sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Odzyskiwanie etanolu z niskostężonych roztworów wodnych za pomocą kontaktorów membranowych z udziałem cieczy jonowej Odzyskiwanie alkoholu z rozcieńczonych roztworów wodnych jest procesem wysoko energochłonnym. W celu obniżenia kosztów do zatężania rozcieńczonych roztworów alkoholi wykorzystuje się procesy membranowe, między innymi ekstrakcję membranową. W pracy przedstawiono wyniki badań procesu zatężania rozcieńczonych wodnych roztworów etanolu w kontaktorze membranowym z zastosowaniem cieczy jonowej. W przeprowadzonych eksperymentach wykorzystano kontaktor membranowy z mikroporowatymi membranami kapilarnymi stanowiącymi barierę między roztworem surowym a ekstrahentem, a jednocześnie zapewniającymi dużą powierzchnię wymiany masy. W procesie jako ekstrahenta użyto cieczy jonowej wykazującej selektywność w stosunku do etanolu. Omówiono wyniki badań procesu zatężania roztworów etanolu o stężeniach od 1 do 5% masowych i natężeniach przepływu nadawy zmienianych w zakresie 1-8 dm<sup>3</sup>/h. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
W poszukiwaniu oceny wartości usługi w miejskim transporcie zbiorowym Zmiany w otoczeniu i strukturach transportu zbiorowego w miastach. Wartość pasażera (klienta) a wartość dla pasażera. Projektowanie i operacyjne nadzorowanie wartości usługi przewozowej świadczonej dla pasażera. Mierzenie wartości dla pasażera. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Kwestia ukraińska podczas IV pielgrzymki Jana Pawła II do Polski Polityka Jana Pawła II wobec Ukrainy wciąż nie doczekała się całościowego opracowania, mimo że kwestia ta w oczywisty sposób stanowiła jeden z istotnych elementów strategii politycznej papieża wobec Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS). Był to z pewnością potencjalnie ważny sygnał polityki Stolicy Apostolskiej wobec Polski w okresie transformacji z punktu widzenia badań nad procesem współdziałania Stolicy Apostolskiej i Stanów Zjednoczonych w walce z ZSRS w latach osiemdziesiątych, a także wcześniej. Podobnie zresztą nie doczekała się opracowania polityka Jana Pawła II wobec Polski w okresie transformacji, już po przełomie lat 1989–1991, a przecież IV pielgrzymka bez wątpienia stanowiła jej kluczowe ogniwo. | nauki humanistyczne |
Aktywność policji w obszarze profilaktyki zagrożeń społecznych Aktualnie nadal głównym celem działania Policji jest zagwarantowanie stabilności życia społecznego przez utrzymanie porządku prawnego, jednakże już nie za sprawą samego legitymizowanego przymusu, ale w znaczącym stopniu również za sprawą kształtowania odpowiednich postaw obywatelskich oraz zapobiegania i eliminacji przejawów bezładu społecznego, czynników ryzyka i zagrożeń oraz zachowań kryminogennych zagrażających równowadze życia społecznego. W jej zadaniach ustawowych, obok tych najczęściej wymienianych w postaci wykrywania przestępstw oraz wykroczeń oraz ścigania ich sprawców, znajduje się bowiem również zadanie mające na celu zapobieganie rozwijaniu się zagrożeń społecznych, którego realizacja w konsekwencji przekłada się na poziom poczucia bezpieczeństwa obywateli. Realizacja wspomnianego zadania wiąże się natomiast najczęściej z opracowywaniem i wdrażaniem przez jednostki organizacyjne Policji programów lub akcji profi laktycznych. W związku ze zmieniającymi się uwarunkowaniami społecznymi funkcjonowania samej Policji jako organizacji, zależnie od poziomu poczucia bezpieczeństwa deklarowanego przez mieszkańców, a także zgodnie z ich deklarowanymi obawami przed staniem się ofi arą konkretnego przestępstwa lub zagrożenia — inicjatywy te podlegają ciągłej modyfi kacji lub są zastępowane przez nowe, dostosowane do aktualnych zagrożeń społecznych. Działania profi laktyczne muszą bowiem odpowiadać na realne potrzeby społeczne, a także formułowane przez mieszkańców konkretne oczekiwania co do rodzaju i form aktywności Policji w obszarze zapobiegania zagrożeniom bezpieczeństwa. | nauki społeczne |
Wprowadzenie prawa zabudowy w Polsce w kontekście rozwiązań stosowanych w Niemczech W sejmie od kilku lat trwają prace nad ustawą wprowadzającą prawo zabudowy. Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało projekt ustawy na swojej stronie internetowej: http://bip.ms.gov.pl/projekty-aktów-prawnych. Według projektu prawo zabudowy będzie miało charakter ograniczonego prawa rzeczowego na cudzej nieruchomości, umożliwiającego korzystanie z gruntu z jednoczesnym istnieniem odrębnej własności budynków lub innych urządzeń trwale z tym gruntem związanych. Będzie to prawo zbywalne, na którym można ustanawiać hipotekę oraz podlegające dziedziczeniu. Celem wprowadzenia tego prawa w Polsce jest także stworzenie prawnych możliwości realizacji różnych istotnych inwestycji gospodarczych takich jak: zabudowa mieszkaniowa, instalacja urządzeń transportu kolejowego, drogowego, urządzeń przesyłowych na cudzych gruntach, innych. Prawo zabudowy funkcjonuje w systemach prawnych takich krajów jak np. Niemcy, Wielka Brytania, Holandia, Francja, Austria, Estonia. Celem artykułu będzie przedstawienie wybranych rozwiązań prawnych stosowanych w Niemczech w Ustawie o prawie zabudowy, Niemieckim Kodeksie Cywilnym i porównanie ich do rozwiązań proponowanych w polskim projekcie o prawie zabudowy. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Na granicy z codziennością. Motyw okna w epidemii koronawirusa W czasie kwarantanny narodowej i izolacji, znamiennej dla epidemii koronawirusa, okno stało się jedynym bezpośrednim łącznikiem między zamkniętymi w domach ludźmi a światem zewnętrznym. Motyw ten chętnie podejmowany, by wyrazić tęsknotę za utraconą codziennością, stał się także formą wymiany doświadczeń dla nowej wspólnoty dotkniętej kryzysem. Analiza akcji „Narysuj swoje okno” zainicjowanej przez Gabrielle Thierry pokazuje istotę sztuki w czasach kryzysu, jej wartość terapeutyczną oraz możliwości wyrażania przeżyć. Powstałe w tym okresie prace traktują motyw okna w różnorodny sposób, ukazują mnogość emocji oraz strategii radzenia sobie z kryzysem. Okno niekiedy jawi się jako „granica nie do przejścia”, a czasem wręcz nie zauważamy jego obecności. Wszystkie te prace łączy jednak wyczuwalna samotność. | sztuka |
Terminologia złotnicza i jej znaczenie w praktyce urzędów probierczych Artykuł omawia wybrane terminy z dziedziny złotnictwa– dawne i współczesne, specjalistyczne i potoczne, powszechnie używane do nazywania wyrobów złotniczych– w kontekście ich przydatności dla pracowników urzędów probierczych, którzy badają i oznaczają, poprzez naniesienie cechy, wyroby z metali szlachetnych i wystawiają dla nich świadectwa badania. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Rozszerzona profilaktyka w leczeniu długotrwałej żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej rywaroksabanem u pacjentów po poważnym zabiegu w obrębie miednicy i jamy brzusznej – omówienie bezpieczeństwa i wczesnych wyników Wstęp: Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ), będąca następstwem operacji jelita grubego, jest dobrze udokumentowanym powikłaniem, w związku z czym zaleca się rozszerzoną profilaktykę po wypisie ze szpitala. Rywaroksaban, będący inhibitorem aktywnego czynnika X, to podawana raz dziennie tabletka zatwierdzona w leczeniu ŻChZZ oraz profilaktyce po operacjach ortopedycznych. Cel: Celem badania jest ocena bezpieczeństwa rywaroksabanu w rozszerzonej profilaktyce u pacjentów po poważnym zabiegu w obrębie miednicy i jamy brzusznej. Metody: Dokonano retrospektywnej analizy pacjentów po poważnej operacji jelita grubego wykonanej w szpitalu regionalnym w Kijowie na Ukrainie. Chorzy otrzymali okołooperacyjną profilaktykę ŻChZZ w formie podskórnych iniekcji heparyny, a następnie rywaroksaban przez 30 dni. Odnotowano występowanie poważnego oraz niewielkiego krwawienia, przy czym konieczna była transfuzja krwi oraz ponowna interwencja. W 30. dniu po operacji pacjenci wzięli udział w wywiadzie telefonicznym w celu oceny przestrzegania zaleceń dotyczących przyjmowania leku oraz satysfakcji ze schematu leczenia. Wyniki: W badaniu udział wzięła grupa 51 pacjentów, których średni wiek wynosił 62,4 lat. W 71% przypadków zabieg dotyczył jamy brzusznej, w 29% miednicy, zaś w 59% operację wykonano laparoskopowo. Wystąpił jeden epizod poważnego krwawienia w obrębie jamy brzusznej, w którym konieczny był powrót do sali operacyjnej. Ponadto pojawiły się dwa epizody niewielkiego stopnia krwawienia, niewymagające interwencji. W badanej grupie nie stwierdzono zdarzeń ŻChZZ. Wskaźnik odpowiedzi na wywiad telefoniczny wyniósł 100%. Spośród wszystkich osób, jedna zgłosiła ukończenie pełnego cyklu leczenia rywaroksabanem. Pacjenci zgłaszali, że łatwo im było przestrzegać zaleceń profilaktyki doustnej i preferowali tę metodę w porównaniu do zastrzyków. Wniosek: Wdrożenie rozszerzonej profilaktyki rywaroksabanem jest łatwe, bezpieczne i nie prowadzi do zwiększenia częstości krwawienia pooperacyjnego. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Oferta Kraków Airport w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Przykład zmian w infrastrukturze transportowej – implikacje dla rozwoju turystyki Dzięki rozwojowi techniki nastąpił szybki rozwój transportu lotniczego w XX w., co spowodowało wzrost mobilności społeczeństwa, ułatwiło i przyspieszyło zmianę miejsca pobytu. Postęp ten wywołał wzrost liczby samolotów i linii lotniczych, zwiększył dostępność, szybkość, komfort przelotu, bezpieczeństwo podróży oraz obniżenie kosztów. Budowa nowych regionalnych lotnisk i modernizacja istniejących skraca czas podróży i wydłuża wypoczynek. Rozwój portów lotniczych pociąga za sobą powstawanie wielu obiektów towarzyszących, świadczących usługi pasażerom. Kraków Airport to drugie co do wielkości lotnisko w Polsce. Jest skomunikowane z 90 miastami w 28 krajach. Rocznie obsługuje około 3 milionów pasażerów. W pierwszym półroczu 2012 roku na krakowskim lotnisku obsłużono 1 606 861 osób. Jest to wynik o 18% lepszy niż w pierwszym półroczu 2011 roku. Celem artykułu jest pokazanie – na przykładzie lotniska Kraków Airport – jak zmieniało się znaczenie i funkcje lotnisk regionalnych w Polsce i jak obecne zmiany w infrastrukturze transportu lotniczego mogą przyczynić się do rozwoju turystyki. Celem artykułu jest także przedstawienie liczby pasażerów korzystających z lotniska, aktualnych kierunków połączeń krajowych, europejskich oraz czarterowych. Lotnisko w Balicach ukazane zostanie na tle innych polskich portów regionalnych. Prezentacja obejmie również prognozy i plany rozbudowy. W podsumowaniu znajdzie sie omówienie implikacji dlarozwoju turystyki. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Współpraca z przemysłem na przykładzie projektu zdalnie sterowanego robota budowlanego przy współpracy z firmą A.R.E. Koncepcja zdalnie sterowanych maszyn znajduje coraz większe zastosowanie w przemyśle, budownictwie, transporcie czy ratownictwie. Autor podjął próbę znalezienia kompromisu między pragmatycznym charakterem robota budowlanego a atrakcyjną formą – wynikającą z potrzeb, ograniczeń i oczekiwań użytkowników | nauki inżynieryjno-techniczne |
Represje Imperium Rosyjskiego wobec uczestników Powstania Kościuszkowskiego Po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku nastroje powstańcze przybrały na sile – odczuwano potrzebę chwycenia za broń. W artykule przedstawiono metody działania machiny represyjnej Imperium Rosyjskiego, stosowanej na Polakach w trakcie Insurekcji Kościuszkowskiej i po jej klęsce. Po przegranej bitwie pod Maciejowicami na jeńców polskich zapadł okrutny wyrok deportacji na wschód celem odbycia srogiej kary. Najwybitniejszych przywódców wywieziono do Twierdzy Pietropawłowskiej do Petersburga. Około 20 tysięcy uczestników powstania oraz osoby podejrzane o jego wspieranie zesłano w głąb Rosji. Po trzecim – ostatecznym – rozbiorze Rzeczypospolitej skazanym powstańcom skonfiskowano majątki na rzecz dygnitarzy carskich. Represje wobec Polaków trwały do śmierci Katarzyny II. | nauki humanistyczne |
Telemedycyna – nowe narzędzie medycyny xxi wieku Telemedycyna jest to możliwość bezpośredniego, bezpiecznego, archiwizowanego
on-line słowno-wizualnego
zdalnego kontaktu w czasie
rzecz y wistym pomiędz y
o s o b ą z a i n t e r e s o w a n ą
a fachowym pracownikiem
ochrony zdrowia, dietetykiem,
psychologiem, etc. Kontakty
te, wykorzystujące najnowsze
możliwości technologiczne
telefonii komórkowej i In ternetu umożliwiają moni torowanie lub interaktywną
wymianę informacji i danych dotyczących zdrowia
i choroby, w tym danych uzyskiwanych z diagnostycznych
urządzeń peryferyjnych. Telemedycyna to nie tylko komfort
dla pacjenta i lekarza, ale również skuteczne narzędzie dla
obniżenia kosztów opieki medycznej | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wpływ stosunku masy kul do masy proszku oraz czasu mieszania w mieszalniku planetarnym na wybrane charakterystyki mieszanki W-Cu i wykonanych z niej spieków W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu wyselekcjonowanych warunków przygotowania mieszanek zawierających 55% wag. proszku wolframu i 45% wag. proszku miedzi i temperatury spiekania na gęstość otrzymanych spieków oraz ich jednorodność strukturalną. Mieszanki proszkowe przygotowywano, stosując mieszanie w obecności kul, których stosunek masy do proszku wynosił: 1:1, 5:1 i 10:1. Czas mieszania był zmienny i wynosił: 0,5; 4; 6; 8; 30 godzin. Spiekanie prowadzono w atmosferze zdysocjowanego amoniaku w dwóch temperaturach 900 i 1000°C. Określano gęstość spieków oraz jakościowo ich jednorodność strukturalną. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że temperatura spiekania, w badanym zakresie, nie wpływa istotnie na właściwości spieków. Zaobserwowano, że spiekanie nie wpływa na jednorodność strukturalną materiału wyprasek. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Analiza wpływu wartości kąta natarcia i posuwu na chropowatość powierzchni obrobionej oraz wartości składowych całkowitej siły skrawania W pracy podjęto próbę częściowego określenia wpływu wartości kąta natarcia oraz prędkości posuwu na wartości składowych całkowitej siły skrawania oraz chropowatość powierzchni obrobionych. Podczas realizacji badań obrabiano stal EN 16MnCr5 narzędziami o ostrzach niepowlekanych, wykonanych z węglików spiekanych. W pracy opisano zestawione stanowiska pomiarowe do pomiaru składowych całkowitej siły skrawania oraz chropowatości powierzchni, a także omówiono otrzymane wyniki badań doświadczalnych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
O (nie)możliwości dialogu między religiami Autor stara się uzasadnić tezę o niemożliwości autentycznego dialogu międzyreligijnego, rozumianego jako wspólne poszukiwanie prawdy. Głównym powodem jest to, że autentyczny wyznawca określonej religii – przystępując do wspólnego poszukiwania prawdy z wyznawcami innych religii – musiałby w punkcie wyjścia zawiesić przekonanie o słuszności własnej wiary; tego jednak od nikogo żądać nie można. W takim razie dialog międzyreligijny jest możliwy jedynie jako zwalczanie wierzeń uważanych za fałszywe, nawracanie innowierców, potwierdzenie własnej tożsamości religijnej lub ekspresja własnych przekonań. Podobne trudności dotyczą dialogu ekumenicznego w chrześcijaństwie. | nauki teologiczne |
Profesor Aleksander Władysław Radzimiński (1910‑1972) w świetle dokumentów Na wstępie umieszczono skrócony życiorys prof. Aleksandra Władysława Radzimińskiego (1910-1972) – kierownika Kliniki Otolaryngologii Akademii Medycznej w Łodzi. Zanalizowano trzynaście unikatowych niepublikowanych dotychczas dokumentów. Dotyczą one działalności zawodowej i naukowej Profesora Radzimińskiego w ostatnich dekadach Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej, okresie okupacji hitlerowskiej oraz okresie powojennym. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Profilaktyka niedosłuchu u dzieci do 7. roku życia Niedosłuch można klasyfikować na podstawie różnych kryteriów. Każde z nich dostarcza informacji na temat pochodzenia niedosłuchu, jak również charakteryzuje go pod kątem cech istotnych dla profilaktyki, diagnostyki i leczenia. Głównymi kryteriami podziału są etiologia, lokalizacja, wiek wystąpienia i głębokość ubytku słuchu. Niedosłuch jest obecnie bardzo ważnym problemem społecznym i jednym z najczęstszych zaburzeń rozwojowych. Wada słuchu nierzadko występuje już w momencie narodzin. Statystyki pokazują, że 2–3 dzieci na 1000 rodzi się z tym zaburzeniem, dlatego tak istotna jest profilaktyka, która pozwala uniknąć niedosłuchu lub przynajmniej zniwelować jego oddziaływanie w dalszym życiu jednostki. W artykule opisano różne klasyfikacje niedosłuchu u dzieci. Celem pracy było zaprezentowanie działań zapobiegających wystąpieniu wad słuchu u dzieci do 7. roku życia, a metoda badawcza polegała na analizie piśmiennictwa z lat 1998–2014. Aby zminimalizować ryzyko niedosłuchu w omawianej grupie wiekowej, najlepiej zastosować profilaktykę I fazy, która obejmuje działania podejmowane przez przyszłe matki. Najbardziej rozpowszechniona i skuteczna jest profilaktyka II fazy (Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków). W ramach profilaktyki III fazy w przypadku niedosłuchu u dzieci możliwe są zaaparatowanie lub zaimplantowanie. Działaniem mniej inwazyjnym – jednak nie zawsze wystarczającym – jest unikanie infekcji ucha. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wiązanie amfoterycyny B do upigmentowanych grzybów mikroskopowych Cladosporium cladosporioides WSTĘP Ciemno upigmentowane grzyby mikroskopowe Cladosporium cladospo- rioides mogą wywoływać zakażenia, szczególnie u osób z obniżoną odpornością organizmu. Grzyby te w swojej ścianie komórkowej zawierają biopolimery melaninowe ochraniające grzybnię, zdolne do wiązania różnych związków chemicznych, w tym leków. Celem pracy była ocena zdolności wiązania antybiotyku przeciwgrzybiczego amfoterycyny B do grzybni Cladosporium cladosporioides, melaniny wyizolowanej z grzybni i do syntetycznej DOPA-melaniny. MATERIAŁ I METODY Upigmentowane grzyby glebowe Cladosporium cladosporioides hodowano w płynnej pożywce standardowej. Melaninę naturalną izolowano z grzybni metodą hydrolizy kwaśnej. Syntetyczną DOPA-melaninę uzyskano w wyniku reakcji oksydacyjnej polimeryzacji L-DOPA. Próbki melanin i grzybni kompleksowano z roztworami amfoterycyny B o różnych stężeniach, stosując różne czasy inkubacji. Do oznaczenia ilości leku związanego z grzybnią i melaninami zastosowano technikę spektrofotometrii UV-VIS. WYNIKI Wykazano, że amfoterycyna B tworzy kompleksy z grzybnią Cladospo- rium cladosporioides, z melaniną wyizolowaną z grzybni i z syntetyczną DOPA-melaniną. Ilości leku związanego z melaninami zwiększają się wraz ze wzrostem stężenia wyjściowego antybiotyku i wydłużaniem czasu inkubacji. WNIOSKI Silne oddziaływanie amfoterycyny B z melaninami może obniżać funkcje ochronne melanin w stosunku do grzybni Cladosporium cladosporioides. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Zarys historii Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej Artykuł podsumowuje proces tworzenia struktur organizacyjnych oraz sześćdziesięcioletnią historię Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej– OIML (Organisation Internationale de Métrologie Légale), jedynej instytucji międzynarodowej o zasięgu globalnym, działającej w obszarze metrologii prawnej. Autorka opisała kolejne etapy funkcjonowania OIML, osadzając je w realiach geopolitycznych danego okresu. Ponadto w artykule silnie zaakcentowano rolę Polski i Polaków w procesie budowy Organizacji. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Ocena odporności powłok z farb na działanie grzybów pleśniowych W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na grzyby pleśniowe zewnętrznych powłok z farb według normy BS 3900-G6 przywołanej w Decyzji Komisji z dnia 13 sierpnia 2008 r., ustanawiającej ekologiczne kryteria przyznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego farbom i lakierom do wymalowań zewnętrznych. Wyniki te porównano z oceną skuteczności działania biocydów w powłokach uzyskaną w badaniach przeprowadzonych zgodnie z PN-EN 15457. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Zwiększenie wydajności procesu regeneracji taśm przenośnikowych dla górnictwa odkrywkowego W pracy przedstawiono wyniki badań zrealizowanych w jednym z krajowych przedsiębiorstw zajmujących się regeneracją taśm przenośnikowych wykorzystywanych w górnictwie odkrywkowym. Dokonano charakterystyki stosowanych taśm przenośnikowych pod względem budowy i ich przeznaczenia. Na podstawie wyników otrzymanych podczas badań przedstawiono zalecenia, które mogą być wykorzystane w doskonaleniu istniejącego procesu regeneracji taśm przenośnikowych oraz zwiększenia jego wydajności. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Rafinacja informacji sieciowych na przykładzie wyborów parlamentarnych. Część 2. Portale internetowe, konteksty medialne i merytoryczne Istotną część zasobów informacyjnych dostępnych w internecie składających się na Big Data są tworzone przez profesjonalistów portale internetowe. Często, choć nie zawsze, są one rozszerzoną, aktualizowaną kopią wydań drukowanych dzienników i czasopism. Ważnym czynnikiem wpływającym na tematykę, zakres i jakość tworzonych w tych miejscach treści jest ich przygotowywanie przez zawodowe redakcje. Rafinacja tych zasobów – jako nowych źródeł informacji dziennikarskich – stanowi uzupełnienie części pierwszej prezentacji wyników badań. Dotyczyły one zasobów informacyjnych dostarczanych przez rafinację sieci społecznościowych, gdzie treści z reguły są tworzone przez nieprofesjonalistów | nauki społeczne |
Doskonalenie procesów ponadorganizacyjnych w e-biznesie Artykuł porusza zagadnienie modernizacji biznesowych procesów ponadorganizacyjnych, realizowanych pomiędzy organizacjami. Punktem wyjścia do analizy problemu jest technika X-engineeringu zaproponowana dla potrzeb modernizacji tej kategorii procesów. Doskonalenie procesów ponadorganizacyjnych wymaga optymalnego zastosowania technologii teleinformatycznych. Artykuł prezentuje podstawowe modele informatyzacji procesu, jak również wzorce wykorzystywane przy definiowaniu rozwiązania zapewniającego uwzględnienie wymagań i interesów wszystkich użytkowników procesu. Zarysowano również metodologię postępowania w trakcie modernizacji procesów ponadorganizacyjnych. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Bariery w informatyzacji Polski Wschodniej Na łamach niniejszego artykułu dokonano identyfikacji barier informatyzacji Polski Wschodniej, tj. pięciu województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Wyodrębniony obszar nie jest przypadkowy, a związany jest z realizacją jednego z największych projektów informatycznych wpisanych w perspektywę finansową 2007–2013 „Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej”.
Budowa infrastruktury technicznej w zakresie dostępu do Internetu, a w szczególności budowa sieci szerokopasmowej nie jest jedynym poważnym problemem informatyzacji Polski Wschodniej. Zaprezentowana na łamach artykułu analiza wskazuje na występowanie dysonansu pomiędzy real-nymi potrzebami technicznymi i organizacyjnymi w przedmiotowym zakresie. Okazuje się bowiem, że w ramach ogółu działań związanych z informatyzacją dochodzi zarówno do powielania wdrażanych rozwiązań technicznych, czyniąc je tym samym docelowo bezużytecznymi, jak również two-rzenia usług elektronicznych niskiej jakości.
Odrębną kwestią w identyfikacji barier procesu informatyzacji jest wymiar społecznych kompetencji teleinformatycznych, który winien być kompatybilny z budowaną infrastrukturą. Wykorzystanie kapitału społecznego w tworzeniu innowacyjnej gospodarki wymaga jednak w pierwszej kolejności dostępu do nowoczesnych narzędzi pracy wpiętych w systemy teleinformatyczne i do tego wymiaru zawężona została zaprezentowana na łamach niniejszego artykułu analiza. Wyniki zrealizowanych badań wskazały na istnienie szeregu barier, z których większość ma jednak charakter systemowy wykraczający poza granice Polski Wschodniej. | nauki społeczne |
Projektowanie sieci teleinformatycznych Wstęp i cel: Praca przedstawia budowę przewodowych i bezprzewodowych sieci komputerowych. Są w niej opisane etapy projektowania dostępu do Internetu oraz zasoby sprzętowe niezbędne podczas budowy infrastruktury sieciowej. Omówiono sposoby łączenia komputerów w sieć i przedstawiono urządzenia wykorzystywane w tym procesie. W pracy można zauważyć szczególny nacisk na funkcjonalność i bezawaryjność sieci LAN oraz WLAN. Celem pracy jest ukazanie obecnych standardów i możliwości przydatnych podczas projektowania sieci teleinformatycznych. Materiał i metody: Materiał stanowią dane z literatury dotyczącej sieci komputerowych. Zastosowano metodę analizy. Wyniki: Wyjaśnione zostały pojęcia związane z topologią oraz aktualnymi standardami. Zostały wyjaśnione pojęcia z zakresu Informatyki i technologii sieciowych. Ukazano, na co należy zwrócić uwagę podczas projektowania i analizy sieci teleinformatycznych. Wnioski: Opisanie zasad projektowania sieci teleinformatycznej w niniejszej pracy może stanowić poradnik dla początkujących projektantów sieci z tego względu, że znajdziemy tutaj przegląd technologii związanych z dziedziną Informatyki i sieci komputerowych. Praca może być traktowana, jako pomoc podczas projektowania sieci komputerowych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Historia gatunków reagujących zmianami zasięgu na gradient klimatyczny oceaniczno-kontynentalny w Europie - przypadek chomika europejskiego (Cricetus Cricetus L.) Zmiany zasięgu występowania gatunków zależne są w dużej mierze od zmieniającego się cyklicznie klimatu. W przeszłości glacjały oraz interglacjały niejednokrotnie doprowadzały do zwiększenia lub utraty zajmowanego przez taksony obszaru. Niekorzystny dla siebie okres czasu gatunki mogły przetrwać w miejscach określanych jako refugia. Lokalizacja obszarów refugialnych mogła być różna, w zależności od tolerancji klimatycznych oraz wymagań środowiskowych organizmów. Dotychczasowe analizy bio- i filogeograficzne gatunków europejskich brały pod uwagę tylko jeden, równoleżnikowy gradient klimatyczny, czyli zmiany temperatury przebiegające z północy na południe. Jednak, w przypadku niektórych gatunków istotnym czynnikiem wpływającym na ich rozmieszczenie jest gradient klimatyczny oceaniczno - kontynentalny, który w Europie jest południkowy. Przykładem takiego gatunku jest chomik europejski (Cricetus cricetus), który w ostatnich latach utracił znaczną część swojego zasięgu występowania w Europie Zachodniej i Centralnej. Przyczyn tak gwałtownego spadku liczebności populacji i zmniejszenia zasięgu doszukiwano się w intensyfikacji rolnictwa i urbanizacji terenów dotychczas rolniczych. Niemniej jednak istotnym czynnikiem mogą być także, pomijane dotychczas wpływy klimatu i przesunięcie się gradientu klimatycznego oceanicznego w kierunku wschodnim. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Skutecznosc usuwania zanieczyszczen w przydomowej hydrofitowej oczyszczalni sciekow W pracy przedstawiono wyniki 3-letnich badań, dotyczących skuteczności usuwania zanieczyszczeń w przydomowej oczyszczalni ścieków ze złożem gruntowo-roślinnym. Obiekt badań stanowił system z podpowierzchniowym, poziomym przepływem, z wierzbą Salix viminalis L., stosowany wyłącznie do oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych pochodzących z budynku mieszkalnego. Pomiary jakości ścieków były wykonywane w latach 1997-1999 i dotyczyły oznaczania: BZT₅, ChZT, azotu ogólnego, fosforu ogólnego, zawiesin ogólnych i potasu. Efektywność oczyszczania ścieków w sezonie letnim była większa niż w okresie zimowym. Efekty usuwania zanieczyszczeń w złożu wynosiły średnio dla BZT₅ (91%), ChZT (87%), zawiesin ogólnych (85%), azotu ogólnego (62%), fosforu ogólnego (75%) oraz potasu (26%) i nie były satysfakcjonujące. Stężenia analizowanych zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczaniu przekraczały dopuszczalne wartości. Otrzymane wyniki pomiarów wskazują na to, że przydomowe oczyszczalnie ze złożem gruntowo-roślinnym, po pewnych modyfikacjach, mogą by być stosowane. | nauki rolnicze |
Wyposażenie rolnictwa polskiego w środki mechanizacji na tle wybranych krajów Unii Europejskiej W latach 1987-2002 liczba ciągników w rolnictwie polskim zwiększyła się o 31%, kombajnów zbożowych o 74%, rozrzutników obornika o 38%, pras zbierających o 159%, kombajnów ziemniaczanych o 111%. W tym samym czasie w Luksemburgu liczba ciągników zmniejszyła się o 17%, kombajnów zbożowych o 56%, a rozrzutników obornika o 47%. Miało to związek ze spadkiem liczby gospodarstw rolniczych w tym kraju o 39% i wzrostu średniego obszaru gospodarstwa o 66%. Natomiast w Hiszpanii liczba ciągników zwiększyła się o 39%, a kombajnów zbożowych o 8%. Na 100 ha przypada u nas więcej maszyn niż w porównywanych krajach, jednak na 100 gospodarstw - mniej. Przyczyną tego jest silne rozdrobnienie gospodarstw w Polsce. | nauki rolnicze |
Analiza danych klinicznych trzech pacjentów, leczonych w Regionalnym Ośrodku Ostrych Zatruć w Sosnowcu z powodu podjętej próby samobójczej, ukierunkowana na odróżnienie uwarunkowań egzystencjalnych i społecznych od przyczyn wynikających z zaburzeń psychicznych W pracy poddano analizie przypadki trzech pacjentów leczonych w Regionalnym Ośrodku Ostrych Zatruć w Sosnowcu z powodu podjętych prób samobójczych, wynikających z odmiennych, lecz charakterystycznych przyczyn. U podłoża podjętych prób suicydalnych leżały: w pierwszym przypadku przyczyny bytowe, w drugim zespół zależności alkoholowej, a w trzecim zaburzenia psychiczne. Źródłem informacji dotyczących przyczyn podjętych prób suicydalnych były dane anamnestyczne uzyskane przez lekarzy klinicystów uzupełnione przez konsultację psychiatryczną. Dodatkowo autorzy zastosowali opracowany przez nich „strukturalizowany, pogłębiony wywiad psychiatryczny i psychologiczny” oraz sformułowali tzw. ciąg niekorzystnych przemian i wydarzeń, które prowadziły do podjęcia próby samobójczej. Zaproponowali także sumaryczną ilustrację graficzną danych uzyskanych od prezentowanych pacjentów. Autorzy dyskutują – na tle uzyskanych od pacjentów danych – czy istnieją obecnie wydolny aparat pojęciowy i efektywna teoria kompleksowo wyjaśniające proces załamania się motywacji do życia i przemianę psychiczną, prowadzące do podjęcia próby samobójczej. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Rydwan celtycki w dobie wojen cezariańskich Wykorzystywanie rydwanu w boju miało długą tradycję na starożytnym Bliskim Wschodzie, lecz nie w północnej Europie. Na jej wielu obszarach wozy bojowe i konie zaprzęgowe składano do grobu razem z arystokratycznymi przywódcami. Rydwany służyły w Europie do ok. 100 r. p.n.e., ale w Brytanii wykorzystywano je znacznie dłużej. Ich prędkość i zwrotność generowały Rzymianom poważne problemy. Nie posyłano ich do szarży przeciw liniom wroga. Wojownik walczył z rydwanu przeciw konnicy, lecz zazwyczaj schodził z pudła i walczył pieszo zarówno z jazdą, jak i piechotą. W Brytanii wiele koni wielkością przypominało współczesne pony rasy Dartmoor i nadawało się jedynie do zaprzęgania w rydwanach. Galowie z kontynentu natomiast nauczyli się hodować większe konie, które mogły dźwigać na grzbiecie wojownika w pełnym uzbrojeniu. Rydwany Brytów raczej nie posiadały kos. Nie ma żadnych dowodów archeologicznych na istnienie takich rydwanów w Brytanii. | nauki humanistyczne |
Możliwości podwyższenia walorów taktycznych zdalnie sterowanego wieżowego modułu uzbrojenia KOBUZ Praca przedstawia wyniki pomiarów, obliczeń i analiz umożliwiających porównanie wieżowego modułu uzbrojenia KOBUZ z innymi systemami, modułami tego typu oraz propozycje wprowadzenia zmian wynikających z doświadczeń bojowych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Cyrkulacyjne uwarunkowania występowania mgieł i ograniczonej widzialności w Hornsundzie (Spitsbergen) W artykule omówiono przebieg roczny występowania mgieł i ograniczonej widzialności poziomej (<1km) w Hornsundzie. Wykorzystano w tym celu dane o zjawiskach meteorologicznych w okresie od lipca 1978 do połowy listopada 2016 roku. Zbiór danych poszerzono o wyniki bardzo dobrej jakości obserwacji zgromadzonych podczas Międzynarodowego Roku Geofizycznego (lipiec 1957 – sierpień 1958). W Hornsundzie mgły występowały średnio podczas 34 dni w roku. Częściej, bo przez 55 dni, widzialność pozioma była ograniczona poniżej 1 km. Zjawiska te najczęściej pojawiały się latem (średnio 21 dni), zwłaszcza w lipcu podczas dni z adwekcją powietrza z południowego zachodu. Dysproporcja pomiędzy częstością występowania dni z mgłą i ograniczoną widzialnością była niewielka latem i osiągała maksimum w zimie kiedy widzialność pozioma jest ograniczona głównie przez intensywne opady śniegu lub zawieje i zamiecie śnieżne. W zimie największym prawdopodobieństwem występowania mgły (8 %) wyróżniała się sytuacja synoptyczna z centrum wyżu nad Spitsbergenem (typ Ca), zaś prawdopodobieństwo wystąpienia ograniczonej widzialności w typach cyklonalnych było większe (18%) niż w typach antycyklonalnych (6%). | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Przebudowa ulicy Świętego Ducha w Gdańsku. Przyczynek do rozważań na temat rewitalizacji ulic historycznego miasta Zagospodarowanie zabytku architektury stanowi jedno z najtrudniejszych zadań z perspektywy konserwatorskiej. Wiąże się ono z utrzymaniem zabytku w dobrym stanie oraz działaniem zmierzającym do zachowania jego wartości. Właściwe użytkowanie obiektu zabytkowego pozostaje w nierozerwalnym związku z doborem i przypisaniem mu odpowiedniej funkcji, ale też ze spełnieniem wymogów nakładanych przez współczesne normy życia i zmieniające się potrzeby. Celem artykułu jest omówienie problematyki przebudowy ulicy Świętego Ducha w Gdańsku jako przestrzeni publicznej oraz zwrócenie uwagi, czy przy tego typu inwestycji możemy mówić o adaptacji zabytku, czy raczej o wprowadzeniu zmian do programu użytkowego przy zachowaniu istniejącej funkcji. Temat zostanie omówiony z perspektywy organu ochrony zabytków i w świetle obowiązujących przepisów. Punktem wyjścia do rozważań będzie odwołanie się do definicji adaptacji zabytku, a następnie omówienie metody i stanu badań oraz formy ochrony konserwatorskiej ulicy Świętego Ducha w Gdańsku. Część analityczną zamknie charakterystyka zakresu robót. | sztuka |
Europejczycy na e-zakupach za granicą Celem rozważań jest scharakteryzowanie zachowań nabywczych e-konsumentów oraz identyfikacja miejsc zakupów w Internecie, w tym dokonywania zakupów poza granicami swojego kraju. W artykule wykorzystano wyniki badań bezpośrednich będących podstawą komparatywnej analizy zachowań e-konsumentów w Europie. Badania zachowań e-konsumentów przeprowadzono techniką ankiety audytoryjnej w 2012 roku w wybranych krajach Europy. Wyniki badań wskazują, że europejscy e-konsumenci, niezależnie od kraju ich pochodzenia, najczęściej zamawiają produkty w sklepach internetowych w swoim kraju. Biorąc pod uwagę różne kategorie produktów, część badanych e-konsumentów decyduje się jednak na zakupy w Internecie za granicą. Za granicą w Internecie kupuje ponad połowa badanych Słowaków, niemal połowa badanych Portugalczyków i Rumunów oraz prawie co trzeci Francuz. Wyniki badań mają implikacje społeczne i praktyczne. Poszerzają wiedzę na temat postępowania i zachowań konsumentów w Europie oraz mogą być wykorzystane przez przedsiębiorstwa prowadzące działalność w Internecie i kierujące swoją ofertę do e-konsumentów w różnych krajach europejskich. Artykuł ma charakter badawczy. | nauki społeczne |
Finanse JST w nowych regułach zadłużeniowych Regulacje prawne, obowiązujące od 2014 roku, a dotyczące maksymalnego poziomu zadłużenia, w zupełnie innym świetle niż dotychczas stawiają konstruowanie budżetu JST. Problem przygotowania budżetu odczują w zasadzie wszystkie jednostki. Niestety dla niektórych z nich, w tym członków inwestujących związków komunalnych, w obecnym stanie prawnym mogą się one okazać nie do pokonania. Zmiany w tym zakresie ma przynieść zapowiadana nowelizacjaprzepisów ustawy o finansach publicznych. | nauki społeczne |
Jan Paweł II jako Conservator Patrimonium Ecclesiae Jan Paweł II przez 27 lat pontyfikatu sprawował władzę nad Patrimonium Ecclesiae, które stanowi znaczącą część ogólnoludzkiego dziedzictwa kultury. Na forum międzynarodowym zabiegał o upowszechnienie idei oraz wartości humanistycznych i personalistycznych kultury. W dziedzinie legislacyjnej uaktualnił kodyfikację prawa kanonicznego ochrony zabytków sakralnych. W zakresie administracji utworzył autonomiczną instytucję odpowiedzialną za zachowanie i krzewienie dziedzictwa kościelnego. Rozwinął teologię sztuki oraz twórczości artystycznej. Prowadził twórczy dialog z artystami oraz promował dziedzictwo sakralne w całym świecie. Wpisał się złotymi zgłoskami w poczet papieży, którzy zachowywali nie tylko dziedzictwo sakralne, ale także zabytki antyczne oraz liczne dzieła świeckie. | nauki teologiczne |
Solska raz jeszcze – feministyczna monografia korygująca Natalija Jakubowa, Irena Solskaja. Briemia nieobycznosti [Irena Solska. Brzemię niezwykłości], GITIS [Gosudarstwiennyj institut iskustwoznanija], Moskwa 2019 | sztuka |
Papieża Benedykta XVI teologia piękna a nowa ewangelizacja Niniejszy tekst jest tłumaczeniem artykułu autorstwa dr. Matthewa J. Ramage’a, który analizuje refleksję Josepha Ratzingera/Benedykta XVI na temat Teologii Piękna oraz jej znaczenia dla dzieła Nowej Ewangelizacji. Autor artykułu odczytuje dorobek Ratzingera, koncentrując się na fragmentach dotyczących definicji i znaczenia piękna, ukazując tym samym rozwój jego myśli teologicznej. Wydaje się to ważne, z racji zapoznania albo złego rozumienia prawdziwego znaczenia piękna we współczesnym świecie, co wiąże się z różnymi jego wypaczeniami i nadużyciami. Konieczne jest ujawnianie prawdziwej natury oraz siły piękna, i jest to istotne zadanie dla wszystkich, którzy w pięknie rozpoznają ważny element chrześcijańskiej tożsamości i świadectwa. Dr Ramage przypomina, że zgodnie z myślą Ratzingera autentyczne piękno ma moc wyzwalania i zwracania ludzkiej duszy ku Prawdzie. Jest także uniwersalnym językiem, zrozumiałym dla każdego człowieka. Ta umiejętność, komunikowania i zrozumienia języka piękna nie przychodzi jednak automatycznie, istnieje głęboka potrzeba edukowania w kierunku zrozumienia piękna. Jest to jedno z zadań wspólnoty Kościoła. Idąc śladem Ratzingera, autor wskazuje, że ostateczne spotkanie z Pięknem ma miejsce w osobie Jezusa Chrystusa. Kościół, będąc Jego Mistycznym Ciałem, jest przestrzenią doświadczania Piękna dla współczesnego człowieka. Liturgia Kościoła jest swoistym językiem komunikacji piękna Chrystusa wobec świata – i jako taka angażuje wszystkich wierzących w dzieło głoszenia orędzia Ewangelii. Jedna z tez teologii piękna Ratzingera głosi, że prawdziwe piękno, w odróżnieniu od fałszywego, zawsze pobudza do odpowiedzi, porywając człowieka ku górze, przełamując ciasne i egoistyczne horyzonty – i takie jest także pragnienie wszystkich, którzy podążają ścieżką piękna na drodze ewangelizacji. | nauki teologiczne |
Oddział kosynierów z Bieździedzy – powstanie i działalność Powstanie kościuszkowskie z 1794 r. było niezwykle ważnym wydarzeniem w historii Polski. Pamięć o nim, jak i o samym Tadeuszu Kościuszce wlewała w serca Polaków nadzieję na odzyskanie niepodległości. Wzrost świadomości narodowej wśród warstwy chłopskiej w Galicji, połączony z pracą społeczną (w tym także patriotyczną) księży pośród nich, owocował tworzeniem wielu formacji mających na celu podtrzymywanie ducha patriotyzmu.
Oddział Kosynierów w Bieździedzy doskonale wpisuje się w ten nurt łączący w sobie idee Młodej Polski z zachętami płynącymi m.in. od bpa Józefa Sebastiana Pelczara. Wiele trudności sprawia dokładne zrekonstruowanie dziejów omawianego oddziału, czego przyczyną są nieliczne źródła pisane. Nieoceniona w takim przypadku pozostaje pamięć ludzi jak i przekazywana tradycja.
Niniejszy artykuł przybliża historię powstania bieździedzkiego oddziału Kosynierów i jego losy; omawia umundurowanie i uzbrojenie oraz zaznacza, jaką dziś pełnią funkcję ci, którzy do niego należą. | nauki humanistyczne |
Zastosowanie CFD w ocenie drożności górnych dróg oddechowych Obliczeniowa dynamika płynów (CFD) to szybko rozwijająca się dziedzina nauki, mająca szereg zastosowań praktycznych. Od lat używana jest w aerodynamice, inżynierii, hydraulice, meteorologii, budownictwie oraz wielu innych dziedzinach. Pierwsze publikacje dotyczące użycia CFD w medycynie dotyczyły przede wszystkim pulmonologii i kardiologii, czyli dziedzin, w których dynamiczne właściwości gazu i płynu odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. W laryngologii CFD umożliwia pomiar oraz wizualizację dynamicznie zmieniających się parametrów przepływu powietrza w górnych drogach oddechowych | nauki medyczne i o zdrowiu |
STEREOTYP OSOBOWOŚCI STUDENTA AKADEMII WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I POLITECHNIKI WE WROCŁAWIU Pytanie jak bardzo posługujemy się stereotypami dotyczącymi postrzegania i oceniania ludzi tylko dlatego, że należą oni do określonej grupy, stało się motywem napisania owej pracy. Dokonano porównania stereotypowych opinii studentów różnych wrocławskich uczelni co do rysu psychologicznego studentów AWF i Politechniki we Wrocławiu. Praca ta jest zatem rozprawą na temat tego, jaki jest stereotyp osobowości porównywanych obu grup studentów. Kwestionariuszami użytymi w pracy były: kwestionariusz NEO-FFI „Wielka Piątka” autorstwa Paula Costy i Roberta McCrea, obejmujący 5 czynników osobowości, tj.: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość na doświadczenia, ugodowość i sumienność, oraz stworzony na potrzeby pracy kwestionariusz dotyczący stereotypów. Jak wskazały przeprowadzone badania, student Politechniki jawi się naszym respondentom jako mniej ekstrawertywny, ale bardziej sumienny od studenta AWF. Stereotyp osobowości studentów AWF wykazuje zależność od płci opiniujących. W ocenie kobiet poszczególne składowe osobowości studentów AWF charakteryzują większe wartości stenowe w porównaniu do ocen dokonywanych przez mężczyzn. Podobnego zróżnicowania płciowego nie obserwuje się w stereotypie osobowości studenta Politechniki. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Doskonalenie koordynacji systemów eksploatacji jako źródło efektów synergetycznych W niniejszym artykule nawiązano do idei zachowania ciągłości procesu doskonalenia struktur i procesów gospodarczych w podnoszeniu efektywności rozwijających się złożonych systemów eksploatacji. Prospektywna ocena efektów synergetycznych dokonywana jest w warunkach niepewności i powinna uwzględniać również dynamikę przyjętego zakresu i form współpracy (koordynacji). Do projektowania i oceny skutków doskonalonych form współpracy zaleca się wykorzystanie analitycznej metody badania efektów synergetycznych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
„Przypomnij sobie…” (Ap 2,5; 3,3) Duch Święty żywą pamięcią Kościoła w świetle Apokalipsy Janowej Duch Święty przypomina Kościołowi wszystko, co powiedział i uczynił Jezusa. Dwa teksty z Apokalipsy Janowej wskazują wyraźnie na tę funkcję Parakleta, który mówi do wspólnoty, odwołując się jednocześnie do jej pamięci: w Liście do Kościoła w Efezie (2,5) oraz w Liście do Kościoła w Sardach (3,3). Oba pisma zawierają imperatyw „przypomnij sobie”. W ich świetle staramy się odpowiedzieć na podstawowe pytanie: o czym Duch Święty przypomina Kościołowi?
Analizowane teksty, w których Duch Święty wzywa wspólnotę Kościoła do pobudzenia pamięci, wyraźnie wskazują, że chodzi przede wszystkim najpierw o przypomnienie fundamentów chrześcijańskiej wiary (wcielenie, misterium paschalne) oraz tożsamości chrześcijan, przez chrzest złączonych z ukrzyżowanym i zmartwychwstałym Jezusem i zrodzonych do nowego życia. Wezwanie do pamiętania jest równoznaczne z koniecznością gorliwego strzeżenia depozytu wiary oraz nawracania się, to znaczy przyjmowania mentalności i zamysłu samego Boga, co dalej ma owocować konkretnymi czynami wiary. Motywacją do takiej postawy chrześcijan jest pamięć o dobrodziejstwach i darach Boga. Duch Święty, nazywany przez Katechizm Kościoła Katolickiego „żywą pamięcią Kościoła” (1099), pobudzając i aktywując pamięć wspólnoty, mobilizuje do żywej i owocującej wiary, która wyraża się w prawdziwym chrześcijańskim świadectwie przynależności do Jezusa, braterskiej miłości oraz gorliwym głoszeniu Dobrej Nowiny. | nauki teologiczne |
Skład osobowy kapituły kolegiackiej w Środzie w pierwszej połowie XVIII w. Niniejszy artykuł poświęcono strukturze i składowi personalnemu kapituły kościoła kolegiackiego w Środzie w 1. poł. XVIII w., będącej swego czasu jedną z bardziej prestiżowych korporacji duchownych na terenie Rzeczypospolitej. Po krótkim wstępie ukazującym dotychczasowy stan badań oraz wykorzystane źródła, w trzech kolejnych częściach pokrótce opisano początki kapituły średzkiej, uposażenie oraz prawa i obowiązki prałatów i kanoników, a także kwestie związane m.in. z obsadą prebend, kumulacją beneficjów oraz analizą materiału. | nauki humanistyczne |
Wplyw tytanitu na fotosynteze, plon oraz pobranie skladnikow pokarmowych przez rosliny rzepaku W dwuletnim doświadczeniu wazonowym badano wpływ Tytanitu na fotosyntezę, plon i pobranie składników pokarmowych przez rośliny rzepaku. W 2002 r. rośliną doświadczalną był rzepak jary odm. Licosmos, a w 2003 rzepak ozimy odm. Capio. W trakcie wegetacji rośliny opryskiwano 2-3-krotnie roztworem 0,02% lub 0,04% Tytanitu. W kombinacji kontrolnej roślin nie opryskiwano. Intensywność fotosyntezy netto mierzono w 3 wybranych fazach rozwojowych roślin. Rzepak zbierano w fazie dojrzałości pełnej.
Stwierdzono pozytywny wpływ Tytanitu na fotosyntezę, pobieranie składników odżywczych, jak również na wzrost zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku. Rzepak ozimy w obiektach opryskiwanych Ti wydał o ponad 10% wyższy plon nasion i biomasy, a jary plonował na poziomie roślin kontrolnych. | nauki rolnicze |
Literatura jako spotkanie z człowiekiem. Profesora Jacka Brzozowskiego wspominają Jego przyjaciele i współpracownicy z łódzkiej polonistyki Teksty i materiały bibliograficzne, zamieszczone w tym dziale, prezentują sylwetkę i dorobek naukowy prof. dr hab. Jacka Brzozowskiego, wybitnego literaturoznawcy i edytora z łódzkiej polonistyki, zmarłego 18 czerwca 2017 roku. | nauki humanistyczne |
Włodzimierza Wiernadskiego i Pawła Florenskiego rozważania o związkach człowieka z przyrodą Kosmizm stanowi nurt filozofii rosyjskiej, który za przedmiot badań bierze sobie pojęcie życia, zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychicznym, duchowym, a nawet religijnym. Jest on płaszczyzną, na której możliwe staje się zestawienie myśli metafizyka Pawła Florenskiego i uczonego Włodzimierza Wiernadskiego. W artykule wskazuję i omawiam trzy sfery wpływów Wiernadskiego na Florenskiego: osobistą, teorię biosfery, noosfery i pneumatosfery oraz filozofię nauki. | nauki humanistyczne |
Analiza transakcyjna w służbie kompetencji mentalizowania Tekst stanowi próbę użycia konceptualizacji języka analizy transakcyjnej – dla rozumienia kom- petencji mentalizacji w relacji pacjent–terapeuta. Wydaje się, że analiza transakcyjna dostarcza z jednej strony prostego, barwnego, ale i nieredukcjonistycznego języka (przestrzeni) pozwalają- cego opisywać złożone zjawiska w relacji pomiędzy pacjentem i jego terapeutą. W artykule omó- wione zostaną podstawowe pojęcia AT, opisujące proces uwewnętrzniania się relacji. Proces tenstanowi podstawę kompetencji mentalizowania omówiony w drugiej części tekstu. Całość ilustruje fragment opisu klinicznego pracy terapeutycznej, w której użycie elementów analizy transakcyjnej pozwoliło na istotne wzmocnienie relacji terapeutycznej co przełożyło się na proces zdrowienia pacjenta. | nauki społeczne |
Nefronoftyza – różne obrazy choroby Nefronoftyza (NPH) jest genetycznie heterogenną chorobą nerek dziedziczoną autosomalnie recesywnie. Najczęściej (u 20% chorych) wykrywana jest mutacja w genie NPHP1. W obrazie klinicznym dominują zaburzenia zdolności zagęszczania moczu, obecność torbielek na granicy korowo-rdzeniowej i utrata funkcji nerek przed 30 r.ż. Wyróżnia się trzy podtypy kliniczne choroby: niemowlęcą, młodzieńczą i dorosłych. Pozanerkowe manifestacje nefronoftyzy, występujące u 10–20% chorych, to m.in. retinopatia barwnikowa, włóknienie wątroby i deformacje kostne. W pracy opisano troje dzieci z rozpoznaniem nefronoftyzy potwierdzonej badaniem genetycznym. Pierwszymi objawami choroby były niedokrwistość i moczenie nocne. Ze względu na pierwsze niespecyficzne objawy kliniczne, brak zmian w badaniu ogólnym moczu lub zmiany łagodne (zmniejszenie ciężaru właściwego moczu) oraz początkowo prawidłowy obraz nerek w badaniu ultrasonograficznym NPH zostało rozpoznane późno. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Charakterystyka przepływu dwufazowego mieszaniny gazowo-cieczowej w U-rurach W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących oceny struktur przepływu oraz pomiarów strat ciśnienia przy przepływie mieszaniny dwufazowej powietrze - olej oraz powietrze - woda przez poziomy łuk rurowy (U-rurę). W wyniku przeprowadzonych badań opracowano mapę przepływu dwufazowego gaz - ciecz w łuku rurowym oraz zależność określającą sposób wyznaczania wartości strat ciśnienia dwufazowego gaz - ciecz w poziomym łuku rurowym. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Metafory konceptualne wyrażające wiarę w życie wieczne w tekstach reprezentatywnych Analizowane w artykule metafory konceptualne, które wyrażają wiarę w życie wieczne, są oddawane jako archetypy pozytywne. Zarówno metafory przestrzenne, jak i metafory ontologiczne są wiodącymi schematami wyobrażeniowymi dotyczącymi miejsc nadprzyrodzonych czy cech tych miejsc. Rozważane metafory tworzyły uniwersalny język chrześcijański, a przez swą obrazowość angażowały wyobraźnię wiernych, wzbogacając uczuciowe reakcje czytelnika na przekaz teologiczny dotyczący tematyki nieba i wieczności. | nauki teologiczne |
Od czasopism do Web 3.0. Polskie media misyjne po Vaticanum Secundum. Część pierwsza: Rozwój środków społecznego przekazu oraz nauczanie Kościoła na ich temat w polskim czasopiśmiennictwie misyjnym W prowadzonych analizach ukazano rozwój technologiczny środków społecznego przekazu, które od samego początku budziły zainteresowanie Kościoła. Analizie poddano ich ewolucję począwszy od petroglifów i piktogramów, przez wynalezienie druku aż po zjawisko nowych mediów. W nauczaniu Kościoła, początkowa nieufność przerodziła się w ograniczone zaufanie do środków społecznego przekazu w zakresie ich wykorzystania w ewangelizacji. Papieże zauważają w nich narzędzie ewangelizacji i formacji chrześcijańskiej, ale jednocześnie przestrzegają przed ich możliwym złym wykorzystaniem. Analizie poddano czasopisma misyjne wydawane po Vaticanum Secundum – 33 tytuły, z których dziewięć zaprzestało działalności w ostatnich latach. Autor przedstawił prawdopodobne przyczyny tego zjawiska. Tematyka nowych mediów misyjnych w Polsce (ich powstanie, rozwój i perspektywy) stanowić będzie drugą część niniejszego pracowania. | nauki teologiczne |
Biologiczna kontrola Rhizoctonia solani AG 2-2IIIB przez metabolity Bacillus subtilis Celem doświadczenia było określenie aktywności metabolitów produkowanych przez bakteryjny szczep Bacillus subtilis wobec izolatu Rhizoctonia solani należącego do grupy AG 2-2IIIB. Antagonistyczne właściwości metabolitów B. subtilis były oceniane w kulturach płytkowych na podłożu Czapka po 6, 24 i 48 godzinach hodowli w temperaturze 30 i 37ºC. Wpływ metabolitów wytwarzanych przez B. subtilis na wzrost R. solani AG 2-2IIIB przedstawiono w postaci współczynnika tempa wzrostu liniowego grzyba. Uzyskane wyniki wykazały, że na fungistatyczną aktywność metabolitów B. subtilis wobec R. solani AG 2-2IIIB wpływa zarówno czas, jak i temperatura inkubacji bakterii. Wzrost grzybni był najmocniej hamowany przez metabolity uzyskane po 6-godzinnej hodowli w temp. 37ºC. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Różne oblicza literackich przewodników po miastach/ Diferrent aspects of literary guides to cities W artykule podjęto próbę literaturoznawczego opracowania niektórych zagadnień związanych z przynależną tzw. geoliteraturze grupą tekstów określaną tutaj jako „literackie przewodniki po mieście”. Autor poddaje analizie trzy różne teksty, odpowiadające trzem perspektywom opisu przyjmowanym przez twórców „przewodników literackich”. Pierwsza z analizowanych książek, Praga z Hrabalem Tomaša Mazala, związana jest z „perspektywą twórcy” i przy pomocy przewodnikowej narracji opowiada o biografii wybranego autora. Kolejny przewodnik, Dublin z Ulissesem Piotra Pazińskiego, skupia się na konkretnym dziele literackim i zaprasza do poznawania go przy pomocy specjalnych scenariuszy. Trzeci z nich, Osobisty przewodnik po Pradze Mariusza Szczygła, stanowi rodzaj „przewodnika autorskiego”, którego autor prezentuje własne spojrzenie na miasto. Podsumowując analizę strategii przewodnikowych, autor artykułu sygnalizuje możliwość spojrzenia na związane z przewodnikiem praktyki jako na pewnego rodzaju model literaturoznawczych badań. | nauki humanistyczne |
Konflikty zbrojne 1945–1989. Główne pola starć Wojny i konflikty zbrojne toczone w latach 1945–1989 stanowią zbiór niezwykle obszerny, wieloaspektowy i w zasadzie niemożliwy do poddania jednolitej siatce pojęciowej. Mieszczą się w nim z jednej strony tytaniczne zmagania prowadzone w Chinach, które na dekady zadecydowały o losie Państwa Środka (a nie można wykluczyć, że w pewnej perspektywie czasowej o losach całej cywilizacji), z drugiej zaś zatargi o skrawki pustynnego wybrzeża Atlantyku toczone między hiszpańskimi legionistami z cudzoziemskiego zaciągu a marokańskimi powstańcami. W niniejszym tekście starano się przedstawić właśnie owo niesłychane zróżnicowanie form, sposobów i rozmachu przestrzennego
tak zwanych wojen lokalnych. W żadnym przypadku nie można ich bowiem traktować jednowymiarowo jako prostego następstwa rywalizacji między Wschodem a Zachodem. Każde ze starć, nawet jeżeli wpisywało się w oś globalnej rywalizacji supermocarstw, miało własne uwarunkowania, motorykę i dynamikę. Z uwagi na ograniczenia wydawnicze esej powyższy ma jedynie charakter szkicu, i to szkicu w niektórych aspektach bardzo zgrubnego. Niemniej autor pozwala sobie wyrazić nadzieję, że porządkuje on w znacznym stopniu rozproszoną dotąd wiedzę, a przede wszystkim stanowił będzie inspirację dla kolejnych badaczy, by podejmować tematykę „zapomnianych wojen”. | nauki humanistyczne |
Zmiany liczebnosci i zmiennosc zachowan labedzi niemych Cygnus olor na srodpolnym zbiorniku wodnym kolo Kwiecewa w okresie wiosennym i letnim Liczebność nielęgowego stada łabędzi niemych Cygnus olor na zbiorniku wodnym koło Kwiecewa
była wyraźnie wyższa wiosną niż latem. Ten spadek liczby ptaków prawdopodobnie wynikał z przemieszczeń
lokalnych spowodowanych między innymi stopniowym zmniejszaniem się powierzchni zbiornika
oraz odlotem ptaków na pierzowiska. Intensywniejsze żerowanie w okresie wiosennym mogło wynikać
z większego zapotrzebowania na pokarm podczas niższych temperatur. Latem stwierdzono więcej
ptaków pielęgnujących upierzenie, co prawdopodobnie było związane z zachodzącym wtedy pierzeniem
piór okrywowych. W kolejnych porach dnia zarówno wiosną, jak i latem najwięcej łabędzi żerowało
wieczorem. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Sprawozdanie prawozdanie z XV Europejskiej Konferencji Psychologii Rozwojowej (European Conference on Developmental Psychology), 23–27 sierpnia 2011, Bergen, Norwegia | nauki społeczne |
Rehabilitacja kardiologiczna czynnikiem poprawy jakości życia chorych po przebytym zawale mięśnia sercowego Wstęp. Choroby układu krążenia są jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych współczesnego świata przyczyniają się do niepełnosprawności i przedwczesnych zgonów. Przebycie zawału mięśnia sercowego dla większości pacjentów jest sytuacją, która poważnie wpływa na dalsze ich życie jak i ich najbliższych. Prawidłowo realizowana rehabilitacja kardiologiczna przynosi znaczące korzyści. Przyczynia się bowiem do modyfikacji stylu życia, promując aktywność fizyczną, rezygnację z używek, zmniejszenie masy ciała, zmianę nawyków żywieniowych. Cel. Celem badań jest poznanie i analiza wpływu rehabilitacji kardiologicznej na jakość życia chorych po przebytym zawale mięśnia sercowego. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w Szpitalu Powiatowym w Inowrocławiu. W badaniach uczestniczyło 100 pacjentów będących po przebytym zawale mięśnia sercowego. Dla przeprowadzenia badań wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z użyciem kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji. Wyniki. Wykonane badania pozwoliły stwierdzić, że rehabilitacja kardiologiczna spowodowała znaczący wzrost osób prowadzących aktywny tryb życia, co korzystnie wpływa na jakość życia pacjentów. Wnioski. 1. Stan wiedzy chorych po zawale mięśnia sercowego na temat rehabilitacji kardiologicznej zależy istotnie od poziomu wykształcenia osób badanych. 2. Korzystanie z pomocy specjalistycznej wśród chorych po przebyciu zawału mięśnia sercowego zależy istotnie od miejsca zamieszkania osób badanych. 3. Korzyści z rehabilitacji kardiologicznej wśród chorych po zawale mięśnia sercowego są zależne istotnie od czasu jej trwania. 4. Sytuacja materialna chorych po zawale mięśnia sercowego realizujących program rehabilitacji istotnie zależy od statusu finansowego. 5. Stosowanie prawidłowej diety wśród chorych po zawale mięśnia zależy istotnie od statusu finansowego. Najmniej zamożna grupa chorych w znacznej większości nie stosuje odpowiedniej diety lub ma zdecydowane trudności z prowadzeniem prawidłowego sposobu odżywiania. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Zaniedbania psychiczno‑duchowe rodziców względem własnych dzieci Artykuł podejmuje jakże aktualny obecnie problem zaniedbań psychiczno‑duchowych rodziców względem dzieci. Jest kolejnym
w serii dotyczącej sfery psychiczno‑duchowej i zagrożeń jej prawidłowego rozwoju u człowieka. Poprzednie („Cierpienia duchowe dziecka. Psychologiczne aspekty”, „Sieroctwo duchowe dziecka”, „Wartość inteligencji duchowej w procesie przemian społeczno‑gospodarczych”, „Uzależnienia duchowe jako problem współczesnej młodzieży. Psychologiczne aspekty”, dopełniają i uzupełniają niepodjęte tutaj wątki. | nauki teologiczne |
Gdy życie ma się ku wieczorowi. W zadumie nad chorobą i śmiercią Refleksje ks. prof. Alfonsa Skowronka na temat cierpienia i śmierci. | nauki teologiczne |
Kameleon w egzegezie biblijnej św. Hieronima Artykuł przedstawia sposób wykorzystywania przez Hieronima ze Strydonu pochodzących z dzieł naturalistów informacji dotyczących świata fauny i flory na przykładzie będącego zwierzęciem egzotycznym kameleona, o którym wzmiankę znajdujemy w powstałym ok. 393 roku Komentarzu do Księgi Sofoniasza. W alegorycznym objaśnieniu So 2,12-15 betlejemski mnich odniósł umiejętność zmiany barwy kameleona do grzesznego postępowania hipokrytów, którzy jedynie udają, że są chrześcijanami. Jako że Hieronimowe komentarze biblijne są zgodne z tradycją egzegetyczną epoki, przywołane zostały także inne świadectwa chrześcijańskich autorów, które pozwalają nam doszukiwać się źródeł komentarzy do ksiąg prorockich Strydończyka w egzegezie greckich Ojców Kościoła. | nauki teologiczne |
Kilka uwag o książce Martina Wihody, První česká království, Praha 2015, s.440 Książka dotyczy problematyki związanej z okolicznościami otrzymania przez władców z dynastii Przemyślidów korony królewskiej i zakorzenienia się w Czechach dziedzicznej monarchii. Odwołując się do koncepcji Kantorowicza, Autor stawia pytanie o naturę pierwszego czeskiego królestwa. Czy było ono tworem pragmatycznym, czy samoświadomie- charyzmatycznym i jak ideę królestwa postrzegały czeskie elity. Martin Wihoda starał się wykazać, jak doszło do powstania w Czechach idei królestwa, które stanowi wartość samą w sobie i nie zależało od wyjątkowości osoby, która aktualnie zasiadała na tronie. Autor wskazał także na proces przyjmowania tych nowych wyobrażeń o państwie i władzy przez czeskie elity polityczne. | nauki humanistyczne |
Psalm 91 (90) w pismach św. Elżbiety od Trójcy Świętej W artykule podjęto analizę percepcji Psalmu 91 (90) w pismach Elżbiety od Trójcy Świętej (1880–1906). W pierwszej części studium zaproponowano własny przekład Psalmu 91 (90) oraz przeprowadzono jego krótką egzegezę (struktura; symbolika; teologia). W części drugiej dokonano analizy pism, w których Elżbieta od Trójcy Świętej wykorzystała przesłanie Psalmu 91 (90). Ten najczęściej cytowany lub parafrazowany przez karmelitankę z Dijon psalm, odzwierciedlał jej zażyłość z Bogiem oraz poczucie bezpieczeństwa i pokoju. Tym też dzieliła się z adresatami swoich pism. | nauki teologiczne |
Stan narządu przedsionkowego u dzieci z zawrotami głowy niejasnego pochodzenia – pacjentów oddziału neurologii dziecięcej Wstęp. Zawroty głowy u dzieci w około 50% są związane z patologią ucha środkowego oraz migreną i jej ekwiwalentami. W pozostałych przypadkach mogą być to przyczyny podobne jak u dorosłych, ale ich częstotliwość znacząco wiąże się z wiekiem i płcią dziecka. Cel pracy. Ocena funkcji narządu przedsionkowego u dzieci z zawrotami lub zaburzeniami równowagi, u których nie ustalono rozpoznania w oddziale neurologii dziecięcej. Materiał i metody. 44 dzieci (24 dziewczynki, 20 chłopców) w wieku 4-17 lat (średnio 12,5). U wszystkich przeprowadzono wywiad, badanie laryngologiczne oraz badanie elektronystagmograficzne (ENG). Wyniki. U 42 dzieci zawroty były napadowe, w tym w 59% o charakterze układowym. Towarzyszyły im przejściowe zaburzenia równowagi (36%), bóle głowy (41%), zaburzenia psychogenne (16%), napady lęku (9% przypadków). Odchylenia w ENG odnotowano ogółem u dwudziestu trojga dzieci (52%). U trzydziestu trojga (75%) badanych dzieci ustalono rozpoznanie ostateczne lub prawdopodobne. Stwierdzono różnicę w przyczynach zawrotów głowy w zależności od płci i wieku dzieci. W 25% przypadków nie udało się ustalić rozpoznania. Wnioski. Badania narządu przedsionkowego wykazały szereg nieprawidłowości o charakterze obwodowym i ośrodkowym u ponad połowy badanych dzieci z zawrotami głowy. Analiza wywiadu, obrazu klinicznego, szeregu konsultacji specjalistycznych, w tym prowadzącego neurologa dziecięcego, uzupełniona badaniami narządu przedsionkowego pozwoliła u 3/4 dzieci ustalić ostateczne lub prawdopodobne rozpoznanie. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Rozłog pól w gospodarstwie rolniczym a odległości i nakłady w transporcie wewnętrznym W pracy określono wpływ rozłogu - układu pól w stosunku do ośrodka gospodarczego na odległości i ponoszone nakłady w transporcie wewnętrznym. Analiz dokonano dla trzech wariantów W0 - układ aktualny, W1 - zbliżenie pól do ośrodka o 50%, W2 - ułożenie wszystkich pól wokół gospodarstwa. Odległości przejazdu wyniosły W0 - 1,11 km, W1 - 0,51 km (54,05% mniej do W0), W2 - 0,09 km (91,89% mniej do W0 i 82,23% mniej do W1. Analiza wpływu rozłogu pozwala stwierdzić, iż przy średnim czasie przejazdów w wariancie 0 (4,0 h) w wariancie 2 czas przejazdów zmniejszył się średnio do 0,31 h czyli jest 12,9 razy niższy. Z kolei koszty zużycia paliwa średnio dla badanych gospodarstw w zł·ha-1 kształtują się następująco: W0 - 120,27 zł, W1 - 65,25zł (45,74% mniej do W0), W2 -9,31 zł (992,25% mniej do W0 i 85,73% mniej do W1 ). Jednocześnie znaczny wpływ na ponoszone nakłady ma kierunek produkcji i związana z nim intensywność produkcji. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Estymacja czasu trwania drgań gruntu generowanych silnymi wstrząsami w kopalniach GZW W artykule przedstawiono regresyjną ocenę zależności czasu trwania składowej poziomej prędkości (model prędkościowy)
i przyspieszenia (model przyspieszeniowy) drgań od energii wstrząsu, odległości epicentralnej oraz rodzaju gruntu pod stanowiskami
– parametrów wynikających z relacji tłumienia. Analizę statystyczną przeprowadzono na bazie obszernego katalogu
zawierającego wyniki rejestracji parametrów drgań generowanych silnymi wstrząsami górniczymi w kopalniach Górnośląskiego
Zagłębia Węglowego (zakres energii 5∙106÷3∙109J) oraz wyodrębniając (z bazy) trzy grupy stanowisk, dla których próbowano
uzyskać zależności regionalne. Dla modeli o zasięgu regionalnym wykazano brak statystycznej istotności parametru, którym
jest energia wstrząsu. W przypadku analizowanych kopalń badane zależności między czasem trwania składowej poziomej prędkości
i przyspieszenia drgań a odległością wstrząsu oraz klasą gruntu są na tyle silne, że można je wykorzystać jako równania
empiryczne do oceny parametru czasu, a na tej podstawie (z dużym przybliżeniem) dokonać oceny wpływu badanego wstrząsu
na budynki zlokalizowane w miejscach braku pomiaru, zgodnie ze skalą GSI-GZW. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Modelowanie adsorpcji związków biologicznie czynnych na materiałach węglowych Omówiono wpływ porowatości oraz chemicznej natury powierzchni węgla aktywnego na adsorpcję trzech związków organicznych (benzenu, fenolu oraz paracetamolu) z rozcieńczonych roztworów wodnych w oparciu o obliczenia dynamiki molekularnej (pakiet GROMACS). Wykorzystano model porów szczelinopodobnych oraz model tzw. „miękkiego” węgla aktywnego. Charakteryzują się one stopniową zmianą struktury mikroporowatej. Ponadto w strukturę materiałów węglowych wbudowano różną ilość grup funkcyjnych. Wyniki otrzymanych symulacji komputerowych wykazują jakościową zgodność z pomiarami eksperymentalnymi. I tak na przykład zaobserwowano spadek adsorpcji dla paracetamolu w porównaniu z adsorpcją benzenu. Ponadto wyniki obliczeń komputerowych wskazują, że na proces adsorpcji związków organicznych mają wpływ zarówno porowatość, jak i chemiczna natura materiału węglowego (zawartość tlenu). Ten drugi z czynników decyduje o mechanizmie blokowania porów i związany jest ze zwiększeniem gęstości wody w pobliżu grup chemicznych (tworzenie klastrów). Efekt blokowania porów zależy także od rozmiaru porów i przestaje odgrywać rolę dla porów o szerokościach większych niż 0,68 nm. W konsekwencji cząsteczki adsorbowanych związków organicznych nie mogą wnikać w głąb struktury materiału węglowego, ale adsorbują się na powierzchni zewnętrznej porów w pobliżu ich wejść. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Wpływ fłurazepamu i zewnątrzkomórkowego pH na amplitudę i kinetykę GABA ergicznych prądów synaptycznych w hodowanych neuronach z hipokampa szczura Stężenie jonów wodorowych (pH) i benzodiazepiny (BDZ) są czynnikami
modulującymi receptory GABAa. W szczególności, wartość pH środowiska
zewnątrzkomórkowego może zmieniać się w zależności od stanu
fizjologicznego lub patologicznego. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki
badań wpływu flurazepamu (benzodiazepiny) przy różnych wartościach
zewnątrzkomórkowego pH (z zakresu 5.5 - 7.2) na amplitudę miniaturowych
GABA-ergicznych inhibujących prądów synaptycznych (mIPSCs). Stwierdzono,
że obecność flurazepamu prowadzi do zwiększenia amplitudy mIPSCs, ale efekt
ten zależy od pH i je st największy przy silnie kwaśnych wartościach. Wpływ
flurazepamu na amplidudę mIPSC osiąga nasycenie przy stężeniu ok. I цМ dla
wszystkich badanych wartości pH. Wyniki te wskazują na to, że modulacja
Prądów GABAergicznych przez benzodiazepiny jest zależna od odczynu
środowiska. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Ku dojrzałości. Esej o wybranych sposobach terapii wstydu w doradztwie psychologicznym i filozoficznym W obecnym artykule pod uwagę zostały wzięte jedynie niektóre formy wstydu, czyli te, które najczęściej można spotkać podczas terapii psychologicznej czy filozoficznej, zwanej też wymiennie filozofią praktyczną lub filozofią w działaniu. Dokonany został również namysł nad adekwatnymi dla tych postaci wstydu rodzajami terapii, pozwalającymi na uporanie się z tym trudnym uczuciem, które potrafi palić wnętrze człowieka niczym gorące płomienie ognia i pociągać za sobą inne objawy somatyczne. | nauki teologiczne |
Proces redukcji masy ciała wioślarzy i wioślarek, ze szczególnym uwzględnieniem zawodników wagi lekkiej Wstęp. Problem utrzymania optymalnej dla konkretnej kategorii wagowej masy ciała stanowi wyzwanie dla zawodników. Dlatego często podejmują się oni nieprzemyślanej redukcji masy ciała negatywnie wpływającej na wyniki sportowe i kondycję zdrowotną. Celem badania było uzyskanie informacji na temat podejścia polskich wioślarzy do procesu redukcji masy ciała oraz metod jej przeprowadzania. Materiał i metody. Badanie prowadzono w okresie od grudnia 2016 do września 2017 roku wśród zawodników 6 polskich klubów. Dane zebrano z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza, uwzględniającego pytania oceniające częstość spożycia produktów z poszczególnych grup produktów spożywczych w okresie redukcji masy ciała i poza nią oraz oceniające wiedzę wioślarzy w zakresie żywienia. Ponadto, zweryfikowano skuteczność podejmowanych działań redukcji masy ciała. Wyniki. Aż 16 spośród 17 ankietowanych osób stosowało dietę redukcyjną. Jej czas trwania wynosił zwykle od 1 do 4 tygodni, ale jedynie 26% badanych skonsultowało ją z dietetykiem. 59% sportowców po sezonie startowym wróciło do swojej początkowej masy ciała a aż 35% osób przytyło powyżej tej wartości. U 88% zawodników wyniki sportowe uległy poprawie lub nie zmieniły się w czasie stosowania diety redukcyjnej. Spożycie poszczególnych produktów różniło się w zależności od okresu stosowania diety. Wszyscy zawodnicy wspomagali dietę suplementacją. Wnioski. Zdecydowana większość zawodników stosuje dietę redukcyjną w celu uzyskania odpowiedniej dla kategorii wagowej masy ciała, jednak ich podejście do diety i rozumienie zasad żywieniowych jest zróżnicowane Dlatego istnieje potrzeba edukacji zawodników jak i ich trenerów w zakresie racjonalnych metod uzyskania i utrzymania masy ciała. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Niewielkie, a znaczące – rola mikroRNA w powstawaniu, detekcji oraz leczeniu nowotworów na przykładzie nowotworu żołądka W dobie intensywnego rozwoju chorób cywilizacyjnych,
m.in. nowotworów żołądka, niezbędne jest zaprojektowanie
markerów, które umożliwią wczesne ich wykrycie, pozwolą
na szybkie podjęcie leczenia oraz zapobiegną zwiększeniu
liczby zgonów. Taką potencjalną możliwością są mikroRNA,
czyli krótkie cząsteczki RNA modulujące aktywność ściśle
określonych fragmentów RNA i odgrywające szczególną
rolę w wielu procesach fijologicznych i patologicznych.
Wpływając na proliferację, cykl komórkowy oraz apoptozę
komórek nowotworowych odgrywają znaczącą rolę również
w nowotworzeniu. Wykrywalne w osoczu odstępstwa od ich
normalnego poziomu, związane z każdym z etapów rozwojowych nowotworu mogą czynić je skutecznymi i nieinwazyjnymi biomarkerami, pozwalającymi nie tylko na detekcję
i rozpoznawanie nowotworów, ale także na ich predykcję.
Dalsze poznanie ich funkcji i właściwości może owocować
odkryciem skutecznych leków do walki z nowotworami. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Rozwój Doliny Moszczenicy w schyłkowym czwartorzędzie w świetle sytuacji geologicznej, analiz palinologicznych i datowań radiowęglowych w stanowisku Swędów koło Strykowa Wyżyna Łódzka jest położona w obszarze zlodowacenia środkowopolskiego.
Według większości poglądów, centralne partie wyżynnego półwyspu,
zwanego Garbem Łódzkim (D y l i k o w a 1973), po raz ostatni były zlodowacone
w czasie stadiału radomki, podczas gdy części bardziej zewnętrzne,
w szerokim tego słowa znaczeniu - stokowe, objęte były lądolodem stadiału
warty. Tak więc w centralnych częściach Wyżyny Łódzkiej warunki dla
vistuliańskich przekształceń rzeźby były różne od tych z obszaru zlodowacenia
warciańskiego. Vistuliańskie procesy morfogenetyczne nakładały się tu na
efekty przemodelowań rzeźby w interstadiale pilicy.
Garb Wyżyny Łódzkiej wywarł istotny wpływ na przebieg glacjacji
w czasie zlodowacenia środkowopolskiego stadium warty. Lądolód warciański
wskutek napotkanej na swej drodze wyniosłości podłoża rozdzielił się na
dwa loby: Widawki na zachodzie i Rawki na wschodzie. Granicom maksymalnego
rozprzestrzenienia lądolodu warciańskiego na zachodzie i północy
garbu odpowiadają w przybliżeniu strefy struktur i form glacitektonicznych,
szczególnie silnie wykształcone w obszarze północnej krawędzi garbu, gdzie
genezę szeregu stopni krawędziowych wiąże się ze spiętrzającą, a jednocześnie
wyrównującą powierzchnię stopni, działalnością napierającego lądolodu
(K l a t k o w a 1972). | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Austro-Węgry wobec utworzenia Tymczasowej Rady Stanu w listopadzie 1916 roku Po wydaniu aktu 5 listopada 1916 r. pierwszą próbą budowy państwa polskiego przed zakończeniem I wojny światowej i przed decyzjami kongresu pokojowego było powołanie Tymczasowej Rady Stanu. Jak jednak doszło do utworzenia tej instytucji? Kwerenda przeprowadzona w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu ujawniła nowe materiały dokumentujące stosunek władz austriackich do omawianej problematyki i kontrowersje zachodzące z niemieckim sojusznikiem. Do przyjęcia ostatecznej wersji rozporządzenia o powołaniu Rady Stanu z 6 XII 1916 r. prowadziły kolejne etapy przygotowań w postaci rozporządzenia gubernatora warszawskiego gen. Hansa Beselera z 12 XI 1916 r. o utworzeniu Rady Stanu i Sejmu w Królestwie Polskim, austro-węgierskiego projektu rozporządzenia o Radzie Stanu w Królestwie Polskim przyjętego w Lublinie 23 listopada po obradach pod przewodnictwem gubernatora generalnego Karla Kuka, i wreszcie wspólnego austro-węgiersko–niemieckiego rozporządzenia o powołaniu Tymczasowej Rady Stanu, zaaprobowanego przez obu gubernatorów 26 listopada 1916 r. w Warszawie. | nauki humanistyczne |
Wybrane technologiczno-energetyczne aspekty tłoczenia nasion lnu W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu prędkości obrotowej ślimaka na wydajność prasy podczas tłoczenia nasion lnu z uwzględnieniem różnych średnic dyszy wylotowej. Określono wpływ prędkości obrotowej ślimaka oraz średnicy dyszy wylotowej prasy na zmienność wskaźnika jednostkowego zużycia energii. | nauki rolnicze |
Zastosowanie metody naziemnego skaningu laserowego do oceny geodynamiki wybrzeża na przykładzie klifu Jastrzębiej Góry Od 2010 r. w Państwowym Instytucie Geologicznym – Państwowym Instytucie Badawczym jest wdrażana technologia naziemnego skaningu laserowego do monitorowania procesów geodynamicznych zachodzących na klifowych odcinkach polskiego brzegu Bałtyku. Przedstawiono metodę wykonania pomiarów za pomocą impulsowego skanera laserowego Riegl VZ-400 oraz analizę danych na przykładzie klifu Jastrzębiej Góry. Pomiary poszczególnych odcinków klifu, wykonywane od kwietnia 2010 do marca 2011 r., wykazały zróżnicowane tempo erozji. Zachodni segment masywnej zabudowy zbocza uległ odkłuciu od ściany klifu i przesunięciu o prawie 1 m w pionie i około 1,2 m w kierunku morza. Czynne osuwisko w centralnej części badanego odcinka spowodowało cofnięcie brzegu o około 10 m i ubytek mas ziemnych o ponad 4000 m3. We wschodniej części odcinka, na makroskopowo stabilnym koluwium, stwierdzono przesunięcia drzewostanu o około 1 m. Uzyskane wyniki są początkiem bazy danych morfometrycznych pozyskanych metodą naziemnego skaningu laserowego. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Poziom niezawodności a wzrost obciążalności systemów zasilania gwarantowanego (UPS) W pracy zajęto się systemami zasilania gwarantowanego UPS. Przeprowadzono rozważania związane z możliwościami pokrywania rosnącego zapotrzebowania na energię (w wyniku rozbudowy infrastruktury odbiorczej), jak również z zapewnianiem oczekiwanej niezawodności zasilania elektrycznego odbiorników o znaczeniu priorytetowym. Opisano własności funkcjonalne podstawowych struktur redundantnych UPS. Przedstawiono i skomentowano uzyskane rezultaty badań wykonanych w układach UPS EVER POWERLINE GREEN 33. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Problem wtórnego zanieczyszczenia wody w województwie śląskim Woda z wodociągu pod względem bakteriologicznym oraz chemicznym musi spełniać wymagania stawiane wodzie do picia. Zakłady wodociągowe mają obowiązek stale kontrolować jakość dostarczanej wody. Wyniki badań zamieszczone na stronie Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach potwierdzają dobrą jakość wody w Gliwicach. Jednak zanim woda znajdzie się w naszym kranie, przechodzi drogę wodociągami. Gdy na zamieszkiwanym przez nas osiedlu znajdują się stare rury albo mieszkamy w domu, w którym rury nie były wymieniane przez wiele lat, w wodzie mogą pojawiać się szkodliwe związki. Ponadto woda wodociągowa może odznaczać się dużą twardością. Jest to najczęstsza przyczyna powstawiania kamienia, który dodatkowo znacznie obniża smak wody z kranu. Aby poprawić jakość wody wodociągowej, konsumenci stosują urządzenia filtrujące wodę z kranu lub kupują wodę butelkowaną. W artykule przedstawiono badanie ankietowe techniką wyboru przypadkowego na wybranej grupie 200 mieszkańców w średnim wieku w mieście Gliwice w czerwcu 2019 roku. Głównym celem pracy było przedstawienie opinii mieszkańców na temat oczekiwań związanych z poprawą jakości wody z kranu. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Dlaczego (auto)biografie? Literatura dokumentu osobistego kiedyś i dziś Niniejszy tekst jest przeglądem sposobów definiowania autobiografii i biografii oraz ukazywania specyfiki każdego z gatunków pisarstwa osobistego. Owe przypomnienia służą wskazaniu punktów stycznych, a także eksponowaniu wzajemnych zależności pomiędzy pokrewnymi tekstami. Teorie (auto)biograficzne, np. Małgorzaty Czermińskiej, Phillipe’a Lejeune’a, Georga Mischa, połączone z teoretycznymi ujęciami biografii Jerzego Jarniewicza, Lucyny Marzec, Michała Pawła Markowskiego, uzupełnione o komponent genderowy, niepomijające również specyfiki listów jako gatunku mocniej związanego z autobiograficznością niż biograficznością, posłużyły do wskazania powodów stałej atrakcyjności literatury dokumentu osobistego. Ponadto, dzięki uwzględnieniu narracyjnych teorii tożsamości, spróbowano scharakteryzować możliwe konstrukcje podmiotu (auto)biograficznego. Tekst jest fragmentem wykładu inauguracyjnego wygłoszonego podczas otwarcia Pracowni Badań Biografii i Autobiografii na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. | nauki humanistyczne |
Porównanie numerycznych modeli terenu opracowanych przy wykorzystaniu technologii Smart Station Tworzenie Numerycznego Modelu Terenu (NMT) jest istotnym zadaniem,
podejmowanym podczas opracowywania systemów informacji przestrzennej. Wykorzystanie
zaawansowanego zestawu Smart Station firmy Leica, zapewniającego integrację technik
satelitarnych z klasyczną tachimetrią, dostarcza szerokich możliwości pomiarowych
(zarówno pozyskiwania danych przestrzennych, jak i niezależnie danych sytuacyjnych oraz
wysokościowych). Obecnie NMT staje się standardowym produktem geoprzestrzennym
i jest podstawową warstwą informacyjną wykorzystywaną przez systemy informacji geograficznej.
W pracy odniesiono się do procesów związanych z pozyskiwaniem i aktualizacją danych
przestrzennych technikami satelitarnymi RTK GNSS, które dają możliwość łatwej i szybkiej
rejestracji danych, jak również do innowacyjnej technologii wyznaczania współrzędnych
stanowiska za pomocą technologii Leica Smart Station. Zaprezentowano wyniki
pomiarów tachimetrycznych i RTK, na podstawie których utworzono NMT typu GRID
w oprogramowaniu Surfer 9 oraz przeprowadzono analizy porównawcze w zakresie uzyskanych
efektów. Stwierdzono, że wyniki otrzymane z pomiarów satelitarnych są zbliżone
do rezultatów z pomiaru tachimetrycznego. Dane z pomiaru RTK GNSS pozwoliły na wierne
odtworzenie Numerycznego Modelu Terenu. W porównaniu z modelem opracowanym
z danych pozyskanych tachimetrycznie, dla powierzchni utworzonych jako siatka GRID,
stwierdzono średnią różnicę wysokości rzędu 0,05 m. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Miary w Królestwie Polskim na początku XX wieku Historiografia metrologii polskiej niewiele miejsca poświęca dziejom Piątej (warszawskiej) Izby Miar i Wag, co najwyżej odnotowuje jej istnienie. Niechęć podejmowania tematu przez autorów okresu międzywojnia wynikała z ahistoryczności (jeszcze wówczas) tego okresu oraz z obsesyjnej negacji wszystkiego, co było narzucone społeczeństwu polskiemu przez instytucje zaborcy. Dziś, patrząc z perspektywy ponad stu lat, nadszedł być może czas weryfikacji oceny? Izba, choć była obcej proweniencji, żadnej instytucjonalnej wrogości nie przejawiała. Dziś już wiemy, że stała się ośrodkiem krzewienia „kultury mierniczej” w społeczeństwie, i ku pełnej nieświadomości jej twórców, okazała się być kuźnią kadr dla administracji miar, już w wolnej Polsce. Bez starannie przygotowanego przez nią gruntu, o wiele trudniej byłoby wprowadzić w 1919 r. Dekret o miarach i sprawnie go realizować. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Renowacja cieków wodnych na przykładzie zintegrowanej technologii opracowywanej w PIMR W pracy przedstawiono zarys ideowy nowej technologii renowacji cieków wodnych, opracowywanej w PIMR. Pokazano także koncepcję nowej maszyny do realizacji tej technologii. Prezentację rozpoczęto od omówienia typowych trudności i niedomagań w gospodarce rowami melioracyjnymi, wykazując niedostatki technologiczne i konieczność wprowadzenia nowych narzędzi do mechanizacji typowych prac renowacyjnych. Opracowywana w PIMR technologia ma być propozycją na zmianę tego stanu rzeczy, a trwające prace badawcze pokazują, że zapotrzebowanie ze strony gospodarki w tym zakresie jest bardzo duże. | nauki rolnicze |
Wpływ gęstości siew u rzepaku na opłacalność produkcji Celem badań było porównanie opłacalności uprawy rzepaku ozimego przy dwóch metodach
siewu: siew rzędowy – gęstość siewu 60 nasion na 1 m2 oraz siew punktowy – gęstość siewu 40 nasion na
1 m2. Plon nasion rzepaku był zróżnicowany i wynosił przy siewie punktowym 4,43 t/ha, a siewie rzędowym
5,24 t/ha. Przychód dla badanych technologii wynosił od 5914,20 zł/ha (siew rzędowy) i 4231,00 zł/ha
(siew punktowy), a różnica była uwarunkowana wielkością plonu z 1 ha. Największy udział w strukturze
kosztów stanowiły koszty nawozów (33%), środków ochrony roślin (27-30%) i maszynowe (31-32%). | nauki rolnicze |
Czynniki wpływające na potencjał rozwojowy przedsiębiorstwa wykorzystującego nowoczesne wsparcie informatyczne Wielu organizacji identyfikuje i zwiększa swój potencjał, przygotowujący się na nowe wyzwania, poprzez wprowadzenie nowych strategii, procesów i zadań. Innowacja taka może być kluczem do przewagi konkurencyjnej. Wykorzystanie wybranych technologii i strategii rozwoju może zmniejszyć koszty, przygotować do nowych wyzwań, poprawić jakość usług i udostępnić nowe możliwości. Przedstawiona analiza pozwoliła wyciągnąć wiele ogólnych i szczegółowych wniosków. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Ludność polska w wieloetnicznych regionach Litwy, Łotwy i Białorusi Pomimo podobnych uwarunkowań historycznych mniejszość polska, zamieszkująca tereny dawnego
Wielkiego Księstwa Litewskiego i Inflant Polskich, w zależności od miejsca zamieszkania
(Litwa, Łotwa, Białoruś) znajduje się w odmiennej sytuacji społeczno-gospodarczej i polityczno-
-ustrojowej. Odciska się to na relacjach mniejszości polskiej z innymi grupami etnicznymi oraz
władzami państwowymi. Analiza sytuacji sugeruje, iż pod wieloma względami najlepsze warunki
dla pielęgnowania swojej odrębności (pomimo niewielkiej liczebności) ma mniejszość polska na
Łotwie. Na przeciwległym krańcu, choć najliczniejsza, znajduje się mniejszość polska na Białorusi. | nauki humanistyczne |
Występowanie wód termalnych i zmineralizowanych możliwością rozwoju miejscowości uzdrowiskowych jako atrakcji turystycznych w rejonie Warszawy W rejonie Warszawy przeanalizowano wody termalne i zmineralizowane miast Sulejówek, Józefów i Otwock. Rozpatrzono wstępną ocenę wykorzystania tych wód opierając się na głębokich odwiertach i znaczeniu tych wód dla rozwoju gmin. Z przeprowadzonej analizy wynika, że na obszarze gmin Sulejówek, Józefów i Otwock w piętrach wodonośnych kredy dolnej i jury występują wody chlorkowo-sodowe o mineralizacji od ok. 10 do ponad 70 g/dm3, cechujące się prawdopodobnie podwyższoną zawartością składników swoistych pożądanych w przypadku wód stosowanych w balneoterapii – jodków (powyżej 1 mg/dm3 w piętrze kredy dolnej i jury dolnej) oraz dwuwartościowego żelaza (powyżej 10 mg/dm3 w piętrze jury dolnej). Wartości temperatury podpowierzchniowej na tym obszarze na głębokości 1000 m wynoszą ok. 35°C, a na głębokości 2000 m temperatura przekracza 50°C. Optymistyczny scenariusz uwzględnia możliwość rozwoju w regionie warszawskim miejscowości uzdrowiskowych jako atrakcji turystycznych wykorzystujących termy. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
„Nieśmiertelna pamiątka” – rola pisma drukowanego w kazaniach pogrzebowych z XVII wieku Podstawę materiałową artykułu stanowią kazania pogrzebowe wydane w XVII wieku w Lublinie przez Pawła Konrada. Ich autorzy zdawali sobie sprawę z różnic między ustnym a pisemnym sposobem komunikowania. W przedmowach do wydawanych drukiem kazań podkreślali, że dzięki nim przetrwa pamięć o zasługach zmarłego. Byli też przekonani o funkcji konsolacyjnej tego typu druków. W drukowanej wersji każdego kazania wyraźnie eksponowano osobę zmarłego. Czyniono to nie tylko za pomocą odpowiedniej leksyki, ale również przez ukształtowanie typograficzne. Na kartach tytułowych wyróżniano zawsze antroponimy odnoszące się do zmarłego, niekiedy postępowano tak również w listach dedykacyjnych i samych kazaniach. Identyczność składu drukarskiego paralelnych segmentów tekstu służyła z kolei wskazaniu analogii rodowych. | nauki humanistyczne |
Edukacja misjonarzy dla krajów protestanckich w Alumnacie Papieskim w Braniewie (1579-1798) Autor przedstawił organizację, program nauczania i funkcjonowanie jezuickich kolegiów w wiekach XVI-XVIII. Następnie omówił działanie seminarium duchownego w Braniewie począwszy od jego powstania w 1565 roku do zamknięcia w końcu XVIII wieku. W dalszej części artykułu autor zaprezentował cele założonego w 1576 roku w Braniewie Papieskiego Alumnatu. Scharakteryzował jego sposób działania, regulaminy, program nauczania, tryb życia alumnów. Najważniejszym celem powołania Alumnatu miało być przygotowanie kapłanów do pracy misyjnej w krajach protestanckich i prawosławnych. Zakładano, że zostanie w nim dobrze przygotowana grupa kapłanów katolickich, którzy będą skutecznie przeciwstawiali się szerzeniu nauki M. Lutra i prawosławia. Papieskie seminarium w Braniewie stanowiło najważniejszy ośrodek antyreformacyjny w ówczesnej Polsce. Jego alumni pracowali jednak nie tylko w Polsce, ale i w krajach protestanckich. W samym Alumnacie studiowali poza Polakami liczni obcokrajowcy z krajów protestanckich i prawosławnych. Papieski Alumnat w Braniewie został ostatecznie zamknięty w 1798 roku. | nauki teologiczne |
Myśl prawosławna i filozofia współczesna Niniejsza praca skupia się na porównaniu współczesnej myśli prawosławnej z wybranymi nurtami współczesnej filozofii. Autorska koncepcja współczesnej myśli prawosławnej skupia trzy działy: teologię, filozofię oraz badania historyczne. | nauki teologiczne |
Korpus strażników rewolucji w systemie politycznym i polityce bezpieczeństwa islamskiej Republiki Iran Islamska Rewolucja roku 1979 przyniosła ze sobą zmiany nie tylko w obrębie struktur politycznych, ale także wewnątrz irańskiego systemu bezpieczeństwa. Irański reżim starał się przygotować własne, silne i lojalne wobec przywódcy i zdobyczy rewolucji struktury, przystosowane do zwalczania zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych zagrożeń, niejednokrotnie za cel stawiając sobie wspieranie także zagranicznych ugrupowań militarno-politycznych, co służyć ma idei eksportu rewolucji, promowanej jeszcze przez Ajatollaha Chomeiniego. Jednak stworzony przez Najwyższego Przywódcę Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (Sepāh-e Pāsdārān-e Enqelāb-e Eslāmi/Army of the Guardians of the Islamic Revolution), od czasów zakończenia wojny z Irakiem stopniowo przekształcał swoje struktury, coraz częściej odgrywając istotną rolę nie tylko w systemie bezpieczeństwa współczesnego Iranu, ale także w jego gospodarce, tym samym zyskując na sile i znaczeniu w obrębie całej irańskiej sceny politycznej. Publikacja jest próbą odpowiedzi na pytanie o rolę formacji zarówno wewnątrz irańskiego systemu bezpieczeństwa, jak i w obrębie całego systemu społeczno-politycznego. Jest także formą weryfikacji założenia, dotyczącego możliwości zaistnienia zagrożenia dla reżimu ze strony samego Korpusu biorąc pod uwagę jego liczebność i zdolności organizacyjne oraz wyposażenie i przeszkolenie. Artykuł powstał w oparciu o literaturę persko- i anglojęzyczną, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnie obowiązujących irańskich aktów prawnych. Wszelkie cytowane fragmenty tłumaczone były bezpośrednio z języka oryginału przez autorkę. | nauki społeczne |
Zastosowanie spektroskopii odbiciowej w dalekiej podczerwieni do charakteryzacji zwierciadeł Bragga z AlAs/GaAs Metodę spektroskopii odbiciowej w zakresie dalekiej podczerwieni zastosowano do badań zwierciadeł Bragga wykonanych z AlAs/GaAs na podłożu GaAs. Pomiary widm odbicia zwierciadeł zostały wykonane dla różnych kątów padania fali na próbkę oraz z polaryzacją fali s i p. Otrzymane z pomiarów widma analizowane były numerycznie, poprzez dopasowanie widma teoretycznego do widma zmierzonego. Klasyczną teorię dyspersji zastosowano do wyznaczenia funkcji dielektrycznych związków GaAs i AlAs . Z dopasowania widm wyznaczono grubości warstw wchodzących w skład badanej struktury oraz określono koncentracje nośników w warstwach. Wyniki pracy pokazują, że za pomocą widm odbicia z dalekiej podczerwieni można dokonać charakteryzacji zwierciadeł Bragga wykonanych z GaAs/AlAs. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Rola oczyszczalni hydrobotanicznych w oczyszczaniu ścieków z terenów wiejskich Celem badań była ocena skuteczności oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych w małej przydomowej oczyszczalni wierzbowej oraz doczyszczania ścieków w gminnej, mechaniczno-biologicznej oczyszczalni z filtrem piaskowo-trzcinowym. Próbki ścieków do badań pobierano w okresie od maja do grudnia 2007 r. Liczebność bakterii heterotroficznych zdolnych do wzrostu w temperaturze 22°C (jtk 22°C) i 37°C (jtk 37°C) oznaczano metodą płytek lanych zgodnie z normą PN-ISO 6222. Liczebność bakterii z grupy coli (TC) oraz bakterii termotolerancyjnych (fekalnych) z grupy coli (FC) oznaczano metodą fermentacyjną probówkową zgodnie z PN-75/C-04615/05 i PN-77/C-04615/07. Liczebność paciorkowców kałowych [FS] badano metodą filtrów membranowych zgodnie z PN-82/C-04615/25 na podłożu Slanetza-Bertleya. Wykazano znaczne zmniejszenie liczebności większości badanych grup bakterii w trakcie oczyszczania ścieków metodą hydrobotaniczną. W najmniejszym stopniu zmniejszyła się liczebność paciorkowców kałowych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Dukla w średniowieczu. Prolegomena do badań Dukla jest miastem położonym w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, około 20 km na południe od Krosna. Na jej rozwój miały wpływ trakty handlowe, w tym prowadzący przez miasto Trakt Węgierski.
Artykuł porusza problematykę dotyczącą powstania miasta Dukla ze szczególnym uwzględnieniem pierwotnej lokacji wsi, na której fragmentach w latach ok. 1380–1402 usytuowano miasto. Zarówno lokacja wsi, jak też miasta nie była procesem jednoetapowym. Średniowieczny rodowód miasta, bogata historia oraz interesujący układ urbanistyczny skłaniają do przeprowadzenia głębokiej analizy przestrzennej oraz wykonania badań architektoniczno-urbanistycznych z uwzględnieniem dotychczasowego dorobku badań historycznych. Artykuł stanowi wstęp do badań nad zmianami przestrzennymi i terenowymi, które miały wpływ na dzisiejszy obraz Dukli. | nauki humanistyczne |
Zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej na przykładzie środowiska miejskiego i wiejskiego Część I. Palenie tytoniu i spożywanie napojów alkoholowych WSTĘP Młodzież jest grupą szczególnie narażoną na zagrożenia i pokusy płynące z otaczającego świata. Brak perspektyw i warunków do zużytkowania czasu pozaszkolnego skutkować może szerzeniem się wielu negatywnych zachowań, jak nikotynizm czy alkoholizm. Celem badania była analiza wybranych zachowań zdrowotnych gimnazjalistów, identyfi kacja różnic w występowaniu tych zachowań między młodzieżą zamieszkałą na wsi i w mieście oraz ocena zależności między czynnikami socjologicznymi a występowaniem analizowanych zachowań. MATERIAŁ I METODY Materiał badawczy stanowiło 167 uczniów uczęszczających do szkół gimnazjalnych w Tarnowskich Górach i w Boronowie. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz wywiadu. I część zawierała pytania dotyczące statusu społeczno-ekonomicznego ankietowanych, kolejne części dotyczyły występowania wśród młodzieży wybranych zachowań, tj. palenia papierosów, spożywania alkoholu. WYNIKI Problem palenia papierosów dotyczy 30% ankietowanej młodzieży. Spośród osób zamieszkałych w mieście obecnie pali papierosy 31% osób, w tym więcej chłopców niż dziewcząt, z kolei wśród mieszkających na wsi 10% badanych, z czego więcej dziewcząt niż chłopców. Do spożywania alkoholu przyznało się 30% ankietowanej młodzieży. Alkohol spożywa więcej osób zamieszkałych w mieście (28%), niż zamieszkałych na wsi (14%). Spośród osób, które mieszkają w mieście, alkohol spożywa więcej chłopców, natomiast wśród mieszkańców wsi porównywalny był odsetek chłopców i dziewcząt. WNIOSKI Palenie tytoniu i spożywanie alkoholu jest zjawiskiem powszechnym w środowisku badanej młodzieży gimnazjalnej, przy czym stwierdzono różnice w częstości występowania tych zachowań między uczniami zamieszkałymi na wsi i w mieście. Czynnikiem determinującym występowanie omawianych zachowań jest struktura rodziny. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wpływ sauny fińskiej na koordynację sensomotoryczną u zdrowych mężczyzn Wstęp. Sauna fińska wspomaga utrzymanie organizmu w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Ma działanie relaksacyjne, niweluje symptomy zmęczenia, przyspiesza tempo podstawowej przemiany materii oraz wywiera pozytywny wpływ na układ oddechowy, krążenia i immunologiczny. Jest to zatem zabieg o silnym oddziaływaniu ogólnoustrojowym, chociaż jego wpływ na układ nerwowy oraz nerwową kontrolę ruchu nie został dostatecznie zbadany. Celem pracy była odpowiedź na pytanie czy jednorazowy zabieg w saunie fińskiej zaburza koordynację sensomotoryczną. Materiał i metody. Badana grupa składała się z 11 młodych mężczyzn w wieku 22-26 lat. Oceny koordynacji sensomotorycznej dokonano podczas testu feedback z użyciem platformy dynamograficznej AccuSway (AMTI, USA). Analizie poddano następujące zmienne: prędkość COP (cm/s), długość drogi COP (cm), czas trafienia (s), przestrzelenie (cm), czas reakcji (s). Koordynacja sensomotoryczna była oceniana trzykrotnie: przed sauną (T0), 20 minut po saunie (T1), 12 godzin po saunie (T2). Wyniki. Nie stwierdzono żadnych istotnych statystycznie różnic między kolejnymi pomiarami we wszystkich badanych zmiennych. Wnioski. Sauna fińska nie zaburza koordynacji sensomotorycznej u zdrowych mężczyzn, zarówno bezpośrednio po zabiegu, jak i w późniejszym czasie. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Altruizm danych w świetle aktu w sprawie zarządzania danymi – między teorią a praktyką W artykule omówiono koncepcję altruizmu danych, czyli dobrowolnego dzielenia się danymi osobowymi lub nieosobowymi w związku z realizacją celów leżących w interesie ogólnym, jak przykładowo ochrona zdrowia, ochrona środowiska, prowadzenie badań naukowych, kształtowanie polityki publicznej. Prawodawca unijny upatruje w altruizmie danych metody na zwiększenie ich wymiany na unijnym rynku danych, a tym samym na lepsze wykorzystanie potencjału danych wytwarzanych przez osoby fizyczne, w tym konsumentów, oraz posiadaczy danych. Sposób uregulowania altruizmu danych budzi jednak wątpliwości natury prawnej i praktycznej. Zaprezentowane w publikacji rozważania zmierzają do zweryfikowania hipotezy, że normatywny wzorzec altruizmu danych może jedynie przyczynić się do popularyzacji idei dzielenia się danymi z pobudek altruistycznych za pomocą innych, alternatywnych rozwiązań, nie zaś do urzeczywistnienia rozwoju tej koncepcji zgodnie z modelem zaproponowanym przez prawodawcę. | nauki społeczne |
Po prostu kulanie Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu Kuliści choreografia: Weronika Pelczyńska, dramaturgia: Patrycja Kowańska, kostiumy: Monika Nyckowska, reżyseria świateł: Joanna Leśnierowska, muzyka: Natan Kryszk, koncept, kreacja i wykonanie: Magda Fejdasz, Cecylia Jacewska-Caban, Monika Szpunar, Michał Świtała, Konrad Wosik premiera: 15 stycznia 2022 | sztuka |
Bibliografia przekładów literatury polskiej w Czechach w 2015 roku Bibliografia przekładów literatury polskiej w Czechach w 2015 roku, obejmująca przekłady książek i przekłady publikowane w czasopismach. | nauki humanistyczne |
Wpływ preparatów probiotycznych na stan zdrowia i cechy hodowlane zwierząt Preparaty probiotyczne wykorzystywane w żywieniu zwierząt działają stymulująco na układ odpornościowy, z tego powodu są wykorzystywane w leczeniu oraz profilaktyce infekcji układu pokarmowego i moczowo-płciowego zwierząt. W skład szerokiej gamy preparatów probiotycznych zalicza się bakterie mlekowe sklasyfikowane do rzędu Lactobacillales, które są Gram dodatnimi pałeczkami, nie wytwarzającymi endospor, w większości niezdolnymi do poruszania się. Ich cechą charakterystyczną jest zdolność do produkcji kwasu mlekowego w wyniku przeprowadzania beztlenowej fermentacji węglowodanów. Do najpopularniejszych bakterii mlekowych należą Bifidobacterium sp. oraz Lactobacillus sp.. Wyżej wymienione mikroorganizmy oddziałują antagonistycznie na patogeny zwierzęce, a mechanizm ich działania jest zróżnicowany. Proporcje ilościowe między bakteriami mlekowymi, a drobnoustrojami patogennymi w organizmie zwierzęcym determinują konkurencję o pokarm oraz przestrzeń niezbędną do ich wzrostu i rozwoju. Antagonistyczne oddziaływanie pomiędzy wyżej wymienionymi drobnoustrojami jest możliwe poprzez syntezę bakteriocyn w rybosomach komórki bakteryjnej oraz powstawanie metabolitów wtórnych podczas fermentacji mlekowej. Niezwykle ważny jest rodzaj i szczep bakterii mlekowych, ponieważ warunkują one sposób oddziaływania z mikroorganizmami patogennymi. Z dostępnego piśmiennictwa wynika, że probiotyki przyczyniają się do hamowania wzrostu i rozwoju bakterii chorobotwórczych, takich jak: Salmonella sp., Shigella sp., Clostridium difficile oraz enteropatogennych szczepów E.coli. Obecnie w hodowli zwierząt obserwuje się nadmierne stosowanie antybiotykowych stymulatorów wzrostu, które oprócz zwalczania mikroorganizmów pełnią rolę promotorów wzrostu. Konsekwencją ich nadużywania jest nie tylko obniżenie odporności zwierząt, ale również ryzyko powstania w ich organizmie szczepów opornych na antybiotyki. W związku z tym probiotyki wydają się być odpowiednią alternatywą, mającą ogromne znaczenie w profilaktyce i wspomaganiu rekonwalescencji, a także korzystnie wpływającą na parametry wzrostu zwierząt. Wykazano, że stosowanie bakterii mlekowych w hodowli zwierząt zmniejsza prawdopodobieństwo zapadalności na choroby układu pokarmowego oraz zwiększa produktywność zwierząt. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Wpływ stężenia zawiesiny na dezintegrację mikroorganizmów w młynie perełkowym Przedstawiono wyniki badań dezintegracji drożdży Saccharomyces cerevisiae w młynie perełkowym z mieszadłem wielotarczowym w warunkach pracy okresowej. Stopień dezintegracji mikroorganizmów określano na podstawie pomiarów absorbancji światła o długości fali 260 nm. Serie doświadczeń wykonano dla stężeń zawiesiny z zakresu 0,05÷0,20 g s.m./cm3 przy nastawianej prędkość mieszadła 2500 obr/min. Wykazano zmiany stałej szybkości procesu występujące wraz ze zmianą stężenia zawiesiny mikroorganizmów. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych z wysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową Celem zaprezentowanych badań było sprawdzenie, czy miękkie multifokalne soczewki kontaktowe z wysokimi addycjami o konstrukcji przeznaczonej do kontroli krótkowzroczności mogą wpływać na ruchy oczu i koordynację oko–ręka. W badaniu wzięło udział 24 młodych dorosłych, którym zaaplikowano miękkie multifokalne soczewki kontaktowe (Relax, SwissLens) z addycją +2D (Add2) i +4D (Add4) oraz kontrolne soczewki jednoogniskowe (Add0, Orbis, SwissLens). Zadaniem uczestników było sięganie w kierunku kółka wyświetlanego na ekranie dotykowym. Mierzono czasy reakcji, dokładność dotknięcia celu oraz latencje ruchów oczu. Wyniki wykazały, że miękkie multifokalne soczewki kontaktowe nie wpłynęły na latencje ruchów oczu (135, 136 i 139 ms odpowiednio dla Add0, Add2 i Add4, p = 0,171), czasy reakcji (732, 730, 727 ms dla Add0, Add2 i Add4, p = 0,932) ani na procent błędów (17%, 13%, 18% dla Add0, Add2 i Add4, p = 0,386) | nauki medyczne i o zdrowiu |