instruction
stringlengths
24
215
input
stringlengths
3
739
output
stringlengths
2
1.05k
Алакөл көлінің жағасындағы демалыс орындарының бағаларын сипаттаңыз.
Демалушылардың пікірлері мен баға туралы ақпарат.
Демалушылар Алакөл көлінің жағасындағы демалыс орындарының бағаларын жоғары деп бағалайды, 1 литр су 1 200 теңгеге, ал тамақ бағалары да көңілге қонымсыз екендігін айтып отыр.
Алакөл көліндегі демалушылардың ең көп көтерген мәселелерін тізімдеңіз.
Демалушылардың сұхбаттары мен пікірлері.
1. Баға бақылауының жоқтығы 2. Дәретханалардың тапшылығы 3. Қоқыс жәшіктерінің аздығы 4. Су көліктерінің бейберекет жүрісі 5. Байланыс мәселелері
Сарқан ауданында жүргізілген дәнді дақылдарды жинау науқаны туралы мәлімет беріңіз.
2023 жылғы жинау науқанының нәтижелері.
Сарқан ауданында дәнді дақылдарды жинау науқаны кезінде 95 мың тонна астық жиналды, оның ішінде 9,6 мың тонна жаздық бидай мен 28,7 мың тонна күздік бидай бар.
Светлана Мұқашеваның кәсіпкерлік қызметі туралы қысқаша баяндаңыз.
Светлана Мұқашеваның бау-бақша ісі мен өнімдері.
Светлана Мұқашева Сарқан ауданында жеміс-жидек өсірумен айналысып, 10 жылдан бері табиғи өнімдерден 7 түрлі тосап пен сусын әзірлейді, бүгінде 20 адамды жұмыспен қамтып отыр.
Агроөнеркәсіптік кешенді дамыту бағдарламасы бойынша негізгі бағыттарды атаңыз.
<noinput>
1. Ауылшаруашылығы өнімдерін экспортқа бағыттау. 2. Импортты алмастыру. 3. Асыл тұқымды мал басын көбейту. 4. Фермерлік шаруашылықтардың санын арттыру.
Өміртай Партияханұлының кәсіпкерлік жолындағы жетістіктерін қысқаша сипаттаңыз.
<noinput>
Өміртай Партияханұлы, Талдықорған қаласының тұрғыны, жиһаз өндірісімен айналысып, Президенттің Алғыс хатына және Бауыржан Момышұлы атындағы төсбелгіге ие болды. Ол «Бастау Бизнес» жобасы арқылы грант алып, кәсібін кеңейтіп, 2,5 млрд теңгеден астам айналым қаражатына қол жеткізді.
Андрей Плаутиннің шеберханасының өнімдерін сипаттаңыз.
<noinput>
Андрей Плаутиннің «Жетісу Эко» шеберханасы экологиялық таза өнімдер шығарады, оның ішінде ағаш, былғары, мата, шыны және тас сияқты табиғи материалдардан жасалған бұйымдар бар. Шеберханада айына 70-тен аса ескерткіш және 200-ге жуық аксессуар сатылады.
«Астана-1» ақпараттық жүйесінің ерекшеліктерін атаңыз.
<noinput>
«Астана-1» ақпараттық жүйесі кеден рәсімдерін автоматтандыруға бағытталған. Оның ерекшеліктері арасында құжаттар санын азайту, қызмет көрсету мерзімін қысқарту және толық автоматтандыруға көшу бар.
«ТАЭТК» АҚ кәсіпорнының қызметі мен міндеттерін сипаттап беріңіз.
<noinput>
«ТАЭТК» АҚ кәсіпорны Талдықорған өңірінің 323 елді мекенінде 200 мыңға жуық тұтынушыға электр энергиясымен қызмет көрсетеді. Оның басты міндеті – электр энергиясын халыққа үздіксіз және сенімді жеткізу, сондай-ақ электр желілеріне қызмет көрсету.
Жетісу облысындағы әлеуметтік инфрақұрылымды бейімдеу жұмыстары жөнінде ақпарат беріңіз.
<noinput>
Жетісу облысында 168 әлеуметтік инфрақұрылым нысаны бейімделді. Бұл жұмыстар 2027 жылға дейін толық аяқталады, ал жалпылай 1119 нысан жоспарлануда.
Алакөл шекара басқармасының «Жас шекарашы» үйірмесінің жетістіктерін атаңыз.
<noinput>
«Жас шекарашы» үйірмесінің оқушылары «Таңшолпан» телебағдарламасында өнер көрсетіп, ҚР ҰҚК Шекара академиясына экскурсия жасап, ардагерлермен кездесулер өткізді.
Отбасының цифрлық картасы жобасының мақсаттарын түсіндіріңіз.
<noinput>
Отбасының цифрлық картасы жобасының мақсаты – қазақстандықтардың мемлекеттің қолдау жүйесіне тең қолжетімділігін қамтамасыз ету, сондай-ақ әлеуметтік мәртебесіне байланысты мемлекеттік қолдау шараларын автоматты түрде ұсыну.
«Алаш» газетінің шығу тарихы туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
Батырқайыр Ниязовтың «Алаш» газетін шығару идеясы мен мақсатын қалай түсінесіз?
«Алаш» газеті 1916 жылы К. Тоғысовтың редакторлығымен Ташкентте жарық көрді. Газет қазақ халқының отарлық езгіден босануына, ұлттық сана-сезімнің оянуына ықпал ету мақсатында шығарылған.
Баспасөздегі «Алаш» газетінің маңыздылығын талдаңыз.
«Алаш» газетінің халықтың ұлттық санасын оятудағы рөлі қандай?
«Алаш» газеті қазақ халқының ұлттық бірлігін нығайту, ұлттық мүдделерін қорғау және отаршылыққа қарсы күрес жолындағы маңызды құрал болды. Ол қазақ зиялыларының ой-пікірлерін, мәдени құндылықтарын насихаттау үшін платформа ұсынды.
Нұрсұлтан Назарбаевтың Шетелдік инвесторлар кеңесіндегі баяндамасының негізгі бағыттарын атап өтіңіз.
Елбасы қандай маңызды мәселелерге тоқталды?
Елбасы цифрлық трансформация, жаңа технологияларды енгізу, экономиканың тұрақтылығын қамтамасыз ету және шетелдік инвесторлармен ынтымақтастық мәселелерін басты назарда ұстады.
«Мінбер» фестивалінде талқыланған заманауи журналистика трендтерін сипаттаңыз.
Фестивальде қандай тақырыптар көтерілді?
Фестивальде журналистиканың цифрлану, дата журналистикасы және жасанды интеллект құралдарын қолдану сияқты заманауи трендтері талқыланды. Спикерлер медианың сапасын арттыру мен аудиториямен байланыс орнатудың маңыздылығын атап өтті.
Университеттің даму тарихынан маңызды кезеңдерді жазыңыз.
<noinput>
Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті 1996 жылы Алматы зооветеринарлық және Қазақ ауыл шаруашылық институттарын біріктіру арқылы құрылды. 2001 жылы университетке ұлттық зерттеу университеті мәртебесі берілді, ал 2020 жылы QS рейтингінде әлемнің үздік университеттері қатарына енді.
Хайдар Арыстанбекұлының кәсіби жетістіктерін сипаттаңыз.
<noinput>
Хайдар Арыстанбекұлы ауыл шаруашылығы саласында үлкен жетістіктерге жетті. Ол Қазақ КСР Ауыл шаруашылығы министрінің орынбасары, Совхоздар министрінің бірінші орынбасары, сондай-ақ Қазақ мемлекеттік ауыл шаруашылық институтының ректоры қызметтерін атқарды.
Халықты жұмыспен қамту орталығының жаңа қызметтерін түсіндіріңіз.
<noinput>
Халықты жұмыспен қамту орталығының жаңа қызметтері тесті режимде іске қосылды. Қазақстандықтар электронды еңбек биржасында жұмыс іздеп, жұмыссыз ретінде тіркеле алады, мемлекет субсидиялайтын бос жұмыс орындарын таңдай алады.
Электронды еңбек биржасында тіркелу үшін қандай құжаттар қажет екенін анықтаңыз.
<noinput>
Электронды еңбек биржасында тіркелу үшін электрондық цифрлық қолтаңба қажет. Сонымен қатар, интернет немесе компьютер болуы тиіс.
«Эйр Астана» компаниясының қызметіне қатысты өз пікіріңізді жазыңыз.
<noinput>
«Эйр Астана» компаниясының қызметі мен сапасына қатысты пікірлерім әрдайым көңіл көншітпейді. Мен өз елімде, мемлекеттік тілде қызмет алуға құқылы екенімді сезінемін, бірақ көбінесе орыс тілінде қызмет көрсетіледі, бұл мені қынжылтады.
Төмендегі хаттан негізгі мәселелерді анықтаңыз.
Хатта «Эйр Астана» компаниясының бортындағы қазақ тіліндегі қызмет көрсету сапасының төмендігі мен жолаушылардың құқықтарының бұзылуы туралы айтылған.
Хатта «Эйр Астана» компаниясының қызметкерлерінің қазақ тілін білмеуі, борттағы қазақша газет тапшылығы, жолаушылардың сұраныстарына немқұрайлы қарауы секілді негізгі мәселелер анықталған.
«Astana Media Week» шарасының мақсатын түсіндіріңіз.
<noinput>
«Astana Media Week» шарасының мақсаты – отандық медиа нарықты дамыту, мәдени және ақпараттық байланыстарды тереңдету, сондай-ақ, халықаралық деңгейдегі спикерлермен пікір алмасу арқылы медиа саласындағы жаңа технологияларды таныстыру.
«Эйр Астана» компаниясына қатысты шағымның мән-жайын баяндаңыз.
Азат Қонысбек «Эйр Астана» компаниясында қазақ тілінде қызмет көрсетілмейтіндігіне, бортсеріктердің қазақ тілін білмейтініне және борттағы хабарландырулар мен нұсқаулықтардың сапасыздығына шағымданған.
Азат Қонысбек «Эйр Астана» компаниясына қазақ тілінде қызмет көрсетілмейтіндігі, бортсеріктердің қазақ тілін білмейтіні, борттағы хабарландырулар мен нұсқаулықтардың сапасыздығы туралы шағымданған.
Бағдат Мәнізоровтың еңбек жолы туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
<noinput>
Бағдат Мәнізоров - Алматы облысының Көксу және Ақсу аудандарының әкімі, сондай-ақ Алматы қаласының Алатау ауданында әкім қызметін атқарған танымал бизнесмен. Оның тынымсыз еңбегі мен кәсіпкерлік қызметі халықтың ықыласына бөленген.
Су ресурстары министрі Нұржан Нұржігітовтың Өзбекстан министрімен кездесуі туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
Су ресурстары және ирригация министрі Нұржан Нұржігітов Өзбекстанның Су шаруашылығы министрі Шавкат Хамраевпен кездесіп, екіжақты ынтымақтастық мәселелерін талқылады. Министрлер Сырдария өзеніндегі су бекеттерін автоматтандыру мен суды есепке алудың заманауи жүйесін орнату туралы келісімге келді.
Нұржан Нұржігітовтың су ресурстарын басқару бойынша жасаған ұсыныстарын атаңыз.
<noinput>
Нұржан Нұржігітов су ресурстарын басқару бойынша халықаралық қаржы ұйымдарымен және компаниялармен бірлескен жобаларды іске асыру, Нарын–Сырдария су қоймаларының жұмыс тәртібін талқылау, және өңірлік стратегия әзірлеу ұсыныстарын жасады.
Халықаралық Аралды құтқару қорының отырысына қатысу туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
Су ресурстары министрі Нұржан Нұржігітов Халықаралық Аралды құтқару қорының отырысына белсенді қатысып, өзбекстандық әріптестерімен ұсыныстар бөлісті. Тараптар өзара ынтымақтастықты нығайтуға ниетті.
Базарбай Ешмағамбетовтың патриотизм туралы пікірін қалай сипаттауға болады?
<noinput>
Базарбай Ешмағамбетов патриотизмді әр азаматтың міндеті және абыройы ретінде қарастырады. Ол ұлттық құндылықтарды, тіл мен мәдениетті құрметтеуді тәрбиемен байланыстырып, шынайы патриоттық сезімнің қалыптасуында отбасылық тәрбиенің маңыздылығын атап өтеді.
Шекара қызметінің дөңгелек үстелінде қандай тақырыптар талқыланды?
<noinput>
Дөңгелек үстелде шекара қызметінің имиджін көтеру, патриоттық тәрбиелеу, сондай-ақ шекара қызметінің тарихы мен Отан алдындағы міндеттері туралы мәселелер талқыланды.
Маңғыстау облысындағы Каспий Битум кәсіпорнының жетістіктерін сипаттаңыз.
<noinput>
Маңғыстау облысындағы «Каспий Битум» кәсіпорны отандық тауардың үлесін арттырып, жаңа жол құрылысына қажетті өнімнің түрін өндіре бастады, бұл индустриалды инновациялық даму бағдарламасының табысты жүзеге асырылуының нәтижесі.
«ҚазНИПИмұнайгаз» зертханасының ашылу шарасына кімдер қатысты?
<noinput>
«ҚазНИПИмұнайгаз» зертханасының ашылу салтанатына ірі жергілікті және халықаралық компаниялардың, соның ішінде «Шеврон» және «ҚазМұнайГаз» өкілдері, сондай-ақ Маңғыстау облысының әкімдігі мен ғылыми қауымдастықтың мүшелері қатысты.
Ауған соғысы ардагерлерінің ерліктерін сипаттаңыз.
<noinput>
Ауған соғысы ардагерлері, 1979 жылы Кеңес әскері құрамында Ауғанстанға кіріп, 2 238 күн бойы соғысқа қатысқан 22 мың қазақстандық сарбаздардың бірі болды. Олардың 924-і соғыста қаза тапты, ал 1015 жауынгер елге мүгедек болып оралды.
Алматы автомеханика колледжінде өткен әскери-патриоттық шара туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
Алматы автомеханика колледжінде Ауған соғысы ардагерлерінің қатысуымен әскери-патриоттық сабақ өткізілді. Ардагерлер оқушыларға Ауған жеріндегі қызметтері мен ерліктері туралы айтып, жастарды отаншылдыққа шақырды.
Ауған соғысы құрбандарына арналған ескерткішке гүл шоқтарын қою рәсімін сипаттаңыз.
<noinput>
Ауған соғысы ардагерлері Панфилов саябағына орнатылған ескерткішке гүл шоқтарын қойып, рухтарына тағзым етті. Бұл рәсім соғыс құрбандарын еске алу мақсатында ұйымдастырылды.
Ауған соғысы ардагерлерінің колледж студенттерімен сұхбатында қандай сұрақтар қойылды?
<noinput>
Колледж студенттері ардагерлерге Ауған соғысы кезінде кездескен қиындықтар, әскери қызметтің ерекшеліктері және отанға деген сезімдері туралы сұрақтар қойды.
Қарағанды облысындағы кәсіпкерлердің өзара байланыс мәселелерін сипаттаңыз.
<noinput>
Қарағанды облысындағы кәсіпкерлер жер алу, рұқсат құжаттарын рәсімдеу мен мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру кезінде қиындықтарға тап болып жатыр. Жергілікті атқарушы органмен өзара байланыста көптеген жүйелі мәселелер туындайды.
Түркістан облысында жаңа тұрғын үйлердің құрылысын жоспарлаңыз.
Түркістан қаласында 10 көпқабатты үйдің құрылысын аяқтау жоспарланып отыр.
Түркістан қаласында «Сырдария» тұрғын үй кешенінде 10 көпқабатты үйдің құрылысын жыл соңына дейін аяқтау жоспарланып отыр. Әр үйде қажетті инфрақұрылым мен әлеуметтік нысандар болуы тиіс.
Маңғыстау облысындағы шағын және орта бизнес өкілдерінің статистикасын жасаңыз.
Облыстағы шағын және орта бизнесте 96,920 адам жұмыс істейді, соның ішінде 31,622 заңды тұлғалар.
Маңғыстау облысындағы шағын және орта бизнес өкілдерінің статистикасы: - Жалпы саны: 96,920 адам - Заңды тұлғалар: 31,622 - Экономикалық белсенді тұрғындардың үлесі: 34,5%
Жұбан Айжарықовтың өмірі мен еңбектері туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
<noinput>
Жұбан Айжарықов - Ақтөбе облысының ауылшаруашылығы өндірісінің көрнекті ұйымдастырушысы, Құрметті азамат. Ол соғыс жылдарында малды қыстату жұмыстарын жүргізіп, ауданның ауыл шаруашылығын дамытуға үлкен үлес қосқан. Оның еңбегі Кеңес Одағының жоғары наградаларымен бағаланды.
Костенко атындағы шахтаның жарылысынан кейінгі жағдайды сипаттаңыз.
<noinput>
Костенко атындағы шахтада болған жарылыс салдарынан 46 адам қаза тапты. Президент Қ.Тоқаев 29 қазанды «жалпыұлттық аза тұту күні» деп жариялап, зардап шеккендердің отбасыларына көмек көрсету шараларын қолға алатынын айтты.
«BILTE invest» инвестициялық компаниясының мақсатын анықтаңыз.
<noinput>
«BILTE invest» инвестициялық компаниясының мақсаты - отандық киноиндустрия мен шоу-бизнес саласында жобаларды қаржыландыру және сапалы туындыларды әлемдік нарыққа ұсыну.
Германияның Франкфурт-на-Майне қаласында берілген сыйлықтың себептерін түсіндіріңіз.
<noinput>
Германияның Франкфурт-на-Майне қаласында зәулім ғимараттарды салу инновациялары үшін халықаралық сыйлық «Bosco Verticale» тұрғын үй кешеніне берілді, себебі бұл кешен Еуропа қалаларын көгалдандырудың жаңа мүмкіндіктерін ашуы күтілуде.
Жиында талқыланған мерзімді басылымдардың мәселелерін атап өтіңіз.
<noinput>
1. Мерзімді басылымдарды тарату. 2. Уақытылы жеткізу мәселесі. 3. Журналистердің ресми мәліметтерге қолы жетпеуі.
Аграрлық сектордың ел экономикасындағы рөлі туралы қысқаша ақпарат беріңіз.
<noinput>
Аграрлық сектор халықтың азық-түлікпен қамтамасыз етілуі үшін маңызды, сондай-ақ экономиканың дамуына өзіндік үлесін қосады. Бұл салаға мемлекет тарапынан қолдау көрсетілуде.
«URKER – 2022» Ұлттық бәйгесіне қатысу үшін өтінім беру кезеңдерін анықтаңыз.
<noinput>
Өтінімдерді қабылдау 2022 жылғы 30 қыркүйектен 19 қазанға дейін жүзеге асырылады. Конкурстық жұмыстар 2021 жылғы 2 маусым мен 2022 жылғы 29 қыркүйек аралығында жариялануы тиіс.
Кәсіподақ қозғалысының жаңғырту жолдары туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
Кәсіподақтар еңбек заңдылықтарын қорғайды, жұмысшылардың мүдделерін қорғап, мемлекет пен бизнес арасында әлеуметтік серіктестік орнатады. Олардың жаңғырту қажеттілігі туралы мемлекет басшысы атап өтті.
Басшы Әзірхановтың қызметтік жетістіктерін сипаттаңыз.
<noinput>
Басшы Әзірханов Бейнеу аудандық электр жүйесі мекемесіне электромеханик болып жұмысқа кірісіп, кейін аудандық комсомол комитетінің ұйымдастыру бөлімінің меңгерушісі, соңында аудандық партия комитетінің хатшысы ретінде қызмет атқарды. Ол ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуына үлкен үлес қосып, кәсіпкерлікті дамытуға ықпал етті.
Бейнеу ауданындағы су мәселесін қалай шешкені туралы жазыңыз.
<noinput>
Бейнеу ауданының су тапшылығын жеңу үшін Басшы Әзірханов мал суаратын құдықтар қаздырып, су резервуарларын салдырып, су тазартатын қондырғылар орнату арқылы су мәселесін шешуге үлкен жұмыс атқарды.
Қазақстан Республикасы мен Түркия арасындағы достық қатынастарды сипаттаңыз.
<noinput>
Қазақстан Республикасы Түркияның демократиялық үкіметін қолдай отырып, екі ел арасындағы достық қатынастарды нығайту үшін әр түрлі салаларда ынтымақтастық орнатуға ұмтылып отыр.
Венера Ардашеваның кәсіпкерлік жолын сипаттаңыз.
<noinput>
Венера Ардашева Ақтөбе облысында «Kel, Balalar» оқу орталығын ашып, бизнесін дамыту үшін «Бастау-Бизнес» бағдарламасынан кеңес алып, кәсіпкерлік салада табысты қадамдар жасап келеді.
Қазақстан мен Ресей арасындағы ынтымақтастық форумының мақсатын түсіндіріңіз.
<noinput>
Қазақстан мен Ресей арасындағы ынтымақтастық форумының мақсаты – қос ел жастарының инновациялық ғылыми-техникалық және әлеуметтік-коммуникациялық жобалардағы жетістіктерін көрсету, сондай-ақ жастар ұйымдарының тиімді өзара әрекеттесу алаңын қалыптастыру.
Ұлытауым – Ұлы Дала киесі тақырыбында жазба ақындардың республикалық мүшәйрасын ұйымдастырудың маңыздылығын сипаттаңыз.
<noinput>
Бұл мүшәйра Ұлытау мен ұлы даланың тарихи маңызын насихаттау, ел ішіндегі бірлік пен татулықты арттыру, сондай-ақ қазақ ақындарының шығармашылық әлеуетін көтеру үшін ұйымдастырылды.
Жастар форумында қандай меморандумдарға қол қойылатынын атап көрсетіңіз.
<noinput>
Жастар форумында «Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы оқытушылары арасындағы ынтымақтастық туралы» және «ҚР мен РФ энергетика саласындағы жастар ұйымдары арасындағы ынтымақтастық туралы» меморандумдарға қол қойылады.
Ауғанстанда жұмыс істеген Қазақстан мамандарының тәжірибесін қалай бағалайсыз?
<noinput>
Ауғанстанда жұмыс істеген Қазақстан мамандарының тәжірибесі – халықаралық ынтымақтастықтың, кәсіби біліктіліктің және елдің мұнай-газ саласындағы білімі мен тәжірибесінің бірегей үлгісі болып табылады, бұл оларға түрлі қиындықтарға төтеп беруге мүмкіндік берді.
Жаңа министрліктің құрылымдық бөлімшелері санын анықтаңыз.
ҚР Инвестициялар және даму министрлігінің құрамында қанша құрылымдық бөлімше бар?
25 құрылымдық бөлімше бар.
Энергетикалық инфрақұрылымның дамуы туралы түсінік беріңіз.
«Нұрлы жол - болашаққа бастар жол» атты Елбасы Жолдауының үшінші бағыты не туралы?
Энергетикалық инфрақұрылымды дамыту мәселесі нақты қамтылған.
Кәсіпкерлердің Табиғи монополияларды реттеу агенттігіне қатысты шағымдарын талдаңыз.
Кәсіпкерлер агенттіктің коммуналды төлемдер бағасын көтеруіне не себепті наразылық білдіруде?
Кәсіпкерлер коммуналды төлемдер бағасының көтерілуін қолдамау және өндірістің дағдарыста тұрып қалуымен байланысты наразылық білдіруде.
Реставратор мамандығына қойылатын талаптарды сипаттаңыз.
Реставратор болу үшін қандай негізгі қасиеттер қажет?
Реставратор болу үшін ынта-ниет, байқампаздық, сезімталдық, тапқырлық, шапшаңдық және бай фантазия қажет.
Қазақстандағы сайлау жүйесінің ерекшеліктерін сипаттаңыз.
<noinput>
Қазақстандағы сайлау жүйесі көппартиялық принципке негізделген, онда партиялар мен кандидаттар сайлауға қатыса алады. Сайлау нәтижелері бойынша Парламент пен мәслихаттар құрылады, ал сайлаушылардың дауыс беруі арқылы халықтың еркі анықталады.
Сайлауалды үгіт-насихат материалдарын жариялау үшін қажетті құжаттарды атаңыз.
<noinput>
Сайлауалды үгіт-насихат материалдарын жариялау үшін келесі құжаттар қажет: жазбаша хат, үміткердің жеке куәлігі, жазбаша хатты ұсыну өкілеттілігін растайтын құжаттар, материалдың көлемі мен формасын көрсету, және сенімді тұлғаның қолы.
Нұржан Жалауқызының журналистикадағы жетістіктерін тізімдеңіз.
<noinput>
Нұржан Жалауқызы Қазақстандағы «31 арнаның» жетекшісі, «Қазақстан» АҚ ТРК Басқарма Төрайымы, «Қазақ Радиолары» ЖШС Бас директоры, және «Internews Network» халықаралық ұйымының атқарушы директоры қызметтерін атқарды.
Алматы телеарнасының бағдарламаларындағы тақырыптарды атаңыз.
<noinput>
Алматы телеарнасында «Алматы LIVE», «Басты назарда», «На особом контроле», және «Шынайы Ақберенмен» бағдарламалары сияқты әлеуметтік, экономикалық, және мәдени тақырыптарды қамтитын бағдарламалар бар.
«Казфосфат» кәсіпорнының тарихын қысқаша сипаттаңыз.
<noinput>
«Казфосфат» кәсіпорны 70 жылдан астам уақыт бойы Қазақстанның химия өндірісінде жетекші орын алып, фосфор рудасын өндірумен айналысады. Кәсіпорын Жамбыл облысында орналасқан және ауыл шаруашылығын минералды тыңайтқыштармен қамтамасыз етеді.
Жамбыл фосфор зауыттарының еліміздің экономикасына қосқан үлесін бағалаңыз.
<noinput>
Жамбыл фосфор зауыттары еліміздің экономикасына миллиондаған теңге кіріс әкеліп, ауыл шаруашылығын минералды тыңайтқыштармен толық қамтамасыз етеді, бұл ауыл шаруашылығы өнімдерінің өнімділігін арттыруға ықпал етеді.
«Казфосфат» кәсіпорнының экспорттық нарықтары туралы мәлімет беріңіз.
<noinput>
«Казфосфат» кәсіпорны фосфор кенін әлемнің 30-ға жуық мемлекетіне, соның ішінде Германия, Франция, Түркия, және АҚШ-қа экспорттайды, бұл кәсіпорынның халықаралық нарықтағы маңыздылығын көрсетеді.
Мұқаш Ескендіровтің басшылық қызметіне байланысты жетістіктерін атап өтіңіз.
<noinput>
Мұқаш Ескендіров «Казфосфат» кәсіпорнының Бас директоры ретінде өндірісті дамыту, әлеуметтік жауапкершілікті арттыру және кітап оқу мәдениетін насихаттауда үлкен жетістіктерге жетті, оның басшылығымен зауыт ел экономикасына елеулі үлес қосуда.
Жауынқұрттың пайдасы мен зияндарын салыстырыңыз.
<noinput>
Жауынқұрттар топырақты қопсытып, органикалық заттармен қоректену арқылы егістікке пайда әкеледі. Дегенмен, оларды жейтін жыртқыштар, мысалы, көртышқандар, олардың санын бақылап отырады, бұл экосистемада теңгерімді сақтауға көмектеседі.
Жазылған мәтіннің кейіпкерлеріне қысқаша сипаттама беріңіз.
Нұрхат Асхатұлы, Серікбол Әутәліп
Нұрхат Асхатұлы – бақша өсірумен айналысатын фермер, топырақтың құнарлылығын арттыру үшін шылаушындарды пайдалануды ұсынады. Серікбол Әутәліп – Калифорниялық қызыл құртты өсірудің ғылыми негіздерін зерттеп, табысты бизнес жүргізіп жатқан кәсіпкер.
Берілген аңыздың мазмұнын баяндаңыз.
Сүлеймен патша мен жауынқұрттар туралы аңыз
Аңызда Сүлеймен патшаға Былқыстың талабына жауап беру үшін екі жауынқұрт көмекке келеді. Біреуі жақұтты тесе, екіншісі жіп өткізеді. Сүлеймен осыдан кейін екі жауынқұртқа да адамзатқа қызмет ету үшін жер бетінен орын береді.
Жауынқұрттың тыныс алу механизмін түсіндіріңіз.
<noinput>
Жауынқұрттың тыныс алу мүшесі жоқ, олар бүкіл денесімен тыныстайды. Топырақ астындағы көмірқышқыл газының артуы кезінде, олар ауа жұту үшін жер бетіне шығады.
Көкшетау қаласында тіл заңнамасының сақталуына жүргізілген тексерістің нәтижелерін сипаттаңыз.
<noinput>
2010 жылдың алғашқы тоқсанында тіл заңнамасының сақталуына тексерістер жүргізілгенде, кейбір мемлекеттік мекемелердің мемлекеттік тілді қолдану мен дамыту жөніндегі бағдарламаларды орындамағаны анықталды. Сонымен қатар, мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік тілді меңгеру деңгейіне жеткілікті назар аударылмады.
Виталий Третьяковтың жер мәселесіне қатысты шағымының себептерін атаңыз.
<noinput>
Виталий Третьяковтың жер мәселесіне қатысты шағымы оның мемлекеттен бөлінген 300 гектар жерге қол жеткізе алмауынан, түрлі кедергілер мен тосқауылдардан туындаған. Өзіне берілген жердің тек 34 гектары ғана берілуі және жерлердің бір-бірінен 100 шақырым қашықтықта орналасуы да проблеманы көбейтеді.
Мемлекеттік тіл саясатын жүргізудегі негізгі проблемаларды атаңыз.
<noinput>
Мемлекеттік тіл саясатын жүргізудегі негізгі проблемаларға нормативтік құқықтық базаның жетілдірілуі, тіл туралы заңнаманың тиімді пайдаланылмауы және мемлекеттік тілді шала білетін қызметкерлердің болуы жатады. Сонымен қатар, тіл мәселесіне немқұрайлы қарау да кедергі келтіреді.
Еуразиялық топтың тұрғын үй бағдарламасы туралы мәлімет беріңіз.
<noinput>
Еуразиялық топ Қазақстанда бұрын-соңды болмаған тұрғын үй бағдарламасын қолға алатынын мәлімдеді. 2020 жылға дейін 1 млн. шаршы метр тұрғын үй салу жоспарланған, оның ішінде 200 мың шаршы метрі жақын арада салынады.
Тоқан Ботабековтың кәсіпкерлік туралы пікірін талқылаңыз.
Кәсіпкерліктің адамгершілікпен астасқан заңдылықтары қандай?
Тоқан Ботабековтың пікірінше, кәсіпкерліктің адамгершілікпен астасқан заңдылықтары өте маңызды. Кәсіпкерлер өз қызметінде әлеуметтік жауапкершілікті, тұтынушылардың мүддесін және қоғамның игілігін ескеруі тиіс. Олардың жұмысында адалдық, әділдік және қоғамға пайда әкелу маңызды орын алады.
Маңғыстау индустриалдық палатасының экологиялық сенбілігі туралы жазу жазыңыз.
Сенбілік барысында қандай жұмыстар атқарылды?
Маңғыстау индустриалдық палатасы ұйымдастырған экологиялық сенбілік барысында Сұлтан Үпі аумағында тазалық жұмыстары жүргізілді. Сенбілікке қатысушылар түрлі құрал-жабдықтармен келіп, оннан астам қапшық қоқыс жинады. Олар туған өлкеміздің табиғатын қорғау мен сақтауға деген жауапкершілікті сезінді.
Атырау облысындағы инвестициялық жобалардың экологиялық әсерін талдаңыз.
Мұнай өңдеу зауытындағы жобалардың экологиялық талаптары қандай?
Атырау облысындағы мұнай өңдеу зауытындағы жобалар экологиялық талаптарға сәйкес орындалуы қажет. Жергілікті тұрғындардың денсаулығына зиян келтірмеу үшін зауыттың төңірегінде жасыл желек отырғызу және экологиялық ахуалды сауықтыру маңызды. Жобалардың іске асырылуы кезінде экология мәселелері жіті бақылауда болуы тиіс.
XV Еуразия Медиа Форумы туралы қысқаша ақпарат жазыңыз.
Форумның басты тақырыбы қандай?
XV Еуразия Медиа Форумының басты тақырыбы "Эволюцияның 15 жылы: әлем қалай өзгереді және бізді қалай өзгертеді" деп аталады. Форум 22-24 мамыр аралығында Алматы қаласында өтеді және БАҚ ахуалы, әлеуметтік-экономикалық, экологиялық мәселелер талқыланады.
Талдықорған қаласындағы жаңа тұрғын үйлер жобасын сипаттаңыз.
<noinput>
Талдықорған қаласында «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында 16 қабатты үш жаңа тұрғын үй салынып жатыр. 230 пәтерлі бұл үйлердің бірінші қабаты емхана қызметімен байланысты, ал пәтерлердің 92-сі – бір бөлмелі, 92-сі – екі бөлмелі, 46-сы – үш бөлмелі.
Тұрғын үй жинақ банкі туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
«Қазақстан тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ тұрғын үй сатып алуға арналған тиімді шарттармен қолжетімді баспананы қамтамасыз ету мақсатында жұмыс істейді. Банк азаматтардан 20% бастапқы жарна талап етіп, қалған бөлігін кредиттеу арқылы үй алуға мүмкіндік береді.
ҚР ИИДМ әзірлеген мемлекеттік қолдау бағдарламасының ерекшеліктерін атап өтіңіз.
<noinput>
ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі табысы төмен 70 мыңға жуық отбасыға арналған жалға алу шығындарының бір бөлігін мемлекеттік өтеу бағдарламасын әзірледі. Бұл бағдарлама бойынша өтініш берушілердің табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен аспауы керек.
Қойбек би Мыңбасұлының өмірі мен қызметі туралы қысқаша баяндама жазыңыз.
<noinput>
Қойбек би Мыңбасұлы 1830 жылдары Меркі өңірінде туып, 1910 жылдары Түркістан облысының Түлкібас ауданында дүниеден өтті. Ол Жетісу және Әулиеата аймақтарында танымал би, ел басқарған тұлға болды. Әкесі Мыңбасы оны ерте жастан билік ісіне тартқан. Қойбек би жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте белсенділік танытып, елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге күш жұмсады. Оның бастамасымен Дәубаба өңірінде Қоралас арығы қазылып, егіншілік пен отырықшылықты дамытуға мүмкіндік берді.
Қойбек бидің Дәубаба өңірінде жүргізген ауқымды жұмыстарын атаңыз.
<noinput>
Қойбек би Дәубаба өңірінде суару жүйесін дамыту мақсатында Қоралас арығын қаздырды, егіншілікке қолайлы жерлерді игеруге бағытталған жұмыстарды жүргізді, халықты диқаншылық кәсіпке үйретіп, азық-түлікпен қамтамасыз етуді басты мақсат етті.
Алматы энергетика және байланыс университетіндегі кездесу туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
<noinput>
Алматы энергетика және байланыс университетінде «Қазақ газеттері» ЖШС-ның өкілдерімен кездесу өтті. Кездесуде басылымдардың қоғамдағы рөлі, мемлекеттік тіл, жастардың патриоттық сезімдерін қалыптастыру мәселелері талқыланды. Сұрақ-жауап форматында өткен шарада білім беру саласындағы жаңалықтар мен баспасөздің маңызына назар аударылды.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Түрікменстан басшысымен кездесуі туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
<noinput>
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Түрікменстан басшысымен келіссөз барысында металлургия, машина жасау, газ және ауыл шаруашылығы салаларындағы ынтымақтастықты арттыру қажеттілігін атап өтті. Сонымен қатар, Түрікменстан газының импортын ұлғайтуға дайын екендігін білдірді.
Берілген мәтіннен Абайдың мүсінін ұлықтау бойынша ұсыныс жасаған тұлғаны атаңыз.
Түрікменстан Президенті Гурбангулы Бердімұхамедов қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлын ұлықтауға ұсыныс жасады.
Түрікменстан Президенті Гурбангулы Бердімұхамедов.
Кездесу кезінде талқыланған маңызды бастамалардың бірін атаңыз.
<noinput>
Қазақстан Президенті жыл сайын өңіраралық форум өткізуді ұсынды.
Ғазиз Байтасовтың ерлігі туралы мәлімет беріңіз.
<noinput>
Ғазиз Байтасов 40 жасында террористі ұстау барысында ерлікпен қаза тапты, ол гранатаны халыққа лақтырудан қорғау үшін өз денесімен жауып қалған.
"AIO корпорациясының" негізгі өнімдерінің сипаттамасын жазыңыз.
<noinput>
AIO корпорациясы SvistOK, AIO messenger, Microphone, SuperWork, MedApp атты бес мобильді қосымшаны шығарған. SvistOK – жарнама берушілердің нөмірлерін жинақтауға көмектесетін қосымша. AIO messenger – ақылды chatbot функциясы бар хабарлама және қоңырау қызметі. Microphone – іс-шараларды ұйымдастыруға арналған көмекші. SuperWork – жұмыс іздеушілер мен жұмыс берушілер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді. MedApp – онлайн медициналық кеңес алуға мүмкіндік беретін қосымша.
"Алатау Жарық Компаниясы" АҚ-ның қысқа дайындық жұмыстары туралы ақпарат беріңіз.
<noinput>
"Алатау Жарық Компаниясы" АҚ Алматы қаласының электр желілерін жаңғырту және қайта құру бағдарламасын жүзеге асыруда. 2008 жылдан бері 55 қосалқы станцияның 38-і күрделі жөндеуден өтті, 1790 шақырым желі ауыстырылды. Компания күзгі-қысқы маусымға дайындық жұмыстарын жаз айларында жүргізіп келеді.
Гидропоника әдісінің артықшылықтарын сипаттаңыз.
<noinput>
Гидропоника әдісі өсімдіктерді топырақсыз өсіруге мүмкіндік береді, бұл барлық қажетті заттарды ерітіндіден алуға мүмкіндік туғызады. Осыған байланысты өнім алу процесі жылдамдайды, ал өнімнің бағасы төмен болады. Бұл әдіс жер ресурстарын тиімді пайдалануға және мал жемін тиімді өндіруге ықпал етеді.
"EcoMarathon_Shell" марафоны туралы хабарлаңыз.
<noinput>
"EcoMarathon_Shell" халықаралық марафоны Қазақстанның студенттерінің экологияға зиян келтірмейтін инновациялық көліктерді жасаудағы бәсекесін жалғастырып жатыр. Бұл жылы Қ. Сәтбаев атындағы Ұлттық техникалық университетінің SU Racing Team командасы Taiburyl Prototype 3.0 машинасын құрастырды, оның салмағы 42-43 кг және ол экологиялық таза отынмен жұмыс істейді.
Қапас Ошамбаевтың «Жорық жолдары» кітабында Несіпбек Баязитовтың қандай ерекше қасиеттері атап өтілген?
<noinput>
Несіпбек Баязитов адамгершілігі мол, сабырлы, сымбатты жігіт ретінде сипатталады. Оның адалдығы мен нағыз адамгершілікті бағалай білуі Қапас Ошамбаевтың естеліктерінде ерекше орын алады.
Отыншы Әлжановтың өмірі мен ерлігі туралы қысқаша мәлімет беріңіз.
<noinput>
Отыншы Әлжанов 1873 жылы туған, 1918 жылы ақ гвардияшылармен болған ұрыста ерлікпен қаза тапқан. Ол халыққа білім беру және қазақ әдебиетін дамыту бағытында қызмет еткен.
Баязитовтің соғыс жылдарындағы ерліктері туралы мақала жазыңыз.
<noinput>
Несіпбек Баязитов соғыс жылдарында ерекше ерлік танытты. Ол жау шебін бұзып, көптеген шайқастарда батылдықпен алға шықты, сонымен қатар өз взводын қорғап, көп жауынгердің өмірін сақтап қалды. Оның ерлігі бүгінгі ұрпаққа үлгі болып табылады.
«Жорық жолдары» кітабында Баязитовтың әншілік өнері туралы не айтылған?
<noinput>
«Жорық жолдары» кітабында Несіпбек Баязитовтың қазақтың опера және балет театрының әншісі ретінде танылғаны, сонымен қатар соғыс кезінде халық әндерін орындап, рухын көтергені туралы айтылады.
Қазақ халқының бала тәрбиесіне қатысты көзқарасын сипаттаңыз.
<noinput>
Қазақ халқы бала тәрбиесіне ерекше көңіл бөлген. Сәби дүниеге келген сәттен бастап, оның дұрыс өсуі мен дамуына, ақыл-ойының жетілуіне зор мән берілген. Халық педагогикасы арқылы ұрпақ тәрбиесіне бай тәжірибе жинақталған.
Халық педагогикасының маңыздылығын түсіндіріңіз.
<noinput>
Халық педагогикасы – қазақ халқының ғасырлар бойы жинақталған бала тәрбиелеу тәжірибесі. Бұл тәрбие жүйесі жастарға ұлттық мәдениет, салт-дәстүр, адамгершілік құндылықтарды сіңіруде маңызды рөл атқарады.
Бүгінгі жастардың ұлттық мәдениетке деген қызығушылығын қалай арттыруға болады?
<noinput>
Бүгінгі жастардың ұлттық мәдениетке қызығушылығын арттыру үшін, мектептерде ұлттық дәстүрлерді насихаттайтын іс-шаралар ұйымдастыру, қазақ тілінде кітап оқу мәдениетін дамыту және жастар арасында ұлттық өнерді дәріптеу қажет.