Datasets:

derekiya

/

swahili_news_categorize

like 0

Ajali za pikipiki maarufu bodaboda, zimechangia matatizo ya ubongo kiwango kikubwa kulinganisha na ajali nyingine. Mbali na ajali za bodaboda, kuanguka kwenye mti nayo inadaiwa kuongeza idadi ya Watanzania wenye matatizo ya ubongo hasa kupasuka kwa mishipa ya fahamu na saratani ya ubongo. Daktari Bingwa wa Upasuaji Ubongo na Mishipa ya Fahamu wa Taasisi ya Mifupa Muhimbili (MOI), Samuel Swai amesema leo kutokana na hali hiyo serikali hulazimika kuwapatia rufaa ya matibabu wagonjwa kati ya saba hadi nane kwenda nchini India ambako yanatolewa katika utaalamu wa kiwango cha hali ya juu. “Ingawa Moi ina uwezo wa kufanya upasuaji wa ubongo hata hivyo hulazimika kuwapatia rufaa wagonjwa ambao huhitaji huduma ya kibingwa zaidi kwenda India kwa sababu bado hatujitoshelezi Kwa upande wa vifaa na gharama za matibabu ni kubwa ambapo mgonjwa mmoja hugharimu kati ya Sh milioni 20 hadi 25 kufanikisha upasuaji ambazo serikali hugharamia,” amesema.  

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Ajali za pikipiki maarufu bodaboda, zimechangia matatizo ya ubongo kiwango kikubwa kulinganisha na ajali nyingine. Mbali na ajali za bodaboda, kuanguka kwenye mti nayo inadaiwa kuongeza idadi ya Watanzania wenye matatizo ya ubongo hasa kupasuka kwa mishipa ya fahamu na saratani ya ubongo. Daktari Bingwa wa Upasuaji Ubongo na Mishipa ya Fahamu wa Taasisi ya Mifupa Muhimbili (MOI), Samuel Swai amesema leo kutokana na hali hiyo serikali hulazimika kuwapatia rufaa ya matibabu wagonjwa kati ya saba hadi nane kwenda nchini India ambako yanatolewa katika utaalamu wa kiwango cha hali ya juu. “Ingawa Moi ina uwezo wa kufanya upasuaji wa ubongo hata hivyo hulazimika kuwapatia rufaa wagonjwa ambao huhitaji huduma ya kibingwa zaidi kwenda India kwa sababu bado hatujitoshelezi Kwa upande wa vifaa na gharama za matibabu ni kubwa ambapo mgonjwa mmoja hugharimu kati ya Sh milioni 20 hadi 25 kufanikisha upasuaji ambazo serikali hugharamia,” amesema.   ### Response: KITAIFA ### End

Na Kulwa Mzee-Dar es Salaam ALIYEKUWA Naibu Waziri wa Kilimo na Chakula wa Serikali ya Awamu ya Nne, Adam Malima na dereva wake wamefikishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu wakikabiliwa na mashtaka mawili likiwemo la kumzuia Polisi kufanya kazi yake. Washtakiwa hao, Malima na Ramadhani Kwagwande walifikishwa mahakamani hapo jana mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Respicius Mwijage na kusomewa mashtaka na Wakili wa Serikali Mwanaamina Kombakono. Kombakono alidai shtaka la kwanza linamkabili Ramadhani, anayedaiwa Mei 15 mwaka huu maeneo ya Masaki kwa nia ya kukataa kukamatwa kwa kuegesha gari lenye namba T 587 DDL vibaya, alimjeruhi Ofisa wa Kampuni ya Priscane Business Enterprises, Mwita Joseph na kumsababishia maumivu ya mwili. Shtaka la pili la shambulio linamkabili Malima ambapo anadaiwa katika tarehe hiyo na eneo hilo alimzuia askari polisi Abdul mwenye namba H 7818,  kufanya kazi yake ya kumkamata Ramadhani ambaye alifanya kosa la kujeruhi. Washtakiwa wanadaiwa kutenda kosa hilo maeneo ya  Masaki karibu na Hoteli ya Double Tree, ambapo baada ya kusomewa mashtaka, wote wakiwakilishwa na Wakili Peter Kibatala walikana mashtaka, upelelezi haujakamilika na Jamhuri hawakuwa na pingamizi kwa washtakiwa kupata dhamana. Hakimu Mwijage aliamuru kila mshtakiwa kuwa na mdhamini mmoja, mwenye barua ya utambulisho kutoka ofisi yoyote inayotambulika na wasaini dhamana ya maandishi ya Sh milioni tano. Washtakiwa wote walitimiza masharti ya dhamana, wako nje kwa dhamana. Wakili Kibatala aliifahamisha mahakama kwamba kesi itakapokuja kwa mara nyingine atawasilisha pingamizi kuhusu shtaka linalomkabili Malima. Kibatala alidai shtaka linadai shambulio lakini maelezo ya shtaka yanaelezea kuhusu kuzuia Polisi kufanya kazi yake. Alidai shtaka na maelezo vinatofautiana hivyo atawasilisha pingamizi kuomba shtaka hilo lifutwe. Kesi iliahirishwa hadi Juni 15 mwaka huu kwa ajili ya kutajwa. Naye Waziri wa Mambo ya Ndani ya Nchi, Mwigulu Nchemba, amemwagiza Mkuu wa Jeshi la Polisi nchini (IGP), Ernest Mangu, afuatilie tukio la askari polisi mmoja jijini Dar es Salaam, aliyemtisha kwa risasi Malima ambaye pia aliwahi kuwa Naibu Waziri wa Fedha katika serikali hiyo ya awamu ya nne. Akizungumza na waandishi wa habari nje ya ukumbi wa Bunge mjini Dodoma jana, Mwigulu alisema amelazimika kutoa agizo hilo ili ajue ukweli wa tukio hilo. “Nimemwagiza IGP alifuatilie tukio hilo na baadaye anipe taarifa sahihi kwa sababu hadi sasa silijui kwa undani. Ile ‘clip’ ya majibizano na jinsi risasi ilivyorushwa nimeshaiona, lakini tatizo lililopo ni kwamba, sijui walianza anzaje hadi kufikia hatua ya polisi kurusha risasi hewani. “Kwa hiyo, nawaomba mnivumilie kidogo, nisubiri taarifa kutoka kwa IGP na baadaye nitawapa taarifa sahihi,” alisema Waziri Mwigulu kwa kifupi. Wakati Mwigulu akisema hayo, awali Mbunge wa Buyungu, Kasuku Bilago (Chadema), aliomba mwongozo kwa Mwenyekiti wa Bunge, Mussa Zungu akitaka kujua ni hatua gani zitachukuliwa na Serikali ili kukabiliana na matumizi ya silaha hadharani. Jeshi la Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, limesema kama lisingemkamata Malima ingekuwa aibu kwa jeshi hilo na askari husika wangeshtakiwa kwa woga. Akizungumza na waandishi wa habari jana, Kamanda wa Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, Simon Sirro, alisema Malima na dereva wake walikuwa wanawazuia polisi wasifanye kazi yao. “Polisi walilazimika kufyatua risasi tatu hewani kutokana na mazingira yaliyokuwepo ambayo yalikuwa ni hatarishi. Ingekuwa ni aibu na tungewashtaki wao (askari) kwa kushindwa kukamata washtakiwa na kupeleka kielelezo kunakotakiwa. “Sisi polisi kama kuna mtuhumiwa na kielelezo ni lazima utumie nguvu ya kadiri kuhakikisha anakwenda kituo cha polisi na usipofanya hivyo utashtakiwa kwa woga,” alisema Sirro.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Kulwa Mzee-Dar es Salaam ALIYEKUWA Naibu Waziri wa Kilimo na Chakula wa Serikali ya Awamu ya Nne, Adam Malima na dereva wake wamefikishwa katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu wakikabiliwa na mashtaka mawili likiwemo la kumzuia Polisi kufanya kazi yake. Washtakiwa hao, Malima na Ramadhani Kwagwande walifikishwa mahakamani hapo jana mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Respicius Mwijage na kusomewa mashtaka na Wakili wa Serikali Mwanaamina Kombakono. Kombakono alidai shtaka la kwanza linamkabili Ramadhani, anayedaiwa Mei 15 mwaka huu maeneo ya Masaki kwa nia ya kukataa kukamatwa kwa kuegesha gari lenye namba T 587 DDL vibaya, alimjeruhi Ofisa wa Kampuni ya Priscane Business Enterprises, Mwita Joseph na kumsababishia maumivu ya mwili. Shtaka la pili la shambulio linamkabili Malima ambapo anadaiwa katika tarehe hiyo na eneo hilo alimzuia askari polisi Abdul mwenye namba H 7818,  kufanya kazi yake ya kumkamata Ramadhani ambaye alifanya kosa la kujeruhi. Washtakiwa wanadaiwa kutenda kosa hilo maeneo ya  Masaki karibu na Hoteli ya Double Tree, ambapo baada ya kusomewa mashtaka, wote wakiwakilishwa na Wakili Peter Kibatala walikana mashtaka, upelelezi haujakamilika na Jamhuri hawakuwa na pingamizi kwa washtakiwa kupata dhamana. Hakimu Mwijage aliamuru kila mshtakiwa kuwa na mdhamini mmoja, mwenye barua ya utambulisho kutoka ofisi yoyote inayotambulika na wasaini dhamana ya maandishi ya Sh milioni tano. Washtakiwa wote walitimiza masharti ya dhamana, wako nje kwa dhamana. Wakili Kibatala aliifahamisha mahakama kwamba kesi itakapokuja kwa mara nyingine atawasilisha pingamizi kuhusu shtaka linalomkabili Malima. Kibatala alidai shtaka linadai shambulio lakini maelezo ya shtaka yanaelezea kuhusu kuzuia Polisi kufanya kazi yake. Alidai shtaka na maelezo vinatofautiana hivyo atawasilisha pingamizi kuomba shtaka hilo lifutwe. Kesi iliahirishwa hadi Juni 15 mwaka huu kwa ajili ya kutajwa. Naye Waziri wa Mambo ya Ndani ya Nchi, Mwigulu Nchemba, amemwagiza Mkuu wa Jeshi la Polisi nchini (IGP), Ernest Mangu, afuatilie tukio la askari polisi mmoja jijini Dar es Salaam, aliyemtisha kwa risasi Malima ambaye pia aliwahi kuwa Naibu Waziri wa Fedha katika serikali hiyo ya awamu ya nne. Akizungumza na waandishi wa habari nje ya ukumbi wa Bunge mjini Dodoma jana, Mwigulu alisema amelazimika kutoa agizo hilo ili ajue ukweli wa tukio hilo. “Nimemwagiza IGP alifuatilie tukio hilo na baadaye anipe taarifa sahihi kwa sababu hadi sasa silijui kwa undani. Ile ‘clip’ ya majibizano na jinsi risasi ilivyorushwa nimeshaiona, lakini tatizo lililopo ni kwamba, sijui walianza anzaje hadi kufikia hatua ya polisi kurusha risasi hewani. “Kwa hiyo, nawaomba mnivumilie kidogo, nisubiri taarifa kutoka kwa IGP na baadaye nitawapa taarifa sahihi,” alisema Waziri Mwigulu kwa kifupi. Wakati Mwigulu akisema hayo, awali Mbunge wa Buyungu, Kasuku Bilago (Chadema), aliomba mwongozo kwa Mwenyekiti wa Bunge, Mussa Zungu akitaka kujua ni hatua gani zitachukuliwa na Serikali ili kukabiliana na matumizi ya silaha hadharani. Jeshi la Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, limesema kama lisingemkamata Malima ingekuwa aibu kwa jeshi hilo na askari husika wangeshtakiwa kwa woga. Akizungumza na waandishi wa habari jana, Kamanda wa Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, Simon Sirro, alisema Malima na dereva wake walikuwa wanawazuia polisi wasifanye kazi yao. “Polisi walilazimika kufyatua risasi tatu hewani kutokana na mazingira yaliyokuwepo ambayo yalikuwa ni hatarishi. Ingekuwa ni aibu na tungewashtaki wao (askari) kwa kushindwa kukamata washtakiwa na kupeleka kielelezo kunakotakiwa. “Sisi polisi kama kuna mtuhumiwa na kielelezo ni lazima utumie nguvu ya kadiri kuhakikisha anakwenda kituo cha polisi na usipofanya hivyo utashtakiwa kwa woga,” alisema Sirro. ### Response: KITAIFA ### End

Na VERONICA ROMWALD – DAR ES SALAAM UTAMADUNI wa kusindika vyakula hasa vya nafaka umekuwapo tangu enzi na enzi hadi sasa. Vyakula kama vile karanga, mihogo, mbogamboga na vinginevyo vimekuwa vikisindikwa kwa njia ya kienyeji hasa kuanikwa juani. Pamoja na kwamba ni utamaduni unaosaidia kuhifadhi chakula hata hivyo, wataalamu wa afya wanasema ikiwa havitasindikwa vizuri vinaweza kusababisha mtu kupata magonjwa ya ini. Hivi majuzi, MTANZANIA lilifanya mahojiano maalumu na Daktari Bingwa wa Magonjwa ya Mfumo wa Chakula na Ini, John Rwegasha katika Hospitali ya Taifa Muhimbili ambaye ameeleza kwa kina kuhusu suala hilo. Dk. Rwegasa anasema vyakula vilivyosindikwa kienyeji hutoa fangasi (afro-toxin) ambayo iwapo mtu akila chakula hicho huwala fangasi hao. “Utaona mwanzo chakula kilikuwa na mwonekano wa rangi nyeupe lakini kinageuka kuwa cheusi, wale ni fangasi na mtu anapokula chakula hicho huwala wale fangasi na huingia mwilini mwake na ikiwa atakula wakiwa hai huwa wanatoa sumu,” anasema. Anasema zipo tafiti ambazo zimewahi kufanyika katika mikoa ya Tabora na Shinyanga ambazo zinaonesha matatizo ya ini yalitokana na ulaji wa vyakula vilivyosindikwa kienyeji. Daktari huyo anasema wakati mwingine mtu huweza kupata tatizo la ini kutokana na vinasaba vyake.   Hatari kuliko Ukimwi Ugonjwa wa homa ya ini unatajwa kuwa hatari zaidi ya Ukimwi, uwezekano wa mtu kupata maambukizi ya virusi vya homa ya ini ikiwa atajamiiana na mtu mwenye virusi hivyo ni mara 10 zaidi ikilinganishwa na maambukizi ya Virusi Vya Ukimwi. Inaelezwa, homa ya ini ni hatari huku njia za maambukizi ni kama zile za maambukizi ya VVU na ikiwa mtu hatapata matibabu mapema huweza kuvisambaza virusi hivi kwa kasi kubwa mno kwa wengine. Dk. Rwegasha anasema takwimu zinaonesha watu wanane kati ya 100 nchini wana maambukizi ya Virusi vya Homa ya Ini hususan Hepatit B. “Kwa mujibu wa takwimu za Shirika la Afya Duniani (WHO), Tanzania imepewa kiwango cha asilimia tano cha maambukizi. Tunacho pia kiwango cha Kitaifa ambacho ni asilimia tano hadi 17,” anasema. Anaongeza: “Kuna makundi ambayo yapo katika hatari ya kupata maambukizi wakiwamo watu wanaoishi na maambukizi ya VVU wenyewe kiwango chao ni asilimia 17, kundi la wajawazito wana kiwango cha asilimia tano.   Takwimu za WHO Kulingana na takwimu za Shirika la Afya Duniani (WHO), vifo vitokanavyo na ugonjwa wa homa ya ini duniani vinaongezeka ambapo mwaka 2015 kulikuwa na vifo milioni 1.34. WHO linaeleza idadi hiyo ya vifo ilikuwa sawa na vile vilivyotokana na ugonjwa wa kifua kikuu na zaidi ya vile vilivyotokana na ugonjwa wa Ukimwi ambavyo vilikuwa vifo milioni 1.1. Shirika hilo linaeleza mwaka 2015, kulikuwa na maambukizi mapya milioni 1.75 kwa watu wazima kutokana na virusi vya homa ya ini aina ya C na kwamba vilichangiwa na matumizi ya sindano yasiyo salama.   Wanaume hatarini Dk. Rwegasha ambaye ni miongoni mwa wataalamu waliokwenda nchini India kujifunza jinsi ya kufanya upasuaji wa kupandikiza ini, anasema wanaume ndiyo kundi lililopo hatarini zaidi kupata maambukizi ya ugonjwa huo kuliko wanawake. “Hapa hospitalini, kati ya wagonjwa wanaolazwa wodini tunaowatibu magonjwa ya ini, asilimia 60 ni wanaume na 40 ni wanawake,” anabainisha. Anasema hiyo inatokana na baadhi ya wanaume kuwa na tabia hatarishi zinazowasababisha kupata magonjwa hayo ikiwamo  unywaji pombe hasa zile zisizothibitishwa ubora wake. “Baadhi ya wanaume wana tabia ya kuwa na uhusiano na wanawake zaidi ya mmoja, ni hatari ikiwa anakutana na ambaye ana maambukizi ya virusi hivi basi huambukizwa kwa urahisi,” anabainisha. Anasema katika kitengo hicho asilimia 60 ya wagonjwa wamepata matatizo ya ini kutokana na kupata maambukizi ya Virusi vya Homa ya Ini.   Makundi mengine Anataja makundi mengine ambayo yanapaswa kupewa chanjo ili kudhibiti kiwango cha maambukizi kuwa ni wanaojidunga dawa za kulevya, wanaofanya biashara ya ngono na mengineyo. “Duniani, takwimu zilizotolewa na WHO zinaoonesha kati ya watu bilioni mbili waliogundulika na kutibiwa virusi vya homa ya ini, 450 bado wanaishi navyo,” anasema. Kwa mujibu wa WHO kila mwaka watu milioni 1.5 hufariki dunia kwa maambukizi ya virusi vya homa ya ini na kila mwaka kunagundulika kesi mpya milioni nne za watu wenye virusi hivi.   Chanzo saratani ya ini Anasema tafiti zinaonesha asilimia 60 hadi 80 ya saratani ya ini zinazogundulika duniani huwa zimetokana (zimesababishwa) na maambukizi ya virusi hivyo. “Changamoto tunayoiona ni kwamba wakati unatibu wagonjwa bado kunajitokeza maambukizi mapya, vifo na kuna makundi ya watu ambayo huwa ni carrier (wabebaji) wa virusi hivi ambao huvisambaza kwa kasi kwa wengine,” anasema.   Kuhusu upandikizaji Mkuu wa Kitengo cha Mawasiliano ya Umma na Huduma kwa Wateja, Aminiel Aligaesha anasema: “Jopo la wataalamu lililokwenda India lina madaktari bingwa wanne wa magonjwa ya mfumo wa chakula na ini, wauguzi wawili wanaosimamia mifumo ya hadubini na mhandisi wa vifaa tiba anayesimamia mitambo ya hadubini,” anabainisha. Anasema mafunzo hayo yatachukua miezi mitatu na wataalamu hao watarejea nchini wiki ya kwanza ya Machi, mwaka huu. Anasema pindi watakaporejea wataongeza ufanisi katika uchunguzi na tiba ya magonjwa ya ini, kutoa mawe, kuzibua mifereji ya nyongo na kongosho iliyozibwa na uvimbe. “Tutaweza kufanya upasuaji wa ini kuondoa uvimbe mkubwa unaodhoofisha afya na kutishia maisha ya wagonjwa, aidha lengo kubwa ni kujenga uwezo wa ndani kwa muda mfupi utakaowezesha kufanyika kwa upandikizaji wa ini kwa wagonjwa wenye mahitaji haya,” anasema. Aligaesha anasema hatua hiyo imelenga pia kutekeleza adhima ya serikali kwa vitendo ya kupunguza rufaa za nje ambazo serikali ilikuwa ikigharamia fedha nyingi kutibu magonjwa hayo. Kupitia taarifa aliyotolewa mapema, mwaka jana kwa vyombo vya habari Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu anasema kwa Tanzania tafiti na takwimu chache zilizopo zinaonyesha uwepo wa maambukizi ya virus vya Hepatitis B na C. “Kwa mfano, kati ya wachangiaji damu 200,000 kwa mwaka 2016, asilimia 6 kati yao (takriban watu 12,000) walikuwa na maambukizi ya Hepatitis B,” anabainisha. Anasema tafiti zinaonyesha kuwa, kwa wagonjwa waliolazwa hospitalini homa ya ini inayosababishwa na virusi vya aina B (Hepatitis B) inakadiriwa kuwepo kwa asilimia 16-50. “Kwa upande wa homa ya ini inayosababishwa na virusi aina ya C (Hepatitis C) inakadiriwa kuwapo kwa asilimia mbili miongoni mwa wanajamii. “Aidha, maambukizi ya Homa ya Ini ya aina ya B na C (Hepatitis B na C) ni tatizo kubwa miongoni mwa watu wenye maambukizi ya Virusi vya Ukimwi,” anasema.   Matibabu Waziri Ummy anasema gharama ya kutibu ugonjwa huo ni kubwa hivyo ni vema jamii ikajikinga kuuepuka. “Kinga ni bora kuliko tiba, tiba kwa wagonjwa waliopata kirusi aina ya A na E, mara nyingi hutolewa kutokana na dalili zinazoambatana na ugonjwa huu,” anasema. Anasema kwa wagonjwa waliogundulika kuwa na Hepatitis B au C, matibabu hutegemea hatua mgonjwa aliyofikia. “Wakati mwingine magonjwa hulazimika kupewa dawa za kupunguza makali ya virusi vya ugonjwa huo kwa kipindi chote cha uhai wake,” anasema. Anaongeza” “Gharama za dawa hizi ni kubwa sana. Kwa mgonjwa aliyepata maambukizi ya Homa ya Ini kupitia Virusi aina ya C, gharama ya dawa ni kati ya Sh milioni tatu hadi tano kulingana na muda wa tiba.   Mradi maalumu Anasema serikali kupitia mradi maalumu wa awali (Hepatitis B and C Pilot project), inatoa matibabu bila malipo kwa wagonjwa walioathirika na ugonjwa huo katika Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH). “Lakini hadi sasa hakuna dawa maalumu inayotumika kutibu virusi vya  aina ya Hepatitis D,” anabainisha.   Jinsi ya kujikinga Waziri huyo anasema ugonjwa huo unaweza kukingwa kwa kutumia chanjo ambayo hutolewa kwa mtu asiye na maambukizi ya virusi hivyo. “Kwa maambukizi ya kirusi aina ya B, chanjo ya ugonjwa huo hutolewa kwa mtu asiye na maambukizi ya virusi hivyo na hutoa kinga kwa kipindi chote cha maisha yake,” anasema. Anasema hapa nchini chanjo hiyo kwa sasa hutolewa kwa watoto wachanga bila malipo. “Chanjo hii ilianza kutolewa kwa watoto wachanga nchini waliozaliwa kuanzia mwaka 2003 ipo kwenye mchanganyiko wa Pentavalenti. “Hadi kufikia mwaka 2015, inakadiriwa asilimia 97 ya watoto wote waliozaliwa kuanzia mwaka 2003 walipata chanjo hiyo,” anasema. Anasema chanjo ya Hepatitis A ipo na inatumika kwa baadhi ya nchi lakini hapa nchini kwetu hatujaanza utaratibu wa kutoa chanjo hiyo kwa sababu tatizo kubwa zaidi linalotukabili kwa sasa ni Hepatitis B. “Hakuna chanjo dhidi ya  Hepatitis C, D na E.  Hata hivyo ugonjwa wa Hepatitis D unaweza kuzuilika kwa kuwachanja watu dhidi ya Hepatitis B. “Kama wajibu wa waajiri kuwakinga watumishi wao sehemu za kazi, chanjo ya kuzuia maambukizi ya Hepatitis B hutolewa kwa watumishi wa sekta ya Afya kwa gharama ya serikali. “Lakini pia ni vema jamii ikaepuka kujidunga madawa ya kulevya, kuepuka ngono zembe pia kwani ni miongoni mwa njia zinazotajwa kuchangia mtu kupata ugonjwa huu,” anasema na kuongeza: “Katika hatua za mwishoni mwathirika wa ugonjwa huu anaweza kupata saratani ya ini hivyo ni vema kujikinga.

AFYA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na VERONICA ROMWALD – DAR ES SALAAM UTAMADUNI wa kusindika vyakula hasa vya nafaka umekuwapo tangu enzi na enzi hadi sasa. Vyakula kama vile karanga, mihogo, mbogamboga na vinginevyo vimekuwa vikisindikwa kwa njia ya kienyeji hasa kuanikwa juani. Pamoja na kwamba ni utamaduni unaosaidia kuhifadhi chakula hata hivyo, wataalamu wa afya wanasema ikiwa havitasindikwa vizuri vinaweza kusababisha mtu kupata magonjwa ya ini. Hivi majuzi, MTANZANIA lilifanya mahojiano maalumu na Daktari Bingwa wa Magonjwa ya Mfumo wa Chakula na Ini, John Rwegasha katika Hospitali ya Taifa Muhimbili ambaye ameeleza kwa kina kuhusu suala hilo. Dk. Rwegasa anasema vyakula vilivyosindikwa kienyeji hutoa fangasi (afro-toxin) ambayo iwapo mtu akila chakula hicho huwala fangasi hao. “Utaona mwanzo chakula kilikuwa na mwonekano wa rangi nyeupe lakini kinageuka kuwa cheusi, wale ni fangasi na mtu anapokula chakula hicho huwala wale fangasi na huingia mwilini mwake na ikiwa atakula wakiwa hai huwa wanatoa sumu,” anasema. Anasema zipo tafiti ambazo zimewahi kufanyika katika mikoa ya Tabora na Shinyanga ambazo zinaonesha matatizo ya ini yalitokana na ulaji wa vyakula vilivyosindikwa kienyeji. Daktari huyo anasema wakati mwingine mtu huweza kupata tatizo la ini kutokana na vinasaba vyake.   Hatari kuliko Ukimwi Ugonjwa wa homa ya ini unatajwa kuwa hatari zaidi ya Ukimwi, uwezekano wa mtu kupata maambukizi ya virusi vya homa ya ini ikiwa atajamiiana na mtu mwenye virusi hivyo ni mara 10 zaidi ikilinganishwa na maambukizi ya Virusi Vya Ukimwi. Inaelezwa, homa ya ini ni hatari huku njia za maambukizi ni kama zile za maambukizi ya VVU na ikiwa mtu hatapata matibabu mapema huweza kuvisambaza virusi hivi kwa kasi kubwa mno kwa wengine. Dk. Rwegasha anasema takwimu zinaonesha watu wanane kati ya 100 nchini wana maambukizi ya Virusi vya Homa ya Ini hususan Hepatit B. “Kwa mujibu wa takwimu za Shirika la Afya Duniani (WHO), Tanzania imepewa kiwango cha asilimia tano cha maambukizi. Tunacho pia kiwango cha Kitaifa ambacho ni asilimia tano hadi 17,” anasema. Anaongeza: “Kuna makundi ambayo yapo katika hatari ya kupata maambukizi wakiwamo watu wanaoishi na maambukizi ya VVU wenyewe kiwango chao ni asilimia 17, kundi la wajawazito wana kiwango cha asilimia tano.   Takwimu za WHO Kulingana na takwimu za Shirika la Afya Duniani (WHO), vifo vitokanavyo na ugonjwa wa homa ya ini duniani vinaongezeka ambapo mwaka 2015 kulikuwa na vifo milioni 1.34. WHO linaeleza idadi hiyo ya vifo ilikuwa sawa na vile vilivyotokana na ugonjwa wa kifua kikuu na zaidi ya vile vilivyotokana na ugonjwa wa Ukimwi ambavyo vilikuwa vifo milioni 1.1. Shirika hilo linaeleza mwaka 2015, kulikuwa na maambukizi mapya milioni 1.75 kwa watu wazima kutokana na virusi vya homa ya ini aina ya C na kwamba vilichangiwa na matumizi ya sindano yasiyo salama.   Wanaume hatarini Dk. Rwegasha ambaye ni miongoni mwa wataalamu waliokwenda nchini India kujifunza jinsi ya kufanya upasuaji wa kupandikiza ini, anasema wanaume ndiyo kundi lililopo hatarini zaidi kupata maambukizi ya ugonjwa huo kuliko wanawake. “Hapa hospitalini, kati ya wagonjwa wanaolazwa wodini tunaowatibu magonjwa ya ini, asilimia 60 ni wanaume na 40 ni wanawake,” anabainisha. Anasema hiyo inatokana na baadhi ya wanaume kuwa na tabia hatarishi zinazowasababisha kupata magonjwa hayo ikiwamo  unywaji pombe hasa zile zisizothibitishwa ubora wake. “Baadhi ya wanaume wana tabia ya kuwa na uhusiano na wanawake zaidi ya mmoja, ni hatari ikiwa anakutana na ambaye ana maambukizi ya virusi hivi basi huambukizwa kwa urahisi,” anabainisha. Anasema katika kitengo hicho asilimia 60 ya wagonjwa wamepata matatizo ya ini kutokana na kupata maambukizi ya Virusi vya Homa ya Ini.   Makundi mengine Anataja makundi mengine ambayo yanapaswa kupewa chanjo ili kudhibiti kiwango cha maambukizi kuwa ni wanaojidunga dawa za kulevya, wanaofanya biashara ya ngono na mengineyo. “Duniani, takwimu zilizotolewa na WHO zinaoonesha kati ya watu bilioni mbili waliogundulika na kutibiwa virusi vya homa ya ini, 450 bado wanaishi navyo,” anasema. Kwa mujibu wa WHO kila mwaka watu milioni 1.5 hufariki dunia kwa maambukizi ya virusi vya homa ya ini na kila mwaka kunagundulika kesi mpya milioni nne za watu wenye virusi hivi.   Chanzo saratani ya ini Anasema tafiti zinaonesha asilimia 60 hadi 80 ya saratani ya ini zinazogundulika duniani huwa zimetokana (zimesababishwa) na maambukizi ya virusi hivyo. “Changamoto tunayoiona ni kwamba wakati unatibu wagonjwa bado kunajitokeza maambukizi mapya, vifo na kuna makundi ya watu ambayo huwa ni carrier (wabebaji) wa virusi hivi ambao huvisambaza kwa kasi kwa wengine,” anasema.   Kuhusu upandikizaji Mkuu wa Kitengo cha Mawasiliano ya Umma na Huduma kwa Wateja, Aminiel Aligaesha anasema: “Jopo la wataalamu lililokwenda India lina madaktari bingwa wanne wa magonjwa ya mfumo wa chakula na ini, wauguzi wawili wanaosimamia mifumo ya hadubini na mhandisi wa vifaa tiba anayesimamia mitambo ya hadubini,” anabainisha. Anasema mafunzo hayo yatachukua miezi mitatu na wataalamu hao watarejea nchini wiki ya kwanza ya Machi, mwaka huu. Anasema pindi watakaporejea wataongeza ufanisi katika uchunguzi na tiba ya magonjwa ya ini, kutoa mawe, kuzibua mifereji ya nyongo na kongosho iliyozibwa na uvimbe. “Tutaweza kufanya upasuaji wa ini kuondoa uvimbe mkubwa unaodhoofisha afya na kutishia maisha ya wagonjwa, aidha lengo kubwa ni kujenga uwezo wa ndani kwa muda mfupi utakaowezesha kufanyika kwa upandikizaji wa ini kwa wagonjwa wenye mahitaji haya,” anasema. Aligaesha anasema hatua hiyo imelenga pia kutekeleza adhima ya serikali kwa vitendo ya kupunguza rufaa za nje ambazo serikali ilikuwa ikigharamia fedha nyingi kutibu magonjwa hayo. Kupitia taarifa aliyotolewa mapema, mwaka jana kwa vyombo vya habari Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu anasema kwa Tanzania tafiti na takwimu chache zilizopo zinaonyesha uwepo wa maambukizi ya virus vya Hepatitis B na C. “Kwa mfano, kati ya wachangiaji damu 200,000 kwa mwaka 2016, asilimia 6 kati yao (takriban watu 12,000) walikuwa na maambukizi ya Hepatitis B,” anabainisha. Anasema tafiti zinaonyesha kuwa, kwa wagonjwa waliolazwa hospitalini homa ya ini inayosababishwa na virusi vya aina B (Hepatitis B) inakadiriwa kuwepo kwa asilimia 16-50. “Kwa upande wa homa ya ini inayosababishwa na virusi aina ya C (Hepatitis C) inakadiriwa kuwapo kwa asilimia mbili miongoni mwa wanajamii. “Aidha, maambukizi ya Homa ya Ini ya aina ya B na C (Hepatitis B na C) ni tatizo kubwa miongoni mwa watu wenye maambukizi ya Virusi vya Ukimwi,” anasema.   Matibabu Waziri Ummy anasema gharama ya kutibu ugonjwa huo ni kubwa hivyo ni vema jamii ikajikinga kuuepuka. “Kinga ni bora kuliko tiba, tiba kwa wagonjwa waliopata kirusi aina ya A na E, mara nyingi hutolewa kutokana na dalili zinazoambatana na ugonjwa huu,” anasema. Anasema kwa wagonjwa waliogundulika kuwa na Hepatitis B au C, matibabu hutegemea hatua mgonjwa aliyofikia. “Wakati mwingine magonjwa hulazimika kupewa dawa za kupunguza makali ya virusi vya ugonjwa huo kwa kipindi chote cha uhai wake,” anasema. Anaongeza” “Gharama za dawa hizi ni kubwa sana. Kwa mgonjwa aliyepata maambukizi ya Homa ya Ini kupitia Virusi aina ya C, gharama ya dawa ni kati ya Sh milioni tatu hadi tano kulingana na muda wa tiba.   Mradi maalumu Anasema serikali kupitia mradi maalumu wa awali (Hepatitis B and C Pilot project), inatoa matibabu bila malipo kwa wagonjwa walioathirika na ugonjwa huo katika Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH). “Lakini hadi sasa hakuna dawa maalumu inayotumika kutibu virusi vya  aina ya Hepatitis D,” anabainisha.   Jinsi ya kujikinga Waziri huyo anasema ugonjwa huo unaweza kukingwa kwa kutumia chanjo ambayo hutolewa kwa mtu asiye na maambukizi ya virusi hivyo. “Kwa maambukizi ya kirusi aina ya B, chanjo ya ugonjwa huo hutolewa kwa mtu asiye na maambukizi ya virusi hivyo na hutoa kinga kwa kipindi chote cha maisha yake,” anasema. Anasema hapa nchini chanjo hiyo kwa sasa hutolewa kwa watoto wachanga bila malipo. “Chanjo hii ilianza kutolewa kwa watoto wachanga nchini waliozaliwa kuanzia mwaka 2003 ipo kwenye mchanganyiko wa Pentavalenti. “Hadi kufikia mwaka 2015, inakadiriwa asilimia 97 ya watoto wote waliozaliwa kuanzia mwaka 2003 walipata chanjo hiyo,” anasema. Anasema chanjo ya Hepatitis A ipo na inatumika kwa baadhi ya nchi lakini hapa nchini kwetu hatujaanza utaratibu wa kutoa chanjo hiyo kwa sababu tatizo kubwa zaidi linalotukabili kwa sasa ni Hepatitis B. “Hakuna chanjo dhidi ya  Hepatitis C, D na E.  Hata hivyo ugonjwa wa Hepatitis D unaweza kuzuilika kwa kuwachanja watu dhidi ya Hepatitis B. “Kama wajibu wa waajiri kuwakinga watumishi wao sehemu za kazi, chanjo ya kuzuia maambukizi ya Hepatitis B hutolewa kwa watumishi wa sekta ya Afya kwa gharama ya serikali. “Lakini pia ni vema jamii ikaepuka kujidunga madawa ya kulevya, kuepuka ngono zembe pia kwani ni miongoni mwa njia zinazotajwa kuchangia mtu kupata ugonjwa huu,” anasema na kuongeza: “Katika hatua za mwishoni mwathirika wa ugonjwa huu anaweza kupata saratani ya ini hivyo ni vema kujikinga. ### Response: AFYA ### End

Ngassa amejiunga na Free State inayoshiriki Ligi Kuu ya Afrika Kusini PSL, kwa mkataba wa miaka minne baada ya kumaliza muda wa kuitumikia klabu hiyo ya Jangwani kwa misimu miwili mfululizo.Akizungumza baada ya kumalizika kwa mazoezi ya jana asubuhi kwenye uwanja wa Karume Dar es Salaam, Mkwasa alisema anajua wamesajili wachezaji wenye uwezo mkubwa na aina ya uchezaji kama Ngassa lakini siyo rahisi wachezaji hao wakacheza kama ilivyokua kwa nyota huyo.“Ngassa atabaki kuwa Ngassa na hiyo inatokana na aina ya uchezaji wake na tunachotakiwa kufanya sisi kama makocha ni kuwatengeneza wachezaji hawa tuliowasajili ili waweze kucheza kitimu na kutusaidia lakini siyo kujifananisha na Ngassa,” alisema Mkwasa.Kocha huyo msaidizi alisema ana matumaini makubwa na mchezaji Duesi Kaseke waliyemsajili kutoka Mbeya City, lakini Aidha, kutakuwa na tuzo ya kipa bora inayowaniwa na makipa Mohamed Yusup (Prisons), Said Mohamed (Mtibwa Sugar), Shaban Kado (Coastal union).Tuzo ya kocha bora inawaniwa na Goran Kopunovic (Simba SC), Hans Van Der Pluijm (Yanga) na Mbwana Makata - (Prisons). Kwa upande wa mwamuzi bora, tuzo hiyo inawaniwa na Israel Nkongo, Jonesia Rukyaa na Samwel Mpenzu.Tuzo ya timu yenye nidhamu inawaniwa na Mgambo JKT, Mtibwa Sugar na Simba. Kwa mujibu wa mkataba wa Vodacom, mfungaji bora atazawadiwa Sh milioni 5.7, sawa na kipa bora na mchezaji bora.Timu yenye nidhamu itawazwadiwa Sh milioni 17.2, mwamuzi bora atapata Sh milioni 8.6 sawa na kocha bora.Katika hatua nyingine, mchezaji John Mahundi wa timu ya Coastal Union amechaguliwa kuwa mchezaji bora wa Mei, 2015 na jopo la makocha kufuatia kuwazidi wachezaji wengine 14 aliokuwa akiwania nao nafasi hiyo.Kwa kuibuka mchezaji bora wa mwezi huo, Mahundi atazawadiwa fedha taslimu Sh milioni moja kutoka kwa wadhamini wa Ligi Kuu.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Ngassa amejiunga na Free State inayoshiriki Ligi Kuu ya Afrika Kusini PSL, kwa mkataba wa miaka minne baada ya kumaliza muda wa kuitumikia klabu hiyo ya Jangwani kwa misimu miwili mfululizo.Akizungumza baada ya kumalizika kwa mazoezi ya jana asubuhi kwenye uwanja wa Karume Dar es Salaam, Mkwasa alisema anajua wamesajili wachezaji wenye uwezo mkubwa na aina ya uchezaji kama Ngassa lakini siyo rahisi wachezaji hao wakacheza kama ilivyokua kwa nyota huyo.“Ngassa atabaki kuwa Ngassa na hiyo inatokana na aina ya uchezaji wake na tunachotakiwa kufanya sisi kama makocha ni kuwatengeneza wachezaji hawa tuliowasajili ili waweze kucheza kitimu na kutusaidia lakini siyo kujifananisha na Ngassa,” alisema Mkwasa.Kocha huyo msaidizi alisema ana matumaini makubwa na mchezaji Duesi Kaseke waliyemsajili kutoka Mbeya City, lakini Aidha, kutakuwa na tuzo ya kipa bora inayowaniwa na makipa Mohamed Yusup (Prisons), Said Mohamed (Mtibwa Sugar), Shaban Kado (Coastal union).Tuzo ya kocha bora inawaniwa na Goran Kopunovic (Simba SC), Hans Van Der Pluijm (Yanga) na Mbwana Makata - (Prisons). Kwa upande wa mwamuzi bora, tuzo hiyo inawaniwa na Israel Nkongo, Jonesia Rukyaa na Samwel Mpenzu.Tuzo ya timu yenye nidhamu inawaniwa na Mgambo JKT, Mtibwa Sugar na Simba. Kwa mujibu wa mkataba wa Vodacom, mfungaji bora atazawadiwa Sh milioni 5.7, sawa na kipa bora na mchezaji bora.Timu yenye nidhamu itawazwadiwa Sh milioni 17.2, mwamuzi bora atapata Sh milioni 8.6 sawa na kocha bora.Katika hatua nyingine, mchezaji John Mahundi wa timu ya Coastal Union amechaguliwa kuwa mchezaji bora wa Mei, 2015 na jopo la makocha kufuatia kuwazidi wachezaji wengine 14 aliokuwa akiwania nao nafasi hiyo.Kwa kuibuka mchezaji bora wa mwezi huo, Mahundi atazawadiwa fedha taslimu Sh milioni moja kutoka kwa wadhamini wa Ligi Kuu. ### Response: MICHEZO ### End

Na Mwandishi Wetu -DAR ES SALAAM KAMPUNI ya usambazaji wa mashine za EFD ya Checknocrats Ltd, imesema kuwa taarifa iliyotolewa kuhusu kuondolewa kwa mashine hiyo ilitaja jina la kampuni yao. Kutokana na hali hiyo imesema licha ya wao kuwa wasambazaji wa mashine hizo, lakini ilishamaliza mkataba na Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) mwaka mmoja uliopita na kwamba mashine zao bado zipo katika ubora na hazipo kwenye orodha hiyo. Taarifa iliyotolewa jijini Dar es Salaam jana na Mkuu wa Uendeshaji wa kampuni hiyo, Balraj Bhatt, alisema kuwa kutolewa kwa jina la kampuni yao kwenye orodha za mashine za EFD si sawa, “Katika orodha ya majina ya mitindo ya mashine ya EFD moja ya mfano inaonekana kama “Checknocrats” ambayo ni jina la kampuni yetu si mfano wa mashine ya EFD,” alisema Bhatt katika taarifa yake. Wiki iliyopita Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) ilitangaza uamuzi wa kuziondoa mashine za EFD ambazo zinadaiwa kuchezewa na watu wasiowaminifu na kuondoa taarifa sahihi na mauzo kama njia ya Serikali kupata mapato.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Mwandishi Wetu -DAR ES SALAAM KAMPUNI ya usambazaji wa mashine za EFD ya Checknocrats Ltd, imesema kuwa taarifa iliyotolewa kuhusu kuondolewa kwa mashine hiyo ilitaja jina la kampuni yao. Kutokana na hali hiyo imesema licha ya wao kuwa wasambazaji wa mashine hizo, lakini ilishamaliza mkataba na Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) mwaka mmoja uliopita na kwamba mashine zao bado zipo katika ubora na hazipo kwenye orodha hiyo. Taarifa iliyotolewa jijini Dar es Salaam jana na Mkuu wa Uendeshaji wa kampuni hiyo, Balraj Bhatt, alisema kuwa kutolewa kwa jina la kampuni yao kwenye orodha za mashine za EFD si sawa, “Katika orodha ya majina ya mitindo ya mashine ya EFD moja ya mfano inaonekana kama “Checknocrats” ambayo ni jina la kampuni yetu si mfano wa mashine ya EFD,” alisema Bhatt katika taarifa yake. Wiki iliyopita Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) ilitangaza uamuzi wa kuziondoa mashine za EFD ambazo zinadaiwa kuchezewa na watu wasiowaminifu na kuondoa taarifa sahihi na mauzo kama njia ya Serikali kupata mapato. ### Response: KITAIFA ### End

Simba walianza ziara ya mikoa ya Mara na Mwanza baada ya kutoka kwenye mchezo wa ligi dhidi ya Kagera Sugar ambapo walifunga mabao 2-1 uliochezwa kwenye Uwanja wa Kambarage mjini Shinyanga.Juzi walicheza mchezo wa kirafiki dhidi ya Musoma Combine na kutoka sare ya mabao 2-2.Akizungumza na gazeti hili jana, Msemaji wa Simba, Haji Manara alisema lengo la kucheza michezo ya kirafiki ni kuendelea kujiweka vizuri kimazoezi kwani wiki hii hawatakuwa na mchezo wa ligi hadi Aprili 18, mwaka huu watakapocheza na Mbeya City jijini Mbeya.“Tunategemea kuwa na mchezo na Toto hapa Mwanza Jumamosi, baada ya hapo tutarudi kujiandaa na mchezo wetu ujao,” alisema Manara na kuongeza kuwa kikosi cha Simba kitaingia jijini Dar es Salaam Jumapili kisha wachezaji watapewa mapumziko ya siku moja.Alisema Jumanne wataingia kambini kujiandaa na mchezo ambapo watasafiri kwenda Mbeya siku inayofuata tayari kuwakabili Mbeya City.Manara alisema sasa ni mwendo mdundo katika kuhakikisha wanashinda katika michezo yao iliyobaki. Simba kwa sasa inashika nafasi ya tatu kwenye msimamo wa ligi ikiwa na pointi 35 nyuma ya mabingwa watetezi Azam FC wenye pointi 37.Yanga inaongoza ikiwa na pointi 43. Simba wamecheza michezo 21, wameshinda tisa, sare nane na kupoteza minne hivyo wamebakiza michezo mitano ili kuendelea kuwa katika nafasi nzuri.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Simba walianza ziara ya mikoa ya Mara na Mwanza baada ya kutoka kwenye mchezo wa ligi dhidi ya Kagera Sugar ambapo walifunga mabao 2-1 uliochezwa kwenye Uwanja wa Kambarage mjini Shinyanga.Juzi walicheza mchezo wa kirafiki dhidi ya Musoma Combine na kutoka sare ya mabao 2-2.Akizungumza na gazeti hili jana, Msemaji wa Simba, Haji Manara alisema lengo la kucheza michezo ya kirafiki ni kuendelea kujiweka vizuri kimazoezi kwani wiki hii hawatakuwa na mchezo wa ligi hadi Aprili 18, mwaka huu watakapocheza na Mbeya City jijini Mbeya.“Tunategemea kuwa na mchezo na Toto hapa Mwanza Jumamosi, baada ya hapo tutarudi kujiandaa na mchezo wetu ujao,” alisema Manara na kuongeza kuwa kikosi cha Simba kitaingia jijini Dar es Salaam Jumapili kisha wachezaji watapewa mapumziko ya siku moja.Alisema Jumanne wataingia kambini kujiandaa na mchezo ambapo watasafiri kwenda Mbeya siku inayofuata tayari kuwakabili Mbeya City.Manara alisema sasa ni mwendo mdundo katika kuhakikisha wanashinda katika michezo yao iliyobaki. Simba kwa sasa inashika nafasi ya tatu kwenye msimamo wa ligi ikiwa na pointi 35 nyuma ya mabingwa watetezi Azam FC wenye pointi 37.Yanga inaongoza ikiwa na pointi 43. Simba wamecheza michezo 21, wameshinda tisa, sare nane na kupoteza minne hivyo wamebakiza michezo mitano ili kuendelea kuwa katika nafasi nzuri. ### Response: MICHEZO ### End

Mwandishi Wetu -Singida BENKI ya NMB imetoa msaada wa vifaa mbalimbali vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 200 katika wilaya kadhaa nchini. Misaada iliyotolewa na benki hiyo inayoongoza kwa kutengeneza faida kati ya benki zote zinazofanya biashara humu nchini ndani ya miezi mitano mwaka huu, inahusisha vifaa vya ujenzi, madawati na vifaa vingine vinavyowezesha ukamilishaji wa miradi ya afya,elimu na usalama wa raia. Benki  ya NMB imeshatoa  msaada wa  vifaa vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 200 kwa mikoa ya Kanda ya Kati. Akifafanua kuhusu misaada hiyo wakati akikabidhi msaada wa madawati na vitanda kwa baadhi ya shule katika Halmashauri ya Wilaya ya Iramba mkoani ingida, Meneja wa Kanda ya Kati wa NMB, Nsolo Mlozi, alibainisha kuwa misaada hiyo ya zaidi ya Sh milioni 200 iliyotolewa imelenga sekta ya elimu, afya  na majanga kwa mikoa mitatu ya  Kanda ya kati. Akikabidhi msaada wa madawati na vitanda kwa baadhi ya shule za Halmashauri ya Wilaya ya Iramba, MkoaniSingida, katika shule ya Sekondari ya New Kiomboi, Mlozi alisema fedha hizo zilizotolewa na NMB zimetumika kununua madawati, viti vya shule za sekondari,vitanda na vifaa tiba kwenye sekta ya afya. Aidha, alisema lengo la misaada hiyo ni kuunga mkono juhudi za serikali kuwahudumia wananchi kwenye sekta mbalimbali. Pia alisema misaada hiyo imekabidhiwa kwa baadhi ya shule, zahanati, hospitali katika mikoa ya Singida, Dodoma na Manyara. Pia NMB walikabidhi madawati 250 na vitanda 80 vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 29.5 kwa baadhi ya shule za Wilaya ya Iramba mkoani humo. Katika hatua nyingine, Benki hiyo imevipatia kituo cha Polisi Wilaya ya Kilosa mkoani Morogoro pamoja na shule ya msingi Msowelo mabati 160 yenye thamani ya Sh5 milioni kwa ajili ya kuezekea maboma. NMB iliamua kutoa msaada huo ikiwa ni mpango wa kuzipunguza baadhi ya changamoto kwa taasisi za serikali hapa nchini, Meneja wa NMB kanda ya mashariki, Baraka Ladislaus, alisema na kubainisha kuwa msaada huo ni sehemu ya mikakati ya benki hiyo kurudisha sehemu ya faida kwa jamii ili kusaidia kuinua miradi ya maendeleo. Baraka alisema kuwa kati ya mabati hayo, kituo cha polisi wilaya kimepa tamabati 80 huku shule ya msingi Msowelo nayo ikipata mabati 80.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mwandishi Wetu -Singida BENKI ya NMB imetoa msaada wa vifaa mbalimbali vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 200 katika wilaya kadhaa nchini. Misaada iliyotolewa na benki hiyo inayoongoza kwa kutengeneza faida kati ya benki zote zinazofanya biashara humu nchini ndani ya miezi mitano mwaka huu, inahusisha vifaa vya ujenzi, madawati na vifaa vingine vinavyowezesha ukamilishaji wa miradi ya afya,elimu na usalama wa raia. Benki  ya NMB imeshatoa  msaada wa  vifaa vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 200 kwa mikoa ya Kanda ya Kati. Akifafanua kuhusu misaada hiyo wakati akikabidhi msaada wa madawati na vitanda kwa baadhi ya shule katika Halmashauri ya Wilaya ya Iramba mkoani ingida, Meneja wa Kanda ya Kati wa NMB, Nsolo Mlozi, alibainisha kuwa misaada hiyo ya zaidi ya Sh milioni 200 iliyotolewa imelenga sekta ya elimu, afya  na majanga kwa mikoa mitatu ya  Kanda ya kati. Akikabidhi msaada wa madawati na vitanda kwa baadhi ya shule za Halmashauri ya Wilaya ya Iramba, MkoaniSingida, katika shule ya Sekondari ya New Kiomboi, Mlozi alisema fedha hizo zilizotolewa na NMB zimetumika kununua madawati, viti vya shule za sekondari,vitanda na vifaa tiba kwenye sekta ya afya. Aidha, alisema lengo la misaada hiyo ni kuunga mkono juhudi za serikali kuwahudumia wananchi kwenye sekta mbalimbali. Pia alisema misaada hiyo imekabidhiwa kwa baadhi ya shule, zahanati, hospitali katika mikoa ya Singida, Dodoma na Manyara. Pia NMB walikabidhi madawati 250 na vitanda 80 vyenye thamani ya zaidi ya Sh milioni 29.5 kwa baadhi ya shule za Wilaya ya Iramba mkoani humo. Katika hatua nyingine, Benki hiyo imevipatia kituo cha Polisi Wilaya ya Kilosa mkoani Morogoro pamoja na shule ya msingi Msowelo mabati 160 yenye thamani ya Sh5 milioni kwa ajili ya kuezekea maboma. NMB iliamua kutoa msaada huo ikiwa ni mpango wa kuzipunguza baadhi ya changamoto kwa taasisi za serikali hapa nchini, Meneja wa NMB kanda ya mashariki, Baraka Ladislaus, alisema na kubainisha kuwa msaada huo ni sehemu ya mikakati ya benki hiyo kurudisha sehemu ya faida kwa jamii ili kusaidia kuinua miradi ya maendeleo. Baraka alisema kuwa kati ya mabati hayo, kituo cha polisi wilaya kimepa tamabati 80 huku shule ya msingi Msowelo nayo ikipata mabati 80. ### Response: UCHUMI ### End

NEW YORK, MAREKANI  MKUU wa Shirika la kudhibiti uundaji wa silaha za nyuklia duniani amethibitisha kuwa Iran imeongeza uzalishaji wa madini ya uranium ambayo hutumiwa kutengeza silaha za nyuklia. Mwezi uliopita Iran ilisema itaongeza mara dufu uzalishaji wa madini  hayo.  Lakini mkuu huyo wa Shirika la Kimataifa la Nguvu za Atomiki, IAEA,Yukiya Amano, amesema haijabainika wazi kama watafikia kilichokubaliwa katika mkataba wa kimataifa wa mwaka 2015. Mwezi uliopita Iran pia ilitangaza kuwa itajiondoa katika mkataba wa nyuklia kama hatua ya kulipiza kisasi vikwazo ilivyowekewa na Marekani. Amano pia amesema anahofu kuhusu taharuki iliyopo sasa kuhusu suala la mpango wa nyuklia wa Iran na kutoa wito wa kufanyika  kwa mashauriano. Waziri wa Mambo ya Nje wa Iran, Mohammad Javad Zarif baadae alisema hali ya taharuki inaweza kupunguzwa kwa kukomesha kile alichokitaja kuwa “vita vya kiuchumi vya Marekani”. “Wale wanaoendeleza vita kama hivyo wasitarajie kuwa watakua salama,” aliwaambia wanahabari mjini Tehran wakati wa ziara ya mwenzake wa Ujerumani, Heiko Maas. Maas alionya kuwa hali katika eneo hilo inaendelea kuwa “tete” na kwamba huenda ikasababisha makabiliano ya kijeshi kati ya Marekani na Iran. Rais wa Marekani Donald Trump aliindoa taifa hilo katika mkataba wa nyuklia mwaka jana na kuiwekea upya vikwazo iliyokuwa imeiondolea Iran ili kudhibiti shughuli zake za nyuklia.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NEW YORK, MAREKANI  MKUU wa Shirika la kudhibiti uundaji wa silaha za nyuklia duniani amethibitisha kuwa Iran imeongeza uzalishaji wa madini ya uranium ambayo hutumiwa kutengeza silaha za nyuklia. Mwezi uliopita Iran ilisema itaongeza mara dufu uzalishaji wa madini  hayo.  Lakini mkuu huyo wa Shirika la Kimataifa la Nguvu za Atomiki, IAEA,Yukiya Amano, amesema haijabainika wazi kama watafikia kilichokubaliwa katika mkataba wa kimataifa wa mwaka 2015. Mwezi uliopita Iran pia ilitangaza kuwa itajiondoa katika mkataba wa nyuklia kama hatua ya kulipiza kisasi vikwazo ilivyowekewa na Marekani. Amano pia amesema anahofu kuhusu taharuki iliyopo sasa kuhusu suala la mpango wa nyuklia wa Iran na kutoa wito wa kufanyika  kwa mashauriano. Waziri wa Mambo ya Nje wa Iran, Mohammad Javad Zarif baadae alisema hali ya taharuki inaweza kupunguzwa kwa kukomesha kile alichokitaja kuwa “vita vya kiuchumi vya Marekani”. “Wale wanaoendeleza vita kama hivyo wasitarajie kuwa watakua salama,” aliwaambia wanahabari mjini Tehran wakati wa ziara ya mwenzake wa Ujerumani, Heiko Maas. Maas alionya kuwa hali katika eneo hilo inaendelea kuwa “tete” na kwamba huenda ikasababisha makabiliano ya kijeshi kati ya Marekani na Iran. Rais wa Marekani Donald Trump aliindoa taifa hilo katika mkataba wa nyuklia mwaka jana na kuiwekea upya vikwazo iliyokuwa imeiondolea Iran ili kudhibiti shughuli zake za nyuklia. ### Response: KIMATAIFA ### End

Maalim alisema hayo katika kikao cha pamoja kilichowakutanisha watendaji wa Wizara ya Biashara, Viwanda na Masoko pamoja na ZSTC Ikulu mjini hapa.Alisema wakulima kwa sasa hawana sababu ya kuuza karafuu zao kupitia njia ya magendo ambayo ni ya kubahatisha zaidi kama mtu atakamatwa na karafuu hizo.“Nawapongeza sana wakulima wa karafuu kwa kujitokeza na kuitikia wito wa Serikali kuuza karafuu zao kupitia ZSTC...Serikali inawahakikishia wakulima hao kuwa hawatokopwa karafuu yao,” alisema.Naibu Mkurugenzi wa shirika hilo, Suleiman Jongo alisema kazi za kununua karafuu kutoka kwa wakulima zaidi katika kisiwa cha Pemba kinachozalisha zaidi ya asilimia 90 zinaendelea vizuri.Kwa mujibu wa taarifa za Shirika la Taifa la Biashara, tayari limenunua jumla ya tani za karafuu 1,250 ambapo lengo kununua jumla ya tani 4,500 za karafuu katika msimu huu.Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar ipo katika hatua za mwisho za kuifanya karafuu ya Zanzibar kutambuliwa kimataifa kwa kuwa na nembo ya utambulisho wake katika soko la dunia kupitia Shirika la Kimataifa la Ubunifu (WIPO).Hatua hiyo itawafanya wakulima wa karafuu kupiga hatua kubwa ya maendeleo pamoja na mikakati ya kuundwa kwa mfuko wa karafuu wenye lengo la kutoa mikopo kwa jamii ya wakulima wa zao hilo.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Maalim alisema hayo katika kikao cha pamoja kilichowakutanisha watendaji wa Wizara ya Biashara, Viwanda na Masoko pamoja na ZSTC Ikulu mjini hapa.Alisema wakulima kwa sasa hawana sababu ya kuuza karafuu zao kupitia njia ya magendo ambayo ni ya kubahatisha zaidi kama mtu atakamatwa na karafuu hizo.“Nawapongeza sana wakulima wa karafuu kwa kujitokeza na kuitikia wito wa Serikali kuuza karafuu zao kupitia ZSTC...Serikali inawahakikishia wakulima hao kuwa hawatokopwa karafuu yao,” alisema.Naibu Mkurugenzi wa shirika hilo, Suleiman Jongo alisema kazi za kununua karafuu kutoka kwa wakulima zaidi katika kisiwa cha Pemba kinachozalisha zaidi ya asilimia 90 zinaendelea vizuri.Kwa mujibu wa taarifa za Shirika la Taifa la Biashara, tayari limenunua jumla ya tani za karafuu 1,250 ambapo lengo kununua jumla ya tani 4,500 za karafuu katika msimu huu.Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar ipo katika hatua za mwisho za kuifanya karafuu ya Zanzibar kutambuliwa kimataifa kwa kuwa na nembo ya utambulisho wake katika soko la dunia kupitia Shirika la Kimataifa la Ubunifu (WIPO).Hatua hiyo itawafanya wakulima wa karafuu kupiga hatua kubwa ya maendeleo pamoja na mikakati ya kuundwa kwa mfuko wa karafuu wenye lengo la kutoa mikopo kwa jamii ya wakulima wa zao hilo. ### Response: UCHUMI ### End

Na THERESIA GASPAR-Dar es Salaam   WINGA Simon Msuva amethibitisha kuwa yeye ni mchezaji wa kulipwa, baada ya jana kufunga mabao mawili yaliyoiwezesha timu ya Taifa ‘Taifa Stars’ kuibuka na ushindi wa mabao 2-0 dhidi ya Botswana, katika mchezo wa kalenda ya Fifa uliopigwa kwenye Uwanja wa Taifa, Dar es Salaam.   Msuva, ambaye kwa sasa anaichezea Difaa Al Jadid, inayoshiriki Ligi Kuu ya Morocco, aliiandikia Stars bao la kuongoza dakika ya tano ya kipindi cha kwanza, baada ya kugongeana vema na Mzamiru Yasini, kabla ya kufunga la pili dakika ya 61, akipokea pande la Shiza Kichuya. Katika mchezo huo, Stars  ilionekana mapema kupania kuibuka na ushindi, baada ya kufanya mashambulizi mfululizo kwenye lango la Botswana, yaliyosaidia kuandika bao kupitia kwa Msuva Baada ya bao hilo, Botswana ilirejea mchezoni na kufanya shambulizi kwenye lango la Stars, ambapo dakika ya 17, Lopang Mosige aliachia mkwaju akiwa nje ya 18, lakini hata hivyo, ulipaa juu ya lango Stars ilikaribia kupata bao la pili dakika ya 23, wakati Kichuya alipowalamba chenga mabeki wa Botswana, lakini akapiga shuti hafifu lililotua mikononi mwa kipa wa Botswana, Mwampule Masule. Dakika ya 37 kipa wa Stars, Aishi Manula, alifanya kazi ya ziada baada ya kupangua kiki kali ya Ontireste Ramathakwana. Kipindi cha pili Botswana iliongeza mashambulizi langoni mwa Stars kwa lengo la kutaka kusawazisha bao, ambapo dakika ya 51 kiki ya Segolame Boy ilipanguliwa na Manula. Dakika ya 56, mwamuzi Elly Sasii alimwonyesha kadi ya njano Mathumo Simisani, baada ya kumfanyia madhambi mshambuliaji wa Stars,  Mbwana Samatta. Dakika ya 57 Samatta aligongesha mwamba wa Botswana, baada ya kuachia kiki akiwa nje ya 18. Kocha wa Stars, Salum Mayanga, alifanya mabadiliko dakika ya 58 kwa kumtoa nje Mzamiru Yassin na kumwingiza Raphael Daud, huku Botswana akitoka Segolame Boy na nafasi yake kuchukulia na Tumisang Orebonye. Msuva aliwaamsha tena mashabiki wa Tanzania baada ya kuifungia Stars bao la pili dakika ya 61, akipata pande la Kichuya Dakika ya 62, Mosha Gaolaolwe alioneshwa kadi ya njano baada ya kumfanyia madhambi beki wa Stars, Gadiel Michael Mayanga alifanya mabadiliko mengine dakika ya 65, ambapo alimtoka Kichuya na kumwingiza Farid Mussa. Dakika ya 70, Botswana ilifanya mabadiliko mengine, ambapo alitoka Ditshup Maano na kuingia Katlego Masole. Dakika ya 71 Katlego Masole alijaribu kumtungua kipa wa Stars, Manula, lakini kiki yake ilipaa. Botswana ilifanya mabadiliko zaidi ambapo alitoka Mosha Gaolaolwe na kuingia Jackson Lesole, Edwin Olerile na kuingia Lesenya Ramoraka. Ili kuhakikisha analinda ushindi, Stars nayo ilifanya mabadiliko ambapo dakika ya 81, Hamis Abdallah alitoka na nafasi yake kuchukuliwa na  Said Ndemla, Emmanuel Martin aliingia kuchukua nafasi ya  Msuva, pia Elias Maguli akichukua nafasi ya Samatta. Mabadiliko hayo hata hivyo hayakubadili matokeo, kwani mpaka dakika 90 zinamalizika, Stars ilichomoza kwa ushindi wa mabao 2-0 Akizungumza baada ya mchezo huo, Mayanga alisema bao la mapema walilopata katika mchezo huo ilikuwa chachu ya ushindi wa kikosi chake. Naye kocha wa Botswana, David Bright, aliwasifu wachezaji wake kwakusema walicheza vizuri, licha ya kupoteza mchezo huo. Vikosi: Taifa Stars: Aishi Manula, Erasto Nyoni, Gadiel Michael, Abdi Banda, Kelvin Nyondani, Saimon Msuva, Himid Mao, Hamis Abdallah, Mzamiru Yassin, Mbwana Samatta na Shiza Kichuya. Botswana: Mwampule Masule, Mosha Gaolaolwe, Edwin Olerile, Simisani Mathumo, Lopang  Mosige, Alphonce  Modisaotsile, Maano Ditshupo, Gift Moyo, Segolame Boy, Kabelo Seakanyeng na Ontiereste Ramatlahakwana.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na THERESIA GASPAR-Dar es Salaam   WINGA Simon Msuva amethibitisha kuwa yeye ni mchezaji wa kulipwa, baada ya jana kufunga mabao mawili yaliyoiwezesha timu ya Taifa ‘Taifa Stars’ kuibuka na ushindi wa mabao 2-0 dhidi ya Botswana, katika mchezo wa kalenda ya Fifa uliopigwa kwenye Uwanja wa Taifa, Dar es Salaam.   Msuva, ambaye kwa sasa anaichezea Difaa Al Jadid, inayoshiriki Ligi Kuu ya Morocco, aliiandikia Stars bao la kuongoza dakika ya tano ya kipindi cha kwanza, baada ya kugongeana vema na Mzamiru Yasini, kabla ya kufunga la pili dakika ya 61, akipokea pande la Shiza Kichuya. Katika mchezo huo, Stars  ilionekana mapema kupania kuibuka na ushindi, baada ya kufanya mashambulizi mfululizo kwenye lango la Botswana, yaliyosaidia kuandika bao kupitia kwa Msuva Baada ya bao hilo, Botswana ilirejea mchezoni na kufanya shambulizi kwenye lango la Stars, ambapo dakika ya 17, Lopang Mosige aliachia mkwaju akiwa nje ya 18, lakini hata hivyo, ulipaa juu ya lango Stars ilikaribia kupata bao la pili dakika ya 23, wakati Kichuya alipowalamba chenga mabeki wa Botswana, lakini akapiga shuti hafifu lililotua mikononi mwa kipa wa Botswana, Mwampule Masule. Dakika ya 37 kipa wa Stars, Aishi Manula, alifanya kazi ya ziada baada ya kupangua kiki kali ya Ontireste Ramathakwana. Kipindi cha pili Botswana iliongeza mashambulizi langoni mwa Stars kwa lengo la kutaka kusawazisha bao, ambapo dakika ya 51 kiki ya Segolame Boy ilipanguliwa na Manula. Dakika ya 56, mwamuzi Elly Sasii alimwonyesha kadi ya njano Mathumo Simisani, baada ya kumfanyia madhambi mshambuliaji wa Stars,  Mbwana Samatta. Dakika ya 57 Samatta aligongesha mwamba wa Botswana, baada ya kuachia kiki akiwa nje ya 18. Kocha wa Stars, Salum Mayanga, alifanya mabadiliko dakika ya 58 kwa kumtoa nje Mzamiru Yassin na kumwingiza Raphael Daud, huku Botswana akitoka Segolame Boy na nafasi yake kuchukulia na Tumisang Orebonye. Msuva aliwaamsha tena mashabiki wa Tanzania baada ya kuifungia Stars bao la pili dakika ya 61, akipata pande la Kichuya Dakika ya 62, Mosha Gaolaolwe alioneshwa kadi ya njano baada ya kumfanyia madhambi beki wa Stars, Gadiel Michael Mayanga alifanya mabadiliko mengine dakika ya 65, ambapo alimtoka Kichuya na kumwingiza Farid Mussa. Dakika ya 70, Botswana ilifanya mabadiliko mengine, ambapo alitoka Ditshup Maano na kuingia Katlego Masole. Dakika ya 71 Katlego Masole alijaribu kumtungua kipa wa Stars, Manula, lakini kiki yake ilipaa. Botswana ilifanya mabadiliko zaidi ambapo alitoka Mosha Gaolaolwe na kuingia Jackson Lesole, Edwin Olerile na kuingia Lesenya Ramoraka. Ili kuhakikisha analinda ushindi, Stars nayo ilifanya mabadiliko ambapo dakika ya 81, Hamis Abdallah alitoka na nafasi yake kuchukuliwa na  Said Ndemla, Emmanuel Martin aliingia kuchukua nafasi ya  Msuva, pia Elias Maguli akichukua nafasi ya Samatta. Mabadiliko hayo hata hivyo hayakubadili matokeo, kwani mpaka dakika 90 zinamalizika, Stars ilichomoza kwa ushindi wa mabao 2-0 Akizungumza baada ya mchezo huo, Mayanga alisema bao la mapema walilopata katika mchezo huo ilikuwa chachu ya ushindi wa kikosi chake. Naye kocha wa Botswana, David Bright, aliwasifu wachezaji wake kwakusema walicheza vizuri, licha ya kupoteza mchezo huo. Vikosi: Taifa Stars: Aishi Manula, Erasto Nyoni, Gadiel Michael, Abdi Banda, Kelvin Nyondani, Saimon Msuva, Himid Mao, Hamis Abdallah, Mzamiru Yassin, Mbwana Samatta na Shiza Kichuya. Botswana: Mwampule Masule, Mosha Gaolaolwe, Edwin Olerile, Simisani Mathumo, Lopang  Mosige, Alphonce  Modisaotsile, Maano Ditshupo, Gift Moyo, Segolame Boy, Kabelo Seakanyeng na Ontiereste Ramatlahakwana. ### Response: MICHEZO ### End

Waandishi Wetu – Dar/Mikoani HALI ya taharuki na hekaheka imetanda maeneo mbalimbali ya nchi kutokana na kuwapo kwa ugonjwa wa homa kali ya mapafu inayosababishwa na virusi vya corona. Juzi Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu, alitangaza kugundulika kwa mgonjwa mmoja ambaye aliwasili nchini Jumapili kupitia Uwanja wa Ndege wa Kimataifa wa Kilimanjaro (KIA), akitokea Ubelgiji. Mgonjwa huyo Isabela Mwampamba (36), ambaye ni mmiliki wa shule binafsi ya Upendo Friends iliyopo jijini Arusha, anaendelea kupatiwa matibabu Hospitali ya Rufaa ya Mkoa ya Mount Meru. Tangazo la kuwapo kwa mgonjwa huyo limeongeza mwamko wa watu kujikinga ambapo katika maeneo mbalimbali ya nchi kumeshuhudiwa matukio yaliyoashiria tahadhari dhidi ya ugonjwa huo. Wananchi wengi wameonekana kuvaa vifaa vya kujikinga sehemu za puani na mdomoni, mipira ya mkononi (gloves) na wengine walikuwa wakitembea au kuingia katika vyombo vya usafiri kwa tahadhari kubwa kuepuka kugusana. Pia katika ofisi mbalimbali za umma na binafsi kulikuwa na vitakasa mikono na sabuni (sanitizer dispenser) na kila mtu aliyeingia alisisitizwa kuvipaka. Wakati hali ikiwa tete kwenye maeneo mbalimbali ya nchi, shughuli nyingi ikiwamo mikutano ambayo ilitarajiwa kufanyika kwa kuhusisha mikusanyiko ya watu wengi imesitishwa. MAAGIZO YA WAZIRI MKUU Waziri Mkuu Kassim Majaliwa jana alitangaza hatua za dharura kukabiliana na corona ikiwemo kufunga shule kwa siku 30 na kuzuia mikusanyiko yote. Alisema Serikali imeamua kufunga shule zote kuanzia za chekechea hadi kidato cha sita na kusitisha mikusanyiko yote mikubwa ya nje na ya ndani. Majaliwa alisema mikusanyiko hiyo inahusisha ile ya warsha, semina, mikutano ya siasa na michezo ikiwemo ya soka kama Ligi Daraja la Kwanza, la Pili na mingine. Katika kutekeleza hilo, Majaliwa aliiagiza Wizara ya Habari, Utamaduni, Sanaa na Michezo kuyaandikia mashirikisho yote ya michezo kuwaeleza kuhusu hatua hiyo. Alisema pamoja na uamuzi huo, Serikali inaendelea kufuatilia kwa karibu maeneo yote ambayo yanatumiwa kupitisha wageni, ikiwemo kwenye viwanja vya ndege, bandari na mipakani kwa kuweka vipimo maalumu vya kubaini watu walioathiriwa na ugonjwa huo. “Hatua hizi zinalenga kudhibiti maambukizi ya ugonjwa huo hapa nchini na pamoja na tahadhari hiyo, Watanzania waliopo maofisini, mashambani na maeneo ya uzalishaji mali waendelee kuchapa kazi kwa nguvu zote na huu ni wakati mzuri wa kufanya kazi ili kuzalisha mali kwa wingi,” alisema Majaliwa. Alisema Serikali imechukua hatua za kumuhifadhi mgonjwa husika kwenye karantini kwa uangalizi na tayari imeshafuatilia watu wote waliokutana naye ambao nao wamewekwa kwenye karantini kwa siku 14, huku wakiendelea kupimwa sampuli ili kujua iwapo wameambukizwa. Alieleza kuwa Serikali inaendelea kuchukua hatua za kuimarisha udhibiti wa wasafiri wote wanaoingia nchini kupitia nchi kavu na kwenye viwanda vya ndege na kuimarisha uwezo wa kupima kupitia maabara za Serikali na kwamba Maabara ya Mkemia Mkuu tayari ina uwezo wa kupima sampuli ili kubaini maambukizi ya virusi hivyo. Majaliwa alisema Serikali pia imeamua kuweka maeneo maalumu ya karantini katika mikoa ya Mwanza, Arusha, Kilimanjaro, Dar es Salaam, Zanzibar na Pemba na kwamba inaendelea kuweka maeneo zaidi ya dharura. “Lakini pia, Rais John Magufuli jana (juzi) alitangazia umma kuwa amechukua hatua kusitisha mbio za Mwenge wa Uhuru na fedha zaidi ya Sh bilioni moja zimepewa maelekezo ziende Wizara ya Afya kwa ajili ya vifaa na tiba ya ugonjwa wa corona, tayari Sh milioni 500 zimeshapelekwa Wizara ya Afya,” alisema Majaliwa. Pia alivishukuru vyombo vya habari kwa kazi nzuri ya kutoa elimu kuhusu ugonjwa huo na kuvitaka viendelee kuelimisha umma. Aliwaomba wananchi waendelee kutoa taarifa kupitia namba maalumu zilizotolewa na Wizara ya Afya ambazo ni 0800110124 au 0800110125 au 0800110037 ambazo zitakuwa tayari kupokea taarifa pale ambapo wanapata wasiwasi wa kuona watu wenye dalili za ugonjwa huo. CCM YASITISHA MIKUTANO Chama Cha Mapinduzi (CCM) kimesitisha mikutano yote ya ndani na ya hadhara kukabiliana na tishio la corona. Katibu wa Itikadi na Uenezi wa CCM, Humphrey Polepole, alisema jana kuwa kulikuwa na ziara za viongozi wa chama akiwemo makamu mwenyekiti bara, katibu mkuu, manaibu katibu wakuu bara na Zanzibar na wakuu wa idara, lakini zimesitishwa hadi watakapotoa maelekezo mengine. “Tuna matukio makubwa ya ujenzi wa chama ndani na nje ya chama, lakini kuanzia leo (jana) shughuli zote zenye asili ya mikusanyiko mikubwa iwe ya ndani au ya hadhara zisitishwe mara moja kuunga mkono jitihada za Serikali kupambana na ugonjwa huu,” alisema Polepole. Alisema vikao vya chama vilivyo kwenye kalenda ambavyo si vya mikusanyiko mikubwa, kama kamati za siasa na halmashauri kuu, watatoa maelekezo namna ya kuvifanya. Pia aliagiza katika ofisi zote za chama hicho kuwekwa dawa maalumu ya kujikinga na ugonjwa huo. Pia alipendekeza kwa viongozi na wana–CCM wengine kusalimiana kwa kunyoosha alama ya dole gumba badala ya kushikana mikono au kukumbatiana kama njia ya kujikinga na maambukizi ya ugonjwa huo. “Tusishikane mikono, si kwa maana mbaya, bali kwa ajili ya mapambano ya ugonjwa huu mpaka pale tutakapojiridhisha hakuna hatari,” alisema Polepole. HOTELI YAFUNGWA Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo, alisema wameifunga Hoteli ya Themi Valley iliyobainika kuwa na mgonjwa na kwamba watu waliokuwepo wakiwemo wageni na wahudumu hawataruhusiwa kutoka eneo hilo. “Hoteli tumeifunga na hakuna mtu yeyote anayeruhusiwa kutoka au kuingia wakiwemo wafanyakazi na wageni. “Tumechukua sampuli za watu wote waliokuwa wanaishi katika hoteli hiyo, zitasafirishwa kwenda maabara iliyopo Dar es Salaam, kama kuna wengine ambao wameambukizwa tumetenga eneo maalumu, akipatikana mgonjwa anawekwa hapo,” alisema Gambo. Aliwataka maofisa wa Serikali waliopo kwenye mipaka ikiwemo ya Namanga, Ngorongoro, Uwanja wa Ndege wa Kimataifa wa KIA na uwanja mdogo wa Arusha kuongeza umakini. MTANDAO WA MGONJWA Gambo alisema wanaendelea kufuatiliamtandao mzima wa mgonjwa, alioshirikiana nao kwa namna moja ama nyingine. Alisema tayari dereva aliyempakia mgonjwa huyo amechukuliwa vipimo vya sampuli ambavyo vimetumwa Dar es Salaam kwenye maabara kwa uchunguzi zaidi. Kwa mujibu wa Gambo, dereva huyo baada ya kumshusha mgonjwa, alikwenda nyumbani ambako ana mke na watoto wanne na alikutana nao kwa maana ya kushikana mikono kama sehemu ya familia. “Wale watoto walivyoamka asubuhi (Jumatatu) wakaenda shuleni (Shule ya Msingi Engusingiu), kule wamekutana na watoto wengine ambao tunadhani inaweza kuwa sehemu ya changamoto,” alisema Gambo. Mkuu huyo wa mkoa alisema dereva huyo aliwaeleza kuwa juzi alipata abiria wengine wawili ambao aliwapeleka Karatu kwenye kituo kinachoitwa Mwema Children Center ambako walikaa kwa muda na watoto kisha kurejea jijini Arusha. “Baada ya kupata taarifa hiyo jana (juzi) hiyo hiyo usiku nilimjulisha Mkuu wa Wilaya ya Karatu aende kwenye kituo hicho akiwa na wataalamu wa afya ili waweze kuwatambua watu waliopo pale, wawape elimu, kuchukua sampuli na kuelekezwa wasiende popote mpaka baada ya siku 14,” alisema Gambo. VITAKASA MIKONO BEI JUU Vifaa vya kujikinga vikiwemo vitakasa mikono (sanitizer) na vile vya kuziba pua na mdomo vimeanza kuadimika baada ya kutangazwa kuwapo kwa mgonjwa wa corona. Sabuni hizo zilizoelekezwa na Wizara ya Afya zitumike kunawia mikono kujikinga na ugonjwa huo, zimeadimika ambapo inadaiwa baada ya mgonjwa huyo kubainika zilisafirishwa kupelekwa nchini Kenya. Pia katika baadhi ya maduka ya dawa na maduka makubwa zilipanda bei maradufu kutoka Sh 3,000 hadi 6,000 huku wengine wakiuza hadi Sh 20,000. Mmoja wa wauzaji wa bidhaa hizo jijini Arusha, alisema maduka yanayouza bidhaa za jumla, supermarket na maduka ya dawa wananchi walimiminika kununua bidhaa hizo kujikinga na janga hilo. “Wateja ni wengi wanafatufa vifaa hivyo, tumeuza ‘stock’ imeisha na wasambazaji wetu wakuu nao hawana zimeisha kote mji mzima, na nyingi tulikuwa tunategemea zinazotoka nchini China,” alisema mfanyabiashara huyo. Mmoja wa wakazi wa Arusha, Anna Steven, alisema amezunguka kuanzia juzi jioni hadi jana na kila anapokwenda aliambiwa vifaa hivyo vimeisha. Naye Joachim Solomon alisema tangu jana asubuhi alizunguka kuulizia vifaa hivyo ila kila anapokwenda aliambiwa vimeisha. Mkoani Kagera MTANZANIA lilitembelea katika maduka ya dawa muhimu pamoja na maduka makubwa ya bidhaa tofauti na kubaini kuwa vitakasa mikono vimeadimika. Muuzaji wa dawa muhimu katika duka lililopo Hamgembe Manispaa ya Bukoba, Geofrey Rutahiwa, alisema sabuni hizo zimenunuliwa kwa wingi kuanzia Jumatano wiki iliyopita. “Sabuni yenye ujazo wa milimita sita tunauza Sh 35,000 lakini bei hii inaweza kuongezeka kwa sababu bidhaa zimeadimika,” alisema Rutahiwa. Naye Joyce Rweyemamu ambaye ni muuzaji katika moja ya maduka makubwa yaliyopo Manispaa ya Bukoba, alisema soko la sabuni hizo limeongezeka katika siku tatu zilizopita. “Tunauza sana sabuni zilizoelekezwa kwa ajili ya kunawa mikono ili kuzuia maambukizi ya ugonjwa wa corona, wateja wengi tunawauzia mils 6 kwa Sh 35,000 na vifaa vya kuziba pua na mdomo (mask) na gloves kwa Sh 1,000. “Lakini bidhaa ambazo tumebaki nazo hazinunuliwi sana ni mask na gloves, sabuni tumeishiwa na bado tunapata wateja wengi ambao wanadai wamezunguka katika maduka tofauti bila mafanikio,” alisema Joyce. WAFANYABIASHARA WALIA Wafanyabiashara wa Soko la Vinyago Jijini Arusha maarufu kama Maasai Market, walisema tangu kutangazwa kwa ugonjwa huo wateja wamepungua. Mmoja wa wafanyabiashara hao, Ally Kingwe, alisema mapato mengi wanategemea kutoka kwa watalii, lakini tangu kutokea kwa ugonjwa huo idadi ya wanaofika kununua bidhaa mbalimbali za asili imepungua. “Soko letu tunategemea watalii wa kigeni ila tangu ugonjwa umeingia nchini hakuna mgeni wa kitalii aliyefika hapa. “Tumechukua tahadhari, kwenye geti la kuingilia tumeweka ndoo ya maji na sabuni kwa ajili ya kila mtu anayeingia, na kila mtu aliye nje ya duka ana maji na sabuni ya kunawa mikono,” alisema Kingwe. Naye Emanuel Gasper alisema ugonjwa huo umeathiri biashara ya vinyago na vitu vingine vya asili na kushindwa kujua watakidhi vipi mahitaji ya familia zinazowategemea. “Kipindi cha nyuma kuanzia asubuhi tulikuwa tunapata wateja ila kwa sasa hakuna kabisa, tunaomba Serikali ichukue hatua zaidi ikiwemo kufunga mipaka ili tuweze kudhibiti maambukizi mapya na kulinda afya zetu,” alisema Gasper. WATALII WAANZA KUSITISHA SAFARI Mmoja wa wafanyakazi wa kampuni ya utalii jijini Arusha ambaye hakutaka kutaja jina lake, alisema mwajiri wao amepunguza wafanyakazi kutokana na wageni wengi kusitisha safari zao kwa hofu ya corona. “Ofisini kwetu watu wamepunguzwa kazi kwa sababu wageni wengi wamesitisha safari, mfano mwezi huu kuna wageni 23 wamesitisha safari kutokana na nchi zao kuwa na maambukizi ya corona. “Mwajiri ameamua kila idara abaki mtumishi mmoja, tena mwenye usafiri (gari), wanaopanda daladala amewaomba wabaki nyumbani kwanza wakati juhudi za kupambana na ugonjwa huo zikiendelea… tunafanya kazi kwa shida sana,” alisema mfanyakazi huyo. KAMBI ZA KITAALUMA ‘STOP’ Mkoa wa Simiyu umesitisha kwa muda usiojulikana kambi ya kitaaluma kwa wanafunzi wa kidato cha sita. Kambi hiyo ilikuwa ikijumuisha shule 10 zilizoko mkoani humo na wanafunzi 953 ambao walianza masomo tangu Machi Mosi katika Shule ya Sekondari Maswa (Maswa Girls) iliyoko wilayani Maswa mkoani Simiyu. Akitangaza uamuzi huo jana, Katibu Tawala Mkoa wa Simiyu, Jumanne Sagini, alisema mbali na kambi hiyo, kambi nyingine ndogo ambazo zinakusanya wanafunzi kutoka shule zisizozidi tatu hazitakuwepo tena. “Kambi za shule kwa maana ya wanafunzi wa shule moja zitaendelea, lakini kambi ndogo na kubwa hazitakuwepo mpaka ugonjwa huu utakapoisha. Hata zile za darasa la saba, kidato cha nne, kidato cha pili, nazo hazitakuwepo,” alisema Sagini. Ofisa Elimu Mkoa wa Simiyu, Erenest Hinju, alisema wanafunzi hao waliweka kambi ya wiki mbili kati ya sita ambazo walipanga kukaa kwa maandalizi ya mtihani wa taifa. Baadhi ya wanafunzi walisema kufungwa kwa kambi za kitaaluma kutawaathiri kwani walikuwa wakifundishwa mbinu za kujibu maswali kwa ufasaha. “Tulikuwa tunafundishwa mada ngumu kwenye masomo ambazo zingetusaidia kujibu maswali kwa ufasaha, ila kwa sasa tunahisi tutakosa maarifa zaidi na mbinu za kufanya mtihani,” alisema William Nyalabwa. Izack Ndasa alisema kupitia kambi walikuwa wanapata nafasi kujifunza mada ngumu kutoka kwa walimu mahiri. KKKT IRINGA KUKUTANA Kanisa la Kiinjili la Kilutheri Tanzania (KKKT) Usharika wa Kanisa Kuu umeitisha kikao cha dharura cha wachungaji wote katika sharika za Iringa Mjini ili kuweka tahadhari kujikinga na corona. Mchungaji Kiongozi Usharika wa Kanisa Kuu, Bryson Mbogo, alisema wanatarajia kukutana na wachungaji wote Jumamosi kujadili na kuweka mipango ya pamoja kuchukua tahadhari dhidi ya ugonjwa huo. “Serikali kupitia Wizara ya Afya imekwisha tangaza kuwepo kwa ugonjwa wa corona nchini na sisi mkuu wa kanisa amekwisha agiza kusitishwa kwa salamu za  kushikana mikono na nyingine ambazo zinaweza kusababisha maambukizi ya virusi vya corona,” alisema Mchungaji Mbogo. Alisema wameweka maji ya kunawa mikono na sabuni katika maeneo yote ya ofisi ili watu wanaofika kupata huduma waweze kunawa kabla ya kuingia ndani. Mchungaji Mbogo alisema wajibu wa kanisa ni kuendelea kuelimisha waumini kuhusu mambo mbalimbali yanayotangazwa na Serikali likiwemo jambo hilo ili kuhakikisha hakuna muumini anayepata maambukizi. Kwa upande wake, Askofu mstaafu wa KKKT Dayosisi ya Iringa, Dk. Owdenburg Mdegela, alisema uchafu ni dalili ya shetani na kwamba suala la usafi ni hekima ya roho mtakatifu. “Kwenye hili la ugonjwa wa corona watu wanaelimishwa juu ya kunawa mikono kwa sabuni ila  wapo ambao watapuuza, ni vizuri kila mmoja kuzingatia ushauri unaotolewa,” alisema Askofu Mdegela. WAFANYABIASHARA WAAHIRISHA SAFARI Ziara ya wafanyabiashara kwenda nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo (DRC) kati ya Aprili 6 na 9 imehairishwa kutokana na mlipuko wa ugonjwa wa corona. Ziara hiyo ililenga kutafuta soko la uhakika la bidhaa zinazozalishwa na viwanda vya hapa Tanzania. Mwenyekiti wa Bodi ya Taasisi ya Sekta Binafsi Tanzania (TPSF), Angelina Ngalula, alisema ziara hiyo imesitishwa kufuatia kuwepo kwa wagonjwa wa corona katika nchi hizo mbili. “Ziara yetu itafanyika mara baada ya mamlaka husika kutangaza hali ya usalama juu ya ugonjwa wa corona katika nchi zetu,” alisema. Alisema lengo la ziara hiyo ni kuhamasisha na kutafuta  masoko ya bidhaa zinazozalishwa hapa nchini hivyo kuhairishwa kwake kunatoa nafasi kwa wafanyabishara na wajasiriamali wengine kujiandaa. “TPSF ndiyo kiungo cha wafanyabiashara nchini hivyo ziara hii imelenga kutengeneza soko la uhakika la bidhaa zinazozalishwa na wajasiriamali wadogo na wakubwa ili kukuza biashara zao na kufikia maendeleo yaliyokusudiwa,” alisema Ngalula Alisema Tanzania ndiyo lango kuu la biashara kwa nchi ya Kongo hivyo ni lazima kuchangamkia fursa hiyo na kuongeza masoko ya bidhaa zinazozalishwa Tanzania ikiwa ni sehemu ya kuunga mkono juhudi za Serikali katika kutekeleza azma ya ujenzi wa uchumi wa kati na viwanda ifikapo 2025. Kwa upande wake Balozi wa Tanzania nchini Kongo, Luteni Jenerali Mstaafu Paul Mella, aliwatoa hofu wafanyabiashara kuwa hali ya usalama nchini humo ni nzuri wakati wote hivyo wajitokeze kuchangamkia fursa hiyo kujenga na kuimarisha biashara zao. “Suala la muhimu ni kufuata taratibu zote zinazotakiwa katika kufanya biashara na kwa wale wanaohitaji msaada ili waweze kufanya biashara nchini Kongo watembelee ofisi za ubalozi watapata mwongozo utakaowawezesha kufanya biashara halali,” alisema Balozi Mella. Mwakilishi wa Balozi wa Jamhuri ya Demokrania ya Kongo (DRC), Moma Kampinga, alisema ziara ya wafanyabiashara wa Tanzania kwenda Kongo ilikuwa na maana kubwa kuimarisha ushirikiano katika sekta ya biashara ili kukuza uchumi wa nchi zote mbili. “Fursa ya biashara hasa katika ujenzi wa miundombinu ya barabara, bidhaa za vyakula ni kubwa hivyo tuna imani ziara itakapokuja kufanyika bidhaa za Tanzania zitapata soko kubwa nchini kwetu,” alisema Kampinga KITUO CHA MABASI UBUGO MTANZANIA lilipopita katika Kituo Kikuu cha Mabasi Ubungo, abiria waliokuwa wakisafiri walionekana kunawishwa mikono kwa kutumia vitakasa mikono. Kampuni mbalimbali zinazosafirisha abiria ndani na nje ya nchi zimechukua hatua ili kuwakinga wafanyakazi wake na abiria. Meneja wa mabasi ya Simba Mtoto, Mohamed Said, alisema wamenunua vifaa mbalimbali ili wafanyakazi wake wajikinge na virusi vya corona. “Tumechukua hatua ya kununua ‘mask na hand sanitizer’ ili wafanyakazi wangu pamoja na abiria wajikinge na maabukizi ya virusi vya corona,” alisema Said.  Hata hivyo MTANZANIA lilipopita katika vituo mbalimbali vya mwendokasi bado zoezi la kunawa mikono kwa abiria lilikuwa halijaanza. Habari hii imeandaliwa na Nora Damian, Andrew Msechu na Aveline Kitomary (Dar), Janeth Mushi (Arusha), Derick Milton (Simiyu), Nyemo Malecela (Kagera) Na Francis Godwin (Iringa).

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Waandishi Wetu – Dar/Mikoani HALI ya taharuki na hekaheka imetanda maeneo mbalimbali ya nchi kutokana na kuwapo kwa ugonjwa wa homa kali ya mapafu inayosababishwa na virusi vya corona. Juzi Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu, alitangaza kugundulika kwa mgonjwa mmoja ambaye aliwasili nchini Jumapili kupitia Uwanja wa Ndege wa Kimataifa wa Kilimanjaro (KIA), akitokea Ubelgiji. Mgonjwa huyo Isabela Mwampamba (36), ambaye ni mmiliki wa shule binafsi ya Upendo Friends iliyopo jijini Arusha, anaendelea kupatiwa matibabu Hospitali ya Rufaa ya Mkoa ya Mount Meru. Tangazo la kuwapo kwa mgonjwa huyo limeongeza mwamko wa watu kujikinga ambapo katika maeneo mbalimbali ya nchi kumeshuhudiwa matukio yaliyoashiria tahadhari dhidi ya ugonjwa huo. Wananchi wengi wameonekana kuvaa vifaa vya kujikinga sehemu za puani na mdomoni, mipira ya mkononi (gloves) na wengine walikuwa wakitembea au kuingia katika vyombo vya usafiri kwa tahadhari kubwa kuepuka kugusana. Pia katika ofisi mbalimbali za umma na binafsi kulikuwa na vitakasa mikono na sabuni (sanitizer dispenser) na kila mtu aliyeingia alisisitizwa kuvipaka. Wakati hali ikiwa tete kwenye maeneo mbalimbali ya nchi, shughuli nyingi ikiwamo mikutano ambayo ilitarajiwa kufanyika kwa kuhusisha mikusanyiko ya watu wengi imesitishwa. MAAGIZO YA WAZIRI MKUU Waziri Mkuu Kassim Majaliwa jana alitangaza hatua za dharura kukabiliana na corona ikiwemo kufunga shule kwa siku 30 na kuzuia mikusanyiko yote. Alisema Serikali imeamua kufunga shule zote kuanzia za chekechea hadi kidato cha sita na kusitisha mikusanyiko yote mikubwa ya nje na ya ndani. Majaliwa alisema mikusanyiko hiyo inahusisha ile ya warsha, semina, mikutano ya siasa na michezo ikiwemo ya soka kama Ligi Daraja la Kwanza, la Pili na mingine. Katika kutekeleza hilo, Majaliwa aliiagiza Wizara ya Habari, Utamaduni, Sanaa na Michezo kuyaandikia mashirikisho yote ya michezo kuwaeleza kuhusu hatua hiyo. Alisema pamoja na uamuzi huo, Serikali inaendelea kufuatilia kwa karibu maeneo yote ambayo yanatumiwa kupitisha wageni, ikiwemo kwenye viwanja vya ndege, bandari na mipakani kwa kuweka vipimo maalumu vya kubaini watu walioathiriwa na ugonjwa huo. “Hatua hizi zinalenga kudhibiti maambukizi ya ugonjwa huo hapa nchini na pamoja na tahadhari hiyo, Watanzania waliopo maofisini, mashambani na maeneo ya uzalishaji mali waendelee kuchapa kazi kwa nguvu zote na huu ni wakati mzuri wa kufanya kazi ili kuzalisha mali kwa wingi,” alisema Majaliwa. Alisema Serikali imechukua hatua za kumuhifadhi mgonjwa husika kwenye karantini kwa uangalizi na tayari imeshafuatilia watu wote waliokutana naye ambao nao wamewekwa kwenye karantini kwa siku 14, huku wakiendelea kupimwa sampuli ili kujua iwapo wameambukizwa. Alieleza kuwa Serikali inaendelea kuchukua hatua za kuimarisha udhibiti wa wasafiri wote wanaoingia nchini kupitia nchi kavu na kwenye viwanda vya ndege na kuimarisha uwezo wa kupima kupitia maabara za Serikali na kwamba Maabara ya Mkemia Mkuu tayari ina uwezo wa kupima sampuli ili kubaini maambukizi ya virusi hivyo. Majaliwa alisema Serikali pia imeamua kuweka maeneo maalumu ya karantini katika mikoa ya Mwanza, Arusha, Kilimanjaro, Dar es Salaam, Zanzibar na Pemba na kwamba inaendelea kuweka maeneo zaidi ya dharura. “Lakini pia, Rais John Magufuli jana (juzi) alitangazia umma kuwa amechukua hatua kusitisha mbio za Mwenge wa Uhuru na fedha zaidi ya Sh bilioni moja zimepewa maelekezo ziende Wizara ya Afya kwa ajili ya vifaa na tiba ya ugonjwa wa corona, tayari Sh milioni 500 zimeshapelekwa Wizara ya Afya,” alisema Majaliwa. Pia alivishukuru vyombo vya habari kwa kazi nzuri ya kutoa elimu kuhusu ugonjwa huo na kuvitaka viendelee kuelimisha umma. Aliwaomba wananchi waendelee kutoa taarifa kupitia namba maalumu zilizotolewa na Wizara ya Afya ambazo ni 0800110124 au 0800110125 au 0800110037 ambazo zitakuwa tayari kupokea taarifa pale ambapo wanapata wasiwasi wa kuona watu wenye dalili za ugonjwa huo. CCM YASITISHA MIKUTANO Chama Cha Mapinduzi (CCM) kimesitisha mikutano yote ya ndani na ya hadhara kukabiliana na tishio la corona. Katibu wa Itikadi na Uenezi wa CCM, Humphrey Polepole, alisema jana kuwa kulikuwa na ziara za viongozi wa chama akiwemo makamu mwenyekiti bara, katibu mkuu, manaibu katibu wakuu bara na Zanzibar na wakuu wa idara, lakini zimesitishwa hadi watakapotoa maelekezo mengine. “Tuna matukio makubwa ya ujenzi wa chama ndani na nje ya chama, lakini kuanzia leo (jana) shughuli zote zenye asili ya mikusanyiko mikubwa iwe ya ndani au ya hadhara zisitishwe mara moja kuunga mkono jitihada za Serikali kupambana na ugonjwa huu,” alisema Polepole. Alisema vikao vya chama vilivyo kwenye kalenda ambavyo si vya mikusanyiko mikubwa, kama kamati za siasa na halmashauri kuu, watatoa maelekezo namna ya kuvifanya. Pia aliagiza katika ofisi zote za chama hicho kuwekwa dawa maalumu ya kujikinga na ugonjwa huo. Pia alipendekeza kwa viongozi na wana–CCM wengine kusalimiana kwa kunyoosha alama ya dole gumba badala ya kushikana mikono au kukumbatiana kama njia ya kujikinga na maambukizi ya ugonjwa huo. “Tusishikane mikono, si kwa maana mbaya, bali kwa ajili ya mapambano ya ugonjwa huu mpaka pale tutakapojiridhisha hakuna hatari,” alisema Polepole. HOTELI YAFUNGWA Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mrisho Gambo, alisema wameifunga Hoteli ya Themi Valley iliyobainika kuwa na mgonjwa na kwamba watu waliokuwepo wakiwemo wageni na wahudumu hawataruhusiwa kutoka eneo hilo. “Hoteli tumeifunga na hakuna mtu yeyote anayeruhusiwa kutoka au kuingia wakiwemo wafanyakazi na wageni. “Tumechukua sampuli za watu wote waliokuwa wanaishi katika hoteli hiyo, zitasafirishwa kwenda maabara iliyopo Dar es Salaam, kama kuna wengine ambao wameambukizwa tumetenga eneo maalumu, akipatikana mgonjwa anawekwa hapo,” alisema Gambo. Aliwataka maofisa wa Serikali waliopo kwenye mipaka ikiwemo ya Namanga, Ngorongoro, Uwanja wa Ndege wa Kimataifa wa KIA na uwanja mdogo wa Arusha kuongeza umakini. MTANDAO WA MGONJWA Gambo alisema wanaendelea kufuatiliamtandao mzima wa mgonjwa, alioshirikiana nao kwa namna moja ama nyingine. Alisema tayari dereva aliyempakia mgonjwa huyo amechukuliwa vipimo vya sampuli ambavyo vimetumwa Dar es Salaam kwenye maabara kwa uchunguzi zaidi. Kwa mujibu wa Gambo, dereva huyo baada ya kumshusha mgonjwa, alikwenda nyumbani ambako ana mke na watoto wanne na alikutana nao kwa maana ya kushikana mikono kama sehemu ya familia. “Wale watoto walivyoamka asubuhi (Jumatatu) wakaenda shuleni (Shule ya Msingi Engusingiu), kule wamekutana na watoto wengine ambao tunadhani inaweza kuwa sehemu ya changamoto,” alisema Gambo. Mkuu huyo wa mkoa alisema dereva huyo aliwaeleza kuwa juzi alipata abiria wengine wawili ambao aliwapeleka Karatu kwenye kituo kinachoitwa Mwema Children Center ambako walikaa kwa muda na watoto kisha kurejea jijini Arusha. “Baada ya kupata taarifa hiyo jana (juzi) hiyo hiyo usiku nilimjulisha Mkuu wa Wilaya ya Karatu aende kwenye kituo hicho akiwa na wataalamu wa afya ili waweze kuwatambua watu waliopo pale, wawape elimu, kuchukua sampuli na kuelekezwa wasiende popote mpaka baada ya siku 14,” alisema Gambo. VITAKASA MIKONO BEI JUU Vifaa vya kujikinga vikiwemo vitakasa mikono (sanitizer) na vile vya kuziba pua na mdomo vimeanza kuadimika baada ya kutangazwa kuwapo kwa mgonjwa wa corona. Sabuni hizo zilizoelekezwa na Wizara ya Afya zitumike kunawia mikono kujikinga na ugonjwa huo, zimeadimika ambapo inadaiwa baada ya mgonjwa huyo kubainika zilisafirishwa kupelekwa nchini Kenya. Pia katika baadhi ya maduka ya dawa na maduka makubwa zilipanda bei maradufu kutoka Sh 3,000 hadi 6,000 huku wengine wakiuza hadi Sh 20,000. Mmoja wa wauzaji wa bidhaa hizo jijini Arusha, alisema maduka yanayouza bidhaa za jumla, supermarket na maduka ya dawa wananchi walimiminika kununua bidhaa hizo kujikinga na janga hilo. “Wateja ni wengi wanafatufa vifaa hivyo, tumeuza ‘stock’ imeisha na wasambazaji wetu wakuu nao hawana zimeisha kote mji mzima, na nyingi tulikuwa tunategemea zinazotoka nchini China,” alisema mfanyabiashara huyo. Mmoja wa wakazi wa Arusha, Anna Steven, alisema amezunguka kuanzia juzi jioni hadi jana na kila anapokwenda aliambiwa vifaa hivyo vimeisha. Naye Joachim Solomon alisema tangu jana asubuhi alizunguka kuulizia vifaa hivyo ila kila anapokwenda aliambiwa vimeisha. Mkoani Kagera MTANZANIA lilitembelea katika maduka ya dawa muhimu pamoja na maduka makubwa ya bidhaa tofauti na kubaini kuwa vitakasa mikono vimeadimika. Muuzaji wa dawa muhimu katika duka lililopo Hamgembe Manispaa ya Bukoba, Geofrey Rutahiwa, alisema sabuni hizo zimenunuliwa kwa wingi kuanzia Jumatano wiki iliyopita. “Sabuni yenye ujazo wa milimita sita tunauza Sh 35,000 lakini bei hii inaweza kuongezeka kwa sababu bidhaa zimeadimika,” alisema Rutahiwa. Naye Joyce Rweyemamu ambaye ni muuzaji katika moja ya maduka makubwa yaliyopo Manispaa ya Bukoba, alisema soko la sabuni hizo limeongezeka katika siku tatu zilizopita. “Tunauza sana sabuni zilizoelekezwa kwa ajili ya kunawa mikono ili kuzuia maambukizi ya ugonjwa wa corona, wateja wengi tunawauzia mils 6 kwa Sh 35,000 na vifaa vya kuziba pua na mdomo (mask) na gloves kwa Sh 1,000. “Lakini bidhaa ambazo tumebaki nazo hazinunuliwi sana ni mask na gloves, sabuni tumeishiwa na bado tunapata wateja wengi ambao wanadai wamezunguka katika maduka tofauti bila mafanikio,” alisema Joyce. WAFANYABIASHARA WALIA Wafanyabiashara wa Soko la Vinyago Jijini Arusha maarufu kama Maasai Market, walisema tangu kutangazwa kwa ugonjwa huo wateja wamepungua. Mmoja wa wafanyabiashara hao, Ally Kingwe, alisema mapato mengi wanategemea kutoka kwa watalii, lakini tangu kutokea kwa ugonjwa huo idadi ya wanaofika kununua bidhaa mbalimbali za asili imepungua. “Soko letu tunategemea watalii wa kigeni ila tangu ugonjwa umeingia nchini hakuna mgeni wa kitalii aliyefika hapa. “Tumechukua tahadhari, kwenye geti la kuingilia tumeweka ndoo ya maji na sabuni kwa ajili ya kila mtu anayeingia, na kila mtu aliye nje ya duka ana maji na sabuni ya kunawa mikono,” alisema Kingwe. Naye Emanuel Gasper alisema ugonjwa huo umeathiri biashara ya vinyago na vitu vingine vya asili na kushindwa kujua watakidhi vipi mahitaji ya familia zinazowategemea. “Kipindi cha nyuma kuanzia asubuhi tulikuwa tunapata wateja ila kwa sasa hakuna kabisa, tunaomba Serikali ichukue hatua zaidi ikiwemo kufunga mipaka ili tuweze kudhibiti maambukizi mapya na kulinda afya zetu,” alisema Gasper. WATALII WAANZA KUSITISHA SAFARI Mmoja wa wafanyakazi wa kampuni ya utalii jijini Arusha ambaye hakutaka kutaja jina lake, alisema mwajiri wao amepunguza wafanyakazi kutokana na wageni wengi kusitisha safari zao kwa hofu ya corona. “Ofisini kwetu watu wamepunguzwa kazi kwa sababu wageni wengi wamesitisha safari, mfano mwezi huu kuna wageni 23 wamesitisha safari kutokana na nchi zao kuwa na maambukizi ya corona. “Mwajiri ameamua kila idara abaki mtumishi mmoja, tena mwenye usafiri (gari), wanaopanda daladala amewaomba wabaki nyumbani kwanza wakati juhudi za kupambana na ugonjwa huo zikiendelea… tunafanya kazi kwa shida sana,” alisema mfanyakazi huyo. KAMBI ZA KITAALUMA ‘STOP’ Mkoa wa Simiyu umesitisha kwa muda usiojulikana kambi ya kitaaluma kwa wanafunzi wa kidato cha sita. Kambi hiyo ilikuwa ikijumuisha shule 10 zilizoko mkoani humo na wanafunzi 953 ambao walianza masomo tangu Machi Mosi katika Shule ya Sekondari Maswa (Maswa Girls) iliyoko wilayani Maswa mkoani Simiyu. Akitangaza uamuzi huo jana, Katibu Tawala Mkoa wa Simiyu, Jumanne Sagini, alisema mbali na kambi hiyo, kambi nyingine ndogo ambazo zinakusanya wanafunzi kutoka shule zisizozidi tatu hazitakuwepo tena. “Kambi za shule kwa maana ya wanafunzi wa shule moja zitaendelea, lakini kambi ndogo na kubwa hazitakuwepo mpaka ugonjwa huu utakapoisha. Hata zile za darasa la saba, kidato cha nne, kidato cha pili, nazo hazitakuwepo,” alisema Sagini. Ofisa Elimu Mkoa wa Simiyu, Erenest Hinju, alisema wanafunzi hao waliweka kambi ya wiki mbili kati ya sita ambazo walipanga kukaa kwa maandalizi ya mtihani wa taifa. Baadhi ya wanafunzi walisema kufungwa kwa kambi za kitaaluma kutawaathiri kwani walikuwa wakifundishwa mbinu za kujibu maswali kwa ufasaha. “Tulikuwa tunafundishwa mada ngumu kwenye masomo ambazo zingetusaidia kujibu maswali kwa ufasaha, ila kwa sasa tunahisi tutakosa maarifa zaidi na mbinu za kufanya mtihani,” alisema William Nyalabwa. Izack Ndasa alisema kupitia kambi walikuwa wanapata nafasi kujifunza mada ngumu kutoka kwa walimu mahiri. KKKT IRINGA KUKUTANA Kanisa la Kiinjili la Kilutheri Tanzania (KKKT) Usharika wa Kanisa Kuu umeitisha kikao cha dharura cha wachungaji wote katika sharika za Iringa Mjini ili kuweka tahadhari kujikinga na corona. Mchungaji Kiongozi Usharika wa Kanisa Kuu, Bryson Mbogo, alisema wanatarajia kukutana na wachungaji wote Jumamosi kujadili na kuweka mipango ya pamoja kuchukua tahadhari dhidi ya ugonjwa huo. “Serikali kupitia Wizara ya Afya imekwisha tangaza kuwepo kwa ugonjwa wa corona nchini na sisi mkuu wa kanisa amekwisha agiza kusitishwa kwa salamu za  kushikana mikono na nyingine ambazo zinaweza kusababisha maambukizi ya virusi vya corona,” alisema Mchungaji Mbogo. Alisema wameweka maji ya kunawa mikono na sabuni katika maeneo yote ya ofisi ili watu wanaofika kupata huduma waweze kunawa kabla ya kuingia ndani. Mchungaji Mbogo alisema wajibu wa kanisa ni kuendelea kuelimisha waumini kuhusu mambo mbalimbali yanayotangazwa na Serikali likiwemo jambo hilo ili kuhakikisha hakuna muumini anayepata maambukizi. Kwa upande wake, Askofu mstaafu wa KKKT Dayosisi ya Iringa, Dk. Owdenburg Mdegela, alisema uchafu ni dalili ya shetani na kwamba suala la usafi ni hekima ya roho mtakatifu. “Kwenye hili la ugonjwa wa corona watu wanaelimishwa juu ya kunawa mikono kwa sabuni ila  wapo ambao watapuuza, ni vizuri kila mmoja kuzingatia ushauri unaotolewa,” alisema Askofu Mdegela. WAFANYABIASHARA WAAHIRISHA SAFARI Ziara ya wafanyabiashara kwenda nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo (DRC) kati ya Aprili 6 na 9 imehairishwa kutokana na mlipuko wa ugonjwa wa corona. Ziara hiyo ililenga kutafuta soko la uhakika la bidhaa zinazozalishwa na viwanda vya hapa Tanzania. Mwenyekiti wa Bodi ya Taasisi ya Sekta Binafsi Tanzania (TPSF), Angelina Ngalula, alisema ziara hiyo imesitishwa kufuatia kuwepo kwa wagonjwa wa corona katika nchi hizo mbili. “Ziara yetu itafanyika mara baada ya mamlaka husika kutangaza hali ya usalama juu ya ugonjwa wa corona katika nchi zetu,” alisema. Alisema lengo la ziara hiyo ni kuhamasisha na kutafuta  masoko ya bidhaa zinazozalishwa hapa nchini hivyo kuhairishwa kwake kunatoa nafasi kwa wafanyabishara na wajasiriamali wengine kujiandaa. “TPSF ndiyo kiungo cha wafanyabiashara nchini hivyo ziara hii imelenga kutengeneza soko la uhakika la bidhaa zinazozalishwa na wajasiriamali wadogo na wakubwa ili kukuza biashara zao na kufikia maendeleo yaliyokusudiwa,” alisema Ngalula Alisema Tanzania ndiyo lango kuu la biashara kwa nchi ya Kongo hivyo ni lazima kuchangamkia fursa hiyo na kuongeza masoko ya bidhaa zinazozalishwa Tanzania ikiwa ni sehemu ya kuunga mkono juhudi za Serikali katika kutekeleza azma ya ujenzi wa uchumi wa kati na viwanda ifikapo 2025. Kwa upande wake Balozi wa Tanzania nchini Kongo, Luteni Jenerali Mstaafu Paul Mella, aliwatoa hofu wafanyabiashara kuwa hali ya usalama nchini humo ni nzuri wakati wote hivyo wajitokeze kuchangamkia fursa hiyo kujenga na kuimarisha biashara zao. “Suala la muhimu ni kufuata taratibu zote zinazotakiwa katika kufanya biashara na kwa wale wanaohitaji msaada ili waweze kufanya biashara nchini Kongo watembelee ofisi za ubalozi watapata mwongozo utakaowawezesha kufanya biashara halali,” alisema Balozi Mella. Mwakilishi wa Balozi wa Jamhuri ya Demokrania ya Kongo (DRC), Moma Kampinga, alisema ziara ya wafanyabiashara wa Tanzania kwenda Kongo ilikuwa na maana kubwa kuimarisha ushirikiano katika sekta ya biashara ili kukuza uchumi wa nchi zote mbili. “Fursa ya biashara hasa katika ujenzi wa miundombinu ya barabara, bidhaa za vyakula ni kubwa hivyo tuna imani ziara itakapokuja kufanyika bidhaa za Tanzania zitapata soko kubwa nchini kwetu,” alisema Kampinga KITUO CHA MABASI UBUGO MTANZANIA lilipopita katika Kituo Kikuu cha Mabasi Ubungo, abiria waliokuwa wakisafiri walionekana kunawishwa mikono kwa kutumia vitakasa mikono. Kampuni mbalimbali zinazosafirisha abiria ndani na nje ya nchi zimechukua hatua ili kuwakinga wafanyakazi wake na abiria. Meneja wa mabasi ya Simba Mtoto, Mohamed Said, alisema wamenunua vifaa mbalimbali ili wafanyakazi wake wajikinge na virusi vya corona. “Tumechukua hatua ya kununua ‘mask na hand sanitizer’ ili wafanyakazi wangu pamoja na abiria wajikinge na maabukizi ya virusi vya corona,” alisema Said.  Hata hivyo MTANZANIA lilipopita katika vituo mbalimbali vya mwendokasi bado zoezi la kunawa mikono kwa abiria lilikuwa halijaanza. Habari hii imeandaliwa na Nora Damian, Andrew Msechu na Aveline Kitomary (Dar), Janeth Mushi (Arusha), Derick Milton (Simiyu), Nyemo Malecela (Kagera) Na Francis Godwin (Iringa). ### Response: KITAIFA ### End

Na Florence Sanawa, Mtwara WAZIRI Viwanda, Biashara na Uwekezaji Charles Mwijage amesema wabanguaji wa ndani hawapati korosho ghafi za kutosha kuendeleza viwanda vyao kutokana na ugumu uliopo kisheria. Amesema wabanguaji hao wanahitaji zaidi ya tani 240 kwa mwaka mzima huku msimu uliopita tani 320,000 zikisafirishwa kwenda nje ya nchi. Akikabidhi eneo kwa mkandarasi la kujenga eneo la wajasiriamali katika eneo la Viwanda vidogo (SIDO), Mkoa wa Mtwara amesema limekuwa ni jambo la kusikitisha kwa kuwa wabanguaji wengi ambao ni wanawake wanakosa malighafi ambazo ni korosho za kubangua kwakutumia mashine hizo. “Pamoja na kwamba tumeuza tani 320,000 zimeuzwa nje ya nchi ambapo wabanguaji wadogo wanapaswa wapate tani 240 waweze kufanya kazi mwaka mzima. “Kwa kweli tumeongozwa na sheria kuliko kutumia sheria tunaamani tutaengeneza mazingira mazuri ili wabanguaji wadogo na wakati waweze kupata malighafi,” amesema. Amesema wawekezaji ni Watanzania wenyewe ambao miaka ijayo watakuwa ndiyo wenye viwanda vya kati na vikubwa ndiyo maana ni rahisi Mtwara kutekeleza dhana ya viwanda kwa kuwa malighafi zipo ambazo ni mashine zilizonunuliwa na serikali kutoka nchini India.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Florence Sanawa, Mtwara WAZIRI Viwanda, Biashara na Uwekezaji Charles Mwijage amesema wabanguaji wa ndani hawapati korosho ghafi za kutosha kuendeleza viwanda vyao kutokana na ugumu uliopo kisheria. Amesema wabanguaji hao wanahitaji zaidi ya tani 240 kwa mwaka mzima huku msimu uliopita tani 320,000 zikisafirishwa kwenda nje ya nchi. Akikabidhi eneo kwa mkandarasi la kujenga eneo la wajasiriamali katika eneo la Viwanda vidogo (SIDO), Mkoa wa Mtwara amesema limekuwa ni jambo la kusikitisha kwa kuwa wabanguaji wengi ambao ni wanawake wanakosa malighafi ambazo ni korosho za kubangua kwakutumia mashine hizo. “Pamoja na kwamba tumeuza tani 320,000 zimeuzwa nje ya nchi ambapo wabanguaji wadogo wanapaswa wapate tani 240 waweze kufanya kazi mwaka mzima. “Kwa kweli tumeongozwa na sheria kuliko kutumia sheria tunaamani tutaengeneza mazingira mazuri ili wabanguaji wadogo na wakati waweze kupata malighafi,” amesema. Amesema wawekezaji ni Watanzania wenyewe ambao miaka ijayo watakuwa ndiyo wenye viwanda vya kati na vikubwa ndiyo maana ni rahisi Mtwara kutekeleza dhana ya viwanda kwa kuwa malighafi zipo ambazo ni mashine zilizonunuliwa na serikali kutoka nchini India. ### Response: KITAIFA ### End

Na Kulwa Mzee, Dar es Salaam Kesi ya matumizi mabaya ya inayomkabili Mkurugenzi Mkuu wa zamani wa Shirika la Utangazaji Tanzania (TBC), Tido Mhando inatarajia kuanza kusikilizwa mfululizo Aprili 24  na 25, mwaka huu. Kesi hiyo iliyokuwa inasikilizwa mbele ya Hakimu Mfawidhi, Victoria Nongwa imehamishiwa kwa Hakimu Mkazi Mkuu, Huruma Shaidi ambapo leo Jumatano Machi 28, ilikuja kwa ajili ya kuanza kusikilizwa. Akiiwakilisha Jamhuri, Wakili wa Serikali kutoka Takukuru, Leonard Swai aliomba tarehe nyingine kwa ajili ya kuleta mashahidi. Hakimu Shaidi amesema mahakama itasikiliza kesi hiyo mfululizo siku mbili kuanzia Aprili 24 na 25 mwaka huu hivyo Jamhuri wanatakiwa kuita mashahidi wa kutosha siku hizo. Tido anakabiliwa na mashtaka matano yakiwa matumizi mabaya ya madaraka ambapo Juni 16, 2008 akiwa Dubai, Umoja wa Falme za Kiarabu (UAE), Tido ambaye alikuwa Mkurugenzi wa TBC, kwa makusudi alitumia madaraka yake vibaya kwa kusaini mkataba wa kuendesha na utangazaji wa vipindi vya televisheni kati ya TBC na Channel 2 Group Corporation (BV1) bila ya kupitisha zabuni, kitu ambacho ni kinyume na Sheria ya Manunuzi na kuinufaisha BVl.  

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Kulwa Mzee, Dar es Salaam Kesi ya matumizi mabaya ya inayomkabili Mkurugenzi Mkuu wa zamani wa Shirika la Utangazaji Tanzania (TBC), Tido Mhando inatarajia kuanza kusikilizwa mfululizo Aprili 24  na 25, mwaka huu. Kesi hiyo iliyokuwa inasikilizwa mbele ya Hakimu Mfawidhi, Victoria Nongwa imehamishiwa kwa Hakimu Mkazi Mkuu, Huruma Shaidi ambapo leo Jumatano Machi 28, ilikuja kwa ajili ya kuanza kusikilizwa. Akiiwakilisha Jamhuri, Wakili wa Serikali kutoka Takukuru, Leonard Swai aliomba tarehe nyingine kwa ajili ya kuleta mashahidi. Hakimu Shaidi amesema mahakama itasikiliza kesi hiyo mfululizo siku mbili kuanzia Aprili 24 na 25 mwaka huu hivyo Jamhuri wanatakiwa kuita mashahidi wa kutosha siku hizo. Tido anakabiliwa na mashtaka matano yakiwa matumizi mabaya ya madaraka ambapo Juni 16, 2008 akiwa Dubai, Umoja wa Falme za Kiarabu (UAE), Tido ambaye alikuwa Mkurugenzi wa TBC, kwa makusudi alitumia madaraka yake vibaya kwa kusaini mkataba wa kuendesha na utangazaji wa vipindi vya televisheni kati ya TBC na Channel 2 Group Corporation (BV1) bila ya kupitisha zabuni, kitu ambacho ni kinyume na Sheria ya Manunuzi na kuinufaisha BVl.   ### Response: KITAIFA ### End

WAZIRI wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu amekutana na Balozi wa Misri nchini, Mohamed Abulwafa na kujadiliana kuhusu kushirikiana katika kuboresha huduma za afya nchini.Katika mazungumzo hayo, pande mbili zimependekeza kushirikiana katika uwekezaji wa viwanda vya dawa na chanjo, kubadilishana wataalamu wa afya ili kuwajengea uzoefu wataalamu wetu katika nyanja mbali mbali za sekta nchini.Pia, Ummy na balozi huyo walikubaliana kwa pamoja kuendeleza mapambano ya homa ya ini aina C (Hepatitis C) ili kuhakikisha wananchi wanapatiwa huduma bora na kwa wakati kuhusu homa hiyo.Baada ya majadiliano hayo, Waziri Ummy aliagiza kuandaliwa kwa Hati ya Ushirikiano (MOU) kwa ajili ya kuratibu na kutekeleza maeneo mbali mbali ya kipaumbele katika sekta ya afya nchini.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WAZIRI wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu amekutana na Balozi wa Misri nchini, Mohamed Abulwafa na kujadiliana kuhusu kushirikiana katika kuboresha huduma za afya nchini.Katika mazungumzo hayo, pande mbili zimependekeza kushirikiana katika uwekezaji wa viwanda vya dawa na chanjo, kubadilishana wataalamu wa afya ili kuwajengea uzoefu wataalamu wetu katika nyanja mbali mbali za sekta nchini.Pia, Ummy na balozi huyo walikubaliana kwa pamoja kuendeleza mapambano ya homa ya ini aina C (Hepatitis C) ili kuhakikisha wananchi wanapatiwa huduma bora na kwa wakati kuhusu homa hiyo.Baada ya majadiliano hayo, Waziri Ummy aliagiza kuandaliwa kwa Hati ya Ushirikiano (MOU) kwa ajili ya kuratibu na kutekeleza maeneo mbali mbali ya kipaumbele katika sekta ya afya nchini. ### Response: KITAIFA ### End

NA JENNIFER ULLEMBO, DAR ES SALAAM MWIGIZAJI wa filamu ambaye jina lake limepitishwa nafasi ya ubunge viti maalumu Mkoa wa Tabora kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM), Irene Uwoya, amesema malezi aliyopewa na wazazi wake ndiyo yatakayomsaidia kuwa kiongozi bora. Irene alisema hayo juzi katika hafla fupi iliyoandaliwa na wazazi wake kumpongeza kupitishwa katika nafasi hiyo ambapo pia marafiki zake wa karibu walihudhuria sherehe hiyo. “Nisingekuwa hapa nilipofika kama wazazi wangu wasingenionyesha moyo na ushirikiano wa kutosha, najivunia kwani wamenisaidia kujenga moyo wa ujasiri ndani yangu na naamini nitawatendea haki kwa kuhakikisha ninakuwa kiongozi bora,” alisema Irene. Irene alieleza kuwa lengo lake la kugombea nafasi hiyo ni kuhakikisha anaingia bungeni kuwatetea vijana wanaokabiliwa na matatizo mbalimbali, hasa katika Mkoa wa Tabora.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA JENNIFER ULLEMBO, DAR ES SALAAM MWIGIZAJI wa filamu ambaye jina lake limepitishwa nafasi ya ubunge viti maalumu Mkoa wa Tabora kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM), Irene Uwoya, amesema malezi aliyopewa na wazazi wake ndiyo yatakayomsaidia kuwa kiongozi bora. Irene alisema hayo juzi katika hafla fupi iliyoandaliwa na wazazi wake kumpongeza kupitishwa katika nafasi hiyo ambapo pia marafiki zake wa karibu walihudhuria sherehe hiyo. “Nisingekuwa hapa nilipofika kama wazazi wangu wasingenionyesha moyo na ushirikiano wa kutosha, najivunia kwani wamenisaidia kujenga moyo wa ujasiri ndani yangu na naamini nitawatendea haki kwa kuhakikisha ninakuwa kiongozi bora,” alisema Irene. Irene alieleza kuwa lengo lake la kugombea nafasi hiyo ni kuhakikisha anaingia bungeni kuwatetea vijana wanaokabiliwa na matatizo mbalimbali, hasa katika Mkoa wa Tabora. ### Response: BURUDANI ### End

Chanzo cha picha, Getty Images Meneja wa zamani wa Tottenham Hotspur na Paris St-Germain Mauricio Pochettino amekubali kuinoa Chelsea msimu huu wa joto. (Telegraph) Pochettino anataka Mason Mount kusalia Stamford Bridge, ingawa kiungo huyo wa kati wa Uingereza mwenye umri wa miaka 24 amebakisha mwaka mmoja tu katika kandarasi yake na hajapewa nyongeza ya muda. (Mail) Liverpool wako tayari kufikisha kileleni mbio za kumnunua mshindi wa Kombe la Dunia Alexis Mac Allister kwa dili la pauni milioni 70 kumnunua kiungo huyo wa kati wa Brighton na Argentina (Mirror) Chanzo cha picha, Getty Images Beki wa Manchester City na England Kyle Walker, 32, yuko tayari kukataa kutoka nje ya nchi na kukamilisha miezi 12 ya mwisho ya kandarasi yake katika uwanja wa Etihad. (Sun) Beki wa Manchester United na Argentina Lisandro Martinez, 25, anatarajia kuongezwa mshahara msimu huu wa joto punde tu masuala ya umiliki wa klabu hiyo yatakapotatuliwa. (Sun) Everton watakuwa tayari kukubali pauni milioni 50 msimu huu kwa mlinzi wa Ubelgiji Amadou Onana ikiwa watashushwa daraja kutoka Ligi ya Premia. (Football Insider) Chanzo cha picha, Getty Images Barcelona wana nia ya kumsajili kiungo wa kati wa Wolves na Ureno Ruben Neves, 26. (Talksport) Kiungo wa kati wa Uingereza Jude Bellingham aliripotiwa kukataa kuhama kutoka Borussia Dortmund kwenda Manchester City. (FourFourTwo) Aston Villa wanamtaka kiungo wa kati wa Real Madrid na Uhispania Marco Asensio, 27, na mshambuliaji wa Barcelona wa Uhispania Ferran Torres, 23. (Sport - in Spanish) Chanzo cha picha, Getty Images Lakini Torres amesisitiza kuwa anataka kubaki Barcelona na hajawasiliana na Villa. (Mundo Deportivo - in Spanish) Manchester United wameingia kwenye kinyang'anyiro cha kumsajili kiungo wa kati wa Bayern Munich na Uholanzi Ryan Gravenberch, 20, msimu huu wa joto. (Football Insider) Rais wa klabu ya Al-Hilal ya Saudi Arabia, Fahad Bin Saad Bin Nafel, amekataa kutoa maoni yake kuhusu uvumi wa uhamisho wa mshambuliaji wa Paris St-Germain na Argentina Lionel Messi, 35. (Mundo Deportivo - kwa Kihispania) Chanzo cha picha, Getty Images Beki wa Liverpool mwenye viwango vya juu Isaac Mabaya, 18, ametia saini mkataba mpya na klabu hiyo. (Liverpool Echo) Atletico Madrid wako kwenye mazungumzo na Racing Club de Montevideo kuhusu uhamisho wa beki wa kati wa Uruguay Santiago Mourino, 21. (Marca - in Spanish) Meneja wa Manchester United Erik ten Hag amesisitiza kuwa ubora wa mchezaji ambaye klabu hiyo ya Old Trafford inaweza kumsajili umeongezeka zaidi ya mwaka mmoja uliopita. (90 Min) Manchester City wanakaribia kukamilisha dili la kumsajili mlinda mlango wa England Under-16 Spike Brits, 15, kutoka AFC Wimbledon. (Fabrizio Romano)

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Chanzo cha picha, Getty Images Meneja wa zamani wa Tottenham Hotspur na Paris St-Germain Mauricio Pochettino amekubali kuinoa Chelsea msimu huu wa joto. (Telegraph) Pochettino anataka Mason Mount kusalia Stamford Bridge, ingawa kiungo huyo wa kati wa Uingereza mwenye umri wa miaka 24 amebakisha mwaka mmoja tu katika kandarasi yake na hajapewa nyongeza ya muda. (Mail) Liverpool wako tayari kufikisha kileleni mbio za kumnunua mshindi wa Kombe la Dunia Alexis Mac Allister kwa dili la pauni milioni 70 kumnunua kiungo huyo wa kati wa Brighton na Argentina (Mirror) Chanzo cha picha, Getty Images Beki wa Manchester City na England Kyle Walker, 32, yuko tayari kukataa kutoka nje ya nchi na kukamilisha miezi 12 ya mwisho ya kandarasi yake katika uwanja wa Etihad. (Sun) Beki wa Manchester United na Argentina Lisandro Martinez, 25, anatarajia kuongezwa mshahara msimu huu wa joto punde tu masuala ya umiliki wa klabu hiyo yatakapotatuliwa. (Sun) Everton watakuwa tayari kukubali pauni milioni 50 msimu huu kwa mlinzi wa Ubelgiji Amadou Onana ikiwa watashushwa daraja kutoka Ligi ya Premia. (Football Insider) Chanzo cha picha, Getty Images Barcelona wana nia ya kumsajili kiungo wa kati wa Wolves na Ureno Ruben Neves, 26. (Talksport) Kiungo wa kati wa Uingereza Jude Bellingham aliripotiwa kukataa kuhama kutoka Borussia Dortmund kwenda Manchester City. (FourFourTwo) Aston Villa wanamtaka kiungo wa kati wa Real Madrid na Uhispania Marco Asensio, 27, na mshambuliaji wa Barcelona wa Uhispania Ferran Torres, 23. (Sport - in Spanish) Chanzo cha picha, Getty Images Lakini Torres amesisitiza kuwa anataka kubaki Barcelona na hajawasiliana na Villa. (Mundo Deportivo - in Spanish) Manchester United wameingia kwenye kinyang'anyiro cha kumsajili kiungo wa kati wa Bayern Munich na Uholanzi Ryan Gravenberch, 20, msimu huu wa joto. (Football Insider) Rais wa klabu ya Al-Hilal ya Saudi Arabia, Fahad Bin Saad Bin Nafel, amekataa kutoa maoni yake kuhusu uvumi wa uhamisho wa mshambuliaji wa Paris St-Germain na Argentina Lionel Messi, 35. (Mundo Deportivo - kwa Kihispania) Chanzo cha picha, Getty Images Beki wa Liverpool mwenye viwango vya juu Isaac Mabaya, 18, ametia saini mkataba mpya na klabu hiyo. (Liverpool Echo) Atletico Madrid wako kwenye mazungumzo na Racing Club de Montevideo kuhusu uhamisho wa beki wa kati wa Uruguay Santiago Mourino, 21. (Marca - in Spanish) Meneja wa Manchester United Erik ten Hag amesisitiza kuwa ubora wa mchezaji ambaye klabu hiyo ya Old Trafford inaweza kumsajili umeongezeka zaidi ya mwaka mmoja uliopita. (90 Min) Manchester City wanakaribia kukamilisha dili la kumsajili mlinda mlango wa England Under-16 Spike Brits, 15, kutoka AFC Wimbledon. (Fabrizio Romano) ### Response: MICHEZO ### End

MAFANIKIO makubwa yamepatikana baada ya Serikali ya Awamu ya Tano kuweka mkakati wa kuhamasisha ujenzi wa viwanda na kuanzisha miradi mikubwa ya kimkakati inayolenga kuleta maendeleo na kuboresha ustawi wa jamii.Hatua hiyo pamoja na mambo mengine imeelezwa kuwa inatoa uhakika wa nchi kuingia katika uchumi wa kati mwaka 2025 kama ilivyokusudiwa. Akiwasilisha Mapendekezo ya Serikali ya Mpango wa Maendeleo wa Taifa ya Kiwango na Ukomo wa Bajeti ya Mwaka 2019/20, Waziri wa Fedha na Mipango, Dk Phillip Mpango (pichani) alisema serikali ya Awamu ya Tano inaandaa nchi kuelekea uchumi wa kipato cha kati 2025 na kuimarisha uchumi.Katika kipindi cha miaka mitatu, miradi mikubwa ni ya ujenzi wa miundombinu ya umeme, ujenzi wa reli, meli, barabara, ya kimkakati katika halmashauri, ya afya, elimu, kilimo, mifugo, mawasiliano, uwekezaji na miradi ya sekta binafsi.Mradi kinara ni wa kufua umeme kwa nguvu ya maji katika mto Rufiji (MW 2,115) ambao mkandarasi amekabidhiwa Februari mwaka huu, umechangia ujenzi wa miondombinu wezeshi ya njia ya umeme msongo wa kv 33 kutoka Msamvu, ujenzi wa mfumo wa maji na mawasiliano ya simu, kukamilika nyumba 10 na kuendelea na ukarabati wa nyumba 28 kambi ya Rubada.Mpango alisema pamoja na miradi mingine, mkakati wa serikali wa kusambaza umeme vijijini na makao makuu ya wilaya umeleta mafanikio makubwa kwa kuvifikia vijiji 1,782 na wateja 96,832 wameunganishwa na umeme. Katika miradi ya huduma za afya zimeongeza upatikanaji wa dawa kwa asilimia 96, imeboresha miundombinu ya afya kwa kukarabati hospitali za rufaa za mikoa, kanda na kitaifa, ujenzi wa hospitali za halmashauri 67 na ujenzi wa vituo vya afya 352. Kuajiri watumishi 7,680, ujenzi wa nyumba za watumishi 310.Miradi ya elimu bila ada kila mwezi Sh bilioni 24.4 zinatumika, huku ikiwezesha ujenzi wa madarasa 870, matundu ya vyoo 1,958, mabweni 201, mabwalo 79, kukamilisha maboma 39 na kukarabati vyuo 20 kati ya 54 vya Maendeleo ya Wananchi (FDCs). Dk Mpango alisema wananchi 25,359,290 wamenufaika na miradi ya huduma ya maji mijini na vijijini 1,659 nchini na katika vituo vya kuchotea maji 131,370 vilivyopo nchini.Alisema ujenzi wa miundombinu ya reli, hasa Reli ya Kati kwa kiwango cha Standard Gauge kilometa 300 Dar es Salaam hadi Morogoro, Morogoro-Makutupora (422) na Isaka-Rusumo (kilometa 371), itaunganisha nchi na nchi za nje. “Ujenzi wa meli, katika maziwa matatu Victoria ya kubeba abiria 1,200 na tani za mizigo 400, katika ziwa Nyasa ya kubeba abiria 200 na mizigo tani 200 na katika ziwa Tanganyika ya kubeba abiria 600 na tani 400 za mizigo, upo katika hatua mbalimbali,” alisema.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MAFANIKIO makubwa yamepatikana baada ya Serikali ya Awamu ya Tano kuweka mkakati wa kuhamasisha ujenzi wa viwanda na kuanzisha miradi mikubwa ya kimkakati inayolenga kuleta maendeleo na kuboresha ustawi wa jamii.Hatua hiyo pamoja na mambo mengine imeelezwa kuwa inatoa uhakika wa nchi kuingia katika uchumi wa kati mwaka 2025 kama ilivyokusudiwa. Akiwasilisha Mapendekezo ya Serikali ya Mpango wa Maendeleo wa Taifa ya Kiwango na Ukomo wa Bajeti ya Mwaka 2019/20, Waziri wa Fedha na Mipango, Dk Phillip Mpango (pichani) alisema serikali ya Awamu ya Tano inaandaa nchi kuelekea uchumi wa kipato cha kati 2025 na kuimarisha uchumi.Katika kipindi cha miaka mitatu, miradi mikubwa ni ya ujenzi wa miundombinu ya umeme, ujenzi wa reli, meli, barabara, ya kimkakati katika halmashauri, ya afya, elimu, kilimo, mifugo, mawasiliano, uwekezaji na miradi ya sekta binafsi.Mradi kinara ni wa kufua umeme kwa nguvu ya maji katika mto Rufiji (MW 2,115) ambao mkandarasi amekabidhiwa Februari mwaka huu, umechangia ujenzi wa miondombinu wezeshi ya njia ya umeme msongo wa kv 33 kutoka Msamvu, ujenzi wa mfumo wa maji na mawasiliano ya simu, kukamilika nyumba 10 na kuendelea na ukarabati wa nyumba 28 kambi ya Rubada.Mpango alisema pamoja na miradi mingine, mkakati wa serikali wa kusambaza umeme vijijini na makao makuu ya wilaya umeleta mafanikio makubwa kwa kuvifikia vijiji 1,782 na wateja 96,832 wameunganishwa na umeme. Katika miradi ya huduma za afya zimeongeza upatikanaji wa dawa kwa asilimia 96, imeboresha miundombinu ya afya kwa kukarabati hospitali za rufaa za mikoa, kanda na kitaifa, ujenzi wa hospitali za halmashauri 67 na ujenzi wa vituo vya afya 352. Kuajiri watumishi 7,680, ujenzi wa nyumba za watumishi 310.Miradi ya elimu bila ada kila mwezi Sh bilioni 24.4 zinatumika, huku ikiwezesha ujenzi wa madarasa 870, matundu ya vyoo 1,958, mabweni 201, mabwalo 79, kukamilisha maboma 39 na kukarabati vyuo 20 kati ya 54 vya Maendeleo ya Wananchi (FDCs). Dk Mpango alisema wananchi 25,359,290 wamenufaika na miradi ya huduma ya maji mijini na vijijini 1,659 nchini na katika vituo vya kuchotea maji 131,370 vilivyopo nchini.Alisema ujenzi wa miundombinu ya reli, hasa Reli ya Kati kwa kiwango cha Standard Gauge kilometa 300 Dar es Salaam hadi Morogoro, Morogoro-Makutupora (422) na Isaka-Rusumo (kilometa 371), itaunganisha nchi na nchi za nje. “Ujenzi wa meli, katika maziwa matatu Victoria ya kubeba abiria 1,200 na tani za mizigo 400, katika ziwa Nyasa ya kubeba abiria 200 na mizigo tani 200 na katika ziwa Tanganyika ya kubeba abiria 600 na tani 400 za mizigo, upo katika hatua mbalimbali,” alisema. ### Response: KITAIFA ### End

Lyon ilifungwa mabao 4-0 na Azam FC katika michuano hiyo Jumatatu Uwanja wa Karume, Dar es Salaam.Akizungumza na gazeti hili, Salvatory kiungo wa zamani wa Yanga, alikiri kuzidiwa mbinu na Azam FC na kusema wanajipanga kuhakikisha wanashinda michezo yao iliyobaki ili wapande Ligi Kuu.“Tumeondolewa kwenye Kombe la Shirikisho, lakini si kwamba timu yangu ilikuwa mbaya sana, bali wachezaji walishindwa kung’amua mbinu na ujanja wa wapinzani wetu,” alisema Salvatory.Alisema kwa sasa nguvu wanazielekeza kwenye Ligi Daraja la Kwanza ili waweze kupanda japo wamezidiwa pointi mbili na Ashanti United kwenye Kundi A.Mabao ya Azam FC yalifungwa na Mudathir Yahya, Farid Mussa aliyefunga mabao mawili na Ame Ally na kuifanya Azam FC kuingia 16 bora ikiungana na Simba, Yanga, Rhino Rangers, JKT Mlale na Mwadui FC. Timu zingine ni Toto African, Ndanda FC, Panone FC, Mtibwa na Tanzania Prisons.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Lyon ilifungwa mabao 4-0 na Azam FC katika michuano hiyo Jumatatu Uwanja wa Karume, Dar es Salaam.Akizungumza na gazeti hili, Salvatory kiungo wa zamani wa Yanga, alikiri kuzidiwa mbinu na Azam FC na kusema wanajipanga kuhakikisha wanashinda michezo yao iliyobaki ili wapande Ligi Kuu.“Tumeondolewa kwenye Kombe la Shirikisho, lakini si kwamba timu yangu ilikuwa mbaya sana, bali wachezaji walishindwa kung’amua mbinu na ujanja wa wapinzani wetu,” alisema Salvatory.Alisema kwa sasa nguvu wanazielekeza kwenye Ligi Daraja la Kwanza ili waweze kupanda japo wamezidiwa pointi mbili na Ashanti United kwenye Kundi A.Mabao ya Azam FC yalifungwa na Mudathir Yahya, Farid Mussa aliyefunga mabao mawili na Ame Ally na kuifanya Azam FC kuingia 16 bora ikiungana na Simba, Yanga, Rhino Rangers, JKT Mlale na Mwadui FC. Timu zingine ni Toto African, Ndanda FC, Panone FC, Mtibwa na Tanzania Prisons. ### Response: MICHEZO ### End

CHAMA Cha Mapinduzi (CCM) kinaendelea na mchakato wa utekelezaji wa ilani yake ya mwaka 2015-2020 huku kikihimiza wateule wake wajitahidi kuitekeleza kwa vitendo vinginevyo kitawatosa.Makamu Mwenyekiti chama hicho (Zanzibar), Dk Ali Mohamed Shein kwa muda wa wiki mbili alikuwa katika ziara ya kutembelea mikoa mitano ya Unguja na Pemba kuangalia shughuli za maendeleo na utekelezaji wa ilani ya CCM.Akizungumza na viongozi wa Mkoa wa Kaskazini Unguja, Dk Shein anawataka viongozi wa majimbo waliopigiwa kura na wananchi kutekeleza ilani ya chama chao kwa bidii na maarifa, kwani ndio mkataba kati ya wapigakura na chama hicho kinachotawala. Viongozi anaowalenga kutekeleza ahadi za chama kwa wapiga kura ni pamoja na wabunge, wajumbe wa baraza la wawakilishi pamoja na madiwani.Anasema huu ni wakati wa kuleta maendeleo na kukamilisha kazi ya kutekeleza ilani ya chama na siyo vinginevyo. Anasema chama kipo katika mchakato wa kufanya tathmini ya viongozi wake kwa kiasi gani wametekeleza ahadi pamoja na ilani ya uchaguzi. Anaweka wazi kwamba wale ambao watashindwa kutekeleza ilani pamoja na ahadi zao kamwe wasitarajie kuendelea kubebwa kwa kuwa hawatapitishwa kuwania nafasi hizo tena katika uchaguzi mkuu ujao.“Viongozi wa CCM wabunge wajumbe wa Baraza la Wawakilishi nataka mfahamu hivyo kwamba atakayeshindwa kutekeleza ilani pamoja na ahadi zake katika jimbo hatutampitisha katika uchaguzi ujao,’’ anasema Shein bila kumung’unya maneno. Dk Shein anasema kazi ya kuratibu mwenendo wa kuchunguza viongozi unasimamiwa na kamati ya maadili ya viongozi CCM na kwamba imeanza kazi hiyo. Aidha anawataka viongozi wa Chama Cha Mapinduzi katika ngazi mbalimbali kushiriki katika vikao vya chama ambavyo hutoa nafasi ya kukutana na wanachama.Anasema wapo viongozi hawafanyi kazi za chama ikiwemo vikao, lakini wapo wengine hata ofisi za chama wamezifunga na wanazifungua siku wanayotaka wao. ‘’Utaratibu huu katika Chama Cha Mapinduzi hatukubaliani nao… Vikao ndiyo uhai wa chama kwani huwakutanisha viongozi pamoja na wanachama kujua matatizo yao na kuyatafutia ufumbuzi na hivyo kuimarisha chama katika majimbo,’’ alisema.Anasema katika utaratibu mpya, Chama Cha Mapinduzi kimeshuka kwa wapigakura kwa ajili ya kujiimarisha na kuhakikisha kinapata ushindi wa kishindo katika uchaguzi mkuu ujao wa mwaka 2020. Anasema katika muktadha huo chama kimeimarisha matawi yake pamoja na ofisi za wajumbe wa nyumba kumi (mabalozi) ambao anasema ndiyo hasa wenye chama.‘’Katika kipindi cha miaka miwili nimefanya kazi kubwa ya kukutana na viongozi wa majimbo na mashina ikiwemo mabalozi kwa ajili ya kazi za kuimarisha chama kushuka chini kwa wapiga kura,’’ anasema. Makamu huyo mwenyekiti wa CCM ambaye ni Rais wa Zanzibar anasema kwa upande wa Serikali anayoiongoza kazi ya utekelezaji wa ilani ya CCM inaendelea vyema katika sekta mbalimbali ikiwemo elimu, miundombinu ya maji safi na salama pamoja na afya. Akizungumza na wananchi wa Mkoa wa Mjini Magharibi huko Saateni katika uwekaji jiwe la msingi mradi wa maji, Dk Shein anasema tayari katika Mkoa wa Mjini Magharibi Unguja, kazi ya utekelezaji wa Baraza la Wawakilishi Zanzibar. mradi mkubwa wa maji safi

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- CHAMA Cha Mapinduzi (CCM) kinaendelea na mchakato wa utekelezaji wa ilani yake ya mwaka 2015-2020 huku kikihimiza wateule wake wajitahidi kuitekeleza kwa vitendo vinginevyo kitawatosa.Makamu Mwenyekiti chama hicho (Zanzibar), Dk Ali Mohamed Shein kwa muda wa wiki mbili alikuwa katika ziara ya kutembelea mikoa mitano ya Unguja na Pemba kuangalia shughuli za maendeleo na utekelezaji wa ilani ya CCM.Akizungumza na viongozi wa Mkoa wa Kaskazini Unguja, Dk Shein anawataka viongozi wa majimbo waliopigiwa kura na wananchi kutekeleza ilani ya chama chao kwa bidii na maarifa, kwani ndio mkataba kati ya wapigakura na chama hicho kinachotawala. Viongozi anaowalenga kutekeleza ahadi za chama kwa wapiga kura ni pamoja na wabunge, wajumbe wa baraza la wawakilishi pamoja na madiwani.Anasema huu ni wakati wa kuleta maendeleo na kukamilisha kazi ya kutekeleza ilani ya chama na siyo vinginevyo. Anasema chama kipo katika mchakato wa kufanya tathmini ya viongozi wake kwa kiasi gani wametekeleza ahadi pamoja na ilani ya uchaguzi. Anaweka wazi kwamba wale ambao watashindwa kutekeleza ilani pamoja na ahadi zao kamwe wasitarajie kuendelea kubebwa kwa kuwa hawatapitishwa kuwania nafasi hizo tena katika uchaguzi mkuu ujao.“Viongozi wa CCM wabunge wajumbe wa Baraza la Wawakilishi nataka mfahamu hivyo kwamba atakayeshindwa kutekeleza ilani pamoja na ahadi zake katika jimbo hatutampitisha katika uchaguzi ujao,’’ anasema Shein bila kumung’unya maneno. Dk Shein anasema kazi ya kuratibu mwenendo wa kuchunguza viongozi unasimamiwa na kamati ya maadili ya viongozi CCM na kwamba imeanza kazi hiyo. Aidha anawataka viongozi wa Chama Cha Mapinduzi katika ngazi mbalimbali kushiriki katika vikao vya chama ambavyo hutoa nafasi ya kukutana na wanachama.Anasema wapo viongozi hawafanyi kazi za chama ikiwemo vikao, lakini wapo wengine hata ofisi za chama wamezifunga na wanazifungua siku wanayotaka wao. ‘’Utaratibu huu katika Chama Cha Mapinduzi hatukubaliani nao… Vikao ndiyo uhai wa chama kwani huwakutanisha viongozi pamoja na wanachama kujua matatizo yao na kuyatafutia ufumbuzi na hivyo kuimarisha chama katika majimbo,’’ alisema.Anasema katika utaratibu mpya, Chama Cha Mapinduzi kimeshuka kwa wapigakura kwa ajili ya kujiimarisha na kuhakikisha kinapata ushindi wa kishindo katika uchaguzi mkuu ujao wa mwaka 2020. Anasema katika muktadha huo chama kimeimarisha matawi yake pamoja na ofisi za wajumbe wa nyumba kumi (mabalozi) ambao anasema ndiyo hasa wenye chama.‘’Katika kipindi cha miaka miwili nimefanya kazi kubwa ya kukutana na viongozi wa majimbo na mashina ikiwemo mabalozi kwa ajili ya kazi za kuimarisha chama kushuka chini kwa wapiga kura,’’ anasema. Makamu huyo mwenyekiti wa CCM ambaye ni Rais wa Zanzibar anasema kwa upande wa Serikali anayoiongoza kazi ya utekelezaji wa ilani ya CCM inaendelea vyema katika sekta mbalimbali ikiwemo elimu, miundombinu ya maji safi na salama pamoja na afya. Akizungumza na wananchi wa Mkoa wa Mjini Magharibi huko Saateni katika uwekaji jiwe la msingi mradi wa maji, Dk Shein anasema tayari katika Mkoa wa Mjini Magharibi Unguja, kazi ya utekelezaji wa Baraza la Wawakilishi Zanzibar. mradi mkubwa wa maji safi ### Response: KITAIFA ### End

Na Mwandishi Wetu, Njombe NAIBU Waziri wa Nishati na Madini, Dk. Medard Kalemani, amezindua mradi wa umeme wa kilowati 430, unaotokana na maporomoko ya maji katika Kata ya Ikondo mkoani Njombe. Kutokana na mradi huo, mpaka sasa zaidi ya wateja 1140 wameunganishiwa umeme. Alisema mradi huo umetekelezwa na Taasisi isiyo ya kiserikali ya CEFA  kutoka Italia na kugharamiwa kwa pamoja kati ya Jumuiya ya Ulaya (EU) na Serikali ya Tanzania kwa Dola za Marekani 110,209. Alisema mradi huo utasambazwa katika vijiji vilivyoko kata za Ikondo, Matembwe na Lupembe na ziada itakayobaki inaingizwa kwenye gridi ya Taifa. ” Habari njema, tayari vijiji Saba vimeunganishiwa umeme kupitia mradi huu, malengo ya Serikali ya kuhamasisha na kuwezesha upatikanaji wa nishati bora katika maeneo ya vijijini kupitia asasi za kiraia,” alisema Dkt. Kalemani. Alisema hadi kufikia Juni mwaka huu, dadi ya wananchi wanaopata huduma ya umeme imefikia asilimia 40, huku vijijini ikiwa ni asilimia 24 na kueleza   kuwa juhudi zaidi zinafanyika ili kufikia lengo la kuunganisha umeme kwa asilimia 75 ifikapo mwaka 2025. Naye Meneja Mradi wa CEFA, Jacopo Pendezza, alisema taasisi hiyo ipo nchini kutoka mwaka 1976 imejikita katika miradi ya umeme vijijini. Alisema umeme wa Ikondo ulikuwa unazalisha kilowati 80 za umeme, lakini kutokana na mahitaji ya wananchi kuongezeka, CEFA kwa kushirikiana na Kampuni ya Kijiji cha Matembwe (MVP) inayosimamia mradi huo, waliamua kuongeza mtambo wa kilowati 350 na kufanikiwa kuzalisha kilowati 430. Kwa upande wake, Mwakilishi wa EU, Jenny Nunes, alisema  mradi huo utakuwa na manufaa mbalimbali ikiwemo kuboresha maisha ya wananchi kiuchumi, kusaidia wanafunzi katika masomo na huduma nyingine muhimu za kijamii na kusaidia juhudi za kupambana na mabadiliko ya tabia nchi. Mkuu wa Mkoa wa Njombe, Rehema Nchimbi, alisema  makao makuu ya wilaya zote mkoani Njombe yameunganishwa na  huduma ya umeme huku vijiji 250 kati ya 384 vinapata huduma hiyo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Mwandishi Wetu, Njombe NAIBU Waziri wa Nishati na Madini, Dk. Medard Kalemani, amezindua mradi wa umeme wa kilowati 430, unaotokana na maporomoko ya maji katika Kata ya Ikondo mkoani Njombe. Kutokana na mradi huo, mpaka sasa zaidi ya wateja 1140 wameunganishiwa umeme. Alisema mradi huo umetekelezwa na Taasisi isiyo ya kiserikali ya CEFA  kutoka Italia na kugharamiwa kwa pamoja kati ya Jumuiya ya Ulaya (EU) na Serikali ya Tanzania kwa Dola za Marekani 110,209. Alisema mradi huo utasambazwa katika vijiji vilivyoko kata za Ikondo, Matembwe na Lupembe na ziada itakayobaki inaingizwa kwenye gridi ya Taifa. ” Habari njema, tayari vijiji Saba vimeunganishiwa umeme kupitia mradi huu, malengo ya Serikali ya kuhamasisha na kuwezesha upatikanaji wa nishati bora katika maeneo ya vijijini kupitia asasi za kiraia,” alisema Dkt. Kalemani. Alisema hadi kufikia Juni mwaka huu, dadi ya wananchi wanaopata huduma ya umeme imefikia asilimia 40, huku vijijini ikiwa ni asilimia 24 na kueleza   kuwa juhudi zaidi zinafanyika ili kufikia lengo la kuunganisha umeme kwa asilimia 75 ifikapo mwaka 2025. Naye Meneja Mradi wa CEFA, Jacopo Pendezza, alisema taasisi hiyo ipo nchini kutoka mwaka 1976 imejikita katika miradi ya umeme vijijini. Alisema umeme wa Ikondo ulikuwa unazalisha kilowati 80 za umeme, lakini kutokana na mahitaji ya wananchi kuongezeka, CEFA kwa kushirikiana na Kampuni ya Kijiji cha Matembwe (MVP) inayosimamia mradi huo, waliamua kuongeza mtambo wa kilowati 350 na kufanikiwa kuzalisha kilowati 430. Kwa upande wake, Mwakilishi wa EU, Jenny Nunes, alisema  mradi huo utakuwa na manufaa mbalimbali ikiwemo kuboresha maisha ya wananchi kiuchumi, kusaidia wanafunzi katika masomo na huduma nyingine muhimu za kijamii na kusaidia juhudi za kupambana na mabadiliko ya tabia nchi. Mkuu wa Mkoa wa Njombe, Rehema Nchimbi, alisema  makao makuu ya wilaya zote mkoani Njombe yameunganishwa na  huduma ya umeme huku vijiji 250 kati ya 384 vinapata huduma hiyo. ### Response: KITAIFA ### End

BAIDOA, SOMALIA WATU 24 wameuawa mjini Baidoa, kusini mwa Somalia wakitazama mechi ya Ligi Kuu nchini England kati ya Manchester United dhidi ya Arsenal kwa shambulio la kigaidi ambalo lilifanywa na Al-Shabaab. Taarifa za awali zilieleza kwamba, milipuko miwili mikubwa ilitokea katika mgahawa maarufu mjini humo ambao ulikuwa umejaa mashabiki wengi wa mechi kati ya Manchester United na Arsenal. Hata hivyo, inadaiwa kwamba miongoni mwa wale waliouawa ni pamoja na ofisa mmoja wa serikali ya jiji hilo. Inasemekana kwamba mji wa Baidoa ulitekwa na wapiganaji wa Kiislamu wa Al-Shabaab mwaka 2008, lakini walifukuzwa mwaka 2012. Mji huo ulioko takriban kilomita 200 kutoka mji mkuu Mogadishu, ni mji ambao umekuwa ukishambuliwa na wanamgambo hao wa Kiislamu. Shambulizi la kwanza lilitokea katika mgahawa maarufu unaopendwa na wageni na viongozi wa kisiasa ambao ulishambuliwa kwa gari lililokuwa limetegwa bomu, lakini watu walinusurika na kifo. Hata hivyo, mwishoni mwa wiki iliyopita watu wengine zaidi ya 20 waliuawa katika mgahawa mwingine kufuatia shambulizi la Al Shabaab.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- BAIDOA, SOMALIA WATU 24 wameuawa mjini Baidoa, kusini mwa Somalia wakitazama mechi ya Ligi Kuu nchini England kati ya Manchester United dhidi ya Arsenal kwa shambulio la kigaidi ambalo lilifanywa na Al-Shabaab. Taarifa za awali zilieleza kwamba, milipuko miwili mikubwa ilitokea katika mgahawa maarufu mjini humo ambao ulikuwa umejaa mashabiki wengi wa mechi kati ya Manchester United na Arsenal. Hata hivyo, inadaiwa kwamba miongoni mwa wale waliouawa ni pamoja na ofisa mmoja wa serikali ya jiji hilo. Inasemekana kwamba mji wa Baidoa ulitekwa na wapiganaji wa Kiislamu wa Al-Shabaab mwaka 2008, lakini walifukuzwa mwaka 2012. Mji huo ulioko takriban kilomita 200 kutoka mji mkuu Mogadishu, ni mji ambao umekuwa ukishambuliwa na wanamgambo hao wa Kiislamu. Shambulizi la kwanza lilitokea katika mgahawa maarufu unaopendwa na wageni na viongozi wa kisiasa ambao ulishambuliwa kwa gari lililokuwa limetegwa bomu, lakini watu walinusurika na kifo. Hata hivyo, mwishoni mwa wiki iliyopita watu wengine zaidi ya 20 waliuawa katika mgahawa mwingine kufuatia shambulizi la Al Shabaab. ### Response: MICHEZO ### End

MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM BENKI ya I&M Tanzania inashiriki kwa mara ya kwanza Maonyesho ya 44 ya Biashara ya Kimataifa ya Sabasaba, lakini inang’ara kwa kutoa bidhaa na huduma za kipekee ambazo zinakidhi mahitaji yote ya mteja katika soko. I&M Tanzania ilitambulisha akaunti mpya ya wanawake ya Tunaweza inayotoa suluhisho kwa wanawake wa ngazi zote kuanzia mmoja mmoja, wajasiriamali hadi kikundi au taasisi. Akaunti hiyo inajitofautisha kwa kutoa huduma bila malipo yoyote, haina makato ya kila mwezi na viwango vyake vya riba vinavutia kwenye akiba. Akizungumza leo jijini Dar es Salaa, katika maonyesho hayo, Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo, alisema kuwa bidhaa hiyo mpya imeunganishwa kwenye mtandao wa benki wa kidijitali ili kuwapa wateja huduma bora na endelevu wakati wowote wanapohitaji. Alisema I&M Tanzania ni sehemu ya I&M Holdings Kenya iliyoanzishwa mwaka 1974 kama kampuni ya huduma za kifedha kabla baadaye kubadilishwa kuwa benki ya biashara. “Mwaka huu inasherehekea miaka kumi ya huduma zetu katika soko la Tanzania. Tunafurahi kuendelea kuhudumia wateja wetu na wateja wapya, pia tunashukuru wateja wetu na washikadau wote walioshiriki katikakuiletea benki mafanikio makubwa kwa kipindi chote cha miaka kumi kwenye soko.” “Tunatoa huduma kadhaa za kifedha ikiwa ni pamoja na akaunti ya akiba, current akaunti kwa madhumuni ya biashara, mikopo ya biashara, huduma za kubadili fedha, uhamishaji fedha kitaifa na kimataifa, huduma za kidijitali ambazo hutoa fursa kwa mteja kupata huduma za benki kupitia simu za mkononi kwa kupiga namba *150*32# au kupitia iClick- huduma ya benki kwa njia ya mtandao inayopatikana bila kikomo kwa saa 24,” alisema Anitha Meneja Masoko na Mawasiliano huyo wa benki hiyo, alisema kuwa pia benki yao wanatoa unafuu na urahisi wa kupata mikopo na huduma nyingine kadhaa ambazo ziliwafanya watu waliotembelea banda lake kwenye maonyesho ya Sabasaba lililopo ukumbi wa Karume, upande wa kulia wa lango la kuingilia kuhamasika na kutaka kujua zaidi kuhusu benki hiyo. “I&M inafungua milango kwa Watanzania wote kwenda kujiunga na benki inayojali mahitaji yao, iliyo tayari kuwapa huduma za kipekee za kifedha kupitia wafanyakazi wake wenye uzoefu zaidi katika kutoa huduma bora kwa wateja. “Mbali na kushiriki katika maonyesho ya Sabasaba, benki hiyo inatoa huduma zake bora kupitia mtandao wa matawi yake yaliyoko maeneo ya Maktaba, Indira Gandhi, Nyerere, Kariakoo, Oysterbay pamoja na mikoani ikiwa ni pamoja na Moshi, Arusha na Mwanza,” alisema Timu ya wafanyakazi wa mauzo na idara ya masoko wa benki hiyo kutoka matawi yake ya Dar es Salaam inayoongozwa na Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo na Ofisa Masoko na Mawasiliano, Debora Mwakyoma wapo kwenye maonyesho hayo ili kuwapa wageni na wale ambao wanataka kuwekeza katika benki inayoaminika na salama ikiwa na huduma za ATM zinazopatikana kwa saa 24.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM BENKI ya I&M Tanzania inashiriki kwa mara ya kwanza Maonyesho ya 44 ya Biashara ya Kimataifa ya Sabasaba, lakini inang’ara kwa kutoa bidhaa na huduma za kipekee ambazo zinakidhi mahitaji yote ya mteja katika soko. I&M Tanzania ilitambulisha akaunti mpya ya wanawake ya Tunaweza inayotoa suluhisho kwa wanawake wa ngazi zote kuanzia mmoja mmoja, wajasiriamali hadi kikundi au taasisi. Akaunti hiyo inajitofautisha kwa kutoa huduma bila malipo yoyote, haina makato ya kila mwezi na viwango vyake vya riba vinavutia kwenye akiba. Akizungumza leo jijini Dar es Salaa, katika maonyesho hayo, Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo, alisema kuwa bidhaa hiyo mpya imeunganishwa kwenye mtandao wa benki wa kidijitali ili kuwapa wateja huduma bora na endelevu wakati wowote wanapohitaji. Alisema I&M Tanzania ni sehemu ya I&M Holdings Kenya iliyoanzishwa mwaka 1974 kama kampuni ya huduma za kifedha kabla baadaye kubadilishwa kuwa benki ya biashara. “Mwaka huu inasherehekea miaka kumi ya huduma zetu katika soko la Tanzania. Tunafurahi kuendelea kuhudumia wateja wetu na wateja wapya, pia tunashukuru wateja wetu na washikadau wote walioshiriki katikakuiletea benki mafanikio makubwa kwa kipindi chote cha miaka kumi kwenye soko.” “Tunatoa huduma kadhaa za kifedha ikiwa ni pamoja na akaunti ya akiba, current akaunti kwa madhumuni ya biashara, mikopo ya biashara, huduma za kubadili fedha, uhamishaji fedha kitaifa na kimataifa, huduma za kidijitali ambazo hutoa fursa kwa mteja kupata huduma za benki kupitia simu za mkononi kwa kupiga namba *150*32# au kupitia iClick- huduma ya benki kwa njia ya mtandao inayopatikana bila kikomo kwa saa 24,” alisema Anitha Meneja Masoko na Mawasiliano huyo wa benki hiyo, alisema kuwa pia benki yao wanatoa unafuu na urahisi wa kupata mikopo na huduma nyingine kadhaa ambazo ziliwafanya watu waliotembelea banda lake kwenye maonyesho ya Sabasaba lililopo ukumbi wa Karume, upande wa kulia wa lango la kuingilia kuhamasika na kutaka kujua zaidi kuhusu benki hiyo. “I&M inafungua milango kwa Watanzania wote kwenda kujiunga na benki inayojali mahitaji yao, iliyo tayari kuwapa huduma za kipekee za kifedha kupitia wafanyakazi wake wenye uzoefu zaidi katika kutoa huduma bora kwa wateja. “Mbali na kushiriki katika maonyesho ya Sabasaba, benki hiyo inatoa huduma zake bora kupitia mtandao wa matawi yake yaliyoko maeneo ya Maktaba, Indira Gandhi, Nyerere, Kariakoo, Oysterbay pamoja na mikoani ikiwa ni pamoja na Moshi, Arusha na Mwanza,” alisema Timu ya wafanyakazi wa mauzo na idara ya masoko wa benki hiyo kutoka matawi yake ya Dar es Salaam inayoongozwa na Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo na Ofisa Masoko na Mawasiliano, Debora Mwakyoma wapo kwenye maonyesho hayo ili kuwapa wageni na wale ambao wanataka kuwekeza katika benki inayoaminika na salama ikiwa na huduma za ATM zinazopatikana kwa saa 24. ### Response: UCHUMI ### End

Na CHRISTOPHER MSEKENA GUMZO kubwa kwenye tasnia ya muziki Afrika hivi sasa ni kile kinachoendelea nchini Nigeria ambapo tamasha kubwa lenye lengo ya kukuza muziki na tamaduni za Bara la Afrika linaendelea kurindima. Tamasha hilo limeambatana na Tuzo za All Africa Music Awards (AFRIMA 2017) zinazotolewa kwa wasanii walioshinda katika vipengele mbalimbali, tukio linalochukua nafasi katika Ukumbi wa Host City, ndani ya hoteli ya Eko jijini Lagos. Tukio hilo limeanza jana Ijumaa, leo ni siku ya pili  na tamati ni kesho ambapo tuzo hizo zitatolewa, huku wasanii kadhaa wa Bongo wakiongozwa na Diamond na Ali Kiba wakichuana na wenzao katika vipengele mbalimbali. Tuzo hizo ambazo zinafanyika kwa mara ya nne mfululizo zinazopewa shavu na Umoja wa Mataifa ya Afrika (AU) zimekuwa ni jukwaa kwa wasanii kufanya biashara na kutengeneza network ya kazi zao kwani huwahusisha mameneja, wasanii na wadau muhimu wa muziki na utamaduni huku likirushwa mubashara na vituo vya runinga 84. Kama tunavyojua Bongo Fleva imeendelea kutikisa kwenye soko la muziki wa Afrika na safari hii mastaa kadhaa kutoka Tanzania wametajwa kuwania huku Harmonize, jana akiushangaza ulimwengu kwa kudondosha burudani kali sambamba na mastaa wengine zaidi ya 90 katika shoo ya ufunguzi iliyofanyika katika Kijiji cha Afrima Music. Wasanii wa Bongo wataweza kutembeza mkong’oto kwa mastaa wengine na kuondoka na tuzo nyingi katika  vipengele wanavyowania? Je, kati ya Diamond na Kiba ambao ndiyo wasanii vinara kwa sasa kwenye muziki wa Bongo Fleva, nani atamvimbishia mwenzake kifua? Ni suala na kusubiri na kuona lakini hapa chini cheki wababe kutoka Bongo ambao wanawania tuzo hizo katika vipengele tofauti. KIBA, DIAMOND Mahasimu hawa wapo kwenye vipengele kadhaa. Kipengele cha kwanza ni kile cha Msanii Bora wa Kiume Afrika Mashariki, cha pili ni Kolabo Bora ya Mwaka (Ali Kiba ft M.I- Aje) na (Jah Prayzah Ft Diamond-Watora Mari) na kipengele cha tatu ni Msanii Bora wa RnB & Soul ambavyo vyote hivyo wanashindana na wasanii kutoka nchi nyingine. VANESSA, FEZA, NANDY, JIDE Inaweza kuwa ni mara ya kwanza kwa wasanii wa kike kuingia kwa wingi kwenye tuzo kubwa kama AFRIMA. Safari hii Lady Jaydee amewaongoza wadogo zake kina Vanessa Mdee, Nandy na Feza Kessy ambao wanawania Tuzo ya Msanii Bora wa Kike Afrika Mashariki wakichuana na wenzao  kutoka Kenya, Uganda na Ethiopia. DARASSA Staa wa singo ya Muziki, Darassa ameingia kwenye tuzo  za AFRIMA katika kipengele cha Msanii Anayependwa na Mashabiki, yupo na wasanii kama Nyanshiski kutoka Kenya na wengine wa Afrika Kusini, Guinea, Nigeria, Namibia na Kongo. MUZIKI WA ASILI Msafiri Zawose ambaye ni mtoto wa mwasisi wa Chuo cha Sanaa Bagamoyo, Dk Hukwe Zawose, ameendelea kupeperusha muziki wa Asili kutoka Tanzania katika anga la kimataifa baada ya kutajwa kuwania Tuzo ya Msanii Bora wa Muziki wa Asili. Zawose ameingia kwenye tuzo hizo kupitia wimbo wake wa Asili Yangu ambapo katika kipengele hicho anashindana na wasanii kutoka Cameroon, Nigeria, Benin, Ethiopia, Niger na Zimbabwe. FRENCH MONTANA Staa wa singo ya Unforgettable, toka pande za Marekani, French Montana  anatarajia kuwa kivutio kikubwa mara baada ya  kutajwa kwenye tuzo za bara lake la asili kwa mara ya kwanza kwani mshkaji huyu ana asili ya Morocco. Alizaliwa nchini huko na alihamia Marekani akiwa na miaka 13, hivi sasa ana miaka 33, ikiwa na maana kwamba ameishi Marekani kwa miaka 20 sasa. AKON NDIYE MC Mshehereshaji wa tukio la ugawaji wa tuzo hapo kesho ni msanii wa Marekani, Akon akishirikiana Sophy Aiida, staa wa filamu na muziki aliyezaliwa Ufaransa na kukulia Marekani kisha akarejea kwenye ardhi yake ya asili nchini Cameroon. Dua zetu kwa mastaa hawa wa Bongo ili walete heshima kubwa nyumbani.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na CHRISTOPHER MSEKENA GUMZO kubwa kwenye tasnia ya muziki Afrika hivi sasa ni kile kinachoendelea nchini Nigeria ambapo tamasha kubwa lenye lengo ya kukuza muziki na tamaduni za Bara la Afrika linaendelea kurindima. Tamasha hilo limeambatana na Tuzo za All Africa Music Awards (AFRIMA 2017) zinazotolewa kwa wasanii walioshinda katika vipengele mbalimbali, tukio linalochukua nafasi katika Ukumbi wa Host City, ndani ya hoteli ya Eko jijini Lagos. Tukio hilo limeanza jana Ijumaa, leo ni siku ya pili  na tamati ni kesho ambapo tuzo hizo zitatolewa, huku wasanii kadhaa wa Bongo wakiongozwa na Diamond na Ali Kiba wakichuana na wenzao katika vipengele mbalimbali. Tuzo hizo ambazo zinafanyika kwa mara ya nne mfululizo zinazopewa shavu na Umoja wa Mataifa ya Afrika (AU) zimekuwa ni jukwaa kwa wasanii kufanya biashara na kutengeneza network ya kazi zao kwani huwahusisha mameneja, wasanii na wadau muhimu wa muziki na utamaduni huku likirushwa mubashara na vituo vya runinga 84. Kama tunavyojua Bongo Fleva imeendelea kutikisa kwenye soko la muziki wa Afrika na safari hii mastaa kadhaa kutoka Tanzania wametajwa kuwania huku Harmonize, jana akiushangaza ulimwengu kwa kudondosha burudani kali sambamba na mastaa wengine zaidi ya 90 katika shoo ya ufunguzi iliyofanyika katika Kijiji cha Afrima Music. Wasanii wa Bongo wataweza kutembeza mkong’oto kwa mastaa wengine na kuondoka na tuzo nyingi katika  vipengele wanavyowania? Je, kati ya Diamond na Kiba ambao ndiyo wasanii vinara kwa sasa kwenye muziki wa Bongo Fleva, nani atamvimbishia mwenzake kifua? Ni suala na kusubiri na kuona lakini hapa chini cheki wababe kutoka Bongo ambao wanawania tuzo hizo katika vipengele tofauti. KIBA, DIAMOND Mahasimu hawa wapo kwenye vipengele kadhaa. Kipengele cha kwanza ni kile cha Msanii Bora wa Kiume Afrika Mashariki, cha pili ni Kolabo Bora ya Mwaka (Ali Kiba ft M.I- Aje) na (Jah Prayzah Ft Diamond-Watora Mari) na kipengele cha tatu ni Msanii Bora wa RnB & Soul ambavyo vyote hivyo wanashindana na wasanii kutoka nchi nyingine. VANESSA, FEZA, NANDY, JIDE Inaweza kuwa ni mara ya kwanza kwa wasanii wa kike kuingia kwa wingi kwenye tuzo kubwa kama AFRIMA. Safari hii Lady Jaydee amewaongoza wadogo zake kina Vanessa Mdee, Nandy na Feza Kessy ambao wanawania Tuzo ya Msanii Bora wa Kike Afrika Mashariki wakichuana na wenzao  kutoka Kenya, Uganda na Ethiopia. DARASSA Staa wa singo ya Muziki, Darassa ameingia kwenye tuzo  za AFRIMA katika kipengele cha Msanii Anayependwa na Mashabiki, yupo na wasanii kama Nyanshiski kutoka Kenya na wengine wa Afrika Kusini, Guinea, Nigeria, Namibia na Kongo. MUZIKI WA ASILI Msafiri Zawose ambaye ni mtoto wa mwasisi wa Chuo cha Sanaa Bagamoyo, Dk Hukwe Zawose, ameendelea kupeperusha muziki wa Asili kutoka Tanzania katika anga la kimataifa baada ya kutajwa kuwania Tuzo ya Msanii Bora wa Muziki wa Asili. Zawose ameingia kwenye tuzo hizo kupitia wimbo wake wa Asili Yangu ambapo katika kipengele hicho anashindana na wasanii kutoka Cameroon, Nigeria, Benin, Ethiopia, Niger na Zimbabwe. FRENCH MONTANA Staa wa singo ya Unforgettable, toka pande za Marekani, French Montana  anatarajia kuwa kivutio kikubwa mara baada ya  kutajwa kwenye tuzo za bara lake la asili kwa mara ya kwanza kwani mshkaji huyu ana asili ya Morocco. Alizaliwa nchini huko na alihamia Marekani akiwa na miaka 13, hivi sasa ana miaka 33, ikiwa na maana kwamba ameishi Marekani kwa miaka 20 sasa. AKON NDIYE MC Mshehereshaji wa tukio la ugawaji wa tuzo hapo kesho ni msanii wa Marekani, Akon akishirikiana Sophy Aiida, staa wa filamu na muziki aliyezaliwa Ufaransa na kukulia Marekani kisha akarejea kwenye ardhi yake ya asili nchini Cameroon. Dua zetu kwa mastaa hawa wa Bongo ili walete heshima kubwa nyumbani. ### Response: BURUDANI ### End

Na MWANDISHI WETU TIMU ya soka ya taifa ya wanawake ya Tanzania Bara ‘Kilimanjaro Queens’, jana ilifanikiwa kutinga fainali ya michuano ya Kombe la Afrika Mashariki na Kati (Cecafa Chalenji) kwa wanawake baada ya kuwachapa wenyeji Uganda mabao 4-1. Kilimanjaro Queens sasa itacheza mchezo wa fainali dhidi ya Kenya Jumanne, baada ya kuwafunga Ethiopia 3-2 katika mchezo wa kwanza wa nusu fainali uliochezwa Uwanja wa Chuo cha Ufundi Njeru kilichopo mjini Jinja, Uganda. Katika mchezo wa jana, Kilimanjaro Queens ilianza kwa kishindo na kufunga mabao matatu kipindi cha kwanza, yaliyofungwa na Donosia Daniel dakika ya sita, Mwanahamisi Omari dakika ya 17 na Stumai Abdallah dakika ya 31. Hata hivyo, dakika chache baadaye, Asha Rashid aliipatia Kilimanjaro Queens bao la nne kabla ya Uganda kupata bao la kufutia machozi. Kilimanjaro Queens iliyokuwa imepangwa Kundi B kwenye michuano hiyo, ilianza kwa kuichapa Rwanda mabao 3-2 kabla ya kutoka sare ya kutofungana na Ethiopia. Wawakilishi wengine wa Tanzania kwenye michuano hiyo ni timu ya taifa ya Zanzibar iliyokuwa imepangwa Kundi A, iliondoshwa kwa aibu baada ya kufungwa jumla ya mabao 30-1 katika michezo mitatu waliyocheza.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na MWANDISHI WETU TIMU ya soka ya taifa ya wanawake ya Tanzania Bara ‘Kilimanjaro Queens’, jana ilifanikiwa kutinga fainali ya michuano ya Kombe la Afrika Mashariki na Kati (Cecafa Chalenji) kwa wanawake baada ya kuwachapa wenyeji Uganda mabao 4-1. Kilimanjaro Queens sasa itacheza mchezo wa fainali dhidi ya Kenya Jumanne, baada ya kuwafunga Ethiopia 3-2 katika mchezo wa kwanza wa nusu fainali uliochezwa Uwanja wa Chuo cha Ufundi Njeru kilichopo mjini Jinja, Uganda. Katika mchezo wa jana, Kilimanjaro Queens ilianza kwa kishindo na kufunga mabao matatu kipindi cha kwanza, yaliyofungwa na Donosia Daniel dakika ya sita, Mwanahamisi Omari dakika ya 17 na Stumai Abdallah dakika ya 31. Hata hivyo, dakika chache baadaye, Asha Rashid aliipatia Kilimanjaro Queens bao la nne kabla ya Uganda kupata bao la kufutia machozi. Kilimanjaro Queens iliyokuwa imepangwa Kundi B kwenye michuano hiyo, ilianza kwa kuichapa Rwanda mabao 3-2 kabla ya kutoka sare ya kutofungana na Ethiopia. Wawakilishi wengine wa Tanzania kwenye michuano hiyo ni timu ya taifa ya Zanzibar iliyokuwa imepangwa Kundi A, iliondoshwa kwa aibu baada ya kufungwa jumla ya mabao 30-1 katika michezo mitatu waliyocheza. ### Response: MICHEZO ### End

Madiwani wa Jiji la Dar es Salaam wametaka Sh bilioni 1.5 zilizochangwa na Halmashauri za Ilala, Temeke na Kinondoni kwa ajili ya kuanzisha machinjio ya kisasa zirejeshwe katika halmashauri hizo kwa kuwa hakuna machinjio iliyoanzishwa hadi sasa. Kati ya fedha hizo kila halmashauri ilichanga Sh milioni 500. Wakizungumza leo Jumanne Januari 23, katika kikao cha madiwani, wamesema fedha zilichangwa lakini machinjio haikuanzishwa badala yake ilianzishwa kampuni ya nyama ambayo nayo haikufanya kazi. Diwani wa Kata ya Mwananyamala, Songoro Mnyonge (CCM), amesema hata hisa za kampuni hiyo ziko kwenye majina ya watu binafsi waliokuwa watumishi wa Jiji la Dar es Salaam. “Waliochukua fedha hizi wapo tujadiliane tujue tunafanyaje, lakini sisi Kinondoni tunataka Sh milioni 500 zetu tulizochanga,” amesema Mnyonge. Kutokana na hali hiyo, Meya wa Jiji la Dar es Salaam, Isaya Mwita, amesema kwenye bajeti ya sasa fedha hizo hazikutengwa hivyo akaagiza suala hilo likajadiliwe kwanza kwenye kamati halafu liletwe kwenye baraza kwa hatua zaidi.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Madiwani wa Jiji la Dar es Salaam wametaka Sh bilioni 1.5 zilizochangwa na Halmashauri za Ilala, Temeke na Kinondoni kwa ajili ya kuanzisha machinjio ya kisasa zirejeshwe katika halmashauri hizo kwa kuwa hakuna machinjio iliyoanzishwa hadi sasa. Kati ya fedha hizo kila halmashauri ilichanga Sh milioni 500. Wakizungumza leo Jumanne Januari 23, katika kikao cha madiwani, wamesema fedha zilichangwa lakini machinjio haikuanzishwa badala yake ilianzishwa kampuni ya nyama ambayo nayo haikufanya kazi. Diwani wa Kata ya Mwananyamala, Songoro Mnyonge (CCM), amesema hata hisa za kampuni hiyo ziko kwenye majina ya watu binafsi waliokuwa watumishi wa Jiji la Dar es Salaam. “Waliochukua fedha hizi wapo tujadiliane tujue tunafanyaje, lakini sisi Kinondoni tunataka Sh milioni 500 zetu tulizochanga,” amesema Mnyonge. Kutokana na hali hiyo, Meya wa Jiji la Dar es Salaam, Isaya Mwita, amesema kwenye bajeti ya sasa fedha hizo hazikutengwa hivyo akaagiza suala hilo likajadiliwe kwanza kwenye kamati halafu liletwe kwenye baraza kwa hatua zaidi. ### Response: KITAIFA ### End

BRUSSELS, UBELGIJI MJUMBE wa Umoja wa Ulaya, Michel Barnier na wawakilishi wa Uingereza wamemaliza  mazungumzo juu ya kufikia makubaliano yatakayoishuhudia Uingereza ikiondoka katika umoja huo kwa amani kwa kuambulia patupu. Mazungumzo hayo yaliyofanyika mjini hapa yalilenga kufanikisha mpango huo ujulikanao kama Brexit utakaoweza kuungwa mkono na wabunge wa Uingereza walioukataa ule uliofikiwa awali. Hilo limetokea huku zimesalia siku 24 kabla ya nchi hiyo kuondoka Umoja wa Ulaya. Barnier alikutana na Mwanasheria Mkuu wa Uingereza, Geoffrey Cox na Waziri anayeshughulikia suala la Brexit, Stephen Barclya. Hata hivyo, mazungumzo hayo kati ya wajumbe hao watatu yaliyochukua muda wa zaidi ya saa tatu yalimalizika bila kupatikana makubaliano yoyote. Vyanzo kutoka pande zote mbili vimesema mazungumzo kati ya maofisa wa ngazi ya chini yataendelea. Awali Jumamosi iliyopita, Barnier alisema Umoja wa Ulaya upo tayari kuipa Uingereza uhakikisho zaidi. Aidha alipendekeza viongozi wa Ulaya wairefushie Uingereza muda zaidi ili kuiwezesha isiondoke kwenye umoja huo ifikapo Machi 29 bila kuwapo makubaliano. Alisema kwa kufanya hivyo pia kutalipa Bunge la Uingereza muda zaidi kuweza kuidhinisha rasmi mkataba wa mwisho.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- BRUSSELS, UBELGIJI MJUMBE wa Umoja wa Ulaya, Michel Barnier na wawakilishi wa Uingereza wamemaliza  mazungumzo juu ya kufikia makubaliano yatakayoishuhudia Uingereza ikiondoka katika umoja huo kwa amani kwa kuambulia patupu. Mazungumzo hayo yaliyofanyika mjini hapa yalilenga kufanikisha mpango huo ujulikanao kama Brexit utakaoweza kuungwa mkono na wabunge wa Uingereza walioukataa ule uliofikiwa awali. Hilo limetokea huku zimesalia siku 24 kabla ya nchi hiyo kuondoka Umoja wa Ulaya. Barnier alikutana na Mwanasheria Mkuu wa Uingereza, Geoffrey Cox na Waziri anayeshughulikia suala la Brexit, Stephen Barclya. Hata hivyo, mazungumzo hayo kati ya wajumbe hao watatu yaliyochukua muda wa zaidi ya saa tatu yalimalizika bila kupatikana makubaliano yoyote. Vyanzo kutoka pande zote mbili vimesema mazungumzo kati ya maofisa wa ngazi ya chini yataendelea. Awali Jumamosi iliyopita, Barnier alisema Umoja wa Ulaya upo tayari kuipa Uingereza uhakikisho zaidi. Aidha alipendekeza viongozi wa Ulaya wairefushie Uingereza muda zaidi ili kuiwezesha isiondoke kwenye umoja huo ifikapo Machi 29 bila kuwapo makubaliano. Alisema kwa kufanya hivyo pia kutalipa Bunge la Uingereza muda zaidi kuweza kuidhinisha rasmi mkataba wa mwisho. ### Response: KIMATAIFA ### End

PASCAL Wawa, beki wa Simba amesema kuwa mashabiki wasiwe na presha kuelekea mchezo wa marudiano wa kimataifa dhidi ya UD do Songo unaoatarajiwa kuchezwa kati ya Agosti 23-25 uwanja wa Taifa. Simba inapeperusha Bendera ya Taifa kimataifa kwenye Ligi ya Mabingwa ambapo mchezo wa kwanza wa awali wakiwa ugenini walilazimisha sare ya bila kufungana. Wawa amesema kuwa mchezo wa marudio utakuwa mgumu ila watapambana kupata matokeo chanya kwa kuwa watakuwa nyumbani. “Mechi za kimataifa zina ushindani wake na kila timu inahitaji kusonga mbele kwa sasa tunajipanga kurudiana nao nyumbani imani yetu tutapata matokeo mazuri. “Kwa sasa hakuna haja ya kuwa na presha kubwa kwani makosa ambayo tuliyafanya mchezo wa kwanza yamefanyiwa kazi na tunawaomba mashabiki watupe sapoti,” amesema.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- PASCAL Wawa, beki wa Simba amesema kuwa mashabiki wasiwe na presha kuelekea mchezo wa marudiano wa kimataifa dhidi ya UD do Songo unaoatarajiwa kuchezwa kati ya Agosti 23-25 uwanja wa Taifa. Simba inapeperusha Bendera ya Taifa kimataifa kwenye Ligi ya Mabingwa ambapo mchezo wa kwanza wa awali wakiwa ugenini walilazimisha sare ya bila kufungana. Wawa amesema kuwa mchezo wa marudio utakuwa mgumu ila watapambana kupata matokeo chanya kwa kuwa watakuwa nyumbani. “Mechi za kimataifa zina ushindani wake na kila timu inahitaji kusonga mbele kwa sasa tunajipanga kurudiana nao nyumbani imani yetu tutapata matokeo mazuri. “Kwa sasa hakuna haja ya kuwa na presha kubwa kwani makosa ambayo tuliyafanya mchezo wa kwanza yamefanyiwa kazi na tunawaomba mashabiki watupe sapoti,” amesema. ### Response: MICHEZO ### End

MAKAMU wa Rais, Samia Suluhu Hassan amesema katika Uchaguzi Mkuu wa mwakani, madiwani ambao hawajazisimamia halmashauri zao kutenga asilimia 10 ya fedha za ndani kwa ajili ya mifuko ya akinamama, vijana na wenye ulemavu hawatapewa nafasi.Akizungumza kabla ya kuzindua Mradi wa Kutokomeza Vitendo vya Unyanyasaji na Udhalilishiaji dhidi ya wanawake na watoto katika maeneo ya masoko jijini hapa jana, Samia alisema madiwani ambao hawajasimamia vizuri hawatapata nafasi ya kugombea. Alisema madiwani hao hawatapata nafasi ya kugombea katika nafasi hizo, kutokana na kushindwa kuzisimamia halmashauri zao kuhakikisha zinatenga asilimia 10 ya fedha za ndani kwa wanawake, vijana na wenye ulemavu. Alisema pia wapo madiwani ambao wamekuwa wakitumia fedha za mifuko hiyo kisiasa kwa kuvipa vikundi vinavyotoka katika maeneo yao ambavyo vitawapa kura, na hao watakuwa wamefeli katika kupata nafasi hizo. Makamu wa Rais alisema licha ya kubadilisha sheria katika mwaka 2018 kuwa suala la kisheria kwa halmashauri kutenga asilimia nne kwa wanawake, nne kwa vijana na mbili kwa wenye ulemavu, nyingi kati yake zimekuwa hazitekelezi matakwa ya sheria hiyo ya kutenga fedha hizo kwa ajili ya kuwezesha makundi hayo. Alisema halmashauri hizo hazitoi fedha hizo kutokana na kuwa wavivu kukusanya fedha hizo kutoka katika vyanzo vyao na hivyo kuzifanya zishindwe kuzitenga fedha hizo kwa ajili ya mifuko hiyo. Alisema katika baadhi ya halmashauri fedha hizo zikikusanywa zimekuwa zikitumika kwa ajili ya kulipana posho madiwani katika vikao vyao, badala ya kuvipa vikundi kwa lengo la kuvijengea uwezo wa kichumi na kuondoa umasikini katika familia. Aliwaagiza wakurugenzi wa halmashauri 185 nchini, kuongeza kiwango cha mikopo inayotolewa kwa wanawake, vijana na wenye ulemavu ambazo zinakuwa kidogo na zinaishia kununua madera badala ya kufanya miradi yenye tija. Alisema serikali ilifanya marekebisho ya Sheria ya Fedha za Mamlaka za Mitaa ya mwaka 2018 kwa lengo la kuufanya uchangiaji wa asilimia 10 wa pato la ndani ya halmashauri kuwa wa kisheria na kuondoa riba kwenye mipoko inayotokana na fedha hizo.Alisema pamoja na kuongezeka kwa uchangiaji wa fedha za ndani katika mfuko wa maendeleo kutoka Sh bilioni 3.4 mwaka 2015/16 hadi Sh bilioni 16.3 kwa mwaka 2017/18, bado ni kiwango kidogo ambacho halmashauri zinatakiwa kukusanya zaidi. Akizungumza, Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu alimwomba Makamu wa Rais awasaidie kuwahimiza wakurugenzi wa halmashauri kuhakikisha kiwango cha mikopo inayotolewa kwa vikundi vya wanawake, vijana na wenye ulemavu. Ummy alimwomba Makamu wa Rais awaeleze wakurugenzi kuongeza kiwango cha mikopo kutoka Sh 500,000 hadi milioni moja iongezeke hadi Sh milioni 10 hadi 100 ili wafanye shughuli zenye tija.Alisema mtindo wa kutoa fedha kidogo kunawafanya wanawake washindwe kuanzisha shughuli zenye tija badala yake wagawane na wasifanye shughuli zozote za maendeleo. Alisema takwimu za kitaifa zinaonesha kati ya watu 100; 67 wanaonyanyaswa ni wanawake katika maeneo mbali mbali ya masoko, nyumbani, kwenye vyombo vya usafiri hata kama wanaume nao wananyanyaswa. Alishukuru mamlaka za serikali za mitaa na wadau kuunga mkono kampeni hiyo iliyozinduliwa na Jane Magigita miaka mitatu iliyopita ya kutokomeza vitendo vya ukatili kupitia Kampeni ya “Wape riziki si matusi,” akaomba jamii isaidie kampeni hiyo. Takwimu za polisi zinaonesha vitendo vya ukatili katika mwaka 2018 vilikuwa 43,487 na mwaka uliotangulia vilikuwa 41,416 kitendo kinachoonesha vinaongezeka, lakini inaonesha ni kutokana na elimu kuongezeka. Akizungumza Katibu Mkuu Wizara ya Afya (Idara ya Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto), Dk John Jingu alisema wametoa pikipiki 29 ambazo kati yake 14 zitatolewa mkoani Dodoma na 15 mkoani Katavi kwa ajili ya watendaji wa maendeleo ya jamii ili kufuatilia vitendo vya udhalilishaji na unyanyasaji wanawake na vijana. Akizungumza Mwenyekiti wa Jumuiya ya Tawala za Mitaa (ALAT), Gulamhaeez Mukadam alipongeza halmashauri ya Jiji la Dodoma kutenga Sh bilioni 2.8 kwa vikundi vya akinanamama, akaomba nyingine pia ziige hatua hiyo.Alisema uzinduzi wa kampeni ya kupinga vitendo vya unyanyasaji na udhalilishaji wanawake na watoto katika masoko inataka kujenga ufahamu kwa jamii kuacha vitendo vya udhalilishaji na unyanyasaji na kuwapa fursa wanawake kushiriki katika kujenga uchumi

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MAKAMU wa Rais, Samia Suluhu Hassan amesema katika Uchaguzi Mkuu wa mwakani, madiwani ambao hawajazisimamia halmashauri zao kutenga asilimia 10 ya fedha za ndani kwa ajili ya mifuko ya akinamama, vijana na wenye ulemavu hawatapewa nafasi.Akizungumza kabla ya kuzindua Mradi wa Kutokomeza Vitendo vya Unyanyasaji na Udhalilishiaji dhidi ya wanawake na watoto katika maeneo ya masoko jijini hapa jana, Samia alisema madiwani ambao hawajasimamia vizuri hawatapata nafasi ya kugombea. Alisema madiwani hao hawatapata nafasi ya kugombea katika nafasi hizo, kutokana na kushindwa kuzisimamia halmashauri zao kuhakikisha zinatenga asilimia 10 ya fedha za ndani kwa wanawake, vijana na wenye ulemavu. Alisema pia wapo madiwani ambao wamekuwa wakitumia fedha za mifuko hiyo kisiasa kwa kuvipa vikundi vinavyotoka katika maeneo yao ambavyo vitawapa kura, na hao watakuwa wamefeli katika kupata nafasi hizo. Makamu wa Rais alisema licha ya kubadilisha sheria katika mwaka 2018 kuwa suala la kisheria kwa halmashauri kutenga asilimia nne kwa wanawake, nne kwa vijana na mbili kwa wenye ulemavu, nyingi kati yake zimekuwa hazitekelezi matakwa ya sheria hiyo ya kutenga fedha hizo kwa ajili ya kuwezesha makundi hayo. Alisema halmashauri hizo hazitoi fedha hizo kutokana na kuwa wavivu kukusanya fedha hizo kutoka katika vyanzo vyao na hivyo kuzifanya zishindwe kuzitenga fedha hizo kwa ajili ya mifuko hiyo. Alisema katika baadhi ya halmashauri fedha hizo zikikusanywa zimekuwa zikitumika kwa ajili ya kulipana posho madiwani katika vikao vyao, badala ya kuvipa vikundi kwa lengo la kuvijengea uwezo wa kichumi na kuondoa umasikini katika familia. Aliwaagiza wakurugenzi wa halmashauri 185 nchini, kuongeza kiwango cha mikopo inayotolewa kwa wanawake, vijana na wenye ulemavu ambazo zinakuwa kidogo na zinaishia kununua madera badala ya kufanya miradi yenye tija. Alisema serikali ilifanya marekebisho ya Sheria ya Fedha za Mamlaka za Mitaa ya mwaka 2018 kwa lengo la kuufanya uchangiaji wa asilimia 10 wa pato la ndani ya halmashauri kuwa wa kisheria na kuondoa riba kwenye mipoko inayotokana na fedha hizo.Alisema pamoja na kuongezeka kwa uchangiaji wa fedha za ndani katika mfuko wa maendeleo kutoka Sh bilioni 3.4 mwaka 2015/16 hadi Sh bilioni 16.3 kwa mwaka 2017/18, bado ni kiwango kidogo ambacho halmashauri zinatakiwa kukusanya zaidi. Akizungumza, Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia Wazee na Watoto, Ummy Mwalimu alimwomba Makamu wa Rais awasaidie kuwahimiza wakurugenzi wa halmashauri kuhakikisha kiwango cha mikopo inayotolewa kwa vikundi vya wanawake, vijana na wenye ulemavu. Ummy alimwomba Makamu wa Rais awaeleze wakurugenzi kuongeza kiwango cha mikopo kutoka Sh 500,000 hadi milioni moja iongezeke hadi Sh milioni 10 hadi 100 ili wafanye shughuli zenye tija.Alisema mtindo wa kutoa fedha kidogo kunawafanya wanawake washindwe kuanzisha shughuli zenye tija badala yake wagawane na wasifanye shughuli zozote za maendeleo. Alisema takwimu za kitaifa zinaonesha kati ya watu 100; 67 wanaonyanyaswa ni wanawake katika maeneo mbali mbali ya masoko, nyumbani, kwenye vyombo vya usafiri hata kama wanaume nao wananyanyaswa. Alishukuru mamlaka za serikali za mitaa na wadau kuunga mkono kampeni hiyo iliyozinduliwa na Jane Magigita miaka mitatu iliyopita ya kutokomeza vitendo vya ukatili kupitia Kampeni ya “Wape riziki si matusi,” akaomba jamii isaidie kampeni hiyo. Takwimu za polisi zinaonesha vitendo vya ukatili katika mwaka 2018 vilikuwa 43,487 na mwaka uliotangulia vilikuwa 41,416 kitendo kinachoonesha vinaongezeka, lakini inaonesha ni kutokana na elimu kuongezeka. Akizungumza Katibu Mkuu Wizara ya Afya (Idara ya Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto), Dk John Jingu alisema wametoa pikipiki 29 ambazo kati yake 14 zitatolewa mkoani Dodoma na 15 mkoani Katavi kwa ajili ya watendaji wa maendeleo ya jamii ili kufuatilia vitendo vya udhalilishaji na unyanyasaji wanawake na vijana. Akizungumza Mwenyekiti wa Jumuiya ya Tawala za Mitaa (ALAT), Gulamhaeez Mukadam alipongeza halmashauri ya Jiji la Dodoma kutenga Sh bilioni 2.8 kwa vikundi vya akinanamama, akaomba nyingine pia ziige hatua hiyo.Alisema uzinduzi wa kampeni ya kupinga vitendo vya unyanyasaji na udhalilishaji wanawake na watoto katika masoko inataka kujenga ufahamu kwa jamii kuacha vitendo vya udhalilishaji na unyanyasaji na kuwapa fursa wanawake kushiriki katika kujenga uchumi ### Response: KITAIFA ### End

SEOUL, KOREA KUSINI RAIS wa Korea Kusini, Moon Jae-In, ameitaka Marekani kusitisha kwa muda mazoezi yake ya kijeshi nchini hapa ili kupisha michuano ya Olimpiki itakayofanyika mapema mwakani. Amesema hii itasaidia pia kuifanya Korea Kaskazini kutokuwa na shaka juu ya uwepo wa wanamichezo wake kwenye michuano hiyo. Korea Kusini ni mwenyeji wa michezo hiyo itakayofanyika kwenye mji wa Pyeongchang Februari, kilomita 80 kutoka mpaka wake na Korea Kaskazini. Mapema Canada na Marekani ziliapa kuendeleza mazoezi hayo ili kuishinikiza Korea Kaskazini kuachana na mpango wake wa nyuklia. Michuano ya Olimpiki ya majira ya baridi inatarajiwa kuhusisha pia wanamichezo kutoka Korea Kaskazini jambo ambalo Rais Jae-In anaeleza ni fursa ya kuimarisha uhusiano zaidi.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- SEOUL, KOREA KUSINI RAIS wa Korea Kusini, Moon Jae-In, ameitaka Marekani kusitisha kwa muda mazoezi yake ya kijeshi nchini hapa ili kupisha michuano ya Olimpiki itakayofanyika mapema mwakani. Amesema hii itasaidia pia kuifanya Korea Kaskazini kutokuwa na shaka juu ya uwepo wa wanamichezo wake kwenye michuano hiyo. Korea Kusini ni mwenyeji wa michezo hiyo itakayofanyika kwenye mji wa Pyeongchang Februari, kilomita 80 kutoka mpaka wake na Korea Kaskazini. Mapema Canada na Marekani ziliapa kuendeleza mazoezi hayo ili kuishinikiza Korea Kaskazini kuachana na mpango wake wa nyuklia. Michuano ya Olimpiki ya majira ya baridi inatarajiwa kuhusisha pia wanamichezo kutoka Korea Kaskazini jambo ambalo Rais Jae-In anaeleza ni fursa ya kuimarisha uhusiano zaidi. ### Response: KIMATAIFA ### End

LONDON, ENGLAND NYOTA wa klabu ya Arsenal, Mesut Ozil, ameweka wazi kuwa yupo tayari kuongeza mkataba wa kuitumikia klabu hiyo endapo kocha wao, Arsene Wenger, ataongeza mkataba wa kuifundisha klabu hiyo. Ozil amedai ana furaha kubwa kuwa mchezaji wa Arsenal chini ya kocha Wenger, hivyo ataendelea kuwa mchezaji wa klabu hiyo kama kocha wake ataamua kujitia kitanzi cha kuendelea kuifundisha klabu hiyo ya jijini London. Wenger ambaye ameitumikia klabu hiyo kwa miaka 20 sasa, anatarajia kumaliza mkataba wake mwishoni mwa msimu huu, lakini kocha huyo aliweka wazi kuwa ataeleza hatima yake ndani ya klabu hiyo ifikapo Aprili mwaka huu. Wakati huo mkataba wa Ozil ukitarajia kumalizika majira ya joto mwaka 2018, pamoja na mshambuliaji wa timu hiyo, Alexis Sanchez, lakini hadi sasa wachezaji hao hawajaongeza mkataba mpya. “Nina furaha kubwa kuitumikia klabu hii ya Arsenal, nataka kuweka wazi kwamba nitakuwa tayari kuongeza mkataba, najua mashabiki wangu wanataka niendelee kuwa hapa. “Wengi wanajua nipo hapa kwa ajili ya Arsene Wenger, huyu ni kocha ambaye alinisajili na imani yangu ipo kwake na ninaamini hata klabu yenyewe inataka niweke mambo wazi. Ninaamini uwepo wa Wenger utanifanya hata mimi niendelee kuwepo hapa, lakini kama akiondoka basi naweza kuondoka kwa kuwa yeye ndiye aliyenileta hapa,” alisema Ozil. Msimu huu mchezaji huyo amekuwa na mchango mkubwa ndani ya klabu hiyo ambapo amefanikiwa kufunga mabao tisa huku akitoa pasi sita za mwisho katika michuano ya Ligi Kuu pamoja na Ligi ya Mabingwa Ulaya, lakini anachukizwa na maneno ya watu juu ya uwezo wake. Mshambuliaji wa zamani wa klabu hiyo, Thierry Henry, alionesha kuwashangaa Sanchez na Ozil ambao walikataa kuongeza mkataba mpya. “Najua kila mmoja ana haki ya kusema wazo lake, lakini maneno ya Henry hayajanifurahisha na wala hayanisumbui chochote hata kama kuna watu wengine wanazungumzo ovyo, kwa kuwa hawajui nini kinaendelea kati yangu na klabu,” aliongeza Ozil.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- LONDON, ENGLAND NYOTA wa klabu ya Arsenal, Mesut Ozil, ameweka wazi kuwa yupo tayari kuongeza mkataba wa kuitumikia klabu hiyo endapo kocha wao, Arsene Wenger, ataongeza mkataba wa kuifundisha klabu hiyo. Ozil amedai ana furaha kubwa kuwa mchezaji wa Arsenal chini ya kocha Wenger, hivyo ataendelea kuwa mchezaji wa klabu hiyo kama kocha wake ataamua kujitia kitanzi cha kuendelea kuifundisha klabu hiyo ya jijini London. Wenger ambaye ameitumikia klabu hiyo kwa miaka 20 sasa, anatarajia kumaliza mkataba wake mwishoni mwa msimu huu, lakini kocha huyo aliweka wazi kuwa ataeleza hatima yake ndani ya klabu hiyo ifikapo Aprili mwaka huu. Wakati huo mkataba wa Ozil ukitarajia kumalizika majira ya joto mwaka 2018, pamoja na mshambuliaji wa timu hiyo, Alexis Sanchez, lakini hadi sasa wachezaji hao hawajaongeza mkataba mpya. “Nina furaha kubwa kuitumikia klabu hii ya Arsenal, nataka kuweka wazi kwamba nitakuwa tayari kuongeza mkataba, najua mashabiki wangu wanataka niendelee kuwa hapa. “Wengi wanajua nipo hapa kwa ajili ya Arsene Wenger, huyu ni kocha ambaye alinisajili na imani yangu ipo kwake na ninaamini hata klabu yenyewe inataka niweke mambo wazi. Ninaamini uwepo wa Wenger utanifanya hata mimi niendelee kuwepo hapa, lakini kama akiondoka basi naweza kuondoka kwa kuwa yeye ndiye aliyenileta hapa,” alisema Ozil. Msimu huu mchezaji huyo amekuwa na mchango mkubwa ndani ya klabu hiyo ambapo amefanikiwa kufunga mabao tisa huku akitoa pasi sita za mwisho katika michuano ya Ligi Kuu pamoja na Ligi ya Mabingwa Ulaya, lakini anachukizwa na maneno ya watu juu ya uwezo wake. Mshambuliaji wa zamani wa klabu hiyo, Thierry Henry, alionesha kuwashangaa Sanchez na Ozil ambao walikataa kuongeza mkataba mpya. “Najua kila mmoja ana haki ya kusema wazo lake, lakini maneno ya Henry hayajanifurahisha na wala hayanisumbui chochote hata kama kuna watu wengine wanazungumzo ovyo, kwa kuwa hawajui nini kinaendelea kati yangu na klabu,” aliongeza Ozil. ### Response: MICHEZO ### End

NA THERESIA GASPER, DAR ES SALAAM MAKOCHA wa timu za Simba na Mgambo Shooting, Jackson Mayanja na Bakari Shime, kila mmoja ametamba kutoka na ushindi katika mchezo wao wa Ligi Kuu Tanzania Bara mzunguko wa pili utakaochezwa kesho Uwanja wa Taifa Dar es Salaam. Simba inakutana na Mgambo ikiwa na kumbukumbu ya kuifunga mabao 2-0, katika mchezo wao wa mzunguzo wa kwanza Uwanja wa Mkwakwani, lakini pia mchezo uliopita Simba ilifanikiwa kutoa kichapo cha mabao 4-0 dhidi ya African Sports mchezo uliochezwa Uwanja wa Taifa Dar es Salaam, wakati Mgambo walitoa sare ya bao 1-1, dhidi ya Ndanda FC Tanga. Akizungumza na MTANZANIA, Mayanja ambaye ni mwenyeji wa mchezo huo alisema hawezi kuidharau timu hiyo ila atakuwa makini kuhakikisha wanawakabili wapinzani wao Mgambo Shooting. “Katika mchezo lolote linaweza kutokea, hivyo hatuwezi kubweteka badala yake tutaendelea kujipanga ili kupata matokeo mazuri kwenye mchezo huo. “Hatuwezi kuidharau timu yoyote hata kama ndogo kwa sababu zote zinashiriki Ligi Kuu, hakuna anayetaka kupata matokeo mabaya tutaendelea kufanya vizuri ili kuzidi kupanda juu zaidi,” alisema. Alisema wanaendelea na mazoezi ili kuyafanyia kazi mapungufu aliyoyaona kwenye mchezo uliopita yasijirudie tena kwenye mchezo huo unaowakabili mbele yao, huku wachezaji wake wakizidi kumpa matumaini kutokana na kufuata yale ambayo anawaelekeza kufanya na kuzidi kufanikiwa kupata matokeo mazuri. Kwa upande wake, Shime amesema licha ya timu yake kucheza ugenini,  hawatakuwa tayari kuona wanapoteza mchezo huo. Alisema watahakikisha wanapambana kwenye mchezo huo ili waondoke na pointi tatu muhimu. “Matokeo mazuri yanapatikana popote pale, sio kama unapocheza ugenini  mchezo ndio unakuwa mgumu si kweli, sisi tumejiandaa kwenye mazingira ya kuchezea popote pale na sasa tupo njiani kuelekea Dar es Salaam kwa ajili ya maandalizi ya mwisho ya mchezo huo,” alisema. Alieleza Simba ni timu kubwa, lakini haiwezi kuwazuia wao kufanya vizuri kutokana na alivyokiandaa kikosi chake ambapo ameyafanyia kazi mapungufu yaliyokuwa kwenye kikosi. Mpaka sasa Mgambo Shooting inashikilia nafasi ya nane huku ikiwa imejikusanyia pointi 17 sawa na Toto Africans zikiwa zimetofautiana kwa mabao ya kufunga na kufungana.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA THERESIA GASPER, DAR ES SALAAM MAKOCHA wa timu za Simba na Mgambo Shooting, Jackson Mayanja na Bakari Shime, kila mmoja ametamba kutoka na ushindi katika mchezo wao wa Ligi Kuu Tanzania Bara mzunguko wa pili utakaochezwa kesho Uwanja wa Taifa Dar es Salaam. Simba inakutana na Mgambo ikiwa na kumbukumbu ya kuifunga mabao 2-0, katika mchezo wao wa mzunguzo wa kwanza Uwanja wa Mkwakwani, lakini pia mchezo uliopita Simba ilifanikiwa kutoa kichapo cha mabao 4-0 dhidi ya African Sports mchezo uliochezwa Uwanja wa Taifa Dar es Salaam, wakati Mgambo walitoa sare ya bao 1-1, dhidi ya Ndanda FC Tanga. Akizungumza na MTANZANIA, Mayanja ambaye ni mwenyeji wa mchezo huo alisema hawezi kuidharau timu hiyo ila atakuwa makini kuhakikisha wanawakabili wapinzani wao Mgambo Shooting. “Katika mchezo lolote linaweza kutokea, hivyo hatuwezi kubweteka badala yake tutaendelea kujipanga ili kupata matokeo mazuri kwenye mchezo huo. “Hatuwezi kuidharau timu yoyote hata kama ndogo kwa sababu zote zinashiriki Ligi Kuu, hakuna anayetaka kupata matokeo mabaya tutaendelea kufanya vizuri ili kuzidi kupanda juu zaidi,” alisema. Alisema wanaendelea na mazoezi ili kuyafanyia kazi mapungufu aliyoyaona kwenye mchezo uliopita yasijirudie tena kwenye mchezo huo unaowakabili mbele yao, huku wachezaji wake wakizidi kumpa matumaini kutokana na kufuata yale ambayo anawaelekeza kufanya na kuzidi kufanikiwa kupata matokeo mazuri. Kwa upande wake, Shime amesema licha ya timu yake kucheza ugenini,  hawatakuwa tayari kuona wanapoteza mchezo huo. Alisema watahakikisha wanapambana kwenye mchezo huo ili waondoke na pointi tatu muhimu. “Matokeo mazuri yanapatikana popote pale, sio kama unapocheza ugenini  mchezo ndio unakuwa mgumu si kweli, sisi tumejiandaa kwenye mazingira ya kuchezea popote pale na sasa tupo njiani kuelekea Dar es Salaam kwa ajili ya maandalizi ya mwisho ya mchezo huo,” alisema. Alieleza Simba ni timu kubwa, lakini haiwezi kuwazuia wao kufanya vizuri kutokana na alivyokiandaa kikosi chake ambapo ameyafanyia kazi mapungufu yaliyokuwa kwenye kikosi. Mpaka sasa Mgambo Shooting inashikilia nafasi ya nane huku ikiwa imejikusanyia pointi 17 sawa na Toto Africans zikiwa zimetofautiana kwa mabao ya kufunga na kufungana. ### Response: MICHEZO ### End

Timu hiyo ilifikia rekodi yake, ikirejea nyuma hadi Novemba mwaka jana, waliposhinda 5-0 katika mchezo wa Ligi ya Mabingwa wa Ulaya dhidi ya Besiktas Jumanne.Licha ya kushindwa kufunga katika mchezo wa nyumbani wa Bundesliga kwa mara ya kwanza tangu Mei 2015, lakini timu hiyo inaoongoza kwa pointi 20 zaidi, huku Borussia Dortmund haitacheza na Augsburg hadi leo Jumatatu.Kipa wa Hertha, Rune Jarstein alimzuia Robert Lewandowski kufunga mara kadhaa na kuzuia mpira wa adhabu wa Arjen Robben katika muda wa majeruhi.Eintracht Frankfurt iliyopo katika nafasi ya tatu iliibuka na ushindi wa bao 1-0 dhidi ya Stuttgart, huku Erik Thommy akifunga bao la ushindi.Borussia Monchengladbach ilishinda 1-0 huko Hannover, wakati Hoffenheim ikitoka sare ya bao 1-1 na Freiburg.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Timu hiyo ilifikia rekodi yake, ikirejea nyuma hadi Novemba mwaka jana, waliposhinda 5-0 katika mchezo wa Ligi ya Mabingwa wa Ulaya dhidi ya Besiktas Jumanne.Licha ya kushindwa kufunga katika mchezo wa nyumbani wa Bundesliga kwa mara ya kwanza tangu Mei 2015, lakini timu hiyo inaoongoza kwa pointi 20 zaidi, huku Borussia Dortmund haitacheza na Augsburg hadi leo Jumatatu.Kipa wa Hertha, Rune Jarstein alimzuia Robert Lewandowski kufunga mara kadhaa na kuzuia mpira wa adhabu wa Arjen Robben katika muda wa majeruhi.Eintracht Frankfurt iliyopo katika nafasi ya tatu iliibuka na ushindi wa bao 1-0 dhidi ya Stuttgart, huku Erik Thommy akifunga bao la ushindi.Borussia Monchengladbach ilishinda 1-0 huko Hannover, wakati Hoffenheim ikitoka sare ya bao 1-1 na Freiburg. ### Response: MICHEZO ### End

MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM BENKI ya I&M Tanzania inashiriki kwa mara ya kwanza Maonyesho ya 44 ya Biashara ya Kimataifa ya Sabasaba, lakini inang’ara kwa kutoa bidhaa na huduma za kipekee ambazo zinakidhi mahitaji yote ya mteja katika soko. I&M Tanzania ilitambulisha akaunti mpya ya wanawake ya Tunaweza inayotoa suluhisho kwa wanawake wa ngazi zote kuanzia mmoja mmoja, wajasiriamali hadi kikundi au taasisi. Akaunti hiyo inajitofautisha kwa kutoa huduma bila malipo yoyote, haina makato ya kila mwezi na viwango vyake vya riba vinavutia kwenye akiba. Akizungumza leo jijini Dar es Salaa, katika maonyesho hayo, Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo, alisema kuwa bidhaa hiyo mpya imeunganishwa kwenye mtandao wa benki wa kidijitali ili kuwapa wateja huduma bora na endelevu wakati wowote wanapohitaji. Alisema I&M Tanzania ni sehemu ya I&M Holdings Kenya iliyoanzishwa mwaka 1974 kama kampuni ya huduma za kifedha kabla baadaye kubadilishwa kuwa benki ya biashara. “Mwaka huu inasherehekea miaka kumi ya huduma zetu katika soko la Tanzania. Tunafurahi kuendelea kuhudumia wateja wetu na wateja wapya, pia tunashukuru wateja wetu na washikadau wote walioshiriki katikakuiletea benki mafanikio makubwa kwa kipindi chote cha miaka kumi kwenye soko.” “Tunatoa huduma kadhaa za kifedha ikiwa ni pamoja na akaunti ya akiba, current akaunti kwa madhumuni ya biashara, mikopo ya biashara, huduma za kubadili fedha, uhamishaji fedha kitaifa na kimataifa, huduma za kidijitali ambazo hutoa fursa kwa mteja kupata huduma za benki kupitia simu za mkononi kwa kupiga namba *150*32# au kupitia iClick- huduma ya benki kwa njia ya mtandao inayopatikana bila kikomo kwa saa 24,” alisema Anitha Meneja Masoko na Mawasiliano huyo wa benki hiyo, alisema kuwa pia benki yao wanatoa unafuu na urahisi wa kupata mikopo na huduma nyingine kadhaa ambazo ziliwafanya watu waliotembelea banda lake kwenye maonyesho ya Sabasaba lililopo ukumbi wa Karume, upande wa kulia wa lango la kuingilia kuhamasika na kutaka kujua zaidi kuhusu benki hiyo. “I&M inafungua milango kwa Watanzania wote kwenda kujiunga na benki inayojali mahitaji yao, iliyo tayari kuwapa huduma za kipekee za kifedha kupitia wafanyakazi wake wenye uzoefu zaidi katika kutoa huduma bora kwa wateja. “Mbali na kushiriki katika maonyesho ya Sabasaba, benki hiyo inatoa huduma zake bora kupitia mtandao wa matawi yake yaliyoko maeneo ya Maktaba, Indira Gandhi, Nyerere, Kariakoo, Oysterbay pamoja na mikoani ikiwa ni pamoja na Moshi, Arusha na Mwanza,” alisema Timu ya wafanyakazi wa mauzo na idara ya masoko wa benki hiyo kutoka matawi yake ya Dar es Salaam inayoongozwa na Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo na Ofisa Masoko na Mawasiliano, Debora Mwakyoma wapo kwenye maonyesho hayo ili kuwapa wageni na wale ambao wanataka kuwekeza katika benki inayoaminika na salama ikiwa na huduma za ATM zinazopatikana kwa saa 24.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MWANDISHI WETU-DAR ES SALAAM BENKI ya I&M Tanzania inashiriki kwa mara ya kwanza Maonyesho ya 44 ya Biashara ya Kimataifa ya Sabasaba, lakini inang’ara kwa kutoa bidhaa na huduma za kipekee ambazo zinakidhi mahitaji yote ya mteja katika soko. I&M Tanzania ilitambulisha akaunti mpya ya wanawake ya Tunaweza inayotoa suluhisho kwa wanawake wa ngazi zote kuanzia mmoja mmoja, wajasiriamali hadi kikundi au taasisi. Akaunti hiyo inajitofautisha kwa kutoa huduma bila malipo yoyote, haina makato ya kila mwezi na viwango vyake vya riba vinavutia kwenye akiba. Akizungumza leo jijini Dar es Salaa, katika maonyesho hayo, Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo, alisema kuwa bidhaa hiyo mpya imeunganishwa kwenye mtandao wa benki wa kidijitali ili kuwapa wateja huduma bora na endelevu wakati wowote wanapohitaji. Alisema I&M Tanzania ni sehemu ya I&M Holdings Kenya iliyoanzishwa mwaka 1974 kama kampuni ya huduma za kifedha kabla baadaye kubadilishwa kuwa benki ya biashara. “Mwaka huu inasherehekea miaka kumi ya huduma zetu katika soko la Tanzania. Tunafurahi kuendelea kuhudumia wateja wetu na wateja wapya, pia tunashukuru wateja wetu na washikadau wote walioshiriki katikakuiletea benki mafanikio makubwa kwa kipindi chote cha miaka kumi kwenye soko.” “Tunatoa huduma kadhaa za kifedha ikiwa ni pamoja na akaunti ya akiba, current akaunti kwa madhumuni ya biashara, mikopo ya biashara, huduma za kubadili fedha, uhamishaji fedha kitaifa na kimataifa, huduma za kidijitali ambazo hutoa fursa kwa mteja kupata huduma za benki kupitia simu za mkononi kwa kupiga namba *150*32# au kupitia iClick- huduma ya benki kwa njia ya mtandao inayopatikana bila kikomo kwa saa 24,” alisema Anitha Meneja Masoko na Mawasiliano huyo wa benki hiyo, alisema kuwa pia benki yao wanatoa unafuu na urahisi wa kupata mikopo na huduma nyingine kadhaa ambazo ziliwafanya watu waliotembelea banda lake kwenye maonyesho ya Sabasaba lililopo ukumbi wa Karume, upande wa kulia wa lango la kuingilia kuhamasika na kutaka kujua zaidi kuhusu benki hiyo. “I&M inafungua milango kwa Watanzania wote kwenda kujiunga na benki inayojali mahitaji yao, iliyo tayari kuwapa huduma za kipekee za kifedha kupitia wafanyakazi wake wenye uzoefu zaidi katika kutoa huduma bora kwa wateja. “Mbali na kushiriki katika maonyesho ya Sabasaba, benki hiyo inatoa huduma zake bora kupitia mtandao wa matawi yake yaliyoko maeneo ya Maktaba, Indira Gandhi, Nyerere, Kariakoo, Oysterbay pamoja na mikoani ikiwa ni pamoja na Moshi, Arusha na Mwanza,” alisema Timu ya wafanyakazi wa mauzo na idara ya masoko wa benki hiyo kutoka matawi yake ya Dar es Salaam inayoongozwa na Meneja Masoko na Mawasiliano wa Benki ya I&M, Anitha Pallangyo na Ofisa Masoko na Mawasiliano, Debora Mwakyoma wapo kwenye maonyesho hayo ili kuwapa wageni na wale ambao wanataka kuwekeza katika benki inayoaminika na salama ikiwa na huduma za ATM zinazopatikana kwa saa 24. ### Response: UCHUMI ### End

Katibu Mkuu wa TFF, Selestine Mwesigwa amethibitisha kusainiwa kwa mkataba huo na kusema hawakufanya sherehe za kutia saini mkataba huo kutokana na mashindano ya Kagame yaliyokuwa yanaendelea nchini kwani TFF ndio iliyokuwa ikiyasimamia kama shirikisho la soka mwenyeji.“Wanasema katika ajira, unaposikia nafasi haijatangazwa na hajatangazwa mtu mpya basi kuna maendeleo na mara nyingi mkataba unaoendelea uliokuwepo ukisainiwa tena ‘renewal contract’ haivuti masikioni kama unapoongelea mkataba ambao watu wameingia udhamini mpya,” alisema Mwesigwa.Pia Mwesigwa aliweka wazi kuwa mdhamini wa ligi msimu unaokuja ni Vodacom ambao walikuwepo msimu uliopita kwani kila kitu kimeshawekwa sawa ila kwa maana ya sherehe ndio bado haijafanyika kwasababu kulikuwa na mambo mengi hapa katikati ikiwa ni pamoja na mashindano ya Kagame.Pamoja na kukiri kuwa TFF imeshakubaliana na Vodacom kuendelea kwa miaka mitatu ijayo, lakini hakuweka wazi jinsi mkataba huo ulivyoboreshwa kwa madai hadi sherehe za kutiana saini zitakapofanyika.“Mkataba ni miaka mitatu, kutakuwa na ongezeko ukizingatia kuna timu zimeongezeka lakini nadhani hata kile kinachokwenda kwenye klabu kitaongezeka kwa kiasi fulani, lakini siwezi kuzungumza kwa undani kwa sasa.Pia kwa upande wa kwetu tulikuwa na mambo ambayo tuliyaona hayapo sawa, hivyo kulikuwa na muda mwingi wa kutosha kujadili karibu miezi nane iliyopita kwa hiyo vitu vingi vimeangaliwa,” alisema Mwesigwa.Vodacom wamekuwa wakidhamini ligi kuu lakini kumekuwepo malalamiko mengi kwa klabu kuwa kiasi wanachotoa hakitoshelezi ukizingatia baadhi ya timu hazina mfadhili

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Katibu Mkuu wa TFF, Selestine Mwesigwa amethibitisha kusainiwa kwa mkataba huo na kusema hawakufanya sherehe za kutia saini mkataba huo kutokana na mashindano ya Kagame yaliyokuwa yanaendelea nchini kwani TFF ndio iliyokuwa ikiyasimamia kama shirikisho la soka mwenyeji.“Wanasema katika ajira, unaposikia nafasi haijatangazwa na hajatangazwa mtu mpya basi kuna maendeleo na mara nyingi mkataba unaoendelea uliokuwepo ukisainiwa tena ‘renewal contract’ haivuti masikioni kama unapoongelea mkataba ambao watu wameingia udhamini mpya,” alisema Mwesigwa.Pia Mwesigwa aliweka wazi kuwa mdhamini wa ligi msimu unaokuja ni Vodacom ambao walikuwepo msimu uliopita kwani kila kitu kimeshawekwa sawa ila kwa maana ya sherehe ndio bado haijafanyika kwasababu kulikuwa na mambo mengi hapa katikati ikiwa ni pamoja na mashindano ya Kagame.Pamoja na kukiri kuwa TFF imeshakubaliana na Vodacom kuendelea kwa miaka mitatu ijayo, lakini hakuweka wazi jinsi mkataba huo ulivyoboreshwa kwa madai hadi sherehe za kutiana saini zitakapofanyika.“Mkataba ni miaka mitatu, kutakuwa na ongezeko ukizingatia kuna timu zimeongezeka lakini nadhani hata kile kinachokwenda kwenye klabu kitaongezeka kwa kiasi fulani, lakini siwezi kuzungumza kwa undani kwa sasa.Pia kwa upande wa kwetu tulikuwa na mambo ambayo tuliyaona hayapo sawa, hivyo kulikuwa na muda mwingi wa kutosha kujadili karibu miezi nane iliyopita kwa hiyo vitu vingi vimeangaliwa,” alisema Mwesigwa.Vodacom wamekuwa wakidhamini ligi kuu lakini kumekuwepo malalamiko mengi kwa klabu kuwa kiasi wanachotoa hakitoshelezi ukizingatia baadhi ya timu hazina mfadhili ### Response: MICHEZO ### End

Aidha, idadi kubwa ya mashabiki katika `vijiwe’ vya soka, wameonesha dhamira ya dhati ya kutaka kuiunga mkono Stars. Ujio wa Mbwana Samatta na Thomas Ulimwengu wa Stars wanaochezea klabu ya TP Mazembe ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC) na pia taarifa za Rais, Dk John Magufuli kuwa atajitokeza kuishangilia timu ya taifa ya Tanzania `Mwanzo Mwisho’, kwa pamoja vimechangia kuongeza hamasa ya mchezo huo.Samatta na Ulimwengu wametoka kuweka historia ya kuwa wa wanasoka wa kwanza wa Tanzania kutwaa ubingwa wa Ligi ya Mabingwa Afrika baada ya klabu yao kufanya hivyo mwishoni mwa wiki, huku Samatta akiongeza taji jingine la ufungaji bora.Aidha, kwa Magufuli, hilo litakuwa pambano lake la kwanza kushuhudia akiwa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania tangu alipoapishwa kuchukua nafasi ya Rais Jakaya Kikwete, mwanamichezo aliyeondoka madarakani baada ya kumaliza muda wake wa uongozi kwa mujibu wa Katiba ya nchi.Tayari waamuzi wa mchezo huo kutoka nchini Mali, Keita Mahamadou, Diarra Bala, Niare Drissa Kamory na mwamuzi wa akiba Coulibaly Harouna wameshawasili nchini tangu jana asubuhi, huku mtathimini wa waamuzi Attama Ibrahim Boureima kutoka nchini Niger naye akiwa tayari nchini tangu juzi usiku.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Aidha, idadi kubwa ya mashabiki katika `vijiwe’ vya soka, wameonesha dhamira ya dhati ya kutaka kuiunga mkono Stars. Ujio wa Mbwana Samatta na Thomas Ulimwengu wa Stars wanaochezea klabu ya TP Mazembe ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC) na pia taarifa za Rais, Dk John Magufuli kuwa atajitokeza kuishangilia timu ya taifa ya Tanzania `Mwanzo Mwisho’, kwa pamoja vimechangia kuongeza hamasa ya mchezo huo.Samatta na Ulimwengu wametoka kuweka historia ya kuwa wa wanasoka wa kwanza wa Tanzania kutwaa ubingwa wa Ligi ya Mabingwa Afrika baada ya klabu yao kufanya hivyo mwishoni mwa wiki, huku Samatta akiongeza taji jingine la ufungaji bora.Aidha, kwa Magufuli, hilo litakuwa pambano lake la kwanza kushuhudia akiwa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania tangu alipoapishwa kuchukua nafasi ya Rais Jakaya Kikwete, mwanamichezo aliyeondoka madarakani baada ya kumaliza muda wake wa uongozi kwa mujibu wa Katiba ya nchi.Tayari waamuzi wa mchezo huo kutoka nchini Mali, Keita Mahamadou, Diarra Bala, Niare Drissa Kamory na mwamuzi wa akiba Coulibaly Harouna wameshawasili nchini tangu jana asubuhi, huku mtathimini wa waamuzi Attama Ibrahim Boureima kutoka nchini Niger naye akiwa tayari nchini tangu juzi usiku. ### Response: MICHEZO ### End

NAIROBI, KENYA IWAPO chaguzi zingefanyika leo, asilimia 47 ya Wakenya wangempigia kura Rais Uhuru Kenyatta huku mpinzani wake Kiongozi wa Muungano wa Cord, Raila Odinga akitarajia kupata asilimia 30, kura za maoni zilizoendeshwa na kampuni ya Ipsos zimeonesha. Asilimia sita ya Wakenya wangempigia kura kiongozi wa Chama cha Wiper, Kalonzo Musyoka, na asilimia tatu Kiongozi wa Amani National Congress (ANC), Musalia Mudavadi. Ipsos jana ilitoa toleo lake la tano la kura ya maoni iliyofanyika kati ya Januari 9 na 26 mwaka huu. Mchakato huo pia ulionesha kuwa asilimia 49 ya Wakenya inamtaka Odinga abaki katika siasa za ushindani na kuwania urais katika uchaguzi wa Agosti 8 kulinganisha na asilimia 35 iliyokuwa Juni 2016. Ni asilimia 25 tu iliyotaka kiongozi huyo wa Cord astaafu huku asilimia 22 ikimtaka abakie katika siasa za ushindani lakini asishiriki uchaguzi wa Agosti 8. Kwa kulinganisha uungwaji mkono wa maeneo unaonesha kuwa magharibi mwa Kenya ni eneo lenye ushindani zaidi kisiasa baina ya viongozi hao wawili, ambapo 36 wanamuunga mkono Odinga na 24 Rais Kenyatta.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NAIROBI, KENYA IWAPO chaguzi zingefanyika leo, asilimia 47 ya Wakenya wangempigia kura Rais Uhuru Kenyatta huku mpinzani wake Kiongozi wa Muungano wa Cord, Raila Odinga akitarajia kupata asilimia 30, kura za maoni zilizoendeshwa na kampuni ya Ipsos zimeonesha. Asilimia sita ya Wakenya wangempigia kura kiongozi wa Chama cha Wiper, Kalonzo Musyoka, na asilimia tatu Kiongozi wa Amani National Congress (ANC), Musalia Mudavadi. Ipsos jana ilitoa toleo lake la tano la kura ya maoni iliyofanyika kati ya Januari 9 na 26 mwaka huu. Mchakato huo pia ulionesha kuwa asilimia 49 ya Wakenya inamtaka Odinga abaki katika siasa za ushindani na kuwania urais katika uchaguzi wa Agosti 8 kulinganisha na asilimia 35 iliyokuwa Juni 2016. Ni asilimia 25 tu iliyotaka kiongozi huyo wa Cord astaafu huku asilimia 22 ikimtaka abakie katika siasa za ushindani lakini asishiriki uchaguzi wa Agosti 8. Kwa kulinganisha uungwaji mkono wa maeneo unaonesha kuwa magharibi mwa Kenya ni eneo lenye ushindani zaidi kisiasa baina ya viongozi hao wawili, ambapo 36 wanamuunga mkono Odinga na 24 Rais Kenyatta. ### Response: KIMATAIFA ### End

PATRICIA KIMELEMETA, HAKIMU wa Mahakama ya Mwanzo Magomeni, Omary Abdallah na mwenzake, wamepandishwa kizimbani katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu wakikabiliwa na  mashtaka manne likiwamo la kuomba na kupokea rushwa. Akisoma hati ya mashtaka mbele ya Hakimu Mkazi, Respicius Mwijage, Mwendesha Mashtaka wa Taasisi ya Kuzuia na Kupambana Rushwa(Takukuru), Emanuel Jacob alimtaja mshtakiwa mwingine kuwa ni George Barongo ambaye ni mfanyabiashara. Alidai kuwa, kati ya January na Februari 12/ 2017, Omary akiwa mwajiriwa wa Mahakama ya Mwanzo Kinondoni aliomba rushwa  ya Sh 205,000 kutoka kwa Agnes Nyenza kwa ajili ya kumsaidia kwenye kesi yake ya mirathi ya namba 570/2016 ambayo ilikuwa mbele yake. Alidai, shtaka la pili linalomkabili hakimu hiyo  pia anadaiwa kupokea rushwa ya kiasi hicho cha fedha Kutoka kwa Nyenza ili aweze kumsaidia katika kesi hiyo. Alidai kati ya Februari na Machi mwaka huu, jijini Dar es salaam, Hakimu Omary akiwa na mfanyabiashara Barongo waliomba rushwa ya Sh 1,000,000  kutoka kwa Nyenza kwa ajili ya kumsaidia katika kesi hiyo ya mirathi. Alidai washtakiwa hao katika siku hiyo kwa pamoja walipokea rushwa ya Sh 500,000 kwa ajili ya kumsaidia Agnes Nyenza kwenye kesi yake ya mirathi iiyopo mbele ya hakimu Omary Mohammed wa Mahakama ya Mwanzo Magomeni. Wakili Jacob alidai, upelelezi wa kesi hiyo haujakamilika na kuomba mahakama hiyo kupanga tarehe nyingine kwa ajili ya kutajwa. Hata hivyo washtakiwa hao wamekana mashtaka hayo na Hakimu Mwijage aliwataka washtakiwa hao kila mmoja kuwa na mdhamini mmoja atakayesaini bondi ya Sh milioni 10. Washtakiwa hao walikidhi masharti ya dhamana na kesi hiyo imeahirishwa hadi Julai 4 mwaka huu.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- PATRICIA KIMELEMETA, HAKIMU wa Mahakama ya Mwanzo Magomeni, Omary Abdallah na mwenzake, wamepandishwa kizimbani katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu wakikabiliwa na  mashtaka manne likiwamo la kuomba na kupokea rushwa. Akisoma hati ya mashtaka mbele ya Hakimu Mkazi, Respicius Mwijage, Mwendesha Mashtaka wa Taasisi ya Kuzuia na Kupambana Rushwa(Takukuru), Emanuel Jacob alimtaja mshtakiwa mwingine kuwa ni George Barongo ambaye ni mfanyabiashara. Alidai kuwa, kati ya January na Februari 12/ 2017, Omary akiwa mwajiriwa wa Mahakama ya Mwanzo Kinondoni aliomba rushwa  ya Sh 205,000 kutoka kwa Agnes Nyenza kwa ajili ya kumsaidia kwenye kesi yake ya mirathi ya namba 570/2016 ambayo ilikuwa mbele yake. Alidai, shtaka la pili linalomkabili hakimu hiyo  pia anadaiwa kupokea rushwa ya kiasi hicho cha fedha Kutoka kwa Nyenza ili aweze kumsaidia katika kesi hiyo. Alidai kati ya Februari na Machi mwaka huu, jijini Dar es salaam, Hakimu Omary akiwa na mfanyabiashara Barongo waliomba rushwa ya Sh 1,000,000  kutoka kwa Nyenza kwa ajili ya kumsaidia katika kesi hiyo ya mirathi. Alidai washtakiwa hao katika siku hiyo kwa pamoja walipokea rushwa ya Sh 500,000 kwa ajili ya kumsaidia Agnes Nyenza kwenye kesi yake ya mirathi iiyopo mbele ya hakimu Omary Mohammed wa Mahakama ya Mwanzo Magomeni. Wakili Jacob alidai, upelelezi wa kesi hiyo haujakamilika na kuomba mahakama hiyo kupanga tarehe nyingine kwa ajili ya kutajwa. Hata hivyo washtakiwa hao wamekana mashtaka hayo na Hakimu Mwijage aliwataka washtakiwa hao kila mmoja kuwa na mdhamini mmoja atakayesaini bondi ya Sh milioni 10. Washtakiwa hao walikidhi masharti ya dhamana na kesi hiyo imeahirishwa hadi Julai 4 mwaka huu. ### Response: KITAIFA ### End

AGIZO la Rais John Magufuli la kutaka kila kijiji kupata umeme, limeungwa mkono na Mtanzania anayeishi nchini Poland, Julius Zellah, ambaye amejitolea kuzalisha nishati ya umeme katika eneo la Ilungu, Mbeya Vijijini.Kampuni ya Mtanzania huyo, ya Texpol Development Company (TDC) Limited, kwa kushirikiana na Light for Africa ya Poland ambayo ni taasisi ya Diaspora wa Tanzania nchini humo, zimechukua hatua ya kusaidia wananchi waishio katika vijiji vya eneo hilo kuwa na umeme, unaotokana na maporomoko ya maji kwenye mito mikubwa na milima.Akizungumza kutoka Poland, Zellah ambaye ni mlezi wa mradi huo, anasema wamepania kumsaidia Rais Magufuli na Waziri wa Nishati, Dk Merdad Kalemani. Anampongeza Rais Magufuli, kwa hatua anazochukua za kuhakikisha wananchi wanyonge na wenye kipato cha chini, wanapata umeme ili uwasaidie kurahisisha huduma za jamii, ikiwemo zahanati na shule na kwa ajili ya uzalishaji mali, kama viwanda vidogo. Zellah anamuomba Dk Kalemani kutembelea Ilungu, kukagua mradi ulipoishia na kumalizia vijiji vilivyobaki ili wananchi wapate nishati hiyo waliyoisubiri tangu uhuru. Anasema ni faraja kubwa kwa Serikali kuona wananchi hao wanatoka kwenye giza na kupata mwanga.Zellah amewajengea bure chanzo cha umeme wananchi wa vijiji 10 vya Kata ya Ilungu katika Wilaya ya Mbeya Vijijini, bila kutumia fedha za serikali. Anasema huo ni mchango wake kwa serikali ambayo imepania kujenga viwanda. Vijiji vilivyopata umeme ni Ifupa, Shango, Itiwa, Mwela, Mashese, Ngole, Nzumba, Isyonje, Nyalwela A na Nyalwela B.Katika mradi huo, ameweza kupeleka umeme na maji katika Shule ya Sekondari ya Serikali ya Ilungu, shule sita za msingi na zahanati tano. Umeme huo umepelekwa pia kwenye nyumba zote za wafanyakazi wa taasisi za serikali katika kata hiyo. Kata ya Ilungu haifikiki kwa urahisi kwa sababu iko milimani, karibu meta 2,800 kutoka usawa wa bahari.Usafiri huwa ni mgumu maradufu wakati wa kipindi cha mvua. Kata hiyo ya Ilungu iko umbali wa kilometa 52 kutoka Mbeya mjini. Ipo katika barabara inayounganisha miji ya Mbeya na Njombe na inapakana na Kata za Kitulo, Makete, Igurusi, Igoma na Irambo. Kazi ya kujenga miundombinu hiyo ya umeme,ilianza mwaka 2013 baada ya wakazi wa Kijiji cha Ifupa kumsomea risala ndefu Zellah ya kukosa umeme, ulioahidiwa na Shirika la Umeme nchini (Tanesco) zaidi ya miaka 10.Mtanzania huyo aliwasihi wananchi wa kata yote ya Ilungu wasiilaumu serikali kutokana na kuwa na majuku mengi, bali wampe baraka zao aweze kuwajengea miundombinu ya kuzalisha umeme; na washirikiane naye katika kazi hiyo ngumu na yenye gharama kubwa. Hadi mwaka 2018, mradi huo ulikuwa umekamailika kwa asilimia karibu 90 na wananchi zaidi ya 16,000 wamenufaika na umeme huo.Gharama za ujenzi wa kazi hiyo hadi sasa ni takribani Sh bilioni 6.8 na utakapokamilika, itakuwa Sh bilioni 7.4. Zellah na kampuni yake ya Texpol, alikubaliana na Wakala wa Umeme Vijijini (Rea) kuwa mradi wa Ilungu utakapopatikana fedha ya serikali itaenda kuokoa maeneo mengine ya mkoani Mbeya. Baadaye ilipopatikana pesa ya serikali, Rea walitumia fursa hiyo kusambaza umeme katika Wilaya ya Chunya, kitu ambacho ni faida kubwa kwa Serikali ya Tanzania.Baada ya kumaliza usambazaji umeme, Zellah alianza jitahada za kujenga umeme wa maji kwa kutumia maporomoko ya Mto Ishinga, nje kidogo ya Kijiji cha Mwela. Ili kufanikisha kazi hiyo, kampuni hiyo ya Texpol ikishirikiana na taasisi ya Light for Africa Foundation kutoka Poland, inayounga mkono mradi huo, walianza kutafuta vyanzo vya fedha kutoka taasisi za fedha Poland.Walilenga kukamilisha umeme kwenye maeneo mengine ya vijiji vya Kata ya Ilungu na uliobaki kuunganisha kwenye mkongo wa taifa. Vijiji vilivyobaki kuunganishwa ni Nyalwela C, Nkumburu na Mabande, vyenye watu zaidi ya 6,000. Taasisi ya Light for Africa Foundation ikiongozwa na Alicja Bajowska (Mama Waka Waka) kutoka Poland, wamesaidia miradi kadhaa ya jamii katika Wilaya ya Mbeya Vijijini, ikiwemo kupeleka majiko ya kisasa, viti na meza 200.Vingine ni vitanda 123 vya chuma kwa mabweni ya wasichana wa Shule ya Sekondari ya Serikali ya Ilungu, ambako kwa muda mrefu wanafunzi walikuwa wanalala sakafuni na kusababisha waugue kila mara. Pia, taasisi hiyo imepeleka vifaa vya afya 500 (mama kit) vya kisasa vya kusaidia akina mama wakati wa kujifungua. Mwaka juzi Balozi wa Poland nchini Tanzania, Dk Ewelina Lubieniecka alimkabidhi vifaa hivyo Mganga Mkuu wa Wilaya ya Mbeya Vijijini. Miundombinu ya usambazaji wa umeme ni sehemu ya kuendeleza mradi wa umeme wa maji wa karibu megawati 6.5 katika Kata ya Ilungu, uliobuniwa na kampuni ya Texpol Development Company (TDC) Limited, ikisaidiwa na Light for Africa.Lengo la kuendeleza mradi wa nguvu ya maji ni kuwezesha wananchi wa Kata Ilungu, kupata umeme wa gharama nafuu ili waanzishe viwanda vidogo kama vile useremala, kusaga nafaka, kuchomelea milango na madirisha, kutunza vyakula na kuendesha kwa ufanisi shule na vituo vya afya. Umeme wa maji utasaidia pia kurudisha gharama kubwa, zilizotumika kujenga miundomninu ya umeme kwa kata nzima.Ikumbukwe kuwa, tangu mwaka 2003, wananchi wa Kijiji cha Ifupa Kata ya Ilungu, wamekuwa wakiomba umeme kutoka Tanesco na kuahidiwa kupata nishati hiyo huku wakitakiwa kufanya kutandaza nyaya (wiring) katika nyumba zao. Baadhi walitandaza nyaya hizo, lakini hadi 2013 TDC ilipokubali mchakato wa kujenga mradi wa umeme, wakawzi walikuwa hawajapata umeme kutoka Tanesco.Wakati utafiti wa uwezekano wa mradi wa umeme wa maji unaendelea, TDC iliona kuwa ni busara kujenga miundombinu ya usambazaji karibu na eneo la mradi ili umeme huo usaidie pia wananchi. hadi makala haya yanakwenda mitamboni, Texpol bado haijamaliza mradi wake kutokana na pesa yote kutumika kwenye miundombinu ya umeme huo. Kampuni ya Texpol ilihamasishwa na wananchi wa kata nzima na ikatoa fedha kwa ajili ya ujenzi wa miundombinu ya usambazaji umeme. Pesa hiyo ilitoka ndani na nje ya nchi, hasa Poland anakoishi Mtanzania huyo, Zellah, ambaye ni Makamu Mwenyekiti wa Diaspora Tanzania nchini Poland.Ujenzi wa miundombinu hiyo ulianza kwa kilovoti 33 kutoka mkongo wa Tanesco unaotoka Mbeya kwenda Makete na kupeleka umeme huo hadi Kijiji cha Ifupa na baadaye, kata nzima ya Ilungu. Umeme huo ulijengwa chini ya usimamizi wa Tanesco. Texpol walilipa ada zote zinazohitajika kwa Tanesco kwa kusimamia kazi hiyo ngumu.Kampuni ya Texpol ilipata nyaraka zote muhimu za kisheria kwa kazi hiyo, ikiwemo leseni ya uuzaji umeme kutoka Tanesco. Vibali vingine vya kisheria ni kutoka Wizara ya Nishati, REA, MFA, NEMC, TANESCO, TIC na Mamlaka ya Bonde la Maji Rufiji.Zellah na Mama Waka Waka wanawataka Watanzania duniani kote, wasisubiri serikali ifanye kazi hiyo peke yake, bali waige mfano huu na kuisaidia kuzalisha umeme mbadala na kuusambaza kwa wananchi katika maeneo ambayo serikali bado haijafanya hivyo. Hatua hiyo itawezesha vijiji vyote vya Tanzania, kupata umeme kwa muda mfupi na kwa gharama ndogo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- AGIZO la Rais John Magufuli la kutaka kila kijiji kupata umeme, limeungwa mkono na Mtanzania anayeishi nchini Poland, Julius Zellah, ambaye amejitolea kuzalisha nishati ya umeme katika eneo la Ilungu, Mbeya Vijijini.Kampuni ya Mtanzania huyo, ya Texpol Development Company (TDC) Limited, kwa kushirikiana na Light for Africa ya Poland ambayo ni taasisi ya Diaspora wa Tanzania nchini humo, zimechukua hatua ya kusaidia wananchi waishio katika vijiji vya eneo hilo kuwa na umeme, unaotokana na maporomoko ya maji kwenye mito mikubwa na milima.Akizungumza kutoka Poland, Zellah ambaye ni mlezi wa mradi huo, anasema wamepania kumsaidia Rais Magufuli na Waziri wa Nishati, Dk Merdad Kalemani. Anampongeza Rais Magufuli, kwa hatua anazochukua za kuhakikisha wananchi wanyonge na wenye kipato cha chini, wanapata umeme ili uwasaidie kurahisisha huduma za jamii, ikiwemo zahanati na shule na kwa ajili ya uzalishaji mali, kama viwanda vidogo. Zellah anamuomba Dk Kalemani kutembelea Ilungu, kukagua mradi ulipoishia na kumalizia vijiji vilivyobaki ili wananchi wapate nishati hiyo waliyoisubiri tangu uhuru. Anasema ni faraja kubwa kwa Serikali kuona wananchi hao wanatoka kwenye giza na kupata mwanga.Zellah amewajengea bure chanzo cha umeme wananchi wa vijiji 10 vya Kata ya Ilungu katika Wilaya ya Mbeya Vijijini, bila kutumia fedha za serikali. Anasema huo ni mchango wake kwa serikali ambayo imepania kujenga viwanda. Vijiji vilivyopata umeme ni Ifupa, Shango, Itiwa, Mwela, Mashese, Ngole, Nzumba, Isyonje, Nyalwela A na Nyalwela B.Katika mradi huo, ameweza kupeleka umeme na maji katika Shule ya Sekondari ya Serikali ya Ilungu, shule sita za msingi na zahanati tano. Umeme huo umepelekwa pia kwenye nyumba zote za wafanyakazi wa taasisi za serikali katika kata hiyo. Kata ya Ilungu haifikiki kwa urahisi kwa sababu iko milimani, karibu meta 2,800 kutoka usawa wa bahari.Usafiri huwa ni mgumu maradufu wakati wa kipindi cha mvua. Kata hiyo ya Ilungu iko umbali wa kilometa 52 kutoka Mbeya mjini. Ipo katika barabara inayounganisha miji ya Mbeya na Njombe na inapakana na Kata za Kitulo, Makete, Igurusi, Igoma na Irambo. Kazi ya kujenga miundombinu hiyo ya umeme,ilianza mwaka 2013 baada ya wakazi wa Kijiji cha Ifupa kumsomea risala ndefu Zellah ya kukosa umeme, ulioahidiwa na Shirika la Umeme nchini (Tanesco) zaidi ya miaka 10.Mtanzania huyo aliwasihi wananchi wa kata yote ya Ilungu wasiilaumu serikali kutokana na kuwa na majuku mengi, bali wampe baraka zao aweze kuwajengea miundombinu ya kuzalisha umeme; na washirikiane naye katika kazi hiyo ngumu na yenye gharama kubwa. Hadi mwaka 2018, mradi huo ulikuwa umekamailika kwa asilimia karibu 90 na wananchi zaidi ya 16,000 wamenufaika na umeme huo.Gharama za ujenzi wa kazi hiyo hadi sasa ni takribani Sh bilioni 6.8 na utakapokamilika, itakuwa Sh bilioni 7.4. Zellah na kampuni yake ya Texpol, alikubaliana na Wakala wa Umeme Vijijini (Rea) kuwa mradi wa Ilungu utakapopatikana fedha ya serikali itaenda kuokoa maeneo mengine ya mkoani Mbeya. Baadaye ilipopatikana pesa ya serikali, Rea walitumia fursa hiyo kusambaza umeme katika Wilaya ya Chunya, kitu ambacho ni faida kubwa kwa Serikali ya Tanzania.Baada ya kumaliza usambazaji umeme, Zellah alianza jitahada za kujenga umeme wa maji kwa kutumia maporomoko ya Mto Ishinga, nje kidogo ya Kijiji cha Mwela. Ili kufanikisha kazi hiyo, kampuni hiyo ya Texpol ikishirikiana na taasisi ya Light for Africa Foundation kutoka Poland, inayounga mkono mradi huo, walianza kutafuta vyanzo vya fedha kutoka taasisi za fedha Poland.Walilenga kukamilisha umeme kwenye maeneo mengine ya vijiji vya Kata ya Ilungu na uliobaki kuunganisha kwenye mkongo wa taifa. Vijiji vilivyobaki kuunganishwa ni Nyalwela C, Nkumburu na Mabande, vyenye watu zaidi ya 6,000. Taasisi ya Light for Africa Foundation ikiongozwa na Alicja Bajowska (Mama Waka Waka) kutoka Poland, wamesaidia miradi kadhaa ya jamii katika Wilaya ya Mbeya Vijijini, ikiwemo kupeleka majiko ya kisasa, viti na meza 200.Vingine ni vitanda 123 vya chuma kwa mabweni ya wasichana wa Shule ya Sekondari ya Serikali ya Ilungu, ambako kwa muda mrefu wanafunzi walikuwa wanalala sakafuni na kusababisha waugue kila mara. Pia, taasisi hiyo imepeleka vifaa vya afya 500 (mama kit) vya kisasa vya kusaidia akina mama wakati wa kujifungua. Mwaka juzi Balozi wa Poland nchini Tanzania, Dk Ewelina Lubieniecka alimkabidhi vifaa hivyo Mganga Mkuu wa Wilaya ya Mbeya Vijijini. Miundombinu ya usambazaji wa umeme ni sehemu ya kuendeleza mradi wa umeme wa maji wa karibu megawati 6.5 katika Kata ya Ilungu, uliobuniwa na kampuni ya Texpol Development Company (TDC) Limited, ikisaidiwa na Light for Africa.Lengo la kuendeleza mradi wa nguvu ya maji ni kuwezesha wananchi wa Kata Ilungu, kupata umeme wa gharama nafuu ili waanzishe viwanda vidogo kama vile useremala, kusaga nafaka, kuchomelea milango na madirisha, kutunza vyakula na kuendesha kwa ufanisi shule na vituo vya afya. Umeme wa maji utasaidia pia kurudisha gharama kubwa, zilizotumika kujenga miundomninu ya umeme kwa kata nzima.Ikumbukwe kuwa, tangu mwaka 2003, wananchi wa Kijiji cha Ifupa Kata ya Ilungu, wamekuwa wakiomba umeme kutoka Tanesco na kuahidiwa kupata nishati hiyo huku wakitakiwa kufanya kutandaza nyaya (wiring) katika nyumba zao. Baadhi walitandaza nyaya hizo, lakini hadi 2013 TDC ilipokubali mchakato wa kujenga mradi wa umeme, wakawzi walikuwa hawajapata umeme kutoka Tanesco.Wakati utafiti wa uwezekano wa mradi wa umeme wa maji unaendelea, TDC iliona kuwa ni busara kujenga miundombinu ya usambazaji karibu na eneo la mradi ili umeme huo usaidie pia wananchi. hadi makala haya yanakwenda mitamboni, Texpol bado haijamaliza mradi wake kutokana na pesa yote kutumika kwenye miundombinu ya umeme huo. Kampuni ya Texpol ilihamasishwa na wananchi wa kata nzima na ikatoa fedha kwa ajili ya ujenzi wa miundombinu ya usambazaji umeme. Pesa hiyo ilitoka ndani na nje ya nchi, hasa Poland anakoishi Mtanzania huyo, Zellah, ambaye ni Makamu Mwenyekiti wa Diaspora Tanzania nchini Poland.Ujenzi wa miundombinu hiyo ulianza kwa kilovoti 33 kutoka mkongo wa Tanesco unaotoka Mbeya kwenda Makete na kupeleka umeme huo hadi Kijiji cha Ifupa na baadaye, kata nzima ya Ilungu. Umeme huo ulijengwa chini ya usimamizi wa Tanesco. Texpol walilipa ada zote zinazohitajika kwa Tanesco kwa kusimamia kazi hiyo ngumu.Kampuni ya Texpol ilipata nyaraka zote muhimu za kisheria kwa kazi hiyo, ikiwemo leseni ya uuzaji umeme kutoka Tanesco. Vibali vingine vya kisheria ni kutoka Wizara ya Nishati, REA, MFA, NEMC, TANESCO, TIC na Mamlaka ya Bonde la Maji Rufiji.Zellah na Mama Waka Waka wanawataka Watanzania duniani kote, wasisubiri serikali ifanye kazi hiyo peke yake, bali waige mfano huu na kuisaidia kuzalisha umeme mbadala na kuusambaza kwa wananchi katika maeneo ambayo serikali bado haijafanya hivyo. Hatua hiyo itawezesha vijiji vyote vya Tanzania, kupata umeme kwa muda mfupi na kwa gharama ndogo. ### Response: KITAIFA ### End

Chanzo cha picha, Getty Images Leicester na Southampton ziko macho baada ya winga Muingereza Callum Hudson-Odoi, 21, kuomba kuondoka Chelsea kwa mkopo kabla ya dirisha la usajili kufungwa. (Guardian) Borussia Dortmund pia wana nia ya kutaka kumnunua Hudson-Odoi. (Mail) Mshambuliaji wa Chelsea na Ujerumani Timo Werner, 26, anakaribia kurejea RB Leipzig. (Mail) Chanzo cha picha, Getty Images Villarreal wana uhakika wa kumchukua kiungo wa kati wa Argentina Giovani lo Celso, 26, kutoka Tottenham kwa mkataba wa kudumu baada ya kufanikiwa kwa mkopo msimu uliopita. (Fabrizio Romano) Mkurugenzi wa spoti wa Bayern Munich Hasan Salihamidzic amepuuza mapendekezo kwamba Manchester United imefanya uchunguzi kwa ajili ya mchezaji wa kimataifa wa Ujerumani Leroy Sane, 26. (Manchester Evening News) Chanzo cha picha, Getty Images United bado inaendelea kufanyia kazi mkataba wa mshambuliaji wa Slovenia mwenye umri wa miaka 19 Benjamin Sesko kutoka Red Bull Salzburg. (Express) Newcastle pia wako tayari kushinikiza kumsajili mchezaji huyo wa kimataifa wa Slovenia anayekadiriwa kuwa bora. (Northern Echo) Chanzo cha picha, Getty Images Wolves imekataa ofa ya mkopo kutoka kwa klabu ya Italia ambayo haijatajwa jina kwa ajili ya mlinzi wao Mreno Toti Gomes, 23. (Express and Star) Chanzo cha picha, Getty Images Kiungo wa kati wa Ivory Coast Ibrahim Sangare, 24, ameongeza mkataba wake na PSV Eindhoven hadi 2027, licha ya West Ham kumtaka. (Sun) Mlinzi wa Argentina Marcos Senesi, 25, anatarajiwa kuhamia Bournemouth  kutoka Feyenoord kwa pauni milioni 12.6. (Sun)

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Chanzo cha picha, Getty Images Leicester na Southampton ziko macho baada ya winga Muingereza Callum Hudson-Odoi, 21, kuomba kuondoka Chelsea kwa mkopo kabla ya dirisha la usajili kufungwa. (Guardian) Borussia Dortmund pia wana nia ya kutaka kumnunua Hudson-Odoi. (Mail) Mshambuliaji wa Chelsea na Ujerumani Timo Werner, 26, anakaribia kurejea RB Leipzig. (Mail) Chanzo cha picha, Getty Images Villarreal wana uhakika wa kumchukua kiungo wa kati wa Argentina Giovani lo Celso, 26, kutoka Tottenham kwa mkataba wa kudumu baada ya kufanikiwa kwa mkopo msimu uliopita. (Fabrizio Romano) Mkurugenzi wa spoti wa Bayern Munich Hasan Salihamidzic amepuuza mapendekezo kwamba Manchester United imefanya uchunguzi kwa ajili ya mchezaji wa kimataifa wa Ujerumani Leroy Sane, 26. (Manchester Evening News) Chanzo cha picha, Getty Images United bado inaendelea kufanyia kazi mkataba wa mshambuliaji wa Slovenia mwenye umri wa miaka 19 Benjamin Sesko kutoka Red Bull Salzburg. (Express) Newcastle pia wako tayari kushinikiza kumsajili mchezaji huyo wa kimataifa wa Slovenia anayekadiriwa kuwa bora. (Northern Echo) Chanzo cha picha, Getty Images Wolves imekataa ofa ya mkopo kutoka kwa klabu ya Italia ambayo haijatajwa jina kwa ajili ya mlinzi wao Mreno Toti Gomes, 23. (Express and Star) Chanzo cha picha, Getty Images Kiungo wa kati wa Ivory Coast Ibrahim Sangare, 24, ameongeza mkataba wake na PSV Eindhoven hadi 2027, licha ya West Ham kumtaka. (Sun) Mlinzi wa Argentina Marcos Senesi, 25, anatarajiwa kuhamia Bournemouth  kutoka Feyenoord kwa pauni milioni 12.6. (Sun) ### Response: MICHEZO ### End

Akizungumzia mfumo huo alisema mfumo huo utatumika kutoa mizigo bandarini, katika viwanja vya ndege na mipakani na wenye kuhusisha wadau mbalimbali.“Awali Idara ya Forodha ilikuwa ikitumia mfumo wa asycuda kwa ajili ya kutolea mzigo ambapo umekuwa na changamoto nyingi zilizokuwa zikisababisha ucheleweshwaji wa kutoa mizigo bandarini,” alisema Silaa na kuongeza kuwa mfumo huo ni wa Watanzania na katika kuutekekeza umegharimu dola za Kimarekani milioni 11.6.Alisema katika mfumo wa awali ulipaji wa mizigo ilikuwa lazima kwenda benki ambapo ulijumuisha pia mifumo mingine midogomidogo ambayo imekuwa ikisababisha usumbufu haswa wakati wa kuandaa ripoti.Silaa ambaye pia ni Mkurugenzi wa mfumo huo, alisema baada ya kuona mfumo wa awali ulikuwa na changamoto mbalimbali ndipo idara hiyo ilianza mchakato wa kutafuta mzabuni atakayefanya upembuzi juu ya mfumo huo wenye kukidhi matakwa ya Watanzania.Alisema faida za mfumo huo ni kurahisisha taratibu na kupunguza gharama na muda wa kutoa mizigo kutoka siku tisa hadi tano, kuwa na taratibu za wazi zenye kuleta manufaa katika utoaji wa mizigo na kuunganisha vitengo vya ndani vya TRA.Kuhusu kama mfumo huo utaweza kubaini mizigo haramu alisema mfumo huo utaweka wazi hatua kwa hatua ya mzigo tangu kuingia hadi kuondoka na kwamba nanikafanya nini hali ambayo itarahisisha kubaini watakaohusika na kitendo chochote chenye kutiliwa shaka.“Katika mfumo huu nyaraka za kughushiwa zitapunguzwa, utazingatia uadilifu kwa wanaoutumia kwani utatoa taarifa kila wakati unapotumiwa, kufahamu mzigo ulikocheleweshwa na ni nani aliyehusika, kuondoa uongo na kuondoa kufahamiana wakati wa kufuatilia nyaraka,’ alisema.Kwa upande wake, Vileth Kazimoto wa kitengo cha Teknolojia ya Habari na Mawasiliano TRA, alisema chini ya mfumo huo zipo changamoto wanazotarajiwa kukumbana nazo, ikiwa ni pamoja na kuwepo kwa uelewa mdogo wa taaluma hiyo kwa wafanyakazi wengi wa TRA.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Akizungumzia mfumo huo alisema mfumo huo utatumika kutoa mizigo bandarini, katika viwanja vya ndege na mipakani na wenye kuhusisha wadau mbalimbali.“Awali Idara ya Forodha ilikuwa ikitumia mfumo wa asycuda kwa ajili ya kutolea mzigo ambapo umekuwa na changamoto nyingi zilizokuwa zikisababisha ucheleweshwaji wa kutoa mizigo bandarini,” alisema Silaa na kuongeza kuwa mfumo huo ni wa Watanzania na katika kuutekekeza umegharimu dola za Kimarekani milioni 11.6.Alisema katika mfumo wa awali ulipaji wa mizigo ilikuwa lazima kwenda benki ambapo ulijumuisha pia mifumo mingine midogomidogo ambayo imekuwa ikisababisha usumbufu haswa wakati wa kuandaa ripoti.Silaa ambaye pia ni Mkurugenzi wa mfumo huo, alisema baada ya kuona mfumo wa awali ulikuwa na changamoto mbalimbali ndipo idara hiyo ilianza mchakato wa kutafuta mzabuni atakayefanya upembuzi juu ya mfumo huo wenye kukidhi matakwa ya Watanzania.Alisema faida za mfumo huo ni kurahisisha taratibu na kupunguza gharama na muda wa kutoa mizigo kutoka siku tisa hadi tano, kuwa na taratibu za wazi zenye kuleta manufaa katika utoaji wa mizigo na kuunganisha vitengo vya ndani vya TRA.Kuhusu kama mfumo huo utaweza kubaini mizigo haramu alisema mfumo huo utaweka wazi hatua kwa hatua ya mzigo tangu kuingia hadi kuondoka na kwamba nanikafanya nini hali ambayo itarahisisha kubaini watakaohusika na kitendo chochote chenye kutiliwa shaka.“Katika mfumo huu nyaraka za kughushiwa zitapunguzwa, utazingatia uadilifu kwa wanaoutumia kwani utatoa taarifa kila wakati unapotumiwa, kufahamu mzigo ulikocheleweshwa na ni nani aliyehusika, kuondoa uongo na kuondoa kufahamiana wakati wa kufuatilia nyaraka,’ alisema.Kwa upande wake, Vileth Kazimoto wa kitengo cha Teknolojia ya Habari na Mawasiliano TRA, alisema chini ya mfumo huo zipo changamoto wanazotarajiwa kukumbana nazo, ikiwa ni pamoja na kuwepo kwa uelewa mdogo wa taaluma hiyo kwa wafanyakazi wengi wa TRA. ### Response: UCHUMI ### End

Mwandishi Wetu, Tanga Wadau wa Bandari wametakiwa kushirikiana na Bandari ya Tanga ili kuifanya bandari hiyo kuwa bora zaidi na kimbilio katika kuwahudumia wateja wake kutoka maeneo mbalimbali ndani na nje ya nchi. Akizungumza katika kikao na wadau hao, Meneja wa Bandari ya Tanga, Ajuaye Msese, amesema ushirikiano wa wadau hao ndiyo msingi wa maendeleo na kuiinua kibiashara bandari hiyo muhimu na yenye historia ya kipekee. “Ushirikiano wenu wenye tija ndiyo utakaoleta ufanisi katika kuwahudumia ninyi na wateja wetu wengine kutoka ndani na nje ya nchi na bandari yetu iwe bora zaidi ya juzi, jana na leo,” amesema Msese. Kikao hicho ni cha kwanza kwa meneja huyo kushiriki tangu ahamie Bandari ya Tanga akitokea Bandari ya Kigoma, kilijumuisha Wadau wote wanaohusika na upakiaji na upakuaji wa shehena katika Bandari ya Tanga ambapo hufanyika kila mwezi. Vikao hivyo vinalenga kuboresha huduma mbalimbali zinazotolewa na Wadau wote walioko kwenye mnyororo wa kufanikisha upakiaji na upakuaji shehena bandarini uwe wenye tija na ufanisi ambapo lengo lake ni kukemea na kuondoa changamoto za kiutendaji na kimifumo zinazojitokeza wakati wa kuhudumia shehena zinazotoka na kwenda ndani na nje ya nchi.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mwandishi Wetu, Tanga Wadau wa Bandari wametakiwa kushirikiana na Bandari ya Tanga ili kuifanya bandari hiyo kuwa bora zaidi na kimbilio katika kuwahudumia wateja wake kutoka maeneo mbalimbali ndani na nje ya nchi. Akizungumza katika kikao na wadau hao, Meneja wa Bandari ya Tanga, Ajuaye Msese, amesema ushirikiano wa wadau hao ndiyo msingi wa maendeleo na kuiinua kibiashara bandari hiyo muhimu na yenye historia ya kipekee. “Ushirikiano wenu wenye tija ndiyo utakaoleta ufanisi katika kuwahudumia ninyi na wateja wetu wengine kutoka ndani na nje ya nchi na bandari yetu iwe bora zaidi ya juzi, jana na leo,” amesema Msese. Kikao hicho ni cha kwanza kwa meneja huyo kushiriki tangu ahamie Bandari ya Tanga akitokea Bandari ya Kigoma, kilijumuisha Wadau wote wanaohusika na upakiaji na upakuaji wa shehena katika Bandari ya Tanga ambapo hufanyika kila mwezi. Vikao hivyo vinalenga kuboresha huduma mbalimbali zinazotolewa na Wadau wote walioko kwenye mnyororo wa kufanikisha upakiaji na upakuaji shehena bandarini uwe wenye tija na ufanisi ambapo lengo lake ni kukemea na kuondoa changamoto za kiutendaji na kimifumo zinazojitokeza wakati wa kuhudumia shehena zinazotoka na kwenda ndani na nje ya nchi. ### Response: KITAIFA ### End

WATUMIAJI wa magari wanaofi ka kupata huduma katika vituo vya mafuta wametakiwa kuhakikisha kuna stika maalumu ya Wakala wa Vipimo (WMA) katika pampu za mafuta kabla ya kupatiwa mahitaji yao. Akizungumza jana wakati wa kukagua pampu za mafuta katika Kituo cha Total kilichopo Mlimani City, Kaimu Meneja wa WMA Mkoa wa Kinondoni, Charles Mavunde, alisema stika hizo zinasaidia kujua kituo cha mafuta kimehakikiwa na mamlaka husika. Alisema kila mwaka huwa wanafanya uhakiki na ukaguzi wa vipimo mbalimbali ambavyo vinatumika katika biashara na kwamba kituo hicho ni kati ya vituo 85 vilivyopo katika Mkoa wa Kinondoni ambavyo vinafanya vizuri katika kuwahudumia wananchi.“Kila pampu ya mafuta ambayo imehakikiwa na mkaguzi wa vipimo hubandikwa stika inayoonesha mwezi na mwaka wa ukaguzi na alama inayomzuia mmiliki wa pampu ya mafuta kuichezea, na hata ikitokea ameichezea hairudishiki,” alisema Mavunde. Alifafanua kuwa mfanyabiashara atakayebainika kuchezea pampu ya mafuta anaweza kuchukuliwa hatua za kisheria kwa kutozwa faini kati ya Sh 300,000 hadi Sh milioni 50 ama kifungo cha miaka saba jela. Kwa upande wake Meneja wa Kituo cha Total Mlimani City, Ally Mohamed, alisema wamekuwa wakizingatia matumizi sahihi ya vipimo ili kumlinda mlaji. “Kila baada ya miezi mitatu wakala wa vipimo huwa wanapita kukagua pampu za mafuta na mpaka sasa hatujawahi kupata matatizo yoyote ya vipimo,” alisema Mohamed. Meneja Uhusiano wa Wakala wa Vipimo, Irene John, aliwashauri wananchi pindi watakapoona wamepunjwa katika bidhaa mbalimbali watoe taarifa katika ofisi za wakala huo zilizopo nchi nzima au kupiga simu ya bure namba 08001197

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WATUMIAJI wa magari wanaofi ka kupata huduma katika vituo vya mafuta wametakiwa kuhakikisha kuna stika maalumu ya Wakala wa Vipimo (WMA) katika pampu za mafuta kabla ya kupatiwa mahitaji yao. Akizungumza jana wakati wa kukagua pampu za mafuta katika Kituo cha Total kilichopo Mlimani City, Kaimu Meneja wa WMA Mkoa wa Kinondoni, Charles Mavunde, alisema stika hizo zinasaidia kujua kituo cha mafuta kimehakikiwa na mamlaka husika. Alisema kila mwaka huwa wanafanya uhakiki na ukaguzi wa vipimo mbalimbali ambavyo vinatumika katika biashara na kwamba kituo hicho ni kati ya vituo 85 vilivyopo katika Mkoa wa Kinondoni ambavyo vinafanya vizuri katika kuwahudumia wananchi.“Kila pampu ya mafuta ambayo imehakikiwa na mkaguzi wa vipimo hubandikwa stika inayoonesha mwezi na mwaka wa ukaguzi na alama inayomzuia mmiliki wa pampu ya mafuta kuichezea, na hata ikitokea ameichezea hairudishiki,” alisema Mavunde. Alifafanua kuwa mfanyabiashara atakayebainika kuchezea pampu ya mafuta anaweza kuchukuliwa hatua za kisheria kwa kutozwa faini kati ya Sh 300,000 hadi Sh milioni 50 ama kifungo cha miaka saba jela. Kwa upande wake Meneja wa Kituo cha Total Mlimani City, Ally Mohamed, alisema wamekuwa wakizingatia matumizi sahihi ya vipimo ili kumlinda mlaji. “Kila baada ya miezi mitatu wakala wa vipimo huwa wanapita kukagua pampu za mafuta na mpaka sasa hatujawahi kupata matatizo yoyote ya vipimo,” alisema Mohamed. Meneja Uhusiano wa Wakala wa Vipimo, Irene John, aliwashauri wananchi pindi watakapoona wamepunjwa katika bidhaa mbalimbali watoe taarifa katika ofisi za wakala huo zilizopo nchi nzima au kupiga simu ya bure namba 08001197 ### Response: KITAIFA ### End

NA KULWA MZEE-DAR ES SALAAM KESI ya uhujumu uchumi inayomkabili  Mwandishii Erick Kabendera ,   imeahirishwa hadi Novemba 7 mwaka huu na hakuna taarifa iliyotolewa na Jamhuri kuhusu majadiliano waliyoanza kufanya na Mkurugenzi wa Mashtaka nchini (DPP) ya namna ya kumaliza kesi inayowakabili. Hayo yalibainishwa jana katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu, Dar es Salaam  mbele ya Hakimu Mkazi Vicki Mwikambo wakati kesi hiyo ilipotajwa mbele yake kwa sababu Hakimu anayesikiliza shauri hilo, Augustine Rwizile hakuwepo. Wakili wa Serikali Mwandamizi, Wankyo Simon alidai kuwa kesi hiyo ilipangwa kwa ajili ya kutajwa na upelelezi haujakamilika, aliomba kuahirisha hadi tarehe nyingine. Mahakama ilikubali kuahirisha hadi Novemba 7, mwaka huu na mshtakiwa alirudishwa rumande. Hivi karibuni Wakili wa utetezi Jebra Kambole aliijulisha Mahakama kwamba mteja wake aliandika barua  kwa mujibu wa kifungu namba 194A(2) cha sheria ya Mwenendo wa Makosa ya Jinai kama ilivyofanyiwa mareje mwaka 2019. Hata hivyo hakukuw a na majibu yoyote kuhusu barua hiyo. Kabendera anakabiliwa na kesi ya uhujumu uchumi yenye mashtaka matatu likiwemo la utakatishaji wa zaidi ya Sh milioni 173. Katika shtaka la kwanza ilidaiwa kuwa katika kipindi hicho, Kabendera alijihusisha  na mtandao wa kihalifu kwa kutoa msaada kwa genge la uhalifu kwa nia ya kujipatia faida. Shtaka la pili ilidaiwa katika kipindi hicho,bila ya sababu,alikwepa kodi ya sh. 173,247,047.02 ambayo ilitakiwa ilipwe Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA). Shtaka la tatu, kabendera anadaiwa kutakaisha Sh 173,247047.02 huku akijua fedha hizo ni mazalia ya kosa la kujihusisha na genge la uhalifu na utakatishaji fedha.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA KULWA MZEE-DAR ES SALAAM KESI ya uhujumu uchumi inayomkabili  Mwandishii Erick Kabendera ,   imeahirishwa hadi Novemba 7 mwaka huu na hakuna taarifa iliyotolewa na Jamhuri kuhusu majadiliano waliyoanza kufanya na Mkurugenzi wa Mashtaka nchini (DPP) ya namna ya kumaliza kesi inayowakabili. Hayo yalibainishwa jana katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu, Dar es Salaam  mbele ya Hakimu Mkazi Vicki Mwikambo wakati kesi hiyo ilipotajwa mbele yake kwa sababu Hakimu anayesikiliza shauri hilo, Augustine Rwizile hakuwepo. Wakili wa Serikali Mwandamizi, Wankyo Simon alidai kuwa kesi hiyo ilipangwa kwa ajili ya kutajwa na upelelezi haujakamilika, aliomba kuahirisha hadi tarehe nyingine. Mahakama ilikubali kuahirisha hadi Novemba 7, mwaka huu na mshtakiwa alirudishwa rumande. Hivi karibuni Wakili wa utetezi Jebra Kambole aliijulisha Mahakama kwamba mteja wake aliandika barua  kwa mujibu wa kifungu namba 194A(2) cha sheria ya Mwenendo wa Makosa ya Jinai kama ilivyofanyiwa mareje mwaka 2019. Hata hivyo hakukuw a na majibu yoyote kuhusu barua hiyo. Kabendera anakabiliwa na kesi ya uhujumu uchumi yenye mashtaka matatu likiwemo la utakatishaji wa zaidi ya Sh milioni 173. Katika shtaka la kwanza ilidaiwa kuwa katika kipindi hicho, Kabendera alijihusisha  na mtandao wa kihalifu kwa kutoa msaada kwa genge la uhalifu kwa nia ya kujipatia faida. Shtaka la pili ilidaiwa katika kipindi hicho,bila ya sababu,alikwepa kodi ya sh. 173,247,047.02 ambayo ilitakiwa ilipwe Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA). Shtaka la tatu, kabendera anadaiwa kutakaisha Sh 173,247047.02 huku akijua fedha hizo ni mazalia ya kosa la kujihusisha na genge la uhalifu na utakatishaji fedha. ### Response: KITAIFA ### End

Kulwa Mzee, Dar es Salaam Mhasibu Mkuu wa Klabu ya Simba, Amos Juma amedai aliyekuwa Rais wa Klabu ya Simba, Evans Aveva na Makamu wake Godfrey Nyange (Kaburu) walihamishia Dola za Marekani 300,000 zilizotokana na kumuuza mchezaji Emmanuel Okwi katika Klabu ya Tunisia kwenye akaunti ya Aveva. Juma amedai hayo leo asubuhi katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Thomas Simba. Akiongozwa na Wakili wa Serikali kutoka Takukuru, Leonard Swai, shahidi huyo amedai Machi 14,2016 kiliitishwa kikao cha Kamati ya Utendaji cha kawaida kikiwa na ajenda 10 ikiwemo ajenda moja ya fedha zilizoingia kwa mauzo ya mchezaji Okwi ambayo ni ajenda ya Saba. “Juni 16,2016 nikiwa ofisini kwangu, Kaburu alikuja kuomba nimpe kitabu cha hundi ya akaunti ambayo fedha za Okwi ziliingizwa, nilimpa lakini alipokirudisha karatasi mbili hazikuwepo. “Alinikabidhi kipande cha karatasi kikionesha kuna Dola za Marekani 300,000 zilihamishiwa katika akaunti ya Aveva, karatasi hiyo ilitoka Benki ya CRDB,” amedai mhasibu huyo. Katika kesi ya msingi, inadaiwa katika tarehe tofauti kati ya Machi 10 na 16, 2016 Aveva na Kaburu walikula njama ya kutenda kosa la matumizi mabaya ya ofisi na kutakatisha fedha. Mwisho

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Kulwa Mzee, Dar es Salaam Mhasibu Mkuu wa Klabu ya Simba, Amos Juma amedai aliyekuwa Rais wa Klabu ya Simba, Evans Aveva na Makamu wake Godfrey Nyange (Kaburu) walihamishia Dola za Marekani 300,000 zilizotokana na kumuuza mchezaji Emmanuel Okwi katika Klabu ya Tunisia kwenye akaunti ya Aveva. Juma amedai hayo leo asubuhi katika Mahakama ya Hakimu Mkazi Kisutu mbele ya Hakimu Mkazi Mkuu, Thomas Simba. Akiongozwa na Wakili wa Serikali kutoka Takukuru, Leonard Swai, shahidi huyo amedai Machi 14,2016 kiliitishwa kikao cha Kamati ya Utendaji cha kawaida kikiwa na ajenda 10 ikiwemo ajenda moja ya fedha zilizoingia kwa mauzo ya mchezaji Okwi ambayo ni ajenda ya Saba. “Juni 16,2016 nikiwa ofisini kwangu, Kaburu alikuja kuomba nimpe kitabu cha hundi ya akaunti ambayo fedha za Okwi ziliingizwa, nilimpa lakini alipokirudisha karatasi mbili hazikuwepo. “Alinikabidhi kipande cha karatasi kikionesha kuna Dola za Marekani 300,000 zilihamishiwa katika akaunti ya Aveva, karatasi hiyo ilitoka Benki ya CRDB,” amedai mhasibu huyo. Katika kesi ya msingi, inadaiwa katika tarehe tofauti kati ya Machi 10 na 16, 2016 Aveva na Kaburu walikula njama ya kutenda kosa la matumizi mabaya ya ofisi na kutakatisha fedha. Mwisho ### Response: MICHEZO ### End

WASHINGTON, MAREKANI RAIS wa Marekani, Donald Trump amesema atafanya makazi yake ya Palm Beach, Florida, kuwa ya kudumu baada ya kuondoka White House,  kuliko kurejea Trump Tower, huko New York. Trump alisema hayo kupitia andiko lake la kwenye tweeter alilolitoa Alhamisi wiki hii wakati akiipongeza New York. Lakini aliongeza kuwa “pamoja na ukweli kwamba ninalipa mamilioni ya dola katika jiji hilo, serikalini na kodi nyingine za ndani kila mwaka, nimekuwa nikitendewa vibaya na viongozi wote wa kisiasa na jiji.” Jarida la The New York Times awali Alhamis wiki hii liliripoti kuwa Trump amewasilisha hati ya kiapo kuhusu kusudio hilo  la kufanya Mar-a-Lago resort Florida kuwa makazi yake ya kudumu. Trump, ambaye alizaliwa New York, alisema ” eneo hilo litakuwa mahali maalumu  moyoni mwake. Wakati huo huo, uchunguzi unaofanywa na baraza la wawakilishi la Marekani kuhusu kumfungulia mashtaka Trump unawaangazia mawakili wawili wa Ikulu ya White kutokana na mazungumzo ya faragha juu kuondoa ujumbe unaoelezea kuhusu mawasiliano ya simu kati ya rais huyo na mwenzake wa Ukraine katika mfumo wa kompyuta wenye udhibiti mkali, ambao kwa kawaida hutumiwa kuhifadhi taarifa za siri kubwa. Wachunguzi katika mchakato huo unaolenga kumfungulia mashtaka Trump, wamemtaka aliyekuwa mshauri wake wa usalama wa taifa, John Bolton kutoa ushahidi wiki ijayo. Lakini pia wanataka ushahidi wa watu wawili walioteuliwa kisiasa; John Eisenberg, wakili anayeongoza katika baraza la kitaifa la usalama na Michael Ellis, wakili mkuu mshirika wa rais. Jopo hilo linachunguza mawasiliano ya simu ambapo rais Trump alimtaka rais wa Ukraine Volodymyr Zelenskiy kumfanyia hisani ya usaidizi wa kisiasa tarehe 25 mwezi Juni.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WASHINGTON, MAREKANI RAIS wa Marekani, Donald Trump amesema atafanya makazi yake ya Palm Beach, Florida, kuwa ya kudumu baada ya kuondoka White House,  kuliko kurejea Trump Tower, huko New York. Trump alisema hayo kupitia andiko lake la kwenye tweeter alilolitoa Alhamisi wiki hii wakati akiipongeza New York. Lakini aliongeza kuwa “pamoja na ukweli kwamba ninalipa mamilioni ya dola katika jiji hilo, serikalini na kodi nyingine za ndani kila mwaka, nimekuwa nikitendewa vibaya na viongozi wote wa kisiasa na jiji.” Jarida la The New York Times awali Alhamis wiki hii liliripoti kuwa Trump amewasilisha hati ya kiapo kuhusu kusudio hilo  la kufanya Mar-a-Lago resort Florida kuwa makazi yake ya kudumu. Trump, ambaye alizaliwa New York, alisema ” eneo hilo litakuwa mahali maalumu  moyoni mwake. Wakati huo huo, uchunguzi unaofanywa na baraza la wawakilishi la Marekani kuhusu kumfungulia mashtaka Trump unawaangazia mawakili wawili wa Ikulu ya White kutokana na mazungumzo ya faragha juu kuondoa ujumbe unaoelezea kuhusu mawasiliano ya simu kati ya rais huyo na mwenzake wa Ukraine katika mfumo wa kompyuta wenye udhibiti mkali, ambao kwa kawaida hutumiwa kuhifadhi taarifa za siri kubwa. Wachunguzi katika mchakato huo unaolenga kumfungulia mashtaka Trump, wamemtaka aliyekuwa mshauri wake wa usalama wa taifa, John Bolton kutoa ushahidi wiki ijayo. Lakini pia wanataka ushahidi wa watu wawili walioteuliwa kisiasa; John Eisenberg, wakili anayeongoza katika baraza la kitaifa la usalama na Michael Ellis, wakili mkuu mshirika wa rais. Jopo hilo linachunguza mawasiliano ya simu ambapo rais Trump alimtaka rais wa Ukraine Volodymyr Zelenskiy kumfanyia hisani ya usaidizi wa kisiasa tarehe 25 mwezi Juni. ### Response: KIMATAIFA ### End

NA PENDO FUNDISHA-MBEYA MKUU wa Mkoa wa Mbeya, Amos Makalla, amewataka wataalamu wa Ofisi ya Madini kufanya utafiti wa kutosha wakati wa utoaji wa leseni za uchimbaji wa madini ya dhahabu mkoani humo. Mkuu huyo wa Mkoa alisema hayo jana, wakati akisikiliza kero za wananchi wa mkoa wake. Makalla alisema hatua hiyo itasaidia kupunguza kero, migogoro na malalamiko baina ya wachimbaji wadogo, wa kati na wale wakubwa. Alisema, wataalamu wamekuwa wakifanya kazi kupitia mafaili ofisini na kujikuta wakitoa maamuzi yasiyo sahihi badala ya kutoka nje kwenda kujiridhisha katika maeneo husika, hivyo kuchangia kuibua kero na migogoro kwa wachimbaji wadogo na wawekezaji. “Wachimbaji wadogo wanaitupia lawama ofisi ya madini, hasa katika suala nzima la utoaji wa leseni, wanasema wao wanafanya kazi kubwa ya kutafiti maeneo yenye madini, lakini maeneo hayo yamekuwa yakitolewa kwa watu wengine, tena wanaotoka nje ya eneo husika,” alisema. Alisema, ofisi hiyo inapaswa kujiridhisha kwa kufika kwenye maeneo ya ardhi, hasa yale yanayoombwa na wachimbaji wadogo kwa ajili ya kuyakagua na kisha kutoa leseni, lengo likiwa ni kupunguza malalamiko. Aidha, Makala aliahidi ofisi yake kuyafanyia kazi malalamiko yote yaliyotolewa na wananchi, wakiwamo wachimbaji wadogo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA PENDO FUNDISHA-MBEYA MKUU wa Mkoa wa Mbeya, Amos Makalla, amewataka wataalamu wa Ofisi ya Madini kufanya utafiti wa kutosha wakati wa utoaji wa leseni za uchimbaji wa madini ya dhahabu mkoani humo. Mkuu huyo wa Mkoa alisema hayo jana, wakati akisikiliza kero za wananchi wa mkoa wake. Makalla alisema hatua hiyo itasaidia kupunguza kero, migogoro na malalamiko baina ya wachimbaji wadogo, wa kati na wale wakubwa. Alisema, wataalamu wamekuwa wakifanya kazi kupitia mafaili ofisini na kujikuta wakitoa maamuzi yasiyo sahihi badala ya kutoka nje kwenda kujiridhisha katika maeneo husika, hivyo kuchangia kuibua kero na migogoro kwa wachimbaji wadogo na wawekezaji. “Wachimbaji wadogo wanaitupia lawama ofisi ya madini, hasa katika suala nzima la utoaji wa leseni, wanasema wao wanafanya kazi kubwa ya kutafiti maeneo yenye madini, lakini maeneo hayo yamekuwa yakitolewa kwa watu wengine, tena wanaotoka nje ya eneo husika,” alisema. Alisema, ofisi hiyo inapaswa kujiridhisha kwa kufika kwenye maeneo ya ardhi, hasa yale yanayoombwa na wachimbaji wadogo kwa ajili ya kuyakagua na kisha kutoa leseni, lengo likiwa ni kupunguza malalamiko. Aidha, Makala aliahidi ofisi yake kuyafanyia kazi malalamiko yote yaliyotolewa na wananchi, wakiwamo wachimbaji wadogo. ### Response: KITAIFA ### End

HOSPITALI ya Mloganzila iliyokuwa ikiendeshwa na Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili (Muhas) cha Dar es Salaam imekabidhiwa rasmi kwa Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH) jijini humo kuanzia sasa hatua ambayo imetajwa ni kuiongezea ufanisi wa huduma na uwajibikaji.Wafanyakazi wa MNH wametakiwa kuyapokea na kufanya kazi mabadiliko hayo popote kati ya MNH na Hospitali ya Taaluma na Tiba ya Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili (MAMC) maarufu kama Hospitali ya Mloganzila iliyoko kilomita chache nje kidogo ya Dar es Salaam.Katibu Mkuu wa Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Dk. Mpoki Ulisubisya alisema jana jijini Dar es Salaam kuwa, chuo sasa kitabaki na majukumu yake ya kufundisha wataalamu.“Ni kweli tumekabidhiwa Hospitali ya Mloganzila ili tuweze kuisimamia vizuri zaidi. Inaonekana kulikuwa na changamoto mbalimbali na huduma zilikuwa haziendi sawasawa kama watu walivyotarajia,” Mkuu wa Kitengo cha Mawasiliano kwa Umma MNH, Aminiel Aligaesha alikiri jana.Aligaesha amesema wapo kwenye makabidhiano na ndani ya wiki mbili hospitali itakuwa na mwelekeo kamili wa kutoa huduma zote kwani ina uzoefu mkubwa na wa kutosha kutoa huduma za kitiba.“Mkurugenzi wa MNH, Profesa Lawrence Museru na baadhi ya wakurugenzi wanaendelea na shughuli za kukabidhiana na kufanya tathmini kuona katika kipindi hiki tunafanyaje,” amesema Aligaesha.Ameomba wananchi wawe watulivu, wawape muda kwani wiki mbili kuanzia sasa watakuwa na taarifa kamili.Amesema Muhimbili wana uzoefu katika tiba na ndiyo hospitali pekee ya taifa, hivyo ni imani yake kuwa itafanya kazi vizuri kama ilivyokusudiwa na Serikali na wanavyotamani wananchi pia.Katibu Mkuu wa Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Dk Mpoki Ulisubisya amesema hospitali hiyo imehamishiwa Muhimbili kuongeza ufanisi katika huduma na uwajibikaji.Hata hivyo, miongoni mwa changamoto zilizowahi kutajwa na uongozi wa hospitali hiyo ni upungufu wa watumishi kiasi cha kutokidhi utoaji huduma inavyostahili tangu kufunguliwa kwake rasmi mwaka jana.Juzi Makamu Mkuu wa Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili, Profesa Andrea Pembe alitoa tangazo kwa wafanyakazi wote wa MAMC maarufu kama Hospitali ya Mloganzila akisema tangu Oktoba 3 mwaka huu, hospitali hiyo ya taaluma itakuwa chini ya uangalizi na uendeshaji wa MNH.Alisisitiza kuwa wafanyakazi watapewa taarifa ya hatua mbalimbali zitakazoamuliwa katika utekelezaji wa mabadiliko hayo.Alisema masharti yote ya ajira zao yatabaki kama yalivyo kwenye mikataba yao.“Napenda kuwahakikishia uongozi wa chuo na wa Hospitali ya Taifa ya Muhimbili (MNH) utahakikisha kuwa mabadiliko haya hayaathiri huduma kwa wagonjwa na mafunzo mbalimbali yatatolewa katika Hospitali ya Taaluma na Tiba ya Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili,” alisema.Hadi kufikia Desemba 31 mwaka jana, zaidi ya wagonjwa 170 walikuwa wamehamishiwa katika hospitali hiyo ya Mloganzila wakitokea hospitali za mikoa ya Dar es Salaam, Pwani na Morogoro.Vile vile madaktari bingwa 15 kutoka MNH na wauguzi zaidi ya 30 walihamishiwa katika hospitali hiyo ya Mloganzila ili kuongeza nguvu ya kutoa huduma sawa na inayotolewa katika Hospitali ya Muhimbili.Wagonjwa waliohamishwa Mloganzila walitoka Muhimbili katika wodi ya Mwaisela kuanzia namba tatu, nne, tano, sita na saba isipokuwa wagonjwa waliokuwa mahututi.Hospitali hiyo ya kisasa iliyojengwa katika eneo lenye ukubwa wa ekari 3,800 mpakani mwa Dar es Salaam na Pwani, ilizinduliwa Novemba 25, mwaka jana na Rais John Magufuli.Ujenzi wake uligharimu Sh bilioni 266. Taarifa iliyotolewa wakati wa uzinduzi ilisema hospitali ina ghorofa tisa za juu na mbili za chini, vitanda 571 vya kulaza wagonjwa, vyumba vya upasuaji 13 na vitengo vingine muhimu vya hospitali ya rufaa. Pia ina mifumo ya kisasa ya teknolojia ya habari na mawasiliano kurahishisha utendaji kazi na utunzaji wa takwimu.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- HOSPITALI ya Mloganzila iliyokuwa ikiendeshwa na Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili (Muhas) cha Dar es Salaam imekabidhiwa rasmi kwa Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH) jijini humo kuanzia sasa hatua ambayo imetajwa ni kuiongezea ufanisi wa huduma na uwajibikaji.Wafanyakazi wa MNH wametakiwa kuyapokea na kufanya kazi mabadiliko hayo popote kati ya MNH na Hospitali ya Taaluma na Tiba ya Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili (MAMC) maarufu kama Hospitali ya Mloganzila iliyoko kilomita chache nje kidogo ya Dar es Salaam.Katibu Mkuu wa Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Dk. Mpoki Ulisubisya alisema jana jijini Dar es Salaam kuwa, chuo sasa kitabaki na majukumu yake ya kufundisha wataalamu.“Ni kweli tumekabidhiwa Hospitali ya Mloganzila ili tuweze kuisimamia vizuri zaidi. Inaonekana kulikuwa na changamoto mbalimbali na huduma zilikuwa haziendi sawasawa kama watu walivyotarajia,” Mkuu wa Kitengo cha Mawasiliano kwa Umma MNH, Aminiel Aligaesha alikiri jana.Aligaesha amesema wapo kwenye makabidhiano na ndani ya wiki mbili hospitali itakuwa na mwelekeo kamili wa kutoa huduma zote kwani ina uzoefu mkubwa na wa kutosha kutoa huduma za kitiba.“Mkurugenzi wa MNH, Profesa Lawrence Museru na baadhi ya wakurugenzi wanaendelea na shughuli za kukabidhiana na kufanya tathmini kuona katika kipindi hiki tunafanyaje,” amesema Aligaesha.Ameomba wananchi wawe watulivu, wawape muda kwani wiki mbili kuanzia sasa watakuwa na taarifa kamili.Amesema Muhimbili wana uzoefu katika tiba na ndiyo hospitali pekee ya taifa, hivyo ni imani yake kuwa itafanya kazi vizuri kama ilivyokusudiwa na Serikali na wanavyotamani wananchi pia.Katibu Mkuu wa Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Dk Mpoki Ulisubisya amesema hospitali hiyo imehamishiwa Muhimbili kuongeza ufanisi katika huduma na uwajibikaji.Hata hivyo, miongoni mwa changamoto zilizowahi kutajwa na uongozi wa hospitali hiyo ni upungufu wa watumishi kiasi cha kutokidhi utoaji huduma inavyostahili tangu kufunguliwa kwake rasmi mwaka jana.Juzi Makamu Mkuu wa Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili, Profesa Andrea Pembe alitoa tangazo kwa wafanyakazi wote wa MAMC maarufu kama Hospitali ya Mloganzila akisema tangu Oktoba 3 mwaka huu, hospitali hiyo ya taaluma itakuwa chini ya uangalizi na uendeshaji wa MNH.Alisisitiza kuwa wafanyakazi watapewa taarifa ya hatua mbalimbali zitakazoamuliwa katika utekelezaji wa mabadiliko hayo.Alisema masharti yote ya ajira zao yatabaki kama yalivyo kwenye mikataba yao.“Napenda kuwahakikishia uongozi wa chuo na wa Hospitali ya Taifa ya Muhimbili (MNH) utahakikisha kuwa mabadiliko haya hayaathiri huduma kwa wagonjwa na mafunzo mbalimbali yatatolewa katika Hospitali ya Taaluma na Tiba ya Chuo Kikuu cha Afya na Sayansi Shirikishi Muhimbili,” alisema.Hadi kufikia Desemba 31 mwaka jana, zaidi ya wagonjwa 170 walikuwa wamehamishiwa katika hospitali hiyo ya Mloganzila wakitokea hospitali za mikoa ya Dar es Salaam, Pwani na Morogoro.Vile vile madaktari bingwa 15 kutoka MNH na wauguzi zaidi ya 30 walihamishiwa katika hospitali hiyo ya Mloganzila ili kuongeza nguvu ya kutoa huduma sawa na inayotolewa katika Hospitali ya Muhimbili.Wagonjwa waliohamishwa Mloganzila walitoka Muhimbili katika wodi ya Mwaisela kuanzia namba tatu, nne, tano, sita na saba isipokuwa wagonjwa waliokuwa mahututi.Hospitali hiyo ya kisasa iliyojengwa katika eneo lenye ukubwa wa ekari 3,800 mpakani mwa Dar es Salaam na Pwani, ilizinduliwa Novemba 25, mwaka jana na Rais John Magufuli.Ujenzi wake uligharimu Sh bilioni 266. Taarifa iliyotolewa wakati wa uzinduzi ilisema hospitali ina ghorofa tisa za juu na mbili za chini, vitanda 571 vya kulaza wagonjwa, vyumba vya upasuaji 13 na vitengo vingine muhimu vya hospitali ya rufaa. Pia ina mifumo ya kisasa ya teknolojia ya habari na mawasiliano kurahishisha utendaji kazi na utunzaji wa takwimu. ### Response: KITAIFA ### End

Chanzo cha picha, Getty Images Kusafisha au kusukuma maji ya choo cha ndani kunaweza kusababisha wingu ambalo linaweza kuvutwa kwa pua na kusambaza maambukizi, kama vile virusi vya corona, wanasema watafiti. Wanasayansi wa China walibaini kuwa kuvuta maji yaani (kuflashi) choo kunaweza kusababisha mvuke unaoweza kupanda hadi nje ya bakuli la choo, na kufikia urefu wa mtu au hata zaidi. Matone hayo yanaweza kuruka hadi umbali wa futi 3- au sentimita 91 - kutoka usawa wa bahari, kwa mujibu wa vipimo vilivyochukuliwa na kompyuta iliyotumiwa na wanasayansi kutoka Chuo kikuu cha Yangzhou. Kufunika choo wakati wa kusafisha kwa maji kunaweza kuepusha hili. Kazi hii ya wanasayansi imechapishwa katika jarida la fizikia ya vimiminika yaani Physics of Fluids. Chanzo cha picha, Getty Images Virusi vya corona husambaa hewani kupitia matone ya maji maji kwa njia ya kikohozi na kupiga chafya, au vitu vyenye virusi hivyo. Watu ambao wameambukizwa wanaweza pia kuwa na virusi hivyo katika choo chao, ingawa haijawa wazi iwapo hii inaweza kuwa ni njia nyingine ya kusambaza ugonjwa wa corona kutoka mtu mmoja hadi mwingine. Chanzo cha picha, Getty Images Wanasayansi kote duniani wanapima mifumo ya maji ya vyoo na maji machafu kubaini ni vipi baadhi ya watu waliweza kupata maambukizi ya virusi vya corona. Virusi wengine wanaweza kusambazwa kutokana na uchafu wa vyoo. Wakati maji yanapomwagwa ndani ya choo wakati wa kuflashi, msukumo wa maji husababisha matone ya maji kupaa juu. Matone hayo ni madogo sana hupaa hewani kwa zaidi ya dakika moja, kwa mujibu wa mwandishi wa utafiti Ji-Xiang Wang na wenzake kutoka Cho kikuu cha Yangzhou nchini China. Dkt Bryan Bzdek, kutoka kituo cha utafiti cha Chuo kikuu cha Bristol nchini Uingereza anasema, hakuna ushahidi wa wazi kwamba virusi vya corona vinaweza kusambaa kwa njia hii, lakini ni jambo la muhimu kuchukua tahadhari. "Walioandika utafiti wanasema kwamba, pale inapowezekana, tunapaswa kufunika kiti cha choo, kila tunapovuta maji ili kukisafisha, tusafishe vishikio vya kuvuta maji na kunawa mikono yetu baada ya kujisaidia. "Huku utafiti huu ulishindwa kuonyesha kuwa hatua zikichukuliwa zinaweza kupunguza kusambaa kwa virusi vya SARS-CoV-2 , virusi vingine vingi vinasambazwa kwa njia ya kinyesi kwa hiyo huu ni usafi unaofaa, hivyo basi ni vema ukaufuata tu."

AFYA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Chanzo cha picha, Getty Images Kusafisha au kusukuma maji ya choo cha ndani kunaweza kusababisha wingu ambalo linaweza kuvutwa kwa pua na kusambaza maambukizi, kama vile virusi vya corona, wanasema watafiti. Wanasayansi wa China walibaini kuwa kuvuta maji yaani (kuflashi) choo kunaweza kusababisha mvuke unaoweza kupanda hadi nje ya bakuli la choo, na kufikia urefu wa mtu au hata zaidi. Matone hayo yanaweza kuruka hadi umbali wa futi 3- au sentimita 91 - kutoka usawa wa bahari, kwa mujibu wa vipimo vilivyochukuliwa na kompyuta iliyotumiwa na wanasayansi kutoka Chuo kikuu cha Yangzhou. Kufunika choo wakati wa kusafisha kwa maji kunaweza kuepusha hili. Kazi hii ya wanasayansi imechapishwa katika jarida la fizikia ya vimiminika yaani Physics of Fluids. Chanzo cha picha, Getty Images Virusi vya corona husambaa hewani kupitia matone ya maji maji kwa njia ya kikohozi na kupiga chafya, au vitu vyenye virusi hivyo. Watu ambao wameambukizwa wanaweza pia kuwa na virusi hivyo katika choo chao, ingawa haijawa wazi iwapo hii inaweza kuwa ni njia nyingine ya kusambaza ugonjwa wa corona kutoka mtu mmoja hadi mwingine. Chanzo cha picha, Getty Images Wanasayansi kote duniani wanapima mifumo ya maji ya vyoo na maji machafu kubaini ni vipi baadhi ya watu waliweza kupata maambukizi ya virusi vya corona. Virusi wengine wanaweza kusambazwa kutokana na uchafu wa vyoo. Wakati maji yanapomwagwa ndani ya choo wakati wa kuflashi, msukumo wa maji husababisha matone ya maji kupaa juu. Matone hayo ni madogo sana hupaa hewani kwa zaidi ya dakika moja, kwa mujibu wa mwandishi wa utafiti Ji-Xiang Wang na wenzake kutoka Cho kikuu cha Yangzhou nchini China. Dkt Bryan Bzdek, kutoka kituo cha utafiti cha Chuo kikuu cha Bristol nchini Uingereza anasema, hakuna ushahidi wa wazi kwamba virusi vya corona vinaweza kusambaa kwa njia hii, lakini ni jambo la muhimu kuchukua tahadhari. "Walioandika utafiti wanasema kwamba, pale inapowezekana, tunapaswa kufunika kiti cha choo, kila tunapovuta maji ili kukisafisha, tusafishe vishikio vya kuvuta maji na kunawa mikono yetu baada ya kujisaidia. "Huku utafiti huu ulishindwa kuonyesha kuwa hatua zikichukuliwa zinaweza kupunguza kusambaa kwa virusi vya SARS-CoV-2 , virusi vingine vingi vinasambazwa kwa njia ya kinyesi kwa hiyo huu ni usafi unaofaa, hivyo basi ni vema ukaufuata tu." ### Response: AFYA ### End

Mwishoni mwa mwaka jana Diamond alitangaza kufungua radio na kituo cha runinga ambapo alisema zitakuwa zinaitwa Wasafi Radio na TV kwa ajili ya kutoa fursa ya ajira kwa vijana.Kupitia ukurasa wake wa Instagram aliandika “Please tell me, from your perspective which city has the best Radio and Tv presenters…? (Naomba mniambie mji upi una watangazaji wazuri wa redio na runinga)”.Baada ya posti hiyo watu mbalimbali walipendekeza mikoa tofauti tofauti, miongoni mwao ni DJ Nicotrack ambaye ni mtangazaji wa kipindi cha Dj Show cha radio One, ambaye alipendeza mikoa ya Mbeya na Arusha.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mwishoni mwa mwaka jana Diamond alitangaza kufungua radio na kituo cha runinga ambapo alisema zitakuwa zinaitwa Wasafi Radio na TV kwa ajili ya kutoa fursa ya ajira kwa vijana.Kupitia ukurasa wake wa Instagram aliandika “Please tell me, from your perspective which city has the best Radio and Tv presenters…? (Naomba mniambie mji upi una watangazaji wazuri wa redio na runinga)”.Baada ya posti hiyo watu mbalimbali walipendekeza mikoa tofauti tofauti, miongoni mwao ni DJ Nicotrack ambaye ni mtangazaji wa kipindi cha Dj Show cha radio One, ambaye alipendeza mikoa ya Mbeya na Arusha. ### Response: MICHEZO ### End

Waziri wa nchi, Ofisi ya Waziri Mkuu, Uwekezaji na Uwezeshaji, Dk Mary Nagu alisema hayo jana Dar es Salaam wakati akifungua mkutano wa wawekezaji na wafanyabiashara kutoka Jamhuri ya Czech.Alisema uchumi wa Tanzania unakua kwa haraka ambapo kwa sasa umefikia asilimia saba ambayo ni dalili ambayo ilitakiwa wananchi wawe wameondokana na umasikini lakini kutokana na kutowekeza katika eneo ambalo ndipo walipo wananchi wengi ukuaji huo hauwezi kuonekana.“Tutumie fursa ya kukuta na wawekezaji kama hawa kwa ajili ya kuwekeza katika maeneo ambayo wananchi walio wengi ndipo walipo,” alisema Dk Nagu na kuongeza maeneo hayo kuwa ni katika kilimo ambapo ndipo penye mchango mkubwa wa kukua kwa uchumi.Alisema ni wakati muafaka kuwavutia wawekezaji kwani wana mitaji ambayo italeta manufaa kwa wananchi kwa kuhakikisha wanaongeza ajira pamoja na teknolojia.Dk Nagu alisema sekta ya viwanda ni moja ya eneo ambalo hukua kwa kasi Afrika, ambapo Tanzania ina vivutio kadha wa kadha pamoja na rasilimali mbalimbali ambazo zinaweza kutumika viwandani.“Kutokana na kuwepo kwa rasilimali nyingi nchini inawahakikishia wawekezaji kuwa na malighafi za kutosha kwa ajili ya kuendeshea katika viwanda,” alisema Dk Nagu na kuongeza kuwa tayari yamefanyika mapitio katika sera na sheria katika sekta ya nishati inayolenga kuruhusu sekta binafsi kushiriki katika kuzalisha, kusambaza na kugawa.Kwa upande wake, Mkuu wa ujumbe kutoka Czech, Pavel Rezak alisema Jamhuri ya Czech kwa kushirikiana na Tanzania zitaendelea kuimarisha uchumi wa nchi hizo kutokana na ushirikiano wa muda mrefu uliopo.Alisema kupitia mkutano huo hautojikita kwa kutazama kukuza uchumi na biashara pekee kati ya nchi hizo lakini pia kuwa mkombozi wa kuimarisha manufaa kwa pande zote.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Waziri wa nchi, Ofisi ya Waziri Mkuu, Uwekezaji na Uwezeshaji, Dk Mary Nagu alisema hayo jana Dar es Salaam wakati akifungua mkutano wa wawekezaji na wafanyabiashara kutoka Jamhuri ya Czech.Alisema uchumi wa Tanzania unakua kwa haraka ambapo kwa sasa umefikia asilimia saba ambayo ni dalili ambayo ilitakiwa wananchi wawe wameondokana na umasikini lakini kutokana na kutowekeza katika eneo ambalo ndipo walipo wananchi wengi ukuaji huo hauwezi kuonekana.“Tutumie fursa ya kukuta na wawekezaji kama hawa kwa ajili ya kuwekeza katika maeneo ambayo wananchi walio wengi ndipo walipo,” alisema Dk Nagu na kuongeza maeneo hayo kuwa ni katika kilimo ambapo ndipo penye mchango mkubwa wa kukua kwa uchumi.Alisema ni wakati muafaka kuwavutia wawekezaji kwani wana mitaji ambayo italeta manufaa kwa wananchi kwa kuhakikisha wanaongeza ajira pamoja na teknolojia.Dk Nagu alisema sekta ya viwanda ni moja ya eneo ambalo hukua kwa kasi Afrika, ambapo Tanzania ina vivutio kadha wa kadha pamoja na rasilimali mbalimbali ambazo zinaweza kutumika viwandani.“Kutokana na kuwepo kwa rasilimali nyingi nchini inawahakikishia wawekezaji kuwa na malighafi za kutosha kwa ajili ya kuendeshea katika viwanda,” alisema Dk Nagu na kuongeza kuwa tayari yamefanyika mapitio katika sera na sheria katika sekta ya nishati inayolenga kuruhusu sekta binafsi kushiriki katika kuzalisha, kusambaza na kugawa.Kwa upande wake, Mkuu wa ujumbe kutoka Czech, Pavel Rezak alisema Jamhuri ya Czech kwa kushirikiana na Tanzania zitaendelea kuimarisha uchumi wa nchi hizo kutokana na ushirikiano wa muda mrefu uliopo.Alisema kupitia mkutano huo hautojikita kwa kutazama kukuza uchumi na biashara pekee kati ya nchi hizo lakini pia kuwa mkombozi wa kuimarisha manufaa kwa pande zote. ### Response: UCHUMI ### End

Katibu Mkuu wa Chama Cha Mapinduzi (CCM), Dk. Bashiru Ally amesema atatembelea mashirika ya umma kuwaeleza wafanyakazi wajibu wao na dhamana waliyonayo.Ameyasema hayo leo wakati alipofanya ziara katika Shirika la Utangazaji Tanzania (TBC) jijini Dar es Salaam.“Nimezungumza na wafanyakazi nimeona wana ari kubwa, nimezungumza na uongozi na menejimenti, kwa kweli najisikia kabisa kwamba sasa nchi yetu inakwenda vizuri. Nimekuja kuwahimiza na kuwakumbusha jukumu lenu kwamba, ninyi ni watumishi wa umma na mnawajibika kwa umma”amesema.Dk. Bashiru ameitaka TBC itangaze shughuli zote zinazofanywa na Serikali na zinazofanywa na taasisi mbalimbali na hasa utekelezaji wa Ilani ya Chama Cha Mapinduzi.Amewapongeza TBC na ameahidi kuzifikisha changamoto zao kwa Mwenyekiti wa CCm Taifa, Rais John Magufuli.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Katibu Mkuu wa Chama Cha Mapinduzi (CCM), Dk. Bashiru Ally amesema atatembelea mashirika ya umma kuwaeleza wafanyakazi wajibu wao na dhamana waliyonayo.Ameyasema hayo leo wakati alipofanya ziara katika Shirika la Utangazaji Tanzania (TBC) jijini Dar es Salaam.“Nimezungumza na wafanyakazi nimeona wana ari kubwa, nimezungumza na uongozi na menejimenti, kwa kweli najisikia kabisa kwamba sasa nchi yetu inakwenda vizuri. Nimekuja kuwahimiza na kuwakumbusha jukumu lenu kwamba, ninyi ni watumishi wa umma na mnawajibika kwa umma”amesema.Dk. Bashiru ameitaka TBC itangaze shughuli zote zinazofanywa na Serikali na zinazofanywa na taasisi mbalimbali na hasa utekelezaji wa Ilani ya Chama Cha Mapinduzi.Amewapongeza TBC na ameahidi kuzifikisha changamoto zao kwa Mwenyekiti wa CCm Taifa, Rais John Magufuli. ### Response: KITAIFA ### End

KUANZIA Oktoba mwaka huu wakimbizi 2,000 wa Burundi watakuwa wanarejeshwa nyumbani kwao kila wiki. Kazi hiyo itafanyika baada ya kufikiwa kwa makubaliano kati ya serikali ya Tanzania na Burundi. Awali serikali hizo mbili zilikubaliana idadi hiyo ya wakimbizi lakini kwa sababu mbalimbali idadi ya wakimbizi waliokuwa wakirejeshwa walikuwa 300. Wakimbizi hao ni wale walipo katika makambi mbalimbali mkoani Kigoma. Aidha imeelezwa kuwa wakimbizi hao watarejeshwa hata kama hakutakuwepo na msaada wowote kutoka Jumuia za Kimataifa. Hayo yamesemwa na Waziri wa mambo ya ndani wa Tanzania, Kangi Lugora wakati akitoa taarifa ya makubaliano hayo kwa waandishi wa habari mjini Kigoma. Waziri Lugora alisema kuwa kwa sasa hakuna majadiliano kuhusu namna ya kuwarudisha wakimbizi hao na lililopo ni kutekeleza makubaliano hayo ya urejeshaji wakimbizi kama yalivyofikiwa na pande zote tatu yaani serikali ya Burundi,Tanzania na Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi UNHCR yaliyofanyika 28 Machi 2018. Akifafanua zaidi alisema kuwa amefanya ziara kutembelea kambi mbili za wakimbizi wa Burundi za Mtendeli na Nduta na kufanya mazungumzo na serikali ya Burundi, Tanzania na UNHCR na baadaye kuwa na kikao cha faragha na Waziri wa mambo ya ndani wa Burundi, Pascal Barandagiye ambapo wamekubaliana kwa kauli moja kuwa kuanzia Oktoba Mosi mwaka huu wakimbizi 2,000 watarudishwa kila wiki.“Katika makubaliano hayo Tanzania na Burundi tumekuwa na mazungumzo yetu na tumekubaliana kuwa hata kama UNHCR na washirika wake hawatakuwa tayari kutekeleza makubaliano ya pande tatu nchi hizi mbili zitasimamia na kugharamia urejeshaji huo na zoezi litaendelea bila kusimama, kwa hakika tumedhamiria kuhakikisha wakimbizi wote wa Burundi wanarudi kwao haraka iwezekanavyo,”alisema Waziri Lugola.“Wakati wanakimbia kuja Tanzania sababu kubwa iliyowafanya kukimbia ni kuwepo kwa hali mbaya ya usalama nchini Burundi lakini kwa sasa hali hiyo haipo, hivyo suala la wakimbizi hao kuwa na hiari kurudi kwao halipo, kilichopo ni wakimbizi wote kujiorodhesha kurudi kwao,”alisema Waziri Lugola. Akieleza zaidi alisema kuwa serikali ya Tanzania inatekeleza mikataba ya kimataifa kuhusu wakimbizi na haitawalazimisha wakimbizi hao kurudi kwao lakini wakati wanaingia nchini sababu ya kuwa wakimbizi ilikuwa ni suala la kutokuwepo amani nchini Burundi , sasa amani imerejea na sababu hiyo haitoi nafasi kwa wakimbizi hao kupata hadhi hiyo nchini. Alisema kuwa zipo taarifa za baadhi ya watu na taasisi za kuzorotesha zoezi hilo,kuwarubuni, kupotosha namna Tanzania na Burundi zinavyosimamia zoezi hilo lakini pia kutoa kauli za kuwatia woga wakimbizi hao kwamba Burundi hakuna amani ili wasirudi kwao.Alisema jambo hilo ni usaliti mkubwa, hivyo yeyote atakayebainika kuhusika na hilo ikiwemo mtu binafsi, mashirika au anatoka pande yeyote atashughulikiwa ipasavyo. Zaidi ya wakimbizi 74,439 wamesharejea nyumbani tangu kuanza kwa operesheni ya kuwarejesha mwaka 2017.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- KUANZIA Oktoba mwaka huu wakimbizi 2,000 wa Burundi watakuwa wanarejeshwa nyumbani kwao kila wiki. Kazi hiyo itafanyika baada ya kufikiwa kwa makubaliano kati ya serikali ya Tanzania na Burundi. Awali serikali hizo mbili zilikubaliana idadi hiyo ya wakimbizi lakini kwa sababu mbalimbali idadi ya wakimbizi waliokuwa wakirejeshwa walikuwa 300. Wakimbizi hao ni wale walipo katika makambi mbalimbali mkoani Kigoma. Aidha imeelezwa kuwa wakimbizi hao watarejeshwa hata kama hakutakuwepo na msaada wowote kutoka Jumuia za Kimataifa. Hayo yamesemwa na Waziri wa mambo ya ndani wa Tanzania, Kangi Lugora wakati akitoa taarifa ya makubaliano hayo kwa waandishi wa habari mjini Kigoma. Waziri Lugora alisema kuwa kwa sasa hakuna majadiliano kuhusu namna ya kuwarudisha wakimbizi hao na lililopo ni kutekeleza makubaliano hayo ya urejeshaji wakimbizi kama yalivyofikiwa na pande zote tatu yaani serikali ya Burundi,Tanzania na Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi UNHCR yaliyofanyika 28 Machi 2018. Akifafanua zaidi alisema kuwa amefanya ziara kutembelea kambi mbili za wakimbizi wa Burundi za Mtendeli na Nduta na kufanya mazungumzo na serikali ya Burundi, Tanzania na UNHCR na baadaye kuwa na kikao cha faragha na Waziri wa mambo ya ndani wa Burundi, Pascal Barandagiye ambapo wamekubaliana kwa kauli moja kuwa kuanzia Oktoba Mosi mwaka huu wakimbizi 2,000 watarudishwa kila wiki.“Katika makubaliano hayo Tanzania na Burundi tumekuwa na mazungumzo yetu na tumekubaliana kuwa hata kama UNHCR na washirika wake hawatakuwa tayari kutekeleza makubaliano ya pande tatu nchi hizi mbili zitasimamia na kugharamia urejeshaji huo na zoezi litaendelea bila kusimama, kwa hakika tumedhamiria kuhakikisha wakimbizi wote wa Burundi wanarudi kwao haraka iwezekanavyo,”alisema Waziri Lugola.“Wakati wanakimbia kuja Tanzania sababu kubwa iliyowafanya kukimbia ni kuwepo kwa hali mbaya ya usalama nchini Burundi lakini kwa sasa hali hiyo haipo, hivyo suala la wakimbizi hao kuwa na hiari kurudi kwao halipo, kilichopo ni wakimbizi wote kujiorodhesha kurudi kwao,”alisema Waziri Lugola. Akieleza zaidi alisema kuwa serikali ya Tanzania inatekeleza mikataba ya kimataifa kuhusu wakimbizi na haitawalazimisha wakimbizi hao kurudi kwao lakini wakati wanaingia nchini sababu ya kuwa wakimbizi ilikuwa ni suala la kutokuwepo amani nchini Burundi , sasa amani imerejea na sababu hiyo haitoi nafasi kwa wakimbizi hao kupata hadhi hiyo nchini. Alisema kuwa zipo taarifa za baadhi ya watu na taasisi za kuzorotesha zoezi hilo,kuwarubuni, kupotosha namna Tanzania na Burundi zinavyosimamia zoezi hilo lakini pia kutoa kauli za kuwatia woga wakimbizi hao kwamba Burundi hakuna amani ili wasirudi kwao.Alisema jambo hilo ni usaliti mkubwa, hivyo yeyote atakayebainika kuhusika na hilo ikiwemo mtu binafsi, mashirika au anatoka pande yeyote atashughulikiwa ipasavyo. Zaidi ya wakimbizi 74,439 wamesharejea nyumbani tangu kuanza kwa operesheni ya kuwarejesha mwaka 2017. ### Response: KITAIFA ### End

Katika mechi hiyo iliyochezwa kwenye uwanja wa Sheikh Amri Abeid mjini hapa, Madini ilionesha soka safi kuizidi Simba inayoongoza msimamo wa Ligi Kuu bara kwa tofauti ya pointi mbili.Iliichukua Simba mpaka dakika ya 60 kupata bao hilo pekee kwenye mechi hiyo ambapo Mavugo alilifunga kwa kichwa baada ya kuuwahi mpira uliomshinda beki wa Madini Hamisi Hamisi.Katika mechi hiyo Simba ilipata wakati mgumu hasa kipindi cha kwanza ambapo wenyeji walicheza mchezo wa kujilinda zaidi hali iliyowapa wepesi wa kuwadhibiti vinara hao wa Ligi Kuu.Kuingia kwa bao hilo la Mavugo ni kama kuliwaamsha wachezaji wa Madini kwani sasa walionekana kufunguka na kuliandama lango la Simba kusaka bao la kusawazisha lakini haikuwa rahisi kwao kwani Simba nao wakafanya mashambulizi kwa wenyeji wao ambapo katika dakika ya 70 beki Hamisi alifanya kazi ya ziada kuokoa shuti la Shiza Kichuya lililokuwa likielekea wavuni.Matokeo hayo ni faraja kwa Simba ambayo msimu uliopita ilitolewa robo fainali na Coastal Union ya Tanga. Bingwa wa michuano hiyo anaiwakilisha nchi kwenye kombe la Shirikisho Afrika na Simba inawania nafasi ya uwakilishi wa kimataifa kwa mwaka wa tano sasa.Simba sasa inaungana na Mbao FC ya Mwanza kutinga nusu fainali baada ya timu hiyo ngeni kwenye Ligi Kuu bara kuiondosha mashindanoni timu kongwe ya Kagera Sugar kwa kuifunga mabao 2-1 kwenye uwanja wa Kaitaba, Bukoba juzi.Simba na Mbao zinasubiri washindi wa mechi kati ya Azam FC na Ndanda FC na Yanga SC na Prisons ambazo zitapangiwa tarehe baadae kutokana na Yanga na Azam kuwa kwenye michuano ya kimataifa ya Caf.Kikosi cha Simba: Daniel Agyei, Janvier Besala Bokungu, Mohammed Hussein ‘Tshabalala’, Abdi Banda, Juuko Murshid, James Kotei, Shiza Kichuya, Muzamil Yassin/ Jonas Mkude dk58, Laudit Mavugo, Ibrahim Ajib/Pastory Athanas dk70, Mohammed ‘Mo’ Ibrahim/ Said Ndemla dk46.Madini FC: Ramadhani Chalamanda, Lazaro Constantine, Makiwa Feruzi, Hamisi Hamisi, Priscus Julius, Edward Eliau, Gibson Joseph, Shaaban Imamu, Athumani Dennis, Awesu Awesu/Rajab Mwaluko dk72, Mohammed Athumani/ Mohammed Athumani dk56.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Katika mechi hiyo iliyochezwa kwenye uwanja wa Sheikh Amri Abeid mjini hapa, Madini ilionesha soka safi kuizidi Simba inayoongoza msimamo wa Ligi Kuu bara kwa tofauti ya pointi mbili.Iliichukua Simba mpaka dakika ya 60 kupata bao hilo pekee kwenye mechi hiyo ambapo Mavugo alilifunga kwa kichwa baada ya kuuwahi mpira uliomshinda beki wa Madini Hamisi Hamisi.Katika mechi hiyo Simba ilipata wakati mgumu hasa kipindi cha kwanza ambapo wenyeji walicheza mchezo wa kujilinda zaidi hali iliyowapa wepesi wa kuwadhibiti vinara hao wa Ligi Kuu.Kuingia kwa bao hilo la Mavugo ni kama kuliwaamsha wachezaji wa Madini kwani sasa walionekana kufunguka na kuliandama lango la Simba kusaka bao la kusawazisha lakini haikuwa rahisi kwao kwani Simba nao wakafanya mashambulizi kwa wenyeji wao ambapo katika dakika ya 70 beki Hamisi alifanya kazi ya ziada kuokoa shuti la Shiza Kichuya lililokuwa likielekea wavuni.Matokeo hayo ni faraja kwa Simba ambayo msimu uliopita ilitolewa robo fainali na Coastal Union ya Tanga. Bingwa wa michuano hiyo anaiwakilisha nchi kwenye kombe la Shirikisho Afrika na Simba inawania nafasi ya uwakilishi wa kimataifa kwa mwaka wa tano sasa.Simba sasa inaungana na Mbao FC ya Mwanza kutinga nusu fainali baada ya timu hiyo ngeni kwenye Ligi Kuu bara kuiondosha mashindanoni timu kongwe ya Kagera Sugar kwa kuifunga mabao 2-1 kwenye uwanja wa Kaitaba, Bukoba juzi.Simba na Mbao zinasubiri washindi wa mechi kati ya Azam FC na Ndanda FC na Yanga SC na Prisons ambazo zitapangiwa tarehe baadae kutokana na Yanga na Azam kuwa kwenye michuano ya kimataifa ya Caf.Kikosi cha Simba: Daniel Agyei, Janvier Besala Bokungu, Mohammed Hussein ‘Tshabalala’, Abdi Banda, Juuko Murshid, James Kotei, Shiza Kichuya, Muzamil Yassin/ Jonas Mkude dk58, Laudit Mavugo, Ibrahim Ajib/Pastory Athanas dk70, Mohammed ‘Mo’ Ibrahim/ Said Ndemla dk46.Madini FC: Ramadhani Chalamanda, Lazaro Constantine, Makiwa Feruzi, Hamisi Hamisi, Priscus Julius, Edward Eliau, Gibson Joseph, Shaaban Imamu, Athumani Dennis, Awesu Awesu/Rajab Mwaluko dk72, Mohammed Athumani/ Mohammed Athumani dk56. ### Response: MICHEZO ### End

Katika mchezo bao la kwanza lilisababishwa na makosa ya Kessy aliyekuwa akijaribu kumrudishia mpira kipa wake, Vincent Angban lakini ukawahiwa na Donald Ngoma na kufunga.Baadhi ya mashabiki wamekuwa wakilalamika kuwa huenda Kessy aliuza mechi ndio maana alifanya uzembe wa makusudi, jambo ambalo Mayanja alisema kama ni makosa yalitendeka kwa wachezaji wote.Akizungumza jana Dar es Salaam Mayanja alisema walijiandaa vizuri dhidi ya Yanga lakini kilichoshangaza wachezaji wake walicheza tofauti na kile walichoelekezwa.“Hatuwezi kusema ni Kessy peke yake, wachezaji wote hawakucheza kama nilivyowaelekeza sijui ni nini kilitokea,”alisema na kuongeza kuwa watu wamekuwa wakilalamika bila kujua matatizo ya kiufundi.Mayanja aliwashukuru mashabiki wa Simba kwa kuwaunga mkono katika mchezo huo huku pia akiwataka kutokata tamaa kwani kuna michezo mingine ya ligi inakuja.Alisema kwa sasa anaangalia mbele michezo ijayo katika kuhakikisha inafanya vizuri kama ilivyotokea kwa michezo mingine.Wakati Mayanja akiongea hayo, Mkuu wa Idara ya Habari na Mawasiliano wa Yanga Jerry Muro alimpongeza Kocha huyo kwa kuwa muungwana.Alisema Mayanja alionyesha uungwana kwa kuwa aliona kuwa wachezaji wake waliteleza na sio kumlaumu mwamuzi au mchezaji.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Katika mchezo bao la kwanza lilisababishwa na makosa ya Kessy aliyekuwa akijaribu kumrudishia mpira kipa wake, Vincent Angban lakini ukawahiwa na Donald Ngoma na kufunga.Baadhi ya mashabiki wamekuwa wakilalamika kuwa huenda Kessy aliuza mechi ndio maana alifanya uzembe wa makusudi, jambo ambalo Mayanja alisema kama ni makosa yalitendeka kwa wachezaji wote.Akizungumza jana Dar es Salaam Mayanja alisema walijiandaa vizuri dhidi ya Yanga lakini kilichoshangaza wachezaji wake walicheza tofauti na kile walichoelekezwa.“Hatuwezi kusema ni Kessy peke yake, wachezaji wote hawakucheza kama nilivyowaelekeza sijui ni nini kilitokea,”alisema na kuongeza kuwa watu wamekuwa wakilalamika bila kujua matatizo ya kiufundi.Mayanja aliwashukuru mashabiki wa Simba kwa kuwaunga mkono katika mchezo huo huku pia akiwataka kutokata tamaa kwani kuna michezo mingine ya ligi inakuja.Alisema kwa sasa anaangalia mbele michezo ijayo katika kuhakikisha inafanya vizuri kama ilivyotokea kwa michezo mingine.Wakati Mayanja akiongea hayo, Mkuu wa Idara ya Habari na Mawasiliano wa Yanga Jerry Muro alimpongeza Kocha huyo kwa kuwa muungwana.Alisema Mayanja alionyesha uungwana kwa kuwa aliona kuwa wachezaji wake waliteleza na sio kumlaumu mwamuzi au mchezaji. ### Response: MICHEZO ### End

    BRUSSELS, UBELGIJI UMOJA wa Ulaya (EU) na China umeahidi tena kuendeleza Mkataba wa Mabadiliko ya Tabia Nchi wa Paris 2015, siku moja baada ya Marekani kutangaza kujitoa katika makubaliano hayo. Katika mkutano wa pamoja, EU na China zimesema mabadiliko ya hali ya hewa na nishati safi itakuwa ni nguzo yao muhimu katika ushirikiano wao. Rais wa Baraza la Ulaya, Donald Tusk, amesema juhudi za kudhibiti mabadiliko ya hali ya hewa zitaendelea, bila ya kujali kuwepo au kutokuwepo kwa Marekani. “Leo China na EU zimeonyesha mshikamano wao kwa kushirikiana na kizazi kijacho na majukumu ya kusimamia dunia yote. Tunaamini kuwa uamuzi uliofanywa jana ni kosa kubwa,” alisema Tusk. Kwa upande wake Waziri Mkuu wa China, Li Keqiang, akiwa Brussels kwa ajili ya mkutano wa kibiashara kati ya EU na China, amesema ni jambo muhimu kwa mahusiano ya China na EU kuimarishwa zaidi. “Tunaamini kuwa kumekuwa na mabadiliko katika medani za kimataifa na kutaendelea kuwepo mashaka na sababu za kutuyumbisha,” alisema.  “Hili linatutaka tuongeze juhudi zetu ili kutatua mambo haya yanayotukabili.”

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- --     BRUSSELS, UBELGIJI UMOJA wa Ulaya (EU) na China umeahidi tena kuendeleza Mkataba wa Mabadiliko ya Tabia Nchi wa Paris 2015, siku moja baada ya Marekani kutangaza kujitoa katika makubaliano hayo. Katika mkutano wa pamoja, EU na China zimesema mabadiliko ya hali ya hewa na nishati safi itakuwa ni nguzo yao muhimu katika ushirikiano wao. Rais wa Baraza la Ulaya, Donald Tusk, amesema juhudi za kudhibiti mabadiliko ya hali ya hewa zitaendelea, bila ya kujali kuwepo au kutokuwepo kwa Marekani. “Leo China na EU zimeonyesha mshikamano wao kwa kushirikiana na kizazi kijacho na majukumu ya kusimamia dunia yote. Tunaamini kuwa uamuzi uliofanywa jana ni kosa kubwa,” alisema Tusk. Kwa upande wake Waziri Mkuu wa China, Li Keqiang, akiwa Brussels kwa ajili ya mkutano wa kibiashara kati ya EU na China, amesema ni jambo muhimu kwa mahusiano ya China na EU kuimarishwa zaidi. “Tunaamini kuwa kumekuwa na mabadiliko katika medani za kimataifa na kutaendelea kuwepo mashaka na sababu za kutuyumbisha,” alisema.  “Hili linatutaka tuongeze juhudi zetu ili kutatua mambo haya yanayotukabili.” ### Response: KIMATAIFA ### End

PAMOJA na kupatikana kwa mfanyabiashara maarufu nchini, Mohammed Dewji ‘Mo’, Jeshi la Polisi limesema ndio kwanza upelelezi wa jambo hilo unaanza mpaka pale watakapopatikana watekaji, iwe hai au miili yao na wangechelewa wangekamatwa.Aidha, jeshi hilo limetoa onyo kali kwa watu wanaobeza kazi zake na kutumia vibaya tukio la kutekwa Mo. Kwa upande wake, ‘Mo’ Dewji amemshukuru Rais John Magufuli, Jeshi la Polisi na Watanzania wote kwa kumuombea na juhudi zilizofanikisha kupatikana kwake salama.Kauli ya Mo“Najisikia vizuri, namshukuru Mungu, pia namshukuru Mheshimiwa Rais na Jeshi la Polisi. Asanteni mimi ni mzima nawashukuru Watanzania wote, mmeniombea, asanteni sana.”Mo alitekwa Oktoba 11 mwaka huu saa 11 alfajiri, kwenye Hoteli ya Colosseum iliyoko Oysterbay jijini Dar es Salaam alikokuwa ameenda kufanya mazoezi. Pamoja na Jeshi la Polisi kufanya kazi yake ya kufanya upelelezi kumtafuta, familia yake pia ilitangaza zawadi ya Sh bilioni moja kwa atakayefanikisha kumpata.Bilionea huyo mwenye ukwasi mkubwa, kiasi cha kumfanya awe miongoni mwa mabilionea barani Afrika, tena katika umri mdogo, alipatikana usiku wa kuamkia jana akiwa ametelekezwa kwenye Viwanja vya Gymkhana Barabara ya Ghana jirani na Ubalozi wa Denmark.AlivyopatikanaBaba yake Mo, Gulam Dewji akisimulia alivyopatikana mwanawe, alisema saa 8 usiku, alipigiwa simu akielezwa kuwa mwanawe huyo amepatikana.Alielezea kuwa juzi saa 8.30 usiku alipigiwa simu ambako alipewa taarifa kuwa Mo amepatikana kwenye gari lililotelekezwa kwenye Viwanja vya Gymkhana, baada ya kushushwa hapo na kutembea kutafuta msaada wa simu na kumpigia, ingawa haikuelezwa ilitumiwa simu ya nani.“Tumempata, yuko salama kiafya kwa asilimia 100 yuko vizuri labda kisaikolojia kwa ajili ya kutekwa, tulipigiwa simu saa 8.30 baada ya kuachwa hapo, tunamshukuru Rais Magufuli kwa kuagiza vyombo vya ulinzi na usalama kumtafuta,” alisema baba yake Mo.Baada ya kumchukua eneo la tukio, walimpeleka nyumbani ambako walimkuta na majeraha kidogo ya kufungwa na kamba mikononi na pia walifanya mawasiliano na polisi.Aidha, alimshukuru Rais John Magufuli kwa kuagiza vyombo vya ulinzi na usalama kumtafuta mtoto wake na pia alishukuru watu mbalimbali waliokuwa wakitoa taarifa za kupatikana kwake.IGP Sirro Mkuu wa Jeshi la Polisi nchini, Inspekta Jenerali Simon Sirro aliyekuwa Dodoma kikazi, alirudi jana ghafla baada ya kupokea taarifa ya kupatikana mfanyabiashara huyo na kufikia kwenye eneo la tukio ambako lilitelekezwa gari lililodaiwa kumteka aina ya Toyota Surf.“Jana (juzi) niliwaeleza kwamba tumejua mtandao, na kweli tulikua tunaujua, wapi plani imefanyikia, wameondoka kwenye nchi yao na kuja hapa tunajua kwa hiyo mazingira niliyoeleza, picha na namba za gari ni zile zile na ninyi waandishi wa habari mnaona hapa, na wangechelewa tungewakamata,” alisema IGP Sirro.Alisema kukamata watu hao, kungekuwa kwa aina yake na wanapojaribu kuja kufanya mambo yao ya hovyo, wasifikiri kuwa Tanzania ni ya mchezo. Alisisitiza kuwa jeshi hilo litaendelea kuwasaka popote walipojificha.Aidha, aliwataka Watanzania kuwa wamoja katika matukio kama hayo ; na sio kuwagawanywa na watu ambao kazi yao ni kukaa kulikebehi jeshi hilo.“Kuna kikundi cha watu wachache ambacho wanajaribu kujenga uadui na majeshi yetu, mimi sijui wanatumwa na nani, jeshi la polisi linapofanya kazi yao wanaingilia, watanzania wenzangu tujiulize lengo lao ni nini hasa, hawa kweli ni Watanzania? Lengo lao ni nini?” alihoji IGP Sirro.Alisema unapojenga uadui na Jeshi la Polisi au na majeshi mengine, inaeleweka kuwa una ajenda ya siri ili nchi isiwe na amani na utulivu.“Jana nilizungumza kwenye mkutano na waandishi wa habari lakini kuna watu wachache, sijui nia yao ni nini wao ndio wanatufundisha, wao ndio wanatuelekeza, wao ndio wanajua kila kitu, niwaombe sana watu hao wajitahidi kushirikiana na vyombo vya dola kama wanatumiwa vibaya hatutawapa nafasi,” aliongeza.Alisema watu waliomteka Mo baada ya kwenda kumfungia eneo, ambalo mfanyabiashara huyo hakulijua, walimwambia kuwa wanataka fedha, ingawa hawakutaja kiwango.Alisema bilionea huyo aliwapa watekaji hao namba ya simu ya baba yake ili wampigie, lakini hawakufanya hivyo, waliogopa na baadaye kuamua kuja kutelekeza gari pamoja na Mo. Alibainisha watekaji hao watatu, wawili walikuwa wakiongea Kiingereza na mmoja alikuwa akiongea Kiswahili.Kamanda MambosasaKamanda wa Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, Lazaro Mambosasa akizungumza muda mfupi baada ya kupatikana Mo, alisema kazi ya jeshi la Polisi baada ya kupatikana, inaanza ili kuwapata wahusika, ambao amewaomba wananchi waendelee kutoa taarifa.Kamanda Mambosasa alisema gari iliyotajwa kuhusika kumteka Mo, ndiyo iliyotelekezwa ingawa namba imebadilishwa, lakini kwenye vioo vya gari hiyo inaonekana namba ile iliyotajwa na Jeshi la Polisi yaani AGX 404 MC huku namba mpya waliyobandika kwenye gari hiyo ikiwa ni T314 AXX.“Mwisho hawa wamefanya maamuzi ya kumuachia, bahati nzuri ni mzima ana afya njema isipokuwa misukosuko aliyoipata kufungwa na kuzuiliwa kuona kwa muda wote huo,” alisema Mambosasa na kuongeza:“Watanzania wamekuwa ni wepesi sana kuingilia shughuli za Polisi na upelelezi, hili lilisemwa sana na wengine kuleta kejeli kwamba mlionaje gari na mambo mengi, lakini leo wanaumbuliwa na ukweli huu.”Alisema yanapotokea matukio kama hayo, ni vema kuwaachia wataalamu wa upelelezi kufuatilia na kupata majibu, lakini kuingilia na kupotosha ni fedheha kwao.Alishukuru watu mbalimbali kwa taarifa zao, Jeshi la Polisi kwa ushirikiano wao na pia vyombo vya habari. Silaha IGP Sirro alionesha silaha zilizopatikana katika gari iliyotelekezwa na watekaji, ambazo ni bunduki ya kivita AK47 na risasi zake 19 na pia bastola tatu na risasi zake 16.“Uwezekano mkubwa wamekuja nayo silaha hii ya kivita kutoka kwao ili waje kutupa shida, kama tusipoungana tutapata shida sana, fikiria anakuja kutekwa MO kwa silaha nne ni hatari sana, na wangetoka naye ingekuwa shida sana,” alisema IGP Sirro.Ulinzi Mwandishi wa habari hizi alifika nyumbani kwa mfanyabiashara huyo, Oysterbay ambalo ulinzi uliimarishwa kwa kuwa na askari polisi na askari wa kampuni ya ulinzi huku ndugu wakiingia kumuona.Msemaji wa familia, Azim Dewji alilishukuru Jeshi la Polisi kwa kufanikisha kupatikana kwa mtoto wao, pamoja na Watanzania wote kwa dua zao.Alisema Mo anapumzika, wataujulisha umma endapo atazungumza na vyombo vya habari.Juzi IGP alisema “Watuhumiwa wanaoendelea kushikiliwa wapo nane kati ya 27 kwa ajili ya upelelezi. Tunaomba masuala ya siasa yasihusishwe na tukio hili. Tunaomba muwe wavumilivu mtapata majibu kwani upelelezi unahitaji muda na gharama”.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- PAMOJA na kupatikana kwa mfanyabiashara maarufu nchini, Mohammed Dewji ‘Mo’, Jeshi la Polisi limesema ndio kwanza upelelezi wa jambo hilo unaanza mpaka pale watakapopatikana watekaji, iwe hai au miili yao na wangechelewa wangekamatwa.Aidha, jeshi hilo limetoa onyo kali kwa watu wanaobeza kazi zake na kutumia vibaya tukio la kutekwa Mo. Kwa upande wake, ‘Mo’ Dewji amemshukuru Rais John Magufuli, Jeshi la Polisi na Watanzania wote kwa kumuombea na juhudi zilizofanikisha kupatikana kwake salama.Kauli ya Mo“Najisikia vizuri, namshukuru Mungu, pia namshukuru Mheshimiwa Rais na Jeshi la Polisi. Asanteni mimi ni mzima nawashukuru Watanzania wote, mmeniombea, asanteni sana.”Mo alitekwa Oktoba 11 mwaka huu saa 11 alfajiri, kwenye Hoteli ya Colosseum iliyoko Oysterbay jijini Dar es Salaam alikokuwa ameenda kufanya mazoezi. Pamoja na Jeshi la Polisi kufanya kazi yake ya kufanya upelelezi kumtafuta, familia yake pia ilitangaza zawadi ya Sh bilioni moja kwa atakayefanikisha kumpata.Bilionea huyo mwenye ukwasi mkubwa, kiasi cha kumfanya awe miongoni mwa mabilionea barani Afrika, tena katika umri mdogo, alipatikana usiku wa kuamkia jana akiwa ametelekezwa kwenye Viwanja vya Gymkhana Barabara ya Ghana jirani na Ubalozi wa Denmark.AlivyopatikanaBaba yake Mo, Gulam Dewji akisimulia alivyopatikana mwanawe, alisema saa 8 usiku, alipigiwa simu akielezwa kuwa mwanawe huyo amepatikana.Alielezea kuwa juzi saa 8.30 usiku alipigiwa simu ambako alipewa taarifa kuwa Mo amepatikana kwenye gari lililotelekezwa kwenye Viwanja vya Gymkhana, baada ya kushushwa hapo na kutembea kutafuta msaada wa simu na kumpigia, ingawa haikuelezwa ilitumiwa simu ya nani.“Tumempata, yuko salama kiafya kwa asilimia 100 yuko vizuri labda kisaikolojia kwa ajili ya kutekwa, tulipigiwa simu saa 8.30 baada ya kuachwa hapo, tunamshukuru Rais Magufuli kwa kuagiza vyombo vya ulinzi na usalama kumtafuta,” alisema baba yake Mo.Baada ya kumchukua eneo la tukio, walimpeleka nyumbani ambako walimkuta na majeraha kidogo ya kufungwa na kamba mikononi na pia walifanya mawasiliano na polisi.Aidha, alimshukuru Rais John Magufuli kwa kuagiza vyombo vya ulinzi na usalama kumtafuta mtoto wake na pia alishukuru watu mbalimbali waliokuwa wakitoa taarifa za kupatikana kwake.IGP Sirro Mkuu wa Jeshi la Polisi nchini, Inspekta Jenerali Simon Sirro aliyekuwa Dodoma kikazi, alirudi jana ghafla baada ya kupokea taarifa ya kupatikana mfanyabiashara huyo na kufikia kwenye eneo la tukio ambako lilitelekezwa gari lililodaiwa kumteka aina ya Toyota Surf.“Jana (juzi) niliwaeleza kwamba tumejua mtandao, na kweli tulikua tunaujua, wapi plani imefanyikia, wameondoka kwenye nchi yao na kuja hapa tunajua kwa hiyo mazingira niliyoeleza, picha na namba za gari ni zile zile na ninyi waandishi wa habari mnaona hapa, na wangechelewa tungewakamata,” alisema IGP Sirro.Alisema kukamata watu hao, kungekuwa kwa aina yake na wanapojaribu kuja kufanya mambo yao ya hovyo, wasifikiri kuwa Tanzania ni ya mchezo. Alisisitiza kuwa jeshi hilo litaendelea kuwasaka popote walipojificha.Aidha, aliwataka Watanzania kuwa wamoja katika matukio kama hayo ; na sio kuwagawanywa na watu ambao kazi yao ni kukaa kulikebehi jeshi hilo.“Kuna kikundi cha watu wachache ambacho wanajaribu kujenga uadui na majeshi yetu, mimi sijui wanatumwa na nani, jeshi la polisi linapofanya kazi yao wanaingilia, watanzania wenzangu tujiulize lengo lao ni nini hasa, hawa kweli ni Watanzania? Lengo lao ni nini?” alihoji IGP Sirro.Alisema unapojenga uadui na Jeshi la Polisi au na majeshi mengine, inaeleweka kuwa una ajenda ya siri ili nchi isiwe na amani na utulivu.“Jana nilizungumza kwenye mkutano na waandishi wa habari lakini kuna watu wachache, sijui nia yao ni nini wao ndio wanatufundisha, wao ndio wanatuelekeza, wao ndio wanajua kila kitu, niwaombe sana watu hao wajitahidi kushirikiana na vyombo vya dola kama wanatumiwa vibaya hatutawapa nafasi,” aliongeza.Alisema watu waliomteka Mo baada ya kwenda kumfungia eneo, ambalo mfanyabiashara huyo hakulijua, walimwambia kuwa wanataka fedha, ingawa hawakutaja kiwango.Alisema bilionea huyo aliwapa watekaji hao namba ya simu ya baba yake ili wampigie, lakini hawakufanya hivyo, waliogopa na baadaye kuamua kuja kutelekeza gari pamoja na Mo. Alibainisha watekaji hao watatu, wawili walikuwa wakiongea Kiingereza na mmoja alikuwa akiongea Kiswahili.Kamanda MambosasaKamanda wa Polisi Kanda Maalumu ya Dar es Salaam, Lazaro Mambosasa akizungumza muda mfupi baada ya kupatikana Mo, alisema kazi ya jeshi la Polisi baada ya kupatikana, inaanza ili kuwapata wahusika, ambao amewaomba wananchi waendelee kutoa taarifa.Kamanda Mambosasa alisema gari iliyotajwa kuhusika kumteka Mo, ndiyo iliyotelekezwa ingawa namba imebadilishwa, lakini kwenye vioo vya gari hiyo inaonekana namba ile iliyotajwa na Jeshi la Polisi yaani AGX 404 MC huku namba mpya waliyobandika kwenye gari hiyo ikiwa ni T314 AXX.“Mwisho hawa wamefanya maamuzi ya kumuachia, bahati nzuri ni mzima ana afya njema isipokuwa misukosuko aliyoipata kufungwa na kuzuiliwa kuona kwa muda wote huo,” alisema Mambosasa na kuongeza:“Watanzania wamekuwa ni wepesi sana kuingilia shughuli za Polisi na upelelezi, hili lilisemwa sana na wengine kuleta kejeli kwamba mlionaje gari na mambo mengi, lakini leo wanaumbuliwa na ukweli huu.”Alisema yanapotokea matukio kama hayo, ni vema kuwaachia wataalamu wa upelelezi kufuatilia na kupata majibu, lakini kuingilia na kupotosha ni fedheha kwao.Alishukuru watu mbalimbali kwa taarifa zao, Jeshi la Polisi kwa ushirikiano wao na pia vyombo vya habari. Silaha IGP Sirro alionesha silaha zilizopatikana katika gari iliyotelekezwa na watekaji, ambazo ni bunduki ya kivita AK47 na risasi zake 19 na pia bastola tatu na risasi zake 16.“Uwezekano mkubwa wamekuja nayo silaha hii ya kivita kutoka kwao ili waje kutupa shida, kama tusipoungana tutapata shida sana, fikiria anakuja kutekwa MO kwa silaha nne ni hatari sana, na wangetoka naye ingekuwa shida sana,” alisema IGP Sirro.Ulinzi Mwandishi wa habari hizi alifika nyumbani kwa mfanyabiashara huyo, Oysterbay ambalo ulinzi uliimarishwa kwa kuwa na askari polisi na askari wa kampuni ya ulinzi huku ndugu wakiingia kumuona.Msemaji wa familia, Azim Dewji alilishukuru Jeshi la Polisi kwa kufanikisha kupatikana kwa mtoto wao, pamoja na Watanzania wote kwa dua zao.Alisema Mo anapumzika, wataujulisha umma endapo atazungumza na vyombo vya habari.Juzi IGP alisema “Watuhumiwa wanaoendelea kushikiliwa wapo nane kati ya 27 kwa ajili ya upelelezi. Tunaomba masuala ya siasa yasihusishwe na tukio hili. Tunaomba muwe wavumilivu mtapata majibu kwani upelelezi unahitaji muda na gharama”. ### Response: KITAIFA ### End

WAZIRI Mkuu mstaafu, Edward Lowassa amewataka wafugaji na wakulima kuendelea kudumisha umoja na amani. Pia, amepongeza viongozi wa Mkoa wa Morogoro katika kusimamia suala hilo kwa ukamilifu.Aidha, amesifu jitihada zinazochukuliwa na viongozi wa mkoa huo kwa kushirikiana na wananchi, kusimamia utuzaji wa mazingira hasa misitu na kutaka juhudi hizo ziwe endelevu.Lowassa alisema hayo jana alipopata fursa ya kuzungumza wakati wa Ibada ya Misa ya Jumapili, iliyofanyika Kanisa Kuu la Bungo la KKKT Dayosisi ya Morogoro. Ibada hiyo ilikuwa maalumu ya Jubilee ya miaka 25 ya Ndoa na Utumishi wa Kichungaji wa Askofu Jacob Mameo Ole Paulo na mkewe, Rose Suleiman Kim’hanga.Mbali na Lowassa aliyeambatana na mkewe, Regina, ibada hiyo ilihudhuriwa na wakuu wa mikoa ya Njombe, Christopher Ole Sendeka, wa Kigoma, Emmanuel Maganga na mwenyeji wao wa Morogoro, Loata Ole Sanare.Lowassa alisema amefurahishwa kutosikia migogoro baina ya wafugaji na wakulima katika Mkoa wa Morogoro na jambo hilo linapaswa kuendelea kusimamiwa vyema na viongozi wote ili kuendeleza umoja na kudumia amani.Aliwataka wananchi wa mkoa huo, viongozi wa dini na serikali kumuunga mkono Mkuu wa mkoa mpya, Loata Ole Sanare katika kazi zake za kuwatumikia wananchi, kwani ni mchapakazi mzuri tangu akiwa mkoani Arusha.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WAZIRI Mkuu mstaafu, Edward Lowassa amewataka wafugaji na wakulima kuendelea kudumisha umoja na amani. Pia, amepongeza viongozi wa Mkoa wa Morogoro katika kusimamia suala hilo kwa ukamilifu.Aidha, amesifu jitihada zinazochukuliwa na viongozi wa mkoa huo kwa kushirikiana na wananchi, kusimamia utuzaji wa mazingira hasa misitu na kutaka juhudi hizo ziwe endelevu.Lowassa alisema hayo jana alipopata fursa ya kuzungumza wakati wa Ibada ya Misa ya Jumapili, iliyofanyika Kanisa Kuu la Bungo la KKKT Dayosisi ya Morogoro. Ibada hiyo ilikuwa maalumu ya Jubilee ya miaka 25 ya Ndoa na Utumishi wa Kichungaji wa Askofu Jacob Mameo Ole Paulo na mkewe, Rose Suleiman Kim’hanga.Mbali na Lowassa aliyeambatana na mkewe, Regina, ibada hiyo ilihudhuriwa na wakuu wa mikoa ya Njombe, Christopher Ole Sendeka, wa Kigoma, Emmanuel Maganga na mwenyeji wao wa Morogoro, Loata Ole Sanare.Lowassa alisema amefurahishwa kutosikia migogoro baina ya wafugaji na wakulima katika Mkoa wa Morogoro na jambo hilo linapaswa kuendelea kusimamiwa vyema na viongozi wote ili kuendeleza umoja na kudumia amani.Aliwataka wananchi wa mkoa huo, viongozi wa dini na serikali kumuunga mkono Mkuu wa mkoa mpya, Loata Ole Sanare katika kazi zake za kuwatumikia wananchi, kwani ni mchapakazi mzuri tangu akiwa mkoani Arusha. ### Response: KITAIFA ### End

WASHINGTON, MAREKANI RAIS Mteule wa Marekani, Donald Trump amefanya mkutano wa kwanza na wanahabari tangu achaguliwe na kuelezea masuala kadhaa juu ya uhusiano wake na Urusi, udhibiti wa kampuni zake, na ujenzi wa ukuta na Mexico. Hata hivyo, katika mkutano huo uliochukua saa moja Trump alionekana kujawa na hasira na kuvishambulia baadhi ya vyombo va habari kikiwemo kituo cha utangazaji cha CNN. Trump alisema CNN ni chombo cha ‘habari za uwongo’ na alikataa kujibu maswali ya waandishi wake. Trump alibishana na mwandishi Jim Acosta wa CNN na alinukuliwa akisema, ‘hapana sio wewe, sio wewe, shirika lako ni la hovyo! kaa kimya! nyamaza, siwezi kukupa nafasi ya kuuliza swali nyie ni chombo cha habari za uwongo.” Wakati wa mkutano huo Trump pia alitangaza kuachia udhibiti wa kampuni zake kwa watoto wake wakubwa Donald Trump Jr. na Eric Trump. Aidha Trump alionekana kukubali kuwa Urusi ilihusika na udukuzi wa uchaguzi mkuu lakini alisema mataifa mengine pia yamewahi kuingilia uchaguzi wa taifa hilo. Akijibu maswali kadhaa, Trump amesema anaamini ni faida kwa Marekani ikiwa wataelewana na Urusi. Alisema huo ni ‘mtaji’ wala sio ‘deni’ kwa sababu kumekuwa na mahusiano mabaya baina ya mataifa hayo mawili kwa miaka mingi. Kuhusu ujenzi wa ukuta wa Mexico kiongozi huyo amesema ahadi yake iko palepale akisema Marekani itafadhili upande wa mbele wakati Mexico ikigharamia ujenzi wake. Muda mchache baadae Rais Enirique Pena Nieto wa Mexico alimjibu kwa kukataa mpango huo wa Trump.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- WASHINGTON, MAREKANI RAIS Mteule wa Marekani, Donald Trump amefanya mkutano wa kwanza na wanahabari tangu achaguliwe na kuelezea masuala kadhaa juu ya uhusiano wake na Urusi, udhibiti wa kampuni zake, na ujenzi wa ukuta na Mexico. Hata hivyo, katika mkutano huo uliochukua saa moja Trump alionekana kujawa na hasira na kuvishambulia baadhi ya vyombo va habari kikiwemo kituo cha utangazaji cha CNN. Trump alisema CNN ni chombo cha ‘habari za uwongo’ na alikataa kujibu maswali ya waandishi wake. Trump alibishana na mwandishi Jim Acosta wa CNN na alinukuliwa akisema, ‘hapana sio wewe, sio wewe, shirika lako ni la hovyo! kaa kimya! nyamaza, siwezi kukupa nafasi ya kuuliza swali nyie ni chombo cha habari za uwongo.” Wakati wa mkutano huo Trump pia alitangaza kuachia udhibiti wa kampuni zake kwa watoto wake wakubwa Donald Trump Jr. na Eric Trump. Aidha Trump alionekana kukubali kuwa Urusi ilihusika na udukuzi wa uchaguzi mkuu lakini alisema mataifa mengine pia yamewahi kuingilia uchaguzi wa taifa hilo. Akijibu maswali kadhaa, Trump amesema anaamini ni faida kwa Marekani ikiwa wataelewana na Urusi. Alisema huo ni ‘mtaji’ wala sio ‘deni’ kwa sababu kumekuwa na mahusiano mabaya baina ya mataifa hayo mawili kwa miaka mingi. Kuhusu ujenzi wa ukuta wa Mexico kiongozi huyo amesema ahadi yake iko palepale akisema Marekani itafadhili upande wa mbele wakati Mexico ikigharamia ujenzi wake. Muda mchache baadae Rais Enirique Pena Nieto wa Mexico alimjibu kwa kukataa mpango huo wa Trump. ### Response: KIMATAIFA ### End

Na Asha Bani-Dar es Salaam Msaani wa Bongo fleva Godfrey Tumaini aka Dudubaya leo amefutiwa usajili na Baraza la Sanaa la Taifa (BASATA), na kutotakiwa kujishughulisha na shughuli zozote za sanaa hapa nchini. Kwa mujibu wa taarifa kutika kwa katibu Mkuu wa BASATA Godfrey Mngereza, amesema kwa kuzingatia sekta ya sanaa na kwa mujibu wa sheria namba 23 ya mwaka 1984 ikisomwa kwa pamoja na marekebisho yote ya mwaka 2019 kupitia kifungu 4(3) sura 204 Waziri wa Habari Utamaduni Sanaa na Mivhezo ameaigiza kuchukua hatua dhidi ya msanii huyo. “Kwa mujibu wa kifungu cha 4(2) sura ya 204 kinachotoa mamlaka kwa Baraza kufanya jambo lolote kwa maendeleo ya sekta ya sanaa kwa ujumla imefuta usajili wake sambamba na cheti chake cha usajili chenye namba BST 2184, “Pia kimefutwa na kuanzia sasa hatoruhusiwa kujihusisha ba shughuli zozote za sanaa hapa nchini wala kupata nafuu yeyote kutoka baraza kama msanii, ” aliongeza Mngereza. Alisema uamuzi huo unatokana na kitendo cha msanii huyo kutumia lugha za matusi kwa wadau wa sanaa kupitia akaunti yake ya Instragram huku akutambua kuwa yeye ni msanii aliyesajiliwa na Baraza hilo.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Asha Bani-Dar es Salaam Msaani wa Bongo fleva Godfrey Tumaini aka Dudubaya leo amefutiwa usajili na Baraza la Sanaa la Taifa (BASATA), na kutotakiwa kujishughulisha na shughuli zozote za sanaa hapa nchini. Kwa mujibu wa taarifa kutika kwa katibu Mkuu wa BASATA Godfrey Mngereza, amesema kwa kuzingatia sekta ya sanaa na kwa mujibu wa sheria namba 23 ya mwaka 1984 ikisomwa kwa pamoja na marekebisho yote ya mwaka 2019 kupitia kifungu 4(3) sura 204 Waziri wa Habari Utamaduni Sanaa na Mivhezo ameaigiza kuchukua hatua dhidi ya msanii huyo. “Kwa mujibu wa kifungu cha 4(2) sura ya 204 kinachotoa mamlaka kwa Baraza kufanya jambo lolote kwa maendeleo ya sekta ya sanaa kwa ujumla imefuta usajili wake sambamba na cheti chake cha usajili chenye namba BST 2184, “Pia kimefutwa na kuanzia sasa hatoruhusiwa kujihusisha ba shughuli zozote za sanaa hapa nchini wala kupata nafuu yeyote kutoka baraza kama msanii, ” aliongeza Mngereza. Alisema uamuzi huo unatokana na kitendo cha msanii huyo kutumia lugha za matusi kwa wadau wa sanaa kupitia akaunti yake ya Instragram huku akutambua kuwa yeye ni msanii aliyesajiliwa na Baraza hilo. ### Response: BURUDANI ### End

RAIS John Magufuli amemwagiza Waziri wa Madini, Doto Biteko kukamilisha malipo ya madeni pamoja na kuhamisha hisa za asilimia 70 za Kampuni ya TanPower Resources kuja serikalini ili Mgodi wa Makaa ya Mawe Kiwira uanze kazi mara moja.Alitoa maagizo hayo jana alipokuwa Kiwira mkoani Mbeya wakati akiwahutubia wananchi wa eneo hilo waliojitokeza kwa wingi barabarani. Rais Magufuli yupo mkoani humo kwa ziara ya kikazi. Maagizo hayo ya Rais yalikuja baada ya Waziri Biteko kumweleza kuwa mgodi wa Kiwira ulisimama kufanya kazi tangu mwaka 2005 kutokana na Kampuni ya TanPower Resources iliyokabidhiwa mgodi huo kushindwa kuuendesha na kuamua kuurudisha serikalini.Kabla hajatoa ufafanuzi zaidi kuhusu mgodi huo, Waziri Biteko alisema kuwa kuna idadi kubwa ya wawekezaji wa nje na ndani ya nchi waliojitokeza kutaka kuwekeza kwenye mgodi huo. Biteko alisema changamoto iliyokuwepo ni kwamba wakati mwekezaji huyo ambaye ni TanPower Resources anaondoka, aliondoka na deni la Sh bilioni 2.9 ambalo alipaswa kuilipa serikali kama faida itokanayo na mauzo ya rasilimali (capital gain). Alisema ili kuhamisha ubia ule kutoka kwa TanPower Resources, lazima deni hilo lilipwe kwanza.Ikumbukwe kwamba, Mgodi wa Kiwira ulikuwa unamilikiwa kwa ubia kati ya Serikali na TanPower Resources. Serikali ilikuwa na umiliki wa asilimia 30 na TanPower Resources asilimia 70. Biteko alisema TanPower Resources walinunua asilimia 70 ya hisa kwa takribani Sh bilioni 8. Rais Magufuli aliiagiza Wizara yake kuhamisha hisa zote asilimia 70 za TanPower Resources na kuzirejesha serikalini ili mgodi huo uanze kufanya kazi haraka.“Wizara ya Madini tumeshakutana na wenzetu wa Wizara ya Fedha na Mipango ili kuona deni hili linaweza kulipwa kwa namna gani, lakini wananchi wanafahamu kwamba yalikuwepo madeni makubwa yaliyoachwa na TanPower Resources na jumla ya Sh bilioni 40.6 zilikuwa zinadaiwa,”alieleza Biteko.Kutokana na kuwepo kwa wimbi kubwa la ufisadi nchini, Biteko alisema kuwa Serikali ya Awamu ya Tano ilipoingia madarakani iliamua kufanya uhakiki wa madeni hayo na kubaini kuwa malipo halisi yalikuwa Sh bilioni 1.24 na siyo Sh bilioni 40.6, na watu waliokuwa wakidai walikuwa 862 tu na siyo 1,862 kama ilivyoelezwa awali.Alisema Mamlaka ya Mapato nchini (TRA) ilipomtafuta mhusika wa Kampuni ya TanPower Resources hawakuweza kumpata kwa kuwa alitoroka, lakini utaratibu wa kuhamisha hisa za asilimia 70 za kampuni hiyo unaendelea ili mgodi uweze kuanza kazi. Katika ziara hiyo, Rais Magufuli pia alikifungua Kiwanda cha Maparachichi cha Rungwe.Aliishukuru Bodi ya Wakurugenzi ya kampuni hiyo kwa kufungua kiwanda hicho ambacho kimetoa fursa kwa wakulima 20,000 kuuza maparachichi yao kiwandani hapo. Katika kujali maslahi ya wakulima na wafanyakazi, Rais Magufuli aliutaka uongozi wa kiwanda hicho kununua maparachichi ya wakulima kwa bei nzuri pamoja na kuwalipa wafanyakazi wa kiwanda hicho mishahara mizuri ili waone faida ya kazi yao.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- RAIS John Magufuli amemwagiza Waziri wa Madini, Doto Biteko kukamilisha malipo ya madeni pamoja na kuhamisha hisa za asilimia 70 za Kampuni ya TanPower Resources kuja serikalini ili Mgodi wa Makaa ya Mawe Kiwira uanze kazi mara moja.Alitoa maagizo hayo jana alipokuwa Kiwira mkoani Mbeya wakati akiwahutubia wananchi wa eneo hilo waliojitokeza kwa wingi barabarani. Rais Magufuli yupo mkoani humo kwa ziara ya kikazi. Maagizo hayo ya Rais yalikuja baada ya Waziri Biteko kumweleza kuwa mgodi wa Kiwira ulisimama kufanya kazi tangu mwaka 2005 kutokana na Kampuni ya TanPower Resources iliyokabidhiwa mgodi huo kushindwa kuuendesha na kuamua kuurudisha serikalini.Kabla hajatoa ufafanuzi zaidi kuhusu mgodi huo, Waziri Biteko alisema kuwa kuna idadi kubwa ya wawekezaji wa nje na ndani ya nchi waliojitokeza kutaka kuwekeza kwenye mgodi huo. Biteko alisema changamoto iliyokuwepo ni kwamba wakati mwekezaji huyo ambaye ni TanPower Resources anaondoka, aliondoka na deni la Sh bilioni 2.9 ambalo alipaswa kuilipa serikali kama faida itokanayo na mauzo ya rasilimali (capital gain). Alisema ili kuhamisha ubia ule kutoka kwa TanPower Resources, lazima deni hilo lilipwe kwanza.Ikumbukwe kwamba, Mgodi wa Kiwira ulikuwa unamilikiwa kwa ubia kati ya Serikali na TanPower Resources. Serikali ilikuwa na umiliki wa asilimia 30 na TanPower Resources asilimia 70. Biteko alisema TanPower Resources walinunua asilimia 70 ya hisa kwa takribani Sh bilioni 8. Rais Magufuli aliiagiza Wizara yake kuhamisha hisa zote asilimia 70 za TanPower Resources na kuzirejesha serikalini ili mgodi huo uanze kufanya kazi haraka.“Wizara ya Madini tumeshakutana na wenzetu wa Wizara ya Fedha na Mipango ili kuona deni hili linaweza kulipwa kwa namna gani, lakini wananchi wanafahamu kwamba yalikuwepo madeni makubwa yaliyoachwa na TanPower Resources na jumla ya Sh bilioni 40.6 zilikuwa zinadaiwa,”alieleza Biteko.Kutokana na kuwepo kwa wimbi kubwa la ufisadi nchini, Biteko alisema kuwa Serikali ya Awamu ya Tano ilipoingia madarakani iliamua kufanya uhakiki wa madeni hayo na kubaini kuwa malipo halisi yalikuwa Sh bilioni 1.24 na siyo Sh bilioni 40.6, na watu waliokuwa wakidai walikuwa 862 tu na siyo 1,862 kama ilivyoelezwa awali.Alisema Mamlaka ya Mapato nchini (TRA) ilipomtafuta mhusika wa Kampuni ya TanPower Resources hawakuweza kumpata kwa kuwa alitoroka, lakini utaratibu wa kuhamisha hisa za asilimia 70 za kampuni hiyo unaendelea ili mgodi uweze kuanza kazi. Katika ziara hiyo, Rais Magufuli pia alikifungua Kiwanda cha Maparachichi cha Rungwe.Aliishukuru Bodi ya Wakurugenzi ya kampuni hiyo kwa kufungua kiwanda hicho ambacho kimetoa fursa kwa wakulima 20,000 kuuza maparachichi yao kiwandani hapo. Katika kujali maslahi ya wakulima na wafanyakazi, Rais Magufuli aliutaka uongozi wa kiwanda hicho kununua maparachichi ya wakulima kwa bei nzuri pamoja na kuwalipa wafanyakazi wa kiwanda hicho mishahara mizuri ili waone faida ya kazi yao. ### Response: KITAIFA ### End

Na  Walter  Mguluchuma-Tanganyika.  WAKAZI wa  Tarafa ya Karema  mwambao mwa Ziwa Tanganyika wilayani Tanganyika mkoani Katavi, wanaopakana na nchi ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC), wameondokana na tatizo la ukosefu wa gari la kubebea wagonjwa lililokuwepo kwenye kituo chao cha afya cha Karema, baada ya Serikali kuwapatia  gari jipya. Kabla ya kukabidhiwa gari hilo jana, wagonjwa wa  kituo hicho walilazimika kuagiza gari la wagonjwa  kutoka makao makuu yao ya Wilaya ya Tanganyika umbali wa kilometa 110.  Gari  hilo lilikabidhiwa na Mbunge wa  Mpanda Vijijini, Moshi  Kakoso kwa uongozi wa halmashauri hiyo kutokana na maombi aliyotoa mwaka jana kwa Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy  Mwalim. Mganga Mkuu wa Wilaya ya Tanganyika,  Dk. Seleman Mtenjela  alisema   Serikali imefanya kazi kubwa ya  kujenga vituo viwili vipya na kukifanyia ukarabati kituo cha afya Karema, ujio wa gari hilo utasaidia utoaji huduma  uhakika kwa wagonjwa. Alisema jukumu la Serikali, ni kuhakikisha watu wake wanakuwa  na afya njema hivyo tatizo la kituo hicho kuangiza gari kwenye makao makuu ya Halmashauri pindi anapokuwa ametokea mgonjwa anae takiwa kusafirishwa kwenda hospitali ya wilaya au ya mkoa sasa halitakuwepo tena . Mkuu wa Wilaya ya Tanganyika, Salehe Mhando  alisema gari hilo halikupatikana hivi hivi, ni kutokana na jitihada za Kakoso kuomba Serikalini . Diwani wa Kata ya Karema, Michael Kapata alisema ndoto za wakazi wa rarafa hiyo sasa zimetimia.

AFYA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na  Walter  Mguluchuma-Tanganyika.  WAKAZI wa  Tarafa ya Karema  mwambao mwa Ziwa Tanganyika wilayani Tanganyika mkoani Katavi, wanaopakana na nchi ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC), wameondokana na tatizo la ukosefu wa gari la kubebea wagonjwa lililokuwepo kwenye kituo chao cha afya cha Karema, baada ya Serikali kuwapatia  gari jipya. Kabla ya kukabidhiwa gari hilo jana, wagonjwa wa  kituo hicho walilazimika kuagiza gari la wagonjwa  kutoka makao makuu yao ya Wilaya ya Tanganyika umbali wa kilometa 110.  Gari  hilo lilikabidhiwa na Mbunge wa  Mpanda Vijijini, Moshi  Kakoso kwa uongozi wa halmashauri hiyo kutokana na maombi aliyotoa mwaka jana kwa Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto, Ummy  Mwalim. Mganga Mkuu wa Wilaya ya Tanganyika,  Dk. Seleman Mtenjela  alisema   Serikali imefanya kazi kubwa ya  kujenga vituo viwili vipya na kukifanyia ukarabati kituo cha afya Karema, ujio wa gari hilo utasaidia utoaji huduma  uhakika kwa wagonjwa. Alisema jukumu la Serikali, ni kuhakikisha watu wake wanakuwa  na afya njema hivyo tatizo la kituo hicho kuangiza gari kwenye makao makuu ya Halmashauri pindi anapokuwa ametokea mgonjwa anae takiwa kusafirishwa kwenda hospitali ya wilaya au ya mkoa sasa halitakuwepo tena . Mkuu wa Wilaya ya Tanganyika, Salehe Mhando  alisema gari hilo halikupatikana hivi hivi, ni kutokana na jitihada za Kakoso kuomba Serikalini . Diwani wa Kata ya Karema, Michael Kapata alisema ndoto za wakazi wa rarafa hiyo sasa zimetimia. ### Response: AFYA ### End

NA MWANDISHI WETU, DAR ES SALAM MIKOA mbalimbali nchini imetakiwa kutuma maombi zaidi kwa kamati ya maandalizi ya Tamasha la Pasaka, ili kufanikisha kufana kwa tamasha hilo mwaka huu. Kwa mujibu wa Mwenyekiti wa Kamati ya Maandalizi ya Tamasha la Pasaka, Alex Msama, hadi sasa ni mikoa 17 imefanikiwa kutuma maombi hayo, ambapo idadi hiyo ni kubwa na haijawahi kutokea tangu walipoanzisha tamasha lao mwaka 2000. “Tumepokea maombi ya wadau kutoka mikoa 17 wakitaka tupeleke Tamasha la Pasaka mikoani kwao, lakini bado tunahitaji mingine zaidi ijitokeze kwani tunachofanya kwenye kamati yangu ni kuendelea kupokea maoni kwa njia mbalimbali,” alisema Msama. Aliitaja mikoa hiyo kuwa ni Morogoro, Rukwa, Mara, Singida, Arusha, Ruvuma, Mbeya, Iringa, Tanga, Dar s Salaam, Mtwara, Mwanza, Dodoma, Tabora, Shinyanga, Kilimanjaro na Zanzibar.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA MWANDISHI WETU, DAR ES SALAM MIKOA mbalimbali nchini imetakiwa kutuma maombi zaidi kwa kamati ya maandalizi ya Tamasha la Pasaka, ili kufanikisha kufana kwa tamasha hilo mwaka huu. Kwa mujibu wa Mwenyekiti wa Kamati ya Maandalizi ya Tamasha la Pasaka, Alex Msama, hadi sasa ni mikoa 17 imefanikiwa kutuma maombi hayo, ambapo idadi hiyo ni kubwa na haijawahi kutokea tangu walipoanzisha tamasha lao mwaka 2000. “Tumepokea maombi ya wadau kutoka mikoa 17 wakitaka tupeleke Tamasha la Pasaka mikoani kwao, lakini bado tunahitaji mingine zaidi ijitokeze kwani tunachofanya kwenye kamati yangu ni kuendelea kupokea maoni kwa njia mbalimbali,” alisema Msama. Aliitaja mikoa hiyo kuwa ni Morogoro, Rukwa, Mara, Singida, Arusha, Ruvuma, Mbeya, Iringa, Tanga, Dar s Salaam, Mtwara, Mwanza, Dodoma, Tabora, Shinyanga, Kilimanjaro na Zanzibar. ### Response: BURUDANI ### End

NEW YORK, MAREKANI STAA wa mitindo na vipindi vya runinga nchini Marekani, Blac Chyna, amemtaka mtayarishaji wa vipindi vyake, Ryan Seacrest, kukutana na familia ya Kardashian ili kumaliza tofauti zao. Mrembo huyo mwenye umri wa miaka 30, yupo kwenye mgogoro na familia kuanzia mama yao, Kris Jenner, Khloe Kardashian na Kylie Jenner. Blac na familia hiyo wapo kwenye mgogoro tangu alipoachana na kaka yao, Rob Kardashian ambaye alifanikiwa kupata naye mtoto mmoja katika maisha yao, lakini kwa sasa anataka kumaliza tofauti zao. “Blac anaamini kuna baadhi ya mambo yake hayaendi sawa kutokana na kutofautiana na familia hiyo, lakini kwa kupitia prodyuza wake ambaye pia yupo karibu na familia, hiyo anaweza kwenda kumaliza tofauti hizo.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NEW YORK, MAREKANI STAA wa mitindo na vipindi vya runinga nchini Marekani, Blac Chyna, amemtaka mtayarishaji wa vipindi vyake, Ryan Seacrest, kukutana na familia ya Kardashian ili kumaliza tofauti zao. Mrembo huyo mwenye umri wa miaka 30, yupo kwenye mgogoro na familia kuanzia mama yao, Kris Jenner, Khloe Kardashian na Kylie Jenner. Blac na familia hiyo wapo kwenye mgogoro tangu alipoachana na kaka yao, Rob Kardashian ambaye alifanikiwa kupata naye mtoto mmoja katika maisha yao, lakini kwa sasa anataka kumaliza tofauti zao. “Blac anaamini kuna baadhi ya mambo yake hayaendi sawa kutokana na kutofautiana na familia hiyo, lakini kwa kupitia prodyuza wake ambaye pia yupo karibu na familia, hiyo anaweza kwenda kumaliza tofauti hizo. ### Response: KIMATAIFA ### End

ALLY BADI- LINDI BAADHI ya wanaume wa Kata  ya  Kilolambwani wilayani  Lindi wamelalamika kuteswa na wake zao kwa kuwashurutisha kufanya kazi kinyume na imani za dini. Wakizungumza kwa niaba  ya wenzao kwenye utambulisho wa mradi wa usawa na jinsia jana, walisema tangu mashirika na asasi za raia zianze kutoa elimu kuhusu haki za wanawake na watoto tabia za wake zao zimebadilika. Mmoja wa wanaume hao, Farijala Mchopa, alisema elimu inayotolewa na mashirika hayo inakwenda kinyume na imani ya dini zao na hivi sasa wanawake hao hawatawaliki kinyume na matakwa ya dini yao. Mchopa  alishauri asasi inayoratibu mafunzo hayo, Kituo cha Msaada wa Sheria kwa Wanawake na Watoto cha Lindi (LIWOPAC) na shirika la kimataifa la misaada la OXFA, kuhamasisha zaidi    watu wafunge ndoa za serikali  usawa unaohubiriwa uweze kukamilika na  kukubalika  kwa pande  zote. “Usawa huu ili ukubalike, mashirika haya yahamasishe kuanza mchakato wa kuanzisha vyama na mashirika ya kutetea haki za wanaume   na kuchangishana mahali,”alisema Mchopa. Msimamizi wa mradi huo, Romana Colman, licha ya kueleza lengo la mradi huo, alisema asasi za  iraia ikiwamo LIWOPAC hazina nia ya kufarakanisha jamii bali haki na usawa ndiyo msingi wa amani na utulivu katika jamii.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- ALLY BADI- LINDI BAADHI ya wanaume wa Kata  ya  Kilolambwani wilayani  Lindi wamelalamika kuteswa na wake zao kwa kuwashurutisha kufanya kazi kinyume na imani za dini. Wakizungumza kwa niaba  ya wenzao kwenye utambulisho wa mradi wa usawa na jinsia jana, walisema tangu mashirika na asasi za raia zianze kutoa elimu kuhusu haki za wanawake na watoto tabia za wake zao zimebadilika. Mmoja wa wanaume hao, Farijala Mchopa, alisema elimu inayotolewa na mashirika hayo inakwenda kinyume na imani ya dini zao na hivi sasa wanawake hao hawatawaliki kinyume na matakwa ya dini yao. Mchopa  alishauri asasi inayoratibu mafunzo hayo, Kituo cha Msaada wa Sheria kwa Wanawake na Watoto cha Lindi (LIWOPAC) na shirika la kimataifa la misaada la OXFA, kuhamasisha zaidi    watu wafunge ndoa za serikali  usawa unaohubiriwa uweze kukamilika na  kukubalika  kwa pande  zote. “Usawa huu ili ukubalike, mashirika haya yahamasishe kuanza mchakato wa kuanzisha vyama na mashirika ya kutetea haki za wanaume   na kuchangishana mahali,”alisema Mchopa. Msimamizi wa mradi huo, Romana Colman, licha ya kueleza lengo la mradi huo, alisema asasi za  iraia ikiwamo LIWOPAC hazina nia ya kufarakanisha jamii bali haki na usawa ndiyo msingi wa amani na utulivu katika jamii. ### Response: KITAIFA ### End

THE HAGUE, UHOLANZI KIKAO cha kusikiliza rufaa iliyowasilishwa na washtakiwa wa uhalifu wa kivita mjini The Hague, Uholanzi kilisitishwa ghafla jana baada ya mmoja wa washtakiwa, Slobodan Praljak, kudaiwa kunywa sumu baada ya kusikiliza hukumu. Praljak (72), alikuwa mmoja wa viongozi sita wa zamani wa kisiasa na wa kijeshi wa Bosnia wenye asili ya Croatia, ambao walikuwa wanasikiliza uamuzi wa mwisho wa rufaa uliokuwa ukitolewa na Mahakama Maalumu ya Kimataifa ya Umoja wa Mataifa inayoshughulikia uhalifu uliofanyika Yugoslavia (ICTY) nchini hapa. Vyombo vya habari vya Croatia, vinasema mshtakiwa huyo alifariki dunia, lakini mahakama hiyo ya UN ilisema haiwezi kuthibitisha mara moja taarifa hizo. Alikuwa amehukumiwa kifungo cha miaka 20 mwaka 2013 kwa makosa ya uhalifu wa kivita yaliyotekelezwa katika mji wa Mostar. Baada ya kusikiliza hukumu kuwa majaji wamepitisha kifungo hicho, alimwambia jaji, ‘nakunywa sumu, mimi si mhalifu wa kivita’ huku washtakiwa wenzake wakimwangalia bila kuamini kinachotokea. Uhalifu huo wa kivita unatokana na vita ya mwaka 1992-95 baina ya Wacroatia wa Bosnia na Waislamu. Praljak alisimama na akainua mkono wake hadi kwenye kinywa chake, kisha akainamisha kichwa chake nyuma na kuonekana kunywa kitu kutoka katika kichupa kidogo. Jaji Mwandamizi Carmel Agius, mara moja alisitisha shughuli na gari la kuwabeba wagonjwa likaitwa. “Sawa,” alisema Jaji Agius na kuendelea: “Tunaahirisha, pazia tafadhali, usiondoe kichupa ambacho amekitumia alipokunywa kitu.” Mwandishi wa Shirika la Utangazaji la Uingereza (BBC) kutoka The Hague, Anna Holligan, alisema kuwa kabla ya pazia kurejeshwa, ukumbi wa mahakama ulionekana kujawa na mkanganyiko. Gari la kuwabeba wagonjwa lilifika baadaye nje ya ukumbi, huku helikopta ikiruka juu angani na wafanyakazi kadhaa wa uokoaji kuingia ukumbini na vifaa vyao. Zaidi ya saa moja baada ya tukio hilo, mlinzi mmoja aliliambia Shirika la Habari la Reuters kuwa Praljak alikuwa bado anatibiwa, lakini baadaye taarifa za vyombo vya habari zilisema amefariki dunia. Praljak, anadaiwa kutochukua hatua zozote akiwa kamanda wa wahudumu wakuu wa Jeshi la Walinzi wa Wacroatia wa Bosnia (HVO) wakati walipokuwa wakiwakamata Waislamu majira ya joto mwaka 1993. Aidha hakuchukua hatua hata baada ya kupewa taarifa kuwa mauaji yalikuwa yamepangwa, na mashambulio dhidi ya wafanyakazi wa mashirika ya kimataifa na kuharibiwa kwa daraja la kale la mji wa Mostar na misikiti. Mahakama hiyo, ambayo iliundwa 1993, itamaliza kazi  yake mwisho wa mwaka huu.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- THE HAGUE, UHOLANZI KIKAO cha kusikiliza rufaa iliyowasilishwa na washtakiwa wa uhalifu wa kivita mjini The Hague, Uholanzi kilisitishwa ghafla jana baada ya mmoja wa washtakiwa, Slobodan Praljak, kudaiwa kunywa sumu baada ya kusikiliza hukumu. Praljak (72), alikuwa mmoja wa viongozi sita wa zamani wa kisiasa na wa kijeshi wa Bosnia wenye asili ya Croatia, ambao walikuwa wanasikiliza uamuzi wa mwisho wa rufaa uliokuwa ukitolewa na Mahakama Maalumu ya Kimataifa ya Umoja wa Mataifa inayoshughulikia uhalifu uliofanyika Yugoslavia (ICTY) nchini hapa. Vyombo vya habari vya Croatia, vinasema mshtakiwa huyo alifariki dunia, lakini mahakama hiyo ya UN ilisema haiwezi kuthibitisha mara moja taarifa hizo. Alikuwa amehukumiwa kifungo cha miaka 20 mwaka 2013 kwa makosa ya uhalifu wa kivita yaliyotekelezwa katika mji wa Mostar. Baada ya kusikiliza hukumu kuwa majaji wamepitisha kifungo hicho, alimwambia jaji, ‘nakunywa sumu, mimi si mhalifu wa kivita’ huku washtakiwa wenzake wakimwangalia bila kuamini kinachotokea. Uhalifu huo wa kivita unatokana na vita ya mwaka 1992-95 baina ya Wacroatia wa Bosnia na Waislamu. Praljak alisimama na akainua mkono wake hadi kwenye kinywa chake, kisha akainamisha kichwa chake nyuma na kuonekana kunywa kitu kutoka katika kichupa kidogo. Jaji Mwandamizi Carmel Agius, mara moja alisitisha shughuli na gari la kuwabeba wagonjwa likaitwa. “Sawa,” alisema Jaji Agius na kuendelea: “Tunaahirisha, pazia tafadhali, usiondoe kichupa ambacho amekitumia alipokunywa kitu.” Mwandishi wa Shirika la Utangazaji la Uingereza (BBC) kutoka The Hague, Anna Holligan, alisema kuwa kabla ya pazia kurejeshwa, ukumbi wa mahakama ulionekana kujawa na mkanganyiko. Gari la kuwabeba wagonjwa lilifika baadaye nje ya ukumbi, huku helikopta ikiruka juu angani na wafanyakazi kadhaa wa uokoaji kuingia ukumbini na vifaa vyao. Zaidi ya saa moja baada ya tukio hilo, mlinzi mmoja aliliambia Shirika la Habari la Reuters kuwa Praljak alikuwa bado anatibiwa, lakini baadaye taarifa za vyombo vya habari zilisema amefariki dunia. Praljak, anadaiwa kutochukua hatua zozote akiwa kamanda wa wahudumu wakuu wa Jeshi la Walinzi wa Wacroatia wa Bosnia (HVO) wakati walipokuwa wakiwakamata Waislamu majira ya joto mwaka 1993. Aidha hakuchukua hatua hata baada ya kupewa taarifa kuwa mauaji yalikuwa yamepangwa, na mashambulio dhidi ya wafanyakazi wa mashirika ya kimataifa na kuharibiwa kwa daraja la kale la mji wa Mostar na misikiti. Mahakama hiyo, ambayo iliundwa 1993, itamaliza kazi  yake mwisho wa mwaka huu. ### Response: KIMATAIFA ### End

SERIKALI imetangaza kupunguza gharama za kurasimisha makazi  kutoka Sh 250,000 hadi 150,000 ili wananchi wa hali ya chini waweze kumudu gharama za urasimishaji. Uamuzi huu umetangazwa na Waziri wa Ardhi, Nyumba na Maendeleo ya Makazi, Wiliam Lukuvi ambaye amesisitiza kupunguza gharama hiyo kutasaidia kila mwenye kipande cha ardhi aweze kukilipia. Lukuvi anasema gharama zilizokuwa zinatozwa hapo awali na kampuni za upimaji ni kubwa ambazo  zilisababisha wananchi wengi kushindwa kuzimudu. Kwa mujibu wa Lukuvi, wananchi wengi wa hali ya chini wengi pia wameshindwa kununua viwanja vilivyopimwa na Serikali vyenye hati kutokana na uduni wa vipato. Tunakubaliana na uamuzi huu, kwa sababu kiwango hiki ni kikubwa kutokana na hali halisi ya uchumi ilivyobana, lakini busara hii inaweza kupunguza tatizo hili na kila mwenye kustahili kulipa atalipa kwa wakati. Kutoza kiwango hicho kikubwa ilikuwa ni kuwabebesha mzigo wananchi wa kawaida ambao bado wana wanatamani wafikie malengo. Lakini pia hali hii  imechangiwa na Serikali kushindwa kuweka mikakati ya aina hii mapema. Tunasema hivyo kwa sababu kuna maeneo iliacha maeneo mengi bila kupimwa na wananchi wakaamua kujenga majengo yao na kupelekewa huduma za maji, umeme na nyinginezo. Kosa hili  ni kubwa ambalo linasababisha leo hii wananchi wabebeshwe mzigo huu, wakati watu wa mipango  miji wapo na wanalipwa mishahara. Mipango miji ndiyo wanapaswa kutupiwa lawama zote hizi kwa sababu wapo wanaoishi maeneo hayo lakini hawakuchukua hatua za kuzuia. Kutokana na hali hiyo, Waziri Lukuvi bado ana kazi ya ziada ya kuhakikisha wananchi hawabebeshwi mzigo mkubwa, kama alivyosema kuwa amefanya utafiti na kubaini kuna kampuni za upimaji zinapata fedha nyingi. Kuhusu uwajibikaji ni muhimu Serikali ikasimamia suala hilo kwa dhati. Hii ni kutokana na maelezo ya waziri, ambapo hadi sasa kampuni zilizosajiliwa kwa upimaji ni zaidi ya 70, lakini zinazofanya vizuri ni chache. Inasikitisha kuona Waziri Lukuvi anasema wameshindwa kuchukua hatua kwa muda mrefu kuwafutia wapimaji wanaofanyakazi chini ya kiwango kwa sababu mkurugenzi wa upimaji alikuwa hajateuliwa. Huku ni kuhalalisha wapimaji hawa waendelee kuwaumiza Watanzania, jambo ambalo halikubaliki. Tunapenda kuona wapimaji wanafanya kazi zao kwa ufanisi ikiwa ni pamoja na kuhakikisha wanakamilisha hatua zote za upimaji hadi utoaji wa leseni za makazi kama sheria inavyowataka. Kwa kufanya hivyo kutasaidia kuondoa malalamiko yasiyokuwa ya msingi, huku kampuni ambazo zinafanya kazi chini ya kiwango zinachukuliwa hatua kali za kisheria. Katika hili, tunapenda kuwatahadharisha watumishi wa Serikali wanaomiliki kampuni za upimaji wasiwe mabingwa wa kukimbilia kupewa tenda, kwani wataanza hata kutumia vifaa vya ofisi kwa ajili ya masilahi yao binafsi. Tunasisitiza  hili kwa sababu wapo watumishi wasiokuwa waadilifu watatumia mwanya huo kujitajirisha mamilioni ya fedha kwa kutumia vifaa vya serikali hadi tenda hizi zitakapokamilika. Pia kwa kuwa kazi hii ni endelevu nchi nzima, inapaswa kusimamiwa na halmashauri zetu vizuri ili mwisho wa siku kila mwananchi aweze kupimiwa eneo lake ambalo litasaidia serikali kukusanya kodi kwa maendeleo ya taifa. Ni ukweli kwamba asilimia 70 ya wananchi wa kawaida hawalipi kodi,  hivyo urasimishaji na utoaji wa leseni za makazi utasaidia kuwatambua wamiliki wa vipande vya ardhi na mwisho wa siku Serikali itaongeza makusanyo ya kodi.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- SERIKALI imetangaza kupunguza gharama za kurasimisha makazi  kutoka Sh 250,000 hadi 150,000 ili wananchi wa hali ya chini waweze kumudu gharama za urasimishaji. Uamuzi huu umetangazwa na Waziri wa Ardhi, Nyumba na Maendeleo ya Makazi, Wiliam Lukuvi ambaye amesisitiza kupunguza gharama hiyo kutasaidia kila mwenye kipande cha ardhi aweze kukilipia. Lukuvi anasema gharama zilizokuwa zinatozwa hapo awali na kampuni za upimaji ni kubwa ambazo  zilisababisha wananchi wengi kushindwa kuzimudu. Kwa mujibu wa Lukuvi, wananchi wengi wa hali ya chini wengi pia wameshindwa kununua viwanja vilivyopimwa na Serikali vyenye hati kutokana na uduni wa vipato. Tunakubaliana na uamuzi huu, kwa sababu kiwango hiki ni kikubwa kutokana na hali halisi ya uchumi ilivyobana, lakini busara hii inaweza kupunguza tatizo hili na kila mwenye kustahili kulipa atalipa kwa wakati. Kutoza kiwango hicho kikubwa ilikuwa ni kuwabebesha mzigo wananchi wa kawaida ambao bado wana wanatamani wafikie malengo. Lakini pia hali hii  imechangiwa na Serikali kushindwa kuweka mikakati ya aina hii mapema. Tunasema hivyo kwa sababu kuna maeneo iliacha maeneo mengi bila kupimwa na wananchi wakaamua kujenga majengo yao na kupelekewa huduma za maji, umeme na nyinginezo. Kosa hili  ni kubwa ambalo linasababisha leo hii wananchi wabebeshwe mzigo huu, wakati watu wa mipango  miji wapo na wanalipwa mishahara. Mipango miji ndiyo wanapaswa kutupiwa lawama zote hizi kwa sababu wapo wanaoishi maeneo hayo lakini hawakuchukua hatua za kuzuia. Kutokana na hali hiyo, Waziri Lukuvi bado ana kazi ya ziada ya kuhakikisha wananchi hawabebeshwi mzigo mkubwa, kama alivyosema kuwa amefanya utafiti na kubaini kuna kampuni za upimaji zinapata fedha nyingi. Kuhusu uwajibikaji ni muhimu Serikali ikasimamia suala hilo kwa dhati. Hii ni kutokana na maelezo ya waziri, ambapo hadi sasa kampuni zilizosajiliwa kwa upimaji ni zaidi ya 70, lakini zinazofanya vizuri ni chache. Inasikitisha kuona Waziri Lukuvi anasema wameshindwa kuchukua hatua kwa muda mrefu kuwafutia wapimaji wanaofanyakazi chini ya kiwango kwa sababu mkurugenzi wa upimaji alikuwa hajateuliwa. Huku ni kuhalalisha wapimaji hawa waendelee kuwaumiza Watanzania, jambo ambalo halikubaliki. Tunapenda kuona wapimaji wanafanya kazi zao kwa ufanisi ikiwa ni pamoja na kuhakikisha wanakamilisha hatua zote za upimaji hadi utoaji wa leseni za makazi kama sheria inavyowataka. Kwa kufanya hivyo kutasaidia kuondoa malalamiko yasiyokuwa ya msingi, huku kampuni ambazo zinafanya kazi chini ya kiwango zinachukuliwa hatua kali za kisheria. Katika hili, tunapenda kuwatahadharisha watumishi wa Serikali wanaomiliki kampuni za upimaji wasiwe mabingwa wa kukimbilia kupewa tenda, kwani wataanza hata kutumia vifaa vya ofisi kwa ajili ya masilahi yao binafsi. Tunasisitiza  hili kwa sababu wapo watumishi wasiokuwa waadilifu watatumia mwanya huo kujitajirisha mamilioni ya fedha kwa kutumia vifaa vya serikali hadi tenda hizi zitakapokamilika. Pia kwa kuwa kazi hii ni endelevu nchi nzima, inapaswa kusimamiwa na halmashauri zetu vizuri ili mwisho wa siku kila mwananchi aweze kupimiwa eneo lake ambalo litasaidia serikali kukusanya kodi kwa maendeleo ya taifa. Ni ukweli kwamba asilimia 70 ya wananchi wa kawaida hawalipi kodi,  hivyo urasimishaji na utoaji wa leseni za makazi utasaidia kuwatambua wamiliki wa vipande vya ardhi na mwisho wa siku Serikali itaongeza makusanyo ya kodi. ### Response: KITAIFA ### End

BARCELONA, HISPANIA MSHAMBULIAJI wa timu ya Barcelona, Antoine Griezmann, ameweka wazi kuwa, kucheza soka ndani ya kikosi hicho sio kazi rahisi, lakini anaamini atapambana kuhakikisha anapigania nafasi kwenye kikosi cha kwanza. Staa huyo amejiunga na Barcelona wakati wa uhamisho wa kiangazi mwaka huu akitokea Atletico Madrid, lakini tangu kujiunga kwake bado hajaonesha kiwango ambacho wengi walitarajia kikuona. Hali hiyo inatokana na mabadiliko ya namba akiwa Atletico Madrid na Barcelona ni tofauti, hata hivyo kuna ushindani mkubwa wa namba. Katika michezo 11 aliyocheza msimu huu mchezaji huyo amefanikiwa kupachika manne ya Ligi Kuu nchini Hispania huku akitoa pasi tatu za mwisho, hivyo mashabiki wamedai mchezaji huyo bado yupo chini ya kiwango. Mashabiki waliamini ujio wa mchezaji huyo utakuwa na mchango mkubwa wa mafanikio ya timu huku akiweza kuziba nafasi ya aliyekuwa nyota wa timu hiyo Neymar Jr ambaye kwa sasa anakipiga katika klabu ya PSG. Kocha wa Barcelona, Ernesto Valverde, aliweka wazi kuwa kiwango cha Griezmann kitakuja kubadilika endapo atakubali kufuata misingi ya timu hiyo, lakini mkurugenzi wa michezo wa timu hiyo Eric Abidal amedai mchezaji huyo bado yupo chini ya kiwango. “Barcelona sio sehemu rahisi kucheza mpira, hii ni timu mpya kwangu, nimetoka kwenye timu nyingine ambayo niliizoea, nimekutana na mbinu mpya, nafasi nyingine ya kucheza, lakini haijalishi, huu ndio muda sahihi wa kupambana kwa ajili ya kupigania timu na kupigania namba yangu kikosini. “Ninajivunia maamuzi yangu ya kuwa hapa kwa sasa, ninaamini kila kitu kitakuwa sawa, lengo langu kwa sasa ni kuhakikisha ninakuwa mchezaji muhimu ndani ya kikosi, kucheza dakika nyingi, kufunga mabao mengi, kutoa pasi na kuifanya timu inafuzu michuano ya Ligi ya Mabingwa,” alisema mchezaji huyo.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- BARCELONA, HISPANIA MSHAMBULIAJI wa timu ya Barcelona, Antoine Griezmann, ameweka wazi kuwa, kucheza soka ndani ya kikosi hicho sio kazi rahisi, lakini anaamini atapambana kuhakikisha anapigania nafasi kwenye kikosi cha kwanza. Staa huyo amejiunga na Barcelona wakati wa uhamisho wa kiangazi mwaka huu akitokea Atletico Madrid, lakini tangu kujiunga kwake bado hajaonesha kiwango ambacho wengi walitarajia kikuona. Hali hiyo inatokana na mabadiliko ya namba akiwa Atletico Madrid na Barcelona ni tofauti, hata hivyo kuna ushindani mkubwa wa namba. Katika michezo 11 aliyocheza msimu huu mchezaji huyo amefanikiwa kupachika manne ya Ligi Kuu nchini Hispania huku akitoa pasi tatu za mwisho, hivyo mashabiki wamedai mchezaji huyo bado yupo chini ya kiwango. Mashabiki waliamini ujio wa mchezaji huyo utakuwa na mchango mkubwa wa mafanikio ya timu huku akiweza kuziba nafasi ya aliyekuwa nyota wa timu hiyo Neymar Jr ambaye kwa sasa anakipiga katika klabu ya PSG. Kocha wa Barcelona, Ernesto Valverde, aliweka wazi kuwa kiwango cha Griezmann kitakuja kubadilika endapo atakubali kufuata misingi ya timu hiyo, lakini mkurugenzi wa michezo wa timu hiyo Eric Abidal amedai mchezaji huyo bado yupo chini ya kiwango. “Barcelona sio sehemu rahisi kucheza mpira, hii ni timu mpya kwangu, nimetoka kwenye timu nyingine ambayo niliizoea, nimekutana na mbinu mpya, nafasi nyingine ya kucheza, lakini haijalishi, huu ndio muda sahihi wa kupambana kwa ajili ya kupigania timu na kupigania namba yangu kikosini. “Ninajivunia maamuzi yangu ya kuwa hapa kwa sasa, ninaamini kila kitu kitakuwa sawa, lengo langu kwa sasa ni kuhakikisha ninakuwa mchezaji muhimu ndani ya kikosi, kucheza dakika nyingi, kufunga mabao mengi, kutoa pasi na kuifanya timu inafuzu michuano ya Ligi ya Mabingwa,” alisema mchezaji huyo. ### Response: MICHEZO ### End

  NA WAANDISHI WETU – DAR ES SALAAM NYUMBA ya Mbunge wa Kigoma Mjini, Zitto Kabwe (ACT – Wazalendo), iliyopo eneo la Mwandiga mkoani Kigoma, imeteketea kwa moto. Picha za kuungua kwa nyumba ya mbunge huyo ambaye pia ni kiongozi wa ACT-Wazalendo, zilianza kusambaa jana jioni katika mitandao ya kijamii. Mbali na picha hizo, muda mfupi baadaye, Ofisa Habari wa chama hicho, Abdallah Hamisi, alisambaza taarifa ya tukio hilo kupitia mtandao wa kijamii wa WhatsApp. “Taarifa tulizozipokea ni kuwa nyumba ya kiongozi wa chama, ndugu Zitto Kabwe ya Mwandiga, Kigoma imeungua moto muda huu,” ulisomeka ujumbe huo. Pia ofisa huyo alisema Kamati ya Amani (Ulinzi na Usalama) ya chama hicho chini ya Mwenyekiti wake, Mohammed Babu, inafuatilia tukio hilo na kuahidi kuendelea kutoa taarifa. MTANZANIA Jumapili lilipomtafuta ofisa huyo kupata ufafanuzi zaidi, alisema tukio hilo limetokea wakati Zitto akiwa safarini kutoka mkoani humo. “Bado naendelea kuwasiliana na watu wa uko, sijapata taarifa zaidi. Lakini hata Zitto mwenyewe hakuwepo, yupo safarini anaenda mkoa mwingine,” alisema. Akithibitisha kutokea kwa tukio hilo, Kamanda wa Polisi Mkoa wa Kigoma, Frednand Mtui, alisema kuwa moto huo umetetekeza vitu vyote isipokuwa jenereta lililookolewa na watu waliokuwamo. Alisema tayari maofisa wa polisi na Jeshi la Zimamoto na Uokoaji wamekwenda eneo la tukio na kuanza uchunguzi ili kujua chanzo cha moto huo. “Taarifa ya awali ni hiyo, nyumba imeteketea yote na vitu vilivyokuwemo, lakini hakuna taarifa ya kujeruhiwa au kuungua kwa mtu, tunafanya uchunguzi kujua chanzo,” alisema Kamanda Mtui. Pia alisema Zitto ana nyumba mbili zilizopo katika eneo moja na kwamba iliyoungua ni ndogo wakati kubwa imesalimika. Alisema Zitto aliondoka jana nyumbani kwake na kumwacha mlinzi anayetambulika kwa jina la Norbert Joseph ambaye saa 10 jioni alianza kuona moshi ukifuka. Kamanda Mtui alisema baada ya kuona moshi huo unazidi, mlinzi huyo aliita zimamoto kutoka Kigoma iliyofika na kukuta nyumba na samani vyote vimeteketea.   Malumbano ya Zitto na Ndugai Awali kabla taarifa ya tukio hilo, Zitto alisema Spika wa Bunge, Job Ndugai, amemwadhibu kabla ya kusikilizwa na Kamati ya Maadili. Pia alisema hataki malumbano na Ndugai kwa sababu ameshatoa maoni yake. Zitto alitoa kauli hiyo jana baada ya gazeti hili kutaka ufafanuzi wa baada ya Ndugai kukaririwa na Kituo cha Televisheni cha Azam akisema kwamba hata kama hakuna kanuni iliyoandikwa, lakini akiwa kama kiongozi wa Bunge anao uwezo wa kumnyamazisha Zitto kwa muda wote bungeni. Katika maelezo yake kwa gazeti hili, Zitto, alisema hana maoni mengine dhidi ya kauli ya Ndugai kwa sababu ameishapelekwa katika Kamati ya Bunge ya Haki, Maadili na Madaraka ya Bunge. “Mimi sitaki malumbano na Spika. Nimeishatoa maoni yangu na ameishaamua kunipeleka Kamati ya Maadili na wakati huo huo kashaamua adhabu kabla hata sijasikilizwa. Sasa nimjibu nini tena? Nitatoa maelezo yangu Kamati ya Maadili,” alisema Zitto. Wakati akihojiwa na Azam Tv kuhusu tathmini ya kikao cha nane cha Bunge la 11, Ndugai, aliulizwa na mwandishi kuhusu kanuni zinazompa nafasi ya kumnyamazisha Zitto. Katika maelezo yake, Ndugai, alisema si kila kitu huandikwa katika masuala ya kikazi kwa sababu kiongozi wa kazi ana mamlaka makubwa na madaraka makubwa kuliko yaliyoandikwa. “Sio kila jambo lazima iwe kanuni, narudia tena nimesikia watu wakibishabisha, ninao uwezo, ninao uwezo, ninao uwezo kama Spika. Ukisoma kanuni za Bunge kuanzia ukurasa wa kwanza hadi wa mwisho ni Spika, Spika, Spika na zipo kanuni ambazo zinamruhusu Spika kwa kadiri anavyoona inafaa, kwa busara yake namna gani aongoze Bunge. “Huwezi kuwa unatukana Bunge, unamtukana huyo Spika halafu huyo huyo anakupa nafasi uzungumze, kwani yeye ni malaika? Mimi ni binadamu wa nyama kama binadamu mwingine. Kwa kadiri ambavyo unaninyanyasa na kunidhalilisha mbele ya watu na mimi nitatumia madaraka yangu na mamlaka niliyonayo ambayo nimepewa na nchi na nimepewa na Mungu kuona nini nifanye katika mamlaka niliyonayo,” alisema. Malumbano kati ya Ndugai na Zitto yalianza mapema wiki hii baada ya kiongozi huyo wa ACT–Wazalendo kudai kuwa Bunge limewekwa mfukoni na Serikali wakati alipotoa maoni kuhusu ripoti mbili za Kamati ya Bunge kuhusu biashara ya madini ya almasi na tanzanite. Kutokana na kauli hizo, Ndugai, aliagiza Zitto ahojiwe na Kamati ya Maadili huku akimshtaki kwa wapigakura wake kuwa licha ya mbunge wao kuwapo nchini, lakini hajafika bungeni kuwawakilisha na yeye (Spika) hana taarifa. Ndugai alisema bungeni kuwa ana uwezo wa kumpiga marufuku Zitto kuzungumza hadi miaka yote mitano iishe na hana pa kwenda, hawezi kuuliza swali la  nyongeza wala kuzungumza na hakuna atakachoweza kumfanya. Lakini Zitto alimjibu kupitia ujumbe alioutuma katika akaunti yake ya Twitter akisema: “Nimegundua Spika Ndugai ameibua mashtaka yangu ili kufunika ufuatiliaji wa wananchi kuhusu (Tundu) Lissu kupigwa risasi. Nimeamua sitawapa hilo.” Septemba 27, mwaka huu, Lissu ambaye ni Mbunge wa Singida Mashariki (Chadema) alipigwa risasi kati ya 28 hadi 32, mjini Dodoma alikokuwa akihudhuria vikao vya Bunge na sasa uko Nairobi nchini Kenya akitibiwa.   Taarifa hii imeandikwa na Evans Magege na Aziza Masoud    

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- --   NA WAANDISHI WETU – DAR ES SALAAM NYUMBA ya Mbunge wa Kigoma Mjini, Zitto Kabwe (ACT – Wazalendo), iliyopo eneo la Mwandiga mkoani Kigoma, imeteketea kwa moto. Picha za kuungua kwa nyumba ya mbunge huyo ambaye pia ni kiongozi wa ACT-Wazalendo, zilianza kusambaa jana jioni katika mitandao ya kijamii. Mbali na picha hizo, muda mfupi baadaye, Ofisa Habari wa chama hicho, Abdallah Hamisi, alisambaza taarifa ya tukio hilo kupitia mtandao wa kijamii wa WhatsApp. “Taarifa tulizozipokea ni kuwa nyumba ya kiongozi wa chama, ndugu Zitto Kabwe ya Mwandiga, Kigoma imeungua moto muda huu,” ulisomeka ujumbe huo. Pia ofisa huyo alisema Kamati ya Amani (Ulinzi na Usalama) ya chama hicho chini ya Mwenyekiti wake, Mohammed Babu, inafuatilia tukio hilo na kuahidi kuendelea kutoa taarifa. MTANZANIA Jumapili lilipomtafuta ofisa huyo kupata ufafanuzi zaidi, alisema tukio hilo limetokea wakati Zitto akiwa safarini kutoka mkoani humo. “Bado naendelea kuwasiliana na watu wa uko, sijapata taarifa zaidi. Lakini hata Zitto mwenyewe hakuwepo, yupo safarini anaenda mkoa mwingine,” alisema. Akithibitisha kutokea kwa tukio hilo, Kamanda wa Polisi Mkoa wa Kigoma, Frednand Mtui, alisema kuwa moto huo umetetekeza vitu vyote isipokuwa jenereta lililookolewa na watu waliokuwamo. Alisema tayari maofisa wa polisi na Jeshi la Zimamoto na Uokoaji wamekwenda eneo la tukio na kuanza uchunguzi ili kujua chanzo cha moto huo. “Taarifa ya awali ni hiyo, nyumba imeteketea yote na vitu vilivyokuwemo, lakini hakuna taarifa ya kujeruhiwa au kuungua kwa mtu, tunafanya uchunguzi kujua chanzo,” alisema Kamanda Mtui. Pia alisema Zitto ana nyumba mbili zilizopo katika eneo moja na kwamba iliyoungua ni ndogo wakati kubwa imesalimika. Alisema Zitto aliondoka jana nyumbani kwake na kumwacha mlinzi anayetambulika kwa jina la Norbert Joseph ambaye saa 10 jioni alianza kuona moshi ukifuka. Kamanda Mtui alisema baada ya kuona moshi huo unazidi, mlinzi huyo aliita zimamoto kutoka Kigoma iliyofika na kukuta nyumba na samani vyote vimeteketea.   Malumbano ya Zitto na Ndugai Awali kabla taarifa ya tukio hilo, Zitto alisema Spika wa Bunge, Job Ndugai, amemwadhibu kabla ya kusikilizwa na Kamati ya Maadili. Pia alisema hataki malumbano na Ndugai kwa sababu ameshatoa maoni yake. Zitto alitoa kauli hiyo jana baada ya gazeti hili kutaka ufafanuzi wa baada ya Ndugai kukaririwa na Kituo cha Televisheni cha Azam akisema kwamba hata kama hakuna kanuni iliyoandikwa, lakini akiwa kama kiongozi wa Bunge anao uwezo wa kumnyamazisha Zitto kwa muda wote bungeni. Katika maelezo yake kwa gazeti hili, Zitto, alisema hana maoni mengine dhidi ya kauli ya Ndugai kwa sababu ameishapelekwa katika Kamati ya Bunge ya Haki, Maadili na Madaraka ya Bunge. “Mimi sitaki malumbano na Spika. Nimeishatoa maoni yangu na ameishaamua kunipeleka Kamati ya Maadili na wakati huo huo kashaamua adhabu kabla hata sijasikilizwa. Sasa nimjibu nini tena? Nitatoa maelezo yangu Kamati ya Maadili,” alisema Zitto. Wakati akihojiwa na Azam Tv kuhusu tathmini ya kikao cha nane cha Bunge la 11, Ndugai, aliulizwa na mwandishi kuhusu kanuni zinazompa nafasi ya kumnyamazisha Zitto. Katika maelezo yake, Ndugai, alisema si kila kitu huandikwa katika masuala ya kikazi kwa sababu kiongozi wa kazi ana mamlaka makubwa na madaraka makubwa kuliko yaliyoandikwa. “Sio kila jambo lazima iwe kanuni, narudia tena nimesikia watu wakibishabisha, ninao uwezo, ninao uwezo, ninao uwezo kama Spika. Ukisoma kanuni za Bunge kuanzia ukurasa wa kwanza hadi wa mwisho ni Spika, Spika, Spika na zipo kanuni ambazo zinamruhusu Spika kwa kadiri anavyoona inafaa, kwa busara yake namna gani aongoze Bunge. “Huwezi kuwa unatukana Bunge, unamtukana huyo Spika halafu huyo huyo anakupa nafasi uzungumze, kwani yeye ni malaika? Mimi ni binadamu wa nyama kama binadamu mwingine. Kwa kadiri ambavyo unaninyanyasa na kunidhalilisha mbele ya watu na mimi nitatumia madaraka yangu na mamlaka niliyonayo ambayo nimepewa na nchi na nimepewa na Mungu kuona nini nifanye katika mamlaka niliyonayo,” alisema. Malumbano kati ya Ndugai na Zitto yalianza mapema wiki hii baada ya kiongozi huyo wa ACT–Wazalendo kudai kuwa Bunge limewekwa mfukoni na Serikali wakati alipotoa maoni kuhusu ripoti mbili za Kamati ya Bunge kuhusu biashara ya madini ya almasi na tanzanite. Kutokana na kauli hizo, Ndugai, aliagiza Zitto ahojiwe na Kamati ya Maadili huku akimshtaki kwa wapigakura wake kuwa licha ya mbunge wao kuwapo nchini, lakini hajafika bungeni kuwawakilisha na yeye (Spika) hana taarifa. Ndugai alisema bungeni kuwa ana uwezo wa kumpiga marufuku Zitto kuzungumza hadi miaka yote mitano iishe na hana pa kwenda, hawezi kuuliza swali la  nyongeza wala kuzungumza na hakuna atakachoweza kumfanya. Lakini Zitto alimjibu kupitia ujumbe alioutuma katika akaunti yake ya Twitter akisema: “Nimegundua Spika Ndugai ameibua mashtaka yangu ili kufunika ufuatiliaji wa wananchi kuhusu (Tundu) Lissu kupigwa risasi. Nimeamua sitawapa hilo.” Septemba 27, mwaka huu, Lissu ambaye ni Mbunge wa Singida Mashariki (Chadema) alipigwa risasi kati ya 28 hadi 32, mjini Dodoma alikokuwa akihudhuria vikao vya Bunge na sasa uko Nairobi nchini Kenya akitibiwa.   Taarifa hii imeandikwa na Evans Magege na Aziza Masoud     ### Response: KITAIFA ### End

Na Derick Milton, Simiyu. Serikali imempongeza mwekezaji wa kiwanda cha kuchambua pamba Alliance Ginnery kilichopo Wilayani Bariadi Mkoa wa Simiyu kwa kujenga chuo cha ufundi kisha kukibadhi serikali. Kiwanda hicho kilichopo katika kijiji cha Kasori Wilayani humo, kimeweza kujenga chuo hicho kwenye kijiji hicho ambacho kitakuwa na kozi za ufundi selemala, uchomeleaji, fundi mwashi, hotel, pamoja na ushonaji. Akiweka jiwe la Msingi ujenzi wa chuo hicho Mkuu wa Wilaya hiyo Festo Kiswaga alimpongeza mwekezaji huyo, huku akibainisha kuwa ni jambo la kipekee mwekezaji kujenga chuo kisha kukikabidhi serikali. ” Ni wawekezaji wachache sana wanaoweza kufanya hivi, alikuwa na uwezo wa kujenga na kukiendesha mwenyewe na kuwatoza wananchi wanaotaka kuleta vijana wao wapate ujuzi, lakini huyu katoa bure kwa wananchi na serikali iweze kukisimamia” Alisema Kiswaga. Awali akisoma taarifa ya ujenzi wa chuo hicho Mtendaji wa kata ya Kasori Gindu Ntemi alisema kuwa hadi kukamilika kwake chuo hicho kitagharimu kiasi cha sh.180 ambapo mwekezaji huyo amenunua pia pamoja na vifaa vya kutumika katika ufundishaji ikiwemo vyerehani. Diwani wa Kata hiyo Mayala Lucas alisema kuwa mwekezaji huyo ameebdelea kuwa msaada mkubwa kwa wananchi wa kata hiyo kwani ametumia zaidi ya sh.Milioni 800 kuwasaidia katika huduma mbalimbali za kijamii. Lucas alisema kuwa chuo hicho kinaenda kutatua changamoto ya ukosefu wa ajira kwa vijana kwani wengi wao wanahitimi kidato cha nne na darasa la saba lakini hawana sehemu ya kujipatia ujuzi.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Derick Milton, Simiyu. Serikali imempongeza mwekezaji wa kiwanda cha kuchambua pamba Alliance Ginnery kilichopo Wilayani Bariadi Mkoa wa Simiyu kwa kujenga chuo cha ufundi kisha kukibadhi serikali. Kiwanda hicho kilichopo katika kijiji cha Kasori Wilayani humo, kimeweza kujenga chuo hicho kwenye kijiji hicho ambacho kitakuwa na kozi za ufundi selemala, uchomeleaji, fundi mwashi, hotel, pamoja na ushonaji. Akiweka jiwe la Msingi ujenzi wa chuo hicho Mkuu wa Wilaya hiyo Festo Kiswaga alimpongeza mwekezaji huyo, huku akibainisha kuwa ni jambo la kipekee mwekezaji kujenga chuo kisha kukikabidhi serikali. ” Ni wawekezaji wachache sana wanaoweza kufanya hivi, alikuwa na uwezo wa kujenga na kukiendesha mwenyewe na kuwatoza wananchi wanaotaka kuleta vijana wao wapate ujuzi, lakini huyu katoa bure kwa wananchi na serikali iweze kukisimamia” Alisema Kiswaga. Awali akisoma taarifa ya ujenzi wa chuo hicho Mtendaji wa kata ya Kasori Gindu Ntemi alisema kuwa hadi kukamilika kwake chuo hicho kitagharimu kiasi cha sh.180 ambapo mwekezaji huyo amenunua pia pamoja na vifaa vya kutumika katika ufundishaji ikiwemo vyerehani. Diwani wa Kata hiyo Mayala Lucas alisema kuwa mwekezaji huyo ameebdelea kuwa msaada mkubwa kwa wananchi wa kata hiyo kwani ametumia zaidi ya sh.Milioni 800 kuwasaidia katika huduma mbalimbali za kijamii. Lucas alisema kuwa chuo hicho kinaenda kutatua changamoto ya ukosefu wa ajira kwa vijana kwani wengi wao wanahitimi kidato cha nne na darasa la saba lakini hawana sehemu ya kujipatia ujuzi. ### Response: KITAIFA ### End

CHAMA cha Mabunge ya Jumuiya ya Madola (CPA) kimeibana serikali ya Afrika Kusini, kikiitaka iwalinde raia wa mataifa ya Afrika wanaoshambuliwa, kuuawa na kuharibiwa mali katika mashambulizi ya kibaguzi.Msimamo huo wa CPA ulitangazwa bungeni jana na Spika wa Bunge la Tanzania Job Ndugai alipozungumzia maazimio ya Mkutano wa Mabunge wanachama wa CPA uliomalizika Zanzibar hivi karibuni. Ndugai alisema wanachama na washiriki wa mkutano huo aliosema umekuwa na mafanikio makubwa kwa kuhudhuriwa na idadi kubwa ya washiriki kuliko miaka mingine, wamesaini azimio maalumu kuhusiana na msimamo wao huo.“Tumesaini andiko la pamoja lenye tamko ya kulaani na kupinga mauaji yanayofanyika Afrika Kusini yanayojulikana kama Xenophobia (Ubaguzi kwa wageni). Tumepinga vikali ukatili huu unaofanywa kwa Waafrika wenzetu. Tumewataka viongozi wa serikali ya Afrika Kusini kuchukua hatua za haraka za kuwalinda raia wa kigeni kutoka mataifa ya Afrika,” alisema Ndugai. Alieleza kuwa jambo la kusikitisha zaidi ni kuwa raia hao wa Afrika Kusini hawaui wazungu, wala wahindi au wageni wengine weupe bali walengwa ni waafrika.“yaani waafrika sasa tunauana wenyewe kwa wenyewe,” Alisema ukatili na unyama unaoendelea kufanywa na raia hao wa Afrika Kusini hauwezi kuachwa ukaendelea kuota mizizi na ndio sababu wabunge wa CPA wameamua kufikisha andiko lao kwa viongozi wa Afrika Kusini.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- CHAMA cha Mabunge ya Jumuiya ya Madola (CPA) kimeibana serikali ya Afrika Kusini, kikiitaka iwalinde raia wa mataifa ya Afrika wanaoshambuliwa, kuuawa na kuharibiwa mali katika mashambulizi ya kibaguzi.Msimamo huo wa CPA ulitangazwa bungeni jana na Spika wa Bunge la Tanzania Job Ndugai alipozungumzia maazimio ya Mkutano wa Mabunge wanachama wa CPA uliomalizika Zanzibar hivi karibuni. Ndugai alisema wanachama na washiriki wa mkutano huo aliosema umekuwa na mafanikio makubwa kwa kuhudhuriwa na idadi kubwa ya washiriki kuliko miaka mingine, wamesaini azimio maalumu kuhusiana na msimamo wao huo.“Tumesaini andiko la pamoja lenye tamko ya kulaani na kupinga mauaji yanayofanyika Afrika Kusini yanayojulikana kama Xenophobia (Ubaguzi kwa wageni). Tumepinga vikali ukatili huu unaofanywa kwa Waafrika wenzetu. Tumewataka viongozi wa serikali ya Afrika Kusini kuchukua hatua za haraka za kuwalinda raia wa kigeni kutoka mataifa ya Afrika,” alisema Ndugai. Alieleza kuwa jambo la kusikitisha zaidi ni kuwa raia hao wa Afrika Kusini hawaui wazungu, wala wahindi au wageni wengine weupe bali walengwa ni waafrika.“yaani waafrika sasa tunauana wenyewe kwa wenyewe,” Alisema ukatili na unyama unaoendelea kufanywa na raia hao wa Afrika Kusini hauwezi kuachwa ukaendelea kuota mizizi na ndio sababu wabunge wa CPA wameamua kufikisha andiko lao kwa viongozi wa Afrika Kusini. ### Response: KITAIFA ### End

Theresia Gasper – Dar es Salaam KOCHA Mkuu wa Yanga, Luc Eymael, amesema  kikosi chake hicho bado hakijaukosha moyo wake kutokana na kupata ushindi wa mabao kiduchu. Akizungumza baada ya mchezo wao wa Ligi Kuu Tanzania Bara na Ruvu Shooting kumalizika juzi na Yanga kushinda bao 1-0 lililofunga na straika David Molinga, kocha huyo raia wa Ubelgiji anaamini washambuliaji wake wakiongeza umakini, timu yake itashinda kwa idadi kubwa ya mabao kwenye michezo yao. Alitolea mfano kwa kusema walistahili kupata ushindi mkubwa zaidi katika mchezo wao na  Shooting, kutokana na kutengeneza nafasi nyingi ambazo hata hivyo hawakuweza kuzigeuza kuwa mabao. “Tumepata ushindi lakini sio ninaoutaka mimi,  bado safu yangu ya ushambuliaji ina kosa umakini, licha ya timu kutengeneza nafasi nyingi za kufunga, tatozo lipo kwenye umaliziaji. “Nina kazi kubwa ya kufanya kuhakikisha tatizo hilo linaondoka na timu inashinda mabao ya kutosha,” alisema. Alisema anahitaji timu yake ipate mabao mengi dhidi ya wapinzani wao,  ukizingatia hakuna mechi rahisi miongoni mwa timu wanazokutana nazo katika ligi hiyo. Hata hivyo,  Eymael hakusita kumwagia sifa mlinda mlango wa Ruvu Shooting, Mohamed Mkaka aliyesimama langoni kwenye mchezo huo  kwa kuokoa michomo mingi ya hatari iliyoelekezwa kwao na washambuliaji wake. “Tulitakiwa kushinda mabao hata zaidi ya matatu, hata hivyo nampongeza kipa wa Ruvu(Makaka) kwani aliweza kuokoa mashuti ya hatari yaliyopigwa na wachezaji wangu na kufanya tupate ushindi wa bao 1-0,” alisema. Katika mchezo huo, Makaka aliokoa mipira miwili  ya hatari ya Molinga na mmoja wa Yikpe Gislain ambayo kama si uhodari wake ingekuwa mabao. Washambuliaji hao wawili ambao wamekuwa wakianza kwa kupokezana, kwa sasa ndio tegemeo katika kikosi cha Yanga, ambapo Molinga amefunga mabao saba, huku Yikpe alisajiliwa dirisha dogo akifunga bao moja. Yanga inakamata nafasi ya tatu kwenye msimamo wa Ligi Ku,  ikijikusanyia pointi 37, katika michezo 18 iliyocheza, ikishinda11, sare tatu na kupoteza michezo minne.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Theresia Gasper – Dar es Salaam KOCHA Mkuu wa Yanga, Luc Eymael, amesema  kikosi chake hicho bado hakijaukosha moyo wake kutokana na kupata ushindi wa mabao kiduchu. Akizungumza baada ya mchezo wao wa Ligi Kuu Tanzania Bara na Ruvu Shooting kumalizika juzi na Yanga kushinda bao 1-0 lililofunga na straika David Molinga, kocha huyo raia wa Ubelgiji anaamini washambuliaji wake wakiongeza umakini, timu yake itashinda kwa idadi kubwa ya mabao kwenye michezo yao. Alitolea mfano kwa kusema walistahili kupata ushindi mkubwa zaidi katika mchezo wao na  Shooting, kutokana na kutengeneza nafasi nyingi ambazo hata hivyo hawakuweza kuzigeuza kuwa mabao. “Tumepata ushindi lakini sio ninaoutaka mimi,  bado safu yangu ya ushambuliaji ina kosa umakini, licha ya timu kutengeneza nafasi nyingi za kufunga, tatozo lipo kwenye umaliziaji. “Nina kazi kubwa ya kufanya kuhakikisha tatizo hilo linaondoka na timu inashinda mabao ya kutosha,” alisema. Alisema anahitaji timu yake ipate mabao mengi dhidi ya wapinzani wao,  ukizingatia hakuna mechi rahisi miongoni mwa timu wanazokutana nazo katika ligi hiyo. Hata hivyo,  Eymael hakusita kumwagia sifa mlinda mlango wa Ruvu Shooting, Mohamed Mkaka aliyesimama langoni kwenye mchezo huo  kwa kuokoa michomo mingi ya hatari iliyoelekezwa kwao na washambuliaji wake. “Tulitakiwa kushinda mabao hata zaidi ya matatu, hata hivyo nampongeza kipa wa Ruvu(Makaka) kwani aliweza kuokoa mashuti ya hatari yaliyopigwa na wachezaji wangu na kufanya tupate ushindi wa bao 1-0,” alisema. Katika mchezo huo, Makaka aliokoa mipira miwili  ya hatari ya Molinga na mmoja wa Yikpe Gislain ambayo kama si uhodari wake ingekuwa mabao. Washambuliaji hao wawili ambao wamekuwa wakianza kwa kupokezana, kwa sasa ndio tegemeo katika kikosi cha Yanga, ambapo Molinga amefunga mabao saba, huku Yikpe alisajiliwa dirisha dogo akifunga bao moja. Yanga inakamata nafasi ya tatu kwenye msimamo wa Ligi Ku,  ikijikusanyia pointi 37, katika michezo 18 iliyocheza, ikishinda11, sare tatu na kupoteza michezo minne. ### Response: MICHEZO ### End

Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) katika mkoa wa Dodoma imevitaka vyuo vikuu vyote mkoani humo kuhakikisha huduma zinazotolewa ndani ya vyuo ziwe zimesajiliwa, zinalipiwa kodi na zinatumia Mashine za Kielektroniki (EDF).Akitoa taarifa ya utendaji wa TRA katika Mkoa wa Dodoma kwenye kikao cha wajumbe wa Jukwaa la Wadau wa Kodi mkoani humo, Meneja wa TRA Mkoa wa Dodoma, Kabula Mwemezi alisema huduma zinazotolewa vyuoni humo zinatakiwa kusajiliwa.Alizitaja huduma zinazotakiwa kusajiliwa ni za kumbi za mikutano, huduma za wapishi, wapambaji, hosteli binafsi na nyingine nyingi.Mwemezi pia aliwaomba wakurugenzi wa halmashauri zote nane za mkoa huo za Bahi, Kondoa Mji na Vijijini, Chemba, Kongwa, Mpwapwa, Jiji na Chamwino kuhakikisha wana orodha ya wazabuni, wenye hati za udhibitisho wa Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT) na EDF.Alisema pia halmashauri hizo zihakikishe zinazuia na kuwasilisha kodi ya zuio kwa kila malipo yanayofanywa na ofisi za wakurugenzi.Alimwomba Ofisa Elimu Mkoa kusimamia shule zote za binafsi mkoani humo zilizosajiliwa na kuhakikisha zinatumia mashine za EDF katika makusanyo mbalimbali wanayofanya.“Nawaomba maofisa ushirika wote mkoani kuhakikisha wanaipatia mamlaka ya mapato orodha ya Vyama vya Akiba na Mikopo (Saccos) na vyama vya ushirika vilivyosajiliwa katika halmashauri zote,” alisema.Mwemezi pia aliwaomba wakuu wa vikosi vya Jeshi, Wakala wa Barabara (Tanroads) na Wakala wa Barabara za Vijijini na Mjini (Tarura), kutoa kwa mamlaka hiyo orodha ya wazabuni wanaofanya kazi nao, ili waoneshe vithibitisho vya kodi VAT, EDF, kodi ya zuio.Akifungua kikao cha wajumbe wa Jukwaa la Wadau wa Kodi Mkoa wa Dodoma, Mkuu wa Mkoa wa Dodoma, Dk Binilith Mahenge alitaka TRA kuongeza mapato wakishirikiana na taasisi na wafanyabiashara kulipa kodi kwa hiari.Alisema jukwaa hilo ni muhimu kuhakikisha Mkoa wa Dodoma unaendeleza rekodi ya kuongoza katika kukusanya mapato kwa wingi kupitia Halmashauri ya Jiji au kupitia TRA.Aliwataka wadau kushirikiana na TRA kufikia malengo waliyoweka hasa kipindi cha pili cha mwaka huu hadi kufikia Juni mwaka huu na kuvuka malengo ya kukusanya Sh bilioni 67.Katika kuhakikisha mikutano ya Jukwaa hilo inafanyika bila kukosa, pia lilimchagua Makamu wa Mwenyekiti, Deus Nyabiri ili kumsaidia Mwenyekiti wake ambaye ni Mkuu wa Mkoa katika kuendesha mikutano ya jukwaa hilo inayofanyika mara mbili kwa mwaka.Mkoa wa Dodoma hadi kufikia Desemba 31, mwaka jana umesajili walipa kodi 106,847 ambapo kati yao, wafanyabiashara 83,0004 ni hai, wanaobaki si hai, haijulikani wanakofanyia.

UCHUMI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) katika mkoa wa Dodoma imevitaka vyuo vikuu vyote mkoani humo kuhakikisha huduma zinazotolewa ndani ya vyuo ziwe zimesajiliwa, zinalipiwa kodi na zinatumia Mashine za Kielektroniki (EDF).Akitoa taarifa ya utendaji wa TRA katika Mkoa wa Dodoma kwenye kikao cha wajumbe wa Jukwaa la Wadau wa Kodi mkoani humo, Meneja wa TRA Mkoa wa Dodoma, Kabula Mwemezi alisema huduma zinazotolewa vyuoni humo zinatakiwa kusajiliwa.Alizitaja huduma zinazotakiwa kusajiliwa ni za kumbi za mikutano, huduma za wapishi, wapambaji, hosteli binafsi na nyingine nyingi.Mwemezi pia aliwaomba wakurugenzi wa halmashauri zote nane za mkoa huo za Bahi, Kondoa Mji na Vijijini, Chemba, Kongwa, Mpwapwa, Jiji na Chamwino kuhakikisha wana orodha ya wazabuni, wenye hati za udhibitisho wa Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT) na EDF.Alisema pia halmashauri hizo zihakikishe zinazuia na kuwasilisha kodi ya zuio kwa kila malipo yanayofanywa na ofisi za wakurugenzi.Alimwomba Ofisa Elimu Mkoa kusimamia shule zote za binafsi mkoani humo zilizosajiliwa na kuhakikisha zinatumia mashine za EDF katika makusanyo mbalimbali wanayofanya.“Nawaomba maofisa ushirika wote mkoani kuhakikisha wanaipatia mamlaka ya mapato orodha ya Vyama vya Akiba na Mikopo (Saccos) na vyama vya ushirika vilivyosajiliwa katika halmashauri zote,” alisema.Mwemezi pia aliwaomba wakuu wa vikosi vya Jeshi, Wakala wa Barabara (Tanroads) na Wakala wa Barabara za Vijijini na Mjini (Tarura), kutoa kwa mamlaka hiyo orodha ya wazabuni wanaofanya kazi nao, ili waoneshe vithibitisho vya kodi VAT, EDF, kodi ya zuio.Akifungua kikao cha wajumbe wa Jukwaa la Wadau wa Kodi Mkoa wa Dodoma, Mkuu wa Mkoa wa Dodoma, Dk Binilith Mahenge alitaka TRA kuongeza mapato wakishirikiana na taasisi na wafanyabiashara kulipa kodi kwa hiari.Alisema jukwaa hilo ni muhimu kuhakikisha Mkoa wa Dodoma unaendeleza rekodi ya kuongoza katika kukusanya mapato kwa wingi kupitia Halmashauri ya Jiji au kupitia TRA.Aliwataka wadau kushirikiana na TRA kufikia malengo waliyoweka hasa kipindi cha pili cha mwaka huu hadi kufikia Juni mwaka huu na kuvuka malengo ya kukusanya Sh bilioni 67.Katika kuhakikisha mikutano ya Jukwaa hilo inafanyika bila kukosa, pia lilimchagua Makamu wa Mwenyekiti, Deus Nyabiri ili kumsaidia Mwenyekiti wake ambaye ni Mkuu wa Mkoa katika kuendesha mikutano ya jukwaa hilo inayofanyika mara mbili kwa mwaka.Mkoa wa Dodoma hadi kufikia Desemba 31, mwaka jana umesajili walipa kodi 106,847 ambapo kati yao, wafanyabiashara 83,0004 ni hai, wanaobaki si hai, haijulikani wanakofanyia. ### Response: UCHUMI ### End

RAIS John Magufuli amewaagiza viongozi wa Wizara ya Madini na Wizara ya Fedha na Mpango kutafuta njia nzuri ya kuongeza mapato kupitia madini yanayozalishwa hapa nchini.Pia amekemea wizi ambao umekuwa ukifanywa na baadhi ya viongozi wasiokuwa wazalendo wakiwemo polisi huku akiagiza viongozi hao wapendekeze viwango vya tozo za kodi na ushuru vitakavyowavutia wadau kulipa tozo hizo badala ya kukwepa. Alitoa maagizo hayo katika Kituo cha Kimataifa cha Mikutano cha Julius Nyerere jijini Dar es Salaam jana baada ya kupokea maoni ya wachimbaji wadogo, wafanyabiashara na wadau wengine wa sekta ya madini wanaokutana kwa siku mbili kituo hapo kwa lengo la kujadili masuala mbalimbali yahusuyo madini.Katika maoni yao, wadau hao wa madini nao walimweleza Rais Magufuli kuwa tozo kubwa na nyingi zilizowekwa katika madini hasa dhahabu zimesababisha wachimbaji wadogo na kati na wafanyabiashara wengi kukwepa kuuza madini yao katika utaratibu rasmi, hali inayosababisha zaidi ya asilimia 90 ya dhahabu inayozalishwa hapa nchini kutoroshwa na hivyo kusababisha serikali kukosa mapato.Walizitaja tozo hizo kuwa ni Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT) inayotozwa kwa asilimia 18, kodi ya zuio ya asilimia 5, kodi ya ukaguzi ya asilimia 1, ushuru wa huduma wa asilimia 0.3, mrahaba wa asilimia 6 na hivyo kufanya jumla ya tozo kuwa asilimia 30.3, na baadaye wanatozwa kodi ya kampuni kwa mwaka ambayo ni asilimia 30 ya faida.Aidha, wadau hao wameomba wataalamu na viongozi wa madini wawe karibu na wachimbaji ili kujua uhalisia uchimbaji na biashara yake, kutafuta suluhisho la madini yaliyozuiliwa kusafirishwa nje ya nchi kutokana na kukosekana kwa mitambo ya kuchakatia, kupunguza gharama za leseni, kuanzisha vituo vya masoko ya madini, kupata bei elekezi ya madini ya viwanda na ujenzi na Benki Kuu ya Tanzania (BOT) kununua dhahabu.Rais Magufuli alisema Serikali itakuwa tayari kufanyia kazi mapendekezo ya wadau hao yenye lengo la kuongeza ukusanyaji wa mapato ikiwemo kupeleka bungeni marekebisho ya sheria zinazohusu tozo za madini ili nchi iweze kunufaika na rasilimali hiyo, tofauti na sasa ambapo utoroshaji wa madini, ukwepaji wa kodi na wizi vinasababisha madini ya Tanzania kuzinufaisha nchi nyingine.Alimtaka Waziri wa Madini, Doto Biteko kuhakikisha anachukua hatua za haraka za kufanya mabadiliko katika maeneo yote yaliyoonesha udhaifu ndani ya wizara hiyo ikiwemo kuwaondoa viongozi na wataalamu ambao wamekuwa chanzo cha upotevu wa mapato ya Serikali, kutafuta wawekezaji watakaojenga viwanda vya kuchenjua na kuchakata madini na kuanzisha vituo vya kuuzia madini.Alitoa siku 30 kwa Waziri Biteko kuhakikisha ukuta wa kuzunguka madini ya Tanzanite wa Mererani unawekewa kamera za ulinzi na vifaa vya ukaguzi kwa wanaoingia na kutoka katika eneo hilo, pamoja na kuondoa sharti linalowataka vijana wenye ajira ndio waruhusiwe kuingia, hali iliyosababisha kuwepo malalamiko kuwa linasababisha vijana wasio na ajira kuingia kwa kuruka ukuta na kuwepo uhaba wa wachimbaji migodini.Pia alimuagiza Waziri Biteko kuhakikisha maeneo yote ya madini ambayo yanashikiliwa na watu bila kufanyiwa kazi yananyang’anywa ili wapewe wachimbaji ambao wapo tayari kuchimba madini, kwa kutoa kipaumbele kwa wachimbaji wadogo na wa kati ambao wametajwa kufikia milioni sita. Mkutano huo ulihudhuriwa na viongozi mbalimbali wakiwemo Makamu wa Rais, Samia Suluhu Hassan, Waziri Biteko, Waziri wa Fedha na Mipango Philip Mpango, baadhi ya Wakuu wa Mikoa, Makatibu Wakuu, viongozi wakuu wa vyombo vya ulinzi na usalama, wajumbe wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Nishati na Madini, viongozi wa dini na viongozi wa vyama vya siasa.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- RAIS John Magufuli amewaagiza viongozi wa Wizara ya Madini na Wizara ya Fedha na Mpango kutafuta njia nzuri ya kuongeza mapato kupitia madini yanayozalishwa hapa nchini.Pia amekemea wizi ambao umekuwa ukifanywa na baadhi ya viongozi wasiokuwa wazalendo wakiwemo polisi huku akiagiza viongozi hao wapendekeze viwango vya tozo za kodi na ushuru vitakavyowavutia wadau kulipa tozo hizo badala ya kukwepa. Alitoa maagizo hayo katika Kituo cha Kimataifa cha Mikutano cha Julius Nyerere jijini Dar es Salaam jana baada ya kupokea maoni ya wachimbaji wadogo, wafanyabiashara na wadau wengine wa sekta ya madini wanaokutana kwa siku mbili kituo hapo kwa lengo la kujadili masuala mbalimbali yahusuyo madini.Katika maoni yao, wadau hao wa madini nao walimweleza Rais Magufuli kuwa tozo kubwa na nyingi zilizowekwa katika madini hasa dhahabu zimesababisha wachimbaji wadogo na kati na wafanyabiashara wengi kukwepa kuuza madini yao katika utaratibu rasmi, hali inayosababisha zaidi ya asilimia 90 ya dhahabu inayozalishwa hapa nchini kutoroshwa na hivyo kusababisha serikali kukosa mapato.Walizitaja tozo hizo kuwa ni Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT) inayotozwa kwa asilimia 18, kodi ya zuio ya asilimia 5, kodi ya ukaguzi ya asilimia 1, ushuru wa huduma wa asilimia 0.3, mrahaba wa asilimia 6 na hivyo kufanya jumla ya tozo kuwa asilimia 30.3, na baadaye wanatozwa kodi ya kampuni kwa mwaka ambayo ni asilimia 30 ya faida.Aidha, wadau hao wameomba wataalamu na viongozi wa madini wawe karibu na wachimbaji ili kujua uhalisia uchimbaji na biashara yake, kutafuta suluhisho la madini yaliyozuiliwa kusafirishwa nje ya nchi kutokana na kukosekana kwa mitambo ya kuchakatia, kupunguza gharama za leseni, kuanzisha vituo vya masoko ya madini, kupata bei elekezi ya madini ya viwanda na ujenzi na Benki Kuu ya Tanzania (BOT) kununua dhahabu.Rais Magufuli alisema Serikali itakuwa tayari kufanyia kazi mapendekezo ya wadau hao yenye lengo la kuongeza ukusanyaji wa mapato ikiwemo kupeleka bungeni marekebisho ya sheria zinazohusu tozo za madini ili nchi iweze kunufaika na rasilimali hiyo, tofauti na sasa ambapo utoroshaji wa madini, ukwepaji wa kodi na wizi vinasababisha madini ya Tanzania kuzinufaisha nchi nyingine.Alimtaka Waziri wa Madini, Doto Biteko kuhakikisha anachukua hatua za haraka za kufanya mabadiliko katika maeneo yote yaliyoonesha udhaifu ndani ya wizara hiyo ikiwemo kuwaondoa viongozi na wataalamu ambao wamekuwa chanzo cha upotevu wa mapato ya Serikali, kutafuta wawekezaji watakaojenga viwanda vya kuchenjua na kuchakata madini na kuanzisha vituo vya kuuzia madini.Alitoa siku 30 kwa Waziri Biteko kuhakikisha ukuta wa kuzunguka madini ya Tanzanite wa Mererani unawekewa kamera za ulinzi na vifaa vya ukaguzi kwa wanaoingia na kutoka katika eneo hilo, pamoja na kuondoa sharti linalowataka vijana wenye ajira ndio waruhusiwe kuingia, hali iliyosababisha kuwepo malalamiko kuwa linasababisha vijana wasio na ajira kuingia kwa kuruka ukuta na kuwepo uhaba wa wachimbaji migodini.Pia alimuagiza Waziri Biteko kuhakikisha maeneo yote ya madini ambayo yanashikiliwa na watu bila kufanyiwa kazi yananyang’anywa ili wapewe wachimbaji ambao wapo tayari kuchimba madini, kwa kutoa kipaumbele kwa wachimbaji wadogo na wa kati ambao wametajwa kufikia milioni sita. Mkutano huo ulihudhuriwa na viongozi mbalimbali wakiwemo Makamu wa Rais, Samia Suluhu Hassan, Waziri Biteko, Waziri wa Fedha na Mipango Philip Mpango, baadhi ya Wakuu wa Mikoa, Makatibu Wakuu, viongozi wakuu wa vyombo vya ulinzi na usalama, wajumbe wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Nishati na Madini, viongozi wa dini na viongozi wa vyama vya siasa. ### Response: KITAIFA ### End

W AKATI akiombea urais kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM) mwaka 2015, Rais John Magufuli pamoja na ahadi nyingine za kuboresha huduma za kijamii ikiwamo miundombinu kama zilivyo katika Ilani ya CCM ya 2015-2020, aliahidi kulifufua Shirika la Ndege Tanzania (ATCL).Wasiopenda maendeleo walidiriki kubeza ahadi hizo wakisema ni za uongo, huku wengine wakisema hazitekelezeki ili mradi kila mmoja alizungumza la kwake. Hii ni kwa kuwa ATCL lilikuwa ‘linachungulia kaburi.’ Wengine kutokana na sababu zao za maslahi ya kiuchumi au kisiasa, waliamua kueneza hayo kwa makusudi ili kumkatisha tamaa. Bahati nzuri, wengi wanaoona bila kuambiwa na wanaozingatia ukweli na haki, waliungana naye na kumtia moyo na hatimaye, ‘kumekucha.’Rais anatekeleza Ilani na ahadi zake wakati wa kampeni; ‘matunda yameiva’ na Watanzania sasa wanafaidi. Mwaka 2016 kwa mara ya kwanza, ndege aina ya Bombardier Q-Dash 8-400 yenye uwezo wa kubeba abiria 76 ilitua katika Kiwanja cha Ndege cha Kimataifa wa Julius Nyerere (JNIA) jijini Dar es Salaam. Bombardier ilipokewa kwa shangwe na vifijo na kumwagiwa maji kwa heshima; Waingereza wanasema ‘water salute.’ Wasioitakia mema Tanzania, wakasema utekelezaji huo ni nguvu ya soda.Wengine, kwa usaliti wa kupindukia, wakakengeuka na kushiriki hujuma zilizowezesha ndege zetu kuzuiwa nchini Canada na Afrika Kusini, lakini haki ya Mungu ikasimama upande wa taifa; ndege zikaachiwa zinaendelea kuja Tanzania. Hadi sasa, shirika hili lina ndege saba, baada ya kununuliwa ndege sita chini ya mpango wa kufufua shirika hilo lililoanzishwa mwaka 1977.Kuna Bombardier DASH8 Q400 tatu, mbili zilizofika Tanzania Septemba 2016 na moja Juni 2017; Bombardier CS300 mbili na Boeing 787 Dreamliner zilizotua Tanzania kati ya Mei na Julai 2018. Shirika hilo lilikuwa na Bombardier DASH8 Q300 moja ilikuyowa ikihudumu tangu 2011, tatu kubwa na tatu ndogo na nyinginni e ndege iliyopokewa hivi karibuni jijini Mwanza.Mtaalam mmoja aliwahi kusema: “Mara nyingi faida inayotokana na Shirika la Ndege huwezi kuziona kwa mara moja, ila faida zinazotokana na huduma za ndege ni rahisi kuziona kwenye sekta nyingine.”Mwingine naye akasema: “Faida ya ndege utaiona pale ndege zinapopaa na zinapoanza kutoa huduma.” Katika kudhihirisha nukuu hizo mbili, Ndege za Shirika la Ndege la Tanzania (ATCL) tayari zipo angani na zinafanya safari za ndani na za kimataifa.Katika Bunge la Kumi la Tanzania mmoja wa wabunge aliwahi kuchangia hotuba ya Bajeti ya Wizara ya Maliasili na Utalii akisema: “Watalii wengi wanaokuja nchini wanalalamikia gharama kubwa za usafiri wa ndege kwani wanapokuja Tanzania wanalipa gharama kubwa za usafiri kwa kukodisha tena ndege ambapo gharama yake ni sawa na nauli waliyolipia kutoka nchini mwao.”Akaendelea: “Ili tuwe na watalii wengi na kukuza idadi ya watalii katika sekta ya utalii na kuona faida yake, Serikali haina budi kufufua Shirika la Ndege la Tanzania (ATCL) ambapo gharama za usafiri zitakuwa chini na tutavutia watalii wengi”.Katika kuhakikisha kuwa dhana ya yaliyosemwa katika kupatikana faida katika huduma za utalii kupitia ATCL, kuanzia mwezi Februari, Machi na Aprili Tanzania inatarajia kupokea watalii zaidi ya 500. Katika kipindi hicho, ATCL litatumika kusafirisha watalii hao kutoka katika mji wa Guangzhou, China. Mwenyekiti wa Bodi ya Utalii Tanzania (TTB), Jaji Thomas Mihayo amebainisha hayo na kusema kuwa ATCL litatumia ndege mbili kwenda kuwachukua watalii hao kutoka katika mji wa Guangzhou nchini China kuja Tanzania.Kwamba, kituo cha kwanza kitakuwa jijini Dar es Salaam katika Kiwanja cha Ndege cha Kimataifa cha Julius Nyerere (JNIA). Anasema ndege ya kwanza itaondoka nchini Februari 2 jioni. Itafika Guangzhou Februari 3 na kuchukua watalii takribani 262. Ndege ya pili itaondoka nchini Machi 3 na kufika China Machi 4. Nayo itabeba watalii 262 kuja Tanzania. Jaji Mihayo anafafanua kuwa, wakiwa nchini, watalii hao watakaa siku saba.Watatembelea Tanzania Bara na Visiwani (Unguja na Pemba). Amefafanua zaidi kuwa baada ya safari hizo mbili kuanzia mwezi Aprili, ATCL litafanya safari za kila wiki mara moja kwenda kuchukua watalii kuja nchini.Balozi wa Tanzania nchini China, Mbelwa Karuki anawashauri wadau wa sekta ya utalii nchini, kulitumia soko la kimataifa la China kuitangaza kimataifa Tanzania na vivutio vyake ili kuongeza idadi ya watalii wanaoingia nchini kutoka 17,000 mwaka 2016 hadi watalii milioni 10 kwa mwaka ifikapo mwaka 2030. Akiwa jijini Arusha, Balozi Kairuki anasema soko la utalii nchini China limekua. Anasema mwaka 2018 watalii wapatao milioni 130 kutoka China walitembelea nchi mbalimbali duniani. Nchi za Afrika zilitembelewa na watalii 790,000.Ikumbukwe kuwa, Tanzania kuna vivutio vingi vya utalii katika maeneo mbalimbali zikiwemo hifadhi za taifa, mbuga za wanyama, misitu, malikale, utalii wa baharini na maeneo mengine.Mamlaka ya Hifadhi za Taifa (TANAPA), Wizara ya Mali Asili na Utalii pamoja na Bodi ya Utalii Tanzania (TTB) katika kuhakikisha sekta ya utalii nchini inakua kwa kasi na inautangaza utalii wa Tanzania katika kipindi cha sikukuu za mwisho wa mwaka kwa pamoja, taasisi hizo zilimeamua kutumia wasanii na watu maarufuu kuvitangaza vivutio vya utalii.Kwa mujibu wa Waziri wa Maliasili na Utalii, Dk Hamisi Kigwangalla, kampeni hiyo itavutia zaidi watalii wa ndani na nje kutokana wasanii na watu hao maarufu kuwa na wafuatiliaji wengi katika mitandao yao ya kijamii.Desemba 2019, watalii zaidi ya 450 kutoka nchini Israel waliwasili nchini kutembelea vivutio vya kitalii vilivyoko Kaskazini mwa Tanzania. Kundi la kwanza la watalii 150 liliwasili katika Uwanja wa Ndege wa Kilimanjaro (KIA) Desemba 21, 2019 na kupokewa na Uongozi wa Bodi ya Utalii Tanzania (TTB) na baadaye, kuelekea katika vivutio vya utalii vilivyoko mkoani Arusha.Kundi la pili na la tatu yaliyokuwa na watalii 305 yaliwasili nchini kupitia uwanja huo wa ndege wa KIA, Desemba 24, 2019. Watalii hao waliokuja nchini kusherehekea sikukuu za Krismasi na Mwaka Mpya 2020 walipata fursa ya kutembelea Hifadhi za Taifa za Serengeti, Tarangire, Ziwa Manyara, Mamlaka ya Hifadhi ya Ngorogoro na Bonde la Eyasi.Ujio wa watalii hao unatokana na jitihada za kuvutia watalii zinazofanywa na Ofisi ya Ubalozi wa Tanzania nchini Israel kwa kushirikiana na kampuni mbalimbali za wakala wa utalii ya ndani na nje ya nchi ili kuunga mkono harakati za serikali za kukuza pato la Taifa kupitia sekta ya utalii na hivyo kuiletea nchi maendeleo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- W AKATI akiombea urais kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM) mwaka 2015, Rais John Magufuli pamoja na ahadi nyingine za kuboresha huduma za kijamii ikiwamo miundombinu kama zilivyo katika Ilani ya CCM ya 2015-2020, aliahidi kulifufua Shirika la Ndege Tanzania (ATCL).Wasiopenda maendeleo walidiriki kubeza ahadi hizo wakisema ni za uongo, huku wengine wakisema hazitekelezeki ili mradi kila mmoja alizungumza la kwake. Hii ni kwa kuwa ATCL lilikuwa ‘linachungulia kaburi.’ Wengine kutokana na sababu zao za maslahi ya kiuchumi au kisiasa, waliamua kueneza hayo kwa makusudi ili kumkatisha tamaa. Bahati nzuri, wengi wanaoona bila kuambiwa na wanaozingatia ukweli na haki, waliungana naye na kumtia moyo na hatimaye, ‘kumekucha.’Rais anatekeleza Ilani na ahadi zake wakati wa kampeni; ‘matunda yameiva’ na Watanzania sasa wanafaidi. Mwaka 2016 kwa mara ya kwanza, ndege aina ya Bombardier Q-Dash 8-400 yenye uwezo wa kubeba abiria 76 ilitua katika Kiwanja cha Ndege cha Kimataifa wa Julius Nyerere (JNIA) jijini Dar es Salaam. Bombardier ilipokewa kwa shangwe na vifijo na kumwagiwa maji kwa heshima; Waingereza wanasema ‘water salute.’ Wasioitakia mema Tanzania, wakasema utekelezaji huo ni nguvu ya soda.Wengine, kwa usaliti wa kupindukia, wakakengeuka na kushiriki hujuma zilizowezesha ndege zetu kuzuiwa nchini Canada na Afrika Kusini, lakini haki ya Mungu ikasimama upande wa taifa; ndege zikaachiwa zinaendelea kuja Tanzania. Hadi sasa, shirika hili lina ndege saba, baada ya kununuliwa ndege sita chini ya mpango wa kufufua shirika hilo lililoanzishwa mwaka 1977.Kuna Bombardier DASH8 Q400 tatu, mbili zilizofika Tanzania Septemba 2016 na moja Juni 2017; Bombardier CS300 mbili na Boeing 787 Dreamliner zilizotua Tanzania kati ya Mei na Julai 2018. Shirika hilo lilikuwa na Bombardier DASH8 Q300 moja ilikuyowa ikihudumu tangu 2011, tatu kubwa na tatu ndogo na nyinginni e ndege iliyopokewa hivi karibuni jijini Mwanza.Mtaalam mmoja aliwahi kusema: “Mara nyingi faida inayotokana na Shirika la Ndege huwezi kuziona kwa mara moja, ila faida zinazotokana na huduma za ndege ni rahisi kuziona kwenye sekta nyingine.”Mwingine naye akasema: “Faida ya ndege utaiona pale ndege zinapopaa na zinapoanza kutoa huduma.” Katika kudhihirisha nukuu hizo mbili, Ndege za Shirika la Ndege la Tanzania (ATCL) tayari zipo angani na zinafanya safari za ndani na za kimataifa.Katika Bunge la Kumi la Tanzania mmoja wa wabunge aliwahi kuchangia hotuba ya Bajeti ya Wizara ya Maliasili na Utalii akisema: “Watalii wengi wanaokuja nchini wanalalamikia gharama kubwa za usafiri wa ndege kwani wanapokuja Tanzania wanalipa gharama kubwa za usafiri kwa kukodisha tena ndege ambapo gharama yake ni sawa na nauli waliyolipia kutoka nchini mwao.”Akaendelea: “Ili tuwe na watalii wengi na kukuza idadi ya watalii katika sekta ya utalii na kuona faida yake, Serikali haina budi kufufua Shirika la Ndege la Tanzania (ATCL) ambapo gharama za usafiri zitakuwa chini na tutavutia watalii wengi”.Katika kuhakikisha kuwa dhana ya yaliyosemwa katika kupatikana faida katika huduma za utalii kupitia ATCL, kuanzia mwezi Februari, Machi na Aprili Tanzania inatarajia kupokea watalii zaidi ya 500. Katika kipindi hicho, ATCL litatumika kusafirisha watalii hao kutoka katika mji wa Guangzhou, China. Mwenyekiti wa Bodi ya Utalii Tanzania (TTB), Jaji Thomas Mihayo amebainisha hayo na kusema kuwa ATCL litatumia ndege mbili kwenda kuwachukua watalii hao kutoka katika mji wa Guangzhou nchini China kuja Tanzania.Kwamba, kituo cha kwanza kitakuwa jijini Dar es Salaam katika Kiwanja cha Ndege cha Kimataifa cha Julius Nyerere (JNIA). Anasema ndege ya kwanza itaondoka nchini Februari 2 jioni. Itafika Guangzhou Februari 3 na kuchukua watalii takribani 262. Ndege ya pili itaondoka nchini Machi 3 na kufika China Machi 4. Nayo itabeba watalii 262 kuja Tanzania. Jaji Mihayo anafafanua kuwa, wakiwa nchini, watalii hao watakaa siku saba.Watatembelea Tanzania Bara na Visiwani (Unguja na Pemba). Amefafanua zaidi kuwa baada ya safari hizo mbili kuanzia mwezi Aprili, ATCL litafanya safari za kila wiki mara moja kwenda kuchukua watalii kuja nchini.Balozi wa Tanzania nchini China, Mbelwa Karuki anawashauri wadau wa sekta ya utalii nchini, kulitumia soko la kimataifa la China kuitangaza kimataifa Tanzania na vivutio vyake ili kuongeza idadi ya watalii wanaoingia nchini kutoka 17,000 mwaka 2016 hadi watalii milioni 10 kwa mwaka ifikapo mwaka 2030. Akiwa jijini Arusha, Balozi Kairuki anasema soko la utalii nchini China limekua. Anasema mwaka 2018 watalii wapatao milioni 130 kutoka China walitembelea nchi mbalimbali duniani. Nchi za Afrika zilitembelewa na watalii 790,000.Ikumbukwe kuwa, Tanzania kuna vivutio vingi vya utalii katika maeneo mbalimbali zikiwemo hifadhi za taifa, mbuga za wanyama, misitu, malikale, utalii wa baharini na maeneo mengine.Mamlaka ya Hifadhi za Taifa (TANAPA), Wizara ya Mali Asili na Utalii pamoja na Bodi ya Utalii Tanzania (TTB) katika kuhakikisha sekta ya utalii nchini inakua kwa kasi na inautangaza utalii wa Tanzania katika kipindi cha sikukuu za mwisho wa mwaka kwa pamoja, taasisi hizo zilimeamua kutumia wasanii na watu maarufuu kuvitangaza vivutio vya utalii.Kwa mujibu wa Waziri wa Maliasili na Utalii, Dk Hamisi Kigwangalla, kampeni hiyo itavutia zaidi watalii wa ndani na nje kutokana wasanii na watu hao maarufu kuwa na wafuatiliaji wengi katika mitandao yao ya kijamii.Desemba 2019, watalii zaidi ya 450 kutoka nchini Israel waliwasili nchini kutembelea vivutio vya kitalii vilivyoko Kaskazini mwa Tanzania. Kundi la kwanza la watalii 150 liliwasili katika Uwanja wa Ndege wa Kilimanjaro (KIA) Desemba 21, 2019 na kupokewa na Uongozi wa Bodi ya Utalii Tanzania (TTB) na baadaye, kuelekea katika vivutio vya utalii vilivyoko mkoani Arusha.Kundi la pili na la tatu yaliyokuwa na watalii 305 yaliwasili nchini kupitia uwanja huo wa ndege wa KIA, Desemba 24, 2019. Watalii hao waliokuja nchini kusherehekea sikukuu za Krismasi na Mwaka Mpya 2020 walipata fursa ya kutembelea Hifadhi za Taifa za Serengeti, Tarangire, Ziwa Manyara, Mamlaka ya Hifadhi ya Ngorogoro na Bonde la Eyasi.Ujio wa watalii hao unatokana na jitihada za kuvutia watalii zinazofanywa na Ofisi ya Ubalozi wa Tanzania nchini Israel kwa kushirikiana na kampuni mbalimbali za wakala wa utalii ya ndani na nje ya nchi ili kuunga mkono harakati za serikali za kukuza pato la Taifa kupitia sekta ya utalii na hivyo kuiletea nchi maendeleo. ### Response: KITAIFA ### End

LAS VEGAS, MAREKANI NGULI wa muziki nchini Marekani, Celine Dion, amepata pigo lingine la kufiwa na kaka yake, Daniel, ikiwa ni siku mbili tangu afiwe na mume wake, Rene Angelil. Celine mwaka umeanza vibaya ambapo kabla ya kutulia na machungu na kufiwa na mume wake, anapata pigo la kuondokewa na kaka huyo ambaye alikuwa na umri wa miaka 59 ambaye alikuwa anasumbuliwa na ugonjwa wa saratani. Daniel alikuwa anasumbuliwa na saratani ya ubongo na ulimi, kaka huyo alifariki mikononi mwa mama yake mzazi ambaye ana umri wa miaka 88, Therese. Hata hivyo, kwa sasa Celine hajui la kufanya na wapi aanzie, lakini familia yake imemtaka kushughulikia kifo cha mume wake, huku familia hiyo ikifanya mpango wa kushughulikia mazishi ya mtoto wao, Daniel mjini Vegas.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- LAS VEGAS, MAREKANI NGULI wa muziki nchini Marekani, Celine Dion, amepata pigo lingine la kufiwa na kaka yake, Daniel, ikiwa ni siku mbili tangu afiwe na mume wake, Rene Angelil. Celine mwaka umeanza vibaya ambapo kabla ya kutulia na machungu na kufiwa na mume wake, anapata pigo la kuondokewa na kaka huyo ambaye alikuwa na umri wa miaka 59 ambaye alikuwa anasumbuliwa na ugonjwa wa saratani. Daniel alikuwa anasumbuliwa na saratani ya ubongo na ulimi, kaka huyo alifariki mikononi mwa mama yake mzazi ambaye ana umri wa miaka 88, Therese. Hata hivyo, kwa sasa Celine hajui la kufanya na wapi aanzie, lakini familia yake imemtaka kushughulikia kifo cha mume wake, huku familia hiyo ikifanya mpango wa kushughulikia mazishi ya mtoto wao, Daniel mjini Vegas. ### Response: BURUDANI ### End

NA MWANDISHI WETU, CHAMA cha Wananchi (CUF),  kimetakiwa kuacha kuhoji uhalali wa kikao cha Wakati Kuu (CC) ya Chama Cha Mapinduzi (CCM) kufanya kikao Ikulu kwa madai kufanya hivyo ni kutumia rasilimali za umma kwa maslahi ya Chama. Kutokana na hali hiyo viongozi wa chama hicho wametakiwa kutambua kwamba Rais Dk. John Magufuli ndiye Mwenyekiti wa taifa wa CCM na kwamba hata anapoamua kukutana na vizingozi wa upinzani hutumia kumbi za Ikulu. Taarifa iliyotolewa jana kwa vyombo vya habari jijini Dar as Salaam na Kaimu Katibu Mkuu wa Umoja wa Vijana wa CCM (UVCCM), Shaka Hamdu Shaka ilisema hoja hiyo iliyotolewa na mtu aliyejitambulisha kuwa ni kiongozi wa CUF, Mbarara Maharagande, kushutumu hatua hiyo haina mwingine. Shaka alikuwa akijibu hoja iliyotolewa na Maharagande kushutumu kikao cha CC cha juzi kufanyika Ikulu na kudai kutumia vibaya rasilimali za umma. “UVCCM tunamwambia mwanasiasa huyo, amekwenda kombo, hajui kulinganisha wala  kutofautisha mambo. Alichokisema ni porojo akifananisha na taarifa kwa umma  ambayo ilikosa mantiki, haikuwa na kichwa wala miguu. Kwa kifupi  hakueleweka na hakufahamika alichokusudia kukisema mbele ya Kaimu,” alisema. Shaka alisema viongozi mbalimbali wa upinzani wamekuwa wakialikwa Ikulu na kutumia rasilimali hizo ikiwemo kuandaliwa chakula na vinywaji. Pamoja na hilo alimtaka Maharagande kutumia muda na rasilimali za CUF kutatua mgogoro uliokigubika chama chao na kuwafanya viongozi wao kutokana katika meza moja. “UVCCM tulitegemea angewaambia wananchi  yuko CUF ipi, ile ya Mwenyekiti Professa Ibrahim Lipumba au ni  mfuasi wa Katibu Mkuu Seif Sharif Hamad, angetujuza watamaliza lini mivutano yao, hatima ya kesi yao kama imekwisha au la na kutueleza kama viongozi wake wameafikiana, wamekubaliana au  wanaelekea kukizika chama hicho kwenye kaburi ya sahau,” alisema.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA MWANDISHI WETU, CHAMA cha Wananchi (CUF),  kimetakiwa kuacha kuhoji uhalali wa kikao cha Wakati Kuu (CC) ya Chama Cha Mapinduzi (CCM) kufanya kikao Ikulu kwa madai kufanya hivyo ni kutumia rasilimali za umma kwa maslahi ya Chama. Kutokana na hali hiyo viongozi wa chama hicho wametakiwa kutambua kwamba Rais Dk. John Magufuli ndiye Mwenyekiti wa taifa wa CCM na kwamba hata anapoamua kukutana na vizingozi wa upinzani hutumia kumbi za Ikulu. Taarifa iliyotolewa jana kwa vyombo vya habari jijini Dar as Salaam na Kaimu Katibu Mkuu wa Umoja wa Vijana wa CCM (UVCCM), Shaka Hamdu Shaka ilisema hoja hiyo iliyotolewa na mtu aliyejitambulisha kuwa ni kiongozi wa CUF, Mbarara Maharagande, kushutumu hatua hiyo haina mwingine. Shaka alikuwa akijibu hoja iliyotolewa na Maharagande kushutumu kikao cha CC cha juzi kufanyika Ikulu na kudai kutumia vibaya rasilimali za umma. “UVCCM tunamwambia mwanasiasa huyo, amekwenda kombo, hajui kulinganisha wala  kutofautisha mambo. Alichokisema ni porojo akifananisha na taarifa kwa umma  ambayo ilikosa mantiki, haikuwa na kichwa wala miguu. Kwa kifupi  hakueleweka na hakufahamika alichokusudia kukisema mbele ya Kaimu,” alisema. Shaka alisema viongozi mbalimbali wa upinzani wamekuwa wakialikwa Ikulu na kutumia rasilimali hizo ikiwemo kuandaliwa chakula na vinywaji. Pamoja na hilo alimtaka Maharagande kutumia muda na rasilimali za CUF kutatua mgogoro uliokigubika chama chao na kuwafanya viongozi wao kutokana katika meza moja. “UVCCM tulitegemea angewaambia wananchi  yuko CUF ipi, ile ya Mwenyekiti Professa Ibrahim Lipumba au ni  mfuasi wa Katibu Mkuu Seif Sharif Hamad, angetujuza watamaliza lini mivutano yao, hatima ya kesi yao kama imekwisha au la na kutueleza kama viongozi wake wameafikiana, wamekubaliana au  wanaelekea kukizika chama hicho kwenye kaburi ya sahau,” alisema. ### Response: KITAIFA ### End

MWITIKIO wa wafanyabiashara na walipa kodi wanaojitokeza kuomba msamaha wa riba na adhabu kwenye Mamlaka ya Mapato nchini (TRA) umeelezwa kuwa ni mkubwa.Hatua hiyo inafuatia TRA kutangaza mwezi uliopita msamaha wa riba na adhabu kwa wafanyabiashara na walipa kodi wote nchini.Msamaha huo unatokana na mabadiliko ya Sheria ya Kodi ya mwaka 2015 yaliyofanywa na Bunge kuingiza kipengele kinachompa mamlaka Kamishna Mkuu TRA kusamehe riba na adhabu hizo za kodi.Mkurugenzi wa Huduma na Elimu kwa Mlipa Kodi wa Mamlaka hiyo, Richard Kayombo alisema jana jijini Dar es Salaam kuwa wafanyabiashara na walipakodi wanajitokeza kwa wingi kwenye Ofisi za TRA wakiwa na nyaraka muhimu zitakazowawezesha kupata msamaha huo baada ya kuwasilisha maombi.Kayombo aliendelea kutoa mwito kwa wafanyabiashara na walipakodi kuomba msamaha huo kuzingatia muda uliowekwa wa kikomo. Agosti 14 mwaka huu, TRA ilikutana na wafanyabiashara na walipakodi Dar es Salaam kwa ajili ya kutoa elimu ya kodi kwa umma wa wafanyabiashara na walipakodi nchini.Kamishna Mkuu wa TRA, Charles Kichere aliyewakilishwa na Kaimu Kamishna wa Idara ya walipa kodi wakubwa TRA, Alfred Mregi, alisema msamaha huo wa riba na adhabu unahusu malimbikizo ya kodi.Ili kuhakikisha hilo linafanyika kwa mafanikio, TRA imetoa miezi sita kuanzia Julai mosi hadi Desemba 31 mwaka huu, kwa wafanyabiashara na walipakodi kupeleka maombi yao ya kusamehewa kodi hizo na adhabu.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MWITIKIO wa wafanyabiashara na walipa kodi wanaojitokeza kuomba msamaha wa riba na adhabu kwenye Mamlaka ya Mapato nchini (TRA) umeelezwa kuwa ni mkubwa.Hatua hiyo inafuatia TRA kutangaza mwezi uliopita msamaha wa riba na adhabu kwa wafanyabiashara na walipa kodi wote nchini.Msamaha huo unatokana na mabadiliko ya Sheria ya Kodi ya mwaka 2015 yaliyofanywa na Bunge kuingiza kipengele kinachompa mamlaka Kamishna Mkuu TRA kusamehe riba na adhabu hizo za kodi.Mkurugenzi wa Huduma na Elimu kwa Mlipa Kodi wa Mamlaka hiyo, Richard Kayombo alisema jana jijini Dar es Salaam kuwa wafanyabiashara na walipakodi wanajitokeza kwa wingi kwenye Ofisi za TRA wakiwa na nyaraka muhimu zitakazowawezesha kupata msamaha huo baada ya kuwasilisha maombi.Kayombo aliendelea kutoa mwito kwa wafanyabiashara na walipakodi kuomba msamaha huo kuzingatia muda uliowekwa wa kikomo. Agosti 14 mwaka huu, TRA ilikutana na wafanyabiashara na walipakodi Dar es Salaam kwa ajili ya kutoa elimu ya kodi kwa umma wa wafanyabiashara na walipakodi nchini.Kamishna Mkuu wa TRA, Charles Kichere aliyewakilishwa na Kaimu Kamishna wa Idara ya walipa kodi wakubwa TRA, Alfred Mregi, alisema msamaha huo wa riba na adhabu unahusu malimbikizo ya kodi.Ili kuhakikisha hilo linafanyika kwa mafanikio, TRA imetoa miezi sita kuanzia Julai mosi hadi Desemba 31 mwaka huu, kwa wafanyabiashara na walipakodi kupeleka maombi yao ya kusamehewa kodi hizo na adhabu. ### Response: KITAIFA ### End

MIONGONI mwa mambo ambayo mwanasiasa mkongwe nchini, marehemu James Mapalala hakuyapenda maishani mwake ni pamoja na kutetereshwa katika mambo aliyoamini kuwa ni sahihi katika nyanja zote; kisiasa, kijamii na kifamilia na wala hakukubali kuburuzwa na mikumbo kwenye mambo ya aina yoyote.Mwanasiasa huyo mkongwe alifariki dunia juzi asubuhi katika Hospitali ya Kairuki jijini Dar es Salaam alipokuwa akitibiwa kutokana na maradhi ya fangasi ya koo yaliyompata siku chache kabla ya kufikwa na umauti na kumfanya ashindwe kula. Hata hivyo, ilielezwa kuwa Mapalala aliugua kansa ya kibovu kwa muda mrefu, ingawa zaidi ilimsumbua katika miezi mitatu iliyopita.Kwa mujibu wa mwanaye Bernard Mapalala, aliyeteuliwa kuwa msemaji wa familia, alizaliwa Februari 1, 1936 Ussongo wilayani Igunga mkoani Tabora. Bernard alisema marehemu ataagwa kesho asubuhi ya saa 3:00 nyumbani kwake Morocco, Dar es Salaam.Alisema watakaoshindwa kuaga nyumbani watapata fursa kufanya hivyo asubuhi hiyo katika Kanisa Katoliki Parokia ya St. Peter, Oysterbay jijini humo. Baada ya ibada hiyo ya Misa Takatifu, marehemu atasafirishwa kwenda kijijini alikozaliwa kwa ajili ya mazishi yatakayofanyika Jumatatu. Msemaji huyo wa familia alisema alikuwa ni mtu mwenye msimamo aliyesimamia alichokiamini wakati wote na kamwe hakuweza kutetereshwa kirahisi.“Haikuwa rahisi kumburuza baba kwa jambo lolote, alitetea alichokiamini kuwa ni sahihi, alikuwa muelewa wa mambo na mkarimu aliyependa kusaidia watu waliohitaji ushauri au msaada uliokuwa ndani ya uwezo wake, katika nyanja zote,”alisema Bernard.Kwa maelezo ya mwanawe huyo, Mzee Mapalala alipenda kunyoosha mambo pale alipoona kuna walakini na kamwe hakupenda uongo. Kutokana na upeo wake mkubwa, Bernard alisema mwanzoni mwa mwaka 1980, baba yao alimwandikia barua Rais wa wakati huo, Mwalimu Julius Nyerere kuomba Tanzania iwe na mfumo wa vyama vingi. Alifanya hivyo baada ya kusoma mazingira na kisha kuanza kuhamasisha watu kutaka kuwa na vyama vingi kulingana na mabadiliko ya wakati.“Barua aliyomwandikia Mwalimu Nyerere haikujibiwa, baadaye alikwenda Singida kwenye miaka ya 1980 na alikuwa akisambaza barua za kuhamasisha watu, lakini alikamatwa na Polisi, wakati anakamatwa, Mwalimu Nyerere alikuwa Addis Ababa nchini Ethiopia, alipopata taarifa, aliagiza aachiwe, lakini wakati baba anakamatwa Singida, mimi pia nilikamatwa hapa Dar es Salaam na nilipelekwa katika Kituo Kikuu cha Polisi ambako nilishikiliwa kwa siku mbili na baadaye nikaachiwa,” alieleza Bernard.Licha ya mfumo wa vyama vingi vya siasa ulikuwa haujaruhusiwa rasmi, Mapalala aliamua kuanzisha chama cha siasa kilichoitwa Chama cha Wananchi (CCW). Chama hicho baadaye kiliungana na Chama cha Vuguvugu la Siasa kilichoitwa KAMAHURU kutoka Zanzibar kilichokuwa chini ya Shaaban Mloo na Maalim Seif Sharif Hamad na kuzaliwa Chama cha Wananchi (CUF) kwenye miaka ya 1990, na Mapalala akawa Mwenyekiti wake wa kwanza.Bernard aliongeza kuwa baadaye baba yao aling’olewa kwenye uongozi na nafasi hiyo ilichukuliwa na Profesa Ibrahim Lipumba ambaye ndiye Mwenyekiti wa Taifa CUF mpaka sasa. Baada ya kung’olewa madarakani, Mapalala alianzisha chama kingine cha siasa kilichoitwa Chama cha Haki na Ustawi wa Jamii (CHAUSTA) mwishoni mwa miaka ya 1990. Kutokana na changamoto ya uzee, alishindwa kuendesha shughuli za kisiasa na hatimaye kikafutwa na Msajili wa Vyama vya Siasa nchini.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MIONGONI mwa mambo ambayo mwanasiasa mkongwe nchini, marehemu James Mapalala hakuyapenda maishani mwake ni pamoja na kutetereshwa katika mambo aliyoamini kuwa ni sahihi katika nyanja zote; kisiasa, kijamii na kifamilia na wala hakukubali kuburuzwa na mikumbo kwenye mambo ya aina yoyote.Mwanasiasa huyo mkongwe alifariki dunia juzi asubuhi katika Hospitali ya Kairuki jijini Dar es Salaam alipokuwa akitibiwa kutokana na maradhi ya fangasi ya koo yaliyompata siku chache kabla ya kufikwa na umauti na kumfanya ashindwe kula. Hata hivyo, ilielezwa kuwa Mapalala aliugua kansa ya kibovu kwa muda mrefu, ingawa zaidi ilimsumbua katika miezi mitatu iliyopita.Kwa mujibu wa mwanaye Bernard Mapalala, aliyeteuliwa kuwa msemaji wa familia, alizaliwa Februari 1, 1936 Ussongo wilayani Igunga mkoani Tabora. Bernard alisema marehemu ataagwa kesho asubuhi ya saa 3:00 nyumbani kwake Morocco, Dar es Salaam.Alisema watakaoshindwa kuaga nyumbani watapata fursa kufanya hivyo asubuhi hiyo katika Kanisa Katoliki Parokia ya St. Peter, Oysterbay jijini humo. Baada ya ibada hiyo ya Misa Takatifu, marehemu atasafirishwa kwenda kijijini alikozaliwa kwa ajili ya mazishi yatakayofanyika Jumatatu. Msemaji huyo wa familia alisema alikuwa ni mtu mwenye msimamo aliyesimamia alichokiamini wakati wote na kamwe hakuweza kutetereshwa kirahisi.“Haikuwa rahisi kumburuza baba kwa jambo lolote, alitetea alichokiamini kuwa ni sahihi, alikuwa muelewa wa mambo na mkarimu aliyependa kusaidia watu waliohitaji ushauri au msaada uliokuwa ndani ya uwezo wake, katika nyanja zote,”alisema Bernard.Kwa maelezo ya mwanawe huyo, Mzee Mapalala alipenda kunyoosha mambo pale alipoona kuna walakini na kamwe hakupenda uongo. Kutokana na upeo wake mkubwa, Bernard alisema mwanzoni mwa mwaka 1980, baba yao alimwandikia barua Rais wa wakati huo, Mwalimu Julius Nyerere kuomba Tanzania iwe na mfumo wa vyama vingi. Alifanya hivyo baada ya kusoma mazingira na kisha kuanza kuhamasisha watu kutaka kuwa na vyama vingi kulingana na mabadiliko ya wakati.“Barua aliyomwandikia Mwalimu Nyerere haikujibiwa, baadaye alikwenda Singida kwenye miaka ya 1980 na alikuwa akisambaza barua za kuhamasisha watu, lakini alikamatwa na Polisi, wakati anakamatwa, Mwalimu Nyerere alikuwa Addis Ababa nchini Ethiopia, alipopata taarifa, aliagiza aachiwe, lakini wakati baba anakamatwa Singida, mimi pia nilikamatwa hapa Dar es Salaam na nilipelekwa katika Kituo Kikuu cha Polisi ambako nilishikiliwa kwa siku mbili na baadaye nikaachiwa,” alieleza Bernard.Licha ya mfumo wa vyama vingi vya siasa ulikuwa haujaruhusiwa rasmi, Mapalala aliamua kuanzisha chama cha siasa kilichoitwa Chama cha Wananchi (CCW). Chama hicho baadaye kiliungana na Chama cha Vuguvugu la Siasa kilichoitwa KAMAHURU kutoka Zanzibar kilichokuwa chini ya Shaaban Mloo na Maalim Seif Sharif Hamad na kuzaliwa Chama cha Wananchi (CUF) kwenye miaka ya 1990, na Mapalala akawa Mwenyekiti wake wa kwanza.Bernard aliongeza kuwa baadaye baba yao aling’olewa kwenye uongozi na nafasi hiyo ilichukuliwa na Profesa Ibrahim Lipumba ambaye ndiye Mwenyekiti wa Taifa CUF mpaka sasa. Baada ya kung’olewa madarakani, Mapalala alianzisha chama kingine cha siasa kilichoitwa Chama cha Haki na Ustawi wa Jamii (CHAUSTA) mwishoni mwa miaka ya 1990. Kutokana na changamoto ya uzee, alishindwa kuendesha shughuli za kisiasa na hatimaye kikafutwa na Msajili wa Vyama vya Siasa nchini. ### Response: KITAIFA ### End

Aveline Kitomary -Dar es salaam MKURUGENZI Mtendaji wa Hospitali ya Taifa Muhimbili – Mloganzila, Profesa Lawrence Museru, amesema hospitali hiyo ina madaktari bingwa 52 hali inayowezesha kutoa huduma nzuri za matibabu na kupunguza idadi ya vifo kwa wagonjwa. Ufafanuzi huo aliutoa jana Dar es Salaam, kujibu taarifa zilizosambaa katika mitandao ya kijamii kuhusu kuongezeka kwa idadi ya vifo Mloganzila, hali inayosababishwa na watoa huduma kuwa ni madaktari wanafunzi. Profesa Museru alisema kuwa madai hayo si ya kweli na watoa taarifa hiyo wana nia ovu iliyojificha. “Moja ya sababu ambazo zimeelezwa na mtoa taarifa kwamba madaktari wanaotoa huduma ni wanafunzi waliopo katika majaribio si za kweli, tuna madaktari bingwa 52, madaktari wa kawaida 50 na kwa sasa kuna madaktari tarajali 53,” alisema Profesa Museru. Alisema madaktari hao wanashirikiana na kutoa huduma na madaktari wengi kutoka Hospitali ya Taifa Muhimbili – Upanga na wengine wawili wabobevu wenye hadhi ya uprofesa kutoka nchini Korea.  “Hivyo sio kweli kwamba madaktari ambao wapo mafunzoni wanafanya kazi bila usimamizi, kwani hospitali imeweka utaratibu wa kila mgonjwa anayefika kupata huduma anaonwa na daktari bingwa kwa ajili ya maamuzi. “Takwimu tulizonazo zinaonyesha kwamba wagonjwa wanaotibiwa Mloganzila wameongezeka katika makundi yote, wagonjwa wa nje wameongezeka kutoka 17,115 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba, 2018 na kufikia 25,493 katika kipindi cha Julai hadi Septemba, 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 48.8. “Wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba mwaka 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba mwaka 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6. “Wakati huo huo idadi ya vifo (mortality rate) ikipungua kutoka asilimia 14.9 iliyokuwepo katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia asilimia 10.4 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 kwa upande wa Mloganzila,” alisema Profesa Museru. Akizungumzia upande wa Upanga, alisema takwimu zinaonyesha kwamba katika kipindi cha robo cha Julai hadi Septemba mwaka 2018 wagonjwa waliolazwa walikuwa ni 12,375 na kulitokea vifo 1,000 sawa na asilimia 8.1. “Vilevile katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 MNH Upanga ililaza wagonjwa 17,230 na kati ya hao vifo vilikuwa 1,673 ambayo ni asilimia 9.7 (mortality rate), hivyo basi takwimu kati ya MNH-Mloganzila na MNH-Upanga za asilimia ya wagonjwa waliofariki hazitofautiani sana ambapo MNH-Upanga ni asilimia 9.7 wakati MNH-Mloganzila ni asilimia 10.4 katika robo ya Julai – Septemba, 2019,” alisema Museru. Alisema malengo yao ni kuhakikisha huduma bora zitaendelea kupatikana, hivyo kuwataka Watanzania wenye jukumu la kuelimisha jamii kuzungumza na wataalamu ili waweze kutoa taarifa sahihi kwa jamii.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Aveline Kitomary -Dar es salaam MKURUGENZI Mtendaji wa Hospitali ya Taifa Muhimbili – Mloganzila, Profesa Lawrence Museru, amesema hospitali hiyo ina madaktari bingwa 52 hali inayowezesha kutoa huduma nzuri za matibabu na kupunguza idadi ya vifo kwa wagonjwa. Ufafanuzi huo aliutoa jana Dar es Salaam, kujibu taarifa zilizosambaa katika mitandao ya kijamii kuhusu kuongezeka kwa idadi ya vifo Mloganzila, hali inayosababishwa na watoa huduma kuwa ni madaktari wanafunzi. Profesa Museru alisema kuwa madai hayo si ya kweli na watoa taarifa hiyo wana nia ovu iliyojificha. “Moja ya sababu ambazo zimeelezwa na mtoa taarifa kwamba madaktari wanaotoa huduma ni wanafunzi waliopo katika majaribio si za kweli, tuna madaktari bingwa 52, madaktari wa kawaida 50 na kwa sasa kuna madaktari tarajali 53,” alisema Profesa Museru. Alisema madaktari hao wanashirikiana na kutoa huduma na madaktari wengi kutoka Hospitali ya Taifa Muhimbili – Upanga na wengine wawili wabobevu wenye hadhi ya uprofesa kutoka nchini Korea.  “Hivyo sio kweli kwamba madaktari ambao wapo mafunzoni wanafanya kazi bila usimamizi, kwani hospitali imeweka utaratibu wa kila mgonjwa anayefika kupata huduma anaonwa na daktari bingwa kwa ajili ya maamuzi. “Takwimu tulizonazo zinaonyesha kwamba wagonjwa wanaotibiwa Mloganzila wameongezeka katika makundi yote, wagonjwa wa nje wameongezeka kutoka 17,115 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba, 2018 na kufikia 25,493 katika kipindi cha Julai hadi Septemba, 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 48.8. “Wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba mwaka 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba mwaka 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6. “Wakati huo huo idadi ya vifo (mortality rate) ikipungua kutoka asilimia 14.9 iliyokuwepo katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia asilimia 10.4 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 kwa upande wa Mloganzila,” alisema Profesa Museru. Akizungumzia upande wa Upanga, alisema takwimu zinaonyesha kwamba katika kipindi cha robo cha Julai hadi Septemba mwaka 2018 wagonjwa waliolazwa walikuwa ni 12,375 na kulitokea vifo 1,000 sawa na asilimia 8.1. “Vilevile katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 MNH Upanga ililaza wagonjwa 17,230 na kati ya hao vifo vilikuwa 1,673 ambayo ni asilimia 9.7 (mortality rate), hivyo basi takwimu kati ya MNH-Mloganzila na MNH-Upanga za asilimia ya wagonjwa waliofariki hazitofautiani sana ambapo MNH-Upanga ni asilimia 9.7 wakati MNH-Mloganzila ni asilimia 10.4 katika robo ya Julai – Septemba, 2019,” alisema Museru. Alisema malengo yao ni kuhakikisha huduma bora zitaendelea kupatikana, hivyo kuwataka Watanzania wenye jukumu la kuelimisha jamii kuzungumza na wataalamu ili waweze kutoa taarifa sahihi kwa jamii. ### Response: KITAIFA ### End

MTU yeyote ambaye atapatikana na hatia ya kutishia wapiga kura au wagombea ili kuvuruga Uchaguzi wa Serikali za Mitaa utakaofanyika baadaye mwaka huu, atakabiliwa na adhabu ya faini isiyozidi Sh 300,000, kifungo kisichozidi miezi 12 jela au vyote kwa pamoja yaani faini na kifungo.Aidha, vyama vya siasa na wagombea ambao watashiriki kwenye uchaguzi huo wa Serikali za Mitaa hawataruhusiwa kutumia lugha za matusi, kashfa, udhalilishaji, vitisho au lugha inayochochea uvunjifu wa amani.Pia vyama vya siasa na mgombea hatakiwi kutoa rushwa ili kumshawishi mtu yeyote kupiga kura, kugombea au kujitoa katika kugombea nafasi ya uongozi na kuzuia mtu yeyote, watu au wafuasi wa vyama vingine kuhudhuria mikutano ya kampeni au kupiga kura.Uchaguzi wa Serikali za Mitaa Tanzania Bara katika ngazi ya mtaa, kijiji na kitongoji umepangwa kufanyika Novemba 24 mwaka huu.Utafanyika katika vijiji 12, 319, mitaa 4,264 na vitongoji 64, 384. Kwa mujibu wa taratibu za maadili katika Kanuni za Uchaguzi wa Viongozi wa Mamlaka za Serikali za Mitaa ngazi ya Vijiji, Vitongoji na Mitaa za Mwaka 2019, zinabainisha wajibu na mambo ambayo vyama vya siasa au mgombea hapaswi kufanya.Kanuni hizo zinaelekeza vyama vya siasa au mgombea hatakiwi kutumia lugha za matusi, kashfa, kejeli, udhalilishaji na vitisho au lugha inayochochea uvujifu wa amani ya kushiriki uchaguzi wa kijinsi, dini, rangi, ulemavu au maumbile kwenye mikutano ya kampeni.Pia kubeba sanamu, kinyago au kitu chochote kinachoonesha kudhalilisha, kukebehi, kufedhehesha au kukejeli chama kingine cha siasa au mgombea au kiongozi wa chama kingine cha siasa au serikali katika mkutano wowote wa kampeni za uchauzi.Kanuni hizo pia zinataka vyama vya siasa au mgombea kutosababisha au kufanya fujo au vurugu ya aina yoyote katika mkutano wake au wa chama kingine na kutumia vipaza sauti vya aina yoyote kwa shughuli za kisiasa mara baada ya muda wa kampeni za uchaguzi kumalizika.Pia zinazuia kuchafua, kubandua au kuharibu kwa namna yoyote ile matangazo ya kampeni ya vyama vingine vya saisa na matangazo mengine yanayotolewa na mamlaka za uchaguzi.Kanuni hizo pia zinataka vyama vya siasa au mgombea kutobandika mabango ya kampeni, matangazo au mchoro wowote kwenye nyumba, majengo au vyombo vya usafiri vya watu binafsi au taasisi mbali mbali bila idhini ya wamiliki husika.Pia kubandika mabango ya kampeni, matangazo, au michoro wowote kwenye nyumba za ibada, taasisi za dini na majengo ya serikali au taasisi zake.Kanuni hizo pia zinakataza kukodi au kutumia usafiri wa aina yeyote kubeba na kusafirisha wapigakura kwa madhumuni ya kushawishi kupigiwa kura.Wajibu wa vyama na wagombea Kanuni hizo zinaeleza wajibu wa vyama vya siasa na wagombea kuwa ni kuheshimu kanuni za uchaguzi, taratibu za maadili ya uchaguzi wa miongozo ya uchaguzi itakayotolewa kwa mujibu wa kanuni pamoja na kuzingatia matakwa ya sheria nyingine za nchi katika kipindi chote cha uchaguzi.Pia kuelimisha, kuhamasisha na kuwasisitiza wananchi na wafuasi wao kuheshimu kanuni za uchaguzi, taratibu na maadili ya uchaguzi na miongozo ya uchaguzi itakayotolewa kwa mujibu wa kanuni pamoja na sheria nyingine za nchi katika kipindi chote cha uchaguzi.Aidha, zinataka wagombea na vyama kuhakikisha wanazingatia ratiba ya mikutano ya kampeni, kuhakikisha wanachukua hatua za makusudi katika kufanya uchaguzi unakuwa huru na wa haki, kuzuia vitendo vya vurugu na vitisho na kukataa aina yoyote ya ubaguzi katika misingi ya jinsia, maumbile, ulemavu, ukabila, dini au rangi.Kanuni pia zinaelekeza kuwa vyama na wagombea wanatakiwa kuchapisha vijitabu, vipeperushi, vitini, mabango na machapisho ya aina yoyote yanayoelezea sera zao baada ya kuidhinishwa na msimamizi wa uchaguzi.“Kujenga mazingira ambayo yatawezesha uchaguzi kufanyika kwa uhuru na haki, ikiwa ni pamoja na kuwezesha makundi maalumu kushiriki kikamilifu katika uchaguzi,” inabainisha sehemu ya kanuni hizo.Aidha, wanatakiwa kutoa taarifa mara moja kwa mamlaka husika wanapofahamu au wanapoona tukio linaloweza kusababisha vurugu au uvunjifu wa amani na kuhakikisha wanafanya kampeni kwa kuzingatia misingi inayolenga kutangaza sera za vyama vyao pasipo kujenga chuki, kusababisha mifarakano na migawanyiko katika jamii.Pia kukataza wanachama au wafuasi kutamka kauli mbiu, kuboresha ishara za vyama vyao, au kuvaa sare zenye rangi ya chama chao katika mikutano ya hadhara ya vyama vingine.MalalamikoKanuni hizo zinamtaka mgombea yeyote ambaye hakuridhika na matokeo ya uchaguzi au uendeshaji wa uchaguzi, atakuwa na haki ya kufungua shauri katika mahakama ya wilaya ndani ya siku 30 tangu siku ya kutangazwa matokeo.Adhabu “Mtu yeyote atakayepatikana na hatia kwa kosa lolote la uchaguzi chini ya kanuni ndogo ya (1) atahukumiwa adhabu ya faini isiyozidi shilingi 300,000 au kifungo kisichozidi miezi 12 au vyote kwa pamoja yaani faini na kifungo,” imesema sehemu ya kanuni hizo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MTU yeyote ambaye atapatikana na hatia ya kutishia wapiga kura au wagombea ili kuvuruga Uchaguzi wa Serikali za Mitaa utakaofanyika baadaye mwaka huu, atakabiliwa na adhabu ya faini isiyozidi Sh 300,000, kifungo kisichozidi miezi 12 jela au vyote kwa pamoja yaani faini na kifungo.Aidha, vyama vya siasa na wagombea ambao watashiriki kwenye uchaguzi huo wa Serikali za Mitaa hawataruhusiwa kutumia lugha za matusi, kashfa, udhalilishaji, vitisho au lugha inayochochea uvunjifu wa amani.Pia vyama vya siasa na mgombea hatakiwi kutoa rushwa ili kumshawishi mtu yeyote kupiga kura, kugombea au kujitoa katika kugombea nafasi ya uongozi na kuzuia mtu yeyote, watu au wafuasi wa vyama vingine kuhudhuria mikutano ya kampeni au kupiga kura.Uchaguzi wa Serikali za Mitaa Tanzania Bara katika ngazi ya mtaa, kijiji na kitongoji umepangwa kufanyika Novemba 24 mwaka huu.Utafanyika katika vijiji 12, 319, mitaa 4,264 na vitongoji 64, 384. Kwa mujibu wa taratibu za maadili katika Kanuni za Uchaguzi wa Viongozi wa Mamlaka za Serikali za Mitaa ngazi ya Vijiji, Vitongoji na Mitaa za Mwaka 2019, zinabainisha wajibu na mambo ambayo vyama vya siasa au mgombea hapaswi kufanya.Kanuni hizo zinaelekeza vyama vya siasa au mgombea hatakiwi kutumia lugha za matusi, kashfa, kejeli, udhalilishaji na vitisho au lugha inayochochea uvujifu wa amani ya kushiriki uchaguzi wa kijinsi, dini, rangi, ulemavu au maumbile kwenye mikutano ya kampeni.Pia kubeba sanamu, kinyago au kitu chochote kinachoonesha kudhalilisha, kukebehi, kufedhehesha au kukejeli chama kingine cha siasa au mgombea au kiongozi wa chama kingine cha siasa au serikali katika mkutano wowote wa kampeni za uchauzi.Kanuni hizo pia zinataka vyama vya siasa au mgombea kutosababisha au kufanya fujo au vurugu ya aina yoyote katika mkutano wake au wa chama kingine na kutumia vipaza sauti vya aina yoyote kwa shughuli za kisiasa mara baada ya muda wa kampeni za uchaguzi kumalizika.Pia zinazuia kuchafua, kubandua au kuharibu kwa namna yoyote ile matangazo ya kampeni ya vyama vingine vya saisa na matangazo mengine yanayotolewa na mamlaka za uchaguzi.Kanuni hizo pia zinataka vyama vya siasa au mgombea kutobandika mabango ya kampeni, matangazo au mchoro wowote kwenye nyumba, majengo au vyombo vya usafiri vya watu binafsi au taasisi mbali mbali bila idhini ya wamiliki husika.Pia kubandika mabango ya kampeni, matangazo, au michoro wowote kwenye nyumba za ibada, taasisi za dini na majengo ya serikali au taasisi zake.Kanuni hizo pia zinakataza kukodi au kutumia usafiri wa aina yeyote kubeba na kusafirisha wapigakura kwa madhumuni ya kushawishi kupigiwa kura.Wajibu wa vyama na wagombea Kanuni hizo zinaeleza wajibu wa vyama vya siasa na wagombea kuwa ni kuheshimu kanuni za uchaguzi, taratibu za maadili ya uchaguzi wa miongozo ya uchaguzi itakayotolewa kwa mujibu wa kanuni pamoja na kuzingatia matakwa ya sheria nyingine za nchi katika kipindi chote cha uchaguzi.Pia kuelimisha, kuhamasisha na kuwasisitiza wananchi na wafuasi wao kuheshimu kanuni za uchaguzi, taratibu na maadili ya uchaguzi na miongozo ya uchaguzi itakayotolewa kwa mujibu wa kanuni pamoja na sheria nyingine za nchi katika kipindi chote cha uchaguzi.Aidha, zinataka wagombea na vyama kuhakikisha wanazingatia ratiba ya mikutano ya kampeni, kuhakikisha wanachukua hatua za makusudi katika kufanya uchaguzi unakuwa huru na wa haki, kuzuia vitendo vya vurugu na vitisho na kukataa aina yoyote ya ubaguzi katika misingi ya jinsia, maumbile, ulemavu, ukabila, dini au rangi.Kanuni pia zinaelekeza kuwa vyama na wagombea wanatakiwa kuchapisha vijitabu, vipeperushi, vitini, mabango na machapisho ya aina yoyote yanayoelezea sera zao baada ya kuidhinishwa na msimamizi wa uchaguzi.“Kujenga mazingira ambayo yatawezesha uchaguzi kufanyika kwa uhuru na haki, ikiwa ni pamoja na kuwezesha makundi maalumu kushiriki kikamilifu katika uchaguzi,” inabainisha sehemu ya kanuni hizo.Aidha, wanatakiwa kutoa taarifa mara moja kwa mamlaka husika wanapofahamu au wanapoona tukio linaloweza kusababisha vurugu au uvunjifu wa amani na kuhakikisha wanafanya kampeni kwa kuzingatia misingi inayolenga kutangaza sera za vyama vyao pasipo kujenga chuki, kusababisha mifarakano na migawanyiko katika jamii.Pia kukataza wanachama au wafuasi kutamka kauli mbiu, kuboresha ishara za vyama vyao, au kuvaa sare zenye rangi ya chama chao katika mikutano ya hadhara ya vyama vingine.MalalamikoKanuni hizo zinamtaka mgombea yeyote ambaye hakuridhika na matokeo ya uchaguzi au uendeshaji wa uchaguzi, atakuwa na haki ya kufungua shauri katika mahakama ya wilaya ndani ya siku 30 tangu siku ya kutangazwa matokeo.Adhabu “Mtu yeyote atakayepatikana na hatia kwa kosa lolote la uchaguzi chini ya kanuni ndogo ya (1) atahukumiwa adhabu ya faini isiyozidi shilingi 300,000 au kifungo kisichozidi miezi 12 au vyote kwa pamoja yaani faini na kifungo,” imesema sehemu ya kanuni hizo. ### Response: KITAIFA ### End

Na THERESIA GASPER-DAR ES SALAAM MSHAMBULIAJI wa kimataifa wa Simba, raia wa Uganda, Emmanuel Okwi, amedhihirisha uhodari wake baada ya kuiwezesha timu yake kupata ushindi mnono dhidi ya Ruvu Shooting katika mchezo wa Ligi Kuu Tanzania Bara, uliochezwa katika Uwanja wa Uhuru, Dar es Salaam jana. Simba imeanza ligi hiyo kwa kupata ushindi wa mabao 7-0 na mara ya mwisho kupata ushindi mnono ilikuwa msimu wa ligi 2012/13 walipowafunga watani wao wa jadi, Yanga mabao 5-0 katika Uwanja wa Taifa, huku Okwi akifunga mabao mawili. Katika mchezo huo wa jana, Okwi aliifungia Simba mabao manne katika ushindi wa mabao hayo saba na kuiwezesha kukalia usukani wa ligi hiyo. Katika mchezo huo ulioanza kwa kasi, mshambuliaji wa Simba, Juma Luizio, alikosa bao la wazi baada ya kupiga mpira uliogonga mwamba wa chini wa goli na kutoka nje. Furaha ya mashabiki wa Simba ilianza katika dakika ya 18, baada ya Okwi kuiandikia timu yake bao la kwanza baada ya kupokea pasi kutoka kwa Muzamiru Yassin. Simba ilionekana kutawala zaidi mchezo huo na katika dakika ya 22, Okwi aliipatia timu yake bao la pili baada ya kuwapiga chenga mabeki wa Ruvu Shooting na kuachia shuti lililojaa wavuni. Furaha ilizidi kuongezeka kwa mashabiki wa timu ya Simba baada ya Okwi kuipatia timu yake bao la tatu ‘Hat Trick’ katika dakika ya 35, baada ya kupokea pasi kutoka kwa Shiza Kichuya. Hali ilizidi kuwa mbaya kwa Ruvu Shooting ambao walionekana kuzidiwa, walipofanya mabadiliko katika dakika 37 kwa kumtoa Chande Magoja na kuingia Zubeir Dabi. Mwamuzi wa mchezo huo, Erick Onoka, kutoka Arusha alimwonyesha kadi ya njano, Ishala Juma wa Ruvu Shooting baada ya kumchezea vibaya kiungo wa Simba, Haruna Niyonzima aliyetolewa nje na kuingia Mohamed Ibrahim. Simba ilipata bao la nne katika dakika ya 43 lililofungwa na Shiza Kichuya, baada ya kupokea krosi kutoka kwa beki Erasto Nyoni. Mambo yalizidi kuwa mazuri kwa Simba katika dakika ya 45 baada ya Juma Luizio kuifungia timu yake bao la tano akiunganisha krosi ya Erasto Nyoni na kwenda mapumziko wakiongoza kwa mabao hayo. Kipindi cha pili kilianza kwa timu hizo kufanya mabadiliko, Simba wakimpumzisha Muzamiru Yassin na nafasi  kuchukuliwa na Said Ndemla, wakati Ruvu Shooting walimtoa Hamis Mcha na kuingia Said Dilunga. Ruvu Shooting walifanya tena mabadiliko katika dakika ya 50 kwa kumtoa Said Madega na kuingia Amani George. Okwi alizidi kudhihirisha uhodari wake baada ya kuifungia Simba bao la sita katika dakika ya 52, baada ya kuunganisha krosi iliyopiga na Said Ndemla. Ruvu Shooting walianza kuonyesha uhai katika dakika ya 57 baada ya Baraka Mtuwi kupiga mpira wa adhabu uliopaa juu ya lango la Simba. Simba walifanya tena mabadiliko katika dakika 65, kwa kumtoa beki Method Mwanjale na kuingia Jjuuko Murshid na katika dakika 81, beki Erasto Nyoni aliifungia timu yake bao la saba baada ya kupiga shuti lililomshinda kipa wa Ruvu Shooting, Bidii Hussein. Hadi mchezo huo unamalizika, Simba ilitoka kifua mbele kwa ushindi wa mabao 7-0 na kuongoza ligi hiyo kutokana na idadi kubwa ya mabao ya kufunga. Katika  michezo mingine ya ligi hiyo iliyochezwa jana, timu ya Ndanda FC imefungwa bao 1-0 na Azam FC katika Uwanja wa Nangwanda Sijaona, Mtwara. Mwadui nao waliifunga Singida United mabao 2-1 katika Uwanja wa Mwadui Complex, Shinyanga wakati Mtibwa Sugar wakiifunga Stand United bao 1-0 katika Uwanja wa Manungu, Morogoro.   Njombe Mji imekubali kipigo cha mabao 2-1 kutoka kwa Tanzania Prisons, katika  Uwanja wa Sabasaba.   Mbeya City vs Majimaji Uwanja wa Sokoine, Mbeya   Akizungumza baada ya mchezo huo, Kocha Msaidizi wa Simba, Jackson Mayanja, alisema ushindi huo mnono umetokana na morali kubwa ya ushindi wa Ngao ya Jamii, lakini pia kambi ya Afrika Kusini na kwamba huo utakuwa mwendelezo katika michezo mingine ya ligi hiyo. Kwa upande wake, Kocha Mkuu wa Ruvu Shooting, Abdulmutik Hadji, alisema wamepoteza mchezo huo kutokana na kuwakosa wachezaji wake sita waliopo kwenye mashindano ya Majeshi nchini Rwanda.   Simba: Aishi Manula, Ally Shomary, Method Mwanjale/Jjuuko Murshid, Salim Mbonde, James Kotei, Emmanuel Okwi, Muzamiru Yassin/Said Ndemla, Juma Luizio, Haruna Niyonzima/Mohamed Ibrahim, Shiza Kichuya Ruvu Shooting: Bidii Hussein, Said Madega/ Amani George, Yusuph Nguya, Mangasini Mbonosi, Shaibu Nayopa, Baraka Mtuwi, Chande Magoja/Zubeir Dabi, Shabab Juma, Ishala Juma, Jamal Soud, Khamis Mcha.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na THERESIA GASPER-DAR ES SALAAM MSHAMBULIAJI wa kimataifa wa Simba, raia wa Uganda, Emmanuel Okwi, amedhihirisha uhodari wake baada ya kuiwezesha timu yake kupata ushindi mnono dhidi ya Ruvu Shooting katika mchezo wa Ligi Kuu Tanzania Bara, uliochezwa katika Uwanja wa Uhuru, Dar es Salaam jana. Simba imeanza ligi hiyo kwa kupata ushindi wa mabao 7-0 na mara ya mwisho kupata ushindi mnono ilikuwa msimu wa ligi 2012/13 walipowafunga watani wao wa jadi, Yanga mabao 5-0 katika Uwanja wa Taifa, huku Okwi akifunga mabao mawili. Katika mchezo huo wa jana, Okwi aliifungia Simba mabao manne katika ushindi wa mabao hayo saba na kuiwezesha kukalia usukani wa ligi hiyo. Katika mchezo huo ulioanza kwa kasi, mshambuliaji wa Simba, Juma Luizio, alikosa bao la wazi baada ya kupiga mpira uliogonga mwamba wa chini wa goli na kutoka nje. Furaha ya mashabiki wa Simba ilianza katika dakika ya 18, baada ya Okwi kuiandikia timu yake bao la kwanza baada ya kupokea pasi kutoka kwa Muzamiru Yassin. Simba ilionekana kutawala zaidi mchezo huo na katika dakika ya 22, Okwi aliipatia timu yake bao la pili baada ya kuwapiga chenga mabeki wa Ruvu Shooting na kuachia shuti lililojaa wavuni. Furaha ilizidi kuongezeka kwa mashabiki wa timu ya Simba baada ya Okwi kuipatia timu yake bao la tatu ‘Hat Trick’ katika dakika ya 35, baada ya kupokea pasi kutoka kwa Shiza Kichuya. Hali ilizidi kuwa mbaya kwa Ruvu Shooting ambao walionekana kuzidiwa, walipofanya mabadiliko katika dakika 37 kwa kumtoa Chande Magoja na kuingia Zubeir Dabi. Mwamuzi wa mchezo huo, Erick Onoka, kutoka Arusha alimwonyesha kadi ya njano, Ishala Juma wa Ruvu Shooting baada ya kumchezea vibaya kiungo wa Simba, Haruna Niyonzima aliyetolewa nje na kuingia Mohamed Ibrahim. Simba ilipata bao la nne katika dakika ya 43 lililofungwa na Shiza Kichuya, baada ya kupokea krosi kutoka kwa beki Erasto Nyoni. Mambo yalizidi kuwa mazuri kwa Simba katika dakika ya 45 baada ya Juma Luizio kuifungia timu yake bao la tano akiunganisha krosi ya Erasto Nyoni na kwenda mapumziko wakiongoza kwa mabao hayo. Kipindi cha pili kilianza kwa timu hizo kufanya mabadiliko, Simba wakimpumzisha Muzamiru Yassin na nafasi  kuchukuliwa na Said Ndemla, wakati Ruvu Shooting walimtoa Hamis Mcha na kuingia Said Dilunga. Ruvu Shooting walifanya tena mabadiliko katika dakika ya 50 kwa kumtoa Said Madega na kuingia Amani George. Okwi alizidi kudhihirisha uhodari wake baada ya kuifungia Simba bao la sita katika dakika ya 52, baada ya kuunganisha krosi iliyopiga na Said Ndemla. Ruvu Shooting walianza kuonyesha uhai katika dakika ya 57 baada ya Baraka Mtuwi kupiga mpira wa adhabu uliopaa juu ya lango la Simba. Simba walifanya tena mabadiliko katika dakika 65, kwa kumtoa beki Method Mwanjale na kuingia Jjuuko Murshid na katika dakika 81, beki Erasto Nyoni aliifungia timu yake bao la saba baada ya kupiga shuti lililomshinda kipa wa Ruvu Shooting, Bidii Hussein. Hadi mchezo huo unamalizika, Simba ilitoka kifua mbele kwa ushindi wa mabao 7-0 na kuongoza ligi hiyo kutokana na idadi kubwa ya mabao ya kufunga. Katika  michezo mingine ya ligi hiyo iliyochezwa jana, timu ya Ndanda FC imefungwa bao 1-0 na Azam FC katika Uwanja wa Nangwanda Sijaona, Mtwara. Mwadui nao waliifunga Singida United mabao 2-1 katika Uwanja wa Mwadui Complex, Shinyanga wakati Mtibwa Sugar wakiifunga Stand United bao 1-0 katika Uwanja wa Manungu, Morogoro.   Njombe Mji imekubali kipigo cha mabao 2-1 kutoka kwa Tanzania Prisons, katika  Uwanja wa Sabasaba.   Mbeya City vs Majimaji Uwanja wa Sokoine, Mbeya   Akizungumza baada ya mchezo huo, Kocha Msaidizi wa Simba, Jackson Mayanja, alisema ushindi huo mnono umetokana na morali kubwa ya ushindi wa Ngao ya Jamii, lakini pia kambi ya Afrika Kusini na kwamba huo utakuwa mwendelezo katika michezo mingine ya ligi hiyo. Kwa upande wake, Kocha Mkuu wa Ruvu Shooting, Abdulmutik Hadji, alisema wamepoteza mchezo huo kutokana na kuwakosa wachezaji wake sita waliopo kwenye mashindano ya Majeshi nchini Rwanda.   Simba: Aishi Manula, Ally Shomary, Method Mwanjale/Jjuuko Murshid, Salim Mbonde, James Kotei, Emmanuel Okwi, Muzamiru Yassin/Said Ndemla, Juma Luizio, Haruna Niyonzima/Mohamed Ibrahim, Shiza Kichuya Ruvu Shooting: Bidii Hussein, Said Madega/ Amani George, Yusuph Nguya, Mangasini Mbonosi, Shaibu Nayopa, Baraka Mtuwi, Chande Magoja/Zubeir Dabi, Shabab Juma, Ishala Juma, Jamal Soud, Khamis Mcha. ### Response: MICHEZO ### End

*Waamuzi wa Eritrea kuamua pambano hilo NA ADAM MKWEPU, DAR ES SALAAM WAKATI timu ya Yanga ikiendelea kusherehekea ushindi wa bao 2-0 dhidi ya watani wao wa jadi Simba, wapinzani wao katika michuano ya Klabu Bingwa Afrika, Cercle de Joachim, wanatarajia kutua nchini leo kwa ajili ya mchezo wa marudiano Jumamosi hii utakaochezwa Uwanja wa Taifa, Dar es Salaam. Yanga iliyopata ushindi mwembamba wa bao 1-0 katika mchezo wa awali uliochezwa ugenini, inatarajia kuchomoza na ushindi pia katika mchezo wa marudiano. Cercle de Joachim inakutana na Yanga ikiwa ina kumbukumbu ya ushindi wa bao 1-0 dhidi ya timu ya Riviere du Rempart, kwenye Ligi Kuu ya Mauritius, ambayo ipo nafasi ya saba kwa kujikusanyia pointi 15. Ushindi huo wa Cercle katika ligi yao, umeifanya kuendelea kuwa kwenye nafasi ya nne ikiwa na pointi 30 baada ya kucheza michezo 17, lakini imebakiwa na michezo miwili mkononi ya viporo, wakati Yanga inakutana nayo ikiwa imeifunga timu ngumu Simba na kupata nafasi ya kurudi kileleni ikiwa na pointi 46. Cercle inatua nchini ikiwa na rekodi ya kucheza michezo tisa ugenini na kufanikiwa kupata ushindi katika michezo mitatu tu kwenye ligi hiyo, huku  michezo nane ya nyumbani ilishinda  sita. Kutokana na rekodi hiyo inaonekana kuwa Cercle ni timu dhaifu kwenye michezo ya ugenini kwa kuwa na uwiano wa ushindi wa 0.89, huku Yanga ilikuwa na uwiano wa 2.4 katika michezo ya ugenini. Timu hiyo inatua na kikosi kamili ambapo hadi sasa kikosi chao hakijaripotiwa kuwa na majeruhi. Waamuzi watakaochezesha mchezo huo watatoka Eritrea na mwamuzi wa kati atakua Amanuel  Eyob Russo, akisaidiwa na Suleiman Ali Salih na Hugush Abdelkader wakati Kamisaa ni Idrisa Osman.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- *Waamuzi wa Eritrea kuamua pambano hilo NA ADAM MKWEPU, DAR ES SALAAM WAKATI timu ya Yanga ikiendelea kusherehekea ushindi wa bao 2-0 dhidi ya watani wao wa jadi Simba, wapinzani wao katika michuano ya Klabu Bingwa Afrika, Cercle de Joachim, wanatarajia kutua nchini leo kwa ajili ya mchezo wa marudiano Jumamosi hii utakaochezwa Uwanja wa Taifa, Dar es Salaam. Yanga iliyopata ushindi mwembamba wa bao 1-0 katika mchezo wa awali uliochezwa ugenini, inatarajia kuchomoza na ushindi pia katika mchezo wa marudiano. Cercle de Joachim inakutana na Yanga ikiwa ina kumbukumbu ya ushindi wa bao 1-0 dhidi ya timu ya Riviere du Rempart, kwenye Ligi Kuu ya Mauritius, ambayo ipo nafasi ya saba kwa kujikusanyia pointi 15. Ushindi huo wa Cercle katika ligi yao, umeifanya kuendelea kuwa kwenye nafasi ya nne ikiwa na pointi 30 baada ya kucheza michezo 17, lakini imebakiwa na michezo miwili mkononi ya viporo, wakati Yanga inakutana nayo ikiwa imeifunga timu ngumu Simba na kupata nafasi ya kurudi kileleni ikiwa na pointi 46. Cercle inatua nchini ikiwa na rekodi ya kucheza michezo tisa ugenini na kufanikiwa kupata ushindi katika michezo mitatu tu kwenye ligi hiyo, huku  michezo nane ya nyumbani ilishinda  sita. Kutokana na rekodi hiyo inaonekana kuwa Cercle ni timu dhaifu kwenye michezo ya ugenini kwa kuwa na uwiano wa ushindi wa 0.89, huku Yanga ilikuwa na uwiano wa 2.4 katika michezo ya ugenini. Timu hiyo inatua na kikosi kamili ambapo hadi sasa kikosi chao hakijaripotiwa kuwa na majeruhi. Waamuzi watakaochezesha mchezo huo watatoka Eritrea na mwamuzi wa kati atakua Amanuel  Eyob Russo, akisaidiwa na Suleiman Ali Salih na Hugush Abdelkader wakati Kamisaa ni Idrisa Osman. ### Response: MICHEZO ### End

Na EMMANUEL IBRAHIM – GEITA JESHI la Polisi Mkoa wa Geita, limemkamata Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa. Lowassa ambaye pia alikuwa mgombea urais wakati wa uchaguzi mkuu mwaka juzi kupitia Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), amekamatwa mjini Geita jana muda mfupi baada ya kuwasili akitokea Mkoa wa Kagera alikokuwa kwa shughuli za kisiasa. Mbali na Lowassa, viongozi wengine waliokamatwa ni Profesa Mwesigwa Baregu na Hamis Mgeja. Lowassa na wenzake hao, walikuwa wakielekea Kata ya Nkome, Jimbo la Geita Vijijini kushiriki mkutano wa kampeni za udiwani. Tukio hilo lilitokea jana saa 9:20 mchana baada mwanasiasa huyo kuwasili mjini Geita na kukuta wananchi wengi wakiwa wamejaa barabarani wakitaka awasalimie. Kutokana na umati mkubwa wa watu waliokuwa barabarani, Lowassa ambaye pia ni mjumbe wa Kamati Kuu ya Chadema, yeye na msafara wake walilazimika kuingia eneo la stendi ya zamani ya mabasi kuwasalimia wananchi hao. Hata hivyo, kabla hajaanza kuzungumza na wananchi hao, magari matatu yaliyokuwa yamejaa askari polisi yalifika mahali hapo na kumkamata. Baada ya kufikishwa Kituo cha Polisi cha Wilaya ya Geita na kukaa kwa dakika kadhaa, Lowassa na wenzake walihamishiwa ofisini kwa Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita, Mponjoli Mwabulambo kwa mahojiano.  MABOMU YA MACHOZI Baada ya mwanasiasa huyo kukamatwa na kupelekwa Kituo cha Polisi cha Wilaya ya Geita, kundi la wananchi wanaodaiwa kuwa ni wafuasi wa Chadema, walianza kueleka maeneo ya kituo hicho ili kujua kinachoendelea. Wakati wakielekea katika eneo hilo, polisi walilazimika kuwatawanya kwa mabomu ya machozi yaliyoathiri wanafunzi wa Shule ya Msingi Mseto.  WAANDISHI WAPIGWA Wakati hayo yakiendelea, baadhi ya waandishi wa habari walijikuta wakiwa katika wakati mgumu wa kufanya kazi zao baada ya kukamatwa na kupigwa na polisi. Miongoni mwa waliopigwa ni Mwandishi wa Habari wa Chanel Ten, Vales Robert na Joel Maduka wa Stom Radio. Akizungumzia tukio hilo, Robert alisema yeye na mwenzake walipigwa baada ya kushutumiwa na polisi, kwamba walikuwa wakipiga picha za tukio la Lowassa kukamatwa. “Tulivamiwa na polisi wakati tukipiga picha na wakati tunapigwa, tulikuwa tumevaa vitambulisho vyetu vya uandishi wa habari. “Yaani wamenivunjia kamera yangu, lakini nashukuru sijaumia sana,” alisema Robert.  KAMANDA WA POLISI Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita, Mwabulambo, alipopigiwa simu kuhusu suala hilo, simu yake ilipokewa na msaidizi wake ambaye alisema alikuwa katika kikao na Lowassa. “Mimi ni mlinzi wa afande RPC, samahani yupo kwenye kikao na mheshimiwa Lowassa, nakuomba umtafute baadaye,” alisema bila kutaja jina lake. Kutokana na tukio hilo, viongozi mbalimbali wa Chadema Mkoa wa Geita, walikuwa katika ofisi za Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita ili kujua hatma ya tukio hilo. Kukamatwa kwa Lowassa na wenzake hao ni mwendelezo wa viongozi wa Chadema kukamatwa baada ya Januari 14, mwaka huu, Jeshi la Polisi, Mkoa wa Geita kumkamata Mbunge wa Viti Maalumu, Mkoa wa Geita, Upendo Peneza. Mbunge huyo baada ya kukamatwa, aliunganishwa kwenye kesi ya uchochezi na Diwani wa Kata ya Kasamwa, Fabian Mahenge wakituhumiwa kufanya uchochezi huo Januari 6, mwaka huu katika mkutano wa hadhara. Kabla ya kumkamata Peneza, polisi waliwakamata Naibu Katibu Mkuu wa Chadema (Bara), John Mnyika na Mbunge wa Viti Maalumu, Mkoa wa Kagera, Conchesta Rwamlaza, Ofisa Habari wa Chadema, Tumaini Makene na Mwenyekiti wa Chadema Mkoa wa Geita, Anna Rose.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na EMMANUEL IBRAHIM – GEITA JESHI la Polisi Mkoa wa Geita, limemkamata Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa. Lowassa ambaye pia alikuwa mgombea urais wakati wa uchaguzi mkuu mwaka juzi kupitia Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), amekamatwa mjini Geita jana muda mfupi baada ya kuwasili akitokea Mkoa wa Kagera alikokuwa kwa shughuli za kisiasa. Mbali na Lowassa, viongozi wengine waliokamatwa ni Profesa Mwesigwa Baregu na Hamis Mgeja. Lowassa na wenzake hao, walikuwa wakielekea Kata ya Nkome, Jimbo la Geita Vijijini kushiriki mkutano wa kampeni za udiwani. Tukio hilo lilitokea jana saa 9:20 mchana baada mwanasiasa huyo kuwasili mjini Geita na kukuta wananchi wengi wakiwa wamejaa barabarani wakitaka awasalimie. Kutokana na umati mkubwa wa watu waliokuwa barabarani, Lowassa ambaye pia ni mjumbe wa Kamati Kuu ya Chadema, yeye na msafara wake walilazimika kuingia eneo la stendi ya zamani ya mabasi kuwasalimia wananchi hao. Hata hivyo, kabla hajaanza kuzungumza na wananchi hao, magari matatu yaliyokuwa yamejaa askari polisi yalifika mahali hapo na kumkamata. Baada ya kufikishwa Kituo cha Polisi cha Wilaya ya Geita na kukaa kwa dakika kadhaa, Lowassa na wenzake walihamishiwa ofisini kwa Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita, Mponjoli Mwabulambo kwa mahojiano.  MABOMU YA MACHOZI Baada ya mwanasiasa huyo kukamatwa na kupelekwa Kituo cha Polisi cha Wilaya ya Geita, kundi la wananchi wanaodaiwa kuwa ni wafuasi wa Chadema, walianza kueleka maeneo ya kituo hicho ili kujua kinachoendelea. Wakati wakielekea katika eneo hilo, polisi walilazimika kuwatawanya kwa mabomu ya machozi yaliyoathiri wanafunzi wa Shule ya Msingi Mseto.  WAANDISHI WAPIGWA Wakati hayo yakiendelea, baadhi ya waandishi wa habari walijikuta wakiwa katika wakati mgumu wa kufanya kazi zao baada ya kukamatwa na kupigwa na polisi. Miongoni mwa waliopigwa ni Mwandishi wa Habari wa Chanel Ten, Vales Robert na Joel Maduka wa Stom Radio. Akizungumzia tukio hilo, Robert alisema yeye na mwenzake walipigwa baada ya kushutumiwa na polisi, kwamba walikuwa wakipiga picha za tukio la Lowassa kukamatwa. “Tulivamiwa na polisi wakati tukipiga picha na wakati tunapigwa, tulikuwa tumevaa vitambulisho vyetu vya uandishi wa habari. “Yaani wamenivunjia kamera yangu, lakini nashukuru sijaumia sana,” alisema Robert.  KAMANDA WA POLISI Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita, Mwabulambo, alipopigiwa simu kuhusu suala hilo, simu yake ilipokewa na msaidizi wake ambaye alisema alikuwa katika kikao na Lowassa. “Mimi ni mlinzi wa afande RPC, samahani yupo kwenye kikao na mheshimiwa Lowassa, nakuomba umtafute baadaye,” alisema bila kutaja jina lake. Kutokana na tukio hilo, viongozi mbalimbali wa Chadema Mkoa wa Geita, walikuwa katika ofisi za Kamanda wa Polisi, Mkoa wa Geita ili kujua hatma ya tukio hilo. Kukamatwa kwa Lowassa na wenzake hao ni mwendelezo wa viongozi wa Chadema kukamatwa baada ya Januari 14, mwaka huu, Jeshi la Polisi, Mkoa wa Geita kumkamata Mbunge wa Viti Maalumu, Mkoa wa Geita, Upendo Peneza. Mbunge huyo baada ya kukamatwa, aliunganishwa kwenye kesi ya uchochezi na Diwani wa Kata ya Kasamwa, Fabian Mahenge wakituhumiwa kufanya uchochezi huo Januari 6, mwaka huu katika mkutano wa hadhara. Kabla ya kumkamata Peneza, polisi waliwakamata Naibu Katibu Mkuu wa Chadema (Bara), John Mnyika na Mbunge wa Viti Maalumu, Mkoa wa Kagera, Conchesta Rwamlaza, Ofisa Habari wa Chadema, Tumaini Makene na Mwenyekiti wa Chadema Mkoa wa Geita, Anna Rose. ### Response: KITAIFA ### End

TAKWIMU kutoka Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH) zinaonesha kuwa kuna wastani wa wagonjwa wa Ukimwi 10,123, lakini ni wagonjwa 3,534 ndio ambao wako kwenye kliniki ya ugonjwa huo pamoja na kupatiwa dawa na wengine 165 wameacha kutumia dawa.Kwa mujibu wa ripoti ya sasa ambapo hospitali hiyo imejiwekea utaratibu wa kuwa na ripoti kila baada ya miezi mitatu yaani mara nne kwa mwaka, kwamba kuna wagonjwa ambao wanaacha dawa za kupunguza makali ya Virusi Vya Ukimwi kutokana na sababu mbalimbali, ikiwa ni pamoja na kukimbilia kwenye maombi wakiamini kupona na wengine kutumia tiba mbadala kama vitunguu saumu.Aidha, sababu nyingine za wagonjwa kuacha dawa zimeelezwa kuwa ni unyanyapaa kwenye jamii na vifo vinavyotokana hasa na kutozingatia matumizi sahihi ya dawa. Mkuu wa Kitengo cha Magonjwa ya Kuambukiza, Dk Amina Mgunya akizungumza na gazeti hili hivi karibuni, alisema bado kuna watu wanaacha kutumia dawa za kupunguza makali ya VVU matokeo yake wakizidiwa hurudi hospitali wakiwa katika hali mbaya na wengine kupoteza maisha kabisa.“Watu kutokubaliana na hali na kuona soni kuja kliniki, kukimbilia kwenye tiba mbadala hasa tiba lishe kwa sasa mambo ya kutumia vitunguu saumu imeshika kasi wanaacha kumeza dawa, jambo ambapo linasababisha afya zao kuharibika,” alisema Dk Mgunya. Alisema baadhi ya wagonjwa wanakwenda kwenye maombi wanaamini wamepona hivyo hawaendelei kutumia dawa.“Siku hizi serikali imeweka utaratibu ambao watu wakigundulika wameathirika na ugonjwa huo huanzishwa dawa papo hapo na zinawasaidia sana lakini shida ni hawa ambao wanaacha dawa, wengine wanakuja kwenye hatua ya nne wanakua wapo vibaya sana na magonjwa nyemelezi kwani kinga inakua chini sana,” alisema. Aidha, alisema sababu nyingine ni watu wameambiana kuwa dawa za kupunguza makali ya VVU zinaua figo, jambo ambalo sio sahihi. “Nina mgonjwa mmoja amegoma kabisa anasema ana uhakika kuna mtu kaua figo zake kwa kutumia dawa hizi,” alisema daktari huyo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- TAKWIMU kutoka Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH) zinaonesha kuwa kuna wastani wa wagonjwa wa Ukimwi 10,123, lakini ni wagonjwa 3,534 ndio ambao wako kwenye kliniki ya ugonjwa huo pamoja na kupatiwa dawa na wengine 165 wameacha kutumia dawa.Kwa mujibu wa ripoti ya sasa ambapo hospitali hiyo imejiwekea utaratibu wa kuwa na ripoti kila baada ya miezi mitatu yaani mara nne kwa mwaka, kwamba kuna wagonjwa ambao wanaacha dawa za kupunguza makali ya Virusi Vya Ukimwi kutokana na sababu mbalimbali, ikiwa ni pamoja na kukimbilia kwenye maombi wakiamini kupona na wengine kutumia tiba mbadala kama vitunguu saumu.Aidha, sababu nyingine za wagonjwa kuacha dawa zimeelezwa kuwa ni unyanyapaa kwenye jamii na vifo vinavyotokana hasa na kutozingatia matumizi sahihi ya dawa. Mkuu wa Kitengo cha Magonjwa ya Kuambukiza, Dk Amina Mgunya akizungumza na gazeti hili hivi karibuni, alisema bado kuna watu wanaacha kutumia dawa za kupunguza makali ya VVU matokeo yake wakizidiwa hurudi hospitali wakiwa katika hali mbaya na wengine kupoteza maisha kabisa.“Watu kutokubaliana na hali na kuona soni kuja kliniki, kukimbilia kwenye tiba mbadala hasa tiba lishe kwa sasa mambo ya kutumia vitunguu saumu imeshika kasi wanaacha kumeza dawa, jambo ambapo linasababisha afya zao kuharibika,” alisema Dk Mgunya. Alisema baadhi ya wagonjwa wanakwenda kwenye maombi wanaamini wamepona hivyo hawaendelei kutumia dawa.“Siku hizi serikali imeweka utaratibu ambao watu wakigundulika wameathirika na ugonjwa huo huanzishwa dawa papo hapo na zinawasaidia sana lakini shida ni hawa ambao wanaacha dawa, wengine wanakuja kwenye hatua ya nne wanakua wapo vibaya sana na magonjwa nyemelezi kwani kinga inakua chini sana,” alisema. Aidha, alisema sababu nyingine ni watu wameambiana kuwa dawa za kupunguza makali ya VVU zinaua figo, jambo ambalo sio sahihi. “Nina mgonjwa mmoja amegoma kabisa anasema ana uhakika kuna mtu kaua figo zake kwa kutumia dawa hizi,” alisema daktari huyo. ### Response: KITAIFA ### End

NA FLORENCE SANAWA – MTWARA SHIRIKA la Umeme Tanzania (Tanesco) limebaini wizi wa umeme katika nyumba ya aliyekuwa Mbunge wa Mtwara Mjini kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM), Hasnain Murji. Mhandisi wa Tanesco Mkoa wa Mtwara, Fabiani Ruhumbika, alisema mita ya nyumba ya Murji ilibainika kuchezewa baada ya kuona umeme unaotoka kwenda kwa mteja ni kidogo. Alisema matumizi ya mteja yanaonekana kuwa ni makubwa kuliko kiasi kinachotumiwa hali iliyowatia shaka kwamba kutakuwa na kuchezewa kwa mita. Ruhumbika alisema kitendo cha mteja kupindisha mita kutoka kushoto kwenda kulia inaonyesha wazi kuwa ilipoteza kumbukumbu katika usomaji wake. Mwakilishi wa mbunge huyo wa zamani, Mohamed Haji, alisema kitendo cha kubaini wizi huo hakijui kwa sababu yeye hana ufahamu wa masuala ya umeme. MTANZANIA Jumapili lilipomtafuta Murji kwa simu, alisema hakuwa na taarifa ya tukio hilo Akizungumza mjini hapa jana, Mwenyekiti wa Ukaguzi wa Miundombinu ya Umeme kutoka Makao Makuu ya Tanesco, John Manyama, alisema wizi huo umekuwa ukilirudisha nyuma shirika hilo na kufifisha mipango yake ya kujiendesha. Alisema ukaguzi huo ulibaini kuwapo na uchezewaji mita katika nyumba hiyo, huku kukiwa na vifaa vingi vinavyotumia umeme. Manyama alisema wataalamu wa ukaguzi waligundua wizi wa umeme huo kutokana na kutumia vifaa vya kisasa vya kupimia bila kumwonea mtumiaji wa huduma hiyo. Alisema mtumiaji anayekamatwa huanza kwa kukatiwa umeme katika mtandao wa Tanesco kisha wanapiga hesabu ili kujua wamepoteza kiasi gani cha fedha na kumtaka kulipa. “Tumebaini kuwa watu wengi wanatumia umeme bila kulipa (wezi wa umeme) hatua inayosababisha shirika kuchukua hatua kwa kuwakamata na kuwapeleka katika vyombo vya sheria ili kuruhusu liweze kukusanya mapato halisi na kuwa katika hali nzuri ya utoaji wa huduma.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- NA FLORENCE SANAWA – MTWARA SHIRIKA la Umeme Tanzania (Tanesco) limebaini wizi wa umeme katika nyumba ya aliyekuwa Mbunge wa Mtwara Mjini kupitia Chama Cha Mapinduzi (CCM), Hasnain Murji. Mhandisi wa Tanesco Mkoa wa Mtwara, Fabiani Ruhumbika, alisema mita ya nyumba ya Murji ilibainika kuchezewa baada ya kuona umeme unaotoka kwenda kwa mteja ni kidogo. Alisema matumizi ya mteja yanaonekana kuwa ni makubwa kuliko kiasi kinachotumiwa hali iliyowatia shaka kwamba kutakuwa na kuchezewa kwa mita. Ruhumbika alisema kitendo cha mteja kupindisha mita kutoka kushoto kwenda kulia inaonyesha wazi kuwa ilipoteza kumbukumbu katika usomaji wake. Mwakilishi wa mbunge huyo wa zamani, Mohamed Haji, alisema kitendo cha kubaini wizi huo hakijui kwa sababu yeye hana ufahamu wa masuala ya umeme. MTANZANIA Jumapili lilipomtafuta Murji kwa simu, alisema hakuwa na taarifa ya tukio hilo Akizungumza mjini hapa jana, Mwenyekiti wa Ukaguzi wa Miundombinu ya Umeme kutoka Makao Makuu ya Tanesco, John Manyama, alisema wizi huo umekuwa ukilirudisha nyuma shirika hilo na kufifisha mipango yake ya kujiendesha. Alisema ukaguzi huo ulibaini kuwapo na uchezewaji mita katika nyumba hiyo, huku kukiwa na vifaa vingi vinavyotumia umeme. Manyama alisema wataalamu wa ukaguzi waligundua wizi wa umeme huo kutokana na kutumia vifaa vya kisasa vya kupimia bila kumwonea mtumiaji wa huduma hiyo. Alisema mtumiaji anayekamatwa huanza kwa kukatiwa umeme katika mtandao wa Tanesco kisha wanapiga hesabu ili kujua wamepoteza kiasi gani cha fedha na kumtaka kulipa. “Tumebaini kuwa watu wengi wanatumia umeme bila kulipa (wezi wa umeme) hatua inayosababisha shirika kuchukua hatua kwa kuwakamata na kuwapeleka katika vyombo vya sheria ili kuruhusu liweze kukusanya mapato halisi na kuwa katika hali nzuri ya utoaji wa huduma. ### Response: KITAIFA ### End

Na Daudi Manongi-MAELEZO WAZIRI wa Nchi, Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora, Angellah Kairuki amezindua rasmi safari ya awamu ya kwanza kwa kuaga msafara wa magari yaliyobeba vifaa vya Ofisi vya kundi la kwanza la watumishi 87 wa ofisi hiyo kuelekea mkoani Dodoma. Akizungumza jana jijini Dar es Salaam wakati wa uzinduzi huo, alisema umefika wakati wafanyakazi wa Serikali kuanza safari ya kuhamia makao makuu Dodoma ili kutimiza ahadi iliyotolewa na Rais Dk. John PMagufuli wakati wa Maadhimisho ya kumbukumbu ya siku ya Mashujaa mapema mwaka jana. “Kufuatia agizo la Rais, Waziri Mkuu kama kiongozi na mratibu wa shughuli za Serikali alihamia Dodoma Septemba mwaka jana, Wizara nyingine zimeendelea na maandalizi ya kutekeleza azma hii ya serikali. “Nami leo (jana) napenda kutumia fursa hii kuuarifu umma wa Watanzania kuwa Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora imekamilisha maandalizi ya kuhamia Dodoma na hivi punde vifaa vya kundi la kwanza vitaondoka kwenda Dodoma,” alisema Alisema katika kundi la kwanza jumla ya watumishi 87 watahamia Dodoma litahusisha uongozi wa juu wa Wizara ukiwajumuisha Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora, Katibu Mkuu na Naibu Katibu Mkuu na baadhi ya wakurugenzi, wakurugenzi wasaidizi, maofisa waandamizi na watumishi wengine. Katika hatua nyingine Kairuki alisema wale wote wanaohitaji kukutana na Waziri, Katibu Mkuu na Naibu Katibu Mkuu wake wafike katika Ofisi zilizopo Dodoma na kwa masuala yote yanayohusuu Sera na Sheria za Utumishi wa Umma na Utawala wa Utumishi wa Umma kwa ujumla yatatekelezwa mjini humo. “Masuala ya mishahara, uendelezaji rasilimali watu, ukuzaji maadili, anuai za jamii, uchambuzi ushauri na utendaji kazi na huduma ya teknolojia ya habari na mawasiliano yataendelea kushughulikiwa na ofisi ya Dar es Salaam,” alisema . Alisema Ofisi yake itafunguliwa rasmi mjini Dodoma Januari 30, mwaka huu ambayo itakuwa katika Jengo la College of Humanities and Social Sciences katika eneo la Chuo Kikuu cha Dodoma kama makao yake ya muda mpaka hapo itakavyoelezwa vinginevyo.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na Daudi Manongi-MAELEZO WAZIRI wa Nchi, Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora, Angellah Kairuki amezindua rasmi safari ya awamu ya kwanza kwa kuaga msafara wa magari yaliyobeba vifaa vya Ofisi vya kundi la kwanza la watumishi 87 wa ofisi hiyo kuelekea mkoani Dodoma. Akizungumza jana jijini Dar es Salaam wakati wa uzinduzi huo, alisema umefika wakati wafanyakazi wa Serikali kuanza safari ya kuhamia makao makuu Dodoma ili kutimiza ahadi iliyotolewa na Rais Dk. John PMagufuli wakati wa Maadhimisho ya kumbukumbu ya siku ya Mashujaa mapema mwaka jana. “Kufuatia agizo la Rais, Waziri Mkuu kama kiongozi na mratibu wa shughuli za Serikali alihamia Dodoma Septemba mwaka jana, Wizara nyingine zimeendelea na maandalizi ya kutekeleza azma hii ya serikali. “Nami leo (jana) napenda kutumia fursa hii kuuarifu umma wa Watanzania kuwa Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora imekamilisha maandalizi ya kuhamia Dodoma na hivi punde vifaa vya kundi la kwanza vitaondoka kwenda Dodoma,” alisema Alisema katika kundi la kwanza jumla ya watumishi 87 watahamia Dodoma litahusisha uongozi wa juu wa Wizara ukiwajumuisha Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais Menejimenti ya Utumishi wa Umma na Utawala Bora, Katibu Mkuu na Naibu Katibu Mkuu na baadhi ya wakurugenzi, wakurugenzi wasaidizi, maofisa waandamizi na watumishi wengine. Katika hatua nyingine Kairuki alisema wale wote wanaohitaji kukutana na Waziri, Katibu Mkuu na Naibu Katibu Mkuu wake wafike katika Ofisi zilizopo Dodoma na kwa masuala yote yanayohusuu Sera na Sheria za Utumishi wa Umma na Utawala wa Utumishi wa Umma kwa ujumla yatatekelezwa mjini humo. “Masuala ya mishahara, uendelezaji rasilimali watu, ukuzaji maadili, anuai za jamii, uchambuzi ushauri na utendaji kazi na huduma ya teknolojia ya habari na mawasiliano yataendelea kushughulikiwa na ofisi ya Dar es Salaam,” alisema . Alisema Ofisi yake itafunguliwa rasmi mjini Dodoma Januari 30, mwaka huu ambayo itakuwa katika Jengo la College of Humanities and Social Sciences katika eneo la Chuo Kikuu cha Dodoma kama makao yake ya muda mpaka hapo itakavyoelezwa vinginevyo. ### Response: KITAIFA ### End

HOSPITALI ya Taifa Muhimbili -Mlonganzila jijini Dar es Salaam, imewahakikishia Watanzania kuwa huduma zinazotolewa hospitalini hapo, zimeboreshwa. Pia imesema wagonjwa wanaotibiwa hapo, wameongezeka katika makundi yote.Imesema wagonjwa wa nje, wameongezeka kutoka 17,115 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 kufikia wagonjwa 25,493 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 48.8.Aidha, wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6. Aidha, wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6.Hayo yamesemwa na Mkurugenzi Mtendaji wa Hospitali ya Taifa Muhimbili, Profesa Lawrence Museru katika taarifa yake kwa vyombo vya habari, akitoa ufafanuzi tuhuma zinazosambaa mitandaoni kwamba wagonjwa wengi wanapoteza maisha katika Hospitali ya Taifa Muhimbili-Mloganzila (MNH-Mloganzila).Profesa Museru alisema katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH - Upanga) ililaza wagonjwa 17,230 na kati ya hao vifo vilikua 1,673, ambayo ni asilimia 9.7.Alisema hivyo basi takwimu kati ya MHN-Mlongazila na MNH- Upanga za asilimia ya wagonjwa waliofariki dunia hazitofautiani sana, ambapo MNH-Upanga ni asilimia 9.7 wakati MNH-Mloganzila ni asilimia 10.4 katika robo ya Julai hadi Septemba, 2019.“Hatua hii inaonyesha juhudi ambazo zinafanyika za kuboresha utoaji wa huduma katika MNHMloganzila zinazaa matunda,” alisema.Kuhusu tuhuma kuwa madaktari wanaotoa huduma MNHMloganzila ni wanafunzi waliopo katika majaribio, alisema si za kweli, kwa kuwa hospitali hiyo ina madaktari bingwa 52, madaktari wa kawaida 50 na kwa sasa ina madaktari tarajali 53.“Licha ya madaktari bingwa hawa walioajiriwa MNH-Mloganzila kutoa huduma, lakini pia wanashirikiana na madaktari bingwa kutoka MNH-Upanga katika kutoa huduma hapa MNH-Mloganzila, vilevile hospitali hii ina madaktari wawili waliobobea wenye hadhi ya Profesa kutoka Korea, nao wapo wanatoa huduma,”alisema.Alisema madaktari ambao wapo mafunzoni, hawafanyi kazi bila usimamizi kwani hospitali imeweka utaratibu wa kila mgonjwa anayefika kupata huduma, kuonwa na daktari bingwa kwa ajili ya maamuzi.Alisema uongozi wa hospitali unafanyia kazi tuhuma na malalamiko yaliyotolewa juu ya utoaji huduma katika taarifa hiyo ya kwenye mitandao. Alieleza wananchi kwamba tangu MNH, ipewe dhamana ya kusimamia hospitali hiyo ya Mloganzila, uongozi umetatua changamoto zilizokuwepo katika utoaji huduma na kwa kiasi kikubwa kuna mafanikio, ambayo yanaonesha kuongezeka kwa idadi ya wagonjwa na pia wagonjwa ambao wametibiwa, wameshuhudia na kuridhika na utoaji wa huduma zake.“Tunawahakikishia Watanzania kuwa huduma zinazotolewa na MNH-Mloganzila zimeboreshwa. Tunawakaribisha Watanzania wenye jukumu la kuelimisha jamii, waje kuzungumza na wataalam na waone jinsi huduma zinavyotolewa ili waweze kutoa taarifa sahihi kwa jamii” alisema Profesa Museru.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- HOSPITALI ya Taifa Muhimbili -Mlonganzila jijini Dar es Salaam, imewahakikishia Watanzania kuwa huduma zinazotolewa hospitalini hapo, zimeboreshwa. Pia imesema wagonjwa wanaotibiwa hapo, wameongezeka katika makundi yote.Imesema wagonjwa wa nje, wameongezeka kutoka 17,115 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 kufikia wagonjwa 25,493 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019 ambalo ni ongezeko la asilimia 48.8.Aidha, wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6. Aidha, wagonjwa wanaotibiwa na kulazwa wameongezeka kutoka 1,459 katika kipindi cha robo mwaka cha Julai hadi Septemba 2018 na kufikia wagonjwa 2,795 katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, ambalo ni ongezeko la asilimia 91.6.Hayo yamesemwa na Mkurugenzi Mtendaji wa Hospitali ya Taifa Muhimbili, Profesa Lawrence Museru katika taarifa yake kwa vyombo vya habari, akitoa ufafanuzi tuhuma zinazosambaa mitandaoni kwamba wagonjwa wengi wanapoteza maisha katika Hospitali ya Taifa Muhimbili-Mloganzila (MNH-Mloganzila).Profesa Museru alisema katika kipindi cha Julai hadi Septemba 2019, Hospitali ya Taifa Muhimbili (MNH - Upanga) ililaza wagonjwa 17,230 na kati ya hao vifo vilikua 1,673, ambayo ni asilimia 9.7.Alisema hivyo basi takwimu kati ya MHN-Mlongazila na MNH- Upanga za asilimia ya wagonjwa waliofariki dunia hazitofautiani sana, ambapo MNH-Upanga ni asilimia 9.7 wakati MNH-Mloganzila ni asilimia 10.4 katika robo ya Julai hadi Septemba, 2019.“Hatua hii inaonyesha juhudi ambazo zinafanyika za kuboresha utoaji wa huduma katika MNHMloganzila zinazaa matunda,” alisema.Kuhusu tuhuma kuwa madaktari wanaotoa huduma MNHMloganzila ni wanafunzi waliopo katika majaribio, alisema si za kweli, kwa kuwa hospitali hiyo ina madaktari bingwa 52, madaktari wa kawaida 50 na kwa sasa ina madaktari tarajali 53.“Licha ya madaktari bingwa hawa walioajiriwa MNH-Mloganzila kutoa huduma, lakini pia wanashirikiana na madaktari bingwa kutoka MNH-Upanga katika kutoa huduma hapa MNH-Mloganzila, vilevile hospitali hii ina madaktari wawili waliobobea wenye hadhi ya Profesa kutoka Korea, nao wapo wanatoa huduma,”alisema.Alisema madaktari ambao wapo mafunzoni, hawafanyi kazi bila usimamizi kwani hospitali imeweka utaratibu wa kila mgonjwa anayefika kupata huduma, kuonwa na daktari bingwa kwa ajili ya maamuzi.Alisema uongozi wa hospitali unafanyia kazi tuhuma na malalamiko yaliyotolewa juu ya utoaji huduma katika taarifa hiyo ya kwenye mitandao. Alieleza wananchi kwamba tangu MNH, ipewe dhamana ya kusimamia hospitali hiyo ya Mloganzila, uongozi umetatua changamoto zilizokuwepo katika utoaji huduma na kwa kiasi kikubwa kuna mafanikio, ambayo yanaonesha kuongezeka kwa idadi ya wagonjwa na pia wagonjwa ambao wametibiwa, wameshuhudia na kuridhika na utoaji wa huduma zake.“Tunawahakikishia Watanzania kuwa huduma zinazotolewa na MNH-Mloganzila zimeboreshwa. Tunawakaribisha Watanzania wenye jukumu la kuelimisha jamii, waje kuzungumza na wataalam na waone jinsi huduma zinavyotolewa ili waweze kutoa taarifa sahihi kwa jamii” alisema Profesa Museru. ### Response: KITAIFA ### End

KVZ iliyopanda Ligi Kuu msimu huu iliandika bao la kwanza dakika ya 35, mfungaji akiwa Salum Songoro katika mchezo huo uliofanyika Uwanja wa Amaan, mjini hapa.KMKM inayofundishwa na Ali Bushiri `Bush’ ilijaribu kufurukuta kutaka kusawazisha, lakini umaliziaji haukuwa mzuri kwa kushindwa kulenga lango ama kupiga mikwaju dhaifu iliyodakwa na kipa.Hata hivyo, juhudi za KMKM zilikwama dakika ya 89 wakati KVZ ilipoandika bao la pili mfungaji akiwa Suleiman Hassan, bao ambalo lilionekana kuwakatisha tamaa KMKM.Kutokana na matokeo hayo, KVZ imefikisha pointi 33 na inashika nafasi ya pili katika msimamo wa ligi hiyo inayoongozwa na JKU, wakati KMKM yenye pointi 27 ipo nafasi ya nne.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- KVZ iliyopanda Ligi Kuu msimu huu iliandika bao la kwanza dakika ya 35, mfungaji akiwa Salum Songoro katika mchezo huo uliofanyika Uwanja wa Amaan, mjini hapa.KMKM inayofundishwa na Ali Bushiri `Bush’ ilijaribu kufurukuta kutaka kusawazisha, lakini umaliziaji haukuwa mzuri kwa kushindwa kulenga lango ama kupiga mikwaju dhaifu iliyodakwa na kipa.Hata hivyo, juhudi za KMKM zilikwama dakika ya 89 wakati KVZ ilipoandika bao la pili mfungaji akiwa Suleiman Hassan, bao ambalo lilionekana kuwakatisha tamaa KMKM.Kutokana na matokeo hayo, KVZ imefikisha pointi 33 na inashika nafasi ya pili katika msimamo wa ligi hiyo inayoongozwa na JKU, wakati KMKM yenye pointi 27 ipo nafasi ya nne. ### Response: MICHEZO ### End

Florence Sanawa Wanafunzi zaidi ya 873 wa shule ya msingi Tandika Manispaa ya Mtwara mikindani, wako katika mazingira hatarishi baada ya shimo la maji taka kubomoka hivyo kupelekea choo hicho kufungwa na kufanya wanafunzi wa shule hiyo kutumia choo cha shule ya jirani. Akizungumza na Mtanzania digital, mwenyekiti wa kamati ya shule hiyo Ziada Myao, amesema kuwa shule hiyo ilikuwa na choo ambacho kilikuwa na shimo la maji taka nyuma lakini lilibomoka hali ambayo imepelekea choo hicho kufungwa.  “Shule yetu haina choo sio kwa walimu wala wanafunzi tumekuwa tukitumia choo cha shule jirani hali ni mbaya awali chooo kilichotumika kilikuwa na matundu 14 lakini kimefungwa ujio wa hii kampeni ya shule ni choo,” amesema.

AFYA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Florence Sanawa Wanafunzi zaidi ya 873 wa shule ya msingi Tandika Manispaa ya Mtwara mikindani, wako katika mazingira hatarishi baada ya shimo la maji taka kubomoka hivyo kupelekea choo hicho kufungwa na kufanya wanafunzi wa shule hiyo kutumia choo cha shule ya jirani. Akizungumza na Mtanzania digital, mwenyekiti wa kamati ya shule hiyo Ziada Myao, amesema kuwa shule hiyo ilikuwa na choo ambacho kilikuwa na shimo la maji taka nyuma lakini lilibomoka hali ambayo imepelekea choo hicho kufungwa.  “Shule yetu haina choo sio kwa walimu wala wanafunzi tumekuwa tukitumia choo cha shule jirani hali ni mbaya awali chooo kilichotumika kilikuwa na matundu 14 lakini kimefungwa ujio wa hii kampeni ya shule ni choo,” amesema. ### Response: AFYA ### End

Kwa mujibu wa Ofisa Habari wa Ruvu, Masau Bwire, timu hiyo itasafiri kwa lengo la kupata ushindi ili kujiweka katika nafasi nzuri ya msimamo wa ligi inayoelekea ukingoni.Alisema Kagera Sugar ni moja ya timu ngumu inayocheza kitimu, yenye wachezaji wanaojiamini na wenye uchu wa kufumania nyavu, hivyo kikosi cha Ruvu kimejizatiti kwa kila idara kuhakikisha kinaibuka na ushindi katika mchezo huo.“Tunaondoka tukijiamini kuwa mambo yatakuwa vizuri, tunahimiza waamuzi wa mchezo huo kuchezesha kwa kuzingatia sheria 17 za soka ili kila timu ipate inachostahili kutokana na uwezo wake,”alisema.Alisema wachezaji saba wa kikosi cha kwanza hawataweza kusafiri na timu kwa sababu mbalimbali.Aliwataja wachezaji hao kuwa ni golikipa namba moja Abdallah Rashid, Salvatori Mtebe ambao wana kadi tatu za njano, Juma Mpakala anayeuguliwa na mkewe, Betram Mwombeki, Stephano Mwasika, Lambele Jerome na Juma Abdul ambao ni majeruhi.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Kwa mujibu wa Ofisa Habari wa Ruvu, Masau Bwire, timu hiyo itasafiri kwa lengo la kupata ushindi ili kujiweka katika nafasi nzuri ya msimamo wa ligi inayoelekea ukingoni.Alisema Kagera Sugar ni moja ya timu ngumu inayocheza kitimu, yenye wachezaji wanaojiamini na wenye uchu wa kufumania nyavu, hivyo kikosi cha Ruvu kimejizatiti kwa kila idara kuhakikisha kinaibuka na ushindi katika mchezo huo.“Tunaondoka tukijiamini kuwa mambo yatakuwa vizuri, tunahimiza waamuzi wa mchezo huo kuchezesha kwa kuzingatia sheria 17 za soka ili kila timu ipate inachostahili kutokana na uwezo wake,”alisema.Alisema wachezaji saba wa kikosi cha kwanza hawataweza kusafiri na timu kwa sababu mbalimbali.Aliwataja wachezaji hao kuwa ni golikipa namba moja Abdallah Rashid, Salvatori Mtebe ambao wana kadi tatu za njano, Juma Mpakala anayeuguliwa na mkewe, Betram Mwombeki, Stephano Mwasika, Lambele Jerome na Juma Abdul ambao ni majeruhi. ### Response: MICHEZO ### End

LOS VEGAS, MAREKANI POLISI nchini Marekani, wamemkamata nyota wa muziki wa RnB nchini humo, Chris Brown, kwa tuhuma za kumshambulia msichana ndani ya nyumba yake. Tukio hilo lilitokea usiku wa kuamkia jana, ambapo mwanamke huyo mwanamitindo, Baylee Curran, alidai kwamba aliitwa na msanii huyo kwa ajili ya mambo ya kibiashara, lakini alishangaa kuona msanii huyo akimtolea bunduki na kumtisha. Polisi waliwasili kwenye nyumba ya msanii huyo saa tisa usiku na kumkamata, Chris Brown, huku akisubiria kuchukuliwa hatua za kisheria. Hata hivyo, kupitia akaunti yake ya Instagram, msanii huyo ameonekana kuwatupia lawama polisi hao kwa kumsumbua usiku huo wa manane. Kipindi cha hivi karibuni msanii huyo amekuwa akituhumiwa kuhusika katika matukio mbalimbali.

BURUDANI

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- LOS VEGAS, MAREKANI POLISI nchini Marekani, wamemkamata nyota wa muziki wa RnB nchini humo, Chris Brown, kwa tuhuma za kumshambulia msichana ndani ya nyumba yake. Tukio hilo lilitokea usiku wa kuamkia jana, ambapo mwanamke huyo mwanamitindo, Baylee Curran, alidai kwamba aliitwa na msanii huyo kwa ajili ya mambo ya kibiashara, lakini alishangaa kuona msanii huyo akimtolea bunduki na kumtisha. Polisi waliwasili kwenye nyumba ya msanii huyo saa tisa usiku na kumkamata, Chris Brown, huku akisubiria kuchukuliwa hatua za kisheria. Hata hivyo, kupitia akaunti yake ya Instagram, msanii huyo ameonekana kuwatupia lawama polisi hao kwa kumsumbua usiku huo wa manane. Kipindi cha hivi karibuni msanii huyo amekuwa akituhumiwa kuhusika katika matukio mbalimbali. ### Response: BURUDANI ### End

SERIKALI imeshauriwa kuwalipa madiwani madai ya posho zao, kabla ya mabaraza ya madiwani, kuvunjwa kwenda Uchaguzi Mkuu baadaye mwaka huu.Sambamba na wao imetakiwa pia kuwalipa watumishi wa serikali malimbikizo yao pamoja na kufanyia kazi changamoto, zinazowakabili katika ufanisi wa utendaji wao.Ushauri huo upo maoni ya Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Hesabu za Serikali za Mitaa (LAAC) kuhusu taarifa ya Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali katika Serikali za Mitaa kwa mwaka wa fedha unaoishia Juni 30, 2018, uliowasilishwa na Makamu Mwenyekiti wa kamati hiyo, Abdallah Chikota.Chikota amesema “Madiwani ni kiungo muhimu kati ya serikali na wananchi hasa katika kutekeleza miradi ya maendeleo na shughuli zingine za ulinzi na usalama katika kata zetu. Hali kadhalika watumishi wa serikali ndiyo watekelezaji na wasimamizi wakuu wa sera na mipango mbalimbali ya serikali kwa wananchi.”Hivyo, ni vyema wakawa wanalipwa stahili zao kwa wakati ili kuwatia moyo na ufanisi wa kazi wanazozifanya. Kwa mfano, watumishi wa Halmashauri ya Wilaya ya Chamwino peke yake wanaidai serikali Sh bilioni 1.3 kutokana na stahili mbalimbali.“Hali kama hii huibua manung’uniko miongoni mwao kiasi cha kushusha morali wa kazi na tija. LAAC inashauri kuwa madeni haya yawekewe utaratibu madhubuti wa kuyakusanya na kuyahakiki mapema katika vituo vyao vya kazi ili yaweze kulipwa kwa wakati,” alisema.Akichangia suala hilo, Mbunge wa Mpwapwa, George Lubeleje (CCM) ameitaka serikali kuwalipa madiwani posho zao kabla ya Juni mwaka huu, kwani baada ya hapo mabaraza ya madiwani yakivunjwa, dhamana ya madiwani hao kupitia halmashauri zao kwenye benki walizokopa, zitakoma.Alisema baada ya hapo, benki zitawaandama na zitachukua mali za madiwani hao wenye madeni, kwani dhamana itakuwa wao wenyewe na si halmashauri tena.Akizungumzia maoni mengine ya LAAC baada ya kupitia ripoti ya CAG ya mwaka 2017/2018, Chikota alisema halmashauri hazikusanyi mapato ipasavyo na kuzishauri halmashauri na serikali kuu, waibue vyanzo vipya vya mapato.“Serikali Kuu imechukua vyanzo vya uhakika kama kodi ya majengo, kodi ya ardhi, ushuru wa mazao ya kimkakati na kodi ya mabango ya biashara.“LAAC ina maoni kuwa endapo serikali kuu itajielekeza katika kuboresha mazingira ya utalii, nishati, usafiri na usafirishaji, viwanda na biashara mbalimbali za kimataifa ili kupata ushuru na kodi zinazotokana na shughuli hizo, serikali za mitaa zitapata uhakika wa kukusanya mapato yao ya ndani,” alisema.Pia alishauri idara za serikali zinazohusika na ukaguzi na ufuatiliaji, zifuatilie hali halisi ya mapato katika mifumo ya kielektroniki ya ukusanyaji wa mapato na kulinganisha mapato halisi yanayowekwa benki, kwa lengo la kudhibiti mianya ya upotevu.“Ofisi ya Taifa ya Ukaguzi (NAOT) iombwe kufanya Ukaguzi Maalum katika Hesabu za Mwaka wa Fedha ulioishia tarehe 30 Juni, 2018 katika Halmashauri za Manispaa ya Kigoma Ujiji na Wilaya ya Songea ili kubaini sababu na wahusika katika ukiukwaji mkubwa wa manunuzi na matumizi ya fedha za umma uliobainika katika Taarifa za Hesabu za Halmashauri hizo kwa CAG na LAAC,” alieleza.Akichangia taarifa hiyo, Lubeleje alisema miradi mingi imesimama kutokana na serikali kutopeleka fedha kwenye halmashauri.Alisisitiza “Kwenye halmashauri nyingi ukienda utaona maboma na hata Mpwapwa utaona zahanati tatu zimekwama mwaka wa kumi, kutokana na serikali kutopeleka fedha za kukamilisha miradi.”Akijibu hoja za wabunge kuhusu taarifa ya Kamati ya LAAC, Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na Serikali za Mikoa (Tamisemi), Selemani Jafo alisema ameshamuagiza Mkurugenzi wa Tamisemi, kuhakikisha madiwani wote wanalipwa malimbikizo yao, kabla mabaraza ya madiwani hayajavunjwa ili walipe madeni yao kwenye benki.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- SERIKALI imeshauriwa kuwalipa madiwani madai ya posho zao, kabla ya mabaraza ya madiwani, kuvunjwa kwenda Uchaguzi Mkuu baadaye mwaka huu.Sambamba na wao imetakiwa pia kuwalipa watumishi wa serikali malimbikizo yao pamoja na kufanyia kazi changamoto, zinazowakabili katika ufanisi wa utendaji wao.Ushauri huo upo maoni ya Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Hesabu za Serikali za Mitaa (LAAC) kuhusu taarifa ya Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali katika Serikali za Mitaa kwa mwaka wa fedha unaoishia Juni 30, 2018, uliowasilishwa na Makamu Mwenyekiti wa kamati hiyo, Abdallah Chikota.Chikota amesema “Madiwani ni kiungo muhimu kati ya serikali na wananchi hasa katika kutekeleza miradi ya maendeleo na shughuli zingine za ulinzi na usalama katika kata zetu. Hali kadhalika watumishi wa serikali ndiyo watekelezaji na wasimamizi wakuu wa sera na mipango mbalimbali ya serikali kwa wananchi.”Hivyo, ni vyema wakawa wanalipwa stahili zao kwa wakati ili kuwatia moyo na ufanisi wa kazi wanazozifanya. Kwa mfano, watumishi wa Halmashauri ya Wilaya ya Chamwino peke yake wanaidai serikali Sh bilioni 1.3 kutokana na stahili mbalimbali.“Hali kama hii huibua manung’uniko miongoni mwao kiasi cha kushusha morali wa kazi na tija. LAAC inashauri kuwa madeni haya yawekewe utaratibu madhubuti wa kuyakusanya na kuyahakiki mapema katika vituo vyao vya kazi ili yaweze kulipwa kwa wakati,” alisema.Akichangia suala hilo, Mbunge wa Mpwapwa, George Lubeleje (CCM) ameitaka serikali kuwalipa madiwani posho zao kabla ya Juni mwaka huu, kwani baada ya hapo mabaraza ya madiwani yakivunjwa, dhamana ya madiwani hao kupitia halmashauri zao kwenye benki walizokopa, zitakoma.Alisema baada ya hapo, benki zitawaandama na zitachukua mali za madiwani hao wenye madeni, kwani dhamana itakuwa wao wenyewe na si halmashauri tena.Akizungumzia maoni mengine ya LAAC baada ya kupitia ripoti ya CAG ya mwaka 2017/2018, Chikota alisema halmashauri hazikusanyi mapato ipasavyo na kuzishauri halmashauri na serikali kuu, waibue vyanzo vipya vya mapato.“Serikali Kuu imechukua vyanzo vya uhakika kama kodi ya majengo, kodi ya ardhi, ushuru wa mazao ya kimkakati na kodi ya mabango ya biashara.“LAAC ina maoni kuwa endapo serikali kuu itajielekeza katika kuboresha mazingira ya utalii, nishati, usafiri na usafirishaji, viwanda na biashara mbalimbali za kimataifa ili kupata ushuru na kodi zinazotokana na shughuli hizo, serikali za mitaa zitapata uhakika wa kukusanya mapato yao ya ndani,” alisema.Pia alishauri idara za serikali zinazohusika na ukaguzi na ufuatiliaji, zifuatilie hali halisi ya mapato katika mifumo ya kielektroniki ya ukusanyaji wa mapato na kulinganisha mapato halisi yanayowekwa benki, kwa lengo la kudhibiti mianya ya upotevu.“Ofisi ya Taifa ya Ukaguzi (NAOT) iombwe kufanya Ukaguzi Maalum katika Hesabu za Mwaka wa Fedha ulioishia tarehe 30 Juni, 2018 katika Halmashauri za Manispaa ya Kigoma Ujiji na Wilaya ya Songea ili kubaini sababu na wahusika katika ukiukwaji mkubwa wa manunuzi na matumizi ya fedha za umma uliobainika katika Taarifa za Hesabu za Halmashauri hizo kwa CAG na LAAC,” alieleza.Akichangia taarifa hiyo, Lubeleje alisema miradi mingi imesimama kutokana na serikali kutopeleka fedha kwenye halmashauri.Alisisitiza “Kwenye halmashauri nyingi ukienda utaona maboma na hata Mpwapwa utaona zahanati tatu zimekwama mwaka wa kumi, kutokana na serikali kutopeleka fedha za kukamilisha miradi.”Akijibu hoja za wabunge kuhusu taarifa ya Kamati ya LAAC, Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na Serikali za Mikoa (Tamisemi), Selemani Jafo alisema ameshamuagiza Mkurugenzi wa Tamisemi, kuhakikisha madiwani wote wanalipwa malimbikizo yao, kabla mabaraza ya madiwani hayajavunjwa ili walipe madeni yao kwenye benki. ### Response: KITAIFA ### End

Ravia alifika katika ofisi za chama hicho kuchukua fomu hiyo ambapo alikabidhiwa na Mwenyekiti wa Kamati ya Uchaguzi, Kibabu Haji Hassan.Kujitokeza kwa Ravia kuchukua fomu hiyo kunafanya idadi ya wagombea kufikia wawili wa nafasi hiyo, ambao watakaochuana katika uchaguzi huo utakaofanyika Aprili 14 mwaka huu.Uchaguzi huo utakaofanyika Kisiwani Pemba utashirikisha nafasi ya Urais na Makamu wa Rais wa upande wa Unguja na Pemba, ambapo kwa Unguja ni Mohammed Masoud ndiye aliyechukua fomu hiyo.Uchukuaji fomu ulianza Machi 27, mwaka huu na unatarajiwa kumalizika leo, ambapo kwa urais ni Faina na Salim Bausi ndio waliojitokeza wakati kwa upande wa Makamu Mwenyekiti ni Mohammed Masoud.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Ravia alifika katika ofisi za chama hicho kuchukua fomu hiyo ambapo alikabidhiwa na Mwenyekiti wa Kamati ya Uchaguzi, Kibabu Haji Hassan.Kujitokeza kwa Ravia kuchukua fomu hiyo kunafanya idadi ya wagombea kufikia wawili wa nafasi hiyo, ambao watakaochuana katika uchaguzi huo utakaofanyika Aprili 14 mwaka huu.Uchaguzi huo utakaofanyika Kisiwani Pemba utashirikisha nafasi ya Urais na Makamu wa Rais wa upande wa Unguja na Pemba, ambapo kwa Unguja ni Mohammed Masoud ndiye aliyechukua fomu hiyo.Uchukuaji fomu ulianza Machi 27, mwaka huu na unatarajiwa kumalizika leo, ambapo kwa urais ni Faina na Salim Bausi ndio waliojitokeza wakati kwa upande wa Makamu Mwenyekiti ni Mohammed Masoud. ### Response: MICHEZO ### End

Michuano ya kufuzu Olimpiki kwa Afrika inatarajiwa kuanza Oktoba 23 hadi Novemba 1 mwaka huu Johannesburg, Afrika Kusini.Akizungumza na gazeti hili jana Katibu Mkuu wa Chama cha Magongo mkoa wa Dar es Salaam, Mnonda Magani alisema maandalizi ya timu zote mbili yamekamilika na wako tayari kwa mapambano ili kupata ushindi kwa kila mchezo.“Tumefanya maandalizi ya muda mrefu na sasa muda umefika wa kwenda kuonesha uwezo wetu, kikosi kinaondoka kikiwa na matumaini ya kuwakilisha vyema,” alisema.Magani alisema wachezaji 34 wanaume na wanawake wataongozwa na viongozi wanne kwenda katika michuano hiyo kwa udhamini wa benki ya NMB.Kocha wa timu ya wanawake, Valentina Quaranta, alisema wanachojua kwa sasa ni kutafuta nafasi ya kufuzu michuano ya Olimpiki na kwamba wachezaji wake wako vizuri kisaikolojia kwa mchezo.Kocha wa timu ya wanaume, Magani alisema kuwa kikosi chake amekiandaa vizuri ili kukabiliana na ushindani, huku akiwataka wachezaji wake kujituma watakaposhuka dimbani katika mashindano hayo yaliyoandaliwa na Shirikisho la Kimataifa la Magongo (FIH), wakishirikiana na Shirikisho la Magongo la Afrika (AHF).

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Michuano ya kufuzu Olimpiki kwa Afrika inatarajiwa kuanza Oktoba 23 hadi Novemba 1 mwaka huu Johannesburg, Afrika Kusini.Akizungumza na gazeti hili jana Katibu Mkuu wa Chama cha Magongo mkoa wa Dar es Salaam, Mnonda Magani alisema maandalizi ya timu zote mbili yamekamilika na wako tayari kwa mapambano ili kupata ushindi kwa kila mchezo.“Tumefanya maandalizi ya muda mrefu na sasa muda umefika wa kwenda kuonesha uwezo wetu, kikosi kinaondoka kikiwa na matumaini ya kuwakilisha vyema,” alisema.Magani alisema wachezaji 34 wanaume na wanawake wataongozwa na viongozi wanne kwenda katika michuano hiyo kwa udhamini wa benki ya NMB.Kocha wa timu ya wanawake, Valentina Quaranta, alisema wanachojua kwa sasa ni kutafuta nafasi ya kufuzu michuano ya Olimpiki na kwamba wachezaji wake wako vizuri kisaikolojia kwa mchezo.Kocha wa timu ya wanaume, Magani alisema kuwa kikosi chake amekiandaa vizuri ili kukabiliana na ushindani, huku akiwataka wachezaji wake kujituma watakaposhuka dimbani katika mashindano hayo yaliyoandaliwa na Shirikisho la Kimataifa la Magongo (FIH), wakishirikiana na Shirikisho la Magongo la Afrika (AHF). ### Response: MICHEZO ### End

JOHANNESBURG, AFRIKA KUSINI MASHAMBULIZI dhidi ya wageni ambayo yamekuwa yakifanywa mara kwa mara na raia wa Afrika Kusini safari hii yameonekana kuchukuliwa kwa uzito mkubwa na mataifa mbalimbali barani Afrika ambayo raia wake huendesha shughuli zao nchini humo. Mbali na  viongozi na wanamuziki kutangaza kususia baadhi ya shughuli zinazofanyika nchini humo, pia hatua zilizochukuliwa na raia wa nchi kama Nigeria na Jamuhuri ya Kidemokrasia ya Congo ya kushambulia kampuni kubwa za Afrika Kusini zilizowekeza katika nchi hizo, zimeonekana kupeleka ujumbe mzito. Wakati Afrika Kusini ikitangaza kuufunga ubalozi wake wa nchini Nigeria kwa muda na kumrudisha balozi wake nyumbani baada ya raia wenye hasira kuushambulia, uamuzi wa marais kama Muhammadu Buhari wa Nigeria na Paul Kagame wa Rwanda kutangaza kutoshiriki Mkutano wa Kimataifa wa Uchumi nao umetoa taswira hiyo hiyo. Juzi Serikali ya Tanzania ilitangaza kusitisha wa muda huduma ya usafiri wa ndege zake nchini Afrika Kusini hadi hali ya usalama nchini humo itakapotengamaa. Mashambulizi hayo pia yameonekana kuzivuruga zaidi nchi mbili, Afrika Kusini na Nigeria. Raia wa Nigeria ndio walihusishwa zaidi katika ghasia za ubaguzi wa wageni mara baada ya ghasia za ubaguzi zilipoanza mjini Johanesburg Hatua hiyo inajidhihirisha zaidi  baada ya Afrika Kusini kufunga ubalozi wake nchini Nigeria , huku nalo taifa hilo likifunga vituo vyake vya biashara vilivyopo Afrika Kusini. Waziri wa Mambo ya Nje wa Afrika Kusini amekiri  ghasia hizo ni aibu kwa taifa lake. “Serikali yetu inajutia ghasia dhidi ya maduka yote yanayomilikiwa na wageni ama Waafrika katika mataifa mengine wanaoishi nchini Afrika kusini, kilisema chombo cha habari cha SABC kikimnukuu waziri Naledi Pandor. Nchini Zambia, kituo maarufu cha redio kimesema kuwa hakitapiga tena muziki wa Afrika kusini kupinga mapigano ya ubaguzi ambayo yanaendelea nchini humo . “Hot FM imesitisha kupiga muziki aina yoyote ulioimbwa na msanii wa Afrika Kusini,” Kiliandika kituo hicho katika ukurasa wake wa Facebook. “Mataifa yote ya Afrika yalisimama mstari wa mbele kuisaidia Afrika Kusini walipokuwa na shida,” redio hiyo ilisema ikinukuu Umoja wa Afrika. Wakati wa mapigano dhidi ya ubaguzi wa rangi, makao ya chama tawala cha Afrika Kusini(ANC) yalikuwa Zambia . “Afrika ni moja ingawa sasa wenzetu Afrika Kusini ndio wameamua kuleta ubaguzi tena, Tunapinga uvamizi wa chuki za kibaguzi dhidi ya ndugu zetu unaoendelea katika katika nchi hiyo .” Siku ya Jumatano , maduka kadhaa katika mji mkuu wa Zambia, Lusaka yalifungwa wakati wanafunzi walipoingia barabarani kuandamana kupinga vurugu zinazoendelea Afrika Kusini. Hadi sasa takriban watu 423 wamekamatwa kutokana na ghasia za uporaji mjini Johannesburg. Nchini Congo pia wiki hii yalifanyika maandamano mjini Kinshasa kupinga ghasia za uporaji dhidi ya raia wa kigeni. Raia hao wa DRC wanasema kwamba kile kinachoendelea Afrika Kusini sio kitu kizuri kabisa ndio maana wameamua kwenda kwenye ubalozi wa nchi hiyo kuonyesha hisia zao. “Si kweli kwamba ndugu zetu wanaoishi Afrika Kusini wanaoiba kazi zao, hiyo sio kweli kabisa. Tunawaomba waache wanachokifanya sisi wote ni ndugu. “Sheria yao inaruhusu watu wafanye kazi kwao, hawapasi kutufanyia sisi hivyo sisi ni ndugu na tuliwasaidia sana Afrika Kusini wakati wanapambana na ubaguzi wa rangi, nchi zote za Afrika zilisaidia, kwa nini sasa iwe hivi…” alisema raia mmoja wa Congo. Mwaka 2007 baadhi ya raia wa Kisomali walijihami dhidi ya uvamizi wowote wa Wageni mjini Pretoria katika eneo la Marastabad nchini Afrika Kusini. Kundi hilo lilikuwa linakabiliana na kundi jingine la raia wa Afrika kusini lililoongoza ghasia dhidi ya wahamiaji. Hatahivyo maafisa wa polisi waliingilia kati na kuwatimua kwa kutumia ndege aina ya helikopta pamoja na risasi za mipira. Takriban watu wawili walijeruhiwa na risasi hizo za mipira wakati polisi walipokuwa wakitawanya maandamano dhidi ya wageni nchini humo. Mpiga picha mmoja alipigwa risasi mbili za mipira mgongoni alipokuwa akirudi nyumbani kutoka shule.

KIMATAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- JOHANNESBURG, AFRIKA KUSINI MASHAMBULIZI dhidi ya wageni ambayo yamekuwa yakifanywa mara kwa mara na raia wa Afrika Kusini safari hii yameonekana kuchukuliwa kwa uzito mkubwa na mataifa mbalimbali barani Afrika ambayo raia wake huendesha shughuli zao nchini humo. Mbali na  viongozi na wanamuziki kutangaza kususia baadhi ya shughuli zinazofanyika nchini humo, pia hatua zilizochukuliwa na raia wa nchi kama Nigeria na Jamuhuri ya Kidemokrasia ya Congo ya kushambulia kampuni kubwa za Afrika Kusini zilizowekeza katika nchi hizo, zimeonekana kupeleka ujumbe mzito. Wakati Afrika Kusini ikitangaza kuufunga ubalozi wake wa nchini Nigeria kwa muda na kumrudisha balozi wake nyumbani baada ya raia wenye hasira kuushambulia, uamuzi wa marais kama Muhammadu Buhari wa Nigeria na Paul Kagame wa Rwanda kutangaza kutoshiriki Mkutano wa Kimataifa wa Uchumi nao umetoa taswira hiyo hiyo. Juzi Serikali ya Tanzania ilitangaza kusitisha wa muda huduma ya usafiri wa ndege zake nchini Afrika Kusini hadi hali ya usalama nchini humo itakapotengamaa. Mashambulizi hayo pia yameonekana kuzivuruga zaidi nchi mbili, Afrika Kusini na Nigeria. Raia wa Nigeria ndio walihusishwa zaidi katika ghasia za ubaguzi wa wageni mara baada ya ghasia za ubaguzi zilipoanza mjini Johanesburg Hatua hiyo inajidhihirisha zaidi  baada ya Afrika Kusini kufunga ubalozi wake nchini Nigeria , huku nalo taifa hilo likifunga vituo vyake vya biashara vilivyopo Afrika Kusini. Waziri wa Mambo ya Nje wa Afrika Kusini amekiri  ghasia hizo ni aibu kwa taifa lake. “Serikali yetu inajutia ghasia dhidi ya maduka yote yanayomilikiwa na wageni ama Waafrika katika mataifa mengine wanaoishi nchini Afrika kusini, kilisema chombo cha habari cha SABC kikimnukuu waziri Naledi Pandor. Nchini Zambia, kituo maarufu cha redio kimesema kuwa hakitapiga tena muziki wa Afrika kusini kupinga mapigano ya ubaguzi ambayo yanaendelea nchini humo . “Hot FM imesitisha kupiga muziki aina yoyote ulioimbwa na msanii wa Afrika Kusini,” Kiliandika kituo hicho katika ukurasa wake wa Facebook. “Mataifa yote ya Afrika yalisimama mstari wa mbele kuisaidia Afrika Kusini walipokuwa na shida,” redio hiyo ilisema ikinukuu Umoja wa Afrika. Wakati wa mapigano dhidi ya ubaguzi wa rangi, makao ya chama tawala cha Afrika Kusini(ANC) yalikuwa Zambia . “Afrika ni moja ingawa sasa wenzetu Afrika Kusini ndio wameamua kuleta ubaguzi tena, Tunapinga uvamizi wa chuki za kibaguzi dhidi ya ndugu zetu unaoendelea katika katika nchi hiyo .” Siku ya Jumatano , maduka kadhaa katika mji mkuu wa Zambia, Lusaka yalifungwa wakati wanafunzi walipoingia barabarani kuandamana kupinga vurugu zinazoendelea Afrika Kusini. Hadi sasa takriban watu 423 wamekamatwa kutokana na ghasia za uporaji mjini Johannesburg. Nchini Congo pia wiki hii yalifanyika maandamano mjini Kinshasa kupinga ghasia za uporaji dhidi ya raia wa kigeni. Raia hao wa DRC wanasema kwamba kile kinachoendelea Afrika Kusini sio kitu kizuri kabisa ndio maana wameamua kwenda kwenye ubalozi wa nchi hiyo kuonyesha hisia zao. “Si kweli kwamba ndugu zetu wanaoishi Afrika Kusini wanaoiba kazi zao, hiyo sio kweli kabisa. Tunawaomba waache wanachokifanya sisi wote ni ndugu. “Sheria yao inaruhusu watu wafanye kazi kwao, hawapasi kutufanyia sisi hivyo sisi ni ndugu na tuliwasaidia sana Afrika Kusini wakati wanapambana na ubaguzi wa rangi, nchi zote za Afrika zilisaidia, kwa nini sasa iwe hivi…” alisema raia mmoja wa Congo. Mwaka 2007 baadhi ya raia wa Kisomali walijihami dhidi ya uvamizi wowote wa Wageni mjini Pretoria katika eneo la Marastabad nchini Afrika Kusini. Kundi hilo lilikuwa linakabiliana na kundi jingine la raia wa Afrika kusini lililoongoza ghasia dhidi ya wahamiaji. Hatahivyo maafisa wa polisi waliingilia kati na kuwatimua kwa kutumia ndege aina ya helikopta pamoja na risasi za mipira. Takriban watu wawili walijeruhiwa na risasi hizo za mipira wakati polisi walipokuwa wakitawanya maandamano dhidi ya wageni nchini humo. Mpiga picha mmoja alipigwa risasi mbili za mipira mgongoni alipokuwa akirudi nyumbani kutoka shule. ### Response: KIMATAIFA ### End

MOHAMED MHARIZO-DAR ES SALAAM HISTORIA ya safari ya timu ya taifa ya vijana ya Tanzania walio chini ya miaka 27 ‘Serengeti Boys’ ilianzia mbali kwa juhudi kubwa ili nasi tuweze kusikia kwenye soka huko duniani. Lakini hata hivyo kikosi hicho juzi kilishindwa kufuzu kusonga mbele, baada ya kupokea kipigo cha mabao 4-2  kutoka kwa Angola. Matokeo hayo yaliweza kuhitimisha safari ya kikosi hicho cha vijana katika  michuano hiyo ya Fainali za Kombe la Mataifa ya Afrika (Afcon) U-17. Serengeti Boys iliandaliwa kwa vijana kusakwa na kuweka kambini enzi ya utawala wa Rais wa Shirikisho la Soka Tanzania (TFF). Nakumbuka katika miaka ya 2015 programu nyingi za soka la vijana zilishamiri ikiwemo ya Alliance kule jijini Mwanza iliyokuwa na vijana wengi kuanzia miaka 13-17 walioweka tayari kwa mashindano ya Fainali za Afrika chini ya miaka 17 zilizofanyika nchini Gabon mwaka 2017. Pamoja na kuandaliwa kwa vijana hao kwa muda mrefu, bado kulikuwapo na changamoto ya uzoefu katika kusaka tiketi ya kufuzu kwa michuano hiyo. Tulicheza hatua ya mchujo ili tufuzu kwa mashindano hayo ya Gabon, lakini pamoja na maandalizi bado vijana wetu wakakumbana na changamoto ya wachezaji wenye umri mkubwa kutoka kwa timu walizokutana nazo na hasa Congo Brazzaville. Katika kuwania kufuzu kwa fainalizi hizo za Gabon, Serengeti Boys ilifungwa lakini ikakata rufaa kwenye Shirikisho la Soka Afrika (CAF) likitaka mchezaji Langa Bercy apimwe umri wake kwa kutumia kifaa cha MRI. CAF chini ya Rais wake wa kipindi hicho, Issa Hayatou ikaagiza mchezaji huyo asafirishwe hadi mjini Cairo, Misri kwa ajili ya kufanyiwa vipimo hivyo, hata hivyo hakufikishwa na hivyo Congo Brazzaville ikaondolewa kwenye fainali hizo za Afrika zilizofanyika Gabon. Serengeti Boys ikatusua na kushiriki kwa mafanikio fainali hizo ingawa haikupenya kwenye hatua ya nusu fainali kutokana na kushinda mchezo mmoja, sare moja na kufungwa mmoja. Timu hiyo iliyokuwa chini ya Mdenmark Kim Poulsen, ilirejea nyumbani Tanzania kujipanga upya. Lakini ikumbukwe kuwa mwaka 2015, CAF iliipa Tanzania uenyeji wa kuandaa mashindano hayo ya Afrika kwa vijana mwaka 2019. Wakati timu hiyo ikiendelea TFF ikaachana na Kim Poulsen, ambaye mkataba wake unadaiwa ulisitishwa na timu hiyo kuachwa chini ya uongozi wa kocha mzawa Oscar Mirambo. Watanzania wakawa na imani na Serengeti Boys iliyoachwa kwa Mirambo wakiamini kuwa viatu vya Poulsen vitamtosha kwa kuwa alikuwa msaidizi wake. Timu hiyo licha ya kuwa ikisubiri mashindano hayo ya Afrika 2019 kwa kuwa wanafuzu moja kwa moja kama nchi jirani, ilipata maandalizi ya kutosha. Serengeti Boys ikashiriki mashindano ya kufuzu Afcon U-17 yaliyofanyika jijini Dar es Salaam mwaka 2019 chini ya Baraza la Vyama vya Soka Afrika Mashariki na Kati (CECAFA). Serengeti Boys pia ilishiriki mashindano ya maandalizi kule nchini Uturuki pamoja na mashindano yale yaliyoandaliwa na Shirikisho la Soka la Rwanda na vijana hao wa Mirambo walitwaa taji hilo. Maandalizi ya Afcon U-17, 2019 Kama ilivyo desturi mara baada ya CAF kupitisha nchi mwenyeji, utaratibu unaofuata huwa ni ukaguzi wa miundombinu, hoteli pamoja na mambo mengine ili mashindano yachezwe vizuri. Na kama kuna dosari, CAF hutoa maelekezo ya mambo gani yafanyike na wakaguzi hao kutoka kwenye shirikisho hilo hutoa ripoti na uenyeji wa nchi husika unaweza kutenguliwa, kwani hilo si jambo geni. Zipo nchi zilipokwa uenyeji na CAF kutokana na kutokidhi vigezo. Lakini kwa Tanzania hilo halikuwepo na maandalizi yalikuwa yakifanyika kwa kufuata maelekezo ya CAF kama walivyotaka. Agosti, 2028 Rais wa sasa wa CAF Ahamd Ahmad, alisema  ameridhishwa na maandalizi ya mashindano ya Afrika ya vijana walio chini ya miaka 17. Ahmad alisema hayo wakati alipozungumza na Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa katika makazi ya Waziri Mkuu, Oysterbay, Dar es Salaam. Rais huyo wa CAF pia alimuhakikishia Waziri Mkuu kwamba shirikisho hilo halitafanya mabadiliyo yoyote ya ratiba yatakayofanyika kuhusu wenyeji wa mashindano na kwamba CAF itaendelea kushirikiana na Tanzania katika kufanikisha mashindani hayo. Rais huyo wa CAF alikuja nchini kwa ajili ya kuongoza mkutano maalum wa mabadiliko ya katiba ya Baraza la Vyama vya Soka katika Ukanda wa Afrika Mashariki na Kati (CECAFA), uliofanyika jijini Dar es Salaam nav kuhudhuriwa na viongozi wa juu wa nchi wanachama wote 12 wa CECAFA wakiwemo marais. Kwa upande wake, Waziri Mkuu Majaliwa alisema michezo yote itafanyika jijini Dar es Salaam. Safari ya Serengeti Boys Total U-17 Afcon-2019 Hatimaye ukawadia muda wa kufanyika mashindano hayo ya mwaka huu ya Fainali za vijana Afrika (Total U-17 Africa Cup of Nations). Mashindano hayo ya wiki mbili kuanzia Aprili 14 hadi 28 yanashirikisha nchi nane zilizogawanywa kwenye makundi mawili yaani A na B. Wenyeji Tanzania (Serengeti Boys) wamepangwa kundi A wakiwa na Nigeria, Angola na Uganda. Katika kundi B kuna Guinea, Cameroon, Morocco na Senegal. Katika kuhakikisha kuwa vijana hao wa Serengeti Boys wanafanya vizuri na kufuzu kwa Fainali za Kombe la Dunia zitakazofanyika nchini Brazil baadae mwaka huu. Serikali pamoja kutoa sapoti ya maandalizi kwa timu, lakini pia Rais Dk.John Magufuli kutangaza kutoa Shilingi Bilioni Moja kwa ajili ya maandalizi ya mashindano hayo hayo, bado ilitangaza mashabiki kuingia bure uwanjani. Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa alitangaza viingilio kuwa bure Aprili 14, mwaka huu kwenye Uwanja wa Taifa wakati wa ufunguzi wa mashindano hayo  na kwamba Serikali imeamua kubeba gharama zote ili mashabiki waingie bure na kuishangilia Serengeti Boys ili itimize kufuzu Kombe la Dunia au kutwaa ubingwa huo. Hata hivyo Serengeti Boys ilijikuta ikifungwa mabao 5-4 na Nigeria, katika mchezo huo wa ufunguzi mbele ya Waziri Mkuu na Rais wa CAF, Ahmad Ahmad na vingozi mbalimbali. Timu hiyo ilijikuta ikifungwa tena mabao 3-0 na Uganda katika mchezo wa pili. Tofauti ya Serengeti Boys ile na hii Kiuhalisia kikosi cha timu kilichoshiriki mashindano ya Gabon mwaka 2017 na hiki kinachoshiriki mashindano haya kina tofauti kubwa. Kikosi kile vijana wa Gabon walikuwa na ari na nguvu, walipambana na hata kufukia hatua ya kushinda mchezo mmoja, sare moja na kufungwa mmoja. Hawa wa sasa hivi wanazidiwa nguvu, maumbo yao madogo na wanashindwa kuleta ushindani. Wamepoteza michezo miwili ambayo wangeshinda wangekuwa wamejihakikishia kufuzu Fainali za Kombe la Dunia. Lakini yawezekana kuondoka kwa Poulsen ikawa sababu nyingine, kwa kuwa ni kocha mzoefu aliyekuwa na timu hiyo tangu wakati wa kusaka vipaji. Serengeti Boys hii imekuwa dhaifu licha ya uwezo wa mchezaji mmoja mmoja kuonekana kama Kelvin John, Morice Abraham, Arafat Swakali, Agiri Ngoda na wengineo. Kocha wa Serengeti Boys, Oscar Mirambo, amekiri kuwa vijana wake ni wadogo ukilinganisha na wengineo wanaoshiriki mashindano hayo. “Ukiangalia namna mashindano yalivyo vijana wangu wamejitahidi maana  ni wadogo, ukiangalia Cameroon unaona ni wakubwa lakini ndio wamefuzu vipimo vya MRI. “Angalia Morocco au Guinea utaona hao ndio umri sshihi wa kucheza mashindano haya, mimi sio dokta lakini si muumini wa MRI,” alisema. Alisema kuwa kutokuwepo kwa ligi za vijana pia ni tatizo kwa kuwa wachezaji wanakosa uzoefu na wao makocha wanakuwa na kazi kubwa ya kufundisha. “Ukiangalia hawa wachezaji bado wadogo wanapaswa kuwa pamoja kwa muda mrefu, hakuna ligi na inapotokea kuna mashindano ndio unawakusanya,” alisema. Mashindano hayo ya Afrika kwa vijana yatatoa timu nne, kila kundi timu mbili zitakazofuzu Fainali za Kombe la Dunia nchini Brazil.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- MOHAMED MHARIZO-DAR ES SALAAM HISTORIA ya safari ya timu ya taifa ya vijana ya Tanzania walio chini ya miaka 27 ‘Serengeti Boys’ ilianzia mbali kwa juhudi kubwa ili nasi tuweze kusikia kwenye soka huko duniani. Lakini hata hivyo kikosi hicho juzi kilishindwa kufuzu kusonga mbele, baada ya kupokea kipigo cha mabao 4-2  kutoka kwa Angola. Matokeo hayo yaliweza kuhitimisha safari ya kikosi hicho cha vijana katika  michuano hiyo ya Fainali za Kombe la Mataifa ya Afrika (Afcon) U-17. Serengeti Boys iliandaliwa kwa vijana kusakwa na kuweka kambini enzi ya utawala wa Rais wa Shirikisho la Soka Tanzania (TFF). Nakumbuka katika miaka ya 2015 programu nyingi za soka la vijana zilishamiri ikiwemo ya Alliance kule jijini Mwanza iliyokuwa na vijana wengi kuanzia miaka 13-17 walioweka tayari kwa mashindano ya Fainali za Afrika chini ya miaka 17 zilizofanyika nchini Gabon mwaka 2017. Pamoja na kuandaliwa kwa vijana hao kwa muda mrefu, bado kulikuwapo na changamoto ya uzoefu katika kusaka tiketi ya kufuzu kwa michuano hiyo. Tulicheza hatua ya mchujo ili tufuzu kwa mashindano hayo ya Gabon, lakini pamoja na maandalizi bado vijana wetu wakakumbana na changamoto ya wachezaji wenye umri mkubwa kutoka kwa timu walizokutana nazo na hasa Congo Brazzaville. Katika kuwania kufuzu kwa fainalizi hizo za Gabon, Serengeti Boys ilifungwa lakini ikakata rufaa kwenye Shirikisho la Soka Afrika (CAF) likitaka mchezaji Langa Bercy apimwe umri wake kwa kutumia kifaa cha MRI. CAF chini ya Rais wake wa kipindi hicho, Issa Hayatou ikaagiza mchezaji huyo asafirishwe hadi mjini Cairo, Misri kwa ajili ya kufanyiwa vipimo hivyo, hata hivyo hakufikishwa na hivyo Congo Brazzaville ikaondolewa kwenye fainali hizo za Afrika zilizofanyika Gabon. Serengeti Boys ikatusua na kushiriki kwa mafanikio fainali hizo ingawa haikupenya kwenye hatua ya nusu fainali kutokana na kushinda mchezo mmoja, sare moja na kufungwa mmoja. Timu hiyo iliyokuwa chini ya Mdenmark Kim Poulsen, ilirejea nyumbani Tanzania kujipanga upya. Lakini ikumbukwe kuwa mwaka 2015, CAF iliipa Tanzania uenyeji wa kuandaa mashindano hayo ya Afrika kwa vijana mwaka 2019. Wakati timu hiyo ikiendelea TFF ikaachana na Kim Poulsen, ambaye mkataba wake unadaiwa ulisitishwa na timu hiyo kuachwa chini ya uongozi wa kocha mzawa Oscar Mirambo. Watanzania wakawa na imani na Serengeti Boys iliyoachwa kwa Mirambo wakiamini kuwa viatu vya Poulsen vitamtosha kwa kuwa alikuwa msaidizi wake. Timu hiyo licha ya kuwa ikisubiri mashindano hayo ya Afrika 2019 kwa kuwa wanafuzu moja kwa moja kama nchi jirani, ilipata maandalizi ya kutosha. Serengeti Boys ikashiriki mashindano ya kufuzu Afcon U-17 yaliyofanyika jijini Dar es Salaam mwaka 2019 chini ya Baraza la Vyama vya Soka Afrika Mashariki na Kati (CECAFA). Serengeti Boys pia ilishiriki mashindano ya maandalizi kule nchini Uturuki pamoja na mashindano yale yaliyoandaliwa na Shirikisho la Soka la Rwanda na vijana hao wa Mirambo walitwaa taji hilo. Maandalizi ya Afcon U-17, 2019 Kama ilivyo desturi mara baada ya CAF kupitisha nchi mwenyeji, utaratibu unaofuata huwa ni ukaguzi wa miundombinu, hoteli pamoja na mambo mengine ili mashindano yachezwe vizuri. Na kama kuna dosari, CAF hutoa maelekezo ya mambo gani yafanyike na wakaguzi hao kutoka kwenye shirikisho hilo hutoa ripoti na uenyeji wa nchi husika unaweza kutenguliwa, kwani hilo si jambo geni. Zipo nchi zilipokwa uenyeji na CAF kutokana na kutokidhi vigezo. Lakini kwa Tanzania hilo halikuwepo na maandalizi yalikuwa yakifanyika kwa kufuata maelekezo ya CAF kama walivyotaka. Agosti, 2028 Rais wa sasa wa CAF Ahamd Ahmad, alisema  ameridhishwa na maandalizi ya mashindano ya Afrika ya vijana walio chini ya miaka 17. Ahmad alisema hayo wakati alipozungumza na Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa katika makazi ya Waziri Mkuu, Oysterbay, Dar es Salaam. Rais huyo wa CAF pia alimuhakikishia Waziri Mkuu kwamba shirikisho hilo halitafanya mabadiliyo yoyote ya ratiba yatakayofanyika kuhusu wenyeji wa mashindano na kwamba CAF itaendelea kushirikiana na Tanzania katika kufanikisha mashindani hayo. Rais huyo wa CAF alikuja nchini kwa ajili ya kuongoza mkutano maalum wa mabadiliko ya katiba ya Baraza la Vyama vya Soka katika Ukanda wa Afrika Mashariki na Kati (CECAFA), uliofanyika jijini Dar es Salaam nav kuhudhuriwa na viongozi wa juu wa nchi wanachama wote 12 wa CECAFA wakiwemo marais. Kwa upande wake, Waziri Mkuu Majaliwa alisema michezo yote itafanyika jijini Dar es Salaam. Safari ya Serengeti Boys Total U-17 Afcon-2019 Hatimaye ukawadia muda wa kufanyika mashindano hayo ya mwaka huu ya Fainali za vijana Afrika (Total U-17 Africa Cup of Nations). Mashindano hayo ya wiki mbili kuanzia Aprili 14 hadi 28 yanashirikisha nchi nane zilizogawanywa kwenye makundi mawili yaani A na B. Wenyeji Tanzania (Serengeti Boys) wamepangwa kundi A wakiwa na Nigeria, Angola na Uganda. Katika kundi B kuna Guinea, Cameroon, Morocco na Senegal. Katika kuhakikisha kuwa vijana hao wa Serengeti Boys wanafanya vizuri na kufuzu kwa Fainali za Kombe la Dunia zitakazofanyika nchini Brazil baadae mwaka huu. Serikali pamoja kutoa sapoti ya maandalizi kwa timu, lakini pia Rais Dk.John Magufuli kutangaza kutoa Shilingi Bilioni Moja kwa ajili ya maandalizi ya mashindano hayo hayo, bado ilitangaza mashabiki kuingia bure uwanjani. Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa alitangaza viingilio kuwa bure Aprili 14, mwaka huu kwenye Uwanja wa Taifa wakati wa ufunguzi wa mashindano hayo  na kwamba Serikali imeamua kubeba gharama zote ili mashabiki waingie bure na kuishangilia Serengeti Boys ili itimize kufuzu Kombe la Dunia au kutwaa ubingwa huo. Hata hivyo Serengeti Boys ilijikuta ikifungwa mabao 5-4 na Nigeria, katika mchezo huo wa ufunguzi mbele ya Waziri Mkuu na Rais wa CAF, Ahmad Ahmad na vingozi mbalimbali. Timu hiyo ilijikuta ikifungwa tena mabao 3-0 na Uganda katika mchezo wa pili. Tofauti ya Serengeti Boys ile na hii Kiuhalisia kikosi cha timu kilichoshiriki mashindano ya Gabon mwaka 2017 na hiki kinachoshiriki mashindano haya kina tofauti kubwa. Kikosi kile vijana wa Gabon walikuwa na ari na nguvu, walipambana na hata kufukia hatua ya kushinda mchezo mmoja, sare moja na kufungwa mmoja. Hawa wa sasa hivi wanazidiwa nguvu, maumbo yao madogo na wanashindwa kuleta ushindani. Wamepoteza michezo miwili ambayo wangeshinda wangekuwa wamejihakikishia kufuzu Fainali za Kombe la Dunia. Lakini yawezekana kuondoka kwa Poulsen ikawa sababu nyingine, kwa kuwa ni kocha mzoefu aliyekuwa na timu hiyo tangu wakati wa kusaka vipaji. Serengeti Boys hii imekuwa dhaifu licha ya uwezo wa mchezaji mmoja mmoja kuonekana kama Kelvin John, Morice Abraham, Arafat Swakali, Agiri Ngoda na wengineo. Kocha wa Serengeti Boys, Oscar Mirambo, amekiri kuwa vijana wake ni wadogo ukilinganisha na wengineo wanaoshiriki mashindano hayo. “Ukiangalia namna mashindano yalivyo vijana wangu wamejitahidi maana  ni wadogo, ukiangalia Cameroon unaona ni wakubwa lakini ndio wamefuzu vipimo vya MRI. “Angalia Morocco au Guinea utaona hao ndio umri sshihi wa kucheza mashindano haya, mimi sio dokta lakini si muumini wa MRI,” alisema. Alisema kuwa kutokuwepo kwa ligi za vijana pia ni tatizo kwa kuwa wachezaji wanakosa uzoefu na wao makocha wanakuwa na kazi kubwa ya kufundisha. “Ukiangalia hawa wachezaji bado wadogo wanapaswa kuwa pamoja kwa muda mrefu, hakuna ligi na inapotokea kuna mashindano ndio unawakusanya,” alisema. Mashindano hayo ya Afrika kwa vijana yatatoa timu nne, kila kundi timu mbili zitakazofuzu Fainali za Kombe la Dunia nchini Brazil. ### Response: MICHEZO ### End

Anna Potinus Watanzania wamehimizwa kuwekeza nchini na kuachana na tabia ya kukimbizia fedha zao nje ya nchi kwani kwa kufanya hivyo kutasaidia wengine kufaidika na uwekezaji huo bila kujali kama waliiba fedha hizo au la. Kauli hiyo imetolewa na Rais John Magufuli alipokuwa akizungumza na wananchi baada ya kuweka jiwe la msingi la Shule ya Sekondari Mwanakwerekwe iliyopo Mjini Magharibi na Hoteli yenye hadhi ya nyota tano ya Hotel Verde Azam Luxury Resort and Spa iliyopo Mtoni Unguja wakati akiendelea na ziara yake ya kikazi visiwani Zanzibar. “Viongozi ndani ya serikali zote mbili pamoja na wananchi wanaotaka kuwekeza wasiogope, ninafahamu wapo watanzania wenye fedha nyingi lakini wanaogopa kuwekeza hapa nchini badala yake wanaenda kuwekeza nje siku mkifa hizo fedha zitaliwa huko huko. “Wenye fedha zao wawekeze hapa kwani kwa kufanya hivyo unajenga mazingira mazuri ya watu wengine kufaidika na uwekezaji wako hata kama uliiba lakini zitasaidia watanzania wengine tumeambiwa hapa wametengeneza ajira za watu zaidi ya 200 na hawa walioajiriwa kwanza wanamuombea mzee Bakhresa kwasababu wameimarika kiuchumi. “Niwaombe sana watanzania pamoja na wanasiasa wenzangu msiogope kuwekeza, msifiche mali zenu hata kama mlizipata kiuficho mziachie wazi zikafanye kazi za watanzania, mzee Bakhresa endelea kuwafundisha watanzania wengi namna ya kuwekeza kwa manufaa ya nchi yetu,” amesema Rais Magufuli.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Anna Potinus Watanzania wamehimizwa kuwekeza nchini na kuachana na tabia ya kukimbizia fedha zao nje ya nchi kwani kwa kufanya hivyo kutasaidia wengine kufaidika na uwekezaji huo bila kujali kama waliiba fedha hizo au la. Kauli hiyo imetolewa na Rais John Magufuli alipokuwa akizungumza na wananchi baada ya kuweka jiwe la msingi la Shule ya Sekondari Mwanakwerekwe iliyopo Mjini Magharibi na Hoteli yenye hadhi ya nyota tano ya Hotel Verde Azam Luxury Resort and Spa iliyopo Mtoni Unguja wakati akiendelea na ziara yake ya kikazi visiwani Zanzibar. “Viongozi ndani ya serikali zote mbili pamoja na wananchi wanaotaka kuwekeza wasiogope, ninafahamu wapo watanzania wenye fedha nyingi lakini wanaogopa kuwekeza hapa nchini badala yake wanaenda kuwekeza nje siku mkifa hizo fedha zitaliwa huko huko. “Wenye fedha zao wawekeze hapa kwani kwa kufanya hivyo unajenga mazingira mazuri ya watu wengine kufaidika na uwekezaji wako hata kama uliiba lakini zitasaidia watanzania wengine tumeambiwa hapa wametengeneza ajira za watu zaidi ya 200 na hawa walioajiriwa kwanza wanamuombea mzee Bakhresa kwasababu wameimarika kiuchumi. “Niwaombe sana watanzania pamoja na wanasiasa wenzangu msiogope kuwekeza, msifiche mali zenu hata kama mlizipata kiuficho mziachie wazi zikafanye kazi za watanzania, mzee Bakhresa endelea kuwafundisha watanzania wengi namna ya kuwekeza kwa manufaa ya nchi yetu,” amesema Rais Magufuli. ### Response: KITAIFA ### End

Na DERICK MILTON-SIMIYU MAHAKAMA ya Hakimu Mkazi Mkoa wa Simiyu imewahukumu walimu wawili wa shule ya sekondari Nyawa na Shishani  zilizopo Wilaya ya Bariadi na Itilima mkoani hapa kwenda jela miaka 20 kila mmoja kwa kosa la kuiba na kuvujisha mtihani wa Taifa wa kidato cha nne. Walimu hao waliohukumiwa ni Issa Makene (40) wa Sekondari ya Shishani pamoja na Solela Mangura (26) mwalimu wa kujitolea shule ya sekondari Nyawa ambaye hakuwepo mahakamani wakati hukumu hiyo ikitolewa. Awali akiwasomea shitaka linalowakabili walimu hao katika kesi namba 176/2015, kabla ya hukumu kutolewa na Hakimu Mkazi wa Mahakama hiyo, John Nkwabi, mwendesha mashitaka wa serikali, Mosses Mafuru alisema tukio hilo lilitokea Novemba 10, mwaka 2013, katika shule ya Sekondari Sagata. Mafuru alieleza kuwa Mwalimu Makene akiwa mkuu wa kituo cha kufanyia mtihani huo katika Shule ya Sekondari Sagata baada ya kupangiwa, siku ya tukio wakati wa chakula cha jioni aliwalaghai askari waliokuwa wakilinda mtihani katika kituo hicho. Alisema kuwa Makene aliwaomba askari hao kumpatia ufunguo wa chumba kilichokuwa kimehifadhi mitihani hiyo kwenye kabati ambalo mitihani hiyo ilikua imehifadhiwa. Mafuru aliendelea kuielezea mahakama kuwa mara baada ya kufungua kabati hilo mtuhumiwa alichukua bahasha ya mtihani wa somo la fizikia wa kuandika (paper one theory) kisha kwenda kuuficha chini ya uvungu wa kitanda chake shuleni hapo. Alieleza kuwa kesho yake baada ya mwalimu huyo kuchukua bahasha hiyo Novemba 11, 2013 mtuhumiwa alichana bahasha kisha kutoa karatasi moja ya mtihani huo na kumkabidhi mwalimu mwenzake wa kujitolea Solela. Alisema walimu hao walikuwa kwenye harakati za kuwapatia wanafunzi 15 wa shule hiyo ambao mwendesha mashtaka huyo aliwataja majina yao kuwa ni Abasi Makwaya, Veronica Jonathan, Mboji Masike, Saka Masuki, Milembe Mabula, Makula Saya na Prisca Jonathan. Wengine ni Getruda Senga, Buye Masike, Msafiri Samson, Japhet Martine, Alex Jackson, pamoja na Khamis Nkwabi. Akitoa hukumu ya kesi hiyo Hakimu John Nkwabi aliwahukumu washitakiwa hao kwenda Jela miaka 20 kila mmoja, kwa maelezo kuwa mahakama imejiridhisha na ushahidi uliotolewa na upande wa mashtaka. Akizungumzia hukumu hiyo Ofisa Elimu wa Mkoa, Julias Nestory alisema haki imetendeka na imekuwa fundisho kwa walimu wengine.

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na DERICK MILTON-SIMIYU MAHAKAMA ya Hakimu Mkazi Mkoa wa Simiyu imewahukumu walimu wawili wa shule ya sekondari Nyawa na Shishani  zilizopo Wilaya ya Bariadi na Itilima mkoani hapa kwenda jela miaka 20 kila mmoja kwa kosa la kuiba na kuvujisha mtihani wa Taifa wa kidato cha nne. Walimu hao waliohukumiwa ni Issa Makene (40) wa Sekondari ya Shishani pamoja na Solela Mangura (26) mwalimu wa kujitolea shule ya sekondari Nyawa ambaye hakuwepo mahakamani wakati hukumu hiyo ikitolewa. Awali akiwasomea shitaka linalowakabili walimu hao katika kesi namba 176/2015, kabla ya hukumu kutolewa na Hakimu Mkazi wa Mahakama hiyo, John Nkwabi, mwendesha mashitaka wa serikali, Mosses Mafuru alisema tukio hilo lilitokea Novemba 10, mwaka 2013, katika shule ya Sekondari Sagata. Mafuru alieleza kuwa Mwalimu Makene akiwa mkuu wa kituo cha kufanyia mtihani huo katika Shule ya Sekondari Sagata baada ya kupangiwa, siku ya tukio wakati wa chakula cha jioni aliwalaghai askari waliokuwa wakilinda mtihani katika kituo hicho. Alisema kuwa Makene aliwaomba askari hao kumpatia ufunguo wa chumba kilichokuwa kimehifadhi mitihani hiyo kwenye kabati ambalo mitihani hiyo ilikua imehifadhiwa. Mafuru aliendelea kuielezea mahakama kuwa mara baada ya kufungua kabati hilo mtuhumiwa alichukua bahasha ya mtihani wa somo la fizikia wa kuandika (paper one theory) kisha kwenda kuuficha chini ya uvungu wa kitanda chake shuleni hapo. Alieleza kuwa kesho yake baada ya mwalimu huyo kuchukua bahasha hiyo Novemba 11, 2013 mtuhumiwa alichana bahasha kisha kutoa karatasi moja ya mtihani huo na kumkabidhi mwalimu mwenzake wa kujitolea Solela. Alisema walimu hao walikuwa kwenye harakati za kuwapatia wanafunzi 15 wa shule hiyo ambao mwendesha mashtaka huyo aliwataja majina yao kuwa ni Abasi Makwaya, Veronica Jonathan, Mboji Masike, Saka Masuki, Milembe Mabula, Makula Saya na Prisca Jonathan. Wengine ni Getruda Senga, Buye Masike, Msafiri Samson, Japhet Martine, Alex Jackson, pamoja na Khamis Nkwabi. Akitoa hukumu ya kesi hiyo Hakimu John Nkwabi aliwahukumu washitakiwa hao kwenda Jela miaka 20 kila mmoja, kwa maelezo kuwa mahakama imejiridhisha na ushahidi uliotolewa na upande wa mashtaka. Akizungumzia hukumu hiyo Ofisa Elimu wa Mkoa, Julias Nestory alisema haki imetendeka na imekuwa fundisho kwa walimu wengine. ### Response: KITAIFA ### End

Mchezo huo ambao ulichezwa kwenye uwanja wa Amaan ulikuwa na mashambulizi kiasi huku kila upande ukijaribu kulenga mashambulizi ya hapa na pale langoni kwa mwenzake bila ya mafanikio.Kipindi cha kwanza cha mchezo huo ndicho kilichoipa ushindi timu hiyo baada ya mchezaji wake Mohammed Abdalla kufunga bao kwa shuti kali dakika ya 31.Mapema uwanjani hapo kulipigwa mchezo kati ya Kijichi iliyoshinda mabao 2-1 dhidi ya Kimbunga.Mabao ya Kijichi yalifungwa na Moses Deogratus dakika ya kwanza na la pili lilifungwa na Aqqam Munnir Eshaq dakika ya 69, wakati lile la Kimbunga liliwekwa kimiyani na Tunu Bakari dakika ya 89.Katika uwanja wa Tazari Mundu ililazimishwa sare ya kufungana bao 1-1, wakati katika uwanja wa Kizimkazi timu ya Kizimkazi ikafungwa kwao na Polisi Bridge mabao 2-1.

MICHEZO

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Mchezo huo ambao ulichezwa kwenye uwanja wa Amaan ulikuwa na mashambulizi kiasi huku kila upande ukijaribu kulenga mashambulizi ya hapa na pale langoni kwa mwenzake bila ya mafanikio.Kipindi cha kwanza cha mchezo huo ndicho kilichoipa ushindi timu hiyo baada ya mchezaji wake Mohammed Abdalla kufunga bao kwa shuti kali dakika ya 31.Mapema uwanjani hapo kulipigwa mchezo kati ya Kijichi iliyoshinda mabao 2-1 dhidi ya Kimbunga.Mabao ya Kijichi yalifungwa na Moses Deogratus dakika ya kwanza na la pili lilifungwa na Aqqam Munnir Eshaq dakika ya 69, wakati lile la Kimbunga liliwekwa kimiyani na Tunu Bakari dakika ya 89.Katika uwanja wa Tazari Mundu ililazimishwa sare ya kufungana bao 1-1, wakati katika uwanja wa Kizimkazi timu ya Kizimkazi ikafungwa kwao na Polisi Bridge mabao 2-1. ### Response: MICHEZO ### End

Na ARODIA PETER-DAR ES SALAAM TAASISI ya Kimataifa ya Lishe (Nutrition International), iliyokuwa ikijulikana kama Micronutrient Initiative imezindua program mpya ya ‘Right Start Initiative’ Tanzania kwa lengo la kuboresha lishe na afya kwa wanawake, wasichana wadogo pamoja na watoto wachanga. Program hiyo ya miaka mitano imetengewa Dola za Marekani millioni 2.8 (sawa na Sh bilioni 4.7). Rais na Ofisa Mtendaji Mkuu wa Shirika la Nutrition International,  Joel Spicer alisema Dar es Salaam jana kuwa, programu hiyo imelenga kupunguza tatizo la upungufu wa damu kwa makundi yaliyotajwa hapo juu pamoja na kutatua tatizo la kudumaa kwa watoto wenye umri chini ya miaka mitano. “Pia watoto wachanga 90,000 watakuwa na mfuko utakaowasaidia wakati wa kuzaliwa, wasichana wadogo 94,000 kuongezewa vidonge vya madini ya chuma na Folik Acid kila wiki na kupewa elimu juu ya lishe bora ambapo pia  watoto 366,000 chini ya miaka miwili watapewa huduma ya lishe,” alisema Spicer Kwa upande wake, Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto,  Ummy Mwalimu alishukuru msaada huo ambapo alisema mpango huo ni muhimu katika kuchangia ajenda ya sasa katika maendeleo ya taifa. Kwa hivyo napenda kutoa shukurani kwa Nutritional International na Serikali ya Canada kwa kutuletea “Right Start” Tanzania na kubahatika kuwa katika nchi chache zilizochaguliwa barani Afrika. “Program hiyo  itatoa mchango mkubwa katika jitihada za nchi yetu kupambana na utapiamlo, lakini pia kujenga wafanyaka zi wenye nguvu ili kusaidia ajenda yetu ya taifa la viwanda,” alisema Ummy Hii itakuwa programu kubwa zaidi itakayofanywa na shirika la Nutrition International nchini Tanzania tangu shirika lilipofungua ofisi zake Dar es Salaam Septemba 2016. Mradi huo niwa miaka mitano utatekelezwa katika mikoa ya Mwanza na Simiyu kwa kuwafikia wajawazito 130,000 ambao wataongezewa vidonge vya madini ya chuma na Folik Acid vilivyopendekezwa na Shirika la Afya Duniani (WHO).

KITAIFA

Below is an instruction that describes a task. Write a response that appropriately completes the request. ### Instruction: Categorize the news article into one of the 6 categories: UCHUMI KITAIFA MICHEZO KIMATAIFA BURUDANI AFYA Input: -- -- Na ARODIA PETER-DAR ES SALAAM TAASISI ya Kimataifa ya Lishe (Nutrition International), iliyokuwa ikijulikana kama Micronutrient Initiative imezindua program mpya ya ‘Right Start Initiative’ Tanzania kwa lengo la kuboresha lishe na afya kwa wanawake, wasichana wadogo pamoja na watoto wachanga. Program hiyo ya miaka mitano imetengewa Dola za Marekani millioni 2.8 (sawa na Sh bilioni 4.7). Rais na Ofisa Mtendaji Mkuu wa Shirika la Nutrition International,  Joel Spicer alisema Dar es Salaam jana kuwa, programu hiyo imelenga kupunguza tatizo la upungufu wa damu kwa makundi yaliyotajwa hapo juu pamoja na kutatua tatizo la kudumaa kwa watoto wenye umri chini ya miaka mitano. “Pia watoto wachanga 90,000 watakuwa na mfuko utakaowasaidia wakati wa kuzaliwa, wasichana wadogo 94,000 kuongezewa vidonge vya madini ya chuma na Folik Acid kila wiki na kupewa elimu juu ya lishe bora ambapo pia  watoto 366,000 chini ya miaka miwili watapewa huduma ya lishe,” alisema Spicer Kwa upande wake, Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto,  Ummy Mwalimu alishukuru msaada huo ambapo alisema mpango huo ni muhimu katika kuchangia ajenda ya sasa katika maendeleo ya taifa. Kwa hivyo napenda kutoa shukurani kwa Nutritional International na Serikali ya Canada kwa kutuletea “Right Start” Tanzania na kubahatika kuwa katika nchi chache zilizochaguliwa barani Afrika. “Program hiyo  itatoa mchango mkubwa katika jitihada za nchi yetu kupambana na utapiamlo, lakini pia kujenga wafanyaka zi wenye nguvu ili kusaidia ajenda yetu ya taifa la viwanda,” alisema Ummy Hii itakuwa programu kubwa zaidi itakayofanywa na shirika la Nutrition International nchini Tanzania tangu shirika lilipofungua ofisi zake Dar es Salaam Septemba 2016. Mradi huo niwa miaka mitano utatekelezwa katika mikoa ya Mwanza na Simiyu kwa kuwafikia wajawazito 130,000 ambao wataongezewa vidonge vya madini ya chuma na Folik Acid vilivyopendekezwa na Shirika la Afya Duniani (WHO). ### Response: KITAIFA ### End