filename
stringlengths 13
128
| headline
stringlengths 17
281
| content
stringlengths 109
6.26k
| category
stringclasses 7
values | translators
stringclasses 12
values | split
stringclasses 3
values |
|---|---|---|---|---|---|
a_alemanha-quer-manter-tradição-de-vencer-jogo-inaugural_4442382.txt | Alemanya omphavela okhaliha mukhalelo wa oxintta imphira oopacera. | Alemanya omphavela okhaliha mukhalelo wa oxintta imphira oopacera.
iyaakha ixexe sa okisera sa mundiyaale, maxermani khanrere olola ni ikoolu sinceene.
Kampeyawu a tiitulu a olumwenku ni a Taasa a Konfeterasawu ompacera etominku ela, 17, ni Meexiku,
Amuntiyaale axexe ookisera, maAlemawu ampacera ni ikoolo sinceene ikoolo sotheene siri 20 ikwaha ixexe sa imphira.
Mwaakha wa 2002, o Xapawu, aalolaxiwe aari Araapiya Sawutiita, ololiwe 8 ikoolo ahimarakanri enakhala emosa, wookiserani, wa Alemanya, makosta-risenses aaloliwa 4 a 2 ni xermaniku.
ikwaha sootheene onhela nnawu va aseleratoore, wa Afrika a oSuuli, Alemaanya oomuxintta Awustraliya 4 a 0, Parasiili, mwaakha wa 2014, aaloliwe aari Portukaale 4 wa ikoolo.
Ohiya ikoolo, maAlemawu aakhalana yoolempwa yootepa oreera ya woopacerani wa imphira a muntiaale.
18 sa ikwaha sa Mundiaale, maAlemawu aaxintta 13 ni ampatanri sihanle ixexe.
Oxinttiwa omosa okhumelenle mwaakha wa 1982, wa Espaanya, okathi maAlemawu atutuxiwaya ni Arxeeliya, aapcera orowa omuntiyaale, ekampo ya El Molinón, okixón. | desporto | Raja,benedito | train |
a_angola-quando-as-mulheres-vão-ser-tratadas-com-respeito-e-igualdade-_5432150.txt | Wa'Angoola: Lini athiyana anrowa ottittimihiya vooliikana? | Wa'Angoola: Lini athiyana anrowa ottittimihiya vooliikana?
Ekhotto ahu kahiyo yaalopwana pahi, tiyaanammuttettheni, ohimya namasuwela woopakasa itthu Sa mattonka, Sarchayi Kosta
Sarchayi Kosta onvara miteko okhuma mwaakha wa 2016. Namasuwela amantakeera, ni oniireela mpantta a Verkron, ekhurupu yanamasuwela ya elapo ya Wa'Angoola ni epakiye eyaakha ya 2010. Olavulaka ni nsu na Wa Ameerika, olavula mwaha wa ekarafiiti Wa'Angoola, wa soopaka sawe, ni itthu sootikiniha sa ontekoni esse mwaha wookhala muthiyana ni soowupuwela sameelo.
Atthu akina annatikiniha ohimya soopaka sa mpooma ni nkarafiiti ni soohonona. Sayihayi Kosta iraale onnilavula ni atthu mwaha wa itthu.
Miyo kinkhala muttetthe anttittimihexiwa alopwana, nave wookhala okathi kihinxikhaaka kinnuupuwelela wiira ni ohixikhela etthu.
Artista aavaraka miteko munniwa sookoha sintoko: muthiyana oniiraani va? Muthiyana onvarelani ela? Owo ohimmye wiira soolavula iyo anlavulexaka alopwana aalupale. Opheela ni ohipheela, olaleerya itthu iya soowupuwela sinnimphwanya Kosta.
Kinkhala ntoko kirootthukweliya mwaha woohirowaka veekhaaka okumiha ekarafiiti mwaha woosuwela wiira kamuthiyana kinoova otupheliya. Kinrowa wuuwu kahimeerye alopwana ahinsuwela wiira atthiyana khiyiraale etthu.
Artiiista amantakeera ni a karafiiti ohimya wiira vanniphwanela onkhala muhina mês arte Wa'Angoola. Owo ohiirela nave mwaha wa sookumiha sa 10 wakhula mweeri, ohelaka mukhurupuni ikaterunu sanukhani, iliivuru ni mantakeera.
Mukhalelo Sa soopaka sawe Kosta, ilatarato sawe sinhimya ithale sa athiyana oovirikana. Elatarato Woman erina poola mukerekhere erina esooku enihimya wiira athiyana owuuraana mukina ni mukhwa awe. Nave makukhu anhimya wiira okhweya ni oreerela wa athiyana. Karafiitariya ohimya wiira nuupattuxiwa soowupuwela iya ahaattamela mutthu aari vakhiviru wa mutthu aamaniya ni aiya'awe.
Muteko Ola kipankale wiira kihimye wiira atthiyana ahaana ikuru. Wiira muthiyana onnimaala wuunla ni owanela ele onipheela awe, eri ehakhi awe. Muuthu onwehakaaru Woman ohaana wuupuwela: miyo kamuthiyana, nkinunla. Vaamala wiixooniha othunku Wophiya okathi woowilipiha Wophiya okathi woovara etthu Wophiya okathi woothara maloheryo aka, empheela aka. Ni miyo tho kinniira!"
Sintoko atthu otheene oolumwenku, artiista ori owaani ovalanya aka ni atthu. Owo oniira okhalihe ankhili awe, nave apheela opaka owannya awe nipuro nankhili, ni tipani onsuwela wisooniherya wa veekhaawe.
Sarchayi Kosta oohiya mutthaka mmosa wa atthiyana: Nihaana wuuraana. Nihaana nikhalaka owiiphentela, wa makhalelo ahu, ni wa yeele nimpheela ahu. Nihiye muttetthe ole waale ahinwoonela okhala vatthu athiyana ohononeya, woohahonona alopwana. Khinanaawanela alopwana, tiyanammuttheni ele evinre okathi tuukathi Tivo nto, athiyana, nihaana otthukula meittho wiira niwanele wa itthu iya. | cultura | Helio | train |
a_covid-19-moçambique-e-cabo-verde-registam-novos-casos-da-doença_5433713.txt | COVITE-19: Mosampiikhi ni Kaapu Veerete ohaarepela atthu asyaa a eretta | COVITE-19: Mosampiikhi ni Kaapu Veerete ohaarepela atthu asyaa a eretta
Alipa okunya Omosampiikhi ni Okaapu Veerete ahaahimya atthu akina arina mwaaxiitthu a korona musyaa, nnya voohiiva ni ale amuranve annipenuwa.
Muhooleli-muulupale a Winxitituutu y'Elapo ya Ekumi ya Omosampiikhi, Ilesh Jani oohimya ettiminku, mahiku 24, wuncarereya atth 26, nummaru noowaattexa wa nihiku nimosa paahi.
Eriyari y'atthu awo amuranve, 11 anipwanyaneya nipuro oniravaxiwaaya eretta, muttetthe wa ifaapirika ya kaaxi a mukhalelo ya mulitinasiyonaale Total, Waafunci, eporovinsiya ya Okaapu Telekaato, ni atthu athanu ni acexe amuranve ahinooniherya isintooma ya eretta, wiiraka ahanle awo 19 aakhana isintooma vakhani-vakhani.
Okathi owo, sintoko Jani, eporovinsiya ya Wamphula ehaarepela atthu qraru oopaceya omurava, nnya eporovinsiya ya Omaputu yaahikhalana namamurava mmosa.
Ni wuuncarereya w'atthu oomurava, muhooleli-muulupale a INS onilopola orwa emaara ekina ya eretta mulaponi.
"Saahikhala isumana sahaakhalanaahu atthu siisa omurava" nnya naanaano va eretta yoowaakuva oravihaniwa "enivolowa emaara ekina esyaa", ni oravihaniwa vanceene mmuttettheni.
Owo ohuncererya, okhala atthu 51 apwannye ekumi.
Kaapu Veerete, oowaatta atthu anipenuwa ovirikana animurava.
Okaapu Veerete, Mwaalano wa Ekumi woohimya olelo wiira ahuncarereya atthu athanu naacexe aamurava mwaaxiitthu a korona, ootheene aya vapooma ya Ophareya, nipuru nithukumanne aya eretta, erina naanaano va 380 alipa omurava otakanihasiwa.
Yoolaleya enihimya, nnya, wiira nihiku naneecexe noottharelana, aapwanyaneya alipa openuwa (13) ovirikana athanu ni acexe (9) asyaa.
Etaaxa y'atthu apenunwe yoovikana naanaano va 40,7 puru sento (155 mwa 380 oomurava) ni elapo erina nlelo atthu araru akhwiiye.
Epooma ya Ophareya, epooma yuulupale ya elapo, eri Osantiyaako, ikisiro emosa yeeyo paahi enipwanyaneya ni mukhalelo wa mukaakuveleni, oniiraneya mpakha mahiku 29.
Kinee-Pisawu, elapo enilavula ekunya Waafirika ni erina atthu anceene oomurava mwaaxiitthu, erina nlelo 1.114 yaalakeliwe nsana, mutivela, nihiku nilaleyiwaale mulipa oopacerya Okapuu.
Nummaru naalipa opwanya ekumi naanaano ti 42, ni naale akhwiiye nri nlelo athanu ni mmosa ni eretta eri nave tho ni Opisawu, Kaxewu, Piyompu ni Pafataa.
Osan Tomee ni Pirinsipi, ni alipa omurava asyaa arepeliwe nsana, waatakaniha ootheene ahuncarereya mpakha 291.
Ankoola orina nlelo atthu 61 alaleyiwale enamathanu. | saude | Vasco | train |
a_tribunal-guineense-sete-policias-assassinar-presos_3743834.txt | Etiripunaali kwinensi eyaatthukwela mapuliisiya athanu ni mmosa mwaha wa waanyheriwa omwiiva pheresu mmosa. | Etiripunaali kwinensi eyaatthukwela mapuliisiya athanu ni mmosa mwaha wa waanyheriwa omwiiva pheresu mmosa.
Eliika Kwinensi ya Ihakhi sa Atthu ennitthapela mulakelelo ola
Mapuliisiya athanu ni mmosa ahoothereriwa omwiiva pheresu muhina mwa exikwaatara ya 5nu ya Opisawu mahku yeettaka 22 a mweeri wa Xaneeru atthukwelasiwe voolipeleleya mwaha wa mulakelelo wa namaphuka milattu a mileeliheryo sa ikhirini.
Mulopwana a enasiyonalitaati kwinensi ootthukweliwa mwaha wa wiiya, mwaha mulaleeryo wa amusi.
Mulaleeryo ola opakiwe ni Eliika Kwinensi ya Ihakhi sa Atthu (LGDH) enamayili ela, 28, yeeyo enikhupalela muhina mwa mulaleeryo "mutthapelo munceene wa mulakelelo wa namaphuka milattu".
Poliisiya kamosa kamosa waakhulenle wiira ti opake ekhirini oomuleeliherya namaphuka milattu wi ti waarumme apatthani awe wiira onyoholiwe Sadjo Baldé, waavareleliwe ni omaniwa, "okwaale oxipiritaali wa Simão Mendes" oolepa LGDH.
"Miteko sootthikeleya sa mimaneliyo soopakiwa ni mapuliisiya sihaana omalihiwa Okwine-Pisawu, mwaha wa moomolelo wa ihakhi ni mutthareleliyo wa anakhirini", yootthikela olavula Eliika, enikhupaleela mulakelelo ola "okhala nlamulo nooreerela otthariwa ni ekoroporasawu, okhuma wa iyerarikiya mpakha musupayi ookhiserya".
LGDH onivekela wiira sihaana waakhuleliwa miruku sa myaha sikinaku miraru sa makhwelo, nookhumelela miwanelo iya sa mapoliisiya, mwakha wa 2010, 2011 ni 2014. | mundo | SALUSTIANO | train |
a_mocambique-pior-indice-desenvolvimento-humano_3776633.txt | Mosampiikhi, ophova okhaala muttetthe anuuluma ekhunya a mwattelo ohiloka wa mukhaleelo a othawaali apinaatamu. | Mosampiikhi, ophova okhaala muttetthe anuuluma ekhunya a mwattelo ohiloka wa mukhaleelo a othawaali apinaatamu.
Ewaraakha ya ONU anilaleya 'moothananiha" wuunuwa opwanyiwa muhina mwa othawali wa aapinaatamu mwa okhathi ole okhiserya wa iyaakha 25
Mosampoiikhi ti elapo ya Wafiriika ya ntaava na ekhunya nootepa ohiloka okhala opuro na mwaattelo wa othawaali wa aapinaatamu onithaniwa (IDH) ya Ilapo Sowuraana elaleeriwe namaali yeela, 21 .
Khaapu Veeriti ti namalavula ekuunya otepa oreerexa manamuno oweehiiwa muhinamwa IDH, masi onikhupaarela mpantta otthi wa ewaraakha ya masina ( 122 mukhaleelo) wa ilapo 188 .
Variyari vaa ilapo sinilavula ekuunya, Saawu Toome ni Piriisipe opwattuwa opuro wa 133, opuro anitthariwa ni Ankoola (150) ni Kiine Pisaawu (178).
Purutukaale ti muttetthe a akuunya erina opuro, 44 , ni Parasiili ori othukumana eene okhuma okhuma eyaakha ya 2010, onikhupaarela opuro wa 79.
Noruweeka tonihoolela nlaka na IDH, vootharelana ni Awuxitaraaliya, Suwiisa, Alemaanya ni Tinamaarakha, mwivaavo omwilani wa ewarakha ya masina okhanle Xaati, Niiceri ni Repuupiliika Seetura-Afirikaana.
Ilapo
Muhina mwa omeekha, Kaapu Veereti onithipelela ni opuro yoole wa eyaakha evire, masi opwanya yexikhaani muhinamwa mithoonyeryo soovirikana ntoko mukhalelo wa nroromelo na okumi , owele okhala iyaakha 73,5 ni ovukuuwa wa mwaattelo wa minamuno ookwa .
Nnaamwi apwanye soopwanya soreera muhinamwa mwapoophe anamwaane . mwaattelo wa ehamela variyaari vaa axiruusi okhuma iyaakha 15 orooka 19 mwaattelo awela .
Muhupi a erelatooriyu enoniherya ntoko nthoonyeryo muthokiho wa yoohala oxikola yoowo oniruhela mireerelo soovirikana aniireliwa asomi ni alimi a mmuttettheni mme mwattelo waatta sootumiha saya.
Nleelo mpantta osoomiha, mwaattelo wa alipo anilepa ohatta okhala wa ipurusento 87.6, nnaamwi owehe oweela tho mukhalelo ottharuwa weetta oxikola.
Ankoola omoora masi opwanya exikhaani
Ankoola omora opuro mmosa vataananihiwa ole a eyaakha 2015 ( 150 ), masi oweha nroromelo yexikhaani yoluluwana ni okumi wuncererya oroowa iyaakha 52,7, nnaamwi okhuma iyaakha sa osoma onitthikela muhina mwa 11,4.
Mihuupi ikinaaku sinithoonyerya wii ipuruseeto 63,2 sa apinaatamu a wankoola anivara muteko ni ipuruseento 12,4 animurumeela interineeti.
Muhina mwa muhupi olaleeriwe ni muthokiiho a Ilapo Sowuraana viireliwaka Othawaali noosuwelexiwa ni (PNUD) , Mosampiikhi onihinyaniwa ntoko okhaala omalamaliha owerya wa mulipo ori o wasasala athiyana voohiloka omuttela mulipo omuhaaxa awe .
Elapo, mwivaavo, eri variyaari vaa ilapo thanu ni thaaru sa olumwenku vamosa ni otthi wa IDH, onikhupaarela opuro wa 181 wa maweheriwo a eyaakha ya 2016, okhaale oyeleela ipurusento 33 muhinamwa mayeeso a mithoonyeryo sa ooraala wa pinaatamu
Waatta" othananiiha" wa oraala wa apinaatamu
Ni maweheryo owulaanya, erelarooriyu enihinya wii waari" moothananiha"oroowa ohoolo ipwanyiwe oluluwana ni othawaali aapinaatamu muhina mwa iyaakha 25 .
Alipo oleepa a ewaraakha anihinya wii olumwenku oteene, nroromeelo na okumi onirwa waatta, masi anamwaane aneettela osoma ni vaakhala mucerereyo mmosa tho muhinamwa okweeya miteko sa nnema .
Mwaha sooluluwana ni olattana mukhaleelo wa yooliva omutekoni, mithoonyeryo sa IDH sinooniherya wii nnaamwi athiyana akhalane murareelo oreera muhina mwa opuro a muteko sa oxuttiha ni manamuna orakama vowavirikaniha alopwana, alesa nleelo oniyeleela yaromolaka waakhela.
IDH onooniherya wii eyaakha ya 2015 , olumwenku ovalaana ele ookupaliwa okhaala `` miiriira vowilipiha sowoopiha `` vaakhala tho voovikana iyaakha mulooko miili .
Vamoosa ni maattelo wa apinaatamu a ikonto sa 5,3 emilwaawu seene, eyaakha ya 1990 oorowaka ikonto 7,3 sa imiilyawu eyaakha ya 2015, voovikana emilwaawu ekonto asyakaka mukhaleelo wa alipo ohikhalana etthu wootepa, 2,1 imiilyaawu yahikhalana okweeya wa manamuno owirattela wa yexikhaani, nnaamwi voovikana ikonto emilwaawu 2,6 sa apinaataamu ahoorwa aakhalana maasi oreera.
Mithoonyeri ikinaaku sinilaleya ti mwaattelo wa anamwaane oyeeva ookwa okhuma iyaakha thanu yoowo omoore masi numeeya, na 91 khukhala 43 wa khuta oyaariwa wa okumi ekonto.
Mithoonyeryo sa myaaha wa HIV, ettekuxa ni elapaha tho soomora variyari vaa iyaakha sa 200 ni 2015. | saude | Gito | train |
a_eua-congratulam-se-com-anuncio-de-que-mocambique-esta-libe-de-armas_2968838.txt | Ilapo Soowiraana sa w'Ameerika (EUA) sihittottopela ni ehapari enihimya wiira Mosampiiki soomaala ikapwitthi. | Ilapo Soowiraana sa w'Ameerika (EUA) sihittottopela ni ehapari enihimya wiira Mosampiiki soomaala ikapwitthi.
Yaari elapo emoso mwa iye sa moolumwenkuni yahaareere ophentiwa.
Ilapo Soowiraana soottapela nihiku na namacece, mahiku yeettaaya 17, yoolalehiwa ni kuveerunu a oMosampiiki enihimya wi elapo ela yoomalamalihiwa imiina saathipeliwe.
Nwarakhani, namuhupi a Mpantte wa Exitaatu, John Kiby, ohimya wiira, sintoko siireneyalyaaya ni ilapo sikina, omalamalihiwa imiina onrowa omutthuniherya Mosampiiki okela mukwaha wooraala, nuumala ekotto.
Okhuma mwaaka wa 1993, okathi yoowo Mosampiiki ophattunwawe wa iyaakha miloko miloko seene sa ikotto ni okhalaka mwa ilapo iye soowatta imiina soothipeliwa ya olumwenku, Ilapo Soowiiraana sookumiha muhakhu soophiyeryaka ikonto imilyawu 55 sa itoolare wiira yaakihiwe atthu anikhala mittetthe iye muhina mwa eporokaraama yoohononiwa ikapwitthi ya Ilapo Soowiraana.
Mwaha wa waataana wenno - onitakaniha ni nikhuru na olumwenku na anamavaha muhakhu ni makhuru anikumiha imiina sa mulaponi - "waahivariwa muteko wooreerela wiira wiityaala w'atthu, exakaka owulalasa ni owixuttiha anammawaani ni waavaha mirettee ni waakhaliherya alipa owulalasa ni ophuwa wa imiina.
Yoolalehiwa enihimya tho wiira Ilapo Soowiraana sookhalana "wittottopa mwaha wookhala namakhaliherya muulupale a olumwenku, okhuma mukhaliheryo w'eteekinika, ni muhakhu wa ilapo siniwanana ehasara ela yoolumwenku.
John Kirby oohimexexa wiira okhuma mwaakha wa 1993, Ilapo Soowiraana sookumiha 2,5 ikonto sa imilyawu ya itoolare woowi sikhaliheriwe ilapo 90 wiira sivukuliwe sootakhala sa imiina soothipeliwa ni soophuwa soohala ni ekhotto.
"Wikhanyaanya wahu oniira ovukulaka vanceene nummaru na imiina ni nookhaliherya ilapo 16 sihimyale woopowa ni imiina soothipeliwa," oomaliha namuhupi a Mpantte w'Exitaatu ya w'Ameerika. | economia | Vasco,SALUSTIANO | train |
a_governo-e-empresas-dos-eua-exploram-parcerias-comercias-com-mocambique_2827362.txt | Kuveerunu vamosa ni alupa anakosa a elapo ya Exitaatu Uniitu ya Ameerika avaranasa oxirikha wa nakoso ni elapo ya Mosampiiki. | Kuveerunu vamosa ni alupa anakosa a elapo ya Exitaatu Uniitu ya Ameerika avaranasa oxirikha wa nakoso ni elapo ya Mosampiiki.
Nhooleli wa nikhuru na nakoso na elapo ya Ameerika ti Miniixituru wa Mikukutta, Anthony Foxx.
Nikhuru nla na Kuveerunu wa elapo ya Exitaatu Uniitu ya Ameerika, soovarelela ni sirowihaka ohoolo miteko sa nakoso sa impereesa 14 sa elapo yeela, enamararu ela, mahuku eettaka 18, enirowa opaceriwa othotoliwa makhuru anakoso a elapo ya Mosampiiki.
mapuro yaala anirowa othotoliwa ari ntoko nikhuru na mikukutta, enerexiiya ni nikhuru noolima, alupa anakoso annirowa ovaanelana Kuveerunu ni makhuru a muteko soohikhana sa Kuveerunu atthunasaka opaka oxirikha wa nakoso.
Miniixituru wa nikhuru na mikukutta wa elapo ya Ameerika, Anthony Foxx, yoola oniira mpantta wa nikhuru nenle navaanela nanmuna sa nakoso, ottottopela ahimyaka wi ovaanela wenno woonanen ́ye ́ ́ ni akhulupale ovirikana a Kuveerunu ni akinaaku ahiiniira mpantta wa Kuveerunu onniruuhela nreerelo.
Foxx ohuulumatho ahimyaka wi '' Mosampiiki elapo emosa enivira yunnuwaka nkhalelo wa maali, mwaha yoola ennikuxa elapo yeela otthukaka oxirikha ni Obama wi apakiwe nakoso elapo iya piili.
Meettettelo yaala a nakoso anniira mpantta muupuwelelo wa '' Doing Busines'' wa Afirika nikhuru nla tina peresitenti Obama, ni nenla nimphavela opaka oxirikha ni alupa anakoso a elapo ya Afirika
Nkhalelo ola woopacerya wa nakoso onirowa wiiraneya ni Kuveerunu wa Ameerika ni Mosampiiki ́ ́onirowa okhala nreerelo woosuwaneya nkhunti wa nakoso ni orowa opakeya oxirikha wa ilapo seyiya piili ́ ́.
Noovavaneliwa ni elapo ya Mosampiiki, onirowiwa elapo ya Afirika tu Suuli ni Kheeniya. | economia | Raja | train |
a_provincia-mocambicana-de-cabo-delgado_2883680.txt | Eporovinsiya ya Kaapu Telekaatu ennipaka nakoso ni epooma ya Xowanexipuuruku. | Eporovinsiya ya Kaapu Telekaatu ennipaka nakoso ni epooma ya Xowanexipuuruku.
Epooma ya Kaapu Telekaatu annoonaneyawo alupa anakoso owaatta anitthuna wiira mpantta wa kaaxi yeele enphwanyaneya Opasiya ya Rovuuma.
Kuveernu wa porovinsiya ya Kaapu Telekaatu ohathoonyiherya alupa anakoso namuna sowaatta sa nakoso a elapo ya Afirika tu Suuli sa elapo yeele.
Sakarataari peremanenti wa eporovinsiya yeele , Antônio Domingos Mapure, yoola othoonyerinhe , onniphwanyaneya atthikelaka owaani wootteeliwa murima mwaha wa ovaanela opankayiye ni alupa anakoso a elapo ya Afirika tu Suuli.
Alupa anakoso yaala anikhumasa elapo ya Afirika tu Suuli ehaaphwanya ekuru yoomupaka nakoso epooma yeela ya Kaapu Telekaatu ni yaala anitthunasa wiira mpantta nakoso wa Kaaxi ni patarooya yoola aniphwanyaneya Opasiya ya Rovuuma.
Eporovinsiya ya Kaapu Telekaatu enniira mwiinaano ni elapo ya Tasaniiya.
Meerelo mphantta wa alupa anakoso a elapo ya Afirika tu Suuli OKaapu Telekaato ennaavaha mikacamiho wootumiha itthu saya aroyihaka epasari ya Afirika tu Suuli wenno, mwaha wi, wenno orakama ephiyelelaka ikiloometuru 2 000.
Elapo ya Kaapu Telekaato annoonaneyawo atthu owaatta anittuna wiira mpantta nakoso yoola wa Kaaxi enniphwanyaneya omuro wa Rovuuma. | economia | Raja | train |
a_alisha-moreira-miss-africa-utah-cabo-verde_3277011.txt | Okhuma. o Santiyako orowaka o Utah, khivo emmunyimiha Alisha Moreira | Okhuma. o Santiyako orowaka o Utah, khivo emmunyimiha Alisha Moreira
Kaapu-Verte ohiilepiha wa Miss Afrika Utah wii okhaliheriwe muttetthe wa mmawaani ya elapo aya.
Alisha Moreira oyariwe esukusu ya Sintiyako, oKaapu Verte, ni namusomia exariya sa ottheka wa Estaatux Uniitus ya waAmeerika, elapo ya Utah, weyiwo iilepinhawe ntoko Miss Afrika Utah.
Miss Afrika Utah oothanliwa, ohiya mwaha wa orrera erutthu, ntoko ipassarela sinilimalelinhaya, maxi mwaha wa owera othoonyhera elapo ya khula namwiilepihi, vanceenexa mwaha wa mukhaelo wa ilapo saya.
Ohiya vo, ootheene ahaana yiilepihaka ni woonihera muupuwelo wa etthu ankupwaliyaya. Alisha onsoma exariya yoottheka ni muupuwelo awe onlavula mwaha wa anaxikola a Kaapu-Verte ari moolumwenkuni wootheene, aniixoonihera mwaha wa osoma waya. Mwali a 18 iyaakha ori muxovo yoowo, ole ootthuveliwa ni epolsa ya osoma oEstaatus Uniitus.
Khahiyo wiira etthu sootheene saari ntoko iflori wa Alisha, vanceene woopacerani wa ekursu: Miyo kookhuveya tivo atthu ankithorihaya, ootaphulela Alisha, onhima wii nnaamwi ori siiso khonrowa ohiya.
Vamurimani vawe ookhalana itthu piili simmuxankiha, mukhalelo wa ekumi ya apapawe ni olavilavi wa amiravo, tivo onimmanaawe natiri wii ammaliha kursu awe onootthikela oKaapu-Verte ni axintta Miss Afrika Utah onrowa okuxa musurukhu awe ovarele muteko wa okhalihera mittetthe, oKaapu-Verde.
Etthuveliwo ya Miss Afrika Utah enrowa otthuviwa esapatu ela, 9 ya Aprili. | cultura | Raja,benedito | train |
a_não-somos-uma-família-racista-príncipe-william_5810353.txt | " Khanihiyo amuusi amosa onithanyo "Piriisipe William | " Khanihiyo amuusi amosa onithanyo "Piriisipe William
Piriisipe William onakiherya wiira omusi wephattu ya Reyiinu Unitu muhina mwa sohimwa sa othanya
Piriisipe Wiliam ohakiherya omweene wa mapiritaaniku enamaxexe muhina mwa sohiimwa wi ohivileliwa oniireliwa muulupale awa, Piriisipe Harry, ni mwaatani awe,Meghan, othipeleliwa wi nikhuuru na amuusi ala khanihiyo nothanya.
Mwakhulelo okelelihiwa ohoolo oviraka okathi woxukuryaka exikoola ya mmpaatte onikela nsuwa wa muttette o Lontereexi, William othatuwa ni mukhalelo onamwirela mpantte opacerya wa omwene ekeekhayi olavulaka ohoolo waya mwaha nvaanelo onyonyiha nlaka noniheriwe ettimiiku muttetthe wa EUA, wi Harry ni Meghan avahasa Oprah Winfrey.
"Khanihiyo emusi ya atthu othaanya", ole ohiira okathi yoowo amwaara awe , Kat, yiraaya yettaka hoothe avarelane.
Sowothereriwa wakasiwa sa mukhalelo othanya ni onyohola wa Harry ni Maghan wottettemeliha emusi yekeekhayi, ni o Palasiyo ya Buckingham ehehererya waakhula ni alesa muhina mwa sohimwa saya siri masu 61 a enamaali, masi nnakhala khaweeerye omaaliha sovanyihana.
William, a opuuro anaali mukhaleelo wa muttaala wa marattelo omweene wavattitya awe, Piriisipe Charles, oni wiira nkeelo khamulavuliihe khuwalavulane ethe ni Harry novira nlaka na nvaanelo nne," masi kinoroww olavula".
Epalaasiyu ya Buckingham o ehakhula erumeelaka muthaka olaleeriwa enamaali, 9 ya mweeri wa neeraru, ehimwaka wiiraka"Meghan, Harry ni Archie ti alipo aniireela mmpantte othunexwa muhina mwa amusi a mweene".
Piriisipe William olavula muhina mwa mwaha, okathi ole ni Kate waxukuryasa aya School21 muttetthe wa Stratford, mpaatte otupweela nsuwa a Lontereexi, nihiku nothikeliwa osoomwa. Nlaka na oxukurya iwe tho wahikhalana ntoko mupaweleliwo awe ovonyeriwa muhina mwa ixikoola sekantaariya wa eporoceeto emosa ya okumi ya alipo akwa oneepa yeeyo Kate ovonyerya awe muxikola sopacerya eyaakha ya 2018.
AP | cultura | Gito | train |
a_paises--pobres-mais-pobres-relatorio-sobre-paises-menos-avancados_3634827.txt | Ilapo soohaaweya sinootepa sihaaweyaka, enihimya wa yoolempwa sa Ilapo Soohirowa Ottyaawene. | Ilapo soohaaweya sinootepa sihaaweyaka, enihimya wa yoolempwa sa Ilapo Soohirowa Ottyaawene.
Ohincerereya mwaattelo wa atthu oohikhalana enerexiya ni nnakhala maasi masi mukano wa Okhaapu Veeriti ti elapo emosa ya waafirika enilavuliwa nttaava na ekunya ekhumme nikhuru nla.
Muhaawelo wootepexa oniphwanyaneya wa Ilapo 48 Soohikelela ottyaawene (PMA) ohincererya wa muyevelo wa ipurusentu 20 wa mwaaattelo woophiyeryaka ipurusentu 40 okhuma mwaakha wa 1990, yoolaleeriwa muhina wa yoolempwa ya Okonferensiya wa Mutthenkeso wa Ilapo Soowaataana wa Anakoso ni Mwinnuwelo (CNUCED), elaleeriwe enamayili ela, 13.
Ankoola, Kwine Pisawu, Mosampiikhi, Sawu Tome ni Pirinsipi ni Timori-Leexiti siniira mpantta wa nikhuru na PMA ni, wa mmaliheryo aya, ohoona mwaattelo wa atthu oohikhalana enerexiya wuncerereya wa ipurusentu 31,8 siphiyereryaka ipurusentu 53,4.
Mwaattelo wa atthu oohikhalana maasi, ohincerereya okhuma wa ipurusentu 20 siphiyereyaka ipurusentu 43,5 wa miyaakha 15, enihimya ti yoolempwa ya PMA ni wa nsina naya "Ephiro ya Ekaratuwasawu ni ohiya: ottottela muraarelo wa mweettelo".
Wa PMD athanu ni mmosa, mwaattelo wamuhaawelo ori okhuma ipurusentu 70 ni 80 ni wa 10 wa Ixitaatu sikinaku mwaattelo onikhala okhuma wa ipurusentu 50 ni 70.
Wayoolempwa anihimya wiira wa mukhala wa miyaakha 45 wa PMD, ilapo xexe paahi siwenrye wiikaratuwari okhala Ilapo sa Mwinnuwelo wa Weeriyari (PDM): Botsuana mwaakha wa 1994, Khaapu Veeriti mwaakha wa 2007, Malitiiva mwaakha wa 2001 ni Samowa waakha wa 2014.
Wa ilapo tthaaru paahi, Kwine Ekwatoriyaali, Vanuwaatu ni Ankoola, sinihaleela ophiyererya ekaratuwasawu wa miyaakha iyo sinirwa.
Wa anamalepa a ewarakha ela, mwaha ola onooniherya mwaattelo wa ohiiwanana okhuma mukhalelo wa mwinnuwelo wa mwiihanelo wa ilapo sinitthuna ophiyererya mwinnuwelo.
Maanaliixita a CNUCED annikhupali wiira PDM oniphwanyaneya ootthukweliwa "muratuwerani wa ohaawa, wa erukureyo yoolimaleleya eri ti enitepiha muhaawelo orowa vathi mukontho wa ekumi ni musomo, ohooxaka muruweryo ni invexitimentu", okathi ole vahinitthunaneyaaya okhumelela mwinnuwelo wooreerela.
"Ilapo iya sinikhuma paahi muhina mwa erukureryo ela ni mukhaliheryo wa ilapo sa ota, mwinnuwelo wa musurukhu, anakoso ni tekonolooxiku", oomaliherya olavula CNUCED.
Wuupaceryoni wa yoolempwa, Sakarataari muulupale wa CNUCED, Mukhisa Kituyi, onilepa wiira " mwiixeryo wa ihalahala sa peri kapita wa PMD ni ilapo sikinaku sinivira sinnuwaka, sintoko vanooniheryaaya wi sinikhala wuncerereya okhuma mwaakha wa 1981". | mundo | SALUSTIANO | train |
a_casos-de-malária-no-trimestre-são-o-dobro-de-todo-2017_4365424.txt | Myaaha sa ettekuxa muhinamwa miyeeri miraaru siiri sa ikwaaha piili sa okathi oteene wa eyaakha ya 2017 Omalanca | Myaaha sa ettekuxa muhinamwa miyeeri miraaru siiri sa ikwaaha piili sa okathi oteene wa eyaakha ya 2017 Omalanca
Amakhulupale anikupali wiira inamuuna sa owaneliwa ekwerere ti saroromelo.
Amakhulupale a miteko sa okumi a epuruvinsiya ya wankoola ya Malance arepelasa woopaceryani wa miyeeri miraru sa mwaakhayoola voovikana ikonrto 70 sa myaaha sa ettekuxa sitanyeerye voophovaka ookwa ari 60. ohinya enamararu yeela, ya , 25, tiretoore a epuruviisiya ya Okumi.
Omuthukumanoni wa epuruviisiya hoothe ni alipo anivarana mutekosa mipantta, Omalaanca , Avantino Hélio Sebastião onikupaleela wiira mitumereryo sincereriwe wiira evukuuliwe mukhaleelo wa ekwerere mmuttettheni nnakhaal khasiruuhela etthu yooloka.
Miyiriira sa mweeri woopacerya wa eyaakha erooka ole wa neereru wa eyaakha eniira erooka ehuunuheryana ikwaha vaali vatanavihiwa va eyaakha yoteene ya 2017.
Eyaakha ya 2017, sahaalikeliwa myaaha 32.429 sa ettekuxa vamosa ni 60 ookwa n paahi muhina mwa miyeeri miraru sopacerya sa eyakha saari myaaha 77.346, ikwaha piili voovikana viraneye mwaakha oviire vatananihiwa ni eyaakah aya 2017, vamosa ni 70 sa alipo ookwa", olattaniha Avantino Sebastião.
Muhooleli wa muthukumano a Epuruvinsiya yooluluwana ni Ettekuxa, Waldemar Cassombe, ohixooniherya awaamini wiirelaka oreerela wa muthokiho opakiiwe vireeliwaka owanela ekwerere yootepa wiiva ya mulaponi.
Ti voriipiha erooho osuuwelexa wiira ekwerere emosa ni ikuru sa okhala withokoreriwa, ni mupuwelo ni ovaara veemutthu muhina mwa miyataano ni mukhaleelo a ipheeyo, sikhale soolipiherya wa wikhanyaanya wa myaaha sa ekwerere ni okwa muhina wa mulaponi Omalance vothaleleya" okhupanyerya Cassombe.
Muthokiho wa Elapo Owanela Ettekuxa omunyererya Kuvveerunu a Epuruvinsiya mikukutta 14 siniireliwa mutthokiho ovekweeliwa ampaani viireliwaka omalamaliha mukweeheryo,masi muhina mwa omerekaato amuttetthe ni Luwanta, nnakhala khokhanle muhokhorokho oniireliwa miteko sinihimmwa.
Mukhalelo oniipuurula va okathi wa miyeeri khamosa khamosa.
Ohoolo wa mukhalelo, namanyakela makhata a kuverenatoore wiira mipantta sa ipuliitika sa muhakhu ni sa nnema Domingos Manuel Eduardo, okhupali wiira ti vowuuliha muru wa mukhaleelo wa vaano, nnaamwi sikhaale mireerelo wiira varukunuxiwe ekwerere eniphiya vekeekhayi anamwane ni atyiyana.
Ti vowuuliha muuru wa hiyo oteene , vanniira alipo ari atumereeri, yaawoa ari amahooleli, viira apinaatamu, ti vowuuliha muru vamosa. Wuuliha muru nnakhala paahi muttetthe wa epuruviisiya ya Malance, masi tho wuuliha muru omosa wa elapo, ni iyo maana ivaarelo iya, ivaarelo sahu ekhotto nnakhala khasinikhala ikumiheryaka" ohakiherya.
Eriyari ya epooma ya Malance ni otakwani waya oroosarya malaaxi , matthiya a maasi ni ikokhola sinivaha mukhaliheryo wiira sincererye iphattuwelo sa pwilimwitthi. | saude | Gito | train |
a_pequim-acolhe-jogos-olimpicos-de-inverno-em-2022_2888131.txt | Epooma ya Pekim yomwaakhela mphira wa Cooku Olimpiku wa eyaakha ya 2022. | Epooma ya Pekim yomwaakhela mphira wa Cooku Olimpiku wa eyaakha ya 2022.
Ekomite Olimpiku ya ilapo sookhopela yoothanla epooma ya Pekim wi ekhale nuiphuro ninrowa ottikhiwa mphira wa Cooku Olimpiku wa eyaakha ya 2022. Peresitenti wa COI, Thomas Bach, olamula olelo, okathi wa niira na 128 na Komite, epooma ya Kwaala Lumpuri. | desporto | Raja | train |
a_vacina-chinesa-da-covid-19-já-em-maputo-_5791367.txt | Mwapoophe oxiina a KOVIIT-19 ophiya Omapuutu ni eniireliwa alipo anivara muuteko sa okumi . | Mwapoophe oxiina a KOVIIT-19 ophiya Omapuutu ni eniireliwa alipo anivara muuteko sa okumi .
Muhooleli miyalano -opacerya ohaakhela soopacerya ekonto 200 sa myaaha .
OMAPUUTU —
Ipaasi ya ayeereyo ya Omavalaani , Omaputu , ahaakhelela niira na waakheleliwa na mwapoophe opacerya oniireliwa waakiha koviit-19 aniireliwa alipo anivara miteko sa okumi ari muttaala opacerya .
Aniromoliwa nikhuru yoopacerya ya ekonto 200 ya itoose ya mwapoophe VeroCell (SARS- CoV-2 Vaccine), votakaaherya ni isiriinka sinireliwa orumeeliwa, sipakiwe ni empa ya mithali ya Sinopharm aniirela mpantta yoovaha nmoosa ya Erepuupilika Populaari ya Xiina.
Mpaxatoore o Xiina, Wang Hejun, ohinya wiira yoovahiwa ele" aanilaleerya nroromelo nisya wiira nixiintte epwepwetthe".
Itoose siveleeliwe ni Xiina sinoorowa okweeherya owakiherya alipo okumi ari ovoolowa mikhaleelo ole , onihimya muhooleli a Mwalaano a opacerya Carlos Agostinho do Rosário , ottikela osuweliha wiira "mwapoophe okhaalana ntoko miphimo onakiherya oluluwana ni wikasoopa ni owanela omalamaliha Koviit-19".
"Nihaana nitthikelaka niwehaka vekeekhayi matumereryo sootene yexikhaani sa wikasoopa muhina kovit-19, ntoko iye sinitharelana orakamela wa mukhalelo, onyawa mataata wa khuta okathi, awaara mikutthakutho wiira iikhuneele owaani ni iphuula", ohinya Agostinho do Rosário. | saude | Gito | train |
a_article-06-21-2012-us-malanje-cooperation-159903135_1450718.txt | Exitaato Uniitu ya Ameerika siniphavela olipiherya miyataanelo vamosa ni Kuveeruni o Malaance. | Exitaato Uniitu ya Ameerika siniphavela olipiherya miyataanelo vamosa ni Kuveeruni o Malaance.
Ikuuuru sowerya ovarihana epaaca ya Nlaka na mwa muthukumano orumeeliwa ikaruma savaanelo isya wiira evahiwe yoosoma emoosa wireliwaka oxuuttihiwa nttava na ekelexi
Osomiha ntaava na ekeleexi
Vise atiita ya ephattu ni malaka olaleerya ehapari ya empaxaata ya Ixitaato Uniitu o Luwaata,Beata Angélica onivara muteko voophiyaka ikhatiiri miloko mithaana miili ni ixeexe o Malaance weyiwo ole oniwelela awe mipaatte iye kuveeruni a elapo awe okhale awe ovaha .
Osooma nttaava na ekesexi ni okaravari nlaka na Nsu na Ameerika Nlaka " Ankoola mulavule paahi" sokhalamu okathi wophimwa wa mixukuryo a makhuuru ayo antakahereya nahapari Luís Costa Ribas a empa yeela ya Raatiyo.
" Nahikhalana muthukumano mmosa vamoosa ni vise-Kuverenatoote wiira mwaha sa emani, waari nvaanelo otepa osiveliha, hiiyo nihuluma muhina mwa owerya wahu oluttelelana muhina mwa muthukumano a evitiyukonferensiya wiira nipake malaka osoma owiirela oxuttiha orumeelaka nttaava na ekeleexi aniroowa wiirela mpaatte amwiixuttehi a nnttaava na ekeelexi o Malaance nno", maana okhala mpaatta mulupale onahayasa amwixuttihi Beata Angélica.
Ntoko vahimwa viise atiita muhooleli a Ephaatthu," nookhala ovaaha ikaruma sa nlaka na Kuurusu ole a ekeleexi ni tho niiri wa khuuta okathi nahayaka ahooleli asya akhaale otumererya EUA wiira malaka a sothokiha sahu sowakakhana wa mikhalelo sa ephattu ni onamuteko" othalakaserya.
Beata Angélica onalopola ateene ale ari tanuula ni arina othuna nlaka noxutta nne nokweyiheriwa ni Exitaato Uniitu ya Ameerika, okhaala ohaya osuwela ohoolo wa empaxaata ya Luwaanta ti ekwaha yopacerya oxukuurya awe ota wa epooma yulupale ya wankololaana.
Nsaana nahapari Luís Costa Ribas ohoolela mulaleeryo yalavula mwaha wa muteeko wa omuutthu wa onahapari sa mwaha miteeko sa mwathaale, ohooleliwa ni alipo oxutta a nikhuuru na mihuupi semani anamunceene ni alipo omekha.
" Vohikhala vaavo nikhuuru nna nivara nokhala ohaya khuta okathi vohithaala, nihana waavya khuta okathi orumeela manamuuna olavule vohikorakora ni wahimerya ni nnema na khuta okathi wawiriyana, akhalanaka ekasoopa atthu ale Muhina mas myiha sovirikana akhalana maxuuttelo aya okhala okhalaka vakhiini ayeva munuwelo aya" ahilipiherya wuncereryaka wiira " vookhala tho owehiwaka wiira sotumereriwa somuuthu ni mulipo owixuttiha mmaasawe, owunuuherya manamuna ni soxutta sawe, vohaaya manamuuna osuwelaxa vanceene muhina mwa myaaha iye sikhale awe olepa"
Luís Costa Ribas o Malaace, vaniira aya vahalaka okathi vakhini miyeeri miili orowaka okathi wa mwathaale owulana a muttetthe a Ankoola, oni wiira alipo olaleerya ehapaari ahaana ahayasaka sohimwa varumeeliwaka " ekaruma tá interineetini", nnakhala asomaka iliivuru, wala wirehereryaka vamosa ni muhakhu wa muttetthe a epuruvinsiya, wala vakhala wilipiheryanaka osuwela nlamulo na mwathanle, vokathi yoola wothaala ni itthu ikiina siiri ti emosa eri mmatatani mwa alipo alaleerya ehapari tho ti osuweliha- wiiira muhina mwa nlamulo na mwathale," osiiserya.KAN | cultura | Gito | train |
a_pacientes-dificuldades-medicamentos-angola_3497675.txt | Aretta ni ohiwerya okhalana mirette osuuli wa Ankoola | Aretta ni ohiwerya okhalana mirette osuuli wa Ankoola
Ohikhala wa mirette muxiripitaali ni mitumereryo saamusi wiira ahaavye mirette wiira amuvahe mmusi aaya oniwereyiwa, imaara sikina ohiyu, aniira mapuro anitumihiwa mirette awalinwene, ela enacakamiha anamunceene ya muttetthe eelapo ankolaanu ya Namipe.
Namuwehaweha oRatiyu Eelapo ya Ankoola Mendes de Carvalho tamuupuwelo wiira muhoolelo eekumi musiya, wa muttetthe eelapo wa Namipe, opake mulepo wa ifarmasiya sikhanle wiira yiireleke eskala no epanko yoowakuviwa wiira osyakihe aretta anipheela mirette ohiyu.
Mendes de Carvalho oniira okhala wootthuna opwanya a olokiha wa mukhalelo aniinano.
Muttetthe eelapo ya Kwantu Kupanku, mukhalelo tootepaxa, otharihaka sekeretaari amuttetthe yeelapo UNITA, Adriano Sapingala.
Anamunceene a Kwantu Kupanku anicawelela namwattamanana amuttetthe eelapo ya Rundo, Elapo ya Namibia wiira alooliwe.
Vanonto muttetthe eelapo ya Cunene, ixiripitaali sameemo nave tho khisirina mirette ni owelihiwa wa etoolari namipoyaanu opitiikwa enilipiha mukhalelo wa anamunceene wa muttetthe yoole anicawelela ixiripitaali sa oNamipiya, moota ohinmyawe sekeretaari amuttetthe eelapo ya epartiitu mutuphi ooripa, Lazaro Kacunya.
VOA oheererya, woohikhala wiiraneya, olavula ni anamhooleli a mittetthe thaaru seelapo. | politica | Julio | train |
a_mocambique-investe-na-investigacao-cientifica_2697106.txt | Mosampiikhi onixikhelela muthokoco siyentiifiku | Mosampiikhi onixikhelela muthokoco siyentiifiku
Elapo enimuhela poroxeetu ratiyowaxitoronomiya Owaafiri.
Mosampiikhi onihela nikhuru na ilapo sa waafirika sinikhapelela mwinnuwelo siyentiifiku oniira mpantta ni ratiyowaxitoronomiya.
Sintoko vanihimyaawe viisi-miniixitara mosampikaana a Esiyensiya, Etekonoloxiya, Musomo Muulupale ni Tekinuporofisiyonaali Leda Hugo, elapo eri okathi wa mpaceriho wa mitekeliyo sa anteena a moonelo Omaputu.
Leda Hugo ookhalela Operetooriya, Owaafirika wa Okuusini, wa epanca ya nayili minixiteriyaali ya ilapo 9 sa waafirika soosuwelaxiwa okhala "Soohipwaneya" omwinnuweloni wa ratiyowaxitoronomiya, porokaraama mmosa wa muthokoco siyentiifiku wootepexa wooniwa okhala wooreerela omwinnuweloni wa atthu.
Nikhuru na atthu oohipwaneya ti noovikaniwa ni ilapo sa nttaava na ekeleexi, ni Aafirika wa Okuusini ori vamuru.
Leda Hugo onnikhupali wiira ratiyowaxitoronomiya ti muteko muulupalexa wa ilapo 9 sa ekontinenti.
Wa mpantta awe, miniixitara a waafirika wa okuusini a Esiyensiya ni Etekonoloxiya Naledi Pandor ookhupaleela wiira wa eriyari ya okathi mwaakhulo a porokaraama ola khonikela wooneyaxa omusomoni wa muaawelo, etala ni iretta sa ekontinenti yootepexa oaawa moolumwenkuni.
Siiso, Pandor onikhupali wiira eforumasawu ya anamitompe siyentiixita a waafirika, mwha wa porokaraama ola, onookela okhalana muweryelo wa okathi woorekamexa.
Mamosampiikaanu axexe, aniphwanyaneya ampakaka totoramentu elapo ya Oporutukaali, Oparasiili ni Owaafirika wa Okuusini ni mutekelelo wa anteena a moonelo eporovnsya ya Omaputu enithoonyerya okathi oowooneyaxa wa porokaraama a Mmosampiikhi. | sociedade | SALUSTIANO | train |
a_oscares-vencedores-grande-noite-hollywood_4282359.txt | Oxikare- Anamattottopeliwa oohiyo wa Hollywood. | Oxikare- Anamattottopeliwa oohiyo wa Hollywood.
\"The Shape of Water"\ ( Nkhalelo wa Maasi) Esipo ya Mexikaano Guilhermo del Toro, ophwanyerya Mpurelo mwaha yookhala efiilimi yoottittimihiwa muhina wa miphurelo 90 ya Akatemiiya wa Aariti- Oxikare.
Efiilimi ela yoovahiwa Mphurelo wa Oxikare mwaha mapakeliwaaya.
Franseexi McDormand ophanyerya mphurelo mwaha wookhala namapaka woottittimiheya wa efiilimi \" Three Billboards Outside, Missouri"/ ( Ikarataaxi tthaaru Siniphavela okela Muxitaraatani).
Sam Rockwell ophwanyerya Oxikare mwaha wookhala namapaka woottittimihela wa nikhuru nenli wa efiilimi \"Three Billboards Outside Ebbing Missouri"\.
Gary Oldman ohaakhela mphurelo mwaha wookhala namapaka ottittimiheya nnikhuru 90 wa maphurelo, mwaha wa efiilimi \"The Darkest Hour" \ ( Okathi wooriipaxa), yeela inre mpatta Winston Churchill.
Jordan Peele Ohaakhela Mphurelo wa Oxikare mwaha wookhala namalavulela ottottopeleya "Get Out".
Allison Janney ohaakhela mphurelo mwaha wookhala namapaka wa nenli wa efiilimi "I, Tonya".
Kobe Bryant ohaakhela mphurelo mwaha wookhala woowiira mpatta woohipiseyavo wa efiilimi "Dear Basketball".
Efiilimi yooteyiha ettottopelaxiwe yaari "Coco" efiilimi yeela yohaakhela mphurelo mwaha yookhalana Esipo Yooreera.
Nnikhuni wa esipo ahoonaneya, Mary J. Blige, ni esipo awe "Mudbound" Gael Garcia Bernal ni Miguel ni Natalie Laufocarde ahiipasa esipo " Coco", Keala Settle aahinyalela muhina wa " This is Me" wa efiilimi " The Greatest Showman" ni Cammon ni Andra Day aahivelasa wi alavule aakihaka esipo " Stand up for Something yeela yiire mpantta wa efiilimi "Marshall".
Jimmy Kimmel aaniphwanyaneya alavulelaka emaara ya nenli niira nenla, yoola ahirukuneya alavulaka itthu sa puliitika ni sa mmuttettheni, ntoko oraruwa ni waapacapaca athiyana woohikhalelanavo, muhina wa mapuro yaala sinipakiwa ifiilimi ni mapuro makinaaku.
Ephiro Atthu Yaala Akhela Oxikare saya yaatalinwe ekuwo yooxerya!
Top Ten Amerikaano: | desporto | Raja | train |
a_mário-machungo-antigo-primeiro-ministro-moçambicano-morre-aos-79-anos_5291668.txt | Mário Machungo, miniixituru mosampikaanu oopacerya a khayi, okhwaale ni miyaakha 79 | Mário Machungo, miniixituru mosampikaanu oopacerya a khayi, okhwaale ni miyaakha 79
Miniixituru oopacerya a khalayi a Mmosampiikhi okhanle okhuma 1986 ni 1994, Mário da Graça Machungo, okhwaale nihiku na noorempwa, 17, Oporutukaale mwaha wa eretta ya kankuru.
Namawaniha ekhotto ola yoophavela ovarihana murettele, Machungo ekumi awe yootheene waavara muteko atthu wa ipanka ni ipoliitika.
Oyareliwe Omaxiixi, elapo ya Inyampaani, weyiwo oyariwaawe mahiku yeetta 1 a meeri wa Tesempuru wa 1940, waari miniixituru wa Intuuxitiriya ni Komeerisiyu okhuma mwaakha wa 1975 mpakha 1976, miniixituru a Intuuxitiriya ni Enerexiya okhuma mwaakha wa 1976 mpakha 1978, miniixituru a Muruweryo okhuma mwaakha wa 1978 mpakha 1980 ni miniixituru a Epalaneyamentu ni Mwinnuwelo okhuma mwaakha wa 1980 mpakha 1986, waahivara tho okhuma miyaakha 1983 mpakha 1986, muteko wa ekoverenatoore a eporovinsiya ya Osampeesiya.
Okhuma mahiku 17 a mweeri wa Xuulyu a mwaakha wa 1986 mpakha mahiku 16 a mweeri wa Tesempuru wa mwaakha 1994, Mário Machungo waavara muteko wa miniixituru woopacerya, okathi Fereliimu, eparitiitu yooruuha moopowelo, yaahilaleerya muhiyelo wookhala eparitiitu ya veekhaaya ni epacerya otthuniherya okhala tho iparitiitu yoowaatteliwa.
Okhuma okathi wa ekhotto ya kolono, Machungo waavara miteko seera mpantta ni musurukhu nkhama ekonomiixita ni waari purusoori Ofakulitaati wa Univerisitaati ya Lourenço Marques.
Osomme ekonomiya Oporutukaale, noomaliha muteko awe a epoliitika waahitthikela opankani, waari muhooleli muulupale a Ekonseelyu Konsulutiivu a epanku yuulupalexa ya elapo, Epanku Interinasiyonaali ya Mmosampiikhi, Millennium bim.
Mário Machungo waari muhooleli muulupale a Epanku Komeresiyaali ya Mmosampiikhi (BCM), wa Epanku Interinasiyonaali ya Mmosampiikhi ni Namavarelela Interinasiyonaali a Mmosampiikhi.
Muteko waahiphiya mpakha waakatemiya, weyiwo waari awe nkhama purusoori ni muhooleli muulupale a Efakulitaate ya Ekonomiya wa Univerisitaati ya Lourenço Marques, olelo eri ti enaasimiwa Univerisitaati Eduardo Mondlane.
Wuumaleloni wa miyaakha iya, Mário Machungo waaniwanana ni Namoona wa Eriyari ya Etakhwa, mukhaliheryo wa atthu ahirina eparitiitu oosuwelexa mpantta wa olima. | sociedade | SALUSTIANO | train |
a_joe-biden-diz-estar-pronto-para-restaurar-a-américa_5552320.txt | Joe Biden onihimya wiira ti oolikaneene wiira omureerihele Ameerika | Joe Biden onihimya wiira ti oolikaneene wiira omureerihele Ameerika
Namwiivahererya ophavela othanliwa ni atthu wa mwaathanlo a muhooleleli muulupale a elapo nihiku na 3 wa mweeri wa Noovempuru wa Ilapo sa Wiiraana, Joe Biden, ootthunela othanliwa wawe ni eparitiitu enamaxexe ela, nihiku na 20, ookhiserya wa Muulumelelo Temokaraata Nasiyonaali, ni nlamulo na waaleela atthu ootheene wiira ontthuna "olokiherya Ilapo sa Wiiraana" wi, sintoko vanihimyaawe owo, onihoolela "okathi ooriipela".
Viisi-peresitenti ookhalayi khoreere omukohakoha voorikarika muhooleli Donald Trump, masi voohimuromola nsina nawe.
"Erayiva yinceene, moovelo munceene, mukawanyeyo munceene. Nva ni niinaano va, miyo kinnuuvarelelihanisa: mwakilipanasa miyo ohoolela elapo, kinookela oruuha muraarelo, ohiya voohireera", oolavula, Bidem, omulikanikaniha Peresitenti wiira owo "onoohihimuwa mahiku ootheene okhupaliki wiira mutekowootheene oniivarela owo, ni khonivara wiira wuukhaliheranisa.
"Ti ola Ameerika munimuphavelasaayu, aamusi ayu, anamwane ayu?," ookoha Biden.
Wa nlamulo noolakeleya, masi ni ekalulu yoolipa muhina mwa amusi, a mmuttettheni ni a exipiiritu ya Waameerika, namaphavela othanliwa ola oororomeliha ovara muteko muulupale "wa ale ahikhalihenrye" mwiilepiho awe.
Owo ohaakhulela wiira wookhalana miruku sa omaliha eretta y na korona ni nihiku nikinaku onookela ovahiwa mirupa soorumeela elapo, ola wathanliyaru, ola onookela olalerya wiira awariweke maaxikara, ohiya musurukhu onikelaawe ovaha wiira sitthukuliwe ixikola ni okhaliherya impereesa icikhaani ni suulupale.
"Ola mwaathanlo onikela ovirikani makhalelo. Ola onookela olakela mpiseryo a Waameerika miyaakha, miyaakha sene", oolavula Biden, voowi, "mukhalelo ti oniphavela woonaneya, woonelana ikharari onniphavela woonaneya, esiyensiya, omwene wa atthu ootheene, sootheene iyo sinniphaveleya woonaneya.
Temokaraata ola tho ookohakoha mweettiheryo awe ekonomiya Trump, ni oolaleerya muruku wa muruuhelo wa imilyawu soophiyeryaka ithanu sa miteko ni oovareleliha "marotta oopakiwa Ilapo sa Wiiraana".
Okampu wa mulipiheryo, Joe Biden ookhupali wiira "khonikela opaka mooneelo ootirivana" miteko sa Oruusiya
Ni nlamulo yoomora epaanu wa Muulumelelo Temokaraata Nasiyonaali, opancenrye nihiku noorempwa, 17 ni ookhupalela Joe Biden ni Kamala Harris, nkhama anamaphavela othanliwa wiira okhale Mahooleli ni viisi-peresitenti.
Muulumelo Repupilikaana, onikela omwaakhulela Donald Trump ni Mike Pence nkhama anamatthikela ophavela othanliwa muthanlano onipacerya nihiku na noorempwa. | mundo | SALUSTIANO | train |
a_o5-11-2011-guinebissauprices-voanews-121645529_1260241.txt | Kinee-Pisawu:Anamwithonyherya anivekela ekontoroole ya isisapo | Kinee-Pisawu:Anamwithonyherya anivekela ekontoroole ya isisapo
Isisapo siri naanaano va ethhu yuulupale enivanyhaniwa oKinee-Pisawu.
Okinee-Pisawu ehiiriwa olelo mwixooniheryo owananiwaka owela wa isisapo sa mireerelo sootthuneyaxa. Mwixooniheryo weeteteeliwe no nikhuru na alipa olya mireerelo ni miteko ni yiiranen'ye epikata yuulupale ya epooma yuulupale ya oKinee ni emalenle ohoolo wa oseeti ya Kuveerunu. Alipa otthenkasa aanvahererya kuveerunu eliixita ya itthu sinivekelaaya sinitakaniha oheliwa mphimo wa ihalahala sa iyoolya ni mireerelo ikina sootepexa otthuneya. Alipa wixooniherya aavekela tho otthokihiwa marakaato a mulaponi. Mwaha woowela isisapo sa mireerelo sootepa otthuneya onikhala mwaha ohinreere ovanyihaniwa oKinee-Pisawu. Namalamula onithonya emerekaato ya olumwenku okhala teniiriha, etthu enihimiwa wa ilapo sinceene sa Waafirika ni sa olumwenku. Nnya, alipa otthuma a oKinee annivaanyiha yoohimya eyo, yaahimyanaka niyoko anamatumiha ni owelihiwa wa isisapo. Nwiriyane ehapari ya Lassama Cassamá. | economia | Vasco | train |
a_policias-sul-africanos-que-mataram-mocambicano-condenados-a-15-anos-de-prisao_3053015.txt | Mapoliisiya sul-afrikaanu oparisiwa wa iyaakha 15 sa otthukweliwa mwaha wookwa mamosampikaanu. | Mapoliisiya sul-afrikaanu oparisiwa wa iyaakha 15 sa otthukweliwa mwaha wookwa mamosampikaanu.
Mido Macie ootthukweliwa ni oopuruliwa ootthukinwene vakaaroni wa 400 imeturu.
Mapolisiya thanu ni tthaaru oothoonyiwa mnwaha wa nookwa a takisista mosampikaanu Emídio Macie a 2013 oparisiwa wa iyaakha 15 sa otthukweliwa ni Supremo Tripunali wa Pretooriya enamathanu yeela.
Emídio Macie, iyaakha 27, okwiiye okathi wa mapoliisiya sul-afrikaana yamutthunkwaaya mpantta oothuli wa kaaro seerutthu aayasa ni ompurula wa 400 imeturu mpikatani wooheliwa alikatarawu.
Namaphuka Bert Bam oowehaweha "inama ni ethu ehintthuniheriwa" soovara mapolisiya thanu ni tthaaru, atthokolelihaka wiira"omutthukwa mutthu ohipheelaka (mpantta oothuli wa kaaro) ti yoomalkela ehinfayi, ni ehirina waakulela".
Mido ootthukweliwa ni maaxenti sul-afrikaanu omanlawe waakhulana mwaha wa wiiyaathi mukukutta eparaasa sa itaakisi o Daveyton, muttetthe eelapo wa Gauteng, ni oroopuruliwa otthukwelelinwene vamukukutta.
Sootheene soofilmariwa muvitiyu ne namooni.
Nipuro soophukiwa milattu epaceraka, mweeri wa Akoostu, mapoliisiya yaahimya wiira takisiista omosampiikhi amukhootta avariwa ni amwaaruwanasa. | politica | Julio | train |
a_moradores-reclamam-de-desalojamentos-no-rio-de-janeiro_1952425.txt | Atthu anikhala epooma ya Riiyu ti Caneeru annunla mwaha woomoliwa manupa anikhalaaya. | Atthu anikhala epooma ya Riiyu ti Caneeru annunla mwaha woomoliwa manupa anikhalaaya.
Elapo ya Riiyu ti Caneeru enniwaakhelela atthuyaala anirwa omoona mphira wa Cooku Olimpiku iyaakha seyiya piili, mwaha yoola manyakunyaku khanimala nanaano.
Mphira wa elapo ya OParasiiii ni elapo sikinaaku, muupuwelelo wa mphira onnooanaya mmuttettheni wotheene. Mphira yoola nave onnihiya manyakunyaku mwaha woowakhiwa inupa sa atthu okathi ettiwa mphira. Nkhalelo yooa woowapwetheya atthu itthu saya , wootthikela okathi anamphira OParasiii ittottelasaaya atthunasaka orowa omuttikha mphira wa Cooku oimpiku epooma ya Riiyu ti Caneeru, eyaakha ya 2016.
Nttetthe wa Awutotoromo, nttetthe mmosa okhalanne atthu awaataana wå emuşi ni makhalelo aya atthu yaala poovelavelasa. Nttetthe yoola opattuxiwe mwaha wa mphira yoola wootthyawiwa , mwaha wa ilapo sikinaaku sumuttikha wenno . Olelo ennivira iyaakha 40 nttetthe ola okhanlanleene ni attikhiwaka mphira. Ekampu yeela yaattikhiwa mphira yoola yoopwexakasiwa.
Kuveerunu wa elapo yeela onniphwanyaneya awoomolaka atthu ophiyelela 500 anikhala epooma yeela. Atthu owaatta akhumasa mmawanya aya, mwaha wi inupa saya siroopwexiwasiwa.
Woomoliwa wa atthu ettharelanaka ni opwexasiwa manupa aya orumme Kuveerunu mwaha wi yoola onitthuna oteka ekampu yuulupale wi attikhiwemo mphira wa Cooku Olimpiku wa eyaakha ya 2016.
Nave atthu owaatta anikhala nttetthe yoola wa Awutotoroomo anikhotta okuma ni ohiya impa saya. Muthiyana mmosa onaakhula nsina na Jane Nscimento oniira mpatta wa nikhuru na Asosiyasaayu ya atthu anikhaa elapo yeela ovekela wi eruuhiwe inerexiiya , avekalaka wi Kuveerunu aruuhea atthu otheene.
Kuveerunu ohuuluma wi onitthuna mathala wi ateke ekampu ya Cooku Olimpinku.
Tadeu mulopwana mmosa nave onikhala nttetthe yoola, mulopwana ola omuvanyiha Kuveerunu yoola. Tadeu yoola onnihimya wi ekeekhayi wa elapo yeela eitthuna mathala oreera okhalana itthu sooreeera. Mathala yaala ahaano akhalanaka inupa sooreera, mapuro anivariwa miteko ni sinitumihiwa itthu soolipaxa saana.
Muopwana mmosa onaakhula nsina na Peixoto, oliva musurukhu woophiyelela ikontho 10 sa elapo sa Ameerika, alivelevaka empa awe , enivira olelo olelo 21 iyaakha sene. Olelo empa yeela enihimwa musurukhu woowatta saana. Mulopwana yoola onnihimyatho wi, olakenle olipelela mwaha wi empa awe yeela enoolinvwa musurukhu wowaatta.
Okathi atthokeliwaaya mphira wa elapo sotheene arowa wiiraneya eyaakha ya 2014, kuveerunu ahiwoomola atthu atthu owaatta mmawanya aya nttetthe wa Riiyu ti Caneeru ni ipooma sikinaaku sa elapo ya Oparasiili.
Woomoliwa nno wa atthu mmawanya aya wahiruuha manyakunyaku mwaha wi atthu yaala oomoliwa anuuluma ahinyaka wi muraarelo yoola wa mphira itthu sinaaruhela oreera atthu yaala okhalana musuruku. Epooma ya Riiyu ti Caneero tiyawakhelenle anamphira owaatta akhuma ilapo sikinaaku iyaakha seyiya piili, mwaha yoola, manyakunyaku kharowa omaala nanaano. | desporto | Raja,benedito | train |
a_fome-afecta-mais-de-um-milhão-de-moçambicanos_5213970.txt | Othowa yoolya enatakiha ovikana emilyawu emosa ya atthu a muttetthe omosampiikhi | Othowa yoolya enatakiha ovikana emilyawu emosa ya atthu a muttetthe omosampiikhi
Nlaka na Muthokiho olumwenku muhina mwa malyeelyo ni akunya enitthaniwa PMA , oniira wiira mukhalelo wa nroromeelo soolya Omosampiikhi ti onxankiha ni anitthuna wikhanyanya vaali mukhaliheryo awe , wapwanyasa emilyawu 1.2 ya atthu wa khuta mweeri , mpakha mweeri wa neraaru wa mwaakha 2020.
Mulipo onimunyakela makhata amuhooleli a nlaka niromoliwe ni nsina na PMA Omosampiikhi, James Lattimer , ohinya wiira mukhalelo wa nroromelo a manamuno olya nikhala notepa onxankiha noovira mwanaakhaya woowo wakameela mittetthe sa eriiyari ni ota wa elapo , mweeri wa neeraru ni wa neexexe wa eyaakha yeela .
Vanihimwa wiira viraneyaka okathi wa eriyari ya miteko sowaakuva , okhuma mweeri wa neraaru orowa mweeri wa nethanamiraaru , PMA ohakhaliha imilyawu 2.3 sa atthu vamosa ni owakweherya othokorerya soolya saya , ni noovira nlaka nna vowakuveya wakhuliwa , mweeri wa nithanamiraru orowa mweeri wa namuloko , otthikela ovaaha mukhapelelo wiilyiha wa ikhooto 625 sa atthu otepexa ohaawa .
Lattimer aahaakhulela wiira mutumereryo orukunuxa vaali wa mukhaliheryo alipiheriwe variyari vawehawehiwa wa nroromelo nokhalana manamuno olya na ninaanoxe , olipiheriwe ni PMA votakaherya vamosa ni Kuveerunu omosampikaano .
Ohiimwa wiira "muhina mwa maweheriyo vaari vekekhayi wiira ovikana ophova emilyawu omosa ya atthu omosampiikhi aniphavela mukhaliheryo wa nlaka na PMA , voomalelani alesa yapwanye mukhalelo wa mutaaseke Itayi ni Kenneth ni avira nlelo nnakhala khawerya woopola wala oruwerya waya ipyo sa miteko sa mmatta ".
Moonelo wa nlaka na olumwenku muhina mwa malyeelyo , mwekunyani ninihaniwa PMA , waari otepexa wunuwa muraarelo aya mukhaliheryo wa khuta okhathi wa nikhuru na muuraano a ilapo sa wewuroopa okathi woteene wa iyaakha iya sokhiserya "ophova wilipiherya "
VAnihimwa tho wiira eyaakha ela , uniyaawu wewuropa yovaha mukhaliheryo aya ni vophiyaka imilyawu ixexe sa ewuuru muhina mwa mikweheryo wa apinaatamu wiira Nlaka olumwenku muhina mwa soolya Omosampiikhi , ookhalihiwa ni atthu apwanye mutaseke Itaayi ni Kenneth , vohiyatho vaavo woovaha okhaliha wa mpantta mwa sokhalana wireliwaka anaamuttettheni a apinaatamu ovaara mulaponi muumu | sociedade | Gito | train |
a_angola-desce-indice-freedom-house_3163664.txt | Ankoola elapo emosa emphwanyaneya evukuwaka makhaliheryo aya a nikhuru na Freedom Hause. | Ankoola elapo emosa emphwanyaneya evukuwaka makhaliheryo aya a nikhuru na Freedom Hause.
Othowa wa patarooya elapo yeela ya Ankoola ni waattihiwa namuna soottharela sa ekunya ennivukul ohakalala wa atthu ela yeela.
Nthukumano yoola onaavarelela atthu, Feretoni Hawusi, onihimya arumeelaka ewarakha yoolem'pwa ayaaakha ya 2016, yeela emphwanyaneya esomwaka nihiku na namararu ehimyaka wi ovukuwa mahakalelo wa atthu nlaponi onnittikela eyaakha nloko soottharelana.
Ankoola elapo emosa ya Afirika enlavuliwa ekunya, yeela enniphwanyanela evukuwaka mukhaliheryo aya n'nikhuruni mommo.
Ewarakha elem'pwe ennihimya wi opaceya ohaawa opaceren'ye mwaha wa ohikhala saala wa atthu a elapo, ntoko Ankoola ni Asaperiaawu, elapo seyiya sinrumeela wahaaxa atthu yaale anivara miteko soowavarelela atthu.
Nimpaceya nummeru 100 ni nitthunaka osiviherya elapo ya Ankoola, yeela emphwanyaneya n'nikhuru na elapo soohaxiwa, mphwanyin'we mammeru 24.
N'nikhuru na nikhuru na exariya ni woopowa wa atthu- lummuru ninvahiwa ti nootepa oyevaxa thano na mosa, Elapo ya Ankoola naphwanye nummeru mathanu na mosa, niphwanyaneyaka kuntti na piili na warakha yoolepwa yeela yowarumeela atthu.
Okhuruwa ola wa mammeru opaceren'ye mwaha wa ovukuwa wa makhalelo mmuttettheni, mwaha yoola ohaaripiha murima atthu eelapo ya Ankoola, mwaha wi aniphanyaneya akacamiheyaka mwaha wa makhalelo aya oolya, waahasula atthu yaale anlavula ehapari, amiravo, anamavara muteko sa mmuttettheni ni ale anivara miteko sa tiini.
Ankoola elapo emosa eri muhina wa elapo sikinaaku sintthara opacerya mwaakha wa 2016 mwaha wa owaakhaliha atthu.
Nittharela muthukumano yoole omphwanyaneya elapo ya Owaxintto, yoola onihimya wi " oxakiheyaka mwaha woowela ehisapu ya patarooya, mukhulupale a epooma ya OLuwaanta onnirowa ovukula wiiwela masu anhimwa mmuttettheni ni aphwanyaneka waattiha makhalelo mwaathanle a atthu a elapo yeela ya Ankoola.
Nittharelaka elapo sikinaaku sa Afirika seyiye sinlavuliwa ekunya, ntoko Kaapu Veeriti elapo emosa yoottittimiwa mwaha wi eniphanyaneya ewelaka mammeru oophiyelela 90, ni elapo yeela khikhalanne nkacamiho.
Elapo sa Arikepeelaku sinnikhalana mammeru oowaatta, nummeru noopacerya, ti noowiitthuniherya makhalelo ohakalala mmuttettheni .
Nikhuru nennla sa elapo sa Arikipeelaku enoonaneya elapo ya Santome Pirinsipi, elapo yeela enniphwanyaneya ewelaka mammeru aphiyelelaka 81, ni phantte piili mwaha wa makhalelo ohakalala mmuttettheni .
Nitthikelaka ottuli nin' mphwanya elapo ya Mosampiiki, elapo yeela emphanyaneya nummeru 56.
Elapo yeela ya Mosampiiki miruku soowakhaliha atthu sinniphanyaneya siwelaka wa lummeru xexe, masi nave sookhuruwa miruku soohakalala mmuttettheni.
Nave, elapo ya Kine - Pisaawu yoonaneya ni nummeru 39, elapo yeela yaahalanne nimmeru nithanu miruku soohakalala mmuttettheni .
Nthukumano yoola Frentoni Hawusi anihimya wi ohaawa wala othowa musurukhu mulaponi ni ohiiwanana wa atthu elaponi makacamiho mamosa sikunxe elapo ntoko Ruusiya ni Xiina, ni elapo sikinaaku suulupale ni soottittimihiwa saanyoholaka atthu ankumiha manyakunyaku.
Nitthikelakatho, othama pure-pure wa atthu ni okhotto namuna iya sooruhela eyaakha ya 2015 manyakunyaku owaahasula atthu elapo sikinaaku.
Ewarakha elempwe enihimya wi elapo soopiyelela 72 sohoonaneya eyaakha ele evinre ovukuwa namuna sa makhaliheryo a atthu mmuttettheni, nave ovukuwa wa makhaliheryo yaala ahinceryereya iyaakha 10 seyiye sivinre.
Nthukumano yoola wa Ferentoni Hawusi onnihimyatho wi elapo soophiyelela 43 sinniphwanyaneya sivukuwaka makhalelo mahasu.
Muhina wa elapo 195 seyiye soonaxaxiwe soophwanyiwa 44 soohikhalana manyakunyaku a mahasu, elapo sikinaaku simphiyelela 30 sinoonaneya ovukuwa vakhaani mahasu yaala ni elapo 26 iya sootepa okhala soohasuliwa. | mundo | Gito | train |
a_policia-em-sofala-anuncia-fim-de-escoltas-militares-no-troco-muxungue-save_2430776.txt | Mapuluusa a epooma ya Sofaala annaalamu atthu otheene wi woomala nkhalelo wa atoropa waaveleela atthu muxitaraata Muxumkwe - Saave. | Mapuluusa a epooma ya Sofaala annaalamu atthu otheene wi woomala nkhalelo wa atoropa waaveleela atthu muxitaraata Muxumkwe - Saave.
Nikhuru na mapuluusa a elapo ya Mosampiiki ahaalamuna atthu otheene wi woomala nkhalelo wa atoropa waavelela atthu muxitaraani yaala anikhuma OMuxumkwe arowasaka Oriiyu Saave, avirasaka exitaraata Masiyonaale lummeru 1, onnivira mwaakha mmosa ni myiyeeri thanu na mosa, yaakhumelela ekhotto muxitaraatani muumu. Opacerya weetta wa atthu n mkukutta muxitaraatani muumu mwaha woomaalihiwa ekhotto, yeela evaaneliwe ni otthittiwa etuminku, ovaanela wenno onoonaneya okhalatho nthukumano wa Kuveerunu ni eparititu Renamo, ophiyelelaka omalihiwa manyakunyaku wa makhuru yaala mayili.
Mukhulupale wa mapuluusa a elapo ya Sofaala yoola yoola onilamula muulumo a nikhuru nenle, Daniel Macuacua ohaaroromeliha atthu wi atoropa aniphwanyaneya areene ntthetthe wa Muxumkw - Saave khanikhumasa mapuru yaala araaya, mwaha wi Kuveerunu onitthuna waaxakaxakiha atthu mwaha wa nkhalelo yoola wakhumelela. | politica | Raja | train |
a_presidente-do-supremo-tribunal-federal-critica-vaias-a-dilma-roussef_1937813.txt | Muhooleli wa Empa Ekhulupale ya Ehakhi Feteraale onivaanyiha iphiiro sa Dilma Roussef | Muhooleli wa Empa Ekhulupale ya Ehakhi Feteraale onivaanyiha iphiiro sa Dilma Roussef
" Epaxariya. Vaari vowoopiha omosa", ohiira Borbosa okathi aphiiya awe wii ireele mpantta muthukumano okhiserya wa Anamiruuku a Elapo muhina mwa Exariya),
Muhooleli waale enitthaniwa (Empa Etokweene ya Ehakhi Feteraale) muhooleli wa mwalaano Joaquim Barbosa oniweha nihiku notuphela muteko, mahiku yettaka 16 , wii `` ohaasuwela `` iphiiro ni oruuha manyakunyaku yaalaleeriwe ni Muhooleli a elapo Dilma Rousseff muhina mwa mphira ohuliwa wa niira na olumwenku, esumaana ele oviire .
"Wiiyeviha. Vaari vowoopiha omosa", ohiira Borbosa okathi aphiiya awe wii ireele mmpantte muthukumano okhiserya wa Anamiruuku a Ilapo muhina mwa Exariya), Barbosa olaleerya vaninaanoni wii onoorowa ohiya ovara muteko mpakha okhomoni wa mweeri.
Viraneyaka mphira akumane makhuru Parasiili ni Korowaasiya , muttetthe o São Paulo , namaxexe yokhiserya , 12 , alipo ohisuwanyeha amukhottelasa muhooleli muhina mwa ikwaha ixexe arumeelaka masu ohisuwanyeya.
Nomeelo aya miriira , Roussef ohiira wiira wii nnakhala kharowa omoroxa orumeelaka" soohimya sa moolumo". Barbosa yaroowe opuro wa mphira mwaha woolattuliwa ni muhooleli a elapo.
mwixupuwelo wii Joaquim Barbosa waari mulipo alaleerya mwaaha wa "Mensalão "yoowo mukelihe mukhatteya amakhulupale owaatta a mutumereeryo wa nikhuuru na Muhooleli a elapo Dilma , enitthaniwa , Mensalão, mukhatteya. | mundo | Gito | train |
a_mocambique-chissano-divida_3315331.txt | Nlelo khuxaale wi ovekeliwe muswamaha wa eteeni, muulumo ola alavuliwe ni Joaquim Chisaano. | Nlelo khuxaale wi ovekeliwe muswamaha wa eteeni, muulumo ola alavuliwe ni Joaquim Chisaano.
Elavuliwaka namuna ya nyakunyaku ya elapo, Joaquim Chissano ohimya wi etthu yooreera wiiwanana.
Peresitenti yoola ettinhe elapo ya Mosampiiki ekhalayi, Joaquim Chissano, onuupuwela wi nlelo khuxiiye wi avekeliwe nswamaha atthu yaala anilokiha elapo yeela ya Mosampiiki, ni ohaavekela anamalokiha yaala wi elevelele elapo yeea.
Chisaano ohuuluma wi musurukhu yoola ovekeiwa nlelo khunavareliwe muteko.
Alavulasaka akhulupale a elapo yeele, eriyari ya musurukhu yoola evekiwe mukina waatthuneliwa otthumwa ikaruma wi savareliwe miteko mwa Impereesa ya Atum. Musurukhu mukiinaku waathumelinwe ikaruma sa atoropa.
Okathi okohiwaawe ni raatiyu VOA, elapo ya Xowanesipuuruku, Chissano ohuuluma wi elapo awe kharo waatta manyakunyaku, mwaha yoola atthu owaatta ahiiviwa ni akinaaku ahiya impa saya atthyawelasaka elapo ya OMalaawi.
Chissano, ohuuluma wi Mosampiiki wookhala mukacamiho mukinaaku, yoola onoonaneya mwaha woohikhala mutthu onilamula muulumo a paritiitu Renaamu, mwaha wi nkhulupale wa paritiitu yeela, Afonso Dhlakama ori mutakhwani, masi khikhanle nreerelo mukinaaku ohikhanle wowuulumihana.
Chissano mukhulupale mmosa ovelelinwe ilapo sikinaaku ntoko Niyawu Afirikaana phantte ya Sahaara Ositentaale, elapo yeela akhulupale aya akunya a elapo ya Maroko.
Sahara Ositentaale ni Maroko elapo siniphwanyanela elapo ya Afirika.
Nlelo akohiwaka, Chissano ohaakhula wi iparalamentu sa ilapo sa Afirika khasinilavula namuna sa Saha, mwaha wi Maroko enookhanyarera wi eniira mpantta wa elapo ya Oxipaanya mwaha wi mwiinaano sa elapo seyiya piili orokumaana. | cultura | Raja,benedito | train |
a_as-músicas-do-adn-de-paulo-flores-já-estão-na-apple-music-_5404393.txt | Masipo a ADN a Paulo Flores annipkhwanyaneya mwa Apple Music | Masipo a ADN a Paulo Flores annipkhwanyaneya mwa Apple Music
Mweeri ontthapeleliwa meera a muttetthe wo Wafirika, mweeri wa nethanu, Apple Music ohalattula aratti anceene a Wafirika wiira atthokiherye nlaka namasina otthokiherya masipo. Wa nikhuru yenno nanttittimiho, nokhala nsina na muratti a Wankoola Paulo Flores.
A Apple Music ohooniherya mwweri wa nethanu muteko "Africa Month", wa miteko sa mweeri mmosa wansuwelihiwa masipo otthokiheriwa, aratti ni aalupu a mipantta mixexe so Wafirika.
Ntoko sinsuwelihaaya yohinmwa ya muratti Paulo Flores, muteko yoola ompacerya monkoni mwa yohinmwa wariyari wowulanihiwa miteko sa Apple Music wa ilapo sikina miloko mithanu ni piili molimwinkuni, wuncerereyaka sisa mwattelo wa ilapo so muttetthe wo Wafirika Subuariana mpakha miloko miraru ni ttaaru.
Wa mweeri a Wafirika, Apple Music otthokiherya miteko sa playlists muloko ni ithanu (nlaka nothatakanyeriwa masipo mpuwa mwa Apple Music) woheliwa mpuwa aratti orattexa wa muttetthe yoola, nave oheliwa masipo ootepexa wiwanyeya ekhumelo mukhalayini ni wa okathi munceene, ennisuweliha yoolempwa yeeyo.
Paulo Flores waari mpuwa mwa aratti oolattuliwa okhalela muteko yoola, ommalela ni meera otthapeleliwa nihiku na Wafirika. Nlaka na Playlist na Paulo Flores ninorowa okumiheriwa wampwaheryo wa mweeri, ni ari mpuwa masipo aaratti ntoko Franco, Tubarões, Carlitos Vieira Dias e André Mingas.
"Masipo yaala ari mpuwa mwa ADN aka, yaari ni masipo ari mpuwa mwa mukhalelo aka wa enamwane, emiravo ni ankitthokiherya mpakha olelo. Ala masipo oreera wa epanta ya masu a mukhalelo aka", osuweliha Paulo Flores. | cultura | Araibo | train |
a_2819397.txt | lipo owiiwa omosampiikhi anilavula variyari vaamixankiho sa maayi mmosa hothe ni mwaana mwamukhaani Omaputu. | lipo owiiwa omosampiikhi anilavula variyari vaamixankiho sa maayi mmosa hothe ni mwaana mwamukhaani Omaputu.
Shena Stik, a iyaakha 30. ti othela , oriina anamwane anli , ni onivara wa empereesa ya Maluuxo Omosampiikhi ekunya aya , EDM. Okathi yoola , ori ni elisensa ya omayi , masi ole onithokiha otthikela ovara muteko mweeri wa Nethana ixexe .
Uxankiho awe mmosa wa Stik wiira woowi oroowa awe omuhiya mwanawe a eyaakha emosa okathi orowa awe atthikela ovara muteko. Onuupuwela omuhiya mwanawe muhina mwa exikoliinya , masi muruku omuhaaya muleeli tho ephiiro yootthara emosa. Mwivaavo, iphiiro iya piili enivelaveliha.
Stik, khorina nakhala mulimalelo wa mukhalelo ohiloka soluluwana ni ixikoliinya , masi oniihimya wiira iye sihaana olokiherya mukhale oreerihela tho . Muruuku mmosa wa iye siiri iphiiro sawe waari ole owataanele ni ikuru sa atthu anivara muteko owakhapelela anamwane.
Stik onithalakasa wiira attu awo ahaana asuwelaka otthekula , ovaaha opheeta ni ookasoopa awirelaka anamwane. "Anamwane ahaana wiixoona ntoko yeera ari hoothe ni amamaya". Iphiiro nnakhala miruku saya ikina ti omuhaaya mwixuttihi wiira akhapeleleke anamwane.
Stik tho olavula mwaha oluluwana ni ikhiirime Omapuutu, ni onithalakasa mukhalelo ntoko owaakiha. Okootha wiira Amwaavano ahinivara muteko ahirina nnakhala yoovara womalelani anivolowa ovara ekhirime.
Ole vanimusivela wiira kuveerunu apake etthu wiira aavaheke nttittimiho ni iye siira apwanya aya etthu , ni wattittimiha amakhulupale ni mireerelo sa apinaatamu
Mwiiweleleke nlaka na yokohiwa ni oowaakhuleliwa. | sociedade | Gito | train |
a_pessoas-com-hiv-podem-ter-uma-vida-normal-e-saudável-se-aderirem-ao-tratamento_5299468.txt | Atthu ariina HIV akhalana oweerya voviriha né Ekuumi yexikhaani ni mukhaleelo owilipiiha wakhuleele milooko. | Atthu ariina HIV akhalana oweerya voviriha né Ekuumi yexikhaani ni mukhaleelo owilipiiha wakhuleele milooko.
Mosampiikhi onikuupara nipuuro na nethaau na molumwenkuuni variyaari va ilaapo sootepa okameliiwa ni ekhereere ya HIV/SIITA, ntooko vahimwa sakarataari ovariiha muteeko muraatteli wa Ekonseelyu Nasioyonaale Yowananiiwa ni HIV/SIITA, Idalina Libombo. Eyaraakha ya 2019 sahurepeliiwa voohiya ikooto emioya 145 Sa myaaha isya soraviiwa. Oveehiwa ni otyanyiiwa siiri veriyaari wa myaaha sotepeexa okorakooriha mwa iye siirina nttitthimiho na wikhapeleela, omukooha nivwikasoopa variyaari va HIV.
Vakohakohiwaka ni nossos na meu na Ameerika Júlia Fara ofisiyaale a eporokaraama ya Muraano Kugarissica poderá,olavuula muhiina mwa eporoceetoCelebrando a Vida," ( nithapelaaka okuumi) eriina nnaata ntooko mutthokiiho ovukuula mwaattelo ni okwiiwa mwaha wa mwaxiithu HIV, olipiheryaka wemereerya ni ni okhupaali wamwaava no ale anithaara muteeko solooliwa, vamoosa ni amuusi aya.
Eoroceeto, epacerihiwe mweeri wa nithanamoosa wa mwaakha wa 2019, opheela wi akhupaarele atthu vomaleela ekooto 1000 yamwavaano a mittetthe Sa ipuruviisiya sa Kaasa,Mapuutu ni epooma ya Opeera. Muraano Kugarissica Opeera yokhalaana ntooko mphiimo, silipiherya ovaara muteeko vamoosa na amwaavano imiiya 200, variyaari va iyaakha 10 ni 24.
Ntooko vahimwa awe Fara, muteeko sovirikana tisothokihiwa, ntooko ipaleexitira siroowa wiraneyaka mapuuro a oakhapeleliwa ikwereere ni muxikoola, nvaanelo vamoosa nanamawaani nibaxitiith, alipo anakhuleels amwaavano, notho correrá ni mamaampuuru amawaani. Osuuka. Soolya ni okhoohiiha onireeliwa axitiithi ni alipo anakhuleels amwaavano,bthobtothikiheya ni muteeko sowahaaya aximiraamo yuntereerye olooliwa.
"Celebrando a Vida" ti muthenkeeso olipiheriwa muhiina mokweheriwamuhaakhu né enpaxasta ya Suwiisa Omosampiikhi, ni votakaherya ni muruuku a Mittetthe wa okhaliheriwa mupuweleelo oriiwa (Repssi). Muraano Kugarissica onivaara ni wataanela ni Repasso
Wi nipwaanye sohiimwa mwaavye miyuraanyo Omapuutu, Okaasa ni Opeera, ou yooye muxukuurye nikuukhu na Repassi murumeelaka iyapelaano wala mathaanu | saude | constantino,Araibo,Gito | train |
a_coronavírus-16-estudantes-cabo-verdianos-vivem-na-zona-da-epidemia-mas-estáo-bem_5261595.txt | Mwaaxiitthu a korona: asomi 16 Ookaapu-Veerete enikhala muttetthe wa ehasara nnya akumi | Mwaaxiitthu a korona: asomi 16 Ookaapu-Veerete enikhala muttetthe wa ehasara nnya akumi
Namuhupi a Okaapu Veerete onivara Oxiina ohaakhulela wiira asomi 16 a mulaponi ari epooma ya Wuhan, vaphattunwaaya ehasara ya mwaaxiitthu a korona, anipwanyaneya enari akumi ni elavulasaka okathi wootheene ni anamakhalela anamuhupi Opekim.
"Asomi 16 Owuhan ari univeresitaate soovirikana ni munikhaliya sa univeresitaate", onilakiherya namuhupi Tania Romualdo mmutthakani onaalopolaawe asomi ale wiira exake okhuma owaani "ekhumaka paahi wiira yatthume yoolya"
Peresitente kaapu-veritiyaanu, Jorge Carlos Fonseca, nave onihimya wiira ori ooxanka ni wiira oolavula ni namuhupi Opekim, wiira ayiwelele ehaali ya asomi 350 eelapo elee.
"Vanitthuneya wiiwelela ni otthara oratteene soohimiwa ni alipa makhulupale a ekumi", oolavula Carlos Fonseca.
Namacexe, mahiku 22, mahoolela a mwaalaano wa Nakoso a Ilapo Sookhopela ya Okaapu Veerete, Luís Filipe Tavares, oohimya wiira namuhupi a elapo ya Oxiina onaavaha miruku asumi awe wiira ekhaleke owaani ni exake mikwaha, mwaha woowoopiha omurava mwaaxiitthu a korona.
Vanaamwiira siisa, mahoolela a Mwaalaano wa Ekumina a Wankoola oororomeliha wiira khaavo mutthu a mulaponi onikhala muttetthe waafetariwe.
"Elapo ahu waattela oviraviriwa ni atthu ni mireerelo sinikhuma Oxiina ni Waasiya, tivoo vanireerela nittharihele mitita sinikhanyereriha, sinitumereriwa ni Mutthenkeso Woolumwnku ya Ekumi", oohimya, nnya, Sílvia Lutucuta, yoowo ohimyale wiira Namalamula oniira "amwarexelaka mmukanoni suulupale sa elapo, mafunti a Ekumi Yaanamunceene yoottokihiwa oratteene wiira awehaweheke mittetthe sootheene".
Ekampo enimora matteeke a Ilapo Sookhopela 4 ya Fevereero, Oluwanta, aakhala makhuru mafunti ya Ekumi Yaanamunceene, ekunxeene ikaruma sinimoonenela mwaaxiitthu ni siniphima oviha erutthu.
Makhulupale Ooxiina aahimya wiira atthu oovikana ikonto 2500 aaravihiwa, wa yaawo ahookhwa 80, anceenexa Oxiina, nnya oophiya Omakawu, Hong Kong, Otayiwaane, Otayilantiya, Oxapawu, Okoreya ya Osuuli, Ilapo Soowiiraana, Osinkapura, Oviyatenaame, Onepaale, Omalaasiya, Ofaransa, Waawuxitaraaliya ni Okanataa. | saude | Vasco | train |
a_metade-dos-brasileiros-contra-olimpiadas_3424176.txt | Atthu eriyari ya maparasileyiro ari oohittuna Olimpiiyata. | Atthu eriyari ya maparasileyiro ari oohittuna Olimpiiyata.
Mwaakha wa 2013, eperesentaaxe yaari ya 25 por sento
Okhoottiwa wa xooku Olimpiku wa Riiyuu yootupilikari mwaakha wa 2013 ni 2016 ni ephiya 50 por sento ya atthu a oParasiili, ehoonihera epexikiisa taatafolya elaleyiwe namanli, 19, ni 17 ya mahiku, okhuma vahulinwaya niira.
Wuncerera wa eneneero yoohi reera mwaha wa, orukunuwa wa mukhalelo wa owurela wa elapo, okathi wootepa ovila wa miyaakha muloko, otakaaxera ni okohakohiwa wa mulattu wa lava xaatu, enkeliha mixovo sinvara miteko wa olimpiku.
Ohima wa exoronaale Folya te S. Paulo, olalennye mwanyihero, eparasela ya himme wii khanthuna wii iiriwe o Riiyu- 2016 mwaanyihero wa xuunyu ya 2013, yaari ya 25 por sento.
Eriyari ya atthu amphavela wii yiiraneye niira, aatthikela ottuli mpakha 64 pornsento mwaakha wa 2013 evukuwa mpakha 40 por cento mweeri ola, akina 9 por sento ahimme wii khanoonela vatthu wakhala wii anniriwa wala khoniiriwa, ni 2 puru sento khanatthi waakhula.
Etaatafolya enhima wii 63 puru sento ya atthu akohiwe annikupwali wii niira nla ninrowa oruuha opweteyiwa ohiya ophwanya ovirikanya 38 puru sento mwaakha wa 2013
Yokohiwa ele ennoniherya ninlelo numuru na atthu oParasiili ahimmutthuna Olimpiyata.
Eriyari ya atthu akowihe mweeri ola, 51 puru sento ahimme wii kharina etthu, yoovirikana 28 puru sento ya okoha-koha evinre.
Paahi 16 puru sento ahaakhulela wii khareere oxikha ni nikhalelo.
Taatafolya ohaakoha 2.792 ya atthu arina ovikana 16 wa iyaakha, wa 171 munisiipiyu wa elapo yootheene, eriyari ya 14 ni 15 wa xuulyu.
Oxerexere wa okusya ti wa iponto piili peresentuwale. | desporto | benedito | train |
a_avião-da-lam-forçado-a-interromper-o-voo-após-quebra-de-vidro-frontal-_5922418.txt | Nteeke na LAM nokwanyeereriwa wunteererya ekwaha noovira okathi wophasuwa eloola ya ohoolo | Nteeke na LAM nokwanyeereriwa wunteererya ekwaha noovira okathi wophasuwa eloola ya ohoolo
OPHEEPA-
Matteeke na Mittaala sa Mekhuulu a Omosampiikhi nosuwelexiwa ni (LAM) notthikela , vohikarakanyuwa nnakhala etthu, nirowaka Opheempa , epooma yulupale ya Okaapu Telekaato, okathi nikhuru ookasoopa okathi voonale aya wiira "emosa ya eloola ya ohoolo yahanle yophakanye eya", ohinya muhupi mmosa a empereesa .
Apareelyo yapacerye ekwaha okhuma opheempa wiira erowaka Omapuutu , ekhatiri ya 13:45, okotela ni nroromelo ekhatiri ya 15:02, ni alipo weetta ekwaha , vamosa ni alipo anirumeeliwa okhuruwa yexikhaani ", yoromola empereesa.
Empereesa, wii, mweeri wa neeli a mwaakha yoola, yahiweha ntteeke nimosa nikotela ota wa ipikaata, enihinya wiira enoorowa oruma nikhuru nimosa wiira naranttelihe eloola. | sociedade | Gito | train |
a_marcelo-é-o-capitão-da-canarinha_4442374.txt | Macelo tori kapitawu a muloko wa kanarinya | Macelo tori kapitawu a muloko wa kanarinya
Nummuru 12 enookuxa eparasateyira, wa opacerya wa imphira onrowaya oxinttana ni Suwiisa
Tefeesa a moono wootiyana Marcelo onrowa okhala kapitawu a muloko wa parasiiliya wa opacerani wa, etominku, nihiku 17, ni Suwiisa.
Namattikha a moono wa othiyana aahi wara a wa lonlaawe 2 wa ohaakhuliwa wa Ekuatoore, mwakha ole ovinre.
Tekiniku Tite khaamuthanlale kapitawu mmosa owo athamlale muloko wa anattikha athanu, yavara muteko aya wa ottharana, awunnyaka eparasateyira.
Omuhiya Marcelo, ari mmulokoni wa makapitawu Miranda, Thiago Silva ni Neymar | desporto | Raja,benedito | train |
a_moçambique-prepara-festival-hip-hop-e-poesia-da-governação_4460636.txt | Mosampiiki oneetetela efexitivaale "Hip Hop ni epowesiya ya Nlamulo" | Mosampiiki oneetetela efexitivaale "Hip Hop ni epowesiya ya Nlamulo"
João Pereira onihimya wiira yoolakela osuweliha emutthu ni mireerelo ni oratta ni nnaari ikapwitthi.
Nikhuru na Inamuna Soowakhaliherya Anammawaani ni Othanla Mosampiiki nnuupuwelela efexitivaale "Hip Hop ni Epowesiya ya Nlamulo", ni yeeyo "amwaavano enrowa ohimyaka ni temokarasiya ele eniphavelaaya mulaponi".
João Pereira, muhooleli a Funtasawu Masc, onihimya wiira "wuukhiceryani oniphavela inamuna isyaa sinuncererya omutthu ni wiirela mpantta atthu miteko sooxuttiha miteko sa ipoliitika ni okhupaarela ihakhi" ni mwiirelo woowootola owo ohooniherya wiira onnikhaliherya.
Nvaanelo ola, Pereira nlelo onihimya wiira mpantte muulupale w'amwaavano ni athiyana khaniirela mpantta miteko sa mwaathanle ni mwiirelo ola opaceriwe oniphavela orukunuxa ovarelaka muteko oratta ni vahikhanle ikapwitthi
Nwiriyanele nvaanelo ni Pereira wa nlaka Oratta wa Nsu na w'Ameeika | politica | Vasco | train |
a_article-08-17-2011-mozambique-exhibition-voa-news-com-127956333_1260966.txt | Nthukumano IX onnithoonyerya namuna sa Soosoma ni Opaka itthu elapo ya Mosampiiki. | Nthukumano IX onnithoonyerya namuna sa Soosoma ni Opaka itthu elapo ya Mosampiiki.
Nthukumano ola wahoolelinwe ni mukhulupale Miniixituru Woopacerya, Aires Ali ni yoola ontthuna alamula mapurelo a masomi ni waaruhela atthu atthuna ovara muteko soosoma ni osomiha. mapuro anivariwa miteko sa Kuveeruno ni soohikhala.
Nthukumano ola wahoolelinwe ni mukhulupale Miniixituru Woopacerya, Aires Ali ni yoola ontthuna alamula mapurelo a masomi ni waaruhela atthu atthuna ovara muteko soosoma ni osomiha. Mapuro anivariwa miteko sa Kuveeruno ni soohikhala.
Nkhulupale, Minixituru wa namuna Soosoma ni Opaka itthu elao ya Mosampiiki, Rufino Gujamo nhooleli wa Moonihero onikumaanyiha , muhina wa itenta suulupale sootekiwa vaxikola Sekuntaariya Josina Machel, elapo ya OMaputu.
Moonihero woosuwaneyaxa tuule wa Nxituutu tu Kurasawu, ICOR, exikola yeela ennoonaneya evaraka muteko enivira olelo iyaaka 10 erumeelaka masomelo oosuwaneya saana, ntoko, waavoniha atthu ni wiira mpantta wowaasomiha atthu elapo yeela ya Mosampiiki.
Opacerya waya ovara muteko, Ixitituutu yeela yohaavoniha aretta ophiyelela 800, mwaha vaavo, avukuwa vanceene okhwa wa atthu mulaponi.
Etthu yootepaxa oreera, ntoko alavulaye Biatriz Fereira, nkhulupale wa Nxitituutu yeela, mwaha wa nikhuru na atthu anivara muteko exipiritaale yeele okhala yaale ahinivara miteko ixiripitaali sikinaaku, ni yaala, mameetiku osomaxa a elapo yeela ya Mosampiiki.
Nthoohero yoola anniira mpantta nave atthu a elapo sikinaaku.
Elapo siniira mpantta tiiya, Ankoola ni Afirika tu Suuli.
Wa elapo ya Ankoola, anniira mpantta nikhuru nimosa na atthu 15, yaala ankhalamo mapurusoore ni atthu akinaaku osoma.
Nikhuru nenla ninvareleliwa ni Minixiteeriyu tu Ensiinu Superiyoore ni Siyensiya Tekonoloxiiya Univerisitaati emosa tiile ya Kuveerunu, yeele ya Agostinho Neto, ni ekinaaku khikhanle, tiile eniihaniwa Belas.
Mulopwana mmosa anaakhula nsina na Domingos da Silva Neto, mukhulupale wa namuna soophavela osuwela, Minixiteeriyu yeela ya Ankoola ohuuluma ahinyaka wi atthu otheene tootteliwa murima. | cultura | Raja,benedito | train |
a_salah-abdeslam-belgica-paris-atentados_3244352.txt | Materoriixita a Opariixi aatthukwelasiwa Opeelixika | Materoriixita a Opariixi aatthukwelasiwa Opeelixika
Salah Abdeslam ovulalihiwe ni mapuliisiya muhina mwa operasawu waakhumelenle Opuruxeela.
Teroriixita mmosa orina ekumi wa ataaki a mweeri wa Noovempuru Opariixi ovulalihiwe ni olelo ootthukweliwa Opuruxeela.
Salah Abdeslam, oyareliwe Opuruxeela mwaakha wa 1989, ovariwe ni mapuliisiya okathi waaviranyeyaaya operasawu okhumelenle olelo mukano wa Molenbeek, ephiro ya des Quatre-Vents.
Teroriixita ola weyipinthe mpaani, masi waahivulalihiwa mwetto okathi ola mapuliisiya yaamwiirenlaawe okume mpaani mmwe.
Mwaha wa ohitthara ele yeereliwaawe ni mapuliisiya, wiira okhume ni matata oothomeyiwa musulu, mapuliisiya yaahimoopela vamwettoni.
Mapuliisiya yaahimutthukwela mulopwana mukinaku, oosuwelaxiwa ni nsina na Soufyane Kayal, mpatthani a Mohamed Bekaïd, mulopwana okhwaale enamayili muhina mwa operasawu mukina wiiranen'ye, mukano wa Forest, ni tho Opuruxeela. Ni tho namwaanyeriwa oovulalihiwa.
Mwaha ola opancerye nuulaleeriwa mihupi sinooniherya ADN ni imperesawu tixitaali ya Abdeslam, saaphwanyiwe muhina mwa empa waakhumelela operasawu a teroriiximu esumana yootheene.
Miniixituru oopacerya, Charles Michel, waahihiya voowaakuveya esimeyira ya Uniyawu Europeyiya wiira ohilavule myaha sa anamatthyawa ekhotto.
Mitteho sa Opariixi nihiku 13 mweeri wa Noovempuru saahaahiya anookhwa 130 ni atthu oophiyeryaka 350 oovulala. | mundo | SALUSTIANO | train |
a_africa-do-sul-retira_2512240.txt | Afrika aSuul ookumiha macoco oparke Kruker mwaha wa anamaxaya oowiiya a Mosampiikhi. | Afrika aSuul ookumiha macoco oparke Kruker mwaha wa anamaxaya oowiiya a Mosampiikhi.
Ovikana numuru na imiya tthaaru sa macoco yiiviwe o Parke Nasionaale ya Kruker mwaakha yoola.
Afrika a Suuli onni thaamiha macoco oParke Nasionaale ya Kruker, ompaka mukano ni Mosampiikhi, ethamiheraka nipuro nihinsuweliwa mwaha wa anamaxaya oowiiya anriwa mamosampikaano.
Mitthaka sa othaamihiwa macoco tisoorika, masi onnisuweliwa wiira 500 axinama aathaamihiwa ekumihiwaka oParke Nasiyonaale yo Kruker.
Onnihimmwa wiiriwa nipuro nithanliwe wiira opwehiwa axinama ale tinoororomeleya ni noorormeleya.
Atthu anli a oViyetnami aalepeliwa awarakha ya okaxariwa nsana, 6, otiripunaale ya Kempton park, waattamela epooma ya Xowannespuuruku.
Oowanli aatthukeliwa wa Ayeroportu Internasionaale ya Xowanespuuruku awriiye oMautu, Mosampiikhi, ni 41 ikiilu sa manyaka a macoco ni antthara ephiro ya aAsiiya, enooniwa ntoko antumihiwaaya musurukhu munceene manyaka a macoco.
18 wa Manyaka aakhala ootumuhiwa 4.5 imilyawu sa rants, 450 miili Itoolare amerikaano. Sootheene sinooniherya wii manyaka ale apheliwe va macoco akhwiye ni anamaxaya oowiiya oParque Nasionaale ya Kruker wa Mosampikaano ni osuwela wa makuarta a itakhwa suuli-afrikaano, ohima wa anamakoha a Milton Maluleque.
Nlavulaka wa ekheekayi, vaxukunraaka eparke kiiwale ni ahooleli wa nipuro nle wii ahaakaxari mamosampikaano, wootepaxa ni makuarta a itakhwa ni osuwela waya wa olavilavi wala anamaxaya oowiiya oohima Maluleque
Mamosampikaano, mazampiyano ni atthu a ilapo wa muttetthe wa wunnuwa wa Afrika Awustraale (SADC) sinooniwa ntoko iparassita eninnuwiha otkhala wa muhaku suul-afrikaano ootaphulela Milton Maluleque.
Ovikana numuru na imiya tthaaru sa macoco yiiviwe o Parke Nasionaale ya Kruker mwaakha yoola. | cultura | Raja,benedito | train |
a_covid-19-presidente-trump-identifica-lugares-de-culto-como-essenciais_5432068.txt | KOVITI-19: Muhooleli Trump onuupuwela wii mapuro ale anekeliwa tanraviha. | KOVITI-19: Muhooleli Trump onuupuwela wii mapuro ale anekeliwa tanraviha.
Muhooleli Doanld Trump oohima namathanu ola 22 ya mayiyo, wii mapuro anvekeliwa aakhala oohula vuupuweliwaka ntoko ya ekekhayi.
Waalavulawe wa anamitthaka ooKasa Paranka, Trump oohima: "Olelo kinweha enupa sinvekeliwa, ikerexa, sinakoka ni mixikitthi ntokomapuro oorika anvaha miteko simphaveleya. Makoverenatore makina anoona okhala yookhalela ilooxa sa othekani ikilinika sa okuruxa irukulu Maxi ehiwa ota ikerexa ni inupa sikina sa ovekela. Khekhanle saana. Kinoo, reeriha yohikhalela ni wiitthana inupa sa ovekeliwa sooreerela. Kinaavekela makoverenatore wii ethunihe wii ikerexa sahu ni mapuro anvekeliwa wii sihuliwe niinano.
Arimelinhe ovikana 95 miili ya ikumi wa Koviti-19 ni olempe ovikana milyawu ni eriyari myaha esumana ela, ohincerea ekonferensiya emosa yeele yakhala "wii wanyihera omosa, awo [makoverenatore] anrowa okilikarela, maxi khanrowa oreeriwa yakilikarela", eyo mwaha wa okhala mapuro anaakhali atthu ahu ekhala vamosa ni atthu ottheene vamosa. Atthu ankhala wakhanyerera orowa okerexa ni sinakooka wala mixikitthi saya".
"Imilyawu sa mamerikaano ahoonela vatthu omukokhorela muluku ntoko mpantta wookhalela wa ekumi aya Mapaxitore a maminixituru, asuweli, imaxi ni axitokweene amukerexa aaroromeliha wii mithukumano saya siri mororomeleya munthukumaya, ovekela ni waasuwela saana. Awo anniphenta mithukumano saya", oohima Trump.
"Awo anni phenta muxovo aya. Awo khamphavela wii yoonara yakhumelele ni awo wala ni mutthu mukina. Makoverenatore amphavela opaka isso sooreerela ni wemererya wii mapuro awoooreerela ammuttettheni ya waamini tooreerela ehuliwe niinano wa esumana ela enwra. Yahi pakiwe, miyo kinrowa ovira vasulu wa kaverenator. Nimphavela mavekelo manceene ohiya vakhani".
Maxi mixikitthi khasinrowa ohuliwa naanano. oohima Ibrahim Cooper, a mwakhulaka Muhooleli amerikaano. Owo namitthaka wa Konselyu ya Wataana wa Amaka-Amerikaano ( CAIR siikala ni enkelexi), muthukumano mmosa onlaphelela wa ihaki sa amaka, erina eseeti oWaxintoni TC. oohima wii.
"Asomi amaka mamerikaano ni axitokwene ammittettheni aathoriha wii mixikitthi khasinrowa ohuliwa niinano mwaha wa maxankiho ni ekumi epaciwe ni pantemiya. Miyo nkinweha muxikitthi mmosa onrukunuxa Ipalano mwaha wa ehimmwale ni atthu ale akhotthiheriwe wa amaka, ohakhula" ahimaka Ibrahim Cooper. | saude | benedito | train |
a_terra-sonambula-miacouto-no-mercado-chinês_4549409.txt | "eTeera Sonampula" a Mia Couto omerekaatu xineexi | "eTeera Sonampula" a Mia Couto omerekaatu xineexi
Mia Couto: "Literatuura ti mpaceriho wooreerela wi wooniherye wiira Mosampiikhi ti ootepa oreera ovikana exitereyotiipu eyo".
Iliivuru sa "Teera Sonampula", "eKonfisawu ya mwatto" ni "Xesusalem" ti sa namalepa a mmosampiikhi Mia Couto niinaano sinookela omerekaatu Xineexi sootaphuleliwa ni emantari.
Mantari ti nttaava noolavulaxiwa ni atthu owaatta elapo ya oXiina.
Axensiya a Mihupi sa Mosampiikhi onihimya wiira Mia waari oXiina niinaano wiira avaanele wa soosuweliha sa iwoopora sawe.
Okathi yoola, Mia oohimya wiira "Literatuura ti mpaceriho woopacerya wi wooniherye wiira Mosampiikhi ti ootepa oreera ovikana exitereyotiipu eyo, mwaha wa itthu ninaapakelaahu akinaku. Literatuura onilavula sa atthu eekeekhayi, sa mivirikano siniphwanyaneya Mmosampiikhi okhala wiira iyo elapo ti yawihu".
Mia oolavula ya inkuluawu ya Teera Sonampula, okhala wiira ti eliivuru yoosuwelaxiwa wa iliivuru 30, wa mukelelo yoola wa omerekaatu xineexi.
Owo wiirale wiira "ti eliivuru yoopakiwa ni muhaawelo muulupale, okhala wiira iliivuru saka sootheene kipanke voosiveliwa. Masi okathi ole waari okathi wa ikhotto, saahikhala myuupuwelo ni masu a apatthani aka akhwaale mukhottoni, ni yaahala vakhaani okixukurya ohiyu wiira wiira miyo kiwoopole wiira ahikhalakhale aliyaliwaka. | cultura | SALUSTIANO | train |
a_governo-moçambicano-desdramatiza-alarme-frente-a-coronavírus-e-diz-estar-atento_5259185.txt | Kuveeruno Omosampiikhi onivaanyiha ohiimwa sooluluwana ni axiitthu a korona ni aniira onipwanyaneya ni ookasoopa. | Kuveeruno Omosampiikhi onivaanyiha ohiimwa sooluluwana ni axiitthu a korona ni aniira onipwanyaneya ni ookasoopa.
Muhooleli a Mwalaano wa Okumi Omosampiikhi oniroromeliha wii elapo nnakhala khuuvo ni mopoopiho mwaha wa ekwerere wa axiitthu koroona Oxiina ni Moopopiho ni woopiha wa oraviwa ti woovukuwa .
Okathi wa olaleerya variyari vaa miteko sa ihapari, Rosa Marlene Cuco, muhooleli wa mulaponi mpantta wa Ekumi ya Anamunceene , olipiherya tho, namathanu yeela, 24 wiira ikwaaha sa oroowa nnakhala orwa okhumaka muttetthe wa Oxiina sinotthikela okhala sa yexikhaani, masi anitthikela otumereerya wiira atthu akhaala olipiherya mukhaleelo ookasoopa ni ikanyeryo sa ekwerere .
Muhina mwa matthavi sa mivaanelo, sookhala sohimwa soovikana ni alipo anirumeela mireerelo sa interirineeit anithoonyerya oxaka waya ni mukhaleelo wa axiitthukoroona
"Atthu akhaala otthikela weetta ikwaha, masi akhaala otthariha mutumereeryo sa nroromeelo ntooko wikhupaarela ni mukumaano hoothe ni atthu ekhalaane ekwerere yoluluwana ni imumulelo, viira vokweyerya eene arooka opuro ole , maana , nleelo nnakhala Oxiina, onitthikela myaaha sihisuwanyeya opuro oniraneya aya" ohakhulela Cuco. olipiheryaka wii Mwalaano wa Okumi ori wikasoopa voluluwana ni wuulaana wa mukhaleelo.
Amakhulupale a miteko sa okumi, vathariheliwaka Rosa Marlene Cuco, vanoosomwa inamuuna sa othokiha ekaruma ya epalatafooroma emosa enitanyeya ekhanle enirowa okweherya aka, ni vowaatta nroromeelo olaleerya mihuupi sotthuneleya siniireliwa anamunceene.
"Ele niweha ahu ti wii matthavi a mivaanelo sa nnema khareerane oweerya, naso mwaha wivaavo nihaana othola manamuuno sa miiriira siniviriha mihupi sowaatta soluluwana ni oxutta ni sa ekeekhayi nirumeelaka matthavi sosiyaale wiira oniruuhele yexikhaani sa miriira sa, sikhanle yexikhaani" onikupaleela muhooleli wa elapo oluluwana ni Okumi Anamunceene , yoowo onaattikha wiira wii ohinya muteko wa alipo a ihapaari ni ookasoopa ni waakhula woohipisa wa mpantta apinaatamu viira okhumelelaka myaaha enakhale wa nthoonyeryo na ekwerere . | saude | Gito | train |
a_trending-iphone-12-é-tudo-e-mais-alguma-coisa-segundo-a-apple_5621261.txt | Trending: iPhone 12 ti itthu sootheene ni ekina tho, sintoko vanooniheryaawe Apple | Trending: iPhone 12 ti itthu sootheene ni ekina tho, sintoko vanooniheryaawe Apple
Enamaxexe ela trending a Google ti iPhone mpheya.
Wa anamasiveliwa ni telefooni ookhalana masa ohoorwa iPhone 12 ni ehapari yooreera ya iPhone 12 ola, okhalaka wiira onookela owerya, oohimya Apple, exiipi awe ti yootepexa waakuva, ti epiyooniku A14
Ohiya tho vo, onnirwaana etekonoloxiya ya 5G, ekaapa emosa ya seraamika yeeyo Apple onihimyaawe wiira mulipela aya ti oophiyeryaka imaara 4 ni onnilatha elatarato ni ohiyu wa akaamara owayili, a ottuli ni a ohoolo.
iPhone 12 tho onirwa ni minnuwelo miili, iPhone 12 ni iPhone 12 mini, ni orina makhwili 5: nooriipa, nooxeerya, nootteela, nooripelela ni nooripelela na yuuma.
Ehapari ekinaku yooreera okhala wiira onnirwaana ekarekatoori yoohikhalana efiiyu.
Wa ehisapo aya nlelo khorina ehisapo voohikhala mpattanano wa muhooleli wa atelefooni ni, vanasuweleyakaru wiira akinaku aapacerya omwinyererya, iPhone 12 so onikela woonaneya mweeri wa noovempuru.
Ti ihapari iya sa Apple sinooniherya wiira sookhala miphavelo soophiyeryakaimilyawu piili muhina mwa Google siniphavela osuwela sa telefooni ola mpheya wa iPhone!
Nikhuru na pop sul-coreano,, ori tho ni trending.
Awo aalaleerya eviitiyu oFeesipuukhi alamulaka wa mwiiraneyo wa konseerutu wa Tik Tok mahiku yeettaka 21 a mweeri wa otuupuru.
Eviitiyu ehooniwa ni atthu oophiyeryaka ikonto 180, ni yoolavuleliwa ni atthu oophiyeryaka ikonto piili ni ehoopereriwa ni atthu oophiyeryaka ikonto thanu!
anamwiipa ayili aamuhoolela trending.
Billie Eilish oolaleerya elatarato yookhala mutthaka ola "oniphavela otthikela okathi wa ottuli?" Ni mukoho ola ohaasivela atthu oophiyeryaka imilyawu 9 ni awo aathoonyiherya waasivela waya valataratoni.
Rapper Cardi B, veekeekhayi ola onaasiveliha atthu ni iposts sihin'himya wala sin'himya etthu, ni ookhalana trending, masi okhala wiira mukwaha ola okumin'he elatarato opipiliyoteekani wa maala awe, oxamelihaka wa khula muthinto wa maala orinaawe wi akinaku yunleke ehace.
trailer ootepexa wooniwa nlelo onitthikela okhala trailer a "Laxmmi Bom".
Resuumu a efiilime onihimya wiira "wiilokiherye wiira oteye ni ohakalale". Trailer ola waahooniwa ni imaara soophiyeryaka imilyawu 15.
Oweepisayite ya VOA www.voaportugues.com ni sohimmwa sinaasivela atthu ale anrowa oweha:
-
- | cultura | SALUSTIANO | train |
a_governo-moçambicano-afrouxa-medidas-para-facilitar-criculação-e-serviços_5365102.txt | Kuveerunu omosampiikhi oneneerya mutumereryo wiira Okweeherya wetta wa miteko. | Kuveerunu omosampiikhi oneneerya mutumereryo wiira Okweeherya wetta wa miteko.
Amakhulupale omosampiikhi atthikela warumeela - paxikoro- a -epakhira ni amoota-epakhira . yeeyo sa khoottihiwe muhina mwa mukhalelo a owakuvelana wiira amalihe omwareya wa muthinto musya wa koroonaviiru.
Muthukumano amahooleli a Miyaalaano olaleerya tho wiira ale ari annivara muteko ni ipakhiira sulupale inaakuxa anamunceene ni iye icikhaani anoorwa akhalane mutumereryo sootharihela mikaano sa oweerya waya ni nnakhala ittooso ntoko khahimwe aya vahinathi.
Mwivaavo, Ohinya namuhupi a Nikhuuru na Miruuku sa amahooleli a Miyalaano , Filimão Suaze , wa mikhaleelo soteene aanikhanyereriwa orumeela maxikara.
Ivirikanelo iya silaleeriwe noovira epwepwetthe wa alipo ari anivara muteko olovola aniira wiira oyeleela ni ohaleela wa manamuno opwanya etthu yoolya .
Epwepwetthe yotepexa oromoliwa yiraneya , namararu yeela , 8, epooma ya Onakhala -Poorutu , epuruviisiya ya Wamphula , weeno alipo onimweettiha moota anipaka miteko sa walovola atthu aheyeela marootha, atthiya iphiiro ni aniholela opuro aniiriwa anakoso.
Okhathi yoowo , Pilisa ahaavara ni ohavara alipo apwepwetthe 11.
Elaleeriwaka exikhaani ya miphimo , Suaze olipiherya muraarelo anikasopa wiira mukhalelo owopiha muhina mwa okumi "okhale oottharelana ni kathoowa a nnema na mureerelo othawali ". | saude | Gito | train |
a_cheias-em-nampula-afectam-milhares_2626444.txt | Atthu owaatta onaariipa mirima mwaha woosareya maasi mwaha wa epula yeela yonanen'ye epooma ya Wamphula. | Atthu owaatta onaariipa mirima mwaha woosareya maasi mwaha wa epula yeela yonanen'ye epooma ya Wamphula.
Imatta suulupale soophiyelela Ekitaari 340 soolimmwa itthu soovirikana, soosareya maasi mwaha wa epula yeela erumpe.
Atthu ophiyelela imiya miloko thanu otixitirriitu ya OMalema, povinsiya ya Wamphula, ehaaphwanya epula yuulupale ni ettheku yeela evinre esumana iye thaaru elapo ya Mosampiiki.
Imatta suulupale soophiyelela Ekitaari 340 soolimmwa itthu soovirikana, soosareya maasi mwaha wa epula yeela erumpe.
Miro wa Likonya ni Nriipi saanivira maasi owaatta ni maasi yaala ahiphiya mmuttettheni wa Mukoroce ni Miluuku, mittetthe seyiya sotheene siniphwanyaneya aluteeya wa Makooni, etixitiriitu ya Mooma.
Olavula wa khulupale wa epooma ya Wamphula, Victor Borges, yoola athotonle mittetthe sa etixitiriitu yeele, ohimya wi ixitaraata sinikhuma mittetthe seyiya sisanre maasi sirowaka epooma ya Wamphula sootheene khasinivireya mwaha wa epula yeela ehononne ixitaraata sinaakuxa atthu a muttetthe wa Makooni saaroyihaka Mukorooxe.
Epula yeela ehireere orupa epooma ya Wamphula yohonona itthu sowaata, ntoko ohiphwanyaneya atthu okuma mutixitiriituni wi arowa mapuro makinaaku, ni okacamiheya nkhalelo woolavula na atthu anikhala oporovinsiya ni ale amutixitiriituni.
Nkhalelo ola watthikelaru, otakanyiheyaka ni ohikhala enerexiiya, ennoovihiya atthu a mmuttettheni waaphwanya etala yuulupale, mwaha wi itthu soolya, ntoko nakhuwo enniphwanyaneya iwelaka ihisapu, mwaha woohiphwanyaneya mapuro yaala sinithumiwaaya ni mwaha woohikhala enerexiiya wi erumeeliwe mmowaaxini muumu onixiliwa nakhuwo yoola. | economia | Raja | train |
a_bob-dylan-discurso-cerimonia-nobel-ausente_3623728.txt | Bob Dylan onvahererya nuulumo na niira na Nobel wiira khoonrowa okhala. | Bob Dylan onvahererya nuulumo na niira na Nobel wiira khoonrowa okhala.
Namwiipa owAmeerika Patti Smith onrowa wuupuweleliha nsipo na Dylan, A Hard Rain's A Gonna Fall, wa niira na mahiku yettaka 9.
Namwiipa Awaameerika Bob Dylan, namalola a Nobel sa soosomiya ya eyakha ela, soolavula soxukhuru woowira sisomiye naathu alonle ya niira soovahiya, erowa wiiraneya enamathanu ila, mahiku yeettaka 9 Ostokolmo, ohimmye nihiku nla noopacerya na esumana, mahiku yeettaka 5, wa efuntasawu Nobel.
Namwiipa ohimmya wa esumana ele evinre nave khiwaarowa okonferensiya, nave tho ohiya okonferensiya yoowakhulela, epakiye wa mahiku aneeraru vahinatthi waakhuleliya, oonihaka ntoko ookhalana yowira.
Nluku noopacerya noolaleya wiira namwiipa owaameerika Patti Smith onrowa otaphulela nisomi na Dylan, A Hard Rins A gonna Fall, okomani wa soovahiya matthuvo.
Dylan olaleeriwa okhala namalola ya eNobel mahiku yettaka 13 ni mweeri wa Owutuupuru, mwaha woolavula mukhalelo woorera ipowesiya muhina wa soopakiwa soolimaleliya sa nsipo na wAmeerika
Nave, owo oopisa wiikumiherya mwa yoovahiya ni akatemiya olaleerya attyawelenle olavula ni namwiipe nuuphelesa emara yunceene.
Nto kaakhela yoovahiya eyo? Ekekhayi, oohakhuleliha Dylan, numala esumana piili iya soomaleeleya, ohimya wa soolavuliya sa manupa ale oSuweeka omala wa oWutuupuru.
Ihapari sa soovahiya ya Nobel ekihin'ye woohilavula Miyo kinnixukhurel mwaha wookira mpantta, woomaliha.
Vahireerela wira namaxukhureliya ophiye vekha awe wa Estokoolmu empacenre iyaakha iya namapiritaaniku Dores Leasing ni Harold Pinter owo ohaana opakaka nvaanelo woowira aakhele yoovahiya ya ikonto 8ya omwene oSuweeka ( okhuma ikonto 899 ya etoolare).
Sooholiha iyo pooti opaka ohikhanle, nave pooti ohilavula nnya sihaana siiraneya aka muhina wa miyeeri mithanu okhuma wa 10 ya Tesempuru. | cultura | Helio | train |
a_renamo-diz-que-vai-convocar-manifestações-nacionais-para-protestar-os-resultados-eleitorais_5216973.txt | Renamo onihimya wiira onrowa olattula manifexitaswu mulaponi wiira avaanyihe soopwanyiwa sa mwaathanle. | Renamo onihimya wiira onrowa olattula manifexitaswu mulaponi wiira avaanyihe soopwanyiwa sa mwaathanle.
Renamo oolaleya olelo, mahiku 23, wiira onirowa olattula wooniherya mulaponi mootheene ohisiveliwa ni okhotta soohimiwa sa mwaathanle, olelo silaleyiwale ni eKonseelyu Konxititusiyonaale.
Yoolakela ehimiwe wuumalani wa muthukumano wireliwa owehawehiwa epuruseesu ni eKonseelyu Nasiyonaale ya eParitiitu.
Alfredo Magumisse, namuhupi a nikhuru, oohimya wiira "eparitiitu ennikhanyererya wiira soopwanyiwa sa mwaathanle khahiyo n'ile veekeekhayi yiiranen'ye ni olaleyiwa ni eKonseelyu Konxititusiyonaale, khivo tho ennihaleela vahikhanle olattula manifexitasawu elapo yootheene, wiira ninvaanyihe mwaathanle ni otthikiherya ekhweeli ya temokarasiya.
Eparitiitu enihooleliwa ni Ossufo Momade khahimyale nihiku xeeni ninrowaaya okhala wisooniherya, aroromelihaka paahi wiira "naanaaxa." | politica | Vasco | train |
a_a-competitividade-nos-estados-unidos-ajuda-me-a-desenvolver-albino-mbie_3156387.txt | Otthokiheya wa miteko Wameerika wokikhaliherya wunnuwa mwa miteko, ohimya Albino Mbie, muratti anMosampikhi onkhala oPostoni. | Otthokiheya wa miteko Wameerika wokikhaliherya wunnuwa mwa miteko, ohimya Albino Mbie, muratti anMosampikhi onkhala oPostoni.
Mbie omphavela omukhaliherya Mosampiki okhala mapuro maalupale.
Albino Mbie oyariwe ni wunnuwe oMaputo. Enamwane, mphira tiwaari ottwela wawe wamusivela. Nomala oweha elatarato paapa awe omonihaka kwitara owo wupuwelela vakina. Miteko sowiipa somukela.
Masi nsinana awe nipacenrye okhumelela Wameerika, weywo mwaakha wa 2009 ophiyawewu orowa osomela sa wiipa wa exikola emosa yosuwelexiwa Berklee College of Music, oPoxitoni.
Mahiku opacerya yaari owalamelexa. Khiwawerya olavula nttaava. Ni oriirya wahitepa. Masi osiveliwa wawe ni otthuna oxintta.
Nomaliha osomela sa – jazz, wa mithinto miili - opaceriha miteko sawe sowiipa. Okumiherya, mwaakha wa 2013,etixiku ya nsina "Mozambican Dance". Wottarelana, onamuxuttiha kwitera ni woopa epiyanu, ni otthokiha masipo owirelaka aratti akina.
Woona wawe, "Wameerika nlaka noweha olumwenku". Ohimya wi opuro saana wokhomaaliha miteko sowiipa ni okhaliherya eMosampikhi awe okhala mapuro maalupale, woxintta osuwelexiwa okhala elapo emosa-emosa yohaawa molimwinkuni.
Wameerika, okhala muratti kahiyo etthu yookhweya, nave etthu ehinmututuxa Mbie.
"Miteko sinceene sinnikikhaliherya wunnuwa wa miteko saka," ohimya mwaavano ola nakwitara ni onroromeliha olaleerya, itixiku piili, mano, wa iyaakha thanu sinttharelana.
Mbie onnimunkhela vanceene elapo awe, masi ottemulela mukettelo woxintta: Omukuxa kwitara ni weehererya.
Mwiiwelele: | cultura | Araibo | train |
a_nyusi-reconhece-ser-difícil-conhecer-motivações-dos-ataques-em-cabo-delgado_4948100.txt | Nyusi onisuwela okhala woovila osuwela exeeni eniriha mutuphelo wa oKaapu Telkaatu | Nyusi onisuwela okhala woovila osuwela exeeni eniriha mutuphelo wa oKaapu Telkaatu
Mukhulupale mosampikaanu, Filipe Nyusi, oniira wii onookhala woovila osuwela exeeni eniriha anamurwa aninyanya elapo wa iyaakha piili anittettemeliha mittetthe seelapo yooKaapu Telkaatu exeeni ahinoniheryaya owiitho.
Nyusi opanke mulaleeryo ola Onyampaani, osuuli wa oMosampiikhi, woovira mahiku mayiili nikhuru wa Estaatu Namwiisilamu, oothamalela wiira taatuphenle atoropa mosampikaana, enamayiili, 3, muttetthe eelapo yeele.
Mikwirinti sikina sa mutthokiho oniira anamatuphelo anikeliha sookhuma mmwiisilamoni, masi Filipe Nyusi onihelela mpantta oota wa mooniheryo ola, "mwaha mamwiisilamu arisa woohikhala ekhotto".
"Anamanyaanya aniwiiva atthu ni anapahya ipa okathi waramatani, eyo khentharihela emwiisilaamu", onaakiherya Mukhulupale.
Mmapuroni waatthu asoome anihimyasa wiira mikacamiho sinooneliwa waalikanyihiwaka wooneleliwa anamurwa aninyaanya elapo, enipheelasaya, yookhalana moonelo woohooniherya owiitho.
Wa funti Calton Cadeado, "ti woorika olavula wa siniphavelaya mwaha khininsuwela nikhuru nla. Moota xeeni nyuwo muntaphulelanyu muttettemeliho? Wa piili emosa; wala wa maneno wala wa mupheelo. Weetta apahaka ipa ni waaxokolasa atthu, eyo ottettemeliha, masi khinisuwenle enipheelaya wahala awo khanooniha ethori".
Woopaceryani waakupaleliwa wiira yaarokhala wookweya ovara nikhuru nla, masi khayiyano eniiraneya, ni nnumero sa mittetthe sootupheliwa sinimuncerereya.
Eyo enitthuniherya, naattharaka anamuweha, wiira anipaka mituphelo iya ti mamosampikaanu "mwaha waamukhala woorikamo waalovola anamurwa a ilapo sikina". | economia | Araibo,Julio,Safira | train |
a_eua-satisfeitos-com-apoio-a-doentes-de-sida-em-mocambique_2522553.txt | EUA ootteeliwa ni wakhaliherya aretta arina siita oMosambiikhi | EUA ootteeliwa ni wakhaliherya aretta arina siita oMosambiikhi
Mpayixatore Douglas Griffiths onuupwela woorerela porokarama ya kiliinika imoovele.
Mpayixatore awaameerika oMaputu ontthikela omukhalihera kuverunu awe wa wunnuwiha wa eporokarama ya ovaha wa ikiliinika moovele, wii yincereriwe okhalana olooliwa wa anti-retorovirale ( TARV) a ale ankhala mittetthe sa omatta.
Douglas Griffiths onuupwela mukhoolelo wa mananna mpakha olelo avahiwe anniruuha okhala ekasoope sa mameetiku wa aretta wa awo amphavela
OAtthu aiireliwa Yaarina HIV/ Siita, eretta enawereya 11.11.5 porosenthu sa vakhaani wa 20 imilyau sa mamosampikaano.
Ikilinika sineetta sirowaka mmuttettheni ni etaaxa yuulupale ya atthu ookhalano HIV ni oowavila orowa olooliwa wa wuulana wii ewatenteri atthu ankhala otakhwani mahiku ootheene, voororomeleya ni woosuwanyeya.
"Ikilinika sineetta sinvara muteko oratteene ni hiyo khanireere otteeliwa murima ni mukhoolelo, ni okontha sinnooniherya wii mittetthe khalayi saakhoottiheriwa saanikhalana olooliwa, vanceenexa olooliwa ni anti-reterovirale", atumereriha Griffiths, ohimmwale ni AYIMI.
Okathi aya, Edgar Monterroso, muhooleli wa Senturu ya okasoopa iretta sa EUA( CDC Mosampiikhi), poroxeetu ya ikiliinika soowetta sinrowa, niinano, okhaliha vamosa itthu isya siri TARV( okhalano mirette)
Mwiirelo ola oniirela okhaliha vanli numuru na anamwane olooliwe, vano ari 49 miili.
Wanyihera wa kuverunu oomosampiikhi enoonihra wii 580 miili atthu areerihiwa wa oloolowa ni mirette antiretroviral elapo yootheene. | sociedade | benedito | train |
a_nyusi-em-portugal-para-dinamizar-a-cooperação-económica-_4983606.txt | Nyusi ori oPortukaale woowira winnuwihe ovaraana wa muhakhu | Nyusi ori oPortukaale woowira winnuwihe ovaraana wa muhakhu
Muhooleli a Mosampiikhi, Filipe Nyusi, oopacerya olelo oxukurya elapo ya oPortukaale.
Muhooleli oMosampiikhi omphiya oPortukaale woonaneya murettele wa ilapo piili iya otepexa nanaano vamphwaneya aya ovaaraana wa poliitiku ni etipolomasiya
Elapo ya oMosampiikhi yookuxa etthaya yoorirya, okhaliheriya wa mukhalelo wa muhakhu nave siri soopacerya, ohimmye muhooleli wa mwaalano wa Nakoso ni waanamarwa, Maria Amanuela dos Santos Lucas
Okhuma wa iyakha sanamuloko , elapo ya oPortukaale yaari elapo yaneeraru wa ilapo sinkhaliherya yoMosampiikhi, wa iyaakha iya , winnuwa waya woovukuwa silikanaka wa ilapo sooyeva.
Woonaka, Gabriel Ngomane, muupuweli a poolitika, onhimya wiira oxukurya wa Filipe Nyusi, ommwaavenyiha anamakhaliherya wa elapo ya oPortukaale.
Nave exeeni ohikhalaka yoorera ohikhanle afulano, muupuweli ohimya wiira namakhaliherya a elapo ya oPortukaale ovariye, wa iyaakha ttharu sivinre, oSofala, khenrowa ohalela wa muupuwelo wa anamuhooleli ale.
Mukhalelo muulupale wa oxukurya nno ompheeliya ovaaneliya waneexexe oPortukaale ni oMosampiikhi, onlipeleliya omala wuuraana. | politica | Helio | train |
a_turistas-aprovam-a-copa-no-brasil_1943947.txt | Maturiixita annikupali ottikhiwa mphira Koopa elapo ya Parasiili. | Maturiixita annikupali ottikhiwa mphira Koopa elapo ya Parasiili.
Mikacamiho sinoonaneya sinnithoonyiwa ni maparasileero ni maxoronaliixita ahiyaka atthu aniira mpantta wa 600 imilyawusene sa ilapo. | desporto | Vasco | train |
a_standard-bank-divulgacao-relatorio-dividas-ocultas-_3927922.txt | Standard Bank oniira wiira mulaleeryo wa relatoorio wa sookopha soottukuttheriwa ti yooreera weera Mosampiikhi | Standard Bank oniira wiira mulaleeryo wa relatoorio wa sookopha soottukuttheriwa ti yooreera weera Mosampiikhi
Mukhulupale amusurukhu onhimwa wiira elapo yookhala etthikelaka opwanya ororomeliwa naatthu anvaha musurukhu.
Mulaleeryo wa relatorio oomalela waatthu anwehaweha seiye iniitthaniwa sookopha soottukuttheriwa sa Mosampiikhi ekhaleke wootthokoleliwa sintoko yoowiraneya enoonaxeya enirowa okhaliherya wa ovenyiha etthikelaka opwanya ororomeliwa mulaponi, ohimya oMaputu enamararu ela, 4, mukhulupale amusurukhu oStantart Pank.
Wamutthukumano waatthu a ihapari, Fáusio Mussá ohimwa wiira yoopacerya ekanle waakihiwa oMosampiikhi ni wakhula mukano eelumwiinku ti yoopacerya ya osuwanyeya ootumererya wiira orarela osuwanyeya elavuliwaka sa sookopha soottukuttheriwa enirowa "wuncererya oraromeliwa mulaponi".
Vanoonto, varookhalaru olareeiwa vookhuveya wa relatoorio okhala oowooneya, Mussá oheemiherya wiira nlelo sookhala soohova saanamakopha oMosampiikhi, mapuro amusurukhu e atthu anivaha musurukhu arowaka otthunela mwaha wa mulattu yoola.
"Enookhala wiira ela enoomukweyiherya nakoso ni anamakophiha eelapo? Enookhala wiira ela enookweyiherya o mutthunelo wa porokrama ni Funtu Monetaario a ilapo sootheene? Nlelo khiireere sinceene sookohakoha", ookweretha mukhulupale amusurukhuo oStantart Pank, otumereryaka wiira Mosampiikhi ontthuna othikela opwanya okupaliwa wa anamakophiha. | economia | Julio | train |
a_article-07-24-2012-moz-journalist-voa-news-163590676_1450599.txt | Mosampiikhi: Namuhupi onrowa ovekela wa mutthukelo mwaha wa yoowootherya | Mosampiikhi: Namuhupi onrowa ovekela wa mutthukelo mwaha wa yoowootherya
Namuhupi mosampikaano Falume Chabava onirowa ovaha enamarau yeela yoovekela wa ehukhumu evahiwaawe enamathanu ni Etiripunaale Yuulupale ya Osofala.
Mosampiikhi: Namuhupi onrowa ovekela wa mutthukelo mwaha wa yoowootherya
Namuhupi mosampikaano Falume Chabava onirowa ovaha enamarau yeela yoovekela wa ehukhumu evahiwaawe enamathanu ni Etiripunaale Yuulupale ya Osofala.
Otthukweliwa wa okathi wa miyeri 16 ya mukalapusu, ni ekoyi yeemexiwe wa iyaakha tthaaru, ohimyaniwaka ovuwiha ni yoowootherya ovirikana ni Beira International Primary School, Falume Chabana onoona ehukhumu ohikhala ya eshariya.
"Ninrowa orekoreri ehukhumu, woona nnoona wiira ekoyi kherina eshariya. Nihaana okathi mpakha enamararu, mahiku 25 wa neethanu ni mmosa, ni ninnikupali wiira mapkha okathi owo yoovekelahu enrowa wiira evahiweene otiripunaale", wiira Chabana alavulaka mmwaapelanoni ehapari ya Nsu na Waameerika, Omaputu.
Chabana, ori nenna va namuhupia Televisawu Puupilika, TVM, etelekasawu ya Okilimaane, otthukweliwe mwaha wa ehapari yaalaleyiwe wuupaceryani wa mwaakha woosoma, mucoronaaleni "Autarca", elaleyiwale epooma ya Opeera
Otthukeliwa wa Fulume Chabana onikhumelela mwaha wa ehapari elaleyiwale wuupaceryani wa eyaakha, mucoronaaleni Autarca, elaleyiwale vapooma ya Opeera, yeeyo waahimya onyokhiwa wa naxikola oorakala, aakhoottihiwa osoma, mwaha woohikhala rampha onirowa osulu onikhala etuuruma eheliwaawe.
Chabana onoona wiira vanimananihiwa woopopihiwa wiira amaalihiwe ni omutthikiherya ottuli ni ovara muteko awe.
"Miyo kunlanne omukhaliherya ni mutthu onivonyoleliwa ihakhi sawe ni entitaate puupilika, ekhanle osomihiwa ni nkinsuwela enamuna xeeni etiripunaale, otepexa wene namaphuka mulattu ola, vanattottopelaawe ni nttittimiho mulipa waakiha ni ya exikola, atikhinaka ele ekhanle etthu ekuminhe mulattu ola", oohimya.
Namuhupi ookhotta mweettelo wa makhuru a muteko awe, otepexa wene Nikhuru Namulaponi n'Anahapari, mwaha woomurakamela wala ohimukhaliherya ni mulattu ola ni oomaliha "Okhalihana Omosampiikhi etthu eri wiira oliyala".
Aakhulaka etthu ela, Sakarataari-Muulupale a SNJ, Eduardo Constantino, ohunlaseya otthukweliwa ni oohimya wiira nikhuru khanoona yoowiira, woona Chabana kahiyoo mempuru a nikhuru.
"Vanaamwiira owo ahikhanle mempuru a nikhuru hiyo ninnimoonela othunku ni miyo, wa mpantte aka, okathi wootheene kinninvaha mukhaliheryo aka, nnya wiira nirowe omukhaliheryoni woophuka, kiivo yaaweryaaka opaka mwaha wa ishariya piili: Yoopaceya, owo ahikhanle mempuru khivaniweryaneya ovahiwa mukhaliheryo woophuka, yanenli, Falume Chaban khanawee ovekela mukhaliheryo siisa..." oohimya Constantino
Avekeliwaka olavula soopere ehukhumu, Eduardo Constantino oohimya wiira wuupaceryani, ehukhumu kahiyoo ya eshariya. | mundo | Vasco | train |
a_temporal-mata-cinco-pessoas-em-manica_5617354.txt | Mukhalelo wa okathi owiiva atthu atthanumuttetthe Omaniika | Mukhalelo wa okathi owiiva atthu atthanumuttetthe Omaniika
Oviira wa epheeyo emoosa muttetthe wa epuruviisiya ya omosampiikhi ya Maniika, yotaanyerya okwa wa atthu atthanu esaapatu yeela,ya na ,10, okathi alipo opwanyiwa ni ehasara ele yatutuxeerya aya epheeyo yowiliipiha ni epuula emorooxe maralala ni apwexakaase sootekasiwa sanamunceene.
Mutokweene mmosa ni musulu aweamanasiwa ni etaari avonyeriwa vaxirini wa muruuku wa ekintaali ya ipikaata sa mootakhoroosi, okererkere wa Oximooyu, epooma yulupale ya Omaniika.
Muthiyana ni musulu awe wamutthikasaru akhumaka Oxiripitaale ya Epuruviinsiya Omaniika -Oximooyu, weewo yaviraase aya mahiku owaatta ni ntooko mukhoyi vaiyari va muuro opuuro animaatti anamwane ariina masooso, yawanana aya ettekuxa ni opaceerya wa osaarya mwaha wa othoowa ephuoome mmwiilina, okathi watutuxeriwe aya ni epheeyo yophova wilipina.
"Mphiironi, emaara yatthikela aya orowaka owaani noovahiwa aalta ni meetika,'yahipwanyasuiwa "ni epheeyo yowilipiha ni yanaavya vowikhupaarela ohoolo wa exiiri wiira asyaake epheeyo ni maralala,masi exiiri ele khevileele ni khikurumuwa ni yaaphitasa"osuweliha nlaka na VOA Pedro Chitupa, murokorawe naxuulu.
Nleelo ohimaaliheyaka Pedro Chitupa,osuweliha oriiki wiira axitityaawe yaarisa otteeliwa erooho maana alesa aanli awe yahixintta ekhuutto yawanana aya ni ekwereere, ni atutuxeryasoiwa ni ehasara ela.
Mulipa oopwanya ehasara a neeraru,- muthiyana mmoosa mulweene- wakhaliheriwe ni mwakwaatta maluupale ni oteepa woomorani wa exiiri yeele, okwiiye wopaceryane wa emakaaripi ya ettiminku, ya ,11 mweeri wa namuloko, Oxiripitaali Puruvinsiyaale ya Oximooyu.
Volikana nivaavo mwaana mmosa ohookwa noovira okathi yapwanye awe exiiri emmosa ya empa enukhaliwa weewo wapwanyaneya awe orupaaka muttetthe wa Amatooka, etistiriitu ya Okonttoola.
Vano tho muthiyana mukiina opwanyiwe ni etaari okathi wiira awe okathaka ikuuwo sawe mukintaali mukerekhere mwa epooma ya Oximooyu, okathi wavere aye epheeyo yowituperya wa mukhalelo ephattu.
Nipwavela wuulihana ni aliipo yaphanye ehasara ele ni ovaaha mulipiheryo wa othuuku ahu mwaha wookwa waalesa akhaale tiyapereteeri axitittyaya mwaha wa muthaaseke"ohiira Francisca Tomás, mutumererya a epuruviisiya ya Omaanika okathi walavula awe vamosa ni nlaka na anahapari.
Muhooleli ole ohiira wiira nikhuuru nimosa nothaleliwa ninitthikela ovara muteeko aya oleepa sohononeya iniira iluluwanne ni epheeyo ele eviire okaathi wa mikhaari khari 30, ni sopwaanyiwa iheema ni soolya wiira akhaliheriwe amuusi ahirina ntaatha mwaha wa miriira ole.
Epa soovirikana, ikapeela, ikintaali soopwexakaseya ni ipooxito sa maluuxu sihaataleleya vathi variya va mittetthe sinceene sa Oximooyu ni Okonttoola, mittetthe somiili sotepa ohaawa ni mwiriira ole wa ohilokasa ookathi muttetthe wa epuruviisiya ya Omaniika. | sociedade | Gito | train |
a_uruguai-afasta-itália-do-mundial-e-suárez-volta-a-morder_1944014.txt | Urukwayi omukakha Itaaliya muhina mwa niira na Mutiyaale ni Suárez othikela oluma. | Urukwayi omukakha Itaaliya muhina mwa niira na Mutiyaale ni Suárez othikela oluma.
Mayitaliyaano amananihasa ovareleliha muruweryo ntoko vanthuna aye. Wilipiha iwe wakhale mpakha wa mikhari khari 35, okathi Godín othukula placard.
nlaka nokhiserya nittwliwe" Nikhuuro na okwa" nopacerya ni ororomelo nimoosa: masi kampiyawu olumweku wahihaana ovahaka ethokoorowa ekoopa ya 2014. Voote wa nikhuuru na Itaaliya, otakaheryana wa Ikalateera ni oroowa owaani viraneyaka nlaaka nopacerya.
Vamukuthaanoni wuholelana vamoosa ni nipuuro naneyiili na nikhuuru T, Urukwaayi amuxitta ni 1-0, enamayiili, ya24, munatalini, ni ni othaleliwa wirela mpatte wa mphiira okhomoni. Muhina mwa nnlaka nomihooli wa ekwaha ya ale othaleliwa muhina mwa Nikhuru C wi , mwa soteene sinthoonya,wi oroowa Okumaana ni Kolopiiya.
mwa eresulutaato iye sinihela nikhuuru nimoosa na Wameerika ekwaha ya nlaaka na omihooli . Vaano ariisa thanayiili: Mexiiku, Xiile, Kolompiya, Aricentiina, kooxita riika ni aninaano ti Urukwaayi, mwattelo oni nnleelo okhale owuncereriwa ni Ekwatoore ni Exitaatu Uniitu.
Okathi wopacerya waari otanyera woseela. Ixikeema piili sowixakiherya, ovonyiwa ikettelo vanceene, onanaariwa wa mateleeta, a makhuuru oteeneowalelasiwa otthuli wu aniira ahayaka omaana mphiira okhuma otteyiiwene, ohakhumelela nnakhala.
Mpaatte wa nayiili, Urukwaayi, wapheela oxiitta, o okweherya yomoliiwa wa Marchisio yopaceryani a nlaaka na womalelani. Aliipa a ohitho wa Ameerika , ahivonyerya ohoolo wi aroweele oxiitta muhina arumeelaka waphinyaka.
Mayitaliyaano amananihasa ovareleliha muruweryo ntoko vanthuna aye. Wilipiherya wahithiepela mpakha mikhari khari 35, okathi Godín othukula placard.
Wa mikhari khari somaleela, nikhuuru nothaleliwa na Itaaliya nahivenya mohiroromela waya iwi ni khiwanana wi walikanyihe amphiira arumeelaka nikhuuli. Mpakha Buffon wiireliwa muttetthe awaneliwa, masi mawurukwaayub aweryasa eperesawu ni yahithapela othaleliwa oruwaka nnlaka notharelana.
Ni tivopwanela ohimwa wi omaniwa wa Suárez ni mwaakiherya Italiyaano, ni omananiha wawe omoosa, oniiraneya va ekhaha ya neraaru ya ekarera awe ya omuliipo ovoloha ikoolu ya Urukwaayu. Opacerya waari Woolanta, vanayiili Wikalateera, weeyiiwo womoliwe awe muhina mwa amphiira 10 ni ekwaha ya neeraru oleelo muhina mwa mphiira ni Itaaliya.
doovira Xipaanya i n Ikalateera,Itaaliya ti a neeraru kampiyawu olumwenko yoowo akhisihiwe muhina mwa nlaaka nopacerya na niira na Olumweeku wa mphiira wa 2014. | desporto | Gito | train |
a_arnaldo-santos-a-poesia-será-a-minha-solução-final_5349182.txt | Arnaldo Santos: Epoyesiya enrowa okhala ekoolelo aka ya okiserya. | Arnaldo Santos: Epoyesiya enrowa okhala ekoolelo aka ya okiserya.
Wakhunlaawe wa opacera wa muteko, nihiku 14 ya Marsu sekeretari xeraale wa wiiraana wa anamalepa awankoola, David Capelenguela, ahupuwela Arnaldo Santos mulopwana oopaka, voosiiisu ayivahererya wa olepa, ni onrowa ohoolo akhaliheraka wii annuwe.
Ataphulela wii omutthuvela ole opanke "Kinaxixi" ovuwiha oroyihaka osulu wa itthu sookhumelela sa osuwela olepa ni osoma ya waAnkoola, wa eneene wa olepa, wa osoma ni wa liivuru, iri emurivathi enkhalihera opakiwa muteko.
Arnaldo Santos ooxukhurela okhaliheriwa ni UEA, ni owra wa amusi, akhwawe ni ale inaasivela miteko sawe. Nnaamwi atthuveliwene namalepa ole onnisuwela wii woophiya wokiserani wa olepa mwiyaha wa itthu sinceene sinkhumelela, aroromelihaka wii onrowa olepaka e powesiya.
Olelo olepa ompakiwa ni mikamiho okhala wii kinniyelela muweho. Arnaldo Santos: Epoyesiya enrowa okhala ekoolelo aka ya okiserya. Olepa tthaaru iveerusu kinrowa okhala wa mukhalelo yola Onniroromeliha Arnaldo Santos.
Analdo Santos oyarinwe 14 wa Marsu wa 1935, o Inkompota, oLuwanta
Miyaakha miloko mithanu ahiira mpantta "Muloko wa ankhili" Ahikhalihera solaleyiwa sa okathi eriyari aya ankhili, exoronaale ya Ankoola ( ya eteekata ya 50), ni mitthaka, sa empa ya anaxikola a impeeriyu. Arnaldo Santos mempuru opanke UEA | cultura | benedito | train |
a_de-abusada-sexualmente-a-activista-e-estudante-de-direito_2520503.txt | Sa otupheliwa woraruxiwa namalaleerya sanmawaani ni musomi a miteko sa xariya. | Sa otupheliwa woraruxiwa namalaleerya sanmawaani ni musomi a miteko sa xariya.
Ehantisi emosa yanamoona mmosa a Mmosampikhi.
Ohoonaneya esumana yeela oMaputu muthukumano mmosa wovaneleliwa sa manyala sotupheliwa amiravo axihiyana, wiiyiwa hata ottyawihiwa atthu, otheliwa hata othela anamwane, weemelela vasiilo ahinnunwe, sovara solimalela ni sa ephattu sintapaanya ekumi. Miraano sanamunceene mmawaani sinihimya wiira amiravo axithiyana annihooxeya, mmuttettheni mwa mMosampikhi. Nlaka na VOA noolavula ni mmosa wanamahooxiwa.
Oyariwe mmawaani mo Winyampaane, onikhala opooma yeele ya muttetthe wohitto wa mMosampikhi. Orina arokora-awe athannanli ni onkhala ni axipaapa awe. Paapa awe onivara mmutekoni mwanamunceene ni amamaawe namatumiha.
Owo khonsoma. Oosoma ekalase ya namuloko ni piili. Orina iyaakha muloko ni thannaxexe, masi warina iyaakha muloko ni xexe okathi omukhumelenle ehasara, owo warotupheliwa ni musomihi mmosa.
Otupheliwa woraruxiwa wonaneeye mwaakha wa 2009, masi nva nto mwavano tiwahinmyaawe ele yamalanni-awe. Owo ohimya wiira khonamuleele mutthu mukina ni wi, musomihi nomala omutuphela, awo wuupuwelenle othaama Winyampaane ni waavekela axipaapa-awe wi orowe oMaputu.
Nlaka nahu na nvaanelo noorowa awannyeya anaakhi awe, amurokora aya apaapawe. Masi tho ni wu wanwokereriwa. Wa mukwaha yoowo yaari atatawe, ayyeya amurokora aya apapaawe.
Wotuthuwa, mwaarusi okhuma watthokoni waxitaata awe ni ottikela Winyampaane.
Owo onihimya wi sotheene iya owo wanmaalela ni khoovo wasuwenle ni wehereriwa wehereriwa awe, ni wa mikacamiho sey-yo simukuxereriha owo wivahererya okhala mulaleeri a mitthaka ni ovara muteko wowivahererya wa mwiraano mmosa onikhomaaliha miteko sokhaliherya ihaakhi ni sintthuneya wa asiruusi.
Mwiraano omukhaliherya wuupuwe, wi, yoreera wa mukhalelo awe, omuta yoola, osoma ikettelo sa ihaakhi ni nva omphavela orowa oxikola okkhulupale ni okhale naxariya. | cultura | Araibo | train |
a_actor-will-smith-renuncia-à-academia-de-hollywood-_6512192.txt | Namapaka Will Smith ohuteererya akatemiya ya Hollywood | Namapaka Will Smith ohuteererya akatemiya ya Hollywood
Akatemiya ya esinema ehemea mulaleeryo ohiya iwe masi vophanela ohukhuumwa manamuna makina.
Namarattela amerikaano Will Smith ohiiya enamathaanu yeela, 1, akatemiiya ya esinyaslo, noovmala omanakaasa, ohiiwu wa etthuvo, ni muliipo sepwere sotheyiiha Chris Rock ni ohiira wi wamwakhulela ehukhuumu yowuncereriwa ya khuuta manamunaa yeeyo muraano Khaled awe omuhukhumue.
Muhina mwa muthaka, Smith, olipiherya wiira onikupaleela " soteene ni sirowa wakhuta ni sirowa aya otanyerya" mwaha wa mupuwelo awe.
" Soovara saka muhina mwa sowoniha sa nlaka na 94 ya itthuuvo waari sothananiha, sowereya ni sihileveleleya" oleepa muraatti ole oxiinttale etthuvo awe yopacerya muhina mwa soovara sawe musineemani mme, " King Richard , okhaathi oviire weetta aya hiiku 27.
Ole onikupaleela wiira ovonyola ni ohototha nroromelo nna na akatemiya ni ohattiyela " akinaku ari tathoonyeriwe okhaala alipo oxiinttale mwagawa ikuru saya sothapela ni athapeliwa mwaha wa muteko awe otepe ovikana mutiita".
"kiri ni muriima valakanyeya. Kimpheela otthikeela ovaha okasoopa mupuwelo owatthikela ale ariisa owapwanela ekasoopa mwaha wa soopwanya saya ni okweherye wiira akatemiiya ole otthikiherye muteko awe wothananiha othokinhe awe wiira akhaliherye muruuku ni sorattela muhina mwa esinema, okeleliha omihooli Smith oriiki wiira onikupali wiira" orukunuwa onikuxa okhathi awe ni kinoona wiira kiiri otumerereye ene kithookihe muteko wiira kilipiherye wiira nnakhala kihithunihe wiira vahikhaale khale ethunihiwaka wiira nihasu nivikane exariya.
Nfalume a nikhuuru na akatemiya ya esinema,David Rubin, osuweliha wiira okhuma wa Smith a.
" Ninootthikela okeliha omihooli muteko sahu sophuka Sinimuromola mwamulopwana. Smith mwaha wovonyola ikettelo sotharihela sa iyupuwelo sa nikhuuru, vahinatthi wiraneya muthukumano ya ekonseelyu ahu, othokihiwe wiraneye mahiiku yeettaka 18 a mweeri wa nexexe"ohuncererya Rubin.
Ni wuntererya wawe, Will Smith onipereteri mukhalelo othaala mwaha wohiya wawe, vohiya tho mireerelo sikhanle awe opwanyaka sootepa oyevasa mwaha wowirelaka mpaantta wa muthekeso otepexa ottittimiheya wa nlaka na Hollywood, yoowo ovaha nliipiheeryo na Maputo apaakiwa aya ni alipo anirela mmpantte.
Mutumereeryo ele ophattuwe noviira mahiku nayiili okathi muraano wa miruku sa akatemiiya, athukumane aya wiira ipaceriwe ophukiwa mwaha wamuruku a Smith mwaha wovonyola ikettelo sa mukhaleelo wa iyupuwelo sa ikhuuru.
Mutumereeryo aya pooti okhala othoonyerya nohihiwa muhina mwa okathi vakhaani nnakhala womoliwa.
Ettimiinku, Smith ovenya vanipuroni wawe naari muttaala ohoolo wa Dolby Theatre oriika opuwa khuttiiwa ni khipwakula Chris Rock wapaake esepwere emosa yoliivya namuhano aya Smith, Jada Pinkett Smith.
Vookathi wovira vakhaani, ole onaakhela ethuvo awe yopaceerya. | cultura | Gito | train |
a_movimentos-moçambicanos-da-sociedade-civil-formam-partidos-políticos-_4954986.txt | Nikhuru namamosampikaano a yaathu ahinkhalela miteko sakuverunu aapaka epaartiitu aya. | Nikhuru namamosampikaano a yaathu ahinkhalela miteko sakuverunu aapaka epaartiitu aya.
Esumana evinre, Mosampiikhi ohaana osuwela woopaka makhuru ovirikana watthu ahiniira mpantta wakuveruunu wiira apake ipartiitu.
Wa yootharelana eyo epartiitu PODEMOS, Ya Abiliyu Forkinya , Nova Demokarasia , ya Salomawu Muxanga wiira anamkela akina ahaana wuurana wiira akhaliheriye mparlamentooni mwamwaavano
Amuhooleli owanli anuupuwela wooreera
Muxanga, presitenti akhalayi ohin'ye, oniira Nova Demokarasiya onhimya itthu soowupuwela woowira okhaliherye mwalano owuulana wa elapo ya oMosampiikhi
Nova Demokarasiya khonrowa otthara mwathanle woohoolela elapo.Hiyo nihaana ephiro yoothara mparlamentooni ni mwasempeleya amaporovinsiya, woona wiira ninnitthuna okhaliherya mwaha soowoona sahu sothunku, ohimya Muxanga.
Muxanga oniira eparlamento yaamwaavano enootthikela ovara muteko mmuttetheni.
Nroweke, mwaha wokhaliheryana, oomuhimya namapaka ecipo Helder Mendonsa(Dinyu XS Zouk) wa muthanli awe wa muhooleli wa elapo.
Epartiitu tiyenaamiravo, niilipelele khalana ammusi ahu wala namahoolela orina soovara sa eyakha thanu, ninoopacerya ninnakupali atthu nirinaahu, iraale Forkilya.
Nipakaka soosoma, xurista Egidiyu Plasido iraale oyariye ni makhalelo ookhala anlemeliho.
Mwiiwelele: | politica | Helio | train |
a_tito-paris-condecorado-presidente-portugal_3802159.txt | Tito Paris oottittimiheriwa ni mukhulupale eelapo yo Portukaale | Tito Paris oottittimiheriwa ni mukhulupale eelapo yo Portukaale
Muratti oKaapu Verte olemeliheriwa esaapatu yeela oLaxipowa, ni mukhulupale Marcelo Rebelo de Sousa.
Muttittimiheryo yoola oniraneya wa okathi vakhaani Marcelo Rebelo de Sousa wahinaatthi awe opwaha orowaka oKaapu Verte.
Tito Paris oyariwe oMinteelo, osisiro wo Osawu Visenti, masi ovirin'he okathi munceene oLaxipowa, weywo ni enupa ya Morna ootthekulin'haawe ohiyu munceene opooma ekhulupale yo Portukaale ni masipo ni isivelo sa Okaapu Verte.
Okhiserya wa mapewe athannaxexe, Tito wanimoopa Kwitara ekhumelo iyaakha thannapiili. Ni iyaakha muloko ni piili, wahitthokiha nikhuru nawe nopacerya, wakhomalelaawe otthekula wa onamwane. Wa ikathi yoowo, anamayari awe tomwalananse-aya. Mwaavano Tito opacenrye wisoniherya woopaka mpaare mwa oKaapu Verte ni okhomaaliha ikhalelo sawe sa miteko ni aratti akinaku, ntoko Jack Monteiro, Luís Morais, Valdemar Lopes Silva ni namoopa a Piyaanu Chico Serra. Ohoopa ni axulupale awe ni tho Bau.
Ni iyaakha muloko ni thannaxexe ovenya orowaka oLaxipowa, wokhaliheriwa ni Bana, ni nawiipe mukina oKaapu Verte omukunxe omuroohaka oPortukaale worowa okhalela miteko sa nikhuru Nsu no Kaapu Verte.
Tito Paris oohiya nlaka na Nsu no Kaapu Verte nin orowa wisoniherya wa ikhalelo sikina soratta. Ohoopa wa Dany Silva mwaakha wa 1985 omutthokiha alupu awe oopacerya anmansa-aweene.
Miwanano ni aratti oPortukaale (Vitorino, Sérgio Godinho, Paulo de Carvalho, ni akinaku) aakhaliherya okhumaaliha miteko sa Tito Paris vamosa ni anamunceene oPortukaale. Onnihinmwa nave mwiwanano ni esineema, wa miteko sa banta ya nsu ya efiilime "O Testamento do Senhor Napumoceno" (1997), wa Francisco Manso. | cultura | Araibo | train |
a_estudo-revela-que-decresceu-a-participação-política-da-mulher-em-moçambique_4965778.txt | Soosoma iya sihimmya wiira athiyana onooyeva ansoma epoliitika elapo ela ya oMosampiikhi. | Soosoma iya sihimmya wiira athiyana onooyeva ansoma epoliitika elapo ela ya oMosampiikhi.
Athiyana oMosampiikhi ari vakhani aneemererya epoliitika mulapo mwahu, sosoma iye sinkhuma Exikola yoowuulaana wa iparttiitu IMD, Ehimiye olelo, 19, oMaputu.
Yoosoma ya Exikola ya Etemokarasiya Multipartitaariya enhimya wiira mukhalelo wookela atthiyana wa ekumi yapoliitika ya elapo.
Soosoma iyo , wa nlamulo 2010-2014 ni 2015- 2019 yaari yooyeva ya 1.6 ya epurusentu yooyeva wa atthiyana antthara mukhalelo apooliitika wa Asempeleya ya repuupiilika ya oMosampiikhi.
soohimya siniira mmapuroni wookela athiyana mpoliitikani mwasempeleya porovinsiyaale, wa sootheene, wa nlamulo 2025-2019 okela waathiyana erina ipurusentu 27 silikanihiyaka alopwana.
IMD oniira, makhalelo otheene, sintoko samulimalelo sa muttetthe sinnitthara wa mukhumelelo ola.
Muthiayana onheliya muxikola, mwa soohimya sa eporokarama samasomiho, onvahaka mireerelo mulopwana, oolela Dersiyu Alfazema, mukhaliho a poroceetua IMD.
Wowiira arukunuxe muupuwelo, yoohelya muukumano wa athiyana, ansomihiya athiyana wowiira attharexe mpantta ola wa epoliitika. | politica | Helio | train |
a_manecas-costa-a-música-tem-que-ser-vista-_6311045.txt | Manecas Costa: "Nsiipo nihaana wehiweke" | Manecas Costa: "Nsiipo nihaana wehiweke"
Muratti ni namathokiha a muttetthe wa Okine-Pisaawu, tonomeyariwe wi wireele mpaatta wa ithuuvo sa AFRIMA muhina mwa malaaka mayiili, mwaha wa soovara sawe sowataniha aratteli sa mittetthe sa lusofoniya "Kua Buaru"
Muratti ni namathokiha ni muruweryi , Manecas Costa, owariwa muttetthe o Kaxeewu, a kine-Pisaawu, onirwa ohelaka elapo awe muhina mwa ekaratha ya mukhalelo wa maratteliwo isipo. Vethiiro eene othokiha nlaka "Afiriika Owixeetta" nikhuuru nimosa nipattuxe awe vamosa ni muhima awe. Olemelihiwa wa sookhalana mmasawe muhina mwa isiipo siniphova mikano sa elapo awe ni iyaakha 19 sa UNICEF onalaleerya sa mukhalelo wa mpaxatore a Nnema na othuna varohoni vawe.
Mwaha wohiroromeleya muttetthe wa elapo ya Okine-Pisaawu ohetha ekwaha orowaka o Purutukaale eyakha yeele othikeliwae awe wuluupa vasya nlaka nopacerya na LP "Mundo di Fema". Onivara ni masina owatta ovuuwa muhina mwa isipo sa mittetthe sa Lusofoniya ni khavahiyo vaavo paahi. Soranttela itiixiku-"Fundo di Matu" ou "Paraíso di Gumbe" ni wiranela vamosa naratti ntoko Tito Paris, Soraia Ramos, Calema, Paulo Flores, nnakhala Mariza; tournés, miira othapela. Thiiri eya ti miriira sowataanela, miwuraano ni miira othapela yaawo ari athonyerya awe nsu, , sothoola sawe muhina mwa ikaruma ni ni mihakhu sawe sa, namathokiha ni muruweri.
Manecas oniweha nsina nawe nithaleliwe muhina mwa malaka maanli a"All Africa Music Awards" muhina mwa "Kua Buaru" wa Calema: muraanelo ni nikhuru noreerexa etuo, nikhuru, epaata ya mafirikaano. Mwataniho mmosa onitakaaha Manecas, Pérola, Soraia Ramos vamosa ni mwavano tuwo o santomense Niira nirowa wasuweliwa alipo oxintta nirowa okhalana opuuro o Laaku , elaapo ya Niceeriya okhuma mahiku yettaka 19-21 a mweeri yoola. Mukweherya mmosa wiira nvaanelo ni Manecas Costa ohenle nsipo na elapo ya nookine osuulu wa mukhaleelo wa isipo ni mukhalelo wa khopela. | cultura | Gito | train |
a_top-ten-americano-banda-sonora-black-panther-prova-talento-kendrick-lamar_4256400.txt | Top Ten Amerikaano: Nikhuuru nowiipa na Black Panther enilawiha miinelo wa Kendrick Lamar | Top Ten Amerikaano: Nikhuuru nowiipa na Black Panther enilawiha miinelo wa Kendrick Lamar
Reepi Kendrick Lamar olaleerya nikhuru na isipo sa nikhuuru na epaanta ya isipo sa Black Panther ni asuweli a ikafirika sa isipo anaanyiherya otumiiha vophiyeryaka ikooto 100 sa makhuuru wa esumana yopacerya.
Vohiyatho vaavo mareephi Awameerika ole, nikhuuru nayisipo sa Black Panther oniirela mpantte aratti a wafiriika ti Suuli ntoko Babes Wodumo, Zacari, Saudi, Yugen Blakrok ni Sjava.
Ti insipo nimosa na nikhuuro nowiipa.
Eminem okhalana e evitiyukilipi esya ya nsipo nnirela mpaatte mmosa Ed Sheeran.
Eviitiyu ti enoniheryaxa mukhalelo olemela, nihasu na vapuwani ni ilataarato sipakeliwe wiira valattaneke ntoko alipo onamasiviwa, ntoko wiira akaravariwe ni ekaruma ya esinyalo yaroromelo nnakhala .
Vokathi munceene nihamuromola ahu Beyoncé, masi pinatamu oteete onimuluma. Wala maana xeeni ole ohikupali awe oveyiiha nroromelo ohoolo wayawe, Jay-Z, nnakhala mwaha wa externo ole orina awe ethoni seera yotepa onyakuliha ya moolumwenkuni, mapakha va.
Mpakha vaava ixitaatuwa iye sa seera sa muratti Beyoncé sinanyihereya ni maleepa oteene wovukuwa ni ola ni ekanyeryo ya interineeti , vankaneyani, onakhuliwa.
Xuwiixi okhanyererya wiiraka maleepo a isipo sa Taylor Swift tootepa ophovihexa okhala a isepweere wiira akhanle okhupareliwa muhina mwa nlamulo na ihakhi sa .
Vophiyaka iyaakha piili, Swift aniromoliwa wiira othikela wiipa esipo ya, anamathokiha Sean Hall vamosa ni ya Nathan Butler.
Masi xuwiixi ophuuke mwaha omaliherya wiira yolempwa ya nsipo nne khanirina epowesiya wophanelela wi ekhupareliwe.
Mutumereryo ole ti opwanela vameyiithoni wa Swift, oniri nnakhala khonirowa waliva ethu anamathokiha ale owayiili, masi khivampwanela mwaha wa ekhitta... khuuvo otthuna wiiwa wiira soleempwa iye ti sophova okhala sohitthukwasereya!
Esumana ya alipo anittelana omwaseeta nolavula vamosa ni Louisa Hall, mwavano mmosa ori muratti amerikaana, a muthinto onithaniwa Folk, asiveliwa ni isipo.
Ole ohonherya muhina mwa ipuwa sulupale ntooko Kennedy Center ni tho ohipa vamosa ni muratti onithaniwa Folk ohimwexiwa.
Masi ele ohikhalane awe nleelo yaari nikhuuru na isipo
Omusivelexa anuna okhuma okathi wonamuttope awe Louisa Hall olaleerya ninanoxe vaava, mwaha wa niphento nekekwayi niphatthuwe muhina mwa miruuku sawe sophattuwa mwaha wa okathi está awe puro awuriwa anuna.
Ni wahirowa nipuro nitumehiwa anuna weewo nakumanele ahu amosa ni yena!
Ni vawarakhani wa iye sotepexa wiwanyeya sa muttetthe wa Ameerika,nikhuparela nipuuro na namuloko nirya awe Halsey vamosa ni.
nipuuro na nethana xexe na osuulu muhina mwa nlaka top ten Amaerikaano na Nlaka na Nsu na Ameerika tiinne nisya nnamuvolowaru :ebe Rexha & Florida Georgia Linecom .
Ni olnipuru nanethaneeraru wa nlaka nne TopTen Amerikaano tho tine nimoosa nivolowe nisya. nanethaneeraru wa nlaka nne TopTen Amerikaano tho tine nimoosa isya nivolowe. olnipuru nanethaneeraru wa nlaka nne TopTen Amerikaano tho tine nimoosa nivolowe nisya. nanethaneeraru wa nlaka nne TopTen Amerikaano tho tine nimoosa isya nivolowe. Migos oriina
Opuuro wa nethananeeli niri The Weeknd vamosa Kendrick mulupwana óbito ohimmwa! Nsipo nne tine nivoloowe notepexa oririma na esumana!
Vireliwaka opuuro wa nethanamosa oweela Dua Lip ni nsipo nawe New Rules.
Dua Lipa opaka ehantisi nophuva erekooroti ya maweheriwo muhina mwa ekaruma ya YouTube wa esumana yeela. Ole ovaara imilyawu ikooto sene sa manamuno awehiwe aya erumeliwaka esinyaalo ya .
Opuuro wa neethanu ti ya Post Malone. Ole onoorowa withipela owokololowa ni olipeene, nnaamwi okhuruuwe mwa mukhalelo awe mmosa wa esumana eela.
Opuuro wa nexexe ti na Camila Cabello vamosa ni. Mukhalelo wa neeraru ori ti Bruno Mars hoothe ni Cardi B.
Okhuma Ed Sheeran ni Beyoncé akhanle opuuro wa naanli.
Opuuro nopacerya ti Drake ni sothokiha sawe sa aneene Muluuko, | cultura | Gito | train |
a_servico-emergencia-medicas-mocambique_2905340.txt | Mosampiikhi onoorowa okhalana muteko woowakuveya woolola | Mosampiikhi onoorowa okhalana muteko woowakuveya woolola
Mwaalano a ekumi ni wa oMosampiikhi ompaka miteko soowakuveya woolola wa ekumi Semo
Ohiya wa atthu oomora ni ekaaro, mutekoola onoorowa waalola atthu anyohowa sinrookhumelela mulaponi
Poroceetu uwo, onoorowa oolya mihakhu soowatta sa etoolare ya waameerika, onuupuwelela ophwanya ampulansiya ya entteeke, ovara miteko savekhawe wiira olikanyihe musaala wa atthu anwereyiwa muxiripitali samulaponi.
Otiiliya Neves, mukulukhana onaaphwanyiha aatthu ekhattera muxiripitaali ni naana muuholeli a etepartamento ya miteko soowakuveya wa minixiteeriyu ya ekumi, oniira mureerelo mulupale wa mwalano owo tiwoopaka miteko soowakuveya elapo yootheene.
Poroceetu onniwaana ephiro yamahala yoowakuveya, wamammaru mararu ni sootheene waatthu otheene a ekumi.
Poroceetu uwo ompheela owaana ovara miteko savekhaawe ni ophwanya ikaruma sa miteko sootikiniha.
Khanrowa okhala ampulansiya pahi, yawo yiireliye, wakhula mutthu aawawe mpakha ikonto 100 sa etoolare ya wameerikaa Wa mukhalelo mukina woowinnuwa, vannonaneya ophanyiya ntteke, wa mammaru oothanleya, nave anoonanyeya okhala woororomeleya wowira akikhaliherye, yakhumelela woowakuveya
Mpantta mukina: Wincaatherya miteko sa ekumi ni sa mmuru ni sikina saowaakuveya
Akulukhana athanu ni emosa anvara miteko sootheene wa ninnano wa oPortukaale.
Wanamuteko mmosa wa yaale ti Ivandra Magaia, mukulukhana onvara miteko sotheene omusivenle kuurusu ni ompheela wiira muteko owo wa soowakuveya woolola wapaceerya ovara muteko nihaana okhaliheryana ni opaka yoovirikana
Muteko owo ohaana opaceryaka mwaakha yoola. | economia | Helio | train |
a_angola-eduardo-santos-barcelona-_3402197.txt | Eduardo dos Santos vasyaa Opareceloona | Eduardo dos Santos vasyaa Opareceloona
Muxukuryo waneecexe "woomeekhaawe" okhuma mwaakha wa 2023
Nuuvira mahiku manli numala wooniherya onamwilepiha tho wiira okhala mahoolela a MPLA, Peresitente a w'Ankoola José Eduardo dos Santos oorowa wiira muxukuryo woomeekhaawe oPareceloona.
Khasihimiwe oratteene ishariya sa muxukuryo waneecexe, Santos oniiraawe wa epooma ele ya Oxipaanya okhuma mwaakha wa 2013 ni wiira ottuli ahiwuupuweliha atthu wa mwaha wa ekumi ya Peresitente.
Mwaakha owo muhooli aari epooma ele ya Oxipaanha imaara piili ni mukwaha mmosa wa mixukuryo iyo ahilokela mpakha isumana thanu ni emosa. Eyo yahiruuhela exukhuli mwaha wa ekumi ya Peresitente ni iparitiitu siniwananaawe yahiphiya okhathi owo evekelaka wiira ohimyakasiwe orattene etthu enimukhaliha okathi munceene oXipaanya.
Mwaakha yoowo tho Peresitente aahikhuma mukhwaha wanenli arowaka epooma ele wa okathi wa isumana tthaaru ni nuusu.
Namalamula a Wankoola aahivaanyiha amanaka etthirima wiira Peresitente arimwaapaxari okiliinika ya Opareceloona, asikulaka okathi owo "enamuna yoolosowela ni ohikhalana erexiponsapilitaate" ya ehapari elaleyiwale ni Raatiyo Televisawu Oporutukaale.
Mwaakha wa 2014 Peresitente a Wankoola aari vasya Opareceloona wa muxukuryo musyaa "woomeekaawe". | politica | Vasco | train |
a_moçambique-albano-carige-novo-edil-da-cidade-da-beira-toma-posse-amanhã_5801100.txt | Mosampikhi: Albano Carige, muhooleli musya oPooma wo Peera, onlemeliheriwa oyense wa ekhulupale meelo | Mosampikhi: Albano Carige, muhooleli musya oPooma wo Peera, onlemeliheriwa oyense wa ekhulupale meelo
Carige onvekela mukhaliheryo wa atthu otheene wi sipwahererye miteko sa Daviz Simango
Opooma wo Peera
Albano Carige António, a Nlaka na miteko sa etemokarasiya oMosampikhi (MDM) muhooleli musya oPooma wo Peera, ni onlemeliheriwa oyensi vasiisu wa namathanu yeela, 5.
Carige, okupaleeliwe okhala mahoolela epooma ni anamakhalela amiteko wa Pooma yeele yo Peera (AMB), wa muthukumano wa nenli qotutuxerya, onirowa omuranttela Daviz Simango, okhwiiye wimaloni wa mweeri wa nenli Fevereero, mwaha wa oretta.
Ntoko sin'himyaaya ikettelo sa nlamulo na mmosampikhi, wakhala opuro woohiwa ntoko ola, onvolowa mempuru onttarelana wa nikhuru noxintta mwa mwathanle. José Domingos, sakarataari mukhulupalexa a MDM, nsina namutthara Simango, masi kokhanle omuranttela mwaha wookhala teputaatu a enupa entthokihiwa malamulo mulaponi wahu, wa khatiri ya ovikana eyaakha emosa. Carige, wookhala opuro wa neraru wa nikhuru, owo okhalana ehaakhi yokhalela oyense.
Mpakha okathi olemeliheriwaawe, Carige waari namawehaweha a miteko soteka-teka ni soreherya epooma.
Nomla okupaleeliwa, Carige olavula wanamasuweliha a ihapari oPooma wo Peera wiira omphavela wiwananeya wa atthu otheene wophavela opwahererya sa miteko sa Daviz Simango, wari mpuwa otthokiheriwa epooma yoovilela sa mikacamiho.
Albano Carige, a iyaakha miloko mithanu, oyaariwa oSofala, wantoko ntoko Daviz Simango,okhala mempuru a Renamo. | politica | Araibo,Julio,Safira | train |
a_fmi-quer-saber-exactamente-destinos-das-dividas-secretas-de-mocambique_3820433.txt | FMI ompheela osuwela vanrowa aya sookopha soowiipitheya sa elapo ya oMosampiikhi | FMI ompheela osuwela vanrowa aya sookopha soowiipitheya sa elapo ya oMosampiikhi
FMI ompheela osuwela vekekhayi varonwaya muhakhu ola ookophiya ni ophwanyiye ni Mosampiikhi ni vaphwanyaneya aya ohikhaliheriya mulaponi
Olavulaaka mmuthukumanoni waanamalatha ilatarato oWashington D.C muhooleli wa FMI wa muttetthe awAfirika, Abebe Selassie, iirale wiira efuntu iyo enrowa omukhaliherya mosampiikhi yathara sooruma thaaru pahi sintoko wiiwiya wa sookophiya, otthokiherya woohirera wa sookophiya ni wuuraana ni kuveerunu mwaha wa epoliitika yookhalihera, nave mukumaano mmosa wookhalihera wa FMI.
Okohiyaka ni VOA akhala wiira FMI aalipelela wiiwiya okohaka ni ohimyaka masina yakhalenle ohoolela wa okopha woowipitheya, Selassie ohimya wira khahiyo ophukiwa wootuthumeriya wa sinrookhumelela wamulattu uwo.
Nihaana niwehaka sikhanle simpwehiya samaphuko nave tisoowooneya, ohimya.
Nihaana nisuwelaka exeeni yiiranen'ye wa efuntu sa sookopha siphwanyiye wa axipatthani araru, ohinnuwiherya.
Anamasuwela aFMI ahimya okerekhere wa muthukamano ororomela wira mwaha owo ommwiwiya.
Ohimiya wa sookhumelela iye sihunte'iya emara veenli omalihiyaka omala wa mweeri | economia | Helio | train |
a_renamo-reivindica-manter-os-seus-homens-armados_2886741.txt | Renaamu onitumererya waakhaliha naakapwitthi alopwana aawe | Renaamu onitumererya waakhaliha naakapwitthi alopwana aawe
Muhimo opakinwe no mukhulupale moothiyana eepankaata ya parlamentaare Ivone Soares.
Renaamu ootumererya olelo nlelo okhala naakapwitthi, mpakha Kuveernu wa Filipe Nyusi othunela mulavulo "wekekhayi ni owoneleya" onikuxerya soorumeeliwa simphelawe ootumereryaka.
"Mukhoottiho Eelapo Mosampikaana naalopwana aaya ooturuwa Freliimu oniwitthanawe alopwan naakapwitthi anootthikela naakapwitthi aaya mmatatani, oowilipiherya ni asuwelaka wiira akapwitthi ari wiira awaakihe anamunceene"., oohimya Ivone Soares, mutokweene eepankaata ya parlamentaare ya Renaamu woomalani a epanca yooparlamentu.
Soowakhulaniwa, ministuru oopacerya, Carlos Agostinho do Rosário ohoonela onanara ehimaya amukhulupale moothiyana eepankaata ya Renaamu ni ootumererya okhalana soowuupuwela sooreera, upuwelelihaka wiira eseersito Estaatu tekhanle ookhalana akapwitthi paahi.
Eparlamentu enirowa ophumurya ni anitthokelela mweeri wa Otupuru. | politica | Julio | train |
a_projecto-de-governacao-ambiental-lancado-em-maputo_2872089.txt | Muthokiho wa matumereryo a mikhalelo wa ipheeyo ovonyeriwa Omapuutu. | Muthokiho wa matumereryo a mikhalelo wa ipheeyo ovonyeriwa Omapuutu.
Muupuwelo ole aniirela orukunuxa muupuwelo wa atthu omosampiikhi muhina mwa mikhalelo sovirikana.
Muraarelo Olumwenku wireliwa mikhalelo wa ipheeyo (WWF) ovonyerya namaali yeela mahiku yeetta aya , 21, Mosampiikhi , nlaka na ekampaanya emosa wa mulaponi eniireliwa waakiha ni okhapelela mureerelo sa itakwa .
Oniromoliwa muupuwelo mmosa yoowo aphaveliwa owerya murukunuxo mmosa wa manamuuno otthooka waa khuuta moota, viireliwaka irumeeliwaka minamuno isya sa matumereryo, vakhaanle wa khuta ekwaaha wootepa owananaka owokiwa ni ohononeliwa mureerelo sa itakwa , seeyo sini Mosampiikhi Irina awe ntoko erima ya ethoni ya atthu oxiina, yaawo ,ntoko anisuweliha muuraano wa anamawaani a nnema, aniirela vamosa ni minamuno anihoolela itumereryo aniirela mpantta miiriira sa makwankwa .
Ntoko Anabela Rodrigues, tiretoora a WWF Omapuutu , oola okathi woovikana moolumo yakakhanyihaka ni soovara , wiira nivahe okathi wa etakwa ya omosampiikhi.
Sosoomwa sa ninaano sinihimya wiira miteko sininuwiiheriwa ni alipo nakhirime aniwanana ni mithinto sa etakwa ya ephaattu ni sowaarya sa Omosampiikhi ophiiye mittette sokhapeleliwa ni, nnaamwi sikhanle soolipiherya soniheriwe ni Kuveerunu, woopiha nileelo onikhala.
Mwa iyaakha iya thanu sokhiserya , solaleeriwa mwaaha sa ikonto sa miphimo sa imeeturu kuupiku sa mithiinto sa maphattuwelo sowikitthiiwa munamuna ohilokasa ni ohikhuma etthu , vaahiya ikonto sene saa matteeke vathuruvene , sinaapwanya opuro wiira sowoopiha siniphatthuwa muhina mwa mavirikanelo a mukhalelo wa ipheyo. | sociedade | Gito | train |
a_etiopia-ministro-dos-negocios-estrangeiros-acolhe-criticas-de-obama_2883649.txt | Etiyoopiya : Muhooleli a Mwalaano a Anakooso Akhopela onaakwela ovaanyihiwa sa Obama | Etiyoopiya : Muhooleli a Mwalaano a Anakooso Akhopela onaakwela ovaanyihiwa sa Obama
"Etiyoopiya ti wixeetta nleelo eniira otekiwaka ni vanitthuneleya otthikela oxutta ni ale ari axirikha aya ekeekhayi vamosa ni Ixitaato Uniitu sa Ameerika", ohinya muhooleli wa mwalaano Tedros Adhanom.
Woomalani ya muxuukuryo wa Etiyoopiya , Muhooleli wa elapo Barack Obama olavula muhina mwa Muuraano a Wafiriika . Ovuwiha mwaha wa soowerya sa Wafiriika muhina mwa mpantta ntoko ovukula oxikhini ni owanana siita; olipiherya wunuuwa wa mukhalelo wa anamuhakhu; othoonya mikutthakutho soluluwana ni wixeetta ni wixeetta ilavulelo .
Ovaanyihiwa wa Muhooleli wahipacerya vahinatthi. Omuthukumanoni hoothe ni muhooleli a muhooleli Opacerya a miyalaano ,Hailemariam Desalegn, Obama omuvekele kuveerunu wiira okweeherya wii alipo anilaleya ihapari ni alipo a mpantta othiyana avare muteko ni otaphuwa vanceene .
Muhina mwivaavo Obama ahimya wiira opattuxiwa opuro wiira alipo anilaleerya ihapari ni ale ari mpantta wa oposiisawu aamurowa olipiherya vohiya okhoottiha manamuna ovara wa nikhuru na epartiitu anihoolela .
Oseeti wa Muuraano wa Afiriika, Obama ohinya wiira nnakhala khonisuwela saneene ele akhanle ti yaakuxa amahooleli a wafiriika ahinahiya omweene woomalani wa okathi otumereerya aya ni votharelana vookhala othukumanya musurukhu owaatta. Okhottela mukhaleelo wa muruupela wa makwankwa, yaawo onittiwela wuunuwa wa ethaya.
Muhooleli wa Mwalaano Anakoso Okhopeela a Wetiyoopiya , Tedros Adhanom, ohinya ohoolo wa nlaka na VOA wiira masu a Obama waari wa miruuku ni ohoorya ohoolo wa mwataanelo mmosa.
" Muhupi oniireliwa etthaya ya ethaya ahu yaari yowattana okhalana muraarelo. Vekeekhayi wii ale vakhiini anoorowa ookupali ni okinaaku nnakhala , masi yeyo khahiyo etthu yoovelaveliha. Ole ohooniherya iye siiri sinoona awe", ahiira Adhanom.
Muhooleli a elapo Obama oxukurya elapo ya Etiyoopiya muhina mwa ooromola sa mitheekeso soluluwana ni ehakhi sa apinaatamu mwaha wiira elapo ele nnakhala kheniphavela ovirikaniha mukhaleelo wa otumereerya ni owoomola aka alipo anilaleerya ihapari. Muthukumano mutokweene wa elapo ela voothukumanya yolutteleleya ni alipo aniirela mpantta wa epartiitu eri enihoolela ni alipo ari alaleerya nnakhala khahiyo otaphuuwa.
i eyo manamuna aromoliwe aya , Obama onoovaha muruku wa miriira sovirikaniha mukhalelo.
" Muhooleli Obama onivekela otthukuwa wa ntumereryo ni mukhaleelo a erooho", ookupali Adhanom , wiira ole "Etiyoopiya ti mukhalelo owixeetta mmosa nleelo eniira enamutekiwa ni anitthuna wii etthikele oxuutta vamosa ni ale ari axirikha aya a ekeekhayi hoothe ni Ixitaatu Uniitu sa Ameerika .
Ntoko Adhanom, "Wixeetta ti etthu ekhanle yohihaleela"elapo ya Wetiyoopiya. Vamosa ni mavirikanelo , "elapo ehaana okhala wixeetta wiira elipiherye mukhaleelo aya (...) mavatta a elapo tii munuweelo ni wixeetta".
Elapo ya Etiyoopiya , ntoko vamosa ni ilapo sowaatta sa Wafiriika othi wa osahaara, onithipelela, miiriira sa otthikiliwa ethiyana ya axaaruusi ni siniiraneya myaaha sinceene sa otheliwa anamwane vowakuveliwa. Soomiili siiri muthoonyeryo sa ivirikanelo variyari vaa alopwana ni athiyana , wiira sinikhumela mwaha wa ohisuwela , ohikhalana etthu ni sohoverihiwa ni vohisuwanyeya
Muhooleli Obama okathi walaleerya awe masu awe ohinya mureerelo wa orukunuxa miiriira olee ni oruuhela muhakhu muhinamwa miteko soosoma vireliwaka axiruusi.
Muhooleli a Mwalaano Adhanom onikupali:" ti voreerela orukunuxa mulipiheryo. Okhuma okathi exikhaani, axaaruusi ni aximiravo ahaana okhalana owerya woolatthana". | mundo | Gito | train |
a_mário-coluna-em-coma-estacionário_1858708.txt | Mário Coluna oniphwanyaneya onari nkoomani | Mário Coluna oniphwanyaneya onari nkoomani
Mário Coluna ori nkoomani ni mmumulelo oniwehiwa noomukhumelela ehasara ya ohiya omumula enamayili ela. Amusi awe kapitawu a oPenfiika ookhalayi annivaanyiha mukhwelo wa mooxituru sakaraatu, akhupaliki, ayo, wiira owereyiwa wawe ti wootepatepa. Wa iminuutu sivinre, Isabel Coluna, mwaara a namphira a khalayi, ohaaleela maxoronaliixita yaaphwanyaneya vaavo Winxitituutu wa Murima, oMaputu, muwereeliyo awe ola.Owo onowereyiwa, masi onnoona», oolavula.
Peresitenti a Repuupilika ya Mmosampiikhi Armando Guebuza waari olelo Winxitituutu wa Murima wiira omuxukurye Koluna, osuwele ehaali awe ni waarettevihe amusi awe. Okathi mukina, waari okathi Miniixituru a Mphira, Fernando Sumbana, tho oomuxukurya Coluna, a miyaakha 78, oniphwanyaneya oowaapaxari enamurunku ela mwaha wa infesawu ya mphumuni. | desporto | SALUSTIANO | train |
a_mais-de-350-mil-crianças-precisam-de-apoio-urgente-em-cabo-delgado-revela-a-save-the-children_5916599.txt | Anamwaane oviikana ikooto imiiya 350 anipwaanela ovahiwa mukhaliheryo mukhaliheryo a mukakuve Okaapu- Telekaato,osuweeliha muthenkeeso Save the Children. | Anamwaane oviikana ikooto imiiya 350 anipwaanela ovahiwa mukhaliheryo mukhaliheryo a mukakuve Okaapu- Telekaato,osuweeliha muthenkeeso Save the Children.
Anamwaane anceene taale ahinsoma Eyo piiyo ahineettela exikola ni anuulaa etala.
Epooma ya Omapuutu
Muthokooso mmoosa wa muthenkeeso Save the Children, oni si nnakhala vakhaani, anamwaane a ikooto imiiya 350 otyaweela, mwaaha wa ohasuuliwa irumeeliwaka akapwiithi Okaapu.-Telekaato, vokaathi vakhaani ariisa okhanyererya eeneé okhaala museeturu mokhupaareliwa ni anithuuna mukhaliheeryo owakuveeya.em Cabo Delgado: Okaapu -Telekaato
Mothokosiwaani," niwiriyaniiwaka nsu na anamwaane Okaapu-Telekaato" onoroomola mukhaleelo wa khuuta nihiikuwa anamwaane alaas, ni eni wir axitityaaya arimeele, ni vatanyereyaka no othoowela ixikoola nu iwaraakha sikootha mayareeliwo ayasa sirumeele, thi mixankiiho wa iye khamoosa khamoosa samukaakuve ithoonyasa aya anaxikhaani ale.
Soolwanyiwa seeyotho variyaari mês sokohaasiya siiriwe, anamwaane Okaapu-Telekaato ottyaweela muhiina mês mitteetthe a epuruviisiya ni iye sowattamana Oniyaasa ni Wamphuula.
Tiretoore a Save the Children Omosampiikhi,Chance Briggs, Ohiimwa eu miteeko iya iniireliwa epwaanye exikhaani tá manamuuno saayi sowakhuliwa mixaakiho sanamwaane oye muhiina mwa olaa-tho wa ekhootto epuruviisiya ele.
Briggs, ohaakhuuleela si" anamwaane anihoolela muxaakiho nthooko othoowa yoolya, sowaara ni maxikaara wu yikasoopeke awaneelaka C ovid19, m ikhina ikiina sinulaanya sotepeexa othuneeya.
Yothokeela va iye soteene, opwuula Riggs," axinamwaane aniira eu anittuna okhalana nroromeelo ni arrumasa exikola, ni ale khamoosa khamoosa khalhanle ovooliwa muxikoola , maana khakhaale nnakhala orepeliiwa volipihereya".
Chance Briggs Ohiimwa wi waavaha maasu anamwaane Okaapu-Telekaato, mutheekeso Save the Children onilipeelela eu ale ari anamakhaliha ni Kuveeruni wiiwe, tthiri,iye ale asuweliha aya ni opwaanye ikettelo sikhaale owakhupaarelasa ni wakhaliherya muhiina mwa okumi aya ni alhalaane nroromeelo, nnaamwi ihirowaarta ikwakhathula. | saude | constantino,Araibo,Gito | train |
a_article-02-15-2011-health-report-116936683_1259645.txt | Orumeeliwa oohireerela wa soohapala siniruuhela wa khuta mwaakha 2,5 imilyawu sa anookwa | Orumeeliwa oohireerela wa soohapala siniruuhela wa khuta mwaakha 2,5 imilyawu sa anookwa
RENATO- Muumuraano Olumwenku Okumi Ohinya, muhina mwa muhupi a erelatooriyu, wiira 4 % wa myaaha ookwa moolumweekuni sokhala ovahereriwa muhina mwa olyiwa soohapala ntoko ikhacu.
ANA-mwaatteyo wa epersentaxi ela ya manamuna okwiwa mwaha wa owurya sohapala ti wunceene vaweehiwa ni olee waarepeliwe muhina mwa myaaha sa khuuta mmosa wa siikinaku sowoneyaxa okhala myaaha sooruhela okwa , ntoko , nthoonyeryo , Siita , nihasu ni elaapaha.
RENATO-muthaka a erelatooriyu enikupali wiira orumeeliwa vootepiha wa ikhacu oniruuha okwa wa imilyawu 2,5 iyaakha sotheene. Muhina mwa nikhuru na manuweelo variyari vaa 25 ni 39, ikonto 320 sa atthu anikhwa mwaha wa mixankiho soluluwana ni ikhacu , enikumiherya mwaaattelo wa ipurusento sene 9 % sa mwaaha sa alipo okwa variyari iyaakha seeye.
ANA-OMS olipiherya nleelo wiira eviinyu aniruuha mikuthakuttho ohoolo wa mukhalelo wa okhumi nnakhala khahiyo paahi wa ale ari anirumeela voovikana , masi tho wa ale akhaale anataana ni atthu aleesa. " Ole okhaala ohapaliwa onihonona sa atthu akinaku nnakhala waahela miiriira sohiloka mowopiha oluluwana ni manamuno oviira nnakhala ohaaxa mwaha wa manamuno owaali".
RENATO-Variyari vaa alipo akhale animurumeela eviinyu aniwurya voovikana mutita axilopwana anahoolela athiyana ni mwaattelo wa axexe orowa mmosa. ANA- Eyaakha emanle , amahooleli a Mwalaano Okumi a ilapo 193 - aniirela mpantta wa nikhuru na OMS owupuxerya wii mmananihe oruuhela yexikhaani muhina mwa malyelyiwo wovikana mutiita wa ikhacu vokweheriwa ni olipihiwa esisaapo ya musookho soluluwana ni soowurya sowaawa ni okhoottiha wootepa wophunyeya wa minamuna otumihiwa.
RENATO- Yoopwanyiiwa nnakhala khiyantte etthu. Mwaaha wivaavo mulaatthu wa anamuhapaliwa muhinamwa olumwenku oteene onitthikela okhala onxankiha .
ANA-Ninemererya ninaano vaava ela enitharelana : iye sinilukusa siniruuhela mwiili omeka-3 oniphwanyaneya muhopani okhala okhalihaka wiira ookasoopa eretinopatiya. niyeeyo yaahinye yoosoma emoha olaleeriwa ninaano ni ehapaari ya Wameerika "Science"
RENATO- eretinopatiya ti ekwerere emoha yoluluwana ni mayitho ekhale owerya otanyerya ohoona wa atthu arina ekwerere wa ohikhala ephome ni tho anamwane anayariwaaru ahinatthi ophiya okathi aya.
ANA-muhina mwa ilapo sa Ixitaato Uniitu , ekwerere aniruuha ohoona eniira imilyawu 4,1 wa atthu arina ohikhala ephome mwaattelo mmosa anitthuna ophiya ikwaaha piili muhina mwa iyaakha 15- ni onapwanya vaceenexa alipo oyariwa ninaano okathi ohinatthi.
RENATO-yoonyuunya soneneva sirina mukhalelo wa omeeka-3 onivara miteko othaleleya muhina mwa makhuli sa mikhalelo sa manamuna ootupa, masi manamuna xeeni nikhale ahu oweha alipo ari anihaaya, aalesa nnakhala khaphavela mwaattelo oniphiyerya masi malyeelyo sa vaano wa olumwenku onikela nsuwa.
ANA-Mwaaha mukhina, Renato yoosoma emosa ethoonyeriwa ohoolo wa muthukumano naakhoopela oluluwana ni Ehasara ya Otthooka onivaha moonelo aya awiirelaka alipo anilya wa khuta okathi ni ttho siniriiriha erooho sa manamuna a malyeelyo anitthimaka yowoopiha ni ipuruseento 48 manamuna owatta ohawela ataake wa mukhalelo a erooho ni ehasara ya ephome moramaceni.
RENATO- Mihokhorokho siniriiriha erooho sa malyeelyo ti seeye sinaarumeela mireerelo soosiva sinapakiwa onikhala opuro wa asuukhiri anamunceene.
ANA-Muhooleli a a soosomiwa, Hannah Gardener, a exikola ya Metisiina ya Univerisitaate ya Miyaami, ovaha moonelo awe onitharelana : "viira yoosoma ahu elipiheriwaka ni omwaleyiwa nnamwi irwe omuhooli, ela anivaha moonelo aya wiira manamuna a malyeelyo vowilipiha wa siniriiriha erooho sa minamuna soolya sookhala nnakhala okhala muraatteli mmosa otthareya viireliwaka soolya sootta-piitta hoothe ni esuukhiri".
RENATO- Womaliheryani wa yoosoma ele ori mwaaha oruuhela sohinya sa anamuttettheni ooluluwana ni itthu soosoma. "Calorie Control Council", muuraano oluttelelana ni alipo onireriha iyoolya light ni diet, oovuwiha mutthaka mmosa otakaaheriwa ni yokohiwa sa alipo anivara muteko anamaloola wala alipo anivara ekulukhana sireliwaka sosoomwa.
ANA-Tr. Richard Besser, ohinya ohoolo wa nlaka na "ABC News" wiira yoosoma yahikhalana soovonyiwa sa manamuno ottharihela . " Alesa khaniweha mwaattelo wa maakha ali ani atthu aahoola alipo ari anamahayasa alyiiye aya , khaniweha wiira wii soolya sikinaku alesa ahoolya. Myaaha iya hiyo ninisuwela wiira sookhalana wataana ni omwareya ni wipeliwa.
ANA-Tr. Besser Wuncererya : aaso omaliha wiira soteene Siri mwiira oluttelelana mwaha wa siriiriha muriima sa manamuna olya vokweya nnakhala voohiloka .
RENATO-Ninaano , wiira oomaliha , onnilipiha moothananiha ovukula muhina mwa Osimpaapwe mwaattelo a manamuna omurava mwaxitthu SIITA.
ANA-Eyaakha ya 1997, mwaattelo oluluwana ni ilapo sa Aafiriika waari wa ipurusento 29 ni khuvira arooka iye sa vaninanoni vaa sinikhala paahi sa ipurusento 16.
RENATO- Yoosoma emosa ya Ilapo Sowiraana, enikupali wiira mwaha owonaneyaxa wiira ela ekhale vowiraneya waari orukunuwa wa manamuno owuupuwela wa atthu opuro wa mukhalelo wa warupiha athiyana.
ANA- ehasara ya okathi US CATHOLIC oleela wiira muunuwelo sinithoonyerya ntoko vari aya saneene paapa Benedito olipiherya wiira manamuna owakhula opwanela eniireliwa ekwerere ya SIITA ti emoosa ole wiihaana awe mwaattelo wa erooho yolopwana ni osasela ', wala nnaari , ilavulelo sa emaani . | sociedade | Gito | train |
a_beira-centenas-pessoas-tentam-salvar-uma-baleia-na-praia-dos-biques_4031767.txt | Peera: atthu emiya sene anhova woopola paleyiya emosa epharaya ya Pikexi | Peera: atthu emiya sene anhova woopola paleyiya emosa epharaya ya Pikexi
Ehirina mananna ookhalela, amalenle ni wiitthela maasi wi ehopa ele ekhaleke yonaana erina 6.5 emeeturu sa orekama ni 1.6 emeeturu sa mwiitti
Epaleyiya emosa yuulupalexa empanre vosiisu ya esaapatu, 16, ephara ya Pikexi, oPeyira, porovinsiya ya omosampiikhi ya Sofaala, enwiitthana atthu ankhala okoxita ya oseyano Intiku.
Anammiserya ni mampiyentalixita ohanve woopola mwaminama. Miteko simpacenre iwoora soopacera sa olelo, okathi vakhaani atthu anceene awenhe epaleyiya.
Ehirina mananna ookhalela, amalenle ni wiitthela maasi wi ehopa ele ekhaleke yonaana erina 6.5 emeeturu sa orekama ni 1.6 emeeturu sa orakama,
Nimphwanya ni nthiti ni muteko ola wa epaleyiya ehikhwe ni otthikela mphareya oohima Hilario Pedro, nammiserya ammuttetthene, aakhanle vamosa ni imiya sa atthu akina anwana wi emoopole mwaminama.
Ikanowa piili sa omiserya saheererya ottuttha ni mikhoyi epaleyiya wii erowe wowiixa vanceene wa ephareya okhuma wopacerani wa oxekuwa, okathi maasi yapacenraya owela, oohima Manuel Ramos, nammiseri mukina, ori vamosa ni ale amphavela woopola epaleyiya ele.
Carlos Sendela, muhooleli a eporovinsiya wa Maare, ni aAkwaxi Interiyore ni iPeexika ya Sofaala, oohima wii miteko sa woopola sinnirowa ampakha woopacerani wa ohiyu. | sociedade | benedito | train |
a_polícia-acusada-de-ser-subornada-para-não-fazer-respeitar-cerca-sanitária-a-luanda_5530254.txt | Mafalume anihimyaniwa waakhela makwanka woowi ehikhanyereriheke otthareleliwa ohivoloiwa pure oLuwanta. | Mafalume anihimyaniwa waakhela makwanka woowi ehikhanyereriheke otthareleliwa ohivoloiwa pure oLuwanta.
Akhali a Epooma ya Olunta anaathonya mafalume wiira anaakhela makwanka woowi atthu ehitthareleke soohimmwa s`aalipa ekumi ya Oluwanta, sinihimmwa okhala muttetthe onikhumaaya atthu oomurava mwaaxiitthu a korona arepeliwe iporovinsiya iye sa Wankoola.
Nsu na Waameerika oovaanela naakhali a mittetthe khamosa khamosa sa Ohitto ni Okuusini ya Olunta yaawo anihimya okhala oowoova mwaha wa alipa oopacerya ohomiwa ni khuphwanyaniwa Covite-19 mmutthettheni ni anihimyaniwa okhalana yoottheka mukhulupale a ekumi ni yooruma ni okhupaarela.
Noolavulana ni Muandumba anikhala Osawuriimu Epooma yuulupale ya Olunta ya Okuusini woowi ohiya otuthuwa orinawe, onnikoha makhalelo ookhweya onivolowiyaaya ni onikhumiwaaya muttetthe ole.
"Va nri ni woova vanceene, namalamula onihimya wiira Oluwanta onnikotthiwa orowa ni okhuma pure, nnya Osawuriimu nno naananova nookhalana eretta, woona mahiku otheene annirwa atthu anikhuma Oluwanta ni nave tho annikhuma nno erowaka wuuwu atthu anceene".
"Vano ninkhoha enamuna xeeni atthu ala anivolowaaya ni aniviraaya mmakontoroole? Oniiraneya sayi mafalume yaahiyaka eviraka atthu ala otheene?", ookoha.
Muttetthe wa Okwanku, mapuro ooneneliwaawe mulipa oopacerya omurava Covite-19 kiivo evirikanne, sintoko sihimyaalewe mukhali Fiel Muako.
"Wookhala woova w'atthu othene Okwanku nno ooviwaka mwaaxiitthu, woona aasuwela wiira khakhanle makhalelo ooreerela a ekumi nno wakhala wiira enoopacerya ehasara", oohimya Muako yoowo waakhulenle tho wiira wa khula nihiku annivolowa atthu anceene anikhuma Oluwanta.
"Kweekwe ninnirepela orwa w'atthu a Oluwanta para nno ni para wu, nnya khanisuwenle enamuna xeni atthu ala aneettakasaaya, vanaamwiira mwalaano wa ekumi okhoottihaka", ohimya.
"Noosuwela sintoko nthoonyeryo wiira ole onirowa Oluwanta onitthuneya okhalana imiya ni ohala ya ekonto ya ikwanza ni woosuweliwa wiira mpantte wa musurukhu ola oniireliwa wiira epasaci ni onihala owo oniireliwa woowi evahiweke makhwankwa mmakontorooleni", ohimya.
Otuntu, Epooma ya Eporovinsiya ya Olunta ya Ohitto nave tho ohaavo woova eriyari ya akhali ni mixikwiitti siniiriwa mmapoxitoni ya ekontoroole woowi ophiye muttetthe ole khovirikanne, sintoko sihimalyaawe mukhali, Jose Mutshima.
"Kinaaniherya wiira makhulupale a mulaponi annisuwela etthu eniwiiriha ehiyaka evonyoliwa okhupaareliwa ya Oluwanta", oohimya.
"Ninnaasuwela atthu mahiku ootheene anirwa ni anirowa Oluwanta, vano ori woowi namalamula?" Ookoha ahimyaka tho wiira "Nmaalunta mu khula emunisiipiyu sihaavo ipoosito sa ikontorole tthaaru wala icexe ni kiwaakhanle nnakhala otthuneliwa wiira eretta ephiye mu.
Mutshima oothonya ohikuxeriwa ekekhayi itthu okhala "yoothananiha."
... | saude | Vasco | train |
a_angola-musicos_3667706.txt | Namitthaka artistiku awankoola onni liyaliwa, anhima anamwiipa oovuwiheya. | Namitthaka artistiku awankoola onni liyaliwa, anhima anamwiipa oovuwiheya.
Martista akina awankoola anhima eri ooxanka ni ohilaleyiwa wa mitthaka sa martista anceene akhwiya ya miyaakha sa 60, 70 ni 80 a seekulu evinre.
Okathi onvira ennooneya wii araatiyu arinaya ikoma simphavelaya mwaha wa ikoma soovirikana. Ennooneya wii iriitimu sa okhopela ni kuturu iri osulu wa sinceene silaleyiwe. Anamwiipa Kassinga onhima onoona wii ooliyaliwa nnamwi oonoka , munnuupuwela ale akwhiye. Mukhalelo ola khoreere otepa, onnilavula.
Mihiku avinre 8 ya Tesempuru ahirowa onvittha o mahiye wa Altus a Krusex o Luanta, namwiipa Zé Albino. Atistia ole okhwa 5 na mweeri ovinre anwereyiwa. Okathi wa vithiwaawe wahilavuliwa mwaha wa enrowa wiiriwa ni mitthaka sawe. Zé Abílio oohiya etisku emosa opasar, wooniheriwe Outubro a 2015. Mwaakha ola wa 2017, Zé Abílio aalikanyiha muteko wa nenli wa tiskukrafiku, ni ikaravasawu oLispoowa, Riyu ya Janeiro ni Ankoola.
Wa nthonyihero na UNAC, Armando oohima wii elatarato ni sowiira sa Zé Abílio khasinyanyeya, ethonyiheraka mukhalelo wa palku ni ikoma sa wa Akoola. Zé Abílio oohiya nsina nawe na opacera muteko ya masu mancene ya okathi awe ni iyaakha sookisera nihiiwa nsu nawe alpum ya Kiyezos
Amusi a mutthu ole okhwiye yaani phavela akhwaawe etaphulelaka masipo a Zé Abílio wii masipo awe eroweke ohoolo, ale ohinhye artista woowii osuulu ola ni ole onrwa oxutte ni masipo okravanrwaawe okathi wootheene wa miyaakha miloko miraru ya muteko.
Matias Damasio, oohima wii makantoore a khalayi masipo aya yaalavula mwaha wa okathi waalaya, tivo, nihaana ni xuttaka ni osuwela imessaxe si vinre ni atthu akhalyi ni niroweke ohoolo nipakaka masipo oreera wiira masipo ala ephiyeke ilapo sa okhopela wa masipo awaAnkoola.
Oowo ookupwali wiira anamwiipe awanAnkoola ahaana owerya ni osuwela saana wiira ewerye owereyiha mirima sa atthu a ilapo sikina, ninni kupwali wii nayilipihera ni miteko, maAnkoolano sinookela imerkaatu sikina' | cultura | Raja,benedito | train |
a_mocambique-mulheres-subnutricao_3910201.txt | Ookasoopa : mukhaleelo otepa ohikhala a mukhaleelo wa malyelyo ohiloka saneene mpantta manceene wa omosampiikhi | Ookasoopa : mukhaleelo otepa ohikhala a mukhaleelo wa malyelyo ohiloka saneene mpantta manceene wa omosampiikhi
Sinitthekela nleelo myaaha sa ohilya saneene vootepa mya mpantta manceene wa apinaatamu omosampiikhi nnaamwi vonaneyaka yexikhaani mpantta wa nroromelo mwa soolya mulaponi.
Woomaalihani ti ehako mmosa oluluwana ni mavirikanelo sa yexikhaani muhinamwa manamuuna olya ni oruuhela othawaliha mwiili yoowo soopwanya saya saahirya alaleeriwa Omapuutu.
Mulaponi mooteene , mwattelo wa ipuruseento 6 sa athiyana a munuwelo aya ophiyerya oruweerya , nnakhala vamosa ni manuweelo a iyaakha 15 ni 49 , kharina manamuna opwanya yoolya yoreerela , oottharihiwa ni yoopwanya emosa sosoomwa okelelihiwa ohoolo ni nikhuru nimosa na wataniha na Muthokiho wa ovuwihiwa Imarakaato sa Mmawaani ni Muthokiho wa Olaleerya miteko oomiserya vowiirela Wiilyiha.
Ohisuwela voluluwana ni sinitthuneya sa manamuna ovirikaniha soolya ti anithoonyiwa ntoko mwaha owooneyaxa onikhanyererya myaaha sa ohisuwanyeya mukhaleelo mwaha wa malyeelyo mulaponi, ohinya namatokosa Magno Nhancolo.
" Ti vooreerela wiira, vopacerya, osuwela wiira ovirikaniha eyoolya ya okumi exeeni, ohalana tho oweha ni manamuna opaka nnakhala saathokiha mihokhorokho siilyiiwa maana hiyo noosuwela wii opaka wala othokiha wa anamuttettheni ahu ti oruweerya ikithi sa mmattaa okatthi wa eyiita okhale aya oruweerya ni mpantta mukina ale kharina nnakhala khavaaweryaneya, sovaha okhalana manamuna opaka mithaka othokoreerya wiira wii awerye oreeriha mukhaleelo oreera wa manamuna olya , pooti okhala okathi nnakhala ahinikhala muruweeryo owaatta", ohinya Nhabombe.
Soolimalela soovirikana sa ephattu ni sohimwa inanyiheriwa okhala soolaka sinitanyerya mukhaleelo wa malyelyo , owaakiherya ti António Paulo , mulipo onithoonya mireerelo siniruuhela oneneva .
" Vaweryaneyaka mwaha wa mukhaleelo wa khuta muttetthe, sookhala soolya iye siniira anamuttetthene aniweha aya wiira khahiyo soreerela olya athiyana, nnakhala khahiyo soreerela viireliwaka anamwane ni atokweene. Vookhala yoovaha atokweene opwanya exeeni okhanle wa khuta muttetthe ni ntoko wa khuta muttetthe onirya ovaraaka orumeela wa soolya iye siniireliwa wiilyiha", okupaleela António Paulo.
Ohoolo wa miiriira iye , soosoma sinivaha ankhili awiirelaka athiyana arina munuweelo opwanela oruweerya ni anamwaane wiira olyaaka soovirikana ni iyoolya sothaleleya.
" Vaa nthoonyeryo, mihokhorokho ikithi, ipwo, mihokhorokho sooheliwa mulaatani ni mihokhorokho sa omiserya . Paahi mwaattelo wa ipurusento 36 , yanitaphulela wiira mwattelo wa ipurusento 70 sa apinaatamu , ipurusento 64 sa athiyana , anitthuna wuncererya ivirikanelo nnakhala vakhiini wa mmoha nnakhala makhuru manli a mithiito sa iyoolya. Ninaweha wiira vothaleleyaxa axithiyana anireerela wuncererya muhina mwa mittetthe iye olyiwa wa mihokhorokho ikitthi ntoko nthoonyeryo anamuruwa, vanithuneleya wuncererya olya makukhu makithi oriipa ari ari othawali ni itaamu ya muthinto A ni mihokhorokho ni ikithi sootthawali ni itaamu A", ooruma Maria Fernanda , othaleleya wa sonekha nekhiiha a FIDA .
Yoosoma enuranya voophiyaka ikonto thaaru sa atthu a mittetthe sa epuruviisiya siniittaniwa : Mapuutu , Kaasa , Inyampaani , Sofaala , Sampeesiya, ni Kapu Telekaato anivara ni mukhaliheryo wa Muhaakhu a musurukhu Iterenasiyonaale ya Othawaali miteko Soolima ni mwaattelo wa Imilyawu piili ni imiya thanu sa musurukhu ewuuru . | saude | Gito | train |
a_fmi-aprova-reajuste-precos-combustiveis-mocambique_3783480.txt | FMI ohaakhulela wuncareriwa isisapo ya kompoxitiivele oMosampiiki | FMI ohaakhulela wuncareriwa isisapo ya kompoxitiivele oMosampiiki
(Fundo Monetário Internacional) Efuntu Monetaariyo y'Olumwenku enaaniherya wiira wuncareriwa isisapo ya kompoxitiivele ehimiwe ni kuveerunu oMosampiiki, esuma evirale, sintoko etthu "yuulupale mwa enama" wa miteko sinivariwa sootthokihasiwa esetore ya kompoxitiivele.
FMI oolakiherya nwarakhani wiira owela wa isisapo sa compoxitiivele :oniireliwa amalamalihiwa ovahiwa mukhaliheryo woolipa musurukhu ni ohinphiyerya.
sinoonelaawe FMI, isisapo sa kompoxitivele oMosampiiki sinikhala sookhuruwa ovirikana esisapo yeekhweeli sinitumihiwaawe imerekaato sa ilapo s'anamwaattamanana.
FMI onuupuxerya wiira etthu ila ekhumelenle ni vapaceriwaaya ovahiwa mukhaliheryo alipa omutumiha compoxitiivele ni enivirikana eriyari ya esisapo etthokihiwe woowi otumiheriwe atthu ootheene ni esisapo enikumihaniwaawe ilapo s'okhopela.
FMI onnuupuxerya tho wiira, ohiya owalamela, mukhaliheryo wa compoxitiivele khonaakhupaarela oratteene amasikhini. | economia | Vasco,SALUSTIANO | train |
a_activistas-guineenses-alertam-que-há-cada-vez-mais-adolescentes-e-jovens-a-consumir-drogas_5771982.txt | ANamalapeleli maKinense annihima wii okati ti okathi annincerereya amiravo ni axiruuxi ampaha esuruma | ANamalapeleli maKinense annihima wii okati ti okathi annincerereya amiravo ni axiruuxi ampaha esuruma
aAkhala anamwane arina iyakha muloko ampaha esuruma
Pisawu -
Anamalapheleli makinense ari ooxanka ni yuncerereya wa amiravo ni axiruuxi ni maxove ampaha esuruma, akina anhoma exisawu sa itoroka Anvekela wii erukunuxiwe mukhalelo ola
aAkhala anamwane arina iyakha muloko ampaha esuruma
Esuruma yootepa opahiwa ti kanapi, yoneliwaka vatthu musukhu aya yotepa okweya ni watta mapuro entumihiwaya ixikina sotheene sa o wala muhina wa elapo ele, onnihima Abílio Aleluia Có, muholeli-esekutivo wa Obeserevatoriyu Kinense ya isuruma ni Toxiku tepentensiya.
Maxi khahiyono paahi empahiwa kanapi enaxankiha anamalapheleli ni anamasuweli Mwaakha wa 2016, ale ahona mukhalelo mukina.
Có onnitaphulela wii axiruuxi ni amiravo annolya itoroka sowiihoma exisawu ni itoroka sintetika; ni yanenli enlyaxiwa eniihaniwa karaki; yaneraru, ni yowoopiha, eniitthaniwa MT, Etoroka sinteetika enlyiwa ehisuwelika itthu simpakaya yalyiwa mwaha wa ekumi
Mwaha wa itthu sinkhumelela mutthu alya etoroka, muxankiho munceene onkhala mwaha wa ekumi ya ale anlya itoroka.
Pisikoloko, Jeronimo Henriques Té, muholeli wa esenturu ya miyupuwelo ya Pissawu, onhima wii amiravo ahaana ekhalanaka ekaasope, okhala wii itoroka sinnirunukuxa mupuwelo.
Ya lyiwa etoroka mukholelo aya iretta sa mmuruni ni "opakeya etthu yowoopiha wa amusi ni atthu, okhala wii muretta ole ookhala athatuwa mutthu onamana atthu", oohima Té.
A sosiyooloka Cadija Mané oohima wii olya itoroka ennirukuxa mukhalelo wa mutthu ekhanle yomalela ni wavolowela atthu, owiyera hata omwiiva mutthu.
"Tiyoreerela opaka miruku sikhanle sowakhottiherya axiruuxi ni amiravo" olya itoroka, mupuwelo wa Mané
Maxi oreene ohoolo wa "omaala wa Exitaatu" ohupuwela miyupuwelo sa omaliha otumihiwa ni olyiwa itoroka, Abílio Có oohima wii enoovila vanceene orunuxa mukhalelo ola. | saude | benedito | train |
a_manuel-francisco-yali-seminario-barack-obama_2829347.txt | Manuel Francisco oniphavela okhalana eseminaariyu ya mahiku mararu ni Barack Obama | Manuel Francisco oniphavela okhalana eseminaariyu ya mahiku mararu ni Barack Obama
Manuel Francisco ti mmiravo a mmosampiihi wa amiravo oothanliwa 6 wa mukontho wa muthanleliyo muhina mwa porokaraama Mandela Washington Fellowship for Young African Leaders - 2015.
Purusoori wa exikola sekuntaariya, Manuel ti muxuttihi oomusivela mureerelo wa musomo ni mwinnuwelo woororomeleya wa anaxikola awe. Ala mananna ophwanyaawe owo wi waalokiherye anamwane wi akhaleke aalupalese anithoonyera etthu yooreera mmuttettheni.
Ohiya okhala purusoori, Manuel ti muhooleli ni namapattuxa wa "Anthu Antendere" wala vookhweya "Atthu a murettele", Asosiyasawu a mwinnuwelo ni mooniheryo wa atthu onikhumelela mmuttettheni wa etixitiriitu ya Oxempa, Eporovinsiya ya Eriyari ya Osofala - elapo oyariwaawe Manuel.
Ori oohakala mwaha woosuwela onikela okumana muhooleli amerikaanu Barack Obama wuumaleloni wa porokaraama wa isumana 6.
Manuel orina miyaakha 26 paahi ni olohawawe oniphiya Opeyira, Mmosampiikhi, wa Ilapo sa Wiiraana. Vannireerela wiiwelela: | sociedade | SALUSTIANO | train |
a_portunhol-a-lingua-oficial-do-mundial_1937238.txt | Portunhol, nttaava noolavuliwa oMuntiyaali. | Portunhol, nttaava noolavuliwa oMuntiyaali.
Muntiyaali ti muhakalalo wooreera wa mwaattamano ni nttaava "noolavulaxiwa" muruuwani parasileyira onikhala olavuliwa portunhol.
Maarixentiinu aruuwala ephareya ya oKoopakapana ni yaahirowa mpakha mpatthani awe paapa wiira osomele ni oreerihe eselesawu. Makolompiyaanu aattikitthela ni nikhwili nancano arikipankaata wa Mineyirawu. Areena Pantanaali Maxileenu ampakanse empaxaata ya elapo, wuunisoonu, aamwiipasa yiinu nasiyonaali okapela. Mamexikaanu aavilela epula yuulupale onvirihaka Natali ni ahoonasa ekiipa aya emulolaka mphira oohikhweya. Ekwatoori nlelo khokenle mukampu, masi ohaarowiha atthu oophiyeryaka ikonto 10 oViyamaawu, Muro Muulupale a Okuusini nimmo mantureenyu yaahipaka efeesita yoolikana ni ya oPoorutu Feliixi (SP).
Muntiyaali opacerya ni ovaha mwaanuwelo wa invasawu latiinu ya waameerika muhina mwa ipooma ni ixitaatiyu sa oparasiili. Mpakha va, mukhumelelo woopacerya a Waameerika Latiina okhumme mwaakha wa 1986, onikhala muhakalalo wa mwaattamano wooreera ni nttaava "noolavulaxiwa" muhina mwa iphiro sa oparasiili vooreera.
Waahikhala moovelelo muulupale wi mukumanelo, otepexa waya maarixentiinu ni maparasileyiru, wiira yaamukhala ekhotto mwa munyokhanano wookhuma khalayi wa ilapo iya piili. Ohiya yoonanara yaakhumelenle oPeelu Orisonti, weyiyo arixentiinu mmosa wentiyaawe nikokho nookhumela ekhotto mapuro yaawo, muvaanelo onikhala woohakalala ni oopatthani.
Ela ti ekoopa yoowaatta iselesawu latiinu sa waameerika wa miyaakha iya sivinre, thanu ni xexe, ekapatti emosa ya natthaaru wa ootheene yooniwe: oParasiili, Arixentiina, Urukwaayi, oXile, oKolompiya, Ekwatoori, Kooxita Riika, México e Hontuura.
Ni mukhaliheryo wa torosiita onikhala waakhaliherya akina wa yaala ophwanya mikhumelelo sooreerela. Ohiya oParasiili, weera ottikhaka owaani, waanimulola Korowaasiya wuupaceryani, Meexiku oomulola Kamarioxi (1 a 0), Kolompiya oomulola Kereesiya (3 a 0), aWuxitaraaliya (3 a 1) ni Kooxita Riika oomuululiha muru Urukwaayi (3 a 1), muxinttano woopacerya a malatiinu mpakha va.
Arixentiina, Ekwatoori ni Hontuura nlelo kamuttikhanse mphira.
woohimala mwaakha oxukunryaawe Papa Francisco iphareya sa okariyooka oXoronaatani Muntiyaali wa Anamittompe, owo oovaha iphumu sawe vooreera murima vakina tho. Wala wa milikaniho sawe kamosa kamosa soohisuwelihiwa. Paapa waari wa maarixentiinu oophiyeryaka ikonto 15 (wa mwaalakelo wa ale anipweha iwarakha) aphinye oRiiyu wa Xaneero wi yoone mpaceriho wa mphira waakela okhumelela oMarakana, ni Pooxineya, namurunku ola.
Ixurunaali Sá oXile sihinlaseya mwaha wa oviha elapo ya oKwiyapa ni epooma enavahiwa nsina na "omooroni". Matoresetoore aavahererya makhwili ncampulo na muulumelo ni aamuttikitthela makhwili aReena Pantanaali yeemexiwe ni munyokhanano wa aWuxitaraaliya. Ni tho wootthikeliwa okathi ole woolipelelaxiwa wa ekoopa: Yiinu Nasiyonaali a oKapela. Okhala wiira Fiifa wiikitthenle eriyari esipo, anamahoolela yaahimwiipa ni mukhaliheryo wa alipa a omuttikha mphira, mukhumelelo opakiwe tho ni alipa a omukhuwelela mphira a oparasiili okathi wa otthukuliwa mphira.
Waakhala ntoko mphira a elapo ya oParasiili, masi mahooleli a mphira oowara sa ncano a oMineyirawu yaari wu mwaha wa Kolompiya. Ohinakhaleru Falcão Garcia, alipa a elapo ya Shakira khavukulenle muvarelelo wa mulipiheryo ni yaanivira iphiro sa oPeelu oRisonte okhuma nihiku nivinre.
Nikhuru na axilopwana aphin'ye okapitaali mineyira noovira mahiku 17 amweettihaka mucinka okhuma elapo ya oPokota. Awosa aalakelasa omuveleela mphira mpakha wuumaleloni waya. Mulompelo ni mphento wa makolompiyaanu oParasiili aakhalana muleeliheryo: elapo eyo khenikhalela eKoopa ya Olumwenku okhuma mwaakha wa 1998.
Alipa a elapo ya Kooxita Riika yaarisi vakhaani okathi nikhuru naya naaron'waaya oKaxitelawu omuttikha mphira ni Urukwaayi. Masi efeexita yaapakansaaya khenikhalakhala eliyaliwaka, muhokorokho wa mukhumelelo wa soowaakhumelela saya ni wahaalipeleliwa. Wa 3 a 1 wa Urukwaayi waari mukhumelelo woohiloka woopacerya wa eselesawu latiina oMuxinttani, masi okhala wiira yaarowanse elapo ekina enilavuliwa eXipanyoola, waakhala ntoko owaani.
Ilapo sa eryari sa waameerika saakheleliwe ni itorosiita sa oparasiili nForotaleesa mweepiwa "Ah, ti Kooxita Riika". wiira oxovihiwe okathi wootakhaliwa. Onasuwanyeyaru wiira anamaxukurya khiyeyiwa munyakulelo ole waahimyaawe, efeesita yaahipakiwa.
Khivakhanle voolavuliwa wa Kaxitelaasu, masi nikhuru na etorosiita celeexite yaasarin'he exitaatiyu ya oForotaleesa khiyaalipelela oxinttiwa wa wuulihiwa muru wa Kooxita Riika, wuupaceryani wa eKoopa. Munepa wa mwaakha wa 1950 vano va onaalava ale oyaraniwaawe elapo emosa vano annoovasa omora ekwaha yoopacerya.
Awosa nlelo khanavolowe mukampu, masi niinaano va awo atakaneelale ni atthu a epooma athanlale oterenari. Makwatoriyaanu khareere waaruuha atthu oViyamawu (RS) ni khareere waakheleliwa oratteene. Yaakunxenrye atthu ooyariwa opooma wa soovara soohisuwanyeya akumihaka epantera ya Exitaatu mwa eparasa ya atthu.
Anamavara sooreera a elapo ya Ontuura, ahiniwerya opakasa wa soopaka muhina mwa ekampu ya eKoopa, yaahipakasa efeexita ni atthu a ePoorutu Feliixi yamukhaani, muhina mwa oSawu Paawulu. Aasamparisi, aamuttikha kapuweyira ni ahaateeha atthu wuupaceryani wa murweelo aya opooma. Wa mooniheryo taratisiyonaali wa mwaakheleliwo a oparasiili, mmiravo mwaamukhaani waahimurooha lanxi wiira aavahe maxoronaliixita a oparasiili ni a Ontuura yaalipelela eselesawu ohoolo wa oteeli. | desporto | SALUSTIANO | train |
a_analistas-apontam-corrupção-como-impedimento-à-luta-contra-as-drogas-em-moçambique_5079627.txt | Alipo aniweha myaaha anithoonya makwankwa ntooko ntthu enikhoottiha owana muhina mwa wamaliha asoona alupaale Omosampiikhi | Alipo aniweha myaaha anithoonya makwankwa ntooko ntthu enikhoottiha owana muhina mwa wamaliha asoona alupaale Omosampiikhi
Ilapo Sowiraana sinikupali wiira Mosampiikhi ohoorwa othatuwa okhaala ipikaata ya mwaattelo manceene wa asoona aluupale , vanceene eroyiina.
Alipo aniweha myaaha ohuncererya wiira mavareliwo oluluwana ni makwankwa, aniirela mpantta alipo anivara miteko sa ahooleli wala exitaato, aari mixankiho omalamalihiwa otumihiwa wa asoona alupaale, anihinya alipo aniweha myaaha.
Fernando Mbanze, onikupali wiira eyo ekeekhayi " maana okhuuma wa miriira siniira ahu niwelelaka, votakahereya ni otthukiwa atthu ni ikinaaku siiri miriira, noophiya woomalelani niira, vekeekhayi , otumihiwa wa asoona aluupale ti mwaaha ekeekhayi muhina mwa mulaponi muumu.
Okhathi awe, tho mulipo onivaanyiha Francisco Matsinhe oniira wiira makwankwa"ti etthu vootikiniha yuulupale ya ekhootto yowanana anakooso asoona aluupale mulaponi .
Ole osuwelihaxa wiira miiriira ole "ori oluttelelana ni oreera warepeeliwe muhina mwa opuro amiteko sa oteka muhina mwa iyaakha iya sookhiserya , ntoko oosuweliwa ni mmoosa ororomeleyexa Namahaaya , Augusto Paulino".
Mpantta wa mulipo oniweha mwaha , Laurindos Macuácua, viira viraneyaka , opuro anipakiwa khamosa khamosa , mme ootepexa waarya sitekiwe ota wa Omosanpiikhi , mireerelo sinikhuma mwa musurukhu ohisuwanyeya onikhuma awe nnakhala wa asikaro alupale.
"Okathi oviirikana , epurokuratoriya -Xeraale ya Elapo ahakhulela iyo; nnakhala khivaniphiyerya paahi ohinya ni nnakhala ohiira etthu . Atthu oluluwana ni seeyo aari osuwelexiwa, masi khuuvo okathi hiyo niiwale ahu wiira akhala avariwe", ahikhupanyerya namavanyiha ole.
Namanli yeela , 10, muhooleli wa Ekapineeti ya Ilapo Sowuraana siniwanela asikaro alupale ni ikhirime yosuweliwa ni (UNODC) Omapuutu ehooniherya mukhalelo ovelavela ni miriira ole wa taraafiku a mireerelo sinikhoottihiwa muhina mwa elapo. | sociedade | Gito | train |
a_fifa-admite-ter-errado-no-golo-do-fred-contra-os-camarões_1943858.txt | FIIFA onnakhulela wii oopaka manyala ni okoolu ya Fred ni Kamarawu | FIIFA onnakhulela wii oopaka manyala ni okoolu ya Fred ni Kamarawu
Mwiirelo wa televisau yoohel munlaano wa ota wa xooku okhuma wa nnawu na noolopwana ya David Luiz, yaarowa a okhala opacera wa poola.
Muhooleli a Tekinoloxiya ya mitthaka ya FIIFA- Niclas Ericson - ohakhulela olelo manyala a televisawu ofisiyaale ya muxovo wii, oluluwanya mukano oheliwe, yooniherenye wii Parasileyiro Fred aaphwanyaneya ota wa imphira wa ekoolu ohenlaawe ni Kamarawu nsana, nihiku 23.
Nahinyakulihana ni ekiipa ya porotusawu okhala wii mukano epakiwe khiwakhalenle. Waari nthoriho noohikhalela. Manyala annikhumelela, ohima Ericson, oleeliweene wii mukano waareerela opakiwa okhuma wa opacera wa poola omuhiya xokatore(David Luiz) onvanhe poola Fred.
Ninkupwali wii nookhalano maporotutoore oosuwela muteko aya Khula porotutoore ookhala oopaka manyala, ninniweha yootakhala ela. Yookhala yooheliwa mukano woohi khalela. Ninvara muteko wii ekhumeleleke vakhaani atakhaaxera.
Nnaamwi ekhumelenle manyala, owo oohima wii khonrowa ohiya woonihera ilanse soowaanyiheriwa okhala wii muteko ovekiwe ni itelevisawu onoonihera eKoopa.
A HBS (Hoxiti Porotkaxiti Syxitem) a haakhulela mahiku avinre wii woonihera wa nenli wii yooniwe areene ota wa imphira, khahiyono 10 por sento ya ororomeleya, opaka manyala ori muhina mwa pinaatamu
Ohima wa Ericson, onookhala okhaliheriwa wa maporotutoore wii olikihe muteko ola.
Muxankiho mukina waari ni ekara sa ekampo Mane Gariincha woonihera elanse Mukhalelo wa mahiku, wooniheriwa wa imphira, khenooneya ilanse sinkhanle sookumiha onyakulihana, wii atthu ale aninweha poola wala ale ammuttikha, ehikhale oomutumerera arpitu. | desporto | benedito | train |
a_pedem-medidas-para-combater-violencia-no-brasil_1849249.txt | Wanvekeliwa ikettelo wophavela othoriha nihasu oParasiili. | Wanvekeliwa ikettelo wophavela othoriha nihasu oParasiili.
Muteko mmosa wa nlamulo ninthoriha sa manyala sotakhala ni sa ikhirini sotharamuleliwa wa manyakunyaku onoorowa ovaneleliwa wa muthukumano, | mundo | constantino,Araibo,Gito | train |
a_manteiga-de-amendoim-ajuda-a-salvar-pacientes-soropositivos-em-mocambique_3082906.txt | Manteeka a matthuvi anikhaliha owoopola aretta anikhala ni mwaxiitthu Omosampiikhi. | Manteeka a matthuvi anikhaliha owoopola aretta anikhala ni mwaxiitthu Omosampiikhi.
Manteeka a matthuvi yahirwa akupaliwa ni Ilaapo Sowiraana nvirikanelo mmosa wa minamuna yoolya mwaha wa okhalana mukhaleelo wa iviheryo.
Masi mulipo wameerika mmosa orumeela miruuku sawe ovahaka mireerelo sooruuhela onekhe-nekhiha erutthu awirelaka aretta aniihimya olooliwa ooluluwana ni ekwerere ya HIV/SIITA wiira ale yamukhala apwanye ekhiitta ni wiira atthikele olya mithaali siniwanana mwaxiitthu.
Stephen Pope, Namalatha ni oowiikumiherya wa Peace Corps, opacerye muthokiho o Kaapu Telekaato , Omosampiikhi , weewo vophiyaka ipurusento 9 % sa atthu anikhala akhalana HIV.
Etistiriitu ya Onamuunu, weewo areetta 400 ahunteereryasa miteko solooliwa, muthookiho opacerya oweerya waruuha atthu 30 kwaattikiherya.
Vaninaanoni vaava muruuku muulupale ti wuncereerya nlaka na muthokiho nnakhala kahiyon paahi Onamuunu, ntoko mipaanntte sikiuna sa mittetthe sa elapo.
Masi woovikana mukhaliho ereetta anipwanya ekhiitto , muuraano orina nsina "Okumi Onohayiwa", weeno Stephen Pope oniirela awe mpantta , oriina muruuku opaka wiira atthu arina mukhalelo a mwaxiitthu vekekhayi atthikele oowuurya mithaali sa khuta nihiku , ntoko vanisuweliha awe Stephen Pope.
Anceene wa aretta ali hiyo akhaale yakhalihe ahu okatthi ottharuwa ayeleela ekhitta yinceene ni ottharuuwa olooliwa . Noovira okathi wirela aya mpantta wa nlaka na muthokiho, atthikela opwanya ekhiitta, khahiyo paahi mwaaha wa manteeka a matthuvi, masi maana atthikela olya mithaali " anakhula Pope.
Onamuunu , mmosa wa muxankiho wiira aretta atthikele olooliwa ti epakhira . Atthu anceene , aneetta ikwaaha soorakama voophiyaka ekwaha emosa wa khuuta mweeri wiira aphuke amahala halani wa okumi onikhalela olipa esisapo ya mukhalelo a muhakhu wootepa ole ale akhanle aya nnakhala ohiwerya olikanaka.
" Namuunu ti muttetthe wa etistiriitu yuulupale muhina mwa murakamelo. Aaso khuta mutthu oniira ottharihaka miteko olooliwa okhala oorowa oxiripitaali ekwaha omosa wa khuta mweeri wa khuta okhala ni atthu anceene kharina mireerelo woopaka iyo `` onikootha namalatha ilatarato.
Mmosa wa mulattu wii Pope onileele awe oole wiira namwikumiherya wa muuraano attharuwa wiirela mpantta wa muthokiho maana kharina mulipiheryo wa mireerelo sa muhakhu. Vamosa ni Mukhaliho a Wameerika, alesa aweryasa opwaanya mureerelo wa mureerelo wiira ale ari onamwiikumiherya apwanya eke musookhano mmosa wa khuta mweeri ni tho wa apaaxikooro. Tii vamosa ni apaaxikoro wii alipo owikumiherya anarowana aya mmuttettheni wiira yahaaye aretta ale attharuwe olya mithali.
" Alesa anipacerya ovaahiwa mureerelo a mukhaliho mwamukhiini wa khuta mweeri ni wa khuuta onivahiwa paaxikooro mmosa. Tii vowooneya wiira miriira iya khahiyo suulupale , masi , wiira wa khuta mmosa wa alesa ariisi otthi wa muttaala wa omasikhiini, oruuha mireerelo sinceene", ohinya Pope.
Ni mireerelo vakhaani ni otthuna woopaka marukunuxo muulupale , namwikumiherye ohaataleela okathi awe muhina mwa elapo ela wiira mpakha mweeri wa nithanu ni mmosa wa eyaakha 2016 wiira otthikele ovara muteko. Mpaakha vaavale , ole oniphavela opwaanya nleelo mukhaliho wiira ekhotto woowanana mwaxiitthu HIV Omosampiikhi . | sociedade | Gito | train |
a_jogos-olímpicos-adiados-pela-primeira-vez-na-era-moderna_5343422.txt | Othweela wa Olimpiiku ohunteiya wa mukwaha mmosa mahiku ala anaanano. | Othweela wa Olimpiiku ohunteiya wa mukwaha mmosa mahiku ala anaanano.
Minixituru oopacerya Oxapawu, Abe Shinzo, oohimya enamenli ela, mahiku yettaka 24, wunteiya wa Othweela mpakha Julyu wa mwaakha wa 2021, nuulavula ni muhooleli wa Ekomite Olimpiku COI.
Abe ohalalerya maxornalista nuumala olavula ni Thomas Bach, yoowo olikanyinhe wa soolaleriya .
Wa soowiraneya sanaanano, mwaha wa soolaleiya ni wuulana wa Nikhuru na Olumwenku ni Ekumi OMS, muhoole3li wa COI ni minixituru oopacerya ooJapawu amaliha ohimya wiira othweela wa 32 Olimpiyata Ootokiyu ehaana apheeliyaka mahiku makina ohiya wa 2020, nnya mpakha 2021, wiira ekumi yanamattyawa , ni ale akhale owiilepiha wa mmuttettheni wa othweela, yoohimiya mmulaleriyoni.
Hata orowaka opakiya wa eyaakha 2021, nsina naya wa niira nlo onrowa okhala Tokiyu 2020.
Ela eyaakha yoopacerya, wa olumwenku wanaanano wiira othweela ohunteiya, hata wunteiyaka mwaaka wa 1916, 1940 ni 1944 mwaha wa ikhotto sa olumwenku. | desporto | Helio | train |
a_luanda-festival-nzoji-ya-monandengue-destaca-otalento-de-crianças-com-necessidades-especiais_6340310.txt | Luwanta: niira nootthapa "Nzoji ya monandengue" ninthonyerya miruku sa axinamwane ni mathowelo ocicimiheya. | Luwanta: niira nootthapa "Nzoji ya monandengue" ninthonyerya miruku sa axinamwane ni mathowelo ocicimiheya.
"Hiyo narowa okhalana Elapo yorera natthunenle epuruseso ya muhina", Solange Feijó.
Ephooma yoLuwanta, muttetthe wa Ankola, onaphwanya, muhina mwa 13-19 wa mweeri ola, etisawu yopacerya na niira nootthapa na martista Anamwane- amiravo, "Nzoji ya monandengue" ahiyaka mpantta mukina woothonyerya miruku sa axinamwane soothowa socicimiheya.
Mataphulelo "Nzoji ya Monandengue", ni nttava na elapo Kimbundu, Nintaphuleliwa wa "oloha wa mwana".
Sookhala miruku sinceene mmuttettheni, mutakhwani ni muphooma, masi ilukuluku wowi siithonyeriye siiri vakhaani Miyo kihona nxankiho inla (...) tivotho kihona mwaha wovara evento ela, olakiherya Solanje Feijó, mweeciha a ekompanyiya ya Arti ni nsuwa, yowo ompaanka niira nootthapa.
Npantta mukina, ohimya Feijó, " nimphavela wira anamwane orakala yiire npantta na niira nootthapa. Navetho, niira nootthapa amphavelaxiya anamwane orakala. Nimphavela wira anamwane ala orakala akhale wa palku ni akiina, maana hiyo onimoriha ikharari vanceene".
"Hiyo narowa okhalana Elapo yorera natthunenle epuruseso ya muhina", Solange Feijó.
Feijó onnikhupanyera mwaha wohikhala Okathi Worerela wowi axinamwane akhalekeke opaka axinene mutakaniho wa otekiya wa alkatifa amartista a ewahala ya elapo. Niira nootthapa inla niranenye nupuwelaka milattu siinkhalanihu elapo" ohimya.
Yena onnaamini wira, " mitekelo suulupalexa para ooloka wa elapo. Ninkhaka wohi elipanelo ni yohiloka mwaha wa anakhotta ampheela okathi wotheene wiya, wiva, wotha ni ohonona (...) Sotheene iyo mwaha wowathowa ephattu okhuma eyakha yamukhini".
Feijó, ori navetho nampaka ifilmi, onnihimyatho wira atthu khansuwela atthu akavi ehantisi yakuminhe nipuro na okhwipi wolumwenku wa eroho yohikhala, ohiya ohikhala atthu ampaka npantta wa Arti".
Ohiya monihero wa nikhuru ikina, niira nootthapa "Nzoji ya Monandengue" enrowa omutthuva namalepa iliivuru Kremilda de Lima, wa 57 iyakha sawe wo wiivarela olepa ethale senamwane. | cultura | Helio | train |
a_procuradoria-espanhola-dois-anos-prisao-neymar_3608516.txt | Eprokuratoriya ya espaanya emphavela wii Naymar atthukeliwe miyaakha miili. | Eprokuratoriya ya espaanya emphavela wii Naymar atthukeliwe miyaakha miili.
Eprokuratoria ya Espaanya yoovekela namaaru ola 23 wa Novempuru, wiira atthukeliwe miyaakha miili Naymar ommuttikha poola ohoolo wa muxovo wa Parselona, mwaha wa miirelo sohikhalela siri vamosa ni othaamihiwa wawe okhuma muxovo wa Santuxi orowaka oParselona mwaakha wa 2013, ntoko sinooniheraya ipaphelo da exariya.
Prokuratore Jose Perals ni owo oovekela wii atthukeliwe miyaakha mithanu wa peresitente ohinhye muteko awe o Parseloona, Sandro Rsell ni muuluta wa 8,4 imilyawu sa ewuro para ekulupi, masi oovekela wiira soolupatthiwa sa Muhooleli ole a kulupi, Josep Mariya Bartimeu, wiira shooneliwe vatthu.
Mulattu ola waareerela ohuliwa ni funtu ya oPrasiili, owo onhima wii aari mwaneene a 40 por cento wa itireyitu feterativo ya namattikha ole ni onnihima tho wii ahaakhela musurukhu vakhaani ahaalipelelaawe waakhela, okhala wii Parseloona aahivittha musurukhu wa ekweeli omuthummaawe.
Ahooleli a DIS aahima wii nave namararu ola aavekela wii Naymar otthukeliwe miyaakha mithanu, apapawe Naymar Bartolomeu ni Rosell, ehihimme iyaakha ikavi wa khula mutthu.
Vakhummaya mitthaka mwaha wa sa moonihero sa nlupattho ohoolo wa namaphuki onhoolela mulattu wa exariya ya Espanyoola, o DIS oohima wii ovekenle wii ehipake inupasaya sa mutteko, atthu ootheene arina milatthu ni anrowa oliva musurukhu wa muuluta wa 195 imilyawu sa itoolare sa ewuro (207imilyawu sa itoolare) alinvaka ni paseloona.
Othummwa wa Naymar ni Parseloona mulattu wa oxankiha okhuma 2013 Rosell oohiya ohoolela ekulupi mwaakha wa 2014 mwaha wa mulattu ola iikelinhaawe vathummaawe ni aahirowa epwaro ya milattu olavula mwaha ola fevereyiro wa mwaakha ola ohooliwene ni Bartomeu, Neymar ni apapawe.
Ekulupi epaka nttwanano ni maprokuratoore Xuunyu wii emalihe mulattu mukina eliva muulutha wa 5,5 imilyawu sa Ewuro wii ephukwe ophukiwa mwaha wa ohisuweliha ipaphelo sootheene sinoonihera musurukhu athummwalaaya maxokatore.
Parsa onuupuwela wii oophka mulattu, nnamwi namaphuka ole ari ovitha ipaphelo sa mulattu ole mweeri wa xuunyu, maprokuratoore a elapo ele ya Espaanya ewenryeene orukunuxa nthoriho na mulattu ole mweeri wa Setempuru ni ohuliwa mulattu ole wa nenli
DIS Ommulupattha Parseloona mwaha wa mwiwanano aarinaawe ni otthummwa wa Neymar vathi va meesa( Vohisuwelihiwa saana), mwaakha wa 2011, okathi Naymar aaryawe o Santus, anvaha xokatore ole mwakhelo wa 40 imilyawu sa ewuro. | desporto | Raja,benedito | train |
a_little-richard-o-arquiteto-do-rock-morreu_5413458.txt | Little Richard, "arikiteetu a rock, ohookhwa | Little Richard, "arikiteetu a rock, ohookhwa
Isipo sa waameerika sookhweliwa ni mukhwelo wa Little Richard, mutivela ola, mahiku yeettaka 9, mmosaru aya wa ale oowaasivela omwiipa rock'n'roll, okhwaale mwaha wa kankuru a mmakhuvani.
Ohiya vaamwiiralaawe asitenti vaxikulaari a mmuruni, namwiipa ola yaanimuthowa ekumi wuuvirani wa miyaakha soowaatta, ola noowereyiwa vakwatiriilini.
Richard Wayne Penniman mahiku yeettaka 5 wa mweeri wa Tesempuru wa 1932 ni waarina ahimaawe 12oMakon, Elapo ya oGeórgia.
Mwaakha wa 1940, Little ti waapacerin'haawe wiipa ni waari namahoolela wa esuseesu sintoko "Tutti Frutti", "Long Tall Sally", "Rip It Up" , "Lucille", "Good Golly Miss Molly", ni sikinaku.
Owo weyixoona okhala "arikiteetu a rock" ni waari ti namapakelela wa moolumo a rock 'n' roll: "A-wop-bop-a-loo-lop-a-lop-bam-boom!".
Wuuvirani wa miteko sawe, Little Richard ootumiha imilyawug soophiyeryaka 30 sa itiixiku ni ohiiriha mpantta eseeriye emosa ya epanta ni anawiipe sintoko Beatles, Otis Redding, Creedence Clearwater Revival ni David Bowie.
Oosuwelaxiwa ni mucirelo awe ohinaasivela atthu anceene, ni minyakulelo sookaphulela ni ikuwo soowooneyaxa ni soothukumeleliwa, owo waarina ekumi yoonyakuleleya, mwaha wa erepeletiya awe ni mwiiroohelo awe wa okereca.
Owo waari paxitoore mwaakha wa 1958 ni waatthikenle wiipa mwaakha wa 1962.
Siiso, mwaakha wa 1995, Litte Richard waahilaleya mureviixitani Penthouse wiira owo waararuwa ni alopwana akhwaawe, masi noovira sikinaku owo waanihimya tho wiira oraruwa alopwanaru "ovirikaniha ephattu".
Owo noomukhumelela iretta sinceene mwiirutthuni mwawe, mpantta wa mmakhuvani, owo waahin'ye wiipa mwaakha wa 2013, onarina miyaakha 80. | cultura | SALUSTIANO | train |
a_can-arranca-sabado-17-janeiro_2600941.txt | CAN ompacera eSaapatu ela, 17 ya Xaneyiro | CAN ompacera eSaapatu ela, 17 ya Xaneyiro
Kine-Ekuwatoriyaale onaakhel ekwaha ya nenli kampeyonaatu a Afrikaano ya Ilapo.
Imphira oopacera onrowa okhala kine Ekatoriyale ni Konko Prassavile onrowa okhala 11h00 ( ewoora ya Waxintoni DC) ni 14h, Purkina Fasu ni Kapawu mukamponi.
Kine Ekwatoriyale onrowa okhala mwakheleli wa emosa ya efayitha muxintto wa olumwenku wa imphira mweeri mmosa ni ekwaha ya nenli eriyari ya miyaakha miraru- oMarroko awarowa okhala nipuro naarowa ottikhiwa imphira KAN 2015, khu tisistiraka mwaha wa eretta ya eepola.
Mixovo sinrowa omuttikha imphira siri 16, anrowa oxinttana ewanelaka etiitulu exinttiwe wookisera ni Nixeeriya.
Muloko wa A ari Kine Ekuwatoriyale, Porkina Faso, Kapawu ni Konko Prasavile, muloko wa B, anrowa omuttthikha etominku, ari Kapu Verte, Sampiya, Republika Temocratica a konko ni Tunisiya.
O Kaana, o Senekaale, waAfrika a o Suuli ni arxeeliya aniira mpantta wa muxovo C ni D niphannye eselesawu ya Komore, Kine Kona kri, Mali ni Kosta ya Marfim. | desporto | Raja,benedito | train |
a_amilcar-o-outro-lado-de-cabral-nas-cartas-a-lena_3188658.txt | Amilcar, mpantta mukina wa Cabral mukaratanani a Leena | Amilcar, mpantta mukina wa Cabral mukaratanani a Leena
Eliivuru enoonihera miyaakha 11 sa waakhulelana eriyari ya Amilcar Cabral ni emwali awe ni amwaarawe Maria Helena.
Kimphavela olavula mwaha wa amilkariyaano eri muhina mwaka, ekhanle yoosomma wa 53 iwarakha irumihiwe ni Amicar Cabral amurumihelaka mwaaparaawe ni amwaarawe oopacera Maria Helena Vilhena Rodrigues akhanle oosuweliwa ni atthu muliivuruni Iwarakha sa Amilcar Cabral amuruhileka Maria Helena - wa ethoni ekina ya mulopwana.
Muteko, olaleyiwale ni etitoora Rosa ya Porselaana, entthukumanya iwarakha sa Mulooleli a ethale sa ekhotto ya woopola elapo ya Kine-Pisawu ni Kaapu Verte olempaawe mapuro oovirikana amulepelaka mphentiwa, okathi wa emiravo awe, ootteela ni oportukaale, eriyari ya 1946 ni 1960.
Iwarakha iye sikumihiwe ni Iva Cabral, mwanawe mwamuthiyana ompacera wa anamwane anli ayariwe ni anantthoko ale ni onaasinari muteko ole wa olepa, vamosa ni mwanawe Elisio ni Marcia Souto.
Mwaparaawe Cabral, ooKaapu Verte Pedro Pires, ni namalepa mwamuthiyana oosawu-tome Inocencia Mata ni namusomi sosiyoolpku ookine ni sekeretari a muxovo wa ekomissawu ya muhakhu para o Afrika a Ilapo Soowiiraana, Carlos Lopes, aalepa, ahulaka eliivuru, wii enrowa wooniheriwa namathanu, 12 a mweeri wa fevereyiro, epooma ya prayiya oKaapu Verte.
Osommwa wa iwarakha iye, wookupuweliha ntoko nrene essala emosa ya teyaaturu ni ipersonaaxe piili, muthiyana ni mulopwana yaaphentana, yaanyakulihana vanceene ni elavulaka tthu sooreera wiiwa, wiireya mmosa ni mukina, yoonihera okupwali waya ni waanyihera waya, yaanihima saakupwaliyaya ni yaani lavula wi elipihe sahaarinaya ekeekhayi mwaha wa mukhalelo wa eporoxeetu ya wiiraana wa ekumi aya, oolepa namuteko ari oomwaattamelaxa Cabral ninleelo oonaka, Pedro Pires.
Hiyo naahitthuna wooniha Cabral mmosa ahinatthi okhala Cabral ole atthu ootheene amusuwenlaya, onnihima Filinto Elisio alavulaka ni VOA ooniheraka iwarakha iye Amilicar onhimaawe mixankiho sawe, simmuhooxa, miyuupuwelo, sinoonayiye sa niphento, ni miirelo saya ni moota oowanli aninnuwaya vamosa.
Namalepa ole onnuupuweliha wiira iwarakha iye sinoonihera mmirano mmosa a 22, 23, 24 iyaakha, omuhulela murimaawe ole onimphentayiwe, ni soolepa sa mukhalelo wa woonihereya ni olavula wa okathi wa ithale, enkhalihera osuwela okathi yoowo, vamosa ni niphento.
AwaAfrika nooriipe ni oportukaale noottheele, Amilcar ni Lena oowanli aya, yaari oopacera oohonona mukhalelo wa ekursu ya Akronomiya, ntoko sintaphulelaawe Filinto Elisio.
Amilicar aari nooripe oopacera ni Lena muthiyana oopacera okela exikola ya atthu ayariwe oportukaale, nipuro niyarinwaaya waataana ole.
Eriyari ya 1949 ni 1960, okathi wa iwarakha iye vano silaleyiwaya sinlempwaya, sa ohima saya soovirikana, ntoko mukhalelo wa apartheyid ni ekhotto yaari, mahiku evinreene, Amilcar aarowawe opaka wala ovara.
Waari ovaanela wa orrera ya eethu, nnittottopela Filinto Elisio onlipihera ophaveleya wi ohinatthi otaphulela Cabral, onvuwiha saana mulopwana nnaamwi arineene mukhalelo wa mutthu ahaarina etthu, soolepa sawe, sinoonihera wiira aari mutthu a valore.
Woonihiwa wa iwarakha iye, mwanawe mwamuthiaya ni namathale Iva Cabral aaphavela osuweliha mpantta mukina wa apapawe ni waatthuvela amiyawe
Amilcar Lopes Cabral ni Maria Helena Vilhena Rodrigues amwalanne mwakha wa 1966.
Cabral orwiiye othela ni Ana Maria Cabral, onkhala mahiku ala oKaapu Verte.
Ovinreene okatthi wa otumihiwa olelo opharaya, eliivuru onrowa wooniheriwa oLuwanta nihiku 26 ni oLispoowa nihiku 18 ya Marsu
Musuwele vanceene mwaha wa liivuru ni rupirika Artes & Enteretenimento ya VOA, va: | cultura | Raja,benedito | train |
a_article-05-10-2011-sobradoscaperde-voanews-121566224_1260214.txt | Soohiiwa- ookhalana wa ehantiisi mmosa ya Khaapu-Verete | Soohiiwa- ookhalana wa ehantiisi mmosa ya Khaapu-Verete
Vookhala otthuna oniireliwa wemexerya iye khamosakhamosa siiri soohala iroohiwaka ikaafirika sa oteeli.
Mpantta vakhiini wa iye siiri Soohala sa ikisiro sa mooro sookhala okhala olipiheriwa wiira sirumeeliwe muhina mwa ekafiriika sa oteeli .
Ni vowooneya, sinirwa ikhala otthuneleya mpantta wa alipo ari aniruuhela muhakhu wiira ivenye iye siiri soohala opuro anikhaliwa otekiwa irumeeliwaka ithaapwa, sootekiwa okathi waakolono, ni wii siiri mukhaleelo mmosa wa ekhisiro ya Fooku.
Mwaha yowooneya ti wa ekhisiro ya Vulukawu, mpantta owaatta wa ipa iye sinipwanyaneya siiri epooma ya São Filipe, ekanyeryo nsina noopacerya nivahiwe opuro wa ekisiro ya Fooku .
Ipa iye sookhalana ikanyeryo wa ithu sa khalayi , okhala wiira aniruuhela mavirikanelo variyari vaa muthinto sa mukhaleelo sa anamuttettheni , viira mwaha oryeene , wii muhina mwa seeye tho alipo yaakhala yaari atthu ootepa okhalana soteene mpakha vaava . muhina mwa okathi noothapeliwa niira na Nho São Filipe , epooma iri soovirikana sa itathela , nlaka na olaleerya na VOA navaanela hoothe ni Monique Weidmar , mulipo ori musuweli wa a sohimwa sa khalayi sa Fooku ni nakhala kahiyo vaavo paahi, wira onitthikihe okathi wa milepe otekiwe muhina mwa nikhuru sa ikhisiro siiri opahari wa atalantiku meetiyu. soohiwa iye, ole oohimya , saari ipa sarumeeliwa nnakhala khahiyo paahi wiira saphima mukhaleelo sa muthinto wa atthu masi tho siiri ithoonyero sa othawaali wa khuta mutthu, ntoko ethoonyeryo ya sohimwa sa akhalayi Monique Weidmar, onihimya oreerela othokoreeriwa wa soohala iye sikhanle . Nvaanelo ahu onoonela vatthu wii amusi khamosa khamosa oreerihela ipa saya masi , ntoko sikhanle , ikina soohala sinooniherya mukhaleelo ohilokasa .
SIinilempwa muhina mwivaavo , muttunelo wa apinaatamu okhopeela khamosa khamosa wiira apwanye soohala iye yiirelaka okhala ni tho wiira yunuuherye miriira sa opuro otthekula nwiriyaneke nlaka na nvaanelo na Eugénio Teixeira. | mundo | Gito | train |
a_marcha-contra-trafico_2514960.txt | Meettelo a maakihero namuna sootumihiwa ni onyoholiwa wa atthu elapo ya Mosampiiki. | Meettelo a maakihero namuna sootumihiwa ni onyoholiwa wa atthu elapo ya Mosampiiki.
Kaaza, Nyhampaani, Maniika, Zampeesiya ni Sofwaala, ilapo sikhalanne, mammeru owaatta a atthu otumihiwa elempwale.
Mapuluusa yaale anikhala mmwiinanoni wa ilapo ahinya wi, anamwane ophiyelela 160, a iyaakha 3 ni akinaaku a iyaakha 17, ahoopoliwa eyaakha ela epooma ya Resaanu Karasiiya. Anamwane yaala akhuxasiwa aroohiwaka elapo ya Afirika tu Suuli.
Muulumo ala alavulinwe okathi atthu eettaaye anyakulaka wala akhottaka mwaha yoola woothumihiwa atthu.
Nkhalelo mmosa wooxakiha namuna seyiya soothumiha ni onyoholiwa wa atthu epooma ya Resaanu, nttetthe yoola oniira mpantta Etixitiriitu ya Muwampa, porovinsiya ya OMaputu, elapo ya Mosampiiki.
Nthukumano wiiriwe ni nikhuru na Save The Children vamosa ni nikhuru nle nnaxakiha wi atthu ahitumihiwe ni ahinyoholiwe ni ahiira mpantta atthu akinaaku a Kuveerunu ni atthu akinaaku anivara miteko sowiikumiherya sa mmuttettheni.
Vanthukumano vaava, waahihakaliwavo ni akhulupale ahuulumasa.
Mutthu oopacerya alavunle ari ti José Luís Muchisso, nhooleli wa Mapuluusa yaala anivara miteko mmwinaano wa elapo ya Resaanu Karasiiya.
Ni Muchisso yoola ahihimya wi, opacerya mweeri wa Owutuupuru mwaakha yoola, anamwane ophiyelela 160 ahoopoliwa, anamwane yaala akina arina myeeri 3 mpakha iyaakha 17. Anamwane yaala arowiiyiwa oroyihiwaka elapo ya Afirika tu Suuli. Okathi yiyasiwaaya, anamwane ophiyelela 147 ari naxipapa aya ni 13 arisa ni atthu yaale antupha mwiinaano namuna yowiipitheya.
Nkhulupale wa mapuluusa yaala anivara miteko sa mwiinaano wa ilapo ya Resaanu Karasiiya, José Luís Muchisso, epooma yeela ya Resaanu nipuro aniviraaya atthu yaala owiiyiya orowihiwaka elapo ya Afirika tu Suuli.
Atthareliwaka mammeru olempwa ni Minixiteeriyu Puupiliku, elapa yootheene ya mosampiiki soolempwa iporoseesu sa atthu oowiiva soophiyelela 36, seyiya sinaahimya atthu atthu oowiva ni sikinaaku sa atthu sootumihiw atthu, seyiya siiranenye eyaakha ya 2012 ni 2013 ni sinniphwanyaneya silempwaka ipuruseesu sikinaaku sa eyaakha ya 2014.
Kaaza, Nyhampaani, Maniika, Zampeesiya ni Sofwaala, ilapo sikhalanne, mammeru owaatta a atthu otumihiwa elempwale. | cultura | Raja,benedito | train |
a_caso-change-de-novo-maos-ronald-lamola_5148512.txt | Mulattu Chang ookelatho mmatatani wa Ronald Lamola | Mulattu Chang ookelatho mmatatani wa Ronald Lamola
Ti yeela elipiheryo yooheleliwa mweeri wa Aprili ni empa yoophuka yootistiritu ya Kempton Park, nipuro nipaceenrye epuruseso ya ministuro akhalayi omosampiikhi amisurukhu, omanlene otthukweliwa nihiku neettaka 29 ya Tesempuru yoovekiwa ni Estados Unidos da América.
Nena va, Empa ya niphuko Yuulupalexa yooJowanespurku yookhootta yoovekiwa ya Manuel Chang ovekelaka wiira okumihiwe orowaka oMosampiikhi yeele aatthunenle wa ministuru Ehaakhi akhalayi, Michael Masutha, atthunenle mweeri wa Mayiyu ookisera ni okohinwaawe omuhinyaawe Éolo, Ronald Lamola.
Ministuru musya oovekela wooniwatho mulipiho eehaakhi, iiraka wiira eroovonyiwa nulumo sa sul-afrikaanu woowaaviriha anamatthukiwa.
Mukhalelo wa Lamola yookhaliheriwa ni Mwiirano Helen Suzman.
Mmpantta mukina, mukumaano oMosampiikhi wa moovareliwo misurukhu ovoloyiha muvekelo ovekelaka oroyihiwa Chang oEstados Unidos da Americano ahimyaka wiira ehaakhi omosampiikhi ti yoofarakuwa wa omphuka ministuru akhalayi, oohaaviwa ni Estados Unidos da América olupanyeraka soohimya sa ovaanela wiira yiiye musurukhu eletroonika, imopiliyariya, ni yoorapiha musurukhu mupurucesu sa kereetitu ya 2 mil milyawu sa itoolari saMutthokiheryo miteko sampahari sa kuveernu omosampikhi.
Vanoonto, akhulupale eehaakhi mamosampikaana nave tho animpheela Manuel Chang wiira aakhule soowotheriwa soottheka sintthariheliwa ni yookopha ya 2 mil imilyawu sa itoolari soothuneliwa ni ikuru oparlamentu ni kuveernu wa Armando Guebuza ni Manuel aari Ministuru a Musurukhu mpuwa wa iyaakha 10. Ni sooheleliwa iya ecuumwa ni Empa yuulupale emphuka milattu Yuulupalexa ya Joanesburgo eniwehererya niinaano sinrowa ohinmwa soomalela ni Ministro sul-afrikaanu. | economia | Julio | train |
a_article-06-20-2011-mozambique-attorney-general-voa-news-com-124204549_1260556.txt | Mosampiikhi: porokuratoore-xeraali khontthunana ni mwaattelo wa eseelu ya mapuliisiya | Mosampiikhi: porokuratoore-xeraali khontthunana ni mwaattelo wa eseelu ya mapuliisiya
Namutthariha Muulupalexa a Milattu sa Elapo, Augusto Paulino, khomusivenle mwaattelo wa eseelu ya mapuliisiya, Opeyira.
Namutthariha Muulupalexa a Milattu sa Elapo, Augusto Paulino, khomusivenle mwaattelo wa eseelu ya mapuliisiya, Opeyira. Mwaha owo kohiyo mwaamukhaani. Wa anamakhalela a ekoroporasawu ya epooma yuulupale ya nayili ya elapo ehaaleeliherya atthu wiira awooniherye anamwaanyiheriwa othikila muru wa mwaana, ti etthu yootepexa onanara wa mpceriho wa muupuwelelo wa veekhaawe wa ohiira etthu yoonanara mpakha okhumelela musuwanyeyo.
Olelo, muhooleli wa Eminixiteeriyu ya Otthariha Milattu sa Atthu yaahirowa mpakha Okatemiya wa Isiyensiya sa Malusiiya, ACIPL, Omaputu, olavula voowiiwanyeya wiira khivamusivenle wa orukuneya waya.
Namaphuka milattu Augusto Paulino onihimya wiira atthu ahaana ottittimihiwa. Wa Namutthariha Muulupalexa a Milattu sa Elapo, axilopwana a nlamulo ahaana ophavela omaliha ikhirini, voohinanariha elatarato yooreera ya ekoroporasawu ni ya Elapo muhina ni ota wa miinano sa mulaponi.
Augusto Paulino oolamula mwiihimyakaseryo ol, wa mapuliisiya, wa atthu wala masina masina a atthu oorupaniwa voohitthuna ni alipa a ikhirina.
"Owaakiherya alipa ale oohukhummwa, ohaana okhala muteko wa mapuliisiya muhina mwa miteko saya sa nihiku. Nimuupuweleleke mulipa oorwa, ifeeriya mmosampiikhi, ti oorupaniwa ni nsinana awe khunahimyakasiwa wa khula mananna. Moonaneyo wa ekumi ni amusi awe muulupale ni ikuru sa mmaliheryo wa ikhirini mulaponi" - moopereryo wa Namutthariha Muulupalexa a Milattu sa Elapo wa alipa ale ari Mapoliisiya Wa ACIPOL.
Siiso, muhooleli wa Eminixiteeriyu ya Otthariha Milattu sa Atthu onnikhupleela wiira Mapoliisiya annivara muteko wooreera muhina mwa ophavela omaliha ikhirini, ohiya muyevelo wa muthyawelo wa atthu ni ikaruma.
Ikhirini soomaaleleya, masi esumana ele evinre epooma ya Omaputu, ekapitaali ya elapo, yaaphwanyaneya yooxenkereya ni yooxankeene mwaha wa atthu ayili yiivakasiwe ni kapwitthi waattamela vamukhora wa epanku komeresiyaali ni nikhuru na anahasara.
Wa anamwiiviwa ala ayili yaari namuteko mmosa onilipelela epanku ni muthiyana waarowa opweha musurukhu wa empereesa enivara miteko saya mmosampiikhi ni ikapitaali nasiyonaali ni sa waafirika wa okuusini.
Noovira okathi vakhaani, Mapoliisiya analaleerya wiira yaahitthukwela nikhuru noowaanyiheriwa ovara ele yoonanara wa ekhirini ele yaakhumelenle.
Wa mwinnuwelo mukina woohiyanihiwa, Mutthenkeso wa Ilapo Soowaataana onnitthapela Mmosampiikhi mwaha wa muttittimiho wa ihakhi sa apinaatamu. Ti muhupi aleeliwe aminiixitara a exariya, Benvinda Levi, Oxineepara, Osuwiisa, wa omukumaneloni wa muwehaweho wa mwaha wa Ihakhi sa Apinaatamu. | sociedade | SALUSTIANO | train |
a_atleta-pede-mais-investimento-no-desporto-santomense_4166579.txt | Ateleeta onivekela wiira ohaana okhale mukhaliheryo wa musurukhu oSawu Tome. | Ateleeta onivekela wiira ohaana okhale mukhaliheryo wa musurukhu oSawu Tome.
Kailza Costa, orina iyaakha 21, ni ori mwaakha wa neeraru wa ekuurusu ya Mipatthanano ni Ilapo sa Ota ni onisoma Univerisitaati Lusiiyata ya oSawu Tome ni Pirinsipi. Omusivela osoma, ni tho onikhala omusivela antepooli. Opacenrye ommana mphira onarina miyaakha 15, ni oomuttikha mphira mpantta wapivo ni waanikhala mpalisa, masi etthu yoomusivela omarakhari ikoolu.
Costa onnikhupali wiira antepooli nlelo onivira osivelaka oSawu Tome ni Pirinsipi, masi tho onihimya wiira anamittompe ahaana weetta mukwaha woorakamela wiira aphiye opoolu wa mphira.
"Kinoona wiira mateleeta a oSawu Tome Pirinsipi anikhala waasivela oterenari, wa khula mithinto".
Owo onihimya wiira khareere anamittompe ni anamwane waarikipeelaku ni eyo ti etthu yooreera ya mphira, masi onnihimya wiira wookhala muthowelo wa mukhaliheryo ni anamakhaliherya arina musurukhu.
Wa anamphira ammuttikha antepooli, mithinto iya sihanle ota wa etisawu XI ya mphira wa anamittompe a muttetthe wa Ilapo sa Nttaava na Ekunya (CPLP), onikela wiiraneya mweeri wa Xuulyu wa 2018 elapo ya oSawu Tome ni Pirinsipi. Muthukumano ola onikela okhaleliwa ni mithinto mithanu sa mphira: ateletiiximu, voleyipooli a ophareya, taekwontu, futepooli ni paasiketipooli.
Kailza Costa onnileeliherya wiira antepooli khorina ikwaatara sawe, ni sakhala miphira sa mithinto sikinaku, sintoko futepooli, mateleeta khanikhalana nipuru na oterenari.
Owo onnicererya tho olavula wiira ohiya polu wa mphira wa Liceu Maria Manuela Margarido, ikwaatara soothene siniiraneya vamukaneya.
Okhala wiira ekilima ya elapo eyo ti yooviha ni yoonaanela wuuvirani wa mwaakha, owo kohiyo mulattu wiira ohimaniwe antepooli, ohiya okathi ole sinirupa ipula, okhuma mweeri wa Maarusu, Mayiyu, Otuupuru ni Noovempuru.
Mulipa a omuttikha mphira ola waanimusivela antepooli ola onarina ekwaatara awe ni mikhalelo sooreerela wiira okhumelela mphira, ni onnisuwela wiira eyo wi yiiraneye ohaana okhumelela mutthu namakhaliherya ni musurukhu.
Costa oniphavela wiira Kuveerunu a oSawu Tome ohaana oruuha mikhaliheryo soowaatta muhina mwa mithinto samphira okhala wiira elapo ehaana ophavela mananna wi yaahela anamithompe mmuttettheni.
"Mphira ti mananna oowaahela anamittompe ephiro yooreera. Ohiya oreerihaka ekumi, ti mananna tho makinaku ooreera wiira nihitthare iphiro sa anamuhapaliwa, sintoko ikacu ni sikinaku.
Mwiiweleleke wa sookohiwa ni soowaakhuleliwa. | desporto | SALUSTIANO | train |
a_americanas-conquistam-quarto-mundial-de-futebol_4990136.txt | Maamerikaanu aamuxintta mutiyaali a neexexe a Mphira. | Maamerikaanu aamuxintta mutiyaali a neexexe a Mphira.
Ilapo sa Wiiraana soomuxintta kampeyonaatu a neexexe a moolumwenkuni mwa Mphira a Athiyana amulolaka, mahiku ala yeettaka 7 mweeri wa Xuunyu, Olanta, wa ikoolu piili soohoopoliwa, oLyon, elapo ya oFaransa.
Ikoolu sa eselesawu ya waameerika saari sa Megan Rapinoe (noovira iminuutu 61 ) ni Rose Lavelle (iminuutu 69 ).
Maanaliixita a mphira anihimya wiira maamerikaana yaakhala osivela, eyo yoonanen'ye mukampu mphira wiiraneyaka ni makampeya a ewuroopa ni ohoolo wa ikonto 60 saatthu yaamoona.
Wiiraneyaka kampeyonaatu Muntiyaali, maamerikaana ahaalola maSuweesiya, maFaranseexi, maXipaanyoola ni manKalateera.
Wa makampeyonaatu athanu ni araru yiiranen'ye, Ilapo sa Wiiraana sihaaxinta axexe: 1991, 1999, 2015 ni 2019. | desporto | SALUSTIANO | train |
a_aumento-de-mortes-e-infecções-de-covid-19-causa-alarme-na-huíla_5905282.txt | Wuncererya wa anakhwe ni orava eretta ya Kovit-19 enrumiha onyakula wa Huyíla | Wuncererya wa anakhwe ni orava eretta ya Kovit-19 enrumiha onyakula wa Huyíla
Exipitali senterale ya Lupanko erina eperesawu mwaha wa numuru nninnuwa na etthu oowereyiwa yonihereyaka orowa vathi wa sixitema
Eporovinsiya ankolaana ya Huíla axitokwene a exipitalia mmittettheni siri soxanka ni wuncerereya wa anaakhwe ni mixankiho sa kovit-19 vanceene okhuma nihiku noopacera wa mweri wa Mayiyo
Aporovinsiya yoolepiha 14 anookhwa mahiku ala mathanu ni miili ookiserya, emeetiya emosa ya miili wa khula mahiku manli ohiya oweha wuncerereya ya opaxari mwaha wa mixankiho sowalamela ni soottika oxipitali senterale wa Lupanku.
Eriyari ya okaravari ya muxankiho ni wanyihera wa kolapusu musixitema ya ekumi axitokwene a ixipitali ya mmuttetthene anrowa otthikela watumererya atthu wii ale yiilipiheke mwaha wa miyettelo sa opereveniri ni elattuliwa ohuliwa isenturu isya ixexe sa wantenteri aretta a Kovit-19 imunisipiyu sa Xipiya, Kuvanko, Xampa ni Kakula ni siiso ohova ovukula ohukhumuwa wa exipitali yuulupale ya muttethe.
"Nihaana nikhalanaka muru wii niweke wii exipitali senterale elinya yokiserya wa khula mutthu wa hiyo" oohima Paulo Luvangamo muholeli wa teparatamento ya Ekumi ya atthu ni kontorolo wa iretta oHuíla.
"Nintthara ephiro ela wii nikhale oowerya wettiha saana mixankiho iyo sotheene, okhala wiira mammaru aatthu amuranve anootepa wuncerereya, oorowa ohoolo ahimaka wii mwaha wowooneya okhwiya mulattu wa Kovit" ni ampaxari 24 ewoora, etthu yahoneya ekhwa yoopacera.
Wa meetiku Nivaldo Manuel, ophiya wa okathi wa wuuma miro niiyo okhumelela wa iretta soovirikana sa omumula emphaveleya wii ixipitali sikhalane soowireherya wii sipakeke itiyakonoxitiku soowakuveya wii nihikele mmulatuni.
"Enrowa ophaveleya esixitema emosa ya ekumi enaakuveya ni miteko saya soowakhula mixankiho wii evirikanyihe wa eretta emosa yoohitepa ni koviti eyo yarowa okhala etexite emphwanyaneya muxipitali yoovakuveya", oohima
Neeteteyaka ni muxankiho ola ni ohoolo wa wuncerereya wa etthu arina, amiravo akina ammuttetthene ahupuwela orowa muramphani wa epooma ya Lupanko waleela atthu wii ehikhale hithokorerya miyettelo sa piyo-sekuransa.
Ovinreene oLuwanta orowaka eporovinsiya ya Huíla eri eriyari ya ele enhima ikasu samahiku otheene sa kovit-19 ni okhwiwa eri vamosa. | saude | benedito | train |
a_moçambique-adere-à-aliança-para-uma-internet-acessível_1886204.txt | Mosampiikhi ookhalana wuuraana wa interneeti eniiwananeya. | Mosampiikhi ookhalana wuuraana wa interneeti eniiwananeya.
Mosampiikhi okhanle woopacerya wa muttetthe woowinnuwa wa Afirika Awustaraale SADC wookhalana wuuraana wa interneeti A4AI, wa esiikala ya skeleesi ompheela okhaliherya wa waatthu. Okhuma wa mpapheloni yoolepiya oMaputu, kuveerunu wa elapo ya oMosampiikhi ompheela okhaliherya na atthu a A4AI woowira avukule eperesu yookhalana interneeti mwaha wa muupuwelo sa epoliitika ni erefoorma mwaha wa oreeriha
Pedru Akuustu mukunya, sekeretaari ooMinisteeriyu wamukukutta ni Olavula, ohuupuweliha mukhalelo wira mupantta wa interneeti wa telefooni, onkhala omaara omosa ni muhakhu avariyari wa elapo. | politica | Helio | train |