am,en,ha,sw,yo,zu "የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ አጠቃላይ እይታ፡- ሁሉም ሰዎች፣ በየትኛውም ቦታ፣ ከፍተኛውን የጤና ደረጃ ላይ ለመድረስ መብት አላቸው። ይህ የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ መሰረታዊ ቅድመ ሁኔታ ነው። የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ ብሔራዊ የጤና ስርአቶችን በብቃት ለማደራጀት እና ለማጠናከር ለጤና እና ለደህንነት አገልግሎቶችን ከማህበረሰቦች ጋር ለማቀራረብ አጠቃላይ የህብረተሰብ አቀራረብ ነው። ሦስት ክፍሎች አሉት። የሰዎችን የጤና ፍላጐት በሕይወት ዘመናቸው ሁሉ ለማሟላት የተቀናጁ የጤና አገልግሎቶች። በብዙ ዘርፍ ፖሊሲዎች እና እርምጃዎች አማካይነት ሰፋ ያሉ የጤና ሁኔታዎችን መፍታት። ግለሰቦች፣ ቤተሰቦች እና ማህበረሰቦች የራሳቸውን ጤና እንዲቆጣጠሩ ማስቻል። የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ የጤና ስርዓቶች የአንድን ሰው የጤና ፍላጎቶች እንዲደግፉ ያስችላቸዋል - ከጤና ማስተዋወቅ እስከ በሽታ መከላከል, ህክምና, ማገገሚያ, ማስታገሻ እንክብካቤ እና ሌሎችም። ይህ ስልት የጤና እንክብካቤን በሰዎች ፍላጎት ላይ ያማከለ እና ምርጫቸውን በሚያከብር መንገድ መሰጠቱን ያረጋግጣል።","Primary health care Overview: All people, everywhere, have the right to achieve the highest attainable level of health. This is the fundamental premise of primary health care (PHC). Primary health care is a whole-of-society approach to effectively organize and strengthen national health systems to bring services for health and wellbeing closer to communities. It has 3 components: integrated health services to meet people’s health needs throughout their lives addressing the broader determinants of health through multisectoral policy and action empowering individuals, families and communities to take charge of their own health. Primary health care enables health systems to support a person’s health needs – from health promotion to disease prevention, treatment, rehabilitation, palliative care and more. This strategy also ensures that health care is delivered in a way that is centred on people’s needs and respects their preferences.","Kula da lafiya na farko Bayani: Duk mutane, a ko'ina, suna da 'yancin cimma mafi girman matakin lafiya. Wannan shine ainihin jigon kula da lafiya na farko (PHC). Kula da lafiya na farko hanya ce ta al'umma gabaɗaya don tsarawa da ƙarfafa tsarin kiwon lafiya na ƙasa yadda ya kamata don kawo sabis don lafiya da walwala kusa da al'ummomi. Yana da farillai guda uku: Haɗaɗɗen sabis na kiwon lafiya don biyan bukatun lafiyar mutane a duk rayuwarsu magance manyan abubuwan da ke tabbatar da lafiya ta hanyar manufofi da ayyuka da yawa Ƙarfafa mutane, iyalai da al'ummomi don ɗaukar nauyin lafiyar kansu. Kula da lafiya na farko yana ba da damar tsarin kiwon lafiya don tallafawa bukatun lafiyar mutum - daga haɓaka kiwon lafiya zuwa rigakafin cututtuka, jiyya, gyarawa, kulawar jin daɗi da ƙari. Wannan dabarar kuma tana tabbatar da cewa an ba da kulawar lafiya ta hanyar da ta dogara da bukatun mutane da mutunta abubuwan da suke so.","Huduma ya afya ya msingi Muhtasari: Watu wote, kila mahali, wana haki ya kufikia kiwango cha juu zaidi cha afya kinachoweza kufikiwa. Huu ndio msingi wa msingi wa huduma ya afya ya msingi (PHC). Huduma ya afya ya msingi ni mbinu ya jamii nzima ya kupanga na kuimarisha mifumo ya afya ya kitaifa ili kuleta huduma za afya na ustawi karibu na jamii. Ina vipengele 3: huduma jumuishi za afya ili kukidhi mahitaji ya afya ya watu katika maisha yao yote kushughulikia vigezo vipana vya afya kupitia sera na hatua za sekta mbalimbali kuwawezesha watu binafsi, familia na jamii kuchukua jukumu la afya zao wenyewe. Huduma ya afya ya msingi huwezesha mifumo ya afya kusaidia mahitaji ya afya ya mtu - kutoka kwa uhamasishaji wa afya hadi kuzuia magonjwa, matibabu, urekebishaji, utunzaji wa uponyaji na zaidi. Mkakati huu pia unahakikisha kuwa huduma ya afya inatolewa kwa njia ambayo inazingatia mahitaji ya watu na kuheshimu matakwa yao.","Ìtọ́jú ìlera abẹ́lé Ìsọnísókí: Gbogbo ènìyàn, káàkiri, ní ẹ̀tọ́ láti ṣe àṣeyọrí ìpele ìlera tí ó ga jùlọ. Èyí jẹ́ ohun pàtàkì nínú ìtọ́jú ìlera abẹ́lé (PHC). Ìtọ́jú ìlera abẹ́lé jẹ́ ìlànà gbogbo àwùjọ láti ṣètò àti ìrónilágbára àwọn ètò ìlera orílẹ̀ èdè kíkún láti mú àwọn ìpèsè fún ìlera àti àlàáfíà sún mọ́ àwọn àwùjọ. Ó ní àwọn ẹ̀yà 3: àwọn ìpèsè ìlera aláṣepọ̀ láti wá ojútùú sí ìlò àwọn ènìyàn títí ọjọ́ ayé wọn. kíkojú àwọn atọ́ka ìlera gbígbòòrò nípasẹ̀ ìlànà àti iṣẹ́ ọlọ́pọ̀ ẹ̀ka. ìrónilágbára fún àwọn ènìyàn, ẹbí àti àwùjọ láti mójútó ìlera ara wọn. Ìtọ́jú ìlera abẹ́lé fi ààyè gba àwọn ètò ìlera láti ṣe àtìlẹ́yìn àwọn àìní ìlera ènìyàn - láti orí ìpolongo ìlera dórí ìdènà àìsàn, ìtọ́jú, ìwòsàn, ìtọ́jú ìrànwọ́ àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. Ọgbọ́n yìí tún fààyè gba ìtọ́jú ìlera jẹ́ pípèsè ní ọ̀nà kan tí ó dá lórí àìní àwọn ènìyàn àti ìbọ̀wọ̀ fún ìfẹ́ wọn.","Ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo Uhlolojikelele: Bonke abantu, yonke indawo, banelungelo lokufinyelela izinga eliphezulu lezempilo elifinyelelekayo. Lesi yisisekelo sokunakekelwa kwezempilo iprimary health care (PHC). Ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo kuyindlela yomphakathi wonke yokuhlela ngempumelelo nokuqinisa izinhlelo zezempilo zikazwelonke ukuze zisondeze izinsiza zezempilo nokuphila kahle emiphakathini. Inezingxenye ezi-3: izinsiza zezempilo ezididiyelwe ukuhlangabezana nezidingo zezempilo zabantu kukho konke ukuphila kwabo ukubhekana nezinqumo ezibanzi zempilo ngokusebenzisa inqubomgomo yemikhakha ehlukahlukene kanye nokwenziwa ukunika amandla abantu ngabanye, imindeni kanye nemiphakathi ukuthi ilawule impilo yabo. Ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo kwenza izinhlelo zezempilo zikwazi ukusekela izidingo zezempilo zomuntu - kusukela ekukhuthazeni impilo kuya ekuvimbeleni izifo, ukwelashwa, ukubuyisela esimweni esijwayelekile, ukunakekelwa kwe-palliative nokunye. Leli su liphinde liqinisekise ukuthi ukunakekelwa kwezempilo kulethwa ngendlela egxile ezidingweni zabantu futhi ehlonipha lokho abakuthandayo." "የመጀመሪያ ደረጃ ጤና አጠባበቅ ሁሉን አቀፍ የጤና ሽፋንን ለማግኘት ከሁሉም በላይ ያካተተ፣ ፍትሃዊ እና ወጪ ቆጣቢ መንገድ ተደርጎ ይወሰዳል። በተጨማሪም የጤና ሥርዓቶችን የመቋቋም አቅም ለማጠናከር ለድንጋጤዎች እና ቀውሶች ለመዘጋጀት፣ ምላሽ ለመስጠት እና ለማገገም ቍልፍ ነው። ተጽዕኖ፡- ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን የሚቻለው ሁሉም ሰው በየትኛውም ቦታ የሚፈልገውን የጤና አገልግሎት ማግኘት ሲችል ብቻ ነው። ማህበረሰቦች ለጤናቸው ቅድሚያ የሚሰጧቸውን ነገሮች በመለየት እና ምላሽ ሰጪ መፍትሄዎችን በማፈላለግ የበኩላቸውን አስተዋፅዖ ማድረግ አለባቸው። በጤና ላይ ተጽዕኖ የሚያሳድሩ ሁሉም ውሳኔዎች በተቀናጀ መንገድ እንዲፈቱ የጤና እንክብካቤ እና ሌሎች ዘርፎች በጋራ መስራት አለባቸው። ይህም የሰዎችን ጤና እና ደህንነት ለመጠበቅ እና ለማሻሻል ፖሊሲዎችን ማራመድን ይጨምራል፦ ለተሻሻለ የውሃ እና የአካባቢ ጽዳትና የግል ንፅህና እና ሌሎች የአካባቢ ጥበቃ ጉዳዮች መረጃን ፣ አገልግሎቶችን እና መሠረተ ልማትን መስጠት ፣ ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎችን መከላከል; ለጤና ድንገተኛ ሁኔታዎች መዘጋጀት እና ምላሽ መስጠት; ለነፍሰ ጡር ሴቶች, ለህፃናት መደበኛ ክትባት እና ለጾታዊ እና የስነ ተዋልዶ ጤና አገልግሎቶች አገልግሎት መስጠት; የአእምሮ ጤና ድጋፍ; የማህበረሰብ ምክክር መድረኮች እና ሌሎች ብዙ። የመጀመሪያ ደረጃ የጤና ክብካቤ እነዚህን ነገሮች አንድ ላይ የሚያመጣቸው ከፍተኛውን የጤና ፣ ደህንነት ደረጃ እና ፍትሃዊ ስርጭታቸውን ለማረጋገጥ ነው። ተፅዕኖው በሰዎች ፍላጎት ላይ በሚያተኩሩ እና ለዕለት ተዕለት አካባቢያቸው በተቻለ መጠን ቅርብ በሆኑ የጤና ስርዓቶች ላይ ይታያል። የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ ላይ ያተኮሩ የጤና ሥርዓቶች በተከታታይ የተሻሉ ውጤቶችን፣ የተሻሻለ ፍትሃዊነትን እና የተሻሻለ ቅልጥፍናን ያስገኛሉ። በዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው ሀገራት የመጀመሪያ ደረጃ የጤና አጠባበቅ ጣልቃገብነትን ማሳደግ 60 ሚሊየን ህይወትን መታደግ እና እ.ኤ.አ በ2030 አማካኝ የህይወት ዘመንን በ3.7 ዓመታት ይጨምራል።","Primary health care is widely regarded as the most inclusive, equitable and cost-effective way to achieve universal health coverage. It is also key to strengthening the resilience of health systems to prepare for, respond to and recover from shocks and crises. Impact: Universal health coverage will only be possible when everyone, everywhere can access the health services they need. Communities should be empowered to identify their health priorities and contribute to finding responsive solutions. Heath care and other sectors need to work together to ensure all decisions affecting health are addressed in an integrated way. This includes promoting policies to protect and improve people’s health and well-being; providing information, services and infrastructure for improved water and sanitation and other environmental determinants of health; prevention of noncommunicable diseases; preparing for and responding to health emergencies; providing services for pregnant women, routine vaccination for children and sexual and reproductive health services; mental health support; platforms for community consultation and many others. Primary health care brings these factors together to ensure the highest possible level of health and well-being and their equitable distribution. The impact is seen in health systems that focus on people’s needs and are as close as feasible to their everyday environment. Primary health care-oriented health systems consistently produce better outcomes, enhanced equity and improved efficiency. Scaling up primary health care interventions across low- and middle-income countries could save 60 million lives and increase average life expectancy by 3.7 years by 2030.","Ana ɗaukar kula da lafiya na farko a matsayin hanya mafi haɗaka, daidaito da farashi mai tsada don cimma ɗaukar hoto na duniya. Hakanan yana da mahimmanci don ƙarfafa ƙarfin tsarin kiwon lafiya don shiryawa, amsawa da murmurewa daga firgita da rikice-rikice. Tasiri: Mamayar tsarin kiwon lafiyar a duniya zai yiwu ne kawai lokacin da kowa, a ko'ina zai iya samun damar ayyukan kiwon lafiya da suke buƙata. Ya kamata a ba wa al'ummomi ikon gano abubuwan da suka fi dacewa da lafiyar su da kuma ba da gudummawa ga samun mafita mai dacewa. Sashin kiwon lafiya da sauran sassan suna buƙatar yin aiki tare don tabbatar da cewa an magance duk shawarar da ta shafi lafiya ta hanyar haɗin gwiwa. Wannan ya haɗa da haɓaka manufofi don karewa da inganta lafiyar mutane da jin daɗin rayuwa; samar da bayanai, ayyuka da ababen more rayuwa don ingantacciyar ruwa da tsafta da sauran abubuwan da ke tabbatar da muhalli na kiwon lafiya; rigakafin cututtukan da ba a iya kamuwa da su ta haryar jud'anya da juna; Shirye-shirye da kuma ba da amsa ga gaggawa na lafiya; Bayar da kulawa ga mata masu juna biyu, allurar rigakafi na yau da kullun ga yara da ayyukan kiwon lafiya na jima'i da haihuwa; goyon bayan lafiyar hankali; dandamali don shawarwarin al'umma da sauran su. Kula da lafiya na farko ya haɗa waɗannan abubuwan tare don tabbatar da mafi girman matakin lafiya da jin daɗin rayuwa da rarraba su daidai. Ana ganin tasirin a cikin tsarin kiwon lafiya waɗanda ke mai da hankali kan bukatun mutane kuma suna kusa da yuwuwar yanayin su na yau da kullun. Tsarin kiwon lafiya na farko da ya dace da tsarin kiwon lafiya yana samar da kyakkyawan sakamako, ingantaccen daidaito da ingantaccen inganci. Haɓaka ayyukan kula da lafiya na farko a cikin ƙasashe masu ƙanƙanta da matsakaita na iya ceton rayuka miliyan 60 da haɓaka matsakaicin tsawon rayuwa da kashi shekaru 3.7 nan da 2030.","Huduma ya afya ya msingi inachukuliwa kuwa njia jumuishi zaidi, yenye usawa na ya gharama nafuu ya kufikia huduma ya afya kwa wote. Pia ni muhimu katika kuimarisha uthabiti wa mifumo ya afya kujiandaa, kujibu na kupona kutokana na mishtuko na majanga. Athari: Huduma ya afya kwa wote itawezekana tu wakati kila mtu, kila mahali anaweza kufikia huduma za afya anazohitaji. Jamii zinapaswa kuwezeshwa kutambua vipaumbele vyao vya afya na kuchangia katika kutafuta suluhu sikivu. Huduma za afya na sekta nyingine zinahitaji kufanya kazi pamoja ili kuhakikisha maamuzi yote yanayohusu afya yanashughulikiwa kwa njia iliyounganishwa. Hii ni pamoja na kukuza sera za kulinda na kuboresha afya na ustawi wa watu, kutoa taarifa, huduma na miundombinu kwa ajili ya uboreshaji wa maji na usafi wa mazingira na viashiria vingine vya afya ya mazingira; kuzuia magonjwa yasiyoambukiza, kujiandaa na kukabiliana na dharura za afya, kutoa huduma kwa wajawazito; chanjo ya kawaida kwa watoto na huduma za afya ya ngono na uzazi; usaidizi wa afya ya akili, majukwaa ya mashauriano ya jamii na mengine mengi. Huduma ya afya ya msingi huleta mambo haya pamoja ili kuhakikisha kiwango cha juu zaidi cha afya na ustawi na usambazaji wao sawa. Athari inaonekana katika mifumo ya afya inayozingatia mahitaji ya watu na iko karibu iwezekanavyo na mazingira yao ya kila siku. Mifumo ya afya ya msingi inayozingatia huduma za afya mara kwa mara hutoa matokeo bora, usawa ulioimarishwa na ufanisi ulioboreshwa. Kuongeza afua za afya ya msingi katika nchi zenye kipato cha chini na cha kati kunaweza kuokoa maisha ya watu milioni 60 na kuongeza wastani wa maisha kwa miaka 3.7 ifikapo 2030.","Ìtọ́jú ìlera abẹ́lé ni a rí gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà tí ó ní ìsọ̀kan, ìṣedéédé àti aláìwọ́n jùlọ káàkiri láti ṣe àṣeyọrí ìpèsè ìlera káríayé. Ó tún ṣe pàtàkì láti ṣe àtìlẹ́yìn fún agbára àwọn ètò ìlera láti ṣètò, fèsì àti láti wòsàn láti ara àwọn ìjayà àti ìṣòro. Ipa: Ìpèsè ìlera àgbáyé yóò ṣe é ṣe nìkan nígbà tí gbogbo ènìyàn, níbi gbogbo bá lè ní àǹfààní sí àwọn ìpèsè ìlera tí wọ́n nílò. Àwọn àwùjọ ní láti lágbára láti ṣe ìdámọ̀ àwọn ìlera wọn tí ó ṣe pàtàkì jùlọ kí wọ́n sì kópa láti wá àwọn ojútùú tí ó tọ́. Ìtọ́jú ìlera àti àwọn ìpín mìíràn nílò láti ṣiṣẹ́ papọ̀ láti rí i dájú pé gbogbo àwọn ìpinnu tí wọ́n ń kojú ìlera ní wọ́n yanjú ní ọ̀nà àṣepọ̀. Lara wọn ni ìpolongo àwọn ìlànà láti ṣe ìdáàbòbò àti ìtẹ̀síwájú ìlera àti àlàáfíà àwọn ènìyàn; ìpèsè àlàyé, àwọn iṣẹ́ àti amáyédẹrùn fún omi àti ìmọ́tótó tí ó dára àti àwọn atọ́ka àyíká mìíràn fún ìlera; ìdènà àwọn àìsàn tí kì í ràn; ìpèsè àti ìfèsìsí ìlera pàjáwìrì; àwọn ìpèsè fún àwọn aláboyún, abẹ́rẹ́ àjẹsára fún àwọn ọmọdé àti àwọn ìpèsè ìlera fún ìbálòpọ̀ àti ìbísí; àtìlẹ́yìn ìlera orí; àwọn gbàgede fún ìmọ̀ràn àwùjọ àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. Ìtọ́jú ìlera abẹ́lé ń kó àwọn nǹkan wọ̀nyí papọ̀ láti rí dájú ìpele ìlera àti àlàáfíà tí ó ga jùlọ àti pínpín wọn déédéé. Ipa náà farahàn nínú àwọn ètò ìlera tí wọ́n fojúsun àìní àwọn ènìyàn bẹ́ẹ̀ sì ni wọn sún mọ́ bí ìfarahàn àyíká wọn ojoojúmọ́. Àwọn ètò ìlera abẹ́lé adálórí-ìtọ́jú ìlera abẹ́lé pèsè àwọn àbájáde dáradára, fààyè gba ìṣedéédé àti ìlọsíwájú ìmúnádóko lemọ́lemọ́. Mímú ìdàgbàsókè bá àwọn ìpèsè ìtọ́jú ìlera káàkiri àwọn orílẹ̀ èdè elérè pínnísín àti alábọ́dé èrè lè ṣe ìgbàlà àwọn ẹ̀mí mílíọ̀nù 60 àti ìgbòòrò ìwọ̀n ẹ̀mí gígùn pẹ̀lú àwọn ọdún 3.7 ní 2030.","Ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo kuthathwa kabanzi njengendlela ebandakanya kakhulu, elinganayo futhi engabizi kakhulu yokuthola usizo lwezempilo emhlabeni wonke. Kuwukhiye futhi ekuqiniseni ukuqina kwezinhlelo zezempilo ukuze uzilungiselele, uphendule futhi ululame ekushaqekeni nasezinkingeni. Umthelela: Ukuhlinzekwa kwezempilo kuyo yonke indawo kuyokwenzeka kuphela uma wonke umuntu, yonke indawo ekwazi ukufinyelela izinsiza zezempilo azidingayo. Imiphakathi kufanele inikezwe amandla okuhlonza izinto eziza kuqala empilweni yayo futhi ifake isandla ekutholeni izixazululo ezisabelayo. Ukunakekelwa kwezempilo kanye neminye imikhakha kudingeka isebenzisane ukuze kuqinisekiswe ukuthi zonke izinqumo ezithinta impilo zibhekwa ngendlela edidiyelwe. Lokhu kubandakanya ukukhuthaza izinqubomgomo zokuvikela nokwenza ngcono impilo nokuphila kwabantu; ukuhlinzeka ngolwazi, izinsizakalo kanye nengqalasizinda yamanzi athuthukisiwe kanye nokuthuthwa kwendle kanye nezinye izici zemvelo ezibonisa impilo; ukuvimbela izifo ezingathathelwana; ukulungiselela kanye nokubhekana nezimo eziphuthumayo zezempilo; ukuhlinzeka ngezinsizakalo kwabesifazane abakhulelwe, ukugoma okujwayelekile kwezingane kanye nezinsizakalo zezempilo zocansi kanye nokuzala; ukwesekwa kwezempilo yengqondo; izinkundla zokubonisana nomphakathi nabanye abaningi. Ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo kuhlanganisa lezi zici ukuze kuqinisekiswe izinga eliphezulu kakhulu lezempilo kanye nenhlalakahle kanye nokusatshalaliswa kwazo ngokulinganayo. Umthelela ubonakala ezinhlelweni zezempilo ezigxile ezidingweni zabantu futhi eziseduze ngangokunokwenzeka endaweni yabo yansuku zonke. Izinhlelo zezempilo ezigxile ekunakekelweni kwezempilo okuyisisekelo zihlala zikhiqiza imiphumela engcono, ukulingana okuthuthukisiwe kanye nokusebenza kahle okuthuthukisiwe. Ukwenyusa ukungenelela kokunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo emazweni anemali engenayo ephansi naphakathi kungasindisa izimpilo eziyizigidi ezingama-60 futhi kukhuphule isilinganiso seminyaka yokuphila ngeminyaka emi-3.7 ngo-2030." "የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ፡ የዓለም ጤና ድርጅት አጠቃላይ የጤና ሽፋንን በማሳካት ረገድ እድገትን ለማፋጠን የመጀመሪያ ደረጃ የጤና አጠባበቅ ዘዴን እንዲወስዱ አባል አገሮችን ይደግፋል። አገራት ይህ ስልት የህዝባቸውን ፍላጐት ለማሟላት የጤና ስርዓቶቻቸውን በማጠናከር ረገድ እንዴት ውጤታማ እንደነበረ እያሳዩ ነው፣ በችግር ጊዜም ሆነ በመደበኛ ጊዜያት። የአንደኛ ደረጃ የጤና አጠባበቅ መርሆዎች እ.ኤ.አ. በ1978 በአልማ-አታ መግለጫ ላይ ለመጀመሪያ ጊዜ ተዘርዝረዋል፣ ይህም በአለም አቀፍ ጤና ውስጥ ትልቅ ምዕራፍ ነው። ከአርባ ዓመታት በኋላ፣ ዓለም አቀፋዊ መሪዎች በአስታና፣ ካዛኪስታን በጥቅምት እ.ኤ.አ. 2018 በተካሄደው የመጀመሪያ ደረጃ ጤና አጠባበቅ ጉባኤ ላይ የአስታናን መግለጫ አጽድቀዋል። በቀጣዩ አመት የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን ላይ በተካሄደው የከፍተኛ ደረጃ ስብሰባ ላይ፣ ሀገራት ለ“የመጀመሪያ ደረጃ የጤና አገልግሎት አሰጣጥን ለማስፋት እና ቅድሚያ ለመስጠት ለዘላቂ ህዝብ ያማከለ፣ ማህበረሰብ አቀፍ እና የተቀናጀ የጤና ስርዓት የመሰረት ድንጋይ እና ሁለንተናዊ የጤና ሽፋንን ለማሳካት ፋውንዴሽን"" ቁርጠኝነታቸውን አስታውቀዋል። አባል ሀገራት ይህንን ቁርጠኝነት ከሀገራዊ ሁኔታዎች እና ቅድሚያ ከሚሰጣቸው ጉዳዮች ጋር በተጣጣሙ የሚተገበሩ ተግባራት ለመተርጎም የአለም ጤና ድርጅት የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤ ልዩ መርሃ ግብር አቋቋመ እና ከዩኒሴፍ ጋር በመሆን የመጀመሪያ ደረጃ ጤና ክብካቤ የስራ ማስኬጃ ማዕቀፍ እና የመጀመሪያ ደረጃ የጤና ክብካቤ መለኪያ ማዕቀፍ እና አመልካችዎችን አውጥቷል።","WHO response: WHO supports Member States in taking a primary health care approach to accelerate progress in achieving universal health coverage. Countries are demonstrating how this strategy has been effective in strengthening their health systems to address people’s needs, both in times of crisis as in normal times. The principles of primary health care were first outlined in the Declaration of Alma-Ata in 1978, a seminal milestone in global health. Forty years later, global leaders ratified the Declaration of Astana at the Global Conference on Primary Health Care which took place in Astana, Kazakhstan in October 2018. The following year, at the UN high-level meeting on universal health coverage, countries declared their commitment to “expand the delivery of and prioritize primary health care as a cornerstone of a sustainable people-centred, community-based and integrated health system and the foundation for achieving universal health coverage.” To support Member States in translating this commitment into practical actions that are aligned with national contexts and priorities, WHO established the Special Programme on Primary Health Care and, together with UNICEF, released the Operational Framework for Primary Health Care and the Primary health care measurement framework and indicators.","Martanin WHO: ""WHO"" tana goyan bayan ƙasashe membobi wajen ɗaukar hanyar kula da lafiya ta farko don haɓaka ci gaba wajen samun mamayar duniya baki daya. Kasashe suna nuna yadda wannan dabarar ta yi tasiri wajen karfafa tsarin kiwon lafiyarsu don magance bukatun mutane, a lokutan rikici da na yanayin dai-dai to na yau da kullum. An fara bayyana ƙa'idodin kula da lafiya na farko a cikin sanarwar ""Alma-ata"" a cikin 1978, wani muhimmin ci gaba a lafiyar duniya. Shekaru arba'in bayan haka, shugabannin duniya sun amince da sanarwar Astana a taron duniya kan kiwon lafiya na farko wanda ya gudana a Astana, Kazakhstan a watan Oktoba dubu biyu da goma sha taƙwas 2018. A shekara mai zuwa, a babban taron Majalisar Dinkin Duniya kan batun kiwon lafiya na duniya, kasashe sun bayyana kudurinsu na ""fadada isar da ba da fifiko ga kiwon lafiya na farko a matsayin ginshiƙi na ci gaba da ci gaba da tsarin kiwon lafiya na jama'a, tushen al'umma da haɗin gwiwar tsarin kiwon lafiya da kuma tushen samun damar samar da lafiya ta duniya."" Don tallafawa ƙasashe membobin wajen fassara wannan alƙawarin zuwa ayyuka masu amfani waɗanda suka yi daidai da mahallin ƙasa da abubuwan da suka fi dacewa, waɗanda suka kafa shirin na musamman kan kula da lafiya na farko kuma, tare da UNICEF, sun fitar da tsarin aiki don kula da lafiya na farko da tsarin ma'aunin kula da lafiya na farko da alamomi.","Majibu ya WHO: WHO inaunga mkono Mataifa Wanachama katika kuchukua mbinu ya huduma ya afya ya msingi ili kuharakisha maendeleo katika kufikia bima ya afya kwa wote. Nchi zinaonyesha jinsi mkakati huu umekuwa na ufanisi katika kuimarisha mifumo yao ya afya ili kushughulikia mahitaji ya watu, wakati wa shida kama katika nyakati za kawaida. Kanuni za huduma ya afya ya msingi ziliainishwa kwa mara ya kwanza katika Azimio la Alma-Ata mwaka 1978, hatua muhimu katika afya ya kimataifa. Miaka 40 baadaye, viongozi wa kimataifa waliidhinisha Azimio la Astana katika Mkutano wa Kimataifa wa Huduma ya Afya ya Msingi ambao ulifanyika Astana, Kazakhstan mnamo Oktoba 2018. Mwaka uliofuata, katika mkutano wa ngazi ya juu wa Umoja wa Mataifa kuhusu huduma ya afya kwa wote, nchi zilitangaza dhamira yao ya ""kupanua utoaji wa huduma ya afya ya msingi na kuipa kipaumbele kama msingi wa mfumo endelevu wa afya unaozingatia watu, jamii na mfumo jumuishi wa afya na msingi wa kufikia huduma ya afya kwa wote.” Ili kuunga mkono Nchi Wanachama katika kutafsiri dhamira hii katika vitendo vinavyoendana na muktadha na vipaumbele vya kitaifa, WHO ilianzisha Mpango Maalum wa Huduma ya Afya ya Msingi na, pamoja na UNICEF, ilitoa Mfumo wa Uendeshaji wa Huduma ya Afya ya Msingi na mfumo wa upimaji wa afya ya Msingi na mfumo wa vipimo vya afya ya Msingi na viashirio.","Èsì WHO: WHO ṣe àtìlẹ́yìn àwọn orílẹ̀ èdè tí wọ́n jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ láti lo ìlànà ìtọ́jú ìlera abẹ́lé láti mú ìyákánkán bá ìlọsíwájú nínú ṣíṣe àṣeyọrí ìpèsè ìlera káríayé. Àwọn orílẹ̀ èdè ń ṣe àfihàn bí ọgbọ́n yìí ṣe múnádóko láti ṣe àtìlẹ́yìn ètò ìlera wọn láti kojú àìní àwọn ènìyàn, lásìkò ìṣòro àti ní àwọn àsìkò mìíràn. Ìlànà ìtọ́jú ìlera abẹ́lé ni wọ́n kọ́kọ́ gbé kalẹ̀ nínú Àgbékalẹ̀ Alma-Ata ní 1978, àṣeyọrí nínú iṣẹ́ ìlera àgbáyé. Ogójì ọdún lẹ́yìn náà, àwọn adarí àgbáyé fọwọ́sí Àgbékalẹ̀ ti Astana ní Àpérò Àgbáyé lórí Ìtọ́jú Ìlera Abẹ́lé èyí tí ó wáyé ní Astana, Kazakhstan ní Oṣù Kẹwàá 2018. Ọdún tí ó tẹ̀le, ní ìpàdé ìpele gíga UN lórí ìpèsè ìlera káríayé, àwọn orílẹ̀ èdè jẹ́wọ́ ìfarajìn láti ""gbòòrò àgbékalẹ̀ àti pàtàkì ìtọ́jú ìlera abẹ́lé gẹ́gẹ́ bí ọ̀pákútẹ̀lẹ̀ adálórí-èèyàn kánrinkése, adálórí-àwùjọ àti ètò ìlera àṣepọ̀ àti ìpìlẹ̀ láti ṣe àṣeyọrí ìpèsè ìlera káríayé. Láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn orílẹ̀ èdè tí wọ́n jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ nínú ṣíṣe àmúlò ìfarajìn yìí sí àwọn iṣẹ́ àmúṣe tí wọ́n ní í ṣe pẹ̀lú àwọn ogangab ọ̀gangan ipò àti pàtàkì orílẹ̀ èdè, Wjot ṣe àgbékalẹ̀ Ètò Pàtàkì lórí Ìtọ́jú Ìlera Abẹ́lé àti, lápapọ̀ pẹ̀lú UNICEF, ṣe àgbékalẹ̀ Ìhun Àmúṣeṣẹ́ fún Ìtọ́jú Ìlera Abẹ́lé àti ìhun àmúṣeṣẹ́ àti àwọn atọ́ka ìtọ́jú Ìlera Abẹ́lé.","Impendulo yeWHO: IWHO isekela Amazwe Angamalungu ekuthatheni indlela yokunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo ukuze kusheshiswe inqubekelaphambili ekuzuzeni usizo lwezempilo emhlabeni wonke. Amazwe akhombisa ukuthi leli su lisebenze kanjani ngempumelelo ekuqiniseni izinhlelo zabo zezempilo ukubhekana nezidingo zabantu, ngezikhathi zobunzima njengasezikhathini ezijwayelekile. Izimiso zokunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo zavezwa okokuqala kwiDeclaration of Alma-Ata ngo-1978, ingqophamlando yezempilo yomhlaba wonke. Eminyakeni engamashumi amane kamuva, abaholi bomhlaba wonke bagunyaza iSimemezelo Se-Astana eNgqungqutheleni Yomhlaba Wonke Yokunakekelwa Kwezempilo Okuyisisekelo eyayise-Astana, eKazakhstan ngoMfumfu 2018. Ngonyaka olandelayo, emhlanganweni wezinga eliphezulu we-UN mayelana nokuhlinzekwa kwezempilo emhlabeni wonke, amazwe amemezela ukuzibophezela kwawo “ekwandiseni ukulethwa nokubeka phambili ukunakekelwa kwezempilo okuyisisekelo njengesisekelo sohlelo lwezempilo olugxile kubantu, olusekelwe emphakathini kanye noludidiyelwe isisekelo sokuthola usizo lwezempilo emhlabeni wonke.” Ukweseka Amazwe Angamalungu ekuguquleleni lokhu kuzibophezela kube yizenzo ezingokoqobo ezihambisana nezimo kazwelonke nezinto ezibalulekile, iWHO yasungula Uhlelo Olukhethekile Lokunakekelwa Kwezempilo Okuyisisekelo futhi, kanye ne-UNICEF, yakhipha Uhlaka Lokusebenza Lokunakekelwa Kwezempilo Okuyisisekelo kanye nohlaka lokukala lokunakekelwa kwezempilo Okuyisisekelo. kanye nezinkomba." "የውሻ በሽታ አጠቃላይ እይታ፡ የውሻ በሽታ የቫይረስ ዞኖቲክ በሽታ ሲሆን ቀስ በቀስ የሚሄድ እና ገዳይ የሆነ የአንጎል እና የአከርካሪ አጥንት እብጠት ያስከትላል። በህክምና መልኩ ሁለት ዓይነቶች አሉት: ቁጡ የውሻ በሽታ - በከፍተኛ እንቅስቃሴ እና በቅዠት ተለይቶ ይታወቃል። ሽባ የውሻ በሽታ - በሽባነት እና በኮማ ተለይቶ ይታወቃል። ምንም እንኳን አንድ ጊዜ በህክምና ምልክቶች ከታዩ ገዳይ ቢሆንም ፣ የእብድ ውሻ በሽታ ሙሉ በሙሉ ሊወገድ የሚችል ነው ። በእብድ ውሻ በሽታ ሞትን ለመከላከል ክትባቶች, መድሃኒቶች እና ቴክኖሎጂዎች ለረጅም ጊዜ ሲገኙ ቆይተዋል። ቢሆንም፣ የእብድ ውሻ በሽታ በየዓመቱ በአሥር ሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን ይገድላል። ከእነዚህ ጉዳዮች ውስጥ 99% የሚሆኑት በበሽታው ከተያዘ ውሻ ንክሻ የተገኙ ናቸው። በውሾች አማካይነት በሰው ላይ የሚከሰተውን የውሻ በሽታ መንስኤውን ማለትም በበሽታው የተያዙ ውሾችን በማጥፋት ማስወገድ ይቻላል። ሰዎች የእብድ ውሻ ንክሻን እንዴት ማስወገድ እንደሚችሉ እንዲያውቁ ማድረግ፣ ከተነከሱ ህክምና መፈለግ እና እንስሳትን መከተብ የዱር በሽታ ስርጭት ዑደትን በተሳካ ሁኔታ ሊያስተጓጉል ይችላል።","Rabies Overview: Rabies is a viral zoonotic disease that causes progressive and fatal inflammation of the brain and spinal cord. Clinically, it has two forms: Furious rabies – characterized by hyperactivity and hallucinations. Paralytic rabies – characterized by paralysis and coma. Although fatal once clinical signs appear, rabies is entirely avoidable; vaccines, medicines and technologies have long been available to prevent death from rabies. Nevertheless, rabies still kills tens of thousands of people each year. Of these cases, approximately 99% are acquired from the bite of an infected dog. Dog-mediated human rabies can be eliminated by tackling the disease at its source: infected dogs. Making people aware of how to avoid the bites of rabid dogs, to seek treatment when bitten and to vaccinate animals can successfully disrupt the rabies transmission cycle.","Karen hauƙa Bayani: Rabies cuta ce ta dabbobi da ke iya shafar ɗan Adam(zoonotic) wanda ke haifar da ci gaba da kumburin ƙwaƙwalwa da kashin baya. A likintance , yana da nau'i biyu: Mahaukaciyar cutar dabbobi - tana haifar da rashin nitsuwa da saurin zabura faɗuwa. Cutar dabbobi mai illa - alama ce ta gurguzu da kuma dogon suma. Ko da yake m da zarar alamun asibiti sun bayyana, rabies gaba ɗaya ba za a iya kauce masa ba; an daɗe ana samun alluran rigaƙafi, magunguna da fasahohi don hana mutuwa daga kamuwa da cutar sanƙarau. Duk da haka, har yanzu ciwon sanƙarau yana kashe dubunnan mutane a kowace shekara. Daga cikin waɗannan lokuta, kusan kashi casa'in da tara 99% ana samun su ne daga cizon ƙare mai cutar. Za'a iya kawar da ciwon hauka na ɗan adam ta hanyar magance cutar daga tushenta: karnuka masu kamuwa da cuta. Sanin yadda za'a guje wa cizon karnuka masu raɗaɗi, neman magani idan an cije su da kuma yi wa dabbobi allurar rigakafi na iya samun nasarar kawo cikas ga sake zagayowar cutar.","Kichaa cha mbwa Muhtasari: Kichaa cha mbwa ni ugonjwa wa zoonotic unaosababishwa na uvimbe mbaya wa ubongo na uti wa mgongo. Kliniki, ina aina mbili: Ugonjwa wa kichaa cha mbwa wenye hasira - unaoonyeshwa na shughuli nyingi na maono. Ugonjwa wa kichaa cha mbwa uliopooza - unaojulikana kwa kupooza na coma.Kichaa cha mbwa kilichopooza - kinachojulikana na kupooza na kukosa fahamu. Ingawa ugonjwa wa kichaa cha mbwa huweza kuepukika, unaweza kusababisha kifo mara moja dalili za kliniki zinaweza kuepukwa; chanjo, dawa na teknolojia zimekuwa zikipatikana kwa muda mrefu kuzuia kifo kutokana na kichaa cha mbwa. Hata hivyo, ugonjwa wa kichaa cha mbwa bado unaua makumi ya maelfu ya watu kila mwaka. Kati ya kesi hizi, takriban 99% hupatikana kutoka kwa kuumwa na mbwa aliyeambukizwa. Ugonjwa wa kichaa cha mbwa unaosababishwa na mbwa unaweza kuondolewa kwa kukabiliana na ugonjwa huo katika chanzo chake: mbwa walioambukizwa. Kuwafahamisha watu jinsi ya kuepuka kuumwa na mbwa wenye kichaa, kutafuta matibabu wanapoumwa na kuwachanja wanyama kunaweza kuharibu mzunguko wa maambukizi ya kichaa cha mbwa.","Àìsàn dìgbòlugi Ìsọnísókí: Àìsàn dìgbòlugi jẹ́ àìsàn kòkòrò fáírọ́ọ̀sì aṣerankoṣènìyàn tí ó máa ń fa wíwú ọpọlọ àti ọ̀pá ẹ̀yìn sáá tí ó léwu. Nínú ìṣègùn, ó ní ẹ̀yà méjì: Àìsàn dìgbòlugi inú-bíbí - àbùdá ara líle àlejù àti èròkerò. Àìsàn dìgbòlugi rọpárọsẹ̀ - àbùdá rọpárọsẹ̀ àti ìdákú. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ó léwu ní kété tí àwọn àmì àìsàn bá ti hàn, àìsàn dìgbòlugi ṣe é yàgò fún pátápátá; abẹ́rẹ́ àjẹsára, òògùn àti ìmọ̀ ẹ̀rọ ti wà tipẹ́tipẹ́ láti dènà ikú láti ara àìsàn dìgbòlugi. Síbẹ̀síbẹ̀, àìsàn dìgbòlugi sì ń pa àwọn ẹgbẹẹgbẹ̀rún àwọn ènìyàn lọ́dọọdún. Nínú gbogbo àwọn ọ̀ràn wọ̀nyí, bí 99% ni wọ́n ń kó láti ara gígéjẹ ajá tí ó ní àìsàn náà. Àwọn àìsàn dìgbòlugi ènìyàn tí ajá ṣe alárinà lè ṣe é mú kúrò nípa kíkojú àìsàn náà láti orírun rẹ̀: àwọn ajá aláàárẹ̀. Mímú kí àwọn ènìyàn mọ bí wọ́n ṣe lè yàgò fún eyín àwọn ajá dìgbòlugi, láti wá ìtọ́jú nígbà tí wọ́n bá faragbá bíbùjẹ àti láti gba abẹ́rẹ́ àjẹsára fún àwọn ẹranko lè ṣe àṣeyọrí láti dènà ìpele ìkóràn àìsàn dìgbòlugi.","Amarabi Uhlolojikelele: Amarabi yisifo seviral zoonotic esidala ukuvuvukala okuqhubekayo nokubulalayo kobuchopho nomgogodla. Ngokomtholampilo, inamafomu amabili: Amarabi athukuthele - abonakala ngokudlamaza kanye nokubona izinto ezingekho. Amarabi akhubazekile - abonakala ngokukhubazeka kanye ne-coma. Nakuba kubulala lapho izimpawu zomtholampilo zivela, amarabi ayagwemeka ngokuphelele; imithi yokugoma, imithi kanye nobuchwepheshe sekuyisikhathi eside ikhona ukuze kuvinjwe ukufa ngenxa yamarabi. Noma kunjalo, amarabi asabulala amashumi ezinkulungwane zabantu unyaka ngamunye. Kulezi zimo, cishe ama-99% atholakala ngokulunywa yinja ethelelekile. Amarabi abantu aphethwe yizinja angaqedwa ngokubhekana nalesi sifo emthonjeni waso: izinja ezinegciwane. Ukwazisa abantu ngendlela yokugwema ukulunywa yizinja ezinamarabi, ukufuna ukwelashwa lapho elunyiwe kanye nokugoma izilwane kungaphazamisa ngempumelelo umjikelezo wokudluliselwa kwamarabi." "የእብድ ውሻ በሽታ በየዓመቱ ከ150 በላይ በሆኑ ሀገራት 59,000 ሰዎችን ለሞት እንደሚያደርስ ይገመታል፣ 95 በመቶ የሚሆኑት የሚሞቱት በአፍሪካና በእስያ ነው። በዝቅተኛ ዘገባ እና እርግጠኛ ባልሆኑ ግምቶች ምክንያት፣ ይህ ቁጥር ምናልባት በጣም ዝቅተኛ ግምት ሊሆን ይችላል። የበሽታው ሸክም በአብዛኛው የሚሸከመው የገጠር ድሃው ሕዝብ ሲሆን በግምት ከግማሽ ያህሉ ጒዳዮች ከ 15 ዓመት በታች ለሆኑ ሕፃናት የተሰጡ ናቸው። ምልክቶች፡ የእብድ ውሻ በሽታ የመጀመሪያ ምልክቶች በቁስሉ ቦታ ላይ ትኩሳት እና ያልተለመደ ወይም ያልታወቀ መኮማተር፣መወጋት ወይም ማቃጠል (ፓራስቴሲያ) ያሉ ትኩሳትን ሊያካትቱ ይችላሉ። በኋለኞቹ ደረጃዎች ቫይረሱ ወደ ማዕከላዊ የነርቭ ሥርዓት ተሰራጭቶ የአንጎል እና የጀርባ አጥንት እብጠት ያስከትላል። የበሽታው የመራቢያ ጊዜ ከ 1 ሳምንት እስከ 1 ዓመት ሊለያይ ይችላል፣ ምንም እንኳን በተለምዶ ከ2-3 ወራት ነው። ሁለቱ የውሻ በሽታ ዓይነቶች የተለያዩ ምልክቶችን ያሳያሉ። ቁጡ የውሻ በሽታከልክ ያለፈ እንቅስቃሴን፣ በቀላሉ የሚነቃነቅ ባህሪን፣ ሃይድሮፎቢያን( የውሃ ፍርሃትን) እና አንዳንድ ጊዜ ኤሮፎቢያን( የአየር ፍሰትን ወይም ንጹሕ አየርን መፍራት) ያስከትላል። ሞት የሚከሰተው ከጥቂት ቀናት በኋላ በልብ-አተነፋፈስ መቆም ምክንያት ነው። ከጠቅላላው የሰው ልጆች ቁጥር 20 በመቶውን የሚይዘው ሽባዊ የውሻ በሽታ ከቁጣው ቅርጽ ያነሰ ድራማዊ እና ብዙ ጊዜ የሚዘልቅ አካሄድ ነው።","Rabies is estimated to cause 59 000 human deaths annually in over 150 countries, with 95% of cases occurring in Africa and Asia. Due to underreporting and uncertain estimates, this number is likely a gross underestimate. The burden of disease is disproportionally borne by rural poor populations, with approximately half of cases attributable to children under 15 years of age. Symptoms: Early symptoms of a rabies infection can include a fever with pain and unusual or unexplained tingling, pricking or burning sensation (paraesthesia) at the wound site. In later states, the virus spreads to the central nervous system, causing fatal inflammation of the brain and spinal cord. The incubation period of the disease can vary from 1 week to 1 year, though it is typically 2–3 months. The two types of rabies show different symptoms. Furious rabies causes signs of hyperactivity, excitable behaviour, hydrophobia (fear of water) and sometimes aerophobia (fear of drafts or of fresh air). Death occurs after a few days due to cardio-respiratory arrest. Paralytic rabies, which accounts for about 20% of the total number of human cases, runs a less dramatic and usually longer course than the furious form.","An yi kiyasin ciwon hauka na haifar da mutuwar mutane dubu hamsin da tara 59,000 a duk shekara a cikin ƙasashe sama da ɗari da hamsin 150, tare da kashi casa'in da biyar 95% na lokuta suna faruwa a Afirka da Asiya. Saboda rashin bayar da rahoto da ƙididdiga marasa tabbas, ƙila wannan adadin ba shi da ƙima sosai. Talakawa mazauna karkara ne ke ɗaukar nauyin cututtuka ba bisa ƙa'ida ba, tare da kusan rabin adadin waɗanda ke da alaƙa da yara 'yan ƙasa da shekaru goma sha biyar 15. Alamomi: Alamomin farko na kamuwa da cutar rabies na iya haɗawa da zazzaɓi tare da zafi da ƙwanƙwasa sabon abu ko ba a bayyana ba, sokewa ko jin zafi (paraesthesia) a wurin rauni. A cikin jihohin da ke gaba, ƙwayar cutar ta yaɗu zuwa tsarin juyayi na tsakiya, yana haifar da mummunar kumburi na ƙwaƙwalwa da ƙashin baya. Lokacin shirya cutar na iya bambanta daga mako ɗaya 1 zuwa shekara ɗaya 1, kodayake yawanci watanni biyu 2 - 3 ne. Nau'o'in biyu na rabies suna nuna alamomi daban-daban. Tsananin ciwon yana haifar da alamun tashin hankali, halaye na zabura, hydrophobia (tsoron ruwa) da kuma wani lokacin aerophobia (tsoron zane ko iska mai daɗi ). Mutuwa na faruwa bayan ƴan kwanaki saboda kama bugun zuciya. Paralytic rabies, wanda ke da kusan kashi ashirin 20% na adadin mutane masu matsalar, ya tafi ƙasa matuqa da ban mamaki kuma yawanci ya fi tsayi fiye da yanayin tsanani.","Kichaa cha mbwa kinakadiriwa kusababisha vifo vya binadamu 59,000 kila mwaka katika zaidi ya nchi 150, huku 95% ya visa hivyo vikitokea Afrika na Asia. Kwa sababu ya kutoripoti vizuri na makadirio yasiyo na uhakika, nambari hii huenda ikawa ni pungufu kabisa. Mzigo wa magonjwa unabebwa na watu maskini wa vijijini, na takriban nusu ya kesi zinatokana na watoto chini ya umri wa miaka 15. Dalili: Dalili za awali za maambukizi ya kichaa cha mbwa zinaweza kujumuisha homa yenye maumivu na kutekenya kusiko kawaida au kusikoelezeka, kuchomwa au kuungua (paraesthesia) kwenye kidonda ya jeraha. Katika majimbo ya baadaye, virusi huenea kwenye mfumo mkuu wa neva, na kusababisha kuvimba kwa ubongo na uti wa mgongo. Kipindi cha incubation cha ugonjwa kinaweza kutofautiana kutoka wiki 1 hadi mwaka 1, ingawa kawaida ni miezi 2-3. Aina mbili za kichaa cha mbwa huonyesha dalili tofauti. Kichaa cha mbwa wenye hasira husababisha dalili za kuhangaika kupita kiasi, tabia ya kusisimua, haidrofobia (kuogopa maji) na wakati mwingine aerophobia (kuogopa rasimu au hewa safi). Kifo hutokea baada ya siku chache kutokana na kukamatwa kwa moyo na kupumua. Kichaa cha mbwa kilichopooza, ambacho kinachukua takriban 20% ya jumla ya idadi ya kesi za binadamu, huchukua mwendo mdogo sana na kwa kawaida mrefu kuliko fomu ya hasira.","Àìsàn dìgbòlugi ni wọ́n ṣírò pé ó ń fa ikú ènìyàn 59, 000 lọ́dọọdún ní ó lé ní àwọn orílẹ̀ èdè 150, pẹ̀lú àwọn ọ̀ràn 95% tí wọ́n ń wáyé ní Áfíríkà àti Ésíà. Nítorí àìkún-ìròyìm àti àwọn ìṣirò tí kò dájú, ó ṣe é ṣe kí iye yìí jẹ́ àpapọ̀ ìṣirò tí kò kún. Àjàgà àìsàn náà èyí tí ó jáde ní àìdọ́gba láti ara ìṣẹ́ ìgbèríko, pẹ̀lú ó tó ìlàjì àwọn ọ̀ràn tí wọ́n wọ́pọ̀ láàrin àwọn ọmọdé lábẹ́ ọdún 15. Àmì àìsàn: Àwọn àmì àìsàn aṣáájú àìsàn dìgbòlugi lè jẹ́ ibà pẹ̀lú ìrora àti yúnyún tí kò ní àlàyé, ara gígún tàbí títa bí iná (ara títa) ní ibi ojú egbò náà. Ní àwọn àsìkò tó bá yá, fáírọ́ọ̀sì náà ń tàn wọ inú ibùdó ètò ara àárín gbùngbùn, fa wíwú ọpọlọ àti ọ̀pá ẹ̀yìn. Àsìkò ìsàba àìsàn náà lè yàtọ̀ láti ọ̀sẹ̀ 1 sí ọdún 1, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ó sáábà máa ń jẹ́ oṣù 2-3. Àwọn ẹ̀yà àìsàn dìgbòlugi méjèèjì máa ń ṣàfihàn àmì àìsàn ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀. Àwọn àìsàn dìgbòlugi inú-bíbí máa ń fa àwọn àmì àlejù ara, ìwà ìdùnnú, ẹ̀rù omi (ìbẹ̀rù omi) àti ẹ̀rù afẹ́fẹ́ nígbà mìíràn (ìbẹ̀rù ẹ̀fúùfù tàbí ìbẹ̀rù afẹ́fẹ́). Ikú máa ń wáyé lẹ́yìn ọjọ́ díẹ̀ nítorí ìdíwọ́ ẹ̀jẹ̀-mópòónà-ìmí. Àìsàn dìgbòlugi rọpárọsẹ̀, èyí tí ó fa bí 20% gbogbo iye àwọn ọ̀ràn ènìyàn, máa ń ṣe àfihàn ìṣẹ̀lẹ̀ níwọ̀n bẹ́ẹ̀ sì ni ó máa ń pẹ́ ju ẹ̀yà inú-bíbí lọ.","Amarabi alinganiselwa ukuthi abangela ukufa kwabantu abangu-59 000 ngonyaka emazweni angaphezu kuka-150, kanti u-95% wezigameko zenzeka e-Afrika nase-Asia. Ngenxa yokungabiki kahle kanye nezilinganiso ezingaqinisekile, leli nani cishe liwukubukelwa phansi okukhulu. Umthwalo wezifo uthwalwa ngokungafanele abantu abampofu basemaphandleni, cishe ingxenye yezibalo zibangelwa izingane ezingaphansi kweminyaka engu-15 ubudala. Izimpawu: Izimpawu zakuqala zesifo samarabi zingabandakanya imfiva enobuhlungu kanye nokugedla okungavamile noma okungachazwanga, ukuhlaba noma ukuzwa ukushisa (iparaesthesia) endaweni yenxeba. Ezifundeni zakamuva, leli gciwane lisakazekela esimisweni sezinzwa esimaphakathi, libangele ukuvuvukala okubulalayo kobuchopho nomgogodla. Isikhathi sokufukamela sesifo singahluka kusukela evikini eli-1 ukuya onyakeni owodwa, nakuba ngokuvamile kuyizinyanga ezi-2-3. Lezi zinhlobo ezimbili zamarabi zibonisa izimpawu ezihlukene. Amarabi athukuthele abangela izimpawu zokunganyakazi ngokweqile, ukuziphatha okujabulisayo, ihydrophobia (ukwesaba amanzi) futhi ngezinye izikhathi i-aerophobia (ukwesaba ukushaywa umoya noma umoya ohlanzekile). Ukufa kwenzeka ngemva kwezinsuku ezimbalwa ngenxa yokuboshwa kwecardio-respiratory. Amarabi akhubazekile, ahlanganisa cishe amaphesenti angama-20 yenani eliphelele lamacala abantu, ahamba ngendlela engavamile futhi ngokuvamile ende kunendlela ethukuthele." "ጡንቻዎች በመነከስ ወይም በመቧጨር ጀምሮ ቀስ በቀስ ሽባ ይሆናሉ። ኮማ ቀስ በቀስ ያድጋል እና በመጨረሻም ሞት ይከሰታል። ሽባ የሆነው የውሻ በሽታ ብዙውን ጊዜ በተሳሳተ መንገድ ይገለጻል,ይህም በበሽታው ላይ ዘገባ እንዳይደረግ አስተዋጽኦ ያደርጋል። ሕክምና፡ ውሾችን መከተብ በሰዎች ላይ የሚደርሰውን የውሻ በሽታ ለመከላከል በጣም ወጪ ቆጣቢው ስልት ሲሆን የሰው ልጅ የውሻ በሽታ መከላከያ ክትባቶች ለቅድመ ተጋላጭነት ክትባት አለ። በእንስሳ በተለይም በውሻ ከተነከሱ ወይም ከተቧጠጡ፡- ቍስሉን ወዲያውኑ በሳሙና ወይም በማጽጃ ማጠብ። ለ15 ደቂቃዎች ያህል ቁስሉን በከፍተኛ መጠን ውሃ በደንብ ማጠብ። ቁስሉ ከታጠበ እና ከፈሰሰ ከ15 ደቂቃ በኋላ አዮዲን ወይም ፀረ-ቫይረስ የያዘ መድሃኒትን ይተግብሩ። እንደ ቺሊ ዱቄት፣የእፅዋት ጭማቂ፣አሲድ እና አልካላይስ ባሉ ቁስሎች ላይ የሚያስቆቱ ነገሮችን ከመተግበር ይቆጠቡ። ቍስሉን በአልባሳት ወይም በፋሻ ከመሸፈን ተቆጠቡ።","Muscles gradually become paralysed, starting at the site of the bite or scratch. A coma slowly develops and eventually death occurs. The paralytic form of rabies is often misdiagnosed, contributing to the under-reporting of the disease. Treatment: Vaccinating dogs is the most cost-effective strategy for preventing rabies in people, and human rabies vaccines exist for pre-exposure immunization. If you are bitten or scratched by an animal, particularly a dog: Wash the wound immediately with soap or detergent. Flush the wound thoroughly for about 15 minutes with copious amounts of water. Apply an iodine-containing or anti-viral medication to the wound 15 minutes after it has been washed and flushed. Avoid applying irritants to the wounds such as chili powder, plant juices, acids and alkalis. Avoid covering the wound with dressings or bandages.","A hankali tsoƙoƙi suna ratsewa, suna farawa daga wurin cizon ko ƙarce. Fita a hayyaci yana tasowa sannu a hankali kuma a ƙarshe mutuwa tana faruwa. Nau'in cutar rabies ta paralytic wanni lokaci akan kuskuren fahimtarsa wanda hakan na sanya rashinsamun cikaken samun rahotan cutar yadda ya kamata. Magani: yiwa karnuka rigakafi shi ne hanya mafi araha wajen kare cutar rabies ga mutane,akwai maganin rigakafin rabies kafin ta kama mutun. idan kare ko wata dabba ta cije ka koya yakusheka a wanki raunin nan take da sabulu ko omo. A wanke raunin so sai na tsawon dakika 15 da ruwa da yawa. A sanya idin ko maganin yaƙar cututuka ga ciwon dakika 15 bayan an wanke an goge. A kauracewa sanya wa raunin magani mai sanya damuwa ga raunin kamar su yaji, ruwan kayan marmari sinaɗari acid da da alkalis. A kauracewa lullube rauninda tsummako bandeji.","Misuli hatua kwa hatua hupooza, kuanzia mahali pa kuumwa au mwanzo. Coma polepole hukua na hatimaye kifo hutokea. Aina ya kichaa cha mbwa ya kupooza mara nyingi hutambuliwa vibaya, na kuchangia uripoti hafifu kwa ugonjwa. Matibabu: Kuchanja mbwa ni mkakati wa gharama nafuu zaidi wa kuzuia kichaa cha mbwa kwa watu, na chanjo za kichaa cha mbwa zipo kwa ajili ya chanjo ya kabla ya kuambukizwa. Ikiwa umeumwa au kuchanwa na mnyama, haswa mbwa: Osha jeraha mara moja kwa sabuni au sabuni ya omo. Osha jeraha vizuri kwa muda wa dakika 15 kwa kiasi kikubwa cha maji. Omba dawa iliyo na iodini au ya kupambana na virusi kwenye jeraha dakika 15 baada ya kuosha. Epuka kupaka viwasho kwenye majeraha kama vile unga wa pilipili, juisi za mimea, asidi na alkali. Epuka kufunga kidonda na nguo au bandeji.","Àwọn isan yóò máa rọ díẹ̀ díẹ̀, bẹ̀rẹ̀ láti ojú gígéjẹ tàbí yúnyún. Ìdákú yóò bẹ̀rẹ̀ wẹ́rẹ́wẹ́rẹ́ bẹ́ẹ̀ sì ni ikú yóò wáyé. Ẹ̀yà àrùn dìgbòlugi rọpárọsẹ̀ ni wọ́n sáábà máa ń ṣe àṣìṣe nínú àyẹ̀wò rẹ̀, èyí tí ó ń nípa lórí àìkún ìròyìn lórí àìsàn náà. Ìtọ́jú: Fífún àwọn ajá ní abẹ́rẹ́ àjẹsára ni ọgbọ́n tí ó múnádóko jùlọ láti dènà àìsàn dìgbòlugi lára ènìyàn, bẹ́ẹ̀ sì ni abẹ́rẹ́ àjẹsára àìsàn dìgbòlugi ènìyàn wà fún àjẹsára síwájú ìfaragbá. Bí ẹranko kan bá gé ọ jẹ tàbí n ha ọ́ lára, pàápàá jùlọ ajá. Fọ egbò náà lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ pẹ̀lú ọṣẹ tàbí ọṣẹ ìfọṣọ. San egbò náà dáadáa fún bí ìṣẹ́jú 15 pẹ̀lú ọ̀pọ̀lọpọ̀ omi. Fi ayodáìnì tí ó ní tàbí egbòogi agbógunti kòkòrò fáírọ́ọ̀sì sí ojú egbò náà lẹ́yìn ìṣẹ́jú 15 tí ó bá di fífọ̀ àti sísàn. Yàgò fún fífi èròjà líle kankan sí àwọn egbò náà bí ata gúngún. Yàgò fún bíbo ojú egbò náà pẹ̀lú àwọn ìbòjú tàbí àwọn báńdéèjì.","Imisipha kancane kancane ikhubazeka, iqala lapho elunywe khona noma lapho iklwejwa khona. Icoma ikhula kancane kancane futhi ekugcineni kufa. Uhlobo lwamarabi olukhubazekile luvame ukuhlonzwa ngendlela engafanele, okunomthelela ekubikweni kancane kwesifo. Ukwelashwa: Ukugoma izinja kuyisu elingabizi kakhulu lokuvimbela amarabi kubantu, futhi imithi yokugoma amarabi abantu ikhona ukuze ugonywe ngaphambi kokuchayeka. Uma ulunywe noma ukuklwejwa isilwane, ikakhulukazi inja: Geza isilonda ngokushesha ngensipho noma okokuhlanza. Geza isilonda kahle imizuzu eyi-15 ngamanzi amaningi. Gcoba umuthi one-iodine noma ovimbela amagciwane esilondeni ngemva kwemizuzu engu-15 sigeziwe futhi sigezwa ngamanzi. Gwema ukufaka izinto ezicasulayo enxebeni njengempushana kachili, amajusi ezitshalo, ama-asidi nama-alkali. Gwema ukumboza isilonda ngamabhandeshi noma amabhandeshi." የጤና እንክብካቤ ባለሙያ ተጨማሪ ግምገማ እና ህክምና እንዲሰጥዎ ወደ ጤና እንክብካቤ ተቋም ይጓዙ። ከተቻለ የሚነክሰውን እንስሳ ደህንነቱ በተጠበቀ ሁኔታ ያዙት እና በእሱ ላይ መረጃን እና ስለ ንክሻ ሁኔታ ለጤና አጠባበቅ ባለሙያ እና ለህዝብ ጤና መኮንን ለመስጠት። የሚነክሰውን እንስሳ ለ 10 ቀናት ያህል ተዘግቶ በክትትል ውስጥ ያቆዩት። የዓለም ጤና ድርጅት በውሻ ላይ የሚደርሰውን የውሻ በሽታን በማስወገድ፣ የውሻ ንክሻ መከላከያ ስልትን እና የቆዳ በሽታ መከላከያ መንገዶችን በስፋት በመጠቀም የሰውን የውሻ በሽታ መከላከልን ማድረጉን ቀጥሏል፣ ይህም በሴሎች የሚመረተው የክትባት ዋጋ መጠንን ከ60 በመቶ እስከ 80 በመቶ ይቀንሳል።,"Seek transportation to a health care facility for further assessment and treatment by a healthcare professional. If possible, safely confine the biting animal and collect information on it and the bite circumstance to provide to the health care professional and public health officer. Keep the biting animal confined and under observation for 10 days. WHO continues to promote human rabies prevention through the elimination of rabies in dogs, dog bite prevention strategies, and more widespread use of the intradermal route for post-exposure prophylaxis, which reduces volume and therefore the cost of cell-cultured vaccine by 60% to 80%.","A kai wanda aka ciza zuwa asibiti wajen kwararru don ci gaba da bincike da magani. inzai yiwo , a cikin aminci a killace dabbar san nan a tattara bayanai a kanta yadda aka yi cizon don samar wa ma'aikatan lafiya da masu kula da harkar lafiyar al'umma. A killace dabbar da ke cizo a lura da ita na tsawan kwana 10. Hukumar Lafiya ta Duniya na ci gaba da tallata kare yaɗuwar cizon karnuka ta hanyar kawar da cutar rabies ga kannnuka, hanyoyin kauce wa cizon kare, da anfani da maganin pro[hylaxis bayan an samu cizon kare wanda kan rage yawan abun wanda daga bisani kan iya rage tsadar allurar rigakafin da kashi 60 zuwa 80 bisa dari.","Tafuta usafiri hadi kituo cha huduma ya afya kwa tathmini na matibabu zaidi na mtaalamu wa afya. Ikiwezekana, funga kwa usalama mnyama anayeuma na kukusanya taarifa juu yake na hali ya kuumwa ili kutoa kwa mtaalamu wa huduma ya afya na afisa wa afya ya umma. Weka mnyama anayeuma akiwa amefungiwa na chini ya uangalizi kwa muda wa siku 10. WHO inaendelea kuhimiza uzuiaji wa ugonjwa wa kichaa cha mbwa kwa kutokomeza ugonjwa wa kichaa cha mbwa, mikakati ya kuzuia kuumwa na mbwa, na matumizi makubwa zaidi ya njia ya ndani ya ngozi kwa ajili ya kuzuia baada ya kuambukizwa, ambayo hupunguza kiasi na hivyo gharama ya chanjo ya seli kwa 60% hadi 80%.","Wá ọkọ̀ lọ sí ibùdó ìtọ́jú ìlera fún ìtẹ̀síwájú ìgbéléwọ̀n àti ìtọ́jú láti ọwọ́ alámọ̀já ìtọ́jú ìlera. Bí ó bá ṣe é ṣe, mú ẹranko agénijẹ náà mọ́lẹ̀ kí o sì gba àlàyé nípa rẹ̀ àti àbájáde gígéjẹ náà láti fún alámọ̀já ìtọ́jú ìlera àti òṣìṣẹ́ ìlera àwùjọ. Pa ẹranko agénijẹ náà mọ́ kí ó sì lábẹ́ àkíyèsí fún ọjọ́ 10. WHO tẹ̀síwájú láti ṣe ìpolongo ìdènà àìsàn nípasẹ̀ mímú àìsàn dìgbòlugi láàrin àwọn ajá, àwọn ọgbọ́n ìdènà ìgénijẹ ajá, àti ìtànkálẹ̀ àmúlò òpónà àárín awọra fún ìdènà ẹ̀yìn ìfaragbá, èyí tí ó ṣe àdínkù àpapọ̀ iye àti iyeó abẹ́rẹ́ àjẹsára ajẹmọ́-hóró-ara láti 60% dórí 80%.","Funa izinto zokuhamba eziya esikhungweni sezempilo ukuze uhlolwe futhi ulashwe uchwepheshe wezempilo. Uma kungenzeka, vala ngokuphepha isilwane esilumayo futhi uqoqe ulwazi ngaso kanye nesimo sokulunywa ukuze usinikeze umsebenzi wokunakekelwa kwezempilo kanye nesikhulu sezempilo somphakathi. Gcina isilwane esilumayo sivalelwe futhi singaphansi kokubhekwa izinsuku eziyi-10. IWHO iyaqhubeka nokugqugquzela ukuvimbela amarabi kubantu ngokuqeda amarabi ezinjeni, amasu okuvimbela ukulunywa yizinja, kanye nokusetshenziswa kabanzi komzila we-intradermal we-post-exposure prophylaxis, okwehlisa umthamo futhi ngenxa yalokho izindleko zomgomo owenziwe ngamaseli ngo-60% 80%." "ጨረር አጠቃላይ እይታ: ጨረር በሞገድ ወይም በከፊል መልክ የሚጓዝ እና የዕለት ተዕለት አካባቢያችን አካል የሆነ ኃይል ነው። ሰዎች ከጠፈር ጨረሮች እንዲሁም በአፈር፣ በውኃ፣ በምግብ፣ በአየር እና በሰውነት ውስጥ ከሚገኙ ሬዲዮአክቲቭ ቁሳቁሶች ለጨረር ይጋለጣሉ። የሰው ሰራሽ የጨረር ምንጮች በመድኃኒት፣ በኢንዱስትሪ እና በምርምር በስፋት ጥቅም ላይ ይውላሉ። ሁለት ዓይነት የጨረር ዓይነቶች አሉ: አዮኒዝንግ እና አዮኒዝንግ ያልሆነ ጨረር። አዮኒዚንግ ጨረር፡- አዮኒዚንግ ጨረር በኤሌትሮ መግነጢሳዊ ሞገዶች (ጋማ ወይም ኤክስ ሬይ) ወይም ቅንጣቶች (ኒውትሮን፣ ቤታ ወይም አልፋ) በሚጓዙ አቶሞች የሚለቀቅ የኃይል ዓይነት ነው። አዮኒዝንግ ጨረሮች ኤሌክትሮኖችን ከአቶሞች ያስወግዳል, ማለትም ይችላሉ። ከተፈጥሯዊ የጨረር ምንጮች አንጻር በአከባቢው ውስጥ ከ 60 በላይ የተለያዩ በተፈጥሮ የሚከሰቱ ሬዲዮአክቲቭ ቁሳቁሶች አሉ፣ ራዶን ጋዝ ለሰዎች ተጋላጭነት ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያለው ነው። ሰው ሰራሽ የጨረር ምንጮች ለኑክሌር ኃይል ማመንጨት እና ለሌሎች በርካታ የኢንዱስትሪ እና የምርምር መተግበሪያ ጥቅም ላይ ይውላሉ፣ በአሁኑ ጊዜ ለሰዎች ተጋላጭነት ከፍተኛ አስተዋጽኦ የሚያበረክተው አዮን አዘል ጨረር ነው( ለምሳሌ የምርመራ ራዲዮሎጂ፣ በምስል የሚመሩ ጣልቃ ገብነቶች፣ የኑክሌር መድኃኒት እና የራዲዮቴራፒ)። ኢዮኒዝንግ ያልሆነ ጨረር፡- ኢዮኒዝንግ ያልሆነ ጨረር የኤሌክትሮ መግነጢስ ሰንጠረዥ ክፍል ውስጥ ያለ ጨረር ነው፣ ይህም ኢዮናይዜሽን ለማምጣት በቂ ኃይል የለውም።","Radiation Overview: Radiation is energy that travels in the form of waves or particles and is part of our everyday environment. People are exposed to radiation from cosmic rays, as well as to radioactive materials found in the soil, water, food, air and also inside the body. Human-made radiation sources are widely used in medicine, industry, and research. There are two types of radiation: ionizing and non-ionizing radiation. Ionizing radiation: Ionizing radiation is a type of energy released by atoms that travels in the form of electromagnetic waves (gamma or X-rays) or particles (neutrons, beta or alpha). Ionizing radiation can remove electrons from the atoms, i.e. they can . In terms of natural radiation sources, there are more than 60 different naturally occurring radioactive materials present in the environment, with radon gas being the highest contributor to people’s exposure. Artificial radiation sources are used for nuclear power generation and many other industrial and research applications, with the medical use of ionizing radiation being today the highest contributor to people’s exposure (e.g. diagnostic radiology, image-guided interventions, nuclear medicine and radiotherapy). Non-ionizing radiation: Non-ionizing radiation is radiation in the part of the electromagnetic spectrum where there is insufficient energy to cause ionization.","Tartsatsin hasken Taƙaitawa: Tartsatsin haske makamashi ne wanda ke tafiya kamar iska kuma yake tare da mu a muhallinmu. mutane kan haɗu da tartsatsin haske daga rana da kuma nau'o'in tatsatsin haske daban-daban wanda ake samu a ƙasa da ruwa da iska da kuma cikin jiki. Tartsatsin hasken da ɗa'adam ke samarwa akan yi amfani da su yin magunguna da ma'asantu da kuma wajen bincike. Akwai nau'o'in tartsatsin haske biyu : Tartsatsin haske na nukiliya da wanda ba na nukiliya ba. Tartsatsin haske na nukiliya wani nau'i ne na makamashi wanda wanda yake samuwa daga atom wanda tafiya a sigar wutar lantarki (kamar na ɗaukar hoton sassan jikin mutum ko kuma tartsasti. Tartsatsin haske na nukiliya na iya fitar da lantarki daga sinadarin atom. Game da hanyoyin samuwar tartsatsin haske na sali, akwai hanyoyi daban-daban fiye da 60 da ke haifar da tartsatsin haske a muhalli,inda gas ya fi shafar mutane. Hanyoyin samuwar tartsatsin haske wanda ba na asali ba ana amfani da shi wajen samar da wutar lantarki ta hanyar nukiliya da sauran amfanin masana'anta da bincike, inda ake amfani da tartsatsin nukiliya wajen yin magani, wanda a yanzu shi ne ya fi shafar mutane ( misali wajen ɗaukar hoton sassan jikin mutum da sauran hotuna da ake ɗauka da maganin da ake yi da sinadarin nukiliya da gashin da ake yi da haske. Tartsatsin haske wanda ba na nukiliya ba: Shi kuma tartsatsin hasken rana wanda ba na nukiliya ba tartsatsin haske ne wani ɓangare ne na lantarki, inda rashin isasshen makamashi kan haifar da shi.","Mionzi Muhtasari: Mionzi ni nishati inayosafiri kwa namna ya mawimbi au chembe chembe na ni sehemu ya mazingira yetu ya kila siku. Watu wanakabiliwa na mionzi kutoka kwa miale ya cosmic, pamoja na vifaa vya mionzi vinavyopatikana kwenye udongo, maji, chakula, hewa na pia ndani ya mwili. Vyanzo vya mionzi vinavyotengenezwa na binadamu vinatumika sana katika dawa, viwanda, na utafiti. Kuna aina mbili za mionzi: mionzi ya ionizing na isiyo ya ionizing. Mionzi ya ionizing: Mionzi ya ionizing ni aina ya nishati iliyotolewa na atomi ambayo husafiri kwa njia ya mawimbi ya sumakuumeme (gamma au X-rays) au chembe (nyutroni, beta au alpha). Mionzi ya ionizing inaweza kuondoa elektroni kutoka kwa atomi, i.e. wanaweza. Kwa upande wa vyanzo vya mionzi asilia, kuna zaidi ya vifaa 60 vya mionzi vinavyotokea kiasili vilivyopo katika mazingira, huku gesi ya radoni ikiwa mchangiaji mkubwa zaidi wa kufichua watu. Vyanzo vya mionzi ya Bandia hutumika kwa uzalishaji wa nishati ya nyuklia na matumizi mengine mengi ya viwandani na utafiti, huku matumizi ya kimatibabu ya mionzi ya ionizing yakichangia zaidi mionzi ya watu leo ​​(k.m. uchunguzi wa radiolojia, uingiliaji kati unaoongozwa na picha, dawa ya nyuklia na radiotherapy). Mionzi isiyo na ionizing: Mionzi isiyo ya ionizing ni mionzi katika sehemu ya wigo wa sumakuumeme ambapo hakuna nishati ya kutosha kusababisha ioni.","Ìfẹ́wẹ́lẹ́ Ìsọnísókí: Ìfẹ́wẹ́lẹ́ ni agbára tí ó máa ń rin ìrìn àjò gẹ́gẹ́ bí àwọn ìgbì tàbí eruku bẹ́ẹ̀ sì ni ó jẹ́ ara àyíká wa ojoojúmọ́. Àwọn ènìyàn máa ń faragbá ìfẹ́wẹ́lẹ́ láti ara ìtànṣán ayé, àti àwọn èròjà afẹ́wẹ́lẹ́ tí a máa ń rí nínú ilẹ̀, omi, oúnjẹ, afẹ́fẹ́ àti nínú ara pẹ̀lú. Wọ́n máa ń lo àwọn orísun ìfẹ́wẹ́lẹ́ àtọọ́dá nínú ìṣègùn, ilé-iṣẹ́, àti ìwádìí. Oríṣìí ìfẹ́wẹ́lẹ́ méjì ló wà: ìfẹ́wẹ́lẹ́ alágbára àti ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìlágbára. Ìfẹ́wẹ́lẹ́ alágbára: Ìfẹ́wẹ́lẹ́ alágbára ni irúfẹ́ agbára tí àwọn átọ́ọ̀mù tí wọ́n ń rin ìrìnàjò gẹ́gẹ́ bí àwọn ìgbì ẹ̀múná (gámà tàbí àwọn ìtànṣán-X) tàbí eruku (níúrọ́nù, bẹ́tà tàbí ááfà). Ìfẹ́wẹ́lẹ́ alágbára lè yọ àwọn ìmúná aláìdọ́gba láti ara àwọn átọ́ọ̀mù náà, ìyẹn wọ́n lè. Ní ti àwọn orísun ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìtọ́ọ́dá, ó lé ní àwọn àwọn onírúurú èròjà ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìtọ́ọ́dá 60 ni wọ́n wà nínú àyíká, pẹ̀lú gáàsì rádọ́ọ̀nù tí ó jẹ́ akópa tí ó ga jùlọ sí ìfaragbá àwọn ènìyàn. Àwọn orísun ìfẹ́wẹ́lẹ́ àtọọ́dá ni wọ́n ń lò fún ìṣẹ̀dá agbára ìmúná àtọọ́dá àti aláìtọ́ọ́dá àti ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìlò ilé iṣẹ́ àti ìwádìí mìíràn, pẹ̀lú ìlò ìṣègùn ìfẹ́wẹ́lẹ́ alágbára tí ó jẹ́ orísun ìfaragbá àwọn ènìyàn tí ó ga jùlọ lónìí (f. a. ìfẹ̀rọṣàyẹ̀wò-àìsàn, àwọn ìpèsè ìdarí àwòrán, ìṣègùn àti ìfìfẹ́wẹ́lẹ́-ṣèwòsàn aṣàmúlò ìmúná). Ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìlágbára: Ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìlágbára ni ìfẹ́wẹ́lẹ́ ní ara ìtànsàn ìgbì ẹ̀múná níbi tí agbára tí ó tó ti wà láti fa agbára.","Imisebe Uhlolojikelele: Imisebe ingamandla ahamba ngendlela yamagagasi noma izinhlayiya futhi ayingxenye yendawo yethu yansuku zonke. Abantu bachayeka emisebeni ye-cosmic, kanye nezinto ezikhipha imisebe ezitholakala emhlabathini, emanzini, ekudleni, emoyeni nangaphakathi emzimbeni. Imithombo yemisebe eyenziwe ngabantu isetshenziswa kakhulu kwezokwelapha, ezimbonini, nasocwaningweni. Kunezinhlobo ezimbili zemisebe: imisebe ye-ionizing kanye ne-non-ionizing. Imisebe ye-ionizing: Imisebe ye-ionizing iwuhlobo lwamandla akhishwa ama-athomu ahamba ngendlela yamagagasi kagesi (igamma noma iX-ray) noma izinhlayiya (amaneutron, ibeta noma i-alpha). Imisebe ye-ionizing ingasusa ama-electron kuma-athomu, okungukuthi angakwazi . Mayelana nemithombo yemisebe yemvelo, kunezinto ezingaphezu kuka-60 ezehlukene ezenzeka ngokwemvelo ezikhipha imisebe ezikhona endaweni ezungezile, kanti igesi yeradon iyona enikela kakhulu ekuchayekeni kwabantu. Imithombo yemisebe yokwenziwa isetshenziselwa ukukhiqiza amandla enuzi kanye nezinye izinhlelo zokusebenza eziningi zezimboni nocwaningo, kanti ukusetshenziswa kwezokwelapha kwemisebe ye-ionizing namuhla kuyimbangela ephezulu kakhulu yokuchayeka kwabantu (isb. iradiology yokuxilonga, ukungenelela okuqondiswa yisithombe, imithi yenuzi kanye nokwelapha ngemisebe). Imisebe engeyona i-ionizing: Imisebe engenzi ionizing imisebe engxenyeni ye-electromagnetic spectrum lapho kunamandla anganele okubangela i-ionization." የኢንፍራሬድ ፣ የእይታ እና የአልትራቫዮሌት ጨረሮችን ያካተተ ኤሌክትሪክ እና መግነጢሳዊ መስኮች ፣ የሬዲዮ ሞገዶች ፣ ጥቅን ሞገዶች እና የሚታይ ብርሃን ጨረሮችን ያጠቃልላል። ኢዮኒዝንግ ያልሆኑ ጨረሮች ሁለቱንም የተፈጥሮ እና ሰው ሰራሽ የኤሌክትሮ መግነጢሳዊ መስኮች ምንጮችን ያጠቃልላል። የኤሌክትሪክ ኃይል አቅርቦቶች እና መሣሪያዎች በመኖሪያ አካባቢያችን ውስጥ ዝቅተኛ የኤሌክትሪክ ድግግሞሽ እና መግነጢሳዊ መስኮች በጣም የተለመዱ ምንጮች ናቸው። የዕለት ተዕለት የሬዲዮ ድግግሞሽ የኤሌክትሮ መግነጢሳዊ መስኮች የቴሌኮሙኒኬሽን፣ የስርጭት አንቴናዎች እና የጥቃቅን ሞገድ ምድጃዎች ያካትታሉ። እንደ ሌዘር፣ መብራቶች እና ዩቪ መብራቶች ያሉ የሚታይ ብርሃን ጨረር ቴክኖሎጂዎች በኢንዱስትሪ፣ በምርምር እና በህክምና ውስጥ ጥቅም ላይ ይውላሉ። ኢዮኒዝንግ ያልሆነ ጨረር እንደ ኢንፍራሳውንድ እና አልትራሳውንድ ያሉ ሜካኒካዊ ሞገዶችን ያጠቃልላል።,"It includes electric and magnetic fields, radio waves, microwaves, and optical radiation, which consists of infrared, visible, and ultraviolet radiation. Non-ionizing radiation encompasses both natural and human-made sources of electromagnetic fields. Electrical power supplies and appliances are the most common sources of low frequency electric and magnetic fields in our living environment. Everyday sources of radiofrequency electromagnetic fields include telecommunications, broadcasting antennas and microwave ovens. Optical radiation technologies, such as lasers, light bulbs and UV lamps, are used in industry, research and medicine. Non-ionizing radiation also encompasses mechanical waves such as infrasound and ultrasound.","Ya haɗa da na lantarki da na hoto, wanda ya ƙunshi haske mai tsayi da wanda ake gani da kuma haske wanda idon mutum kan iya gani. Shi kuma tatsatsin haske wanda ba na nukiliya ba ya ƙunshi wanda yake na asali da wanda yake samuwa daga ɗan'adam. Samar da wutar lantarki da kayan lantarki su ne hanyoyin da suka fi samar da mafi ƙanƙantar haske a muhallin da muke rayuwa. A kowace rana hanyoyin samar da ta tartsatsin hasken wutar lantarki sun haɗa da hanyar sadarwa da eriyoyin sadarwa da kuma rishon lantarki. Fasahohin hasken da ake iya gani, kamar fitulu da ƙwan lantarki da fitulun UV, ana amfani da su ne a masana'antu da wajen yin bincike da magani. Shi kuma tatsatsin haske wanda ba na nukiliya ya kuma ƙunshi igiyar haske ta fasaha kamar ƙaramar ƙara da mai diri.","Inajumuisha maeneo ya umeme na sumaku, mawimbi ya redio, microwaves, na mionzi ya macho, ambayo inajumuisha mionzi ya infrared, inayoonekana na ya ultraviolet. Mionzi isiyo ya ionizing hujumuisha vyanzo vya asili na vilivyotengenezwa na binadamu vya maeneo ya sumaku umeme. Usambazaji wa umeme na vifaa ndivyo vyanzo hasa vya kawaida vya umeme mdogo na sumaku katika mazingira yetu ya kuishi. Vyanzo vya kila siku vya maeneo ya sumaku umeme ya radiofrequency ni pamoja na mawasiliano ya simu, antena za utangazaji na oveni za microwave. Teknolojia za mionzi ya macho, kama vile leza, balbu na taa za UV, hutumiwa katika tasnia, utafiti na dawa. Mionzi isiyo ya ionizing pia inajumuisha mawimbi ya mitambo kama vile infrasound na ultrasound.","Ó ní àwọn àgbègbè ìmúná àti òòfà, àwọn ìgbì gígùn, ìgbì pínnísín, àti ìfẹ́wẹ́lẹ́ àìfojúrí, èyí tí ó ní íńfárẹ́ẹ́dì, aṣeérí, àti ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláwọ̀-aṣeérí. Ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìlágbára ṣe àkóónú àwọn orísun àìtọọ́dá àti àtọọ́dá àwọn agbègbè ìgbì ẹ̀múná. Àwọn èròjà àti ohun èlò oníná mọ̀nàmọ́ná ní wọ́n jẹ́ àwọn orísun agbègbè iná mọ̀nàmọ́ná àti òòfà onípele kékeré tí wọ́n wọ́pọ̀ jùlọ ní àyíká tí a ń gbé. Àwọn orísun agbègbè ìgbì ẹ̀múná gígùn ni ìbáraẹnisọ̀rọ̀, àwọn ọ̀pá ìgbésáfẹ́fẹ́ àti àwọn àdìrò onígbì pínnísín. Àwọn ìmọ̀ ẹ̀rọ ìfẹ́wẹ́lẹ́ aṣeérí, bí lésà, iná bọ́ọ̀bù àti àwọn iná àtẹ̀tàn UV, ni wọ́n ń lò ní ilé iṣẹ́, ìwádìí àti ìṣègùn. Ìfẹ́wẹ́lẹ́ aláìlágbára tún ṣe àkóónú àwọn ìgbì aṣẹ̀dá bí ìgbì àgbọ́sétí pínnísín àti ìgbì àgbọ́sétí ńlá.","Kuhlanganisa izindawo zikagesi nezikazibuthe, amaza omsakazo, amamicrowave, nemisebe yokubona, ehlanganisa imisebe ye-infrared, ebonakalayo, ne-ultraviolet. Imisebe engeyona i-ionizing ihlanganisa kokubili imithombo yemvelo kanye neyenziwe umuntu yezinkambu ze-electromagnetic. Izimpahla zamandla kagesi nezinto zikagesi ziyimithombo evame kakhulu yezindawo eziphansi zikagesi nezikazibuthe endaweni yethu yokuhlala. Imithombo yansuku zonke yezinkambu zeradiofrequency electromagnetic ihlanganisa ezokuxhumana, ama-antenna okusakaza ohhavini namamicrowave. Ubuchwepheshe bemisebe yokubona, njengamalaser, amalambu okukhanya namalambu e-UV, busetshenziswa embonini, ocwaningweni nakwezokwelapha. Imisebe yenon-ionizing iphinde ihlanganise namagagasi emishini afana ne-infrasound ne-ultrasound." ራደን አጠቃላይ እይታ፦ ራዶን በተፈጥሮ የሚገኝ ሬዲዮአክቲቭ ጋዝ ነው። ምንም አይነት ሽታ፣ ቀለም ወይም ጣዕም የሌለው ሲሆን የሚመነጨው በድንጋይ እና በአፈር ውስጥ ካለው የዩራኒየም ተፈጥሯዊ ሬዲዮአክቲቭ መበስበስ ነው። ራዶን በውኃ ውስጥም ሊገኝ ይችላል። የራዶን ጋዝ በቀላሉ ከመሬት ወደ አየር ይወጣል። ከቤት ውጭ፣ ራደን በፍጥነት ወደ ዝቅተኛ ውህዶች ይቀየራል እና በአጠቃላይ ችግር አይደለም። ይሁን እንጂ እንደ የመሬት ውስጥ ማዕድን ማውጫዎች፣ ቤቶችና ሌሎች ሕንጻዎች ባሉ የተዘጉ ቦታዎች ላይ ያተኩራል። የአፈር ጋዝ ሰርጎ መግባት በጣም አስፈላጊው የመኖሪያ ራዶን ምንጭ እንደሆነ ይታወቃል። ሌሎች የራዶን ምንጮች የግንባታ ቁሳቁሶችን እና ከጉድጓዶች የሚወጣውን ውኃ ያካትታሉ፣ ግን ያን ያህል አስፈላጊ አይደሉም። ራዶን በመበስበስ ተጨማሪ ሬዲዮአክቲቭ ቅንጣቶችን ይፈጥራል።,"Radon Overview: Radon is a naturally occurring radioactive gas. It has no smell, colour or taste, and is produced from the natural radioactive decay of uranium in rocks and soil. Radon can also be found in water. Radon gas escapes easily from the ground into the air. Outdoors, radon quickly dilutes to very low concentrations and is generally not a problem. However, it tends to concentrate in enclosed spaces, such as underground mines, houses, and other buildings. Soil gas infiltration is recognized as the most important source of residential radon. Other sources of radon include building materials and water extracted from wells, but are of less importance. Radon decays and produces further radioactive particles.","Sinadarin Radon Taƙaitawa: Radon gas ne na tartsatsin haske da ke aukuwa bisa halicci. Ba shi da wari ko launi ko ɗanɗano, sannan kuma yana samuwa ne daga ruɓaɓɓen tartsatsin haske na sinadarin yureniyon a duwatsu da ƙasa. Ana iya samun sinadarin Radon a ruwa. Gas na radon yakan iya fita cikin sauƙi daga ƙasa zuwa iska. A wajen randon yakan saurin narkewa sannan kuma ba shi da wata illa. Sai dai yakan taru a rufaffen wuri irinsu wurin da ake haƙar ma'adanai a cikin ƙasa da gidaje da sauran gine-gine. Tiririn ƙasa shi ne aka fi yarda da shi a matsayin abun da ya fi samar da randon na wurin zama. Sauran hanyoyin da samuwa sun haɗa da kayan gine-gine da ruwan da aka samar daga rijiya, sai dai ba su da wani muhimmanci. Sinadarin randon da ya ruɓe ka iya samar da wasu nau'oin gudajin tartsatsi.","Radoni Muhtasari: Radoni ni gesi ya mionzi inayotokea kiasili. Haina harufu, rangi au ladha, na hutolewa kutokana na kuoza kwa mionzi ya asili ya urani katika miamba na udongo. Radoni pia inaweza kupatikana katika maji. Gesi ya Radoni hutoka kwa urahisi kutoka ardhini kwenda angani. Nje, radoni hupunguka haraka hadi viwango vya chini sana na kwa ujumla sio shida. Hata hivyo, inaelekea kujikita katika maeneo yaliyofungwa, kama vile migodi ya chini ya ardhi, nyumba, na majengo mengine. Uingizaji wa gesi ya udongo unatambuliwa kama chanzo muhimu zaidi cha radon ya makazi. Vyanzo vingine vya radon ni pamoja na vifaa vya ujenzi na maji yaliyotolewa kwenye visima, lakini niya umuhimu mdogo. Radoni huoza na kutoa chembe zaidi za mionzi.","Rádọ́ọ̀nù Ìsọnísókí: Rádọ́ọ̀nù jẹ́ gáàsì afẹ́wẹ́lẹ́ àìṣẹ̀dá. Kò ní òórùn, àwọ̀, tàbí adùn, ó sì ń wá láti ara ìdípẹtà ìfẹ́wẹ́lẹ́ àìṣẹ̀dá yùráníọ̀nù nínú àpáta àti ilẹ̀. Radoonut tún lè wà nínú omi. Gáàsì rádọ́ọ̀nù máa ń jáde ṣeré láti inú ilẹ̀ sínú afẹ́fẹ́. Níta, rádọ́ọ̀nù máa ń tètè darapọ̀ mọ́ àwọn ìdàpọ̀ kékeré bẹ́ẹ̀ sì ni kì í ṣe ìṣòro. Àmọ́ sá, ó máa ń sarajọ ní àwọn ààyè kolo, gẹ́gẹ́ bí àwọn ibi ìwakùsà abẹ́lé, ilé, àti àwọn ilé mìíràn. Ìlúpọ̀ gáàsì mọ́ ilẹ̀ ni ó jẹ́ orísun rádọ́ọ̀nù tí ó ṣe pàtàkì jùlọ. Àwọn orísun rádọ́ọ̀nù mìíràn tí ó fi mọ́ àwọn irinṣẹ́ ìkọ́lé àti omi tí wọ́n wà jáde láti inú àwọn kànga, ṣùgbọ́n wọ́n kò ṣe pàtàkì tó. Rádọ́ọ̀nù máa ń jẹrà láti ṣẹ̀dá àwọn eruku ìfẹ́wẹ́lẹ́.","IRadon Uhlolojikelele: Iradon iyigesi ekhipha imisebe eyenzeka ngokwemvelo. Ayinalo iphunga, umbala noma ukunambitheka, futhi ikhiqizwa ngokubola kwemvelo okunemisebe ye-uranium emadwaleni nasenhlabathini. Iradon ingatholakala emanzini. Iradon gas iphuma kalula emhlabathini iye emoyeni. Ngaphandle, iradon ishesha ukuncibilika ibe ukugxila okuphansi kakhulu futhi ngokuvamile akuyona inkinga. Kodwa ke, ijwayele ukugxila ezindaweni ezivalekile, njengezimayini ezingaphansi komhlaba, izindlu, nezinye izakhiwo. Ukungena kwegesi yomhlabathi kubonwa njengomthombo obaluleke kakhulu weradon yokuhlala. Eminye imithombo yeradon ihlanganisa izinto zokwakha namanzi akhishwa emithonjeni, kodwa ayibalulekile kangako. Iradon iyabola futhi ikhiqize ezinye izinhlayiya ezinemisebe." በምንተነፍስበት ጊዜ ቅንጣቶቹ በመተንፈሻ ቱቦ በተሸፈኑ ሕዋሳት ላይ ይቀመጣሉ፣ እዚያም ዲ ኤን ኤ ሊጎዱ እና የሳንባ ካንሰርን ሊያስከትሉ ይችላሉ። ራዶን ከ3-14 በመቶ የሚሆነውን የሳንባ ካንሰርን ያስከትላል፣ ይህም እንደ አማካይ የራዶን ደረጃ እና እንደ የሀገሩ ሲጋራ ማጨስ መስፋፋት ነው። ራዶን በሚያጨሱ ሰዎች ላይ የሳንባ ካንሰር የመፍጠር ዕድሉ ከፍተኛ ነው፡ አጫሾች ከማያጨሱ ሰዎች በ25 እጥፍ በራዶን የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነው። መከላከያ፡- ለአብዛኛዎቹ ሰዎች ለራዶን ከፍተኛ ተጋላጭነት በቤት ውስጥ ይከሰታል። በአንድ ቤት ውስጥ ያለው የራዶን መጠን የሚወሰነው ከታች ባሉት ድንጋዮች እና አፈር ውስጥ ባለው የዩራኒየም መጠን፣ በቤቱ ግንባታ እና በነዋሪዎቹ የአየር ማናፈሻ ልምዶች ላይ ነው። የራዶን መጠን ርካሽ እና ቀላል በሆነ መንገድ ሊለካ ይችላል። በአዲስ ቤቶች ውስጥ ራዶን ለመከላከል እና በነባር መኖሪያ ቤቶች ውስጥ ራዶንን ለመቀነስ በደንብ የተሞከሩ፣ ዘላቂ እና ወጪ ቆጣቢ ዘዴዎች አሉ። በተለይ ለራዶን ተጋላጭ በሆኑ አካባቢዎች አዳዲስ ቤቶች ሲገነቡ ራዶን መከላከልን ግምት ውስጥ መግባት አለበት። በነባር ቤቶች ውስጥ የራዶን መጠን ሊቀንስ ይችላል ለምሳሌ የቤቱን አየር ማናፈሻ በማሻሻል እና ወለሎችን እና ግድግዳዎችን በማሸግ በብዙ አገሮች የመጠጥ ውሃ የሚገኘው ከከርሰ ምድር ውሃ እንደ ምንጭ እና ጉድጓዶች ነው። በመጠጥ ውሃ ውስጥ የሚሟሟ ራዶን በቤት አየር ውስጥ ሊለቀቁ ይችላሉ።,"As we breathe, the particles are deposited on the cells lining the airways, where they can damage DNA and potentially cause lung cancer. Radon causes between 3–14% of all lung cancers, depending on the average radon level and the smoking prevalence in a country. Radon is much more likely to cause lung cancer in people who smoke: smokers are 25 times more at risk from radon than non-smokers. Prevention: For most people, the greatest exposure to radon occurs in the home. The concentration of radon in a home depends on the amount of uranium in the underlying rocks and soils, the construction of the house and the ventilation habits of the inhabitants. Radon levels can be measured in an inexpensive and simple manner. Well-tested, durable and cost-efficient methods exist for preventing radon in new houses and reducing radon in existing dwellings. Radon prevention should be considered when new houses are built, particularly in radon prone areas. Radon levels in existing homes can be reduced by, for example, improving the ventilation of the house and sealing floors and walls.In many countries, drinking water is obtained from groundwater sources such as springs and wells. Radon dissolved in drinking-water can be released into indoor air.","A yayin da muka yi numfashi, gudajin abubuwa faɗa kan layin fitar iskar, inda za su iya lalata ƙwayar halitta ta DNA da kuma jawo kansar hunhu. Radon shi ne yake haifar da kaso 3 zuwa 14 na duk wata kansar hunhu, ya danganta da matakin randon da kuma yawan hayaƙi a ƙasa. Randon ka iya haifar da cutar kansa ga mutanen da suke shan taba sigari: Sau 25 masu shan taba sigari ne suka fi fuskantar barazana daga randon a kan waɗanda ba su shan taba sigari. Kariya: A yawancin mutane, babbar hanayar fuskantar randon ita ce a gida. Taruwar randon a gida ya dogara ne ga yawan saindarin yureniyon a dutsen ƙarƙashin ƙasa da ƙasar can ƙasa da ginin gida da kuma yadda iska ke zagawa a gidan. Za a iya auna yawan randon ta hanya mara tsada kuma mai sauƙi,. Akwai tabbatacciyar hanya kuma mai sauƙin kashe kuɗi ta hana wanzuwar randon a sababbun gidaje da kuma rage shi a wanzazzun gidaje da ake zaune. Za a samu kariya daga sinadarin randon ne a lokacin da aka gina sababbun gidaje, musamman ma a wuren da ke da yawan sinadarin randon. Za a iya rage adadin sinadarin randon a gida ta hanayar samar da hanyar shiga da fitar iska a gidaje da rufe daɓen ɗaki da bango. A ƙasashe da dama, sana samar da ruwan sha ne daga ruwan da ke can ƙasa, kamar rijiya. Sinadarin randon da ya narke a ruwa kan iya shigowa iskar ciki.","Tunapopumua, chembe hizo huwekwa kwenye seli zinazozunguka njia ya hewa, ambapo zinaweza kuharibu DNA na kusababisha saratani ya mapafu. Radoni husababisha kati ya 3-14% ya saratani zote za mapafu, kulingana na kiwango cha wastani cha radoni na kuenea kwa uvutaji sigara nchini. Radoni ina uwezekano mkubwa wa kusababisha saratani ya mapafu kwa watu wanaovuta sigara: wavutaji sigara wako hatarini mara 25 zaidi kutokana na radon kuliko wasio wavuta sigara. Kinga: Kwa watu wengi, mfiduo mkubwa zaidi wa radoni hutokea nyumbani. Mkusanyiko wa radoni ndani ya nyumba inategemea kiasi cha uranium katika miamba ya msingi na udongo, ujenzi wa nyumba na tabia ya uingizaji hewa ya wenyeji. Viwango vya radoni vinaweza kupimwa kwa njia ya bei nafuu na rahisi. Njia zilizojaribiwa vizuri, za kudumu na za gharama nafuu zipo za kuzuia radoni katika nyumba mpya na kupunguza radoni katika makao yaliyopo. Kinga ya radoni inapaswa kuzingatiwa wakati nyumba mpya zinajengwa, haswa katika maeneo yenye radon. Viwango vya radoni katika nyumba zilizopo vinaweza kupunguzwa kwa, kwa mfano, kuboresha uingizaji hewa wa nyumba na kuziba sakafu na kuta. Katika nchi nyingi, maji ya kunywa hupatikana kutoka kwa vyanzo vya chini ya ardhi kama vile chemchemi na visima. Radoni iliyoyeyushwa katika maji ya kunywa inaweza kutolewa kwenye hewa ya ndani.","Gẹ́gẹ́ bí a ṣe ń mí, àwọn eruku náà yóò dúró sára àwọn hóró tí wọ́n wà lára òpónà ìmí, níbi tí wọ́n ti lè mú ìbàjẹ́ bá DNA tí wọn yóò sì fa jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀ fóóró. Rádọ́ọ̀nù máa ń fa ìdá 3-14% gbogbo àwọn jẹjẹrẹ, èyí dá lórí gbogbo ìpele rádọ́ọ̀nù bí ìmusìgá ṣe pọ̀ tó ní orílẹ̀ èdè kan. Rádọ́ọ̀nù ṣe é ṣe kí ó fa jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀ fóóró láàrin àwọn ènìyàn tí wọ́n ń mú sìgá: àwọn amusìgá ni ó ṣe é ṣe ní ewu ìgbà 25 láti ara rádọ́ọ̀nù ju àwọn tí wọn kì í ṣe amusìgá lọ. Ìdènà: Fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn, ìfaragbá rádọ́ọ̀nù tí ó ga jùlọ máa ń wáyé ní ilé. Ìṣùpọ̀ rádọ́ọ̀nù ní ilé dá lórí iye yùráníọ̀nù lábẹ́ àwọn àpáta àti ilẹ̀, kíkọ́ ilé àti àwọn ìwà ìmáfẹ́fẹ́wọlé àwọn olùgbé. Àwọn ìpele rádọ́ọ̀nù ṣe é wọ̀n ní ọ̀nà tí kò wọ́n tí ó sì rọrùn. Àwọn ọ̀nà tí wọ́n ti ṣàyẹ̀wò dáadáa, ọ̀nà kánrinkése àti tí owó wọn kò pọ̀ wà fún ìdáàbòbò nínú àwọn ilé tuntun àti mímú àdínkù bá rádọ́ọ̀nù nínú àwọn ilé tí wọ́n ti wà tẹ́lẹ̀. Ìdènà rádọ́ọ̀nù gbọ́dọ̀ jẹ́ èyí tí wọ́n wò nígbà tí wọ́n bá ń kọ̀ ilé tuntun, pàápàá jùlọ ní àwọn àgbègbè tí rádọ́ọ̀nù pọ̀ sí. Àwọn ìpele rádọ́ọ̀nù ní àwọn ilé tí wọ́n ti wà tẹ́lẹ̀ ṣe é dínkù nípa, fún àpẹẹrẹ, mímú ìlọsíwájú bá ìmáfẹ́fẹ́wọlé àti bíbo àwọn ilẹ̀ àti ògiri. Ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀ èdè, omi mímu tí ó wá láti ara àwọn orísun abẹ́rl ilẹ̀ gẹ́gẹ́ bí àwọn omi sẹ́lẹ̀rú àti kànga. Rádọ́ọ̀nù tí ó yòrò nínú omi mímu lè wọ inú afẹ́fẹ́ nínú ilé.","Njengoba siphefumula, izinhlayiya zifakwa kumaseli axhumene nemigudu yomoya, lapho zingalimaza khona iDNA futhi zibangele nomdlavuza wamaphaphu. Iradon ibangela phakathi kuka-3-14% wawo wonke umdlavuza wamaphaphu, kuye ngezinga elijwayelekile leradon kanye nokusabalala kokubhema ezweni. Iradon maningi amathuba okuba ibangele umdlavuza wamaphaphu kubantu ababhemayo: ababhemayo basengozini ephindwe izikhathi ezingu-25 kuradon kunabangabhemi. Ukuvimbela: Kubantu abaningi, ukuchayeka okukhulu kakhulu kuradon kwenzeka ekhaya. Ukugcwala kweradon ekhaya kuncike enanini le-uranium emadwaleni angaphansi nenhlabathi, ukwakhiwa kwendlu kanye nemikhuba yokungena komoya yabakhileyo. Amazinga eradon angalinganiswa ngendlela engabizi futhi elula. Izindlela ezihlolwe kahle, ezihlala isikhathi eside futhi ezongayo zikhona zokuvimbela iradon ezindlini ezintsha kanye nokunciphisa i-radon ezindaweni zokuhlala ezikhona. Ukuvimbela iradon kufanele kubhekwe lapho kwakhiwa izindlu ezintsha, ikakhulukazi ezindaweni ezithandwa yiradon. Amazinga eradon ezindlini ezikhona angancishiswa, isibonelo, ukuthuthukisa umoya wendlu kanye nokuvala phansi nezindonga. Emazweni amaningi, amanzi okuphuza atholakala emithonjeni yamanzi angaphansi komhlaba njengemithombo nemithombo. Iradon encibilikisiwe emanzini okuphuza ingadedelwa emoyeni wasendlini." በተለምዶ ከፍ ያለ የራዶን መጠን የሚወሰደው ራዶን ወደ ውስጥ ከማስገባት ጋር ሲነፃፀር ራዶን በመተንፈስ ነው። በመጠጥ ውሃ አቅርቦቶች ውስጥ የራዶንን ክምችት በአየር በማውጣት ወይም ልዩ ማጣሪያዎችን በመጠቀም ለመቀነስ ቀጥተኛ እና ውጤታማ ዘዴዎች አሉ። የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ: የዓለም ጤና ድርጅት ከዓለም አቀፍ አጋሮች ጋር በመሆን የራዶን ተጋላጭነት በጤና ላይ ስለሚያስከትለው ውጤት ግንዛቤን ለማሳደግ እና የራዶን ተጋላጭነትን ለመከላከል እና ለመቀነስ ጤናማ የፖሊሲ አማራጮችን ለማስተዋወቅ ይሠራል። የዓለም ጤና ድርጅት ከራዶን ፖሊሲዎች፣ ከራዶን ቅነሳ እና መከላከል እንዲሁም ከራዶን አደጋ ግንኙነት ጋር የተዛመዱ ብሔራዊ ራዶን ዝግጅቶች እና እንቅስቃሴዎችን ይደግፋል።,"Normally, a higher radon dose is received from inhaling radon compared with ingestion. Straightforward and effective techniques exist to reduce the concentration of radon in drinking-water supplies by aeration or using special filters. WHO Response: WHO works with international partners to increase understanding of the effects of radon exposure on health and to promote sound policy options for preventing and mitigating radon exposure. WHO supports the development of national radon programmes and activities related to radon policies, radon mitigation and prevention as well as radon risk communication.",Yawanci ana samun yawanr randon ne ta hanyar shaƙa idan aka kwatanta da rashin narkewa. Akwai wanzazzun dabaru wajen rage amfani da sinadarin randon wajen smar da ruwan sha ta hanyar amfani da matata da musamman. Matakan Hukumar Lafiya ta Duniya: Hukumar Lafiya ta Duniya na aiki da abokan hulɗarta na duniya wajen ƙara fahimtar illar sinadarin radon a kan lafiya da kuma inganta samar da manufofi wajen hanawa da rage fuskantarsa. Hukumar Lafiya ta Duniya na tallafa wa samar da shirin hana shaƙar sinadari na ƙasa da sauran aikace-aikace masu masu nasaba da manufofin hana shaƙar radon da rage shi da hana aukuwar shaƙar da kuma illar sadar da radon.,"Kwa kawaida, kipimo cha juu cha radoni hupokelewa kutokana na kuvuta pumzi ya radoni ikilinganishwa na kumeza. Mbinu za moja kwa moja na za ufanisi zipo ili kupunguza mkusanyiko wa radoni katika vifaa vya maji ya kunywa kwa uingizaji hewa au kutumia chujio maalum. Mwitikio wa WHO: WHO inafanya kazi na washirika wa kimataifa kuongeza uelewa wa athari za mfiduo wa radoni kwa afya na kukuza chaguzi bora za sera za kuzuia na kupunguza uwekaji wa radoni. WHO inaunga mkono uundaji wa programu na shughuli za kitaifa zinazohusiana na sera za radoni, kupunguza na kuzuia radoni na mawasiliano ya hatari ya radoni.","Ní ọ̀pọ̀ ìgbà, ìwọ̀n rádọ́ọ̀nù ńlá máa ń wá láti ara fífa rádọ́ọ̀nù bí a bá fi wé jíjẹ. Àwọn ọgbọ́n tààrà tí wọ́n múnádóko wà láti mú àdínkù bá ìṣùpọ̀ rádọ́ọ̀nù nínú omi mímu láti ara lílo afẹ́fẹ́ tàbí lílo àwọn aṣẹ́ pàtàkì. Èsì WHO: WHO ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ àgbáyé láti mú ìlọsíwájú bá níní òye àwọn ipa ìfaragbá rádọ́ọ̀nù lórí ìlera àti láti ṣe àgbéga àwọn àṣàyàn ìlànà dídára fún ìdènà àti àdínkù ìfaragbá rádọ́ọ̀nù. WHO ṣe àtìlẹ́yìn àgbékalẹ̀ àwọn ètò àti iṣẹ́ rádọ́ọ̀nù lórílẹ̀ èdè tí wọ́n ní í ṣe pẹ̀lú ìlànà rádọ́ọ̀nù, àdínkù àti ìdènà rádọ́ọ̀nù àti ewu ìbáraẹnisọ̀rọ̀.","Ngokuvamile, umthamo we-radon ophezulu utholwa ekuhogeleni iradon uma kuqhathaniswa nokungeniswa. Kunezindlela eziqondile nezisebenzayo zokunciphisa ukugcwala kweradon emanzini okuphuza ngokufaka umoya noma ngokusebenzisa izihlungi ezikhethekile. Impendulo yeWHO: IWHO isebenza nabalingani bamazwe ngamazwe ukukhulisa ukuqonda ngemiphumela yokuchayeka kweradon empilweni kanye nokukhuthaza izinketho zenqubomgomo eziphusile zokuvimbela nokunciphisa ukuchayeka kweradon. IWHO isekela ukuthuthukiswa kwezinhlelo zikazwelonke zeradon nemisebenzi ehlobene nezinqubomgomo zeradon, ukunciphisa nokuvimbela iradon kanye nokuxhumana kwengozi yeradon." የጥገኞች እና የስደተኞች ጤና አጠቃላይ እይታ በዛሬው ጊዜ በዓለም ዙሪያ ወደ 1 ቢሊዮን የሚጠጉ ስደተኞች አሉ፣ ይህም ከዓለም ህዝብ ቍጥር መካከል 1 ከ8 ያህሉ ናቸው። እነዚህም 281 ሚሊዮን አለምአቀፍ ስደተኞች እና 82.4 ሚሊየን በግዳጅ የተፈናቀሉ (48 ሚሊየን በሀገር ውስጥ የተፈናቀሉ፣ 26.4 ሚሊየን ስደተኞች፣ 4.1 ሚሊየን ጥገኝነት ጠያቂዎች) ይገኙበታል። የተባበሩት መንግስታት የስድተኞች ከፍተኛ ኮሚስሽን በአለም አቀፍ ደረጃ በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሀገር አልባ ሰዎች እንዳሉ ይገምታል። የስደት ልምድ የጤና እና ደህንነት ቁልፍ ውሳኔ ነው። ጥገኞች እና ስደተኞች በጣም ተጋላጭ ከሆኑ የህብረተሰብ ክፍሎች መካከል ናቸው ብዙውን ጊዜ ከዘረኝነት ጋር ይጋፈጣሉ፣ መድልዎ፣ ደካማ የኑሮ፣ የመኖሪያ ቤት እና የሥራ ሁኔታዎች፣ እና ብዙ ጊዜ የሚከሰቱ የአካል እና የአዕምሮ ጤና ችግሮች ቢኖሩም በቂ የጤና አገልግሎት አለማግኘት። የኮቪድ-19 ወረርሽኝ በጥገኞች እና በስደተኞች ከሚደርስባቸው አልፎ የሚይዝ በሽታ እና ሞት ስጋት አንፃር ተጨማሪ ተግዳሮቶችን አስከትሏል እናም በጤና አገልግሎት ተደራሽነት እና አጠቃቀም ላይ ያለውን ኢፍትሃዊነት አጉልቶ አሳይቷል። ጥገኞች እና ስደተኞችም በመዘጋት እና የጉዞ እገዳዎች አሉታዊ ኢኮኖሚያዊ ተጽዕኖ ደርሶባቸዋል። ጥገኞች እና ስደተኞች እራሳቸውን እና አስተናጋጁን ህዝብ ለመጠበቅ በጥሩ ጤንነት ላይ መሆን አለባቸው። ጤና የማግኘት ሰብአዊ መብት ያላቸው ሲሆን አገራትም ለጥገኞች እና ለስደተኞች ስሜታዊ የሆኑ የጤና እንክብካቤ አገልግሎቶችን የመስጠት ግዴታ አለባቸው።,"Refugee and migrant health Overview: Today there are some 1 billion migrants globally, about 1 in 8 of the global population. These include 281 million international migrants and 82.4 million forcibly displaced (48 million internally displaced, 26.4 million refugees, 4.1 million asylum seekers)(1). UNHCR estimates there are many millions of stateless people globally. The experience of migration is a key determinant of health and well-being. Refugees and migrants remain among the most vulnerable members of society faced often with xenophobia; discrimination; poor living, housing, and working conditions; and inadequate access to health services, despite frequently occurring physical and mental health problems. The COVID-19 pandemic has posed additional challenges both in terms of increased risk of infection and death experienced by refugees and migrants and has highlighted existing inequities in access to and utilization of health services. Refugees and migrants have also suffered the negative economic impact of lockdown and travel restrictions. Refugees and migrants need to be in good health to protect both themselves and host populations. They have the human right to health, and countries have an obligation to provide refugee and migrant sensitive health care services.","Yan gudun hijira da lafiyar masu ƙaura Taƙaitawa: A yau akwai 'yan gudin hijira kusan biliyan 1 a duniya kusan 1 cikin mutum takwas na mutanan duniya. Wannan ya kunshi mutane yan hijira milyan 281 a kasa shen waje haka kuma miliyan 82.4 an tarwatsa su (milyan 48 a cikin kasa ,miliyan 26.4 suna san sanin 'yan gudun hijira, miliyan 4.1 suna naiman mafaka)(1). ƙungiyar kula da yara ta duniya ta kiyasta cewa akwai milyoyin mutane a duniya waɗanda basu da kasar da za su ce tasu ce. Ababan da 'yan hijira suke fuskanta akan iya anfani da shi a matsayin ma'auni na kiwan lafiya da walwalar alumma. yan kudin hijira da 'yan cirani sune mutane waɗanda ke da saurin samun hadarorin kyamar baki,wariya,rayiwar talauci,matsuguni da damar samun aiki, da rashin samun issasan kiwan lafiya dukka samun matsalolin kwakwalwa da na jiki. Annobar Coivd 19 ta kara wasu kalubalen kamuwa da cutar haka ma mace macen da aka samu daga wajen 'yan kudin hijira da 'yan cirane wanda ya nuna irin rashin daidaito wajen samu da anfana da aiyyukan kiwan lafiya. yan gudun hijira da 'yan cirani sun samu tasgaron tattalin arziki a sakamakon kulle alumma da hana tafiye tafiye. yan gudun hijira na bukatar zama cikin koshin lafiya don kare kansu da alummar da suke tare da su. Suna da 'yancin samun lafiya, hakkin kasashe ne akan su su samar masu da kiwan lafiyar da suke bukata.","Afya ya wakimbizi na wahamiaji Muhtasari: Leo kuna wahamiaji wapatao bilioni 1 ulimwenguni, takriban 1 kati ya 8 ya idadi ya watu ulimwenguni. Hawa ni pamoja na wahamiaji milioni 281 wa kimataifa na milioni 82.4 waliokimbia makazi yao kwa lazima (milioni 48 wakimbizi wa ndani, wakimbizi milioni 26.4, waomba hifadhi milioni 4.1)(1). UNHCR inakadiria kuna mamilioni mengi ya watu wasio na utaifa duniani kote. Uzoefu wa uhamiaji ni kigezo muhimu cha afya na ustawi. Wakimbizi na wahamiaji wamesalia kuwa miongoni mwa wanajamii walio hatarini zaidi wanaokabiliwa mara kwa mara na chuki ya wageni; ubaguzi; maisha duni, makazi, na mazingira ya kazi; na ukosefu wa upatikanaji wa huduma za afya, licha ya matatizo yanayotokea mara kwa mara ya afya ya kimwili na kiakili. Janga la UVIKO-19 limeleta changamoto zaidi katika suala la kuongezeka kwa hatari ya kuambukizwa na vifo vinavyowapata wakimbizi na wahamiaji na limeangazia ukosefu wa usawa uliopo katika upatikanaji na utumiaji wa huduma za afya. Wakimbizi na wahamiaji pia wamepata athari mbaya ya kiuchumi ya kufungwa na vizuizi vya kusafiri. Wakimbizi na wahamiaji wanahitaji kuwa na afya njema ili kujilinda wao wenyewe na watu wanaowapokea. Wana haki ya afya ya binadamu, na nchi zina wajibu wa kutoa huduma nyeti za afya kwa wakimbizi na wahamiaji.","Ìlera asásàálà àti aṣíkiri Ìsọnísókí: Lónìí àwọn aṣíkiri bí bílíọ́nù 1 ló wà, bí 1 nínú 8 iye àwọn ènìyàn lágbàáyé. Lára èyí ni mílíọ̀nù 281 àwọn aṣíkiri àti àwọn mílíọ̀nù 82.4 afipásínípò (mílíọ̀nù 48 asípòká nínú ìlú, mílíọ̀nù 26.4 àwọn asásàálà, mílíọ̀nù 4.1 àwọn awábùgbé ọ̀tun nítorí ewu)(1). UNHCR ṣírò pé ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ẹgbẹ̀lẹ́gbẹ̀ ènìyàn ni wọn kò nílùú lágbàáyé. Ìrírí ìṣíká jẹ́ kókó pàtàkì nípa ìlera àti àlàáfíà. Àwọn asásàálà àti asípòká wà lára àwọn ènìyàn àwùjọ tí wọ́n sáábà máa ń kojú ewu ìgbóguntàjèjì; ìṣẹlẹ́yàmẹ̀yà; ìgbé ayé òsì, ilégbèé tí kò dára, àti àwọn ibi iṣẹ́ tí kò dára; àìní àǹfààní tí ó tó sí ìpèsè ìlera, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn ìṣòro ìlera rírí àti ìròrí ń farahàn. Àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19 ti mú àwọn àfikún ìṣòro wà ní agbọn ewu púpọ̀ sí i láti ní àìsàn àti ikú tí àwọn asásàálà àti asípòká ń ní ìrírí bẹ́ẹ̀ sì ni èyí tọ́ka àìṣedéédé tí ó wà nínú níní àǹfààní sí àwọn ìpèsè ìlera àti ìlò wọn. Àwọn asásàálà àti asípòká tí tún faragbá òdì ipa kóníléógbélé àti àwọn gbèdéke ìrìn àjò. Àwọn asásàálà àti asípòká nílò láti wà ní ìlera dídára láti dáàbò bo ara wọn àti orílẹ̀ èdè tí ó ń gbàlejò wọn. Wọ́n ní ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn sí ìlera, bẹ́ẹ̀ sì ni àwọn orílẹ̀ èdè ní ojúṣe láti pèsè ìtọ́jú ìlera pàtàkì fún àwọn asásàálà àti asípòká.","Impilo yababaleki kanye nabafuduki Uhlolojikelele: Namuhla kunabafuduki ababalelwa ku-1 bhiliyoni emhlabeni wonke, cishe oyedwa kwabayi-8 emhlabeni jikelele. Lokhu kuhlanganisa abafuduki bamazwe ngamazwe abayizigidi ezingu-281 kanye nezigidi ezingu-82.4 abaxoshwa ngendluzula (izigidi ezingu-48 baxoshwa ngaphakathi, ababaleki abayizigidi ezingu-26.4, abacela ukukhoseliswa abayizigidi ezingu-4.1)(1). I-UNHCR ilinganisela ukuthi kunezigidi eziningi zabantu abangenamakhaya emhlabeni jikelele. Okuhlangenwe nakho kokufuduka kuyisici esibalulekile sempilo nokuphila kahle. Ababaleki kanye nabafuduki basalokhu bephakathi kwamalungu omphakathi asengozini kakhulu abhekene nokucwaswa kwabokufika; ukucwasa; indawo yokuhlala empofu, izindlu, nezimo zokusebenza; kanye nokungafinyeleli ngokwanele ezinsizeni zezempilo, naphezu kwezinkinga zempilo engokomzimba nengqondo evame ukwenzeka. Umqedazwe weCOVID-19 udale izinselela ezengeziwe mayelana nokwanda kwengozi yokutheleleka kanye nokufa okutholwa ababaleki nabafuduki futhi uye wagqamisa ukungalingani okukhona ekufinyeleleni nasekusetshenzisweni kwezinsizakalo zezempilo. Ababaleki nabafuduki nabo baye babhekana nomthelela omubi wezomnotho wokuvalwa kwezindawo kanye nemikhawulo yokuhamba. Ababaleki nabafuduki kudingeka babe nempilo enhle ukuze bavikeleke bona kanye nenani labantu abamukelayo. Banelungelo lomuntu lezempilo, futhi amazwe anesibopho sokuhlinzeka ngezinsizakalo zokunakekelwa kwezempilo ezibucayi zababaleki kanye nabafuduki." "ከ 2019 እስከ 23 የጥገኞችን እና የስደተኞችን ጤና ለማስተዋወቅ እ.ኤ.አ. በ2020 የዓለም ጤና ድርጅት በጤና እና ፍልሰት ጉዳዮች ላይ አለምአቀፍ አመራርን በአለም ጤና ድርጅት አለም አቀፍ የድርጊት መርሃ ግብር አውድ ለማቅረብ የጤና እና የፍልሰት መርሃ ግብር (PHM) አቋቁሟል። ተፅዕኖ፡- ጥገኞች እና ስደተኞች ብዙ ጊዜ በጦርነት፣ በግጭት ወይም በኢኮኖሚ ቀውስ ከተጎዱ ማህበረሰቦች የሚመጡ ሲሆን ከጉዟቸው ሁኔታ ጋር ተያያዥነት ያላቸው እንደ ምግብ እና በቂ ውሃ አለመድረስ፣ የአካባቢ ጽዳትና ንፅህና እና እንደዚ ያሉ ሌሎች መሰረታዊ አገልግሎቶች ተጋላጭነቶች አሏቸው። በተላላፊ በሽታዎች፣ በአጋጣሚ በሚደርስ ጕዳት፣ በሙቀት መቀነስ፣ በእሳት ቃጠሎ፣ ባልተፈለገ እርግዝና እና ከወሊድ ጋር በተያያዙ ችግሮች እንዲሁም በተለያዩ ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች የመጠቃት አደጋ ተጋርጦባቸዋል። ከዚህም በላይ ጥገኞች እና ስደተኞች የአዕምሮ ጤንነት ችግር የመጋለጥ አደጋ ተጋርጦባቸዋል። የጥገኞች እና የስደተኞች ጤንነት በተቀባይ ማህበረሰቦች( ለምሳሌ ሥራ፣ ገቢ፣ ትምህርት እና መኖሪያ ቤት) ጤንነት ማህበራዊ ተጽዕኖዎች ጋር በጥብቅ የተቆራኘ ነው። የህዝብ ጤና ጥበቃን ለእነሱ እና ለተቀባይ ህዝብ ለማስተዋወቅ፣ ጥገኞች እና ስደተኞች ከአድልዎ፣ ከመገለል እና ከነቀፋ የፀዱ ፍትሃዊ ጥራት ያለው የጤና አገልግሎት ማግኘት አለባቸው። በተጨማሪም ማህበራዊ ተጽዕኖዎችን ለመቅረፍ ተገቢ የሆኑ ዘርፈ ብዙ የሕዝብ ፖሊሲ ምላሾች ያስፈልጋሉ። ጥገኞች እና ስደተኞች በጤና እና ማህበራዊ አገልግሎት አቅርቦት ላይ ቁልፍ የሆነ የሥራ ስምሪት ሚና ይጫወታሉ, እና ለህብረተሰቡ የጤና አገልግሎት ማግኘት ይህንን አስተዋፅኦ በመገንዘብ ለማህበራዊ ደህንነት እና አንድነት አስተዋፅኦ ያደርጋል። የዓለም ጤና ድርጅት የጤና እና ፍልሰት መርሃ ግብር(ፒኤችኤም) ከሀገራት ጋር በመተባበር የሰብዓዊ መብት የጤና መብትን እና ጥራት ያለው እና ባህላዊ ተስማሚ ማህበራዊ የጤና አገልግሎቶችን እና የገንዘብ ጥበቃን በአግባቡ ለማስተዋወቅ ይሠራል። የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ: የዓለም ጤና ድርጅት ዓለም አቀፋዊ የድርጊት መርሃ ግብር: የጤና ወይም የጥገኞች እና ስደተኞች(ጂኤፒ) ማስተዋወቅ እ.ኤ.አ በ2019 በአለም ጤና ጉባኤ ተስማምቷል።","In 2020 WHO established the Health and Migration Programme (PHM) to provide global leadership in health and migration issues in the context of WHO’s own Global action plan: promoting the health of refugees and migrants 2019–23. Impact: Refugees and migrants often come from communities affected by war, conflict or economic crisis, with vulnerabilities related to the condition of their journeys such as inadequate access to food and water, sanitation and other basic services. They are at risk of communicable diseases, accidental injuries, hypothermia, burns, unwanted pregnancy and delivery-related complications, and various noncommunicable diseases. Moreover, refugees and migrants are at risk of poor mental health outcomes. Refugee and migrant health are also strongly related to the social determinants of health in host communities (e.g., employment, income, education and housing). To promote public health protection for them and the host populations, refugees and migrants should have equitable access to quality health services, free of discrimination, exclusion and stigma. In addition, appropriate multisectoral public policy responses are required to address the social determinants. Refugees and migrants also play a key employment role in the provision of health and social services, and access to health services for the populations recognizes this contribution and contributes to social well-being and cohesion. The WHO Health and Migration Programme (PHM) works with countries to promote the human right to health and access to quality and culturally appropriate health services, with adequate social and financial protection. WHO response: The WHO Global action plan: promoting the health or refugees and migrants (GAP) was agreed by the World Health Assembly in 2019.","a shekar 2020 ƙungiyar lafiya ta duniya ta kama wani shiri na lafiyar 'yan cirani don samar da sugabanci a duniya wanda ya shafi lafiya da masu kaura dai dai aikin ƙungiyar na habbaka lafiyar 'yan gudun hijira da 'yan cirani 2019 zuwa 2023. Tasiri; ya wancin 'yan gudun hijira da 'yan cirani sun taso ne daga wuraran da suka yi fama da yake yake ko rigima da matsalolin tattalin arziki suna da saukin saurin kamu wa da cututuka idan akai la'akari da yanayin tafiye tafiyen da suka yi makar rashin isassan samun abinci, ruwan sha,tsabbar mahalli da sauran ababan bukatar rayuwa. Akwai kuma hadarin kamuwa da cututtuka masu yaɗuwa, jin rauni,nauyin jiki,kuna, samun juna biyun da ba'a nufaba, da matsalolin dake da alaka da haihuwa da sauran cuttutukan da basa saurin yaɗuwa. Bogu da kari, 'yan gudun hijira da 'yan cirani na da hadari kamuwa da yanayin ciwan hauwa. yan gudun hijira da 'yan cirani naɗa alaka mai karfi da ababan da ke da laka da zaman takewa da samun kiwan lafiya a cikin alumma( kamar samun aikin yi,kudin shiga, ilimi, da mahalli). Don samun habbaka lafiyar alumma da bada kariya ga alumma, 'yan kudin hijira da 'yan cirani dole a samar da daidai to wajen samun ingantaccen kiwan lafiya, wanda yake babu wariya da tsangwama. Bugu da kari, kafa tsari wanda ya dace mai bangarori da yawa wanda zai amsa bukatun gyara ababan da zasu kyautata zamanta kewar alumma. yan kudun hijira da 'yan cirani na taka rawa wajen samar da aikin yi wajan samar ka kiwan lafiya da bukatun alumma da samar da bukatun kiwan lafiya wadda alumma ke so. ƙungiyar kula da yara ta duniya da shirinta da 'yan cirani na ake da kasashe don habbaka samar da 'yancin samun kula da lafiya da samun ingantacciya da tsarin lafiyar da ya dace da ala'adunsu da akre zaman takewarsu da kare masu dukiya. Amsar ƙungiyar lafiya: A taron ƙungiyar lafiya ta duniya an 2019 an yadda Tsarin ƙungiyar lafiya na duniya shi ne habbaka lafiyar 'yan gudun hijira da 'yan hijira.","Mnamo 2020 WHO ilianzisha Mpango wa Afya na Uhamiaji (PHM) ili kutoa uongozi wa kimataifa katika masuala ya afya na uhamiaji katika muktadha wa mpango wa utekelezaji wa Kimataifa wa WHO: kukuza afya ya wakimbizi na wahamiaji 2019-23. Athari: Wakimbizi na wahamiaji mara nyingi hutoka katika jamii zilizoathiriwa na vita, migogoro au mgogoro wa kiuchumi, na udhaifu unaohusiana na hali ya safari zao kama vile upatikanaji duni wa chakula na maji, usafi wa mazingira na huduma nyingine za msingi. Wako katika hatari ya magonjwa ya kuambukiza, majeraha ya ajali, hypothermia, kuchomwa moto, mimba zisizohitajika na matatizo yanayohusiana na kujifungua, na magonjwa mbalimbali yasiyo ya kuambukiza. Aidha, wakimbizi na wahamiaji wako katika hatari ya kupata matokeo duni ya afya ya akili. Afya ya wakimbizi na wahamiaji pia inahusiana sana na viambajengo vya kijamii vya afya katika jumuiya zinazowapokea (k.m., ajira, mapato, elimu na makazi). Ili kukuza ulinzi wa afya ya umma kwao na kwa wakazi wanaowakaribisha, wakimbizi na wahamiaji wanapaswa kupata huduma bora za afya bila ubaguzi, kutengwa na unyanyapaa. Zaidi ya hayo, majibu mwafaka ya sera ya umma ya sekta mbalimbali yanahitajika ili kushughulikia viashiria vya kijamii. Wakimbizi na wahamiaji pia wana jukumu muhimu la ajira katika utoaji wa huduma za afya na kijamii, na upatikanaji wa huduma za afya kwa watu hutambua mchango huu na huchangia ustawi wa kijamii na mshikamano. Mpango wa Afya na Uhamiaji wa WHO (PHM) hufanya kazi na nchi ili kukuza haki ya binadamu ya afya na upatikanaji wa huduma bora za afya zinazofaa kitamaduni, na ulinzi wa kutosha wa kijamii na kifedha. Jibu la WHO: Mpango wa utekelezaji wa WHO wa Kimataifa: kukuza afya au wakimbizi na wahamiaji (GAP) ulikubaliwa na Bunge la Afya Ulimwenguni mnamo 2019.","Ní 2020 WHO ṣe àgbékalẹ̀ Ètò Ìlera àti Ìṣíká (EII)láti pèsè ìdarí káríayé fún àwọn ọ̀ràn ìlera àti ìṣíká ní ọ̀gangan ipò ètò iṣẹ́ Káríayé WHO: ṣíṣe àgbéga ìlera àwọn asásàálà àti asípòká 2019-23. Ipa: Àwọn asásàálà àti aṣípòká sáábà máa ń wá láti àwọn àwùjọ tí ogún, aáwọ̀ tàbí ìṣòro ọrọ̀ ajé ń bá jà, pẹ̀lú àwọn ewu tí wọ́n ní í ṣe pẹ̀lú ipò àwọn ìrìn àjò wọn bí àìní àǹfààní tí ó tó sí oúnjẹ àti omi, ìmọ́tótó àti àwọn ìpèsè kòṣeémànìí mìíràn. Wọ́n wà nínú ewu àwọn àrùn atànkálẹ̀, àwọn ìfarapa nínú ìjàm̀bá, òtútù inú, ìfarapa iná, oyúnkóyún àti àwọn ìṣòro ìbímọ, àti àwọn onírúurú àìsàn mìíràn tí kì í ràn. Síwájú sí i, àwọn asásàálà àti aṣípòká wà nínú ewu àbájáde ìlera orí tí kò dára. Ìlera asásàálà àti aṣàtìpó náà tún ní àjọṣepọ̀ ńlá pẹ̀lú àwọn ìtọ́ka àwùjọ ìlera ní àwọn àwùjọ olùgbàlejò (f.a. ìgbànisíṣẹ́, èrè, ẹ̀kọ́ àti ilégbèé). Láti ṣe àgbéga ìdáàbòbò ìlera àwùjọ fún wọn àti àwọn olùgbàlejò, àwọn asásàálà àti aṣípòká gbọ́dọ̀ ní àǹfààní déédéé sí àwọn ìpèsè ìlera tí ó péye, tí kò ní ìṣẹlẹ́yàmẹ̀yà, ìyàsọ́tọ̀ àti ìdẹ́yẹsí. Ní àfikún, àwọn ìlànà ìfèsì àwùjọ ọlọ́pọ̀ ìpín tí ó yẹ nílò láti kojú àwọn atọ́ka àwùjọ. Àwọn asásàálà àti aṣípòká tún ń kópa iṣẹ́ ṣíṣe pàtàkì nínú àwọn ìpèsè iṣẹ́ ìlera àti àwùjọ, àti níní àǹfààní sí àwọn iṣẹ́ ìlera fún àwọn ènìyàn ṣe ìdámọ̀ àwọn àǹfààní àti ipa sí àlàáfíà àwùjọ àti ìsọ̀kan. Ètò Ìlera àti Ìṣíká WHO (EII) ṣiṣẹ́ fún àwọn orílẹ̀ èdè láti ṣe àgbéga ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn sí ìlera àti àǹfààní sí àwọn ìpèsè ìlera dídára àti èyí tí ó bá àṣà mu, pẹ̀lú ààbò àwùjọ àti ìṣúná tí ó tó. Èsì WHO: Ètò iṣẹ́ Káríayé WHO: ṣíṣe àgbéga ìlera tàbí àwọn asásàálà àti aṣípòká (EIK) ni wọ́n fẹnukò ní Àpérò Ìlera Àgbáyé ní 2019.","Ngo-2020 iWHO yasungula iHealth and Migration Programme (PHM) ukuze inikeze ubuholi bomhlaba wonke ezindabeni zezempilo nokufuduka kumongo wohlelo lokusebenza lweWHO lwasemhlabeni wonke: ukuphromotha impilo yababaleki nabafuduki 2019–23. Umthelela: Ababaleki kanye nabafuduki bavame ukuvela emiphakathini ekhahlamezwe yimpi, izingxabano noma izinkinga zomnotho, ezinobuthakathaka obuhlobene nesimo sohambo lwabo njengokungafinyeleli ngokwanele kokudla namanzi, ukukhucululwa kwendle nezinye izinsiza eziyisisekelo. Basengcupheni yezifo ezithathelanayo, ukulimala ngengozi, ihypothermia, ukusha, ukukhulelwa okungafunwa kanye nezinkinga ezihlobene nokubeletha, kanye nezifo ezihlukahlukene ezingathathelwana. Ngaphezu kwalokho, ababaleki nabafuduki basengozini yemiphumela engemihle yempilo yengqondo. Impilo yababaleki kanye nabafuduki nayo ihlobene kakhulu nezinqumo zenhlalo yezempilo emiphakathini ephethe (isib., ukuqashwa, imali engenayo, imfundo kanye nezindlu). Ukuze kuthuthukiswe ukuvikelwa kwezempilo komphakathi kubo nakubantu abakhona, ababaleki kanye nabafuduki kufanele bathole ukufinyelela okulinganayo ezinsizeni zezempilo ezisezingeni eliphezulu, ngaphandle kokubandlululwa, ukushiywa ngaphandle kanye nokucwaswa. Ukwengeza, izimpendulo ezifanele zenqubomgomo yomphakathi yezigaba eziningi ziyadingeka ukuze kubhekwane nezinqumo zomphakathi. Ababaleki nabafuduki nabo badlala indima ebalulekile yokuqashwa ekuhlinzekweni kwezinsizakalo zezempilo nezenhlalakahle, futhi ukufinyelela ezinsizeni zezempilo kubantu bayawuqaphela lo mnikelo futhi unomthelela enhlalakahleni yomphakathi kanye nokubumbana. Uhlelo lweWHO Health and Migration Programme (PHM) lusebenza namazwe ukukhuthaza ilungelo lomuntu lezempilo kanye nokufinyelela ezinsizeni zezempilo ezisezingeni nezifanele ngokwamasiko, ngokuvikelwa okwanele kwezenhlalo nezezimali. Impendulo yeWHO: Uhlelo lokusebenza lweWHO Global: ukukhuthaza impilo noma ababaleki kanye nabafuduki (GAP) kwavunyelwana yiWorld Health Assembly ngo-2019." "የ ጋፕ ዘላቂ የልማት ግቦችን( ኤስዲጂኤስ) ጨምሮ ዓለም አቀፍ ፍልሰትን በአዎንታዊ መንገድ ለማስተዳደር በተባበሩት መንግሥታት የተቋቋመ ዓለም አቀፍ ማዕቀፍ አካል ነው።እና ሁለት ዓለም አቀፍ ስምምነቶች፣ የስደተኞች ዓለም አቀፍ ስምምነት( ጂሲአር) እና ደህንነቱ የተጠበቀ፣ ሥርዓታማ እና መደበኛ ፍልሰት( ጂሲኤም)። የዓለም ጤና ድርጅት ዓለም አቀፋዊ የድርጊት መርሃ ግብር ስድስት ቅድሚያ የሚሰጣቸው ቍልፍ ጒዳዮች አሉት። የአጭር ጊዜ እና የረዥም ጊዜ የህዝብ ጤና ጣልቃገብነቶችን በመጠቀም የጥገኞችን እና የስደተኞችን ጤና ማሳደግ። የሙያ ጤና እና የደህንነት እርምጃዎችን በማዳበር, በማጠናከር እና በመተግበር ላይ አስፈላጊ የጤና እንክብካቤን ቀጣይነት እና ጥራት ማሳደግ። የጥገኞችን እና የስደተኞችን ጤና በዓለም አቀፍ፣ በክልል እና በሀገር አጀንዳዎች ውስጥ እንዲካተቱ እና የጥገኞችን እና የስደተኞችን ስሜት የሚነኩ የጤና ፖሊሲ ፣የሕግ እና ማህበራዊ ጥበቃን ማስተዋወቅ፣ የጥገኞችን እና የስደተኞች ሴቶች፣ ሕፃናት ጤና እና ደኅንነት፣ የፆታ እኩልነት፣ የጥገኞችን እና የስደተኞችን ሴቶች እና ልጃገረዶች ኃይል ማጐልበት፣ አጋርነት እና የዘርፍ፣ የሀገር እና የወኪል ድርጅቶች መካከል ማስተባበሪያ እና የትብብር ዘዴዎች፤ ጠቅላላ የጤና እንክብካቤን ጨምሮ ዘላቂ የልማት ግቦችን ከማሳካት አኳያ የጤና ችግሮችን ለመፍታት እና እድገትን ለማፋጠን አቅምን ማሳደግ። የጤና ክትትል እና የጤና መረጃ ሥርዓቶችን ማጠናከር፤ እና በማስረጃ ላይ የተመሰረተ የጤና ግንኙነትን ለማሻሻል እና ስለ ጥገኞች እና የስደተኞች ጤና የተሳሳቱ አመለካከቶችን ለመቋቋም የሚረዱ እርምጃዎችን መደገፍ። የዓለም ጤና ድርጅት የጤና እና ፍልሰት ዝግጅት( ፒኤችኤም) በጤና እና ፍልሰት ጒዳዮች ላይ ዓለም አቀፍ አመራር በመስጠት የጥገኞችን እና የስደተኞችን የጤና መብቶች ለማስተዋወቅ እና ለማረጋገጥ ዓለም አቀፍ የድርጊት መርሃ ግብርን ለመተግበር ያለመ ነው።","The GAP is part of an international framework established by the United Nations to manage global migration positively, including the Sustainable Development Goals (SDGs), and two global compacts, the Global Compact on Refugees (GCR) and the Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration (GCM). The WHO Global action plan has six key priorities: promote the health of refugees and migrants through a mix of short-term and long-term public health interventions; promote continuity and quality of essential health care, while developing, reinforcing and implementing occupational health and safety measures; advocate the mainstreaming of refugee and migrant health into global, regional and country agendas and the promotion of refugee-sensitive and migrant-sensitive health policies and legal and social protection; the health and well-being of refugee and migrant women, children and adolescents; gender equality and empowerment of refugee and migrant women and girls; and partnerships and intersectoral, intercountry and interagency coordination and collaboration mechanisms; enhance capacity to tackle the social determinants of health and to accelerate progress towards achieving the Sustainable Development Goals, including universal health coverage; strengthen health monitoring and health information systems; and support measures to improve evidence-based health communication and to counter misconceptions about migrant and refugee health. WHO Health and Migration Programme (PHM) aims to implement the Global action plan to promote and secure the health rights of refugees and migrants by providing global leadership in health and migration issues.","Kudirin bangare ne na tsarin majalisar ɗinkin duniya don alkinta harkar 'yan cirani na duniya wanda ya kunshi cimma muradin kasashen duniya mai dorewa da tsaruka guda biyu na kula da 'yan gudun hijira(GRC) da kuma tsarin kasa da kasa wanda zai samar da aminci, tsari da kaura a cikin tsari(GCM). Kungiya Lafiya ta duniya na da tsarin aiki guda shida wanda ta baiwa mahimmanci: Habbaka kiwan lafiyar 'yan gudun hijira da 'yan cirani wajen gajeri da dogon tsarin tallafawa lafiya; yayin kafawa da karfafa harkar kula da lafiya da ma'aunan samar da amince,habbaka wanzuwa da ingancin harkar kiwan lafiya na da matukar mahimmanci; Goyawa al'adun 'yan gudun hijira da 'yan cirani da hada shi cikin tsarin kula da lafiya ta duniya, yanki, da na kasa she da habbaka kula da harkar lafiyar da ke da nasaba 'yan gudun hijira da 'yan cirani , kula da dokoki, kare su a wajen zaman ta kewa,lafiya da walwalar 'yan kudun hijya mata, yara da magidanta, tabbatar da daidaito da tallafawa 'yan gudun hijira da 'yan cirani hada kafa alaka da mabanbantan kungiyoyi, kasa she waje don yin aiki tare.; inganta kwarewa don fuskantar ababan da ke nuna daidaito wajen kiwan lafiya a cikin alumma da zaburarwa wajen cimma muraddun cigaba mai dorewa wanda ya hada da samar da lafiya ta baidaya; Karfafa kula da harkar lafiya da bayanai akan tsarin lafiya tallafwa hanyoyin inganta sadarwa don kawar da labaran karya akan lafiyar 'yan gudun hijira da 'yan cirani wanda aka gina shi akan dalilai masu karfi. Manufar shirin ƙungiyar lafiya ta shi ne aiwatar da aiki don habbakawa da hakkin kula da lafiya ga 'yan gudun hijira da 'yan cirani ta hanyan samar da shugabanci a duniya lafiya da harkar 'yan cirani.","GAP ni sehemu ya mfumo wa kimataifa ulioanzishwa na Umoja wa Mataifa ili kudhibiti uhamiaji duniani kwa njia chanya, ikijumuisha Malengo ya Maendeleo Endelevu (SDGs), na mikataba miwili ya kimataifa, Mkataba wa Kimataifa wa Wakimbizi (GCR) na Mkataba wa Kimataifa wa Usalama, Utaratibu na Uhamiaji wa Kawaida (GCM). Mpango wa utekelezaji wa WHO una vipaumbele sita muhimu: kukuza afya ya wakimbizi na wahamiaji kupitia mchanganyiko wa afua za muda mfupi na za muda mrefu za afya ya umma; kukuza mwendelezo na ubora wa huduma muhimu za afya, wakati wa kuendeleza, kuimarisha na kutekeleza hatua za afya na usalama kazini; kutetea ujumuishaji wa afya ya wakimbizi na wahamiaji katika ajenda za kimataifa, kikanda na nchi na kukuza sera za afya zinazowajali wakimbizi na wahamiaji na ulinzi wa kisheria na kijamii; afya na ustawi wa wakimbizi na wanawake wahamiaji, watoto na vijana; usawa wa kijinsia na uwezeshaji wa wakimbizi na wanawake wahamiaji na wasichana; na ushirikiano na uratibu wa sekta, baina ya nchi na mashirika mbalimbali na ushirikiano; baina ya nchi na mashirika ya uratibu na mifumo ya ushirikiano; kuongeza uwezo wa kukabiliana na viashiria vya kijamii vya afya na kuharakisha maendeleo kuelekea kufikia Malengo ya Maendeleo Endelevu, ikijumuisha huduma ya afya kwa wote; kuimarisha ufuatiliaji wa afya na mifumo ya taarifa za afya; na kusaidia hatua za kuboresha mawasiliano ya afya yanayotegemea ushahidi na kukabiliana na dhana potofu kuhusu afya ya wahamiaji na wakimbizi. Mpango wa Afya na Uhamiaji wa WHO (PHM) unalenga kutekeleza mpango wa utekelezaji wa Kimataifa wa kukuza na kupata haki za afya za wakimbizi na wahamiaji kwa kutoa uongozi wa kimataifa katika masuala ya afya na uhamiaji.","EIK jẹ́ ara ẹ̀hun káríayé tí wọ́n gbé kalẹ̀ láti ọwọ́ Àjọ Ìsọ̀kan àwọn Orílẹ̀ èdè láti ṣàkóso ìṣíká káàkiri ayé dáadáa, tí ó fi mọ́ àwọn Àfojúsùn Ìdàgbàsókè Kánrinkése (AAIK), àti àwọn àjọ àgbáyé méjì, Àjọ Àgbáyé lórí àwọn Asásàálà (AAA) àti Àjọ Àgbáyé fún Ààbò (AAAb) Ìṣíká Elétò àti Déédéé (IED). Ètò iṣẹ́ Àgbáyé WHO ní àwọn kókó ọ̀rọ̀ mẹ́fà: àgbéga ìlera àwọn asásàálà àti aṣípòká nípasẹ̀ ìdàpọ̀ ètò ìlera ọlọ́jọ́ díẹ̀ àti ọlọ́jọ́ pípẹ́; àgbéga ìtẹ̀síwájú àti dídára ìtọ́jú ìlera pàtàkì, nígbà tí ìdàgbàsókè, àtìlẹ́yìn àti àgbékalẹ̀ ìlera ajẹmọ́ṣẹ́ àti àwọn òté ìdáàbòbò ń lọ; ṣíṣe alágbàwí ìpolongo ìlera asásàálà àti aṣípòká nínú àwọn ètò àgbáyé, ẹkùn àti orílẹ̀ èdè àti àgbéga àwọn ìlànà ìlera adálórí-asásàálà àti adálórí-aṣípòká àti ìdáàbòbò òfin àti àwùjọ; ìdọ́gba ẹ̀tọ́ akọsábo àti ìrónilágbára asásàálà àti àwọn obìnrin àti ọmọbìnrin asípòká; àti àwọn ìbáṣepọ̀ àti ìṣàkóso àjọṣepọ̀ láti ẹgbẹ́ dé ẹgbẹ́, orílẹ̀ èdè sí orílẹ̀ èdè àti àjọ sí àjọ àti àwọn ọgbọ́n ìṣàṣepọ̀.; mímú ìtẹ̀síwájú bá ipa láti kojú àwọn atọ́ka àwùjọ fún ìlera àti láti mú ìlọsíwájú bá ìgbéga láti ṣe àṣeyọrí àwọn Àfojúsùn Kánrinkése, tí ó fi mọ́ ìpèsè ìlera káríayé; ìrónilágbára ìṣàkóso ìlera àti àwọn ètò ìròyìn ìlera; àti àtìlẹ́yìn àwọn òté láti mú ìlọsíwájú bá ìbáraẹnisọ̀rọ̀ ìlera adálórí-ẹ̀rí àti láti gbógun ti àwọn èrò èké nípa ìlera asásàálà àti aṣípòká. Ètò Ìlera àti Ìṣípòká WHO (EII) ní àfojúsùn láti ṣe àgbékalẹ̀ Ètò iṣẹ́ Káríayé láti ṣe àgbéga àti ìdáàbòbò àwọn ẹ̀tọ́ ìlera àwọn asásàálà nípa pípèsè ìdarí káríayé nínú ọ̀ràn ìlera àti ìṣípòká.","IGAP iyingxenye yohlaka lwamazwe ngamazwe olusungulwe yiNhlangano Yezizwe Ezihlangene ukuze kulawuleke ukufuduka emhlabeni wonke ngendlela eqondile, okuhlanganisa Izinjongo Zokuthuthukiswa Okusimeme (SDGs), kanye nezivumelwano ezimbili zomhlaba, iGlobal Compact on Refugees (GCR) kanye neGlobal Compact for Safe, Orderly and Ukufuduka Okujwayelekile (GCM). Uhlelo lokusebenza lweWHO Global lunezinto ezibalulekile eziyisithupha ezibalulekile: ukugqugquzela impilo yababaleki kanye nabafuduki ngokusebenzisa inhlanganisela yokungenelela kwezempilo yomphakathi yesikhashana kanye neyesikhathi eside; ukugqugquzela ukuqhubeka kanye nekhwalithi yokunakekelwa kwezempilo okubalulekile, kuyilapho kuthuthukiswa, kuqiniswa futhi kusetshenziswa izinyathelo zempilo nokuphepha emsebenzini; ukugqugquzela ukufakwa kwezempilo kwababaleki kanye nabafuduki ezinhlelweni zomhlaba wonke, zesifunda kanye nezezwe kanye nokukhuthazwa kwezinqubomgomo zezempilo ezizwela ababaleki kanye nezizwela abafuduki kanye nokuvikelwa kwezomthetho nezenhlalo; impilo kanye nenhlalakahle yababaleki nabesifazane abafudukayo, izingane kanye nentsha; ukulingana ngokobulili kanye nokunikezwa amandla kwababaleki nabesifazane namantombazane abafudukayo; kanye nezindlela zokusebenzisana nezinhlaka ezihlukene, phakathi kwamazwe kanye nezinhlaka ezahlukene kanye nezindlela zokusebenzisana; ukuthuthukisa amandla okubhekana nezimiso zezenhlalakahle zezempilo kanye nokusheshisa inqubekelaphambili ekufinyeleleni Izinjongo Zokuthuthukiswa Okusimeme, okuhlanganisa ukuhlinzekwa kwezempilo emhlabeni wonke; ukuqinisa ukuqapha kwezempilo kanye nezinhlelo zolwazi lwezempilo; futhi ukusekela izinyathelo zokuthuthukisa ukuxhumana kwezempilo okusekelwe ebufakazini kanye nokuphikisa imibono eyiphutha mayelana nempilo yabafuduki kanye nababaleki. IWHO Health and Migration Programme (PHM) ihlose ukuqalisa uhlelo lokusebenza lweGlobal ukukhuthaza nokuvikela amalungelo ezempilo ababaleki nabafuduki ngokunikeza ubuholi bomhlaba wonke ezindabeni zezempilo kanye nokufuduka." ማገገሚያ አጠቃላይ እይታ: ማገገሚያ የአንድን ሰው የእለት ተእለት ህይወት ተግባራቸውን በማመቻቸት እና የአካል ጉዳተኝነት ልምዳቸውን በመቀነስ በጤና ሁኔታ ላይ ያለውን ተጽእኖ ይመለከታል። የጤና ሁኔታ ያለባቸው ሰዎች በተቻለ መጠን ራሳቸውን ችለው እንዲቆዩ እና በትምህርት፣ በስራ እና ትርጉም ባለው የህይወት ሚናዎች መሳተፍ እንዲችሉ ማገገሚያ ከመከላከል እና ከማከም እንክብካቤ ባለፈ የጤና ትኩረትን ያሰፋል። ማንኛውም ሰው በሕይወታቸው ውስጥ በሆነ ወቅት፣ ጉዳት፣ በሽታ፣ ሕመም አጋጥሞታል፣ ወይም ሥራቸው በዕድሜ እየቀነሰ ስለመጣ ተሃድሶ ሊያስፈልጋቸው ይችላል። በዓለም አቀፍ ደረጃ በአሁኑ ወቅት ከ3 ሰዎች መካከል አንዱ በማገገም ተጠቃሚ ሊሆን በሚችል የጤና ሁኔታ ውስጥ እንደሚገኝ ይገመታል። ይህ ፍላጎት በሚቀጥሉት አመታት በህዝቡ ጤና እና ባህሪያት ለውጦች ምክንያት እንደሚጨምር ይገመታል። ለምሳሌ ያህል፣ ሰዎች ረዘም ያለ ዕድሜ ቢኖሩም ሥር የሰደዱ በሽታዎችና የአካል ጉዳቶች እየበዙባቸው ነው። ድንገተኛ አደጋዎች፣ ግጭቶች፣ አደጋዎች እና ወረርሽኞች ሁሉም የማገገም ፍላጎቶችን ከፍ ሊያደርጉ ይችላሉ። በአለም አቀፍ ደረጃ፣ ብዙ ሰዎች በኮቪድ-19 መካከለኛ እና የረጅም ጊዜ መዘዞች እየኖሩ ሲሆን ከበሽታው ማገገማቸውን ለመደገፍ ተሃድሶ ሊያስፈልጋቸው ይችላል። ተጽዕኖ: ምንም እንኳን የማገገም ፍላጐት በዓለም አቀፍ ደረጃ እየጨመረ ቢመጣም ብዙ ሀገሮች አሁን ላሉት ፍላጐቶች ምላሽ ለመስጠት ብቁ አይደሉም።,"Rehabilitation Overview: Rehabilitation addresses the impact of a health condition on a person’s everyday life by optimizing their functioning and reducing their experience of disability. Rehabilitation expands the focus of health beyond preventative and curative care to ensure people with a health condition can remain as independent as possible and participate in education, work and meaningful life roles. Anyone may need rehabilitation at some point in their lives, whether they have experienced an injury, disease, illness, or because their functioning has declined with age. Globally, 1 in 3 people today are estimated to be living with a health condition that would benefit from rehabilitation. This need is predicted to increase in the coming years due to changes in the health and characteristics of the population. For example, people are living longer but with more chronic disease and disability. Emergencies, including conflicts, disasters and outbreaks can all create surges in rehabilitation needs. Globally, many people are living with mid- and long-term consequences of COVID-19 and may be in need of rehabilitation to support their recovery from the disease. Impact: Although the need for rehabilitation is increasing globally, many countries are unequipped to respond to existing needs.","Kula da farfadowa da ga rashin lafiya A takaici : Farfadowa a warware matsalar tasirin yanayin lafiyar mutum da rayuwar sa ta yau da kullum ta hanyar inganta aikinta da rage fuskantar nakasa a sakamkon rashin lafiya. Aikin farfadowa ga masu rashin lafiya ya kunshi harkar kula da lafiye kare akan kariya da yin magani don tabbatar da cewa mutane dake fama da wata nau'in cuta za su iya zama da kafafun su sannan su iya neman ilimi, su iya aiki da bada gudun muwa a rayiwa. Ko kan iya bukatar a kula a wani lokaci a cikin rayiwarsu ko da sun taba samun rauni, cuta,rashin lafiya ko rashin aikin wata gaba daga cikin gabban jikinsu sabo da tsawan rayiwarsu. an kiyasta mutum 1 cikin 3 a duniya a ayu suna rayuwa da wata matsala a lafiyar su wadda samun kula wajen farfadowa zai anfane su. An kiyasta bukatuwar hakan ta karu a 'yan shekaru masu zuwa saboda chanje chanje a lafiya da simfofin alumma. Alal misali , mutane na rayiwa amma cuttutuka masu tsanani da haddurrakan nakasa. Bayar da aikin gaggawa ya kunshi rikice rikice, annoba, masifu za su iya haifar da bukatuwa zuwa neman kula da farfadowara. A duk duniya mutane na rayiwa da dogo da matsakaitan cuttutukan coivd-19 za su iya bukatuwa zuwa ga neman tallafa masu wajen farfadowa da cuttutuka. Tasiri: duk da cewa bukatuwar nemar kula wayen farfadowa daga rashin lafiya na karuwa a duniya, kasa she da dama basu da kayan aikin da za su iya cimma bukatun.","Ukarabati Muhtasari: Urekebishaji hushughulikia athari za hali ya afya kwenye maisha ya kila siku ya mtu kwa kuboresha utendakazi wao na kupunguza uzoefu wao wa ulemavu. Ukarabati huongeza mtazamo wa afya zaidi ya utunzaji wa kinga na tiba ili kuhakikisha watu walio na hali ya afya wanaweza kubaki huru iwezekanavyo na kushiriki katika elimu, kazi na majukumu ya maana ya maisha. Mtu yeyote anaweza kuhitaji urekebishaji wakati fulani katika maisha yake, iwe amepata jeraha, ugonjwa, ugonjwa, au kwa sababu utendakazi wao umeshuka kutokana na umri. Ulimwenguni, mtu 1 kati ya 3 leo anakadiriwa kuishi na hali ya afya ambayo ingefaidika kutokana na ukarabati. Hitaji hili linatabiriwa kuongezeka katika miaka ijayo kutokana na mabadiliko ya afya na sifa za idadi ya watu. Kwa mfano, watu wanaishi muda mrefu zaidi lakini wana magonjwa sugu na ulemavu. Dharura, ikiwa ni pamoja na migogoro, majanga na milipuko yote yanaweza kusababisha ongezeko la mahitaji ya ukarabati. Ulimwenguni, watu wengi wanaishi na matokeo ya kati na ya muda mrefu ya UVIKO-19 na wanaweza kuhitaji kurekebishwa ili kusaidia kupona kutokana na ugonjwa huo. Athari: Ingawa hitaji la ukarabati linaongezeka duniani kote, nchi nyingi hazina vifaa vya kukabiliana na mahitaji yaliyopo.","Ìsọdọ̀tun Ìsọnísókí: Ìsọdọ̀tun máa ń wá ojútùú sí ipa àìlera ìgbé ayé ojoojúmọ́ ènìyàn kan nípa ṣíṣe àmúlò ojúṣe wọn àti mímú àdínkù bá ìrírí àti àìnítìpá wọn. Ìsọdọ̀tun máa ń gbòòrò àfojúsùn ìlera tayọ ìtọ́jú ìdènà àti ìwòsàn láti rí i dájú pé àwọn ènìyàn tí wọ́n ní àìlera lè wà ní òmìnira fúnra wọn kí wọ́n sì kópa nínú ètò ẹ̀kọ́, iṣẹ́ àti àwọn ipa ayé tí ó ní ìtumọ̀. Ẹnikẹ́ni lè nílò ìsọdọ̀tun ní ní àsìkò kan nínú ayé wọn, yálà wọ́n ní ìrírí ìfarapa, àìsàn, àìlera, tàbí ipa wọn ti dín kù nítorí ọjọ́ orí. Káríayé, 1 nínú ènìyàn mẹ́ta lónìí ni wọ́n ṣírò pé wọ́n ń gbé pẹ̀lú àìlera kan tí yóò jẹ àǹfààní ìsọdọ̀tun. Àìní yìí ni wọ́n díwọ̀n láti ní ìdàgbàsókè ní àwọn ọdún tí wọ́n ń bọ̀ nítorí àyípadà nínú ìlera àti àwọn àbùdá iye ènìyàn. Fún àpẹẹrẹ, àwọn ènìyàn ń pẹ́ láyé ṣùgbọ́n pẹ̀lú àwọn àìsàn líle àti àìnítìpá púpọ̀. Àwọn pàjáwìrì, tí ó fi mọ́ àwọn ìjà, ìjàm̀bá àti ìbújáde gbogbo lè ṣẹ̀dá ìdàgbàsókè àwọn ìlò ìsọdọ̀tun. Káríayé, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn ń gbé pẹ̀lú àwọn ìṣòro níwọ̀n àti ọlọ́jọ́ pípẹ́ láti ara COVID-19 bẹ́ẹ̀ sì ni wọ́n lè nílò ìsọdọ̀tun láti ṣe àtìlẹ́yìn fún imúpàdàbọ̀sípò wọn láti ọwọ́ àrùn yìí. Ipa: Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìlò ìsọdọ̀tun ń pọ̀ sí i káàkiri àgbáyé, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀ èdè kò ní irinṣẹ́ tí wọ́n tó láti mójútó àwọn àìní tí wọ́n wà.","Ukuvuselelwa Uhlolojikelele: Ukuvuselelwa kubhekana nomthelela wesimo sezempilo empilweni yomuntu yansuku zonke ngokuthuthukisa ukusebenza kwakhe nokunciphisa ulwazi lwakhe lokukhubazeka. Ukuvuselelwa kwandisa ukugxila kwezempilo ngaphezu kokunakekelwa kokuvimbela nokwelapha ukuze kuqinisekiswe ukuthi abantu abanesimo sezempilo bangakwazi ukuhlala bezimele futhi bahlanganyele emfundweni, emsebenzini nasezindimeni zokuphila ezinenjongo. Noma ubani angase adinge ukuhlunyeleliswa esikhathini esithile ekuphileni kwakhe, kungakhathaliseki ukuthi uke wabhekana nokulimala, isifo, ukugula, noma ngenxa yokuthi ukusebenza kwakhe kwehlile ngenxa yobudala. Emhlabeni jikelele, umuntu oyedwa kwaba-3 namuhla kulinganiselwa ukuthi uphila nesifo esingazuza ngokuhlunyeleliswa. Lesi sidingo kubikezelwa ukuthi sizokhula eminyakeni ezayo ngenxa yezinguquko empilweni nezici zabantu. Isibonelo, abantu baphila isikhathi eside kodwa banezifo ezingelapheki nokukhubazeka. Izimo eziphuthumayo, okuhlanganisa izingxabano, izinhlekelele kanye nokuqubuka kwezifo kungadala ukwanda kwezidingo zokuvuselela. Emhlabeni jikelele, abantu abaningi baphila nemiphumela ephakathi nendawo neyesikhathi eside yeCOVID-19 futhi bangase badinge ukuvuselelwa ukuze basekele ukululama kwabo kulesi sifo. Umthelela: Nakuba isidingo sokuvuselelwa sikhula emhlabeni wonke, amazwe amaningi awakuhlomele ukuphendula ezidingweni ezikhona." በአንዳንድ ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ከ50 በመቶ በላይ ሰዎች የሚያስፈልጋቸውን የማገገም አገልግሎት አያገኙም። የማገገም አገልግሎቶች በተለይም ጠንካራ የጤና ሥርዓት በሌላቸው ሀገሮች ውስጥ ብዙውን ጊዜ የገንዘብ ድጋፍ እና ዋጋ አይሰጣቸውም። ማገገሚያ በግለሰቦች ላይ የበሽታ እና የአካል ጉዳት ተጽእኖዎችን ለመቀነስ ይረዳል፣እንዲሁም ሌሎች የጤና ጣልቃገብነቶችን ያሟላል። ይህ ማለት በጤና እንክብካቤ ወጪዎች ላይ ገንዘብ ማዋል ተደርጐ ሊወሰድ ይችላል ምክንያቱም በሆስፒታል መተኛትን በመቀነስ፣ የሆስፒታል ቆይታን በማሳጠር እና እንደገና መግባትን በመከላከል በጤና ሥርዓቶች ላይ የረጅም ጊዜ ጥገኛነትን ሊቀንስ ይችላል። የጤና ጉዳዩን ተከትሎ ሰዎች ወደ ስራ፣ ትምህርት እና ሌሎች ጉዳዮች በፍጥነት እንዲመለሱ በማድረግ የወጣው ወጪ የበለጠ ፍሬያማ ይሆናል። ማገገሚያ ችላ የተባለ ነገር ግን የአደጋ ጊዜ ምላሽ እና ለረጅም ጊዜ ማገገም አስፈላጊ አካል ነው። የአስቸኳይ ጊዜ ሁኔታዎች በተመጣጣኝ ሁኔታ ደካማ የጤና ሥርዓቶችን እና በጣም ተጋላጭ የሆኑትን ይጐዳሉ፣ ነገር ግን ቀደም ብሎ እና ቀጣይነት ያለው የማገገሚያ ተግዳሮቶችን ይቀንሳል፣ ተግባሩን ያመቻቻል እና የተጐዱትን የአካል ጉዳተኝነት ይቀንሳል፣ ግለሰቦችን፣ ቤተሰቦችን እና ማህበረሰቦችን በማገገም ላይ ይደግፋል። የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ: የዓለም ጤና ድርጅት ማገገሚያ ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን እና የዘላቂ ልማት ግቦች ግብ 3 ለማሳካት ወሳኝ አካል ነው ብሎ ይመለከታል። ለዚህም የዓለም ጤና ድርጅት በጠቅላላው የጤና ሥርዓቶችን ለማጠናከር በሚደረገው ጥረት ማገገምያ በሁሉም ደረጃዎች የጤና እንክብካቤ አካል እንዲሆን ይሠራል። እ.ኤ.አ. በ2017 የዓለም ጤና ድርጅት የማገገሚያ 2030 ተነሳሽነት ጀምሯል፣ ይህም ጥራት ያለው እና ወቅታዊ የማገገሚያ አገልግሎት ለመስጠት የጤና ሥርዓቱን ለማጠናከር በሁሉም ባለድርሻ አካላት የተቀናጀ እና የተዋቀረ እርምጃ አስፈላጊ መሆኑን አጽንኦት ይሰጣል።,"In some low- and middle-income countries, more than 50% of people do not receive the rehabilitation services they require. Rehabilitation services are often under funded and under valued, particularly in countries without strong health systems. Rehabilitation helps to reduce the impacts of disease and injury on individuals, while also complimenting other health interventions. This means it can be seen as an investment in health care costs because it can lower long term reliance on health systems through reducing hospitalization, shortening hospital stays and preventing readmissions. The investment pays off further by enabling people to return to work, education and other pursuits more quickly following the health issue. Rehabilitation is a neglected but essential part of emergency response and long-term recovery. Emergencies disproportionately effect weaker health systems and the most vulnerable, but early and ongoing access to rehabilitation reduces complications, optimizes functioning and reduces disability in those affected, supporting individuals, families and communities in their recovery. WHO response: WHO views rehabilitation as an essential part of achieving both universal health coverage and goal 3 of the Sustainable Development Goals. To this end, WHO works to make rehabilitation part of health care at all levels through efforts to strengthen health systems as a whole. In 2017 WHO launched the Rehabilitation 2030 initiative, which emphasizes the need for concerted and coordinated action by all stakeholders to strengthen the health system to provide quality and timely rehabilitation.","A kasa she masu gajere da matsakaicin samun kudin shida fiye da kashi 50 na mutane basa samun damar samun hidimar kula da su yayin farfadowa daga cuta. Hakar kula da farfadowar mara lafiya bayan samun kuda dan daya makata ya samu mussamman a kasashen da babu tsarin kiwan lafiya mai karfi. Kula da farfadowa daga rashin lafiya yana taimakawa wajen rage tasirin cuta da rauni da mutane yayin da yake karfafa tallafawa lafiya. wanan na nufin wani nauin sa jari ne a harkar kula da lafiya domin hakan kan rage dogaro k akan tsarin lafiya wanda daga bisani zai rage kwantarwa a asibiti. kwalliya na biyan sabulu a sanya ari a wanan harkar yana ta hanyar ba mutane dama su koma aiki, neman ilimi da sauran harkokin cikin sauri bayan samun rashin lafiya. Kula da farfadowa da ga rashin lafiya abu ne wanda ake shakulatan bankaro dashi. Harkan aikin masu bukatar gaggawa yakan shafi tsarin lafiya wanda ke da rauni da wanda ke saurin yiwuwar kamuwa amma taren abin da sauri da kuma damar samun kula na rage matsalar ya kuma kara inganta ayyukan da rage nakasar waɗanda suka kamu, da karfa mutane,iyalai da alumma wajen farfadowarsu. Amsar ƙungiyar lafiya;: ƙungiyar na ganin cewa kula da farfadowar mara sa lafiya naɗa matukar mahimmanci a bangaren cimma samar da lafiya ta bai daya a duniya da kuma muradi na uku na muradan karni mai durewa. soboda haka ƙungiyar kanyar kanyi aiki don mayar da kula da farfadowa majiyyata bangare ne na kula da lafiya a dukkan mataki ta hanyan kokarin karfafa tsarin kula da lafiya dabaki daya. A shekarar 2017 ƙungiyar lafiya ta duniya ta fidda wani tsari na kula da farfaduwar mara sa lafiya ta 2030 wanda ya karfafa bukatuwar hada kai da aiki tukuru ga dukkan masu ruwa da tsaki do karfafa tsarin kula da lafiya da samar da ingantaccen kula da farfadowar mara sa lafiya akan lokaci.","Katika baadhi ya nchi zenye kipato cha chini na cha kati, zaidi ya 50% ya watu hawapati huduma za ukarabati wanazohitaji. Huduma za ukarabati mara nyingi hazifadhiliwi na kuthaminiwa, hasa katika nchi zisizo na mifumo imara ya afya. Urekebishaji husaidia kupunguza athari za magonjwa na majeraha kwa watu binafsi, huku pia ukipongeza hatua zingine za kiafya. Hii inamaanisha inaweza kuonekana kama uwekezaji katika gharama za huduma za afya kwa sababu inaweza kupunguza utegemezi wa muda mrefu kwenye mifumo ya afya kwa kupunguza kulazwa hospitalini, kufupisha kukaa hospitalini na kuzuia kurejeshwa tena. Uwekezaji huo unalipa zaidi kwa kuwawezesha watu kurejea kazini, elimu na mambo mengine kwa haraka zaidi kufuatia suala la afya. Ukarabati ni sehemu iliyopuuzwa lakini muhimu ya majibu ya dharura na ahueni ya muda mrefu. Dharura huathiri kwa kiasi kikubwa mifumo dhaifu ya afya na walio hatarini zaidi, lakini ufikiaji wa mapema na unaoendelea wa urekebishaji hupunguza matatizo, huongeza utendaji kazi na kupunguza ulemavu kwa wale walioathirika, kusaidia watu binafsi, familia na jamii katika kupona. Jibu la WHO: WHO inaona urekebishaji kama sehemu muhimu ya kufikia bima ya afya kwa wote na lengo la 3 la Malengo ya Maendeleo Endelevu. Kwa maana hii, WHO inafanya kazi ya kufanya ukarabati kuwa sehemu ya huduma za afya katika ngazi zote kupitia juhudi za kuimarisha mifumo ya afya kwa ujumla. Mwaka 2017 WHO ilizindua mpango wa Rehabilitation 2030, ambao unasisitiza haja ya hatua za pamoja na zilizoratibiwa na wadau wote ili kuimarisha mfumo wa afya ili kutoa ubora na ukarabati kwa wakati.","Ní àwọn orílẹ̀ èdè elérè pínnísín àti alábọ́dé èrè kan, ó lé ní 50% àwọn ènìyàn ni wọn kò tíì gba àwọn iṣẹ́ ìsọdọ̀tun tí wọ́n nílò. Àwọn iṣẹ́ ìsọdọ̀tun kì í sáábà rí owó ìrànwọ́ tí ó tó bẹ́ẹ̀ sì ni wọ́n kì í bu iyì tí ó tó fún un, pàápàá jùlọ ní àwọn orílẹ̀ èdè tí kò ní àwọn ètò ìlera tí wọ́n lágbára tó. Ìsọdọ̀tun máa ń ṣe ìrànlọ́wọ́ fún àdínkù àwọn ipa àìsàn àti ìfarapa lára àwọn ènìyàn, nígbà tí ó tún ń pèsè àwọn ìdásí ìlera mìíràn. Èyí túmọ̀ sí pé a lè rí i bí ìdókòwò nínú àwọn ìnáwó ìtọ́jú ìlera nítorí pé ó lè mú àdínkù bá ìgbáralé ọlọ́jọ́ pípẹ́ lórí àwọn ètò ìlera nípasẹ̀ mímú àdínkù bá ìtọ́jú nílé ìwòsàn, mímú àdínkù bá iye ọjọ́ ìtọ́jú nílé ìwòsàn àti ìdènà ìtọ́jú mile ìwòsàn. Ìdókòwò náà tún pé síwájú sí i nípa fífi ààyè gba àwọn ènìyàn láti tètè padà sí ibi iṣẹ́, ẹ̀kọ́ àti àwọn ìlépa mìíràn lẹ́yìn ọ̀ràn àìlera. Ìsọdọ̀tun jẹ́ ẹ̀yà àkọ̀tì ìfèsì kánkán àti imúpàdàbọ̀sípò ọlọ́jọ́ pípẹ́ ṣùgbọ́n ó ṣe pàtàkì. Àwọn pàjáwìrì máa ń nípa tí kò ṣe déédéé lórí àwọn ètò ìlera tí kò lágbára àti àwọn tí wọ́n wà nínú ewu jùlọ, ṣùgbọ́n àǹfààní ìsáájú àti ìtẹ̀síwájú sí ìsọdọ̀tun ń mú àdínkù bá àwọn ìṣòro, àmúlò ojúṣe àti àdínkù ààbọ̀ ara ní ara àwọn tí wọ́n faragbá, ṣíṣe àtìlẹ́yìn àwọn ènìyàn, àwọn ẹbí àti àwọn àwùjọ nínú imúpàdàbọ̀sípò wọn. Èsì WHO: WHO rí ìsọdọ̀tun gẹ́gẹ́ bí ẹ̀yà pàtàkì ṣíṣe àṣeyọrí ìpèsè ìlera àgbáyé àti àfojúsùn 3 ti Àwọn Àfojúsùn Ìdàgbàsókè Kánrinkése. Nítorí èyí, WHO ṣiṣẹ́ láti jẹ́ kí ìsọdọ̀tun di ara ìtọ́jú ìlera ní gbogbo ìpele nípasẹ̀ àwọn akitiyan láti mú ìtẹ̀síwájú bá àwọn ètò ìlera lódidi. Ní 2017 WHO ṣe àgbékalẹ̀ ìfilọ́lẹ̀ Ìsọdọ̀tun 2030, èyí tí ó ṣe ìtẹnumọ́ ìlò iṣẹ́ ìsọ̀kan àti ìṣàkóso láti ọwọ́ gbogbo àwọn èèkàn láti ṣe ìrónilágbára fún ètò ìlera láti pèsè ìsọdọ̀tun pípéye àti lójú ọjọ́.","Kwamanye amazwe anemali engenayo ephansi naphakathi, abantu abangaphezu kuka-50% abazitholi izinsiza zokuvuselela abazidingayo. Izinsizakalo zokuhlunyeleliswa kwezimilo zivame ukuxhaswa ngezimali futhi aziziswa kangako, ikakhulukazi emazweni angenazo izinhlelo zezempilo eziqinile. Ukuhlunyeleliswa kwesimilo kusiza ekwehliseni imithelela yezifo nokulimala kumuntu ngamunye, kanti futhi kuncoma nezinye ukungenelela kwezempilo. Lokhu kusho ukuthi kungabonakala njengokutshalwa kwezimali ezindlekweni zokunakekelwa kwezempilo ngoba kunganciphisa ukuthembela kwesikhathi eside ezinhlelweni zezempilo ngokunciphisa ukulaliswa esibhedlela, ukufinyeza ukuhlala esibhedlela nokuvimbela ukubuyiselwa emuva. Ukutshalwa kwezimali kukhokha kakhulu ngokwenza ukuthi abantu babuyele emsebenzini, imfundo kanye nezinye izinto ngokushesha kulandela udaba lwezempilo. Ukuvuselelwa kuyingxenye enganakiwe kodwa ebalulekile yempendulo ephuthumayo kanye nokululama kwesikhathi eside. Izimo eziphuthumayo ziphazamisa ngokulinganayo izinhlelo zezempilo ezibuthaka kanye nabasengozini enkulu, kodwa ukufinyelela kwangaphambi kwesikhathi nokuqhubekayo kunciphisa izinkinga, kuthuthukisa ukusebenza kahle futhi kunciphisa ukukhubazeka kulabo abathintekile, ukusekela abantu ngabanye, imindeni kanye nemiphakathi ekululameni kwabo. Impendulo yeWHO: IWHO ibheka ukuvuselelwa njengengxenye ebalulekile yokufeza kokubili ukuhlinzekwa kwezempilo kwendawo yonke kanye nomgomo wesi-3 Wezinjongo Zokuthuthukiswa Okuqhubekayo. Kuze kube manje, iWHO isebenza ukwenza ukubuyisela impilo ibe yingxenye yokunakekelwa kwezempilo kuwo wonke amazinga ngemizamo yokuqinisa izinhlelo zezempilo sezizonke. Ngonyaka wezi-2017 iWHO yethula uhlelo lokuvuselela i-2030, olugcizelela isidingo sesenzo esibumbene nesididiyelwe yibo bonke ababambiqhaza ukuze kuqiniswe uhlelo lwezempilo ukuze kuhlinzekwe ikhwalithi kanye nokuvuselelwa ngesikhathi." ይህ የሚከሰተው እንደ አመራር እና አስተዳደር ማሻሻል ባሉ ድርጊቶች ነው፣ጠንካራ ሁለገብ ማገገሚያ የሰው ኃይል ማዳበር፣ለማገገሚያ የሚከፈለውን ወጪማስፋፋት፣እና በማገገሚያ ላይ የመረጃ አሰባሰብ እና ምርምርን በማሻሻል ነው። በአስቸኳይ ሁኔታዎች ውስጥ የማገገሚያ ዝግጁነትን ለማጠናከር የሚረዱ መሣሪያዎችን እያዘጋጀን ሲሆን ማገገምን በተሻለ ሁኔታ ወደ ምላሾች ለማቀናጀት እየሠራን ነው። የአለም ጤና ድርጅት ቴክኒካል ድጋፍ በመስጠት፣ መመሪያ እና ተግባራዊ መሳሪያዎችን በማዘጋጀት እና ለማገገሚያ ጠንካራ ማስረጃዎችን በማዘጋጀት እነዚህን እርምጃዎች እንዲተገብሩ ድጋፍ ማድረጉን ቀጥሏል። እነዚህ ጥረቶች በአካባቢያዊ እና በብሔራዊ የጤና ሥርዓቶች ላይ እንዲሁም ለአስቸኳይ ሁኔታዎች ምላሾች ላይ በማተኰር የማገገሚያ አገልግሎቶች ለሚያስፈልጋቸው ሁሉ እንዲገኙ ለማድረግ ነው።,"This occurs through actions such as improving leadership and governance; developing a strong multidisciplinary rehabilitation workforce; expanding financing for rehabilitation; and improving data collection and research on rehabilitation. In emergencies, we are developing tools to help strengthen rehabilitation preparedness, while also working to better integrate rehabilitation into responses. WHO continues to support countries to implement these actions through providing technical support, developing guidance and practical tools, and increasing the development of robust evidence for rehabilitation. These efforts focus both on local and national health systems, as well as responses to emergencies to ensure rehabilitation services are available to anyone who needs them.","Wannan aikin ya farune saboda inganta shugabanci, harkar gomnati, gina ma'aikata masu kwazo waɗanda suka fito daga bangarori da mada, kara samun kudin gudanarwa, da inganta tattara da samun bayanai,bincike akan harkar sake tsugunan da marasa lafiya. A lokacin fargaba muna samar da kayan aiki do taimakawa wajen karfafa tsarin farfadowa, shiri da aiki dakyau wajen hada harkar farfadowa a wajen fuskantar aikin gaggawa. ƙungiyar lafiya ta duniya na cigaba da tallafawa kasa she su zartar da aiyukan ta hanyar samar da tallafi na fasaha , samar da dokoki da kayan aiki da kuma kara harkar kula da farfadowa daga rashin lafiya da dalilai masu karfi. wannan aikin ya fuskanci tsarukkan kasa ne da kuma rahotanin sakamakon ayyikan gaggawa wanda zai tabbatar da aiyukan farfadowa na isa ga waɗanda ke bukatar au.","Hili hutokea kupitia vitendo kama vile kuboresha uongozi na utawala;kukuza nguvu kazi imara ya urekebishaji wa fani mbalimbali; Hili hutokea kupitia vitendo kama vile kuboresha uongozi na utawala; kukuza nguvu kazi imara ya urekebishaji wa fani mbalimbali. Katika hali za dharura, tunatengeneza zana za kusaidia kuimarisha utayarishaji wa urekebishaji, huku pia tukifanya kazi ili kuunganisha vyema urekebishaji katika majibu. WHO inaendelea kuunga mkono nchi kutekeleza hatua hizi kupitia kutoa msaada wa kiufundi, kuandaa mwongozo na zana za vitendo, na kuongeza uundaji wa ushahidi thabiti wa ukarabati. Juhudi hizi zinalenga mifumo ya afya ya ndani na kitaifa, pamoja na majibu kwa dharura ili kuhakikisha huduma za ukarabati zinapatikana kwa yeyote anayezihitaji.","Èyí wáyé nípasẹ̀ àwọn iṣẹ́ bí mímú ìlọsíwájú bá ìdarí àti ìjọba; ṣíṣe àgbékalẹ̀ àwọn òṣìṣẹ́ ìsọdọ̀tun ọlọ́pọ̀ ìmọ̀ iṣẹ́ tí ó lágbára; ṣíṣe ìmúgbòòrò ìṣúná fún ìsọdọ̀tun; àti mímú àgbéga bá àkójọpọ̀ àkójọfáyẹ̀wò àti ìwádìí lórí ìsọdọ̀tun. Lásìkò àwọn pàjáwìrì, a ń ṣe àgbékalẹ̀ àwọn irinṣẹ́ láti ṣe ìrànlọ́wọ́ fún ìgbáradì àtìlẹ́yìn ìsọdọ̀tun, nígbà tí ó tún ń ṣiṣẹ́ láti ṣe àmúlò ìsọdọ̀tun nínú àwọn ìtọ́jú. WHO ń tẹ̀síwájú láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn orílẹ̀ èdè láti ṣàmúlò àwọn iṣẹ́ wọ̀nyí nípasẹ̀ pípèsè àtìlẹ́yìn ìmọ̀, àgbékalẹ̀ àwọn irinṣẹ́ ìtọ́nisọ́nà àti ajẹmọ́ṣe, àti mímú ìlọsíwájú bá ìdàgbàsókè ẹ̀rí ńlá fún ìsọdọ̀tun. Àwọn akitiyan wọ̀nyí fojúsun àwọn ètò ìlera abẹ́lé àti orílẹ̀ èdè, àti àwọn ìtọ́jú pàjáwìrì láti rí i pé àwọn iṣẹ́ ìtọ́jú wà fún ẹnikẹ́ni tí ó nílò wọn.","Lokhu kwenzeka ngezenzo ezinjengokuthuthukisa ubuholi kanye nokubusa; ukuthuthukisa ithimba eliqinile lokuhlunyeleliswa kwezimilo; ukwandisa izimali zokulungisa; kanye nokwenza ngcono ukuqoqwa kwedatha kanye nocwaningo mayelana nokuvuselelwa. Ezimweni eziphuthumayo, sakha amathuluzi okusiza ukuqinisa ukulungela ukubuyisela, kuyilapho sisebenzela ukuhlanganisa kangcono ukubuyisela kube yizimpendulo. IWHO iyaqhubeka nokweseka amazwe ukuthi enze lezi zenzo ngokunikeza ukwesekwa kwezobuchwepheshe, ukuthuthukisa isiqondiso namathuluzi asebenzayo, nokwandisa ukuthuthukiswa kobufakazi obuqinile bokuvuselela. Le mizamo igxile kokubili ezinhlelweni zezempilo zasekhaya nezikazwelonke, kanye nezimpendulo ezimeni eziphuthumayo ukuze kuqinisekiswe ukuthi izinsiza zokuhlunyeleliswa kwezimilo ziyatholakala kunoma ubani ozidingayo." ምርምር አጠቃላይ እይታ፡ የህዝብ ጤና ተግዳሮቶችን ለመፍታት ምርምር አስፈላጊ ነው - የድህነትን በሽታዎች ለመቅረፍ ፣ ለከባድ በሽታዎች ምላሽ ለመስጠት ፣ ወይም እናቶች ደህንነቱ የተጠበቀ የወሊድ መከላከያ ዘዴዎችን እንዲያገኙ ለማረጋገጥ። በተመሳሳይም እንደ ከባድ አጣዳፊ የመተንፈሻ አካላት ደምረህመም፣ የኢቦላ ቫይረስ በሽታ፣ የዚካ ቫይረስ እና የአዕዋፍ ኢንፍሉዌንዛ ላሉ ዓለም አቀፍ አደጋዎች ተጋላጭነት የተጋሩ ዓለም አቀፍ የምርምር ጥረቶች ዝግጁነትን እና ምላሽ የመስጠት አቅምን ለማጐልበት ድጋፍ አድርገዋል። ምርምር ክትትልን፣ ፈጣን ምርመራን ፣ ክትባቶችን እና መድኃኒቶችን በማዳበር ላይ ይገኛል። የመንግስት እና የግሉ ዘርፍ አጋርነት እና ሌሎች አዳዲስ የምርምር ዘዴዎች የገበያ ኃይሎች ብቻውን በቂ ባልሆኑበት የክትባት፣ የመድሃኒት እና የመመርመሪያ እድገትን ለማነቃቃት ችላ በተባሉ በሽታዎች ላይ ያተኮሩ ናቸው። የጤና ምርምር 5 አጠቃላይ የእንቅስቃሴ ዘርፎችን ያጠቃልላል። የጤና ችግርን መጠን እና ስርጭት መለካት; በስነ ህይወት፣ በባህሪ፣ በማህበራዊ ወይም በአካባቢያዊ ሁኔታዎች ምክንያት የተለያዩ መንስኤዎችን ወይም የችግሩን ፈታኞች መረዳት፣ ችግሩን ለመከላከል ወይም ለማቃለል የሚረዱ መፍትሄዎችን ወይም ጣልቃገብነቶችን ማዘጋጀት፤ በመመሪያ ደንብ እና በመርሀ ግብር አማካይነት መፍትሄዎችን ተግባራዊ ማድረግ ወይም ማቅረብ፣ እና,"Research Overview: Research is indispensable for resolving public health challenges – whether it be tackling diseases of poverty, responding to rise of chronic diseases, or ensuring that mothers have access to safe delivery practices. Likewise, shared vulnerability to global threats, such as severe acute respiratory syndrome, Ebola virus disease, Zika virus and avian influenza has mobilized global research efforts in support of enhancing capacity for preparedness and response. Research is strengthening surveillance, rapid diagnostics and development of vaccines and medicines. Public-private partnerships and other innovative mechanisms for research are concentrating on neglected diseases in order to stimulate the development of vaccines, drugs and diagnostics where market forces alone are insufficient. Research for health spans 5 generic areas of activity: measuring the magnitude and distribution of the health problem; understanding the diverse causes or the determinants of the problem, whether they are due to biological, behavioural, social or environmental factors; developing solutions or interventions that will help to prevent or mitigate the problem; implementing or delivering solutions through policies and programmes; and","Bincike A Takaice : Bincike abu ne da ba'a iya wadatuwa da shi wajen warware kalubalan lafiyar da tashafi alumma ko dai abin da shafi kawar da cutar talauci, kawar da karuwar cuttutuka masu tsanani ko tabbatar da cewa mata masu juna biyu sun samu damar haihuwa cikin aminci. Haka kuma, kalubalan da ke tinkarar alumma a dniya na kamuwar cuttutuka kamar matsanarciyar cutar numfashi, ƙwayar cutar Ebola, cutar zika, da ta murar tsuntsaye dukkan wannan ya maida hankalin masu bincike don karfada kwarewa da shirin fuskantar cutar idan ta bullo. Binciki yana kara karfin iya lura, bincike cikin gaggawa da kuma hada magunguna da rigakafi. Alakar gomnati ka kanfanoni masu zaman kansu da sauran hanyoyin fasaha don bincike sun maida hankali wajen kula da cuttutukan da akayi banza da su don zaburar da sake samar da rigakafi,magunguna da bincike wayin da 'yan kasuwa sukayi karanci. Bincike akan harkar lafiya ya kunshi bagarorin aiki guda biyar: Auwa griman yadda matsalolin kula da lafiya suke; Fahimmtar banbance banbancen ababakn da ke sabbaba cutuka or abin ya ke haifar da ita kodai abin na da alakada halittar ne ko halayan dan adam ko kuma zaman takewa da mahallin da mutane ke zama ne yake sabbaba cutar; Samar da hanyoyi or tallafi wanda zai taimaka kare ko kawar da matsalar; zartarwa ko bayar da mafitar matsalolin ta hanyar tsaretsare da shriye shirye da kuma auwa tasirin mafitar da aka bayar daidai da mataki da girman yaɗuwar matsalar","Utafiti Muhtasari: Utafiti ni muhimu sana katika kutatua changamoto za afya ya umma - iwe ni kukabiliana na magonjwa ya umaskini, kukabiliana na ongezeko la magonjwa sugu, au kuhakikisha kuwa akina mama wanapata njia salama za kujifungua. Kadhalika, hatari ya pamoja ya matishio ya kimataifa, kama vile ugonjwa mkali wa kupumua kwa papo hapo, ugonjwa wa virusi vya Ebola, virusi vya Zika na mafua ya ndege imehamasisha juhudi za utafiti wa kimataifa ili kusaidia kuongeza uwezo wa kujiandaa na kukabiliana. Utafiti unaimarisha ufuatiliaji, uchunguzi wa haraka na maendeleo ya chanjo na madawa. Ushirikiano wa sekta ya umma na binafsi na mbinu nyingine bunifu za utafiti zinaangazia magonjwa yaliyosahaulika ili kuchochea maendeleo ya chanjo, dawa na uchunguzi ambapo nguvu za soko pekee hazitoshi. Utafiti wa afya unahusisha maeneo 5 ya jumla ya shughuli: kupima ukubwa na usambazaji wa tatizo la afya; kuelewa sababu mbalimbali au viashiria vya tatizo, iwe ni kwa sababu ya kibayolojia, kitabia, kijamii au kimazingira; kuandaa suluhu au afua ambazo zitasaidia kuzuia au kupunguza tatizo; kutekeleza au kutoa suluhu kupitia sera na programu; na","Ìwádìí Ìsọnísókí: Ìwádìí ṣe pàtàkì láti wá ojútùú sí àwọn ìṣòro ìlera àwùjọ - yálà kíkojú àwọn àìsàn òsì, ìfèsì sí àwọn àìsàn tí wọ́n ń gòkè, tàbí rírí i dájú pé àwọn ìyá ní àǹfààní sí àwọn ètò ìbímọ tí wọ́n ní ààbò. Bákan náà, àjọpín ewu fún àwọn ìṣòro káríayé, bí àìsàn ajẹmọ́ òpónà ìmí líle, Kòkòrò àrùn Ebola, Kòkòrò àrùn Zika àti ọ̀fìnkìn-olóde ẹyẹ tí mú àwọn akitiyan káríayé wà ní àtìlẹ́yìn mímú àgbéga bá agbára fún ìgbáradì àti ìfèsì. Ìwádìí ń mú agbára bá àmójútó, àyẹ̀wò ayákánkán àti àgbékalẹ̀ àwọn abẹ́rẹ́ àjẹsára àti àwọn òògùn. Àwọn ìbádòwòpọ̀ ìjọba-aládàáni àti àwọn ọgbọ́n ìṣẹ̀dá ọ̀tun mìíràn fún ìwádìí ń fojúsun àwọn àìsàn tí wọ́n kọ̀ tì láti ṣe àgbékalẹ̀ àwọn abẹ́rẹ́ àjẹsára, òògùn àti àyẹ̀wò níbi tí àwọn agbára ọjà nìkan kò ti tó. Ìwádìí fún ìlera ká ẹ̀yà agbègbè iṣẹ́ 5: ìdíwọ̀n títóbi àti ìpínká ìṣòro ìlera; ìlóye àwọn oríṣiríṣi okùnfà tàbí àwọn ìdí ìṣòro, yálà wọ́n jẹ́ nítorí àwọn ìdí ajẹmọ́ ẹ̀dá, ìwà, àwùjọ tàbí àyíká; àgbékalẹ̀ àwọn ọ̀nà àbáyọ tàbí àwọn ètò tí wọ́n yóò ṣe ìrànlọ́wọ́ láti dènà tàbí ṣe àdínkù ìṣòro náà.; ìṣàmúlò tàbí ìpèsè àwọn ọ̀nà àbáyọ nípasẹ̀ àwọn ìlànà àti ètò; àti","Ucwaningo Uhlolojikelele: Ucwaningo lubalulekile ekuxazululeni izinselele zezempilo zomphakathi - kungakhathaliseki ukuthi ukulwa nezifo zobumpofu, ukubhekana nokwanda kwezifo ezingelapheki, noma ukuqinisekisa ukuthi omama bayafinyelela ekubelethweni okuphephile. Ngokufanayo, ukuba sengozini okwabelwana ngakho ezinsongweni zomhlaba wonke, njengesifo esibi kakhulu sokuphefumula, isifo segciwane le-Ebola, igciwane leZika kanye nomkhuhlane wezinyoni kugqugquzele imizamo yocwaningo lomhlaba wonke ekusekeleni ukuthuthukiswa kwamandla okulungiselela nokusabela. Ucwaningo luqinisa ukubhekwa, ukuxilonga ngokushesha kanye nokuthuthukiswa kwemithi yokugoma nemithi. Ubambiswano lukahulumeni nezizimele kanye nezinye izindlela ezintsha zocwaningo zigxile ezifweni ezinganakiwe ukuze kugqugquzelwe ukuthuthukiswa kwemithi yokugoma, izidakamizwa kanye nokuxilongwa lapho amandla emakethe ewodwa enganele. Ucwaningo lwezempilo luhlanganisa izindawo ezi-5 ezijwayelekile zomsebenzi: ukukala ubukhulu nokusatshalaliswa kwenkinga yezempilo; ukuqonda izimbangela ezihlukahlukene noma izici zenkinga, kungakhathaliseki ukuthi kungenxa yezinto eziphilayo, zokuziphatha, zomphakathi noma zemvelo; ukuthuthukisa izixazululo noma ukungenelela okuzosiza ukuvimbela noma ukunciphisa inkinga; ukusebenzisa noma ukuletha izixazululo ngezinqubomgomo nezinhlelo; futhi" "እነዚህ መፍትሄዎች በችግሩ ደረጃ እና ስርጭት ላይ የሚያሳድሩትን ተጽዕኖ መገምገም። የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ፦ የዓለም ጤና ድርጅት፣ ሁሉም ህዝቦች በተቻለ መጠን ከፍተኛውን የጤና ደረጃ እንዲያገኙ የሰጠውን ተልዕኮ ለመወጣት ከፍተኛ ጥራት ያለው ምርምር አስፈላጊ ነው። ከድርጅቱ ዋና ተግባራት መካከል አንዱ ዓለም አቀፍ ደንቦችን, ደረጃዎችን እና መመሪያዎችን ማዘጋጀት ሲሆን ይህም ዓለም አቀፍ የምርምር ደረጃዎችን ማዘጋጀትን ያካትታል። በጤና ምርምር ላይ በተቀመጠው የዓለም ጤና ድርጅት ስልት መሠረት ድርጅቱ የምርምር ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጒዳዮች ለመለየት እና የሚከተሉትን 4 ግቦች በመከተል ምርምርን ለማስተዋወቅ እና ለማካሄድ ይሠራል። አቅም - በአባል ሀገራት ውስጥ የጤና ምርምር ስርዓቶችን ለማጠናከር አቅም መገንባት። ቅድሚያ የሚሰጣቸው ጉዳዮች - በተለይ ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ውስጥ የጤና ፍላጎቶችን የሚያሟሉ የምርምር ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጉዳዮች መደገፍ። መመዘኛዎች- ለጥሩ የምርምር አሠራር ደንቦች እና መመዘኛዎች በመፍጠር ለምርምር ምቹ ሁኔታን ማዳበር። ትርጕም- ጥራት ያለው ማስረጃ ወደ ተመጣጣኝ የጤና ቴክኖሎጂዎች እና በማስረጃ ላይ የተመሰረተ አመራር እንዲቀየር ማረጋገጥ። የዓለም ጤና ድርጅት የምርምር ተግባራት በድርጅቱ ውስጥ በማስረጃ ላይ የተመሰረቱ ውሳኔዎችን ለማድረግ የምርምር ባህላችንን ማጠናከርን ያጠቃልላል በዚህም ምርምር ቴክኒካዊ ተግባሮቻችንን፣ የዓላማ ውሳኔዎችን እና ምክሮችን ያሳውቃል።","evaluating the impact of these solutions on the level and distribution of the problem. WHO response: High-quality research is essential to fulfilling WHO’s mandate for the attainment by all peoples of the highest possible level of health. One of the Organization’s core functions is to set international norms, standards and guidelines, including setting international standards for research. Under the “WHO strategy on research for health”, the Organization works to identify research priorities, and promote and conduct research with the following 4 goals: Capacity - build capacity to strengthen health research systems within Member States. Priorities - support the setting of research priorities that meet health needs particularly in low- and middle-income countries. Standards - develop an enabling environment for research through the creation of norms and standards for good research practice. Translation - ensure quality evidence is turned into affordable health technologies and evidence-informed policy. WHO’s research activities also include strengthening the culture of research for evidence-based decision-making within the Organization so that research informs our technical activities, policy decisions and recommendations.","Matsala. Matsayar ƙungiyar lafiya ta duniya: ingantaccen bincike naɗa alfanu wajen sauke hakkin ƙungiyar na samar da lafiya ga dukkan alumma. Daya daga cikin baban aikin ƙungiyar shi ne ta shirya tsari da dokoki a duniya wanda ya kunshi tsara sharuddan bincike. a karkashin ƙungiyar tsaretsare don kula da lafiya ,ƙungiyar na aiki don gani abin da yafi a bincika, da kuma habbakawa da bincike don cimma wadannan manufofin guda 4 Samar da kwarewa: inganta kwarewa da karfafa bincike akan tsarin kiwan lafiya a tsakanin kasa shen ake karkashinta. Zabin mafi nagari: tallafa shirya bincike a bisa zabi nagari wanda ke biyan bukatar muradun kiwan lafiya musamman ma a kasashe masu matsakaitan da karancin samun kudin shiga. Inganci: Kafa yana yi wanda zai samar da kyakkyawan mahalli don bincike ta hanyar samar da dab'ar inganci don bincike mai kyau. Fassara: Tabbatar da ingantaccen dalili wanda zai samar da fasaha da samun damar kafa tsarukka masu nagarta. ayyukan bincike na ƙungiyar lafiya ta duniya ya kunshi karfafa halaiyar bincike don yanke shawara kan hujja a tsakanin ƙungiyar don duk ayyuka, manufofi da tsare tsare su kaffu akan hujja.","kutathmini athari za suluhu hizi kwenye kiwango na usambazaji wa tatizo. Jibu la WHO: Utafiti wa ubora wa juu ni muhimu ili kutimiza agizo la WHO la kufikiwa na watu wote wa kiwango cha juu zaidi cha afya. Moja ya kazi kuu za Shirika ni kuweka kanuni, viwango na miongozo ya kimataifa, ikijumuisha kuweka viwango vya kimataifa vya utafiti. Chini ya ""mkakati wa WHO kuhusu utafiti wa afya"", Shirika linafanya kazi kubainisha vipaumbele vya utafiti, na kukuza na kufanya utafiti kwa malengo 4 yafuatayo: Uwezo - kujenga uwezo wa kuimarisha mifumo ya utafiti wa afya ndani ya Nchi Wanachama. Vipaumbele - vinasaidia uwekaji wa vipaumbele vya utafiti ambavyo vinakidhi mahitaji ya afya hasa katika nchi zenye kipato cha chini na cha kati. Viwango - hutengeneza mazingira wezeshi kwa utafiti kupitia uundaji wa kanuni na viwango vya utendaji mzuri wa utafiti. Tafsiri - hakikisha uthibitisho wa ubora umegeuzwa kuwa teknolojia za bei nafuu za afya na sera iliyo na ushahidi. Shughuli za utafiti za WHO pia zinajumuisha kuimarisha utamaduni wa utafiti kwa ajili ya kufanya maamuzi kulingana na ushahidi ndani ya Shirika ili utafiti ujulishe shughuli zetu za kiufundi, maamuzi ya sera na mapendekezo.","ìgbéléwọ̀n ipa àwọn ọ̀nà àbáyọ wọ̀nyí lórí ìpele àti àpínká ìṣòro. Èsì WHO: Ìwádìí pípéye ṣe pàtàkì láti mú àfojúsùn WHO wá sí ìmúṣẹ fún àṣeyọrí láti ọwọ́ gbogbo àwọn ènìyàn ìpele ìlera gíga jùlọ. Ọ̀kan nínú àwọn ojúṣe pàtàkì Àjọ náà ni láti ṣe àgbékalẹ̀ àṣà, òdiwọ̀n àti ìtọ́nisọ́nà, tí ó fi mọ́ ṣiṣẹ́ àgbékalẹ̀ àwọn òṣùwọ̀n káríayé fún ìwádìí. Lábẹ́ ""ọgbọ́n WHO lórí ìwádìí lórí ìlera"", Àjọ náà ń ṣiṣẹ́ lórí ṣíṣe ìdámọ̀ àwọn pàtàkì ìwádìí, àti ṣíṣe àgbéga àti ṣíṣe ìwádìí pẹ̀lú àwọn àfojúsùn 4 wọ̀nyí: Ipa - ṣíṣẹ̀dá ipa láti mú àtìlẹ́yìn bá àwọn ètò ìwádìí ìlera pẹ̀lú àwọn Orílẹ̀ èdè tí wọ́n jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́. Àwọn ààyò - ṣíṣe àtìlẹ́yìn àgbékalẹ̀ àwọn ààyò ìwádìí tí wọ́n ṣe alábàápàdé àìní ìlera pàápàá jùlọ ní àwọn orílẹ̀ èdè elérè pínnísín àti alábọ́dé èrè. Àwọn òṣùwọ̀n - ṣe àgbékalẹ̀ àyíká aláyè fún ìwádìí nípasẹ̀ ìṣẹ̀dá àwọn àṣà àti òṣùwọ̀n fún iṣẹ́ ìwádìí dáradára. Ìtumọ̀ èdè - rírí i dájú pé àwọn ẹ̀rí pípéye yípadà di àwọn ìmọ̀ ẹ̀rọ ìlera tí kò gunpá àti ìlànà aṣàmúlò ẹ̀rí. Lára àwọn iṣẹ́ ìwádìí WHO ni ṣíṣe ìrónilágbára fún àṣà ìwádìí fún ìpinnu adálórí-ẹ̀rí láàrin Àjọ kí ìwádìí lè ṣe àtìlẹ́yìn àwọn iṣẹ́ ìmọ̀, àwọn ìpinnu ìlànà àti ìmọ̀ràn wa.","ukuhlola umthelela walezi zixazululo ezingeni nokusatshalaliswa kwenkinga. Impendulo yeWHO: Ucwaningo oluseqophelweni eliphezulu lubalulekile ukuze kufezwe igunya leWHO lokutholwa yibo bonke abantu bezinga eliphezulu lezempilo. Omunye wemisebenzi eyinhloko yeNhlangano ukubeka imikhuba yamazwe ngamazwe, amazinga kanye nemihlahlandlela, okuhlanganisa nokubeka izindinganiso zamazwe ngamazwe zocwaningo. Ngaphansi “kwesu leWHO ocwaningweni lwezempilo”, Inhlangano isebenza ukuhlonza izinto ezibalulekile ocwaningweni, futhi ikhuthaze futhi yenze ucwaningo ngezinjongo ezi-4 ezilandelayo: Amandla - ukwakha amandla okuqinisa izinhlelo zocwaningo lwezempilo ngaphakathi kwaMazwe Angamalungu. Okubalulekile - kusekela ukumiswa kwezinto ezibalulekile zocwaningo ezihlangabezana nezidingo zezempilo ikakhulukazi emazweni anemali engenayo ephansi naphakathi. Amazinga - thuthukisa indawo evumayo yocwaningo ngokudala izinkambiso namazinga okwenziwa okuhle kocwaningo. Ukuhumusha - qinisekisa ukuthi ubufakazi bekhwalithi buguqulwa bube ubuchwepheshe bezempilo obuthengekayo kanye nenqubomgomo enolwazi ngobufakazi. Imisebenzi yocwaningo yeWHO ihlanganisa nokuqinisa isiko locwaningo lokuthatha izinqumo okusekelwe ebufakazini ngaphakathi kweNhlangano ukuze ucwaningo lwazise imisebenzi yethu yobuchwepheshe, izinqumo zenqubomgomo kanye nezincomo." የስምጥ ሸለቆ ትኩሳት አጠቃላይ እይታ፡ ስምጥ ሸለቆ ትኩሳት (አርቪኤፍ) በዋነኛነት እንስሳትን የሚያጠቃ ነገር ግን ሰዎችን የመበከል አቅም ያለው የቫይረስ ዞኖሲስ ነው። ይህ በሽታ የሚተላለፈው በትንኝና ደም በሚመገቡ ዝንቦች ነው። በሰዎች ላይ በሽታው ከቀላል ጉንፋን መሰል ህመም እስከ ገዳይነት ያለው ከፍተኛ የደም መፍሰስ ትኩሳት ይደርሳል። ከብቶች ሲጠቁ በሽታው በወጣት እንስሳት ላይ ከፍተኛ የሞት መጠን እና በነፍሰ ጡር ሴቶች ላይ በሚከሰት ውርጃ ምክንያት ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊ ኪሳራ ያስከትላል። አንዳንድ የሰዎች አልፎ የሚይዝ በሽታ በተለከፉ ትንኞች ንክሻ የተከሰቱ ቢሆንም፣ አብዛኛው የሰው ልጅ አልፎ የሚይዝ በሽታ የሚከሰተው በበሽታው ከተያዙ እንስሳት ደም ወይም የአካል ክፍሎች ጋር በመገናኘት ነው። እንደ እረኞች፣ አርሶ አደሮች፣ የእርድ ሠራተኞች እና የእንስሳት ሐኪሞች ያሉ የሙያ ቡድኖች ለበሽታው የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነው። እንዲሁም ሰዎች በበሽታው የተያዙትን ያልተፈጨ ወይም ያልበሰለ ወተት በመመገብ ሊበከሉ ይችላሉ። በሰው ወደ ሰው የሚተላለፍ አርቪኤፍ አልተመዘገበም። ቫይረሱ የፍሌቦቫይረስ ዝርያ አባል ሲሆን ለመጀመሪያ ጊዜ እ.ኤ.አ. በ1931 በኬንያ ስምጥ ሸለቆ በሚገኝ እርሻ ላይ የበግ ወረርሽኝ ታወቀ።,"Rift valley fever Overview: Rift Valley fever (RVF) is a viral zoonosis that primarily affects animals but also has the capacity to infect humans. It is transmitted by mosquitoes and blood feeding flies. In humans, the disease ranges from a mild flu-like illness to severe haemorrhagic fever that can be lethal. When livestock are infected the disease can cause significant economic losses due to high mortality rates in young animals and waves of abortions in pregnant females. While some human infections have resulted from the bite of infected mosquitoes, most human infections result from contact with the blood or organs of infected animals. Occupational groups such as herders, farmers, slaughterhouse workers and veterinarians are at higher risk of infection. Humans may also become infected by ingesting the unpasteurized or uncooked milk of infected animals. No human-to-human transmission of RVF has been documented. The virus is a member of the Phlebovirus genus and was first identified in 1931 in a sheep epidemic on a farm in the Rift Valley of Kenya.","Zazazabi mai kwankwasa Tsokaci: Wani nau'in zazzabi ne wanda ke shafar dabbobi amma kuma yana iya shafar biladam. sauro da sauran kwarin da ke shan jini ke yadda ta. Ga biladama cutar na farawa daga dan mura zuwa zazabi mai tsanani wanda kan kai da halaka. Idan dabbobi sun kamu da cutar yakan sabbaba asarar tattalin arziki saboda yawan mace macen da yake haifarwa ga kananan dabbobi da haifar da bari ga dabbobi. Wasu cutar dake shafar mutane sun kamu ne a sakamakon cizon sauron da ya kamu. Da yawan cututtuka da mutane ke fama da su ya biyo bayan haduwa da jinin da yake dauke da ƙwayar cutar. bangarorin Ma'aikatan irinsu makiyaya, manoma da ma'aikatan kwata da likitocin dabbobi naɗa saurin kamuwa da cutar. Mutane kan iya kamuwa da cutar a sakamakon shan madarar da ba'a tsaftace ba ko ba'a dafaba idan dabbar ta riga ta kamu. Babu shedar yaɗuwar cutar tsakanin mutum zuwa mutum. ƙwayar cutar dangi ne na philebovirus ganus wanda aka fara ganota shekarar 1931 a jikin tinkiya yayin annoba a wata gona bakin kogi na kenya.","Homa ya bonde la ufa Muhtasari: Homa ya Bonde la Ufa (RVF) ni zoonosis ya virusi ambayo huathiri wanyama lakini pia ina uwezo wa kuambukiza wanadamu. Inaambukizwa na mbu na nzi wa kulisha damu. Kwa wanadamu, ugonjwa huu ni kati ya ugonjwa wa mafua kidogo hadi homa kali ya kuvuja damu ambayo inaweza kuwa mbaya. Mifugo inapoambukizwa ugonjwa huo unaweza kusababisha hasara kubwa za kiuchumi kutokana na viwango vya juu vya vifo vya wanyama wadogo na mawimbi ya utoaji mimba kwa wanawake wajawazito. Ingawa baadhi ya maambukizo ya wanadamu yametokana na kuumwa na mbu walioambukizwa, maambukizo mengi ya wanadamu hutoka kwa kugusa damu au viungo vya wanyama walioambukizwa. Vikundi vya kazi kama vile wafugaji, wakulima, wafanyikazi wa machinjio na madaktari wa mifugo wako kwenye hatari kubwa ya kuambukizwa. Wanadamu pia wanaweza kuambukizwa kwa kunywa maziwa ambayo hayajachemshwa au ambayo hayajapikwa ya wanyama walioambukizwa. Hakuna maambukizi ya RVF kutoka kwa binadamu hadi kwa binadamu ambayo yamerekodiwa. Virusi hivyo ni mwanachama wa jenasi ya phlebovirus na ilitambuliwa kwa mara ya kwanza mnamo 1931 katika janga la kondoo kwenye shamba katika Bonde la Ufa la Kenya.","Ibà Rift Valley (IRV) Ìsọnísókí: Ibà Rift Valley (IRV) jẹ́ kòkòrò àrùn aṣerankoṣènìyàn tí ó máa ń mú àwọn ẹranko ṣùgbọ́n ó tún lágbára láti mú àwọn ènìyàn. Àwọn ẹ̀fọn àti kòkòrò amùjẹ̀ ni wọ́n máa ń tàn án ká. Láàárín àwọn ènìyàn, àìsàn náà máa ń wà láti orí àìsàn ọ̀fìnkìn níwọ̀n dórí ibà mùjẹ̀mùjẹ̀ tí ó lè burú. Nígbà tí àwọn ohun ọ̀sìn bá kó àìsàn náà ó lè fa àwọn àdánù ọrọ̀ ajé ńlá nítorí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìwọ̀n ikú nínú àwọn ọ̀dọ́ ẹranko àti ọ̀pọ̀ oyún bíbàjẹ́ láàrin àwọn abo olóyún. Nígbà tí àwọn àìsàn ènìyàn kan wá láti ara ẹnu àwọn ẹ̀fọn tí wọ́n ti lùgbàdì, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àìsàn ènìyàn máa ń wáyé ara ifarakínra pẹ̀lú ẹ̀jẹ̀ tàbí ẹ̀yà ara àwọn ẹranko tí wọ́n ti lùgbàdì. Àwọn ọ̀wọ́ iṣẹ́ bí àwọn darandaran, àgbẹ̀, àwọn òṣìṣẹ́ alápatà àti dókítà ẹranko wà nínú ewu ńlá láti kó àìsàn. Àwọn ènìyàn tún lè kó àìsàn nípa jíjẹ àwọn wàrà tí wọn kò sè tàbí bọ̀ láti ara àwọn ẹranko tí wọ́n lùgbàdì. Wọn kò tíì ṣe àkọsílẹ̀ ìkóràn ènìyàn-sí-ènìyàn fún IRV. Kòkòrò fáírọ́ọ̀sì yìí jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ Phlebovirus bẹ́ẹ̀ sì ni wọ́n kọ́kọ́ ṣe ìdámọ̀ rẹ̀ ní 1931 lásìkò àjàkálẹ̀ àrùn àwọn àgùntàn kan ní oko kan ní Rift Valley ní Kenya.","IRift Valley fever Uhlolojikelele: IRift Valley fever (RVF) iyi-viral zoonosis ehlasela kakhulu izilwane kodwa futhi inamandla okuthelela abantu. Isakazwa ngomiyane nezimpukane ezidla igazi. Kubantu, lesi sifo sisukela ekuguleni okuncane okunjengomkhuhlane kuya kumkhuhlane owopha kakhulu ongaba yingozi. Uma imfuyo itheleleka lesi sifo singabangela ukulahlekelwa okukhulu kwezomnotho ngenxa yamazinga aphezulu okufa kwezilwane ezincane kanye namagagasi okukhishwa kwezisu kwabesifazane abakhulelwe. Nakuba ezinye izifo zabantu ziye zabangelwa ukulunywa omiyane abanalesi sifo, izifo eziningi zabantu zibangelwa ukuthinta igazi noma izitho zezilwane ezinalesi sifo. Amaqembu asebenzayo afana nabelusi, abalimi, abasebenza esilaheni kanye nodokotela bezilwane basengozini enkulu yokutheleleka. Abantu bangase futhi bangenwe yilesi sifo ngokudla ubisi olungaphekiwe noma olungaphekiwe lwezilwane ezinegciwane. Akukho ukudluliselwa komuntu kumuntu kweRVF okubhaliwe. Leli gciwane liyilungu lohlobo lwePhlebovirus futhi labonakala okokuqala ngo-1931 kubhubhane lwezimvu epulazini eliseRift Valley eKenya." "ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ከሰሃራ በታች ባሉ የአፍሪካ እና በሰሜን አፍሪካ ወረርሽኞች ተዘግበዋል። እ.ኤ.አ. በ 2000 ከአፍሪካ አህጉር ውጭ ለመጀመሪያ ጊዜ በበሽታው የተያዙ ሰዎች ከሳውዲ አረቢያ እና ከየመን የመጡ ናቸው። ምልክቶች፡ በሰዎች ላይ መጠነኛ የሆነ የስምጥ ሸለቆ ትኩሳት ከአልፎ የሚይዝ በሽታ እስከ ስምጥ ሸለቆ ትኩሳት (አርቪኤፍ) ምልክቶች እስከሚጀምርበት ጊዜ ያለው ልዩነት ከ2 እስከ 6 ቀናት ይለያያል። በቀላል መልክ፣ በቫይረሱ የተያዙ ሰዎች በምንም መልኩ ሊታወቁ የሚችሉ የሕመም ምልክቶች አይታዩባቸውም ወይም መለስተኛ የበሽታው ዓይነት በደምረህመም ትኩሳት የሚታወቅ ድንገተኛ የጉንፋን አይነት ትኩሳት፣ የጡንቻ ህመም፣ የመገጣጠሚያ ህመም እና ራስ ምታት ያዳብራሉ። አንዳንድ ታካሚዎች የአንገት መጨናነቅ፣ ለብርሃን ስሜታዊነት፣ የምግብ ፍላጐት ማጣት እና ማቅለሽለሽ ያጋጥማቸዋል፤ በእነዚህ ታካሚዎች ውስጥ በሽታው፣ በመጀመሪያ ደረጃዎች፣ በማጅራት ገትር በሽታ ሊሳሳት ይችላል። የአርቪኤፍ ምልክቶች አብዛኛውን ጊዜ ከ 4 እስከ 7 ቀናት ይቆያሉ። በሰው ውስጥ ከባድ የስምጥ ሸለቆ ትኵሳት ዓይነት። አብዛኛዎቹ የሰዎች ጒዳዮች በአንጻራዊነት ቀላል ቢሆኑም፣ አነስተኛ ቍጥር ያላቸው ታካሚዎች በጣም ከባድ የሆነ የበሽታ ዓይነት ያዳብራሉ። ይህ ብዙውን ጊዜ ከሦስት የተለያዩ ደምረህመም አንዱ ወይም ከዚያ በላይ ሆኖ ይታያል- የዓይን( ዓይን) በሽታ( ከ 0, 5 እስከ 2% የሚሆኑት ታካሚዎች)፣ ሜኒንጎኤንሴፋላይተስ( ከ 1% በታች) ወይም የደም መፍሰስ ትኵሳት( ከ 1% በታች)።","Since then, outbreaks have been reported in sub-Saharan Africa and North Africa. In 2000, the first reported cases of the disease outside the African continent came from Saudi Arabia and Yemen. Symptoms: Mild form of Rift Valley Fever in humans The interval from infection to onset of symptoms for Rift Valley fever (RVF) varies from 2 to 6 days. In its mild form, people who are infected with the virus either experience no detectable symptoms at all or develop a mild form of the disease characterized by a feverish syndrome with sudden onset of flu-like fever, muscle pain, joint pain and headache. Some patients develop neck stiffness, sensitivity to light, loss of appetite and vomiting; in these patients the disease, in its early stages, may be mistaken for meningitis. The symptoms of RVF usually last from 4 to 7 days. Severe form of Rift Valley Fever in humans While most human cases are relatively mild, a small percentage of patients develop a much more severe form of the disease. This usually appears as one or more of three distinct syndromes: ocular (eye) disease (0.5-2% of patients), meningoencephalitis (less than 1%) or haemorrhagic fever (less than 1%).","Tun daga nan an dunga bada bayanan bullowar cutar a yankin afirka da arewacin afirka. A shekarar 2000, da aka fara bada rahotan kamuwa da cutar a wajen yankin afirka wanda yazo daga saudi arabia da kasar yamen. Alamominta: Mai sauki daga cikin cutar zazzabin cutar valley Rift tazaran kamuwar cutar daga farko kan banbanta daga kwana biyu zuwa 6. a farkon kamuwar cutar mutane kanyi fama kodai da bata da alamun da ke nuna wa ko kuma ya nuna dan alamun zazzabi da mura ,ciwan gabbai, zafin jiki da ciwan kai. wasu marasa lafiyar kan yi fama da makalewar wuya, rashin son hasken rana, rashin jin dandano da amai. A farkon cuttar ana iya kuskren ta da ciwan kyanda. alamomin cuttar RVF na bayyana ne a tsakani kwanaki 4 zuwa 7. Zazazabi RVF mai kwankwasa ana samun sa ne a bil adama yayin da yawancin cutar ta mutane bata tsananta kaso kadan na mutane kan iya samun cutar mai tsanani. Cuttar na bayyana a mafi yawanci lokaci da alamomi ma banbanta guda uku sune ciwan idanu, (wanda kashi 0.5-2 na mara sa lafiya) da kuma menincephalities ( wanda ke kasa da kashi 1) ko zazabin haemorrhagic (wanda yake kasa da kashi 1).","Tangu wakati huo, milipuko imeripotiwa katika Afrika Kusini mwa Jangwa la Sahara na Afrika Kaskazini. Mwaka 2000, visa vya kwanza vya ugonjwa huo kuripotiwa nje ya bara la Afrika vilitoka Saudi Arabia na Yemen. Dalili: Aina ndogo ya Homa ya Bonde la Ufa kwa binadamu Muda kutoka kwa maambukizi hadi kuanza kwa dalili za homa ya Bonde la Ufa (RVF) hutofautiana kutoka siku 2 hadi 6. Katika hali yake hafifu, watu ambao wameambukizwa virusi hawapati dalili zozote zinazoweza kugunduliwa au wanakuwa na aina kidogo ya ugonjwa unaoonyeshwa na dalili za homa na kuanza kwa ghafla kwa homa kama ya mafua, maumivu ya misuli, maumivu ya viungo na maumivu ya kichwa. Wagonjwa wengine huendeleza ugumu wa shingo, unyeti kwa mwanga, kupoteza hamu ya kula na kutapika; kwa wagonjwa hawa ugonjwa huo, katika hatua zake za mwanzo, unaweza kudhaniwa kimakosa kuwa na homa ya uti wa mgongo. Dalili za RVF kawaida hudumu kutoka siku 4 hadi 7. Aina kali ya Homa ya Bonde la Ufa kwa binadamu Ingawa kesi nyingi za wanadamu ni ndogo, asilimia ndogo ya wagonjwa hupata aina kali zaidi ya ugonjwa huo. Hii kawaida huonekana kama ugonjwa mmoja au zaidi kati ya tatu tofauti: ugonjwa wa macho (macho) (0.5-2% ya wagonjwa), meningoencephalitis (chini ya 1%) au homa ya kutokwa na damu (chini ya 1%).","Láti ìgbà náà, wọ́n ti ròyìn àwọn ìbújáde ní agbègbè àyíká Sahara Áfríkà àti Àríwá Afíríkà. Ní 2000, ìròyìn àwọn àìsàn náà àkọ́kọ́ ní ìta ilẹ̀ Áfíríkà wá láti ilẹ̀ Saudi Arabia àti Yemen. Àmì Àìsàn: Ẹ̀yà ìwọ̀n kékeré Ibà Rift Valley láàrin àwọn ènìyàn. Àlàfo láàárín àìsàn sí ìbẹ̀rẹ̀ àmì àìsàn fún ibà Rift Valley (IRV) pé oríṣìí láti ọjọ́ 2 sí ọjọ́ 6. Ní ẹ̀yà tí kò lè púpọ̀ rẹ̀, àwọn ènìyàn tí wọ́n kó fáírọ́ọ̀sì náà lè má ní àwọn àmì àìsàn tí wọ́n ṣe é fojú rí rárá tàbí kí wọ́n ní àìsàn náà níwọ̀n àbùdá àmì ibà pẹ̀lú ibà ọlọ́fìnkìn, isan ríro, oríkèé ara ríro àti ẹ̀fọ́rí. Àwọn aláìsàn díẹ̀ máa ń ní ara wíwo, àìlewo iná, àìlejẹ̀un àti èébì; nínú àwọn aláìsàn wọ̀nyí àìsàn náà, ní àwọn ìpele ìbẹ̀rẹ̀ rẹ̀, wọ́n lè ṣèèṣì mú gẹ́gẹ́ bí ibà yínrùnyínrùn. Àwọn àmì àìsàn IRV sáábà máa ń lò tó ọjọ́ 4 sí 7. Ẹ̀yà Ibà Rift Valley líle láàrin àwọn ènìyàn Nígbà tí púpọ̀ àwọn ọ̀ràn máa ń jẹ́ amọníba, ìdá kékeré àwọn aláìsàn máa ń ní ẹ̀yà líle àìsàn náà. Èyí sáábà máa ń farahàn gẹ́gẹ́ bí ọ̀kan lára àwọn àmì àìsàn oríṣìí mẹ́ta: àìsàn ojú (ẹyinjú) (ìdá 0.5-2% àwọn aláàárẹ̀), àìsàn ọpọlọ (kò tó ìdá 1%) tàbí ibà mùjẹ̀mùjẹ̀ (kò tó 1%).","Kusukela lapho, kuye kwabikwa ukuqubuka kwezifo emazweni ase-Afrika eseningizimu yeSahara naseNyakatho Afrika. Ngo-2000, izigameko zokuqala ezibikiwe zalesi sifo ngaphandle kwezwekazi lase-Afrika zavela eSaudi Arabia naseYemen. Izimpawu: Uhlobo oluthambile lweRift Valley Fever kubantu Isikhawu kusukela ekuthelelekeni kuya ekuqaleni kwezimpawu zeRift Valley Fever (RVF) siyahlukahluka kusukela ezinsukwini ezi-2 kuye kweziyi-6. Esimeni salo esithambile, abantu abangenwe yileli gciwane bangase bangabi nazo izimpawu nhlobo noma babe uhlobo oluthile lwesifo olubonakala ngefeverish syndrome eqala ngokuzumayo umkhuhlane onjengomkhuhlane, ubuhlungu bemisipha, ubuhlungu bamalunga kanye nekhanda elibuhlungu. Ezinye iziguli ziba nokuqina kwentamo, ukuzwela ukukhanya, ukulahlekelwa ukudla nokuhlanza; kulezi ziguli lesi sifo, ezigabeni zaso zokuqala, singase senze iphutha ngemeningitis. Izimpawu zeRVF ngokuvamile zihlala ezinsukwini ezi-4 kuye kweziyi-7. Uhlobo olubi lweRift Valley Fever kubantu Nakuba izimo eziningi zabantu zithambile, iphesenti elincane leziguli liba nesifo esibi kakhulu. Lokhu kuvame ukubonakala njengesifo esisodwa noma ngaphezulu kwezintathu ezihlukene: isifo se-ocular (esweni) (0.5-2% weziguli), i-meningoencephalitis (ngaphansi kuka-1%) noma imfiva yokopha (ngaphansi kuka-1%)." የአርቪኤፍ አጠቃላይ የጉዳይ ሞት መጠን በሰነድ በተያዙ ወረርሽኞች መካከል በሰፊው ይለያያል ነገር ግን በአጠቃላይ ከ 1 በመቶ በታች ነበር። አብዛኛዎቹ የሞት አደጋዎች የሚከሰቱት በብዙ ደም መፍሰስ አገርጥቶትና( የወፍ በሽታ) በሽታ በተያዙ ሕመምተኞች ላይ ነው። ምርመራ: የስምጥ ሸለቆ ትኩሳት( አርቪኤፍ) ምልክቶች የተለያዩ እና ልዩነት የሌላቸው በመሆናቸው ክሊኒካዊ ምርመራ ብዙውን ጊዜ አስቸጋሪ ነው፣ በተለይም በበሽታው ሂደት መጀመሪያ ላይ። አርቪኤፍ ከሌሎች የቫይረስ የደም መፍሰስ ትኩሳቶች እንዲሁም ትኩሳት ከሚያስከትሉ ሌሎች በርካታ በሽታዎች ማለትም ወባን እና ታይፎይድ ትኩሳትን መለየት አስቸጋሪ ነው። ስለሆነም ትክክለኛ ምርመራ ለማድረግ የቤተ ሙከራ ምርመራ ማድረግ ያስፈልጋል። ሕክምና፡- አብዛኛው የሰው ልጅ የአርቪኤፍ ጉዳዮች በአንጻራዊ ሁኔታ ቀላል እና አጭር ጊዜ በመሆኑ፣ የዚህ አይነት በሽታ ያለባቸው ታካሚዎች የተለየ ህክምና አያስፈልጋቸውም። በጣም ከባድ በሆኑ ጉዳዮች ላይ ዋናው ሕክምና አጠቃላይ ድጋፍ ሰጪ ሕክምና ነው። ለሰዎች ጥቅም የማይነቃነቅ ክትባት ተዘጋጅቷል። ይሁን እንጂ ፈቃድ የለውም ወይም በንግድ ላይ አይገኝም። ለ አርቪኤፍ የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ የሆነ የእንስሳት እና የቤተ ሙከራ ባለሙያዎችን ለመጠበቅ በሙከራ ጥቅም ላይ ውሏል።,"The total case fatality rate for RVF has varied widely between documented epidemics but, overall, has been less than 1%. Most fatalities occur in patients who develop the haemorrhagic icterus (jaundice) form of the disease. Diagnosis: Because the symptoms of Rift Valley fever (RVF) are varied and non-specific, clinical diagnosis is often difficult, especially early in the course of the disease. RVF is difficult to distinguish from other viral haemorrhagic fevers as well as from many other diseases that cause fever, including malaria and typhoid fever. As such, definitive diagnosis requires laboratory testing. Treatment: As most human cases of RVF are relatively mild and of short duration, patients with this form of the disease require no specific treatment. For the more severe cases, the predominant treatment is general supportive therapy. An inactivated vaccine has been developed for human use. However, it is not licensed or commercially available. It has been used experimentally to protect veterinary and laboratory personnel at high risk of exposure to RVF.","Jimillar rahotan nin kamuwa da RVF na tsakanin wanda ake da shi a rubuce da wanda dukkan shi ba gaza kashi daya ba an ɓillar annobar. Mace macen ya farune ga marasa lafiya da suka kamu da cutar jaundice. Bincike: Saboda alamomin cutar zazzabin RVF sun banbanta da juna kuma basu da takaman man alamu, binciken likita na da wahala, mussamman farkon kamuwa da cutar. cutar RVF naɗa wahalar banban cewa ita da sauran cuttutukan da kwayoyin cutta kan haifar wanda ya hada da shawara, maleriya. sobada haka samun banban cinsu na bukatar gwaji a dakin bincike. Magani: kamar yadda da shafar dan adam kadan kadan ne kuma da dan karamin lokaci marasa lafiya masu fama da irin wanna basa bukatar wani takaman man magani. gawanda ke da matukar hadari maganin cutar da yafi shahara shine tallafawa masu cutar ta hanyar yi masu magani. Maganin rigafin da ba'a kammala alkinta shi ba akan yi anfani da shi don anfanin mutane. duk da haka ba'a bada damar ayi anfani da su ba ko a sayar da su. ana anfani da su a matsayin gwaji don kare ma'aikatan kiwan lafiyar dabbobi da masu aikin dakunan bincike waɗanda ke fuskantar hadarin kamuwa da cutar.","Kiwango cha jumla cha vifo vya RVF kimetofautiana sana kati ya milipuko ya kumbukumbu lakini, kwa ujumla, imekuwa chini ya 1%. Vifo vingi hutokea kwa wagonjwa ambao huendeleza aina ya ugonjwa wa hemorrhagic icterus (jaundice). Utambuzi: Kwa sababu dalili za homa ya Bonde la Ufa (RVF) ni tofauti na sio mahususi, utambuzi wa kimatibabu mara nyingi huwa mgumu, haswa mapema katika kipindi cha ugonjwa. RVF ni vigumu kutofautisha na homa nyingine za virusi vya kuvuja damu na pia magonjwa mengine mengi ambayo husababisha homa, ikiwa ni pamoja na malaria na homa ya matumbo. Kwa hivyo, utambuzi wa uhakika unahitaji uchunguzi wa maabara. Matibabu: Kwa kuwa visa vingi vya binadamu vya RVF ni vya wastani na vya muda mfupi, wagonjwa walio na aina hii ya ugonjwa hawahitaji matibabu mahususi. Katika kesi kali zaidi, matibabu kuu ni tiba ya kuunga mkono ya jumla. Chanjo ambayo haijaamilishwa imetengenezwa kwa matumizi ya binadamu. Hata hivyo, haijapewa leseni au inapatikana kibiashara. Imetumiwa kwa majaribio kulinda wafanya kazi wa mifugo na maabara katika hatari kubwa ya kuathiriwa na RVF.","Àpapọ̀ iye ìwọ̀n ọ̀ràn ikú fún IRV yàtọ̀ káàkiri fún àwọn àkọsílẹ̀ àjàkálẹ̀ àrùn ṣùgbọ́n, káàkiri, kò tó ìdá 1%. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ikú ṣẹlẹ̀ láàrin àwọn aláàárẹ̀ tí wọ́n ní ẹ̀yà pọ́njúpọ́ntọ̀ (ibà pọ́njúpọ́ntọ̀) àìsàn náà. Àyẹ̀wò àìsàn: Nítorí pé àmì àìsàn Ibà Rift Valley yàtọ̀ bẹ́ẹ̀ sì ni wọn kò sọ pàtó, àyẹ̀wò ìṣègùn máa ń ṣòro, pàápàá jùlọ níbẹ̀rẹ̀ àìsàn náà. Ibà Rift Valley ṣòro láti yà sọ́tọ̀ kúrò lára àwọn kòkòrò ibà mùjẹ̀mùjẹ̀ àti àwọn àìsàn mìíràn tí ó ń fa ibà, tí ó fi mọ́ maléríà àti ibà jẹ̀funjẹ̀fun. Nítorí náà, àyẹ̀wò àìsàn pípé nílò àyẹ̀wò láàbù. Ìtọ́jú: Gẹ́gẹ́ bí púpọ̀ àwọn ọ̀ràn IRV ṣe jẹ́ amọníba tí àsìkò rẹ̀ sì kéré, àwọn aláàárẹ̀ pẹ̀lú ẹ̀yà àìsàn yìí kò nílò ìtọ́jú kankan pàtó. Fún àwọn ọ̀ràn líle, ìtọ́jú tí ó wọ́pọ̀ jùlọ ni àtìlẹ́yìn ìwòsàn gbogbogbò. Abẹ́rẹ́ àjẹsára aṣàmúlò kòkòrò àrùn kan ti wà fún ìlò ènìyàn. Àmọ́ sá, wọn kò tíì fi àṣẹ sí i tàbí kó o síta fún títa. Wọ́n ti lò ó gẹ́gẹ́ bí ìdánnkanwò láti dáàbò bo àwọn dókítà ẹranko àti òṣìṣẹ́ láàbù tí wọ́n wà nínú ewu ìfaragbá RVF.","Isamba sezinga lokufa kwamacala eRVF lihluke kakhulu phakathi kwezifo eziwumshayabhuqe ezibhalwe phansi kodwa, lilonke, libe ngaphansi kuka-1%. Ukufa okuningi kwenzeka ezigulini ezakha uhlobo lwesifo olune-hemorrhagic icterus (jaundice). Ukuxilongwa: Ngenxa yokuthi izimpawu zeRift Valley Fever (RVF) ziyahlukahluka futhi aziqondile, ukuxilongwa komtholampilo kuvame ukuba nzima, ikakhulukazi ekuqaleni kwalesi sifo. IRVF kunzima ukuyihlukanisa kweminye imikhuhlane ye-viral haemorrhagic kanye nezinye izifo eziningi ezibanga imfiva, okuhlanganisa umalaleveva kanye ne-typhoid fever. Ngakho ke, ukuxilongwa okuqondile kudinga ukuhlolwa kwaselabhorethri. Ukwelashwa: Njengoba izimo eziningi zabantu zeRVF zithambile futhi zinesikhathi esifushane, iziguli ezinalolu hlobo lwesifo azidingi ukwelashwa okuqondile. Ezimweni ezimbi kakhulu, ukwelashwa okuyinhloko ukwelapha okusekelayo okujwayelekile. Umuthi wokugoma ongacushiwe usungulwe ukuze usetshenziswe abantu. Kodwa ke, ayinalayisense noma itholakalele ukuthengisa. Isetshenziswe ngokuhlolwa ukuze kuvikelwe abasebenzi bezilwane kanye nelabhorethri engozini enkulu yokuchayeka kuRVF." ሌሎች እጩ ክትባቶች በምርመራ ላይ ናቸው። በአርቪኤ ወረርሽኝ ወቅት ከእንስሳት እና ከሰውነት ፈሳሾቻቸው ጋር የቅርብ ግንኙነት ለአርቪኤ ቫይረስ አልፎ የሚይዝ በሽታ በጣም ጉልህ የሆነ አደጋ እንደሆነ ተለይቷል። በበሽታው የተጠቁ አካባቢዎች ጤናማ ያልሆነ የእንስሳት እርባታ እና የመታረድ ልምዶችን በማስወገድ ጥሩ የንፅህና አጠባበቅን በመጠበቅ እና ጤናማ ያልሆነ ትኩስ ደም፣ ጥሬ ወተት ወይም የእንስሳት ሕብረ ህዋሳትን ከመመገብ በመራቅ በሽታው ከእንስሳት ወደ ሰው የመተላለፍ አደጋን መቀነስ ይቻላል።,"Other candidate vaccines are under investigation. During an outbreak of RVF, close contact with animals and their body fluids has been identified as the most significant risk factor for RVF virus infection. Risk of animal-to-human transmission of infection can be reduced by avoiding unsafe animal husbandry and slaughtering practices by maintaining good hygiene, and avoiding unsafe consumption of fresh blood, raw milk or animal tissue in affected regions.","Wasu magungunan rigakafin har yanzu suna kan gwaji. yayin ɓillar cutar RVF,an fahimci cewa kusantar jikin dabbobi da ruwan jikin su shi ne hanyar da tafi saurin sanya kamuwa da hadarin cutar RVF virus. Hadarin kamuwar cutar daga mutum zuwa mutum kan iya raguwa ta hanyar kaucewa kiwo batare da bin dokoki ba haka kuma yankan dabbobi ba tare da bin tsarin yin tsabta da mu'amala da jini mara tsabta, da shan madara ko dabbobi a inda aka sami ɓillar cutar.","Aina za chanjo nyingine zinaendelea kuchunguzwa. Wakati wa mlipuko wa RVF, mgusano wa karibu na wanyama na maji maji ya mwili wao umetambuliwa kama sababu kuu ya hatari kwa maambukizi ya virusi vya RVF. Hatari ya maambukizi kutoka kwa mnyama kwenda kwa binadamu inaweza kupunguzwa kwa kuepuka ufugaji na uchinjaji usio salama kwa kudumisha usafi, na kuepuka matumizi yasiyo salama ya damu safi, maziwa ghafi au tishu za wanyama katika maeneo yaliyoathirika.","Ìwádìí ń lọ lórí àwọn ẹ̀yà abẹ́rẹ́ àjẹsára mìíràn. Lásìkò ìbújáde IRV kan, ìfarakínra pẹ̀lú àwọn ẹranko àti omira wọn ní wọ́n ti ṣe ìdámọ̀ gẹ́gẹ́ bí ewu tí ó tóbi jùlọ fún fáírọ́ọ̀sì àrùn IRV. Ewu ìkóràn àìsàn náà láti ara ẹranko-sí-ènìyàn lè ṣe é dínkù nípa yíyàgò fún sínsín ẹranko àti iṣẹ́ pípa ẹranko lọ́nà tí kò láàbò nípa ṣíṣe àmúlò ìmọ́tótó, àti yíyàgò fún jíjẹ àwọn ẹ̀jẹ̀, wàrà tàbí ara ẹran tútù ní àwọn àgbègbè tí wọ́n faragbá.","Eminye imithi yokugoma ingaphansi kophenyo. Ngesikhathi sokuqubuka kweRVF, ukuthintana eduze nezilwane kanye noketshezi lwemizimba yazo kukhonjwe njengento eyingozi kakhulu yokutheleleka ngegciwane leRVF. Ingozi yokutheleleka ngezilwane isuka kumuntu iye kumuntu ingancishiswa ngokugwema ukufuywa kwezilwane okungaphephile kanye nezinqubo zokuhlaba ngokugcina inhlanzeko, nokugwema ukusetshenziswa okungaphephile kwegazi elisha, ubisi olungaphekiwe noma izicubu zezilwane ezindaweni ezithintekile." የመንገድ ትራፊክ ጉዳቶች አጠቃላይ እይታ፡ የመንገድ ትራፊክ አደጋ በዓለም ዙሪያ ወደ 1.19 ሚሊዮን የሚጠጉ ሰዎች በየአመቱ ይሞታሉ እና ከ20 እስከ 50 ሚሊዮን የሚደርሱ ሰዎች ለሞት የማይዳርግ ጉዳት ይደርስባቸዋል። ከጠቅላላው የመንገድ ትራፊክ ሞት ውስጥ ከግማሽ በላይ የሚሆኑት ለአደጋ የተጋለጡ የመንገድ ተጠቃሚዎች እንደ እግረኞች፣ ብስክሌተኞች እና ሞተር ሳይክል ነጂዎች ናቸው። የመንገድ ትራፊክ ጉዳቶች እድሜያቸው ከ5-29 ለሆኑ ህጻናት እና ጎልማሶች ቀዳሚ ሞት ምክንያት ነው። ሆኖም ሁለት ሦስተኛው የመንገድ ትራፊክ ሞት የሚከሰቱት በስራ ዕድሜ ላይ ባሉ ሰዎች (ከ18-59 ዓመታት) መካከል ነው። በመንገድ ላይ ከ10 ሟቾች ዘጠኙ የሚከሰቱት ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው ሀገራት ነው፣ ምንም እንኳን እነዚህ ሀገራት ስልሳ በመቶ የሚሆነው የአለም ተሽከርካሪዎች ያላቸው ቢሆንም በመንገድ ትራፊክ ጉዳት ምክንያት ከሚደርሰው የሰው ልጅ ስቃይ በተጨማሪ በተጎጂዎች እና በቤተሰቦቻቸው ላይ ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊ ጫና ያሳድራሉ ይህም ጉዳት ለደረሰባቸው የሕክምና ወጪዎች እና የተገደሉትን ወይም የአካል ጉዳተኞችን ምርታማነት በማጣት ነው። በሰፊው፣ የመንገድ ትራፊክ ጉዳት በብሔራዊ ኢኮኖሚ ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳድራል፣ ይህም አገሮች ዓመታዊ አጠቃላይ ምርታቸውን ሶስት በመቶ ዋጋ ያስከፍላሉ። የመንገድ ትራፊክ ጉዳትና ሞት ስጋትን ለመቀነስ የተረጋገጡ እርምጃዎች እንዳሉ እና እ.ኤ.አ. የ2030 የዘላቂ ልማት አጀንዳ የመንገድ ትራፊክ ሞት እና የአካል ጉዳትን በ2030 ሀምሳ በመቶ ለመቀነስ ትልቅ ግብ አስቀምጧል። የአደጋ ምክንያቶች,"Road traffic injuries Overview: Road traffic crashes result in the deaths of approximately 1.19 million people around the world each year and leave between 20 and 50 million people with non-fatal injuries. More than half of all road traffic deaths occur among vulnerable road users, such as pedestrians, cyclists and motorcyclists. Road traffic injuries are the leading cause of death for children and young adults aged 5–29. Yet two thirds of road traffic fatalities occur among people of working age (18–59 years). Nine in 10 fatalities on the roads occur in low- and middle-income countries, even though these countries have around 60% of the world's vehicles. In addition to the human suffering caused by road traffic injuries, they also incur a heavy economic burden on victims and their families, both through treatment costs for the injured and through loss of productivity of those killed or disabled. More broadly, road traffic injuries have a serious impact on national economies, costing countries 3% of their annual gross domestic product. Measures proven to reduce the risk of road traffic injuries and deaths exist and the 2030 Agenda for Sustainable Development has set an ambitious target of reducing road traffic deaths and injuries by 50% by 2030. Risk factors","rauninka hadurran kan hanya tsakure: hadurran kan hanya yana haifar da mace mace kusan na matane miliyan 1.19 a duniya duk shekara haka kuma yakan bar tsakain mutum 20 zuwa 50 da kananan raunuka. fiye da rabin dukkan haduran kan hanya kan kai da mutuwa a tsakanin masu anfani da hanya kamar su masu tafiya a kasa , 'yan keke da masu babura. rauninka hadurran kan hanya sune manyan ababan da ke sabbaba mutuwa ga yara da matasa 'yan shekara 5 zuwa 29. duk da haka biyu bisa uku na mutuwa a sakamakon hadurran hanya na samun mutane ne a cikin shekarun su na aiki(18 zuwa 59). mutum 9 cikin goma na rashe rashe ana samun su ne a. bugu da kari,bayan wahalhalun da jama'a ke fama da shi a sakamakon raunukan hadurran kan hanya sukan kuma fama da asarar arziki da iyalai kan fama da shi ta hanya kudin jinyan wanda suka jikkata, da kuma rashin damar zuwa wajen aiki,. a fayyace ma raunuka sakamakon hadurran hanya na da matukar tasiri ga tattalin arzikin kasa, wanda ke sa kasa tayi asarar kashi 3 na kayan da ta ke samarwa na kasa. hanawoyin da aka tabbatar da cewa za iya magance hadurran kan hanya har sukai ga mutuwa na nan agendar 2030 mai durewa ta sanya wasu manufofi na rage mace mace a sakamakon raunukan hadurran kan hanya zuwa kasi 50 a zuwa shekarar 2030. Ababan da ke kawo fargaba","Ajali za barabarani Muhtasari: Ajali za barabarani husababisha vifo vya takriban watu milioni 1.19 kote ulimwenguni kila mwaka na kuacha kati ya watu milioni 20 na 50 na majeraha yasiyoweza kusababisha kifo. Zaidi ya nusu ya vifo vyote vya barabarani hutokea miongoni mwa watumiaji wa barabara walio hatarini, kama vile watembea kwa miguu, waendesha baiskeli na waendesha pikipiki. Ajali za barabarani ndio sababu kuu ya vifo vya watoto na vijana wa umri wa miaka 5-29. Bado thuluthi mbili ya vifo vya ajali barabarani hutokea kati ya watu wa umri wa kufanya kazi (miaka 18-59). Tisa kati ya vifo 10 barabarani hutokea katika nchi za kipato cha chini na cha kati, ingawa nchi hizi zina karibu 60% ya magari duniani. Mbali na mateso ya kibinadamu yanayosababishwa na majeraha ya barabarani, pia wanabeba mzigo mkubwa wa kiuchumi kwa waathiriwa na familia zao, kupitia gharama za matibabu kwa majeruhi na kupoteza tija kwa wale waliouawa au walemavu. Kwa upana zaidi, majeraha ya ajali barabarani yana athari kubwa kwa uchumi wa kitaifa, na kugharimu nchi 3% ya pato lao la kila mwaka. Hatua zilizothibitishwa kupunguza hatari ya majeraha na vifo vya barabarani zipo na Ajenda ya 2030 ya Maendeleo Endelevu imeweka lengo kubwa la kupunguza vifo na majeruhi wa barabarani kwa 50% ifikapo 2030. Sababu za hatari","Àwọn ìfarapa ojú pópó Ìsọnísókí: Àwọn ìjàm̀bá ojú pópó ń yọrí sí ikú àwọn ènìyàn bí mílíọ̀nù 1.19 káàkiri àgbáyé lọ́dọọdún bẹ́ẹ̀ sì ni ó máa ń fi mílíọ̀nù 20 àti 50 ènìyàn sínú ìfarapa tí kò là ẹ̀mí lọ. Ó lé ní ìlàjì àwọn ikú òpópónà tí ó máa ń wáyé láàárín àwọn aṣàmúlò òpópónà tí wọ́n wà nínú ewu, bí àwọn ènìyàn tí wọ́n ń rìn, àwọn awakẹ̀kẹ́ àti ọlọ́kadà. Àwọn ìfarapa ojú pópó jẹ́ asíwájú okùnfà ikú fún àwọn ọmọdé àti ọ̀dọ́ láàrin ọjọ́ orí 5-29. Síbẹ̀ ìdá méjì nínú mẹ́ta àwọn ikú ìjàm̀bá ojú pópó máa ń ṣẹlẹ̀ láàrin àwọn ènìyàn tí wọ́n wà ní ọjọ́ orí òṣìṣẹ́ (ọdún 18-59). Mẹ́sàn-án nínú 10 àwọn ikú ìjàm̀bá lójú pópó máa ń ṣẹlẹ̀ láàárín àwọn orílẹ̀ èdè elérè pínnísín àti alábọ́dé èrè, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn orílẹ̀ èdè wọ̀nyí ní ìdá 50% àwọn ọkọ̀ àgbáyé. Ní àfikún sí ìjìyà ọmọnìyàn tí àwọn ìfarapa ojú pópó ń fà, wọ́n tún ń fa àjàgà ọrọ̀ ajé tí ó wúwo sórí àwọn afaragbá àti ẹbí wọn, nípasẹ̀ ìnáwó ìtọ́jú fún afarapa àti nípasẹ̀ àdánù ìpèsè àwọn tí wọ́n kú tàbí di aláàbọ̀ ara. Ní kíkún, àwọn ìfarapa ojú pópó ní ipa ńlá lórí àwọn ọrọ̀ ajé orílẹ̀ èdè, tí ó ń ná àwọn orílẹ̀ èdè ní 3% àwọn àpapọ̀ ọjà abẹ́lé ọdọọdún. Àwọn òté tí wọ́n fi hàn pé wọ́n lè ṣe àdínkù àwọn ewu ìfarapa àti ikú ojú pópó àti Àlàkalẹ̀ fún Ìdàgbàsókè Kánrinkése ti 2030 ti ṣe àgbékalẹ̀ àfojúsùn dídára láti ṣe àdínkù àwọn ikú àti ìfarapa ojú pópó pẹ̀lú ìdá 50% ní 2030. Àwọn Okùnfà ewu","Ukulimala komgwaqo Uhlolojikelele: Izingozi zomgwaqo ziholela ekufeni kwabantu ababalelwa ezigidini eziyi-1.19 emhlabeni wonke unyaka ngamunye futhi zishiya abantu abaphakathi kwezigidi ezingu-20 nezingu-50 benemihuzuko engabulali. Ngaphezu kwesigamu sakho konke ukufa kwabantu emgwaqeni kwenzeka phakathi kwabasebenzisi bomgwaqo abasengozini, njengabahamba ngezinyawo, abashayeli bamabhayisikili nabashayeli bezithuthuthu. Ukulimala komgwaqo kuyimbangela ehamba phambili yokufa kwezingane kanye nabantu abasha abaneminyaka engu-5-29. Nokho izingxenye ezimbili kwezintathu zokushona kwabantu emgwaqeni zenzeka kubantu abaneminyaka yokusebenza (iminyaka eyi-18-59). Abantu abayisishiyagalolunye kwabayishumi abashona emigwaqeni kwenzeka emazweni anemali ephansi kanye nephakathi, nakuba la mazwe enezimoto ezilinganiselwa ku-60% emhlabeni. Ngaphezu kokuhlupheka kwabantu okubangelwa ukulimala komgwaqo, futhi bafaka umthwalo osindayo wezomnotho kuzisulu nemindeni yazo, kokubili ngezindleko zokwelashwa kwabalimele kanye nokulahlekelwa umkhiqizo walabo ababulewe noma abakhubazekile. Ngobubanzi, ukulimala komgwaqo kunomthelela omubi emnothweni wezwe, kubiza amazwe u-3% wesamba sonyaka sesamba somkhiqizo wawo wasekhaya. Izinyathelo ezifakazelwe zokunciphisa ubungozi bokulimala kanye nokufa kwabantu emgwaqeni zikhona kanti i-Ajenda ka-2030 yeNtuthuko Esimeme ibeke umgomo omkhulu wokunciphisa ukufa nokulimala kwabantu emigwaqeni ngama-50% ngo-2030. Izici zobungozi" ብዙ ምክንያቶች የመንገድ ትራፊክ አደጋን እና የሚያስከትሉትን ሞት ወይም የአካል ጉዳት አደጋን ይጨምራሉ። በከፍተኛ ፍጥነት ማሽከርከር ለአደጋ የመጋለጥ ዕድልን እና የሚያስከትለውን መዘዝ ከባድነት በእጅጉ ይጨምራል። ለእያንዳንዱ 1 በመቶ አማካይ ፍጥነት መጨመር ገዳይ የሆነ የአደጋ ስጋት 4 በመቶ ይጨምራል። ፍጥነቱ እየጨመረ በሄደ ቁጥር በሞተር ተሽከርካሪዎች ለሚመቱ እግረኞች የመሞት ዕድላቸው በከፍተኛ ፍጥነት ይጨምራል። በሰዓት 65 ኪሎ ሜትር ፍጥነት በሚጓዝ ተሽከርካሪ የሚመታ እግረኛ በሰዓት 50 ኪሎ ሜትር ፍጥነት በሚጓዝ ተሽከርካሪ ከሚመታ ሰው በ 4.5 እጥፍ የመሞት ዕድሉ ከፍተኛ ነው። በአልኮል ወይም በሌሎች የስነ-ልቦና ንጥረነገሮች ተጽእኖ ስር ማሽከርከር በመንገድ ላይ ለሚደርሰው ጉዳት ከፍተኛ ተጋላጭነትን ያሳያል። የአልኮል መጠጥ ጠጥቶ መኪና በሚነዳበት ጊዜ የአሽከርካሪው የደም አልኮል መጠን እየጨመረ ስለሚሄድ የመንገድ ትራፊክ ጉዳት አደጋ በከፍተኛ ሁኔታ ይጨምራል። በአደንዛዥ ዕፅ በሚነዱ አሽከርካሪዎች ላይ የመንገድ ላይ የትራፊክ ጕዳት የመጋለጥ ዕድሉ በተጠቀሰው የአዕምሮ መድኃኒት ላይ በመመርኮዝ በተለያየ ደረጃ ይጨምራል። ሌሎች በርካታ ጉልህ የአደጋ ምክንያቶች አሉ፡- የሞተር ብስክሌት የራስ ቍር፣ የደኅንነት ቀበቶዎች እና የልጆች መያዣዎች አለመጠቀም።,"Many factors increase both the risk of road traffic crashes and the risk of death or injury they result in. Driving at higher speed significantly increases both the likelihood of a crash occurring and the severity of its consequences. For every 1% increase in mean speed there is a 4% increase in fatal crash risk. The risk of death for pedestrians hit by motorized vehicles also rises rapidly as speed increases. A pedestrian hit by a vehicle travelling at 65 kilometres per hour is 4.5 times more likely to die than those hit by a vehicle travelling at 50 kilometres per hour. Driving under the influence of alcohol or other psychoactive substances presents significant risk factor for road traffic injuries. In the case of drink-driving, risk of road traffic injury increases significantly as the driver’s blood alcohol concentration goes up. In the case of drug-driving, the risk of road traffic injury increases to differing degrees depending on the psychoactive drug used. There are a number of other significant risk factors: the non-use of motorcycle helmets, seat-belts and child restraints","Ababe da dama kan iyan haifar da hadurran kan hanya da kuma rasa rayuka a sakamakon raunuka. guda mara misali kan kara hadarin yiwuwar hadari da. duk lokacin da mutum ya kara gudun mota da kashi daya akwai yiwiwar samun mummunan hadari na kashi 4. yiwowar samun rashi ga masu tafiyar kafa wanda mota ke bige wa kan karo a lokacin da gudun ababan hawa ya karu. mai tafiyar kafa wanda abin hawan dake gudun kilometer 65 duk awa hadarin yakai kashi 4.5 fiye da wanda aka bige da abin hawan da ke tafiyar kilomita 50 duk awa. Tuki a cikin maye ko kuma wa su ababan dake gusar da hankali na fuskan tar samun raunin hadurran mota. game da tuki cikin maye, hadurran kan karu matuka tunda mayan nasa karuwa yake yi. game da tuki cikin maye, hadurran kan karu matuka dai dai da yanda tasirin da ƙwayar yi masa. akwai ababe masu yawa matuka dakan sabbaba hadurran: rashin anfani da hular kwano ta riya,rashin sa belt, da abun dake tsare yara","Sababu nyingi huongeza hatari ya ajali za barabarani na hatari ya kifo au majeraha. Kuendesha gari kwa mwendo wa kasi zaidi huongeza kwa kiasi kikubwa uwezekano wa ajali kutokea na ukali wa matokeo yake. Kwa kila ongezeko la 1% la kasi ya wastani kuna ongezeko la 4% la hatari mbaya ya ajali. Hatari ya vifo kwa watembea kwa miguu wanaogongwa na magari pia huongezeka kwa kasi kadri kasi inavyoongezeka. Mtembea kwa miguu aliyegongwa na gari linalosafiri kwa kilomita 65 kwa saa ana uwezekano wa kufa mara 4.5 zaidi kuliko wale wanaogongwa na gari linalosafiri kwa kilomita 50 kwa saa. Kuendesha gari chini ya ushawishi wa pombe au vitu vingine vya kisaikolojia huleta hatari kubwa kwa majeraha ya barabarani. Katika kesi ya kuendesha gari kwa ulevi, hatari ya ajali barabarani huongezeka sana kadiri mkusanyiko wa pombe kwenye damu ya dereva unavyoongezeka. Katika kesi ya kuendesha gari kwa dawa za kulevya, hatari ya ajali barabarani huongezeka hadi digrii tofauti kulingana na dawa ya kisaikolojia inayotumiwa. Kuna idadi ya sababu zingine muhimu za hatari: kutotumia helmeti za pikipiki, mikanda ya usalama na vizuizi vya watoto","Ọ̀pọ̀lọpọ̀ nǹkan ni ó ń mú ìdàgbàsókè bá ewu àwọn ìjàm̀bá ojú pópó àti ewu ikú tàbí ìfarapa tí wọ́n ń fà. Wíwa ọkọ pẹ̀lú eré púpọ̀ máa ń mú ìgbéga bá ìṣeéṣe kí ìjàm̀bá wáyé àti bí àwọn àbájáde rẹ̀ yóò ṣe lè sí. Fún gbogbo 1% ìgbéga nínú eré sísá ìdàgbàsókè 4% wà fún ewu ìjàm̀bá líle. Ewu ikú fún àwọn tí wọ́n ń rin ẹsẹ̀ tí ọkọ̀ gbà náà gòkè sí i bí eré ṣe ń pọ̀ sí. Ènìyàn kan tí ó ń fẹsẹ̀ rìn tí ọkọ̀ tí ó ń rin ìrìnàjò ní kìlómítà 65 fún wákàtí gbá ni ó ṣe é ṣe kí ó kú ní ìgbà 4.5 ju àwọn ènìyàn tí ọkọ̀ tí ó ń rin ìrìnàjò ní 50 kìlómítà fún wákàtí kan lọ. Wíwa ọkọ̀ nígbà tí ènìyàn ti mu ọtí yó tàbí àwọn egbòogi olóró mìíràn jẹ́ ewu ńlá fún àwọn ìfarapa ojú pópó. Ní ti ìmutí-wakọ̀, ewu ìfarapa ojú pópó máa ń lọ sókè sí i bí ọtí inú ẹ̀jẹ̀ awakọ̀ ṣe ń lọ sókè. Ní ti Ìfòògùnolóró-wakọ̀, ewu ìfarapa ojú pópó ń pọ̀ sí i ní àwọn onírúurú ìpele èyí tí ó dá lórí irúfẹ́ òògùn olóró tí wọ́n lò. Àwọn onírúurú okùnfà ewu ńlá mìíràn wà.: àìló koto alùpùpù, bẹ́líìtì ìjókòó àti irinṣẹ́ ìdáàbòbò ọmọ nínú ọkọ̀","Izinto eziningi zandisa kokubili ingozi yezingozi zomgwaqo kanye nengozi yokufa noma yokulimala okuphumela kukho. Ukushayela ngesivinini esiphezulu kukhulisa kakhulu kokubili amathuba okuba kwenzeke ingozi kanye nobukhulu bemiphumela yako. Kukho konke ukukhuphuka okungu-1% kwejubane elimaphakathi kunokwenyuka okungu-4% engozini ebulalayo yokuphahlazeka. Amathuba okufa kwabahamba ngezinyawo abashayiswa izimoto nawo akhuphuka ngokushesha njengoba isivinini sikhuphuka. Umuntu oshayiswa yimoto ehamba amakhilomitha angu-65 ngehora unamathuba angu-4.5 okuthi afe kunalabo abashayiswa yimoto ehamba amakhilomitha angu-50 ngehora. Ukushayela uphuzile noma ezinye izinto ezithinta ingqondo kuletha ingozi enkulu yokulimala komgwaqo. Endabeni yokushayela uphuzile, ingozi yokulimala emgwaqeni iyanda kakhulu njengoba izinga lotshwala egazini lomshayeli likhuphuka. Endabeni yokushayela izidakamizwa, ubungozi bokulimala komgwaqo bukhuphuka bufike kumazinga ahlukene kuye ngesidakamizwa esisebenza ngokwengqondo esisetshenzisiwe. Kunenombolo yezinye izici ezibalulekile zobungozi: ukungasetshenziswa kwezigqoko zezithuthuthu, amabhande ezihlalo kanye nezithiyo zezingane" የተንቀሳቃሽ ስልክ መጠቀምን ጨምሮ ትኩረትን የሚከፋፍሉ ነገሮች የመንዳት ችግርን ያስከትላሉ። ደህንነቱ ያልተጠበቁ ተሽከርካሪዎች እና ደህንነቱ ያልተጠበቀ የመንገድ መሠረተ ልማት። ከአደጋው በኋላ ተገቢ ያልሆነ እንክብካቤ። በቂ ያልሆነ የትራፊክ ሕግ ማስከበር። የዓለም ጤና ድርጅት ምላሽ፡ የዓለም ጤና ድርጅት የመንገድ ደህንነት ግምገማን፣ ትግበራንና እቅድን ለመደገፍ ከአባል ሀገራት እና ከአጋሮች ጋር ይሰራል። በተባበሩት መንግስታት የመንገድ ደህንነት ዋና ወኪል ድርጅት እንደመሆኑ የአለም ጤና ድርጅት የመንገድ ደህንነትን በከፍተኛ የፖለቲካ ደረጃዎች በመደገፍ ፣ መልካም ተሞክሮዎችን በማሰባሰብ እና በመጋራት እና የመንገድ ደህንነት ግንዛቤን በማሳደግ ረገድ ቁልፍ ሚና ይጫወታል። የዓለም ጤና ድርጅት በተባበሩት መንግሥታት የመንገድ ደኅንነት አሥር ዓመት ድርጊት እ.ኤ.አ. ከ 2021-2030 ጽሕፈት ቤት ሆኖ ያገለግላል ይህም እስከ 2030 ድረስ የመንገድ ትራፊክ ሞት እና ጕዳትን ቢያንስ በ 50% ለመቀነስ ያለመ ነው። ይህም የብሔራዊ የመንገድ ደኅንነት ወኪል ድርጅት ኃላፊዎች ዓለም አቀፍ አውታረመረብን ማሰባሰብ፣ ግስጋሴውን ለመከታተል ዓለም አቀፍ የሁኔታ መግለጫን ማዘጋጀት እና የቴክኒክ ድጋፍ መስጠትን ያካትታል። የዓለም ጤና ድርጅት ከተለያዩ አጋሮች ጋር በመሆን ለአገሮች የቴክኒክ ድጋፍ በመስጠት መንግስታዊ ካልሆኑ ድርጅቶች (ኤንጂኦ) ጋር በመስራት እውቀትን፣ ልምድ እና ምርጥ ተሞክሮዎችን ለመለዋወጥ ይሰራል። የዓለም ጤና ድርጅት የተባበሩት መንግሥታት የትራፊክ ደኅንነት ትብብርን የሚመራ ሲሆን እንደ የተባበሩት መንግሥታት የትራፊክ ደኅንነት ሳምንታት እና ዓመታዊው የዓለም የመንገድ ትራፊክ ተጐጂዎች መታሰቢያ ቀን ያሉ ከፍተኛ ተሟጋች ዝግጅቶችን ከዋና አጋሮች ጋር ያደራጃል እንዲሁም ያስተናግዳል።,"distraction, including the use of mobile phones, leading to impaired driving unsafe vehicles and unsafe road infrastructure inadequate post-crash care inadequate enforcement of traffic laws. WHO response: WHO works with Member States and partners to support road safety evaluation, implementation and planning. As the lead agency for road safety in the United Nations, WHO plays a key role in guiding global efforts by advocating for road safety at the highest political levels, compiling and sharing good practices and raising awareness of road safety. WHO serves as the secretariat for the United Nations Decade of Action for Road Safety 2021–2030 which aims to reduce road traffic deaths and injuries by at least 50% by 2030. This includes convening a global network of Heads of National Road Safety Agencies, producing Global Status Reports to track progress, and providing technical assistance. WHO works with a range of partners to provide technical support to countries and works with non-governmental organizations (NGOs) to share knowledge, experience and best practices. WHO chairs the United Nations Road Safety Collaboration, and organizes and hosts, with key partners, high profile advocacy events such as UN road safety weeks and the annual World Day of Remembrance for Road Traffic Victims.","rashin mai da hankali,wanda ya kunshi anfani da wayar hannnu, wanda ke haifar da tawaya wajen tuki motoci mara su aminci da rashin kyawun hanya rashin wadaceccen kula bayan samun hadari Rashin wadatattun zartar dokokin hanya. Amsar ƙungiyar lafiya ta duniya: ƙungiyar lafiya ta duniya tare da mambobin kasa she da suna hada gwiwa don tabbatar da amintakar hanya, aiki da kuma yin tsari. kamar yadda take jagora wajen inganci sifiru a majalisar ɗinkin duniya ƙungiyar lafiya ta duniya na taka rawa wajen shiryar da kokarin da akeyi a duniya ta hanyan tallata samar da lafiyar hanya a matakin koli na siyasa, tana tattarawa da rarraba koyarwa mai kyau tana kuma wayar da kai akan ingantar samun kiyaye hadura. ƙungiyar lafiya ta duniya na matayin sakateriyar ce ga malisar ɗinkin duniya wadda ta tsara ake na shekaru 10 akan kiyaye hadura tun daga shekara ta 2021 zuwa shekara ta 2030 wan ke da manufar rage rashe rashe a sakamakon raunukan hadurran hanya da kashi 50 nan da shekara ta 2030. wannan ya kunshi tattara taron shuwagabannin duniya na ƙungiyar kre hadurra na kasa shi,wadda za ta haifar da m. ƙungiyar lafiya ta duniya na aiki da partners wajen wajen samar tallafi na fasaha ga kasashe sannan tana aiki da kungiwoyi wanda ba na gomnati ba don hada bayan kwarewa da kuma kuma kyawawun aiyukan da aka gabatar. ƙungiyar lafiya ta duniya ke jagorancin bangaran majalisar ɗinkin duniya wanda ya shafi kare hadurrakan hanya wadda take tattarawa da shiryawa ta re da manya manya taruruka kamar wanda majalisar ɗinkin duniya kanyi akan yi na makwanni da kuma na shekara shekara shekara na tunawa da waɗanda haduuran kan hanya ya shafa.","uharibifu, ni pamoja na matumizi ya simu za mkononi, na kusababisha kuharibika kwa uendeshaji magari yasiyo salama na miundombinu ya barabara isiyo salama utunzaji duni wa baada ya ajali kutotekelezwa ipasavyo kwa sheria za trafiki. Jibu la WHO: WHO inafanya kazi na Nchi Wanachama na washirika kusaidia tathmini, utekelezaji na mipango ya usalama barabarani. Kama wakala mkuu wa usalama barabarani katika Umoja wa Mataifa, WHO ina jukumu muhimu katika kuongoza juhudi za kimataifa kwa kutetea usalama barabarani katika ngazi za juu za kisiasa, kuandaa na kushirikishana mazoea mazuri na kuongeza uelewa wa usalama barabarani. WHO inafanya kazi kama sekretarieti ya Muongo wa Utekelezaji wa Umoja wa Mataifa kwa Usalama Barabarani 2021-2030 ambao unalenga kupunguza vifo na ajali za barabarani kwa angalau 50% ifikapo 2030. Hii ni pamoja na kuitisha mtandao wa kimataifa wa Wakuu wa Mashirika ya Kitaifa ya Usalama Barabarani, kutengeneza Ripoti za Hali ya Ulimwenguni ili kufuatilia maendeleo na kutoa usaidizi wa kiufundi. WHO hufanya kazi na washirika mbalimbali kutoa usaidizi wa kiufundi kwa nchi na kufanya kazi na mashirika yasiyo ya kiserikali (NGOs) kubadilishana ujuzi, uzoefu na mbinu bora. WHO ni mwenyekiti wa Ushirikiano wa Umoja wa Mataifa wa Usalama Barabarani, na kuandaa na kuwa mwenyeji, pamoja na washirika wakuu, matukio ya utetezi wa hadhi ya juu kama vile wiki za Umoja wa Mataifa za usalama barabarani na Siku ya Dunia ya Kumbukumbu ya Waathiriwa wa ajali Barabarani.","àìfarabalẹ̀, tí ó fi mọ́ ìlò àwọn ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀, tí ó máa ń yọrí sí ìṣọwọ́wakọ̀ alákùdé. àwọn ọkọ̀ tí kò láàbò àti ojú pópó tí kò dára. àìtó ìtọ́jú ẹ̀yìn ìjàm̀bá àìtó ìgbésẹ̀ ìgbófinró àwọn òfin ojú pópó. Èsì WHO: WHO ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn orílẹ̀ èdè tí wọ́n jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ àti alábàáṣiṣẹ́pọ̀ láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ìgbéléwọ̀n, ìṣàmúlò àti ṣíṣe ètò ààbò ojú pópó. Gẹ́gẹ́ bí asíwájú àjọ fún ààbò ojú pópó nínú United Nations, WHO ń gbé ìgbésẹ̀ pàtàkì nínú ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún ìtọ́ni àwọn akitiyan káríayé nípa ṣíṣe agbẹnusọ fún ààbò ojú pópó ní àwọn ìpele òṣèlú tí wọ́n ga jùlọ, ṣíṣe àkójọ àti àpínká àwọn ìlànà pàtàkì àti ìpolongo ààbò ojú pópó. WHO ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí ilé iṣẹ́ fún Ẹ̀wádún Iṣẹ́ United Nations fún Ààbò Ojú Pópó 2021-2030 èyí tí ó fojúsun mímú àdínkù bá àwọn ikú àti ìfarapa ojú pópó pẹ̀lú ó kéré jù 50% ní 2030. Lára èyí ni ṣíṣe àkójọ àwọn Olùdarí àwọn Àjọ Ààbò Ojú pópó orílẹ̀ èdè káàkiri àgbáyé, ìpèsè Àwọn Ìròyìn Ipò Káríayé láti mójútó ìdàgbàsókè, àti ìpèsè ìrànlọ́wọ́ ìmọ̀ ẹ̀rọ. WHO ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn onírúurú alábàáṣiṣẹ́pọ̀ láti pèsè ìrànlọ́wọ́ ìmọ̀ ẹ̀rọ fún àwọn orílẹ̀ èdè àti láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn àjọ tí kì í ṣe ti ìjọba láti pín ìmọ̀, ìrírí àti àṣà tí wọ́n dára jùlọ. WHO ṣe alága Àpapọ̀ Ààbò Ojú pópó United Nations, bẹ́ẹ̀ ni wọ́n ṣètò wọ́n sì gbàlejò, pẹ̀lú àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ pàtàkì, àti àwọn ìpolongo ńlá bí ọ̀sẹ̀ ààbò ojú pópó ti UN àti àyájọ́ Ọjọ́ Àgbáyé fún ìrántí àwọn Afaragbá Ìjàm̀bá Ojú pópó.","ukuphazamiseka, okuhlanganisa nokusetshenziswa komakhalekhukhwini, okuholela ekulimaleni kokushayela izimoto ezingaphephile kanye nengqalasizinda yemigwaqo engaphephile ukunakekelwa okunganele ngemuva kokuphahlazeka ukungalandelwa ngendlela kwemithetho yomgwaqo. Impendulo yeWHO: IWHO isebenza namazwe angamalungu kanye nabalingani ukusekela ukuhlolwa kokuphepha emgwaqeni, ukuqaliswa nokuhlela. Njengesikhungo esihola phambili kwezokuphepha emgwaqeni eNhlanganweni Yezizwe Ezihlangene, iWHO idlala indima ebalulekile ekuqondiseni imizamo yomhlaba wonke ngokumela ukuphepha emgwaqeni emazingeni aphezulu ezombusazwe, ukuhlanganisa nokwabelana ngemikhuba emihle kanye nokuqwashisa ngokuphepha emgwaqeni. IWHO isebenza njengonobhala weUnited Nations Decade of Action for Road Safety 2021–2030 okuhloswe ngayo ukunciphisa ukufa nokulimala kwabantu emigwaqeni okungenani ngama-50% ngo-2030. Lokhu kuhlanganisa ukuhlanganisa inethiwekhi yomhlaba wonke Yezinhloko Zezinkampani Zikazwelonke Zezokuphepha Emgwaqeni, ukukhiqiza Imibiko Yesimo Somhlaba Wonke ukuze kulandelelwe inqubekelaphambili, nokuhlinzeka ngosizo lobuchwepheshe. IWHO isebenza nohlu lozakwethu ukuze inikeze ukwesekwa kwezobuchwepheshe emazweni futhi isebenzisane nezinhlangano ezingekho ngaphansi kukahulumeni (amaNGO) ukwabelana ngolwazi, isipiliyoni kanye nezindlela ezihamba phambili. IWHO ingusihlalo weNhlangano Yezizwe Ezihlangene Yokusebenzisana Kwezokuphepha Emgwaqeni, futhi ihlela futhi isingathe, nabalingani ababalulekile, imicimbi esezingeni eliphezulu efana namaviki e-UN okuphepha emgwaqeni kanye noSuku Lomhlaba Lokukhumbula Izisulu Zomgwaqo." የእከክ በሽታ አጠቃላይ እይታ፡ እከክ በጣም ከተለመዱት የቆዳ ህመም ሁኔታዎች አንዱ ሲሆን ይህም በብዙ ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ውስጥ ከፍተኛ መጠን ያለው የቆዳ በሽታ ነው። በዓለም አቀፍ ደረጃ በማንኛውም ጊዜ ከ200 ሚሊዮን በላይ ሰዎች እና በየዓመቱ ከ400 ሚሊዮን በላይ ሰዎች ላይ ተጽዕኖ እንደሚያሳድር ይገመታል።የእከክ በሽታ የሚከሰተው በቆዳው ላይ በማይክሮስኮፕ ሚት( ሳርኮፕቴስ ስካቢይ ቫር ሆሚኒስ) ወረርሽኝ በመከሰቱ ሲሆን በማሳከክ እና በቆዳ መፋቅ ተለይቶ ይታወቃል። የእከክ በሽታ በተደጋጋሚ በባክቴሪያ ቆዳ አልፎ በሚይዝ በሽታ (ኢምፔቲጎ) የተወሳሰበ ነው። በምላሹ፣ኢምፔቲጎ የሆድ ድርቀት፣ሴስሲስ እና ወራሪ አልፎ የሚይዝ በሽታ በባክቴሪያዎች፣ ብዙ ጊዜ ስቴፕሎኮከስ ኦውሬስ እና ስቴፕቶኮከስ ፒዮጂንስ ሊያስከትል ይችላል፣የኋለኛው ደግሞ የኩላሊት በሽታ እና የሩማቲክ የልብ ሕመም ሊያስከትል ይችላል። የእከክ በሽታ በህይወት ጥራት ላይም ተጽዕኖ ያሳድራል፡- ማሳከክ እና የሚታይ ሽፍታ ብዙውን ጊዜ ወደ ደካማ እንቅልፍ፣ ነቀፋ እና ማህበራዊ መገለል፣ የትምህርት ቤት እና የሥራ ክትትልን ያቋርጣል። የእከክ በሽታ በዓለም ላይ በጣም የተቸገሩ ህዝቦችን፣ በተለይም በተጨናነቀ እና በድህነት ሁኔታዎች ውስጥ የሚኖሩ ሰዎችን፣ ከፓስፊክ ውቅያኖስ ደሴት ማህበረሰቦች እስከ ላቲን አሜሪካ ፋቬላዎች፣ ሩቅ እና የገጠር ማህበረሰቦች በመላው አፍሪካ እና አውስትራሊያ እና በካምፕ ውስጥ የሚኖሩ ተፈናቃዮችን ይጎዳል። ሀብት በሌላቸው አካባቢዎች ፣የእከክ በሽታ እና ውስብስቦቹ በጤና እንክብካቤ ሥርዓቶች ላይ ከፍተኛ ወጪ ያስከትላሉ። በከፍተኛ ገቢ ባላቸው ሀገሮች ውስጥ ጉዳዮቹ አልፎ አልፎ የሚከሰቱ ናቸው፣ ሆኖም በጤና ተቋማት እና ተጋላጭ በሆኑ ማህበረሰቦች ውስጥ የሚከሰቱ ወረርሽኞች ለብሔራዊ የጤና አገልግሎቶች ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊ ወጪዎችን ያስከትላሉ። ምልክቶች፡- የእከክ በሽታ ትንንሽ ትሎች እንቁላሎቻቸውን ለመጣል ከቆዳው የላይኛው ክፍል ስር ይቀበራሉ፣ይህም ከፍተኛ የሆነ የማሳከክ ስሜት ይፈጥራል።,"Scabies Overview: Scabies is one of the commonest dermatological conditions, accounting for a substantial proportion of skin disease in many low- and middle-income countries. Globally, it is estimated to affect more than 200 million people at any time and more than 400 million people every year.Scabies is caused by infestation of the skin with a microscopic mite (Sarcoptes scabiei var. hominis) characterized by itch and a skin eruption. Scabies is frequently complicated by bacterial skin infection (impetigo). In turn, impetigo may result in abscesses, sepsis and invasive infections with bacteria, most frequently Staphylococcus aureus and Streptococcus pyogenes, the latter of which may result in kidney disease and rheumatic heart disease. Scabies also impacts quality of life: itch and visible rash often lead to poor sleep, stigmatization and social exclusion, interrupting school and work attendance. Scabies affects the world’s most disadvantaged populations, especially people living in crowded and impoverished conditions, from island communities in the Pacific to favelas of Latin America, remote and rural communities across Africa and Australia, and displaced populations living in camps. In resource-poor settings, scabies and its complications impose a major cost on health care systems. In high-income countries, cases are sporadic, yet outbreaks in health institutions and vulnerable communities contribute to significant economic costs for national health services. Symptoms: Scabies mites burrow under the upper layer of the skin to lay their eggs, resulting in intense itching.","Karzuwa Wani ciwan fata ne da ake ganin ya shafi alumma da dama na masu fama da ciwan fata a matsakaitan da kananan kasashe wajen samun kudin shiga. A duk duniya an kiyasta … ya shafi fiye da mutum milyan 200 a kowanne lokaci haka kuma fiye da mutum miliyan 400 a duk shekara. Abin da ke haifar da cutar karzuwa shi ne idan fata ta kamu cutar microscopic mite wadda ta ke da alamun kay kaki da kunburin fata. Karzuwa na kara harzuka idan ta hadu da ƙwayar cutar fata waddaake kira da impertigo. ita impertigo kan haifar da kunburin ciki, seosis da matsanancin cutata bacteria wadda musamman ma wadda tafi shahara wato staphylococus aures da streptococcus pyogenes wanda ke haifar da ciwan koda da kuma ciwan zuciya. cutar karzuwa na shafar ingancin rayuwa, kaikayi da karaje da kan hana barchi, wariya da rashin sanya mutum cikin harkokin rayiwa haka zalika yakan shafi zuwa makaranta,da zuwa aiki. cutar karzuwa na shafar alumma a duniya musamman ma waɗanda basu da damarmaki masu zama a wajajen da ake da cinkoso da rashin samun issashen abinci tun daga alummar dake zaine a tsubiri zuwa yankin latin amurka, da alummar kauyika dake afirka da kasar Austereliya da waɗanda ke rayiwa a sansanin masu hijira. A kasashen da babu tattalin arziki karzuwa shi ne matsanan ciyar cutar dake damun alumma kuma mafi lakume kodade. A kasahe masu karfin samun kudin shiga ɓillar cutar ba kasafaiba, duk da haka kan sami ɓillar cutar a asibitoci kuma alummar da ke da saurin kamuwa da wannan cutar na kara karuwar kashe kudade a kasa wajen kula da lafiyar su. Alamomi: ƙwayar cutar Karzuwa na iya boyewa karkashin saman fata suyi kwai wanda hakan na haifar da matsanan cin kaykayi.","Upele Muhtasari: Upele ni mojawapo ya hali ya kawaida ya ngozi, inayochangia sehemu kubwa ya ugonjwa wa ngozi katika nchi nyingi za kipato cha chini na cha kati. Ulimwenguni kote, inakadiriwa kuathiri zaidi ya watu milioni 200 wakati wowote na zaidi ya watu milioni 400 kila mwaka. Upele husababishwa na utitiri wa ngozi na wadudu wadogo (Sarcoptes scabiei var. hominis) wenye sifa ya kuwasha na mlipuko wa ngozi. Upele mara nyingi huchanganyikiwa na maambukizi ya ngozi ya bakteria (impetigo). Kwa upande mwingine, impetigo inaweza kusababisha jipu, sepsis na maambukizo vamizi na bakteria, mara nyingi Staphylococcus aureus na Streptococcus pyogenes, ambayo mwisho wake inaweza kusababisha ugonjwa wa figo na ugonjwa wa moyo wa baridi yabisi. Upele pia huathiri ubora wa maisha: kuwasha na vipele vinavyoonekana mara nyingi husababisha usingizi duni, unyanyapaa na kutengwa na jamii, kukatiza mahudhurio ya shule na kazini. Upele huathiri watu wasiojiweza zaidi ulimwenguni, haswa watu wanaoishi katika hali ya msongamano na umaskini, kutoka kwa jamii za visiwa katika Pasifiki hadi favelas za Amerika ya Kusini, jamii za vijijini kote Afrika na Australia, na watu waliohamishwa wanaoishi kambini. Katika mazingira duni ya rasilimali, upele na matatizo yake huweka gharama kubwa kwa mifumo ya huduma za afya. Katika nchi zenye mapato ya juu, kesi ni za hapa na pale, lakini milipuko katika taasisi za afya na jamii zilizo hatarini huchangia gharama kubwa za kiuchumi kwa huduma za afya za kitaifa. Dalili: Utitiri wa Upele hutoboa chini ya tabaka la juu la ngozi ili kutaga mayai, na hivyo kusababisha kuwashwa sana.","Kúrúnà Ìsọnísókí: Kúrúnà jẹ́ ọ̀kan lára àwọn àìsàn ara, tí ó jẹ́ àìsàn àwọ ara tí ó pọ̀ jùlọ ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀ èdè elérè pínnísín àti alábọ́dé èrè. Káríayé, wọ́n ṣírò rẹ̀ pé ó ń mú ó lé ní 200 mílíọ̀nù ènìyàn ní èyíkéyìí àsìkò àti ó lé ní 400 mílíọ̀nù ènìyàn lọ́dọọdún. Àwọ ara tí ó ní ìkọlù kòkòrò wẹẹrẹ ni wọ́n ń fa kúrúnà tí ó máa ń ní àbùdá yíyún àti gbíndíndindìn awọ ara. Kúrúnà sáábà máa ń di ìṣòro nípasẹ̀ kòkòrò bakitéríà awọ ara (ìm̀pẹ́tígò). Ní tìrẹ, ìm̀pẹ́tígò lè yọrí sí ọgbẹ́, sẹ́púsì àti àwọn àrùn inú ara nítorí bakitéríà, èyí tí ó wọ́pọ̀ jùlọ sitafulofókọ́ oriọsì àti sitafulofókọ́ pàíjinì, ìkejì lè yọrí sí àìsàn kíndìnrín àti àìsàn ọkàn. Kúrúnà tún máa ń nípa lórí ìgbáyégbádùn: yúnyún àti gbíndíngbindìn tí ó hànde sáábà máa ń yọrí sí àìlèsùn, ìdẹ́yẹsí àti ìyọlẹ́gbẹ́, ìdíwọ́ ìṣedéédé ilé ẹ̀kọ́ àti iṣẹ́. Kúrúnà ń nípa lórí àwọn ènìyàn àgbáyé tí wọ́n tòṣì jùlọ, pàápàá jùlọ àwọn ènìyàn tí wọ́n ń gbé ní àyíká tí èrò pọ̀ sí àti nínú iṣẹ́, láti àwọn àwùjọ erékùṣù ní Pàsífíìkì dé ìgboro Látìn Amẹ́ríkà, ìgbèríko àti abúlé káàkiri Áfríkà àti Australia, àti àwọn àṣíkiri ènìyàn tí wọ́n ń gbé ní àwọn ibùdó. Ní àwọn àgbègbè tí kò sí ìtọ́jú, kúrúnà àti àwọn ìṣòro rẹ̀ ń fa ìnáwó ńlá lórí àwọn ètò ìtọ́jú ìlera. Ní àwọn orílẹ̀ èdè elérè gọbọi, àwọn ọ̀ràn kò wọ́pọ̀, síbẹ̀ ìbújáde ní àwọn ibùdó ìlera àti àwùjọ tí ó léwu nípa pàtàkì lórí ìnáwó ọrọ̀ ajé fún àwọn iṣẹ́ ìlera orílẹ̀ èdè. Àmì àìsàn: Àwọn kòkòrò wẹẹrẹ Kúrúnà máa ń dàgbà lábẹ́ òkè awọ ara láti yé ẹ̀yìn wọn, èyí tí yóò yọrí sí yúnyún gan-an.","Utwayi Uhlolojikelele: Ukhwekhwe ngesinye sezimo ezivame kakhulu zesikhumba, okubalela ingxenye enkulu yesifo sesikhumba emazweni amaningi anemali engenayo ephansi naphakathi. Emhlabeni jikelele, kulinganiselwa ukuthi lesi sifo sithinta abantu abangaphezu kwezigidi ezingu-200 nganoma isiphi isikhathi kanye nabantu abangaphezu kwezigidi ezingu-400 minyaka yonke. Utwayi lubangelwa ukugcwala kwesikhumba ngesibungu esingabonakali (iSarcoptes scabiei var. hominis) esibonakala ngokuluma nokuqhuma kwesikhumba. . Ukhwekhwe kuvame ukuba nzima ngenxa yokutheleleka kwebhaktheriya esikhumbeni (impetigo). Ngokulandelayo, i-impetigo ingase ibangele amathumba, i-sepsis kanye nezifo ezihlaselayo ezinamabhaktheriya, ngokuvamile iStaphylococcus aureus neStreptococcus pyogenes, ekugcineni okungase kubangele isifo sezinso nesifo senhliziyo esibuhlungu. Utwayi luphinde lube nomthelela eqophelweni lempilo: ukulunywa nokuqubuka okubonakalayo kuvame ukuholela ekulaleni okungekuhle, ukucwaswa nokungabandakanywa emphakathini, ukuphazamisa ukuya esikoleni nomsebenzi. Utwayi luthinta abantu ababencishwe amathuba kakhulu emhlabeni, ikakhulukazi abantu abahlala ezimeni eziminyene futhi ezimpofu, kusukela emiphakathini yeziqhingi zasePacific kuya kuma-favelas aseLatin America, imiphakathi ekude neyasemaphandleni kulo lonke elase-Afrika nase-Australia, kanye nabantu abafudukayo abahlala emakamu. Ezimeni ezintula izinsiza, utwayi kanye nezinkinga zalo kubeka izindleko ezinkulu ezinhlelweni zokunakekelwa kwezempilo. Emazweni anemali engenayo ephezulu, izimo azivamile, nokho ukuqubuka kwezikhungo zezempilo kanye nemiphakathi esengozini kunomthelela ezindlekweni ezinkulu zezomnotho zezinsizakalo zezempilo zikazwelonke. Izimpawu: Izibungu zotwayi zimba ngaphansi kongqimba olungaphezulu lwesikhumba ukuze zizalele amaqanda, okubangela ukulunywa okukhulu." "የእከክ በሽታ ባህሪያት የጣቶች እና የእግር ጣቶች፣ የእጅ አንጓዎች፣ የጀርባ አጥንቶች፣ የሴቶች ጡቶች እና የወሲብ አካላት ጨምሮ በተለመዱ ቦታዎች ላይ ቆዳ ላይ ይትረ ወይም ጕድጓዶች ናቸው። በትናንሽ ህጻናት እና አዛውንቶች ላይ የእከክ ቁስሎች በእጆች መዳፍ፣ በውስጥእግር እና የራስ ቆዳ ላይም ሊኖሩ ይችላሉ። ማሳከክ እና ሽፍታው ደካማ እንቅልፍ፣ ነቀፋ እና ማህበራዊ መገለል እንዲሁም ከትምህርትና ከሥራ መቅረት፣ ይህም ለልጆች የመማር አቅም መቀነስ እና ለቤተሰቦችና ለማህበረሰቦች ኢኮኖሚያዊ ተጽዕኖ ያስከትላል። ቀይነት፣ ፈሳሽ ወይም ቅርፊት መኖሩ የሁለተኛ ደረጃ ባክቴሪያ አልፎ የሚይዝ በሽታን ሊያመለክት ይችላል። ይህ ከቆዳው እከክ፣ ከከባድ የእከክ በሽታ አይነት፣ በወፍራም ፣በቆዳ ፣በቆዳ ላይ በተቀረጹ ንጣፎች እና በከባድ ሁኔታዎች ፣ ጥልቅ ስንጥቅ ተለይቶ የሚታወቅ ነው። ህክምና: የተጐዱ ግለሰቦች የመጀመሪያ ደረጃ አያያዝ እንደ 5 በመቶ ፐርሜትሪን፣ 0.5 በመቶ ማላቲዮን በውኃ መሠረት፣ ከ10 እስከ 25 በመቶ ቤንዚል ቤንዞአት ጉሽ ወይም ከ5 እስከ 10 በመቶ ሰልፈር ቅባት ያሉ አካባቢያዊ ስካቢሳይድ አጠቃቀምን ያካትታል። በአፍ የሚወሰድ አይቨርሜክቲን እንዲሁ በጣም ውጤታማ ነው እናም በበርካታ ሀገሮች ተቀባይነት አግኝቷል። በነፍሰ ጡር ሴቶች ወይም ከ15 ኪ.ግ ክብደት በታች ለሆኑ ህጻናት የኢቨርሜክቲን ደህንነት አልተረጋገጠም ስለዚህ ተጨማሪ የደህንነት መረጃዎች እስኪገኙ ድረስ በእነዚህ ቡድኖች ውስጥ ኢቨርሜክቲን ጥቅም ላይ መዋል የለበትም። ማሳከክ በተለምዶ ከ1-2 ሳምንታት ውጤታማ በሆነ ህክምና ይጠናከራል እናም በዚህ መሠረት የተያዙ ሰዎች ማሳወቅ አለባቸው ። በአዲሱ ወረራ የመጀመሪያ ደረጃ ላይ ያሉ ሰዎች ምንም ምልክት የሌላቸው ሊሆኑ ስለሚችሉ, ከታመመው ሰው ጋር በተመሳሳይ ጊዜ መላውን ቤተሰብ ማከም በጣም አስፈላጊ ነው።","Characteristics of scabies are papules or burrows in typical locations, including the web spaces of the fingers and toes, wrists, buttocks, breasts in females, and genitals. In young children and the elderly, scabies lesions may also be present on the palms, soles and scalp. The itching and rash cause poor sleep, stigmatization and social exclusion, as well as absenteeism from education and employment, resulting in reduced learning potential for children and economic impacts for families and communities. Presence of redness, pus or crusts may indicate a secondary bacterial infection. This should be differentiated from crusted scabies, a severe form of scabies, that is characterized by thick, scaly, plaques over the skin and, in severe cases, deep fissures. Treatment: Primary management of affected individuals involves application of a topical scabicide such as 5% permethrin, 0.5% malathion in aqueous base, 10–25% benzyl benzoate emulsion or 5–10% sulfur ointment. Oral ivermectin is also highly effective and is approved in several countries. The safety of ivermectin in pregnant women or children below15 kg body weight has not been established, so ivermectin should not be used in these groups until more safety data are available. Itch commonly intensifies with effective treatment for 1–2 weeks and treated individuals should be informed accordingly. Because people in the early stage of new infestation may be asymptomatic, it is critical to treat the whole household at the same time as the diagnosed case.","alamomin cutar karzuwa shi ne kuraraji da sassan jiki wanda ya hada da tsakanin 'yan yatsu, na hannu da kafa, tsintsiyar hannu, mazaunai , nono ga mata da kuma gaba. A kananan yara da tsofaffi akan sami karzuwar a tafin hannu kafa da fatan kai. Kai kayi da kuraje kan hana samun issan barchi, kunyatawa da nuna wariya haka zalika yawan fashin samun ilimi da akiki wanda ke haifar da raguwar limi wanda kan iya shafar iimi ta tattalin arzikin iyalai da alumma. ana samun alamun ja bushewa wanda kan nuna kamuwa da cutar a mataki na biyu. Dole a banbance tsakanin karzuwa mai busar da fata wanda nau'in karzuwa ne mai tsanani wanda ke da alamon fata mai kauri, a saman fata idan ta tsanan ta ma yana kai ga fissures mai zurfi. Magani: Kula da cutar a mataki na farko ga wanda cutar ta shafa ya kunshi shafa maganin dake kashi karzuwar kamar su kashi biyar na permethrin , kashi 0.5 na malathion a ma'aunin aqueous kashi 10 zuwa 25 na benzyl benzoate na shafawa ko kashi 5 zuwa 10 na man salfur. maganin hadiya na ivermactin naɗa matukar tasiri wanda an yarda da shi a kasa she da yawa. ba'a tabbatar da rashin illar maganin ivermectin na hadiya ga masu juna biyu da yara masu nauyi kasa da nauyin kg 15 saboda haka kada ayi anfani da dashi ga wannan kason mutanan har sai an samu bayyana da suka nuna rashin illar hakan. sanar da masu fama da cutar cewa kaykayi kan karu a lokacin da aka sa magani na sati daya zuwa biyu. don kamuwar cutar da farko bai nuna alama dole a yi ma 'yan gidan magani gaba ki daya a lokaci daya.","Tabia za vipele ni matundu au mashimo katika maeneo ya kawaida, ikijumuisha sehemu za vidole na kwato, viganja vya mikono, matako, matiti kwa wanawake na sehemu za siri. Katika watoto wadogo na wazee, vidonda vya scabi vinaweza pia kuwepo kwenye mitende, pekee na kichwa. Kuwashwa na upele husababisha usingizi duni, unyanyapaa na kutengwa na jamii, pamoja na kutohudhuria masomo na ajira, hivyo kusababisha kupungua kwa uwezo wa watoto kujifunza na athari za kiuchumi kwa familia na jamii. Uwepo wa nyekundu, pus au crusts inaweza kuonyesha maambukizi ya pili ya bakteria. Hii inapaswa kutofautishwa na scabies iliyopigwa, aina kali ya scabies, ambayo ina sifa ya nene, scaly, plaques juu ya ngozi na, katika hali mbaya, nyufa za kina. Matibabu: Udhibiti wa kimsingi wa watu walioathiriwa unahusisha uwekaji wa dawa ya kuua mwili kama vile 5% permetrin, 0.5% malathion katika msingi wa maji, 10-25% ya emulsion ya benzyl benzoate au 5-10% ya mafuta ya sulfuri. Ivermectin ya mdomo pia inafaa sana na imeidhinishwa katika nchi kadhaa. Usalama wa ivermectin kwa wanawake wajawazito au watoto chini ya kilo 15 ya uzito wa mwili haujaanzishwa, hivyo ivermectin haipaswi kutumiwa katika vikundi hivi mpaka data zaidi ya usalama inapatikana. Kuwashwa huongezeka kwa matibabu madhubuti kwa wiki 1-2 na watu wanaotibiwa wanapaswa kufahamishwa ipasavyo. Kwa sababu watu walio katika hatua ya awali ya mashambulio mapya wanaweza kukosa dalili, ni muhimu kutibu kaya nzima kwa wakati mmoja na kesi iliyogunduliwa.","Àwọn àbùdá kúrúnà ni àwọn kókó tàbí ihò àwọn agbègbè kan tí ó fi mọ́ àwọn àlàfo ìkawọ́ àti ìkasẹ̀, ọrùn ọwọ́, ìdí, ọyàn fún àwọn obìnrin, àti ojú ara. Láàárín àwọn ọmọdé àti àgbàlagbà, àwọn kókó kúrúnà lè wà ní àwọn àtẹ́lẹwọ́, gìgísẹ̀ àti awọ orí. Yúnyún àti gbíndíngbindìn ń fa àìlèsùn, ìdẹ́yẹsí àti ìyọlẹ́gbẹ́, àti sísá ẹ̀kọ́ àti iṣẹ́, èyí tí ó ń fa àdínkù agbára ìkẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn ọmọdé àti ìnípa lórí ọrọ̀ ajé fún àwọn ẹbí àti àwùjọ. Ìfarahàn awọ pípọ́n, ọyún tàbí èépá lè tọ́ka kòkòrò àìsàn mìíràn. Eléyìí gbọ́dọ̀ jẹ́ ìdámọ̀ yàtọ̀ sí èépá kúrúnà, ẹ̀yà kúrúnà líle, tí ó ní àbùdá ẹ̀sẹ́ yíyi bí ìpẹ́ lórí awọ ati, fún àwọn ọ̀ràn líle, àwọn sísán tit ó jinlẹ̀. Ìtọ́jú: Àmójútó abẹ́lé àwọn ènìyàn tí wọ́n jẹ́ aláìsàn ni lílo abágbàmu òògùn apakúrúnà bí 5% pamatiríìn, 0.5% malatíọ̀nù nínú ìpìlẹ̀ olómi, 10-25% ìpara benzyl benzoate tàbí 5-10% ìpara imí ọjọ́. Òògùn àtẹnulò ifamẹkitíìnì náà dára bẹ́ẹ̀ sì ni wọ́n lù ú ní ọ̀ǹtẹ̀ ní onírúurú orílẹ̀ èdè. Wọn kò tíì fìdí ààbò ifamẹkitíìnì lára àwọn aláboyún àti ọmọdé tí wọn kò tó ìwọ̀n 15kg ní ìwúwo ara múlẹ̀, nítorí náà ifamẹkitíìnì kò gbọ́dọ̀ jẹ́ lílò láàárín àwọn ọ̀wọ́ wọ̀nyí títí àwọn ìwífun-àlàyé ààbò yóò fi wà. Yúnyún sáábà máa ń le sí i pẹ̀lú ìtọ́jú pípé fún ọ̀sẹ̀ 1-2 bẹ́ẹ̀ sì ni àwọn ènìyàn tí wọ́n ń gbà ìwòsàn gbọ́dọ̀ mọ̀. Nítorí àwọn ènìyàn tí wọ́n wà ní ìpele ìbẹ̀rẹ̀ àìsàn náà lè má ní àmì àìsàn, ó ṣe pàtàkì láti ṣe ìtọ́jú gbogbo ẹbí ní àsìkò kan náà gẹ́gẹ́ bí ọ̀ràn tí àyẹ̀wò fi hàn.","Izimpawu zotwayi ama-papules noma imigodi ezindaweni ezijwayelekile, okuhlanganisa izikhala zewebhu zeminwe nezinzwane, izihlakala, izinqe, amabele kwabesifazane, nezitho zangasese. Ezinganeni ezincane nakubantu asebekhulile, izilonda zotwayi zingase zibe khona nasezintendeni zezandla, ematheni nasekhanda. Ukulunywa kanye nokuqubuka kubangela ukungalali kahle, ukucwaswa nokukhishwa inyumbazana emphakathini, kanye nokulova emfundweni nasemisebenzini, okuholela ekwehleni kwamathuba okufunda ezingane kanye nomthelela wezomnotho emindenini nasemiphakathini. Ukuba khona kobomvu, ubomvu noma ama-crusts kungase kubonise ukutheleleka kwebhaktheriya yesibili. Lokhu kufanele kuhlukaniswe nama-scabies acwebile, uhlobo olunzima lwescabies, olubonakala ngokuqina, amascaly, amaplaque phezu kwesikhumba futhi, ezimweni ezinzima, imifantu ejulile. Ukwelashwa: Ukuphathwa okuyinhloko kwabantu abathintekile kuhilela ukufakwa kwe-scabicide ye-topical efana ne-5% ye-permetrin, i-0.5% i-malathion emanzini, i-10-25% ye-benzyl benzoate emulsion noma i-5-10% yamafutha esulfure. I-Oral ivermectin nayo iyasebenza kakhulu futhi ivunyiwe emazweni amaningana. Ukuphepha kwe-ivermectin kwabesifazane abakhulelwe noma izingane ezingaphansi kwe-15 kg isisindo somzimba akukasungulwa, ngakho ke ivermectin akufanele isetshenziswe kulawa maqembu kuze kube yilapho idatha eyengeziwe yokuphepha itholakala. Ukulunywa kuvame ukushuba ngokwelashwa okusebenzayo amaviki angu-1-2 futhi abantu abalashwayo kufanele baziswe ngokufanele. Ngenxa yokuthi abantu abasesigabeni sokuqala sokutheleleka okusha bangase bangabi nazimpawu, kubalulekile ukwelapha umuzi wonke ngesikhathi esifanayo nesimo esitholakele." ለተመረጠው መድኃኒት ተስማሚ በሆነ የጊዜ ገደብ ውስጥ( በተለምዶ ከ 7 እስከ 14 ቀናት በኋላ) መድኃኒቱን መድገም ከፍተኛ ውጤታማነት ያስገኛል፣ በተለይም ለአፍ የሚወሰድ አይቨርሜክቲን፣ ይህም የትንሽ ትል እንቁላሎችን አይገድልም።,"Repeating treatment in the time frame appropriate for the chosen medication (typically after 7–14 days) will lead to a higher efficacy, particularly for oral ivermectin, which does not kill mite eggs.",maimata yin magani a kan lokaci (Yanwacin lokaci kwana 7 zuwa 14) na kaga karfin magani mussamman ma maganin ivermactin na hadiya wanda maganin kan kashi kwayayan cutar.,"Kurudia matibabu kwa wakati unaofaa kwa dawa iliyochaguliwa (kawaida baada ya siku 7-14) itasababisha ufanisi wa juu, hasa kwa ivermectin ya mdomo, ambayo haina kuua mayai ya mite.","Àṣetúnṣe ìtọ́jú ní ìhun lásìkò tí ó tọ́ fún òògùn tí a yàn láàyò (pàápàá jùlọ lẹ́yìn ọjọ́ 7-14) yóò yọrí sí àbájáde ńlá, pàápàá jùlọ fún òògùn àtẹnulò ifamẹkitíìnì, èyí tí kì í pa àwọn ẹyin kòkòrò wẹ́wẹ́ náà.","Ukwelashwa okuphindaphindiwe ngesikhathi esifanele imithi ekhethiwe (imvamisa ngemva kwezinsuku ezingu-7-14) kuzoholela ekusebenzeni okuphakeme, ikakhulukazi i-ivermectin yomlomo, engawabulali amaqanda ezimbuzane." የአይቢኔ ቢሮ ስለ ወረርሽኙ ስምምነት ጽሑፍ ለመደራደር ሀሳብ ለማዘጋጀት የአለም ጤና ድርጅት ስምምነት፣ ስምምነት ወይም ሌላ አለም አቀፍ የወረርሽኝ መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መሳሪያ (የደብሊውኤችኦ ሲኤ+) ለማዘጋጀት እና ለመደራደር የመንግስታት ተደራዳሪ አካል (አይቢኔ) ከ 4 – 6 ሴፕቴምበር 2023 ድረስ ውይይቶችን እና መደበኛ ያልሆነ ስብሰባዎችን አድርጓል። በወረርሽኙ ስምምነት ላይ መሥራት ። በስብሰባው ወቅት የአይቢኔ ረቂቅ ቡድን መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎች በሚከተሉት የአይቢኔ ቢሮ ጽሁፍ አንቀጾች ላይ ተወያይተዋል፡- አንቀፅ 4 (የወረርሽኝ መከላከል እና የህዝብ ጤና ክትትል) እና አንቀጽ 5 (የወረርሽኝ መከላከልን እና ዝግጁነትን በአንድ ጤና አቀራረብ ማጠናከር) (በጋራ) በህንድ፣ የታንዛኒያ ዩናይትድ ሪፐብሊክ እና ዩናይትድ ኪንግደም በጋራ አመቻችቷል። አንቀጽ 9 (ምርምር እና ልማት) በሜክሲኮ እና በኖርዌይ በጋራ አመቻችቷል; በኮሎምቢያ፣ ፊሊፒንስ እና ሳውዲ አረቢያ የተቀናጀ አንቀጽ 11 (የቴክኖሎጅ ልማት እና ሽግግር እና ዕውቀት) አንቀጽ 12 (መዳረሻ እና ጥቅማ ጥቅም መጋራት) በአውስትራሊያ እና በኢትዮጵያ ትብብር; እና አንቀፅ 13 (የአቅርቦት ሰንሰለት እና ሎጂስቲክስ) በኢንዶኔዥያ እና በፓኪስታን በጋራ አመቻችቷል። አይቢኔ አርቃቂ ቡድኑ በሴፕቴምበር 22 ቀን 2023 በአንቀፅ 4 እና 5 (በጋራ) ፣ 11 እና 12 ላይ ተጨማሪ የጋራ አስተባባሪ መደበኛ ያልሆነ ስብሰባዎችን ያደርጋል። ስብሰባዎች:: የአይቢኔ ቢሮ ከአራተኛው፣ አምስተኛው እና ስድስተኛው ስብሰባዎቹ ባደረገው ውይይት እንዲሁም የአይቢኔ ስብሰባ ላይ በመመርኮዝ በሚቀጥለው ስብሰባ የዓለም ጤና ድርጅት ሲኤ+ን የመደራደር ሀሳብ ያቀርባል። ረቂቅ ቡድን፣ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎቹን ጨምሮ፣ እና የእነዚያ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎች ተባባሪ አስተባባሪዎች ሪፖርቶች። ለመደራደር የቀረበው ሀሳብ የትኛውም አባል ሀገር የፅሁፍ ሀሳቦችን የማቅረብ መብት እና የተጠናቀረ ሰነዱ ያለበትን ሁኔታ ሳይነካ እንደሚሆን መግባባት ላይ ተደርሷል።,"INB Bureau to develop a proposal for negotiating text of the pandemic accord The Drafting Group of the Intergovernmental Negotiating Body (INB) to draft and negotiate a WHO convention, agreement or other international instrument on pandemic prevention, preparedness and response (WHO CA+) held discussions and informal meetings from 4 – 6 September 2023 in order to advance work on a pandemic accord. During the meeting, informal meetings of the INB Drafting Group discussed the following articles of the INB Bureau’s text: Article 4 (Pandemic prevention and public health surveillance) and Article 5 (Strengthening pandemic prevention and preparedness through a One Health approach) (jointly) co-facilitated by India, United Republic of Tanzania and the United Kingdom; Article 9 (Research and development) co-facilitated by Mexico and Norway; Article 11 (Co-development and transfer of technology and know-how) co-facilitated by Colombia, the Philippines and Saudi Arabia; Article 12 (Access and benefit-sharing) co-facilitated by Australia and Ethiopia; and Article 13 (Supply chain and logistics) co-facilitated by Indonesia and Pakistan. The INB will hold additional co-facilitated informal meetings of the drafting group on Articles 4 and 5 (jointly), 11, and 12 by 22 September 2023, when the INB Drafting Group will resume its work to take stock of progress achieved through these informal meetings. The INB Bureau will develop a proposal for negotiating text of the WHO CA+ for the consideration of the INB at its next meeting, based on the discussions of the INB from its fourth, fifth, and sixth meetings, as well as the meeting of the INB Drafting Group, including its informal meetings, and the reports of the co-facilitators of those informal meetings. It was agreed that the proposal for negotiating text would be without prejudice to the right of any Member State to present textual proposals and to the status of the compilation document.","Ofishin INB zai samar da tsari don tattaunawa kan rubutun yarjejeniyar cutar. Gungun da zasu tasar Daftarin na Intergovernmental Negotiating Body (INB), don tsarawa da kuma tattunawa a taron Hukumar Lafiya ta Duniya WHO, yarjejeinya ko kuma sauran kayan aikin rigakafin annoba, shiri da kuma ɗaukar mataki (WHO CA+), sun yi taro ba a hukumance ba daga ranar 4 zuwa 6 ga Satumbar 2023, don faɗaɗa aiki kan yarjejeniyar annoba. A yayin taron, tarurrukan da bana hukuma ba na ƙungiyar ta INB Drafting Group sun tattauna batutuwa masu zuwa na rubutun ofishin INB: ƙudiri na 4 (Rigakafin Annoba da Kula da Lafiyar Jama'a), ƙudiri na 5 ('Ƙarfafa rigakafin kamuwa da cuta da shirye-shirye ta hanyar Kiwon lafiya ɗaya) (a haɗin gwiwa) waɗanda Indiya, Ƙasar Jamhuriyar Tanzaniya da Ingila suka kawo; Kudiri na 9 (Bincike da cigaba), wanda haɗin gwiwar Mexico da Norway suka kawo; Kudiri na 11 (haɓaka haɗin gwiwa da musayar fasaha da sanin ya kamata) wanda haɗin gwiwar Colombia, Philippines da Saudi Arabia suka kawo. Kudiri na 12 (Samun dama da rabon amfani) wanda Australia da Habasha suka kawo; da kuma ƙudiri na 13 (samar da kayayyaki da kayan aiki) wanda Indonesia da Pakistan suka kawo. Hukumar ta INB za ta gudanar da ƙarin wasu tarurrukan da bana hukuma ba na ƙungiyar da aka tsara a kan ƙudiri na 4 da 5 (a haɗin gwiwa), a ranekun 11, 12 zuwa 22 ga Satumban 2023, lokacin da INB Drafting Group za ta ci gaba da aikinta don duba ci gaban da aka samu ta waɗannan tarurruka da bana hukuma ba. Hukumar ta INB za ta samar da wata shawara don tattaunawa kan daftarin WHO CA+ don yin la'akari da INB a taronta na gaba, dangane da tattaunawar INB daga tarukanta na huɗu, na biyar, da na shida, da kuma taron Rukunin Tsara Daftari na INB , gami da tarurrukan sa na yau da kullun, da rahotannin waɗanda aka gudananar da waɗancan tarurrukan da bana hukuma ba tare dasu. An amince da cewa shawarar tattaunawa kan daftarin za ta ƙasance ba tare da tauye ‘yancin kowace ƙasa daga cikin ƙasashe mambobi na ta gabatar da shawarwari a rubuce ba, da kuma matsayin tattara daftarin.","Ofisi ya INB itaunda pendekezo la mjadala wa maandishi ya makubaliano ya janga Kikundi cha Waandishi wa Baraza la Majadiliano kati ya Serikali (INB) kuandaa na kujadili mkataba wa WHO, makubaliano au chombo kingine cha kimataifa kuhusu kuzuia, kujiandaa na kukabiliana na janga (WHO CA+) kilifanya majadiliano na mikutano isiyo rasmi kuanzia tarehe 4 hadi 6 Septemba 2023 kwa utaratibu. kuendeleza kazi ya makubaliano ya janga. Wakati wa mkutano, mikutano isiyo rasmi ya kikundi cha uandishi cha INB ilijadili makala zifuatazo za maandishi ya Ofisi ya INB: Kifungu cha 4 (uchunguzi wa kuzuia magonjwa na afya ya umma) na Kifungu cha 5 (kuimarisha uzuiaji na maandalizi ya ugonjwa kwa njia ya Afya Moja) (kwa pamoja) kwa ushirikiano wa India, Jamhuri ya Muungano wa Tanzania na Uingereza; Kifungu cha 9 (Utafiti na Maendeleo) kwa ushirikiano wa Mexico na Norway; Kigungu cha 11 (Maendeleo ya pamoja na uhamishaji wa maarifa na teknolojia) kilichowezeshwa kwa ushirikiano na Colombia, Ufilipino na Saudi Arabia; Kifungu cha 12 (Ufikiaji na ugawaji wa faida) kwa ushirikiano wa Australia na Ethiopia; na Kifungu cha 13 (Msururu wa Ugavi na vifaa) kwa ushirikiano wa Indonesia na Pakstani. INB itafanya mikutano ya ziada isiyo rasmi iliyoratibiwa kwa pamoja ya kikundi cha waandaaji wa vifungu vya 4 na 5 (pamoja), 11 na 12 ifikapo tarehe 22 Septemba 2023, wakati Kikundi cha Uandishi cha INB kitakaporejelea kazi yake ili kutathimini maendeleo yaliyopatikana kupitia mikutano hii isiyo rasmi. Ofisi ya INB itatayarisha pendekezo la kujadiliana kwa maandishi ya WHO CA+ kwa ajili ya kuzingatiwa kwa INB katika mkutano wake unaofuatia, kulingana na majadiliano ya INB kutoka mikutano yake ya nne, ya tano na ya sita, pamoja na mkutano wa INB. Kikundi cha uandishi, ikijumuisha mikutano yake isiyo rasmi na taarifa za wawekezaji wenza wa mikutano hiyo isiyo rasmi. ilikubaliwa kuwa pendekezo la maandishi ya majadiliano litakubalika bila kuathiri haki ya Nchi yoyote Mwanachama kuwasilisha mapendekezo ya maandishi na hali ya mkusanyiko wa nakala.","Àjọ Aláṣẹ INB yóò ṣe ìgbékalẹ̀ fífi ìfẹ́ hàn fún ìwé ìjíjíròrò ní orí àdéhùn àjàkálẹ̀ àrùn. Ẹgbẹ́ Oludúnàádúrà Aṣàkọọ́lẹ̀ Ìjọba-aláṣepọ̀ (INB) yóò ṣe àkọsílẹ̀ ìpàgọ́ àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé, àti àdéhùn, tàbí pèsè àwọn ohun èlò àpapọ̀ mìíràn fún ìdènà àjákálẹ̀ àrùn, ìgbáradì àti ìdásí (WHO CA+) ṣe ìpàdé eléyìí tí ó gba gbẹ̀fẹ́ láàrin 4 -- 6 oṣù Kẹsàn-án ọdún 2023 láti mú ìdàgbàsókè bá iṣẹ́-ṣíṣe ní orí àdéhùn àjàkálẹ̀ àrùn. Ní àsìkò ìpàdé náà, ìpàdé gbẹ̀fẹ́ ti Ẹgbẹ́ Aṣàkọọ́lẹ̀ INB ṣe, wọ̀n jíròrò lórí àwọn ìwé àkọsílẹ̀ ajọ INB: Àtíkù 4 (Ìdènà àjàkálẹ̀ àrùn àti ìsàyẹ̀wò ètò ìlera gbogbogbò) Átíkù karùn-ún (Fífún ìdènà àjàkálẹ̀ àrùn ní agbára àti ìmúrasílẹ̀ nípaṣẹ ìlànà èto One Health kan) (papọ̀) jọ-gbé-kalẹ̀ pẹ̀lú orílẹ̀-èdè India, United Republic of Tanzania àti United Kingdom; Átíkù 9 (Ìwádìí àti ìdàgbàsókè) jọ-gbé-kalẹ̀ pẹ̀lú orílẹ̀-èdè Mexico àti orílẹ̀-èdè Norway; Átíkù 11 (Àgbájọwọ́pọ̀-ìdàgbàsókè àti fífi ránṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ àti mímọ̀-nípa báwo) eléyìí tí orílẹ̀-èdè Colombia, Philippines àti Saudi Arabia jọ ṣe papọ̀: Átíkù 12 (Rírí gbà àti àǹfààní-àjọpín) jọ-gbé-kalẹ̀ pẹ̀lú orílẹ̀-èdè Australia àti Ethiopia; Átíkù Kẹtàlá (Ìpèsè ọ̀nà àti àwọn ohun-èlò) jọ-gbé-kalẹ̀ pẹ̀lú orílẹ̀-edè Indonesia àti Pakistan. Àjọ INB yóò ṣe àfikún ìpàdé àjọgbé-kalẹ̀ aláìlétò ti Drafting Group ní orí Átíkù kẹrin àti kárùn-ún (papọ̀), 11, àti 12 ní oṣù kẹsàn-án ní ọdún 2023, nígbà tí àjọ Ẹgbẹ́ Aṣàkọọ́lẹ̀ INB bá bẹ̀rẹ̀ ṣí ṣe ìpàdà láti gba àkómọ́ onítẹ̀síwájú àwọn ohun tí ó ti wà nílẹ̀ nìpa àwọn ìpàdé elétò. Àjọ INB Bureau yóò ṣe agbékalẹ̀ ìjíròrò fún ìdúnàádúrà ìwé WHO CA+ fún gbígbà wọlé INB ní ìpàdé rẹ̀ tí ó ń bọ̀, eléyìí tí ó dúró ní orí ìjíròrò ìpàdé àjọ INB láti ọ̀dọ̀ ìpàdé kẹrin, karùn-ún, àti ìkẹfà rẹ̀, àti ìpàdè ti Ẹgbẹ́ Aṣàkọọ́lẹ̀ INB, eléyìí tí àwọn ìpàdé àìgbẹ̀fẹ́ rẹ̀ náà w` níbẹ̀, àti èsì àwọn alájọ-gbé-kalẹ̀ gbogbo àwọn ìpàdé gbẹ̀fẹ́ náà. Ìfẹnukò wà pé ìwé-àlàkalẹ̀ fún ìjíròrò agbéjáde yóò wà láì ṣe ojùsàájú sí ẹ̀tọ́ èyíkéyìí àwọn orílẹ̀-èdè tí ó jẹ́ Ọmọ-ẹgbẹ́ láti ṣe àgbékalẹ̀ ipò tí àpapọ̀ ìwé-àlàkalẹ̀ wà.","I-INB Bureau yenza isiphakamiso sokuxoxisana ngombhalo wesivumelwano sobhubhane IQembu Lokulungisa le-Intergovernmental Negotiating Body (INB) ukuze libhale futhi lixoxisane ngengqungquthela yeWHO, isivumelwano noma elinye ithuluzi lamazwe ngamazwe mayelana nokuvimbela ubhubhane, ukulungela kanye nokusabela (WHO CA+) ibambe izingxoxo nemihlangano engakahleleki kusukela mhla zizi-4 - 6 kuMandulo 2023 ukuze kuthuthukiswe ukusebenza ngesivumelwano sobhubhane. Phakathi nomhlangano, imihlangano engakahleleki ye-INB Drafting Group yaxoxa ngezindatshana ezilandelayo zombhalo we-INB Bureau: I-athikili yesi-4 (Ukuvinjelwa kobhubhane kanye nokubhekwa kwezempilo yomphakathi) kanye neSigaba 5 (Ukuqinisa ukuvinjelwa kanye nokulungela ubhubhane kusetshenziswa indlela Yezempilo Eyodwa) (ngokuhlanganyela) kugqugquzelwa yi-India, United Republic of Tanzania kanye ne-United Kingdom; I-Athikili 9 (Ucwaningo nentuthuko) igqugquzelwa yiMexico neNorway; I-Athikili 11 (Co-Development and transfer of technology and know-how) eqhutshwa ngokubambisana yiColombia, iPhilippines kanye neSaudi Arabia; I-Athikili 12 (Ukufinyelela nokwabelana ngenzuzo) igqugquzelwa yi-Australia ne-Ethiopia; kanye ne-Article 13 (Supply chain and logistics) eqhutshwa ngokubambisana yi-Indonesia ne-Pakistan. I-INB izobamba imihlangano eyengeziwe engakahleleki egqugquzelwe ngokubambisana yeqembu elibhalayo ku-Athikili 4 kanye ne-5 (ngokuhlangene), 11, kanye no-12 zingama-22 kuMandulo 2023, lapho i-INB Drafting Group izophinda iqalise umsebenzi wayo ukuze ihlole inqubekelaphambili efinyelelwe ngalezi ezingahlelekile. imihlangano. I-INB Bureau izothuthukisa isiphakamiso sokuxoxisana ngombhalo weWHO CA+ ukuze kucutshungulwe i-INB emhlanganweni wayo olandelayo, ngokusekelwe ezingxoxweni ze-INB kusukela emhlanganweni wayo wesine, wesihlanu, nowesithupha, kanye nomhlangano we-INB. I-Drafting Group, okuhlanganisa imihlangano yayo engakahleleki, kanye nemibiko yabagqugquzeli baleyo mihlangano engahlelekile. Kwavunyelwana ngokuthi isiphakamiso sombhalo wokuxoxisana sizoba ngaphandle kokuhlukumeza ilungelo lanoma yimuphi uMbuso oyiLungu lokwethula iziphakamiso zombhalo kanye nesimo sombhalo wokuhlanganisa." ሰባተኛው የ አይቢኔ ስብሰባ ከህዳር 6-10 እንዲካሄድ እና ከዲሴምበር 4-6 2023 እንዲቀጥል ተወስኗል፣የ የደብሊውኤችኦ ሲኤ+ የመደራደሪያ ጽሑፍን ለማቅረብ እና ለማጤን።,"It was decided that the seventh meeting of the INB will take place from 6-10 November and will resume from 4-6 December 2023, to allow the presentation and consideration of the negotiating text of the WHO CA+.","An yanke shawarar cewa taro na bakwai na INB zai gudana daga 6 zuwa 10 ga Nuwamba, kuma zai ci gaba a ranakun 4 zuwa 6 Disamban 2023, don ba da damar gabatarwa da la'akari da rubutattun shawarwari na WHO CA+.","iliamuliwa kuwa mkutano wa saba wa INB utafanyika kuanzia tarehe 6 - 10 Novemba na utaendelea kuanzia tarehe 4 - 6 Desemba 2023, ili kuruhusu uwasilishaji na kuzingatia maandishi ya mjadala wa WHO CA+.","Ìfẹnukò wà pé ìpàdé keje ti àjọ INB yóò wáyé láàrin 6 - 10 oṣù Kọkànlá wọn yóò sì wọlé ní 4 - 6 oṣù Kejìlá ọdún 2023, láti fi ààyè gba ìsàgbékalẹ̀ àti ìgbàwọlé ìjíròrò àkọsílẹ̀ ti àjọ WHO CA+.","Kwanqunywa ukuthi umhlangano wesikhombisa we-INB uzoba kusukela mhla zi-6-10 kuLwezi futhi uzoqhubeka kusukela mhla zizi-4-6 kuZibandlela wezi-2023, ukuze kuvunyelwe ukwethulwa nokucutshungulwa kombhalo wokuxoxisana weCA+ ye-WHO." በተባበሩት መንግስታት ጠቅላላ ጉባኤ በአለም አቀፍ የህዝብ ጤና ላይ ታይቶ የማይታወቅ ትኩረት የዓለም መሪዎች ወረርሽኙን ለመከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ ለመስጠት እና ለሁሉም ጤናን ለመጠበቅ፣ ቲቢን ለማስቆም እና ኤስዲጂን ለማነቃቃት እንዲሰሩ የዓለም መሪዎች አሳስቧል። በኒውዮርክ በተካሄደው 78ኛው የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ጠቅላላ ጉባኤ (ዩኤንጂኤ 78) ላይ የሚሰበሰቡ መሪዎች ጤናን በሁሉም የፖለቲካ አጀንዳ ላይ እንዲያስቀምጡ እና ከኮቪድ-19 ወረርሽኝ የተማሩትን እንዲተገበሩ የዓለም ጤና ድርጅት አሳስቧል። የአለም ጤና ድርጅት ይግባኝ የሚመጣው በአለም ዙሪያ ህይወትን እና ኑሮን አደጋ ላይ የሚጥሉ በርካታ ሰብአዊ እና የአየር ንብረት ቀውሶች ሲገጥሟት ነው። የጤና ግቦችን ስኬት ለማፋጠን የዓለም ጤና ድርጅት ጥሪ የመጣው ከዘላቂ ልማት ግቦች ጉባኤ (ኤስዲጂ) እና ከዚህ ቀደም ታይቶ በማይታወቅ መልኩ በጤና ላይ ያተኮሩ ከፍተኛ ስብሰባዎች በ ዩኤንጂኤ የተካሄዱ ሲሆን ይህም ወረርሽኙን መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽን ለማጠናከር፣ ሁለንተናዊ ጤናን ለማድረስ ያለመ ነው። ሽፋን (ዩኤችሲ) እና ቲቢን ያበቃል:: የመንግስት መሪዎች በሶስት ዋና ዋና የጤና ጉዳዮች ላይ ቃል ለመግባት ሲሰባሰቡ ጤና ኢንቬስትመንት እንጂ ወጪ እንዳልሆነ እና ለበለፀጉ ቤተሰቦች፣ ማህበረሰቦች እና ኢኮኖሚዎች መሰረታዊ መሆኑን ለማሳየት እድሉ አላቸው። “ኮቪድ-19 ሌላ ምንም ነገር ካላስተማረን፣ ጤና አደጋ ላይ በሚሆንበት ጊዜ ሁሉም ነገር አደጋ ላይ ነው” ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ተናግረዋል። “ወረርሽኙ ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊ፣ማህበራዊ እና ፖለቲካዊ ውጣ ውረዶችን አስከትሏል፣ እናም በዘላቂ ልማት ግቦች ውስጥ ከጤና ጋር በተያያዙ ግቦች ላይ መሻሻልን አቆመ ወይም ተቀይሯል። የተባበሩት መንግስታት ጠቅላላ ጉባኤ የዓለም መሪዎች ወረርሽኙን አሳዛኝ ትምህርቶችን መማራቸውን የሚያሳዩበት እና ጤናማ ፣ ደህንነቱ የተጠበቀ እና ፍትሃዊ ዓለም ለሁሉም ሰዎች ተጨባጭ እርምጃዎችን የሚወስዱበት ጊዜ ነው ። የጨቅላ ህጻናት እና እናቶች ሞትን በመቀነሱ ረገድ ያለው እድገት ቀዝቅዟል (በአንዳንድ ክልሎች ደረጃው ጨምሯል) እና እንደ ኤችአይቪ/ኤድስ፣ ሳንባ ነቀርሳ (ቲቢ) እና ወባ ያሉ ተላላፊ በሽታዎችን በመዋጋት ረገድ ያለው እድገት ተዳክሟል።,"Unprecedented focus on global public health at UN General Assembly WHO urges world leaders to commit to progress on pandemic prevention, preparedness and response and to secure health for all, end TB, and reinvigorate SDGs WHO is urging leaders meeting at the 78th session of the United Nations General Assembly (UNGA 78) in New York to put health for all on the highest political agenda and apply lessons learned from the COVID-19 pandemic. WHO’s appeal comes as the world faces multiple humanitarian and climate-related crises which are threatening lives and livelihoods around the world. WHO’s call to accelerate the achievement of health targets comes ahead of the Sustainable Development Goals Summit (SDG Summit) and an unprecedented number of health-focused high-level meetings at UNGA, aimed at strengthening pandemic prevention, preparedness, and response, delivering universal health coverage (UHC) and ending TB. As government leaders gather to make commitments around three major health issues, they have a chance to demonstrate that health is an investment, not a cost, and is fundamental to thriving, resilient families, societies and economies. “If COVID-19 taught us nothing else, it’s that when health is at risk, everything is at risk,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “The pandemic caused enormous economic, social and political upheaval, and stalled or reversed progress towards the health-related targets in the Sustainable Development Goals. The UN General Assembly is the moment for world leaders to show they have learned the painful lessons of the pandemic, and to take concrete steps towards a healthier, safer and fairer world for all people.” Progress in reducing infant and maternal mortality has stagnated (in some regions, rates have even increased) and progress in tackling infectious diseases like HIV/AIDS, tuberculosis (TB) and malaria has faltered.","Maida hankali da ba a taɓa yin irinsa ba kan lafiyar jama'a na duniya a babban taron Majalisar ɗinkin Duniya WHO ta ɓukaci shugabannin duniya da su himmatu don samar da cigaba kan rigakafin cutar, shirye-shirye da kulwa da kuma tabbatar da lafiya ga kowa, kawo ƙarshen tarin fuka, da kuma ƙarfafa SDGs. WHO tana kira ga shugabannin da zasu taru a taro na 78 na Majalisar ɗinkin Duniya (UNGA 78) a New York da su sanya kiwon lafiya ga kowa ta zama mafi girman ajanda ta siyasa, tare da amfani da darussan da aka koya daga cutar ta COVID-19. Kiran na WHO ya zo ne yayin da duniya ke fuskantar matsalolin jin ƙai da yawa da suka shafi yanayi, waɗanda ke barazana ga rayuwa a faɗin duniya. Kiran na WHO na a hanzarta cimma manufofin kiwon lafiya ya zo ne gabanin taron ƙoli na ci gaba mai ɗorewa (SDG), da kuma yawan tarurrukan da suka shafi kiwon lafiya da baa taɓe ba gani ba a UNGA, da nufin ƙarfafa rigakafin cutar, shiri, da mayar da martani, samar da lafiyar duniya baki ɗaya. (UHC) da kuma kawo ƙarshen tarin fuka. Yayin da shugabannin gwamnati ke taruwa don yin alƙawurra game da manyan batutuwan kiwon lafiya guda uku, suna da damar da za su nuna cewa kiwon lafiya jari ne, ba tsada, kuma yana da mahimmanci ga cigaba, iyalai, al'umma da tattalin arziƙi. ""Idan COVID-19 bai koya mana komai ba, to lokacin da lafiya ta shiga haɗari, komai na cikin haɗari."" a cewar Darakta janar na WHO, Dakta Tedros Adhanom Ghebreyesusu. Barkewar cutar ta haifar da gagarumin tarzoma na tattalin arziki, zamantakewa da siyasa, kuma ta dakatar da ko kuma ta canza ci gaba zuwa maƙasudan da ke da alaƙa da lafiya a cikin Manufofin Ci Gaba mai Dorewa. Babban taron Majalisar ɗinkin Duniya shine lokacin da shugabannin duniya za su nuna cewa sun koyi darussa masu ciwo na annobar, da kuma ɗaukar ƙwararan matakai don samun ingantacciyar lafiya, aminci da adalci ga dukkan mutane."" Cigaban da aka samu wajen rage mace-macen jarirai da mata masu juna biyu ya yi ƙasa (a wasu yankuna, adadin ya ma ƙaru) kuma an samu cigaba wajen magance cututtuka masu yaɗuwa kamar HIV/AIDS, tarin fuka (TB) da zazzaɓin cizon sauro.","Kuzingatia sana afya ya umma duniani katika Mkutano Mkuu wa Umoja wa Mataifa WHO inawasihi viongozi wa dunia kujitolea kufanya maendeleo katika kuzuia janga, kujiandaa na kukabiliana na magonjwa na kuhakikisha afya kwa wote, kukomesha TB na kuimarisha SDGs WHO inawataka viongozi wanaokutana katika kikao cha 78 cha Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa (UNGA 78) mjini New York kuweka afya kwa wote katika ajenda (Mada) kuu ya kisiasa na kutumia mafunzo waliyojifunza kutokana na janga la UVIKO-19. Wito wa WHO unakuja wakati dunia ikikabiliana na majanga mengi ya kibinadamu na hali ya hewa ambayo yanatishia maisha na riziki kote duniani. Wito wa WHO wa kuharakisha kufikiwa kwa shabaha za afya, unakuja kabla ya Mkutano wa Malengo ya Maendeleo endelevu (SDG Summit) na idadi isiyo na kifani ya mikutano ya ngazi ya juu inayozingatia afya katika UNGA, inayolenga kuimarisha uzuiaji wa janga, utayari na mwitikio katika kutoa huduma ya afya kwa wote (UHC) na kukomesha TB. Viongozi wa serikali wanapokusanyika ili kutoa ahadi kuhusu masuala makuu matatu ya afya, wana nafasiya kuonyesha kuwa afya ni uwekezaji, siyo gharama na ni muhimu kwa familia, jamii na uchumi unaoendelea. ""ikiwa UVIKO-19 haikufundishi kitu kingine chochote, ilikuwa hivi, wakati afya ilipokuwa hatarini, kila kitu kilikuwa hatarini"" alisema Dk. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Mkurugenzi Mkuu wa WHO. Janga hili lilisababisha msukosuko mkubwa wa kiuchumi, kijamii na kisiasa na kukwama au kurudisha nyuma maendeleo katika kuelekea malengo yanayohusiana na afya katika Malengo ya Maendeleo endelevu. Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa ni wakati wa viongozi wa dunia kuonyesha kuwa wamejifunza mafunzo magumu ya jango hili na kuchukua hatua madhubuti katika kuelekea dunia yenye afya, usalama na haki kwa watu wote Maendeleo katika kupunguza vifo vya watoto wachanga na wajawazito yamedorora (katika baadhi ya kanda, viwango vimeongezeka) na maendeleo katika kukabiliana na magonjwa ya kuambukiza kama vile UKIMWI, Kifua Kikuu (TB) na Malaria yamedorora.","Ìgbájúmọ́ aláìròtẹ́lẹ́ ti àjọ Ìpàdé Gbogbogboò àjọ UN dá ní orí ètò ìlera gbogbogbò Àjọ WHO rọ àwọn olórí orílẹ̀-èdè gbogbo láti ṣe ìfarajìn fún ìtẹ̀síwájú ní orí ìdènà àjàkálẹ̀ àrùn, ìgbáradì àti ìfèsí sí àti láti pèsè ààbò fún ìlera gbogbo wa, láti fi òpin sí TB, àti láti fún SDGs ní agbára ọ̀tun. Àjọ WHO ń rọ gbogbo àwọn adarí ní ibi ìpàdé ti 78 ti àjọ Ìpàdé Igbìmọ̀ Àpapọ̀ ti Àgbáyé (UNGA 78) ní ìlú New York láti fi ètò ìlera sí òkè téńté ti òṣèlú wọn àti láti lo ẹ̀kọ́ tí wọ́n kọ́ látààrí àjàkálẹ̀ àrùn ti COVID-19. Ìpẹ àjọ WHO wáyé nígbà tí gbogbo ayé àti ọmọnìyàn ń dojúkọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wàhálà tí ó rọ̀mọ́ ọ̀rọ̀-àyíká eléyìí tí ó ń dúnkokò mọ́ ẹ̀mí àti ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn káàkiri gbogbo ayé. Àjọ WHO ń pè fún ìyára àṣeyọrí àfojúsùn ètò ìlera láti wáyé ṣaájú ìpàgọ́ Àpéjọ fún àwọn Àfojúsùn Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́ (Àpérò SDG) àti ìdúnkokòmọ́ iye àwọn ìdálórí-ìlera ipò-gíga àwọn ìpàdé ní UNGA, ó ní èròǹgbà àti fún ìdènà àjàkálẹ̀ àrùn ní agbára, ìgbáradì, àti ìfèsí, fífijíṣẹ́ ìkápá ètò- ìlera àpapọ̀ (UCH) àti fífòpinsí àìsàn IKỌ́-IFE. Bí àwọn adarí ìjọba ṣe péjọ láti ṣe ìfarajìn káàkiri ẹ̀ka mẹ́ta gbòógì ti àwọn ọ̀rọ̀ tí ó rọ̀mọ́ ìlera, wọ́n ní àǹfààní láti ṣe àfihàn pé ètò ìlera jẹ́ ìdókòwò, kì í ṣe owó níná, ó sì jẹ́ ìpìlẹ̀ fún ìdìdelẹ̀, ìmúpadàbọ̀sípò àwọn mọ̀lẹ́bí, àwùjọ àti ọrọ̀-ajé. Dókítà Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùṣàkóso Àgbà fún ajọ WHO sọ pé ""tí àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19 ò bá kọ́ wa ní nǹkankan, ó jẹ́ pé ní ìgbà tí ètò ìlera bá wà ní inú ewu, gbogbo nǹkan ni ó wà ní inú ewu,"". Àjàkálẹ̀ àrùn náà ṣe ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìpalára fún ọrọ̀-ajé, farúdurùdu fún àwùjọ àti ètò-òṣèlú, àti ìmúdúró tàbí ìfàṣẹ́yìn ìtẹ̀síwájú sí àfojúsùn ajẹmọ́-ìlera nínú ètò Àfojúsùn Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́. Ajọ UN General Assembly sọ pé ó ti tó àkókó fún àwọn adarí lágbàáyé láti ṣe àfihàn pé àwọn ti kọ́ ẹ̀kọ́ kíkorò nípa àjàkálẹ̀ àrùn náà, àti láti gbé ìgbéṣẹ̀ alágbára fún ètò ìlera tí ó péye, aláìléwu àti ayé tí ó de gbogbo ènìyàn lọ́rùn."" Ìtẹ̀síwájú láti mú àdínkù bá ikú ọmọdé àti ìyálọ́mọ ti dúró gbaari sí ojú kan (ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn agbègbè, ìwọ̀n rẹ̀ ti dínkù) àti pé ìtẹ̀síwájú láti dojúkọ àwọn àrùn alákòóràn bí i HIV/AIDS, ikọ́-ahúgbẹ (TB) àti àisàn ibà ti sọ agbára nù.","Ukugxila okungakaze kubonwe kwezempilo yomphakathi emhlabeni jikelele ku-UN General Assembly I-WHO inxusa abaholi bomhlaba ukuthi bazibophezele ekuqhubekeleni phambili ekuvimbeleni ubhubhane, ukulungela kanye nokuphendula kanye nokuvikela impilo yabo bonke, ukuqeda iTB, nokuvuselela kabusha amaSDG I-WHO inxusa abaholi abahlangana engqungqutheleni yama-78 yeNhlangano Yezizwe Ezihlangene (i-UNGA 78) eNew York ukuthi babeke ezempilo yabo bonke abantu ohlwini lwezepolitiki oluphakeme kakhulu futhi basebenzise izifundo abazitholile kulo bhubhane lweCOVID-19. Isikhalo seWHO siza njengoba umhlaba ubhekene nezingqinamba eziningi ezithinta abantu kanye nesimo sezulu ezibeka engcupheni izimpilo nokuziphilisa emhlabeni jikelele. Isimemezelo seWHO sokusheshisa ukufezekiswa kwezinhloso zezempilo siza ngaphambi kweNgqungquthela Yezinjongo Zokuthuthukiswa Okusimeme (SDG Summit) kanye nenani elingakaze libonwe lemihlangano yezinga eliphezulu egxile kwezempilo e-UNGA, okuhloswe ngayo ukuqinisa ukunqanda ubhubhane, ukulungela, kanye nokusabela, ukuletha ikhava yezempilo jikelele (UHC) kanye nokuphelisa iTB. Njengoba abaholi bakahulumeni bebuthana ukuze bazibophezele ezindabeni ezintathu ezinkulu zezempilo, banethuba lokukhombisa ukuthi impilo iwukutshalwa kwezimali, hhayi izindleko, futhi ibalulekile emindenini echumayo, eqinile, emiphakathini nakwezomnotho. ""Uma iCOVID-19 ingasifundisi lutho olunye, wukuthi uma impilo isengcupheni, yonke into isengcupheni,"" kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-Jikelele weWHO. “Lolu bhubhane ludale izinxushunxushu ezinkulu kwezomnotho, kwezenhlalo nakwezepolitiki, futhi lwamisa noma lwabuyisela emuva inqubekelaphambili ekuhlosweni okuhlobene nezempilo eziNhlosweni Zokuthuthukiswa Okusimeme. I-UN General Assembly isikhathi sokuthi abaholi bomhlaba bakhombise ukuthi bafundile izifundo ezibuhlungu zalolu bhubhane, futhi bathathe izinyathelo ezibambekayo zokuya ezweni elinempilo, eliphephile nelinobulungiswa kubo bonke abantu. ” Inqubekelaphambili ekwehliseni ukushona kwezingane kanye nomama imile (kwezinye izifunda, amanani anyukile ngisho) kanye nenqubekelaphambili ekulweni nezifo ezithathelwanayo njenge-HIV/AIDS, isifo sofuba (TB) nomalaleveva iyancipha." "ብዙ የአለም ክፍሎች የወሲብ እና የስነ ተዋልዶ ጤና እና የመብት መመለሻዎችን እያዩ ነው። በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች የሚያስፈልጋቸውን እንክብካቤ ማግኘት የማይችሉበት ወይም የህይወት አድን መሳሪያዎች ተደራሽነት በዓለም ዙሪያ እኩል አይደለም። በአለም አቀፍ ደረጃ ከ70% በላይ ሞትን የሚይዘው ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች እና የአእምሮ ህመሞች በየቦታው የማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ እድገትን አደጋ ላይ ይጥላሉ። ሆኖም አዳዲስ ቴክኖሎጂዎች እና ለፍትሃዊነት እና ለመጋራት አዲስ ቁርጠኝነት ወረርሽኙን ተከትሎ አዎንታዊ እድገቶች ናቸው ። ""ጤና መታመም ግለሰቦችን ፣ ቤተሰቦችን ፣ ማህበረሰቦችን እና መላውን ሀገራት የማደግ እና የማደግ እድሎችን ይሰርቃል"" ብለዋል ዶክተር ቴድሮስ። “በቢሊዮኖች የሚቆጠሩ ሰዎች አስፈላጊ የጤና አገልግሎቶችን ማግኘት ወይም መግዛት አለመቻላቸው ለድህነት፣ በቀላሉ ሊከላከሉ የሚችሉ እና እንደ ቲቢ ላሉ በሽታዎች እና ለወደፊት ወረርሽኞች እና ወረርሽኞች ተጽዕኖ ያጋልጣል። በአለም ጤና ድርጅት 75ኛ አመት መስራቾቻችን ያረጋገጡትን አለምን እያስታወስን ነው፡ ጤና መሰረታዊ ሰብአዊ መብት ብቻ ሳይሆን ደህንነቱ የተጠበቀ፣ ሰላማዊ እና የበለፀገ ማህበረሰቦች መሰረት ነው። ዶ/ር ቴድሮስ የአለም ጤና ድርጅትን ልዑካን ወደ ዩኤንጂኤ ይመራሉ እና ከከፍተኛ አመራር ጋር በመሆን የተሻሻለ የUHC ግሎባል ክትትል ሪፖርትን ጨምሮ ከበርካታ ዝግጅቶች ጋር በከፍተኛ ደረጃ ስብሰባዎች ላይ ይሳተፋሉ። ንግግሩን ይተግብሩ የዓለም ጤና ድርጅት በሴፕቴምበር 17 በኒው ዮርክ ሴንትራል ፓርክ ዩኤንጂኤ78 ይጀምራል ፣ የአካል እና የአእምሮ ጤናን ያበረታታል እንዲሁም የዓለም ጤና ድርጅትን 75ኛ ዓመት ያከብራል። በ7 ኤም ኢዲቲ ላይ ይከፈታል፣ ወክ ዘ ቶክ ኒው ወርክ ሁሉም ሰዎች ለመሮጥ፣ ለመራመድ እና ተሽከርካሪ ወንበራቸውን በግምት በ4-ማይል መንገድ ለመጠቀም ክፍት ይሆናል።","Many parts of the world are also seeing rollbacks of sexual and reproductive health and rights. Access to life-saving tools is uneven across the world, with millions unable to afford or obtain needed care. Noncommunicable diseases and mental disorders, which account for over 70% of deaths globally, threaten social and economic development everywhere. Yet new technologies and a renewed commitment to equity and sharing, following the pandemic, are positive developments.“Ill health robs individuals, families, communities and entire nations of opportunities to grow and flourish,” Dr Tedros said. “The fact that billions of people cannot access or afford essential health services exposes them to poverty, easily preventable and treatable diseases like TB, and to the impact of future epidemics and pandemics. In WHO’s 75th year, we are reminding the world of what our founders affirmed: that health is not only a fundamental human right, but also the foundation of safe, peaceful and prosperous societies.” Dr Tedros will lead WHO’s delegation to UNGA and, along with senior leadership, will participate in high-level meetings along with a number of other events, including the launch of an updated UHC Global Monitoring Report. Walk the Talk The WHO Walk the Talk on 17 September in New York’s Central Park will kickstart UNGA78, promote physical and mental health, and will also celebrate WHO’s 75th anniversary. Opening at 7 am EDT, Walk the Talk New York will be open to all people to run, walk and use their wheelchair over an approximately 4-mile route.","Yawancin sassan duniya kuma suna ganin koma baya a lafiyar jima'i da haihuwa da haƙƙoƙi. Babu daidaito wajen samun abubuwan dake ceton rayuka a duniya, inda miliyoyin mutane suke ƙasa iya samu ko biyan kuɗin kulawar lafiya. Cututtukan da basa yaɗuwa da matsalolin rashin lafiyar ƙwaƙwalwa waɗanda keda sama da ƙashi 70% na mace-mace a duniya, suna yin barazana ga cigaban zamantakewa da tattalin arziƙin a ko'ina. Duk da haka sabbin fasahohin zamani da kuma sabunta sadaukar da kai ga daidaito da rabawa, biyo bayan ɓarkewar annobar , ci gaba ne mai kyau. ""Rashin lafiya yana hana mutane, iyalai, al'ummomi da sauran ƙasashe damar girma da ɓunƙasa,"" in ji Dr Tedros. ƙasancewar biliyoyin mutane ba za su iya samun dama ko biyan muhimman ayyukan kiwon lafiya ba yana bijirar dasu ga talauci, cututtuka da ake iya magance su cikin sauƙi kamar tarin fuka, da kuma tasirin annoba da ibtila'i a nan gaba. A cikin shekaru 75 na WHO, muna tunatar da duniya abin da waɗanda suka kafa mu suka tabbatar: cewa kiwon lafiya ba kawai haƙƙin ɗan adam ba ne, har ma ginshiƙi ne na amintattun al'ummomi masu zaman lafiya da wadata. Dr Tedros zai jagoranci tawagar WHO zuwa UNGA kuma, tare da manyan shugabanni, za su shiga cikin manyan tarurruka tare da wasu abubuwa da dama, ciki har da ƙaddamar da sabon rahoton bibiyar al'amuran duniya na UHC. A faɗa a cika. WHO Ta Yi Tattaunawa a ranar 17 ga Satumba a Babban Filin Shaƙatawar New York, za ta fara taron UNGA78, inganta lafiyar jiki da ta hankali, sannan kuma za ta yi bikin cika shekaru 75 na WHO. Taron da za a buɗe da ƙarfe 7 na safe EDT, Walk the Talk New York za ta ƙasance a buɗe ga duk mutane don taka rawa, tafiya da amfani da keken guragu akan hanyar mai kusan mil 4.","Sehemu nyingi za dunia, pia zinashuhudia kushuka kwa afya ya ngono na uzazi pamoja na haki. Upatikanaji wa zana za kuokoa maisha haulingani duniani kote, huku mamilioni ya watu hawawezi kumudu au kupata huduma iliyohitajika. Magonjwa yasiyoambukiza na matatizo ya akili, ambayo husababisha zaidi ya 70% ya vifo duniani kote, yanatishia maendeleo ya jamii na kiuchumi kila mahali. Ukweli ni kuwa mabilioni ya watu hawawezi kupata au kumudu huduma muhimu za afya unawaweka katika umasikini, magonjwa yanayozuilika kwa urahisi na kutibika kama vile TB na athari za magonjwa ya mlipuko katika siku sijazo. Katika mwaka wa 75 wa WHO, tunaikumbusha dunia kile ambacho waanzilishi wetu walithibitisha kuwa Afya siyo haki pekee ya msingi ya binadamu, bali pia ni msingi wa jamii salama, yenye amani na ustawi. Dk. Tedros atashirikiana na uongozi mkuu katika kuongoza ujumbe wa WHO kwenye UNGA, ambao watashiriki mikutano wa ngazi ya juu pamoja na matukio mengine kadhaa, ikiwa ni pamoja na uzinduzi wa taarifa iliyoboreshwa ya usimamizi wa UHC duniani Dk Tedros ataongoza wajumbe wa WHO kwenye UNGA, pamoja na uongozi mkuu, watashiriki katika mikutano ya ngazi ya juu pamoja na matukio mengine kadhaa, ikiwa ni pamoja na uzinduzi wa Ripoti mpya ya UHC Global Monitoring. Zingatia Mazungumzo Programu ya WHO ya Walk the talk (tembelea mazungumzo) ya tarehe 17 Septemba itakayofanyika New York Central Park itaanzisha UNGA78, itakayokuza afya ya mwili na akili, na pia itashesheherekea maadhimisho ya miaka 75 ya WHO. Ikifunguliwa saa 7 asubuhi EDT, Walk the Talk New York itakuwa wazi kwa watu wote kukimbia, kutembea na kutumia viti vyao vya magurudumu kwenye njia yenye urefu wa takribani maili 4.","Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ibi ní àgbáyé ni wọ́n ń rí ìfàṣẹ́yìn àti ìṣàtúnbí ìlera àti ẹ̀tọ́ rẹ̀. Wíwà lárọ̀ọ́wọ́tó àwọn irinṣẹ́-agbanilà kò dọ́gba káàkiri àgbáyé, pẹ̀lú ọ̀pọ̀lọpọ̀ mílíọ́nù àwọn ènìyàn tí kò ní àǹfààní láti rà tàbí gba ìtọ́jú tí wọ́n nílò. Àwọn àrùn aláìlèkó àti àìṣedédé ọpọlọ, eléyìí tí ó máa ń fa 70% ikú àwọn ènìyàn káàkiri ayé, ó sì máa ń ṣe ìdúnkokò mọ́ ìdàgbàsókè àwùjọ àti ọrọ̀-ajé káàkiri ibi gbogbo. Dókítà Tedros sọ pé ""Ṣíbẹ̀ ìmọ̀-ẹ̀rọ tuntun àti ìṣàtúnrólágbára ìfarajìn fún dídọ́gba àti pínpín, títẹ̀lé àjàkálẹ̀ àrùn náà, jẹ́ ìdàgbàsókè tí ó dára. Yóò jẹ ẹníkọ̀ọ̀kan, mọ̀lẹ́bí, agbègbè àti gbogbo orílẹ̀-èdè lólè àǹfààní láti dàgbà àti máa gbèrú. ""Lótìítọ́ pé bílíọ́nù àwọn ènìyàn ni ò le gbà tàbí rí owó láti gba ètò ìlera tí ó dára eléyìísì ń kó wọn sí inú ìkúrẹtẹ̀, àti áwọn àrùn tí a lè dènà tàbí tọ́jú bí i TB, àti ipa ní orí àjàkálẹ̀ àti ìbẹ́sílẹ̀ àrùn tí yóò wáyé ní ọjọ́ ọ̀la. Nínú àjọ̀dún ọdún 75 àjọ WHO, à ń ṣe ìrántí fún àgbáyé ohun tí olùdásílẹ̀ wa gbé ní ọwọ́: pé ètò ìlera kì í ṣe ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn nìkan, ṣùgbọ́n ó jẹ́ ìpìlẹ̀ fún àìléwu, wíwà ní àlàfíà àti agbègbè tí ó gbèèrú."" Dókítà Tedros yóò ṣaájú àwọn aṣojú lọ sí UNGA pẹ̀lú àwọn ọ̀gá aládarì, wọn yóò kópa ní ìpàdé ipò-gíga pẹ̀lú àwọn ènìyàn mìíràn tí yóò wà ní ibi ìpàdé, wọn yóò sì tún ṣe ìfilọ́lẹ̀ UHC Èsì Ìgbìmọ̀ Atọpinpin tí a ṣe gbẹ̀yìn. Walk the Talk Walk the Talk Àjọ WHO ní ọjọ́ 17 oṣù Kẹsàn-án ní agbègbè New York Central Park yóò ṣíde fún UNGA78, yóò ṣe ìgbélárugẹ fún ìlera ọkàn àti ara, yóò sì tún ṣe ayẹyẹ àyájọ́ àjọ WHO ti ọdún 75. Yọ́ọ̀ bẹ̀rẹ̀ ní dédé agogo Méje àárọ̀, Walk the Talk New York yóò wà fún gbogbo ènìyàn láti sáré, rìn àti láti lo àga-ìgbénikiri ní àgbègbè tí yóò tó míílì-4.","Izingxenye eziningi zomhlaba nazo zibona ukuhlehla kwezempilo namalungelo ocansi nokuzala. Ukufinyelela kumathuluzi okusindisa ukuphila akufani emhlabeni wonke, izigidi azikwazi ukukhokhela noma ukuthola ukunakekelwa okudingekayo. Izifo ezingathathelaniyo kanye nokuphazamiseka kwengqondo, okubangela ukufa kwabantu abangaphezu kuka-70% emhlabeni wonke, kusongela intuthuko yezenhlalo nezomnotho yonke indawo. Nokho ubuchwepheshe obusha nokuzibophezela okuvuselelwe ekulinganeni nasekuhlanganyeleni, kulandela lolu bhubhane, kuyintuthuko enhle. ""Impilo engeyinhle iphuca umuntu ngamunye, imindeni, imiphakathi kanye nezizwe zonke amathuba okukhula nokuchuma,"" kusho uDkt Tedros. “Iqiniso lokuthi izigidigidi zabantu azikwazi ukuthola noma ukukhokhela izinsiza zezempilo ezibalulekile zibabeka engozini, izifo ezigwemeka kalula nezingelapheka njenge-TB, kanye nomthelela wezifo eziwubhadane nezifo eziwubhadane ezizayo. Onyakeni wama-75 weWHO, sikhumbuza umhlaba ngalokho abasunguli bethu abakuqinisekisile: ukuthi impilo ayilona nje ilungelo eliyisisekelo lomuntu, kodwa futhi isisekelo semiphakathi ephephile, enokuthula nephumelelayo.” UDkt Tedros uzohola ithimba leWHO eliya e-UNGA futhi, kanye nobuholi obuphezulu, bazobamba iqhaza emihlanganweni yezinga eliphezulu kanye nenani leminye imicimbi, okuhlanganisa nokwethulwa kombiko obuyekeziwe we-UHC Global Monitoring. I-Walk the Talk I-WHO Walk the Talk mhla ziyi-17 kuMandulo eCentral Park yaseNew York izoqala i-UNGA78, ikhuthaze impilo yomzimba nengqondo, futhi izogubha iminyaka engama-75 yeWHO. Ivulwa ngo-7 am EDT, iWalk the Talk New York izovulelwa bonke abantu ukuthi bagijime, bahambe futhi basebenzise izihlalo zabo zabakhubazekile cishe umzila wamamayela angu-4." ተጫዋቾቹ እና ተናጋሪዎች የሂፕ ሆፕ አፈ ታሪክ ዶግ ኢ ፍሬሽ፣ ኪም ስሌጅ ተሸላሚ ባንድ እህት ስላጅ፣ በአለም አቀፍ ደረጃ ታዋቂ የሆነች ዳንሰኛ እና የልማት ተሟጋች ሼሪ ሲልቨር፣ የ3 ጊዜ የግራሚ ሽልማት አሸናፊ ሪኪ ኬጅ፣ የአለም የጤና ሰራተኞች መዘመር መዘምራን፣ የዓለም ጤና ድርጅት የበጎ ፈቃድ አምባሳደር ሲንቲያ ጀርመኖታ እና የቀድሞ የዓለም የማራቶን ሻምፒዮን ፖል ቴርጋት። የከፍተኛ ደረጃ ስብሰባዎች እና የኤስዲጂ ሰሚት ከሴፕቴምበር 18 እስከ 19 ባለው የኤስዲጂ ስብሰባ ላይ የሀገር መሪዎች እና መንግስታት በመካከለኛው ነጥብ እስከ 2030 እና ከተለያዩ አለም አቀፍ ቀውሶች ኤስዲጂ3 ን ጨምሮ ለሁሉም ጤናማ ህይወት እና ደህንነትን ይገመግማሉ። ሴፕቴምበር 20፣ የተባበሩት መንግስታት የከፍተኛ ደረጃ ስብሰባ ወረርሽኝ መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ (ፒፒፒአር) ሁሉንም የመንግስት ሴክተሮች በማሳተፍ ወረርሽኞችን ለመከላከል እና ለመከላከል እና ለጤና ፣ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ መዘዞች ለመወያየት አባል ሀገራት መድረክ ለመስጠት ያለመ ነው። ውጤቱም በአገር አቀፍ፣ በክልል እና በዓለም አቀፍ ደረጃ የፖለቲካ ፍላጎትን ለማንቀሳቀስ ያለመ መግለጫ ይሆናል። በስብሰባው ወቅት የሁለት ፓናሎች መሪ ሃሳቦች በአስተዳደርና በተጠያቂነት ፍትሃዊነትን በማረጋገጥ እንዲሁም አቅምን በማሳደግ ወቅታዊ፣ ዘላቂ እና ፈጠራ ያለው የፋይናንስ አቅርቦትና ኢንቨስትመንት ላይ ያተኮሩ ናቸው። በሴፕቴምበር 21 የሚካሄደው ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን የከፍተኛ ደረጃ ስብሰባ ሀገራትን እና ባለድርሻ አካላትን በመሰብሰብ ለሁሉም የጤና እድገትን ለማፋጠን ነው። ውይይቶቹ የ2019 የፖለቲካ መግለጫን አፈፃፀም መገምገም እንዲሁም በ2030 ወደ ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን ለመሸጋገር ክፍተቶችን እና የመፍትሄ ሃሳቦችን ያካትታል። በሴፕቴምበር 22 ላይ የሳንባ ነቀርሳን (ቲቢ) በመዋጋት ላይ ያለው ከፍተኛ ደረጃ ስብሰባ በ 2018 በቲቢ ላይ በተደረገው የመጀመሪያ ጠቅላላ ጉባኤ ከፍተኛ ደረጃ ስብሰባ ላይ የተቀመጠውን የቲቢ ግቦች ስኬት ይገመግማል:: በ2030 የሳንባ ነቀርሳ ወረርሽኝን ለማስቆም እና የመከላከል፣የምርመራ፣የህክምና እና እንክብካቤ ፍትሃዊ ተደራሽነትን ለማረጋገጥ ባለድርሻ አካላት ክፍተቶችን እና መፍትሄዎችን መለየት ::,"Performers and speakers will include Hip Hop legend Doug E. Fresh, Kim Sledge of award-winning band Sister Sledge, globally renowned dancer and development advocate Sherrie Silver, 3-time Grammy Award winner Ricky Kej, the Global Scrub Choir of singing health workers, WHO Goodwill ambassador Cynthia Germanotta and former world marathon champion Paul Tergat. High-level meetings and the SDG Summit At the SDG Summit on 18 to 19 September, Heads of State and Government will take stock of progress on the midpoint to 2030 and in the context of multiple global crises ̶ including SDG3 to achieve healthy lives and well-being for all. On 20 September, the UN High-Level Meeting on Pandemic Prevention, Preparedness and Response (PPPR) aims to give Member States a forum to discuss how to prevent and prepare for pandemics and the health, social and economic consequences, by involving all government sectors. The outcome will be a declaration that aims at mobilizing political will at the national, regional and international levels. Themes for two panels during the meeting focus on ensuring equity through governance and accountability as well as building capacity and harnessing timely, sustainable and innovative financing and investment. The 21 September High-Level Meeting on Universal Health Coverage convenes countries and stakeholders to accelerate progress toward health for all. Discussions will include a review of implementation of the 2019 Political Declaration as well as noting gaps and solutions to move towards universal health coverage by 2030. On 22 September, the High-Level Meeting on the fight against tuberculosis (TB) reviews the achievement of TB targets set out in the 2018 Political Declaration of the first General Assembly high level meeting on TB. Stakeholders will identify gaps and solutions to accelerate progress towards ending the tuberculosis epidemic by 2030 and ensuring equitable access to prevention, testing, treatment and care.","Mawaƙa da masu gabatar da jawabai sun haɗa da tauraron waƙoƙin gambara, Doug E. Fresh, Kim Sledge na tawagar mawaƙa data lashe kyautar waƙa ta Sister Sledge, sanannen ɗan rawa na duniya kuma ɗan rajin kawo cigaba, Sherrie Silver, wanda ya lashe kyautar mawaƙa ta duniya har sau 3, Ricky Kej, tawagar mawaƙa ta ma'aikatan lafiya ta duniya, jakadan fatan alheri na hukumar WHO, Cynthia Germanotta, da kuma tsohon zakaran tseren gudun famfalaki na duniya, Paul Tergat. Manyan tarurruka da taron SDG A taron SDG na ranar 18 zuwa 19 ga Satumba, shugabannin ƙasashe da gwamnatoci za su yi nazari kan ci gaban da aka samu a tsakiyar zangon 2030 da kuma yanayin rikice-rikice da yawa na duniya ̶ ciki har da SDG3 don samar da lafiya da walwala ga kowa. A ranar 20 ga Satumba, babban taron Majalisar Ɗinkin Duniya kan rigakafin cutar, shirye-shirye da ba da amsa (PPPR) na da nufin baiwa ƙasashe mambobin ƙungiyar wani taron tattaunawa kan yadda za a yi rigakafin kamuwa da cututtuka da kuma illar kiwon lafiya, zamantakewa da tattalin arziƙi, ta hanyar shigar da dukkan ɓangarorin gwamnati. Sakamakon zai ƙasance sanarwar da ke da nufin tara manufofin siyasa a matakin ƙasa, yanki da na ƙasa da ƙasa. Jigo na ɓangarori biyu a yayin taron sun mayar da hankali ne kan tabbatar da daidaito ta hanyar gudanar da mulki da riƙon amana tare da gina iya aiki da kuma amfani da kuɗaɗe da jari da zuba jari a kan lokaci. Babban taron na 21 ga Satumba game da Labaran Kiwon Lafiyar Duniya ya kira ƙasashe da masu ruwa da tsaki don hanzarta ci gaban kiwon lafiya ga kowa. Tattaunawar za ta hada da bitar aiwatar da sanarwar siyasa ta 2019 tare da lura da gibi da hanyoyin da za a bi don kaiwa ga tsarin kiwon lafiya na bai ɗayanan da 2030. A ranar 22 ga Satumba, babban taro kan yaƙi da cutar tarin fuka (TB) ya yi nazari kan nasarorin da aka cimma na muradun tarin fuka da aka tsara a cikin sanarwar siyasa ta 2018 na babban taron farko kan tarin fuka. Masu ruwa da tsaki za su gano giɓi da mafita don hanzarta ci gaba da kawo ƙarshen annobar tarin fuka nan da shekarar 2030, da kuma tabbatar da samun daidaito wajen yin rigakafi, gwaji, magani da kulawa.","Waigizaji na wazungumzaji watajumuisha nguli wa Hipapu Doug E. Fresh, Kim Sledge wa bendi iliyoshinda tuzo ya Sister Sledge, mwanadansi maarufu duniani na mtetezi wa maendeleo Sherrier Silver, mshindi wa tuzo ya Grammy mara 3 Ricky Kej, Kwaya ya Global Scrub ya wahudumu wa afya wanaoimba, Balozi wa WHO Goodwill Cynthia Germanotta na bingwa wa zamani wa dunia wa mbio za marathoni Paul Tergat. Mikutani ya ngazi ya juu na kongamano la SDG Katika Mkutano wa SDG utakaofanyika tarehe 18 hadi 19 Septemba, Wakuu wa Nchi na Serikali watachukua tathimini ya maendeleo katika hatua ya kati ya kuelekea 2030 na katika mkutaza wa migogoro mingi ya kimataifa, ambayo inajumuisha SDG3 ili kufikia maisha yenye afya na usitawi kwa wote. Tarehe 20 Septemba, Mkutano wa Ngazi ya Juu wa Umoja wa Mataifa kuhusu kinga, maandalizi na mwitikio wa mlipuko (PPPR) unalenga kuwaandalia Nchi Wanachama kongamano la kujadili jinsi ya kuzuia na kujiandaa kwa magonjwa ya milipuko na madhara ya kiafya, kijamii na kiuchumi kwa kuhusisha sekta zote za serikali. Matokeo yatakuwa tamko ambalo linalenga kuhamasisha utashi wa kisiasa katika ngazi ya kitaifa, kikanda na kimataifa. Mada za majopo mawili wakati wa mkutano zinalenga katika kuhakikisha usawa kupitia utawala wa uwajibikaji pamoja na kujenga uwezo na kuunganisha kwa wakati, endelevu, uvumbuzi wa ufadhili na uwekezaji. Mkutano wa Ngazi ya Juu wa Septemba 21 unaohusu huduma za Afya kwa Wote unazikutanisha nchi na washikadau ili kuharakisha maendeleo kuelekea afya kwa wote. Majadiliano yatajumuisha mapitio ya utekelezaji wa Azimio la Kisiasa la 2019 pamoja na kubainisha mapungufu na masuluhisho ili kuelekea huduma ya afya kwa wote ifikapo 2030. Tarehe 22 Septemba, Mkutano wa Ngazi ya Juu unaohusu mapambano dhidi ya Kifua Kikuu (TB) unakagua mafanikio ya malengo ya TB yaliyowekwa katika Tamko la Kisiasa la 2018 la Mkutano Mkuu wa kwanza wa ngazi ya juu kuhusu TB. Wadau watabainisha mapungufu na suluhu ili kuharakisha maendeleo kuelekea kumaliza janga la Kifua Kikuu ifikapo mwaka 2030 na kuhakikisha upatikanaji sawa wa kinga, upimaji, matibabu na mafunzo.","Òṣèré àti olùbánisọ̀rọ̀ tí yóò kópa ni Àgbà Òǹkọrin Tàka-ǹ-ṣúfèé Doug E. Fresh ati Kim Sledge tí ó gba àmì-ẹ̀yẹ band Sister Sledge, pẹ̀lú gbajúgbajà oníjó káàkiri àgbáyé àti ajà fún dàgbàsókè Sherrie Silver, àti Ricky Kej tí ó ti gba àmì ẹ̀yẹ-òǹkọrin tí ó Peregedé Jùlọ ní Àgbáyé lẹ́ẹ̀mẹta ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀, pẹ̀lú aṣojú Iṣẹ́ rere ti àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé tí ó sì tún máa ń kọrin Ìrulọ́kànsókè fún àwọn òṣìṣẹ́ elétò-ìlera Cynthia Germanotta, àti olùborí eré ṣísá olóbìírípo ti àgbáyé nígbà kan rí Paul Tergat. Ìpàdé Onípò-Gíga àti àpérò ti SDG Ní ibi àpérò SDG ní 18 sí 19 oṣù Kẹsàn-án, àwọn olórí orílẹ̀-èdè àti Ìjọba yóò gba ìkówọlé ti ìgbèèrú sí ní ààrin ọdún 2030 ní ipò ààrin ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìdààmú tí ó bá gbogbo ayé-eléyìí tí ó kan SDGS3 láti mú èròǹgbà ìlera `ípé àti ìwà-lálàáfíà ṣe fún gbogbo ènìyàn. Ní ogúnjọ́ oṣù Kẹsàn-án, àjọ ti àjọ Àgbáyé Onípò-Gíga ní orí Ìdènà Àjàkálẹ̀ Àrùn, Ìgbáradi, àti Ìdásí (PPPR) ní èròǹgbà láti fún àwọn Orílẹ̀-èdè tí ó jẹ́ Ọmọ-ẹgbẹ́ ní ààyè láti sọ ọ̀rọ̀ ní orí ìlànà àtì dènà àti ìlànà ìgbáradì fún àjàkálẹ̀ àrùn àti ìlera, àbáyọrí ọ̀rọ̀ àwùjọ, nípa fífi ọwọ́ gbogbo àwọn ẹ̀ka ìjọba sí i. Abájáde náà yóò jẹ́ ìkéde tí ó ní èròǹgbà láti kó àwọn ènìyàn jọ ní ìlànà ti òṣèlú tí ó yẹ ní ìjọba ẹ̀ka ìjọba àpapọ̀, agbègbè àti ní ẹ̀ka káàkiri àgbáyé. Àkórí fún àwọn adájọ́ méjèèjì ní àsìkò ìpàdé náà yóò dá ní orí mímú ìbádọ́gba ṣe láti ẹ̀ka ìṣèjọba àti àkóyawọ́ àti láti kọ́ ààyè àti ìmúyá ní-kíákíá, ìmúwàláàyè àti ríro` èrò tuntun àti ìdókòwò. Ní 21 oṣù Kẹsàn-án àjọ Onìpò-GígaÌpàdé ní orí ìkápá Ètò-ìlera ti Àgbáyé ti kó àwọn orílẹ̀-èdè àti àwọn àgbàgbà jọ láti mú ìtẹ́síwájú yá ní kíákíá fún ìlera gbogbo wa. Àwọn ìjíròrò yóò kó àgbéyẹ̀wò ìfìdímúlẹ̀ Ìkéde ti Òṣèlú ti ọdún 2019 ṣe sínú àti láti so àlàfo àti láti wá ojútùú sí ọwọ́jà ètò ìlera àgbáyé ní ọdún 2030. Ní 22 oṣù Kẹsàn-án, àjọ Ìpàdé Onípò-Gíga ní orí ìgbógun ti àìsàn (IKỌ́-IFE) ṣe àgbéyẹ̀wò àṣeyọrí ÀÌSÀN IKỌ́-IFE tí a là kalẹ̀ láti ọdún 2018 pẹ̀lú Ìkéde Òṣèlú ti Ìpàdé Gbogbogboò Onípò-Gíga ní orí àìsàn IKỌ́-IFE. Àwọn abẹnugan yóò ṣe ìdámọ̀ àti ojútùú láti mú ìtẹ̀síwájú yá ní kíákíá kí òpin le dé bá àjàkálẹ̀ àrùn ikọ́ ife ní ọdún 2030 àti láti rí i wíwà ní àrọ́wọ́tó ọ̀kan-ò-jọ̀kan gbà fún ìdènà, ìṣàyẹ̀wò, àti itọ́jú àti ìkẹ́.","Abaculi nezikhulumi bazohlanganisa ingqalabutho yeHip Hop uDoug E. Fresh, uKim Sledge webhendi eyawina imiklomelo uSister Sledge, umdansi owaziwayo emhlabeni wonke no-advocate wezokuthuthukiswa uSherrie Silver, owine indondo ye-Grammy izikhathi ezi-3 u-Ricky Kej, iGlobal Scrub Choir yabasebenzi bezempilo abaculayo, Inxusa leWHO Goodwill uCynthia Germanotta kanye nowayengumpetha womhlaba wemarathon uPaul Tergat. Imihlangano yezinga eliphezulu kanye neNgqungquthela ye-SDG Engqungqutheleni yeSDG mhla ziyi-18 kuya zingama-19 kuMandulo, Izinhloko Zezifundazwe Nohulumeni bazobheka inqubekelaphambili phakathi no-2030 kanye nesimo sezinkinga eziningi zomhlaba ̶ okuhlanganisa iSDG3 ukuze kuzuzwe ukuphila okunempilo nokuphila kahle kwabo bonke. Ngomhla zingama-20 kuMandulo, Umhlangano Wezinga Eliphezulu we-UN Wokuvimbela Ubhubhane, Ukulungiselela kanye Nempendulo (PPPR) uhlose ukunikeza Amazwe Angamalungu inkundla yokuxoxisana ngokuthi zingavinjelwa kanjani futhi zizilungiselele kanjani izifo eziwumshayabhuqe kanye nemiphumela yezempilo, yezenhlalo nezomnotho, ngokubandakanya yonke imikhakha kahulumeni. . Umphumela uzoba isimemezelo esihlose ukuhlanganisa intando yezombusazwe ezingeni likazwelonke, lesifunda kanye nelamazwe ngamazwe. Izindikimba zamaphaneli amabili phakathi nomhlangano zigxile ekuqinisekiseni ukulingana ngokubusa nokuziphendulela kanye nokwakha amandla nokusebenzisa izimali kanye nokutshalwa kwezimali okufika ngesikhathi, okusimeme nokusha. Umhlangano Wezinga Eliphezulu wangomhla zingama-21 kuMandulo Omayelana Nokuhlinzekwa Kwezempilo Kumhlaba Wonke ubiza amazwe kanye nababambiqhaza ukuze kusheshiswe inqubekelaphambili yezempilo yabo bonke. Izingxoxo zizobandakanya ukubuyekezwa kokuqaliswa kokusebenza kweSimemezelo Sezombangazwe sowezi-2019 kanye nokuphawula amagebe nezisombululo zokudlulela ekubhekeni kwezempilo emhlabeni wonke ngo-2030. Mhla zingama-22 kuMandulo, uMhlangano Wezinga Eliphakeme wokulwa nesifo sofuba (TB) ubuyekeza ukuzuzwa kwezinjongo zeTB ezibekwe kusiMemezelo Sezombangazwe sowezi-2018 somhlangano wokuqala wezinga eliphezulu weGeneral Assembly wokuqala weTB. Ababambiqhaza bazohlonza izikhala nezisombululo zokusheshisa inqubekelaphambili ekuqedeni ubhubhane lwesifo sofuba ngo-2030 kanye nokuqinisekisa ukufinyelela okulinganayo ekuvimbeleni, ekuhlolweni, ekwelashweni nasekunakekelweni." የዓለም ጤና ድርጅት በኮቪድ-19 ቴክኖሎጂዎች ላይ አዲስ የፍቃድ ስምምነቶችን ተፈራረመ የኮቪድ-19 ቴክኖሎጂ ተደራሽነት ገንዳ (ሲ-ቲኤፒ)፣ የብዙ ባለድርሻ አካላት የአዕምሯዊ ንብረት (አይፒ)፣ እውቀት እና ፈጠራዎች መጋራትን ለማመቻቸት በመድሀኒት ፓተንት ገንዳ (ኤምፒፒ) የተገኙ ሶስት አዳዲስ የፍቃድ ስምምነቶችን አስታውቋል። ስምምነቶቹ በተለያዩ አገሮች ውስጥ የሚፈለጉትን እውቀትን፣ ቁሳቁሶችን እና ክሊኒካዊ መረጃዎችን ለማስተላለፍ የሚከተሉትን ፈቃዶች ያካትታሉ፡ የመጀመሪያው የግል አምራች የሆነው ሜድጌን ቫክሲን ባዮሎጂክስ ኮርፕ ከሶስት ሚሊዮን በላይ ክትባቶች በሰባት ሀገራት ሲሰጥ ለታየው የኮቪድ-19 ክትባት የፈጠራ ባለቤትነት እና እውቀት እያቀረበ ነው። የክትባት አምራች የየደብሊውኤችኦ ሲ-ቲኤፒ ሞዴል ሲጠቀም ለመጀመሪያ ጊዜ ነው - ለአምራቹ ፣ ለቴክኖሎጂው ተቀባዮች እና ከሁሉም በላይ ደግሞ በዓለም ዙሪያ ላሉ በሽተኞች ሁሉንን ተጠቃሚ የሚያደርግ ነው። ስምምነቱ የአይ ፒ ቴክኖሎጂ ሽግግርን እና የሰራተኞች ስልጠናን ፍቃድ ለመስጠት ያስችላል። የስፔን ብሄራዊ የምርምር ካውንስል (ሲኤስአይሲ) ለኮቪድ-19 ክትባት ፕሮቶታይፕ ሁለተኛ ፍቃድ እያጋራ ነው። ስምምነቱ የጥራት እና የቁጥጥር ጉዳዮችን ጨምሮ የእጽዋት ጉብኝት እና ስልጠና፣ ቀጥተኛ እርዳታ እና ከተቀባይ አምራቾች ጋር ቀጣይነት ያለው ምክክር ያካትታል። የቺሊ ዩኒቨርሲቲ ፀረ እንግዳ አካላትን ለመለካት ለኮቪድ-19 ምርመራ ቴክኖሎጂውን እያጋራ ነው። ሲ-ቲኤፒ በግንቦት 2020 በአለም ጤና ድርጅት እና በኮስታሪካ መንግስት በ44 አባል ሀገራት፣ በተመድ ልማት ፕሮግራም፣ ዩኒታይድ፣ ዩኤንኤአይዲኤስ እና እንደ ኤምፒፒ ባሉ ተግባራዊ አጋሮች ድጋፍ ተጀመረ።,"WHO initiative signs new licensing agreements on COVID-19 technologies The COVID-19 Technology Access Pool (C-TAP), a multi-stakeholder partnership to facilitate sharing of intellectual property (IP), knowledge and innovations has announced three new licensing agreements acquired through the Medicines Patent Pool (MPP). The agreements include the following licenses to transfer know-how, materials and clinical data needed in different countries: Medigen Vaccine Biologics Corp, the first private manufacturer, is offering its patent and know-how for a COVID-19 vaccine that has seen more than three million doses administered across seven countries. It is the first time that a vaccine manufacturer is using the WHO C-TAP model - a win-win opportunity for the manufacturer, recipients of the technology and, most importantly, patients in need around the world. The agreement will enable licensing of IP facilitating technology transfer and staff training. Spanish National Research Council (CSIC) is sharing a second license for a COVID-19 vaccine prototype. The agreement includes plant visits and training, direct assistance and ongoing consultation with recipient manufacturers, including on quality and regulatory matters. The University of Chile is sharing its technology for a COVID-19 assay for quantification of neutralizing antibodies. C-TAP was launched in May 2020 by the WHO and the Government of Costa Rica with the support of 44 Member States, UN Development Programme, Unitaid, UNAIDS, and implementing partners such as MPP.","Hukumar WHO ta rattaɓa hannu kan sabuwar yarjejeniyar lasisi kan fasahohin COVID-19. Haɗakar The COVID-19 Technology Access Pool ( C- TAP), wata haɗaka data ƙunshi masu ruwa da tsaki masu yawa, na ƙoƙarin samar da kadarorin ilimi (IP), ilimi da ƙirƙira, ta sanarda sabbin yarjejeniyoyi da aka samo ta hanyar Medicine Patent Pool (MPP). Yarjejeniyoyin sun haɗa da waɗan lasisin masu zuwa don musayar san-yanda-zaka, abubuwa da kuma bayanan asibitin da ake buƙata a ƙasashe daban daban. Kamfanin Medigen Vaccine Biologics Corp, kamfanin sana'antawa na farko, ya bada maganinsa da kuma san-yanda-zaka don rigakafin cutar COVID-19, wanda aka yi amfani da magunguna sama da miliyan uku a faɗin ƙasashe bakwai. Wannan dai shi ne karo na farko da masana'antar rigakafin ke amfani da samfurin WHO C-TAP - damar cin nasara ga masana'anta, masu karɓar fasahar, da kuma mafi mahimmanci, marasa lafiya da ke da buƙata a duniya. Yarjejeniyar za ta ba da izinin ba da lasisin canja wurin fasaha na IP da horar da ma'aikata. Hukumar Bincike ta Ƙasa ta Spain (CSIC) tana bada lasisi na biyu don samfurin rigakafin COVID-19. Yarjejeniyar ta ƙunshi ziyartar kamfanin da kuma horo, taimakon kai tsaye da kuma tattaunawa da ake tsaka dayi da kamfanonin da zasu karɓa, wanda ya haɗa da batun inganci da ƙa'idoji. Jami'ar Chile tana musayar fasahar ta don gwajin COVID-19 don sauƙaƙe ƙididdige rigakafin ƙwayoyin cuta. Hukumar ta WHO da gwamnatin Costa Rica ne suka ƙaddamar da C-TAP a watan Mayun 2020 tare da goyon bayan ƙasashe membobi 44, da shirin ci gaban Majalisar Ɗinkin Duniya, Unitaid, UNAIDS, da abokan hulɗar aiwatarwa irinsu MPP.","Mpango wa WHO umesaini mikataba mipya ya leseni kwenye teknolojia ya UVIKO-19 Shirika la COVID-19 Technology Access Pool (C-TAP), waliingia ubia na washikadau mbalimbali ili kuwezesha ugawaji wa haki miliki (IP), maarifa na ubunifu limetangaza mikataba mitatu mipya ya leseni iliyopatikana kupitia Medicines Patent Pool (MPP). Makubaliano hayo yanajumuisha ujuzi, nyenzo na takwimu za matibabu zinazohitajika katika nchi mbalimbali Medigen Vaccine Biologics Corp, mtengenezaji binafsi wa kwanza anayetoa hati miliki na ujuzi wake wa chanjo ya UVIKO-19 ambayo imetoa dozi zaidi ya milioni tatu zilizotolewa katika nchi saba. Ni mara ya kwanza kwa mtengenezaji wa chanjo kutumia mfumo wa WHO C-TAP wa kushindania fursa ya uzalishaji, wapokeaji wa teknolojia na wagonjwa wenye uhitaji muhimu zaidi duniani kote. Mkataba huo utawezesha kutoa leseni ya IP ili kuwezesha uhamishaji wa teknolojia na mafunzo ya wafanyakazi. Baraza la taifa la utafiti la Hispania (CSIC) linashiriki leseni ya pili ya mfano wa chanjo ya UVIKO-19. Makubaliano hayo yanajumuisha ziara na mafunzo ya mitambo, usaidizi wa moja kwa moja na mashauriano yanayoendelea pamoja na wazalishaji wanaopokea ikiwa ni pamoja na masuala ya ubora na udhibiti. Chuo Kikuu cha Chile kinashiriki teknolojia yake kwa tathimini ya UVIKO-19 kwa ajili ya kukadiria kinga ya mwili zinazopunguza nguvu. C-TAP ilizinduliwa na WHO pamoja na Serikali ya Costa Rica Mei 2020 kwa msaada wa Nchi Wanachama 44, Mpango wa maendeleo wa Umoja wa Mataifa, Unitaid, UNAIDS na washirika wa utekelezaji kama vile MPP.","Àgbékalẹ̀ tuntun ti àjọ elétò-ìlera àgbáyé ( WHO) ti buwọ́ lu àdéhùn ìwé ẹ̀rí tuntun ní orí àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ ti COVID-19. Ìmọ̀ ẹ̀rọ COVID-19 Àgbájọ Ìráàyèsí Ètò-ìlera (C-TAP) , ìbáṣepọ̀ ìfọwọ́sowọ́pọ̀-àgbàgbà láti mú pínpín ajẹmọ́ ọpọlọ (IP) ṣẹ, ìmọ̀ àti èrò-ọ̀tun ti ṣe ìkéde ìwé àdéhùn tuntun mẹ́ta tí wọ́n gbà láti ipaṣẹ Medicines Patent Pool (MPP). Àdéhùn yìí ní àwọn ìwé-àṣẹ yìí láti ṣe ìfiránṣẹ́ ìmọ̀-nípa, àwọn ohun èlò àti dátà ilé-ìwòsàn tí wọ́n nílò ní oríṣìíríṣìí àwọn orílẹ̀-èdè: Medigen Vaccine Biologics Corp, olùpèsè abẹ́rẹ́ aládàáni àkọ́kọ́, ń ta àwọn aláìsàn rẹ̀ ní ọrẹ àti ìmọ̀-nípa fún òògùn COVID-19 tí a ti rí ju mílíọ́nù kóró tí a ti pín káàkiri àwọn orílẹ̀-èdè méje. Ó jẹ́ ìgbà àkọ́kọ́ tí olùpèsè abẹ́rẹ́yóò ṣe ìṣàmúlò WHO C-TAP model- tí ó jẹ àǹfààní ìbori-ìborí fún olùpèsè, àwọn tí ó gba ìmọ̀-ẹ̀rọ náà, àti eléyìí tí ó ṣe pàtàkì àwọn aláìsàn tí ó nílò rẹ̀ káàkiri àgbáyé. Àdéhùn náà yóò jẹ́ ki ìfiránṣẹ́ ìfìúnniniwèé-àṣẹ ìmọ̀-ẹ̀rọ IP ìṣàmúlò àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn òṣìṣẹ́ ṣeéṣe. Àjọ Ìgbìmọ̀ Àpapọ̀ Olùsèwádìí Ṣípánísì (CSIC) ń pín ìwé-ẹ̀rí kejì fún ìṣàyẹ̀wò abẹ́rẹ́ àjẹṣára COVID-19 . Àdéhùn náà ṣe àkóónú àwọn àbẹ̀wò sí eweko àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́, ìrànlọ́wọ́ tààrà àti ìkànsí tí ó ń lọ lọ́wọ́ pẹ̀lú àwọn olùpèsè tí ó gba àlejò, eléyìí sì tún ní àwọn ọ̀rọ̀ ìṣàkóso lórí dídára. Yunifásítì ti orílẹ̀-èdè Chile ń pín ìmọ̀-ẹ̀rọ rẹ̀ fún sṣísàyẹ̀wò lílóórìn COVID-19 àti àwọn èròjà aporó. A ṣe àgbékalẹ̀ C-TAP ní oṣù Karùn-ún láti ọwọ́ àjọ WHO àti Ìjọba orílẹ̀-èdè Costa Rica pẹ̀lú ìrànlọ́wọ́ àwọn orílẹ̀-èdè tí ó jẹ́ Ọmọ-ẹgbẹ́ Mẹ́rìnlélógójì, àjọ Ètò Ìdàgbàsókè ti UN, Unitaid, UNAIDS, àti ìfìmúlẹ̀ àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ bí i MPP.","Isinyathelo seWHO sisayina izivumelwano ezintsha zamalayisense kubuchwepheshe beCOVID-19 I-COVID-19 Technology Access Pool (C-TAP), ubambiswano olunabambiqhaza abaningi ukuze kube lula ukwabelana ngempahla yengqondo (IP), ulwazi kanye nokusungulwa kwezinto ezintsha kumemezele izivumelwano ezintathu zamalayisense ezintsha ezitholwe ngeMedicines Patent Pool (MPP). Izivumelwano zihlanganisa amalayisense alandelayo okudlulisa ulwazi, izinto zokwakha kanye nedatha yomtholampilo edingekayo emazweni ahlukene: I-Medigen Vaccine Biologics Corp, umkhiqizi wokuqala ozimele, inikeza ilungelo layo lobunikazi kanye nolwazi lomgomo weCOVID-19 osebone imithamo engaphezu kwezigidi ezintathu inikezwa emazweni ayisikhombisa. Kungokokuqala ukuthi umenzi wokugoma asebenzise imodeli yeWHO C-TAP - ithuba lokuwina-wina kumkhiqizi, abamukeli bobuchwepheshe, futhi okubaluleke kakhulu, iziguli ezidingayo emhlabeni jikelele. Lesi sivumelwano sizokwenza ukuthi kunikezwe ilayisense ye-IP egqugquzela ukudluliswa kobuchwepheshe kanye nokuqeqeshwa kwabasebenzi. I-Spanish National Research Council (CSIC) yabelana ngelayisensi yesibili yesibonelo somuthi wokugomela iCOVID-19. Lesi sivumelwano sihlanganisa ukuvakashelwa kwezitshalo nokuqeqeshwa, usizo oluqondile kanye nokubonisana okuqhubekayo nabakhiqizi abamukelayo, okuhlanganisa nekhwalithi nezindaba zokulawula. Inyuvesi yaseChile yabelana ngobuchwepheshe bayo bokuhlolwa kweCOVID-19 ukuze kutholwe amasosha omzimba angathathi hlangothi. I-C-TAP yethulwa ngoMeyi 2020 yiWHO kanye noHulumeni waseCosta Rica ngokwesekwa Amazwe Angamalungu angama-44, Uhlelo Lokuthuthukiswa Kwe-UN, i-Unitaid, i-UNAIDS, kanye nozakwethu abasebenzisa iMPP." "በህብረት ጥሪ መርሆች የሚሰራ ሲሆን ለኮቪድ-19 ቴራፒዩቲክስ፣ ዲያግኖስቲክስ፣ ክትባቶች እና ሌሎች የጤና ምርቶች ገንቢዎች የቴክኖሎጂ ፈጠራን ለማፋጠን እና አእምሯዊ ንብረታቸውን፣ እውቀታቸውን እና ውሂባቸውን በፈቃደኝነት ለማካፈል እንደ መድረክ ሆኖ እንዲያገለግል ታስቦ የተሰራ ዓለም አቀፍ የምርት አቅምን ማስፋፋት። ሲ-ቲኤፒ በ2021 ""አካባቢያዊ የምርት ጥራት"" በጥራት የተረጋገጡ፣ደህንነታቸው የተጠበቀ፣ ውጤታማ እና ተመጣጣኝ መድሃኒቶችን እና ሌሎች የጤና ቴክኖሎጂዎችን ዘላቂ ተደራሽነት ለማመቻቸት እንደ አስፈላጊ መሳሪያ እውቅና ተሰጥቶታል። በተጨማሪም የቴክኖሎጂ እና የእውቀት መጋራት ሚና እና ተደራሽነት ላይ ያተኮረ የበጎ ፈቃድ ፍቃድ በማሳደግ ረገድ ትልቅ ሚና ተጫውቷል። የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶክተር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ “ኮቪድ-19 ለመቆየት እዚህ አለ፣ እና አለም እሱን ለመከላከል፣ ለመፈተሽ እና ለማከም የሚረዱ መሳሪያዎችን ይፈልጋል” ብለዋል። “በሲ-ቲኤፒ በኩል፣ የደብሊውኤችኦ እና አጋሮቻችን እነዚያን መሳሪያዎች በሁሉም ቦታ ለሁሉም ሰው ተደራሽ ለማድረግ ቆርጠዋል። በቴክኖሎጂ ላበረከቱት ፈቃድ ባለቤቶች ላሳዩት አመራር አመሰግናለሁ። የመድሀኒት ፓተንት ገንዳ ዋና ዳይሬክተር ቻርለስ ጎር እንዳሉት፡ “አስፈላጊ መድሃኒቶችን እና የጤና ቴክኖሎጂዎችን ማግኘት በአለም አቀፍ የጤና አጀንዳ ላይ ቀዳሚ ቀዳሚ መሆን አለበት። ሜድጌን ቫክሲን ባዮሎጂክስ ኮርፕ፣ ሲኤስአይሲ እና የቺሊ ዩኒቨርሲቲ ምርቶቻቸውን ለኤምፒፒ ፍቃድ ስለሰጡን እንኳን ደስ አለን እና በአለም ዙሪያ ላሉ ሌሎች ፈጣሪዎች በሲ-ቲኤፒ ስር ተጨማሪ የፍቃድ ስምምነቶችን እንዲያደርጉ ጠቃሚ መልእክት እንደሚልክ ተስፋ እናደርጋለን። የኮቪድ-19 ወረርሽኝ በተስፋፋበት ወቅት ሁለት የህዝብ ጤና አር እና ዲ ኢንስቲትዩቶች ብቻ - የስፔን ብሄራዊ የምርምር ካውንስል ( ሲኤስአይሲ) እና የዩኤስ ብሄራዊ የጤና ተቋም (ኤንአይኤች) ቁልፍ የኮቪድ-19 ቴክኖሎጂዎቻቸውን ከሲ-ቲኤፒ ጋር ለመካፈል ወሰኑ። ሦስቱ አዳዲስ ፈቃዶች አሁን መጨመር ለጠቅላላው ጥረት ጠቃሚ ማበረታቻ ይሰጣል።","It works under the principles of the Solidarity call to action and was designed to serve as a platform for developers of COVID-19 therapeutics, diagnostics, vaccines and other health products to voluntarily share their intellectual property, knowledge, and data to accelerate technological innovation and expand global production capacity. C-TAP was acknowledged as an important tool in the 2021 “ Local Production Resolution” to facilitate sustainable access to quality-assured, safe, effective and affordable medicines and other health technologies. Furthermore, it has played an important role in raising awareness of the role of technology and knowledge sharing and access-oriented voluntary licensing. “COVID-19 is here to stay, and the world will continue to need tools to prevent it, test for it and treat it,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “Through C-TAP, WHO and our partners are committed to making those tools accessible to everyone, everywhere. I am grateful to the leadership shown by those license holders who have contributed technology.” Charles Gore, Executive Director of the Medicines Patent Pool said: “Access to essential medicines and health technologies needs to remain a top priority on the global health agenda. We congratulate Medigen Vaccine Biologics Corp, CSIC and the University of Chile for licensing their products to MPP and hope it will send an important message to other originators around the world to enter into further licence agreements under the auspices of C-TAP.” During the height of the COVID-19 pandemic only two public health R&D Institutes -- the Spanish National Research Council (CSIC) and the US National Institute of Health (NIH) decided to share their key COVID-19 technologies with C-TAP. Addition of the three new licenses now provides an important boost to the overall effort.","Yana aiki a ƙarƙashin tsarin haɗin kai don aiki kuma an ƙirƙire shi don zama dandamali ga masu haɓaka hanyoyin warkarwa na COVID-19, bincike, alluran rigakafi da sauran samfuran kayan kiwon lafiya don raba kayansu , ilimi, da bayanai don haɓaka sabbin fasahohi faɗaɗa himmar aiki a faɗin duniya. An yarda da C-TAP a matsayin kayan aiki mai mahimmanci a cikin shekarar 2021 ""samar da kayan aiki"" don sauƙaƙe samun dama mai ɗorewa ga ingantattun magunguna, aminci, inganci da araha da sauran fasahohin kiwon lafiya. Bugu da ƙari, ya taka muhimmiyar rawa domin wayar da kan jama'a a fannin kimiyya da ilimi da kuma yaɗawa da samun damar lasisi na sa kai. COVID-19 tazo ne don ta tsaya, kuma duniya na buƙatar kayan aikin magance ta, gwajin ta da kuma magance ta,"" a cewar Darakta janar na hukumar lafiya ta duniya WHO Dakta Tedros Adhanom Ghebreyesus. “Ta hanyar C-TAP, WHO da abokan aikinmu sun himmatu wajen samar da waɗancan kayan aikin ga kowa da kowa, kuma a ko’ina. Ina godiya ga jagorancin da masu lasisi suka nuna, waɗanda suka ba da gudummawar fasaha."" Charles Gore, Babban Darakta na kamfanin Medicine Patent Pool ya ce: “Samar da magunguna masu mahimmanci da fasahar kiwon lafiya na buƙatar ci gaba da ƙasancewa babban fifiko a ajandar kiwon lafiya ta duniya. Muna taya Medigen Vaccine Biologics Corp, CSIC da Jami'ar Chile murna, bisa samun lasisin samfuran su ga MPP, kuma muna fatan zasu aika da muhimmin saƙo ga sauran masu Ƙerawa a duniya don shiga ƙarin yarjejeniyar lasisi a ƙarƙashin kulawar C-TAP."" Yayin da cutar ta COVID-19 ta yi tsayin daka, Cibiyoyin R&D na Kiwon Lafiyar Jama'a biyu ne kawai - Majalisar Bincike ta Spain (CSIC) da Cibiyar Kiwon Lafiya ta Amurka (NIH) sun yanke shawarar raba mahimman fasahar COVID-19 tare da C-TAP. Ƙara sabbin lasisin guda uku yanzu zai ba da muhimmin cigaba a ƙoƙarin na bai ɗaya.","Inafanya kazi chini ya kanuni za wito wa ushirikiano katika kuchukua hatua na ilibuniwa ili kutumika kama jukwaa la watengenezaji wa matibabu, uchunguzi, chanjo na bidhaa zingine za afya za UVIKO-19 ili kuchangia mali zao za kitaalamu, maarifa na takwimu zao kwa hiari ili kuharakisha uvumbuzi wa kiteknolojia na kupanua uwezo wa uzalishaji duniani. C-TAP ilikubaliwa kuwa chombo muhimu katika Azimio la uzalishaji wa ndani la 2021 ili kuwezesha upatikanaji endelevu wa dawa zilizohakikishwa ubora, usalama, zenye ufanisi na nafuu na teknolojia zingine za afya. Zaidi ya haya, imekuwa na jukumu muhimu muhimu katika kuongeza ufahamu wa jukumu la teknolojia na ushiriki wa maarifa na utoaji leseni wa hiari unaozingatia ufikiaji. UVIKO-19 itaendelea kuwepo na dunia itaendelea kuhitaji vifaa vya kuzuia, kufanyia majaribio na kutibu, alisema Dk. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Mkurugenzi Mkuu wa WHO. Kupitia C-TAP, WHO na washirika wetu waliyojitolea kuhakikisha hivyo vifaa vinapatikana kwa kila mtu na kila mahali. Ninashukru kwa uongozi uliyoonyeshwa na wale wenye leseni ambao wamechangia teknolojia Charles Gore, Mkurugenzi Mtendaji wa Medicines Patent Pool alisema: Upatikanaji wa dawa muhimu na teknolojia za afya unataka kuendelea kupewa kipaumbele katika ajenda (mada) ya afya ya kimataifa. Tunawapongeza Medigen Vaccines Biologics Corp, CSIC na Chuo Kikuu cha Chile kwa kutoa leseni ya bidhaa zao kwa MPP na tuna imani kuwa itatuma ujumbe muhimu kwa waanzilishi wengine duniani kote kuingia katika mikataba mingi ya leseni chini ya ufadhili wa C-TAP Wakati wa kilele cha janga la UVIKO-19 ni Taasisi mbili pekee za afya ya umma za R&D - Baraza la Kitaifa la Utafiti la Hispania (CSIC) na Taasisi ya Kitaifa ya Aafya ya Marekani (NIH) ziliamua kuchangia teknolojia yao ya muhimu ya UVIKO-19 na C-TAP. Nyongeza ya leseni tatu mpya kwa sasa inatoa msukumo muhimu katika juhudi nzima.","Ó ń ṣiṣẹ́ ní abẹ́ agbékalẹ̀ ìpè sí iṣẹ́ fún Ìsọ̀kan tí a sì gbé e kalẹ̀ fún ṣíṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí i ojú-òpó fún àwọn olùpèsè ìtọ́jú fún àìsàn COVID-19, ìsàyẹ̀wò ìdámọ̀ àìsàn, àwọn abẹ́rẹ́ àti àwọn òògùn ìlera mìíràn láti finúfíndọ̀ pín ìmúyányán wọn, ìmọ̀, àti dátà láti mú èrò-ọ̀tun ìmọ̀-ẹ̀rọ ṣe ní kíákíá àti láti mú ìpèsè ààyè ìpèsè rẹ̀ gbòòrò káàkiri àgbáyé. Wọ́n ṣe ìmọ́rírì C-TAP gẹ́gẹ́ bí i irinṣẹ́ pàtàkì ní ọdún 2021 ní "" Àbáyọrí Ìpèsè Abẹ́lé"" láti lè mú àrọ́wọ́tó lílò pẹ́ rẹ̀ sí ìfidánilójú-ìdára rẹ, àìléwu, ìṣiṣẹ́ déédé àti àìw´n àwọn òògùn àti àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ ìlera mìíràn. Ṣíwájú sí i, ó ti kó ipa pàtàkì ní orí kíkéde ipa ìmọ̀-ẹrọ àti ìmọ̀ pínpín àti sísọdi-mímọ̀ wíwà ní àrọ́wọ́tó ìwẹ́-ẹ̀rí ìfinúfíndọ̀. Dókítà Tedros Adhanom Ghebreyesus Olùṣàkóso Àgbà fún àjọ WHO sọ pé, ""COVID-19 ti dé láti máa bá wa gbé, àti pé gbogbo ayé yóò nílò ìrànlọ́wọ́ láti dènà rẹ̀, ṣe àyẹ̀wò rẹ̀ àti láti ṣe ìtọ́jú rẹ̀. Láti ipaṣẹ̀ C-TAP, àjọ WHO àti àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ wa ń ṣe ìfarajìn láti máa mú àwọn irinṣẹ́ náà wà ní àrọ́wọ́tó fún gbogbo ènìyàn , ní ibi gbogbo. Mo dúpẹ́ ní ọwọ́ àwọn adarí tí ó ṣe àfihàn àwọn tí ó ní ìwé-ẹ̀rí ní ọwọ́ tí wọ́n ti ṣe fikún ìmọ̀-ẹ̀rọ."" Charles Gore, Adarí Àgbà fún àjọ Medicines Patent Pool sọ pé: ""Níní àǹfààní sí àwọn òògùn tí ó ṣe pàtàkì àti àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ ìlera nílò láti wà ní òkè ní orí èròǹgbà ìlera ní àgbáyé. A kí Medigan Vaccine Biologics Corp, CSIC àti University ti Chile kú orííre ìwé àṣẹ gbígbà fún òògùn MPP a sì ní ìrètí pé yóò fi iṣẹ pàtàkì ránṣẹ́ sí àwọn olùdásílẹ̀ káàkiri àgbáyé tẹ̀síwájú wọ inú ìwé-àdéhùn ní abẹ́ ìsàkóso C-TAP."" Ní àsìkò tí àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19 ń gbóná girigiri àjọ elétò ìlera méjì péré R&D Institutes -- the Spanish National Research Council (CSIC) àti àjọ US National Institute of Health (NIH) pinnu láti pín ìmọ̀-ẹ̀rọ wọn fún COVID-19 tí ó ṣe pàtàkì pẹ̀lú C-TAP. Ní àfikún sí ìwé-ẹ̀rí tuntun tí wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ pèsè ó jẹ́ ìfúnlágbára sì gbogbo akitiyan.","Isebenza ngaphansi kwezimiso zokubizela esenzweni kweSolidarity futhi yayiklanyelwe ukusebenza njengenkundla yabathuthukisi bezokwelapha zeCOVID-19, ukuxilonga, imigomo kanye neminye imikhiqizo yezempilo ukuze babelane ngokuzithandela ngempahla yabo yengqondo, ulwazi, kanye nedatha ukuze kusheshiswe ukuqanjwa kabusha kwezobuchwepheshe kanye ukwandisa umthamo wokukhiqiza emhlabeni jikelele. I-C-TAP yamukelwe njengethuluzi elibalulekile ku-2021 “Local Production Resolution” ukuze kube lula ukufinyelela okusimeme emithini eqinisekisa ikhwalithi, ephephile, esebenzayo futhi ethengekayo kanye nobunye ubuchwepheshe bezempilo. Ngaphezu kwalokho, ibambe iqhaza elibalulekile ekuqwashiseni ngendima yobuchwepheshe kanye nokwabelana ngolwazi kanye nokunikezwa kwamalayisensi ngokuzithandela okugxile ekufinyeleleni. ""I-COVID-19 isizohlala, futhi umhlaba uzoqhubeka nokudinga amathuluzi okuyivimbela, ukuyihlolela nokuyelapha,"" kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-Jikelele we-WHO. “Nge-C-TAP, iWHO kanye nozakwethu bazibophezele ekwenzeni lawo mathuluzi afinyeleleke kuwo wonke umuntu, yonke indawo. Ngibonga ubuholi obukhonjiswe yilabo abanamalayisense abafake isandla kwezobuchwepheshe.” UCharles Gore, uMqondisi Omkhulu we-Medicines Patent Pool uthe: “Ukufinyelela emithini ebalulekile kanye nobuchwepheshe bezempilo kudinga ukuhlala kuseqhulwini ku-ajenda yezempilo yomhlaba wonke. Sihalalisela i-Medigen Vaccine Biologics Corp, i-CSIC kanye neNyuvesi yaseChile ngokunikeza ilayisensi imikhiqizo yabo ku-MPP futhi sithemba ukuthi izothumela umlayezo obalulekile kwabanye abasunguli emhlabeni wonke ukuthi bangene kwezinye izivumelwano zamalayisensi ngaphansi kweC-TAP.” Ngesikhathi sokuphakama kobhubhane lweCOVID-19 yiZikhungo zeR&D zezempilo zomphakathi ezimbili kuphela - iSpanish National Research Council (CSIC) kanye ne-US National Institute of Health (NIH) banqume ukwabelana ngobuchwepheshe bazo obubalulekile beCOVID-19 neC-TAP. Ukwengezwa kwamalayisensi amathathu amasha manje kunikeza ukuthuthukiswa okubalulekile emzamweni wonkana." አዲሶቹ ፍቃዶች ዓለም አቀፋዊ፣ ግልጽ እና ለሁሉም አምራቾች የማይካተቱ እና በሲ-ቲኤፒ ድረ-ገጽ ላይ ይገኛሉ። በአስፈላጊ ሁኔታ ፣ የመጀመሪያው ፍቃድ ፣ በሰርሎጂካል ምርመራ ፣ የምርመራ ቴክኖሎጅዎቻቸውን ለማዳበር ባዮቴክ አፍሪካን ከሲኤስሲሲ ንዑስ ፈቃድ አግኝቷል። ሲ-ቲኤፒ የቴክኖሎጂ ተደራሽነት ገንዳ የውሂብ ጎታ አቋቁሟል ይህም ሊፈለግ የሚችል ማከማቻ ያቀርባል። ሲ-ቲኤፒ የቴክኖሎጂ ተደራሽነት ገንዳ የውሂብ ጎታ አቋቁሟል ይህም ሊፈለግ የሚችል ማከማቻ ያቀርባል። ከግልጽነት መርህ ጋር፣ ይህ በይፋ የሚገኝ የውሂብ ጎታ ቅንጅትን ይደግፋል እና ለተመረጡ ቴክኖሎጂዎች ክሊኒካዊ፣ ተቆጣጣሪ፣ የፈጠራ ባለቤትነት እና የአምራቾች መረጃ የሚገኝባቸውን ሌሎች የመረጃ መጋሪያ መድረኮችን ያገናኛል። የዓለም ጤና ድርጅት የሲ-ቲኤፒ ግምገማ ግኝቶችን እና ለተሻሻለ የቴክኖሎጂ መዳረሻ ገንዳ የቀረበውን ሞዴል ለማካፈል በዝግጅት ላይ ነው። አዲስ የሲ-ቲኤፒ ፈቃዶችን ከተፈራረሙ ድርጅቶች የመጡ ጥቅሶች የሜዲገን ክትባት ባዮሎጂክስ ኮርፖሬሽን ዋና ሥራ አስፈፃሚ ቻርለስ ቼን “ለበሽታው ወረርሽኝ በጣም ውጤታማው ምላሽ በአንድነት ፣ በትብብር እና በጋራ ዓለም አቀፍ ጥረት ላይ የተመሠረተ መሆን አለበት ብለን እናምናለን። የሲ-ቲኤፒ ተነሳሽነትን በመቀላቀል የክትባት ቴክኖሎጂያችንን ፍትሃዊ ተደራሽነት እያቀረብን ነው። ክትባቶች ማንንም ወደኋላ ሳይተዉ በሁሉም የአለም ማዕዘናት እንዲደርሱ ያለንን ቁርጠኝነት ያጎላል።,"The new licenses are global, transparent and non-exclusive to all manufacturers and are accessible on the C-TAP website. Importantly, the first license, on a serological test, resulted in a sub license to Biotech Africa from CSIC to develop their diagnostic technology. C-TAP has also established a Technology Access Pool database that provides a searchable repository. With a principle of transparency, this publicly available database will support coordination and will link to other data sharing platforms where clinical, regulatory, patent, and manufacturers data is available for selected technologies. WHO is preparing to share findings of the review of C-TAP and a proposed model for an evolved technology access pool. Stakeholders will have an opportunity to provide comments on a concept paper including the process and timelines for its implementation. Quotes from the organizations signing new C-TAP licenses Charles Chen, CEO of Medigen Vaccine Biologics Corp. stated, ""We believe that the most effective response to a pandemic must be rooted in solidarity, cooperation, and collective global effort. By joining the C-TAP initiative, we are providing equitable access to our vaccine technology. It underscores our commitment to ensure that vaccines reach all corners of the globe, leaving no one behind.","Sabbin lasisin na duniya ne, na gaske kuma ba a keɓance dukka masana'antu ba, kuma ana samun dama ta shafin yanar gizon C-TAP. Abu mai Mahimmanci, lasisin farko, akan gwajin serological, ya haifar da bada ƙaramin lasisi ga Biotech Africa daga CSIC don samar da fasahar su ta gano cuta. C-TAP kuma ta kafa ma'ajiyar bayanai Technology Access Pool, wanda ke bada damar binciko bayanai. Tare da ƙa'idar bayyana gaskiya, wannan bayanan da ake samu a bainar jama'a zai tallafa wajen daidaitawa da kuma haɗa su da wasu dandamali na musayar bayanai, inda ake samun bayanan asibiti, ƙa'idoji, haƙƙin mallaka da bayanan masana'antun ga waɗansu zaɓaɓɓun fasahar. WHO na shirin yaɗa sakamakon binciken C-TAP da samfurin da aka tsara don samun ingantaccen asusun damar fasaha. Masu ruwa da tsaki za su sami damar ba da tsokaci a kan takardar ra'ayi ciki har da hanya da kuma lokutan aiwatar da shi. Kalamai daga ƙungiyoyin da ke rattaɓa hannu kan sabbin lasisin C-TAP Charles Chen, Shugaba na Medigen Vaccine Biologics Corp ya ce, ""Mun yi imanin cewa mafi kyawun martani ga ɓarkewar cutar dole ne ya samo asali daga goyon baya, haɗin kai, da ƙoƙarin haɗin gwiwa na duniya. Ta hanyar shiga shirin C-TAP, muna ba da daidaitacciyar damar fasahar rigakafin mu . Yana jaddada kudurinmu na tabbatar da cewa alluran rigakafin sun isa dukkan sassan duniya, ba tare da barin kowa a baya ba.","Leseni mpya ni za kimataifa, za wazi na zisizo za kipekee kwa watengenezaji wote na zinapatikana kwenye tovuti ya C-TAP. Muhimu zaidi, leseni ya kwanza, kwenye jaribio la serolojia, ilisababisha leseni ndogo ya Biotech Africa kutoka kwa CSIC kuendeleza teknolojia yao ya uchunguzi. C-TAP pia imeanzisha hifadhi ya takwimu ya Technological Access Pool ambayo inatoa hazina inayoweza kutafutwa. Kwa kanuni ya uwazi, hii hifadhi ya takwimu inayopatikana kwa Umma itasaidia uratibu na itaunganishwa na mifumo mingine ya kushiriki takwimu ya kliniki, udhibiti, hataza na watengenezaji inapatikana kwa teknolojia zilizochaguliwa. WHO inajiandaa kutoa matokeo ya ukaguzi wa C-TAP na miundo inayopendekezwa ya Technology Access Pool iliyoboreshwa. Wadau watapata fursa ya kutoa maoni juu ya karatasi ya dhana ikiwa ni pamoja na mchakato na muda wa utekelezaji wake. Nukuu kutoka katika mashirika yanayosaini leseni mpya ya C-TAP Charles Chen, Mkurugenzi Mtendaji wa Medigen Vaccine Biologics Carp alisema: ""Tumatumaini kuwa jibu la ufanisi zaidi kwa janga lazima liwe na mshikamano, ushirikiano na juhudi za pamoja za kimataifa. Kwa kujiunga na mpango wa C-TAP, tunatoa ufikiaji sawa kwa teknolojia yetu ya chanjo. Inasisitiza kujitolea kwetu kuhakikisha kuwa chanjo zinafika kila pembe ya dunia, bila kuacha mtu nyuma.","Ìwé-ẹ̀rí tuntun náà wà fún kárí ayé, ó hàn gedegbe kò sí tún sí ìyàsọ́tọ̀ fún gbogbo àwọn olùpèsè àti pé ó wà ní àrọ́wọ́tó ní ìkànnì C-TAP. Ní pàtàkì jùlọ, ìwé-àṣẹ àkọ́kọ́ ní orí àyẹ̀wò ìṣọwọ́-ṣiṣẹ́ aporó nínú àrà, máa n yọrí sí àsopọ̀ ìwé-àṣẹ sí Biotech Africa láti inú CSIC láti ṣe àgbékalẹ̀ àyẹ̀wò àgbékalẹ̀ ìdámọ̀ àìsàn arà. Àjọ C-TAP ti ṣe àgbékalẹ̀ Ìmọ̀-ẹ̀rọ dátà Àgbájọ Ìráàyèsí Ètò-ìlera tí ó pèsè Ibi-ìpamọ́ tí ó ṣe é wá rí. Pẹ̀lú ìlànà àkóyawọ́, ibi-ìpamọ́ dátà oní gbangba yóò pèsè ìṣàkóso àti pé yóò já sí pínpín àwọn ìkànnì ilé-ìwòsàn, ìdarí, aláìsàn, àti àwọn dátà olùepèsè tí ó wà nílẹ̀ fún àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ tí a yàn. Àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé ń múra sílẹ̀ fún pínpín ìwádìí àyẹ̀wò C-TAP àti àbá fún àwọn àwòkọ́ṣe fún àrọ́wọ́tó àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ adágún. Àwọn abẹnugan yóò ní àǹfààní láti pèṣè ìdásí ní orí èròǹgbà àkọsílẹ̀ eléyìí tí ó ní ìlànà àti àkókò fún ìfilọ́lẹ̀. Àkọjáde láti inú ìwé-àṣẹ tí àwọn àjọ C-TAP buwọ́lù Charles Chen, Adarí Medigen Vaccine Biologics Corp sọ pé, ""A ní ìgbàgbọ́ pé èsì ìmọ̀ọ́ṣe sí àjàkálẹ̀ àrùn ni a gbọdọ̀ hú jáde pẹ̀lú ìṣọ̀kan, ìfọ́sowọ́pọ̀, àti ìgbìyànjú àpapọ̀ àgbáyé. Nípa dídarapọ̀ mọ́ àgbékalẹ̀ àjọ C-TAP, à ń pèṣè ríwọ́tó ìbádọ́gba sí ìmọ̀-ẹ̀rọ abẹ́rẹ́ wa. Ó ń ṣe àfihàn ìfarajìn wa láti rí i dájú pé àwọn abẹ́rẹ́ àjẹsár wa dé gbogbo orígun mẹ́rẹ̀rin àgbáyé, a ò sì ní fi ìkankan sílẹ̀.","Amalayisense amasha awomhlaba wonke, asobala futhi awakhethekile kubo bonke abakhiqizi futhi ayatholakala kuwebhusayithi yeC-TAP. Okubalulekile, ilayisensi yokuqala, ekuhlolweni kwe-serological, yaphumela ekutholeni ilayisense encane yeBiotech Africa evela kuCSIC ukuthuthukisa ubuchwepheshe babo bokuxilonga. I-C-TAP iphinde yasungula isizindalwazi seTechnology Access Pool esihlinzeka ngendawo yokugcina eseshekayo. Ngomgomo wokubonisa izinto obala, le database etholakala esidlangalaleni izosekela ukusebenzisana futhi izoxhuma kwezinye izinkundla zokwabelana ngedatha lapho idatha yomtholampilo, yokulawula, yelungelo lobunikazi, kanye neyabakhiqizi itholakala kubuchwepheshe obukhethiwe. I-WHO ilungiselela ukwabelana ngemiphumela yokubuyekezwa kweC-TAP kanye nemodeli ehlongozwayo yephuli yokufinyelela kubuchwepheshe obuthuthukisiwe. Ababambiqhaza bazothola ithuba lokuphawula ngephepha lomqondo okuhlanganisa inqubo nezikhathi zokuqaliswa kwalo. Izingcaphuno ezivela ezinhlanganweni ezisayina amalayisense amasha eC-TAP UCharles Chen, oyiCEO yeMedigen Vaccine Biologics Corp. uthe, ""Sikholelwa ukuthi impendulo esebenza ngempumelelo kulo bhubhane kumele isekelwe ebunyeni, ekubambisaneni nasemizameni ehlangene yomhlaba wonke. Ngokujoyina uhlelo lweC-TAP, sinikeza ukufinyelela okulinganayo kubuchwepheshe bethu bomgomo. Kugcizelela ukuzibophezela kwethu ekuqinisekiseni ukuthi imigomo ifinyelela kuwo wonke amagumbi omhlaba, kungashiyi muntu." ይህ ስለ ኮቪድ-19 ብቻ ሳይሆን ለወደፊት አለም አቀፍ የጤና ተግዳሮቶች አርአያ መሆን ነው። የሳይንስ እና የትብብር ስልቶችን ለመክፈት ያለንን ቁርጠኝነት በማሳየት። ሌሎች ድርጅቶችም ይህንኑ እንዲከተሉ ለማነሳሳት ተስፋ እናደርጋለን። ላመኑን፣ ለተሳተፉን፣ ለተባበሩን እና ለረዱን ሁሉ እናመሰግናለን! ያለ እርስዎ፣ ይህንን የሲ-ቲኤፒ ተነሳሽነት እውን ማድረግ አልቻልንም። የቺሊ ዩኒቨርሲቲ ሬክተር ፕሮፌሰር ዶ/ር ሮዛ ዴቭስ አሌሳንድሪ፣ “ለቺሊ ዩኒቨርሲቲ፣ የእኛ ሳይንቲስቶች ስኬት፣ በአገራችን የባዮሜዲካል ምርምር እድገት ኩራት እና ማበረታቻ ነው። በአለም አቀፍ ደረጃ የተካሄዱ ምርጥ ምርምሮች በጤናው ዘርፍ ከፍተኛ ማህበራዊ ተፅእኖ ያላቸውን መፍትሄዎች የማቅረብ አቅም እንዳለው ያሳያል። የቺሊ ዩኒቨርሲቲ ለአለም አቀፍ ጤና አስተዋፅዖ እንዲያደርግ ላደረጉት ድርጅቶች ሁሉ እናመሰግናለን። የሲኤስአይሲ ፕሬዝዳንት ኤሎይሳ ዴል ፒኖ “ይህ ከሲ ቲኤፒ ጋር ያለው የፍቃድ ስምምነት በዚህ ክትባት ክሊኒካዊ ሙከራዎችን ለማራመድ በሦስተኛ አገሮች ውስጥ አጋሮችን የማግኘት እድልን ይከፍታል ፣ ይህም ለወደፊቱ ፈቃድ ካላቸው የ የኮቪድ ክትባት አማራጮች በዓለም ዙሪያ በተለይም በሀብት ድሃ አገሮች ውስጥ ። ” ስለ ሲ-ቲኤፒ,"This is not just about COVID-19, it is about setting a precedent for future global health challenges. By demonstrating our commitment to open science and cooperative strategies. We hope to inspire other organizations to follow suit. To all those that trusted, participated, collaborated, and supported us, thank you! For without you, we could not make this C-TAP initiative possible.” University of Chile Rector, Professor Dr. Rosa Devés Alessandri, said, “For the University of Chile, the achievement of our scientists, is a source of pride and an encouragement for the advancement of biomedical research in our country. It shows how excellent research carried out internationally has the capacity to offer solutions with a high social impact in the field of health. We thank all the organisations that have made it possible for the University of Chile to contribute to global health"". Eloisa del Pino, President of CSIC said ‘This licensing agreement with C-TAP opens the possibility of finding partners in third countries to advance clinical trials with this vaccine as a future alternative to licensed COVID vaccine options worldwide, especially in resource-poor countries.” About C-TAP","Wannan ba game da COVID-19 ba ne kawai, game da kafa abin koyi ne ga ƙalubalen lafiyar duniya nan gaba. Ta hanyar nuna himma don buɗaɗɗen ilimin kimiyya da dabarun haɗin gwiwa. Muna fatan za mu zaburar da sauran ƙungiyoyi su yi koyi da shi. Ga duk waɗanda suka amince, suka shiga kuma suka ba mu haɗin kai, kuma suka tallafa mana, mun gode! Domin da ba dan ku ba, ba za mu iya sanya wannan shirin na C-TAP ya yiwu ba."" Shugaban Jami'ar Chile, Farfesa Dr. Rosa Devés Alessandri, ya ce, ""Ga Jami'ar Chile, nasarar da masana kimiyya suka samu, abin alfahari ne da kuma ƙarfafawa ga ci gaban binciken kimiyyar halittu a ƙasarmu. Ya nuna yadda kyakkyawan bincike da aka gudanar a duniya ke da ikon ba da mafita tare da babban tasirin zamantakewa a fagen kiwon lafiya. Muna godiya ga duk ƙungiyoyin da suka ba wa Jami'ar Chile damar ta ba da gudummawa ga lafiyar duniya."". Eloisa del Pino, Shugaban CSIC ya ce 'Wannan yarjejeniya ta lasisi tare da C-TAP ta buɗe yuwuwar samun abokan hulɗa a cikin ƙasashen da ba su taso ba don ci gaba da gwajin asibiti, tare da wannan maganin a matsayin madadi nan gaba ga zaɓuɓɓukan rigakafin cutar COVID masu lasisi a duk duniya, musamman a cikin ƙasashe masu fama da talauci. ” Game da C-TAP","Hili halihusu UVIKO-19 pekee, ni kuhusu kuweka kielelezo cha changamoto za afya za kimataifa kwa siku zijazo. Kwa kuonyesha kjitolea kwetu katika kuanzisha mikakati ya sayansi na ushirikiano. Tunatumaini kuhamasisha mashirika mengine kuiga mfano huu. Kwa wale wote waliyoamini, waliyoshiriki, waliyoshirikiana na kutuunga mkono, tunawashukru! Kwani bila wewe, tusingeweza kufanikisha mpango huu wa UVIKO-19 Mkuu wa Chuo Kikuu cha Chile, Profesa Dk. Rosa Dev Alessandri, alisema kwa Chuo Kikuu cha Chile, mafanikio wa wanasayansi wetu, ni chanzo cha fahari na kutia moyo kwa maendeleo ya utafiti wa matibabu katika nchi yetu. Inaonyesha jinsi utafiti bora unaofanywa kimataifa una uwezo wa kutoa masuluhisho yenye athari kubwa ya kijamii katika uwanja wa afya. Tunashukru mashirika yote ambayo yamewezesha Chuo Kikuu cha Chile kuchangia afya ya kimataifa. Eloisa Del Pino, Rais wa CSIC alisema ""Makubaliano haya ya leseni na C-TAP yanafungua uwezekano wa kupata washirika katika nchi za tatu ili kuendeleza majaribio ya kimatibabu na chanjo hii kama mbadala wa siku zijazo kwa chaguzi zilizo na leseni za chanjo ya UVIKO-19 kote duniani, haswa kwa watu wasiyo na rasilimali nchi. Kuhusu C-TAP","Eléyìí kì í ṣe nípa COVID-19 nìkan, ó wà nípa ṣíṣe àwòkọ́ṣe fún ìpènijà ọjọ́ iwájú ètò ìlera. Nípa ṣíṣe àfihàn ìfarajìn wa láti ṣí ṣáyẹ́ńṣì àti àwọn ìlànà ìfọwọ́sowọ́pọ̀. A ní ìrètí láti ṣe ìwúrí fún àwọn àjọ mìíràn láti tẹ̀lé. Sí gbogbo àwọn tí wọ́n ní ìgbàgbọ́, ìkópa,ìfọwọ́sowọ́pọ̀, àti àtìlẹyìn fún wa, ẹ ṣeun! Láì sí yín, èrò wa nípa nípa àjọ C-TAP ò lè di mímúṣẹ."" Ògà àgbà University of Chile, Ọ̀jọ̀gbọ́n Dókítà Rosa Deves Alessandri, sọ pé,""Fún Fásitì ti ìlú Chile, àṣeyọrí àwọn onímọ̀-ìjìnlẹ̀ ṣáyẹ́ńsì, jẹ́ orísùn àti ìwúrí fún ìdàgbàsókè ti ìwádìí ajẹmọ́-àyẹ̀wò ara ní orílẹ̀-èdè wa. Ó ń ṣe àfihàn ìwádìí tí ó tayọ tí a mọ̀ọ́mọ̀ gbé jáde tí ó ní ipá láti pèsè ojútùú pẹ̀lú ipa gíga pàtàkì ní ẹ̀ka ètò ìlera. A dúpẹ́ ní ọwọ́ gbogbo àwọn àjọ tí ó jẹ́ kí ó ṣe é ṣe fún University ti Chile láti dásí ètò ìlera ní àgbáyé. Eloisa del Pino, Ààrẹ CSIC sọ pé 'Àdéhùn ìwé-àṣẹ pẹ̀lú àjọ C-TAP sí ìmọ̀ọ́ṣe wíwá àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ ní àgbáyé kẹta láti mú ìtẹ̀síwájú ìgbìyànjú àyẹ̀wò pẹ̀lú abẹ́rẹ́ àjẹsára yìí gẹ́gẹ́ bí i ọ̀nà mìíràn fún ọjọ́ iwájú ìwé-àṣẹ káàkiri, pàápàá jùlọ ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ọrọ-ajé wọn ò ṣe dáadáa."" Nípa C-TAP","Lokhu akukhona nje ngeCOVID-19, kumayelana nokubeka isibonelo sezinselele zezempilo zomhlaba ezizayo. Ngokubonisa ukuzibophezela kwethu ekuvuleni amasu esayensi nokubambisana. Sithemba ukuthi sizogqugquzela nezinye izinhlangano ukuthi zilandele. Kubo bonke abasithembile, ababambe iqhaza, ababambisene, nabasisekelayo, siyabonga! Ngoba ngaphandle kwakho, asikwazanga ukwenza lolu hlelo lweC-TAP lwenzeke.” URector waseNyuvesi yaseChile, uSolwazi uDkt. Rosa Devés Alessandri, uthe, “ENyuvesi yaseChile, impumelelo yososayensi bethu iwumthombo wokuziqhenya kanye nesikhuthazo sokuthuthukisa ucwaningo lwesayensi yezinto eziphilayo ezweni lethu. Kubonisa ukuthi ucwaningo oluhle kakhulu olwenziwa emhlabeni wonke lunamandla kangakanani okunikeza izixazululo ezinomthelela omkhulu kwezenhlalo emkhakheni wezempilo. Sibonga zonke izinhlangano ezenze ukuthi iNyuvesi yaseChile ikwazi ukufaka isandla kwezempilo emhlabeni jikelele”. U-Eloisa del Pino, uMongameli weCSIC uthe 'Lesi sivumelwano selayisense neC-TAP sivula ithuba lokuthola ozakwethu emazweni esithathu ukuze kuthuthukiswe izivivinyo zemitholampilo ngalo mgomo njengenye indlela yesikhathi esizayo yezinketho zomuthi wokugomela iCOVID onelayisensi emhlabeni wonke, ikakhulukazi emazweni ampofu. ” Mayelana neC-TAP" ሲ-ቲኤፒ በ2020 በአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር እና በኮስታ ሪካ፣ ፕሬዝደንት እና በ44 አባል ሀገራት የተደገፈ ሲሆን ለኮቪድ-19 የጤና ምርቶች ግልጽ፣ የህዝብ ጤና ተኮር ያልሆነ፣ ልዩ እና ሰፊ የፍቃድ ስምምነቶች። የዓለም ጤና ድርጅት ቴክኒካል ቡድኖች የቴክኖሎጂዎችን ግምገማ ለቴክኖሎጂ ሰጪዎችና ተቀባዮች በማቅረብ ይደግፋሉ። ይህ በሕዝብ ጤና እና በአእምሯዊ ንብረት መካከል ግንኙነቶችን እንዴት ማሰስ እንደሚቻል ለመደገፍ በቅርቡ የጀመረውን የየደብሊውኤችኦ ዮናይትድ አጭር መግለጫ ሰነድ ያካትታል። ስለ ኤምፒፒ የመድሀኒት ፓተንት ፑል (ኤምፒፒ) በተባበሩት መንግስታት የሚደገፍ የህዝብ ጤና ድርጅት ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ላላቸው ሀገራት ህይወት አድን መድሀኒቶችን ማግኘት እና ልማትን ለማመቻቸት እየሰራ ነው። በፈጠራው የቢዝነስ ሞዴል ኤምፒፒ ከሲቪል ማህበረሰብ፣ ከመንግስታት፣ ከአለም አቀፍ ድርጅቶች፣ ከኢንዱስትሪ፣ ከታካሚ ቡድኖች እና ከሌሎች ባለድርሻ አካላት ጋር በመተባበር ቅድሚያ ለመስጠት እና አስፈላጊ የሆኑትን መድሃኒቶች ፍቃድ ለመስጠት እና አጠቃላይ ምርትን እና አዳዲስ ቀመሮችን ለማዘጋጀት አእምሯዊ ንብረትን ያዋህዳል።,"C-TAP was launched in 2020 by the WHO Director-General and the President of Costa Rica, and supported by 44 Member States, to facilitate timely, equitable and affordable access to COVID-19 health products through transparent, public health oriented, non-exclusive and broad licensing agreements. WHO technical teams support by providing assessment of technologies to technology givers and receivers. This includes the recently launched WHO-Unitaid briefing document to support how to navigate interfaces between public health and intellectual property. About MPP The Medicines Patent Pool (MPP) is a United Nations-backed public health organisation working to increase access to and facilitate the development of life-saving medicines for low- and middle-income countries. Through its innovative business model, MPP partners with civil society, governments, international organisations, industry, patient groups, and other stakeholders to prioritise and license needed medicines and pool intellectual property to encourage generic manufacture and the development of new formulations.","Babban Darakta na WHO da kuma Shugaban Costa Rica ne suka ƙaddamar da C-TAP a cikin shekarar 2020, kuma ƙasashe Membobi 44 sun goyi baya, don sauƙaƙe damar shiga, daidaito da arha ga samfuran kiwon lafiya na COVID-19 cikin lokaci, ta hanyar bayananne kuma daidaitaccen tsarin kiwonlafiyar jama'a, yarjejeniya ta lasisi mai faɗi wadda ba keɓantacciya ba. Tawagar masana makamar aiki na WHO suna tallafawa ta hanyar samar da ƙima ta fasaha ga masu ba da fasaha da masu karɓa. Wannan ya haɗa da daftarin bayani na WHO-Unitaid da aka ƙaddamar kwanan nan don tallafawa kan yadda ake kewaya mu'amala tsakanin lafiyar jama'a da arziƙin ilimi. Game da MPP Pool Medicines Patent Pool (MPP) wata ƙungiyar kula da lafiyar jama'a ce dake samun goyon bayan Majalisar Ɗinkin Duniya da ke aiki don ƙara samar da dama da sauƙaƙe samar da magungunan ceton rai ga ƙasashe masu ƙarami da matsakaicin tattalin arziƙi. Ta hanyar ingantaccen tsarin ƙasuwancin ta, MPP tana da haɗin gwiwa tare da ƙungiyoyin jama'a da na gwamnatoci, ƙungiyoyin ƙasa da ƙasa, masana'antu, ƙungiyoyin marasa lafiya da sauran masu ruwa da tsaki don ba da fifiko da lasisin magunguna da tattara kayan fasaha don ƙarfafa ƙira da haɓaka sabbin tsaruka.","C-TAP ilizinduliwa mwaka 2020 wa Mkurugenzi Mkuu wa WHO na Rais wa Costa Rica na kuungwa mkono na Nchi Wanachama 44, ili kuwezesha upatikanaji wa bidhaa za afya za UVIKO-19 kwa wakati, usawa na kwa bei nafuu kupitia uwazi, unaozingatia afya ya umma, bila mikataba ya kipekee na pana ya leseni. Timu za kiufundi za WHO zinasaidia kwa kutoa tathimini ya teknolojia kwa watoaji na wapokeaji wa teknolojia. Hii ni pamoja na nakala ya muhtasari ya WHO-Unitaid iliyozinduliwa hivi karibuni ili kusaidia jinsi ya kupata miingiliano kati ya afya ya umma na rasilimali za kitaalamu. Kuhusu-MPP The Medicines Patent Pool (MPP) ni shirika la afya ya umma linalosaidiwa na Umoja wa Mataifa ili lifanye kazi ya kuongeza ufikiaji na kuwezesha maendeleo ya dawa za kuokoa maisha kwa nchi za kipato cha chini na kati. Kupitia mtindo wake wa ubunifu wa biashara, MPP inashirikiana na mashirika ya kiraia, serikali, mashirika ya kimataifa, viwanda, vikundi vya wagonjwa na washikadau wengine katika kuweka kipaumbele na kutoa leseni ya dawa zinazohitajika na kuunganisha rasilimali ya kitaalamu katika kuhimiza uzalishaji wa jeneriki na maendeleo ya miundo mipya.","A ṣe àgbékalẹ̀ẹ̀ C-TAP ní ọdún 2020 láti ọwọ́ Olùṣàkóso Àgbà fún àjọ WHO àti Ààrẹ orílẹ̀-èdè Costa Rica, àti àtìlẹyìn fún àwọn Orílẹ̀-èdè tí ó jẹ́ Ọmọ-ẹgbẹ́ 44, láti fàá mọ́ra ní àsìkò, ìbádọ́gba àti rírí òògùn i[lera COVID-19 láti ara àkóyawọ́, ìlanilọ́yẹ̀ gbogbogbò, aláìsojúṣàájú àti àwọn àdéhùn ìwé-aṣẹ tí ó gbòòrò. Àjọ alábòójútó olùpèsè ìrànlọ́wọ́ àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé nípa pípèsè àyẹ̀wò àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ fún àwọn olùpèsè ìmọ̀-ẹ̀rọ àti olùgbà ìmọ̀-ẹ̀rọ. Eléyìí ní ètò ìsọnísókí àkójọ ìwé àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé-Alájọṣepọ̀ láti ṣe àtìlẹyìn ọ̀nà àti yí kiri láàrin ètò ìlera gbogbogbò àti ohun-ìní ajẹmọ́ ọpọlọ. Nipa MPP Medicines Patent Pool (MPP) jẹ́ alátìlẹyìn ìlera gbogbogbò àjọ United Nations tí ó ń ṣiṣẹ́ láti mú ìtẹ̀síwájú wá àti láti mú ìdàgbàsókè bá àwọn òògùn ìdóólà-ẹ̀mí fún àwọn orílẹ̀-èdè-tí-owó-ìpawọlé wọn lábẹ́nú kéré. Nípa òkòwò Ọgbọ́n àtinudá rẹ̀, àwọn alábàáṣiṣẹ́pọ̀ MPP pẹ̀lú àwọn ẹgbẹ́ tí ó rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn, ìjọba, àwọn àjọ àgbáyé, ilé-iṣẹ́, àwọn ẹgbẹ́ aláìsàn, àti àwọn abẹnugan láti mú un ṣe pàtákì àti àwọn òògùn tí a nílò àti ìmọ̀-adáni láti ṣe ìwúrí àwọn òǹkà tí a ṣẹ̀dá àti ìdàgbàsókè àwọn àgbékalẹ̀ tuntun.","I-C-TAP yethulwa ngowezi-2020 nguMqondisi-Jikelele weWHO kanye noMongameli waseCosta Rica, futhi yesekwa Amazwe Angamalungu angama-44, ukuze kube lula ukufinyelela ngesikhathi, ngokulinganayo nokuthengekayo emikhiqizweni yezempilo yeCOVID-19 ngokusobala, okugxile ezempilo yomphakathi, izivumelwano zamalayisensi ezikhethekile nezibanzi. Amaqembu ezobuchwepheshe eWHO asekela ngokunikeza ukuhlolwa kobuchwepheshe kubanikezeli bobuchwepheshe nabamukeli. Lokhu kubandakanya umbhalo oqoshiwe osanda kwethulwa We-WHO-Unitaid okusekela indlela yokuhamba phakathi kwezempilo yomphakathi kanye nempahla yengqondo. Mayelana ne-MPP I-Medicines Patent Pool (MPP) yinhlangano yezempilo yomphakathi esekelwa yiNhlangano Yezizwe esebenzela ukukhulisa ukufinyelela nokwenza lula ukuthuthukiswa kwemithi esindisa impilo emazweni anemali engenayo ephansi naphakathi. Ngendlelakusebenza yayo yebhizinisi entsha, i-MPP ibambisene nezinhlangano zomphakathi, ohulumeni, izinhlangano zamazwe ngamazwe, izimboni, amaqembu eziguli, nabanye ababambiqhaza ukuze babeke phambili futhi banikeze ilayisense yemithi edingekayo kanye nokuhlanganisa impahla yengqondo ukuze kugqugquzelwe ukukhiqizwa kwamajenerikhi kanye nokuthuthukiswa kokwakheka okusha." የዓለም ጤና ድርጅት የመስመር ላይ ማከማቻ ማስጀመር በማስረጃ የተደገፈ የውሳኔ አሰጣጥ (ኢአይዲኤም) መሳሪያዎች የዓለም ጤና ድርጅት (ደብልዩኤችዖ) የመስመር ላይ የመረጃ ማከማቻ የመረጃ ቋት (ኢአይዲኤም) መሳሪያዎች የዓለም ጤና ድርጅት የእውቀት ትርጉምን ለማመቻቸት የሚያገለግሉ መሳሪያዎችን እና የውጭ መሳሪያዎችን ለማጉላት እና ሂደቱን በማቀድ ፣በማስተዳደር ፣ በመከታተል እና በመገምገም ላይ ያሉ አጋር ድርጅቶችን መረጃ አጠ የማስቃቀም እና ትግበራ ለማጉላት በዓይነቱ የመጀመሪያው ነው። በሳይንስ ክፍል ውስጥ የሚገኘው የጤና ጥበቃ መምሪያ የፖሊሲ እና የተፅዕኖ ማስረጃ ከEvidence-Informed Policy Network (ኢቪአይፒኤንኢቲ) ጋር በመተባበር የኢ.አይ.ዲ.ኤም የአቅም መጋራት ስራውን የሚደግፉ መሳሪያዎችን ማከማቻ አዘጋጅቷል። የዓለም ጤና ድርጅት በማስረጃ የተደገፈ የውሳኔ አሰጣጥ መመሪያ፣ በተለይም በፖሊሲ/እርምጃ ዑደት ላይ ያተኩራል። የዓለም ጤና ድርጅት በማስረጃ የተደገፈ የውሳኔ አሰጣጥ መመሪያ፣ በተለይም በፖሊሲ/እርምጃ ዑደት ላይ ያተኩራል። የፖሊሲ/የድርጊት ዑደቱ ከፍተኛ ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጉዳዮች በመለየት እና እነዚህን ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጉዳዮች ለመፍታት የመፍትሄ ሃሳቦችን በመንደፍ፣ በማሰራጨት እና በመተግበር በኢአይዲኤም የስራ ሂደት ውስጥ ያለውን የማስረጃ አተገባበር ሂደት ይዘረዝራል። እንዲሁም አለም አቀፋዊ ጤናን እና ፍትሃዊነትን ለማጎልበት የተደረጉ ማናቸውንም ለውጦች መገምገም፣ ማስተካከል እና ማስቀጠል ያካትታል። ለማሰስ ቀላል የሆነው የመስመር ላይ መድረክ ተጠቃሚዎች ከእያንዳንዱ የፖሊሲ/የድርጊት ዑደት ጋር የሚዛመዱ የኢአይዲኤም ዘዴዎችን እና መሳሪያዎችን እንዲፈልጉ እና እንዲደርሱ ያስችላቸዋል። ከመፈለግ በተጨማሪ ተጠቃሚዎች በዶክመንት ዓይነት፣ በቋንቋ እና በታተመበት ቀን ለማጣራት የላቁ ተግባራትን በመጠቀም ፍለጋዎቻቸውን ማጣራት ይችላሉ በዑደት ውስጥ ።,"Launch of the WHO Online Repository of Evidence-Informed Decision-Making (EIDM) Tools The WHO online repository of evidence-informed decision-making (EIDM) tools is the first of its kind to highlight WHO tools and external tools utilized by WHO to facilitate knowledge translation and partner organizations involved in planning, managing, monitoring, and evaluating the process of evidence use and implementation. The Evidence to Policy and Impact Unit of the Research for Health Department in the Science Division, in collaboration with the Evidence-Informed Policy Network (EVIPNet), has developed the repository of tools to support its EIDM capacity-sharing work. The repository complements the WHO evidence ecosystem framework published last year in Evidence, policy, impact. WHO guide for evidence-informed decision-making, specifically focusing on the policy/action cycle. The policy/action cycle outlines the evidence application process within the EIDM workstream, beginning with identifying high-priority issues, and designing, disseminating, and implementing solutions to address these priorities. It also involves evaluating, adjusting, and sustaining any achieved changes to ultimately enhance global health and equity. The easy-to-navigate online platform enables users to search and access EIDM methods and tools corresponding to each step of the policy/action cycle. In addition to searching across the cycle, users can refine their searches using advanced functionalities to filter by document type, language, and publication date.","Ƙaddamar da Ma'ajiyar Yanar Gizo ta WHO na Kayayyakin Bayanan Hukunce-hukuncen Shaida (EIDM). Ma'ajiyar bayanai ta yanar gizo ta WHO na kayan aikin yanke hukunce-hukunce (EIDM) itace irinta ta farko don nuna kayan aikin WHO da kayan aiki na ƙetare da WHO ke amfani da su don sauƙaƙe fassarar ilimi, kuma ƙungiyoyi abokan hulɗa da ke da hannu wajen tsarawa, gudanarwa, saka idanu da ƙimanta tsarin na amfani shaidar aiwatarwa. Shaida ga Manufa da Tasirin Sashin Bincike na Sashen Kiwon Lafiya a Sashen Kimiyya tare da haɗin gwiwar Cibiyar Sadarwar Manufofin Shaida (EVIPNet), ta ƙera ma'ajiyar kayan aikin, don tallafawa yaɗa ƙarfin ikon aikinEIDM. Ma'ajiyar ajiyar ta cika ƙa'idar tsarin muhalli ta WHO da aka buga a bara a cikin Shaida da manufofi da tasiri. Jagoran WHO na yanke hukunci bisa dogaro da bayanai, musamman mai da hankali kan manufa ko ɓangaren ayyuka. Ɓangaren manufa/aiki yana zayyana tsarin aikace-aikacen shaida a cikin aikin EIDM, farawa da gano batutuwa masu mahimmanci da tsara yaɗawa da aiwatar da hanyoyin magance waɗannan abubuwan da aka fi ba fifiko. Hakanan ya ƙunshi kimantawa da daidaitawa da kiyaye duk wani canje-canjen da aka samu don haɓaka lafiya da daidaito a ƙarshe. Shafin yanar gizon mai dauƙin kewayo, yana bawa masu amfani damar bincikawa da samun damar hanyoyin EIDM da kayan aikin da suka dace da kowane mataki na manufofi / ayyuka. Baya ga bincike a duk faɗin zagayen, masu amfani za su iya tace bincikensu ta amfani da manyan ayyuka don tacewa ta nau'in daftarin, yare, da kuma ranar da aka wallafa.","Uzinduzi wa Hifadh ya Mtandaoni wa WHO ya Zana za Kutoa Uamuzi kwa Ushahidi (EIDM) Hazina ya mtandaoni ya WHO ya zana za kufanya maamuzi zenye ushahidi (EIDM) ni ya kwanza ya aina yake kuagazia vifaa vya WHO na vifaa vinavyotolewa na mashirika mengine vinatumiwa na WHO kuwezesha utafsiri wa maarifa na mashirika yanayoshirika na kuhusika katika kupanga, kusimamia, kufuatilia na kutathimini mchakato huo w matumizi ya ushahidi na utekelezaji. Kitengo cha Ushahidi wa Sera na Athari cha Idara ya Utafiti wa Afya katika Kitengo cha Sayansi, kwa ushirikiana na Mtandao wa Sera ya Ushahidi (EVIPNet), kimeunda hazina ya zana za kusaidia kazi yake ya kugawana uwezo EIDM. Hazina hiyo inakamilisha ushahidi wa mfumo wa utaratibu wa matumizi ya WHO ya kila siku uliyochapishwa mwaka jana katika Ushahidi, Sera na Athari. Mwongozo wa WHO wa kufanya maamuzi yenye taarifa za ushahidi, hasa ukizingatia mzunguko wa sera/utendaji. Mzunguko wa sera/utendaji unaonyesha mchakato wa maombi ya ushahidi ndani ya mfumo wa kazi wa EIDM, unaoanza na kubainisha masuala yaliyopewa kipaumbele cha juu, na kubuni, kusambaza na kutekeleza masuluhisho ya kushughulikia vipaumbele hivi. Pia, inahusisha kutathimini, kurekebisha na kudumisha mabadiliko yoyote yaliyofikiwa ili hatimaye kuimarisha afya na usawa duniani. Mfumo wa mtandaoni ambao ni rahisi kusogeza unawezesha watumiaji kutafuta na kufikia mbinu na na vifaa vya EIDM vinavyoendana na kila hatua ya mzunguko wa sera/utendaji. Kwa kuongezea, kutafuta mzunguko wote, watumiaji wanaweza kuboresha utafutaji wao kwa kutumia vipengele vya kina ili kuchuja kulingana na aina ya nakala, lugha na tarehe ya kuchapishwa.","Ìfilọ́lẹ̀ Ibi-ìpamọ́ orí Ayélujára ti àjọ WHO fún àwọn Irinṣẹ́-Ìṣèpinnu Ẹlẹ́rìí (EIDM) Ibi-ìpamọ́ àwọn irinṣẹ́ ìṣèpinnu ẹlẹ́rìí orí ayélujára ti àjọ WHO (EIDM) jẹ́ àkọ́kọ́ irú rẹ̀ láti ṣàfihàn àwọn irinṣẹ́ WHO àti irinṣẹ́ ti ìta tí àjọ WHO ń lò láti mú ìtúmọ̀ ìmọ̀ wáyé àti àwọn àjọ alábàáṣe tí wọ́n wà nínú ètò, ìsàkóso, àmójútó àti ìgbélósùnwọ̀n àwọn ìlànà ìlò ẹ̀rí àti ìṣàmúlò gan. Àjọ tì ó wà fún Ẹ̀rí Ìlànà-ìmúṣiṣẹ́ àti Ipa Iṣẹ́ Ìwádìí fún Ẹ̀ka Ètò-ìlera ní Ẹ̀ka abala Ṣáyẹ́ńsì, pẹ̀lú ìfọwọ́sowọ́pọ̀ pẹ̀lú Ìlànà-ìmúṣiṣẹ́ Ẹ̀rí-ṣíṣọ Alásopọ̀ (EVIPNet), ti dàgbà lé irinṣẹ́ àtìlẹyìn fún Ibi-ìpamọ́ ti pínpín iṣẹ́-agbára EIDM. Ibi-ìpamọ́ náà wà ní ìbámu pẹ̀lú ẹ̀rí iṣẹ́-ṣíṣe tí ó jẹ mọ́ ọ̀rọ̀-àyíká tí wọ́n gbé jáde ní ọdún tí ó kọjá nínú Ẹ̀rí, ìlànà, àti ipa. Ìtọ́sọ́nà àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé fún ẹ̀rí-síṣọ, ipinnu-ṣíṣe, eléyìí tí ó dojúkọ òpó ìlànà iṣẹ́ ṣíṣe. Àyíká ìlànà/iṣẹ́-ṣíṣe ṣe àlàyé ìlànà ẹ̀rí ìfìfẹ́hàn láàrin iṣẹ́ ṣíṣẹ-alájùmọ̀ṣe ti EIDM, eléyìí tí ó bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú àwọn ọ̀rọ̀ tí ó jẹmọ́ ìgbélékè-gíga, àti ṣíṣe, sísọ jáde, ati ìfilọ́lẹ̀ ojútùú láti yanjú àwọn ohun tí ó ṣe pàtàkì yìí. Ó níṣe pẹ̀lú yíyẹ̀wò, títúnṣe, àti lílò èyíkéyìí àyípadà àṣeyege láti mú ètò ìlera àgbáyé àti wíwà ní dọ́gba-n-dọ́gba wá láì pé ọjọ́. ọ̀nà-ìrọ̀rùn -àti-gbégbà ní orí ìkànnì ayélujára máa ń ran àwọn tí ó ń lò ó lọ́wọ́ láti ní àǹfààní sí ọ̀nà EIDM àti àwọn irinṣẹ́ tí ó ń dáhùn sí ìgbéṣẹ̀ kọ̀ọ̀kan ní orí àyíká ìlànà/iṣẹ́-ṣíṣe. Ní àfikún sí wíwá káàkiri àyíká, àwọn olùmúlò le mú àyípadà débá wíwá kiri wọn nípa mímú àwọn ọ̀nà-ìgbàṣiṣẹ́ wọn gbèrú sókè sí láti ṣe àyẹ̀wò àwọn oríṣìí àkójọ wọn, èdè, àti ọjọ́ ìgbéjáde.","Ukwethulwa kweWHO Online Repository Yamathuluzi Okwenza Izinqumo Ezinolwazi Olunolwazi (EIDM). Inqolobane eku-inthanethi yeWHO yamathuluzi okuthatha izinqumo anokwaziswa ngobufakazi (EIDM) ingeyokuqala yohlobo lwayo ukugqamisa amathuluzi eWHO namathuluzi angaphandle asetshenziswa yiWHO ukuze kube lula ukuhunyushwa kolwazi nezinhlangano zozakwethu ezihililekile ekuhleleni, ekuphatheni, ekuqapheni nasekuhloleni inqubo. ukusetshenziswa kobufakazi kanye nokuqaliswa. Uphiko Lobufakazi Benqubomgomo kanye Nomthelela loMnyango Wezocwaningo Lomnyango Wezempilo oPhikweni Lwezesayensi, ngokubambisana neNethiwekhi Yenqubomgomo Enolwazi Lobufakazi (EVIPNet), ithuthukise inqolobane yamathuluzi okusekela umsebenzi wayo wokwabelana ngamakhono we-EIDM. Inqolobane igcwalisa uhlaka lweWHO lwe-ecosystem olushicilelwe ngonyaka odlule ku-Evidence, policy, impact. Umhlahlandlela weWHO wokuthatha izinqumo ezinolwazi ngobufakazi, ogxile kakhulu kumjikelezo wenqubomgomo/wesenzo. Umjikelezo wenqubomgomo/isenzo uveza inqubo yokufaka isicelo sobufakazi ngaphakathi kohlelo lokusebenza lwe-EIDM, uqala ngokuhlonza izinkinga ezibaluleke kakhulu, nokuklama, ukusabalalisa, nokusebenzisa izixazululo zokubhekana nalezi zinto ezibalulekile. Kubandakanya nokuhlola, ukulungisa, kanye nokugcina noma yiziphi izinguquko ezizuziwe ukuze ekugcineni kuthuthukiswe impilo yomhlaba wonke kanye nokulingana. Inkundla ye-inthanethi okulula ukuyizulazula ivumela abasebenzisi ukuthi baseshe futhi bafinyelele izindlela namathuluzi e-EIDM ahambisana nesinyathelo ngasinye somjikelezo wenqubomgomo/wesenzo. Ngokungeziwe ekusesheni kuwo wonke umjikelezo, abasebenzisi bangahlunga usesho lwabo ngokusebenzisa imisebenzi ethuthukisiwe ukuze bahlunge ngohlobo lwedokhumenti, ulimi, kanye nedethi yokushicilela." "መድረኩ ክሊኒካዊ (ወይም ልምምድ)፣ የህዝብ ጤና እና የጤና ስርዓት ጎራዎችን የሚሸፍኑ መሳሪያዎችን ያቀርባል። ማከማቻው 75 መሳሪያዎችን ይይዛል እና ያቆያል እና አዳዲስ መሳሪያዎች ሲመጡ ያለማቋረጥ እየተዘመነ ነው። የፖሊሲ እና የተፅዕኖ ማስረጃ ክፍል ተጨማሪ መሳሪያዎችን ወደ ማከማቻው በማከል፣ የወሰን ስነ-ጽሁፍ ግምገማ እና ሌሎች እርምጃዎችን ይጠቀማል። ኢቪፒኔት እና የፖሊሲ እና ተፅእኖ ዩኒት የ ኢአይዲኤም መሳሪያዎችን የመስመር ላይ ማከማቻ ከሌሎች የአቅም መጋራት ስራዎቻቸው ጋር ያዋህዳሉ። ኢአይዲኤም እና የኢቪፕኔት ስራ የአለም ጤና ድርጅት ሰራተኞችን እና አባል ሀገራትን በእለት ከእለት ስራቸው ውስጥ የምርምር ማስረጃዎችን ለመፍጠር እና ተግባራዊ ለማድረግ ጥብቅ፣ ስልታዊ እና ግልፅ ዘዴዎችን መደገፍ ነው። ይህንን ስናደርግ፣ በአለም አቀፍ የስራ መርሃ ግብር (ጂፒደብልዩ) 13 ላይ በተገለፀው ቁርጠኝነት ስኬታማ እንድንሆን እንደ ድርጅት በተሻለ ሁኔታ ትጥቅ እንሆናለን 13 የአለም ጤና ድርጅት የሚያመነጨውን እውቀት ወደ ተግባር ለመቀየር የ""ትሪፕል ቢሊየን"" ኢላማዎችን ለማድረስ አንድ ቢሊዮን ተጨማሪ ሰዎች በሁለንተናዊ የጤና ሽፋን (ዩኤችሲ)፣ አንድ ቢሊዮን ተጨማሪ ሰዎች ከጤና ድንገተኛ አደጋዎች የተጠበቁ፣ እና አንድ ቢሊዮን ተጨማሪ ሰዎች የተሻለ ጤና እና ደህንነት ያላቸው። ስለ ኢአይዲኤም መሳሪያዎች የመስመር ላይ ማከማቻ የበለጠ ለማወቅ ከፈለጉ፣ እባክዎን በ ላይ ያግኙን።","The platform offers tools that span the clinical (or practice), public health, and health system domains. The repository actively houses and maintains 75 tools and is continuously being updated as new tools emerge. The Evidence to Policy and Impact Unit will be actively adding more tools to the repository, employing a scoping literature review and other steps. EVIPNet and the Evidence to Policy and Impact Unit will integrate the online repository of EIDM tools into their other capacity-sharing activities. EIDM and the work of EVIPNet aim to support WHO staff and Member States in applying rigorous, systematic, and transparent methods for the creation and application of research evidence in their day-to-day work. In doing so, we will be better equipped as an Organization to succeed in the commitment outlined in the General Programme of Work (GPW) 13 to turn the knowledge that WHO produces into action to deliver the “Triple Billion” targets: a billion more people with universal health coverage (UHC), a billion more people protected from health emergencies, and a billion more people with better health and well-being. If you would like to learn more about the online repository of EIDM tools, please contact us at .","Dandalin yana ba da kayan aikin da suka zarta na asibiti (ko aiki), lafiyar jama'a da yankunan tsarin kiwon lafiya. Ma'ajiyar tana ɗauke da kayan aiki 75, kuma ana ci gaba da sabunta ta yayinda sabbin kayan aikin ke ƙara fitowa. Sashin Shaida da Manufa da Tasiri zai kasance yana ƙara ƙarin kayan aiki zuwa ma'ajiyar, da yin amfani da bitar wallafe-wallafe da sauran matakai. EVIPNet da Sashin Shaida ga Manufa da Tasiri za su haɗa ma'ajiyar kayan aikin EIDM ta intanet cikin sauran ayyukansu na rabon iko. EIDM da aikin EVIPNet nada niyyar tallafawa ma'aikatan WHO da Ƙasashe Membobi wajen yin amfani da tsattsauran tsaruka da kuma hanyoyi bayyanannu don ƙirƙira da aiwatar da shaidar bincike a cikin ayyukansu na yau da kullun. Idan aka yi haka, za mu kasance da ingantattun kayan aiki a matsayin mu na Ƙungiya don yin nasara a cikin alƙawarin da aka tsara a cikin Babban Shirin Ayyuka (GPW) 13 don mayar da ilimin da WHO ke samarwa a aikace, don isar da manufofi ""Biliyan Uku"" da ake hari: ƙarin mutane biliyan tare da tsarin kula da lafiya na duniya (UHC), ƙarin mutane biliyan da aka bawa kariya daga cututtuka, da ƙarin mutane biliyan da ke da ingantacciyar lafiya da walwala. Idan kuna son ƙarin sani game da ma'ajiyar kayan aikin EIDM ta yanar gizo, sai a tuntuɓe mu a .","Jukwaa linatoa dhana zinazojumuisha matibabu (au mazoezi), afya ya umma na vikao vya mfumo wa afya. Hazina huweka kikamilifu na na kurekebisha zana 75 na inasasishwa kila wakati zana mpya zinapoibuka. Kitengo cha Ushahidi wa Sera na Athari kitakuwa kikiongeza zana zaidi kwenye hazina, kikitumia uhakiki wa fasihi na hutua nyinginezo. EVIPNet na Kitengo cha Ushahidi cha Sera na Athari zitaunganisha hazina ya mtandaoni ya zana za EIDM katika shughuli zao zingine za kugawana uwezo. EIDM na kazi ya EVIPNet inalenga kusaidia wafanyakazi wa WHO na Nchi Wanachama katika kutumia mbinu thabiti zilizopangwa na zilizo wazi kwa ajili ya kuunda na kutumia ushahidi wa utafiti katika kazi zao za kila siku. Kwa kufanya hivyo, tutakuwa tumejitayarisha vyema kama shirika ili kufanikiwa katika dhamira iliyoairishwa katika Mpango Mkuu wa Kazi (GPW) 13 wa kubadilisha maarifa ambayo WHO inatoa katika vitendo ili kutimiza malengo ya Bilioni tatu: watu zaidi ya bilioni waliyo na huduma ya afya kwa wote (UHC), watu zaidi ya bilioni waliyolindwa kutokana na dharura za kiafya na watu zaidi ya bilioni wenye afya bora na ustawi. Ikiwa ungependa kupata maelezo zaidi kuhusu hazina ya mtandaoni ya vifaa vya EIDM, tafadhali wasiliana nasi kwa.","Ìkànnì náà ń pèsè irinṣẹ́ tí ó tàn ká àyẹ̀wò ilé-ìwòsàn (tàbì ìsọwọ́ṣiṣẹ́), ètò ìlera gbogbogbò, àti àwọn agbègbè ètò ìlera. Ibi-ìpamọ́ náà ń ṣiṣẹ́ déédé ó sì ń gba àwọn irinṣẹ́ tí ó tó 75 àti pé ó sì tún ń gba ọ̀tun sí i bí àwọn irinṣẹ́ tuntun ṣe ń fi ojú hàn. Ẹ̀. Ẹ̀ka tí ó wà fún Ìlànà àti Ipa yọ́ọ̀ máa so ọ̀pọ̀lọpọ̀ irinṣẹ́ mọ́ Ibi-ìpamọ́ náà, àti gbígbà wọlé ète iṣẹ́ ìṣaájú àti àwọn ìgbéṣẹ̀ mìíràn. EVIPNet àti Ẹ̀ka Ìlànà àti Ẹ̀rí Òfin mú àwọn irinṣẹ́ EIDM ní ibi-ìpamọ́ orí ayélujára bọ àwọn ìkápá iṣẹ́-ṣíṣe wọn mìíràn. EIDM àti EVIPNet ní èròǹgbà láti ṣe àtìlẹyìn fún àwọn Orílẹ̀-edè tí ó jẹ́ Ọmọ-ẹgbẹ́ nípa ṣíṣe ìfìfẹ́hàn ní ọ̀nà tí ó le, ní ààtò, àti àwọn ọ̀nà àkóyawọ́ fún dídásílẹ̀ àti fífìfẹ́hàn sí ẹ̀rí ìwádìí ní ẹnú iṣẹ́-ṣíṣe wọn ní ojoojúmọ́. Nípa ṣíṣe èyí, a ó ṣe ìrólágbára gẹ́gẹ́ bí i Àjọ láti ṣe àṣeyege nínú ìfarajìn Ètò Àpapọ̀ Lórí Isẹ́ (GPW) 13 tí a là kalẹ̀ láti mú àyípadà bá ìmọ̀ tí àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé ń pèsè sí inú iṣẹ́-ṣíṣe láti jíṣẹ́ ˆBílíọ́nù Lọ́nà Mẹ́ta"" tí ó ní àfojúsùn àwọn ènìyàn tí ó ju bílíọ́nù kàn lọ pẹ̀lú ọwọ́jà ètò ìlera kárí ayé UHC), a dá ààbò bo àwọn ènìyàn tí wọ́n ju bílíọ́nù kan lọ ní ọwọ́ ìpènijà ètò ìlera, àti àwọn tí ó ju bílíọ́nù kan tí ètò ìlera àti ìgbáyé-gbádùn wọn péye. Tí o bá fẹ́ mọ̀ nípa irinṣẹ́ èémí ti ayélujára ti EIDM, jọ̀wọ́ kàn sí wa ní .","Inkundla inikeza amathuluzi ahlanganisa umtholampilo (noma ukuzijwayeza), ezempilo yomphakathi, kanye nezizinda zesistimu yezempilo. Indawo yokugcina igcina amathuluzi angama-75 futhi iqhubeka nokubuyekezwa njengoba kuvela amathuluzi amasha. Iyunithi yobufakazi Benqubomgomo kanye Nomthelela izobe inezela amathuluzi engeziwe endaweni yokugcina, isebenzisa ukubuyekezwa kwezincwadi zesikophu kanye nezinye izinyathelo. I-EVIPNet kanye Nophiko Lobufakazi Benqubomgomo kanye Nomthelela izohlanganisa inqolobane eku-inthanethi yamathuluzi e-EIDM kweminye imisebenzi yabo yokwabelana ngamakhono. I-EIDM nomsebenzi we-EVIPNet ihlose ukusekela abasebenzi beWHO kanye Namazwe Angamalungu ekusebenziseni izindlela eziqinile, ezihlelekile, nezingafihli ekudaleni nasekusetshenzisweni kobufakazi bocwaningo emsebenzini wabo wansuku zonke. Ngokwenza kanjalo, sizohlonyiswa kangcono njengeNhlangano ukuze siphumelele ekuzibophezeleni okuvezwe kuHlelo Olujwayelekile Lomsebenzi (GPW) 13 sokuguqula ulwazi olukhiqizwa yiWHO lube yimpumelelo ukuze kufezeke imigomo “yeBhiliyoni Ezintathu”: isigidigidi sabantu abengeziwe. ngokuhlinzekwa kwezempilo kwendawo yonke (UHC), abantu abayizigidi eziyinkulungwane abavikelwe ezimeni eziphuthumayo zezempilo, kanye nabantu abayizigidi eziyinkulungwane abanempilo engcono kanye nokuphila kahle. Uma ungathanda ukufunda okwengeziwe mayelana nenqolobane eku-inthanethi yamathuluzi e-EIDM, sicela usithinte ku- ." የአለም ጤና ድርጅት እድገትን በማፋጠን የሲቪል ማህበረሰብ ድርጅቶችን ሚና ለማጠናከር አዲሱ የአለም ጤና ድርጅት የሲቪል ማህበረሰብ ኮሚሽን የዓለም ጤና ድርጅት የሲቪል ማህበረሰብ ኮሚሽንን ከፍቶ የአስተባባሪ ኮሚቴውን የመክፈቻ ስብሰባ ዛሬ በጄኔቫ አካሂዷል። ኮሚሽኑ ለመጀመሪያ ጊዜ በጤና ቅድሚያ በሚሰጡ ጉዳዮች እና ተያያዥ ጉዳዮች ላይ ከሲቪል ማህበረሰብ ወደ ደብልዩኤችዖ የሚሰጠውን ምክር እና ምክሮች በበለጠ መዋቅር እና ስልታዊ መንገድ የማቅረብ ችሎታ ይሰጣል። በሕዝብ ጤና ላይ ለውጥ ለማምጣት የሲቪል ማህበረሰብ ድርጅቶች (ሲኤስኦ) ያላቸው ታሪካዊ ሚና የሚታወቅ ነው። የዓለም ጤና ድርጅት ከሲቪል ማህበረሰብ ድርጅቶች ጋር አብሮ የመስራት የረዥም ጊዜ ባህል ቢኖረውም፣ የኮሚሽኑ መቋቋም ግን ትብብሩን ወደ አዲስ ደረጃ ያሸጋግራል። የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ የዛሬውን ስብሰባ የከፈቱ ሲሆን የአስተባባሪ ኮሚቴ አባላትን (ከኮሚሽኑ የተውጣጡ 22 የተለያዩ የሲቪል ማህበረሰብ ድርጅቶችን ያቀፈ ፣ በጤና እና በሌሎች ዘርፎች ላይ የሚሰሩ) ሰብስቧል። የኮሚሽኑ ሙሉ አባልነት በሚቀጥሉት ቀናት ይገለጻል። ማዳመጥ እና ምላሽ መስጠት አስፈላጊ ነው። የኮሚሽኑ ተልዕኮ ውይይትን ማጠናከር እና ከ ደብልዩኤችዖ እና ከሌሎች ጋር ትብብር መፍጠር ነው። በተጨማሪም የዓለም ጤና ድርጅት በየደረጃው (ዓለም አቀፍ፣ ክልላዊ እና አገራዊ) ሁለንተናዊ የጤና ሽፋንን (ጤና ለሁሉም) እንዲሁም የዘላቂ ልማት ግቦችን ለማሳካት በሚደረገው ተሳትፎ ድጋፍ ለማድረግ ምክሮችን ይሰጣል።,"New WHO Civil Society Commission to strengthen civil society organizations’ role in accelerating progress in global health WHO launched the WHO Civil Society Commission and held the inaugural meeting of its Steering Committee in Geneva today. The Commission provides, for the first time, the ability to channel advice and recommendations in a more structured and systematic manner from civil society to WHO on health priorities and related issues. The historical role of civil society organizations (CSO) in bringing about change in public health is well-known. While WHO has a long-standing tradition of working with CSOs, the establishment of the Commission takes the collaboration to a new level. Today’s meeting was opened by Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General, and brought together the members of the Steering Committee (consisting of 22 diverse civil society organizations from the Commission, working on health and other sectors. Full membership of the Commission itself will be announced in the coming days. Listening and responding is essential The Commission’s mandate is to strengthen dialogue and foster collaboration with WHO and among one another. It will also provide recommendations to support WHO in this engagement at all levels (global, regional and national) towards the achievement of universal health coverage (health for all) as well as the Sustainable Development Goals.","Sabuwar Hukumar Kula da Jama'a ta WHO don ƙarfafa ƙungiyoyin jama'a don inganta ci gaba a cikin lafiyar duniya WHO ta ƙaddamar da hukumar kula da fararen hula ta WHO tare da gudanar da taron farko na kwamitin gudanarwa a Geneva a yau. Hukumar, ta ba da a karon farko, damar ba da shawarwari cikin zubi da tsari daga ƙungiyoyin farar hula zuwa WHO kan abubuwan da suka fi dacewa da kiwon lafiya, da batutuwa masu alaƙa. Tasirin ƙungiyoyin al'umma (CSO) wajen kawo sauyi a lafiyar jama'a sananne ne a tarihance. Yayin da WHO ke da al'adar aiki tare da CSOs, kafa Hukumar ya ɗauki haɗin gwiwar zuwa wani sabon mataki. Babban daraktan hukumar ta WHO Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ne ya buɗe taron na yau, ya kuma tattaro mambobin kwamitin gudanarwa (wanda ya ƙunshi ƙungiyoyin farar hula 22 daban-daban daga hukumar, da ke aiki a kan kiwon lafiya da sauran sassa. Za a sanar da zaman hukumar cikakkiyar mamba a cikin kwanaki masu zuwa. Sauraro da bada amsa nada mahimmanci Manufar Hukumar ita ce ta ƙarfafa tattaunawa da haɓaka haɗin gwiwar WHO da kuma a tsakanin ƙungiyoyin. Har ila yau, za ta ba da shawarwari don tallafawa WHO a cikin wannan haɗin gwiwa a kowane mataki (duniya, yanki, da na ƙasa) don cimma nasarar tsarin kiwon lafiya na duniya (kiwon lafiya ga kowa), da kuma manufofin ci gaba mai ɗorewa.","Tume Mpya ya Mashirika ya Kiraia ya WHO itaimarisha jukumu la mashirika ya kiraia katika kuharakisha maendeleo katika afya ya kimataifa WHO ilizindua Tume ya Mashirika ya Kiraia ya WHO na kufanya mkutano wa uzinduzi wa Kamati yake ya uongozi huko Geneva siku ya leo. Tume inatoa uwezo wa kusambaza ushauri na mapendekezo kwa mara ya kwanza kwa kutumia njia iliyopangwa na yenye utaratibu kutoka katika mashirika ya kiraia hadi WHO kuhusu vipaumbele vya afya na masuala yanayoendana. Jukumu la kihistoria la asasi za kiraia (CSO) katika kuleta mabadiliko ya afya ya umma inafahamika vizuri. Wakati WHO ina utamaduni wa muda mrefu wa kufanya kazi na AZAKI, uanzishwaji wa Tume unapeleka ushirikiano katika ngazi mpya. Mkutano wa leo ulifunguliwa na Dk. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Mkurugenzi Mkuu wa WHO na kuwaleta pamoja wajumbe wa Kamati ya Uongozi (iliyojumuisha mashirika 22 ya asasi mbalimbali za kiraia kutoka kwenye Tume, zinazoshughulikia afya na sekta nyinginezo). Uanachama kamili wa Tume yenyewe utatangazwa katika siku zijazo. Kusikiliza na kujibu ni muhimu Jukumu la Tume ni kuimarisha mazungumzo na kukuza ushirikiano na WHO na miongoni mwao. Pia, inatoa mapendekezo ya kusaidia WHO katika ushirikiano huu katika ngazi zote (Kimataifa, Kikanda na kitaifa) kuelekea kufikiwa kwa huduma ya afya kwa wote (afya kwa wote) pamoja na Malengo ya endelevu.","Àjọ Ìgbìmọ̀ Elétò-ìlera Lágbàáyé Tuntun tí ó jẹ mọ́ ọ̀rọ̀-ọmọnìyàn yóò fùn gbogbo àwọn ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn ní ipa láti kó nínú mímú ìdàgbàsókè dé bá ètò ìlera ní àgbáyé. Àjọ WHO ṣe àgbékalẹ̀ Ìgbìmọ̀ WHO Tuntun tí ó jẹ mọ́ Ọ̀rọ̀-ọmọnìyàn tí wọ́n sì ṣe ìpàdé ìfilọ́lẹ̀ ayẹyẹ Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ rẹ̀ ní Geneva lónìí. Àjọ náà pẹ̀ṣẹ̀, fún ìgbà àkọ́kọ́, agbára láti darí ìmọ̀ràn àti àlàkalẹ̀ ní ọ̀nà tí ó gún régé àti ní ètò láti ara ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn sí ọ̀dọ̀ àjo WHO ní orí ìmúléke ètò ìlera àti àwọn ohun tí ó rọ̀ mọ́-ọn. Ìpa tí ìtàn kó ní orí Ìgbìmọ̀ tí ó jẹ mọ́ Ọ̀rọ̀ Ọmọnìyàn (CSO) ni láti mú àyípadà bá ètò ìlera gbogbogbò jẹ́ mímọ̀-dáadáa. Nígbà tí àjọ WHO ní àṣà tí ó ti pẹ́ nípa ṣiṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú CSO, ìdásílẹ̀ àjọ náà mú ìbáṣepọ̀ rẹ̀ lọ sí ipò mìíràn. Dókíta Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùṣàkóso Àgbà fún WHO sí ìpàdé ti òní, a sì mú gbogbo àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ tí ó ní ẹ̀ka ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn 22 papọ̀ wá láti inú àjọ náà, tí wọ́n sì ń ṣiṣẹ́ ní orí ètò ìlera àti àwọn ẹ̀ka mìíràn. A ó kéde ojùlówó ọmọ ẹgbẹ́ Àjọ náà ní àìpẹ́. Gbígbọ́ àti fífèsì padà ṣe pàtàkì Ojúṣe pàtàkì Àjọ náà ni láti fún ìbásọepọ̀ ní agbára àti láti mú mú ìbáṣepọ̀ tí ó gúnrégé bá àjọ WHO àti àwọn yóòkú. Yóò sì tún pèsè àlàkalẹ̀ láti ṣe àtìlẹyìn fún ájọ WHO nínú ìbáṣepọ̀ ní ipò yìí (káàkiri àgbáyé, agbègbè àti gbogbogbò) àti sí àṣeyọrí ọwọ́jà ètò ìlera (ìlera fún gbogbo ènìyàn) àti Àfojúsùn Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́.","Ikhomishana entsha yeWHO Civil Society ukuqinisa indima yezinhlangano zomphakathi ekusheshiseni inqubekelaphambili kwezempilo yomhlaba wonke I-WHO yethule iWHO Civil Society Commission futhi yabamba umhlangano wokuqala weKomidi layo Lokuqondisa eGeneva namuhla. IKhomishana ihlinzeka, ngokokuqala ngqa, ikhono lokuhambisa izeluleko nezincomo ngendlela ehlelekile nehlelekile kusukela kumphakathi kuya kuWHO ngezinto ezibalulekile zezempilo kanye nezindaba ezihlobene. Iqhaza lomlando lezinhlangano zomphakathi (CSO) ekuletheni uguquko kwezempilo yomphakathi yaziwa kakhulu. Nakuba i-WHO inesiko lesikhathi eside lokusebenza namaCSO, ukusungulwa kweKhomishana kubeka ukubambisana ezingeni elisha. Umhlangano wanamuhla uvulwe nguDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-Jikelele weWHO, futhi wahlanganisa amalungu eKomidi Lokuqondisa (elihlanganisa izinhlangano zomphakathi ezihlukene ezingama-22 ezivela kuKhomishana, ezisebenza kwezempilo kanye neminye imikhakha. Ubulungu obugcwele beKhomishana ngokwayo buzomenyezelwa ezinsukwini ezizayo. Ukulalela nokuphendula kubalulekile Igunya leKhomishini ukuqinisa inkhulumomphendvulwano kanye nokukhuthaza ukusebenzisana neWHO kanye naphakathi komunye nomunye. Izophinde futhi inikeze izincomo zokweseka iWHO kulokhu kuxoxisana kuwo wonke amazinga (embulungeni yonke, esifundeni kanye nakuzwelonke) ekufezekiseni ukuhlinzekwa kwezempilo emhlabeni wonke (impilo yabo bonke) kanye Nezinjongo Zokuthuthukiswa Okusimeme." "የኮሚሽኑ አጀማመር የጄኔራል ዳይሬክተር ለሲቪል ማህበረሰብ ጥያቄዎች ከዓለም ጤና ድርጅት ጋር ቀደም ካሉት እና ከነበሩት ጋር ለመስራት የተሻሉ እና የበለጠ ትርጉም ያላቸው መንገዶችን ለመፈለግ የሰጡት ምላሽ ነው። የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ""የምናገለግላቸውን ማህበረሰቦች ድምጽ ማዳመጥ እና ምላሽ መስጠት የሚያጋጥሟቸውን የጤና ችግሮች በአግባቡ ለመፍታት አስፈላጊ መሆኑን በብዙ አካባቢዎች ካለን ልምድ እንገነዘባለን። የዓለም ጤና ድርጅት ሲቪል ሶሳይቲ ኮሚሽን አቋቁመናል ከተለያዩ አካባቢዎች የተውጣጡ የሲቪል ማህበረሰቡን በአንድ ላይ በማሰባሰብ እንዲመክሩን እና ከእኛ ጋር በመስራት ከእናንተ ተምረን በሃሳቦቻችሁ እንድንመራ ነው። የአስተዳዳሪ ኮሚቴ ሚና የአስተዳዳሪ ኮሚቴው ለሙሉ ኮሚሽኑ አጠቃላይ ስልታዊ አቅጣጫ ይሰጣል እና ዋና ዋና አቅርቦቶቹን ልማት ይመራል። ከዋና ዳይሬክተር እና ከደብልዩኤችዖ ከፍተኛ አመራሮች ጋር በመደበኛነት ከሲቪል ማህበረሰቡ የተሰጡ ምክሮችን ያስተላልፋል። በውይይቱ ወቅት የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር የአስተባባሪ ኮሚቴው ከሁሉም የኮሚሽኑ አባላት ጋር እንዲመካከር እና በተማሩት መሰረት ቅድሚያ እንዲሰጣቸው አበረታተዋል። የዓለም ጤና ድርጅት የሲቪል ማህበረሰብ ተሳትፎ ስትራቴጂን ለማዘጋጀት እና እንደ የዓለም ጤና ድርጅት የቀጣይ - ሶስት አመት እቅድ ቁልፍ በሆኑ ድርጅታዊ ጉዳዮች ላይ መመሪያ እንዲሰጠው ጠይቋል፡ 14ኛው አጠቃላይ የስራ መርሃ ግብር በግንቦት 2024 በአባል ሀገራት ይፀድቃል እና ከ2025-2028 የስራውን አቅጣጫ ይመራል። ኮሚሽኑን መቀላቀል እስካሁን ከ350 በላይ ድርጅቶች የኮሚሽኑ አባል ለመሆን አመልክተዋል።","The launch of the Commission is the Director-General’s response to civil society requests to explore better and more meaningful ways to engage with WHO above and beyond those which already exist. “We know from our experience in so many areas that listening to and responding to the voices of the communities we serve is essential to properly addressing the health challenges they face,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. ”We have set up the WHO Civil Society Commission to bring civil society from different backgrounds together to advise us and work with us so that we can learn from you and be guided by your ideas.” Role of the Steering Committee The Steering Committee will provide overall strategic direction for the full Commission and lead the development of its main deliverables. It will also convey advice and recommendations from civil society through regular engagement with the Director-General and senior WHO leadership. During the meeting, the WHO Director-General encouraged the Steering Committee to consult with all Commission members and set priorities based on what they learn. He also asked for guidance in developing a WHO civil society engagement strategy and in such r key organizational priorities as WHO’s next -three-year plan: the 14th General Programme of Work will be approved by Member States in May 2024 and guide the work of the organization from 2025-2028. Joining the Commission Over 350 Organizations have so far applied to be part of the Commission.","Ƙaddamar da Hukumar ita ce martanin Darakta Janar ga buƙatun ƙungiyoyin fararen hula don gano ingantattun hanyoyi masu ma'ana don yin hulɗa tare da WHO, sama da waɗanda ake dasu. Mun sani daga gogewar da muka samu a fannoni da dama cewa, saurare da kuma amsa muryoyin al'ummomin da muke yiwa hidima na da mahimmanci wajen magance ƙalubalen kiwon lafiyar da suke fuskanta yadda ya kamata, in ji Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta Janar na WHO. Mun kafa hukumar kula da ƙungiyoyin farar hula ta WHO domin haɗa kan fararen hula daga sassa daban-daban domin su ba mu shawarwari da kuma yin aiki tare da mu domin mu koya daga gare ku, shawarwarinku kuma su yi mana jagora. Matsayin Kwamitin Gudanarwa Kwamitin Gudanarwa zai ba da cikakken jagorar dabaru ga dukkan hukumar kuma ya jagoranci haɓaka manyan abubuwan da za a iya samarwa. Hakanan zai ba da shawarwari daga ƙungiyoyin fararen hula ta hanyar yin hulɗa akai-akai tare da Darakta Janar da manyan shugabannin WHO. A yayin taron, Darakta Janar na WHO ya ƙarfafi kwamitin gudanarwar da ya tuntuɓi dukkanin mambobin hukumar tare da tsara abubuwan da suka fi dacewa bisa dogaro da abin da suka koya. Ya kuma nemi shawarwari don inganta dabarun haɗin gwiwar ƙungiyoyin fararen hula da WHO, da kuma a cikin manyan abubuwan da hukumar tafi bawa fifiko, kamar shirin WHO na shekaru uku masu zuwa: Babban Shirin Aiki na 14th zai sami amincewa daga ƙasashe membobi a watan Mayun 2024, kuma ta jagoranci aikin hukumar daga 2025-2028. Shiga Hukumar Sama da Ƙungiyoyi 350 ya zuwa yanzu sun nemi shiga Hukumar.","Kuzinduliwa kwa Tume ni jibu la Mkurugenzi Mkuu kwa maombi ya mashirika ya kiraia katika kutafuta njia bora na za maana zaidi za kushirikiana na WHO juu na zaidi ya zile ambazo tayari zipo. Tunajua, kutokana na uzoefu wetu katika maeneo mengi kwa kusikiliza na kuitikia sauti za jamii tunazohudumia ni muhimu ili kukabiliana ipasavyo na changamoto za kiafya zinazowakabili, alisema DK. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Mkurugenzi Mkuu wa WHO. Tumeunda Tume ya mashirika ya kiraia kutoka katika asili tofauti ili kutushauri na kufanya kazi na sisi ili tuweze kujifunza kutoka kwenu na kuongozwa na mawazo yenu Wajibu wa Kamati ya Uongozi Kamati ya Uongozi itatoa mwelekeo wa kimkakati wa jumla kwa Tume kamili na kuongoza maendeleo ya mambo yake makuu. Pia itatoa ushauri na mapendekezo kutoka katika mashirika ya kiraia kupitia ushirikiano wa mara kwa mara na Mkurugenzi Mkuu na uongozi mkuu wa WHO. Katika mkutano huo, Mkurugenzi Mkuu wa WHO alihimiza Kamati ya Uongozi kushauriana na wajumbe wote wa Tume na kuweka vipaumbele kulingana na kile wanachojifunza. Pia, aliomba mwongozo katika kuandaa mkakati wa ushiriki wa mashirika ya kiraia wa WHO na katika vipaumbele muhimu vya shirika kama vile mpango wa WHO wa miaka mitatu ijayo: Mpango Mkuu wa 14 wa Kazi utaidhinishwa na Nchi Wanachama Mei 2024 na kuongoza kazi ya shirika kutoka 2025 - 2028. Kujiunga na Tume Zaidi ya Mashirika 350 hadi sasa yametuma maombi ya kuwa sehemu ya Tume.","Ìfilọ́lẹ̀ Àjọ náà jẹ́ ìfèsìsí Olùṣàkóso-Àgbà sí ìbéérè àwọn ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn láti ṣe àmúlò tí ó dára tí ó sì ní ìtumọ̀ pípé sí i láti ní ìbáṣepọ̀ pẹ̀lú àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé ní òkè àti kọjá èyí tí ó ti wà nílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Dókítà Tedros Adhanom Ghebreyus sọ pé, ""A mọ̀ nínú ìrírí wa nínú ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọ̀nà pé fífeti balẹ̀ sí àti fọ èsì sí ìbéérè àwọn agbègbè tí à ń sìn ṣe pàtàkì láti wá ojútùú sí ìpènijà ètò ìlera tí wọ́n ń kojú,"". ""A ti ṣe àgbékalẹ̀ Ìgbìmọ̀ àjọ tí ó wà fún Ọ̀rọ̀-ọmọnìyàn WHO láti mú ẹgbẹ́ tí ó n rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn wá láti oríṣìíríṣìí agbègbè papọ̀ láti gbà wá ní ìmọ̀ràn àti láti ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú wa kí á le kọ́ ẹ̀kọ́ láti ọ̀dọ̀ yín kí á sì le máa tẹ̀lé àwọn ìmọ̀ràn yín."" Ojúṣe Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ yóò pèsè ìlànà àńtẹ̀ẹlé tí ó ga jùlọ fún gbogbo Ajọ àti pé yóò máa ṣíwàjú nínú ìdàgbàsókè àbájáde rẹ̀ tí ó ṣe pàtàkì jùlọ. Yóò sì tún gba ìmọ̀ràn àti àlwọn àlàkalẹ̀ láti ọ̀dọ̀ àwọn ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn láti ipaṣẹ ìba´ṣepọ̀ gbogbo ìgbà pẹ̀lú Olùṣàkóso Àgbà àti aṣíwájú tí ó ga jùlọ fún àjọ WHO. Láàrin ìpàdé náà, Olùṣàkóso Àgbà ń gba àwọn Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ níyànjú láti kàn sí gbogbo àwọn àjọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ kí wọ́n sì ṣe àgbékalẹ̀ ọ̀kúnkúndùn ohun tí wọ́n ti kọ́ ẹ̀kọ́ nípa rẹ̀. O tún bèèrè fún ìtọ́nisọ́nà nípa ìgbéga ìbáṣepọ̀ ìlànà àwọn ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn àwọn tí ó jẹ́ kókó ìmúlọ́kùnkúndùn nípa pé kí ni ìlànà àńtẹ̀lé àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé ní ọdún-mẹ́ta sí àsìkò yìí: Ètò Àpapọ̀ Kẹrìnlá ti Iṣẹ́ Ṣíṣe ni a ó ṣe ìbuwọ́ lù fún láti ọwọ́ àwọn Orílẹ̀-èdè tí ó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ ní oṣù Karùn-ún 2024 àti láti darí iṣẹ́ àjọ náà láti 2025-2028. Dídarapọ̀ mọ́ àjọ náà Àwọn àjọ tí ó ju 350 lọ ni o ti kọ ìwé-ìnífẹ̀ẹ́sí láti darapọ̀ mọ́ àjọ náà.","Ukwethulwa kweKhomishana kuyimpendulo yoMqondisi-Jikelele ezicelweni zomphakathi zokuhlola izindlela ezingcono nezinengqondo zokuxoxisana neWHO ngaphezu nangaphezulu kwalezo esezivele zikhona. “Siyazi ngokuhlangenwe nakho kwethu ezindaweni eziningi ukuthi ukulalela nokusabela emazwini emiphakathi esiyisebenzelayo kubalulekile ukuze kubhekwane kahle nezinselelo zezempilo ebhekene nazo,” kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-Jikelele weWHO. ""Sisungule iWHO Civil Society Commission ukuze ihlanganise imiphakathi yomphakathi evela ezizindeni ezehlukene ukuze iseluleke futhi isebenzisane nathi ukuze sifunde kini futhi siqondiswe yimibono yenu."" Iqhaza LeKomidi Elisebnzayo IKomidi Eliphethe lizohlinzeka ngomkhombandlela wesu jikelele weKhomishana ephelele futhi lihole ekuthuthukisweni kwalokho okubalulekile okumele kwenziwe. Izophinde futhi yedlulise izeluleko nezincomo ezivela emphakathini ngokuxoxisana njalo noMqondisi-Jikelele kanye nobuholi obuphezulu beWHO. Phakathi nomhlangano, uMqondisi-Jikelele weWHO ukhuthaze iKomidi Lokuqondisa ukuthi libonisane nawo wonke amalungu eKhomishana futhi libeke izinto eziza kuqala ngokusekelwe kulokho abakufundayo. Uphinde wacela ukulekelelwa ekuthuthukiseni isu le-WHO lokubandakanya umphakathi kanye nasezintweni ezibalulekile zenhlangano njengohlelo lweminyaka emithathu ezayo lweWHO: Uhlelo Lwe-14 Lokusebenza Olujwayelekile luzogunyazwa Amazwe Angamalungu ngoMeyi 2024 futhi luqondise umsebenzi weWHO. inhlangano kusukela ngo-2025-2028. Ukujoyina iKhomishini Zingaphezu kwama-350 izinhlangano ezifake izicelo zokuba yingxenye yeKhomishini kuze kube manje." ዛሬ፣ ደብልዩኤችዖ እስካሁን ተቀባይነት ያገኙ 120 ድርጅቶችን ማሳወቅ ይጀምራል። ሌሎች በሚቀጥሉት ሳምንታት ውስጥ ማሳወቂያ ይደርሳቸዋል። የተሳታፊዎች ዝርዝር ከ ደብልዩኤችዖ ድህረ ገጽ ሊገኝ ይችላል እና በመደበኛነት ይሻሻላል። የማመልከቻው ሂደት ክፍት ሆኖ ይቆያል እና ኮሚሽኑን ለመቀላቀል ማመልከት የሚፈልጉ ድርጅቶች እንዲያደርጉ ይበረታታሉ። ይህ በአለም ዙሪያ በደብልዩኤችዖ እና በሲቪል ማህበራት መካከል የቅርብ ትብብር ለማድረግ ታሪካዊ እድል ነው፣ እና ብዙ ድርጅቶች ንቁ ሚና ስለሚኖራቸው በጣም ደስተኞች ነን። የአስተባባሪ ኮሚቴው ሲቪል ማህበረሰብ ተባባሪ ሊቀመንበሮች ሊዛ ሂልሚ (የ ሲኦአርኢ ቡድን) እና ራቪ ራም (ሜድዊዝ መፍትሄዎች) የዓለም ጤናን ለማሻሻል ቁርጠኛ የሆኑ ሁሉም የሲቪል ማህበረሰብ ድርጅቶች የዓለም ጤና ድርጅት ሲኤስኦ ኮሚሽንን እንዲቀላቀሉ እና ወሳኝ የጤና ችግሮችን ለመፍታት ያላቸውን ተሳትፎ እና የአስተሳሰብ አመራር በጉጉት እንጠብቃለን ። የበስተጀርባ መረጃ ድርጅቶች በሲቪል ማህበረሰብ ኮሚሽን የማጣቀሻ ውሎች ውስጥ ያለውን መስፈርት የሚያሟሉ ድርጅቶች ለ ደብልዩኤችዖ ሲቪል ማህበረሰብ ኮሚሽን አባል ለመሆን ማመልከት ይችላሉ። ማመልከቻው በ ደብልዩኤችዖ ድረ-ገጽ ላይ ለሲቪል ማህበረሰብ ኮሚሽን ማግኘት ይቻላል; ለማመልከቻዎች ምንም የማለቂያ ቀን የለም።,"Today, WHO, will begin to notify the 120 organizations that have been accepted so far. Others will be notified in the coming weeks. A list of participants can be found of the WHO website and will be regularly updated. The application process will remain open and organizations that wish to apply to join the Commission are encouraged to do so. “This is an historic opportunity for close collaboration between WHO and CSOs around the world, and we are excited that many organizations will have an active role.” Said the Steering Committee civil society co-chairs Lisa Hilmi (CORE group) and Ravi Ram (Medwise Solutions) “We welcome all civil society organizations committed to improve global health to join the WHO CSO Commission and look forward to their engagement and thought leadership for addressing critical health issues.” Background Information Organizations that meet the criteria in the Terms of Reference for the Civil Society Commission may apply to join the WHO Civil Society Commission. The application can be accessed on the WHO website for the Civil Society Commission; there is no cut-off date for applications.","A yau WHO za ta fara sanar da ƙungiyoyi 120 da aka amince da su ya zuwa yanzu. Za a sanar da wasu a cikin makonni masu zuwa. Za a iya samun jerin mahalarta a shafin yanar gizon WHO, kuma za a riƙa sabunta su akai-akai. Ƙofar neman shiga zata kasance a buɗe kuma ana ƙarfafar ƙungiyoyin da ke son neman shiga Hukumar da su nema. Wannan dama ce mai cike da tarihi don haɗin gwiwa tsakanin WHO da CSOs a duk faɗin duniya, kuma muna farin cikin cewa ƙungiyoyi da yawa za su yi rawar gani. In ji ɗaya daga cikin shugabannin kwamitin gudanarwar ƙungiyoyin fararen hular Lisa Hilmi (ta ƙungiyar CORE), da Ravi Ram (na ƙungiyarMedwise Solutions) Muna maraba da duk ƙungiyoyin fararen hula da suka himmatu wajen inganta kiwon lafiya a duniya don shiga Hukumar CSO ta WHO, da kuma sa ido kan aikinsu da jagoranci mai cike da tunani don magance manyan matsalolin lafiya"". Ƙungiyoyin Background Information waɗanda suka cika sharuɗɗa a cikin Sharuɗɗan Dogaro na Hukumar Ƙungiyoyin Fararen Hula na iya neman shiga Hukumar Kula da Ƙungiyoyin Fararen Hulata WHO. Ana iya samun damar shiga ta hanyar zuwa shafin yanar gizon WHO don Hukumar Kula da Fararen Hula; babu ranar tsaida damar neman shigar.","Leo, WHO itaanza kutaarifa mashirika 120 ambayo yamekubaliwa kufikia sasa. Wengine watataarifiwa ndani ya juma lijalo. Orodha ya washiriki inaweza kupatikana kwenye tovuti ya WHO na itasasishwa mara kwa mara. Mchakato wa kutuma maombi utabaki wazi na mashirika yanayotaka kutuma maombi ya kujiunga na Tume yanahimizwa kufanya hivyo. Hii ni fursa ya kihistoria ya ushirikiano wa karibu kati ya WHO na AZAKi duniani kote na tunafurahi kuwa mashirika mengi yatakuwa na jukumu kubwa Alisema Kamati ya Uongozi ni wenyeviti wenza wa asasi za kiraia Lisa Hilmi (Kundi la CORE) na Ravi Ram (Medwise Solutions) Tunakaribisha mashirika yote ya kiraia yaliyojitolea katika kuboresha afya duniani kwa kujiunga na Tume ya AZAKi ya WHO na kutarajia ushiriki wao na uongozi wa mawazo kwa ajili ya kushughulikia masuala muhimu ya afya Mashirika ya taarifa za historia ambayo yanakidhi vigezo katika Sheria na Masharti ya Tume ya Mashirika ya Kiraia yanaweza kutuma maombi ya kujiunga na Tume ya Mashirika ya kiraia ya WHO. Maombi yanaweza kupatikana kwenye tovuti ya WHO ya Tume ya Mashirika ya Kiraia: hakuna tarehe ya kusitishwa kwa maombi.","Lónìí, àjọ WHO yóò bẹ̀rẹ̀ sí ní kàn sí àwọn àjọ 120 tí wọ́n ti gbà wọlé ṣaájú. A ó kàn sí àwọn yòókù ní ọ̀ṣẹ̀ díẹ̀ sí àsìkò yìí. A lè rí àkójọ iye àwọn olùkópa ní orí ìkànnì ayélujára WHO àti pé a ó sì máa gbé àwọn yòókù sí i láti ìgbà-dégbà. Ìlànà ìfìfẹ́hànsí yóò wà ní ṣíṣí sílẹ̀ àti pé a gba àwọn àjọ tí ó bá nífẹ̀ẹ́ láti darapọ̀ mọ́ àjọ náà láti ṣe bẹ́ẹ̀. Eléyìí jẹ́ àǹfààní tí kò ṣẹlẹ̀ rí fún àjọṣepọ̀ tí ó dán mọ́rán láàrin àjọ WHO àti àwọn CSO káàkiri àgbáyé, àti pé inú wa ń dùn pé ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àjọ ni yóò ní ipa láti kó."" Ẹni tí ó sọ bẹ́ẹ̀ ni alákẹ́gbẹ́pọ̀-alága Lisa Hilmi (Ẹgbẹ́ Pàtákì) Ìgbìmọ̀ Adarí-iṣẹ́ àti Ravi Ram (Medwise Solutions) ""A bẹ gbogbo àjọ tí ó ń jà fún ẹ̀tọ́ ará ìlú láti ṣe ìgbélárugẹ ètò ìlera àgbáyé láti darapọ̀ mọ́ àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé àti ìgbìmọ̀ CSO láti ní àfojúsùn ṣíwájú sí i ìsọwọ́ ṣiṣẹ́ wọn àti èrò nípa àwọn adarí láti yanjú àwọn ọ̀rọ̀ ìlera tí ó ní agbára."" Ìgbìmọ̀ Olùfúnnilésì Ìròyìn-abẹ́lé tí ó kún ojú òsùwọ̀n ti ní Àdéhùn Ìtọ́kasí fún àwọn Ẹgbẹ́ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ Ọmọniyàn náà le fi ìfẹ́ hàn sí láti darapọ̀ mọ́ Ìgbìmọ̀ àjọ Elétò-ìlera Lágbàáyé tí ó ń rí sí Ọ̀rọ̀mọnìyàn Láwùjọ. A lè rí ìfìfẹ́hàn náà ní orí ìkànnì ayélujára ti àjọ WHO fún àwọn àjọ tí ó ń rí sí ọ̀rọ̀ ọmọnìyàn; kò sí ọjọ́ kan pàtó fún àti fòpin sí ìfìfẹ́hàn.","Namuhla, iWHO, izoqala ukwazisa izinhlangano eziyi-120 esezamukelwe kuze kube manje. Abanye bazokwaziswa emasontweni ezayo. Uhlu lwabahlanganyeli lungatholakala kuwebhusayithi yeWHO futhi luzobuyekezwa njalo. Uhlelo lokufaka izicelo luzohlala luvulekile futhi izinhlangano ezifisa ukufaka isicelo sokujoyina iKhomishana ziyakhuthazwa ukuthi zenze kanjalo. ""Leli yithuba eliyingqopha-mlando lokubambisana phakathi kweWHO namaCSO emhlabeni jikelele, futhi sijabule ukuthi izinhlangano eziningi zizobamba iqhaza elikhulu."" Kusho abahlanganyeli beKomidi Lokuqondisa lezinhlangano zomphakathi uLisa Hilmi (iqembu leCORE) no-Ravi Ram (iMedwise Solutions) ""Samukela zonke izinhlangano zomphakathi ezizibophezele ekwenzeni ngcono impilo yomhlaba wonke ukuze zijoyine iKhomishana yeWHO CSO futhi sibheke ngabomvu ukusebenzelana kwazo kanye nobuholi obucabangayo bokubhekana nezinkinga zezempilo ezibalulekile."" IziNhlangano Zolwazi Lwasemuva ezihlangabezana nemibandela ekwiMigomo YeNkomba yeKhomishana Yezinhlangano Zomphakathi zingafaka isicelo sokujoyina Ikhomishini Yenhlangano Yomphakathi YeWHO. Isicelo singatholakala kusizindalwazi seWHO seKhomishini Yenhlangano Yomphakathi; alukho usuku lokuvalwa kwezicelo." ጥያቄና መልስ ከኢ2ፒ ጉባኤ ዋና ተናጋሪ ዶ/ር ሳሊም አብዱል ከሪም ጋር በዚህ የጥያቄ እና መልስ የኢ2ፒ ጉባኤ ዋና ተናጋሪ ዶ/ር ሳሊም አብዱል ከሪም ልምዳቸውን ያካፍላሉ ተግዳሮቶች እና እድሎች የፖሊሲ ቀረጻ እና በማስረጃ እየተሻሻለ ሲመጣ በሳይንስ ላይ እምነትን መገንባት። ሳሊም ኤስ. አብዱል ካሪም' በደቡብ አፍሪካ፣በደርበን የኤድስ ምርምር ማዕከል(CAPRISA) ዳይሬክተር ናቸው ፤ እናም በኒው ዮርክ በሚገኘው ኮሎምቢያ ዩኒቨርሲቲ ውስጥ የ'ሲ.ኤ.ፒ.አር.አይ.ኤስ.ኤ.'(CAPRISA) የዓለም ጤና ፕሮፌሰር ናቸው ። በሃርቫርድ ዩኒቨርሲቲ ፣ ቦስተን ውስጥ የበሽታ መቋቋም አቅም ጥናት (Immunity) እና በተዋህስያን የሚመጡ በሽታዎች ጥናት(infectious disease)ተባባሪ ፕሮፌሰር ናቸው ፤ በኒው ዮርክ ኮርኔል ዩኒቨርሲቲም የሕክምና ጥናት ተባባሪ ፕሮፌሰር ናቸው እናም በደርበን ፣ክዋዙሉ-ናታል ዩኒቨርሲቲ ፕሮ ምክትል-ቻንስለር (ተመራማሪ) ናቸው። ዶ/ር ካሪም ባሳለፉት የሥራ ላይ ቆይታቸው ሁሉ፣ 'ሳይንስ' ለዓለም አቀፍ ጤናና ፖሊሲ ላይ ያለውን አስተዋፅኦ ማሳየት ላይ አተኩሮ ሰርቷል፣ ትክክለኛ መረጃዎችን በማቅረብ እና በመጠቀም የተሳሳተ መረጃንና የሳይንስ ጥቅም መካድን ለማስቆም በመታገል ፣ መንግስታትንና ውሳኔ ሰጪዎችን ተገቢውን ምላሾችን እንዲሰጡ በመምከርና ሕዝብን በማስተማር አስፈላጊነት ላይ ትኩረት አድርገዋል። ቃለ መጠይቅ ጠያቂ - በእርስዎ አስተያየት በማስረጃ-የተደገፈ ፖሊሲ አወጣጥ፣ በተለይም በህዝብ ጤና እና በ ተዋህስያን በሚመጡ በሽታዎች (infectious disease) ዙሪያ ላይ ወሳኝ የሆነው ለምንድን ነው? በፖሊሲ አወጣጥ ውሳኔ ላይ በማስረጃ መደገፍ ቁልፍ ሚና የተጫወተበትን ሁነት፤ ተከትሎ ለመጣው ውጤት እና በሕዝብ ጤና ላይ በጎ ተጽዕኖ በማሳደሩ ረገድ ላይ ተምሳሌት የሚሆን ምሳሌን ልታካፍለን ትችላለህ? ዶክተር ካሪም - አንድ ፖሊሲ በማስረጃ ላይ ሲመሰረት ወይም በማስረጃ ሲደገፍ፣ በምክንያታዊነት መነጋገር በቀላሉ ግልጽ ስለሚሆን ስለ ሁኔታው መፈጠር ማስረጃ ማቅረብም ቀላል ነው። ሁኔታው ይህ ባይሆንም እንኳን፣ ፖሊሲ አውጪዎች ይህ እርምጃ የተመረጠው ለምን እንደሆነ ለማስረዳት በውዝግብ ላይ ናቸው። አንዳንድ ጊዜ ፣ አንድ ፖሊሲ ጥሩ ፖሊሲ ለመሆን በማስረጃ የተደገፈ መሆን ብቻ አያስፈልገውም።,"Q&A with E2P Summit keynote speaker Dr Salim Abdool Karim In this Q&A, E2P Summit keynote speaker Dr Salim Abdool Karim shares his experiences with challenges and opportunities for shaping policy and building trust in science as evidence evolves. Salim S. Abdool Karim is Director of the Centre for the AIDS Programme of Research in South Africa (CAPRISA), Durban, and CAPRISA Professor of Global Health at Columbia University, New York. He is an Adjunct Professor of Immunology and Infectious Diseases at Harvard University, Boston, Adjunct Professor of Medicine at Cornell University, New York, and Pro Vice-Chancellor (Research) at the University of KwaZulu-Natal, Durban. Throughout his career, Dr Karim has put the spotlight on the importance of science as a contributor to global health and policy, fighting misinformation and science denialism by promoting access to and use of accurate information, advising governments and decision-makers on appropriate responses and educating the public. Interviewer: In your opinion, why is evidence-informed policy-making crucial, in particular, in the context of public health and infectious diseases? Can you share an example of a policy decision for which evidence played a key role in shaping the outcome and the positive impact on public health? Dr Karim: When a policy is based on or informed by evidence, the rationale becomes readily apparent and is easy to justify. When this is not the case, policy-makers are at sea trying to explain why this course of action was chosen. Sometimes a policy does not need to be evidence-informed to be a good policy.","Tambaya da Amsa tare da babban jigon taron E2P Dr Salim Abdool Karim A cikin wannan shirin Tambaya da Amsar, babban mai magana da yawun taron E2P Dr Salim Abdool Karim ya ba da labarin abubuwan da ya samu tare da ƙalubale da dama wajen tsara manufofi da gina dogaro ga kimiyya, yayin da shaida ke bayyana. Salim S. Abdool Karim ne Darakta mai kula da Cibiyar Nazarin Cuta Mai Karya Garkuwar Jiki ta Ƙasar Afirka ta Kudu da ke birnin Durban, kuma Farfesan Kiwon Lafiya na Duniya a Jami'ar Kwalambiya da ke New York. Mataimakin Farfesa ne a fannin Rigakafi da Cututtuka masu Yaɗuwa a Jami'ar Harɓard, Boston, kuma Mataimakin Farfesan Magunguna a Jami'ar Cornell da ke New York. Haka kuma, shi ne Shugaba kuma Babban Shugaban (ɓangaren bincike) a Jami'ar KwaZulu-Natal da ke Birnin Durban. Cikin rayuwar aikinsa, Dr. Karim ya kunna fitilar da ta haskaka muhimmancin ilimin kimiyya, a matsayin mai ba da gudummawa ga fannin lafiya da manufofi na duniya da yaƙi da rashin fahimta da ƙaryar kimiyya ta bunƙasa samun damar da amfani da ingantattun bayanai da ba da shawarwari ga gwamnatoci da masu ruwa-da-tsaki game da amsoshin da suka dace da ilmantar da jama'a. Mai Tambaya: A ra’ayinka, me ya sa samar da shaidar manufofin da aka yanke ke da matuƙar muhimmanci, musamman, a fannin kula da lafiyar jama'a da cututtuka masu yaɗuwa? Shin za ka iya bayyana misalin yanke shawara wanda yake shaida ta taka muhimmiyar rawa wajen bayyanar da sakamako da kuma tasiri mai inganci ga lafiyar jama'a? Dakta Karim: Lokacin da manufofi suka dogara a kan ko aka sanar da su ta hanyar shaidu, to dalilai za su bayyana a fili kuma za su kasance masu sauƙin tabbatarwa. Yayinda abu ya kasance saɓanin yanda aka ɗauka,masu tsara manufofi na kasancewa cikin tekun bincike don ƙoƙarin bayyana dalilin da ya sa suka zaɓi wannan hanyar. A wasu lokuta, manufa ba ta buƙatar bayyananniyar shaida domin zama mai kyau.","Q na A pamoja na mzungumzaji mkuu wa Kongamano la E2P Dk. Salim Abdool Karim Katika Q na A, mzungumzaji Mkuu wa Mkutano wa E2P Dk. Salim Abdool Karim anachangia uzoefu wake, changamoto na fursa za kuunda sera na kujenga imani katika sayari kadiri ushahidi unavyoendelea. Salim S. Abdool Karim ni mkurugenzi wa kituo cha mpango wa utafiti wa UKIMWI nchini Afrika Kusini (CAPRISA), Durban, na Profesa wa CAPRISA wa afya ulimwenguni katika chuo kikuu cha Kolombia, New York. Yeye ni Profesa msaidizi wa kinga na magonjwa ya kuambukiza katika chuo kikuu cha Harvard, Boston, Profesa msaidizi wa Tiba katika chuo kikuu cha Cornell, New York, na pro makamu mkuu wa chuo (utafiti) katika chuo kikuu cha kwa Zulu-Natal, Durban. Katika kipindi chote cha kazi yake, Dkt Karim ameweka uangalizi juu ya umuhimu wa Sayansi kama mchangiaji wa afya na sera ya kimataifa, kupiga vita habari potofu na kukanusha sayansi kwa kukuza upatikanaji na matumizi ya taarifa, kushauri serikali na watoa maamuzi juu ya majibu sahihi na kuelimisha umma. Mhojaji: Kwa nini utungaji sera wenye taarifa za ushahidi ni muhimu, hususani, katika muktadha wa afya ya umma na magonjwa ya kuambukiza? Unaweza kushiriki mfano wa uamuzi wa sera ambayo ushahidi ulichukua jukumu muhimu katika kuunda matokeo na athari chanya kwa afya ya umma? Dkt Karim: Sera inapongezwa au kufahamishwa na ushahidi, mantiki inakuwa dhahiri na ni rahisi kuhalalisha. Wakati sio kweli, watunga sera wapo baharini wakijaribu kuelezea kwa nini hatua hii ilichaguliwa. Wakati mwingine sera haihitaji kuwa na ushahidi ili kuwa sera nzuri.","Ìbéèrè&Ìdáhùn pẹ̀lú Òǹsọ̀rọ̀ pàtàkì níbi Ìpàdé-tàkúrọ̀sọ E2P Dr Salim Abdool Karim Nínú ìbéèrè& ìdáhùn yìí, òǹsọ̀rọ̀ pàtàkì níbi ìpàdé-tàkúrọ̀sọ E2P Dr Salim Abdool Karim sọ nípa ìrírí rẹ̀ nípa àwọn ìpènijà àti àwọn àǹfààní lórí ìṣàtúnṣe òfin àti rírí ìfọkàntán àwọn èèyàn nínú ìmọ̀ sáyẹ́nsì bí ẹ̀rí ṣe ń yí gbiri. Salim S. Abdool Karin ni Olùdarí Ààyè fún Ètò Ìwádìí KASA ní South Africa (CAPRISA), Durban, àti Ọ̀jọ̀gbọ́n CAPRISA ní Yunifásítì Colombia, New York. Ó jẹ́ Ọ̀jọ̀gbọ́n àfarahẹ nínú Ẹ̀kọ́ nípa Àjẹsára àti Àwọn Ààrùn Àkóràn ní Yunifásítì Harvard, Boston, Ọ̀jọ̀gbọ́n àfarahẹ nínú Ìṣègùn ní Yunifásítì Cornell New York, àti Igbákejì-Gíwá Ilé Ẹ̀kọ́ (Ìwádìí) ní Yunifásítì KwaZulu-Natal, Durban. Ní gbogbo àsìkò rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́, Dr Karim ti tan iná wo pàtàkì sáyẹnsì gẹ́gẹ́ bí olùdásí ètò ìlera àgbayé àti ìmúlò, gbígbógun ti ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀ àti sísẹ́ sáyẹnsì pẹ̀lú ṣíṣe àtìlẹ́yìn ànfààní sí ìròyìn àti lílo rẹ̀, gbígba àwọn ìjọba ní ìmọ̀ràn àti àwọn aṣòfin lórí àwọn èsì tó tọ́ àti kíkọ́ àwọn ará ìlú lẹ́kọ̀ọ́. Oníbéèrè: Nínú èrò yín, kí ló dé tí òfin-ṣíṣe amẹ́rìí-dání ṣe jẹ́ pàtàkì, ní pàápàá jùlọ, ní ọ̀gangan ipò ìlera gbogboogbò àti àwọn ààrùn àkóràn? Ǹjẹ́ ẹ lè fún wa ní àpẹẹrẹ ìpinnu òfin tí ẹ̀rí kó ipa pàtàkì nínú ṣíṣe àtúntò àbájáde àti ipa rere lórí ìlera gbogboogbò? Dr Karim: Nígbà tí òfin bá dá lórí tàbí di kíkéde pẹ̀lú ẹ̀rí, ọgbọ́n náà yóò ti tètè fojú hàn yóó sì rọrùn láti dá laré. Tí irú èyí kò bá ṣẹlẹ̀, awọn-aṣòfin máa wà ní ìkorita tí wọn ó máa gbìyànjú láti ṣàlàyé ìdí tí wọ́n ṣe yan ìgbésẹ̀ yìí. Nígbà míràn òfin ò nílò láti jẹ́ amẹ́rìí-dání láti jẹ́ òfin gidi.","I-Q&A ngesikhulumi esiqavile se-E2P Summit uDkt Salim Abdool Karim Kule Q&A, isikhulumi esiqavile seNgqungquthela ye-E2P uDkt Salim Abdool Karim wabelana ngolwazi lwakhe nezinselele namathuba okubumba inqubomgomo kanye nokwakha ukwethenjwa kwesayensi njengoba ubufakazi bukhula. USalim S Abdool Karim uMqondisi wesikhungo se-AIDS Programme of Research in South Afrika (CAPRISA) eThekwini futhi uSolwazi weCAPRISA weZempilo yoMhlaba eNyuvesi yaseColumbia,eNew York. Ungumfakela kaSolwazi we-Immunology and Infectious Diseases eNyuvesi yaseHarvad, eBoston, Umfakela kaSolwazi weZokulapha eNyuvesi yaseCornell, eNewYork noSekela-Shansela (Ucwaningo) eNyuvesi yaKwaZulu Natali, eThekwini. Emsebenzini wakhe wonke, uDkt Karim usegqamile ekubalulekeni kwesayensi njengomnikeli wezempilo yomhlaba nenqubomgomo, ukulwa nolwazi okungeyilo nesayensi yokuvumi ukwamukela ngokugqugquzela ukungena nokusebenzisa ulwazi okuyilona, ukweluleka uhulumeni nabathatha izinqumo kuzimpendulo ezifanele nasekufundiseni umphakathi. Obuza imibuzo: ngowakho umbono kungani ukwenza inqubomgomo enolwazi lobufakazi kubucayi, ikakhulukazi ngokwezempilo yomphakathi nezifo ezithelelanayo? Ungasinikeza isibonelo isinqumo senqubomgomo lapho ubufakazi badlala indima ebalulekile ukuqhamuka nomphumela kanye nomthelela omuhle kwezempilo yomphakathi? Dkt Karim: Uma inqubomgomo incike kubufakazi okunengqondo kuba sobala ukulunga futhi kulula ukukweseka. Uma kungenjalo,abenzi benqubomgomo basolwandle bazama ukuchaza ukuthi kungani kwakhethwa lokhu ukuthi kwenzeke. Kwesinye isikhathi inqubomgomo akumele ibe nolwazi kubufakazi ukuze ibe inqubomgomo efanele." ነገር ግን ፖሊሲውን መከተል ያለባቸው ሰዎች የወጣበትን ምክንያት ስለማይረዱት ጥሩ ፖሊሲ እንኳን ቢሆን ውዝግብ ሊያስነሳ ይችላል። ይህም ለእነሱ ምክንያታዊ አይደለም ፤ በዚህም ህይወታቸው ላይ ትርጉም ሊኖረው አይችልም ። በመሆኑም ፖሊሲው ቢኖርም ይህን ፖሊሲ ግን የሚከተለው ሰው አይኖርም ። በማስረጃ የተደገፈ መሆኑ የወጣውን ፖሊሲ ወደ ተግባር የማውረድ ችሎታን ያሳድጋል። ቃለ መጠይቅ ጠያቂ፦ እንደ ኮቪድ-19 ( COVID-19) ያሉ፣ አወዛጋቢ የሆኑ እና በፍጥነት እየተለዋወጡ እና እየተስፋፉ ያሉ ሁኔታዎች በሚያጋጥሙበት ጊዜ፣ በማስረጃ የተደገፈ ውሳኔ መስጠትን ፈታኝ እና አስቸጋሪ በሚያደርጉ ሁኔታዎች ዘንድ፣ ጋር ፈጣን እርምጃ የመውሰድ ግዴታን አቻችሎ ሚዛናዊ በሆነ መንገድ መወጣት የሚቻለው እንዴት ነው ብለው ያስባሉ? ዶክተር ካሪም - ይህንን ሁኔታም ፣በተለይ ኮቪድ-19 በተባለው ወረርሽኝ ላይ ፣በኮቪድ ላይ ምንም ዓይነት መሰረታዊ ማስረጃ ባልነበረበት ሁኔታ ፣ውሳኔ ማድረግ የሚያስገድድበት ክስተት እንደነበር ቀደም ብለን ተመልክተናል ። በዚህም የተነሳ ከዚህ ቀደም፣ ስለ ኢንፍሉዌንዛና ስለ መተንፈሻ አካላት ቫይረሶች በምናውቀው መረጃ በመነሳት ወስነናል። በመጀመሪያ ደረጃው ላይ እንዳለ ፣ በ ኮቪድ (COVID) ላይ የታወቁ መረጃዎች በሌሉበት እና ባለን ውስን እውቀት ላይ ተመሥርተን፣ ይህም ልንወስደው ከምንችለው አማራጮች ውስጥ ከሁሉም የተሻለው እርምጃ መሆኑን አብራርተናል ። ያለንም የማስረጃ ውስንነት ከተነገራቸው በኋላም፤ ሰዎች ከፖሊሲው ጋር ተስማምተው ለመኖር ይበልጥ ፈቃደኞች ነበሩ ። ይህንም አድርገናል ፣ለምሳሌም ፣ በደቡብ አፍሪካ ላይ ጭምብል የመልበስ ውሳኔን ነበር።,"But even a good policy can bite the dust because the people who have to follow the policy do not understand its logic. It does not make sense to them and they cannot relate to it as a result. Hence, even though the policy exists, nobody follows it. Being evidence-informed enhances the ability to translate that policy into action. Interviewer: In the face of uncertainty and rapidly evolving circumstances, such as during COVID-19, how do you address the challenges of balancing evidence-informed decision-making with the need for swift action? Dr Karim: We saw this particularly in the COVID-19 pandemic early on where there was a need to make decisions and there was no evidence base available on COVID. We therefore drew on what we knew about influenza and respiratory viruses. At that early stage, in the absence of COVID-specific data, we explained that, based on our limited knowledge, this was the best course of action that we could take. Once people were told the limitations of the evidence, they were more willing to go along with the policy. We did that, for example, with masks in South Africa.","To amma ko kyakkyawar manufa na iya zama aikin banza domin mutanen da za su bi tsarin ba ma su fahimci hikimar ta ba. Bai ba su ma'ana ba, shi ya sa ba za su iya dangantaka shi da mafita ba. Saboda haka, duk da cewa dokar na nan, babu wanda ke bin ta. Kasancewar bayanan shaida yana haɓaka damar aiwatar da waɗancan manufufofi a aikace. Mai tambaya: Ta fuskar rashin tabbas da kuma yanaye-yanaye masu tasowa da suka dabaibaye, kamar lokacin annobar Korona, ta yaya kake iya tinkarar ƙalubalen daidaita shawarwarin shaidun-yanke hukunci tare da buƙatar ɗaukar mataki cikin gaggawa? Dr. Karim: Mun gamu da wannan musamman a lokacin annobar Korona, a farkon lokacin da ake da buƙatar yanke hukunci kuma babu wata hujja da aka samu game da cutar ta Korona. Saboda haka sai muka yi amfani da abinda muka sani dangane da mura da sauran kwayoyin cututtuka na numfashi. A farko-farkon lokacin nan, saboda rashin takamaiman bayanai kan annobar Korona, mun yi bayanin cewar, bisa ƙarancin ilimi da muke da shi, wannan shi ne mafi ingancin matakin da za mu iya ɗauka. Da zarar an sanar da mutane iyakacin hujjojin, suna himmatuwa wajen bin dokokin. Mun yi wannan, a misali,ta hanyar amfani da takunkuman rufe fuska a Ƙasar Afirka ta Kudu.","Lakini hata sera nzuri inaweza kuangukia pua kwa sababu watu wanaopaswa kufuata sera hiyo hawaelewi mantiki yake. Haina maana kwao na hawawezi kuhusiana nayo kama matokeo. Hivyo, ingawa sera hiyo ipo, hakuna anayeifuata. Kuwa na tarifa za ushahidi huongeza uwezo wa kutafsiri sera hiyo kwa vitendo. Mhojaji: Katika hali ya kutokuwa na uhakika na hali zinazobadilika kwa kasi, kama vile wakati wa UVIKO-19, unashughulikia vipi changamoto kusawazisha kufanya maamuzi yenye taarifa na hitaji la kuchukua hatua haraka? Dkt Karim: Tuliliona hili mapema hasa katika janga la UVIKO-19 ambapo kulikuwa na haja ya kufanya maamuzi na hapakuwa na msingi wa ushahidi kuhusu UVIKO. Kwa hiyo tuliandika juu ya kile tulichokijua kuhusu mafua na virusi vya mfumo wa upumuaji. Katika hatua hiyo ya awali, kutokana na kukosekana kwa Data mahususi kuhusu UVIKO, kulingana na ujuzi wetu mdogo, hii ndio ilikuwa hatua bora zaidi ambayo tungeweza kuchukua. Mara watu walipoambiwa mapungufu ya ushahidi, walikuwa tayari kwenda sambamba na sera. Tulifanya hivyo, kwa mfano, kwa Barakoa nchini Afrika Kusini.","Ṣùgbọ́n kódà ìpinnu gidi lè di eni ilẹ̀ nítorí àwọn ènìyàn tí wọ́n nílò láti tẹ̀lé ìpinnu náà ò ní òye àrògún rẹ̀. Kò mú ọpọlọ dání lọ́dọ wọn wọn ò sì lè ní àjọṣepọ̀ kankan pẹ̀lú rẹ̀ nítorí ìdí èyí. Nítorí náà, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé òfin náà wà, kò sí ẹnìkankan tó tẹ̀lé e. Láti jẹ́ amẹ́rìí-dání máa ń ṣe àtìlẹ́yìn fún ìkápá láti sọ òfin náà di iṣẹ́. Oníbéèrè: Nínú àdojúkọ àìdánilójú àti àwọn ìṣẹ̀lẹ ìyípadà kíákíá, bíi irú àsìkò COVID-19, báwo ni ẹ ṣe máa kojú àwọn ìpèníjà ìwọ̀ntún-wọ̀nsì ìpinnu-ṣíṣe amẹ́rìí-dání pẹ̀lú ìnílò ìṣesí pàjáwírì? Dr Karim: a rí èyí pàápàá jùlọ ní ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀ àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19 níbi tí a ti nílò láti ṣe ìpinnu tí kò sì sí adálórí ẹ̀rí nílẹ̀ lórí COVID. Torí náà a gùn lé nǹkan tí a mọ̀ nípa ọ̀fìnkìn àti kòkòrò èémí. Ní ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀, nígbà tí kò sí dátà ajẹmọ́-COVID, a ṣàlàyé wí pé, pẹ̀lú ìmọ̀ péréte tí a ní, èyí ni ìgbésẹ̀ iṣẹ́ tí a lè gbé. Lọ́wọ́ kan tí wọ́n bá sọ fún àwọn ènìyàn nípa àwọn òdiwọn ẹ̀rí náà, wọ́n máa ń tún bọ̀ọ́ pinnu láti tẹ̀lé òfin náà. A ṣe ìyẹn, fún àpẹẹrẹ, pẹ̀lú àwọn ìbòmú ní South Africa.","Kodwa ngisho nenqubomgomo efanele ingephumelele ngoba abantu okumele balandele inqubomgomo kodwa bengaqodi ukuthi isebenza kanjani. Akwenzi umqondo kubona futhi abazixhumanisi nayo njengomphumela. Ngakho ke, yize noma inqubomgomo ikhona,akekho oyilandelayo. Ukuthi ibe nolwazi lobufakazi kwengeza ukukwazi ukuyihumusha leyo nqubomgomo ukuthi yenzeka. Obuza imibuzo: ebusweni bokungaqinisekisi nezimo zokuguquka okuphindekayo njengesikhathi seCOVID-19 ubhekana kanjani nezingqinamba zokulinganisa ubufakazi obunolwazi bokuthatha izinqumo ngesidingo sokusheshisa ukwenza? Dkt Karim: Sibone lokhu ngokukhethekile ngobhubhane lweCOVID-19 ngokushesha lapho kwakunesidingo sokwenza izinqumo futhi kwakunobufakazi obuncike kokukhona kuCOVID. Ngakho sathathela kwesasikwazi ngemfuluwenza namagciwane ezokuphefumula. Esikhathini sangaphambilini ngenxa yokungabibikho kwemininingo ethile ngeCOVID,sikuchazile lokho,ngenxa yomkhawulo wolwazi lwethu,yikhona lokhu okungcono ebesingakwenza. Ngesikhathi abantu betshelwa ngemikhawulo yobufakazi,babefisa ukuhambisana nenqubomgomo. Sikwenzile lokho,isibonelo,ngezimfonyo eNingizimu Afrika." እኔ በመራሁበት የሚኒስቴሮች ኮሚቴ ላይም፣ የአለም የጤና ድርጅት (WHO) ጭንብል እንዲደረጉ ከመወሰኑ ከ ሁለት ወራት ገደማ በፊት፣ እዚህ ጭምብል እንዲደረግ ለጤና ሚኒስቴሩ መክሬያለሁ። እ.ኤ.አ በሚያዝያ 2020 አ.ም መጀመሪያ ላይም ይህን ውሳኔ ካደረግን በኋላ፤ ስለ ወረርሽኙ ጠንካራ ማስረጃ እንደሌለን ነገር ግን ጭምብሉ ቫይረሱ እንዳይተላለፍ እንደሚከለክል የሚገልጽ በቂ ማስረጃ እንዳለን አስረድተናል ። እንደ መጀመሪያ ውሳኔ ይህ በቂ ነበር ደግሞም በዚህኛው ጊዜ ላይ ሊወሰን የሚችለው ውሳኔ ነበር ። ምንም እንኳ ይህን እርምጃ ለመደገፍ የሚያስችሉንን መሉ ማስረጃዎች ባናገኝም፣ እንደ እድል ሆኖ ከሁሉም የተሻለው እርምጃ ይህ ነበር ። ቃለ-መጠይቅ ጠያቂ- በማስረጃ የተደገፈ የፖሊሲ አወጣጥ ዙሪያ ላይ ስናወራ ፣ በጥናት እና ምርምር የተደገፉ ማስረጃዎችን እና የፖለቲካ አካሄድ ሃሳቦች መካከል ሊፈጠሩ የሚችሉ ግጭቶችን በምን መልኩ ትመለከተዋለህ ? ዶክተር ካሪም - ይህ ለእኔ ከዋነኞቹ ቁልፍ ችግሮች መሀልም አንዱ ነበር ። እንደ እውነቱ ከሆነ ሁለት ዋና ዋና ቁልፍ ችግሮች ነበሩ ። የመጀመሪያው ቁልፍ ችግር፣ ተመራማሪዎች ፖሊሲ አውጪዎችን በምንረዳበት ወቅት ላይ፣ የእኛ ሥራ ምንጊዜም ከመጋረጃ ጀርባ እና ከቁም ነገር ውጭ ሆኖ መቆየቱ ነው። ጽሑፎችን እንመረምራለን ፤ የሚገኙትን ማስረጃዎች በሙሉ እናሰባስባለን፤ እንዲሁም ለፖሊሲ አውጪዎች፣ እንደሚፈጠር የምንገምተውን ነገር ምን እንደሆነ እንነግራቸዋለን። የሳይንስ ተመራማሪዎች ቡድን እንደመሆናችን መጠን፣ እርስ በርስ ልንለያይ እንችላለን ።,"At the ministerial committee that I chaired, I advised the Minister to adopt masks about two months before WHO recommended it. We took that decision early in April 2020 and explained that we actually did not have strong evidence for it, but had enough evidence to make the call that masks actually hold the virus back. That was good enough to begin with and what was possible at this point in time. The chances were that this was the best course of action, though we did not necessarily have all the evidence to support it. Interviewer: In the context of evidence-informed policy-making, how do you navigate potential conflicts between research evidence and political considerations? Dr Karim: That for me was one of the key problems. Actually, there were two key problems. The first key problem was that, as scientists helping policy-makers, ours has always been a background job, out of the limelight. We read the literature and synthesize all of the evidence that is available, and tell the policy-makers what we surmise from it. As a group of scientists, we can differ.","A kwamitin ministocin da na jagoranta, na shawarci Ministan da ya yi amfani da takunkumin rufe fuska kimanin watanni biyu kafin WHO ta ba da shawarar yin hakan. Mun dauki wannan shawarar a farkon Afrilu 2020 kuma mun yi bayanin cewa a zahiri ba mu da kwakkwarar hujja game da hakan, amma muna da isassun shaida don yin kiran cewa abin rufe fuska yana riƙe da kwayar cutar. Wannan abu ne da yake da kyau domin somawa kuma shi ne abin da zai yiwu a wannan lokaci. Damar da aka samu shi ne, wannan ne mataki mafi dacewa da aka ɗauka, duk da ba mu da dukkanin hujjojin da suka zama wajibi da za su ƙarfafe shi. Mai tambaya: Ta fuskar bayar da shaidar wajen ɗaukar-mataki, ta yaya za ku magance rikice-rikice da ka iya tasowa tsakanin shaidun bincike da kuma yin la'akari da siyasa? Dr. Karim: A wajena wannan na ɗaya daga manyan matsalolin. A zahiri, akwai manyan mataltsalu guda biyu. Babbar matsala ta farko ita ce, a daidai lokacin da masana kimiyya ke taimakon masu tsara manufofi, mu aikin mu shi ne gundari ba tare da la'akari da wani abu ba. Muna karanta duk wasu wallafe-wallafe mu kuma haɗa dukkannin hujjojin da ke akwai, sai kuma mu gaya wa masu tsara manufofin abin da muke zato daga gare su. A matsayin ƙungiyar masana kimiyya, za mu iya sabawa.","Katika kamati ya Mawaziri niliyoiongoza, nilimshauri waziri apitishe Barakoa takribani miezi miwili kabla ya shirika la afya Duniani kupendekeza. Tulichukua uamuzi huo mapema mnamo Aprili 2020 na tulielewa kwamba kiukweli hatukuwa na ushahidi thabiti kwa hilo, lakini tulikuwa na ushahidi wa kutosha wa kutoa wito kwamba kiukweli Barakoa huzuia Virusi. Hiyo ilikuwa nzuri vya kutosha kuanza na kile kilichowezekana kwa nukta hii kwa wakati. Uwezekano ulikuwa kwamba hii ilikuwa hatua bora zaidi, ingawa hatukuwa na ushahidi wote unaohitajika wa kuunga mkono. Mhojaji: Katika muktadha wa utungaji sera wenye taarifa za ushahidi, unawezaje kukabiliana na migogoro inayoweza kutokea kati ya ushahidi wa utafiti na masuala ya kisiasa? Dkt Karim: Hilo kwangu lilikuwa moja ya matatizo makubwa. Kiukweli kulikuwa na matatizo mawili makubwa. Tatizo la kwanza kubwa lilikuwa kwamba, kama wanasayansi wanaosaidia watunga sera, kazi yetu daima imekuwa kazi ya usuli, nje ya kuonekana. Tunasoma maandiko na kuunganisha ushahidi wote unaopatikana, na kuwaambia watunga sera kile tunachodhania kutoka humo. Kama kikundi cha wanasayansi, tunaweza kutofautiana.","Nínú ìgbìmọ mínísítà tí mo jẹ́ alága fún, mo gba Mínísítà níyànjú láti gba ìbòmú wọlé ní bíi oṣù méjì síwájú kí WHO tó sọ ọ́. A tètè ṣe ìpinnu náà ní oṣù Igbe ọdún 2020 a sì ṣàlàyé wí pé a ò ní ẹ̀rí tó dájú fún-un, ṣùgbọ́n a ní ẹ̀rí tó pọ̀ láti pe ìpè pé ìbòmú máa ń lé kòkòrò náà sẹ́yìn. Ìyẹn dára gidi gan-an láti fi bẹ̀rẹ̀ ó sì ṣeéṣe ní àkókò yìí gan pàápàá. Àwọn ìṣesí náà ni wí pé èyí ni ìgbésẹ̀ iṣẹ́ tó dára jùlọ, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé a ò ní gbogbo ẹ̀rí tó yẹ láti ṣe àtìlẹ́yìn fún-un. Oníbéèrè: Ní ọ̀gangan ipò ìpinnu-ṣíṣe amẹ́rìí-dání, báwo ni ẹ ṣe máa ń la àwọn rògbòdìyàn tó ṣeéṣe kó wáyé láàrín ẹ̀rí ìwádìí àti ìpinnu òṣèlú já? Dr Karim: Fún èmi ìyẹn jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ìṣòro pàtàkì. Ní pàtó, ìṣòro méjì pàtàkì ló wà. Ìṣòro pàtàkì àkọ́kọ́ ni wí pé, gẹ́gẹ́ bí onímọ̀ sáyẹnsì tó ń ran àwọn aṣòfin lọ́wọ́, tiwa ni ó máa ń jẹ́ iṣẹ́ ìpìlẹ̀, kúrò ní ojú gbogbo ayé. A máa ń ka ìwé a sì máa ń ṣàmúlò gbogbo àwọn ẹ̀rí tí ó bá wà, a ó sì ṣe ìsọní ṣókí látara rẹ̀ fún àwọn aṣòfin. Gẹ́gẹ́ bí ẹgbẹ́ àwọn onímọ̀ sáyẹnsì, a lè takò ó.","Kukomidi longqongqoshe lapho ngangiphethe khona umhlangano,ngaluleka uNgqongqoshe ukuthi kusebenze izimfonyo ezinyangeni ezimbili ngaphambi kokuthi iWHO iphakamise lokho. Sathatha leso sinqumo kusaqala uMbasa 2020 futhi sachaza ukuthi asinabo ubufakazi obuqinile bakho kodwa sinobufakazi obanele ukuthi senze isinqumo sokuthi izimfonyo zingalibamba igciwane. Lokho kwakwanele ukuthi kuqalwe ngakho futhi okwakungenzeka ngaleso sikhathi. Amathuba okuthi lesi kwakuyisenzo esifanele, yize noma saseingenabo ubufakazi obudingekayo ukuyeseka. Obuza imibuzo: Kungqikithi yokwenza inqubomgomo yolwazi bobufakazi, ulandelisa kanjani amandla engxabano phakathi kobufakazi bocwaningo kanye nokucatshangwa kwezepolitiki? Dkt Krim: Lokho kumina kwakungenye yezinkinga ezibalulekile. Empeleni, zimbili izinkinga ezibalulekile. Inkinga yokuqala ebalulekile ngukuthi, njengoba ososayensi besiza abenzi benqubomgomo,owethu umsebenzi ubuhlezi ungowasemuva,ayi emehweni abantu. Sifunda umbhalo nokucubungula bonke ubufakazi obukhona nokutshela abenzi benqubomgomo esikucabangayo ngayo. Njengeqoqo lososayensi,siyahlukana." "እርስ በርሳችን እንከራከራለን፣ ይህም የሳይንሱ ሂደት ፍሬ ነገር ነው፣ እናም የአመለካከት ልዩነት ቢኖርም፣ በየትኛውም መንገድ ሆነ ግን፣ በመጨረሻ ላይ፣ አንዳንድ ምክሮችን መስጠት ስለሚኖርብን ስምምነት ላይ መድረስ አለብን። በመሆኑም ሁልጊዜ በሁሉም ነገር ሙሉ በሙሉ ባንስማማም እንኳ፣ የሚበጀውን በቀና እምነት ተቀብለን ወደፊት ለመጓዝ ስንል እንስማማለን ። እነዚህ ልዩነቶች አብዛኛውን ጊዜ የሚፈጥሩት ስለ ዋናው ፍሬ ሀሳብ ላይ ሳይሆን ውስጡ ባሉ በጥቃቅን ሀሳቦች ልዩነት ነው ። ይህም የኛ ከመጋረጃ ጀርባ ያለ ክስተት አብዛኛውን ጊዜ ከሕዝቡ የተሰወረ ነው ። ይህ ከመጋረጃ ጀርባ ያለ ክስተት ግን በ ኮቪድ(COVID) ወቅት ወደ ካሜራው ፊት መጥቷል። ተመራማሪዎችም ከህዝብ ፊት እርስ በርስ መፋለም ሲጀምሩ፣ ሕዝቡ ግራ ተጋባ እና ለምን ""እንደሚጣሉም"" መረዳት አልቻሉም። ""የተመራማሪዎች ፍልሚያ"" በአፍሪካ ላይ ዋና አርዕስተ ዜናም ነበር! የሚያሳዝነው ግን አንዳንድ ተመራማሪዎች ይህን አጋጣሚ ተጠቅመው ተደማጭነት ወይም ዝነኝነትን ለማግኘት ተጠቅመውበታል። ዜና ላይ እንዲወጡ ስላደረጋቸው ብቻ፣ እኝህን ጥቃቅን የሀሳብ ልዩነቶች ብቻ የነበሩ ጉዳዮችን አንስተዋል ። ሁለተኛው ቁልፍ ችግር ለሚኒስትሩ የሰጠነው ምክር ነበር፤ይህን ተከትሎ የመጣው ልክ እንዳሰበውን አለመሆኑ ነበር ።","We argue with each other, which is the essence of the scientific process and that, despite differences of opinion, somehow, in the end, we have to reach consensus because we have to provide some advice. We thus agree to move forward in the best interest, even if we do not fully agree with everything always. These differences are usually about the nuances, not the key substance. This aspect usually stays hidden from the public. This backroom activity during COVID came to the front of the camera. When scientists started differing with each other, the public got confused and could not understand why they were “fighting”. “Scientists fighting” was in the headlines in Africa! Unfortunately, some of my scientist colleagues used that as an opportunity to get their minute in the sun. They played up these issues, which were minor differences, because it got them on the news. The second problem I had to deal with was the advice we gave the Minister, and it was not followed exactly as we intended.","Mukan yi jayayya da juna, wanda shi ne jigon tsarin kimiyya kuma duk da irin bambance-bambancen ra’ayoyi, ko ma ta yaya, za mu cimma matsaya daga ƙarshe saboda dole ne mu bayar da wasu hujjoji. Sai kuma mu amince mu cigaba domin muhimmancin abin, ko da kuwa ba koyaushe muke amincewa da komai ba. Waɗannan bambance-bambancen yawanci suna tasowa ne game da wasu ra’ayoyi ba wai ainahin muhimmin batun ba. Irin wannan lamari mafi yawanci yana kasancewa a sirri, ba tare da bayyana wa jama’a ba. Wannan aikin na bayan fage lokacin annobar Korona ya fito fili. A Lokacin da masana kimiyya suka samu sabanin ra'ayi da juna, jama'a kan shiga ruɗani ta yanda sukan gaza kasa fahimtar dalilin saɓawar tasu. Rikice-rikicen masana kimiyya ya zama babban labari a yankin Afrika.! Abin da takaici, wasu daga cikin masana kimiyya abokan aiki suna amfani da wannan damar domin samun cimma wasu burika nasu. Suna amfani da waɗannan batutuwa na ƙananan bambance-bambance, saboda zai sa a jiyo su a labarurruka. Matsala ta biyu da na yi fama da ita ita ce shawarar da muka ba Ministan,wacce ba a bi ta yanda muka tsara ba.","Tunabishana sisi kwa sisi, ambacho ndicho kiini cha mchakato wa kisayansi na kwamba, licha ya kutofautiana kwa maoni, kwa namna fulani, mwishoe, tunapaswa kufikia makubaliano kwa sababu tunapaswa kutoa ushauri fulani. Hivyo tunakubali kusonga mbele kwa maslahi bora, hata kama hatukubaliani kikamilifu na kila kitu siku zote. Tofauti hizi ni kawaida kuhusu nuances, sio nyenzo kuu. Kipengele hiki kawaida huwa siri kutoka kwa umma. Shughuli hii ya siri kipindi cha UVIKO ilikuja kujulikana. Wakati Wanasayansi walipoanza kutofautiana na kila mmoja, umma ulichanganyikiwa na haukuweza kuelewa kwa nini walikuwa ""wanapingana"". ""Wanasayansi wanashindana"" ilikuwa kwenye vichwa vya habari barani Afrika! Kwa bahati mbaya, baadhi ya Wanasayansi wezangu walitumia hiyo kama fursa ya kupata mafanikio. Walicheza masuala haya, ambayo yalikuwa tofauti ndogo, kwa sababu yaliwapata kwenye habari. Tatizo la pili nililopaswa kulishughulikia ni ushauri tuliompa Waziri, na haukufuatwa barabara kama tulivyokusudia.","A máa ń jiyàn láàrín ara wa, tí ó jẹ́ pàtàkì fún ìlànà ìmọ̀ sáyẹ́nsì náà bẹ́ẹ̀ ìyẹn, pẹ̀lú bí oríṣiríṣi èrò ṣe wà, lọ́nà kan sá, ní ìgbẹ̀yìn, a ní láti fẹnukò nítorí a ní láti pèsè àwọn ìgbaninímọ̀ràn kan. Torí náà a fẹnukò láti tẹ̀síwájú nítorí ànfààní tó dára jùlọ, kódà tí a ò bá fi gbogbo ara gbà pẹ̀lú gbogbo rẹ̀ ní gbogbo ìgbà. Àwọn ìyàtọ̀ wọ̀nyìí máa ń jẹ́ nípa àwọn ìtumọ̀, kìí ṣe àwọn ohun èlò pàtàkì. Apá ibí yìí máa ń wà ní pamọ́ kúrò ní ojú gbogbo ayé. Àwọn iṣẹ́ inú ìyẹ̀wù yìí wá sí iwájú kámẹ́rà lásìkò COVID. Nígbà tí àwọn onímọ̀ sáyẹnsì bẹ̀rẹ̀ sí tako ara wọn, ó dàrú mọ́ àwọn ará ìlú lójú wọn ò sì mọ ìdí rẹ̀ tí wọ́n fi ń ""jà"". ""Àwọn onímọ̀ sáyẹnsì ń jà"" wà nínú àwọn kókó ìròyìn ní ilẹ̀ Adúláwọ̀! Ó ṣeni láànú pé, àwọn onímọ̀ sáyẹnsì akẹgbẹ́ mi kan lo ìyẹn gẹ́gẹ́ bí ànfààní láti tàn bí ògo oòrùn. Wọ́n sọ àwọn ìṣòro wọ̀nyìí di pàtàkì, tí wọ́n sì jẹ́ ìyàtọ̀ kékèké, nítorí ó mú wọn wà nínú ìròyìn. Ìṣòro kejì tí mo ní láti kojú ni ìmọ̀ràn tí a fún Mínísítà, tí wọn ò sì tẹ̀le gẹ́lẹ́ bí a ṣe gbèrò rẹ̀.","Siyaphikisana ukuthi yimuphi umongo wohlelo lwesayensi nokuthi ngaphandle kokuhlukana kwemibono ngenye indlela ekugcineni kumele sifike esivumelwaneni ngoba kumele sinike izeluleko. Ngakho sivumelene ukuya phambili ukuze sizuze okuhle, yize noma singavumelani ngokuphelele njalo ezintweni zonke. Lo mehluko ujwayele ukuba umehluko omncane ayi okubalulekile. Lokhu kujwayele ukufihlwa emphakathini. Lo msebenzi wegumbi langemuva ngesikhathi seCOVID uvelile ngaphambi kwekhamera. Uma ososayensi beqala ukungaboni ngaso linye, umphakathi uyadideka futhi ungaqondi ukuthi kungani ""belwa"". ""Ososayensi bayala"" kwakuyizindaba ezihamba phambili e-Afrika! Ngebhadi, abanye abalingani bami ososayensi besebenzise lokho njengethuba lokuthi bakwazi ukuphumela elangeni. Baveze lezi zinkinga,ebezinemehluko omcane, ngoba yikona okubaveze ezindabeni. Inkinga yesibili okwakumele ngibhekane nayo kwakuyisiluleko esisinike uNgqongqoshe,futhi asizange silandelwe kahle njengoba sasiqondile." "ፖሊሲ ማውጣት ሳይንስን ብቻ የሚመለከት ጉዳይ አይደለም ። ቢሆን ኖሮማ ፖለቲከኞች ለምን ያስፈልጉን ነበር? ተመራማሪዎቹ በሳይንሱ ማኅበረሰብ ውስጥ ባሉ እኩዮቻቸው በከፍተኛ የሥነ ምግባርና የሳይንስ መሥፈርቶችና መመዘኛዎች ተጠያቂ ይደረጋሉ ። ፖሊሲ አውጪዎ ደግሞ በቀጥታ ለህዝብ ነው ተጠያቂነታቸው፤ ህዝቡም የመረጣቸው ባለስልጣኖቹ ብዙ የተለያዩ አዋሳኝ ጉዳዮችን ግምት ውስጥ በማስገባት የተሻለ ውሳኔን እንዲያደርጉ ይጠብቃል። እስቲ አንድ ግሩም ምሳሌ ልንገራችሁ። ሚኒስትሩን አብያተ ክርስቲያናቱን እንዲዘጋ መከርነው። ይሁን እንጂ፣ የቤተ ክርስቲያን መሪዎች ከፕሬዝዳንቱ ጋር ተገናኝተው፣ ይህ ወቅት ምዕመናኑ እግዚአብሔር የሚያስፈልጋቸው እና እነዚህ ሰዎችም ቤተ ክርስቲያን የምታስፈልጋቸው ጊዜ ነው ብለው ተናገሩ ። ""የቤተ ክርስቲያንን በሮችም መዝጋት አትችሉም።"" ስለዚህ ፕሬዚዳንቱ አቋማቸውን ለማላላትና የጋራ ውሳኔ ላይ መድረስን መርጠው ነበር - እናም አብያተ ክርስቲያናት ክፍት ሆነው መቆየት እንዲችሉ ፤ ሆኖም ግን በአንድ ጊዜ 50 ሰዎች ብቻ እንዲገኝ ስምምነት አድርገው ነበር! የውሳኔው አቋም መለወጥ ምክንያታዊ እንዳልሆነ ቢሰማኝም፤ ሆኖም ፖሊሲ አውጪዎች የሳይንስ ሊቃውንትን ምክር ብቻ ሳይሆን የቤተ ክርስቲያን መሪዎችንም ማዳመጥ ነበረባቸው።","Policy is not purely about science. If it was, why would we need politicians? Scientists are held accountable to the highest ethical and scientific standards by their peers in the scientific community. Policy-makers are directly accountable to the public, and the public want their elected officials to make the best decisions they can, taking many different constituencies into account. Let me give you a classic example. We advised the Minister to close the churches. However, the church leaders met the President, and appealed to him that this was a time when the congregants needed God; they needed the church. “You can't close the doors of the church.” So the President opted for a compromise –churches could stay open, but with only 50 people attending at a time! I felt that the compromise did not make sense but the policy-makers had to listen to the church leaders also, not just the scientists.","Manufar ba zallar kimiyya ba ce. Idan da haka ne, me ya sa za mu bukaci 'yan siyasa? Ana ɗaukar masana kimiyya matsayin mafiya girman ƙa’idojin ɗa’a da ayyukan kimiyya daga takwarorinsu a ɓagaren kimiyya. Masu tsara manufofi kaitsaye su ke da alhakin lura da jama’a, kuma jama’a na buƙatar zaɓaɓɓun wakilansu su samar da kyawawan manufofin da za su iya, ta hanyar lura da mabambanta abubuwa. Bari na ba ka misali a gargajiyance. Mun ba wa ministan shawarar rufe cocinan. Duk kuwa da hakan, jagororin cocina sun gana da shugaban ƙasa inda suka faɗa masa cewar, wannan shi ne lokacin da jama’ar su ke buƙatar kusantar ubangiji cikin haɗaka; a don haka, suna buƙatar cocina su kasance a buɗe. Ba za ku iya rufe kofofin cocin ba A don haka, shugaban ƙasa ya duba yiyuwar sasantawa, inda aka amince za a buɗe cocina, amma masu ibada hamsin (50) kadai ne za su iya shiga a lokaci guda.! Na ji cewar wannan sasantawaar ba zai ba da fa’ida ba, amma masu tsara dokokin dole su saurari jagororin cocina suma ba kawai masana kimiyya ba.","Sera haihusu Sayansi tu. Kama ndivyo, kwa nini tungehitaji Wanasiasa? Wanasayansi wanawajibika kwa viwango vya juu vya maadili ya kisayansi na wenzao katika jamii ya kisayansi. Watunga sera wanawajibika moja kwa moja kwa Umma, na umma unataka viongozi wao waliochaguliwa kufanya maamuzi bora wanayoweza, wakizingatia maeneo mengi tofauti. Ngoja nikupe mfano mzuri Tulimshauri waziri afunge makanisa. Hata hivyo, viongozi wa makanisa walikutana na Rais, na kumsihi kwamba huu ulikuwa wakati ambapo washarika walimhitaji mungu; walilihitaji kanisa. ""Huwezi kufunga milango ya kanisa"" Hivyo Rais alichagua maridhiano-makanisa yangeweza kubaki wazi, lakini kukiwa na watu 50 tu wanaohudhuria kwa wakati mmoja! Nilihisi maridhiano hayakuwa na maana lakini watunga sera walipaswa pia kuwasikiliza viongozi wa kanisa, si Wanasayansi pekee.","Òfin ò kí ń ṣe nípa ògidì sáyẹnsì. Tí ó bá rí bẹ́ẹ̀ ni, kí ló dé tí a fi nílò àwọn olóṣèlú? Àwọn akẹgbẹ́ wọn máa ń dẹ̀bi ọ̀rọ̀ rù àwọn onímọ̀ sáyẹnsì ní ìpele ìlànà-iṣẹ́ tó ga jùlọ àti àwọn òdiwọn ìmọ̀ sáyẹ́nsì ní àwùjọ ajẹmọ́ sáyẹnsì. Àwọn aṣòfin máa ń jíyìn fún àwọn ará ìlú tààrà, àwọn ará ìlú sì fẹ́ kí àwọn òṣìṣẹ́ ìjọba wọn tí wọ́n díbò yàn ó ṣe àwọn ìpinnu tó dára jùlọ tí wọ́n lè ṣe, tí wọn ó sì fi oríṣiríṣi ẹkùn ìdìbò sínú ìjábọ̀. Ẹ jẹ́ kí n fún-un yín ní ojúlówó àpẹẹrẹ kan. A gba Mínísítà nímọ̀ràn láti gbé àwọn ilé ìjọsìn tìpa. Síbẹ̀síbẹ̀, àwọn olórí ilé ìjọsìn lọ pàdé Ààrẹ, wọ́n sì pa àrọwá fún-un wí pé èyí jẹ́ àkókò tí àwọn ọmọ ìjọ nílò Ọlọ́run, wọ́n nílò ilé ìjọsìn náà. ""Ẹ ò lè gbé àwọn ilẹ̀kùn ilé ìjọsìn tìpa."" Torí náà Ààrẹ gbà fún ìfẹnukọ̀ -àwọn ilé ìjọsìn lè wà ní ṣíṣí, ṣùgbọ́n àwọn ènìyàn 50 ni wọ́n lè wá ní ẹ̀ẹ̀kan ṣoṣo! Mo rò wí pé ìfẹnukò náà ò mú ọpọlọ dání ṣùgbọ́n àwọn aṣòfin ní láti tẹ́tí sí àwọn olórí ilé ìjọsìn bákan náà, kìí ṣe àwọn onímọ̀ sáyẹnsì nìkan.","Inqubomgomo ayikho ngesayensi. Uma bekunjalo, besizobadingelani osopolitiki? Amasayensisi azothwala icala kwezokuthembeka okuphezulu namazinga esayensi ngabalingani babo kumphakathi wesayensi. Abenzi benqubomgomo banomthwalo ngqo emphakathini futhi umphakathi ufuna ukuqoka abantu ukwenza izinqumo eziphusile, ukuthatha umahluko omningi okumele ucatshangwe womkhandlu. Awuthi ngikunikeze isibonelo esinesithunzi Seluleke uNgqongqoshe ukuthi avale amasonto. Kepha ke, abaholi bamabandla bahlangane noMongameli, bamunxusa ukuthi lesi kwakuyisikhathi lapho amakholwa ayemdinga uNkulunkulu, ayalidinga isonto. ""Awukwazi ukuvala iminyango yamasonto Ngakho uMongameli wakhetha ukubazwela-amasonto angavula, kodwa kwethamele abantu abangu-50 ngesikhathi.! Ngezwa sengathi uzwelo aluwenzanga umqondo kodwa abenzi benqubomgomo kwakumele balalele abaholi besonto, ayi ososayensi nje." ቃለ መጠይቅ ጠያቂ : ስለ መተማመን እናንሳ፣ በህዝብ የጤና ባለሙያዎች እና ተቋማት ያለ እምነት ወሳኝ ነገር ነው። እንዴት ነው በህዝብ ዘንድ ያለ አመኔታን ማሳደግና ጠብቆም ማቆየት የምትችሉት? መንግስታት፣ ባለሙያዎችና ሌሎች ባለድርሻ አካላት የተሳሳተ/የተዛባ መረጃ መሰራጨትን ለመዋጋት እንዴት ተባብረው ሊሰሩ ይችላሉ? ዶ/ር ከሪም- በአብዛኛው ልቅ እና ገደብ የሌላቸው የማህበራዊ የብዙሀን መገናኛ መድረኮች ላይ የሚንቀሳቀሰው፣ የተዛባ መረጃ የመሰራጨት ፈተና፣ ብዙ ነገሮችን ስለሚነካ በቀጣዮቹ በርካታ ዓመታት ውስጥ ልንወጣው ከሚገባን ትልቁ ስጋት አንዱ ሳይሆን አይቀርም። ምንም እንኳ ዋና የጥቅሱ ዙሪያ በ ኮቪድ ሐሳብ ላይ ቢሆንም፣ ዋናው አላማው ግን በሳይንስ ላይ ጥርጣሬ መዝራትና ሳይንሳዊ ንግግሮችን ማሳነስና ማዳከም ነው። የተዛቡ መረጃዎችን በቀጥታ አለመቀበልንም ጠቃሚ ሆኖ አግኝቼዋለሁ ። አብዛኛውንም ጊዜ የተዛቡ መረጃዎች በአብዛኛው የሚመሠረቱት፣ ሰዎች እየተሠቃዩ ላሉበት ችግርና ጭንቀት የሆነ አካልን ተጠያቂ እንዲሆን በማድረግ የአፍታ እፎይታ መስጠት ላይ ነው ። ስለዚህም፣ የሳይንስ ሊቃውንት እንደመሆናችን መጠን ትክክለኛውን መረጃ ነጥቡን በማጉላት እና አሳማኝነቱ ላይ በጥንካሬ መስራት በጣም አስፈላጊ ነው ። ሰዎች የችግሩን ምክንያት እንዲገነዘቡና እንዲረዱት እንዲያግዛቸው፣ ይህም ስለ ስጋቱ ስለሚያሳውቃቸው ጭንቀታቸውም እንዲቀንስ ይረዳል። ያለመታደል ሆኖ ግን፣ ይህን የሳይንሳዊ ግንዛቤ ማግኘት ሰዎች ለሚደርስባቸው ጉዳት ወይም ለደረሰባቸው ጉዳት ተጠያቂ የሚሆን አካል ማፈላለጋቸውን ያቆማሉ ማለት አይደለም ። ይህ ለወደፊት ልንፈታው ከሚኖርብን ትርክቶች አንዱ ነው ።,"Interviewer: Speaking about trust, trust in public health experts and institutions is crucial. How do you foster and maintain trust with the public, and how can governments, experts and other stakeholders collaborate to combat mis/disinformation? Dr Karim: The challenge that we have of disinformation, driven largely by unmoderated social media platforms, is probably one of the biggest threats that we will have to deal with over the next several years because it will impact many things. Even though COVID was the context, it is actually about sowing distrust in science and undermining scientific discourse. I find that it is advisable to not directly engage with the disinformation. In most cases disinformation is mostly based on giving people a scapegoat as the person to blame for causing the problem and anxiety that people are suffering. So, it is really important for us as scientists to continually put the right information on point and emphasize its persuasiveness. It helps people understand the logic of the problem so that it makes sense and their anxiety will diminish because they will understand the threat. Unfortunately, this scientific understanding does not mean that people will not search for someone to blame for the harm they are or have experienced. This is part of the narrative that we will have to deal with in the future.","Mai tambaya: Ta fuskar magana game da amana, amincewa da masana kiwon lafiyar jama'a da cibiyoyi na da mahimmanci. Ta yaya kuke haɓaka tare da kiyaye amanar jama'a, kuma ta yaya gwamnatoci da masana da sauran masu ruwa da tsaki za su haɗa kai don yaƙar ƙarya da yaudara? Dr. Karim: Ƙalubalen da muke fama da shi na ƙaryayyaki da yaudara, wanda ake samu galibi daga kafofin yaɗa labarai na zamani marasa inganci, mai yiyuwa ya iya zamowa mafi girman barazanar da dole mu yaƙa nan da zuwa wasu shekaru saboda zai shafi abubuwa da dama. Duk da cewar muhallin maganar shi ne cutar Korona, amma zahiri na nuni game da rashin amincewa da binciken kimiyya da kuma raina maganganun kimiyya. Na lura cewa yana da kyau ka da ka kutsa harkar farfaganda kai tsaye. A mafi yawancin lokuta ƙarairayi galibi suna dogara ne akan bai wa mutane abin kunya a matsayin abin da za zargi mutum da haifar da matsala da damuwa da mutane ke fama da su. Saboda haka, a matsayinmu na masana kimiyya, yana da matuƙar muhimmanci a garemu mu cigaba da kawo bayanan da suka dace domin ƙarfafa janyo hankali. Zai taimaka wa al’umma wajen dabarun gano matsalolin, domin zai bayar da fa’ida kuma damuwarsu za ta gushe saboda za su fahimci barazanar. Abin takaici, wannan fahimtar ta kimiyya ba ya nufin cewa mutane ba za su mai da hankali wajen nemo wanda za su zarga game da cutukan da suka ko suke fuskanta ba. Wannan wani ɓangare ne na bayanan abubuwan da za mu fuskanta nan gaba.","Mhojaji: Zungumza juu ya uaminifu, uaminifu kwa wataalamu wa afya ya umma na taasisi ni muhimu. Jinsi gani unakuza na kudumisha uaminifu kwa umma, na jinsi gani serikali, wataalamu na washikadau wengine wanaweza kushirikiana ili kupambana na taarifa potofu/kupotosha? Dk Karim: Changamoto tuliyo nayo ya upotoshaji, inayoendeshwa kwa kiasi kikubwa na majukwaa ya mitandao ya kijamii yasiyodhibitiwa, pengine ni moja ya vitisho vikubwa ambavyo tutalazimika kukabiliana navyo kwa miaka kadhaa ijayo kwa sababu vitaathiri mambo mengi. Ingawa UVIKO ilikuwa muktadha, kwa kweli ni juu ya kupanda shaka katika Sayansi na kudhoofisha mazungumzo ya kisayansi. Naona kwamba inashauriwa kutojihusisha moja kwa moja na habari potofu. Katika hali tofauti taarifa potofu hutegemea zaidi kuwapa watu kisingizio kama mtu wa kulaumiwa kwa kusababisha shida na wasiwasi ambao watu wanateseka. Hivyo, ni muhimu sana kwetu kama Wanasayansi kuendelea kuweka taarifa sahihi kwenye hoja na kusisitiza ushawishi wake,. Inasaidia watu kuelewa mantiki ya tatizo ili iwe na maana na wasiwasi wao utapungua kwa sababu wataelewa tishio. Kwa bahati mbaya, ufahamu huu wa kisayansi haimaanishi watu hawatatafuta mtu wa kulaumiwa kwa madhara waliyonayo au waliyopata. Hii ni sehemu ya masimulizi ambayo tutalazimika kushughulika nayo siku zijazo.","Oníbéèrè: Tí a bá ń sọ́rọ̀ nípa ìgbàgbọ́, ìgbàgbọ́ nínu àwọn òjìnnì ìlera gbogboogbò àti àwọn ilé ìwòsan ṣe pàtàkì. Báwo ni ẹ ṣe lè mú ìgbàgbọ́ wà kí ẹ sì ṣàmójútó rẹ̀ láàrin àwọn ará ìlú, báwo sì ni ìjọba, àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tókù ṣe lè fọwọ́sowọ́pọ̀ láti gbógun ti ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀? Dr Karim: Ìpèníjà tí a ní nípa ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀, tí àwọn ìkànnì ìbánidọ́rẹ̀ẹ́ tí kò ní àkóso ń darí rẹ̀ lọ́pọ̀ ìgbà, ló fẹ́rẹ̀ jẹ́ ọ̀kan lára àwọn idúkokò tó tóbi jùlọ tí a máa ní láti kojú ní àìmọye ọdún tó ń bọ̀ nítorí ó máa ṣe àkóbá fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ǹkan. Bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé COVID ni ọ̀gangan ipò, Ó jẹ́ nípa síso èso àìnígbàgbọ́ nínú ìmọ̀ síáyẹ́nsì ó sì ń fojú kéré àwọn ìfọ̀rọ̀wérọ̀ ajẹmọ́ sáyẹ́nsì. Mo rí i wí pé ìmòràn tó dára ni kí ènìyàn má nì nǹkankan ṣe pẹ̀lú ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀. Nínú ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìṣẹ̀lẹ̀ ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀ máa ń dá lórí fífún àwọn ènìyàn ní ẹran-ìyà gẹ́gẹ́ bí ẹni tí wọn ó dẹ̀bi ọ̀rọ̀ rù fún dídá wàhálà àti ìpayà tí àwọn ènìyàn ń jìya rẹ̀ sílẹ̀ lọ́pọ̀ ìgbà. Torí náà, ó ṣe pàtàkì gidi gan fún wa gẹ́gẹ́ bí onímọ̀ sáyẹnsì láti tẹ̀síwájú fífi ìròyìn tó yẹ síta kí á sì tẹnu mọ́ ìtẹ́wọ́gbà rẹ̀. Ó máa ń ran àwọn ènìyàn lọ́wọ́ láti ní òye àrògún ìṣòro náà kí ó ba lè mú ọpọlọ dání fún wọn ìjàyè wọn yóò sì dínkù nítorí wọn yóò ní òye idúkokò náà. Ó ṣeni láànú, pé òye ìmọ̀ sáyẹ́nsì yìí kò túmọ̀ sí wí pé àwọn ènìyàn ò ní wá ẹnìkan tí wọn yóò di ẹ̀bi rù fún ewu tí wọ́n ń kojú tàbí tí wọ́n ti kojú. Èyí jẹ́ lára àlàyé tí a máa nílò láti kojú ní ọjọ́ iwájú.","Obuza imibuzo:Sisakhuluma ngokwethemba,ukwethemba ongoti bezempilo yomphakathi kanye nezikhungo kubucayi. Ulondoloza kanjani nokuthemba ukunakekela komphakathi nokuthi uhulumeni,ongoti nabanye ababambisani bangabambisana kanjani nomshikashika wolwazi okungeyilo? Dkt Karim: Ingqinamba esinayo yolwazi okungeyilo,ihamba kakhulu ngezinkundla zokuxhumana ezingabhekiwe,futhi mhlampe iyona esabisa kakhulu okumele sibhekane nayo ngaphezu kweminyaka embalwa elandelayo ngoba izoba nomthelela ezintweni eziningi. Yize noma iCOVID kwakuyingqikithi, kwakutshala ukungathembeki kusayensi nokubukela phansi idaba yesayensi. Ngikuthola kukuhle ukuthi ungakhulumi ngqo ngolwazi okungelona. Izikhathi eziningi ulwazi okungelona lujwayele ukuncika ekutheni abantu bathole indlela yokuzivikela njengomuntu ozogxekwa ngokuqala izinkinga kanye nokukhathazeka kubantu abahlukumekezekile. Ngakho,kubaluleke kakhulu kuthina bososayensi ukuqhubeka sibeke ulwazi okuyillo nokugcizelela uguquko lwalo. Kusiza ukuthi abantu baqonde ukusebenza kwenkinga ukuze yenze umqondo futhi nokhwantalala lwabo luzophela ngoba bazoyiqonda into esabisayo. Ngebhadi,lokhu kuqonda ngokwesayensi akusho ukuthi abantu ngeke babheke umuntu abazomthwesa icala ngokulimala kwabo noma osekubenzekele. Lena ingxenye yokubhaliwe okuzomele sibhekane nayo kwikusasa." በማስረጃ እና በፖሊሲ መካከል ያለውን ልዩነት እንዴት ማጥበብ እንደሚቻል ከዶክተር ካሪም እና ከሌሎች ተናጋሪዎች እና ተወያዮች፣ ተጨማሪ ግንዛቤን ለማግኘት እ.ኤ.አ ከ ነሐሴ 29 ጀምሮ እስከ 31 2023 በሚካሄደው፣ በዓለም ጤና ድርጅት(WHO) በሚዘጋጀው የዓለም አቀፍ ማስረጃን-ወደ-ፖሊሲ በተሰኘው ጉባኤ ላይ ይሳተፉ። አሁን ይመዝገቡ!,Join the WHO Global Evidence-to-Policy Summit from 29-31 August 2023 for more insights from Dr Karim and other speakers and panelists on how to bridge the gap between evidence and policy. Register now!,Ka kasance cikin taron ƙoli na shaidun tsara manufofi na Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) da za a fara daga 29-31 na watan Agustan 2023 domin ƙarin fahimtar wasu abubuwa daga Dr. Karim da sauran masu magana da masu ba da shawara kan yadda za a cike giɓin da ke tsakanin shaida da manufofi. Yi rijista a yanzu!,Jiunge na mkutano wa kimataifa wa ushahidi kwa sera kwa shirika la afya Duniani (WHO) kuanzia tarehe 29-31 Agosti 2023 kwa maarifa zaidi kutoka kwa Dkt Karim na wazungumzaji wengine na wanajopo kuhusu jinsi ya kuziba pengo kati ya ushahidi na sera. Jiandikishe sasa!,Darapọ̀ mọ́ Ìpàdé Ẹ̀rí-sí-Òfin Lágbàyé WHO láti 29-31 oṣù Ògún ọdún 2023 fún àríwòye tó pọ̀ láti ọ̀dọ Dr Karim àti àwọn olùdánilẹ́kọ̀ọ́ tókù àti àwọn alákitiyan lórí bí a ṣe lè dí àlàfo tó wà láàrin ẹ̀rí àti òfin. Forúkọsílẹ̀ báyìí!,Joyina iWHO Global Evidence to Policy Summit kusuka mhlaka 29-31 kuNcwaba ukuze uthole okuningi kuDkt Karim kanye nezinye izikhulumi namaphanelisti ukuthi ungalivala kanjani igebe phakathi kobufakazi nenqubomgomo. Bhalisa manje! "የዓለም ጤና ድርጅት(WHO) በጂ-20 (G20) ፕሬዚደንት የሚደገፍ አዲስ አለምአቀፋዊ የዲጂታል ጤና ጥበቃ ላይ የሚደረግ እንቅስቃሴን አስጀመረ። የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) እና የ ጂ-20 (G20) የህንዱ ፕሬዝዳንት በህንድ መንግስት በተዘጋጀው የ ጂ-20 (G20) የጤና ጥበቃ ሚኒስተሮች ስብሰባ ላይ አዲስ ዓለም አቀፋዊ የዲጂታል ጤና ጥበቃ እንቅስቃሴ ጅማሮን (GIDH) ዛሬ አስተዋውቀዋል። አዲሱ ዓለም አቀፋዊ የዲጂታል ጤና ጥበቃ እንቅስቃሴ ጅማሮ (GIDH) (በአጭሩ ""መመሪያ"" ተብሎ የተዋወቀው) እንደ በዓለሙ ጤና ድርጅት(WHO) የሚተዳደር መረብ እና መድረክ በመሆን፣ በዲጂታል ጤና ጥበቃ ላይ አለም አቀፋዊውን እቅድ እ.ኤ.አ በ2020-2025 ተግባራዊ ለማድረግ ይሰራል። የአለም ጤና ድርጅት(WHO) የዲጂታል ጤና ስርዓት ለውጥን በፍጥነት ለመከታተል እና አለም አቀፍ ደረጃዎችን ለማስከበር ፣ ምርጥ ተሞክሮዎችን እና ግብአቶችን በማሰባሰብ የስልታዊ ትግበራ ሴክሬታሪያት ሆኖ ያገለግላል። ""የ ጂ 20 (G20) ሀገራት እና የህንድ ጂ 20 ፕሬዚዳንትን፣ የአለም ጤና ድርጅት በዚህ ዘርፍ ያለውን ልዩ ሚና እና ጥንካሬ በመገንዘባቸው እና አዲሱን የ ጂ.አይ.ዲ.ኤች(GIDH) አውታረ መረብ መመስረትን በመደገፉ እናመሰግናለን"" ብለዋል የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ። ""ማንኛችንም ብንሆን ብቻችንን ልናሳካው የማንችለውን በጋራ ለማከናወን የ ጂ20(G20)፣ የልማት አጋሮች እና የአለም አቀፍ ድርጅቶች ቀጣይ ድጋፍ እና ትብብር አስፈላጊ ነው። የዓለም ጤና ድርጅት፣ ሀገራት አቅማቸውን ለማጠናከር እና ለጤናማ፣ደህንነቱ እና ፍትሃዊው የወደፊት ጊዜ ሁነት በጥራት የተረጋገጡ የዲጂታል መፍትሄዎችን ተደራሽ ለማድረግ ከአገሮቹ ጋር በትብብር ለመስራት ቁርጠኛ ነው። የህንድ ህብረት የጤና ጥበቃ ሚኒስትር ዶ/ር ማንሱክ ማንዳቪያ፣ በምርቃው ላይ ንግግር ሲያደርጉ፣ “ዛሬ በ ጂ20 (G20) የጤና የስራ ቡድን ታሪክ ውስጥ ትልቅ ቦታ የሚሰጠው ቀን ነበር፣ በ ጂ20 (G20) አገሮች ለአስፈላጊነቱ ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጉዳዮች ብቻ ለይተው ብቻ ሳይሆን፣ ለመጀመርም በጋራ ጥረት አድርገዋል። ” በዲጂታል ጤና ጥበቃ ላይ ያለው አዲሱ ዓለም አቀፍ ተነሳሽነት የህንድ ጂ20 (G20) ፕሬዚዳንት ማድረግ ያለባቸው ቁልፍ ጉዳይ ነው። የዓለም ጤና ድርጅት እ.ኤ.አ. በ2005 በኢ-ጤና (E-health) ላይ ካወጣው ውሳኔ ጀምሮ የዓለም ጤና ድርጅት የዲጂታል ጤና ልማት እና ተቀባይነት መንገድን መርቷል፣ ከ120 በላይ የዓለም ጤና ድርጅት አባል አገሮች ብሔራዊ የዲጂታል ጤና ፖሊሲን ወይም ስልትን አዘጋጅተዋል።","WHO launches a new Global Initiative on Digital Health supported by the G20 Presidency The World Health Organization (WHO) and the G20 India presidency announced a new Global Initiative on Digital Health (GIDH) today at the Health Minister’s Meeting of the G20 Summit hosted by the Government of India. The new GIDH initiative (pronounced “guide” for short) will operate as a WHO-managed network and platform to support the implementation of the Global Strategy on Digital Health 2020–2025. WHO serves as the Secretariat for the strategy implementation to converge and convene global standards, best practices and resources to fast track digital health system transformation. “We thank the G20 countries and the India G20 Presidency for recognizing WHO’s unique role and strengths in this area and supporting the establishment of the new GIDH network,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “Continued support and collaboration of the G20, development partners and international organizations will be necessary to accomplish together what none of us can do alone. WHO is committed to working with countries to strengthen their capacities and to improve access to quality-assured digital solutions for a healthier, safer, fairer future.” Speaking at the launch, India’s Union Health Minister Dr Mansukh Mandaviya said, “Today was a momentous day in the history of the G20 Health Working Group, wherein G20 countries not only identified a priority for its relevance but collectively worked towards its launch.” The new Global Initiative on Digital Health is one of the key deliverables of India’s G20 Presidency. Since the first WHO resolution on ehealth in 2005 that led the pathway for development and adoption of the WHO Global Strategy on Digital Health, over 120 WHO Member States have developed a national digital health policy or strategy.","WHO ta ƙaddamar da sabon tsarin kula da lafiya ta Dijital wanda ta samu tallafi daga fadar shugabancin G20 Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) da shugaban G20 Indiya sun sanar da wani sabon shiri na duniya kan lafiyar dijital (GIDH) a yau a taron Ministan Lafiya na taron G20 wanda gwamnatin Indiya ta shirya. Sabon shirin GIDH (mai suna Jagora a takaice) zai yi aiki a matsayin cibiyar sadarwa da dandalin WHO ke sarrafawa don taimakawa wajen aiwatar da dabarun Duniya akan Lafiya ta Dijital 2020-2025. WHO tana aiki a matsayin Sakatariya don aiwatar da dabarun haɗawa da tattara ƙa'idojin duniya, mafi kyawun ayyuka da bayanai don saurin bin tsarin canjin tsarin kiwon lafiya na dijital. Muna godiya ga kasashen G20 da kuma fadar shugaban ƙasar Indiya G20 saboda amincewa da irin rawar da WHO ta taka a wannan fanni da kuma goyon bayan kafa sabuwar hanyar sadarwa ta GIDH, in ji Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta Janar na WHO. Cigaba da goyon baya da haɗin gwiwar G20, abokan cigaba da na ƙungiyoyin ƙasa da ƙasa za su zama wajibi domin cimma nasarar da a ɗaiɗaikunmu ba zai yiwu ba. WHO ta ƙuduri aniyar yin aiki tare da ƙasashe don ƙarfafa iyawarsu da bunƙasa samun ƙwararrun hanyoyin samar da ingantacciyar hanyar zamani don samun lafiya, aminci, da kyakkyawar makoma Da yake jawabi a wajen ƙaddamarwar, Ministan Lafiya na kungiyar ta Indiya Dr Mansukh Mandaviya ya ce, ""Yau rana ce mai muhimmanci a tarihin kungiyar ma'aikatan lafiya ta G20, inda ƙasashen G20 ba wai kawai sun gano alfanun dace ta ba ne, har ma sun yi aiki tare don tabbatar da kaddamar da ita“. Sabuwar ƙaddamarwa ta Duniya a kan kiwon Lafiyar zamani shi ne abu ɗaya mafi mahimmanci da Shugabancin Indiya ta G20 ta kawo. Tun bayan ƙudurin farko na WHO game da inganta lafiya ta yanar gizo a cikin shekarar 2005 wanda ya jagoranci hanyar haɓakawa da kaddamar da dabarun WHO na Duniya kan kiwon Lafiyar Zamani, sama da mambobin WHO 120 na kasashe sun haɓaka manufofi da dabarun kiwon lafiya ta dijital na ƙasa.","WHO inazindua mpango mpya wa kimataifa wa afya wa kidijitali unaoungwa mkono na Urais wa G20 Shirika la afya Duniani (WHO) na Urais wa G20 India walitangaza mpango mpya wa kimataifa wa afya ya kidijitali (GIDH) leo katika mkutano wa waziri wa afya wa mkutano wa G20 ulioandaliwa na serikali ya India. Mpango mpya wa GIDH (unaitwa ""Muongozo"" kwa kifupi) utafanya kazi kama mtandao na jukwaa linalodhibitiwa na WHO ili kusaidia utekelezaji wa mkakati wa kimataifa wa afya ya kidijitali 2020-2025. WHO inatumika kama Sekretarieti ya utekelezaji wa mkakati wa kuunganisha na kuitisha viwango vya kimataifa, mbinu bora na rasilimali ili kufuatilia kwa haraka mabadiliko ya mfumo wa afya wa kidijitali. ""Tunazishukuru nchi za G20 na Urais wa India kwa kutambua jukumu na nguvu za kipekee za WHO katika eneo hili na kusaidia kuanzishwa kwa mtandao mpya wa GIDH"", alisema Dkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO. ""Usaidizi unaoendelea na ushirikiano wa G20, washirika wa maendeleo na mashirika ya kimataifa itakuwa muhimu kutimiza kwa pamoja kile ambacho hakuna hata mmoja wetu anaweza kufanya peke yake. WHO imejitolea kufanya kazi na nchi ili kuimarish uwezo wao na kuboresha ufikiaji wa suluhu za kidijitali zilizohakikishwa kwa ubora kwa siku zijazo zenye afya, salama na za haki"". Akizungumza wakati wa uzinduzi huo, waziri wa afya wa muungano wa India Dkt Mansukh Mandaviya alisema, ""Leo ilikuwa siku muhimu katika historia ya kikosi kazi cha afya cha G20, ambapo nchi za G20 sio tu ziligundua kipaumbele kwa umuhimu wake lakini kwa pamoja zilifanya kazi kuelekea uzinduzi wake"". Mpango mpya wa kimataifa wa afya wa kidijitali ni moja wapo ya mambo muhimu yanayotolewa na Urais wa G20 wa India. Tangu azimio la kwanza la WHO kuhusu afya mwaka 2005 ambalo liliongoza njia ya maendeleo na kupitishwa kwa mkakati wa kimataifa wa WHO kuhusu afya ya kidijitali, zaidi ya nchi wanachama 120 wa WHO zimeunda sera au mkakati wa kimataifa wa afya ya kidijitali.","WHO ṣe ìfilọ́lẹ̀ Ìpilẹ̀ṣẹ̀ Àgbáyé tuntun lórí Ìlera Àkósódù tí ilé-iṣẹ́ Ààrẹ G20 ṣe onígbọ̀wọ rẹ̀ Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) àti G20 ilé-iṣẹ́ ààrẹ India ti kéde Ìpilẹ̀ṣẹ̀ Àgbáyé tuntun lórí Ìlera Àkósódù (GIDH) lónì níbi Ìpàdé Mínísítà fún Ètò Ìlera ti Ìpàdé G20 tí Ìjọba Ilẹ̀ India gbàlejò rẹ̀. Ìpilẹ̀ṣẹ̀ GIDH tuntun náà (tí wọ́n ń pè ní ""guide"" ní kúkúrú) máa ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí ìkànnì àti ojú-òpótí WHO ń ṣàkóso láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ìṣàmúlò ìlànà-iṣẹ́ Àgbáyé lórí Ìlera Àkósódù 2020-2025. WHO ń ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí Ilé-iṣẹ́ Ìjọba fún ìṣàmúlò ìlànà-iṣẹ́ láti ṣe àkójọpọ̀ àti àpèjọ àwọn òdiwọ̀n àgbáyé, àwọn ìṣesí tó dára jùlọ àti àwọn ohun èlò láti mú kí àyípadà ètò ìlera àkósódù yá. A dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn orílẹ̀-èdè G20 àti G20 tí Ìjọba Ilẹ̀ India fún mímọ rírì ipa aláìlẹ́gbẹ́ tí WHO kó àti àwọn agbára ní agbègbè yìí àti ṣíṣe ìrànlọ́wọ́ fún ìdásílẹ̀ ojú-òpóGIDH tuntun,"" Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ fún WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Ìtẹ̀síwájú àtìlẹyìn àti àjọṣepọ̀ ti G20 náà, àwọn alájọṣepọ̀ onídágbàsókè àti àwọn ilé-iṣẹ́ ilẹ̀ òkèèrè máa ṣe pàtàkì púpọ̀ láti jọ ṣe àṣeyọrí ohun tí ọ̀kankan nínú wà ò lè dá ṣe lápapọ̀. WHO ní ìfọkànsìn láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn orílẹ̀-èdè láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn ìkápá wọn àti láti mú àyípadà bá ànfààní sí àwọn ọ̀nà àbáyọ àkósódù aṣèdánilójú-ojúlówó fún ọjọ́ iwájú onílera, aláìléwu, tó dára. Nígbà tó ń sọ́rọ̀ níbi ìfilọ́lẹ̀, Mínísítà Àjọ Elétò Ìlera India Dr Mansukh Mandaviya sọ wí pé, ""Òní jẹ́ ọjọ́ mánigbàgbé nínú ìtàn Ẹgbẹ́ Òṣìṣẹ́ Ètò Ìlera G20, níbi tí àwọn orílẹ̀-èdè G20 ò kàn tọ́ka sí nǹkan pàtàkì fún ìwúlò tirẹ̀ nìkan ṣùgbọ́n wọ́n ṣiṣẹ́ lápapọ̀ tọ ìfilọ́lẹ̀ rẹ̀."" Ìpilẹ̀ṣẹ̀ Àgbáyé tuntun lórí Ìlera Àkósódù jẹ́ ọ̀kan lára àwọn kókó ìpèsè ilé-iṣẹ́ Ààrẹ G20 India. Láti ìgbà ìpinnu àkọ́kọ́ WHO ní ọdún 2005 tó léwájú ìfẹsẹ̀lénà fún ìdàgbàsókè àti gbígbà wọlé ìlànà-iṣẹ́ Àgbáyé WHO lórí Ìlera Àkósódù, 120 lé àwọn orílẹ̀-èdè ọmọ ẹgbẹ́ WHO ló ti ṣe àgbékalẹ̀ òfin ìlera àkósódù àpapọ̀ tàbí ìlànà-iṣẹ́.","I-WHO yethula umzamo omusha weGlobal kweZempilo zeDijithali owesekwe yiG20 Presidency Inhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) neG20 India ukongamela kwethulwe iGlobal Initiative kuDigital Health entsha (GIDH) namhlanje kumhlangano woNgqongqoshe bezeMpilo kuSummit yeG20 ebisingethwe uHulumeni waseIndia. Umzamo omusha weGIDH (obizwa ""ngemyalo"" uma kufinyezwa) uzosebenza njengohlelokuxhumana oluphethwe iWHO nenkundla ukweseka ukwenziwa kweSu loMhlaba kweZempilo zeDijithali 2020-2025. I-WHO isebenza njengoMabhalane wokwenziwa kwesu ukujika nokuqoqa amazinga omhlaba, ukwenza okuhle nezinsiza kusebenza ukusheshisa ukuguquka kohlelo lwezempilo yedijithali. Sibonga amazwe eG20 kanye ne-India G20 Presidency ngokubona ukwehluka kweG20 kuqhaza namandla kulendawo nokweseka ukwakhiwa kohlelokuxhumana lweGDH olusha, kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus,Umqondisi Jikelele weWHO. Ukuqhubeka kokweseka nokubambisana kweG20, ukuthuthuka kwababambisani kanye nezinhlangano zamazwe angaphandle kuzobaluleka ukuqeda ndawonye esingeke sikwenze ngamunye. I-WHO izimisele ukusebenza namazwe azoqinisa ukukwazi kwawo nokuthuthukisa ukungena okuqinisekisiwe kwezixxazululo zedijithali kwezempilo,ukuphepha,ubulungiswa bekusasa. Ekhuluma emcimbini,India Union uNgqongqoshe weZempilo uDkt Mansukh Mandaviya uthe,Namhlanje bekuwusuku lwesivinini kumlando weG20 Helath Working Group lapho amazwe eG20 engahlonzanga kuphela okuhamba phambili kokuhlobana kodwa ngokuhlanganyela kokusebenza ngendaba yomcimbi Umzamo weGloba omusha kweZempilo zeDijithali kungenye yokwenziwe okubalulekile ekuHoleni kweG20 e-India. Kusukela ngesixazululo seWHO sokuqala kwezempilo za-2005 eseziholele endleleni yokuthuthukisa nokuthatha kwiSu loMhlaba lweWHO kweZempilo zeDijithali ngaphezu kuka-120 WHO Member States asedevelophe inqubomgomo noma isu lwezempilo yedijithali." በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ወቅት የተከሰቱትም የቅርብ ጊዜ ተሞክሮዎች የዲጂታል ጤና አጠቃቀምን ቢያሳድጉትም፣ ብዙ አገሮች በምርት ላይ ያተኮረ እና የሙከራ የዲጂታል የጤና ውጥኖች ወጥቶ ብሄራዊ የዲጂታል ጤና መሠረተ ልማትን በተገቢው አስተዳደር፣ ፖሊሲ እና የማቋቋም ድጋፍ፣ የዲጂታል የጤና ጣልቃገብነቶችን ለመምረጥ፣ ለመጠገን እና ለማስተካከል ብቃት ያለው የጤና ሰራተኛ እንደሚያስፈልግ ይገልጻሉ። የጂ.አይ.ዲ.ኤች(GIDH) ተነሳሽነት አገሮችን እና አጋሮችን አንድ ላይ በማሰባሰብ ሊለካ የሚችል ውጤት ለማምጣት ያለመ ነው፡- ለዲጂታል ጤና የእድገት ለውጥ ግልጽ የሆነ ቅድሚያ የሚሰጣቸውን የመዋለ ንዋይ ማፍሰሻ እቅዶችን ማዘጋጀት; የዲጂታል የጤና መረጃ ምንጮችን ዘገባ ማድረግ እና ግልጽነት ማሻሻል; እድገትን ለማፋጠን በክልሎች እና አገሮች መካከል የእውቀት ልውውጥ እና ትብብርን ማመቻቸት; በአገሮች ውስጥ ለዲጂታል ጤና አስተዳደር፣ አጠቃላይ የመንግስት አቀራረቦችን መደገፍ; እና ለዓለም አቀፉ የዲጂታል ጤና ጥበቃ እ.ኤ.አ ከ2020-2025 እና ለቀጣዩም ምዕራፍ ትግበራ የሙያዊ እና የገንዘብ ድጋፍ መጨመር። የዓለም ጤና ድርጅት(WHO) እና አጋሮቹ አዲሱን የጅማሮ ተነሳሽነት ለማስጀመር ድጋፍ ለማድረግ ከበርካታ ባለድርሻ አካላት በጥሬ ገንዘብ እና በዓይነት ትልቅ ቃል መግባታቸውን አስታውቀዋል። የዲጂታል ጤና ጥበቃ እ.ኤ.አ. በ2030 ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን እና ከጤና ጋር የተገናኙ የዘላቂ ልማት ግቦችን ለማሳካት የጤና ውጤቶችን ለማራመድ የተረጋገጠ አፋጣኝ መፍትሄ ነው። የዲጂታል የጤና ፈጠራዎች የጤና እንክብካቤን በብዙ መንገዶች ያሻሽላሉ፣ ግለሰቦችን የጤና እና የጤንነት ጉዞዎቻቸውን እንዲያስተዳድሩ ከመደገፍ ጀምሮ፣ የጤና ተንከባካቢዎች መመሪያዎችን እንዲያከብሩ እና ከፍተኛ ጥራት ያለው እንክብካቤን እንዲያቀርቡ ለማስቻል ፣ የአቅርቦት ሰንሰለቶችን እና የሰው ኃይል አስተዳደርን በማሻሻል የጤና ስርዓቶችን ለማጠናከር ያሰበ ነው።,"While recent experiences during the COVID-19 pandemic resulted in a boost in digital health use, many countries express the need for support to move from product-focused and pilot digital health initiatives to establishing national digital health infrastructure with appropriate governance, policy and a competent health workforce needed to select, maintain and adapt digital health interventions. The GIDH initiative aims to bring countries and partners together to achieve measurable outcomes by: developing clear priority-driven investment plans for digital health transformation; improving reporting and transparency of digital health resources; facilitating knowledge exchange and collaboration across regions and countries to accelerate progress; supporting whole-of-government approaches for digital health governance in countries; and increasing technical and financial support to the implementation of the Global Strategy on Digital Health 2020–2025 and its next phase. WHO and partners announced substantial commitments in cash and kind from multiple stakeholders to support the launch of this new Initiative. Digital health is a proven accelerator to advance health outcomes towards achieving Universal Health Coverage and the health-related Sustainable Development Goals by 2030. Digital health interventions improve health care in many ways, from supporting individuals in managing their health and wellness journeys, to enabling care providers to adhere to guidelines and provide high quality care, to strengthening health systems by improving supply chains and workforce management.","Yayin da abubuwan da suka faru na baya-bayan nan na ɓullar annobar COVID-19 da ya haifar da haɓaka amfani da kiwon lafiya na zamani, ƙasashe da yawa suna bayyana buƙatar tallafi don matsawa daga tsohuwar hanyar kiwon lafiya da fara amfani da sabbin dabarun kiwon lafiya da kafa kayayyakin kiwon lafiya na dijital na ƙasa tare da ingantaccen shugabanci, manufofi da ƙwarewa. Da kuma ma'aikatan kiwon lafiya da ake buƙata don samar da kulawa da daidaita ayyukan kiwon lafiya ta dijital. Shirin GIDH yana da nufin haɗa kan ƙasashe da abokan hulɗa don cimma sakamako mai ɗimbin yawa ta: haɓaka bayyanannun tsare-tsaren saka hannun jari masu yawa don gyara fannin kula da lafiya na zamani; inganta rahotanni da tsage gaskiya kan hanyoyin inganta kiwon lafiya ta dijital; Gudanar da musayar ilimi da haɗin gwiwa a dukkanin yankuna da ƙasashe, don haɓaka cigaba; tallafawa hanyoyin gwamnati kacokan don gudanar da harkokin kiwon lafiya na zamani a cikin ƙasashe;da kuma tallafawa ɓangarorin fasaha da na kuɗi don samun aiwatar da dabarun Duniya akan kiwon Lafiyar Dijital 2020-2025 da matakan ta na gaba. WHO da abokan hulɗar ta sun ba da sanarwar samun alkawura masu yawa na kuɗi da makamantansu daga masu ruwa da tsaki da dama don tallafawa ƙaddamar da wannan sabon tsarin. Kiwon lafiya na dijital sahihiyar hanya ce don haɓaka sakamakon kiwon lafiya zuwa cimma nasarar mamayewar ingantacciyar Lafiya a Duniya da manufofin cigaba mai ɗorewa ta ɓangaren lafiya nan da 2030. Ayyukan kiwon lafiya ta dijital suna inganta kiwon lafiya ta hanyoyi da dama, kama daga tallafawa mutane wajen kula da lafiyar su da bawa jikin su kyakkyawar kariya, zuwa ba da dama ga masu ba da kulawa wurin bin ƙa'idoji da kuma samar da kulawa mai kyau, da kuma ƙarfafa tsarin kiwon lafiya ta hanyar inganta hanyoyin samar da kayayyakin sarrafa ma'aikata.","Wakati wa uzoefu wa hivi karibuni kipindi cha janga la UVIKO-19 ulisababisha kuongezeka kwa matumizi ya afya ya kidijitali, nchi nyingi zinaonyesha hitaji la usaidizi ili kuondokana na mipango ya afya ya kidijitali inayolenga bidhaa na majaribio hadi kuanzisha miundombinu ya afya ya kidijitali ya kitaifa yenye usimamizi unaofaa, sera na ustadi wa wahudumu wa afya wanaohitaji kuchagua, kudumisha na kurekebisha afua za afya za kidijitali. Mpango wa GIDH unalenga kuzileta nchi na washirka pamoja ili kufikia matokeo yanayoweza kupimika kwa: Kuunda mipango ya wazi ya uwekezaji inayoendeshwa na kipaumbele kwa mabadiliko ya afya ya kidijitali; Kuboresha utoaji wa taarifa na uwazi wa rasilimali za afya ya kidijitali; Kuwezesha kubadilishana maarifa na ushirikiano katika kanda na nchi ili kuharakisha maendeleo; Kusaidia mbinu za Serikali nzima kwa ajili ya usimamizi wa kidijitali wa afya katika nchi; na Kuongeza usaidizi wa kiufundi na kifedha kwa utekelezaji wa mkakati wa kimataifa wa afya ya kidijitali 2020-2025 na awamu yake inayofuata. WHO na washirika walitangaza ahadi kubwa za pesa taslimu na misaada kutoka kwa washikadau wengine ili kuunga mkono uzinduzi wa mpango huu wa afya. Afya ya kidijitali ni kichochezi kilichothibitishwa ili kuendeleza matokeo kufikia huduma ya afya kwa wote na malengo ya maendeleo endelevu yanayohusiana na afya ifikapo 2030. Uingiliaji kati wa afya wa kidijitali huboresha huduma za afya kwa njia nyingi, kuanzia kusaidia watu binafsi katika kusimamia safari zao za afya na ustawi, hadi kuwawezesha watoa huduma bora, hadi kuimarisha mifumo ya afya kwa kuboresha minyororo ya ugavi na usimamizi wa wafanyakazi.","Nígbà tí ìrírí àìpẹ́ yìí lásìkò àjàkálẹ̀ COVID-19 yọrí sí ìgbélárugẹ nínú lílo ètò ìlera àkósódù, ọ̀pọ̀lọpọ̀ orílẹ̀-èdè ni wọ́n ṣàfihàn ìdí pàtàkì fún àtìlẹ́yìn láti kúrò láti àfojúsùn-ohun èlò àti láti tukọ̀ ìpilẹ̀ṣẹ̀ ètò ìlera àkósódù sí ìdásílẹ̀ ohun amáyédẹrùn ètò ìlera àkósódù àpapọ̀, òfin àti àwọn òṣìṣẹ́ ìlera tó kátò tí wọ́n nílò láti yàn, ṣàmójútó àti ìbádọ́gba àwọn ọ̀nà àbáyọ ètò ìlera àkósódù. Ìpilẹ̀ṣẹ̀ GIDH ń gbèrò láti so àwọn orílẹ̀-èdè àti àwọn alájọṣepọ̀ papọ̀ láti ṣe àṣeyọrí àwọn àbájáde tó ṣe é ṣòdiwọ̀n pẹ̀lú: àgbékalẹ̀ àwọn ètò ìdókówò ajẹmọ́-pàtàkì tó fojú hàn fún àyípadà ètò ìlera àkósódù; ṣíṣe àtúnṣe ìjábọ̀ àti kíkó àkóyawọ́ àwọn ohun èlò ètò ìlera àkósódù; ìsọdìrọ̀rùn pàṣípáárọ̀ ìmọ̀ àti àjọṣepọ̀ káàkiri àwọn ẹkùn agbègbè àti àwọn orílẹ̀-èdè láti mú kí ìlọsíwájú yá; ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn ìlànà gbogbo-ti-ìjọba fún àkóso ètò ìlera àkósódù ní àwọn orílẹ̀-èdè; àti ṣíṣe àlékún àtìlẹyìn ìmọ̀ ẹ̀rọ àti owó fún ṣíṣe àmúlò ìlànà-iṣẹ́ Àgbáyé lórí Ìlera Àkósódù 2020-2025 àti ìpele rẹ̀ tó kàn. WHO àti àwọn onígbọ̀wọ́ kéde ìfọkànsìn tó pọ̀ pẹ̀lú owó àti iṣẹ́ láti ọ̀dọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ìfilọ́lẹ̀ Ìpilẹ̀ṣẹ̀ tuntun yìí. Ìlera àkósódù jẹ́ ohun ìmúyára tó fẹsẹ̀múlẹ̀ láti mú ìtẹ̀síwájú bá àbájáde ètò ìlera láti ṣe àṣeyọrí Ìkárí Ìlera Lágbàyé àti Àwọn Èròngbà Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́ ajẹmọ́-ìlera ní ọdún 2030. Àwọn ìdásí ètò ìlera àkósódù mú àyípadà bá ètò ìlera ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọ̀nà, láti ibi ṣíṣe àtìlẹ́yìn àwọn ènìyàn níbi ìṣàmójútó ìlera àti ìgbésẹ̀ àlàáfíà wọn, sí fífún àwọn elétò ìlera ní ànfààní láti tẹ̀lé àwọn ìlànà-iṣẹ́ àti pípèsè ètò ìlera tó jẹ́ ojúlówó, láti ró ètò ìlera lágbára pẹ̀lú mímú àyípadà bá ìlànà káràkátà àti ṣíṣe àmójútó àwọn òṣìṣẹ́.","Ngesikhathi isipiliyoni sakamuva ngesikhathi sobhubhane lweCOVID-19 kulethe umphumela owenze ngcono ukusebenza kwezempilo zedijithali,amazwe amaningi ukuveza isidingo sokweseka usuke ekugxileni komkhiqizo wokuzanywa kwemizamo yezempilo yedijithali ukuqala ingqalasizinda yezempilo zedijithali nokungamela okufanele, inqubomgomo ukusebenza kwezempilo okufanele okudingekayo ukukhetha ukunakekela nokwamukela ukungenelela kwezempilo yedijithali. Umzamo weGIDH uhlose ukuhlanganisa amazwe kanye nababambisani ukuthola imiphumelaemikhulu ngo: ukudevelophaizinhlelo zotshalomali oluqhutshwa okuphambili okucacile koguquko lwezempilo yedijithali; ukwenza ngcono ukubika nokuthembeka kwezinsizakusebenza zedijithali yezempilo; Ukusiza ngolwazi lokushintsha kanye nokubambisana kuzona zonke izifunda kanye namazwe ukubungaza inqubekela phambili; ukweseka zonke izindlela zikahulumeni zokuphathwa kwedijithali yezempilo emazweni; kanye nokwenyusa ukweseka kwezobuchwepheshe nezezimali ukwenza iGlobal Strategy kwezempilo yeDijithali 2020-2025 esigabeni esilandelayo. I-WHO nababambisani bamemezele ukuzinikela okunamandla kwimali nohlobo kubabambisani abaningi ukweseka ukwethulwa kwalomzamo omusha. Ezempilo zeDijithali zikhombisile ukuba isishumbiso ekuthuthukeni kwemiphumela yezempilo okuya ekutholeni i-Universal Health Coverage kanye neSustainable Development Goals ehlobene nezempilo ngo 2030. Ukungenelela kwezempilo zedijithali kwenza ngcono ukunakekelwa kwezempilo ngezindlela eziningi,kususka kukwesekwa kwabantu ekuphatheni izimpilo zabo nohambo lwabo lokuphila,ukukwazi ukunikeza ngokunakekela ukulandelela imiyalelo nokunikeza ngokunakekela okuphezulu ukuqinisa izinhlelo zempilo ngokwenza ngcono isaplayi sheni nokuphathwa komsebenzi." "የአፍጋኒስታን የጤና ስርዓት በጣም ዝቅተኛ የገንዘብ ድጋፍ አጋጥሞታል ፣ ለጋሾችንም ድጋፋቸውን ይጠይቃል በአለም ጤና ድርጅት (WHO) ዛሬ የጀመረው አዲስ የማንቂያ ጥሪ በአፍጋኒስታን ውስጥ በጤና አጠባበቅ አገልግሎት አቅርቦት ላይ የመዋለ ንዋይ ፈሳሽ ማድረግ አስፈላጊ መሆኑን አጉልቶ ያሳያል፣ በተለይም የጤና አጠባበቅ መሠረተ ልማቶች ባልተሟሉባቸው እና በችግሩ ምክንያት ተጋላጭ በሆኑባቸው እና እየቀጠለ ባለው ሰብአዊ ቀውስ ለተጠቁ አካባቢዎች። ከአስርት አመታት አለመረጋጋት፣ እየተባባሰ ከመጣው በከባድ ድርቅ እና የተፈጥሮ አደጋዎች በኋላ፣ አፍጋኒስታን በአሁኑ ጊዜ ለረጂም ጊዜ የሰብአዊ ቀውስ እየተጋፈጠች ያለች ሲሆን በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች በድህነት የሚኖሩ ወይም የጤና እና የምግብ አቅርቦት የሌላቸው ሲሆን ይህም ለተመጣጠነ ምግብ እጥረት እና ለበሽታ ወረርሽኝ ከፍተኛ ስጋት ላይ ይጥላል። የትምህርት እና የስራው ሃይል ተሳትፎ ለሴቶችና ለልጃገረዶች በመከልከሉ፣ የጤና አገልግሎትን ለማግኘት እንቅፋት እየገጠማቸው በመሆኑ የሴቶች እና ልጃገረዶች ተጋላጭነት የበለጠ ተባብሷል። እ.ኤ.አ. ለ 2023 የተሻሻለው የአፍጋኒስታን የሰብአዊ እርዳታ ምላሽ እቅድ፣ አስቸኳይ ሰብአዊ ርዳታ የሚያስፈልጋቸው ሰዎች ቁጥር በአስደንጋጩ ሁኔታ ጭማሪ አሳይቷል። በእቅዱ መሰረትም፣ በአፍጋኒስታን 28.8 ሚሊዮን ሰዎች አፋጣኝ እርዳታ ያስፈልጋቸዋል፣ ይህም እ.ኤ.አ ከሰኔ 2021 በፊት ከነበረው በ18.4 ሚሊዮን ጭማሬ አለው። ድንገተኛ የጤና ቀውስ ሁኔታውን ለመቅረፍ 7.5 ሚሊዮን ሕፃናትን እና 3.1 ሚሊዮን ሴቶችን ጨምሮ 14 ሚሊዮን ሰዎች ለጤና ድጋፍ የታቀዱ ሲሆኑ ከዚህ ውስጥ እ.ኤ.አ. በ2023 የመጀመሪያዎቹ ስድስት ወራት ውስጥ 8.4 ሚሊዮን ያህሉ የጤና ድጋፉ ደርሶታል። የጤና አጠባበቅ ስርዓቱ እ.ኤ.አ ከ 2022 እስከ 2023 በድምሩ 25.7 ሚሊዮንየጤና አገልግሎቶችን በማቅረብ ጥሩ አፈጻጸም አሳይቷል። ነገር ግን እነዚህ ጥረቶች ቢኖሩም እና በቂ የገንዘብ ድጋፍ ባለመኖሩ ፣ በአፍጋኒስታን ውስጥ 8 ሚሊዮን ሰዎች አስፈላጊ እና ህይወትን ሊያድኑ የሚችሉ የጤና ዕርዳታዎችን ያጣሉ ፣ እና 450,000 ታካሚዎች የደም ልገሳ ማግኘትን እና የተጨማሪ የህክምና እርዳታን የማግኘትን ጨምሮ የህይወት አድን የአደጋ እንክብካቤ አገልግሎቶችን ማግኘት አይችሉም። በተጨማሪም፣ በግምት 1.6 ሚልዮን የሚገመቱ የአዕምሮ ጤና ችግር ያለባቸው ሰዎች የአዕምሮ ጤና ምክርን እና የስነ ልቦና-ማህበራዊ ድጋፍን አያገኙም።","Afghanistan's health system suffers critical underfunding, calls for donor support Launched today by the World Health Organization (WHO), a new Alert underscores the crucial importance of ramping up investment in healthcare services provision in Afghanistan, particularly in the underserved areas where the healthcare infrastructure is severely under-resourced and remain vulnerable due to the ongoing humanitarian crisis. After decades of instability, exacerbated by severe drought and natural disasters, Afghanistan is currently facing a prolonged humanitarian crisis, with millions of people living with poor or no access to health and food, putting them at a severe risk of malnutrition and disease outbreaks. The vulnerability of women and girls has further intensified, as they face increased obstacles in accessing healthcare due to the ban on education and workforce participation. The revised Afghanistan Humanitarian Response Plan for 2023 reveals an alarming increase in the number of people in urgent need of humanitarian aid. As per the plan, 28.8 million people in Afghanistan require immediate assistance, up from 18.4 million prior to August 2021. To address the health emergency, 14 million people, including 7.5 million children and 3.1 million women, are currently targeted for health assistance, out of which 8.4 million have already been reached in the first six months of 2023. The healthcare response has been commendable, with a total of 25.7 million healthcare services provided between 2022 and 2023. However, despite these efforts and without sufficient funding, 8 million people in Afghanistan will lose access to essential and potentially lifesaving health assistance, and 450,000 patients will have little to no access to life-saving trauma care services, including blood transfusions and referrals. In addition, an estimated 1.6 million people with mental health conditions will have little to no access to mental health consultation and psychosocial support.","Ana kira ga masu hannu da shuni da su bada gudunmawar su don tallafawa bangaren lafiya na Afghanistan duba da fama da ƙarancin kuɗaɗen da yake fuskanta. A wata ƙaddamarwa da Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) ta yi a yau, tace ta samu sabon rahoto da yayi nuni da mahimmancin haɓaka bada tallafi don a samar da kula na kiwon lafiya a ƙasar Afghanistan , musamman a yankunan da ba a kula da su ba, inda kayayyakin aikin kiwon lafiya ke da ƙaranci kuma suna kasancewa cikin haɗari saboda cigaba da gudanar rikici. Bayan shekaru da dama na rashin zaman lafiya, tsananin fari, da sauran iftila'i da ke ƙara ta'azzara, a halin yanzu Afghanistan na fuskantar matsalolin jin kai, inda miliyoyin mutane ke rayuwa cikin tsananin talauci , rashin lafiya da abinci, lamarin da ke jefa su cikin mawuyacin hali na rashin abinci mai gina jiki tare da ɓarkewar annobar cututtuka. Halin ƙunci da mata da 'yan mata ke fuskanta na ƙara tsananta, yayin da suke fuskantar ƙarin cikas wajen samun kiwon lafiya, sakamakon hana su damar samun ilimi da gudanar da ayyuka. Sabon shirin bayar da Agajin Gaggawa na Afghanistan na shekarar 2023, ya bayyana ƙaruwar adadin mutanen da ke buƙatar agajin gaggawa. Kamar yadda aka tsara, mutane miliyan 28.8 a ƙasar Afghanistan na buƙatar agajin gaggawa,ƙari daga miliyan 18.4 ,kafin watan Agustan shekarar 2021. Don magance matsalar agajin kiwon lafiya, a halin yanzu ana shirin tallafawa mutane miliyan 14, da suka haɗa da yara miliyan 7.5 da mata miliyan 3.1, wanda daga cikinsu miliyan 8.4 an riga da an tallafa musu a cikin watanni shida na farkon shekarar 2023. Tsarin kula da lafiyar ya cancanci yabawa ne, ta yanda aka samar da hanyoyin kula da kiwon lafiya miliyan 25.7 a tsakanin shekarar 2022 da ta 2023. Har ila yau , duk da waɗannan ƙoƙarin, ba tare da isassun kuɗaɗe ba, mutane miliyan 8 a ƙasar Afghanistan za su rasa damar samun taimako na kiwon lafiya na ceton rai, kuma marasa lafiya 450,000 za su sami ƙarancin damar samun kula da rauni na gaggawa , gami da ƙarin jini da damar kwanciya. Bugu da ƙari, kimanin mutane miliyan 1.6 da ke da matsalar lafiyar ƙwaƙwalwa za su daina samun damar karɓar shawarwarin lafiya da na tallafin walwala.","Mfumo wa afya wa Afghanistani unakabiliwa na ufadhili mdogo, unatoa wito wa usaidizi wa wafadhili. Arifa mpya ilizinduliwa leo na shirika la afya Duniani (WHO), umuhimu muhimu wa kuongeza uwekezaji katika utoaji wa huduma za afya nchini Afghanistani, hasa katika maeneo ambayo miundombinu ya huduma za afya ina uhaba mkubwa wa rasilimali na kubaki katika mazingira magumu kutokana na kuendelea mgogoro wa kibinadamu. Baada ya miongo kadhaa ya ukosefu wa utulivu, unaochangiwa na ukame mbaya na majanga ya asili, Afghanistani hivi sasa inakabiliwa na mzozo wa muda mrefu wa kibinadamu, na mamilioni ya watu wanaoishi ni maskini au wasio na uwezo wa kupata afya na chakula, na kuwaweka katika hatari kubwa ya utapiamlo na milipuko ya magonjwa. Mazingira magumu ya wanawake na wasichana yameongezeka zaidi, huku wakikabiliwa na vikwazo vinavyoongezeka katika kupata huduma ya afya kutokana na kupiga marufuku elimu na ushiriki wa wafanyakazi. Mpango wa kukabiliana na kibinadamu wa Afghanistani mwaka 2023 uliofanyiwa marekebisho unaonyesha ongezeko la kutisha la idadi ya watu wanaohitaji msaada wa haraka wa kibinadamu. Kulingana na mpango huo, watu milioni 28.8 nchini Afghanistani wanahitaji msaada wa haraka, kutoka milioni 18.4 kabla ya Agosti 2021. Ili kushughulikia dharura za kiafya, watu milioni 14, wakiwemo watoto milioni 7.5 na wanawake milioni 3.1, kwa sasa wanalengwa kupata usaidizi wa kiafya, kati yao milioni 8.4 tayari wamefanikiwa katika miezi sita ya kwanza ya 2023. Muitikio wa huduma ya afya umekuwa wa kupongezwa, na jumla ya huduma za afya milioni 25.7 zilitolewa kati ya 2022 na 2023. Hata hivyo, licha ya jitihada hizi na bila ufadhili wa kutosha, watu milioni 8 nchini Afghanistani watapoteza upatikanaji wa usaidizi wa afya muhimu na uwezekano wa kuokoa maisha,na wagonjwa 450,000 hawatakuwa na ufikiaji mdogo wa huduma za kuokoa maisha ya majeraha ikiwa ni pamoja na kuongezewa damu na rufaa. Kwa kuongezea, inakadiriwa watu milioni 1.6 walio na hali ya afya ya akili watakuwa na ufikiaji mdogo wa ushauri wa afya ya akili na msaada wa kisaikolojia.","Ètò ìlera Afghanistan ko àgbákò àìrí owó ìrànwọ́ tó lágbára, pè fún àtìlẹ́yìn olùrànlọ́wọ́ Èyí tí Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) ṣe ìfilọ́lẹ̀ rẹ̀ lónì, Ìtanijí tuntun tó tọ́ka sí ipa pàtàkì ṣíṣe àlékún ìdókówò nínú àwọn iṣẹ́ ètò ìlera ní Afghanistan, pàápàá jùlọ ní àwọn agbègbè tí wọn ò rí ìtọ́jú púpọ̀ níbi tí àwọn ohun amáyédẹrùn ètò ìlera ò sí púpọ̀ rárá tí wọ́n sì kángun séwu nítorí àwọn rògbòdìyàn ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn tó ń lọ lọ́wọ́. Lẹ́yìn ọdún mẹ́wàá àìṣedéédé, ó tún burú síi pẹ̀lú ọ̀dá alágbára àti àwọn àjálù burúkú, Afghanistan ń kojú rògbòdìyàn ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn ọlọ́jọ́ pípẹ́ lọ́wọ́lọ́wọ́, pẹ̀lú mílíọ̀nù àwọn ènìyàn tí wọ́n ń gbé pẹ̀lú ètò ìlera tó burú tàbí àìní ànfààní sí ètò ìlera àti oúnjẹ, tí ó ń fi wọ́n sípò ewu àìjẹunkánú ńlá àti àwọn àjàkálẹ̀ ààrùn. Ìkángun séwu àwọn obìnrin àti àwọn ọmọdébìnrin ti túnbọ̀ pọ̀ si, pẹ̀lú bí wọ́n ṣe ń kojú àlékún ìdíwọ́ nínú lílo ètò ìlera nítorí ìfòfinde ètò ẹ̀kọ́ àti kíkópa nínú ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́. Àtúnṣe Ètò Ìdáhùn sí ìgbáyé-gbádùn Ọmọnìyàn ní Afghanistan fún ọdún 2023 ṣàfihàn àlékún ìtanijí nínú iye àwọn ènìyàn tí wọ́n nílò ìrànlọ́wọ́ ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn ní kíákíá. Ní èyí tó níṣe pẹ̀lú ètò náà, 28.8 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn ní Afghanistan ló nílò ìrànlọ́wọ́ ojúẹsẹ̀, tó lọ sókè láti 18.4 mílíọ̀nù síwájú oṣù Ògún ọdún 2021. Láti yanjú ìṣẹ̀lẹ pàjáwírì ètò ìlera, 14 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn tó fi mọ́ 7.5 mílíọ̀nù àwọn ọmọdé àti 3.1 mílíọ̀nù àwọn obìnrin, ni wọ́n ń fojúsùn fún ìrànlọ́wọ́, tí wọ́n sì ti dé ọ̀dọ 8.4 mílíọ̀nù nínú wọn ní oṣù mẹ́fà àkọ́kọ́ ọdún 2023. Wọ́n ti gbé oríyìn fún ìdáhùn ètò ìlera náà, pẹ̀lú àpapọ 25.7 mílíọ̀nù iṣẹ́ ètò ìlera tí wọ́n pèsè láàrín ọdún 2022 àti 2023. Síbẹ̀síbẹ̀, pẹ̀lú gbogbo ìgbìyànjú wọ̀nyí àti àìsí owó ìrànwọ́ tó tó, 8 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn ní Afghanistan máa pàdánù ànfààní sí ìrànlọ́wọ́ ètò ìlera pàtàkì àti èyí tó ṣeéṣe kó dóólà ẹ̀mí, bẹ́ẹ̀ ni 450,000 àwọn aláìsàn á ní ànfààní díẹ̀ àbí kí wọ́n máà ní ànfààní sí àwọn iṣẹ́ ìtọjú ìbanilọ́kànjẹ́ adóólà ẹ̀mí, tó fi mọ́ ìfúni lẹ́jẹ̀ àti ìtọ́kasí. Ní àfikún, àpapọ 1.6 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn tí wọ́n wà ní ipò ìpènijà ọpọlọ máa ní ànfààní díẹ̀ àbí kí wọ́n máà ní ànfààní rárá sí ìbánisọ̀rọ̀ ìpèníjà ọpọlọ àti ìrànlọ́wọ́ ipa àwùjọ lórí ọpọlọ.","Uhlelo lwezempilo lwase-Afghanistan luhlupheka ngoxhaso oluncane olubucayi kufuneka ukwesekwa ngabaxhasi. Kwethulwe namhlanje yiNhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) iseXwayiso esisha esikala ukubaluleka okubucayi kokunyusa utshalomali kwemisebenzi yezempilo ukunikelwa ku-Afghanistan, ikakhulukazi kulezindawo ezingasizwa lapho ingqalasizinda yezempilo inezinsiza kusebenza ezincane kakhulu uthi kuba ngebuthaka ngenxa yezinkinga zobuntu eziqhubekayo. Ngemva kwemashuminyaka okuzinza, ukonakaliswa okukhulu kwesomiso nokonakala kwemvelo, Afghanistan ibhekene nezinkinga zobuntu eziningi njengamanje,nezigidi zabantu abahluphekayo noma abangatholi ezempilo nokudla, ukubabeka engcupheni yokungondleki nokubheduka kwezifo. Ubuthaka kwabantu besifazane namantombazane kuqhubekile kwanzima, njengoba kunyuka ukubhekana nenamba yabantu abadinga ngokuphuthuma ukusizwa kwabantu. Ukubuyekezwa kweMpendulo yoBuntu baseAfghanistan kuhlelo lwango 2023 luveza ukunyuka okuthusayo enambeni yabantu abadinga usizo lwabantu oluphuthumayo. Njengohlelo abantu abayizigidi ezingu-28.8 e-Afghanistan badinga ukusizwa njengamanje, kuya ezigidini ezingu-18.4 ngaphambi kukaNcwaba 2021. Ukubhekana nokuphuthuma kwezempilo, izigidi ezingu 14 zabantu, okufaka-7.5 wezingane no-3.1 wabantu besifazane baqondiwe njangamanje ukuthi basizwe ngokwezempilo kwabayizigidi ezingu-8.4 osekufinyelelwe kubona kulezizinyanga eziyisithupha zokuqala ku2023. Impendulo yezempilo iyancomeka nesibalo eziyizigidi ezingu-25.7 semisebenzi yezempilo enikezwa phakathi kuka-2022 no2023. Kepha, ngaphandle kwalemizamo noxhasomali olwanele bantu abayizigidi ezingu 8 baseAfghanistan bazolahlekelwa ukuthola okubalulekile nokusizwa kwezempilo okunamandla okusindisa izimpilo no-450 000 weziguli zizoba nokuncane kwemisebenzi yokunakekela ukhwantalala lokusindisa impilo. Ukwengeza abantu abalinganiselwa kuzigidi ezingu-1.6 ezimweni zezifo zengqondo bazoba nokuncane kuya kokungekho ukungena ekuxhumaneni kwezempilo yengqondo nokwesekwa kwengqondonhlalo." "የአለም ጤና ድርጅት(WHO) የማንቂያ ጥሪ ይህ በአፍጋኒስታን ያለ የጤና ጥበቃ መዋቀር፣ ዝቅተኛ የገንዘብ ድጋፍ ከቀጠለ የሚያስከትለውን አስከፊ ውጤት አጉልቶ ያሳያል። የጤና መስኩ በአፍጋኒስታን ህዝብ ፣ በተለይም ለሴቶች እና ህጻናት ሁሉን አቀፍ አገልግሎቶችን ለማዳረስ ከፍተኛ እንቅፋት እየገጠመው ነው ፣ በዚህም ምክንያት መበታተን እና ተጋላጭነት መጨመርን ፣ በተለይም በቂ አገልግሎት በማያገኙ አካባቢዎች ይበረታል። የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ እንደተናገሩትም ፣ “በአፍጋኒስታን ያለው ሁኔታ እጅግ አሳሳቢ ነው፣ የጤና ባለሙያዎችና መስሪያ ቤቶችን ለመደገፍ የግብአት እጥረት እና የገንዘብ ድጋፍ ስፍር ቁጥር የሌላቸውን የሰው ህይወቶች አደጋ ላይ እየጣለ ነው። ሴቶች እና ህጻናት በጣም እየተሰቃዩ ነው። የህይወት አድን ስራችንን እንድንቀጥልም ለጋሾች በልግስና እርዳታ እንዲሰጡም ጥሪዬን አቀርባለሁ።"" የአለም ጤና ድርጅት የምስራቅ ሜዲትራኒያን አካባቢ ዳይሬክተር ዶ/ር አህመድ አል ማንድሀሪ፣ በአፍጋኒስታን እየተከሰተ ያለውን የሰብአዊ የጤና ቀውስ ለመቅረፍ የአለም ማህበረሰብ ከየአለም ጤና ድርጅት (WHO) ጋር አንድ ሆኖ እንዲሰራ አሳሰቡ። ""የአፍጋኒስታንን የጤና አጠባበቅ ስርዓት ለመደገፍ አሁን መንቀሳቀስ የጋራ ሀላፊነታችን ነው"" ብሏልም። እርምጃ አለመውሰድም የሚያስከትለው መዘዝ አስከፊ ነው እናም በአፍጋኒስታን ህዝብ ጤና እና ደህንነት ላይ ዘላቂ ተጽእኖ ሊፈጥር ይችላል። ""የአፍጋኒስታን የዓለም ጤና ድርጅት ተወካይ የሆኑት ዶ / ር ሉዎ ዳፔንግ፣ ""የጤና ስርዓቱ ዝቅተኛ የገንዘብ ድጋፍ እንዳሳሰባቸው ገልፀው የአፋጣኝ እርምጃዎች አስፈላጊነት አፅንዖት ሰጥተዋል፤ በተጨማሪም ለአጋሮቹ ምስጋናቸውን ለማቅረብ እድሉን ወስደዋል።"" ""አፍጋኒስታን ውስጥ ያለው ሁኔታ በጣም አሳሳቢ ነው፣ እናም አስቸኳይ ትኩረትን ይጠይቃል፤""ብለዋል።","The WHO Alert highlights the dire consequences that will result if underfunding continues in Afghanistan's healthcare system. The health sector is facing significant barriers to delivering holistic services to the Afghan people, especially women and children, resulting in fragmentation and increased vulnerability, particularly in underserved areas. Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General, stated: ""The situation in Afghanistan is grave, and the lack of resources and funding to support health workers and facilities is putting countless lives at risk. Women and children are suffering the most. I call on donors to give generously so that we can continue our life-saving work”. Dr Ahmed Al Mandhari, WHO Regional Director for the Eastern Mediterranean, urged the international community to unite with WHO to help tackle the ongoing humanitarian health crisis in Afghanistan. He said, ""It is our collective responsibility to act now to support the Afghan healthcare system. The consequences of inaction are catastrophic and may leave a lasting impact on the health and well-being of the Afghan people. ""Dr Luo Dapeng, WHO Representative to Afghanistan, expressed concern about the underfunding of the health system and emphasized the need for immediate action, while also taking the opportunity to extend his appreciation to partners. He said, ""The situation in Afghanistan is critical, and it demands urgent attention.","Sanarwar da WHO ta fitar ta bayyana cewa akwai yiwuwar samun mummunan sakamako, biyo bayan cigaba da rashin samun tallafi ta bangaren tsarin kiwon lafiya a ƙasar Afghanistan. Sashen kiwon kiwon lafiya na ƙasar Afghanistan na fuskantar samun cikas wajen isar da ayyuka na gama gari ga al'umma, musamman ta bangaren mata da ƙananan yara, hakan na haifar da rarrabuwar kawuna da kuma ƙarin wahalhalu, musamman a yankunan da ke samun ƙarancin kulawa. Darakta Janar na kungiyar lafiya ta duniya WHO,Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, ya bayyana cewa: ""Ƙasar Afghanistan na cikin hali mafi muni sakamakon rashin wadatattun kuɗaɗe don tallafawa ma'aikatan lafiya da kayan aiki, hakan na jefa rayuka marasa adadi cikin haɗari. Mata da ƙananan yara ne suka fi shan wahala. Ina kira ga masu hannu da shuni da su ba da kaso mai tsoka domin cigaba da gudanar da ayyukan ceton rai. Daraktan Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) na yankin Gabashin Bahar Rum, Dr. ya buƙaci al’ummomi na ƙasashen duniya da su haɗa kai da Hukumar Lafiya ta Duniya domin taimakawa wajen shawo kan matsalar rashin lafiyar da ake fama da ita a ƙasar Afganistan. Ya ƙara da cewa: “Wannan alhakinmu ne yin aiki a yanzu domin tallafa wat sarin lafiyar ƙasar Afganistan. Rashin yin aiki zai samar da sakamako mai munin gaske wanda zai bar baya da ƙura, domin yana iya yin tasiri mao ɗorewa kan tsarin lafiya da walwalar al’ummar Afganista. Wakilin Hukumar Lafiya ta Duniya a Afganistan, Dr Luo Dapeng ya bayyana damuwarsa kan ƙarancin kuɗaɗe na tsarin kiwon lafiya a inda ya jaddada buƙatar ɗaukar matakin gaggawa kan hakan, sannan kuma ya yi amfani da damar ya miƙa godiyarsa ga abokan aikinsa. Inda ya ce: “halin da ake ciki a Afganistan yana da matuƙar haɗari, kuma yana buƙatar kulawar gaggawa.","Arifa ya WHO inaangazia matokeo mabaya yatakayotokea kama ufadhili duni utaendelea katika mfumo wa afya wa Afghanistani. Sekta ya afya inakabiliwa na vikwazo vikubwa vya kutoa huduma kamilifu kwa watu wa Afghanistani, hususani wanawake na watoto, na kusababisha kugawanyika na kuongezeka kwa mazingira magumu, hasa katika maeneo yasiyo na huduma. Dk Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO, alisema: ""Hali nchini Afghanistani ni mbaya, na ukosefu wa rasilimali na ufadhili wa kusaidia wahudumu wa afya na vituo unaweka maisha ya watu wengi hatarini. Wanawake na watoto wanateseka zaidi. Natoa wito kwa wafadhili kutoa kwa moyo ili tuweze kuendelea na kazi yetu ya kuokoa maisha"". DKt Ahmed Al Mandhari, mkurugenzi wa WHO kanda ya mashariki mwa Mediterania, alizihimiza jumuia za kimataifa kuungana na WHO kusaidia kukabiliana na mzozo wa afya ya kibinadamu unaoendelea nchini Afghanistani. Alisema, ""Ni jukumu letu la pamoja kuchukua hatua sasa kusaidia mfumo wa afya wa Afghanistani. Matokeo ya kutochukua hatua ni janga na yanaweza kuacha athari ya kudumu kwa afya na ustawi wa watu wa Afghanistani"". Dk Luo Depang, mwakilishi wa WHO nchini Afghanistani, alionyesha wasiwasi wake kuhusu ufadhili duni wa mfumo wa afya na kusisitiza haja ya kuchukuliwa hatua za haraka, huku akitumia fursa hiyo kutoa shukrani zake kwa washirika. Alisema, ""Hali nchini Afghanistani ni mbaya, na inahitaji uangalizi wa haraka.","WHO Alert tọ́ka sí àwọn àbájáde burúkú tí yóò ṣẹlẹ̀ tí àìsí owó ìrànwọ́ bá tẹ̀síwájú nínú ètò ìlera Afghanistan. Ẹ̀ka ètò ìlera ń kojú àwọn ìdènà alágbára láti ṣe àgbékalẹ̀ iṣẹ́ àpapọ̀ fún àwọn ènìyàn Afghanistan, pàápàá jùlọ àwọn obìnrin àti àwọn ọmọdé, tó ń yọrí sí ìpínsísọ̀rí àti àlékún ìkángun séwu, pàápàá jùlọ ní àwọn agbègbè tí wọn ò rí ìtọ́jú púpọ̀. Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO, sọ wí pé: ""Ìṣẹ̀lẹ̀ burúkú ni ó ń ṣẹlẹ̀ ní Afghanistan, bẹ́ẹ̀ ni àìsí àwọn ohun èlò tó tó àti owó ìrànwọ́ láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn òṣìṣẹ́ àti àwọn ohun èlò ń mú kí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ẹ̀mí wà nínú ewu. Àwọn obìnrin àti àwọn ọmọdé ni wọ́n ń jìyà jùlọ. Mo ké sí àwọn olùrànlọ́wọ́ láti gbé owó kalẹ̀ lọ́pọ̀lọpọ̀ kí á ba lè tẹ̀síwájú iṣẹ́ ìdóólà ẹ̀mí wa"". Dr Ahmed Al Mandhari, Olùdarí Agbègbè WHO for the Eastern Mediterranean, rọ àwọn àwùjọ ilẹ̀ òkèèrè láti sowọ́pọ̀ pẹ̀lú WHO láti ràn wọ́n lọ́wọ́ kojú àwọn rògbòdìyàn ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn tó ń lọ lọ́wọ́ ní Afghanistan. Ó sọ wí pé, ""Ó jẹ́ ojúṣe gbogbo wa láti gbé ìgbésẹ̀ báyìí láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ètò ìlera Afghan. Àwọn àbájáde àìgbé ìgbésẹ̀ máa burú gan-an ó sì lè fi ipa mánigbàgbé sílẹ̀ lórí ìlera àti ìgbáyé-gbádùn àwọn ènìyàn Afghan. ""Dr Luo Dapeng, Aṣojú WHO ní Afghanistan, ṣàlàyé ẹ̀dun ọkàn rẹ̀ nípa àìsí owó ìrànwọ́ tó tó fún ètò ìlera náà ó sì tẹnumọ́ ìdí fún ìgbésẹ̀ ojú ẹsẹ̀, nígbà tí ó tún lo ànfààní náà láti tún dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn onígbọ̀wọ́. Ó sọ wí pé, ""Ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń ṣẹlẹ̀ ní Afghanistan lágbára gan-an, ó sì bèrè fún ìgbésẹ̀ pàjáwírì.","Ukuvezwa kweSixayiso seWHO kumiphumela esabekayo ezoletha umphumela wokuqhubeka koxhasomali oluncane kuhlelo lwezempilo eAfghanistan. Umkhakha wezempilo ubhekene nezivimbo ezinkulu ukuhambisa imisebenzi ngokuphelele kubantu base-Afghanistan, ikakhulukazi abesifazane nezingane,okuholela kuziqephu nokunyuka kobuthaka,ikakhulukazi ezindaweni ezinakwe kancane. UDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi Jikelele uthe, isimo eAfghanistan ithuna nokwentuleka kwezinsiza kusebenza noxhasomali lokweseka abasebenzi bezempilo nezindawo zokubeka abantu babaningi engcupheni. Abantu besifazane nezingane yibona abahlukumezeka kakhulu. Ngibiza bonke abanikeli ukuthi banikele ngomusa ukuze siqhubeke nomsebenzi wokusindisa izimpilo zabantu"". UDkt Ahmed Al Mandhari, Umqondisi weSifunda weWHO weMpumalanga neMediterranean, uncenge umphakathi wamazwe angaphandle ukuthi abumbane ne WHO ukusiza ukubhekana nezinkinga eziqhubekayo zempilo yobuntu eAfghanistan. Uthe, ""kuwumsebenzi wethu sonke ukwenza manje ukweseka uhlelo lwezempilo lwase-Afghan. Imiphumela yokwenzeka kwesimanga futhi kungashiya umthelela ozohlala kwezempilo nokuphila kwabantu baseAfghanistan. ""UDkt Luo Dapeng, uMmeli weWHO e-Afghanistan, uzwakalise ukukhathazeka ngoxhasomali oluncane kohlelo lwezempilo futhi wagcizelela isidingo sokungenelela ngokushesha ngesikhathi ethatha ithuba ukudlulisa ukubonga kubabambisani. Uthe, Le simo sase-Afghanistan sibucayi, futhi sifuna ukuthathwelwa phezulu." "ለበርካታ አሥርተ ዓመታት በዘለቀ ግጭት ለተጠቃች አገር፣ ለጤና ጥበቃ ሥርዓት የሚሆን በቂ ገንዘብ አለመመደቡ ለሰብዓዊ እርዳታ በጣም አሳሳቢ ጉዳይ ነው ። ይህ የበቂ ገንዘብ አለመመደብ የሚያስከትለውን መዘዝ ከመጠን በላይ ሳያጋንኑ መናገር አይቻልም ። እስካሁን ድጋፍ ለሰጡን የዚህ ጊዜ አጋሮቻችንን ላመሰግናቸው እፈልጋለሁ፣ ነገር ግን ጥረታቸውን ከአሁኑ በእጥፍ እንዲጨምሩ ለማለትም እፈልጋለሁ።"" እ.ኤ.አ በ2023 ሁለተኛ አጋማሽ ላይ ደግሞ፣የ አለም የጤና ድርጅት(WHO) እ.ኤ.አ በ2022 የታዩ ስኬቶች ላይ እየገነባ ጎንለጎን፣ ሕይወት አድን የሆኑ የጤና ጥበቃ ፈጠራዎችን በመተግበር ወሳኝ የሆኑ የጤና ችግሮችን ለመፍታት ጉልህ ሚና ያላቸው አጋሮቹ ጋር መስራቱን ይቀጥላል። የአለም የጤና ድርጅት(WHO)' ስልታዊ ግብ ላይ ለመድረስ ገና ብዙ ስራ መስራት ያስፈልጋል እኝህም፤ ሰዎችን በየቀኑ ከበሽታ መጠበቅ፤ ለሁሉም፣ በየትኛውም ቦታ ተደራሽ መሆን፣ እናም እናቶችንና ልጆችን ማስቀደም፤ የጤና ጥበቃ አጋሮችን በማስተባበር እና በአፍጋኒስታን ውጤታማ የጤና ጥበቃ አገልግሎት በመስጠት ላይ ተፅዕኖ በማድረስ የጤናውን ዘርፍ መምራት። ስለተላለፈው ማስጠንቀቂያ እና የአለም የጤና ድርጅት(WHO) ስለ አፍጋኒስታን ድንገተኛ የሰብአዊ የጤና አደጋ፣ ስለሰጡት ምላሽ ተጨማሪ መረጃ ለማግኘት @WHOAfghanistan ላይ #AfgEmergAlert የሚለውን ሀሽታግ ይከተሉ ወይም ማስጠንቀቂያውን እዚህ ይመልከቱ።","For a country already affected by decades of conflict, underfunding of the healthcare system is a critical humanitarian concern. The consequences of this underfunding cannot be overstated. I want to thank our current partners who have provided support thus far, but also to call on them to redouble their efforts”. In the second half of 2023, WHO will continue working with its outstanding partners to tackle critical health emergencies by providing life-saving health interventions, while simultaneously building on the successes observed in 2022. Much work still needs to be done to deliver on WHO’ strategic areas; Protecting people every day; Reaching everyone, everywhere, and putting mothers and children first; Leading the health sector by coordinating the health partners, and drive impact in delivering effective health services in Afghanistan. For more information about the Alert and WHO's response to Afghanistan's humanitarian health emergency, follow the hashtag #AfgEmergAlert on @WHOAfghanistan or view the Alert here.","Ga ƙasar da ta shafe shekaru da dama tana fama rikice-rikice, rashin tallafa wa tsarin kiwon lafiya mummunan haɗari ne ga al’umma. Ba za a iya fayyace illar wannan rashin kuɗaɗen ba. Ina so in gode wa abokan aikinmu na wannan lokaci waɗanda zuwa yanzu suka samar da tallafi, sannan kuma ina ƙara kiransu a kan su ruɓanya ƙoƙarinsu. A cikin watannin shidan ƙarshe na shekara ta 2023, Hukumar Lafiya ta Duniya za ta cigaba da yin aiki tare da fitattun abokan aikinta domin magance matsaloli da suke na gaggawa ta hanyar samar da ayyukan ceton rai, a lokaci guda kuma tana ƙara haɓɓaka ayykanta kan nasarorin da ta samu a 2022. Har kawo yanzu akwai buƙatar gudanar da ayyuka masu yawa domin kai wa ga guraren da ke da matuƙar muhimmanci ga Hukumar Lafiya ta Duniya. Bai wa jama’a kariya a kowace rana. Kai wag a kowa da ko’ina, tare da fifita iyaye mata da ƙananan yara. Jan ragamar ɓangaren lafiya ta hanyar kawo daidaito tsakanin abokan aiki da kuma kawo tasiri da cigaba wajen samar da ingantattun ayyuka na kiwon lafiya a ƙasar Afganistan. Domin ƙarin sanarwa wajen samun bayanai tare da martanin Hukumar Lafiya ta Duniya kan ayyukan jin ƙan lafiya na gaggawa a ƙasar Afganistan, ku bi wanan maɓallin #AfgEmergAlert a @WHOAfghanistan ko ku duba sanarwar ta nan a nan.","Kwa nchi ambayo tayari imeathiriwa na miongo kadhaa ya migogoro, ufadhili duni wa mfumo wa huduma ya afya ni suala muhimu la kibinadamu. Matokeo ya ufadhili huu duni hauwezi kuzidishwa. Nataka kuwashukuru washirika wetu wa sasa ambao wametoa msaada hadi sasa, lakini pia kuwataka waongeze juhudi zao"". Katika nusu ya pili ya 2023, WHO itaendelea kufanya kazi na washirika wake bora ili kukabiliana na dharura muhimu za kiafya kwa kutoa afua za kuokoa maisha, wakati huo huo tukizingatia mafanikio yaliyopatikana mwaka 2022. Kazi bado zinahitajika kufanywa ili kufikia maeneo ya kimkakati ya WHO; Kulinda watu kila siku; Kumfikia kila mtu, kila mahali, na kuwaweka kwanza watoto na akina mama; Kuongoza sekta ya afya kwa kuratibu washirika wa afya, na kuleta matokeo katika kutoa huduma bora za afya nchini Afghanistani. Kwa maelezo zaidi kuhusu Arifa na majibu ya WHO kwa dharura ya kibinadamu ya Afghanistani, fuata alama ya reli #AfgEmergAlet kwenye @WHOAfghanistan au tazama arifa hapa.","Fún orílẹ̀-èdè tí rògbòdìyàn àìmọye ọdún ti ṣe àkóbá fún, àìsí owó ìrànwọ́ fún ètò ìlera náà jẹ́ ẹ̀dun ọkàn ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn tó lágbára. Àbájáde àìsí owó ìrànwọ́ yìí ò ṣe é sọ tán. Mo fẹ́ dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn onígbọ̀wọ́ wa lọ́wọ́lọ́wọ́ tí wọ́n ti pèsè àtìlẹ́yìn láti ìgbà yìí wá, ṣùgbọ́n láti tún ké sí wọn láti lékún ìgbìyànjú wọn"". Ní abala kejì ọdún 2023, WHO máa tẹ̀síwájú láti máa ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn onígbọ̀wọ́ rẹ̀ tó dá yátọ̀ láti kojú àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ pàjáwírì ìlera tó lágbára pẹ̀lú pípésè àwọn ìdásí ìlera adóólà-ẹ̀mí, nígbà tí wọn yóò tún máa gùn lórí àwọn àṣeyọrí tí wọ́n rí ní ọdún 2022 bákan náà. Iṣẹ́ tó pọ̀ ṣì wà láti ṣe láti ṣe àgbékalẹ̀ lórí àwọn agbègbè ìlànà-iṣẹ́ WHO; Ìdáàbò bo àwọn ènìyàn lójoojúmó; Kíkàn sí gbogbo ènìyàn, níbi gbogbo, àti fífi àwọn ìyálọ́mọ àti àwọn ọmọ ṣíwájú; Dídarí ẹ̀ka ètò ìlera pẹ̀lú dídarí àwọn onígbọ̀wọ́ ètò ìlera, àti dídarí ipa nínú àgbékalẹ̀ iṣẹ́ ètò ìlera tó lágbára ní Afghanistan. Fún àlàyé nípa Alert àti àwọn ìdáhùn WHO sí pàjáwírì ètò ìlera ìgbáyé-gbádùn ọmọnìyàn ní Afghanistan, tẹ̀lé ìsàmìááṣì #AfgEmergAlert lórí @WHOAfghanistan tàbí kí o wo Alert níbi.","Izwe selivele likhahlamezekile yingxabano yeshuminyaka, imali encane kuhlelo lwezempilo ukukhathazeka kwabantu okubucayi. Imiphumela yaloluxhaso oluncane ngeke igcizelelwe ukudlula lokhu. Ngifuna ukubonga esibambisene nabo manje asebesesekile kuze kube yimanje futhi siphinde sibacele ukuthi baphindaphinde imizamo yabo"". Kuhhafu wesibili wango-2023, iWHO izoqhubeka nokusebenza nababambisani abenza kahle ukubhekana nokuphuthumayo kwezempilo ebucayi ngokunikezela ngokungenelela kwezempilo okusindisa abantu ngesikhathi kwakhiwa impumelelo egciniwe ngo-2022. Muningi umsebenzi okusamele wenziwe ukuletha ezindaweni zamaso eWHO. Ukuvikela abantu zonke izinsuku; Ukufinyelela kuwona wonke umuntu, noma yikuphi nokubeka omama nezingane kuqala; Ukuhola umkhakha wezempilo ngokuxhumanisa ababambisani bezempilo,nomthelela wokushayela ekuhambiseni imisebenzi emihle yezempilo e-Afghanistan. Ngolwazi olwengeziwe ngokwaziswa nokuphendula kweWHO kubuntu bokuphuthuma kwezempilo kwaseAfghanistan, kulandela ihashtag #AfgEmergAlert ku-@WHOAfghanistan noma ukubheka kuSixwayiso lapha." የሙያ አማካሪ ቡድን ስለ አርቦቫይረስ (Arbovirus (TAG)) ስብሰባ ፣ በአክራ፣ በጋና የአለማቀፍ የአርቦቫይረስ (Arbovirus) ጅምር (GLAI) ባለፈው ዓመት በመጋቢት ወር የተጀመረው በአለም አቀፍ እና በሀገር ውስጥ ወረርሽኝ ሊያስከትሉ የሚችሉ ብቅ ያሉና እንደገና እየታዩ ያሉ አርቦቫይረሶችን(Arbovirus) ለመቋቋም ነው። ይህ ተነሳሽነት በዓለም የጤና ድርጅት የዓለም የጤና ድንገተኛ አደጋዎች መርሀግብር፣ ችላ በተባሉ የሞቃት በሽታዎች መቆጣጠሪያ ክፍል እና በክትባትና በ ስነ-ህይወት የስራ ክፍል መካከል የተደረገ የጋራ ጥረት ነው። ስለ የአርቦቫይረስ (who.int) የቴክኒክ አማካሪ ቡድን ለመጀመሪያ ጊዜ እ.ኤ.አ. ከሰኔ 20-22፣ 2023 በጋና አክራ ውስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ ለስብሰባ ተሰብስቦ ነበር። የ የዓለም ጤና ድርጅት(WHO) ዋና ጸሀፊ ከ አለማቀፍ የአርቦቫይረስ (Arbovirus) ጅምር (GLAI) አፈጻጸም ጋር በተያያዘ ዋና ዋና ተግባሮቹን አስመልክቶ ማሻሻያ ያቀረበ ሲሆን የ የሞያ አማካሪ ቡድን(TAG) አባላት ምክረ ሃሳቦችን በመጪዎቹ አመታት በአርቦቫይረስ ላይ ስለሚወሰዱት ቀዳሚ እርምጃዎች ምክረ ሃሳብ አቅርበዋል : 1. የታወቁ የአርቦቫይረሶችን ስርጭት ለመከታተልና ብቅ ያሉ አርቦቫይረሶችን ቀደም ብሎ ለማወቅ ቁልፍ የሆኑ አንድ ላይ የተዋሃዱ የመረጃ ሥርዓቶች ያስፈልጋሉ። የሞያ አማካሪ ቡድን(TAG) ከዚህ በታች የተዘረዘሩትንም አስፈላጊነት ጎላ አድርጎ ገልጿል። የመረጃ ማጋራት፣ መተባበር እና ግልፅነት የታወቁ የአርቦቫይረሶችን የስርጭት እንቅስቃሴ በተሻለ ሁኔታ ለመረዳትና አለም አቀፍ እና ሀገራዊ ወረርሽኝን ሊያስከትሉ የሚችሉ አርቦቫይረሶች ለመቆጣጠር ለመዘጋጀት ወሳኝ የሆኑ የወረርሽን ጥናት(epidemiological ፣ የሙከራ(laboratory)፣ ተዋህሳይን ከሰው ልጅ ጋር ተጋብር ጥናት(entomology) እና የአካባቢያዊ መረጃዎች አንድ ላይ እንዲዋሃዱ ማድረግ። 2. በከተሞች አቀማመጦች ውስጥ በወረርሽኝ ወቅት ለመተግበር የቅድመ መከላከያ መስክ ቁጥጥር፣ ክትትል እና ጣልቃ ገብነት መስራት የሚከተሉትን ጨምሮ:,"Technical Advisory Group on Arbovirus (TAG) meeting, Accra, Ghana The Global Arbovirus Initiative (GLAI) was launched last year in March to tackle emerging and re-emerging arboviruses with epidemic and pandemic potential. The initiative is a collaborative effort between the World Health Organization’s World Health Emergencies Programme, Department of Control of Neglected Tropical Diseases, and Immunization, Vaccines and Biologicals Department. The Technical Advisory Group on Arbovirus (who.int) met for its first in-person meeting in Accra, Ghana on June 20-22, 2023. The WHO Secretariat provided an update on its main activities relating to the implementation of GLAI, and the TAG members provided recommendations on the priority actions on arboviruses in coming years: 1. The need for integrated data systems that are key to monitoring the transmission of known arboviruses, and early detection of the introduction of emerging arboviruses. The TAG highlighted the importance of: data sharing, collaboration and transparency the integration of epidemiological, laboratory, entomological, and environmental data that are pivotal to better understand the transmission dynamics of known arboviruses and to prepare for the emergence of arboviruses with epidemic and pandemic potential. 2. The development of preemptive vector control surveillance and interventions for implementation during inter-epidemic periods in urban settings including:","Taron Ƙungiyar ba da Shawara kan Fasaha a Arbovirus (TAG), Accra, Ghana. An ƙaddamar da Ƙungiyar Arbocirua ta Duniya (GLAI) a shekarar da ta gabata a Maris don magance arbovirus mai aukuwa da mai tasowa masu yiwuwar zama annoba da addabar jama’a. Ƙungiyar ƙoƙari ne tsakin Shirin Gaggawa na Lafiya na Duniya na Hukumar Lafiya ta Duniya Sashen Kulawa da Cututtukan da aka yi wa Sakaci na Wuraren Zafi, Riga-kafi, Alluran Riga-kafi da Halittu. Ƙungiyar ba da Shawara kan Fasaha a kan Arbovirus (who.int) sun haɗu don taron fili na farko a Accra, Ghana a 20-22 na Yunin 2023. Babban ofishin Hukumar Lafiya ta Duniya ya samar da sabbin bayanai kan ayyuka masu alaƙa da GLAI, sannan mambobin TAG sun ba da shawarwari a kan matakan da ya kamara a ba fifiko a kan arbovirus a shekaru masu zuwa. 1. Buƙatar haɗaɗɗun tsare-tsaren bayanai shi ne hanyar kulawa da yaɗuwar sananniyar cutukan arbovirusus, da kuma gano isar arbiviruses da wuri. TAG ta bayyana muhimmancin: yaɗa bayanai, haɗin gwiwa da bayyana gaskiya haɗe bayanan yadda cutar ke tasiri a jikin mutane mabambanta, ɗakin gwaje-gwaje, ƙwari, da kuma bayanan muhalli waɗanda ke da matuƙar amfani wurin fahimtar yadda cutar arboviruses ke yaɗuwa da kuma shiryawa saboda zuwa cutar arboviruses waɗanda akwai yiwuwar su zama annoba kuma su addabi kowa. 2. Kawo cigaba a kan hanyoyin kariya wurin sa’ido buƙatar sa hannu don ƙaddamarwa a lokacin annoba tsakanin birane ya haɗa da:","Mkutano wa kikundi cha ushauri wa kiufundi kuhusu Arbovirus (TAG), Accra, Ghana Mpango wa kimataifa wa Arbovirus (GLAI) ulizinduliwa mwaka jana mwezi Machi ili kukabiliana na Arboviruses vinavyoibuka na vitakavyoibuka tena vyenye uwezekano wa janga na majanga. Mpango huo ni juhudi shirikishi kati ya mpango wa dharura wa afya Duniani wa shirika la afya Duniani, idara ya udhibiti wa magonjwa ya kitropiki yaliyopuuzwa, na idara ya chanjo, chanjo na Biolojia. Kikundi cha Ushauri wa kiufundi kuhusu Arbovirus (who.int) kilikutana kwa mkutano wake wa kwanza wa ana kwa ana mjini Accra, Ghana mnamo Juni 20-22, 2023. Sekretarieti ya WHO ilitoa Sasisho kuhusu shughuli zake kuu zinazohusiana na utekelezaji wa GLAI, na wanachama wa TAG, walitoa mapendekezo juu ya hatua za kipaumbele za Arboviruses katka miaka ijayo: 1. Uhitaji wa mifumo ya Data iliyounganishwa ambayo ni muhimu kwa ufuatiliaji wa maambukizi ya Arboviruses vinavyojulikana, na utambuaji mapema uanzishwaji wa Arboviruses vinavyojitokeza. TAG ilionyesha umuhimu wa: Kushiriki Data, ushirikiano na uwazi Kuunganishw kwa Data za Epidemiolojia, maabara, Entomolojia, na mazingira ambayo ni muhimu kuelewa vyema mienendo ya maambukizi ya Arboviruses zinazojulikana na kujiandaa kwa kuibuka kwa Arboviruses vyenye janga na uwezekano wa janga. 2. Ukuzaji wa ufuatiliaji wa awali wa udhibiti wa vekta na uingiliaji kati wa utekelezaji wakati wa vipindi kati ya milipuko katika mazingira ya mijini ikijumuisha:","Ẹgbẹ́ Olùbánidámọ́ràn Iṣẹ́ lórí ìpàdé Ààrùn Kòkòrò (TAG), Accra, Ghana Ìmọ̀ tuntun Ààrùn Kòkòrò Àgbáyé (GLAI) ni wọ́n gbékalẹ̀ ní ọdún tó kọjá ní oṣù Èrenà láti kojú àwọn ààrùn kòkòrò tó ṣúyọ àti àwọn tó tún ṣúyọ pẹ̀lú ààrùn àkóràn àti àjàkálẹ̀ ààrùn tó ṣeéṣe. Ìmọ̀ tuntun náà jẹ́ ìgbìyànjú àjọṣepọ̀ láàrín Ètò Ìṣẹ̀lẹ Pàjáwírì Ìlera Lágbàyé ti Àjò Elétò Ìlera Lágbàyé, Ẹ̀ka tó ń rí sí Ìdènà Ààrùn Ìgbóná Tí wón ti Patì, Àjẹsára àti Ẹ̀ka Ìbí. Ẹgbẹ́ Olùbánidámọ́ràn Iṣẹ́ lórí ìpàdé Ààrùn Kòkòrò (who.int) pàdé fún ìpàdé ìfojú-rinjú àkọ́kọ́ rẹ̀ ní Accra, Ghana ní oṣù Òkudù 20-22, 2023. ilé-iṣẹ́ ìjọba WHO pèsè ìròyìn lórí àwọn iṣẹ́ rẹ̀ ní pàtó tó tan mọ́ ṣíṣe àmúlò àbá GLAI, àti èyí tí àwọn ọmọ ẹgbẹ́ TAG pèsè lórí àwọn ìgbésẹ̀ ojú ẹsẹ̀ lórí ààrun kòkòrò ní àwọn ọdún tó ń bọ̀. 1. Pàtàkì fún ètò ìṣàmúlò dátà tí ó ṣe kókó fún àmójútó àkóràn àwọn ààrùn kòkòrò tí ó ti di mímọ̀, àti tí tètè dá àfihàn àwọn ààrùn kòkòrò tó ń ṣúyọ mọ̀. TAG ṣàfihàn pàtàkì: pínpín dátà, àjọṣepọ̀ àti ìkó àkóyawọ́ ìṣàmúlò ẹ̀kọ́ nípa ààrùn, yàrá àyẹ̀wò fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀, ẹ̀kọ́ nípa kòkòrò, àti dátà àwùjọ tí wọ́n ṣe pàtàkì láti túnbọ̀ ní òye àyípadà àkóràn àwọn ààrùn kòkòrò tó ti di mímọ̀ àti láti múra sílẹ̀ fún ìjẹyọ àwọn ààrùn kòkòrò pẹ̀lú ààrùn àkóràn àti àjàkálẹ̀ ààrùn tó ṣeéṣe. 2. Àgbékalẹ̀ ìtọpinpin adènà aṣáájú alákòóba ààrùn fún lílò ní àkókò ààrùn àkóràn ní àwọn agbègbè ìgbèríko tó fi mọ́:","UmhlanganoTechnical Advisory Group kuArbovirus (TAG) e-Accra, eGhana. Iglobal Arbovirus Initiative (GLAI) yethulwa ngonyaka odlule ngoNdasa ukubhekana namagciwane aqhanukayo naphinda ukuqhamuka ne-ephidemic namandla obhubhane. Ukuqalwa komzamo wokubambisana phakathi kweNhlangano yeZempilo eMhlabeni,uHlelo lweziPhuthumayo zeMpilo eMhlabeni,kuMnyango woKulalwula Izifo eziVamile ezingaNakiwe noKugoma, Imigomo neBiological Department. Iqoqo laBeluleki bezoBuchwepheshe bamagciwane (who.int) ahlangana emhlanganweni okokuqala eACCRA eGhana ngoNhlangulana 20-22 ku-2023. Unobhala weWHO unikeze ngosekwenzekile ngokwemisebenzi emikhulu ehlobene nokwenzeka kweGLAI kanye namalunga eTAG kukhona iziphakamiso ezezweni ezihamba phambili kumagciwane eminyakeni ezayo. 1. Isidingo sezinhlelo zedtha ehlanganisiwe kubalulekile ekubhekeni ukudluliselwa kwamagciwane angaziwa, ukuwahlonza ngokushesha ekwethulweni kwamagciwane avelayo. I-TAG iveze ukubaluleka kwe: ukwabelana ngemininingo, ukubambisana nokwethembeka Ukuhlangana kokwe ephidemoloji, ilebhu, entomological nedatha lendawo okuzungezayo ukuze aqondwe kangcono emandleni okudlulisela amagciwane angaziwa nokulungiselela okuphuthumayo kwamagciwane kanye namandla obhubhane. 2. Intuthuko yephrimithivu vekitha yokulandelela ukulawula nokungenelela ekwenziweni ngesikhathi kwezifo zangaphakati ezindaweni zasemadolobheni" በተዋሃደ የመስክ ክትትል እና ቁጥጥር ውስጥ አቅም ማጠናከር። የበሽታ አምጪ ነፍሳትን ለመቆጣጠር የተለያዩ ዘርፎችን አጋርነትን መገንባት እንዲሁም የቢጫ ወባ አምጪ ነፍሳትን በብቃት ለመቆጣጠር ተጋላጭ የሆኑ ከተሞችን ዝግጁነት ማጠናከር፤ 3. ምንም እንኳ የጄኖሚክስ በአርቦቫይረስ ክትትል ውስጥ ትልቅ ሚና ቢጫወትም መሠረታዊ የምርመራ አቅም ግንባታን ማቃለል የለበትም፤ ይሁን እንጂ ጄኖሚክስ ማግኘት ከሞለኪውላዊ የምርመራ ዒላማ ጋር የሚጣጣምበትን መንገድ ለማጠናከርና ከመስክ ተላላፊነትንና ከበሽታ ጋር ተያይዞ የሚመጣ የጂኖታይፕ ስርጭት ለማወቅ ወሳኝ ነው። 4. ማህበረሰባዊ ተሳትፎን ለማጠናከር እና የአርቦቫይረሶችን የመቋቋም ችሎታ ለማጠናከር የሚጥሩ ተጓዳኝ ተሳታፊ ለመሆን አዳዲስ መድረኮችን ማመቻች። 5. ለ የአለማቀፍ የአርቦቫይረስ (Arbovirus) ጅምር (GLAI) ተግባራዊነት ቀጣይ እርምጃዎች አጋርነትን ለማስፋት ፣በአርቦቫይረስ (ARboviruss) ላይ የሚሰሩ አጋሮች ጥምረት መፍጠር አለበት።,"strengthening capacities in integrated vector surveillance and control building multisectoral collaborations for vector surveillance and control and integrating urban readiness for yellow fever vector control in susceptible urban centers. 3. Although genomics plays an important role in arbovirus surveillance, it should not detract from basic diagnostic capacity building; access to genomics will however be pivotal to strengthen molecular diagnostic target matching and to determine genotype circulation associated with vector transmissibility and disease severity. 4. The development of innovative platforms for partner engagement that seek to strengthen community engagement and resilience to arboviruses. 5. The development of an inventory of partners working on arboviruses to expand partnerships for the next steps of GLAI’s implementation.","inganta dama a wurin haɗawa da sa’ido, bincike da kulawa a kan bayanan cutar gina haɗin gwiwar ɓangarori daban-daban don sa’ido, bincike da kulawa a kan bayanan cutar. 3. Duk da dai yanayin halitta yana taka babbar rawa a sa ido da kulwa da arbovirus, ya kamata kada ya ɗauke hankali a kan gina ginshiƙin damar binciken lafiya; damar duba ƙwayoyin halitta zai kasance mafi muhimmanci wurin inganta dacewa da kiwon lafiyar da ta dace da kuma gano yaɗuwar genotype tare da iya kamuwa da cutar da kuma tsananin cutar. 4. Bunƙasa zaurukan ƙirƙira da abokan hulɗa da ke neman faɗaɗa shigar al’umma da jure wa arboviruses. 5. Bunƙasa ƙirƙira ta abokan hulɗa waɗanda ke aiki a kan arboviruses don faɗaɗa alaƙarsu don matakin gaba a kan aiwatar da GLAI.","Kuimarisha uwezo katika ufuatiliaji na udhibiti wa Vekta jumuishi. Kujenga ushirikiano wa sekta nyingi kwa ufuatiliaji na udhibiti wa Vekta na kuunganisha utayari wa miji kwa udhibiti wa vekta ya homa ya manjano katika vituo vya mijini vinavyoathiriwa. 3. Ingawa Genomics ina jukumu muhimu katika ufuatiliaji wa Arbovirus, haipaswi kuzuia kujenga uwezo wa msingi wa uchunguzi; Ufikiaji wa Genomics hata hivyo utakuwa muhimu ili kuimarisha ulinganifu wa lengo la uchunguzi wa molekuli na kubainisha mzunguko wa Jinotaip unaohusishwa na uambukizaji wa Vekta na ukali wa ugonjwa. 4. Uundaji wa majukwaa ya ubunifu wa ushiriki wa washirika ambayo yanatafuta kuimarisha ushiriki wa jamii na ustahimilivu kwa Arboviruses. 5. Uendelezaji wa hesabu ya washiriki wanaofanya kazi kwenye Arbovirus ili kupanua ushirikiano kwa hatua zijazo za utekelezaji wa GLAI.","ìrólágbára àwọn ìkápá nínú ìṣàmúlò ẹ̀sọ́ alákòóba ààrùn àti ìdènà ṣíṣe àgbékalẹ̀ àwọn àjọṣepọ̀ ọlọ́pọ̀-ẹ̀ka fún ẹ̀sọ́ alákòóba ààrùn àti ìdènà àti ìṣàmúlò ìmúrasílẹ̀ ìgbèríko fún alákòóba ààrùn ibà pọ́njú-pọ́ntọ̀ ní àwọn ààyè ìgbèríko akángun séwu. 3. Bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé apó ẹ̀yọ́-ìran ń kó ipa pàtàkì nínú ẹ̀sọ́ ààrùn kòkòrò, kò gbọdọ̀ yọ kúrò nínú àgbékalẹ̀ ìkápá idámọ̀ àisàn ìpìlẹ̀; ànfààní sí apó ẹ̀yọ́-ìran yóò ṣe pàtàkì síbẹ̀síbẹ̀ láti ṣe ìrólágbára fún ìdọ́gba àfojúsùn ìdámọ̀ àisàn mólékù àti láti mọ ìṣànyíká jínnì tó tan mọ́ àkóràn alákòóba ààrùn àti ewu àìsàn. Àgbékalẹ̀ àwọn ìkànnì ìmọ̀-ọ̀tunfún ìfọ̀rọ̀wérò pẹ̀lú alájọṣepọ̀ tí ó ń wá láti ró ìfọ̀rọ̀wérò pẹ̀lú àwùjọ lágbára àti ìfaradà fún ààrùn kòkòrò. 5. Àgbékalẹ̀ ìwé àkọsílẹ̀ àwọn alájọṣepọ̀ tí wọ́n ń ṣiṣẹ́ lórí àwọn ààrùn kòkòrò láti fẹ àjọṣepọ̀ náà lójú fún àwọn ìgbésẹ̀ tó kàn nínú ìṣàmúlò GLAI.",ukuqinisa amandla okukwazi ekuhlanganisweni kokulandelelwa nokulawula ukwakha ukubambisana okumikhakha miningi kokulandelelwa kwevekitha nokulawula nokuhlanganisa ukulungela kamadolobha kwefiva ephuzi ukulawula ivekitha ezindaweni zasedolobheni ezizwelayo. 3. Yize noma ezomnotho zidlala indima enkulu ekulandeleleni amagciwane kodwa akumele kuhoxwe ekwakheni ukuwazi ukuxilonga okuyisisekelo. ukungena kwezomnotho kepha kuzokwenza kuzungeleze amandla enhlayiyana yokuqondana nokuqonda ukuxilongwa nokubheka ukuhmba kwejinothayiphi ehlobene nokudluliselwa kwe vekitha nobunzima besifo. 4. Intuthuko yezinkundla zokwenza okusha ezingxoxweni zababambisani ukufuna ukuqinisa ukuxoxa komphakathi nokubekezela kumagciwane. 5. Intuthuko yempahla yokuthengisa yababambisani abasebenza kumagciwane ukwandisa ukubambisana kumagxathu alandelayo ekwenziweni kweGLAI. "ኢራቅ ትራኮማን (በባክቴሪያ የሚመጣ የዐይን በሽታ) ከሕብረተሰብ ጤና ችግርነት አስወግዳለች:: የተዘነጋውን የሐሩር ክልል በሽታ በማስወገድ በዓለም ዕውቅና የተሰጣት 50ኛ ሀገር ስትሆን፤ ይህም እ.ኤ.አ ለ2030 ወደተወሰነው የ100 አገር ዐላማ ግማሽ ነጥብ ነው:: የዓለም የጤና ድርጅት (WHO) ትራኮማ የሕብረተሰብ ጤና ችግር ከመሆን በማስወገዷ ለኢራቅ ምስጋናውን አቅርቦል። ይህም በምስራቅ የሜድትራኒያን ክልል አምስተኛዋ ሀገር እንድትሆን አድርጓታል። ""የኢራቅ ብሔራዊ ትራኮማ ፕሮግራም ስኬታማነት በሀገራዊ አመራርና ትብብር ምን ሊደረስ እንደሚችል አሳይቷል"" ያሉት ደግሞ ዶ/ር ቴድሮስ አድሃኖም ገብረየሱስ፣ የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ናቸው። ""ከትራኮማ ነጻ መሆን አሁን እንዲሁም ወደፊትም ይበልጥ ለአደጋ የተጋለጡ ሕዝቦችን ሕይወት አዎንታዊ በሆነ መንገድ ይቀይራል""። ኢራቅ በሽታውን ለመከላከል በሃገር ውስጥ የመጨረሻውን መንገድ ለማቀናጀት እ.ኤ.አ በ2012 ብሔራዊ ትራኮማ ፕሮግራም አቋቋመች። በሁለተኛ ደረጃና በሪፈራል የዓይን ህክምና ተቋማት ውስጥ ያሉ ጉዳዮችን ለመለየትና ለመቆጣጠር እንዲሁም ከትምህርት ቤት ቅድመ ምዝገባና በትምህርት ቤት የዓይን ምርመራ ፕሮግራሞች ጋር በመተባበር የትራኮማ ክትትል ስርዓት ተዘጋጀ። በሺዎች የሚቆጠሩ የቀዶ ሕክምና ባለሙያዎች፣ የዓይን ሐኪሞች፣ የዓይን ቀዶ ሕክምና ባለሙያዎችና ሌሎች የሠለጠኑ የጤና ባለሙያዎች ለዚህ ጥረት አስተዋጽኦ አድርገዋል። ከትራኮማ መጥፋት በኋላ፣ ኢራቅና የዓለም ጤና ድርጅት ቀደም ሲል በጣም የተስፋፋባቸውን አካባቢዎች ለይቶ ለማወቅና አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ ደግሞ በሽታን እንደገና ማንሰራራት ካለ በቅርበት መከታተላቸውን ይቀጥላሉ። የምሥራቅ ሜድትራኒያን የአካባቢ ዳይሬክተር የሆኑት ዶክተር አህመድ አል ማንዳሪ ""የዐለም ጤና ድርጅት የኢራቅን ትራኮማን ከሕብረተሰብ የጤና ችግር በማስወገድ በምሥራቅ ሜድትራንያን ክልል ውስጥ ቢያንስ አንድ ችላ የተባለ የሐሩር ክልል በሽታን ያጠፋች ስምንተኛዋ አገር እንድትሆን አድርጓታል"" ብለዋል።","Iraq eliminates trachoma as a public health problem 50th country recognized by WHO for eliminating a neglected tropical disease, marking the halfway point towards the 100-country target set for 2030 The World Health Organization (WHO) congratulates Iraq for having eliminated trachoma as a public health problem, making it the fifth country in WHO’s Eastern Mediterranean Region to achieve this milestone. “The success of Iraq’s national trachoma programme has shown what can be achieved with national leadership and collaboration”, said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “Freedom from trachoma will positively impact the lives of the most vulnerable populations now and in the future”. Iraq established its national trachoma programme in 2012 to coordinate the final domestic push against the disease. A trachoma surveillance system was developed to detect and manage cases within secondary and tertiary eye care facilities, as well as through school pre-enrolment and school eye screening programmes conducted in collaboration with the Ministry of Education. Thousands of refractionists, optometrists, ophthalmologists, specialist eye surgeons and other trained healthcare staff contributed to these efforts. Post-elimination, Iraq and WHO will continue to closely monitor previously endemic areas to detect and if necessary, combat any resurgence of disease. “WHO has validated Iraq as having eliminated trachoma as a public health problem, making it the eighth country in the Eastern Mediterranean Region that has eliminated at least one neglected tropical disease” said Dr Ahmed Al-Mandhari, WHO Regional Director for the Eastern Mediterranean.","Iraq ta cire trachoma daga cikin matsalar lafiya ta al’umma Ƙasa ta 50 da WHO ta gano ta cire cututtukan wurare masu zafi da aka yi watsi dasu wanda ya nuna an kai rabin ƙasashe 100 da akw harin kaiwa zuwa 2023. Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) tana taya Iraqi murna saboda kawar da trachoma a matsayin cutar da ta dami al’umma, inda ta zama ƙasa ta biyar a Yankin Gabashin Mediterranean da suka samu wannan nasarar. ""Nasarar shirin trachoma na Iraqi"" ya nuna irin nasarar da za a iya samu da shugabancin tarayya da haɗin gwiwa, a cewar Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta janar na Hukumar Lafiya ta Duniya. ’Yanci daga trachoma zai samar da tasiri a kan rayuka a kan yawancin mutane masu rauni a yanzu da kuma nan gaba. Iraqi ta kafa shirin trachoma ɗinta na ƙasa a 2012 don tsara ƙoƙari na ƙarshe kan cutar. An bunƙasa tsarin kula da trachoma din ganowa da kulawa da masu cutukan a asibitocin ido na sakandare da gaba da sakandare tare da kafin saka yara a makaranta da shirye-shiryen kulawa da ido na makarantu wanda ake aiwatarwa da haɗin gwiwar ma’aikatar Ilimi. Dubunnan likitocin matsalar hangen ido, likitoci masu kulawa da ganin hasken ido, likitocin matsalar gani na ido, ƙwararrun likitoci masu aiki a ido da sauran ma’aikatan lafiyar da aka horar sun taimaka wurin wannan ƙoƙarin. Bayan ganin bayan cutar, Iraqi da Hukumar Lafiya ta Duniya za su cigaba da lura da wuraren da a baya suka fuskanci annobar da kyau don ganowa sannan kuma idan wajibi ne, yaƙi da duk wani tashin cuta. Darektan Yanki na Hukumar Lafiya ta Duniya ya amince da Iraqi bayan kawar da trachoma a matsayin cutar da ta addabi jama’a, inda ta zama ƙasa ta takwas a Gabashin Mediterrenean.","Iraki kuondoa Trakoma kama tatizo la afya ya umma Nchi ya 50 inayotambuliwa na WHO kwa kutokomeza ugonjwa wa kitropiki uliopuuziwa, ikiashiria nusu ya lengo la nchi 100 lililowekwa kwa 2030. Shirika la afya Duniani (WHO) linaipongeza Iraki kwa kutokomeza ugonjwa wa Trakoma kama tatizo la afya ya umma, na kuifanya kuwa nchi ya tano katika ukanda wa mashariki ya Mediterania wa WHO kufikia hatua hii muhimu. ""Mafanikio ya mpango wa kitaifa wa Trakoma ya Iraki, yameonyesha kile kinachoweza kupatikana kwa uongozi wa kitaifa na ushirikiano"", alisema Dk Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO. ""Uhuru dhidi ya Trakoma utaathiri vyema maisha ya watu walio hatarini zaidi sasa na katika siku zijazo"". Iraki ilianzisha mpango wake wa kitaifa, wa Trakoma mwaka 2012 ili kuratibu msukumo wa mwisho wa ndani dhidi ya ugonjwa huo. Mfumo wa ufuatiliaji wa Trakoma ulianzishwa ili kuchunguza na kusimamia visa ndani ya vituo vya huduma ya macho vya msingi na vya kati, vilevile kupitia programu za uandikishaji wa awali na uchunguzi wa macho shuleni uliofanywa kwa ushirikiano wa wizara ya elimu. Maelfu ya madaktari wa kukataa, madaktari wa macho, madaktari bingwa wa macho, madaktari bingwa wa upasuaji wa macho na wahudumu wengine wa afya waliofunzwa walichangia juhudi hizi. Baada ya utokomezaji, Iraki na WHO zitaendelea kufuatilia kwa karibu maeneo ambayo hapo awali yalikuwa na ugonjwa ili kugundua na ikiwa ni lazima, kupambana kuibuka tena kwa magonjwa. ""WHO imeiidhinisha Iraki kuwa imetokomeza Trakoma kama tatizo la afya ya umma, na kuifanya nchi ya nane katika ukanda wa mashariki ya Mediterania ambayo imeondoa angalau ugonjwa mmoja wa kitropiki uliopuuziwa"", alisema DK Ahmed Al- Mandhari, mkurugenzi wa WHO wa kanda ya mashariki ya Mediterania.","Iraq ṣẹ́gun àpólò gẹ́gẹ́ bí ìṣòro ìlera àwùjọ Orílẹ̀-èdè 50 tí WHO kéde fún ṣíṣẹ́gun ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì, tí ó sààmì ipò ìdáméjì sí 100-orílẹ̀-èdè tí wọ́n fojúsùn fún 2030 Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) kí Iraq kú oríire fún pẹ̀lú bí wọ́n ṣe ṣẹ́gun àpólò gẹ́gẹ́ bí ìṣòro ìlera àwùjọ, tí ó sì sọ ọ́ di orílẹ̀-èdè àádọ́ta ní Ẹkun Agbègbè Eastern Mediterranean WHO láti ṣe irú àṣeyọrí yìí. ""Àṣeyọrí ètò àpólò orílẹ̀-èdè Iraq ti ṣàfihàn àṣeyọrí tó ṣeéṣe pẹ̀lú àwọn adarí orílẹ̀-èdè àti àjọṣepọ̀"", Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Òmìnira kúrò ninú àpólò máa mú ipa rere bá ìgbésí ayé àwọn ènìyàn tí wọ́n kángun séwu jùlọ báyìí àti ní ọjọ́ iwájú"". Iraq ṣe ìdásílẹ̀ ètò àpólò orílẹ̀-èdè rẹ̀ ní 2012 láti ṣàkóso ìgbìyànjú ìgbẹ̀yìn lábẹ́lé tako ààrùn náà. Wọ́n ṣe àgbékalẹ̀ ètò ìtọpinpin àpólò láti ṣàwárí àti láti mójútó àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ láàrín àwọn ilé-ìwòsàn ìtọ́jú ojú onípele kejì àti onípele kẹ́ta, bákan náà ni nípasẹ̀ ìgbésẹ̀-ìgbaniwọlé sí ilé ẹ̀kọ́ àti àwọn ètò àyẹ̀wò ojú nílé ẹ̀kọ́ tí wọ́n ń ṣe ní àjọṣepọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ Ìjọba tó ń rí sí Ètò Ẹ̀kọ́. Àwọn ẹgbẹ̀run onímọ̀ nípa òye iná ojú, onímọ̀ nípa ìtọ́jú ojú, onímọ̀ nípa àyẹ̀wò ojú, àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ oníṣẹ́ abẹ ojú àti àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ òṣìṣẹ́ ètò ìlera míràn ni wọ́n dásí àwọn ìgbìyànjú wọ̀nyìí. Lẹ́yìn-ìṣẹ́gun, Iraq àti WHO máa tẹ̀síwájú láti mójútó àwọn agbègbè ìtànkálẹ̀ tẹ́lẹ̀ dáadáa láti ṣàwárí tó bá sì ṣeéṣe, gbógun ti èyíkéyìí àjínde ààrùn. WHO ti fọwọ́sí sí Iraq gẹ́gẹ́ bí ẹni tó ti ṣẹ́gun àpólò gẹ́gẹ́ bíi ìṣòro ìlera àwùjọ, tí ó sọ ọ́ di orílẹ̀-èdè kẹ́jọ ní Ẹkùn Agbègbè Eastern Mediterranean tí ó ti ṣẹ́gun ó kéré jù ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì kan"" Dr Ahmed Al-Mandhari, Olùdarí Ẹkùn Agbègbè fún Eastern Mediterranean WHO ló sọ bẹ́ẹ̀.","I-Iraq ikhipha isifo samehlo njengenkinga yezempilo yomphakathi Izizwe ezingu 50 ezibonakalayo nguWHO ngokukhipha izifo ezivamile ezinganakiwe, ukubeka umaka kuphuzu eliwuhhafu oya kumazwe angu-100 ahloselwe u-2030 Inhlangano yeZempilo yoMhlaba(WHO) ibongele i-Iraq ngokukhipha isifo samehlo njengenkinga yezempilo yomphakathi, kwenza kube yizwe lesihlanu kuWHO kuSifunda saseMpumalanga neMediterranean ukufika kulelizinga. ""Ukuphumelela kohlelo lwesifo samehlo sezwe laseIraq selukhombisile ukuthi yini engazuzwa ngobuholi nokubambisana kwesizwe"", kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, Umqondisi-oMkhulu weWHO. ""Ukukhululeka kusifo samehlo kuzoba nomthelela omuhle ezimpilweni zesibalo sabantu abaningi abahluphekile manje nasesikhathini esizayo"". I-Iraq iqale uhlelo lwesifo samehlo lwesizwe ngo-2012 ukuthi axhumanise ukuphusha kwasekhaya kokugcina okubhekene nesifo. Uhlelo lokulandelela isifo samehlo lwadevelophwa,ukuhlonza nokuphatha amacala ezindaweni zokunakekela amehlo zesibili nezokugcina, kanye nasezinkulisa nohlelo lwesikole sokuhlola amehlo olwenziwe ngokubambisana noNgqongqoshe wezeMfundo. Izinkulunkwane zerefractionist, odokotela bamehlo, ama-ophthalmologist, ongoti ekuhlinzweni kwamehlo kanye nabanye abasebenzi bezempilo abaqeqeshiwe ukufaka eyabo imizamo. Ngemva kokukhishwa, i-Iraq neWHO izoqhubeka nokubhekisisa ezindaweni zakudala ukuhlonza uma kufanele ukubona ukuthi kukhona ukuvuka kwezifo. ""I-WHO isiqinisekise Iraq ngokuqeda isifo samehlo njengenkinga yezempilo yomphakathi,okulenza izwe lesishagalombili kwiSifunda se-Eastern Mediterranean, eseliqede okungenani isisodwa isifo esivamile esinganakiwe"" kusho uDkt Ahmed Al-Mandhari, Umqondisi wesifunda seWHO weMpumalanga Mediterranean." "“ይህ አስደናቂ ስኬት ነው፣ ሃገሮች ፈታኝ ሁኔታዎች ውስጥም ቢሆኑም በትጋት በሽታዎችን በማስወገድ ረገድ ስኬት እንደሚያገኙ ያሳያል። የኢራቅ ትራኮማን በማስወገድ ረገድ ያገኘችው ስኬት በክልላችን ጤና ለሁሉም የሚለውን ራዕይ ማሳካት እንደምንችል እውነተኛ ማሳያ ነው።"" በአለም አቀፍ ደረጃ ለዓይነ ስውርነት ዋነኛው ምክኒያት የሆነው ተላላፊ የዐይን በሽታ ትራኮማ አሁንም በአለም ጤና ድርጅት ምስራቃዊ ሜዲትራኒያን ግዛት ውስጥ በስድስት ሀገራት ውስጥ እንደሚከሰት ይታወቃል፤ ነገር ግን በክልሉ ውስጥ ትራኮማን ለመጥፋት አንቲባዮቲክ (መድሃኒት) ሕክምና የሚያስፈልጋቸው ሰዎች ቁጥር ላይ ከፍተኛ መሻሻል አሳይቷል. እ.ኤ.አ. በ2013 ከነበረበት 39 ሚሊዮን በሚያዝያ 2023 ወደ 6.9 ሚሊዮን ወርዶል። ዓለም አቀፍ ሂደቶች በአለም አቀፍ ደረጃ ኢራቅ ትራኮማን እንደ ዋነኛ የህዝብ ጤና ችግር በማጥፋታቸው በአለም ጤና ድርጅት የተረጋገጡ 17 ሀገራትን ተቀላቅላለች። እነዚህ ቤኒን: ካምቦዲያ: ቻይና: ጋምቢያ: ጋና: ኢራን እስላማዊ ሪፐብሊክ: ላኦ ህዝቦች ዲሞክራቲክ ሪፐብሊክ: ማላዊ: ማሊ: ሜክሲኮ: ሞሮኮ: ምያንማር: ኔፓል: ኦማን: ሳዑዲ አረቢያ: ቶጎ እና ቫኑዋቱ ናቸው:: ኢራቅ በተጨማሪም በአለም አቀፍ ደረጃ ቢያንስ አንድ ችላ የተባለ የትሮፒካል በሽታን (ኤን ቲ ዲ) በማጥፋት በአለም ጤና ድርጅት እውቅና ያገኘች 50ኛዋ ሀገር ነች። ይህ ትልቅ ምዕራፍ እ.ኤ.አ. በ 2030 የዓለም ጤና ድርጅት ፍኖተ ካርታ ቸል ለተባሉት የሐሩር ክልል በሽታዎች ለታቀደው 100 ሀገራት ግብ ግማሽ መንገድ ነው። እ.ኤ.አ. ከ 2023 መጀመሪያ ጀምሮ 5 ሌሎች ሃገሮች ለአንድ ኤን ቲ ዲ ተገቢ የማረጋገጫ ሂደቶችን በተሳካ ሁኔታ አጠናቀዋል። ""የኤን ቲ ዲ ፕሮግራሞች ለአለም አቀፍ የጤና ሽፋን እያበረከቱት ያለው አስተዋፅዖ አስደናቂ ነው ምክንያቱም አገልግሎቱን ለማያገኙ ህዝቦች ያደርሰዋል"" ብለዋል ዶ/ር ኢብራሂማ ሶሴ ፎል የግሎባል ኤን ቲ ዲ ፕሮግራም ዳይሬክተር።","“This is a remarkable achievement, and it illustrates that with dedication countries can achieve success in eliminating diseases, even under challenging circumstances. Iraq’s success in eliminating trachoma is also a true demonstration of our regional vision of Health for All by All.” Trachoma, the leading infectious cause of blindness worldwide, is still known to be endemic in six countries of WHO’s Eastern Mediterranean Region, but there has been substantial progress in the number of people in the region requiring antibiotic treatment for trachoma elimination purposes, which has fallen from 39 million in 2013 to 6.9 million in April 2023. Global progress Globally, Iraq joins 17 other countries that have been validated by WHO for having eliminated trachoma as a public health problem. These are Benin, Cambodia, China, Gambia, Ghana, Islamic Republic of Iran, Lao People’s Democratic Republic, Malawi, Mali, Mexico, Morocco, Myanmar, Nepal, Oman, Saudi Arabia, Togo and Vanuatu. Iraq is also the 50th country to be acknowledged by WHO for eliminating at least one neglected tropical disease (NTD), globally. This major milestone is the halfway mark to the 100-country target set for 2030 in the WHO road map for neglected tropical diseases. Since the beginning of 2023, 5 other countries have successfully completed the relevant validation processes for one NTD. “The contribution that NTD programmes are making towards universal health coverage is impressive as by definition they extend outreach to pockets of underserved populations” said Dr Ibrahima Socé Fall, Director, Global NTD Programme, WHO.","""Wannan babbar nasara ce, sannan kuma tana nuna cewa tare da jajircewa ƙasashe za su iya samun nasarar kawar da cututtuka, ko da a mawuyacin yanayi ne. Nasarar Iraq na kawar da trachom kuma alama ce ta gaske da ke nuna tsarin kulawa da lafiyarmu na Kowa ne Daga Kowa."" Trachoma, babbar cutar da ta janyo makanta a faɗin duniya, har yanzu an santa da addabar ƙasashe shida na Yankin Gabashin Mediterranean na Hukumar Lafiya ta Duniya, amma an samu nasara sosai a yawan mutanen da ke yankin masu buƙatar maganin kawar da trachoma, wanda ya sauka daga miliyan 39 a 2013 zuwa miliyan 6.9 a Afirilun 2023. Cigaban duniya A faɗin duniya, Iraqi ta shiga jerin wasu ƙasashe 17 da WHO ta amince dasu da kawar da trachoma a matsayin matsalar lafiyar jama’a. Waɗannan sun haɗa da Jamhuriyar Benin, Cambodia, Sin, Gambia, Ghana, Jamhuriyar Musulunci ta Iran, Jamhuriyar Mutanen Lao, Malawi, Mali, Mexico, Morocco, Myanmar, Nepal, Oman, Saudi Arabia, Togo da Vanuatu. Kuma Iraq ce ƙasa ta 50 da Hukumar Lafiya ta Duniya ta ambata kawar da aƙalla cuta ɗaya ta wurare masu zafi wacce aka yi watsi da ita (NTD), a gabaɗaya faɗin duniya. Wannan ne mafi girman nasarar da aka kai rabi a ƙasashe 100 da ake harin cimmawa a 2030 a taswirar titi ta Hukumar Lafiya ta Duniya na cutukan wuraren zafi waɗanda aka yi watsi dasu. Tun farkon 2023, wasu ƙasashe 5 sun samu nasarar cikashe matakan tabbatarwa na NTD ɗaya. Gudunmawar cewa shirye-shiryen NTD suna cimma tsarin kiwon lafiya na duniya ya samu cigaba ta hanyar nuna nisan da shirin ke kai wa ga aljihun mutane da yawa_x009d_ a cewar Dr Ibrahima Soce Fall, Darakta, Shirin NTD na Ƙasa, Hukumar Lafiya ta Duniya.","""Haya ni mafanikio ya kushangaza, na inaonyesha kwamba kwa kujitolea nchi zinaweza kupata mafanikio katika kutokomeza magonjwa, hata nchi ya mazingira magumu. Mafanikio ya Iraki katika kutokomeza Trakoma pia ni onyesho la kweli la maono yetu ya kikanda ya afya kwa wote kwa watu wote"". Trakoma, ni kisababishi kikuu cha upofu Duniani kote, bado inajulikana kuwa ni ugonjwa katika nchi sita za ukanda wa mashariki wa Mediterania wa WHO, lakini kumekuwa na Maendeleo makubwa katika idadi ya watu katika ukanda huo wanaohitaji matibabu ya antibayotiki kwa madhumuni ya kutokomeza Trakoma, ambayo imepungua kutoka milioni 39 mwaka 2023 hadi milioni 6.9 mwezi Aprili 2023. Maendeleo ya kimataifa Kimataifa, Iraki imeiungana na nchi nyingine 17 ambazo zimethibitishwa na WHO kwa kuondoa Trakoma kama tatizo la afya kwa umma. Nchi hizo ni Benini, Kambodia, China, Gambia, Ghana, Jamhuri ya Kiislamu ya Irani, Jamhuri ya kidemokrasia ya watu wa Lao,Malawi, Mali, Meksiko, Moroko, Myanmar, Nepali, Omani, Saudi Arabia, Togo na Vanuatu. Pia Iraki ni nchi ya 50 kutambuliwa na WHO kwa kutokomeza angalau ugonjwa mmoja wa kitropiki uliosahaulika (NTD) ulimwenguni. Hatua hii kuu ni ishara ya nusu ya lengo la nchi 100 lililowekwa ifikapo 2030 katika mpango wa WHO kwa magonjwa yaliyosahaulika ya kitropiki. Tangu mwanzoni mwa 2023, nchi nyingine 5 zimekamilisha taratibu husika za uthibitishaji wa NTD moja. ""Mchango ambao programu za NTD zinatoa katika upatikanaji wa huduma ya afya kwa wote ni wa kuvutia kwani kwa ufafanuzi zinapanua ufikiaji kwenye mifuko ya watu ambao hawajahudumiwa"", alisema Dkt Ibrahima Soce Fall, mkurugenzi, mpango wa kimataifa wa NTD, wa WHO.","""Èyí jẹ́ àṣeyọrí tó lápẹẹrẹ, ó sì ṣe àpèjúwe pé pẹ̀lú àfojúsun àwọn orílẹ̀-èdè lè ṣe nínú ìṣẹ́gun ààrùn, kódà lábẹ́ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tó jẹ́ ìpèníjà. Àṣeyọrí Iraq nínú ìṣẹ́gun àpólò náà tún jẹ́ àpèjúwe àfojúsùn ẹkùn agbègbè wa lórí Ìlera fún Gbogbo wa láti ọ̀dọ Gbogbo wa."" Àpólò, àkóràn tó ń léwájú nínú okùnfà ìfọ́jú jákèjádò àgbáyé, ṣì jẹ́ mímọ̀ láti máa tànkálẹ̀ ní orílẹ̀-èdè mẹ́fà ti Ẹkùn Agbègbè Eastern Mediterranean WHO, ṣùgbọ́n ìlọsíwájú tó lọ́ọ́rìn ti wà nínú ònkà iye àwọn ènìyàn ní ẹkùn náà tó nílò ìtọ́jú oògùn apa kòkòro batéríà fún ànfààní ìṣẹ́gun àpólò, tí ó ti wá sílẹ̀ láti 39 mílíọ̀nù ní 2013 sí 6.9 mílíọ̀nù ní oṣù Igbe ọdún 2023. Ìlọsíwájú àgbáyé Lágbàyé, Iraq darapọ̀ mọ́ àwọn orílẹ̀-èdè 17 míràn tí WHO ti fọwọ́sí pé wọ́n ti ṣẹ́gun àpólò gẹ́gẹ́ bí ìṣòro ìlera àwùjọ. Àwọn wọ̀nyìí ni Benin, Cambodia, China, Gambia, Ghana, Islamic Republic of Iran, Lao People’s Democratic Republic, Malawi, Mali, Mexico, Morocco, Myanmar, Nepal, Oman, Saudi Arabia, Togo àti Vanuatu. Iraq tún jẹ́ orílẹ̀-èdè 50th tí WHO jẹ́rì sí fún ìṣẹ́gun ó kéré jù ààrùn ìgbóná kan tí wọ́n ti patì (NTD), káàkiri àgbáyé. Àṣeyọrí aláìlẹ́gbẹ́ yìí jẹ́ ìsàmì ìdáméjì sí àfojúsùn 100-orílẹ̀-èdè tí wọ́n ṣe fún 2030 nínú ìlànà-iṣẹ́ WHO fún àwọn ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì. Láti ìbẹ̀rẹ̀ 2023, orílẹ̀-èdè 5 míràn ti parí àwọn ìgbésẹ̀ ìfọwọ́sí tó yẹ fún NTD kan ní àṣeyọrí. ""Àfikún tí àwọn ètò NTD ń ṣe sí kíkárí ètò ìlera lágbàyé yanilẹ́nu nítorí pẹ̀lú àpèjúwe wọ́n ń nọwọ́ ìpolongo dé ọ̀dọ ìwọ̀nba àwọn ènìyàn tí wọn ò rí ìtọ́jú púpọ̀"" Dr Ibrahima Socé Fall, Olùdarí, Ètò NTD Lágbàyé, WHO.","""Lokhu ukuzuza okuncomekayo, nokuveza ukuthi amazwe azimisele angathola impumelelo yokususa izifo,ngisho ngaphansi kwezimo ezinezingqinamba. Ukuphumelela kweIraq ekuqedeni isifo samehlo kukhombisa ngeqiniso ukuthi umbono wesifunda sethu iHealth for All by All."" Isifo samehlo ukuthelelana okuhamba phambili okudala ukungaboni emhlabeni wonke,kusaziwa ukuthi ubhubhane emazweni ayisithupha eWHO kwiSifunda se-Eastern Mediterranean, kodwa akukho ukuqhubeka okunamandla enambeni yabantu kusifunda esifuna ukwelashwa ngama-antibhayothikhi ngezinhloso zokuqeda isifo samehlo,esesehle kusuka ezigidini ezingu-35 ngo-2013 kuya ezigidini ezingu-6.9 ngoMbasa 2023. Ukuqhubeka kwezomhlaba Ngokomhlaba, i-Iraq ijoyina amanye amazwe angu-17 aseqinisekiswe yiWHO ngokuqeda isifo samehlo njengenkinga yezempilo yomphakathi. Lawo mazwe yiBenin, iCambodia, iChina, iGambia, iGhana, i-Islamic Republic of Iran, iLao Peoples Democratic Republic, iMalawi, iMali, iMexico, iMorocco, iMyanmar, iNepal, i-Oman, iSaudi Arabia, iTogo kany neVanuata. I-Iraq iphinde ibe izwe lesi 50 ukwaziswa yiWHO ngokuqeda okungenani esisodwa sezifo ezivamile ezinganakiwe (NTD), emhlabeni. Lomsebenzi omkhulu uwuphawu olufika kuhhafu kumazwe angu-100 okusethwe ukuthi aqondwe ngo-2030 kumgaqo webalazwe leWHO lwezifo ezivamile ezinganakiwe. Kusukela ukuqala kuka-2023 amazwe angu-5 amanye aseqede ngempumelelo izinhlelo ezifanele zokuqinisekiswa kwesisodwa seNTD. ""Ukufaka kwezinhlelo zeNTD ukwenza okuya ekukhavweni kwezempilo yomhlaba kuyamangaza njengencazelo bandisa ukukhankasa kusibalo sabantu abanokumncane"" kusho uDkt Ibrahima Socé Fall, Umqondisi woHlelo iGlobal NTD yeWHO." """ለኢራቅ ቁርጠኝነት እና ትጋት ምስጋና ይግባውና ዓለም አሁን የዘላቂ ልማት ግቦችን ለማሳካት ቀርቧል"". በሽታው ትራኮማ ችላ የተባለ የሞቃታማ አካባቢ በሽታ ነው:: ""ክላሚዲያ ትራኮማቲስ"" በተባለው ባክቴሪያ ኢንፌክሽን ከሰው ወደ ሰው በሚተላለፍ የተበከሉ ጣቶች፣ ቁሳቁሶች እና ዝንቦች በበሽታው ከተያዘ ሰው አይን ወይም አፍንጫ የሚወጣ ፈሳሽ ንክኪ በሚፈጠርበት ጊዜ የሚከሰት ነው። ለትራኮማ ስርጭት ከሚያጋልጡ ምክንያቶች መካከል የንፅህና ጉድለት፣ በሰዎች የተጨናነቀ ቤተሰብ እና በቂ የውሃ አቅርቦት እና የንፅህና አጠባበቅ አለመሟላት ናቸው። ትራኮማን እንደ የህብረተሰብ ጤና ችግር ለማስወገድ የአለም ጤና ድርጅት ''SAFE strategy'' ወይም ደህንነቱን የጠበቀ መንገድ አመክንዮአዊ አካልን ስርጭትን ለመቀነስ፣የነበሩትን ኢንፌክሽኖች ለማጽዳት እና ውጤቶቻቸውን ለመቋቋም አጠቃላይ አቀራረብን ይመክራል። እ.ኤ.አ. በ2021-2030 የተዘነጋው የሐሩር ክልል በሽታ ፍኖተ ካርታ በ2030 እ.ኤ.አ. 20 በሽታዎችን እና የበሽታ ቡድኖችን መከላከል፣መቆጣጠርና እና ማጥፋትን ያነጣጠረ ነው። የትራኮማ እና ሌሎች ችላ የተባሉ የሞቃታማ በሽታዎች መሻሻል በዓለም ላይ በጣም የተጎዱ ማህበረሰቦች ላይ የሚጥሉትን ሰብአዊ እና ኢኮኖሚያዊ ሸክም ያቃልላል። የ ሴፍ ስትራቴጂ የሚከተሉትን ያካትታል: የዓይነ ስውርነት ደረጃ ላይ የደረሰን ትራኮማ ለማከም ቀዶ ጥገና (ትራኮማቶስ ትሪቺያሲስ)፤ ኢንፌክሽኑን ለማዳን አንቲባዮቲክ መድሀኒት በተለይም በአለምአቀፍ ትራኮማ ኢኒሼቲቭ በኩል በአምራቹ '' ፋይዘር” በሚለገሰው አንቲባዮቲክ መድሃኒት “azithromycin” በጅምላ መስጠት፤","“Thanks to Iraq’s dedication and commitment, the world is now closer to attaining the Sustainable Development Goals targets”. The disease Trachoma is a neglected tropical disease. It is caused by infection with the bacterium Chlamydia trachomatis, which spreads from person to person through contaminated fingers, fomites and flies that have come into contact with discharge from the eyes or nose of an infected person. Environmental risk factors for trachoma transmission include poor hygiene, overcrowded households, and inadequate access to water and sanitation. To eliminate trachoma as a public health problem, WHO recommends the SAFE strategy1 a comprehensive approach to reduce transmission of the causative organism, clear existing infections and deal with their effects. The 2021–2030 neglected tropical disease road map targets the prevention, control elimination and eradication of 20 diseases and disease groups by 2030. Progress against trachoma and other neglected tropical diseases alleviates the human and economic burden that they impose on the world’s most disadvantaged communities. The SAFE strategy consists of: Surgery to treat the blinding stage (trachomatous trichiasis); Antibiotics to clear the infection, particularly mass drug administration of the antibiotic azithromycin, which is donated by the manufacturer, Pfizer, to elimination programmes, through the International Trachoma Initiative;","""Da taimakon jajircewar Iraqi da dagewa, duniyar a yanzu ta kusa cimma burin Cigaba Mai Ɗorewa"". Cutar Trachoma wata cuta ce ta wuri mai zafi wadda aka yi watsi da ita. Ƙwayoyin cutar Chlamydia travhomatis ne ke janyo ta, kuma tana yaɗuwa daga mutum zuwa mutum ta hannuwan da suka taɓa cutar, kaya da ƙudajen da suka shafa abin da ya fito daga hanci ko idon mai cutar. Abubuwan haɗari na muhalli na yaɗuwa trachoma sun haɗa da rashin tsafta, muhallin da mutane suka yi yawa, rashin damar samun isasshen ruwa da tsafta. Ɓatar da trachoma a matsayin matsalar cutar da ta dami jama’a, Hukumar Lafiya ta Duniya tana shawartar dabarar AMINCI 1, hanya mai kyau da ta rage yaɗuwar halittun da ke yaɗa cutar, magance cutukan da ake dasu yanzu da kuma magance illarsu. 2021-2030 ta yi watsi da cutar wurare masu zafi na taswirar hanya wacce ke harin magancewar, kulawar wurin kawarwa da ganin bayan cutuka 20 da rukunin cututtuka zuwa 2030. Cigaba a kan trachoma da sauran cututtukan wuraren zafi waɗanda aka yi watsi dasu yana sauke nauyin mutum da na tattalin arziki da suke janyo wa al’ummomin da ke cikin rintsi a duniya. Salon AMINCIN ya haɗa da: Aiki din kulawa da wani matakin makanta (trachomatous trichiasis); Magunguna don kashe waɗannan cututtukan, musamman ba da magani da yawa na maganin azithromycin, wanda mai kamfani, Pfizer ya bayar kyauta, zuwa shirin kawarwa, ta Ƙaddamar da Trachoma na Ƙasa da ƙasa.","""Shukrani kwa kujitolea na kujitolea kwa Iraki, Dunia sasa inakaribia kufikia malengo ya mipango ya maendeleo endelevu"". Ugonjwa huo. Trakoma ni ugonjwa wa kitropiki uliosahaulika. Husababishwa na maambukizi ya bakteria aina ya Chlamydia trachomatis, ambaye huenea kutoka kwa mtu hadi kwa mtu mwengine kupitia vidole vilivyoambukizwa, fomitesi na nzi ambao wamegusana na uchafu kutoka katika macho au pua ya mtu aliyeambukizwa. Sababu za hatari za kimazingira za maambukizi ya Trakoma ni pamoja na usafi duni, kaya zenye msongamano mkubwa wa watu, na upatikanaji duni wa maji na usafi wa mazingira. Ili kutokomeza Trakoma kama tatizo la afya ya umma, WHO inapendekeza mkakati wa SAFE 1 mbinu ya kina ili kupunguza maambukizi yaliyopo na kukabiliana na athari zake. Mpango wa magonjwa ya kitropiki yaliyosahaulika ya 2021-2030 unalenga kuzuia, kudhibiti utokomezaji na kutokomeza magonjwa, magonjwa 20 na makundi ya magonjwa ifikapo 2030. Maendeleo dhidi ya Trakoma na magonjwa mengine ya kitropiki yaliyosahaulika hupunguza mzigo wa kibinadamu na wa kiuchumi ambao huweka kwa jamii zisizo na uwezo zaidi Duniani. Mkakati SAFE unajumuisha: Upasuaji wa kutibu hatua ya upofu (trachomatous trichiasisi); Viuavijasumu ili kuondoa maambukizi, hususani utumiaji wa dawa nyingi za Azithromycin, ambayo hutolewa na mtengenezaji, Pfizer, kwa programu za utokomezaji, kupitia mpango wa kimataifa wa Trakoma.","""Ọpẹ́ lọ́wọ́ àfojúsùn àti ìfọkànsìn Iraq, ayé yìí ti ń súnmọ́ níní àwọn àfojúsùn Èròngbà Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́"". Ààrùn náà Àpólò jẹ́ ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì. Àkóràn ni ó máa ń ṣe okùnfà rẹ̀ pẹ̀lú batéríà aṣojú ààrùn Ìbálòpọ̀, tí ó máa ń ràn láti ọ̀dọ ẹnìkan sí ẹnìkan nípasẹ àwọn ìka tó dọ̀tí, àwọn agbé kòkòrò pamọ́ àti àwọn eṣinṣin tí wọ́n ti ṣe alábàpàde ìdọ̀tí láti ojú tàbí imú ẹni tó ní ààrùn náà. Àwọn okùnfà ewu agbègbè tún àkóràn àpólò lati rí àìsí ìmọ́tótó, ilé elérò púpọ̀, àti àìní ànfààní tó péye sí omi àti ìmọ́tótó. Láti ṣẹ́gun àpólò gẹ́gẹ́ bí ìṣòro ìlera àwùjọ, WHO dábàá ìlànà-iṣẹ́1 ÀÀBÒ ìlànà tó péye láti mú àdínkù bá àkóràn àwọn kòkòrò aṣokùnfa ààrùn, àwọn ààrùn àkóràn tó wà tó sì fojú hàn àti ṣíṣe iṣẹ́ lórí àwọn àkóbá wọn. ìlànà-iṣẹ́ ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì 2021-2030 fojú sun ìdènà, iṣẹ́gun lábẹ́ àkóso àti ìparẹ́ àwọn ààrùn 20 àti àwọn ìpínrọ̀ ààrùn ní ọdún 2030. Ìlọsíwájú tako àpólò àti àwọn ààrùn ìgbóná tí wọ́n ti patì míràn máa ń mú àdínkù bá ìṣòro ènìyàn àti ọrọ̀-ajétí wọ́n ń gbé lé orí àwọn àwùjọ tí ò lágbára jùlọ lágbàyé. Nínú ìlànà-iṣẹ́ ÀÀBÒ lati rí: Iṣẹ́ abẹ láti tọ́jú ipò ìfọ́jú (lílẹ́bọ́ ojú); Àwọn oògùn apa kòkòro láti lé àwọn àkóràn, pàápàá jùlọ fífún àwọn ènìyàn ní oògùn apa kòkòro azithromycin, tí àwọn tó pèsè rẹ̀ fi tọrẹ, Pfizer, fún àwọn ètò ìṣẹ́gun, nípasẹ̀ ìpilẹ̀ṣẹ̀ àpólò ilẹ̀ òkèrè;","""Siyabonga ku-Iraq ngokuzimisela nokuzinikela,manje umhlaba ususondele ukugcina Sustainable Development Goals aqondiwe"". Isifo Isifo samehlo yisifo esivamile esinganakiwe. Kudalwa ukuthelelana ngegciwane iChlamydia trachomatis, esabalalisa kumuntu iyise komunye ngeminwe engcolisekile, izilwane nezimpukane osekuthintekile nokuphuma emahlweni noma ekhaleni lomuntu osethelelekile. Izinkinga zobungcuphe zendawo kokuthelelana ngesifo samehlo kubalwa ukungahlanzeki, amakhaya agcwele kakhulu nokungatholi kahle amanzi nokuhlanzeka. Ukuqeda isifo samehlo njengenkinga yezempilo yomphakathi, iWHO iphakamisa iSAFE strategy1 indlela enkulu yokwehlisa ukutisidlulisela ngokwesilwanyazane, ukuthelelana okucacile okukhona nemithelela yakho. Kusuka ngo-2020-2030 isifo esivamile ezinganakiwe umgwaqo webalazwe uhlose ukuvikela,ukulawula ukuqedwa, nokususwa kwezifo ezingu-20 neqoqo lezifo ngo-2030. Ukuqhubeka okubhekene nesifo samehlo kanye nezinye izifo ezivamile ezinganakiwe kususa abantu nomthwalo wezomnotho njrngoba bekufaka emphakathini wasemhlabeni ohlupheke kakhulu. Isu leSAFE liqukethe: Ukuhlinzwa ukwelapha isigaba sokuba yimpumputhe (trachomatous trichiasis); Ama-antibhayothikhi okususa ukuthelelana,ikakhulukazi ekuphathweni kwesidakamizwa esikhulu se-antibhayothikhi azithromycin, enikwela ukhiqizi, iPfizer, izinhlelo zokuqeda, ngokuzama kwamazwe omhlaba isifo samehlo;" የፊት ንጽሕና: እና የአካባቢ መሻሻል፣ በተለይም የውሃ እና የንፅህና አጠባበቅ ተደራሽነትን ማሻሻል።,"Facial cleanliness; and Environmental improvement, particularly improving access to water and sanitation.","Tsaftar fuska; da Gyara muhalli, musamman inganta damar samun ruwa da taaftar muhalli.","Usafi wa uso, na uboreshaji wa mazingira, hasa kuboresha upatikanaji wa maji na usafi wa mazingira.","Ìmọ́ra ojú; àti ìtẹ̀síwájú Àwùjọ, pàápàá jùlọ mímú àtúnṣe bá ànfààní sí omi àti ìmọ́tótó.","Ukuhlanzeka kobuso; nokuthuthuka kwezindawo,ikakhulukazi ukwenza ngcono ukutholakala kwamanzi nokuhlanzeka." "የዓለም ጤና ድርጅት በዓለም የሄፐታይተስ (የጉበት በሽታ) ቀን ""አንድ ህይወት፤ አንድ ጉበት"" ዘመቻ ጀመረ:: የዓለም የሄፐታይተስ ቀን ሲክበር፡ የዓለም ጤና ድርጅት በቫይረስ የሚመጣውን ሄፓታይተስን ለመቆጣጠር ምርመራ እና ህክምና እንዲጠናከር ጠይቋል:: ለዚህም ምክኒያት የተባለው በሽታው እ.ኤ.አ. በ 2040 ከቀጠለ ከወባ፡ ሳንባ ነቀርሳ እና ኤችአይቪ የበለጠ ሰዎችን ሊገድል ስለሚችል ነው:: ሄፓታይተስ የጉበት በሽታ እና ካንሰር ያመጣል በዚህም በየዓመቱ ከአንድ ሚሊዮን በላይ ሰዎችን ይገድላል:: ከ 5 ዓይነት የሄፐታይተስ ኢንፌክሽኖች፤ ሄፓታይተስ ቢ እና ሲ አብዛኛውን በሽታ እና ሞት ያስከትላሉ:: ሄፓታይተስ ሲ ሊድን ይችላል፤ ይሁን እንጂ በሄፐታይተስ ሲ ኢንፌክሽን ጋር ከሚኖሩ ሰዎች መካከል 21 በመቶው ብቻ በምርመራ ቫይረሱ እንዳለ የሚታወቅላቸው ሲሆን ከነዚህም 13% ብቻ የፈውስ ሕክምና ያገኛሉ:: ሥር የሰደደ የሄፐታይተስ ቢ በሽታ ካለባቸው ሰዎች 10% ብቻ በምርመራ የታወቁ ሲሆን በበሽታው ከተያዙት ውስጥ 2% ብቻ የህይወት አድን መድሃኒት ይቀበላሉ። ""አንድ ህይወት አንድ ጉበት"" በሚል መሪ ቃል የአለም ጤና ድርጅት የሄፐታይተስ ቀን ዘመቻ ረጅም እና ጤናማ ህይወት ለመኖር ጉበትን ከሄፐታይተስ መከላከል ያለውን ጠቀሜታ ያጎላል:: ጥሩ የጉበት ጤንነት ለሌሎች አስፈላጊ የአካል ክፍሎች - ልብ: አንጎል እና ኩላሊትን ጠቃሚ ነው:: ""በዓለም ዙሪያ በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች በሽታውን ለመከላከል፣ ለመመርመር እና ለማከም ከመቼውም ጊዜ የተሻለ መሳሪያ ቢኖረንም በሽታው ካልታወቀ እና ካልታከመ ሄፓታይተስ ጋር ይኖራሉ"" ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ተናግረዋል። ""የዐለም ጤና ድርጅት ሀገራት ህይወትን ለመታደግ እና ሄፓታይተስን ለማስቆም የተለያዬ መሳሪያዎችን ለምሳሌ የሚያድኑ መድሀኒቶች አጠቃቀም ለማስፋት ቁርጠኛ ነው::""","WHO launches “One life, one liver” campaign on World Hepatitis Day To mark World Hepatitis Day, WHO is calling for scaling up testing and treatment for viral hepatitis, warning that the disease could kill more people than malaria, tuberculosis, and HIV combined by 2040, if current infection trends continue. Hepatitis causes liver damage and cancer and kills over a million people annually. Of the 5 types of hepatitis infections, hepatitis B and C cause most of the disease and deaths. Hepatitis C can be cured; however, only 21% of people living with hepatitis C infection are diagnosed and only 13% have received curative treatment. Just 10% of people living with chronic hepatitis B are diagnosed, and only 2% of those infected are receiving the lifesaving medicine. Under the theme of “One life, one liver”, WHO’s World Hepatitis Day campaign highlights the importance of protecting the liver against hepatitis for living a long, healthy life. Good liver health also benefits other vital organs – including the heart, brain and kidneys – that rely on the liver to function. ""Millions of people are living with undiagnosed and untreated hepatitis worldwide, even though we have better tools than ever to prevent, diagnose and treat it,"" said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. ""WHO remains committed to supporting countries to expand the use of those tools, including increasingly cost-effective curative medication, to save lives and end hepatitis.”","Hukumar Lafiya ta Duniya ta ƙaddamar da Mutum Ɗaya Hanta ɗaya, kamfen na rana ɗaya a kan Ranar Hepatitis Ta Duniya Don alamta Ranar Hepatitis ta Duniya, Hukumar Lafiya ta Duniya tana kira kan gwadawa da magance fitacciyar hepatitis, ana jan kunne a kan yadda cutar za ta iya kisa fiye da malaria, tarin tibi, da HIV idan aka haɗa su a 2040, matuƙar aka cigaba da yayin cutar da ake yi yanzu ya cigaba. Hepatitis za ta iya janyo lalacewa hanya da cutar daji sannan tana kashe sama da mutane miliyan ɗaya a duk shekara. A cikin nau’o’i 5 na cutar hepatitis, hepatitis B da C ke janyo mafi yawan cututtuka da mutuwa. Ana iya magance hepatitis C, sai dai, kaso 21% kacal dake rayuwa da cutar hepatitis C ne kawai aka gano sannan kuma kaso 13% ne suka amshi magungunan waraka. Kaso 10% ne kawai na mutane dake rayuwa da hepatitis B ne aka gano, sannan kaso 2% kacal na waɗanda suka samu cutar ke samun magungunan ceto rayuwa. Kamfen ɗin da ke Ƙarƙashin taken ""Rayuwa Ɗaya, hanta ɗaya"", Ranar Hepatitis ta WHO ta Duniya muhimmancin kare hanta daga hepatitis don rayuwa mai tsawo, rayuwa mai lafiya. Lafiyar hanta mai kyau tana shafar wasu muhimman sassa - har da zuciya, ƙwaƙwalwa da ƙoda - da suka dogara da hanta don su yi aiki. “Miliyoyon mutane suna rayuwa ba tare da an gano sannan ba a magance hepatitis ba a faɗin duniya sannan a magance shi,” a cewar Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta Janar na Hukumar Lafiya ta Duniya. “Hukumar Lafiya ta Duniya ta cigaba da jajircewa wurin tallafa wa ƙasashe wurin faɗaɗa amfani da kayan aiki, ciki har da magungunan da a kodayaushe farashinsu yake ƙaruwa don ceton rayuwa da kawo ƙarshen hepatitis.""","WHO inazindua kampeni ya ""Maisha mamoja, ini moja"" katika siku ya Homa ya ini Duniani. Kuadhimisha siku ya Homa ya ini Duniani, WHO inataka kupongezwa kwa upimaji wa matibabu ya virusi vya Homa ya Ini, ikionya kuwa ugonjwa huo unaweza kuuwa watu wengi zaidi kuliko Malaria, kifua kikuu na pamoja na VVU ifikapo 2040, kama muelekeo wa sasa wa maambukizi utaendelea. Homa ya Ini husababisha uharibifu wa Ini na Saratani na huua zaidi ya watu milioni moja kila mwaka. Kati ya aina 5 za maambukizo ya Homa ya Ini, Hepatitis B na C husababisha magonjwa mengi na vifo. Hepatitis C inaweza kuponywa; hata hivyo ni asilimia 21 tu ya watu wanaoishi na maambukizi ya homa ya Ini (hepatitis C) ndio wanaogunduliwa na ni 13% tu wamepata matibabu ya tiba. Ni 10% tu ya watu wanaoishi na homa ya Ini (hepatitis B) ya muda mrefu hugunduliwa, na ni 21% tu ya wale walioambukizwa wamepata dawa za kuokoa maisha. Chini ya kauli mbiu ya ""Maisha mamoja, Ini moja"", kampeni ya WHO ya siku ya Homa ya ini Duniani inaangazia umuhimu wa kulinda ini dhidi ya Homa ya ini ili kuishi maisha marefu na yenye afya. Afya nzuri ya Ini pia hunufaisha viungo vingine muhimu - ikiwemo Moyo, Ubongo, na Figo - ambavyo hutegemea Ini kufanya kazi. ""Mamilioni ya watu wanaishi na Homa ya Ini ambayo haijagunduliwa na ambayo haijatibiwa kote ulimwenguni, ingawa tunazo zana bora zaidi za kuzuia, kugundua na kutibu"", alisema Dk Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO. ""WHO inasalia na nia ya kuzisaidia nchi kupanua matumizi ya zana hizo, ikijumuisha dawa za kutibu za gharama nafuu, kuokoa maisha na kukomesha Homa ya Ini"".","WHO ṣe ìfilọ́lẹ̀ ipolongo ""One life, one liver"" ní Àyájọ́ Ọjọ́ Ààrùn Jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ Lágbàyé Oní ni Àyájọ́ Ọjọ́ Ààrùn Jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ Lágbàyé, WHO ń pè fún ìfẹ̀lójú àyẹ̀wò àti ìtọ́jú fún àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀, tó sì ń kílọ̀ pé ààrùn náà lè pa ènìyàn ju àìsàn ibà, ikọ́-ife, àti KASA lápapọ̀ lọ ní 2040, tí ìṣẹ̀lẹ̀ àkóràn tó ń lọ lọ́wọ́ yìí bá tẹ̀síwájú. Ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ ń fa kí ẹ̀dọ̀ bàjẹ́ ó sì máa ń pa mílíọ̀nù kan lé àwọn ènìyàn lọ́dọọdún. Nínú oríṣi àkóràn 5 ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ tó wà, ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B àti C ló máa ń fa ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ààrùn àti ikú náà. Ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C ṣe é wò; ṣùgbọ́n, 21% àwọn ènìyàn tí wọ́n ní àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C ni wọ́n ń ṣàyẹ̀wò bẹ́ẹ̀ 13% nìkan ni wọ́n ti gba ìtọ́jú ìmúni láradá. 10% àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B tó lágbára nìkan ni wọ́n ń ṣe àyẹ̀wò, bẹ́ẹ̀ 2% nínú àwọn tí wọ́n kó ààrùn náà ni wọ́n ń gba oògùn adóólà-ẹ̀mí. Lábẹ́ àkòrí ""One life, one liver"", ìpolongo Àyájọ́ Ọjọ́ Ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ Lágbàyé WHO ṣe àfihàn pàtàkì dídáábò bo ẹ̀dọ̀ tako ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ láti gbé ìgbésẹ̀ ayé ẹlẹ́mì gígùn, tó sì ní àlàáfíà. Ìlera ẹ̀dọ̀ tó dára tún ṣe ànfààní fún àwọn ẹ̀ya ara pàtàkì tókù - tó fi mọ́ ọkàn, ọpọlọ àti àwọn kídìrín - tí wọ́n gbára lé ẹ̀dọ̀ láti ṣiṣẹ́. ""Mílíọ̀nù àwọn ènìyàn ni wọ́n ní ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ tí wọn ò ṣe àyẹ̀wò tí wọn ò sì tọ́jú káàkiri àgbáyé, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé a ní àwọn irinṣẹ́ tó dára ju tẹ́lẹ̀ lọ láti dènà, ṣe àyẹ̀wò àti tọ́jú rẹ̀,"" Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO. ""WHO ní àfọkànsìn láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn orílẹ̀-èdè láti mú ìtẹ̀síwájú bá lílo àwọn irinṣẹ́ wọ̀nyẹn, tó fi mọ́ àlékún fífún àwọn ènìyàn ní oògùn tí ò ga ju ara lọ, láti dóólà ẹ̀mí àti láti fòpin sí ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀.""","I-WHO yethule ""Impilo eyodwa,Isibindi esisodwa"" umkhankaso woSuku lwesifo Sesibindi eMhlabeni Ukubeka uphawu ngeWorld Hepatitis Day, iWHO icela ukukala ukuhlola nokwelapha kokubhebhetheka kwesifo sesibindi, isexwayiso sokuthi isifo singabulala abantu abaningi ukunomalaleveva, neHIV kuhlangene ngo-2040, uma ukuthelelana okudumile kwamanje kuqhubeka. Isifo sesibindi sidala ukulimala kwesibindi nomdlavuza futhi sesibulale ngaphezu kwesigidi sabantu ngonyaka. Ezinhlobweni ezinhlanu zokuthola isifo sesibindi, isifo sofuba B no-C ngoba iningi lalezizifo nokufa. Isifo sesibindi C singalapheka kepha u-21% kuphela wabantu abaphila nokutheleleka kwesifo sesibindi C futhi baxilongwa futhi bangu-13% asebethole ukwelashwa balapheka. Abantu abangu-10% baphila namahlalakhona esifo sesibindi B baxilongiwe, futhi u-2% kuphela walabo abanaso le sifo bathola umuthi osindisa impilo. Ngaphansi kwengqikithi i-""One life, one liver"", umkhankaso weWorld Hepatisis Day weWHO uveze ukubaluleka kokuvikela isibindi esifweni sesifuba ukuze uphile isikhathi eside futhi uphile kahle. Ukuphila kahle kwesibindi kuphinde kuzuze izitho ezibalulekile - okufaka inhloziyo,ingqondo nezinso -zincike esibindini ukuze zisebenze. ""Izigidi zabantu abaphila nabantu abangaxilongiwe nabanesifo sesibindi abangalashiwe emhlabeni wonke, yize noma sinamathuluzi angcono ukuthi sikuvikele, xilongwa bese yelashwa,"" kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-Jikelele weWHO. ""I-WHO iyaqhubeka nokuzimisela ukweseka amazwe ukwanda ukusebenzisa lawo mathuluzi, okufaka ukunyuka kokubiza kwemithi yokulapha,ukusindisa izimpilo nokuqeda isifo sesibindi.""" የአለም ጤና ድርጅት እ.ኤ.አ. በ2030 ሄፓታይተስን ለማጥፋት በሚወስደው ሂደት ላይ ሀገራት የሚያደርጉትን እድገት ለመከታተል አዲስ መመሪያ ያጋራል። አዳዲስ ኢንፌክሽኖችን እና በሄፐታይተስ ቢ እና ሲ የሚመጣን ሞት ለመቀነስ አገሮች የሚከተሉትን ማድረግ አለባቸው፡- በሄፐታይተስ ቢ ለተጠቁ ነፍሰ ጡር እናቶች፣ በተወለዱበት ጊዜ ለልጆቻቸው የሄፐታይተስ ቢ ክትባቶችን መስጠት፣ 90% ሄፓታይተስ ቢ እና/ወይም ሄፓታይተስ ሲ ያለባቸውን ሰዎች መመርመር እና በሄፐታይተስ ከተያዙት ሰዎች ውስጥ 80% ህክምና መስጠት። በደም ልገሳ ጊዜ፣ ደህንነቱ የተጠበቀ መርፌ መጠቀም እና የጎንዮኞሽ ጉዳትን መቀነስ። ክትባት: ምርመራ እና ህክምና ፦ ጉበትዎን ከሄፐታይተስ ለመጠበቅ አስፈላጊ እድሎች ናቸው:: በልጆች የሄፐታይተስ ቢ ኢንፌክሽን በክትባት መቀነስ በአጠቃላይ የቫይረሱን ኢንፌክሽን ለመገደብ ቁልፍ ሚና አለው:: የሄፐታይተስ ቢ ክስተት ለመቀነስ ከተያዙት ሌሎች ዐላማዎች መካከል እ.ኤ.አ. በ2020 የተሳካው ብቸኛው የዘላቂ ልማት ግቦች (ኤስ ዲ ጂ) የጤና ግብ ሲሆን ለ2030 እ.ኤ.አ. በጥሩ መንገድ ላይ ይገኛል። ይሁን እንጂ በአፍሪካ ውስጥ ብዙ አገሮች በወሊድ ጊዜ የሚሰጠውን የሄፐታይተስ ቢ ክትባቶችን ማግኘት አይችሉም:: ጋቪ (አለም አቀፉ የክትባት ህብረት) በቅርቡ የጀመረው የክትባት እርዳታ፤ በወሊድ ጊዜ የሚሰጠውን የሄፐታይተስ ቢ ክትባትን ጨምሮ ፤ አዲስ የተወለዱ የክትባት ፕሮግራሞችን ከእናት ወደ ልጅ ሄፓታይተስ ቢ የመተላለፍ መጠን በጣም ከፍተኛ በሆነባቸው በምዕራብ እና በመካከለኛው አፍሪካ ያስጀምራል። ከእናት ወደ ልጅ መተላለፍን ለማስወገድ እንዲረዳ የአለም ጤና ድርጅት ሁሉም ነፍሰ ጡር እናቶች በእርግዝና ወቅት የሄፐታይተስ ቢ ምርመራ እንዲያደርጉ ይመክራል::,"WHO will share new guidance to track countries’ progress on the path to the elimination of hepatitis by 2030. To reduce new infections and deaths from hepatitis B and C, countries must: ensure access to treatment for all pregnant women living with hepatitis B, provide hepatitis B vaccines for their babies at birth, diagnose 90% of people living with hepatitis B and/or hepatitis C, and provide treatment to 80% of all people diagnosed with hepatitis. They must also act to ensure optimal blood transfusion, safe injections and harm reduction. Vaccination, testing and treatment – vital opportunities to protect your liver from hepatitis The reduction of hepatitis B infections in children through vaccination is a key intervention to limit viral hepatitis infections overall. The target for hepatitis B incidence is the only Sustainable Development Goals’ (SDG) health target that was met in 2020 and is on track for 2030. However, many countries in Africa do not have access to the birth dose hepatitis B vaccines. Gavi’s recent restart of its Vaccine Investment Strategy 2018 – which includes the birth dose hepatitis B vaccine – will jumpstart newborn vaccination programmes in west and central Africa, where mother-to-child hepatitis B transmission rates remain very high. To help eliminate mother-to-child transmission, WHO recommends that all pregnant women should be tested for hepatitis B during their pregnancy.","Hukumar Lafiya ta Duniya za ta bayar da sabbin jagora don bibiyar cigaban asashe. Don rage sabbin masu kamuwa da cutar da mutuwa sakamakon hepatitis B da C, wajibi ne ƙasashe su: tabbatar da damar samun magani ga duk mata masu juna biyu da suke rayuwa da hepatitis B, samar da magani ga kaso 80% na mutanen da aka gano suna da hepatitis. Wajibi ne kuma su tabbatar da isasshen jini, allura mai aminci da kuma raguwa wurin cutarwa. Riga-kafi, gwaji da magani - a duk damar da ta dace son kare hantarka daga hepatitis. Rage kamuwa da cutar Hepatitis a kan yara ta hanyar riga-kafi don shi ne hanyar rage kamuwa da cutar gabaɗaya. (SDG) manufofin kiwon lafiya na hepatitis B da aka cimmawa a 2020, kuma ana kan bibiyarsa zuwa 2030. Sai dai, ƙasashe da dama a Afirka ba su da damar samun allurar riga-kafin cutar hepatitis B. Sabon farawar Gavi a Dabarar Saka Hannun-jari na Riga-kafin 2018 - wanda ya haɗa da maganin da ake sha bayan haihuwa na riga-kafin - zai fara gwaji a kan shirin riga-kafi na jarirai yayin haihuwa a yamma da tsakiyar Afirka, inda ake yawan samun yaɗuwar cutar hepatitis B daga uwa zuwa jariri. Don taimakawa wurin kawar da kamuwar cuta daga uwa zuwa ɗanta, Hukumar Lafiya ta Duniya tana shawartar cewa duk mata masu juna-biyu su yi gwajin hepatitis B yayin da suke da ciki.","WHO itashiriki muongozo mpya wa kufuatilia maendeleo ya nchi kwenye njia ya kutokomeza Homa ya Ini ifikapo 2030. Ili kupunguza maambukizi mapya na vifo vitokanavyo na Homa ya Ini aina ya B na C, nchi lazima: Kuhakikisha upatikanaji wa matibabu kwa wajawazito wote wanaoishi na Homa ya Ini aina B, kutoa chanjo ya Homa ya Ini aina B kwa watoto wao wanapozaliwa, kutambua asilimia 90 ya watu wanaoishi na Homa ya Ini B na/au Hepatitis C, na kutoa matibabu kwa asilimia 80 ya watu wote wanaogundulika kuwa na Homa ya Ini. Pia lazima wachukue hatua ili kuhakikisha uongezaji damu mishipani, sindano salama na kupunguza madhara. Chanjo, upimaji na matibabu - fursa muhimu za kulinda Ini lako kutokana na Homa ya Ini. Kupunguza maambukizo ya Homa ya Ini B kwa watoto kupitia chanjo ni uingiliaji kati muhimu ili kupunguza maambukizi ya virusi vya Homa ya Ini kwa ujumla. Shabaha ya matukio ya Homa ya Ini B ni lengo pekee la afya la malengo ya maendeleo endelevu (SDG) ambalo litafikiwa mwaka 2020 na lipo mbioni kufikia 2030. Hata hivyo, nchi nyingi barani Afrika hazina ufikiaji wa Dozi ya kuzaliwa ya chanjo ya Homa ya Ini B. Gavi kuanza upya kwa mkakati wake wa uwekezaji wa chanjo 2018 - ambao unajumuisha Dozi ya kuzaliwa ya chanjo ya hepatitis B - kutaanza programu za chanjo ya watoto wachanga Afrika Magharibi na kati, ambapo viwango vya maambukizi ya hepatitis B kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto vinasalia juu sana. Ili kusaidia kutokomeza maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto, WHO inapendekeza kwamba wanawake wote wajawazito wanapaswa kupimwa hepatitis B kipindi cha ujauzito wao.","WHO máa ṣe àgbékalẹ̀ àwọn ìlànà tuntun láti tọpa àwọn ìlọsíwájú àwọn orílẹ̀-èdè lórí ọ̀nà fún ìṣẹ́gun ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ ní ọdún 2030. Láti mú àdínkù bá àkóràn àti ikú tuntun látara ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B àti C, àwọn orílẹ̀-èdè gbọ́dọ̀: ṣe àrídájú ànfààní sí ìtọ́jú fún gbogbo àwọn obìnrin tí wọ́n ní ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B, pèsè àjẹsára ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B fún gbogbo àwọn ọmọ wọn nígbà ìbí, ṣe àyẹ̀wò 90% àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B àti/tàbí ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C, kí wọ́n sì pèsè ìtọ́jú fún 80% àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀. Wọ́n sì tún gbọ́dọ̀ ṣiṣẹ́ láti rí i dájú pé ìfunni lẹ́jẹ̀ tó dára jùlọ, àwọn abẹ́rẹ́ tí ò léwu àti àdínkù ewu wà. Gbígba àjẹsára, àyẹ̀wò àti ìtọ́jú - àwọn ànfààní pàtàkì láti dáàbò bo ẹ̀dọ̀ rẹ Kúrò níbi ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ Mímú àdínkù bá àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B lára àwọn ọmọdé nípasẹ̀ gbígba àjẹsára jẹ́ ìdásí tó ṣe kókó láti mú àdínkù bá àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ lápapọ̀. Àfojúsun fún ìṣẹ̀lẹ ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B nìkan ni àfojúsùn ìlera Ìpinnu Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́ (SDG) tí ó jẹ́ ṣíṣe ní ọdún 2020 ó sì tún wà lójú ọ̀nà fún ọdún 2030. Síbẹ̀síbẹ̀, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè nílẹ̀ Adúláwọ̀ ò ní ànfààní sí ìwọn àjẹsára ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B ti ìbí. Àtúnbẹ́rẹ̀ Gavi láìpẹ́ yìí lórí Ìlànà Ìdókówò Àjẹsára 2018 rẹ̀ - nínú èyí tí a ti rí ìwọn àjẹsára ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B ti ìbí - máa bẹ̀rẹ̀ ètò gbígba àjẹsára ọmọtuntun ní ìwọ̀ oòrùn àtí àárín gbùngbùn ilẹ̀ Adúláwọ̀, níbi tí ìpele àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B látara-ìyá-sọ́mọ ṣì pọ̀ sí. Láti pèsè ìrànlọ́wọ́ láti ṣẹ́gun àkóràn látara ìyá-sọ́mọ, WHO dábàá pé gbogbo àwọn obìnrin tó lóyún gbọ́dọ̀ ṣe àyẹ̀wò fún ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B ní àsìkò tí wọ́n lóyún.","I-WHO izokwabelana nemigomo emisha yokulandelela ukuqhubeka kwamazwe endleleni yokuqeda isifo sesibindi ngo-2030. Ukwehlisa ukutheleleka okusha nokufa kwesifo sesibindi B no-C amazwe kumele: aqinisekise ukuthola ukwelashwa kubona bonke abantu besifazane abakhulelwe abaphila nesifo sesibindi B nikeza imigomo yesifo sesifuba B ezinganeni zabo zizelwe,xilonga ngaphezu kuka 90% wabantu abaphila nesifo sesibindi B noma isifo sesibindi C futhi unikeze ukwelashwa ku 80% kubona bonke abantu abatholakale nesifo sesibindi. Kumele isiqiniseko sokufakwa kwegazi,ukujova okuphephile nokwehlisa ukulimala. Ukugoma,ukuhlola nokwelapha - amathuba abalulekile ukuvikela isibindi esifweni sesibindi. Ukwehliswa kokutheleleka ngesifo sesibindi B ezinganeni ngokugoma njengokungenelela okubalulekile emkhawulweni wokutheleleka okukhulu kukhona konke. Okuqondiwe ngokwenzeka kwesifo sesibindi B kuyiSustainable Development Goals (SDG) okwakuhloswe ezempilo kwafezeka ngo-2020 futhi isendleleni ka-2030. Kepha, amazwe maningi e-Afrika abakwazi ukuthola imigomo etholakala ngesikhathi uzele yesifo sesibindi B. Ukuqala kwakamuva kweGavi yeVaccine Investment Strategy ngo 2018 - okufaka ukunikwa umgomo ngesikhathi ingane izelwe wesifo sesibindi B-kuzoqala izinhlelo zokugoma zezingane entshonalanga namaphakathi neAfrika, lapho amazinga okuthelelana ngesifo sesibindi B kusuka kumama kuya emntwanei kuzohlala kuphezulu. Ukusiza ukutheleleka kusuka kumama kuya kumntwana, iWHO iphakamisa ukuthi bonke abesifazane abakhulelwe kumelwe bahlolelwe isifo sesibindi B ngesikhathi bekhulelwe." የምርመራው ውጤት ፓዘቲቭ ከሆነ ህክምና ሊደረግላቸው እና ለሚወልዶቸው ልጆች ክትባቶች ሊሰጣቸው ይገባል:: ይሁን እንጂ አዲሱ የዓለም ጤና ድርጅት ሪፖርት እንደሚያሳየው ፖሊሲ ካላቸው 64 አገሮች ውስጥ 32 አገሮች ብቻ በቅድመ ወሊድ ክሊኒኮች ውስጥ ሄፓታይተስ ቢን ለመመርመር እና ለመቆጣጠር እንደሚተገብሩ ዘግበዋል:: ሪፖርቱ ከ103 አገሮች ውስጥ 80% የሚሆኑት በኤች አይ ቪ ክሊኒኮች ውስጥ ሄፓታይተስ ቢን ለመመርመር እና ለመቆጣጠር ፖሊሲ እንዳላቸው ያሳያል፤ 65% ደግሞ ለሄፐታይተስ ሲ ተመሳሳይ ፓሊሲ አላቸው:: በኤች አይ ቪ ፕሮግራሞች ውስጥ የሄፐታይተስ ምርመራ እና ህክምና መጨመር ኤችአይቪ ያለባቸውን ሰዎች በጉበት ሲሮሲስ (የጉበት ቆሚ እና የማይመለስጉዳት) እና በጉበት ካንሰር እንዳይያዙ ይከላከላል:: ከዓመታት ወዲህ እየጨመረ የመጣው ሕክምና፤ የሄፐታይተስ ሲ የፈውስ ሕክምናን የሚያገኙ ሰዎች ቁጥር እየጨመረ ነው:: ህክምናን በማስፋፋት ላይ ያለውን እድገት ለማፋጠን የመድሃኒት ዋጋ መቀነስን የአለም ጤና ድርጅት ያበረታታል:: ሄፓታይተስ ሲን ለመፈወስ የ12 ሳምንት የመድሃኒት ህክምና አሁን ዝቅተኛ ገቢ ላላቸው ሀገራት 60 የአሜሪካ ዶላር ያስወጣል፤ ይህም ከፍተኛ ገቢ ባላቸው ሀገራት ለመጀመሪያ ጊዜ ሲገባ ከነበረው ከ90 000 ዶላር በላይ ከነበረው ዋጋ ቀንሷል። ለሄፐታይተስ ቢ የሚሰጠው ሕክምና በዓመት ከ30 ዶላር ያነሰ ዋጋ ያወጣል (በወር 2.4 የአሜሪካ ዶላር)። የጉበት ጤናን ለመጠበቅ ለሚፈልጉ ሰዎች፤ የአለም ጤና ድርጅት እነዚህን ይመክራል፦ የሄፐታይተስ ምርመራ፤ ፓዘቲቭ ከሆነ ህክምና እና የሄፐታይተስ ቢ ክትባት :: የአልኮል መጠጥን መቀነስ፣ ጤናማ ክብደትን መኖር እና የስኳር በሽታን ወይም የደም ግፊትን መቆጣጠር ለጉበት ጤንነት ይጠቅማል።,"If positive, they should receive treatment and vaccines should be provided to their newborns. However, a new WHO report shows that of the 64 countries with a policy, only 32 countries reported implementing activities to screen for and manage hepatitis B in antenatal clinics. The report also shows that of the 103 countries that reported, 80% have policies to screen and manage hepatitis B in HIV clinics, with 65% doing the same for hepatitis C. Increasing hepatitis testing and treatment within HIV programmes will protect people living with HIV from developing liver cirrhosis and liver cancer. After years of increasing treatment rates, the rise in the number of people accessing hepatitis C curative treatment is slowing. WHO advocates for taking advantage of price reductions in medication to reaccelerate progress in expanding treatment. A 12-week course of medication to cure hepatitis C now costs 60 US dollars for low-income countries, down from the original costs of more than 90 000 US dollars when first introduced in high-income countries. Treatment for hepatitis B costs less than 30 US dollars per year ($2.4 US dollars per month). For people who want to maintain liver health, WHO recommends hepatitis testing, treatment if diagnosed, and vaccination against hepatitis B. Reducing alcohol consumption, achieving a healthy weight, and managing diabetes or hypertension also benefit liver health.","Idan akwai shi, ya kamata su fara amsar magani sannan a samar wa jariransu riga-kafi. Sai dai, sabon rahoton Hukumar Lafiya ta Duniya ya nuna cewa a cikin ƙasashe 64 masu tsarin, ƙasashe 32 ne kacal ne aka ruwaito suke aiki da al’amuran bincike da sarrafa hepatitis B ga mata masu juna-biyu. Rahoton ya kuma nuna cewa cikin ƙasashe 103 da aka ruwaito, kaso 80% suna da ƙa’idojin tantancewa da sarrafa hepatitis B a asibitocin HIV, da kaso 65% da suke yin hakan ga hepatitis C. Ƙaruwar gwajin da magance hepatitis cikin shirye-shiryen HIV zai ba da kariya ga mutane masu rayuwa da HIV daga kamuwa da lalacewar hanta da dajin hanta. Bayan shekatu da yawan magani ke ƙaruwa, ƙaruwar yawan mutanen da ke samun damar magungunan hepatitis C yana raguwa. Hukumar Lafiya ta Duniya tana shawartar amfani da damar raguwa a farashin magunguna da ya ɗaga nasarar da ake samu wurin faɗaɗa magancw cutar. Darusan magani na mako 12 don warkar da cutar hanta a yanzu ya kai dalar Amurka 60 ga ƙasashe masu karamin kuin shiga, ya ragu daga farashin asali na sama da dalar Amurka 90 000 da aka fara ɓullowa da shi a ƙasashe masu ku.ɗin shiga mai yawa. Magani na ciwon hanta B ana kashe ƙasa da dalar Amurka 30 a shekara ($2.4 dalar Amurka a wata). Ga mutanen da ke son kula da lafiyar hanta, Hukumar Lafiya ta Duniya ta ba da shawarar a yi gwajin cutan hanta, magani idan an gano shi, da allurar rigakafin cutar hanta. Rage shan barasa, da samun kyan jiki da sarrafa ciwon sukari ko hauhawar jini sh ima yana amfanar lafiyar hanta.","Ikiwa ni chanya, wanapaswa kupokea matibabu na chanjo itatolewa kwa watoto wao wachanga. Hata hivyo, ripoti mpya ya WHO inaonyesha kuwa kati ya nchi 64 zilizo na sera, ni nchi 32 pekee zilizoripoti kutekeleza shughuli za kuchunguza na kudhibiti Homa ya ini B katika kliniki za waja wazito. Ripoti mpya pia inaonyesha kuwa kati ya nchi 103 zilizoripoti, 80% zina sera za kupima na kudhibiti Homa ya ini B katika kliniki za VVU, huku 65% wakifanya hivyo kwa Homa ya ini (hepatitis C) Kuongeza upimaji wa Homa ya ini na matibabu ndani ya programu za VVU kutawalinda watu wanaoishi na VVU dhidi ya kupata ugonjwa wa Cirrhosis ya ini na saratani ya ini. Baada ya miaka kuongezeka kwa viwango vya matibabu, ongezeko la idadi ya watu wanaopata matibabu ya tiba ya Homa ya ini (hepatitis C) inapungua. WHO inatetea kutumia fursa ya kupunguzwa kwa bei ya dawa ili kuharakisha maendeleo katika kupanua matibabu. Kozi ya wiki 12 ya dawa ya kutibu Homa ya ini sasa inagharimu Dola 60 za kimarekani kwa nchi zenye kipato cha chini, kutoka gharama ya awali ya zaidi ya Dola 90,000 za kimarekani ilipoanzishwa mara ya kwanza katika nchi zenye kipato cha juu. Matibabu ya Homa ya ini (hepatitis B) hugharimu chini ya Dola 30 za kimarekani kwa mwaka (Dola 2.4 za kimarekani kwa mwezi). Kwa watu ambao wanataka kudumisha afya ya ini, WHO inapendekeza za upimaji wa Homa ya ini, matibabu ikigunduliwa, na chanjo dhidi ya Homa ya ini (hepatitis B). Kupunguza unywaji wa pombe, kupata uzito mzuri, na kudhibiti kisukari au shinikizo la adamu pia hunufaisha afya ya ini.","Tí ó bá rí bẹ́ẹ̀, kí wọ́n gba ìtọ́jú kí wọ́n sì pèsè àjẹsára fún àwọn ọmọtuntun wọn. Síbẹ̀síbẹ̀, ìjábọ̀ WHO tuntun fi hàn pé nínú àwọn orílẹ̀-èdè 64 tí ó ní òfin, orílẹ̀-èdè 32 ni wọ́n kéde ṣíṣe àmúlò àwọn ìgbésẹ̀ láti ṣe àyẹ̀wò fún àti láti ṣàmójútó ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B ní ilé ìtọ́jú aláboyún. Ìjábọ̀ náà tún fi hàn pé nínú àwọn orílẹ̀-èdè 103 tí wọ́n jábọ̀, 80% ní òfin láti ṣe àyẹ̀wò àti láti ṣàmójútó ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B ní ilé ìtọ́jú KASA, tí 65% yóò sì ṣe bẹ́ẹ̀ fún ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C. Àlékún àyẹ̀wò ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti ìtọ́jú láàrín àwọn ètò KASA máa dáàbò bo àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA látara ìdagbàsókè jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀ àti jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀. Lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún àlékún iye ìtọ́jú, àlékún nínú iye àwọn ènìyàn tí wọ́n ń lo ìtọ́jú tó ń fún àwọn ènìyàn ní àjẹsára ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C ti ń wọ́lẹ̀. WHO ń jà fún lílo ànfààní àdínkù owó nínú owó oògùn láti tún mú kí ìtẹ̀síwájú yá nínú fífẹ ìtọ́jú lójú. Ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ọlọ́sẹ̀-12 ti ìṣègùn láti wo ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C ti wá tó 60 owó dọ́là 60 fún àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré, tó wá sílẹ̀ láti iye rẹ̀ gangan tí ó ju 90 000 dọ́là owó US nígbà tí wọ́n kọ́kọ́ ṣe àfihàn rẹ̀ ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn pọ̀. Ìtọ́jú fún ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B kò tó 30 dọ́là owó US ní ọdún kan ($2.4 dọ́là owó US ní oṣù kan). Fún àwọn ènìyàn tí wọ́n fẹ́ ṣàmójútó ìlera ẹ̀dọ̀, WHO dábàá àyẹ̀wò ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀, ìtọ́jú rẹ̀ tí wọ́n bá ṣàwarí rẹ̀, àti gbígba àjẹsára tako ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ B. Mímú àdínkù bá ọtí mímu, níní ìwọ̀n tó bá ìlera mu, àti ṣíṣe ìtọ́jú àtọ̀gbẹ tàbí ẹ̀jẹ̀ ríru bákan náà ń ṣe ànfààní fún ìlera ẹ̀dọ̀.","Uma utholakala unayo, kumele bathole ukwelashwa kanye nemigomo kumele bayithole ngesikhathi besazelwe. Kepha, umbiko omusha weWHO uveza ukuthi amazwe angu-64 anenqubomgomo, amazwe angu-32 kuphela abike ukuthi enza imisebenzi yokuhlola ukuze balawule isifo sesifuba B emtholampilo etetisayo. Umbiko uphinde ukhombise ukuthi amazwe angu-103 asebikile, u-80% onenqubomgomo yokuhlola futhi balawule isifo sesibindi emtholampilo yeHIV, no-65% wenza okufanayo kwesifo sesibindi C. Ukwenyusa ukuhlolwa kwesifo sesibindi nokwelashwa ezinhlelweni zeHIV kuzovikela abantu abaphila neHIV ukuthi babe nesifo sesibindi esedlulele noma umdlavuza wesibindi. Ngemva kweminyaka yokunyusa amazinga okwelapha,ukwenyuka kwenamba yabantu abathola ukwelashwa basinde kwesifo sesibindi C kuyehla. I-WHO ikhulumela ukuthatha ithuba ekwehlisweni kwenani lemithi nokunyusa ukuqhubeka ekwandeni kokwelashwa. Isikhathi esingamasonto angu-12 sokuthatha imithi ukwelapha isifo sesibindi C manje isibiza 60 US amadola emzweni anemali encane engenayo, kwehla kuya ekubizeni ngqo okungaphezu kwamadola ase-US angu-9000 ngesikhathi kwethulwa emazweni anemali engenayo eningi. Ukwelashwa kesifo sesibindi B kubisa ngaphansi kwamadola angu 30 aseUS ngonyaka ($2.4 amadola aseUS ngenyanga). Kubantu abafuna ukugcina isibindi sinempilo, iWHO iphakamisa ukuhlolwa kwesifo sesifuba nokulashwa uma tholakale naso nomgomo obhekene nesifo sesibindi B. Ukwehlisa ukuphuza utshwala,nokuba nesisindo esifanele,ukunaka isifo sikashukela nehayihayi kuphinde kusize ukuphila kwesibindi." "የዓለም ጤና ድርጅት ለ""መልቲፕል ስክሌሮሲስ"" (ነርቭን የሚያጠቃ በሽታ) አስፈላጊ መድሃኒቶች ጉልህ የሆኑ የህዝብ ጤና ውሳኔዎችን ይደግፋል:: ዛሬ የታተመው አዲሱ ሞዴል የአስፈላጊ መድኃኒቶች ዝርዝር ሪከርድ ላይ ደርሷል:: ዛሬ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) ለ""መልቲፕል ስክሌሮሲስ"": ለካንሰር: ለተላላፊ በሽታዎች: የልብና የደም ዝውውር እና ለህፃናት ህክምና አስፈላጊ የሆኑ አዳዲስ መድሃኒቶችን የሚያጠቃልሉትን የሞዴል ዝርዝር (ኢ ኤም ኤል) እና የህፃናት አስፈላጊ መድሃኒቶች (ኢ ኤም ኤል ሲ) አሳተመ:: የተሻሻለው የሞዴል ዝርዝሮች ዓላማው ግልጽ ክሊኒካዊ ጥቅሞችን የሚያሳዩ አዳዲስ መድኃኒቶችን የበለጠ ተደራሽ ለማድረግ ነው። እነዚህ ህክምናዎች ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ያላቸውን ሀገራት የጤና በጀቶችን ሳይጎዱ በዓለም አቀፍ ደረጃ ትልቅ የህዝብ ጤና ተፅእኖ ይኖረዋል። ""ከ40 አመታት በላይ በመላው አለም ያሉ ሀገራት በአለም ጤና ድርጅት ወሳኝ መድሃኒቶች ዝርዝር ላይ እንደ ቁርጥ ያለ፣ በማስረጃ ላይ የተመሰረተ መመሪያ ፣ አስፈላጊ መድሃኒቶችን ለማግኘት ሲተማመኑበት ቆይተዋል"" ሲሉ ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ተናገሩ። . ""የዋጋ ንረት እና የአቅርቦት ሰንሰለት መቆራረጥ፤ ሁሉም ሀገራት በጥራት የተረጋገጡ አስፈላጊ መድሃኒቶችን ተከታታይ እና ፍትሃዊ በሆነ መንገድ ተደራሽ እንዳያረጉ ችግሮች ጨምሮል። የዓለም ጤና ድርጅት እነዚህን መሰናክሎች ለማሸነፍ ሁሉንም አገሮች ለመደገፍ፡ ተደራሽነትንና ፍትሃዊነት ለማሳደግ ቁርጠኛ ነው ። እ.ኤ.አ. ለ 2023 ማሻሻያ፣ ከመቶ በላይ መድሃኒቶችን እና ቀመሮችን ያካተቱ 85 መተግበሪያዎችን በአለም ጤና ድርጅት የአስፈላጊ መድሃኒቶች ምርጫ እና አጠቃቀም ኤክስፐርት ኮሚቴ ተቆጥረዋል። የሚመከሩ ለውጦች በ ኢ ኤም ኤል እና ኢ ኤም ኤል ሲ ላይ ያለውን አጠቃላይ የመድኃኒት ብዛት ወደ 502 እና 361 በቅደም ተከተል ያመጣሉ።","WHO endorses landmark public health decisions on Essential Medicines for Multiple Sclerosis New Model Essential List published today reaches a record number of medicines listed Today the World Health Organization (WHO) published the new editions of the Model Lists of Essential Medicines (EML) and Essential Medicines for Children (EMLc) which include important new medicines for the treatment of multiple sclerosis, cancer, infectious diseases, and cardiovascular conditions, among others. The updated Model Lists aim to facilitate greater access to innovative medicines that show clear clinical benefits. These treatments could have a very large public health impact globally without jeopardizing the health budgets of low- and middle-income countries. “For over 40 years, countries all over world have relied on the WHO Essential Medicines List as a definitive, evidence-based guide the most important medicines for delivering the biggest health impact,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “Rising prices and supply chain disruptions mean that all countries now face increasing problems in ensuring consistent and equitable access to many quality-assured essential medicines. WHO is committed to supporting all countries to overcome these obstacles to increase access with equity.” For the 2023 update, 85 applications, encompassing over one hundred medicines and formulations, were considered by the WHO Expert Committee on Selection and Use of Essential Medicines. The recommended changes bring the total number of medicines on the EML and EMLc to 502 and 361, respectively.","Hukumar Lafiya ta Duniya ta amince da manyan shawarwari kan kiwon lafiyar jama'a game da Muhimman magunguna do cutar taushin fata masu yawa Sabbin Mahimman Jerukan Tsarin da aka wallafa a yau ya kai adadin magungunan da aka jera Yau Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) ta buga sabuwar wallafa ta Muhimman Jerukan Tsari (EML) da kuma Muhimman Magunguna ga Yara (EMLc) waɗanda suka haɗa da sababbin magunguna masu muhimmanci don maganin cutar taushin fata mai yawa, ciwon daji, cututtuka masu yaɗuwa, da cututtukan zuciya, da sauransu. Jerukan Tsari da aka sabunta suna nufin sauƙaƙe samun dama ga sabbin magunguna waɗanda ke nuna fa'idojin asibiti. Waɗannan jiyya na iya yin tasiri sosai ga lafiyar jama'a a duniya idan ba tare da la'akari da layin illa ga kasafin lafiya na ƙasashe masu ƙaramin ƙarfi da matsakaita ba. ""Sama da shekaru 40, ƙasashe a duk duniya sun dogara da Jerin Muhimman Magunguna na Hukumar Lafiya ta Duniya a matsayin tabbataccen, tushen shaida matsayin jagora na mafi mahimmancin magunguna don tabbatar da babban tasirin kiwon lafiya,""_x009d_ in ji Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta-Janar na Hukumar Lafiya ta Duniya. ""Hauhawar farashin da kuma hanyar samar da kayayyaki na nufin cewa a yanzu duk ƙasashe suna fuskantar ƙarin matsaloli wajen tabbatar da daidaito da dama wajen samun magunguna masu inganci masu nagarta. Hukumar Lafiya ta Duniya ta ƙuduri aniyar tallafawa dukkan ƙasashe don shawo kan waɗannan matsalolin don kara samun dama da adalci. Don sabuntawa a shekarar 2023, aikace-aikace 85, wanda ya ƙunshi magunguna sama da ɗari da abubuwan ƙira, Kwamitin ƙwararru na Hukumar Lafiya ta Duniya kan Zaɓi da Amfani da Mahimman Magunguna. Canje-canjen da aka ba da shawarar sun kawo jimlar adadin magunguna akan EML da EMLc zuwa 502 da 361, bi da bi.","WHO inaidhinisha maamuzi muhimu ya afya ya umma kuhusu dawa muhimu kwa ugonjwa wa Multiple Sclerosis . Orodha mpya ya muhimu ya mfano iliyochapishwa leo inafikia rekodi ya idadi ya dawa zilizoorodheshwa. Leo shirika la afya Duniani (WHO) limechapisha matoleo mapya ya orodha za mfano za dawa muhimu (EML) na dawa muhimu kwa watoto (EMLc) ambazo zinajumuisha dawa mpya muhimu za kutibu ugonjwa wa Nultiple Sclerosis, Saratani, na magonjwa ya kuambukizwa na hali ya moyo, na mishipa, miongoni mwa mengine. Orodha ya miundo iliyosasishwa inalenga kuwezesha ufikiaji mkubwa wa dawa za kibunifu zinazoonyesha manufaa dhahiri ya kimatibabu. Matibabu haya yameweza kuwa na athari kubwa sana ya afya ya umma Duniani kote bila kuhatarisha bajeti za afya za nchi za kipato cha chini na cha kati. ""Kwa zaidi ya miaka 40, nchi Duniani kote zimetegemea orodha ya dawa muhimu ya WHO kama muongozo wa uhakika, unaotegemea ushahidi, dawa muhimu zaidi za kuleta athari kubwa zaidi za kiafya"", alisema Dkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO. ""Kupanda kwa bei na kukatizwa kwa ugavi kunamaanisha kuwa nchi zote sasa zinakabiliwa na matatizo yanayoongezeka katika kuhakikisha upatikanaji thabiti na sawa wa dawa nyingi muhimu zilizohakikishiwa ubora,. WHO imejitolea kusaidia nchi zote kuondokana na vikwazo hivi ili kuongoza ufikiaji kwa usawa"". Kwa sasisho la 2023, maombi 85, yanayojumuisha zaidi ya dawa mia moja na michanganyiko, yaliyozingatiwa na kamati ya wataalamu ya WHO juu ya uchaguzi na matumizi ya dawa muhimu. Mabadiliko yaliyopendekezwa yanaleta jumla ya idadi ya dawa kwenye EML na EMLc hadi 502 na 361, mtawalia.","WHO fọwọ́sí àwọn ìpinnu ìlera àwùjọ aláìlẹ́gbẹ́ lórí Àwọn Oògùn Tó ṣe Pàtàkì fún Adí ọ̀pó ẹ̀jẹ̀ Àkójọ Pàtàkì Àwòṣe Tuntun tí wọ́n gbé jáde lónì ní àkọsílẹ̀ iye ònkà àwọn oògùn tí wọ́n kọ sílẹ̀ Lónì Àjò Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) ṣe àgbéjáde àwọn àtúnṣe tuntun fún Àkójọ Àwòṣe fún Àwọn Oògùn Pàtàkì (EML) àti Àwọn Oògùn Pàtàkì fún Àwọn Ọmọdé (EMLc) níbi tí a ti rí àwọn oògùn tuntun tó ṣe pàtàkì fún ìtọ́jú adí òpó ẹ̀jẹ̀, ààrùn jẹjẹrẹ, àwọn ààrùn àkóràn, àti àwọn ìṣẹ̀lẹ ààrùn ọkàn, àti àwọn mìíràn. Àkójọ Àwòṣe tí wọ́n sọ dọ̀tun náà ń gbérò láti pèsè ànfààní alágbára sí àwọn oògùn ìmọ̀-ọ̀tuntí ó ṣàfihàn àwọn ànfààní ìṣègùn kedere. Àwọn ìtọ́jú wọ̀nyìí lè ní ní ipa ìlera àwùjọ tó tóbi gidi gan-an lágbàyé láì mú ewu bá ètò ìṣúná ìlera àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré àti àwọn tó wà ní agbede-méjì. ""Fún ọdún 40 lé, àwọn orílẹ̀-èdè káàkiri àgbáyé ti gbára lé Àkójọ Àwọn Oògùn Pàtàkì WHO gẹ́gẹ́ bíi ìtọ́nisọ́nà pàtàkì, adálórí-ẹ̀rí àwọn oògùn tó ṣe pàtàkì jùlọ fún ṣíṣe àgbékalẹ̀ ipa ìlera tó tóbi jùlọ,"" Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Àlékún iye owó àti ìdàrúdápọ̀ ojú-òpóìpèsè túnmọ̀ sí wí pé gbogbo àwọn orílẹ̀-èdè ni wọ́n ń kojú àlékún ìṣòro nínú ṣíṣe àrídájú ànfààní àṣetẹ̀léra àti ìdọ́gba sí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn oògùn pàtàkì tí ó jẹ́ ojúlówó. WHO ní àfọkànsìn láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn orílẹ̀-èdè láti borí àwọn ìdènà wọ̀nyìí láti mú àlékún bá ànfààní pẹ̀lú ìdọ́gba."" Fún ìsọdọ̀tun ọdún 2023, ìṣàmúlò 85, tó kárí àwọn oògùn ọgọ́rùn lé àti àtòjọ, ni àwọn Ìgbìmọ̀ Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ WHO lórí Yíyàn àti Lílo Àwọn Oògùn Pàtàkì ronú nípa wọn. Àwọn àyípadà tí wọ́n dábàá mú àpapọ iye àwọn oògùn tó wà lórí EML àti EMLc wá sí 502 àti 361, lẹ́sẹẹsẹ.","I-WHO iqinisekisa isikhonkwane sezinqumo zempilo yomphakathi ku Essential Medicines yeMultiple Scelerosis Uhla oLubalulekile lweSifanekiso eSisha olushicilelwe namhlanje lufinyelela kunamba yerekhodi lemithi esohlweni Namhlanje iNhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) iishicilele izinhlobo ezintsha zeModel Lists of Essential Medicines (EMLc) neMithi ebalulekile tezingane (EMLc ebandakanya ukubaluleka kwemithi emisha yokwelapha isifo samathambo,umdlavuza,izifo ezithelelanayo, nezimo eziphathelene nenhliziyo nemithambo yegazi kwezinye zezifo. Ukubuyekezwa kwe Model Lists luhlose ukubheka ukungena okukhulu ekwenzeni kabusha imithi ekhombisa ngokucacile izinzuzo zokwelapha. Lokhu kwelashwa kungaba nomthelela omkhulu wezempilo yomphakathi emhlabeni ngaphandle kokuphazamisa uhlelomali lwezempilo kumazwe anemali engenayo encane kuya kwephakathi. ""Ngaphezu kweminyaka engu-40,amazwe emhlabeni wonke abethembele kuHla Lwemithi eBalulekile yeWHO njengokuyiyona, imiyalelo encike kubufakzi lwemithi ebaluleke kakhulu ukuletha umthelela omkhulu,"" kusho uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus, uMqondisi-oMkhulu weWHO. ""Ukunyuka wamanani nokuphazamiseka kwesaplayi sheni kusho ukuthi wonke amzwe manje abhekene nokunyuka kwezinkinga ekuqinisekiseni inhlalanjalo nokungena okulinganayo emithini ebalulekile eqinisekisiwe. IWHO izimisele ukweseka wonke amazwe ukubhekana nezinkinga ukufinyelela ekunyukeni kokulingana."" Ngokubuyekezwa kuka-2023, ukufakwa kwezicelo ezingu-83 okubandakanya ngaphezu kwekhulu lemithi nokwakhiwa, kwacatshangwa yiKomidi loNgoti leWHO ekuKhetheni nokusebenzisa Imithi eBalulekile. Ushintsho oluphakamisiwe luletha inamba eyisamba semithi kuEML neEMLc ku-502 no-361." "የባለሙያ ኮሚቴው የውሳኔ ሃሳቦች ሙሉ ዝርዝሮችእነዚህም፦ የተጨመሩ፡ የተቀየሩ እና የተወገዱ መድሃኒቶችን በተጨማሪም የማይመከሩ መድሃኒቶችን ለመወሰን፡ በመግለጫው በስራ አስፈፃሚ ማጠቃለያ ውስጥ እዚህ ይገኛሉ፡፡ ለ''መልቲፕል ስክለሮሲስ'' (ኤም.ኤስ.) መድሃኒቶች መልቲፕል ስክለሮሲስ በአለም ዙሪያ ወደ 2.8 ሚሊዮን የሚጠጉ ሰዎችን የሚያጠቃ ሥር የሰደደ እና የሚያዳክም የነርቭ ስርዓት በሽታ ነው። እስካሁን ድረስ ህመሙ ን የሚያድን ምንም አይነት መድሃኒት በ ኢ ኤም ኤል ላይ አልተካተተም፡፡ እ.ኤ.አ. በ 2023 ስርጭቱን ሊያዘገዩ ወይም ሊያቆዩ የሚችሉ ሶስት መድሃኒቶች - ክላድሪቢን ፣ ግላቲራመር አሲቴት እና ሪቱዚማብ - ወደ ኢ ኤም ኤል ተጨምረዋል ፣ እነዚህም የነበረውን ክፍተት ይሞላሉ ። እነዚህን መድሃኒቶች ለመልቲፕል ስክለሮሲስ (የሰውነት በሽታ የመከላከል ስርዓት የነርቭ ሴሎችን ሽፋን ሲያጠቃ የሚከሰት በሽታ) እንደ ህክምና አማራጮች በተለያዩ የአወሳሰድ መንገዶች፣ በተለያዩ ዋጋዎች (በራሱ እና ተመሳስለው በሚሰሩ) እንዲሁም በተለያዩ የአጠቃቀም መንገዶች ማቅረቡ በዓለም ዙሪያ ከህመሙ ጋር ለሚኖሩ ሰዎች የተሻሻለ ሕክምናን ለማመቻቸት ታልሞ ነው። ከስያሜ ውጭ የሆነ የ''ሪቱክሲማብ'' መድሃኒት አጠቃቀምን ለመደገፍ የተደረገው ውሳኔ ውጤታማነቱን እና ደህንነቱን በሚያሳዩ ጠንካራ ማስረጃዎች የተደገፈ ነው። ይህ የውሳኔ ሃሳብ ቀደም ሲል በባለሙያ ኮሚቴ ከተሰጡት ምክሮች ጋር የሚጣጣም ሲሆን፡ በዓለም አቀፍ ደረጃ ከፍተኛ የጤና ጥቅሞችን ያስገኛል፡፡ ""ዝርዝሩ አለም አቀፋዊ የጤና ሽፋንን ለማስገኘት ጠቃሚ መሳሪያ ነው፡፡ ለመንግስት፡ለጤና ተቋማት እና ለገዥዎች፤ መድሀኒቶች ለግለሰቦች እና ለማህበረሰቦች ያላቸውን ጥቅም በማሳየት ለውሳኔ ይረዳቸዋል፡፡ ኢ ኤም ኤል መድሃኒቶችን የሚያጠቃልለው ደህንነታቸዉ እና ውጤታማነታቸው በጠንካራ ማስረጃ ላይ ሲረጋገጥ ብቻ ነው።","Full details of the Expert Committee’s recommendations, describing the additions, changes and removal of medicines, and decisions not to recommend medicines are available in the Executive Summary here. Medicines for multiple sclerosis (MS) Multiple sclerosis is a chronic, debilitating disease of the nervous system affecting approximately 2.8 million people worldwide. Until now, no medicines for its treatment have been included on the EML. In 2023 three medicines that can delay or slow its progression - cladribine, glatiramer acetate and rituximab - are added to the EML, filling an important gap given the large global burden of MS. Listing of these medicines as treatment options for MS with different routes of administration, different prices (with the availability of generics and biosimilars) and different recommended uses, is aimed at facilitating improved access to treatment for people living with MS around the world. The decision to support off-label use of rituximab is supported by strong evidence of its efficacy and safety for this indication. This recommendation, which is in line with previous recommendations by the Expert Committee, could lead to major health benefits worldwide. “The List is an important tool for achieving universal health coverage, providing guidance to governments, health facilities and procurers on which medicines are the best value in terms of benefits for individuals and communities. The EML includes medicines only on the basis of solid evidence for safety and efficacy.","Cikakken bayanai na shawarwarin Kwamitin Kwararru, da ke bayyana ƙari, sauye-sauye da cire magunguna, da yanke shawarar rashin ba da shawarar magunguna suna cikin Taƙaitaccen bayani a nan. Magunguna don yawan cutar taushin fata (MS) Yawan cutar taushin fata cuta ce ta yau da kullun, cuta mai raɗaɗi na tsarin da ke rarraba jijiyoyi wanda ke shafar kusan mutane miliyan 2.8 a duk duniya. Har ila yau, ba a haɗa cikin magunguna wa maganin sa akan EML ba. A 2023, magunguna guda uku waɗanda za su iya jinkirta ko rage ci gabanta - cladribine, glatiramer acetate da rituximab - an ƙara su zuwa EML, suna cike wani muhimmin giɓi mai ba da babban mataki na MS na duniya. Lissafa waɗannan magunguna azaman zaɓin magani don MS tare da hanyoyi daban-daban na gudanarwa, farashi daban-daban (tare da samun nau'ikan ƙwayar halitta da kamanceceniya) da amfani da shawarwari daban-daban, ana sauƙaƙe ingantaccen samun magani ga mutanen da ke da MS a duk duniya. Shawara ce don goyon bayan amfani da maganin rituximab na da goyan baya da ƙaƙƙarfar shaidar inganci da aminci ga wannan. Wannan shawarar, wadda ta yi daidai da shawarwarin da kwamitin kwararru ya bayar a baya, na iya haifar da babbar nasarat kiwon lafiya a duniya. Lissafin wani muhimmin tsarin aiki ne don cimma nasarar samar da tsarin kiwon lafiya na duniya, yana ba da jagora ga gwamnatoci, cibiyoyin kiwon lafiya da masu siyar da magunguna kan abin da ya fi dacewa da amfani wa mutane da al'umma. EML ya haɗa da magunguna ne da ke kawai bisa ƙaƙƙarfar shaida don aminci da inganci.","Maelezo kamili ya mapendekezo ya kamati ya wataalamu, inayoelezea nyongeza, mabadiliko na kuondolewa kwa dawa, na maamuzi ya kutopendekeza dawa yanapatikana hapa katika muhtasari wa utendaji. Tiba kwa Multiple Sclerosis (MS) Multiple Sclerosis ni ugonjwa sugu, unaodhoofisha mfumo wa neva unaoathiri takribani watu milioni 2.8 ulimwenguni. Hadi sasa, hakuna dawa za matibabu yake ambazo zimejumuishwa kwenye EML. Mnamo 2023 dawa tatu ambazo zinaweza kuchelewesha au kupunguza kesi ya kuendelea kwake - Cladribine, Glatiramer acetate na Rituximab - huongezwa kwa EML, kuziba pengo muhimu kutokana na mzigo mkubwa wa kimataifa wa MS. Kuorodheshwa kwa dawa hizi kama njia za matibabu kwa MS kwa njia tofauti za usimamizi, bei tofauti (pamoja na upatikanaji wa Jenetiki na biosimilars) na matumizi tofauti yanayopendekezwa, inalenga kuwezesha upatikanaji bora wa matibabu kwa watu wanaoishi na MS kote ulimwenguni. Uamuzi wa kuunga mkono matumizi ya nje ya lebo ya Rituximab unaungwa mkono na ushahidi thabiti wa ufanisi na usalama wake kwa dalili hii. Pendekezo hili, ambalo linaambatana na mapendekezo ya awali ya kamati ya wataalamu, unaweza kusababisha manufaa makubwa ya afya Duniani kote. ""Orodha ni nyenzo muhimu ya kufikia huduma ya afya kwa wote, ikitoa muongozo kwa serikali, vituo vya afya na wanunuzi kuhusu dawa ambazo zina thamani nzuri kwa manufaa ya watu binafsi na jamii. EML inajumuisha dawa tatu kwa msingi wa ushahidi thabiti wa usalama na ufanisi.","Àlàyé kíkún nípa àwọn àbá Ìgbìmọ̀ Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́, tí wọ́n ń ṣàpèjúwe àwọn àfikún, àyípadà àti àyọkúrò àwọn oògùn, àti àwọn ìpinnu láti má dábàá àwọn oògùn wà nínú Ìsọníṣókí Àwọn Aláṣẹ níbí. Àwọn oògùn fún adí òpó ẹ̀jẹ̀ (MS) Adí òpó ẹ̀jẹ̀ jẹ́ ààrùn ìsọdọ̀lẹ ètò ìmọ̀lára tó lágbára tó sì ń dàmú àpapọ 2.8 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn jákèjájò àgbáyé. Títí di àkókò yìí, kò sí oògùn fún ìtọ́jú rẹ̀ tí wọ́n ti fi sí orí EML. Ní ọdún 2023 oògùn mẹ́ta tí ó lè dá ìtẹ̀síwájú rẹ̀ dúró tàbí kí ó lọ́ ọ lára - cladribine, glatitamer acetate àti rituximab - ni wọ́n fi kún EML, tí ó dí àlàfo pàtàkì pẹ̀lú ìṣòro àgbáyé ńlá tí MS ni. Ṣíṣe àkójọ àwọn oògùn wọ̀nyìí gẹ́gẹ́ bí àwọn ohun aṣeélò fún ìtọ́jú MS pẹ̀lú oríṣiríṣi ìlànà lílò, oríṣiríṣi iye owó (pẹ̀lú àfojúhàn ajẹmọ́ ìran àti àwọn oògùn ìbí) àti oríṣiríṣi àbá lílò, ni wọ́n dójú rẹ̀ kọ ṣíṣe àtúnṣe ànfààní sí ìtọ́jú fún àwọn ènìyàn tí wọ́n ní MS káàkiri àgbáyé. Ìpinnu láti ṣe àtìlẹ́yìn lílo rituximab láì gbàṣẹ ni wọ́n ṣe àtìlẹ́yìn rẹ̀ pẹ̀lú ẹ̀rí tó fẹsẹ̀múlẹ̀ nípa ipa àti ààbò rẹ̀ fún ìtọ́kasí yìí. Àbá yìí, tí ó wà ní ìbámu pẹ̀lú àwọn àbá àtẹ̀yìnwá láti ọ̀dọ Ìgbìmò Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́, lè yọrí sí àwọn ànfààní ìlera ńlá jákèjájò àgbáyé. Àtòjọ náà jẹ́ irinṣẹ́ pàtàkì fún ṣíṣẹ̀ àṣeyọrí ìkárí ìlera lágbàyé, pípésè ìtọ́nisọ́nà fún ìjọba, àwọn ilé-ìwòsàn àti àwọn tó ń ra nǹkan lórí irú òògùn wo ni ojúlówó tó dára jùlọ nípa àwọn ànfààní fún àwọn ènìyàn àti àwọn àwùjọ. Nínú EML ni a ti rí àwọn oògùn tó dá lórí ẹ̀rí tó dájú nìkan fún ààbò àti ipa.","Imininingwane ephelele yeziphakamiso zeKomidi loNgoti,kuchazwa ukwengezwa, ukushintshwa nokususwa kwemithi, nezinqumo ezingaphakamisi imithi ekhona lapha ku-Executive Summary. Ukwelashwa kwezifo zamathambo eziningi (MS) Izifo zamathambo eziningi ngamahlalakhona isifo esidangalisa umgogodla siphethe abantu ababalelwa ezigidini ezingu-2.8 wabantu emhlabeni wonke. Kuze kube yimanje ayikho imithi yokuselapha esifakiwe ku-EML. Ngo-2023 imithi emithathu engabambezela noma yehlise ukuqhubeka-icladribine,aglitiramer acetate nerituximab-okuzokwengenzwa ku-EML, ukugcwalisa isikhala esibalulekile njengoba kunomthwalo omkhuluemhlabeni weMS. Uhla lwalemithi njengokukhetha kokulashwa kweMS nezindlela ezahlukene zokuphatha,amanani ahlukene (ngokuba khona kwemisusela nebiosimilars) nokusebenzisa iziphakamiso ezahlukene kuhlose ukubheka ukungena okuthuthukile ekulashweni kwabantu abaphila neMS emhlabeni wonke. Isinqumo sokweseka ukusebenzisa okungenamaka kwerituximab kusekwe ngobufakazi obuqinile kwamandla akho nokuphepha kwalenkomba. Lesi siphakamiso esihambisana neziphakamiso ezedlule yiKomidi loNgoti,lihaholela ekuzuzeni okukhulu kwezempilo emhlabeni wonke. ""Uhla liyithuluzi elibalulekile lokuthola ukukhavwa kwezempilo emhlabeni, ukunikeza imiyalelo kuhulumeni, izindawo zezempilo nabayithengayo lapho imithi iyinani elihle ngokwezinzuzo zabantu nemiphakathi. I-EML ifaka imithi kuphela kodwa ngokobufakazi obuqinile ngokwamandla nokuphepha." "በአገር አቀፍ ስልጣኖች ውስጥ የጸደቀ መሆኑ ወይም አማራጮች መኖር የውሳኔ መስፈርት አይደለም” ብለዋል የዓለም ጤና ድርጅት ኢ ኤም ኤል ሴክሬታሪያት፣ ዶ/ር ቤኔዲክት ሃትነር። "" ጠንካራ ማስረጃ እና የሪቱክሲማብ ዝቅተኛ ዋጋ መኖሩ በተጨማሪም ውጤታማ የሆኑ ተመሳሳይ መድሃኒቶች መገኘት ፤ መልቲፕል ስክለሮሲስን (የሰውነት በሽታ የመከላከል ስርዓት የነርቭ ሴሎችን ሽፋን ሲያጠቃ የሚከሰት በሽታ) ለማከም ከሌሎች ተቀባይነት ካላቸው መድሃኒቶች ይልቅ ቅድሚያ ሰጥቷታል።"" የልብ እና የደም ቧንቧ መድሃኒቶች የልብ እና የደም ቧንቧ በሽታዎችን ለመከላከል በርካታ መድሃኒቶች (በተለምዶ 'ፖሊፒልስ') የሚባሉት ቋሚ መጠን ያላቸው በተለይም ደግሞ ኮሌስትሮልን ለመቀነስ የሚያገለግሉ መድሃኒቶች ፡ አንድ ወይም ከዚያ በላይ የደም ግፊትን የሚቀንሱ እንዲሁም አሴቲልሳሊሲሊክ አሲድ (አስፕሪን) ያላቸው እና የሌላቸው መድሃኒቶች ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ ኢ ኤም ኤል ተጨምረዋል። በቀድሞው የኢ ኤም ኤል የባለሙያዎች ኮሚቴ የውሳኔ ሃሳቦች መሰረት ከበርካታ ሀገራት የተውጣጡ ሳይንቲስቶች የእነዚህ መድሃኒቶች ጥምረት የመጀመሪያ እና ሁለተኛ ደረጃ የልብ በሽታ መከላከል ጥቅም እንዳላቸው ለማረጋገጥ ሙከራዎችን አድርገዋል። ተላላፊ በሽታዎች፡- ለተላላፊ በሽታዎች የተዘረዘሩ አዳዲስ መድኃኒቶች የሚከተሉትን ያካትታሉ። ሴፍቶሎዜን _ ታዞባክታም (ceftolozane + tazobactam) መድሃኒት በካርባፔኔም (carbapenem ) የማይድኑ በሲዶሞናስ ኤሮጂኖሳ (Pseudomonas aeruginosa) ባክቴሪያ የሚመጡ ከባድ ኢንፌክሽኖችን ጨምሮ ብዙ መድሃኒቶችን የሚቋቋሙ ሌሎች ባክቴሪያዎች ላይ ውጤታማ የሆነ “የተጠባባቂ” ቡድን መድሃኒት፤ ፕሪቶማኒድ (pretomanid) በብዙ መድሃኒቶች በተለይም በሪፋምፒሲን (rifampicin) ለማከም አስቸጋሪ የሆነውን የሳንባ ነቀርሳን ለማከም የሚያገለግል፤ ራቪዳስቪር (ከሶፎስቡቪር ጋር ተጣምሮ ጥቅም ላይ የሚውል) በአዋቂዎች ውስጥ ሥር የሰደደ የሄፐታይተስ ሲ ቫይረስ ኢንፌክሽን ለማከም; ለኢቦላ ቫይረስ በሽታ ሞኖክሎናል ፀረ እንግዳመድሃኒት","Approved indications within national jurisdictions or the availability of on-label alternatives is not a decision criterion,” said Secretariat of the WHO EML, Dr Benedikt Huttner. “Given the evidence base and the increased affordability of rituximab, including the availability of prequalified biosimilars, it has been prioritized over on-label alternatives as an essential medicine to treat relapsing-remitting and progressive MS”. Cardiovascular medicines Fixed-dose combinations of multiple medicines (commonly called ‘polypills’) for the prevention of diseases of the heart and blood vessels, notably cholesterol-lowering agents with one or more blood pressure lowering agents with and without acetylsalicylic acid (aspirin) have been added to the EML for the first time. Based on recommendations by previous EML Expert Committees, scientists from multiple countries conducted milestone trials confirming the benefit of these combinations for both primary and secondary prevention of heart disease. Infectious diseases: New medicines listed for infectious diseases include: ceftolozane + tazobactam, a ‘reserve’ group antibiotic effective against multi-drug resistant bacteria, including difficult-to-treat infections caused by carbapenem resistant Pseudomonas aeruginosa; pretomanid for treatment of multidrug-resistant or rifampicin-resistant tuberculosis; ravidasvir (to be used in combination with sofosbuvir) for the treatment of chronic hepatitis C virus infection in adults; monoclonal antibodies for Ebola virus disease.","Alamun da aka amince da su a cikin hukunce-hukuncen ƙasa ko kuma samar da hanyoyin da za a iya amfani da su ba ma'aunin yanke shawara ba ne, in ji Sakatariyar EML ta Hukumar Lafiya ta Duniya, Dr Benedikt Huttner. ""Idan aka ba da ginshiƙi na shaida da kuma ƙarin araha na rituximab, gami da samar da kaya masu inganci masu kamane-ceniyar halitta, an fifita shi ne kan madadi na tambari a matsayin magani mai muhimmanci don magance sake dawowa da ci gaba MS"" . Magungunan cututtukan zuciya Kayadajjen maganin magunguna da yawa (wanda aka fi sani da 'polypills') don rigakafin cututtukan zuciya da jijiyoyin jini, musamman wajen rage kitse tare da abubuwa iri ɗaya ko fiye da haka da ke rage hawan jini tare da kuma ba tare da acetylsalicylic acid (aspirin) man ƙara zuwa EML a karon farko. Dangane da shawarwari na kwamitocin Kwararrun EML na baya, masana kimiyya daga ƙasashe da yawa sun gudanar da gwaje-gwaje masu muhimmanci waɗanda ke tabbatar da fa'idar waɗannan haɗewar don rigakafin farko da na biyu wa cututtukan zuciya. Cututtuka masu yaɗuwa: Sabbin magungunan da aka jera na cututtukan masu yaɗuwa sun haɗa da: ceftolozane + tazobactam, wani 'adani' ƙwayoyin rigakafi mai tasiri ga ƙwayoyin cutar bakteriya masu jure wa magunguna da yawa, gami da cututtukan da ke da wahalar magancewa ta carbapenem Pseudomonas aeruginosa; masu jure magani pretomanid don maganin tarin fuka mai mai jure magani ko rifampicin; ravidasvir (wanda za a yi amfani da shi a haɗe da sofosbuvir) don maganin cutar ciwon hanta na kullum a manya; Kwayoyin rigakafin monoclonal wa cutar Ebola.","Dalili zilizoidhinishwa ndani ya mamlaka ya kitaifa au upatikanaji wa njia mbadala kwenye lebo si kigezo cha uamuzi"", ilisema sekretarieti ya WHO EML, Dk Benedikt Huttner. ""Kwa kuzingatia msingi wa ushahidi na kuongezeka kwa uwezo wa kumudu Rituximab, ikiwemo upatikanaji wa vifananishi vilivyoidhinishwa awali, imepewa kipaumbele badala ya dawa mbadala zilizo kwenye lebo kama dawa muhimu ya kutibu MS unaorudi nyuma na unaoendelea"". Dawa za moyo na mishipa Mchanganyiko wa dozi maalumu wa dawa nyingi (zinazojulikana kama 'polypills') kwa ajili ya kuzuia magonjwa ya moyo na mishipa ya damu, hasa dawa za kupunguza Kolestro na dawa moja au zaidi ya kupunguza shinikizo la damu na bila asidi ya acetylslicylic (aspirin) imeongezwa kaika EML kwa mara ya kwanza. Kulingana na mapendekezo ya kamati ya wataalamu za EML zilizopita, wanasayansi kutoka nchi nyingi walifanya majaribio muhimukuthibitisha manufaa ya mchanganyiko huu kwa kuzuia magonjwa ya msingi na ya pili ya ugonjwa wa moyo. Magonjwa ya kuambukiza: Dawa mpya zilizorodheshwa kwa magonjwa ya kuambukiza ni pamoja na: Ceftolozane tazobactam, ""hifadhi"" kikundi cha antibiotiki kinachofa dhidi ya bakteria sugu wa dawa nyingi, ikijumuisha magonjwa magumu ya kutibu yanayosababishwa na pseudomonas aeruginosa sugu ya carbapenem; Pretomanid kwa matabibu ya kifua kikuu sugu au rifampicin sugu; Ravidasvir (kutumika pamoja na sofosbuvir) kwa ajili ya matibabu ya muda mrefu ya virusi vya Homa ya ini (hepatitis C) kwa watu wazima; Kingamwili za Monoclonal kwa ugonjwa wa virusi vya Ebola.","Àwọn ìtọ́kasí tí wọ́n fọwọ́sí láàrín sàkání agbára orílẹ̀-èdè tàbí wíwà àwọn oògùn tí wọ́n ti gbàṣe kìí ṣe ìlànà ìpinnu ,"" ilé-iṣẹ́ Ìjọba EML WHO, Dr Benedikt Huttner ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Pẹ̀lú pé ó dá lórí ẹ̀rí àti àlékún rírọjú rituximab, tó fi mọ́ wíwà oògùn ìbí tí ó ti kẹ́sẹjárí, wọ́n ti sọ ọ́ di pàtàkì tayọ àwọn oògùn tí ò ní àṣẹ gẹ́gẹ́ bí oògùn pàtàkì láti tọ́jú fòníkú-fọ̀ladìde àti ìtẹ̀síwájú MS"". Àwọn oògùn ààrùn ọkàn Àpapọ ìwọ̀n oògùn tí wọ́n ti ṣe òdiwọ̀n rẹ̀ fún oríṣiríṣi oògùn (tí wọ́n ń pè ní 'polupill') fún ìdènà àwọn ààrùn ọkàn àti òpó ẹ̀jẹ̀, ní pàtàkì àwọn aṣojú aṣàdínkù-ọ̀rá pẹ̀lú àwọn aṣojú aṣàdínkù ẹ̀jẹ̀ ríru kan tàbí jù bẹ́ẹ̀ lọ pẹ̀lú tàbí láì sí oògùn ibà àti ara ríro (asipirínì) ni wọ́n ti fi kún EML fún ìgbà àkọ́kọ́. Pẹ̀lú àwọn àbá láti ọ̀dọ̀ àwọn Ìgbìmò Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ EML àtẹ̀yìnwá, àwọn onímọ̀ sáyẹnsì láti oríṣiríṣi orílẹ̀-èdè ṣe àyẹ̀wò alágbára tó ń ṣe ìfẹsẹ̀múlẹ̀ ànfààní àwọn àkójọpọ̀ wọ̀nyìí fún àpapọ̀ ìdènà ààrùn ọkàn onípele kìnní àti ìkejì. Àwọn ààrùn àkóràn: Awọn oògùn tuntun tí wọ́n kójọpọ̀ fún àwọn ààrùn àkóràn lati rí: ceftolozane + tazobactam, ẹgbẹ́ oògùn apa kòkòro 'ìfipamọ́' tó ń ṣiṣẹ́ tako àwọn batéríà tó ń jáágùn ọlọ́pọ̀-oògùn, tó fi mọ́ àwọn àkóràn a-ṣòroó-tọ́jú tí jáàgùn carbapenem ń fà Pseudomonas aeruginosa; pretomanid fún ìtọ́jú jáàgùn-ọlọ́pọ̀ oògùn tàbí ikọ́-ife jáàgùn-rifampicin; ravidasvir (fún lílò ní àpapọ̀ pẹ̀lú sofosbuvir) fún ìtọ́jú kòkòrò àkóràn ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ C tó lágbára lára àgbàlagbà; àwọn sójà ara àtọwọ́dá fún alárùn ẹ̀bólà.","Izinkomba ezigunyaziwe kumandla enkantolo yezwe noma ukuba khona kwezinye izindlela zokubeka umaka akuyona indlela yesinqumo,"" kusho uNobhala weWHO EML, uDkt Benedikt Huttner. ""Ngokunikezwa ubufakazi nokunyuka kokukhona kwerituximab, okufaka ukubakhona kwasebegogodile kubiosimilars,sekubekwe phambili kwezinye izindlela ezibekwe umaka njengemithi ebalulekile ukwelapha ukuwa nokujomba nokuqhubeka kweMS"". Isifo senhliziyo nemithambo yegazi Ukuhlanganiswa kwesikalo semithi kwemithi eminingi(okujwayele ukubizwa ngepolypillis) ukuvikela isifo senhliziyo nemithambo yegazi,okuqaphelekayo ukwehlisa amafutha ngokukodwa noma ihayihayi ngaphandle kwe-acetylsalicycling (asiprini) sekwengeziwe ku-EML yesikhathi sokuqala. Ngokweziphakamiso yiKomidi loNgoti le-EML yesikhathi esidlule,ososayensi bamazwe amaningi abenze imizuliswano yokuqinisekisa ukuzuza kwalezzinhlanganiso kwakokubili okokuqala nokwesibili kokuvikela isifo senhliziyo. Izifo ezithelelanayo: Uhla lwemithi emisha lwezifo ezithelelanayo okubandakanya: ceftolozane + tazobactam, isigcini iqoqo lama-antibhiyothikhi asebenza ukubhekana negciwane elivimba inhlanganisela yephilisi, okufaka ukuthelelana okunzima ukulapha okudalwe yicarbapenem ukuvimba iPseudomonas aeruginosa; ukwelapha kwepretomanid kwesivimbo senhlanganisela yephilisi noma rifampicin isivimbo sesifo sofuba; iravidasvir (izosetshenziswa kunhlanganisela ne-sofosbur) yokwelapha amahlalakhona esifo sesibindi C ukuthelelana kwegciwane kubantu abadala; amasosha omzimba emonoclonali esifo segciwane Ebola." የካንሰር መድሃኒቶች ሁለት አዳዲስ የካንሰር ህክምናዎች ተጨምረዋል፡ ፔጊላይትድ ሊፖሶማል ዶክሶሩቢሲን ለካፖዚ sarcoma እና pegfilgrastim የነጭ የደም ሴሎችን ምርት ለማነቃቃት እንዲሁም የአንዳንድ የካንሰር መድሃኒቶች በአጥንት መቅኒ ላይ የሚያደርሱትን መርዛማ ተጽእኖ ለመቀነስ። ብዙ የካንሰር መድሐኒቶች መጠቀም ከዚህ በፊት በኢ ኤም ኤል ሲ ከተካተቱት በተጨማሪ አዳዲስ የልጅነት ካንሰር ዓይነቶችን (አናፕላስቲክ ላርጅ ሴል ሊምፎማ፣ ላንገርሃንስ ሴል ሂስቲዮሴቲስ እና ቡርኪት ሊምፎማ) ይጨምራሉ። በተጨማሪም፣ እንዲካተት የማይመከሩት ብዙ የፈጠራ ባለቤትነት ያላቸው፣ ከፍተኛ ዋጋ ያላቸው የካንሰር መድኃኒቶችን ያጠቃልላሉ ምክንያቱም በዝቅተኛ ሀብቶች ውስጥ በተመጣጣኝ ዋጋ እና አዋጭነት ላይ ስጋት ስላላቸው ነው። ከእነዚህ ውስጥ የተወሰኑት ባለፉት የኮሚቴ ስብሰባዎች ተገምግመው ውድቅ ተደረገዋል - PD-1/PD-L1 የበሽታ መከላከያ መቆጣጠሪያ እና ለሳንባ ካንሰር ኦዚሜርቲኒብ እና CDK4/6 የጡት ካንሰር አጋቾች ያጠቃልላሉ። ሌሎች አዳዲስ መረጃዎች ለስኳር በሽታ፣ አሁን ያለው የአዋቂዎችና የህጻናት አስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር በቆዳ የሚጣበቅ እና አስቀድመው የተሞሉ የብዕር ማቅረቢያ መንገዶችን አጠቃሏል፤ እነዚህ አማራጮችም በብልቃት እና በመርፌ ከሚሰጠው ኢንሱሊን (የስኳር በሽታ መድሃኒት) ይልቅ ለታካሚዎች አጠቃቀማቸው ቀላል ፣ መጠናቸው ትክክል እና የተሻሻሉ ናቸው። የአእምሮ ጤና ሁኔታዎች - በአእምሮ ጤና እና ባህሪ መታወክ መድሃኒቶች ላይ አጠቃላይ ግምገማ መደረጉ በ ኢ ኤም ኤል እና ኢ ኤም ኤል ሲላይ የተደረጉ ለውጦች በሞዴል ዝርዝሮች እና በ አለም ጤና ድርጅት መመሪያዎች ውስጥ የውሳኔ ሃሳቦች መካከል ጠንካራ ሃሳብ እንዲኖር አድርጓል፣ ሁለት አዳዲስ መድሃኒቶች - acamprosate እና naltrexone - የአልኮል አጠቃቀም ችግርን ለማከም ተጨምረዋል፡፡ ለህጻናት አስፈላጊ የሆኑ መድሃኒቶች - በኢ ኤም ኤል ሲ ከ70 በላይ መድሃኒቶች ላይ ማሻሻያ ተደርጓል፡፡ ይህም ተገቢ መጠን እና ጥንካሬ እንዲኖራቸው ነው፡፡ ጥቅም ላይ የሚዉሉትም እስከ 12 አመት ለሆኑ ህጻናት ነው፡፡ በጨቅላ ህጻናት እና እስከ 5 አመት እድሜ በሆኑ ልጆች ላይ ለሚከሰተው ከባድ እና አጣዳፊ የምግብ እጦት ህክምና እንዲሆን ለአገልግሎት ዝግጁ የሆነ የህክምና ምግብ ወደ ኢ ኤም ኤል ሲ ተጨምሯል።,"Cancer medicines Two new cancer treatments have been added: pegylated liposomal doxorubicin for Kaposi sarcoma and pegfilgrastim to stimulate production of white blood cells and reduce the toxic effect of some cancer medicines on the bone marrow. The indications for several cancer medicines for children already included on the EMLc were extended to include new types of childhood cancers (anaplastic large cell lymphoma, Langerhans cell histiocytosis and Burkitt lymphoma). Additionally, those not recommended for inclusion encompass several patented, highly priced cancer medicines because of concerns about affordability and feasibility in low-resource settings. Some of these had been evaluated and rejected during past Committee meetings - PD-1 / PD-L1 immune-checkpoint inhibitors and osimertinib for lung cancers, and CDK4/6 inhibitors for breast cancer. Other updates Diabetes - current listings for human insulin on the EML and EMLc are extended to include cartridge and pre-filled pen delivery systems due to their potential advantages for patients over vials and syringes in terms of ease of use, greater accuracy of dosing and improved adherence. Mental health conditions – a comprehensive review of medicines for mental health and behavioral disorders has led to updates to the EML and EMLc to ensure strong alignment between the Model Lists and recommendations in WHO guidelines, including the addition of two new medicines – acamprosate and naltrexone – for treatment of alcohol use disorder. Essential medicines for children – updates were made to listed formulations of over 70 medicines the EMLc to ensure appropriate dosage forms and strengths for use in children aged up to 12 years are included. Ready-to-use therapeutic food is added to the EMLc for the treatment of severe acute malnutrition in infants and children up to 5 years old.","Magungunan cutar daji An kara sabbin magungunan ciwon daji guda biyu: pegylated liposomal doxorubicin don Kaposi sarcoma da pegfilgrastim don samar da fararen kwayan halittar jini da rage illar da wasu magungunan kansar ke yi akan bargon kashi. Alamu na magungunan ciwon daji da yawa ga yara da aka riga aka haɗa a EMLc an saka su don haɗawa da sabbin nau'ikan cututtukan yara (anaplastic big cell lymphoma, Langerhans cell histiocytosis da Burkitt lymphoma). Bugu da ƙari, waɗanda ba a ba da shawarar a haɗa su ba sun ƙunshi magunguna da yawa daraja, masu tsada masu tsada saboda damuwa game da araha da yuwuwar cikin yanayin ƙarancin dukiya. Wasu daga cikin waɗannan an kimanta kuma an ƙi su ne lokacin tarurrukan Kwamitin da suka gabata - PD-1 / PD-L1 masu hana rigakafi da osimertinib don cututtukan huhu, da masu hana CDK4/6 don ciwon nono. Wasu sabuntawa Ciwon sukari - jerin yanzu don sinadarin insulin na ɗan adam kan EML da EMLc an ƙara su don haɗa da tsarin isar da alkalami da aka rigaya saboda yuwuwar fa'idodin su ga marasa lafiya, amfani da sirinji wajen sauƙin amfani, mafi girman daidaiton allurai da daɗin riko. Halin lafiyar ƙwaƙwalwa - cikakken nazari na magunguna don lafiyar ƙwaƙwalwa da kuma rikice-rikice ya haifar da sabuntawa ga EML da EMLc don tabbatar da daidaituwa mai ƙarfi tsakanin Lissafin Samfura da shawarwari a cikin jagororin Hukumar Lafiya ta Duniya, gami da ƙarin sabbin magunguna guda biyu acamprosate da naltrexone don magance matsalar amfani da barasa. Muhimman magunguna ga yara - an sabunta su zuwa jeri na magunguna sama da 70 EMLc don tabbatar da ingantattun nau'ikan sashe da inganci na amfani ga yara masu shekaru sama da 12 suka haɗa. Ana ƙara abincin da za a iya ci nan take da aka shirya don amfani ga EMLc don magance matsanancin rashin abinci mai gina jiki a cikin jarirai da yara zuwa shekaru 5.","Dawa za Saratani Matibabu mapya mawili ya Saratani yameongezwa: Pegylated liposomal doxorubicin kwa kaposi Sarcoma na Pegfilgrastim ili kuchochea uzalishaji wa seli nyeupe za damu na kupunguza athari za sumu za baadhi ya dawa za saratani kwenye Uboho. Dalili za dawa kadhaa za Saratani kwa watoto ambazo tayari zimejumuishwa kwenye EMLc ziliongezwa ili kujumuisha aina mpya za Saratani za utotoni (anaplastic lymphoma ya seli kubwa, Langerhans cell histiocytosis na Burkitt lymphoma). Kwa kuongezea, yale yasiyopendekezwa kujumuishwa yanajumuisha dawa kadhaa za Saratani zilizo na hati miliki, za bei ghali kwa sababu ya wasiwasi kuhusu uwezo wa kumudu na uwezekano katika mipangilio ya rasilimali ya nchi. Baadhi ya haya yalikuwa yametathminiwa na kukataliwa wakati wa mikutano ya kamati iliyopita - vizuizi vya PD-1 / PD-L1 vya ukaguzi kwa kinga na Osimertinib kwa saratani za mapafu, na vizuizi vya CDK4/6 vya Saratani ya matiti. Sasisho zingine Kisukari - Uorodheshaji wa sasa wa insulini ya Binadamu kwenye EML na EMLc hupauliwa ili kujumuisha kartriji na mifuno ya utoaji wa kalamu ilijazwa kabla kwa sabu ya faida zao zinazowezekana kwa wagonjwa juu ya bakuli na sindano katika suala la urahisi wa matumizi, usahihi zaidi wa dozi na ufuasi bora. Hali ya afya ya akili - mapitio ya kina ya dawa za afya ya akili na matatizo ya tabia yamesababisha masasisho kwa EML na EMLc ili kuhakikisha uwiano thabiti kati ya orodha za miundo na mapendekezo katika miongozo ya WHO, ikijumuisha kuongezwa kwa dawa mbili mpya - acamprosate na naltrexone - kwa matibabu ya shida ya unywaji pombe. Dawa muhimu kwa watoto - masasisho yaliyofanywa kwa uundaji ulioorodheshwa wa zaidi ya dawa 70 za EMLc ili kuhakikisha fomu zinazofaa za kipimo na nguvu za matumizi kwa watoto walio na umri wa hadi miaka 12 zinajumuishwa. Chakula cha matibabu kilicho tayari kutumika huongezwa kwa EMLc kwa matibabu ya utapiamlo mkali kwa watoto wachanga na watoto hadi miaka 5.","Àwọn oògùn ààrùn jẹjẹrẹ Àwọn ìtọ́jú ààrùn jẹjẹrẹ tuntun méjì ni wọ́n ti ṣàfikún rẹ̀: pegylated liposomal doxorubicin fún jẹjẹrẹ inú ihò ìdí àti pegfilgrastim láti rú ìpèsè àwọn hóró ẹ̀jẹ̀ funfun àti láti mú àdínkù bá ipa oró àwọn oògùn jẹjẹrẹ kan nínú mùdùnmúdùn. Àwọn ìtọ́kasí fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn oògùn jẹjẹrẹ fún àwọn ọmọdé ti wọ́n ti wà lórí EMLc ni wọ́n ṣe àfikún wọn láti ní àwọn oríṣiríṣi jẹjẹrẹ ìgbà èwe tuntun (jẹjẹrẹ hóró ńlá omi ara, jẹjẹrẹ hóró ẹ̀jẹ̀ funfun langerhans àti jẹjẹrẹ omi ara). Ní àfikún, àwọn tí wọn ò dá lábàá fún àfikún kárí oríṣiríṣi ìpilẹ̀ṣẹ̀, àwọn oògùn jẹjẹrẹ tówó wọn gara nítorí ẹ̀dun ọkàn nípa líle rà á àti aṣeéṣe ní àwọn ààyè tí ò ní púpọ̀. Díẹ̀ nínú àwọn wọ̀nyìí ni wọ́n ti gbé lórí òṣùwọ̀n tí wọ́n sì ti kọ̀ sílẹ̀ lásìkò ìpàdé àwọn Ìgbìmò tó lọ - PD-1 / PD-L1 adènà ibi àyẹ̀wò-àjẹsára àti osimertinib fún ààrùn jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀fóró, àti CDK4/6 adènà fún ààrùn jẹjẹrẹ ọyàn. Àwọn ìsọdọ̀tun mìíràn Àtọ̀gbẹ - àwọn àkójọpọ̀ lọ́wọ́lọ́wọ́ fún oògùn insulin ènìyàn lórí EML àti EMLc ní wọ́n ti fẹ̀ lójú láti ní ètò àgbékalẹ̀ kátíríjì àti gègé tí wọ́n ti rọ kún tẹ́lẹ̀ nítorí àwọn ànfààní wọn tí wọ́n lè ṣe fún àwọn aláìsàn lórí ìbòjú àti abẹ́rẹ́ nípa rírọrùn láti lò, ìwọ̀n tó péye dáadáa àti àyípadà ìtẹ̀lé. Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ìlera ọpọlọ - àtúnyẹwò kíkún fún àwọn oògùn fún ìlera ọpọlọ àti ṣíṣe ségesège ti yọrí sí ìsọdọ̀tun EML àti EMLc láti ṣe àrídájú ìdọ́gba tó lágbára láàrín àwọn Àkójọpọ̀ Àwòṣe àti àwọn àbá nínú ìlànà-iṣẹ́ WHO, tó fi mọ́ àfikún àwọn oògùn tuntun méjì - acamprosate àti naltrexone - fún ìtọ́jú mímu ọtí ní ìmukúmu. Àwọn oògùn pàtàkì fún àwọn ọmọdé - wọ́n ṣe ìsọdọ̀tun sí àtòpọ̀ àwọn àkójọpọ̀ àwọn oògùn tó lé ní 70 EMLc láti ṣe àrídájú ìwọ̀n oògùn tó yẹ àti okun fún lílò lára àwọn ọmọdé tí ọjọ́ orí wọn tó ọdún 12 ni wọ́n fi kún-un. Oúnjẹ ìlera lílò-lójú-ẹsẹ̀ ni wọ́n fi kún EMLc fún ìtọ́jú àìtó èròjà purotéénì tó lágbára lára ìkókó àti àwọn ọmọdé dé ọmọ ọdún 5.","Imithi yomdlavuza Ukwelashwa komdlavuza okusha okubili sekwengeziwe: pegylated liposomal doxorubicin kweKaposi sarcoma nepegfilgrastim ukwenza umkhiqizo wamaseli amhlophe egazi ukwehlisa umthelela okhathazayo kweminye imithi yomdlavuza kumnkantsha wethambo. Izinkomba zemithi yomdlavuza embalwa kubantwana asebefakiwe ku-EMLc kwengezwa ukufaka izinhlobo ezintsha zomdlavuza wezingane (anaplastic large cell lymphoma, Langerhans sell histiocytosis ne Burkitt Lymphoma). Ukwengeza, leyo engaphakanyiswanga ukuthi ifakwe ifaka nokumbalwa okusobala,imithi yomdlavuza ebiza kakhulu ngoba kukhathaza ngokukhona nokubonakala ezinhlelweni zezinsizakusebenza eziphansi. Okunye kwalokhu sekubhekisisiwe futhi kwachithwa ngesikhathi semihlangano yeKomidi edlule -PD-1 / PD-L1 izivimbo zezindawo zokubheka umgomo neosimetinib komdlavuza wephaphu neCDK4/46 kuzivimbeli zomdlavuza webele. Okunye ukubuyekezwa Ushukela - uhla lwamanje lwe-insulin yabantu ku=EML ne-EMLc kwengeziwe ukufaka icartridge nezinhlelo zokulethwa kwepeni eligcwalisiwe kokuhle okunamandla kuziguli zevials nemijovo ngokokusebenzisa kalula, ubunjalo obukhulu besikalo nokuthuthukisa kokulandela. Izimo zempilo zengqondo - ukubhekwa okukhulu kwemithi yezempilo yengqondo nezifo zokuziphatha sekuholele ekubuyekezweni kwi-EML ne-EMLc ukuqinisekisa ukuhambisana okuqinile phakathi kwe Model Lists neziphakamiso kuzeluleko zeWHO, okufaka ukwengezwa kwemibthi emibili emisha,-acomprosate nenaltrexone-kokwelapha ukusetshenziswa kwatshwala. Imithi ebalulekile yezingane-ukubuyekezwa kwenziwa ohlweni lokwenziwe ngaphezu kwemithi engu-70 ye-EMLc ukuqinisekisa isiskali namandla okuyisebenzisa ezinganeni ezineminyaka efika ku-12 kufakiwe. Ukudla okulaphayo osekulungele ukusetshenziswa kwengeziwe kuEMLc ukwelapha ukungondleki okukhulu ezinganeni nasebantwaneni abafika eminyakeni emihlanu." የማይመከሩ የመድሃኒት አጠቃቀሞች፡ በአጠቃላይ 32 አጠቃቀሞች አልተመከሩም እነዚህም፦ ግሉካጎን ላይክ ፔፕታይድ 1 ሪሴፕተር አጎኒስትስ (glucagon-like peptide-1 receptor agonists ) ከመጠን ያለፈ ውፍረትን ለመቀነስ፣ ራይስዲፕላም መድሃኒት (risdiplam ) የአከርካሪ አጥንት ጡንቻ መመንምንን ለማከም፣ ዶኔፔዚል (donepezil ) በአልዛይመር በሽታ ምክንያት የሚመጣ መርሳትን ለማከም፣ ካር ቲ ሴል መድሃኒቶች (CAR-T cell) ለደም ካንሰር እንዲሁም ፌንታይል (fentanyl) ለካንሰር ህክምናን ያጠቃልላሉ ። የእነዚህ ውሳኔዎች ዝርዝሮችም በማጠቃለያው ላይ ይገኛል፡፡ ከኤፕሪል 24 እስከ 28 ቀን 2023 እ.ኤ.አ. በጄኔቫ በሚገኘው የዓለም ጤና ድርጅት ዋና መሥሪያ ቤት 24ኛው የባለሙያዎች ስብሰባ ተካሂዷል። የባለሙያዎች ኮሚቴው ወደ 22ኛው የአለም ጤና ድርጅት ሞዴል አስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር እና 8ኛው የአለም ጤና ድርጅት ለህፃናት አስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር (ኢ ኤም ኤል ሲ) 85 የመድሃኒት ማመልከቻዎችን ተመልክቷል። የዓለም ጤና ድርጅት የስራ ክፍሎች ከማመልከቻዎች ጋር በተያያዙ በየዘርፋቸው ላይ ተሳትፈው ተማከሩ፡፡ የተሻሻለው የአስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር 24 አዳዲስ መድሃኒቶች ለአዋቂዎች እና 12 አዲስ መድሃኒቶች ለህፃናት እንዲሁም 16 ቀድመው ለተዘረዘሩ መድሃኒቶች አዲስ ጥቅም ይጠቅሳሉ፡፡ 19 አዳዲስ የመድሃኒት ስሪቶች በአዋቂዎች አስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር ላይ እንዲሁም 48 አዳዲስ መድሃኒቶች በህጻናት አስፈላጊ መድሃኒቶች ዝርዝር ላይ ተካተዋል። በባለሙያ ኮሚቴው የተጠቆሙት ለውጦች ቁልፍ የህዝብ ጤና ፍላጎቶችን ለማሟላት አስፈላጊ የሆኑትን መድሃኒቶች ቁጥር 502 በ ኢ ኤም ኤል እና 361 በ ኢ ኤም ኤል ሲ ላይ አድርሰውታል፡፡ እነዚህ ቁጥሮች ከፍ ያለ ቢመስሉም፡ በገበያ ላይ ከሚገኙት መድሃኒቶች አጠቃላይ ቁጥር ውስጥ ግን ትንሽ ክፍል ብቻ ናቸው፡፡ በዋናነት በማደግ ላይ ባሉ ሀገራት የተሻለ የመድሃኒት አቅርቦትን ለማስተዋወቅ እ.ኤ.አ. በ1977 የጀመረው ፡የአለም ጤና ድርጅት ሞዴል ዝርዝር፡ በሁሉም የጤና ስርዓቶች ውስጥ የመድሃኒት ምርጫ እና ሁለንተናዊ ሽፋንን በተመለከተ ውሳኔዎችን ለማድረግ አለም አቀፍ የፖሊሲ መሳሪያ ሆኗል።,"Applications not recommended: A total of 32 applications were not recommended including: glucagon-like peptide-1 receptor agonists for weight loss in obesity, risdiplam for treatment of spinal muscular atrophy, donepezil for treatment of dementia due to Alzheimer disease, CAR-T cell therapies for lymphoma and fast-acting oral transmucosal fentanyl for breakthrough cancer pain. Details for these decisions can also be found in the Executive Summary. Note to Editors: The meeting of the 24th WHO Expert Committee on the Selection and Use of Essential Medicines was held at WHO Headquarters in Geneva from 24 to 28 April 2023. The Expert Committee considered 85 applications for medicines to be added to the 22nd WHO Model List of Essential Medicines (EML) and the 8th WHO Model List of Essential Medicines for Children (EMLc). WHO technical departments were involved and consulted with regard to applications relating to their disease areas. The updated Essential Medicines Lists include 24 new medicines for adults and 12 new medicines for children and specify new uses for 16 already-listed medicines. New formulations of 19 medicines on the EML and 48 medicines on the EMLc have been added. The changes recommended by the Expert Committee bring the number of medicines deemed essential to address key public health needs to 502 on the EML and 361 on the EMLc. While these numbers may seem high, they are only a small proportion of the total number of medicines available on the market. Launched in 1977 largely to promote better access to medicines in developing countries, the WHO Model Lists have become a global policy tool for decisions related to the selection and universal coverage of medicines within all health systems.","Ba a karɓi buƙatar ba: Ba a karɓi takardu guda 32 gabaɗaya ba ciki har da: glucagon-kamar peptide-1 agonists masu jiki don rage nauyi da ƙiba, risdiplam don kula da atrophy na naman kashin baya, donedpezil don magani saboda cutar Alzheimer, CAR-T cell hanyoyin kwantar da hankali don lymphoma da fentanyl na baka mai saurin aiwatarwa don ci gaban ciwon daji. Hakanan ana iya samun cikakkun bayanai game da waɗannan yanke shawara a cikin Takaitaccen Takaitaccen Bayani. Sanarwa ga Editoci: An gudanar da taron kwamitin ƙwararrun Hukumar Lafiya ta Duniya na 24 a kan zaɓi da amfani da muhimman magunguna a hedikwatar Hukumar Lafiya ta Duniya da ke Geneva daga 24 zuwa 28 ga Afrilu 2023. Kwamitin Kwararru ya yi la'akari da amani da 85 na magunguna da za a ƙara zuwa 22 Hukumar Lafiya ta Duniya Model List of Essential Medicine (EML) da kuma 8 Hukumar Lafiya ta Duniya wa Jerin Tsarin Maganin Yara (EMLc). Sassan fasaha na Hukumar Lafiya ta Duniya sun shiga tare da tuntuɓar su game da abubuwan da suka shafi ɓangaren cututtukansu. Sabbin Mahimman Jerukan Magunguna sun haɗa da sabbin magunguna 24 na manya da sabbin magunguna 12 na yara kuma sun ƙididdige sabbin amfani don magunguna 16 da aka riga aka jera. An ƙara sabbin magunguna 19 a EML da magunguna 48 a kan EMLc. Canje-canjen da Kwamitin Kwararrun ya ba da shawarar ya kawo adadin magungunan da ake ganin suna da muhimmanci don magance muhimman buƙatun lafiyar jama'a zuwa 502 a EML da 361 kan EMLc. Duk da yake waɗannan adadin na da alama suna da yawa, kaɗan ne kawai na adadin magungunan da ake samu a kasuwa. An ƙaddamar a cikin 1977 musamman don haɓaka ingantacciyar hanyar samun magunguna a ƙasashe masu tasowa, jerin Tsari na Hukumar Lafiya ta Duniya sun zama kayan aiki na manufofin duniya wajen yanke shawara da suka shafi zaɓi da ɗaukar magunguna na duniya cikin dukkan tsarin kiwon lafiya.","Maombi hayapendekezwi: Jumla ya maombi 32 hayakupendekezwa ikiwa ni pamoja na: vipokezi vya glucagon- kama peptide-1 kwa kupoteza uzito katika ugonjwa wa unene, risdiplam kwa matibabu ya atrophy ya misulli ya uti ya uti wa mgongo, donepezil kwa matibabu ya shida ya akili kutokana na ugonjwa wa Alzeima, seli ya CAR-T matibabu ya lymphoma na fentanyl ya mdomo inayofanya kazi haraka kwa maumivu ya Saratani. Maelezo ya maamuzi haya yanaweza pia kupatikana katika muhtasari mkuu. Maelezo kwa wahariri: mkutano wa 24 wa WHO wa kamati ya wataalamu kuhusu uchaguzi na matumizi ya dawa muhimu ulifanyika katika makao makuu ya WHO huko Jeniva kuanzia tarehe 24 hadi 28 aprili 2023. Kamati ya wataalamu ilizingatia maombi 85 ya dawa kuongezwa kwenye orodha ya 22 ya muundo wa dawa muhimu ya WHO (EML) na orodha ya 8 ya muundo wa dawa muhimu kwa watoto ya WHO (EMLc). Idara za kiufundi za WHO zilihusishwa na kushauriana kuhusu maombi yanayohusiana na maeneo ya ugonjwa wao;. Orodha za dawa muhimu zilizosasishwa ikiwa ni pamoja na dawa mpya 24 kwa watu wazima na dawa mpya 12 kwa watoto na kubainisha matumizi mapya ya dawa 16 ambazo tayari zimeorodheshwa. Michanganyiko mipya ya dawa 19 kwenye EML na dawa 48 kwenye EMLc zimeongezwa. Mabadiliko yaliyopendekezwa na kamati ya wataalamu yanaleta idadi ya dawa zinazochukuliwa kuwa muhimu kushughulikia mahitaji muhimu ya afya ya umma hadi 502 kwenye EML na 361 kwenye EMLc. Wakati idadi hizi zinaweza kuonekana kuwa kubwa, ni sehemu ndogo tu ya jumla ya idadi ya dawa zinazopatikana sokoni. Ilizinduliwa mwaka 1977 kwa kiasi kikubwa ili kukuza upatikanaji bora wa madawa katika nchi zinazoendelea, orodha za muundo za WHO zimekuwa chombo cha sera ya kimataifa kwa maamuzi kuhusiana na uteuzi na chanjo ya kimataifa ya dawa ndani ya mifumo yote ya afya.","Àwọn ìṣàmúlò tí wọn ò dá lábàá: Àpapọ àwọn ìṣàmúlò 32 ni wọn ò dá lábàá tó fi mọ́: afarajọ-glucagon hóró purotéénì-1 olùgba àtakò fún rírù nínú ìsanra, risdiplam fún ìtọ́jú yíyórò iṣan ọ̀pá ẹ̀yìn, donepezil fún ìtọ́jú àìsàn ọpọlọ nítorí ààrùn arúgbó, ìtọ́jú hóró CAR-T fún jẹjẹrẹ àti transmucosal fentanyl ẹnu tó sáré-ṣiṣẹ́ fún ọ̀nà àbáyọ ìrora ààrùn jẹjẹrẹ. Àlàyé fún àwọn ìpinnu wọ̀nyìí ni a lè tún rí nínú Ìsọníṣókí Àwọn Aláṣẹ. Kókó ọ̀rọ̀ fún Àwọn Olóòtú: Ìpàdé 24th Ìgbìmọ̀ Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ WHO lórí Yíyàn àti Lílo Àwọn Oògùn Pàtàkì ni wọ́n ṣe ní Olú ilé-iṣẹ́ WHO ní Geneva láti 24 sí 28 oṣù Igbe ọdún 2023. Ìgbìmọ̀ Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ gbèro ìṣàmúlò 85 fún àwọn oògùn tí wọn yóò fi kún Àkójọpọ̀ Àwòṣe Àwọn Oògùn Pàtàkì WHO 22nd (EML) àti Àkójọpọ̀ Àwòṣe Àwọn Oògùn Pàtàkì WHO fún Àwọn Ọmọdé (EMLc). Àwọn ẹ̀ka ìmọ̀ ẹ̀rọ WHO lọ́wọ́ sí i wọ́n tún kàn sí wọn nípa èyí tó níṣe pẹ̀lú àwọn ìṣàmúlò tó tan mọ́ àwọn agbègbè ààrùn wọn. Lára Àkójọpọ̀ Àwọn Oògùn Pàtàkì tí wọ́n ṣe ìsọdọ̀tun rẹ̀ lati rí oògùn tuntun 24 fún àwọn àgbàlagbà àti oògùn tuntun 12 fún àwọn ọmọdé àti àdáyanrí ìlò tuntun fún àwọn oògùn 16 tí wọ́n ti ṣe àkójọpọ̀ rẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àwọn àkójọpọ̀ oògùn 19 tuntun lórí EML àti àwọn oògùn 48 lórí EMLc ni wọ́n ti ṣe àfikún rẹ̀. Àwọn àyípadà tí Ìgbìmọ̀ Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ dábàá mú ònkà àwọn oògùn tí wọ́n rò wí pé ó ṣe pàtàkì láti kojú àwọn ohun èlò ìlera àwùjọ tó ṣe kókó sí 502 lórí EML àti 361 lórí EMLc. Nígbà tí àwọn ònkà wọ̀nyìí lè jọ bí ẹni pọ̀, wọ́n kàn jẹ́ ìdá kékeré àpapọ̀ iye àwọn oògùn tó wà ní ọjà. Wọ́n ṣe ìfilọ́lẹ̀ rẹ̀ ní ọdún 1977 láti ṣe àtìlẹ́yìn fún níní ànfààní tó dára sí àwọn oògùn ní àwọn orílẹ̀-èdè tó ṣẹ̀ṣẹ̀ ń dàgbà sókè, Àwọn Àkójọpọ̀ Àwòṣe WHO ti di irinṣẹ́ òfin àgbáyé fún àwọn ìpinnu tó níṣe pẹ̀lú yíyàn àti kíkárí àwọn oògùn lágbàyé láàrín gbogbo ètò ìlera.","ukufakwa kwezicelo akuphakanyisiswe: isamba sezicelo ezingu-32 asikukhuthazi ukufaka iglucagon njenge peptide-1 receptor agonists kokwehlisa isisindo kwabakhuluphele kakhulu, irisdiplam yokwelashwa kwezicubu zomgogodla,idonepezil yokwelapha ideminitia ngenxa yesifo se-Alzheimer, CER-T ukwelashwa kwengqondo ngefoni kwelymphoma nokusheshisa ngomlomo kwetransmucosal. Imininingwane yalezi zinqumo ingaphinde itholakale ku Executive Summary. Inothi kubahleli: umhlangano wangomhlaka-24 weKomidi loNgoti weWHO ekuKhetheni nokuSebenzisa iMithi eBalulekile wawubambelwe ekomkhulu leWHO eGeneva kusuka mhlaka-24 kuya ku-28 kuMbasa 2023. Ikomidi loNGoti licabange izicelo ezingu-85 yemithi okumele yengezwe ngomhlaka-22 kuWHO Model Lists of Essential Medicines (EML) neyesi-8 Iwho Model List ofEssential Medicines yezingane (EMLc). Iminyango yezobuchwepheshe yeWHO ibibambe iqhaza futhu kwaxhunyanwa nayo mayelana nezicelo ezihlangene nezifo zendawo. Ukubuyekezwa kwe Essential Medicines Lists kufaka imithi engu-24 yabantu abadala nengu-12 emisha imithi yezingane nokusebenzisa okusha okushiwo kwemithi engu-16 esivele isohlweni. Ukwenziwa okusha kwemithi engu-19 kuEML nemithi engu-48 ku-EMLc isiyengeziwe. Ushintsho oluphakanyisiwe yiKomidi loNgoti luletha inamba yemithi ethathwa njengebalulekile ukubhekana nezidingo ezibalulekile zempilo yomphakathi ku-502 ku-EML no-361 ku-EMLc. Ngesikhathi lezi zinamba zibukeka ziphezulu,ziyingxenye encane yenamba eyisamba semithi ekhona emakethe. Kwethulwe ngo-1977 ikakhulukazi ukugqugquzela ukungena kwimithi emazweni asathuthuka, iWHO Model Lists isibe inqubomgomo yomhlaba ehlobene nokukhethwa nokukhwavwa kokomhlaba kwemithi kuzona zonke izinhlelo zezempilo." የሞዴል ዝርዝሮቹ በየሁለት ዓመቱ በባለሙያ ኮሚቴ ይሻሻላሉ፡፡ ከትምህርት፡ ከምርምር እንዲሁም ከህክምና እና የመድሃኒት ጥናት ሙያዎች የተወጣጡ ልዩ ባለሙያዎችን ያቀፈው ቡድን አዳዲስ የጤና ችግሮችን ለመፍታት: ከፍተኛ ውጤታማ የሕክምና ዘዴዎችን ቅድሚያ ለመስጠት እና ተመጣጣኝ ተደራሽነትን ለማሻሻል ነው የተቆቆመው፡፡ በአለም ዙሪያ ከ150 በላይ ሀገራት የአለም ጤና ድርጅት ሞዴል ዝርዝሮችን በመጠቀም የትኞቹ መድሃኒቶች ለገንዘብ ጥሩ ዋጋ እንደሚሰጡ ለመወሰን በማስረጃ እና በጤና ተፅእኖ ላይ ተመስርተዋል።,"The Model Lists are updated every two years by an Expert Committee, made up of recognized specialists from academia, research and the medical and pharmaceutical professions, to address new health challenges, prioritize highly effective therapeutics and improve affordable access. Around the world, more than 150 countries use the WHO Model Lists to guide decisions about which medicines represent the best value for money, based on evidence and health impact.","Ana sabunta Jerukan Tsarin kowace shekara biyu ta Kwamitin Ƙwararru, wanda ya ƙunshi ƙwararru na ƙwararrun ilimi, bincike da ƙwararrun likitoci da magunguna, don magance sabbin ƙalubale na lafiya, ba da fifikon hanyoyin warkewa masu inganci da inganta damar samu a araha. A cikin faɗin duniya, fiye da ƙasashe 150 suna amfani da Jerukan Tsari na Hukumar Lafiya ta Duniya don jagorantar yanke shawara game da waɗanne magunguna ke wakiltar mafi kyawun ƙiyasin kuɗi, dangane da shaida da tasirin lafiya.","Orodha za miundo husasishwa kila baada ya miaka miwili na kamati ya wataalamu, inayoundwa na wataalamu wanaotambuliwa kutoka vyuoni, utafiti na taaluma za matibabu na dawa, ili kushughulikia changamoto mpya za kiafya, kuweka kipaumbele kwa matibabu yenye ufanisi zaidi na kuboresha ufikiaji wa bei nafuu. Ulimwenguni kote, zaidi ya nchi 150 hutumia orodha za modeli za WHO ili kuongoza maamuzi kuhusu ni dawa zipi zinzowakilisha thamani bora ya pesa, kulingana na ushahidi na athari za kiafya.","Àkójọpọ̀ Àwòṣe náà ni wọ́n ń sọ dọ̀tun ní ọdún méjì-méjì láti ọ̀dọ̀ Ìgbìmọ̀ Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ kan, níbi tí a ti rí àwọn alámọ̀já tó gbajúmọ̀ láti ilé ẹ̀kọ́, ìwádìí àti iṣẹ́ ìlera àti ìṣègùn, láti yanjú àwọn ìpèníjà tuntun, mú ìtọ́jú ìlera tó ń ṣiṣẹ́ gidi gan-an ní ọ̀kùkúdùn kí wọ́n sì mú àyípadà bá nínú ànfààní tó rọjú. Káàkiri àgbáyé, orílẹ̀-èdè 150 lé ni wọ́n ń lò Àkójọpọ̀ Àwòṣe WHO láti dárí àwọn ìpinnu nípa irú oògùn wo ni ó jẹ́ ojúlówó tó dára jùlọ fún owó rẹ̀, lórí ẹ̀rí àti ipa ìlera.","Imodel Lists iyabuyekezwa ngemva kweminyaka emibili yiKomidi loNgoti, lwenziwe ongoti abahloniphekile kwezemfundo, ucwaningo nezekulapha nosolwazi kwezokulapha ukubhekana nezingqinamba ezintsha zezempilo, ukuhambisa phambili kokwenza kahle ukulapha nokuthuthukisa ukungena okukhonekayo. Emhlabeni wonke,ngaphezu kwamazwe angu-150 asebenzisa Iwho Model Lists ukulawula izinqumo ngemithi emela inani elihle lemali,okuncike kubufakazi nomthelela wezempilo." አባል ሃገራት ሊከሰት በሚችለው ወራርሽኝ ስምምነት ላይ መስራታቸውን ቀጥለዋል። የአለም ጤና ድርጅት አባል ሃገራት በግንቦት ወር 2024 እ.ኤ.አ. የስራቸውን ውጤት ለአለም ጤና ጉባኤ ለማቅረብ በማሰብ የወረርሽኝ መከላከል፤ ዝግጁነት እና ምላሽ ላይ ውይይታቸውን ቀጥለዋል። የቢሮው የአለም ጤና ድርጅት ሲ ኤ ፕላስ (CA+) የተባለውን ሰነድ ላይ ከሰኔ 17-21 በመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል (አይ ኤን ቢ ) ስድስተኛው ስብሰባ ላይ የወረርሽኙን መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽን ለማጠናከር የሚያስችል አለም አቀፍ መሳሪያን ለማዘጋጀት እና ለመደራደር ተወያይቷል። ይህ ሰነድ በአባል ሀገራት የሚቀርቡትን ሁሉንም ግብአቶች መሰረት በማድረግ የአይ ኤን ቢ አምስተኛውን ስብሰባ ተከትሎ በ አይ ኤን ቢ ቢሮ ተዘጋጅቶ እ.ኤ.አ. በግንቦት/ሰኔ 2023 በአለም ጤና ድርጅት ድህረ ገጽ ላይ ታትሟል። ስድስተኛው ስብሰባ መደበኛ ባልሆነ መንገድ በአስተባባሪዎች ገለፃ በማድረግ ተከፈተ። በሜክሲኮ እና በኖርዌይ ሃገራት መሪነት በቢሮው ሰነድ አንቀጽ 9 (ምርምር እና ልማት) ፤ በአንቀጽ 12 (ተደራሽነት እና ጥቅማ ጥቅም መጋራት) በአውስትራሊያ እና በኢትዮጵያ መሪነት ፤ እንዲሁም በኢንዶኔዥያ እና በፓኪስታን የሚመራው አንቀጽ 13 (የአቅርቦት ሰንሰለት እና ሎጂስቲክስ) ከአባል ሀገራት ጋር ጥልቅ ምክክር ያደረጉ ሲሆን ከቀጠለው የአይ ኤን ቢ አምስተኛው ስብሰባ ጎን ለጎን ተካሂዷል። በስድስተኛው ስብሰባ ላይ፤ አርቃቂው ቡድን የቀረው የሰነዱ አንቀጾች ላይ ተወያይቷል። አይ ኤን ቢ በሚቀጥለው የ አይ ኤን ቢ ረቂቅ ቡድን ስብሰባ ( እ.ኤ.አ. መስከረም 4-6 2023) ጨምሮ ለረቂቅ ቡድን ተሳታፊዎች በአንቀጽ 9፣ 12 እና 13 ላይ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎችን ለመቀጠል ተስማምቷል። በተጨማሪም የመንግስታቱ ተደራዳሪ አካል አንቀፅ 4 እና 5 በህንድ ፣ ታንዛኒያ እና እንግሊዝ የጋራ ትብብር እንዲሰሩ እንዲሁም አንቀጽ 11 በኮሎምቢያ ፣ ፊሊፒንስ እና ሳዑዲ አረቢያ ትብብር እንዲከናወኑ ወስኖል፤ ይህም መደበኛ ባልሆኑ ስብሰባዎች ላይ የበለጠ ውይይት ይደረግበታል። አይ ኤን ቢ የጃፓኑን አምባሳደር “ኮዞ ሆንሴይ”፤ የጃፓኑን ሚስተር “ካዙሆ ታጉቺን” በመተካት የምእራብ ፓስፊክ ክልል የ አይ ኤን ቢ ምክትል ሊቀመንበር አድርጎ መርጧል። የጋራ ሊቀመንበሩ “ፕሪሲየስ ማትሶሶ” “እድገት ለማሳየት ከአሁን እና ከሚቀጥለው ዓመት መጀመሪያ መካከል ያለ የእድል መስኮት አለን” ሲሉ ተናግረዋል።,"Member States continue work on potential pandemic accord Member States of the World Health Organization (WHO) continued their discussions towards a global accord on pandemic prevention, preparedness and response, with a view to presenting the outcome of their work to the World Health Assembly in May 2024. The Bureau’s text of the WHO CA+ was discussed 17-21 July during the sixth meeting of the Intergovernmental Negotiating Body (INB) to draft and negotiate an international instrument to strengthen pandemic prevention, preparedness and response. This document was prepared by the Bureau of the INB following the fifth meeting of the INB based on all inputs provided by Member States, and it was distributed to all Member States and published on the WHO website in May/June 2023. The sixth meeting opened with briefings by the co-facilitators of the intersessional informal meetings of the Drafting Group on Article 9 of the Bureau’s text (Research and development) led by Mexico and Norway, Article 12 (Access and benefit-sharing) led by Australia and Ethiopia and Article 13 (Supply chain and logistics) led by Indonesia and Pakistan, which conducted in-depth consultations with Member States on the sidelines of and after the resumed session of the fifth meeting of the INB. At the Sixth Meeting, the Drafting Group discussed the remaining articles of the document. The INB agreed to continue intersessional informal meetings on Articles 9, 12 and 13 for Drafting Group participants, including during the next meeting of the INB Drafting Group (4-6 September 2023). In addition, the INB decided that Articles 4 and 5 – to be jointly co-facilitated by India, United Republic of Tanzania and the United Kingdom and Article 11 – to be co-facilitated by Colombia, the Philippines and Saudi Arabia - should be discussed further in informal meetings. The INB also elected Ambassador Kozo Honsei of Japan as the INB Vice Chair from the Western Pacific Region, to replace Mr Kazuho Taguchi of Japan. Co-Chair Precious Matsoso said: “We have a window of opportunity between now and the beginning of next year to make progress, the clock is ticking.","Mambobi na ƙasashe suna ci gaba da aiki kan yarjejeniyar yiwuwar ɓarkewar cutar Mambobin Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) sun ci gaba da tattaunawa don cimma yarjejeniya ta duniya kan rigakafin cutar, shiri da warkewar cutar, da nufin gabatar da sakamakon aikinsu ga Majalisar Lafiya ta Duniya a watan Mayun 2024. An tattauna rubutun Ofishin Hukumar Lafiya ta Duniya CA+ tsakanin 17-21 ga Yuli yayin taro na shida na Hukumar Tattaunawar Gwamnati (INB) don tsarawa da yin shawarwarin kan aikin ƙasa da ƙasa don ƙarfafa rigakafin cutar, shirye-shirye da warkewar cutar. Ofishin INB ne ya shirya wannan takarda bayan taro na biyar na INB bisa dukkan abubuwan da kasashe membobin suka bayar, kuma an rarraba shi ga dukkan ƙasashe mambobin kuma an wallafa a shafin gidan yanar gizon Hukumar Lafiya ta Duniya a watan Mayu/Yuni 2023. An buɗe taro na shida tare da taƙaitaccen bayani daga masu gudanar da tarurrukan tsaka-tsaki na yau da kullum na rukunin daftarin aiki a kan sashe na 9 na rubutun ofishin (Bincike da haɓakawa) wanda Mexico da Norway ke jagoranta, Mataki na 12 (Samun shiga da raba fa'ida) karkashin jagorancin Ostiraliya da Habasha da kuma Mataki na 13 (Sake Sarkar Kariya da Kayayyaki) karkashin jagorancin Indonesiya da Pakistan, waɗanda suka gudanar da zurfafa tuntuba tare da kasashe mambobin a gefe da kuma bayan da aka koma zaman taro na biyar na INB. A taro na shida, rukunin da aka zayyana sun tattauna sauran batutuwan da suka rage na takardar. INB ta amince da ci gaba da tarukan da ba na yau da kullun ba akan maƙala na 9, 12 da 13 don mahalarta Rukuni, gami da taron na gaba na Ƙungiyar Fitarwa ta INB (4-6 Satumba 2023). Bugu da ƙari, INB ta yanke shawarar cewa Labari na 4 da na 5 - Indiya, United Republic of Tanzania da United Kingdom za su yi hadin gwiwa tare da Mataki na 11 - Colombia, Philippines da Saudi Arabia. - yakamata a kara tattaunawa a cikin tarurruka na yau da kullun. Hukumar ta INB ta kuma zaɓi Ambasada Kozo Honsei na kasar Japan a matsayin mataimakin shugaban hukumar INB daga yammacin yankin Pacific, domin maye gurbin Mista Kazuho Taguchi na ƙasar Japan. Shugaban kungiyar Precious Matsoso ya ce: ""Muna da taga dama daga yanzu zuwa farkon shekara mai zuwa don samun ci gaba, lokaci ya ƙure.","Nchi wanachama zinaendelea na kazi juu ya makubaliano ya uwezekano wa janga Nchi wanachama wa shirika la afya Duniani (WHO) ziliendelea na majadiliano yao kuelekea makubaliano ya kimataifa kuhusu kuzuia, kujiandaa na kukabiliana na janga hili, kwa nia ya kuwasilisha matokeo ya kazi zao kwenye Baraza la afya Duniani mnamo Mei 2024. Teksti ya ofisi ya CA ya WHO ilijadiliwa tarehe 17-21 Julai wakati mkutano wa sita wa Bodi ya majadiliano ya kiserikali (INB) kuandaa na kujadiliana kuhusu chombo cha kimataifa cha kuimarisha uzuiaji wa janga, kujiandaa na kukabiliana na janga hili. Waraka huu ulitayarishwa na ofisi ya INB kufuatia mkutano wa tano wa INB kulingana na michango yote iliyotolewa na nchi wanachama, na ulisambazwa kwa nchi wanachama wote na kuchapishwa kwenye tovuti ya WHO mnamo Mei/Juni 2023. Mkutano wa sita ulifunguliwa kwa maelezo mafupi kutoka kwa wawezeshaji wenza wa mikutano isiyo rasmi ya kati ya kikundi cha waaandishi kuhusu kifungu cha 9 cha teksti ya ofisi (utafiti na maendeleo) inayoongozwa na Mexico na Norway, Kifungu cha 12 (ufikiaji na ugawanaji faida) kinachoongozwa na Australia na Ethiopia na kifungu cha 13 (msururu wa ugavi na vifaa) kikiongozwa na Indonesia na Pakistani, ambazo zilifanya mashauriano ya kina na nchi wanachama kando na baada ya kurejeshwa kwa kikao cha mkutano wa tano wa INB. Katika mkutano wa sita, kikundi cha waandishi kujadili vifungu vilivyobaki vya waraka. INB ilikubali kuendelea na mikutano isiyo rasmi ya muda juu ya vifungu 9, 12, na 13 kwa washiriki wa kikundi cha uandishi; ikijumuisha wakati wa mkutano ujao wa kikundi cha uandishi cha INB (4-6 Septemba 2023). Aidha, INB iliamua kwamba ibara ya 4 na 5 - zishirikishwe kwa pamoja kati ya India, Jamhuri ya muungano wa Tanzania na Uingereza na ibara ya 11 - zishirikishwe na Kolombia, Ufilipino na Saudi Arabia - zijadiliwe zaidi katika mikutano isiyo rasmi. Pia INB ilimchagua Balozi Kozo Honsei wa Japani kama makamu mwenyekiti wa INB kutoka kanda ya magharibi ya Pasifiki, kuchukua nafasi ya Bw. Kazuho Taguchi wa Japani. Mwenyekiti mwenza Precious Matsoso alisema: "" Tuna fursa ya kufanya maendeleo kati ya sasa na mwanzoni mwa mwaka ujao, saa inayoyoma.","Àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ tẹ̀síwájú láti ṣiṣẹ́ lórí ìṣọ̀kan àjàkálẹ̀ ààrùn tó ṣeéṣe Àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) tẹ̀síwájú ìjíròrò wọn lórí ìṣọ̀kan àgbáyé lórí ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn, ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn, pẹ̀lú àfojúsùn láti ṣe àgbékalẹ̀ àbájáde iṣẹ́ wọn fún Àpérò Ìlera Lágbàyé ní oṣù Èbìbí ọdún 2024. Àtẹ̀jíṣẹ́ ilé-iṣẹ́ WHO náà CA+ ni wọ́n jíròrò nípa ẹ̀ 17-21 lásìkò ìpàdé kẹfà Ẹgbẹ́ Ìdúnàdúrà Ìjọba-sí-ìjọba (INB) láti ṣe àkọsílẹ̀ kí wọ́n sì dúnàdúrà àwọn irinṣẹ́ ilẹ̀ òkèèrè láti ró ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn náà lágbára, ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn. Ìwé yìí ni ilé-iṣẹ́ INB pèlo rẹ̀ lẹ́yìn ìpàdé INB karùn-ún tó dá lórí gbogbo àwọn àfibọ̀ tí àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ pèsè, wọ́n sì pín-in fún gbogbo àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ wọ́n sì tẹ̀ ẹ́ jáde lórí ìbùdó ìtàkùn WHO ní oṣù Èbìbí/Òkudù ọdún 2023. Ìpàdé kẹfà ṣíde pẹ̀lú ìsọníṣókí láti ọ̀dọ olùdánilẹ́kọ̀ọ́-papọ̀ fún ìpàdé gbẹ̀fẹ́ onípele-ìpele ti Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ lórí Abala òfin 9 ti àtẹ̀jiṣẹ́ ilé-iṣẹ́ (Ìwádìí àti ìdàgbàsókè) tí orílẹ̀-èdè Mexico àti Norway léwájú rẹ̀, Abala òfin 12 (ànfààní àti èrè-pínpín) tí orílẹ̀-èdè Australia àti Ethiopia léwájú rẹ̀ àti Abala òfin 13 (ojú-òpóìpèsè àti àwọn ohun èlò) tí orílẹ̀-èdè Indonesia àti Pakistan léwájú rẹ̀, tí ó ṣe ìkànsíraẹni tó jinlẹ̀ pẹ̀lú àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ ní ìta àti lẹ́yìn tí wọ́n bẹ̀rẹ̀ ìpàdé náà níbi ìpàdé karùn-ún INB. Níbi ìpàdé kẹfà, Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ jíròrò nípa àwọn abala òfin tókù nínú ìwé náà. INB náà gbà láti tẹ̀síwájú ìpàdé gbẹ̀fẹ́ onípele-ìpele lórí Abala òfin 9, 12, àti 13 fún àwọn akópa Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀, tó fi mọ́ lásìkò ìpàdé Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ INB tó ń bọ̀ (4-6 oṣù Ọ̀wẹwẹ̀ ọdún 2023). Ní àfikún, INB pinnu pé Abala òfin 4 àti 5 - ni yóò jẹ́ àjùmọ̀ṣe láàrín orílẹ̀-ède India, United Republic of Tanzania àti United Kingdom nígbà tí Abala òfin 11 - yóò jẹ́ àjùmọ̀ṣe láàrín orílẹ̀-ède Colombia, Philippines àti Saudi Arabia - yóò di sísọ síwájú sí i nínú àwọn ìpàdé gbẹ̀fẹ́. INB tún yan Ajẹ́lẹ̀ Kozo Honsei tí orílẹ̀-èdè Japan gẹ́gẹ́ bíi Igbákejì Alága INB fún Ẹkùn Agbègbè Western Pacific, láti rọ́pò Mr Kazuho Taguchi ti orílẹ̀-èdè Japan. Alága-àjọjẹ Precious Matsoso sọ wí pé: ""A ní gbèdéke ànfààní láàrín ìsìn yìí àti ìbẹ̀rẹ̀ ọdún tó ń bọ̀ láti ní ìlọsíwájú, àkókò ń sáré.","I-Member States iyaqhubeka nokusebenza esivumelwaneni samandla entsholongwane I-Member States yeNhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) iyaqhubeka nezingxoxo ezimayelana nokuvikelwa kobhubhane ngesivumelwane somhlaba, ukuziluniselela nokuphendula ,ngombono wokwethula umphumela womsebenzi wabo kuWorld Health Assembly ngoNhlaba 2024. Umbhalo weBureaus weWHO CA+ yaxoxwa ngoNtulikazi mhlaka-17-18 ngesikhathi somhlangano wesithupha we-Intergovernmental Negotiation Body (INB) ukuthi ibhale umzamo nokuxoxa ngento yamazwe omhlaba ukunikeza amandla okuvikela ubhubhane, ukuzilungiselela nokuphendula. Le dokhumenti yalungiswa yiBureau yeINB kulandela umhlangano wesihlanu we-INB oncike kuyona yonke imibono enikezwe yiMember States, futhi kwanikezwa wonke amalunga futhi yashicilelwa kuwebhusayithi yeWHO ngoNhlaba/Nhlangulana 2023. Umhlangano wesithupha uvulwe ngezincazelo ezincane ngabaphethe bemihlangano yaphakathi kwamaseshini engekho emthethweni yeDrafting Group yePhepha 9 lombhalo weBureau (uCwaningo neNtuthuko) eholwa yiMexico neNorway Iphepha 12 (ukungena nokuzuza kokwabelana okuholwa Astria ne-Ethopia nePhepha 13 (Saplayi sheni nelojistikhi) eholwa yi-Indonasia neParkistan okwenza ukuxhumana okujulile neMember States eceleni nasemva kokuqala kweseshini emhlanganweni wesihlanu we-INB. Emhlanganweni wesithupha ,iqembu elibhala umzamo lixoxe ngamaphepha asalile edokhumenti. I-INB ivumile ukuqhubeka nemihlangano engekho emthethweni phakathi kwamaseshini kumaphepha 9,12 no-13 kubabambi qhaza beqoqo elibhala umzamo okubandakanya ngesikhathi somhlangano olandelayo we-INB weqoqo lababhala umzamo (4-6 Mandulo 2023.). Ukwengeza, i-INB inqume ukuthi Amaphepha 4 no-5 - aphathwe ngokuhlanganisela yiIndia neRepublic ofTanzania kanye neUnited States nephepha 11 - bazoliphatha ngokubambisana yiColombia, iPhilippines neSaudi Arabia - kumele kuqhubeke kuxoxwe ngemihlangano engekho emthethweni. I-INB iphinde yaqoka Ambassador kuKonzoHonsei waseJapan njengoSekela Sihlalo we-INB waseWestern Pacific Region ukungena endaweni kaMnu. Kazuho Taguchi waseKapan. Umbambisani Sihlalo uPrecious Matsoso uthe: ""Sinethuba lesikhathi phakathi kwamanje nasekuqaleni konyaka ozayoukwenza inqubekela phambili, isikhathi siyahamba." ጨምረውም “ወደሚቀጥለው ደረጃ ለመድረስ ከሁላችንም የበለጠ ስራን ይጠይቃል፤ ይህም ለድርድር የሚቀርብ ጽሑፍ ለማዘጋጀት ነው። ይህን ለማሳካት፣ አባል ሀገራት ባለው ጊዜ ውስጥ መሳተፍ እንዲቀጥሉ አበረታታለሁ። ይህንን ሂደት ወደፊት ለማራመድ የማንፈነቅለው ድንጋይ አይኖርም።” ረዳት ሊቀመንበሩ ሮላንድ ድሪስ እንዲህ ብለዋል፡- “በአይ ኤን ቢ ቢሮ እና በራሴ ስም፤ ለአስተባባሪዎቹ ታታሪነት እና ተጨማሪ ጊዜ እና ጉልበት ለሚሰጡ ሁሉም አባል ሀገራት ልባዊ አድናቆት ማሳየት እፈልጋለሁ። አንዳንድ ቁልፍ ጉዳዮችን የምንመለከትባቸው መንገዶች መካከል ያሉ ልዩነቶችን ማጥበብ የሚገባብን ወሳኝ ወቅት ላይ ደርሰናል እንዲሁም ቀጣይ እርምጃዎችን ለመውሰድ የጋራ ጥረታችንን ይጠይቃል። ከስራቸው የለቀቁት ሚስተር ታጉቺ የአይ ኤን ቢ ቢሮ አባል አክለውም “ምክትል ሊቀመንበር ሆኜ በማገለገሌ ኩራት ይሰማኛል እናም ለድጋፋቸው ሁሉንም አመሰግናለሁ። ይህ ስምምነት በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎችን ከወደፊት ወረርሽኞች ለማዳን እና ጤናቸውን ለመጠበቅ ያስችላል። ቁልፍ ጉዳዮች ላይ ከፍተኛ ውይይት እየተደረገባቸው ነው እናም በጉባኤው ውስጥ የሚሳተፉ አባል ሀገራት መፍትሄዎችን ለማግኘት ያላቸውን ፍላጎት በጣም አደንቃለሁ።” በተጨማሪም የ አይ ኤን ቢ እና የአለም አቀፍ የጤና ደንቦች ማሻሻያ የስራ ቡድን የመጀመሪያው የጋራ ምልአተ ጉባኤ እ.ኤ.አ. ሃምሌ 21 ቀን ከሰአት በኋላ እና ሃምሌ 24 ጥዋት ላይ ተካሂዶ በይፋ ድህረ ገጽ ቀርቧል። አባል ሀገራት፣ ተባባሪ አባላት፣ የክልል የኢኮኖሚ ውህደት ድርጅቶች እና ሌሎች የሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ከተጋበዙ ተሳታፊዎች መሃል ይገኙበታል።,"It will take more work from all of us to reach the next step, i.e. to produce a negotiating text. To reach this, I encourage Member States to continue to engage during the intersessional period. We will leave no stone unturned to propel this process forward”. Co-Chair Roland Driece said: “I would like to convey the sincere appreciation of the INB Bureau, and my personal appreciation, for the hard work of the co-facilitators, and all Member States who are committing additional time and energy to the informals. We have reached a critical juncture where we need to narrow the gaps between the ways we look at some of the key issues, and it will take our collective efforts to take the next steps.” Mr Taguchi, the outgoing INB Bureau Member from the WPRO Region, added, “I am honoured to have served as Vice Chair and would like to thank the Member States and all for their support. This accord could save millions of human beings from future pandemics and protect their health. Key issues are being discussed intensely and I highly appreciate the willingness of the Member States in the conference room to find solutions.” In addition, the first joint plenary meeting of the INB and the Working Group on Amendments to the International Health Regulations (WGIHR) was held on the afternoon of 21 July and morning of 24 July, and was publicly webcast. Invited participants included Member States, Associate Members, regional economic integration organizations and other relevant stakeholders.","Zai ɗauki ƙarin lokaci daga gare mu duka don isa mataki na gaba, wato samar da rubutun tattaunawa. Don cimma wannan, ina ƙarfafa Ƙungiyoyi na Ƙasashen da su ci gaba da yin aiki a lokaci na tsaka-tsakin lokaci. Ba za mu bar wani abu da zai iya ciyar da wannan tsari gaba"" . Shugaba Roland Driece ya ce: ""Ina so in isar da godiya ta gaskiya ga hukumar ta INB, da kuma godiyata wa kaina, kan kwazon da masu gudanar da aikin, da dukkan mambobi na ƙasashe da ke ba da karin lokaci da kuzari ga hukumar a yau da kullun. Mun kai wani mahimmin lokaci inda ya kamata mu taƙaita bambance-bambancen da ke tsakani na hanyoyin da muke duba wasu muhimman batutuwa, kuma za a dauki matakin haɗin gwiwa don matakai na gaba. Mista Taguchi, mamban ofishin INB mai barin gado daga yankin WPRO, ya ƙara da cewa, ""Ina farin cikin kasancewa a matsayin mataimakin shugaban ƙasa, kuma ina mika godiyata ga mambobin ƙungiyar da duk waɗanda suka ba ni goyon baya. Wannan yarjejeniya za ta iya ceton miliyoyin mutane daga cututtuka masu zuwa nan gaba da kuma kare lafiyarsu. Ana tattaunawa sosai kan muhimman batutuwa kuma ina matukar godiya da shirye-shirye na mambobin ƙasashe a ɗakin taron don nemo mafita."" Bugu da ƙari, taron farko na haɗin gwiwan INB da kungiyar Aiki kan gyare-gyare ga Dokokin Kiwon Lafiya ta Duniya (WGIHR) an gudanar da shi ne a yammacin ranar 21 ga Yuli da safiyar ranar 24 ga Yuli, kuma an watsa shi a bainar jama'a. Mahalarta taron da aka gayyata sun haɗa da Membobi Membobi, Abokan hulɗa, ƙungiyoyin haɗin gwiwar tattalin arzikin yanki da sauran masu ruwa da tsaki.","Itachukua kazi zaidi kutoka kwetu sote kufikia hatua ijayo, yaani kutoka kutoa mazungumzo ya maandishi. Ili kufikia hili, nina himiza nchi wanachama kushiriki katika kipindi cha mkutano. Hatutaacha jambo lolote lile ili kuendeleza mbele mchakato huu"". Mwenyekiti mwenza Roland Driece alisema: ""Ningependa kuwasilisha shukrani za dhati za ofisi ya INB, na shukrani zangu binafsi, kwa kazi kubwa kwa wawezeshaji wenza, na nchi wanachama zote ambazo zimejitolea kuongeza muda na tija kwa wasio rasmi. Tumefikia wakati mbaya ambapo tunahitaji kupunguza mpango kati ya njia tunazoangalia baadhi ya masuala muhimu, na itachukua juhudi zetu za pamoja kuchukua hatua zijazo"". Bw Taguchi, mjumbe wa ofisi ya INB anaemaliza muda wake kutoka kanda ya WPRO, aliongezea, ""Nina heshima kubwa kuwa makamu mwenyekiti na ningependa kuzishukuru nchi wanachama na wote kwa msaada wao. Makubaliano haya yangeweza kuokoa mamilioni ya wanadamu kutokana na janga la siku zijazo na kulinda afya zao. Masuala muhimu yanajadiliwa kwa kina na nina shukuru sana utayari wa nchi wanachama katika chumba cha mkutano kutafuta majibu"". Aidha, mkutano wa kwanza wa jumla wa pamoja wa INB na kikundi kazi cha marekebisho ya kanuni za afya za kimataifa (WGIHR) ulifanyika alasiri ya tarehe 21 Julai na asubuhi ya tarehe 24 Julai, na ulitangazwa hadharani kwenye wavuti. Washirika walioalikwa ni pamoja na nchi wanachama, wanachama washiriki, mashirika ya ujumuishaji wa uchumi wa kikanda na washikadau husika wengine.","O máa gba àṣekún iṣẹ́ láti ọ̀dọ gbogbo wa láti lè dé ìgbésẹ̀ tí ó kàn, i.n.w.p. láti pèsè àtẹ̀jíṣẹ́ ìdúnàdúrà. Láti dé ibí yìí, mo gba Àwọn Orílẹ̀-èdè Tó Jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ níyànjú láti tẹ̀síwájú Ìbáraẹniṣe lásìkò ìgbà onípele-ìpele. A ò ní fi nǹkankan sílẹ̀ láì ṣe láti sún ìlànà yìí síwájú"". Alága-àjọjẹ Roland Driece sọ wí pé: ""Yóò wùnmí láti ṣe agbẹnusọ ìdúpẹ́ ilé-iṣẹ́ INB ní tòótọ́, àti ìdúpẹ́ láti ọwọ́ èmi gangan, fún iṣẹ́ takuntakun àwọn olùdánilẹ́kọ̀ọ́-papọ̀ náà, àti gbogbo àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ tí wọ́n ń fi àkókò àti agbára wọn sílẹ̀ fún gbẹ̀fẹ́ náà. A ti dé ìkóríta tó lágbára níbi tí a ti nílò láti dí àwọn àlàfo láàrín àwọn ọ̀nà tí à ń gbà wo díẹ̀ lára àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ pàtàkì, yóò sì gba ìgbìyànjú àjùmọ̀ṣe wa láti gbé ìgbésẹ̀ tó kàn."" Mr Taguchi, Ọmọ Ẹgbẹ́ ilé-iṣẹ́ INB tó ń fipòsílẹ̀ láti Ẹkùn Agbègbè WPRO, ṣàfikún pé, ""Ó jẹ́ iyì ńlá fún mi láti ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí Igbákejì Alága yóò sì wùnmí láti dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ àti gbogbo ènìyàn fún àtìlẹyìn wọn. Ìsọ̀kan yìí lè dóólà mílíọ̀nù àwọn ènìyàn kúrò níbi àjàkálẹ̀ ààrùn ọjọ́ iwájú kí ó sì tún dáàbò bo ìlera wọn. Àwọn ọ̀rọ̀ tó ṣe kókó ni wọ́n ń jíròrò tagbára-tagbára mo sì mọ rírì ìfẹ́ àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ nínú iyàrá àpérò láti wá àwọn ọ̀nà àbáyọ. Ní àfikún, ìpàdé àpérò àjọṣe àkọ́kọ́ ti INB àti Ẹgbẹ́ Òṣìṣẹ́ lórí Àtúnṣe sí Àwọn Òfin Ìlera Lágbàyé (WGIHR) ni wọ́n ṣe ní ọ̀sán ọjọ́ 21 oṣù Agẹmọ àti àárọ̀ ọjọ́ 24 oṣù Agẹmọ, wọ́n sì gbé e sórí ìtàkùn agbéróyìn jáde àwùjọ. Nínú àwọn akópa tí wọ́n fi ìwé pè ni Àwọn Orílẹ̀-èdè Tó Jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́, Àwọn Ọmọ Ẹgbẹ́ Alájọṣepọ̀, àwọn àjọ tó ń rí sí àfikún ọrọ̀-ajéẹkùn agbègbè àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ mìíràn tọ́rọ̀ kàn.","Sizothatha omunye umsebenzi kuthina sonke ukufinyelela egxathwini elilandelayo.i.e ukukhiqiza umbhalo wokuxoxisana. Ukufika kulokhu, ngigqugquzela iMember States ukuthi iqhubeke ixoxe ngesikhathi saphakathi namaseshini. Sizovundulula yonke into ukwenza loluhlelo luqhubeke."". Umbambi siHlalo uRoland Dreiece uthe: ""Ngithanda ukudlulisa ukubonga okukhulu kweINB Bureau nokuzibongela mina ngomsebenzi okhulu wabasizi nabo bonke abe Member States abanikela ngesikhathi esengeziwe namandla kulokho okungekho emthethweni. Sesifike esikhathini esibucayi lapho sidinga ukwehlisa igebe phakathi kwezindlela esibheka ngayo ezinye izinkinga ezibalulekile bese sihlanganisa imizamo yethu ukuthatha isinyathelo esilandelayo."" UMnu Taguchi, ilungu eselizophuma leINB Bureu waseWPRO Region, wengezwa, ""Ngiyajabula ukusebenza njengo Sekela Sihlalo futhi ngithanda ukubonga iMember States nkungeseka kwabo bonke. Lesi sivumelwano singonga izigidi zabantu kuntsholongwane yekusasa nokuvikela izimpilo zabo. Izinkinga ezibalulekile ziyadingidwa kanzulu futhi ngiyakujabulela ukuthanda kwe Mimber States kwinkomfa ukuthola izixazululo."" Ukwengeza,umhlangano wokuhlela we-INB neQoqo eliSebenzayo kuZichibiyelo ku Internationa Health Regulations (WGIHR) wawubanjwe ntambama ngomhlaka-21 kuNtulikazi nasekuseni mhlaka-24 futhi wawukuwebhucasti yomphakathi. Ababambiqhaza abamenyiwe okufaka Imember States Associate Members,izinhlangano zenhlanganisela yomnotho wendawo kanye nabanye ababambisani." ዶ/ር ማይክል ራያን፣ የዓለም ጤና ድርጅት የድንገተኛ አደጋ መርሃ ግብር ዋና ዳይሬክተር፣ የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል የጋራ ስብሰባ ወቅት ለአለም ጤና ድርጅት የወረርሽኝ መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠት እንዲሁም የአለም አቀፍ የጤና ደንቦች ማሻሻያ ላይ ንግግር አድርገዋል። በዚህ የጋራ ስብሰባ ላይ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ለእነዚህ ታሪካዊ እና ወሳኝ ሂደቶች ላሳዩት ቁርጠኝነት ተሳታፊዎችን አመስግነው፤ ይህ ስራ አለምን አንድ ለማደረግ እና ደህንነትን ለማምጣት ያለውን ጠቀሜታ አመልክቷል። ተሳታፊዎች በሁለቱ ሂደቶች እና መሳሪያዎች መካከል ያለውን ግንኙነት እና ቁልፍ ትርጓሜዎችን በተመለከተ አስተያየት እንዲለዋወጡ ተጋብዘዋል። በተጨማሪም ለ አይ ኤን ቢ እና የአለም አቀፍ የጤና ደንቦች ማሻሻያ ቡድን በጋራ ጥቅም ላይ በሚውሉ ርዕሰ ጉዳዮች ላይ ተወያይተዋል እንዲሁም በሁለቱ መሳሪያዎች መካከል ወደ ቅንጅት እንዴት መሄድ እንደሚቻል ላይ አስተያየቶችን ሰጥተዋል። የ አይ ኤን ቢ እና የአለም አቀፍ የጤና ደንቦች ማሻሻያ ቡድን ቢሮ በጋራ ስብሰባ ወቅት የውይይቱን ዋና ዋና ውጤቶች ማጠቃለያ ያዘጋጃሉ፣ ይህም ለሁሉም አባል ሀገራት ይሰራጫል።,"Dr Michael Ryan, Executive Director, WHO Health Emergencies Programme, speaks during the joint meeting of the Intergovernmental Negotiating Body (INB) for a WHO instrument on pandemic prevention, preparedness and response and the Working Group on Amendments to the International Health Regulations (2005). At this joint meeting, the WHO Director-General thanked participants for their commitment to these historic and vital processes, and underscored the importance of this work to bring the world together and safe. Participants were invited to exchange views on the relationship between the two processes and instruments, and key definitions, including in relation to a public health emergency of international concern and a pandemic. They also discussed topics of common interest to the INB and the WGIHR and provided views on how to move further towards coherence and complementarity between the two instruments. The INB and WGIHR Bureaux will prepare a summary of the main outcomes of the discussion during the joint meeting, which will be circulated to all Member States.","Dr Michael Ryan, Babban Darakta, Shirin Harkokin Gaggawa na Lafiya na Hukumar Lafiya ta Duniya, yayi magana a yayin taron haɗin gwiwa na Ƙungiyar Tattaunawar Gwamnati (INB) don kayan aikin Hukumar Lafiya ta Duniya game da rigakafin cutar, shirye-shirye da mayar da martani da kuma Ƙungiyar Aiki kan gyare-gyare ga Dokokin Kiwon Lafiya ta Duniya (2005). A wannan taron haɗin gwiwa, babban daraktan hukumar ta Hukumar Lafiya ta Duniya ya gode wa mahalarta taron bisa jajircewarsu kan wadannan matakai masu ɗimbin tarihi da muhimmanci, ya kuma jaddada muhimmancin wannan aiki na haɗa kan duniya baki ɗaya. An gayyaci mahalartan don yin musayar ra'ayi game da alakar da ke tsakanin hanyoyin biyu da kayan aiki, da abubuwa masu mahimmanci, ciki har da dangane da gaggawar lafiyar jama'a na damuwa na ƙasa da ƙasa da kuma annoba. Sun kuma tattauna batutuwan da suka shafi INB da WGIHR tare da bayar da ra'ayoyi kan yadda za a ci gaba da tafiyar zuwa ga haɗin kai da haɗin kai tsakanin aikin biyu. Hukumar INB da WGIHR za su shirya taƙaitaccen sakamakon tattaunawar a lokacin taro na haɗin gwiwa, wanda za a rarraba zuwa ga dukkan membobin ƙasashe.","DKt Michael Ryan, mkurugenzi mtendaji, mpango wa afya wa dharura wa WHO, akizungumza wakati wa mkutano wa pamoja wa Bodi ya majadiliano ya kiserikali (INB) kwa chombo cha WHO kuhusu kuzuia, kujiandaa na kukabiliana na janga na kikundi kazi cha marekebisho ya kanuni za afya za kimataifa (2005). Katika mkutano huu wa pamoja, mkurugenzi mkuu wa WHO amewashukuru washiriki kwa kujitolea kwao kwa michakato hii ya kihistoria na muhimu, na kusisitiza umuhimu wa kazi hii ili kuleta ulimwengu pamoja na salama. Washiriki walialikwa ili kubadilishana mawazo juu ya uhusiano kati ya michakato miwili na vyombo, na ufafanuzi muhimu, ikiwemo kuhusiana na dharura ya afya ya umma ya wasiwasi wa kimataifa na majanga. Pia walijadili mada za maslahi ya pamoja kwa INB na WGIHR na kutoa maoni kuhusu jinsi ya kusonga mbele zaidi kuelekea uwiano na ukamilisho kati ya vyombo hivyo viwili. Ofisi ya INB na WGIHR itatayarisha muhtasari wa matokeo makuu ya majadiliano wakati wa mkutano wa pamoja ambao utasambazwa kwa nchi zote wanachama.","Dr Michael Ryan, Aláṣẹ àti Olùdarí, Ètò Pàjáwírì Ìlera WHO, sọ̀rọ̀ lásìkò ìpàdé àjọṣe Ẹgbẹ́ Ìdúnàdúrà Ìjọba-sí-ìjọba (INB) fún irinṣẹ́ WHO lórí ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn, ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn àti Ẹgbẹ́ Òṣìṣẹ́ lórí Àtúnṣe sí Àwọn Òfin Ìlera Ilẹ̀ òkèèrè (2005). Níbi ìpàdé àjọṣe yìí, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn akópa fún ìfọkànsìn wọn fún ìlànà mánigbàgbé tó ṣe kókó wọ̀nyìí, ó sì tọ́ka sí pàtàkì iṣẹ́ yìí láti mú kí ilé ayé ó wà papọ̀ kí ó sì ní ààbò. Wọ́n fìwé pe àwọn akópa láti wá fọ̀rọ̀jomitoro lórí àjọṣepọ̀ láàrín àwọn ìlànà méjèèjì àti àwọn irinṣẹ́, àti àwọn oríkì tó ṣe kókó, tó fi mọ́ èyí tó níṣe pẹ̀lú pàjáwírì ìlera àwùjọ tó níṣe pẹ̀lú ilẹ̀ òkèèrè àti àjàkálẹ̀ ààrùn. Wọ́n tún jíròrò nípa àwọn àkòrí àfojúsùn kan náà fún INB àti WGIHR wọ́n sì tún pèsè ojú ìwòye lórí bí wọ́n ṣe lè ní ìtẹ̀síwájú lọ sí ìṣọ̀kan àti ìbádọ́gba láàrín àwọn irinṣẹ́ méjèèjì. Àwọn ilé-iṣẹ́ INB àti WGIHR máa ṣètò ìsọníṣókí àwọn àbájáde tó ṣe kókó nínú ìjírórò náà lásìkò ìpàdé àjọṣe, tí wọn yóò pín káàkiri fún gbogbo àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́.","UDkt Michael Ryan, uMqondisi oPhethe, iWHO Health Emergencies Programme, ukhuluma ngesikhathi somhlangano ohlangene we-Intergovernmental Negotiating Body (INB) wethuluzi leWHO lokuvimbela ubhubhane, ukulungiselela nokuphendula kanye ne-Working Group on Amendments to the International Health Regulations (2005). Emhlanganweni uMqondisi-oMkhulu weWHO ubonge ababambe iqhaza ngokuzimisela kwabo kulezizinhlelo zomlando futhi ezibalulekile,nokubaluleka kwalomsebenzi ukuhlanganisa umhlaba ndawonye nokuphepha. Ababambiqhaza bamenyiwe ukuthi bashintshane ngemibono ebudlelwaneni phakathi kwezinhlelo ezimbili nezinto nezincazelo ezibalulekile, okufaka ubudlelwane kweziphuthumayo zempilo yomphakathi yokukhathazeka kwamazwe angaphandle nobhubhane. Baphinde badingida izihloko zabakuzuzayo okufanayo ku-INB neWGIHR futhi banikeza imibono yokuqhubekela phambili ngokuxhumana nokulekelelana phakathi kwalezinto zombili. I-INB neWGIHR Bureaux bazolungisa okufingqiwe kwemiphumela ebalulekile yezingxoxo ngesikhathi somhlangano okuzotholwa yiwona wonke amalunga eMember States." የአለም ጤና ድርጅት ከዉሃ መስጠም ህጻናትን ለመጠበቅ ኢንቨስት እንዲያደርጉ አሳሰበ። በዚህ ዓመቱ የአለም ዓቀፍ የውሃ መስጠም መከላከል ቀን፣ የአለም ጤና ድርጅት ለቅድመ ትምህርት ቤት የደረሱ ህፃናት ላይ በመስራት እንዲሁም ለትምህርት እድሜያቸው ለደረሱ ህጻናት መሰረታዊ የዋና ክህሎቶችን በማስተማር የሚሊዮኖችን ህይወት እንዴት መታደግ እንደሚቻል ሪፖርት አጋርቷል። እያንዳንዱ በእነዚህ ድርጊቶች ላይ የዋለ ዶላር ከዋናው ዋጋ እስከ ዘጠኝ እጥፍ ጥቅማጥቅሞችን ሊያመጣ ይችላል. መስጠም ትኩረት ያልተሰጠው ነገር ግን ገዳይ የህዝብ ጤና ጉዳይ ነው። ባለፉት አስርት ዓመታት ውስጥ ከ 2.5 ሚሊዮን በላይ ሰዎችን ለሞት ዳርጓል ፣ ከእነዚህ ውስጥ 90% የሚሆኑት የሞት አደጋዎች የተከሰቱት ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው ሀገራት ነው። በሁሉም የዕድሜ ክልሎች ውስጥ ከ1-4 አመት እና ከ5-9 አመት እድሜ ያላቸው ህጻናት ከፍተኛውን የመስጠም መጠን ያጋጥማቸዋል። ይህም የወደፊት ትውልዶችን ለመጠበቅ አፋጣኝ እርምጃ መውሰድ አስፈላጊ መሆኑን ያሳያል። ነገር ግን ውጤታማ መፍትሄዎች አሉ። አዲሱ የኢንቨስትመንት ጉዳይ እንደሚያሳየው እ.ኤ.አ. በ2050 የአለም አቀፍ ኢንቨስትመንት መጨመር ከላይ በተጠቀሱት ሁለት መንገዶች ብቻ ከ 774 000 በላይ ህፃናትን ህይወት የሚያድን እንዲሁም ወደ 1 ሚሊዮን የሚጠጉ አደገኛ ያልሆኑ የህፃናትን መስጠምን የሚከላከል እና ለ 178 000 የመስጠም ሰለባ ህፃናት ከባድ እና ህይወትን የሚያሳጣ ጉዳቶችን ያስወግዳል። በተጨማሪም ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ውስጥ ከ 400 ቢሊዮን ዶላር በላይ ሊደርስ የሚችለውን ኢኮኖሚያዊ ኪሳራ ለመከላከል እንዲሁም ለእያንዳንዱ አንድ የአሜሪካ ዶላር 9 ዶላር የሚገመት ድምር ጥቅሞችን ይሰጣል ። እንደ ባንግላዲሽ፣ ደቡብ አፍሪካ፣ ታይላንድ እና ቪየትናም ያሉ ሀገራት በእነዚህ ወጪ ቆጣቢ መንገዶች ላይ ኢንቨስት አድርገዋል፤ በዚህም ህፃናት እና ቤተሰቦቻቸው የመስጠም እድላቸውን በመቀነስ ተጠቃሚ ሲሆኑ፣ በተመሳሳይ ጊዜ ለተሻሻለ ጤና፣ ልማት እና ደህንነት አዳዲስ እድሎችን አቅርበዋል።,"WHO urges countries to invest in drowning prevention to protect children On World Drowning Prevention Day this year, WHO is releasing an investment case on drowning prevention showing how just two actions – investing in day care for pre-school aged children and teaching basic swim skills to school-age children – could protect millions of lives. Each dollar invested in these actions can yield benefits up to nine times the original value. Drowning is an underappreciated but lethal public health issue. It has caused over 2.5 million deaths in the last decade, with an alarming 90% of these fatalities occurring in low- and middle-income countries. Across all age groups, children aged 1–4 years and 5–9 years experience the highest drowning rates, highlighting the need for immediate action to protect future generations. Yet effective solutions exist. The new investment case shows that by 2050, increased global investment in just two measures could save the lives of over 774 000 children, prevent close to 1 million non-fatal child drownings, and avert severe and life-limiting injuries for 178 000 drowning victims. It could also prevent potential economic losses of over US$400 billion in low- and middle-income countries with high burden, and provide cumulative benefits valued at around US$ 9 for each US$ 1 invested. Countries such as Bangladesh, South Africa, Thailand and Viet Nam have already invested in these cost-effective interventions, benefitting children and their families by reducing their risk of drowning, while simultaneously providing new opportunities for improved health, development and wellbeing.","Hukumar Lafiya ta Duniya ta buƙaci ƙasashe su saka hannun jari don rigakafin farfaɗiya na kare yara ranar rigakafin nutsewar ruwa ta duniya a wannan shekara, Hukumar Lafiya ta Duniya tana fitar da wani shari'ar saka hannun jari kan rigakafin nutsewa wanda ke nuna yadda kawai ayyuka biyu - saka hannun jari a cikin kula da yara masu zuwa makaranta da koyar da dabarun yin iyo ga yara masu zuwa makaranta - na iya kare miliyoyin rayuka. Kowace dala da aka saka a cikin waɗannan ayyukan na iya ba da fa'idodi har sau tara na asalin ƙimar. Farfaɗiya lamari ne da ba a damu da shi ba amma al'amari ne na lafiyar jama'a. Ya yi sanadiyar mutuwar mutane sama da miliyan 2.5 a cikin shekaru goma da suka gabata, tare da firgita kashi 90% na wadannan mace-mace da ke faruwa a ƙasashe masu karamin karfi da matsakaita. A cikin kowane rukuni na shekaru, yara masu shekaru 1-4 shekaru da 5-9 suna fuskantar mafi girman adadin farfaɗiya, yana nuna buƙatar ɗaukar matakin gaggawa don kare al'ummomi masu zuwa. Duk da haka akwai mafita ingantacciya. Sabon lamarin saka hannun jari ya nuna cewa nan da shekarar 2050, karuwar jarin duniya a matakai biyu kacal zai iya ceton rayukan yara sama da 774,000, da hana farfaɗiya na yara kusan miliyan 1 da ba sa mutuwa, da kuma kawar da munanan raunukan da ke iya haifar da rayuwa ga mutane 178,000 da suka da farfaɗiya . Hakanan zai iya hana yuwuwar samun asarar tattalin arzikin sama da dalar Amurka biliyan 400 a cikin ƙasashe masu ƙaramin ƙarfi da matsakaita, da samar da fa'idodi masu tarin yawa waɗanda darajarsu ta kai kusan dalar Amurka 9 ga kowane dalar Amurka 1 da aka saka. Kasashe irin su Bangladesh, da Afirka ta Kudu, da Thailand da kuma Viet Nam sun riga sun saka hannun jari a cikin wadannan ayyuka masu tsada, suna amfanar yara da iyalansu ta hanyar rage haɗarin nutsewa, yayin da suke ba da sabbin damammaki don inganta lafiya, ci gaba da walwala.","WHO yahimiza nchi kuwekeza katika kuzuia kuzama ili kuwalinda watoto Katika siku ya kuzuia kuzama Duniani mwaka huu, WHO inatoa kisa cha uwekezaji kuhusu kuzuia kuzama maji kinachoonyesha matukio mawili tu - kuwekeza katika utunzaji wa watoto wa shule za awali na kufundisha ujuzi wa kimsingi wa kuogelea kwa watoto wa umri wa kwenda shule- kunaweza kulinda mamilioni ya maisha. Kila Dola iliyowekezwa katika vitendo hivi inaweza kutoa faida hadi mara tisa ya thamani ya awali. Kuzama ni suala lisilothaminiwa lakini lenye kuua afya ya umma. Imesababisha vifo vya zaidi ya milioni 2.5 katika muongo uliopita, huku 90% ya vifo hivi vikitokea katika nchi zenye kipato cha chini na cha kati. Katika makundi yote ya umri, watoto walio na umri wa miaka 1-4 na miaka 5-9 hupata viwango vya juu zaidi vya kuzama, ikionyesha haja ya hatua za haraka ili kulinda vizaji vijavyo. Bado kuna masuluhisho madhubuti. Kisa kipya cha uwekezaji kinaonyesha kuwa ifikapo mwaka 2050, ongezeko la uwekezaji Duniani katika hatua mbili pekee linaweza kuokoa maisha ya zaidi ya watoto 774,000, kuzuia karibu watoto milioni 1 kuzama majini, na kuepusha majeraha mabaya na ya kupunguza maisha kwa waraibu 178,000 wanaozama. Pia inaweza kuzuia upotevu wa kiuchumi unaowezekana wa zaidi ya Dola Bilioni 400 za kimarekani katika nchi za kipato cha chini na cha kati zenye mzigo mkubwa, na kutoa faida lukuki yenye thamani ya karibu $1 ya kimarekani iliyowekezwa. Nchi kama vile Bangladeshi, Afrika Kusini, Tailendi, na Vietinamu tayari zimewekeza katika afua hizi za gharama nafuu, kunufaisha watoto na familia zao kwa kupunguza hatari yao ya kufa maji, huku zikitoa fursa mpya za kuboresha afya, maendeleo na ustawi.","WHO rọ àwọn orílẹ̀-èdè láti dókówò nínú ìdènà rírì láti dáàbò bo àwọn ọmọdé Ní Àyájọ́ Ọjọ́ Ìdènà Rírì Lágbàyé, WHO ń ṣe ìfiléde ọ̀rọ̀ ìdókówò lórí ìdènà rírì tó ń ṣàfihàn bí ìṣesí méjì péré - ìdókòwò nínú ilé ẹ̀kọ́ jẹ́léósinmi fún àwọn ọmọ tí ọjọ́ orí wọn jẹ́ ti ilé ẹ̀kọ́ alákọ̀ọ́bẹ̀rẹ̀ àti kíkọ́ àwọn ọmọ tí ọjọ́ orí wọn wà jẹ́ ti ilé ẹ̀kọ́ ní ìpìlẹ̀ ọgbọ́n ìlúwẹ̀ - ó lè dáàbò bo mílíọ̀nù ẹ̀mí. Dọ́là kọ̀ọ̀kan tí wọ́n bá ná sínú àwọn ìṣesí wọ̀nyìí lè yọ ànfààní tó tó ìlọ́po mẹ́sàn-án ojú owó rẹ̀ gangan. Rírì jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ ìlera àwùjọ tí wọn ò kàsí ṣùgbọ́n tó lágbára. Ó ti ṣokùnfà ikú tó lé ní 2.5 mílíọ̀nù láti bí ọdún mẹ́wàá sẹ́yìn, nígbà tí Ìtanijí 90% nínú àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ apànìyàn yìí ṣẹlẹ̀ ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré àti agbede-méjì. Káàkiri gbogbo irọ̀, àwọn ọmọdé tí ọjọ́ orí wọn jẹ́ ọdún 1-4 àti ọdún 5-9 ni wọ́n ní ìrírí iye ìṣẹ̀lẹ̀ rírì tó pọ̀ jùlọ, tó ń ṣàfihàn ìdí fún ìgbésẹ̀ ojú ẹsẹ̀ láti dáàbò bo àwọn ọjọ́ ọ̀la. Síbẹ̀ àwọn ọ̀nà àbáyọ tó ń ṣiṣẹ́ wà. Ọ̀rọ̀ ìdókówò tuntun náà fi hàn pé ní ọdún 2050, àlékún ìdókówò àgbáyé nínú méjì péré nínú àwọn ìlànà náà lè dóólà ẹ̀mí àwọn ọmọ tó lé ní 774 000, yóò dènà tó 1 mílíọ̀nù rírì ọmọdé tí ò pànìyàn, yóò sì dènà àwọn ìfarapa tó le tó sì lè gé ẹ̀mí kúrú fún 178 000 àwọn tó bá rírì. Ó tún lè dènà àdánù ọrọ̀-ajétó tó US$400 bílíọ̀nù to ṣeéṣe ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré àti agbede-méjì pẹ̀lú ìṣòro ńlá, tí yóò sì pèsè àpapọ̀ ànfààní tí iye rẹ̀ tó US$ 9 fún US$ 1 tí wọ́n bá ná. Àwọn orílẹ̀-èdè bíi Bangladesh, South Africa, Thailand àti Viet Nam ti dókówò nínú àwọn ìdásí tí ò ga ju ara lọ wọ̀nyìí, tó sì ń ṣe ànfààní fún àwọn ọmọdé àti àwọn ẹbí wọn pẹ̀lú mímú àdínkù bá ewu rírì, nígbà tí ó tún pèsè ànfààní tuntun fún àyípadà ìlera, ìdàgbàsókè àti ìgbáyé-gbádùn tẹ̀léra.","I-WHO icela amazwe ukuthi itshale ekucwileni kokuvikela ukuvikela izingane Osukwini lokuVikela ukuMinza eMhlabeni kulonyaka, iWHO izokhipha indaba yotshalomali yokuvikela ukuminza ngokukhombisa ukwenza okubili-ukutshala ekunakekelweni kosuku enkulisa kwezingane nokufundisa amakhono okubhukuda ezinganeni ezisafunda-kungavikela izimpilo eziningi. Idola ngalinye elitshalwe kulezi zenzo kungayisa ekuzuzeni okuphindeke izikhathi eziyisishagalolunye kunani ngqo. Ukuminza akunakiwe kodwa inkinga yezempilo yomphakathi kodwa iyabulala. Sekudale ngaphezu kwezigidi ezingu 2.5 zokufa kushumunyaka eledlule, nokuxwayisayo kwa-90% walokhu kufa okwenzeka kumazwe anemali engenayo encane kuya kwephakathi nendawo. Kuyona yonke iminyaka, izingane ezineminyaka 1-4 no-5-9 yizona ezinezinga eliphezulu lokuminza, okuveza isidingo sokungenelela ngokushesha ukuze kuvikelwe isizukulwane sakusasa. Okwamanje zikhona izixazululo ezinamandla. indaba yotshalomali olusha lukhombisa ukuthi ngo-2050,kunyuke utshalomali lomhlaba ngezikalo ezimbili kungasiza izimpilo zezingane ezingaphezu kuka-774 000, vala ukuvikela kusigidi esisodwa sokungafi kokuminza kwezingane nokuvimba ukulimala kakhulu esikhathini sokuphila kuzixhobo eziminzayo ezingu-178 000. Kungaphinde kuvikele amandla okulahlekelwa kwezomnotho okungaphezu kwezigidigidi ezingu-US$400 emazweni anemali engenayo encane kuya kwephakathi nendawo anomthwalo omkhulu nokunikeza izinzuzo zosekuqoqiwe eziyinani elilinganiselwa ku-US$9 ngakodwa US$1 okutshaliwe. Amazwe anjengoBangladesh, iNingizimu Afrika, iThailand, neViet Nam asetshalile ekungeneleleni okubiza kahle,okuzozuzisa izingane nemindeni yazo ngokwehlisa ubungcuphe bokuminza ngesikhathi esisodwa benikeza amathuba amasha ezempilo engcono, intuthuko nokuphila." """ውጤታማ የመከላከያ እርምጃዎችን በመተግበር፣ ኢንቨስትመንቶችን በማሳደግ እና ግንዛቤን በማሳደግ ስፍር ቁጥር የሌላቸውን ህይወት ማዳን እንችላለን"" ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ተናግረዋል። «የዓለም የመስጠም መከላከል ቀንን ዛሬ ስናከብር ሀገራት እና አጋሮች የመስጠም መከላከልን ዓለም አቀፋዊ ቅድሚያ እንዲሰጡ እንጠይቃለን። እ.ኤ.አ. በግንቦት 2023 የዓለም ጤና ጉባኤ በመስጠም መከላከል ላይ የመጀመሪያውን ውሳኔ አፀደቀ። ይህ የውሳኔ ሃሳብ የአለም ጤና ድርጅት በተባበሩት መንግስታት ድርጅት ስርዓት ውስጥ የውሃ መስጠምን ለመከላከል ጥረቶችን እንዲመራ እና በየዓመቱ ሐምሌ 25 ቀን የሚከበረውን የዓለም የውሃ መስጠም መከላከል ቀንን እንዲያመቻች ይጋብዛል። በዓለም ጤና ጉባኤ ውሳኔ በተጠየቀው መሰረት ፣ የአለም ጤና ድርጅት ዐለም አቀፋዊ መስጠምን የመከላከል ህብረት አስጀምሮል። ህብረቱ በአለም ጤና ድርጅት ቅድሚያ ከሚሰጣቸው ጉዳዮች ጋር በማጣጣም፤ በመስጠም የሚመጣ ሞትን ለመከላከል ጥረቶችን ለማስተባበር፣ ለማጠናከር፣ ለማሻሻል እና ለማስፋት የሚሰሩ የአጋሮች መረብ ነው። ህብረቱ የሚንቀሳቀሰው በመተባበር እና በማስተባበር፣ ቅልጥፍና እና ምላሽ ሰጪነት፣ በአገር-ደረጃ የሚያበረታታ ተግባር፣ ግልጽነት፣ በማስረጃ ላይ የተመሰረቱ አቀራረቦች እና ፍላጎት ባላቸው ወገኖች መካከል ቅንጅት ነው። ""ባለፉት አስርት አመታት ውስጥ በውሃ መስጠም ከ2.5 ሚሊዮን በላይ ሰዎች ሞተዋል"" ሲሉ የብሉምበርግ ኤልፒ እና ብሉምበርግ በጎ አድራጎት ድርጅት መስራች እና የአለም ጤና ድርጅት ተላላፊ ላልሆኑ በሽታዎች እና ጉዳቶች አምባሳደር ሚካኤል አር ተናግረዋል። “ብሉምበርግ ፊላንትሮፒስ የመዋኛ ህልውና ክህሎቶችን በማስተማር እና የልጆች እንክብካቤን የመሳሰሉ የተረጋገጡ የህይወት አድን መፍትሄዎችን ተግባራዊ በማድረግ እንደ መሰረታዊ አካል ከአጋሮቻችን ጋር እየሰራ ነው። አሁን ከዓለም ዙሪያ የተውጣጡ መንግስታትን እና አጋሮችን በማሰባሰብ ይህንን ስራ በማስፋፋት ብዙ ህይወትን ማዳን እንችላለን።","“By implementing effective preventive measures, increasing investments, and promoting awareness, we can save countless lives,” said WHO Director-General Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. «As we observe World Drowning Prevention Day today, we ask countries and partners to join hands to make drowning prevention a global priority.” In May 2023, the World Health Assembly (WHA) adopted its first-ever resolution on drowning prevention. This resolution invites WHO to lead efforts within the United Nations system to prevent drowning and facilitate the observance of World Drowning Prevention Day on July 25th each year. As requested in the WHA resolution, WHO is launching the Global Alliance for Drowning Prevention. The Alliance is a network of partners who will work together to coordinate, strengthen, enhance, and expand efforts to prevent drowning deaths, aligned with WHO's priorities. The Alliance operates under the principles of alignment and coordination, agility and responsiveness, driving country-level action, transparency, evidence-based approaches, and coordination among interested parties. “Over the past decade, drowning has killed more than 2.5 million people,” said Michael R. Bloomberg, founder of Bloomberg LP and Bloomberg Philanthropies and World Health Organization Global Ambassador for Noncommunicable Diseases and Injuries. “Bloomberg Philanthropies has been working with our partners to implement proven life-saving solutions, like teaching basic swimming survival skills and providing child care. Now, by bringing together governments and partners from around the world, we can help spread this work and save many more lives.”","""Ta hanyar aiwatar da ingantattun matakan rigakafi, da kara zuba jari, da kuma wayar da kan jama'a, za mu iya ceton rayuka marasa adadi,"" in ji Darakta Janar na Hukumar Lafiya ta Duniya Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. «Yayin da muke bikin ranar rigakafin farfaɗiya ta duniya a yau, muna rokon ƙasashe da abokan hulɗa da su haɗa kai don mayar da rigakafin farfaɗiya mafi fifiko a duniya. A cikin Mayu 2023, Majalisar Lafiya ta Duniya (WHA) ta amince da kudurin ta na farko kan rigakafin farfaɗiya. Wannan ƙuduri ya gayyaci Hukumar Lafiya ta Duniya da ta jagoranci kokarin cikin tsarin Majalisar Dinkin Duniya don daƙile farfaɗiya tare da saukaka bikin ranar rigakafin farfaɗiya ta duniya a ranar 25 ga Yulin kowace shekara. Kamar yadda aka buƙata a cikin ƙudurin WHA, Hukumar Lafiya ta Duniya tana ƙaddamar da Ƙungiyar Haɗin Kan Duniya don Rigakafin Farfaɗiya. Ƙungiyoyin haɗin gwiwar abokan hulɗa ne waɗanda za su yi aiki tare don daidaitawa, ƙarfafawa, haɓakawa, da kuma faɗaɗa ƙoƙarin hana mace-mace sanadiyyar farfaɗiya, daidai da abubuwan da Hukumar Lafiya ta Duniya ta sa gaba. Kungiyar Haɗin Gwiwa tana aiki a ƙarƙashin ƙa'idodin daidaituwa da daidaitawa, ƙarfi da warkewar cuta, haɓaka mataki na ƙasa, bayyana gaskiya, hanyoyin tabbatar da shaida, da tsarawa tsakanin masu sha'awar. ""A cikin shekaru goma da suka gabata, farfaɗiya ta kashe mutane fiye da miliyan 2.5,"" in ji Michael R. Bloomberg, wanda ya kafa Bloomberg LP da Bloomberg Philanthropies da Hukumar Lafiya ta Duniya Jakadan Duniya na Cututtuka da Rauni. ""Bloomberg Philanthropies yana aiki tare da abokan aikinmu don aiwatar da ingantattun hanyoyin ceton rai, kamar koyar da dabarun tsira na ninkaya da samar da kulawa wa yara. Yanzu, ta hanyar haɗa gwamnatoci da abokan hulɗa daga ko'ina cikin duniya, za mu iya taimakawa wajen yada wannan aiki da kuma ceton rayuka da yawa.""","""Kwa kutekeleza hatua madhubuti za kuzuia, kuongeza uwekezaji, na kukuza uelewa, tunaweza kuokoa maisha mengi"", mkurugenzi mkuu wa WHO Dkt Tedros Adhanom Ghebreyesus alisema. ""Leo tunapoadhimisha siku ya kuzuia kuzama Duniani, tunaziomba nchi na washirika kuungana ili kufanya kuzuia kuzma kuwa kipaumbele cha kimataifa"" Mnamo Mei 2023, Baraza la afya Duniani (WHA) lilipitisha azimio lake la kwanza kabisa kuhusu kuzuia kuzama. Azimio hili linaitaka WHO kuongoza juhudi ndani ya mfumo wa umoja wa mataifa kuzuia kuzama na kuwezesha maadhimisho ya siku ya kuzuia kuzama Duniani tarehe 25 Julai kila mwaka. Kama ilivyoombwa katika azimio la WHA, WHO inazindua muungano wa kimataifa wa kuzuia kuzama. Muungano ni mtandao wa washirika ambao watafanya kazi pamoja kuratibu, kuimarisha, na kupanua juhudi za kuzuia vifo vya kuzama, kulingana na vipaumbele vya WHO. Muungano unafanya kazi chini ya kanuni za upatanishi na uratibu, wepesi ,na ufikiaji unaoendesha hatua za ngazi ya nchi, uwazi, mbinu zinazotegemea ushahidi, na uratibu kati ya wahusika. ""Katika kipindi cha muongo mmoja uliopita, kufa maji kumeua zaidi ya watu milioni 2.5"", alisema Michael R. Bloomberg, mwandishi wa Bloomberg LP na Bloomberg philanthropies na Balozi wa kimataifa wa shirika la afya Duniani kwa magonjwa na majeraha yasiyoambukiza. ""Bloomberg Philanthropies imekuwa ikifanya kazi na washirika wetu kutekeleza masuluhisho yaliyothibitishwa ya kuokoa maisha, kama vile kufundisha ujuzi wa kimsingi wa kuishi katika kuogelea katika kutoa huduma ya watoto. Sasa, kwa kuzileta pamoja na serikali na washirika kutoka ulimwenguni kote, tunaweza kusaidia kuenea kazi hii na kuokoa maisha ya watu wengi"".","""Pẹ̀lú ìṣàmúlò àwọn ìlànà ìdènà tó ṣiṣẹ́, ṣíṣe àlékún ìdókówò, àti ṣíṣe ìpolongo, a lè dóólà àìmọye ẹ̀mí,"" Olùdarí-Àpapọ̀ WHO Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ló sọ bẹ́ẹ̀. «Gẹ́gẹ́ bí a ṣe ń ṣe Àyájọ́ Ọjọ́ Ìdènà Rírì Lágbàyé lónì, a rọ àwọn orílẹ̀-èdè àti àwọn alájọṣepọ̀ láti fọwọ́sowọ́pọ̀ láti sọ ìdènà rírì di pàtàkì lágbàyé."" Ní oṣù Èbìbí ọdún 2023, Àpérò Ìlera Lágbàyé (WHA) gba ìpinnu rẹ̀ tó jẹ́ àkọ́kọ́ irú rẹ̀ lórí ìdènà rírì wọlé. Ìpinnu yìí pe WHO láti léwájú ìgbìyànjú láàrín ètò Àjọ Ìṣọ̀kan Àgbáyé láti dènà rírì àti láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ṣíṣe Àyájọ́ Ọjọ́ Ìdènà Rírì Lágbàyé ní 25th oṣù Agẹmọ lọ́dọọdún. Gẹ́gẹ́ bí wọ́n ṣe béèrè nínú ìpinnu WHA, WHO ń ṣe ìfilọ́lẹ̀ Ìṣọ̀kan Àgbáyé fún Ìdènà Rírì. Ìṣọ̀kan náà jẹ́ àtagbà àwọn alájọṣepọ̀ tí wọn yóò ṣiṣẹ́ papọ̀ láti darí, ró lágbára, ṣe àtìlẹ́yìn, àti láti fẹ ìgbìyànjú láti dènà àwọn ikú rírì lójú, wà ní ìṣọ̀kan pẹ̀lú àwọn nǹkan pàtàkì WHO. Ìṣọ̀kan náà ń ṣiṣẹ́ lábẹ́ ìpìlẹ̀-òye ìṣọ̀kan àti ìdarí, ìjáfáfá àti ìdáhùn, gbígbé ìgbésẹ̀ nípele-orílẹ̀ èdè, kíkó àkóyawọ́, àwọn ìgbésẹ̀ adálórí-ẹ̀rí, àti dídarí láàrín àwọn ẹgbẹ́ tí wọ́n bá nífẹ̀ sí i. ""Láti bíi ọdún mẹ́wàá, rírì ti pa ju 2.5 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn lọ,"" Michael R. Bloomberg, Olùdásílẹ̀ Bloomberg LP àti Bloomberg Philanthropist àti Ajẹ́lẹ̀ Àgbáyé fún Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé fún Àwọn Ààrùn tí kìí ràn àti Ìfarapa ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Bloomberg Philanthropist ti ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn alájọṣepọ̀ wa láti ṣàmúlò àwọn ọ̀nà àbáyọ adóólà-ẹ̀mí tó ń ṣiṣẹ́, bíi kíkọ́ àwọn ènìyàn ní àwọn ìpìlẹ̀ ọgbọ́n ìlúwẹ̀ àti pípèsè ìtọ́jú ọmọdé. Báyìí, pẹ̀lú síso àwọn ìjọba pọ̀ pẹ̀lú àwọn alájọṣepọ̀ káàkiri àgbáyé, a lè ṣe ìrànwọ́ láti tan iṣẹ́ yìí ká kí á sì dóólà ọ̀pọ̀lọpọ̀ ẹ̀mí.""","""Ngokwenza izinto zokuvikela ezinamandla, ukunyusa utshalomali, nokugqugquzela ukuqwashisa, singasindisa izimpilo eziningi,"" kusho uMqondisi oMkhulu weWHO uDkt Tedros Adhanom Ghebreysus. «Njengoba silandela uSuku lokuVikelwa kokuMinza eMhlabeni namhlanje,sicela amzwe kanye nababambisani ukuthi bahlangane ukwenza ukuvikela ukuminza emhlabeni kuhambe phambili."" NgoNhlaba 2023, iWorld Health Assembly (WHA) yathatha isixazululo sokuqala sokuvikela ukuminza. Lesi sixazululo simema iWHO ihole imizamo ohlelweni lwe-United States ukuvikela ukuminza nokubheka ukubuka koSuku lokuVikela ukuMinza eMhlabeni ngomhlaka-25 kuNtulikazi ngonyaka ngamunye. Njengoba kuceliwe kusixazululo seWHA, iWHO yethula iGlobal Alliance yokuVikela ukuMinza. I-Alliance iwuhlelokuxhumana lokubambisana nokuthi obani abazosebenza ndawonye ngokuxhumana,ngamandla, ukwengeza nokwandisa imizamo yokuvikela ukufa ngokuminza, okuhambisana nezidingoqangi zeWHO. Ukusebenza kwe-Alliance ngaphansi kwemigomo yokuhambisana nokuxhumanisa,ubukhono nokuphendula,ukuhambisa ukwenza ngezinga lezwe, ukwethembeka,izindlela ezincike kubufakazi nokuxhumana kumaqembu athintekayo. ""Kule minyaka eyishumi edlule, ukuminza sekubulale ngaphezu kwabantu abayizigidi ezingu-2.5,"" kusho uMichael R Bloomberg, umsunguli weBloomberg LP neBloomberg Philantropies neWorld Helath Organisation Ambassador nezifo okungaxhunyanwa ngazo nokulimala. ""IBloomberg Philanthropies ibilokhu isebenza nababambisani bethu ukwenza isixazululo esigunyaziwe sokusindis impilo, njengokufundisa ukubhukuda njengamakhono okuzisindisa nokunikeza ukunakekela izingane. Manje, ngokuhlanganisa ohulumeni ndawonye nababambisani emhlabeni wonke, singasiza ukuqhuba lomsebenzi futhi sisindise izimpilo eziningi.""" የአለም ጤና ድርጅት የመስጠም መከላከልን በተመለከተ የአለም አቀፍ ደረጃ ሪፖርት በማዘጋጀት የመስጠም ተፅእኖን የበለጠ ለመረዳት እና በአለም ዙሪያ የመንግስት እርምጃዎችን ለመተንተን እየሰራ ነው። የአለምአቀፍ ደረጃ ሪፖርት በአለም ጤና ድርጅት የተጠቆሙትን ዝቅተኛ ወጪ፣ተመጣጣኝ እና ውጤታማ የውሃ መስጠም መከላከል እርምጃዎችን ተግባራዊ ለማድረግ ለፖሊሲ አውጪዎች እና የፕሮግራም አስተዳዳሪዎች ወሳኝ መረጃን ይሰጣል። ሁሉም 194 አባል ሀገራት እንዲሳተፉ ተጋብዘዋል።,"WHO is also preparing a global status report on drowning prevention to better understand the impact of drowning and analyze government actions worldwide. The global status report will provide critical information for policy-makers and programme managers to catalyze more action to implement low-cost, scalable and effective drowning prevention interventions recommended by WHO, with all 194 Member States invited to participate.","Hukumar Lafiya ta Duniya kuma na shirya rahoto na matsayin duniya kan rigakafin farfaɗiya don ƙarin fahimtar tasirin farfadiya da kuma nazarin ayyukan gwamnati a duniya. Rahoton matsayi na duniya zai samar da mahimman bayanai ga masu tsara manufofi da manajan shirye-shirye don samar da ƙarin ayyukan aiwatar da matakan rigakafin farfaɗiya mai sauki, mai daidaitawa da inganci wanda Hukumar Lafiya ta Duniya ta ba da shawarar, tare da dukkan membobin ƙasashe 194 da aka gayyata su shiga.","Pia WHO inatayarisha ripoti ya hali ya kimataifa kuhusu kuzuia kuzama na kuchanganua hatua za serikali Duniani kote. Ripoti ya hali ya kimataifa inatoa taarifa muhimu kwa watunga sera na wasimamizi wa programu ili kuchochea hatua zaidi kutekeleza afua za gharama nafuu, hatarishi na zinazofaa za kuzuia kuzama maji zilipendekezwa na WHO, huku nchi zote wanachama 194 zimealikwa kushiriki.","WHO náà tún ṣe àgbékalẹ̀ ìjábọ̀ ipò àgbáyé lórí ìdènà rírì láti túnbọ̀ ní òye ipa rírì kí wọ́n sì yànnàná àwọn ìgbésẹ̀ ìjọba káàkiri àgbáyé. Ìjábọ̀ ipò àgbáyé máa pèsè ìròyìn tó ṣe pàtàkì fún àwọn aṣòfin àti àwọn alámòjútó ètò láti gbé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìgbésẹ̀ láti ṣàmúlò àwọn ìdásí adènà rírì tí WHO dábàá, tí ò gunpá, tó ṣe é wọ̀n tó sì ń ṣiṣẹ́ dáadáa, pẹ̀lú gbogbo àwọn 194 Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ tí wọ́n pè síbi ìpàde náà.","I-WHO iphinde ilungiselele umbiko wesimo somhlaba ekuvikeleni ukuminza ukuze kuqondwe kangcono umthelela wokuminza nokuhlaziya izenzo zahulumeni emhlabeni wonke. Umbiko wesimo somhlaba izonikeza ulwazi olubucayi kubenzi benqubomgomo namamenenja ezinhlelo ukusiza ngokunye ukwenza okubiza kancane,ukukaleka nokusebenza kokungenelela kokuvikela ukuminza okuphakanyiswe yiWHO nabo bonke abangu-194 beMember States bemenyiwe ukuthi babambe iqhaza." የአለም ጤና ድርጅት በጾታዊ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖችን ለመመርመር አዲስ መመሪያ አወጣ። የዓለም ጤና ድርጅት በጾታዊ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች (ኤስ ቲ አይ) ላይ የቅርብ ጊዜውን መመሪያ “ኤስ ቲ አይ እና ኤችአይቪ 2023 እ.ኤ.አ.” የዓለም ኮንግረስ በቺካጎ ዩናይትድ ስቴትስ ኦፍ አሜሪካ ከሃምሌ 24-27 ቀን 2023 እ.ኤ.አ. እያጋራ ነው። የአባላዘር በሽታዎች ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ በመምጣቱ የዓለም ጤና ድርጅት የምርመራ አገልግሎት የተሻለ ተደራሽነት እንዲኖር ጥሪ ያቀርባል። በጉባኤው፣ የአለም ጤና ድርጅት ስለወቅታዊ የአባላዘር በሽታ ምርምር ግኝቶች እና ስለ ጨብጥ መድሃኒቶች ይወያያል። በአለም አቀፍ ደረጃ ኤስ ቲ አይ እየጨመረ ነው። በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ወቅት፣ ብዙ አገሮች የአባላዘር በሽታዎችን የመከላከል፣የምርመራ እና የህክምና አገልግሎቶች ዝቅተኛ ሽፋን ሪፖርት አድርገዋል፣ ይህም በዓለም አቀፍ ደረጃ የአባላዘር በሽታዎች እንዲያገረሽ አድርጓል። ጥሩ የአባላዘር በሽታ ክትትል ያላቸው እንደ ዩናይትድ ስቴትስ ኦፍ አሜሪካ እና ዩናይትድ ኪንግደም ያሉ የአባላዘር በሽታዎች መበራከታቸውን እየገለጹ ነው። እንደ ኤም ፖክስ (አሁን ላይ የጠፋ የቆዳ በሽታ ወረርሽኝ) ያሉ አዳዲስ ኢንፌክሽኖች መከሰት እና ችላ የተባሉ የአባላዘር በሽታዎች እንደገና መታየት፤ እነዚህን በሽታዎች ለመከላከል እና ለመቆጣጠር ችግሮችን ይፈጥራል። አሁን ያሉት የጨብጥ መድሃኒቶች በሚፈለገው መጠን እየሰሩ እንዳልሆነ ብዙ ሃገራት እየገለጹ ነው ። አሳሳቢው ነገር ሴፍትሪአክሰንን (ጨብጥን ለማከም የሚውል መድሃኒት) በጣም የሚቋቋም የኒሴሪያ ባክቴሪያ ጨብጥ ስርጭት እየጨመረ በኤዥያ እንደ ቻይና ፣ ጃፓን ፣ ሲንጋፖር እና ቬትናም እንዲሁም በአውስትራሊያ ፣ ኦስትሪያ ፣ ካናዳ ፣ ዴንማርክ ፣ ፈረንሳይ ፣ አየርላንድ እና ዩናይትድ ኪንግደም ውስጥ እየተዘገበ ነው።,"WHO releases new guidance to improve testing and diagnosis of sexually transmitted infections The World Health Organization (WHO) is sharing its latest guidance on sexually transmitted infections (STI) at the STI & HIV 2023 World Congress taking place in Chicago, the United States of America, on 24-27 July 2023. With STIs on the rise, WHO is calling for better access to testing and diagnostic services. At the congress, WHO will also discuss its latest STI research agenda and antimicrobial resistance (AMR) in gonorrhoea. STIs on the rise globally During the COVID-19 pandemic, many countries had reported low coverage for prevention, testing and treatment services for STIs, which has led to a resurgence of STIs globally. Countries with good STI surveillance, such as the United States of America and United Kingdom, are reporting increasing STIs. Emerging outbreaks of new infections, such as mpox, and the re-emergence of neglected STIs pose challenges for prevention and control efforts. Several countries are increasingly reporting failures of current treatment recommendations for gonorrhoea. Of concern, the spread of a Neisseria gonorrhoea clone that is highly resistant to ceftriaxone is increasingly being reported in countries in Asia such as China, Japan, Singapore and Vietnam as well as in Australia, Austria, Canada, Denmark, France, Ireland and the United Kingdom.","Hukumar Lafiya ta Duniya ta fitar da sabon tsari don inganta gwaji da gano cututtukan da ake kamuwa da ita ta hanyar jima'i Hukumar Lafiya ta Duniya(WHO) tana raba sabon littafin jagora game da cututtukan da ake kamuwa da su ta hanyar jima'i (STI) a taron STI & HIV 2023 na Majalisar Ɗinkin Duniya da ke gudana a Chicago, Amurka, a kan 24-27 Yuli 2023. Tare da karuwar STIs, Hukumar Lafiya ta Duniya na kira da a samar da mafi kyawun damar yin gwaji da na tantancewa. A taron, Hukumar Lafiya ta Duniya za ta kuma tattauna sabon tsarin bincike na STI da maganin rigakafi (AMR) a cikin cutar gonorrhea. STIs na karuwa a duniya Lokacin cutar COVID-19, ƙasashe da yawa sun ba da rahoton ƙarancin ɗaukar kula wajen rigakafi, gwaji da na jiyya ga STIs, wanda ya haifar da sake ɓullar cutar STI a duniya. Ƙasashen da ke da kyakkyawar sa ido kan STI, irin su Amurka da Burtaniya, suna ba da rahoton karuwar STIs. Ɓarkewar sabbin cututtuka, irin su mpox, da sake ɓullowar STIs da aka yi watsi da su suna haifar da ƙalubale don ƙoƙarin rigakafi da sarrafawa. Ƙasashe da yawa suna ƙara ba da rahoton gazawar hanyoyin jiyya yanzu don cutar gonorrhea. Abin damuwa, yaduwar kwayar cutar gonorrhea na Neisseria wanda ke da matukar juriya ga maganin ceftriaxone yana karuwa a cikin ƙasashe a Asiya kamar China, Japan, Singapore da Vietnam da kuma a Australia, Austria, Canada, Denmark, Faransa, Ireland da kuma Ƙasar Ingila.","WHO inatoa muongozo mpya wa kuboresh upimaji na uchunguzi wa magonjwa ya zinaa Shirika la Afya Duniani linashiriki muongozo wake wa hivi karibuni zaidi kuhusu magonjwa ya zinaa (STI) katika kongamano la Dunia la STI na VVU linalofanyika Chikago, Marekani, tarehe 24-27 Julai 2023. Wakati magonjwa ya zinaa yakiongezeka, WHO inataka upatikanaji bora wa huduma za upimaji na uchgunguzi. Katika kongamano hilo, WHO pia itajadili ajenda yake ya hivi karibuni ya utafiti wa magonjwa ya zinaa na ukinzani wa viua vijidudu (AMR) katika kisonono. Magonjwa ya zinaa yanaongezeka Duniani kote. Wakati wa janga la UVIKO-19, nchi nyingi ziliripoti huduma ya chini ya kinga, upimaji na matibabu ya magonjwa ya zinaa, ambayo imesababisha kuibuka tena kwa magonjwa ya zinaa ulimwenguni. Nchi zilizo na ufuatiliaji mzuri wa magonjwa ya zinaa, kama vile Marekani na Uingereza, zinaripoti kuongezeka kwa magonjwa ya zinaa. Milipuko ya maambukizi mapya, kama vile Ndui ya Nyani, na kuibuka tena kwa magonjwa ya zinaa yaliyosahaulika kunaleta changamoto kwa juhudi za kuzuia na kudhibiti. Nchi kadhaa zinazidi kuripoti kushindwa kwa mapendekezo ya matibabu ya sasa ya kisonono. Bila wasiwasi, kuenea kwa Clone ya Kisonono ya Neisseria ambayo ni sugu kwa Ceftriaxone inazidi kuripotiwa katika nchi za Asia kama China, Japani, Singapore, na Vietinamu vilevile Austria, Kanada, Denmaki, Ufaransa, Ireland na Uingereza.","WHO ṣe àgbékalẹ̀ ìlànà tuntun láti mú àyípadà bá àyẹ̀wò àti àyẹ̀wò fún àwọn àkóràn ààrùn Ìbálòpọ̀ Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) ń sọ àwọn ìlànà tuntun rẹ̀ lórí àwọn àkóràn ààrùn Ìbálòpọ̀ (STI) níbi Àpérò Àgbáyé STI & KASA ti ọdún 2023 tó ń wáyé ní Chicago, United States of America, ní 24-27 oṣù Agẹmọ ọdún 2023. Pẹ̀lú bí STI ṣe ń pọ̀ si, WHO ń pè fún ànfààní sí iṣẹ́ àyẹ̀wò àti àyẹ̀wò fún ààrùn tó dára. Níbi àpérò náà, WHO tún máa sọ àwọn ètò ìwádìí STI tuntun rẹ̀ àti ẹ̀yàwuuru jáàgùn (AMR) nínú àtọ̀sí. STI ń lọ sókè si káàkiri àgbáyé Lásìkò àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè ti jábọ̀ àìkárí ìdènà, iṣẹ́ àyẹ̀wò àti ìtọ́jú fún STI, tí ó ti yọrí sí ìsọdọ̀tun STI káàkiri àgbáyé. Àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n ní alákòóba ààrùn STI tó dára, bíi United States of America àti United Kingdom, ń jábọ̀ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ STI. Àjàkálẹ̀ ààrùn tuntun tó ń jẹyọ, bíi ìgbóná, àti ìjẹyọ àwọn STI tí wọ́n ti patì fa ìdojúkọ fún ìgbìyànjú ìdènà àti ìdarí. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè ń jábọ̀ kíkùnà àwọn àbá ìtọ́jú lọ́wọ́lọ́wọ́ fún àtọ̀sí lọ́pọ̀lọpọ̀. Nínú ẹ̀dun ọkàn, ìtànkálẹ̀ ẹ̀dà àtọ̀sí Niesseria tí ó jáàgùn ceftriaxone ni wọ́n ń jábọ̀ rẹ̀ lọ́pọ̀lọpọ̀ ní àwọn orílẹ̀-èdè ní Ásíà bíi China, Japan, Singapore àti Vietnam bákan náà ni Australia, Austria, Canada, Denmark, France, Ireland àti United Kingdom.","I-WHO ikhiphe umiyalelo emisha yokwenza kangcono ukuhlola nokuxilonga kokuthelelana ngezifo zocansi. Inhlangano Yezempilo eMhlabeni (WHO) yabelana nemiyalelo yakamuva kwezokuthelelana ngezifo zocansi (STI) kuSTI & HIV 2023 World Congress okwenzeka eChicago, e-United States of America ngomhlaka-22-23 kuNtulikazi 2023. Ngokukhula kwamaSTI, iWHO ifuna ukungena okungcono ekuhloleni nemisebenzi yokuxilonga. Kukhongilesi, iWHO izoxoxa ngocwaningo lwakamuva lweSTI ne-antimicrobial resistance (AMR) kusipatsholo. AmaSTI ayanda emhlabeni jikelele Ngesikhathi sobhubhane COVID-19, amazwe amaningi abike ukuvimbela okuncane,ukuhlola nemisebenzi yokwelapha kumaSTI, okuholela ekuvumbukeni futhi kweSTI emhlabeni. Amazwe anokulandela okuhle kweSTI, njenge-United State of America ne-United Kingdom abika ukwenyuka kwamaSTI. Ukuvumbuka kokuthelelana okusha,njengepokisi nokuvumbuka futhi kwamaSTI ezinganakiwe kuletha ingqinamba yokuvikela nokulawula imizamo. Amazwe ambalwa abika ukukhula kokukhluleka kweziphakamiso zokwelapha kwamanje kwesipatsholo. Ukukhathazeka kokusabalala kwesipatsholo engafuni ukulapheka ngecetriaxone ukubikwa kwayo kuyanyuka emazweni anjengo Asia, China, Japan, Singapore neVietnam kanye nase Australia, Austria, Canada, Denmark, France, Ireland kanye ne-United Kingdom." "የተሻሻለው የጨብጥ ክትትል (ኢጋ ኤስ ፒ) እንዳሳየው ለምሳሌ እንደ ካምቦዲያ ባሉ ሃገራት ሴፍትሪአክሰን፣ ሴፊክሲም እና አዚትሮሚሲን (ጨብጥን ለማከም የሚውሉ የሕክምና አማራጮች) ከፍተኛ የመቋቋም አቅም እያሳዩ ነው። የቂጥኝ በሽታ፣ እንዲሁም በወሊድ ግዜ ከእናት ወደ ልጅ የሚተላለፈው ቂጥኝ እየተባባሱ መጥተዋል፣ በተጨማሪም የቤንዛታይን ፔኒሲሊን (ቂጥኝን ለማከም የሚውል መድሃኒት) እጥረት በብቃት ለማከም ትልቅ ፈተና ይፈጥራል። አዲሱ የዓለም ጤና ድርጅት የላብራቶሪ እና አጠቃላይ ምርመራ መመሪያ በየቀኑ ከ1ሚሊዮን በላይ አዳዲስ ሰዎች በግብረ ሥጋ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች ይያዛሉ፣ይህም ትልቅ የጤና ችግር ይፈጥራል። ሆኖም፣ ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ውስጥ የአዳዲስ የአባላዘር በሽታዎችን ሁኔታ መከታተል እና መረዳት እንዲሁም የመመርመሪያ ሙከራዎችን ማግኘት አስቸጋሪ ነው። “ የአባላዘር በሽታዎችን ስርጭት ለመግታት የቅድመ ምርመራ እና ልየታ ቁልፍ ናቸው። ሳይታከሙ ሲቀሩ የተወሰኑ የአባላዘር በሽታዎች ለረጅም ጊዜ የማይቀለበስ ውጤት ሊያስከትሉ ይችላሉ እና በተጨማሪም አንዳንዶቹም ለሞት ሊዳርጉ ይችላሉ።” ሲሉ ዶ/ር ቴዎዶራ፤ በጾታዊ ግንኙነት የሚተላለፉ የዓለም ጤና ድርጅት የኤችአይቪ፣ የሄፐታይተስ እና የአባላዘር በሽታዎች መርሃ ግብሮች መሪ ተናግረዋል። ""አዲሱ መመሪያችን ለአባላዘር በሽታዎች ዝቅተኛ ዋጋ የሚያወጣ ህክምናን የበለጠ ተደራሽ ለማድረግ ይረዳል፣ ይህም የተሻሻለ መረጃን መሰብሰብ እና የአባላዘር በሽታዎችን ለሚያስፈልጋቸው ሰዎች ጥራት ያለው አቅርቦት እንዲኖር ያስችላል።"" የአለም ጤና ድርጅት አዲሱ መመሪያ የአባላዘር በሽታን አምጪ ባክቴሪያዎችን እነዚህም ቂጥኝን የሚያስከትለውን ቲሪፖኔማ ፓሊደም (treponema pallidum)፣ክላሚዲያ ትራኮማቲስ (Chlamydia trachomatis)፣ኒሴሪያ ጎኖሪያ (Neisseria gonorrhoeae) እና ትሪኮሞናስ ቫጅናሊስን (Trichomonas vaginalis) መመርመሪያ መንገዶችን ለማሻሳል የታለመ የምርት መገለጫዎችን ያጠቃልላል። የምርት መገለጫዎቹ፤ ምርቶች በአደጋ ላይ ያሉ ህዝቦችን የጤና ፍላጎቶች ለማሟላት የተነደፉ እና የተመረቱ መሆናቸውን ለማረጋገጥ እና “ለአጠቃቀም ተስማሚ” መሆናቸውን ለማረጋገጥ ይረዳል። ማለትም ደህንነታቸው የተጠበቀ፣ ውጤታማ እና ከአጠቃቀም አካባቢ ጋር የተላመዱ ናቸው።","The enhanced gonorrhoea AMR surveillance (EGASP) suggests high rates of resistance in gonorrhoeae to current treatment options such as ceftriaxone, cefixime and azithromycin in Cambodia, for instance. Syphilis, as well as congenital syphilis, are on the rise, and the lack of benzathine penicillin poses a considerable challenge to effectively treat them. New WHO guidance on testing and laboratory diagnostics Every day, more than 1 million new sexually transmitted infections (STIs) are acquired, posing a significant global health challenge. However, monitoring and understanding the trends of new STIs in low- and middle-income countries (LMIC) are hindered by limited access to diagnostic tests. “Early testing and diagnosis are key in stopping the spread of STIs. When left untreated, certain STIs can lead to long-term irreversible outcomes and some can be potentially fatal, “said Dr Teodora Wi, Lead for Sexually transmitted infections of the WHO Global HIV, Hepatitis and STIs Programmes. “Our new guidance can help make low-cost point of care tests for STIs more accessible, enabling improved data collection and quality delivery of STI services for people in need”. WHO’s new guidance includes target product profiles (TPPs) for point-of-care diagnostic technologies for diagnosing syphilis (treponema pallidum), Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae and Trichomonas vaginalis, which aim to facilitate development of quality STI diagnostics. TPPs help to ensure that products are designed and manufactured to meet the clinical needs of populations at risk and are “fit-for-use” -- meaning they are safe, effective and adapted to the use environment.","Ingantattun sa ido kan cutar gonorrhea AMR (EGASP) yana nuna yawan juriya a cikin gonorrhea zuwa zaɓuɓɓukan jiyya na yanzu kamar ceftriaxone, cefixime da azithromycin a Cambodia, alal misali. Syphilis, da kuma ciwon huhu, na karuwa, kuma rashin maganin benzathine penicillin yana haifar da babban kalubale don magance su yadda ya kamata. Sabuwar jagorar Hukumar Lafiya ta Duniya akan gwaji da bincike na ɗakin gwaje-gwaje A kowace rana, sama da sabbin cututtukan da ake kamuwa da su ta hanyar jima'i (STIs) sama da miliyan 1, ke haifar da babban kalubale na kiwon lafiya a duniya. Koyaya, saka idanu da fahimtar yanayin sabbin cututtukan STIs a cikin ƙasashe masu ƙarancin kuɗin shiga da matsakaita (LMIC) suna fuskantar cikas ta iyakance damar yin gwaje-gwaje. ""Gwaji da wuri da samar da magani suna da muhimmanci wajen dakatar da yaɗuwar STIs. Idan ba a kula da su ba, wasu STIs na iya haifar da sakamako na dogon lokaci da ba za a iya jurewa ba, wasu kuma na iya yin kisa, in ji Dokta Teodora Wi, Jagorar cututtukan da ake ɗauka ta Jima'i na Shirin Hukumar Lafiya ta Duniya na HIV, Hepatitis da STIs. ""Sabuwar jagororin mu na iya taimakawa wajen sanya gwajin kulawa mai rahusa ga STIs mai sauki, yana ba da damar ingantattun tattara bayanai da isar da ingancin ayyukan STI ga mutanen da suke bukata"". Sabuwar jagorar ta Hukumar Lafiya ta Duniya ta haɗa da bayanan tsarin da aka yi niyya (TPPs) don fasahar bincike-binciken kulawa don bincikar syphilis (treponema pallidum), Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae da Trichomonas vaginalis, waɗanda ke da nufin sauƙaƙe haɓakar ingantaccen bincike na STI. TPPs na taimakawa wajen tabbatar da cewa an ƙirƙira samfuran kuma ƙera su don saduwa da buƙatun asibiti na al'ummomin da ke cikin haɗari kuma sun kasance masu dacewa don amfani -- ma'ana suna da aminci, inganci kuma sun dace da yanayin amfani.","Ufuatiliaji ulioimarishwa wa kisonono wa AMR (EGASP) unapendekeza viwango vya juu vya ukinzani katika kisonono kwa machaguo ya sasa ya matibabu kama vile Ceftriaxone, Cefixime na Azithromycin nchini Kambodia, kwa mfano. Kaswende, pamoja na Kaswende ya kuzaliwa nayo, inaongezeka, na ukosefu wa penicillin ya benzathine huleta changamoto kubwa ya kuwatibu kwa ufanisi. Muongozo mpya wa WHO juu ya upimaji na uchunguzi wa kimaabara. Kila siku, zaidi ya maambukizi mapya milioni 1 ya magonjwa ya zinaa (STIs) hupatikana, jambo linaloleta changamoto kubwa ya afya Duniani. Hata hivyo, ufuatiliaji wa kuelewa muelekeo wa magonjwa mapya ya zinaa katika nchi nza kipato cha chini na cha kati (LMIc) unazuiwa na ufikiaji mdogo wa vipimo vya uchunguzi. ""Upimaji wa awali na uchunguzi ni muhimu katika kuzuia kuenea kwa magonjwa ya zinaa. Yasipotibiwa, baadhi ya magonjwa ya zinaa yanaweza kusababisha matokaeo ya muda mrefu yasiyoweza kutenduliwa na mengine yanaweza kusababisha kifo""' alisema Dk Teodora Wi, kiongozi wa magonjwa ya zinaa wa programu za WHO za VVU, Homa ya Ini na magonjwa ya zinaa. ""Muongozo wetu mpya unaweza kusaidia kufanya vipimo vya gharama nafuu vya huduma za magonjwa ya zinaa kuifikiwa zaidi, kuwezesha ukusanyaji wa Data ulioboreshwa na utoaji bora wa huduma za STI kwa watu wanaohitaji"". Muongozo mpya wa WHO unajumuisha wasifu wa bidhaa lengwa(TPPs) kwa teknolojia ya uchunguzi wa uhakika wa kuchunguza kaswende (treponema pallidum), chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae na Trichomonas vaginalis, ambayo inalenga kuwezesha maendeleo ya uchunguzi bora wa magonjwa ya zinaa. TPPs husaidia kuhakikisha kuwa bidhaa zimeundwa na kutengenezwa ili kukidhi mahitaji ya matibabu ya watu walio katika hatari na ""zinaa kwa matumizi"" -- kumaanisha kuwa ni salama, zinafaa na zimezoa mazingira ya matumizi.","Alákòóba AMR àtọ̀gbẹ tó dára (EGASP) ṣàfihàn jáàgùn tó pọ̀ gidi gan nínú àtọ̀gbẹ sí àwọn àṣàyàn ìtọ́jú lọ́wọ́lọ́wọ́ bíi ceftriaxone, cefixime àti azithromycin ní Cambodia, fún àpẹẹrẹ. Sífílì, bákan náà ni sífílì lásìkò ìbí, ń lọ sókè si, bẹ́ẹ̀ àìsí benzathine pẹnisilini jẹ́ akùdé ńlá láti tọ́jú wọn bó ṣe yẹ. Ìlànà tuntun WHO lórí àyẹ̀wò àti àyẹ̀wò fún ààrùn ààyè fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ Ní ojoojúmọ́, 1 mílíọ̀nù lé ààrùn Ìbálòpọ̀ tuntun (STI) ni wọ́n ń kó, tó sì jẹ́ ìpèníjà ńlá fún ìlera àgbáyé. Síbẹ̀síbẹ̀, àmójútó àti nínú òye ìṣẹ̀lẹ̀ àwọn STI tuntun ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré àti agbede-méjì ń rí ìdènà pẹ̀lú àìní ànfààní tó tó sí àwọn àyẹ̀wò fún ààrùn. ""Àyẹ̀wò kíákíá àti àwọn fún ààrùn jẹ́ kókó nínú ìdènà ìtànkálẹ̀ àwọn STI. Tí wọ́n bá fi sílẹ̀ láì tọ́jú, àwọn STI kan lè yọrí sí àbájáde àiseédápada onígbà-pípẹ́ bẹ́ẹ̀ àwọn kan lè ṣeéṣe kó pànìyàn, ""Dr Teodora Wí, Olórí fún àwọn ààrùn Ìbálòpọ̀ fún Ètò Àgbáyé ààrùn KASA, ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti STI WHO. ""Ìlànà tuntun wa lè ṣe ìrànwọ́ láti sọ àwọn àyẹ̀wò ibùdó ìtọ́jú olówó pọ́ọ́kú fún àwọn STI ṣe é lò lọ́pọ̀, tí yóò fi ààyè gba àyípadà dátà gbígbà àti ṣíṣe àgbékalẹ̀ ìtọ́jú STI tó jẹ́ ojúlówó fún àwọn ènìyàn tó nílò rẹ̀. Lára ìlànà tuntun WHO ni àkọsílẹ̀ ohun èlò àfojúsùn (TPP) fún àwọn ìmọ̀ ẹ̀rọ àyẹ̀wò fún ààrùn ní ibùdó ìtọ́jú fún àyẹ̀wò fún ààrùn sífílì (treponema pallidum) batéríà aṣojú ààrùn ìbálòpọ̀ àtọ̀gbẹ Niesseria àti potósúà ojú ara obìnrin, tí ó ń gbèrò láti mú ìdàgbàsókè bá àyẹ̀wò fún ààrùn STI ojúlówó. TPP ń ṣe ìrànwọ́ láti rí i dájú pé wọ́n ṣètò àwọn ohun èlò wọ́n sì ṣe wọ́n láti dọ́gba pẹ̀lú Ìbéèrè ìlera àwọn ènìyàn tí wọ́n wà nínú ewu tí wọ́n sì tọ́ láti lò"" -- ó túnmọ̀ sí wí pé wọn ò léwu, wọ́n ṣiṣẹ́ wọ́n sì dọ́gba pẹ̀lú agbègbè ìlo rẹ̀.","Ukwengezwa kwagcunsula ukulandelwa kwe-AMR (EGASP) kuphakamisa amazinga aphezulu okuvimba ugcunsula ekukhetheni ukwelashwa kwamanje njengecefitrixone, cetixime neazithromycin eCambodia. Ugcunsula kanye nogcunsula wezitho kuyakhula futhi nokuntuleka kwebenzathine penicilini kuletha ingqinamba yokukwelapha kahle. Ukulawula okusha kweWHO ekuhloleni nokuxilonha ngamalebhu Zonke izinsukungaphezu kwesigidi isifo sokuthathelana ngezocansi esisha (STI) siyatholakala,kuletha ingqinamba enkulu kwezempilo emhlabeni. Kepha, ukubheka nokuqonda okudumile kwamaSTI amasha emazweni anemali engenayo encane kuya kwephakathi nendawo (LMIC) kuvinjwa umkhawulo wokungena ekuhlolweni kokuxilonga. ""Ukusheshe uhlole nokuxilonga yikona okubalulekile ukuvimba ukusabalalisa iSTIs. Uma sishiywa singalasiwe, amaSTI athile angaholela kiwimuphela engalungiseki futhi amanye angaholela ekufeni,"" kusho uDkt Teodora Wi, uMholi wezifo ezithelelana ngokocansi weWHO Global HIV, isifo sesibindi nezinhlelo zamaSTI. ""Ukulawula okusha kwethu kungasiza kwenze ukubiza kancane kokuhlolwa kokunakekela kokunye ukukwazi ukungena kuSTI, kwenza ukukolekwa kwedatha okuthuthukisiwe nokulethwa okuhle kwemisebenzi yeSTI kubantu abanesidingo."". Imiyalelo emisha yeWHO ibandakanya imikhiqizo eqondiwe yamaphrifali (TPP kwezobuchwepheshe zokuxilonga ezindaweni zokunakekela ekuxilongeni ugcunsula (treponema pallidum), chlamydia trachomatis, isipatsholo netrichomas vaginals, ehlose ukubhekana nentuthuko yokwenza kahle ukuxilonga amaSTI. AmaTPP asiza ukuqinisekisa ukuthi imikhiqizo yenzelwe futhi yakhiqizelwa ukuhambisana nezidingo zezempilo zesibalo sabantu olusengcupheni futhi kufanelwe ukusebenzisa-okusho ukuthi kuphephile, amandla nokukwazi ukusebenza endaweni." "የጤና እንክብካቤ ምርምሮቹ የጤና አጠባበቅ ወጪዎችን ይቀንሳሉ፣ የጥበቃ ጊዜን ይቀንሳሉ፣ የህክምናውን አጀማመር ያፋጥናሉ እንዲሁም የታካሚ ክትትልን ያሻሽላሉ። ኤችአይቪን ጨምሮ ለአባላዘር በሽታዎች የላቦራቶሪ እና የእንክብካቤ አጠባበቅ ምርመራ አዲስ አራተኛ እትም በሽታዎችን እንዴት መለየት፣ ማወቅ እና መመርመር እንደሚቻል ወቅታዊ መረጃ ይሰጣል። በዚህ መመሪያ ዉስጥ የሞለኪውላር (ጥቃቅን ንጥረነገሮች) ሙከራዎች አጠቃቀምን፣ ፈጣን የጤና እንክብካቤ ሙከራዎች እና የመመርመሪያዎች ጥራት አያያዝ መረጃን ለማካተት ተዘርግቷል። በግብረ ሥጋ ግንኙነት ለሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች ለቂጥኝ ፣ ክላሚዲያ ፣ ጨብጥ ፣ ትሪኮሞኒሰስ ፣ ማይኮፕላዝማ፣ ኸርፐስ እና ሂውማን ፓፒሎማ ቫይረስ (ኤች ፒ ቪ) በዝቅተኛ ደረጃ እያደገ የመጣውን የመመርመሪያ መሳሪያ ፍላጎቶችን ለማሟላት የሚረዳ አዲስ ምርት ያሳያል ይህም መካከለኛ ገቢ ያላቸው አገሮች ያገለግልግላል። ከላይ የተጠቀሰውን መመሪያ ያሟላል። ""አዲሶቹ የአባላዘር በሽታ አገልግሎት ሞዴሎች አሁን እና ወደፊት የሚመጡ ስጋቶችን የሚቋቋሙ እና በቀላሉ የሚለመዱ መሆን አለባቸው"" ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት የኤችአይቪ፣ ሄፓታይተስ እና በጾታዊ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች ፕሮግራሞች ዳይሬክተር የሆኑት ዶክተር ሜግ ዶሄርቲ ተናግረዋል። ""በአባላዘር በሽታ ህክምና እና ቴክኖሎጂዎች ላይ የተደረጉ የቅርብ ጊዜ ሳይንሳዊ እድገቶች እና አዳዲስ የአገልግሎት አሰጣጥ ዘዴዎች እ.ኤ.አ. በ 2030 የአባላዘር በሽታዎችን እንደ የህዝብ ጤና ስጋት ለማቆም ጠቃሚ እድል ይሰጣሉ። ሆኖም፣ በአገሮች መካከል በኢንቨስትመንት፣ በብስለት እና በአባላዘር በሽታ ክትትል ስርአቶች አፈጻጸም ላይ ያለው ትልቅ ልዩነት ፈታኝ ሆኖ ቀጥሏል። 75ኛው የዓለም ጤና ጉባኤ (እ.ኤ.አ. በግንቦት 2022) አዲሱን የአለም ጤና ዘርፍ እቅዶች ተግባራዊ ለማድረግ እነዚህም በቅደም ተከተል በኤች አይ ቪ ፣ በቫይረስ ሄፓታይተስ እና በግብረ ሥጋ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች፤ እ.ኤ.አ. ለ2022-2030 ወቅታዊ ፈተናዎችን ለመፍታት ስትራቴጂያዊ አቅጣጫዎችን አፅድቋል።","Point-of-care tests can lower health-care costs, reduce waiting times, speed up initiation of and increase the accuracy of treatment, and improve patient follow-up. A new fourth edition of the Laboratory and point-of-care diagnostic testing for STIs including HIV provides up-to-date information on how to isolate, detect, and diagnose STIs, including HIV. The scope of the manual has been expanded to include information on the use of molecular tests, rapid point-of-care tests, and quality management of diagnostic tests. A new product on the Diagnostics Landscape for Sexually Transmitted Infections highlights diagnostics available to support scale-up of screening for syphilis, chlamydia, gonorrhoea, trichomoniasis, mycoplasma, herpes, and human papillomavirus (HPV) to meet the growing test demands in low-and-middle income countries. It complements the aforementioned manual. “New models of STIs services need to be resilient and adaptive to current and future threats”, said Dr Meg Doherty, Director of WHO’s Global HIV, Hepatitis and Sexually Transmitted Infections Programmes. “Recent scientific advances in STIs treatment and technologies, and innovative service delivery methods, provide an important opportunity to end STIs as a public health concern by 2030. However, large variations in investment, maturity and performance of STI surveillance systems between countries continues to be a challenge”. The 75th World Health Assembly (in May 2022) approved the implementation of the new Global Health Sector Strategies on, respectively, HIV, viral hepatitis and sexually transmitted infections for the period 2022-2030 (GHSS), which provides strategic directions to address current challenges in STI control.","Gwaje-gwajen kulawa na iya rage kuɗin da za a kashe wajen kula da lafiya, rage lokutan jira, saurin farawa da haɓaka daidaiton jiyya, da inganta bibiya. Wani sabon wallafa na huɗu na Ɗakin gwaje-gwaje da kuma gwajin gano cutar kanjamau STIs ciki har da HIV yana ba da bayanai na yau da kullun kan yadda ake ware, ganowa, da tantance STIs, gami da HIV. An faɗaɗa iyakar littafin domin haɗa bayanai kan amfani da gwaje-gwajen ƙwayoyin cuta, gwajin sauri na kulawa, da sarrafa ingancin gwaje-gwajen bincike. Wani sabon samfuri kan Tsari na Tsarin GanO Cutar da Ciwon Jima'i na ba da haske game da binciken da ake samu don tallafawa haɓakar gwaje-gwaje don syphilis, chlamydia, gonorrhea, trichomoniasis, mycoplasma, herpes, da papillomavirus (HPV) don daidaituwa da buƙatu na gwajin ƙasa masu ƙarancin kuɗin shiga da-kasashe matsakaita. Yana tabbatar da littafin da aka ambata a baya. ""Sabbin nau'ikan ayyukan STIs na bukatar su kasance masu juriya da kuma dacewa da barazanar da ake fuskanta a yanzu da kuma nan gaba, in ji Dokta Meg Doherty, Darakta na Shirye-shiryen Cutar Kanjamau na Duniya na Hukumar Lafiya ta Duniya, Hepatitis da Cutar Kanjamau ta Jima'i. ""Ci gaban kimiyya na baya-bayan nan game da jiyya da fasaha na STIs, da sabbin hanyoyin yin aiki, suna ba da muhimmiyar dama don kawo ƙarshen STIs a matsayin abin da ya shafi lafiyar jama'a nan da 2030. Ko yaya, babban bambance-bambance a cikin saka hannun jari, Isa da kuma aiwatar da tsarin sa ido na STI tsakanin ƙasashe yana ci gaba da zama ƙalubale"". Majalisar Kiwon Lafiya ta Duniya ta 75 (a cikin Mayu 2022) ta amince da aiwatar da sabbin Dabarun Sashin Lafiya na Duniya kan, bi da bi, HIV, hepatitis viral da cututtukan da ake kamuwa da ita ta hanyar jima'i na tsawon lokacin 2022-2030 (GHSS), wanda ke ba da dabarun dabarun magance ƙalubalen da ake fuskanta a yanzu cikin kula da STI.","Vipimo vya uhakika vinaweza kupunguza gharama za huduma ya afya, kupunguza muda wa kusubiri, kuharakisha uanzishaji na kuongeza usahihi wa matibabu, na kuboresha ufuatiliaji wa magonjwa. Toleo jipya la nne la maabara na upimaji wa uchunguzi wa uhakika wa magonjwa ya zinaa ikiwemo VVU hutoa taarifa za papo hapo za jinsi ya kutenga, kugundua, na kutambua magonjwa ya zinaa, ikiwa ni pamoja na VVU. Upeo wa muongozo umepanuliwa ili kujumuisha taarifa juu ya matumizi ya vipimo vya molekuli, vipimo vya haraka vya matunzo, na usimamizi wa ubora wa vipimo vya uchunguzi. Bidhaa mpya juu ya mazingira ya uchunguzi wa maambukizi ya zinaa inaangazia uchunguzi unaopatikana ili kusaidia kuongeza uchunguzi wa wa kaswende, klamidia, Kisonono, trichomoniasis, mycoplasma, malengelenge, na virusi vya papilloma ya Binadamu (HPV) ili kukidhi mahitaji ya kuongezeka ya majaribio katika nchi za kipato cha chini na cha kati. Inakamilisha muongozo uliotajwa hapo juu. ""Aina mpya za huduma za magonjwa ya zinaa zinahitaji kuwa na uthabiti na kukabiliana na vitisho vya sasa na vya siku zijazo"", alisema Dkt Meg Doherty, mkurugenzi wa mipango ya kimataifa ya VVU, Homa ya ini na maambukizi ya zinaa ya WHO. ""Maendeleo ya hivi karibuni ya kisayansi katika matibabu na teknolojia ya magonjwa ya zinaa, na mbinu bunifu za utoaji huduma, hutoa fursa muhimu ya kukomesha magonjwa ya zinaa kama suala la afya ya umma ifikapo 2030. ""Hata hivyo, tofauti kubwa katika uwekezaji, ukomavu na utendaji wa mifumo ya ufuatiliaji wa magonjwa ya zinaa kati ya nchi inaendelea kuwa changamoto"". Kongamano la 75 la afya Duniani (mnamo Mei 2022) liliidhinisha utekelezaji wa mikakati mipya ya sekta ya afya Duniani kuhusu, mtawalia, VVU, virusi vya Homa ya ini na magonjwa ya zinaa kwa kipindi cha 2022-2030 (GHSS), ambayo hutoa muelekeo wa kimkakati wa kushughulikia changamoto za sasa katika udhibiti wa magonjwa ya zinaa.","Àyẹ̀wò ní ibùdó ìtọ́jú lè mú àdínkù bá iye owó ìtọ́jú, mú àdínkù bá àkókò ìdúró, mú kí ìgbaniwọlé tètè yá kí ó sì mú àlékún bá pípéye ìtọ́jú, kí ó sì mú àyípadà bá ìkànsí àwọn aláìsàn. Àtúnṣe tuntun kẹrin fún Ààyè fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ àti àyẹ̀wò fún ààrùn ní ibùdó ìtọ́jú fún STI tó fi mọ́ KASA ń pèsè ìròyìn tó kún fọ́fọ́ lórí bí wọn ń ṣe fara pamọ́, kẹ́fín, àti àyẹ̀wò fún ààrùn STI, tó fi mọ́ KASA. ànfààní ìwé ìtọ́sọ́nà náà ni wọ́n ti fẹ̀ lójú láti ní ìròyìn nípa lílo àyẹ̀wo mólékù, àyẹ̀wò fún ààrùn ní ibùdó ìtọ́jú lójú ọgán, àti ojúlówó àmójútó fún àyẹ̀wò fún ààrùn. Ohun èlò tuntun ní Agbègbè Àyẹ̀wò fún ààrùn fún Àwọn Ààrùn Ìbálòpọ̀ ṣàfihàn àwọn àyẹ̀wò fún ààrùn tó wà láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ìfẹ̀lójú àyẹ̀wò fún sífílì, aṣojú ààrùn ìbálòpọ̀, àtọ̀gbẹ, batéríà aṣojú ààrùn,makopílásímà, ààrùn herpes, àti kòkòrò ààrùn ìbálòpọ̀ ènìyàn (HPV) láti dọ́gba pẹ̀lú àlékún ìbéèrè fún àyẹ̀wò ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawówọlé wọn kéré àti ní agbede-méjì. Ó ń ṣe ìrànlọ́wọ́ fún ìwé ìtọ́nisọ́nà tí a mẹ́nubà ṣíwájú. ""Àwọn Àwòṣe iṣẹ́ STI tuntun nílò láti ní ìfaradà kí wọ́n sì dọ́gba pẹ̀lú àwọn idúkokò lọ́wọ́lọ́wọ́ àti tọjọ́ iwájú"", Dr Meg Doherty, Olùdarí Ètò KASA, Ààrùn Jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti Ààrùn Ìbálòpọ̀ Lágbàyé WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Àwọn ìlọsíwájú ìmọ sáyẹnsì nínú ìtọ́jú STI àti àwọn ìmọ̀ ẹ̀rọ, àti àwọn ìlànà àgbékalẹ̀ iṣẹ́ ìmọ̀ ọ̀tun, ń pèsè ànfààní pàtàkì láti fòpin sí STI gẹ́gẹ́ bíi ẹ̀dun ọkàn ìlera àwùjọ ní ọdún 2030. Síbẹ̀síbẹ̀, àwọn ìyàtọ̀ ńlá nínú ìdókówò, ìdàgbàsókè àti ìṣesí ètò alákòóba STI láàrín àwọn orílẹ̀-èdè ń tẹ̀síwájú láti jẹ́ ìpèníjà"". 75th Àpérò Ìlera Àgbáyé (ní oṣù Èbìbí ọdún 2022) fọwọ́sí ìṣàmúlò àwọn ìlànà-iṣẹ́ Ẹ̀ka Ètò Ìlera tuntun lórí, lẹ́sẹẹsẹ, KASA, àjàkálẹ̀ ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti àwọn ààrùn ìbálòpọ̀ fún àkókò ọdún 2022-2030 (GHSS), tí ó ń pèsè ìlànà ìdarí láti kojú àwọn ìpèníjà lọ́wọ́lọ́wọ́ nínú ìdèna STI.","Indawo yokuhlolelwa ukunakekela kungehlisa ukubiza kokunakekelwa kwezempilo, kwehlise izikhathi zokulinda,kusheshise ukuqala kunyuse nokulapha okuyikho futhi kuthuthukise ukulandelela kweziguli. Uhlobo olusha lwesine lweLebhu nendawo yokunakekela ukuhlola nokuxilonga kwamaSTI okufaka HIV kunikeza ulwazi oluhambisana nesikhathi ukuthi uhlukanisa kanjani, uhlonze nokuxilonga amaSTI okubandakanya HIV. Isikophu sebhuku sesandisiwe ukufaka ulwazi ekusetshenzisweni kwezinhlayiya, ukuphindwaphindwa kwezindawo zokuhlola ukunakekela, nokuphathwa kokuhle kokuhlolwa kokuxilonga. Umkhiqizo omusha kuDiagnostics Landscape yokuthelelana ngezifo zocansi iveza ukuxilonga okukhona ukweseka isikalo esiphezulu sokuhlolela ugcunsula, ichlamydia, isipatsholo,itrichomoniasis, imycoplasma,amashashazi esithweni sangasese nehuman papillomavirus (HPV) ukuhambiselana nesivivinyo sezimfuno. Kuhambisana nebhuku esekukhulunywe ngalo. ""Izifanekiso ezintsha zemisebenzi yamaSTI kudinga ubekezela nokuhambisana kokusabisayo kwekusasa namanje"", kusho uDkt Meg Doherty, uMqondisi weWHO's Global HIV, Hepatitis and Sexually Transmited Infections Programmes. ""Intuthuko yokusha kwesayensi ekwelashweni kweSTI nobuchwepheshe umsebenzi wokwenza kabusha izindlela zokuletha, ukunikeza ithuba elibalulekile ukuqeda amaSTI njengokukhathazeka kwezempilo yomphakathi ngo-2030. Kepha ukwahluka okukhulu kustshalomali,ukukhula nokusebenza kwezinhlelo zokulandelela kumaSTI phakathi kwamazwe kuyaqhubeka kuba yingqinamba"". Umhlangano weZempilo yoMhlaba wesi-75 ngoNhlaba 2022, ukugunyazwa kokwenza kweGlobal Helath Sector Strategies ikakhulukazi kuHIV,ukubhebhetheka kwesifo sesibindi nokuthelelana kwezifo zocansi esikhathini sika 2022-2030 (GHSS), okunikeza izindlela zesu ukubhekana nezingqinamba zamanje kulawula amaSTI." "አዲስ የዓለም ጤና ድርጅት መመሪያ፤ ከቫይረሱ ጋር ለሚኖሩ ሰዎች ይህም በደማቸው የሚገኘውን ኤችአይቪ ቫይረስ መጠን ለመቀነስ እና የተሻሻሉ ሳይንሳዊ ዝመናዎች በአለም አቀፉ የኤድስ ስብሰባ 2023 እ.ኤ.አ. ተለቋል። በ 12 ኛው ዓለም አቀፍ የኤድስ ማህበረሰብ ኮንፈረንስ ላይ የዓለም ጤና ድርጅት በኤች አይ ቪ ሳይንስ ላይ አዲስ ሳይንሳዊ መመሪያዎችን እያወጣ ነው። ዛሬ የወጣው አዲሱ የዓለም ጤና ድርጅት መመሪያ እና ስልታዊ ግምገማ ከቫይረሱ ጋር ለሚኖሩ ሰዎች በደማቸው የሚገኘውን ኤችአይቪ ቫይረስ መጠን መቀነስ እና በምርመራ የማይገኝ ደረጃ ማድረስ፤ የግለሰብን ጤና ለማሻሻል እና የኤችአይቪ ስርጭትን ለማስቆም ያለውን ሚና ይገልፃሉ። መመሪያው ቁልፍ የኤችአይቪ ቫይረስ መጠን እና የቫይረሱን ደረጃዎች መመርመሪያ መንገዶችን ለመለካት አቀራረቦችን ይገልፃል። ለምሳሌ ከኤች አይ ቪ ቫይረስ ጋር የሚኖሩ ሰዎች የፀረ ኤችአይቪ መድሐኒቶችን በተከታታይ በአግባቡ በመጠቀማቸው ምክኒያት የቫይረሱን መጠን በምርመራ የማይገኝበት ደረጃ ካደረሱ፣ ኤችአይቪን ለወሲብ አጋራቸውእንዲሁም ለልጆቻቸው የማስተላለፍ ዕድላቸው አነስተኛ ነው። ማስረጃው በተጨማሪም አንድ ሰው የኤችአይቪ ቫይረስ መጠን መለኪያ በአንድ ሚሊ ሊትር ከ1000 ኮፒ ያነሰ ወይም እኩል ሲሁን ኤችአይቪን የማስተላለፍ እድሉ እዚህ ግባ የማይባል ወይም ወደ ዜሮ የሚጠጋ መሆኑን ያሳያል። የፀረ-ኤችአይቪ ቫይረስ ህክምና ከኤችአይቪ ቫይረስ ጋር የሚኖሩ ሰዎችን ህይወት መለወጡን ቀጥሏል። በኤች አይ ቪ የተያዙ ሰዎች በጊዜ ተመርምረው ከታክሙ እና መድሀኒታቸውን በታዘዘላቸው መሰረት ከወሰዱ፤ ኤችአይቪ ከሌለባቸው ሰዎች እኩል እና ተመሳሳይ የሆነ ጤና እና የህይወት ዘመን እንዲኖራቸው መጠበቅ ይችላሉ። ""ከ20 ዓመታት በላይ በዓለም ዙሪያ ያሉ አገሮች ኤችአይቪ ኢንፌክሽንን ለመከላከል፣ ለመመርመር እና ለማከም የዓለም ጤና ድርጅት በማስረጃ ላይ የተመሰረቱ መመሪያዎችን ሲተማመኑ ቆይተዋል። ዛሬ የምናሳትማቸው አዳዲስ መመሪያዎች ሀገራት በመረጃ የተደገፉ መሳሪያዎችን እንዲጠቀሙ ይረዳቸዋል። በሚሊዮን የሚቆጠሩ ከኤችአይቪ ጋር የሚኖሩ ወይም ለቫይረሱ የተጋለጡ ሰዎችን ህይወት የመለወጥ አቅም አላቸው.""","New WHO guidance on HIV viral suppression and scientific updates released at IAS 2023 The World Health Organization (WHO) is releasing new scientific and normative guidance on HIV at the 12th International IAS (the International AIDS Society) Conference on HIV Science. New WHO guidance and an accompanying Lancet systematic review released today describe the role of HIV viral suppression and undetectable levels of virus in both improving individual health and halting onward HIV transmission. The guidance describes key HIV viral load thresholds and the approaches to measure levels of virus against these thresholds; for example, people living with HIV who achieve an undetectable level of virus by consistent use of antiretroviral therapy, do not transmit HIV to their sexual partner(s) and are at low risk of transmitting HIV vertically to their children. The evidence also indicates that there is negligible, or almost zero, risk of transmitting HIV when a person has a HIV viral load measurement of less than or equal to 1000 copies per mL, also commonly referred to as having a suppressed viral load. Antiretroviral therapy continues to transform the lives of people living with HIV. People living with HIV who are diagnosed and treated early, and take their medication as prescribed, can expect to have the same health and life expectancy as their HIV-negative counterparts. “For more than 20 years, countries all over the world have relied on WHO’s evidence-based guidelines to prevent, test for and treat HIV infection,” said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General. “The new guidelines we are publishing today will help countries to use powerful tools have the potential to transform the lives of millions of people living with or at risk of HIV.”","Sabuwar jagorar Hukumar Lafiya ta Duniya game da kawar da kwayar cutar HIV da sabuntar kimiyya da aka fitar a IAS 2023 Hukumar Lafiya ta Duniya (Hukumar Lafiya ta Duniya) tana fitar da sabon jagorar kimiyya da na al'ada kan cutar kanjamau a taron IAS na 12th na kasa da kasa (Ƙungiyar AIDS ta Duniya) kan Kimiyyar HIV. Sabuwar jagorar Hukumar Lafiya ta Duniya da wani bita na tsari na Lancet da aka fitar a yau sun bayyana rawar da ake takawa na kawar da ƙwayar cutar kanjamau da matakan da ba za a iya gano su ba wajen inganta lafiyar mutum da kuma dakatar da watsa ƙwayar cutar HIV. Jagoran ya bayyana mahimman matakan tarin kwayar cutar kanjamau da hanyoyin auna matakan ƙwayoyin cuta a kan waɗannan ƙofofin; misali, mutanen da ke ɗauke da kwayar cutar kanjamau waɗanda suka cimma matakin kwayar cutar da ba a iya gano su ta hanyar yin amfani da maganin rigakafin cutar kanjamau, ba sa yada kwayar cutar anjamau ga abokan jima'i (masu jima'i) kuma ba su da kasadar watsa HIV kai tsaye ga 'ya'yansu. Har ila yau, shaidun sun nuna cewa akwai rashin lahani, ko kusan sifili, haɗarin watsa kwayar cutar HIV lokacin da mutum yana da ma'aunin nauyin kwayar cutar HIV wanda bai wuce ko daidai da kwafi 1000 a kowace ml ba, wanda kuma aka fi sani da ciwon ƙwayar cuta. Magungunan rigakafi na ci gaba da canza rayuwar mutanen da ke ɗauke da kwayar cutar HIV. Mutanen da ke ɗauke da kwayar cutar kanjamau waɗanda aka gano da kuma yi musu magani da wuri, kuma suke shan magungunansu kamar yadda aka tsara, za su iya sa ran samun lafiya da tsawon rayuwa kamar takwarorinsu masu ɗauke da kwayar cutar HIV. A cikin sama da shekaru 20, ƙasashe a duk faɗin duniya sun dogara da sharuɗan da aka shaida na Hukumar Lafiya Ta Duniya don karewa, da gwajin da magance kamuwa da cutar HIV, inji Darakta Janar Na Hukumar Lafiya Ta Duniya wato Dakta Tedros Adhanom Ghebreyesus. Sababbin sharuɗan da muke bugawa a yau za su taimaka wa ƙasashe damar amfani da kayayyakin aiki masu ƙarfi don sauya rayuwar miliyoyin mutane da suke rayuwa ko kuma suke cikin haɗarin kamuwa da HIV.","Muongozo mpya wa WHO kuhusu ufubazaji wa virusi vya vya UKIMWI na masasisho ya kisayansi uliotolewa katika IAS 2023 Shirika la afya Duniani (WHO) linatoa muongozo mpya wa kisayansi na kikanuni kuhusu VVU katika mkutano wa 12 wa kimataifa wa IAS (Jumuia ya kimataifa ya UKIMWI) kuhusu sayansi ya VVU. Muongozo mpya wa WHO na mapitio ya kimfumo yanayoambatana na Lancet iliyotolewa leo unaelezea dhima ya ukandamizaji wa virusi vya UKIMWI na viwango visivyoweza kutambulika vya virusi katika kuboresha afya ya mtu binafsi na kusitisha maambukizi ya VVU. Muongozo unaelezea vizingiti muhimu vya wingi wa virusi vya UKIMWI na mbinu za kupima viwango vya virusi dhidi ya vizingiti hivi; Kwa mfano, watu wanaoishi na VVU ambao wanafikia kiwango kisichoweza kugunduliwa cha virusi kwa matumizi ya mara kwa mara ya dawa za kurefusha maisha, hawaambukzii VVU wenzi wao kingono na wapo katika hatari ndogo ya kuambukiza VVU wakati wa kujifungua kwa watoto wao. Pia ushahidi unaonyesha kwamba kuna hatari ndogo, au hakuna kabisa, ya kuambukiza VVU wakati mtu ana kipimo cha virusi vya VVU cha chini ya au sawa na nakala 1000 kwa milimita, ambayo pia inajulikana kama kuwa na mzigo wa virusi uliofubazwa. Dawa ya kurefusha maisha inaendelea kubadilisha maisha ya watu wanaoishi na VVU. Watu wanaoishi na VVU ambao wamegunduliwa na kutibiwa mapema, na kutumia dawa zao kama ilivyoagizwa, wanaweza kutarajia kuwa na afya na umri wa kuishi sawa na wenzao wasio na VVU. ""Kwa zaidi ya mika 20, nchi Duniani kote zimekuwa zinategemea miongozo ya WHO ya akuzuia, kupima na kutibu maambukizi ya VVU"", alisema DK Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO. ""Muongozo mpya tunaochapisha leo utazisaidia nchi kutumia zana imara zenye uwezo wa kubadilisha maisha ya mamilioni ya wanaoishi na au walio katika hatari ya VVU""","Àwọn ìtọ́nisọ́nà WHO tuntun lórí àdínkù àjàkálẹ̀ ààrùn KASA àti ìsọdọ̀tun sáyẹnsì tí wọ́n gbé jáde ní IAS 2023 Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) ń ṣe àgbéjáde àwọn ìtọ́nisọ́nà sáyẹnsì àti ìwùwàsí tuntun lórí KASA níbi Àpérò IAS Ilẹ̀ òkèèrè (Àwùjọ KASA Ilẹ̀ Òkèrè) lórí sáyẹnsì KASA. Ìtọ́nisọ́nà tuntun WHO àti àgbéyẹ̀wò ṣísẹ̀-n-tẹ̀lé Lancet tó bá a wá tí wọ́n gbé jáde lónì ṣàpèjúwe ipa àdínkù àjàkálẹ̀ ààrùn KASA àti àwọn ìpele kòkòrò ààrùn tí ò ṣe é rí nínú àpapọ̀ ìlera àwọn ènìyàn tó ń yípadà àti ìdádúró ìtẹ̀síwájú àkóràn KASA. Ìtọ́nisọ́nà náà ṣàpèjúwe ìpele ìṣẹ̀lẹ ìtànkálẹ̀ ààrùn KASA tó ṣe kókó àti àwọn ìlànà láti ṣe òdiwọn àwọn ìpele kòkòrò ààrùn tako àwọn ìpele ìṣẹ̀lẹ̀ wọ̀nyìí; fún àpẹẹrẹ, àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ààrùn KASA ní ìpele kòkòrò ààrùn tí ò ṣe é rí pẹ̀lú lílo ìtọ́jú oògùn apa kòkòro léraléra, kò ní kó KASA ran àwọn tí wọ́n ń bá ní àjọṣepọ̀ bẹ́ẹ̀ wọn ó sì wà nínú ewu kékeré láti kó KASA ran àwọn ọmọ wọn lóròó. Ẹ̀rí náà tún fi hàn pé àìfiyèsí wà, tàbí kó fẹ́rẹ̀ jẹ́ òdo, ewu àkóràn KASA nígbà tí ènìyàn bá ní òdiwọn kòkòrò ààrùn KASA tó kéré tàbí tó ṣe déédé pẹ̀lú 1000 ẹ̀da fún mL, tí wọ́n tún pè ní níní àdínkù kòkòrò ààrùn. Ìtọ́jú oògùn apa kòkòro ń tẹ̀síwájú láti mú àyípadà bá ìgbésí ayé àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA. Àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA tí wọ́n ṣe àyẹ̀wò tí wọ́n sì tètè tọ́jú rẹ̀, tí wọ́n sì ń lo oògùn wọn bí wọ́n ṣe pèlo rẹ̀, ni ìrètí wà pé wọ́n lè ní ìlera kan náà àti ìṣẹ̀mí gẹ́gẹ́ bí àwọn ẹlẹgbẹ́ wọn tí wọn ò ní KASA. ""Fún bí 20 odún lé, àwọn orílẹ̀-èdè káàkiri àgbáyé ti gbára lé àwọn ìtọ́nisọ́nà adálórí-ẹ̀rí WHO láti dènà, ṣe àyẹ̀wò àti ìtọ́jú fún ààrùn KASA,"" Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Àwọn ìtọ́nisọ́nà tuntun tí à ń gbé jáde lónì máa ran àwọn orílẹ̀-èdè lọ́wọ́ láti lo àwọn irinṣẹ́ alágbára tó ní agbára láti mú àyípadà bá ìgbésí ayé mílíọ̀nù àwọn ènìyàn tí wọ́n ní tàbí wà nínú ewu KASA.""","Ukuyalela okusha kweWHO ekwehlisweni kokubheduka kweHIV nokubuyekezwa kwesayensi okwakhishwa ku-IAS 2023. Inhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) uzokhipha okwesayensi entsha okwemiyalelo yeHIV ku-12 International IAS (Umphakathi weAIDS yaMazwe angaphandle) kuNkomfa yeSayensi yeHIV. Umyalelo weWHO omusha oluhambisana nohlelo lokubheka kweLancet lukhishiwe namhlanje ukuchaza indima yokugcindezelwa kwegciwane leHIV namazinga okungatholakali kwegciwane kukhona kokubili ukubangcono kwempilo yomuntu nokumisa ukuqhubeka kokudlulisela iHIV. Umyalelo ochaza ukubaluleka kombundu wegciwane leHIV nezindlela zokukala amazinga egciwane kubhekene nalembibundu; isibonelo, abantu baphila neHIV abathola izinga lokungatholakali kwegciwane ngokuhlala besebenzisa ukwelashwa ngemishanguzo, abalidluliseli igciwane kubalingani babo bezocansi futhi basengcupheni encane yokudlulisela iHIV nokudlulisela kubantwana babo. Ubufakazi buphinde buveze ukuthi akukho noma kufika kuziro, ingcuphe yokudlulisela HIV uma umuntu enesikalo segciwane elingaphansi kukhophi ayi-1000 mL ngayinyeka, okujwayele ukubizwa ngokuthi unegciwane eligcindezelekile. Ingxubekwelapha ye-Antiretroviral iyaqhubeka nokuguqula izimpilo zabantu abaphila neHIV. Abantu abaphila neHIV abaxilongiwe basheshe belashwa futhi bathatha imithi yabo ngendlela okushiwe ngayo, bangalindela ukuba nempilo nobude bempilo njengabalingani babo abangenayo iHIV. ""Ngaphezu kweminyaka engu-20, amazwe emhlabeni wonke asethembele kumiyalelo encike kubufakazi yeWHO ukuvikela, ukuhlola kanye nokulapha ukutheleleka kweHIV,"" kusho uDkt Tedros Adhanoma Ghebreyesus, Umqondisi Jikelele weWHO. ""Imiyalelo emisha esiyishicilela namhlanje izosiza amazwe ukuthi asebenzise amathuluzi anamandla ukuthi abe namandla okuguqula izimpilo eziyizigidi zabantu abaphila noma abangaphili nengcuphe yeHIV.""" እ.ኤ.አ. በ 2022 መገባደጃ ላይ ከኤችአይቪ ጋር ከሚኖሩ 39 ሚሊዮን ሰዎች 29.8 ሚሊዮኖቹ የፀረ ኤችአይቪ ሕክምና ይወስዱ ነበር (ይህም ማለት ከኤችአይቪ ጋር ከሚኖሩት ሰዎች መካከል 76 በመቶው ማለት ነው) ከእነሱም መካከል ሶስት አራተኛ የሚሆኑት (71%) በደማቸው ውስጥ ያለውን የቫይረስ መጠን መቆጣጠር የቻሉ ናቸው። በደማቸው ውስጥ ያለውን የቫይረስ መጠን መቆጣጠር ችለዋል ማለት ጤንነታቸው በጥሩ ሁኔታ የተጠበቀ ነው እናም ኤች አይ ቪን ወደ ሌሎች ሰዎች የማስተላለፍ አደጋ የለም ማለት ነው። ይህ ከኤችአይቪ ጋር ለሚኖሩ አዋቂዎች በጣም አወንታዊ እድገት ነው። ነገር ግን ከኤችአይቪ ጋር በሚኖሩ ህጻናት ላይ የቫይረሱን መቆጣጠር የተቻለው በ46% ብቻ ነው። ይህ አስቸኳይ ትኩረት የሚያስፈልገው እውነታነው። በአለም ጤና ድርጅት እ.ኤ.አ. በ2023 አለም አቀፍ የኤድስ ኮንፈረንስ የሚለቀቁት ሌሎች ቁልፍ ሳይንሳዊ አዳዲስ ነገሮችን አጠቃላይ እይታ እዚህ ያገኛሉ፡- ኤችአይቪ እና ኤም-ፖክስ (የቆዳ በሽታ) በተለያዩ-ሃገራት ውስጥ የኤምፖክስ ወረርሽኝ በተከሰተበት ወቅት ለ አለም ጤና ድርጅት በደረሰ ሪፖርት ትንተና ከ82 000 በላይ በኤም-ፖክስ ከተጠቁ ሰዎች መካከል 32 000 የሚሆኑት ከኤችአይቪ ጋር ግንኙነት እንዳላቸው ለይቷል። ከነዚህም መካከል 52% የሚሆኑት ከኤችአይቪ ጋር የሚኖሩ ነበሩ፤ ከነዚህም አብዛኛዎቹ ከወንዶች ጋር የግብረ ሥጋ ግንኙነት የሚፈጽሙ ወንዶች ናቸው። ከ 80% በላይ የሚሆኑት በኤም-ፖክስ የተያዙት በግብረ ሥጋ ግንኙነት ወቅት እንደሆነ ያሳያል። ከ16 000 ኤም-ፖክስ በምርመራ ከተረጋገጠባቸው እና ከኤችአይቪ ጋር ከሚኖሩ ሰዎች መካከል አንድ አራተኛ (25%) የሚሆኑት፤ ከፍተኛ ደረጃ የደረሰ የኤችአይቪ በሽታ ወይም የደከመ የበሽታ መከላከል አቅም ነበራቸው። በዚህም ምክኒያት በሆስፒታል የመተኛት እና የመሞት እድልን ይጨምራል። የኤችአይቪ ህክምና የሚወስዱ እና ጥሩ የመከላከል አቅም ያላቸው ከኤችአይቪ ቫይረስ ጋር የሚኖሩ ሰዎች ልክ እንደ ኤችአይቪ እንደሌለባቸው ሰዎች የተሻለ እና ተመሳሳይ ሆስፒታል የመተኛት እና ሞት እድል ነበራቸው። ከእነዚህ ግኝቶች አንፃር የዓለም ጤና ድርጅት አገሮች የኤም ፖክስ ምርመራን፣ መከላከልን እና እንክብካቤን ከነባር እና አዳዲስ ኤችአይቪ እና በግብረ ሥጋ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖችን መከላከል እና መቆጣጠር ፕሮግራሞች ጋር እንዲዋሃዱ ይመክራል።,"At the end of 2022, 29.8 million of the 39 million people living with HIV were taking antiretroviral treatment (which means 76% of all people living with HIV) with almost three-quarters of them (71%) living with suppressed HIV. This means that for those virally suppressed their health is well protected and they are not at risk of transmitting HIV to other people. While this is a very positive progress for adults living with HIV, viral load suppression in children living with HIV is only 46% - a reality that needs urgent attention. Here is an overview of other key scientific and normative updates being released by WHO at IAS 2023 conference: HIV and mpox An analysis of global surveillance data reported to WHO during the multi-country outbreak of mpox, identified that among more than 82 000 mpox cases, around 32 000 cases had information on HIV status. Among those, 52% were living with HIV, most being men who have sex with men (MSM); and more than 80% reported sex as the most probable route of getting infected with mpox. Among 16 000 people diagnosed with mpox and living with HIV, around one quarter (25%) had advanced HIV disease or immunosuppression – leading to an increased risk of hospitalization and death. People living with HIV who were taking HIV treatment and with good immunity had similar hospitalization and death outcomes as those who were HIV negative. In the light of these findings, WHO recommends countries integrate mpox detection, prevention, and care with existing and innovative HIV and sexually transmitted infection prevention and control programmes.","A ƙarshen 2022, mutune miliyan 29.8 daga cikin mutane miliyan 39 da ke rayuwa da cutar HIV suna shan maganin antiretroviral (wanda hakan ke nufin kaso 76 cikin ɗari na dukan mutanen da ke fama da cutar ta HIV) tare da kusan kashi ukun su (71%) suna rayuwa tare da cutar HIV. Wannan yana nufin cewa ga waɗanda suka daƙile lafiyarsu suna cikin kariya kuma ba sa cikin haɗarin yaɗa cutar HIV ga wasu mutanen. Duk da yake wannan ci gaba ne mai matuƙar kyau ga manya masu rayuwa tare da cutar HIV, dakatar da nauyin ƙwayar cuta a cikin yara masu rayuwa tare da cutar kaso 46 cikin ɗari ne kaɗai - gaskiyar abin da ke buƙatar kulawa da gaggawa. Ga wani bayyani game da sauran mahimman sababbin bayanan kimiyya waɗanda Hukumar Lafiya Ta Duniya (WHO) ta fitar a taron IAS 2023: HIV da mpox Binciken bayanan sa'ido na duniya da aka ruwaito wa Hukumar Lafiya Ta Duniya a lokacin ɓarkewar cutar mpox a ƙasashe da dama, ya gano cewa a cikin fiye da masu cutar mpox 82,000, kimanin masu ɗauke da cutar 32,000 suna da masaniya game da matsayin HIV. Daga cikin waɗannan, kaso 52 cikin ɗari suna rayuwa tare da HIV, mafi yawanci maza ne da ke yin jima'i tare da maza (MSM); kuma fiye da kaso 80 cikin ɗari sun ba da rahoton jima'i a matsayin hanya mafi yuwuwar kamuwa da cutar mpox. Daga cikin mutane 16,000 da aka gano masu mpox da kuma masu rayuwa tare da HIV, kusan ɗaya bisa ukun (25%) suna da babbar cutar HIV ko yanayin jikinsu ba ya karɓar rigakafi wanda ke janwo ƙaruwar haɗarin kwantarwa a asibiti ko mutuwa. Mutanen da ke rayuwa tare da cutar HIV da ke shan maganin cutar kuma tare da rigakafi mai kyau sun sami irin wannan kwantarwa a asibiti da sakamakon mutuwa a matsayin waɗanda ba su kamu da cutar HIV ba. A ƙarin hasken waɗannan bincike-binciken, wanda ke ba da shawarar ƙasashe su haɗu wajen gane mpox, rigakafi, da kulawa tare da HIV da aka ƙaga da shirye-shiryen rigakafin kamuwa da cuta ta hanyar jima'i.","Mwishoni mwa 2022, watu milioni 29.8 kati ya milioni 39 wanaoishi na VVU walikuwa wakitumia dawa za kurefusha maisha (inamaanisha asilimia 76 ya watu wote wanaoishi na VVU) huku karibu robo tatu yao (71%) wanaishi na VVU vilivyofubazwa. Hii inamaanisha kwamba kwa wale waliofubazwa na virusi afya zao zinalindwa vyema na hawapo katika hatari ya kuambukiza VVU kwa watu wengine. Wakati haya ni maendeleo chanya kwa watu wazima wanaoishi na VVU, ufubazaji wa mzigo wa virusi kwa watoto wanaoishi na VVU ni 46% tu - ni ukweli ambao unahitaji uangalizi wa haraka. Huu ni muhtasari wa masasisho mengine muhimu ya kisayansi na ya kikanuni yanayotolewa na WHO katika mkutano wa IAS 2023: VVU na Mpox Uchambuzi wa takwimu za uchunguzi wa kimataifa zilizoripotiwa kwa WHO wakati wa mlipuko wa Ndui ya Nyani, katika nchi nyingi, ulibainisha kuwa kati ya zaidi ya visa 82,000 vya Ndui ya Nyani, karibu visa 32,000 vilikuwa na taarifa juu ya hali ya VVU. Kati ya hao, 52% walikuwa wanaishi na VVU, wengi wao wakiwa wanaume wanaoshiriki mapenzi ya jisia moja (MSM); na zaidi ya 80% waliripoti ngono kama njia inayowezekana ya kuambukizwa mpox. Kati ya watu 16,000 waliogunduliwa na mpox na wanaoishi na VVU, karibu robo moja (52%) walikuwa na ugonjwa wa UKIMWI au upungufu wa kinga - na kusababisha kuongezeka kwa hatari ya kulazwa hospitalini na kifo. Watu wanaoishi na VVU ambao walikuwa wanapata matibabu ya VVU na wenye kinga imara walikuwa na matokeo sawa ya kulazwa hosptalini na kifo kama wale ambao hawakuwa na VVU. Kwa kuzingatia matokeo haya, WHO inapendekeza nchi kujumuisha uchunguzi, kinga, na utunzaji wa VVU na programu za kuzuia na kudhibiti magonjwa ya zinaa.","Ní ìgbẹ̀yìn ọdún 2022, 29.8 mílíọ̀nù nínú 39 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA ni wọ́n ń gba ìtọ́jú oògùn apa kòkòro (èyí túnmọ̀ sí wí pé 76% gbogbo àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA) pẹ̀lú bí ìdá mẹ́ta nínú mẹ́rin wọn (71%) tí ó ní àdínkù KASA. Èyí túnmọ̀ sí wí pé fún àwọn tí àdínkù bá ìlera wọn ní ààbò tó dájú wọn ò sì sí nínú ewu kíkó KASA ran àwọn ẹlòmíràn. Nígbà tí èyí jẹ́ ìtẹ̀síwájú tó dára gidi gan-an fún àwọn àgbàlagbà tó ní KASA, àdínkù kòkòrò ààrùn lára àwọn ọmọdé tí wọ́n ní KASA jẹ́ 46% nìkan - òótọ́ ọ̀rọ̀ tó nílò àkíyèsí ojú ẹsẹ̀. Èyí ni àtúnyẹwò àwọn kókó sáyẹnsì míràn àti àwọn ìsọdọ̀tun ìwùwàsí tí WHO ń gbé jáde níbi àpérò IAS 2023: KASA àti ìgbóná Ìyànnàná dátà ìtọpinpin lágbàyé tí wọ́n jábọ̀ fún WHO lásíkò àjàkálẹ̀ ààrùn ìgbóná ní ọ̀pọ̀lọpọ̀-orílẹ̀ èdè, fi hàn pé láàrín àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ìgbóná tó lé ní 82 000 bíi ìṣẹ̀lẹ 32 000 ni ó ní ìròyìn lórí ipò KASA. Nínú wọn, 52% ní wọ́n ní KASA, ọ̀pọ̀lọpọ̀ nínú wọn ló jẹ́ ọkùnrin tí wọ́n ní ìbálòpọ̀ pẹ̀lú ọkùnrin (MSM); b bíi 80% lé nínú wọn ni wọ́n jábọ̀ ìbálòpọ̀ gẹ́gẹ́ bíi ọ̀nà tó ṣeéṣe láti kó ààrùn ìgbóná. Nínú àwọn 16 000 ènìyàn tí wọ́n kẹ́fín ààrùn ìgbóná lára wọn tí wọ́n sì ní KASA, bíi ìdá kan nínú mẹ́rin (25%) ni wọ́n ní ààrùn KASA tó le tàbí apa sójà ara - tó sì ń yọrí sí àlékún ewu wíwà nílé ìwòsàn àti ikú. Àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA tí wọ́n ń gba ìtọ́jú KASA àti àjẹsára tó dára ní àbájáde irú wíwà nílé ìwòsàn àti ikú bí àwọn tí wọn ò ní KASA. Ní ìbámu pẹ̀lú àwọn àwárí wọ̀nyìí, WHO dábàá pé kí àwọn orílẹ̀-èdè ó ṣàmúlò wíwá ààrùn ìgbóná, ìdènà, àti ìtọ́jú pẹ̀lú àwọn ètò àkóso àti ìdènà KASA àti ààrùn ìbálòpọ̀ tó ti wà nílẹ̀ tẹ́lẹ̀ àti ìmọ̀ ọ̀tun.","Ekupheleni kuka-2022, 29.8 izigidi wa-39 izigidi wabantu abaphila neHIV abathatha imishanguzo ye-antiretroviral (okusho ukuthi u-76% wabantu abaphila neHIV) okucishe kube amakota amathathu abo (71% abaphila neHIV egcindezelekile. Lokhu kusho ukuthi lokho kwehliswa kokubheduka empilweni yabo kuvikeleke kahle futhi abekho engcupheni yokudlulisela iHIV kwabanye abantu. Ngesikhathi kunokuqhubeka okuhle kubantu abadala abaphila neHIV ukwehliswa kwezinga legciwane ezinganeni eziphila neHIV kungu-46% - okuseqinisweni kudinga ukunakwa okuphuthumayo. Nakhu okuphelele kwezesayensi okubalulekile nokuhlobene nokubuyekezwa okuzokhishwa yiWHO kuIAS 2023 kunkomfa: I-HIV nepokisi Ukuhlaziywa kokubikwa kokulandelelwa kwedatha yomhlaba ebikwa kuWHO ngesikhathi kokubheduka kwapokisi emazweni amaningi,okuhlonziwe ngaphezu kwamacala kapokisi angu-82 000 kokubikiwe okungu-32 000 banolwazi ngesimo seHIV. Kulabo abangu-52% bebephila neHIV abaningi babo kungabantu besilisa abenza ucansi namanye mamadoda (MSM); futhi ngaphezu kuka-80% ukubikwa kwezocansi njengendlela eyenzeka kakhulu yokutheleleka ngopokisi. Kubantu abangu-16 000 abaxilongelwe upokisi futhi abaphila neHIV ngesikhathi esingangekota (25%) babesesifo esithuthukile seHIV noma ukugcingezelwa kwamasosha okuholela ekunyukeni kwengcuphe yokungena esibhedlela nokufa. Abantu abaphila neHIV Aababethatha imishanguzo yeHIV abanamasosha asesimweni babenemiphumela efanayo yokungenaesibhedlela nokufa njengalabo akade bengenalo igciwane leHIV. Ngokwalemiphumela, iWHO iphakamisa ukuthi amazwe ihlanganise ukugweba upokisi,ukuvikela nokunakekela ngokwenza kabusha okukhona kweHIV nokuthelelana kokudlulisela izifo ngokocansi nezinhlelo zokuvikela nokulawula." ለወደፊት የኤም ፖክስ ስርጭት መጨመር ሲኖር እንዴት በተሻለ ሁኔታ መዘጋጀት እና ምላሽ መስጠት እንደሚቻል ለመረዳት፣ የአለም ጤና ድርጅት እ.ኤ.አ. በግንቦት 2023 ፈጣን የኤሌክትሮኒክስ ዳሰሳ በመምራት በአውሮፓ እና በአሜሪካ በ2022-2023 እ.ኤ.አ. የኤምፖክስ ወረርሽኝ የማህበረሰብ ተሞክሮዎችን ገምግሞል። ከወንዶች ጋር የግብረ ሥጋ ግንኙነት በሚፈጽሙ ወንዶች እና ጾታ በቀየሩ ሰዎች ላይ ያተኮረ ከ 24 000 በላይ ሰዎች የተሳተፉበት ከነዛም 16 875 ብቁ የሆኑ ግለሰቦች ያጠናቀቁበት ጥናት ነበር። 51% የሚሆኑት የወሲብ ባህሪያቸውን ቀይረዋል (ለምሳሌ የወሲብ አጋሮችን ቁጥር መቀነስ) እና 35% የሚሆኑት እነዚህን ለውጦች ከአንድ አመት በኋላ ጠብቀው ቆይተዋል። ከዚህ የዳሰሳ ጥናት የተገኙ ግኝቶች ለተጎዱ ማህበረሰቦች ልምዶች እና ፍላጎቶች ጠቃሚ ግንዛቤዎችን ይሰጣሉ በተጨማሪም የኤም ፖክስ ክትባት እና ምርመራዎች በአለም አቀፍ ደረጃ የማሳደግ አስፈላጊነትን ያጎላሉ። ኤችአይቪ እና ኮቪድ-19 ከዓለም ጤና ድርጅት የኮቪድ-19 መድረክ እስከ ግንቦት 2023 እ.ኤ.አ. ድረስ የተሻሻለው ትንታኔ፤ በቅድመ-ዴልታ፣ ዴልታ እና ኦሚክሮን (ተለዋዋጭ የኮቪድ 19 ቫይረስ አይነቶች) የተያዙ፤ ኤች አይ ቪ በደማቸው ውስጥ ያለ ሰዎች ላይ ከፍተኛ የመሞት ዕድል እንደሚያመጣ አረጋግጧል። በሆስፒታል ከተኙት ውስጥ የመሞት እድሉ ከ20-24% ይደርሳል። ኤች አይ ቪ በደማቸው የሌላቸው ሰዎች፤ በኮቪድ 19 የመሞት አደጋ ኦሚክሮን በሚባለው የኮቪድ 19 አይነት ጊዜ ከቅድመ-ዴልታ እና ዴልታ አይነቶች ጋር ሲነጻጸር በ53%-55% ቀንሷል። ነገር ግን ከኤችአይቪ ጋር ለሚኖሩ ሰዎች በኦሚክሮን ወረርሽኝ ወቅት የነበረው የሞት መጠን መቀነስ አነስተኛ ነበር፤ ከሌሎች ጊዜዎች ጋር ሲነፃፀር ከ6%-19% ብቻ ነበር። ይህ ልዩነት በኦሚክሮን ማዕበል ወቅት ኤች አይ ቪ ከሌላቸው ሰዎች ጋር ሲነፃፀር በ 142 ጊዜ ከኤች አይ ቪ ጋር የሚኖሩ ሰዎች የመሞት እድልን የጨመረ መሆኑን ያሳያል። በሆስፒታል ውስጥ ለሞት ከሚዳርጉ ምክንያቶች መካከል ዋናዎቹ፤ የሲዲ 4 (የነጭ የደም ሴል አይነት) ብዛት (ከ200 ሴሎች በታች መሆን) እና ሆስፒታል ሲገቡ ከባድ የ COVID-19 ህመም መኖር ናቸው።,"To understand how to better prepare for and respond to future increases in mpox transmission, WHO led a rapid electronic survey in May 2023 to assess community experiences of the 2022-2023 mpox outbreak in Europe and the Americas. More than 24 000 people participated in the survey which focused on men who have sex with men, and trans and gender-diverse people, with 16 875 eligible individuals completing the survey. Almost 51% changed their sexual behaviour (such as reducing the number of sexual partners), and 35% had maintained these changes one year later. Findings from this survey provide valuable insights into the experiences and needs of affected communities and emphasize the importance of increasing access to mpox vaccination and diagnostics globally. HIV and COVID-19 An updated analysis from WHO global clinical platform for COVID-19 up through May 2023 revealed a persistent high risk of death in people living with HIV hospitalized for COVID-19 across pre-Delta, Delta and Omicron variant waves, with an overall in-hospital mortality rate of 20%-24%. For people without HIV, the risk of death fell during the Omicron variant wave by 53%—55% compared to pre-Delta and Delta variant waves; but for people living with HIV, the percentage decline in mortality during the Omicron wave period compared to the other waves was modest (16%-19%). This difference resulted in a 142 times increased risk of death among people living with HIV when compared with people without HIV during the Omicron wave period. Risk factors for in-hospital death that were common across all variant waves of the pandemic were low CD4 count (less than 200 cells per m3), and severe or critical COVID-19 illness at hospital admission.","Don fahimtar yadda za a shirya mafi kyau da kuma ɓullowa karuwar watsa mpox a nan gaba, Hukumar Lafiya Ta Duniya Ta Jagoranci binciken lantarki mai sauri a watan Mayun shekarar 2023 don tantance ƙwarewar al'umma kan ɓarkewar mpox 2022-2023 a Turai da Amurka. Fiye da mutane 24,000 ne suka shiga cikin binciken wanda ya mai da hankali kan maza da suka yi jima'i tare da maza, da waɗanda suka sauya jinsi da kuma mutane masu jinsi daban-daban, tare da mutane 16,875 da suka kammala binciken. Kusan kaso 51 cikin ɗari sun canja halayensu na jima'i (kamar rage yawan abokan jima'i), kuma kaso 35 cikin ɗari sun ci gaba da waɗannan canje-canje bayan shekara guda. Abubuwan da aka gano daga wannan binciken yana ba da abubuwan fahimta masu mahimmanci da buƙatun al'ummomin da abin ya shafa da kuma ba wa damar samun rigakafin mpox muhimmanci da yin binciken ƙwa-ƙwaf a faɗin duniya. HIV da COVID-19 Nazarin binciken da aka sabunta daga dandalin likitancin duniya na Hukumar Lafiya Ta Duniya don COVID-19 har zuwa Mayun 2023 ya bayyana babban haɗarin mutuwa a cikin mutanen da ke rayuwa tare da HIV a asibiti don COVID-19 a cikin pre-Delta, Delta da Omicron, tare da yawan mutuwa na kaso 20 -24 cikin ɗari gaba ɗaya. Ga mutane marasa HIV, an samu haɗarin mutuwa a lokacin tasowar nau'in Omicron da kaso 53%-55% idan aka kwatanta da tasowar nau'ikan pre-Delta da Delta; amma ga mutanen da ke rayuwa tare da cutar HIV, an samu raguwar mace-mace a lokacin tasowar Omicron idan aka kwatanta da sauran tasowar masu sauƙi ne (16%-19%). Wannan bambanci ya haifar da haɗarin mutuwa sau 142 a tsakanin mutanen da ke fama da cutar HIV idan aka kwatanta da mutanen da ba su da cutar HIV a lokacin tasowar Omicron. Abubuwa masu haɗari a mutuwar cikin asisbiti wanda ya zama ruwan dare a duk tasowar nau'ikan annobar na ƙasa (ƙasa da ƙwayoyin 200 a m3), da cututtuka masu tsanani ko masu haɗari na COVID-19 a cikin asibiti.","Ili kuelewa jinsi ya kujiandaa vyema na kukabiliana na ongezeko la siku zijazo la maambukizi ya mpox, WHO iliongoza uchunguzi wa haraka wa kielektroniki mnamo Mei 2023 ili kutathmini uzoefu wa jamii wa mlipuko wa mpox wa 2022-2023 huko Ulaya na Marekani. Zaidi ya watu 24,000 walishiriki katika utafiti huo ambao wanaume wanaoshiriki mapenzi ya jinsia moja, na watu walio na tofauti za jinsia, na watu 16,875 wanastahiki kukamilisha utafiti. Karibu 51% walibadilisha tabiazao za ngono (kama vile kupunguza idadi ya wapenzi), na 35% walikuwa wamedumisha mabadiliko haya mwaka mmoja baadae. Matokeo ya utafiti huu yanatoa maarifa muhimu katika uzoefu na mahitaji ya jamii kuongeza ufikiaji wa chanjo ya mpox na uchunguzi Dunianu kote. VVU na UVIKO-19 Uchambuzi uliosasishwa kutoka kwa jukwaa la kliniki la kimataifa la WHO la UVIKO-19 hadi Mei 2023 ulionyesha hatari kubwa ya vifo kwa watu wanaoishi na VVU waliolazwa hospitalini kwa UVIKO-19 katika mawimbi anuwai ya kabla ya Delta, Delta na Omicron, na hospitalini kwa ujumla kiwango cha vifo vya 20% -24%. Kwa watu wasio na VVU, hatari ya kifo ilipungua wakati wa wimbi la kilahaja la Omicron kwa 53%-55% ikilinganishwa na mawimbi ya kilahaja ya kabla ya Delta na Delta; Lakini kwa watu wanaoishi na VVU, asilimia ilipungua kwa kifo wakati wa kipindi cha wimbi la Omicron ikilinganishwa na mawimbi mengine ilikuwa ya kawaida (16% -19%). Tofauti hii ilisababisha kuongezeka kwa hatari ya vifo mara 142 kati ya watu wanaoishi na VVU ikilinganishwa na watu wasio na VVU katika kipindi cha wimbi la Omicron. Sababu za hatari kwa kifo cha hospitalini ambazo zilikuwa za kawaida katika mawimbi yote tofauti ya janga hilo zilikuwa idadi ya chini ya CD4 (chini ya seli 200 kwa kila m3), na ugonjwa hatari au mbaya wa UVIKO-19 katika kulazwa hospitalini.","Láti ní òye bí wọ́n ṣe lè tún múra sílẹ̀ dáadáa àti láti jí gìrì sí àlékún nínú àkóràn ààrùn ìgbóná, WHO léwájú ìwádìí ẹ̀rọ oníná tó yára ní oṣù Èbìbí ọdún 2023 láti ṣàyẹ̀wò ìrírí àwọn àwùjọ ti àjàkálẹ̀ ààrùn ìgbóná ọdún 2022-2023 ní Yúróópù àti Amẹrika. Ó lé ní 24 000 àwọn ènìyàn tí wọ́n kópa nínú ìwádìí náà tó dá lórí àwọn ọkùnrin tí wọ́n ń bá ọkùnrin ní àjọṣepọ̀, àti àwọn ṣakọṣabo àti àwọn ènìyàn ọlọ́pọ̀-ṣakọṣabo, pẹ̀lú 16 875 àwọn ènìyàn tí wọ́n ń parí ìwádìí náà. Bíi 51% ló yí ìṣesí ìbálòpọ̀ wọn padà (bíi ṣíṣe àdínkù iye àwọn tí wọ́n ń bá ní àjọṣepọ̀), bẹ́ẹ̀ 35% ti gùn lé àwọn àyípadà wọ̀nyìí lẹ́yìn ọdún kan. Àwọn àwárí nínú ìwádìí yìí pèsè ojú ìwòye aláìlẹ́gbẹ́ sí àwọn ìrírí àti ohun tí àwọn àwùjọ tí ọ̀rọ̀ kàn nílò ó sì tún tẹnumọ́ pàtàkì mímú àlékún bá ànfààní sí àjẹsára ààrùn ìgbóná àti àyẹ̀wò káàkiri àgbáyé. KASA àti COVID-19 Ìsọdọ̀tun ìyànnàná láti ìkànnì ìlera àgbáyé WHO fún COVID-19 tó fi dé oṣù Èbìbí ọdún 2023 ṣàfihàn ewu ikú ńlá léraléra nínú àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA tí wọ́n sì wà nílé ìwòsàn fún COVID-19 káàkiri aṣáájú-Delta, Delta àti ìjì ẹ̀ya Omicron, pẹ̀lú àpapọ̀ 20%-24% iye ikú nílé-ìwòsàn. Fún àwọn ènìyàn tí wọn ò ní KASA, ewu ikú dínkù lásìkò ìjì ẹ̀ya Omicron pẹ̀lú 53%-55% yàtọ̀ sí àwọn ìjì ẹ̀ya aṣáájú-Delta àti Delta; ṣùgbọ́n fún àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA, àdínkù ìdá ikú ní àkókò ìjì Omicron yàtọ̀ sí àwọn ìjì mìíràn dára (26%-19%). Ìyàtọ̀ yìí yọrí sí ewu ikú ní ìlọ́po 142 láàrín àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA yàtọ̀ sí àwọn ènìyàn tí wọn ò ní KASA ní àkókò ìjì Omicron. Àwọn okùnfà ikú fún ikú nílé-ìwòsàn tí ó wọ́pọ̀ káàkiri gbogbo ẹ̀yà ìjì àjàkálẹ̀ ààrùn náà jẹ́ ònkà CD4 tó kéré (ó kéré ju hóró 200 fún m3 kan lọ), àti ààrùn COVID-19 tó lágbára tàbí burú nínú ìgbaniwọlé sílé ìwòsàn.","Ukuqonda ukuthi ungalungiselela kangcono kanjani nokuphendula kokunyusa kwakusasa kokudluliselwa kwapokosi, iWHO ihole ucwaningo lwezamakhompuyutha ngoNhlaba 2023 ukubheka izipiliyoni zomphakathi we-2022-2023 ukubheduka kukapokisi eEurope kanye nase-America. Ngaphezu kwabantu abangu-24 000 ababambe iqhaza kusaveyi eyayigxile kubantu besilisa abenza ucansi nabantu besilisa, abashintshe ubulili nokwahlukana ngobulili kubantu, kunabantu abazokwazi ukuqeda ucwaningo abangu-16 875. Cishe bangu-51% abashintsha ukuziphatha ngokocansi (njengokwehlisa inamba yabalingani bezocansi) futhi u-35%wabagcine lezi zinguquko ngemva konyaka. Imiphumela yalesaveyi inikeze ngemicabango ebalulekile kuzipiliyoni kanye nezidingo zemiphakathi ethikamezekile nokugcizelela ukubaluleka kokunyusa ukungena kokugomela upokisi nokuxilongwa emhlabeni. I-HIV NECOVID-19 Ukubuyekezwa kohlaziyo oluvela kuWHO inkundla yezokulapha yomhlaba yeCOVID-19 ngoNhlaba 2023 kuveze ukuqhubeka kwengcuphe enkulu yokufa kwabantu abaphila neHIV abasesebhedlela ngenxa yeCOVID-19 ngesikhathi se-pre-Delta, iDelta ne-Omicron nakho konke ukufa esibhedlela kwezinga lika-20%-24%. Kubantu abangenayo iHIV, kwehla ubungcuphe bokufa ngesikhathi seOmicron ngo-53%-55% uma uqhathanisa ngaphambi kweDelta kanye nezikhathi zeDelta. kodwa kubantu abaphila neHIV iphesenti lehla ekushoneni ngesikhathi seOmicron uma uqhathanisa nezinye izikhathi okwakulingene ngo-16%-19%. Umehluko obe khona kulezikhathi ezingu-142 wenyuse ingcuphe yokufa kubantu abaphila neHIV uma uqhathanisa nabantu abangenayo iHIV ngesikhathi se-Omicron. Izinto eziyingcuphe ekufeni esibhedlela ezazifana kuzona zonke izikhathi zobhubhane kwakungukwehla kwe-CD4 (engaphansi kwamaseli angu-200 kwe-m3 ngayinye) nokugula kakhulu noma ubucayi beCOVID-19 ekulalisweni esibhedlela." """ከቁጥጥር ውጭ የሆነ ኤችአይቪ ቫይረስ መጠን ለደካማ ውጤቶች እነዚህም በኤም ፖክስ ወረርሽኝ እንዲሁም በኮቪድ-19 ወረርሽኝ የመሞት አደጋ ያመጣል"" ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት የኤችአይቪ፣ ሄፓታይተስ እና በጾታዊ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች ፕሮግራሞች ዳይሬክተር የሆኑት ዶ/ር ሜግ ዶሄርቲ ተናግረዋል። "" በወረርሽኝ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠት መመሪያዎች ውስጥ ኤችአይቪ ታሳቢ መሆኑን ማረጋገጥ አለብን። በኤች አይ ቪ የተያዙ ሰዎችን ከወደፊት ወረርሽኞች መጠበቅ በጣም አስፈላጊ ሲሆን የኤችአይቪ ምርመራ እና ህክምና፤ የ ኤምፖክስ እና የኮቪድ-19 የመከላከያ ክትባቶችን ማግኘት ህይወት ለማዳን አስፈላጊነትን ያጠናክራል ። ለኤችአይቪ የሚሰሩ እንዲሁም በማህበረሰቡ የሚመሩ ምላሾች ለወደፊት ወረርሽኞችን ለመቅረፍ ጠቃሚ ይሆናሉ። የኤች አይ ቪ ምርመራ አገልግሎትን ሰፋ ባሉ አማራጮች እና የተሳለጠ አገልግሎት መስጠት በኤችአይቪ ምርመራ ላይ አዳዲስ መመሪያዎች መሰረት፤ የአለም ጤና ድርጅት ሃገራት የሚከተሉትን እንዲያረጉ መክሮል፤ የኤችአይቪ ራስን መመርመሪያ በስፋት እንዲጠቀሙ፤ እንዲሁም በጾታዊ እና ማህበራዊ መረቦች አማካኝነት ምርመራን እንዲያበረታቱ እና የኤችአይቪ መከላከል እና ህክምና አገልግሎቶች ሽፋን ላይ ትልቅ ክፍተት ያለባቸው ክልሎች ምርመራ እንዲጨምሩ ነው። ምክሩ በጣም ወሳኝ በሆነ ወቅት ላይ ነው የመጣው። እራስን መንከባከብ እና ራስን መመርመር ኤችአይቪን ጨምሮ በተለያዩ የበሽታ አካባቢዎች የጤና እንክብካቤ ተደራሽነትን፤ ቅልጥፍናን፤ ውጤታማነትን እና ተቀባይነትን ለመጨመር መንገዶች እየጨመሩ ባሉበት ጊዜ ነዉ። የመጀመሪያ ደረጃ ጤና አጠባበቅ እና የኤችአይቪ አዲስ የፖሊሲ ማዕቀፍ፤ የመጀመሪያ ደረጃ ጤና አጠባበቅ እና ኤችአይቪ ውሳኔ ሰጪዎች የመጀመሪያ ደረጃ የጤና እንክብካቤን እና በሽታ-ተኮር ምላሾችን ለማሻሻል ይረዳሉ። እ.ኤ.አ. በ2022-2030 በኤች አይ ቪ፣ ሄፓታይተስ (የጉበት በሽት) እና በግብረ ሥጋ ግንኙነት የሚተላለፉ ኢንፌክሽኖች ላይ የአለም ጤና ዘርፍ ስትራቴጂዎች በአለም አቀፍ የጤና ሽፋን እና የመጀመሪያ ደረጃ የጤና አጠባበቅ ማዕቀፍ ውስጥ ውህደቶችን በንቃት ይደግፋሉ። ""በጤና ስርአቶች ውስጥ፣ ከማህበረሰቦች እና ከመጀመሪያ ደረጃ የጤና አጠባበቅ አንፃር እድሎችን ሳናሻሽል ኤድስን ማቆም የማይቻል ነው"" ሲሉ ዶ/ር ጄሮም ሰሎሞን የአለም አቀፍ የጤና ሽፋን፣ ተላላፊ እና ተላላፊ ያልሆኑ በሽታዎች ረዳት ዋና ዳይሬክተር ተናግረዋል። ይህ የቅርብ ጊዜ ምርምር እና መመሪያ እየቀረበ ያለው ዓለም አቀፍ የኤድስ ወረርሽኝን ለማስቆም እድገቱ በዘገየበት ወቅት ነው ፣ ከ ኮቪድ-19 ወረርሽኝ በኋላ።","“Uncontrolled HIV remains a risk factor for poor outcomes and death in the mpox outbreak and COVID-19 pandemic”, said Dr Meg Doherty, Director of WHO’s Global HIV, Hepatitis and Sexually Transmitted Infections Programmes. ""We must ensure the integration of HIV considerations in pandemic preparedness and response. Protecting people living with HIV from future pandemics is vital and reinforces the need to ensure access to HIV testing and treatment and preventive vaccines for mpox and COVID-19 to save lives; community-led responses that work for HIV will also be beneficial for addressing future pandemics."" Optimizing HIV testing services through expanded testing options and simplified service delivery With new recommendations on HIV testing, WHO is calling on countries to expand use of HIV self-testing and promote testing through sexual and social networks to increase testing coverage and strengthen uptake of HIV prevention and treatment services in high-burden settings and in regions with the greatest gaps in testing coverage. The recommendation comes at a pivotal time, where self-care and self-testing are increasingly being recognized as ways to increase access, efficiency, effectiveness and acceptability of health care across many different disease areas, including HIV. Primary health care and HIVA new policy framework on primary health care (PHC) and HIV will help decision-makers optimize work and collaboration underway to advance primary health care and disease-specific responses, including HIV. In the second year of implementation, the Global Health Sector Strategies on HIV, viral hepatitis and sexually transmitted infections for 2022-2030 actively advocate for synergies within the framework of universal health coverage and primary health care. “Ending AIDS is impossible without optimizing opportunities across and within health systems, including with communities and in the context of primary health care”, said Dr Jérôme Salomon, WHO Assistant Director-General, Universal Health Coverage, Communicable and Noncommunicable Diseases. This latest research and guidance are being presented at a time when progress towards ending the global AIDS epidemic has lagged, after the COVID-19 pandemic;","HIV da aka kasa shawo kanta ta zama wani dalili na samun mummunan sakamako da mutuwa a ɓarkewar mpox da kuma annobar COVID-19, in ji Dr Meg Doherty, Daraktan Hukumar Lafiya Ta Duniya a shirin Global HIV, Hepatitis da Cututtukan da ake yaɗawa ta hanyar Jima'i. Dole ne mu tabbatar da haɗe cutar HIV a shirin magance annoba. Kare mutanen da ke rayuwa tare da cutar HIV daga annoba a nan gaba yana da mahimmanci kuma yana ƙarfafa buƙatar tabbatar da samun damar gwajin HIV da yin magani da yin alluran rigakafin saboda mpox da COVID-19 don ceton rayuka; martani na al'umma wanda ke jagorantar al'umma wanda ke aiki don cutar ta HIV kuma zai zama mai amfani don magance annobar nan gaba. Inganta ayyukan gwajin HIV ta hanyar faɗaɗa zaɓuɓɓukan gwaji da sauƙin isar da hidima Tare da sabbin shawarwari game da gwajin HIV, wanda ke kira ga ƙasashe don faɗaɗa amfani da gwajin cutar da inganta gwaji ta hanyar hanyoyin sadarwar jima'i da zamantakewa don ƙara gamewar gwajin da ƙarfafa ɗaukar matakan rigakafin HIV da ayyukan magani a cikin muhalli masu girma da yankunan da aka yi wa nisa wajen game gwajin. Shawar ta zo ne a wani muhimmin lokaci, inda ake ƙara gane tsarin kula da kai da kuma gwajin kai a matsayin hanyoyin da za a ƙara samun dama, inganci, tasiri da kuma amincewar kiwon lafiya a faɗin yankuna masu cututtuka daban-daban, haɗi da HIV. Kiwon lafiya a matakin farko da kuma sabon jadawalin tsarin manufar HIVA a kan kula da kiwon lafiya a matakin farko (PHC) da kuma HIV za su taimaka wa mahukunta wajen inganta aiki da haɗin gwiwar da ke gudana don ci gaba da bunƙasa kula da kiwon lafiya a matakin farko da kuma amsoshin da suka shafi cututtuka, haɗi da HIV. A cikin shekara ta biyu na aiwatarwar, Dabarun Sashin Lafiya na Duniya a kan HIV, cutar hepatitis mai yaɗuwa da cututtukan da ke yaɗuwa ta hanyar Jima'i na 2022-2030 na kira haiƙam domin haɗewa a cikin jadawalin game lafiya na duniya da kuma kula da lafiya a matakin farko. Ba za a iya kawo ƙarshen AIDS ba tare da inganta damarmaki a faɗin da kuma cikin tsarukan kiwon lafiya, haɗi da al'ummomi da kuma a cikin mahallin kula da lafiya a matakin farko, in ji Dr Jerome Salomon, wanda Mataimakin Darakta Janar ne a Hukumar Lafiya Ta Duniya, Universal Health Coverage, Communicable and Noncommunicable Ciseases. Wannan sabon bincike da jagoranci ana gabatar da su ne a lokacin da aka dakatar da cigaba don kawo ƙarshen annobar cutar AIDS ta duniya, bayan annobar COVID-19;","""VVU visivyodhibitiwa vinasalia kuwa sababu ya hatari kwa matokeo duni na vifo katika mlipuko wa mpox na janga la UVIKO-19"", alisema Dk Meg Doherty, mkurugenzi wa programu za ulimwenguni za VVU, Homa ya ini na maambukizi ya zinaa. ""Lazima tuhakikishe kuunganishwa kwa masuala ya VVU katika kujitayarisha na kukabiliana na janga. Kuwalinda watu wanaoishi na VVU dhidi ya magonjwa ya milipuko ya siku zijazo ni muhimu na inasisitiza haja ya kuhakikisha upatikanaji wa upimaji VVU na matibabu na chanjo za kinga ya mpox na UVIKO-19 ili kuokoa maisha; majibu yanayoongozwa na jamii ambayo yanafanya kazi kwa VVU pia yatakuwa ya manufaa kwa kushughulikia milipuko ya siku zijazo"". Kuboresha huduma za upimaji za VVU kupitia machaguo yaliyopanuliwa ya upimaji na utoaji wa huduma ulioboreshwa. Pamoja na mapendekezo mapya kuhusu upimaji wa VVU, WHO inatoa wito kwa nchi kupanua matumizi ya kujipima VVU na kutangaza upimaji kupitia mitandao ya ngono na kijamii ili kuongeza chanjo ya upimaji na kuimarisha uchukuaji wa huduma za kinga na matibabu ya VVU katika mazingira magumu na katika mikoa yenye mapengo makubwa katika chanjo ya majaribio. Pendekezo hilo linakuja wakati muhimu, ambapo kujitunza na kujipima kunazidi nkutambuliwa kama njia za kuongeza ufikiaji, utendaji bora, ufanisi na kukubalika kwa huduma za afya katika maeneo mengi tofauti ya magonjwa, ikiwemo VVU. Huduma ya afya ya msingi na HIVA mfumo mpya wa sera kuhusu huduma ya afya ya msingi (PHC) na VVU itasaidi watoa maamuzi kuboresha kazi na ushirikiano unaendelea ili kuendeleza huduma za afya ya msingi na majibu mahususi ya magonjwa, ikiwa ni pamoja na VVU. Katika mwaka wa pili wa utekelezaji, mikakati ya sekta za afya Duniani kuhusu VVU, virusi vya homa ya ini na magonjwa ya zinaa kwa mwaka 2022-2023 inataka kikamilifu ushirikiano ndani ya mfumo wa chanjo ya afya ulimwenguni na huduma ya afya ya msingi. ""Haiwezekani kukomesha UKIMWI bila ya kuongeza fursa katika mifumo ya afya na ndani ya mifumo ya afya, ikijumuisha jamii na muktadha katika huduma ya afya ya msingi"", alisema DKt Jerome Salomon, mkurugenzi mkuu msaidizi wa WHO, huduma ya afya kwa wote, magonjwa ya kuambukiza na yasiyoambukiza. Utafiti wa hivi karibuni na muongozo unawasilishwa wakati ambapo maendeleo kuelekea kunmaliza janga la UKIMWI Duniani yamechelewa, baada ya janga la UVIKO-19;","""KASA aláìdènà ṣì jẹ́ okùnfà ewu fún àbájáde tí ò dára àti ikú nínú àjàkálẹ̀ ààrùn ìgbóná àti àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19"", Dr Meg Doherty, Olùdarí Ètò KASA, Ààrùn Jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti Ààrùn Ìbálòpọ̀ Lágbàyé WHO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""A gbọ́dọ̀ ṣe àrídájú ṣíṣe àmúlò èrò KASA nínú ìmúrasílẹ̀ fún àjàkálẹ̀ ààrùn àti ìdáhùn. Dídáábò bo àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA níbi àjàkálẹ̀ ààrùn ọjọ́ iwájú sẹ pàtàkì ó sì ń ṣe ìrólágbára fún ìnílò láti ṣe àrídájú ànfààní sí àyẹ̀wò KASA àti ìtọ́jú àti àwọn àjẹsára adènà fún ààrùn ìgbóná àti COVID-19 láti dóólà ẹ̀mí; àwọn ìdáhùn tí àwùjọ léwájú rẹ̀ tí ó ń ṣiṣẹ́ fún KASA náà tún máa ṣe ànfààní fún kíkojú àwọn àjàkálẹ̀ ààrùn ọjọ́ iwájú."" Ìṣàmúlò àwọn ìpèsè iṣẹ́ àyẹ̀wo KASA nípasẹ̀ àwọn àṣàyàn àyẹ̀wò tó fẹjú àti àgbékalẹ̀ ìpèsè iṣẹ́ tó rọrùn. Pẹ̀lú àwọn àbá tuntun lórí àyẹ̀wo KASA, WHO ń ké sí àwọn orílẹ̀-èdè láti fẹ lílo àwọn àyẹ̀wò-àdáṣe KASA lójú kí wọ́n sì ṣe àtìlẹ́yìn fún àyẹ̀wò nípasẹ̀ àwọn ojú-òpóìbálòpọ̀ àti àwùjọ láti mú àlékún bá àwùjọ àyẹ̀wò kí wọ́n sì ṣe ìrólágbára fún lílò ìdènà KASA àti àwọn ìpèsè iṣẹ́ ìtọ́jú ní àwọn agbègbè ọlọ́pọ̀-ewu àti ní àwọn ẹkùn agbègbè tó ní àlàfo tó pọ̀ nínú kíkárí àyẹ̀wò. Àbá náà wáyé ní àkókò tó ṣe pàtàkì, níbi tí ìtọ́jú-àdáṣe àti àyẹ̀wò-àdáṣe ti ń di rírí lọ́pọ̀ gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà láti mú àlékún bá ànfààní, tító, ìwúlò àti gbígba ètò ìlera káàkiri oríṣiríṣi agbègbè ààrùn, tó fi mọ́ KASA. ìlànà-iṣẹ́ òfin ètò ìlera alábọ́dé àti HIVA lórí ètò ìlera alábọ́dé (PHC) àti KASA máa ran àwọn aṣòfin lọ́wọ́ láti ṣàmúlò iṣẹ́ àti àjọṣepọ̀ tó ń lọ lọ́wọ́ láti mú àyípadà bá ètò ìlera alábọ́dé àti àwọn ìdáhùn ajẹmọ́-ààrùn, tó fi mọ́ KASA. Ní ọdún kejì ìṣàmúlò rẹ̀, Àwọn ìlànà-iṣẹ́ Ẹ̀ka Ètò Ìlera Lágbàyé lórí KASA, àjàkálẹ̀ ààrùn jẹ̀dọ̀jẹ̀dọ̀ àti àwọn ààrùn ìbálòpọ̀ fún 2022-2023 ń jà fitafita fún àjọṣepọ̀ láàrín ìlànà-iṣẹ́ ìkárí ìlera lágbàyé àti ètò ìlera alábọ́dé. ""Mímú òpin bá KASA ò ṣe é ṣe láì ṣàmúlò àwọn ànfààní káàkiri àti láàrín ètò ìlera, tó fi mọ́ àwọn àwùjọ àti ní ọ̀gangan ipò ètò ìlera alábọ́dé"", Dr Jérôme Salomon, Igbákejì Olùdarí-Àpapọ̀, Ìkárí Ìlera Lágbàyé, Àwọn Ààrùn Àkóràn àti èyí tí kìí ràn. Ìwádìí ọ̀tun yìí àti ìtọ́nisọ́nà ni wọ́n ń ṣe àgbékalẹ̀ rẹ̀ ní àkókò tí ìlọsíwájú lọ síbi fífi òpin sí àjàkálẹ̀ ààrùn KASA lágbàyé ti rẹ̀yìn, lẹ́yìn àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19;","""I-HIV engalawuliwe ihlala iyingcuphe enkulu kumiphumela emibi nokufa ngesikhathi sokubheduka kwapokisi nobhubhane lweCOVID-19"", kusho uDkt Meg Doherty, Umqondisi weWHO's Global HIV, Hepatitis and Sexually Transmited Infections Programmes. ""Kumele siqinisekise ukuhlangana neHIV ukucabanga ngokuzilungiselela nempendulo yobhubhane. Ukuvikela abantu abaphila neHIV kubhubhane lwekusasa kubalulekile nokugcizelela isidingo sokuqinisekisa ukuthola ukuhlolelwa nokwelashwa kweHIV neokuvikela ngemigomo upokisi neCOVID-19 ukusindisa izimpilo izimpendulo eziholwa umphakathi okusebenzela iHIV kuzophinde kusize ukubhekana nobhubhane lwesikhathi esizayo."" Ukwenza kahle imisebenzi yokuhlola iHIV ngokwandisa ukukhetha ukuhlola nokulethwa kwemisebenzi kalula. Ngeziphakamiso ezintsha ekuhlolweni kweHIV, iWHO imema amazwe ukuthi andise ukuzihlola kweHIV nokugqugquzela ukuhlola kwezocansi nezinkundla zokuxhumana ukunyusa ukukhavwa kokuhlola nokuqinisa ukwenza ukuvikela kweHIV nemisebenzi yokwelapha ezinhlelweni eziwumthwalo omkhulu nakuzifunda ezinezikhala ezinkulu ekukhavweni kokuhlola. Isiphakamiso sifika esikhathini sokuzungeza, lapho ukuzinakekela nokuzihlola kuyanyuka njengoba kubonakala njengezindlela zokthola okukahle, ukwenzeka kahle, nokwamukeleka kokunakekelwa kwezempilo kuzona zonke izindawo zezifo ezahlukene okubandakanya neHIV. Kkunakekela kwezempilo kokuqala nenqubomgomo entsha yeHIVA mhlahlandlela wokunakekelwa kwezempilo okokuqala(PHC) neHIV kuzosiza abathatha izinqumo benze umsebenzi ngokubambisana okuya ekuthuthukeni kokunakekelwa kwezempilo kokuqala nezimpendulo ezithile zesifo okubandakanya HIV. Kunyaka wesibili wokwenza, iGlobal Helath Sector Strategis kuHIV, isifo sesibindi nokutheleleka kokudlulisela ngokocansi kwa-2022-2030 kukhuluma ngezinto kumhalhlandlela wokukhavwa kwezempilo yomhlaba nokunakekelwa kwezempilo yokuqala. ""Ukuqeda AIDS ngeke kwenzeke ngaphandle kwamathuba kuzo zonke izinhlelo zezempilo, okufaka umphakathi nakungqikithi yokunakekelwa kwezempilo kokuqala"", kusho uDkt Jerome Salomon, Umsizi waMqondisi Jikelele weWHO, i-Universal Health Coverage, Communicable and Noncommucable Diseases. Lolu cwaningo lwakamuva nokwelulekwa kuzokwethulwa ngesikhathi kuqhubeka kuya ngasekupheleni kwesifo se-AIDS emhlabeni ngemva kobhubhane lweCOVID-19;" ነገር ግን ምላሹ በፍጥነት እየተገኘ ነው። አንዳንድ አገሮች ኤድስን ለማጥፋት መንገዱን እየቀደዱ ነው። ከእነዚህም መካከል አውስትራሊያ፡ ቦትስዋና፡ እስዋቲኒ፡ ሩዋንዳ፡ ታንዛኒያ፡ ዩናይትድ ሪፐብሊክ እና ዚምባብዌ በተጨማሪም ሌሎች 16 ሃገሮች በአለም አቀፍ ደረጃ የተቀመጠውን የ95-95 እቅድ ላይ ለመድረስ የተቃረቡ አገሮች ናቸው። ይህ እቅድም፡ 95% የሚሆኑ ከኤችአይቪ ጋር የሚኖሩ ሰዎች ተመርምረው ራሳቸውን እንዲያቁ፣ 95% የሚሆኑት የኤች አይቪ መድሃኒት እንዲጀምሩ እና በህክምና ላይ ካሉት ውስጥ የቫይረስ መጠናቸውን በ95% እንዲቀንሱ ያለመ ነው። ማስታወሻ ለአርታዒው፡ 12ኛው የአይኤኤስ ኮንፈረንስ ስለ ኤች አይ ቪ ሳይንስ አለምአቅፍ የኤድስ ኮንፍረንስ (አይኤኤስ) እ.ኤ.አ. 2023፣ 12ኛው አይኤኤስ ከሃምሌ 23 እስከ 26 ቀን 2023 እ.ኤ.አ. በብሪስቤን ይካሄዳል። ይህ በሁለት አመት አንዴ የሚካሄደው ኮንፈረንስ ሳይንስን ወደ ፖሊሲ እና ተግባር የሚያሸጋግሩትን በመሰረታዊ እና ክሊኒካዊ የኤችአይቪ ምርምር ወሳኝ ለውጦችን ያቀርባል። በጉባኤው ላይ ስለ የአለም ጤና ድርጅት የበለጠ ዝርዝር መረጃ፣ ይጎብኙ፡ https://who.int/news-room/events/detail/2023/07/23/default-calendar/who-at-ias-conference-2023,"but the response is rapidly catching up, with some countries now charting a path to end AIDS, including Australia, Botswana, Eswatini, Rwanda, United Republic of Tanzania, and Zimbabwe and 16 other countries that are close to reaching the 95-95-95 global targets, which aim for 95% of people living with HIV knowing their status, 95% of those diagnosed receiving ART and 95% of those on treatment having suppressed viral loads. Note to the editor: 12th IAS Conference on HIV Science The IAS 2023, the 12th IAS Conference on HIV Science will be held in Brisbane from 23 to 26 July 2023. This biennial conference presents the critical advances in basic, clinical and operational HIV research that move science into policy and practice. For more detailed information on WHO at the conference, visit: https://who.int/news-room/events/detail/2023/07/23/default-calendar/who-at-ias-conference-2023","amma matakin na aiki cikin sauri, tare da wasu ƙasashe waɗanda yanzu suna fitar jadawalin hanyar kawo ƙarshen cutar HIV, ciki har da Austiraliya, Botswana, Eswatini, Rwanda, United Republic of Tanzania, da kuma Zimbabwe da ma wasu ƙasashe 16 waɗanda ke kusa da kaiwa ga 95-95-95 na duniya, wanda ke nufin kashi 95 cikin ɗari na mutanen da ke rayuwa tare da cutar HIV sun san matsayinsu, kaso 95 cikin ɗari na waɗanda aka gano suna karɓar ART da kuma kashi 95 cikin ɗari na waɗanda ke kan maganin da suka danne nauyin ƙwayoyin cuta. Bayani ga edita: Taron IAS na 12 game da Kimiyyar HIV IAS 2023, za a gudanar da taron IAS na 12 kan kimiyyar HIV a Brisbane daga 23 zuwa 26 ga Yulin 2023. Wannan taro na shekaru biyu yana gabatar da cigaba mai mahimmanci a cikin bincike na asali, binciken lafiya da aikin binciken HIV wanda ke shigar da kimiyya a cikin manufa da aiki. Don ƙarin cikakken bayani game da Hukumar Lafiya Ta Duniya a taron, ziyarci: https://who.int/news-room/events/detail/2023/07/23/default-calendar/who-at-ias-conference-2023","Lakini muitikio huo unaongezeka kwa kasi, huku baadhi ya nchi sasa zikiweka mikakati ya kumaliza UKIMWI, zikiwemo Australia, Boswana,Eswatini, Rwanda, Jamhuri ya muungano wa Tanzania na Zimbabwe na nchi nyingine 16 ambazo zinakaribia kufikia 95-95-95 malengo ya kimataifa, ambayo yanalenga 95% ya watu wanaoishi na VVU kujua hali zao, 95% ya waliogunduliwa kupokea ART na 95% ya wale wanaopata matibabu wakiwa wamepunguza viwango vya virusi. Maelezo kwa mhariri: Mkutano wa 12 wa IAS kuhusu sayansi ya VVU. IAS 2023, mkutano wa 12 wa IAS kuhusu sayansi ya VVU utafanyika Brisbane kuanzia tarehe 23 hadi 26 Julai 2023. Mkutano huu unafanyika kila baada ya miaka miwili unatoa maendeleo muhimu katika utafiti wa kimsingi, wa kimatibabu na uendeshaji wa VVU ambao unaisogeza sayansi katika sera na vitendo. Kwa maelezo zaidi kuhusu WHO kwenye mkutano huo, tembelea:https://who.int/news-room/events/detail/2023/07/23/default-conference-2023.","ṣùgbọ́n ìdáhùn náà ti ń dọ́gba kíákíá, pẹ̀lú bí àwọn orílẹ̀-èdè kọ̀ọ̀kan ṣe ń lànà báyìí láti fi òpin sí KASA, tó fi mọ́ Australia Botswana, Eswatini, Rwanda, United Republic of Tanzania, àti Zimbabwe àti àwọn orílẹ̀-èdè 16 míràn tí wọ́n ti súnmọ́ níní àfojúsùn àgbáyé 95-95-95, tí ó ní èròngbà pé kí 95% àwọn ènìyàn tí wọ́n ní KASA mọ ipò wọn, 95% nínú àwọn tí wọ́n ṣe àyẹ̀wò fún ń gba ART bẹ́ẹ̀ sì ni 95% àwọn tí wọ́n ń gba ìtọ́jú ní àdínkù kòkòrò ààrùn. Kókó ọ̀rọ̀ fún olóòtú: Àpérò IAS 12 lórí Sáyẹnsì KASA IAS 2023, Àpérò IAS 12 lórí Sáyẹnsì KASA máa wáyé ní Brisbane láti 23 sí 26 oṣù Agẹmọ ọdún 2023. Àpérò ẹ̀lẹ́ẹ̀mejì lọ́dún náà máa ṣe àgbékalẹ̀ àwọn ìtẹ̀síwájú alágbára nínú ìwádìí KASA ní ìpìlẹ̀, ìlera àti iṣẹ́ tí ó ti mú ìmọ sáyẹnsì wọ inú òfin àti ìṣesí rẹ̀. Fún àlàyé tó kún lórí WHO níbi ìpàdé náà, kàn sí: https://who.int/news-room/events/detail/2023/07/23/default-calendar/who-at-ias-conference-2023","Kodwa impendulo iphinda phinda ukuhambisana,namanye amazwe avula indlela yokuqeda AIDS, okufaka Australia, Botswana, Eswatini, Rwanda, United Republic of Tanzania neZimbabwe kanye namanye amazwe angu-16 asondele ukufika ku-95-95-95 wokuqondiwe komhlaba, ohlose u-95% wabantu abaphila neHIV abazi isimo sabo, no-95% wabaxilongiwe abathola i-ART kanye no-95% walabo abadla umshanguzo abanegciwane eseligcindezelekile. Inothi eliya kumhleli: 12th IAS Inkomfa yeSayensi yeHIV. I-IAS 2023, Inkomfa ye-IAS yesi-12 yeSayensi yeHIV izobanjelwa eBrisbane kusuka mhlaka-23-26 ngoNtulikazi 2023. Le nkomfa yeminyaka emibili yethula ukuphucuzeka okubucayi kokuyisisekelo,okokwelapha nokusebenza kocwaningo lweHIV okunyakazisa isayensi kunqubomgomo nokwenza. Ngolwazi olwengeziwe kuWHO kunkomfa, vakashela u-https://who.int/events/detail/2023/07/23/default-calender/who-at-ias-conference-2023." "የአፍሪካ የበሽታዎች ቁጥጥር እና መከላከል (አፍሪካ ሲዲሲ)፣ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) እና ሮበርት ኮች ኢንስቲትዩት (RKI) በአፍሪካ የበሽታዎች ክትትልን ለማጠናከር የጤና ጥበቃ አጋርነት ጀመሩ። አፍሪካ ሲዲሲ፣ የዓለም ጤና ድርጅት እና አር ኬ አይ በአፍሪካ የበሽታዎችን ክትትል እና ወረርሽኝ መረጃን ለማጠናከር የጤና ጥበቃ አጋርነት ዛሬ ጀመሩ። ሽርክናው የአፍሪካን የጤና ደህንነት አቅሞች ደ፣ በተቀናጀ የበሽታ ክትትል፣ በክስተት ላይ የተመሰረተ ክትትል፣ የዘረ መል ክትትል እና የወረርሽኝ መረጃን ለማጠናከር ያለመ ነው። አጋርነቱ ጠንካራ የሀገር መሪነትን ማበረታታት ይፈልጋል። የመጀመሪያው ምእራፍ በስድስት የአፍሪካ ህብረት አባል ሀገራት በጋምቢያ፣ ማሊ፣ ሞሮኮ፣ ናሚቢያ፣ ቱኒዚያ እና ደቡብ አፍሪካ የሚተገበር ሲሆን በኋላም ወደ ተጨማሪ ሀገራት ይስፋፋል። የተጠናከረ የበሽታ ክትትል ለጤና ደህንነት መሰረታዊ መስፈርት ነው። ባለፉት አስርት ዓመታት ውስጥ በመላው አፍሪካ በበሽታዎች ክትትል ላይ ተጨባጭ እድገት ታይቷል። ነገር ግን ከሌሎች በበለጠ ብዙ ወረርሽኞች እና ሌሎች የጤና ድንገተኛ አደጋዎች ያጋጥሟታል። አብዛኛዎቹ በተረጋገጡ የህዝብ ጤና ጣልቃገብነቶች መከላከል ወይም መቆጣጠር ይቻላል። የኮቪድ-19 ወረርሽኝ የህዝብ ጤና ላቦራቶሪ በክትትል ውስጥ ያለውን ወሳኝ ሚና እንዲሁም በጤና ደህንነት ድንገተኛ አደጋዎች ወቅት በማስረጃ ላይ የተመሰረተ ፖሊሲ ማውጣትን ለማረጋገጥ በመረጃ አሰባሰብ፣ አስተዳደር፣ ሪፖርት እና ስርፀት ውስጥ መሻሻል አስፈላጊ መሆኑን አመልክቷል። በምላሹ፣ በአፍሪካ ያለው የጤና ጥበቃ አጋርነት የጤና ደህንነት ስጋቶችን በተሻለ ለማወቅ፣ ለማረጋገጥ እና ለማሳወቅ፤ በአህጉሪቱ የተቀናጀ የበሽታ ክትትል አቅሞችን ለማሻሻል ይሰራል። ""የመድብለ-ሀገሮች የፕሮጀክት ምክክር እና የመክፈቻ ስብሰባ በአፍሪካ የክትትልና የወረርሽኝ መረጃ አቅምን ለማጠናከር ትልቅ ምዕራፍ ነው።","Africa CDC, WHO and RKI Launch a Health Security Partnership to Strengthen Disease Surveillance in Africa The Africa Centres for Disease Control and Prevention (Africa CDC), the World Health Organization (WHO) and the Robert Koch Institute (RKI) today launched a Health Security Partnership to Strengthen Disease Surveillance and Epidemic Intelligence in Africa. The partnership aims to strengthen Africa’s health security capabilities in the areas of biosecurity, integrated disease surveillance, event-based surveillance, genomic surveillance, and epidemic intelligence. The partnership seeks to encourage strong country leadership. The first phase will be implemented in six African Union Member States including The Gambia, Mali, Morocco, Namibia, Tunisia, and South Africa and will later be expanded to additional countries. Strengthened disease surveillance is a foundational requirement for health security. Substantial progress has been made in disease surveillance across Africa over the past decade, but it is worth noting that it experiences more outbreaks and other health emergencies than others, many of which are preventable or controllable with proven public health interventions. The COVID-19 pandemic highlighted the critical role of the public health laboratory in surveillance as well as the necessity for advancements in data collection, management, reporting, and dissemination to ensure evidence-based policy making during health security emergencies. In response, the Health Security Partnership in Africa works to improve integrated disease surveillance capabilities across the continent in order to better detect, confirm, and notify health security threats. ""The multi-country project consultation and launch meeting is a significant milestone towards strengthening surveillance and epidemic intelligence capabilities in Africa.","Afirka CDC, Hukumar Lafiya Ta Duniya da RKI Sun Ƙaddamar Da Haɗin Kan Lafiya Don Ƙarfafa Kula da Cututtuka a Afirka Cibiyoyin Kula da Cututtuka da Rigakafin Cututtuka na Afirka (Afirka CDC), Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) da Cibiyar Robert Koch (RKI) a yau sun ƙaddamar da Haɗin gwiwar Tsaro na Lafiya don ƙarfafa Kula da Cututtuka da leƙen asirin Annobar a Afirka. Haɗin gwiwar yana da niyyar ƙarfafa lafiyar tsaron Afirka a fannoni na tsaron rayuwa, haɗaɗɗiyar kulawa kan cututtuka, saka idanu kan abubuwan da suka faru, da kula da ƙwayoyin halitta na gado, da leƙen asirin annoba. Haɗin gwiwar na neman ƙarfafa jagorancin ƙasashe masu ƙarfi. Za a fara aiwatar da kashi na farko a cikin ƙasashe shida mabiyan ƙungiyar tarayyar Afirka ciki har da Gambia, Mali, Morocco, Namibia, Tunisia, da Afirka ta Kudu kuma daga bisani za a faɗaɗa zuwa ƙarin ƙasashe. Ƙarfafa kula da cututtuka shi ne ainihin abin da ake buƙata don tsaron kiwon lafiya. An sami ci gaba mai mahimmanci a cikin sa ido kan cututtuka a duk faɗin Afirka a cikin shekaru goma da suka gabata, amma yana da muhimmanci a lura cewa hakan na fuskantar ƙarin ɓarkewar cututtuka da sauran taimakon lafiya na gaggawa fiye da wasu, wanda da yawa daga cikin su ana iya kare kamuwa da su ko sarrafa su tare da tabbatar da shiga sha'anin lafiyar jama'a. Cutar COVID-19 ta nuna mahimmancin rawar ɗakin gwaje-gwajen kiwon lafiya na jama'a a ɓangaren kula da kuma buƙatar ci gaba da bunƙasa tattara bayanai, gudanarwa, bayar da rahoto, da kuma yaɗawa domin a tabbatar da manufofi na shaida yayin tsaron na kiwon lafiya na gaggawa. A dalilin haka, Haɗin gwiwar Tsaron Lafiya a Afirka yana aiki don inganta damar kula da cututtukan da aka haɗa a duk faɗin nahiyar don gano, tabbatarwa, da sanar da barazanar tsaron kiwon lafiya. Tattaunawar aikin da aka yi a ƙasashe da yawa da kuma taron ƙaddamarwa wani muhimmin mataki ne na karfafa kula da ma damar leƙen asirin annoba a Afirka.","Africa CDC, WHO, na RKI zazindua ushirikiano wa usalama wa afya ili kuimarisha ufuatiliaji wa magonjwa barani Afrika Vituo vya Afrika vya kudhibiti na kuzuia magonjwa (Africa CDC), Shirika la afya Duniani (WHO) na Taasisi ya Robert Koch (RKI) leo wamezindua ushirikiano wa usalama wa afya ili kuimarisha uchunguzi wa magonjwa na ufuatiliaji wa mlipuko wa magonjwa barani Afrika. Ushirikiano huo unalenga kuimarisha uwezo wa usalama wa viumbe hai, ufuatiliaji jumuishi wa magonjwa, ufuatiliaji unaozingatia matukio, ufuatiliaji wa kijografia, na utafiti wa majanga. Ushirikiano huo unalenga kuhimiza uongozi imara wa nchi. Awamu ya kwanza itatekelezwa katika nchi sita wanachama wa Umoja wa Afrika ikiwa ni panmoja Gambia, Mali, Moroko, Namibia, Tunisia na Afrika Kusini na baadae itapanuliwa kwa nchi nyingine. Ufuatiliaji wa magonjwa ulioimarishwa ni hitaji la msingi kwa usalama wa afya. Maendeleo makubwa yamepatikana katika ufuatiliaji wa magonjwa barani Afrika katika kipindi cha muongo mmoja uliopita, lakini inafaa kufahamu kwamba inakumbwa na milipuko mingi na dharura nyingi za kiafya kuliko nyinginezo, nyingi zikiwa zinaweza kuzuilika au kudhibitiwa na afua zilizothibitishwa za afya ya umma. Janga la UVIKO-19 liliangazia jukumu muhimu la maabara ya afya ya umma katika ufuatiliaji vilevile hitaji la maendeleo katika ukusanyaji wa takwimu, usimamizi, kuripoti na usambazaji ili kuhakikisha uundaji wa sera unaotegemea ushahidi wakati wa dharura za usalama wa afya. Kwa kujibu, ushirikiano wa usalama wa afya barani Afrika unafanya kazi kuboresha uwezo jumuishi wa ufuatiliaji wa magonjwa katika bara lote ili kutambua vyema, kuthibitisha na kuarifu vitisho vya usalama wa afya. ""Mkutano wa mashauriano na uzinduzi wa mradi wa nchi nyingi ni hatua muhimu katika kuimarisha uwezo wa uchunguzi na ufuatiliaji wa magonjwa ya mlipuko barani Afrika.","Africa CDC, WHO àti RKI ṣe ìfilọ́lẹ̀ Àjọṣepọ̀ Ààbò Ìlera láti Ṣe Ìrónilágbára fún Ẹ̀sọ́ Ààrùn ní Ilẹ̀ Adúláwọ̀ Ààyè fún Ìdarí àti Ìdènà Ààrùn nílẹ̀ Adúláwọ̀ (Africa CDC), Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) àti ilé-iṣẹ́ Robert Koch (RKI) lónì ṣe ìfilọ́lẹ̀ Àjọṣepọ̀ Ààbò Ìlera láti Ṣe Ìrónilágbára fún Ẹ̀sọ́ Ààrùn àti Ìmọ̀ Ìjìnlẹ̀ Àjàkálẹ̀ Ààrùn ní Ilẹ̀ Adúláwọ̀. Àjọṣepọ̀ náà gbèrò láti ṣe ìrónilágbára fún ìkápá ààbò ìlera ilẹ̀ Adúláwọ̀ ní àwọn ààyè ìdènà kòkòrò ààrùn, ìtọpinpin ààrùn aláfibọ̀, ìtọpinpin ajẹmọ́-ìṣẹ̀lẹ̀, ìtọpinpin apó ẹ̀yọ́-ìran, àti ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ àjàkálẹ̀ ààrùn. Àjọṣepọ̀ náà ń wá láti ṣe àtìlẹ́yìn fún adarí orílẹ̀-èdè tó lágbára. Ìpele àkọ́kọ́ máa jẹ́ ṣíṣe ní Àwọn Orílẹ̀-èdè Tó Jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ Àjọ Ìṣọ̀kan Ilẹ̀ Adúláwọ̀ mẹ́fà tó fi mọ́ Gambia, Málì, Morocco, Namibia, Tunisia, àti South Africa tí yóò sì di fífẹ̀ lójú sí àwọn orílẹ̀-èdè tókù. ìtọpinpin ààrùn tí wọ́n ró lágbára jẹ́ ìpìlẹ̀ pàtàkì fún ààbò ìlera. Ìtẹ̀síwájú pàtàkì ti di ṣíṣe nínú ìtọpinpin ààrùn káàkiri ilẹ̀ Adúláwọ̀ láti bíi ọdún mẹ́wàá lé, ṣùgbọ́n ó yẹ kí á mẹ́nu bà á pé ó ní ìrírí àjàkálẹ̀ ààrùn àti àwọn pàjáwírì ìlera mìíràn ju àwọn tókù lọ, tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ nínú rẹ̀ sì ṣe é dènà tàbí ṣe é darí pẹ̀lú àwọn ìdásí ìlera àwùjọ tó ti ṣiṣẹ́. Àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19 ṣe àfihàn ipa pàtàkì ààyè fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ ìlera àwùjọ nínú ìtọpinpin bákan náà ni ìpọndandan fún ìtẹ̀síwájú nínú dátà gbígbà, àmójútó, ìjábọ̀, àti gbígbé e jáde láti rí i dájú pé àwọn òfin adálórí-ẹ̀rí di ṣíṣe lásìkò ààbò ìlera pàjáwírì. Ní ìdáhùn, Àjọṣepọ̀ Ààbò Ìlera ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ ń ṣiṣẹ́ láti mú àyípadà bá àwọn ìkápá ìtọpinpin ààrùn aláfibọ̀ káàkiri ẹkùn agbègbè náà láti lè ṣàwarí, ìfìdímúlẹ̀, àti láti ṣe ìtanilólobó àwọn ewu ààbò ìlera. Ìfọ̀rọ̀wérọ̀ àti ìpàdé ìfilọ́lẹ̀ iṣe-àkànṣe ọlọ́pọ̀ orílẹ̀-èdè náà jẹ́ ìgbésẹ̀ pàtàkì fún ṣíṣe ìrónilágbára fún ìkápá ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ ìtọpinpin àti àjàkálẹ̀ ààrùn ní ilẹ̀ Adúláwọ̀.","I-Afrika CDC, iWHO neRKI yethula ukubambisana kokuphepha kwezempilo ukuqinisa ukubhekwa kwezifo e-Afrika. Izikhungo Zokulawula Izifo noKuzivikela eAfrika (Afrika CDC), Inhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) kanye neRobert Koch Institute (RKI) namhlanje yethule uKubambisana kokuphepha kweZempilo ukuQinisa Ukubhekwa Kwezifo neEpidemic Intelligence e-Afrika. Ukubambisana kuhlose ukuqinisa amandla ezokuphepha zezempilo e-Afrika ezindaweni zokuphepha kwemvelo, okuhlanganisa ukubhekwa kwezifo,ukubhekwa okuncike emicimbini, ukubhekwa kwezomnotho,nokubheduka kwenkuthalo. Ukubambisana kufuna ukugqugquzela ubuholi bezwe obuqinile. Isigaba sokuqala sizosebenza kumazwe ayisithupha eAfrican Union Member States okubandakanya iGambia, iMali, iMorocco, iNamibia, iTunisia kanye neNingizimu Afrika makhathaleni kuyobe sekwanda kwengezwa namanye amazwe. Ukubhekwa kwezifo okuqinile isisekelo sesidingo sokuphepha kwezempilo. Ukuqhubeka okugcinekile kuyenzeka ekubhekweni kwesifo eAfrika yonke kulelishuminyaka eledlule kodwa akusho lutho ngoba kunesipiliyoni sokubheduka okuningi nezempilo eziphuthumayo kwezinye izindawo, eziningi zazo ziyavikeleka noma ziyalawuleka ngokungenelela okuqinisekisiwe kwezempilo yomhphakathi. Ubhubhane iCOVID-19 iveze indima ebucayi yelebhu yezempilo yomphakathi ekubhekeni kanye nezidingo zokwenza ngcono ukukolekwa kwedatha, ukuphatha, ukubika, nokuhambisa ukuqinisekisa ukwenza inqubomgomo encike kubufakazi ngesikhathi sokuphuthuma kwezokuphepha kwezempilo. Ngokuphendula ukubambisana kwezokuphepha zezempilo e-Afrika kusebenza ukwenza ngcono ukuhlangana kwamandla okubheka izifo namandla obuhlakani bokubheduka e-Afrika. ""Ukuxhumana kwephrojekthi emazwe maningi nokwethulwa komhlangano into ebalulekile ekuqiniseni ukubheka nokubheduka kobuhlakani namandla okukwazi e-Afrika." "ምርጥ ተሞክሮዎችን የምንለዋወጥበት መድረክን ይሰጣል ይህም ለፕሮጀክቱ ስኬት ወሳኝ ይሆናል ብለዋል በአፍሪካ ሲዲሲ የላቦራቶሪ ሲስተም እና ኔትወርኮች ኃላፊ ዶክተር የኔው ከበደ። የጤና ስርአቶችን ለማጠናከር እና የህዝብ ጤናን ለመጠበቅ እንዲሁም የአፍሪካ ሀገራትን ለመደገፍ የጋራ ቁርጠኝነት በመያዝ የአለም ጤና ድርጅት፡ የአፍሪካ ክልላዊ ቢሮዎች እና የምስራቅ ሜዲትራኒያን ባህር ከአፍሪካ ሲዲሲ ጋር በጋራ የድንገተኛ አደጋ የድርጊት መርሃ ግብር (JEAP) እየሰሩ ይገኛሉ። በአፍሪካ ያለው የጤና ጥበቃ አጋርነት በአደጋ ጊዜ ዝግጁነት እና ምላሽ፣ ክትትል እና የላብራቶሪ አቅም ላይ ተጨባጭ ውጤቶችን በማቅረብ ለአጠቃላይ የትብብር ማዕቀፍ አስተዋፅዖ ያደርጋል። እንዲሁም በአፍሪካ ውስጥ የተሻለ የተቀናጀ እና ጠንካራ ጤናን በመጠበቅ የሰዎችን ጤና ለመጠበቅ ይረዳል። ""ድንገተኛ አደጋዎችን ለመከላከል፣ ለመዘጋጀት እና ምላሽ ለመስጠት ያለን የጋራ አቅም የማህበረሰቦቻችንን ደኅንነት ለመጠበቅ ወሳኝ ነው"" ሲሉ በአለም ጤና ድርጅት ማዕከል የወረርሽኞች እና የወረርሽኝ ልህቀት የትብብር ዳይሬክተር የሆኑት ሳራ ሄርሲ ተናግረዋል። “በዚህ አጋርነት የዓለም ጤና ድርጅት በአፍሪካ ለበለጠ ውጤታማነት በባለድርሻ አካላት፣ በዘርፉ እና በድንበር ለማጠናከር ከአባል ሀገራት ጋር ለመስራት ቁርጠኛ ነው። በካናዳ መንግስት “የጦር መሳሪያ ቅነሳ” ፕሮግራም የገንዘብ ድጋፍ እና በ ጅ7 የሚመራው አለም አቀፍ አጋርነት የጦር መሳሪያ እና የጅምላ ጥፋትን መስፋፋት ላይ ካለው የጤና ደህንነት ዓላማዎች ጋር በማጣጣም በአፍሪካ ያለው የጤና ጥበቃ አጋርነት በጋራ ለመስራት ቁርጠኝነትን ያሳያል። የጤና ጥበቃ በአፍሪካ ውስጥ ለበሽታ ቁጥጥር እና ለወረርሽኝ ልህቀት አቅምን እና ችሎታን መገንባት እና ማቀናጀትን በማፋጠን ረገድ ትልቅ ሚና ይጫወታል።","It provides a platform for sharing experiences and best practices, which will be essential for the success of the project,"" said Dr. Yenew Kebede, Head of Laboratory Systems and Networks at Africa CDC. With a shared commitment in supporting African countries to strengthen health systems and safeguard public health, WHO’s Regional Offices for Africa and the Eastern Mediterranean have been working closely with Africa CDC under the Joint Emergency Action Plan (JEAP) framework to strengthen public health surveillance, promote regional cooperation, and address health challenges in Africa. The Health Security Partnership in Africa will contribute to the overall collaborative framework by delivering concrete results in the areas of emergency preparedness and response, surveillance and laboratory capabilities, and help protect the health of people in Africa through a better coordinated and more resilient health system. “Our collective ability to prevent, prepare for, and respond to healthy security emergencies remains critical to keeping our communities safe,” said Sara Hersey, Director of Collaborative Intelligence at the WHO Hub for Pandemic and Epidemic Intelligence. “Through this partnership, WHO remains dedicated to working with Member States to systematically strengthen our capabilities and collaboration across stakeholders, sectors and borders for more effective and collaborative disease surveillance in Africa.” Funded by the Government of Canada’s Weapons Threat Reduction Program and aligned with the health security objectives of the G7-led Global Partnership Against the Spread of Weapons and Materials of Mass Destruction, the Health Security Partnership in Africa signifies a collective commitment to collaboration at the health security interface and will play a catalytic role in accelerating the building and pooling of capabilities and expertise for disease surveillance and epidemic intelligence in and for Africa.","Hakan na samar da dandamali don fahimtar da juna da mafi kyawun ayyuka, wanɗada za su zama masu muhimmanci don nasarar aikin, in ji Dokta Yenew Kebede, Shugaban Tsarin gwaje-gwaje da hanyoyin sadarwa a Afirka CDC. Tare da sadaukar da kai don tallafawa ƙasashen Afirka don ƙarfafa tsarin kiwon lafiya da kare lafiyar jama'a, Ofisoshin Yanki na Hukumar Lafiya Ta Duniya na Afirka da Gabashin Gabas Ta TSakiya sun kasance suna aiki sosai tare da Afirka CDC a ƙarƙashin tsarin Tsarin Aikin Gaggawa na Haɗin gwiwa (JEAP) don ƙarfafa kula da lafiyar jama'a, inganta haɗin gwiwar yanki, da magance ƙalubalen lafiya a Afirka. Haɗin gwiwar Tsaro na Lafiya a Afirka zai ba da gudummawa ga tsarin haɗin gwiwar gaba ɗaya ta hanyar isar da sakamako mai kyau a fannonin shirye-shiryen gaggawa da ɗaukar mataki, sa ido da kuma damamarkin ɗakin gwaje-gwaje, da kuma taimakawa wajen kare lafiyar mutane a Afirka ta hanyar ingantaccen tsari mai daidaitawa da kuma ƙarin ingantaccen tsarin kiwon lafiya. Damar haɗin gwiwarmu na hana, shiryawa domin, da kuma ɗaukar matakan tsaron lafiya na gaggawa shi ne abin da ya fi muhimmanci barin al'ummominmu cikin tsaro, inji Sara Hersey, Daraktar Collaburative Intelligence a Cibiyar Hukumar Lafiya Ta Duniya Ta Annoba da Leƙen Asirin Annoba. Ta cikin wannan haɗin gwiwa, Hukumar Lafiya Ta Duniya ta ci gaba da sadaukar da kai don aiki tare da Ƙasashe Mabiya don ƙarfafa iyawarmu da haɗin gwiwarmu a cikin masu ruwa da tsaki, ɓangarori da iyakoki don ƙarin ingantacciyar haɗin gwiwar kulawa da cututtuka a Afirka. Shirin Rage Barazanar Makaman da Gwamnatin Kanada ta ɗauki nauyi wanda kuma ya yi daidai da manufofin tsaro na kiwon lafiyar Haɗin Gwiwar Yaƙi da Yaɗuwar Makamai da Kayan Fashewa wanda G7 ke jagoranta, Haɗin Gwiwar Tsaron Lafiya a Afirka na nufin sadaukar da haɗin gwiwa a cikin tsarin tsaro na kiwon lafiya kuma zai taka rawar kawo gyara wajen hanzarta ginin da kuma tafiyar da damar da ƙwarewar kula da cututtuka da kuma leƙen asirin annoba a Afirka kuma domin Afirka.","Inatoa jukwaa la kubadilishana uzoefu na mbinu bora, ambazo zitakuwa muhimu kwa mafanikio ya mradi:, alisema FDk. Yenew Kebede, mkuu wa mifumo, na mitandao ya maabara katika Africa CDC. Pamoja na dhamira ya pamoja katika kusaidia nchi za kiafrika kuimarisha mifumo ya afya na kulinda afya ya umma, ofisi za WHO za kanda ya Afrika na mashariki ya Mediterania zimekuwa zinafanya kazi kwa karibu na Africa CDC chini ya mfumo wa mpango wa pamoja wa dharura (JEAP) ili kuimarisha ufuatiliaji wa afya ya umma, kukuza ushirikiano wa kikanda, na kushughulikia changamoto za afya barani Afrika. Ushirikiano wa usalama wa afya barani Afrika utachangia katika mfumo wa ushirikiano wa jumla kwa kutoa matokeo madhubuti katika maeneo ya maandalizi na majibu ya dharura, uchunguzi na uwezo wa maabara, na kusaidia kulinda afya ya watu barani Afrika kupitia mfumo bora wa afya ulioratibiwa na thabiti zaidi. ""Uwezo wetu wa pamoja wa kuzuia, kujiandaa na kukabiliana na dharura za kiusalama za afya bado ni muhimu katika kuweka jamii zetu salama"", alisema Sara Hersey, mkurugenzi wa Ufuatiliaji shirikishi katika kituo cha WHO cha ufuatiliaji wa majanga na magonjwa ya mlipuko. ""Kupitia ushirikiano huu, WHO inasaidia kujitolea kufanya kazi na nchi wanachama ili kuimarisha uwezo na ushirikiano wetu kwa washikadau, sekta mbalimbali na mipakani kwa ufanisi zaidi na shirikishi wa ufuatiliaji wa magonjwa barani Afrika"". Unafadhiliwa na mpango wa serikali ya Kanada wa kupunguza tishio la silaha na kuendana na malengo ya usalama wa kiafya ya ushirikiano wa kimataifa wa kupambana na kuenea kwa silaha na nyenzo za uharibifu unaoongozwa na G7, ushirikiano wa usalama wa afya barani Afrika unaashiria dhamira ya pamoja ya kushirikiana katika usalama wa kiafya na itakuwa jukumu la kichocheo katika kuharakisha ujenzi na ujumuishaji wa uwezo na utaalamu wa ufuatiliaji wa magonjwa na ujasusi wa majanga ndani na kwa Afrika.","Ó ń pèsè ìkànnì fún pínpín ìrírí àti àwọn ìṣesí tó dára jùlọ, tí yóò ṣe pàtàkì fún àṣeyọrí iṣẹ́ àkànṣe náà,"" Dr. Yenew Kebede, Olórí Ètò Ààyè fún Ìmọ̀ Ìjìnlẹ̀ àti ojú-òpóní Africa CDC ló sọ bẹ́ẹ̀. Pẹ̀lú ìfọkànsìn àjọṣe nínú ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn orílẹ̀-èdè nílẹ̀ Adúláwọ̀ láti ró ètò ìlera lágbára àti láti dáàbò bo ìlera àwùjọ, Àwọn Ọ́fíísì Ẹkùn Agbègbè WHO fún ilẹ̀ Adúláwọ̀ àti Eastern Mediterranean ti ń ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú Africa CDC lábẹ́ ìlànà-iṣẹ́ Ètò fún Ìgbésẹ̀ Pàjáwírì Àjọṣe (JEAP) láti ró ìtọpinpin ìlera àwùjọ lágbára, ṣe agbátẹrù fún ìfọwọ́sowọ́pọ̀ ẹkùn agbègbè, àti kíkojú àwọn ìpèníjà ìlera nílẹ̀ Adúláwọ̀. Àjọṣepọ̀ Ààbò Ìlera ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ máa dásí àpapọ ìlànà-iṣẹ́ àjọṣe pẹ̀lú ṣíṣe àgbékalẹ̀ àwọn èsì arídìmú ní àwọn agbègbè ìmúrasílẹ̀ fún pàjáwírì àti ìdáhùn, ìkápá ìtọpinpin àti ààyè fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀, yóò sì tún ṣe ìrànlọ́wọ́ láti dáàbò bo ìlera àwọn ènìyàn ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ nípasẹ̀ ètò ìlera tó ní ètò tó dára tó sì ní àfaradà dáadáa. ""Agbára àjọni wa láti dènà, múra sílẹ̀ fún, àti láti dáhùn sí àwọn pàjáwírì ààbò ìlera ṣe pàtàkì láti mú kí àwọn àwùjọ wa wà ní àlàáfíà,"" Sara Hersay, Olùdarí fún Ìmọ̀ Ìjìnlẹ̀ Àjọṣe ní Ibùdó WHO fún Ìmọ̀ Ìjìnlẹ̀ Àjàkálẹ̀ Ààrùn Káríayé àti Àjàkálẹ̀ Ààrùn ló sọ bẹ́ẹ̀. Nípasẹ̀ àjọṣepọ̀ yìí, WHO ṣì ní àfọkànsìn láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ láti fi ìfínúfẹ́dọ̀ ró àwọn ìkápá àti àjọṣepọ̀ wa lágbára káàkiri ọ̀dọ̀ àwọn alẹ́nulọ́rọ̀, àwọn ẹ̀ka àti ẹnu ààlà fún ọ̀pọ̀ ìtọpinpin ààrùn tó ń ṣiṣẹ́ àti àjọṣe ní ilẹ̀ Adúláwọ̀."" Ètò Àdínkù Ewu Ohun Ìjà Ìjọba Canada ló ṣe onígbọ̀wọ rẹ̀ ó sì dọ́gba pẹ̀lú àwọn èròngbà ààbò ìlera ti Àjọṣepọ̀ Àgbáyé Tako Ìtànkálẹ̀ Àwọn Ohun Ìjà àti Ohun Èlò Ìparun Lọ́pọ̀ tí G7-léwájú rẹ̀, Àjọṣepọ̀ Ààbò Ìlera ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ ṣàfihàn ìfọkànsìn àjọni láti fọwọ́sowọ́pọ̀ ní ojú ààbò ìlera yóò sì kó ipa pàtàkì nínú ìgbélárugẹ ṣíṣe àgbékalẹ̀ àti àkójọpọ̀ àwọn ìkápá àti ìmọ̀ọ́ṣe fún ìtọpinpin ààrùn àti ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ àjàkálẹ̀ ààrùn nínú àti fún ilẹ̀ Adúláwọ̀.","Kunikeza inkundla yokwabelana ngezipiliyoni nokwenza kahle, okuzobaluleka ukuze kuphumelele iphrojekthi,"" kusho uDkt Yenew Kebede, iNhloko yeziNhlelo zeLebhu noHlelokuxhumana e-Afrika CDC. Ngokwabelana ngempokophelo ekwesekeni amazwe ase-Afrika ukuqinisa izinhlelo zezempilo nokuvikela ezempilo yomphakathi, Amahhovisi eSifunda seWHO eAfrika kanye neMpumalanga neMediterranean bebesebenza ndawonye ne-Afrika CDC ngaphansi kweJoint Emergency Action Plan (JEAP) umhlahlandlela wokuqinisa ukubhekwa kwezempilo yomphakathi, kugqugquzelwe ukusebenzisana kwesifunda nokubhekana nezingqinamba zezempilo e-Afrika. I-Health Security Partnership e-Afrika kuzoxhasa kukhona konke ukubambisana kumhlahlandlela ngokuletha imiphumela ezwakalayo ezindaweni zokuphuthuma kokuzilungiselela nezimpendulo, ukubheka nokukwazi kwelebhu nokusiza ukuvikela empilo yabantu e-Afrika ngokuxhumana okungcono nokupeteka okukhulu kohlelo lwezempilo. ""Ukukwazi kwethu sihlangene ukuvikela,silungiselele,futhi siphendule kokuphuthumayo kokuphepha kwezempilo kuhlala kubucayi ukugcina imiphakathi yethu iphephile,"" kusho uSara Hersey, uMqondisi weCollaborative Intelligence kuHabhu yeWHO yePandemic and Epidemic Intelligence. ""Ngalokhu kubambisana, iWHO izohlala izinikele ukusebenza neMember States ukuqinisa ngokohlelo ukukwazi kwethu nokubambisana kubona bonke esibambisene nabo, imikhakha kanye nemingcele ukuze kusebenze kahle nokubambisana ukubheka isifo e-Afrika."" Ukuxhaswa nguHulumeni weCanada Weapons Threat Reduction Program nokuhambisana nezinjongo zokuphepha kwezempilo kweG7-led Global Partnership okubhekene sokusabalala kwezikhali nezinto Zokwehlisa okukhulu, Ukubambisana kweZokuphepha kweZempilo e-Afrika kusho ukuzibophezela ndawonye nokubambisana kwiphambili lezokuphepha lwezempilo futhi kube indima yosizo ukuqhuba ukwakha nokuhlanganisa ukukwazi nobungoti bokubhekwa kwesifo nobuhlakani bobhubhane ku-Afrika." "በእንስሳት ላይ እየተከሰተ ያለው የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ (የመተንፈሻ አካል በሽታ) ወረርሽኝ በሰው ላይ ስጋት ይፈጥራል። የሁኔታዎች ትንተና እና ምክር ከተባበሩት መንግስታት የምግብና ግብርና ድርጅት (ፋኦ)፣ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) እና የአለም የእንስሳት ጤና ድርጅት (ዋህ) በአሁኑ ወቅት የተከሰተው የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ (""የአእዋፍ ጉንፋን"" ተብሎም ይጠራል) በእንስሳት ላይ፡ በዶሮ እርባታ፡ በዱር አእዋፍ እና አንዳንድ አጥቢ እንስሳት ላይ ውድመት አስከትሏል በተጨማሪም የገበሬዎችን ኑሮ እና የምግብ ንግድን ጎድቷል። ምንም እንኳን በአብዛኛው እንስሳትን ቢጎዱም፤ እነዚህ ወረርሽኞች በሰዎች ላይ ቀጣይ አደጋዎችን ይፈጥራሉ። የተባበሩት መንግስታት የምግብና ግብርና ድርጅት (ፋኦ)፣ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) እና የአለም የእንስሳት ጤና ድርጅት (ዋህ) በተቻለ መጠን ብዙ እንስሳትን ለመታደግ በየዘርፉ እንዲተባበሩ አሳስበዋል። የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ ቫይረሶች በአብዛኛው በአእዋፍ መካከል ይሰራጫሉ፣ ነገር ግን በአጥቢ እንስሳት መካከል እየጨመረ ያለው የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ ወደ ሰዎች ሊተላለፍ እንደሚችል ስጋት ፈጥሮል። በተጨማሪም አንዳንድ አጥቢ እንስሳት ለኢንፍሉዌንዛ ቫይረሶች መጠራቀሚያ በመሆን ለእንስሳትና ለሰው ልጆች የበለጠ ጎጂ የሆኑ አዳዲስ ቫይረሶች እንዲፈጠሩ ያደርጋል። የ H5N1 የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ ቫይረሶች ዝይ ዘር ለመጀመሪያ ጊዜ እ.ኤ.አ. በ1996 ብቅ አሉ እና ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በወፎች ላይ ወረርሽኝ እያስከተለ ነው። እ.ኤ.አ. ከ2020 ጀምሮ፣ የ H5 clade 2.3.4.4b ዝርያ የሆነው የእነዚህ ቫይረሶች አይነት በአፍሪካ፣ እስያ እና አውሮፓ ውስጥ በብዙ አገሮች በዱር አእዋፍ እና የዶሮ እርባታ ላይ ታይቶ የማይታወቅ ሞት አስከትሏል። እ.ኤ.አ. በ2021 ቫይረሱ ወደ ሰሜን አሜሪካ፣ በ2022 ደግሞ ወደ መካከለኛው እና ደቡብ አሜሪካ ተዛመተ።","Ongoing avian influenza outbreaks in animals pose risk to humans Situation analysis and advice to countries from FAO, WHO, WOAH The current outbreaks of avian influenza (also called “bird flu”) have caused devastation in animal populations, including poultry, wild birds, and some mammals, and harmed farmers’ livelihoods and the food trade. Although largely affecting animals, these outbreaks pose ongoing risks to humans. The Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), the World Health Organization (WHO), and the World Organisation for Animal Health (WOAH) are urging countries to work together across sectors to save as many animals as possible and to protect people. Avian influenza viruses normally spread among birds, but the increasing number of H5N1 avian influenza detections among mammals—which are biologically closer to humans than birds are—raises concern that the virus might adapt to infect humans more easily. In addition, some mammals may act as mixing vessels for influenza viruses, leading to the emergence of new viruses that could be more harmful to animals and humans. The goose/Guangdong-lineage of H5N1 avian influenza viruses first emerged in 1996 and have been causing outbreaks in birds since then. Since 2020, a variant of these viruses belonging to the H5 clade 2.3.4.4b has led to an unprecedented number of deaths in wild birds and poultry in many countries in Africa, Asia and Europe. In 2021, the virus spread to North America, and in 2022, to Central and South America.","Ɓarkewar murar tsuntsaye a dabbobi ya kawo haɗarin kamuwa ga mutane Nazarin yanayi da kuma shawara ga ƙasashe daga FAO, WHO da kuma WOAH A halin yanzu ɓarkewar murar avian (wadda kuma ake kira da murar tsuntsaye) ta haifar da raguwar yawan dabbobi, haɗi tsuntsaye, tsuntsayen daji, da kuma wasu dabbobi masu shayarwa, kuma ta cutar da rayuwar manoma da kuma kasuwancin abinci. Duk da dabbobi da yawa sun kamu, wannan ɓarkewar cutar na kawo haɗarin kamuwa ga mutane. Ƙungiyar Abinci da Noma ta Majalisar Ɗinkin Duniya (FAO), Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO), da Ƙungiyar Lafiyar Dabbobi ta Duniya (Woah) suna kira ga ƙasashe da su yi aiki tare ta cikin ɓangarori don ceton dabbobi da yawa da kuma kare mutane. Ƙwayoyin cutar murar tsuntsaye sun saba yaɗuwa tsakanin tsuntsaye, amma ƙaruwar adadin murar tsuntsaye ta H5N1 da ake ganowa tsakanin dabbobi masu shayarwa wanda suke a haƙiƙanin gaskiya sun fi kama da mutane a kan tsuntsaye na sa jin damuwar cewa ƙwayar cutar za ta iya kama mutane cikin sauƙi. Bugu da ƙari, wasu dabbobi masu shayarwa na iya zama a matsayin wata matattarar haɗuwa domin ƙwayoyin mura, wanda ke haifar da fitowar sabbin ƙwayoyin cuta waɗanda za su iya zama mafi cutarwa ga dabbobi da mutane. Goose/Guangdong-lineage na ƙwayoyin cutar murar tsuntsaye H5N1 sun fara fitowa a 1996 kuma sun kasance suna haifar da ɓarkewar cutar a cikin tsuntsaye tun daga wannan lokacin. Tun daga shekarar 2020, nau'in waɗannan ƙwayoyin cuta da ke cikin H5 clade 2.3.4b ya haifar da adadin mutuwar da ba a taɓa gani ba a cikin tsuntsayen daji da tsuntsaye a ƙasashe da yawa a Afirka, Asiya da Turai. A 2021, ƙwayar cutar ta yaɗu zuwa Arewacin Amurka, kuma a 2022, ta yaɗu zuwa Tsakiya da Kudancin Amurka.","Milipuko ya Homa ya mafua ya ndege inayoendelea kwa wanyama ni hatari kwa Binadamu Uchambuzi wa hali na ushauri kwa nchi kutoka FAO, WHO, na WOAH. Milipuko ya sasa ya mafua ya ndege (pia inaitwa ""homa ya ndege"" imesababisha uharibifu katika idadi ya wanyama, ikiwemo kuku, ndege wa porini, na baadhi ya mamalia, na kudhuru maisha ya wakulima na biashara ya chakula. Ingawa kwa kiasi kikubwa huathiri wanyama, milipuko hii husababisha hatari zinaendelea kwa wanadamu. Shirika la chakula na kilimo la umoja wa mataifa (FAO), Shirika la afya Duniani (WHO), na Shirika la afya ya wanyama Duniani (WOAH) wanazitaka nchi kufanya kazi pamoja katika sekta mbalimbali ili kuokoa wanyama wengi iwezekanavyo na kulinda watu. Virusi vya mafua ya ndege kwa kawaida huenea kati ya ndege, lakini huongezeka kwa idadi ya ugunduzi wa mafua ya ndege ya H5N1 miongoni mwa Mamalia- ambao kibaolojia wako karibu na Binadamu kuliko ndege walivyo- kunazua wasiwasi kwamba virusi hivyo vinaweza kukabiliana na kuambukiza Binadamu kwa urahisi zaidi. Kwa kuongezea, Mamalia wengine wanaweza kutumika kama vyombo vya kuchanganya virusi vya mafua, na kusababisha kuibuka kwa virusi vipya ambavyo vinaweza kuwa na madhara zaidi kwa wanyama na Binadamu. Aina ya Goose/Guangdog-lineage ya virusi vya mafua ya ndege ya H5N1 iliibuka kwa mara ya kwanza mwaka 1996 na imekuwa ikisababisha milipuko ya mafua ya ndege tangu wakati huo. Tangu 2020, aina ya virusi hivi vya H5 clade 2.3.4.4b imesababisha idadi isiyokuwa ya kawaida ya vifo vya ndege na kuku katika nchi nyingi za Afrika, Asia na Ulaya. Mnamo 2021, virusi vilienea Amerika kaskazini, na mnamo 2022 hadi Amerika ya kati na kusini.","Àjàkálẹ̀ ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ tó ń lọ lọ́wọ́ lára àwọn ẹranko jẹ́ ewu fún àwọn ènìyàn Ìyànnàná ipò àti ìmọ̀ràn fún àwọn orílẹ̀-èdè láti FAO, WHO, WOAH Àjàkálẹ̀ ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ tó ń lọ lọ́wọ́ (tí wọ́n tún pè ní ""lùkúlùkú"") ti fa ìparun láàrín àwọn ẹranko, tó fi mọ́ àwọn adìyẹ, àwọn ẹyẹ oko, àti àwọn afọ́mọlọ́mú kọ̀ọ̀kan, ó sì ti kóbá ọ̀nà ìjẹìmu àwọn àgbẹ̀ àti ìdúnàdúrà oúnjẹ. Bó tilẹ̀ kan àwọn ẹranko jùlọ, àwọn àjàkálẹ̀ ààrùn wọ̀nyìí jẹ́ ewu tó ń lọ fún àwọn ènìyàn. Àjọ tó ń rí sí Oúnjẹ àti Iṣẹ́ Àgbẹ̀ ti Àjọ Ìṣọ̀kan Àgbáyé (FAO), Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO), àti Àjọ Àgbáyé fún Ìlera Eranko (WOAH) ń rọ àwọn orílẹ̀-èdè láti ṣiṣẹ́ papọ̀ káàkiri gbogbo ẹ̀ka láti dóólà àìmọye àwọn ẹranko tó ṣeéṣe àti láti dáàbò bo àwọn ènìyàn. Kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ máa ń tànkálẹ̀ láàrín àwọn ẹyẹ, ṣùgbọ́n àlékún ònkà rírí ọ̀fìnkì ẹyẹ H5N1 láàrín àwọn afọ́mọlọ́mú-tí ìbí wọn súnmọ́ ti ènìyàn ju ti ẹyẹ lọ ti-kó ènìyàn lọ́kàn sókè pé kòkòrò ààrùn náà lè fi kọ́ra ran àwọn ènìyàn pẹ̀lú ìrọ̀rùn gidi gan-an. Ní àfikún, àwọn afọ́mọlọ́mú kọ̀ọ̀kan lè ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bíi ohun èlò ìpo nǹkan fún àwọn kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì, tí yóò yọrí sí ìjẹyọ àwọn kòkòrò ààrùn tuntun tí ó lè tún léwu gan fún àwọn ẹranko àti ènìyàn. Ìran-pẹ́pẹ́yẹ-ńlá/Guangdong ti kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ H5N1 kọ́kọ́ wáyé ní ọdún 1996 ó sì ti ń fa àjàkálẹ̀ ààrùn lára àwọn ẹyẹ láti ìgbà náà. Láti 2020, ẹ̀yà àwọn kòkòrò ààrùn wọ̀nyìí tó jẹ́ ti ìran H5 2.3.4.4b ti yọrí sí iye ikú àìròtẹ́lẹ̀ nínú àwọn ẹyẹ oko àti adìyẹ ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ orílẹ̀-èdè ní ilẹ̀ Adúláwọ̀, Asia àti Yúróópù. Ní 2021, kòkòrò ààrùn náà tàn káàkiri North America, bẹ́ẹ̀ sì ni ní 2022, sí Central àti South America.","Ukuqhubeka kokubheduka kwemfuluwenza yezinyoni ezilwaneni kuletha ingcuphe kubantu. Ukuhlaziya isimo nokunikeza isiluleko emazweni avela kuFAO, iWHO, iWOAH Ukubheduka kwamanje kwemfuluwenza yezinyoni (ephinde ibizwe ngo-""mkhuhlane wezinyoni"") usudale ukukhathazeka ngesibalo sezilwane, okufaka inyama, izinyoni zasendle kanye namanye amamamali nokulimala kokuphila kwabalimi kanye nokuhweba ngokudla. Yize noma ihlasela izilwane kakhulu, lokhu kubheduka okuqhubekayo kuyingcuphe kubantu. Inhlangano yeZolimo noKudla yaseUnited State (FAO), Inhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) kanye neWorld Organisation for Animal Helath (WOAH) banxenxa amazwe ukuthi asebenze ndawonye kuyona yonke imikhakha ukusindisa ngokushesha izilwane eziningi kanye nokuvikela abantu. Amagciwane emfuluwenza yezinyoni ajwayele ukusabalala ezinyonini, kodwa ukwenyuka kwesibalo seH5N1 ukutholakala kwemfuluwenza yezinyoni kumamamali-ngokokwemvelo kuseduze nabantu ukunezinyoni- kuletha ukukhathazeka ukuthi igciwane lingajwayela bese lithelela abantu kalula. Ukwengeza, ezinye izilwane zingenza okungathi zihlanganisa izitsha zamagciwane emfuluwenza okuholela ekuveleni kwamagciwane amasha angalimaza kakhulu ezilwaneni nakubantu. Igusi/Guangdong-uzalo lweH5N1 igciwane lemfuluwenza yezinyoni lavela okokuqala ngo-1996 futhi lilokhu libheduka ezinyonini kusuka ngaleso sikhathi. Kusukela ngo-2020, ukwahlukana kwalamagciwane okungawe H5 clade 2.3.4b sekuholele kunamba yokufa engakaze yakhona ezilwaneni zasendle nezingulube emazweni amaningi eAfrika, Asia, ne-Europe. Ngo-2021, igciwane lasabalala eNyakatho neMelika nango-2022 lafikelela Maphakathi neNingizimu neMelika." "እ.ኤ.አ. በ 2022 በአምስት አህጉራት ውስጥ 67 አገሮች H5N1 ከፍተኛ በሽታ አምጪ አቪያን ኢንፍሉዌንዛ በዶሮ እና በዱር አእዋፍ መከሰቱን ለየአለም የእንስሳት ጤና ድርጅት ሪፖርት አድርገዋል፣ ከ 131 ሚሊዮን በላይ የቤት ውስጥ ዶሮዎች በተጎዱ እርሻዎች እና መንደሮች ውስጥ በሞት ወይም በመጥፋታቸው ምክንያት ወድቀዋል። እ.ኤ.አ. በ 2023, ሌሎች 14 አገሮች፤ በተለይም በአሜሪካ ውስጥ በሽታው መስፋፋቱን እንደቀጠለ ነው። በኢንፍሉዌንዛ ኤ ቫይረስ (H5N1) በዱር አእዋፍ ላይ በርካታ የጅምላ ሞት ክስተቶች ተዘግበዋል። በቅርብ ጊዜ በአጥቢ እንስሳት መካከል የተከሰተውን ወረርሽኝ መከታተል ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በአጥቢ እንስሳት መካከል ገዳይ ወረርሽኞች ሪፖርቶች እየጨመሩ መጥተዋል፤ በኢንፍሉዌንዛ ኤ (H5) - ኢንፍሉዌንዛ A (H5N1) - ቫይረሶችን ጨምሮ። እ.ኤ.አ. ከ 2022 ጀምሮ በሦስት አህጉራት፤ 10 አገሮች በአጥቢ እንስሳት ላይ ወረርሽኙን ለ የአለም የእንስሳት ጤና ድርጅት ሪፖርት አድርገዋል። ወረርሽኙ እስካሁን ያልታወቀ ወይም ያልተዘገበባቸው ብዙ አገሮች ሊኖሩ ይችላሉ። ሁለቱም የመሬት እና የባህር አጥቢ እንስሳት ተጎድተዋል። በስፔን ውስጥ ሚንክ እንስሳት፤ በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ ሲልስ, እና በፔሩ እና ቺሊ የባህር አንበሶች፤ ቢያንስ 26 ዝርያዎች ተጎድተዋል። H5N1 ቫይረሶች በተለያዩ ሀገራት እንደ ድመቶች እና ውሾች ባሉ የቤት እንስሳት ላይ መገኘታቸውን በቅርቡ በፖላንድ ባለስልጣናት አስታውቀዋል። ዶ/ር ግሪጎሪዮ ቶሬስ “በኢንፍሉዌንዛ ሥነ-ምህዳር እና ስርጭት ላይ የቅርብ ለውጥ ታይቷል ፣ ይህም በሽታው ወደ አዲስ መልክዓ ምድራዊ ክልሎች በመዛመቱ እና ያልተለመዱ የዱር አእዋፍ ሞትን ያስከተለ በመሆኑ እና በአጥቢ እንስሳት ላይ አሳሳቢ ደረጃ ላይ ደርሷል” ብለዋል ። በአለም የእንስሳት ጤና ድርጅት የሳይንስ ክፍል ኃላፊ።","In 2022, 67 countries in five continents reported H5N1 high pathogenicity avian influenza outbreaks in poultry and wild birds to WOAH, with more than 131 million domestic poultry lost due to death or culling in affected farms and villages. In 2023, another 14 countries reported outbreaks, mainly in the Americas, as the disease continues to spread. Several mass death events have been reported in wild birds, caused by influenza A(H5N1) clade 2.3.4.4b viruses. Monitoring the recent surge in outbreaks among mammals Recently, there have been increasing reports of deadly outbreaks among mammals also caused by influenza A(H5)—including influenza A(H5N1)—viruses. 10 countries across three continents have reported outbreaks in mammals to WOAH since 2022. There are likely to be more countries where outbreaks have not yet been detected or reported. Both land and sea mammals have been affected, including outbreaks in farmed mink in Spain, seals in the United States of America, and sea lions in Peru and Chile, with at least 26 species known to have been affected. H5N1 viruses have also been detected in domestic animals such as cats and dogs in several countries, with recent detections of H5N1 in cats announced by authorities in Poland. “There is a recent paradigm change in the ecology and epidemiology of avian influenza which has heightened global concern as the disease spread to new geographical regions and caused unusual wild bird die-offs, and alarming rise in mammalian cases,” said Dr Gregorio Torres, Head of the Science Department at WOAH.","A shekara ta 2022, ƙasashe 67 a nahiyoyi biyar sun ba da rahoton yawan ɓarkewar cutar murar tsuntsaye H5N1 a tsuntsaye na daji ga WOAH, tare da fiye da miliyan 131 na tsuntsayen gida da aka rasa saboda mutuwa ko ragewa a gonaki da ƙauyuka da abin ya shafa. A 2023, wasu ƙasashe 14 sun ba da rahoton barkewar cutar, musamman a nahiyar Amurka, yayin da cutar ke ci gaba da yaɗuwa. An ruwaito abubuwa da dama na mutuwar yawa a cikin tsuntsayen daji, wanda ya haifar da ƙwayoyin cutar mura A(H5N1) clade 2.3.4b. Kula da hauhawar ɓarkewar cutar kwanan nan tsakanin dabbobi masu shayarwa Kwanan nan, akwai ƙaruwar rahotanni ɓarkewar cutar mai muni a tsakanin dabbobi masu shayarwa waɗanda mura A(H5) ta haifar, ciki har da ƙwayoyin cutar murar A(H5N1). Ƙasashe 10 a faɗin nahiyoyi uku sun ba da rahoton ɓarkewar cutar a cikin dabbobi masu shayarwa ga WOAH tun daga shekarar 2022. Akwai yiwuwar a samu ƙarin ƙasashen da har yanzu ba a gano ko kuma ba a bayar da rahoton annobar ba. Dukkan dabbobin ƙasa da na teku abin ya shafe su, ciki har da ɓarkewar cutar a farmed Mink a Spain, Seals a Amurka, da Sea Lions a Peru da Chile, tare da aƙalla nau'ika 26 da aka sani sun kamu. An kuma gano ƙwayoyin H5N1 a cikin dabbobin gida kamar maguna da karnuka a ƙasashe da dama, tare da gano H5N1 kwanan nan a cikin maguna da hukumomi suka sanar a Poland. Da akwai wani ɗan canji a muhalli da kuma ilimin sanin murar tsuntsaye wanda ya ƙara sa damuwa a duniya kamar yadda cutar ta yaɗu zuwa sababbin yankuna da kuma haifar da mutuwar tsuntsayen daji, da kuma ƙarin masu ɗauke da cutar a dabbobi masu shayarwa a lokuta,in ji Drokta Gregorio Torres, Shugaban Sashen Kimiyya a WOAH.","Mnamo 2022, nchi 67 katika mabara matano ziliripoti milipuko ya mafua ya ndege ya H5N1 katika kuku na ndege wa porini kwa WOAH, na kuku zaidi ya milioni 131 walipotea kutokana na kifo au kuumia katika mashamba na vijiji vilivyoathirika. Mnamo 2023, nchi nyingine 14 ziliripoti milipuko, haswa Amerika, huku ugonjwa huo ukiendelea kuenea. Matukio kadhaa ya vifo vya umati yameripotiwa katika ndege wa mwituni, yaliyosababishwa na virusi vya mafua A(H5N1) clade 2.3.4.4b. Kufuatilia ongezeko la hivi karibuni la milipuko kati ya mamalia Hivi karibuni, kumekuwa na ripoti zinazoongezeka za milipuko hatari kati ya mamalia ambayo pia husababishwa na mafua ya A(H5) - pamoja na virusi vya mafua A(H5N1). Nchi 10 katika mabara matatu zimeripoti milipuko ya Mamalia kwa WOAH tangu 2022. Kuna uwezekano wa kuwa na nchi zaidi ambapo milipuko bado haijagunduliwa au kuripotiwa. Wanyama wa nchi kavu na wa baharini wameathiriwa, ikiwemo milipuko ya Mink inayofugwa nchini Uhispania, Seals nchini Marekani, na sea lions huko Peru na Chile, na angalau Spishi 26 zinajulikana kuathiriwa. Pia virusi vya H5N1 vimegunduliwa katika wanyama wa kufugwa kama vile paka na hivi karibuni wa H5N1 kwa paka uliotangazwa na mamlaka nchini Polandi. ""Kuna mabadiliko ya hivi karibuni katika ikolojia na magonjwa ya mafua ya ndege ambayo yameongeza wasiwasi wa kimataifa kwani ugonjwa huo ulienea katika maeneo mapya ya kijografia na kusababisha vifo vya ndege wa porini na kuongezeka kwa mamalia"", alisema Dk Gregoria Torres, mkuu wa idara ya sayansi katika WOAH.","Ní 2022, orílẹ̀-èdè 67 ní àwọn ẹkùn agbègbè márùn-ún jábọ̀ ọ̀pọ̀ afàìsàn àjàkálẹ̀ ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ lára adìyẹ àti ẹyẹ oko fún WOAH, tí wọ́n sì pàdánù 131 mílíọ̀nù lé àwọn adìyẹ ilé nítorí ikú tàbí pípa ní àwọn oko àti abúlé tí ó ti ṣàkóbá fún. Ní 2023, orílẹ̀-èdè 14 mìíràn jábọ̀ àjàkálẹ̀ ààrùn, pàápàá ní America, pẹ̀lú bí ààrùn náà ṣe ń tẹ̀síwájú láti tàn káàkiri. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìṣẹ̀lẹ̀ ọ̀pọ̀ ikú ni wọ́n ti jábọ̀ lára àwọn ẹyẹ oko, tí àwón kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì A(H5N1) ìran 2.3.4.4b fà. Mímójútó àlékún àìpẹ́ yìí nínú àjàkálẹ̀ ààrùn láàrín àwọn afọ́mọlọ́mú Ní àìpẹ́ yìí, ọ̀pọ̀ ìjábọ̀ ti ń wáyé nípa àjàkálẹ̀ ààrùn aṣekúpani láàrín àwọn afọ́mọlọ́mú tí ọ̀fìnkì A(H5N1) ń fà - tó fi mọ́ àwọn kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì A(H5N1). Àwọn orílẹ̀-èdè 10 káàkiri ẹkùn agbègbè mẹ́ta ni wọ́n ti jábọ̀ àjàkálẹ̀ ààrùn lára àwọn afọ́mọlọ́mú fún WOAH láti ọdún 2022. Ó ṣeéṣe kí àwọn orílẹ̀-èdè mìíràn wà níbi tí wọn ò tíì kẹ́fín àjàkálẹ̀ ààrùn tàbí jábọ̀. Àpapọ àwọn afọ́mọlọ́mú orí ilẹ̀ àti orí omi ni ó ti kóbá, tó fi mọ́ àjàkálẹ̀ ààrùn lára àwọn ọ̀sìn ikún ní Spain, awọ́gánrípá ní United States of America, àti àwọn kìnìhún orí omi ní Peru àti Chile, pẹ̀lú ó kéré jù ẹ̀ya 26 tí a mọ̀ pé wọ́n ti kó o. Àwọn kòkòrò H5N1 ni wọ́n tún ti rí lára àwọn ẹranko ilé bí àwọn ológbò àti ajá ní oríṣiríṣi orílẹ̀-èdè, pẹ̀lú kíkẹ́fín H5N1 lára ológbò tí àwọn aláṣẹ ní orílẹ̀-èdè Poland kéde láìpẹ́ yìí. ""Àpẹẹrẹ àyípadà ti wà láìpẹ́ yìí nínú ẹ̀kọ́ nípa ọjọ́ àti ẹ̀kọ́ nípa àjàkálẹ̀ ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ tí ó ti mú kí ìrònú lágbayé gòkè pẹ̀lú bí ààrùn náà ṣe ń tàn lọ sí àwọn ẹkùn agbègbè tuntun tí ó sì ti fa wíwọ́-kú àwọn ẹyẹ oko méríìrí, àti àlékún ìtanilólobó nínú ìṣẹ̀lẹ̀ àwọn afọ́mọlọ́mú,"" Dr Gregorio Torres, Olórí Ẹ̀ka Ìmọ Sáyẹ́nsì ní WOAH ló sọ bẹ́ẹ̀.","Ngo-2022 amazwe angu-67 kumazwekazi amahlanu abike H5N1 nokubheduka kwemfuluwenza yezinyoni okukhulu kwimfuyo kanye nezinyoni zasendle kuWHO ngaphezu kwezigidi ezingu-131 wesilwane zasekhaya ezafa kumafamu atheleleka nasemakhaya. Ngo-2023 amanye amazwe angu-14 abika ukubheduka ikakhulukazi eMelika, njengoba sasiqhubeka isifo sisabalala. Ukwenzeka okukhulu kokufa okumbalwa sekubikiwe ezinyonini zasendle, okudalwa imfuluwenza A(H5N1) clade 2.3.4b amagciwane. Ukubheka umfutho wakamuva nje wokubheduka kumamali. Muva nje kunokunyuka kwemibiko yokubheduka okubulalayo kumamamali okuphinde kudalwe imfuluwenza A(H5)-okubandakanya imfuluwenza A(H5N1)-amagciwane. Amazwe ayishumi emazwenikazi amathathu asebike ukubheduka kumamamali kuWOAH kusukela ngo-2022. Kufanele ukube kukhona amanye amazwe lapho kubheduke khona isifo kodwa okungakatholakali noma okungakabikwa. Amamamali asemhlabeni nasolwandle athelelekile okubandakanya ukubheduka kwamaminki asefamu eSpain,amasili eStates of America namabhubesi asolwandle ePeru neChile, nokungenani izilwanyazane ezingu-26 ekwaziwa ukuthi zithelelekile. Amagciwane eH5N1 asetholakalile ezilwaneni zasekhaya njengamakati nezinja emazweni ambalwa, ngokutholakala kamuva nje kweH5N1 emakatini kumenyezelwe abasemagunyeni ePoland. ""Kunokushintsha kwakamuva kukulandelana ku-ekholoji nasekubhedukeni kwemfuluwenza yezinyoni okusekukhulise ukukhathazeka emhlabeni njengoba isifo sisabalala ezindaweni zomhlaba ezintsha nokudala ukufa kwezinyoni zasendle nokuthusayo kwamacala amamamali,"" kusho uDkt Gregorio Torres, Inhloko yoMnyango weSayensi eWOAH." "በአንድአንድ ሰዎች ላይ የሚከሰተውን ምክኒያቱ ያልታወቀ ኢንፍሉዌንዛ ኤ(H5N1) 2.3.4.4b ቫይረስ በሰዎች ላይ መገኘቱም ሪፖርት ተደርጓል፣ነገር ግን የተለመደ ግኝት አደለም፣ እ.ኤ.አ. ከታህሳስ 2021 ጀምሮ 8 ሰዎች ሪፖርት ተደርጓል። በሰዎች ላይ የሚከሰት ኢንፌክሽን ከፍተኛ የሞት መጠን ያለው ከባድ በሽታ ሊያስከትል ይችላል። እስካሁን የተገኙት የሰዎች ቁጥር በአብዛኛው በበሽታው ከተያዙ ወፎች እና ከተበከሉ አካባቢዎች ጋር የቅርብ ግንኙነት ጋር የተገናኙ ናቸው። "" እስካሁን ባለው መረጃ ቫይረሱ ከአንድ ሰው ወደ ሌላ ሰው በቀላሉ ሊተላለፍ የሚችል አይመስልም ነገር ግን በቫይረሱ ውስጥ ያለውን ማንኛውንም ነገር ሊለውጥ ስለሚችል፤ ለውጥን ለመለየት ጥንቃቄ ያስፈልጋል"" ብለዋል የአለምጤናድርጅት የወረርሽኝ ዝግጁነት እና መከላከል ዳይሬክተር ዶክተር ሲልቪ ብሪያንድ። "" የአለም ጤና ድርጅት ከፋኦ እና ዋህ እንዲሁም የላቦራቶሪ ኔትወርኮች ጋር በቅርበት በመስራት የእነዚህን ቫይረሶች ዝግመተ ለውጥ ለመከታተል እና ለሰው ልጆች የበለጠ አደገኛ ሊሆን የሚችል ማንኛውንም ለውጥ ምልክቶችን ይከታተላል። ሁሉም አገሮች እነዚህን ቫይረሶች የመከታተል ችሎታቸውን እንዲያሳድጉ እና ማንኛውንም የተጠቁ ሰዎችን እንዲለዩ እናበረታታለን። ይህ በተለይ ቫይረሱ በአሁኑ ጊዜ በአቪያን ፍሉ ክትትል ላይ ልምድ ያላቸውን አገሮች እያጠቃ በመሆኑ ጠቃሚ ነው። በቫይረሱ ላይ የሚደረጉ ማናቸውንም ለውጦች በመለየት ቫይረሱ ሰዎችን ጨምሮ በአጥቢ እንስሳት መካከል በቀላሉ እንዲሰራጭ የሚረዱ ሁኔታዎችን ለመለየት ጥናቶች በመካሄድ ላይ ናቸው። ""የH5N1 ስርጭት በፍጥነት ማደጉን ቀጥሏል"" ሲሉ የ ፋኦ ዋና የእንስሳት ህክምና ኃላፊ የሆኑት ኪት ሳምፕሽን ተናግረዋል. ""ፋኦ የዘረመል ቅደም ተከተሎችን በወቅቱ ማካፈል እና የሞለኪውላር ስርጭትን ለአደጋ ግምገማ እና የተሻለ በሽታን ለመቆጣጠር ትኩረትን እንዲሰጡ አሳስቦል።""","Assessing the risk to humansSporadic influenza A(H5N1) clade 2.3.4.4b virus detections in humans have also been reported, but remain very rare, with 8 cases reported since December 2021. Infections in humans can cause severe disease with a high mortality rate. The human cases detected thus far are mostly linked to close contact with infected birds and contaminated environments. ""With the information available so far, the virus does not appear to be able to transmit from one person to another easily, but vigilance is needed to identify any evolution in the virus that can change that,” said Dr Sylvie Briand, Director of Epidemic and Pandemic Preparedness and Prevention, WHO. “WHO is working closely with FAO and WOAH, and laboratory networks to monitor the evolution of these viruses, looking for signals of any change that could be more dangerous to humans. We encourage all countries to increase their ability to monitor these viruses and to detect any human cases. This is especially important as the virus is now affecting countries with limited prior experience in avian flu surveillance. ""Studies are underway to identify any changes in the virus that may help the virus to spread more easily among mammals, including humans. “The epidemiology of H5N1 continues to rapidly evolve,” said Keith Sumption, Chief Veterinary Officer, FAO. “FAO brings attention to the need for vigilance and timely sharing of genetic sequences to monitor the molecular epidemiology for risk assessment and better disease control.”","An kuma bayar da rahoton haɗarin kamuwa da ƙwayar murar A(H5N1) clade 2.3.4b mai yaɗuwa a cikin mutane, amma ba sosai ba, tare da waɗanda suka kamu guda 8 tun Disamban 2021. Kamuwa da cutar a cikin mutane na iya haifar da mummunar cuta tare da yawan mutuwa. Mutanen da aka gano har zuwa yanzu galibi suna da alaƙa da tsuntsayen da suka kamu da cutar da kuma gurɓataccen muhalli. Da bayanan da aka samu zuwa yanzu, ƙwayar cutar ba ta bayyana cewa tana iya watsuwa daga mutum ɗaya zuwa wani cikin sauƙi ba, amma ana buƙatar kulawa don gano kowane juyin halitta na ƙwayar cutar wanda zai iya canza hakan, inji Dokta Sylvie Briand, Daraktan Shiryawa Annoba da Kiyaye ta a Hukumar Lafiya Ta Duniya. Hukumar Lafiya Ta Duniya na aiki sosai tare da FAO da WOAH, da kuma gamayyar ɗakunan gwaje-gwaje don saka idanu da juyin halitta na waɗannan ƙwayoyin cuta, da neman alamomin duk wani canji da zai iya zama mafi haɗari ga mutane. Muna ƙarfafa dukkan ƙasashe da su ƙara ƙarfinsu don saka idanu kan waɗannan ƙwayoyin cuta da kuma gano duk wani mutum da ya kamu da cutar. Wannan yana da mahimmanci musamman yayin da ƙwayar cutar ke shafar ƙasashe yanzu tare da iyakance ƙwarewar da ta gabata a cikin sa ido kan murar tsuntsaye. Ana gudanar da bincike don gano duk wani canje-canje a cikin ƙwayar cutar wanda zai iya taimaka wa ƙwayar cutar ta yaɗu cikin sauƙi a tsakanin dabbobi masu shayarwa, ciki har da mutane. Ana ci gaba da samun ilimin sanin annobar H5N1 cikin sauri, inji Keith Sumption, Babban Jami'in dabbobi, a FAO. FAO na jan hankali ga buƙatar a lura da kuma bayar da sakamakon gadon lokaci zuwa lokaci domin kula da ƙwayoyin annobar don ƙimanta haɗarin kamuwa da cutar da kuma sarrafa cutar.","Kutathmini hatari kwa Binadamu ugunduzi wa virusi vya mafua ya Sporadic A(H5N1) kwa wanadamu pia umeripotiwa, lakini bado ni nadra sana, kwa kesi 8 zimeripotiwa tangu Desemba 2021. Maambuki kwa wanadamu yanaweza kusababisha ugonjwa mbaya na kiwango cha juu cha vifo. Kesi za Binadamu zilizogunduliwa kufikia sasa zinahusishwa zaidi na mgusano wa karibu na ndege walio ambukizwa na mazingira yaliyochafuliwa. ""Kwa taarifa zilizopo hadi sasa, virusi hivyo havionekani kuwa na uwezo wa kuambukizwa kutoka kwa mtu mmoja hadi kwa mwengine kwa urahisi, lakini umakini unahitajika ili kubaini mabadiliko yoyote katika virusi ambavyo yanaweza kubadili hali hiyo"", alisema Dk Sylvie Briand, mkurugenzi wa maandalizi na kinga ya mlipuko na magonjwa, WHO. ""WHO inafanya kazi kwa karibu na FAO na WOAH, na mitandao ya maabara kufuatilia mabadiliko ya virusi hivi, kutafuta ishara za mabadiliko yoyote ambayo yanaweza kuwa hatari zaidi kwa wanadamu. Tunazihimiza nchi zote kuongeza uwezo wa kufuatilia virusi hivi na kugundua visa vyovyote vya wanadamu. Hii ni muhimu hasa kwani virusi hivi sasa vinaathiri nchi ambazo hazina uzoefu wa awali katika ufuatiliaji wa mafua ya ndege. ""Tafiti zinaendelea kubaini mabadiliko yoyote katika virusi ambayo yanaweza kusaidia virusi kuenea kwa urahisi kati ya mamalia, ikiwemo wanadamu. Epidemiolojia ya H5N1 inaendelea kubadilika kwa kasi"", alisema Keith Sumption. Afisa mkuu wa mifugo. FAO. ""FAO inaleta umakini katika hitaji la kuwa macho na kushiriki kwa wakati mlolongo wa vinasaba ili kufuatilia magonjwa ya molekuli kwa tathmini ya hatari na udhibiti bora wa magonjwa""","Ṣíṣe àyẹ̀wò ewu fún àwọn ènìyàn kíkẹ́fín kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì A(H5N1) ìran 2.3.4.4b lára àwọn ènìyàn ni wọ́n tún ti jábọ̀, ṣùgbọ́n ó sì ṣọ̀wọ́n, pẹ̀lú àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ 8 tí wọ́n jábọ̀ láti oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2021. Àkóràn lára àwọn ènìyàn lè fa ààrùn tó lágbára pẹ̀lú òdiwọn ikú tó pọ̀. Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ lára ènìyàn tí wọ́n ti kẹ́fín báyìí ni wọ́n ń so ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn mọ́ fífara nu àwọn ẹyẹ tí wọ́n ti kó o àti agbègbè tó ti dọ̀tí. Pẹ̀lú àwọn ìròyìn tó ti wà báyìí, kòkòrò ààrùn náà kò jọ bí ẹni tó lè ràn láti ara ẹnìkan sí ẹnìkan pẹ̀lú ìrọ̀rùn, ṣùgbọ́n fífojúsílẹ̀ ṣe pàtàkì láti dá èyíkéyìí àyípadà mọ̀ nínú kòkòrò ààrùn náà tí ó lè yí ìyẹn padà,"" Dr Sylvie Briand, Olùdarí Ìdènà àti Ìmúrasílẹ̀ Àjàkálẹ̀ Ààrùn àti Àjàkálẹ̀ Ààrùn Káríayé, WHO. ""WHO ń ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú FAO àti WOAH, àti àwọn ojú-òpóààyè fún ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ láti mójútó àyípadà àwọn kòkòrò ààrùn wọ̀nyìí, wíwá ààmì èyíkéyìí àyípadà tí ó lè tún léwu púpọ̀ fún àwọn ènìyàn. A rọ gbogbo àwọn orílẹ̀-èdè láti mú àlékún bá ìṣesí wọn láti mójútó àwọn kòkòrò ààrùn wọ̀nyìí àti láti kẹ́fín èyíkéyìí ìṣẹ̀lẹ̀ lára ènìyàn. Èyí ṣe pàtàkì gidi gan-an pẹ̀lú bí kòkòrò ààrùn náà ṣe wá ń kóbá àwọn orílẹ̀-èdè pẹ̀lú ìrírí àtẹ̀yìnwá kékeré nínú ìtọpinpin ọ̀fìnkì ẹyẹ. ""Àyẹ̀wò ti ń lọ lọ́wọ́ láti mọ èyíkéyìí àyípadà nínú kòkòrò ààrùn náà tó lè ran kòkòrò ààrùn náà lọ́wọ́ láti ràn pẹ̀lú ìrọ̀rùn láàrín àwọn afọ́mọlọ́mú, tó fi mọ́ àwọn ènìyàn. ""Ẹ̀kọ́ nípa àjàkálẹ̀ ààrùn H5N1 ń tẹ̀síwájú láti yípadà kíákíá,"" Keith Sumption, Ọ̀gá Àgbà Àwọn Akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ nípa Ẹranko, FAO ló sọ bẹ́ẹ̀. ""FAO ń pe àkíyèsí sí ìdí fún ìfojúsílẹ̀ àti sísọ ọ̀kọ̀ọ̀kan ajẹmọ́ran lásìkò láti mójútó mólékù ẹ̀kọ́ nípa àjàkálẹ̀ ààrùn fún àyẹ̀wò ewu àti ìdènà ààrùn tó dára.""","Ukuhlaziya ingcuphe yemfuluwenza ihumansSporadic A(H5N1)clade 2.3.4b ukutholakala kwegciwane kubantu sekubikiwe, kodwa akukakajwayeleki, namacala angu-8 abikiwe kusuka ngoZibandlela 2021. Ukutheleleka kubantu kungadala isifo esiyingozi esinezinga eliphezulu lokufa. Ukutheleleka kwabantu sekutholakale ngakho kuxhumene nokusondelana kakhulu nezinyoni ezithelelekile noma izindawo ezinamagciwane. ""Ngalolulwazi esinalo okwamanje, igciwane aliveli ukuze likwazi ukudluliseka kusuka komunye umuntu liya komunye kalula, kodwa ukuqaphela kuyadingeka ukuhlonza noma yiluphi uguquko egciwaneni okungashintsha lokho,"" kusho uDkt Sylvie Briand, uMqondisi we-Epidemic and Pandemic Preparedness and Prevention, eWHO. ""I-WHO isebenzisana kakhulu neFAO neWOAH nohlelokuxhumana lwelebhu ukubheka uguquko kulamagciwane, ukubheka izinkomba zanoma yiluphi uguquko kungaba yingozi kubantu. Sikhuthaza wonke amazwe ukuthi bakwazi ukunyusa ukukwazi ukubheka lamagciwane nokuthola amacala abantu. Lokhu kubaluleke ngokukhethekile njengoba igciwane lichaphazela amazwe anesipiliyoni esiwumkhawulo ekubhekeni imfuluwenza yezinyoni. ""Ucwaningo olwenziwayo lokuhlonza noma iziphi izinguquko ezingasiza igciwane ukuthi lisabalale kumamamali, okubandakanya abantu. ""Ukubheduka kweH5N1 kuyaqhubeka ukuguquka ngokuphindiwe,"" kusho uKeith Sumption, iChief Vterinary Officer, FAO. ""FAO iletha ukunaka kusidingo sokuqaphelisisa nokwabelana ngesikhathi sokulandelana kofuzo ukubheka ukubheduka kwenhlayiyana nengcuphe yokuhlola nokulawula okungcono kwesifo.""" የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ ስርጭትን መግታት ከዚህ ቀደም ታይቶ በማይታወቅ ሁኔታ የኤ(H5N1) የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ ቫይረስ በአእዋፍ እና አጥቢ እንስሳት መካከል መስፋፋቱን እና በሰው ጤና ላይ ሊያስከትል የሚችለውን አደጋ ከግምት ውስጥ በማስገባት የሶስትዮሽ አጋሮች - ፋኦ፣ አለም ጤና ድርጅት እና ዋህ- ሀገራት የሚከተሉትን እርምጃዎች እንዲወስዱ አሳስበዋል ። የአቪያን ኢንፍሉዌንዛን ከምንጩ በመከላከል፣በዋነኛነት በእርሻ እና በዶሮ እርባታ እሴት ሰንሰለቶች ውስጥ በተሻሻሉ እርምጃዎች መከላከል እና ጥሩ የንፅህና አጠባበቅ ልምዶችን ይተግብሩ። የዋህ አባላት ከዶሮ እርባታ ጋር በመመካከር የዶሮ እርባታ ክትባትን እንደ ተጨማሪ የበሽታ መቆጣጠሪያ መሳሪያ እና በአካባቢያዊ ሁኔታዎችን ማለትም የደም ዝውውር የቫይረስ ዓይነቶችን፤ የአደጋ ግምገማ እና የክትባት አተገባበር ሁኔታዎችን ግምት ውስጥ ማስገባት ይችላሉ። የእንስሳትን ወረርሽኞች በፍጥነት እንዲለዩ፣ ሪፖርት እንዲያደርጉእና ምላሽ እንዲሰጡ። በእንስሳት ውስጥ ኢንፌክሽን ሲታወቅ አገሮች በ ዋህ ደረጃዎች እንደተገለጹት የቁጥጥር ስልቶችን እንዲተገብሩ ይበረታታሉ። በእንስሳትና በሰዎች ላይ የኢንፍሉዌንዛ ክትትልን ማጠናከር። ከፍተኛ ተጋላጭነት ባለበት ወቅት እና ከዛም በፊት ቅድመ ምላሽ ለመስጠት በእንስሳት ላይ ጠንካራ ክትትል ሊጠናከር ይገባል። በእንስሳት ላይ የአቪያን ኢንፍሉዌንዛ (በወፍ የሚተላለፈው የአየር ቧንቧ በሽታ) ሲገኝ በጊዜው ለዓለም የእንስሳት ጤና ድርጅት ሪፖርት መደረግ አለበት። በአካባቢው ውስጥ ባሉ ቫይረሶች ላይ የተደረጉ ለውጦችን ወይም አዳዲስ ቫይረሶችን ወደ ውስጥ ለማስገባት የዘረመል ቅደም ተከተል በየጊዜው መከናወን አለበት።,"Curbing the spread of avian influenza Given the unprecedented spread of the A(H5N1) avian influenza virus among birds and mammals, and the potential risk to human health, the tripartite partners—FAO, WHO and WOAH—urge countries to take the following actions: Prevent avian influenza at its source, mainly through enhanced biosecurity measures in farms and in poultry value chains, and apply good hygiene practices. WOAH members, in consultation with the poultry sector, may consider the vaccination of poultry as a complementary disease control tool based on sound surveillance and taking into account local factors such as circulating virus strains, risk assessment and vaccination implementation conditions. Rapidly detect, report and respond to animal outbreaks as the first line of defence. When an infection is detected in animals, countries are encouraged to implement control strategies as described in WOAH standards. Strengthen influenza surveillance in animals and humans. To allow for early response, risk-based surveillance in animals should be enhanced before and during high-risk periods. Animal cases of avian influenza should be reported to WOAH in a timely manner. Genetic sequencing should be conducted periodically to detect any changes in the viruses already present in the area or the introduction of new viruses.","Daƙile yaɗuwar murar tsuntsaye Ganin yaɗuwar da ba a taɓa gani ba na kwayar cutar A(H5N1) a cikin tsuntsaye da dabbobi masu shayarwa, da kuma yiwuwar haɗarin kamuwar ga lafiyar ɗan adam, abokan tarayya uku FAO, WHO da WOAH sun buƙaci ƙasashe su ɗauki waɗannan matakai: Hana yaɗuwar murar tsuntsaye daga tushenta, galibi ta hanyar ingantaccen matakan tsaro na rayuwa a cikin gonaki da kuma sarrafa tsuntsaye, da kuma sanya kyawawan ayyukan tsabta. Membobin WOAh, a cikin wata tuntuɓa da ɓangaren tsuntsaye, na iya la'akari da allurar riga kafin tsuntsaye a matsayin kayan aikin kula da cutar da aka haɗa dangane sa'idon ya dace da kuma la'akari da abubuwan da suke haifar da hakan na gida kamar kewaya da dattin ƙwayar cutar, kimanta haɗari da yanayin aiwatar da allurar rigakafin. A gano cikin sauri, a bayar da rahoto da sannan a ɗauki mataki ga ɓarkewar cutar ga dabbobi a matsayin matakin farko na kariya. Lokacin da aka gano kamuwa da cuta a cikin dabbobi, ana ƙarfafar ƙasashe da su aiwatar da dabarun sarrafawa kamar yadda aka bayyana a cikin ƙa'idodin WOAH. Ƙarfafa saka idanu kan mura a cikin dabbobi da mutane. Domin bayar da damar ɗaukar mataki da wuri, ya kamata a inganta sa'ido kan haɗarin kamuwa da cutar a cikin dabbobi kafin da kuma lokatan yawaitar haɗarin kamuwar. Ya kamata a ba da rahoton dabbobin da suka kamu da murar tsuntsaye zuwa WOAH a kan lokaci. Ya kamata a gudanar da jerin kwayoyin halitta a lokaci-lokaci don gano duk wani canje-canje a cikin ƙwayoyin cuta da suka riga sun kasance a yankin ko a gabatar da sababbin ƙwayoyin cuta.","Kuzuia kuenea kwa Homa ya mafua ya ndege Kwa kuzingatia kuenea kusiko kifani kwa virusi vya mafua ya ndege ya A(H5N1) kati ya ndege na Mamalia, na hatari inayoweza kutokea kwa afya ya Binadamu, washirika wa pande tatu- FAO, WHO na WOAH- wanazitaka nchi kuchukua hatua zifuatazo: Kuzuia Homa ya mafua katika chanzo chake, hasa kupitia hatua zilizoimarishwa za usalama wa viumbe katika mashamba na katika minyororo ya thamani ya kuku, na kutumia kanuni bora za usafi. Wanachama wa WOAH, kwa kushauriana na sekta ya kuku, wanaweza kuzingatia chanjo ya kuku kama chombo cha ziada cha kudhibiti magonjwa kwa kuzingatia mambo ya ndani kama vile aina za virusi vinavyozunguka, tathmini ya hatari na masharti ya utekelezaji wa chanjo. Kugundua, kutoa ripoti na kukabiliana na milipuko ya wanyama kama njia ya kwanza ya ulinzi. Wakati maambukizi yanapogunduliwa kwa wanyama, nchi zinahimizwa kutekeleza mikakati ya udhibiti kama ilivyoelezwa katika viwango vya WOAH. Kuimarisha ufuatiliaji wa mafua kwa wanyama na Binadamu. Ili kuruhusu majibu ya mapema, ufuatiliaji unaozingatia hatari kwa wanyama unapaswa kuimarishwa kabla ya na wakati wa hatari kubwa. Visa vya wanyama vya mafua ya ndege vinapaswa kuripotiwa kwa WOAH kwa wakati unaofaa. Mpangilio wa maumbile unapaswa ufanyike mara kwa mara ili kugundua mabadiliko yoyote katika virusi vilivyopo katika eneo hilo au kuanzishwa kwa virusi vipya.","Dídénà ìtànkálẹ̀ ọ̀fìnkì ẹyẹ Pẹ̀lú ìtànkálẹ̀ kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì ẹyẹ A(H5N1) láìròtẹ́lẹ̀ láàrín àwọn ẹyẹ àti afọ́mọlọ́mú, àti ewu tó ṣeéṣe fún ìlera àwọn ènìyàn, àwọn alájọṣepọ̀ mẹ́ta-lọ́kan-FAO, WHO àti WOAH-rọ àwọn orílẹ̀-èdè láti gbé àwọn ìgbésẹ̀ wọ̀nyìí: Dèna ọ̀fìnkì ẹyẹ láti orírun rẹ̀, pàápàá jùlọ nípasẹ̀ àwọn ìlànà ìdèna kòkòrò ààrùn tó dára ní àwọn oko àti àwọn ìlànà-iṣẹ́ ọ̀sin adìyẹ, àti ìṣàmúlò àwọn ìṣesí ìmọ́tótó tó dára. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ WOAH, nínú ìfọ̀rọ̀wérò pẹ̀lú ẹ̀ka ọ̀sin adìyẹ, lè gbèrò fífún àwọn adìyẹ ní abẹ́rẹ́ àjẹsára gẹ́gẹ́ bíi irinṣẹ́ aṣèrànwọ́ ìdènà ààrùn tó dá lórí ìtọpinpin tó dára tí ó sì tún ṣe àkíyèsí àwọn okùnfà lábẹ́lé bíi agbára kòkòrò ààrùn tó ń lọ káàkiri, àyẹ̀wò ewu àti àwọn ipò ìṣàmúlò abẹ́rẹ́ àjẹsára. Kíkẹ́fín kíákíá, ìjábọ̀ àti ìdáhùn sí àjàkálẹ̀ ààrùn ẹranko gẹ́gẹ́ bí ìgbésẹ̀ ààbò àkọ́kọ́. Nígbà tí wọ́n bá kẹ́fín àkóràn lára ẹranko, wọ́n rọ àwọn orílẹ̀-èdè láti ṣàmúlò àwọn ìlànà-iṣẹ́ ìdènà gẹ́gẹ́ bí wọ́n ṣe ṣàpèjúwe rẹ̀ nínú ìṣesí WOAH. Ṣé ìrólágbára fún ìtọpinpin ọ̀fìnkì lára àwọn ẹranko àti àwọn ènìyàn. Láti ṣe ìgbàlááyè fún ìdáhùn kíákíá, ìtọpinpin adálórí-ewu lára ẹranko gbọ́dọ̀ di ṣíṣe ṣíwájú àti ní àkókò ewu ńlá. Wọ́n gbọ́dọ̀ jábọ̀ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ àwọn ẹranko nípa ọ̀fìnkì ẹyẹ fún WOAH ní àkókò. Títo ọ̀kọ̀ọ̀kan ajẹmọ́ran gbọ́dọ̀ di ṣíṣe láti ìgbàdégbà láti rí èyíkéyìí àyípadà nínú kòkòrò ààrùn tó ti wà ní agbègbè náà tàbí ṣíṣe àfihàn àwọn kòkòrò ààrùn tuntun.","Ukulawula ukusabalala kwemfuluwenza yezinyoni. Ngokusabalala okungakaze kwenzeke kwe-A(H5N1) igciwane lemfuluwenza yezinyoni ezinyonini namamamali kungaba yingcuphe empilweni yabantu, ababambisani abathathu-iFAO, WHO, neWAOH-banxenxa amazwe ukuthi bathathe lezi nyathelo ezilandelayo: Vikela imfuluwenza yezinyoni emthonjeni wayo,ikakhulukazi ngokwengeza ezokuphepha kumafamu nakumasheni enani lengulube nokwenza ezokuhlanzeka. Amalungu eWOAH exhumana nomkhakha wezilwane zasekhaya acabange ukugoma izilwane njengokulekelela ukulawula isifo ekubhekeni okuzwakalayo nokucabanga ngezinto zendawo njengokuzengeza kwegciwane, ukuhlolwa kwengozi nemibandela yokwenziwa komgomo. Ukuphindeka kokuthola, ukubika nokuphendula ekubhedukeni ezilwaneni njengendlela yokuqala yokuvikela. Uma ukutheleleka sekutholakele ezilwaneni, amazwe ayakhuthazwa ukwenza amasubokulawula njengoba kuchazwe kwimigomo yeWOAH. Uukuqiniswa ukubhekwa kwemfuluwenza ezilwaneni nabantu. Ukuvumela impendulo ngokushesha,ukubhekwa okuncike kungcuphe ezilwaneni kumelwe kwengezwe ngaphambi nangesikhathi sengcuphe ephezulu. Amacala ezilwane emfuluwenza yezinyoni kumele abikwe kwiWOAH ngesikhathi esifanele. Ukulandelana kofuzo kumele kwenziwe ngezikhathi ezithile ukuhlola izinguquko ezenzekile kumagciwane asekhona endaweni noma ukwethulwa kwamagciwane amasha." በሰዎች ዘንድ የሚከተሉት ቅድሚያ ሊሰጣቸው ይገባል። (i) ለከባድ አጣዳፊ የመተንፈሻ አካላት እና ኢንፍሉዌንዛ መሰል በሽታዎች ክትትል፤ (ii) የትኛውም ያልተለመደ የስርጭት ሁኔታ ሲኖር በጥንቃቄ መገምገም። (iii) በአለም አቀፍ የጤና ደንቦች መሰረት የሰዎችን ኢንፌክሽን ሪፖርት ማድረግ እና (iv) የኢንፍሉዌንዛ ቫይረሶችን ከ አለምጤና ድርጅት ዓለም አቀፍ የኢንፍሉዌንዛ ክትትል እና ምላሽ ስርዓት (ጂአይኤስአርኤስ) የትብብር ማዕከላት የማጣቀሻ እና የኢንፍሉዌንዛ ምርምር ማጋራት። በእንስሳት ወረርሽኝ እና በሰው ኢንፌክሽን ዙሪያ የስርጭት እና የቫይረስ ምርመራዎችን ያካሂዱ። ተጨማሪ የእንስሳት እና የሰዎች ኢንፊክሽን ምልክት ለሚያሳዩትን በፍጥነት ለመለየት እና ለመመርመር የክትትል ስራው ሊጠናከር ይገባል። በአቻ ግምገማ ከመታተማቸው በፊት፤ ከሰዎች፣ ከእንስሳት ወይም ከአካባቢያቸው የተገኘ የቫይረሶችን የዘረመል መረጃ በፍጥነት ለሕዝብ ተደራሽ በሆኑ የመረጃ ቋቶች ውስጥ ሊያካፍሉ ይገባል። በእንስሳትና በሰው ጤና ዘርፎች መካከል በተለይም በመረጃ መጋራት፣ በጋራ ስጋት ግምገማ እና ምላሽ ዘርፎች መካከል ያለውን ትብብር ማበረታታት። አደጋውን ማሳወቅ።,"In humans, the following should be prioritized: (i) surveillance for severe acute respiratory infections and influenza-like illnesses, (ii) careful review of any unusual epidemiological patterns, (iii) reporting of human infections under the International Health Regulations, and (iv) sharing of influenza viruses with WHO Global Influenza Surveillance and Response System (GISRS) Collaborating Centres for Reference and Research on Influenza. Conduct epidemiological and virological investigations around animal outbreaks and human infections. Surveillance should be enhanced to rapidly detect and investigate further suspected animal and human cases. Share the genetic sequence data of viruses from humans, animals or their environments in publicly accessible databases rapidly, even before peer-reviewed publication. Encourage collaboration between the animal and human health sectors, especially in the areas of information sharing, joint risk assessment and response. Communicate the risk.","A cikin mutane, ya kamata a fifita waɗannan: (i) saka idanu don cututtuka masu tsanani na numfashi da cututtuka masu kama da mura, (ii) yin bitar duk wani yanayi na annoba, (iii) yin rahoton kamuwa da cutar na mutane a ƙarƙashin Hukumar Kula Da Lafiya Ta Duniya, da (iv) tura ƙwayoyin cutar mura ga Cibiyar kula da magance cututtukan mura ta Majalisar Ɗinkin Duniya (GISRS) Cibiyoyin Hadin gwiwa don Nunawa da Bincike a kan Mura. Gudanar da bincike na annoba da ƙwayoyin cuta game da ɓarkewar cutar a cikin dabbobi da kamuwa da cutar na mutane. Ya kamata a inganta sa'ido don ganowa cikin sauri da kuma bincika ƙarin waɗanda ake zargin sun kamu a dabbobi da mutane. Tura bayanan ƙwayoyin halitta na ƙwayoyin cuta daga mutane, dabbobi ko muhallinsu a kundin bayanan da jama'a za su iya samu a fili da sauri, har ma kafin wallafe-wallafen da aka sake dubawa. Ƙarfafa haɗin gwiwa tsakanin bangarorin kiwon lafiya na dabbobi da na ɗan adam, musamman a fannonin raba bayanai, haɗin gwiwa ƙimanta haɗari da ɗaukar mataki. Sadar da haɗarin.","Kwa wanadamu yafuatayo yanapaswa kupewa kipaumbele: (i) Ufuatiliaji wa maambukizi makali ya kupumua papo hapo na magonjwa kama mafua, (ii) Mapitio ya makini ya mifumo yoyote isiyo ya kawaida ya epidemiolojia, (iii) Kuripoti maambuki ya Binadamu chini ya kanuni za kimataifa za afya, na (iV)Kushiriki virusi vya mafua na vituo vya ushirikiano vya WHO vya ufuatiliaji na mwitikio wa mafua ya kimataifa (GISRS) kwa marejeleo na utafiti wa mafua. Kufanya uchunguzi wa epidemiolojia na virolojia kuhusu milipuko ya wanyama na maambukizi ya Binadamu. Ufuatiliaji unapaswa kuimarishwa ili kugundua kwa haraka na kuchunguza visa zaidi vinavyoshukiwa kuwa vya wanyama na Binadamu. Shiriki Data ya mpangilio wa kijeni ya virusi kutoka kwa wanadamu, wanyama au mazingira yao katika hifadhidata zinazoweza kufikiwa na umma kwa haraka, hata kabla ya uchapishaji unaokaguliwa na wenzao. Kuhimiza ushirikiano kati ya sekta ya afya ya wanyama na Binadamu, hasa maeneo ya upashanaji habari, tathmini ya pamoja ya hatari na mwitikio. Kukabiliana na hatari.","Lára àwọn ènìyàn, àwọn wọ̀nyìí ni wọ́n gbọ́dọ̀ mú lọ́kùkúdùn: (I) ìtọpinpin fún àwọn ògidì kòkòrò ọ̀fìnkì líle àti àwọn àìsàn ajẹmọ́-ọ̀fìnkì, (ii) ṣe àgbéyẹ̀wò èyíkéyìí bátánì ẹ̀kọ́ nípa àjàkálẹ̀ ààrùn tó ṣàjòjì, (iii) jíjábọ̀ àwọn àkóràn ènìyàn lábẹ́ Àwọn Òfin Ìlera Ilẹ̀ Òkèrè, àti (iv) sísọ àwọn kòkòrò ààrùn ọ̀fìnkì pẹ̀lú Ètò ìtọpinpin àti Ìdáhùn Ọ̀fìnkì Lágbàyé WHO (GISRS) Àwọn Ààyè Onígbọ̀wọ́ fún Ìtọ́kasí àti Ìwádìí lórí ọ̀fìnkì. Ṣe ìwádìí ẹ̀kọ́ nípa àjàkálẹ̀ ààrùn àti ẹ̀kọ́ nípa kòkòrò ààrùn káàkiri àjàkálẹ̀ ààrùn ẹranko àti àkóràn ènìyàn. Wọ́n gbọ́dọ̀ ṣe àtúnṣe sí ìtọpinpin láti tètè ṣàwarí àti láti ṣe ìwádìí ẹranko àti ènìyàn afurasí síwájú sí i. Sọ dátà ọ̀kọ̀ọ̀kan ajẹmọ́ran fún àwọn kòkòrò ààrùn látara àwọn ènìyàn, àwọn ẹranko tàbí àwùjọ wọn lórí àká dátà àwùjọ tí ó wà fún lílò kíákíá, kódà ṣíwájú àtẹ̀jáde àtúnyẹwò-irọ̀. Ṣe àtìlẹ́yìn fún àjọṣepọ̀ láàrín àwọn ẹ̀ka ìlera ẹranko àti ènìyàn, pàápàá jùlọ ní àwọn ààyè pínpín ìròyìn, àyẹ̀wò ewu àjọṣe àti ìdáhùn. Báraẹnisọ̀rọ̀ nípa ewu náà.","kubantu yilokhu okulandelayo okumele kuhambe phambili. (i) ukubheka ukutheleleka okubucayi okuphathelene nokuphefumula nokugula okucishe kufane nemfuluwenza, (ii) ukubhekisisa ngokucophelela ukwenzeka okungajwayelekile kokubheduka, (iii) ukubika ukutheleleka kwabantu ngaphansi kweMigomo yezeMpilo yaMazwe angaphandle, (iv) nokwabelana ngamagciwane emfuluwenza neWHO Global Influenza Surveillance and Response System (GISRS) Izizinda zokubambisana zeNkomfa noCwaningo ngemfuluwenza. Ukubheka ubhubhane nokuphenya ngegciwane ekubhedukeni ezilwaneni kanye nokutheleleka kwabantu. Ukubheka kumele kwengezwe ngokuhlola ngokuphindaphinda nokuqhubeka uphenye amacala ezilwane nabantu okusolekayo. Yabelana ngemininingo yokulandelana kofuzo kubantu,izilwane noma izindawo zabo ngokuphindaphinda izizindalwazi okungenekayo kuzo zomphakathi,ngisho ngaphambi kokuhlolwa ngumlingani ukushicilela. Ukugqugquzela ukubambisana phakathi kwezilwane nemikhakha yezempilo yabantu, ikakhulukazi ezindaweni zokwabelana ngolwazi, ukubhekwa ngokuhlanganyela ingcuphe nokuphendula. Khuluma ngengcuphe." ለጤና አጠባበቅ ሰራተኞች እና ለሙያ የተጋለጡ ሰዎችን ማሳወቅ እና ማሰልጠን። ሰፊው ህዝብም ሆነ የእንስሳት ሰራተኞች ከታመሙ እና ከሞቱ እንስሳት ጋር መገናኘት የለባቸውም እና እነዚህን ለእንስሳት ጤና ባለስልጣናት ማሳወቅ አለባቸው። በተጨማሪም የጤና እክል ካለባቸው ህክምና እንዲፈልጉ እና ማንኛውንም የተጋለጠ እንስሳት ካለ ለጤና አጠባበቅ አቅራቢዎቻቸው እንዲያሳውቁ መምከር አለባቸው። በሁሉም ደረጃዎች የኢንፍሉዌንዛ (የመተንፈሻ አካል በሽታ) ወረርሽኝ ዝግጁነት ያረጋግጡ። ፋኦ፣ ደብሊው ኤች ኦ እና ዋህ ከአገሮች ጋር በዝግጅት እና ምላሽ ላይ ከመሥራት በተጨማሪ ሁኔታውን ለመገምገም፣የቫይረሱን በፍጥነት እያደገ ያለውን ሁኔታ ለመከታተል እና ስርጭቱን ለመግታት ምክረ ሃሳቦችን በማዘመን ባለሙያዎችን ሰብስበው ሲሰሩ ቆይተዋል። ቫይረሱ ወደ አምስት አህጉራት መስፋፋቱ እንስሳትን፣ ሰዎችን እና ኢኮኖሚን ለመጠበቅ ዓለም አቀፍ ትብብር እና ንቃት እንደሚያስፈልግ ያሳያል። ማስታወሻ ለአርታዒያን፡ በዱር አጥቢ እንስሳት ላይ ያለውን የኢንፌክሽን መነሻ ለመረዳት ተጨማሪ ጥናቶች ያስፈልጋሉ። አሁን ያለው የቫይረስ ጥናት ግምገማ / ማጠቃለያ ለአጥቢ እንስሳት መላመድ ማሳያዎች፡. ፒቢ2 በሚባል የዘረመል አይነት ውስጥ እንደ 627K ወይም 701N ያሉ ጠቋሚዎች በአጥቢ እንስሳት ኢንፌክሽኖች ቫይረሶች በተወሰኑ ታይተዋል፤ ነገር ግን ሁሉም ላይ አይደሉም።,"Alert and train healthcare workers and occupationally-exposed persons on ways to protect themselves. The general public as well as animal workers should be advised to avoid contact with sick and dead animals, and to report these to animal health authorities. They should also be advised to seek medical care if unwell and to report any exposure to animals to their healthcare provider. Ensure influenza pandemic preparedness at all levels. FAO, WHO and WOAH have been convening experts to review the situation, monitoring the rapidly evolving nature of the virus, and updating recommendations for curbing its spread, in addition to working with countries in preparedness and response, and facilitating collaboration across countries and sectors. The spread of the virus to five continents speaks to the need for global cooperation and alertness to protect animals, people and economies. Notes to editors: More studies are needed to understand baseline levels of infection in wild mammals. Current virological assessment/summary Markers for mammalian adaptation: The molecular marker 627K, or its equivalents such as 701N, in the PB2 gene have been detected in some but not all sequences of viruses obtained from mammalian infections.","Faɗakarwa da horar da ma'aikatan kiwon lafiya da mutanen da ke aiki a kan hanyoyin da za su kare kansu. Ya kamata a shawarci jama'a gabaɗaya da ma'aikatan dabbobi don kauce wa hulɗa da dabbobi marasa lafiya da matattu, da kuma bayar da rahoton waɗannan ga hukumomin kiwon lafiya na dabbobi. Har ila yau, ya kamata a shawarce su da su nemi magani idan ba su da lafiya kuma su ba da rahoton duk wani kamuwa da cuta na dabbobi ga mai ba da kiwon lafiya. Tabbatar da shirye-shiryen annobar mura a duk matakai. FAO, WHO da WOAH sun haɗu da masana don sake duba halin da ake ciki, sa ido kan yanayin saurin ci gaba na ƙwayar cutar, da sabunta shawarwari don daƙile yaɗuwar cutar, haɗi da aiki tare da ƙasashe a cikin shiryawa da ɗaukar mataki, da kuma sauƙaƙe haɗin gwiwa a duk ƙasashe da ɓangarori. Yaɗuwar ƙwayar cutar zuwa nahiyoyi biyar na magana ne game da buƙatar haɗin gwiwar duniya da kuma faɗakarwa don kare dabbobi, mutane da tattalin arziki. Bayanan kula ga masu gyara: Ana buƙatar ƙarin bincike don fahimtar matakan asali na kamuwa da cuta a cikin dabbobin daji. Binciken ƙwayoyin cuta na yanzu/taƙaitawa Alamomi na daidaita dabbobi masu shayarwa: Alamar ƙwayoyin halitta 627K, ko kwatankwacinsa kamar 701N, a cikin ƙwayoyin PB2 an gano su a wasu amma ba duk jerin ƙwayoyin cuta da aka samu daga cututtukan dabbobi masu shayarwa ba.","Arifa na kutoa mafunzo kwa wahudumu wa afya na watu walioachwa kikazi kuhusu njia za kujilinda. Umma kiujumla vilevile wahudumu wa wanyama wanapaswa kushauriwa kuepuka kugusana na wanyama wagonjwa na waliokufa, na kuripoti haya kwa mamlaka za afya ya wanyama. Pia wanapaswa kushauriwa kutafuta matibabu kama ni magonjwa na kuripoti hatari yoyote kwa wanyama kwa mtoaji wao wa huduma ya afya Hakikisha maandalizi ya janga la mafua katika ngazi zote. FAO, WHO, na WOAH zimekuwa zikiitisha wataalamu kukagua hali hiyo, kufuatilia hali inayobadilika kwa kesi ya virusi, na kusasisha mapendekezo ya kuzuia kuenea kwake, pamoja na kufanya kazi na nchi katika kujiandaa na kukabiliana, na kuwezesha ushirikiano katika nchi na sekta mbalimbali. Kuenea kwa virusi katika mabara matano kunazungumzia haja ya ushirikiano wa kimataifa na tahadhari ili kulinda wanyama, watu na uchumi. Maelezo kwa wahariri: Tafiti zaidi zinahitajika ili kuelewa viwango vya msingi vya maambukizi kwa mamalia wa porini. Tathmini ya hivi karibuni ya virusi/muhtasari Dalili za kukabiliana na mamalia: Alama za kukabiliana 627k, au viambatanisho vyake kama vile 701N, katika jeni ya PB2 vimegunduliwa katika baadhi lakini si mfuatano wote wa virusi vinavyopatikana kutokana na maambukizi ya mamalia.","Ṣe ìtanilólobó àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn òṣìṣẹ́ ètò ìlera kí wọ́n sì lá àwọn ènìyàn lójú nílàna iṣẹ́ lórí àwọn ọ̀nà láti dáàbò bo ara wọn. Wọ́n gbogbo gba àwọn ènìyàn àti àwọn òṣìṣẹ́ ẹranko nímọ́ràn láti sá fún sísún mọ́ àwọn ẹranko aláìsàn àti èyí tó ti kú, àti láti ṣe ìfisùn àwọn wọ̀nyìí fún àwọn aláṣẹ ìlera ẹranko. Kí wọ́n tún gbà wọ́n nímọ̀ràn láti wá ìtọ́jú ìlera tí ara wọn ò bá yá kí wọ́n sì ṣe ìfisùn èyíkéyìí ìfarakínra pẹ̀lú àwọn ẹranko sí àwọn tó ń pèsè ìtọ́jú fún wọn. Rí i dájú pé ìmúrasílẹ̀ fún àjàkálẹ̀ ààrùn ọ̀fìnkì wà ní gbogbo ìpele. FAO, WHO àti WOAH ni wọ́n ti ń kó àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ jọ láti ṣe àtúnyẹwò ìṣẹ̀lẹ̀ náà, mímójútó ìṣesí àyípadà kíákíá kòkòrò ààrùn náà, àti ìsọdọ̀tun àwọn àbá fún ìdènà ìtànkálẹ̀ rẹ̀, ní àfikún sí ìṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn orílẹ̀-èdè ní ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn, àti ṣíṣe àjọṣepọ̀ káàkiri àwọn orílẹ̀-èdè àti àwọn ẹ̀ka. Ìtànkálẹ̀ kòkòrò ààrùn náà sí àwọn ẹkùn agbègbè márùn-ún sọ nípa ìdí fún ìfọwọ́sowọ́pọ̀ àgbáyé àti ìgbaradì láti dáàbò bo àwọn ẹranko, àwọn ènìyàn àti ọrọ̀ ajé. Kókó ọ̀rọ̀ fún àwọn olóòtú: A nílò ọ̀pọ̀ ìwádìí láti ní òye àwọn ìpele ìpilẹ̀ṣẹ̀ àkóràn nínú àwọn afọ́mọlọ́mú igbó. Àyẹ̀wò/ìsọníṣókí kòkòrò ààrùn lọ́wọ́lọ́wọ́ Àwọn atọ́ka fún ìbádọ́gba àwọn afọ́mọlọ́mú: Mólékù atọ́ka 627k, tàbí déédé ẹ̀ bíi 710N, nínú jínnì PB2 ni wọ́n ti ṣàwarí nínú àwọn kan ṣùgbọ́n kìí ṣe gbogbo ọ̀kọ̀ọ̀kan àwọn kòkòrò ààrùn tí wọ́n gbà látara àkóràn afọ́mọlọ́mú.","Qaphelisa futhi uqeqeshe abasebenzi bezempilo kanye nabantu abasebenzayo abangatheleleka izindlela zokuthi bakwazi ukuzivikela. Umphakathi kanye nabasebenza ngezilwane kumele baxwayiswe ukuthi bagweme ukuthintana nezilwane ezigulayo noma ezifile nokuthi babike lezi zilwane kwabasemagunyeni bezempilo. Kumele baphinde baxwayiswe ngokuthi bathole ukunakekelwa kwezempilo uma bengaphilile nokuthi babike noma yikuphi ukuthintana nezilwane kubanikezeli bezempilo zabo. Qinisekisa ukuthi uyazilungiselela kubhubhane lwemfuluwenza kuwona wonke amazinga. I-FAO, WHO neWAOH abakhulma nongoti ukubheka isimo, ukubheka ukuguquka ngokuphindaphinda kwemvelo yegciwane, ukubuyekeza iziphakamiso, nokulawula ukusabalala, ukwengeza ekusebenzeni namazwe azilungiselele nokuphendula ukusiza ukubambisana kumazwe onke kanye nemikhakha. Ukusabalala kwegciwane kumazwekazi amahlanu kukhuluma ngesidingo sokubambisana emhlabeni nokuqaphelisa ukuvikela izilwane,abantu nosomnotho. Amanothi kubahleli: Olunye ucwaningo luyadingeka ukuqonda amazinga esisekelo sokutheleleka kumamamali asendle. Ukuhlolwa/ukufingqwa kwamagciwane manje Izimpawu zokwamukela amamali: Uphawu lenhlayiyana 627K, noma okulingana nakho njenge-701N, kujini PB2 sekutholakele kokunye kodwa hhayi kukhona konke ukulandelana kwamagciwane okutholakale ekuthelelekeni kwamamamali." በዱር አእዋፍ እና በዶሮ እርባታ ውስጥ በተወሰኑ ቦታዎች ላይም ተገኝቷል። እነዚህ ጠቋሚዎች በአጥቢ እንስሳት ሴሎች ውስጥ የቫይረስ መባዛትን እንደሚጨምሩ ይታወቃሉ። ሰውን ጨምሮ ከተበከሉ አጥቢ እንስሳት የሚመጡ ቫይረሶች እንደሚያሳዩት ከሆነ ከሰዎች ሴሎች ተቀባዮች (human-like receptors) ጋር የተለየ የመጣበቅ አቅም የላቸውም። ከዱር አእዋፍ እና ከዶሮ እርባታ በቫይረሶች ላይ በተደረጉ ጥናቶች፤ ቫይረሶቹ ከአቪያን (የወፍ ዝርያ እንስሳ) መሰል ተቀባዮች (avian-like receptors) ጋር የመገናኘት ምርጫቸውን እንደቀየሩ የሚያሳይ ምንም ምልክት የለም። ነገር ግን፣ አንዳንድ የዘረመል ለዉጦች ከሰው መሰል ተቀባዮች (human-like receptors) ጋር የመተሳሰር አቅምን እንደሚያሳድጉ የተረጋገጡ አሉ። ከተበከሉት ሚንክስ (የዱር እንስሳ) ተለይቶ ሲታይ፤ ቫይረሱ የዘረመል ለውጦች ሲኖሩት በአጥቢ ህዋሶች ውስጥ በተሻለ ሁኔታ የመባዛት አቅሙን ይጨምራል ። በሰዎች ቫይረስ ላይ እንደሚታዩት፤ ከሚንክ (እንስሳ) እና አንዳንድ ከአእዋፍ የተለዩት ቫይረሶች በብዛት ተጨማሪ ለውጦች ነበራቸው። የፀረ-ቫይረስ ተጋላጭነት፡- በበሽታው ከተጠቁ ሰዎች የተለዮ ቫይረሶች ላይ በተደረገ ጥናት፤ የፀረ-ቫይረስ መድሃኒቶች neuraminidase inhibitors (እንደ oseltamivir ያሉ) ወይም endonuclease inhibitors (እንደ baloxavir ያሉ) የመቋቋም ምልክቶችን አላሳዩም። ይህም ማለት በበሽታው ለተጠቁ ሰዎች ጥሩ የመድሃኒት አማራጮች ናቸው። በእንስሳት ዝርያዎች ውስጥ ከተገኙ ቫይረሶች በተደረገ ጥናት አንድአንድ የዘረመል ለውጥ ካላቸው ቫይረሶች ውጭ ሌሎቹ ጥሩ የፀረ-ቫይረስ ተጋላጭነት እንዳላቸውና፤ መድሃኒቶቹ በቫይረሶቹ ላይ ውጤታማ እንደሆኑ ያሳያል።,"It has been detected in very few sporadic wild bird and poultry cases. These markers are known to increase viral replication in mammalian cells. None of the viruses from infected mammals, including humans, have changes indicating increased specificity of binding to human-like receptors. In studies on viruses from wild birds and poultry, there is no indication that the viruses have changed their preference for binding to avian-like receptors. However, some genetic mutations are present which have been demonstrated to increase the ability to bind to human-like receptors. The virus isolated from the infected minks has a genetic mutation that might make the virus replicate better in mammal cells. The viruses from mink, and some viruses from birds, had additional mutations more commonly seen in human viruses. Antiviral susceptibility: Virus sequences from human cases, where available, did not show markers for resistance to neuraminidase inhibitors (such as oseltamivir) or endonuclease inhibitors (such as baloxavir). Sequences analyzed from circulating viruses in animal species contained only sporadic mutations which are associated with resistance to antivirals.","An gano shi a cikin wasu 'yan tsuntsaye masu tashi da kuma tsuntsayen gida. Waɗannan alamomi su aka sani da ƙara yawan ƙwayar cuta a cikin dabbobi masu shayarwa. Babu wani daga cikin ƙwayoyin cuta daga dabbobi masu shayarwa, ciki har da mutane, da suke da canje-canje da ke nuna ƙarin takamaiman hanyar hana kamuwa irin na mutum. A cikin binciken ƙwayoyin cuta daga tsuntsaye na daji da na gida, babu wata alama da ke nuna cewa ƙwayoyin cutar sun canja yanayinsu domin daƙile irin masu kamuwa da murar tsuntsaye. Duk da haka, wasu canje-canje na ƙwayoyin halitta suna nan waɗanda aka tabbatar da su don ƙara damar hana kamuwa ga masu kamuwa kamar mutane. Ƙwayar cutar da aka ware daga keɓantattu wurin kiwon dabbobi na da canjin kwayoyin halitta wanda zai iya sa ƙwayar cutar ta zama mafi kyau a cikin halittun jikin dabbobi masu shayarwa. Ƙwayoyin cuta daga wurin kiwon dabbobi, da kuma wasu ƙwayoyin cuta daga tsuntsaye, suna da ƙarin canje-canje da aka fi gani a cikin ƙwayoyin cuta na mutum. Yiyuwar aikin maganin ƙwayar cuta: Jerukan ƙwayoyin cuta daga mutanen da suka kamu, a inda ake da su, ba ya nuna alamomi don juriya ga sinadaran rage sinadarin neuraminidase (kamar oseltamivir) ko sinadaran rage sinadarin endonuclease (kamar baloxavir). Jerukan da aka bincika daga yaɗuwar ƙwayoyin cuta a cikin jinsunan dabbobi sun ƙunshi kawai canje-canjen watsawa wanda ke da alaƙa da juriya ga magungunan kashe ƙwayar cuta.","Imegunduliwa katika visa vichache sana vya ndege na kuku wa hapa na pale. Ishara hizi zinajulikana kuongeza uzazi wa virusi katika seli za mamalia. Hakuna virusi kutoka kwa mamalia walioambukizwa, pamoja na wanadamu, iliyo na mabadiliko yanayoonyesha kuongezeka kwa umaalum wa kushikamana na vipokezi kama vile Binadamu. Katika masomo juu ya virusi kutoka kwa ndege wa mwitu na kuku, hakuna dalili kwamba virusi vimebadilisha upendeleo wao wa kushikamana na vipokezi kama ndege. Hata hivyo, baadhi ya mabadiliko ya kijeni yapo ambayo yameonyeshwa kuongeza uwezo wa kushikamana na vipokezi vinavyofanana na Binadamu. Virusi vilivyotengwa na Minks walioambukizwa vina mabadiliko ya kijeni ambayo yanaweza kufanya virusi kujizalisha vyema katika seli za mamalia. Virusi kutoka kwa mink na baadhi ya virusi kutoka kwa ndege, vilikuwa na mabadiliko ya ziada yaliyoonekana zaidi katika virusi vya Binadamu. Kuathiriwa na virusi: Mfuatano wa virusi kutoka kwa visa vya Binadamu, unaopatikana, haukuonyesha alama za ukinzani kwa vizuizi vya Neuraminidase (kama vile Oseltamivir) au vizuizi vya endonuclease (kama vile Baloxavir). Mfuatano uliochambuliwa kutoka kwa virusi vinavyozunguka katika spishi za wanyama ulikuwa na mabadiliko ya hapa na pale ambayo yanahusishwa na ukinzani dhidi ya vizuia virusi.","Wọ́n ti kẹ́fín rẹ̀ nínú ìṣẹ̀lẹ̀ àwọn ẹyẹ oko àti adìyẹ lẹ́kọ̀ọ̀kan tó kéré díẹ̀. Àwọn atọ́ka wọ̀nyìí ni wọ́n mọ̀ fún mímú àlékún bá àkóràn nínú hóró afọ́mọlọ́mú. Kò sí ìkankan nínú àwọn kòkòrò ààrùn látara afọ́mọlọ́mú tó lárùn, tó fi mọ́ àwọn ènìyàn, tó ní ayípadà tó ń ṣàfihàn àlékún àdáyanrí àsopọ̀ mọ́ agbààrùn ajẹmọ́-ènìyàn. Nínú àwọn àyẹ̀wò lórí àwọn kòkòrò ààrùn látara ẹyẹ oko àti adìyẹ, kò sí atọ́ka pé àwọn kòkòrò ààrùn náà ti yí ìfẹ́ wọn fún sísopọ̀ mọ́ àwọn agbààrùn ajẹmọ́-ẹyẹ. Síbẹ̀síbẹ̀, àwọn ìyípadà jínnì wà níbẹ̀ tí wọ́n ti ṣàfihàn pé wọ́n lè mú àlékún bá ìṣesí láti sopọ̀ mọ́ agbààrùn ajẹmọ́-ènìyàn. Àwọn kòkòrò ààrùn tí wọ́n yà sọ́tọ̀ látara àwọn ikún tó láárùn ní ìyípadà jínnì tí ó lè jẹ́ kí kòkòrò ààrùn náà ó di púpọ̀ dáadáa nínú hóró afọ́mọlọ́mú. Àwọn kòkòrò ààrùn látara ikún, àti àwọn kòkòrò ààrùn kan látara ẹyẹ, ní àlékún ìyípadà jínnì tí a máa ń rí nínú àwọn kòkòrò ààrùn ènìyàn lọ́pọ̀. Títako ìtọ́jú ààrùn kòkòrò: ọ̀kọ̀ọ̀kan kòkòrò ààrùn látara ìṣẹ̀lẹ̀ ènìyàn, níbi tí ó bá wà, ò ṣàfihàn atọ́ka fún àtakò sí adèna ọ̀fìnkì (bíi oseltamivir) tàbí adèna ìsọdipúpọ̀ (bíi baloxavir). Àwọn ìtòtẹ̀léra tí wọ́n yànnàná látara àwọn kòkòrò ààrùn tó ń tàn kálẹ̀ lára àwọn ìran ẹranko tó wà nínú ìyípadà jínnì lẹ́kọ̀ọ̀kan nìkan tí ó wá látara àtakò ìtọ́jú ààrùn kòkòrò.","Sekutholakele emacaleni ezikhathi ezithile ezimbalwa ezinyoni zasendle kanye nenyama. Izimpawu zaziwa ngokunyusa ukuphideka kwegciwane kumaseli amamamali. Alikho kumagciwane eliphuma kumamamali athelelekile okufaka nabantu, okunezinkomba ezishintshile ukunyusa okuthile okuhlanganisa abamukeli kokufana kwabantu. Kucwaningo kumagciwane ezinyoni zasendle nenyama, akukho okukhombisa kuthi amagciwane aseshintshe akuncamelayo ukuhlanganisa abamukela okufana nokwezinyoni. Kepha ke okunye ukuphindeka kofuzo kukhona osekukhombisile ukunyusa ukukwazi ukuhlanganisa abamukeli abafana nabantu. ukwahlukaniswa kwegciwane kumaminki athelelekile kunokuphindeka kofuzo okungenza igciwane liziphinde kangcono kumaseli amamamali. Amagciwane eminki namagciwane aphuma ezinyonini abe nokuphindeka okwengeziwe okujwayele ukubonakala kumagciwane abantu. Ukuba sengcupheni kwemishanguzo: ukulandelana kwegciwane kumacala abantu lapho kukhona, akukhombisanga zimpawu zokungavumi kuzivimbeli ne-uraminidase (njenge-oseltamivir) noma i-endunuclease (njenge-balaxavir). Ukulandelanaokuhlaziyiwe kumagciwane azungezile ezilwaneni bekuqukethe ukuphindeka kwezikhathi ezithile okuhlobene nokungazwani nemishanguzo." "የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) ዓለም አቀፍ የፖሊሲ ማስረጃዎች (Evidence to Policy E2P) ስብሰባ እ.ኤ.አ. 2023 በማስረጃ የተደገፈ መረጃ ለፖሊሲ እና ለህብረተሰብ ለውጥ፡ መተማመንን ማሳደግ እና በመረጃ እና በፖሊሲ መሃል ያለውን ክፍተት ማጥበብ። ""በማስረጃ የተደገፈ መረጃ ለፖሊሲ እና ለህብረተሰብ ለውጥ፡ መተማመንን ማሳደግ እና በመረጃ እና በፖሊሲ መሃል ያለውን ክፍተት ማጥበብ።"" እ.ኤ.አ. ከነሃሴ 29 እስከ 31 2023 የዓለም ጤና ድርጅት ዓለም አቀፍ ማስረጃዎች (Evidence to Policy E2P) በኢንተርኔት (virtual ) ስብሰባ ላይ እንድትገኙ እንጋብዛለን። ይህ ትልቅ ዝግጅት በፍጥነት እያደገ የመጣውን “መረጃን ለፖሊሲ ለውጥ” መስክ ይዳስሳል፤ ስለ ወቅታዊ ክንውኖች ይወያያል እንዲሁም የወደፊት አቅጣጫውን ይቀርፃል። የጉባዔው ዋና ዋና ነጥቦች የሚከተሉትን ያካትታሉ: በሚመጡት ዓለም አቀፍ ማስረጃዎች (Evidence to Policy E2P) ስትራቴጂዎች፣ ማዕቀፎች እና መሳሪያዎች ላይ ውይይት ላይ መሳተፍ። ቅድሚያ በሚሰጣቸው ነገሮች እና ስለሚጠበቁት ለውጦች ከ(Evidence to Policy E2P) የገንዘብ ፈንድ ሰጪዎች ግንዛቤን ማግኘት። በሳይንስ ላይ እምነትን ለማሳደግ እና የተሳሳተ መረጃን ለመዋጋት ስልቶችን ማግኘት። የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) በመረጃ የተደገፈ ፖሊሲ አውታር (Evidence-Informed Policy Network EVIPNet) ስኬቶችን ማክበር እናም ለወደፊት እድገት እና አጀንዳ አስተዋፅኦ ማድረግ።","World Health Organization (WHO) Global Evidence to Policy (E2P) Summit 2023 Evidence as a catalyst for policy and societal change: building trust and bridging the evidence-to-policy gap “Evidence as a catalyst for policy and societal change: building trust and bridging the evidence-to-policy gap” We invite you to join the virtual WHO Global Evidence to Policy (E2P) Summit 2023 from 29 to 31 August 2023. This major event will delve into the rapidly evolving field of E2P, exploring the latest developments and shaping its future. Highlights of the Summit include: Engage in debates on emerging E2P strategies, frameworks, and tools. Gain insights from E2P funders on their priorities and expectations. Discover strategies to enhance trust in science and combat misinformation. Celebrate the achievements of WHO's Evidence-informed Policy Network (EVIPNet) and contribute to its agenda and future developments.","Kungiyar Lafiya ta Duniya (WHO) Taron Shaidun Duniya Kan Manufa (E2P) 2023 Hujjoji a matsayin hanyoyi na manufa da kuma sauyin zamantakewa al'umma: samar da yarda da kuma cike giɓin ratar hujjoji da manufa. Shaida a matsayin hanyar magance manufa da kuma sauyin zamantakewa al'umma: samar da yarda da cike giɓin ratar shaida da manufa. Muna gayyatar ku ku shiga taron yanar gizo na Who Evidence Global Evidence to Policy (E2P) 2023 ta shirya daga 29 zuwa 31 Agusta 2023. Wannan babban taron zai shiga cikin saurin ci gaba na E2P, bincika sabbin abubuwan da suka faru da kuma tsara makomarta. Muhimman bayanai na Taron sun haɗa da: Shiga cikin muhawara game da dabarun E2P masu tasowa, jadawalai, da kayan aiki. Samun fahimta daga masu ba da kuɗi na E2P game da fifikon su da tsammaninsu. Gano dabaru don bunƙasa amincewa da kimiyya da kuma yaƙi da bayanan da ba daidai ba. Yi murna da nasarori na WHO's Evidence-informed Policy Network (EVIPNet) da kuma ba da gudummawa ga ajanda da kuma ci gaba a nan gaba.","Mkutano wa kilele wa ushahidi wa sera wa shirika la Afya Duniani (WHO) (E2P) 2023 Ushahidi kama kichocheo cha mabadiliko ya kisera na kijamii: Kujenga uaminifu na kuziba pengo la ushahidi hadi sera. ""Ushahidi kama kichocheo cha sera na mabadiliko ya kijamii: kujenga uaminifu na kuziba pengo la ushahidi hadi sera"" Tunakualika ujiunge na mkutano wa kilele wa sera ya ushahidi wa kimataifa wa WHO (E2P) wa 2023 kuanzia tarehe 29 hadi 31 Agosti 2023. Tukio hili kubwa litaangazia uga unaendelea kwa kasi wa E2P, kutafiti maendeleo ya hivi karibuni na kuchagiza mustakabali wake. Mambo muhimu ya mkutano huo ni pamoja na: Kushiriki katika mijadala kuhusu mikakati inayoibukia ya E2P, mifumo na nyenzo. Kupata maarifa kutoka kwa wafadhili wa E2P kuhusu vipaumbele na matarajio yao. Kugundua mikakati ya kuongeza imani katika sayansi na kupambana na taarifa potofu. Kusherehekea mafanikio ya mtandao wa sera wa ushahidi wa WHO (EVIPNet) na kuchangia katika ajenda yake na maendeleo ya siku zijazo.","Àpérò Ẹ̀rí Àgbáyé Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) sí Òfin (E2P) 2023 Ẹ̀rí gẹ́gẹ́ bí ayáṣẹ́ fún òfin àti àyípadà àwùjọ: ṣíṣe àgbékalẹ̀ ìgbàgbọ́ àti dídí àlàfo ẹ̀rí-sí-òfin ""Ẹ̀rí gẹ́gẹ́ bí ayáṣẹ́ fún òfin àti àyípadà àwùjọ: ṣíṣe àgbékalẹ̀ ìgbàgbọ́ àti dídí àlàfo ẹ̀rí-sí-òfin"" A fi ìwé pè yín láti darapọ̀ mọ́ Àpérò Ẹ̀rí sí Òfin (E2P) Àgbáyé WHO 2023 orí ayélujára láti 29 sí 31 oṣù Ògún ọdún 2023. Ayẹyẹ ńlá yìí máa bojú wo ẹ̀ka àyípadà kíákíá E2P, ṣíṣe àmúlò àwọn ìdàgbàsókè tuntun àti yíya àwòrán ọjọ́ iwájú rẹ̀. Àwọn àfojúsọ́nà Àpérò náà ni: Kíkópa nínú àríyànjiyàn lórí àwọn ìlànà, ìlànà-iṣẹ́, àti ohun èlò E2P tó ń jẹyọ. Ní òye láti ọ̀dọ̀ àwọn olùdásílẹ̀ E2P lórí àwọn ohun tó ṣe pàtàkì jùlọ fún wọn àti ìrètí wọn. Ṣàwarí àwọn ìlànà-iṣẹ́ láti mú ìgbàgbọ́ wọ inú ìmọ sáyẹ́nsì àti láti kojú àhesọ ọ̀rọ̀. Ṣe àjọyọ̀ àwọn àṣeyọrí ojú-òpóÒfin Ajẹmọ́-Ẹ̀rí (EVIPNet) àti láti dásí ètò àwòṣe àti ìdàgbàsókè ọjọ́ iwájú rẹ̀.","Inhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) Global Evidence to Policy (E2P) Summit 2023. Ubufakazi njengokusiza kwenqubomgomo nokushintsha kwenhlalakahle: ukwakha ukwethemba negebe lokuthemba kuya kunqubomgomo. ""Ubufakazi njengokusiza inqubomgomo noshintsho lwenhlalakahle: ukwakha ukuthemba nokudlula igebe lobufakazi kuya kunqubomgomo"" Siyakumema ukuba ujoyine okubukwayo kweWHO Global Evidence to Policy (E2P) iSummit 2023 kusuka mhlaka-29 kuya mhlaka-32 kuNcwaba 2023. Umcimbi omkhulu uzobheka ukuphindaphindeka komkhakha wokuguquka kweE2P, ukuhlola intuthuko yakamuva nokwakha ikusasa layo. Okuhamba phambili kuSummit kubandakanya: Ukubamba iqhaza kuzinkulumo mpikiswano zokuvela kwamasu e-E2P, imihlahlandlela kanye namathuluzi. Ukuthola imicabango kubaxhasi be-E2P kokuhamba phambili nabakulindele. Thola amasu ukwengeza ukuthemba kwezesayensi nolwazi okungelona. Ukubungaza okutholakele kweWHO Evidence informed Policy Network (EVIPNet) nokufaka isandla ku-ajenda yaso nentuthuko yakusasa." ከሌሎች እኩዮች፣ ከባለድርሻ አካላት እና ከባለሙያዎች ጋር ለመገናኘት የተወሰኑ የአውታር መረብ ቦታዎችን መጠቀም። ዓለም አቀፍ የፖሊሲ ማስረጃዎች (Evidence to Policy E2P) ስብሰባ ለሁሉም ክፍት ነው። ተመራማሪዎች፣ ፖሊሲ አውጭዎች እና በማስረጃ የተደገፈ ፖሊሲ ለማውጣት ቁርጠኛ የሆኑ ግለሰቦች ለዚህ ወደር የሌለው እድል እንዲቀላቀሉን ጥሪያችንን እናቀርባለን። ቦታዎን ለመያዝ እና በማስረጃ የተደገፈ ፖሊሲ ማውጣት አካል ለመሆን አሁን ይመዝገቡ። ስብሰባው የተዘጋጀው በመረጃ የተደገፈ ፖሊሲ አውታር (Evidence-informed Policy Network (EVIPNet)) በተሰኘው የዓለም ጤና ድርጅት ተነሳሽነት እና በዓለም አቀፉ ተግባራዊ ማስረጃዎችን በተጠቃሚዎች እጅ በማድረስ ሃገራትን የሚያበቃው ድርጅት መሪነት ነው። ለመመዝገብ እና ስለ ስብሰባው ተጨማሪ ዝርዝሮችን ለማግኘት እባክዎን ይህንን ድረ-ገጽ ይጎብኙ፡ “E2P Summit 2023” ለምዝገባ የሚሆን የኢንተርኔት አገናኝ በተመሳሳይ ትርጉም በአረብኛ፣ ፈረንሳይኛ፣ ፖርቱጋልኛ፣ ራሽያኛ እና ስፓኒሽ ይገኛል።,"Utilize dedicated networking spaces to connect with peers, stakeholders, and experts. The Global E2P Summit 2023 is open to all. We are calling upon researchers, policymakers, and individuals committed to advance evidence-informed policymaking to join us for this unparalleled opportunity. Register now to secure your spot and be part of driving evidence-informed policymaking. The Summit is organized by the Evidence-informed Policy Network (EVIPNet), a WHO initiative and global leader in empowering countries to put actionable evidence into the hands of users. To sign up and access further details about the Summit, please visit our website: E2P Summit 2023. Zoom Link: link to Zoom registration Simultaneous interpretation will be available into Arabic, French, Portuguese, Russian, and Spanish.","Yi amfani da wuraren sadarwar sadaukarwa don haɗi tare da takwarorinsu, masu ruwa da tsaki, da ƙwararru. Taron E2P na Duniya 2023 a buɗe yake ga kowa. Muna kira ga masu bincike, masu tsara manufofi, da ɗaiɗaikun mutane da suke jajirce don ci gaba da aiwatar da manufofin da aka ba da hujjoji da su shigo cikinmu don wannan babbar damar. Yi rijista yanzu don tabbatar da wurinku kuma ku kasance wani ɓangare na samar da shaidar da aka yanke da kuma haɗa manufofi. An shirya taron ne ta hanyar Cibiyar Harkokin Shaida (EVIPNet), shirin WHO da jagoran duniya a cikin ƙarfafa ƙasashe don sanya hujjoji masu aiki a wurin masu amfani. Don yin rajista da samun ƙarin cikakkun bayanai game da Taron, da fatan za a ziyarci shafin yanar gizonmu: Taron E2P 2023. Kafar Zoom: mahaɗa zuwa kafar rijista da Zoom Za a samu fassarar kai-tsaye a cikin Harsunan Larabci, Faransanci, Portuguese, Rasha, da na Espanya.","Kutumia nafasi maalumu za mtandao na marafiki, wadau na wataalamu. Mkutano wa Global E2P 2023 wote munakaribishwa. Tunatoa wito kwa watafiti, watunga sera, na watu binafsi waliojitolea kuendeleza utungaji sera wenye taarifa za ushahidi kujiunga nasi kwa fursa hii isiyo na kifani. Jiandikishe sasa ili kupata nafasi yako na uwe sehemu ya uundaji wa sera unaozingatia ushahidi. Mkutano umeandaliwa na mtandao wa sera wa ushahidi (EVIPNet), mpango wa WHO na kiongozi wa kimataifa katikakuwezesha nchi kuweka ushahidi unaoweza kutekelezeka mikononi mwa watumiaji. Ili kujisajili na kupata maelezo zaidi kuhusu mkutano huo, tafadhali tembelea tovuti yetu: E2Psummit 2023. Kiunganishi kwa Zoom: Kiunganishi kwa usajili wa Zoom Tafsiri za moja kwa moja zinapatikana katika Kiarabu, Kifaransa, Kireno, Kirusi, na Kihispania.","Ṣàmúlò àwọn ìkànnì ojú-òpóàkànṣe láti darapọ̀ mọ́ àwọn irọ̀, àwọn alẹ́nulọ́rọ̀, àti àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́. Àpérò E2P Àgbáyé 2023 náà wà fún gbogbo ènìyàn. À ń pe àwọn oníwádìí, àwọn aṣòfin, àti àwọn ènìyàn tí wọ́n ní àfọkànsìn láti mú òfin ṣíṣe ajẹmọ́-ẹ̀rí tẹ̀síwájú láti darapọ̀ mọ́ wa fún ànfààní aláìlẹ́gbẹ́ yìí. Forúkọsílẹ̀ báyìí láti gba ààye tìrẹ sílẹ̀ kí o sì jẹ́ ọ̀kan lára àwọn tó ń darí òfin ṣíṣe ajẹmọ́-ẹ̀rí. Àpérò náà ni ojú-òpóÒfin Ajẹmọ́-Ẹ̀rí (EVIPNet) ṣe àgbékalẹ̀ rẹ̀, ìmọ̀-ọ̀tunWHO àti àwọn olórí lágbàyé láti ró àwọn orílẹ̀-èdè lágbára láti fi ẹ̀rí aṣeéṣe sí ọwọ́ àwọn aṣàmúlò rẹ̀. Láti forúkọsílẹ̀ àti láti ní ànfààní sí àlàyé síwájú sí i nípa Àpérò náà, jọ̀wọ́ lọ sí orí ibùdó ìtàkùn wa: Àpérò E2P 2023. ojú-òpóZoom: ojú-òpósí ìforúkọsílẹ̀ fún Zoom Ọ̀gùfọ̀ àṣetẹ̀léra máa wà ní Arabic, French, Portuguese, Russian, àti Spanish.","Sebenzisa izindawo zohlelokuxhumana oluzimisele ukuxhumana nabalingani,ababambisani nongoti. I-Global E2P Summit 2023 ivulelekile kuwona wonke umuntu. Simema abacwaningi, abenzi benqubomgomo, nabantu abazimisele ukwenza ngcono ukwenza inqubomgomo encike kubufakazi ukuba bahkanganyele nathi kulelithuba. Bhalisa manje ukugcina indawo yakho futhi ube yingxenye yokuhambisa ukwenza inqubomgomo enolwazi lobufakazi. Isummit ihlelwe yi-Evidence informed Policy Network (EVIPNet), okuqalwe yiWHO nomholi womhlaba ekusizeni amazwe ukuthi alethe ubufakazi obubonakalayo ezandleni zabasebenzisi. Ukubhalisa nokuthola imininingwane eyengeziwe ngeSummit, sicela ivakashele ewebhusayithi yethu: i-E2P Summit 2023. Ilinki kaZoom: xhuma kuZoom ukuze ubhalise Ukutolika ngesikhathi esisodwa kuzoba khona ngesi-Arabic, French, Portuguese, Russia neSpanish." "ዶ/ር ቫኔሳ ኬሪ የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና ልዩ መልዕክተኛ ሆነው ተሾሙ። የአለም ጤና ድርጅት ዶ/ር ቫኔሳ ኬሪ በአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና ላይ ለመጀመሪያ ጊዜ ዋና ዳይሬክተር ጄኔራል መልዕክተኛ ሆነው መሾማቸውን በማወጁ ደስ ብሎታል። ዶ/ር ኬሪ፣ የአለም ጤና ኤክስፐርት እና የህክምና ዶክተር እንዲሁም የሲድ ግሎባል ሄልዝ ( Seed Global Health) ዋና ስራ አስፈፃሚ፤ የአለም ጤና ድርጅትን የአየር ንብረት እና የጤና መልእክት በማጉላት ከፍተኛ ደረጃ ያለውን የጥብቅና ስራ ለመስራት ትልቅ ሚና ይጫወታሉ። "" ዶ/ር ቫኔሳ ኬሪ የአየር ንብረት ለውጥ እና የጤና ልዩ መልዕክተኛችን በመሆን ከአለም ጤና ድርጅት ጋር በመቀላቀላቸው በጣም ደስ ብሎናል። ያላት ሰፊ ልምድ እና ለህብረተሰብ ጤና ያላት ትጋት የአየር ንብረት ለውጥ የሚያመጣውን የጤና መዘዝ ለመቅረፍ በዋጋ ሊተመን የማይችል ለቦታው ተገቢ ሰው ያደርጋታል። በጋራ ዘላቂ እና የተሻለ ነገን ለመፍጠር እንሰራለን ሲሉ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ተናግረዋል። የአየር ንብረት ለውጥ የ21ኛው ክፍለ ዘመን ትልቁ የጤና ፈተና ሆኖ በተለያዩ የሰው ልጆች ደህንነት ላይ ተጽእኖ እያሳደረ ነው። ከፍተኛ የአየር ሁኔታ ክስተቶች፣ ተላላፊ ያልሆኑ እና ተላላፊ በሽታዎች እንዲሁም የጤና መሠረተ ልማት እና የሰው ኃይል አቅም በከፍተኛ ሁኔታ እየተጎዱ ነው። ዶ/ር ኬሪ የዓለም ጤና ድርጅትን በመደገፍ በዋጋ ሊተመን የማይችል እውቀቷን እና አመራርን ታመጣለች። ዶ/ር ኬሪ የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና ልዩ መልዕክተኛ እንደመሆናቸው መጠን ቁልፍ ኃላፊነቶችን ይወስዳሉ፤","Dr Vanessa Kerry appointed as WHO Director-General Special Envoy for Climate Change and Health WHO is pleased to announce the appointment of Dr Vanessa Kerry as the first-ever Director-General Special Envoy for Climate Change and Health. Dr Kerry, a renowned global health expert and medical doctor and CEO of Seed Global Health, will play a pivotal role in amplifying WHO's climate and health messaging and undertake high-level advocacy. ""We are delighted to have Dr Vanessa Kerry join WHO as our Special Envoy for Climate Change and Health. Her extensive experience and dedication to public health make her an invaluable asset in addressing the health consequences of climate change. Together, we will work towards a more sustainable and resilient future for all,"" said Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Director-General, WHO. Climate change is emerging as the greatest health challenge of the 21st century, impacting various aspects of human well-being. Extreme weather events, noncommunicable and infectious diseases, as well as health infrastructure and workforce capacity, are all being significantly affected. Dr Kerry will bring her invaluable expertise and leadership to the forefront in supporting WHO. As the Director-General Special Envoy for Climate Change and Health, Dr Kerry will undertake key responsibilities, including:","Hukumar Lafiya ta Duniya ta naɗa Dr Vanessa Kerry a matsayin Darakta-Janar, sannan Jakadiya ta Musamman me kula da Sauyin Yanayi da Harkokin Lafiya Hukumar Lafiya ta Duniya ta yi farin cikin bayyana naɗin da aka yiwa Dr Vanessa Kerry a matsayin Babban Darakta-Janar, Jakadiya ta Musamman ta farko a kan Sauyin Yanayi da Harkokin Lafiya. Dr Kerry, shahararriya likita, kwararriya a fannin kiwon lafiya ta duniya, a matsayinta na Shugabar Seed Global Health za ta taka muhimmiyar rawa wajen yayata saƙonnin akan Hukumar Lafiya ta Duniya sauyin yanayi da lafiyar al’umma da kuma ɗaukar matakai na musamman don kulawa da su. ""Muna farin cikin samun Dr Vanessa Kerry a matsayin Jakadiya ta Musamman a kan Sauyin Yanayi da Lafiya ta Hukumar Lafiya ta Duniya. Yalwar ƙwarewarta da sadaukar da kai ga harkokin lafiyar jama'a sun sa ta zama zakaran gwajin dafi wajen magance illolin da sauyin yanayi ke haifarwa. Za mu yi aiki tare da ita don samar da makoma mai ɗorewa ga kowa da kowa,"" in ji Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Darakta-Janar na Hukumar Lafiya ta Duniya. Sauyin yanayi ya bayyana a matsayin babban kalubalen da harkokin lafiya na ƙarni na 21 ke fuskanta, wanda ke da illa ga ɓangarori daban-daban na rayuwar ɗan Adam. Matsanancin yanayi na sanyi, zafi, ruwa, ƙanƙara, hazo, da sauran su na da tasiri wajen cututtuka masu yaɗuwa da marasa yaɗuwa, kayayayyakin kula da lafiya da su kansu ma'aikatan lafiya. Dr Kerry za ta yi amfani da gogewarta da ƙwarewar jagorancinta wajen tallafawa Hukumar Lafiya ta Duniya don cinma manufofinta. A matsayinta na Darakta-Janar, Jakadiya ta Musamman me kula da Sauyin Yanayi da Harkokin Lafiya, Dr Kerry za ta ɗauki matakan da suka haɗa da:","Dk Vannesa Kerry ameteuliwa kuwa mkurugenzi mkuu wa WHO mjumbe maalumu wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya WHO inayo furaha kutangaza uteuzi wa Dkt Vannesa Kerry kama mkurugenzi mkuu- mjumbe maalumu wa kwanza kabisa wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya. Dk Kerry, mtaalamu mashuhuri wa afya Duniani na daktari na mkurugenzi mtendaji wa Seed Global Health, atachukua jukumu katika kukuza ujumbe wa hali ya hewa na afya na WHO na kufanya utetezi wa hali ya juu. ""Tunafurahi kuwa Dk Vannesa Kerry kujiunga na WHO kama mjumbe wetu maalumu wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya. Uzoefu wake wa kina na kujitolea kwa afya ya umma humfanya kuwa nyenzo muhimu katika kushughulikia matokeo ya afya ya mabadiliko ya hali ya hewa. Kwa pamoja, tutafanya kazi kuelekea mustakabali endelevu zaidi na thabiti kwa wote"", alisema Dk Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa WHO, WHO. Mabadiliko ya Tabianchi yanaibuka kama chanagamoto kubwa zaidi ya kiafya katika karne ya 21, na kuathiri nyanja mbalimbali za ustawi na Binadamu. Matukio ya hali mbaya ya hewa, magonjwa yasiyo ya kuambukiza na ya kuambukiza, vilevile miundombinu ya afya na uwezo wa wafanyakazi, yote yanaathiriwa kwa kiasi kikubwa. Dk Kerry atalea utaalamu na uongozi wake katika mstari wa mbele katika kuunga mkono WHO. Kama mkurugenzi mkuu, mjumbe maalumu wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya, Dk Kerry atachukua majukumu muhimu ikiwa na pamoja na:","Wọ́n yan Dr Vanessa Kerry gẹ́gẹ́ bíi Olùdarí-Àpapọ̀ ti Aṣoju Pàtàkì fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera Inú WHO dùn láti kéde Dr Vanessa Kerry gẹ́gẹ́ bí Olùdarí-Àpapọ̀ ti Aṣoju Pàtàkì fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera àkọ́kọ́. Dr Kerry, gbajúgbajà akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ìlera lágbàyé àti oníṣègùn òyìnbó àti CEO Seed Global Health, máa kó ipa pàtàkì nínú ìpolongo ìròyìn ojú ọjọ́ àti ìlera WHO yóò sì tún gùn lé ìgbẹnusọ onípele-gíga. ""Inú wa dùn pé Dr Vanessa Kerry darapọ̀ mọ́ WHO gẹ́gẹ́ bíi Aṣoju Pàtàkì wa fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera. Ìrírí àti ìfọkànsìn rẹ̀ tó tayọ sí ìlera àwùjọ ló sọ ọ́ di ohun ìní oníyebíye láti wá iyànjú sí àwọn àbájáde ìlera ti àyípadà ojú ọjọ́. Lápapọ̀, a máa ṣiṣẹ́ fún ọjọ́ alálòpẹ́ tó sì ní àfaradà fún gbogbo ènìyàn,"" Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀ WHO, WHO. Àyípadà ojú ọjọ́ ń jẹyọ gẹ́gẹ́ bíi ìpèníjà ìlera tó tóbi jùlọ ní Ọgọrùn ọdún 21, tó sì ń kóbá oríṣiríṣi ẹ̀ka ìgbáyé-gbádùn àwọn ènìyàn. Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ojú ọjọ́ tó lágbára, àwọn ààrùn tí kìí ràn àti àkóràn, bákan náà ni àwọn ohun amáyédẹrùn ìlera àti iye àwọn òṣìṣẹ́, ni nǹkan náà kàn gidi gan-an. Dr Kerry máa mú ìrírí àti ìdarí oníyebíye rẹ̀ wá sí iwájú láti ṣe àtìlẹ́yìn fún WHO. Gẹ́gẹ́ bí Olùdarí-Àpapọ̀ Aṣojú Pàtàkì fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera, Dr Kerry ṣe àwọn ojúṣe pàtàkì, tó fi mọ́:","UDkt Vanessa Kerry oqokwe njengoMqondisi Jikelele wokuhamba okukhethekile woKuguquka kwezulu kanye neZempilo weWHO. I-WHO iyajabula ukwethula ukuqokwa kukaDkt Vanessa Kerry njengoMqondisi Jikelele wokuqala weSpecial Convoy yezokuguquka kwezulu nezempilo. UDkt Kerry ungoti wezempilo yomhlaba ohlonishwayo futhi udokotela kanye neCEO yeSeed Global Health, uzodlala indima ebalulekile ekusebenzeni ngesimo sezulu nokudlulisa umyalezo wezempilo nokuthatha izinga eliphezulu lokukhulumela kuWHO. ""Siyajabula ukuba noDkt Vanessa Kerry ukuthi ajoyine iWHO njengoweSpecial Convoy yokuguquka kwezulu nezempilo. Isipiliyoni sakhe esikhulu nokuzinikela kwezempilo yomphakathi kumenza abengumuntu obalulekile ekubhekaneni nemiphumela yokuguquka kwesimo sezulu. Ndawonye,sizosebenza siye kwikusasa eligcinekile lethu sonke,"" kusho uDkt Tedroa Adhanom Ghebreyesus,WHO uMqondisi Jikelele weWHO. Ukuguquka kwesimo sezulu kuyaqala njengengqinamba enkulu yezempilo lushuminyaka lesi-21, kunomthelela ezintweni eziningi zokuphila komuntu. Izimo zesimo sezulu ezibucayi, ukungaxhumani nezifo ezithelelanayo kanye nengqalasizinda yezempilo nokukwazi ukusebenza konke kuthinteka ngokubaluleka. UDkt Kerry uzoletha ubuchule bakhe obubalulekile kanye nobuholi phambili ukweseka iWHO. NjengoMqondisi Jikelele weSpecial Convoy wokuguquka kwesimo sezulu nezempilo, uDkt Kerry uzokwenza imisebenzi ebalulekile okubandakanya:" "የአለም ጤና ድርጅትን የአየር ንብረት እና የጤና መልእክት ማጉላት፣ የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና አስፈላጊነት ላይ የአለም ጤና ድርጅት ወሳኝ መልዕክቶችን ማሰራጨት ፣ለተፅእኖ ፈጣሪ ግለሰቦች እና ለፖሊሲ አውጪዎች ሰፊ ግንዛቤን እና የጥድፊያ ስሜትን ለማቀጣጠል፤ አለማቀፋዊ ተፅእኖን ለመፍጠር ከፍተኛ ደረጃ ድጋፍ ማድረግ፤ የአለም ጤና ድርጅትን ስራ መደገፍ እና በአለም አቀፍ እና ክልላዊ ድርጅቶች እና ብሄራዊ መንግስታት ስራ መሳተፍ ከ አለም ጤና ድርጅትባለሙያ መመሪያ ጋር፤ የአካባቢ፣ ብሔራዊ እና ክልላዊ ልዩ ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገባት የዓለም ጤና ድርጅትን ምክሮች መቀበል እና ማስማማት፤ ለዋና ዳይሬክተር እና ለውሳኔ ሰጭዎች ስልታዊ ምክሮችን መስጠት፣ የዓለም ጤና ድርጅት ታማኝ እና ስልጣን ያለው የመረጃ እና የድጋፍ ምንጭ አድርጎ መያዙን ማጠናከር፣ ከ ዓለም ጤና ድርጅት የእራሱ መመሪያ ጋር መጣጣም፤ እና የአለም ጤና ድርጅትን ስራ ለማራመድ ግብአቶችን በማሰባሰብ አዳዲስ አጋሮችን እና ተደማጭነት ያላቸውን ግለሰቦች፣ ታዋቂ ግለሰቦችን ጨምሮ ፣የአለም ጤና ድርጅትን ተነሳሽነት ለማሳደግ ያላቸውን እውቀት እና ሀብታቸውን ማበደር እንደሚችሉ እንዲገነዘቡ ማድረግ። ""የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና ልዩ መልዕክተኛ በመሆን በማገልገል ክብር ይሰማኛል። የአየር ንብረት ቀውሱ የጤና ቀውስ ነው። ለዓለም አቀፍ ጤና መሠረታዊ ስጋት ይፈጥራል እናም ይህን ውስብስብ ፈተና ለመቋቋም እና ለማስተካከል አስቸኳይ እርምጃ ያስፈልጋል። የአየር ንብረት ለውጥ በአለም ላይ ከፍተኛ ውድመት እያደረሰ ነው፤ በማላዊ ከተከሰተው የኮሌራ (አጣዳፊ ተቅማጥ) ወረርሽኝ እስከ ሕንድ ውስጥ ሙቀት-ነክ በሽታዎች። አሁን እነዚህን ተፅእኖዎች መቋቋም በሚችሉ ጠንካራ የጤና ስርዓቶች ላይ ኢንቨስት ማድረግ አለብን። በዚች አለም ላይ ላሉ ሰዎች ሁሉ ጤናማ የወደፊት ህይወት እንዲኖረን ግንዛቤን ለማስጨበጥ፣ መፍትሄዎችን ለማዘጋጀት እና መግባባት ለመፍጠር ከ ዓለም ጤና ድርጅት እና አጋሮቹ ጋር እሰራለሁ” ብለዋል ዶክተር ኬሪ።","amplifying WHO's climate and health messaging, disseminating WHO's crucial messages on the significance of climate change and health, influential figures, and policymakers to ignite a widespread understanding and sense of urgency; undertaking high-level advocacy for global impact; supporting WHO’s work and engaging in the work of global and regional organizations and national governments, in line with WHO's expert guidance; fostering the adoption and adaptation of WHO's recommendations, while considering the unique contexts of local, national, and regional circumstances; providing strategic advice to the Director-General and decision-makers, strengthening WHO's position as a trusted and authoritative source of information and support, aligning with WHO's own guidance; and help mobilize resources to advance the work of WHO, seeking out new partners and influential figures, including prominent personalities, recognizing their potential to lend their expertise and resources to amplify WHO's initiatives. ""I am honoured to serve as the WHO Director-General Special Envoy for Climate Change and Health. The climate crisis is a health crisis – it poses a fundamental threat to global health, and urgent action is needed to mitigate and adapt against this complex challenge. Climate change is already wreaking havoc across the world – from the cholera outbreak in Malawi to heat-related illness in India – we must invest in strong health systems now which are resilient against these impacts. I will work with WHO and its partners to drive awareness, develop solutions and build consensus for action for a healthier future for everyone on this planet,"" said Dr Kerry.","Kambama saƙonnin Hukumar Lafiya ta Duniya akan sauyin yanayi da kiwon lafiya, yaɗa mahimman saƙonnin hukumar kan mahimmancin sauyin yanayi da kiwon lafiya, shigo da manyan mutane masu tasiri da shugabanni don wayar da kan mutane da ɗaukar abu da muhimmanci; Samar da goyon baya na ɗaukacin ƙasashen duniya; Tallafawa ayyukan Hukumar Lafiya ta Duniya da shiga ayyukan hukumar na duniya, da na shiyya-shiyya da na ƙasashe wanda aka gina su akan shawarwari da jagorancin ƙwararru na Hukumar Lafiya ta Duniya; Samar da yanayin da za ayi amfani da shawarwarin Hukumar Lafiya ta Duniya, tare da yin la'akari da yanayin na musamman game da abun da ya shafi gari, ƙasa, da yanki; Bayar da shawarwari da dabaru ga Darakta-Janar da shugabanni, ƙarfafa matsayin Hukumar Lafiya ta Duniya a matsayin wajen samar da bayanai me inganci da tallafi, wanda suka dace da matsayin Hukumar Lafiya ta Duniya Taimakawa Hukumar Lafiya ta Duniya wajen tattara kayan aiki don ciyar da ita gaba, neman sababbin abokan hulɗa da manyan mutane, haɗi da fitattun mutane, ƙwararrun da za su yi amfani da qwarewarsu don haɓaka ayyukan Hukumar Lafiya ta Duniya. “Ina farin cikin yin aiki a matsayin Darakta-Janar, Jakadiya ta Musamman me kula da Sauyin Yanayi da Harkokin Lafiya na Hukumar Lafiya ta Duniya. Matsalar sauyin yanayi matsalar kiwon lafiya ce, “tana haifar da babbar barazana ga harkokin lafiya na duniya, saboda haka akwai buƙatar ɗaukar matakin gaggawa don daƙile wannan matsalar da samar da yanayin da za a ci gaba da rayuwa tare da wannan ƙalubalen mai sarƙaƙiya. Sauyin yanayi ya riga ya yi ɓarna me girma a duniya, “daga ɓarkewar cutar kwalara a Malawi zuwa cututtukan da ke da alaƙa da zafi a Indiya - ""Dole ne mu bada kulawa ta musamman a harkokin kiwon lafiya wanda a yanzu hakan ne kawai maganin waɗannan abubuwan. Zan yi aiki tare da Hukumar Lafiya ta Duniya da abokanta don wayar da kan jama'a, samar da mafita da samar da yarjejeniya don aiwatar da kyakkyawar makoma ga mutanen wannan duniyar,"" in ji Dr Kerry.","Kukuza ujumbe wa hali ya hewa na afya wa WHO, kusambaza ujumbe muhimu wa mabadiliko ya hali ya hewa na Afya, watu wenye ushawishi mkubwa, na watunga sera ili kuwasha uelewa ulioenea na hisia ya uharaka; Kufanya utetezi wa hali ya juu kwa athari za kimataifa; Kusaidia kazi ya WHO na kujihusisha katika kazi ya mashirika ya kimataifa na kikanda na serikali za kiafrika, kulingana na muongozo wa kitaalamu wa WHO; Kuhimiza kupitishwa na kukabiliana na mapendekezo ya WHO, huku tukizingatia muktadha ya kipekee ya hali ya ndani, kitaifa na kikanda; Kutoa ushauri wa kimkakati kwa mkurugenzi mkuu na watoa maamuzi, kuimarisha misimamo wa WHO kama chanzo kinachoimarika na chenye mamlaka cha habari na usaidizi, ikipatana na muongozo wa WHO yenyewe; na Kusaidia kukusanya rasilimali ili kuendeleza kazi ya WHO, kutafuta washirika wapya na watu mashuhuri, wakiwemo watu maarufu, wanaotambua uwezo wao wa kutoa ujuzi na rasilimali zao ilikukuza mipango ya WHO. ""Nina heshima ya kuhudumu kama mkurugenzi mkuu wa WHO mjumbe maalumu wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya. Janga la hali ya hewa ni janga la kiafya - linaloleta tishio la kimsingi kwa afya ya ulimwengu, na hatua za haraka zinahitajika ili kupunguza na kukabiliana na changamoto hii tata. Mabadiliko ya hali ya hewa tayari yanaleta maafa Duniani kote - kuanzia mlipuko wa kipindupindu nchini malawi hadi magonjwa yanayohusiana na joto nchini India- lazima tuwekeze katika mifumo imara ya afya sasa ambayo inastahimili athari hizi. Nitafanya kazi na WHO na washirika wake kuendeleza uhamasishaji, kuendeleza masuluhisha na kujenga mafanikio ya hatua kwa ajili ya maisha bora baadae kwa kila mtu kwenye sayari hii"", alisema Dk Kerry.","ìpolongo ìròyìn ojú ọjọ́ àti ìlera, pínpín àwọn ìròyìn WHO tó ṣe pàtàkì lórí pàtàkì àyípadà ojú ọjọ́ àti ìlera, àwọn ènìyàn pàtàkì, àti àwọn aṣòfin láti ní òye àti ìmọ̀lára pàjáwírì tó kálékáko; gùn lé ìgbẹnusọ onípele-gíga fún ipa lágbàyé; ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún iṣẹ́ WHO àti ṣíṣe iṣẹ́ àwọn ilé-iṣẹ́ àgbáyé àti ẹkùn agbègbè àti àwọn ìjọba orílẹ̀-èdè, ní ìbámu pẹ̀lú ìtọ́nisọ́nà àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ WHO; ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún gbígbà àti ìbádọ́gba àwọn àbá WHO, nígbà tí wọn yóò tún bójú wo àwọn ọ̀gangan ipò ayídàyídà ìbílẹ̀, orílẹ̀-èdè, àti ẹkùn agbègbè tó yàtọ̀; pípésè ìmọ̀ràn ìlànà-iṣẹ́ fún Olùdarí-Àpapọ̀ àti àwọn aṣòfin, ríró ipò WHO lágbára gẹ́gẹ́ bí orísun ìròyìn àti àtìlẹyìn tó ṣe é fọkàn tán tó sì ń pàṣẹ, ìbádọ́gba pẹ̀lú ìtọ́nisọ́nà ti WHO; àti ṣíṣe ìrànwọ́ láti kó ohun èlò jọ láti sún iṣẹ́ WHO síwájú, wíwá àwọn alájọṣepọ̀ tuntun àti àwọn ènìyàn pàtàkì, tó fi mọ́ àwọn ẹni abiyì, mímọ ìkápá wọn láti ṣe àgbékalẹ̀ ìrírí àti ohun èlò wọn láti polongo awon ìpilẹ̀ṣẹ̀ WHO. ""Iyì ńlá ló jẹ́ fún mi láti ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bíi Olùdarí-Àpapọ̀ Aṣojú Pàtàkì WHO fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera. Àwọn rògbòdìyàn àyípadà ojú ọjọ́ jẹ́ rògbòdìyàn ìlera - ó jẹ́ kókó ewu ńlá fún ìlera àgbáyé, a sì nílò ìgbésẹ̀ ojú ẹsẹ̀ láti dènà àti láti dọ́gba kojú ìpèníjà tó díjú yìí. Àyípadà ojú ọjọ́ ti ń ṣe ọṣẹ́ káàkiri àgbáyé - láti ibi àjàkálẹ̀ ààrùn onígbáméjì ní màláwì sí àwọn àìsàn ajẹmọ́-ooru ní India - a gbọ́dọ̀ dókówò nínú ètò ìlera tó lágbára báyìí tí ó ní ìfaradà tako àwọn ipa wọ̀nyìí. Mo máa ṣiṣẹ́ pẹ̀lú WHO àti àwọn alájọṣepọ̀ rẹ̀ láti ṣe ìtanijí, ṣe àgbékalẹ̀ àwọn ọ̀nà àbáyọ kí wọ́n sì tún ṣe ìfẹnukò fún ìgbésẹ̀ fún ọjọ́ iwájú tó dára fún gbogbo ènìyàn ní orílẹ̀ ayé yìí,"" Dr Kerry ló sọ bẹ́ẹ̀.","Ukukhulisa isimo sezulu nemiyalezo yezempilo kweWHO, ukusabalalisa imiyalezo ebucayi yeWHO ekubalulekeni kokuguquka kwesimo sezulu, izikalo ezinomthelela kanye nabenzi benqubomgomo ukuhlanganisa ukuqonda umqondo wokuphuthuma; Ukwenza ukukhulumela okuphezulu komthelela womhlaba; ukweseka umsebenzi weWHO ekuxoxeni emsebenzini womhlaba nezinhlangano zesifunda nohulumeni bezwe, kuhambisana nokulawulwa ngungoti weWHO; ukulondoloza ukuthatha nokwamukela kweziphakamiso zeWHO, ngesikhathi ucabanga ingqikithi eyahlukile yendawo,yezwe kanye nemithelela yesifunda; ukunikeza ukweluleka okunesu kuMqondisi Jikelele nabathathi bezinqumo, kuqinisa isikhundla seWHO njengomthombo wolwazi othembekile futhi onegunya kanye nokweseka okuhambisana nemiyalelo yayo iWHO; nokusiza ukuhlanganisa imithombo ukwenza ngcono umsebenzi weWHO, ukubheka ababambisani abambalwa kanye nabanomthelela okufaka babantu abadumile, ukubona amandla abo ukuthi batshelekise ngobungoti babo nezinsizakusebenza ukukhilisa imizamo yeWHO. ""Ngiyajabula ukusbenza njengoMqondidi Jikelele eSpecial Convoy wokuguquka kwesimo sezulu nezempilo weWHO. Izinkinga zesimo sezulu yizinkinga zezempilo - kuletha ukwesaba okukhulu kwezempilo yomhlaba, ukwenza okuphuthumayo kuyadingeka ukkwamukela kubhekwane nengxinamba eyinkinga. Ukushintsha kwesimo sezulu sekuvele kudala ingxabano emhlabeni-kusuka ekubhedukeni kwesifo sohudo eMalawi nasezifweni ezinkulu eIndia-kumele sitshale kuzinhlelo eziqinile zezempilo manje okumele kubhekwane nalemithelela. Ngizosebenza neWHO kanye nababambisani bayo ukuhambisa ukuqwashisa,ukudevelopha izixazululo nokwakha iconsesus ukwenza ikusasa eliphilayo kuwona wonke umuntu kulomhlaba,"" kusho uDkt Kerry." "ይህ የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤናን አብሮ ለማየት ወሳኝ አመት ነው፣ የ28ኛው የፓርቲዎች ኮንፈረንስ (Confrence of Parties COP28) ፕሬዝዳንት እ.ኤ.አ. በታህሳስ 3 2023 በተካሄደው የመሪዎች ጉባኤ ላይ ለመጀመሪያ ጊዜ ለጤና የተሰጠበትን ቀን አስታውቋል። ይህ የአየር ንብረት ለውጥን ከሰው ጤና ጋር በተገናኘ ያለውን ጥልቅ ጠቀሜታ ለማጉላት እንደ ወሳኝ አጋጣሚ ሆኖ ያገለግላል። ጤናን በአየር ንብረት ውይይቶች ግንባር ቀደም እውቅና መስጠቱ የትብብር ወሳኝ ሚና እና የተቀናጀ ጥረት የአሁኑን እና የወደፊቱን ትውልድ ደህንነትን ያጠናክራል። የዶ/ር ኬሪ የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር የአየር ንብረት ለውጥ እና ጤና ልዩ መልዕክተኛ ሆነው መሾማቸው የአለም ጤና ድርጅት ለአየር ንብረት ለውጥ ቅድሚያ ለመስጠት ያለውን ቁርጠኝነት እና በአለም ጤና ላይ ያለውን ተፅእኖ የሚያጎላ ነው። ዶ/ር ኬሪ በአመራርዋ የአለም ጤና ድርጅት ፖሊሲዎችን በመቅረፅ፣ ትብብርን በማጎልበት እና የአየር ንብረት ተግዳሮቶችን በመጋፈጥ የህዝብን ጤና ለመጠበቅ እና ግንዛቤ ለመፍጠር ለሚደረገው እንቅስቃሴ የበኩሏን አስተዋፅኦ ታበረክታለች። ማስታወሻ ለአዘጋጆች ዶ/ር ኬሪ የሲድ ግሎባል ሄልዝ (Seed Global Health) መስራች እና ዋና ስራ አስፈፃሚ ናቸው። ይህ መንግስታዊ ያልሆነ፤ ለትርፍ ያልተቋቋመ ድርጅት የጤና ሰራተኛውን በማሰልጠን እና የረጅም ጊዜ ኢንቨስትመንቶችን በማድረግ በጤና ስርአቶች ማጠናከር እና መለወጥ ላይ ያተኮረ ነው። በእሷ መሪነት, ሲድ (Seed) በሰባት ሀገሮች ውስጥ ከ 34,000 በላይ ዶክተሮችን, ነርሶችን እና አዋላጆች ባለሙያዎችን በማስተማር ከ 73 ሚሊዮን በላይ ለሚሆኑ ሰዎች የጤና እንክብካቤን ለማሻሻል እገዛ አድርጓል። የአየር ንብረት ለውጥ በሰው ጤና እና የጤና ስርዓት ላይ ስለሚያመጣው ተጽእኖ እና ጤናን ያማከለ ምላሽ ከአየር ንብረት ለውጥ ቅነሳ እና መላመድ እርምጃዎች ጋር ማቀናጀት እንዳለበት ተናግራለች እንዲሁም ጽፋለች ። ዶ/ር ኬሪ በ28ኛው የፓርቲዎች ኮንፈረንስ (Confrence of Parties (COP28)) ፕሬዚዳንቱን በመደገፍ ለመጀመሪያ ጊዜ የየፓርቲዎች ኮንፈረንስ (COP) የጤና ቀንን ለመቅረፅ እና የአየር ንብረት ለውጥ በጤና ላይ በሚያሳድረው ተጽእኖ ዙሪያ ድጋፍን ለመፍጠር እንዲሁም ፍትሃዊ የአየር ንብረት እርምጃዎችን ለማረጋገጥ ጥረቶችን በመምራት ላይ ናቸው።","This is a crucial year for the intersection of climate change and health, with the COP28 Presidency announcing the first-ever day dedicated to health at the summit on 3 December 2023. This will serve as a critical opportunity to emphasize the profound significance of addressing climate change in relation to human health. Recognizing health at the forefront of climate discussions reinforces the vital role of collaboration and coordinated efforts to safeguard the well-being of current and future generations. The appointment of Dr Kerry as the WHO Director-General Special Envoy for Climate Change and Health underscores WHO's commitment to prioritizing climate change and its impact on global health. Through her leadership, Dr Kerry will contribute to WHO's work in shaping policies, fostering collaborations, and driving transformative action to protect and promote the health of populations in the face of climate challenges. Note to editors Dr Kerry is the co-founder and CEO of Seed Global Health (Seed), a non-profit organization focused on health systems strengthening and transformation through long-term investments and training of the health workforce. Under her leadership, Seed has helped educate more than 34 000 doctors, nurses, and midwives in seven countries, helping to improve health care for more than 73 million people. She has spoken and written about the effects of climate change on human health and health systems and the need to integrate a health-centered response into climate change mitigation and adaptation measures. Dr Kerry is supporting the COP28 Presidency to shape the first-ever COP Day of Health and leading efforts to build advocacy around the impact of climate change on health and ensure equitable and just climate action.","Wannan shekara ce mai girma don samar da canje-canje a tsakanin abin da ya shafi sauyin yanayi da kula da lafiya. Shugabancin COP28 ya fitar da sanarwar keɓe wata rana don kula da lafiya a taron da aka gabatar a 3 ga watan Disamba, 2023. Wannan zai zama wata babbar dama don jaddada mahimmancin magance matsalar sauyin yanayi da ke da alaƙa da lafiyar ɗan Adam. Saka kiwon lafiya a sahun gaba wajen tattaunawar sauyin yanayi zai taka muhimmiyar rawa wajen samar da haɗin gwiwa da haɗin kai don kare lafiyar wannan al’ummar ta yanzu, da ta gaba. Naɗin Dr Kerry a matsayin Darakta-Janar, Jakadiya ta Musamman me kula da Sauyin Yanayi da Harkokin Lafiya na Hukumar Lafiya ta Duniya ya jaddada ƙudirin hukumar na ba da fifiko kan sauyin yanayi da tasirinsa ga lafiyar duniya. Ta amfani da jagorancinta, Dr Kerry za ta ba wa Hukumar Lafiya ta Duniya gudummawa wajen tsara manufofi, inganta haɗin gwiwa, da kuma aiwatar da ayyukan da za su ba da kariya da inganta lafiyar mutane a lokacin da sauyin yanayi ke musu barazana. Jan hankali ga masu gyara: Dokta Kerry shugaba ce wadda da ita aka kafa ƙungiyar Seed Global Health (Seed) - wata ƙungiya mai zaman kanta da ta mayar da hankali kan taimakawa harkokin kula da lafiya, da kuma samar da sauyi ta hanyar tanadi me dogon zango da horar da ma'aikatan kiwon lafiya. A ƙarƙashin jagorancinta, ƙungiyar Seed ta taimaka wajen ilmantar da likitoci, ma'aikatan jinya, da unguwarzoma fiye da 34 000 a ƙasashe bakwai, hakan ya taimaka wajen inganta lafiyar mutane fiye da miliyan 73. Dokta Kerry ta yi maganganu da rubuce-rubuce akan da tasirin sauyin yanayi a kan lafiyar ɗan Adam da ayyukan kiwon lafiya da kuma buƙatar shigo da ɓangaren harkokin kula da lafiya tsantsa wajen yaƙi da illar sauyin yanayi da samar da matakan kariya da rage tasirinsa. Dokta Kerry tana goyon bayan Shugabancin COP28 don tsara Ranar Lafiya ta Duniya da COP ta tsara a karon farko da kuma jagorantar ƙoƙarin wayar da kai game da haɗarin sauyin yanayi a kan kiwon lafiya da tabbatar da daidaito da adalci wajen amfani da matakan kariya game da sauyin yanayi.","Huu ni mwaka muhimu kwa makutano ya mabadiliko ya hali ya hewa na afya,na Urais wa COP28 watangaza siku ya kwanza kabisa y afya katika mkutano mnamo 3 Desemba 2023. Hii itatumika kama fursa muhimu ya kusisitiza umuhimu wa kina wa kushughulikia mabadiliko ya Tabianchi kuhusiana na afya ya Binadamu. Kutambua afya katika mstari wa mbele wa majadiliano ya hali ya hewa kuimarisha jukumu muhimu la ushirikiano na jitihada zilizoratibiwa kulinda ustawi wa vizazi vya sasa na vijavyo. Uteuzi wa Dk Kerry kuwa mkurugenzi mkuu mjumbe maalumu wa WHO wa mabadiliko ya Tabianchi na Afya unasisitiza dhamira ya WHO ya kuweka kipaumbele mabadiliko ya hali ya hewa na athari zake kwa afya ya kimataifa. Kupitia uongozi wake, Dk Kerry atachangia kazi ya WHO katika kuunda sera, kukuza ushirikiano, na kuendesha hatua za kuleta mabadiliko kulinda na kukuza afya ya watu katika kukabiliana na changamoto za mabadiliko ya Tabianchi. Maelezo kwa mhariri Dkt Kerry ni mwanzilishi mwenza na mkurugenzi mtendaji wa Seed Global Health (Seed), shirika lisilo la faida linalozingatia uimarishaji wa mifumo ya afya na kupitia uwekezaji wa muda mrefu na mafunzo ya wataalamu wa afya. Chini ya uongozi wake, Seed imesaidia kusomesha zaidi ya matabibu, wauguzi na wakunga 34,000 katika nchi saba, na kusaidia kuboresha huduma za afya kwa zaidi ya watu milioni 37. Amezungumzia na kuandika kuhusu athari za mabadiliko ya hali ya hewa kwa mifumo ya afya na afya ya Binadamu na haja ya kuunganisha muitikio unaozingatia afya katika hatua za kukabiliana na mabadiliko ya hali ya hewa. Dkt Kerry anaunga mkono Urais wa COP28 kuchagiza siku ya afya ya COP ya kwanza kabisa na kuongeza juhudi za kujenga utetezi kuhusu athari za mabadiliko ya Tabianchi kwa afya na kuhakikisha hatua za usawa na haki za hali ya hewa.","Ọdún yìí ṣe pàtàkì fún ìdábùú àyípadà ojú ọjọ́ àti ìlera, pẹ̀lú bí Ààrẹ COP. 28 ṣe kéde ọjọ́ àkọ́kọ́ irú rẹ̀ tí wọ́n yà sọ́tọ̀ fún ìlera níbi àpérò ní 3 oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2023. Èyí máa dúró gẹ́gẹ́ bí ànfààní pàtàkì láti tẹnu mọ́ ìdí pàtàkì fún kíkojú àyípadà ojú ọjọ́ ní èyí tó níṣe pẹ̀lú ìlera àwọn ènìyàn. Mímọ ìlera ní iwájú ìjírórò àyípadà ojú ọjọ́ ń ṣe ìwúrí fún ojúṣe pàtàkì àwọn ìgbìyànjú àjọṣepọ̀ àti ìdarí láti dáàbò bo ìgbáyé-gbádùn àwọn ènìyàn lọ́wọ́lọ́wọ́ àti ti ọjọ́ iwájú. Ìyànsípò Dr Kerry gẹ́gẹ́ bí Ilé Olùdarí-Àpapọ̀ Aṣojú Pàtàkì WHO fún Àyípadà Ojú ọjọ́ àti Ìlera ṣàfihàn àfọkànsìn WHO láti mú àyípadà ojú ọjọ́ àti ipa rẹ̀ lórí ìlera àgbáyé ní ọ̀kùkúdùn. Nípasẹ̀ ìdarí rẹ̀, Dr Kerry máa dásí iṣẹ́ WHO nínú ìṣelọ́jọ̀ àwọn ìlànà-iṣẹ́, ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún àjọṣepọ̀, àti gbígbé ìgbésẹ̀ àyípadà láti dáàbò bò àti láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ìlera àwọn ènìyàn ní àkókò ìpèníjà ojú ọjọ́. Kókó ọ̀rọ̀ fún àwọn olóòtú Dr Kerry ni olùdásílẹ̀-àjọṣe àti CEO Seed Global Health (Seed), ilé-iṣẹ́ tí kò sí fún èrè tó ń gbájúmọ́ ríró ètò ìlera lágbára àti àyípadà nípasẹ̀ ìdókówò onígbà-pípẹ́ àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àwọn òṣìṣẹ́ ìlera. Lábẹ́ ìdarí rẹ̀, Seed ti ṣe ìrànlọ́wọ́ láti kọ́ àwọn dókítà, nọ́ọ́sì, àti àwọn agbẹ̀bí tó lé ní 34 000 ní àwọn orílẹ̀-èdè méje, tó sì ń ṣe ìrànlọ́wọ́ láti mú àyípadà bá ètò ìlera fún 73 mílíọ̀nù lé àwọn ènìyàn. Ó ti sọ̀rọ̀ ó sì ti kọ nípa àwọn ipa àyípadà ojú ọjọ́ lórí ìlera ènìyàn àti àwọn ètò ìlera àti ìdí láti ṣàmúlò ìdáhùn adálórí-ìlera sí ìdènà àyípadà ojú ọjọ́ àti àwọn ìlànà ìbádọ́gba. Dr Kerry ń ṣe àtìlẹ́yìn fún Ààrẹ COP28 láti ṣe ìṣelọ́jọ̀ Àyájọ́ Ọjọ́ COP ti Ìlera àkọ́kọ́ irú rẹ̀ àti àwọn ìgbìyànjú tó ń léwájú láti ṣe àgbékalẹ̀ ìgbẹnusọ kárí ipa àyípadà ojú ọjọ́ lórí ìlera kí ó sì ṣe àrídájú ìgbésẹ̀ ojú ọjọ́ tó dọ́gba tó sì ṣe déédé.","Lona unyaka obucayi wokuxhumana kokuguquka kwesimo sezulu nezempilo,ngeCOP28 Presidency ukumenyezelwa kosuku lokuqala olubekelwe ezempilo kusummit ngomhlaka-3 kuZibandlela 2023. Lokhu kuzoba ithuba elibucayi ukugcizelela ukubaluleka okuzwakalayo ekubhekaneni nokuguquka kwesimo sezulu ngokuhlobana nezempilo yomuntu. Ukubona ezempilo phambili ezingxoxweni zesimo sezulu kugcizelela indima ebalulekile yokubambisana nokusebenzisana ngemisamo yokuphephisa ukuphila kwamanje kanye nesizukulwane sekusasa. Ukuqokwa kukaDkt Kerry njengoMqondisi Jikelele weSpecial Convoy yokuguquka kwesimo sezulu nezempilo kuWHO kuletha amaphuzu okuzibophezela kweWHO ekuhambiseni phambili ukuguquka kwesimo sezulu kanye nomthelela waso kwezempilo yomhlaba. Ngobuholi bakhe, uDkt Kerry uzofaka isandla emsebenzini weWHO wokulungisa izinqubomgomo, ukulondoloza ukubambisana, ukwenza ukuhambisa koguquko ukuze kuvikelwwe futhi kugqugquzelwe ezempilo zesibalo sabantu ebusweni bezingqinamba zesimo sezulu. Inothi kubahleli Udkt Kerry ungumsunguli neCEO yeSeed Global Health (Seed), inhlangano engenanzuzo egxile kuzinhlelo zempilo ukuqinisa nokuguqula ngotshalomali lwesikhathi eside kanye nokuqeqesha abasebenzi bezempilo. Ngaphansi kobuholi bakhe,Seed usesize ukufundisa odokotela abangaphezu kuka-34 000, abahlengikazi kanye nababelethisi emazweni ayisikhombisa, esiza ukwenzangcono ukunakekelwa kwezempilo kubantu abangaphezu kwezigidi ezingu-73. Usekhulumile futhi wabhala ngemithelela uokuguquka kwesimo sezulu kwezempilo yabantu nezinhlelo zezempilo kanye nesidingo sokuhlanganisa izimpendulo ezihlangene nezempilo ekunciphiseni ukushintsha kwesimo sezulu nezikalo zokwamukela. UDkt Kerry weseka iCOP28 Presidency ukwenza okokuqala Usuku lweZempilo lweCOP nokuhola imizamo yokwakkha ukukhulumela kumthelela wokuguqula isimo eszulu kwezempilo nokuqinisekisa ukulingana futhi nokwenza nje okwesimo sezulu." ዶ/ር ኬሪ በማሳቹሴትስ አጠቃላይ ሆስፒታል ( Massachusetts General Hospital ) ክሪቲካል ኬር (critical care physician) ሃኪም እንዲሁም በዚሁ የጤና ማእከል ውስጥ የትብብር እና የአለም አቀፍ ተነሳሽነቶች ተባባሪ ዳይሬክተር ናት በፀጥታ እና በጤና መካከል ትስስር ላይ በማተኮር በሃርቫርድ የህክምና ትምህርት ቤት (Harvard Medical School) የአለም አቀፍ የህዝብ ፖሊሲ እና የማህበራዊ ለውጥ ፕሮግራም ትመራለች። የሁለት ልጆች እናትም ነች።,"She is a critical care physician at Massachusetts General Hospital (MGH) and is the associate director of partnerships and global initiatives at the MGH Center for Global Health. She directs the Global Public Policy and Social Change programme at Harvard Medical School, focusing on links between security and health. She is the mother of two children.","Ta kasance ƙwararriyar likita a fannin gano cuta da magance ta a Babban Asibitin Massachusetts (MGH) kuma ita ce mataimakin daraktan kulawa da abokanan hulɗa na duniya a Cibiyar MGH don harkokin Lafiya na Duniya. Ta jagoranci Shirin Harkokin Jama'a na Duniya da kawo Sauyi don Cigaban Al’ummah a Makarantar Kiwon Lafiya ta Harvard, tana mai kulawa ta musamman a kan alaƙa tsakanin tsaro da lafiya. [Dr Kerry] na da ƴaƴa biyu.","Yeye ni tabibu wa huduma mahututi katika hospitali kuu ya Massachusetts (MGH) na ni mkurugenzi mshiriki wa ubia na mipango ya kimataifa katika kituo cha MGH cha afya ulimwenguni. Anaongoza mpango wa kimataifa wa sera ya umma na mabadiliko ya kijamii katika chuo cha matabibu cha Harvard, akizingatia uhusiano kati ya usalama na afya. Yeye ni mama wa watoto wawili.","Ó jẹ́ olùtọ́jú ìlera alágbára ní Massachusetts General Hospital (MGH) òun sì ni aṣèrànwọ́ olùdarí fún àwọn àjọṣepọ̀ àti ìpilẹ̀ṣẹ̀ àgbáyé ní Ààyè MGH fún Ìlera Àgbáyé. Ó ń darí Ètò Òfin Gbogbogbo àti Àyípadà Àwùjọ Lágbàyé ní Harvard Medical School, tó gbájúmọ́ àwọn àjọṣepọ̀ láàrín ètò ààbò àti ìlera. Ó jẹ́ ìyá ọlọ́mọ méjì.","Ungowezokubhucunga okubucayi eMassachusetts General Hospital 9MGH) nomqondisi osizayo ekubambisaneni nemizamo yomhlaba kuMGH Center yeGlobal Helath. Ungumqondisi weGlobal Public Policy noHlelo Lokuguquka kweNhlalakahle eHarvaed Medical School, egxile ekuxhumaneni phakathi kwezokuphepha nezempilo. Ungumama wezingane ezimbili." "ሴቶች እና ልጃገረዶች በሱዳን በጤና ላይ በተሰነዘረ ጥቃት ክፉኛ ተጎድተዋል ሲሉ የመንግስታቱ ድርጅት ኤጀንሲዎች አስጠንቅቀዋል። የአለም ጤና ድርጅት እና የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ (United Nations sexual and reproductive health agency UNFPA) ዛሬ በሱዳን ጤና አጠባበቅ ተቋማት፣ መሳሪያዎች እና ሰራተኞች ላይ እየደረሰ ያለው ቀጣይ ጥቃት ሴቶችን እና ልጃገረዶችን ህይወት አድን የጤና እንክብካቤ እያሳጣቸው እንደሆነ አስጠንቅቀዋል። በጦርነቱ በተጎዱ አካባቢዎች 67% የሚሆኑ ሆስፒታሎች ተዘግተዋል፣እና በርካታ የወሊድ ሆስፒታሎች ከስራ ውጪ ሲሆኑ ይህም በሱዳን ውስጥ ትልቁ ሪፈራል ሆስፒታል ኦምዱርማን ሆስፒታልን ጨምሮ ነው። በሱዳን አስቸኳይ የጤና ርዳታ ከሚያስፈልጋቸው 11 ሚሊዮን ሰዎች መካከል 2.64 ሚሊዮን ሴቶች እና የመውለድ እድሜ ላይ ያሉ ልጃገረዶች ይገኙበታል። 262,880 ያህሉ ነፍሰ ጡር ሲሆኑ ከ90,000 በላይ የሚሆኑት በሚቀጥሉት ሶስት ወራት ውስጥ ይወልዳሉ። ሁሉም ወሳኝ የስነ ተዋልዶ ጤና አገልግሎት ማግኘት አለባቸው። ጦርነቱ ከተጀመረበት ከሚያዝያ ወር ጀምሮ የአለም ጤና ድርጅት በጤና ሰራተኞች እና ተቋሞች ላይ 46 ጥቃቶችን እንደነበሩ እንዲሁም ስምንት ሰዎች እንደሞቱና 18 ሰዎች እንደቆሰሉ ዘግቧል። ተቋማት እና የጤና ንብረቶችም ተዘርፈዋል፣ የጤና ባለሙያዎች ለአመፅ ተዳርገዋል። በርካታ የጤና ተቋማት በታጣቂ ሃይሎች ተይዘው ጥቅም ላይ እየዋሉ ነው። በዋና ከተማዋ ካርቱም ውስጥ የወባ መድኃኒቶችን ጨምሮ ለመላው አገሪቱ መድኃኒቶች የሚቀመጡበት ብሔራዊ ፋርማሲ የሚገኝበት ብሔራዊ የሕክምና አቅርቦት ፈንድ (National Medical Supply Funds NMSF) መጋዘኖች በወታደራዊው ሃይል መያዙን ሪፖርቶች አሉ።","Women and girls hit hard by attacks on health in Sudan, UN agencies warn The World Health Organization and UNFPA, the United Nations sexual and reproductive health agency, today warned that the continuing attacks on healthcare facilities, equipment and workers in Sudan are depriving women and girls of life-saving healthcare, with pregnant women hardest hit. Some 67% of hospitals in areas affected by fighting are closed, and several maternity hospitals are out of action, including Omdurman Hospital, the largest referral hospital in Sudan. Among the 11 million people in Sudan who need urgent health assistance are 2.64 million women and girls of reproductive age. Some 262 880 of them are pregnant and over 90 000 will give birth in the next three months. All of them need access to critical reproductive health services. Since April, when the fighting began, WHO has verified 46 attacks on health workers and facilities which have killed eight people and injured 18 others. Facilities and health assets have also been looted, and health workers have been subjected to violence. A number of health facilities are being used by armed forces. There are reports of a military occupation of the National Medical Supply Funds (NMSF) warehouses in the capital, Khartoum, where medicines for the entire country, including malaria medicines, are kept, and where the national pharmacy for chronic diseases is located.","Hukumomin Majalisar Ɗinkin Duniya sun yi gargaɗin cewa, mata da yara mata suna fuskantar hare-haren kiwon lafiya a Sudan. A yau ne Hukumar Lafiya ta Duniya da UNFPA, hukumar kula da lafiyar jima'i da haihuwa ta Majalisar Ɗinkin Duniya sun yi gargaɗin cewa, ci gaba da kai hare-hare kan cibiyoyin kiwon lafiya da kayan aiki da ma'aikata a Sudan na hana mata da 'yan mata samun kula da lafiyar ceton ransu, inda mata masu juna biyu suka fi fuskantar matsalar. An rufe kimanin kashi 67% na asibitocin da ke yankunan da faɗan ya shafa, kuma asibitocin haihuwa da dama ba sa aiki, waɗanda suka haɗa da asibitin Omdurman, babban asibiti a Sudan. Daga cikin mutum miliyan 11 a Sudan da ke buƙatar agajin gaggawa na kiwon lafiya akwai mata da yara mata miliyan 2.64 da suka kai lokacin haihuwa. Wasu mutum 262 880 daga cikinsu suna da ciki, kuma sama da 90 000 za su haihu a cikin watanni uku masu zuwa. Dukansu suna buƙatar samun kulawar kiwon lafiya ta haihuwa. Tun daga watan Afrilu, lokacin da aka fara faɗan, WHO ta tabbatar da kai hare-hare guda 46 kan ma'aikatan kiwon lafiya da cibiyoyi waɗanda suka kashe mutane takwas tare da jikkata wasu mutum 18. An kuma wawashe kayan aiki da kadarorin kiwon lafiya, sannan ma'aikatan lafiya sun fuskanci tashin hankali. Sojojin da ke ɗauke da makamai ne ke amfani da cibiyoyin kiwon lafiya da dama. Akwai rahotannin da ke cewa sojoji sun mamaye rumbun adana kuɗaɗe na Asusun Kula da Lafiya na Ƙasa (NMSF) a babban birnin ƙasar, Khartoum, inda ake ajiye magunguna ga baki ɗaya ƙasar, wanda suka haɗa da magungunan zazzaɓin cizon sauro, da kuma cibiyar haɗa magunguna ta ƙasa-da-ƙasa.","Wanawake na wasichana wameathiriwa sana na mashambulizi dhidi ya afya nchini Sudani, Mashirika ya Umoja wa mataifa yaonya Shirika la afya Duniani na UNFPA, shirika la Umoja wa Mataifa la afya ya uzazi na uzazi, leo wameonya kwamba kuendelea kwa mashambulizi kwenye vituo vya huduma za afya, vifaa na wahudumu nchini Sudani kunawanyima wanawake na wasichana huduma za afya za kuokoa maisha, huku wajawazito wakiathirika zaidi. kwa asilimia 67 ya Hospitali katika maeneo yaliyoathiriwa na mapigano zimefungwa, na hospitali kadhaa za uzazi hazifanyi kazi ikiwemo Hospitali ya Omdurman, hopspitali kubwa ya rufaa nchini Sudani. Kati ya watu milioni 11 nchini Sudani wanaohitaji msaada wa dharura wa afya ni wanawake na wasichana milioni 2.64 walio katika umri wa kuzaa. Baadhi yao 262,880 ni wajawazito na zaidi ya 90,000 watajifungua katika miezi mitatu ijayo. Wote wanahitaji kupata huduma muhimu za afya ya uzazi. Tangu Aprili, wakati mapigano yalipoanza, WHO imethibitisha mashambulizi 46 dhidi ya wahudumu wa afya na vituo vya afya ambayo yameua watu wanane na wengine 18 kujeruhiwa. Vifaa na rasilimali za afya pia zimeporwa, na wahudumu wa afya wamefanyiwa ukatili. Vituo vingi vya afya vinatumiwa na vikosi vya jeshi. Kuna ripoti za uvamizi wa kijeshi katika maghala ya mfuko wa kitaifa wa ugavi wa dawa (NMSF) katika mji mkuu, Khartoum, ambapo dawa za nchi nzima, na ambapo Bohari ya dawa ya taifa ya magonjwa sugu ipo.","Àwọn obìnrin àti ọ̀dọ́mọbìnrin ní ìkọlù ńlá pẹ̀lú ìkọlù ìlera ní orílẹ̀-èdè Sudan, àwọn aṣojú UN kílọ̀ Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé àti UNFPA, ilé-iṣẹ́ elétò ìlera fún ìbálòpọ̀ àti ìbímọ àjọ ìṣọ̀kan àgbáyé, lónì kílọ̀ pé ìtẹ̀síwájú ìkọlù lórí àwọn ilé-ìwòsàn, irinṣẹ́ àti àwọn òṣìṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Sudan ń dènà àwọn obìnrin àti àwọn ọmọdébìnrin ní ìtọ́jú adóólà-ẹ̀mí, tó sì jẹ́ wí pé àwọn obìnrin olóyún ni ó kàn jùlọ. 67% àwọn ilé-ìwòsàn ní àwọn agbègbè tí ìjà náà kóbá ni wọ́n ti tìpa, bẹ́ẹ̀ sì ni ọ̀pọ̀lọpọ àwọn ilé-ìwòsàn agbẹ̀bí ni wọn ò ṣiṣẹ́ mọ́, tó fi mọ́ ilé-ìwòsàn Omdurman, ilé-ìwòsàn ìfiṣọwọ́ tó tóbi jùlọ ní orílẹ̀-èdè Sudan. Láàrín 11 mílíọ̀nù àwọn ènìyàn ní orílẹ̀-èdè Sudan tí wọ́n nílò ìrànlọ́wọ́ ìlera ojú ẹsẹ̀ ni 2.64 mílíọ̀nù àwọn obìnrin àti ọ̀dọ́mọbìnrin tí wọ́n ti lè bímọ. Àwọn 262 800 nínú wọn ni wọ́n ti lóyún tí 90 000 lé sì máa bímọ ní oṣù mẹ́ta tó ń bọ̀. Gbogbo wọn nílò ànfààní sí ìpèsè iṣẹ́ ìlera ìbímọ tó lágbára. Láti oṣù Igbe, nígbà tí ìjà náà bẹ̀rẹ̀, WHO ti fi ìdí ìkọlù 46 lórí àwọn òṣìṣẹ́ ìlera àti àwọn ilé-ìwòsàn múlẹ̀ tí ó ti pa ènìyàn mẹ́jọ tí ó sì tún ti ṣe àwọn 18 mìíràn léṣe. Àwọn ilé-ìwòsàn àti àwọn ohun ìní ìlera ni wọ́n tún ti jí kó, tí wọ́n sì ti sọ àwọn òṣìṣẹ́ ìlera sínú rògbòdìyàn. Àìmọye àwọn ilé-ìwòsàn ni àwọn ọmọ ogun ń lò. Ìròyìn wà nípa iṣẹ́ ogun ti ilé ìkọ́jàsí National Medical Supply Funds (NMSF) ní olú-ìlú náà, Khartoum, níbi tí wọ́n ń kó àwọn oògùn fún gbogbo orílẹ̀-èdè, tó fi mọ́ àwọn oògùn ibà, sí, àti ibi tí ilé ìtàjà oògùn orílẹ̀-èdè fún àwọn ààrùn tó lágbára wà.","Abantu besifazane namantombazane ahlaseleka kakhulu kwezempilo eSudan, kuxwayisa ama-ejensi ase-UN Inhlangano yeZempilo yoMhlaba ne-UNFPA neUnited Nations yezocansi nokuzala igensi yezempilo, namhlanje ixwayise ngokuthi ukuqhubeka kokuhlaselwa kwezindawo zempilo, impahlakusebenza kanye nabasebenzi eSudan bancisha abantu besifazane namantombazane ukunakekelwa kwezempilo okusindisa impilo, kubantu besifazane abakhulelwe kunzima kakhulu. Ezinye zezibhedlela ezingu-67% ezindaweni ezikhahlazekile endaweni ngukulwa sezivaliwe,nezinye izibhedlela ezimbalwa azikwazi kwenza lutho okubandakanya iSibhedlela Omdurman,isibhedlela esikhulu okudluliselwa kuso eSudan. Kubantu abayizigidi ezingu-11 eSudan abadinga ukusizwa kwezempilo okuphuthumayo abayizigidi ezingu-2.64 abesifazane namantombazane asesigabeni sokuthomba. Abanye babangu-262 880 wabo bakhulelwe futhi abangaphezu kuka-90 000 bazobeletha ezinyangeni ezintathu ezizayo. Bonke badinga ukuthola imisebenzi yezempilo ebhekene nokuzala okubucayi. Kusukela ngoMbasa, ngesikhathi ukulwa kuqala, iWHO yabhekisisa ukuhlaselwa okungu-46 kubasebenzi bezempilo nezindawo osekubulale abantu abayisishagalombili futhi kwalimala abanye abangu-18. Izindawo kanye nezimpahla zezempilo nakho sekuntshontshiwe futhi abasebenzi bezempilo babhekene nodlame. Iningi lezindawo zezempilo lusetshenziswa ngabezempi. Kukhona imibiko yomsebenzi wezempi weNational Medical Supply Funds (NMSF) izindawo zokugcina impahla enhlokodolobha iKhartoum, lapho imithi yezwe lonke okubandakanya nemithi kamalalevela igcinwe khona futhi lapho ikhemisiyezwe yezifo ezingumahlalakhona yakhiwe khona." የዓለም ጤና ድርጅት የድንገተኛ ህክምና እቃዎች እና የልማት ምርቶች ክምችት በግቢው ውስጥ ባለው መጋዘን ውስጥ ይቀመጣል። የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ (United Nations sexual and reproductive health agency UNFPA) ክምችት ለማህፀን ሕክምና፣ ከመደፈር በኋላ ለሚደረግ ሕክምና የሚውሉ መድሃኒቶች፣ እንዲሁም በካርቱም፣ በደቡብ ዳርፉር፣ በምእራብ ዳርፉር እና በሌሎችም መጋዘኖች ውስጥ የተከማቹ በርካታ የወሊድ መከላከያ መድኃኒቶችና መሣሪያዎች ክምችትም ማግኘት አልተቻለም። ዳርፉርን ጨምሮ በተለያዩ ግዛቶች የሚገኙ የጤና ተቋማት ከባድ የህክምና አቅርቦት እጥረት እያጋጠማቸው መሆኑን አስጠንቅቀዋል። በአሳሳቢ የልማት ሁኔታ፤ ሆስፒታሎች ለኤሌክትሪክ የኃይል ማመንጫዎች ነዳጅ እያጡ ነው። በምስራቅ ዳርፉር ኤልዳኢን ከተማ ትግሉ ከተጀመረ ጊዜ ጀምሮ በአንድ ሳምንት ጊዜ ውስጥ ስድስት አዲስ የተወለዱ ህጻናት በሆስፒታል ውስጥ በኦክስጅን እጥረት ምክንያት መሞታቸውን እንዲሁም በአካባቢው ያሉ ዶክተሮች እንዳሉት ከሆነ ከ30 በላይ አዲስ የተወለዱ ህጻናት በሆስፒታል መሞታቸውን ገልጸዋል። በግንቦት ወር የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ (United Nations sexual and reproductive health agency UNFPA) እና የሀገር ውስጥ አጋር የሆነው የካፋ ልማት ድርጅት ( CAFA Development Organization ለሴቶች እና ለአራስ ሕፃናት የጤና አገልግሎት መገኘቱን ለማረጋገጥ በካርቱም ለሚገኙ ሰባት የወሊድ ሆስፒታሎች ነዳጅ ሰቶል። በአንድ ሳምንት ውስጥ ብቻ ከ1000 በላይ በምጥ እና caesarean sections (በቀዶ ጥገና) በሰላም ማዋለድ ተችሏል። ነገር ግን አስፈላጊ አገልግሎቶችን ለማስቀጠል ለቁልፍ ሆስፒታሎች ነዳጅ እና አቅርቦቶችን ለመጠበቅ ተጨማሪ ድጋፍ ያስፈልጋል። 15% የሚሆኑ ነፍሰ ጡር እናቶች ከእርግዝና እና ከወሊድ ጋር የተያያዙ ችግሮች ያጋጥሟቸዋል እናም አስቸኳይ የወሊድ እና አዲስ ለተወለዱ ልጆቻቸው እንክብካቤ ያስፈልጋቸዋል። የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ በሱዳን በሚገኙ የጤና ተቋማት እና ሆስፒታሎች የጾታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና አጠባበቅ አገልግሎት ይሰጣል።,"WHO’s stock of emergency medical supplies and development products is kept at its warehouse on the premises. UNFPA’s stocks of medicines and equipment for obstetric care, post-rape treatment, as well as a wide range of contraceptives, which are stored at warehouses in Khartoum, South Darfur, West Darfur and elsewhere are also inaccessible. Health facilities in several states, including the Darfurs, have warned that they are facing critical shortages of medical supplies. In a worrying development, hospitals are running out of fuel to power generators that provide electricity. Six newborns died at a hospital in the city of Eld’aeen in East Darfur in the space of a week due to issues including a lack of oxygen amid electricity blackouts and local doctors estimated that more than 30 newborns have died at the hospital since the start of the fighting. In May, UNFPA and local partner, the CAFA Development Organization, provided fuel for seven maternity hospitals in Khartoum to ensure health services were available for women and newborns. In just one week, more than 1000 deliveries and caesarean sections were safely carried out. But more support is desperately needed to secure fuel and supplies for key hospitals to sustain essential services. Some 15% of pregnant women experience pregnancy- and birth-related complications and need access to emergency obstetric and newborn care. UNFPA provides sexual and reproductive healthcare through health facilities and hospitals throughout Sudan.","An tsara wurin ajiyar WHO ya bayar da tallafin magungunan gaggawa da kayayyakin ci gaba a matsayin ma'ajiyarta da ke wurin. Har ila yau, ba za a iya samun shiga wuraren ajiyar UNFPA na magunguna da na'urorin kula da mata masu juna biyu, da magungunan da aka yi bayan fyaɗe, da kuma nau'ikan magungunana hana haihuwa iri-iri ba, waɗanda aka ajiye a rumbun ajiya a Khartoum, Darfur ta Kudu, Darfur ta Yamma, da sauran wurare. Cibiyoyin kula da lafiya a jihohi da dama da suka haɗa da na Darfur sun yi gargaɗin cewa, suna fuskantar matsanancin ƙarancin magunguna. A wani lamari na damuwa, asibitoci na fama da ƙarancin mai da injinan samar da wutar lantarki da ke samar da wutar lantarki. Jarirai shida ne suka mutu a wani asibiti da ke birnin Elda'aeen na Gabashin Darfur cikin mako guda, sakamakon lamurra da suka haɗa da ƙarancin iskar Oxygen sakamakon katsewar wutar lantarki da likitocin ƙasar suka yi ƙiyasin cewa sama da jarirai 30 ne suka mutu a asibitin tun bayan da aka samu matsalar wutar lantarki tun lokacin fara faɗan. A cikin watan Mayu, UNFPA da takwarorinsta na gida, Ƙungiyar Ci gaban CAFA, sun ba da man fetur ga asibitocin haihuwa bakwai a Khartoum don tabbatar da cewa an samar da ayyukan kiwon lafiya ga mata da jarirai. A cikin mako ɗaya kacal, an karɓi haihuwa da yin tiyatar haihuwa sama da 1000 lafiya. Amma ana buƙatar ƙarin tallafi don tabbatar da mai da kayayyaki ga manyan asibitoci don ci gaba da ayyuka masu mahimmanci. Wasu kashi 15% na mata masu juna biyu suna fuskantar matsalolin da ke da alaƙa da ɗaukar ciki da haihuwa, kuma suna buƙatar samun kulawar gaggawa ta haihuwa da kula da jarirai. UNFPA ta samar da kiwon lafiyar jima'i da haihuwa a wuraren kula da lafiya da asibitoci a faɗin Sudan.","Hifadhi ya WHO ya vifaa vya matibabu ya dharura na bidhaa za maendeleo huhifadhiwa kwenye ghala lake kwenye majengo. Akiba ya UNFPA ya dawa na vifaa vya utunzaji wa uzazi, matibabu ya baada ya ubakaji, vilevile anuwai ya vidhibiti mimba, ambavyo vimehifadhiwa kwenye maghala huko Khartoum, Darfur kusini, Darfur magharibi na kwingineko pia hazipatikani. Vituo vya afya katika majimbo kadhaa, ikiwemop Darfur, vimeonya kwamba vinakabiliwa na uhaba mkubwa wa vifaa vya matibabu. Katika hali inayotia wasiwasi, hospitali zinakosa mafuta kwa jenereta zinazozalisha umeme. Watoto sita wachanga walifariki katika hospitali moja katika mji wa Eld'aeen huko Darfur mashsriki katika muda wa wiki moja kutokana na masuala yakiwemo ukosefu wa oksijeni huku kukiwa na kukatika katika kwa umeme na madaktari wa eneo hilo wanakadiria kuwa zaidi ya watoto 30 waliozaliwa wamefariki katika hospitali hiyo tangu kuanza kwa mapigano. Mwezi Mei, UNFPA na mshirika wa ndani, shirika la maendeleo la CAFA, walitoa mafuta kwa hospitali sabaza uzazi mjini Khartoum ili kuhakikisha huduma za afya zinapatikana kwa wanawake na watoto wachanga. Katika muda wa wiki moja tu, zaidi ya wazazi 1000 walijifungua na kwa upasuaji walifanyiwa kwa usalama. Lakini msaada zaidi unahitajika sana ili kupata mafuta na vifaa kwa ajili ya hospitali muhimu ili kuendeleza huduma muhimu. Kwa 15% ya wanawake wajawazito hupata matatizo ya ujauzito na kuzaliwa na wanahitaji kupata huduma ya dharura ya uzazi na watoto wachanga. UNFPA hutoa huduma ya afya ya ngono na uzito kupitia vituo vya afya na hospitali kote nchini Sudani.","Àwọn ìṣura ìpèsè oògùn pàjáwírì WHO àti àwọn ohun èlò ìdagbàsókè ni wọ́n ń kó sí ilé ìkọ́jàsí rẹ̀ ní àyíká náà. Ìṣura àwọn oògùn àti irinṣẹ́ fún ìtọ́jú ìbímọ UNFPA, ìtọ́jú lẹ́yìn ìfipábánilòpọ̀, bákan náà tún ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn oògùn ìdèna oyún, tí wọ́n ń fi pamọ́ sí ilé ìkọ́jàsí ní Khartoum, South Darfur, West Darfur àti ibòmíràn náà tún ṣe é lò. Àwọn ilé-ìwòsàn ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìpínlẹ̀, tó fi mọ́ Darfur, ti wọ́n ti kìlọ̀ fún pé wọ́n ń kojú àìtó àwọn ohun èlò ìlera tó lágbára. Nínú ìṣẹ̀lẹ̀ tó banilọ́kànjẹ́, àwọn ilé-ìwòsàn ti ń ṣe àfẹ́rí epo láti tan ẹ̀rọ-amúnáwá tí ó ń pèsè iná. Àwọn ọmọtuntun mẹ́fà ni wọ́n kú ní ilé-ìwòsàn kan ní ìlú Eld'aeen ní East Darfur láàrín ọ̀sẹ̀ kan nítorí ìṣòro tó fi mọ́ àìsí atẹ́gùn pẹ̀lú àìsí iná bẹ́ẹ̀ sì ni àwọn dókítà ìbílẹ̀ ṣírò pé àwọn ọmọtuntun tó lé ní 30 ni wọ́n ti kú ní ilé-ìwòsàn náà láti ìgbà ìgbà tí ìjà náà ti bẹ̀rẹ̀. Ní oṣù Èbìbí, UNFPA àti àwọn onígbọ̀wọ́ ìbílẹ̀, ilé-iṣẹ́ Onídágbàsókè CAFA, pèsè epo fún ilé-ìwòsàn agbẹ̀bí méje ní Khartoum láti rí i dájú pé ìpèsè iṣẹ́ ìlera wà fún àwọn obìnrin àti àwọn ọmọ tuntun. Láàrín ọ̀sẹ̀ kan, bíi 1000 lé ìgbẹ̀bí àti iṣẹ́ abẹ ni wọ́n ṣe láìsí ewu. Ṣùgbọ́n wọ́n nílò àtìlẹyìn tó pọ̀ gidi gan láti ra epo àti oògùn fún àwọn ilé-ìwòsàn pàtàkì láti lè tẹ̀síwájú àwọn iṣẹ́ pàtàkì. Àwọn 15% àwọn obìnrin tó lóyún ni wọ́n ń ní ìrírí ìṣòro ajẹmọ́-oyún àti ìbí- tí wọ́n sì nílò ànfààní sí ìtọ́jú ìbímọ àti ọmọtuntun pàjáwírì. UNFPA ń pèsè ìtọ́jú ìbálòpọ̀ àti ìbímọ nípasẹ̀ àwọn ilé-ìwòsàn àti àwọn ilé-ìwòsàn ńlá jákèjádò orílẹ̀-ède Sudan.","Isitokwe seWHO samasaplayi ezokulapha okuphuthumayo nemikhiqizo yentuthuko kugcinwa endaweni yokugcina izimpahla khona emagcekeni. Isitoko se-UNFPA semithi kanye nempahlakusebenza yezokunakekelwa ,ukwelashwa ngemva kokudlwengulwa kanye nokokuhlela okuningi okuhlukene okugcinwe endaweni yokugcina impahla eKhartoum, eSouth Darfur, West Darfur nakwenye indawo lapho kungatholakali khona. Izindawo zezempilo kuzizwe ezimbalwa okubandakanya iDarfurs, sebexwayisile ukuthi babhekene nokuntuleka okubucayi kwamasaplayi ezokwelapha. Ngokukhathazeka ngentuthuko, izibhedlela ziphelela ifuweli yokunika amandla amajeneretha lawo anikeza ngogesi. Abantwana abayisithupha bashonele esibhedlela edolobheni lase-Eld'aeen e-East Darfur esikhathini esingangesonto ngenxa yezinkinga okuffaka ukushoda kwempilomoya,phakathi kokuphela kwagesi futhi odokotela balinganise ukuthi ngaphezu kwabantwana abazelwe abangu-30 abashonile esibhedlela kusukela kuqalwe izimpi. NgoNhlaba, i-UNFPA kanye nombambisani wendawo, iNhlangano yeNtuthuko yeCAFA, yanikezela ngefuweli ezibhedlela zokubelethisa eziyisikhombisa eKhartoum ukuqinisekisa imisebenzi yezempilo zikhona kubantu besifazane kanye nezingane ezizelwe. Ngesonto elilodwa kulethwe ngaphezu kuka-1000 abazizalelayo nabahlinzwayo okwenzeka ngokuphepha. Kodwa ukwesekwa okwengeziwe kudingeka kakhulu ukugcina ifuweli namasaplayi ezibhedlela ezibalulekile ukugcina imisebenzi ebalulekile. Abanye ku-15% wabesifazane abakhulelwe banesipiliyoni sokukhulelwa kanye nezinkinga ezihlangene nokuzala futhi kudingeka bathole udokotela wezingane ngokuphuthuma kanye nokunakekelwa kwezingane ezizelwe. I-UNFPA inikezela ngokunakekelwa kokuzala nokwezocansi ngezindawo zezempilo nezibhedlela kuyona yonke iSudan." "በተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ የሰለጠኑ አዋላጆች ሴቶች በሰላም እንዲወልዱ በቤት ውስጥ እና የጤና ተቋማት ድጋፋቸውን ቀጥለዋል። በሱዳን ዙሪያ ወደ 27 000 የሚጠጉ አዋላጆች አሉ፤ ከነዚህም መካከል 2330ዎቹ በዋና ከተማው አካባቢ ናቸው። በተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ የሚደገፈው የአዋላጅ መረብ ኃላፊ እንዳሉት አብዛኞቹ በቀን 3-4 ልጆችን ያዋልዳሉ። የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ ለሴቶች ፆታን መሰረት ያደረጉ ጥቃቶችን የመከላከል እና ምላሽ አገልግሎት ለመስጠት፣ ከአስገድዶ መድፈር በኋላ የሚደረግ ሕክምና፣ የምክር እንዲሁም የርቀት አገልግሎቶችን ለመስጠት ደህንነታቸዉን የተጠበቁ ቦታዎችን በማዘጋጀት ላይ ነው። . የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ አገልግሎት ሰጪዎችን እና የማህበረሰብ አቀፍ የጥበቃ አውታሮችን ፆታን መሰረት ያደረጉ ጥቃቶችን መከላከል እና ምላሽ ላይ ያሠለጥናል። የዓለም ጤና ድርጅት እና ጤና ጥበቃ ሚኒስቴር እንዲሆም ሌሎች አጋሮች አስፈላጊ የሆኑትን የፆታዊ፣ የስነ ተዋልዶ፣ የእናቶች እና የህፃናት ህክምና እንዲሁም የድንገተኛ ጊዜ የወሊድ እና አዲስ ለተወለደ ልጅ እንክብካቤ ለመስጠት በካርቱም፤ በገዚራ እና በክልሎች ለተፈናቀሉ ዜጎች ለማድረስ በቅርበት እየሰራ ነው። የዓለም ጤና ድርጅት ህይወት አድን መድሀኒቶችን እና አቅርቦቶችን በማቅረብ እና እነዚህን አገልግሎቶች የሚሰጡ የጤና ተቋማትን ወጪ በመሸፈን ላይ ይገኛል። የዓለም ጤና ድርጅት የጤና ባለሙያዎችን ከአስገድዶ መድፈር በኋላ የሚደረግ ሕክምና እና ከጾታዊ ጥቃት ለተረፉ የስነልቦና አገልግሎት እንዲሰጡ ስልጠና በመስጠት እንዲሁም ሃገር በቀል መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች በመደገፍ ላይ ነው። ""የጤና ሰራተኞች ህይወታቸውን አደጋ ላይ ጥለው ለአደጋ፣ለእናቶች፣ለህፃናት እና ለከባድ በሽታዎች ህክምና አገልግሎት በመስጠት ላይ ይገኛሉ እኛም ከጎናቸው ነን""ብለዋል የአለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ። ""ተፋላሚ ወገኖች በግንቦት ወር በጄዳህ የገቡትን ቃል ኪዳን እንዲያከብሩ እንጠይቃለን ፣ ይህም አስፈላጊ አገልግሎቶችን ወደነበረበት መመለስ እና ተፋላሚ ኃይሎችን ከሆስፒታሎች እና አስፈላጊ የህዝብ መገልገያዎች መውጣትን ጨምሮ ነው ። ""","UNFPA-trained midwives continue to support women to give birth safely at home and at functioning health facilities. There are approximately 27 000 midwives working across Sudan; around 2330 in the capital. Most of them attend 3–4 births a day, according to the head of a UNFPA-supported midwife network. UNFPA is also setting up safe spaces for women to provide gender-based violence (GBV) prevention and response services, including post-rape treatment, counselling and case management; as well as providing remote services. UNFPA also trains service providers and community-based protection networks in GBV prevention and response. WHO is working closely with the Ministry of Health and other partners to ensure provision of essential sexual, reproductive, maternal and paediatric care as well as emergency obstetric and neo-natal care in Khartoum and Gezira, and in states sheltering internally displaced people. WHO is providing life-saving medicines and supplies, and covering the running cost of health facilities that provide these services. WHO is also training health workers on first-line support, provision of post-rape treatment and mental health care to survivors of sexual and gender-based violence (GBV), and is backing national NGOs that provide GBV services. “Health workers are putting their lives at risk to provide emergency, maternity, paediatric and chronic disease treatment services and we stand with them,” said WHO Director-General Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. “We call on the warring parties to honour the commitments they made in Jeddah in May, including the restoration of essential services and the withdrawal of forces from hospitals and essential public facilities.”","Ungozomomin da UNFPA ta horar na ci gaba da tallafa wa mata domin su haihu lafiya a gida da kuma wuraren kiwon lafiya masu aiki. Akwai kimanin ungozoma 27 000 da ke aiki a faɗin Sudan; kusan 2330 a babban birnin ƙasar. Yawancinsu suna karɓar haihuwa 3-4 a duk rana, a cewar shugaban wata cibiyar ungozoma da UNFPA ke tallafawa. Har ila yau UNFPA tana kafa wurare masu aminci ga mata don samar da ayyukan cin zarafi na jinsi (GBV), da suka haɗa da kula da lafiya bayan fyaɗe, shawarwari da kula da shari'a; da kuma samar da ayyuka ta nesa. UNFPA kuma ta horar da masu bayar da sabis da cibiyoyin kariyar al'umma acikin rigakafin GBV da amsawa. WHO na aiki kafaɗa-da-kafaɗa da ma'aikatan lafiya da sauran abokan hulɗa domin tabbatar da samar da kayan aikin da suka shafi jima'i, haihuwa, kula da mata masu juna biyu da yara, da kuma kula da mata masu juna biyu na gaggawa a Khartoum da Gezira, da kuma a jahohin da ke bayar da matsuguni ga 'yan gudun hijira. WHO na ba da magunguna da kayayyakin ceton rai, tare da biyan kuɗin tafiyar da cibiyoyin kiwon lafiya da ke samar da waɗannan ayyuka. WHO kuma na horar da ma'aikatan kiwon lafiya a kan tallafi na farko, samar da magani bayan fyaɗe da kula da lafiyar ƙwaƙwalwa ga waɗanda suka tsira daga cin zarafin jima'i da jinsi (GBV), kuma suna tallafawa ƙungiyoyi masu zaman kansu na ƙasa da ke ba da ayyukan GBV. ""Ma'aikatan lafiya suna jefa rayuwarsu cikin haɗari don samar da taimakon gaggawa, da ayyuka ga masu haihuwa, da yara, da kuma jinyar cututtuka, kuma muna tare da su,"" in ji Darakta-Janar na WHO, Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. Muna kira ga ɓangarorin da ke faɗa da juna da su mutunta alƙawuran da suka ɗauka a Jiddah a watan Mayu, wanda suka haɗa da dawo da muhimman ayyuka da kuma janye abubuwa daga asibitoci da muhimman ababen more rayuwa.","Wakunga waliofunzwa na UNFPA wanaendelea kusaidia wanawake kujifungua salama majumbani na katika vituo vya afya vinavyofanya kazi. Kuna takribani wakunga 27,000 wanaofanya kazi kote Sudani; karibu 2330 katika mji mkuu. Wengi wao huudhuria uzazi 3-4 kwa siku, kulingana na mkuu wa mtandao wa wakunga unaoungwa mkono na UNFPA. UNFPA pia inaweka maeneo salama kwa wanawake kutoa huduma za kuzuia na kukabiliana na unyanyasaji wa kijinsia (GBV), ikijumuisha matibabu ya baada ya ubakaji, ushauri nasaha na usimamizi wa kesi; pamoja na kutoa huduma za mbali. UNFPA pia inatoa mafunzo kwa watoa huduma na mitandao ya ulinzi ya kijamii katika kuzuia na kukabiliana na GBV. WHO inafanya kazi kwa karibu na wizara ya afya na washirika wengine ili kuhakikisha utoaji wa huduma muhimu za ngono, uzazi, uzazi na watoto pamoja na huduma ya dharura ya uzazi na uzazi huko Khartoum na Gezira, na katika majimbo yanayohifadhi wakimbizi wa ndani. WHO inatoa dawa na vifaa vya kuokoa maisha, na kulipia gharama za uendeshaji wa vituo vya afya vinavyotoa huduma hizi. Pia WHO inatoa mafunzo kwa wahudumu wa afya kuhusu usaidizi wa awali -utoaji wa matibabu ya baada ya ubakaji na huduma ya afya ya akili kwa waathirika wa unyanyasaji wa kingono na kijinsia (GBV), na inaunga mkono NGOs za kitaifa zinazotoa huduma za GBV. Wahudumu wa afya wanaweka maisha yao hatarini kutoa huduma za dharura, wazazi, matibabu ya watoto na magonjwa sugu na tunasimama pamoja nao"", mkurugenzi mkuu wa WHO Dkt Tedros Adhanom Ghebreyesus alisema. ""Tunatoa wito kwa pande zinazozozana kuheshimu ahadi walizofanya huko Jidda mwezi Mei, ikiwa ni pamoja na kurejesha huduma muhimu na kuondolewa kwa vikosi kutoka hospitalini na vituo muhimu vya afya""","Àwọn agbẹ̀bí akọ́ṣẹ́mọṣẹ́-UNFPA ń tẹ̀síwájú láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn obìnrin láti bímọ láìsí ewu nílé àti ní àwọn ilé-ìwòsàn tó ń ṣiṣẹ́. Àpapọ 27 000 àwọn agbẹ̀bí ni wọ́n ń ṣiṣẹ́ káàkiri orílẹ̀-èdè Sudan; bíi 2330 ní olú-ìlú. Ọ̀pò nínú wọn ni wọ́n ń mójútó ìbí 3-4 lójúmọ́, gẹ́gẹ́ bí olórí àwùjọ agbẹ̀bí tí UNFPA ń ṣe àtìlẹ́yìn fún. UNFPA tún ṣe àgbékalẹ̀ ààyè tí ò léwu fún àwọn obìnrin láti pèsè iṣẹ́ ìdènà àti ìdáhùn sí àwọn rògbòdìyàn ajẹmọ́ takọ-tabo (GBV), tó fi mọ́ ìtọ́jú lẹ́yìn-ìfipábánilòpọ̀, ìgbaninímọ̀ràn àti àmójútó ìṣẹ̀lẹ̀; bákan náà ni pípésè iṣẹ́ ní ìgbèríko. UNFPA tún ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn tó ń ṣiṣẹ́ àti àwọn ẹgbẹ́ aláàbò ajẹmọ́-àwùjọ nínú ìdènà àti ìdáhùn sí GBV. WHO ń ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ Ìjọba fún Ètò Ìlera àti àwọn onígbọ̀wọ́ mìíràn láti ṣe àrídájú ìpèsè ìtọ́jú ìbálòpọ̀, ìbímọ, ìyá ọlọ́mọ àti ìkókó bákan náà ni ìtọ́jú ìbímọ àti ọmọtuntun pàjáwírì ní Khartoum àti Gezira, àti ní àwọn ìpínlẹ̀ tí wọ́n ń gba àwọn ènìyàn tí ò nílé lábẹ́lé sílé. WHO ń pèsè àwọn oògùn àti ohun èlò adóólà-ẹ̀mí, tó sì ń san owó ìpèsè iṣẹ́ àwọn ilé-ìwòsàn tí wọ́n ń pèsè àwọn iṣẹ́ wọ̀nyìí. WHO tún ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn àwọn òṣìṣẹ́ lórí àtìlẹyìn ilà-àkọ́kọ́, ìpèsè ìtọ́jú lẹ́yìn-ìfipábánilòpọ̀ àti ìtọ́jú ọpọlọ fún àwọn tó ja àjàbọ́ kúrò nínú rògbòdìyàn takọ-tabo (GBV), tí ó sì ń ṣe àtìlẹ́yìn àwọn NGO orílẹ̀-èdè tó ń pèsè iṣẹ́ GBV. ""Àwọn òṣìṣẹ́ ìlera ń fi ẹ̀mí ara wọn wéwu láti pèsè iṣẹ́ ìtọ́jú pàjáwírì, ìbímọ, ìkókó àti àwọn ààrùn tó lágbára a sì wà pẹ̀lú wọn,"" Olùdarí-Àpapọ̀ WHO Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ló sọ bẹ́ẹ̀. ""A ń ké sí àwọn ẹgbẹ́ tí wọ́n ń ṣe ìkìlọ̀ láti bọ̀wọ̀ fún àdéhùn tí wọ́n ṣe ní Jeddah ní oṣù Èbìbí, tó fi mọ́ ìdápadà àwọn iṣẹ́ tó ṣe pàtàkì àti kíkó àwọn ọmọ ogun kúrò ní àwọn ilé-ìwòsàn àti àwọn ilé-ìwòsàn àwùjọ tó ṣe pàtàkì.""","I-UNFPA abahlengikazi abaqeqeshiwe bayaqhubeka baseka abesifazane ukuthi babelethe ngokuphepha ekhaya kanye nasezindaweni zezempilo ezisebenzayo. Kunabahlengikazi abalinganiselwa ku-27 000 abasebenzayo eSudan abangaba ngu-2330 kunhlokodolobha. Abaningi babo babelethisa 3-4 ngosuku ngokwenhloko ye-UNFPA- ukwesekwa kohlelokuxhumana lwababelethisayo. I-UNFPA iphinde yahlela izindawo eziphephile yabesifazane abangaphansi kokuhlukumezeka ngokobulili (GBV) ukubavikela kanye nemisebenzi yokuphendula, okufaka ukwelashwa kwemva kokudlwengulwa, ukwelulekwa kanye nokuphathwa kwecala kanye nokunikezela ngemisebenzi bekude. I-UNFPA iphinde iqeqeshe abanikezela ngomsebenzi nohlelokuxhumana lokuvikela oluncike emphakathini ekuvikelweni nempendulo yeGBV. I-WHO isebenzisana noNgqongqoshe weZempilo kanye nabanye ababambisani ukuqinisekisa ukunikeza okubalulekile kwezocansi, ukuzala ukubeletha nokunakekelwa kwezingane kanye nokuphuthumayo kokuzala nangaphambi kokuzala eKhartoum naseGezira nezizwe ezigcine ngaphakathi abantu abalahlekile. I-WHO inikezela ngemithi esindisa izimpilo kanye namasaplayi nokukhava ukusebenza kokubiza kwezindawo zezempilo ezinikezela ngalemisebenzi. I-WHO nayo iqeqesha abasebenzi bezempilo kwesekeni kokuqala,ukunikeza ukwelapha ngemuva kokudlwengulwa nokunakekelwa kwempilo yengqondo kwizisulu zokuhlukunyezwa ngokocansi nokumayelana nobulili (GBV) futhi yeseka Ingo yezwe ukuthi inikeze imisebenzi yeGBV. ""Abasebenzi bezempilo babeka izimpilo zabo engcupheni ukusiza uma kuphuthuma, ukuzala, ukudokotelwa kwezingane nokwelashwa kwezifo ezingumahlalakhona futhi simi nabo,"" kusho WHO Umqondisi Jikelele uDkt Tedros Adhanom Ghebreyesus. ""Sikhuluma namaqembu akhathazekile ukuthi ahloniphe isibophezelo abasenza eJeddah ngoNhlaba, okubandakanya ukuviselela imisebenzi ebalulekile kanye nokuhoxwa kwabezempi ezibhedlela nasezindaweni zomphakathi ezibalulekile.""" """ግጭቱ መቆም አለበት፤ የጤና ተቋማት፣ የጤና ሰራተኞች እና ታካሚዎች ጥበቃ ሊደረግላቸው ይገባል። ሰብአዊ እና የህክምና እርዳታዎች ሊፈቀዱ ይገባል"" ሲሉ የተባበሩት መንግስታት የፆታ እና የስነ ተዋልዶ ጤና ኤጀንሲ ዋና ዳይሬክተር ዶ / ር ናታሊያ ካነም ተናግረዋል። ""አስቸኳይ የጤና እንክብካቤ የሚያስፈልጋቸው ሰዎች ደህንነታቸውን በመፍራት ከቤታቸው ለመውጣት መፍራት የለባቸውም። የሴቶች የስነዋልዶ ጤና ጥበቃ መብት መከበር አለበት፤ ግጭት ቢኖርም ባይኖርም"" ስትል አክላለች።","“The conflict must stop, health facilities, health workers and patients must be protected, humanitarian and medical aid must be allowed through,” said UNFPA Executive Director Dr Natalia Kanem. “People who need urgent healthcare should not be afraid to step out of their homes for fear of their safety, and women’s right to reproductive healthcare must be upheld, conflict or no conflict,” she added.","""Dole ne a dakatar da rikicin, kuma a kiyaye wuraren kiwon lafiya, da ma'aikatan lafiya, da marasa lafiya; dole ne a ba da izinin agajin jin-ƙai da na magunguna,"" in ji Babban Daraktan UNFPA, Dr Natalia Kanem. ""Kada mutanen da ke buƙatar kular lafiya ta gaggawa su tsorata wajen fitowa daga gidajen su don tsare rayukan su, kuma dole a saamar da 'yancin mata kan samun kula ta haihuwa, ko ana rikici ko ba a yi, in ji ta.","""Migogoro lazima ikome, vituo vya afya, wahudumu wa afya na wagonjwa lazima walindwe, msaada wa kibinadamu na matibabu lazima uruhusiwe"", alisema mkurugenzi mtendaji wa UNFPA Natalia Kanem. Watu wanaohitaji huduma ya afya ya haraka hawapaswi kuogopa kuandoka majumbani mwao kwa kuhofia usalama wao, na haki ya wanawake ya kupata huduma ya afya ya uzazi lazima izingatiwe, kuwe na migogoro au kusiwe na migogoro"", aliongezea.","""Àríyànjiyàn náà gbọ́dọ̀ dáwọ́ dúró, àwọn ilé-ìwòsàn, wọ́n sì gbọ́dọ̀ dáàbò bo àwọn òṣìṣẹ́ ìlera àti àwọn aláìsàn, wọ́n gbọ́dọ̀ jẹ́ kí ìrànlọ́wọ́ ọmọnìyàn àti ìlera kọjá,"" Aláṣẹ àti Olùdarí UNFPA Dr Natalia Kanem ló sọ bẹ́ẹ̀. ""Àwọn ènìyàn tí wọ́n nílò ìtọ́jú ò ní láti bẹ̀rù láti bọ́ síta kúrò nínú ilé wọn fún ìbẹ̀rù ààbò wọn, wọ́n sì gbọ́dọ̀ dúró lórí ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin sí ètò ìlera ìbímọ, àríyànjiyàn wà àbí kò sí,"" ó fi kún-un.","""Ingxabano mayiphele,izindawo zezempilo abasebenzi bezempilo neziguli kumele bavikelwe, ubuntu nosizo lokwelapha kumele luvunyelwe,"" kusho Umqondisi oMkhulu we-UNFPA, uDkt Natalia Kanem. ""Abantu abadinga ukunakekelwa ngokwezempilo okuphuthumayo akumele basabe ukuphuma emakhaya abo besabela impilo yabo,nelungelo lowesifazane lokunakekelwa kwezempilo lokuzala kumele lifezwe, ingxabano noma kungeyona ingxabano,"" engeza,." "ሀገራት በወረርሽኝ መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠት ላይ በአለም አቀፍ ስምምነት ቀጣይ ድርድር ለማድረግ መንገድ አዘጋጅተዋል። የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) አገሮች እ.ኤ.አ. በግንቦት 2024 ለዓለም ጤና ጉባኤ ረቂቅ ስምምነትን ለማቅረብ በማሰብ በዓለም አቀፍ ደረጃ በወረርሽኙ መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠት ላይ ድርድሮችን ቀጥለዋል። በትናንትናው እለት የተጠናቀቀው የአለም ጤና ድርጅት 194 አባል ሀገራትን ባካተተው አምስተኛው የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ስብሰባ ለአምስት ቀናት በቀጠለው የረቂቅ ወረርሽኙ ስምምነት ላይ ውይይቶች ተካሂደዋል። ውይይቶች በመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ቢሮ ተዘጋጅተው እ.ኤ.አ. በግንቦት 2023 ለሁሉም የአለም ጤና ድርጅት አባል ሀገራት ተሰራጭቶ በነበረው የቢሮው ፅሁፍ (“Bureau’s text”)፤ በመጀመሪያ ክፍት የምልአተ ጉባኤ ስብሰባ አባል ሀገራት እና የሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት አጠቃላይ አስተያየታቸውን የሰጡ ሲሆን በመቀጠልም በረቂቅ ቡድን ውስጥ በተዘጋ ክፍለ ጊዜ ተወያይተዋል። የረቂቅ ቡድኑ በምዕራፍ ሁለት ላይ ተወያይቷል። አንቀፅ 9 (ምርምር እና ልማት), 10 (የኃላፊነት ስጋት አስተዳደር) ፣ 11 (የቴክኖሎጂ እድገት፤ ሽግግር እና ዕውቀት) ፣ 12 (ተደራሽነት እና ጥቅም መጋራት) ፣ 13 (የአቅርቦት ሰንሰለት እና ሎጂስቲክስ), እና","Countries set out way forward for continued negotiations on global agreement on pandemic prevention, preparedness, and response Countries of the World Health Organization (WHO) have moved forward negotiations on a global accord on pandemic prevention, preparedness and response, with a view to presenting a draft accord to the World Health Assembly in May 2024. Ending yesterday, discussions on the draft pandemic accord took place during the five-day resumed session of the fifth meeting of the Intergovernmental Negotiating Body (INB), which includes WHO’s 194 member countries. Discussions were based on the text prepared by the Bureau of the INB and distributed to all WHO’s Member States in May 2023 (the “Bureau’s text”), first through an open plenary session where Member States and relevant stakeholders provided their general comments, followed by a closed session in the Drafting Group. The Drafting Group discussed Chapter II, addressing Articles 9 (Research and development), 10 (Liability risk management), 11 (Co-development and transfer of technology and know-how), 12 (Access and benefit-sharing), 13 (Supply chain and logistics), and","Ƙasashe sun tsara yadda zasu cigaba da yarjejeniya da duniya kan riga-kafin cutar shirye-shirye da mayar da martani Ƙasashe na Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO) sun ci gaba da yin shawarwari kan yarjejeniyar duniya kan rigakafin cutar, shiri da mayar da martani, da nufin gabatar da daftarin yarjejeniya ga Majalisar Lafiya ta Duniya a watan Mayun 2024. Wadda ta gabata a jiya, an gabatar da tattaunawa kan kundin al'amuran annoba a yayin taron kwanaki biyar a zama na biyar na hukumar tattaunawa da Gwamnati (INB),wanda ya haɗa da kasashen manbobin WHO 194. Tattaunawar ta ta'allaƙa ne ga rubutun da Hukumar INB suka tsara kuma suka raba wa duka 'Yan Majalissar WHO a watan Mayu 2023 (Rubutun Hukumar), a zangon farko inda 'Yan Majalissa da masu faɗa a ji suka yi sharhi, bayan an yi zaman ƙarshe a Ƙananun 'Yan Majalissa. Rukunin wakilai sun tattauna Babi na II, sun gabatar da Maƙala ta 9 (Bincike da haɓakawa), 10 (Gudanar da harkokin haɗari), 11 (haɓaka haɗin gwiwa da canja wurin fasaha da sanin-ta yaya), 12 (Kasuwanci da raba fa'idarsa), 13 (rarraba kayan aiki), da","Nchi ziliweka njia ya kuendelea kwa mazungumzo juu ya makubaliano ya kimataifa juu ya kuzuia janga, kujiandaa, na kukabiliana Nchi za shirika la afya Duniani (WHO) zimesogeza mbele mazungumzo juu ya makubaliano ya kimataifa kuhusu kuzuia, kujitayarisha na kukabiliana na janga hili, kwa nia ya kuwasilisha rasimu ya makubaliano kwenye baraza la afya duniani mnamo Mei 2024. Jana jioni, majadiliano juu ya rasimu ya makubaliano ya janga hilo yalifanyika wakati wa kikao cha siku tano cha mkutano wa tano wa Bodi ya majadiliano ya kiserikali (INB), unaojumuisha nchi 194 wanachama wa WHO. Majadiliano yalitokana na nakala yaliyotayarishwa na ofisi ya INB na kusambazwa kwa nchi wanachama wa WHO mnamo Mei 2023 (""nakala ya ofisi""), kwanza kupitia kikao cha wazi cha mashauriano ambapo nchi wanachama na wadau husika walitoa maoni yao ya jumla, ikifuatiwa na kikao kilichofungwa cha kikundi cha uandishi. Kikundi cha waandishi kilijadili sura ya pili, kikihutubia Vifungu 9 (utafiti na maendeleo), 10 (udhibiti na hatari ya Dhima), 11 (maendeleo ya pamoja na ushirikiano wa teknolojia na ujuzi), 12 (ufikiaji na mgawanyo wa faida), 13 (Ugavi na vifaa), na","Àwọn orílẹ̀-èdè ṣe àgbékalẹ̀ ọ̀nà láti tẹ̀síwájú ìdúnàdúrà lórí àdéhùn àgbáyé lórí ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn, ìmúrasílẹ̀, àti ìdáhùn Àwọn orílẹ̀-èdè Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO) ti tẹ̀síwájú ìdúnàdúrà lórí ìṣọ̀kan àgbáyé lórí ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn, ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn, pẹ̀lú àfojúsùn láti ṣe àgbékalẹ̀ àkọsílẹ̀ ìṣọ̀kan fún Àpérò Ìlera Àgbáyé ní oṣù Èbìbí ọdún 2024. Eléyìí tó parí lánàá, ìjírórò lórí àkọsílẹ̀ ìṣọ̀kan àjàkálẹ̀ ààrùn wáyé lásìkò sáà ìwọlé padà ọlọ́jọ́ márùn-ún ti ìpàdé karùn-ún Ẹgbẹ́ Ìdúnàdúrà Ìjọba-sí-ìjọba (INB), níbi tí a ti rí àwọn orílẹ̀-èdè 194 tó jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ WHO. Ìjírórò dá lórí àkọsílẹ̀ tí Ọ́fíísì INB ṣètò rẹ̀ tí wọ́n sì pín fún gbogbo àwọn Orílẹ̀-èdè tó jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ ní oṣù Èbìbí ọdún 2023 (""àkọsílẹ̀ ọ́fíísì""), ní àkọ́kọ́ nípasẹ̀ sáà ìjírórò níbi tí àwọn orílẹ̀-èdè tó jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tó ṣe pàtàkì bá ṣe àgbékalẹ̀ àríwísí àpapọ wọn, tí sáà ìdákọ́nkọ́ yóò sì tẹ̀le nínú Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀. Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ náà sọ̀rọ̀ lórí Abala II, tó ń kojú Aba òfin 9 (Ìwádìí àti Ìdàgbàsókè), 10 (Àmójútó ewu adáninígbèsè), 11 (Ìdàgbàsókè-àjọṣe àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀ ẹ̀rọ àti ìmọ̀ọ́ṣe), 12 (Pínpín ìlẹ́tọ̀ sí àti ànfàní), 13 (ojú-òpóìpèsè àti ohun èlò), àti","Amazwe abeke indlela eya phambili yokuqhubeka nezingxoxo kusivumelwano somhlaba sokuvikela ubhubhane, ukuzilungiselela kanye nokuphendula. Amazwe eNhlangano yeZempilo yoMhlaba (WHO) aseqhube izingxoxo ngokwesivumelwano somhlaba ekuvikelweni kobhubhane,ukuzilungiselela nokuphendula, ngokubona ukwethulwa kwesivumelwane somzamo kuWorld Health Assembly ngoMhlaba 2024. Uphele izolo, izingxoxo ngesivumelwano somzamo wobhubhane wenzeke ngesikhathi samaseshini ezinsuku ezinhlanu zomhlangano wesihlanu we-Intergovernmental NegotiationBody (INB) ofaka amazwe angamalungu angu-194 eWHO. Izingxoxo bezigxile kumbhalo olungiselelwe yiBureau ye-INB yase ihanjiswa kuwona wonke amaWHO Member States ngoNlaba 2023 (umbhalo weBureau) okokuqala ngeseshini evulelekile yokuhlela lapho iMember States nababambisani abahlobene benikezele ngokuphawula kwabo okujwayelekile kulandelwa iseshini yokuvala kuDrafting Group. IDrafting Group yadingida ngeSahluko II, yabhekana Iphepha 9 (uCwaningo nentuthuko) 10 (Ukuphathwa kwamacala ayingcuphe) 11 (Okwentuthuko nokudlulisela ezobuchwepheshe nokwazi ukuthi kanjani) 12 (Ukungena nokwabelana ngenzuzo) 13 (Saplayi sheni nelojostiki) kanye" 14 (የቁጥጥር ማጠናከሪያ)፤ ተሳታፊዎች የተሳተፉበት እና ሃሳብ የተለዋወጡባቸው ጉዳዮች ናቸው። ስብሰባው በመቀጠል እነዚህን በርካታ አንቀጾች በአርቃቂ ቡድን መደበኛ ባልሆኑ ስብሰባዎች ላይ ማጤን እንዲቀጥል ተስማምቷል። እንደ መጀመሪያ ሂደት በቢሮው ጽሑፍ አንቀጽ 9 (ምርምር እና እድገት) ላይ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎች ከረቂቅ ቡድኑ ስብሰባ ጎን ሁለት ጊዜ ተካሂደዋል። በመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ወደ ፊት በሚኖረው ስድስተኛው ስብሰባ ላይ ረቂቅ ቡድን ተሳታፊዎቹ ተከታታይ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎች እንዲያደርጉ ተስማምቷል። አንቀጽ 9 (ምርምር እና ልማት) አንቀጽ 12 (ተደራሽነት እና የጥቅም መጋራት) አንቀጽ 13 (የአቅርቦት ሰንሰለት እና ሎጂስቲክስ) ስድስተኛው የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ስብሰባ ከሃምሌ 17-21 ቀን 2023 እ.ኤ.አ. የሚካሄድ ሲሆን ረቂቅ ቡድኑ የቢሮውን ጽሁፍ ከግምት ውስጥ በማስገባት ሥራውን እንዲቀጥል ይጋበዛል፤ በመጀመሪያ ምዕራፍ II ከዚያም በኋላ ምዕራፍ III እና I ይታያሉ። የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል እና የአለም አቀፍ የጤና ደንቦች ማሻሻያ የስራ ቡድን የጋራ ምልአተ ጉባኤ እ.ኤ.አ. ሃምሌ 21 ቀን ከሰአት እና ሃምሌ 24 ጠዋት ላይ እንደሚካሄድ ተጠቁሟል። ከኔዘርላንድስ የመጡት የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ቢሮ ተባባሪ ሊቀመንበር የሆኑት ሚስተር ሮላንድ ድሪስ “ከሁሉም የአለም ክፍሎች የተውጣጡ ሀገራት ሃሳባቸውን እና ስጋታቸውን በሰፊ መድረክ፤ ሁሉም ሰው ሊሰማ እና ሊወያይ በሚችልበት ሁኔታ በመነጋገር መስማማት ላይ ለመድረስ ችለው ነበር።,"14 (Regulatory strengthening), where participants engaged and exchanged views. The meeting then agreed to continue consideration of several of these articles through informal meetings of the Drafting Group. As a pilot, informal meetings on Article 9 (Research and development) of the Bureau’s text were held twice on the sidelines of the Drafting Group meeting. The INB agreed to a series of intersessional informal meetings for Drafting Group participants in advance of the sixth meeting of the INB: Article 9 (Research and development) Article 12 (Access and benefit-sharing) Article 13 (Supply chain and logistics) The sixth meeting of the INB will be held from 17–21 July 2023 and the Drafting Group will be invited to continue its work with consideration of the Bureau’s text, continuing with the remaining articles of Chapter II and thereafter Chapters III and I. It was noted that a joint plenary session of the INB and the Working Group on Amendments to the International Health Regulations (WGIHR) would be held on the afternoon of 21 July and morning of 24 July 2023. Mr Roland Driece, Co-Chair of the INB Bureau, from the Netherlands, said: “Countries from all parts of the world were able to discuss their ideas, concerns and suggestions for consensus in a wide-ranging forum for everyone to hear and consider.","14 (Ƙarfafa Tsarin Mulki), inda mahalarta suka shiga tare da musayar ra'ayi. A taron an amince da cigaba da yin la'akari da da yawa daga cikin waɗannan maƙalolin ta hanyar tarurruka na yau da kullum na masu tsaida takara. A matsayin matakin gwaji, tarurruka na yau da kullum a kan maƙala ta 9 (bincike da haɓakawa) na rubutun Hukumar an gudanar da su su biyu a gefen taron wakilai. INB ta amince da jerin tarurruka don 'yan Tawagar Daftari watanni shida kafin taron na INB: Maƙala ta 9 (Bincike da haɓakawa) Maƙala ta 12 (Samun dama da raba ) Maƙala ta 13 (Hanyoyin samar da kayan aiki) Za a gudanar da taro na shida na INB daga ranar 17-21 ga Yuli 2023 kuma za a gayyace ƙungiyar wakilai don ci gaba da aiki tare da la’akari da rubutun Hukumar tare da ci gaba da sauran maƙalun Babi na II sannan daga baya Chapters III da kuma I. An sanar da cewa za a gudanar da taron haɗaka na INB da Ƙungiyar Aiki kan gyare-gyare ga Dokokin Kiwon Lafiya ta Duniya (WGIHR) de gudana ne da yammacin ranar 21 ga Yuli da safiyar 24 ga Yuli 2023. Mista Roland Driece, Mataimakin Shugaban Hukumar ta INB, daga Netherlands, ya ce: Ƙasashe daga sassa daban-daban na duniya sun sami damar tattaunawa kan ra'ayoyinsu, damuwarsu da shawarwarinsu don cimma matsaya a babban taron da kowa zai ji ya yi la'akari da shi.","14 (Uimarishaji wa udhibiti), ambao washiriki walishiriki na kubadilishana maoni. Kikao kilikubali kuendelea kuzingatiwa kwa baadhi ya ibara hizi kupitia mikutano isiyo rasmi ya kikundi cha waandishi. Kama majaribio, mikutano isiyo rasmi juu ya kifungu cha 9 (Tafiti na maendeleo) ya teksti ya ofisi ilifanyika mara mbili kando ya mkutano wa kikundi cha Uandishi. INB ilikubali msururu wa mikutano isiyo rasmi ya intersessional kwa washiriki wa kikundi cha Uandishi kabla ya mkutano wa sita wa INB: Kifungu cha 9 (utafiti na maendeleo) Kifungu cha 12 (ufikiaji na ugawaji faida) Kifungu cha 13 (mnyororo wa ugavi na vifaa) Mkutano wa sita wa INB utafanyika kuanzia tarehe 17-21 Julai 2023 na kikundi cha Uandishi kitaalikwa kuendelea na kazi yake kwa kuzingatia teksti ya ofisi, kuendelea na vifungu vilivyosalia vya sura ya II na baada ya hapo sura ya III na I. Ikumbukwe kwamba kikao cha pamoja cha INB na kikundi cha marekebisho ya kanuni za kimataifa za Afya (EGIHR) kingefanyika alasiri ya tarehe 21 Julai na asubuhi ya tarehe 24 Julai 2023. Bw Roland Driece, mwenyekiti mwenza wa ofisi ya INB, kutoka Uholanzi alisema: ""Nchi kutoka sehemu zote za Dunia ziliweza kujadili maoni yao, wasiwasi na ,mapendekezo yao ya maafikiano katika kongamano kubwa kwa kila mtu kusikia na kuzingatia.","14 (Ríró òfin ìlò lágbára), níbi tí àwọn akópa ti máa fi ọ̀rọ̀ jomitoro ọ̀rọ̀. Ìpàdé náà máa wá fẹnukò láti tẹ̀síwájú èrò lórí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn abala òfin wọ̀nyìí nípasẹ̀ àwọn ìpàde gbẹ̀fẹ́ Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ náà. Gẹ́gẹ́ bí àṣẹ̀ṣẹ̀ bẹ̀rẹ̀, àwọn ìpàde gbẹ̀fẹ́ lórí Abala òfin 9 (Ìwádìí àti Ìdàgbàsókè) ti àkọsílẹ̀ Ọ́fíísì ni wọ́n ṣe ní ẹ̀mejì ní ìta ìpàdé Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ náà. INB náà gbà fún àwọn ìpàdé gbẹ̀fẹ́ àtìgbàdégbà àṣetẹ̀léra fún àwọn akópa Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ ní ìmúrasílẹ̀ fún ìpàdé kẹfà ti INB: Abala òfin 9 (Ìwádìí àti Ìdàgbàsókè) Abala òfin 12 (Pínpín ìlẹ́tọ̀ sí àti ànfàní) Abala òfin 13 (ojú-òpóìpèsè àti ohun èlò) Ìpàdé ẹlẹ́ẹ̀kẹfà INB máa wáyé láti 17-21 oṣù Agẹmọ ọdún 2023 wọn yóò sì pe Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀ láti tẹ̀síwájú ìṣẹ́ rẹ̀ pẹ̀lú àbá lórí àkọsílẹ̀ ọ́fíísì, títẹ̀síwájú pẹ̀lú abala òfin tókù nínú Abala II lẹ́yìn náà ni Abala III àti I. Wọ́n fìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé sáà ìjírórò àjọṣe INB ati Ẹgbẹ́ Òṣìṣẹ́ lórí Àtúnṣe Àwọn Òfin Ìlera Ilẹ̀ òkèèrè (WGIHR) máa wáyé ní ọ̀sán ọjọ́ 21 oṣù Agẹmọ àti àárọ̀ ọjọ́ 24 oṣù Agẹmọ ọdún 2023. Arákùnrin Roland Driece, Alága-àjọjẹ Ọ́fíísì INB, láti Netherlands, sọ wí pé: ""Àwọn Orílẹ̀-èdè káàkiri gbogbo orígun àgbáyé ní ànfààní láti sọ̀rọ̀ nípa àwọn èro, ẹ̀dun ọkàn àti àbá wọn fún ìfẹnukò níbi àpérò tó fẹjú fún gbogbo ènìyàn láti gbọ́ àti láti gbèrò rẹ̀.","14 (nokuQinisa ukulawula) lapho ababambiqhaza bekhuluma futhi beshintshana ngemibono. Umhlangano wabe usuvumelana ukuqhubeka nokucabanga amaphepha ambalwa ngemihlangano engekho emthethweni yeDrafting Group. Njengomzamo, imihlangano engahleliwe yePhepha 9UCwaningo nentuthuko ) yombhalo weBureau yabanjwa kabili emaceleni komhlangano weDrafting Group. I-INB ivumile ukuthi uchungechunge lwemihlangano engahleliwe ephakathi kwamaseshini yababambiqhaza kuDrafting Group ekuqhubekeni komhlangano wesithupha we-INB: Iphepha 9 (Ucwaningo nentuthuko) Iphepha 12 (Ukungena nokwabelana ngenzuzo) Iphepha 13 (Isaplayi sheni nelojistikhi) Umhlangano wesithupha we-INB izobanjwa kusuka mhlaka-17-21 Ntulikazi 2023 kanye neDrafting Group izomenywa ukuzoqhubeka ngokucabanga ngombhalo weBureau, nokuqhubeka namaphepha asalile eSahluko II emva kwalapho iSahluko III noI. Kuqaphelekile ukuthi inhlanganisela yeseshini yokuhlela yeINB neWorking Group kuAmendmendts to the International Health Regulations (WGIHR) izobanjwa namhlanje ntambama ngomhlaka-21 Ntulikazi nasekuseni mhlaka-24 Ntulikazi 2023. UMnu. Roland Driece, ibamba Sihlalo we-INB Bureau waseNetherlands: uthe Amazwe akuzona zonke izingxenye zomhlaba akawazile ukuxoxa imibono yabo, ukukhathazeka nemibono yezivumelwano yokuningi okwahlukene komhlangano khona wonke umuntu ezozwa futhi acabange." "“የረቂቅ ቡድን ባደረጉት የጋራ መደበኛ ያልሆኑ ስብሰባዎች ላይ ለተመለከትነው የትብብር መንፈስ እናመሰግናለን።' የመንግስታቱ ድርጅት ተደራዳሪ አካል ቢሮ ተባባሪ ሊቀመንበር ወይዘሮ ፕሪሲየስ ማትሶሶ በደቡብ አፍሪካ ""በሀገሮቹ ተወካዮች መካከል ጥሩ የትብብር መንፈስ ነበር' ብለዋል። ሃሳባቸውን የሚጋሩት 194 ሀገራት ሲሆኑ፣ ወረርሽኙን መከላከል፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠትን በሚመለከቱ በርካታ አስፈላጊ ጉዳዮች ላይ ለመስማማት ብዙ ውይይት ያደረጋል። ይህንን ለማድረግ አሁን የሥራ ዝግጅት እንዳለን እርግጠኛ ነኝ። እ.ኤ.አ. በ2021 መገባደጃ ላይ የአለም ጤና ጉባኤ ልዩ ስብሰባ ላይ መንግስታት በተስማሙት መሰረት በረቂቅ ወረርሽኙ ስምምነት ላይ የሚደረጉ ድርድር እ.ኤ.አ. በ2024 የመጨረሻውን ረቂቅ ለማውጣት ያለመ ነው። ለበለጠ መረጃ፡.","We are grateful for the spirit of collaboration and forging consensus that we witnessed during the interactive informal meetings of the Drafting Group. ”INB Bureau Co-Chair, Ms Precious Matsoso of South Africa, said: “There was an excellent spirit of collaboration amongst the countries’ representatives. When there are 194 countries sharing their views, it will, of course, take time and much discussion to come to agreement on the many important issues concerning pandemic prevention, preparedness and response. I am confident that we now have the working arrangements in place to do so.” According to the process agreed by governments at a special session of the World Health Assembly in late 2021, negotiations on the draft pandemic accord will aim to produce a final draft for consideration in 2024. For more information:","Muna godiya kan zuciyar haɗaka da samun daidaito kan cewa mun shaida a yayin taron Tawagar Daftari. ""Shugabar ofishin INB, Ms Precious Matsoso ta Afirka ta Kudu, ta ce: ""Akwai kyakkyawar haɗin gwiwa tsakanin wakilan ƙasashen. Lokacin da kasashe 194 ke musayar ra'ayoyinsu, ba shakka, za su ɗauki lokaci da tattaunawa mai yawa don cimma daidaito kan muhimman batutuwan da suka shafi rigakafin cutar, shirye-shirye da mayar da martani. Ina da yaƙinin cewa yanzu muna da shirye-shiryen aiki don yin hakan."" Bisa tsarin da gwamnatoci suka amince a wani zama na musamman na Majalisar Lafiya ta Duniya a ƙarshen shekarar 2021, tattaunawa kan maƙalar yarjejeniyar za ta yi niyyar samar da maƙalar ƙarshe don nazari a shekarar 2024. Don neman ƙarin bayani:","Tunashukuru kwa moyo wa ushirikiano na kutengeneza maafikiano tuliyoshuhudia wakati wa mikutano isiyo rasmi ya majadiliano ya kikundi cha waandishi"". Mwenyekiti mwenza wa ofisi ya INB, Bi Precious Matsoso wa Afrika Kusini, alisema: ""Kulikuwa na roho nzuri ya ushirikiano kati ya wawakilishi wa nchi. Kunapokuwa na nchi 194 zinashiriki maoni yao, bila shaka, itachukua muda na majadiliano mengi kuafikiana kuhusu masuala mengi muhimu kuhusu kuzuia, kujitayarisha na kukabiliana na janga hili. Nina hakika kwamba sasa tunayo mipango ya kufanya kazi hiyo"" Kulingana na mchakato uliokubaliwa na serikali katika kikao cha Baraza la afya Duniani mwishoni mwa 2021, mazungumzo juu ya rasimu ya makubaliano ya janga yatalenga kutoa rasimu ya mwisho ya kuzingatiwa mnamo 2024. Kwa taarifa zaidi:","A dúpẹ́ fún ẹ̀mí àjọṣepọ̀ àti ìfẹnukò tí ó sojú wa ní àsìkò àwọn ìpàdé àpérò gbẹ̀fẹ́ ti Ẹgbẹ́ Aṣàkọsílẹ̀. ""Alága-àjọjẹ Ọ́fíísì INB, Ms Precious Matsoso ti South Africa, sọ wí pé: ""Ẹ̀mí àjọṣepọ̀ tó dára púpọ̀ wà láàrin àwọn aṣojú orílẹ̀-èdè. Nígbà tí àwọn orílẹ̀-èdè 194 bá ń gba èrò ara wọn yẹ̀wò, yóò, bẹ́ẹ̀ ni, gba àkókò àti ìjírórò tó pọ̀ láti fẹnukò lórí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ pàtàkì tó fi mọ́ ìdènà àjàkálẹ̀ ààrùn, ìmúrasílẹ̀ àti ìdáhùn. Mo ní ìdánilójú pé a ti ní àgbékalẹ̀ tó ń ṣiṣẹ́ nílẹ̀ láti ṣe bẹ́ẹ̀."" Gẹ́gẹ́ bí ìlànà tí àwọn ìjọba fẹnukò si níbi sáà àkànṣe Àpérò Ìlera Àgbáyé ní ìparí ọdún 2021, ìdúnàdúrà lórí àkọsílẹ̀ ìsọ̀kan àjàkálẹ̀ ààrùn máa gbèrò láti ṣe àgbékalẹ̀ àkọsílẹ̀ ìgbẹ̀yìn fún àpérò ní ọdún 2024. Fún àfikún àlàyé:","Siyajabula ngomoya wokubambisana nokubhala isivumelwano esisiqinisekile ngesikhathi semihlangano engahleliwe yeDrafting Group. Umbambi Sihlalo we-INB Bereau, uNkszn Precious Matsoso waseNingizimu Afrika, uthe: ""Bekunomoya omuhle wokubambisana kwabebemele amazwe. Lapho amazwe angu-194 abelana ngemibono yabo, ngampela kuzokwenzeka,thatha isikhathi nokuxoxa okukhulu ukufika esivumelwaneni ezinweni ezibalulekile ezimayelana nokuvikelwa kobhubhane,ukuzilungiselela nempendulo. Ngiyathemba manje sinezinhlelo zokusebenza ezikhona ukwenza lokho."" Ngokohlelo oluvunywe ohulumeni kuseshini ekhethekile yeWorld Assembly ngokuphela kuka-2021 izingxoxo ngokubhalwa komzamo wobhubhane zihlose ukukhiqiza umzamo wokugcina ukuthi ubhekisiswe ngo-2024. Ngolwazi olwengeziwe:" የስደተኞች ጤናን ለማሻሻል የራባት መግለጫ ( Rabat Declaration) አፀደቁ። ሚኒስትሮች እና የመንግስት ተወካዮች የስደተኞችን ጤና ለማሻሻል ዓለም አቀፋዊ ቁርጠኝነትን ለማጠናከር የራባት ዲክላሬሽን (Rabat Declaration) የተባለውን አዲስ የፖለቲካ መግለጫ አጽድቀዋል። የራባት መግለጫ ( Rabat Declaration) የፀደቀው እ.ኤ.አ. በሰኔ 2023 13-15 በተካሄደው በሶስተኛው ዓለም አቀፍ የስደተኞች ጤና ምክክር ወቅት ነው። በሞሮኮ መንግሥት፣ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO)፣ የተባበሩት መንግሥታት የስደተኞች ኤጀንሲ (IOM) እና የተመድ የስደተኞች ኤጀንሲ (UNHCR) በጋራ ያዘጋጁት ዝግጅት፣ ከ50 የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት አባል አገሮች የተውጣጡ የመንግሥት ተወካዮችና ታዛቢዎች ተገኝተዋል። እንዲሁም የሰብአዊ ድርጅቶች፣ የሲቪል ማህበረሰብ፣ የስደተኞች ማህበረሰቦች እና የተባበሩት መንግስታት ኤጀንሲዎች ተወካዮች ተገኝተዋል። ስብሰባው ስደተኞችን በብሔራዊ የጤና ስርዓት ውስጥ ማካተት፤ እንደ ዓለም አቀፍ ሁለንተናዊ የጤና ሽፋን እንቅስቃሴ አካል ለማድረግ እና ዘላቂ የጤና ድንገተኛ አደጋዎችን መከላከል ፣ ዝግጁነት እና ምላሽ መስጠት አቅሞችን ለመስራት ያለመ ነው። በአለም አቀፍ ደረጃ ከስምንት ሰዎች አንዱ ስደተኛ ነው ወይም በግጭት፣ ስደት፣ የአካባቢ ውድመት፣ ወይም የሰው ደህንነት እና እድል እጦት በግዳጅ ተፈናቅሏል። በስደተኞች እና ተፈናቃዮች ጤና ላይ የተገኘውን እድገት በመገምገም እና በኮቪድ 19 (COVID-19) ወረርሽኝ ወቅት የተማርናቸውን ትምህርቶች ከግምት ውስጥ በማስገባት የራባትን መግለጫ (Rabat Declaration) የሚደግፉ ሀገራት ከታች የተዘረዘሩትን ለማድረግ ቁርጠኛ ናቸው፤ የስደተኞችን፣ ተፈናቃዮችን እና የሚስተናገዱትን ማህበረሰቦችን ጤና ለማሻሻል ጥረቶችን ማፋጠን፣ በጤናቸው ላይ አሉታዊ ተጽእኖ ያላቸውን ዋና መንስኤዎች መፍትሄ መስጠት፣ እና ከስደተኞች እና ተፈናቃዮች ጋር በተያያዙ ብሔራዊ ፖሊሲዎች ውስጥ የጤና እና ማህበራዊ ጥበቃ ጉዳዮችን ለማካተት ይሰራል። መግለጫው ስደተኞችን እና ተፈናቃዮች ጨምሮ ማንኛውም ሰው አካላዊ እና አእምሮአዊ ጤንነትን የመጠቀም መብቱን በድጋሚ ያረጋግጣል።,"Rabat Declaration adopted to improve refugee and migrant health Ministers and government representatives adopted a groundbreaking political declaration, the Rabat Declaration, to strengthen the global commitment to improve the health of refugees and migrants. The Rabat Declaration was adopted during the high-level segment of the Third Global Consultation on the Health of Refugees and Migrants that took place on 13–15 June 2023 (1). The event, co-hosted by the Kingdom of Morocco, the World Health Organization (WHO), IOM, the UN Migration Agency, and UNHCR, the UN Refugee Agency, was attended by government representatives from 50 United Nations Member States and observers as well as representatives from humanitarian organizations, civil society and refugee and migrant communities and UN agencies. The meeting aimed to promote the inclusion of refugees and migrants in national health systems as part of the global movement for universal health coverage, and work towards resilient and sustainable health emergency prevention, preparedness and response capacities. One in eight people globally is either a migrant or is forcibly displaced by factors including conflict, persecution, environmental degradation, or the lack of human security and opportunity. Taking stock of the progress achieved in refugee and migrant health and considering the lessons learned during the COVID-19 pandemic, the countries supporting the Rabat Declaration committed to: accelerate efforts to improve the health of refugees, migrants and their host communities;address the root causes that negatively influence their health; andwork towards including health and social protection considerations in national policies related to refugees and migrants. The declaration also reaffirms the right of every human being, including refugees and migrants, to enjoy the highest attainable standard of physical and mental health.","Sanarwar Rabat da aka amince da ita don inganta lafiyar 'yan gudun hijira da baƙin haure Wakilan minista da gwamnati sun karɓi sanarwa ta siyasa, Sanarwar Rabat, don ƙarfafa dagewa ta duniya don bunƙasa lafiyar 'yan gudun hijira da baƙi. An karɓi Sanarwar Rabat a yayin Shawara Mataki na Uku kan Kula da Lafiyar 'Yan Gudun Hijira da Baƙi wanda aka yi a 13-15 ga Yunin 2023 (1). Taron wanda ya samu haɗin gwiwar Masarautar Maroko, Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO), IOM, Hukumar Kula da masu Hijira ta Majalisar Ɗinkin Duniya, da UNHCR, Hukumar Kula da 'Yan Gudun Hijira ta Majalisar Ɗinkin Duniya suka shirya, ya samu halartar wakilan gwamnati daga ƙasashe mambobin Majalisar Ɗinkin Duniya 50 da kuma masu sa ido. a matsayin wakilai daga kungiyoyin agaji, ƙungiyoyin jama'a da al'ummomin 'yan gudun hijira da baƙin haure da hukumomin Majalisar Ɗinkin Duniya. An shirya taron ne don inganta da shigar da 'yan gudun hijira da baƙin haure a cikin tsarin kiwon lafiyar kasa a matsayin wani ɓangare na motsi na duniya don kula da kiwon lafiya na duniya, da kuma yin aiki don juriya da ɗorewar rigakafin gaggawa na kiwon lafiya, anyi shirye-shirye da damar cigaba. Ɗaya bisa takwas na mutane a duniya ko dai ɗan ƙaura ne ko kuma an tilasta masa yin gudun hijira saboda dalilai da suka haɗa da rikici, tsanantawa, lalata muhalli, ko rashin tsaro da damar da ɗan adam yake da ita. Duba da ci gaban da aka samu a lafiyar 'yan gudun hijira da baƙin haure tare da yin la'akari da darussan da aka koya yayin annobar COVID-19, kasashen da ke goyon bayan sanarwar Rabat sun himmatu ga: hanzarta ƙoƙarin inganta lafiyar 'yan gudun hijira, baƙin haure da al'ummomin da suka karbi baƙuncinsu, magance abubuwan da ke yin mummunan tasiri ga lafiyarsu; da kuma yin aiki don haɗawa da la'akari da lafiya da zamantakewa a cikin manufofin ƙasa da suka shafi 'yan gudun hijira da baƙi. Sanarwar ta kuma sake tabbatar da 'yancin kowane ɗan Adam, daya haɗai da 'yan gudun hijira da baƙin haure, su more mafi girma na lafiyar jiki da ta ƙwaƙwalwa.","Azimio la Rabati lilipitishwa kuboresha afya ya wakimbizi na wahamiaji. Mawaziri na wawakilishi wa serikali walipitisha tamko muhimu la kisiasa, Azimio la Rabat, ili kuimarisha dhamira ya kimataifa ya kuboresha afya ya wakimbizi na wahamiaji. Azimio la Rabat lilipitishwa wakati wa sehemu ya ngazi ya juu ya mashauriano ya tatu ya kimataifa kuhusu afya ya wakimbizi na wahamiaji ambayo yalifanyika tarehe 13-15 Juni 2023 (1). Hafla hiyo, iliyoandaliwa kwa pamoja na ufalme wa Moroko, shirika la afya Duniani (WHO), IOM, Shirika la Umoja wa mataifa la Uhamiaji, na UNHCR, shirika la umoja wa mataifa la kuhudumia wakimbizi, ilihudhuriwa na wawakilishi wa serikali kutoka nchi 50 wanachama wa Umoja wa mataifa na waangalizi vilevile wawakilishi kutoka mashirika ya kibinadamu, mashirika ya kiraia na wakimbizi na jumuia za wahamiaji na mashirika ya umoja wa mataifa. Mkutano huo ulilenga kukuza ushirikishwaji wa wakimbizi na wahamiaji katika mifumo ya afya ya kitaifa kama sehemu ya harakati za kimataifa kwa ajili ya huduma ya afya kwa wote, na kufanya kazi kuelekea uwezo wa kuzuia dharura wa kiafya na endelevu, kujiandaa na kukabiliana. Mtu mmoja kati ya wanane Duniani kote aidha ni mhamiaji au analazimika kuhama makazi yao kutokana na sababu zikiwemo migogoro, mateso, uharibifu wa mazingira, au ukosefu wa usalama wa Binadamu na fursa. Kutathmini maendeleo yaliyopatikana katika afya ya wakimbizi na wahamiaji na kwa kuzingatia mafunzo yaliyopatikana wakati wa janga la UVIKO-19, nchi zinazounga mkono Azimio la Rabat zilijitolea: Kuongeza kasi ya juhudi za kuboresha afya ya wakimbizi, wahamiaji na jumuia zinazowapokea; kushughulikia visababishi vikuu vinavyoathiri vibaya afya zao; Na kufanya kazi kuelekea kujumuisha masuala ya kiafya na ulinzi wa kijamii katika sera za kitaifa zinazohusiana na wakimbizi na wahamiaji. Pia Azimio hilo linathibitisha upya haki ya kila Binadamu, ikiwemo wakimbizi na wahamiaji, kufurahia kiwango cha juu kinachofikiwa cha afya ya kimwili na kiakili.","Wọ́n ti gba Ìkéde Rabat wọlé láti mú àyípadà bá ìlera àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri Àwọn mínísítà àti àwọn aṣojú ìjọba gba ìkéde òṣèlú àkọ́kọ́ irú rẹ̀, Ìkéde Rabat wọlé, láti ró ìfọkànsìn àgbáyé láti mú àyípadà bá ìlera àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri lágbára. Ìkéde Rabat náà ni wọ́n gbà wọlé lásìkò ìpínsísọ̀rí onípele-gíga ti Ìfọ̀rọ̀wérò Àgbáyé Kẹ́ta lórí Ìlera Àwọn Asásàálà àti Àwọn Aṣíkiri tó wáyé ní 13-15 oṣù Òkudù ọdún 2023 (1). Ètò náà, tí Kingdom of Morocco, Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé (WHO), IOM, Àjọ Aṣíkiri UN, àti UNHCR, Àjọ Asásàálà UN jọ ṣe àgbékalẹ̀ rẹ̀, ni àwọn aṣojú ìjọba láti 50 Àwọn Orílẹ̀-èdè Tó Jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ Àjọ Ìṣọ̀kan Àgbáyé àti àwọn alákíyèsí láti àwọn ilé-iṣẹ́ ajàfẹ́tọ ọmọnìyàn, àwọn lẹ́gbẹ́-lẹ́gbẹ́ láwùjọ àti àwùjọ àwọn asásàálà àti aṣíkiri àti àwọn àjọ UN péjú sí. Ìpàdé náà gbèrò láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àfikún àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri sí àwọn ètò ìlera orílẹ̀-èdè gẹ́gẹ́ bí ọ̀kan lára ìgbésẹ̀ àgbáyé fún kíkárí ìlera lágbàyé, àti ìṣisẹ́ fún ìdènà ìlera pàjáwírì onífaradà àti alálòpẹ́, ìmúrasílẹ̀ àti ìníkàpá ìdáhùn. Ọ̀kan nínú ènìyàn mẹ́jọ lágbàyé jẹ́ yálà aṣíkiri tàbí kí wọ́n ṣí wọn nídì ní tipátipá pẹ̀lú àwọn okùnfà bíi rògbòdìyàn, ìpọ́njú, ìbàjẹ́ àwùjọ tàbí àìsí ààbò fún ènìyàn àti ànfàní. Ṣíṣe àkọsílẹ ìlọsíwájú tí wọ́n ṣe nínú ìlera àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri àti ṣíṣe àgbéyẹ̀wò àwọn ẹ̀kọ́ tí wọ́n kọ́ lásìkò àjàkálẹ̀ ààrùn COVID-19, àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n ń ṣe àtìlẹ́yìn fún Ìkéde Rabat ní àfọkànsìn láti: mú kí ìgbìyànjú ó yá láti mú àyípadà bá ìlera àwọn asásàálà, àwọn aṣíkiri àti àwọn àwùjọ tí wọ́n gbà wọ́n wọlé; kojú àwọn okùnfà ìpìlẹ̀ tó ń ṣàkóbá fún ìlera wọn; kí wọ́n sì ṣiṣẹ́ fún ṣíṣe àfikún àgbéyẹ̀wò ààbò ìlera àti àwùjọ nínú àwọn òfin tó tan mọ́ àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri. Ìkéde náà tún jẹ́rì sí ẹ̀tọ́ gbogbo ènìyàn, tó fi mọ́ àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri, láti jẹ̀gbádùn ojúlówó ìlera ọpọlọ àti ara tí ènìyàn lè ní jùlọ.","Isimemezelo seRabat sithathelwe ukwenzangcono izimpilo zabadingisiwe nabafudukile. Abameli boNgqongqoshe nohulumeni bathathe isimemezelo sezepolitiki esikhulu, iRabat Declaration ukuqinisa isibophezelo somhlaba ukwenzangcono ezempilo zabafuduki kanye nabadingisiwe. IRabat Declaration yathathwa ngesikhathi sesiqephu sezinga eliphezulu lweThird Global Consultation kuKealth of Refugee and Migrants eyenzeka mhlaka 13-15 Nhlangulana 2023. Umcimbi wawusingethwe yiKingdom of Morrocco, Inhlangano yezeMpilo yoMhlaba, (WHO), IOM, i-UN Migration Agency ne-UNHCR ne-UN Refugee Agency, wethanyelwa abamele ohulumeni abangu-50 base-United Nations Member States nabaqaphile kanye nabamele izinhlangano zobuntu, imiphakathi nemiphakathi yabangenandawo nabafudukile kanye nama-ejensi ase-UN. Umhlangano uhlosi ukugqugquzela ukufakwa kwabangenandawo nabafudukile ezinhlelweni zempilo zezwe njengengxenye yomnyakazo womhlaba wokukhavwa kwezempilo emhlabeni nomsebenzi oya ekubekezeleni nokugcineka kokuvikelwa kokuphuthumayo kwezempilo, ukuzilungiselela kanye namandla okuphendula. Oyedwa kwabayisishagalombili emhlabeni kungaba ufudukile noma uphoqwe ngenkathi ukuthi athuthe ngezinto ezifana nengxabano, ukushushiswa, ukuguguka kwendawo noma ukwentuleka kwezokuphepha kwabantu kanye namathuba. Ukuthatha isitokwe sokuhlelo olutholwe kwezempilo zabadingisiwe nabafuduki nokucabanga izifundo zesikhathi sobhubhane lweCOVID-19 amazwe eseka iRabat Declaration isibophezelo se: Ukugxusha imizamo ukwenza ngcono ezempilo zabangenandawo nabafudukile kanye nemiphakathi ebasingethe, ukubhekana nemisuka yezinkinga ezinomthelela omubi ezimpilweni zabo.; Nokusebenza okuqonde ukufaka ezempilo nokuvikelwa kwenhlalakahle nemicabango yezinqubomgomo yezwe ehlobene nabangenandawo nabafudukile. Isimemezelo siphinde siqinisekise ilungelo lowo wonke umuntu, okubandakanya abangenandawo nabafudukile, ukuthokozela izinga elitholakalayo eliphezulu lwempilo siqu nangokwengqondo." "የባለሙያ የጤና ሰርተፍኬቶችን እውቅና መስጠት፣ የተሳሳቱ አመለካከቶችን እና መረጃዎችን ለመከላከል የመረጃ እና የግንኙነት መስመሮችን ማሳደግ፣ ለስደተኞች እና ፍልሰተኞች ደህንነቱ የተጠበቀ የስራ አካባቢን ማረጋገጥ፤ አካታች እና ተገቢ የመረጃ ስርዓቶች ላይ ኢንቨስት ማድረግ እንዲሁም ከፍተኛ ጥራት ያለው አለምአቀፍ ጥናት በመግለጫው ላይ ተብራርቷል። ይህንን የሚደግፉ ሀገራት ስደተኞች ፣ ተፈናቃዮች እንዲሁም አስተናጋጅ ማህበረሰባቸውን በፖሊሲዎች እና እቅዶች በማካተት፣ ወረርሽኞች እና ሌሎች የህዝብ ጤና ድንገተኛ አደጋዎችን ለመከላከል ፣ ዝግጁነት ፣ ምላሽ መስጠት እና መልሶ ማገገም ውስጥ ለማካተት በተመሳሳይ ሰዓትም ዓለም አቀፍ እና ድንበር ተሻጋሪ ትብብርን ለማጠናከር ቃል ገብተዋል። ባለድርሻ አካላት በአገር አቀፍ ስርዓቶች ላይ የሚደርሰውን የበጀት ጫና ለመቀነስ እና ስደተኞችን በጤና ፖሊሲ ውይይቶች ላይ ትርጉም ያለው ተሳትፎን በማጎልበት ለጤና ፍላጎታቸው ተገቢውን ጣልቃገብነት ለመለየት እና ለመንደፍ አካታች የፋይናንስ ዘዴዎችን ለመፍጠር ቃል ገብተዋል። ከባለሥልጣናት የተሰጡ ንግግሮች: ""ይህ ስብሰባ በሞሮኮ መንግሥት መካሄዱ አገራችን ለማህበራዊ ፍትህ ያላትን ያላሰለሰ ጥረት ይደግፋል። ጤና ስደተኞችን ጨምሮ ለሁሉም ሰው መሰረታዊ መብት ነው። በዚህ አውድ ሞሮኮ በአፍሪካ፣ በአውሮፓ እና በመካከለኛው ምሥራቅ መካከል መጋጠሚያ ቦታ እንደሆነች እና እንደ መሸጋገሪያ ስለሚታይ የስደት እና የጥገኝነት ክስተት የሞሮኮ መንግሥት ታሪክ ዋና አካል ሆኖ ቆይቷል። ሞሮኮ ለሚለምን ሁሉ አስተማማኝ መሸሸጊያ ነች። "" ካሊድ አይት ታሌብ፤ የሞሮኮ መንግሥት የጤና እና ማህበራዊ ጥበቃ ሚኒስትር ""ስደተኞች እና ተፈናቃዮች በጤና ላይ ከፍተኛ ስጋት አለባቸው፤ የሚያስፈልጋቸውን የጤና አገልግሎቶችን ለማግኘት ከፍተኛ እንቅፋት ያጋጥማቸዋል። ስደተኞች እና ተፈናቃዮች ብዙ ጊዜ አደገኛ በሆነው ጉዞአቸው እና በሚያስተናግዷቸው ሀገራት ጤና እና ክብርን መጠበቅ የሰብአዊ መብት እና የሰብአዊ ጨዋነት ጉዳይ ነው። ምክንያቱም ጤና ለሁሉም ያስፈልጋል፤ ስደተኞችን እና ተፈናቃዮችን ጨምሮ። ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ፤ የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር","Recognition of professional health certifications, enhancing information and communication channels to counter misperceptions and misinformation, ensuring safe working environments for refugees and migrants as well as investing in inclusive and appropriate data systems and high-quality global research are highlighted in the declaration as key to advancing towards the goals. Countries supporting it commit to including refugee and migrant populations and their host communities in policies and plans for prevention, preparedness, response and recovery to pandemics and other public health emergencies, while strengthening international and cross-border collaboration. Stakeholders also pledge to foster inclusive financing mechanisms to reduce budget pressures on national systems and promote the meaningful participation of refugees and migrants in health policy discussions to identify and design appropriate interventions for their health needs. Quotes from officials: “The holding of this meeting in the Kingdom of Morocco supports the tireless efforts of our country for social justice, believing that health is a fundamental right for all, including migrants and refugees. In this context, the phenomenon of migration and asylum has always been an integral part of the history of the Kingdom of Morocco, as Morocco is considered a point of intersection between Africa, Europe and the Middle East, and is seen as a transit point, a receiving country and a safe haven for anyone who requests it. ”Khalid Ait Taleb, Minister of Health and Social Protection, Kingdom of Morocco “Refugees and migrants face significant threats to health, and significant barriers to accessing the health services they need. Protecting the health and dignity of refugees and migrants during their often-dangerous journeys, and in the countries hosting them, is a matter of human rights, and human decency. Because health for all means all, including refugees and migrants.” Tedros Adhanom Ghebreyesus, Director-General, World Health Organization","Sanarwar ta bayyana amincewa da takaddun shaidar ƙwarewa a aikin kiwon lafiya, haɓaka hanyoyin sadarwa da samar da bayanai don magance rashin fahimta, tabbatar da amintaccen yanayin aiki ga 'yan gudun hijira da baƙin haure, gami da saka hannun jari a cikin tsarin bayanai da ingantaccen bincike na duniya a matsayin hanyoyin ci gaba. zuwa ga manufofin. Ƙasashen da ke tallafa mata sun himmatu wajen haɗawa da ƴan gudun hijira da bakin haure da al'ummominsu masu masaukin baki a cikin manufofi da tsare-tsare na rigakafi, zama cikin shitu, kai dauki da murmurewa daga annoba da sauran matsalolin gaggawa na lafiyar jama'a, tare da ƙarfafa haɗin gwiwar kasa da kasa da kan iyaka. Haka kuma masu ruwa da tsaki sun yi alwashin samar da hanyoyin shigar kuɗaɗen gudanarwa don rage matsalolin kasafin kuɗi akan tsarin ƙasa da ba da dama ga 'yan gudun hijira da baƙi, don ganin sun taka rawa cikin tattaunawar manufofin kiwon lafiya, don ganowa da tsara hanyoyin da suka dace don bukatun lafiyar su. Bayanai daga jami'ai: Yin wannan taro a Masarautar Maroko yana bayyana kokarin da kasarmu ke yi na tabbatar da adalci a zamantakewar al'umma, duba da cewa kiwon lafiya wani muhimmin hakki ne na kowa da kowa, ciki har da bakin haure da 'yan gudun hijira. A cikin wannan muhallin, al'amarin hijira da mafaka ya kasance wani muhimmin bangare na tarihin Masarautar Moroko, yayin da ake kallon Maroko a matsayin wata mahaɗar da ke tsakanin Afirka, Turai da Gabas ta Tsakiya, kuma ake kallonta a matsayin hanyar wucewa. kasa mai karba da bada mafaka ga duk wanda ya bukace ta. Khalid Ait Taleb, Ministan Lafiya da Kariyar Al'umma na Masarautar Morocco Yan gudun hijira da bakin haure na fuskantar babbar barazana ga lafiya, da kuma cikas ga samun damar ayyukan kiwon lafiya da suke buƙata. Kare lafiya da martabar ‘yan gudun hijira da bakin haure a lokacin da suke balaguron mai cike da haɗari, da kuma ƙasashen da suke karbar bakoncinsu, lamari ne da ya shafi ‘yancin dan Adam, da kuma mutuncin dan Adam. Domin ""lafiya ga kowa"", tana nufin ""kowa"" harda 'yan gudun hijira bakin haure Tedros Adhanom Ghebreyesus, babban darakta, Hukumar Lafiya ta Duniya","Utambuzi wa vyeti vya kitaalamu vya afya, uimarishaji wa njia za habari na mawasiliano ili kukabiliana na dhana potofu na taarifa potofu, kuhakikisha mazingira salama ya kazi kwa wakimbizi na wahamiaji vilevile kuwekeza katika mifumo ya Data jumuishi na inayofaa na utafiti wa hali ya juu wa kimataifa vimeangaziwa katika Azimio hilo kama ufunguo wa kuendeleza maendeleo kuelekea malengo. Nchi zinazounga mkono zinajitolea kujumuisha idadi ya wakimbizi na wahamiaji na jumuia zinazowakaribisha katika sera na mipango ya kuzuia, kujiandaa, kukabiliana na kuponya magonjwa ya mlipuko na dharura nyingine za afya ya umma, huku zikiimarisha ushirikiano wa kimataifa na mipakani. Pia washikadau wanaahidi kuendeleza taratibu za ufadhili jumuishi ili kupunguza shinikizo la bajeti kwenye mifumo ya kitaifa na kukuza ushiriki kamili wa wakimbizi na wahamiaji katika mijadala ya sera ya afya ili kutambua na kubuni afua zinazofaa kwa mahitaji yao ya kiafya. Nukuu kutoka kwa maafisa: ""Kufanyika kwa mkutano huu katika ufalme wa Moroko kunaunga mkono juhudi zisizo na kuchoka kwa nchi yetu kwa ajili ya haki ya kijamii, tukiamini kwamba afya ni haki ya msingi kwa wote, wakiwemo wahamiaji na wakimbizi. Katika muktadha huu, hali ya uhamiaji na hifadhi daima imekuwa sehemu muhimu ya historia ya ufalme wa Moroko, kwani Moroko inachukuliwa kama sehemu ya makutano kati ya Afrika, Ulaya na Mashariki ya kati, na inaonekana kama sehemu ya kupita, nchi inayopokea na mahali salama kwa yeyote anayeiomba"". Khalid Ait Taleb, waziri wa afya na ulinzi wa jamii, ufalme wa Moroko. ""Wakimbizi na wahamiaji wanakabiliwa na vitisho vikubwa kwa afya, na vikwazo vikubwa vya kupata huduma za afya wanazohitaji . Kulinda afya na utu wa wakimbizi na wahamiaji wakati wa safari zao za hatari mara kwa mara, na katika nchi zinazowakaribisha, ni suala la haki za Binadamu, na adabu ya Binadamu. Kwa sababu afya kwa wote ina maanisha wote, wakiwemo wakimbizi na wahamiaji"". Tedros Adhanom Ghebreyesus, mkurugenzi mkuu wa shirika la afya Duniani.","Mímọ rírì àwọn ìwé-ẹ̀rí ìlera akọ́ṣẹ́mọṣẹ́, ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn ìkànnì ìròyìn àti ìkànsíraẹni láti tako àṣìgbọ́ àti àìgbọ́ra-ẹni-yé, ṣíṣe àrídájú àwùjọ iṣẹ́ aláìléwu fún àwọn asásàálà àti àwọn aṣíkiri bákan náà ni nínáwó sí àwọn ètò dátà àsopọ̀ àti èyí tó yẹ wọ́n sì ṣe àfihàn àwọn iṣẹ́ ìwádìí àgbáyé ojúlówó-ńlá nínú ìkéde náà gẹ́gẹ́ bíi kókó pàtàkì fún ìtẹ̀síwájú síbi èròngbà náà. Àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n ń ṣe àtìlẹ́yìn fún-un ní àfọkànsìn láti ṣe àfikún àwọn asásàálà àti aṣíkiri àti àwọn àwùjọ tí wọ́n gbà wọ́n wọlé sínú àwọn òfin àti ètò fún ìdènà, ìmúrasílẹ̀, ìdáhùn àti ìpadàbọ̀sípò fún àjàkálẹ̀ ààrùn àti àwọn pàjáwírì ìlera àwùjọ, nígbà tí wọ́n tún ró àjọṣepọ̀ ilẹ̀ òkèèrè àti ẹnu-bodè lágbára. Àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ náà tún jẹ́jẹ̀ẹ́ láti ṣe àtìlẹ́yìn fún ṣíṣétò ìnáwó aláfibọ̀ láti mú àdínkù bá ìnira ètò ìṣúná lórí àwọn ètò orílẹ̀-èdè àti ṣíṣe àtìlẹ́yìn fún kíkópa tó nítumọ̀ fún àwọn asásàálà àti aṣíkiri nínú ìjírórò òfin ìlera láti ṣe ìdánimọ̀ àti àgbékalẹ̀ àwọn ìdásí tó yẹ fún àwọn ohun tí ìlera wọn nílò. Àgbàsọ láti ọ̀dọ̀ àwọn aláṣẹ: ""Ṣíṣe ìpàdé yìí ní Kingdom of ṣe àtìlẹ́yìn fún ìgbìyànjú aláìlópin orílẹ̀-ède wa fún ìdọ́gba láwùjọ, ìnígbàgbọ́ pé ìlera jẹ́ kókó ẹ̀tọ́ fún gbogbo ènìyàn, tó fi mọ́ àwọn asásàálà àti aṣíkiri. Ní ọ̀gangan ipò yìí, ìṣẹ̀lẹ̀ ìṣíkiri àti ṣíṣe àtìpó ti jẹ́ ọ̀kan pàtàkì lára ìtàn Kingdom of Morocco, pẹ̀lu bí wọ́n ṣe rí Morocco gẹ́gẹ́ bí ọ̀gangan ìkóríta láàrín Ilẹ̀ Adúláwọ̀, Yúróópù àti Middle East, tí wọ́n sì tún rí i gẹ́gẹ́ bí ọ̀gangan ìrékọjá, orílẹ̀-èdè tí ń gbani wọlé àti ibi ààbò fún ẹnikẹ́ni tó bá bèèrè fún-un. Khalid Ait Taleb, Mínísítà fún Ètò Ìlera àti Ìdáàbòbò Àwùjọ, Kingdom of Morocco ""Àwọn asásàálà àti aṣíkiri ń kojú ewu ìlera tó fojú hàn, àti àwọn ìdènà fún lílo àwọn ìpèsè ètò ìlera tí wọ́n nílò tó fojú hàn. Dídáábò bo ìlera àti iyì àwọn asásàálà àti aṣíkiri lásìkò ìrìnàjò wọn tó máa ń sábà léwu, àti ní àwọn orílẹ̀-èdè tó ń gbàlejò wọn, jẹ́ ọ̀rọ̀ ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn, àti ìjẹ́ ọmọlúàbí ènìyàn. Nítorí ìlera fún gbogbo ènìyàn túnmọ̀ sí gbogbo ènìyàn, tó fi mọ́ àwọn asásàálà àti aṣíkiri."" Tedros Adhanom Ghebreyesus, Olùdarí-Àpapọ̀, Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé","Ukubona izitifiketi zempilo zezifundiswa, ukwandisa ulwazi kanye namashaneli okuxhumana ukubhekana nendlela yokubona okungeyona nolwazi okungelona,ukuqinisekisa izindawo zokusebenza eziphephile kwabangenandawo kanye nabafudukile kanye nokusthala kuzinhlelo zedatha ezifanele nokucwaninga okusezingeni eliphezulu lomhlaba kuyavezwa kusimemezelo njengokubalulekile ukuphucula okuya kuzinhloso. Amazwe eseka isibopho okufaka abangenandawo kanye nesibalo sabantu abafudukile kanye nemiphakathi ebasingethe kunqubomgomo kanye nezinhlelo zokuvikela, ukuzilungiselela, ukuphendula nokubuyela esimweni kubhubhane kanye nokuphuthumayo kwezempilo yomphakathi, ngesikhathi beqinisa ukubambisana namazwe angaphandle nokweqa umngcele. Ababambisani bathembise ukulondoloza izindlela zangaphakathi zezimali ukwehlisa ingcindezi kuhlelomali ezinhlelweni zezwe nokugqugquzela ukubamba iqhaza okuzwakalayo kwabangenandawo nabafuduki ezingxoxweni zenqubomgomo yezempilo ukuhlonza ukwakha okufanele kokungenelela ezidingweni zezempilo yabo. Okucashuniwe kuzicukuthwane,""Ukubanjwa kwalomhlangano eKingdom of Morrocco kweseka imizamo engapheli yezwe lethu yobulungiswa benhlalakahle, ukukholelwa ukuthi ezempilo kuyilungelo elibalulekile kuwona wonke umuntu, okubandakanya abangenandawo nabafudukile. Kulengqikithi ukubaluleka kokufuduka nabangenandawo bekuhlezi kuyingxenye ephakathi yezomlando waseKIngdom of Morocco, njengoba iMorocco kucatshangwa ukuthi yindawo yokuhlangana phakathi kweAfrika neEurope kanye neMiddle East futhi ithathwa njengesendleleni, izwe elamukelayo nendawo yokuphepha kuwona wonke umuntu okudingayo. ""U-Khalid Ait Taleb, uNgqongqoshe weZempilo nokuVikwelwa kweNhlalakahle, eKingdom of Morocco. ""Abangenandawo nabafuduki babhekana nokusabisayo okukhulu kwezempilo,izivimbo ezinkulu zokuthola imisebenzi yezempilo abayidingayo. Ukuvikela ezempilo nesithunzi sabangenandawo nabafuduki ngesikhathi sohambo lwabo olujwayele ukuba yingozi, nasemazweni abahlalisile, endabeni yamalungelo abantu nokuziphatha kwabantu. Ngoba ezempilo zawo wonke umuntu kusho konke, okubandakanya abangenandawo nabafudukile."" U-Tedros Adhanom Ghebreyesus, Umqondisi Jikelele weNhlangano yeZempilo yoMhlaba." """የዚህ ምክክር የመጨረሻ ግባችን የሁሉንም ስደተኞች እና ተፈናቃዮች እንዲሁም አስተናጋጅ ማህበረሰቦችን ጤና እና ደህንነት የሚያሻሽሉ እና የሚጠብቁ መንገዶችን ማስተዋወቅ ነው። ይህ ግብ ያለ ፖለቲካ ቁርጠኝነት እና ሙሉ የመንግስት ተሳታፊነት ሊሳካ አይችልም። ይህ ማለት ደግሞ የጤና፣ የፋይናንስ፣ የውጭ ጉዳይ፣ የዕቅድ እና ሌሎች ከፍተኛ ባለሥልጣናት ተወካዮችን ማሳተፍ ነው። አህመድ አል-ማንድሃሪ፤ የዓለም ጤና ድርጅት የምስራቅ ሜዲትራኒያን የክልል ዳይሬክተር "" አባል ሀገራት በግዳጅ የተፈናቀሉ ወገኖችን የጤና ችግር ሲፈታ ማንም እንደማይቀር ዛሬ ቃል ገብተዋል። “ስደተኞችን፣ ተፈናቃዮችን እና አስተናጋጅ ማህበረሰቦቻቸውን በብሔራዊ የጤና ፖሊሲዎች እና እቅዶች ውስጥ ማካተት ብቻ ሳይሆን፣ በፖሊሲ የጤና ውይይቶች ውስጥም ትርጉም ባለው መልኩ ማካተት ለአለም አቀፍ የጤና ሽፋን ግስጋሴ ጉልህ ሚና አለው። “ ያሉት የተባበሩት መንግስታት የስደተኞች ከፍተኛ ኮሚሽን ረዳት ኮሚሽነር ራፍ ማዞ ናቸው። ""ዓለም አቀፍ የስደተኞች ድርጅት የስደተኞችን ጤንነት ለመጠበቅ ባሳየው ቁርጠኝነት በራባት መግለጫ (Rabat Declaration) ተበረታቷል። ይህ ምክክር የስደተኞችን ጤና ለማሻሻል እና በቀጣይ ስለጤና እና ስለፍልሰት ስብሰባዎችን እና መድረኮችን ለማዘጋጀት፤ የአለም አቀፍ ትብብርን እና የጋራ ድጋፍን ለማሳደግ መንግስታት የፖለቲካ ቁርጠኝነትን ያሳዩበት ወሳኝ ምዕራፍ ይሆናል ።' ያሉት ኦትማን ቤልቤሰ, የዓለም አቀፍ የስደተኞች ድርጅት ክልላዊ ዳይሬክተር ናቸው። ማስታወሻ ለአዘጋጆች፡ ሶስተኛው ዓለም አቀፍ የስደተኞች ጤና ምክክር በተለያዩ ዘርፎች በስደተኞች ጤና ላይ ትርጉም እና ቀጣይነት ያለው ውይይት ለማድረግ ጠቃሚ መድረክ ሆኖ አገልግሏል። የዘላቂ ልማት ግቦችን ( Sustainable Development Goals)፣ የስደተኞችን አለምአቀፍ ኮምፓክት (Global Compact on Refugees)፣ አለማቀፍ ኮምፓክት ፎር ማይግሬሽን ( Global Compact for Migration) እና የዓለም ጤና ድርጅትን (WHO) መርሆዎችን በማክበር ሂደትን፣ ተግዳሮቶችን እና እርምጃዎችን ለማሳደግ እድሎችን ለመፈተሽ እድል ሰጥቷል።","“Our ultimate goal for this consultation is to promote the appropriate interventions that improve, protect and preserve the health and well-being of all refugees and migrants, and host communities. This goal cannot be realized without political commitment and a whole-of-government approach. And this means involving representatives from the ministries of health, finance, foreign affairs, interior, planning and other senior officials.” Ahmed Al-Mandhari, Regional Director for the Eastern Mediterranean, World Health Organization ""Member States today have pledged that no one will be left behind when addressing the health needs of those forcibly displaced. Their commitment to not only include refugees, migrants and their hosting communities in national health policies and plans but, to also include them meaningfully in policy health discussions is a significant momentum towards universal health coverage and worthy of global support."" Raouf Mazou, UNHCR Assistant High Commissioner Operations “IOM is encouraged by the Rabat Declaration, outlining comprehensive commitments for promoting the health of refugees and migrants. This consultation will be a milestone embodying the political commitment of governments to enhancing global collaboration and mutual support to improve the health of migrants and refugees, and to inform upcoming high-level health and migration meetings and forums.” Othman Belbeisi, IOM MENA Regional Director Note to editors: The Third Global Consultation on the Health of Refugees and Migrants served as a valuable platform for meaningful and sustained dialogue on refugee and migrant health across various sectors. It offered an opportunity to examine progress, emerging challenges and opportunities to scale up action, while adhering to the principles of the Sustainable Development Goals, the Global Compact on Refugees, the Global Compact for Migration and the WHO GAP.","Babban burinmu na wannan tuntuba shi ne inganta kyawawan tsare-tsaren da ke ingantawa, karewa da kuma kiyaye lafiya da jin dadin duk 'yan gudun hijira da bakin haure, da al'ummomin da suka karbi bakuncinsu. Ba za a iya cimma wannan buri ba har sai da jajircewar siyasa da tsarin gudanarwa data hada da dukkan matakan gwamnati. Wannan kuma yana nufin hadawa da wakilai daga ma'aikatun lafiya, kuɗi, harkokin waje, cikin gida, tsare-tsare da sauran manyan jami'ai. Ahmed Al-Mandhari, Daraktan Yankin Gabashin Bahar Rum, Hukumar Lafiya ta Duniya “Mambobin ƙasashe a yau sun yi alkawarin cewa ba za a bar kowa a baya ba wajen magance bukatun kiwon lafiyar waɗanda aka tilasta wa barin muhallansu. Yunƙurinsu da ba iya hadawa da 'yan gudun hijira, bakin haure da al'ummomin da suka karbi bakuncinsu a cikin manufofin kiwon lafiya da tsare-tsare na kasa kaɗai ba, har ma da sanya su cikin tattaunawar kiwon lafiya, wani muhimmin ci gaba ne ga tsarin kiwon lafiya na duniya, kuma ya cancanci tallafawa daga duniya bakiɗaya."" Raouf Mazou, Mataimakin UNHCR Ayyukan Babban Kwamishinan Sanarwar Rabat ce ta karfafa IOM, tare da bayyana cikakkun alkawuran inganta lafiyar 'yan gudun hijira da bakin haure. Wannan shawarwarin zai kasance wani muhimmin ci gaba da ke kunshe da kudurin siyasa na gwamnatoci daban-daban wajen inganta hadin gwiwar duniya da taimakon juna wajen inganta lafiyar bakin haure da 'yan gudun hijira, da kuma sanar da manyan tarurrukan kiwon lafiya da na bakin haure da ke tafe. Othman Belbeisi, Daraktan Yanki na IOM MENA Lura ga masu gyara: Shawarar Duniya ta Uku kan Lafiyar 'Yan Gudun Hijira da Baƙi ta kasance dandamali mai mahimmanci don tattaunawa mai ma'ana da ɗorewa kan lafiyar 'yan gudun hijira da ƙaura a sassa daban-daban. Hakan ya ba da damar yin nazarin ci gaban da aka samu, ƙalubalen masu tasowa, da kuma damar haɓɓaka aiki, tare da bin ƙa'idojin ci gaba mai ɗorewa, Yarjejeniyar Duniya kan 'Yan Gudun Hijira, Yarjejeniyar Hijira ta Duniya da GAP ta WHO.","""Lengo letu kuu la mashauriano yetu haya ni kukuza afua zinazofaa ambazo zinaboresha, kulinda na kuhifadhi afya na ustawi wa wakimbizi na wahamiaji wote, na jamii zinazowapokea. Lengo hili haliwezi kufikiwa bila dhamira ya kisiasa na mtazamo wa serikali nzima. Na hii ina maanisha kuwahusisha wawakilishi kutoka wizara za afya, fedha, mambo ya nje, mambo ya ndani, mipango na maafisa wwengine wakuu"" Ahmed Al-Mandhari, mkurugenzi wa kanda ya mashariki mwa Mediterania, shirika la afya Duniani. Nchi wanachama leo zimeahidi kwamba hakuna mtu atakaeachwa nyuma wakati wa kushughulikia mahitaji ya kiafya ya wale walio hamishwa kwa nguvu. Kujitolea kwao sio tu kujumuisha wakimbizi, wahamiaji na jamii zinazowakaribisha katika sera na mipango ya afya ya kitaifa lakini pia, kuwajumuisha ipasavyo katika mijadala ya afya ya sera ni msukumo muhimu kuelekea huduma ya afya kwa wote na wanastahili kuungwa mkono kimataifa"", Raouf Mazou, kamishna mkuu msaidizi wa operesheni wa UNHCR. ""IOM inatiwa moyo na Azimio la Rabat, linaloelezea ahadi za kina za kukuza afya ya wakimbizi na wahamiaji. Mashauriano haya yatakuwa hatua muhimu inayojumuisha dhamira ya kisiasa ya serikali katika kuimarisha ushirikiano wa kimataifa na kusaidiana ili kuboresha afya ya wahamiaji na wakimbizi, na kufahamisha mikutano na mabaraza ya ngazi ya juu ya afya na uhamiaji"", alisema Othman Belbeisi; mkurugenzi wa kanda wa IOM MENA Maelezo kwa wahariri: Mashauriano ya tatu ya kimataifa kuhusu afya ya wakimbizi na wahamiaji yalitumika kama jukwaa muhimu la mazungumzo kamili na endelevu kuhusu afya ya wakimbizi na wahamiaji katika sekta mbalimbali. Ilitoa fursa ya kuchunguza maendeleo, changamoto zinazojitokeza na fursa za kuongeza hatua, huku tukizingatia kanuni za malengo ya maendeleo endelevu, mkataba wa kimataifa wa uhamiaji na PENGO la WHO.","""Olórí èròngbà wa fún ìfọ̀rọ̀wérò yìí ni láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àwọn ìdásí tó yẹ tí yóò mú àyípadà, ààbò àti ìtọ́jú bá ìlera àti ìgbáyé-gbádùn gbogbo awọn asásàálà àti aṣíkiri, àti àwọn àwùjọ tí wọ́n gbà wọ́n wọlé. Èròngbà yìí ò ní ṣeéṣe láìsí ìfọkànsìn òṣèlú àti ìgbésẹ gbogbo-ti-ìjọba. Bẹ́ẹ̀ èyí túnmọ̀ sí ìṣàmúlò àwọn aṣojú láti àwọn ilé-iṣẹ́ ìjọba fún ètò ìlera, ìṣúná, ọ̀rọ ilẹ̀ òkèrè, ti abẹ́lé, ṣíṣétò àti àwọn lọ́gà-lọ́gà lẹ́nu iṣẹ́ ìjọba mìíràn."" Ahmed Al-Mandhari, Olùdarí Ẹkùn Agbègbè fún Eastern Mediterranean, Àjọ Elétò Ìlera Lágbàyé ""Àwọn Orílẹ̀-èdè Tó Jẹ́ Ọmọ Ẹgbẹ́ lónì ti jẹ́jẹ̀ẹ́ pé kò sí ẹnìkankan tí yóò ṣẹ́kù nígbà tí wọ́n bá ń kojú àwọn ohun tí ìlera àwọn tí wọ́n fi tipátipá ṣí kúrò nílò. Ìfọkànsìn wọn láti má fi àwọn asásàálà, aṣíkiri àti àwọn àwùjọ tó gbàlejò wọn nìkan kún àwọn òfin ìlera àti ètò ṣùgbọ́n, láti tún ṣe àfikún wọn lọ́nà tó wúlò nínú ìfọ̀rọ̀wérò òfin ìlera jẹ́ ìgbésẹ̀ tó fojú hàn lọ sí ibi kíkárí ìlera lágbàyé tó sì tó láti rí àtìlẹyìn àgbáyé,"" Raouf Mazou Igbákejì Kọmíṣọ́na Àgbà fún Iṣẹ́ UNHCR ""Ìkéde Rabat ti ṣe ìwúrí fún IOM, ṣíṣe àgbéjáde àwọn ìfọkànsìn tó lọ́ọ́rìn fún ṣíṣe àtìlẹ́yìn ìlera àwọn asásàálà àti aṣíkiri. Ìfọ̀rọ̀wérò yìí máa jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ pàtàkì tó ní àkóónú ìfọkànsìn òṣèlú àwọn ìjọba láti ṣe àtìlẹ́yìn fún àjọṣepọ̀ àgbáyé àti àtìlẹ́yìn kan náà láti mú àyípadà bá ìlera àwọn asásàálà àti aṣíkiri, àti láti ṣe ìfitóni fún ìpàdé àti àpérò ìlera onípele-gíga àti aṣíkiri."" Othman Belbeisi, Olùdarí Ẹkùn Agbègbè IOM MENA Kókó ọ̀rọ̀ fún àwọn olóòtú: Ìfọ̀rọ̀wérò Àgbáyé Kẹ́ta lórí Ìlera Àwọn Asásàálà àti Aṣíkiri dúró gẹ́gẹ́ bíi ìkànnì oníyebíye fún ìfọ̀rọ̀wérò tó nítumọ̀ àti alálòpẹ́ lórí ìlera àwọn asásàálà àti aṣíkiri káàkiri gbogbo ẹ̀ka. Ó fún mi ní ànfààní láti ṣàyẹ̀wò ìlọsíwájú, àwọn ìpèníjà tó ń ṣúyọ àti ànfààní láti fẹ iṣẹ́ náà lójú, pẹ̀lú títẹ̀lé àwọn ìpìlẹ̀-òye Àwọn Èròngbà Ìdàgbàsókè Alálòpẹ́, Ìfẹnukò Àgbáyé lórí Àwọn Asásàálà, Ìfẹnukò Àgbáyé fún Aṣíkiri àti WHO GAP.","""Injongo yethu yokugcina ngalokhu kuxhumana ukugqugquzela ukungenelela okufanele okuzokwenzangcono, kuvikele futhi kugcine ezempilo kanye nokuphila kwabobonke abangenandawo nabafuduki nemiphakathi ebasingethe. Lenhloso ngeke ibonakale ngaphandle kokuzibophezela kwezepolitiki nendlela ephelele yahulumeni. Futhi lokhu kusho ukuthi ukubandakanya abazomela kongqongqoshe bezempilo,ezezimali, izindaba zangaphandle,ezangaphakathi, ukuhlela kanye nezinye izikhulu."" Ahmed Al-Mandhari, Umqondisi weSifunda weEastern Mediterranean, iNhlangano yeZempilo eMhlabeni. ""Ama-Member States Namhlanje bafungile ukuthi akekho ozosalela emuva uma sekubhekwana nezidingo zezempilo kulabo abasuswe ngenkani. Ukuzibophezela kwabo akufaki abangenadawo abafudukile kanye nemiphakathi ebasingethe kuphela kuzinqubomgomo zempilo yezwe nezinhlelo kodwa kuphinde kufake ukuzwakala kwenqubomgomo ezingxoxweni zempilo njengokubaluleka okukhulu okuya ekukhavweni kwezempilo emhlabeni nokubiza kokwesekwa komhlaba,"" Raouf Mazau, UNHCR Umsizi weKhomishina ePhakeme. ""I-IOM igqugquzelwa yiRabat Declaration, egqamisa izibophezelo ezinkulu zokugqugquzela ezempilo yabangenandawo nabafuduki. Lokhu kuxhumana kuzoba okukhulu okufaka ukuzibophezela kwezepolitiki kohulumeni nokwengeze ukubambisana emhlabeni nokweseka okulinganayo ukwenza ngcono impilo yabafudukile nabangenandawo nokwazisa ezempilo zezinga eliphezulu okuzayo kanye nemihlangano yabafuduki."" Othman Beibeisi, i-IOM MENA UMqondisi weSifunda. Inothi kubahleli: Global Consultation yesithathu yeHealth of Refugees and Migrants isebenza njengenkundla ebalulekile engxoxweni egcinekile futhi enengqondo kwezempilo zabangenandawo kanye nabafuduki kuyona yonke imikhakha eyahlukene. Kunikele ngethuba lokuhlola ukuqhubeka, ukuhlanganinsa izingqinamba kanye namathuba okunyusa ukwenza ngesikhathi elandela imigomo yeSustainable Development Goals, Goal Copact on Refugee, iGlobal Copact for Migration kanye neWHO GAP." ሦስተኛው ዓለም አቀፍ ምክክር የፖሊሲ ውሳኔዎችን ለማሳወቅ፣ ለሚመለከታቸው ዓለም አቀፍ ግቦች አስተዋፅዖ ለማድረግ እና የሁሉንም ስደተኞች እና አስተናጋጅ ማህበረሰቦችን ጤና እና ደህንነት የሚያሻሽሉ እና የሚጠበቁ ተገቢ መፍትሄዎችን ተግባራዊ ለማድረግ ያለመ ነው። ለበለጠ መረጃ፡ የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) ያነጋግሩ። በራባት መግለጫ (Rabat Declaration) መግቢያ ላይ አልጄሪያ ሶስተኛ ቦታውን ይይዛል።,"The Third Global Consultation aimed to inform policy decisions, contribute to relevant international targets and promote the implementation of appropriate interventions that improve, protect and preserve the health and well-being of all refugees and migrants and host communities. For more information please contact: WHO Algeria reserves its position on the third indent of the preamble of the Rabat Declaration.","Shawarar Mataki na Uku ta Duniya na da nufin samar da yanke shawara kan tsare-tsare, da ba da gudunmawa da ayyukan na duniya da suka dace, da kuma aiwatar da tallafi don buƙasawa da karewa da kiyaye lafiya da jin daɗin dukan 'yan gudun hijira da baƙi da mazauna garuruwa. Don ƙarin bayani tuntuɓi: WHO Aljeriya ta tanadi matsayinta a mataki na uku na gabatarwar sanarwar Rabat.","Mashauriano ya tatu ya kiulimwengu yalilenga kufahamisha maamuzi ya sera, kuchagiza katika shabaha zinazofaa za kimataifa na kukuza utendaji wa afua zinazofaa ambazo zinaboresha, kulinda na kuhifadhi afya na ustawi wa wakimbizi na wahamiaji na jumuia zinazowapokea. Kwa maelezo zaidi tafadhali wasiliana na; WHO Algeria inahifadhi nafasi yake kwenye ujongezaji wa tatu wa utangulizi wa Azimio la Rabat.","Ìfọ̀rọ̀wérò Àgbáyé Kẹ́ta náà gbèrò láti ṣe àfikún sí ìpinnu òfin, dásí àwọn àfojúsùn ilẹ̀ òkèèrè tó yẹ kó sì tún ṣe àtìlẹ́yìn fún ìṣàmúlò àwọn ìdásí tó yẹ tí yóò mú àyípadà, ààbò àti ìtọ́jú bá ìlera àti ìgbáyé-gbádùn gbogbo awọn asásàálà àti aṣíkiri àti àwọn àwùjọ tó gbàlejò wọn. Fún àlàyé kíkún jọ̀wọ́ kàn sí: WHO Algeria dúró sí ipò rẹ̀ lórí àkàsọ̀ kẹ́ta fún ìṣíde Ìkéde Rabat.","I-Third Global Consultation ihlose ukwazisa ngezinqumo zenqubomgomo,ukusiza kokuhlobene nokuqondwe ngamazwe angaphandle nokugqugquzela ukungenelela okufanele okuzokwenza ngcono, kuvikele nokugcina ezempilo nokuphila kwabangenandawo nabafuduki kanye nemiphakathi ebasingethe. Ngolwazi olwengeziwe sicela uxhumane: WHO I-Algeria igcina isikhundla sayo sendawo yesithathu ekuqaleni kweRabat Declaration."