Datasets:

derekiya
/

swahili_news_categorize

Dataset card Viewer Files Files and versions Community

Split (2)

train · 49.3k rows

input stringlengths 5 25.1k ⌀	label stringclasses 6 values	instructions-text stringlengths 279 25.4k
['Bondia mmoja wa nchini Australia, Dwight Ritchie amefariki mara baada ya kutoka kwenye mazoezi.', 'Bondia huyo mwenye umri wa miaka 27, na baba wa watoto watatu alikuwa ana mapambano na Michael Zerafa huko Melbourne.', '"Ni maskitiko makubwa kutangaza kifo cha mwanamisumbwi Dwight Ritchie ambaye amefariki akiwa anafanya kitu ambacho anakipenda," alisema promota wake Jake Ellis.', 'Ritchie alishindwa mara mbili katika mapambano 21, Hivi karibuni alipigana na Tim Tszyu wakiwa wanawania michuano ya uzito wa juu nchini Australia mnamo mwezi Agosti.', 'Kifo cha bondia huyo kimetokea mwezi mmoja baada ya kifo cha bondia wa Marekani kutokea.', 'Bondia wa Marekani alikufa baada ya kupata jeraha kwenye ubongo mara baada ya kupigana na bondia Charles Conwell.', '"Dwight atakumbukwa katika ulimwengu wa ndondi kutokana na kipaji chake na jinsi alivyokuwa akishiriki mchezo huo kwa namna ya kipekee na hata mfumo wake wa maisha." ', 'Ritchie aliposhindwa mchezo uliopita ndio sababu iliyomfanya kurejea kupambana na Tommy Browne.', 'Kifo chake kimepokelewa na salamu nyingi katika mitandao ya kijamii wakieleza sifa zake na kuonyesha majonzi yao.', 'Tazama pia']	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- ['Bondia mmoja wa nchini Australia, Dwight Ritchie amefariki mara baada ya kutoka kwenye mazoezi.', 'Bondia huyo mwenye umri wa miaka 27, na baba wa watoto watatu alikuwa ana mapambano na Michael Zerafa huko Melbourne.', '"Ni maskitiko makubwa kutangaza kifo cha mwanamisumbwi Dwight Ritchie ambaye amefariki akiwa anafanya kitu ambacho anakipenda," alisema promota wake Jake Ellis.', 'Ritchie alishindwa mara mbili katika mapambano 21, Hivi karibuni alipigana na Tim Tszyu wakiwa wanawania michuano ya uzito wa juu nchini Australia mnamo mwezi Agosti.', 'Kifo cha bondia huyo kimetokea mwezi mmoja baada ya kifo cha bondia wa Marekani kutokea.', 'Bondia wa Marekani alikufa baada ya kupata jeraha kwenye ubongo mara baada ya kupigana na bondia Charles Conwell.', '"Dwight atakumbukwa katika ulimwengu wa ndondi kutokana na kipaji chake na jinsi alivyokuwa akishiriki mchezo huo kwa namna ya kipekee na hata mfumo wake wa maisha." ', 'Ritchie aliposhindwa mchezo uliopita ndio sababu iliyomfanya kurejea kupambana na Tommy Browne.', 'Kifo chake kimepokelewa na salamu nyingi katika mitandao ya kijamii wakieleza sifa zake na kuonyesha majonzi yao.', 'Tazama pia'] ### Response: MICHEZO ### End
Msanii huyo aliyasema hayo juzi katika makabidhiano ya hati ya usajili wa Kituo cha runinga cha Wasafi na Radio Wasafi FM katika ukumbi wa zamani wa Baraza la Wawakilishi Kikwajuni mjini hapa.Alisema kuwa anaamini kwamba kuna vipaji vingi sana Zanzibar kwa sababu anavisikia lakini wakati mwengine hupata masononeko kuona kwamba vipaji hivyo haionekani kule Tanzania Bara.“Lakini naamini kama sisi tuliweza kusaidiwa tukafika hapa, basi tuna uwezo wa kusaidia vijana wengine wenye taaluma hapa Zanzibar na wao wakaweza kufanikiwa,” alisema.Aidha alisema wao kama vijana ambao Mwenyezi Mungu kawapa bahati ya kuungwa mkono na watu mbali mbali ikiwemo Serikali na nyanja mbali mbali, wanaweza kusaidia wenzao.“Siwezi kusema kwamba hapa tulipofika ni pakubwa ila kila ambapo tunapopata fursa tuone kuwa tunaitumia vizuri ili tuweze kuwanyanyua na vijana wengine waliokuwepo mitaani au bado hawajapata ajira,”alisema.Diamond ni mmoja wa wanahisa kwenye runinga na radio ya Wasafi zilizo kwenye maandalizi ya mwisho kabla ya kuanza kuwa hewani.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Msanii huyo aliyasema hayo juzi katika makabidhiano ya hati ya usajili wa Kituo cha runinga cha Wasafi na Radio Wasafi FM katika ukumbi wa zamani wa Baraza la Wawakilishi Kikwajuni mjini hapa.Alisema kuwa anaamini kwamba kuna vipaji vingi sana Zanzibar kwa sababu anavisikia lakini wakati mwengine hupata masononeko kuona kwamba vipaji hivyo haionekani kule Tanzania Bara.“Lakini naamini kama sisi tuliweza kusaidiwa tukafika hapa, basi tuna uwezo wa kusaidia vijana wengine wenye taaluma hapa Zanzibar na wao wakaweza kufanikiwa,” alisema.Aidha alisema wao kama vijana ambao Mwenyezi Mungu kawapa bahati ya kuungwa mkono na watu mbali mbali ikiwemo Serikali na nyanja mbali mbali, wanaweza kusaidia wenzao.“Siwezi kusema kwamba hapa tulipofika ni pakubwa ila kila ambapo tunapopata fursa tuone kuwa tunaitumia vizuri ili tuweze kuwanyanyua na vijana wengine waliokuwepo mitaani au bado hawajapata ajira,”alisema.Diamond ni mmoja wa wanahisa kwenye runinga na radio ya Wasafi zilizo kwenye maandalizi ya mwisho kabla ya kuanza kuwa hewani. ### Response: MICHEZO ### End
BAADA ya kipigo cha bao 1-0 dhidi ya Mbao FC, mabingwa watetezi wa Ligi Kuu Bara, Simba wameahidi kujipanga tena ili waweze kurekebisha makosa yao na kupata ushindi katika mchezo wao wa kesho Jumapili dhidi ya Mwadui F C katika Uwanja wa CCM Kambarage, Shinyanga.Pia Simba wamewataka mashabiki wao kutulia na kuiunga mkono timu hiyo katika kipindi hiki kigumu cha kupoteza mchezo dhidi ya Mbao FC. Bao pekee la mchezo huo, lilifungwa na Said Khamis kwa mkwaju wa penalti katika dakika ya 26 baada ya kipa Aishi Manula kumchezea rafu Pastory Athnas na mwamuzi Jonesia Rukya kutoka Kagera kutoa penalti.Akizungumzia mchezo huo juzi mratibu wa Simba, Abbas Ally alisema licha ya kupoteza mchezo huo, lakini bado wana matumaini ya kufanya vizuri katika mchezo ujao kesho. Katika michezo yake miwili ya ugenini, Simba haijafanya vizuri baada ya kutoka sare ya bila kufungana dhidi ya Ndanda FC wikiendi iliyopita na juzi ikapoteza dhidi ya Mbao FC.Kwa upande wake beki wa Simba, Mohamed Hussein ’Tshabalala’ alisema anawaomba wadau na wapenzi wa klabu hiyo wasichoke wala kukata tamaa, bali waendelee kuisapoti timu yao.Alikiri matokeo hayo kutokuwa kuwa mazuri kwao yamewaumiza sana, lakini walijitahidi kufuata maelekezo ya kocha wao, lakini matokeo ndio yalikuwa hivyo, na wanachoshukuru wamemaliza mchezo salama. Msemaji wa Simba, Haji Manara, alisema kuwa pamoja na kupoteza mchezo huo, lakini bado hawajakata tamaa na harakati za kutetea taji hilo ambalo wanalishikilia hivi sasa.Manara alisema japo kufungwa kunauma na siyo matokeo mazuri lakini wamekubaliana na matokeo hayo na timu yao inaendelea na maandalizi ya mchezo unaofuata dhidi ya Mwadui F C, ambao utapigwa Jumapili kwenye uwanja wa CCM Kambarage Shinyanga. Katika msimamo wa Ligi Kuu, Simba SC ipo katika nafasi ya tano ikiwa na alama saba baada ya michezo minne.Timu hiyo imeshinda mechi mbili dhidi ya Mbeya City na Tanzania Prisons katika Uwanja wa Taifa. Simba imetoka sare ya bila kufungana mechi moja dhidi ya Ndanda na imepoteza mechi moja dhidi ya Mbao juzi.Simba SC imefunga mabao matatu na kufungwa bao moja. Mfungaji wa bao pekee la mchezo huo, Said Khamis alisema anafurahia kuifunga Simba kwa kuwa timu hiyo ni kama timu zingine alizowahi kuzifunga. Aliwapongeza pia wachezaji wake kwa ushirikiano wao jambo ambalo liliwapelekea kuweza kuibuka na ushindi.Kocha Mkuu wa timu ya Mbao, Amri Saidi aliwapongeza vijana wake kwa ushindi na aliahidi kuwa wataendelea kupambana. Alisema pia anawapongeza wadau na wapenzi wa soka wa klabu yao kwa sapoti yao kwa timu yake. Mbao FC inayodhaminiwa na Kampuni ya G f trucks & eq uipment ipo katika nafasi ya kwanza katika msimamo wa Ligi Kuu baada ya kushinda mechi tatu na kupoteza mchezo mmoja dhidi ya JKT Tanzania.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- BAADA ya kipigo cha bao 1-0 dhidi ya Mbao FC, mabingwa watetezi wa Ligi Kuu Bara, Simba wameahidi kujipanga tena ili waweze kurekebisha makosa yao na kupata ushindi katika mchezo wao wa kesho Jumapili dhidi ya Mwadui F C katika Uwanja wa CCM Kambarage, Shinyanga.Pia Simba wamewataka mashabiki wao kutulia na kuiunga mkono timu hiyo katika kipindi hiki kigumu cha kupoteza mchezo dhidi ya Mbao FC. Bao pekee la mchezo huo, lilifungwa na Said Khamis kwa mkwaju wa penalti katika dakika ya 26 baada ya kipa Aishi Manula kumchezea rafu Pastory Athnas na mwamuzi Jonesia Rukya kutoka Kagera kutoa penalti.Akizungumzia mchezo huo juzi mratibu wa Simba, Abbas Ally alisema licha ya kupoteza mchezo huo, lakini bado wana matumaini ya kufanya vizuri katika mchezo ujao kesho. Katika michezo yake miwili ya ugenini, Simba haijafanya vizuri baada ya kutoka sare ya bila kufungana dhidi ya Ndanda FC wikiendi iliyopita na juzi ikapoteza dhidi ya Mbao FC.Kwa upande wake beki wa Simba, Mohamed Hussein ’Tshabalala’ alisema anawaomba wadau na wapenzi wa klabu hiyo wasichoke wala kukata tamaa, bali waendelee kuisapoti timu yao.Alikiri matokeo hayo kutokuwa kuwa mazuri kwao yamewaumiza sana, lakini walijitahidi kufuata maelekezo ya kocha wao, lakini matokeo ndio yalikuwa hivyo, na wanachoshukuru wamemaliza mchezo salama. Msemaji wa Simba, Haji Manara, alisema kuwa pamoja na kupoteza mchezo huo, lakini bado hawajakata tamaa na harakati za kutetea taji hilo ambalo wanalishikilia hivi sasa.Manara alisema japo kufungwa kunauma na siyo matokeo mazuri lakini wamekubaliana na matokeo hayo na timu yao inaendelea na maandalizi ya mchezo unaofuata dhidi ya Mwadui F C, ambao utapigwa Jumapili kwenye uwanja wa CCM Kambarage Shinyanga. Katika msimamo wa Ligi Kuu, Simba SC ipo katika nafasi ya tano ikiwa na alama saba baada ya michezo minne.Timu hiyo imeshinda mechi mbili dhidi ya Mbeya City na Tanzania Prisons katika Uwanja wa Taifa. Simba imetoka sare ya bila kufungana mechi moja dhidi ya Ndanda na imepoteza mechi moja dhidi ya Mbao juzi.Simba SC imefunga mabao matatu na kufungwa bao moja. Mfungaji wa bao pekee la mchezo huo, Said Khamis alisema anafurahia kuifunga Simba kwa kuwa timu hiyo ni kama timu zingine alizowahi kuzifunga. Aliwapongeza pia wachezaji wake kwa ushirikiano wao jambo ambalo liliwapelekea kuweza kuibuka na ushindi.Kocha Mkuu wa timu ya Mbao, Amri Saidi aliwapongeza vijana wake kwa ushindi na aliahidi kuwa wataendelea kupambana. Alisema pia anawapongeza wadau na wapenzi wa soka wa klabu yao kwa sapoti yao kwa timu yake. Mbao FC inayodhaminiwa na Kampuni ya G f trucks & eq uipment ipo katika nafasi ya kwanza katika msimamo wa Ligi Kuu baada ya kushinda mechi tatu na kupoteza mchezo mmoja dhidi ya JKT Tanzania. ### Response: MICHEZO ### End
Simba ilipoteza mchezo wa pili tangu kuanza msimu huu kwa kufungwa bao 1-0 na Prisons kwenye Uwanja wa Sokoine Mbeya na matokeo hayo yameishusha timu hiyo kutoka nafasi ya tatu hadi ya tano ikibakia na pointi zake 15 ilizokuwa nazo tangu awali.Akizungumza na gazeti hili jana, Kerr, raia wa Uingereza alisema, kipigo hicho ingawa kinaonekana kama kimewavurugia mipango yao kupigania nafasi za juu, lakini katika hali halisi lengo lao la ubingwa bado lipo palepale kwa sababu bado wanayo nafasi ya kubadilisha matokeo yao kwenye mechi zijazo.“Hatukuwa bora kama ilivyokuwa kwenye mechi zetu zilizopita, kumkosa Hamisi Kiiza, kwenye safu ya ushambuliaji ni moja ya sababu ambayo imefanya tushindwe kusawazisha kwa sababu mabeki wa Prisons hawakuwa na changamoto zozote kutoka kwetu,” alisema Kerr Kocha huyo alisema pamoja na kuwa na matumaini ya ubingwa, lakini katika mechi saba ambazo wameshacheza hadi sasa amegundua kikosi chake kina upungufu unaohitaji kufanyiwa kazi haraka kwa ajili ya kunusuru mipango yao iweze kutimia.Alisema upungufu wao mkubwa upo kwenye safu ya ulinzi pamoja na ushambuliaji, ambazo kwa pamoja zimekuwa hazifanyi kazi kwa asilimia 100, kitu kinachofanya wapate wakati mgumu kwenye baadhi ya mechi hasa zile wanazocheza mikoani.“Ninahitaji kusajili mshambuliaji mpya kwenye dirisha dogo, kwani tuna washambuliaji wanne lakini tunamtegemea zaidi Kiiza na anapokosekana kama ilivyo sasa timu haifungi na tukifunga mabao yanakuwa machache tana wanafunga mabeki. “Lakini pia tunahitaji mchezaji mmoja wa kuimarisha ulinzi wetu kwa sababu waliopo wanacheza vizuri, lakini wana makosa mengi,” alisema Kerr.Kocha huyo alisema wanalazimika kufanya usajili huo ili kuimarisha kikosi chao kwa ajili ya kumudu ushindani uliopo endapo watashindwa kufanya hivyo itakuwa ngumu kupambana na timu za Yanga na Azam FC, zilizopo kwenye nafasi mbili za juu kwa sasa.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Simba ilipoteza mchezo wa pili tangu kuanza msimu huu kwa kufungwa bao 1-0 na Prisons kwenye Uwanja wa Sokoine Mbeya na matokeo hayo yameishusha timu hiyo kutoka nafasi ya tatu hadi ya tano ikibakia na pointi zake 15 ilizokuwa nazo tangu awali.Akizungumza na gazeti hili jana, Kerr, raia wa Uingereza alisema, kipigo hicho ingawa kinaonekana kama kimewavurugia mipango yao kupigania nafasi za juu, lakini katika hali halisi lengo lao la ubingwa bado lipo palepale kwa sababu bado wanayo nafasi ya kubadilisha matokeo yao kwenye mechi zijazo.“Hatukuwa bora kama ilivyokuwa kwenye mechi zetu zilizopita, kumkosa Hamisi Kiiza, kwenye safu ya ushambuliaji ni moja ya sababu ambayo imefanya tushindwe kusawazisha kwa sababu mabeki wa Prisons hawakuwa na changamoto zozote kutoka kwetu,” alisema Kerr Kocha huyo alisema pamoja na kuwa na matumaini ya ubingwa, lakini katika mechi saba ambazo wameshacheza hadi sasa amegundua kikosi chake kina upungufu unaohitaji kufanyiwa kazi haraka kwa ajili ya kunusuru mipango yao iweze kutimia.Alisema upungufu wao mkubwa upo kwenye safu ya ulinzi pamoja na ushambuliaji, ambazo kwa pamoja zimekuwa hazifanyi kazi kwa asilimia 100, kitu kinachofanya wapate wakati mgumu kwenye baadhi ya mechi hasa zile wanazocheza mikoani.“Ninahitaji kusajili mshambuliaji mpya kwenye dirisha dogo, kwani tuna washambuliaji wanne lakini tunamtegemea zaidi Kiiza na anapokosekana kama ilivyo sasa timu haifungi na tukifunga mabao yanakuwa machache tana wanafunga mabeki. “Lakini pia tunahitaji mchezaji mmoja wa kuimarisha ulinzi wetu kwa sababu waliopo wanacheza vizuri, lakini wana makosa mengi,” alisema Kerr.Kocha huyo alisema wanalazimika kufanya usajili huo ili kuimarisha kikosi chao kwa ajili ya kumudu ushindani uliopo endapo watashindwa kufanya hivyo itakuwa ngumu kupambana na timu za Yanga na Azam FC, zilizopo kwenye nafasi mbili za juu kwa sasa. ### Response: MICHEZO ### End
Na Mwandishi Wetu- Njombe WAZIRI Mkuu, Kassim Majaliwa, amemwagiza Mkuu wa Mkoa wa Njombe, Christopher ole Sendeka, kuwachukulia hatua watumishi wa Ludewa waliohusika na upotevu wa fedha za maendeleo. Kauli hiyo aliitoa juzi jioni alipozungumza na wananchi katika mkutano wa hadhara uliofanyika katika Uwanja wa Halmashauri. Alisema zaidi ya Sh milioni 700 zilipelekwa katika halmashauri kwa miradi mbalimbali ya maendeleo zikiwamo Sh milioni 300 za ujenzi wa ofisi ya halmashauri hiyo. “Mkuu wa Mkoa watu wote waliohusika na upotevu huu watafutwe popote walipo na kuchukuliwa hatua na kisha nipewe taarifa ya hatua ulizochukua. Hatuwezi kuwavumilia watu hao ambao wanachora ramani kwa shilingi milioni 200 na shilingi milioni 100 nyingine hazijulikani zilipo,” alisema. Pia alimwagiza Sendeka kufuatilia kiasi kingine cha Sh milioni 400 zilizopelekwa wilayani hapo kwa ajili ya maendeleo ambazo nazo hazijulikani zilipo. “Tafuta waliohusika popote walipo hata kama ni nje ya Njombe waje kutueleza ziliko fedha zetu,” alisema. Licha ya kutoa agizo hilo kwa Sendeka, pia ameuagiza uongozi wa Taasisi ya Kupambana na Kuzuia Rushwa (Takukuru), kuhakikisha inashirikiana kufanya uchunguzi ili kubaini watu waliohusika na upotevu huo. Katika hatua nyingine, alisema Serikali haitawavumilia watumishi wote wanaojihusisha na vitendo vya ubadhirifu wa fedha za umma. Aliwataka watumishi wa umma kuacha tabia ya kudokoa fedha za maendeleo zinazopelekwa katika halmashauri zao kwa sababu Serikali iko macho na itawashughulikia wote watakaobainika kujihusisha na vitendo hivyo.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Mwandishi Wetu- Njombe WAZIRI Mkuu, Kassim Majaliwa, amemwagiza Mkuu wa Mkoa wa Njombe, Christopher ole Sendeka, kuwachukulia hatua watumishi wa Ludewa waliohusika na upotevu wa fedha za maendeleo. Kauli hiyo aliitoa juzi jioni alipozungumza na wananchi katika mkutano wa hadhara uliofanyika katika Uwanja wa Halmashauri. Alisema zaidi ya Sh milioni 700 zilipelekwa katika halmashauri kwa miradi mbalimbali ya maendeleo zikiwamo Sh milioni 300 za ujenzi wa ofisi ya halmashauri hiyo. “Mkuu wa Mkoa watu wote waliohusika na upotevu huu watafutwe popote walipo na kuchukuliwa hatua na kisha nipewe taarifa ya hatua ulizochukua. Hatuwezi kuwavumilia watu hao ambao wanachora ramani kwa shilingi milioni 200 na shilingi milioni 100 nyingine hazijulikani zilipo,” alisema. Pia alimwagiza Sendeka kufuatilia kiasi kingine cha Sh milioni 400 zilizopelekwa wilayani hapo kwa ajili ya maendeleo ambazo nazo hazijulikani zilipo. “Tafuta waliohusika popote walipo hata kama ni nje ya Njombe waje kutueleza ziliko fedha zetu,” alisema. Licha ya kutoa agizo hilo kwa Sendeka, pia ameuagiza uongozi wa Taasisi ya Kupambana na Kuzuia Rushwa (Takukuru), kuhakikisha inashirikiana kufanya uchunguzi ili kubaini watu waliohusika na upotevu huo. Katika hatua nyingine, alisema Serikali haitawavumilia watumishi wote wanaojihusisha na vitendo vya ubadhirifu wa fedha za umma. Aliwataka watumishi wa umma kuacha tabia ya kudokoa fedha za maendeleo zinazopelekwa katika halmashauri zao kwa sababu Serikali iko macho na itawashughulikia wote watakaobainika kujihusisha na vitendo hivyo. ### Response: KITAIFA ### End
MKAZI wa Mtaa wa Nakayaya wilayani Tunduru Mkoa wa Ruvuma, Fatuma Ali (35) amefi kishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi wa Wilaya ya Tunduru akikabiliwa na kosa la kujihusisha na biashara ya kuuza binadamu.Mshitakiwa huyo alinaswa akiwa anawatorosha wanafunzi watatu kwa lengo la kuwapeleka nchi jirani ya Msumbiji kuwatumikisha katika shughuli za ukahaba. Akimsomea shitaka hilo katika kesi namba 38/2019, Mwendesha Mashitaka wa Polisi, Bosco Kilumbe alidai mshitakiwa alitenda kosa hilo kati ya Februari 28 na Machi mosi, mwaka huu. Mwendesha Mashitaka huyo alieleza kuwa mshitakiwa huyo alinaswa akiwa anawatorosha mwanafunzi wa kidato cha kwanza katika Shule ya Sekondari Nandembo mwenye umri wa miaka 14 (jina linahifadhiwa).Kwa mujibu wa Mwendesha Mashtaka, wasichana wengine waliokuwa wanatoroshwa na mshitakiwa ni mwanafunzi wa kidato cha kwanza katika Shule ya Sekondari Nandembo mwenye umri wa miaka 15 (jina linahifadhiwa) wa kidato cha pili katika Shule ya Sekondari Mgomba mwenye umri wa miaka 16 (jina linahifadhiwa).Kilumbe aliendelea kufafanua kuwa kwa kufanya hivyo mshitakiwa alitenda kosa kinyume cha Kifungu cha sheria namba 4 (1)a pamoja na kifungu namba 5 cha Sheria ya Kuzuia Biashara ya Binadamu Namba 6 ya Mwaka 2008.Mshitakiwa alikiri kosa hilo na kudai alifanya hivyo akitekeleza maelekezo yaliyotolewa na mumewe aliyemtaja kwa jina la Hamisi Kanju, kwamba ampelekee wasichana watakaomsaidia kufanya biashara ya kuuza mgahawa.Kutokana na mtuhumiwa huyo kukiri kosa, Hakimu Janneth Kaluyenda aliamuru kesi hiyo ianze kusikilizwa Machi 21, mwaka huu kwa kuanza kusikiliza ushahidi wa upande wa jamhuri. Mtuhumiwa yupo rumande kutokana na kushindwa kutimiza masharti ya dhamana ambayo yalimtaka kuwa na wadhamini wawili kati yao akiwemo mtumishi wa serikali na mkazi wa Tunduru.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MKAZI wa Mtaa wa Nakayaya wilayani Tunduru Mkoa wa Ruvuma, Fatuma Ali (35) amefi kishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi wa Wilaya ya Tunduru akikabiliwa na kosa la kujihusisha na biashara ya kuuza binadamu.Mshitakiwa huyo alinaswa akiwa anawatorosha wanafunzi watatu kwa lengo la kuwapeleka nchi jirani ya Msumbiji kuwatumikisha katika shughuli za ukahaba. Akimsomea shitaka hilo katika kesi namba 38/2019, Mwendesha Mashitaka wa Polisi, Bosco Kilumbe alidai mshitakiwa alitenda kosa hilo kati ya Februari 28 na Machi mosi, mwaka huu. Mwendesha Mashitaka huyo alieleza kuwa mshitakiwa huyo alinaswa akiwa anawatorosha mwanafunzi wa kidato cha kwanza katika Shule ya Sekondari Nandembo mwenye umri wa miaka 14 (jina linahifadhiwa).Kwa mujibu wa Mwendesha Mashtaka, wasichana wengine waliokuwa wanatoroshwa na mshitakiwa ni mwanafunzi wa kidato cha kwanza katika Shule ya Sekondari Nandembo mwenye umri wa miaka 15 (jina linahifadhiwa) wa kidato cha pili katika Shule ya Sekondari Mgomba mwenye umri wa miaka 16 (jina linahifadhiwa).Kilumbe aliendelea kufafanua kuwa kwa kufanya hivyo mshitakiwa alitenda kosa kinyume cha Kifungu cha sheria namba 4 (1)a pamoja na kifungu namba 5 cha Sheria ya Kuzuia Biashara ya Binadamu Namba 6 ya Mwaka 2008.Mshitakiwa alikiri kosa hilo na kudai alifanya hivyo akitekeleza maelekezo yaliyotolewa na mumewe aliyemtaja kwa jina la Hamisi Kanju, kwamba ampelekee wasichana watakaomsaidia kufanya biashara ya kuuza mgahawa.Kutokana na mtuhumiwa huyo kukiri kosa, Hakimu Janneth Kaluyenda aliamuru kesi hiyo ianze kusikilizwa Machi 21, mwaka huu kwa kuanza kusikiliza ushahidi wa upande wa jamhuri. Mtuhumiwa yupo rumande kutokana na kushindwa kutimiza masharti ya dhamana ambayo yalimtaka kuwa na wadhamini wawili kati yao akiwemo mtumishi wa serikali na mkazi wa Tunduru. ### Response: KITAIFA ### End
Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na serikali za Mitaa, Selemani Jafo ametangaza kuanza kampeni ya kupambana na maambukizi ya virusi vya corona juma lijalo. Waziri Jafo ameyasema hayo akiwa katika ziara ya Rais wa Tanzania John Magufuli mkoani Tabora, katikati mwa Tanzania, alipokuwa akitoa salamu kwa wakazi wa mkoa huo. Akizungumzia janga la virusi vya corona amesema siku ya Jumatatu kampeni ya kupambana na janga hilo itaanza. ''Hapa corona haina nafasi, tutaendelea kumuomba Mwenyezi Mungu, kama Mh.Rais ulivyotuelekeza na umesema watu wajifukize sana, Na Rais naomba nikwambie Jumatatu tunaanza kampeni nyingine ya juma zima season three (awamu ya tatu), nyungu kama kawaida, tunajifukiza, tunakula matunda, tunamuomba Mungu, tunaanza tarehe moja mpaka tarehe saba, hatupoi kazi inaendelea, uchumi wetu lazima usimame'' Alisema Waziri Jafo. Kauli hii imekuja wakati kukiwa na aina mpya ya virusi vya corona aina ya Afrika Kusini, ambavyo vimekuwa vikienea katika nchi za Kiafrika. Siku ya Ijumaa, msemaji Mkuu wa serikali nchini Tanzania Dkt. Hassan Abbas alisema Tanzania inazingatia miongozo yote ya tahadhari dhidi ya ugonjwa wa corona na hata wakati huu ambao dunia inapambana na wimbi la pili la maambukizi ya virusi hivyo. Akihojiwa na kitoa cha redio cha EFM kilichopo jijini Dar es salam, Dkt. Abbas alisema "Sisi Tanzania msimamo wetu ni ule ule,tunafahamu tatizo lipo duniani na dunia inahangaika lakini cha kwanza watanzania waondoe hofu wizara ya afya ilishatoa miongozo, ile miongozo bado ipo haijawahi kufutwa kuna tahadhari za kuchukua hivi wewe kunawa mikono mpaka covid? Alihoji Dkt Abbas. '' Tulikuwa tuna nawa sana shule baadaye tukaacha kwahiyo kuna zile tahadhari kama alivyosema juzi Mh Rais tuendelee kuzichukua lakini Tanzania tunaamini tumedhibiti haya maambukizi kwa njia zetu za kisayansi na kumshukuru Mwenyezi Mungu''. ''Unajua Tanzania watu wanasahau wanafikiri tulidharau sana huu ugonjwa tulichukua hatua zote dunia ilizokuwa inataka isipokuwa kujifungia ndani maana kuna watu wanatamani sana kufungiwa ndani sijui kuna nini huko ndani" Alisema Bw. Abbas. WHO ilisema nini hapo awali? Siku moja baada ya Rais wa Tanzania, John Magufuli kutaka wizara ya afya kutokimbilia chanjo ya corona bila kujiridhisha, Shirika la Afya Duniani WHO liliitaka nchi hiyo kujiandaa na chanjo ya Corona kama mataifa mengine duniani. Akizungumza katika mkutano na waandishi wa habari kwa njia ya mtandao,mkuu wa WHO kanda ya Afrika Dkt. Matshdiso Moeti amesema kuwa Tanzania inatakiwa kutumia mwanya wa upatikanaji wa chanjo kwa faida ya wananchi na kanda ya Afrika mashariki kwa ujumla. ''Tumeanza kuwasiliana upya na ngazi za juu za uongozi, na tunatoa mchango wetu kama ilivyokua hapo mwanzo, na tunataka kushirikiana na Tanzania, kwa niaba ya watu wa Tanzania, nchi jirani na dunia kwa ujumla. Sehemu ya mawasiliano yetu na Tanzania ni kukumbusha serikali kuwa, hii ni sehemu ya makubaliano ya kanuni za afya za kimataifa ambapo nchi wanachama wamekubali kwa pamoja kuzuia kusambaa kwa magonjwa'' anasema Dkt. Moeti. WHO inasema kuwa imekua ikitoa mchango na kuwasiliana na serikali ya Tanzania kuanzia mwanzo wa janga hili la Corona. Shirika hilo pia limesisita Tanzania kutoa takwimu za mwenendo wa Corona nchini Tanzania ili iwe rahisi katika kupambana na kuzuia maambukizi mapya. ''Moja ya makubaliano ya wanachama ni kutoa takwimu za mwenendo wa ugonjwa, nimewakumbusha serikali ya Tanzania na ninayo kumbukumbu kwa maandishi kuwa wao ni sehemu ya wanachama hivyo wanatakiwa kuitikia wito huu. Tuna imani kuwa mawasiliano yetu kuhusu chanjo yatazingatiwa ili kukabili maambukizi ya virusi," ameongezea Dkt. Moeti.	AFYA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na serikali za Mitaa, Selemani Jafo ametangaza kuanza kampeni ya kupambana na maambukizi ya virusi vya corona juma lijalo. Waziri Jafo ameyasema hayo akiwa katika ziara ya Rais wa Tanzania John Magufuli mkoani Tabora, katikati mwa Tanzania, alipokuwa akitoa salamu kwa wakazi wa mkoa huo. Akizungumzia janga la virusi vya corona amesema siku ya Jumatatu kampeni ya kupambana na janga hilo itaanza. ''Hapa corona haina nafasi, tutaendelea kumuomba Mwenyezi Mungu, kama Mh.Rais ulivyotuelekeza na umesema watu wajifukize sana, Na Rais naomba nikwambie Jumatatu tunaanza kampeni nyingine ya juma zima season three (awamu ya tatu), nyungu kama kawaida, tunajifukiza, tunakula matunda, tunamuomba Mungu, tunaanza tarehe moja mpaka tarehe saba, hatupoi kazi inaendelea, uchumi wetu lazima usimame'' Alisema Waziri Jafo. Kauli hii imekuja wakati kukiwa na aina mpya ya virusi vya corona aina ya Afrika Kusini, ambavyo vimekuwa vikienea katika nchi za Kiafrika. Siku ya Ijumaa, msemaji Mkuu wa serikali nchini Tanzania Dkt. Hassan Abbas alisema Tanzania inazingatia miongozo yote ya tahadhari dhidi ya ugonjwa wa corona na hata wakati huu ambao dunia inapambana na wimbi la pili la maambukizi ya virusi hivyo. Akihojiwa na kitoa cha redio cha EFM kilichopo jijini Dar es salam, Dkt. Abbas alisema "Sisi Tanzania msimamo wetu ni ule ule,tunafahamu tatizo lipo duniani na dunia inahangaika lakini cha kwanza watanzania waondoe hofu wizara ya afya ilishatoa miongozo, ile miongozo bado ipo haijawahi kufutwa kuna tahadhari za kuchukua hivi wewe kunawa mikono mpaka covid? Alihoji Dkt Abbas. '' Tulikuwa tuna nawa sana shule baadaye tukaacha kwahiyo kuna zile tahadhari kama alivyosema juzi Mh Rais tuendelee kuzichukua lakini Tanzania tunaamini tumedhibiti haya maambukizi kwa njia zetu za kisayansi na kumshukuru Mwenyezi Mungu''. ''Unajua Tanzania watu wanasahau wanafikiri tulidharau sana huu ugonjwa tulichukua hatua zote dunia ilizokuwa inataka isipokuwa kujifungia ndani maana kuna watu wanatamani sana kufungiwa ndani sijui kuna nini huko ndani" Alisema Bw. Abbas. WHO ilisema nini hapo awali? Siku moja baada ya Rais wa Tanzania, John Magufuli kutaka wizara ya afya kutokimbilia chanjo ya corona bila kujiridhisha, Shirika la Afya Duniani WHO liliitaka nchi hiyo kujiandaa na chanjo ya Corona kama mataifa mengine duniani. Akizungumza katika mkutano na waandishi wa habari kwa njia ya mtandao,mkuu wa WHO kanda ya Afrika Dkt. Matshdiso Moeti amesema kuwa Tanzania inatakiwa kutumia mwanya wa upatikanaji wa chanjo kwa faida ya wananchi na kanda ya Afrika mashariki kwa ujumla. ''Tumeanza kuwasiliana upya na ngazi za juu za uongozi, na tunatoa mchango wetu kama ilivyokua hapo mwanzo, na tunataka kushirikiana na Tanzania, kwa niaba ya watu wa Tanzania, nchi jirani na dunia kwa ujumla. Sehemu ya mawasiliano yetu na Tanzania ni kukumbusha serikali kuwa, hii ni sehemu ya makubaliano ya kanuni za afya za kimataifa ambapo nchi wanachama wamekubali kwa pamoja kuzuia kusambaa kwa magonjwa'' anasema Dkt. Moeti. WHO inasema kuwa imekua ikitoa mchango na kuwasiliana na serikali ya Tanzania kuanzia mwanzo wa janga hili la Corona. Shirika hilo pia limesisita Tanzania kutoa takwimu za mwenendo wa Corona nchini Tanzania ili iwe rahisi katika kupambana na kuzuia maambukizi mapya. ''Moja ya makubaliano ya wanachama ni kutoa takwimu za mwenendo wa ugonjwa, nimewakumbusha serikali ya Tanzania na ninayo kumbukumbu kwa maandishi kuwa wao ni sehemu ya wanachama hivyo wanatakiwa kuitikia wito huu. Tuna imani kuwa mawasiliano yetu kuhusu chanjo yatazingatiwa ili kukabili maambukizi ya virusi," ameongezea Dkt. Moeti. ### Response: AFYA ### End
WAFANYAKAZI 32 wa iliyokuwa Hoteli ya Kitalii ya 77 ya jijini Arusha walioachishwa kazi Agosti 3, 2000, wamefariki dunia bila kulipwa mafao yao; na baadhi ya wafanyakazi walio hai sasa wanamwomba Rais John Magufuli awasaidie kupata stahiki yao.Wakizungumza katika ofisi za gazeti hili jijini Arusha, Mwenyekiti wa wafanyakazi hao 220 walioachishwa kazi mwaka huo, Ramadhani Issa alisema mbali ya kufariki kwa wenzao, hali za wafanyakazi wengine walio hai ni mbaya sana kimaisha.Alisema wanamuomba Rais Magufuli awasaidie kupata haki zao kwani wamehangaika katika kila ofisi ya serikali wilayani Arusha na mkoani Dodoma bila mafanikio.Issa alidai kwa mujibu wa ripoti ya Kaimu Mkaguzi Mkuu wa Ndani wa Serikali aliyetambuliwa kwa jina la J.M. Kachenje, ya Februari 28, 2003, ilionesha kuwa wafanyakazi 220 walipaswa kulipwa Sh milioni 217.3 kipindi hicho.Mwandishi wa gazeti hili aliiona ripoti ya Kachenje na kueleza kuwa wafanyakazi hao, walipunjwa mafao yao na kuambulia kulipwa Sh milioni 188.9, hivyo ni tofauti ya Sh milioni 29 ambazo hazijulikani zilipo hadi sasa.Mwenyekiti huyo alisema viongozi wote wa serikali Arusha ngazi ya wilaya, mkoa na Wizara ya Fedha na Mipango jijini Dodoma, wanajua kilio chao, lakini hawana majibu ya msingi, badala yake hukiri kuwa fedha zilizolipwa zilikuwa pungufu kinyume cha fedha zilizoidhinishwa na Ofisi ya Hazina.“Mheshimiwa Rais tunakuomba sana utusaidie kupata stahiki yetu kwani wenzetu 32 wameshafariki dunia na familia zao ziko taabani bila kupata haki yao, sisi tuliobaki na familia zetu tunahangaika bila mafanikio na hakuna ofisi yako isiyojua hili jambo, lakini hawana majibu mbali ya kukiri kuwa pesa yetu tumepunjwa,” alisema Issa.Katibu wa Wafanyakazi hao, Imelda Singano alisema Serikali ya Rais Magufuli ni serikali sikivu yenye kujali wanyonge na kwa hili ni vema Rais akatoa nafasi kwa baadhi ya viongozi wa Hoteli 77, kumwona na kusikia kilio chao ili aone ni jinsi gani watendaji wake wanavyomwangusha katika utendaji wake wa kila siku.Singano alidai pamoja na jitihada za Rais kuwafagia wala rushwa na wajanja serikalini, bado kuna baadhi ya watendaji wanajiona miungu watu na wanashindwa kusikiliza kero za wananchi, kitu ambacho sio kizuri katika utendaji.“Sisi tuliokuwa wafanyakazi wa Hoteli 77 kwa sasa tunaishi kama wakimbizi, hatuna pa kulala, kula ya shida, tunakuomba utusaidie kupata stahiki zetu maana naona kila mtendaji wa serikali anaogopa kutoa maamuzi,” alisema Singano.Kwa mujibu wa nyaraka za wafanyakazi hao kutoka Hazina, wafanyakazi hao walipaswa kulipwa kiasi hicho cha fedha, lakini hawakulipwa, mbali ya Hazina kutuma hundi ya kiasi hicho kwa meneja wa wakati huo.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WAFANYAKAZI 32 wa iliyokuwa Hoteli ya Kitalii ya 77 ya jijini Arusha walioachishwa kazi Agosti 3, 2000, wamefariki dunia bila kulipwa mafao yao; na baadhi ya wafanyakazi walio hai sasa wanamwomba Rais John Magufuli awasaidie kupata stahiki yao.Wakizungumza katika ofisi za gazeti hili jijini Arusha, Mwenyekiti wa wafanyakazi hao 220 walioachishwa kazi mwaka huo, Ramadhani Issa alisema mbali ya kufariki kwa wenzao, hali za wafanyakazi wengine walio hai ni mbaya sana kimaisha.Alisema wanamuomba Rais Magufuli awasaidie kupata haki zao kwani wamehangaika katika kila ofisi ya serikali wilayani Arusha na mkoani Dodoma bila mafanikio.Issa alidai kwa mujibu wa ripoti ya Kaimu Mkaguzi Mkuu wa Ndani wa Serikali aliyetambuliwa kwa jina la J.M. Kachenje, ya Februari 28, 2003, ilionesha kuwa wafanyakazi 220 walipaswa kulipwa Sh milioni 217.3 kipindi hicho.Mwandishi wa gazeti hili aliiona ripoti ya Kachenje na kueleza kuwa wafanyakazi hao, walipunjwa mafao yao na kuambulia kulipwa Sh milioni 188.9, hivyo ni tofauti ya Sh milioni 29 ambazo hazijulikani zilipo hadi sasa.Mwenyekiti huyo alisema viongozi wote wa serikali Arusha ngazi ya wilaya, mkoa na Wizara ya Fedha na Mipango jijini Dodoma, wanajua kilio chao, lakini hawana majibu ya msingi, badala yake hukiri kuwa fedha zilizolipwa zilikuwa pungufu kinyume cha fedha zilizoidhinishwa na Ofisi ya Hazina.“Mheshimiwa Rais tunakuomba sana utusaidie kupata stahiki yetu kwani wenzetu 32 wameshafariki dunia na familia zao ziko taabani bila kupata haki yao, sisi tuliobaki na familia zetu tunahangaika bila mafanikio na hakuna ofisi yako isiyojua hili jambo, lakini hawana majibu mbali ya kukiri kuwa pesa yetu tumepunjwa,” alisema Issa.Katibu wa Wafanyakazi hao, Imelda Singano alisema Serikali ya Rais Magufuli ni serikali sikivu yenye kujali wanyonge na kwa hili ni vema Rais akatoa nafasi kwa baadhi ya viongozi wa Hoteli 77, kumwona na kusikia kilio chao ili aone ni jinsi gani watendaji wake wanavyomwangusha katika utendaji wake wa kila siku.Singano alidai pamoja na jitihada za Rais kuwafagia wala rushwa na wajanja serikalini, bado kuna baadhi ya watendaji wanajiona miungu watu na wanashindwa kusikiliza kero za wananchi, kitu ambacho sio kizuri katika utendaji.“Sisi tuliokuwa wafanyakazi wa Hoteli 77 kwa sasa tunaishi kama wakimbizi, hatuna pa kulala, kula ya shida, tunakuomba utusaidie kupata stahiki zetu maana naona kila mtendaji wa serikali anaogopa kutoa maamuzi,” alisema Singano.Kwa mujibu wa nyaraka za wafanyakazi hao kutoka Hazina, wafanyakazi hao walipaswa kulipwa kiasi hicho cha fedha, lakini hawakulipwa, mbali ya Hazina kutuma hundi ya kiasi hicho kwa meneja wa wakati huo. ### Response: KITAIFA ### End
WAZIRI wa Viwanda, Biashara na Uwekezaji, Joseph Kakunda pamoja na timu nzima ya Wizara ya Kilimo, wamefanya ziara kwenye mikoa ya Lindi, Mtwara na Ruvuma kwa ajili ya kufuatilia sakata la ununuzi wa korosho.Viongozi hao walioapishwa juzi Ikulu Dar es Salaam na Rais John Magufuli, walilazimika kusafiri juzi usiku hadi kwenye mikoa hiyo ili kuhakikisha agizo lilitolewa na Rais kuhusu serikali kununua korosho zote linatekelezwa.Wakizungumza kupitia Televisheni ya Taifa (TBC1) jana mchana, Naibu Waziri wa Kilimo, Innocent Bashungwa alisema ziara yao hiyo imewapa fursa ya kujiridhisha kiwango cha korosho kilichopo, zipo kwenye hali gani pamoja na kuona kama kuna ziada pia.Bashungwa alisema uamuzi wa serikali wa kununua korosho hizo umeungwa mkono na kufurahiwa kwa kiasi kikubwa na wananchi wa mikoa hiyo ya kusini.“Serikali ya Rais Magufuli inataka kufungamanisha sekta ya kilimo na sekta ya viwanda kwa lengo la kuboresha maisha ya wananchi.Kiwanda hiki cha kubangua korosho cha BUCCO kilikuwa kimefungwa, lakini baada ya kauli ya Rais, kimefunguliwa,” alieleza Naibu Waziri Bashungwa. Kwa upande wake, Waziri Kakunda aliwataka Watanzania kuwa wazalendo kwa nchi na kuvitaka viwanda vinavyochakata mazao ya wananchi kuzingatia hilo.Alisema uamuzi wa Rais Magufuli kukikabidhi kiwanda cha BUCCO kwa Jeshi la Kujenga Taifa (JKT) ni kwa sababu wanajeshi ni wazalendo, waadilifu na waaminifu. Mkuu wa Mkoa wa Lindi, Godfrey Zambi, alisema mpaka jana jumla ya tani 4,453 za korosho zilikuwa zimeshapokewa kwenye maghala.Zambi alisema kazi ambayo Jeshi la Ulinzi la Wananchi wa Tanzania (JWTZ) limepewa na serikali ni kulinda maghala ya korosho, kusafirisha korosho hizo kutoka kituo kimoja hadi kingine, na kuendesha kiwanda hicho.“JWTZ hawanunui korosho, kazi ya kununua korosho inafanywa na Bodi ya Mazao Mchanganyiko kupitia vyama vikuu vya ushirika, na vyama hivyo vya ushirika ndivyo vinavyowalipa wakulima,” alieleza Zambi.Wataalamu wa uchumi na biashara, walisema kushindwa kwa wanunuzi binafsi kununua korosho kwa bei elekezi ya serikali, ni kutokana na kubadilika kwa bei katika soko la kimataifa.Mtaalamu wa Uchumi kutoka Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, Profesa Razack Lokina alisema serikali siyo tu ina uwezo wa kununua kwa bei iliyoipanga, lakini pia ina uwezo wa kuzihifadhi korosho hizo na kuziuza wakati wowote ambapo bei ya soko iko vizuri. Profesa Lokina alisema uamuzi wa serikali ni sahihi kwa kuwa unamlinda mkulima asipate hasara.Naye Mwenyekiti wa Jumuiya ya Wafanyabiashara nchini, Mchungaji Silver Kiondo, alisema mkulima anapaswa kulindwa na uamuzi huo wa serikali wa kuzinunua korosho hizo ni sahihi.Mchungaji Kiondo alisema kwa kuwa haieleweki sababu iliyowafanya wanunuzi hao kushindwa kununua korosho hizo, ni vyema ukafanyika utafiti ili kujua sababu iliyowafanya washindwe kuzinunua kwa bei elekezi ya serikali.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WAZIRI wa Viwanda, Biashara na Uwekezaji, Joseph Kakunda pamoja na timu nzima ya Wizara ya Kilimo, wamefanya ziara kwenye mikoa ya Lindi, Mtwara na Ruvuma kwa ajili ya kufuatilia sakata la ununuzi wa korosho.Viongozi hao walioapishwa juzi Ikulu Dar es Salaam na Rais John Magufuli, walilazimika kusafiri juzi usiku hadi kwenye mikoa hiyo ili kuhakikisha agizo lilitolewa na Rais kuhusu serikali kununua korosho zote linatekelezwa.Wakizungumza kupitia Televisheni ya Taifa (TBC1) jana mchana, Naibu Waziri wa Kilimo, Innocent Bashungwa alisema ziara yao hiyo imewapa fursa ya kujiridhisha kiwango cha korosho kilichopo, zipo kwenye hali gani pamoja na kuona kama kuna ziada pia.Bashungwa alisema uamuzi wa serikali wa kununua korosho hizo umeungwa mkono na kufurahiwa kwa kiasi kikubwa na wananchi wa mikoa hiyo ya kusini.“Serikali ya Rais Magufuli inataka kufungamanisha sekta ya kilimo na sekta ya viwanda kwa lengo la kuboresha maisha ya wananchi.Kiwanda hiki cha kubangua korosho cha BUCCO kilikuwa kimefungwa, lakini baada ya kauli ya Rais, kimefunguliwa,” alieleza Naibu Waziri Bashungwa. Kwa upande wake, Waziri Kakunda aliwataka Watanzania kuwa wazalendo kwa nchi na kuvitaka viwanda vinavyochakata mazao ya wananchi kuzingatia hilo.Alisema uamuzi wa Rais Magufuli kukikabidhi kiwanda cha BUCCO kwa Jeshi la Kujenga Taifa (JKT) ni kwa sababu wanajeshi ni wazalendo, waadilifu na waaminifu. Mkuu wa Mkoa wa Lindi, Godfrey Zambi, alisema mpaka jana jumla ya tani 4,453 za korosho zilikuwa zimeshapokewa kwenye maghala.Zambi alisema kazi ambayo Jeshi la Ulinzi la Wananchi wa Tanzania (JWTZ) limepewa na serikali ni kulinda maghala ya korosho, kusafirisha korosho hizo kutoka kituo kimoja hadi kingine, na kuendesha kiwanda hicho.“JWTZ hawanunui korosho, kazi ya kununua korosho inafanywa na Bodi ya Mazao Mchanganyiko kupitia vyama vikuu vya ushirika, na vyama hivyo vya ushirika ndivyo vinavyowalipa wakulima,” alieleza Zambi.Wataalamu wa uchumi na biashara, walisema kushindwa kwa wanunuzi binafsi kununua korosho kwa bei elekezi ya serikali, ni kutokana na kubadilika kwa bei katika soko la kimataifa.Mtaalamu wa Uchumi kutoka Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, Profesa Razack Lokina alisema serikali siyo tu ina uwezo wa kununua kwa bei iliyoipanga, lakini pia ina uwezo wa kuzihifadhi korosho hizo na kuziuza wakati wowote ambapo bei ya soko iko vizuri. Profesa Lokina alisema uamuzi wa serikali ni sahihi kwa kuwa unamlinda mkulima asipate hasara.Naye Mwenyekiti wa Jumuiya ya Wafanyabiashara nchini, Mchungaji Silver Kiondo, alisema mkulima anapaswa kulindwa na uamuzi huo wa serikali wa kuzinunua korosho hizo ni sahihi.Mchungaji Kiondo alisema kwa kuwa haieleweki sababu iliyowafanya wanunuzi hao kushindwa kununua korosho hizo, ni vyema ukafanyika utafiti ili kujua sababu iliyowafanya washindwe kuzinunua kwa bei elekezi ya serikali. ### Response: KITAIFA ### End
MVUA iliyonyesha jana katika baadhi ya mikoa iliitikisa Dar es Salaam kwa kuvuruga usafiri huku baadhi ya maeneo ya mabondeni wakazi wake wakihaha kutokana na maji kuongezeka kwa kasi kwa muda mfupi Mvua hiyo ilifikia milimita 42.0 wakati Dodoma ikiwa ni milimita 42.7, Kanda ya Ziwa Victoria, Mkoa wa Musoma ikiwa ni milimita 23.1 na Mwanza milimita 22.5.Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA) imesema kuwa mvua hiyo ni mwendelezo wa mvua za masika zilizoanza kunyesha tangu wiki ya mwisho ya mwezi Februari mwaka huu.Meneja Kituo Kikuu cha Utabiri kutoka Mamlaka hiyo, Samwel Mbuya alisema kuwa kiwango cha juu cha mvua hiyo kilifikia milimita 42.7.Mbuya alisema kuwa ukanda wa pwani katika mikoa ya Dar es Salaam, Morogoro, Pwani na Lindi, mikoa ya kati ikiwemo Dodoma, ukanda wa Ziwa Victoria katika Mikoa ya Musoma na Mwanza pamoja na Mikoa ya Kusini, ndiyo ilipata kiasi kikubwa cha mvua hiyo.“Mvua hii hatuwezi kuiita mvua kubwa kwa sababu mvua kubwa ni ile inayonesha kwa saa 24 na inazidi milimita 50 tofauti na hii ya leo (jana) ambayo imenyesha kwa muda mfupi,” ameeleza Mbuya.Kwa mujibu wa Mtaalamu huyo wa TMA, maeneo ambayo yako kwenye tahadhari ya kupata mvua kubwa katika msimu huu ni pamoja na Ukanda wote wa Pwani, Mikoa ya Lindi na Mtwara, ukanda wa kusini-magharibi katika Mikoa ya Njombe, Mbeya na Rukwa, ukanda wa kati na ukanda wa Ziwa Victoria.Kutokana na mvua hiyo, HabariLeo lilishuhudia baadhi ya miundombinu katika Jiji la Dar es Salaam ikishindwa kuhimili kiwango kikubwa cha maji ya mvua hiyo.Baadhi ya maeneo hayo ni Tandale kwa Mtogole ambapo daraja linalounganisha eneo hilo na Tandale kwa Alimau, likiwa limefunikwa kabisa na maji na kusababisha maji hayo kusambaa kwenye majumba ya watu.Daraja hilo kila mwaka husababisha mafuriko kusambaa katika eneo hilo kwa sababu ni dogo na liko chini ikilinganishwa na kiasi kikubwa cha maji kinachopita katika Mto Ng’ombe.Eneo jingine ambalo lilizidiwa na mvua hizo ni bonde la Mkwajuni ambapo maji yalijaa na kupita juu ya barabara.Kwa kuwa barabara hiyo iko chini ya Wakala wa Barabara Tanzania (Tanroads), Meneja wa Tanroads Mkoa wa Dar es Salaam, Julius Ndyamukama, alisema kuwa wataendelea kufuatilia eneo hilo ili kuona kama maji yatakuwa yakipita juu ya barabara kila wakati kama ilivyo Jangwani au la.Ndyamukama alisema watafuatilia pia ili kujua chanzo cha maji hayo kupita juu ya barabara kama vile watu kuvamia kwenye njia ya maji au kama kuna kitu kingine kilichosababisha hali hiyo kutokea.Wakati huo huo, Kampuni inayotoa huduma kwenye mradi wa mabasi yaendayo haraka jijini Dar es Salaam (UDART), ililazimika kuyaondoa mabasi yake kutoka katika kituo kikuu cha mabasi hayo kilichopo Jangwani jijini Dar es Salaam na kuyapeleka katika vituo vingine vikubwa.Hatua hiyo ya Udart imlielezwa kuwa ni tahadhari ya kuyaepusha mabasi hayo yasipate madhara kutokana na mvua kubwa iliyonyesha kwa takribani saa tano kuanzia alfajiri jana.Mkuu wa Idara ya Mawasiliano wa Udart, Deusdedit Bugama, amesema, baadhi ya mabasi hayo yamepelekwa kwenye kituo cha Kivukoni kilichopo Posta, Gerezani, Kariakoo na Kimara.Bugama alisema ingawa mvu hiyo haikuathiri shughuli za uendeshaji wa mabasi hayo jana, lakini waliona ni vyema wachukue tahadhari hiyo kabla hali haijawa mbaya.“Barabara haijafungwa kwa sababu maji hayakupita juu ya barabara na huduma ya usafirishaji wa abiria inaendelea; kiasi kidogo cha maji kiliingia kwenye kituo kikuu cha maegesho Jangwani ndiyo maana tumeamua kuyaondoa kwa tahadhari,” alieleza Bugama.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MVUA iliyonyesha jana katika baadhi ya mikoa iliitikisa Dar es Salaam kwa kuvuruga usafiri huku baadhi ya maeneo ya mabondeni wakazi wake wakihaha kutokana na maji kuongezeka kwa kasi kwa muda mfupi Mvua hiyo ilifikia milimita 42.0 wakati Dodoma ikiwa ni milimita 42.7, Kanda ya Ziwa Victoria, Mkoa wa Musoma ikiwa ni milimita 23.1 na Mwanza milimita 22.5.Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA) imesema kuwa mvua hiyo ni mwendelezo wa mvua za masika zilizoanza kunyesha tangu wiki ya mwisho ya mwezi Februari mwaka huu.Meneja Kituo Kikuu cha Utabiri kutoka Mamlaka hiyo, Samwel Mbuya alisema kuwa kiwango cha juu cha mvua hiyo kilifikia milimita 42.7.Mbuya alisema kuwa ukanda wa pwani katika mikoa ya Dar es Salaam, Morogoro, Pwani na Lindi, mikoa ya kati ikiwemo Dodoma, ukanda wa Ziwa Victoria katika Mikoa ya Musoma na Mwanza pamoja na Mikoa ya Kusini, ndiyo ilipata kiasi kikubwa cha mvua hiyo.“Mvua hii hatuwezi kuiita mvua kubwa kwa sababu mvua kubwa ni ile inayonesha kwa saa 24 na inazidi milimita 50 tofauti na hii ya leo (jana) ambayo imenyesha kwa muda mfupi,” ameeleza Mbuya.Kwa mujibu wa Mtaalamu huyo wa TMA, maeneo ambayo yako kwenye tahadhari ya kupata mvua kubwa katika msimu huu ni pamoja na Ukanda wote wa Pwani, Mikoa ya Lindi na Mtwara, ukanda wa kusini-magharibi katika Mikoa ya Njombe, Mbeya na Rukwa, ukanda wa kati na ukanda wa Ziwa Victoria.Kutokana na mvua hiyo, HabariLeo lilishuhudia baadhi ya miundombinu katika Jiji la Dar es Salaam ikishindwa kuhimili kiwango kikubwa cha maji ya mvua hiyo.Baadhi ya maeneo hayo ni Tandale kwa Mtogole ambapo daraja linalounganisha eneo hilo na Tandale kwa Alimau, likiwa limefunikwa kabisa na maji na kusababisha maji hayo kusambaa kwenye majumba ya watu.Daraja hilo kila mwaka husababisha mafuriko kusambaa katika eneo hilo kwa sababu ni dogo na liko chini ikilinganishwa na kiasi kikubwa cha maji kinachopita katika Mto Ng’ombe.Eneo jingine ambalo lilizidiwa na mvua hizo ni bonde la Mkwajuni ambapo maji yalijaa na kupita juu ya barabara.Kwa kuwa barabara hiyo iko chini ya Wakala wa Barabara Tanzania (Tanroads), Meneja wa Tanroads Mkoa wa Dar es Salaam, Julius Ndyamukama, alisema kuwa wataendelea kufuatilia eneo hilo ili kuona kama maji yatakuwa yakipita juu ya barabara kila wakati kama ilivyo Jangwani au la.Ndyamukama alisema watafuatilia pia ili kujua chanzo cha maji hayo kupita juu ya barabara kama vile watu kuvamia kwenye njia ya maji au kama kuna kitu kingine kilichosababisha hali hiyo kutokea.Wakati huo huo, Kampuni inayotoa huduma kwenye mradi wa mabasi yaendayo haraka jijini Dar es Salaam (UDART), ililazimika kuyaondoa mabasi yake kutoka katika kituo kikuu cha mabasi hayo kilichopo Jangwani jijini Dar es Salaam na kuyapeleka katika vituo vingine vikubwa.Hatua hiyo ya Udart imlielezwa kuwa ni tahadhari ya kuyaepusha mabasi hayo yasipate madhara kutokana na mvua kubwa iliyonyesha kwa takribani saa tano kuanzia alfajiri jana.Mkuu wa Idara ya Mawasiliano wa Udart, Deusdedit Bugama, amesema, baadhi ya mabasi hayo yamepelekwa kwenye kituo cha Kivukoni kilichopo Posta, Gerezani, Kariakoo na Kimara.Bugama alisema ingawa mvu hiyo haikuathiri shughuli za uendeshaji wa mabasi hayo jana, lakini waliona ni vyema wachukue tahadhari hiyo kabla hali haijawa mbaya.“Barabara haijafungwa kwa sababu maji hayakupita juu ya barabara na huduma ya usafirishaji wa abiria inaendelea; kiasi kidogo cha maji kiliingia kwenye kituo kikuu cha maegesho Jangwani ndiyo maana tumeamua kuyaondoa kwa tahadhari,” alieleza Bugama. ### Response: KITAIFA ### End
NA MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM \| TIMU ya Azam jana iliondoka nchini kwenda Uganda, lakini katika safari hiyo halikosekana mshambuliaji Donald Ngoma. Ngoma aliyesajiliwa Azam kwa ajili ya msimu ujao wa Ligi Kuu Tanzania Bara akitokea Yanga, amepewa mapumziko maalumu na klabu yake hiyo mpya kutokana na kutoka kwenye majeraha ya muda mrefu. Ngoma imeelekea Uganda kama ambavyo imekuwa ikipendelea kufanya hivyo kila mwaka, kwa aajili ya kupiga kambi ya wiki mbili kujiandaa na msimu mpya wa Ligi Kuu Tanzania Bara utakaoanza kutimua vumbi Agosti 22. Meneja wa Azam, Phillip Alando, aliliambia MTANZANIA jana kuwa, wakiwa Uganda wanatarajia kucheza michezo mitatu ya kirafiki ya kujipima nguvu na timu za huko. Alizitaja timu wanazokusudia kucheza nazo michezo ya kirafiki kuwa ni Vipers SC, KCCA na Express FC. “Tunaaamin kambi ya wiki mbili nchini Uganda itakuwa na faida katika kujiandaa na msimu mpya wa Ligi Kuu Tanzania Bara. “Mchezaji ambaye hataambatana na timu ni Donald Ngoma,lakini waliosalia wote wanakwenda na timu Uganda,”alisema Alando ambaye pia ana taaluma ya ualimu.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM \| TIMU ya Azam jana iliondoka nchini kwenda Uganda, lakini katika safari hiyo halikosekana mshambuliaji Donald Ngoma. Ngoma aliyesajiliwa Azam kwa ajili ya msimu ujao wa Ligi Kuu Tanzania Bara akitokea Yanga, amepewa mapumziko maalumu na klabu yake hiyo mpya kutokana na kutoka kwenye majeraha ya muda mrefu. Ngoma imeelekea Uganda kama ambavyo imekuwa ikipendelea kufanya hivyo kila mwaka, kwa aajili ya kupiga kambi ya wiki mbili kujiandaa na msimu mpya wa Ligi Kuu Tanzania Bara utakaoanza kutimua vumbi Agosti 22. Meneja wa Azam, Phillip Alando, aliliambia MTANZANIA jana kuwa, wakiwa Uganda wanatarajia kucheza michezo mitatu ya kirafiki ya kujipima nguvu na timu za huko. Alizitaja timu wanazokusudia kucheza nazo michezo ya kirafiki kuwa ni Vipers SC, KCCA na Express FC. “Tunaaamin kambi ya wiki mbili nchini Uganda itakuwa na faida katika kujiandaa na msimu mpya wa Ligi Kuu Tanzania Bara. “Mchezaji ambaye hataambatana na timu ni Donald Ngoma,lakini waliosalia wote wanakwenda na timu Uganda,”alisema Alando ambaye pia ana taaluma ya ualimu. ### Response: MICHEZO ### End
Derick Milton, Simiyu Kanisa la Waadventista Wasabato (SDA) la Sabasaba wilayani Tarime mkoani Mara, limetangaza siku 100 za maombi kwa ajili ya kuliombea taifa na dunia kwa ujumla kutokana na kukumbwa na ugonjwa wa homa ya mapafu unaosababishwa na virusi vya corona. Maombi hayo yatahusisha waumini wote wa kanisa hilo, ambapo watalazimika kufunga kwa siku hizo huku wakimuomba Mungu kutokomeza janga hilo ambalo limesababisha maelfu ya vifo vya watu duniani. Mchungaji wa kanisa hilo, Adili Ndimangwa amesema wamefika uamuzi huo kutokana na ugonjwa huo kuendelea kuwa tishio kubwa la dunia ikiwamo Tanzania. Amesema kama kanisa wanao wajibu wa kuisaidia dunia na Watanzania kwa ujumla katika mapambano ya ugonjwa huo, ambao bado hajapata dawa wala kinga. Amesema mbali na kufuata ushauri wa watalaamu wa afya jamii lazima irudi kwa Mungu ambaye ndiye mwenye uwezo wa kupambana na janga hilo lililowashinda binadamu. “Kama Kanisa tumetangaza siku 100 za maombi waumini wa kanisa hili wataomba siku tatu ndani ya wiki moja, hadi tufikishe ziku zote 100, hatuwezi kuwaachia tu watalaamu kwenye mapambano dhidi ya ugonjwa huu,” amesema Mchungaji Ndimangwa.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Derick Milton, Simiyu Kanisa la Waadventista Wasabato (SDA) la Sabasaba wilayani Tarime mkoani Mara, limetangaza siku 100 za maombi kwa ajili ya kuliombea taifa na dunia kwa ujumla kutokana na kukumbwa na ugonjwa wa homa ya mapafu unaosababishwa na virusi vya corona. Maombi hayo yatahusisha waumini wote wa kanisa hilo, ambapo watalazimika kufunga kwa siku hizo huku wakimuomba Mungu kutokomeza janga hilo ambalo limesababisha maelfu ya vifo vya watu duniani. Mchungaji wa kanisa hilo, Adili Ndimangwa amesema wamefika uamuzi huo kutokana na ugonjwa huo kuendelea kuwa tishio kubwa la dunia ikiwamo Tanzania. Amesema kama kanisa wanao wajibu wa kuisaidia dunia na Watanzania kwa ujumla katika mapambano ya ugonjwa huo, ambao bado hajapata dawa wala kinga. Amesema mbali na kufuata ushauri wa watalaamu wa afya jamii lazima irudi kwa Mungu ambaye ndiye mwenye uwezo wa kupambana na janga hilo lililowashinda binadamu. “Kama Kanisa tumetangaza siku 100 za maombi waumini wa kanisa hili wataomba siku tatu ndani ya wiki moja, hadi tufikishe ziku zote 100, hatuwezi kuwaachia tu watalaamu kwenye mapambano dhidi ya ugonjwa huu,” amesema Mchungaji Ndimangwa. ### Response: KITAIFA ### End
UBALOZI wa Ufaransa nchini umeandaa hafla ya sanaa ya kutayarisha, kupika na kula chakula cha nchi hiyo.Hafla hiyo intarajiwa kufanyika Machi 21 mwaka huu jijini Dar es Salaam ikiwa ni sehemu ya ushirikiano kati ya nchi hizo katika utamaduni.Balozi wa Ufaransa nchini, Frederic Clavier amewaeleza waandishi wa habari jijini Dar es Salaam kuwa, Ufaransa ina lengo la kushirikiana na Tanzania katika masuala mbalimbali ikiwa ni pamoja na katika utamaduni."Toka mwaka 2015 tukio hili limefanyika duniani kila Machi 21 kusherehekea na kutambua utamaduni, kwa hapa Tanzania tumeanza hapa Dar es Salaam, tunatumaini miaka ijayo tutafanya na katika miji mingine, ushirikiano wetu na Tanzania ni katika mambo mbalimbali," amesema Balozi Clavier.Amesema nchi hiyo pia imeongeza misaada yake zaidi ya mara mbili ya iliyotolewa mwaka uliopita na kwamba inapenda kuona Tanzania inafikia malengo yake ya kuwa nchi ya viwanda mwaka 2025.Balozi Clavier amesema, siku hiyo inayotambulika kama 'gastronomy day' kutakuwa na vyakula vitakavyoandaliwa hapa nchini na wapishi wataalamu kutoka Ufaransa.Amesema, pia kutakuwa na vinywaji ukiwemo mvinyo, shampeni na burudani kutoka Ufaransa.Ameipongeza Tanzania kwa jitihada za kudumisha tamaduni zake hasa katika upande wa vyakula.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- UBALOZI wa Ufaransa nchini umeandaa hafla ya sanaa ya kutayarisha, kupika na kula chakula cha nchi hiyo.Hafla hiyo intarajiwa kufanyika Machi 21 mwaka huu jijini Dar es Salaam ikiwa ni sehemu ya ushirikiano kati ya nchi hizo katika utamaduni.Balozi wa Ufaransa nchini, Frederic Clavier amewaeleza waandishi wa habari jijini Dar es Salaam kuwa, Ufaransa ina lengo la kushirikiana na Tanzania katika masuala mbalimbali ikiwa ni pamoja na katika utamaduni."Toka mwaka 2015 tukio hili limefanyika duniani kila Machi 21 kusherehekea na kutambua utamaduni, kwa hapa Tanzania tumeanza hapa Dar es Salaam, tunatumaini miaka ijayo tutafanya na katika miji mingine, ushirikiano wetu na Tanzania ni katika mambo mbalimbali," amesema Balozi Clavier.Amesema nchi hiyo pia imeongeza misaada yake zaidi ya mara mbili ya iliyotolewa mwaka uliopita na kwamba inapenda kuona Tanzania inafikia malengo yake ya kuwa nchi ya viwanda mwaka 2025.Balozi Clavier amesema, siku hiyo inayotambulika kama 'gastronomy day' kutakuwa na vyakula vitakavyoandaliwa hapa nchini na wapishi wataalamu kutoka Ufaransa.Amesema, pia kutakuwa na vinywaji ukiwemo mvinyo, shampeni na burudani kutoka Ufaransa.Ameipongeza Tanzania kwa jitihada za kudumisha tamaduni zake hasa katika upande wa vyakula. ### Response: KITAIFA ### End
NA AZIZA MASOUD, DAR ES SALAAM ALIYESHINDA mnada wa nyumba tatu za kifahari zinazomilikiwa na mfanyabiashara maarufu, Said Lugumi, zenye thamani ya Sh bilioni 2.3, Dk. Louis Shika, anaishi kwenye chumba kimoja katika nyumba ya kupanga, MTANZANIA Jumapili linaripoti kwa uhakika. Dk. Shika, ambaye anashikiliwa na Jeshi la Polisi kwa siku ya tatu sasa kwa tuhuma za kuvuruga mnada, alijitokeza kununua nyumba mbili zilizopo Mbweni JKT na moja iliyopo Upanga, katika mnada uliokuwa ukifanywa na Kampuni ya Udalali ya Yono kwa amri ya Mamlaka ya Mapato nchini (TRA). Jeshi la Polisi linamshikilia Dk. Shika kutokana na kushindwa kulipa asilimia 25 ya manunuzi ya nyumba hizo kama masharti ya mnada yanavyoelekeza. Gazeti hili jana lilifika nyumbani kwa Dk. Shika, eneo la Tabata Mawenzi, Mtaa wa Chonde, kwa msaada wa Ofisa wa Ofisi ya Serikali ya Mtaa ya Darajani, baada ya kupatafuta kwa zaidi saa tatu. Baada ya kufika katika nyumba hiyo yenye geti la rangi nyeusi na maua meupe, mwandishi aligonga na kisha alitoka kijana wa kiume ambaye hakutaka kutaja jina lake anayekadiriwa kuwa na umri kati ya miaka 15-17, ambaye alishindwa kujibu kama daktari huyo yupo au la, kwakuwa alishindwa kutambua jina. Mwandishi wa habari hizi alilazimika kumwonyesha kijana huyo picha ya Dk. Shika kupitia simu yake ya mkononi na baada ya kumtambua, alikiri kuwa ni mmoja wa wapangaji wa nyumba, lakini alisema kwa wakati huo hakuwapo na kwamba ana zaidi ya siku mbili haonekani. “Humu ndani wote ni wapangaji na hawapo, kila mtu anakwenda kwenye shughuli zake anarudi jioni, nipo mimi hapa na si mwenyeji, huwa nakuja mara moja moja, lakini huyu mzee namfahamu huwa namkuta hapa nikija kwa ndugu yangu anakaa chumba hiki hapa (anaonyesha kijana huyo chumba ambacho kilikuwa kinaning’inia kufuli ndogo)”. Kwa mujibu wa kijana huyo, nyumba hiyo yenye uzio na geti jeusi ina wapangaji watano na kila mmoja anakaa kwenye chumba chenye choo ndani, isipokuwa cha Dk. Shika kipo tofauti, kwakuwa anatumia choo cha nje. Baada ya maelezo hayo, mwandishi alijaribu kuangalia chumba hicho kwa upande wa dirishani na kukuta hakina pazia, tofauti na vyumba vingine. MPANGAJI MWENZAKE Gazeti hili lilielezwa kuwa, mmoja wa wapangaji wa nyumba hiyo aitwaye Amina, ambaye anaweza kueleza kwa uhakika Dk. Shika ni nani, ofisi yake ipo hatua chache kutoka mahali ilipo nyumba hiyo. Kutokana na hali hiyo, gazeti hili lililazimika kumfuata Amina, ambaye anauza duka la nguo maarufu kama ‘madela’, ambaye alisema Dk. Shika akiwa peke yake alifika kuishi katika nyumba hiyo baada ya kupelekwa na mwenye nyumba aitwaye Leonard Ntakamulenga, ambaye anaishi eneo tofauti na hapo. “Dada mimi siwezi kuongea sana kwa sababu huwa simfuatilii, sema ninachojua aliletwa na mwenye nyumba wetu na alituambia kuwa ni mpangaji kama tulivyo sisi, sasa sijawahi kumfuatilia anafanya nini, maana muda mwingine mimi huwa nawahi kutoka na ninarudi usiku,” alisema Amina. Amina alisema aliwahi kusikia kuwa Dk. Shika huwa anatumiwa fedha za kujikimu na mmiliki wa nyumba hiyo, ingawa alikiri kutofahamu uhusiano wao. MWENYE NYUMBA Gazeti hili liliwasiliana kwa njia ya simu na mmiliki wa nyumba hiyo, Ntakamulenga, ambaye kwa sasa yupo Dodoma kikazi na kukiri kumfahamu Dk. Shika. Akieleza alivyomfahamu, Ntakamulenga alisema aliletewa na madalali kama mpangaji na alijitambulisha kwake kama daktari wa binadamu katika hospitali ya Songea. “Alikuja miezi sita iliyopita na alilipa kodi ya mwezi mmoja shilingi 50, na tangu wakati huo hajawahi kulipa tena, aliniambia nisubiri ana fedha nyingi nje ya nchi, lakini aliniambia anakaa hapo ili aweka mambo yake vizuri katika kituo chake cha kazi Songea,” alisema Ntakamulenga. Ntakamulenga alisema kadiri siku zilipokuwa zinayoyoma alipokuwa akimkumbusha habari za kodi yake, Dk. Shika alikuwa akisisitiza kuwa hana fedha. “Nilipomchunguza niligundua kuwa si tu kodi, bali alikuwa anakosa hata fedha ya kula, sasa kwa sababu mimi ni Mkristo nikaamua kumuacha iwe kama sehemu ya sadaka,” alisema baba huyo mwenye nyumba ambaye alikiri kusikia kwamba Dk. Shika amekamatwa. Alipoulizwa kwamba aliwahi kumchunguza kufahamu kama kweli Dk. Shika ni daktari wa binadamu, Ntakamulenga alisema kuwa, hakuwahi kufanya hivyo, kwa kuwa si jambo rahisi kwa sababu yeye anaishi mbali na nyumba hiyo. MAJIRANI Gazeti hili lilifika lilipo duka ambalo linatumiwa na wenyeji wa mtaa huo, ikiwamo nyumba anayoishi Dk. Shika. Mmiliki wa duka hilo, ambalo lipo nyumba ya tatu kutoka anapoishi Dk. Shika, Hashim Said, alisema taarifa za daktari huyo kununua nyumba zilimshtua, kwakuwa kwa jinsi alivyokuwa anamfahamu si mtu wa kuwa na kiasi kile cha fedha kilichotajwa. “Huyu mzee mimi namfahamu anakuja hapa dukani kwangu, nilivyoona kwenye mitandao anataka kununua nyumba za Lugumi nilishangaa, maana mtu mwenyewe tangu nilipomuona siku ya kwanza sijawahi kumuelewa,” alisema Hashim. Alisema alianza kupata wasiwasi na Dk. Shika baada ya siku moja kumuagiza bidhaa ambazo dukani kwake hazikuwapo zenye thamani ya Sh 30,000, lakini alipozileta alimwambia amhifadhie, huku akimuagiza nyingine. “Siku ile ile niliyoleta vile vitu, akaniagiza vingine ambavyo dukani havikuwapo, tena vyenye thamani hiyo hiyo ya Sh 30,000 na nilikwenda kumchukulia kwa kuwa aliniahidi kuvichukua, cha kushangaza akaniambia hawezi kuvichukua hivyo niviache watanunua wengine,” alisema Hashim. Alisema hata siku ya mnada alipata wasiwasi na kwamba alidhani kuwa anaahidi kulipa Sh milioni 300, aliposikiliza kwa makini akasikia ni Sh bilioni tatu, jambo ambalo lilimshtua. Akiuelezea mwonekano wa Dk. Shika, mmiliki huyo wa duka alisema siku zote amekuwa akionekana msafi na kwamba kutokana na umaridadi wake aliwahi kufikiri hata nyumba anayoishi huenda kuwa ni yake na anaishi na familia yake. Alisema mbali na hulka yake ya utanashati, Dk. Shika pia anao utaratibu wa kila siku kwenda kusoma magazeti katika kituo cha mabasi cha Kimanga. “Yaani huyu mzee huu mnada itakuwa aliusoma kwenye magazeti, maana ana ratiba yake huwa anapita asubuhi hapa anakwenda barabarani kusoma magazeti na muda mwingine huwa ananunua,” alisema Hashim. Alisema mara nyingi anapokaa mahali huongelea habari za fedha, japokuwa hajawahi kusikika akisema atazipata wapi. “Kwa mazungumzo yake anaonekana kipindi cha nyuma alikuwa akishika fedha nyingi, lakini kwa sasa anaonekana hana ndiyo maana akikaa kama anawaweweseka mambo ya fedha,” alisema Hashim. Hashimu alisema mara ya mwisho walimuona Dk. Shika juzi akishuka katika gari la polisi huku akiongozana na polisi watatu ambao walikwenda naye moja kwa moja hadi katika chumba chake. Alisema baadaye walimuona Dk. Shika na polisi hao wakitoka nje na kumwingiza tena kwenye gari na kuondoka naye. Naye mmoja wa jirani ambaye ni mama wa makamo ambaye alihofia kutaja jina, alisema alianza kumuona Dk. Shika katika kipindi cha miezi kadhaa na kwa mujibu wa taarifa alizokuwa akizipata kutoka kwa wapangaji wenzake ni kwamba, ni rafiki wa mwenye nyumba. “Huyu mtu inasemekana ni rafiki wa mwenye nyumba amemuweka hapa akae kwa muda sasa, lakini huwa hafanyi kazi yoyote, mara nyingi anatoka amevaa vizuri anakwenda mpaka Mawenzi pale kituoni baada ya muda anarudi, sijawahi kumuona katoka akarudi jioni,” alisema mama huyo. Alisema alishawahi kulalamikiwa na baadhi ya wapangaji wenzake kuwa Dk. Shika anaweza akalala na njaa hata siku mbili na wakati mwingine wamekuwa wakimsaidia chakula. Alisema kwa maisha anayoishi Dk. Shika, hawezi kununua nyumba za gharama kama zinazoonyeshwa mitandaoni. Naye Mwenyekiti wa Serikali ya Mtaa wa Kimanga Darajani, Chacha Mwenge, alisema alianza kusikia taarifa za Dk. Shika kupitia mitandaoni, lakini baada ya kuandikwa magazetini akajua ni mmoja wa wananchi wake. “Mimi huyu mtu nilikuwa simjui, nilivyosikia anaishi mtaani kwangu nilijaribu kuulizia kwa watu wanaomjua kupitia simu, wengine walisema hawamfahamu, wapo waliokuwa wanasema huwa wanamuona tu anapita barabarani, nadhani ni mgeni huku,” alisema Mwenge. Alisema baada ya gazeti hili kufika ofisini kwake alilazimika kufanya juhudi, ndipo alipogundua kuwa Dk. Shika anakaa Mtaa wa Chonde. Dk. Shika, ambaye kwa sasa yupo katika kituo cha polisi kwa uchunguzi, siku ya mnada alijitambulisha kwa waandishi wa habari kama Rais wa kampuni ya kimataifa inayojishughulisha na kemikali za viwandani iitwayo Ralcefort, iliyopo nchini Urusi na aliahidi kutoa fedha hizo kutoka nchini huko ndani ya saa 48.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA AZIZA MASOUD, DAR ES SALAAM ALIYESHINDA mnada wa nyumba tatu za kifahari zinazomilikiwa na mfanyabiashara maarufu, Said Lugumi, zenye thamani ya Sh bilioni 2.3, Dk. Louis Shika, anaishi kwenye chumba kimoja katika nyumba ya kupanga, MTANZANIA Jumapili linaripoti kwa uhakika. Dk. Shika, ambaye anashikiliwa na Jeshi la Polisi kwa siku ya tatu sasa kwa tuhuma za kuvuruga mnada, alijitokeza kununua nyumba mbili zilizopo Mbweni JKT na moja iliyopo Upanga, katika mnada uliokuwa ukifanywa na Kampuni ya Udalali ya Yono kwa amri ya Mamlaka ya Mapato nchini (TRA). Jeshi la Polisi linamshikilia Dk. Shika kutokana na kushindwa kulipa asilimia 25 ya manunuzi ya nyumba hizo kama masharti ya mnada yanavyoelekeza. Gazeti hili jana lilifika nyumbani kwa Dk. Shika, eneo la Tabata Mawenzi, Mtaa wa Chonde, kwa msaada wa Ofisa wa Ofisi ya Serikali ya Mtaa ya Darajani, baada ya kupatafuta kwa zaidi saa tatu. Baada ya kufika katika nyumba hiyo yenye geti la rangi nyeusi na maua meupe, mwandishi aligonga na kisha alitoka kijana wa kiume ambaye hakutaka kutaja jina lake anayekadiriwa kuwa na umri kati ya miaka 15-17, ambaye alishindwa kujibu kama daktari huyo yupo au la, kwakuwa alishindwa kutambua jina. Mwandishi wa habari hizi alilazimika kumwonyesha kijana huyo picha ya Dk. Shika kupitia simu yake ya mkononi na baada ya kumtambua, alikiri kuwa ni mmoja wa wapangaji wa nyumba, lakini alisema kwa wakati huo hakuwapo na kwamba ana zaidi ya siku mbili haonekani. “Humu ndani wote ni wapangaji na hawapo, kila mtu anakwenda kwenye shughuli zake anarudi jioni, nipo mimi hapa na si mwenyeji, huwa nakuja mara moja moja, lakini huyu mzee namfahamu huwa namkuta hapa nikija kwa ndugu yangu anakaa chumba hiki hapa (anaonyesha kijana huyo chumba ambacho kilikuwa kinaning’inia kufuli ndogo)”. Kwa mujibu wa kijana huyo, nyumba hiyo yenye uzio na geti jeusi ina wapangaji watano na kila mmoja anakaa kwenye chumba chenye choo ndani, isipokuwa cha Dk. Shika kipo tofauti, kwakuwa anatumia choo cha nje. Baada ya maelezo hayo, mwandishi alijaribu kuangalia chumba hicho kwa upande wa dirishani na kukuta hakina pazia, tofauti na vyumba vingine. MPANGAJI MWENZAKE Gazeti hili lilielezwa kuwa, mmoja wa wapangaji wa nyumba hiyo aitwaye Amina, ambaye anaweza kueleza kwa uhakika Dk. Shika ni nani, ofisi yake ipo hatua chache kutoka mahali ilipo nyumba hiyo. Kutokana na hali hiyo, gazeti hili lililazimika kumfuata Amina, ambaye anauza duka la nguo maarufu kama ‘madela’, ambaye alisema Dk. Shika akiwa peke yake alifika kuishi katika nyumba hiyo baada ya kupelekwa na mwenye nyumba aitwaye Leonard Ntakamulenga, ambaye anaishi eneo tofauti na hapo. “Dada mimi siwezi kuongea sana kwa sababu huwa simfuatilii, sema ninachojua aliletwa na mwenye nyumba wetu na alituambia kuwa ni mpangaji kama tulivyo sisi, sasa sijawahi kumfuatilia anafanya nini, maana muda mwingine mimi huwa nawahi kutoka na ninarudi usiku,” alisema Amina. Amina alisema aliwahi kusikia kuwa Dk. Shika huwa anatumiwa fedha za kujikimu na mmiliki wa nyumba hiyo, ingawa alikiri kutofahamu uhusiano wao. MWENYE NYUMBA Gazeti hili liliwasiliana kwa njia ya simu na mmiliki wa nyumba hiyo, Ntakamulenga, ambaye kwa sasa yupo Dodoma kikazi na kukiri kumfahamu Dk. Shika. Akieleza alivyomfahamu, Ntakamulenga alisema aliletewa na madalali kama mpangaji na alijitambulisha kwake kama daktari wa binadamu katika hospitali ya Songea. “Alikuja miezi sita iliyopita na alilipa kodi ya mwezi mmoja shilingi 50, na tangu wakati huo hajawahi kulipa tena, aliniambia nisubiri ana fedha nyingi nje ya nchi, lakini aliniambia anakaa hapo ili aweka mambo yake vizuri katika kituo chake cha kazi Songea,” alisema Ntakamulenga. Ntakamulenga alisema kadiri siku zilipokuwa zinayoyoma alipokuwa akimkumbusha habari za kodi yake, Dk. Shika alikuwa akisisitiza kuwa hana fedha. “Nilipomchunguza niligundua kuwa si tu kodi, bali alikuwa anakosa hata fedha ya kula, sasa kwa sababu mimi ni Mkristo nikaamua kumuacha iwe kama sehemu ya sadaka,” alisema baba huyo mwenye nyumba ambaye alikiri kusikia kwamba Dk. Shika amekamatwa. Alipoulizwa kwamba aliwahi kumchunguza kufahamu kama kweli Dk. Shika ni daktari wa binadamu, Ntakamulenga alisema kuwa, hakuwahi kufanya hivyo, kwa kuwa si jambo rahisi kwa sababu yeye anaishi mbali na nyumba hiyo. MAJIRANI Gazeti hili lilifika lilipo duka ambalo linatumiwa na wenyeji wa mtaa huo, ikiwamo nyumba anayoishi Dk. Shika. Mmiliki wa duka hilo, ambalo lipo nyumba ya tatu kutoka anapoishi Dk. Shika, Hashim Said, alisema taarifa za daktari huyo kununua nyumba zilimshtua, kwakuwa kwa jinsi alivyokuwa anamfahamu si mtu wa kuwa na kiasi kile cha fedha kilichotajwa. “Huyu mzee mimi namfahamu anakuja hapa dukani kwangu, nilivyoona kwenye mitandao anataka kununua nyumba za Lugumi nilishangaa, maana mtu mwenyewe tangu nilipomuona siku ya kwanza sijawahi kumuelewa,” alisema Hashim. Alisema alianza kupata wasiwasi na Dk. Shika baada ya siku moja kumuagiza bidhaa ambazo dukani kwake hazikuwapo zenye thamani ya Sh 30,000, lakini alipozileta alimwambia amhifadhie, huku akimuagiza nyingine. “Siku ile ile niliyoleta vile vitu, akaniagiza vingine ambavyo dukani havikuwapo, tena vyenye thamani hiyo hiyo ya Sh 30,000 na nilikwenda kumchukulia kwa kuwa aliniahidi kuvichukua, cha kushangaza akaniambia hawezi kuvichukua hivyo niviache watanunua wengine,” alisema Hashim. Alisema hata siku ya mnada alipata wasiwasi na kwamba alidhani kuwa anaahidi kulipa Sh milioni 300, aliposikiliza kwa makini akasikia ni Sh bilioni tatu, jambo ambalo lilimshtua. Akiuelezea mwonekano wa Dk. Shika, mmiliki huyo wa duka alisema siku zote amekuwa akionekana msafi na kwamba kutokana na umaridadi wake aliwahi kufikiri hata nyumba anayoishi huenda kuwa ni yake na anaishi na familia yake. Alisema mbali na hulka yake ya utanashati, Dk. Shika pia anao utaratibu wa kila siku kwenda kusoma magazeti katika kituo cha mabasi cha Kimanga. “Yaani huyu mzee huu mnada itakuwa aliusoma kwenye magazeti, maana ana ratiba yake huwa anapita asubuhi hapa anakwenda barabarani kusoma magazeti na muda mwingine huwa ananunua,” alisema Hashim. Alisema mara nyingi anapokaa mahali huongelea habari za fedha, japokuwa hajawahi kusikika akisema atazipata wapi. “Kwa mazungumzo yake anaonekana kipindi cha nyuma alikuwa akishika fedha nyingi, lakini kwa sasa anaonekana hana ndiyo maana akikaa kama anawaweweseka mambo ya fedha,” alisema Hashim. Hashimu alisema mara ya mwisho walimuona Dk. Shika juzi akishuka katika gari la polisi huku akiongozana na polisi watatu ambao walikwenda naye moja kwa moja hadi katika chumba chake. Alisema baadaye walimuona Dk. Shika na polisi hao wakitoka nje na kumwingiza tena kwenye gari na kuondoka naye. Naye mmoja wa jirani ambaye ni mama wa makamo ambaye alihofia kutaja jina, alisema alianza kumuona Dk. Shika katika kipindi cha miezi kadhaa na kwa mujibu wa taarifa alizokuwa akizipata kutoka kwa wapangaji wenzake ni kwamba, ni rafiki wa mwenye nyumba. “Huyu mtu inasemekana ni rafiki wa mwenye nyumba amemuweka hapa akae kwa muda sasa, lakini huwa hafanyi kazi yoyote, mara nyingi anatoka amevaa vizuri anakwenda mpaka Mawenzi pale kituoni baada ya muda anarudi, sijawahi kumuona katoka akarudi jioni,” alisema mama huyo. Alisema alishawahi kulalamikiwa na baadhi ya wapangaji wenzake kuwa Dk. Shika anaweza akalala na njaa hata siku mbili na wakati mwingine wamekuwa wakimsaidia chakula. Alisema kwa maisha anayoishi Dk. Shika, hawezi kununua nyumba za gharama kama zinazoonyeshwa mitandaoni. Naye Mwenyekiti wa Serikali ya Mtaa wa Kimanga Darajani, Chacha Mwenge, alisema alianza kusikia taarifa za Dk. Shika kupitia mitandaoni, lakini baada ya kuandikwa magazetini akajua ni mmoja wa wananchi wake. “Mimi huyu mtu nilikuwa simjui, nilivyosikia anaishi mtaani kwangu nilijaribu kuulizia kwa watu wanaomjua kupitia simu, wengine walisema hawamfahamu, wapo waliokuwa wanasema huwa wanamuona tu anapita barabarani, nadhani ni mgeni huku,” alisema Mwenge. Alisema baada ya gazeti hili kufika ofisini kwake alilazimika kufanya juhudi, ndipo alipogundua kuwa Dk. Shika anakaa Mtaa wa Chonde. Dk. Shika, ambaye kwa sasa yupo katika kituo cha polisi kwa uchunguzi, siku ya mnada alijitambulisha kwa waandishi wa habari kama Rais wa kampuni ya kimataifa inayojishughulisha na kemikali za viwandani iitwayo Ralcefort, iliyopo nchini Urusi na aliahidi kutoa fedha hizo kutoka nchini huko ndani ya saa 48. ### Response: KITAIFA ### End
Ashura kazinja, Morogoro MBALI na sera na sheria kumruhusu mwanamke kumiliki ardhi, bado kumekuwapo vikwazo mbalimbali katika jamii vinavyofanya sheria hiyo kutotekelezeka na hivyo mwanamke kubaki kuwa tegemezi. Kilimo ndio uti wa mgongo wa Taifa letu, na mwanamke ndiye anayechangia asilimia 80 ya ushiriki kwenye kilimo, lakini imekuwa tofauti katika kumiliki ardhi ambapo tafiti zinaonesha wanaomiliki ardhi ni asilimia 24 tu, jambo ambalo haliridhishi. Changamoto kubwa inayomfanya mwanamke kukosa haki ya kumiliki ardhi katika jamii inatokana na mila potofu na uelewa mdogo miongoni mwao juu ya haki yake hiyo ya msingi. Sababu nyingine ni uoga na kutokuwa na uwezo wa kugharimia kesi ili kujipatia haki. Mwenyekiti wa Kituo cha Taarifa na Maarifa Kata ya Mkambarani, Halmashauri ya Morogoro Vijijini, Theresia Berege, anasema haki ya mwanamke kumiliki ardhi bado ni changamoto kubwa, hasa kwa wajane ambao wamekuwa wakinyang’anywa mali zilizoachwa na waume zao ikiwamo ardhi ambayo ndio kitega uchumi kikubwa vijijini. Berege anaiomba Serikali kuanzisha baraza la ardhi katika Kijiji cha Mkambarani ili kuwawezesha wanawake kushiriki katika kutoa uamuzi, pia kupeleka madai yao na kupatiwa ufumbuzi. Anasema pia ni vyema mabadiliko yakafanyika katika hati za kimila na kutamka wazi kuwa umiliki wa ardhi kwa mume na mke kuwa wa pamoja ili kuepuka migongano pindi mmoja anapotangulia mbele za haki na hivyo ndugu kutaka kupora mali. “Kwa vijijini changamoto hii bado ipo sana, mali nyingi zimekuwa zikiandikwa kwa jina la mwanamume, ikitokea akatangulia yeye inakuwa shida kwa mke. Mimi mwenyewe yalinikuta, lakini kwa sababu nilikuwa na uelewa nikaenda kudai haki yangu mahakamani, lakini wanawake wengi hawana huu uelewa,” anasema Berege. Anatoa wito kwa vyombo vya uamuzi ikiwamo mahakama, kumwangalia zaidi mwanamke pale anapofungua kesi kwa ajili ya madai ya mirathi au ardhi, kwamba kesi hizo zisichukue muda mrefu ili kupunguza gharama kwa mhusika. “Hizi kesi ziendeshwe haraka, kwani utakuta kesi inachukua muda mrefu hadi miaka minne hatimaye mwanamke anakata tama. Waharakishe ili kuwapunguzia gharama za kesi, kutengenezwe utaratibu utakaomfanya aifikie haki yake kwa haraka na gharama nafuu,” anasisitiza. Naye mkazi wa Kijiji cha Mkambarani, Fatuma Gowelo, anaeleza adha anayokutana nayo yeye na ndugu zake baada ya kufiwa na wazazi wote wawili. Anasema baada ya vifo vya wazazi wao, baba zao wadogo walijitokeza kudai mali likiwamo shamba lenye ekari 10 wakitaka liuzwe ili wagawane. Gowelo anasema uamuzi wa kuuza shamba hilo umekuwa mgumu kwao kwa sababu wanalitegemea kwa ajili kujipatia riziki. Anasema wadogo zake bado wadogo wanasoma shule ya msingi na wengine sekondari na hawana kitu kingine cha kuwawezesha kuishi hasa ukizingatia kuwa ngugu zao upande wa baba hawawasaidii kwa jambo lolote. “Hatuna mzazi hata mmoja, alianza kufariki baba akafuata mama ambaye amefariki mwezi uliopita. “Kifo cha mama naweza kusema kimetokana na baba yangu mdogo ambaye baada ya baba kufariki, akamleta mtoto nyumbani akidai ni wa baba alimzaa nje ya ndoa. “Mtoto yule alipokuja nyumbani akamshitaki mama mahakamani ili kudai mirathi likiwamo shamba letu, mama akapata presha akafariki na sasa tumebaki wenyewe hatujui hatma yetu,” anasema Gowelo. Akizungumzia suala la migogoro ya ardhi, Katibu wa Chama cha Taarifa na Maarifa, Kijiji cha Mkambarani, Amina Simba, anasema kata hiyo inachangamoto kubwa ya ardhi kutokana na kukosa mabaraza ya kutatua kesi zao na hivyo wananchi wengi hukimbilia katika kituo hicho kutafuta msaada. Anasema wanawake wengi hawana uelewa wa namna ya kupata haki zao, huku mfumo dume nao ukiwa umeota mizizi na kumfanya mwanamke hata akinunua shamba au kitu chochote ni lazima ataandika jina la mwanamume ili kulinda ndoa yake. Anaiomba serikali kusimamia suala la watoto wa nje ya ndoa, kwa sheria kutamka wazi kuwa kila mtoto wa nje arithi kwa mama yake ili kuondoa adha wanayokutana nayo wanawake walioko ndani ya ndoa iwapo baba atatangulia mbele ya haki. Kwa kuliona hilo, Shirika la Kimataifa linalojishughulisha na masuala ya haki za ardhi (Landesa) kwa kushirikiana na mashirika mengine 25 wameamua kuanzisha kampeni ya ‘Linda Ardhi ya Mwanamke’ itakayochukua takribani miaka 12 ili kumsaidia mwanamke kupata haki ya kumiliki ardhi. Mwanasheria wa Landesa, Godfrey Massay, anasema mwanamke akiwezeshwa kumiliki ardhi atakuwa na mchango mkubwa kwenye uchumi wa viwanda na kwamba ni muhimu akapewa nafasi kwa maendeleo ya jamii na Taifa kwa ujumla. “Sheria za ardhi ni nzuri, lakini utekelezaji wake umekuwa mdogo, mwanamke na mwanamume wote wana haki ya kumiliki ardhi kisheria, lakini sheria za kimila nyingi ni kandamizi ,” ansema Massay. Anasema kwa upande wa mwanamke, sheria za kimila zimeonesha kuwa na matatizo, hali inayosababisha kuogopa kwenda mahakamani kudai haki zao huku wengine wakiwa hawazijui, kushindwa kumudu gharama za kuendesha kesi na hata kuogopa kutengwa na jamii. Naye mchambuzi masuala ya ardhi kutoka Landesa, Khadija Mrisho, anasema kampeni ya ‘Linda Ardhi ya Mwanamke’ inalenga kumpatia haki yake ya kumiliki ardhi kwa kuhakikisha utekelezaji wa sera na sheria unawiana na changamoto zilizopo zinapatiwa ufumbuzi. “Takribani miaka 19 na zaidi sheria ya ardhi ya vijiji ipo, lakini je, ni wanawake wangapi wanaomiliki ardhi au kupata nafasi ya kuhudhuria katika mabaraza ya mashauri katika ngazi zote kuanzia ngazi ya kijiji?’ anahoji Mrisho. Anasema: “Ukimpa mwanamke ulinzi katika ardhi ataangalia masuala ya chakula, watoto, afya na elimu, kwahiyo utu wake na haki zake vinalindwa huku amani na upendo vikitawala katika familia.” Anazitaja baadhi ya changamoto zinazomzuia mwanamke kupata haki ya kumiliki ardhi kuwa ni utekelezaji mdogo wa sera na sheria, kutokuwapo utashi wa kuzitambua haki za mwanamke kumiliki ardhi na kuwepo kwa mila na desturi zinazotekelezwa zaidi katika jamii inayoishi vijijini. “Ardhi inatajwa kama kitu cha ziada, zaidi wanasisitizia ujasiriamali na vikoba, kwanini ardhi isiwe kitu kikuu cha kumkwamua mwanamke kutoka katika umasikini? Tunataka jamii ambayo wanawake na wanaume wanakuwa na uwezo wa kupata na kumiliki ardhi kwa usawa kabisa,” anasisitiza Mrisho. Kwa upande wake mmoja wa Wakurugenzi Landesa, Edda Sanga, anasema kampeni hiyo ni ya kipekee kutokana na kuwashirikisha wadau wengi ikiwamo Serikali, wanajamii na mashirika mengine na kwamba imekuja kwa wakati mwafaka. “Kuna umuhimu sasa wa kumuona mwanamke ananyanyuliwa, anashiriki na kushirikishwa na kufanya uamuzi katika masuala yanayohusu ardhi na vyote vinavyotoka ardhini” anasema Sanga. Ni wazi kampeni hii ya Linda ardhi ya mwanamke itakuwa yenye manufaa kwa wanawake wengi hususani wa vijijini, kwa kupatiwa elimu itakayowapa uelewa na kuwawezesha kumiliki ardhi itakayo wakomboa kiuchumi.	AFYA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Ashura kazinja, Morogoro MBALI na sera na sheria kumruhusu mwanamke kumiliki ardhi, bado kumekuwapo vikwazo mbalimbali katika jamii vinavyofanya sheria hiyo kutotekelezeka na hivyo mwanamke kubaki kuwa tegemezi. Kilimo ndio uti wa mgongo wa Taifa letu, na mwanamke ndiye anayechangia asilimia 80 ya ushiriki kwenye kilimo, lakini imekuwa tofauti katika kumiliki ardhi ambapo tafiti zinaonesha wanaomiliki ardhi ni asilimia 24 tu, jambo ambalo haliridhishi. Changamoto kubwa inayomfanya mwanamke kukosa haki ya kumiliki ardhi katika jamii inatokana na mila potofu na uelewa mdogo miongoni mwao juu ya haki yake hiyo ya msingi. Sababu nyingine ni uoga na kutokuwa na uwezo wa kugharimia kesi ili kujipatia haki. Mwenyekiti wa Kituo cha Taarifa na Maarifa Kata ya Mkambarani, Halmashauri ya Morogoro Vijijini, Theresia Berege, anasema haki ya mwanamke kumiliki ardhi bado ni changamoto kubwa, hasa kwa wajane ambao wamekuwa wakinyang’anywa mali zilizoachwa na waume zao ikiwamo ardhi ambayo ndio kitega uchumi kikubwa vijijini. Berege anaiomba Serikali kuanzisha baraza la ardhi katika Kijiji cha Mkambarani ili kuwawezesha wanawake kushiriki katika kutoa uamuzi, pia kupeleka madai yao na kupatiwa ufumbuzi. Anasema pia ni vyema mabadiliko yakafanyika katika hati za kimila na kutamka wazi kuwa umiliki wa ardhi kwa mume na mke kuwa wa pamoja ili kuepuka migongano pindi mmoja anapotangulia mbele za haki na hivyo ndugu kutaka kupora mali. “Kwa vijijini changamoto hii bado ipo sana, mali nyingi zimekuwa zikiandikwa kwa jina la mwanamume, ikitokea akatangulia yeye inakuwa shida kwa mke. Mimi mwenyewe yalinikuta, lakini kwa sababu nilikuwa na uelewa nikaenda kudai haki yangu mahakamani, lakini wanawake wengi hawana huu uelewa,” anasema Berege. Anatoa wito kwa vyombo vya uamuzi ikiwamo mahakama, kumwangalia zaidi mwanamke pale anapofungua kesi kwa ajili ya madai ya mirathi au ardhi, kwamba kesi hizo zisichukue muda mrefu ili kupunguza gharama kwa mhusika. “Hizi kesi ziendeshwe haraka, kwani utakuta kesi inachukua muda mrefu hadi miaka minne hatimaye mwanamke anakata tama. Waharakishe ili kuwapunguzia gharama za kesi, kutengenezwe utaratibu utakaomfanya aifikie haki yake kwa haraka na gharama nafuu,” anasisitiza. Naye mkazi wa Kijiji cha Mkambarani, Fatuma Gowelo, anaeleza adha anayokutana nayo yeye na ndugu zake baada ya kufiwa na wazazi wote wawili. Anasema baada ya vifo vya wazazi wao, baba zao wadogo walijitokeza kudai mali likiwamo shamba lenye ekari 10 wakitaka liuzwe ili wagawane. Gowelo anasema uamuzi wa kuuza shamba hilo umekuwa mgumu kwao kwa sababu wanalitegemea kwa ajili kujipatia riziki. Anasema wadogo zake bado wadogo wanasoma shule ya msingi na wengine sekondari na hawana kitu kingine cha kuwawezesha kuishi hasa ukizingatia kuwa ngugu zao upande wa baba hawawasaidii kwa jambo lolote. “Hatuna mzazi hata mmoja, alianza kufariki baba akafuata mama ambaye amefariki mwezi uliopita. “Kifo cha mama naweza kusema kimetokana na baba yangu mdogo ambaye baada ya baba kufariki, akamleta mtoto nyumbani akidai ni wa baba alimzaa nje ya ndoa. “Mtoto yule alipokuja nyumbani akamshitaki mama mahakamani ili kudai mirathi likiwamo shamba letu, mama akapata presha akafariki na sasa tumebaki wenyewe hatujui hatma yetu,” anasema Gowelo. Akizungumzia suala la migogoro ya ardhi, Katibu wa Chama cha Taarifa na Maarifa, Kijiji cha Mkambarani, Amina Simba, anasema kata hiyo inachangamoto kubwa ya ardhi kutokana na kukosa mabaraza ya kutatua kesi zao na hivyo wananchi wengi hukimbilia katika kituo hicho kutafuta msaada. Anasema wanawake wengi hawana uelewa wa namna ya kupata haki zao, huku mfumo dume nao ukiwa umeota mizizi na kumfanya mwanamke hata akinunua shamba au kitu chochote ni lazima ataandika jina la mwanamume ili kulinda ndoa yake. Anaiomba serikali kusimamia suala la watoto wa nje ya ndoa, kwa sheria kutamka wazi kuwa kila mtoto wa nje arithi kwa mama yake ili kuondoa adha wanayokutana nayo wanawake walioko ndani ya ndoa iwapo baba atatangulia mbele ya haki. Kwa kuliona hilo, Shirika la Kimataifa linalojishughulisha na masuala ya haki za ardhi (Landesa) kwa kushirikiana na mashirika mengine 25 wameamua kuanzisha kampeni ya ‘Linda Ardhi ya Mwanamke’ itakayochukua takribani miaka 12 ili kumsaidia mwanamke kupata haki ya kumiliki ardhi. Mwanasheria wa Landesa, Godfrey Massay, anasema mwanamke akiwezeshwa kumiliki ardhi atakuwa na mchango mkubwa kwenye uchumi wa viwanda na kwamba ni muhimu akapewa nafasi kwa maendeleo ya jamii na Taifa kwa ujumla. “Sheria za ardhi ni nzuri, lakini utekelezaji wake umekuwa mdogo, mwanamke na mwanamume wote wana haki ya kumiliki ardhi kisheria, lakini sheria za kimila nyingi ni kandamizi ,” ansema Massay. Anasema kwa upande wa mwanamke, sheria za kimila zimeonesha kuwa na matatizo, hali inayosababisha kuogopa kwenda mahakamani kudai haki zao huku wengine wakiwa hawazijui, kushindwa kumudu gharama za kuendesha kesi na hata kuogopa kutengwa na jamii. Naye mchambuzi masuala ya ardhi kutoka Landesa, Khadija Mrisho, anasema kampeni ya ‘Linda Ardhi ya Mwanamke’ inalenga kumpatia haki yake ya kumiliki ardhi kwa kuhakikisha utekelezaji wa sera na sheria unawiana na changamoto zilizopo zinapatiwa ufumbuzi. “Takribani miaka 19 na zaidi sheria ya ardhi ya vijiji ipo, lakini je, ni wanawake wangapi wanaomiliki ardhi au kupata nafasi ya kuhudhuria katika mabaraza ya mashauri katika ngazi zote kuanzia ngazi ya kijiji?’ anahoji Mrisho. Anasema: “Ukimpa mwanamke ulinzi katika ardhi ataangalia masuala ya chakula, watoto, afya na elimu, kwahiyo utu wake na haki zake vinalindwa huku amani na upendo vikitawala katika familia.” Anazitaja baadhi ya changamoto zinazomzuia mwanamke kupata haki ya kumiliki ardhi kuwa ni utekelezaji mdogo wa sera na sheria, kutokuwapo utashi wa kuzitambua haki za mwanamke kumiliki ardhi na kuwepo kwa mila na desturi zinazotekelezwa zaidi katika jamii inayoishi vijijini. “Ardhi inatajwa kama kitu cha ziada, zaidi wanasisitizia ujasiriamali na vikoba, kwanini ardhi isiwe kitu kikuu cha kumkwamua mwanamke kutoka katika umasikini? Tunataka jamii ambayo wanawake na wanaume wanakuwa na uwezo wa kupata na kumiliki ardhi kwa usawa kabisa,” anasisitiza Mrisho. Kwa upande wake mmoja wa Wakurugenzi Landesa, Edda Sanga, anasema kampeni hiyo ni ya kipekee kutokana na kuwashirikisha wadau wengi ikiwamo Serikali, wanajamii na mashirika mengine na kwamba imekuja kwa wakati mwafaka. “Kuna umuhimu sasa wa kumuona mwanamke ananyanyuliwa, anashiriki na kushirikishwa na kufanya uamuzi katika masuala yanayohusu ardhi na vyote vinavyotoka ardhini” anasema Sanga. Ni wazi kampeni hii ya Linda ardhi ya mwanamke itakuwa yenye manufaa kwa wanawake wengi hususani wa vijijini, kwa kupatiwa elimu itakayowapa uelewa na kuwawezesha kumiliki ardhi itakayo wakomboa kiuchumi. ### Response: AFYA ### End
BARAZA la Utendaji la Chama cha Mahakimu na Majaji Afrika Mashariki (EAMJA), litafanya kikao chake kuanzia leo hadi kesho kutwa, mwaka huu jijini Arusha.Katika kikao hicho, Mahakimu na Majaji watajadili Sera ya Jinsia ya Afrika Mashariki kwa lengo la kuzalisha sheria ambazo zinawawezesha wanawake kupata haki mahakamani bila kukwazwa na mapingamizi yanayotokana na ufundi haba wa kisheria unaowakabili.Kikao cha Baraza hilo kitakuwa chini ya uenyekiti wa, Rutazana Angeline, ambaye pia ndiye Rais wa EAMJA.Wajumbe kutoka Tanzania katika Kikao hicho ni Wilberforce Luhwago, Jaji Robert Makaramba, Jaji Sophia Wambura na Angelo Rumisha.Vyama vinavyounda EAMJA ni Chama cha Majaji na Mahakimu Tanzania (JMAT), Chama cha Majaji na Mahakimu Kenya (KMJA), Chama cha Majaji na Mahakimu Uganda (UJOA), Chama cha Majaji na Mahakimu Zanzibar, na Mahakama ya Jumuiya ya Afrika ya Mashariki.Dhima ya EAMJA ni kukuza, kuimarisha na kulinda utawala wa sheria, na upatikanaji wa haki kwa watu wote, kwa njia ya kuwianisha mifumo ya sheria na kujenga uwezo wa maofisa wa Mahakama katika Afrika Mashariki.Rais wa Chama cha Mahakimu na Majaji nchini, Wilberforce Luhwago alisema jana kuwa kwa mujibu wa Katiba ya hicho, Baraza Tendaji hukutana mara 4 kwa mwaka, na mikutatano ya baraza hilo na mikutano mikuu hufanyika kwa mzunguko ambapo kila nchi mwanachama wa huwa mwenyeji wa vikao vya Baraza Tendaji na Mkutano Mkuu. Rais wa chama hicho juzi alisema:“Baraza Tendaji litapokea na kufanya tathmini ya maendeleo ya maandalizi ya Mkutano Mkuu utakaofanyika mwishoni mwa mwaka huu huko Zanzibar.”Aliongeza: “Baraza pia litafanya shughuli zake za kawaida za baraza kwa mujibu wa Katiba, kama vile kupokea taarifa za maendeleo ya vyama vinavyounda chama, maendeleo au shughuli zilizofanywa na vyama hivyo tangu baraza hilo lilipokutana mara ya mwisho Machi, mwaka huu, Kigali, Rwanda.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- BARAZA la Utendaji la Chama cha Mahakimu na Majaji Afrika Mashariki (EAMJA), litafanya kikao chake kuanzia leo hadi kesho kutwa, mwaka huu jijini Arusha.Katika kikao hicho, Mahakimu na Majaji watajadili Sera ya Jinsia ya Afrika Mashariki kwa lengo la kuzalisha sheria ambazo zinawawezesha wanawake kupata haki mahakamani bila kukwazwa na mapingamizi yanayotokana na ufundi haba wa kisheria unaowakabili.Kikao cha Baraza hilo kitakuwa chini ya uenyekiti wa, Rutazana Angeline, ambaye pia ndiye Rais wa EAMJA.Wajumbe kutoka Tanzania katika Kikao hicho ni Wilberforce Luhwago, Jaji Robert Makaramba, Jaji Sophia Wambura na Angelo Rumisha.Vyama vinavyounda EAMJA ni Chama cha Majaji na Mahakimu Tanzania (JMAT), Chama cha Majaji na Mahakimu Kenya (KMJA), Chama cha Majaji na Mahakimu Uganda (UJOA), Chama cha Majaji na Mahakimu Zanzibar, na Mahakama ya Jumuiya ya Afrika ya Mashariki.Dhima ya EAMJA ni kukuza, kuimarisha na kulinda utawala wa sheria, na upatikanaji wa haki kwa watu wote, kwa njia ya kuwianisha mifumo ya sheria na kujenga uwezo wa maofisa wa Mahakama katika Afrika Mashariki.Rais wa Chama cha Mahakimu na Majaji nchini, Wilberforce Luhwago alisema jana kuwa kwa mujibu wa Katiba ya hicho, Baraza Tendaji hukutana mara 4 kwa mwaka, na mikutatano ya baraza hilo na mikutano mikuu hufanyika kwa mzunguko ambapo kila nchi mwanachama wa huwa mwenyeji wa vikao vya Baraza Tendaji na Mkutano Mkuu. Rais wa chama hicho juzi alisema:“Baraza Tendaji litapokea na kufanya tathmini ya maendeleo ya maandalizi ya Mkutano Mkuu utakaofanyika mwishoni mwa mwaka huu huko Zanzibar.”Aliongeza: “Baraza pia litafanya shughuli zake za kawaida za baraza kwa mujibu wa Katiba, kama vile kupokea taarifa za maendeleo ya vyama vinavyounda chama, maendeleo au shughuli zilizofanywa na vyama hivyo tangu baraza hilo lilipokutana mara ya mwisho Machi, mwaka huu, Kigali, Rwanda. ### Response: KITAIFA ### End
NA MWANDISHI WETU, NAHODHA mpya wa timu ya Taifa Tanzania ‘Taifa Stars’, Mbwana Sammata, ameanza kuitumikia vema nafasi yake hiyo kwa kuiwezesha Stars kuibuka na ushindi wa bao 1-0 dhidi ya Chad ugenini, katika mchezo wa kuwania kufuzu fainali za Kombe la Mataifa ya Afrika (Afcon) 2017, uliofanyika katika Uwanja wa Omnisport Idriss Mahamat Ouya, mjini D’jamena. Kwa matokeo hayo Stars imefikisha jumla ya pointi nne katika Kundi G, ikiwa na timu za Misri, Nigeria na Chad hii ni kutokana na kushinda mechi moja, kutoa sare moja dhidi ya Nigeria (0-0) na kufungwa na Misri (3-0). Samatta ambaye amerithi mikoba ya nahodha wa zamani wa timu hiyo, Nadir Haroub ‘Cannavaro’, aliifungia Stars bao pekee la ushindi katika dakika ya 30 ya pambano hilo akimalizia pasi ndefu ya Farid Musa. Baada ya bao hilo Stars inayonolewa na mzawa Charles Boniface Mkwasa, ilionekana kucheza kwa uangalifu mkubwa hadi kipindi cha kwanza na kumaliza kipindi cha kwanza wakiongoza 1-0, wakati wenyeji wao wakicheza kwa kujihami ili kutoruhusu kufungwa mabao mengi. Katika kipindi cha pili timu zote mbili ziliendelea kushambuliana kwa zamu, lakini hakuna iliyofanikiwa kuliona lango la mwenzake na kufanya mchezo kumalizika kwa Stars kuibuka na ushindi wa bao 1-0 na kufufua matumaini ya kufuzu kushiriki fainali za michuano ya Kombe la Mataifa ya Afrika itakayofanyika Gabon mwaka 2017.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA MWANDISHI WETU, NAHODHA mpya wa timu ya Taifa Tanzania ‘Taifa Stars’, Mbwana Sammata, ameanza kuitumikia vema nafasi yake hiyo kwa kuiwezesha Stars kuibuka na ushindi wa bao 1-0 dhidi ya Chad ugenini, katika mchezo wa kuwania kufuzu fainali za Kombe la Mataifa ya Afrika (Afcon) 2017, uliofanyika katika Uwanja wa Omnisport Idriss Mahamat Ouya, mjini D’jamena. Kwa matokeo hayo Stars imefikisha jumla ya pointi nne katika Kundi G, ikiwa na timu za Misri, Nigeria na Chad hii ni kutokana na kushinda mechi moja, kutoa sare moja dhidi ya Nigeria (0-0) na kufungwa na Misri (3-0). Samatta ambaye amerithi mikoba ya nahodha wa zamani wa timu hiyo, Nadir Haroub ‘Cannavaro’, aliifungia Stars bao pekee la ushindi katika dakika ya 30 ya pambano hilo akimalizia pasi ndefu ya Farid Musa. Baada ya bao hilo Stars inayonolewa na mzawa Charles Boniface Mkwasa, ilionekana kucheza kwa uangalifu mkubwa hadi kipindi cha kwanza na kumaliza kipindi cha kwanza wakiongoza 1-0, wakati wenyeji wao wakicheza kwa kujihami ili kutoruhusu kufungwa mabao mengi. Katika kipindi cha pili timu zote mbili ziliendelea kushambuliana kwa zamu, lakini hakuna iliyofanikiwa kuliona lango la mwenzake na kufanya mchezo kumalizika kwa Stars kuibuka na ushindi wa bao 1-0 na kufufua matumaini ya kufuzu kushiriki fainali za michuano ya Kombe la Mataifa ya Afrika itakayofanyika Gabon mwaka 2017. ### Response: MICHEZO ### End
Wananchi wa Vijiji na Kata za Tarafa za Loliondo na Sale, wameiomba serikali kuwachukulia hatua za kisheria waliohusika na operesheni ya kikatili ya kuondoa mifugo na watu akiwamo Waziri wa zamani wa Maliasili na Utalii, Profesa Jumanne Maghembe ambaye anadaiwa kutoa amri ya kuchoma maboma ya wananchi ndani ya ardhi ya kijiji. Aidha, wananchi hao wameishukuru Serikali kwa kumaliza mgogoro wa maslahi katika eneo la Loliondo uliodumu kwa miaka 26 kwa tamko la Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa mjini Dodoma, baada ya kupokea taarifa ya Kamati ya Uchunguzi. Akisoma tamko la viongozi kutoka maeneo hayo leo Ijumaa Desemba 8, Mwenyekiti wa Halmashauri ya Wilaya ya Ngorongoro, Mathew Siloma amesema operesheni hiyo imesababisha madhara makubwa ikiwamo uchomaji wa makazi, ukamataji na kuwafungulia kesi wananchi, ukamataji wa mifugo na watu kupigwa na kujeruhiwa. “Tumefurahishwa na hatua zote tulizopitia kutoka kuanzishwa kwa kamati ya pamoja, mikutano, mrejesho na kuwezeshwa kupatikana mkutano wa pamoja na kupata uamuzi wa serikali, sisi viongozi tuliohudhuria mkutano ulewa Waziri Mkuu tumefurahishwa kusikia serikali inakiri baadhi ya mambo,” amesema. Kuhusu operesheni iliyofanyika Agosti mwaka huu, Siloma amesema kuwa operesheni hiyo imesababisha umasikini mkubwa kwa jamii na kuchangia hofu hivyo kuiomba Serikali kuwachukulia hatua kali za kisheria wahusika wa operesheni hiyo. Kwa mujibu wa Mwenyekiti huyo, viongozi hao wa vijiji na Kata watashiriki katika mchakato huo iwapo mpango wa matumizi bora ya ardhi ya vijiji, upimaji na upatikanaji wa vyeti vya ardhi utafanyika kama hatua ya awali kabla ya mchakato wowote kufanyika.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Wananchi wa Vijiji na Kata za Tarafa za Loliondo na Sale, wameiomba serikali kuwachukulia hatua za kisheria waliohusika na operesheni ya kikatili ya kuondoa mifugo na watu akiwamo Waziri wa zamani wa Maliasili na Utalii, Profesa Jumanne Maghembe ambaye anadaiwa kutoa amri ya kuchoma maboma ya wananchi ndani ya ardhi ya kijiji. Aidha, wananchi hao wameishukuru Serikali kwa kumaliza mgogoro wa maslahi katika eneo la Loliondo uliodumu kwa miaka 26 kwa tamko la Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa mjini Dodoma, baada ya kupokea taarifa ya Kamati ya Uchunguzi. Akisoma tamko la viongozi kutoka maeneo hayo leo Ijumaa Desemba 8, Mwenyekiti wa Halmashauri ya Wilaya ya Ngorongoro, Mathew Siloma amesema operesheni hiyo imesababisha madhara makubwa ikiwamo uchomaji wa makazi, ukamataji na kuwafungulia kesi wananchi, ukamataji wa mifugo na watu kupigwa na kujeruhiwa. “Tumefurahishwa na hatua zote tulizopitia kutoka kuanzishwa kwa kamati ya pamoja, mikutano, mrejesho na kuwezeshwa kupatikana mkutano wa pamoja na kupata uamuzi wa serikali, sisi viongozi tuliohudhuria mkutano ulewa Waziri Mkuu tumefurahishwa kusikia serikali inakiri baadhi ya mambo,” amesema. Kuhusu operesheni iliyofanyika Agosti mwaka huu, Siloma amesema kuwa operesheni hiyo imesababisha umasikini mkubwa kwa jamii na kuchangia hofu hivyo kuiomba Serikali kuwachukulia hatua kali za kisheria wahusika wa operesheni hiyo. Kwa mujibu wa Mwenyekiti huyo, viongozi hao wa vijiji na Kata watashiriki katika mchakato huo iwapo mpango wa matumizi bora ya ardhi ya vijiji, upimaji na upatikanaji wa vyeti vya ardhi utafanyika kama hatua ya awali kabla ya mchakato wowote kufanyika. ### Response: KITAIFA ### End
Mwandishi wetu Benki ya NIC imeadhimisha siku ya Wanawake Duniani kwa kuwatembelea na kutoa misaada mbali mbali kwa wanawake wanaopatibiwa matibabu ya ugonjwa wa fistula katika Hospitali ya CCBRT. Akizunguma wakati wa kutoa misaada hiyo Mkurugenzi wa benki hiyo, Magret Karume amesema benki yake ni moja kati ya taasisi zinazojali suala la usawa ikiwa ni pamoja na ajira na kuongeza kuwa benki hiyo inathamini jamii inayoizunguka na huzisadia katika nyanja ya elimu, afya na mazingira. “Tunafurahi kushiriki maadhimisho ya siku ya wanawake duniani pamoja wanawake hapa CCBRT, kusaidia jamii inayotuzunguka na wanawake ni moja kati ya vipaumbele vya benki yetu kwani unapomsaidia mwanamke unasaidia jamii nzima na nchi kwa ujumla. “Ili kusaidia jamii inayotuzunguka tumeamua kutumia siku hii kuimarisha uhusiano wetu na hospitali ya CCBRT. Benki yetu leo imeamua kuja hapa na kutoa misaada mbali mbali itakayowasidia wanawake wanopata matibabu ya fistula hospitalini hapa,” amesema Margaret.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mwandishi wetu Benki ya NIC imeadhimisha siku ya Wanawake Duniani kwa kuwatembelea na kutoa misaada mbali mbali kwa wanawake wanaopatibiwa matibabu ya ugonjwa wa fistula katika Hospitali ya CCBRT. Akizunguma wakati wa kutoa misaada hiyo Mkurugenzi wa benki hiyo, Magret Karume amesema benki yake ni moja kati ya taasisi zinazojali suala la usawa ikiwa ni pamoja na ajira na kuongeza kuwa benki hiyo inathamini jamii inayoizunguka na huzisadia katika nyanja ya elimu, afya na mazingira. “Tunafurahi kushiriki maadhimisho ya siku ya wanawake duniani pamoja wanawake hapa CCBRT, kusaidia jamii inayotuzunguka na wanawake ni moja kati ya vipaumbele vya benki yetu kwani unapomsaidia mwanamke unasaidia jamii nzima na nchi kwa ujumla. “Ili kusaidia jamii inayotuzunguka tumeamua kutumia siku hii kuimarisha uhusiano wetu na hospitali ya CCBRT. Benki yetu leo imeamua kuja hapa na kutoa misaada mbali mbali itakayowasidia wanawake wanopata matibabu ya fistula hospitalini hapa,” amesema Margaret. ### Response: KITAIFA ### End
Rais John Magufuli amewataka wanafunzi na wahadhiri wa vyuo vikuu vya Teknolojia Mbeya (MUST), Mzumbe na Saint Augustine (SAUT) kutekeleza majukumu yao kwa haki na kutumia muda ipasavyo.Akizungumza wananchi na Jumuiya ya wanataaluma wa vyuo hicho, Rais amesema wanafunzi wanapoteza muda wao mwingi kwa mambo ambayo hayawasaidii katika masomo.Rais Magufuli ameeleza hayo katika Chuo cha must baada ya kuweka jiwe la msingi katika mradi wa ujenzi wa maabara ya chuo hicho, jijini Mbeya, leo, Ijumaa.Amewaonya madhara ya kuendekeza ngono vyuoni kwani mbali na kufeli masomo, wanakuwa hatarini kupata magonjwa ya zina na Ukimwi. “Nawahusia wanangu, mshinde shetani.Najua majaribu ni makubwa…inabidi niwaambie najua hamjazoea hilo,” alisisitiza Rais Magufuli. Hata hivyo, amewataka wahadhiri kutenda haki kwa kutowakosesha wanafunzi maksi wanazostahili ili wafeli.“Walimu mtende haki kwa wanafunzi…msije kuwanyima maksi ili mbembelezwe….mtabembelezwa na wangapi,” Rais alihoji huku wanafunzi wakionekana kufurahia.Rais amehitimisha ziara yake ya siku tisa mkoani Mbeya baada ya kuzungumza na wananchi na kuzindua miradi ya maendeleo huku akiwawataka viongozi kutenga siku maalum ya kutatua kero zinazowagusa wananchi moja kwa moja.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Rais John Magufuli amewataka wanafunzi na wahadhiri wa vyuo vikuu vya Teknolojia Mbeya (MUST), Mzumbe na Saint Augustine (SAUT) kutekeleza majukumu yao kwa haki na kutumia muda ipasavyo.Akizungumza wananchi na Jumuiya ya wanataaluma wa vyuo hicho, Rais amesema wanafunzi wanapoteza muda wao mwingi kwa mambo ambayo hayawasaidii katika masomo.Rais Magufuli ameeleza hayo katika Chuo cha must baada ya kuweka jiwe la msingi katika mradi wa ujenzi wa maabara ya chuo hicho, jijini Mbeya, leo, Ijumaa.Amewaonya madhara ya kuendekeza ngono vyuoni kwani mbali na kufeli masomo, wanakuwa hatarini kupata magonjwa ya zina na Ukimwi. “Nawahusia wanangu, mshinde shetani.Najua majaribu ni makubwa…inabidi niwaambie najua hamjazoea hilo,” alisisitiza Rais Magufuli. Hata hivyo, amewataka wahadhiri kutenda haki kwa kutowakosesha wanafunzi maksi wanazostahili ili wafeli.“Walimu mtende haki kwa wanafunzi…msije kuwanyima maksi ili mbembelezwe….mtabembelezwa na wangapi,” Rais alihoji huku wanafunzi wakionekana kufurahia.Rais amehitimisha ziara yake ya siku tisa mkoani Mbeya baada ya kuzungumza na wananchi na kuzindua miradi ya maendeleo huku akiwawataka viongozi kutenga siku maalum ya kutatua kero zinazowagusa wananchi moja kwa moja. ### Response: KITAIFA ### End
MVUTANO uliodumu kwa muda mrefu kuhusu wapi kujengwe Makao Makuu ya Halmashauri ya Wilaya ya Lindi Vijijini, umemalizwa na Rais John Magufuli jana.Rais Magufuli ametamka rasmi kuwa Makao Makuu ya halmashauri hiyo yatakuwa Mtama na itaitwa Halmashauri ya Mtama na siyo Lindi Vijijini. Aidha, amerejea kauli ya kumsamehe Mbunge wa Jimbo la Mtama, Nape Nnauye (CCM) kutokana na madhambi aliyomtenda ya kumsema vibaya baada ya sauti yake kuvuja mitandaoni.Rais Magufuli ameanza ziara ya kikazi mkoani Lindi ambayo jana alipokuwa akienda wilayani Ruangwa alilazimika kusimama kwenye baadhi ya vijiji kikiwemo Kiwalala, Mtama, Nanganga na vinginevyo na kuongea na wananchii waliojitokeza barabarani.Aliwataka wananchi wa jimbo hilo kuendelea kumuunga mkono mbunge wao Nape kwa kuwa alishamsamehe kwa dhambi zake alizotenda na kuwaahidi wananchi wa jimbo hilo ambao hawajalipwa fedha zao za korosho kuwa mpaka ifikapo siku ya Jumanne wiki ijayo watakuwa wamelipwa.Akiwa kijijini Kiwalala, Rais Magufuli alisikitishwa na mvutano uliokuwepo kuhusu wapi kujengwe Makao Makuu ya halmashauri hiyo huku baadhi wakitaka yajengwe Sudi wakati wengine wakitaka yajengwe ama Mchinga au Londo, hali iliyomfanya mkurugenzi na watendaji wake kuweka ofisi zao katika Manispaa ya Mkoa wa Lindi.Kutokana na mvutano huo, Rais Magufuli alitamka Makao Makuu hayo yawe Mtama na kufuta jina la Halmashauri ya Lindi Vijijini na badala yake akaagiza iitwe Halmashauri ya Mtama na kumtaka waziri mwenye dhamana kulisimamia jambo hilo ili liwepo kisheria. Katika hilo pia alizitaka Halmashauri za Bunda mkoani Mara na Korogwe mkoani Tanga zenye mgogoro kama huo wa Lindi Vijijini kuhakikisha wanapata ufumbuzi ndani ya siku 15.Kuhusu wakulima wa korosho wa Lindi Vijijini ambao hawajalipwa fedha zao, Naibu Waziri wa Kilimo, Hussein Bashe alimweleza Rais kuwa mpaka ifikapo Jumanne ijayo, jumla ya Sh milioni 43 zitalipwa kwa wakulima hao kwa kuwa uhakiki wa akaunti zao umeshakamilika.Kauli hiyo ya Bashe ilikuja baada ya Nape kumweleza Rais kuwa wakulima wote wa korosho katika jimbo lake walishalipwa fedha zao isipokuwa wakulima 24 tu.Pamoja na Nape kumshukuru Rais Magufuli kwa kuwapatia Sh bilioni 1.5 kwa ujenzi wa hospitali ya wilaya, Rais aliwaeleza wananchi hao kuwa kuna upotevu wa Sh milioni 86 katika ujenzi wa Hospitali ya Mkoa ya Sokoine, lakini pia gari aina ya Toyota Land- Cruiser kuuzwa kinyemela, hivyo aliagiza fedha na gari hilo virudishwe haraka.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MVUTANO uliodumu kwa muda mrefu kuhusu wapi kujengwe Makao Makuu ya Halmashauri ya Wilaya ya Lindi Vijijini, umemalizwa na Rais John Magufuli jana.Rais Magufuli ametamka rasmi kuwa Makao Makuu ya halmashauri hiyo yatakuwa Mtama na itaitwa Halmashauri ya Mtama na siyo Lindi Vijijini. Aidha, amerejea kauli ya kumsamehe Mbunge wa Jimbo la Mtama, Nape Nnauye (CCM) kutokana na madhambi aliyomtenda ya kumsema vibaya baada ya sauti yake kuvuja mitandaoni.Rais Magufuli ameanza ziara ya kikazi mkoani Lindi ambayo jana alipokuwa akienda wilayani Ruangwa alilazimika kusimama kwenye baadhi ya vijiji kikiwemo Kiwalala, Mtama, Nanganga na vinginevyo na kuongea na wananchii waliojitokeza barabarani.Aliwataka wananchi wa jimbo hilo kuendelea kumuunga mkono mbunge wao Nape kwa kuwa alishamsamehe kwa dhambi zake alizotenda na kuwaahidi wananchi wa jimbo hilo ambao hawajalipwa fedha zao za korosho kuwa mpaka ifikapo siku ya Jumanne wiki ijayo watakuwa wamelipwa.Akiwa kijijini Kiwalala, Rais Magufuli alisikitishwa na mvutano uliokuwepo kuhusu wapi kujengwe Makao Makuu ya halmashauri hiyo huku baadhi wakitaka yajengwe Sudi wakati wengine wakitaka yajengwe ama Mchinga au Londo, hali iliyomfanya mkurugenzi na watendaji wake kuweka ofisi zao katika Manispaa ya Mkoa wa Lindi.Kutokana na mvutano huo, Rais Magufuli alitamka Makao Makuu hayo yawe Mtama na kufuta jina la Halmashauri ya Lindi Vijijini na badala yake akaagiza iitwe Halmashauri ya Mtama na kumtaka waziri mwenye dhamana kulisimamia jambo hilo ili liwepo kisheria. Katika hilo pia alizitaka Halmashauri za Bunda mkoani Mara na Korogwe mkoani Tanga zenye mgogoro kama huo wa Lindi Vijijini kuhakikisha wanapata ufumbuzi ndani ya siku 15.Kuhusu wakulima wa korosho wa Lindi Vijijini ambao hawajalipwa fedha zao, Naibu Waziri wa Kilimo, Hussein Bashe alimweleza Rais kuwa mpaka ifikapo Jumanne ijayo, jumla ya Sh milioni 43 zitalipwa kwa wakulima hao kwa kuwa uhakiki wa akaunti zao umeshakamilika.Kauli hiyo ya Bashe ilikuja baada ya Nape kumweleza Rais kuwa wakulima wote wa korosho katika jimbo lake walishalipwa fedha zao isipokuwa wakulima 24 tu.Pamoja na Nape kumshukuru Rais Magufuli kwa kuwapatia Sh bilioni 1.5 kwa ujenzi wa hospitali ya wilaya, Rais aliwaeleza wananchi hao kuwa kuna upotevu wa Sh milioni 86 katika ujenzi wa Hospitali ya Mkoa ya Sokoine, lakini pia gari aina ya Toyota Land- Cruiser kuuzwa kinyemela, hivyo aliagiza fedha na gari hilo virudishwe haraka. ### Response: KITAIFA ### End
ALLAN VICENT Wakuu wa wilaya na wakurugenzi wa halmashauri nane za Mkoa wa Tabora wameagizwa kusimamia ipasavyo kampeni ya chanjo ya Surua-Rubella na Polio kwa watoto wenye umri wa kuanzia miezi tisa hadi miaka minne na miezi 11 na kuhakikisha wanafanikisha zoezi hilo kwa asilimia 100. Agizo hilo limetolewa na Mkuu wa Mkoa huo, Aggrey Mwanri katika uzinduzi wa kampeni ya siku tano ya chanjo hiyo inayotarajia kutolewa kwa watoto 489,193 kwa chanjo ya surua-rubella na watoto 213,148 wa chanjo ya polio. Mwanri amewataka kusimamia ipasavyo fedha zilizotolewa na serikali kiasi cha Sh milioni 497 kwa ajili ajili ya utekelezaji wa kampeni hiyo katika halmashauri zao na kusisitiza kuwa watumishi wa afya pamoja na waratibu watakaobainika kuwatoza fedha wananchi ili watoto wao wapatiwe chanjo hizo watachukuliwa hatua za kisheria. Amesema serikali imekusudia kutoa chanjo hiyo bure pasipo malipo yoyote ili kukinga watoto hao na magonjwa mbalimbali, hivyo ni marufuku kwa watumishi kuomba fedha kwa wananchi. Awali Mganga Mkuu wa Mkoa wa Tabora, Dk. Honoratha Rutatinisibwa amesema chanjo hiyo itatolewa kwenye vituo vya afya 466 vya serikali, watu binafsi na vituo vya muda vilivyoandaliwa na halmashauri husika. Amesema chanjo ya Surua-Rubella itawahusu watoto wenye umri wa miezi tisa hadi miaka minne na miezi 11 ambapo chanjo ya Polio ya sindano itawahusu watoto wote wenye umri wa mwaka mmoja na nusu hadi miaka mitatu na nusu. Dk. Rutatinisibwa amesema chanjo hiyo imelenga kuwakinga watoto hao dhidi ya magonjwa ya mtoto wa jicho, matatizo ya moyo, kutokusikia vizuri, mtindio wa ubongo, matatizo ya ukuaji na kupooza.	AFYA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- ALLAN VICENT Wakuu wa wilaya na wakurugenzi wa halmashauri nane za Mkoa wa Tabora wameagizwa kusimamia ipasavyo kampeni ya chanjo ya Surua-Rubella na Polio kwa watoto wenye umri wa kuanzia miezi tisa hadi miaka minne na miezi 11 na kuhakikisha wanafanikisha zoezi hilo kwa asilimia 100. Agizo hilo limetolewa na Mkuu wa Mkoa huo, Aggrey Mwanri katika uzinduzi wa kampeni ya siku tano ya chanjo hiyo inayotarajia kutolewa kwa watoto 489,193 kwa chanjo ya surua-rubella na watoto 213,148 wa chanjo ya polio. Mwanri amewataka kusimamia ipasavyo fedha zilizotolewa na serikali kiasi cha Sh milioni 497 kwa ajili ajili ya utekelezaji wa kampeni hiyo katika halmashauri zao na kusisitiza kuwa watumishi wa afya pamoja na waratibu watakaobainika kuwatoza fedha wananchi ili watoto wao wapatiwe chanjo hizo watachukuliwa hatua za kisheria. Amesema serikali imekusudia kutoa chanjo hiyo bure pasipo malipo yoyote ili kukinga watoto hao na magonjwa mbalimbali, hivyo ni marufuku kwa watumishi kuomba fedha kwa wananchi. Awali Mganga Mkuu wa Mkoa wa Tabora, Dk. Honoratha Rutatinisibwa amesema chanjo hiyo itatolewa kwenye vituo vya afya 466 vya serikali, watu binafsi na vituo vya muda vilivyoandaliwa na halmashauri husika. Amesema chanjo ya Surua-Rubella itawahusu watoto wenye umri wa miezi tisa hadi miaka minne na miezi 11 ambapo chanjo ya Polio ya sindano itawahusu watoto wote wenye umri wa mwaka mmoja na nusu hadi miaka mitatu na nusu. Dk. Rutatinisibwa amesema chanjo hiyo imelenga kuwakinga watoto hao dhidi ya magonjwa ya mtoto wa jicho, matatizo ya moyo, kutokusikia vizuri, mtindio wa ubongo, matatizo ya ukuaji na kupooza. ### Response: AFYA ### End
LONDON, ENGLAND KOCHA wa Chelsea, Jose Mourinho amekiri kwamba itakuwa vigumu kwa timu yake kufuzu kwa Klabu Bingwa barani Ulaya msimu ujao kutokana na mwenendo mbaya wa klabu hiyo. Mwishoni mwa wiki iliyopita klabu hiyo ilikuwa kwenye uwanja wa nyumbani Stanford Bridge na kukubali kichapo cha bao 1-0 dhidi ya wapinzani wao Bournemouth, kwenye mchezo wa Ligi Kuu nchini England. Kichapo hicho ni cha nane katika michezo 15 ya Ligi Kuu, kimewaacha mabingwa hao watetezi wakiwa katika nafasi ya 14 huku wakiwa na alama 15. “Michuano imekuwa migumu sana msimu huu, lakini lengo letu kubwa lilikuwa ni kumaliza katika nne bora, ila hali imeonekana kuwa tofauti. “Kabla ya mchezo wa mwishoni mwa wiki iliyopita, fikra zetu zilikuwa ni kuingia katika nafasi nne za juu, lakini kwa sasa inatupa wakati mgumu na itatufanya tufikiri kuingia sita bora, hivyo ni ndoto kupata nafasi ya kushiriki michuano ya Ligi ya Mabingwa Ulaya,” alisema Mourinho. Hata hivyo, kocha huyo amedai kwamba klabu hiyo haiwezi kushuka daraja kama watu wanavyodhani.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- LONDON, ENGLAND KOCHA wa Chelsea, Jose Mourinho amekiri kwamba itakuwa vigumu kwa timu yake kufuzu kwa Klabu Bingwa barani Ulaya msimu ujao kutokana na mwenendo mbaya wa klabu hiyo. Mwishoni mwa wiki iliyopita klabu hiyo ilikuwa kwenye uwanja wa nyumbani Stanford Bridge na kukubali kichapo cha bao 1-0 dhidi ya wapinzani wao Bournemouth, kwenye mchezo wa Ligi Kuu nchini England. Kichapo hicho ni cha nane katika michezo 15 ya Ligi Kuu, kimewaacha mabingwa hao watetezi wakiwa katika nafasi ya 14 huku wakiwa na alama 15. “Michuano imekuwa migumu sana msimu huu, lakini lengo letu kubwa lilikuwa ni kumaliza katika nne bora, ila hali imeonekana kuwa tofauti. “Kabla ya mchezo wa mwishoni mwa wiki iliyopita, fikra zetu zilikuwa ni kuingia katika nafasi nne za juu, lakini kwa sasa inatupa wakati mgumu na itatufanya tufikiri kuingia sita bora, hivyo ni ndoto kupata nafasi ya kushiriki michuano ya Ligi ya Mabingwa Ulaya,” alisema Mourinho. Hata hivyo, kocha huyo amedai kwamba klabu hiyo haiwezi kushuka daraja kama watu wanavyodhani. ### Response: MICHEZO ### End
Chanzo cha picha, Getty Images Manchester United inafkiria kumuwania mchezaji wa kiungo cha mbele Antoine Griezmann mwenye umri wa miaka 31 kutoka Atletico Madrid, aliyechangia ushindi wa Ufaransa katika kombe la Dunia 2018 na kuisukuma timu hiyo ya taifa katika fainali za 2022. (Mediafoot) Real Madrid zimejiunga katika kinyanganyiro cha kumsajili mchezaji mwenye umri wa miaka 23 wa PSV Eindhoven na winga wa Uholanzi Cody Gakpo, anayehusishwa na Manchester United na Newcastle. (Mirror) Manchester United inataka kumsajili Gakpo, aliyefunga mabao matatu katika kombe la dunia 2022, ifikapo Januari akitarajiwa kuichukua nafasi ya Cristiano Ronaldo. (Telegraph) Chanzo cha picha, SNS Wolves wanajaribu kumsajili mshindi mara tano wa ligi ya mabingwa Isco kutoka Sevilla. Mchezaji huyo wa miaka 30 aliyekuwa akicheza kiungo cha kati kwa Real Madrid pia anasakwa na Juventus, Napoli na Aston Villa. (Todofichajes) Huenda ikawa Januari yenye shughuli nyingi za uhamisho kwa Wolves, wanaotaka kuwasajili hadi wachezaji sita wapya wakati dirisha la uhamisho litafunguliwa. Meneja mpya Mhispania wa klabu hiyo Julen Lopetegui ameashiria anataka kuongeza wachezaji zaidi kutoka timu ya taifa ya Uingereza. (Times) Wolves wanataka kumsajili beki wa kulia wa Manchester United Aaron Wan-Bissaka, mwenye umri wa miaka 25. (Express & Star) Chanzo cha picha, Getty Images Mchezaji anayeripotiwa kusakwa na Liverpool na Tottenham Sofyan Amrabat, mwenye umri wa miaka 26, ameziamsha klabu kuu za Ulaya kwa umahiri alioonesha kwenye timu ya Morocco katika kombe la dunia, kwa mujibu wa kakake. Amrabat anaichezea Fiorentina. (De Telegraaf, kupitia Talksport) Everton itajiunga katika kumwania kumsajili mchezaji wa Ajax mwenye umri wa miaka 22 raia wa Ghana Mohammed Kudus katika dirisha la uhamisho Januari. (Ekrem Konur kwenye Twitter) Mshambuliaji wa Juventus na timu ya taifa ya Ufaransa Adrien Rabiot, mwenye umri wa miaka 27, ameelezea matamanio yake kujiunga na Barcelona. (Sport) Cristiano Ronaldo, mwenye umri wa miaka 37, huenda anajitayarisha kutangaza kustaafu anasema Patrice Evra, aliyewahi kucheza na mshambuliaji huyo wa Ureno katika klabu ya Manchester United. Ronaldo hajasajiliwa katika klabu yoyote baada ya kuondoka United mnamo Novemba. (Sky Sports) Chanzo cha picha, Getty Images Newcastle, Middlesbrough na Sunderland zote zina hamu ya kumsajili mshambuliaji wa Birmingham City Jobe Bellingham, mchezaji huyo wa miaka 17 kakake mdogo wa mchezaji kiungo cha kati wa timu ya taifa ya Uingereza Jude. (Teamtalk) Leicester, Wolves na West Ham ni miongoni mwa pande zinazomtaka mchezaji wa kiungo cha kati wa Morocco mwenye umri wa miaka 22 Azzedine Ounahi baada ya kuwavutia katika kombe la dunia. Ounahi anaichezea Angers katika Ligue 1. (Sky Sports) Ethan Mbappe, kakake mdogo mwenye umri wa miaka 15 wa nyota wa timu ya taifa ya Ufaransa Kylian, alianza kuichezea Paris St-Germain katika mechi ya kirafiki dhidi ya Paris FC na kushinda kwa 2-1 siku ya Ijumaa. (Athletic)	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Chanzo cha picha, Getty Images Manchester United inafkiria kumuwania mchezaji wa kiungo cha mbele Antoine Griezmann mwenye umri wa miaka 31 kutoka Atletico Madrid, aliyechangia ushindi wa Ufaransa katika kombe la Dunia 2018 na kuisukuma timu hiyo ya taifa katika fainali za 2022. (Mediafoot) Real Madrid zimejiunga katika kinyanganyiro cha kumsajili mchezaji mwenye umri wa miaka 23 wa PSV Eindhoven na winga wa Uholanzi Cody Gakpo, anayehusishwa na Manchester United na Newcastle. (Mirror) Manchester United inataka kumsajili Gakpo, aliyefunga mabao matatu katika kombe la dunia 2022, ifikapo Januari akitarajiwa kuichukua nafasi ya Cristiano Ronaldo. (Telegraph) Chanzo cha picha, SNS Wolves wanajaribu kumsajili mshindi mara tano wa ligi ya mabingwa Isco kutoka Sevilla. Mchezaji huyo wa miaka 30 aliyekuwa akicheza kiungo cha kati kwa Real Madrid pia anasakwa na Juventus, Napoli na Aston Villa. (Todofichajes) Huenda ikawa Januari yenye shughuli nyingi za uhamisho kwa Wolves, wanaotaka kuwasajili hadi wachezaji sita wapya wakati dirisha la uhamisho litafunguliwa. Meneja mpya Mhispania wa klabu hiyo Julen Lopetegui ameashiria anataka kuongeza wachezaji zaidi kutoka timu ya taifa ya Uingereza. (Times) Wolves wanataka kumsajili beki wa kulia wa Manchester United Aaron Wan-Bissaka, mwenye umri wa miaka 25. (Express & Star) Chanzo cha picha, Getty Images Mchezaji anayeripotiwa kusakwa na Liverpool na Tottenham Sofyan Amrabat, mwenye umri wa miaka 26, ameziamsha klabu kuu za Ulaya kwa umahiri alioonesha kwenye timu ya Morocco katika kombe la dunia, kwa mujibu wa kakake. Amrabat anaichezea Fiorentina. (De Telegraaf, kupitia Talksport) Everton itajiunga katika kumwania kumsajili mchezaji wa Ajax mwenye umri wa miaka 22 raia wa Ghana Mohammed Kudus katika dirisha la uhamisho Januari. (Ekrem Konur kwenye Twitter) Mshambuliaji wa Juventus na timu ya taifa ya Ufaransa Adrien Rabiot, mwenye umri wa miaka 27, ameelezea matamanio yake kujiunga na Barcelona. (Sport) Cristiano Ronaldo, mwenye umri wa miaka 37, huenda anajitayarisha kutangaza kustaafu anasema Patrice Evra, aliyewahi kucheza na mshambuliaji huyo wa Ureno katika klabu ya Manchester United. Ronaldo hajasajiliwa katika klabu yoyote baada ya kuondoka United mnamo Novemba. (Sky Sports) Chanzo cha picha, Getty Images Newcastle, Middlesbrough na Sunderland zote zina hamu ya kumsajili mshambuliaji wa Birmingham City Jobe Bellingham, mchezaji huyo wa miaka 17 kakake mdogo wa mchezaji kiungo cha kati wa timu ya taifa ya Uingereza Jude. (Teamtalk) Leicester, Wolves na West Ham ni miongoni mwa pande zinazomtaka mchezaji wa kiungo cha kati wa Morocco mwenye umri wa miaka 22 Azzedine Ounahi baada ya kuwavutia katika kombe la dunia. Ounahi anaichezea Angers katika Ligue 1. (Sky Sports) Ethan Mbappe, kakake mdogo mwenye umri wa miaka 15 wa nyota wa timu ya taifa ya Ufaransa Kylian, alianza kuichezea Paris St-Germain katika mechi ya kirafiki dhidi ya Paris FC na kushinda kwa 2-1 siku ya Ijumaa. (Athletic) ### Response: MICHEZO ### End
Katibu Mkuu wa Kamati ya Olimpiki Tanzania (TOC), Filbert Bayi alisema jana kuwa, Dk Mwakyembe ataiaga timu hiyo katika hafla fupi itakayofanyika kwenye Uwanja wa Taifa Dar es Salaam.Awali, hafla hiyo ilitarajia kufanyika jana, lakini ilisogezwa mbele baada ya Mwakyembe kuwa mjini Dodoma kwa shughuli zingine za kikazi.Tanzania katika michezo hiyo inapeleka timu za riadha, ndondi, mpira wa meza pamoja na kuogelea, ambayo inatarajia kuondoka leo kwenda Gold Coast tayari kwa michezo hiyo.Timu ya riadha inaundwa na Stephano Huche, Said Makula na Sarar Ramadhani (marathon), Failuna Abdul (meta 10,000), Ali Khamisi Gulam (meta 200-100) na Anthony Mwanga (miruko na mitupo) makocha ni Zakarie Barie na Lwiza John.Wakati mabondia ni Ezra Paulo (bantam), Kassim Mbutike (welter), Seleman Kidunda (middle) na Haruna Swanga (heavy) wakati kocha wao ni Mkenya Benjamin Oyombi.Waogeleaji ni Hilal Hilal na Sonia Franco wakati kocha wao ni Khalid Yahya Rushaka.Timu ya mpira wa meza inaundwa na Amon Tumaini, Masoud Mtalaso, Neema Mwaisyula, Fathiya Pazi wakati kocha ni Ramadhani Othman Suleiman.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Katibu Mkuu wa Kamati ya Olimpiki Tanzania (TOC), Filbert Bayi alisema jana kuwa, Dk Mwakyembe ataiaga timu hiyo katika hafla fupi itakayofanyika kwenye Uwanja wa Taifa Dar es Salaam.Awali, hafla hiyo ilitarajia kufanyika jana, lakini ilisogezwa mbele baada ya Mwakyembe kuwa mjini Dodoma kwa shughuli zingine za kikazi.Tanzania katika michezo hiyo inapeleka timu za riadha, ndondi, mpira wa meza pamoja na kuogelea, ambayo inatarajia kuondoka leo kwenda Gold Coast tayari kwa michezo hiyo.Timu ya riadha inaundwa na Stephano Huche, Said Makula na Sarar Ramadhani (marathon), Failuna Abdul (meta 10,000), Ali Khamisi Gulam (meta 200-100) na Anthony Mwanga (miruko na mitupo) makocha ni Zakarie Barie na Lwiza John.Wakati mabondia ni Ezra Paulo (bantam), Kassim Mbutike (welter), Seleman Kidunda (middle) na Haruna Swanga (heavy) wakati kocha wao ni Mkenya Benjamin Oyombi.Waogeleaji ni Hilal Hilal na Sonia Franco wakati kocha wao ni Khalid Yahya Rushaka.Timu ya mpira wa meza inaundwa na Amon Tumaini, Masoud Mtalaso, Neema Mwaisyula, Fathiya Pazi wakati kocha ni Ramadhani Othman Suleiman. ### Response: MICHEZO ### End
SHIRIKA la Maendeleo ya Petroli Tanzania (TPDC) limeanza kuunganisha gesi asilia majumbani baada ya kukamilika miundombinu na katika awamu hii, wataunganisha nyumba zaidi ya 100 ikiwemo migahawa minne ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam (UDSM).Tayari nyumba 24 zimeisha unganishiwa gesi hiyo na kufungiwa mita kwa ajili ya malipo huku wakiendelea kuingiza gesi majumbani katika ameneo mengine jijini Dar es Salaam.Akizungumza katika eneo hilo lenye nyumba zaidi ya 80 wanazoendelea kuwaingizia gesi asilia majumbani, Msimamizi wa usambazaji gesi majumbani wa shirika hilo, Ismail Naleja amesema kuingiza gesi katika majumba hayo kumeanza baada ya kukamilika kwa ujenzi wa miundombinu yote muhimu.Amesema awali nyumba zaidi ya 72 katika maeneo hayo ya Mikocheni yaliunganishwa matumizi ya gesi asilia kwa majaribio na baada ya kufanikiwa walianza kujenga miundombinu kusambaza zaidi.Naleja amesema katika maeneo watakayosambaza gesi kwenye mradi huo ni Mlalakua, Chuo Kikuu, Mikocheni na kwenye migahawa hiyo minne wa Hosteli ya Magufuli, Chuo kishiriki cha Uhandisi na Teknolojia (CoET) na mingine miwili ya chuoni hapo hivyo kunufaisha wanafunzi wengi.Amesema wameanza katika maeneo hayo kutokana na kuwa tayari miundombinu yake ilikuwa tayari wakati wa majaribio lakini katika maeneo mengine wamefanya upembuzi yakinifukupata pesa ya kuweka miundombinu ya gesi hiyo.Amesema kwa watakaowekewa gesi hiyo majumbani watakuwa na uwezo wa kutumia gesi ya kupikia kwa gharama nafuu kwani katika kilo 15 wanazonunua kwa Sh 50,000 katika gesi asilia wanatarajia kulipa Sh 25,000 hivyo kuwa nusu ya gharama.Alisema gharama ya kuunganisha ni kati ya Sh milioni moja mpaka milioni 1.8 lakini bado wanafanya uchambuzi ili kuwezesha wengi zaidi kuunganisha ukilinganisha na gharama za vifaa vya kuunganisha.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- SHIRIKA la Maendeleo ya Petroli Tanzania (TPDC) limeanza kuunganisha gesi asilia majumbani baada ya kukamilika miundombinu na katika awamu hii, wataunganisha nyumba zaidi ya 100 ikiwemo migahawa minne ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam (UDSM).Tayari nyumba 24 zimeisha unganishiwa gesi hiyo na kufungiwa mita kwa ajili ya malipo huku wakiendelea kuingiza gesi majumbani katika ameneo mengine jijini Dar es Salaam.Akizungumza katika eneo hilo lenye nyumba zaidi ya 80 wanazoendelea kuwaingizia gesi asilia majumbani, Msimamizi wa usambazaji gesi majumbani wa shirika hilo, Ismail Naleja amesema kuingiza gesi katika majumba hayo kumeanza baada ya kukamilika kwa ujenzi wa miundombinu yote muhimu.Amesema awali nyumba zaidi ya 72 katika maeneo hayo ya Mikocheni yaliunganishwa matumizi ya gesi asilia kwa majaribio na baada ya kufanikiwa walianza kujenga miundombinu kusambaza zaidi.Naleja amesema katika maeneo watakayosambaza gesi kwenye mradi huo ni Mlalakua, Chuo Kikuu, Mikocheni na kwenye migahawa hiyo minne wa Hosteli ya Magufuli, Chuo kishiriki cha Uhandisi na Teknolojia (CoET) na mingine miwili ya chuoni hapo hivyo kunufaisha wanafunzi wengi.Amesema wameanza katika maeneo hayo kutokana na kuwa tayari miundombinu yake ilikuwa tayari wakati wa majaribio lakini katika maeneo mengine wamefanya upembuzi yakinifukupata pesa ya kuweka miundombinu ya gesi hiyo.Amesema kwa watakaowekewa gesi hiyo majumbani watakuwa na uwezo wa kutumia gesi ya kupikia kwa gharama nafuu kwani katika kilo 15 wanazonunua kwa Sh 50,000 katika gesi asilia wanatarajia kulipa Sh 25,000 hivyo kuwa nusu ya gharama.Alisema gharama ya kuunganisha ni kati ya Sh milioni moja mpaka milioni 1.8 lakini bado wanafanya uchambuzi ili kuwezesha wengi zaidi kuunganisha ukilinganisha na gharama za vifaa vya kuunganisha. ### Response: KITAIFA ### End
Na JANETH MUSHI -ARUSHA MAWAKILI wanaomtetea Mbunge wa Arusha Mjini, Godbless Lema (Chadema) katika kesi ya kuhamasisha watu kukusanyika na kufanya maandamano kinyume cha sheria, wameomba shauri hilo kuhamishiwa Mahakama Kuu mbele ya jopo la majaji watatu kutokana na kuwapo kwa masuala ya kikatiba kwenye hati ya mashtaka. Lema anashikiliwa katika mahabusu ya Gereza Kuu la Kisongo kwa zaidi ya miezi miwili, baada ya kukosa dhamana ya kesi mbili (namba 440 na 441) za uchochezi dhidi ya Rais Dk. John Magufuli. Alikamatwa Novemba 2, mwaka jana. Mbele ya Hakimu Mkazi wa Mahakama ya Hakimu Mkazi Arusha, Benard Nganga, kesi hiyo namba 352 ya mwaka jana, ilitarajiwa kuanza kusikilizwa jana kwa shahidi wa kwanza, Mkuu wa Upelelezi wa Makosa ya Jinai Mkoa wa Arusha (RCO), George Katabazi kutoa ushahidi wake ambao ulikwama, baada ya wakili wa utetezi kudai kuwa na hoja za kisheria. Katika kesi hiyo ambayo Lema anadaiwa kuhamasisha maandamano ya Ukuta yaliyopangwa kufanyika Septemba mosi, mwaka jana, upande wa Lema unawakilishwa na mawakili John Mallya na Sheck Mfinanga, huku Jamhuri ikiwakilishwa na Wakili Alice Mtenga. Wakili Mallya, alidai kuwa masuala ya kikatiba ambayo yamehusishwa kwenye hati ya mashtaka katika mahakama hiyo ya chini mashahidi wa upande wa jamhuri hawataweza kujibu pale watakapokuwa wanahojiwa na mawakili wa utetezi.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na JANETH MUSHI -ARUSHA MAWAKILI wanaomtetea Mbunge wa Arusha Mjini, Godbless Lema (Chadema) katika kesi ya kuhamasisha watu kukusanyika na kufanya maandamano kinyume cha sheria, wameomba shauri hilo kuhamishiwa Mahakama Kuu mbele ya jopo la majaji watatu kutokana na kuwapo kwa masuala ya kikatiba kwenye hati ya mashtaka. Lema anashikiliwa katika mahabusu ya Gereza Kuu la Kisongo kwa zaidi ya miezi miwili, baada ya kukosa dhamana ya kesi mbili (namba 440 na 441) za uchochezi dhidi ya Rais Dk. John Magufuli. Alikamatwa Novemba 2, mwaka jana. Mbele ya Hakimu Mkazi wa Mahakama ya Hakimu Mkazi Arusha, Benard Nganga, kesi hiyo namba 352 ya mwaka jana, ilitarajiwa kuanza kusikilizwa jana kwa shahidi wa kwanza, Mkuu wa Upelelezi wa Makosa ya Jinai Mkoa wa Arusha (RCO), George Katabazi kutoa ushahidi wake ambao ulikwama, baada ya wakili wa utetezi kudai kuwa na hoja za kisheria. Katika kesi hiyo ambayo Lema anadaiwa kuhamasisha maandamano ya Ukuta yaliyopangwa kufanyika Septemba mosi, mwaka jana, upande wa Lema unawakilishwa na mawakili John Mallya na Sheck Mfinanga, huku Jamhuri ikiwakilishwa na Wakili Alice Mtenga. Wakili Mallya, alidai kuwa masuala ya kikatiba ambayo yamehusishwa kwenye hati ya mashtaka katika mahakama hiyo ya chini mashahidi wa upande wa jamhuri hawataweza kujibu pale watakapokuwa wanahojiwa na mawakili wa utetezi. ### Response: KITAIFA ### End
Na HAMISA MAGANGA, UTAFITI unaonesha kuwa asilimia 90 ya kinamama wanaowakata kucha watoto wao kila baada ya siku kadhaa, hukosea na kuwakata pamoja na nyama za kucha. Wakati mwingine watoto wenye uelewa, hulalamikia suala hilo kwa baba zao; kwamba mama amemkata kucha vibaya na hivyo kumsababishia maumivu makali. Jambo hilo husababisha hasira kwa baba ambaye wakati mwingine huzua ugomvi akidhani kuwa mama anafanya hivyo bila kuwa makini, jambo linaweza kuwa kweli au ni kwa bahati mbaya. Hata hivyo, mzazi hasa mama inapotokea amemkata mwanawe kucha vibaya, hujikuta akiwa na huzuni asijue la kufanya zaidi ya kumpa tu pole mtoto. Hali hii inadhirisha kuwa wakati mwingine matatizo madogo yanaweza kusababisha migogoro ndani ya familia. Kwanini watoto wanapaswa kukatwa kucha mara kwa mara? Kwa kawaida mtoto hata akiwa na umri mdogo, kucha zake huwa ni ngumu. Sasa basi, kutokana na umri mdogo alionao, hushindwa kudhibiti harakati zao, hivyo anaweza kujikwaruza ama kumkwaruza mama yake usoni wakati wowote. Pia, watoto wadogo huwa na tabia ya kuingiza vidole mdomoni, wakiilamba bila kujali wameshika nini au vidole ni vichafu kiasi gani. Hivyo, anapoingiza vidole mdomoni wakati ambapo kucha zake ni ndefu kuna uwezekano wa kula uchafu uliopo katika kucha na hivyo kujikuta akiugua maradhi ya tumbo na kuathiri afya yake. Kwa sababu hii, ni muhimu kuosha kucha za watoto au kuzikata kabisa kila zinapokua. Unapunguza kucha za mtoto kwa muda gani? Kiwango cha ukuaji wa kucha za miguu na mikono kwa mtoto huwa si sawa. Hata hivyo, ukimwangalia tu kwa macho unaweza kuona ni kwa kiwango gani kucha zake zimekua hivyo zinahitajika kukatwa. Kucha za mikono kwa mtoto hupaswa kukatwa mara moja hadi mbili ndani ya wiki moja. Wakati kucha cha miguuni zinatakiwa kukatwa mara moja hadi mbili ndani ya mwezi mmoja. Mama anapaswa kuwa makini na ukuaji wa kucha za mtoto ili kufahamu ni wakati gani sahihi wa kuzipunguza. Wakati wa kupunguza kucha za mwanao unapaswa kufahamu njia sahihi ili kuepuka kukata na nyama. Kwanza; hakikisha mwanao amelala kitandani au umeshikilia mikono yake vema, hii huenda ikawa ni njia sahihi. Pia mama na mtoto mnapaswa kuangaliana ili iwe rahisi kwako kujua kama unamuumiza au la. Pili, wakati wa kumkata kucha mtoto ni vema ukashika kidole kimoja baada ya kingine ili kuepuka kuvidhuru vidole vingine pindi itakapotokea mtoto amejitingisha kwa bahati mbaya. Tatu; baada ya kukata kucha za mtoto, unapaswa kuhakikisha nguo ulizovaa au alizovaa mtoto hazina kucha, kwani zinaweza kumwingia machoni au sehemu yoyote ya mwili hatimaye kumdhulu. Kumbuka kuwa kucha zinapokuwa kubwa sana hadi kufikia hatua ya kuingia ndani ya nyama za vidole pembeni, zinaweza kumsababishia uvimbe na maumivu na hivyo ukajikuta ukitumia muda mrefu kumuuguza. Inashauriwa kuwa kwa watoto walio na umri wa mwaka mmoja kushuka chini, akatwe kucha wakati akiwa amelala. Mtoto kuanzia mwaka mmoja hadi miwili, anapaswa kukatwa kucha wakati akiwa amelala huku ananyonya/kunywa maziwa. Mtoto wa miaka miwili hadi mitatu kwa kawaida huwa anakuwa ameshaanza kujielewa hivyo unaweza kujaribu kumkata akiwa macho huku ukimshauri atulie ili usimuumize. Wazazi wengi wanadhani kukata kucha za mtoto ni rahisi na hivyo kuifanya kazi hii wakati wowote ule. Ukweli ni kwamba kumkata mtoto kucha kunahitaji umakini wa hali ya juu kwani usipoangalia unaweza kumfanya mtoto alichukie zoezi hilo pindi inapotokea kuwa kila anapokatwa kucha anaumia.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na HAMISA MAGANGA, UTAFITI unaonesha kuwa asilimia 90 ya kinamama wanaowakata kucha watoto wao kila baada ya siku kadhaa, hukosea na kuwakata pamoja na nyama za kucha. Wakati mwingine watoto wenye uelewa, hulalamikia suala hilo kwa baba zao; kwamba mama amemkata kucha vibaya na hivyo kumsababishia maumivu makali. Jambo hilo husababisha hasira kwa baba ambaye wakati mwingine huzua ugomvi akidhani kuwa mama anafanya hivyo bila kuwa makini, jambo linaweza kuwa kweli au ni kwa bahati mbaya. Hata hivyo, mzazi hasa mama inapotokea amemkata mwanawe kucha vibaya, hujikuta akiwa na huzuni asijue la kufanya zaidi ya kumpa tu pole mtoto. Hali hii inadhirisha kuwa wakati mwingine matatizo madogo yanaweza kusababisha migogoro ndani ya familia. Kwanini watoto wanapaswa kukatwa kucha mara kwa mara? Kwa kawaida mtoto hata akiwa na umri mdogo, kucha zake huwa ni ngumu. Sasa basi, kutokana na umri mdogo alionao, hushindwa kudhibiti harakati zao, hivyo anaweza kujikwaruza ama kumkwaruza mama yake usoni wakati wowote. Pia, watoto wadogo huwa na tabia ya kuingiza vidole mdomoni, wakiilamba bila kujali wameshika nini au vidole ni vichafu kiasi gani. Hivyo, anapoingiza vidole mdomoni wakati ambapo kucha zake ni ndefu kuna uwezekano wa kula uchafu uliopo katika kucha na hivyo kujikuta akiugua maradhi ya tumbo na kuathiri afya yake. Kwa sababu hii, ni muhimu kuosha kucha za watoto au kuzikata kabisa kila zinapokua. Unapunguza kucha za mtoto kwa muda gani? Kiwango cha ukuaji wa kucha za miguu na mikono kwa mtoto huwa si sawa. Hata hivyo, ukimwangalia tu kwa macho unaweza kuona ni kwa kiwango gani kucha zake zimekua hivyo zinahitajika kukatwa. Kucha za mikono kwa mtoto hupaswa kukatwa mara moja hadi mbili ndani ya wiki moja. Wakati kucha cha miguuni zinatakiwa kukatwa mara moja hadi mbili ndani ya mwezi mmoja. Mama anapaswa kuwa makini na ukuaji wa kucha za mtoto ili kufahamu ni wakati gani sahihi wa kuzipunguza. Wakati wa kupunguza kucha za mwanao unapaswa kufahamu njia sahihi ili kuepuka kukata na nyama. Kwanza; hakikisha mwanao amelala kitandani au umeshikilia mikono yake vema, hii huenda ikawa ni njia sahihi. Pia mama na mtoto mnapaswa kuangaliana ili iwe rahisi kwako kujua kama unamuumiza au la. Pili, wakati wa kumkata kucha mtoto ni vema ukashika kidole kimoja baada ya kingine ili kuepuka kuvidhuru vidole vingine pindi itakapotokea mtoto amejitingisha kwa bahati mbaya. Tatu; baada ya kukata kucha za mtoto, unapaswa kuhakikisha nguo ulizovaa au alizovaa mtoto hazina kucha, kwani zinaweza kumwingia machoni au sehemu yoyote ya mwili hatimaye kumdhulu. Kumbuka kuwa kucha zinapokuwa kubwa sana hadi kufikia hatua ya kuingia ndani ya nyama za vidole pembeni, zinaweza kumsababishia uvimbe na maumivu na hivyo ukajikuta ukitumia muda mrefu kumuuguza. Inashauriwa kuwa kwa watoto walio na umri wa mwaka mmoja kushuka chini, akatwe kucha wakati akiwa amelala. Mtoto kuanzia mwaka mmoja hadi miwili, anapaswa kukatwa kucha wakati akiwa amelala huku ananyonya/kunywa maziwa. Mtoto wa miaka miwili hadi mitatu kwa kawaida huwa anakuwa ameshaanza kujielewa hivyo unaweza kujaribu kumkata akiwa macho huku ukimshauri atulie ili usimuumize. Wazazi wengi wanadhani kukata kucha za mtoto ni rahisi na hivyo kuifanya kazi hii wakati wowote ule. Ukweli ni kwamba kumkata mtoto kucha kunahitaji umakini wa hali ya juu kwani usipoangalia unaweza kumfanya mtoto alichukie zoezi hilo pindi inapotokea kuwa kila anapokatwa kucha anaumia. ### Response: KITAIFA ### End
Mayay alisema jana lengo lake na Karia lilikuwa moja kuendeleza mpira wa Tanzania hivyo kushindwa kwake haimaniishi kuachana na jitihada za kuendeleza mchezo wa soka.“Nampongeza Karia kwa ushindi, binafsi nimeridhika kwa sababu uchaguzi ulikuwa ni wa haki na huru. Nitaendelea kubaki kwenye mchezo wa mpira ili kutoa ushauri wangu kwa manudaa ya taifa letu,” alisema Mayay.Mchezaji huyo wa zamani wa Yanga na Taifa Stars’, alisema amewataka wanamichezo wenzake walioshindwa kwenye uchaguzi huo kuvunja kambi zao na kuongeza nguvu kwa kuwapa ushirikiano viongozi wapya wa TFF.Alisema ana imani kubwa na Karia na timu nzima iliyoingia madarakani, hivyo kitu cha msingi kinachotakiwa ni viongozi hao kupewa ushirikiano ili waweze kutimiza majukumu yao.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mayay alisema jana lengo lake na Karia lilikuwa moja kuendeleza mpira wa Tanzania hivyo kushindwa kwake haimaniishi kuachana na jitihada za kuendeleza mchezo wa soka.“Nampongeza Karia kwa ushindi, binafsi nimeridhika kwa sababu uchaguzi ulikuwa ni wa haki na huru. Nitaendelea kubaki kwenye mchezo wa mpira ili kutoa ushauri wangu kwa manudaa ya taifa letu,” alisema Mayay.Mchezaji huyo wa zamani wa Yanga na Taifa Stars’, alisema amewataka wanamichezo wenzake walioshindwa kwenye uchaguzi huo kuvunja kambi zao na kuongeza nguvu kwa kuwapa ushirikiano viongozi wapya wa TFF.Alisema ana imani kubwa na Karia na timu nzima iliyoingia madarakani, hivyo kitu cha msingi kinachotakiwa ni viongozi hao kupewa ushirikiano ili waweze kutimiza majukumu yao. ### Response: MICHEZO ### End
Bunge limeazimia kumfungia Mbunge wa Jimbo la Kawe, Halima Mdee kutohudhuria mikutano miwili baada ya kumkuta mwanasiasa huyo na hatia ya kuwa na dhamira ovu ya kukidhalilisha chombo hicho.Taarifa iliyotolewa bungeni, Dodoma, leo Jumanne imesema kuwa Halima Mdee alikiri mbele ya Kamati yake ya Maadili, Haki, Kinga, Maadili na Madaraka ya chombo hicho kuwa aliunga mkono kauli ya Mkaguzi na Mdhibiti Mkuu wa Hesabu za Serikali (CAG) kuwa “Bunge ni dhaifu.”Bunge laazimia kutofanya kazi na CAG AssadHii ni mara ya nne mbunge huyo kupitia Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema) kupewa adhabu ya kufungiwa kuhudhuria Bunge.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Bunge limeazimia kumfungia Mbunge wa Jimbo la Kawe, Halima Mdee kutohudhuria mikutano miwili baada ya kumkuta mwanasiasa huyo na hatia ya kuwa na dhamira ovu ya kukidhalilisha chombo hicho.Taarifa iliyotolewa bungeni, Dodoma, leo Jumanne imesema kuwa Halima Mdee alikiri mbele ya Kamati yake ya Maadili, Haki, Kinga, Maadili na Madaraka ya chombo hicho kuwa aliunga mkono kauli ya Mkaguzi na Mdhibiti Mkuu wa Hesabu za Serikali (CAG) kuwa “Bunge ni dhaifu.”Bunge laazimia kutofanya kazi na CAG AssadHii ni mara ya nne mbunge huyo kupitia Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema) kupewa adhabu ya kufungiwa kuhudhuria Bunge. ### Response: KITAIFA ### End
WAKATI Pazia la msimu huu mpya wa soka likitarajiwa kufunguliwa Jumapili ya Agosti 4 kwa mtanange wa ngao ya Jamii kati ya Liverpool na Manchester City, Multichoice Tanzania kupitia king’amuzi cha DSTv itaonyesha mubashara mchezo huo.Aidha DSTv imezindua rasmi Msimu mpya wa Soka” wakitumia kampeni mpya ya “Soka mwaaa…mwiii”.Mkuu wa Masoko wa kampuni hiyo, Ronald Shelukindo alisema kuwa msimu huu wa soka, DStv inawahakikishia wateja wake wote kuendelea kuliona soka katika muonekano bora zaidi huku wakiweza kufuatilia ligi ya Uingereza yatakayorushwa kwa lugha ya Kiswahili.Shelukindo alisema kuwa kampeni yetu ya ‘soka ni mwaaa…mwiii…itatoa burudani ya soka ulimwenguni.“Ni wapi unaweza kuona mechi zaidi ya 1,000 za ligi kubwa duniani kama ligi ya Uingereza, ligi kuu ya Hispania, ligi kuu ya Italia bila kusahau ligi ya mabingwa Ulaya na nyingine nyingi? Bila shaka ni DStv pekee.. ndiyo sababu tunasema kwetu DStv ni Soka mwaaa…mwiii!,”alisema Shelukindo na kuongeza kuwa king’amuzi hicho pia kitaonyesha matangazo yake kwa lugha ya Kiswahili,” alisema.Pamoja na uzinduzi wa kampeni hizo, walieleza namna ambavyo wamekuwa na mafanikio ikiwa ni pamoja na kusaidia Watanzania wengi kuburudika na soka katika ligi mbalimbali kama Premier League ya England, La Liga ya Hispania, Serie A ya Italia, League 1 ya Ufaransa na ligi nyingine mbalimbali. Wakizungumza kwa nyakati tofauti, wadau hao wa soka wamesema kitendo cha DStv kuonyesha ligi hizo kubwa mubashara ni fursa kubwa siyo kwa washabiki tu wa soka bali pia hata kwa wanasoka wenyewe kwani ni ulingo muhimu wa kujifunza.Mchambuzi wa soka, Aboubakar Lyongo alisema kuwa ni fursa wa watazamaji kushuhudia soka bora haswa lile la England.Lyongo alisema, “ Msimu huu tofauti na misimu mingine itakuwa na msisimko mkubwa, kama mnavyokumbuka fainali za Ligi kubwa za Ulaya zilichezwa na timu nne za England.“Timu mbili zilicheza fainali ya UEFA na mbili Kombe la Europa, lakini matajiri na klabu za Ligi zingine za Ulaya zimejitoa na hivyo msimu unaokuja itakuwa balaa,” alisema mchambuzi huyo.Kwa upande wake, Nyota wa zamani wa Yanga, Edibily Lunyamila akizungumza alisema, “ Ni jambo la kujivunia kusikia soka likitangazwa kwa lugha ya kiswahili. Kwa uzoefu wangu kama mchezaji wa zamani naona itakuwa inaleta soka karibu na watangazaji.”Uzinduzi huo pia ulihudhuriwa na wadau wa soka nchini wakiwemo wasanii mbalimbali, wachezaji wastaafu na watangazaji wanaotangaza ligi kuu ya Uingereza kwa Kiswahili ambao ni Salama Jabir, Edo Kumwembe Maulid Kitenge, Ibrahim Masoud (Maestro), Lyongo na Oscar Oscar.Sambamba na uzinduzi huo, DStv pia ilitangaza ofa maalumu kwa wateja wapya waliojiunga kuanzia jana hadi 30 Septemba 2019 kwa kwa gharama ya Sh 99,000 watapata kifurushi cha Family cha miezi miwili.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WAKATI Pazia la msimu huu mpya wa soka likitarajiwa kufunguliwa Jumapili ya Agosti 4 kwa mtanange wa ngao ya Jamii kati ya Liverpool na Manchester City, Multichoice Tanzania kupitia king’amuzi cha DSTv itaonyesha mubashara mchezo huo.Aidha DSTv imezindua rasmi Msimu mpya wa Soka” wakitumia kampeni mpya ya “Soka mwaaa…mwiii”.Mkuu wa Masoko wa kampuni hiyo, Ronald Shelukindo alisema kuwa msimu huu wa soka, DStv inawahakikishia wateja wake wote kuendelea kuliona soka katika muonekano bora zaidi huku wakiweza kufuatilia ligi ya Uingereza yatakayorushwa kwa lugha ya Kiswahili.Shelukindo alisema kuwa kampeni yetu ya ‘soka ni mwaaa…mwiii…itatoa burudani ya soka ulimwenguni.“Ni wapi unaweza kuona mechi zaidi ya 1,000 za ligi kubwa duniani kama ligi ya Uingereza, ligi kuu ya Hispania, ligi kuu ya Italia bila kusahau ligi ya mabingwa Ulaya na nyingine nyingi? Bila shaka ni DStv pekee.. ndiyo sababu tunasema kwetu DStv ni Soka mwaaa…mwiii!,”alisema Shelukindo na kuongeza kuwa king’amuzi hicho pia kitaonyesha matangazo yake kwa lugha ya Kiswahili,” alisema.Pamoja na uzinduzi wa kampeni hizo, walieleza namna ambavyo wamekuwa na mafanikio ikiwa ni pamoja na kusaidia Watanzania wengi kuburudika na soka katika ligi mbalimbali kama Premier League ya England, La Liga ya Hispania, Serie A ya Italia, League 1 ya Ufaransa na ligi nyingine mbalimbali. Wakizungumza kwa nyakati tofauti, wadau hao wa soka wamesema kitendo cha DStv kuonyesha ligi hizo kubwa mubashara ni fursa kubwa siyo kwa washabiki tu wa soka bali pia hata kwa wanasoka wenyewe kwani ni ulingo muhimu wa kujifunza.Mchambuzi wa soka, Aboubakar Lyongo alisema kuwa ni fursa wa watazamaji kushuhudia soka bora haswa lile la England.Lyongo alisema, “ Msimu huu tofauti na misimu mingine itakuwa na msisimko mkubwa, kama mnavyokumbuka fainali za Ligi kubwa za Ulaya zilichezwa na timu nne za England.“Timu mbili zilicheza fainali ya UEFA na mbili Kombe la Europa, lakini matajiri na klabu za Ligi zingine za Ulaya zimejitoa na hivyo msimu unaokuja itakuwa balaa,” alisema mchambuzi huyo.Kwa upande wake, Nyota wa zamani wa Yanga, Edibily Lunyamila akizungumza alisema, “ Ni jambo la kujivunia kusikia soka likitangazwa kwa lugha ya kiswahili. Kwa uzoefu wangu kama mchezaji wa zamani naona itakuwa inaleta soka karibu na watangazaji.”Uzinduzi huo pia ulihudhuriwa na wadau wa soka nchini wakiwemo wasanii mbalimbali, wachezaji wastaafu na watangazaji wanaotangaza ligi kuu ya Uingereza kwa Kiswahili ambao ni Salama Jabir, Edo Kumwembe Maulid Kitenge, Ibrahim Masoud (Maestro), Lyongo na Oscar Oscar.Sambamba na uzinduzi huo, DStv pia ilitangaza ofa maalumu kwa wateja wapya waliojiunga kuanzia jana hadi 30 Septemba 2019 kwa kwa gharama ya Sh 99,000 watapata kifurushi cha Family cha miezi miwili. ### Response: MICHEZO ### End
Na Kulwa Mzee, Dar es Salaam Mbunge wa Tarime Vijijini, John Heche amefikishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu na kusomewa mashtaka matatu yakiwamo kufanya uchochezi wa chuki kwa wananchi dhidi ya serikali. Heche amefikishwa mahakamani hapo leo Alhamisi aprili 5, baada ya kujisalimisha polisi alikokua akishikiliwa tangu juzi. Akisomewa mashtaka hayo mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Wilbard Mashauri, Heche anadaiwa kutenda kosa hilo akiwa katika mkutano wa hadhara uliofanyika Viwanja vya Buibui Kinondoni, jijini Dar es Salaam Februari 16, mwaka huu. Katika mashtaka mengine, anadaiwa kufanya mkusanyiko pamoja usio halali pamoja na wenzake saba akiwamo Mwenyekiti wa Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), Freeman Mbowe na kuendelea kukusanyika na kusababisha kifo cha mwanafunzi wa mwaka wa kwanza wa Chuo cha Taifa cha Usafirishaji (NIT), Aquilina Akwilini na askari kujeruhiwa. Heche ameunganishwa katika kesi inayowakabili viongozi wengine saba wa chama hicho waliopata dhaman juzi baada ya kukaa mahabusu ya Segera kwa siku tano.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Kulwa Mzee, Dar es Salaam Mbunge wa Tarime Vijijini, John Heche amefikishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu na kusomewa mashtaka matatu yakiwamo kufanya uchochezi wa chuki kwa wananchi dhidi ya serikali. Heche amefikishwa mahakamani hapo leo Alhamisi aprili 5, baada ya kujisalimisha polisi alikokua akishikiliwa tangu juzi. Akisomewa mashtaka hayo mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Wilbard Mashauri, Heche anadaiwa kutenda kosa hilo akiwa katika mkutano wa hadhara uliofanyika Viwanja vya Buibui Kinondoni, jijini Dar es Salaam Februari 16, mwaka huu. Katika mashtaka mengine, anadaiwa kufanya mkusanyiko pamoja usio halali pamoja na wenzake saba akiwamo Mwenyekiti wa Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), Freeman Mbowe na kuendelea kukusanyika na kusababisha kifo cha mwanafunzi wa mwaka wa kwanza wa Chuo cha Taifa cha Usafirishaji (NIT), Aquilina Akwilini na askari kujeruhiwa. Heche ameunganishwa katika kesi inayowakabili viongozi wengine saba wa chama hicho waliopata dhaman juzi baada ya kukaa mahabusu ya Segera kwa siku tano. ### Response: KITAIFA ### End
Na Waandishi Wetu-ARUSHA TUTAWAKUMBUKA daima. Hayo ndiyo maneno ya mwisho ya waombelezaji waliokuwa wakiyatoa wakati wa kuaga miili ya wanafunzi 33 wa Shule ya Msingi Lucky Vincent ya jijini Arusha. Miili ya wanafunzo hao, walimu wao wawili pamoja na dereva wa gari hilo iliagwa jana katika ibada maalumu iliyofanyika Uwanja wa Sheikh Amri Abeid, ambapo Makamu wa Rais, Samia Suluhu Hassan, aliongoza maelfu ya waombolezaji. Mbali na Makamu wa Rais viongozi mbalimbali walihudhudhuria mazishi hayo akiwamo Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa, Katibu Mkuu wa Chama Cha Mapinduzi (CCM), Abdulrahman Kinana, Kiongozi wa Kambi ya Upinzani bungeni, Freeman Mbowe, mawaziri, wabunge na wananchi kutoka maeneo mbalimbali ya mkoa wa Arusha na mikoa ya jirani. Akizungumza wakati wa kuaga miili ya wanafunzi hao, Makamu wa Rais ambaye alihudhuria msiba huo kwa niaba ya Rais Dk. John Magufuli, alisema taifa linahuzunika kutokana na kuondokewa na nguvu kazi. Alisema taifa zima linaomboleza huku akiwataka madereva kuzingatia sheria za usalama barabarani pamoja na uwezo wa gari wa kubeba abiria. “Tukio hili linatukumbusha wajibu wetu, ninapaza sauti kwa madereva wetu wawe makini wanapoendesha magari, wazingatie alama za barabarani lakini pia wasiendeshe magari wakiwa wametumia kilevi chochote. Ndiyo maana tunapiga vita matumizi ya dawa za kulevya maana pia ni chanzo cha matukio kama haya. “Msiba huu si wenu peke yenu, taifa zima linaomboleza pamoja nanyi kwa kuondokewa na nguvu kazi ya taifa hili, tulikuwa na malengo makubwa na wapendwa wetu hawa. “Kwa niaba yangu na kwa niaba ya Rais Dk. John Magufuli, ambaye amenituma niwafikishie salamu za pole nyingi sana na rambirambi zetu kwa wazazi ndugu, jamaa na marafiki mliofiwa na wapendwa wenu,” alisema Samia. Alisema ni jambo lisilopendeza katika nchi kusikia kila siku matukio ya ajali ambazo zimekuwa zikipoteza maisha ya watu. Kutokana na hali hiyo alisema kuanzia sasa Serikali itaweka alama zinazoonekana katika barabara zote ili madereva waweze kuchukua hadhari. “Haipendezi kila siku kusikia ajali, taasisi zote zinazohusika, wizara kwa kushirikiana na Jeshi la Polisi kitengo cha usalama barabarani hakikisheni mnaweka alama za barabarani lakini pia magari ya abiria yakaguliwe na yabebe abiria kadiri ya uwezo wake na si vinginevyo,” alisema. Makamu wa Rais, alitumia fursa hiyo kuwashukuru watalii raia wa Marekani ambao ni madaktari waliotoa huduma ya kwanza kwa majeruhi katika eneo la ajali wakati wakiwa njiani kuelekea katika hifadhi na mbunga za wanyama. Mbali hilo Samia aliishukuru Serikali ya Kenya kwa kutuma mwakilishi ambaye ni Waziri wa Elimu, Dk. Fred Matiagi katika msiba huo. “Wakati ajali inatokea kulikuwa na watalii walikuwa wanakwenda kutembelea hifadhi kwa bahati nzuri walikuwa madaktari kutoka Marekani walipofika eneo la ajali walijitolea kutoa huduma tangu wakati huo mpaka sasa na walikatisha safari na wanaendelea kushirikiana na madaktari wetu na wanatamani kuwachukua majeruhi kuwapeleka nje ya nchi tunawashukuru sana. “Pia tunamshukuru kipekee Rais Uhuru Kenyatta pamoja na jirani zetu Wakenya kwa faraja mliyotupatia, kama vile haitoshi Rais Kenyatta amemtuma Waziri wa Elimu, Dk. Matiagi, tunawashukuru sana jirani zetu na ndugu zetu katikaJumuiya ya Afrika Mashariki,” alisema Waziri wa Elimu Kenya Akitoa salamu za rambirambi kwa niaba ya Rais Uhuru Kenyatta, Dk. Matiagi alisema msiba huo ni wa wananchi wote wa EAC. “Nimetumwa na Rais Uhuru, tunahuzunika wote pamoja na ninyi wananchi wa Tanzania. Ajali hii imetulazimisha kujitafakari kwa siku mbili hizi, tumefikiri kuhusu usalama wa watoto wetu kuhusu usafiri wa watoto wetu ambao ni wanafunzi . “…Taifa la Kenya linaungana na wazazi ndugu na wananchi wote kuomboleza na kutoa pole, tunasema huu msiba unatuhusu wote,”alisema WDk. Matiagi Waziri Aboud Kwa upande wake Waziri wa Nchi, Ofisi ya Makamu wa Poli wa Rais wa Serikali ya Mapinduzi Zanzibar (SMZ), Mohamed Aboud, alisema wamepokea taarifa za vifo vya watoto na walimu wao kwa huzuni na kwamba SMZ inashirikiana na familia za marehemu na Watanzania wote kuomboleza msiba huo. “Kwa niaba ya Rais Shein (Rais wa Zanzibar), tunatoa salamu za pole kwa wananchi wa Arusha, wazazi wa watoto na ndugu wote, taarifa hizi tulizipokea kwa mshituko mkubwa ni jambo la kuhuzunisha sana Serikali ya Zanzibar inashirikiana nanyi kwa hali zote katika msiba huu,” alisema Mbowe Naye Kiongozi wa Kambi rasmi ya Upinzani bungeni, Freeman Mbowe, alisema taifa limepewa muda mwingine wa kutafakari amani, mshikamano na umoja uliopo. “Tumepewa siku nyingine ya kutafakari umoja wetu wa kitaifa, amani yetu na mshikamano wetu wa kitaifa kwa niaba ya wabunge wa vyama vyote vya upinzani tunatoa pole kwa msiba huu ambao umesababisha mshtuko mkubwa kwetu sote. Sote tupo bega kwa bega na Serikali kwa jambo lolote linalohitajika,” alisema Mbowe. Gambo na kauli tata Wakati akiwatambulisha viongozi mbalimbali waliohudhuria ibada ya kuaga miili hiyo, Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo alisema iwapo asingewatambulisha baadhi ya viongozi waliofika pengine asingebaki salama. Baada ya kutoa maelezo hayo ndipo alipomtambulisha Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa hali iliyowafanya waombolezaji waliofika uwanjani hapo kuanza kushangilia. Pamoja na kumtambulisha Lowassa, Gambo hakumtambulisha hasimu wake wa kisiasa mkoani humo, Mbunge wa Arusha Mjini, Godbles Lema pamoja na Meya wa jiji hilo, Calist Lazaro wote wa Chadema na hivyo kuzua minong’ono ya chinichini. Kinana aibukia msibani Licha ya kuripotiwa kwa taarifa ya Katibu Mkuu wa CCM, Abdulrahman Kinana kwamba amepewa likizo ya mapumziko na chama chake kutokana na matibabu aliyokuwa akipata nje ya nchi, kiongozi huyo jana aliibuka katika msiba huo. Kinana ambaye pia aliwahi kuwa Mbunge wa Arusha miaka ya 1990, alilazimika kukatisha mapumziko yake ambapo alikiwakilisha chama chake na kutoa salamu. “Nasimama nanyi hapa kuomboleza, natoa pole nyingi na salamu za rambirambi kwa wafiwa, wazazi , ndugu na jamaa mliopoteza wapendwa wenu. Vifo vya wapendwa hawa vimetuunganisha poleni sana,” alisema. Ateta na Lowassa Wakati wa kuelekea kutoa heshima za mwisho kwa marehemu hao, Kinana alionekana kuteta jambo na rafiki yake wa zamani Edward Lowassa kwa muda usiozidi dakika tatu. Wakiwa katika eneo hilo viongozi hao walionekana wakiwa katika mazungumzo hayo ya muda mfupi na kisha baada ya hapo kila mmoja alielekea katika gari yake. Profesa Ndalichako Akizungumza katika msiba huo, Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknolojia, Profesa Joyce Ndalichako, alisema vifo vya wanafunzi hao na walimu wao viwe chachu kwa Watanzania kuwekeza katika elimu. “Watoto hawa walifariki wakiwa katika harakati za kujiandaa na mitihani, maana yake wazazi na walimu wa watoto wetu hawa walikuwa wamewekeza kwenye elimu tuwaenzi kwa kufanya bidii na kuwekeza kwenye elimu,” alisema Prof. Ndalichako. Waziri Ummy Mwalimu Kwa upande wake Waziri wa Afya , Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu, alisema vifo vya watoto hao vimetokea wakati wazazi tayari walikuwa wakitimiza wajibu wao wa kutoa haki ya msingi ya kuwapatia eleimu lakini ajali imekatisha ndoto yao. “Wizara yangu inahusika pia na watoto ,tunatoa salamu nyingi za pole kwa ndugu na jamaa wote. Vifo hivi vilitokea wakati wazazi wakitimiza wajibu wao wa kuwapa watoto haki yao ya msingi ya elimu, sote tunaenzi watoto hawa,” alisema Ummy Simbachawene azua jambo Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa (TAMISEMI), George Simbachawene, alipingana na wote waliotoa salamu za pole wakihusisha ajali hiyo na mpango wa Mungu. “Tamisemi pia inahusika na elimu, tunatoa pole nyingi kwa wafiwa na wananchi wote. Lakini mimi napingana na dhana hii kwamba vifo vya aina hii ni mpango wa Mungu, huu ni mpango wa shetani. “Najua jinsi ilivyo ngumu kubeba uzito wa msiba huu hasa kwa wale walioguswa moja kwa moja lakini viongozi wa dini wako hapa mtanisaidia, mimi siamini kama kila kifo ni mpango wa Mungu,” alisema Simbachawene. Viongozi wa dini Nao viongozi wa dini ambao walikuwa akizungumza kwenye ibada hiyo, wakiwemo Askofu Mkuu wa Jimbo Kuu Katoliki la Arusha, Mhashamu Josephat Lebulu, Askofu Solomon Masangwa wa KKKT Dayosisi ya Kaskazini Kati, Askofu Dk. Stanley Hotay wa Kanisa la Anglikan na Sheikh wa Mkoa wa Arusha, Shaban Juma. Katika ujumbe wa viongozi hao wa dini kila mmoja walisisitiza umuhimu wa binadamu kujiandaa kwa maisha ya hapa duniani. Lema alalama Katika hatua nyingine Mbunge wa Arusha Mjini, Godbless Lema, alimtupia lawama Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo kwa kile alichodai kunyimwa kutoa salamu za pole wakati wa kuaga miili ya wanafunzi hao. “Mimi kama mbunge mwenyeji niliyefiwa jimboni kwangu pamoja na meya tulipata taarifa juzi jioni kwamba katika maombolezo haya leo (jana) viongozi wa Chadema hawapaswi kuzungumza. “Nilimpigia simu Mbunge wa Ngorongoro, William Ole Nasha, nikamweleza ubaguzi mchafu unavyopangwa katika jambo hili muhimu la kuaga watoto wetu, alinihakikishia kuwa Makamu wa Rais asingeweza kukubaliana na ujinga huo. “Baada ya kuingia uwanjani, jina langu lilikuwepo kwenye ratiba kwa ajili ya salamu za rambirambi, lakini baada ya Mkuu wa Mkoa kukabidhiwa itifaki, mambo yalibadilika na ilionekana dhahiri kuwa sitakiwi kabisa kutoa pole kwa watu wa jimbo langu waliofikwa na msiba huu. “Mwenyekiti Mbowe (Freeman) aliandika meseji kwenda kwa Makamu wa Rais kukumbusha umuhimu wa wenyeji kutoa salamu, Makamu wa Rais baada ya kupokea meseji hiyo, alimwita Mkuu wa Mkoa, ndipo ilionekana kama kuna ushindani unatokea kati yao, lakini hatukuweza kabisa kupata nafasi ya kutoa salamu kwa wapendwa wetu. “Wabunge wa CCM waliokuwepo ambao ni mawaziri wote waliweza kutoa pole, huu ni ubaguzi uliojaa ujinga na chuki mbaya kisiasa, nitaeleza madhara yake kwenye hotuba yangu leo,” alisema Lema. Bunge lachangia mil. 100/- Jana Bunge lilitangaza kutoa rambirambi ya Sh milioni 100 kwa ajili ya wanafunzi 32 waliofariki dunia katika ajali hiyo. Rambirambi hizo pia zitahusisha dereva mmoja na walimu wawili waliopoteza maisha katika ajali hiyo. Spika wa Bunge, Job Ndugai aliliambia Bunge, kwamba fedha hizo zilipatikana baada ya wabunge hao kukubali kukatwa posho zao za siku moja. “Waheshimiwa wabunge, kama mtakumbuka asubuhi niliwaambia kwamba, nimepata ushauri kutoka kambi zote mbili hapa bungeni kuhusu ajali iliyoua wanafunzi 32, walimu wawili na dereva mmoja wa basi la Shule ya Luck Vicent ya Arusha. “Baada ya kuwaeleza kuhusu ushauri huo uliohusu kukatwa posho zenu za siku moja ili fedha zitakazopatikana zipelekwe kwa wafiwa kwa kiwango sawa, sasa nataka niwape taarifa ya fedha zilizopatikana. “Kupitia michango yenu wabunge, zimepatikana shilingi milioni 86 na ofisi ya Bunge itatoa shilingi milioni 14. “Kwa maana hiyo, jumla tumepata shilingi milioni 100 ambazo tutazipeleka kwa Mkuu wa Mkoa wa Arusha ili zikagawiwe kwa familia za wafiwa kwa viwango sawa,” alisema Spika Ndugai. MCT yaionyooshea kidole TBC Baraza la Habari Tanzania (MCT), limelishutumu Shirika la Utangazaji la Taifa (TBC) pamoja na vyombo vingine vya kielektoniki kwa kushindwa kulipa uzito mapema tukio la ajali hiyo. Katibu Mtendaji wa MCT, Kajubi Mukajanga alisema vyombo hivyo vimeonesha udhaifu mkubwa kwa kuendelea na program nyingine za vipindi wakati nchi iko kwenye majonzi makubwa. “Imefika wakati sasa TBC kujiimarisha kuwa ni chombo cha umma na wajiwekeze katika kuripoti masuala ya wananchi kwa kuwa kinaendeshwa kwa kodi zao. “Ni jambo la fedheha kwa chombo cha umma kuendelea na vipindi vya kawaida wakati Taifa lipo kwenye majonzi makubwa,”alisema Kajubi. Mbali na hilo, Kajubi alisema baadhi ya vyombo vya habari vilivyoripoti tukio hilo vilikiuka kanuni za maadili ya uandishi wa habari. Alitaja baadhi ya ukiukwaji huo wa kanuni kuwa ni pamoja na kutumia picha za maiti ya ajali hiyo iliyotikisa nchi. “Lipo gazeti kongwe na linaloheshimika la kila Jumapili lililochapisha picha hizo katika ukurasa wake wa mbele, hii inasikitisha sana,” alisema Kajubi. Habari hii imeandaliwa na ABRAHAM GWANDU, ELIYA MBONEA , JANETH MUSHI (Arusha), MAREGESI PAUL (DODOMA) na MANENO SELANYIKA (DAR).	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Waandishi Wetu-ARUSHA TUTAWAKUMBUKA daima. Hayo ndiyo maneno ya mwisho ya waombelezaji waliokuwa wakiyatoa wakati wa kuaga miili ya wanafunzi 33 wa Shule ya Msingi Lucky Vincent ya jijini Arusha. Miili ya wanafunzo hao, walimu wao wawili pamoja na dereva wa gari hilo iliagwa jana katika ibada maalumu iliyofanyika Uwanja wa Sheikh Amri Abeid, ambapo Makamu wa Rais, Samia Suluhu Hassan, aliongoza maelfu ya waombolezaji. Mbali na Makamu wa Rais viongozi mbalimbali walihudhudhuria mazishi hayo akiwamo Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa, Katibu Mkuu wa Chama Cha Mapinduzi (CCM), Abdulrahman Kinana, Kiongozi wa Kambi ya Upinzani bungeni, Freeman Mbowe, mawaziri, wabunge na wananchi kutoka maeneo mbalimbali ya mkoa wa Arusha na mikoa ya jirani. Akizungumza wakati wa kuaga miili ya wanafunzi hao, Makamu wa Rais ambaye alihudhuria msiba huo kwa niaba ya Rais Dk. John Magufuli, alisema taifa linahuzunika kutokana na kuondokewa na nguvu kazi. Alisema taifa zima linaomboleza huku akiwataka madereva kuzingatia sheria za usalama barabarani pamoja na uwezo wa gari wa kubeba abiria. “Tukio hili linatukumbusha wajibu wetu, ninapaza sauti kwa madereva wetu wawe makini wanapoendesha magari, wazingatie alama za barabarani lakini pia wasiendeshe magari wakiwa wametumia kilevi chochote. Ndiyo maana tunapiga vita matumizi ya dawa za kulevya maana pia ni chanzo cha matukio kama haya. “Msiba huu si wenu peke yenu, taifa zima linaomboleza pamoja nanyi kwa kuondokewa na nguvu kazi ya taifa hili, tulikuwa na malengo makubwa na wapendwa wetu hawa. “Kwa niaba yangu na kwa niaba ya Rais Dk. John Magufuli, ambaye amenituma niwafikishie salamu za pole nyingi sana na rambirambi zetu kwa wazazi ndugu, jamaa na marafiki mliofiwa na wapendwa wenu,” alisema Samia. Alisema ni jambo lisilopendeza katika nchi kusikia kila siku matukio ya ajali ambazo zimekuwa zikipoteza maisha ya watu. Kutokana na hali hiyo alisema kuanzia sasa Serikali itaweka alama zinazoonekana katika barabara zote ili madereva waweze kuchukua hadhari. “Haipendezi kila siku kusikia ajali, taasisi zote zinazohusika, wizara kwa kushirikiana na Jeshi la Polisi kitengo cha usalama barabarani hakikisheni mnaweka alama za barabarani lakini pia magari ya abiria yakaguliwe na yabebe abiria kadiri ya uwezo wake na si vinginevyo,” alisema. Makamu wa Rais, alitumia fursa hiyo kuwashukuru watalii raia wa Marekani ambao ni madaktari waliotoa huduma ya kwanza kwa majeruhi katika eneo la ajali wakati wakiwa njiani kuelekea katika hifadhi na mbunga za wanyama. Mbali hilo Samia aliishukuru Serikali ya Kenya kwa kutuma mwakilishi ambaye ni Waziri wa Elimu, Dk. Fred Matiagi katika msiba huo. “Wakati ajali inatokea kulikuwa na watalii walikuwa wanakwenda kutembelea hifadhi kwa bahati nzuri walikuwa madaktari kutoka Marekani walipofika eneo la ajali walijitolea kutoa huduma tangu wakati huo mpaka sasa na walikatisha safari na wanaendelea kushirikiana na madaktari wetu na wanatamani kuwachukua majeruhi kuwapeleka nje ya nchi tunawashukuru sana. “Pia tunamshukuru kipekee Rais Uhuru Kenyatta pamoja na jirani zetu Wakenya kwa faraja mliyotupatia, kama vile haitoshi Rais Kenyatta amemtuma Waziri wa Elimu, Dk. Matiagi, tunawashukuru sana jirani zetu na ndugu zetu katikaJumuiya ya Afrika Mashariki,” alisema Waziri wa Elimu Kenya Akitoa salamu za rambirambi kwa niaba ya Rais Uhuru Kenyatta, Dk. Matiagi alisema msiba huo ni wa wananchi wote wa EAC. “Nimetumwa na Rais Uhuru, tunahuzunika wote pamoja na ninyi wananchi wa Tanzania. Ajali hii imetulazimisha kujitafakari kwa siku mbili hizi, tumefikiri kuhusu usalama wa watoto wetu kuhusu usafiri wa watoto wetu ambao ni wanafunzi . “…Taifa la Kenya linaungana na wazazi ndugu na wananchi wote kuomboleza na kutoa pole, tunasema huu msiba unatuhusu wote,”alisema WDk. Matiagi Waziri Aboud Kwa upande wake Waziri wa Nchi, Ofisi ya Makamu wa Poli wa Rais wa Serikali ya Mapinduzi Zanzibar (SMZ), Mohamed Aboud, alisema wamepokea taarifa za vifo vya watoto na walimu wao kwa huzuni na kwamba SMZ inashirikiana na familia za marehemu na Watanzania wote kuomboleza msiba huo. “Kwa niaba ya Rais Shein (Rais wa Zanzibar), tunatoa salamu za pole kwa wananchi wa Arusha, wazazi wa watoto na ndugu wote, taarifa hizi tulizipokea kwa mshituko mkubwa ni jambo la kuhuzunisha sana Serikali ya Zanzibar inashirikiana nanyi kwa hali zote katika msiba huu,” alisema Mbowe Naye Kiongozi wa Kambi rasmi ya Upinzani bungeni, Freeman Mbowe, alisema taifa limepewa muda mwingine wa kutafakari amani, mshikamano na umoja uliopo. “Tumepewa siku nyingine ya kutafakari umoja wetu wa kitaifa, amani yetu na mshikamano wetu wa kitaifa kwa niaba ya wabunge wa vyama vyote vya upinzani tunatoa pole kwa msiba huu ambao umesababisha mshtuko mkubwa kwetu sote. Sote tupo bega kwa bega na Serikali kwa jambo lolote linalohitajika,” alisema Mbowe. Gambo na kauli tata Wakati akiwatambulisha viongozi mbalimbali waliohudhuria ibada ya kuaga miili hiyo, Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo alisema iwapo asingewatambulisha baadhi ya viongozi waliofika pengine asingebaki salama. Baada ya kutoa maelezo hayo ndipo alipomtambulisha Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa hali iliyowafanya waombolezaji waliofika uwanjani hapo kuanza kushangilia. Pamoja na kumtambulisha Lowassa, Gambo hakumtambulisha hasimu wake wa kisiasa mkoani humo, Mbunge wa Arusha Mjini, Godbles Lema pamoja na Meya wa jiji hilo, Calist Lazaro wote wa Chadema na hivyo kuzua minong’ono ya chinichini. Kinana aibukia msibani Licha ya kuripotiwa kwa taarifa ya Katibu Mkuu wa CCM, Abdulrahman Kinana kwamba amepewa likizo ya mapumziko na chama chake kutokana na matibabu aliyokuwa akipata nje ya nchi, kiongozi huyo jana aliibuka katika msiba huo. Kinana ambaye pia aliwahi kuwa Mbunge wa Arusha miaka ya 1990, alilazimika kukatisha mapumziko yake ambapo alikiwakilisha chama chake na kutoa salamu. “Nasimama nanyi hapa kuomboleza, natoa pole nyingi na salamu za rambirambi kwa wafiwa, wazazi , ndugu na jamaa mliopoteza wapendwa wenu. Vifo vya wapendwa hawa vimetuunganisha poleni sana,” alisema. Ateta na Lowassa Wakati wa kuelekea kutoa heshima za mwisho kwa marehemu hao, Kinana alionekana kuteta jambo na rafiki yake wa zamani Edward Lowassa kwa muda usiozidi dakika tatu. Wakiwa katika eneo hilo viongozi hao walionekana wakiwa katika mazungumzo hayo ya muda mfupi na kisha baada ya hapo kila mmoja alielekea katika gari yake. Profesa Ndalichako Akizungumza katika msiba huo, Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknolojia, Profesa Joyce Ndalichako, alisema vifo vya wanafunzi hao na walimu wao viwe chachu kwa Watanzania kuwekeza katika elimu. “Watoto hawa walifariki wakiwa katika harakati za kujiandaa na mitihani, maana yake wazazi na walimu wa watoto wetu hawa walikuwa wamewekeza kwenye elimu tuwaenzi kwa kufanya bidii na kuwekeza kwenye elimu,” alisema Prof. Ndalichako. Waziri Ummy Mwalimu Kwa upande wake Waziri wa Afya , Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu, alisema vifo vya watoto hao vimetokea wakati wazazi tayari walikuwa wakitimiza wajibu wao wa kutoa haki ya msingi ya kuwapatia eleimu lakini ajali imekatisha ndoto yao. “Wizara yangu inahusika pia na watoto ,tunatoa salamu nyingi za pole kwa ndugu na jamaa wote. Vifo hivi vilitokea wakati wazazi wakitimiza wajibu wao wa kuwapa watoto haki yao ya msingi ya elimu, sote tunaenzi watoto hawa,” alisema Ummy Simbachawene azua jambo Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa (TAMISEMI), George Simbachawene, alipingana na wote waliotoa salamu za pole wakihusisha ajali hiyo na mpango wa Mungu. “Tamisemi pia inahusika na elimu, tunatoa pole nyingi kwa wafiwa na wananchi wote. Lakini mimi napingana na dhana hii kwamba vifo vya aina hii ni mpango wa Mungu, huu ni mpango wa shetani. “Najua jinsi ilivyo ngumu kubeba uzito wa msiba huu hasa kwa wale walioguswa moja kwa moja lakini viongozi wa dini wako hapa mtanisaidia, mimi siamini kama kila kifo ni mpango wa Mungu,” alisema Simbachawene. Viongozi wa dini Nao viongozi wa dini ambao walikuwa akizungumza kwenye ibada hiyo, wakiwemo Askofu Mkuu wa Jimbo Kuu Katoliki la Arusha, Mhashamu Josephat Lebulu, Askofu Solomon Masangwa wa KKKT Dayosisi ya Kaskazini Kati, Askofu Dk. Stanley Hotay wa Kanisa la Anglikan na Sheikh wa Mkoa wa Arusha, Shaban Juma. Katika ujumbe wa viongozi hao wa dini kila mmoja walisisitiza umuhimu wa binadamu kujiandaa kwa maisha ya hapa duniani. Lema alalama Katika hatua nyingine Mbunge wa Arusha Mjini, Godbless Lema, alimtupia lawama Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo kwa kile alichodai kunyimwa kutoa salamu za pole wakati wa kuaga miili ya wanafunzi hao. “Mimi kama mbunge mwenyeji niliyefiwa jimboni kwangu pamoja na meya tulipata taarifa juzi jioni kwamba katika maombolezo haya leo (jana) viongozi wa Chadema hawapaswi kuzungumza. “Nilimpigia simu Mbunge wa Ngorongoro, William Ole Nasha, nikamweleza ubaguzi mchafu unavyopangwa katika jambo hili muhimu la kuaga watoto wetu, alinihakikishia kuwa Makamu wa Rais asingeweza kukubaliana na ujinga huo. “Baada ya kuingia uwanjani, jina langu lilikuwepo kwenye ratiba kwa ajili ya salamu za rambirambi, lakini baada ya Mkuu wa Mkoa kukabidhiwa itifaki, mambo yalibadilika na ilionekana dhahiri kuwa sitakiwi kabisa kutoa pole kwa watu wa jimbo langu waliofikwa na msiba huu. “Mwenyekiti Mbowe (Freeman) aliandika meseji kwenda kwa Makamu wa Rais kukumbusha umuhimu wa wenyeji kutoa salamu, Makamu wa Rais baada ya kupokea meseji hiyo, alimwita Mkuu wa Mkoa, ndipo ilionekana kama kuna ushindani unatokea kati yao, lakini hatukuweza kabisa kupata nafasi ya kutoa salamu kwa wapendwa wetu. “Wabunge wa CCM waliokuwepo ambao ni mawaziri wote waliweza kutoa pole, huu ni ubaguzi uliojaa ujinga na chuki mbaya kisiasa, nitaeleza madhara yake kwenye hotuba yangu leo,” alisema Lema. Bunge lachangia mil. 100/- Jana Bunge lilitangaza kutoa rambirambi ya Sh milioni 100 kwa ajili ya wanafunzi 32 waliofariki dunia katika ajali hiyo. Rambirambi hizo pia zitahusisha dereva mmoja na walimu wawili waliopoteza maisha katika ajali hiyo. Spika wa Bunge, Job Ndugai aliliambia Bunge, kwamba fedha hizo zilipatikana baada ya wabunge hao kukubali kukatwa posho zao za siku moja. “Waheshimiwa wabunge, kama mtakumbuka asubuhi niliwaambia kwamba, nimepata ushauri kutoka kambi zote mbili hapa bungeni kuhusu ajali iliyoua wanafunzi 32, walimu wawili na dereva mmoja wa basi la Shule ya Luck Vicent ya Arusha. “Baada ya kuwaeleza kuhusu ushauri huo uliohusu kukatwa posho zenu za siku moja ili fedha zitakazopatikana zipelekwe kwa wafiwa kwa kiwango sawa, sasa nataka niwape taarifa ya fedha zilizopatikana. “Kupitia michango yenu wabunge, zimepatikana shilingi milioni 86 na ofisi ya Bunge itatoa shilingi milioni 14. “Kwa maana hiyo, jumla tumepata shilingi milioni 100 ambazo tutazipeleka kwa Mkuu wa Mkoa wa Arusha ili zikagawiwe kwa familia za wafiwa kwa viwango sawa,” alisema Spika Ndugai. MCT yaionyooshea kidole TBC Baraza la Habari Tanzania (MCT), limelishutumu Shirika la Utangazaji la Taifa (TBC) pamoja na vyombo vingine vya kielektoniki kwa kushindwa kulipa uzito mapema tukio la ajali hiyo. Katibu Mtendaji wa MCT, Kajubi Mukajanga alisema vyombo hivyo vimeonesha udhaifu mkubwa kwa kuendelea na program nyingine za vipindi wakati nchi iko kwenye majonzi makubwa. “Imefika wakati sasa TBC kujiimarisha kuwa ni chombo cha umma na wajiwekeze katika kuripoti masuala ya wananchi kwa kuwa kinaendeshwa kwa kodi zao. “Ni jambo la fedheha kwa chombo cha umma kuendelea na vipindi vya kawaida wakati Taifa lipo kwenye majonzi makubwa,”alisema Kajubi. Mbali na hilo, Kajubi alisema baadhi ya vyombo vya habari vilivyoripoti tukio hilo vilikiuka kanuni za maadili ya uandishi wa habari. Alitaja baadhi ya ukiukwaji huo wa kanuni kuwa ni pamoja na kutumia picha za maiti ya ajali hiyo iliyotikisa nchi. “Lipo gazeti kongwe na linaloheshimika la kila Jumapili lililochapisha picha hizo katika ukurasa wake wa mbele, hii inasikitisha sana,” alisema Kajubi. Habari hii imeandaliwa na ABRAHAM GWANDU, ELIYA MBONEA , JANETH MUSHI (Arusha), MAREGESI PAUL (DODOMA) na MANENO SELANYIKA (DAR). ### Response: KITAIFA ### End
Na ASHA BANI-DAR ES SALAAM TAASISI ya HakiElimu imeitaka Serikali kuharakisha upitiaji na upitishwaji wa miongozo ili watoto wa kike waliojifungua warejee shuleni na kuendelea na masomo. Hayo yalielezwa jana na Mkurugenzi Mtendaji wa taasisi hiyo, John Kalage, wakati wa uzinduzi wa kampeni maalumu ya kuhamasisha ufanikishaji wa elimu ya mtoto wa kike. Alisema mwaka 2015 pekee, watoto wa kike takribani 3,690 wa shule za msingi na sekondari nchini walipata ujauzito na kufukuzwa shule na hivyo kukatisha ndoto zao za mafanikio ya kupata elimu katika maisha. “Kwa kuwa elimu ni haki ya msingi kwa kila mtanzania, Serikali haina budi kuharakisha upitiaji na upitishwaji wa miongozo ili watoto hao waweze kuendelea na masomo haraka iwezekanavyo ili waweze kutimiza ndoto zao. “Kuwarejesha watoto wa kike waliopata mimba inatokana na ukweli kuwa baadhi ya watoto wa kike hupata mimba kutokana na sababu zilizo nje ya uwezo wao ikiwemo kubakwa au kudanganywa kutokana na shida wanazokumbana nazo katika mfumo wa elimu, hivyo ni lazima tuelewe kuwa changamoto nyingi zinazosababisha pia zinatokana na changamoto ya mfumo wa elimu pia,’’alisema Kalage. Kalage pia alielezea hali halisi ya mtoto wa kike ikiwemo sababu zinazowafanya watoto wengi kuacha shule kila mwaka huku akitolea mfano mwaka 2015 watoto wa kike 69,067 wa shule za sekondari waliacha shule kwa sababu ya mimba, utoro na vifo. Sababu nyingine ni hali ya uandikishaji na upatikanaji wa fursa za kuwa shuleni, mazingira ya kujifunzia na kufundishia, kutoshughulikiwa kwa changamoto za kimaumbile, unyanyasaji wa kijinsia. Pia ukosefu wa mabweni na changamoto za umbali alisema unasababishwa na changamoto za usafiri.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na ASHA BANI-DAR ES SALAAM TAASISI ya HakiElimu imeitaka Serikali kuharakisha upitiaji na upitishwaji wa miongozo ili watoto wa kike waliojifungua warejee shuleni na kuendelea na masomo. Hayo yalielezwa jana na Mkurugenzi Mtendaji wa taasisi hiyo, John Kalage, wakati wa uzinduzi wa kampeni maalumu ya kuhamasisha ufanikishaji wa elimu ya mtoto wa kike. Alisema mwaka 2015 pekee, watoto wa kike takribani 3,690 wa shule za msingi na sekondari nchini walipata ujauzito na kufukuzwa shule na hivyo kukatisha ndoto zao za mafanikio ya kupata elimu katika maisha. “Kwa kuwa elimu ni haki ya msingi kwa kila mtanzania, Serikali haina budi kuharakisha upitiaji na upitishwaji wa miongozo ili watoto hao waweze kuendelea na masomo haraka iwezekanavyo ili waweze kutimiza ndoto zao. “Kuwarejesha watoto wa kike waliopata mimba inatokana na ukweli kuwa baadhi ya watoto wa kike hupata mimba kutokana na sababu zilizo nje ya uwezo wao ikiwemo kubakwa au kudanganywa kutokana na shida wanazokumbana nazo katika mfumo wa elimu, hivyo ni lazima tuelewe kuwa changamoto nyingi zinazosababisha pia zinatokana na changamoto ya mfumo wa elimu pia,’’alisema Kalage. Kalage pia alielezea hali halisi ya mtoto wa kike ikiwemo sababu zinazowafanya watoto wengi kuacha shule kila mwaka huku akitolea mfano mwaka 2015 watoto wa kike 69,067 wa shule za sekondari waliacha shule kwa sababu ya mimba, utoro na vifo. Sababu nyingine ni hali ya uandikishaji na upatikanaji wa fursa za kuwa shuleni, mazingira ya kujifunzia na kufundishia, kutoshughulikiwa kwa changamoto za kimaumbile, unyanyasaji wa kijinsia. Pia ukosefu wa mabweni na changamoto za umbali alisema unasababishwa na changamoto za usafiri. ### Response: KITAIFA ### End
Na Leonard Mang’oha, Dar es Salaam Askofu wa Kanisa la Kiinjili Kiluteri Tanzania (KKKT), Dayosisi na Mashariki na Pwani, Dk. Alex Malasusa, amewataka waumini wa kanisa hilo kujipambanua kwa kufahamu mema na mabaya badala ya kufuata na kufanya mambo kwa kufuata kinachosemwa na makundi ya watu. Ametoa kauli hiyo leo Ijumaa Machi 30, katika Ibada takatifu ya Ijumaa Kuu iliyofanyika katika Kanisa la KKKT Usharika wa Azania Front, jijini Dar es Salaam. Dk. Malasusa amesema hata kifo cha Yesu Kristo kilitokana na Pilato kusikiliza kundi kubwa la watu waliotaka asulubiwe. “Watu wengi hufanya maamuzi kwa kufuata makundi ya watu yanasema nini, kwa hiyo hata kifo cha Yesu Kristo kiliharakishwa na kundi la watu waliopiga kelele asulubiwe na kuwachanganya viongozi. “Hivyo ndivyo tunavyoishi leo kwa kufuata makundi ya watu, kwa hiyo lazima wakristo tujipambanue. Ijumaa Kuu ni zaidi ya kuvaa nguo nyeusi na kutokula baadhi ya chakula,” amesema Askofu Malasusa.	KITAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Leonard Mang’oha, Dar es Salaam Askofu wa Kanisa la Kiinjili Kiluteri Tanzania (KKKT), Dayosisi na Mashariki na Pwani, Dk. Alex Malasusa, amewataka waumini wa kanisa hilo kujipambanua kwa kufahamu mema na mabaya badala ya kufuata na kufanya mambo kwa kufuata kinachosemwa na makundi ya watu. Ametoa kauli hiyo leo Ijumaa Machi 30, katika Ibada takatifu ya Ijumaa Kuu iliyofanyika katika Kanisa la KKKT Usharika wa Azania Front, jijini Dar es Salaam. Dk. Malasusa amesema hata kifo cha Yesu Kristo kilitokana na Pilato kusikiliza kundi kubwa la watu waliotaka asulubiwe. “Watu wengi hufanya maamuzi kwa kufuata makundi ya watu yanasema nini, kwa hiyo hata kifo cha Yesu Kristo kiliharakishwa na kundi la watu waliopiga kelele asulubiwe na kuwachanganya viongozi. “Hivyo ndivyo tunavyoishi leo kwa kufuata makundi ya watu, kwa hiyo lazima wakristo tujipambanue. Ijumaa Kuu ni zaidi ya kuvaa nguo nyeusi na kutokula baadhi ya chakula,” amesema Askofu Malasusa. ### Response: KITAIFA ### End
Akizungumza na gazeti hili, Manyika alisema kwa sasa anachoangalia ni jinsi ya kupata nafasi kwa nchi za nje kwa ajili ya kupeleka magolikipa ambao wanaonekana kufanya vizuri zaidi.“Nawashauri wanawake na wasichana kuja kupata mafunzo kwani mpira wa soka kwa wanawake bado ni mgeni, hivyo wanahitajika kupata mafunzo sahihi,” alisema Manyika.Alisema kituoni kuna idadi ndogo ya makipa wanawake ukilinganisha na idadi ya makipa wanaume.Manyika ambaye pia amewahi kuidakia Yanga anaendesha programu ya mafunzo maalumu kwa nafasi ya makipa kwenye Uwanja wa Karume, Dar es Salaam.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Akizungumza na gazeti hili, Manyika alisema kwa sasa anachoangalia ni jinsi ya kupata nafasi kwa nchi za nje kwa ajili ya kupeleka magolikipa ambao wanaonekana kufanya vizuri zaidi.“Nawashauri wanawake na wasichana kuja kupata mafunzo kwani mpira wa soka kwa wanawake bado ni mgeni, hivyo wanahitajika kupata mafunzo sahihi,” alisema Manyika.Alisema kituoni kuna idadi ndogo ya makipa wanawake ukilinganisha na idadi ya makipa wanaume.Manyika ambaye pia amewahi kuidakia Yanga anaendesha programu ya mafunzo maalumu kwa nafasi ya makipa kwenye Uwanja wa Karume, Dar es Salaam. ### Response: MICHEZO ### End
Chanzo cha picha, Getty Images Katika miongo ya hivi, shinikizo la kutaka kuwa uso usio na mikunyanzi na dalili zingine za kuzeeka limeongezeka: asidi ya hyaluronic, dutu ambayo inaweza kutumika kwa sehemu za ndani za ngozi ili kukuza unyevu, kunyoosha ngozi kuupatia uso muonekano unaohitajika hasa kwenye kidevu. mashavu, midomo na kope. Bidhaa maarufu ya "kuhuisha ngozi ya uso" imekuw akinadiwa kama krimu ya urembo na matangazo ya kliniki ya urembo. Lakini je inaweza kutumiwa na kila mtu? Je kuna madhara yanayotokana na utumizi wa bidhaa hii ya urembo? Na je kuna tofauti gani kati ya krimu zinazouzwa madukani na sindano zinazotolewa na madaktari? Kwa kujibu maswali haya matano tunaelezea ni changamoto zinazohusiana bidhaa hii. Hyaluronic acid ni dutu inayotengenezwa na miili yetu yenyewe na ya baadhi ya wanyama. Ina kazi ya kudumisha unyevu wa asili wa seli zinazounda tabaka za ndani za ngozi, na pia kusaidia na kujaza tishu hii. Chanzo cha picha, Getty Images "Kwa miaka mingi kutokana na mchakato wa kuzeeka, tunapoteza ngozi ya ziada, ambayo inakuwa nyembamba na huru," anaelezea daktari Alessandra Grassi Salles, mratibu wa Kikundi cha Upasuaji wa Urembo, Vipodozi na Laser katika idara ya Tiba ya Chuo Kikuu cha Sao Paulo (USP), nchini Brazil. Hii "ngozi ya ziada" iliyotajwa na mtaalamu inalingana kwa usahihi na vitu vyote "hujaza" ngozi na kushikilia seli za ngozi pamoja. Kadri miaka inavyosonga na kupngua kwa asili ya asidi hii muhmu inayotolewa na mwili, ni kawaida kwa sehemu ya juu ya mwili wetu kulegea, kupata makunyanzi na mwishowe kuwa nyembamba. Kwa kupita kwa miaka na kupungua kwa asili kwa misombo hii, ni kawaida kwa safu ya juu ya mwili wetu kuwa dhaifu, kupata makunyanzi na mwishowe kuwa nyembamba. Hapa ndipo kuna haja ya kupaka asidi ya hyaluronic: lengo ni kuhuisha mwili na kuongeza kiwango dutu hii, ili kuweka ngozi katika hali inayohitajika. "Tatizo kubwa la asidi ya hyaluronic ambayo inatolewa na mwili haidumu kwa muda mrefu. Mwili huifyonza kwa chini ya saa 48," anasema Dkt. Daniel Boro, wa Jumuiya ya Upasuaji wa Umbo nchini Brazil. "Sekta hiyo ilitengeneza aina nyingine ya dutu hii ambayo ni sugu zaidi na iliyo na uwezo wa kubaki kwenye mwili kwa miezi." Chanzo cha picha, Getty Images Kwa sasa, asidi ya hyaluronic hudungwa katika taratibu unaofahamika kama aesthetic ambayo hupatikana kupitia njia ya usindikaji wa baadhi ya viumbe vinavyoweza kuonekana tu kupitia darubini. Krimu huwa na toleo la synthetic ya kiungo hiki. Jinsi uso wako unavyozeeka na umri kuongezeka ndivyo unavyopata (makunyanzi zaidi). Mbali na ujenzi, aina mbili za bidhaa zina tofauti za kimsingi katika utaratibu wa utendaji. "Kazi ya msingi ya krimu ni kukuza unyevu wa juu sana wa ngozi. Sindano zina kazi ya kujaza, kusaidia na uso kung'aa," anasema Dkt. Alessandra Ribeiro Romiti, mshauri wa Idara ya Vipodozi vya mwili kutoka Jumuiya ya Brazil ya masuala ya ngozi. Wataalamu wanaelezea kuwa krimu hutoa molekuli kubwa ambazo haziwezi kupitia sehemu ya kwanza za ngozi. Kwa hili, hakuna uwezekano kwamba asidi ya hyaluronic ambayo ni sehemu ya uundaji inazidi na kujaza matrix ya ziada ya seli iliyotajwa hapo juu. Athari sawa ya unyevu, kwa njia, huzingatiwa katika vidonge ambavyo pia vina kiungo hiki. Hata hivyo, kabla ya kuanza kutumia yoyote ya vipengele hivi, ni bora kutafuta mwongozo wa mtaalam. "Iwapo mtu huyo ana ngozi ya mafuta na anatumia cream nyingi, kuna hatari ya tabia hii kuziba vinyweleo vya ngozi na kusababisha chunusi," anaeleza Salles. Kwa ujumla, hakuna mapendekezo ambayo yanafaa watu wote. "Tunaweza kupaka asidi ya hyaluronic mwilini kama sehemu ya kudhibiti mchakato wa ngozi kuzeeka," anasema Boro. Kulingana na Romiti, kila kitu kitategemea kile mgonjwa anachotafuta na sifa zake za kibinafsi. "Hakuna umri sahihi wa kuanza matibabu. Kuna watu Salles anaongeza kuwa, pamoja na uwezekano wa kurekebisha vipengele fulani vya uso kupitia teknolojia mpya za urembo kama vile asidi ya hyaluronic, mtaalamu wa afya anahitaji kuelewa msukumu wa kila mtu. "Ni kosa kubwa kufikiria kuwa tunahitaji kuwa na uso wa miaka 30 ili kuwa na furaha. Tusipogundua kinachoendelea kwa mgonjwa anaweza kuwa na sura mpya, lakini hataridhika kikamilifu," anasema La. Asidi ya Hyaluronic inayotumiwa katika utaratibu huu hudumu kwa muda mrefu, na inafyonzwa mwilini pole pole. "Yote inategemea aina ya gel na itapakwa sehemu gani ya uso," Boro anajibu. "Kwa ujumla, hukaa kwenye tabaka za ngozi kwa muda wa mwaka mmoja, lakini wakati huu kwa kawaida hutofautiana kati ya miezi sita na 18." Inafaa kufafanua hapa kuwa sio asidi yote ya hyaluronic ni sawa: kuna uundaji thabiti zaidi na zingine ambazo zinaweza kuharibika zaidi. Wataalamu wanachagua aina inayofaa kulingana na sehemu ya uso na matokeo yanayorajiwa. Kwa kidevu au taya, kwa mfano, jeli maaluma inaweza kuwa muhimu, wakati juu ya midomo au kope, ni bora kutumia bidhaa rahisi na, ambayo itawawezesha harakati zaidi ya asili ya kinywa au macho. Mbali na uthabiti, sababu nyingine inayoingilia muda wa asidi ya hyaluronic ni harakati ya miundo ya uso. Huelekea kwenda haraka katika sehemu zinazosonga sana, kama vile midomo na macho, na hukaa kwa muda mrefu katika sehemu ambazo hazisogei, kama kidevu. Lakini bila shaka, wataalam hawasubiri hadi asidi ya hyaluronic imechoka kabisa ili kuonyesha maombi mapya. "Tunafanya ufuatiliaji wa mara kwa mara na tuna itifaki za kufanya mabadiliko, kama inavyohitajika," anasema Bor Athari mbaya zinaweza kutokea na ni muhimu kwamba wataalamu na wagonjwa wajue jinsi ya kuzitambua ili kuchukua hatua haraka na kuwa na uharibifu. Mojawapo ya hatari inayoogopa zaidi hutokea wakati bidhaa inapoingizwa kwenye sehemu isiyofaa ya uso. Kwa hili, asidi ya hyaluronic inaweza kukwama kwenye mishipa ya damu inayosaidia uso, hali ambayo itasababisha kufa kwa tishu katika sehemu za pua, midomo au hata upofu. "Ili kupunguza hatari hii, ni muhimu kufanya utaratibu huu na wataalamu ambao wana uzoefu mkubwa," anasema Salles. "Hili sio jambo unalojifunza katika kozi ya mwishoni mwa wiki. Inachukua miaka ya kujifunza kuelewa tofauti zote za anatomia ya uso. Na hata wataalamu wenye ujuzi zaidi wanaweza kufanya makosa". Ili kupunguza uharibifu, inawezekana kutumia enzyme inayoitwa hyaluronidase, ambayo ina kazi ya kunyonya asidi ya hyaluronic iliyotumiwa vibaya.	AFYA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Chanzo cha picha, Getty Images Katika miongo ya hivi, shinikizo la kutaka kuwa uso usio na mikunyanzi na dalili zingine za kuzeeka limeongezeka: asidi ya hyaluronic, dutu ambayo inaweza kutumika kwa sehemu za ndani za ngozi ili kukuza unyevu, kunyoosha ngozi kuupatia uso muonekano unaohitajika hasa kwenye kidevu. mashavu, midomo na kope. Bidhaa maarufu ya "kuhuisha ngozi ya uso" imekuw akinadiwa kama krimu ya urembo na matangazo ya kliniki ya urembo. Lakini je inaweza kutumiwa na kila mtu? Je kuna madhara yanayotokana na utumizi wa bidhaa hii ya urembo? Na je kuna tofauti gani kati ya krimu zinazouzwa madukani na sindano zinazotolewa na madaktari? Kwa kujibu maswali haya matano tunaelezea ni changamoto zinazohusiana bidhaa hii. Hyaluronic acid ni dutu inayotengenezwa na miili yetu yenyewe na ya baadhi ya wanyama. Ina kazi ya kudumisha unyevu wa asili wa seli zinazounda tabaka za ndani za ngozi, na pia kusaidia na kujaza tishu hii. Chanzo cha picha, Getty Images "Kwa miaka mingi kutokana na mchakato wa kuzeeka, tunapoteza ngozi ya ziada, ambayo inakuwa nyembamba na huru," anaelezea daktari Alessandra Grassi Salles, mratibu wa Kikundi cha Upasuaji wa Urembo, Vipodozi na Laser katika idara ya Tiba ya Chuo Kikuu cha Sao Paulo (USP), nchini Brazil. Hii "ngozi ya ziada" iliyotajwa na mtaalamu inalingana kwa usahihi na vitu vyote "hujaza" ngozi na kushikilia seli za ngozi pamoja. Kadri miaka inavyosonga na kupngua kwa asili ya asidi hii muhmu inayotolewa na mwili, ni kawaida kwa sehemu ya juu ya mwili wetu kulegea, kupata makunyanzi na mwishowe kuwa nyembamba. Kwa kupita kwa miaka na kupungua kwa asili kwa misombo hii, ni kawaida kwa safu ya juu ya mwili wetu kuwa dhaifu, kupata makunyanzi na mwishowe kuwa nyembamba. Hapa ndipo kuna haja ya kupaka asidi ya hyaluronic: lengo ni kuhuisha mwili na kuongeza kiwango dutu hii, ili kuweka ngozi katika hali inayohitajika. "Tatizo kubwa la asidi ya hyaluronic ambayo inatolewa na mwili haidumu kwa muda mrefu. Mwili huifyonza kwa chini ya saa 48," anasema Dkt. Daniel Boro, wa Jumuiya ya Upasuaji wa Umbo nchini Brazil. "Sekta hiyo ilitengeneza aina nyingine ya dutu hii ambayo ni sugu zaidi na iliyo na uwezo wa kubaki kwenye mwili kwa miezi." Chanzo cha picha, Getty Images Kwa sasa, asidi ya hyaluronic hudungwa katika taratibu unaofahamika kama aesthetic ambayo hupatikana kupitia njia ya usindikaji wa baadhi ya viumbe vinavyoweza kuonekana tu kupitia darubini. Krimu huwa na toleo la synthetic ya kiungo hiki. Jinsi uso wako unavyozeeka na umri kuongezeka ndivyo unavyopata (makunyanzi zaidi). Mbali na ujenzi, aina mbili za bidhaa zina tofauti za kimsingi katika utaratibu wa utendaji. "Kazi ya msingi ya krimu ni kukuza unyevu wa juu sana wa ngozi. Sindano zina kazi ya kujaza, kusaidia na uso kung'aa," anasema Dkt. Alessandra Ribeiro Romiti, mshauri wa Idara ya Vipodozi vya mwili kutoka Jumuiya ya Brazil ya masuala ya ngozi. Wataalamu wanaelezea kuwa krimu hutoa molekuli kubwa ambazo haziwezi kupitia sehemu ya kwanza za ngozi. Kwa hili, hakuna uwezekano kwamba asidi ya hyaluronic ambayo ni sehemu ya uundaji inazidi na kujaza matrix ya ziada ya seli iliyotajwa hapo juu. Athari sawa ya unyevu, kwa njia, huzingatiwa katika vidonge ambavyo pia vina kiungo hiki. Hata hivyo, kabla ya kuanza kutumia yoyote ya vipengele hivi, ni bora kutafuta mwongozo wa mtaalam. "Iwapo mtu huyo ana ngozi ya mafuta na anatumia cream nyingi, kuna hatari ya tabia hii kuziba vinyweleo vya ngozi na kusababisha chunusi," anaeleza Salles. Kwa ujumla, hakuna mapendekezo ambayo yanafaa watu wote. "Tunaweza kupaka asidi ya hyaluronic mwilini kama sehemu ya kudhibiti mchakato wa ngozi kuzeeka," anasema Boro. Kulingana na Romiti, kila kitu kitategemea kile mgonjwa anachotafuta na sifa zake za kibinafsi. "Hakuna umri sahihi wa kuanza matibabu. Kuna watu Salles anaongeza kuwa, pamoja na uwezekano wa kurekebisha vipengele fulani vya uso kupitia teknolojia mpya za urembo kama vile asidi ya hyaluronic, mtaalamu wa afya anahitaji kuelewa msukumu wa kila mtu. "Ni kosa kubwa kufikiria kuwa tunahitaji kuwa na uso wa miaka 30 ili kuwa na furaha. Tusipogundua kinachoendelea kwa mgonjwa anaweza kuwa na sura mpya, lakini hataridhika kikamilifu," anasema La. Asidi ya Hyaluronic inayotumiwa katika utaratibu huu hudumu kwa muda mrefu, na inafyonzwa mwilini pole pole. "Yote inategemea aina ya gel na itapakwa sehemu gani ya uso," Boro anajibu. "Kwa ujumla, hukaa kwenye tabaka za ngozi kwa muda wa mwaka mmoja, lakini wakati huu kwa kawaida hutofautiana kati ya miezi sita na 18." Inafaa kufafanua hapa kuwa sio asidi yote ya hyaluronic ni sawa: kuna uundaji thabiti zaidi na zingine ambazo zinaweza kuharibika zaidi. Wataalamu wanachagua aina inayofaa kulingana na sehemu ya uso na matokeo yanayorajiwa. Kwa kidevu au taya, kwa mfano, jeli maaluma inaweza kuwa muhimu, wakati juu ya midomo au kope, ni bora kutumia bidhaa rahisi na, ambayo itawawezesha harakati zaidi ya asili ya kinywa au macho. Mbali na uthabiti, sababu nyingine inayoingilia muda wa asidi ya hyaluronic ni harakati ya miundo ya uso. Huelekea kwenda haraka katika sehemu zinazosonga sana, kama vile midomo na macho, na hukaa kwa muda mrefu katika sehemu ambazo hazisogei, kama kidevu. Lakini bila shaka, wataalam hawasubiri hadi asidi ya hyaluronic imechoka kabisa ili kuonyesha maombi mapya. "Tunafanya ufuatiliaji wa mara kwa mara na tuna itifaki za kufanya mabadiliko, kama inavyohitajika," anasema Bor Athari mbaya zinaweza kutokea na ni muhimu kwamba wataalamu na wagonjwa wajue jinsi ya kuzitambua ili kuchukua hatua haraka na kuwa na uharibifu. Mojawapo ya hatari inayoogopa zaidi hutokea wakati bidhaa inapoingizwa kwenye sehemu isiyofaa ya uso. Kwa hili, asidi ya hyaluronic inaweza kukwama kwenye mishipa ya damu inayosaidia uso, hali ambayo itasababisha kufa kwa tishu katika sehemu za pua, midomo au hata upofu. "Ili kupunguza hatari hii, ni muhimu kufanya utaratibu huu na wataalamu ambao wana uzoefu mkubwa," anasema Salles. "Hili sio jambo unalojifunza katika kozi ya mwishoni mwa wiki. Inachukua miaka ya kujifunza kuelewa tofauti zote za anatomia ya uso. Na hata wataalamu wenye ujuzi zaidi wanaweza kufanya makosa". Ili kupunguza uharibifu, inawezekana kutumia enzyme inayoitwa hyaluronidase, ambayo ina kazi ya kunyonya asidi ya hyaluronic iliyotumiwa vibaya. ### Response: AFYA ### End
THERESIA GASPER, DAR ES SALAAM MSHAMBULIAJI wa timu ya Taifa anayekipiga katika Klabu ya TP Mazembe nchini Kongo, Mbwana Samatta, amewataka Watanzania wajitokeze kwa wingi Jumamosi katika mchezo kati ya Stars na Algeria, akieleza hawatawaangusha katika mchezo huo. Mchezaji huyo ambaye majuzi aliitoa kimasomaso klabu yake ya TP Mazembe kwa kuisaidia kuchukua ubingwa wa Afrika baada ya kuitoa timu ya USM Algier ya Algeria kwa jumla ya mabao 4-1 huku akiwa amefunga mabao saba, ameeleza Watanzania wategemee matokeo mazuri katika mchezo huo na kuibuka na ushindi. “Tunawashukuru Watanzania wote kwani tumekuwa tukiona sapoti yenu katika vyombo vya habari, tunawaahidi hatutawaangusha bali mtarajie mambo mazuri, mambo ya TP Mazembe yabaki huko huko kwa sasa ni zamu ya Taifa Stars,” alisema. Naye Thomas Ulimwengu alisema wapo tayari kupambana na wana imani watafanya vizuri katika mchezo huo na hawatakuwa tayari kuona wanapoteza ushindi. “Tunashukuru kwa sapoti ambayo mmekuwa mkitupa, hivyo ushindi wa TP Mazembe ubaki historia kilichobaki ni kuangalia timu yetu ya Taifa,” alisema. Hata hivyo, Samatta ameeleza bado anayo ndoto ya kuzidi kuitangaza vema Tanzania hasa pale atakapocheza ligi kubwa barani Ulaya. Alisema bado wanazingatia ushauri wa Rais mstaafu Dk. Jakaya Kikwete, hawafikirii kwamba TP Mazembe ndiyo mwisho wao bali wanafikiria kwenda mbali zaidi na kucheza soka Ulaya. “Bado ndoto yetu ipo pale pale, hatutaweza kuishia Mazembe na kujiona tumemaliza lazima tufanye kitu ambacho vizazi vijavyo waje waone kweli tulipata watu ambao wamesogea, hivyo wakati utakapofika tutalifanyia kazi,” alisema.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- THERESIA GASPER, DAR ES SALAAM MSHAMBULIAJI wa timu ya Taifa anayekipiga katika Klabu ya TP Mazembe nchini Kongo, Mbwana Samatta, amewataka Watanzania wajitokeze kwa wingi Jumamosi katika mchezo kati ya Stars na Algeria, akieleza hawatawaangusha katika mchezo huo. Mchezaji huyo ambaye majuzi aliitoa kimasomaso klabu yake ya TP Mazembe kwa kuisaidia kuchukua ubingwa wa Afrika baada ya kuitoa timu ya USM Algier ya Algeria kwa jumla ya mabao 4-1 huku akiwa amefunga mabao saba, ameeleza Watanzania wategemee matokeo mazuri katika mchezo huo na kuibuka na ushindi. “Tunawashukuru Watanzania wote kwani tumekuwa tukiona sapoti yenu katika vyombo vya habari, tunawaahidi hatutawaangusha bali mtarajie mambo mazuri, mambo ya TP Mazembe yabaki huko huko kwa sasa ni zamu ya Taifa Stars,” alisema. Naye Thomas Ulimwengu alisema wapo tayari kupambana na wana imani watafanya vizuri katika mchezo huo na hawatakuwa tayari kuona wanapoteza ushindi. “Tunashukuru kwa sapoti ambayo mmekuwa mkitupa, hivyo ushindi wa TP Mazembe ubaki historia kilichobaki ni kuangalia timu yetu ya Taifa,” alisema. Hata hivyo, Samatta ameeleza bado anayo ndoto ya kuzidi kuitangaza vema Tanzania hasa pale atakapocheza ligi kubwa barani Ulaya. Alisema bado wanazingatia ushauri wa Rais mstaafu Dk. Jakaya Kikwete, hawafikirii kwamba TP Mazembe ndiyo mwisho wao bali wanafikiria kwenda mbali zaidi na kucheza soka Ulaya. “Bado ndoto yetu ipo pale pale, hatutaweza kuishia Mazembe na kujiona tumemaliza lazima tufanye kitu ambacho vizazi vijavyo waje waone kweli tulipata watu ambao wamesogea, hivyo wakati utakapofika tutalifanyia kazi,” alisema. ### Response: MICHEZO ### End
KHARTOUM, SUDAN RAIS wa Sudan, Omar el-Bashir, amekataa mwaliko kutoka utawala wa Saudia Arabia wa kuhudhuria mkutano wa mataifa ya Kiislamu ambao Rais Donald Trump atakuwa mgeni rasmi. Bashir, ambaye alitoa sababu za kibinafsi, anasakwa kwa uhalifu wa kivita katika eneo la Darfur na Marekani ilikuwa haikufurahia mwaliko wake katika mkutano huo. Sudan ilikuwa imesema kuwa inataka kuimarisha uhusiano wake na Marekani katika mkutano huo. Saudia ndilo taifa la kwanza la ziara ya kigeni ya Trump. Taarifa ya Ofisi ya Rais Bashir ilisema kuwa rais huyo aliomba msamaha kwa Mfalme Salma wa Saudia kwa kushindwa kuhudhuria mkutano huo wa Riyadh. Hakuna maelezo zaidi yaliyotolewa juu ya uamuzi huo. Waziri wa masuala ya mataifa ya kigeni, Taha al-Hussein, atamwakilisha. Mwaka 2002 na 2010, mahakama ya kimataifa kuhusu uhalifu wa kivita (ICC) ilitoa agizo la kukamatwa kwa Rais Bashir kwa mauaji ya halaiki, uhalifu wa kivita na uhaifu dhidi ya binadamu katika eneo la Darfur, ambapo takriban watu 300,000 waliuawa.	KIMATAIFA	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- KHARTOUM, SUDAN RAIS wa Sudan, Omar el-Bashir, amekataa mwaliko kutoka utawala wa Saudia Arabia wa kuhudhuria mkutano wa mataifa ya Kiislamu ambao Rais Donald Trump atakuwa mgeni rasmi. Bashir, ambaye alitoa sababu za kibinafsi, anasakwa kwa uhalifu wa kivita katika eneo la Darfur na Marekani ilikuwa haikufurahia mwaliko wake katika mkutano huo. Sudan ilikuwa imesema kuwa inataka kuimarisha uhusiano wake na Marekani katika mkutano huo. Saudia ndilo taifa la kwanza la ziara ya kigeni ya Trump. Taarifa ya Ofisi ya Rais Bashir ilisema kuwa rais huyo aliomba msamaha kwa Mfalme Salma wa Saudia kwa kushindwa kuhudhuria mkutano huo wa Riyadh. Hakuna maelezo zaidi yaliyotolewa juu ya uamuzi huo. Waziri wa masuala ya mataifa ya kigeni, Taha al-Hussein, atamwakilisha. Mwaka 2002 na 2010, mahakama ya kimataifa kuhusu uhalifu wa kivita (ICC) ilitoa agizo la kukamatwa kwa Rais Bashir kwa mauaji ya halaiki, uhalifu wa kivita na uhaifu dhidi ya binadamu katika eneo la Darfur, ambapo takriban watu 300,000 waliuawa. ### Response: KIMATAIFA ### End
JESHI la Polisi Kanda Maalum ya Dar es Salaam limejipanga kikamilifu kuimarisha ulinzi katika uwanja Taifa mnamo Januari 4, 2020 ambapo watani wa jadi Simba na Yanga watajitupa uwanjani kutafuta pointi tatu muhimu.Hata hivyo, mashabiki na wapenzi wa Simba na Yanga wametakiwa kufika kwa wingi uwanjani hapo kwani kutakuwa na ulinzi wa uhakika.Taarifa iliyotolewa leo, Jumanne (Desemba 31, 2019) na Kamanda Lazaro Mambosasa imewataka mashabiki kushabikia kistaarabu na kujiepusha na vitendo vya uvunjifu wa sheria. "...hivyo basi hatutasita kumchukulia hatua kali za kisheria mtu yeyote atakayejaribu kufanya fujo.Kwa niaba ya Maofisa,Wakaguzi na askari napenda kuwatakia heri ya Mwaka mpya 2020 wakazi wote wa Dar es Salaam waendelee kutupa ushirikiano kwa mwaka 2020.	MICHEZO	Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- JESHI la Polisi Kanda Maalum ya Dar es Salaam limejipanga kikamilifu kuimarisha ulinzi katika uwanja Taifa mnamo Januari 4, 2020 ambapo watani wa jadi Simba na Yanga watajitupa uwanjani kutafuta pointi tatu muhimu.Hata hivyo, mashabiki na wapenzi wa Simba na Yanga wametakiwa kufika kwa wingi uwanjani hapo kwani kutakuwa na ulinzi wa uhakika.Taarifa iliyotolewa leo, Jumanne (Desemba 31, 2019) na Kamanda Lazaro Mambosasa imewataka mashabiki kushabikia kistaarabu na kujiepusha na vitendo vya uvunjifu wa sheria. "...hivyo basi hatutasita kumchukulia hatua kali za kisheria mtu yeyote atakayejaribu kufanya fujo.Kwa niaba ya Maofisa,Wakaguzi na askari napenda kuwatakia heri ya Mwaka mpya 2020 wakazi wote wa Dar es Salaam waendelee kutupa ushirikiano kwa mwaka 2020. ### Response: MICHEZO ### End