مذاهب اعلاست. شیخ مومن که طاقت شنیدن سخنان کفرآمیز این بی‌دین را نداشت دوات خود را بر سر شیخ این هویت‌سازی پطروشفسکی برای شیخ خلیفه در تقابل با هویت تثبیت شده صوفیان در گفتمان عرفان اسلامی قرار می‌گیرد. در آنجا هویت صوفی حقیقی از تمییز او بین «شریعت» «طریقت» و «حقیقت» ناشی می‌شود؛ این تمییز باعث شده است که صوفیان اسلامی.در یک رشته تعلیمات, توقف سالک در ظواهر شریعت و ازجمله یکی از مهم‌ترین نمودهای آن یعنی اختلافات مذهبی را به‌مثابه رهزنی بر سر راه سلوک سالک تلقی نمایند و آن را عاملی برای مخروم شدن او از لب شریعت که همانا پطروشفسکی در ادامه هویت‌سازی برای شیخ خلیفه دست به بست‌شکنی از برخی مفاهیم هم می‌زند؛ او تعبیر «دنیاوی» در متن استفتا دشمنان شیخ خلیفه از علمای جماعت را نشانه‌ای از «تبلیخ مساوات عمومی» و «پایداری در برابر ستم» از نوع مارکسیستی آن می‌داند. این تفسیر در جدال با تفسیر از دیگر نمایندگانی که در گروه‌بندی جدید هویت جدیدی پیدا می‌کند شیخ حسن جوری؟ است. پطروشفسکی در ابتدا جوری را جوانی روستازاده می‌خواند؛ صفتی که شایستگی او را برای رهبری جریان ۱ برای اطلاع از احوالات شیخ خلیفه و سرانجام کارش. (ن.ک: میرخواند روضه الصفا ج ۵ ص ۶۶۰۴ نیز: سمرقندی» ۲ همان» ص ۳۵. «استفاده پطروشفسکی از تعبیراتی چون «شیخ موّمن» «سخنان کفرآمیز» و «بی‌دین» نشان از تلاش او ۳ برای تفصیلی کامل از جایگاه شریعت» طریقت و حقیقت در گفتمان صوفیه (ن.ک: زرین کوب ارزش میراث صوفیه, ۴ درباره او (ن.ک: خواندمیر» حبیب السیر ج ۰.۳ ص ۳۵۹).  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۲۷ امه هه » 3 هی شاه ی 9 ۰ ۱ ۰ اج پرولتاریای سربدار» متشکل از پیشه‌وران» بینوایان شهری و روستائیان» تثبیت می‌کند. او با تکیه بر واژگانی که در گفتمان موردنظرش کاملا به غناصری تثبیت شده تبدیل شده‌اند سعی در معناسازی برای یک متن قرن نهمی می‌کند و برای اين کار دست به تفسیر جمله ظهیر الدین مرعشی (۸۱۵ - ۲٩۸ ق) می‌زند: شیخ حسن جوری لباس فقر که نساجان کارخانه عنایت الهی بافیده بودند و به سوزن گرچه تمثیلات «نساج» و «کارخانه‌ها» و «سوزن» و «لباس» به‌طور استعاره از زندگی پیشه‌وران انتخاب شده است ولی نباید تصادفی باشد و شاید اشاره‌ای است به رابطه‌ای در ادامه» نویسنده تثبیت هویت جدید برای جوری را پی می‌گیرد. او این کار را با تفسیر نامه او به امیر محمدبیگ بن ارغون‌شاه جانی قربانی.دنبال می‌کند." از نظر او این نامه «نمونه کاملی از حیله‌های سیاسی شرقی» است که شیخ ضمن آن «به‌هیچ‌وجه در اظهارات خوّیش صادق نبوده است۸* شیخ در این نامه «آخرت‌گرایی» مردم را ذلیلی برای جمع.ایشان به گرد خودامی‌خواند." پطروشفسکی این مطلب شیخ را حیله‌ای سیاسی برای اطمینان خان جانی قربانی از سربداران بر می‌شمرد؛ چه. به نظر او آخرت گرایی» به‌عنوان امری دینی» در گفتمان مفصل‌بندی شده جدید خالی از معناست و نمی‌تواند مبدا تحرک اجتماعی شود پس ناچار شیخ را دروغگو می‌خواند. پطروشفسکی» در جایی دیگر نامه شیخ را یک مکتوب سیاسی می‌شمرد؛ مکتوبی که نمی‌تواند مبین عقاید واقعی شیخ به‌شمار آید." از نظر او دعوت خان جانی قربانی به میانه‌روی» گذشت و صلح توسط شیخ و این ادعا که قیام علی‌رغم میل او انجام گرفته است» حیله‌ای سیاسی بیش نبوده است؛ حیله‌ای که شیخ «بدان وسیله دشمنی که آشتی و سازش ۲ کشاورز در پاورقی صفحه ۳۸ کتاب معناسازی پطروشفسکی را نقد می‌کند: «گمان نمی‌رود این استدلال و فرض مصنف درست باشد. زیرا ظهیرالدین در جاهای دیگر هم این اصطلاحات را به کار برده است. ازجمله: «... چون مردم مازندران را محقق گشت که در خانه تعز من تشا خلعت که به ید قدرت سبخانی بافیده و خیاطان قضا و قدر دوخته بودند به قدو ۳ برای اطلاع از متن کامل این نامه (ن.ک: حافظ ابرو زیده النواریخ» ج۰۱ ص ٩۸ - ۸۵).  ۸ ۲ فصضلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳؛ تابستان #۱۴۰۱اش ۴۷ این تحلیل نویسنده مبنی بر یک اصل اساسی گفتمان چپ در مبارزه است و آن آشتی‌ناپذیری اردوگاه‌های طبقاتی است که خود نگاهی گفتمانی به دشمن و دشمنی است: ۲ این در حالی است که در گفتمان رقیب پطروشفسکی,» صلح و سازش با کافران نیز توصیه شده است» چه رسد به خان جانی قربانی که مسلمان بوده است. علاوه بر اين» در آن روزگار دعوت ملوک به معدلت خود حسنه‌ای در گفتمان صوفیانه بوده است که طی آن اگر حاکم به عدل می‌گرایید شیخ صوفی وظیفه امر به مصروف و نمی از نویسنده در مورد عزیز مجدی» رهبر شیخی دیگر سربداران» نیز همین رویه هویت‌سازی را طی می‌نماید و او را نیز مانند مرادش جوری مبارزی می‌خواند که مسائل دینی را پرده استتاری برای تحرکات نویسنده گروه‌بندی گفتمانی خود را با تقسیم حاکمان سربداری به فثودال میانه‌رو و پرولتاریای رادیکال پی می‌گیرد. گروه‌بندی‌ها و نمایندگی‌های که نویشنده از دو گروه سربدار و شیخی ترتیب داده موجب می‌شود که او مدیریت قیام توسط امیر عبدالرزاق را انکار نماید. اگرچه برای این انکار مباحنی سندی را پیش می‌کشد در ادامه دلیل اصلی این انکار را این گونه تحلیل می‌کند؛ تحلیلی که گفتمانی و غیرتاریخی به‌نظر می‌رسد: چنان که بارها در قرون وسطی دیده شده است در طی این خروج سازمان نایافته روستائیان نیز یک پیشوای ملّی واقعی از میان ایشان برنخاست و رهبری قیام به‌دست جوانی که فزرفن مالک شاه 7 حوانه نا (صالهطر فضل/انله#باشتینی - بود افتاد و از مصادره شدن قیام پرولتاریا به‌دلیل عدم توانایی آنان برای سازماندهی قیام توسط نمایندگان طبقات دیگر موضوعی است که در گفتمان مارکسیستی به آن پرداخته شده است * ۳ برای نمونه ن.ک: غزالی احیا علو مالدین» ج ۲ ص ۳۱۳ ۵. همان ص ۴۶ برای نقد این رویکرد ن.ک: اسمیت» خروج و عروج سربداران» ص ۰۱۲۰  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۹ نمونه دیگری از هویت‌سازی‌های گفتمانی در داستان کشته شدن عبدالرزاق به‌دست برادرش مسعود به چشم می‌آید." پطروشفسکی» هویت ساخته شده از عبدالرزاق توسط مورخان گفتمان رقیب را, که مایه قتل او توسط برادر را رقالت اخّلافی او داسعه‌انه .رد نموده و قتل او را معلول تضاههای طبقاتی جاری در جنبش می‌داند. این در حالی است که او در چند صفحه پیش عبدالرزاق را از طبقه فئودال‌ها بر شمرده بود و اینک او را در مقابل برادرش «سردار روستائیان» می‌خواند و از او در برابر دشمنی مورخان گفتمان نویسنده با اتخاذ رویکرد منفی در قبال وجیه الدین مسعود به‌دلیل قرار دادن او در گروه سران فثودال جنبش» مجبور می‌شود که در یک مورد نقلی از یکی از منابع گفتمان رقیب را در قالبی نو مفصل‌بندی یس او در دیگر موارد کارهای مساوات‌طلبانه مسعود را که در گفتمان پطروشفسکی از خصوصیات هویتی گروهمسود انسته تقطقه مس ی کند,و تخت تأثیر و فشار شیخیان, گروهی که کارهنای مساوت‌طلبانه جز خصوصیات هویتی آنهاست» قلمداد می‌کند. برای نمونه» او آزادکردن بردگان توسط مسفود زا به دیده انکار می‌تگرد و آن را حسلاک انا و دام رخا‌های فتودال‌مآیاته او بر می‌شمرد؛؟ مساوات در تقسیم غنائم توسط مسعود را تحت‌تأثیر آموزه‌های:مساوات‌طلبانه جوری و تحت فشار توده اصل برابری در بخش غنائم جنگی که برخلاف قانون اسلامی و یاسای چنگیزی بود به ظن قوی از طرف توده سربداران و تحت‌تأثیر مواعظ مساوات‌طلبانه شیخ حسن جوری همچنین» پطروشفسکی کم کردن سهم فتودال‌ها از محصولات به نفع روستاییان توسط مسعود را تیزه نه از سر صدق؛ بلکه عمول عاقیت اسان دازا ی هگا اودهایاحکومتش بر می‌شمرد؛* همچنین» مسعود را متهم به سو استفاده از قدرت جوری در میان مردم می‌نماید. نهایتا پطروشفسکی ۱ برای جزئیات این واقعه ن.ک: دولتشاه» ت ذکره الشعر/» ص ۲۷۹ ۲ «تمام این منابع عمل مسعود را درست می‌شمارند و برای این برادرکشی دلیل شرافتمند می‌تراشند... [این منابع] در تحسین وجیه الدین مسعود غلو کرده» عبدالرزاق را همه گونه تخطئه و لجن‌مال می‌کنند. علت این عمل مورخان مزیور را نیز در دشمنی فئودال‌ها با سربداران باید جست». (پطروشفسکی» نهضت سربداران خراسان» ص ۵۳).  ۲ فطضلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی:دوره 1۳+ تابستان ۱۴*۱اش ۴۷ اقتلافت مسود بانجوزی زا کسید تزور رخاف چوری افچانب‌دا حاصبل تضادسافع ظبقاقی واتتافر ... بدگمانی پیروان شیخ حسن جوری راجع به اینکه وجیه الدین مسعود در کشتن وی دست داشته است تا اندازه‌ای درست و به جا به‌نظر می‌رسد. روابط دو جناح سربداران در آن زمان سخت وخیم شده بود ... چنانچه مرگ شیخ حسن فی‌الواقع نتیجه غدر و خیانت وجیه الدین مسعود بوده, بایستی گفت که حساب مسعود درست نبوده است. زیر وی نتوانست جناح شیخیان را با این عمل نابود سازد. نویسنده پس از نقل داستان کشته شدن مسعود" در درگیری با یکی از «امیران فئودال رستمدار»»" به جانشین او محمد آی‌تیمور می‌پردازد و او را منسوب به گروه میانه رو می‌داند. این انتساب که باعث درگیری او با گروه شیخیان» به رهبری خواجه شمس الدین علی و به قتل او می‌انجامد" در ادامه تحلیل نویسنده» قاتل آی‌تیمور را به‌دلیللقب «آهی» به جماعت آهیان؟ که"از پیشه‌وران بوده‌انده منسوب و از این مجرا گروه‌بندی هویتی خود را تثبیت می‌نماید." جانشین آی تیمور» کلو اسفندیار" به‌دلیل لقب «کلو» به گروه شیخیان منسوب و به‌طوری جدّی در تثبیت معنای گفتمانی برای کلو به‌عنوان رئیس تلاش اساسی پطروشفسکی در باب گروه‌بندی و نمایندگی درباره حاکم مقتدر سربداری, خواجه شمس الدین علی» صورت می‌گیرد؛ این تلاش با انتساب رفتارهای متعصبانه و خشن مذهبی" او به جهت‌گیری‌های طبقاتی انجام می‌شود. نویسنده با یادکردی از برخی از رفتارهای سخت‌گیرانه او در ۱ برای اطلاع از چگونگی کشته شدن شیخ حسن ضمن جنگ سربداران با آل کرت ن.ک: حافظ ابرو زبده النواریخ» ج ۰ ۲ برای اطلاع از این واقعه ن.ک: همان» ض ۰۱۷۱ ۴ برای اطلاع از حوادث دوران حکومت محمد آی‌تیمور و سرانجام او ن.ک: خواندمیر حبیب السیر ج ۳ ص ۳۶۳ - ۳۶۲ ۶ برای اطلاع از حوادث دوران کلواسفندیار تا برآمدن خواجه شمس الدین علی ن.ک: دولتشاه ت کرت الشعرا» ص ۲۸۲ - ۲۸۱ ۷ پطروشفسکی, نهضت سربداران خراسان» ص ۷۲ - ۷۱. این در حالی است که معنای تثبیت شده کلو که حاصل هویت گفتمانی کهن آن است مربوط به گروه اجتماعی اخیان و اهل فتوت است. (برای اطلاع از این گروه اجتماعی ن.ک: بیانی» دین و دولت در ایران عهد مغول. ج ۲ ص ۷۵۶ - ۷۵۵). ۸ برای اطلاع از رفتارهای او ن.ک: دولتشاه» ن ذکره الشعراع» ص ۲۸۳ - ۲۸۲  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۱ بلاشک آین. ذاستان‌ها مربوط ابه: آقداماتی. آسبت: کد برای. آرعاب: مالکان, ازاضی و یکی از تنازعات قابل‌توجه در ساحت هویت‌سازی گفتمانی را در داستان زهر دادن خواجه به نقیب سبزوار» به ظن نسبت خونی‌اش با حجاج بن یوسف ثقفی (۴۰ - ۹۵ ق) می‌توان دید. پطروشفسکی در تحلیل این عمل خواجه می‌گوید: «اين اقدامات مبتنی بر تنفر رعایا از بزرگان و اعیان بوده آسیت »۳ در حالی که در گفتمان رقیب» این عمل خواجه برخاسته از هویت مذهبی رادیکال اوست. ماجرای قتل خواجه به‌دست «حیدر قصاب» زمینه‌ای دیگر برای تثبیت گروه‌بندی گفتمانی پطروشفسکی است: «لقب قصاب مربوط به شغل پیشین قاتل است ... این عمل حیدر قصاب به‌ظاهر علت خصوصی و شخصی داشت ولی به احتمال قوی وی آلت فعل لشکریان و یا به دیگر سخن جناح اعتدالی سربداران بود». در جمله پیش» پطروشفسکی لقب قاتل را به‌منزله مانعی برای تثبیت گروه‌بندی گفتمانی خود می‌بیند؛ پس» اولا؛ احتمال قوی می‌دهد که این قصاب پيشه‌ور آلت فعل جناخ اعتدالی شده باشد و ثانيا قصابی را پیشه پیشین او برمی‌شمارد؛ پیشه‌ای که مدتیبوده که خیدر آن را کنار گذاشته و تحصیلدار خراج شده و ناچار هویت اجتماعیش تغییر کرده و آلّتی مجبور برای یک ترور طبقاتی به نفع گروه فئودال شده بود. پطروشفسکی حاکم بعدی سربداران» یعنی یحیای کرابی؛ .را به گروه میانه‌رو منسوب می‌کند. او برای تثبیت این هویت‌سازی اقدامات کرابی در راستای مثویات شخیان را تحت‌تأثیر فشار و تلقین گروه ساراققطلب یی مار می‌آورد؟ در الامهتویستگ ذورای حکوست پل وان حسی ذآمقانی "را آوج منازعات بین دو گروه هویتی سربداران می‌داند؛ منازعاتی که در سال ۷۶۲ ق به جنگ داخلی علنی انجامید. رهبر گروه شیخی در این منازعات عزیز مجدی بود که پس از شکست از پهلوان حسن دامغانی مورد عفو قرار گرفت و به اصفهان فرستاده شد. نتیجه این منازعات گروهی, به‌نظر نویسنده», ضعف ۴ برای اطلاع از حوادث دوران او ن.ک: خواندمیر» حبیب السیر ج ۳ ص ۳۶۰ ۶ برای اطلاع از حوادث دوران او ن.ک: میرخواند روضه الصفا ج ۵ ص ۶۲۳  ۲ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳: تابستان #۱۴*۱اش ۴۷ می‌توان گفت در گروه‌بندی گفتمانی پطروشفسکی؛ خواجه علی موید! شاخص‌ترین حاکم فشودالی سربداران است. او علی موّید را اصیل‌زاده‌ای از خواجه‌زادگان سبزوار معرفی می‌کند که بر دامغانی می‌شورد و پس از اتحاد کاملا سیاسی و منفعت‌طلبانه با درویش عزیز مجدی» نماینده گروه شیخیان؛ حکومت را به‌دست می‌گیرد ۷ از نظر او علی موّید پس از رسیدن به قدرت علاقه‌ای به ارضای تمایلات عامه نشان نمی‌دهد ولی در عوض نشان می‌دهد که مهارتی فراوان در عوام‌فریبی دارد. پطروشفسکی اهتمام علی موّید به تشیع و اسب‌کشی هر بامداد و شامگاه برای ظهور امام عصرتتّ: را نشانه‌های این عوام‌فریبی می‌داند." موضوع مهمی چون دعوت علی موّید از فقیه بزرگ شیعه» شمس‌الدین محمد بن مکی عاملی (۷۳۴- ۷۸۴ ق) برای حضور در حکومت سربداران؛؟ که می‌تواند دخلی عظیم در تحلیل سوگیرهای علی بن موّید در بحث حاکمیت فقاهتی شیعی موردنظر او داشته باشد نیز در تحقیق پطروشفسکی کاملا سگوت مانده است" علت اضلی این سکوت دوشن خظ اضلی قطلیل کقساتی تویسنده در پطروشفسکی تلاش می‌کند تا نشان دهد که پس از کشته شدن عزیز مجدی و یاراش و حذف کامل گروه شیخی و تخریب و هتک مزار شیخ خلیفه و شیخ حسن جوری» عامه مردم» ازجمله رعایا و بینوایان شهری, از علی موید به شدت ناراضی آشدند؛" دراحالی که منابع گفتمان رقّب جز این می‌گویند." نویسنده در همین راستا سیاست علی بن موید را سیاست «تازیانه و نان شیرینی» می‌خواند و سعی می‌کند نشان دهد که او با قهر و غلبه مدتی طولانی‌تر نسبت به اخلافشن بر تخت باقی مانده است." از منظر او علی موّید که یاری مردم را از دست داده بوده مجبور به صلح با دشمنان فئودال سربداران شد و توسل او به تیمور لنگ» برای مقابله با دشمنش امیر ولی» در اصل برای سرکوب مردم کشور خودش بوده است. او این کار علی موید را نمونه کاملی از خیانت به دولت و کشور سربداران به‌حساب می‌آورد." ۱ برای اطلاع از حوادث دوران او ن.ک: خوانذمیر» حبیب السیر, ج ۳ ص ۳۶۶ انیز: دولتشاه تن دکوه الشعو/۶» ص ۲۸۸ - ۰۲۸۷ ۴ عاملی» الروضه البهیه. ج ۰۱ ص ۱۵ - ۰۱۶ ۵. برای اطلاع از نگاه علی بن موید به تشیع» ضمن نامه او به شهید اول ن.ک: مختاری» ضمن مقدمه مصحح بر غایه ۷ برای نمونه ن.ک: دولتشاه» ت ذکره الشعر/» ص ۰.۲۸۷  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۳ پطروشفسکی در بخش «ویژگی‌های کلی دولت سربداران خراسان» تمام مباحث گذشته را به‌طور فشرده و در قالبی مشخص‌تر به‌لحاظ گفتمانی» ارائه می‌کند. او در ضمن این بخش با بیانی دیگر به بحث از گروه‌بندی طبقاتی سربداران می‌پردازد و زوال حکومت سربداری را حاصل ابتنای حکومت آنان بر فقه اسلامی می‌داند؛ فقهی که از نظر او غیر مساواتی است. نهایتا؛ با برشمردن ویژگی‌های مثبت چپ‌مدارانه سربداران» دست به هویت‌سازی برای ساختار کلی امارت سربداران می‌زند: او امارت سربداران را یک حکومت ناب توده‌ای نمی‌داند و آن را در گروه سلطنت‌های فئودالی اسلامی جای می‌دهد.! ۳-۳ هویت‌سازی گفتمانی برای مورخان تاریخ سربداران و شاعر سربداران پطروشفسکی در خلال کتاب خود جدالی گفتمانی با تمام مورخان تاریخ سربداران به راه انداخته است؛ این جدال ناشی از چالش هویتی گفتمان چپ با هویت نویسندگی است. بدبینی ایدئولوژیک نسبت به تمام نویسندگان» و ازجمله مورخین» امری شایع در جریان فرهنگی گفتمان چپ بوده است؛ بدبینی نسبت به وابستگی نویسندگان به پایگاه سرمایه‌داری و تبدیل شندن آنان به عواملی برای توجیه جنایات آنان." البته چه بسیار نویسندگان و مورخانی که توجیه گر اعمال ارباب قدرت و ثروت بوده‌اند و برای خوش‌آیند آنان دست به تحریف حقیقت و تاریخ زده‌اند؛ اما توجه به این .معنا و نقد مواریث نویسندگان و مورخان با بدبینی مطلق به نگاشته‌های آنان» براساس.ایجاد نوعی تفاوت سیاه‌وسپید میان نویسندگان و مورخان چپ و راست تفاوتی اساسی دارد. از منظر گفتمان چپ» تاریخ؛را؛نویسندگان منتسب به سرمایه‌داران نوشته‌اند و هویت آنان طفیلی سرمایه و بی‌عدالتی است و فقط در دوران طلوع آفتاب مارکسیسم برخی نویسندگان و مورخان توانستند از این وابستگی برهند. همین خط فکری را پطروشفسکی در کتاب خود پی می‌گیرد و بارها منابع تاریخی سربدارانرا از یک‌سو مبتلا به ناآگاهی نسبت به مبانی اساسی حرکت تاریخ می‌داند و از سوی دیگر» متهم به جانب‌داری از فئودال‌ها و سرمایه‌داران می‌کند." برای نمونه در جایی مورخان را بی‌توجه به «مبارزات دسته‌های اجتماعی» دانسته و می‌گوید: این که تغییر شهریاران نتیجه مبارزه دسته‌های اجتماعی بوده است یا ثمره اعمال مرذان نام‌جو وجاه‌طلب هر این باره ستایع موجوه خاموش‌اند و از آتجایی که مورخان ۲ برای اطلاع از نحوه برخورد حکومت‌های چپ‌گرا با نویسندگان (ن.ک: روله» ادبیات و انقلاب؛ استاینر» «نویسنده و ۳ پطروشفسکی در جای دیگر به تفاوت تاریخ‌نگاری مارکسیستی و غیرمارکسیستی پرداخته است: پطروشفسکی,  ۴ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی+دوزه 1۳ تابستان ۴۰۱ ناش ۴۷ همواره از رفتار و حرکات شهریاران و یا مدعیان سلطنت سخن گفته درباره روحیات و اعسال, عامه مرجم سکوت مطلق, اختیار می‌کسه -شخص پزوهده هیچ استتاج قایفی درباره مبارزه اجتماعی درون مرزهای کشور سربداران ... نمی‌تواند به عمل آورد. عدم توجه مورخان به زیست اجتماعی مردم عامه و توجه بیشتر به روایت زیست شاهان و فرمانروایان در قالب تاریخ سیاسی نکته‌ای است که برخی مورخان جدید بر نگاشته‌های تاریخی قدیم گرفتهاند: اما نقد پطروشفسکی خاستگاهی غیر آز این خارد و برخاسته از آنگاره‌های شویتی ,مار کسیستی ذر باب کنش‌گری و رهایی‌بخشی حقیقی طبقه کارگر در اجتماع بشری است. بنابراین» نقد پطروشفسکی بر منابع تاریخ سربداران این است که این منابع تلاش‌های موتور حقیقی تاریخ» یعنی طبقه پرولتاریا را نادیده انگاشته‌اند. او در جایی دیگر مورخان را به‌دلیل ابهام و امساک در گزارش آنچه که به جریان مبارزه بی‌امان طبقاتی و هویتی بین دو گروه شیخی و سربداری مربوط است سرزنش می‌تماید." در همین فضاست که از کص اب بل ال یادکرد از فشرکت مسردم در زهضت انتقاد کرده" ولی منقولات ظهیرالدین "هی [۵ ۸۱+ 19۸۹۳ لین اشاره به شرکت مردم در نهضت سربداران و نیز اشاره به رابطه این جنبشن با جنبش سادات مازندان با ارزش می‌قمارد* اما اکثر نکته‌گیری‌های پطروشفسکی بر مورخان در ساختی است که در آن مورخان را متهم به قلم‌فروشی خواسته يا ناخواسته و وابستگی به سرمایه‌داران و فئودال‌ها.می‌کند. او در مباحثی که درباره نقد و تحلیل منابع تاریخ سربداران می‌گذراند» در اظهارنظری کلی» این منابع را خوش‌بین به گروه میانه‌رو یعنی فثودال‌های شهرستانی» و بدبین به نمایندگان گروه افراطی و تندرو که به نظرش نماینده نویسنده در داستان آغاز قیام در باشتین مورخان را متهم به دست‌کاری تاریخ می‌کند؛ دست‌کاری مبنی‌بر دخالت دادن عبدالرزاق در رهبری این حرکت.و پررنگ کردن نقش او در این حادثه به این دلیل که او بعذها فر رأس این حکومت قرو گرفه است؟ این انگاره می‌تواک کاملا قرین به,سخت باشد:  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۵ ولی در زمانی که قائل به آن برای ادعای خود دلیلی تاریخی داشته باشد. عدم اتکا به سند تاریخی برای آتهام‌زنی به مورخان ناچار مبتنی بر الگوی عام گفتمان مارکسیستی برای عیارسنجی نویسندگان است؛ الگویی که غموما نویسندگان را متمایل به ضدانقلاب :و غیرقابل اغتماد می‌پندارد! نظرات پطروففسکی ذرباره منقولات ابن بظطوطه (۶۸۳ ۷۵۶-۰ ق) در سفرئامه تمونهای قابل توجد است از متقداست که ابن‌بطوطه ناقل نقل‌های دشتمناق سربداراق پعتی قغودال‌های بزرگ و روخائیزن سنی است. علاوه بر این خصوصیات شخصی ابن‌بطوطه ازجمله ستی بودن» تعصب قشریت و هراسش از شیعیان باعث شده که منقولاتش غرض آلوده باشد. با این همه پطروشفسکی منقولات ابن‌بطوطه را حاوی جزئیاتی می‌داند که منحصربه‌فرد است و غیر قابل چشم‌پوشی و به همین جهت در برخی مواضع اما در بیشتر مواقع پطروشفسکی رویکردی منفی به منقولات ابن‌بطوطه دارد. برای نمونه» در نقلی از ابن‌بطوطه مبنی بر فساد و راهزنی سربداران پطروشفسکی بر او می‌تازد: آنچه را که ابن‌بطوطه دزدی و غارتگری می‌نامد درواقع جز غنائم جنگی که سربداران سپس ابن‌بطوطه را متهم به قضاوگااو جوا کبری هوینه اقا می‌کند: در جنگ‌های قرون وسطی تصاحب غنائم مرسوم بوده است و هر بار که فئودال‌ها به این عمل مبادرت می‌ورزیدند ابن‌بطوظه و اماثئل و اقران او عمل ایشان را بسیار در حالی که جه تگیری بقاوع هابا قفا در کقطال ماهبیمامتولی پظروقفسکی چنین مبنایی را بنا بر مفصل‌بندی و هویت‌سازی گفتمانی خود از دین و دین‌داران» به رسمیت نمی‌شناسد. پظروشفسگی سپس با اتکا بر نقلر.ازااین نامه سم م کن افص گونی او را آشکار سازه نقلی که در آن بر جریان عدالت در قلمرو سربداران صحّه می‌گذارد و به نظر پطروشفسکی نشان می‌دهد که «سربداران به‌هیچ‌وجه راهزن نبودند و اموال هر کسی را نمی‌بردند و تفاوتی قائّل بودند» به‌طوری که «سکه‌های طلا و ۱ استاینر» نویسنده و کمونیسم» بخار/ ش ۶۷ ص ۰۱۹  ۶ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه ۱۳؛ تابستان ۴۰۱ناش ۴۷ نقره در اردوگاه ایشان روی خاک می‌ریخت و تا صاحب آق پیدا نمی‌شد کسی دست به سوی آن دراز نمی‌کرد». پرداختن پطروشفسکی به شاعر شیعی سربداران ابن‌یمین فریومدی (۶۸۵ -۷۶۹ ق) نیز» در پرتو الگوهای هویتی گفتمانی قابل‌توجه است. هویت پرداخته شده از ابن‌یمین در این کتاب هویت یک هنرمند متعهد کمونیست است. پطروشفسکی ابتدای کار ابن‌یمین را این‌گونه ترسیم می‌کند: وی به سمت شاعر و مداح درباری به خاطر لقمه‌ای نان تلخ ناگزیر بود خامه خویش را به ده‌ها تن امیران گستاخ, بی‌عار و خشن فئودال بفروشد در حالی که از آنان و همین وضعیت بود که از منظر پطروشفسکی باعث شد ابن‌یمین از روی عقیده و اختیار به سربداران بپیوندد و قصایدی در مدح جوری و وجیه الدین مسعود بسراید و در جنگ‌های آنان شرکت کند. در سده‌های چهاردهم و پانزدهم میلادی شرکت نمایندگان پیشرو و متنورین شهری در از نظر نویسنده اما ناامینی وی یی گانقلاب: بهدلایگاشی زره فتودال: باعث شد کد شاعر «خسته‌دل» در روزگار پیری به روستای محل تولدش بازگردد و به «زندگانی روستایی» بپردازد." سوای صحت و سقم گزارش پطروشفسکی از دل‌زدگی ابن‌بمین» نگاه او به زندگی روستایی؛ به‌عنوان یک ارزش ذاتی در حالی که در چند سطر پیش ابن‌یمین را از نمایندگان پیشرو و متنور شهری به‌شمار برده بو کاملا به گروه‌بندی‌های گفتمانی و مفصل‌بندی‌ها و عناصرپردازی‌های معنایی از مفاهیمی چون روستایی بر می‌گردد. در پژوهش حاضر کوشش شد تا تأثیر گفتمان؛انقلابی مار کسیستی بر قرائت تاریخ نهضت سربداران خراسان در ایران معاصر با تکیه بر یکی از تحقیقات مهم و تأثیرگذار از میان منابع جدید تاریخ این جنبش» یعنی کتاب نهضت سربداران خراسان پطروشفسکی,» نشان داده شود. تحقیق این ایران‌شناس ۲ درباره او ن.ک: دولتشاه ت ذکره الشعر/۶» ص ۲۷۷ - ۰۲۷۵  تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۷ مارکسیست درباره سربداران را باید در بستر انگیزه‌های جاری در فضای گفتمانی شوروی کمونیسمی فهمید. آنچه این تحقیق را در زمینه تاریخی ایران معاصر معنی‌دار و قابل‌تأمل می‌کند ترجمه این کتاب به فارسی است؛ ترجمه‌ای که در اوج دوران مقبولیت اندیشه‌های این‌چنینی در فضای انقلابی ایران در دهه چهل شمسی انجام می‌پذیرد و بر تحقیقات بعدی درباره این جنیش تأثیر می‌گذارد. تحلیل روایت پطروشفسکی از تاریخ سربداران تصویری از تأثیر گزاره‌های بنیادین گفتمان چپ درباره دین را در تکوّن این تحقیق تاریخی نشان می‌دهد؛ تأثیری که طی آن مسائلی چون اندیشه صوفیانه جاری در زمینه تاریخی این جنبش» رهبران صوفی جنبش, تاریخ سیاسی جنبش و منابع تاریخ جنبش دچار مفصل‌بندی» گروه‌بندی و هویت‌سازی‌های گفتمانی جدید می‌شود. در همین فضا اندیشه‌های صوفیانه به‌عنوان پوششی برای پیگیری آرمان‌های مساواتطلبانه شمرده قنده و اصولا تصوف یدغتوان خوانشی آز ین یه رسمیتا شناد نمی شود سراق صوفی نمایندگان طبقه فرودین اجتماع» از پیشه‌وران و بینوایان شهری» شمرده می‌شوند. آنان انقلاییونی طرقذار پرولتاریا هستند که ذین‌مداریشان وهای برایهل اجتملای مساواق‌طلبانه اس این سران صوفی عمل مصلحانه اجتماعی را در لباس دین» به‌طرزی ریاکارانه» پیش می‌برند و هدف آنان خود مشروعیت‌بخش وسیله به کارگرفته شده از سوی؛آنان است. از سوی دیگر تاریخ سیاسی جنیش براساس تضاد دائّمی دو طبقه سربدار و شیخی تحلیل شده و منابع تاریخ سربداران هم سخن‌گوی طبقه فرادست به‌شمار رقته‌اند. می‌توان گفت تحلیل ما تا سوام وراه 0 اگهرج ریخ این جنبش است که تویسنده برای ایجاد عناضر معنایی و گروه‌بندیه‌های کا از آ4( رگد ار همین جاست که تضاد دائمی و آشتی‌ناپذیر میان دو گروه حاضر در حاکمیت سربداران» شیخی و سربدار به‌مثابه دو طبقه اجتماعی پرولتاریا و فئودال, توسط نویسنده به مبنای اصلی روایت و تحلیل تاریخ جنبش سربداران تبدیل می‌گردد. ۱ آژند» یعقوب, قیام شیعی سربداران» تهران, نشر گستره ۱۳۹۳. ۲ ابن‌بطوطه» محمد بن عبدالّ سفرنامه ابن‌بطوطه» ترجمه محمدعلی موحده تهران» نشر کارنامه» ۱۳۹۵. ۳ اتحاد» هوشنگک» پژوهشگران معاص رایران» تهران» فرهنگک معاصر ۱۳۸۶ ۶. استاینر» جورج» «نویسنده و کمونیسم» بخار/» ترجمه عزت‌الّه فولادوند» ش 5۷» ص 4۱۷-۲۶ ۵. اسمیت» جان مسن» خروج و عروج سربداران» ترجمه یعقوب آژند.» تهران؛ واحد مطالعات و  ۸ ۲ فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»:دوزه 1۳؛ تابستان ۴۰۱ناش ۴۷ باتامور» تام و دیگران؛ فرهنگ‌نامه اندیشه ما رکسیستی» ترجمه اکبر معصوم‌بیگی» تهران» بازتاب ۷ بیانی» شیرین» دین و دولت د رایران عهد مغول,» تهران» مر کز نشر دانشگاهی, ۰۱۳۸۹ ۸ پالتریج» برایان؛ درآمدی بر تحلیل گفتمان» ترجمه طاهره همتی» تهران» نشر نویسه پارسی» ۰۱۳۹۵ ٩. پطروشفسکی, ایلیا پاولویچ ایران‌شناسی در شوروی» ترجمه یعقوب آژند. تهران» انتشارات ۰ پطروشفسکی, ایلیا پاولویچ» نهضت سریداران خراسان» ترجمه کریم کشاورز تهران» انتشارات ۱ جعفریان» رسول» «پطروشفسکی در میان ایرانیان» آ بینه پژوهش, ش ۰۹۰ ص ۹۵ - ۵۷» قم» دفتر ۲ حافظ ابرو عبدالله بن لطف‌ ال زبده التوازیخ» تحقیق او تصحیح سید کمال حاج سیدجوادی» تهران» سازمان چاپ و انتشارات رات فرهنکها واازشاد اسلا۹ ۰۱۳۸ ۳ خواندمیر غیاث الدین بن همام الدین» تاریخ حبیب السی تهران» انتشارات خیام» ۱۳۸۰. ۶ دهباشی» علی» «یادی از کریم کشاورز» کلکت. ش.۲۰» ص ۲۹ - ۲۳ تهران» بی‌نا آبان ۰۱۳۷۰ ۵ دولتشاه سمرقندی» دولتشاه بن علا الدوله. تس ذکره الشعو/» تصحیح ادوارد براون» تهران» ۹ روله» یو رگن ادبیات و انقلاب» ترجمه علی اصغر حداد» تهران» نشر نی» ۱۳۹۱ ۷ زرین کوب» عبدالحسین» ارزش میراث صوفیه» تهران, مسسه انتشارات امی رکبیر ۱۳۸۲. ۸ سلطانی» سیدعلی اصغر قدرت گفنمان و زبان» تهران؛ نشر نی» ۰.۱۳۸۶ ۹ سمرقندی» کمال الدین عبدالرزاق» مطلع سعدین و مجمع بحرین» تصحیح و تحقیق عبدالحسین ۰ سینگر» پیتر» ها رکس» ترجمه محمد اسکندری» تهران» انتشارات طرح نو ۱۳۸۹. ۱ شریفی» محمده فرهنگ ادبیات فارسی,» ویراسته محمدرضا جعفری,» تهران» فرهنگک نشر نو و ۲۳ عاملی» زین الدین بن علی» الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه» تصحیح حسن قاروبی» قمه تأثیر گفتمان انقلابی چپ بر خوانش نهضت سربداران در ایران معاصر ... ۲7 ۱۳۹ غزالی» ابوحامد محمد بن محمد. /حیا علو مالدین» ترجمه مژیدالدین خوارزمی» به کوشش کارور ترل» فرهنگ‌نامه ما رکس» ترجمه اکبر معصوم‌بیگی» تهران» نشر کلاغ ۱۳۹۵. کرون» پاتریشیا جامعه‌های ماقبل صنعتی» ترجمه مسعود جعفری» تهران» نشر ماهی» ۰۱۳۹۹ کشاورز» کریم» چهارده ماه در خا رک» تهران» انتشارات پیام» ۱۳۹۳. کمالی» محمد جواد» تاریخ ترجمه ادب ی از فرانسه به فارسی» مشهد. انتشارات سخن گستر ۱۳۹۲. کولا کفسکی» لشکه. جریان‌های اصلی در ما رکسیسم (برآ مدن» گسترش و فروپاشی)» ترجمه گرین آنا و کاتلین تروپ» خانه‌های تاریخ (خوانشی انتقادی از تاریخ و نظریه در سده بیستم)» لکلائی ارنستو و شانتال موفه» هژمونی و استراتزی سوسیالیستی» ترجمه محمد رضایی» تهران» مرعشی,» سید ظهیرالدین بن سید نصیرالدین» تاریخ طبرستان و رویان و مازندران» تصحیح و مستوفی» حمدالّه بن ابی‌بکر نزهه القلوب» تحقیق محمد دییرسیاقی» قزوین» حدیث امروز ۰۱۳۸۱ مسلمانیان قبادیانی» رحیم» «پطروشفستکی»» دانشنامه جهسان اسلام» ج ۵ تهران» بنیاد مکی عاملی» شمس الدین محمد. غایه المراد فی شرح نکت الارشاد» تحقیق و تصحیح رضا مختاری» قم» انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ۱۶۱۶ ق. میرخواند» محمد بن خاوندشاه» روضه الصفا فی شیره الانبیا ‏ والملوکت و الخلفا. تصحیح هوارث» دیوید» «نظریه گفتمان» فصلنامه علمی - پژوهشی علوم سیاسی» ش ۲ ص ۱۵۹-۱۸۳ وود» آلن» کارل ما رکس» ترجمه شهناز مسمی‌پرست» تهران» انتشارات ققنوس» چ اول» ۱۳۸۷. یو رگنسن» ماریان و لوئیز فیلییس» نظریه و روش در تحلیل گفتمان» ترجمه هادی جلیلی» تهران»

نهضت سربداران (736 783 ق)، در اواخر کار ایلخانان مغول، بر اثر ظلم و تعدّی حکّام مغولی و نبود قدرت مرکزی مقتدر برای جلوگیری از هرج و مرج رخ نمود و منجر به تشکیل دولت سربداران خراسان شد. این نهضت، به دلیل صبغه انقلابی و مردمی اش، مورد توجه جریان های انقلابی ایران معاصر ازجمله انقلابیون چپ قرار گرفت. کتاب نهضت سربداران خراسان نوشته پطروشفسکی با ترجمه کریم کشاورز، به عنوان یکی از روایت های اثرگذار پژوهشی درباره سربداران، از منظر گفتمان مارکسیستی به تاریخ این جنبش نگریسته و تاریخ سربداران را در چارچوب گفتمان خود صورت بندی و تحلیل کرده است. یافته های این پژوهش با استفاده از روش تحلیل گفتمان لکلائو و موفه نشان می دهد که چگونه گفتمان انقلابی چپ، طی این کتاب، تلاش کرده تا نهضت سربداران خراسان را بر مبنای گفتمان ماتریالیستی و طبقاتی خویش تفسیر و تبیین کند و گفتمان خود را در قرائت تاریخ این نهضت مبنای روایت و تحلیل قرار دهد.

418979

واژگان کلیدی: شاخص وضعیت مالی بحران مالی چرخشی مارکوف» سامانه تحولات پس از بحران مالی جهانی ۳۰۰۸ به ارزیابی مجدد و بسط برخی از مفاهیم اقتصادی منجر شده است. یکی از تغییرات آشکار در تفکرات و نظریات اقتصادی, اهمیت بسیار زیاد ارتباط بین بخش واقعی و بخش مالی است. حقایق آشکار شده طی دو دهه گذشته به وضوح نشان‌دهنده اهمیت ادوار مالی در سراسر جهان می‌باشد. ژاپن» در پی بزرگ‌ترین حباب مسکن در تاریخ خود سقوط بزرگ دارایی را در اوایل دهه ۱۹۹۰ تجربه کرد. بسیاری از اقتصادهای نوظهور آسیا پس از رونق‌های ممتد اعتبارات بانکی» با بحران‌های عمیق مالی در نیمه دوم دهه ۰ مواجه شدند. رونق بازار سهام در اواخر دهه,۱۹۹۰ در برخی آقتضصادهای پیشرفته نیز با رکودهای همزمان پایان یافت (کلاسنس و همکاران" ۲۰۱۱). با وجود این پس از بحران مالی جهانی ۲۰۰۷ بود که توجه اقتصاددانان به طور ویژه» به نش ادوار مالی بر سایر اجزای سامانه ایقبحران ان ذاف آذوارمالی: یکی از دلایلنوسانات اقتساه کلاق سه شمار رقشه.و می‌تواند موجب ایجاد سیکل‌های تجاری شود. الگوهای قبل از بحران» عدم تعادل‌های بخش مالی را بی‌اهمیت تلقی می‌کردند و بر عدم دخالت سیاست‌گذاران در بخش مالی تأکید داشتند. سرایت بحران مالی به بخش‌های مختلف. نشان داد این درک با واقعیات سازگار نیست و اتکا بر آن تبعات خطرناکی در پی دارد. به عنوان یک نتیجه. در صورتی که بخش مالی بر بخش حقیقی اثرگذار باشد سیاست پولی قاعده‌مند. کارآیی خود را از دست داده و ثبات اقتصاد کلان, به طور جدی تهدید می‌شود. از این‌رو. رصد و پایش بخش مالی, به موضوعی جذاب برای در صورتی که مقامات پولی قصد داشته باشند. فعالانه نسبت به بی‌ثباتی و حرکت ادواری بخش مالی واکنش نشان دهند. انتخاب متغیر به عنوان نماینده این بخش, چالشی جدید ایجاد مین کته بدقبارت کیگی آیق سوال‌ها مطرحمی‌شوق کدکدام متغیر مس‌توانسد تسایس آطللاهازت بخشمالی را دار خوت,ذآشنته باشند؟ بانک مرکزی» حرکت آذواری کدام متغیر زا رصف کرده و آن را کنترل کند؟ رابطه علّت و معلولی بین متغیرهای بخش مالی چگونه بر اقدامات بانک مرکزی اثر خواهد گذاشت؟ یکی از پيشنهادها برای برون‌رفت از این چالش, تجمیع اطلاعات مربوط به متگیرهای مهم بکشن مالی ذز یک ناخ آست,ذراین رآستا تنوین شاخ وی مالیا موضوع مطالعات متعددی بوده است. از آنجایی که شاخص‌های وضعیت مالی می‌توانند اطلاعاتی در رابطه با مقادیر آینده متغیرهای کلان در اختیار قرار دهند. نماگر مهمی برای در این راستا: پژوهش حاضر دم پرگلها اسلا ها هایهتی‌های مهم بخش سالی: یک شاخض وضعيت مالی برای اقتماق آیوان یط شال‌های 6۴هیرن۱۳۶۹_ندوین می‌کند". برای این منظور از رهیافت تحلیل موّلفه‌های اسانتی" استفاده شده است؟. در ادامه با استفاده از شاخص ندوین شده و به کارگیرملارهیانت راکو کف سامانه عشدار پیش از موعد * در بخش مالی ارائه می‌شود. به منظور دستیابی به اهداف مطالعه, ادامه مقاله به شرح زیر پس از مقدمه و در بخش دوم» مبانی نظری و بخش سوم پیشینه تحقیق مرور می‌شود. بخش چهارم» به روش‌شناسی پژوهش اختصاص پیدا کرده و تحلیل نتایج, موضوع بخش پنجم است. پژوهش حاضر با جمع‌بندی و ارائه پیشنهادهای سیاستی در بخش ششم. خاتمه پیدا ۲ شاخص حاضر از نظر متغیرهای به کار گرفته شده و نرمال‌سازی با شاخص‌های تدوین شده برای اقتصاد ایران ۴. در مطالعات مربوط به شاخص‌سازی مالی وزن‌دهی با توجه به میانگین ساده و میانگین وزنی» با انحراف معیار و اثرگذاری هر متغیر بر تولید نیز انجام شده است. از آنجایی که هدف تحقیق حاضر تدوین شاخصی است که وضعیت بخش مالی را بازگو کند اعطای وزن با توجه انحراف معیار مناسب نیست. وزن‌دهی با توجه به اثرگذاری متغیرها بر تولید با چالش‌های مهمی نظیر تورش تصریح و مشکل درونزایی همراه است.  ۴ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید میشکین! (۲۰۰۱) با توجه به مشکل عدم تقارن اطلاعات میان وام‌گیرنده و وام‌دهنده بحران بحران مالی فروپاشی بازارهای مالی است. شرایطی که در آن. مشکلات انتخاب نامساعد و مخاطره اخلاقی بسیار بدتر می‌شود و بازارهای مالی قادر نیستند وجوه را به کسانی انتقال دهند که دارای فرصت‌های با ظرفیت بهره‌وری بالاتر سرمایه‌گذاری هستند. از این‌رو بحران مالی نتیجه بازارهای مالی برای عملکرد کارا است که به انقباض شدید در فعالیت‌های اقتصادی در حالت کلی بحران مالی, به وضعیت‌هایی گفته می‌شود که در آن. تعدادی از نهادهای مالی یا دارایی‌های مالی» به صورت غیرمنتظره‌ای» بخش زیادی از ارزش خود را از دست بدهند. از نظر میشکین (۲۰۰۱) بحران مالی» دارای؛مصادیقی:بهاشرح تراز پرداخت‌ها. بحران پول رایج» بحران بانکی» بحران ذخایزبین‌المللی و بحران بازار سهام است. بحرانی که در سال ۲۰۰۷ در ایالات متحده اتفاق افتاد» از لحاظ ماهوی, مالی بود؛ یعنی بحران در نهادها و موسسات مالی اتفاق افتاد و سپس به بخش حقیقی سرایت کرد. مخالفان اقتصاد آزاد» نظام بازار و تکیه بیش از حد به آن را علت وقوع بحران معرفی کردند. در مقابل, طرفداران اقتصاد آزاد رقابتی» دخالت‌های دولت از طریق سیاست‌های مالی و پولی مانند کاهش مصنوعی نرخ بهره و مخدوش شدن نظام اطلاعات قيمت‌ها در مورد کمیابی منابع و ترجیحات مردم را علت اصلی بحران معرفی کرده و نظام بازار را مبرا کردند. در کنار این موارد» ضعف مقررات ناظر در بازارهای مالی نیز یکی از ریشه‌های اين بحران جهانی معرفی شده است. به دنبال حوادث ۱۱ سیتامبر ۲۰۰۱ و ترس ناشی از رکود (به علت نااطمینانی نسبت به آینده)» فدرال رزرو نرخ بهره را از ۶ درصد به یک درصد کاهش داد. با این سیاست. افزایش تقاضا براق وام؛ غلی‌التخصوص برایخرید مسشکن زیجاد شدهپانگاهای تجاری به پشتوانه مسایع ارزان قیمت بانک مرکزی,» اعطای وام مسکن را به طور بی‌سابقه‌ای افزایش دادند؛ به طوری که وام‌هایی با ریسک بالا به افراد کم درآمد و حتی بدون درآمد مطمئن نیز اعطا شد. با این استدلال که در صورت ناتوانی وام‌گیرنده از پرداخت اقساط. بانک وام‌دهنده خانه وی را تصرف می‌کند. به این ترتیب. تا حدود ۹۵ درصد ارزش مسکن خریداری شده» به متقاضیان وام اعطا می‌شد. این وام‌های ارزان قیمت و به ظاهر بدون ریسک» موجب افزایش تقاضا برای مسکن و افزایش قیمت آن شد. با افزایش قیمت مسکن,» عرضه در این بخش, به تدریج افزایش یافت و  فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا «س) / ۱۵۵ در سال ۲۰۰۶ از تقاضای آن پیشی گرفت. در نتیجه این مازاد قیمت کاهش یافت و حباب باید بعد از شکسته‌شدن حباب» قیمت مسکن افت می‌کرد و اوضاع به شرایط سابق برمی گشت؛ اما قضیه به این سادگی نبود. نوآوری‌های مالی که در بازار وام‌های رهنی صورت گرفت. این امکان را فراهم آورد که بانک‌ها بتوانند حق دریافت اقساط ماهیانه وام‌ها به‌علاوه ریسک نکول از طرف وام‌گیرندگان را به سرمایه‌گذاران دیگری بفروشند. این فرآیند را اصطلاحا اوراق بهادار سازی می‌گویند. اوراق بهاداری که بدین ترتیب ایجاه می‌شود. به نام‌های اوراق بهادار متکی به وام‌های رهنی و تعهدات بدهی‌های وثیقه‌دار معروف است. با ابداع این اوراق بهادار» ریسک نکول از طرف وام‌گیرندگان بین طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران توزیع می‌شود؛ زیرا به لحاظ نظری, هیچ‌گونه محدودیتی در انتشار اوراق بهادار و فروش آن به سرمایه گذاران فعال در این بازار وجود ندارد. این سازوکار را اسطلاحا فرآیند ایجاد و توزیع می‌گویند که پذسعتای ایجاد رام و ترز سک یات (بختیارزاده: 1۳۸۸). زمانی که بحران اقتصادی شکل می‌گیزد. می‌توان آثار و نشانه‌های آن را در حوزه‌های مسالی: بورس و اوزاق بهاداز ملاحظي دس ۳0 ان اهاز ظفی حساب پانک‌هایی که اوراق رهنی مسکن خریداری کرده بودند» زمینه برای هجوم سپرده‌گذاران جهت دریافت سپرده‌های مالی آنان به وجود آمد. لازم به توضیح است که برخی از سپرده‌گذاران این گونه موسسات را مجموعه‌هایی همانیا بانک‌اها وی یی کر اشکیل می‌دادند که اگر مطالبات آنان با مشکل, روبرو تی‌شد» ورمک هه پودن6 اواآمر زمینه انتقال و سرایت بخران مالی از یک بانک به سایر بانک‌ها را به وجود می‌آورد. در چنین شرایطی, شاهد ظهور مخاطرات اقتصادی دیگری در بخش شرکت‌های بیمه می‌باشيم. شرکت‌های بیمه. به‌عنوان سازمان‌های رسمی محسوب می‌شدند که تضمین‌کننده وام‌ها سپرده‌ها و اوراق بهادار بودند. در شرایط بحران مالی این‌گونه موسسات نیز در شرایط بحران و ورشکستگی قرار گرفتند. چنین روندی نشان می‌دهد که بحران اقتصادی امریکا به تسری.بحران مالی به حوزه‌های مختلف ادبیانق مریوط به شاخس‌های وضعیت سالی در سال ۲۳۰۰ سیلاه‌ی مطرح شد. امس متغیرهای مالی در مکانیسم انتقال سیاست پولی نخستین انگیزه برای ساخت شاخص وضعیت  ۶ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید به عقیده مونتاگنلی و ناپولیتانو" (۲۰۰۴)» سه جهت گیری کلی در خصوص ارتباط قیمت دارایی‌های مالی و سیاست پولی وجود دارد: الف) بانک مرکزی قیمت دارایی‌های مالی را منحصرا برای پیش‌بینی تورم به کار گیرد. ب) ضروری است قیمت دارایی‌های مالی بخشی از یک شاخص گسترده‌تر باشند که توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود. ج) همان‌طور که بانک مرکزی در پی ثبات تورم است. باید به طور فعالانه ثبات قیمت دارایی‌های مالی را مدنظر قرار با وجود این دسته‌بندی‌ها نظریات محتلفی در رابطه با گزینش یک متغیر از بخش مالی وجوه قارف از آنجایی که استناده از یک بشناخس ترکیبی از نتیرهای مهم بپخش مالیاتصویری واقعی‌تر از وضعیت این بخش ارائه می‌دهد. تدوین و استفاده از شاخص وضعیت مالی توجیه پیذا کره, در این راستا تحست شاخص وظسیت پزلی " برای آقتساه مطرح نف این شاخص:قر شکل‌های اولیه, عمدتا با استفاده متغیرهایی نظیر نرخ ارز و نرخ بهره ساخته می‌شد و معیاری برای تشخیص وضعیت سیاست پولی و نحوه اثرگذاری آن؛بر اقتصاد بود. در سال‌های بعد. تلاش برای گسترش شاخص فوق و شناسایی متغیرهای موّثر و ارائه کانال‌های انتقال سیاست محققانی نظیر گودهارت و هافمن" (۲۰۰۱)» مایز و وین" (۲*۰۱» با افزودن متغیرهای دیگری از بخش مالی (مثل قیمت دارایی‌ها)» شاخص وضعیت مالی را تدوین کردند. به این ترتیب. با توجه به بحث‌های زیادی که در مورد نقشی که قیمت دارایی‌ها و سایر متغیرهای بخش مالی در مکانیسم انتقال پولی (از طریق کانال مصرف. ترازنامه و اعتبارات) مطرح شد. بسیاری از بانک‌های مرکزی و نهادهای مالی (نظیر گلدمن ساکس" بلومبرگ" و دویچه بانک؟) به توسعه شاخص وضعیت پولی پرداخته و به شاخص جدیدی به نام شاخص وضعیت مالی رسیدند. نهادهای مذکور با استفاده از این شاخص؛ به طور پیوسته بخش مالی و تحولات آن را رصد می‌کنند. بنابراین» در ادبیات موضوع, شاخص,وضعیت مالی به عنوان معیاری جامع مطرح است که بر اساس ترکیبی از متغیرهای مهم این بخش ساخته می‌شود (کوپ و کروبیلیس" ۳ غطرکارروشن و محبوبیکر۹۵ ۳ ا ری اده# کارا ۱۳۹۵ ساخت و استخراج شاخص واضعیت مألی. با دو مسأله اساسی رو به رو است: آلف) انتخاب متغیرهای مالی؛ ب) وزن‌دهی به متغیرها (کوپ و کروبیلیس, ۲۰۱۴). برای تدوین شاخص  فصلنامهه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا (س) / ۱۵۷ وضعیت مالی محققان با استفاده از حداکثر داده‌های در دسترس و مقتضیات هر کشور متغیرهای بخش مالی را برای شاخص, گزینش می‌کنند. این متغیرها دربردارنده اطلاعات کانال های اثرگذاری سیاست پولی (توسط متغیرهای نرخ بهره» نرخ ارز کانال وام‌دهی و ترازنامه)» دارایی‌های مالی (شاخص‌های مربوط به قیمت مسکن, بازار سهام» اوراق قرضه و ..) می‌باشند. اخیرا, در برخی پژوهش‌ها (به طور مثال, گاگلیانون و آریئوساا ۲۰۱۶ و ما و ژانگ, ۶)) از متغیرهایی نظیر پاداش ریسک؟ و اسپرد بانکی به منظور لحاظ ریسک‌های موجود در بخش مالی که سایر بخش‌ها را تحت تأثیر قزار می‌دهند. استفاده شده است. شاخص‌های وضسیت:مالی برای بسیاری از کشورهابا استفاده از روش‌های میشوعی بساخته شده و برای مقاصد مختلفی به کار می‌روند. مهم‌ترین این موارد» عبارت‌اند از: الف) پیش‌بینی متغیرهای اقتصادکلان نظیر تولید تورم (به طور مشال» بریو و باترزا, ۲۰۱۱)؛ ب) مطالساتی نظیر گودهارت و هافمن (۲۰۰۱) و مونتاگنلی و ناپولیتانو (۲۰۰۵) که برای بررسی ارتباط بخش مالی با سیاست پولی در چارچوب قواعد پولی» از شاخص وضعیت مالی استفاده کرده‌اند (آنجلوپولو و همکاران, ۲۰۱۴)؛ ج) طراحی سامانه هشدار پیش از موعد در بخش مالی (به طور مغال؛ ما و چن؟: ۲۰۱۴ د) ارتباح پین‌وادوا ۳۵ 94 ستجایی « سایر متغیزهای مهم اقتضاد کلان (به عنوان نمونه, کستلنوو و نیستیکو؟, ۲۰۱۰ و ماو ژانگ» ۲۰۱۶) (طاهری بازخانه و در ادامه ۸ متغیر به کار گرفته شده در تحقیّق حاضر به‌اهمراه نحوه اثرگذاری آنها بر تسهیلات اعطایی بانک‌ها به بخش خصوصی (0110): طبق کانال وام‌دهی بانکی» فرض می‌شود که اعتبارات بانک. منبع اصلی تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط هستند. در حالی که بنگاه‌های بزرگ» می‌توانند به طور مستقیم» از طریق انتشار سهام و اوراق قرضه. به بازارهای اعتباری دسترسی داشته باشند. از این رو,اعتبارات نقتن مهّمی,در انتقال و ایجاد ارتباط بین بخش پولی و مالی و بخش حقیقی اقتصاد ایفا می‌کنند. نرخ بهره حقیقی (4۳): این متغیر از تفاضل تورم از نرخ بهره اسمی به دست می‌آید. سنتی‌ترین و قدیمی‌ترین کانال انتقال پولی که در مدل‌های اقتصاد کلان به وجود آمده است. تأثیر نرخ‌های بهره بر هزینه استفاده از سرمایه و از طریق آن» تغییر مخارج سرمایه گذاری خانوارها و بنگاه‌ها (برای مغال سرمایه گنذاری بر کالاضای بسادوام,مصرفی و مسکن) است:  ۸ | طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید مدل‌های استاندارد نئوکلاسیکی سرمایه‌گذاری, نشان می‌دهد که هزینه استفاده از سرمایه. مهم‌ترین عامل اثرگذار بر تقاضای سرمایه است که می‌تواند انواع سرمایه‌گذاری در موجودی انباره مسکن یا کالاهای بادوام مصرفی را شامل شود. بنابراین» نرخ‌های بهره حقیقی, نقشش مهمی را در تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران ! (713۳130): یکی از بازارهای مالی پراهمیت در هر اقتصادی, بازار سهام است. بازار سهام» با اثرگذاری بر تجهیز و تخصیص منابع مالی, نقشی کلیدی در اقتصادکلان ایفا می‌کند. شاخص قیمت سهام, نماگری مهم برای سنجش وضعیت این بازار است. با افزایش شاخص قیمت سهام» انتظار می‌رود منابع مالی جذب این بازار شوند. در این صورت» منابعی بیشتری در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد و سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد. با افزایش سرمایه گذاری, بخش حقیقی به طور مثبت, تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. شاخص قیمت مسکن اجاره‌ای " (10): در مطالعات تجربی از متغیرهای مربوط به قیمست مسکن, به عنوان دارایی در نظر گرفته می‌شوند. ارتباط دارایی با بخش حقیقی» از طریق مصرف (به طور مثال؛ الگوی چرخه زندکی آیدژ مود کلیگانی .0۹۶۷ قایل,بحث است. با افزایش قیمت دارایی» مصرف و به تبع آن» تقاضای کل به طور مثبت» تحت تأثیر قرار می‌گیرد. اسپرد بانکی " (80): طبق تعریف» اسپرد پانکی, تفاضل میانگین بهره پرداختی به سپرده‌ها از میانگین بهره دریافتی از نسویگظ اس 6 صورتی ۹ برد#فانکی: مقدار بالایی داشته باشد. بانک‌ها سعی کرده‌اند از طریق بالا بردن نرخ سود تسهیلات اعطایی و کاهش سود پرداختی به سپرده‌ها (ویا نرگیبی از این دو)» به رود اری لد بط ورود. در این حالت: بانک و عوسسات اعتباری» به دلیل فقدان کارآیی و ناتوانی در کاهش هزینه‌ها ساده‌ترین راه ممکن را برای افزایش سود عملیاتی خود انتخاب کرده‌اند. از این‌رو از اسپرد بانکی به عنوان یکی از متغیرهایی که نشان‌دهنده کار بیصن بانگداری استه» باه می‌شود. کاربرذ دیگر اسپرد بانکی»:در سنجش ساختار صنعت پانکداری است. افزایش شکاف بین نرخ سود تسهیلات و سپرده‌ها بیان‌کننده فاصله گرفتن بازار از وضعیت رقابتی است. بنابراین» هر چه قدر این متغیر, مقدار بیشتری داشته باشد» می‌توان گفت؛ افزایش هزینه تأمین مالی فعالیت‌های اقتصادی, ريشه در قدرت انحصاری بانک‌ها دارد. براساس آنچه ذکر شد. انتظار می‌رود» افزایش اسپرد بانکی» با کاهش کارآیی بانک‌ها و افزایش هزینه تأمین مالی, اثر مخرب بر بخش حقیقی داشته باشد. پاداش ریسک* (۳*): در پژوهش حاضر به صورت تفاضل نرخ سود کوتاه‌مدت از نرخ سود بلندمدت, لحاظ شده است. فارغ از وضعیت ریسک‌پذیری سپرده‌گذاران» در صورتی وضعیت عالی پرتقاظرد بافد.,بانگ‌ها ,و موسسات:افتبسازی رای جنذن مسایم. درخ بیرق رای سپرده‌های بلندمدت پیشنهاد می‌دهند. بنابراین» بخشی از وضعیت مالی و روندهای مورد انتظار آن. در پاداش ریسک بازتاب پیدا می‌کند. از آنجایی که متغیرهای بخش مالی, اطلاعات مهمی در رابطه با مقادیر آتی متغیرهای حقیقی دارند. می‌توان انتظار داشت. افزایش پاداش ریسک به عنوان متغیری پیشرو وضعیت بخش حقیقی در دوره‌های آتی را نامساعد پیش‌بینی کند. از این‌رو با افزایش پاداش ریسک و احتمال رکود در بخش حقیقی, اولا منابع مالی به سمت فعالیت‌های غیرمولد سوق پیدا می‌کند؛ ثانیا با مکدر شدن چشم‌انداز فعالیت‌های اقتصادی, نرخ ارز! (1520) و خالص دارایی‌های خارجی نظام بانکی " (8۸1): کانال‌های مبتنی بر تجارت خارجی,» ارتباط تنگاتنگ بین سیاست ارزی و سیاست پولی را نشان می‌دهند. این کانال‌ها اهمیت فراوانی در اثرگذاری بر بخش واقعی دارند؛ و کانال نرخ ارز به عنوان مهم‌ترین آنها شناخته می‌شود. نرخ ارز تأثیر ویژه‌ای بر قیمت کالاهای وارداتی» سطح عمومی قیمت‌های داخلی, قیمت‌های نسبی و سایر متغیرهای اقتصادکلان دارد و از آن» به عنوان یکی از کلیدی‌ترین متغیرها باه می‌شود. انیا و و نیقی یکی از مناقشه‌آمپزترین مباحث در مطالعات است. با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از کالاهای تولیدی در ایران» وابسته به کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای وارداتی هستند» به نظر می‌رسد. اثرگذاری نرخ ارز بر تولید معکوس باشد. به عبارت دیگر, پدیده عبور نرخ ارز به سطح عمومی قیمت‌های داخلی و بازتاب آن در تورم» اثری منفی بر تولید و چشم‌انداز فعالیت‌های اقتصادی دارد. در پژوهش حاضر از نرخ ارز و خالص دارایی‌های خارجی نظام بانکی» استفاده شده است. نحوه ترکیب متغیرها برای تدوین شاخص وضعیت مالی, یکی از مسائل مهم در این زمینه محسوب می‌شود. محققان برای وزن‌دهی» از روش‌های متفاوتی استفاده کرده‌اند. این روش‌ها را در رویکرد نخست. وزن‌دهی متغیرها بر اساس نحوه اثرگذاری آنها بر بخش حقیقی انجام می‌گیرد. از این رویکرد. برای اولین بار در مطالعه گودهارت و هافمن (۲۰۰۱) استفاده شده است. در مطالعه مذکور شاخص وضعیت مالی برای کشورهای آلمان, انگلستان, ایالات متحده 56رد ع لحم ۳۵ ۲و کاعدقه ۵1 ۵ع ۳۵۲۵ .2  +۰ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید آمریکا ژاپن فرانسه و کانادا طی سال‌های ۱۹۷۳:۱-۱۹۹۸:۴ تدوین شده است. محققان از طریق برآورد تابع تقاضای کل و منحنی‌های عکس‌العمل آنی! به متغیرهای قیمت سهام» نرخ ارز قیمت مسکن و نرخ بهره» وزن‌دهی کرده‌اند. در نهایت. آنها نشان می‌دهند که شاخص تدوین شده» اطلاعات مفیدی درباره فشارهای تورمی در دوره‌های آتی دارد. گاتیر و همکاران " (۲۰۰۴)» سه شاخص وضعیت مالی برای کانادا طی سال‌های ۲۰۰۰- ۰ با استفاده از داده‌های ماهانه تدوین کرده‌اند. هر یک از شاخص‌ها به طور مجزا بر اساس برآورد معادله 15 توابع عکس‌العمل آنی و تحلیل عاملی ساخته شده‌اند. محققان نشان داده‌اند که شاخص‌های تدوین شده برتری‌های قابل توجهی نسبت به شاخص وضعیت پولی؟ دارد. در نتیجه, بر گنجاندن متغیرهای بیشتر برای درک ساز و کار سیاست پولی تأکید کرده‌اند. سویستن؟ (۲۰۰۸) نیز برای تدوین شاخص وضعیت مالی ایالات متحده آمریکا از این رویکرد استفاده کرده است. محقق برای وزن‌دهی به جای برآورد تابع تقاضای کل, از توابع عکس‌العمل آئی و واکنش تولید تاخالم متا پگ تفا است: گیچرد و ترنر* (۲۰۰۸) با استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری" و معادله تقاضای کل, دو شاخص مالی برای اقتصاد ابالات متخده.طرأجیکرده‌اند. آنها ادقا می‌کنند. هر دو شاخص, به خوبی وضعیت مالی و حقایق آشکار شده را منعکس می‌کنند. نظر به اینکه در طول زمان. شاخص‌های مالی با استفاده از متغیرهای بیشتری ساخته شدند. معضلات این رویکردها در وزن‌دهی» آشکار شد. مانایی» همگرایی,» درونزایی» تورش تصریح و سایر معضلات مرتبط با افزایش متغیرهای توضیحی, از جمله این معضلات هستند. اخیرا, پلاشیل و همکاران " (۲۰۱۶)» به کمک روش میانگین‌گیری بیزین بر محدودیت مذکور غلبه گرده‌اند. آنها با به کارگیری ظیف وسیعی از متغیرهای مالی, شاخصی جدید,براق وضعیت در رویکرد دوم» تحلیل مولفه‌های اساسی به عنوان راهکاری جایگزین برای وزن‌دهی به متغیرها معرفی شده است. در این رویکرد. شاخص وضعیت مالی نشان دهنده یک عامل مشترک می‌باشد که از متغیرهای مالی استخراج شده و بیشترین تغییرات مشترک آنها را دربر می‌گیرد. اسریو و همکاران* (۲۰۱۱)»برای ۱۳ کشور جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه. برای تدوین شاخص وضعیت مالی سالهای ۲۰۰۱:۱-۲۰۱۰:۳ از روش خودرگرسیون برداری و تحلیل  فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا رس) / ۱۶۱ مولفه‌های اساسی و متغیرهای قیمت سهام رشد اعتبارات. نرخ ارز و نرخ بهره حقیقی, استفاده کرده‌اند. شاخص‌ها نشان می‌دهند. از سال ۲۰۱۰ به بعد» وضعیت مالی بهبود یافته و از بحران خارج شده‌اند. محققان با مقایسه نموداری شاخص وضعیت مالی با رشد اقتصادی و آزمون‌های مربوطه. بیان کرده‌اند که شاخص وضعیت مالی, قابلیت پیش‌بینی رشد اقتصادی را دارد. ماکرو و همکاران" (۲۰۱۴)» بیان می‌کنند. اگرچه اقتصاددانان بر اهمیت بخش مالی بر ادوار تجاری اجماع نظر دارند. اما اثرپذیری بخش‌های مختلف. بحثی مقعاقشه آمیز است. در این ,راستا آنها با استفاده از روش تحلیل مولفه‌های اساسی, طیف وسیعی از متغیرهای مالی منطقه یورو را در یک شاخص, بیان نموده» و با شاخص تدوین شده, حقایق آشکار شده را تحلیل کرده‌اند. علاوه بر این» اثر تکانه اعتبارات بر بخش مالی و سایر متغیرهای اقتصادکلان با استفاده از در سطالعهمانینگ و اقناملو" (۱۵ فرکسیه منطوغ قاس ساز و کار سیاست پیولی بوقان سا سایر کشورهای سفطقه بورو: یک ما ح لا انم وش تحلیل مولقه‌های آساسی تذوین شده است: محققان از عر مت اه نساهیونام استفاچه کرهه‌اند, نقایج نشان می‌دهد. سیاست پولی در یونان نسبت به کل منطقه. اثرات خفیفی دارد. علاوه بر این» شاخص طراحی شده» می‌تواند به عنوان ابزاری برای پیش‌بینی مورد استفاده قرار گیرد. تدوین شاخص وضعیت مالی برای کشورهای اندونزی, تایلند. ژاپن» سنگاپور فیلیپین» کره جنویی وهنگ‌کنگ: موضوع مطللقه دعابو تیگ اش و کج کگز -باتیستا؟ (۲۰۱۷) بوده است. محققان متغیرهای به کار رفته را به چند دسته کلی تقسیم کرده‌اند: نرخ بهرهه» مابه‌التفاوت بهره» قیمت دارایی‌ها استرس مالی و ریسک. اعتبارات و متغیرهای نقدینگی. آنها نیز از رهیافت تحلیل مژلفه‌های اساسی برای وزن‌دهی و تدوین شاخص مالی استفاده کرده‌اند. نتایج نشان می‌دهد. شاخص‌های وضعیت مالی به خوبی با تاریخچه مالی در کشورها تطابق دارد. علاوه بر اين» هم‌حرکتی شدید بین شاخص‌های تدوین شده» بیان کننده وابستگی سیاست پولی در کشورهای مذکور است. از میان کشورهای مورد بررسی» شاخص تدوین شده برای زاپن و سنگاپور توانایی پیش‌بینی نرخ رشد تولید و توزم را دارد. تدوین شاخص وضعیت مالی برای اقتصاد ایران و به کارگیری آن برای مقاصد مختلف. کمتر مورد توجه محققان داخلی قرار گرفته است. ساخت شاخص وضعیت مالی و استفاده از ریا  ۲ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید عطرکارروشن و محبوبی (۱۳۹۵)» برای تدوین شاخص وضعیت مالی داده‌های فصلی متغیرهای نرخ ارز نرخ سود بانکی» حجم اعتبارات. شاخص قیمت سهام و شاخص اجاره بهای مسکن را طی سالهای ۱۳۷۰-۱۳۹۱ به کار بسته‌اند. محققان, معادله تقاضای کل گذشته‌نگر را با روش حداقل مربعات معمولی برای وزن‌دهی برآورد کرده‌اند. در نهایت. نتایج آزمون‌های غیرآشیانه‌ای" و رشه سیانکین سومان خطاتقبان حاده امه که فاص رضحیت سالی مه وسیله مقادیر جاری خود. می‌تواند مقادیر آتی تورم را پیش‌بینی کند. پخضی از مطالعه نمی زاده و خمکاران (۱۳۹۵): بدساخت,شاغمی وضمینتسالی برای اقتسان ایران اختصاص یافته است. در پژوهش مذکور با توجه به همبستگی بین متغیرهای نرخ ارز ترخ بهرم, اختبارات, بانکی, شاعس قیمت یهام شاخص قیسبت سکن و امن فاراسی قای سیستم بانکی, از روش مژلفه‌های اساسی, برای تدوین شاخص استفاده شده است. محققان با استفاده از همبستگی متقاطع بین شاخص وضعیت مالی و شاخص قیمت مصرف‌کننده» نشان داده‌اند که شاخص وضعیت مالی به دست آمده» به خوبی منعکس‌کننده تورم است. در ادامه. برای ارزیابی قدرت شاخص وضعیت مالی, سری‌های زمانی تولید ناخالص داخلی و شاخص مذکور به صورت نموداری با یکدیگر مقایسه شده است. در نهایت. محققان عنوان می‌کنند که تغییرات تولید ناخالص داخلی و شهاعص گت مالی: جاک یکرکضابه دارند. رویکرد اتخادشده در مطالعاتی‌تلای,الانه پلاقانه‌ تماق گدکور وان به دو دسته‌ی کلی تقسیم کرد. در رویکرد اول, از شاخص‌های پیشرو و روش استخراج علائم استفاده می‌شود. در رویکرد دوم احتمال وقوع بحران با استفاده از شاخص‌های موّئثر برآورد می‌شود. برای این منظور عمدتا از الگوهای لاجیت" و یا پروبیت؟. شبکه عصبی مصنوعی "و همچنین الگوی چرخشی مارکوف. استفاده شده است. از آنجایی که پژوهش حاضر در دسته دوم قرار می‌گیرد. در میان پژوهش‌های خارجی, مطالعاتی انتخاب شده‌اند که در آنها محققان از الگوی چرخشی در ادبیاتمرتیظه اولین بار در مظالعه عیید",(۲۰۰۳) ازاالگوی چرخشی مارکوف بهمنظور ارائه سامانه هشدار پیش از موعد بحران استفاده شده است. محقق عنوان می‌کند از آنجایی که روش‌های دیگر نیازمند اطلاعات قبلی در خصوص زمان‌بندی بحران‌ها هستند. الگوی چرخشی مارگوف هلت فشخیض بازه‌های بحرانی به صورت درونوا ارجخیت:دارد. از با اسعفاده از متغیرهای متفاوت برای ۵ کشور جنوب شرقی آسیا روش مذکور را به کار گرفت. در پژوهش مذکور با تقسیم وضعیت بخش مالی به دو حالت عادی و بحرانی» این دو حالت برای بازه زمانی 4۹ مورد شنانایی قرار گزفته و علاوه بر این؛ احختمال چرخش از وضعیت عادی بر اسان متغیرها و کشورها نیز باطور صجزا مساسبه شنه ات سبی 1۳۳۵ تتیجه سی کی ره که نرخ ارز نقش مهمی در بخش مالی دارد و ضروری است پویایی‌های آن» در نظر گرفته شود. یکی فیک از ننایج: آين آسست که هر آرانه ساسانه دار پیش از موم آس نادهاز پرآوردهای مبتنی بر داده‌ها پانلی با عملکرد ضعیفی رو به رو است. وآیودی و قمکاران" (۶۱۱)بوای تدویق سامانه هشدار پیش از موقق:قر بازار سرماید کقورهای آسهای/ از اگوی جرختی مارکوق آمفنادم کنرقواشه: برای ایس متظنون تفباخص بازدهی سهام در کشورهای مذکور طی سالهای ۱۹۹۷-۲۰۰۸ مدل‌سازی» و وضعیت شاخص مذکور به رژیم‌های بازدهی منفی و مثبت تقسیم» و احتمال نقل و انتقال بین آنها محاسبه شده است. طبق نتایج الگوی برآوردی» قابلیت پیش‌پینی بحران مالی ۱۹۹۷ تا چند ماه قبل از وقوع دوپری و کلارئوس " (۲۰۱۷)؛ برای پیش‌بینی ادوارمتالی در ۱۵ کشور اتحادیه اروپا از الگوی چرخشی مارکوف استفاده و سعی کرده‌اند» متغیرهایی که شاخصی پیشرو بوده و با احتمال بیشتری تغییر در آنها گویای ورود به سطح استرس مالی است را معرفی کنند. علاوه بر این؛ متغیرهایی, که نشنان دهنده خروج مهد گللسایی فده اند نشایج پژوهش: نشان می‌دهد که نسبت بدهی خدمات و متغیرهای بازار دارایی» می‌توانند برای پیش‌بینی ورود به سطح استرس مالی,مورد.استفاده قرار گيرند. شاخص‌های احساس اقتصادی؟ به عنوان دو و همکاران" (۲۰۱۸)» به منظور ارائه سامانه هشدار پیش,از موعد برای بحران اعتباری در کشورهای اندونزی» انگلستان» برزیل» تایلند» ژاین» فیلیپین» کره جنوبی و یونان, از الگوی چرخشی مارکوف استفاده کرده‌اند. در این پژوهش, به جای استفاده از نرخ ارز محققان شاخص جدیدی (شاخص فشار بازار ارز) تدوین کرده‌اند. وضعیت ارزی در کشورهای مورد بررسی به دو وضعیت پرنوسان و آرام تقسیم شده است. نتایج نشان می‌دهد. الگوی مارکوف نسبت به الگوی  ۴ / ظراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایزان با معرفی شاخصی جدید پروبیت عملکرد بهتری در پیش‌بینی دارد. علاوه بر این سامانه طراحی شده بر اساس سابقه سابقه تدوین سامانه پیش از موعد بحران در بخش مالی اقتصاد ایران» به مطالعه نادری (۱۳۸۲) باز می‌گردد. در پژوهش مذکور از رهیافت استخراج علائم و داده‌های سالهای ۱۳۳۸-۱۳۷۸ استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد. نرخ حقیقی ارز نرخ تورم؛ نرخ رشد واردات. نرخ رشد رابطه مبادله: نرخ رشد سپرده‌های پانکی, بدهی‌های ارزی, نسبت بدهی‌های دولت به کل دارایی‌های بانک مرکزی, نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و نسبت بدهی‌های ارزی کشور به ذخایر از جمله مهم‌ترین شاخص‌های پیشروی بحران هستند. علاوه بر این»؛ محقق, یک تابع احتمالی بحران ارائه کرده است که بحران سال ۱۳۷۲ کشور را دو سال پیشتر از آن هشدار هشدار دهنده جهت شناسایی بحران‌های:مالی در ایران تبیین.کرده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد. سال‌های ۰۱۳۵۹ ۱۳۷۳۰۱۳۶۶ و ۱۳۷۴ مقاطع بحرانی؛در اقتصاد ایران هستند. علاوه بر این» متغیرهای رشد تولید ناخالص داخلی» نرخ بهره حقیقی, نرح تورم و انحرافات ارزی, به قوام و همکاران (۱۳۹۴) برای تبییای بک الکو حظداراهنده پیش از موعد بحران مالی در اقتصاد ایران» از رهیافت شبکه عصبی و الگوی هیبریدی استفاده کرده‌اند. نتایج این پژوهش. نشان می‌دهد که بحران مالی ایران در سال ۱۳۹۱ ريشه در سال‌های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ دارد و این بحران» به‌رغم ادامه حضور در سال ۰۱۳۹۲ طی همین سال به تدریج ناپدید شده است. علاوه بر اين» سال‌های ۱۳۹۳ و ۰۱۳۹۵ سال‌های غیربحرانی اقتضاد"ایران هستند. البته, الگوی طراحی شده, هشداری را بر مبتای بازگشت مجدد بحران در سال ۱۳۹۴ به اقتصاد ایران اعلام با مرور مطالعات مرتبط. موارد زیر به عنوان وجه تمایز پژوهش حاضر از مطالعات داخلی به به پیروی از مطالعات جدید (به طور مثال, ما و ژانگ. ۲۰۱۶ متغیرهایی که نشان‌دهنده ریسک‌های موجود در بخش مالی هستند. برای ساخت شاخص لحاظ شده‌اند. افزون بر این. برای تبیین سیستم هشدار پیش از موعد از شاخص وضعیت مالی و رهیافت چرخشی مارکوف بخش حاضر به روش شناسی تحقیق اختصاص دارد. نخست. روش تحلیل موّلفه‌های اساسی. سپس, رهیافت چرخشی مارکوف تشریح می‌شود. در نهایت. مزیت رهیافت مذکور در تدوین منبع آماری متغیرهای استفاده شده در تحقیق, بانک داده‌های سری زمانی بانک جمهوری تحلیل داده‌های چندگانه, از نقش اساسی در تحلیل اطلاعات برخوردار است. مجموعه داده‌های چندگانه» حالت‌ها پا متغیرهای زیادی را برای هر مشاهده در بر دارند. اگر در هر مجموعه داده. متغیر وجود داشته باشد. هر متغیر می‌تواند دارای چند بعد باشد. با توجه به اینکه اغلب درک و شهود فضای چند بعدی دشوار است. روش تحلیل موّلفه‌های اساسی, ابعاد تمامی مشاهدات را براساس شاخص ترکیبی و دسته‌بندی مشاهدات مشابه کاهش می‌دهد. روش فوق» یکی از باارزش‌ترین نتایج کاربرد جبر خطی است که به وفور در کلیه اشکال تحلیلی از علوم شبکه‌های عصبی تا نمودارچاگارکامگ ی استفادگگل اسگههرا که یک روش آسان و غیر پارامتریک برای استخراج اطلاعات مرتبط از یک مجموعه داده پیچیده می‌باشد. در این روش» متغیرهای موجود در یک فضای چند حالته همبسته. به یک مجموعه از موّلفه‌های غیرهمبسته خلاصه می‌شوند که هر یک از آنها ترکیب خطی از متغفیرهای اصلی می‌باشند. مولفه‌های غیرهمبسته به: دسیگ*آ مد مولفه‌های اساسی نامیده می‌شوند که از بردارهای ویژه ماتریس کوواریانس یا ماتریس همبستگی متغیرهای اصلی به دست می‌آیند. به طور کلی, کاربرد عمده روش تحلیل اجزای اساسی عبارت است از: کاهش تعداد متغیرها و یافتن ساختار ارتباطی بین متغیرها که در حقیقت. همان دسته‌بندی متغیرها است. مزیت اصلی کاربرد این روش در اقتصادسنجی, از بین بردن هم‌خطی در مدل‌ها به واسطه تعداد زیاد مدل‌های چرخشی مارکوف, الگوی رفتاری و دگرگونی (تغییر وضعیت) در طی زمان را برای داده‌ها به‌صورت درونزا مدل‌سازی می‌کنند. در این مدل‌ها بر خلاف مدل‌های سنتی (مدل‌هایی که برای نشان دادن تغییرات ساختاری, از متغیرهای مجازی استفاده می‌کنند)» امکان وجود یک تغییر دائمی یا چندین تغییر موقت وجود دارد. این تغییرات می‌توانند به دفعات و برای مدت کوتاهی به وجود آید. در عین حال در این مدل, زمان‌های دقیق تغییرات و شکست‌های ساختاری به‌صورت درونزا تعیین می‌شوند (فلاحی و هاشمی دیزج.» ۳۸۹  ۶ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید تفاوت واریانس‌ها نیز می‌تواند به‌عنوان یکی از ویژگی‌های این مدل لحاظ شود. همچنین, این مدل‌ها فروض ضعیف‌تری را بر توزیع متغیرهای مدل تحمیل می‌کند و قادر به برآورد همزمان تغییرات متغیرهای مستقل و وابسته. مشروط به درونزا بودن وضعیت اقتصاد کشور در در حالت کلی» برای بررسی ارتباط بین دو متغیر بر اساس مدل‌های چرخشی مارکوف. می‌توای یک جالت قمیمی باصورگ رابطه (۴) تریف کرذ (ثهرگان و هنارای ۱۳۹۱ 0( ( ,8 8+ ب مک( :88 2 +(,8) 6 برد در رابطه اخیر تمامی عناصر سمت راست. تابعی از متغیر رژیم با وضعیت (:8)» و :5 یک متغیر تصادفی گسسته و غیرقابل مشاهده است که در طول زمان بر اثر تغییرات نهادی و ساختاری تغییر می‌کند و می‌تواند 1۲ حالت به خود بگیرد. شایان توجه است در رابطه (۴) هر یک از اجزای رزیمی می‌توانند به‌صورت غیررژیمی نیز ظاهر شوند. در این صورت» با چندین در مدل‌های چرخشی مارکوف. متغیر :5 قابل مشاهده نیست. بنابراین» نمی‌توان مشخص کرد در زمان ۲ دقیقا ذر کذام ریما وضیگهقرار داریملام می‌گوان گفت احتمال آینکه در رژیم :8 باشیم» چه‌قدر است. تعیین وضعیت :٩ به‌وسیله توابع احتمال انتقالی یک فرآیند محدود ج[ وضعیتی مارکوف با گسستگی زمانی صورت می‌گیرد. به ان مفهوم که بر اساس زنجیره 1۲ وضعیتی مارکوف. متغیر گسسته :5 تابعی.از مقادیر گذشته. خودش است که برای سادگی. فرض می‌شود.» زنجیره مارکوف از نوع مرتبه اول می‌باشد. با پیگیری این زنجیره» فرآیند ایجاد (۵) > (1< زا رک )5 ( رگ وگ زرا رک ,8 واگ دبا ]81 [ درک با کنار هم قرار دادن این احتمالات در یک ماتریس 1۴*1, ماتریس احتمال انتقالات (۳) به‌دست می‌آید که هر عنصر آن (ز:۳)» احتمال انتقال از وضعیت 1 به وضعیت [ را نشان می‌دهد (۶) 1 رک 0[ کدرا ع زوزوات رگا ادا 2 روش مرسوم برای برآورد پارامترهای تصادفی در مدل‌های چرخشی مارکوف. حداکثر کردن تابع لگاریتم درست‌نمایی (آ8م1۸) احتمال مشترک بین وقوع ال[ و تمام :ها نسبت به ۴-۳. مزیت الگوی چرخشی مارکوف در ارائه سامانه هشدار پیش از موعد بحران یکی از روش‌های به کار گرفته شده برای بررسی بحران در بخش بانکی» الگوی لاجیت- اس دو یمیت کب يوق ضت رای کتسبرق دی مره اقرارداره قر تسا هد بحران وجود داشته باشد. این متغیر مقدار یک و در مواقع غیربحرانی» مقدار صفر به خود می‌گیرد؛ و زمانی این رویکرد کاربردی و مفید است که متغیر وابسته دوتایی به درستی تصریح شده باشد. هاگن و هو" (۲۰۰۷)» از شناسایی دیرهنگام بحران, عدم شناسایی بحران‌هایی که به خوبی توسط دولت مدیریت شده‌اند و اختیاری بودن انتخاب زمان وقوع بحران به عنوان مهم‌ترین کاستی‌های این روش نام برده‌اند. آنها با درک کاستی‌های مذکور از روشی کمی برای تقعاسایی بحران,نانگی استقفاده کنروداقد روش انقخاب شده میتی بر اس طل لت کانه مشخصی است. به عبارت دیگر هاگن و هو (۲۰۰۷)» بحران را وضعیتی تعریف کرده‌اند که مقدار شاخص تنش تدوین شده از مقدار مشخصی کمتر باشد. مشخص کردن سطح آستانه نیز از آنجایی که شاخص‌های تدوین شده در مطالعات» واحدهای متفاوتی دارند و شرایط هر کشور متفاوت است. نمی‌توان از یگ داد . یی اض‌قسای استفاده کرد رقیافت چرخشی مارکوف. مقادیری که به ازای آن شاخص در محدوده بحرانی قرار می‌گیرد را به صورت درونزا معرفی می‌کند. علاوه بر اين» امکان تغییر را برای مدت زمان بحران فراهم می‌کند. بررسی وجود همبستگی میان متغیرها نخستین مرحله برای استفاده از رهیافت مولفه‌های اساسی است. این مهم» به کمک آزمون ماتریس همبستگی و بارتلت بین متغیرها حاصل می‌شود. جدول ۱. ماتریس همبستگی بین متغیرهای به کار رفته در ندوبن شاخص وضعیت مالی 71۳ ۹۷ ۹۶ ۹۵ ۹۴ - ۵۷ ۰.۱۷ ۴ 1/4 ۳ محققان از این شاخص در مطالعات دیگر خود برای مقاصد متفاوتی استفاده کرده‌اند. ۸ | طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید جدول فوق نشان می‌دهد. عمده متغیرهای در نظر گرفته شده» همبستگی نسبتا بالایی با یکدیگر دارند. جدول (۲) نتایج آزمون بارتلت را نشان می‌دهد. در این آزمون» فرضیه 10[ نبود مطابق با جدول فوق نمی‌توان فرضیه صفر را پذیرفت. بنابراین» ارتباطی قوی بین متغیرها وجود دارد و می‌توان به کمک رهیافت تحلیل مولفه‌های اساسی به تدوین شاخص وضعیت مالی جدول ۳. تحلیل موّلفه اساسی برای ساخت شاخص وضعیت مالی ۲ متغیر 8۸ | ۲۵ ۱ 3۳ 1۳ 7 3 57 ۱ موّلفه اول ۳۳ ۳۳ ۳۱ ۲ | ۱-۰۲۷ ۰/۸ | ۱۱۸ ۳۲ تم مولفه دوم ۵ ۲ ]۱/۵ ۱/۱۹ ۰/۸۱ ۶ ۲ ۸۴ موّلفه سوم ۱ ۳ ۰/۱۱ ۱۷ ۸۱ ۴۸ ۶ ۹ ۹۳ مولفه چهارم ۷ ۱ ۳ ۱۹ ۰/۳۵ ۸ ۱ ۰/۶۴ ۹ ۹۸ مولفه پنجم ۳۱ ۳۴ ۳ ۳۶ ۸ ۰/۱۴۱ ۳۸ ۹۹ مولفه ششم ۳۳ ۴ ۵۶ ۳ ۱ 1 5 ۴ ۹۹ مولفه هفتم ۳۶ 8۹ ۹ ۸ ۱ ۴ ۳ 1/7 ۹۹ مولفه هشتم ۷ ۳ ۵ ۸۶ ۱8۶ ۹/۵ ۳ ۳ ۱۰ مطابق با برآوردهای پژوهش, حدود ۶۷ درصد پراکندگی مجموعه داده‌ها توسط موّلفه اول بازگو شده است. از این‌رو وزن‌دهی با استفاده از مولفه مذکور صورت گرفته است. جدول (۳) اطلاعات مربوط به مولفه اول راارائّه می‌کند. یا التفاده/ازاطایعات به دست آمده» وزن‌های ترسال شدف محاسبه: شدداند. پرارق محاسهه وزن‌ها. نضلت قدر مطلق مقادیر موّلفه اول معفیرها با یکدیگر جمع شده‌اند. سپس مقدار مولفه اول برای هر متغیر بر این مجموع تقسیم شده است. این روش» تضمین می‌کند. مجموع وزن‌ها برابر واحد باشد. از آنجایی که متغیرها واحدهای متفاوتی دارند. ضروری است. نرمال‌سازی صورت گیرد. برای این منظور از روش  فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا رس) / ۱۶۹ که در آن , ۲[ مقدار متغیر [ در زمان ۳ (,/0 1/0 و (,/0 ۰1/40 به ترتیب» نشان‌دهنده مقادیر حداقل و حداکثر متغیر 1 در زمان ۲ و ۲۲ مقدار نرمال شده متغیر 1 در زمان ۲ هستند. بر اساس رابطه (۷)» فرآیند نرمال‌سازی» تمام متغیرها را به محدوده یکسان [۱ - ۰] تبدیل می‌کند. رابطاه (۸):.ترکیب خظی سفیرهای ترسال قده‌برابرای ساختهشاخص وقعیت سای نان 0.159 + ,5۳ 0:06 0,۷ 0.1 + ,0.167۳ + لا 0.156 + 00 (6 0.1 + 8۷ 0.162 حل۷ با توجه به نرمال‌سازی در وزن‌ها و متغیرها شاخص به دست آمده, مقداری بین صفر و یک دار متتیرهایآترخ آوز: آسپردبانکیترخ بهره حقیقی ورپافاش ریسک کات سوه پریخاش حقیقی دارند و افزایش آنها عمدتا با وخامت در وضعیت مالی همراه است؛ و از این‌رو قبل از ترکیب. از عدد یک کسر شده‌اند. این پروسه؛ تضمین می‌کند هرچه شاخص وضعیت مالی به سمت یک (صفر) نزدیک شود. به معنای بهبود (وخامت) در وضعیت مالی بوده» و بر اساس آنچه مطرح شد. شاخص محاسبه شده در نمودار (۱-۴) به تصویر کشیده شده است. یو ی یوس یی پیب بای یی سر وی وب یم لت 8 هد وو وا وه مها مه جح اوه هو و 74 2 70 نمودار ۱. شاخص وضعیت مالی تدوین شده برای اقتصاد ایران از سال ۱۳۶۸ و در چارچوب برنامه پنج‌ساله اول توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی, تجدید فعالیت بورس به‌عنوان پیش‌زمینه اجرای خصوصی‌سازی آغاز شد. این مهم» باعث افزایش در میانگین شاخص وضیت مالی در ابتدای دوره زمانی پژوهش است. با افزایش نرخ سود بانکی در اواسط دهه ۰.۱۳۷۰ شاخص وضعیت مالی در این دوره با کاهش مواجه شده است. طی سال‌های ۱۳۷۳-۱۳۸۲ قیمت نفت به سطوح پایینی تنزل پیدا کرده بود که این مسأله باعث شده» شاخص وضعیت مالی نسبت به دهه قبل, کاهش در میانگین خود را تجربه کند. از اویل دهه ۱۳۸۰ شاخص تدوین شده» رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد. گسترش بانکداری خصوصی, افزایش قیمت نفت و کاهش نوسانات در بازار رز از مهمترین دلایل این ۰ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید در اواخر دهه ۱۳۸۰ به دنبال تزریق درآمدهای ارزی به اقتصاد و اعمال تحریم‌های بین- المللی, اقتصاد ایران در بخش‌های مختلف با بی‌ثباتی مواجه شد که طبق نمودار فوق, بخش مالی نیز از این قضیه در امان نمانده است. با روی کار آمدن دولت یازدهم و بازنگری در سیاست‌های اقتصادی و کاهش تحریم‌ها بخش مالی با جهش روبه‌رو شد و به ثبات نسبی ۵-۳۲. طراحی سامانه هشدار پیش از موعد برای بحران مالی در این پژوهش, برای تدوین سامانه هشدار پیش از موعد. از رشد شاخص وضعیت مالی استفاده شده است. با توجه به اهمیت پایا بودن سری‌های زمینه در اقتصادسنجی, آزمون دیکی-فولر تعمیم‌یافته" برای متغیر مذکور به کار گرفته شد که نتایج آن به طور خلاصه در جدول (۴) جدول ۴. آزمون ريشه واحد برای نرخ رشد وضعیت مالی با عرض از مبدا و بدون روند با عرض از مبدا و مشتمل بر روند آماره آزمون مقدار بحرانی سطح احتمال آماره آزمون مقدار بحرانی سطح احتمال با ملاحظه جدول فوق» مشخص می‌شود که متغیر مورد:بررسی در سطح پایا است. بنابراین» پس از حصول اطمینان از پایا بودن نرخ رشد شاخص وضعیت مالی» با استفاده از الگوی چرخشی مارکوف. یک سامانه هشدار پیش از موعد بحران در بخش مالی طراحی می‌شود. برای انتخاب الگوی بهینه در روش چرخشی مارکوف, ضروری است ابتدا فرضیه غیرخطی بودن الگو بررسی شود. سپس با توجه به آماره آکائیک. آماره‌های مربوط به جز اخلال و حداکثر راست‌نمایی» الگوی نهایی انتخاب می‌شود. بر این اساس» الگوی سه رژیمه چرخشی مارکوف دربردارنده دو جز خودتوضیح که دز؛آن عرض از مبدا و واریانس جز اخلال وابسته به ریم همه بر اسان تماد‌گداری سخسارفه یه سورت: (۸32-(2) 781۳7 شاب شد اهر ادامه. جزئیات الگوی برآوردی» تفکیک دوره زمانی بر اساس رژیم‌ها و نتایج نقل و انتقال برای اینکه بتوان از غیرخطی بودن الگوی داده‌ها اطمینان یافت. از آزمون نسبت راست‌نمایی استفاده می‌شود. مقدار آماره این آزمون از مقادیر حداکثر راست‌نمایی دو الگوی رقیب. یک الگوی خطی و الگوی دیگر که الگوی غیرخطی است. محاسبه می‌شود. این آماره  فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا رس) / ۱۷۱ دارای توزیع کای‌دو است؛ در صورتی که مقدار آماره از مقادیر بحرانی در سطح اطمینان مورد نظر بیشتر باشد می‌توان گفت که الگوی خطی در آن سطح اطمینان» الگوی مناسب نبوده و باید از الگوی غیرخطی استفاده شود. نتیجه این آزمون در جدول (۵) ارائه شده است. مطابق جدول فوق, مقدار آماره آزمون راست‌نمایی از مقدار بحرانی آن در سطح معنی‌داری ۱ درصد بزرگ‌تر است. بنابراین» در الگوسازی» نرخ رشد شاخص وضعیت مالی الگوی چرخشی ۹ ۹ رژیم صفر (بحران) رژیم ۲(ثبات) رژیم ۳ (رونق) در جدول (۶)» تفاوت مقادیر وضعیت (عرض از مبدا) در رژیم‌های مختلف, نشان می‌دهد نرخ رشد شاخص وضعیت مالی از سه الگوی رفتاری متفاوت پیروی می‌کند. در الگوی برآورد شده بر اساس مقادیر عرض از مبدا و واریانس جز اخلال در رژیم‌های مختلف» می‌توان گفت رژیم صفر یک و دو به‌ترتیب. نشان‌دهنده بحران» ثبات و رونق در بخش مالی هستند. از آنجا که در الگوی برآورد شده» واریانس جز اخلال, تابعی از متغیر وضعیت بوده و مقادیر برآورد شده متفاوت از هم هستند. می‌توان گفت رژیم صفر به علت دارا بودن واریانس بیشتر نوسان بیش‌تری نسبت به سایر رژیم‌ها دارد. بنابراین» وقوع بحران در بخش مالی با نوسان شدید همراه است. زمانی که بخش مالی در فاز ثبات باشد. کمترین نوسان را دارد. وقوع رونق با نوسان در مجموع, وضعیت بخش مالی در اقتصاد ایران به سه رژیم بحران» ثبات و رونق تقسیم شد. رژیم بحرانی با شدیدترین نوسان همراه است. زمانی که بخش مالی در وضعیت آرام باشد. علاوه بر اینکه نرخ رشد متوسطی دارد نوسان اندکی را تجربه می‌کند. زمانی که بخش مالی ۲ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید نرخ رشد قابل توجهی دارد (به طور متوسط ۵/۴۶ درصد)» و وارد فاز رونق می‌شود. نوسان در در ادامه, پس از بررسی آزمون‌های مربوط به خوبی برازش» دوره زمانی بر حسب سه رژیم برآوردی تفکیک می‌شوند. علاوه بر اين احتمال تغییر وضعیت در هر فاز ارائه می‌شود. ۰( 1 ۷ ۳-(۵۶ و )۳ ۰.۱۳۲ ۶ 6( 2 ۹ طبق جدول فوق, جمله اخلال الگوی برآورد شده» دارای توزیع نرمال است و واریانس همسان دارند. نتایج آزمون پورتمن نیز نشان می‌دهد. جمله اخلال عاری از خودهمبستگی است. در مجموع, صحت و اعتبارمال‌های آنتخابی, مورد تأیید قزازاقی گیرد. یکی از خروجی‌های مهم الگوهای چرخشی مارکوف. احتمال انتقالات بین رژیمی و ویژگی‌های رژیمی (دوام و اختمالات انباشته) است. اختمال انتقالات: نشان می‌دهند. در صورتی که در زمان ا در رژیم ا قرار بگیریم» احتمال اینکه در زمان ۲+1 در رژیم قرار بگیریم چقدر است. همچنین, احتمالات تجمعی نشان می‌دهند. هر رژیتم چند درصد از دوره زمانی مورد مطالعه را شامل می‌شود. به‌عبارت دیگر اختمالات تجمعی, احتمال حادث شدن هر یک از رژیم‌ها- قطع نظر از اینکه در دوره گذشته در رژیم صفر يا یک باشیم- را نشان می‌دهد. دوره دوام نیز نشان‌دهنده متوسط دوره‌ای است که طول می‌کشد تا از رژیمی به رژیم دیگر تغییر وضعیت دهیم (مهرگان و سلمانی» ۱۳۹۳). جدول (۸) این خروجی را برای الگوی برآورد شده. جدول ۸. احتمال انتقالات و ویژگی‌های رریمّی مربّوّطابه الگوی برآورد شده بر اساس جدول (۸)» رژیم یک پایدارترین رژیم است؛ زیرا احتمال انتقال به خود آن ۰/۸ است. به عبارت دیگر اگر بخش مالی در دوره 1 در وضعیت ثبات قرار داشته باشد.» در دوره 1+1 به احتمال ۰/۸ در همان وضعیت به سر خواهد برد و به احتمال ۰/۰۴ به وضعیت بحرانی چرغش ی کند. الحقمال ایبکه بپخش مالی پس از دوره تبانت به رونق دست یاب ۰/۱۶۸ الست. وضعیت بحرانی در بخش مالی پایداری نسبتا اندکی دارد؛ به گونه‌ای که به احتمال ۰/۹۳ در دوره بعد به وضعیت ثبات می‌رسد. با توجه به محاسبات. چرخش از وضعیت بحرانی و پرنوسان به رونق» ممکن نیست. رونق در بخش مالی نیز پایداری کمی دارد. در صورتی که بخش مالی در دوره ۲ در وضعیت رونق قرار داشته باشد. به احتمال ۰/۲۷ در دوره آتی در همان وضعیت باقی خواهد ماند. به احتمال ٩۰/۵۹ بخش مالی یک دوره پس از رونق وضعیت ثبات را تجربه خواهد کرد و به احتمال ۰/۱۴ در وضعیت بحرانی و پرنوسان قرار خواهد گرفت. براساس الگوی برآورد شده» دوره زمانی به سه رژیم مختلف تقسیم می‌شود. این دسته‌بندی جدول ٩. رژیم‌های صفر و یک الگوی بر آورد شده به تفکیک فصل‌ها جدول فوق, نشان می‌دهد فصل‌های اول سال‌های ۰۱۳۷۰ ۱۳۷۲ و ۰۱۳۷۴ بخش مالی در وضعیت بحرانی و پرنوسان قرار داشته است. پس از آن تا سال ۰۱۳۸۹ بخش مالی به وضعیت بحرانی چرخش نکرده است. می‌توان وقوع رونق در بخش مالی در فصل اول سال ۱۳۸۸ و  ۴ طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید سال‌های ۱۳۸۹:۴-۱۳۹۰:۱ را به افزایش قیمت جهانی نفت نسبت داد. با افزایش درآمدهای نفتی و تزریق آن به بخش مالی متغیرهایی نظیر اعتبارات اعطایی بانک‌ها و دارایی‌های خارجی نظام بانکی با افزایش مواجه شدند. ثابت ماندن نرخ سود بانکی و افزایش تورم در اوایل دهه ۰ به کاهش نرخ بهره حقیقی منجر شد که با کاهش در شاخص ادوار مالی همراه است. علاوه بر این» التهاب در بازار ارز و ناتوانی در سرکوب نرخ ارز به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و کمبود منابع ارزی نیز وخامت بخش مالی را تشدید کرد. موارد مذکور مهمترین دلایل وضعیت شکل (۱) احتمال قرار گرفتن هر یک از فصل‌های مورد مطالعه را در سه رژیم برآورد شده» شکل ۱. احتمال قرار گرفتن هر فصل در سه رژیم استخراج شده همان‌طور که نمودارها نشان می‌دهند» مجموع احتمالات رژیم صفر یک و دو در هر فصل, براپر یک است. یعنی» هر فصل موردنظر در رژیم صفر یک و یا دو قرار دارد.  فصلنامهه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا «س) / ۱۷۵ در ادامه. پیش‌بینی شاخص وضعیت مالی با استفاده از الگوی هشدار زودهنگام برای بازه زمانی ۱۳۹۶:۱-۱۳۹۸:۲ به شکل نمودار (۲) به دست آمد. همان‌طور که مشاهده می‌شود. طبق پیش‌بینی انجام شده» وضعیت مالی در دوره زمانی مذکور از رشد اندکی برخوردار خواهد بود. بحران جهانی ۲۰۰۷ نشان داد بخش مالی به عنوان یکی از مجراهای تخصیص منابع در اقتصاد می‌تواند نقش مهمی در تعادل عمومی و انتقال تکانه‌های اقتصادی در جامعه ایفا کند. از این‌رو توجه محققان و سیاست‌گذاران» بیش از پیش به بخش مالی معطوف شد. در این رامتقا مطالسانت متعذخی با تذریی شاحسی اختصاس پافته‌انن که اطلاسات بش سالی خر اقتصاد را به سادگی بازکو بازگو کند. نظر به این اهمیت. در پژوهش حاضر ضمن تدوین یک شاخص وضعیت مالی برای اقتصاد ایران» یک سامانه هشدار زودهنگام برای بحران مالی» طراحی شد. با به کارگیری تحلیل مولفه‌های اساسی از ۸ متغیر (نرخ ارز بازار آزاد» نرخ بهره حقیقی, تسبت آعتبارات اعطایی به بخش حرش یه تولماناخالم وگل یچالص دارایی‌های خارجی سیستم بانکی: شاخص اقیمت سوا/ شام اهامای مناطق شهری: باداش ریسک و اسپرد بانکی) برای تدوین شاخص, استفاده» و سپس تطابق سری زمانی به دست به منظور ارائه سامانه هشدار زودهنگام» از رهیافت چرخشی مارکوف استفاده شد. برآورد الگو تشان ذاده بخشن مالی طی سال‌ها ۱۱۶۹۵۹۵۳۶۵۲۳ اه وضعیت بحران» تبات و رونق؛ پیروی کرده است. در ادامه. ماتریس احتمالات انتقال برآورد شد. نتایج نشان داد» وضعیت بحزاتی؛ پایذازی نسبتا اندکی ذارده.به طوری که بط احتمال ۰/۹۳ در دوره پس از بحران: بخش مالی به وضعیت ثبات می‌رسد. علاوه بر اين» چرخش از وضعیت بحرانی و پرنوسان به رونق, ممکن نیست. وضعیت رونق نسبت به وضعیت بحرانی» پایداری بیشتری دارد. با این توضیح که گر بغشن سای فز روتق باشض هر خوره آنی با احتقمال ٩8اج بویت بحراتی وبا احقضال در نهایت. نرخ رشد شاخصتندوین شنده برای دوره ۱۳۹۶:۱-۱۳۹۸:۲ پیش‌بینی شد. طبق برآورد انجام شده» نرخ رشد شاخص وضعیت مالی برای دوره مذکور مقدار اندکی خواهد داشت. هنگامی که احتمال قرار گرفتن در وضعیت بحرانی و پرنوسان افزایش می‌یابد. این امر به مثابه هشداری پیش از وقوع بحران بوده, و ضروری است سیاست‌گذاران با اتخاذ سیاست‌های مناسب. راهکاری برای جلوگیری از وقوع بحران و انتقال اثرات مخرب آن بر سایر بخش‌ها پیدا کنند. الگوی طراحی شده در پژوهش حاضر نیز عاری از نقص نیست؛ زیرا مدل‌سازی پدیده‌های اقتصادی به طور کامل با واقعیات منطبق نیست و قطعیتی در پیش‌بینی وجود ندارد. با وجود این» پیش‌بینی‌ها و سامانه‌هایی از این دست. می‌تواند بینشی را در مقابل سیاست‌گذاران قرار  ۶ طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید دهد تا در رویارویی با بحران‌ها و نوسانات مالی»؛ به طور فعال‌تری عمل کنند و حداقل سازوکاری برای پیش‌بینی بحران‌های مالی داشته باشند. لذا پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران و فعالان بخش مالی, نتایج پژوهش حاضر را در تصمیمات آتی خود مدنظر قرار دهند. آبونوری» اسمعیل و عرفانی» علیرضا. (۱۳۸۷). الگوی چرخشی مارکف و پیش بینی احتمال وقوع بحران نقدینگی در کشورهای عضو اوپک. مجله پژوهش‌های اقتصادی, ۳(۸): ۰۱۵۳-۱۷۴ بختیارزاده» محمدجواد. (۱۳۸۸). بررسی علل و ريشه های بحران اقتصادی ۲۰۰۸ آمریکا و ارایه تقی‌زاده» حجت؛ زمانیان» غلامرضا و هراتی, جواد. (۱۳۹۵). محاسبه شاخص‌های شرایط پولی و مالی :با استفاده از روش تحلیل مولنه‌های اساسی بای اقتصاد آیران: قصلنامه مطالسات اقتسسانی صیادنیا طیبی, عزت‌اله؛ شجری» هوشنگ؛ صمدی, سعید و ارشدی» علی. (۱۳۸۹). تبیین یک نظام هشداردهنده جهت شناسایی بحران‌های مالی؛در ایران«فصلنامه ولو اقتصاد. ۲(ع): ۰۱۶۹-۲۱۲ طاهری بازخانه, صالح؛ احسانی» محمدعلی و گیلک حکیم‌آبادی, محمدتقی. (۱۳۹۷). بررسی رابطه پویا بین ادوار مالی با ادوار تجاری و شکاف تورم در ایران: کاربردی از تبدیل موجک. پژوهش‌های عطرکارروشن» صدیقه و محبوبی» مطهره‌سادات. (۱۳۹۵). استخراج شاخص وضعیت مالی برای فلاحی» فیروز و هاشمی دیزج» عبدالرحیم. (۱۳۸۹). رابطه علیت بین 010۳ و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‌های ما رکوف سوبیچینگ. فصلنامه مطالعات اقتصاد آنرژی» ۲۶(۷): ۰۱۳۱-۱۵۲ قوام» محمدحسین؛ عبادی, جعفر و محمدی, شاپور.(۱۳۹۴). طراحی مدل هیبریدی هشداردهنده پیش از موعد بحران مالی با افتصد ایزان"فصلسامه مطالغات اقتضادتیکازیژدی ایران» ۱(۴): ۳۵-۶۸ کلاسنس, استین؛ کاس ام. آیهان و ترنس» مارکو ای. (۲۰۱۱). چرخه‌ها در بازار مالی. ترجمه لیلا محدث. فخری. (۱۳۸۹). محاسبه شاخص قیمت دارایی‌ها و بررسی اثر آن بر تورم. فصلنامه رود مهرگان» نادر و سلمانی» یونس. (۱۳۹۳). شوک‌های قیمتی پیش‌بینی نشده نفت و رشد اقتصادی در ایران: کاربردی از مدل‌های چرخشی ما رکف. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران» ۱۲(۳): ۰۱۸۳-۲۰۸ مهرگان» نادر؛ حقانی» محمود و سلمانی یونس. (۱۳۹۱). تأثیر نامتقارن شوکهای قیمتی نفت بر زشد اقتضادی کشورهای:0156080و 0۳560با تأکیذ بر محیط شکل گیری شوک‌ها و تغیبرات نادری» مرتضی. (۱۳۸۲). ارایه نظام هشدار پیش از موعد برای بحران های مالی در اقتصاد ایران.  فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا رس) / ۱۷۷ 08 ۵ ۵ 3۵ ۸ +8108 ۵۵8 واه .(2003) بش۸ 36 هناش - تواناژطاه‌طامتم عطا وصه اعومده عصنط از معق/3 .(2008) ب بش منصعکط ع مطظ متسا0ا٩ ج0 ۸ - ۲06 66۴ 0۳۳6 صنطان کزعی انوا عطا که صمناعنلعمم که :۵۷۳8 ۶ کزدعطاومروط علعین هلا عط1 .(1963) ۳۰ منصعناعن31/00 ک مش بمله۸ - 55-4 ,(53)1 ,0ع1عگ 5607107106 ۸۵1600 776 مادعا وه 110205 رز [۵ز110200 ه عطنوانظ .(2014) بل مصمقطنت .0 6 بل مقنففنتلهطظ بیظ مناواناومماععم ۸‏ - 1 از فع0ل ا۵ط/۷ تمه عععه مس معامعاهد هد عععد مس عطا 16۳ حلص کصوننوصم 392-3۰ ,38 بق 1002/1 ع//070ع5 ۰ قنفته عطا اوه کا () 100 ۲۰۵0 اهتمصقط۳ .(2016) یک 363 بزطا0ططق3 ۶ یگ بصقطقعم۴ ما۸ - ) .173 - 147 ,(6)24 +6820 8/ع1/02 500۶ 7٩ اممممل مصق۳ا ۵۳ صمناعواه 5 2008 عطا ۵۶ هام۵ مهد کععی عطا عصنامعد 13 .(2010) بل ب36 مطعلمس لوط - 0 .58 - 50 ,38 بکنرعاگ /00۵۳۵ مفصوانامد هلومحم فصه عنعی عنصهمدمعع [وزمص1102 ۸ نوانان‌هاد لعنمصعص عصمند0 .(2011) هط قاط ک یگ ,318۵06 رونام تماعدمحد وصه کدونانوصمه اععاسعص م51 .(2010) .٩ مضعناقزلا عک سل ب۷۵امتصاعاقه) . - -1700 ,34 ,۲0۵ گ 8 60706 7 امممو/ کت عطا ۶ املمه 05605 8 صز 5و0 لهزمصم۳ .(2017) .5 .۵ مقافنابه8- 600300 66 3 ,ک6له 1306000-6002 ) .83-117 ,(16)2 ,۴0068 00016ع ما۸ هش هط تعنامم صعاعصمحه فصه 10665 ؛قزقنی اوعصعسته که انوم وصه م10 .(2018) یک یک لفق یک بط ۷۶۶ بل 8۰ا1 ات 1-4 ,63 1607600[ 6011077116 مهو اک 776 همق 8 -ع صنطا زگ «معاسه 1/6 ۶ 96356۲ عه ۸ فاد هانگ اعتوصعم ما 130 بر2017) .ظ مفتهلگط 6۶ وچ ,و00۳6 - 20[17-2 .270 ,۳0060 1۳08 51477 0۵0 07 :50 فلوم عصنطعان ما1 ۲ععل1ه داز ۶ کندوامصد وه عغ0صز ععصم اعدقه ۵۶ صمتملبه‌ای عط1 .(2012) .36 بسطله ۳۲ - .(36۳51۵ 10) .29-61 ,(19)60 بل عم 01006ع ۳ 7۵۵) :770 ص10 اهاز حز مرنطعدو‌ناهام 0-010۳ مقص0ه پوو ۳ ب(2010) بش زوه02 عطقم عگ .ظ نطقلله۳۲ - ) .152 - 131 ,7 ,1610 8 ومع و80 مدمه عصنطان مسق ۵ نصا ۶ 020ص کمماتوصمه لهنمصعصز۲ .(2016) 0 ۷۷۰ مقدمعج۸ 6 و۳ ۷۷ بطم نایه0 ۰ - 5 .7270 ,00675 1۳0۳08 از8ه 5 0۵/20 معوو2 76 .انمهظ ۳ عععلصز فصماتوصمه اقلمصهص۳ .(2004) بل شا 6 6 مصقط0 بل ما0 - رنه ۲0طچط ۶و عصنصون3 .(2015) ب5 بنفمسصقط۱/0 ک بل بنفقطط بل 36 صمققطنی ‏ - 8 160 رح ۵7 10۵ )م6605 ک ها ز عنعزی هصق که اعومه ع من عطا 20 بکطصمانودمه اهنعصهط مکععنم اععکش (2001) بط مصصقص110 عگ بل ق0005 - 0 ,11۵165 11۵086 ,2۳665 م۸ :۵9 011200166 1۵ ماوعتاوم مادم که جمزککنصکصه ک نومه لهزمصقم ۶و اععنه عطا عصنخناصم0 .(2008) .0 عص1 عگ یگ بل تقطعنی ‏ - 635 2/0 ۳006۲5 ۲0۳/۵ ماصعصاهم36 کعنص م۳000 05610 نواعم کت کاصمدنص 00 عطا فص عفکعم اععافه بو6 30 .(2007) 16 ,م11 عک 7.۷ مطععقا1 - 1037-6۰ ,(39)5 ق0010 0۵ 6۵ و110 7٩ امومول خی عصتاسهط 1 ,60۵11105 آهنمص ۶و +علطز جع شخ .(2014) .0 بقنانطام م۴ ک 6 ,مگ - 68 مواخه6 2۵۷۲ 8 که لوط عمصقاه‌طاصذ اهتمصق۳ (2014) ۷۰ مصعط) 6 .۷ بقا1 - 04 ببگ 6۵ 6۵۵۲۷۰ معط عطا هز عصوناه‌نامرمد فصد ک0مط/۱ :1۵00  ۵۸ / طراحی یک سامانه هشداردهی زودهنگام بحران مالی در ایران با معرفی شاخصی جدید مامح #صه علعنن کعصتقط بعلعین اهتمصم۳ .(2016) ۷۰ معصقط7 6۶ ۷۰ ,2/۵ د0(107(1168عل گ ۳1۵66[ ,70۵ [۵ 7110۵110 مکعنصم م6۳ مق ۳۵ 30 عمص 0 1۱۵ ۵۳۵/0۹ 70001 4 .(2015) 34 بوملسقطاک ک بط بل ب۵6 معص 1/6 0 5006 10665 کصوناناصدمه اهتمصمص۳ .(2001) 34 م۷۳۵۵ ۶ .80 ,1/265 عنصمد0ع6 مه عاعوطاد ععمم آزه کدنا .(2013) ۷۰ منصفصوفامگ ۶ ولا م2ع6 1/6۳ و۵۲ 7۳۵۵1 1۵8633100 هط 5۳ مسق ۶و صمناف‌نام‌وه یش تصصل ها طاب جع ععزم آزه ۶و عاععانه ععصسصرهش .(2012) ۷۰ منصفصادگ 6۶ .32 بنصقطعه1۳ بل مصمعتط 1 40 ع0 اعد فعاعمطاه ۵۵ عصزد 1 روط 0562 فکمه 0۳۳6۴ اه طامعع عنصمصمعه ۵۳ کعلعمطاد 1 2۳968 ]۵۱۵-۵ ]۵ 0۵۷۵۲/۵۲۱ 16 0۵ 0011068 0001 .(2001) .5 .۳ مصللطد16 0 106 کصمفانوصمه هام۳ .(2014) با بصت ک .0 .34 کغسه۳ .٩ 0 2/00 ,(17)3 ۳12100166۰ ,771107۵11000 مق6نه مس عطا ۶ صلعمطد وامرند کنلعی که م1۵01 6 دز هه +6 نومه آهزمصمد ۳ «(2004) 0۰ موصعاناممدا< عک مش بزامصع 1/0 5۰ ,6 ,۴۵6 708 00۵ 47سک 27 ماع معذواهصه ع دمص ۵ نکوصنااهد ع) حز فععی هصق و صمنامعاعل ۳ج مدرد عصنهه جاسعه م۸ .(2004) 34۰ 21206 .(۳6812 10) .174 - 147 ,(5)4 6836026/0۰ 16 0(10(71ع5 101001 .۳۵۵ ۶و مدمه 661 0۵۲/11016 4 .(2011) بخ .36 8008820۵ 2 .۳ .0 بلققطناآ مس .34 ,0و0 .۳ اتهاع 3/0۵ آهط 20 1010۳ .(11-170 00۰) مرها و موم مهم ۳و مان لهنمصقدت عطا اه عسوهدع ی جع ۸۵ .(2016) .۳ ,۳1۵۵6 عک مل نگ 36.۰ مانقها۲ 296-8۰ ,54 ,فع0(10(7ع 06001 03100 موفاطاا ی 266 عطا ما صمنامعنام ۸ ۶ 02101205 .(2011) بش۸ ,مدش ۶ مگ هه ص52 مقل مفزهط5 مت ماطاعنه 1 2ونصل ید5 عزدتواههه اصعصمومصمه آهممصقم عطا عصنعد هنود صماتودمه اهمصقص هه تهاع 0 (361 13) .169-212 ,(2)6 بنزا0(10ع 00 17060 بصع۳ا 1۵۶ 00ط61 5 0۳۵۵۲ ۱۷/1۵۳۵ 0۳6۵1۱ 01118 11000 60۱۱۵2110715 ,۵۵ 5 4 .(2008) بش ما5۳ اتقهاع 0 #صه لهام0 ۳۵ .(2016) بل بناهه1 ک ۳ .6 مصقنصفصهه72 11 مه عنطعه 1 آ00۸/. کلدحاههه کصعطو مره لهمتمصم مدمه صقنصم۳] عطا ۵۳ حلص عصمنتوصهم .(61 10) .29-57 ,(5)19 و1۳00 1 8ع زاگ 8ع تعنامم ۵ م.(2018) .1 .36 بنوهط۸ حصطلع7 علقان6 یک بش۸ .۵6 بنصمعطط یگ مطعصقطاعه8 تعطه1 قاط خا فعاعن لقامصمص5 ۵۵۵۵ مصنطددوناهاه عنصمصیل عطا که عصناهعناکه از 047 ۳۵۹۱۱ 0(۱۵(۱16ع۳ [۵ ]۵ ول 0010 بصق۳ا هز صقع صماقاگها عطا هه ععاعی .(36818 10) .121-140 ,(9)33 بل 0ع 69 ره مرماه0 12 هز 58160 ۵۳8 جات .(2011) بش واگ ولا ,ق1۳۵9 یل ,12060 ,یل ۷/۵00 6 1860۷7 #ع نومه نع مدز امه لمانوری وصنزدد فتاه هه تاک۸ 41-8۰ ,(3)1 +(1۲046) 60 140۵ اهانجه) 10ج 1020 اعلومص ع دنه جدول الف. آمار توصیفی متغیرهای به کار گرفته شده در تدوین شاخص مالی میانگین میانه حداکثر | حداقل ی چولگی | کشیدگی | جارک - ۲ | ۱۶۷۶/۵۵ ۸۴/۵ ۸/۱ ۱۳۹/۸۲ ۳۲۳۴/۸ ۱/۷ ۴/۹ 1

یکی از حقایق آشکار شده در اقتصاد، سرایت بحران مالی به بخش های مختلف و پیامدهای رکودی متعاقب آن است. از این رو، رصد وضعیت بخش مالی و پیش بینی بحران های آن، به موضوعی جذاب در میان اقتصاددانان، سیاست گذاران و سرمایه گذاران تبدیل شده است. برای این منظور، از شاخص های وضعیت مالی استفاده می شود. در این راستا، پژوهش حاضر به کمک رهیافت تحلیل مؤلفه های اساسی و ترکیب 8 متغیر مالی، شاخصی جدید برای وضعیت مالی تدوین کرده است. در ادامه، با استفاده از شاخص مذکور و به کارگیری رهیافت چرخشی مارکوف، بخش مالی در دوره 1395:4-1369:1 به سه وضعیت بحران، ثبات و رونق تقسیم شد. سپس، احتمال مواجه شدن بخش مالی با هر یک از وضعیت های مذکور، مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان داد که وضعیت بحرانی در بخش مالی، پایداری نسبتاً اندکی دارد؛ به طوری که به احتمال 93/0 در دوره بعد به وضعیت ثبات می رسد. با توجه به محاسبات، چرخش از وضعیت بحرانی و پرنوسان به رونق ممکن نیست. رونق در بخش مالی نیز پایداری کمی دارد؛ در صورتی که بخش مالی در دوره t در وضعیت رونق قرار داشته باشد، به احتمال 27/0 در دوره آتی، در همان وضعیت باقی خواهد ماند. به احتمال 59/0 بخش مالی یک دوره پس از رونق، وضعیت ثبات را تجربه خواهد کرد و به احتمال 14/0 در وضعیت بحرانی و پرنوسان قرار خواهد گرفت.

343447

در این مطالعه » ۲۹۹ دانشجوی کارشناسی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شده و پرسشنامه‌های خود کارآمدی دانشگاهی و تعلل ورزی تحصیلی را تکمیل کردند. برای تعیین ساختار؛پرسشنامه‌های خود کا رآمدی دانشگاهی از تحلیل عاملی تأییدی سلسله مراتبی بهره گرفته شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل سه عاملی پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی (رشته ها هم اتاقی‌ها و قوقعیت اجتماعی) از بیشترین برازش با داده‌ها برخوردار است. خرده مقیاس‌های تعلل ورزی بامولفه‌های مقیاس خود کار آمدی دانشگاهی به غیر از هم اتاقی همبستگی منفی و معنی‌داری نشان داد. با بکارگیری نظریه سوال پاسخ (17) با این نمونه» نشان داده شد که بسیاری از گویه‌ها قدرت تمیز وا ضریّب دشواری مناسبی ندارند. تابع آگاهی آزمون و سوال در انتهای منحنی متم رکز شدند و نشان‌دهنده ین است که مقیأس در دامنه بالاو پایین صفت مکنون خودکارآمدی دانشگاهی بسیار پایا است. بطوّر کلیّ یافته‌های پژوهش نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه خود کارآمدی دانشگاهی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی برخوردار است و از آن می‌توان به عنوان ابزاری روا در سنجش ابعاد توانایی دانشجویان برای انجام موفقی تآمیز انواع تکالیف کلیدواژه‌ها: پرسشنامه خحو دکا رآ مدیآدانشگاهی, ساختار عاملی» ویژگی‌های روان‌سنجی» نظریه سوال ۲ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ اخیرا به منظور افزایش رضایت و بهزیستی دانشجویان و کاهش فرسایش نیروی دانشجویی» علاقه روزافزونی برای درک و بررسی مسایل سازگاری دانشجوبان وجود دارد. سا زگاری با دانشگاه در زمینه‌های مختلف از جمله تحصیلی یا اجتماعی مطالعه شده است که طیف وسیعی از سازه‌ها از جمله تحصیلی» انگیزشی» روانی و شخصیتی را در بر می گیرد. یک سازه خاصی که توجه قابل توجهی را در حوزه سازگاری دانشجویان دانشگاهی به خود اختصاص داده است» خود کارآمدی است (نقل از باری و فنی ا ۲۰۰۹). تحقیقات نشان دادند که خود کارآمدی نه تنها برای سازگاری تحصیلی و اجتماعی دانشجویان» بلکه برای سلامتی کلی و سازگاری شخصی آنان نیز حیاتی است (دی ویتز و خود کارآمدی» ريشه در نظریه شناختی اجتماعی بندورا (نقل از باری و فنی» ۲۰۰۹) دارد و آن با یک سری از سازه‌های ترنیتی وروان شناختی ارتباط دارد. به ویژه» خود کار آمدی با سازه‌های انگیزشی مانظل کار وااهذای هگن هدف (شانک و ارتمسرغ 4۹)) استفاده از راهبردهایی مانند یادگیری خود نظم دهی (بهعنوان مشال» پنشریچ و دی گروث*» ۱۹۹۰)» پیشرفت تحصیلی (به عنوان مثال» پاخآرس و میلرا ۱۹۹۵)» و سازه‌های عاطفی مانند استرس و پریشانی و اضطراب رابطه دارد (به عنوان مثال» فینی و شرو» ۳ افراد دارای خود کارآمدی بالا تمایل به برانگیخته بودن» استفاده بیشتر از راهبردها دارند» پیشرفت تحصیلی بالاتری دارند» و استرس و اضطراب کمتری را تجربه می‌کنند. به همین دلیل» درک ماهیت خود کا رآمدی بینهایت خائز اهمیت:است. یکی از ویژگی‌های مهم خود کارآمدی» اختصاصی بودن آن است یعنی» قضاوت‌های خود کار آمدی مختص تکالیف ویژه در شرایط خاص است. افراد درک کلی منحصربفردی از کارآمدی خود ندارند» بلکه سطحی از خود کارآمدی فرد به تکلیفی خاص بستگی دارد و زمینه‌ای که در آن این کار انجام می‌شود. علاوه بر این» تحقیقات نشان داده‌اند که ارتباط بین خود کارآمدی و پیامدهای آن» به هنگام اختصاصی بودن ارزیابی کارایی و تطابق معیار! بیشتر می‌شود (چوی"» ۲۰۰۵). به همین دلیل» خود کار آمدی در انواع حوزه‌های خاصی از قبیل تحصیلی» اجتماعی» شغلی» بالینی» دومیدانی» مناطق و سلامت گویه مطالعه قرار گرفته است (نقل از باری و فنی» ۲۰۰۹). خود کارامدی در حوزه‌های تحصیلی و اجتماعی به ویژه به طور گسترده روی جمعیت‌های دانشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته است» زیرا هر دو از اجزای جدایی ناپذیر تجربه دانشگاهی هستند. اشاره اين نکته حایز اهمیت است که با توجه به خود کارآمدی تحصیلی» بسیاری از محققان» خود کار آمدی را در ارتباط با حوزه‌های خاص تحصیلی ۲ (به عنوان مثال» نوشتن» ریاضی) مطالعه کردند. بنابراین» چند سنجه از خود کار آمدی تحصیلی کلی (مانند خرده مقیاس اعتماد به نفس تحصیلی از پرسشنامه آمادگی دانشجویی و مقیاس خود کارآمدی دانشگاهی) وجود دارد. باورهای خود کارآمدی اجتماعی با استفاده ازسنجه‌هایی مانند مقیاس باورهای خود: کار آمدی تصوری* (0551؛ اسمیت و بیتز» ۲۰۰۰). به تازگی» حیطه جدید از باورهای خود کا رآمدی برای جمعیت دانشجویی پیشنهاد نموده سولبرگک و همکارانش علاقمنلبژلانه راالفلهابین‌لحواد کار آمدی و سا زگاری دانشگاهی برای دانشجویان اسپانیایی بررسی نمایند. از آنجا که آنها می‌خواستند به ارزیایی خود کا رآمدی دانشگاهی» يا درجه‌ای از اعتماد به نفسی که دانشجویان در توانایی خود برای انجام موفقیت آمیز انواع تکالیف مربوط به دانشگاه دارند را بپردازند» به جای ارزیابی خود کا رآمدی برای تنها یک جنبه از تجربه دانشگاهی» پرسشنامه خود کار آمدی دانشجویی (0881) را طراحی نمودند. پرسشنامه خود کارآمدی دانشجویی را به عنوان معیار سنجش خود کارآمدی برای تجربه وسیع تر دانشگاهی بکار بردند (نقل از باری و فنی» ۲۰۰۹). بنسون(۱۹۹۸) در برسی امّتباریابی سازه خود کارآمدی دانشگاهی از راه حل سه مولفه‌ای پشتیبانی نمود. موژلفه اول» کارایی دوره تحصیلی ی تحصیلی ۲ نامگذاری کردند. ۴ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شامل ۷ گویه مربوط به عملکرد دوره(۸۸/. < ). مولفه دوم» کارایی هم اتاقی !نامیدند.» شامل ۴ گویه معرف تعامل با هم اتاقی‌ها (۸۸/- ). در نهایت» سومین مولفه» کارایی اجتماعی ۲ عنوان گذاری کردند» شامل ۸ گویه مربوط به سازگاری فردی و اجتماعی می‌شود(۸۸/- ). هر دو مولفه هم اتاقی و اجتماعی در اصل اجتماعی هستند» اما گویه‌های هم اتاقی به تعامل اجتماعی با کسانی که با آنها زندگی می‌کنند اختصاص دارد (به عنوان مثال» سازگاری با دیگران که باهم زندگی می‌کنند)» در حالی که گویه‌های اجتماعی تا حد زیادی مختص به اثرات متقابل اجتماعی در کلاس درس يا با کار کنان دانشگاه مربوط می‌شود (یعنی شرکت در بحث‌های کلاس). چند سال بعد» سولبرگک و همکارانش (۱۹۹۸) در بررسی ابعاد ۲۰2571 گویه ای» از راه حل چهار مولفه‌ای حمایت کردند؛ سه مولفه اول معرف خودکا رآمدی دوره تحصیلی» هم اتاقی و اجتماعی بودند(۷۹/» ٩۸/» ۸۶/< ) بوده اند. مژلفه چهارم « یکپارچه سازی اجتماعی»"(۶۲/ < )» شامل ۳ گویه معرف وابستگی به موسسه است. معلوم نیست نویسندگان مذکور خود اثر بخشی دانشگاهی به صورت تک بعدی مفهوم سازی کردند یا نه. با این وجود» آنها ساختار چند بعدی را پیدا کردند: اخیرا ساختار عامایاقلی ان گه از تحلر "یگااناییگ(0۳۸) بزرسی شده است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی گوز لیو رک و ترولی*(۲۰۰۶) برای 291 با استفاده از نمونه ۲۵۷ دانشجویان سال اول دانشگاهنشان دا که ,م۵ سه عأمّلی برازش کافی روی داده‌ها دارد» اما مدل تک عاملی داده‌ها را خوب برازش نمی‌دهده» و در عین حال مدل چهار عاملی از همگرا* شدن ناتوان بود. نویسندگان ضرایب همسانی درونی کافی را برای نمرات سه خرده مقیاس گزازش کردند (دوره ۰۰/۸۸ هم اتاقی ۸۳/.- » اجتماعی ۸۶/. <). بنابراین» این مطالعه شواهد بیشتری برای ساختار سه عاملی 051 فراهم می کند. اگر چه شواهد مقدماتی پژوهش‌های قبلی از ساختار سه عاملی حمایت کردند. با وجود پژوهش قبلی روان سنجی روی 2581 (گور و همکاران» ۲۰۰۶؛ سولبرگ و همکاران» ۸)) به روشنی به مطالعات بیشتری نیاز دارد: نخست» گور و همکارانش مدارک اولیه برای راه حل سه عاملی پیدا کردند» اما مطالعات بیشتری نیاز است تا ثبات ساختار عاملی مورد بررسی قرار گیرد. در ثانی» نیاز به مطالعات که به بررسی ساختار عاملی 2981 با استفاده از روش‌های تاییدی مانند 27۸ با حجم نمونه بزرگتر و مناسب‌تر بر اساس تشوری کلاسیک و نظریه سوال-پاسخ ضرورت دارد. همچنین» برخی از مطالعات پایایی نمره کل مقیاس را گزارش کردند (به عنوان مثال ۹۲/-< » گور و همکاران ۲۰۰۶ ۹۳/- .۰ سولبرگ و همکاران» ۶۱۹۹۳ ۹۱/- و سولبرگ و همکاران» ۱۹۹۸). با توجه به تأکید نظریه خود کارآمدی مبنی بر اختصاصی بودن باورهای خودکارآمدی مربوط به تکلیف, چندان مناسب نخواهد بود که گویه‌های علمی» اجتماعی و هم اتاقی ترکیب شود. به طور کلی» با توجه به اندک بودن مقیاس‌هایی که می کوشند تجربه خود کارآمدی دانشگاهی را ارزیابی کنده ارائه شواهد کافی از روان سنجی 2571حائز اهمیت است. هدف از مطالعه بررسی ساختار عاملی 251 روی نمونه‌ای از دانشجویان جدید الورود است. با استفاده از روش 2۳۸» که به ما اجازه می‌دهد تا بررسی کنیم آیا مدل‌های مشخص شده برازش دارند؟» داده‌ها چقدر نسبت به مدل‌های جایگزین برازش می‌یابند؟ مدل ۱ مدل تک عاملی با ۲۰2۶1 گوبه‌ای در عامل غمومی به نام ود کارامدی دانشگاهی را نشان می‌دهد: این مدل یک عاعل مک اقلا آزمون ش طبار هاگ نشده بود (گور و همکاران, ۲۰۰۶). پیدا کردن یک مدال مناسب دارای برازش داده‌ها برای استفاده از نمره کل حمایت خواهد کرد. مدل ۲ سهآغاملی همبسته *۲ گویه‌ای را مشخص می‌کند: کارایی دوره تحصیلی» کارایی هم اتاقی» و کارایی اجتماعی. این مدل سه عاملی حمایت هایی دریافت کرده است (گور و همکاران» ۲۰۰۶). مدل ۳ چهار عامل همبسته را مشخص می‌کند: کارایی دوره تحصیلی» هم :اتاقی» اجتماعی» و یکپارچگی اجتماعی. این مدل ۴ عاملی کارایی اجتماعی را به دو عامل (کارایی اجتماعی و کارایی انسجام اجتماعی) تقسیم نمود اما این ساختار تاکنون حمایت کافی دریافت نکرده است. اگر هیچ یک از سه مدل اصلی برازش نداشته باشد و ضرایب الگو برای گویه‌های معرف عامل چهارم یکپارچه سازی اجتماعی پایین باشند» طوری که در مطالعات قبلی یافت شده است (گور و همکاران» ۲۰۰۶)» این ۳ گویه را حذف خواهند شد تا مدل۳ عاملی ایجاد شود. به عبارت دیگر اگر مدل سه عاملی برازش کافی داشته باشد» مدل سطح بالاتر با عامل خود کارآمدی دانشگاهی مرتبه دوم مدل سه عاملی مرتبه اول را پیش‌بینی می‌کند» آزمون ۶ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی» سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ خواهد شد. علاوه برنظریه کلاسیک آزمون! (27))» برای دستیابی به پارامترهای دقیق سوال (ضرایب تمیز و دشواری سوال و توانایی) و تعیین منحنی آگاهی آزمون از نظریه جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دوره کارشناسی ترم اول دانشگاه تبریز در سال تحصیلی ۱۳۸۹ تشکیل داده‌اند. روش نمونه گیری» به صورت نمونه گیری خوشه‌ای مرحله‌ای بوده است. بدین ترتیب تعداد ۳۰۰ دانشجو (۱۷۵ نفر دختر و ۱۲۵ نفر پسر) در سه مرحله با بهره مندی از واحدهای نمونه گیری مختلف (واحد مرحله اول: دانشگاه تبریز از بین دانشگاه‌های تبریز؛ واحد مرحله دوم: دانشکده‌های مختلف شامل علوم انسانی» علوم پایه و فنی و مهندسی؛ واحد مرحله سوم: یک يا دوکلاس از هر دانشکده) انتخاب شدند. پس از تشریح اهداف پژوهش و جلب مشارکت و همکاری آزمودنی ها پرسشنامه‌های خودکارآمدی دانشگاهی و مقیاس تعلل ورزی تحصضیلی توسط دانشجویان تکمیل شدند. پرسشنامه خود کار آمدی دانشگاهی (سولب رکک. آبراین» وبلاریل» کننل ودویس) شامل ۲۰ گویه مربوط به حوزه‌های متفاوت زندگی دانشگاهی(یعنی رشته ها هم اتاقی‌ها و موقعیت اجتماعی) است که درک فرد را از خود کارآمدی دانشگاهی ارزیابی می‌کند. پاسخ گویه‌ها با استفاده از مقیاس لیکرت اتا ۵ به‌دست میآید. دامنه نمرات کل از ۲۰ تا ۲۲۰ نمره است؛ نمره کل بالا منعکس کننده احساس خودکارآمدی دانشگاهی بیشتراست. پایایی. به روش همسانی درونی با استفاده از ضریب آلفا ۳ گزارش شده است (دی وبتس,» ۲۰۰۴). مقدار ضّریپ آلفا در مطالعه حاضر ۹۱٩/ به دست آمد. در این مطالعه» پایایی کل مقیاس از طریق آلفای کرونباخ برابر با 4/۹۱ همسانی درونی برای زیر مقیاس‌های دوره‌های تحصیلی» موقعیت اجتماعی و هم اتاقی‌ها به مقیاس تعلل ورزی تحصیلی (سولومون و راث بلوم» ۱۹۸۶) شامل ۲۱ گویه است که تعلل ورزی تحصیلی را در سه حوزه ی آماده کردن تکالیف» آمادگی برای امتحان و تهیه ی گزارش نیم سالی مورد سنجش قرار می‌دهد. در مقابل هر گویه» طیف چهار گرینه‌ای از (به ندرت) (نمره ۱) تا «تقریبا همیشه) (نمره ی ۴) قرار ذاشت: افزون بر ۱سوال مذکور ۶ سوال (سوال‌های ۸-۷- ۲۶-۱۹-۱۸ و۲۷) برای سنجش دو ویژگی «احساس ناراحتی نسبت به اهمال کار بودن» و «تمایل به تغییر عادت تعلل ورزی» در نظر گرفته شده است. جوکار و دلاور پور (۱۳۸۶) پایایی مقیاس را با آلفای کرونباخ برابر با ۱ گزارش کردند. در این پژوهش» همسانی درونی برای زیر مقیاس‌های آماده کردن تکالیف» آمادگی برای امتحان و تهیه ی گزارش نیم سالی به ترتیب برابر با ۷۸/» ۷۴/. و پس از جمع آوری داده‌ها و ورود: آنها به رایانه» داده‌ها با استفاده از نرم افزارهای ( ۸,۰۶ 6 6) و 18 کعناعناها5 (/۳۸51) تحلیل شدند. از ۳۸5۷۷ برای تحلیل آمار توصیفی - استنباطی و پایایی پرسشنامه‌ها استفاده شد. داده‌های پرت تک متغیره و چنده متغیره با استفاده نرم افزار 5755 سرند شدند. داده‌های پرت تک متغیره وجود نداشت. هیچ شواهدی از هم خطی چند متغیره و تک متغیره در داده‌ها مشاهده نگردید. نرمال بودن تک متغیره نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. از لحاظ تک متغیره» داده‌ها نسبتانرمال توزیع شدند» طوری که هیچکدام از مقادیر کجی فراتر از مقدار مطلق ۳ و مقادیر کشید گی بیشتر از مقدار مطلق ۸ نبودند (فیینی و دیستفانوا ۲۰۰۶). یک سری از مدل‌های عاملی تأییدی تعیین و با استفاده از نرم افزار 0۳۵06916 ۸۳۵۶ ب رآورد شدند. در تحلیل عاملی تأییدی از روش بیشترین احتمال برای بر آورد الگو و از برخی شاخص‌های دیگر برای بررسی برازندگی الگو استفاده شد. برازش مدل با استفاده از شاخص‌های زیر ارزیابی شده اند: آماره* » کای اسکویر بهنجار یا نسبی (0۱/131/07)» ريشه مجذور میانگین خطای تقریب (8145۳۸)» شاخص (3/5۳۸) دمناقص ند ص۸۸ ۵۶ 3۳۵۶ عجهناوگ 3/620 3001 .2 ۸ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ برازش تطبیقی ا(2۴1)» شاخص برازندگی فزاینده بالون 181(۲) و معیار اطلاعات آکایکی ۲ (۸10). اگر مجذور کای(۳-59:۵۰)) از لحاظ آماری معنی‌دار نباشد» بر برازندگی مناسب الگو دلالت می کند» اما این شاخص در نمونه‌های بزرگتر معمولا معنی‌دار است و از این رو شاخص مناسبی برای برازندگی الگو تلقی نمی گردد. همچنین» اغلب مقادیر مجذورکای بهنجار یا نسبی بین ۲ تا ۳ را برای این شاخص قابل قبول می‌دانند (قاسمی» ۱۳۸۹). مقدار بزرگتر از ۹۰/ برای شاخص‌های 2۳1 و 1۳1 بر برازندگی قابل قبول دلالت دارند. علاوه براین» مقدار ريشه مجذور میانگین خطای تقریب کوچکتر از ۰۵/ بیانگر شاخص مناسب و مقادیر بزرگتر از ۰۸/. تعیین کننده خطاهای تقریب متعارف در جامعه است (یورسکاک و سوربوم» ۱۹۹۳). معیار اطلاعاتی آکائیکی (۸12) برای مقایسه ی دو الگو به کار می‌رود که نسبت به هم وضعیت غیر آشیانی* دارند و اندازه ی آن هر چه کوچکتر باشد» نشانگر آن است که مدل قابلیت تکرار دارد» توأم با پارامترهای کمتر و برازش بهتر است. از این رو هنگام مقایسه مدل ها مدل دارای ۸12 کمتر به عنوان مدل بهتر انتخاب می گردد با توجه به پیشینه نظری (برای مثال مدل پیشنهادی باری وافنی» ۲۰۰۹) شش مدل مورد آزمون قرار گرفت. مدل ۱ یک مدل تک عاملی به نام خود کارآمدی دانشگاهی تعیین گردید. مدل دوم یک مدل سه عاملی *۲ گویه‌ای مشخص گردید که ٩ گویه آن (گویه های ۱- ۳- ۱۳-۱۲-۱۱-۱۰-۷-۶-۵) روی عامل اجتماعی» هفت گویه (گویه های ۹-۸-۴- ۱۹-۱۸-۱۷-۴) روی عامل دوره تحصیلی و چهار گویه (گویه‌های ۲۰-۱۵-۱۴-۲) روی عامل سوم هم اتاقی بار گرفتنددر مدل سوم چهار عامل همبسته با ۷ گویه بارگذاری شده وروی غامل دوره تحصیلی (گویه‌های 4)۱3-۱۸-۱۷-۱۳-۹-۸-۴ شش گویه (گویه‌های ۱- ۱۳-۱۱-۶-۵-۳) روی عامل شوم اجتماعی» سه گوینه (۱۳-۱۰-۷)روی عامل انسجام اجتماعی و چهار گویه (گویه های ۲۰-۱۶-۱۵-۲) روی عامل هم اتاقی تعیین شدند. در مدل چهارم اگر عامل انسجام اجتماعی در داده‌ها برازش نیابند گویه های آن حذف خواهند شد. در مدل پنجم و ششم ساختار عاملی ۱۷ و ۱۵ گویه‌ای بررسی شدند. مدل ششم ساختار مشابه مدل پنجم است» منتهی شامل یک مدل مرتبه دوم بود. مدل‌ها در شکل شکل شماره ۱. الگوهای ساختاری رقیب ۱ تا 7 در مورد پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی بر پایه مدل اول» تک عاملی ۲۰2۹1 گویه ای مدل دوم» سه عاملی ۲۰2۶۹۴1 گویه ای مدل سوم چهار عاملی ۲۰۲۹۴1 گویه ای مدل چهارم» سه عاملی 291 ۱۷ گویه ای ۰ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ ها 36 ام 21۵ اب 5 رز 5 او 5 مدل پنجم» سه عاملی 2581 ۱۵ گویه‌ای مدل ششم» مدل عاملی مرتبه دوم 2551 داده‌ها با استفاده از مدل پاسخ مدرج! (/(08؛ سیم جیما") که تعمیم یافته از یک مدل دو پارامتری (.281) برای پاسخ سوال‌های مناسب است که گزینه‌های پاسخ دارای طبقه‌های مرتب شده هستند (امبرتسون یبای 9 ۹3۸۸ لها با لش هه درست تمایی حاشیه‌ای برآورد شدند. همه تحلیل‌ها با استفاده از ۸/01:111.067:0.3 انجام گرفت. در تحلیل سوال پاسخ» سه برآورد (پارامتر تمیز» دشواری و تابع آگاهی) را مد نظر قرار گرفت. شاخص‌های برازش برای تمام مدل‌های مورد آزمون در جدول!۱ ارائه شده است. شاخص‌های برازدگی مدل هارمپلین |آاراست که ال که غاملی برازش شبتا ضعیفی با داده‌ها دارد. مجذور کای (۴۳۸/۰۷) در سطح ۱ از لحاظ آماری معنی‌دار است. نسبت مجذور کای به درجه آزادی نیز برابر با ۳/۰۹ و از ملاک‌های پیشنهادی توسط المن" ۳ نز بسیار ضعیف و بیانگر برازش نامناسب با داده‌ها است. براساس الگوی باقیمانده‌های کوواریانس استاندارد و ملاحظات نظری و ضرایب استاندارد اصلاحاتی روی ابزار انجام گرفت. مدل‌های رقیب به ترتیب مورد آزمون قرار گرفتند. براساس نتابج جدول ۱» مقادیر مجذور کای و نسبت آن به درجه آزادی برای مدل‌های دوم (۵۶۸/۵۳» ۳/۴۵) و سوم(۵۳۰/۳۱» ۳/۲۷) و نیز شاخص‌های برازش مدل‌های دوم و سوم به ترتیب برابر با(۸۵/» ۸۷/.-1) و (۸۶/» ۸۷/.-181) است که نشان می‌دهند که این دو مدل به گونه کلی برازش خوبی با داده‌ها ندارند. مقادیر ريشه دوم واریانس خطای تقریب (13/95۸) نیز در مدل سوم و چهارم برابر با ۰۹/. و بالاتر از ملاک قرادادی است. به طور قراردادی (شوماخر و لوماکس, ۲۰۰۴) 3315۳۸ برابر با ۰۵/. یا کمتر دال بر برازش مطلوب مدل است. بنابراین همه شاخص‌های مذ کور عدم برازش مناسب مدل‌ها با در مدل چهارم ضرایب کاملا استاندارد برای ۳ گویه (۱۰ ۱۲ و۱) خرده مقیاس اجتماعی در مدل سه عاملی بسیار پایین بودند و به نوبه خود» مقادیر 5 یا واریانس تبیین شده» برای گویه‌ها بسیار کم بود که ذامنه آن ۱۳ تا ۳۰ در نوّسان بو: بنابراین در مدل سه عاملی سه گویه حذف شد. اگرچه با توجه به مقادیر شاخص های 71 171 و۸10 برازش کلی داده‌ها تا حدی بهبود یافت» اما مقاذیر مربوط به ریشه دوم واریانس خطای تقریب (۰۸/-8۸195۸) بالاتر از ملاکک‌های تعیین شده‌اند و نشانگر برازش ناکافی داده‌ها است. در نهایت» با حذف گویه ۳و ۷ دو مدل سه عاملی ۱۵ گویه‌ای مرتبه اول و دوم مجددا مورد آزمون قرار گرفت: نتایج حاکی از آن است. که مدل‌های پنجم و ششم از برازش بسیارخوبی برخوردار بودند. مقایسه شاخص‌های برازندگی مدل پنجم و ششم با سایر مدل‌های مذ کور نشان می‌دهد که دو مدل آخری در همه شاخص‌ها از سایر مدل‌های رقیب وضعیت بهتری دارد و ساختار روشن‌تری از خودکارآمدی دانشگاهی در جامعه جدول ۱- شاخص‌های برازش الگوی چند عاملی مقیاس خودکارآمدی دانشگاهی شاخص‌های برازش الگوها ۱ 6۴۲ | 1۴۲ ۱ 83/58۸ ۸6 مموکنط ۱ 08| 204 ۱) تک عاملی 4۹ ۷۰۱/ ۳ ۱۳/۹۷ ۹۴/۹۷ ۲ ۶/۲۰ ۲ سه عاملی ۲۰ گویه ای ۵ |۸۶ 4 ۶/۹ ۳ ۵ ۳/۴۵ ۲ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ ۳ چهارعاملی ۲۰ گویه ای ۲ ۷/۸۷ ۱/۸۷۱ ۰۹/ ۶۶۶/۳۱۱ ۵۳:/۳۱ ۱۱۶۲ ۳/۲۷ ۴) سه عاملی ۱۷ گویه ای ۲ ۷/۹۱ ۱۷/۹۱۱ ۷/۰۸ ۴۴۶/۱۸ ۱۱۱۴۳۳۴/۱۸ ۲/۹۳ ۵) سه عاملی ۱۵ گویه ای ۲ ۷/۹۴ ۱/۹۴۱ ۰۷/ ۴۵۹/۱۱۱ ۳۱۱/۴۹ ۱۸۵ ۲/۴۵ ۶) سه عاملی مرتبه دوم ۱ ۹۴/ ۱/۹۴۱ ۲/۰۷ ۳۱۱/۴۹ ۲۱۱/۴۹ ۱۸۵ ۲/۴۵ کای اسکویر بهنجار يا نسبی (2(418/08)» ريشه مجذور میانگین خطای تقریب ا(8۸/55۸)» شاخص برازش تطبیقی آ(271)» شاخص برازند گی فزاینده بالون "(1۳1) و معیار اطلاعات تمامی پارامتثرهای سوال در جدول ۲ نشان داده شده است. ذر 137 مقادیر تمیز سوال می‌تواند از صفر تا تقریبا ۴ متغیر باشد. آنها نشان می‌دهند چگونه نمرات یک گویه به سرعت به تابعی از تغییرات صفت مکنون تغییر می یابد. مانند بارهای عاملی در 2۴۸ است که آنها ارایه می‌دهند» چگونه یک گویه» صفت نهفته مورد اندازه گیری را به دقت نشان می‌دهد. دامنه پارامتر تمیز سوال* (0) از ۲.تا ۵/۸۹ در نوسان,است» بیانگر تمیز خیلی زیاد می‌باشد (باکر» ۲۰۰۱). لازم به توضیح است که مقدار پارامتر آه نمی‌تواند بدون لحاظ کردن دامنه صفت مکنون در درون تمیزهای سوال تفسیر شود. برای کمک به درک بیشترمقادیر تمیز سوال منحنی‌های پاسخ طبقه؟ (26) در شکل ۲ نشان داده شده است. پارامترهای آستانه ۷(:ط) به طور ناهموار در سرتاسر دامنه صفت مکنون همراه با کجی مثبت قوی توزیع شده است که نشان‌دهنده این است که اکثر افراد به طور غیر محتمل گزینه‌های پاسخ پایین‌تر را تأیید می‌کنند. شش سوال به طور هموار در دامنه صفت مکنون (سوال های) توزیع شده است» نشانگر این است که فقط این گویه‌ها افراد را در سطوح صفت پایین تا بالا تمیز می‌دهد. جدول ۲ مقّّار اطّلاعاتی را نشان میّ‌دهد که هریک از گویه‌ها به خودش و نسبت به مقیاس کل ارزانی می‌دارد. همزمان یافته‌های جدول ۲ و شکل ۲و ۳ نشان می‌دهند که اطلاعات پایین مربوط به 22۶ نامتمایز کننده (مانند گویه ۶) می‌باشد. نکته هستند که شیب پارامتر آنها پایین می‌باشد» همین طور با توجه به موضع مکانی آنها در سطوح نسبتا پایینی از خود کارامدی تأیید شدند در حالی که سوال‌های ۳و ٩ در پانل‌های شکل ۲ منحنی‌های پاشخ طبقه (12) را برای همه سوال‌های نشان می‌دهد. احتما خی ات ا هت اعیت: بت اسر اج ای ای ا هت او پاسخ بین ۰ و ۱ بیش از دامنه 4۳ انحراف معیار روی طیف تتا ترسیم شده است. مقولات پاسخ از ۱ تا ٩ از دامنه منفی به مثبت مرتب شدند. بازرسی گزینه منحنی‌های شاخص» نظم مرتب کمی در مقولات پاسخ‌ها به تابعی تتا( ) معلوم می‌سازد. همان طوری که انتظار می‌رود احتمال تأیید گزینه ٩ (اطمینان کامل) به ازای افزایش بیشتر شود» و احتمال تأیید گزینه ۱(عدم اطمینان) در ازای افزایش تتا کاهش یابد. منحنی‌های پاسخ طبقه ۲8۴ ۴ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ سوال‌های ۶-۳ و٩ حاکی از آن است که این سوال‌ها قدرت تشخیص بالایی در سراسر مقادیر صفت نهفته دارند و طبقات گزینه‌هایی پاسخ تا حد زیادی همپوشی ندارند. هر اندازه پارامترهای شیب (زثه) بیشتر باشد» منحنی‌های طبقه پاسخ به هم فشرده‌تر و ارتفاع آنها بیشتر است. این امر نشان می‌دهد که طبقه پاسخ» تفاوت سطوح صفت در این سوال‌ها را به صورت نسبتا خوب مشخص می‌کنند (امبرتسون و رایس» ۱۳۸۸). به غبارتی» پارامترهای آستانه بین طبقه (زط) در دامته اصفت خود کارامدی دانشگاهی در این سوالات پر کندگی تسبتا خوین دارند. منحنی‌های پاسخ طبقه برای سوال‌ها ۷-۱- ۱۹-۱۳ نشانگر این است که این سوال‌ها نسبتا ضعیف عمل کرده است. همان طوری که ملاحظه می‌شود که طبقات سوال‌ها اساسا همپوشانی دارند» یه ویژه برای گزینه‌های که در سطوح پایین هستند. سوال ۱۹ مقدار تشخیصی نسبتا پایینی دارد. شکل۳ نمودار آگاهی سوال‌ها را نشان می‌دهد تعداد نمودارها (۱۹-۱۳-۷-۱) نسبتا پایین هستند. این نشانگر این است که روی هم رفته میزان دقت اندازه گیری برای این گویه‌ها نیز نسبتا پایین است. همچنین با توجه به منحنی‌های پاسخ طبقه و تابع آگاهی سوال‌ها » گویه‌های ,۲۰۱5۱۶-۱۴-۱۲-۱۱-۱۰-۸-۵-۴-۲ دقت اندازه گیری تکنوا فر غرض نواحی کت دامنهگاظرگفت مربوط نگ لارد ها ان سوالات از دفت کمتری برای اندازه گیری افراد دارای سطوح مختلفی از " برخوردارند. آگاهی از لحاظ آماری به معنای مفهوم مقابل میزان دقت در برآورد یک پارامتر است (پایایی). منحنی آگاهی سوال! (152) دقت اندازه گیری سوال را در سطوح مختلف صفات» در حالی که منحنی آگاهی آزمون! (710) دقت اندازه گیری آزمون را در سطوح مختلف صفات نشان می‌دهد (امبرتنتون«ورانس»,۱۳۸۸). به اعبارت دیگر؛ منخنی آگاهی آزمون در هرسطح معینی از توانایی برابر با جمع ساده آگاهی‌های سوال در آن سطح خواهد بود. طوری که نیل و همکارانش۲۰۰۶(۲) اشاره کردند هنگامی که منحنی آگاهی کل به طور معمول به نقطه اوج می‌رسده نشانگر این است بالاترین میزان پایایی مقیاس در آن سطح نمره صفت بنیادی مکنون* قرار دارد. به عنوان مثال» منحنی آگاهی آزمون نشان می‌دهد که مقیاس خودکارآمدی دانشگاهی برای اندازهگیری سطح متوسط خود کارآمدی دانشجویان در دانشگاه بسیار پایا است (بین ۲+ تا ۱-)» اما دقت اندازه گیری در دامنه بسیار بالا و یا پایین توزیعم صفت خودکارآمدی نسبتا افت پیدا می کند. جدول ۳ همبستگی‌های‌درونی مژلفه‌های مقیاس خود کار آمدی دانشگاهی را نشان می‌دهد. این همبستگی‌ها براساس متغیرهای مکنون محاسبه شده‌اند و از این رو در محاسبه آنها خطای اندازه گیری (یعنی» اصلاح برای کاهش) به حساب آمده است. دامنه این همبستگی‌ها از ۰۶/ تا ۶۸/. است. خرده مقیاس‌های تعلل ورزی با مژلفه‌های مقباس خود کا رآمدی دانشگاهی به غیر از هم اتاقی همبستگی منفی و معنی‌داری نشان داد. با این حال خرده مقیاس‌ها با همدیگر رابطه مثبت و معنی‌داری دارند. جدول ۳- همبستگی‌های درونی مولفه‌های مقیاس خودکارآمدی دانشگاهی (۳۰۰ -۸) ۱ آمادگی برای امتحان ۳ نع وا ۶ لت ۱ *۱۴لت با توجه به اقبال روزافزون برای درک متغیرهای مربوط به سازگاری دانشجویان» نیاز فراوانی به ابزارهای وجود دارد که این سازه‌ها را بازنمایی می‌کنند. سولبرگک و همکارانش پرسشنامه خود کارآ مکد ی کانشگگا نی را رای انخدل/ کیسری ,یکی از این سازه‌ها خودکارآمدی دانشگاهی بوجود آوردند (نقل از باری و شی ۲۰۰۹). هدف از این پژوهش‌ها روایی‌پابی و ویرایشم, فارسر گر سمامه ماد کاا آمدی دانشگاهی برای سنجش میزان باورهای خودکارآمدی دانشجویان در ابعاد مختلف تحصیلی و اجتماعی بود. به منظور تحقق این هدف, مولفه‌های ابزار 2581 بیشتر مورد ارزیابی قرار گرفته و شواهد یافته‌های پژوهش» پایایی (همسانی درونی) این مقیاس را با روش آلفای کرونباخ نشان ادا مقادیر به دست آمده برای کل مقیاس و خرده مقیاس با مقدارهای به دست آمده پژوهش باری و فینی (۲۰۰۹) هماهنگ است. هم چنین» همبستگی درونی عامل‌های این ۶ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی» سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ در بررسی روایی واگرایی» وجود ضریب همبستگی منفی بین زیر مقیاس خودکا رآمدی دانشگاهی و زیر مقیاس‌های تعلل ورزی حکایت از روایی مناسب دارد. همان طوری که انتظار می‌رفشت ضمن همسویی با مطالعات کلاسن, لیندزی و رجانی !(۲۰۰۷)» میزان تعلل ورزی تحصیلی در بین دانشجویانی که خودکارآمدی بالایی مطالعه حاضر سعی بر این داشت ابعاد 0571 را از طریق بررسی چند مدل رقیب ۲7۳۸ روشن نماید. از شش مدل نظری قبلی (که چهار تای آنها در مطالعات قبلی مورد آزمون قرار گرفته بود)» چهار مدل به اندازه کافی با داده‌ها برازش نشان نداد. با توجه به یافته‌های تجربی و استدلال مفهومی» ۵ گویه از مقیاس حذف شدند تا یک نسخه سه عاملی ۱۵ گویه‌ای از 081 ایجاد شود که بهترین برازش از همه مدل‌ها مورد آزمون را ارایه نماید. نتایج این مطالعه حمایت دیگری برای مدل سه عاملی ۱۵ گویه‌ای 251 که توسط باری و فینی (۲۰۰۹) پیشنهاد شده» ارایه نمود: شواهد مقدماتی خاصل از نتایج حاضر از روایی و پایایی 05121 فارسی به عنوان یک سنجه نسبتا مناسب برای اشتفاده دانشجویان ایرانی فراهم نمود. نتایج بیانگر این است که بسیاری از گویه‌ها ب رآورد نسبتا قابل قبولی از سازه‌های نهفته فراهم نمود. برآوردهای همسانی ذزونی قابل قبول بودند و نشانگر این است که آن برای اهداف پژوهشی میان دانشجویان دانشگاه مناسب است. این نتایج با یافته‌های مطالعات شاخص های 43/55۸ 4071 181و 38/58 نشان دادند مدل سه عاملی ۱۵ گویه‌ای برازش کلی کافی برای داده‌ها فراهم نمود. همسو با یافته‌های باری و فینی (۲۰۰۹)» مدل سه عاملی ۵ گویه‌ای از 0981 حمایت بیشتری فراهم نمود: پنج گویه (پیدا کردن دوستان جدید در دانشکده» صحبت کردن با کارمندان دانشگاه» قرار گذاشتن با فرد مورد علاقه» ملحقی شدن به یک سازمان دانشجویی و ملحق شدن به یک تیم ورزشی در داخل دانشگاهی) به دلیل بارعاملی استاندارد پایین حذف شدند. با توجه به محتوای گویه‌ها به نظر می‌رسد که این گویه‌ها نشانگر آن دسته تکالیفی نیستند که دانشجویان برای انجام آن دست به گریبان علاوه بر نظریه کلاسیک آزمون» از فنون بسیار پیشرفته برای ارزیابی و توصیف ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس خودکا رآمدی دانشگاهی استفاده نمودیم. تحلیل های 187 نیز به چند یافته دیگر اضافه کرد. اولا مقادیر تمیز بسیار خوب بودند» اگرچه برخی گویه‌ها بسیار افتراقی تر از دیگر گویه‌ها بودند. مقادیر تمیز برای سنجه‌های حودگزارش دهی شخصیت و نگرش نمونه هستند. انیا آستانه‌های دشواری و توابع آگاهی آزمون و سوال نشان داد این مقیاس نقاط حاشیه‌ای صفت (بالا" و پایین) را بیشتر می‌سنجد. هرچند برخی گویه‌ها اطلاعات کمتری در مورد نقاط میانی صفت در احتبار می گذارند. به نظر می‌رسد همگنی گروه مزید بر علت باشد. برای محققانی که می‌خواهند با توان بیشتر نقاط میانی صفت مکنون را مورد سنجش قرار دهند این مقیاس پایایی کمتری دارد. اگرچه این پژوهش از روایی سازه و پایایی مقیاس ۱۵ گویه‌ای حمایت نمود. اما بررسی روایی ابزار خاص یک فرایند بی پایان است (بنسون!» ۱۹۹۸). اعتماد به راهبردهای ارزیابی عرضی مقطعی و نمونه‌های دانشجویی تعمیم پذیری یافته را به چالش می‌کشد. بنابراین به پژوهش بیشتری برای مقیاس تجدید نظر شده با حجم نمونهازیاد و متنوع مورد نیاز است. به ویژه ضروری است خود کا زآمدی دانشگاهی دوباره مفهومسازی شود تا اطمینان حاصل شود همه جوانب تجربه دانشگاه به ظوز کافی بازنمای شدهاست. ۸ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شکل ۲. منحنی‌های پاسخ طبقه برای ۰ سوال مقیاس خود کارآمدی دانشگاهی شکل ۳ نمونه‌های منحنی آگاهی سوال (۱۱۴)» منحنی آگاهی آزمون (۲1۴) و خطای معیار برای مقیاس ۰ / فصلنامه اندازه گیری تربیتی سال چهارم» شماره شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ امبرتسون» ای. سوزان و رایس» پی. استیون (۱۳۸۸). نظریه‌های جدید روانسنجی (183) جوکار بهرام و دلاورپور» محمد آقا (۱۳۸۶). رابطه ی تعلل ورزی آموزشی با اهداف 6 ع7 170 صز 00060۲ [ع3۳6 ۷۷۵ صع6 .(2009) وعصط۲ 6 جسعطظ و011 عطا مه دمناه‌عنادع 10 عنعصمط و2 ۸ نجعمعلنکصم6 موملامن ۳۶627 ۵ که کلاولقصه 13007 ۵۶ عکتد ۵طظ۲ 05 .(1998) 3۰ ,3139963 6۶ ول 586128013 1 عوعل[م هه وی‌نانم-ا1ه5 .(2002) .ظ ۷۷۰ مطکله ۷۷ ۵۶ ول .5 1261۸713 جذ ال آهنمععنی فصه 310009 .(2006) ۰ ,0صع1 1056 6۶ ول یگ ,3۳13067 () 1/116۳ .0 8 6 11006 .۸ .ی 10 +کاعووص مناهنوه و5 ناما عوع[[م دز هنعط رمی‌ناام-(ه؟ .(2003) .ی و2ط50 6۶ ول 5 و/3۳13006 وا[ ۵۶ ۳0000۳ 8 قه بوناع-۸11د عنصعلدم۸ .(2006) بش .8 ,60۳6 07 06136 وم ۸ .(2006) ۳۰ .5 و16 ۵۶ و ۷۷۰ ,161/6266 و۸ .8 ,6036 ,009 3۳699 ازع ۲7۵0 06070 مکتک رام ۸ ۳۵۵0۲ 007۵0 .0 ماع 11۳ ع ۲3 وصناه 0 مد صوناه و6 امس 5 .(3993) 2۰ ,۳۳۵۳۵ آ5 6 کل وق 40ا9ع 7۵۳ نا که 0۳00 عنصع 30 5.)2008(.۸ منصه‌زهط سلسا کان 1۵ 36 بظ ,1189562 +ماونط کانوع۳م عاداع 511-6 ما یاهاعد م1 نکعاه اه ملس 1و 0 ,۹۳۲۵۲۵۹۱ ]٩ ۲۲۵۶۵ ۵۵ 168م0 2۳ .(01998) .ظ معط ,عصنلگ1 6 ۵ 005ص ۳20216 و۷ ۸ بدوع2۳ #+مکلنی :3۲۷ .و1۵۵۱ ۵ ۲۵1200۳ 5۳25 مصه کدمنامصععد ۶و عهد عم 000ع طانم مکعزطاند -[مدامله ۵1 ا 60 اکق3/6 .(2006) بک1 ,۳۳۵۵6 6۶ وج ۷۷۰ ,00719 ول .0 بلقع27 40 ۵اه ۶اعد عناق 2/0 .(01995) ب0 ب36 ,تعلل28 ۵ .۳ ,قعتدزه8 6 م۴٩ اند 1۵۳ اععد 165۵ نع صعهمت عم ناه 6 1۵1 5۵11-۳6640 فصه 300۵00 .(1990) ۷۰ ۳۰ 2660700 6 مس .8 و8100 6 2691717167۶ ۸ .(2004) حقصما .ی فحقط‌نط هه .ط ا[لمفصمط ,جععاعمسا5 8 0۳0668969 اماقلنع 5116 .(1999) .۸ .8 ,3706۲ 64 و13 ب0 لاس5 ملد ه ۶و «دمناهلونله7 فص 120601006 .(2000) ۳۰ .3 ,8062 6 ,3 .17 مطانصک [هن500 ,5۵11-012 ۵1۶ دمنامصنصق ۳ .(1997) .2 ملقعتقالز ٩ :6 وک ۷۰ ,5010678 65 لمع وطم هه لمزع م1 مط عم ۵1۶ دما نوم که کک 506 200 5000۳ :0۳002511320 عنصعلی۸ .(0984) 0 ط مطلططامط 6۶ ول با ,5010100 9 ]٩ ,70۵ .داعم هم هط اه ا-ع باتهم هه ۳۳۵6۵6۲ + وک.ظ کلنصط2 130 ها مولعم همناهدوه تعسه‌نس5 .(2001) .ظ .7 مصقصلاتا 771 -653 :(.60 (40) 5105065 201001016 وطاعت .(2001) .کسا ,۳۵11

پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی و تأیید استواری ساختار عاملی پرسشنامة خودکارآمدی دانشگاهی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی اجرا شد. در مطالعه مقطعی حاضر، 299 دانشجوی کارشناسی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و پرسشنامه های خودکارآمدی دانشگاهی و تعلل ورزی تحصیلی را تکمیل کردند. برای تعیین ساختار پرسشنامه های خودکارآمدی دانشگاهی از تحلیل عاملی تأییدی سلسله مراتبی بهره گرفته شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل سه عاملی پرسشنامه خودکارآمدی دانشگاهی (رشته ها، هم اتاقی ها و موقعیت اجتماعی) از بیشترین برازش با داده ها برخوردار است. خرده مقیاس های تعلل ورزی با مؤلفه های مقیاس خودکارآمدی دانشگاهی به غیر از هم اتاقی همبستگی منفی و معنی داری نشان داد. با بکارگیری نظریه سوال پاسخ (IRT) با این نمونه، ما نشان دادیم که بسیاری از گویه ها قدرت تمیز و ضریب دشواری مناسبی ندارند. تابع آگاهی آزمون و سوال در انتهای منحنی متمرکز شدند و نشان دهندة این است که مقیاس در دامنه بالاو پایین صفت مکنون خودکارآمدی دانشگاهی بسیار پایا است. بطور کلی، یافته های پژوهش نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامة خودکارآمدی دانشگاهی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی برخوردار است و از آن می توان به عنوان ابزاری روا در سنجش ابعاد توانایی دانشجویان برای انجام موفقیت آمیز انواع تکالیف مربوط به دانشگاه استفاده کرد.

498622

واژه‌های کلیدی: امید به زندگی, احساسات مثبت. بهزیستی:روانی تاب آوری همان طور که می دانیم سالخوردگی دورانی است که دارای برخی ویژگی جسمی. اجتماعی و روانی است. از جمله کاهش نسبی قوای جسمی به طوری که از ۶۰ سالگی به بعد هرچه سن بالاتر می رود نیروی جسمی فرد رو به کاهش می گذارد بازنشستگی و از دست دادن شغل یکی دیگر از چالش ها ی این دوران است که باعث کاهش مسئولیت ها و توانایی های اجتماعی این افراد می شود همچنین فرد سالخورده هرچند وقت یکبار شاهد از دست دادن یکی از دوستان یا بستگان نزدیک خود است و لذا هروز پیش از پیش احساس تنهایی و انزوا می کند. بهیاری از افراد سالخورده به ویژه آنهایی که با پست های بالا بازنشست شده اند توان وامکان کار را از دست می دهند احساس کنترل بر زندگی و اقتدار خود را از دست می دهند و به گونه ای افسردگی و انزوا دچار می شوند که به همین دلیل خیلی از سالمندان به دشواری می توانند خود را با دوران از کار افتادگی تطبیق دهند (۱۶). امروزه در جوامع با پیشرفت دانش پزشکی» کنترل بیماری های عفونی» کاهش مرگ و میر نوزادان. کاهش سطح باروری» تحولات اقتصادی اجتماعی, سیاسی» پیشرفت فن آوری» و بهبود وضعیت تغذیه جمعیت سالمندان روبه فزونی نهاده است. در اویل قرن بیستم امید به زندگی در جهان ۴۸ سال بود وتنها ۴ درصد مردم بالای ۶۵ سال سن داشتند. در حالی که برطبق برآورد و سازمان جهانی بهداشت. پیش بینی می شود که تااسال۹ ۲۰۲ آمید به زندگی به ۷۷ سال برسد و جمعیت بالای ۶۵ سال *۲ درضد از جمعیت جهان/ا هام گکهنی شانبرادر حال گذر از این: تغییرات جمعیتی مستثنی نیست و پس از گذر از تغییرات‌«همه ی گیرپشناختی بیماریها می‌باید خود را برای مدیریت جمعیت سالمتد آماده سازد برآساس سرشماری مرکن‌آهاراهران ندرستالي ۱۳۸۵ حدود ۷/۳ درصد: جمعیت: کشور بالای ۶۰ سال سن داشته اند و سالمند محسوب.می شوند. سازمان طلاسمتحد .ذر گزارشی درباره ی جمعیت سالستن یراق بپمشی. بیخی کرده: کذ هر قاسله مساو ۱۳۵ بدا ببانه آشسبی جبعیت کشور ۱۶۰ سال افزوده می شود. سلامت روان یک شاخص مهم در وضعیت سلامت افراد سالمندان می باشد و اهمیت زیادی در دستیابی به: سالمندی #موفقت/امیز و رضقایگ مندی از زندوکیدر بین سالمندان جوامتع وحتی فرهنگ های مختلف دارد. در بسیلاری از مطالعات سن"و جنس از جمله عوّامل اصلی تأثیرگذار بر سلامت روان و شرایط نامطلوب وضعیت تأهل و سطح ,تخققبلات وياغک وقعیت روانی نامطلوب بویژه در سالمندان می شود (٩). تاب‌آوری سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است. فلاچ (۱۹۸۸) براین عقیده است که حالات تاب‌آوری طی یک فرایند شکست و انسجام مجدد تاب آورانه برای رشد به انرژی نیاز دارد؛ به نظر می رسد این انرژی یک منبع معنوی و ذاتی دارد. به اعتقاد فلاچ نیرویی در درون هر فرد وجود دارد که او را بسوی خودشکوفایی» نوع دوستی, خرد و هماهنگی سوق می دهد. اين نیرو از یک منبع معنوی سرچشمه می گیرد. تعدادی از پژوهش های انجام گرفته در حوزه تاب‌آوری نشان می دهند که خوش بینی» یافتن معنا در تجارب منفی دیدن تجارب منفی از دیدگاه مثبت و نگاه کردن به آنها به‌عنوان تجارب ضروری زندگی, اعتقاد به وجود یک منبع, باور به وجود یک قدرت برتر و باور به اینکه شخص توانایی حل مسئله را دارد با تاب‌آوری» و سازگاری با ضربه روانی همبستگی بالایی دارد (۱۴). بر این اساس داشتن امید یکی از عواملی است که سالمندان می توانند آینده روشنی برای ادامه زندگی خود ببینند. امید به زندگی یکی از شاخص های بسیار مهم سلامتی و رفاه در انسان محسوب می‌شود. امید یک حالت انگیزشی مثبت است که مبتنی بر حس پایوری و راهیابی است که ناشی از تعامل فرد با محیط است. امیدواری یکی از عوامل اساسی ارتقادهنده قدرت انطباق و سازگاری و نشانه سلامت جسمی و روانی می باشد و همچنین عامل اصلی تلاش برای کشف متغیرهای موثر و نهفته در ورای بهبود محسوب می‌شود. عوامل متعددی ازجمله ساختار روانی و وضعیت روان شناختی» هیجانات مثبت و منفی, توانمندی انطباق با شرایط محیطی و پیرامون ژنتیک. سطح و کیفیت زندگی و.. بر میزان امیدواری و بهزیستی روان شناختی انسان تاثیرگذار هستند. به طوری که رویکرد روان‌شناسی مثبت نگر به پیش بینی عواملی تمرکز دارد که بر بهزیستی روان شناختی تاثیر میگذاره و هدف غائی این رویکرد. شناسائی سازه ها و شیوه هایی است که بهزیستی و شادکامی انسان را به ارمغان می آورند و سعی میکند عوامل سبب ساز و تهدیدکننده ی آرامش و شادکامی را شناسائی و رفع نماید (۰)۱۱ برخورداری از بهزیستی روانشناختی پایین می‌تواند بر روی عوامل روانی سالمندان نیز اثر گذارد. بهزیستی روانشناختی ضعیف می‌تواند موجب بکارگیری مکانیسم‌های مقابله و سازگاری ناموّثر در افراد شده و متعاقبا موجب افزایش تنش در آنان گردد و افزایش تنش در ارتباط مستقیم با عوامل فیزیکی و جسمی بوده و می‌تواند شدت بیماری در افراد را افزایش دهد. بسیاری از محققین رابطه بین بهزیستی روانشناختی و صفات فردی را مورد بررسی قرار داده و عواملی را شناسایی کرده‌اند. این عوامل شامل میزان شناخت از خود؛ تنش‌های متحمل شده؛*دست: یاب به«اهداف زندگی؛ روش‌های مقابله و میزان سازگاری می‌باشند. به لحاظ اهمیت و دامنه‌ی فراگیر بهزیستی روانشناختی» عوامل موثر بر.آن همواره بررسی شده است. در این میان» نقش: سازمآن ها و نخودتی ارتباطات اعضای آن.با ۹ کل کی روانشناختی بسیار آساسی به نظر می‌رسد (۶).احساسات مثبت نیز وضعیتی است که در آن افراد در بیشتر مواقع احساس خوشبختی و رضایت از یکدیگر دارند. رضایت در زندگی از طریق علائق متقابل, مراقبت از یکدیگر پذیرش» درک یکدیگر و ارضای نیازها ایجاد می- شود (سیپوش» سپیتال و سینگ ۲۰۰۸۰). احساسات مثبت به عنوان سطحی از آگاهی فردی , یا به عبارت بهتر ارزیابی شناختی از کیفیت زندگی تعریف شده که ممکن است یک ارزیابی کلی و جامع را به همان خوبی یک ارزیابی در حوزه های اختصاصی زندگی (خانواده» خود. ...) منعکس نماید (۳). احساسات مثبت یک فرایند داوری است که در آن افراد کیفیت زندگی خود را بر اساس ملاکهای منحصر به فرد خود ارزیابی می کند. احساسات مثبت یک صفت پایدار و عینی نیست بلکه به تغییرات موقعیتی حساس است و بر اساس برداشت و دیدگاه خود افراد در نظر گرفته می شود (٩).بنابراین مسئله اصلی در این تحقیق بررسی رابطه امید به زندگی» بهزیستی روانی و احساسات مثبت با تاب آوری دربین سالمندان شهر کرمانشاه می باشد. در واقع سوال اصلی پژوهش این است که آیا بین امید به زندگی, احساسات مثبت و بهزیستی روانی با تاب آوری در بین سالمندان شهر کرمانشاه رابطه ای پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و در روش اجرا از نوع همبستگی می‌باشد.جامعه آماری در این پژوهش شامل سالمندان تحت یوشعی مرگر ان سلاست آمام خمیعی شهر گرمانساه به اد 1۵۸ نقر در سال ۱۳۹۹ بوه. نموه آماری با اسفاده از قرمول حجم نمونه مورگان ۱۳۰ نفر می باشد که با توجه به احتمال ریزش نمونه ها بدلیل اینکه آزمودنی ها سالمند می باشند و ممکن است همکاری برای تکمیل پرسشنامه صورت نگیرد تعداد ۱۱۳ نفر انتخاب گردید. معیار ورود و خروجی آزمودنی ها به این شرح خواهد بود که معیار ورودی از سالمندان که به مرکز جهت مراقبت مراجعه می کنند با همکاری مراقبین سلامت افراد در دسترس انتخاب می شوند و اگر تعداد مراجعین به تعداد مورد نظر نمونه آماری نباشد از سالمندان بصورت تلفنی دعوت بعمل می آید که جهت تکمیل پرسشنامه به مرکز مراجعه نمایند» شماره تماس آنها نیز از سامانه سیب قابل استخراج می باشد.و معیار خروجی شامل سالمندانی که به الزایمر واختلالات خواب مبتلا هستند و یا همکاری برای تکمیل پرسشنامه صورت نگیرد و یا بهر علتی روند تکمیل پرسشنامه ناقص باشد.برای انتخاب حجم نمونه از فرمول مورگان با سطح خطای ۵ در این پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد شده استفاده شده است ۱) پرسشنامه تاب آوری: برای سنجش میزان تاب آوری از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون استفاده گردید مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (۲۰۰۳) یک ابزار ۲۵ گویه ای است که کانر و دیویدسون آن را با باز بینی منبع پژوهشی ۱۹۹۱ - ۹ در زمینه تاب آوری تهیه نمودند. بررسی ویژگی های روانسنجی این مقیاس در گروه هایی مثل جمعیت های عمومی. مراجعه کنندگان به بخش مراقبت های اولیه بیماران سرپایی پزشکی» بیماران با مشکل اختلال اضطراب فراگیر و بیماران مبتلا به اختلال پس از ضربه انجام شده است سازندگان این مقیاس معتقدند که این پرسشنامه افرادتاب آور را از افراد غیر تاب آور در گروه های بالینی و غیر بالینی جدا می کند و می تواند.در موقعیت های پژوهشی و بالینی به کار رود. این پرسشنامه در یک مقیاس پنج درجه ای از کاملا نادرست تا 5 د رگا ای شاه آسهمیانحوی که کاملا درست نمره یک به ندرت درست نمره دو گاهی درست نمره سه. اغلب درست نمره چهار و همیشه.درست نمره پنج را به خود اختصاص می دهند. دامنه نمره گذاری این مقیاس بین ۲۵-۱۲۵ است. اگر نمرات از حد وسط یعنی نمره ۶۰ بالاتر باشد شخص به تدریج از تاب آوری بالاتری برخوردار خواهد بود. کانرو و دیویدسون ضریب آلفای کرونباخ مقیاس تاب آوری را ۰/۸۹ گزارش کرده اند همچنین ضریب پایایی حاصل از روش باز آزمایی در یک فاصله ۴ هفته ای ۰/۸۷ بوده است. نمرات مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون با نمرات مقیاس سرسختی کوباسا همبستگی مثبت معنا دار و با نمرات مقیاس استرس ادراک شده و مقیاس آسیب پذیری نسبت به استرس شیهان همبستگی منفی معنا داری داشتند. که اين نتایج حاکی از اعتبار همزمان این مقیاس است. این مقیاس در ایران توسط محمدی در سال ۱۳۸۴ هنجاریابی شده است. برای سنخشن روایی این مقیاس ابتدا همبستگی هر گویه با نمره کل مقوله محاسبه شده و همبستگی هر نمره با نمره کل به جز گویه":۲ ضریب های بین ۴۱/ تا ۶۴/ را نشان داد و سپس از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. قبل از سنجش تحلیل عاملی, دو شاخی 168/10 و آزمون کرویت بارتلت هم محاسبه شد و مقدار 18/0 برای ۸۷/ و مقدار تی دو در آزمون بارتلت ۲۸/۵۵۵۶ به دست آمد که هر دو این موارد نشان دهنده شرایط مناسب برای انجام تحلیل عاملی است. برای پایایی این مقیاس هم از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. و میزان آن هم ۸۹/ گزارش شده است (محمدی ۱۳۸۴). در پژوهش دیگری که توسط سامانی و همکاران (۱۳۸۶) برای بررسی پایایی این مقیاس در دانشجویان صورت گرفت پایایی این مقیاس را ۹۳ گزارش کردند. میزان شاخص 168/10 هم برابر 7۹۱ و ضریب کرویت بارتلت برای ۲/۴۷ گزارش شده است (۲۵). ۲) مقیاس بهزیستی روانی: این مقیاس را ریف در سال (۱۹۹۴) طراحی نمودو دارای ۱۸ سوال بود. این پرسشنامه از شش طیف به شدت مخالفم تا کاملا موافقم تدوین شده و ارزش نمره گذاری آن به ترتیب از ۱ تا ۶ است. دامنه نمرات بین ۱۸ تا ۸ می باشد بالاتر از نمره ۵۰ نشان دهنده بهزیستی بالا و کمتر از ۵۰ نشان دهند بهزیستی پایین است. دایرندوک (۲۰۰۵) همسانی درونی خرده آزمونها را مناسب و آلفای کرونباخ آنها را بین ۷۷ تا ۹۰ بدست آورد. چمت و ریف (۱۹۹۷) همسانی درونی مقیاس های بهزیستی روانی را بین ۰/۸۲ تا ۰/۹۰ گزارش دادند. در ایران این مقیاس توسط بیانی و همکاران (۱۳۹۵) بر روی ۱۴۵ دانشجو انجام شد و ضریب پایایی به روش بازآزمایی ۰/۸۳ و خرده مقیاس های پذیرش خود. روابط مثبت با دیگران: خودسختاری: تلط,بو محیظ: زندگی هدفتند وررشه شخضی یه اترقیب 27۷1 27۷۷ 2/۷۸ ۸/۷ او #7۷7 یه دای آمد. در مطالعه که جایروند و همکاران (۱۳۹۲) بر روی نمونه ۱۰۰ نفری از افراد با خودکشی ناموفق انجام شد پایایی کل آزمون با روش آلفای کرونباخ ۰/۷۸ و برای خرده مقیاس‌های پذیرش خود» روابط مثبت با دیگران» خودمختاری» تسلط بر محیط زندگی هدفمند و رشد شخصی به ترتیب ۰/۷۴, ۰/۷۳ ۰/۷۰ ۰/۷۷ و ۰/۷۲ به دست آمد (۸). ۳) احساسات مثبت: این مقیاس توسط وینر و همکاران (۱۹۸۵) ساخته شده و پنج گویه دارد. آزمودنی با هر گویه ی آن روی مقیاس هفت درجه ای لیکرت از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم پاسخ می دهد. دامنه ی نمرات این مقیاس ۵ تا ۳۵ می باشد. دایتر و همکاران (۱۹۸۵) آلفای کرونباخ این پرسشنامه را ۰/۸۷ و پایایی باز آزمایی آن را ۰/۸۲ گزارش نموده اند. پایایی و اعتبار این مقیاس توسط بیانی و همکاران (۱۳۹۶) به دست آمده است. در پژوهش آنان نشان داده شد که پایایی این مقیاس از طریق ضریب آلفای کرونباخ ۰/۸۳ و با روش بازآزمایی ۰/۶۹ بوده است. اعتبار سازه ای این مقیاس نیز از طریق اعتبار همومان .با امتفاده از فرسیت: شادکامی اکسفوره (آرکیل ریغ ۸۱ )ی فترمست آفسردگی بکی (بک و خکاران, اغق0 برآورد شد و نتایج نشان داد که با فهرست شادکامی آکسفورد همبستگی مثبت و با افسردگی بک همبستگی منفی دارد (۰)۱۱ ۴) پرسشنامه امید به زندگی: مقیاس امید به زندگی توسط اشنایدر (۱۹۹۸) ساخته شده است و شامل اندازه گیری های خود گزارشی صفت و حالت امیدواری هستند. این پرسشنامه شامل ۱۲.سوال چهار گزینه ای است که آزمودنی از بین پاسخ های کاملا غلط. تا حدی غلط. تا حدی درست و کاملا درست که به.ترتیب نمره ۱ و ۲ و ۲ و ۴ می‌گیرد و در نهایت نمره امیدواری در محدوده ۳۲-۸ قرار می‌گیرد. (دارای ۴ سوال انحرافی که نمره ای به آنها تعلق نمی گیرد)(به نقل از قربانی,۱۳۸۸). همسانی درونی کل آزمون ۰/۷۴ تا ۰/۸۴ است؛و پایایی آزمون باز آزمون ۰/۸۰ و در دوره های بیشتر از ۸ تا ۰ هفته از این میزان نیز بالاتر است (اشنایدر و لوپزه۲۰۰۷ به نقل از قربانی»۱۳۸۸). پایایی این آزمون توسط گروه اشنایدر (۱۹۹۸) روی چهار گروه نمونه برابر بود با ۰/۸۴ و پایایی باز آزمایی ۱۰ هفته بعد برابر بود با ۰/۸۰. همبستگی آن با مقیاس نا امیدی بک برابر ۰/۵۱ می باشد و همبسشگی ای با افسودی که زاب ۷/۳ جوا این مقیاس دو آیتم انگیزه:(داشتن راه حل) و اراده (رسیدن به راه حل) را می سنجد. ضمنا اين پرسشنامه روی ۴۵ آزمودنی ایرانی اجرا شد و پایایی آن ۰/۷۳ به دست آمد هم« چنین بین این پرسشنامه با شاکاکلیی غورد که/روی این‌آزمودنی اجرا شد: همیستگی (آغتبار همزقان) ۱ به دست آمد که نشانگر اعتبار این پرسشنامه ها بود (۸). جدول شماره ۱: شاخص های توصیفی» میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای پزوهش جدول ۱ شاخص های توصیفی,» میانگین و انحراف استاندارد نمرات امید به زندگی, احساسات مثبت و بهزیستی روانی با تاب جدول ۲: ضرایب رگرسیون چندگانه متغیرهای پیش بین (امید به زندگی, احساسات مثبت و بهزیستی روانی) با تاب آوری همان طوری که در جدول ۲ ارائه شده است. رگرسیون پیش بینی تاب آوری سالمندان از روی متغیرهای امید به زندگی» احساسات مثبت و بهزیستی روانی معنیرداژامی‌#باشد ۰۵۸۲(۲ درو ۳-۸/۳۵). متغیر اخساسات مثبت با ضریب بتای ۱ و متغیر بهزیستی روانی با ضریب بتای ۰/۲۱ می توانند به طور مثبت و معنی داری تاب آوری سالمندان را پیش بینی کتند,همچتین؛ مقنار نظرنقان,می خهه ۱۸ از واربانسی تاب آوری سالمت‌ای توسط,متخیرهای باذشده تبییق مين وق جدول ۳: ضرایب همبستگی ساده بین امید به زندگی با تاب آوری سالمندان ملاک ‏ متغیر پیش بین (ه معنی داری (0) نمونه (1) همان طوری که در جدول ۳ نشان داده شده است بین امید به زندگی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (۰/۰۰۴< 0 و ۰/۲۶ -۲). به عبارت دیگر هر اندازه امید به زندگی سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب جدول ۴: ضرایب همبستگی ساده بین احساسات مثبت با تاب آوری سالمندان همان طوری که در جدول ۴ نشان داده شده است بین احساسات مثبت: با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (۰/۰۰۰۱< 0 و ۰/۳۶ - ۲). به عبارت دیگر هر اندازه احساسات مثبت سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب جدول ۵: ضرایب همبستگی ساده بین بهزیستی روانی با تاب آوری سالمندان همان طوری که در جدول ۵ نشان داده شده است بین بهزیستی روانی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (۰/۰۰۴>< 0 و ۰/۲۷ <۲). به عبارت دیگر هر اندازه بهزیستی روانی سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب نتایج نشان داد» رگرسیون پیش بینی تاب آوری سالمندان از روی متغیرهای امید به زندگی, احساسات مثبت و بهزیستی روانی معنی دار می باشد. متغیر احساسات مثبت با ضریب بتای ۰/۳۱ و متغیر بهزیستی روانی با ضریب بتای ۰/۳۱ می توانند به طور مثبت و مغنی داری تاب آوری سالمندان را پیش بینی کنند. همچنین؛ مقدار 3*2 نشان می دهد. 7۱۸ از فاریانس تاب آورقی سالمندان توسط متغیرهای یاد شده تبیین می شود.در تبیین این یافته ها می توان گفت که تاب‌آوری سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است. فلاچ (۱۹۸۸) براین عقیده است که حالات تاب‌آوری طی یک فراینه شکست و انسجام مجدد تاب آورانه برای رشد به انرژی نیاز دارد؛ به نظر می رسد این انرژی یک منبع معنوی و ذاتی دارد. به اعتقاد فلاچ نیرویی در درون هر فرد وجود دارد که او را بسوی خودشکوفایی» نوع دوستی» خرد و هماهنگی سوق می دهد. این نیرو از یک منبع معنوی سرچشمه می گیرد. تعدادی از پژوهش های انجام گرفته در حوزه تاب‌آوری نشان می دهند که خوش بینی» یافتن معنا در تجارب منفی» دیدن تجارب منفی از دیدگاه مثبت و نگاه کردن به آنها به‌عنوان تجارب ضروری زندگی» اعتقاد به وجود یک منبع» باور به وجود یک قدرت برتر و باور به اینکه شخص توانایی حل مسئله را دارد با تاب‌آوری» و سازگاری با ضربه روانی همبستگی بالایی دارد (۱۴).بر این اساس داشتن امید یکی از عواملی است که سالمندان می توانند آینده روشنی برای ادامه زندگی خود ببینند. امید به زندگی یکی از شاخص های بسیار مهم سلامتی و رفاه در انسان محسوب می‌شود. امید یک حالت انگیزشی عثبت است که عبتنی بر حس پایوری و راهیاسل اس گناشیآاز تقامل قره با محیظ است. امیدواری یکی از عواسل اساسی ارتقادهنده قدرت انطباق و سازگاری و نشانه سلامت جسمی و روانی می باشد و همچنین عامل اصلی تلاش برای کشف متغیرهای موّثر و نهفته در ورای بهبود محسوب می‌شود. عوامل متعددی ازجمله ساختار روانی و وضعیت روان شناختی, هیجانات مثبت و منفی» توانمندی انطباق با شرایط محیطی و پیرامون» ژنتیک. سطح و کیفیت زندگی و.. بر میزان امیدواری و بهزیستی روان شناختی انسان تاثیرگذار هستند. به ظطوری که رویکرد روان‌شناسی مثبت نگر به پیش بینی عواملی تمرکز دارد که بر بهزیستی روان شناختی تاثیر میگذارد و هدف غائی این رویکرد. شناسائی سازه ها و شیوه هایی است که بهزیستی و شادکامی انسان را به ارمغان می آورند و سعی میکند عوامل سبب ساز و تهدیدکننده ی آرامش و شادکامی را شناسائی و رفع نماید (۱۱).برخورداری از بهزیستی روانشناختی پایین می‌تواند بر روی عوامل روانی سالمندان نیز اثر گذارد بهزیستی روانشناختی ضعیف می‌تواند موجب بکارگیری مکانیسم‌های مقابله و سازگاری ناموثر در افراد شده و متعاقبا موجب افزایش تنش در آنان گردد و افزایش تنش در ارتباط مستقیم با عوامل فیزیکی و جسمی بوده و می‌تواند شدت بیماری در افراد را افزایش دهد. بسیاری از محققین رابطه بین بهزیستی روانشناختی و صفات فردی را مورد بررسی قرار داده و عواملی را شناسایی کرده‌اند این عوامل شامل میزان شناخت از خود؛ تنش‌های متحمل شده؛ دست یابی به اهداف زندگی؛ روش‌های مقابله و میزان سازگاری می‌باشند. به لحاظ اهمیت و دامنه‌ی فراگیر بهزیستی روانشناختی» عوامل موّثر بر آن همواره بررسی شده است. در این میان» نقش سازمآن ها و نحوه‌ی ارتباطات اعضای آن با یکدیگر در شکل گیری بهزیستی روانشناختی بسیار نتایج نشان داد بین امید به زندگی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر هر اندازه امید به زندگی سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب آوری بالاتری نیز برخوردار خواهند بود. با توجه به این تبیین. مشخص گردید تاب آوری به عنوان یک مهارت مهم در زندگی» در کنار مولفه‌هایی از جمله امید خوش بینی و خود کارآمدی از مولفه های تشکیل دهنده سرمایه روان شناختی است. سرمایه‌ای که به زندگی فرد معنا بخشیده. تلاش فرد برای تغییر موقعیت های فشارزا را تداوم می دهد و او را برای ورود به صحنه عمل آماده نموده و مقاومت و سرسختی وی در تحقق اهداف را تضمین می کند.از سوی دیگر امید یک حالت انگیزشی مثبت است که مبتنی بر حس پایوری و راهیابی است که ناشی از تعامل فرد با محیط است. امید به زندگی یکی از عوامل اساسی, ارتقادهنده قدرت انطباق و سازگاری و نشانه سلامت جسمی و روانی میباشد و همچنین عامل اصلی, تلاش برای کشف متغیرهای موثر و نهفته در ورای بهبود محسوب میشود. عوامل متعددی از جمله ساختار روانی و وضعیت روانشناختی,» هیجانات مثبت و منفی,» توانمندی انطباق با شرایط محیطی و پیرامون» ژنتیک. سطح و کیفیت زندگی و... بر میزان امیدواری انسان تاثیرگذار هستند. بطوریکه هدف رویکرد روانشناسی مثبت» سلامت فهم و آسان سازی سلامت ذهنی و روانی است و بعنوان یک اقدام متهورانه ی علمی» بر درک و فهم و تبین شادمانی و سلامت ذهنی و بطور دقیق به پیش بینی عواملی تمرکز دارد که بر امید واری تاثیر میگذارد و هدف غائی این رویکرد شناسائی سازه ها و شیوه هایی است قه.بهوسی و قاد‌کامی اسان را یه ارمقلای, ی آفرند. و سعی میکسه صواقل سیب نساز و تهدیدکننده ی آرامش و شادکامی را شناسائی و وفع نمایده نتایج نشان داد بین احساسات مثبت با تاب ‏ آوژی شالمندان رابطهامثبت.معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر هر اندازه احساسات مثبت سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب آوری بالاتری نیز برخوردار خواهند بود. در تبیین این نتیجه میتوان گفت که احساس خرسندی و رضایت از جنبه های زندگی» از مولفه های نگرش مثبت افراد نسبت به جهانی است که در آن زندگی می کنند. شادکامی با ارزش ها ارتباط نرفیگ اما پیچیده ای دارد و معیارهایی که افراد بر پایه آن درک ذهنی خود را از خوشبختی ارزیابی می کنند متفاوت است. تجربه شادکامی هدف برتر زندگی به شمار می رود و احساس غم و تاخرسدی .اغلبماتعی هر ,را انتجام وظایف فری شمرده .می شوت آشاه‌کامی,بارتاب تازی سای آرروهای تخس ,وروقعیت فعلی او می باشد. سلیگمن (۷۳:۴) معتقد ام و اضرا اهاز چیه ایس تاد ده است که احساسات غیت عاسل پدیدآورندهه منافعی بهامراتب بیشتر از ضرفا اخساس خوبی داشتن است؛ افراد درای احساسات مثبت» سالم تر و بسیار موقق ترند و درگیری و تعهد اجتماعی بیشتری دارند. اصطلاح احساسات مثبت. گاهی اوقات به معنای عاطفه مثبت منهای عاطفه منفی به کار برده می شود. احساس شادی تنها با عدم حضور هیجانات و حالات منفی به دست نمی آید. بلکه لازمه وجود احساس شادکامی, شرایط و حالات مثبت و رضایت مندی از زندگی با خود و دیگران است. همچنین تلاش جهت ارتقا سلامت و او جمله اقزایش اتشاط بو شادکامی بف یمیت خانواداهها سوق بافته وبا استفاده از روش تاب آوری تجقق بیدا گنرد است‌ناب آوری یک اقرا بند توانایی .با پیامد سازگاری موقتیت: آمیز با شرابط هدید کننده استادصرفا پایذاری:ذر برابر آسیی,غابا شرایط تهدید آمیز نیست. بلکه شرکت فعال و سازنده ی فرد در محیط است و می توان گفت تاب آوری» توانمندی فرد» در برقراری تعادل زیستی - روانی در شرایط خطرناک می باشد. فردی که در تاب آوری است چاره ساز و انعطاف پذیر بوده مطابق تغییرات محیط خود را وفق می دهد و بعد از برطرف شدن عوامل فشار زا به سرعت به حالت بهبود باز می گردد. سالمندانی که در انتهای سطح پایین تاب آوری هستند به مقدار ناچیزی خودشان را با موقعیت های جدید وفق می دهد. اینها به کندی از موقعیتهای فشار زا به حالت طبیعی بهبود می یابند. در واقع سالمندان دارای تاب آوری بالا نسبت به سالمندان فاقد تاب آوری رویدادهای منفی را به صورت انعطاف پذیرتر و واقع بینانه تر در نظر می گیرند و مشکلات را اغلب موقتی و محدود می دانند واز شیوه های مقابله ای مفیدتر نیز سود می جویند.با توجه به یافته های پژوهش حاضر افرادی که عادت به استفاده از راهبردهای سازگارانه ای با مضمون فکر کردن به وقایع مثبت (مثبت اندیشی) به جای وقایع منفی» تفکر دربار هی پی ریزی برنامه های موثر برای مداخله در حل مشکل, معنای مثبت بخشیدن به واقعه یا تفسیر واقعه به صورت مثبت و همچنین کم اهمیت شمردن واقعه و کوچک شمردن آن در مقایسه با وقایع بزرگتر را دارند» نسبت به سایر افراد که از این راهبردها استفاده ی کمتری دارند. از تاب آوریق بالاتری برخوردار خواهند بود. استفاده از این نوع راهبردهای سازگارانه ممکن است با کاستن از هیجانات منفی و در نتیجه بهبود عملکرد شناختی و هیجانی» موجبات رویارویی فرد برای حل مشکل و افزایش تاب آوری او را فراهم آورد. فردریکسون, توگاد. وایوق و لارکین (۲۰۰۳) نیز بیان کردند که افراد به این دلیل تاب آور اند که از احساسات مثبت به طور استراتژیک و هوشمندانه برای دستیابی به نتایج مقابله ای برتر استفاده می کنند .برخی پژوهشگران» تنظیم هیجان را به عنوان یک واسطه در زمینه ی سازگاری با استرس پیشنهاد کرده اند. استفاده از برخی راهبردهای سازگارانه ی تنظیم هیجان همچون ارزیابی مجدد شناختی در مواجهه با استرس» در بسیاری از مواقع علاوه بر کاستن از هیجانات منفی, می تواند باعث افزایش هیجانات مثبت شود.تاب آوری تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدید کننده نیست و حالتی اتشغالی در رزتارویی باشبرایط خطرناکه ی باشده‌یلکه شرکنه اقنل ورسارنده در محیطظ پیراتوتی خود:است: می‌قوان ی تب آوری» توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی :در شرایط خطرناک است. افزون بر این اکثر پژوهشگران بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی؛ عاطفی و شناختیمی.باشد. اهمیت نقش تاب آوری به قابلیت تطابق انسان در مواجهه با فشارهای, غلبه یافتن در شالمندان انکار ناپذیر بوده. این خصیصه با توانایی درونی شخص و مهار تهای اجتماعی و تعامل با محیط حمایت می‌شود» توسعه می‌یابد و به عنوان یک ویژگی مثبت متبلور می‌گردد. نتایج نشان داد بین بهزیستی روانی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر, هر اندازه بهزیستی روانی سالمندان بالاتر باشد به همان اندازه از تاب آوری بالاتری نیز برخوردار خواهند بود. در تبیین این نتیجه می توان گفت که در سالهای اخیر گروهی از پژوهشگران حوزه سلامت روانی ملهم از روان شناسی مثبت نگر رویکرد نظری و پژوهشی متفاوتی برای تبیین و مطالعه این مفهوم برگزیده اند. آنان سلامت روانی را معادل کارکرد مثبت روانشناختی» تلقی و آن را در قالب اصطلاح بهزیستی روانشناختی مفهوم سازی کرده اند. این گروه نداشتن بیماری را برای احساس سلامت کافی نمی دانند بلکه معتقدند که داشتن احساس رضایت از زندگی» پیشرفت بسنده, تعامل کارآمد و موثر با جهان» انرژی و خلق مثبت پیوند و رابطه مطلوب با جمع و اجتماع و پیشرفت مثبت» از مشخصه های فرد سالم است. اگر چه این ابعاد بهزیستی می توانند نشانگر سلامت روانی فرد باشند» اما در مقایسه با ابعاد بهزیستی هیجانی و روانشناختی از وضوح کمتری برخوردارند. با این وجود باید توجه داشت که مقیاس های بهزیستی هیجانی غالبا رضایتمندی و عواطف مثبت فرد نسبت به زندگی کلی را می سنجد و به ندرت به رضایتمندی و عواطف مثبت نسبت به جنبه های زندگی اجتماعی می پردازد. همچنین ابعاد بهزیستی روانشناختی نیز برد‌اشت های درون شخصی در مورد سازگاری فرد با دیدگاهش نسبت به زندگی را منعکس می کنند. صرفا یکی از شش مقیاس بهزیستی روانشناختی - روابط با دیگران - نشانگر توانایی فرد در ایجاد و نگهداری روابط بین شخصی صمیمانه و توام با اطمینان است امروزه دیدگاه جدیدی درعلوم وابسته به سلامت بطور اعم و در روانشناسی بطور اخص در حال شکل گیری و گسترش است. در این دیدگاه و رویکرد علمی تمرکز بر روی سلامتی و بهزیستی از جبنه مثبت و نیز توضیح و تبیین ماهیت روانشناختی کیفیت زندگی است. بهزیستی روانشناختی را فرایندی برای رسیدن به سلامتی و تندرستی معرفی کرده و از نظر او کیفیت زندگی رویکردی آگاهانه به منظور دستیابی به سلامت روحی» روانی و بدنی است. به عبارتی» ارزیابی مثبت يا منفی فرد از مشخصه ها و خصوصیات زندگی وی با محیط. کیفیت زندگی او را نشان می دهد. به طور کلی, می توان گفت بهزیستی روانشناختی فقط از نظر فرد مشخص می شود. اگرچه بهزیستی روانشناختی را می توان به طور کلی با عبارت شادی يا رضایت تعریف کرد. اما این دریافت کلی به وسیله جنبه های مختلف زندگی فردتحت تاثیر قرار می گیرد. رضایت از زندگی» به وسیله درک هر فرد از شرایط کنونی اش در مقایسه با انتظارات. آرزوها و شرایط دلخواه و ایده آل او تعیین می گردد. احساس کیفیت زندگی هم دارای مولفه های عاطفی و هم دارای مولفه های شناختی است. افراد با احساس و دارای بهزیستی بالا هیجانات مثبت را به صورت عمده تجربه می کنند و از حوادث و وقایع پیرامون خود ارزیابی مثبتی دارند در حالی که افراد با احساس بهزیستی پایین» حوادث و موقعیت زندگی شان را نامطلوب ارزیابی می کنند و بیشتر هیجانات منفی نظیر اضطراب, افسردگی و خشم را تجربه می کنند (۱۴). تاب آوری بخشی از توانایی یک انسان است که با استفاده از آن می‌تواند شرایط نامطلوب را پشت سرگذاشته و به نحو مناسبی از توانایی سنازگاوی خود:برای فزونقاتدی قترت تخریب آنها استفادهمی که انسانی, کفقاب آور اس اژ هر بجزای یکت فرستا طلایی می‌سازد. اینکه بحران‌ها همچون سکه‌ها دو رو دارند» یک روی آنها همانی است که از اسمشان پیداست. ایجاد تشویش و نگرانی بیماری» آسیب‌های اقتصادی و روانی و اجتماعی,» و روی دیگر آنها محک زدن توانمندی و آمادگی آدمی است و اینکه انسان در برابر شدائد و دشواری‌ها تا چه اندازه قوی و مهیای مبارزه و ماندگار شدن است؛ گویی بحران‌ها گاهی نقش تربیتی هم برای انسان بازی.می‌کنند: آموزش می‌دهند و امتحان می‌گیرند. زندگی بشر همواره یا این دست مشکلات و بحران‌ها مواجه بوده و شایدالوا گف بسیاری أرلوه‌های پیشرفت اعم از اختراعات و کشفیات و حتی شناخت نقاط ضعف و قوت زندگی بشر و آشکار شدن ضرورت‌های زندگی نیز به نوعی مرهون حضور و بروز همین بحران‌ها است. از سوی دیگر بحران‌ها نه تنها در حوزه علوم و فناوری‌ها بلکه برای غلبه بر بحران‌ها تحول در نظام‌های مدیریتی» رفتاری» نگرش‌ها و ارزش‌ها و به طور کلی سبک زندگی انسان چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی و حتی جهانی را نیز رقم زده‌اند. اگر چه این بحران محدوديت‌ها و ممنوعیت‌هایی برای همه انسان‌ها همراه داشته و مشکلات اقتصادی و شغلی ایجاد کرده اما آموزه‌های عملی خاصی هم برای ما در برداشته است؛ البته اگر ما بدانیم که انسان هوشمند از چالش‌ها و تهدیدهای روزگار هم فرصت‌ها و موقعیت‌های مطلوب را به دست می‌آورد. اساسا فرق میان انسان‌های آسیب پذیرو مقاوم همین است کنها گروه نخست آمیده شکسته شدن هستنه چنرا که آمنادگی مواجهه با چالش‌ها را ندارند در حالی که گروه دوم نه تنها آمادگی برخورد با مشکلات را دارند بلکه به موازات آن, امید به رهایی از آنها را هم در خود زنده نگه می‌دارند.بطوریکه هدف رویکرد روانشناسی مثبت. سلامت فهم وآسان سازی سلامت ذهنی و روانی است و بعنوان یک اقدام متهورانه ی علمی» بر درک و فهم و تبین شادمانی و سلامت ذهنی و بطور دقیق به پیش بینی عواملی تمرکز دارد که بر امید واری تاثیر میگذارد و هدف غائی این رویکرد شناسائی سازه ها و شیوه هایی است که بهزیستی و شادکامی انسان را به ارمغان می آورند و سعی می کند عوامل سبب ساز و تهدیدکننده ی آرامش و شادکامی را شناسائی و رفع نماید. بنابراین در این پژوهش نشان داده شد که تاب آوری بر بهزیستی روانشناختی و سالمندان تاثیر والایی ژقط ۰۵ ۱/۵8000 ور 0 قاعمهن ,دعصاممهط ۵۶ بوعمامطمروو ۲ .(1111) باعقط/3 بعاوو‌جش (1 .(1393) نصه‌تطهط حاعصعا۳ معمقطهلد2 صمککق11 21693210005 معطع ]1 0ص منملد‌تعصس۸ ۵ ۵۵ 1۸۷7۵۳۶) ,8۷۵1205 آهنم5 فصه عصمنامصط عبجنازوه2 .(1393) نت۸ ۵۲ مفتص2ه ۸ (۲ 5 37۵00021 ,(بوعتساگ کعلنمنک۸ فصه کعطه۷۷ صقنصه1۳ عطا ۵۶ کعطتوهنط عطا عصنوامصس۸ 25 31007 ع رد3 ,71621 [3/60۵ ,(2016) نت۸ ففصصقط3/0 مفصدفحصط۸ (۳۲ .(36) .110556060 مف2ه0 600 فصه ممسحقط0/< سمداع۸ ,نامک .معطوک۸ نل۸ منصه‌اهنط ر۶ :(11) 3 ,ازع 10 م25 صهنص1۳2 ۵1 م30 +علی‌ک کصمنامصط عنانده2 عط او ونوننه فص ند ۰ خذل۸ مذتد‌عهصد5 :امک مصه‌ 2و۸ بطهااطنطاه7 م۸000 بطهالهنه۳ حقلجدک20 (۵ 6 200 ۷۷۵11-۹۳۵ [معزع م1 مط رقم ۵۳ ککعصنلاحهط نمعزعمامل دم ۵۶ مععلله عط1 .(31392) ۳۵106 مر زز ۸۵12055 هط .(3333) .27 موژل 3/2880 م167۵ ۹۵ حصصقط3/0 ,حقتمصصسد 1 (6 عنمع0م۸ اعاصعلننگ طلزم کدمنامهط عنندو8 فصه منک لهنممک5 ,کلنه17 تجانلم ۳۳۹02 ,0 ۷۵۵۳۵ ,۳۵۵00 +عطعن۲7 هذ وصتصصقا2 هه حاعع‌عوع۸ ۶و ص30 واه ,36۳0۳۵ 0 ۶۶عن[۵ کنامزهنا۲ عصنناه۳م 6/6 منطوصمناهام۲ 156 .(1389) +نوصفصوع/3 حاعفهمززه77 (۷ 4-۰ ,(15) 5 مقصنه۸ 1 [(2 70 صقنص1۳۵ م1 ع0زه عط ودمصه دمص عناوم ,00 ۲و۳ مطالهه77 ل۵صع/21 ۵۶ کعاص۳۳0 .(1395) مطزعه‌و-لد ۸ فنوودک مخصنه‌عدم73 (۸ [ده ززمامطردد جه 0۵1۵6 ورنزددمناهاهم عط1 .(8888) دوگ متقطدط :و12 مننه‌طتعلده طط(9 40 1۹1۳6 ووعمامط ۷و2 لفدمنام3۳۵ کم لقص30 بکصمتامصه عانومم فصه ککعصطعتاما 40 عط بنامسه نومه صه ع0اصط ام ننفموتاهاه معط ما10 ب(1111) بعمهت نز مطعار هه(00 ۰ 3/281۳ ازازد 7/6 5ع0206 3/0 هزانج 1 .کاصعو 5 صذ عانهت بننم 067502 06 ۲ ۹۳006 ۶ جمناههنند آههمز دعصصف0ا 3 .(6666) .نز فمفسصقط0/< منعله11(7 3 ,(2۷10۲ع86 0صه خطعامط7) عمامن 2 آمنصنا) وصه تجطهنط رد2 و و7 صعنص۳] +کصمتامصه 5 6 06166 مر نزعدمزاها+ ۵ط1 ..(6666) دز هه بالقم/3 نها عوچد1 ,+ ومنوهه22(7 -5000 .65 زو تنس صقطع1 ۵1 کاصعوی علفس عاممحصمد فعنصهه هذ کصمامصه عنانووم 0هه 122-۰ ,(3) 5 ,۷۵۳6 ۵1 کعنفوند [معزع م1[ مد روم [هنع6 29700010 .(1396) .5عع۳ق7 ,0696۳ 0صممط مق حطقفط ,706۵ علقصهنک منصقصد5 (۱۳ لمعنصناع فصه باهنطرد2 ۶ه لتفصس70 صقنصه۳ت بصمنی‌هعنهه عقنا فصه طکلقعط نامع ,ککعصتو هط ص16 بذاقا لهعزعمامطردد ۵ عل نز .(5ککک) 00 صصه/< منتعامد44(5

زمینه تحقیق و هدف: هدف از این پژوهش، بررسی رابطه امید به زندگی، احساسات مثبت و بهزیستی روانی با تاب آوری دربین سالمندان شهر کرمانشاه بود. روش مطالعه: پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و در روش اجرا از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش شامل سالمندان تحت پوشش مرکز جامع سلامت امام خمینی شهر کرمانشاه به تعداد 158 نفر در سال 1399 بود. نمونه آماری با استفاده از فرمول حجم نمونه مورگان 120 نفر می باشد که با توجه به احتمال ریزش نمونه ها بدلیل اینکه آزمودنی ها سالمند می باشند و ممکن است همکاری برای تکمیل پرسشنامه صورت نگیرد تعداد 113 نفر انتخاب گردید. پرسشنامه های مورد استفاده این پژوهش، بهزیستی روانی ریف (1994) احساسات مثبت وینر (1985)، امید به زندگی اشنایدر (1998) و تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) بود. نتایج: یافته ها نشان داد رگرسیون پیش بینی تاب آوری سالمندان از روی متغیرهای امید به زندگی، احساسات مثبت و بهزیستی روانی معنی دار می باشد (0001/0>p و 52/32=F). متغیر امید به زندگی با ضریب بتای 34/0، متغیر احساسات مثبت با ضریب بتای 32/0 و متغیر بهزیستی روانی با ضریب بتای 28/0 می توانند به طور مثبت و معنی داری تاب آوری سالمندان را پیش بینی کنند. بین امید به زندگی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (0001/0= p و 61/0 = r). بین احساسات مثبت با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (0001/0= p و 58/0 = r). بین بهزیستی روانی با تاب آوری سالمندان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (0001/0= p و 49/0 = r). بحث و نتیجه گیری: تاب آوری بخشی از توانایی یک انسان است که با استفاده از آن می تواند شرایط نامطلوب را پشت سرگذاشته و به نحو مناسبی از توانایی سازگاری خود برای فرونشاندن قدرت تخریب آنها استفاده می کند، سالمندانی که عوامل متعددی ازجمله ساختار روانی و وضعیت روان شناختی، هیجانات مثبت و منفی، توانمندی انطباق با شرایط محیطی و پیرامون، ژنتیک، سطح و کیفیت زندگی و... بر میزان امید به زندگی، احساسات مثبت و بهزیستی روانی سالمندان تاثیرگذار هستند.

456791

پوپولیسم یغرم گرایی, از جمله سولفه‌های مزب در غللم اجقماضی ی‌سیاست است که به آشتکال گوناگون در آثار ادبی معاصر نمود یافته"است؛ تاابهتجخایی است که حتی به‌صورت یک مکتب ادبی کاملا مستقل به ام اآمکتب ادبی پوپولیسم» ذزلذبیات مطرح شده است؛ پوپولیسم در واقع به جریانی .اطلاق می‌شود که بنیان اصلی, آن با تأکید بر محوریت خواست و نقش طبقات متوسط و پایینجامعه دزاساختار نظام‌های انقلابی و دفاع از حقوق ازدست‌رفته ایشان در برابر طبقه روشنفکر او حاکم‌شده.آن جامعه, بنا نهاده شده است؛ اما این جریان با وجود داشتن نگ ماگ مرور ز در شرایط واقعی؛ چهره متضادی را به خود می‌گیرد که در آن تمامی مشخصه‌های مثبت» به مشخصه‌های منفی تبدیل می‌شوند؛ تا جایی" که همین مشخصه‌های منفی است که چهره واقعی پوپولیسم را قلعه حیوانات جورج اورول» از جمله انتان‌های.تمثیلی در ادبیات داستانی معاصر جهان است که از نظر موضوغی داری پس زمینه اجتماعی و سیاسی است که در قالب فابل» تحولی انقلاب محور در یک جامعه نمادین (قیام حیوانات بر ضد انسان‌ها و راندن آن‌ها مزرعه) را ترسیم می‌کند که به‌مرور؛ به سبب برتری‌جویی گروهی از حیوانات باهوش‌تر (خوک‌ها) بر سایر حیوانات؛ دچار شکافی طبقاتی می‌شود که همین امر ساختار حاکمیتی گذشته را در قالبی جدید در مزرعه بازآفرینی می‌کند. به  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۶۵ همین دلیل داستان قلعم حیرانات: دارای رویژگی‌های خاسی است که سیر روایی آن می‌تواند شباهت زیادی با سیر شکل‌گیری یک نهضت پوپولیستی داشته باشد. باتوجه‌به مطالب بالا در این پژوهش دو پرسش عمده مطرح می‌گردد: آیا داستان له خیرانات: می‌تراند. یک داستانی الگی گرضه از جریانات: پوپرلسمی ۲ در صورت پوپولیسمی بودن ساختار محتوایی این داستان» کدام مشخصه‌های باتوجه‌به موارد یادشده؛ در این جستار این فرضیه مطرح می‌شود که داستان له حیوانات از نظر محتوایی» از شیوه شکل‌گیری و سرانجام جریانات پوپولیستی الگوبرداری شده است و در روند روایی آن؛بهامرور, مشخصه‌های مثبت پوپولیسم» به مشخصه‌های منفی تبدیل می‌شوند. در این پژوهش که به شیوه تحلیلی- تطبیقی است. کوشش می‌شود که ضمن ارائه تعریفی روشن از پوپولیسم و امشخصه‌های واقعی آن و نیز بیان شرح مختصر از داستان اقلعه حیوانات؛"رد پای.پوپولیسم در روند روایی اين اون پژرهشی‌هاین کوناگوتی درباره هنت قلعت رالات ای ار پژوهش‌ها بین رشته‌ای ادبیات و علوم اجتمانی؛ خصوصا : مولفه .پوپولیسم نمودها و کارکردهای آن در ادبیات و نیز جایگاه آن در علوم سیاسی, اجتماعی به زبان فارسی انجام گرفته است که برخی از آن‌ها به این قراز است؛"عباسی (۱۳۹۹)"با؛بررسی ادبیات داستانی اواخر دوره قاجار و اوان انقلاب مشروطیت» شکل‌گیری رمان فارسی را متأثر از ایدئولوژی‌های سو کولا ریسم (5601271900) و فردگرایی دانسته است. مختاری (۱۳۹۸) بر اساس نظريه جامعه‌شناختی ژرژ لوکاچ(1.01)269 6)) و لوسین گلدمن( 1.0006 0))) به واکاوی رمان آتش به اختیار محمدرضا بایرامی پرداخته است و به اين نتیجه رسیده است نویسنده در ساختار روایی این رمان از مژلفه‌های گوناگون فرهنگ  ۶ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی» سال سوم» شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ عامه در قالب یک رويه واحد سود برده است. دلیری پور (۱۳۸۹) بحث روند شکل‌گیری نظام پوپولیسمی را در انقلابات مردمی بررسی کرده است و در پایان به اين نتیجه می‌رسد که زمینه شکل‌گیری پوپولیسم با ادغام خرده‌فرهنگ‌ها ملت‌سازی و نفوذ در پیرامون از راه کنترل آمرانه صورت می‌گیرد. ساجدی (۱۳۸۸) به بررسی مبادی پوپولیسم فرانسه و ابعاد ادبی اروپایی آن پرداخته است و در پایان بیان می‌کند که ادبیات مردمی با گرایش پوپولیسمی از قرن نوزدهم و در میان نویسندگان فرانسوی و سپس سایر کشورهای اروپایی گسترش یافته است. مشایخی و پارسا (۱۳۹۴) مژلفه‌های پوپولیسم را که بیشتر بر جنبه‌های مردمی و مثبت آن تأکید دارد, در چند داستان منتخب بررسی کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که پوپولیسم نه به شکل مخرب؛ بلکه به شکلی کاملا مثبت و سازنده در اين؛داستان‌ها انمود.«یافته است. زیباکلام و همکاران (۱۳۹۰) گفتار پوپولیستی در مطبوعات*ایران را بررستی" کرده‌اند"و در پایان بیان می‌کنند که روزنامه کیهان نسبت به روزنامه اعتماد. پتانسیل بیشتری برای گرایش به گفتار پوپولیستی دارد. حاتمی (۱۳۹۴)مولفه: پوپولیسم را در رژیم"پهلوی دوم بررسی کرده است که در نتایج آن بیان می‌کند که دولت پهلوی از پوپولیسم به‌عنوان ابزاری برای مقابله با نفوذ طبقات بالا مانند ملاکین و«زمین‌داران سود برده است و از همین راه توانسته است تشکل‌های صنفی مستقل را برچیده» تشکل‌های وابسته را جایگزین کند. توفیق فر (۱۳۸۸) نظام استعماری را در قلعه حیوانات مورد نقدوتحلیل قرار داده است بیان می‌کند که قلعه حیوانات؛ داستانی برای تخریب چهره انقلابات مردمی است که در ضمن آن جریانات استعماری قابل هضمو پذیرش می‌شد. عزیز محمدی (۱۳۹۶) بحث تمثیل و نماد را در این داستان بررسی کرده است و این داستان را نیع عظیمی از زیبایی‌شناختی با نگرش سیاسی دانسته است. قوام و بهنام (۱۳۹۰) به مقايسه تحلیلی شخصیت‌های این داستان و شخصیت‌های داستان‌های کلیله‌ودمنه نصرالله منشی پرداخته است و وجوه مشترک فراوانی میان جایگاه و کارکردهای شخصيت‌ها این دو اثر را بیان کرده‌اند. اسدی (۱۳۹۶) مبحث بلوغ فکرتی سیاسی و تأثیر آن در شکل گیری .یگ  بررسی و تحلیل مشخّصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجّادی فر ۱۶۷ انقلاب موفق را بر اساس داستان قلعه حیوانات تحلیل کرده است و در نهایت بر اساس باتوجه‌به موارد یاد شده و جستجوهای فراوان در سایت‌های علمی و پژوهشی. مقاله‌ای که در آن به بررسی مشخصه‌های پوپولیسم در داستان قلعه حیوانات پرداخته از برجسته‌ترین موضوعات مطرح در پژوهش‌های تطبیقی بین‌رشته‌ای بوده است؛ دراین‌بین تأثیرپذیری ادبیات داستّانی از علوم اجتماعی و سیاست بسیار پررنگ‌تر از انواع دیگر ادبی است. درواقع "«رمان از نظر شکل«و امحتوا نسبت به بقیه هنرها شاید به جز سینما به‌طور مستقیم‌تر از پدیده‌های اجتماعی مایه می‌گیرد» (زرفا ۱۳۸۸: ٩). به‌عبارتی روشن‌تر «آثار ادبی از منابعی«هشتند که به‌صورت غیر مستقیم و ناخودآگاه» ساختار اجتماعی را تحلیل و تفسیر می‌کنند» (کوثری» ۱۳۷۹ :۱۵). به همین خاطر است که بسیار از اندیشمندان.رمان‌ها را آینه‌هایی می‌دانند که به اشکال گوناگون واقعیت‌های جامعه را در خود انعکاس می‌دهند؛ بنابراین آمی‌توان گفت بین «رمان و واقعیات‌های رابطه‌ی ادبیات و به‌ویژه شاخه ادبیات داستانی با علوم اجتماعی و سیاست تا جایی است که گاه می‌توان آنها را از یک شاخه به حساب آورد. چرا که «ادبیات از ذات اجتماعی می‌تراود...و پا به پای تحولات جامعه, تحول می‌پذیرد» (آریان پور» ۱۳۵۴: ۶ با این وجود» نباید از نظر دور داشت که ادبیات داستانی همواره در تطبیق کامل با واقعیت‌های اجتماعی نبوده و گاه با استفاده از ابزارهای گوناگون به صورت ضمنی.  ۸ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی؛ سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ به تبیین آن‌ها می‌پردازد و خالقان آثار ادبی از انواع ادبی‌ای چون: فابل» رمان» داستان» شعر و ... استفاده می‌کنند تا واقعیات جامعه را به شکل تأثیرگذارتر به مخاطب انتقال دهد؛ به همین سبب» یک («اثر خود واقعیت نیست.» بلکه شکل خحاصی از بازتاب ریشه واه پوپولیسم از واژه لاتین «۳00112719» و یا «80018[109» است (رحیق اغصان, ۱۳۸۴: ۳۰۵) که (به معنای توده مردم یا عامه گرفته شده است» (آقابخشی و افشار زاد» ۱۳۷۴: ۲۴۶)؛ جریان پوپولیسم در واقع حاصل تلاشی بود که «در سال ۴م. از سوی مردان و زنان جوان رووس» علیه روشتفکران و نظریه‌پردازان جامعه آن روز روسی انجام گرفت» (تاگارانن ۱۳۸۱: ۷۳). اشتخاصیی»«که به دنبال انقلایی اساسی در ساختمان و ساختار حکومت حاکم در کشور بودند و «هدف اصلی‌شان واداشتن دهقانان بر ضد رژیم تزاری "بود» (همان: ۷۳). این‌گونه "تفکرات با قیام بلشویک‌ها (19001169ه8) در سال ۱۹۱۷ میلادی به اوج خود رسید,که در جریان آن بخشی از نخبگان جامعه روسیه - معروف به ناوردنیک‌ها ‏ (189ن027002) که خود از جوامع روستایی نبودند دست به ستایش دهقانان زدند و با استفاده از این کار به جستجوی اهداف خود پرداخته‌اند (همان: ۷۴). پوپولیسم حتی در ادبیات هم جریانی مکتب‌وار را ایجاد کرد که آن را گروهی از نویسندگان*فرانسوی پایه‌گذاری*کردند (میرصادقی, پوپولیسم که در زبان فارسی معادل واژه‌های عوام‌گرایی و مردم‌باوری استعمال شده است. در هر جامعه و به هر شکلی که نمود یابد. دارای چند ویژگی کلی به - جذب پشتیبانی مردم با استفاده از وعده‌های کلی و مبهم» و معمولا تحت کنترل  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۶۹ - پیشبرد اهداف سیاسی غیر وابسته از نهادها و احزاب موجود با فراوانی توده مردم - بزرگداشت مردم با اعتقاد به اینکه هدف‌های سیاسی باید به اراده و نیروی مردم و جدا از احزاب یا سازمان‌های سیاسی پیش برود (همان: ۷۴). به این ترتیب جریانات پوپولیستی بر اين پایه قرار گرفته که حکومت. چیزی جز خواست مردم نیست و آنچه خواست مردم است. همان هدف» پایه و اصول حکومت است. در انقلاب‌ها و حکومت‌های پوپولیستی اصول و قوانین وضع‌شده در تطابق با نوع انديشه و فرهنگ و حتی گاه مذهب و آیین مردمی است. به همین سبب رویکرد پوپولیسم بر اساس گوناگونی جوامع» می‌تواند در نمودهای متفاوت ظاهر گردد. به بیانی دیگر «پوپولیسم زمانی به وجود می‌آید که "او" به "آن‌ها" تبدیل می- شود» (تاگارات. ۷۱ ۱۷۲). چراکه «نظام پوپولیسم همه را یک‌رنگ و یک‌صدا می- خواهد و می‌بیند» (زیباکلام.و دیگران». ۱۳۹۰: ۱-۲۹)؛ پنابراین توده مردم اصلی ترین ابزار قدرت پوپولیسم است؛ به گفتار بهتر»«قدرت پوپولیسم پیش و بیش از هر چیزی در ایجاد گسست و توانایی‌اش "در.به چالش کشیدن. ساختاز موجود در چهارچوب جهان مدرن چیزی نیست مکز همان مردم.») (کلودمون» ۱۳۸۸: ۶۵). بنابراین پوپولیسم در نگاه اول «ناب‌ترین شکل یک امر سیاسی است» (لاکلائی ۸ ۶۴)» اما درحقیقت.پوپولیسم. بر این پایه شکل‌گزفته است که «عامه مردم؛ افرادی ناآگاه» منفعل و فاقد قدرت تشخیص‌اند» (تاگارت. ۱۳۸۱: ۸۷)؛ به همین سبب حکومت‌های پوپولیستی ورای هر آشعار یا تعریفت* آکادمیک» چون با هدف غایی استفاده از قدرت توده مردم برای تسلط بر آنها پا به عرصه وجود نهاده‌اند به مرور به سبب عدم روشنگری در بیان اهداف و نیز عملی نشدن وعده‌هایشان, کارکردهای کاملا متضادتی را با مشخصه‌ها آغازینشان به خود می گیرند که می‌توان این مشخصه‌ها متضاد منفی را مشخص‌های واقعی پوپولیسم به شمار آورد. به این ترتیب پوپولیسم از یک جنبش آرمانی مردمی برای آزادی» به یک حقه سیاسی برای استثمار دوباره مردم  ۰ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ تبدیل می‌شود و می‌توان گفت که این رویکرد خطرناک پوپولیسم معمولا در جوامعی که در آن‌ها کشمکش‌های اجتماعی مستمر ناشی از شکاف اجتماعی گوناگونی ( شکافت‌هایی چون: شکاف‌های طبقاتی» قومی, ایدئولوژیک. نسلی و...) وجود دارد. بیشتر نفوذ می‌یابد (ر.ک: دلیر پور» ۱۳۸۹: ۵۶). با نظری اجمالی به مطالب یاد شده و نیز روند شکل‌گیری برخی حکومت‌های پوپولیستی و سرانجام آنها می‌توان گفت که به طور کل مشخصه‌های واقعی پوپولیسم شامل مواردی چون: عوام‌فریبی» قرار گرفتن شخصی به عنوان یک رهبری فرهمند در رأس حکومت و تقدیس او تعصب» تکیه بر توده محروم» نداشتن ایدئولوزی مشخص, اصلاح‌طلبی» بورژوازی بودن و عناصری از ضدیت با امپریالیسم و ملی‌گرایی است (آقابخشی و افشار زاده» ۱۳۷۴: ۲۴۶) که می‌توان همه یا بخش زیادی از آن‌ها؛را در ساختار همه حکومت‌ها پوپولیستی مشاهده قلعه حیوانات داستانی انتقادی با محتوای" سّیاسی ‏ اجتماعی است که به شکلی نمادین مسائل مربوط به نظام حکومتی وقت در روسیه را تبیین می‌کند. اورول» در این اثر شکست یک انقلاب آرمان‌گرایانه در جامعه عقب‌افتاده با مردمی خیال‌پرداز را به تصویر می‌کشد (کوشا ۱۳۷۹: ۱۲). اورول» خود در یکی از نوشته‌هایش در مورد انگيزه نگارش این داستان می‌گوید: «پس از؛برگشتن از اسپانیا فکر کردم که اسطوره شوروی را موضوع داستانی قزار دهم که برای همه قابل فهم باشد؛ بنابراین شروع به تحلیل نظریه‌های مارکس از ,دید خیوانات کردم» (اورول۱۳۶۳: ۱۱۹). در این داستان حیوانات یک مزرعه, به دنبال شنیدن خوابی عجیب از زبان خوکی پیر به نام «میجر» (12[07/) سرودی موسوم به سرود «حیوانات انگلیس» را می‌شنوند و اين اتفاق» امیدی تازه برای رسیدن به آزادی» برابری و پایان دادن به سلطهه استبدادجویانه انسان‌ها در دل‌سایشان ایجاه می‌کند. سپس سیزانات: بهصررت پتهاتی تلاش و کرش خریش زا  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۷۱ آغاز می‌کنند و در شبی به طور ناگهانی و خودجوش آقای «جونز» (7069)» صاحب مزرعه را بیرون می‌کنند و خود زمام امور را به دست می‌گيرند. حیوانات مزرعه» برای تثبیت پیروزی و دست‌یابی به امنیت و برابری در استفاده از دسترنج خود در این راه دچار سختی‌ها فراوانی می‌شوند؛ در مقابل حمله‌ی انسان‌ها برای باز پس‌گیری مزرعه. شجاعانه می‌ایستند و در عین حال» هر روز بیشتر از روز قبل کار می‌کنند. حیوانات در ابتدای پیروزیشان بر انسان‌ها هفت فرمان را به‌عنوان اصول و قوانین همگانی تصویب می‌کنند که پایه‌ی اصلی آنها بر برابری مابین حیوانات: و تاکید بر ,ذوزی از انسان و ملازمات وق استوار است؛ اما از همان آبقدای داستان, خوک‌ها با توجه به هوشمندی بیشترشان, نقشی محوری‌تر از دیگر حیوانات را بر عهده می‌گیرند. در این بین نقش دو اخوک با نام‌های «ناپلئون» (00ع372001 ) و «اسئوبال» (5130770211) پررنگ‌تر از دیگر آخوک‌ها است. خوک‌ها به مرور با آموختن خواندن و نوشتن از روی کتاب‌های انسان‌ها به یادگیری علوم مختلف می‌پردازند و پس از مدتی کوتاه» به عنوان سرکردگان.و مغزهای متفکر حیوانات» جایگاه خود را در این بین اختلاف‌های جزئی اسئوبال ونأپلئون شدت می‌یابد تا جایی که ناپلئون با استفاده از سگ‌هایی که پنهانی پرورش داده بود اسئوبال را برای همیشه از مزرعه بیرون می‌کند. و از.آن پس.در داستان چیزی جز یک نامی موهوم که بتوان بسیاری از شکست‌ها و بی‌تدبیری‌ها را با آن توجیه کرد. از او باقی نمی‌ماند. در ادامه- ی داستان» ناپلئون شخصیت متفاوت: و خودکامه‌ای "از اخود نشان می‌دهد که در عین حال هر روز در پی ایجاد تقدس بیشتری برای خود است. در ادامه داستان وی به بهانه‌ی تأمین هزینه‌های ساخت آسیاب بادی که طرح اولیه‌ی آن را استوبال مطرح کرده بود» با انسان‌ها در مزارع دیگر ارتباط برقرار می‌کند» این در حالی است که حیوانات برای کارهای کشاورزی ساخت آسیاب بادی به سختی در تلاش‌اند و همزمان با تنگی معیشت نیز روبرو هستند؛ اما خوک‌ها به مرور و به بهانه‌ی مسئولیت  ۲ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ سخت نظارت و تدبیر امور مدیریتی مزرعه. از انجام کارهای سخت شانه خالی می- کنند و تبدیل به طبقه‌ای مفت خور و اشرافی می‌شوند. خوک‌ها با استفاده از بی‌سوادی دیگر حیوانات. در طول داستان» به بهانه‌های گوناگون تمام هفت فرمان را به سود خویش تحریف می‌کنند. تا جایی که در پایان داستان خوک‌ها شخصیت و چهره‌ای به مراتب بسیار بدتر از انسان‌ها پیدا می‌کنند و داستان به صورت یک تراژدی غم‌انگیز همان گون که پیش‌تر از این بیان شد. پوپولیسم دارای مشخصه‌هایی است که به سبب انحرافات گوناگون کارکردهای متضادی را به,خود می‌گیرد. به گفتار دیگر مشخصه‌های مثبت پوپولیسم به‌مرور به شکل کارکردهای کاملا,منفی» دگرگون می‌شوند که در واقع دراین‌بین مولفه‌هایی چون؛ تقدیس,و.وجود ارهبری, فرهمند در رأس هرم حکومتی. نداشتن ایدئولوزی مشخص, تعصب» عوام‌فریبی» اتکیه بر اتوان توده مردم عامه» مشخصه‌های اصلی پوپولیسم به‌حساب می‌آیند. در اداستان قلعه حیوانات تمام این مشخصه‌ها به اشکال گوناگون و روشن» نمود یافته‌اند که در بسیاری از موارد روند دگرگونی آنها از کاز‌کود فش بغلرکا کرو امبفرولافایل سیر مخ باشد.. دز ادامه: این جستار ضمن توضیح و تفسیر هریک از مولفه‌ها و مشخصه‌های پوپولیسم» با ذکر نمونه‌هایی از متن داستان به.واکاوی" چگونگی "نموّه و روند دگرگونی آنها در این ۱-۲-۳. محوریت یک شخصیت به‌عنوان پیشوا و ایجاد تقدس برای او یکی از مشخصات پوپولیسم قرارگرفتن شخصی به‌عنوان پیشوا در رأس این جنبش‌ها است. در مورد پديده رهبری در جنبش‌های پوپولیسمی سخن بسیار رفته است اما آنچه رون استگه: این ات که رهیرات پریراسمی, عسلتا کاریوساتیگ. ار حسولا  بررسی و تحلیل مشخّصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجّادی فر ۱۳ شی‌سذهیی اند و در بیکقر موارد این رهیرات به قذرت‌های اير انسانی, هسیر مسی‌شرند.ر طنینی مذهبی و فرازمینی در جامعه اشاعه می‌شوند. (ر.ک: پور زکی, ۱۳۸۳: ۳۵) به همین سبب این افراد همواره مورد تقدّس و بزرگ‌داشت قرار می‌گیرند و نقش آن‌ها روزبه‌روز در تمام امورات پررنگ‌تر می‌گردد. اما این شخصيت‌ها معمولا در جنبش‌های پوپولیسعی به‌مرون از کارکرد. و تفش یت شود دار اننحراف ای گردند. او فارکرد متضادی با روح و ذات مشخصه پوپولیسم به خود می‌گیرند و از یک چهره مردمی به یک فرد خودکامه و دیکتاتور تبدیل می‌گردد؛ بنابراین برای حفظ جایگاه رهبری خود. تیازمنک. به: نرغی تقدیس برای شخسیت‌فاپشان می‌شرند نا بکوانند نوغی مشروغیت را برا رفتارهای دیکتاتوری خود ایجاد کنند؛ البته این نکته نیز قابل ذکر است که ایجاد تقدیس برای این شخصیت‌ها می‌توّانه, باتوجّه‌به . فرهنگ‌های گوناگون جوامع در داستان قلعه حیوانایتا اپلئرون به‌عنوان شتحظیت,تأئگذار در جنبش حیوانی» رفته‌رفته ماهیت یک رفغبر مثبت پیش و ارد هد ی شود مبی گیرد؛ اما ناپلتون به مرور با حذف ناجوانمردانه شخصیتی چون اسئوبال. و دور.شدن از مبانی جنبش حیوانات, هر روز بیشتر از گذشتهه چا رگن آفاس#گوناگرن می‌شرد؛ تا جایی که اندک‌اندک از شخصیت یک رهبر مثبت در داستان» به شخصیتی منفی و دیکتاتور تبدیل می‌شود؛ به این ترتیب «نابلئوون برای «ادامه حیات ؛رهبری آخود دز داستان» نیازمند به نوی نقلایس براق تأیید کش‌های خودکانه‌اش می‌شوه پکه. این اغر با استفاده از چهار ابزار: خطیر و ضروری جلوه؛دادن جایگاه ای تأیید بق چون و چرای درستی گفتار و اندیشه‌های او عدم حضور مداوم فیزیکی در میان حیوانات مزرعه نمود یافتن نام آن‌ها در داستان قلعه حیوانات تقدس ناپلئون به‌غنوان یک پیشوای فرهمند عمدتا به چهار روش گوناگون صورت می‌گیرد. که در زیر به بررسی آنها پرداخته می‌شود.  ۴ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی» سال سوم» شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ یکی از روش‌های تقدیس پیشوا در جوامع پوپولیسمی خطیر جلوه‌دادن جایگاه وی است و این امر با استفاده از ابزارهایی چون رسانه‌ها و تبلیغات انجام می‌گیرد. در داستان قلعه حیوانات یکی از ابزارهای تقدیس ناپلئون خطیر و مهم جلوه- دادن جایگاه وی برای ادامه حیات انقلاب حیوانات است. این امر توسط یک خوک به نام «اسکوئیلر» (54062167) انجام می‌شود. اسکوئیلر در ,ذاستان ذارای نقش مأمو ر ابلاغ اوامر و تبلیغ محاسن ناپلئون است؛ در بسیار از موارد این اسکوئیلراست که نقش اصلی را در متقاعد کردن حیوانات در تمام امور اگرچه خلاف آرمان‌های جنبش حیوانی نیز باشد. بر عهده دارد. یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌های تبلیغاتی اسکوئیلر ایجاد تقدس خاص برای جایگاه ناپلئون است. وی با تأکید بر درستی رفتار و گفتار و نیز صداقت ناپلئون در خیرخواهی برای انقلاب حیوانی» وی را در قالب یک رهبر مقلّس بازنمایی می‌کند. در واقع می‌توان«گفت: که اسکوئیلز همان.رسانه‌ای است که در یک جامعه‌ی پوپولیستی در راستای اهداف این جنبش‌ها به فعالیت می‌پردازد. با توجه به این امر می‌توان گفت که خطیر جلوه دادن جایگاه پیشوا در جوامع پوپولیستی مقدمه‌ای اصلی برای تقدّس شخصیت‌هایی است که به‌عنوان پیشوا خود را معرفی می‌کنند. در داستان قلعه حیوانات اسکوئیلر«بارها؛و بارها به روش‌های گوناگون به این امر تأکید دارد و تقبل مسئولیت این امر را جز در توان شخصیت ناپلئون نمی‌بیند. رفقا؛ من مطمئن هستم که هر حیوانی در اين مزرعه از فداکاری رفیق ناپلئون که حاضر شده مسئولیت بیشتری را به عهده بگیرد. قدردانی .می‌کند: رفقا؛ تضور آنکنید رهبری تفنن است! برعکس یک مسئولیت سنگین و جدیست. هیچ‌کس به‌اندازه رفیق ناپلئون به تساوی حیوانات معتقد نیست. او خیلی هم خوشحال می‌شد که به شما اجازه دهد تا خودتان برای خودتان تصمیم‌گیری کنید. اما رفقا چه‌بسا ممکن است شما تصمیم غلطی بگیرید. در این صورت تکلیف  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۷۵ از دیگر راه‌هایی که می‌تراند. سیب ایجاد: اتقدس برای بیک: شخسیت: خاصض به‌عتزان پیشوا در جامعه پوپولیستی باشد. عدم حضور مداوم فیزیکی این رهبرها در میان جامعه و ابلاغ اوامر و سخنان آن‌ها از طریق دیگران است. در داستان تلعه حیوانات جورج اورول ناپلئون پس از قرار گرفتن در جایگاه رهبری, هر روز کمتر از روزهای دیگر در میان حیوانات حضور می‌یابد تا جایی که او دیگر به ندرت در میان حیوانات حاضر می‌شود و دیگر به طور مستقیم برای آنها ناپلئون کمتر آفتابی می‌شد و تمام وقتش را در خانه سپری می‌کرد. هميشه با تشریفات خاصی از خانه خارج می‌شد و اسکورتی متشکل از شش سگ از نزدیک او را در میان می‌گرفتند و اگر کسی زیاد به او نزدیک می‌شد می‌غریدند..یکشنبه‌ها.بهندرت حاضر می‌شد و دستوراتش را از طریق یکی از خوک‌های دیگر که وططوا آسگ یسیو مومع (از رزل:۱۳۸۶: ۷۳ کار به‌جایی رسیده بود که دیگر تمام دستورات توسط اسکوئیلر یا یکی از خوک‌های دیگر به سمع و نظر بقیه می‌رسد. ناپلئون دو هفته یک‌بار هم در انظاز ظاهر نمی‌شد. وقتی هم بیرون می‌آمد. نه‌تنها سگ‌ها در ملازمتش بودنل بلکه یک جوجه خروس سیاه‌رنگ هم به‌عنوان شیپورچی پیشاپیش او قدم می‌رفت و قبل از سخنرانی ناپلئون با صدای بلند «قوقولی‌قوقو» می‌کرد. (همان: تلاش برای درست و صواب جلوه‌داذن ‏ اندیشه‌ها. گفتارها. و رفتارها از جمله کارآمدترین روش‌ها برای تقدّیس یک شخصیت خاص به‌شمار می‌آید. در این‌گونه از تقدّیس» شخصیت مورد نظر را از هرگونه؛اشتباه و خطا در.رفتار» کردار و انديشه برکنار می‌دانند و حتی در صورت بروز اشتبا» تمام تلاش‌ها در راستای توجیه آنها مقصور در داستان قلعه حیوانات همواره تمامی رفتارها و گفتارها و تصمیمات ناپلئون, از دیدگاه تصدیق به مخاطبان ارائه من گر ه: حتی در جاهایی که اشتباه ناپلئون برای همه روشن و مشخص است. اسکوئیلر با تمام قوا در توجیه و تصدیق آنها برمی‌آید. تا  ۶ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی؛ سال سوم شماره پنجم؛ بهار و تابستان ۱۴۰۰ جایی که شعار «هميشه حق با رفیق ناپلئون است» (اورول» ۱۳۸۶: ۶۲)» در جای‌جای برای مثال وقتی «باکسر» (130767)» اسب سخت‌کوش مزرعه» در مورد درستی ادعای خیانت از طرف اسئوبال دچار شک و ابهام می‌شود چنین توجیه امی گردد: اسکوئیلر خیلی آهسته و البته با قاطعیت اعلام نمود: «رهبر ما رفیق «ناپلئون» با قطعیت گفته است - با قطعیت رفیق که اسئوبال از همان ابتدا جاسوس جونز بوده است - بله مدت‌ها قبل از آن که کسی به فکر انقلاب بیفتد». «باکسر» گفت: اوه» پس این‌طور! اگر رفیق ناپلفون چنین چیزی گفته پس حتما حقیقت دارد. (همان: ۷۸). در داستان قلعه حیوانات شایعه‌ها و جملات اغراق‌آمیز در ستایش ناپلئون در میان حیوانات بسیار رواج دارد. به‌طوری‌که این سخنان به‌صورت اعتقادی راسخ در گفتار و هميشه عزت و افتخار هر دستاورد موفقیت‌آمیز و هر پیشامد خوبی را به ناپلئون نسبت می‌دادند؛ اينیکازایه ولا عادت دواطلاه بوچ#اقلب اوقات شنیده می‌شد که مرغی به مرغ دیگری می‌گوید: «زیر لوای رهبّرمان, رفیق ناپلئون, در عرض شش روز پنج تخم گذاشتم»؛ یا.دو گاو درحالی که از خوردن آپ برکه لذت می‌بردند. با تعجب به همدیگر می‌گفتند: «به لطف رهبری رفیق؛ناپلئون آب گواراست» (همان: ۸۷). بارزترین نمونه تقدیس, ستایش اغراق‌آمیز شخصيت‌ها توسط؛اشغار مدحی است. در داستان قلعه حیوانات این ابزار هم برای تقدیس جایگاه و شخصیت ناپلئون استفاده احساسات عمومی اهالی مززعه در شعری که «می‌نی‌وس» (1/110705) سروده بود. به‌خوبی انعکاس یافته بود؛ متن شعر به این صورت بود: ای یاور بی‌پدران! سرچشمه زلال سعادت! آقای سخاوتمند خوکان! اوه وقتی‌که در آرامش چشمان نافذت که همچون خورشید آسمان است خیره می‌شوم» آتش به جانم می‌افتد. رفیق ناپلئون! عشق سرشار تو به تمام موجودات ارزانی شده است. از برکت وجود تو حیوانی از کوچک و بزرگه هر روز دو وعده سیر غذا می‌خورد. و روی کاه  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۷۷ تازه می‌غلتد؛ در آخورش با آرامش می‌خوابد و تو بیدار هستی و مراقبت می‌کنی» رفیق ناپلئون» اگر روزی صاحب فرزند شوم از همان دوران کودکی» قبل از اين‌که قد بکشد. به او یاد می‌دهم. تا نسبت به تو وفادار بماند و صادق باشد. بله اولین کلمه‌ای که به زبان می‌آورم این است: رفیق ناپلئون (اورول, ۱۳۸۶: ۸۸-۸۷). در تمام تحوّلات اجتماعی نظام‌هایی که بر پايه پوپولیسم بنا می‌شوند» باتوجه‌به اينکه خواست و اراد مردم اصلی‌ترین شعار آنها می‌باشد؛ و طبیعتا خواست و اراده اکثریت عامه همواره با چاشنی احساسات همراه است؛ در نتیجه خواست مردم به‌هیچ وجه یکسان نخواهد بود و به مرورزمان نگاه‌ها و تفکرات و خواست‌های جدید و متفاوت از میان جامعه سر در خواهند آورد و آنچه در ابتدا خط قرمز محسوب می‌شود» به‌مرور اهمیت خود را به دیگری خواهد,داد وابه این‌گونه است که.ایدئولوژی خاص,» روشن و هدفمند در این جنبش‌ها وجود"*نخوآهد داشت. از نگاه*دیگر خود «پوپولیسم یک ایدئولوژی کم‌مایه و سطحی است» (نوآم.گیدرن» بارت بانیکووسکی, ۱۳۹۶: ۳۰- ۵۱) و باتوجه‌به این امر که «ایدئولوژی‌های کم‌مایه آنهایی هستند. که برای همه پرسش‌های عمده اجتماعی و سیاسی پاسخ ندارند و بنابراین می‌توانند با دیگر نظام‌های اعتقادی سیاسی به همین سبب در نظام‌های پوپولیستی با یک جریان ایدئولوژی مشخص روبه‌رو نیستیم» بلکه ایدئولوژی‌ها بنا به شرایط گوناگون شکل تازه‌ای به خود می‌گیرند. به بیان بهتر: «ویژگی‌هایی ایدئولوژیک که بهپوپولیسم نسبت داده می‌شود. به زمینه‌هایی سیاسی - اجتماعی که در آن,بازیگران پوپولیسم دست به بسیج می‌زنند» بستگی دارد» در داستان قلعه حیوانات می‌توان به‌روشنی نبود یک ایدئولوژزی خاص و مشخص را احساس کرد. در این داستان آرمان‌ها و اهداف جنبش حیوانات» هر روز به شکلی متفاوت جلوه می‌کنند و گاه به کل تحریف می‌شوند.  ۸ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی» سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ آشکارترین نمود عدم ایدئولوژی مشخص در داستان للع حیوانات تغییر و تحریف هفت قانون بود که تحت عنوان «هفت فرمان»» در ابتدای داستان با توافقی همه حیوانات و توسط خوک‌ها بر روی دیوار طویله نگاشته می‌شود. این هفت فرمان به‌مرور توسط خوک‌ها و به سود ایشان تحریف می‌شود و هر بار پس از شکستن عملی یکی از آن‌ها شبانه آن قانون نیز بر روی دیوار طویله تحریف می‌شود و حیوانات به- خاطر بی‌سوادی و يا کم‌سوادی در تغیر یافتن یا نیافتن آن» دچار سردرگمی می‌شوند. در ادامه مبحث پس از ذکر مواد «هفت فرمان» با آوردن مثال‌هایی برای روشن شدن چگونگی روند دگرگونی هریک از اين فرمان‌ها به تشریح عدم ایدئولوژی ۱. هر موجودی که روی دو پا راه می‌رود دشمن است.۲. هر موجودی روی چهارپا راه می- رود یا بال دارد دوست است ۳ هیچ حیوانی,لباس نمی پوشد.۳. هیچ حیوانی روی تختخواب نمی- خوابد ۵. هیچ حیوانی الکل نمی‌نوشد.۶. هیچ خیوانی حیوان دیگری را [نمی کشد] و نمی‌خورد ۷. شاید اصلی‌ترین شعار انقلاب حیوانات بیزاری از اننتان‌ها و"دوری از آنها بود. این شعار به‌صورت یکی از قوانین روشن هفت. فرمان در داستان بیان شده است. اما در همان اوایل داستان این قانون به بهانه تصمیم ناپلئون برای فروش بخشی از محصولات مزرعه برای تأأمین هزینه‌های«ساخت«آسیاب بادی شکسته می‌شوّد و حیوانات نیز با وجود تمام هزینه‌ای که به‌خاطر راندن انسان‌ها از مزرعه متحمل شدند این قانون‌شکنی یک‌بار دیگر حیوانات نگرانی ناشناخته‌ای را در خود احساس کردند. ارتباط نداشتن با انسان‌ها دادوستد نکردن, استفاده‌نکردن از پول, مگر این‌ها جزو اولین تصمیماتی نبود که در اولین میتینگ پیروزمندانه بعد از اخراج جونز اتخاذ شده بود؟ همه حیوانات تصویب شدن این تصمیمات را به‌خاطر داشتند: یا لااقل فکر نمی‌کردند به‌خحاطر دارند.  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۷۹ «یک مشاور حقوقی به اسم آقای «ویمپر» (717۳06۲) که ساکن «یلینگدون» (۷۷111308400) بود. قبول کرده بود که رابط بین قلعه حیوانات و دنیای خارج به‌این ترتیب ورود انسان به مزرعه بارها تکرار می‌شود تا جایی که در پایان داستان در یک مهمانی مشترک بین خوک‌ها و انسان‌ها حضور آنها در مزرعه دیگر «از پنجره اتاق به داخل خیره شدند. داخل اتاق دور میز طویل شش زارع و شش خوک ارشد نشسته بودن» درحالی‌که شخص ناپلئون کرسی افتخار را در از دیگر بندهای ذکر شده در هقت فرمان دم آکشتار و ار حیوانات توسط یکدیگر بود. در اوایل داستان هنگامی‌که اختلاف سلیقه ناپلئون و.اسئوبال بالا می‌گیرد ناپلئون سگ‌های درنده‌ای را که خود پنهانی تربیت کرده.است.را:به جان اسئوبال می‌اندازد و اسئوبال برای نجات جان خود برای همیشه از مزرعهافرار می‌کند. همه حیوانات درحالی که از شلات ترس؛و تعججب زبان‌شان بند آمده بود»ه جلوی در تجمع کرده بودند و تعقیب و گریز آنها را تماشا می‌کردند. اسنوبال در طول چراگاه که به جاده منتهی می‌شد با سرعت تمام می‌دوید. فقط یک خوک می‌توانست آن‌طوری که او می‌دوید.» بدود. بااین‌حال سگ‌ها به اوانزدیک شده بودند. (اورول» ۱۳۸۶: ۵۴). پس از فرار اسئوبال و سرنوشت نامعلوم وی بارزترین نمود کشتار حیوانات توسط سگ‌ها و به دستور ناپلئون دز میانه داستان در مزرعه اتفاق می‌افتد؛ در این بخش از داستان ابتدا چهار خوک به سبب خیانت به ناپلئون کشته می‌شوند و سپس حیوانات دیگری نیز به سرنوشت آنها دچار می‌شوند. «وقتی اعتراف آنها تمام شد. سگ‌ها بی- درنگ گلوی آنها را پاره کردند و ناپلئون با صدایی وحشتناک پرسید آیا حیوان دیگری  ۰ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم. بهار و تابستان ۱۴۰۰ سه مرغی که در انقلاب ناموفق مرغ‌ها رهبری شورش را بر عهده داشتند» جلو آمدند و اظهار داشتند که استوبال در خواب بر آنها ظاهر شده و آنها را تحریک کرده تا از دستورات ناپلئون سرپیچی کنند. آنها نیز ذیح شدند. سپس یک غاز جلو آمد و اعتراف کرد که در سال گذشته در طول فصل درو شش خوشه گندم پنهان کرده و شبانه خورده است. بعد گوسفنذی اعتراف کرد که در برکه آب آشامیذنی شاشیده اسث- می گفت اسئوبال او را مجبور به این کارکرده است دو گوسفند دیگر اعتراف نمودند ... بدین ترتیب همه آنها درجا کشته شدند. داستان اعتراف‌ها و مجازات‌ها آن‌قدر ادامه پیدا کرد که پشته‌ای از کشته جلوی پای «ناپلئون» به وجود آمد و هوای اطراف به- استفاده‌نکردن از وسایل رفاهی انسان‌ها در ابتدا یکی از قوانین حیوانات بود. حتی نخوابیدن حیوانات بر روی تختخواب*یکی از بندهای «هفت«فرمان» قرار گرفت. اين تقریبا در همین موقعبود: که ناگهان خوک‌ها به خانهجونز نقل‌مکان کردند و در آنجا اقامت گزیدند. بااین‌همه وقتی شنیدند:که.خوک‌ها نه‌تنها در آشپزخانه غذا می‌خورند و از اتاق پذیرایی برای استراحت و تفریح استفاده می‌کنند بلکه روی تختخواب هم می- نقض تک‌تک مواد هفت فرمان توسط خوک‌ها همچنان ادامه می‌یابد. یکی دیگر از آنها چند روز پس از این ماجرا خوک‌ها به طور اتفاقی یک جعبه ویسکی از انبار خانه پیدا کردند. وقتی اولین‌بار خانه را تصرف کردند. توجهی به آن نکرده بودند. آن شب صدای بلند آواز از خانه بلند شد. وقتی حیوانات آهنگ‌های سرود «حیوانات انگلیس» را در میان آن صداها شنیدند حیرت‌زده شدند. حدود ساعت نه و نیم همه حیوانات آشکارا دیدند «ناپلئون» درحالی‌که کلاه لبه‌دار مندرس آقای جونز را بر سر گذاشته است از در عقبی بیرون آمد و با سرعت دورتادور حیاط تاخت. و دوباره داخل خانه  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۸ همچنین اصلی‌ترین شعاری که در جای‌جای داستان از زبان حیوانات» خصوصا گرسقتدات در سجالس بر مبئینگ‌ها هر داسقات بیان می‌گردد: فسار «چهارپایان: رب‌اند دو پایان بدند» (همان: ۴۹) بود که این شعار به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین اصول جنبش حیوانات» به‌صورت اولین قانون‌ها در هفت فرمان نیز ذکر شده است؛ اما به‌مرور این آرامان و موضع‌گیری نیز کاملا تغییر می‌کند. به‌طوری‌که در پایان داستان همان گوسفندان به دستور خوک‌هایی که دیگر روی دوپا راه می‌رفتند» شعار تازه‌ای سر «گویی با یک علامت. همه گوسفندان ناگهان بع‌بعم وحشتناک - چهارپایان در یک نظر کلی به داستان اقلعه حیواناتو عدم ثبات موضع گیری‌ها انديشه‌ها و تفکرات شخصیت‌های در روند داستان و به‌وجودآمدن:تمایز میان آنچه در اول داستان وجود دارد و آنچه در پایان آن دیده می‌شنود. می‌توان ابه‌روشنی نبود یک نوع تفکر و ایدئولوژی مشخص را در انقلاب احیوانات مشاهده: کرد و همین نبود ایدئولوزی مشخص عامل اصلی انحراف و نابودی تمام زحمات حیوانات برای رسیدن به یک همان گون که بیان گردید. واه پوپولیسم معادل واه عوام‌گرایی در فارسی است. به همین سبب پوپولیسم بر نقش اکلیدی عامه مردم دز" تمام امور حکومت تأکید دارد. باتوجه‌به اینکه اکثر تحوّلات اجتماعی پوپولیستی کارکردهای متضادی به خود می‌گیرند که در واقع این کارکرده‌های متضاد مشخصه‌های اصلی ان محسوب می‌شوند. در این حکومت‌ها مولفه تأکید بر نقش عامه مردم برای تصمیم‌گیری‌ها نیز جای خود را به مشخصه منفی «عوام‌فریبی» می‌دهد؛ به‌این ترتیب عوام‌فریبی یکی از مشخصه‌های پوپولیسم است که در تقابل با عوام‌گرایی قرار می‌گیرد؛ بنابراین باتوجه‌به نمود این  ۲۳ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم. بهار و تابستان ۱۴۰۰ مشخصه در جریانات پوپولیسمی» پوپولیسم یک روش سیاسی» عوام‌فریبی یا یک انتراتژی اقغاباتی اشق: ا یک ایلئولریی نباسی قاضی با یکی این‌گونه جنبش‌ها رهبران آن‌ها برای تسلط بر مردم دست به توجیهات گوناگونی می- زنند و برای درست جلوه‌دادن تصمیمات سودجويانه خود. قوانین متضاد با اهداف اولیه جنبش را طوری بیان می‌کنند که طبقه عوام جامعه. که اکثریت را نیز تشکیل می‌دهند؛ آن‌ها را بپذیرند و یا در مقابل آنها موضع‌گیری خاصی نکنند. در داستان قلعه حیوانات جورج اورول» عوام‌فریبی چهره بارزی را در تمام بخش‌های داستان از خود نشان می‌دهد. در این داستان تمام انحرافات» قانون‌شکنی‌ها سودجویی‌ها و قتل‌عام‌ها ... درمیان مزرعه از طرف خوک‌ها چنان توجیه می‌شود که هیچ‌یک از حیوانات اعتراضی از,خود آتشان نمی‌دهند"و آنچه.را که از زبان خوک‌ها بیان می‌شود. با نگاه تصدیق و تأییلا"می‌پذیرند. برای متال؟*ز, ابتدای داستان هنگامی که معلوم می‌شود که شیر دوشیدهشده از گاوها و سیبذخیره شده» صرفا توسط خوک‌ها خورده شده است؛ اين عمل تبعیض‌آمیز خوک‌ها.در مقابل ابهام اعتراض گونه حیوانات رفقا! امیدوارم تصور نکرده باشید که ما خوک‌ها این کار را از روی خودخواهی انجام می‌دهیم و يا تبعیض قائل می‌شویم. در واقع بسیاری از ما خوک‌ها شیر و سیب دوست نداریم. من خودم شخصا از شیر واسیب حوشتم آنمی‌آید» تنها هدف ما از خوردن اين چیزها حفظ سلامتی است. شیر و سیب (رفقال,این مطلب را علم ثابت کرده) حاوی موادی هستند که برای اسلامتی یک خوک صددرصد لازم‌اند. کار ما خوک‌ها ذهنی اسنت. اداوه و سازماگ‌هی این سررسه قلا یه ساشگمشب ی رون برای زقاه سا تلاش می‌کنیم. به‌خحاطر شماست که شیر می‌نوشیم و سیب می‌خوریم. هیچ می‌دانید اگر ما خوک‌ها در انجام‌وظيفه خود شکست بخوریم چه اتفاقی می‌افتد؟ جونز برمی گردد!  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۸۳ خوابیدند و حیوانات اظهار ناراحتی نمودند اسکوئیلر این عمل خوک‌ها را این‌گونه رفقا!ا حتما شنیده‌اید که ما خوک‌ها هم‌اکنون روی تختخواب‌های خانه جونز می- خوابیم؟ چراکه نه؟ قطعا تصور نمی‌کنید که قانونی علیه تختخواب‌ها وجود داشته است؟ یک تختخواب به‌تنهایی به معنی جایی برای خوابیدن است. اگر ذرست توجه کنید که کاه در آخور هم یک تختخواب است. قانون ملافه‌ها را که جزو اختراعات بشر هستند تحریم کرده بود. ما ملافه‌ها را از تختخواب‌های خانه برداشتیم. البته تختخواب با پتو هم خیلی راحت است! اما رفقا به شما اطمینان می‌دهم آن‌قدر راحت نیست که ما پس از اين‌همه :کار فکری که اين روزها انجام می‌دهيم به آن نیازمندیم. رفقا شما نمی‌خواهید که آسایش ما رسب کنید» می‌خواهید؟ شما که نمی‌خواهید ما آنقدر خسته شویم که از انجام وظایفمان باز بمانیم؟ مطمئنا هیچ کل آزاضما اقوستت «سمت‌وسوی حرکات پوپولیسمی به‌سوی توده مردم خواهد بود که به‌راحتی تحریک- پذیر او تابع احساساتی هستند که بیشتر از بیرون به آنها تزریق می‌شود» (احمد حسنعلی, ۱۳۸۳: ۵۴-۴۱)» یکی از نمودهای این تحریکات احساسی تعصب است. در این گرته از اسقاسات فرد با افزاد با کینی: کاملا جاتب‌دازاه: شک و بذون انعطاف به جنبش خویش نگاه می‌کنند؛ تا جایی که هیچ‌گونه تشکیکی را در ساختمان جنبش خویش نمی‌پذیرند و تچشم‌ها را بر بسیاری از واقعیات می‌بندند. در این داستان» حیوانات با نگاهی تعصب‌آمیز به جنبش خویش توجه می‌کنند. تا جایی که در سخت‌ترین شرایط خود را نسبت به آن مسئول و پایبند می‌دانند. حتی زمانی که خیانت‌های گوناگون خوک‌ها برای آنها روشن می‌گردد. بازهم دست از عصبیت خود  ۴ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ تعصب در این داستان نمودهای گوناگونی دارد. این نمودها در قالب‌هایی چون ابراز بیزاری از تمامی ملزومات انسان‌ها تلاش و کوشش بی‌دیریغ برای حفظ استقلال و پیروزی مزرعه, تحمل سختی‌های فراوان و نیز عدم پذیرش هرگونه شاثبه در مورد عملکرد سردمداران جنبش حیوانات مزرعه بروز و ظهور یافته است. یکی از نمودهای تعصب در داستان قلعه حیوانات بیزاری و نفرت حیوانات از هرآن- چیزی است که به نحوی به‌انسان‌ها مربوط می‌شود. این ملزومات از خصوصیات رفتاری انسان‌ها گرفته تا اشیا و ابزار آن‌ها را دربر می‌گیرد؛ برای مثال: در بخش‌های زیر از داستان حتی روبان‌هایی که با آن یال و دم چهارپایان را تزیین می‌کردند» یک از ملزومات انسانی محسوب می‌شود کهبا استفاده "کردن,از آن‌ها به شدت برخورد می‌شود مولی (8/014) پرسید: «آیا من بازهم اجازه خواهم"داشت یالم را با روبان ببافم»؟ اسنوبال گفت: رفیّقّ».روبانی" که.تو تا این حد از.آن" دم می‌زنی نشان بردگی تو است. قبول نداری که ارزش آزادیی بیش از این حرف‌هاستت؟ ( اورول, ۱۳۸۶: ۲۲). اسئوبال روبان‌هایی را که یال او دم‌اسب‌ها را*3ر روزهای بازار با آنها تزیین ی کرد در آتش انداخت و گفت: «روبان هم لباس تلقی می‌شود و مربوط به انسان- همان گون که بیان شد. یکی دیگر از نمودهای تعصب در داستان قلعه حیوانات تلاش و کوشش بی‌دریغ و آرمانی آنها برای حفظ استقلال و پیشرفت مزرعه در شرایط بسیار سخت و طاقت فرسا است. حیوانات در تمام شرایط سخت کار می‌کنند و در مواقع خطر با شجاعت تمام و بدون هیچ‌گونه محافظه‌کاری» درمقابل دشمنان از مزرعه دفاع می‌کنند. حیوانات تمام کمبودها و کاستی‌ها را تحمل می‌کنند و به هیچ عنوان به شرایط موجود اعتراض نمی‌کنند و شرایط فعلی را آن‌هم تحت هر شرایط به دوران حضور  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۸۵ آن سال حیوانات مثل برده کار می‌کردند. اما از کارشان راضی بودند؛ از هیچ تلاشی و از خودگذشتگی دریغ نمی‌کردند. چون خوب می‌دانستند که هر تلاشی می‌کنند به نفع خودشان و نسل آینده است نه یک‌مشت انسان دزد و تنبل. (اورول» ۱۳۸۶: ۶۱). «می‌دانستند که زندگی فعلی آنها سخت و فاقد هرگونه امکانات رفاهی است. اغلب گرسنه هستند و بیشتر اوقات سردشان است. معمولا جز هنگام خواب هميشه در حال کارکردن هستند. اما بی شک در روزهای گذشته زندگی بدتر از این بوده است. این باور باعث می‌شد که آن‌ها راضی و خشنود باشند. بعلاوه» در آن روزها برده انسان‌ها ۳-۴-۲-۳. اعتقاد کامل به‌درستی هر تصمیم خوب يا بد در جریان عدم پذیرش هرگونه شک درمورد روند تضمیم‌گیری‌های گوناگون در مزرعه توسط خوک‌ها یکی دیگر از نمودهای تعصب پوپولیستی در داستان قلعه‌ی حیوانات است. شاید یکی از بهترین مثال‌ها برای این مورد در داستان» رفتار اسبی به‌نام «باکسر» (80267) است که در تمام داستان به‌سختی .کار می‌کند و به‌هیچ وجه در درستی رفتار و سر در نمی‌آورم. باورم نمی‌شواه که دز مزرعه مااچنین اتفاقی بیفتد. فکر می‌کنم اشتباه از خود ماست. تنها راه حلی که به نظرم می‌رسد این است که باید بیشتر کارکنیم. از این به بعد صبح‌ها یک ساعت زودتر بیدار خواهیم شد (اورول» ۱۳۸۶: ۸۲). همچنین از جمله دیگر موارد نگاه تعصب‌آمیز به جنیش حیوانی در مزرعه. موضع‌گیری یکی از چهارپایانمزرغه» به.نام «کلوور» (10۷67ج) پس از واقعه کشتار حیوانات است که خود#را در طورت بروز هر اتفاقی به ناپلئون وفادار می‌داند. ولی - او نمی‌دانست که چرا - به این روز افتاده‌اند؛ جرئت ندارند تا درباره چیزی اظهارنظر کنند» سگ‌ها وحشی غرش‌کنان در همه‌جا پرسه می‌زنند و آنها شاهد تکه پاره شدن رفقای خود بعد اعتراف به جنایات تکان‌دهنده بوده‌اند. بااین‌حال به انقلاب یا نافرمانی فکر نمی‌کرد. می‌دانست که حتی با وجود همه این بدبختی‌ها وضعیتشان نسبت به زمان جونز خیلی بهتر است. در حال حاضر قبل از هر چیز دیگر لازم است  ۶ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی؛ سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ از بازگشت انسان‌ها جلوگیری به عمل آورند. هر اتفاقی که بیفتد باید وفادار بمانند سخیت‌کار کته باذستورات غمل کنند و رخبری ناپلترن:را قبول ذاشتهباشتد ا(همان: در جنبش‌ها و جوامع پوپولیستی باتوجه‌به ادعای محوریت نقش مردم در تمام امور و پذیرش این ادعا توسط مردم و توجه به این امر که در جوامع عوام‌گرا اکثریت از آن توده مردم محروم است» طبیعتا بیشترین بار تحوّلات عمدهه اجتماعی را نیز همین طبقه عامه به دوش می‌کشند و کمترین بازخورد و سود هم از آن همین توده محروم و عامه خواهد بود. به همین سبب می‌توان گفت که «یکی از ویژگی‌های پوپولیسم تکیه بر نهاد ستیزی و تکیه بر اکثریت خاموش است. اکثریت خاموشی که از سیاست دوری می- جویند و پوپولیسم نیز به آن می‌قبولاند که سلیاشت؛ امر کثیفی است» (پور زکی» ۱۳۸۳: ۶) و همین امر باعث می‌شود کی‌بالی یس کال غذمت‌آورزأین انقلابات بر دوش توده در داستان قلعه حیوانات جورج اورول, حیوانات مززعه که نماد طبقه محروم یک جامعه محسوب می‌شونده تمامی سختی‌ها را اعم از کوشش و جان‌فشانی برای به نتیجه رسیدن انقلاب. تلاش برای استقلال از انسان‌ها کوشش برای ساخت آسیاب بادی به- فتران یک خدف بزرگ و تحمل گرستگی‌ها وا سختی‌های آناشی از سحران‌هاتی گوناگون: همگی بر دوش آنها قرار می‌گیرد. درحالی‌که خیوانات. به‌سختی کار می‌کنند. خوک‌ها که با استفاده از تسلطی که به‌مرور به دست آورده‌اند. در*مزرعه آسوده زندگی می‌کنند و با وجود عدم فعالیت خاصی در مزرعه, از دستاوردها و محصولات مزرعه بیشترین «خوک‌ها غملا کار نمی‌کردند و فقط دستور می‌دادند و به کار را بقیه نظارنت می- همه حیوانات حتی کوچک‌ترین آنان در جابه‌جایی و جمع‌آوری یونجه کمک کردند. حتی اردک‌ها و مرغ‌ها هم تمام روز در گرمای آفتاب عرق ریختند و دسته‌های پونجه  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۸۷ را با منقارهایشان جابه‌جا کردند و بالاخره توانستند کار برداشت یونجه را دو روز کمتر از مدت زمانی که «جونز» و افرادش معمولا برای اين کار صرف می‌کردند به در طول آن سال حیوانات حتی از سال گذشته هم بیشتر کار کردند. تجدید بنای آسیاب بادی مخصوصا با دوبرابر شدن ضخامت دیوارها و با در نظر گرفتن اين که باید در موعد مقرر کار را تمام می‌کردند. کار جان‌فرسایی بود؛ در ضمن باید کار عادی مزرعه را هم انجام می‌دادند. بارها اتفاق افتاده‌بود که حیوانات احساس کرده بودند در مقایسه با زمان جونز بیشتر کار می‌کنند و غذای کمتری می‌خورند ( همان: ۸۶-۸۵). داستان لعه حیوانات جورج اورول داسقانی الگو گرفته از جریانات پوپولیستی است که در آن‌ها توده عامه مردم به امید دگرگونی‌های بنیادی در ساختار اجتماعی - سیاسی جامعه خود؛ به رهبری طبقات نخبه ,و آروشنفکر که آشعار برابری» برادری و آزادی را سرلوحه گفتمان خود قرار می‌دهند؛.بر ضد طبقه,دیگری.از نخبگان که حاکم هستند قیام می‌کنند؛ اما پس از پیروزی قيامشان. به سبب ‏ تسلط طبقهه نخبه پیشوا بر کرسی قذرت» رفته‌رفته به خاشیه رانده مهو تکاله دوباره همان ساختار سلطه گذشته برایشان تکرار می‌شود و جابه‌جایی یک طبقه روشنفکر حاکم با طبقه روشنفکر دیگر, با همان کیفت گذشته..تنها نتیجه‌ای می‌شود. که از قیانشان کسب می‌کنند. در این داستان خوک‌ها نماینده طبقه روشنفکری هستند که قیام حیوانات علیه انسان‌ها (طبقه روشنفکر حاکم) را باشعار برابری و»آزادی رهبری می‌کنند و بعد از پیروزی قیام حیوانات و راندن انسان‌ها از مزرعه به‌مرور از نظر طبقاتی از سایر حیوانات فامبله می‌گیرند ی فر نهایت یه آفراه ظالمی چون انسان‌ها تبدیل می‌شنوند: در این داستان تمام آرمان‌های مثبت پوپولیسم که مبنای آن‌ها بر پايه برابری» برادری و آزادی است به‌مرور با تبصره‌های فراوان دچار دگرگونی منفی می‌شود تا جایی که تمام مشخصه‌های واقعی پوپولیسم چون: قرارگرفتن یک رهبر فرهمند در  ۸ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ رأس قدرت و تقدس افراطی آن. تکی صرف بر قدرت توده عامه عوام‌فریبی» ترویج تعصب, نداشتن ایدئولوژی مشخص به ترتیب در قالب مواردی چون: در رأس قدرت قرارگرفتن ناپلئون به‌عنوان یک رهبر دیکتاتور مقدّس مأب. تکیه صرف بر توان و کنش حیوانات و عدم فعالیت بدنی مستقیم خوک‌ها عوام‌فریبی‌های مداوم خوک‌ها تقویت تعصب کورکورانه در میان حیوانات مزرعه نسبت به انقلاب حیوانی و دگرگونی‌های مداوم هفت فراوان بر اساس منافع خوک‌ها به سبب عدم درک درست حیوانات از اهذاف: مشخس‌شده در این هت قرمان؛ به: شکلی کاعلا روش در این داستان نمزد یافته است؛ به‌این‌ترتیب داستان فلع حیوانات جورج اورول ترسیم‌کننده یک نظام پوپولیستی است که در آن مشخصه‌های بارز پوپولیسم کاملا قابل تبیین است و در آن می‌توان دگرگونی کارکردهای مثبت پوپولیسم راربه کازگردهای منفی به‌روشنی مشاهده احمدی» حسنعلی (۱۳۸۳)» «پوپولیسم فرهنگی - سیاسی پيامدها و راهکار برون‌رفت»» اسدی شهام (۰0۳۹۶ («از اتوپیا تا دیس اتوپیا - نقدی بر درام سیاسی اجتماعی نظام‌های توتالیتری (نمونه موردی قلعه حیوانات)» پژوهش در هنر و علوم‌انسانی س ۲ ش 4۵ صص اورول» جورج (۱۳۷۷) قلعه حیوانات. ترجمه امیر شاهی» امیر چ ۱۰ تهران: جامی. اورول, جورج (۱۳۶۳)» مجموعه مقالات. ترجمه اکبر تبریزی» چ ۱ تهران: پیک نو. اورول» جورج (۱۳۸۶) قلعه حیوانات. ترجمه ز. علیزاده چ ۲. تبریز: یاران. آریان‌پور» امیرحسین (۱۳۵۴) جامعه‌شناسی هن چ ۳ تهران: دانشکده هنرهای زیبا. آقابخشی علی و مینو افشاری راد (۱۳۷۴)» فرهنگ علوم سیاسی, چ ۱ تهران: مرکز اطلاعات و پور زکی» گیتی (۱۳۸۳)» «درکی فراگیر از پوپولیسم» کتاب ما س ۸ ش ۸۱ صص ۳۲-۳۶  بررسی و تحلیل مشخصه‌های پوپولیسم در داستان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول؛ سجادی فر ۱۸۹ تاگارت. پل» (۱۳۸۱)» پوپولیسم» ترجمه حسن مرتضوی, تهران: انتشارات آشیان. توفیق فر بهزاد (۱۳۸۸)» «شوالیه مقدس استعمار در قلعه حیوانات»» زمانه س ۸ پیاپی ۷۹- حاتمی. عباس (۱۳۹۴)» «پوپولیسم و کورپوراتیسم در پهلوی دوم: ابزارهای نرم برای یک اقتدا وگرایی سختاجستارهای بساسی معامس سن هش ۷ صبصن ۱-۲۳ حبیبی» مجتبی (۱۳۸۲)» «قلعه حیوانات تمثیل تاریخی يا تاریخ تمثیلی» ادبیات داستانی» شماره دلیر پور» پرویز (۱۳۸۹)» («زمینه‌های سیاسی و اجتماعی پوپولیسم و اقتدار طلبی»» مجله رحیق اغصان علی (۱۳۸۴) دانشنامه در علم سیاست. چ ۱. تهران: انتشارات فرهنگ صبا. زرفا میشل (۱۳۶۸)» جامعه‌شناسی ادبیات داستانی: رمان نو واقعیت اجتماعی» ترجمه نسرین زیباکلام» صادق و دیگران ۱۳۹۵ )یو رس کارکرد ای شاوی در ایجاد و گسترش پوپولیسم در ایران» فصلنامه فرهنگ: و ارتباطات. س*۰۱ ش.۱:صص ۱-۲۹ ساجدی, طهمورث (۱۳۸۸) «بررسی پوپولیسم فرانسه و؛ابعاد"اذبی او اروپایی آن» نشر دانش. سلدن, رامان و پیتر ویدوسون (۱۳۷۷) راهنمای نظریه ادبی معاصر» ترجمه عباس مخبر چ ۲ عباسی» خیام (۱۳۹۹)» («جستار جامعه‌شناختی درآچگونگی شکل‌گیری رنمان فارسی؛ خوانش لوکاچی - بوردیویی»» پژوهش‌های بین,رشته‌ای,.ادبی» دوره ۰۲ ش ۳ ی قوام» ابوالقاسم» بهنام مینا (۱۳۹۰)» «بررسی شخصیت‌های قلعه حیوانات جورج اورول و باب شیر و گاو کلیله‌ودمنه» ادبیات تطبیمی, دوره ۳ ش 4۵ صص ۲۲۵-۲۳۸ کلودمونو, ژان (۱۳۸۸)» «قدرت پوپولیسم» مجله گفتگی س ۱۷ شماره ۵۴ صص ۶۲-۷۲. کوثری» مسعود (۱۳۷۹). تأملات در جامعه‌شناسی ادبیات. چ ۱ تهران: مرگز بازشناسی اسلام و  ۰ دوفصلنامه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی, سال سوم شماره پنجم» بهار و تابستان ۱۴۰۰ کوشا سعید (۱۳۷۹) بازهم قلعه حیوانات» چ ۱ تهران: نقش‌و نگار. لاکلائی ارنستو و دیگران (۱۳۸۸) در سنایش پوپولیسم, ترجمه احمد ایزدی و عباس ارض- محمدی, عزیز (۱۳۹۶)» «تمثیل در داستان مزرعه حیوانات نوشته جورج اورول» زیبایی‌شناسی مختاری» مسروره (۱۳۹۸)» «تحلیل محتوایی رمان «آتش به اختیار» اثر محمدرضا بایرامی بر اساس جامعه‌شناختی ژرژ لوکاچ و لوسین گلدمن» پژوهش‌های بین رشته‌ای ادبی» دوره 0 مشایخی» حمیدرضا و مریم پارسا (0۳۹۴» «بررسی تطبیقی پوپولیسم در چند داستان کوتاه منتخب از علی اشرف درویشیان و نجیب محفوظ» ادبیات تطبقی» س ۷ ش ۱۲ صص ۷۵۲1616 .(2013) .(.۳0۶) .ظ ,760605 6 وس مضف606 .۸ ,1/3306 ۰ ۵۳6 270 200 1000 ,۳۳۵۵06 10 510 1 7ع 60 مومس و۲

پوپولیسم ، ازجمله مؤلفه های مطرح در علوم اجتماعی و سیاست است که با تأکید بر محوریت نقش و خواست عامه مردم و با شعار دفاع از حقوق ازدست رفته ایشان در مقابل طبقه روشنفکر حاکم، به اشکال گوناگون بر ذهن و قلم نویسندگان در حوزه ادبیات داستانی تأثیر نهاده است. پوپولیسم دارای مشخصه-های مثبتی است که در بشتر موارد بر اثر برخی انحرافات، چهره ی کاملاً منفی ای را به خود می گیرد، تا جایی که این بازخورد متضاد، مشخصه های واقعی پوپولیسم تلقی می گردند. داستان قلعه حیوانات اثر «جورج اورول » یکی از نمودهای روشن نظام اجتماعی پوپولیستی در ادبیات داستانی است که نویسنده در نگارش آن، با استفاده از قالب «فابل » و ترسیم شخصیت های نمادین حیوانی، یک جنبش مردمی با چهره پوپولیستی را در داستان خود الگوبرداری کرده است. در این مقاله که با روش تحلیلی- تطبیقی است، کوشش شده است که ضمن بررسی و اثبات وجود مشخصه های پوپولیسم در متن داستان «قلعه ی حیوانات»، روند تغییر کارکرد مشخصه های آن و الگو گرفتن این داستان از یک انقلاب پوپولیستی بررسی و تبیین گردد. نتایج این این مقاله حاکی از این امر است که این داستان در واقع ترسیم کننده یک نظام پوپولیستی است که در روند آن مشخصه های مثبت پوپولیسم به مرور تبدیل به مشخصه هایی منفی می گردد.

487391

رهبری معنوری» اشتیاق شنغلی» کارکنان» ادازات کل ورزش و جوانان ۶ 0061 2 صعز5ع0 ۵ ۸۵۶ بروخه عنط و ع5 وم 156 6 ۶ و6۳۲0 دامز 6 ماع ۷ع04 ما منط 1030 آهن ام ۵۵ ۷ 200 500۳5 ۵1 00026 لمعصعی عطا ۵1 الماد 01602765 11ج ۵1 کعع رما مه 372 060 رو عطا 6و 0۵۷۰ عط) گم 0۳65 عطغ صز انار 0صه کاممی کو < 0۳1 ,0.94 ۶ [6۳) ۳8 اعومص ۵۶ کااده: 156 600و ۲9 ه ک۸ بصکق قاط اجه طامز "دعع رومام ۵1 عم 00010 ۱۲ مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش» دوره هفتم» شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۹ امروزه سازمانها نیاز به کارکنان با انرژی و مشتاق دارنده کارکنان با آقتتیاق قتقلی؟ بالا تکالیف و وظایف آقتقلی +خوه را به نحو مطلوبی به انجام می رسانند که در نهایت به بهبود بهره وری و عملکرد سازمانی منجر می شود (۸). نتایج پژوهش ها نشان داده است که اشتیاق شغلی با پیامدهای سازمانی و خشنودی شغلی رابطه مثبت و با تمایل به ترک شغل و قصدترک شغل رابطه منفی دارد (۴). اشتیاق شغلی به عنوان حالت ذهنی مثبت و مرتبط با کار معرفی می گردد که شامل انرژی» جذب و وقف در کار است( ۳۳). از نظر پورک و موی ۲ (۲۰۲۰) اشتیاق شغلی یک عامل بسیار موّر در سازمان هاست و نت تا حدود زیادی اثرات مثبت آن را مورد بررسی قرار داده اند. همچنین این عامل را می توان به عنوان محیط کار قرار می گیرد که در برخی از پژوهش ها تحت تأثیر رفتارهای مثبت رهبران بوده است (۲۳). اکثر محرک هایی که وجود اين» هر سازمانی که از رهبری مناسب و متعهد برخوردار بوده است توانسته است تنها با صرف هزینه های کم به سطح دانشمندان و حتی افراد معمولی بوده است؛ در سالیان اخیر علم مدیریت معرفی شده اند که شامل؛ رهبری تحول گرا معنوی " از جایگاه خاصی برخوردار است. در واقع به علت تمرکز متون پیشین بر وجوه فیزیکی» ذهنی و عاطفی روابط کارکنان و نادیده گرفتن وجه معنوی این روابط اساسا «سبک رهبری برای تحول سازمانی می باشد که به منظور ایجاد تحول در سازمان ها و محرک درونی در کارکنان به وجود آمده است. نظریه رهبری معنوی اولین بار توسط لوئیس فرای؟ بر اساس الگوی انگیزش درونی» توسعه یافته است که ترکیبی از چشم انداز, ایمان به کار عشق به نوع دوستی» معناداری در کار و عضویت در سازمان می باشد (۱۰). این در حالی است که از معنویت در سازمان توجه کرده بودند» به طوری که در این سال ها افزایش همایش ها کارگاه ها مقالات و کتابهای فراوانی در این زمینه قابل مشاهده است (۳۶). علاوه بر مبحث رهبری معنوی» مطالعات نشان می دهد که همه ساله بسیاری از سازمان ها در خصوص احساس و نگرش کارکنان نسبت به شغلی یکی از آن ها می باشد که هم‌جهت با رهبری معنوی بوده است . اینکه رهبری معنوی در سازمان آیا می‌تواند بر روی اشتیاق شغلی کارکنان در سازمان تاثیر گذار باشد یا نه؟ نوع رهبری مدیران در سازمان و اینکه به چه اندازه معنویت در فضای سازمان جای می‌گیرد می‌تواند در نگرش کارکنان به شغلی که در آن فعالیت می‌کنند تاثیر گذار باشد (۱۳) . در این خصوص» در کشور کمتر تحقیقاتی به چشم می خورد. این در حالی است که در وزارت ورزش و جوانان تاکنون این موضوع بررسی نشده است. صنعت ورزش در سال‌های اخیر به لحاظ ورزشی را به سوی,خود جلب کرده است. از آنجا که این صنعت به مرور زمان و با افزایش ورود سازمانها و باشگاه های ورزشی جدید در این عرصه» به بازاری رقابتی تبدیل شده است. بنابراین» در این سازمان زمانی که کارکنان بر روی شغل و کار خود تعهد قلبی داشته باشند» سعی خواهند کرد که با ارائه امرمحقق نخواهد شد مگر با اشتیاق شغلی کارکنان» که همه روزه در ساعات کاری با شوق و علاقه و نیز انگیزه کاری بیشتری "خدمات ارائه دهند (٩). از دیدگاه شوفلی و همکاران اشتیاق شغلی رابطه مثبتی با حمایت های اجتماعی از طرف مدیریت کار تنوع مسئولیت ها و آموزش استعداد ها و امکانات دارد (۳۰ و ۳۲). بر همین اساس» اکثر مطالعات در زمینه اشتیاق بیشتری دارند و از نظر احساسی نیز حس خوشحالی: لذت و وجد دارند. همچنین» از نظر فیزیکی و ذهنی سالم ترند و می توانند این اشتیاق شغلی را به دیگران نیز انتقال دهند (ع)1 اهمیت بالای اشتیاق شغلی را می توان تأثیر بالای آن بر طراحی مدل رهبری معنوی برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان... ۳ بهبود ایمنی» قابلیت استفاده بیشتر از داوطلبان داخلی با به کار کنان» بهبود انگیزه آنان» بهبود بهره وری» بهبود حاشیه سود و درآمد و بهبود توانایی جذب کارکنان با استعداد خارج از سازمان دانست (۶ ۱۴ ۵۱ ۸۷ ۲۶ ۲۲ ۵ ۲۱ ۸۵ ۲۹ ۴ ۸ ۳۵ ۸ ۲۳). با وجود این پیشایندها برخی از مطالعات نیز نقش رهبری بویژه رهبری معنوی را در اشتیاق شغلی دخیل دانسته اند. بدارکار و پاندیتا! (۲۰۱۴) معتقدند که رهبری یکی از میان عوامل بسیاری که میتوانند بر توسعه اشتیاق شغلی تأثیر گذارد رفتار رهبری مدیران است. با این حال دانش زیادی در مورد چگونگی این تأثیر و نوع رفتارهای رهبری در دست رهبران تمکین می کردند از خود می پرسند از چه کسیاو چرا باید تبعیت کنند و دوره مدیر مقامی؟ در حال افول است .و رهبری این نیروی کار جدید و نوظهور مستلزم دیدگاه های نو به رهبری است (۳۴) که در این میان رهبری معنوی با توسعه برخی از پژوهش های پیشین رابطه این دو متغیر را تاییدکرده اند (۲ ۳ ۵ ۹ ۰۱۰ ۱۳ ۰۱۹۰۱۸۰۱۷ ۲۰ ۲۴ ۲۵ ۲۷ ۲۸ ۱) بنا بر بررسی های بعمل آمده در پژوهش های قبلی» این است. بر همین مبنا مطالعه این پژوهش از نظر محققان از تازگی و نوآوری لازم برخوردار بوده است. بنابراین» منظور از پژوهش حاضر پاسخ به این سوال خواهد بود که مدل رهبری کاربردی بوده و جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان ادارات کل که تعداد آن‌ها در زمان انجام پژوهش حدود ۳۷۲ نفر بود. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بوده که با تأکید بر فرمول حجم نمونه مورگان- کجرسی» حجم نمونه تعداد ۱۸۰ نفر به عنوان حجم نمونه مکفی در نظر گرفته شد. بدین ترتیب تعداد ۲۰۰ پرسشنامه در بین کارکنان این ادارات توزیع گردید که از این تعداد ۱۸۰ پرسشنامه که به گونه ای کامل اجرا شده بودند به (۲۰۰۵) حاوی ۲۴ سوال بوده و ۷ مولفه چشم انداز (۳ سوال)» عشق به همنوعان (۵ سوال)» امید و ایمان (۳ سوال)» معناداری و هویت (۳ سوال)» عضویت (۳ سوال)» تعهد سازمانی (۴ سوال) و بازخورد عملکرد (۳ سوال) مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پرسشنامه بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت (از خیلی کم طیف پاسخ‌ها از ۱ تا ۵ است که به ترتیب بیانگر «خیلی کم» نشان از اشتیاق شغلی پایین و نمره ۵ نشان از اشتیاق شغلی ۴ نفر از متخصصان رشته مدیریت ورزشی موردتایید قرار گرفته رای وود بلبابيم از آنقای کرونباخ استفاده شده اسمتا کد آلفای . کرونباخ ‏ پرسشنامه ‏ توسعه اشتیاق ‏ شغلی پژوهش برای این که روابط علّی میان متغیرهای مستقل و که مدل مورد نظر تناسب و برازش مناسبی با داده ها دارداز وسیله همین نرم افزاراستفاده شده است که نتایج حاصل از آن در قالب نمودارهای مسیر و شاخص های برازندگی مدل در جدول شماره (۵) نشان داده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم‌افزار 575522 بهره گرفته شده است. 3 مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش» دوره هفتم» شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۹ همچنین يافته های توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد ) مربوط به متغیرهای پژوهش در جدول شماره (۳) و پراکندگی جغرافیایی پاسخ دهندگان از نظر استانی در جدول شماره (۲) ارائه گردیده همانطور که از داده‌های جدول ۲ مشخص است.» اکثر افراد تفاوت در قومیت » فرهنگ و زبان در مناطق مختلف »این پژوهش بصورت کشوری انجام نمی شود و به لحاظ آشنایی کامل محقق به مبانی قومی و فرهنگی در شمالغرب کشور در این بخش» الگوی مفهومی پژوهش در قالب دیاگرام مسیر ترسیم و با استفاده از روش های مختلف برازش آن سنجیده می شود. یک مدل کامل معادلات ساختاری در حقیقت بیانگر می باشد که نشان می‌دهند که الگوی مفهومی پژوهش جهت دست آمده بالاتر از ٩/۰ در هر یک از شاخص‌های برازش موید مناسب بودن برازش مدل است که در جدول (۴) به نرم افزار استفاده شده است. ضرایب مسیر و نتایج مربوط به طراحی مدل رهبری معنوی برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان... ۱۰ وقتی مقادیر 1 در بازه بیشتر از ۱/۹۶۶ و کمتر از ۱/۹۶-باشند بیانگر معنی دار بودن پارامتر مربوطه و متعاقبا تأیید فرضیه می باشد ضرایب ] بین متغیرهای اصلی پژوهش همگی بالای جدول ج «شاخص‌های برازش مدل ساختاری تاثیرگذاری مولفه های رهبری معنوی بر توسعه اشتیاق شغلی جدول ۵. نتایج حاصل از ارزیابی مدل ساختاری تاثیرگذاری مولفه های رهبری معنوی بر توسعه اشتیاق شغلی مطابق با شکل ۱ و جدول (۵)؛ آماره معنی‌داری بین چشم انداز بزرگتر از مقدار (۱/۹۶) است و نشان‌دهنده این است که ارتباط میان چشم انداز سازمان و توسعه اشتیاق شغلی در سطح دو متغیر برابر(۰/۳۸) است و میزان اثرگذاری مثبت متغیر چشم انداز سازمان بر توسعه اشتیاق شغلی را نشان می‌دهد. به عبارتی دیگر یک واحد تغییر در چشم انداز سازمان» موجب افزایش ۰/۳۸ واحدی در توسعه اشتیاق شغلی خواهد شد. این بدان معناست که چشم انداز سازمان بر توسعه اشتیاق شغلی آماره معنی‌داری بین عشق به همنوعان و توسعه اشتیاق شغلی نشان‌دهنده این است که ارتباط میان عشق به همنوعان و آماره معنی‌داری بین امید و ایمان و توسعه اشتیاق شغلی نشان‌دهنده این است که ارتباط میان امید و ایمان و توسعه 1۹ مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش» دوره هفتم» شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۹ ضریب مسیر مابین این دو متغیر برابر(۰/۳۸) است و میزان نشان می‌دهد. این بدان معناست که امید و ایمان بر توسعه نشان‌دهنده این است که ارتباط میان عضویت و توسعه اشتیاق آماره معنی‌داری بین معناداری و هویت و توسعه اشتیاق شغلی نشان‌دهنده این است که ارتباط میان معناداری و هویت و نشان‌دهنده این است که ارتباط میان تعهد سازمانی و توسعه ضریب مسیر مابین این دو متغیر برابر(۰/۳۹) است و میزان ثرگذاری مثبت متغیر تعهد سازمانی بر توسعه اشتیاق شغلی را نشان می‌دهد. این بدان معناست که تعهد سازمانی بر توسعه نشان‌دهنده این است که ارتباط میان بازخورد عملکرد و توسعه ضریب مسیر مابین این دو متغیر برابر(۰/۴۵) است و میزان را نشان می‌دهد. این بدان معناست که بازخورد عملکرد بر طراحی مدل رهبری معنوی برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان... ۱۷ شکل 1 ضرایبقمی امقاتذاره ملال ساخقاری تافیزگذاری,مولنه ها رشبری,معنوی بر ترسعه افتقباق ققلی با روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزار ۸3/05 تحلیل شده است. در بررسی روابط بین متغیرها خروجی نرم افزار برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان شمال غرب کشور بود. این مطالعه در سال ۱۳۸۹ انجام شد؛ که 1۱۸ مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش» دوره هفتم» شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۹ است.به عبارت دیگر داده های مشاهده شده تا میزان زیادی ذاقکله! می وان اقغان کرد سل مورذ تظر قابلیتا اجرایی شدن را دارا می باشد. نتیجه فرضیه اصلی پژوهش نشان داد: ورزش و جوانان شمال غرب کشور تاثیر مثبت و مستقیم دارد. این نتیجه با نتایج پژوهش کولایی و همکاران (4۱۳۹۸ بهمنی (۲۰۲۰)» سارپویدن و روساری (۲۰۱۹) اوه چائو و لیم (۲۰۱۸)» پچسونگ و مکلین (4۲۰۱۷ خروا و ون زالک (۲۰۱۶)» آریفین و همکاران (۲۰۱۴» دی کلرک و استاندر (۲۰۱۴)» آنیتا (۲۰۱۴) همسو می باشد (۱۸: ۸۵ ۱۳: ۰۱۹ ۸۱۰ ۳۱:۲۴:۲۵ 6۲۸۱۲۷ بر مبنای فرضیه های فرعی پژوهش که ابعاد رهبری معنوی (چشم انداز ایمان به تحقق هدف, عشق به نوع دوستی» معنی داری در کار» عضویت» تعهد سازمانی و بازخورد عملکرد) بر توسعه اشتیاق شغلی کارکنان در ادارات کل ورزش و جوانان شمالغرب کشور تاثیر مستقیم و مثبتی را دارد. این تئوری یعنی رهبری معنوی در پژوهش های پیشین نیز نشان داده است تاثیر مثبتی بر اشتیاق شغلی کارکنان دارد. مدل ارائه شده از رهبری های پیشین نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس نظر فرای» تئوری رهبری معنوی در درون یک مدل انگیزش درونی که شامل ارزش های رهبر و پیرو می شود توسعه یافته است تا بدین ترتیب» در اثربخشی متغیرهای سازمانی از جمله یک مدل انگیزش درونی توسعه پیدا کرده و با ابعاد همچون امید. ایمان و نوع دوستی پایه گذاری شده است. هدف از رهبری معنوی خلق چشم انداز و ارزش های متجانس در سطوح فردی» تیمی» سازمانی و در نهایت تقویت سطوح بالاتری از تعهد و بهره وری سازمانی می باشد. در کل» هدف رهبری معنوی توجه به نیازهای اساسی پیروان است تا زمینه بقای معنوی آنان را فراهم آورد. چنین رهبر معنوی موجب می شود که کارکنان معنای واقعی شغل خود را درک و برای آن اهمیت قائّل شوند (معناداری)؛ همچنین به آن ها این احساس دست می دهد که شغلشان از نظر سازمان و سایر همکاران نیز دارای اهمیت است (عضویت). این رهبران چشم انداز و ارزش های مشترکی برای کارکنان ایجاد می کنند و بستر توانمندی گروهی و سازمانی آنان را فراهم می آورند که درنهایت سطح رفاه زیستی و سلامتی و تندرستی کارکنان و همچنین بهره وری و تعهد سازمانی آنان افزایش خواهد یافت. مروری بر مباحث گفته شده در زمینه اشتیاق شغلی نیز حاکی از آن است که این سازه یک مجموعه ذهنی خوش بینانه» انگیزشی به کار محور است؛ که به وسیله شور و اشتیاق در کار پشتکار در کار و غرق شدن در کار توصیف شده است (۳۳ و ۳۰). در زمینه اشتیاق شغلی چنانچه مباحث پیشین نشان داد تاکنون مدل های مختلفی از آن ارائه شده است. اما مدل ارائه شده توسط سالواناوا و شوفلی (۲۰۰۱) بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مدل اشتیاق شغلی در ابعاد سه گانه نیرومندی, فداکاری و جذب مفهوم ادارات .کل ورزش و جوانان» یکی از متولیان و گردانندگان امور ورزشی کشور هستند و بهبود کارایی این سازمانها در با توجه به تاثیر مستقیم و مثبت ابعاد رهبری معنوی اعم از : چشم انداز, ایمان به تحقق هدف» عشق به نوع دوستی» معنی داری در کار» عضویت تعهد سازمانی و بازخورد عملکرد بر سیاستگذاران و راهبران وزارت ورزش و جوانان در سطح کشور در جهت انتخاب و انتصاب مدیران کل ادارات ورزش و جوانان در استان ها می بایست بهترین افراد را با ویژگی رهبری معنوی که مقبولیت و مشروعیت لازم را در بین کارکنان و انجمن ها و فدراسیون های ورزشی را داشته باشند. انتخاب کنند. در شمال غرب کشور پیشنهاد می گردد مدیران توسعه شغلی این سازمان ها کارگاه ها و دوره های ویژه ای را در خصوص رهبری معنوی و اثر آن بر اشتیاق شغلی طراحی و اجرا کنند. از آنجا که ابعاد رهبری معنوی به عنوان مولفه های اثرگذار بر پیشنهاد می گردد مدیران ادارات کل ورزش و جوانان با اتخاذ و اجرای تصمیمات مناسب و فزاینده برای به اشتراک گذاری تجارب ادارات کل در توسعه اشتیاق شغلی کارکنان با توجه به بالا بردن اشتیاق شغلی در کارکنان خود اقدام نمایند؛ چراکه کارکنان با فراهم بودن ابعاد رهبری معنوی از جمله ؛ چشم طراحی مدل رهبری معنوی برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان... انداز, ایمان به تحقق هدف, عشق به نوع دوستی» معنی داری در کار عضویت» تعهد سازمانی و بازخورد عملکرد می توانند به ۵۳۵2372021 6۵۵ منطعدناها۲۵ 156 ,36 صعلهطاع3/0 310000 .ک سعکدل .۸ مناطامونظ صنص۸ )1860 مد مناد منصدو 0۳ ۶و علم همع عطا انس صمناهتامصد دامز "مدوم هه صمنهتنلقن ود 563-2 :(3)4 ,2013 اصعصعع 3/02 لمازمد0 م5 ۵۶ ص30 .( صز 26۳ 6۰ 6۳010766 ۹۵ عمط حنعطا وصه خصعصعدهده ععومامحه ۵۶ کاصعصنص 366 .7 حطانم۸ ۰ ۸0۳ 2014 22866۰ 06۳10۵6 قصه واانا همم که تفدسوز 131۳۵0 عاناه ۵۳0۵20 ۲و عصندعی موم 3/1 .2/7 تنلصفط رل دبک ,3 فحمسقط3 ,م۸ عدملناک م۸ صنام۸ ۰ 2 :نع نالماع 7ع06وم کصنع کلهمعهص اصعامصز که عازعم‌حمصهی رز /شتت) وملنه صحخصقتت 0هه 1۳۵0۹10۳۵021 که دنه لمع 06665 منطعصمناه[عج 156 ,3 توصهطاودکد7 ععنسدک 3/۰ سصلزی۸ 0021 لفصه طالده17 ۶٩ بواعنصن/< ععزی1 ام[ اجمعرومامتط فصد میاه -ا[ع5 انم منط 1.6206 35-5 :(28)3 ,2019 .مه خلت هه 3600006 ۵1 آفدس 70 واعاحفتا .(صقز5 20 ۳۵۵000 ۳ و صنط 1.0206 آهن شنک 06660 مناقلع م0 3 تعقصل۸ ,36 5 ن13200 نبه‌عتا3/0 م۸ تصعفصطهط لهازم7105 امصطع77 10۳ عطا ۵۶ کعع رومام وصه کعکسا< ۵14 اع1۳ مناد متصدع0۳ فصه 2/00۵0 ۲۵۳۲۴01 نع م00 م۸ ناصعصع 22 ۷۷/۵۳۵ 1۷7۰ عنه] ,3/20 +عازعآ ۶ظ۷ ناعگحهدنک ,۸ علاط -1:22)3(:187 لا[ 2008 .565 ۵ ۷۵۳۵ .7 مامط دم معط آفصمنادمییه [هزع م1 محل روم صز کصمناعسنل خصعس) ماع ده 6 6و که (عومص ماع عفن م۸ .۸۵ علاط 8 معط از ام حامز ۵۵ عمط نامز که ماه ۵ط1 منصنععمطصهط+مطای ۶ 1 تنصماد80ظ ۶و م70 رواهافتا .(مقزد م2 ص23 یشک صز اصعص 006ص ععومامصه ۵۶ ع[۲۵ 230 6828661 ۷۷۵۳۶ ,اطع خصعص مه مدمآ 3/۷7۰ +علوصهاک مک 6عل16 06 2014 23/2028660۰ 2056 1و لقصا3. اصعص 6 مصصه نمعژعوامط عم او عم عط1 نصمناصعاصز ۷۵ 0۶ بجاناها0 6۵6۵ منطعصدوتهاعج عطا ودک ,36.۸ عطعزماه قط 6۶ 8 ناق ص11 .5 نله‌ططعم 136 0۶ 6۳۵۵ 006 1 از 3۳۵۵ آعصصو 36 دخز خصعص 10۳0 ععسامکع ۳۳۳۳۹۵۵ وصه عکن] 33-7 :(4)4 ,2018 .30۵00 ععمعنک 2/06 که لمصسهل چاه .رصعز 26۳ ص )(فقطاطه تقوصه8 3۳:80 8 مه ۵065 026 0صه 00۳۲ ماک هناگ ,کتمکعک ( 70 3ج ععاسظ بش6 ۳1-101 ,1360 :0910۳۵00 تصسه فصه منط 10 منک 3 مللنوع0) مک ۷60 ,17 ۳۳۷ +-1:16)5(:835 00 2005 .لاصو منط 0و1 عط1 عصنلع‌عهط ج عستطعناهاکه وصه ماصعص که 16 ۸۷۵۳6 عطا صذ نامز مک صعععز منطحصمنداعط عط عصنا00 3/0 ,ک اعلوهدنن۸ گ ج مطع720 اسعطی -ع- 300/68 ,3۳00۷/6۳6 مزع ملمطل و2 هصند300 او عامط عطا انم خصعصعن 3 70 هه 70۹1 12336۲۹۰ 08 61 هه ۵۳4 هه اماظ ۷۷۵۰ ناعک هدک ,۸ +ععلماه8 ,3 ۲1۵۵060 0 از 00 ععناعناز دعوم 01 اعاگه عطا ۵۶ وود لدسطمساک ,از ححانطم 1۳ .77 ساه‌م‌نانام 1 .۰ ۶و 702 راعافت ب(صقز 2 )دمن قطعط 006 عنهتمصص فصه عصخهداد 1۸86 0۵ 3 0025600665 10206 هنک عط که کنو وامس۸-اع/3 ,رک طععنلد7 گنهآ گ 2 1۵۳۵053 3-2: (5) 14 :2020 .77عم1[مصطع1 فصه ععدعن5 صز عنطاط عنطاط حه کزعقط ۳۳0 مت لهتاصعاوم حاونط ودمصه خمعص دهد ۵۳۵ که کاصعلع ما۸ 36 کلله7 ۷۵۵ ,۷ 100۳6۵ منط1,2200۳ [ممطلک عصناع3/100 .۸ هدک نعمرعط 36۰ حفانصنزه3/0 .۸ صعاع 220 0عطق7 بط زعقلام1 )ها (ام7 ۵ص خدع ۳00 معسحلت اممطل‌ک عمط امعصععدع ۳ ۶0۳4 کتعطل 12 213-8 :(12)1 ,2018 فصعادرک لمدمنام ۳۵ صز عصتصص21 فص خصعصعع 2/2 ۵۶ م70 .رصه‌زو2 [۹ 0۳62072000 "ععع ۳010 ۵۳ منط 1200 آمهسزمک ۶و دمص عطا ۶و دزدولقص۸ مط حامماکد/1 ۳۰ مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش» دوره هفتم» شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۹ ,کژ9ع15 3/28167 ,روهام صعزتس30 ۶و اصعصاه م16 کعسموع لس 31 نوک ععق6) صکو‌ز ۳ 8 1301 ۵1 ص360 ,صقطدککت مدصنق ۳۵ +عطع 13 ۶و عانناعصا صقطه7 طعطاهد7<1 لقانص2) لهزعم1[محا و2 وصه منطع20م.] لعزمک ۵۶ ع[مط عط1 ,2 نک[ ۶ ظ صقطدته۳ بواعلد/1 .(36۳512 0) ۳20ط6 7 حز فاممطعگ طاع:17 وصه وسعفودمع56 عاعنی ما۳ مدع ۳ ۷۷۵۶۳۶ :16268 121-7 :(10)1 ,2014 .فط20 ۷ مصصا خصعصعع 3/0 نوناق۳۵ که لسوت ات0 منطعصدنا12ع صذ اصعصعع ۳82 ۷۷۵۳۶ ۵۶ عامط 156 ,36 هاصعلم ۶ .5.13 تصفصه‌کن و0۳ .17 حهکعه/1 8 0 56086 فص دمناجاعنادک دول اصعصانصصم۲ وصنط 1 ۲ ۸۷۵۳۵ که عصاسط دع6 0 200۵1 0نص2ع0۳ 6 مق ۶ لفدس 70 هام0 ,3/006 عصنم م5002 8 و2۳0 ناممطاک ۵۳ 62-0 :62 ,2013 .5006066 500۵ وبونلهانی آهنه5 ۵ 7ممصزم ج کز دمزععوم طا70 .11 نصه‌ 1/230 0۶ ماه 186 رک نصعلقط ور 717 2/070000 نعقطهط و جک نحم‌کعلهط۴ ور 17 زطط6ط1/0 8 5عتاعنل مزع مامطل دم فص خصعصعع ده ده 024 "کععسه 0۵ کمتقطاز تمصمنای تحص 1 770۳5۳8 ۵۶ لق30 واعاحفتا0 .(صقز26 صفاممصک م5 که ۲۵ وصنهنو 1۳۴ 8 200 ,5 5عصان عم ص۳۵ ۷۵۳ رصنط 1006 لعنطاط هط طنلما۳1-3/0 ۸۳۵۵ ,۸ خلذاد1/0 0 .200 عنصتصل ۸ لعصدمو2 عناط2 ۵۶ معط ماع عفناطم عطا هنز اصعصع2ع 02 من اعممناج[ع۸ عطا وصناهع 1365 .5 حاعص02 نصنه‌کعو730 م۸ 02000 .ی 3/0 .۸ 110۳2 عنصسقاک مه منطک ۳60۳6 آمدمناهمنصهع0۳ فص خصعصعع هه امن ای منط مدمآ مانمگ ,86736 2/302 0۶ هس70 توافت .(صهز 26 0 عع 2۳0 صقاععزمی صز عع ماه اهنت 0جم۸ 5 ۷۷۵۲6۰ 0666۵ منطاعممتهاعط ,26 نفصح‌طهط بط بععتق7 17 مضه بش۸ ,1106۳ ,06 ۵۶ لق 70 صقن 2 صضاصعصنصصم۲) ۰ لم ددع0 لک کاصعصوصصم۲ و امعائه وصناهنوعد عطا اصعصععدهده ۶4 فص منطکعفع1 عخصعطام۸ 077 صنل ,۵ مطح ,7 0۳ ۰ ۸0۲ 2018 .30۵ 16610060 دوناهمنصهع 0 6 منطاو 1.0200 .کعن اه 0۳۵ 0۳300028 ملصه مطصناهانوع هد کععصایگلوصنص وبواناههسنمی ععد 60۲۰۷۵۳۵ صععلق31 ,5 26155۵8 .713:14)3(:216-4 2017 بصمزوناع۴ چگ نله ندک ماصعصععهصد/3 ۵۶ ص30 اصعصعع هه 40 682866۳۲ ۲۵۶ ععع0 منطعمدمناهلم< عطا ههناه‌عتاکه 1 بط ع0همصعمف . 13 نصنطهط .( )هلاس۸ صز کتعطهع) که وی ععف ۸ ناامصاط حامز هصه هصنط-۸11 ۳ مزع مامح عم 0 626 ۰۳۶ هه کععسامع۳ هد مناه منصدع ۵۳ عصفاهنا .7.36 ,2۵۳۵ 6 ,مک واتاو۸ ,3 531300۷3 70۵1 بعاقصنل مزع کم توص عطا نوله روما +عصماعه فصه ععصعفصعم ععومامصه م۳ 008286617 ۵۳ ععصقطصه اعومص متطعع1020 نمی 10065 بج اتمکعمط ,۷ واگ 5 طز منط5 12200 ۵۶ لسوت مقاحفعاه ور صز لمانمعمط عنصعلعز هه ۳۵ ععصع0 نم ۹ منطعصمناهام۲ عزعطا فصه عکسم۳ جامز ,کوصعفصعل0 (2004(.706) بالط .ظ ۷۷۰ مفلعگتهی5 293-5 ,25 863210 مناد منصدع 0۳ ۶و ص30 وود 6 مصه‌ک-ت تحص خر اصعصعع همه وصه 0۳0۳ دا 68286601 ۷۵۳ 01 1 دع 626 156 ,3 ۵تمصعلد5ط م۸ لاد ,ظ۷۷ ناعگحهی5 ,06 3623۳60 تعمامط عم فصه تمدمناقم ۳۵ موی واتفدمنهد -ععمین ۸ معتنقفصدمتاکعا0 0 م۴ 0۵۷۵۲86۲6 56 سوام نمنطو 100 فصه خصعصعع همه عم رومام .۸04 16۳۵ وظ کلعنه5 61 ۳۵50۳66 73۵ 11۰ص 61006۲ ۷عل منطدع 100 2۵۳ کصمناه نامز هصه 1۳360۳۹۵ 70۳ حاع‌تا 0 38286601 ۷۷۵۳ هه هام5 0 م20 که هس2۳ .۸ 3/0000 .1۳ ززه] 0782072000۵1 جع 02۳667 ۵۶ هس30 باعاحهت ,منک مناد منصدع 0۳ 0عنع76 وصه عهنکدن0 )3۳1100076655 عصملصهط8 صز ونلم‌دسند‌ک ۵۶ عمط عطا عصناد‌عناده137 بش۸ منطقصه2 ,کک ,ن0عط7۵ 191-9 :58 ,2008 .65نون 50 ا 3/026 ۵1 آمدس 30 هدما مصو هک منک .(صهزو06۳

هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل رهبری معنوی برای توسعه اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان شمال غرب کشور بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان شمال غرب کشور به تعداد 372 نفر بود که طبق جدول مورگان 180 نفر به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.روش پژوهش توصیفی - همبستگی بود . ابزار اندازه گیری پژوهش شامل ؛ پرسشنامه رهبری معنوی فرای و همکاران (2005) و پرسشنامه اشتیاق شغلی سالواناوا و شوفلی (2001) بود. روایی پرسشنامه ها با نظر 4 نفر از متخصصان مدیریت ورزشی تایید و پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب رهبری معنوی با 810/0 واشتیاق شغلی 848/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در بخش آمار استنباطی از مدل سازی معادلات ساختاری بوسیله نرم افزارهای SPSS22 و AMOS22 استفاده شد. نتایج برازش مدل(GFI=0/94، CFI=0/91،NFI=0/94) نشان از مناسب بودن مدل داشت همچنین نتایج تحلیل مسیر پژوهش نشان داد که رهبری معنوی و ابعاد آن بر توسعه اشتیاق شغلی کارکنان تاثیر مستقیم مثبت و معناداری دارد.در نتیجه، برای توسعه و بالا بردن اشتیاق شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان مدیران سازمان می بایست از سبک رهبری معنوی بهره ببرند.

496057

روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات آمیخته -اکتشافی (روش تحقیق بخش کیفی-پدیدار شناسی و درکمی توصیفی-تحلیلی) بود. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه‌گیری غیر احتمالی ۱۹ نفر از راهبران آموزشی وامعلمان به‌عتوان مشارکت‌کنندگان انتخاب و در کی کم با امتناپههااارزش نمونه‌گیری خوشه‌ای ۲۴۸ نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی» مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بوده است. به‌منظور تحلیل یافته‌های کیفی» از روش, تحلیل: ۷:مرحله‌ای ؛کلایزری,و. برای تحلیل داده‌های کمی با استفاده از نرم‌افزار ۸73/05 از روش تحلیل عاملی.تأییدی استفاده گردید. به‌منظور بررسی اعتبار یافته‌های کیفی از روش‌های درگیری طولانی‌مدت و ممیزی بیرونی و به‌منظور اطمیتانّ از پايايي ازتروش توافقآبین دو کدگذار استفاده شد. به‌منظور بررسی روایی پرسشنامه از روایی صوری و سازه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ موردبررسی قرار گرفت. تحلیل یافته‌های پژوهش منجر به شناسایی ۳۵ مضمون پایه‌ای و ۷ مضمون سازمان دهنده (مبتنی بر مدل شایستگی) که در ۵ دسته مضامین فراگیر شامل؛ دانش, توانایی»مهارت. وایژگی و نگرش,طبقه‌بندی شد. نتایج تحلیل کمی نیز نشان واژه‌های کلیدی: شایستگی‌های حرفه‌ای, راهبران آموزشی و تربیتی؛ روش تحقیق آمیخته» نظام آموزش ابتدایی, ۱ استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی,» دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی» دانشگاه تهران» تهران» ایران. ۲ دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی» گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی, دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران» تهران, ۳ دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی» گروه علوم تربیتی, دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز شیراز ایران. ۴ کارشناس ارشد مدیریت آموزشی» گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی» دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی» دانشگاه تهران, تهران, 5۶ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی در دنیای امروز رشد علم و ظهور فناوری‌های تحول‌آفرین سبب شده است نظام آموزش‌وپرورش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار گردد. درواقع فرایند یادهی-یادگیری نه‌تنها عامل اصلی توسعه کشورها محسوب می‌شود. بلکه سبب موفقیت و شکست آن‌ها در عرصه رقابت‌های ملی و بین‌المللی نیز می‌گردد (2[,2020 6۲ ۳:۶0100-10122). کشورهای توسعه‌یافته بر این باورند که یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت آن‌ها توجه ویژه به‌نظام توسعه و توانمندسازی سرمایه‌های انسانی (اعم از؛ معلمان مدیران؛ ناظران و راهبران آموزشی و ...) است. لذا آن را در اولویت برنامه‌های راهبردی و توسعه‌ای خود قرار داده‌اند (0۳01,2018). در همین راستا بررسی پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که به‌منظور طراجی,سازوگازهای توانست‌سازی تیروی انسانی ,لازم اس ایقذ شا پستکی‌های مورجتیاز آنان شتامتایی (2020 بله 6۲ 1۳0 :2019 بله ۵۳ هصدنص۸ :2020,له 6۲ 18) و از الگوی مذکور نه‌تنها در نیازسنجی» طراحی, برنامه‌ریزی» اجرای ‏ دوره‌های آموزشی (21,2021 ۵۲ ۳۳0۵00)» توسعه و توانمندسازی بلکه در کلیه فرایندهای مدیریت متابع انسانی استفاده بهینه گردد. می‌توان اذعان داشت که نیروی انسانی شایسته. سبب*ایجاد امندرسه شایسته. آموزشن‌وپرورشن"شایسته و درنهایت ایجاد جامعه شایسته خواهد شد (02376:86766,2020). ازنظر مفهومیشایستگی مجموعه‌ای از قابلیت‌های یکپارچه در حیطه‌های دانش, نگرش و مهارت است (61208,2021) که شرط لازم برای مواجهه با محیط در حال تغییر و عملکرد موّنر در سازمان به‌حساب می‌آید (5111208,2009). به‌عبارت‌دیگر؛ شایسگی‌ها به‌سوان قابلیت‌های اضلی قرد.جهت آدار] توقعیت‌های مهم یا انجام دادن اسب وظایف حرفه‌ای تعریف‌شده است (2020 ,له 6۲ 1/17۵16). بررسی‌ها نشان :می‌دهد که اگرچه شناسایی شایستگی‌ها و طراحی نظام توسعه و توانمندسازی مبتتی بر آن» نقش مهمی در بهبود کیفیت نظام‌های آموزشی به‌ویژه مدارس دارد اما زمانی که نظام مذکور دستخوش تغییرات و تحولات بنیادی می‌گردد. وجود برنامه‌های دیگری نظیر؛ نظارت و راهنمایی آموزشی بیش از هر عامل دیگری می‌تواند در کیفیت‌بخشی فرایند یاددهی-یادگیری موئر واقع گردد. درواقع» وجود برنامه‌ها و سازوکارهای راهنمایی آموزشی در مدارس این اطمینان را ایجاد می‌کند که منابع انسانی و مادی به اثربخش‌ترین و کارآمدترین وجه در جهت بهبود و توسعه یادگیری کلیه ذی‌نفعان کلیدی ازجمله معلمان» مدیران, کار کنان اداری» دانش آموزان و همچنین راهبران آموزشی صرف می‌شود. نظارت و راهنمایی آموزشی عبارت است از مجموعه فعالیت‌هایی که باهدف بهبود فرایند یاددهی-یادگیری انجام و سبب فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز 8۱۶۰۰ ۲۵۵ کیفیت‌بخشی به فرایند آموزش می‌گردد (2020 ,اه 6۲ 7112۳8). امروزه نظارت و راهنمایی آموزشی به‌عنوان علم و هنری است که سبب افزایش خلاقیت. تعهد درونی» انگیزش, ارتقا شایستگی‌ها رشد حرفه‌ای, اصلاح الگوها و شیوه‌های تدریس, ایجاد اطمینان و افزایش امنیت. جو عاطفی مثبت. افزایش عزت‌نفس در معلمان» برقراری روابط انسانی موّثر» تصریح قوانین و مقررات در مدرسه و حرکت به سمت خود نظارتی می‌گردد ( ,3/002 :2021 ,۸11210 :2019 ,لزع قطع۸ :2020 مله اه ۵ص2ن0 25 0 بمله 6۲ 02و3۹ :2020 مصنلنفجق/3 :2019). صاحب‌نظران تعلیم و تربیت معتقدند که در راستای تحقق پیامدهای مذکور لازم است افرادی به‌عنوان راهنما و پشتیبان در مدارس حضورداشته باشند تا به معلمانی که در زمینه‌هایی نظیر؛ روش‌های تدریس» رویکردهای یادگیری» راهبری کلاس درس دارای چالش هستند. یاری رسانند. هرچند امروزه» نظام توانمندسازی به‌عنوان یک‌راه حل جایگزین برای برنامه‌های راهبری آموزشی موردتوجه قرارگرفته است» اما متخصصان بر این باورند که نظام‌های آموزشی هیچ‌گاه از برنامه‌های مرتبط با نظارت و راهبری بی‌نیاز نخواهند بود ( :8 1/2606 41 ,6ا5127). لذا عدم توجه به برنامه‌های مذکور به‌تدریج الگوهای سنتی و غیر موّثر آموزشی را به سبک و سیاق جاری و مسلط در مدارس ما تبدیل می‌کند و سبب غفلت از نواندیشی و نوآوری می‌گردند (2019 ,له 6۲ 1720)؛ بنابراین به‌منظور تسهیل, بهبود او کیفیت‌بخشی به فرایند نظارت آموزشی به افراد شایسته‌ای نیاز است که امروزه راهبران آموزشی نامیده می‌شوند. طی سال‌های اخیر در کشور ما نیز همانند سایر کشورها برنامه نظارت آموزشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است و طی چهار دهه گذشته تلاش‌های جدی و منظمی جهت تعریف وظایف ناظر و راهنمای آموزشی صورت پذپرفته اسقه اما بررسی اسناه نقان می‌دهت که تا وال سال ۱۳۹۰ هنوز اين نقل مهم باضورق دقیق تعریف‌نشده و نه‌تنها مسئولیت‌های ایشان مشخص نبود بلکه از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر نیز متفاوت بود(به‌نحوی که افراد مختلف با عناوین متفاوت این وظیفه مهم را عهده‌دار بودند) اما با توجد به بند ۳۱و راهکار ۴ سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش(مصوب مهرماه ۱۳۹۰) سرانجام نقش‌آفرینان اصلی این برنامه مهم مشخص گردیدند بر اساس آن راهبران آموزشی به‌عنوان بازیگران اصلی برنامه‌های نظارت با توجه به نوع مدارس تعیین شدند. سپس متعاقب آن وزارت آموزش‌وپرورش نیز از سال ۱۳۹۵«طرح راهبر آموزشی» را در کشور به اجرا درآورد. طرح مذکور در راستای تحقق اهدافی نظیر؛ ارتقای کیفی امور آموزشی و تربیتی. افزایش مهارت‌های حرفه‌ای معلمان, جلوگیری از افت تحصیلی از طریق ارائه خدمات مشاوره‌ای و حمایتی توسط راهبران» طراحی و اجرا گردید. بر اساس اسناد فرادستی؛ راهبر تربیتی به‌عنوان نیروی رسمی و پیمانی آموزش‌وپرورش است که ضمن ۶ کم طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی برخورداری از شایستگی‌های روزآمد می‌تواند با استفاده از شیوه‌ها و روش‌های مناسب. وظیفه مهم راهبری و نظارت بر فرآیندهای آموزشی و پرورشی را به عهده بگیرد و در جهت دستیابی به تعالی مدیریت آموزشگاهی» رشد و بالندگی کارکنان و تحقق اهداف نظام آموزشی نقش‌آفرینی نماید (2020 ,له 6۳ ۸۳6۵۵). ازآنجایی که شیوه و کیفیت عملکرد راهبران آموزشی بر عملکرد معلمان اثرگذار است. لذا می‌توان امید داشت که وجود یک راهبر آموزشی شایسته الهام‌بخش و الگویی برای ارتقا شایستگی‌های معلم باشد (2020 ,اه 61 [ط1)2). بر این اساس می‌توان اذعان نمود که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی می‌تواند یکی از راهبردهای اثربخش در تحقق شایستگی‌های معلمان باشد (2020 ,االه8). بررسی ادبیات موضوعی نشان می‌دهد که اگرچه از یک‌سو در برخی از اسناد بالادستی و تحقیقات داخلی به مواردی نظیر؛ اهداف» روش‌ها وظایف. نقش‌ها و ویژگی‌های راهبران اشاره‌شده است و از سوی دیگر در خصوص شایستگی‌های موردنیاز ایشان. تحقیقاتی در سطح بین‌المللی صورت پذیرفته است ( :6 5/۵06 :2021 ,۸۳۵ :6 نتقطه[ 0 موله 6 ۷70۵ :2020 بماصد‌کناک :2020 3205۵ :2019 ماط11086166) اما طراحی الگوی جامع شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران (به‌ویژه در سطح ملی)» به‌ندرت موردتوجه قرارگرفته است. لذا مهم‌ترین سوّالی که مطرح می‌شود این است که اگر قرار باشد نظام تعلیم و تربیت بر اساس پارادایم‌های آموزشی نوین در عصر دیجیتال راهبری.شود» آیا در زمینهاشناسایی شایستگی‌های حرفه‌ای سرمایه‌های انسانی خود به‌ویژه راهبران تربیتی» برنامه‌ریزی نموده است؟ با توجه به نکات مطرح‌شده» ضروری است طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی و مبتنی و برآمده از زمینه و بافت فرهنگی-اجتماعی ایران موردتوجه ویژه پژوهشگران قرار گیرد؛ زیرا اگر برنامه‌های شایستگی محور برخاسته از زمینه و بافت فرهنگی نباشد برنامه‌ای منفک, جدا و ایستا خواهد بود (-۸۳16۳ 41 ,اه 6۵۲ 5012088) و نمی‌توان امید چندانی به تحقق آن داشت. لذا هدف اصلی تحقیق حاضر طراحی و اعتبار یابی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که جنبش شایستگی‌ها از حوزه آموزش عالی آغاز و عامل اصلی ظهور آن فقدان رابطه بین آنچه افراد در آموزش‌های رسمی می‌آموختند با نیازهای بازار کار بود (2012 ,5071 :8 ۸/121006). تعاریف متنوعی از شایستگی وجود دارد به‌طور مثال؛ جامعه بین‌المللی بهبود عملکرد! شایستگی را مجموعه‌ای از دانش, مهارت و نگرش‌هایی که کارکنان را قادر می‌سازد به‌صورت اثربخش فعالیت‌های مربوط به شغل فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز 8۱۶۰۰ ۲۵۷ را طبق استانداردهای مورد انتظار انجام دهند تعریف می‌کند (2020 ,له 61 ۸/01821). به گفته‌ی (2020) [ه 61 16 شایستگی‌های کلیدی شامل؛ دانش, بینش» نگرش و مهارت‌هایی هستند که سبب تحرک و پویایی افراد در روابط اجتماعی» انتقال موفقیت‌آمیز از شغلی به شغل دیگر نوآوری و نواندیشی در حل مسائل مربوط به سازمان و محیط کار می‌گردد. در سال‌های اخیر به دلیل افزایش اهمیت پاسخگویی نظام آموزش در برابر جامعه و سایر سازمان‌ها از یک‌سو و اهمیت شناسایی شایستگی‌های موردنیاز ذینفعان کلیدی (به‌ویژه راهبران آموزشی) از سوی دیگر توجه به این موضوع را افزایش داده است. بررسی پیشینه پژوهش نشان می‌دهد که مدل‌های متنوعی برای نظارت و راهنمایی آموزشی ارائه‌شده است که ازجمله می‌توان به مواردی نظیر؛ مدل توسعه‌ای (1987 ,605101100068 610۳ 10) نظارت کارکردی (1992 ,16۵00۶80)» نظارت مبتنی بر مسائل کلیدی (1991 اعطلنی مها نظارت سیستمی (10110۷/2,1995])» نظارت عمومی (ع۲اند5 6 ,56 87)» نظارت مبتنی بر رویکرد فعینیستی (1831۷63,1.998آ)» نظارت مستقیم و غیرمستقیم (6)13870,1999)» نظارت بالینی (010118036۲,1969))» نظارت موثر و حمایتی (6۲ 0۳۵۳اعن61 45,اه)نظارت مبتنی بر رفتاردرمانی شناختی (2006 ,۳۳۵۵5۸0۰ 8۶ 271681۳08)» نظارت فرایندی (2012 ,5006 +6 ۳12/608)» نظارت هنرمندانه (2020 ,اه 21 [18212021)» نظارت همکارانه ( ۸7:0۵ 41, 6)» نظارت اقتضایی (00[67,2021 :6 ۵6ع1۳028) و درنهایت نظارت مبتنی بر رویکرد مربیگری (2021 .00270ع511)» اشاره کرد. همان گونه که ملاحظه می‌گردد سیر تغییر مدل‌ها از اداری و رسمی به سمت انسانی» مشارکتی» اقتضایی و مربیگری بوده است و در این میان کشور ما نیز از این فرایند تغییر مستثنا نبوده است. به عبارتی» اگرچه طرح راهبران آموزشی با پیشینه‌ی ناظران تعلیماتی یادآور مواردی همچون بازرس و .. است؛ اما رویکرد جدید حاکم بر طرح راهبر آموزشی با برنامه‌های گذشته متفاوت است؛ زیرا این طرح تسهیل‌کننده و یاری‌دهنده آموزگاران در مدیریت و راهبری کلاس‌های چندپایه می‌باشد و انتظار می‌رود با اجرای آن مشکلات کلاس درس شناسایی و رفع گردند. از دید گاه (2021) 1/12۳81210611 طرح راهبر آموزشی با تکیه‌بر الگوی نظارت هم کارانه به مطالعه رفتار معلم در کلاس درس با روشی نظام‌مند و توأم با احترام متقابل می‌پردازد و برای تحقق این مهم راهبران نیازمند دانش, نگرش, توانایی و مهارت‌های ویژه‌ای هستند. بررسی پیشینه‌ی پژوهش نشان می‌دهد که در خصوص شایستگی‌های موردنیاز راهبران آموزشی در سطح بین‌المللی پژوهش‌هایی صورت پذیرفته است که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهد شد. ۸۳۳۵۲ :6 705201 (2021) اظهار می‌دارند که شایستگی راهبران آموزشی نه‌تنها ارتباط مستقیمی باشخصیت آن‌ها دارد» ۸ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی بلکه بر فرایند یاددهی-یادگیری معلمان؛ اخلاق و هویت حرفه‌ای آن‌ها نیز اثرگذار است. همچنین راهبر بایستی دانش دقیقی در خصوص فرایند نظارت و راهنمایی داشته باشد. نتایج تحقیق ( 137700 0) آ۵ 61 نشان می‌دهد که اهم شایستگی‌های راهبران آموزشی عبارت‌اند از؛ شایستگی‌های فردی, مبتنی بر دانش» مهارت‌های تخصصی و مرتبط با حرفه. علاوه بر این (2020) ۵1 61 51۶210 بیان می‌دارند شایستگی‌های ناظران شامل؛ شخصی, نظارتی» مدیریتی» ارزشیابی آموزشی» توسعه و تحقیق می‌باشند. نتایج پژوهش (2019) 710196106211 6 512016 منجر به شناسایی ۱۵۲ شایستگی راهبران در چهار حوزه‌ی؛ دانش» مهارت. رفتارهای حرفه‌ای و ویژگی‌های فردی شده است. ۵1 6۲ 681201 (2018) اظهار می‌دارند که ناظر آموزشی بایستی دارای مهارت‌هایی نظیر؛ برنامه‌ریزی» ارزیابی» ارائه بازخورد و راهنمایی به‌منظور بهبود کیفیت, باشند. از طرفی (2018) 100010 اذعان می‌دارد که برنامه‌ریزی جهت نظارت موّئر بر عملکرد معلم استفاده از رویکردهای مناسب برای انجام فعالیت‌های خودانظارتی و توانایی نظارت علمی بر عملکزد الما 96 منقلو یبود ازچمله مهم‌ترین شایستگی‌های یک راهبر می‌باشند. همچنین (2018) ۵1 ۲ 112100 براین باورند. که دانش, مهارت‌های بین فردی و فنی از اهم صلاحیت‌های راهبران آموزشی. (2018) 3۵1106 1200101:8 معتقدند ناظران آموزشی نه‌تنها بایستی در مورد کل سازمان آگاهی‌های لازم را داشته باشند بلکه دانش و توانایی موردنیاز برای برنامه‌ریزی» مشاهده ارزیابی میزان پیشرفت معلمان و مهارت‌های فنی نظیر؛ استفاده از ابزارها و روش‌ها مناسب برای انجام کار را نیز دارا باشثد. تتایج تحقیّفات (2017) ۸۲۹۱۷۵۵۵ نشان می‌دهد که هنت مولغی مرتبط با شایستگی‌های: ناظران عبارگانت آز 0) شخصیت قامل: مسئولیت‌پذیری: خلاقیت. نوآوری» صداقت: ۲) مهارت نظارت و مدیریت به معنای داشتن فهم پایه از مفاهیم تدریس و یادگیری» توسعه برنامه‌های نظارتی توسعه روش‌های کار آگاهی از استانداره‌های مدرسه۳) مهارت نظارت علمی شامل؛ نظارت بر وجود طرح درس مطلوب, نظارت بر انتخاب فعالیت‌ها و روش‌های مطلوب تدریس ۴) مهارت ارزیابی آموزشی نظیر؛ نظارت بر فرایند سنجش پیشرفت تحصیلی,» ارزیابی عملکرد مدیران معلمان و کارکنان مدرسه»۵) مهارت شناخت و توسعه فرهنگ و جو مدرسه ۶) مهارت تحقیق و توسعه:۷) و مهارت‌های اجتماعی نظیر؛ مشارکت فعال با ذینفعان کلیدی و همکاری در انجمن‌ها. در همین راستا (2016) ۸1۵۶۵1 بیان می‌دارد مهم‌ترین صلاحیت‌های راهبران را می‌توان خصوصیات شخصیتی» مهارت‌های ارتباطی» رهبری, فنی و توسعه حرفه‌ای نام برد. ( [2 61 21202۳ 7) نیز یک مدل دوبعدی برای صلاحیت‌های راهبران طراحی کرده‌اند که شامل؛ صلاحیت‌های فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز ۹۹۱۶۰۰ ۲۵۹ عمومی و کاربردی می‌باشد. نتایج پژوهش (2013) 722027160 حاکی از آن است که دانش و مهارت‌های موردنیاز راهبران آموزشی شامل؛ مهارت رهبری و نظارت آموزشی» تسلط بر دانش تخصصی نظارت آموزشی و روابط عمومی می‌باشند. (2011) 133۲07 اظهار می‌دارند صلاحیت‌های لازم برای ناظران را می‌توان در قالب هفت مولفه شامل؛ تدوین برنامه درسی» تهیه مواد آموزشی» آماده‌سازی معلمان, راهبری فرایند یاددهی-یادگیری, توسعه مواد آموزشی» توسعه رابطه مدرسه با جامعه و ارزیابی» مطرح کرد. (2009) ۳۷۵08 بیان می‌دارد که شایستگی‌های کلیدی یک راهبر عبارت‌اند از: توانایی آموزش, کمک کردن به‌جای دستور دادن» ایجاد چالش بدون تهدید.» راهنمایی شغلی و توانایی مربی‌گری. در همین راستا (2009) ۳۳21806 معتقدند مهارت‌های موردنیاز راهبران شامل؛ مهارت‌های پداگوژیک. آرزیایی» انضباطی, انگیزشی» گزارشگری,» سدیریتی» ارتباطی و تجزیه‌وتحلیل» می‌باشند. نتایج یافتدهای (2007) 2۵18 :8 011۷2 نشان می‌دهد که مهارت‌های راهبران شامل؛ ۱) مهارت‌های بین فردی ۲) فنی که شامل راه‌هایی برای دستیابی به هدف»:ارزیابی» برنامه‌ریزی» نظارت تدریس و تحقیق و ارزیابی؛ ۳ اطلاعاتی؛ ۴) روابط انسانی؛ ۵) مدیریتی؛ ۶) توانایی مدیریت تغییرات؛ ۷) مهارت‌های خودآموزی؛ ۸) می‌باشند. همان‌گونه که پیش‌تر اشازه شد اگرچه در سطح بین‌المللی تحقیقاتی صورت پذیرفته است. اما تاکنون پژوهش منسجمی در خصوص شناسایی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی و طراحی الگوی مناسب در سطح ملی انجام‌نشده است. لذا در راستای اهمیت و ضرورت انجام پژوهش حاضر می‌توان آذعان نمود که برنامه راهنمایی و نظارت اثربخش, لازمه موفقیت هر مدرسه است و به‌منظور اجرای موّثر این برنامه نیاز به راهبران آموزشی شایسته و کارآمد است؛ زیرا آن‌ها نه‌تنها به معلمان جهت خلق و توسعه روش‌های جدید و موّثر در حوزه فرایند یاددهی-یادگیری یاری می‌رسانند. بلکه با حمایت‌های روانی ۰- تخصصی از معلمان, فرایند یادگیری را برای دانش‌آموزان لذت‌بخش‌تر می‌نمایند (2019 ,8711620)؛ بنابراین با توجه به اهمیت موضوع و وجود شکاف و خلا پژوهشی (در سطح ملی)» تحقیق حاضر با وریپ ازور اوه آ(ودهافی) درصدد طراحي بو آعتبار یابی الگوی مناسب شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی می‌باشد. در راستای تحقق هدف مذکور ۱ اگوی مناسب شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آمورشی و تربیتی کدام است؟ ۲ اگوی شناسایی‌شده تا چه میزان از اعتبار لازم برخوردار است؟ ۰ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی در پژوهش حاضر روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده‌ها ا ميخته اکتشافی الف) بخش کیفی: روش تحقیق در این بخش از نوع پدیدارشناسی-توصیفی بوده است. مشارکت‌کنندگان عبارت‌اند بودند از؛ راهبران آموزشی و معلمانی که دارای بیش از ۵ سال تجربه کاری با راهبران (در استان خراسان جنوبی) را داشتند. به‌منظور دستیابی به عمیق‌ترین درک. افراد به روش گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساخت‌یافته که سژالات آن بر اساس مبانی نظری تدوین و سپس توسط ۵ نفر از اساتید رشته علوم تربیتی (که دارای تجارب عملی در موزش‌وپرورش بودند) مورد تائید قرار گرفت. گرداوری يافته‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادا فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم شماره سوم پاییز ۳8۱۶۰۰ ۹ به‌منظور بررسی اعتبار یافته‌های بخش کیفی از راهکارهای متنوعی مانند؛ درگیری طولانی‌مدت (فایل صوتی مصاحبه‌ها چندین و چند بار گوش‌داده تا به‌منظور افراد پی برده شود. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها متن آن چندین بار مطالعه تا مضامین در فکر پژوهشگر نقش بندد)» تائید به‌وسیله افراد مشار کت کسده (مشن مضاحیه‌ها و مفاهیم استخراج‌شده از مساحبه‌ها ید ۶ تفر از مضاحبه‌شوند‌گان برگشت غواسته شد هرگونه اصلای تسدیل واتغییری کدیه نظرشان درست اس را اعمال کس؛ پرسش و جستجوگری از همکاران (سالات مصاحبه به تائید چند نفر از صاحب‌نظران و متخصصان ذز این زمینه: رسین) استفاده‌شده است. همان گونه: که ,در جذاول شماره ۲ و ۳ ملاحظه ممی‌گرذد به‌منظور اطمینان از پایایی از دو روش؛ کدگذاری توسط کدگذار دوم و باز کدگذاری استفاده‌شده است. به‌منظور تحلیل يافته‌ها از راهبرد ۷ مرحله‌ای کلایزری شامل. مرحله ۱) خواندن دقیق همه یافته‌های مهم مشارکت‌کنندگان ۲) استخراج عبارت کلیدی و مرتبط با پدیده ۳) مفهوم بخشی به جمله‌های مهم استخراج‌شده؛ ۴) مرتب‌سازی عبارت کلیدیو مفاهیم مشترک در دسته‌های خاص؛ ۵) تبدیل نظرات به توصیف‌های کامل؛۶) تبدیل توصیف‌ها به یک توصیف واقعی و خلاصه؛ ۷) معتبر شماره مصاحبه تعداد کدهای پژوهشگراول تعداد کدهای پژوهشگر دوم موردتوافقی عدم توافقق | درصد توافقی شماره مصاحبه تعداد کدهای پژوهشگراول تعداد کدهای پژوهشگر دوم موردتوافقی عدم توافق | درصد توافقی ب) بخش کمی: به‌منظور بررسی میزان اعتبار الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی و تربیتی از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری شامل؛ کلیه راهبران آموزشی و ۲ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی معلمان فعالی که دارای سابقه کار با راهبران آموزشی در استان خراسان جنوبی داشتند. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای (مبنای خوشه‌ها مناطق آموزشی) و بر اساس جدول مورگان تعداد ۲۴۸ نفر از آن‌ها انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته (طیف ۵ گزینه‌ای لیکرت) استفاده شد. بررسی روایی ابزار از طریق روایی صوری و سازه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ (۹۲/) موردسنجش و تائید قرار گرفت. درنهایت به‌منظور تحلیل داده‌ها (با به‌کارگیری نرم‌افزار ۸:7:۵8) از روش تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم» استفاده‌شده است. بومتظور تطلیل یافته‌های حاصل از حصاحبه‌ها از راهبرد ۷ مرخله کلایرری استفاده‌شده استد بدین‌صورت که تیم پژوهش در مرحله اول تمامی صحبت‌های افراد را چندین بار مطالعه و سپس عینا آن‌ها را به نوشتار تبدیل نمودند» سپس در مرحله دوم جملات و عبارات معنی‌دار و مرتبط با پدیده موردبحث از هر مصاحبه استخراج و در مرحله سوم تلاش شد تا از هر عبارت یک مفهوم که بیانگر معنی و اساس تفکر مشارکت‌کننده بود استخراج گردد. در جدول شماره ۵ نمونه‌ای از تحلیل جدول ۵- یک نمونه از شناسایی عبارات کلیدی با استفاده از روش کلایزری راهبران آموزشی و تربیتی پاید از دانش‌های خاصی برخوردار باشند. اول‌ازهمه با توجه به اینکه در مقطع ابتدایی و | 4۳ دانش آموزش ابتدایی کلاس‌های چندپایه مشغول فعالیت هستند باید از داش آموزش ابتدایی و کلاس‌های چندپایه برخوردار پاشند با | ۰۴ دانش کلاس‌های چندپایه قولین آموزش‌وپرورش آشنا و همچنین فرایند نظارت و راهنمایی آموزشی را بشناسند. علاوه بر این باید مهارت‌های | ۹4۰ آشنا به نظارت آموزشی خاصی داشته بلشند بمطور مثل بتواند با مطمانارتباط مناسب بزقرار ند مهلرت تدویس داشته بش فاهیت | ۰ مهارت ارتباطی متلسب کار آنان به‌گونه‌ای است که باید مهارت ارزشیایی هم داشته باشند از مهارت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز | ۰*۶ مهارت تدریس سپس در مرحله چهارم عبارات کلیدی به‌دقت مطالعه و پس از مقایسه و حذف عبارات تکراری, مضامین پایه‌ای در قالب ۳۵ مضمون دسته‌بندی شد. در مرحله پنجم مضامین پایه‌ای در قالب مضامین سازمان دهنده ادغام و ۷ مضمون شامل: دانش تخصصی, دانش سازمانی, مهارت مرتبط با فرایند یاددهی-یادگیری» مهارت‌های مرتبط با حمایت‌های روان‌شناختی, توانایی‌های ادراکی و ذهنی,؛ ویژگی‌های روان‌شناختی و خوش‌بینی نسبت به توسعه خود و دیگران, شناسایی شد. در مرحله ششم مضامین سازمان دهنده برحسب ارتباط و بر اساس مدل شایستگی در ۵ مضمون فراگیر شامل؛ دانش» مهارت. توانایی» ویژگی و نگرش قرار گرفتند. سپس در مرحله هفتم برای اعتباربخشی» مضامین شناسایی‌شده بهمصاحبشوند‌گان ارجاع داده شدتو سیسی,بر اساس انظرات تسیل :و اصلاحاق لازم صورت پذیرفت. در جدول ۶ عبارات کلیدی, مضامین پایه‌ای» سازمان دهنده و فراگیر نشان داده‌شده جدول ۶- عبارات کلیدی, مضامین پایه‌ای. سازمان دهنده و فراگیر مرتبط با شایستگی‌های حرفه‌ای دانش آموزش ابتدایی» تسلط بر محتوای کتاب‌های درسی, تسلط بر بتدایی, آشنایی با آموزش چندپایم آشنایی با چگونگی طرح درس داستن هدف نظارت و راهنمایی؛ آشنایی با چگونگی نظارت و راهنمایی آموزشی, آشنایی با مراحل نظارت و راهنمایی, آشنایی با فرایندهای اداری و سازمانی؛ آشنایی با اتوماسیون‌های اداری تسلط به برنامه‌ریزی درسی, آشنایی با طرح درس نویسی» کمک در طراحی آموزشی, تنظیم طرح درس» کمک در تنظیم برنامه درسی, تنظیم 5۶ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی ارزییی آموزشی تولایی ارزییی افرا تهیه گزارش عملکرد اراد رزیلی مهارت هفت‌گانه رابلئه توانایی کار با کامپیوتره تولنایی کار با اتوملسیون مهارت مذاکره چانه‌زنی, مناکره با شورای روستاه گرفتن امتیاز از کار در گروه تمایل به کار گروهی؛ کار به‌صورت تیمی, کار در جلب اعتماده به وجود آوردن فضای اعتماده ایجاد ارتباط توأم با دیدگاه سیستمی به سارمان؛ توجه به همه عوامل مور نه صرفا معلم تفکر واگرل خلافیت, تفکر خلاق, خلاق بودن, پیدا کردن لگوهای بیان دلایل منطقی, قدرت استدلال بیان نظرات با دلایل واضح شناسایی و حل مسائل معلمان, تونایی حل مسئله ریشه‌یلی وحل منعطف بودن, نرمش, توجه به شرایط یک‌دنده نبودن, سازگاری در اجتماعی بودن, داشتن روابط بسیار توانایی برقراری ارتباط با افراد مسئولیت‌پذیر بودن, تعهد نسبت به معلمان, تعهد نسبت به دش دغدغه نسبت به آموزش, دغدغه خدمت‌رسانی به دیگران» به دنبال باور به مهارت‌های تدریس معلمان, باور به توجه به تفاوت‌های فردی توسط معلمان, باور به علاقه معلمان به یلدگیری بیشتر باور به نگرش مثبت به اثرپخشی برنامه‌های نظارت» نگرش مثبت حمایت از نتایج تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین شایستگی‌های راهبران تربیتی» شایستگی‌های معطوف به حوزه دانش است. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که اگر راهبر آموزشی فاقد دانش کافی در زمینه برنامه‌های نظارت آموزشی باشده» قادر به شناسایی نیازهای معلم و راهبری او نخواهد بود و در این صورت به فردی غیر کارآمد تبدیل خواهد شد. در زمینه اهمیت شایستگی‌های معطوف به دانش مشارکت‌کنندگان در قالب جملاتی نظیر؛«به نظر من راهبر آموزشی در درجه اول باید با آموزش ابتدایی» چگونگی تدریس در این مقطع و همچنین کلاس‌های چندپایه آشنا باشد.»«صرف داشتن ۶ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی دانش یک‌رشته شایستگی لازم برای تعلیم آن را به وجود نمی‌آورد. معلم فراتر از دانش یک‌رشته باید بر روش‌های تدریس و یادگیری مسلط باشد و روش‌های ارزیابی و برنامه‌ریزی را بداند».«یکی از مسائل مهمی که راهبران باید با آن آشنا باشند» اختلالات یادگیری است. مدارس شهری با توجه به نزدیکی به مراکز درمانی کمتر با این مشکل مواجه هستند اما در مدارس روستایی بسیاری از دانش‌آموزان با مشکل اختلالات یادگیری روبرو هستند و کسی متوجه مشکلات آن‌ها نمی‌شود».«راهبر آموزشی باید خود با نظام آموزش‌وپرورش به‌طور کامل آشنا باشد. بسیاری از معلمانی که با راهبران کار می‌کنند. جدیدالاستخدام هستند و آشنایی کاملی با آموزش‌وپرورش» قوانین و رویه‌های آن ندارند»«معلمان, راهبران را به‌منزله افرادی می‌بینند که می‌توانند به آن‌ها اطلاعات و دانش لازم را در خصوص حرفه و یکی دیگر از شایستگی‌های راهبران آموزشی و تربیتی+ ذارا بودن مهارت‌های موردنیاز این حرفه است. در زمینه شایستگی‌های معطوف به مهارت‌های راهبران مشارکت‌کنندگان در قالب جملاتی نظیر؛ «در برخی از مراحل نظارت و راهنمایی آموزشی ناظر باید نه چیزی بگوید و نه اقدامی کند. بلکه تنها به سخنان معلم گوش کند و شنونده خوبی باشد». «گاهی اوقات معلمان نیاز دارند کسی به حرف‌های آنان گوش کند تا احساس راحتی و امنیت کنند». «راهبران آموزشی رابط بین اداره آموزش‌وپرورش و معلمان هستند» ازاین‌رو برای گرفتن برخی از تسهیلات و امکانات باید از فن مذاکره و چانه‌زنی برخوردار باشند». «راهبران آموزشی باید بتوانند با معلمان گروه تشکیل دهند زیرا بسیاری از اصلاحات و تغییرات در روش‌های تدریس از طریق کارگروهی ممکن است». «لازمه درس پژوهی این است که معلمان به‌صورت گروهی برای اصلاح فرآیند یادگیری فعالیت کنند». «راهبران آموزشی و تربیتی می‌توانند بین معلمان زیر نظر خود.ارتباط برقرار کنند» به‌صورت گروهی و تیمی با آن‌ها کار کنند و از نظارت و راهنمایی همکار برای الاح و بهبود فرایند یاددهی-یادگیری استفاده کنند». «راهبران باید در زمینه برنامه‌ریزی درسی اطلاعات و مهارت کافی را داشته باشند تا بتوانند به معلمان در طراحی سرفصل, سناریوسازی و تولید محتوی کمک کنند». «ناظران تربیتی لازم است از مهارت ارزشیابی آموزشی برخوردار باشند». «مهم‌ترین شایستگی‌های راهبران آموزشی در عصر دیجیتال شامل؛ مهارت‌های دیجیتال, مهارت مدیریت منابع مالی مهارت جستجو و به‌کارگیری مناسب اطلاعات در حل مسائل معلمان است». «با توجه به اینکه راهبران آموزشی رابط بین اداره فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم شماره سوم پاییز ۹۵۱۶۰۰ ۲۶۷ آموزش وپرورش و مدارس هستند لذا برخی از اوقات مسئولیت توزیع تجهیزات و امکانات بین مدارس را نیز بر عهده‌دارند» بنابراین باید از مهارت توزیع منابع برخوردار باشند». «راهبران و ناظران آموزشی باید خود استفاده کنندگان خوبی از پژوهش‌ها باشند تا بتوانند معلمان را در این زمینه هدایت کنند». «به نظر من توجه به مهارت رهبری از الزامات نظارت آموزشی است. یک راهبر آموزشی بایستی بتواند در معلمان به نحوی نفوذ کند که از طریق ایجاد اعتماد و انگیزه بخشی, معلمان را به خود توسعه‌ای و شرکت در دوره‌های آموزشی تشویق نماید». «طبیعت کار راهبران آموزشی به‌گونه‌ای است که معلمان در برابر آن‌ها جبهه می‌گیرند و به ناظران به چشم بازرس لذا یکی از مهم‌ترین مهارت‌های ناظران آموزشی». «حضور در روستاهای دورافتاده و کار در شرایط سخت بسیاری از اوقات انگیزه معلمان را از بین می‌برد و راهبران آموزشی باید بتوانند در معلمان ایجاد انگیزه نمایند». «یکی از مهم‌ترین وظایف راهبران آموزشی و تربیتی توسعه و توانمندسازی معلمان است. ازاین‌رو آن‌ها بایستی مهارت‌ها و سازوکارهای توسعه افراد و توانمندسازی معلمان را شناسایی و در جهت بهبود به کار بگیرند». «راهبران آموزشی باید بر فنون نیازسنجی آموزشی مسلط باشند تا بتوانند نیازهای یادگیری معلمان را شناسایی و در راستای آن برنامه‌های توسعه‌ای طراحی نمایند». «راهبران باید قادر باشند دورد‌های توانمندسازی برای تحلقای موی جرا تمابن نگ سیگ گ‌های لازم در معلمان را برای موفقیت در کارشان ایجاد نمایند». «یکی از مهارت‌های موردنیاز راهبران دارا بودن اقتدار و قاطعیت است». «راهبران تربیتی از اختیار قانونی برخوردار و نماینده اداره آموزش‌وپرورش هستند اما علاوه بر آن لازم است از قدرت نفوذ و تأثیرگذاری تیرابّرخوردآر باشند» به اين مهم پرداخته‌اند. یکی دیگز از مولفه‌ها یمام یک بکرم ناقشها مها ای گدیه شایستگی‌های معطوق به توانایی است. اهمیت شایستگی‌های معطوف به توانایی‌ها ,در قالب جملاتی نظیر؛ «سیستمی فکر کردن یک ویژگی مهم برای ناظران آموزشی است»». «ناظر آموزشی وقتی مسئله یا مشکلی در کار معلم مشاهده می‌نماید نباید صرفا ريشه آن را در معلم جستجو کند. بلکه باید همه عوامل نظام آموزشی را موردتوجه قرار دهد؛ زیرا ممکن است مشکل از دانش‌آموز یا دیگر شرایط حاکم بر مدرسد باشد». «ناظر باید از تفکر نقادانه و منطقی برخوردار باشد و همه‌چیز را زیر سوال ببرد». «راهبران باید بتوانند با دلایل روشن و واضح آنچه را صحیح است به معلم انتقال دهند». «راهبر آموزشی باید بتواند پيشنهادها اصلاحی را به‌گونه‌ای به معلم منتقل کند تا معلم ضمن قبول آن‌ها در مقابل او جبهه نگیرد». «در بین توانایی‌هایی موردنیاز راهبر آموزشی, توانایی پاسخ به موقعیت‌های پیش‌بینی‌نشده و ۸ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی مشکلات آنی بسیار مهم است زیرا وقتی زمان کمی برای عکس‌العمل دارد ممکن نتواند عواطف خود را به شکل مناسب انتقال و کنترل نماید»» توسط مشارکت‌کنندگان مطرح‌شده است. نتایج تحلیل یافته‌ها در بخش کیفی پژوهش نشان می‌دهد که راهبران آموزشی نیازمند شایستگی‌های ویژه‌ای در زمینه نگرش و همچنین ویژگی‌های فردی و روان‌شناختی هستند. مشارکت‌کنندگان در قالب جملاتی نظیر؛ «افراد مثبت اندیش می‌توانند روحیه خوش‌بینی را ترویج و سبب شادی و نشاط در محیط کار شوند». «کسی که به‌عنوان ناظر و راهنمای آموزشی فعالیت می‌کند باید از ویژگی‌های شخصیتی خاصی برخوردار باشد. ویژگی‌های شخصیتی از دو جهت حائز اهمیت است؛ اول اینکه با توجه به نقش الگویی راهبران و تأثیرپذیری معلمان از آنان برخورداری از این ویژگی‌ها ضروری به نظر می‌رسد و از جنبه دیگر برخورداری از ویژگی‌های خاص شخصیتی در موفقیت ایشان تأثیر زیادی ذارد»: «یک ناظلآ موزشی امد هه 4 کینیسآاموزش دغدغه‌مند باشد» کسی که دغدغه بهبود آموزش را داشته باشد در کیفیت‌بخشی از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند». «راهبران آموزشی, باید. متعطف باشند تا بتوکیظ در اوه تغییرات‌ هش #فاسبی داشته: باشند». «یکی از شایستگی‌های مهم راهبران» قاطعیت در رفتار» گفتار و از همه مهم‌تر قاطعیت در ارائه بازخورد صادقانه به معلمان است». «ازجمله ویژگی‌های مهم راهبزان گشودگی و پذیرش است». «راهبران باید از وجدان کاری برخوردار باشند تا بتوانند کار را دقیق و درست انجام دهند». «یکی از ویژگی‌های مهم راهیرای غخوش‌اغالقی اس که می‌قواند زمیته‌ساز برقراری ارقباظ مناسوهوییی افراد اس فزاهبران آموزشی باید خود راهبر باشند و برنامه مشخصی برای مدیریت بر حرفه و خود نیز داشته باشند» به همان گونه که پیش‌تر اشاره شد به‌منظور تجلیل داده‌های کمی از روش تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده‌شده است. اين روش زمانی به کار گرفته می‌شود که یک سازه بزرگ خود از چند متغیر پنهان تشکیل‌شده باشد. روش تحلیل عاملی تائیدی شامل مراحلی نظیر؛ رسم مدل اندازه‌گیری به‌منظور ارزیابی بارهای عاملی و بررسی شاخص‌های برازش مدل است. همان‌گونه که در شکل شماره ۱ مشاهده می‌گردد در مدل اندازهگیری متغیرهای مکنون» نشانگرها و ضرایب/پارهای عاملی استاندارد نشان داده‌شده است. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد با توجه به اینکه بارهای عاملی استاندارد برای تمامی گویه‌ها بالاتر از ۴/. است. لذا می‌توان گفت گویه‌های موردنظر سنجه‌های مناسبی برای شکل ۱. مدل اندازه گیری شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی به همراه بارهای عاملی همان گونه که در جدول شماره ۶ نشان داده‌شده است. مقادیر محاسبه‌شده 1 برای تمامی بارهای عاملی از ۱۰۹۶ بزرگ‌تر هستند بنابراین» می‌توان اذعان داشت که سوالات پرسشنامه برای اندازه گیری ۰ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم شماره سوم پاییز ۳8۱۶۰۰ ۲۳۷۱ همچنین همان گونه که در جدول شماره ۶ آمده است. آلفای کرون باخ تمامی مولفه‌ها بیشتر از ۰,۷ برآورد شده است و این نتیجه نشان می‌دهد که نیاز به حذف هیچ گویه‌ای از مدل نیست. پس از بررسی بارهای عاملی و اعتبار سازه‌ها بایستی نسبت به برازش مدل مفهومی نیز اطمینان حاصل کرد. کای اسکوثرادرجه آزادی ۲/۵۵ کمتراز ۳ کارمینز و مکلاور (۱۹۸۱) ۱۳۳۵۰ ريشه میاگین مزیعات خطای برآزرد (۳3/5۸۵) کمتراز ۰/۰۸ هایر و همکاران (۱۹۹۸) ۳۸ برازش مقایسه‌ای ۳0) بیشتر از ۹/* بنتلر و پوت (۱۹۸۰) ۸۷ نیکویی برازش (0۳) بیشتراز ۰/۸ آتزادی و فروهمند (۱۹۹۶) ۸۶ همان‌گونه که در جدول ۷ مشاهده می‌گردد؛ به‌منظور تائید مدل شاخص‌های برازش مدل موردبررسی قرارگرفته است. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که مقدار کای دو به درجه آزادی ۱/۳۵۰ و کمتر از ۳ 7 مقدار جذر برآورد واریانس خطای تقریب (3/91۸) برابر با ۰/۰۳۸ و کمتر از ۰/۰۸ و درنهایت شاخص برازندگی تطبیقی (0۳1» شاخص برازندگی افزایشی (1۳1) و شاخص نیکویی برازش (6۳1) همگی در حد مناسبی محاسبه‌شده است؛ بنابراین مدل دارای برازش مناسب و مطلوب در امروزه دو پدیده جهانی‌شدن و رقابت‌پذیری به‌منظور پرورش شهروندان تحصیل‌کرده و پاسخگویی به نیازهای جامعه سبب شده است که مدارس پویاتر از هميشه روند تحول مداوم و مستمر را در پیش بگیرند. اگرچه به‌منظور مواجه با تغییرات سازوکارهای مختلفی وجود دارد. اما در نظام‌های آموزشی برنامه‌های نظارت و راهنمایی بیش از هر عامل دیگری می‌تواند در کیفیت‌بخشی فرایند یاددهی- یادگیری (به‌ویژه زمانی که نظام تعلیم و تربیت دستخوش تغییرات و تحولات بنیادی است) موثر واقع گردد. به عبارتی به هنگام مواجه با تغییر ناظران و راهبران آموزشی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران اصلی در این فرایند نقش‌آفرینی می‌کنند. لذا وظایف مهم و نقش برجسته راهبران تربیتی از یک‌سو و انجام بهینه این وظایف از سوی دیگر» سبب می‌شود که موضوع شناسایی شایستگی‌های حرفه‌ای آن‌ها بیش‌ازپیش ضروری به نظر برسد. بنابراین تحقیق حاضر باهدف طراحی الگوی شایستگی‌های ۲ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی حرفه‌ای راهبران تربیتی تدوین و اجرا گردید. به‌منظور تحقق هدف پژوهش در مرحله اول مصاحبه عمیق و نیمه ساخت‌یافته‌ای با افرادی که دارای تجارب زیسته‌ای در این خصوص بودند انجام شد و تحلیل نظرات آن‌ها منجر به شناسایی و طراحی الگوی مفهومی شایستگی‌های حرفه‌ای گردید الگوی مذکور دارای ۵ بعد شامل؛ شایستگی‌های معطوف به دانش» مهارت» توانایی» نگرش» ویژگی‌های فردی و روان‌فتاختی می‌باشد. قجلیل بافتهها گویای آی آسمت که لازمهموفقیت قن برنامهای نظارت و راهنمایی اثربخش وجود راهبرانی است که دانش کافی در خصوص مواردی نظیر؛ درس‌های پایه ابتدایی» تدریس در کلاس‌های چندپایه و چگونگی مدیریت آن چگونگی تهیه طرح درس و سناریو پردازی در کلاس‌های چندپایه, انواع روش‌های ارزشیابی فعال» جامع و تعاملی» روش‌های تدریس نوین و خلاق, برنامه‌ریزی درسی و طراحی آموزشی را داشته باشند تا بتوانند بدین‌وسیله شرایط تحقق یادگیری اثربخش را برای دانش آموزان فراهم نمایند. از طرفی تسلط دانشی بر اهداف. فرایند و مراحل نظارت و راهنمایی آموزشی از یک‌سو و آشنایی با وظایف حوزه تخصصی از سوی دیگر از الزامات اين حرفه محسوب می‌شود. علاوه بر این‌ها ضروری است که راهبران آموزشی نه‌تنها دانش لازم در خصوص ابعاد اصلی نظام آموزش‌وپرورش» قوانین و مقررات و فرایندهای:اداری وسازمانی را دارا باشند» بلکه ضروری است در کارکردهایی نظیر؛ سازمان‌دهی» برنامه‌زیزی» هماهنگی» رهبری و مدیریت آموزشی نیز از دانش کافی و لازم برخوردار باشند.. شایستگی‌های.معطوف به مهارت ازجمله موّلفه‌های شناسایی‌شده در تحقیق حاضر می‌باشد. مشارکت‌کنندگان در این خصوص اظهار می‌دارند که راهبران آموزشی و تربیتی با کسب مهارت‌هایی نظیر؛ برقراری ارتباط موثر» راهبری کلاس درس برنامه‌ریزی درسی» ارزشیابی آموزشی؛ تسلط بر فناوری‌های اطلاغاتی و ارتباطاتی» مدیریت بر منابع» پژوهشگری, فنون مذاکره و چانه‌زنی» توسعه و توانمندسازی افراد؛ انجام کار گروهی, اعتمادسازی,» انگیزه بخشی, خود راهبری و درنهایت نفوذ و تأثیرگذاری می‌توانند نقش مهمی در افزایش صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان داشته باشند. مژلفه دیگری که*اکثر بتشارکت‌کنندگان "ذان اشاره داشتند شایستگی‌های معطوف به توانایی است. تحلیل یافته‌های کیفی نشان می‌دهد که راهبران آموزشی به توانایی‌های ویژه‌ای نظیر؛ تفکر سیستمی, تفکر انتقادی, قدرت استدلال,» حل مسئله تفکر خلاق, تفکر منطقی و انعطاف پذیری نیاز دارند. مشارکت‌کنندگان اظهار می‌دارند که راهبران آموزشی بدون داشتن توانایی در حوزه‌هایی نظیر؛ بیان نظرات با دلایل مستدل و واضح, استدلال استقرایی و قیاسی و برقراری پیوند بین قضایای مختلف. در نظر گرفتن مدرسه به‌عنوان یک سیستم اجتماعی, نمی‌توانند به‌اندازه کافی فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز ۹۱۶۰۰ ۲۷۳ مور واقع گردند. علاوه بر این برای مواجهه مناسب با تغییرات بایستی از توانایی‌هایی نظیر؛ تفکر واگرا پیدا کردن الگوهای پنهان, انجام وظایف با شیوه‌های متنوع و جدید نیز برخوردار باشند. یکی دیگر از مولفه‌های شناسایی شده شایستگی‌های معطوف به نگرش است. بر اساس نظرات مشارکت‌کنندگان, راهبران تربیتی به‌منظور موفقیت در حرفه خود لازم است دارای نگرش‌های ویژه‌ای نظیر؛ خوش‌بینی نسبت به برنامه‌های نظارت و راهنمایی آموزشی» نگرش مثبت نسبت به خدمت‌رسانی و درنهایت توسعه خود و دیگران باشند. در همین راستا لازم به ذکر است ویژگی‌های فردی و روان‌شناختی راهبران آموزشی همانند نگرش» نمود رفتاری دارند و در ایجاد و بروز رفتارهای متنوع و در برخی موارد متناقض, اثرگذارند. ویژگی‌های فردی و روان‌شناختی نظیر؛ انعطاف پذیری» اقتدار» گشودگی و پذیرش» وجدان کاری» دارا بودن روحیه دغدغه‌مند و داشتن حسن خلق از مهم‌ترین ویژگی‌های راهبران آموزشی می‌باشد. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که راهبران برای موفقیت به ویژگی‌هایی نظیر مسئولیت‌پذیری,» داشتن تعهد به معلمان؛ دانش آموزان و حرفه خود داشتن اقتدار و قاطعیت در حرف و عمل, داشتن دغدغه به معنای خساسیت و هوشیاری در زمینه آموزش,» خدمت‌رسانی به دیگران و برقرار عدالت آموزشی» نیاز دارند. نتایچ بخش کمی نشان‌دهنده این است که بر اساس اهمیت (بارهای عاملی) مهارت در رتبه نخست قرار دارد و پس‌ازآن به ترتیب؛ توانایی» ویژگی‌های فردی, تسلط بر دانش تخصصی و درنهایت داشتن نگرش مثبت در اولویت قرارگرفته‌اند. نتایج تحلیل داده‌ها در بخش کمی نشان می‌دهد که از بین زیر مژلفه‌های تشکیل‌دهنده مهارت‌های راهبران به ترتیب؛ مهارت مدیریت بر منابع پژوهشگری, راهبری کلاس درس تسلط بر فناوری اطلاعات و ارتباطات برنامه‌ریزی درسی» ارزشیابی آموزشی» برقراری ارتباط موّثر اعتمادآفرینی» انگیزه بخشی» مذاکره و چانه سازی توسعه و توانمندسازی, انجام کاز گروهی» خود رهبری و درنهایت نفوذ و تأثییرگذاری در دیگران دارای اهمیت می‌باشند. نتایج این بخش از پژوهش هم‌راستا با تحقیقاتی نظیر:(21)2018 6۲ ۳3681201 (2013) 730827160۳ :(2009) 205 2018(:۳) 821106 مغ مادم 2018(:1)صنطد 10۳ (2017) هل دوه (۸1۶1۵۸)2016؛ (6)2009عنم۳۸؛ (2007 )22125 :6 0112 می‌باشد. تحلیل مدل اندازه گیری نشان می‌دهد پس از مهارت. توانایی در جایگاه دوم قرار دارد. بررسی بارهای عاملی گویای آن است که برای یک راهبر آموزشی به ترتیب داشتن توانایی‌هایی نظیر؛ قدرت استدلال, تفکر خلاق, تفکر سیستمی, توانایی حل مسئله, تفکر منطقی و انتقادی دارای اهمیت است. این نتایج نیز با یافته‌های حاصل از تحقیقات (2[)2020 61 ۶210 اکو (2[)2019 61 ۱۷1000۳۳ همسو می‌باشد. ۶ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی از سوی دیگر بررسی بارهای عاملی نشان می‌دهد که از بین زیر مولفه‌های ویژگی‌های فردی» گشودگی و پذیرش از اهمیت بالاتری برخوردار است و پس‌ازآن به ترتیب؛ اخلاق حسنه. وجدان کاری, انعطاف پذیری» اقتدار و دغدغه‌مندی» در اولویت قرار دارند. نتایج به‌دست‌آمده در این بخش هم‌راستا با نتایج پژوهش‌های (۸۳۵۲)2021 6 افط70؛ (2020)له ۵۲ 02056 (21)2020 ۵۲ ماهه‌کنگ؛ (21)2019 6۲ ۶1۷100۳۳ می‌باشند. همان گونه که پیش‌تر اشاره شد در هزاره سوم» راهبران آموزشی باید از دانش لازم در حوزه‌های تخصصی مرتبط با حرفه خود و همچنین سازمانی که در آن کار می‌کنند برخوردار باشند. بررسی بارهای عاملی نشان می‌دهد که به ترتیب دانش تخصصی در حوزه‌هایی نظیر؛ مدیریت کلاس‌های چندپایه. فرایند یاددهی-یادگیری, نظارت و راهنمایی آموزشی و درنهایت آموزش ابتدایی دارای اهمیت می‌باشند. نتایج این بخش از پژوهش با تحقیقات :6 705271 (۵1)2021سمو (2020)ل1ه 6۳ 12271006 نیز همسویی دارد. درنهایت. بررسی بارهای عاملی زیر مولفه‌های نگرش نشان می‌دهد که به ترتیب؛ خوش‌بینی نسبت به نظارت و راهنمایی آموزشی, باور به مهارت‌های معلمان و دانش آموزان و داشتن نگرش مثبت در زمینه توسعه خود و دیگران از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. نتایج حاصل از این بخش نیز با پژوهش‌های (86)2009ن۵ط۳؛ 020 ون :(21)2020 61 :(12۳61)2021ع2/122 همسو می‌باشد. درنهایت می‌توان با توجه به تحلیل داده‌های کمی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی را به‌صورت شماتیک(شکل شماره ۲) طراحی نمود. به‌طور خلاصه همان‌گونه که پیش‌تر نیز در بخش پیشینه پژوهش بدان اشاره شد در مورد شایستگی‌های راهبران آموزشی به‌ندرت تحقیقی انجام‌شده است. لذا تحقیق حاضر می‌تواند فتح بابی در این خصوص باشد. به‌نحوی‌که با استفاده از نتایج پژوهش حاضر از یک‌سو و ضرورت توجه به شیوه فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز 8۱۶۰۰ ۲۷۵ جدید نظارت و راهبری از سوی دیگر بتوان پژوهش‌های در زمینه شناسایی عوامل موّثر بر موفقیت و اثربخشی راهبران آموزشی با توجه به شرایط کشورمان طراحی و اجرا نمود. در راستای نتایج حاصل از پژوهش حاضر و مشاهدات میدانی توسط تیم پژوهش پیشنهادهای کاربردی ذیل را می‌توان ارائه ازآنجایی‌که طراحی و اعتبار پایی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی و تربیتی اصلی‌ترین یافته پژوهش حاضر می‌باشد. لذا الگوی طراحی‌شده می‌تواند در فرایندهایی نظیر؛ جذب و به‌کارگماری, توسعه و توانمندسازی و ایجاد ب‌منظور طراحی و اجرای آزمون اصلح برای راهبران آموزشی و تربیتی و صدور گواهی شایستگی به ایشان, یلفته‌های پژوهش حاضر می‌تواند به‌عنوان یک مبنای علمی موردتوجه قرار گیرد. ب‌منظور طراحی دوره‌های دانش‌فزایی اثربخش (بدو خدمت و ضمن خدمت) و تدوین محتوای آموزشی مناسب برای راهبران آموزشی لازم است ابتدا نیازهای یادگیری آن‌ها شناسایی شود در همین راستا یکی از منابع اصیل و قابل‌انکا برای نیازسنجی, استفاده از الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران تربیتی می‌تواند زاهنمای عمل مناسبی باشد. با توجه به اينکه مهارت پژوهشگری ازجمله مهم‌ترین مهارت‌های موردنیاز راهبران آموزشی می‌باشد. لنا طراحی سازوکارهایی به‌منظور تشویق, آموزش و همکاری فعال راهبران آموزشی با معلمان در زمینه‌هایی نظیر؛ شناسایی مسائل, تبدیل مسائل اصلی به موضوعات پژوهشی و طراحی و اجرای اين پژوهش‌ها با استفاده از رویکردهای علمی و مرسوم در نظام آموزش‌وپرورش نظیر؛ اقدام پژوهی و درس پژوهی ضروری به نظر می‌گردد. تولایی تفکر خلاق نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در تحقیق حاضر شناسایی‌شده است. لذا پیشنهاد می‌گردد تیم مدیربت ارشد نظام آموزش‌وپرورش با تشویق رفتارهایی نظیر اراله پيشنهادها و انتقادات بدون ترمن تبادل آزادانه ایده‌ها ایجاد کانال‌های ارتباطاتیی آزاد و دوطرفه در سازمان این توانایی را متصدیان آموزش‌وپرورش می‌توانند با استفاده از فناوری‌های تحول‌آفرین بسته‌های آموزشی جذایی تهیه و در اختیار راهبران آموزشی قرار دهند. بدین‌وسیله می‌توانند دانش موردنیاز آن‌ها را در خصوص اسناد فرادستی نظیر؛ سند چشم‌انداز بیست‌ساله نقشه جامع علمی کشور سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی افزایش دهند. در راستای افزایش ایجاد نگرش مثبت و خوش‌پینی نسبت به کارکرد نظارت و راهبری آموزشی توسط مسئولان و مدیران ارشد نظام آموزش‌وپرورش لازم است سازوکارهای عملیاتی و طراحی دوره‌های آموزشی در زمینه ایجاد محیط نظارتی میتنی بر اعتماد و رابطه مداری و اهمیت آن در بهبود کیفیت فرایند یاددهی-یادگیری در مدرسه طراحی و اجرا نموده و برای برگزاری این دوره‌ها از افراد صاحب‌تجربه و موفق در درون سازمان استفاده گردد ۶ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی در جریان اجرای این پژوهش و تهیه مقاله کلیه قوانین کشوری و اصول اخلاق حرفه‌ای مرتبط با کلیه هزینه‌های پژوهش حاضر توسط نویسندگان مقاله تأمین شده است. بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است. این مقاله قبلا در هیچ نشریه‌ای اعم از داخلی یا خارجی چاپ نشده است و صرفا جهت بررسی و چاپ به فصلنامه درس‌پژوهی توانادسو 6 0۶ و5 .(2020) 8۰ مطعل همع مد ک ,36 مقفانصن3/0 م۸ مق صن۵ع ۸ ع0 ان ۶و عط2) و اصنوم 0 عطا ۳۵ عععنعی نام[ آمدمنته اه ۲و [36۲۹1۵0 | .78-86 :(2)1 ,65 ع نک آهد و۳۵2 صز عم ص۸۸ 316 .عمط عا که حدم نصمناه 60 +عطاونط نودهک صز 3/008 .(2021) 3/۰ ما۸1 ص۸20 ۶۵۳ ص30 نمدمعص 10 اصعص م0010 عنصعفمهه صز عسعانه ۵۶ ع[1۵ 0۳ ما0 ها کی ۸ +عاهم عم وهگه 2/1 یذ کمکز مریگ صقنصه 70۳ عدمصد 8 .(2021) 8۰ ,1300-2106 6۶ با مصقکللشهگ ,یک ,165265 ,7۰ ,کل ۳06 0ع ت۷2 6 8 :6۵۳۵616۲۵ آمسانه سنج اه ععصعومصه صه صمنامع عم "ی م6[ 6۳۵0۳۵۵۵5 ۶۵۳ موی لممطلی تقدمتافی ۵ هصضوم عم هنز ووصعاعصصم 1316-07 ,(8)8 مدع برع مامصطاع1 ک منک اه تمصس 3 آهد 1316۵0 0 ع12۳8ا۵ م۴0۱۵ .(2006) بل 3 ,32663100 6 و۷ .8 ,۸۳31008 6 طز 1۵۳۳۳۵۵0۵ ععقع 10 دنهد توص عتخنصهی عصناه 10۳00 فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز ۹8۱۶۰۰ ۲۷۷ 5۰ 5602 01 6601 ۲0۷ص ناهن عطا کو ماع عع هه 0عک 1-2 ما5 -1022 ,118 ,1696876 کعانصق ۲0 مصه صما۳:۵۵ ,منک آهنممو5 جز کععصع ۸۵ تاکز کلهم‌مصنمم ۲و ععنادمم عطا عصنعکه‌دع۸ .(2019) .۸ ۷ معنعد ۸ [10000۵) طا۳مط2 عطا هز ,۷۵۳۵0۵ ۶۵۵8 هم عاممطی ومصخم هنز صمنعزن مد ,09۰)) .1 ۵۵۰سا +6 .۸ ,3۳2020 و .۸ ,500 وب رلق30کهظ8 وا .1 ملق120د8 1.206۳5 که 106۲5عع3 [ممل5 ۵1 73620 که داعم اه کلحعلوصعاک .و طصعع 1 0461 0615100 ناگ عناعناس۸ .(2020) .1 مصقض۸ گ مش 0اه ماک بآ بقل دکه0 ۰ 5 آ 5 29۵ که معا ۲0 عزعمعد 20 0۵۵ص ۶۵۶ عم 10610 6 م.(2017) .7 0۰ ,388670 ۵۶ ول بط رصن و5 بن6 3168۵08 سل بل وصقطقللن) 6و 1۵۳ 00071 اک 2973066 :(100۳ک) ۳۵۵0 وااحعت ععصنه۳ 1 +معزعهنگ ,357101087 [2 2۳01655100 حز ۳۵۵0 هه عصنصن1 .وصعاعصصی که 3629۳6 2 که 0ص وصنصنه1۳ .مزب هناگ #صه کحعصنه1 .(1991) 34 ام ان ی .2 وط0قعاتقان0 0006167 ۳605100 بازده نصتا عاهاک م00 .(2009) 8 .ی م9قط00) 0۳8207210 ۳1605105 ساصع) اک21 ج 1۵۳ 3/0061 برودعاع مهم که هصنم 10610 (020)) .8 ب ,00706118 ب6 و2 0 3 مصقلها۳ 1 3 .5 ,هنم 5 مه 00120 ۸ نصمناهدا ۳۵ ععصق ص260 فص جمزکز یمرگ هد ما15 .(2020) .3 ,ق7087 ۵ بش۸ بتت0ع736 .8 بش۸ ,۷۵1300 و۷۷ ب ,1280020 ,1456 ۷۵[۰) کعنع5 عع م00 تعزدوط2 که م70 ها موه قاصم‌النعد0ه0 نتسه گم صمناقلونله ۷ .(2021) ۳۰ منطععق1< عم .۸ مطافقاامط6 ظ م0ت08ط3۳ طاونط 1۳۵070621 ۵۶ جفعر 56000 عطا 1۵۶ وصاعصصی تمصع ۵۵ 05860 ۳ والفاد پومعز ند ونم مصز 1۵۳ کعزععاد نک .(2009) بش۸ .8 ,6 طعنه۳۳ 235-4 ,(2)2 00/52/18 0۶ ص70 500 قمع زا ص صمناف 60 وحمصخم اتمه ۸ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی و 3۳0065 0۳۷کزعمناگ قداص .(2018) .5 ,ع0لکه8 6۶ کل ,۳51۵-10603 0 ۲ فاوم لک عزعوظ عزاط2 حز 3/00۵0 +معطهع 1 هه م1100 43-0 ,(5)1 مط۳قع9ع ۳-۲2 وصه صمتاق اه ۵۶ لفصس 3 انحه‌ش) ۳۵۵0 2 136 عصن م۸ .(2020) سا .7 وصللناع ۸1۷27672-0 6 ,1 ,3162 67-0007[ه 6007 40 101 ناکنطه صعنفدتدم ۵ ۵۵۳۵ معلقدمزییع وم ماه ۵۵ 1۳0-18 007 6۰ ,(12)14 ,وناز هصنهاهنک مصمناج ۶و لقنصومصنط ج که 163۳00۵0 ۵ علناع [۵صع۳۹۹ .ماک لهدمتاه 6۵ هه 6 ۲۵ 1707 .(2009) .5 سک وقص38۷22 1-1 ,603110 هنعط عاه دمم صز دمنکن هک هدمناه 0 ,۷۵۳6 ۵۳ 1006 ۸ نوصنطعصصاصنز ۶و کصمنامع عم کصعاصات .(0999) 6 1 ملاتدتن6 42-8۰ ,(34)3 30۵00 000067206 ۶و هس30 +عله‌کند م20 0صه مدمنکز مناد عطا ۶و صمناعلنله ۷ 156 .(6طصعع10 ,2020) .5 مصنلزوجق/3 +6 .2 مفاهنطناعنی6 عن ۸06 1۵۳ 3/0061 عصنصند۳ 1 مک ظ- روصم خ ههام 3610 1۵۳ خصعص اک 1 8) ۳۵۵0۳ صز صمناه 0ص ععصعتگدم6 لمدمناقد 6ص 200 1۵ بصمتعتعهنگ زد 156 .(2012) .3 .7 ,ط95-00700مظ 6۶ .8 .5 ,00۳00 .0 ۰ متقصطلنل6 6۳ ع 7 5م5تعع8۳ .منط 1006 آمدمناتساعصز وصه جمزعاصعصناد ما عفنتع 50006 ۵۶ کزوولدس۸ .(2020) .1 نمی 6 .ش۸ م۳3 وس رتق 11۵0101-۵160 6 .7و5 مزع 23606010 تمصع صمصعطام جاعنحصه اک ام کع دنمرنه 0عن1 ۶ 0۳۵006 عطا صز واننع ۲1 عزعملهنل ج عصندم‌ننوه2 .ر0998) 8۰ .5 ,113۷68 65 ,300165 نامعزطانه مزع ملمطل روم عطا عصنا ساعصمع بدمزعن ناک اعتصنص] 04 1.22006 +عسحانه نع[ ۵ 10/2005 .(2007) 8 ,530566 2۶ .8 11۵608 :1.00 ۸00۳02 عصعتعیک ۸ تصمزعن میگ آهنصنا) .(1995) 8۰ ,110110۷2 ۲0۳0 وصنصنقاصنه/1 جز ععمصع عم عععصنط عط1 نصمنامسعنا آمدمتم ۳۵ 0۳۲166 لمعنصطا10 عطا که الط لمع 00 00710-189 هز هصنص2ع1 01 0006160-2860 عط1 .(2021) ۷۰ 1 بقصقلنک6 6۶ ویک ۷ بطط 1۳ ۵۱۶ 0ص عالطا بعقق ۷62656 ۸ +عاممطی طاهنط یز آعومص هصناه‌عصی فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم, شماره سوم پاییز ۹۹۱۶۰۰ ۲۷۹ اه 000616066 معا هناگ موصه آهنمعد 22 .(2018) ۷۰ ۳۰ مصنط10۳2 327-6۰ ,(21)3 ,لق تناو[ کعنونسک حل2عوع۸ صع 00 1061 آمملک طع هل هل مها نو و06 صهن 52 اعغاوصنا مه هه عم تعتصعمنگ .(20131) بش۸ م1609 .ظ ,580108 .۸ رقق۸00 وبا ۳۵8ات وگ مف1130 .ظ .ظ ۷۷۵300 بش۸ و1070 ۵ 106761006۲ لهدمزددع2۳01 +عط 1 .3106606 ,2020) .8 0 82670808۰ 8 .ص00 3۳0090 صدعع۸ عطا ام ۵ عطا هن خصعص خصصم) +عط 162 عک 136 -339 .00) (2020 ۳۳ ۳60) صمنام ۳۵ 0ممط0لنطا0 وحعمصق فصه #ممطفلنط6 واحدط 0و2 :5060 ۵۶ 305۲ عط عصمله/2 .(0993) .ظ ,3۳000 ۵4 و۳ و1051000 40 506۳۷19075 ,کاقزم 6۳2 1 محل عم ,10۴5 1ععصنام 1۵۳ عم 00010 لقدمزدده 0۳01 [۵ط3۳۵۵0 هسنصنصصط .(2019) با منهه‌طانطک 6 ,3 ,08۵06۲ .3 م1287 -159 ,(8)1 ,0۳825122110 صذ ص۵۵0 وصنعدس/3 عم م5 ص16 صز کصعاه 3 8 ق5000 ط از اطهند ک۵۲ط ,۳۵۵8 ۷/5۵۲5 .(1992) بش۸ مصنطعت1۵0 5 20 0۴ مدع نصا عط1 .(2020) بل ۳۵۶ ۶ ,.26 مص2 سک .10 مفصتاحقگ 40 5060665 2۳08۳616 ۵۶ له 30 آهد 13020 بععصع ص20 اعوعطامی 1 (2020) .8 .31 و1۳۵0 +2 .3 .۸ نامک کل 3/5۵ .۸ .0 ,1۴۵۲66 3 1 مطلکل1 5001 عصاگتد10 :4.0 صمناق3۵ کم ۳۵ عطا صز عاممطعی عاطامصنهاعنی و1620 و 7021 1316۳2021 بکام م5 او هدمع صقن تحملق/2 صز کعنمصععصصی منطا 100 210۵1 از 160 10661006-0۳6 .(2021) .77 .۸ ووعلهم۲ ی م۸ بل 10724 [ه ما30 بمتاه 60 10۳ععصنام هز ماعژ یناک ما همه 10206 چ نصمزعن مناد 0061105 [ممطک صعنکوقهلم/1 .(2019) با .36 مخقسم۸ 2 یک کل مفتقط70 ت1۴ ,3۵11836 .00061626 فص صمناد‌عناهک طامل مصمناصنی‌ع 2 طامل هنز کعوصعلنقا0) 8 .(2018) .5 ,5130610 6 ریگ و0لنعناگ وگ ,5300810 بسا ,1۵080۵ ۵۲۷ ۶ صعنلمدمزد5ع2۳01 عط) ععصقطص ما 30061 دمزعنی ناگ فعکه دنم هنم «(6)1 106۷76100566 آهدمن۵ ۳۵ ۶و لفصس70 156 مکعط 1 ممنام 3۵ #ممطفلنطا0 ۰ که طراحی الگوی شایستگی‌های حرفه‌ای راهبران آموزشی در نظام آموزش ابتدایی 6[ :50600 ۶ اجه 156 .(2018) .5 ,ععگقطک 6 ,7 بطقاا۸۳۵ ,36 1/00 عصنلص0 صعندوداج/3 :303۳2 .جنمدصی +عط‌دع) هصنم 0010 صز عللفاد روصت او ع +60۵0 [منوع 1۵۳ عصنا آمننی ۸ .(2012) .5 مفصندک 6۶ کل ,1/3106 5 الم هز کععصه ۸0 تسه عطا اه صحص اعد دا-عصعاع مهم 0۲ کلنوهم .)7۰ ,15226 6 .10 ,۳106165 و.10 تفآ و36 ,113030022۵730279 ,.ل وفع هنعصج/1 عم تصنه 6 بمهصنامنعنل +معاصز ناه ۵ ع نامک ۵۵006 بوانانطدعنل دسج .137-5 ,(29)2 مطالهه77 لس ۵۶ سول صعناد‌ع۸ رون امازم هه 13۵8 162006۳5 300۳۵۵ .(2021) .0 .38 هاگ 6 ,۷۷ .3 ,2/0066 1.2206 ه صز کعزععا 5 مععت0 ۳۵ -دمنانامک هصنعتا نصمزعز هنک 13505۵1 ۰ ,(4)1 منکن ناگ 3۵۵000۵ ۵۶ ص30 بصع 2۳6 دمناه۳ه 80۳60 061 270۷1008 2 .۳ .5 31۵760 ول بنصن۵ا8007 ,3 .5 1/1052 5۰ لهعنصط 10 عطا هز مایا نهساع وت که کععصع 06ص لهدمزدیم0۳01 دنه م۸0 ۸ +علهم2۳0 برط صماکاصعص‌ناک دوعص .(2019) ی .3 مقتگ/1 5۵1000 506 دز 36۳10۳۵۵66 706 عطق 1 او عن م20 عطا 1۳۵۵ 3663 عزگ ناد منک صز 0صع1 ۵1 لمفدسوت آمدمناهد 6 معط مرومظ ح عامما5 ۶و عع 00 از 156 .(2020) 0 ,طقن۷۷۵۳0 ۵۶ وس 1187808 کل کلناه 1/0 م30 بععصق گم 65 00 ععصع مهم عزعمععلعم فصد آهدمزدد0۳01 4 05ع 00 1لهد) .(2021) 17۰ 3۰ .0 ,00251۵6 6 .3 .0 ,7360 وم .۸ مفقفتاط2700 ۳0/8 بزه۷۷ عط هه صعاکرک لمممتاه ۳۵ قمع 3 هذ مزکز منک 13505 [ ذ] 5۸3/7۰ نصقحطع 1 بصمنا نا عص که زک هناگ .(2019) 3/۰ منصه‌از21 والماه هه 60020 ۵۶ ۳۳۵۳۵ .(2018) 11۰ .34 فا 6 ,مش ۳6۳0 .3 1381333۰" 600-0630 30006 که ماه ص0۳6 معا ۳0 عصنصع1 آمهمع00 :2030 - 20-۸7 2030/0020 /دمناه 0 /ع 0۳ دوع ۷ // عمط باصع 1306610 هه 40 20006 [ممط5 که ععننلمه۲ وصه ک9ع10 .(2020) 24 26۳ ۶ 3 ,0265 7 ,530019 1۵025 1۵۳ مزکز ماگ .(2007) ۳۰ .8 ق0107 6 وس ی ,88138 0۳0[661 1۵1-627 عطا هز کعنعص امه طلعتق۳ ۶ کدوتام 6 اد مانمگ فصلنامه تدریس پژوهی سال نیم شماره سوم پاییز ۳8۱۶۰۰ و 1 011600760655 156 .(2020) بش۸ ,160 به م۸ ,ص30 .3 م7708 .۸ مق0قن0 1۹ ع 1۵ 616066 ص00 هدوز دمم 5 عطمع) عطا عم مه مس صز نماد هد تاه 00 40 زا0۳62 مطمنا۵ ۷ مصصآ ۵۶ تساه هدمتمصعاصاگ مومخعی نصعفصدم ۵0-185 00 41 136 0۳ 852860 .(2020) بک2 ,طع6صقن37 6۶ و2 ,06ل02قن2 وس ,و108ت۴8 ۰ ۵ ۵1 163636۳5 0۹8 0۶ عمط وصتصنده عطا صن عم عطا که تمصع 0ص ص۸30 زا خصعصع‌عدهق/3 نع نها10 01 ووصعع تا 15۵ .(2020) .5 مند5 ما7 تنصحاد1 نکصما۳۵0 .ما12 0۶ ص009 15۵ ع مها 1۵ صمنکصعهنگ :1۳04 50600 [۵م0عع ۸ .(1996) .30 .7 ,عکنق5 6 مش .7 بعکنق5 ۳ نما ۵۶ کاممع۸ نت1 ما عصنصمعت بدمنهحاه معطهم صز مصمنی‌ناممه 8 10 ب100ک06۳1نا5ک کهصنطهم 0ع1-ع مزب عمناگ .(2021) سل م00830ع 5 -۲16086.141 ام :۳81300 .ومد روط هصناهم0 فصه ص002 صز کدمناه 00 408 10۳5ععصنام عمصاکن ماگ .(1987) تا ,10610 ۸ 10 ب ,51011600678 7 ۲ 1۳۵۵۳۵ ععصعاعمصم هد ععمعاعمصم0) .(2009) .ی 8 مقصفالنگ 302000۵1 1۵۳ ص70 (مد 11620 بکامع دم 160 ععاصی فص جعاصهی +عمصعلنع 501001 .(2020) ۸ .8 بل8ا ۷ 6 وبا ,113001020 وس ,هناگ -۸ ق8365 0۶ ان عط1 دا طد‌ونن۸ طد‌کد 3/0 عاهاک رفن۳۷۵ 36۳10۳۵66 3۵8 .(2019) 34۰ 120 معط 70 گ م۸ معسنکل م۸ م۳/0عک1 م۸ ,۷۵05۳ 0۵1 600561025۰ [ممحلک لهدوزکیم ]0۳۵ صز کع ص006 وه ۸00 هه ۲ ۳۳۵ ۲6 2110 1۳6۵ .(2021) مدمه وکنه/2 2 م۸ م20فق8 ,ظ 8۰ ,۷۷1000 1-۰ ,(11)2 ,0065 5۸08 .عصنصدع.آ مک ظ-ع 36۳10۳۵ عصندتاآ چازعد6 1 :5605 همعط ۶و کعاسطاننه فصه کلاماک .(2013) 0۵۰ ۷۷۰ مطقحقطا73 2270-2۰ ,(8)24 ,۳۵۷۵05 فص م۲۹ آهدمن م3۵ ب و طعک1 1۳۵۳۵ ۳0666

پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اعتبارسنجی الگوی شایستگی های حرفه ای راهبران آموزشی انجام شده است. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات آمیخته -اکتشافی (روش تحقیق بخش کیفی-پدیدار شناسی و درکمی توصیفی-تحلیلی) بود. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری غیر احتمالی 19 نفر از راهبران آموزشی و معلمان به عنوان مشارکت کنندگان انتخاب و در بخش کمی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 248 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بوده است. به منظور تحلیل یافته های کیفی، از روش تحلیل 7 مرحله ای کلایزری و برای تحلیل داده های کمی با استفاده از نرم افزار AMOS از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید. به منظور بررسی اعتبار یافته های کیفی از روش های درگیری طولانی مدت و ممیزی بیرونی و به منظور اطمینان از پایایی از روش توافق بین دو کدگذار استفاده شد. به منظور بررسی روایی پرسشنامه از روایی صوری و سازه و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ موردبررسی قرار گرفت. تحلیل یافته های پژوهش منجر به شناسایی 35 مضمون پایه ای و 7 مضمون سازمان دهنده (مبتنی بر مدل شایستگی) که در 5 دسته مضامین فراگیر شامل؛ دانش، توانایی،مهارت، ویژگی و نگرش طبقه بندی شد. نتایج تحلیل کمی نیز نشان داد، مدل از برازش مناسبی برخوردار است.

418447

ازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابه مبنایی هستی‌شناسانه در آرای فلسفه اجتماع دانشی است که با روش عقلی و برهانی. مسائل کلی اجتماع را مورد بررسی و کاوش قرار داده و ضمن بحث از هستی, چیستی, چرابی و چگونگی اجتماع, به دنبال کشف حقیقت آن برای استخراج قوانین کلی است تا به سبب آنها دستیابی جامعه و افراد آن به سعادت را ممکن و سهل کند. پژوهش حاضر سعی دارد با روش تحلیل محتوا و با تمرکز بر آثار علامه طباطبایی, به مسأله اضالت فرد و جامعه و کشف نسبت و رابطه میان آنها پرداخته و تأثیرات نگاه ایشان به مسائل بادشده را به عنوان مبانی هستی‌شناختی جامعه مورد مطالعه قرار دهد. یافته‌ها نشان می‌دهد. علامه طباطبایی در دوگانه اصالت فرد و جامعه. اصالت را در مرتبه اول به فرد داده, جامعه را امری اعتباری می‌داند و جامعه اعتباری, در مرتبه دوم و بالتبع بهره‌ای از اصالت خواهد یافت؛ بر این اساس می‌توان تأثیر و تأثرات طرفینی را برای فرد و جامعه قائّل شد. بهره‌گیری از این مختصات جامعه. مبنایی مهم در مطالعات جامعه‌شناختی بوده و نقش به‌سزایی در شکل‌گیری آرای اجتماعی علامه کلمات کلیدی: علم الاجتماع. هستی جامعه. اصالت فرد. اصالت جامعه. علامه طباطبایی. 1- دانش‌آموخته دکتری فلسفه و کلام اسلامی, دانشکده حقوق, الهیات و علوم سیاسی» واحد علوم و تحقیقات, دانشگاه آزاد 2- استاد فلسفه مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی» نویسنده مسئول 0821160 2 11106 فلسفه اجتماع به سبب بهره‌گیری از روش عقلی و برهانی خویش» متفاوت از علوم اجتماعی, اجتماع انسانی را مورد تحقیق قرار می‌دهد؛ در علم الاجتماع. ضمن کاوش درباره حقیقت جامعه, از هستی» چیستی» چرایی و چگونگی آن سخن به میان می‌آید. در حالی که علوم اجتماعی به بررسی امور جزیی و موردی جامعه» آن هم به روشی تچرتبی و یا استقاده از مشاهده: و اسستقرا می‌پردازد: از این بر قلسقه اجعماع با قیشت جامعه سرو کار داشته و علوم اجتماعی واقعیت‌های عینی و جزئی جامعه را مورد پژوهش قرار می‌دهد. از طرفی موضوع هر علمی در خود آن علم» بدیهی فرض شده و هیچ علمی متکفل اثبات وجود موضوع خود نیست (ابن‌سینا ۰1984 ص 5)؛ لذا بحث از هستی و چیستی اجتماع, بحثی فلسفی است که در فلسفه اجتماع به آنها پرداخته شناخت مختصات جامعه. لازمه شناخت مسائل جامعه. حتی در نگاه‌های کلان و فلسفی است؛ لذا پرداختن به مسائل علم الاجتماع و فکر فلسفی در آن» پس از فهم اجزا و ارکان جامعه و با اتخاذ مبانی خاص.در این زمینه خواهد بود. در فلسفه اجتماع این بحث ذیل عنوان فردگرابی‌لرسجایی ها ات نوگ#اصالت جامعه مطرح شده که: نظرانت گوناگونی را برانگيخته. کچگ ۲ مر از جانب فلاسقه غربی مورد توجه قرار گرفته است. نظریه‌های مختلف اجتماعی, چه در نوع فلسفی آن و چه در نوع تجربی و استقرایی آن» مبتنی بر نوع انگاه به هستی اجتماع و تفاسیر متعدد ارائه شده از آن خواهد بود؛ لذا اندیشمندان برای بحث از مسائل اجتماعی و ارائه الگوی صحیحی در آنها ناگزیر از تبیین دقیق هستی:اجتماع و مدلل نمودن نوع نگاه به آن» با ادل برهانی هستند. بنابراین بخ از"آحکام و خواص اجتماع و رهنمون ساختن انسان به سمت سعادت واقعی خود پس از پرداختن به هستی آن است. علامه طباطبایی نیز در زمره اندیشمندانی است برای ارائه تصویری دقیق از مفاهیم بنیادی علم الاجتماع تلاش خود را به کار بسته است. پژوهش حاضر در پی کشف و استخراج مبانی هستی‌شناختی علامه طباطبایی در علم الاجتماع است تا با ارائه آنها مسیر دستیابی به نظریه‌های اجتماعی ایشان و فهم آن نظریه‌ها را سهل کند؛ لذا به بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 211 دنبال پاسخی برای این مسأله است که در منظومه فکری علامه طباطبایی چه نسبتی می‌توان میلخ فرد و چاساه با غفواق مبانی خستی‌شناختی مچانسه خرنظر کرت و چد نوع ارتباطی میان آنها وجود دارد و نوع ارتباط‌های آنها چه معظلی از جامعه را برطرف می‌کند. لذا ضمن تفکیک انواع اصالت به دنبال شواهدی برای رسیدن به نظر علامه و حل تناقض‌نماهای موجود در کلام ایشان و دستیابی به راه حل ایشان در حل مسائل بحث درباره اصالت فرد یا جامعه را می‌توان یکی از مهم‌ترین مسائلی دانست که علوم اجتماعی به شدت تحت تأثیر آن خواهد بود (مصباح یزدی, 1999. ص 47). گرچه برخی مبدع این بحث را خواجه نصیرالدین طوسی در قرن هفتم دانسته‌اند» لکن حقیقت این است که فارابی» چهار قرن پیش از خواجه این بحث را مطرح نموده و پس از او اخوان الصفا به این موضوع پرداخته‌اند. همچنین این بحث را می‌توان در آثار متفکران غربی چون هگل, هربرت اسپنسر جان استوارت میل .و ماکسوبر نیز مشاهده کرد (جوادی آملی» 2008 ص 288-287). در میان معاصران؛ علامه طباظبایی و شاگردان او نیز به صورت مفصل به این بحث پرداخته و جوانب مختلف آن را طرح نموده‌اند. پیش از ورود به بحث. لازم است معانی مختلفی که برای مفهوم اصالت فرد و جامعه. مفروض بوده را طرح نموده و منظور از اصالت در این بحث را روشن ساخت. برای معنای اصالت. نمی‌توان حصر عقلی ارائه نمود» لکن به صورت استقرائی» سه معنا برای مفهوم آن مطرح شده است؛ اصالت حقوّقی اصالت اجتماعی و اصالت فلسفی (همان؛ 294-288؛ الف. اصالت حقوقی: گاهی در علوم اجتماعی منظور از اصالت. اولویت و تقدم حقوق و مصالح است؛ بدین معنا که در طرح موضوع اصالت فرد يا جامعه به دنبال تعیین اولویت و تقدم حقوق برای آنها هستند. که آیا حقوق جامعه مقدم بر حقوق فرد است یا حقوق فرد بر حقوق جامعه اولویت دارد؟ اصالت به این معنا ورود در مباحث حقوقی و تقسیم مکاتب بر اساس حقوق فرد و جامعه است؛ لذا منظور از اصالت دادن به فرد در مکتب کاپیتالیسم و نیز اصالت دادن به اجتماع در مکاتب سوسیالیسم یا مارکسیسم» توجه به بي. آسالت آجقماعی: گاهی نیز فرعلوم آجتماعی» تعبیز آ آسالت: یرای تعیین قدرق ار تأثیر و نفوذ است؛ به این معنا که از میان فرد و جامعه, تأثیرگذار و تأثیرپذیر از آنها کدام است. آیا این فرد انسانی است که با زندگی در اجتماع» تحت تأثیر قدرت نفوذ جامعه قرار می گیرد و در ابعاد مختلف حیات خود. متأثر و منفعل از آن خواهد بود یا به عکس. شخصیت‌های منفرد هستند که روندهای جامعه را شکل می‌دهند و به خلق سنت‌ها و رسوم اجتماعی می‌پردازند؟ در پاسخ به این پرسش» گروهی نقش جامعه را در تأثیرگذاری و قدرت نفوذ, بیشتر و بالاتر می‌دانند تا جایی که گاهی به جبر تاریخی و جبر اجتماعی قائّل شده‌اند؛ این گروه اصالت را به جامعه داده و در مقابل, عده‌ای دیگر نقش افراد و اراده‌های فردی را بالاتر از آزاده و سئت‌های اجتماع می‌دانند و اینان اصالت ج. اصالت فلسفی: گاهی. دیکرن‌گناد 4 اصالت ش#هلدم)ا#هتماعی: می‌تواند به معنای برخوردار از وجود حقیقی باشد و در مقابل آن» وجود اعتباری قرار دارد؛ بدین بیان که آیا جامعه دارای وجود حقیقی است و وجود فرد. از نوع اعتبار وجود است یا اینکه فرد وجود عینی و واقعی دارد و برای جامعه.تنها می‌توان؛اعتبار وجود را داشت؟ از آنجایی که طلاسه ظباظبایی یهرغتوای آندیشمتنای در لا لاجتماع #اره: آیق, موضوع اشته و خذف آو استخراج مبانی عقلی اجتماع و بهره گیری از آنها در قواعد کلی جامعه بوده است. منظور از بحث اصالت فرد یا جامعه در نظر ایشان همین معنای از اصالت است. زیرا وی از دریچه نگاه فلسفی به این مسأله وارد شده و به عنوان یک فیلسوف اجتماع به اظهارنظر در این زمینه می‌پردازد؛ لذا نمی‌توان معانی دیگر اصالت رابه بحث‌های علامه پیوند زد و بایستی گفته‌ها و نظرات ایشان را ذر این فضا جاری دانست. البته اندیشمنذان فراوانی ذر علوم آجتماعی: معانی دیگر آسالته در بحق: آضالت فرد و جامعه را مذنظر اقراز اذاده: و با توجه به مطالب پیش‌گفته و با حصر عقلی می‌توان درباره اصیل و اعتباری بودن فرد و جامعه, به چهار احتمال اشاره داشت؛ الف: اصالت فرد و اعتباریت اجتماع, ب: اصالت بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 213 اجتماع و اعتباریت فرد ج: اصالت فرد و اصالت جامعه., د: اعتباریت فرد و اعتباریت جامعه. از آنجایی که قسم اخیر قائلی ندارد آن را کنار گذاشته و به سه احتمال دیگر اشاره می‌شود و ضمن ارائه ادله هرگروه و بررسی آنها به ری و نظر علامه طباطبایی اندیشمندانی همچون فارابی» غزالی اخوان الصفا محمدباقر صدر هابز زان ژاک روسو و یعضی شآگردای ملاه اطیاطیایی از جمله مححذتفی مضباج و سیتالله چوآذی‌آملی» از میان فرد و جامعه. فرد را لایق اصالت دانسته و وجود حقیقی و مستقل جامعه را نمی- پذیرند. این گروه معتقدتد جامعه حقیقتی غر از وجود تک‌تک افراد نداشته و تنها: مجموعه‌ای متشکل از افرادی است که با گردهم آمدن, نیازها و حوائج همنوعان خود را برطرف می‌سازند. در نظر آنان این گردهمایی, لازمه طبیعت بشری آنها بوده که کمالات دنیوی و اخروی‌شان را رقم خواهد زد؛ لکن هیچ‌گاه گردهمایی مذکور منجر به تحقق وجودی عینی و خارجی برای اجتماع نخواهد شد. این گروه برای باور خود دلایلی بدین نمی‌توان افراد اجتماع را چونان اعضای.بدن پنداشت که برآیند اجتماع آنها به موجودی واقعی و حقیقی ختم شود؛ زیرا افراد جامعه با آگاهی و اراده خویش دست به انتخاب زده وادر اجشماع حرکت خواهیده کژد. در حالیم که در احقماع ,اعضام بدن: اینگوته نیستا و زاده واحدی, آنها را ند کمک انس وله شلات راک کت ال 1998 ی اور ز گرد هم آمدن افراد جامعه سبب تشدید نیّرو و اراده‌های آنها در حرکت به سمت هدفی معین می‌گردد. لکن اراده جمعی خلق شده» هیچگاه به حد اجبار نخواهد رسید و افراد می‌توانند. با اراد خویش: از آن اراده جمعی قاضله گرفقه و هسیر حرکت نود را تغییر شکل‌گیری اجتماع انسان‌ها به سبب اضطرار و اقتضای حوائج مادی آنهاست و اجتماع شکل گرفته تنها وسیله‌ای برای رسیدن به آن اهداف است که وجود مستقل و جدای از ادعای استقلال عمل اجتماعی از عمل فردی, تلاشی برای قرار دادن افراد در بطن جامعه و تسلیم نمودن آنها در برابر خواست‌های جامعه است؛ در حالی که هر فردی از داخل جامعه قادر به ایجاد روزنه‌ای برای خروج از آن است (صدر 2002 ص 110-109). یک فرد انسانی دارای جوهری است که هویت و حقیقت مستقلی دارد. لازمه اعتقاد به وجود مستقل جامعه. اعتقاد به تبدیل جوهر فرد به جوهر جامعه» به صرف گردهمایی افراد است؛ حال آنکه با اجتماع افراد» این تغییر جوهر انجام نمی‌شود (کار» 2006 ص اجتماع» ترکیبی اعتباری است که و وگ کرو از وجود افراد نخواهد داشت تا منجر به اتحاد افراد شود و در پی اجتماع شخصیت‌های مختلف. نمی‌توان برای یک جامعه:: شخصیت واحد دیگری‌گگر از فاگ آن درللک فاگ مصباح یزدی: 1999+ ص اعتقاد به روح جمعی برآمده از اجتماع بشری,» صرفا بیان‌کننده نوعی وحدت مفهومی است و دلالتی بر وحدت شخصی ندارد؛:درخحالی که:لازمه وجود عینی و خارجی, وحدت گرچه جامعه می‌تواند به‌وسيله اسبابی و با نیروهایی بیرونی» سبب مهار افراد شود لکن وجود این نیروی اجتماعی هرگز موجب سلب اختیار از افراد نخواهد بود؛ علاوه بر اینکه نیروی مذکور همان نیروی نظرات جمعی:است که فرد را به‌سمت خاصی هدایت می‌کند به اندیشمندانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی, اقبال لاهوری» هگل و اسپنسر نسبت داده شده که برای جامعه, اصالت قائل بوده و اثبات تحقق عینی جامعه در خارج را دنبال کرده‌اند. به اعتقاد قائلان به اصالت اجتماع و اعتباریت فرد جامعه مرکبی حقیقی است بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 215 که از ترکیب افراد آن تشکیل شده و هویت مستقل شکل‌گرفته, دارای آثاری است که نمی‌توان آن را به افراد نسبت داد و نیز قابل تأویل به آثار افراد نخواهد بود. در نظر اینان» تنها جامعه است که برخوردار از واقعیت عینی و اصیل بوده و فرد» صرفا برخوردار از واقعیتی تبعی است. جامعه گرایان نیز چونان فرد‌گرایان؛ برای ادعای خویش ادله‌ای اقامه وابستگی و ارتباط میان اجزای یک کل به حدی است که نمی‌توان برای جز حقیقت واحدی غیر از کل در نظر گرفت. توصیف یک جز از کل, تنها به واسطه اجزای دیگر آتفاق می‌افتدالذا بیان, موقب که چسم خر عین حال بیان سرتبه غسه آجزای ذیگر ست. جامعه نیز یک کل است که تمام حقیقت را دارا بوده و افراد تشکیل دهنده آن» هویت هر مرکبی دارای حکم و قانون و آثاری یر از آثاز تک تک افراد است که به سبب آنها تخصص می‌پابد؛ بنابراین اجتماع آنسانی نیز به خاطر ترکیب و تألیفش, دارای حکم و هیئت و خاصیتی خواهد بود. غیر از آنچه در هر شخض از اشخاص موجود است (طوسی, اتوشپان» فیلسوف آلمانی بر این.باور است که فرد پیش«از,ورود به زندگی اجتماعی, انسانی بالقوه است و با حضور در اجتماع, اشتعدادهای نهفته و پنهان او شکوفا شده و به اسان بالفعل مبذل می‌شوه ا(ذوورقا 1387 با 8 نها اصالت با اسر پالفعل است و آمر بالقوه: آعتباری, اس کشدر راهان ,ضورقا می کهرد دردهره‌ای از فواست ندارد. گرچه در ظاهر کلام جامعه‌گرایان شواهد و قرائن فراوانی در جهت اثبات اصالت جامعه و انکار اصالت فرد یافت می‌شود. لکن با دقت در تمام آثار و ادله آنها شواهدی مبنی بر اثبات ناخود‌آکاه و ناخواسته نوعی اصالت برّای فرد مشاهده می‌شود. عده‌ای در دعوای دوگانه فرد و جامعه اصالت را به هر دوی آنها داده و به یک اندازه برای فرد و جامعه اصالت قائل هستند. شهید مطهری یکی از قائلان به این مسأله هست که این نظر را یه غلامه طباطبایی هم نسبت ذاذه و با تبع آستاه مطهری:ذیگران نیز غلامه را بر این باور دانسته‌اند. ایشان در کتاب جامعه و تاریخ» با طرح چهار نظر در باب ترکیب. الف) جامعه ترکیبی اعتباری است» چونان توده‌های شنی که هویتی جز دانه‌های شن و ب) جامعه مرکبی صناعی است مانند عمل ماشینی که برآیند فعالیت اجزا و عناصر آن است لکن اثر کل اجزا در تک تک آنها یافت نمی‌شود. در اینجا کل, وجودی مستقل از اجزا ندارد و عبارت است از مجموع اجزایی که ارتباط میان آنها قابل توجه است؛ لذا این نظر با تأکید بر اصالت فرد برای روابط بین افراد نیز اصالت قائل است؛ چ) جافعه: مرکبی حقیقی است که از ارواح؛ افکار:عواطفه اراده‌ها و .. تشکیل می‌شود و جامعه واقعیت جدیدی غیر از عناصر و اجزای آن به خود می‌گیرد. این نظر اصالت را به د) جامعه مرکبی حقیقی است. لکن هویت افراد» هیچ تقدمی بر هویت جامعه نداشته و افراد تنها استعدادهایی برای پذیرش زوح جمعی هستند که بدون لحاظ آن هوبت جمعی: حیوان‌هایی هستند که گللفیتاگان شد#الارنگاین دیدگاه اصالث را تنها به استاد مطهری پس از ذکر نظرهای فوق» نظر سوم.را پذیرفته و باور به اصالت فرد و جامعه را موجه می‌داند. در نظر ایشان تأثیر و تأثر افراد جامعه. منجر به خلق واقعیت جدید و زنده‌ای می‌شود. که برخوردار از روح و شعور و وجدان و اراده و خواست جدیدی غیر از شعور و وجدان و اراده و انديشه فردی است و روح و شعور جدید بر شعور و علامه طباطبایی آرای قابل توجهی در مسأله فرد و جامعه دارد؛ گرچه نمی‌توان موضع کاملا روشنی درباره اصالت فرد پا جامعه در آثار ایشان یافت, لکن با بررسی و تحلیل گفتمان ایشان» می‌توان به موضع وی در این زمینه نزدیک شد. بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 217 علامه در جلد چهارم تفسیر المیزان» با تشبیه افراد انسان به قطره‌های آب دریا معتقد است برغم کثرت عددی که در افراد انسان و افعال صادر از آنها وجود دارد نوع انسان و نوع عمل او یکی است؛ و گرچه افراد این نوع آثار و خواص متفاوتی دارند. لکن مانند اجتماع آب‌های بسیار اجتماع آثار افراد مختلف نیز علاوه بر وحدت. دارای قوت و عظمت خواهد شد. با عنایت به این مطلب و بهره‌گیری از برخی آیات قرآن می‌توان به وجود رابطه‌ای حقیقی بین فرد و جامعه پی برد که خواه ناخواه منجر به وجود دیگری خواهد شد؛ بنابراین غیر از وجود فردی اشخاص» وجود دیگری به نام اجتماع خلق خواهد شد که: ذارای آثاری متفاوت: و آقوای از آثار و خواص تک‌تک آفراد مجتمع است آیاتی از قرآن کریم که برای این منظور و به عنوان قرائن وجود مستقل اجتماع از دیدگاه اسلام» به آنها استشهاد شده» آیاتی هستنن که براتی امت‌ها اجل مشخص نموده (اعراف: 4) و درک و شعور (انعام: 108)» عمل (مائده: 66)» طاعت (آل‌عمران: 113) و معصیت (غافر: 15) به: آنها نسبت داده ازییگ علاه*طباطبا لا استگاده از این دسته آیات: آثار و قوایی را به اجتماع نسبت می‌دهد که برتر از قوای فردی بوده و در تعارض با آنها تفوق و غلبه با قوای اجتماعی است؛ ایشان.اين دستاورد راانه تنها.برگرفته از آیات قرآن» بلکه به شهادت حس و تجربه بشری نیز می‌داند؛ با این استدلال که هنگام به کارگیری قوای فاعله جامعه و آزآذه: و هست: از بر اتحقق آمری از آمور فرله اتواق مقابله:با آن رآ نداشته و چاره‌ای جز تسلیم در بوایر فاد رجا مه تخوامنه داست. و حتی‌وان گفقا: غلبه آرآده ز اثر جامعه به حدی است7که اراده و شعورافرت ولاسلب می‌کند (هماه ض 97). علامه در استدلال اخیر خود به صراحت نامی از اعتباری بودن اجتماع نمی‌برد. لکن ناصر مکارم شیرازی که از شاگردان ایشان است در شرح همین استدلال, اجتماع را چیزی بیش از یک قرارداد و تعهد طرفینی برای حفظ و تأمین منافع فردی بشر نمی‌داند؛ از این رو غیر از همین اعتبار» برای اجتماع, وجود خارجی دیگری قائّل نبوده و تسلیم افراد در برابر تقررانت: ستگیع, اجتماعی را یر نتییجه افعدیل, مب فات: آنهاا ترمی‌شیمرد زطباظایی. از طرفی علامه طباطبایی در مواضعی دیگر منظور و مقصود اصلی طبیعت انسانی در حیات را حفظ بقای وجودی و پاسخ به غرایز فردی خویش می‌داند؛ لذا اصل «استخدام» را سحوز تسیل آجقباغ توسط, آفسای می‌فانتدفر نظر ایهای: شطلربت ,و طبیعت هر آتساتی همواره به دنبال بهره‌گیری از قوای دیگران به نفع خویش است و از آنجایی که هیچ فردی قوای خویش را به رایگان در اختیار دیگران قرار نمی‌دهد. دست به مصالحه زده و با در اختیار قرار دادن برخی از قوای خود. از نتایج قوای دیگران برخوردار خواهد شد. این مصالحه دائمی در میان افراد جامعه. ضامن ترقی و تکامل او خواهد بود؛ لذا اصل «استخدام» منجر به تشکیل اجتماع تعاونی خواهد شد (همو 20098 ج1 ص -253 انسان, اجتماع تعاونی برخاسته از غریزه استخدام خویش را بهترین وسیله دستیابی به اهداف و کمالات و سعادت خویش می‌یابد"و به سقت آن حرکت می‌کند؛ لکن از آنجایی که این اجتماع از روی ناچاری و به ضرورت تشکیل یافته همواره در پی راهی برای گسستن و قرار از آن خواهن بوداارمی94 20088 ول مک 1. به باور آیشان: تلاش انسان برای تشکیل اجتماعی از همنوعان؛ برغم پذیرش محدوديت‌ها و محرومیت‌هایی در قالب قوانین و مقررات. با هدف تاأمین بهتر خواسته‌های غریزی و بقای حیات خود است. با این استدلال, به لحاظ غریزی.و فظری» اصالت با سعادت فرد بوده و سعادت اجتماع فرغ بر آن است. زیرا زندگی اجتماعی آنسان» صرفا ضرورتی است که برای تأمین بهتر نیازهای خویش به سمت آن هدایت شده است (همو 20098 ج 1 ص 29). از مطالب پیش گفته به آدست می‌آید. تشکیل اجتماع تعاونی بشری, با واسطه امری برخاسته از طبیعت اوست و در#تقابل اکارامیی طبلی #۸ بگر: ضرورتا ان راه را برگزيده است؛ لذا زندگی اجتماعی انسان, اغتباری"برای تحصیل کمالات ملائم با ذاتی است که به صورت فردی محقق نمی‌شوند یا موانع سختی برای تحقق آنها وجود دارد؛ اعتباری که احتیاج به تفهیم و تفهم در آن به وجود آمد و پس از آن اعتبارهای دیگری چون اصوات. الفاظ. ملکیت» زوجیت. معاملات. ریاست. مرئوسیت و ... متفرع بر آن شدند (طباطبایی, بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 219 در کتاب اصول فلسفه رئالیسم نیز می‌توان شواهدی را یافت که قول وجود اعتباری جامعه را قوت می‌بخشد؛ در ذیل بحث اعتباریات» برای مور اعتباری» آثار واقعی مناسب با اسباب و عوامل وجود آنها برشمرده شده و معانی بدون آثار واقعی» از این دست اعتبارات محسوب نمی‌شوند. علاوه بر اين» معانی اعتباری را می‌توان اصل قرار داده و از آنها معانی وهمی دیگری ساخت و با تحلیل و ترکیب در آنها کثرت به وجود آورد (طباطبایی, 2008۸ ص ص 116-115). گواه دیگر اینکه به نظر علامه میان طبیعت انسانی و خواص و آثار طبیعی و تکوینی آن سلسله‌ای از افکار و ادراکاتی هستند که طبیعت. دست به خلق آنها زده و به سبب آنها خواص و آثار خود را در خارج نمایان می- به تعبیر علامه» ضابط کلی در اعتباری بودن یک مفهوم و فکر این است که به وجهی. متعلق قوای فعاله قرار گرفته و نسبت «باید».راابتوان در آن فرض نمود (همان» ص 2). توضیح اینکه پدیده‌های عم با افعالی سر"و کار دارند و هدف را در فعالیت‌های خویش, متناسب با قوا و ابزار طبیعی و تکوینی خود تامان می‌بخشند؛ جانوران تخم‌گذار هرگز در انديشه زاییدن و شیر دادن نخواهند بود و با دیدن زاییدن و شیر دادن جانوران زاینده, نه لذتی از آن خواهنی‌یل-وانه تا اما رآ -اداوگه تصورات آنها متتاسب با مقتضیات و تجهیزات طبیعی و تکوینی- آنلا خواهد.بود (همان». ص 120). انسان نیز موجودی است که فعالیت‌های خویش را با ادراک و فکر انجام می‌دهد و بدین جهت بایستی صور ادراکی فعال خود را متناسب با مقتضای قوای فعال خود داشته باشد؛ از این رو نیازمند درک صحیحی از متعلقات افعال خود و سپس شناخت روابط میان خود و آنها از مطالب گذشته می‌توان نتیجه گرفت در ذوگانه فرد و اختماع. می‌توان اصالت را به فرد داد. زیرا چنان که گفته آمد, منظور اصلی و طبیعی انسان از حیات» سعادت فردی اوست و طبیعت او برای بقای حیات و تأمین کمالی برخی نیازهای غریزی و طبیعی او ناگزیر از رفتن به سمت زندگی دسته‌جمعی است؛ لذا اجتماع, اعتباری متناسب با مقتضای غریزی و فطری او و تمام فعالیت‌ها و قراردادهای پدید آمده در اجتماع, برگرفته از اعتبار اصلی اجتماع بوده و فرع بر آن خواهند بود. با این بیان ایجاد صوت. تکلم» رفتن به سمت ازدواج, تولید نسل, مالکیت» ریاست و تمام امور اجتماعی بشر برخاسته از اجتماع آق نیز آتباری قر پامخ با نیا طبیی ,وروی انساق است علاوه بر شواهد و دلایل ذکر شده» علامه در ادامه بحث اعتباریات و در یک تقسیم‌بندی» اعتباریات را در دو قسم اعتبارات بالامعنی الاعم و اعتبارات بالمعنی الاخص يا عملی می‌داند. دسته اول مقابل ماهیات بوده و دسته دوم لازمه فعالیت قوای فعاله موجودات زنده هستند. اعتبارات عملی نیز خود به دو قسم تقسیم می‌شوند: اعتبارات عمومی ثابت و اعتبارات خصوصی متغیر؛ در این تقسیم» علامه اجتماع را در زمره اعتبارات عمومی ثابت قلمداد کرده و از اشکال مختلف اجتماع به عنوان اعتباراتی خصوصی نام می‌برد دلیلی که بیش از همه باوز به: آضالت حامهفوااشدت می‌بچشد. وجود تأثیر و تأثرهایی است که از اجتماغ دیده می‌ شوه شرا که شدس و قوی ین سیار بیشتر از تأثیر تک تک افراد در جامعه است. تأثیرپذیری افگار, اندیشمندان .از این تأثیر و تأثرات افراد تا حدی است که گاهی به افراط کشیده شده و سلب اصالت:از فرد را به دنبال دارد و گاهی در عین اصالت فرد موجود اصیل جدیدی به نام اجتماع خلق می‌کند. این در حالی است که در دوگانه فرد و جامعه. از سه نوع اصالت نام برده شد و اصالت حقوقی و اجتماعی از اصالت فلسفی متمایز گردییه دررآن موضع اشاره شد که در بحث اصالت فرد يا جامعه. اصالت فلسفی منظور است و تعیین موجود عینی و محقق در خارج دنبال می‌شود و تأثیر و تأثرات افراد و اجتماع و نوع و قدرت آنها در اصالت اجتماعی مدنظر خواهد بود. از این رو وجود تأثیر و تأثرات اچتما؟ مدای اصالت آن 7 اثبات نمی‌کند و نمی‌توان به واسطه آن. قائل به وجود عینی و خارجی اجتماع شد؛ گرچه هرگاه اصالت فلسفی برای امری اثبات شود؛ به ذنبال آن» تأثیر و تأثراتی زا نیز می‌توان به: آن نسبت ذاذ: لکن آنگاه که مقصود از اصالت, خود تأثیر و تأثر شد» از اصالت فلسفی خارج خواهد شد. آیاتی که برای اثبات وجود مستقل اجتماع» مستمسک علامه قرار گرفته‌اند نیز به تأثیرات اجتماع و قدرت او در تسلیم اراده‌های فردی اشاره دارد؛ در صورتی که اعتباری بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 22:1 دانستن اجتماع به معنای آنچه در بحث اعتباریات ایشان ذکر شده» وجود جامعه را نقض نخواهد کرد. زیرا اعتباریات مدنظر علامه در عین حال که غیرواقعی هستند. برخوردار از آثار واقعی خواهند بود و از طرفی این معانی غیرواقعی متکی بر حقایقی بوده که مأخوذ از آنها هستند (همان» ص 115). از اين رو می‌توان گفت. اجتماعی که انسان آن را بنابه ضرورت‌های پیش‌آمده اعتبار می‌کند دارای وجودی است که مأخوذ از حقیقتی خارجی است که همان وجود تک تک افراد گردهم آمده است. از مطالب پیش گفته می‌توان نتیجه گرفت که رأّی و باور علامه در مسأله اصالت فرد و اجتماغ بر آسالت فرد: آست و اجتماع, تنها آمتباری آست: که توسط آنسان, برای, پاسیخ يه نیازها و غرایزش شکل می‌گیرد؛ هرچند می‌توان وجودی بالتبع و وابسته برای اجتماع در نظر گرفت که برگرفته از وجود عینی و خارجی افراد شکل‌دهنده آن اجتماع خواهد بود. البته در معنای اجتماعی اصالت. می‌توان اضالت.رابه اجتماع داد. زیرا آنگونه که گذشت. علامه تأثیر جامعه را بسیار قوی‌ ار و شدید‌توواز تفر فرد امی‌گاند. تعامل هستی‌شناختی فرد و جامعه (تأثیر از جامعه يا بر جامعه) رابطه میان فرد و اجتماع از مسائل مهم جامعه‌شناختی است؛ بررسی میزان تأثیرپذیری فرد: از اجتماغ و آثرگذاری فرد بر اجتهاه" ار اچ مت که دز این رابطه: پیگیری می- شود. در اینجا نیز بحث اصالت فرد و اجتماع مطرح می‌شود. لکن معنای اجتماعی اضالت» منظور است. مختقدیی بجر ,اجتماعی, راه |افراط ,درو اثرگذاری اجتماع را پیش گرفته‌اند و در مقابل آنها گروهی که اصالت فردی محض را پذیرفته‌اند» در زمینه اثرات اجتماع, راه تفریط را برگزیده‌اند و برای جامعه هیچ نقشی در اثرگذاری بر فرد قائل نیستند. در این میان گروهی نیز راه اعتدال را پیش گرفته و برای فرد و جامعه تأثیرات متقابلی را برشمرده‌اند» لکن در وسعت دامنه و شدت و قوت تأثیر آن دو اختلاف داشته و نظرات مختلفی در این زمینه مطرح نموده‌اند. حال باید دید با نگاهی که علامه به هستی جامعه و ارکان تشکیل‌دهنده و مقومات آن دارد» چه تأثیر و تأثراتی می‌توان میان فرد و جامعه:متصور شخ و دامنه این تأثیر و تأثرات با بد کچاست؟ علامه طباطبایی بر این باور است که افراد انسانی برای رسیدن به سعادت» ناگزیر از حرکت به سمت تشکیل اجتماعی متحد و یکپارچه‌اند؛ لکن اتحاد اجتماع آنها برگرفته از وحدت و اتحاد اجزای آن اجتماع» و آن نیز برخاسته از هماهنگی و یکپارچگی فعل و انفعالات آنهاست. در یک مرتبه بالاتره وحدت نظام عالم نتیجه تأثیر و تأثری است که میان اجزای آن وجود دارد؛ جریان علّی و معلولی حاکم بر عالم» سبب ایجاد جاذبه‌ها و دافعه‌هایی گر آق شده و نتیجه ستیز میان اسباب مختلف ایجاد نظامی هماهنگ. همراه با اجزایی مرتبط باهم است. بنابراین جذب و دفع و تأثیر و تأثر افراد»ه سبب ایجاد ارتباط‌هایی میان آنها شده که این ارتباط‌ها وحدت نظام اجتماع را رقم زده و به تبع آن» نیازهای بشر مرتفع گشته و سعادت او محقق خواهد شد (همو 1997 چ 2 ص لازمه وجود تأثیر و تأثرات در اجتماع, وجو3"معاشرژّت‌هایی مین افراد آن جامعه است که برخی معروف و برخی منکر خواهند بود. معاشرت معروف»:آن است که فرد به عنوان جزیی از جامعه. مقوم اجتماع باشد و همراه با سایر اعضا. ضمن شکل‌دهی به اجتماع انسانی» برای تحصیل هدف غایی.از تعاون و.همکاری در«اجتماع, اثربخش باشند. این اثربخشی افراد به یک میزان نبوده و افراد مختلف به واسطه ظرفیت‌های متفاوت. اثرات گوناگونی از خود برجای خواهند گذاشت. در مقابل معاشرت معروف, معاشرت‌های ناشی از ظلم و ستم است که سلب‌کننده استقلال فرد در جامعه بوده و او را تبدیل به مهره‌ای تابع و وابسته می‌کند؛ اینگونه معاشرت‌ها معاشرت‌های منکر خواهند بود (همان» ج 4 ص 255). بنابراین معاشرت‌های میان افراد: جامعه را می‌توان یکی از تاثیرات: افراه: فر معاشرت‌های افراد منأثر از قوای فعاله‌ای است که يا افعال خود را با فکر انجام داده و یا بر اساس طبیعت‌شان» به سمت انتخاب فعلی پیش می‌روند؛ به‌عنوان مثال, طبیعت قوای فعاله در انتخاب میان دو فعل هم‌نوع که انرژی متفاوتی برای انجام آنها صرف می‌شود.» به سمت انتخاب فعل آسان‌تر می‌رود. طبیعت قوای فعاله انسانی همواره از میان افعال, آنهایی را که صرفه بیشتری داشته و راحت‌تر به دست می‌آیند. برگزیده و از انتخاب بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 223 افعال پرهزینه و کم‌فایده گریزان است. این اصل جاری در طبیعت همه انسان‌ها با تأثیر در افکار فردی» آداب و عادات فراوانی از جوامع را متأثر از خود قرار داده و جهت حرکت آنها را در بسیاری از موارد مشخص می‌کند. البته گاهی نیز افعال انسان» سیر تطوری از سهولت به صعوبت داشته که اين سیر نافی بحث پیشین نیست بلکه انتخاب‌های پیچیده‌تر انسان به سبب غرض‌های دیگری است که اصل مذکور همواره در دل آن مرحوم علامه برای تمییز معاشرت‌های معروف از منکر ملاکی را معرفی نموده تا فهم و تشخیص معروف و منکر را در این زمینه آسان‌تر کند؛ ایشان در اینجا نیز تأکید را متوجه فطرت انسانی ساخته و آن را ملاکی صحیح برای تشخیص معاشرت‌های معروف می‌داند. با این بیان معاشرت‌های معروف همان‌هایی است که فطرت انسان‌ها به سمت آنها فرامی‌خواند؛ البته علامه در اینجا نیز قید سلامت را به فطرت افزوده و فطرتی که از مسیر صحیح خود منحرف شدهر به کنار‌انهاده و یافتهمای آن را در زمره معاشرت- های منکر قلمداد می‌کند (همو 1997. ج 2 ص 232). بناپراین نظام اجتماع انسانی به الطی‌گگاف تما الا 9 تأثیرات افراد آن» مستحکم خواهد. شد و فطرت سلیم انسیا سظدایت‌کی اس مت هگ روف‌ها و ایجاد‌کننده امور عرفی صحیح در یک جامعه خواهد بود. از این رو هر فرد از نوع انسانی در اجتماع, به صورت مستقل و جداگانه در نظام آن اجتماع تأثیرگذار است. لکن از آنجایی که سلامت فطرق:در همه افراد آنسائی کرک سطح و بهیک انذازه یود زان تأثیر آنها ذر رش علاوه بر درجه سلامت فطرت افراد» جایگاه و نقش هر فرد نیز ارتباط مستقیمی با تأثیرات او بر اجتماع خواهد داشت؛ برای مثال فردی که حاکم بر جامعه است. اثرات بیشتری در ارتقا و انتظام جامعه خواهد داشت و نیز عالم» کارگره زن» مرد و ... هر کدام درجه‌ای از تأثیر در جامعه را خواهند داشت. این تفاوت در مقام و تأثیر» حقوقی متفاوت نیز برای هرکدام از آنها به دنبال خواهد داشت (همان ص 232). عامل دیگری که علاوه بر فطرت و طبیعت. در معاشرت‌های افراد انسانی تأثیرگذار است. میزان علم اوست. تردیدی نیست که با تکامل انسان, پیوسته بر معلومات او افزوده خواهد شد و با گسترش دایره دانسته‌ها بهره‌گیری از طبیعت عالم نیز وسعت و پیچیدگی بیشتری به خود می‌گیرد؛ از این رو مفاهیم «باید و نباید» و «خوب و بد» همواره دستخوش تغییر خواهند بود و در زمان‌های مختلف از عمر بشر به سبب تغییر نیازهای او این واژگان نیز تغییر داشته‌اند. بدیهی است که این تغییر در دانسته‌ها و به تبع آن تغییر در بایدها و نبایدها منجر به خلق و تغییر بسیاری از فرهنگ‌ها و عادات البته باید توجه داشت که گاهی کثرت ورود یک فکر به ذهن انسان» عاملی برای نصب- العین قرار دادن و خوب‌پنداشتن آن خواهد بود؛ از این رو به تعبیر علامه» توارث افکار تلقین, اعتیاد و تربیت در ثبات و تعلیق افکار و عادات اجتماعی نقش بسزایی خواهند داشت (همان» ص 143). تأکیدی که شهید مطهری بر نقش ادبیات و شعر در انقلاب‌ها و حرکت‌های اجتماعی دارد در همین راستاست. ب باور ایشان تأثیر ادبیات در روحیه و منش و اوضاع زندگی بشر اگر بیشتر از عقل و انتدلال باشد. کمتر نیست. زیر فراوان اتقاق می‌افتد که شعر یا ضرب‌الگیی: هاش روحیطتی#ا#تشکیل داده و انقلایی را در آن ملت ایجاد نماید. چنان‌که به شهادت. تاریخ» بیشتر انقلاب‌های علمی, فلسفی و صنعتی در عالم» به دنبال انقلاب‌های ادبی اتفاق افتاده‌اند (همو 1985 ج 2 ص 157). یکی دیگر از عواملی که زمینه‌ساز تأثیر فرد بر جامعه بوده» نوع منطقه جغرافیایی محل زنداگی آفراه: ست., زیر شرا یط خاص‌ا: آثار ظبگمی هر سگطقه جغراقیایی: ظبیست آقراه را به شدت, متأثر از خود ساخته و کمیت و کیفیت حوائج بشری را مطابق با آثار و خاص خود. می‌سازد. این تأثیرگذاری تا جانی است که احساسات درون مافکار و اخلاق قردی را نیز شکل داده و به دنبال تغیّیرات یاه شده., .آداب و رسوم اجتماعی و عادات جمعی متفاوتی را شکل خواهند داد. علامه اطباظبایی بخش مهمّی از اختلاف فاحش در افکار آچتماغی و آذآب ی رسوم, ساکتاق متاطلق سختلف مین برا ناشی از اختلاف آثار متاظق لازم به ذکر است. اختلاف افکار اجتماعی مناطق مختلف جغرافیایی» تنها در افکار اعتباری جاری است و این اصل, قابل تسری به امور حقیقی نیست. لذا نمی‌توان عقل و معقولات نظری را در مناطق مختلف زمین» متفاوت دانست. بلکه در همه افراد از همه بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 225 مکان‌ها این امور یکسان بوده و تغییری نخواهند داشت (طباطبایی» 1985 ج 2 ص 0) البته همه امور اعتباری نیز شامل این اصل نبوده و بخشی از افکار اعتباری قابل تبدیل و تغییر نیستند. این بداهت تأثیر مناطق جغرافیایی در طبایع بشری و به واسطه آن در افکار و عادات اجتماعی, خود مویدی دیگر در اعتباری بودن اجتماع است که بناپراین» طبیعت و فطرت انسان» عامل بسیار مهمی در تشکیل و تنظیم معاشرت‌های اجتماعی او هستند؛ معاشرت‌هایی که آداب و رسوم و عادات اجتماعی را شکل داده و به سبب آنها افراد در حرکت جوامع تأثیرگذار خواهند بود. در این میان» میزان دانسته‌های اکتسابی افراد و نیز ادراکات اعتباری آنها نیز عواملی پیش‌برنده در حرکت یادشده خواهند بود؛ علاوه بر این نوع منطقه جغرافیایی محل سکونت افراد» در کنار عوامل پیشین,» با ایجاد تغییراتی در طبیعت و"تخوائج: آنهاه می‌تواند تأثیرهای متفاوتی را در جامعه: منجز شوه. ایتها نمونه‌امرار یراکش هه جامگه یت که با تعیین اصالت افرذ قابل تصور و پیگیری در جامعه است؛ لذا با تعیین اصالت فرد و درنظر گرفتن آن به عنوان مبنایی هستی‌شناسانه در آرای اجتماعی» می‌تواند نوع نگاه به جامعه و تغییرات حاصل از آن و روابط میان آنها را تشخیص داده و بر اساس آن» جامعه و مسائل آن را مطالعات روان‌شناسی نشان می‌دهد در شکل‌گیری و به‌خصوص در ؛تحول شخصیت افراد انسانی» دو عامل اصلی و مهم «ورانت» و «محیط» دخالت دارند و اکثر روان‌شناسان دو عامل «گذشت زمان» (سن) و «وجدان اخلاقی» را نیز به آنها افزوده‌اند (سیاسی» 1970 اجتماعی تقسیم نمود؛ محیط‌هایی همچون خانواده» مدرسه محل کار انجمن‌ها احزاب. مجالس مختلف. مطبوعات. سینما و تلویزیون را می‌توان در زمره محیط‌های انسانی و اجتماعی محسوب داشت. گرچه برخی از میان آنها نقش خانواده را بیش از دیگر محیط- ها دانسته‌اند. لکن هرکدام از محیط‌های اجتماعی دیگر نیز می‌توانند با تأثیراتی که بر افراد دارند» مسیر زندگی آنها را تغییر و شخصیت متفاوتی از آنها به جامعه عرضه نمایند. علامه طباطبایی نیز به تأثیر اجتماع بر روی افراد باور دارد و در بعضی مواضع بدان پرداخته است؛ ایشان افراد موجود در جامعه را چونان اجزای بدن انسان می‌داند که همه به نوعی دست به دست هم داده و وحدتی تشکیل می‌دهند که در ذیل آن» استقلال اجزا از دست رفته و در ذیل استقلال مجموع, فعالیت خود را برای هدفی مشخص دنبال می- کنند. در نظر ایشان افراد جامعه نیز همین حال را دارند و همه به یک سو حرکت می- کنند؛ با این فرض» جامعه باتقوا و صالح افراد را به سمت تقوا و صلاح می‌کشاند و جامعه فاجر و فاسد. افراد را فاسق و فاجر می‌کند (طباطبایی» 1997 ج 4 ص 105). البته این وحدت و استقلالی که علامه برای جامعه مطرح می‌کند به آن اندازه نیست که بتوان به جامعه اصالت داد؛ از این روست که ایشان در ضمن بحث پیشین قیدی را به آن اضافه نموده و معتقد است صلاح و فساد افراد در جامعه. هنگامی به وسیله جامعه رقم خواهد خورد که تفکر افراد» تفکر اجتماعی باشد. بنابراین شکل‌گیری شخصیت واحد جامعه. زمانی است که افراد اجتماعی فکر کنند و این همان اعتباری است که برای علامه در جایی دیگر اعتبار جامعه را.سبب وضعو ایجاد اعتبارهای دیگری همچون ریاست و مرئوسیت می‌داند. زیرا در طول تاریخ» انسان‌های نیرومند و قوی یک جامعه به مقتضای طبیعت و غریزه خود.» افراد ضعیف آن جامعه را به استخدام خود درآورده و همچنان که از نبات و حیوان استفاده می‌کنند»:از انسان‌های ضعیف نیز بهره می گیرند. از لوازم این اعتبار می‌توان فرمانروایی جامعه و سلسله‌ای از قوانین و مقرراتی که به تسلیم فردی و اجتماعی افراد جامعه منجر. می‌شود را نام برد. از طرفی دیگر یک سلسله اعتبارات مناسب با مقام ریاست و مرئوسیت وضع می‌گردد که از جهت قوه و ضعف. نسبت عکس دارند و هرچه مقام ریاست تواناتر باشد تأثیر اعتبارات و حقوق مرئوس ضعیف‌تر است و بالعکس» هرچه مقام ریاست ضعیف‌تر باشد. تأثیر اعتبارات حقوق مرئوس بیشتر و قوی‌تر خواهد بود (همو 2008۸ ص 150). البته علامه معتقد است بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 227 اعتبارات دامنه‌دار فراوانی را می‌توان در ذیل اعتبار ریاست و مرئوسیت فرض کرد که به همه اعتبارات یاد شده و تأثیر و تأثرات مفروض» با وجود اجتماعی از انسان‌ها به ظهور می‌رسد و آثار خود را در خارج نمایان می‌کند و به سبب این کنش و واکنش‌هاست که سرنوشت جوامع مختلف. متفاوت گشته و هرکدام راهی را در پیش می‌گیرند؛ لذا می- توان همه این تأثیر و تأثرات: کر آفراه جامعد را در زمره تأثیرات خامعه بر آفراد: داست, زیرا با اعتبار اجتماع به وجود می‌آیند و آثار حقیقی بر افراد و جوامع خواهند داشت. یکی دیگر از مواردی که از آن به عنوان تأثیر اجتماع بر افراد نام برده‌اند» تغییر و تحول عقل و ادراکات عقلی به تبع تغییر محیط پیرامونی آن است. علامه بر این باور است که سایر شئون جسمانی و حتی روحانی انسان» متأثر از اصل انطباق با حوائج بوده و متناسب با محیط و حوائج حیاتی آن» تغییّر می‌کند؛ لکن عقل و اصول و مبادی آن. که بدیهیات خوانده شده و مقیاس‌های اصلی فکر بشر هستند. تابع این اصل نخواهند بود. علامه در اصول فلسفه و روش رثالیسم "با تفکیک*میان ادراکات حقیقی و اعتباری» ادراکات اعتباری را متأثر از اصل انطباق با محیط دانسته. لکن ادراکات حقیقی را خارج از حوزه این اصل معرفی می‌کند. از این رو می‌توان یکی دیگر از تأثیرات اجتماع را تغییر در ادراکات اعتباری انسان به شمار آورد.(همو, 1985 ج 2 ص 144-142. لازم به ذکر است. همه تأثیراتی که جامعه بر فرد دارد» تنها زمینه‌سازهایی برای انتخاب و اراده انسان خواهند بود و هیچ‌گاه او را به مرز اجبار نخواهند برد و در نهایت این اراده انسان است که کار را تمام کرده و انتخاب را انجام خواهد داد؛ لکن زمینه‌های ایجاد شده توسط دیگران در انتخاب او بسیار تأئیزگفای بوده و می‌توانند تا حدود زیادی اراده را از انسان سلب نمایند گرچه این سلب آراده هیچ‌گاه به تمامه نخواهد بود. این نتیجه نیز در اثر پذیرش مبنای اصالت فرد و اعتباری بودن جامعه و نیز توجه به تأثیرات امور اعتباری در جامعه خواهد بود که همگی آنها در زمره مبانی هستی‌شناختی جامعه به شمار می- نظریه پردازان در علم الاجتماع به دنبال فهم صحیح ارکان هستی اجتماع و کشف حقیقت روابط میان اجزای تشکیل‌دهنده آن هستند؛ لذا شناخت صحیح هستی اجتماع, اولین گام در حرکت برای کشف قواعد اجتماعی در نگاه‌های کلان و خرد به حساب می‌آید و نسخه سعادت‌بخش جامعه, تا اندازه زیادی مبتنی بر آن است. در بحث از اصالت فرد و جامعه, اصالت فلسفی منظور است و بخشی از اختلاف‌نظرهای موجود. ناشی از خلط میان اصالت فلسفی با اصالت‌های حقوقی و اجتماعی است. علامه طباطبایی در دوگانه اصالت فرد و جامعه. اصالت را به فرد داده و جامعه که در ابتدا امری اعتباری است را به تبع اصالت فرد» اصیل می‌داند؛ لذا می‌توان گفت در نظر ایشان» جامعه از اصالت تبعی برخوردار بوده و به خودی خود امری اعتباری است. در روابط میان فرد و جامعه» تأثیر و تأثرات فراوانی برای هر دوی آنها می‌توان متصور شد؛ تک تک افراد یک جامعه.قادر خواهند بود که در نوع حرکت جامعه و سعادت یا شقاوت خود و جامعه, نقش‌آفرین ,باشند؛"آز, طرفی "اجتماع نیز توان تأثیرگذاری بر افراد خود را داشته و می‌تواند مسیر حزکت افراذ را تعیین کند: میزان سعادت و شقاوت جامعه مبتنی"بر فهم و ارائه نسبت‌ها و قواعد حاکم بر فرد و جامعه است. بدیهی است الگوی ارائه شده توسط نظریه‌پردازان در این حوزه» با گره خوردن به فطرت انسانی و مقتضیات وجودی او از دایره شمول فراوان‌تری برخوردار بوده و قابلیت انطباق بر جوامع بیشتری را خواهد داشت. ۵1-۰ 011070 ۷۵ ۸1-5210 ۸200۵ آعهع76 ,(01992) مطه‌گگه‌کنلند هنه م۸6 ۵ له آع2 هه ۳-اه ل710000-اه ال۸ 7ه چام 776 ,(1995) بخقها< بش۸ بزط02ه ۸۱ تابسزهظ مسحطلق/2 مظ نن۸ .2 مظ صمامصعاه هه صمنا 0 اه ماع م22 0 رط 1882160 بدعع 501 هوک 7٩ 1120000 ,(1987) ,310066 1020۳6 بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابهه مبنایی هستی‌شناسانه در ... 229 خطکه3/123 :00 اه 102 4/001۸ ۸1-51 ,(1984) مطقاات ما۸ حتط ص۳۳۹ بهمز 1-6-5 :0۵ «أم77 1۵ ۰۹۲ ۱۵/۵ 770۵/6 ,(2008) مطقلا0 م۸ بنامس۸ 13201 ,0 عمسفگل جه‌فق11 روط جمتاهاههد1 ,92و70 دز 777۵1 ,(2006) 176 ۳۵۳/۵۲۵ فک [ ۳۵۳۹1۵۵ ۳ل] 0۰ات۳ وعتط 1 ,و عمتطعتاطب۳ تصحه‌حمطک تصوحط 1 6 ۵۱ 778109 04 وک ,(1999) منطهد71 فمسصقط0/< نامه طله‌ا1/65 ۳010 ۳۲ م5200 تصه‌حط1 و7 04 وعنعمک ,(0993) 3062۵ متتقطا2/0 گدزها< بزم جمتاهاق م1 برورآمروده/ ۴2 7۳010 7٩ و7710 ,(1961) مفصه‌اط ,اهدعب [ ۳۵۳۹1۵ ۳] 500681026۰ 200661 :۳۵3 عطا بط مقعوصهجه 1227 6 7 177181079 7٩ 770071008 776 ,(2002) ,تعطودظ فمسصقط3/0 #عویعک ,52 مطتتطهگه 1 تصعحطه 1 منصعطهاع1 3/2 نو همه 7 56360 بط ۵عتماهمد و0 ۳ل] بعصنگ 16۳ نصع‌حط1 برووه/مآعر2 2۳2۳00 ,(0970) بخه‌طلش۸ نلش۸ منقه‌نر5 :00) 0112010۰ /ع080/ ,(20088) مصنه‌کدم1 فمصصهط0/< فعووعک منعه‌ هناد 12 8 111۵ ۳۵۲ :۵ 4 ,(2009۸) مصتهد1705 ممسحصقط3/0 ۹و5 منعه 210 13 [ 367۹12 ۳ ] ۳000 56000 م1 ]۷۵ امک 50052 ن00) هه ع1 1۵ 00) ,کع7 لاک 71100016 ,(200913) مطتهدد10 فمسصقعط0/< #عوروع5 منعه‌طها2 120 مره 277103 ع1 7 2۳۳۲۵65 ,(985ل) مصزه‌5 1۳۵ ممصصقطا3/0 60و56 منه 130212" [۳۵۲۹1۵۵ ۳ل] ب۳۵0 56000 ,کل 5 م5208 تصقعحط 1 مومع [ه 04 04 م020)-ل[ه که 1 ,۸1-71212000 ,(1997) مصنه‌دع13 ممصسصقط3/0 و56 منه 12020 72708367 ۸/2100 ,(1993) موقسصقط3 صطاز ومسصقط0 2 صزا-له جازعه< عزمطکل بژفت 1" [ ۳67۹12۵ ۳ ] .کط110210 ابا طله‌ رنه 11 حاعتفمساظط تصوحط 1" ۳ زک ۳ وه ۳6۹۵۵ 6/۵6۵ مر نطعصمناهام۸ عطا عصتامتساعم3۵0 .(2020) ل 50021 25 120212 حاعصمال۸ صز دزعه8 آمعزع 001010 صه که جاعنمم5 209-۰ ,(6)16 +ف6 696077 آ4 010/0821 [0 [۵ 70 ۷1۵۳۰

فلسفه اجتماع دانشی است که با روش عقلی و برهانی، مسائل کلی اجتماع را مورد بررسی و کاوش قرار داده و ضمن بحث از هستی، چیستی، چرایی و چگونگی اجتماع، به دنبال کشف حقیقت آن، برای استخراج قوانین کلی است تا به سبب آنها، دستیابی جامعه و افراد آن به سعادت را ممکن و سهل کند. پژوهش حاضر سعی دارد با روش تحلیل محتوا و با تمرکز بر آثار علامه طباطبایی، به مسأله اصالت فرد و جامعه و کشف نسبت و رابطه میان آنها پرداخته و تأثیرات نگاه ایشان به مسائل یادشده را به عنوان مبانی هستی شناختی جامعه مورد مطالعه قرار دهد. یافته ها نشان می دهد، علامه طباطبایی در دوگانه اصالت فرد و جامعه، اصالت را در مرتبه اول به فرد داده، جامعه را امری اعتباری می داند و جامعه اعتباری، در مرتبه دوم و بالتبع، بهره ای از اصالت خواهد یافت؛ بر این اساس می توان تأثیر و تأثرات طرفینی را برای فرد و جامعه قائل شد. بهره گیری از این مختصات جامعه، مبنایی مهم در مطالعات جامعه شناختی بوده و نقش به سزایی در شکل گیری آرای اجتماعی علامه طباطبایی داشته اند.

484402

6 و2 606۵10 ]٩ ۵۵,۶۹5 ۵۵ ۹۳۵۳9۸۳۹ ۲۳3۵ 3۷۵۶906 ۵ ک وید کنط ۲٩ ععمص سم 7۳6 کهسط۸ آآه ۳۹۶ برقب5 13۵ ]۵ 00001011011 5۵5601 1۳6 معا افو ۵4 کز و۳۵۳ ۳6۵ ماس ام اه 0۳0۳۱۳5 10۷61 606010011۵1 [[۵ 1 2020 ۲٩ 607 660066 1۵ ۳76۳۵1٩ 5 اع 5 1 5 معا او ۲ 5000۹ 6 5۵06766 207 ۹۳۵ 6۲۳۵۲ 0.068 0۳۵ ۲۵1۵0 0063۵ روط 0ع01ع ۵1 ۵۶ 522 ع امه 7۳۵ اطع 672000 ,0 0696۳10106 بط ۲0۳۹۲۸۵۵ ۵۹ ,0۳۵۹۵1۳۳۵۹۵۵۲۲ 7۵ ۹۵۲۵۱۱9۱۵1۵۵۰ ۳۵۳۵۵۲ ۳۵۵۳۵۵ بط 100 0600616۰ 2020 1۵ ]۹ ]۵۱ 560۵ ۳۵ 1 ۹6۹01۵2۳6 ۳۵۹۵۵۳6۳۵۳۵۵ ۵ ۷۵۹ ,۵۵ ۲۳۵0۲ ۳۵ 00۵ 5 ۱6501۵1۳6 1۳۵ ]٩ اهنا ۸۵ 00۵0 کاتعه بط ۲0۳۳۳۵۵ ۵۹5 60۵1۳6 3۵ ۰۲ وتنام 1۳۵۵ (58 ۳۳۶5 ]٩ کاآسکه ۲ 7۳3۵ .0.816 ]٩ 01ع00]ع0 محاطاه ۵۲6۳۵۵۹ 0مآنه ام ۵ ۱۵۶۲ امانم روط 0۳۳۳۳۳۵۵ 1 1:۵ :۱ ۳7163۳۵۲۱۷۵۹٩ 5 50161 1 5۳۵۵15 "01۳15 ]۹ 60۵0 ,۶۱۳۵۵ ۳۳۵٩ 7096 سوطه ۵۵ ۳0۵۵ 6-9 ]٩ ام ۳3۵ ,مکل۸ ۲005۰٩ 7696 اوه ]٩ 0۲30 06 ۳۵ ۵۸3 62000 311۵06085 5 ۳ ۵۵۱۶ 6-1607 65163۳۵۵5 0۵3۵ ۵۲53630005 56 511603605 13۵ ۵ 26 9000 ۷۵۲ ۷۳۵۹ 6۰ ۷أع۷ع0 ۵1۵ 160۲1 ۵ 5۵6۲۹ 21۳۵۳۹96۵ 03۵ مکأ0 90 ,2200۵ 106ع0 1۵ [۳۵ز 7٩ 0۶ 0865 11 هد مط0نق ۳۵0 [۵ ۳ ۵4 کانا عمط ,له 001 600۳0295 ,ص0 002 [۵۵۵ ۷۳ 16۳۳۵۹ * تاریخ دریافت مقاله ۱۳۰۰/۰۳/۰۵ و تاریخ پ آن ۱۴۰۰/۰۷/۰۳ می‌باشد. (۱) نویسنده مسئول: مدعو گروه فیزیک. دانشگاه فرهنگیان. تهران» ایران. در سراسر جهان شده است. در سطح جهان, بیش از است که با ورود رایانه به زندگی انسان‌ها و به‌موازات آن گنترشی که ایترنت, بیش از دی ذهنه است که9۹ ایران بسیاری از تعاریف و خدمات تغییر یافته و یا به شرایط کرونا به سرعت و به اجبار در تمام نقاط کشور نظارت و راهنمایی را برغهده دارد. این وظایف با توجه دانش در فراگیران بهره گیرند. نه برای بازنمایی و انتقال را تعیین کند. وظایف فنی او مربوط به نحوه کار با اساسی تفکر را در یادگیرنده توسعه دهد. او با تدارک را به‌گونه‌ای ترتیب دهد که فراگیران در آن به‌راحتی و شباهت‌ها و حس اعتماد به همسالان و مدرسان را در یادگیری و ایجاد محیط گفتگو و تدریس مستقیم را در را معلم آنلاین می‌نامد. به نظر او معلم اثربخش آنلاین دانش آموزان فراهم می‌کند تا آن چیزی را که مورد علاقه شده در مدارس دخترانه منطقه ۵ شهر تهران در نیمه آموزش مجازی به آموزش از راه دور از طریق اینترنت دوره‌های با کیفیت بالا نیز براحتی امکان پذیر است [5]. مستقیم با دانش آموزان خود ارتباط برقرار می‌کند و در مدت زمان مشخصی از یک جلسه واحد تا چند هفته. این نوع تعامل, معلم نقش ویژه و مهمی را به‌عهده دارد که روند یادگیری را هدایت می‌کند و از فعالیت‌ها و جادگیری الکترونیکی ناهم‌زمان یک: یادگیری محدودیت‌های زمان و مکان در بین شبکه‌های مردم فراگیرنده‌محور است و از منابع بادگیزی آنلاین برای اس‌تفاده می‌کند. یادگیری الکترونیکی ناهم‌زمان از سال نخست» شماره یک» ۱۴۰۰ نشریه پژوهش د رآموزش علوم تجربی آموزش از راه دور و ادامه تحصیل اسستفاده کرد. این از اینرو شاهد استقبال دانش آموزان و معلمان در سراسر دانش آموزان قرار گرفت و پس از اختصاص زمانی برابر پرسش‌ نامه به تفکیک» .در جداول (۱) و (۲) نشان داده درخصوص ذکر سه مورد از مزایا و سه مورد از جدول ۱: آمار دانش‌آموزان بر اساس نوع مدرسه و مقطع تحصیلی یا واتساپ و غیره انجام شده است و تقریبا دانش‌آموزان دختر منطقه ۵ شهر تهران به طور میانگین در ۷۶ درصد علاقمندی به میزان استفاده ‏ میزان محتوای ‏ حضوردر ترغیب به استفاده از افزایش ‏ نظارت بیشتر استفاده از از آموزش کلاسهای آموزشی از کلاس‌های یادگیری مدرسه مشارکت خود خانواده ها بر شکل ۱ نمودار حاصل از نتایج پاسخ‌های دانش‌آموزان به ٩ گويه پرس‌شنامه دانش آموزان دختر مدارس منطقه ۵ در پادگیری شند که از پژوهش‌های پیشین نشان دادند که با ظهور فناوری و مدرس مجازی يا مدرس آنلاین» که باید در چهار نقش دانش آموزان به همراهی و استفاده مفید از آموزش‌های آموزش‌های تصویری تعاملی مجازی گردد. اما نتایج پژوهش حاضر نشان داد میزات ‏ ه ارائغ اینترنت رایگان به تمام دانش‌آموزان و معلمان جبازی وانیز تزغيب آلها په.بلاگیری از این طریق * ارائه الگوهای تدریس یکسان در هر درس بر اساس مجازش: آرائه شام توسستط ملدارسی قر اقرایط کریونا * ارائه راهکارهای مناسب ارزشیابی به‌منظور کاهش . 21031100 ملع /ع 05 ۱۹/۵020۳650 8/010 0 600650 // :508 م1 اکبری بورنگ؛ محمد و همکاران؛ طراحی و اعتبار بخششی الگوی تدریس مجازی با کیفیت در نظام آموزش عالی ایران» فصلنامه پژوهش‌های کیفی در برئامه:درسی» سال اول» شماره ۲ بهار ۱۵۷۳۷۹۱۳۹۵ فتحی؛ فتانه و همکاران, مقایسه آموزش با روش ستتی و آموزش با نرم‌افزار آموزشی در سطوح یادگیری دانش» فهمیدن و کاربرد در درس ریاضی و علوم در دانش‌آموزان دخترپایه ششم ابتدایی شهر خرم‌آباد. فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, سال هفتم شماره دوم» پیاپی ۰۲۶ پاییز ۰۱۳۹۸ صص ۷۶-۶۵ سالاری؛ ضیاالدین و کرمی؛ مرتضی, مقایسه؛تاثیر سه شیوه,آموزش الکتروئیکی» ترکیبی و حضوری بر واکنش و یادگیری در آموزش صنعتی» دو فصلنامه علمی پژوهشی رویکردهای وین آموزشی» دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه اصفهان, سال نهم» شماره ۲ شماره پیاپی ۲۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۳ صص ۲۷-۵۸ 6 :8 6-1630 کنامح هرگ .10 ,صقا10 فصه .۸ وواادان10 بش۸ ,8006090 بش بل ,000ع3 8 300 ,)۸556551060 ,ازع 10مصطع1 صمناحصاعصا رعصنصوع1-ط صز کصمناه0ص۳ ]1 ,807506065 6 م۸777 ,کاصع 60۷0 همع نمی کام 0و5 ۵۶ کاعطعه مقعنط ۷7۵۳۵ به6 11۵ ۷ سعدمحمدی؛ معصومه و همکاران, مطالعه وضعیت آموزش عالی مجازی از لحاظ خدمات آموزش ارائه شده در ایران» فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی, سال نهم» شماره ۰۲۹ تابستان ۹۴ صص ۵۴-۳۱ 22060 فصهه دعاواد عصنصمعلا-ه کنامدمحط رکه وصه کنامد 0 رک .36 معصقام‌تا .36 مقن20 مطهطک خسطع/1 ۰ - 00.129 ,(2015) ,۷۵1.176 ,506665 [ دوز هطع8 فص آهنمو5 - ۵نوع3۳0 ,کعصدع[-ه و 00۳10۳۵۵6۵

 هدف از انجام این پژوهش بررسی نقاط قوت و ضعف آموزش در زمان شیوع کرونا است که آموزش حضوری امکان پذیر نیست. جامعه آماری پژوهش تمام دانش آموزان مدارس دخترانه منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 97-1398 در تمام مقاطع تحصیلی با تعداد 67000 دانش آموز بود. حجم نمونه انتخابی با رابطه کوکران و خطای 0.068 تعداد 207 دانش آموز به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. پژوهش حاضر به روش توصیفی و ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته، در نیمه دوم سال تحصیلی 98-99 انجام شده است. روایی پرسش نامه را متخصصین تأیید و پایایی پرسش نامه نیز با پایلوت تست و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0.816 تأیید شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که حدود 70 درصد آموزش های مجازی مدارس دخترانه منطقه 5 شهر تهران به صورت آموزش های همگام (هم زمان) و با حضور موثر حدود 76 درصدی دانش آموزان همراه بود. همچنین کیفیت آموزش های مجازی به دلیل استفاده توأم ابزارهای آموزش مجازی همگام و ناهمگام از سوی معلمان برای تحقق اهداف آموزشی، بسیار خوب بود و دانش آموزان را به یادگیری و مشارکت فعال ترغیب کرد.

417252

ابراهیمی دینانی» غلامحسین.(۱۳۷۶). شعا عانديشه و شهود در فلسفه سهروردی» تهران: حکمت. ابن تیمیه» احمد.(بی تا). نقض المنطی» تحقیق محمد حامد الفقی» بیروت: المکتبه العلمیه. این‌سینا حسین بن عبدل.(۱۳۹۰).الاشارات و التنیهات» تصحیح محمود شهابی» تهران: دانشگاه تهران. ارسطو.(۱۳۸۷). منطقی ارسطو (ارگانون)» ترجمه میرشمس الدین ادیب سلطانی» تهران: نگاه. امید» مسعود.(۱۳۸۴). سه فیلسوف مسلمان ایرانی» تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. خونجی, افضل‌الدین.(۱۳۸۹) . کشف‌الاسرار عن غوامض الافکار تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. رازی» فخرالدین.(۱۳۸۱). منطق الملخص, تقدیم» تحقیق و تعلیق احد فرامرز قراملکی» تهران: دانشگاه امام صادق. رازی» قطب الدین,(۱۳۹۵). شرح‌لمطالع» تصحیح و مقدمه علی‌اصغر جعفری ولنی» تهران: دانشگاه تهران. سهروردی» شهاب‌الدین.(۱۳۸۰). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (ج ۱ ۲)» تصحیح و مقدمه هانری کربن» تهران: سهروردی» شهاب‌الدین.(۱۳۸۰). مجموعه مصنفات شیخ اشراق.(ج ۳)» تصحیح سید حسین نصر» نجفقلی حبیبی» سهروردی» شهاب‌الدین.(۱۳۸۰). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (ج.۴)» تصحیح و مقدمه نجفقلی حبیبی» تهران: شیرازی» صدرالدین محمد.(۱۳۷۸). ایح فی‌المنطق» تصحیح و تحقیق غلامرضا یاسی‌پور» مقدمه احد فرامرز شیرازی» صدرالدین محمد.(۲۰۱۰). التعلیقات علی شرح حکمه الاشراق» تصحیح حسین ضیائی» کالیفرنیا. ضیائی» حسین.(۱۳۸۹). معرفت و اشراق د رانديشه سهروردی» تهران: فرزان روز. عظیمی» مهدی.(۱۳۹۵). شکل چهارم قیاس حملی در منطق سهروردی» حکمت معاصر» ۰۱۲۷-۱۰۷ فارابی» ابونصر.(۱۴۰۹ق). المنطقیات» تصحیح محمد تقی دانش پژوه» ۳ج ج۱» قم: مکتبه آیه‌اله العظمی النجفی موحده ضیا.(۱۳۹۴). تملانی در منطق این‌سینا و سهروردی» تهران: هرمس. یزدان‌پناه سید یدال.(۱۳۹۲). حکمت اشرای» قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری سمت.

پرسش اساسی پژوهش این است که آیا فقط نام اصطلاحات در منطق سهروردی با منطق مشاء فرق دارد یا او دیدگاههای متفاوت با مشاء نیز داشته است؟ به عبارت دیگر نوآوری های شیخ اشراق در منطق چیست؟ منطق معرفی شده شیخ اشراق ساده تر است؛ چراکه او از جمله دانشمندانی است که در منطق نگاری، از نظام دوبخشی ابن سینا تبعیت نموده است. بررسی نظام فکری سهروردی از جمله اندیشه های منطقی او که تاکنون به طریقی نظام یافته بررسی نشده است، رهیافتی برای رسیدن به این هدف است. با روشی عقلی - تحلیلی در منطق سهروردی می توان گفت که او سعی داشته تا با نگرش خاص خود به بازسازی نظام منطق ارسطو اقدام کند. او بر منطق اشکالاتی وارد کرده که می توان به اشکال بر نظریه تعریف ارسطوئی، عکس، کیفیت و کمیت قضایا، قیاس ارسطوئی و اشکال چهارگانه آن اشاره کرد. در این منطق بیشتر سعی شده تا به کلیات پرداخته شود؛ وی برخی قسمتهای منطق ارسطوئی مانند کلیات خمس و مقولات را از دایره منطق خارج دانسته است. در باب مغالطات نیز نظر وی این است که باید با دیدی کاربردی به آنها نگریست و دایره آن را به مباحث فلسفی می کشاند. درنهایت می توان گفت منطقی که سهروردی پیشنهاد کرده تنها در نظام فلسفی وی معنا دارد. در منطق اسلامی، اکثر منطق دانان به همان منطق ارسطویی بسنده کرده و به منطق اشراق توجه کمتری شده است، در حالی که طبق نظر سهروردی شناخت کامل فلسفه اشراق منوط به شناخت منطق اشراقی است.

435163

دسته دوم شامل روان‌درمانی‌های مختلف است که برخی از شناخته‌شده‌ترین این روش‌ها درمان شناختی - رفتاری » درمان فعال‌سازی رفتاری » درمان میان فردی » خانواده‌درمانی و زوج‌درمانی است [۳]. یکی دیگر از روش‌های روان درمانی برای درمان افسردگی» درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است . این درمان یکی از روش‌های درمانی موج سوم رفتاردرمانی است و هدف اصلی آن ایجاد انعطاف پذیری روان‌شناختی است [۴]. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نوعی رویکرد مداخله بافتی کارکردی مبتنی بر نظریه چهارچوب ارتباطی است که ريشه رنج انسان را در عدم انعطاف روانی تقویت‌شده توسط آمیختگی شناختی و اجتناب تجربه‌ای می‌داند [۲] . تمایل به پذیرش تجارب ناخوشایند و مدیریت کردن عواطف منفی و عدم اجتناب از آن‌ها از نکات مهم و کلیدی در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است . در این درمان ارتباط روان‌شناختی میان فرد و افکار و احساساتش افزایش,.می‌یابد . افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی که هدف این درمان است از طریق شش فرآیند به دست می‌آید. این فرآیندها شامل پذیرش! » گسلش "۰ خود به‌عنوان زمینه ۰۲ ارتباط با زمان این شش فرآیند اصلی با هم در تعامل هستند و ویژگی‌های کارکردی مشترکی دارند[۶]. برخلاف رویکردهای کلاسیک رفتاردرمانی شناختی » هدف درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد » تغییر شکل یا فراوانی افکار و احساسات آزاردهنده نیست ؛ بلکه هدف اصلی آن تقویت انعطاف پذیری روان‌شناختی است . مراد از انعطاف پذیری روان‌شناختی توانایی برقراری ارتباط با لحظه لحظه‌های زندگی و تغییر يا تثبیت رفتار است [۷] . در پژوهشی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را بر نشانه‌های افسردگی و اضطراب مادران کودکان ۲ تا ۶ ساله آسیب‌دیده شنوایی شهر تبریز بررسی شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذایرش و تعهد بر کاهش نشانه‌های افسردگی و اضطراب مادران این کودکان موّثر است [۸]. باقر زاده لداری۲ و همکارانش نیز در مطالعه‌ای اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را با اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر افسردگی و نشخوار فکری بیماران مقاوم در برابر دارودرمانی مقایسه کردند. جامعه آماری پژوهش آنان بیماران شهرهای ساری و بابل بودند. یافته‌های پژوهش آنان حاکی از آن بود که هر دو درمان مذکور در ۸ ات 8 + ی ۰ ۹ 4 ام ی :۰ 7 ساعدی "و همکارانش نیز در یک پژوهش اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را بر اضطراب و افسردگی بیماران مصرف‌کننده متادون در شهر مشهد بررسی کردند. یافته‌های آنان نشان داد نمرات افسردگی گروه آزمایش نسبت به نمرات افسردگی گروه گواه به‌طور معناداری کاهش یافته اس اما این تفاوت در نمرات اضطراب دو گروه معنادار در پژوهشی دیگر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و.تعهد با درمان فیزیوتراپی بر افسردگی » اضطراب و تنیدگی در بیماران مبتلا به درد مزمن مقایسه شد. جامعه آماری اين.پژوهش را تمامی بیماران زن مبتلا به درد مزمن در محدوده زمانی دوماهه در سال ۱۳۹۷ در شهر اصفهان تشکیل می‌دادند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که برخلاف درمان فیزیوتراپی » درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود اضطراب » افسردگی و تنیدگی در این گروه از بیماران کرمی و همکارانش در مطالعه‌ای اثربخشی رفتاردرمانی شناختی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب و افسردگی مادران نوزاد نارس در شهر سمنان با هم مقایسه نمودند. نتایج آنان نشان‌دهنده نیرز مثبت هر دو روش در کاهش اضطراب و افسردگی بیماران مذکور بود . بااین حال در این مطالعه تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بیشتر محمودی و قادری "در پژوهشی اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد را بر افسردگی » استرس و اضطراب معتادان ترک کرده زندان مرکزی تبریز بررسی نمودند. نتایج پژوهش آنان حاکی از آن بود که درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش میزان استرس و اضطراب بیماران موّثر است اما در کاهش میزان افسردگی آنان موّثر مفید!! و همکاران نیز در یک پژوهش به بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی زنان بزهکار زندانی در شهر اصفهان پرداختند. نتایج تحقیق آنان نشان داد که متغیر مستقل تحقیق (درمان ۸۴7) بر کاهش افسردگی این زنان موّثر است [۱۴]. در پژوهشی دیگر » برادران و همکارانش اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و مصاحبه انگیزشی را بر اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی بررسی کردند. جامعه آماری آنان بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان ولی‌عصر شهرستان رشت در سال ۱۳۹۵ بودند. یافته‌های تحقیق آنان نشان‌دهنده تأثیر مثبت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افسردگی و اضطراب این بیماران بود[۱۵]. با بررسی پژوهش‌های انجام‌شده درباره تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی طیف‌های مختلف بیماران می‌توان دریافت که این رویکرد در درمان افسردگی در آن گروه‌ها موفق بوده است . بر همین اساس و با توجه به پیامدهای نامطلوبی که افسردگی بر مادران و سایر اعضای خانواده دانش آموزان کم‌توان ذهنی دارد هدف اجرای این تحقیق تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگیمادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی دوره بزار اندازه گیری میزان افسردگی در این پژوهش » پرسشنامه افمردگی بگ بود . این پرسشنامه ایک ابزار خود گزارشی است که شامل ۲۱ گویه است و هر گویه یک جنبه خاص از افسردگی را می‌سنجد که عبارت‌اند از غمگینی ۰ بدبینی » احساس شکست » نارضایتی » احساس گناه » انتظار تنبیه » دوست‌نداشتن خود » خود سرزنشی » افکار خودکشی » گریستن ۰ بی‌قراری ۰ کناره‌گیری اجتماعی , فقدان تصمیم‌گیری » احسانس بی‌ارزشی » از دست دادن نیرو تغییر در الگوی خواب » تحریک پذیری » تغییر در اشتها » نقص در توجه و تمرکز » خستگی پذیری و کاهش علاقه جنسی . بک :استیر و کاربین (۱۹۸۸) تبات رورا ای لاه اهر انا ۰۷۹ با میانگین ۰1۸۶ اعلام کزدند. پایایی این پرسشنامه در جامعه بزرگسالان ایرانی ۰/۷۸ ۰ اعتّبار آن را ۰/۸۴ و ثبات درونی آن ۰/۸۳ گزارش شده است . هم‌چنین روایی پرسشنامه با استفاده از روش همسانی درونی و باز آزمایی ۰/۷۳ تا ۰/۹۲ گزارش‌شده است [۱۶] ۰ روش نمونه گیری این پژوهش به شیوه تصادفی ساده بود. دو مدرسه دارای شرایط اجرای پژوهش بودند. بنابراین به مدارس موردنظر مراجعه شد. با استفاده از فهرست ثبت‌شده در این آموزشگاه‌ها تعدادی از والدین به‌طور تصادفی انتخاب شدند ؛ سپس با ارائه پرسشنامه افسردگی بک » از بین آنان گروهی را که در دامنه افسردگی خفیف تا شدید قرار داشتند شناسایی شدند. پس از کسب اجازه از آزمودنی‌های انتخاب‌شده برای شرکت در تحقیق این آزمودنی‌ها به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه به‌طور مساوی گمارده شدند. ملاک ورود به پژوهش حاضر برای مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی در این تحقیق داشتن دانش‌آموز در حال تحصیل در آموزش‌وپرورش ناحیه سه شیراز » کسب نمره معنادار در مقیاس افسردگی بک » تمایل داشتن برای شرکت در تحقیق و عدم استفاده از دارو یا روان‌درمانی برای درمان افسردگی بود . ملاک‌های خروج از تحقیق نیز عدم رضایت آزمودنی‌ها به ادامه تحقیق و استفاده از دارودرمانی یا روانی درمانی خارج از چهارچوب تحقیق تا پایان گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه تحت تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و گروه گواه هیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. سپس از اعضای هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد و داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار 5۳55 ویرایش ۲۴ و با روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. جلسه اول : آشنایی با مشکلات درمانجویان از طریق انجام مضاحبه بالینی جلسه دوم: ایجاد آگاهی در آزمودنی‌ها که کنترل هیجان‌ها خود نوعی مسئله است و نه راه‌حل . جلسه سوم : آشنایی درمانجویان با ذهن آگاهی و تمریّن آن در جلسه و خارج از اتاق دزمان جلسه چهارم : ترغیب درمانجویان به پذیرش هیجان‌های خود از طریق ارائه تمثیل‌های مناسب جلسه پنجم : یاد دادن شیوه‌های ایجاد گسلش شناختی به درمانجویان و تمرین آن در طول هفته جلسه ششم : کمک به درمانجویان برای یافتن ارزش‌های خود جلسه هفتم : ایجاد تمایل در درمانجویان برای بافتار انگاری خویشتن آز طریق تمثیل‌های مناسب جلسه هشتم : ترغیب درمانجویان به اقدام متعهدانه از طریقآبررسی دوباره ارزش‌های خود پس از جمع‌آوری نمره‌های پیش‌آزمون و پس‌آزمون شاخص‌های آمار توصیفی این داده‌ها در هر دو گروه به دست آمد. مهم‌ترین این شاخص‌ها در جدول شماره ۱ نشان داده‌شده است. جدول شماره ۱ - شاخص‌های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون داده‌های تحقیق نتایج جدول شماره ۱ نشان داد که میانگین نمره‌های افسردگی بک در گروه آزمایش در پس‌آزمون کاهش‌يافته حال آن که این نمره‌ها در گروه گواه در پس آزمون کاهش نیافته است . برای این که معنادار بودن یا عدم معنادار بودن این تفاوت در گروه آزمایش مشخص شود بایستی از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده می‌شد تا تأثیر نمره‌های پیش‌آزمون پیش از اجرای آزمون تحلیل کوواریانس لازم بود تا مفروضه‌های این آزمون موردبررسی قرار گیرد بنابراین ابتدا پارامتریک بودن داده‌ها موردبررسی قرار گرفت . با توجه بهاین‌ که نمره‌های افسردگی دارای مقیاس فاصله‌ای بودند بنابراین تنها اثبات توزیع طبیعی داده‌ها برای پارامتریک بودن داده‌ها کافی بود. تعداد آزمودنی‌ها در این تحقیق ۳۰ نفر بود بنابراین بهترین آزمون برای توزیع طبیعی داده‌ها آزمون شاپیرو-ویلک بود. نتایج این آزمون در جدول شماره نتایج آزمون توزیع طبیعی نشان داد که نمره‌های پیش‌آزمون و پس‌آزمون هر دو گروه دارای توزیع طبیعی هستند. نمره آماری به‌دست‌آمده در هر ردیف از جدول شماره ۲ با توجه به مقدار سطح احتمال که همگی بالاتر از سطح معنادار است (۳<۰/۰۵) معنادار نیست و بنابراین می‌توان دریافت که توزیع داده‌ها طبیعی است . بنابراین یکی از شروظ آجرای آزمون تجلیل کوواریانسن که پازاشتریک بوذان خاذه‌ها اس رعایت شنده: شرط دیگری که بایستی برای انجام آزمون تحلیل کوواریانس رعایت شود همگنی شیب‌های رگرسیون است . اگر ثابت نشود که واریانس‌های داده‌ها در میان گروه‌ها دارای تفاوت معناداری نیست نمی‌توان از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده کرد. نتایج این آزمون در جدول شماره ۳ نشان داده‌شده است . جدول شماره ۳ - آزمون همگنی شیب‌های رگرسیون داده‌های تحقیق نتایج جدول شماره ۲ نشان داد که همگنی واریانس‌ها در میان گروه‌های متغیر مستقل رعایت شده است. مقدار ۴ به‌دست‌آمده از تعامل بین ۸۴7 و نمره‌های پیش‌آزمون افسردگی (۳-۵/۸۳) با توجه به سطح معناداری (۳۶۰/۲۳) از نقطه بحرانی عبور نکرده و معنادار نیست . بنابراین تفاوت واریانس‌ها در گروه‌ها معنادار نیست و همگنی واریانس‌ها پس از بررسی مفروضه‌های لازم برای اجرای آزمون تحلیل کوواریانس و اطمینان از رعایت شدن آن‌ها آزمون تحلیل کوواریانس برای این داده‌های تحقیق اجرا شد. نتایج این آزمون در جدول شماره ۵ نشان داده‌شده است . نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان‌دهنده این است که تفاوت میانگین‌های پیش‌آزمون و پس‌آزمون مقیاس افسردگی بک در گروه آزمایش معنادار است . مقدار ۳ به‌دست‌آمده در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (۳۶۱۹/۵۸) با توجه به سطح معناداری به‌دست‌آمده آن که کمتر از ۰/۰۰۱ است و درجات آزادی ۱ و ۲۹ از نقطه بحرانی عبور کرده است و این تفاوت معنادار است . بنابراین فرض صفر آماری به نفع فرض خلاف رد شد و می‌توان کاهش ایجادشده در نمره‌های افسردگی آزمودنی‌های گروه آزمایش را ناشی از اجرای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد دانست . پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (1ج۸) بر افسردگی مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی در دوره متوسطه تحصیلی آموزش‌وپرورش ناحیه سه شیراز اجرا شد. یافته‌های به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش افسردگی آزمودنی‌های گروه آزمایش مور بوده است . تفاوت به‌دست‌آمده بین میانگین پیش‌آزمون و پس‌آزمون در گروه آزمایش با احتمال کمتر از ۰/۰۰۱ معنادار بود.بنابراین می‌توان ابراز داشت که این رویکرد درمانی در کاهش افسردگی مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی دوره یافته‌های این پژوهش با یافته‌های پژوهش‌های قرشی و همکاران [۸] ۰ باقر زاده لداری و همکاران [۹] » قطره سامانی و همکاران [۰]۱۱ محمودی و قادری [۱۳]و مفیّد و همکاژان [۱۴] که هر یک از این تحقيق‌ها تأثیر قصه درمانی را بر افسردگی گروهی از اقشار جامعه بررسی نموده‌اند همسویی دارد. در برخی از تحقیقات دیگر نیز تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با روش‌های درمانی دیگری چون درمان شناختی - رفتاری یا درمان فعال‌سازی رفتاری مقایسه شده است در تمامی اين پژوهش‌ها نتایج به‌دست آمده حاکی از موفقیت روش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افسردگی آزمودنی‌ها بوده است که از این حیث با نتیجه تخقیق حاضر همخوانی دارد . بنابراین می‌توان دریافت که هر شش رکن اساسی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد که شامل پذیرش » گسلش شناختی » ارزش » اقدام متعهدانه . بافتار انگار خویشتن و تماس با لحظه اکنون در ایجاد انعطاف پذیری روانی درمانجویان مور بوده است . برخلاف تکنیک غالب در رفتاردرمانی شناختی (که درمانگر افکار منفی خود آیند را به چالش می‌کشد و شواهد منفی و مثبت این افکار را ارزیابی می‌نماید) در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به محتوای افکار توجه نشده و به‌جای آن بر این شش رکن اساسی با استفاده استعاره‌ها و تمثیل‌ها سپس تمرین هر یک از این ابعاد در فاصله بین جلسه‌ها توجه می‌شود. درحالی که درمانگر بایستی به‌تمامی این شش ضلع درمان توجه داشته باشد ؛ بیشترین توجه را بایستی به ضلعی که درمانجو در آن بیشتر ضعف دارد معطوف نماید. یکی از نکات مهم در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ایجاد این باور در درمانجو است که تلاش برای کنترل هیجان‌ها خود منشا مشکلات روانی می‌شود. زیربنای اساسی این درمان آن است که درد و رنج جزتی از زندگی است . بنابراین کنترل هیجان‌های منفی يا فرار از آن‌ها راه سودمندی برای نجات از این هیجان‌ها نیست و به‌طور ناخواسته بر شدت و دوام این هیجان‌ها افزوده می‌شود . در بیشتر مدت‌زمان جلسه‌های اولیه درمان تلاش می‌شود که کنترل هیجانی از درمانجو گرفته شود و پذیرش هیجان‌ها از سوی آنان صورت گیرد و این مهم‌ترین رکن درمان در این تحقیق بود. از محدودیت‌های این پژوهش می‌توان به عدم حضور به‌موقع برخی از آزمودنی‌ها در جلسه‌های درمان اشاره کرد که این امر باعث شد تا این روش درمان به‌طور مختصرتر از میزان پیش‌بینی‌شده ارائه گردد. هم‌چنین برخی از آزمودنی‌ها به دلایل مختلف در انجام تکالیف خود موفق نبودند. درک برخی از استعاره‌ها و تمثیل‌ها و به‌ویژه انجام تمرین‌های بی‌تردید تأثیر مطلوب این شیوه درمانی می‌تواند زمینه‌ساز شناخته‌تر شدن این درمان و کاهش مشکلات روان شناختی در افراد جامعه گردد . به پژوهشگران آینده در حیطه روان‌درمانی توصیه می‌شود که تحقیق حاضر را با اضافه کردن یک يا چند متغیر پيامد دیگر و با افزایش جلسه‌های درمان در نواحی دیگر آموزش‌وپرورش نقاط مختلف ۱.صمصام شریعت » سید محمد رضا؛ طاهر نشاط دوست > خمید ؛:کلانتری . مهرداد ؛ عریضی سامانی » سید حمید رضا . (۱۳۹۶).شاخص های کاربردی در رویکردهای درمانی.اختلالات افسردگی مزمن . تحقیقات علوم رفتاری » ۲هیز استیون سی ؛ استروسال » کرک . راهنمای عملی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد . (۱۳۹۴) . ترجمه علیزاده موسوی » ابراهیم ؛ پیرجاوید » فاطمه . چاپ اول » انتشارات فرا انگیزش » صفحه ی ۰۱۰۳ ۳باچر » جیمز ؛ هولی جیل ؛ مینکا » سوزان . آسیب شنا روا هلر ۳ (۱۳۹۵) . ترجمه سید محمدی . یحیی . چاپ ۷ الهی فر » حسن ؛ قمری » محمد ؛ زهراکار » کیانوش . (۱۳۹۷) . مقایسه اثربخشی آموزش رویکرد مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و درمان پذیرش و تعهد بر افزایش شادکامی معلم های زن . فصلنامه روان شناسی کاربردی» شماره ۰۱۳ پیاپی ۰۱ص ۱ قطره ساماتی » مهناز ؛ نجقی » محمود ؛ رحموالا نکن اسی /0۳۹۸۱)/ مقایسه اثربخشی مداخله مبتتی بز پذیزش و تعهد و درمان فیزیوتراپی بر افسردگی . اضطراب و تنیدگی در بیماران مبتلا به درد مزمن . مجله علوم روان شناختی » شماره ۳ کرسی : أبوالفضل #عمرانی : رقیه* خانایی توبن ۳۹۷ ۱)- مقایسه آثربخشی رفتارفوباتی شناختی (1 8 وفرمان ستتی بر پذیرش, و تعهد. (۸۳1 ) بر اضطراب: و افسرد‌گی ماذراق نوزاد تارنی. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی. سال هشتم.. ۳ محمودی » حجت ؛ قادری » صابر . (۱۳۹۶) . اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی » استرس و اضطراب معتادان ترک کرده زندان مرکزی تبریز . فصلنامه اعتیاد پژوهی سو مصرف مواد سال یازدهم » شماره ۰۴۳ ص ۴ مفید » وحیده ؛ فاتحی زاده » مریم ؛ درستی » فاطمه . (۱۳۹۶) . اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان بزهکار زندانی در شهر اصفهان . پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی » شماره ۰۱۸ پیاپی ۰۳ص ۵ برادران » مجید ؛ زارع » حسین ؛ علی پور » احمد ؛ فرزاد » ولی اله . (۱۳۹۵) . مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و مصاحبه انگیزشی بر کاهش اضطراب . افسردگی » فشار روان شناختی و افزایش امید بیماران مبتلا به فشار خون اساسی . مجله روان شناسی بالینی » شماره ۲۳۲ پیاپی ۴+ ص ۰۱۳-۱ ۶ عزیزی » آرمان ؛ قاسمی » سیمین . (۱۳۹۶) . مقایسه اثربخشی سه رویکرد راه حل مدار » شناختی -رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان مطلقه . فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی » سال هشتم . 48 ۸6012266 که کععصعنن ۳116 مط1 . (۲۰۱۹) .۸ سه‌چه ص72 بل 722782 2 صقاک 3/000 ۰٩ ولاف ۸۳2020 حذ 111۷ طلایم دع ۶0 حذ 77621 3/60۵1 فوصد جعنس۸ دهع 0۳۵ رد156 خمعصانصص و0 ۰ :1730 ۰( ۲-۶ 00۰) عمامل و2 ما۲ فصه تراهط و2 ۵۶ تقصسناه 7 ص1۳ 0 1۳6 ۰ (۹۰۱۹) ۰ ۳ و 3/0۵0 ., 36 , ۸۳600 و 17 ,1330731693210005 و .8 مفصقنازه هتسه ایطع2 ۹۰ از 0۵۵ ح بوزانطاجم۳1 [هعزع مامح رد2 وصه صوزدیع 106۳ 0۵ معط 1 ام عص نحص فص ععصهامع ۸ ۰ :۰1۳30 (00.۱-1) 50 3/60 کم هس70 7236000 ,جععصع0 )که 8۳6 (61ه) 156۳۵0۲ ادص طانص م6 وصد ععصهامعع۸ کم ک ۳11600 . (۲۰۱۹) ۰ 346 ,ق8280 و ۰ 17 ,ع3ق7 ۹۰ نامرد که مه[ , کاصعلوندی کتمتجصه حذ بانتجا عخنصهی هه آمصصی عنننصهی که عمط هذ 136۳۵0۷ اصعانصصی فصد ععصهام‌عع اه منت . (۲۰۱۹) ۰ من0 ص۸۵ .3 و طعط0اق۵, ۶۰ و فطققه‌تقط6 ۸۰ و عطفلنط گدعل ۵۳ عمط معط کح عطامص حذ کصاصصرک 0 ککعصعل قصه واعتحصه کمصکدععل0 7 , نصزع11099 و . جر (۳ا370 و . 3, نصعطعجد7 ,۰ 36 هط .هر نلعزعد/3 و ۰ و فتقلع تالم عطاوه85 ۰٩ 40 1۳۵26۲ ادعص نحص وصه ععصهامعی ۸ که دععصعن عم معع معط صه م0 ۸ ۰ (0۰۱۸). ۴21008 هه هب52 کصما مرگ 0 جوز 106065 20۳ ص1۳6 صمند ۸ [د0ز 8002 ۰ (-00.۱) 506265 مهطع8 طاقن رو 2 تساه 7 1۳۵۵ , صمزییع م1306 اضعا گزد ماد 1۳۵2 حللزم کامعن 3 2 5 (۵۰۱۹) .۸ ,نصقلاج۸ و . گر ساوم تحص .34 تفهطاه ۳ و یک و فلطای0مک1 و 36۰ ,5360 ۱۰۰ 6 0 ۳265 8دمصه 1060۳650 هه وعتحص۸ 0۵ م16 خصعص نحص )-عصهاموعع۸ اه :17۵0 00.۲-۷(۰) 50 ۵۷طعظ اهنا رد2 1۳۵03 و بوک املز2 ۸ اصعص 1۳

هدف : تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی مادران دانش آموزان کم توان ذهنی هدف این پژوهش بود. روش : روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل بود . جامعه آماری این تحقیق مادران دانش آموزان کم توان ذهنی دوره متوسطه تحصیلی در آموزش وپرورش ناحیه سه شیراز بودند. ابزار این پژوهش مقیاس افسردگی بک بود. از بین این مادران به روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه به تعداد مساوی گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای تحت تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. یافته ها : داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روش تجزیه وتحلیل، تحلیل کوواریانس بود. میانگین پس آزمون گروه آزمایش کمتر از میانگین پیش آزمون بود . این تفاوت معنادار بود (P<0/001). نتیجه گیری : براساس این یافته ها فرض صفر آماری رد شد و می توان استنباط نمود که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افسردگی مادران دانش آموزان کم توان ذهنی در آموزش وپرورش ناحیه سه شیراز مؤثر است.

372432

گزارش‌هایی نیز پیرامون اثربخشی مداخله‌های دینی وجود دارد (ر. ک: پارگامنت. ۲۰۰۱). در بسیاری از رویکردهای روان‌درمانی به ویژه رویکردهای انسان گرایانه به خواسته‌ها ارزش‌ها تمایلات و اختقادات بیماران تأکید شده است. در استفاده از رویکرد روان‌درمانی در جامعه اسلامی, نگرش اسلام به انسان و آفریش هدف‌دار وی» که در جهان‌بینی افراد مسلمان و نگرش آنها به زندگی نمایان می‌شود. باید در درمان اختلالات روان‌شناختی مورد توجه درمانگر قرار گیرند (بیان‌زاد» ۱۳۷۹ ص ۵۷). در جلسات روان‌درمانگری دینی» این باورداشت در بیمار ایجاد می‌شود که هر تلاش و رنجی» که در زندگی رخ می‌دهد. بی‌فایده نبوده» بلکه همراه با بازتاب و پاداش الهی در سطوح مختلف زندگی همراه می‌باشد (انشقاق: ٩؛ زمر: *۱). با ایجاد این طرز تفکر بیمار از احساس پوچی و سرگردانی رهایی می‌یابد. در رویکرد مذهبی این باورداشت. که جهان هستی واجد نظم است و بدون اراده خالق هستی برگی از درخت نمی‌افتد (انعام: ۵۹) و اعتقاد بیماران به این خالق هستی» بزرگ‌ترین حافظ (یوسف: 1۶) و تکیه‌گاه (فرقان: ۵۹؛ زمر: ۳۸ انقال: غ) است, در آنها تقویت می‌شود (ییسظ م۱ ۷4۵ اتخیقاتشان می‌دهد که بیماران انتظار دارند به عنوان یک انسان تمام و کامل, یعنی با توجه به همه ابعاد فیزیکی» هیجانی» اجتماعی و معنوی خود و نه به عنوان یک حالت بیمارگونه» مورد.توجه قرار گرفته درمان شوند. عدم توجه به این ابعاد انسانی بیمار می‌تواند با درمان بهبودی وی تداخل نمایند (استرو (۸۶0۷) و همکاران؛ ۲۰۰۱). ازاین‌رو» ایمان و اعتقادات مذهبی و استفاده از نگرش, روش و آموزه‌ای دینی در قالب رویکردهای شناختی - رفتاری» نتایج مطلوب‌تری را در درمان افراد معقتد به دین به همراه دارد (کندلر (16۵۵410۲) و همکاران, ۲۰۰۳). اغلب بیماران نیز از پزشک خود انتظار دارند به عقاید مذهبی آنها توجه داشته باشد. رعایت این نکته» موجب تقویت تأثیر درمان» کاهشن عود بالا بردن سطح بهبودی عملکرد بیمار و افزایش همکاری وی در فرایند درمان می‌گردد (میکاییلی بارزیلی و همکاران, ۱۳۹۰). درمانگرانی که باورها و انتظارات مراجع را نادیده می‌گیرند موجب می‌شوند مقاومت و خصومت وی برانگیخته گردد و ممکن است در تلاش‌های خود برای کمک به مراجع» با مشکل جدی مواجه شوند (شریفی‌نیا بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی, به جنبه‌ها و تأثیر و تأثرهای معنوی اختلال تنیدگی پس از ضربه و البته درمان آن پرداخته‌اند. برای نمونه» موضوعاتی همچون ضربه شخصی و جهان‌بینی (کارمیل و برزنیتز (2ال3۲62 :8 لفطه))» ۱۹۹۱)» تغییرات در باورهای مذهبی پس از بروز ضربه (فلستی (21660) و همکاران؛ ۲۰۰۳)» درمان مرور زندگی, با تأکید بر اصول هستی‌شناسی اسلامی بر کاهش این اختلال (اسمعیلی» ۰۱۳۸۹ ص 1۲)» مقابله مذهبی در میان آفریقاییان بازمانده از شکنجه (لیمن (620۵])» ۲۰۰۹)» معنویت و مذهب در سلامت جسمی و روانی پس از ضربه جمعی (مکینتاش (3/07010910) و همکاران؛ ۲۰۱۱)» مرور نظام‌مند دین» معنویت و رشد پس از ضربه (شاو (5020) و همکاران ۲۰۰۵) معنویت» تاب‌آوری و خشم در بازماندگان حادئ خشن (کونور (0۳۵۵۲) و همکاران ۲۰۰۳) و نقش روحانیون مسیحی در درمان این اختلال (سیگموند (518۳۵)» ۲۰۰۳) مورد پژوهش قرار گرفته‌اند. همه این تحقیقات به گونه‌ای, بر اهمیت و توجه ویژه به عنصر معنویت در شناخت» ارزیابی و درمان هرچه بهتر و همه جانبه, اختلال تنیدگی پس از ضربه تأکید دارند. به اعتقاد برخی روان‌شناسان (هادی و جان‌بزرگی» ۱۳۸۸)» اگر آموزه‌های الهی و معنوی» به ویژه مولفه اساسی توحید و ارتباط عمیق و صمیمانه با خداوند متعال, با یافته‌های روان‌درمانی ادغام گردد. کارآمدی و پایداری درمان به صورت چشمگیری افزایش می‌یابد؛ زیرا توحید بیش از هر عامل دیگری دارای توان انسجام‌بخشی و یکپارچه‌سازی شتخصیت را دارا می‌باشد. همچنین مسئله عود و پیشگیری از آن» یکی از مسائلی است که توجه به بعد معنوّی مراجع ذر,روان‌درمانگری را برجسته ساخته است. به زعم برخی پژوهشگران (میکاییلی بارزیلی؛۱۳۹۰۰)» عم توجه روان‌درمانی سنتی» به عنصر معنویت و ارزش‌های دینی در فرایند درمان ناپایداری تغییرهای رفتاری ایجاد شده در بلندمدت و درصد بالای بازگشت به رفتارهای نابهنجار را به دنبال دارد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد فراشناخت درمانی از جمله درمان‌هایی است که ظرفیت مناسبی بزای بکارگیری مفاهیم.و فنون مذهبی دارد. در تبیین بهتر این مطلب باید گفت: از منظر فراشناخت درمانگری» هیجانات. علائم (فیزیولوژیک) و افکار منفی زودگذرند و جزیی از تجارب معمول زندگی انسان‌ها به شمار می‌آیند. با این حال» زمانی که افراد با سبک تفکر درجاماند» سعی در حذف آنها نمایند. این هیجانات, علائم و افکار منفشی زودگذر, تداوم پیدا می‌کنند و منجر به اختلال روانی می‌شوند. در واقع تثبیت این سبک تفکر, که هدفش حذف تجارب مذکور است» افراد را به دام می‌اندازد (ولز, ۲۰۰۹ ص ۲۹). بر اساس الگوی فراشناخت درمانگری» به این سبک تفکر «سندرم شناختی - توجهی» گفته می‌شود که شامل نگرانی, نشخوار فکری» پایش خطر و رفتارهای مقابله‌ای است. در واقع» اختلال روانی نتيجه فعال شدن سندرم شناختی - توجهی و راهبردهای ناکارآمد کنترل افکار است. این سندرم» با فعال‌سازی باورهای فراشناختی مثبت و منفی ارتباط دارد. باورهای فراشناختی» باورهایی هستند که منجر به تشکیل سندرم شناختی -- توجهی می‌شوند. در فراشناخت درمانگری» این گونه فرض می‌شود که باورهای فراشناختی تأثیر محوری» در شیوه پاسخ‌گویی به افکار, باورها علائم و هیجانات منفی دارد (همان). انواع باورهای فراشناختی عبارتند از: الف. باورهای فراشناختی مثبت که مربوط سودمندی نگرانی» نشخوار فکری, پایش تهدید. پر کردن شکاف و کنترل افکار مزاحم مرتبط با رویداد آسیب‌زا می‌شوند؛ ب. باورهای فراشناختی منفی» که مربوط به معنی و خطر مرتبط به علائمی مانند افکار مزاحم رژیاها و برخی از باورهای فراشناختی منفی در مبتلایان به اختلال تنیدگی پس از ضربه عبارتند از: - افکار مزاحم» نشانه بی‌ثباتی روانی شدید است که می‌تواند به «فروپاشی روانی» منجر شود؛ - علائم برانگیختگی» غیرعادی است و نشانه «ضعف روانی» می‌باشد؛ - برگشت مکرر به گذشته نشانه بی‌ثباتی.روانی شدید است که می‌تواند به «فروپاشی روانی» منجر در فراشناخت درمانگری معمول» برای تضعیف.این,باورهای فراشناختی» از چالش‌های منطقی, علمی و تجربی استفاده می‌شود و در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» علاوه بر استفاده از این چالش‌ها در موارد مقتضی, از چالش‌های اسلامی برگرفته از یات و روایات استفاده می‌شود. در زمینه چالش اسلامی با باورهای فراشناختی منفی نسبت به خطر و کنترل‌ناپذیری افکار منفی و مزاحم تکرار شونده» باید به دو نکته توجه داشت: اول اينکه» دست‌کم برخی افکار منفی و مزاحم تکرار شونده منشأا شیطانی دارند. دوم اینکه, بر اساس آیات و اروایات» وسواس شیطانی» يا به تعبیری افکار منفی و مزاحم تکرار شونده با منشا شیطانی» از دو حیث «خطر» و «کتترل‌ناپذیری» قابل چالش‌اند (ر. ک: نسا: ۹۷۹ ابراهیم: ۲۳ نحل: ۹۹). این یات می‌تواند محتوای گفت‌وگوی سقراطی در زمینه چالش اسلامی با فراشناخت‌های منفی» در زمینه به خطر و کنترل‌ناپذیری افکار منفی را شکل دهد. در زمینه چالش اسلامی با باورهای فراشناختی منفی» درباره کنترل‌ناپذیری نگرانی» می‌توان از بحث تقاضاهای پردازشی بدیل اسلامی برای فراهم ساختن شواهدی مبنی بر اینکه نگرانی قابل کنترل است و به آسانی می‌توان آن را با اين‌گونه تقاضاهای بدیل» جایگزین کرد» استفاده نمود. برای نمونه: «هنگامی‌که به شدت نگران هستید» اگر به یک فعالیت مذهبی (مانند ذکر قرائت قرآن» توسل» توکل و...) مشغول شوید. چه اتفاقی می‌افتد؟ چه اتفاقی برای نگرانی شما می‌افتد؟» - چالش اسلامی دیگر با باورهای فراشناختی منفی» دربار کنترل‌ناپذیری نگرانی اين است که «اگر نگرانی واقعا غیرقابل کنترل بود و به هیچ وجه نمی‌شد بر آن فائق آمد. پس چرا در آیات قرآن, بارها فعل امر به نترسیدن (نگرانی) آمده است؟» (ر. ک: قصص: ۷٩ طه: ۶3؛ فصلت:۳۰؛ آل‌عمران: ۱۷۵). - یکی دیگر از چالش‌های اسلامی, که در زمينه چالش با باورهای فراشناختی منفی درباره کنترل‌ناپذیری نگرانی کاربرد دارد» تکنیک تصویرسازی ذهنی (با مضامین اسلامی) است. در زمینه چالش اسلامی با باورهای فراشناختی مثبت. نسبت به «سندرم شناختی - توجهی» باید به اين نکته اشاره کرد که از نظر ولز (۲۰۰۹) «نگرانی» یک فعالیت مفهومی‌معطوف به آینده» با هدف یافتن پاسخ به سوال‌هایی مانند «چه می‌شود. اگر ...»» «نکند که ...» است و با پیش‌بینی و مقابله با خطر سر و کار دارد. (نشخوار فکری» نیز یک فعالیت مفهومی تکرار شونده است که عمدتا معطوف به گذشته است و به طرح سوال‌هایی مانند «چرا» و «یعنی چی» می‌پردازد. همچنین» نشخوار فکری شامل تفکر آرزومندانه است که با افکاری مانند «اگر فقط تعیین می‌شود. هم نگرانی و هم نشخوار فکری, اما اینکه این توجه افراطی معطوف به گذشته و توجه افراطی معطوف به آینده از نظر اسلام تا چه حد مورد تأیید است. امیرمژمنان علی + می‌فرماید: ((ن ماضی یرمک مسل و باقیه مه قاغتنم وف بالعمل»؛ روز گذشته توی گذشت و آینده (به آمدن)هتهم»است و هنوز نیامده» پس فرصت حال را برای در شعر مشهوری که برخی بزرگان به امام غلی نسبت داده‌اند می‌خوانیم: مافات مضی, وما سیأتیک فساین؟ فا فاعم الفرصه بین العدمین زمانی که گذشته» دیگر گذشته و زمانی که در آینده است. الان کجا هست؟ پس برخیز و بین این دو عدم فرصت (امروز) را غنیمت شمار (محمدی ری شهری,» ۱۳۹۵ ج ۳ ص ۱۵۵). از سوی دیگر ذهن آگاهی گسلیده» یکی از مباحث محوری در فراشناخت درمانگری معمول است که با نگاهی به منابع اسلامی, می‌توان گفت: برخی از آموزه‌های اسلامی همچون بحث صبر توکل» تفویض» تغافل» به نوعی کارکردی مشابه ذهن آگاهی گسلیده دارند. برای مشال, تغافل در حقیقت یک الگوی پاسخ‌دهی به سوگفتار يا رفتار دیگران است. از رهگذر این الگوی پاسخ‌دهی به سوگفتار یا رفتار دیگران؛ می‌توان به یک الگوی پاسخ‌دهی بدیل (به جای سندرم شناختی - توجهی)» به افکار منفی و مزاحم تکرار شونده دست یافت. هرچند قریب به اتفاق روایات «تغافل» ناظر به نادیده انگاشتن و چشم‌پوشی عمدی نسبت به اشتباهات سهوی,» یا خطاهای دیگران, که هنوز به مرز جرم و گناه سنگین نرسیده‌اند می‌باشند. ولی این نادیده انگاشتن و چشم‌پوشی می‌تواند به عنوان یک نوع الگوی پاسخ‌دهی به بسیاری از امور جزیی,» کم‌ارزش یا بی‌ارزش دیگر ز جمله افکار و علائم مزاحم به کار گرفته شود. اساسا توصیه دین به «تغافل»» توصیه به عدم «درگیری» و «اشتغال ذهنی و عینی»» با امور قابل چشم‌پوشی از جمله اشتباهات و خطایای دیگران می‌باشد. از منظر فراشناختی» گویا دین به ما - حتی اگر در اغلی درجه ایمان, غیرت ذینی و حرق مذهبی باشیم- توصیه می‌کند هر چیزی ارزش درگیر شدن ندارد و باید به جای پاسخ‌دهی فعال و البته مرضی, به بسیاری از امور جزیی منفی» آنها را به طور کامل نادیده بینگاریم. نادیده انگاری‌ای که برخلاف ظاهر غیرمسئولانه‌اش, ما را به یک زندگی مومنانه و مطلوب دین نایل می‌کند. در تغافل, با آنکه اموز,نادیده انگاشته شده, امسوری عینی» واقعی و در عالم واقع» مصداق خارجی دارند. با این وصفت» بای پرهیز از زندگی"تیّره و تار باید آنها را همچون اولیای در تغافل» گویا «ادراک» به صورت ناقص و مبهم,صورت می‌گیرد. مژمن» گویا برای نیل به یک زندگی خداپسندانه» باید حواس خود را به گونه‌ای تنظیمکند که از ادراک واضح و به تبع آن پردازش مفهومی (عادی يا افراطی) بسیاری امور قابل چشم‌پوشی حذر نماید. به نظر می‌رسد» الگوی تفکر و سبک پاسخ‌دهی تغافل گونه, در تضاد کامل با الگوی تفکر ناسازگارانه و سندرم شناختی - توجهی می‌باشد. برای نمونه, تغافل با «اجتناب» متفاوت و در تضاد با آن است؛ چرا که در اجتناب, فزد اساسا به گونه‌ای رفتار می‌کند که از مواجهه و دیدن امور استرس‌زا یا ناراحت‌کننده دوری کند. ولی در تغافل در عین مشاهده و ملاحظه, خود را به ندیدن می‌زنی. همان‌طور که گذشت. کسی که در تغافل مطلوب دین آگاه باشد این توانایی را دارد تا به جای سبک اجتنابی با سبک تغافلی به افکار, علائم و نشانه‌های مزاحم بنگرد و راحت‌تر می‌تواند همچون خطای دیگران» از فکرهای خطای خود چشم‌پوشی کند و به جای نشخوار فکری خطاهای فکری و رفتاری خود» آنها را نادیده بیانگارد. همچنین» فردی که در تغافل‌ورزی اخلاقی مهارت لازم دارد می‌تواند نسبت به افکار و هیجانات منفی» مرتبط با حوادث گذشته» خود را به تغافل بزند و نسبت به افکار و هیجانات منفی مرتبط با حوادث احتمالی آینده» به جای پاسخ نگرانی» پاسخ غیر درگیرانه بدهد. پیامبر اکرم#: می‌فرماید: «نیمی از انسان عاقل» بردباری و تحمل است؛ و ن نیم دیگرش تغافل و نادیده گرفتن» (تمیمی آمدی» ۰۱۳۳۶ ص ۱۹۵). همچنین در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی باید توجه داشت که در اختلال تنیدگی پس از ضربه» مفهوم ضربه, تفسیر و معنادهی به آن و البته نوع مقابله مذهبی با آن به شدت تحت تأثیر نوع دین (اسلام» مسیحیت و...) و باورداشت‌های مذهبی مراجع است (ر.ک: پارگامنت (8۳27826/۸)» ۱ چه‌بسا ممکن است تفسیر یک مراجع مسلمان از بلایای طبیعی و حوادثی که انسان‌ها مسبب آن هستند, با تفسیر یک غیرمسلمان از آنها با توجه به تفاوت‌های متون دینی و فرهنگ مبتشی بر آن» تفاوت داشته باشد. بر همین اساس, شناخت‌ها و فراشناخت‌های مراجع و محتوای جلسات درمانی» به احتمال زیاد متفاوت می‌گردد. به هر حال با توجه به خلا شدید پژوهش‌های علمی و کاربردی با رویکرد اسلامی در این زمینه نرخ نسبتا بالای وقوع حوادث بسترساز اختلال تنیدگی» پس از ضربه از قبیل ی زلزله درگیری با اشرار و قاچاقچیان,در مرزها سرقت» آدم‌ربایی» زورگیری» و البته جانبازان بسیار هشت هشت سال دفاع مقدس در کشورمان» تصادفات بسیار زیادامنجر به جرح و فوت» همچنین اعتراض و امتناع از مراجعه برخی مبتلایان نیمه مذهبی/ مذهبی به دلیل برخی عدم سنخیت‌های روان‌درمانی سکولار با فرهنگ ایرانی و اسلامی و بعغضا غدم اغتماد به روان‌درمانگران سکولار به دلیل کم‌توجهی به باورهای مذهبی/ فرهنگی ایشان» ضروزت چنین پژوهشی بیش از پیش روشن می‌گردد. بر اساس همین ضرورت‌ها این پژوهش درصدد پاسخ به این سوّال است که فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» تا چه میزان در درمان اختلال؛ تنیدگی بسن از ضربه اثربخش است؟ در این پژوهش؛ از طرح تجربی تک‌موردی از نوع خحط پایه چندگانه استفاده شده است. علت استفاده از این طرح» وجود نکات مثبت طرح‌های تجربی تک‌موردی» مثل داشتن کنترل نسبی روی شرایط آزمایش. سنجش مداوم و سنجش خط پایه است (بارلو و هرسن (776756 :6 132710۷7)» ۱۹۷۹ ص ۸۹). جامعه آماری اين پژوهش. مردان مبتلا به اختلال تنیدگی» پس از ضربه (ناشی از تصادف رانندگی) می‌باشند که به مراکز مشاوره قم مراجعه نموده» با اجرای آزمون اختلال تنیدگی» پس از ضربه (188-8)» این اختلال در آنها تشخیص داده شد. آزمودنی‌های پژوهش, از این جمعیت به روش هدفمند انتخاب شدند. غربال اولیه برای گزینش نمونه‌ای دارای معیارهای ورود انجام شد. معیارهای ورود عبارت بودند از: ضربه ناشی از تصادف رانندگی, نداشتن اختلال شخصیت شدید. عدم دریافت درمان روان‌شناختی, عدم مصرف داروهای روان‌پزشکی تا ۶ ماه پیش از درمان. برای تشخیص اینکه افراد اختلال شخصیت شدید ندارند, پرسش‌نامه چند محوری بالینی میلون ۳ (۱/68/1-311) اجرا شد. حجم نمونه پژوهش, ۳ نفر بود که پس از موافقت بیماران برای شرکت در پژوهش, درمان فراشناختی با رویکرد دینی به گونه نفرادی بر روی آنها اجرا شد. ویژگی‌های نمونه مورد مطالعه در جدول ۱ آمده است. آزمودنی سن | جنس | وضعیت تأهل تحصیلات مدت ابتلا پيامد جسمی تصادف پیمار اول ۱ ۳۸ | مره متأهل یساس تقریبا دو سال جراحت و مصدومیت نسبتا شدید دست و پای پیمار دوم ۳ مرد متأهل دانشجوی ارشد تقریبا ۲۰ ماه فوت همسر و جرح پیمار پیمارسوم ۱ ۲۵ | مرد متأمل لیسانس تقریبا دو سال و نیم مصدویت شدید بیمار و یکی از فرزندان پرسش‌نامه افسردگی بک ویرایش دوم (3101-11): این پرتش‌نامه» شکل بازنگری شده پرسش‌نامه افسردگی بک است که برای سنجش شدت افسرزدگی درا انا و ذزرگسالان تدرین شده است. این پرسش‌نامه ۲۱ ماده دارد. میزان افسردگی بر روّی یک پیوستار۶ درجّه‌ای, از صفر (فقدان افسردگی یا افسردگی خفیف) تا ۳(افسردگی شدید) طبقه‌بندی می‌شود. نمره کل» با جمع کردن نمره‌های ماده‌ها به دست می‌آید (از صفر تا 1۳)» که نمره بالاتر بیّانگر, افسردگی بیشتر است. ضریب آلفای کرونباخ ٩ و ضریب ثبات درونی ۲ در جمعیت آمریکایی و ضریب آلفای کرونباخ ۱ و ضریب پایایی ۰/4۶ در نمونه ایرانی به دست آمده است (فتی.(۳۳312) و همکاران؛ ۲۰۰۵). در این پژوهش» این پرسش‌نامه اضطراب بک (8۸1): این پرسش‌نامه» یک پرسش‌نامه خودگزارشی برای اندازه‌گیری شدت اضطراب در نوجوانان و بزرگسالان است. این پرسش‌نامه ۲۱ ماده دارد. میزان اضطراب بر روی یک پیوستار ۶ درجه‌ای» از صفر (فقدان اضطراب يا افسردگی اضطراب) تا ۳ (اضطراب شدید) طبقه‌بندی می‌شود. نمره کل» با جمع کردن نمره‌های ماده‌ها به دست می‌آید (از صفر تا 1۳)» که نمره بالاتر» بیانگر اضطراب بیشتر است. ضریب همسانی درونی آن (آلفای کرونباخ)» ۰۰/۹۲ پایایی آن با روش بازآزمایی, به فاصله یک هفته, ۰/۷۵ و همبستگی سوالات آن از ۰/۳ تا ۰/۷۹ متغیر است (لباخ و کتز (۵12 :8 1,000800)» ۲۰۰۵). ضریب آلفای کرونباخ ۰/۹۲ و ضریب پایایی پیش آزمون - پس آزمون. ۰/۷۵ و ضریب آلفای ۰/۹۲ و ضریب پایایی از طریق دونیمه‌سازی برابر با ۰/۹۱ در مطالعه ایرانی به دست آمده است (فتی و همکاران؛ ۲۰۰۵). در این پژوهش, این پرسش‌نامه به منظور تعیین شدت اضطراب مورد استفاده قرار گرفت. مقیاس تجدید نظر شده تأثیر رویداد وایس و مارمر (168-8): این مقیاس برای اندازه‌گیری ناراحتی ذهنی شایع پس از یک سانحه ناگوار در زندگی طراحی شده است (کریمر (۲62۳6۲)) و همکاران؛ ۳ این مقیاس ۲۲ ماده دارد و از سه خرده‌مقیاس تشکیل شده است که عبارتند از: اجتناب (۸ ماده)» افکار و تصاویر مزاحم ناخوانده (۸ ماده)» برانگیختگی (1 ماده). بالاترین نمره در این مقیاس, ۸۸ است. طیف پاسخ‌گویی آن از نوع لیکرت می‌باشد. ضریب پایایی پیش‌آزمون برای خرده‌مقیاس اجتناب» ۰/۸۹ خرده‌مقیاس افکار و تصاویر مزاحم ناخوانده ۰/۹۶ و خرده‌مقیاس برانگیختگی ۰/۹۲ گزارش شده است. اعتباریابی نسخه فارسی این مقیاس, توسط پناغی و پس از اجرای آزمون اختلال تنیدگی پس از ضربّه و اغربال معیارهای ورود» سه بیمار مرد مبتلا به اختلال تنیدگی» پس از ضربه انتخابشدند: پس از برگزازی جلسه توجیهی و جلب رضایت افراد برای انجام روند درمان, رضایت‌نامه دریافت گردید.*سپس» هررسه آزمودنی ابزارهای پژوهش, شامل مقیاس تجدیدنظر شده تأثیر رویداد وایس و مازمز پرسش‌نامه اضطراب یک و پرسش‌نامه افسردگی بک» ویرایش دوم را در سه نوبت به فاصله زمانی یک هفته تکمیل نمودند. هنگامی که خطوط پایه با شیب نسبتا ثابت» برای همه آزمودنی‌ها در مورد ابزارهای فوق تشکیل شد. درمان توسط پژوهشگر طبق دستورالعمل جدول ۲ بهروش پلکانی با فواصل یک هفته‌ای آغاز گردید. از این مرحله به بعده آزمودنی‌ها در جلسات اول» سوم پنجم» هشتم, دهم درمان و دو ماه پس از درمان, سه ابزار را برای تعیین سیر پیشرفت درمان تکمیل نمودند. دو بیمار دیگر نیز که در انتظار شروع درمان بودند. ابزارهای پژوهش را همچنان تا ورود درمان تکمیل نمودند. پس از گذشت دو جلسه از درمان مراجع اول, درمان مراجع دوم آغاز و پس از گذشت دو جلسه از درمان مراجع دوم درمان مراجع سوم آغاز گردید. ترتیب ورود بیماران به طور تصادفی بود. به این ترتیب که آزمودنی اول» دارای سه خط پای»» آزمودنی دوم دارای چهار خط پایه و آزمودنی سوم دارای پنج خط پایه بود. در انتهای جلسات درمانی و ماه دوم پیگیری نیز مجددا جدول ۲. پروتکل فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی در قالب ده جلسه درمانی تدوین فرمول‌بندی موردی معرفی الگو با رویکرد مذهبی و آماده‌سازی مراجع. چالش مذهبی (استعاره کید شیطان. فن تقاضای پردازشی بدیل مذهبی, فن تصویرسازی ذهنی مذهبی و...) و غیرمذهبی با باورهای منفی درباره علائم؛ تمرین ذهن آگاهی گسلیده و معرفی و ارائه مویدهای مذهبی این سبک تفکر (فن تغافل, استعاره کی نماز می‌خوانی؟ تمثیل «دهقانی که با قضاوت میانه نداشت» و...)» معرفی به تعویق انداختن نگرانی (فن صبر و...) مروز تکلیف خانگی و مقیاض 517-5 0۳ به ویژه پخش‌های ۲ و ۳ ادامه آماد‌سازی :دز صورت نیاز, تحلیل مزایا و معایب نگرانی/ نشخوار فکری با رویکرد مذهبی (فن سود و زیان مذهبی و...) و غیرمذهبی, ادامه چالش مذهبی قاعده «لایکلف اه نفسا الا وسعها» فن ترک اعتیاد شیطان, استعاره مذهبی «به هیچی فکر نمی کنم» و...) و غیرمذهبی با باورهای منفی درباره علائم مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳]517-5 به ویژه بخش‌های ۲ و ۳ چالش مذهبی (استعاره مذهبی اندرو نیوبرگ و فن دقت عقلی - دقت عقلایی. فن خیرباوری..) و غیرمذهبی با باورهای مثبت درباره نشخوار فکری و نگرانی, مرور به تعویق انداختن نگرانی و گسترش کاربردهای آن (فن مشارطه یک روزه و..)» بررسی و متوقف کردن سرکوب فکر (استعاره عارف و جوان خام و...) مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳۳517-5 به ویژه بخش‌های ۲ و ۳و ۶ گسترش کاربردهای به تعویق انداختن نگرانی/ نشخوار فکری (استعاره روح مجرد و...)» چالش مذهبی (فن «اعقلها و توکل»» استعاره «ما فات مضی و...». استعاره «انا رب الابل و...» استعاره «یا پن آدم... لاتعلمنی ما یصلحک» و...) غیرمذهبی با باورهای مثبت باقی مانده درباره نشخوار فکری و نگرانی و باورهای منفی درباره علائم, بررسی و حذف سایر راهبردهای مقابله‌ای غیرانطباقی (معرفی راهبردهای مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳1517-5 بررسی ماهیت پردازش مفهومی. بررسی مقابله اجتنابی و غیرانطباقی و حذف آن. کار پر روی باورهای مثبت باقی مانده (تمثیل «علاقه به دانستن زبان حیوانات». استعاره «اين نیز بگذزد) و...) درباره نگرانی و نشخوار فکری مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳1517-5 تحلیل مذهبی و غیرمذهبی مزایا و معایپ پایش (بازیینی) تهدید چالش مذهبی (استعاره «هدهد سلیمان». فا توجه به قضنا و قلار ی استعاژق دیوار شکسته و -.) و غیرمذهیی با باورهای مثبت درباره پایش تهدید؛ متوّقف کردن پایشا تهدید و اراد گزینه‌های مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳751-5. آموزش تمرکز مجدد توجه با رویکرد مذهبی (فن فوکوس اند فلو مذهبی و...) و غیرمذهبی, چالش مذهبی و غیرمذهبی با باورهای مثبت وا منفی باقی مرور تکلیف خانگی و مقیاس ۳۳9517-5 کار بر روی نگرانی» نشخوار فکری, باورها مقابلهه توجه؛ کار بر روی باورهای باقی مانده. شروع کار بر روی «طرح کلی درمان». معرفی افن «ذکر کثیر» مرور تکلیف خانگی و مقیاس 1۳7517-5 کار بر روی موضوعات باقی مانده مشخص شده در مقیاس ۳۳510-5 تدوین برنامه جدید برای مقابله با افکار مزاحم و علائم, تکمیل طرح کلی درمان ریت برنامه جدید و تشریح آن با استفاده از مثال فرضی: ول ۲ پروتکل فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی در قالب ده جلسه درمانی آمده ین پروتکل,» مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و با الگوگیری از پروتکل ولز به صورت اولیه توسط پژوهشگر طراحی شده است. پروتکل پس از طراحی مقدماتی, به هشت نفر از روان‌شناسان مقطع دانشجویان دکترا و بالاتر که در علوم حوزوی نیز متخصصان بودند. ارائه شد تا با استفاده از شاخص‌های ارزیابی پروتکل» روایی محتوایی آن را مورد بررسی قرار دهند. از این تعداده شش 43 روا ادن » سال دهم شماره اول» بهار ۱۳۹۹ فرم ارزیابی بازگردانده شد. شاخص‌های ارزیابی پروتکل» پنج بخش بود که متخصصین, باید هر بخش را از لحاظ انطباق پروتکل با آن قسمت از ۱ تا ۱۰ نمره‌گذاری می‌کردند. در این شاخص‌ها با توجه به رویکرد مذهبی پروتکل تغییراتی صورت گرفت. این پنج بخش, شامل میزان انطباق با نظریه درمان فراشناختی ولز میزان انطباق با اصول و فرایند درمان‌های نسل دوم و سوم (گفت‌وگوی سقراطی, ساختارمند بودن» اکتشاف هدایت شده» مشارکت پذیری و...)» میزان صحت برداشت‌های انجام شده از یات و روایات (اصل مستندات در خود پروتکل آورده شده بود)» میزان انسجام محتوای پروتکل طراحی شاه و قابلیت اجرا تدوین گردید. میانگین نمرات متخصصان در این مقیاس, 4 بود که با توجه به ضریب انطباق لیهی» برای تدوین پروتکل (حدود نمره ۷ و بیش بیشتر از آن) قابل قبول بود. برای محاسبه داده‌های حاصل از این پژوهش, از روش معناداری بالینی استفاده گردید. برای به دست آوردن معناداری بالینی» از فرمول درصد بهبوادی استفاده می‌شوه: این فرمول» اولین‌بار توسط بلانچارد و اسکوارز (اوگلز (08619) و همکاران؛ ۲۰۰۱ برای تجزیه او تحلیل داده‌های حاصل از طرح‌های تجربی تک‌موردی ارائه شده است. در اين فرمول. نمره:پیش‌آزمون"را از نمره پس‌آزمون کم کرده و حاصل را جدول ۳ مقايسه نمره‌های مراجعان در 11۳5-14 با توجه به ملاک‌های اصلی اختلال تنیدگی پس از ضربه. یعنی تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده (۰0 اجتناب (۸) و پیش انگیختگی (11) قبل از شروع درمان, حین درمان و در پایان مراجع اول آ ۲/۲ ۳ ۱۸ ۲ ۹ ۰ 1/۸۰ مراجع دوم 1 ۳۹ ۱۶ ۱ ۱ ۷ ۳ 14 مراجع سوم 1 ۱۸ ۱۹ ۱ ۹ 3 یگ ۷۷ در جدول ۲ به نمره‌های بیماران در 1۳5-87 با توجه به : جدد علائم مزاحم ناخوانده (1)» اجتناب (۸) و بیش انگیختگی (11) پیش از شروع یب ی و 0 قابسراین چذدول/سانگر این اسنق کته رای بهمنه یسازاق:در ن درمان اشاره شده است. نتایج این جدول بی : ند درمان, کاهش داشته است. درصد بهبودی کلی برای سه بیمار ۷۳/ بوده است. بنابراین بیمار, نتیجه مداخله‌های درمانی بوده است. روند نمرات سه بیمار در درصد بهبودی آنان در جداول ۶ و ۵ نشان داده شده است. جدول ۶. مقايسه نمره‌های مراجعان در 3101-11 و درصد بهبودی آنان جدول ۵. مقايسه نمره‌های مراجعان در: 13۸1 و درصد بهبودتی آنان جدول ٩. مقایسه نمرات مراجعان در 1۳5-7 در مرحله پیگیری (دو ماهه) مراجعان ‏ |[ خرده‌مقیاس‌های 1۳5-1 | نمرات مراجعان در مرحله پیگیری ‏ | میزان بهبودی بهبودی کلی در هر سه بهبودی این پژوهش, با هدف تعیین اثربخشی فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» بر درمان مردان مبتلا به اختلال تنیدگی پس از ضربه ناشی از تصادفت رانندگی انجام شند»تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده» اجتناب و بیش انگیختگی,. آماج‌های اصلی درمان محسوب می‌شدند. نتایج حاصل از نمره‌های مراجعان در آماج‌های اصلی,» بیانگر این است که فراشتاخت ذرمانگری» دز کاهش این آماج‌ها موفق بوده است. اینگرام (1087000) و همکاران (۲۰۰۰)» در بررسنی.اثرتخششی ذرمان‌های روان‌شناختی به شش متغیر اشاره می‌کنند. آنها معتقدند: نتایج پژوهش‌های مداخله‌ای را باید بر اساس این متغیرها بررسی نمود. نتایج این پژوهش نیز بر اساس این شش متغیر بررسی می‌گردند: ۱. انداز تغییر: چقدر کاهش در آماج‌های اصلی درمان رخ داذه است؟ تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده, اجتناب و بیش انگیختگی؛از آماج‌های اصلی درمان بودند نتایج نشان می‌دهند که همه بیماران کاهش چشم‌گیری در آنها داشته‌اند. نمره‌های کليه بیماران در پایان درمان و ماه دوم پیگیری» در مقیاس تجدید نظر شده تأثیر رویداد وایس و مارمر (-188) کاهش داشته است و این در تبیین کاهش تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده» باید گفت: در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی, با فراشناخت‌های منفی بیماران درباره خطر علائم» چالش مذهبی می‌شود. پس از تضعیف اين فراشناخت‌های منفی» بیمار می‌آموزد که این علائم, خطری برای وی به همراه ندارد و نباید به آن, با الگوی‌های پاسخ‌دهی ناسازگارانه همچون سندرم شناختی - توجهی پاسخ دهد. همچنین, نباید برای پیشگیری از تجربه مجدد علائم, درصدد سرکوبی آنها برآمد و پرهیز از سرکوبی» می‌تواند موجب کاهش چشمگیر تجربه مجدد علائم در هر سه بیمار شاه باشد. همچنین» در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» سانحه تصادف رانندگی» معنایی بالنده‌تر و متعالی‌تر می‌یابد. همین امر می‌تواند موجب گردد تا تجربه مجدد علائم» همچون گذشته پریشانی روانی بیماران را به همراه نداشته باشد. این معنادهی متفاوت به ضربه و سانحه. می‌تواند یکی از وجوه تمایز فراشناخت درمانگری رویکرد معمول با رویکرد اسلامی تلقی گردد. چه بسا در تحقیقات بعدی روشن گردد که این مسئله در پایداری درمان و کاهش عود نیز موثر است. در تبیین کاهش نمره اجتناب هر سه بیمار, باید خاطر نشان کرد که در مداخلات فراشناخت درمانگری با رویکرد معمول و رویکرد اسلامی, فراشناخت های مثبت بیماران دربار سودمندی اجتناب به چالش کشیده می‌شود و الگوی‌های پاسخ‌دهی سازگارانه‌تر به علائم, جایگزین اجتناب می‌گردد. در رویکرد اسلامی» بحث ایمان:به قضا او قدز الهی و ناکارآمدی اجتناب در تغییر و دگرگونی تقدیرات الهی برای بیمارانتبیین می‌شود.این بخحث در کنار بحث رضامندی و راضی بودن از مقدرات الهی» می‌تواند در حذف .یا دست کم تضعیف اجتناب تأثیرگذار باشد. در تبیین کاهش بیش انگیختگی سه بیمان باید به این نکته اشاره کرد که مقابله‌های مذهبی همچون توکل, ذکر صدقه که در فراشناختدزمنانگری با رویکرد اسلامی بر روی آن تأکید می‌گردد. می‌تواند در کاهش بیش انگیختگی موثر باشد؛ چرا که بر اساس نتایج بسیاری از پژوهش‌ها در جهان, امور معنوی و مقابله‌های مذهبی, رابطه همبستگی مثبتی با کاهش اضطراب., برپایی فیزیولوژیک و بیش انگیختگی دارد (ر. ک: پارگامنت, ۲۰۰۱). ۲ کلیت تغییر: چند درصد افراد تغییر کرده‌اند و چند درصد تغییر نکرده‌اند؟» نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مراجعان در پایان درمان, در مولفه‌هایی که مقیاس تجدید نظر شده تأثیر رویداد وایس و مارمر (-1۳5) مورد سنجش قرار می‌دهد (تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده, اجتناب و بیش انگیختگی)» به ۷۳ درصد بهبودی کلی دست یافتند. این درصد» در مرحله پیگیری دو ماهه به ۷۶ این نتایج» حاکی از این است که هر سه بیمار تغییر کرده‌اند. این متغیر یعنی کلیت تغییر تأمین شده است. با توجه به اندک بودن تعداد بیماران؛ این متغیر باید در نمونه‌های بزرگ‌تر نیز مورد بررسی قرار گیرد. ممکن است در نمونه‌های بزرگ‌تر این کلیت تغییر تا حدی کاهش یابد. در تبیین متغیر کلیت باید گفت: هر سه بیمار خود را مذهبی می‌دانستند و در مصاحبه اولیه و در فرایند درمان نیز موژلفه‌های مذهبی بودن در هر سه مراجع مشهود بود. بی‌تردید روحيه مذهبی بیماران و سنخیت روحیات آنان با فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» می‌تواند در متغیر کلیت تغییر تأثیرگذار بوده باشد. تببین دیگر اینکه» همه انسان‌ها فطرت مذهبی دارند. ریش ات وقتی در معرض درمان‌هایی هم‌راستا با فطرت مذهبی خود قرار می‌گیرند؛ احتمالا بیشتر با تغییرات درمانی» همساز ۳ عمومیت تغییر: در سایر حوزه‌های زندگی چه میزان تغییر داده است؟ در حوزه افسردگی» در مقیاس 811-1 در پایان درمان» شاهد 1۰ درصد بهبودی کلی در مراجعان هستیم. این درصد. در پایان ماه دوم پیگیری به ۱٩ درصد رسیده است. مراجعان در حوزه اضطراب نیز در مقیاس 8۸7 به بهبودی کلی ۷۲ درصد در پایان درمان دست یافتند. این درصد در پایان ماه دوم پیگیری» به ۷۶ در تبیین این بخش باید گفت: فنون"وامداخله‌های اسلامی به کار برده شده در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی الگویی پاسخ‌دهی انطباقی‌تری به.بیماران ارائه می‌دهند. الگوهایی همچون الگوی صبر رضا ذکر که می‌تواند در کاهش اضطراب و افسردگی بیماران موثر باشد (ر. ک: حسینی بیرجندی» ۱۳۹۶) و سایر حوزه‌های زندگی بیماران را تغییر دهند. از سوی دیگر در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی» فراشناخت‌های منفی درباره خطر و کنترل‌ناپذیری نگرانی (اضطراب) و نشخوار ذهنی (افسردگی) و همچنین فراشناخت‌های مثبت. درباره سودمندی‌های نگرانی و نشخوار ذهنی.به چالش مذهبی کشیده می‌شود. به عنوان نمونه» تأکید برخی از آموزه‌های اسلامی برزندگی در زمان حال می‌تواند سهم بسیاری در تصحیح افکار اضطراب‌آلود و افسرده‌وار داشته باشد. همان‌ظور که گفته شد در جلسات روان‌درمانگری جبیه ابر بایر گنج س مار ایو یرد که ي‌راجي گد کی زیخ مرا ری نبوده» بلکه با بازتاب و پاداش الهی در سطوح مختلف زندگی توا است. با ایجاد این طرز تفکر بیمار از احساس پوچی و سرگردانی رهایی می‌یابد. همچنین» در رویکرد مذهبی این باور داشست که جهان هستی واجد نظم است و بدون اراده خالق هستی» برگی از درخت نمی‌افتد و اعتقاد بیماران به این خالق هستی» بزرگ‌ترین حافظ و تکیه‌گاه است» در آنان تقویت می‌شود (یوسفی, ۶. میزان پذیرش: افراد تا چه اندازه در فرایند درمان مشارکت داشته و آن را به پایان رسانده‌اند؟ کزدین (1۵2۵0) معتقد است: افت آزمودنی‌ها را باید به عنوان یکی از متغیرهای درمان محاسبه نمود. آزمودنی‌های این پژوهش؛ از ابتدا تا انتها جلسات درمانی را ادامه دادند و در تمامی ده جلسه» بر اساس زمانبندی قبلی در فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی, شرکت کردند (حمیدپور ۹ هر چند دلایلی همچون تعداد اندک بیماران؛ کوتاه‌مدت بودن فراشناخت درمانگری و البته پیگیری مجدانه درمانگر می‌توانست در نبود افت در این پژوهش موثر باشد» ولی نباید از این نکته غفلت کرد که در جامعه اسلامی ایران؛ کمتر مشاور و روان‌درمانگری یافت می‌شود که در فرایند درمان, به صورت تخصصی و ساختارمند از ایمان و عقاید مذهبی بیمار بهره جوید. این استفاده ساختارمند از ابعاد مذهبی بیماران» در کنار سنخیت بیشتر مداخلات درمانی با باورها و نگرش‌های بیماران مذهبی و همچنین, تعهد اخلاقی و ایمانی نسبتا بالاتر روان‌درمانگران مذهبی نسبت به بیمارانشان, می‌تواند در این کاهش افت ام بژده باشد. ۵. ایمنی: آیا در اثر درمان» سلامت جسمی وازوانی بیماران کاهشن"یافته است؟ مقایسه نمره‌های آزمودنی‌ها در مرحله خط پایه و مرحله پیگیریذر همه ابعاد نشان داد که؛آزمودنی‌ها به بهبودی دست يافته‌اند. ولی هر یک از آنها به میزان معینی تغییر کزده‌اند و ار انب خاصی در نتيجه کاربرد این شیوه درمان دیده نشد. تحقیقات متعدد نشان می‌دهد که روان‌درمانی معنوی و مذهبی, در ارتقا سلامت جسمی و روانی بیماران مور است (ر.ک: حسینی بیرجندی» ۱۳۹۶؛ نیوبرگ و والدمن» ۲۰۱۰). 1. ثبات: دستاوردهای درمان چقدر دوام داشنته‌اند؟ داگاسن و رابی چاوود (۲۰۰۷) معتقدند: وجود مرحله پیگیری دو ماهه, برای ارزیایی ماندگاری آثار دزمان کافی است. مشاهده فرایند پیگیری دو ماه در جدول 1٩ نشان می‌دهد که نمره‌های بیمار اول و سوم در مرحله پیگیری دو ماهه. در سه خرده‌مقیاس تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده» اجتناب و بیش انگیختگی مقیاس تجدیدنظر شده, تأثیر رویداد وایس و مارمر (1۳9-8) در مرحله پیگیری» نه تنها تداوم داشته, بلکه عمیق‌تر شده و به ۸۲/ و *۸/ بهبودی کلی رسیده است. در تببین ثبات دستاوردهای درمان این پژوهش. باید گفت: به اعتقاد برخی روان‌شناسان (هادی و جان‌بزرگی,. ۸) ادغام روان‌درمانی با آموزه‌های الهی و معنوی» پایداری درمان را به صورت چشم‌گیری افزایش می‌دهد. همچنین» به زعم برخی پژوهشگران (دسوزا و رودریگو ۲۰۰۶)» عدم توجه روان‌درمانی سنتی به عنصر معنویت و ارزش‌های دینی در فرایند درمان» ناپایداری تغییرهای رفتاری ایجاد شده در بلندمدت و درصد بالای بازگشت به رفتارهای نابهنجار را به دنبال داشته است. در زمينه کاهش دو درصدی بهبودی بیمار دوم در مرحله پیگیری به نسبت پایان درمان به نظر می‌رسد. به دلیل فوت همسر و دلتنگی‌های بیش از حد فرزندان و عدم مداخله روان‌شناختی مستقیم» در زمینه مشکلات روانی- عاطفی فرزندان دستاوردهای درمان, به نسبت دوام کمتری داشته است. همچنین» جدول ۶ نشان می‌دهد که میزان افسردگی بیمار اول و سوم در مقیاس 801-31 در پایان مرحله پیگیری نه تنها دوام داشته بلکه عمیق‌تر شده و به 5۷/ و ۹4/ بهبودی رسیده است. به دلایلی که گذشت.» نمره افسردگی بیمار دوم در مقیاس 301-1 در پایان مرحله پیگیری, به نسبت پایان درمان ۱۲ درصد کاهش داشت و به ۶۸ / بهبودی رسید. همچنین, جدول ۵ نشان می‌دهد که میزان اضطراب بیمار اول و سوم در مقیاس 8۸۲ در پایان مرحله پیگیری نه تنها دوام داشته. بلکه عمیق‌تر و به ۸۲/ و ۹ بهبودی رسیده است. نمره اضطراب بیمار دوم در مقیاس 8۸1 در پایان مرحله پیگیری به نسبت پایان درمان؛ ۱۳ درصد کاهش داشت و به 11۱ بهبودی رسید. در مجموع, بهبودی کلی هر سه بیمار در مرحله پیگیری نسبت به بهبودی کلی پایان درمان در هر سه مقیاس (1۳8-8) 871-17 و 8۸ بیشتر شده است و به ترتیب. به 7۷۶۰/۹۱/۷۶ ارتقا یافته است. بنابراین» فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی در دوره پیگیری نیز قادر است دستاوردهای درمان را در بیماران حفظ کند و روند بهبودی را ادامه دهد و اثربخشی خود را بهلتخاظ این ملاک نیز به اثبات برساند. با توجه به عمر کوتاه و نوپا بودن اصل فراشناخت درمانگری» این پژوهش, اولین پژوهشی است که در زمینه فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی صورت گرفته است. تا پیش از این فراشناخت درمانگری با رویکرد معنوی و یا رویکرد دینی (بودایی» مسیحی, اسلامی) انجام نشده است. ازاین‌رو شاید نتوان در زمینه همسویی یا ناهمسویی یافته‌های این پژوهش, با سایر پژوهش‌ها بحث کرد. اما اگر یافته‌های این پژوهش را با یافته‌های پژوهش‌هایی که به‌طورکلی با رویکرد معنوی و دینی» به درمان اختلال تنیدگی پس از ضربه پرداخته‌اند. مقایسه کنیم پاید گفت: یافته‌های اين پژوهش, همسو با یافته‌های پژوهش عیسی‌مراد و همکاران (۱۳۸۹)» که اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر آموزه‌های دینی در کاهش نشانگان اختلال تنیدگی پس از ضربه مزمن آزادگان ایرانی را به اثبات رساندند می‌باشد. همچنین یافته‌های این پژوهش همسو با یافته‌های مق آسمغای ۱3۸50 که اقربخشی اذرنان موی وندگی ,با کید بر اضبول,هستی‌شناسی اسلافی, بر کاهش نشانگان اختلال تنیدگی پس از ضربه» مورد مطالعه قرار داد می‌باشد. یافته‌های پژوهش طیبی و قنبری هاشمآبادی (۱۳۹۰)» در زمینه مقایسه اثربخشی گروه‌درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی رفتاری» در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه نیز با در مجموع نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی, در کاهش تجربه مجدد علائم مزاحم ناخوانده, اجتناب و بیش انگیختگی از کارآیی و اثربخشی لازم برخوردار است. یکی از اهداف اصلی فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی, همانا چالش مذهبی با فراشناخت‌های مثبت و منفی (درباره علائم و افکار مزاحم و منفی تکرارشونده» حذف سندرم شناختی - توجهی و جایگزینی آن» با الگوهای پاسخ‌دهی بدیل اسلامی به این افکار و باورها است. به نظر می‌رسد» این اهداف تا حدی در این پژوهش تحقق یافته است» هرچند تا تحقق کامل آن راه بسیاری باقی مانده است. همچنین» یافته‌های این پژوهش از این باور که توجه» تقویت و استفاده از باروهای مذهبی بیمار می‌تواند سهم ویژه‌ای در چالش با باورهای فراشناختی مثبت و منفی داشته باشد. حمایت می‌کند. آموزه‌های اسلامی مورد استفاده در مداخلات و چالش‌های مذهبی, علاوه بر تضعیف باورهای فراشناختی مثبت و منفی» به نوبه خود در معنادهی و مفهوم‌بخشی به حوادث و سوانح رانندگی و تصحیح تفسیر آسیب‌زای بیمار از آنها مور است. این مهم» در فرایند درمان ببه خوبی,ملموس و مشهود بود. این پژوهش, اگر چه به دلیل رویکرد اسلامی‌اش در نوع خود بدیع است. ولی با محدودیت‌های چندی روبه‌رو بوده است. پژوهش به شکل تک‌موردی ,و با ۳ بیمار انجام گرفت که تعمیم‌پذیری دستاوردهای درمان را به سایر افراد جامعه محدود می‌کند. همچنین, آزمودنی‌های پژوهش همگی از جنس مذکر بودند. ازاین‌ری پیشنهاد می‌شود که اثربخشی این رویکرد درمانی در حجم نمونه بیشتر و همچنین» جنس مونت مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش» فقط یک نوع ضربه (یعنی ضربه ناشی از تصادفات رانندگی) مورد مطالعه قرار گرفت. این امر تعمیم‌پذیری نتایج درمان را به سایر ضربه‌ها محدود می‌کند. نتایج این پژوهش را باید با احتیاط تفسیر کرد؛ چرا که پژوهشگر و ارزیاب یک نفر بوده است و ممکن است در نتایج سوگیری‌های پدید آمده باشد. بنابراین» پیشنهاد می‌شود که در پژوهش‌های آینده ارزیاب‌های مستقل (به جز درمانگر) به ارزیابی دستاوردهای درمانی بپردازند. هر چند در این پژوهش از آموزه‌های اسلامی استفاده شده ولی با توجه به جایگاه ویژه استعاره‌ها در درمان» باید سعی کرد در پژوهش‌های بعدی تا حد امکان از استعاره‌هایی با مضمون اسلامی استفاده کرد. اسمعیلی, معصومه, ۱۳۸۹ «مطالعه اثربخشی درمان مرور زندگی با تأکید بر اصول هستی‌شناسی اسلامی بر کاهش نشانگان اختلال استرس پس از سانحه» فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی ش ۲ ص ۷۸-۵۳ بیان‌زاده» سیداکبر ۱۳۷۹ «ضرورت نگاه به ارزش‌های دیضی در انتخاب رویکرد مشاوره و روان‌درمانی» در: چکیده مقالات اولین همایش نقش دین در بهداشت روانی» تهران. بیدآبادی» حکیم آقامحمد. ۱۳۷۹ خسن دل در سیر و سلوک الیل قم نهاوندی. پناغی» لیلی و همکاران, ۱۳۸۵ «اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس تجدید نظر یافته تأیر حوادث» مجله دانشکده حسینی بیرجندی» مهدی» ۱۳۹۲ روان‌درمانی و مشاوره با رویکرد اسلامی, تهران, آوای نور. حمی‌دپور» حسن و همکاران, ۱۳۸۹ «کارآیی طرخ‌واره.دژمانی در درمان زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر»» خدادادی» نعیما و همکاران» ۱۳۹۳ «عوامل نزتبط با آشروع اختلال السترس پس از سانحه در حوادث جاده‌ای» پرستاری و مامایی جامع‌تگر (فصلنامه دانشکده‌های پرستاری و مامایی استان گیلان). ش ۷۷۲ ص ۱۷-۹. شریفی‌نیا محمدحسین, ۱۳۸۸ «درمان یکپارچه‌ی توحیذی» رویکرّدی دینی در درمان اختلالات روانی» مطالعات فخررازی» محمدین عمر 3۳۷۱ تفسیر کبیر (مفاتیج‌لغیب). ترجمه غلی‌اضغر خلبی» تهران اساطیر. مفید محمدبن محمد. ۱۳۹۶ امالی شیخ مفید. ترجمه طه طرزی» تهران آدینه سبز. عیسی‌مراد ابوالقاسم و همکاران, ۱۳۸۹ «اثربخی روآن‌درمانی مبتنی بر آموزه‌های دینی در کاهش نشانگان اختلال استرس پس ضربه‌ای (۳1510) مزمن آزادگان ایرانی» فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی, ش ۰۱ص ۱۸-۱ طیبی» هاجر و بهرامعلی قنبری‌هاشم آبادی» ۱۳۹۰ «مقایسه اثربخشی گروه‌درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه» روان‌شناسی و دین, ش ۱۳ ص ۳۵-۲۳ گودرزی» محمدعلی, ۱۳۹۰ «رابطه نگرش مذهبی و علائم اختلال استرس پس از سانحه در زلزله زدگان شهرستان محمدی ری شهری, محمد. ۱۳۹۵ ترجمه میزانالحکمه. ترجمه حمیدرضا شیخی,» چ پانزدهم. قم دارالحدیت. میکاییلی بارزیلی» نیلوفر و همکاران» ۰۱۳۹۰ «مقایسه اثربخشی درمان اسلامی و درمان شناختی- رفتاری در مبتلایان به اختلال وسواس فکری- عملی» دستاوردهای روان‌شناختی (علوم ترییتی و روان‌شناسی)» ش ۲ ص ۸7-۹۱ نیکو نریمان و علی توکلی کاشانی» ۱۳۹۱ «تحلیل ارتباط سهم حمل و نفل ریلی و نرخ تصادفات و تلفات در حمل و ثقل جاده‌ای» در: مجموعه مقالات دوازدهمین کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک ایران» تهران. ولز آدریان, ۱۳۹۲ راهنمای عملی درمان فراشناختی اضطراب و افسردگی,» ترجمه شهرام محمدخانی, تهران؛ ورای هادی» مهدی و مسعود جان‌بزرگی» ۱۳۸۸ «اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مژلفه‌های شخصیت و بالینی» یوسفی» ناصر, ۱۳۹۱ «تأثیر شناخت درمانی مذهب‌محور و معنادرمانگری بر کاهش نشانگان افسردگی» اضطراب و پرخاشگری دانشجویان» فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. ش ۱۰ ص ۱۰۲-۸۷ 7170۵1 ]٩۰ 10۵1 5۵86:0001 0۳ 20000۶06 ,2013 مصونتهنوکک۸ عخطعنط روط صععخوصص۸ ۳0۵1 فصه بلفنطاه باهنهو5 نعنعه حلالههط هصه نامزمه مصونینام۹ ب[200, آه اع رظ بش۸ و0۷تاک۸ 283-7 .0 110 21۰ ,1760006 ]0 آمسا 7 ۸۵۳۹۵ فصمتام نحص 9 0۳۰ ] 50010165 26310115 [,۵۳۵ ۵0000-۱11 0۵86 6 واگ ,1997 ,36 ,116560 8۶ م17 .10 و/8310ظ هز هتسد هه جامناهعتصهعتمعنل ,معط نمی ما۰۹ ,2010 مش ,کلاع ۷۷ ۵۶ بل م5866 318-35 .0 ,24 .3 ,18070675 بوعنسم۸ ۱٩ امس70 ,تفعصواصصهرد ککعسی عنام 00512 5 عناهس 3۵5 وه امناکصم۲ از ۷/۵۵۵ #ماهنهمعع۸ ۵سس۵ ۳۳ ,2013 و له اه ,2 .ظ وقصتاصناظط [ 70۳۲۵1 ,دک فصه طاام11 ۶و وگ اوصداعسا م310۳ معط ۳۵۵۵ ۳۵6006 موز [ب552ع50 باه ۵س ۵۵۵۸ ۷۵۳۵ فصه مه آمدمک ۶ ,1991 بک رقانصعظ م ,1 لصف [ 70۵61 ,داماد عسطب فص بکاعناط ماوزوناه ,دناد آهعناناوم ما ناه حممصونومینه (-۹0۵10 ۳۷۵۵ که دمص عطا ۶و کعناومممم عنحعصمطرو ۲ ,2003 مله اع ,3 متعصقع0 1۳۵۵ ۷۵16۵6 ۵۶ 1۳5 بساگ هز معوم۸ وه بععص‌ناندمط مروانام‌هساز مگ ,2003 مله 6۲ ,3 .کل ,0۲صط۲0 0.4874 ,16 .37 ,ک5ع50 1۳001106 ]0 70۵ ,سیگ نحص ۸ 1 ۴٩ اعقده عطا طان عاطاهسه عنطاموعومصصعل منعمد فصه لمعنصنا ,2008 مله 6۲ مظ ,۲00۵۲0238 .7 ,۸:60 03۵ 3607631070 ]٩ آمسا70 ,تعاصعلنمعد عتگمی فد حذ علممعنل ککعاد تافص :۳0 717۵۵۵ 101001 00000-001 ,2007 ,36 بلفنهطنطام8 6 بل 36 ,قققا1 [ 7001 ,قسه1۳ ۳۵10۳۵۵ کمناو8ظ عسوزعنامط هنز کعوصقطی" ,2003 بله ۵۲ بش۸ .5 بفلاع۳۵19 ۲و هدزدد ۳0 نموه یک کعلومص جاعنحصه +عمص‌طاد کم کعساتساگ عنامنصهوگ ,2005 مله 6۲ ما ما۳۵ 70۵1 ,لاس8 آهتام 0 ۵ 6۵۵ صمعقه‌مهمن خ۸ بصمتاههگص مواعتحصه 0 .10 ,اقل و020 0060 ۸ ۷۵۵۵ مراد واه ام ,۲۰۰۰ له 6۲ مت ب ,138۲815 ۷۵۲ :۹7۵۳۵ 370 بعومقط مزع ماما عم ۵1 11006004 ,(مع) صصوطا ۳۰ 8 بو ۶ هدک انا م۵ مرنطعصه‌ناهاهد حنعطا مضه وازدم‌نی‌ناه ۶و عمدمنعص ۵ ,2003 مله 6۲ رک کل ,۵16۲ع1 8 600۳8۶ کنازعناه ۶و کععی وصه ککعسعنل آهعزعمامطودم 10۶ ماع عافنگ ,2009 و .5 ,1620۵ 140-0 .0 ,132 .3 ,۲771006۳10 ۷۵۵/91011 660796 7116 ,تسه عسما صعنگ۸ ۷۷ کالسو۸ 0106۳ هنز ,صواصهصا نصا م8۵ ۵ط 1 ,2005 ,36 مقاق6 :2 رل ,1۷۵6۲61 1060360 ۸۵5616 36110010701 0۵ رومام ارم و2 ]1٩ آم سل لو جنس معنتموه6 وه ۵1 وحم ص جاندوزی‌ناه وصه انامه ۶و فعامد امصتاعنل ۵ط ۲ ,2011 مله 6۲ را .1 مطقصاصل/1 1 6 ۵ ۳۵۶000565 ۵۴ رده لحصنومزو 10 نمدمنهد ج نمصسهی ع عنام «عگه طالمعط ماو 497-7 .0 ,34 .37 ,1760006 /10/0۳۵ع3 ]٩ ۵1 ساول تصاممهااه (وا/5376۵0 :800 ساملا کعومش م6 70۶ ,2010 بط .36 ۷۷۵100۵ + بش ,216۷06۲8 ,۳66 مط ق3۵۹6 ,و1160 دو ام 000 ممنوناعج ۶٩۰ روماماو2 7۳6 ,200 مک ۳۵۳826 داعم اصعسه فصه صمناه‌نام‌مش مصماعنتا نمعصی‌کنصوند لععنصنا* ,200 له اع ,3 .8 ,کاعع0 6اه 86 رک ۸ نطامع عنامصسه اهوم فصه منم نمی مصونعنام۴۹" ,2005 مله 6۲ مش هاگ 1-11 .0 و8 ,3 ر6قآبا بگ «منوزاع ما70 آماس 77 اطع اه1۳ عطا ها ووتعا0 که عامظ عطل تقطه1 فصه نمزم ,2003 مش بل وصصونک 221-۰ .0 ,42 .37 7760100 0۵ 3۵19100 ]٩ ام سول 0800 دکصگ عتاعمسهااد0 3 55عاز1 آهعزعمامطارد۳ فصه عصنم0) همزونام۹" ,2012 بط لاه طامقطان۸ 6 ,3 کل ,116۷0 ,87-8 .0 ,51 .37 مطلالهع7 0:۵ 361191011 0۳ 70۵7 ,وگ +معصه) مها ۷٩ بجهانان/1 عکنا ۶و تناما وصه جاعنصه مدوزدد0۳6ع0 تمعن کوصجاک عتاقنه ۳۵۵ ,2005, له اع و3 ۰ 08ه 1۷۷ 22-۰ .0 ,52 .37 وق ص77 ۸00۵۵ ۳۲٩/۵ 70 ,ععساز صز ۵عنداوی‌نکدی طانم عاصعناهم حز ۵ :۹۵۳ 370۷ ,060۳689101 00 وعنس۸ ۳م وره 71 17009006 ,2009 بش۸ ,فلع 6 م۶ لموسو7 آهدونامصاها روط 1 عانصیمهاع/3 جز مععصم۸۵* ,2013 بش۸ ,فلاع ۷ -186 .0 ,6 .3 ,7136700165 001070 00911106-361 006 1۵ ۸02۷۵/665 010 171100015 ,0۵0۷ 1 ۵ ۶ 200ع ۷۵۹ص بوتمصتصناتم چ :۳150 10۶ معط ع نمی ما۹ ,2004 رک مفطاصع5 عم مش رکل1ع ۷۷ ۰ ,35 .37 ن(00/ع ۳۹ ۳001001 000 و1۳ موم اعظ ]٩ امد لامعا 61 00 16 ۷/۴ 13180۳06۶ ککصتاگ عناهمس 3۵۹ 1۵02 ,2012 رک بل تفع ام ع بش۸ ,وااع 1۸ -373 .0 ,68 .37 رنرو ۳۹6۵19 020 ۳٩ آمسمل ,تلع فعلام ۲ هام۳ خ۸ روط 1 0 حنش۸ :م130۵ نمی ما30 ۷/5 1۵۵1۵۵0 ۳151 عنصوط ,2008 ,36 ,۷۷۵11۵۲۵ +۵ م۸ ,قلع ۸۷

هدف این پژوهش، مطالعه اثربخشی فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی، در درمان افراد مبتلا به اختلال تنیدگی، پس از ضربه (ناشی از تصادف رانندگی) بود. بدین منظور از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایة چندگانه با دوره پیگیری استفاده شد. برای انجام این پژوهش، سه نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای هر یک از شرکت کنندگان به صورت تصادفی، بین 3 تا 5 هفته مرحله خط پایه در نظر گرفته شد. ارزیابی ها با استفاده از مقیاس تجدیدنظر شده تأثیر رویداد (IES-R)، پرسش نامه افسردگی (BDI-II) و پرسش نامه اضطراب (BAI)، در مرحله خط پایه، جلسات درمان و دو ماه پس از پایان درمان (پیگیری) انجام گرفت. یافته ها نشان داد که هر سه مراجع، در پایان درمان کاهش معناداری را در طراز نمرات علائم تنیدگی پس از ضربه، افسردگی، اضطراب نشان دادند. بر این اساس، به نظر می رسد فراشناخت درمانگری با رویکرد اسلامی یک درمان کوتاه مدت مؤثر برای کاهش علائم و نشانه های اختلال تنیدگی پس از ضربه است.

442093

روش تحقیق شبه آزمایشی بوده است و طرح پژوهشی مورد استفاده پیش آزمون-پس آزمون با گروه آزمایشی و گواه و جامعه آماری تحقیق عبارت از معلولین شهر کرمان بود. ابتدا کلیه معلولین در بهزیستی شهر کرمان که به صورت روزانه در این مرکز حضور داشتند در نظر گرفته شدند. از بین معلولین این مرکز با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ۳۰ نفر در دو گروه ۱۵ نفری (گروه آزمایش» ۱۵؛ و گروه گواه ۱۵) به عنوان حجم,نمونه در,نظز گرفته شد. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه پرخاشگری اهواز (۸60) و ابراز وجود (۸5۸). استفاده"شد. تجزیه و تخلیل. داده‌ها با استفاده از آزمون ۲ زوجی و تحلیل کواریانس با استفاده از نرم‌افزار 5۳55 نسخه ۲۱ انجام«شند: سپس با اشتفاداه؛از,روش نمونه‌گیری تصادفی ساده حجم نمونه به دو گروه. گروه گواه (۱۵ <- ۱) و گروه آزمایش(۰۱۵-) تقسیم شد.«یک*هفته پش.ازاجرای پیش آزمون مباحث آموزشی مهارت‌های اجتماعی به مدت ۸ جلسه ۱/۵ ساعته ,و ۲ روز.در هفته. بر روی«گروه آزمایش اجرا شد. در هر جلسه محتوا و تکالیف جلسه قبل به طور خلاصه مورد بحث وابررسی قرار گرفت. وسپس محتوای جلسه‌ی جدید آموزش داده می‌شد. پس آزمون ۵ روز بعد از پایان جلسات بر روی گروه گواه و آزمایشاجرا شد: .نتایج آزمون آ زوجی نشان داد که آموزش مهارت‌های ای خاش ی ۸۶۱ ۸ وبر ابراز وجود (۲۰/۸۸--ت) 8 ثر است گنایج تحلیل کو رای نا 51 مرش مهارت‌های اجتماعی بر پرخاشگری گروه آموزش موجب کاهش پرخاشگری و افزایش ابراز وجود می‌شود. سلامت تعاریف گسترده‌ای دارد که طبق تعریف نوین آن به معنای تندرستی جسمی, روانی» اجتماعی» معنوی» نبود بیماری, اختلال و صدمه يا ضربه است [۱]. در طبقه‌بندی بین‌المللی ناتوانی کارکردی و سلامت, معلولیت به عنوان یک اصطلاح چتری برای. آسب‌ها: سجنودیگ‌هایی کارگرهی رسشاز کی مطری شکه:استه بناترانی غویف منم سعلولوگو مطلولیت پراساس, یک الگوی ریسگی؛ روانی قااجقماغی, قیییی می‌شوده چرا که سلولیت تنیجه یک تال با تاتواتی اس که از اتجام یک با ند نش ظبیعی که میتنی براسن..جنس و سایر غلوم اجتماغی و اقرهنگی, استت» فبی‌گاهد یا جلوگیری, می‌کند. [۲]. امعلولیت مفهومی کلی محسوب می‌شود که با محرومیت‌هایی مرتبط است که فرد در نتیجه نقص (اختلال) و ناتوانی تجربه می‌کند. هرگونه فقدان یا کاهش فرصت برای مشارکت در زندگی اجتماعی در سطحی برابر با دیگران معلولیت نامیده می‌شود[۳]. معلولان جسمی و حرکتی به افرادی گفته می‌شود که به هر علت در سیستم حرکتی دچار ضعف يا اختلال یا ناتوانی باشند یا برای تحرک به پاره‌ای وسایل کمکی نیاز داشته باشند.زمانی که درنتیجه نقص و ناتوانی محدودیتی در سلامتی رخ دهد که فعالیت شخص در زندگی کم شود این واقعه مشخصه‌ای شخصی نیست؛ بلکه در ارتباط با محیط زندگی است. درواقع فرد معلول در جامعه محدودیت مشارکت دارد و معلولیت وی در اثر عوامل محیطی افزایش می‌یابد [۴]. اصطلاح مهارت‌های اجتماعی به رفتارهایی گفته می‌شود که شالوده‌ی ارتباطات موفق و رو در رو را تشکیل می‌دهند. مهارت‌های اجتماعی مجموعه‌ای از توانایی‌ها هستند که روابط اجتماعی مثبت و مفید را آغاز و حفظ نماید» دوستی و صمیمیت با دیگران را کستزشی هد کی سايه آموزشی مهارت‌های آجتیاعی بفرذه خنجا اه آنگیزه‌ها و طرز تلقی‌ها و رفتارهای: او شکل می‌کیره نا بتواند سازگاری بهتری با جامعه پیرامون فرد و سایرین داشته,باشد. لذابروز مهارت‌های اجتماعی ضعیف منجر به عدم پذیرش فرد توسط دیگران و ناسازگاری می‌شود [۵]. مهارتهای اجتماعی مجموعه‌ای از.توانایی‌ها هستند که: روابط اجتماعی مثبت و مفید را آغاز و حفظ نماید دوستی و صمیمت با همسالاآرا گسترش ذهد: سازگاری رضایت بخشی را در او ایجاد کند به افراد اجازه دهد که خود را با شرایط وفق دهند و.تقاشاهاتی«محیط اجتماعی«را بهذیرند آ[۶]»سه موّلفه از برنامه آموزش مهارت‌های اجتماعی به روابط بین فردی, همدلی, و ابراز وجود اختصاص می‌یابد..ارتباط منیان فردی یک تعامل گزینشی-نظامند-منحصر به فرد و رو به پیشرفت است که سازنده شناخت طرفین از یکدیگر و محصول.این شناخت بوده و موجب خلق معنای مشترک در بین آن‌ها می‌شود [۷]. به سبب مسائل خاص معلولین؛"توعی "شردرگمی همراه با کاهش عزت نفس» خود کم‌بینی و خودپنداره منفی همراه با احساس خشم و پرخاشگریا همراه است که سبب کاهش فعالیت‌های طبیعی و تعاملات اجتماعی می‌شود. به وسیله آموزش مهارت‌های اجتماعی به معلولین می‌توان وی را برای ادامه یک زندگی مطلوب با کیفیت عالی یاری نمود. بنابراین توجه به نقاط مثبت. تقویت ابزاز وجود و احساس خودباوری و خود ارزشمندی از مهمترین کارهایی است که بزرگان دین و علمای تعلیم و تربیت به آن توجه خاصی داشته‌اند. با این توصیف مهارت‌های اجتماعی» مهارت‌هایی هستند که برای افزایش توانائی‌های روانی و اجتماعی به کار می‌رود و افراد را ,قادر می‌سازد که به طور موّثری با مقتضیات و کشمکش‌های زندگی روبرو شوند [۷]. یکی از مشکلاتی که گریبانگیر بسیاری از معلولین می‌شود نداشتن صراحت در بیان و قاطعیت در رفتار در مقابل بسیاری از خطراتی است که آنها را تهدید می‌کند و برای رفع این معضل نیاز به آموزش مهارت اجتماعی ابراز وجود ضروری به نظر می‌رسد [۸]. پرخاشگری دفاع کردن از حقوق خود به شیوه‌ای خصمانه است. افراد پرخاشگر سعی می‌کنند. نیازها و خواسته‌های خود را از طریق تسلط. توهین و تحقیر دیگران برآورده کنند. آنها به حقوق و خواسته‌های دیگران اهمیت نمی‌دهند و زمانی احساس کنند مرد تهدید یا بی‌حرمتی واقع شده‌اند به پرخاشگری متوسل می‌شوند [٩]. فقدای مهازت‌های اجتماعی کافی, میان افزاد: دازا سعلولیه: جسمی و جرکتی سمکن است سشکلات زیادی .از قبیل انزوایق اجتماعی, افسردگی, مشکلات روانی- اجتماعی متعدد و ...را به وجود آورد. در نتیجه برای این افراد که از مهارت‌های اجتماعی ضعیفی برخوردارند آموزش صحیح به منظور کمک به بهبود مهارت‌ها به نحوی که بتوانند از تعاملات اجتماعی لذت ببرند و نسبت به خود احساس خوبی داشته باشند» الزامی به نظر می‌رسد[۷]. تردیدی نیست که در همه جوامع اقشاری که در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار دارند استرس‌های سنگینی را متحمل می‌شوند. در کشور ما نیز معلولین در شرایط فوق‌العاده- ای دشواری به سر می برند. از طرف دیگر تغییرات سریع و عمیق فرهنگی و اجتماعی زندگی مدرن بسیاری از اقشار آسیب‌پذیر را در رویارویی با مسایل زندگی دچار مشکل کرده است. به طوری که اکثر آن‌ها فاقد توانایی‌ها و مهارت‌های لازم در مواجه زندگی جدید بوده‌اند و بدون دستیابی به این مهارت‌ها نه تنها بهزیستی اجتماعی,» بلکه سلامت روانی فرد نیز به خطر می‌افتد. بنابراین ضرورت دارد تا تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر روی مشکلات معلولین بررسی شود [۱۰]. حیدری‌پور و همکاران در تحقیقی با عنوان «اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر هوش هیجانی معلولین جسمی-حرکتی» به این نتیجه رسیدند که آموزش مهارت‌های اجتماعی بیشترین اثربخشی را بر موّلفه‌های روابط بین فردی» روابط درون فردی» خلق عمومی و سازگاری و کمترین اثربخشی را بر مولفه کنترل استرس داشته است [۵]. در بررسی‌هایی که بر روی افراد دارای عزت نفس و ابراز وجود پایین صورت گرفته علائمی چون: شکایات جسمانی» افسردگی و اضطراب, کاهش سلامتی عمومی بدن» بی تفاوتی و احساس تنهای, تمایل به استناد شکست خود به دیگران» عدم رضایت شغلی و کاهش عملکرد و عدم موفقیت تحصیلی مشاهده گردیده است. به سبب مسائل خاص معلولین» نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزت نفس, خود کم‌بینی و خودپنداره منفی همراه با احساس خشم و پرخاشگری همراه است که سبب کاهش فعالیت‌های طبیعی و تعاملات اجتماعی می‌شود. به وسیله آموزش مهارت‌های اجتماعی به معلولین می‌توان وی را برای ادامه یک زندگی مطلوب با کیفیت عالی یاری نمود. با توجه به اینکه معلولان از مشکلات سازگاری عدیده‌ای چون عدم اعتماد بنفس, مشکلات عاطفی شغلی اجتماعی و... رنج می برند و از جامعه منزوی شده‌اند. امید است با فراگیری مهارت‌های اجتماعی. کیفیت زندگی و ابراز وجود بهبود بخشند. بنابراین در این پژوهش هدف کلی این پژهش بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر پرخاشگری و ابراز وجود معلولین شهر کرمان می- پژوهش از نوع شبه آزمایشی بوده و در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه آزمایشی و گواه استفاده شد. گروه گواه» شامل گروهی از آزمودنی‌های تحقیق است که به منظور سنجش تأثیر عوامل تأثیرگذار بر عملکرد آزمودنی‌ها در پس آزمون» عمل آزمایشی را دریافت نکرده و یا عمل آزمایشی دیگری غیر از آنچه به گروه آزمایشی داده می‌شود. دریافت می‌کند. گروه آزمایش و گروه گواه باید در تمام خصوصیات با هم یکسان و همگن باشند. جامعه آماری تحقیق عبارت از معلولین شهر کرمان بود. ابتدا کلیه معلولین در بهزیستی شهر کرمان که به صورت روزانه در این مرکز حضور داشتند در نظر گرفته شدند. از بین معلولین این مرکز با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ۳۰ نفر در دو گروه ۱۵ نفری (گروه آزمایش» ۱۵؛ و گروه گواه ۱۵) به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. برای انجام این پژوهش, ابتدا پرسشنامه ابراز وجود و پرخاشگری در بین ۳۰ نفر حجم نمونه توزیع و پخش شد و پیش آزمون انجام شد..سپس با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده حجم نمونه به دو گروه گروه گواه (۱۵ < 13) و گروه آزمایش(۱۵ <- 13) تقسیم شد. یک هفته پس ازاجرای پیش آزمون مباحث آموزشی مهارت‌های اجتماعی به مدت ۸ جلسه ۱/۵ ساعته و ۲ روز در هفته بر روی گروه آزمایش اجرا شد. در هر جلسه محتوا و تکالیف جلسه قبل به طور خلاصه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. وسپس محتوای جلسه‌ی جدید آموزش داده می‌شد. پس آزمون ۵ روز بعد از پایان جلسات بر روی گروه گواه و آزمایش اجرا شد.مهارت‌های اجتماعی ۱۰ مهارت (۱- مهارت ابراز وجود ۲- مهارت همدلی ۲- مهارت حل مساله ۴- مهارت گوش دادن ۵- مهارت افشا خود ۶- مهارت پاداش و تقویت ۷- مهارت توضیح دادن ۸- مهارت ارتباط میان فردی ٩- مهارت آماده سازی و خاتمه دادن ۱۰- مهارت پرسش. در پژوهش حاضر فقط از مهارت ابراز وجود مهارت همدلی, مهارت ارتباط میان فردی) را در بر می‌گرفت که از راهنمای آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان و نوجوانان (کارتلج و میلبرن» ترجمه نظری‌نژاد» ۱۳۸۶) و از کتاب مهارت‌های اجتماعی در ارتباطات میان فردی (ساندرز و دیکسون» ۲۰۰۹) اقتباس شده بود. برای تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار 509521 استفاده شد. که در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی می‌باشد. روش‌های آماری استفاده شده در این تحقیق عبارت از آمار توصیفی شامل جداول میانگین» انحراف معیار و روش‌های آماری استنباطی شامل آزمون 1 زوجی و تحلیل کوواریانس می‌باشد. جلسه اول معرفی و آشنایی با یکدیگر بیان اهداف, بستن قرارداد رفتاری و بیان قوانین کلاس» تعریف و روشن سازی و بحث در مورد مفاهیم مهارت‌های اجتماعی» روابط بین فردی» ابراز وجود و همدلی جلسه دوم ذکر نکاتی در مورد آغاز و خاتمه یک ارتباط تشکیل جدول سود و زیان برای مقابله با افکار منفی که مانع جلسه سوم ۱ ذکر و توضیح ۵ رمز ارتباط مور جلسه چهارم . بیان رفتارهای شنیدارهای مثبت» روش‌های برخورد با افراد خشمگین, تبدیل کردن یک بحث خسته‌کننده به یک بحث جذاب و بحث در مورد تلاش‌هایی که گروه در طول این مدت در زمینه روابط بین فردی داشته جلسه پنجم ‏ | تعریف ابراز وجود و بیان تفاوت رفتار مبتنی بر ابراز وجود با انواع رفتارهای دیگر جلسه ششم ‎ .‏ ذکر ویژگی‌های افراد خودابراز بیان حقوق بشر برای ابراز وجود ذکر برخی راه‌های افزایش ابراز وجود بیان جلسه هفتم . فراگیری فنون درخواست کردن » نه گفتن» بله گفتن و کنار آمدن با انتقاد جلسه هشتم ۲ تعریف پرخاشگری» ذکر تأثیرات بد پرخاشگری» و بیان اهمیت کنترل خشم جلسه نهم ۲ ذکر تأثیرات رابچ همدلی پایین و نشانه‌های رفتاری افراد با همدلی پایین جلسه دهم بحث در مورد خطاهای شناختی, و راه‌های مقابله با آن‌ها در موارد مربوط به روابط بین فردی و همدلی برای بررسی این فرضیه در ابتدا آزمون 1 مستقل برای مقایسه نمره‌های پرخاشگری و ابراز وجود در پیش آزمون در دو گروه گواه و آزمایش انجام شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود ندارد. سپس براساس آزمون آماری آ زوجی. تفاوت معنی‌داری بین دو گروه گواه و آزمایش به تفکیک در پیش آزمون و پس آزمون در سطح ۵ درصد بررسی شد (جدول ۲ به منظور بررسی نمره‌های پیش آزمون مربوط به قبل از مداخله آموزش مهارت‌های اجتماعی بر پرخاشگری و ابراز وجود معلولین در دو گروه آزمایش و کنترل از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد (جدول ۳ ۴) جدول (۲): میانگین و انحراف معیار نمره‌های پرخاشگری و ابراز وجود گروه آزمون با استفاده از آزمون آ زوجی متغیرها گروه تعداد | میانگین ۱*انخزاف,معیار :٩ تفاوت میانگین‌ها ۱ ۵۶ :1 518 1 پیش آزمون | ۱۵ | ۲۶/۶۷ ۳۳۶ ۷ ۱۲۸۸۴ ۰ جدول (۳) نشان‌دهنده‌ی نتایج تحلیل کواریانس بر روی متغیر پرخاشگری است. تحلیل داده‌ها نشان دادند که در مرحله پیش- آزمون» تفاوت بین دو گروه آزمایش و گواه با توجه به پرخاشگری غیرمعنی‌دار و اثر گروه معنی‌دار بود. برای بررسی فرضیه فوق باید متغیر گروه‌بندی مورد تحلیل قرار گیرد. در جدول دیده می‌شود که 0-مقدار برای متغیر «گروه» برابر ۰/۰۰۰ شده است. یعنی حتی در سطح خطای ۱ درصد می‌توان گروه‌بندی در نتایج پس آزمون متغیر پرخاشگری تأثیر معنادار داشته است. بنابراین می‌توان گفت پرخاشگری گروه آزمایش در پس آزمون کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل یافته است. براساس ضریب اقا 2۸ درضه از تغییر وارباشی نجره‌های پرغاشگری تراساس: آمنوزش سهارت‌های اجتماعی تبیین می‌شود. منبع تغییرات مجموع | درجه | میسانگین | آماره | 0-مقدار | مربع ایتا جدول (۴) نشان‌دهنده‌ی نتایج تحلیل کواریانس بر روی متغیر ابراز وجود است. تحلیل داده‌ها نشان دادند که در مرحله پیش آزمون» تفاوت بین دو گروه آزمایش و گواه با توجه به ابراز وجود غیرمعنی‌دار و اثر گروه معنی‌دار بود. برای بررسی فرضیه فوق باید متغیر گروه‌بندی مورد تحلیل قرار گیرد. در جدول دیده می‌شود که 0-مقدار برای متغیر «گروه» برابر ۰/۰۰۰ شده است. یعنی حتی در سطح خطای ۱ درصد می‌توان گروه‌بندی در نتایج پس آزمون متغیر ابراز وجود تأثیر معنادار داشته است. در بخش آمار توصیفی دیده شد که ابراز وجود در پس آزمون گروه آزمایش افزایش داشته است. بنابراین می‌توان گفت ابراز وجود گروه آزمایش در پس آزمون افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل یافته است. براساس ضریب اتا ۸۴ درصد از تغییر واریانس نمره‌های ابراز وجود براساس آموزش مهارت‌های اجتماعی تبیین می‌شود: منبع تغییرات مجموع ‏ درجه | میسانگین | آمسساره | 0-مقدار | مربع ایتا نتایج آزمون 1" زوجی نشان داد که آموزش مهارت‌های اجتماعی بر پرخاشگری (۸/۸۶-]) موئر است. نتایج تحلیل کوارپانس نشان داد که تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر پرخاشگری گروه آموزش موجب کاهش پرخاشگری می‌شود. نتایج آزمون 1 زوجی نشان داد که آموزش مهارت‌های اجتماعی بر ابراز وجود (۲۰/۸۸--ا) موثر است. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر ابراز وجود گروه آموزش موجب افزایش ابراز وجود می‌شود. یافته‌های این پژوهش با نتایج برخی تحقیقات مشابه خارجی همسو است. به عنوان مثال مولر و همکارانش (۲۰۱۵) نشان دادند آموزش مهارت‌های اجتماعی در افراد مبتلا به ضایعه نخاعی با حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی بیشتر و افسردگی کمتر مرتبط است . معلولیت جدا از محدوديت‌ها و مشکلاتی که از نظر کنشی در فرد معلول ایجاد می‌کند» ممکن است تأثیرات سو روان شناختی در اثر تعاملات اجتماعی بر شخصیت فردی و اجتماعی معلولین داشته باشد. به عبارت دیگر وجود عواملی مانند کمبود ادغام اجقماعی«فقذان آموزش وعلم دریافت تساو فرست‌های اجشناعی یه دلبل ویژگی‌های نانتاسب خنمانق و سراقع امحیطی: پیام‌های اجتماعی منفی به دلیل عدم درک مناسب اجتماع از پدیده معلولیت و معلول (به این معنی که تنها معیار سنجش موفقیت معلول استانداردهای دنیای افراد غیرمعلول است)» نگرش معلول نسبت به معلولیت خود (معلول شرایط خود را یک تنبیه ناعادلانه می‌داند» نمی‌تواند به تجارب موفق افراد غیرمعلول دست پیدا کند) و ... سبب می‌شود که معلولین دارای نارسایی‌هایی گسترده مهارت‌های اجتماعی شوند. نارسایی‌هایی که به دلیل همپوشی بسیاری با حیطه‌های سلامت روانی- اجتماعی به مرور زمان و در رویارویی با مراحل مختلف زندگی, گسترده و حتی تشدید می‌گردند. فقدان مهارت زندگی و نارسایی مهارت‌های اجتماعی که منجر به کمبود ابراز وجود. فقدان انگیزه فردی و اجتماعی, پرخاشگری,» مورد سو استفاده روانی» جسمی و جنسی واقع شدن, ناتوانی در به دست آوردن و حفظ شغل مناسب و متناسب با توانایی‌ها و علایق» کاهش سطح ابراز وجود و در نهایت فقدان سلامت بهینه روانی می‌شود. با توجه به یافته‌های پژوهشی حاضر مبنی بر تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر افزایش ابراز وجود و کاهش پرخاشگری و نیز به دلیل حساس بودن موقعیت معلولان» به مراکز بهزیستی» بنیاد جانبازان» مراکز نگهداری معلولان و مشاوران و روان‌شناسان این مراکز همچنین به خانواده‌هایی که فرزند معلول دارند» پیشنهاد می شود جهت افزایش ابراز وجود آموزش مهارت‌های اجتماعی موئر بر بهبود ابراز وجود را به آن‌ها ۱ پورحسین هندآباد پریا. اقلیما مصطفی. عرشی» ملیحه. (۱۳۹۵) برزسی تأثیر آموزش مهارتهای اجتماعی بر مشارکت اجتماعی معلولان جسمی و حرکتی مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد مرکز زمستان» ۰۱۳۹۵ دوره ۰۱۷ شماره ۴. تناما 156 .(2011) سا صصقحصالگ1 م۸ 6۳66۵ ,10 3/036۲۹0۵ ولا 11۵0 و8 3867 مب 13629-03773960 (۲ نع وم مصه عم 00610 +علهد بصنلناهعنه انم عام‌معم +0 (ک006) وموهنک فصه عم 65 ۷0۳66۴ م50 عطا ۵۳ کزعقطاصحه آهنعری طانی کصاص‌تع صمناهاتانطمع۸] «(2011) بل نصفطم (۲ ۶ وصنم‌لنها وصه وصنصصعام ۵1۶ ۵1۵ ع15] .(2014) .26 نصهنامک ۶ نصصناهک ,34 #معق/3 م۸ نهد نطهطک (4 2 5۳0 عقف ۵ لاحم اتصصصی قصه ناه آمعزدجطام عصنعدصصز صز دعننلنه؟ 500۳ ۳۵۳ ۶ لهم0ل. حصصاعم۳ 30016 .[رصعن۳) کعننانطادعنل مامص فص عصاخوعط ‏ از عص‌هتانه کنوانه علوی۸ ۵) حیدری‌پور م. مشهدی ع. اصغری نکاح م. (۱۳۹۲). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر هوش هیجانی معلولین جسمی-حرکتی. 8۲0۳-040 2 ۵۲ 3۷۵1۵000 .(2012) 7.۰[ تمطدک۸ ,0 هاگ ,2 36206 ,36 16606 مک اه ۷۵۵ (۶ ۰ عع 56 ۵۵ ع صعتغلنطا0 ومنقطعط علطم نس صععغانط 20۳ وصنصنمه عللفاد هنود ۷ کربلایی اسماعیلی ح‌ر. انوری ن. (۱۳۹۵). بررسی میزان اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی در تغییر نگرش نوجوانان دارای ۸ نجار اصل ن. (۱۳۹۶). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودپنداره و خشم دانش‌آموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه شهرستان بهبهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد واحد اهواز. ٩۹) بیابانگرد ا( ۱۳۹۴). مقایسه مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تابینا و ناشنوا و عادی شهر تهران. مجله پژوهش در

هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر پرخاشگری و ابراز وجود معلولین شهر کرمان بود. روش تحقیق شبه آزمایشی بوده است و طرح پژوهشی مورد استفاده پیش آزمون-پس آزمون با گروه آزمایشی و گواه و جامعه آماری تحقیق عبارت از معلولین شهر کرمان بود. ابتدا کلیه معلولین در بهزیستی شهر کرمان که به صورت روزانه در این مرکز حضور داشتند در نظر گرفته شدند. از بین معلولین این مرکز، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 30 نفر در دو گروه 15 نفری (گروه آزمایش، 15؛ و گروه گواه 15) به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پرخاشگری اهواز (AGQ) و ابراز وجود (ASA) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t زوجی و تحلیل کواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. سپس با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده حجم نمونه به دو گروه، گروه گواه (15 = n) و گروه آزمایش(15 = n) تقسیم شد. یک هفته پس ازاجرای پیش آزمون مباحث آموزشی مهارت های اجتماعی به مدت 8 جلسه 5/1 ساعته و 2 روز در هفته بر روی گروه آزمایش اجرا شد. در هر جلسه محتوا و تکالیف جلسه قبل به طور خلاصه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. وسپس محتوای جلسه ی جدید آموزش داده می شد. پس آزمون 5 روز بعد از پایان جلسات بر روی گروه گواه و آزمایش اجرا شد. نتایج آزمون T زوجی نشان داد که، آموزش مهارت-های اجتماعی بر پرخاشگری (86/8=t)؛ و بر ابراز وجود (88/20-=t) مؤثر است. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر پرخاشگری گروه آموزش موجب کاهش پرخاشگری و افزایش ابراز وجود می شود.

423269

کلیدواژه‌ها: روان‌سنجی, ابزار جمع‌آوری داده» روایی سازه» مهارت‌های ارتباطی» دانشجویان» تحلیل عامل تأییدی  ۲۴ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ پیام‌های کلامی و غیرکلامی بین دو يا چند نفر اطلاق و فرا گردی است که طی آن افراد از طریق انتقال در این راستا آنچه که در فرایند ارتباط بیش از هر چیز. گوش دادن» بینش نسبت به فرایند ارتباط و قاطعیت در برای توفیق در ارتباط هم از نظر سطح ارتباطات و هم جدول ۱-انواع مهارت‌های ار تباطی موّثر ششگانه (قاسمی و همکاران» ۱۳۹۴) شده بین فردی است که موجب شناخت, آگاه شدن از موّثر با مشکلات و معنی بخشیدن به ارتباط با محیط توانایی نگارش انواع:متن.به آتخوی که منظور و نیاز فرستنده را تأمین کند توانایی سخن گفتن به نحوی که منظور,و نیاز فرستنده را تأمین کند توانانی کاربرد,زیان بدن به نحوی؛ که منظوربو نیاز فرستنده را تأمین کند توانایی استفاده مفید و موّئر از ابزار 9 فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی برای مشکل و رفتارهای توأم با ابراز وجود را در خود توسعه مهارت دیدن نیز از جمله مهارت‌هایی است که از طریق آن می توان به معنا و مفاهیم اشکال و تصاویر نیز پی را مطرح نمی‌کند و از جهتی بحثی است قدیمی که متأسفانه در چندین دهه گذشته در کشور ما به سوی سکوت و فراموشی رفته است. همه هنرها زبان و سواد انسان‌ها را از طریق چنین بیان و زبانی بسیار گسترده, در همین است که با بیان ویژه» زیبا و لطیف خود وجود همان طور که گفته شد چنین زبان و پیامی مدتی است از ذهن جامعه ما دور شده است؛ نه تنها سواد و بیان تنها زبان ادبی است که به دلایل گوناگون جای خالی زبان هنرهای دیگر را در جامعه ما به خود اختصاص داده است. ابزار ارتباط بیان بصری» حس بینایی است و هر چیزی را که ما از اطراف خود می‌بینيم الاجرم از طریق بیان بصری آن را درک می‌کنیم از این رو و به به چنین ابزاری» می‌توان با ارائه شواهد مرتبط با اعتبار ابزار» آن را مورد استفاده قرار داد و در غیر این صورت» باید یر آسانی, اساف امطاله سپت به ظراخی آن اقنام موجود در این زمینه یا به بررسی و تعیین الگوهای و عمومی را مورد سنجش قرار داده‌اند. به طوری که در و بهادر (۲۰۱۵) در تحقیق خود به طراحی ابزار ارزیابی  ۳۶ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ فرم 4۸۷/۲۵ و ضریب آلفای کرونباخ ۰/۹۳ را به دست گردید که از چهار حيطه (چهار عامل) مدل کارکف تنها و خجسته مهر (۲۰۰۴) نیز در یک مطالعه به ساخت, تجربی کافی را برای پایایی و روایی این مقیاس در ارتباطی برایر با ۰/۹۶ و پایایی آزمون مجدد نیز برابر با (۲۰۱۳۴) نیز در رابطه با طراحی و توسعه ابزار ارزیابی آیتمی را طراحی. کرد و بر اساس تحلیل عاملی شش پرداخت و نشان دادند روایی و پایایی این ابزار ارزيابی و خارجی صورت گرفته قابل ذکر است که بسیاری از از جمله اسکیزوفرنی ارزیابی کرده اند و از این ازمون‌ها تحقیقات دیگری نیز در این خصوص ذکر شد که به شده تا بدین حال را در بر نداشته است و در تحقیقات نقاط ضعف موجود در این زمینه ارائه داد. در تمام بر اساس اهداف و برای سنجش آن تأکید شده است: کارشناسی تربیت بدنی آن بود که با توجه به اين‌که ابتدای راه برنامه‌ریزی برای آینده خود و تأثیر بر جامعه هستند از این رو سعی شده است ابزاری برای سنجش منجر به بهبود و توسعه این مهارت‌ها شد. همچنین» در نوین از جمله فضای مجازی و کاربرد اینترنت در زندگی مهارت‌های غیر کلامی شده است از این رو و با توجه به اهمیت نسل جوان در سازندگی آینده کشور و به اضافه شدن مهارت دیدن که در واقع سواد بصری را نظر و انتقال مفاهیم نشان داده شده در یک تصویر کشور در سال تحصیلی ۹۵-۹۶ است. با توجه به حجم  ۳۸ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ عالی وزارت علوم» ۱۳۹۷) بر مبنای جدول تعیین حجم نمونه مورگان و کرجسی تعداد ۲۹۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. با در نظر گرفتن احتمال ریزش در نهایت تعداد ۰ نفر به عنوان نمونه و به صورت غیرتصادفی در ارتباطی هفتگانه قاسمی که شامل ۲۱ گویه و بر اساس طیف ۵ ارزشی لیکرت (خیلی زیاد ۵ الی خیلی کم ۱) گرفته توسط محقق در این حیطه و مبتنی بر مبانی صوری و محتوایی در اختیار ۱۰ نفر از اساتید متخصص و صاحب‌نظر قرار گرفت تا نظرات خود را در مورد تنظیم و در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. ضمن اجرای از قابلیت اعتماد و یا پایایی لازم برخوردار بود. در بخش تحلیل عامل تأییدی با نرم‌افزار اس پی اس اس! و بر اساس نتایج جدول شماره دو در مورد نرمال بودن به متغیرها تحقیق (گویه‌ها) در دامنه ۱ تا ۱-بوده و همچنین مقادیر مربوط به کشیدگی نیز در دامنه ۳ تا ارتباطی از مقداز ۲ و بار عاملی مورد قبولی برخوردارند  قاسمی: روان‌سنجی پرسش نامه مهارت های ار تباطی... ۳۹ جدول ۲-تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه ۹1 برای نوشتن مشکلی ندارم و تمامی‌نامه‌ها و رورت مر وود اد 7 اغلب پامخ‌نامه‌ها و پيام‌هایم را همان‌طور که پر جیوات ‏ وا ۶ 4 به هنگام مذاکره می‌توانم دیگران را به خوبی مر مور ۸ 5 ۹ 5 در گروه‌های مه یرون ۰ ۳۳/۳7 ۰/۶00 ۷/۱۱۷ و دراغلب موارد دیگران به من بازخورد می‌دهن ‏ وووز دز ول ما۶ و هه تفیل بان بایان طرف مقال یی وس ۷۶ هداد ۵/۸۹۸ تک و بیشتر از اين‌که چرف پزتم؟ دوست دارم کوش ور یرت ورد ۳۴ 013 ۳ بت کردن ازاضور و وت بر ۷۱۴ ‌ 0 ور هنگام صحبت کردن از دست‌های خ2 2۵ ووز ‏ یرت جووز ۶/۵06 مر توانایی استفاده از ارسال و دریافت پیام زان | زور ور ورد اد ورن کوبی دزم ار از ره و ارمگزرهی ‏ مات ولد ۷۹۴ 018 ب در رسانه‌های اجتماعی نظرات خو۵ ۵ پر یرت ۵۳۸/۳۴ 9 در تصاویر و جزییات آن دقت می‌کنم. ۰-۶ ۰/۳۵۵- ۶۵ تس و وس ی ریات مرار قاین مشاه ۰-۷ ۰/۸۵۳/۳۲۶ ۹/۳۴۱  ۳۰ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸ شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ شکل ۱-نتایج تحلیل عاملی مرتبه اول پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه (ضرایب رگرسیونی تارج اراه شده در جدول شماره سهه برازش مثل انازهگیری .... قابل ول برخوژدارهستند در نهایت بر اساس مقادیر ریشه مرتبه اول پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه را نشان ‏ میانگین مجذور باقی‌مانده (1۹8/4-۰/۰۳۵) و ريش دوم می‌دهد. تمامی مقادیر شاخص‌های نیکویی برازش (2۳1) و میانگین خطای برآورد (۰/۰۵۲ح1۹3/]51۳/۸) می‌توان گفت که قاخص برازش تطیقی (۶1ن) به عنوان شاخص‌های اضلی ۰ منل از برازش کاقی برخوردار اس برازش بالاتر ۰/۹ بود و نشان از برازش مطلوب مدل است. جدول۳-شاخص‌های برازش مدل اندازهگیری پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه (تحلیل عاملی در ادامه ضرایب و شاخص‌های مربوط به پایایی ترکیبی» آلفای کرونباخ و روایی همگرا و واگرا ابزار تحقیق گزارش شده است. همان‌طور که قبلا بیان شده ضرایب آلفای کرونباخ بالای ۰/۷ و پایایی ترکیبی بالاتر از ۰/۷ نشان از .پایایی قابل‌قبول مدل اندازه‌گیری دارد. بنابراین با توجه به نتایج جدول شماره چهار مقادیر آلفای کرونباخ و پایابی ترکیبی (014) کليه متغیرها بالاتر از ۰/۷ است که نشان‌دهنده سازگاری درونی و پایداری درونی ارتباطی دارد. همچنین با توجه به اين‌که مقدار میانگین واریانس مناسب بودن میزان روایی همگرا نیز مورد تأیید و تصدیق قرار فورنل و لارکر استفاده شد. در قطر اصلی این ماتریس, جذر و جهت تأیید روایی واگرا لازم است این مقدار بیش از همیستگی مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ جدول ۴-بررسی ضرایب پایایی مدل هفت عاملی مهارت‌های ارتباطی از طریق تحلیل عاملی تأییدی اشقفاده از ازارقایی باق روزمود :و تویق ۱ ۶ ۳۳۸ داده‌ها در تحلیل عاملی مرتبه اول گزارش شده از این رو تنها بخش مربوط به نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم جدول ۵- ماتریس مقایسه جذر میانگین واریانس استخراج شده (۸۳) و ضرایب همبستگی متغیرها مناسب بود و تمامی اعداد و پارامترهای مدل از مقادیر استفاده از ایزارهای ‏ وورن ‏ بر ۰/۳۶۵۰ ۰/۴۲۶ ۶۶۲ نتایج جدول شماره شش نشان می‌دهد مدل مرتبه دوم .۰ اساس نتایج تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم می‌توان ندازه‌گیری پرسش‌نامه ‏ مهارت ها تال ها انیا هکت ک نامه مهارت‌های ارتباظطی هفتگانه: از روایی سازه قابل قبول و بسیار خوبی در نمونه مورد  ۳۴ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸ شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ مقادیر شاخص‌های برازندگی مدل اندازه‌گیری مرتبه . شاخص‌های برازندگی (تناسب) و در نتیجه» برازش و دوم پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه همّانظد, *طلوب بزدن مدلاندازه‌گیری است (جدول شماره مرتبه اول نشان‌دهنده قابل قبول و مناسب بودن ‏ هفت). جدول۷-شاخص برازش مدل اندازه‌گیری پرسش‌نامه مهارت‌های ارتباطی هفتگانه (تحلیل عاملی موتبه نسبت کای اسکوآر به درجه آزادی (2/04)() کمتر از ۵ ۱/۵۸۶ مطلوب شاخص نیکویی برازش تعدیل شده (۸6۳1) بیشتر از ۰/۸ ۸۴ مطلوب ريشه دوم میانگین خطای برآورد (143/5/۸) کمتر از ۰/۱ ۵۷ مطلوب ريشه دوم میانگین مجذورات باقی‌مانده (1۹3/14) کمتر از ۰/۰۵ ۳ مطلوب شاخص برازش هنجار شده (87۳1) بیشتر از ۰/۹ ۴ مطلوب اقدامات منظم و سازمان‌یافته‌ای را صورت داد این فرایند تحت قوانین روان‌سنجی وجود دارد و باید مفروضات متعددی را در نظر گرفت. با توجه به تحولات قرن حاضر و پیشرفت نمی‌توان از دانش روز غافل ماند و باید معلومات مرتبط با علم روان‌سنجی را با توجه به وضعیت جهان حاضر پیش برد. ضرورت نوین‌گرایی تا جایی پیش رفته است که در فرایند از سوی دیگر موجبات تحولات چشمگیری را در حیطه پارامتر فراتر از پیشرفت روان‌سنجی از ده قرن پیش بوده است و به آزمون از مقبولیت چندانی برخوردار نیست و جایگاه خود را به بهره‌گیری از نرم‌افزار لیزرل» آموس و غیره به عنوان دروس ارتباطی توجه شد و مد نظر قرار گرفت که به بررسی گوش دادن» خواندن» زبان تنی و استفاده از ابزار ارتباطی روزمره کردند. آن‌ها در تحقیق خود به تعیین روایی صوری» محتوایی و ساختاری (تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی) و افتراقی اقدام کردند و از پایایی درونی (ألفای کرونباخ) و دیگر موارد بهره گرفته شد که پایایی کلی پرسش‌نامه‌ها ۰/۸۹ به دست آمد که  ۳۶ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ عامل‌ها نشان داد توان پیشگویی این مدل بر اساس مجموع است که همخوانی با نتایج این پژوهش را دارد. آتچه مسلم اقتصادی اجتماعی و تبلیغات می‌تواند از جمله این موارد باشد. از آن جایی که مهارت‌های ارتباطی مناسب در دانشجویان یک نیاز اساسی و ویژه به حساب آمده و شکل‌دهنده سبک زندگی آن‌ها است» لذا لازم است در برنامه‌های آموزشی تئوری و عملی دانشگاه‌ها با در نظر گرفتن مسائل فوق بر اهمیت یادگیری و به کارگیری اين مهارت‌ها و بر عوارض احتمالی عدم آشنایی با آن‌ها برای دانشجویان تأکید گردد. پدیهی است که یکی از عوامل مهم در برقراری ارتباط مور داشتن این مهارت‌های هفتگانه مناسب است» به طوری که نداشتن يا نبود همان‌طور که قاسمی و همکاران (۲۰۱۴) نیز در تحقیق خود بهره‌گیری از آن می‌توان به میزان اثر اقدامات ارتباطی پی برد. لذا لازم است در برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌ها به این مسئله مهارت‌های ارتباطی بر اساس مقادیر ۲ و سطح معناداری و همچنین بارهای عاملی به دست آمده مشخص شد که تمامی با یافته داستان و همکاران (۲۰۰۴) است و نتایج پژوهش حمایت تجربی کافی را برای پایایی و روایی این مقیاس در (۲۰۱۲) روایی و پایایی ابزار مهارت‌های ارتباطی را در تحقیقات خویش مورد تأیید قرار داده بودند اما در تحقیقات انجام شده اطلاعات کافی در مورد کیفیت اعتبار ابزار به طور کامل و کافی ارائه نشده است. به‌طور مثال مناقب» زمانی» شمس و فرج زاده (۲۰۱۰) در مطالعه خود بدون بیان جزئیات مربوط به روش کار روایی و پایایی ابزار تحقیق» با بهره‌گیری از یک پانل سه نفره از خبرگان و محاسبه آلفای کرونباخ تعیین شده است. اما در مطالعه تاکاهاشی و همکاران (۲۰۰۴) به نقل از قاسمی و همکاران (۲۰۱۴) با هدف ارئه یک روش جدید و آسان؛ برای سنجش مهارت‌های ارتباطی» به نحوی که توسط خود فرد يا اعضای خانواده وی قابل اجرا باشد روایی و پایایی ابزار بررسی شده است که بر اساس فرایند روایی محتوا ۲۹ گویه تدوین و با استفاده از تحلیل عاملی به سه عامل شامل مهارت‌های همچنین پایایی ابزار با محاسبه آلفا کرونباخ ۰/۹۱ تعیین شده همگرا, سازگاری و پایانی بر اساس آلفای کرونباخ, پایایی و سازگاری با روش باز آزمون و اعتبار همگرا در چهت اعتبار و اطلاعات کامل و دقیقی در خصوص روش تعیین روایی و پایایی ابزار طراحی شده خود ارائه داده است که با تحقیقات دیگر در این خصوص متمایز است. در مطالعات فوق به دلیل اطمینان و آگاهی لازم را کسب نکند. با در نظر گرفتن ارتباط فرایند ارزیابی روایی و پایایی ابزاره خواننده از وضعیت کیفیت اعتبار ابزار طراحی شده و چگونگی ارزیابی آن» آگاهی و اطمینان حاصل کند. با توجه به اين‌که در تحقیقات قبلی شناسایی شده بود در این تحقیق علاوه بر مختصر نمودن این شد این پرسش‌نامه با هفت عامل از قابلیت روایی و پایایی لازم ارتباطی برای جامعه مورد بررسی در اين زمینه واقع شود. ۹ بود که نشان از برازش مطلوب مدل است. همچنین سایر شاخص‌های برازش نیز نشان داد که مدل از برازش کافی برخوردار است. نتایج همسو با يافته قاسمی و همکاران (۲۰۱۴) و تاکاشی و همکاران (۲۰۰۶) است. هر چند تاکاشی و همکاران (۲۰۰۶) اين پژوهش را بر روی ۷۷ نفر از افراد مبتلا به اختلالات روانی و ۱۰۰ نفر از افراد عادی انجام دادند اما ارتباطی تعاونی (مشارکتی) و عامل دوم به عنوان مهارت ابراز وجود شناسایی شدند. در مجموع این دو عامل ۰/۶۳ از بودن پرسش‌نامه نیز به تأیید رسید. همچنین پریرا و پوجینا! اعتبار روایی و هنجارهای مناسبی برخوردار است و با استناد به ارتباطی در دانشجویان است. با وجود این الزاما عاری از ایراد و پا مناسب جهت سایر گروهای هدف نیست. با عنایت به ضرورت دستیابی به ابزاری معتبر در سطح ملی جهت سنجش محقق پیشنهاد تکرار مطالعه در سایر گروه‌های هدف را مورد تأکید قرار می‌دهد. نتایج این مطالعه می‌تواند در تحقق چنین یافته‌ها و ویژگی مقایسه‌پذیری ایجاد کرد. از این رو پیشنهاد می‌شود با استناد به قانون بازآزمایی بتوان شرایط کامل‌تری را :1 6 0۵ هرز دم ملنط 0 نو مص ید30  ۳۸ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸» شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ ص02 عطا که کت عمصمط ۳۹۷ .(2020) .3 مطاععق38 بل مفصععقطی  ۴۰ مطالعات روان‌شناسی ورزشی » دوره ۸ شماره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ 566۳-06 کنصه‌عه0) عطا که کعنعصم رد2۲ ۵ ۳۵۹ وی کنط کم ععممسم 6ط1 -3380 0۶ کاصع 50 0000 آهعزدجطام عط حخزس متفصصوخمح کالفماگ صمنای‌نص ص00 6 ۶60 ۷۷۴ ,ا100060ع۷عل حل۳قع۶ع۳ که عصنصنه وی 2010 ج م۸ .رونت «مم0ن-م 6 0۶ 0ماعنقطم 000013000 ها هط برع و۵۵۵0 بوعص-ع مضو‌ععل -2016) 1۳۵0 0۶ بادآ 2-6-1007 ره 2 و کاص 50 هه هزوم 6اه 1300۳8۳20 ,6اه «0ناهصنص۳ع1عل0 عوزد عامصصدک کصمع 1/0 فصه عنزهگ عط ۵۳ 0ععه85 .(01>1150) (ر17 7 ۷۵۲۳۵ ,ولق0 نود 290 ۵ ۵ تنعل ۷۵5 ععزد عامصح5 معنو عطا ۲۲ ۵-۳۵۵0 ۳۵۳۵ کل موز 6آطازوعع یج 300 ,کاناو 0۳00 0۶ وناز ۵ وصعفنعصی -5660 ۳6503367-206 ۸ بادع که حاجممکمم عط عاعاصصی ما 16 مصد5 عطا که 0عع0 مد 7 .0116600 اقلا 1۵۳ 0معند که عحنفصصمخعصن عانمای مه تصحصحصی ۵۵6 4 ۲۳۵ ,00650000۳6 6ط که ونفناه۷ خصعاصی فصه ععج؟ عطا ۶و صمنامصحکصی و500 کنط) 1۵ یامه م2 20۳ص کدی خ عمط 560 مق ۵5 ناد ,50628 و توص کانفماک دمخاه‌نصحصصم کم اعک ق صز آفاد ص50۷ عطی که 10601100 ۵8 0 ,۲۵۵5 ماه عنصحصصم وانقل وصه 006 او عکد هدع 132 00 رعصنوه معصنصدصاعنا 6 ده 909 .0 ۵۶ (6۳1) 65عنو 1 ۳۲ که ددع ص600 عطا ۵۳ 82900 عالنفمای عصنا ع6[ 1 2 000ع 2 فقط امومص ۵ ,921 0۰ که (0۳1) علصا از ع و۲00 40 782 0۰ ۲5 واضمم اومطاونط عط فهط آلفاد ون عط اقطا ۵0و اک عزد اههد 07ج ۲0۳05 56۷6 ۲36 8دمصه 384 0۰ لمخم اکع 10 عط) هط ااغزد وصنصععنا عمط معله عجنمفهدمناععی کنطا که صانفناد عطا اقطا 60ومعصصمع عز کز روالقصنط ,داماد کزواهس۸ 10۳ع۳3 / 210 گط0 مکاصعو ناگ الماک ناف ص۲0

هدف پژوهش روان سنجی پرسش نامه مهارت های ارتباطی هفتگانه قاسمی در دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه پیام نور کشور بود. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی، از نظر هدف توسعه ای و به صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری را دانشجویان کارشناسی تربیت بدنی دانشگاه پیام نور کشور (96-95) تشکیل دادند (N=1150). بر مبنای جدول تعیین حجم نمونه مورگان و کرجسی تعداد 290 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. با در نظر گرفتن احتمال ریزش در نهایت تعداد 300 نفر به عنوان نمونه و به صورت غیرتصادفی در دسترس، ابزار تحقیق را تکمیل نموده اند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته مهارت های ارتباطی هفتگانه استفاده شد. پس از تأیید روایی صوری و محتوی پرسش نامه، روایی سازه نیز از طریق تحلیل عامل تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق مهارت دیدن به عنوان هفتمین مهارت از مجموعه مهارت های ارتباطی از جمله مهارت سخن گفتن، مهارت گوش دادن، مهارت خواندن، مهارت زبان بدن، استفاده از ابزارهای ارتباطی روزمره و نوین و مهارت نوشتن شناسایی شد. بر اساس مقادیر شاخص های نیکویی برازش (GFI) معادل 909/0 و شاخص برازش تطبیقی (CFI) 921/0 مدل از برازش کافی برخوردار است. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد مهارت نوشتن با بار عاملی 782/0 با بالاترین اولویت و مهارت گوش دادن با بار عاملی 384/0 دارای کمترین اولویت در بین گویه های مهارت ارتباطی هفتگانه بوده است و در نهایت، پیشنهاد می شود به منظور کاربرد وسیع تر، روایی این پرسش نامه در جوامع دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد.