diff --git "a/translate-test/tir/tir_native_test_1.csv" "b/translate-test/tir/tir_native_test_1.csv" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/translate-test/tir/tir_native_test_1.csv" @@ -0,0 +1,389 @@ +Proverb,A,B,C,D,Answer_Text,Answer_Letter,translate +አቦይ ኣይትሕለቡ ዝብል ንገዝመይ ፥፤ አደይ ሕለቡ እትብል ንጐምቦይ,ኣቦን ኣዶን ዝተፈላለየ ነገር እዮም ዝሓስቡልካ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ካብዙሕ ዘረባ ትርፉ ችገር እዩ,ቆልዓ ዝፈትዎ ይፈቱ,ኣቦን ኣዶን ዝተፈላለየ ነገር እዮም ዝሓስቡልካ,A,"my father says to my house , ' don 't look after my father; ' my mother says , ' look after my mother;" +ኣቦ መፀውዒ፥ ሰፍኢ መቐውዒ,ኣቦ ብዙሕ ኣብ ሂወት ውላዱ ኣይግደስን,ኩሉ ሃልዩካ እቲ ዋና ነገር እንተዘይሕዝካ ዋጋ የብሉን,ገዛ ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,ንነገር ብጥብቂ ሓዞ,ኣቦ ብዙሕ ኣብ ሂወት ውላዱ ኣይግደስን,A,The father of the harvestman: the reaper +ኣብዑር ነዳይ ፥፤ለይቲ ብዙሕት,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,C,in the daytime; in the nighttime +ኣብ ኢድ ወዲ ሓላልካ የውድቐልካ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ፈታዊኻ ኣይጭክነልካን እዩ,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ንእሽተይ ዝመጠኑ,ፈታዊኻ ኣይጭክነልካን እዩ,B,You Are Being Caught by the Son of the Deceiver +እዝጊ ዘይሓዝካሉ ኣይነፍስኻን ንጉስ ዘይሓዝካሉ ኣይገንዘብካን,ገና ዘይበፅሐ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ጋሻ ኰይንካ ነዊሕ ክትቅኒ ኣይትኽእልን,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,D,You can't understand a soul or a king without feeling sorry for them. +ጋሻ ካብ ድራሩስ ምድቃሱ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ፅቡቕ ነገር ገይሩ,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,B,A visitor from Durres falls asleep +ቆልዓን ንጉስን ዝብሉዎ ይገብር,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ቆልዓን ንጉስን ዝደለይዎ ይግበረሎም,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ጋሻ ኰይንካ መሪፅካ ክትተኣናገድ ኣይትኽእልን,ቆልዓን ንጉስን ዝደለይዎ ይግበረሎም,B,A Child and a King Do What They Say +ካብ መርዓ በዓለገ ፍትሕ ጭዋ ይሓይሽ,ናይ ሰብ ዋና ነገር ባህርያቱ እዩ,ውፅኢት ነገራት ብኣመፃፅአኦም ክፍለጡ ይኽእል እዩ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ኣቦን ኣዶን ዝተፈላለየ ነገር እዮም ዝሓስቡልካ,ናይ ሰብ ዋና ነገር ባህርያቱ እዩ,A,Better to be divorced than to be married +ቁማልጫ ስረኻ የፍትሕ,ነገር ንዝምልከቶ ክኾን ኣለዎ,ንእሽተይ እዩ እልካ ኣይትንዓቆ,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ንእሽተይ እዩ እልካ ኣይትንዓቆ,B,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise""." +ኣብ ርእሲ ኣላታ ፡ ተወሰኸታ,ኣብ ሕማቕ ኩነታት ዝግጥም ፀገም,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ባዕልኻ ምቁፅፃር ልዕሊ ኹሉ ነገር እዩ,ሓላፍነታዊ,ኣብ ሕማቕ ኩነታት ዝግጥም ፀገም,A,The Bible is not a book of history. +በላዒ ከሎ ዘራኢ ይሕጎስ,ናተይ ስም ክተጥፍእ ከምዘተግብረላ ተምስል,ሴራ ዝብገስ ካብ ጥቕሚ ምጕዳል እዩ,ናይ መወዳእታ ስጕምቲ,ዝሰርሕ ሰብ ይሕጎስ,ዝሰርሕ ሰብ ይሕጎስ,D,The sower enjoys food +ኣብ ሕሱም ብዕራይ ውዒልካ ኣብ ሕስምቲ ሰበይቲ ኣይትእቶ,ዘይከኣል ነገር እዩ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,በዓልቲ ቤት ደኺሙ ንዝወዓለ ሰብኣይ ብፍቕሪ ክትቕበል ኣለዋ,በዓልቲ ቤት ደኺሙ ንዝወዓለ ሰብኣይ ብፍቕሪ ክትቕበል ኣለዋ,D,Do not go up against a woman with a jealous temper and into a jealousy with a bull +ኣብ ኣዲኣ ዝለመደቶ ኣብ ሓማታ ደገመቶ,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ከም ኩነ��ቱ ክትከይድ ኣለካ,ዝተፈለጠ ቐሺ,ክባር ነገር ድኻ መስዋእቲ ኸፊሉ እዩ ዝሕልዎ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,B,"She was a pioneer in the city of Herat, in the northern part of the country." +ንጉስ ክትረክብ ትናገር ፡ ውሕጅ ክዛሪ ተሻገር,ካብ ሓሶት ምንም ኣይርከብን,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,B,"She asks for a king, crossing the River Khazari" +ኣብ ብልዒ ብዙሓት ፡ ኣብ መላእኸቲ ጥምዙሓት,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ኣቦን ኣዶን ዝተፈላለየ ነገር እዮም ዝሓስቡልካ,ሰብ ኣብ ጥቕሚ ጥራሕ እዩ ዝተኣኻኸብ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,ሰብ ኣብ ጥቕሚ ጥራሕ እዩ ዝተኣኻኸብ,C,"The Bible says that ""they were all eating and drinking""." +ኣብ ልዕሊ ዘሎካ እንተዝውስኹኻ፡ አብ ልዕሊ ልብኻ እንተዝመኸሩኻ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,ኣብዘይምለከተካ ኣትዩ ንባዕሉ ኣሕመቐ,ካልኦት ብዝገበርዎ ሕማቕ ነገር ኻልእ ይቕፃዕ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,A,"If you add to your burden, if you advise above your heart" +ሓደ ከይበልካ ክልተ የለን,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ካብ መጀመርትኡ ጀምር,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ካብ መጀመርትኡ ጀምር,B,There is no two ways about it +"ኣብ ርእሲ ልብኻ እንተዝምዕዱኻ ፡ አብ ርእሲ ሃብትኻ እንተዝውስ +ኹካ",ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ናተይ ስም ክተጥፍእ ከምዘተግብረላ ተምስል,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,A,"If they add to your heart, you should add to your wealth" +ኣብ ርእሲ ኣደ ሓትነ ኣብ ርእሲ ነፀላ ዲኖ ፡ ረጐደ,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ንባዕላ ግደፈላ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,B,Dino on the head of a mother-in-law on the head of a baby +ኣቲ መን በሊዕዎ እቲ ሓኸለ? ወዲኻይዶ ኣይንሀን ዝኣኸለ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ብምድግጋም እዩ ዝፅናዕ,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,B,who ate and who drank? who ate and who drank? +ሓቂ ተዛሪብካ ኣብ መገዲ ደቅስ,ሓቀኛ ሰብ ኣብ ምንም ቦታን ግዜን ስግኣት የቡሉን,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,ሓቀኛ ሰብ ኣብ ምንም ቦታን ግዜን ስግኣት የቡሉን,A,Speak the truth and sleep on the street +ኣብ ምንታይ ነጊሮምኻ ኣብ ድቃስ፡ኣታ እዛ ናይ ድቃስ ዘይተደቅስ,ብምሉእ ዘይስማዕኻዮ ሓበሬታ ይሀንጥየካ እዩ,እትፈልጦ ነገር እንተዘይተጠቕምካሉ ትርጉም የብሉን,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ዝተሰሓሓተ መውስቦ ናይ ዘንተ እለት ናስሕ እዩ,ብምሉእ ዘይስማዕኻዮ ሓበሬታ ይሀንጥየካ እዩ,A,"What have I told you in sleep, this one that never sleeps" +ቁሪ ሰሜን ምስ ዘይትፈትዎ የተሓቓቹፍ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,C,The northern lily is a popular pet. +እዝጊ እዝጊ ኣይትበል እዝጊ ዝፈትዎ ግበር,ኣብዘይትፍለጠሉ ምንም ተገበርኻ ዝርእየካ የለን,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ናይ ተግባር ሰብ ኩን,ዝምረፅ ነገር የብሉን,ናይ ተግባር ሰብ ኩን,C,"Do what you love, not what you don't like" +ግረፍ'ሞ ካብ እግሪ ኣይትሕለፍ,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ካባና ዝሐሸ ዘይፈልጣስ ብዙሕ ዝፈልጣ የምስላ,ኣይትቕረበኒ,ን��ትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,D,"The Bible says: ""The one walking in darkness will see his light""." +ማይ ከይመፀ ፡ መገዲ ማይ ዕረግ,ንግሆ ዘይትስእ ተዘጋጅዩ ክሓድር ኣለዎ,ንባዕላ ግደፈላ,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ተዘጋጆ,ተዘጋጆ,D,"The water is not flowing, so the water is not flowing." +ጠሚትካ ተናገር ፡ ሓምቢስካ ተሳገር,ካብ ምምሃር ምስትውዓል ይሓይሽ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,ኣስተውዕል,ኣስተውዕል,D,"""I have a lot of respect for my parents." +ሓዊ እንተተደጎለ ዝጠፍአ ይመስል,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ስቕ ስለ ዝበለ ጠፍኡ ማለት ኣይኮነን,ንባዕላ ግደፈላ,ተደኽምኻ ኩሉ ይንዕቐካ,ስቕ ስለ ዝበለ ጠፍኡ ማለት ኣይኮነን,B,"It seems that if left unattended, the fire will go out" +ልቢ ሰብ ክትምርምር ብናትካ ጀምር,ማይን ናይ ሓዳር መጣማሪትን ንኹሉ ሰብ ኣድለይቲ ነገራት እዮም,ቅድሚ ካልኦት ምንቃፍካ ብባዕልካ ጀምር,ናታ ኣብዘይኾነ ነገር ኣይተጨንቃ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ቅድሚ ካልኦት ምንቃፍካ ብባዕልካ ጀምር,B,What is the heart of a person? +ኣቦኹም ገዲፍኩምስ ፥ ኣቦና ኣቃብሩና,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ሽግርኻ እንድሕ ዘይተናግርኻ መፍተሒ ኣይትረኽብን,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,A,you left your father and buried our father +ሃበኒ ህበይ ይገብር,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ጋሻ ኰይንካ መሪፅካ ክትተኣናገድ ኣይትኽእልን,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ምልማን የንዕቐካ እዩ,ምልማን የንዕቐካ እዩ,D,I am happy to give +ካብ ሓምሳ ፅንጉለ ሓንቲ ለሚን,ካብ ብዙሓት ዘይረብሓ ሓንቲ ጠቓሚት ይምረፅ,ክድ እልካ ኣቲዛረቦ ንክኸይድ ግን ደፋፍኣዮ,ኣተምስል,ትሑት ከይዲ ኣፈፃፅማኻ ክትረኽቦ ዝግበአካ ከይትረክብ ይገብር እዩ,ካብ ብዙሓት ዘይረብሓ ሓንቲ ጠቓሚት ይምረፅ,A,One out of every 50 +ቄርበት ተኸዲንካ ዝብኢ ውጋእ,ትሑዝ ጊዜ,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,ለነገር መስልኻ ቅረቦ,ንሰባት ኣብ ስተዘጋጀውሉ ጊዜ ጥራሕ ክትጉብንዮም ኣለካ,ለነገር መስልኻ ቅረቦ,C,The Bible does not say that the Israelites were to wear the garment of thorns. +ኣባ ጉንባሕ ዘይግራቱ ይኾልል ሕማቕ ሰብኣይ ነመንዝራ የዕልል,ንዝሓገዘካ ኣፍልጦን ክብሪን ሃብ,ኣካልዊ ርክብ ( ንፍቕሪ ይኹን ንፅልኢ) ተመራፂ ኣይኮነን,ኣሎኒ ትብሎ ነገር ኣይበላሸያካ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,D,A man who is not a good husband is a harlot +ኣብ ርእስኻን ከም ጠስሚ ኣብ እግርኻን ከም ሳእኒ,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,ኣብ ኩሉ ምቹ ዝኾነ ኩነታት,ዘይዓቕምኻ ነገር ኣይትስራሕ,ኣብ ኩሉ ምቹ ዝኾነ ኩነታት,C,"The Bible says that the ""thorn in the head"" of the wicked one is ""a sharp sickle in the foot""." +ኣርሓ ነርሓ እንተተዳፍኡ በዓል ጐፋፍ መፋፍ ይጉድኡ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,B,"The Bible says that ""the spirit of the world is like a roaring lion, crying out for help""." +ንጉስ ካብ ዝሞቱ ብመን ይማጎቱ,ንዝተበላሸወ ነገር ኣይትድኸመሉ,መንግስቲ ክህሉ ከሎ እዩ ሽግራት ዝፍታሕ,ገና ዘይበፅሐ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,መንግስቲ ክህሉ ከሎ እዩ ሽግራት ዝፍታሕ,B,The king's death is a sign of his power over the dead. +እግርን ማአለማን ፡ በበይኑ ምዓሉ,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ናይ ሰብ ዋና ነገር ባህርያቱ እዩ,ዘይምስምዕማዕ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ዘይምስምዕማዕ,C,The feet and the ankles. +እግርን ከበሮን በበይኑ ምዓሉ,ቦኽሪ ጓል ፅብቕ እዮ,ዘይምስምዕማዕ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ዘይምስምዕማዕ,B,The feet and the drum work independently +ኣቦ ኸሎ ለግስ ፤ብርሃን ከሎ ገስግስ,ናይ ወላዲ ሓጥያት ንዉሉድ,ግጭት ካብ ምብእኣስ ክትቍጠብ ኣለካ,ክትገብር እናኸኣልካ ከለኻ ግበሮ,ሓደ ግዜ ዝተንከረ ነገር መምለሲ የብሉን,ክትገብር እናኸኣልካ ከለኻ ግበሮ,C,A Father's Generosity and a Light's Progress +ቂም ሒዝካ ፀሎት ቁምነገር ሒዝካ ተረት,ክድ እልካ ኣቲዛረቦ ንክኸይድ ግን ደፋፍኣዮ,ንዕቁኒ,ንዓላማኻ ዝቃረን ነገር ሕዝኻ ኣይቲስራሕ,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ንዓላማኻ ዝቃረን ነገር ሕዝኻ ኣይቲስራሕ,C,Pray With Anger Pray With Resentment +ኣብ ሕፀኣ ዘዋረረት ፡ ኣብ መርዓኣ ተቃትል,ዝተሽገርካ ትመስል,እትፈልጦ ነገር እንተዘይተጠቕምካሉ ትርጉም የብሉን,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,ግጭት ካብ ምብእኣስ ክትቍጠብ ኣለካ,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,C,She was humiliated in her womb and betrayed in her marriage +ኣብ ጥፉእ ፡ ኣይትዛረብ ክፉእ,ሰብ ኣብ ኣዱ እዩ ዝኸብር,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,D,"in the wrong place, do not say what is wrong" +ካብ ሃገራ ዝነውሐት መሸላ ወይ ንዑፍ ወይ ንወንጭፍ,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ቕድም ቕድም ኣይትበል,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ቕድም ቕድም ኣይትበል,C,The longest shell of a turtle is the owl or the whale +በሃም ኣይመዓድ ዝሞት አይፀዓድ,ንዝተበላሸወ ነገር ኣይትድኸመሉ,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ናይ ፈላጥ ሰብ ዘረባ ሕርኽራኽ የብሉን,ንዝተበላሸወ ነገር ኣይትድኸመሉ,A,"The Bible says that Abraham ""was a man of great faith""." +ቁልምፅ በልያ ፡ ከይችቕድመኪ,ከይተቐደምካ ቐድም,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,ምንም ዓይነት ገደብ (ክልከላ) ሰብ ክኣምነሉ ኣለዎ,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,ከይተቐደምካ ቐድም,A,"Say: "" Be patient with her , lest she should be in a hurry . """ +ጋዕሲ ኣይኸውን ብዘይ ርእሲ ከብዲ አኣይድልድል ብዘይ ፈርሲ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,ብምሉእ ዘይስማዕኻዮ ሓበሬታ ይሀንጥየካ እዩ,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,D,No guest without a head no stomach no stomach without a head +ኣብ ቅድሚ ስራሕ ኣይትዕናሕ ኣብ ቅድሚ ኣንበሳ ኣይትግናሕ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ስራሕ ክቡር እዩ,ዋላ ንግዝይኡ ተቐልጠፍካ ቐዲሙ ንዝጀመረ ኣትቕዲሞን,ኣመል ክትገድፎ ከቢድ እዩ,ስራሕ ክቡር እዩ,B,"""I have been a good friend to many people, and I have been a good friend to many people." +ኣብ ቅድሚ ንጉስ ኣይዛረቡ ዋዛ ኣብ ቅድሚ ቁልዓ ኣይቐርሱ ሃንዛ,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ዘይከኣል ነገር እዩ,ኣብ ናይ ባዕልኻ ስምዕት እበይ ኣብ ናይ ካልኦት ርግፀኛ ኣይትኹን,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,A,Do not speak before a king Do not joke before a child +ቃል ንጉስ ኣይሕሶ ዳጉሳ አይብሶ,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,B,The King's Word Is Not Lied +ንፋስ ክለዓል ሓዊ ኣይፅሕርዎን,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,A,They do not fear the wind and the fire +ኣብ ዝተኾብካሉ ሃገር ፡ ተተኹብካ ኣይትሕደር,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,C,"Wherever you are in the country, don't be a stranger." +ኣብ ዝኾራዕካሉ ሃገር ፡ ተቓባጢርካ ኣይትንበር,በዓልቲ ቤት ደኺሙ ንዝወዓለ ሰብኣይ ብፍቕሪ ክትቕበል ኣለዋ,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ዓላማ ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,C,"Wherever you are in the land , do not be arrogant ." +ኣብ ዘሎ ነገር ፤ ኣብ ዘሎ ማህገር,ከይተቐደምካ ቐድም,ግጭት ካብ ምብእኣስ ክትቍጠብ ኣለካ,ካብዙሕ ዘረባ ትርፉ ችገር እዩ,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,ግጭት ካብ ምብእኣስ ክትቍጠብ ኣለካ,B,The material; the substance +ኣብ ዕዳጋ ዘይፈሱ ፡ መወፅዒ ነብሱ,ስምዒት ምሉእነት ኣንፃራዊ እዩ።,ሓደ ዓይነት,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ንሂወትካ ኣገዳሲ ነገር ካብ ምግባር ኣይተምንትእ,ንሂወትካ ኣገዳሲ ነገር ካብ ምግባር ኣይተምንትእ,D,"The market is not liquid, its output is self-sustaining." +ንፉዕ ቢሎም የብፅሑኻ ናብ ደም፡ ሕማቕ ቢሎም የብፅሑኻ ናብ ሀደም,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,B,"positive leads to blood, negative leads to blood" +ኣብ ኢድካ ኸላ ኣይትስደዳ ንቐላ,ዕድል ክተባኽን የብልካን,ኹሉ ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,ኣብ ናይ ባዕልኻ ስምዕት እበይ ኣብ ናይ ካልኦት ርግፀኛ ኣይትኹን,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ዕድል ክተባኽን የብልካን,A,Do not let it slip when you are holding it +"ኣብ ቄልቋል ኣሚንካ ኣይተፅልል ጓና ፈተወኒ ኢልካ ሓውኻ +ኣይተቕልል",መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ኣብ ዘየተኣማምን ነገር ኣይትመርኰስ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ኣብ ዘየተኣማምን ነገር ኣይትመርኰስ,B,"Don't believe in the devil, don't love the devil, don't love your brother" +ጌርካ ንዘይትኸእሎ ፀላእየይ ኣይትበል,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ንዝጠቕመካ ነገር ተገደሰሉ,ፍልጠት ዘብልካ ፈላጥ እየ ማለት ኣይፅብቑን,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,B,Do not say that you are a hopeless enemy +ኣብ ከብዲ ከልቢ ፡ ነይሓድር ጠስሚ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ኣብ ዘይእመን ሰብ ክባር ነገር ኣይተቐምጥ,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ኣብ ዘይእመን ሰብ ክባር ነገር ኣይተቐምጥ,B,I was sitting in the dog's stomach with a fever +ቅንኢ ምስ ፍቕሪ ፡ ሰዓል ምስ ፍግሪ ፡ዘይሰልጥ ግብሪ,ተሰማዕነት ዝህልወካ ኢኮኖሚያዊ ዓቕሚ እንትህልወካ እዩ,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,ንኹሉ እተሸንፈሉ መንገዲ ኣሎ,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,D,"Jealousy and love, jealousy and envy, untrained work" +ቃል ንጉስ ነውሐ ኢልካ ኣይተሕፅርሮ ሓፀረ ኢልካ አይተንውሖ,ዘይምልከቶ ዝሰርሕ ሕማቕ ይረክብ,ቦኽሪ ጓል ፅብቕ እዮ,ሴራ ዝብገስ ካብ ጥቕሚ ምጕዳል እዩ,ክስተኻኸል ዘይክእል ነገር ኣይተስተኻኽል,ክስተኻኸል ዘይክእል ነገር ኣይተስተኻኽል,D,"The king's word is not to be taken lightly, or as an insult" +ኣብምንታይ ነጊሮምኻ ኣብ ስዋ ናይስዋ ሓሸውሸዋ,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,ኹሉ ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,ከም ግብርኻ ኢኻ እተፈደይ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,D,What did they tell you about the Swazi Native brotherhood? +ንፋስ ዘይብሉ ዓውድን ሽማግለ ዘይብሉ ዓድን ዋጋ የብሉን,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,ኣረጊት ዘተዓርቕ ነገር እዩ ክገብር ዝግበኦ,ዘይምስምዕማዕ,ፈታዊኻ ኣይጭክነልካን እዩ,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,A,A windy field and a village without elders are worthless +ኣብ ምልሕላሕ ነፍሱ ፡ ኣብ ምስያብ ርእሱ ቈልዑ ዝሓድግ ኣባኢሱ,ገዝኡ ዘየመሓድረ ካልኦት ከመሓድር ኣኽእልን,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ኣረጊት ዘተዓርቕ ነገር እዩ ክገብር ዝግበኦ,ኣረጊት ዘተዓርቕ ነገር እዩ ክገብር ዝግበኦ,D,A father who leaves his children to play in his own pleasure +ጊዜ ዘይብሉ የልቦን ካብ ዕድሉ ዝሓልፍ የልቦን,ኹሉ ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ሓላፍነታዊ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ኹሉ ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,A,Time is everything and everyone is bound by chance +ቅንጨስ ክውለድ ፍርቂ መለሊኸ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,መፍትሒታትካ ዘለቕቲ ክኾኑ ኣለዎም,ንምፍላጡ ዝኸብድ ነገር,ነገራት ኣብ መጀመርያኦም ንእሽቶይ እዮም,ነገራት ኣብ መጀመርያኦም ንእሽቶይ እዮም,D,Half a second to give birth +ሃብታም ብገንዘቡ ድኻ ብጥበቡ ይቀራረቡ,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,A,Rich people use their money to draw close to the poor through their wisdom +ሃብታም ብወርቁ ድኻ ብጨርቁ ኩሎም ይጭነቑ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ገና ዘይበፅሐ,ምልማን የንዕቐካ እዩ,ኩሉ ብዘለዎ ይጭነቕ,ኩሉ ብዘለዎ ይጭነቕ,D,"rich and poor, gold and cloth, everyone worries" +ፈላሲ ኣብ ደብሩ ኣንበሳ ኣብ ዱሩ,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ኩሉ ነገር ኣብ ቦትኢ ይጥም,ኩሉ ነገር ኣብ ቦትኢ ይጥም,D,The horse and the lion in the jungle +ቆቢዕ ንመነኩሴ ፍልጠት ንስላሴ,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,ነገራት ኣብ መጀመርያኦም ንእሽቶይ እዮም,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,D,The hat was the basis for my understanding of the Trinity +ቄልዓ ብዘይ ወላዲት ገዛ ብዘይ ጉልላት,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,ኩሉ ሃልዩካ እቲ ዋና ነገር እንተዘይሕዝካ ዋጋ የብሉን,ኩሉ ሃልዩካ እቲ ዋና ነገር እንተዘይሕዝካ ዋጋ የብሉን,D,"A child without a mother, a house without a home" +ቆቢዕ ንፈላሲ ፡ ክሲ ንኸሳሲ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ነገር ንዝምልከቶ ክኾን ኣለዎ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ነገር ንዝምልከቶ ክኾን ኣለዎ,B,"The hat for the philosopher, the accusation for the accuser" +ካህን ኣብ መቕደሱ ንጉስ ኣብ ኣደራሹ,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ኹሉ ኣብ ቦትኡ እዩ ከኸዉን ዘለዎ,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,ኹሉ ኣብ ቦትኡ እዩ ከኸዉን ዘለዎ,B,The priest in the temple and the king in the palace +ኣብ መረብ ፅግኢ የብለይ ፡ ምሰ'ንበሳ ፅልኢ የብለይ,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ናይ ቆላ ሕርሻ ከቢድ እዩ,ብተፈጥሮ ናትካ ዘይኮነ ብቖዋምነት ፀገምካ ኣይፈት��ልካን,ናይ ቆላ ሕርሻ ከቢድ እዩ,C,"I don't have a problem with the Internet, I don't have a problem with hate speech." +ኣቦ ኣይቕፃዕ ፥ ሰማይ አይውፃእ,ብርቱዕ ሰራሕተኛ,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,ንባዕለካ ምድናቕ,ኣብ ሰራሕ ግዜ ስራሕ ኣብ ዕረፍቲ ግዜ ድማ ኣዕርፍ,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,B,"The father does not punish, the heaven does not go up" +መርዓዊ ከይሓዛ ዓርኪ ሓዛ,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,ኹሉ ነገር ከም ከዛኻ ኣይኮነን,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ቖልዓ ኣይትተንክፍ,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,C,Keep a Friend in Sight of Your Spouse +በሃር የፀቢ ንዳሓር,ዝሐሸ ዝፈልጥ ኣይብልናን,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ዝፀገበ ሰብስ ዝጠመየ ዘሎ ኣይመስሎን,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,B,Behar is pregnant with Dahar +ንፈታዊ ወይ ግበረሉ ወይ ንገረሉ,ንዝሓገዘካ ኣፍልጦን ክብሪን ሃብ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ንዝሓገዘካ ኣፍልጦን ክብሪን ሃብ,A,Do or Say Something to a Friend +ልዕሊ ብጾታ ዝነውሐት መሸላ ወይ ንዑፍ ወይ ንወንጭፍ,ካብ መሓዙትካ ቐድምካ ኣብ ዓይኒ ኣይትእቶ,ዘይህብ ክልምን የብሉን,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,ካብ መሓዙትካ ቐድምካ ኣብ ዓይኒ ኣይትእቶ,A,"The longest shell, the largest of the two, or the largest of the three" +እዝጊ ዘየርክቦን ማይ ዘየጠልቅዮን የልቦን,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,ናይ ፈላጥ ሰብ ዘረባ ሕርኽራኽ የብሉን,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,A,There is no one who does not sow and reap and who does not water +እዝጊ ዘይኣምን ኣረ ደብሪ ፣ በዓቲ ተደጊፉ ይሓድር,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ጋሻ ክረምቲ ካብ ዝበልዖስ ዝንፀፎ የተሓሳስበካ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,D,"The unreliable narrator, who lives in a cave" +እዝጊ ዝፀልኦ ብዕራይ ፡ ምስ አጣል ይጓሰ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ሓደ ነገር ብደምቢ ገበሮ,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,D,The goat is grazed by the ox that the deer hates +እዝጊ ዘይባረኾ ቀሺ ነይከውን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,D,I was a priest who had no blessing +ኣብ ከብዲ ዘሎ እዝጊ ይርአዮ ፡ ኣብ ዓይኒ ዘሎ ሰብ ይርእዮ,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,ብዛዕባ ብቅሉዕ ዘይተገለፁ ነገራት ምንጋር ትኽክል ኣይኮነን፣ ብዛዕባ ዝረአ ነገር ግን ይከኣል።,ገና ዘይበፅሐ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ብዛዕባ ብቅሉዕ ዘይተገለፁ ነገራት ምንጋር ትኽክል ኣይኮነን፣ ብዛዕባ ዝረአ ነገር ግን ይከኣል።,B,"It is seen in the ear in the stomach, it is seen in the eye of the person" +ደምበ ሕፀር ፡ ኣሓ እዝጊ ይህበካ,ንስኻ ስራሕሞ እግዝኣብሄር ድማ የሳኽዐልካ,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,ንዝተበላሸወ ነገር ኣይትድኸመሉ,ንስኻ ስራሕሞ እግዝኣብሄር ድማ የሳኽዐልካ,A,The blood of the lamb is the blood of the lamb. +ኣብ ንጉስ ዝኣቱ መዓርን ኣብ ኣረጊት ዝኣቱ ሰዓልን ኣብ ዘዘለዎ ይውዕል,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ፅቡቕ ነገር ንዓቕሚ ዘለዎ ሕማቕ ነገር ድማ ድኽመት ንዘለዎ እዩ ዝኸውን,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ፅቡቕ ነገር ንዓቕሚ ዘለዎ ሕማቕ ነገር ድማ ድኽመት ንዘለዎ እዩ ዝኸውን,C,The king's honey and the old jug are kept in their containers +ንጉስ ዘለዎም ኣናህብ መዓር ይጐርሱ ንጉስ ዘይብሎም ፀናፁ ግምቢ ይልሕሱ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ይገብር,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ይገብር,D,"The kingly goats chase the honey; the kingless tower, the stronghold" +ኣብ ንጉስ ዝሓድር ኣዲኡ ነይቀብር,ክትገብሮም ዘይትኽእል ነገራት ኣለዉ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ስራሕ መንግስቲ ኣብ ማሕበራዊ ጉዳያት ክትሳተፍ ኣየኽእለካን እዩ,ዝተፈለጠ ቐሺ,ስራሕ መንግስቲ ኣብ ማሕበራዊ ጉዳያት ክትሳተፍ ኣየኽእለካን እዩ,C,He buried his mother in a royal burial +ልብን ሳዕርን እናሓደር ይበቁል,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ዕብየት ቀስ ብቀስ እዩ,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ዕብየት ቀስ ብቀስ እዩ,C,The heart and the grass grow together +ኣቐዲምካ ምስጋና ንደሓር ምሕማይ የሸግር,ተዘጋጆ,ችኩል ድምዳመ ፅቡቕ ኣይኮነን,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ችኩል ድምዳመ ፅቡቕ ኣይኮነን,B,Early appreciation can make it difficult to express appreciation later +ኣብ ሸውዓተ ኣንድድሞ ኣብ ዝሞቐካ ስሓን,ሰብ ኣብ ጥቕሚ ጥራሕ እዩ ዝተኣኻኸብ,ብዙሓት መማረፂታት ክህልወካ ኣለዎ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,ብዙሓት መማረፂታት ክህልወካ ኣለዎ,B,The seven fires of hell +ንጥዕና ኣይገብርዎ ሃብቲ ንመጥሓን ኣይገብርዎ ከብቲ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,ናይ ቆላ ሕርሻ ከቢድ እዩ,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,C,"The same is true of the world's population, which is growing at a rate of about one per cent per year." +ንጥዕና ኣይገብርዎን ሃብቲ ንኣድጊ ኣይብልዎን ከብቲ,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ሓቀኛ ሰብ ኣብ ምንም ቦታን ግዜን ስግኣት የቡሉን,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,A,"The same is true of the cattle, which are not healthy and do not grow rich." +ኣተለበቀልን ዓሶን ፥ ንዓፅምኻ ይሳ,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ነገር ካብ ዝግባእ ንላዕሊ ኣብ ዉሽጥኻ ምሓዝ ንባዕል ይጎድእ,ስቕ ስለ ዝበለ ጠፍኡ ማለት ኣይኮነን,ነገር ካብ ዝግባእ ንላዕሊ ኣብ ዉሽጥኻ ምሓዝ ንባዕል ይጎድእ,C,The disease is a disease that affects the bones of the body. +ኣብ ሰማይ ዘሎ ማይ,ገዛ ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,ትኽክልኛ ውሳነ ካብ ፈጣሪ ጥራሕ እዩ,ጋሻ ኣይእመንን,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,D,The water in the sky +ኣብ ሰማይ ዘሎ ዳመና,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ሓደ ግዜ ጥራሕ እዩ ዝኸዉን,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,B,The clouds in the sky +ቀጢነ እምበር ሜስየ ደኸየ እምበር ጭኖ እየ,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ዝጠቅም ነገር ምረፅ,ነገር ምንም ተኾነ ስርሑ ኣይገዲፍን,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,ነገር ምንም ተኾነ ስርሑ ኣይገዲፍን,C,I was a fast but a slow but a hard worker +ኢድ ፀናሒት ሸናሒት,ከም ግብርኻ ኢኻ እተፈደይ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ንባዕላ ግደፈላ,ካባና ዝሐሸ ዘይፈልጣስ ብዙሕ ዝፈልጣ የምስላ,ከም ግብርኻ ኢኻ እተፈደይ,A,The hand is held in place +ኣታ እኽሊዶ ክንድዚ ይዕላእ ፤ እንድሕር ፀጊብካስ ዘይብላዕ,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,ምንም ዓይነት ገደብ (ክልከላ) ሰብ ክኣምነሉ ኣለዎ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,B,"You hate wheat so much, you have to eat it" +ኣብ ከብድኻ ዝኣቱ ወዲ'ናኖኻ ነይረኸቦ,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ዘይምስምዕማዕ,ንዓላማኻ ዝቃረን ነገር ሕዝኻ ኣይቲስራሕ,ዘይተናገርኻዮ ምስጥር ማንም ኣይረኽቦን,ዘይተናገርኻዮ ምስጥር ማንም ኣይረኽቦን,D,The baby inside you was a dwarf +ቀፃዒ ዘይብሉስ ሰይጣን ቀፅዖ,ንሰባት ኣብ ስተዘጋጀውሉ ጊዜ ጥራሕ ክትጉብንዮም ኣለካ,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ሓደ ግዜ ዝተንከረ ነገር መምለሲ የብሉን,ተዘይተቐፅዕኻ ሰይጣን ይቐፅዓካ,ተዘይተቐፅዕኻ ሰይጣን ይቐፅዓካ,D,Satan's Punishment is Unparalleled +ጋሻ ኩንካ ምፃእ ከይተመኖኻ ውፃእ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ጋሻ ክይንኻ ንብዙሕ ግዜ ኣይትፅናሕ,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ጋሻ ክይንኻ ንብዙሕ ግዜ ኣይትፅናሕ,C,Be hospitable and go out without being asked +ኣብ ክንደይንሳ ፡ ማርያም ትቦንቁሳ,ተሰማዕነት ዝህልወካ ኢኮኖሚያዊ ዓቕሚ እንትህልወካ እዩ,ኣይስማእምዑን,መፍትሒታትካ ዘለቕቲ ክኾኑ ኣለዎም,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,D,Mary the Virgin in her place +ንፀዋይ ሓቂ አይብልዎን መማረሪ,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,A,"The Bible says that ""they will not be able to stand""." +ኦም ኣብ ዝዘንበሎ ይወድቕ,ዝጠቅም ነገር ምረፅ,ስሱዕ ዝረኸበ ተረኸበ ኣይዓግብን,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,D,A tree falls where it is raining +ቁስሉ ዝሓብእ ፈውሱ ይሓብእ,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,ንስኻ ስራሕሞ እግዝኣብሄር ድማ የሳኽዐልካ,ንባዕለካ ምድናቕ,ሽግርኻ እንድሕ ዘይተናግርኻ መፍተሒ ኣይትረኽብን,ሽግርኻ እንድሕ ዘይተናግርኻ መፍተሒ ኣይትረኽብን,D,Healing the Wound That Hides the Sick +ሓባእ ቁስሉ ሓባኢ ፈውሱ,ብምድግጋም እዩ ዝፅናዕ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ፀገሙ ዘይናገር ምፍትሒ ፀገሙ ኣየግንን,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ፀገሙ ዘይናገር ምፍትሒ ፀገሙ ኣየግንን,C,Healing the Wound of the Leper +ኢድካ ሓሊፉ ከይትፀንሓካ ኣይትበድል ተቓዳዲምካ,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ናይ ፈላጥ ሰብ ዘረባ ሕርኽራኽ የብሉን,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,C,"The Bible says: ""The one who is wise will find life, but the one who is foolish will suffer pain""." +ካባና ዝዘላስ ፡ ዝዓበዳ በለት ማንቲለ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ናይ ተግባር ሰብ ኩን,ንባዕላ ግደፈላ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,A,"The largest of us, the giant mantis" +ቀዲሙ ዝሸወተ ዑፍ ይበልያዖ ቀዲሙ ዝተዛረበ ሰብ ይፀልኦ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ፀገሙ ዘይናገር ምፍትሒ ፀገሙ ኣየግንን,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ቅድም ቅድም ኣይትበል,D,The first bird to win is eaten by the first to speak +ልቢ እንተ ኣለካ ተኸተል ሓለቓኻ,ክብሪ ካሊእ ሰብ ምንካእ ክብርኻ እዩ ዝነክእ,ኣብዘይምለከቶ ትዩ ዝተሽገረ ንክትሕግዞ ኣይምቹን,ንዓላማኻ ዝቃረን ነገር ሕዝኻ ኣይቲስራሕ,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,D,"If you have the heart, follow your leader" +ንጉስ ዘይብልኩም ኣይትግሹ ሰበይቲ ዘይብልኩም አይትሕረሱ,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,ዝምረፅ ነገር የብሉን,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ምንቅስቓስ ሃደገኛ እዩ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ምንቅስቓስ ሃደገኛ እዩ,C,"""You are not to be circumcised if you do not have a wife""." +ኣቦይ ደሱ መጉእዶ ፥ ትትርኣሱ ፡ጓልዬ እንተረኺበዮዶ,ብተፈጥሮ ናትካ ዘይኮነ ብቖዋምነት ፀገምካ ኣይፈትሐልካን,መማረፂ እንተስኢንካ ዝሓመቐ ነገር እውን ትጥቀም ኢኻ,ኣይስማእምዑን,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,መማረፂ እንተስኢንካ ዝሓመቐ ነገር እውን ትጥቀም ኢኻ,B,"My father is injured, I will wait for my daughter to find him." +ንጓል ተሓዊኺ በላ ንመሸላ ትፃሂኺ በላ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ሓደ ግዜ ጥራሕ እዩ ዝኸዉን,ዘይነብስኻ ኣይትምሰል,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,A,"She is a good mother, and she is a good mother." +ንጓል ተሓኺ በላ፡ንስገም ክትዕፀዲ ኢኺ በላ,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,C,"She said to her daughter, ""You'll be fine""." +ኣብ ሰብካ ዘሎ ገንዘብን ፡ ኣብ ዓፅሚ ዘሎ ስጋን ከይተገየፅካ ኣይወፅእን,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,D,"The money in your body, the flesh in your bones, won't leave without you." +ንፉዕ ኣይትኹን ሓው ንሩፅ ኩን,ዝጠቅም ነገር ምረፅ,ተሰማዕነት ዝህልወካ ኢኮኖሚያዊ ዓቕሚ እንትህልወካ እዩ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,D,Do not be a good brother; be a good brother +ንፉዕ ካብ ምኺን ሓውንፉዕ ምኺን,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዝተፈለጠ ቐሺ,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,D,"The Bible says that ""the good seed sprouts up as a big tree""." +ካብ ሕቡእ ፈታዊ ግሁድ ፀላኢ,ወናኒ ዘይብሉ ነገር ትርጉም የብሉን,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ካብ ዘይትፈልጦ ፈታዊኻ ፍሉጥ ፀላእኻ ይሓይሽ,ካብ ዘይትፈልጦ ፈታዊኻ ፍሉጥ ፀላእኻ ይሓይሽ,D,The enemy is more than a hidden friend +ካብ ሓይሊ ሰብ አምቦሎት ሐይሊ ሰብ ፀሎት,ተዘይተቐፅዕኻ ሰይጣን ይቐፅዓካ,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ብሓይሊ ጥራሕ ነገራት ኩሉ ነገር ምቕያር ኣይከኣልን,ናይ ሰብ ዋና ነገር ባህርያቱ እዩ,ብሓይሊ ጥራሕ ነገራት ኩሉ ነገር ምቕያር ኣይከኣልን,C,"The Bible says that prayer is ""a powerful aid to the weak""." +ካብ ሃብታም ምልማን እዝጊ ምእማን,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ትሑት ከይዲ ኣፈፃፅማኻ ክትረኽቦ ዝግበአካ ከይትረክብ ይገብር እዩ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,A,"The Bible says that ""they will not be disappointed""." +ደመና ዝጨበጠን ፡ ሰማይ ዝሕንጠጠን የልቦን,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ንዘይፈልጥዎ ነገር ብርቂ እዩ,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ዘይከኣል ነገር እዩ,ዘይከኣል ነገር እዩ,D,"clouds are not overcast, the sky is not cloudy" +ጠበቕ ርእሱ እንተነቕኝነቐ ዘረባ ዝፈልጥ ይመስል,ሓቀኛ ሰብ ኣብ ምንም ቦታን ግዜን ስግኣት የቡሉን,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ትሑት ከይዲ ኣፈፃፅማኻ ክትረኽቦ ዝግበአካ ከይትረክብ ይገብር እዩ,ኣተምስል,ኣተምስል,D,A shark that shakes its head appears to be more familiar with speech +ኣብዚ ፅቡቕ ዓዲ ምኾነ ፥ማይ ከም ደመነ,ሰብ ኣብ ጥቕሚ ጥራሕ እዩ ዝተኣኻኸብ,ሕማቅ ማሕበረሰብ ዘለዎ ቦታ እዩ,ክትገብሮም ዘይትኽእል ነገራት ኣለዉ,ሰብ ይሰሓሓት እዩ,ሕማቅ ማሕበረሰብ ዘለዎ ቦታ እዩ,B,"Being in this beautiful country, water is like blood" +ኣብኡ ከለኻ ፥ከመይ ኣሎኻ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,ኣይትቕረበኒ,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,ኣይትቕረበኒ,C,"While you are there, how are you?" +ቄቁልዓ ፈታዊኡ ይፈቱ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ቆልዓ ዝፈትዎ ይፈቱ,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,ቆልዓ ዝፈትዎ ይፈቱ,C,The caterpillar loves its mate +ቁርዖ ክንዲ ብፅራይ ክትኣክል ክትብል ተነፊሓ ሞተት,ዘይነብስኻ ኣይትምሰል,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ተዘይተቐፅዕኻ ሰይጣን ይቐፅዓካ,ስራሕ ክቡር እዩ,ዘይነብስኻ ኣይትምሰል,A,She died trying to add more to the pot instead of adding more +ከለኻ ፍቅሪ ሕኔአ ንሞት,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,ብህወት ላሃለና ንፋቐር,ንእሽተይ እዩ እልካ ኣይትንዓቆ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ብህወት ላሃለና ንፋቐር,B,When Love Is the Answer +ሓሶት ድራር ሓደ ምሸት,ኹሉ ነገር ከም ከዛኻ ኣይኮነን,ዝተመቻቸየ ግበሮ,ሓሶት ኣይጠቅምን,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,ሓሶት ኣይጠቅምን,C,The Myth of the One-Night Dinner +ኣብ ቆፎ ዘሎ ከውርዳ ፡ አብቱሽቱሸን ዘሎ ይሰዳ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,A,The mud in the pit is sent to the Abtushtuchen +ቅድም ኣፍ የሞጥምጡዎ ደሓር ይፋፅይዎ,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ፀገሙ ዘይናገር ምፍትሒ ፀገሙ ኣየግንን,ኩሉ ሃልዩካ እቲ ዋና ነገር እንተዘይሕዝካ ዋጋ የብሉን,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,D,"The first thing they do is to chew the meat, then they cut it" +ግራት መን ኢልካ ሕረስ ሰበይቲ መን ኢልካ ውረስ,ቅድሚ ዝኾነ ነገር ምግባርካ ማንነቱ ፍለጥ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ግጭት ካብ ምብእኣስ ክትቍጠብ ኣለካ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ቅድሚ ዝኾነ ነገር ምግባርካ ማንነቱ ፍለጥ,A,To whom shall the field be divided? to whom shall the wife be divided? +ኣብ ኢዶም ጭብጥ ፡ ኣብ እግሮም ርግፅ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ኣብ ግሉፅ ፅቡቕ እናገበረ ኣብ ሕቡእ ዝጎድእ,ኩሉ ነገር ኣብ ቦትኢ ይጥም,ኣብ ግሉፅ ፅቡቕ እናገበረ ኣብ ሕቡእ ዝጎድእ,C,"The Bible says: ""The heart of the righteous one is like a treasure hidden in the treasures of the earth""." +ቀዳማይ ስሕታን ዳሕራይ ዕብዳን,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,C,The first error and the last error +ንፉዕ ወይ ምስ ሞተ ወይ ምሰለገሰ ይዝከር,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,ንምፍላጡ ዝኸብድ ነገር,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,C,He was remembered for his good deeds and for his death and resignation +በላሕ ካራስ ፡ ካብ ዓፅማ ኣይትሓልፍን,እግዝኣብሄር ንኹሎም ሽግራት መፍተሒ ኣለዎ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ፅቡቕ ነገር ንዓቕሚ ዘለዎ ሕማቕ ነገር ድማ ድኽመት ንዘለዎ እዩ ዝኸውን,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,B,The blade of grass does not pass through the bone +ገንዘብን ሓጥያትን ተዋህላሊ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ዘይምልከቶ ዝሰርሕ ሕማቕ ይረክብ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,A,Money and Sin - A Matter of Gifts +ኣብ ክንደይ ንሳ መጥሓን ይፈርሳ,ነገራት ኣብ በቢቦትኦ ኽኾኑ ኣለዎም,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,B,How many times does the mill break? +ኣቦይ ጋሻ፥ኣነ ዓሻ,ዝሐሸ ዝፈልጥ ኣይብልናን,ናይ ስልጣን ገደብ,ጋሻ ክረምቲ ካብ ዝበልዖስ ዝንፀፎ የተሓሳስበካ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ዝሐሸ ዝፈልጥ ኣይብልናን,A,my father's guest: i'm an idiot +ካብ ሕሜት ጥሜት,ካብ ሕሜት ዝርከብ ጥቕሚ የለን,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ንባዕለካ ምድናቕ,ኣካልዊ ርክብ ( ንፍቕሪ ይኹን ንፅልኢ) ተመራፂ ኣይኮነን,ካብ ሕሜት ዝርከብ ጥቕሚ የለን,A,From Gossip to Hunger +እዝጊ ክገብር ፦፡ ወርሒ ፀሓይ ይገብር,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,ካብ ዘይትፈልጦ ፈታዊኻ ፍሉጥ ፀላእኻ ይሓይሽ,መፍትሒታትካ ዘለቕቲ ክኾኑ ኣለዎም,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,D,"The moon is the sun, and the moon is the sun." +እዝጊ ክገብር ዳኛ የንብር,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ዝትጋደደ ሕመቕ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,A,The judge is not the one who is to judge. +እዝጊ ክገብር ፀሓይ ቀትሪ የንብር,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ምልማን የንዕቐካ እዩ,ነገር ካብ ዝግባእ ንላዕሊ ኣብ ዉሽጥኻ ምሓዝ ንባዕል ይጎድእ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,A,The sun shines in the afternoon to make the sun shine +እዝጊ ክፀልእ ዝናብ ክመፅእ ደገ የውፅእ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,ክባር ነገር ድኻ መስዋእቲ ኸፊሉ እዩ ዝሕልዎ,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,A,"The rain is coming, the rain is coming" +ቄልዓ እንተለበመስ ኣብ መንገዲ ምሻን አይሓድግን,ልምዲ ብቐልሉ ኣይጠፍእን,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ትኽክልኛ ውሳነ ካብ ፈጣሪ ጥራሕ እዩ,ልምዲ ብቐልሉ ኣይጠፍእን,A,"If you are a beggar, you will not leave a trail of dirt" +ኣብ ኣፉ ዝሃቡዎስ ስሱዕ ይብሉዎ,ዝተፈጠረሉ ዕድል ዝተጠቐመ ሰብ ክትወቕሶ ኣይግባእን,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,እቲ ዋና ነገር ሓዝ,ዝተፈጠረሉ ዕድል ዝተጠቐመ ሰብ ክትወቕሶ ኣይግባእን,A,"The Bible says that ""the mouth of the wicked one is the ground of his thoughts""." +ኣብ ሓደ ዝፋን ክልተ ምንጋስ ኣብ ሓደ ርእሲ ክልተ መልሓስ,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ብጣዕሚ ከሸግረና እዩ,ኣብ ግሉፅ ፅቡቕ እናገበረ ኣብ ሕቡእ ዝጎድእ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,A,"Two Sheep on One Throne, Two Tongues on One Head" +ንጥዕምቲ ብኸያት ቅብጥርጥር ትፅይቓ,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,ምቅብጣር ንብኽያት ተግድዳ,ምቅብጣር ንብኽያት ተግድዳ,D,She is a member of the Christian congregation of the United States. +ኣቦይ ዝበልዕዎ ጠጥፅሙ ፥ ንዓይ ገዲፎሙለይ ፀፀገሙ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,እሺ በላ ግን ኣይቲግበረላ,ናይ ወላዲ ሓጥያት ንዉሉድ,ናይ ወላዲ ሓጥያት ንዉሉድ,D,My father ate a lot of potatoes and left me with a lot of problems +ቄልዓ ዝበለ ፦ ቄልዓ ኣኸለ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ስሱዕ ዝረኸበ ተረኸበ ኣይዓግብን,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,A,I was very happy to see that my husband was able to do that. +ኣብ መርዓ ዘይተረኸበስ ፡ ኣብ ኣርበዓ,ካብ ምምሃር ምስትውዓል ይሓይሽ,ኣብ ሓጐስካ ሰብ ኣይሕወሰካን,ናይ ሽግር ግዜ መተዓዛዘቢ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ኣብ ሓጐስካ ሰብ ኣይሕወሰካን,B,The Bible does not say that the Israelites were to be circumcised. +እዝጊ ይምሓርካ ይብሉ መመዒኦም እዝጊ ይቕተልካ ይብሉ ወወዒኦም,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,ብለይቲ ዝስመዐካ ስምዒት ምሉእነት ዝተጋነነ እዩ,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,ኣብ ግሉፅ ፅቡቕ እናገበረ ኣብ ሕቡእ ዝጎድእ,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,A,"The Bible says that ""they will not be satisfied with the life that is in the pit, nor will they cry out for help because of the pain""." +ጌጋ ናይ ሰብ እዩ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ቃል ዝኣተኻዮ ምጥላም ከቢድ ጥቕዓት እዩ,መንግስቲ ግጭት ኮነ ኢሉ ዝፈጥረሉ ጊዜ ኣሎ እዩ,ሰብ ይሰሓሓት እዩ,ሰብ ይሰሓሓት እዩ,D,The fault lies with man +ቅዱሳን አብዘይተቋፀርሉ ያራኽኸቡ ፡ ሓጥኣን ኣብ እተቋፀርሉ ይሰኣኣኑ,ዘድልዮም ነገር ሃቦም,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ዝትጋደደ ሕመቕ,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,B,The saints are joined to the Father without ceasing; the sinners fall where they fall +ኣታ ወዲ ኣታ ወዲ፤ኣይትሓዘኒ ነዛ ኢደይ ከይትዓዲ,ከይተቐደምካ ቐድም,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ኣካልዊ ርክብ ( ንፍቕሪ ይኹን ንፅልኢ) ተመራፂ ኣይኮነን,ንዘይፈልጥዎ ነገር ብርቂ እዩ,ኣካልዊ ርክብ ( ንፍቕሪ ይኹን ንፅልኢ) ተመራፂ ኣይኮነን,C,"O my son, my son, do not be sad, for my hand is sore" +ጋሻ ክረምቲ ካብታ ድራርካ እታ መንፀፍካ,ኣብ ፀገም ዘጋድድ ነገር ኣይትግበር,ነገራት ኣብ በቢቦትኦ ኽኾኑ ኣለዎም,ጋሻ ክረምቲ ካብ ዝበልዖስ ዝንፀፎ የተሓሳስበካ,ዘይምስምዕማዕ,ጋሻ ክረምቲ ካብ ዝበልዖስ ዝንፀፎ የተሓሳስበካ,C,A winter guest from your backyard +ቀጣን መዓልትስ መተዓዛዘቢት,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ናይ ሽግር ግዜ መተዓዛዘቢ,ኹሉ ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ናይ ሽግር ግዜ መተዓዛዘቢ,B,The heat of the day was unbearable. +ኣብ ውግእ ዘይወዓለ ፡ በሊሕ,ዕድል ክተባኽን የብልካን,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ቐልል ይመስሎ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ቐልል ይመስሎ,B,Why the Bible Is Not a Book of Revelation? +ካብ ሕሱም በቕሊ ብሩኸ ኣድጊ ይሓይሽ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,ካብ ፅሬት ዘይብሉ ብዙሕ ንእሽትይ ፅሩይይ ሓይሽ,ክብሪ ካሊእ ሰብ ምንካእ ክብርኻ እዩ ዝነክእ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ካብ ፅሬት ዘይብሉ ብዙሕ ንእሽትይ ፅሩይይ ሓይሽ,B,A donkey that is well fed is better than a wild ass that is overfeeding +"ኣብ ሰማይ ዘሎ ምዖታት ፡ ኣብ ምድሪ ዘሎ መዓታት ኣበይ ርኢኻዮ? +ኣመፃፅእኡዶ ስሒተዮ ",ናይኻ ኣብዘይኾነ ነገር ትሰርሕ ባዕልኻ ኣ��ትጉዳእ,ሰብ ኣብ ጥቕሚ ጥራሕ እዩ ዝተኣኻኸብ,ውፅኢት ነገራት ብኣመፃፅአኦም ክፍለጡ ይኽእል እዩ,ወዲ ቐሺ ደራፊ ክኸውን ውሑድ ተርእዮ እዩ,ውፅኢት ነገራት ብኣመፃፅአኦም ክፍለጡ ይኽእል እዩ,C,"The lights in the sky, where on earth have you seen them?" +ኣብ ኣንፈ ኩናት ፍርሂ ኣብ ኣንፊ ብልዒ ህርፊ,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,ንምፍላጡ ዝኸብድ ነገር,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,ዋጋ ከይከፈልካሉ ክትጥቀም ምድላይ,B,"In the face of fear, in the face of hope" +ኣብ ማእኸል ድውያት ሓደ ኢዱ ብርቂ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ኣብ ዝኾነ ኩነታት ሃሉ ፀገም ይገጥመካ እዩ,ብዙሓት መማረፂታት ክህልወካ ኣለዎ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,ዕግበት ኣንፃራዊ እዩ,D,A Hand in the Middle of the Sick +ሕራይ በላ ኣይተጻዕድወላ,ዝተሰሓሓተ መውስቦ ናይ ዘንተ እለት ናስሕ እዩ,ካብ ምምሃር ምስትውዓል ይሓይሽ,እሺ በላ ግን ኣይቲግበረላ,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,እሺ በላ ግን ኣይቲግበረላ,C,She was not invited because she felt she had to. +ካብ ሀገር ዝገዝእ ሰብነቱ ዝገዝእ ይበልፅ,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ባዕልኻ ምቁፅፃር ልዕሊ ኹሉ ነገር እዩ,ንባዕለካ ምድናቕ,ባዕልኻ ምቁፅፃር ልዕሊ ኹሉ ነገር እዩ,C,"The Bible says that ""the one who is a ruler of a people is a lord over them""." +ህሩፍ ንኣመሉ መገዲ ዕዳጋ ይጸቦ,ስሱዕ ዝረኸበ ተረኸበ ኣይዓግብን,መንግስቲ ግጭት ኮነ ኢሉ ዝፈጥረሉ ጊዜ ኣሎ እዩ,መማረፂ እንተስኢንካ ዝሓመቐ ነገር እውን ትጥቀም ኢኻ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ስሱዕ ዝረኸበ ተረኸበ ኣይዓግብን,A,A cleaning crew cleans the marketplace +ኣብ ምድርቤት ተፃዒኑ ኣብ ገበላ ኣይዘንብል,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ኣብ ዘየተኣማምን ነገር ኣይትመርኰስ,ስቕ ስለ ዝበለ ጠፍኡ ማለት ኣይኮነን,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,B,It is not sown in the ground and not planted in the ground +ሃህ ንዝበለ ኣንበሳ ኣይትቃለሶ፡ ስጋ ኣኾልሶ,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,ንዝሓገዘካ ኣፍልጦን ክብሪን ሃብ,ተዘይተቐፅዕኻ ሰይጣን ይቐፅዓካ,ፀገማትካ ብሜላ ፍታሕ,ፀገማትካ ብሜላ ፍታሕ,D,"Do not fight a roaring lion, but devour its prey" +ጋሻን ሞትን ዝመፅሉ ኣይፈለጥን,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,A,"The Bible says that ""they are not able to escape""." +ኣብገዛ ዘይፈረደ ፤ኣብደገ ኣይፈርድን,ገዝኡ ዘየመሓድረ ካልኦት ከመሓድር ኣኽእልን,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ገዝኡ ዘየመሓድረ ካልኦት ከመሓድር ኣኽእልን,A,"He who does not judge at home, does not judge in the street" +ኣብአ- ዘይነበረ ፤ ኩቦ ዘይወርወረ,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,እቲ ዝኸፍአ ሕማቕ ጠባይ እዩ,ሓደ ነገር ብደምቢ ገበሮ,ምንም ኣስተዋፅኦ ዘይገበረ,ምንም ኣስተዋፅኦ ዘይገበረ,D,A- not there; Cubo not there +ቁሩብ ዝእምነቱ ቁሩብ ዝኸሕደቱ,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ዘይእመን ሰብ ብክባር ነገር ኣይትእምኖ,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ብንእሽቶይ ነገር ዝኣምን ብንእሽቶይ ይኽሕደካ,ብንእሽቶይ ነገር ዝኣምን ብንእሽቶይ ይኽሕደካ,D,The apostasy was gradual. +ንፀብሒ መን ይፈልጦ ? መንቀላወጢ,ገዛ ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,ወናኒ ዘይብሉ ነገር ትርጉም የብሉን,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ገ�� ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,A,Who Knows the Count? +ላዕላዩ ዝተዘርገ ታሕታዩ ነይጸረየ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ዝፀገበ ሰብስ ዝጠመየ ዘሎ ኣይመስሎን,ዝገደዱ ዓያሹ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,B,The top was flattened and the bottom was cleaned +ንጥዕምቲ ፀወታ ሃበኒ ፀየቐታ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ሴራ ዝብገስ ካብ ጥቕሚ ምጕዳል እዩ,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,ንስኻ ስራሕሞ እግዝኣብሄር ድማ የሳኽዐልካ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,A,Give the children a chance to play +ማይ ንኹሉ ይወቕያሞ ንዳዕሮሰ የጣቕዓሉ,ኣይስማእምዑን,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,ፅቡቕ ነገር ገይሩ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,B,The water is soaking up all the dirt +ጋሳን ድንግልን ዘይሓደ ጊዜ ኣይበቁልን,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ሓደ ግዜ ጥራሕ እዩ ዝኸዉን,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ሓደ ግዜ ጥራሕ እዩ ዝኸዉን,B,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""." +ማንቲለ ዘሊላ ዘሊላ ናብ መሬት ሰብ ነይሩ ነይሩ ናብ ሞት,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,ምንም ዋላ ተገበርኻ መጨረሻኻ ግልፂ እዩ,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,ምንም ዋላ ተገበርኻ መጨረሻኻ ግልፂ እዩ,C,"Mantilé was a man of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil, of the soil." +ማይ ባሕሪ ዘይረአየ ማይ ፃሕሊ ረአኹ በለ,ንዘይፈልጥዎ ነገር ብርቂ እዩ,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,እቲ ዝኸፍአ ሕማቕ ጠባይ እዩ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ንዘይፈልጥዎ ነገር ብርቂ እዩ,A,"the waters of the sea, and he said, ""I have seen a deep sea""." +ማይ ተፀሞቕኝካዮ ማይ,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ኣብ ግሉፅ ፅቡቕ እናገበረ ኣብ ሕቡእ ዝጎድእ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,C,The water you boil +ማይ እንተሓቐንካዮ ማይ,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,ኹሉ ኣብ ቦትኡ እዩ ከኸዉን ዘለዎ,ናይባዕለይ እዩ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,D,If you boil water +ኣብ ከተማ ለጋስ ኣብ ዓመቱ ዘጋፍ,ካብ ብዙሓት ዘይረብሓ ሓንቲ ጠቓሚት ይምረፅ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ኣብ ከተማ ገንዘብ ብዘይኣግባብ ምጥፍፋእ ኣብ ሽግር እዩ ዘእትው,ኣብ ከተማ ገንዘብ ብዘይኣግባብ ምጥፍፋእ ኣብ ሽግር እዩ ዘእትው,D,The city of Lagos is a year-round destination +ካብ ሓፁር እሾኽ ሓፁር ሰብ ይፀንዕ,ንእሽተይ እዩ እልካ ኣይትንዓቆ,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,ከኸዉን ዘለዎ ነገር ጥራሕ ግበር,ምንም ዓይነት ገደብ (ክልከላ) ሰብ ክኣምነሉ ኣለዎ,ምንም ዓይነት ገደብ (ክልከላ) ሰብ ክኣምነሉ ኣለዎ,D,A man freed from a thorn +ቁም ከም ዕላማ ጥበቕ ከም ጫማ,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ዕድል ክተባኽን የብልካን,ብዘይብለን ይምከሓ,ንነገር ብጥብቂ ሓዞ,ንነገር ብጥብቂ ሓዞ,D,"Height as a Goal, Height as a Shoe" +ኣብ ስቕ ዘሎ ደስታ ፡ ኣብ ፍቕሪ ዘሎ ፀዋታ,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,ወግዒን ጨዋታን ኣብ ምቹው ኩነታት እዮም ጥዑማት,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,ወግዒን ጨዋታን ኣብ ምቹው ኩነታት እዮም ጥዑማት,C,"The joy of silence, the play of love" +"ኣብ ፅቡቕ ዘሎ ኣብ ክፉእ ዘሎ ይመስሎ፡፤ ኣብ ክፉእ ዘሎ ኣብ ፅቡቕ +ዘሎ ይመስሎ",መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ስምዒት ምሉእነት ኣንፃራዊ እዩ።,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,ስምዒት ምሉእነት ኣንፃራዊ እዩ።,C,He thinks that good is bad; bad is good +ጓል ዝተበኮረ ምስ ኣቦይ 'ዝጊ ዝተማኸረ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ቦኽሪ ጓል ፅብቕ እዮ,ቦኽሪ ጓል ፅብቕ እዮ,D,daughter infected with my father 's close consultation +ደም ስኒ ፡ ካብ ትፍ ትብሎ ትውሕወጦ ይበዝሕ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ኣይትቕረበኒ,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,ንዝትገብሮ ነገር ኣስተውዕል,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,C,More blood in the teeth than in the gums +እዝጊ የርእዮም ንጉስ የመልክቶም,ትኽክልኛ ውሳነ ካብ ፈጣሪ ጥራሕ እዩ,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,ክትገብር እናኸኣልካ ከለኻ ግበሮ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ትኽክልኛ ውሳነ ካብ ፈጣሪ ጥራሕ እዩ,A,"The king's eyes were opened, and he saw the king's face." +ካብ ሎሚ ዝገርገረ ዝብኢ ኣየሕድረናን,ብጣዕሚ ከሸግረና እዩ,ኣብ ዝኾነ ኩነታት ሃሉ ፀገም ይገጥመካ እዩ,ሓቂ ትፍተን እምበር ኣይትሰዓርን,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ብጣዕሚ ከሸግረና እዩ,A,"The Bible says that ""they will not be harmed""." +ኣቦ ካብ ዝሰኣነ ፤ ጠባይ ዝሰኣነ,ስምዒት ምሉእነት ኣንፃራዊ እዩ።,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,እቲ ዝኸፍአ ሕማቕ ጠባይ እዩ,እቲ ዝኸፍአ ሕማቕ ጠባይ እዩ,D,"I was a very happy child, and I was very happy to be with my parents." +ኣቦ ኣይኸሰስ ፥ ንሂጉ አይኹልሰስ,ሰብ ይሰሓሓት እዩ,ገና ዘይበፅሐ,ግጭት ፖለቲከኛታት ዝበዝሕ ድኻ እዩ ዝጎደእ,ክትገብሮም ዘይትኽእል ነገራት ኣለዉ,ክትገብሮም ዘይትኽእል ነገራት ኣለዉ,D,"The father does not accuse, the son does not blame" +ኣብ ሩባ ዘሎ ውሕጅ ይወስዶ ኣብ ጎቦ ዘሎ ንፋስ ይወስዶ,ኣብ ኩሉ ምቹ ዝኾነ ኩነታት,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,ኣብ ኩሉ ቦታ ፀገም ይገጥም እዩ,ተፈጥሮኣዊ መደብ ስራሕ ( እግሪ ንምኻድ ),ኣብ ኩሉ ቦታ ፀገም ይገጥም እዩ,C,The river's floodwaters carry the winds up the mountain +ካህን ዘይሓዝካሉ ኣይነፍስኻ ንጉስ ዘይሓዝካሉ አይገንዘብካ,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,A,"You don't feel sorry for a priest, you don't feel sorry for a king, you don't understand" +ኳሓሎ መሲለንስ ፡ መንቋሮ,ዝተመቻቸየ ግበሮ,ችኩል ድምዳመ ፅቡቕ ኣይኮነን,ፈተውቲኻ ዝመስላስ ግን ፀለእትኻ,ሓደ ነገር ብደምቢ ገበሮ,ፈተውቲኻ ዝመስላስ ግን ፀለእትኻ,C,"The first is the one that is called the ""swallow""." +ኣቲ ጓለይ ፥ ይብላ መቐለ ሓንቲ ጓል ዘይብለን,ብዘይብለን ይምከሓ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ኣስተውዕል,ብዘይብለን ይምከሓ,A,My daughter's mother: there is no one who has a daughter +ቀጢነ ሪኡኒስ ጅማት ለሚኑኒ,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ንዕቁኒ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ንዕቁኒ,C,I was very happy to see my parents. +ካባና ዘይፈልጣ ተጎንቢሐን ይጠርጣ,ውፅኢት ነገራት ብኣመፃፅአኦም ክፍለጡ ይኽእል እዩ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ካባና ዝሐሸ ዘይፈልጣስ ብዙሕ ዝፈልጣ የምስላ,ንክትነኣድ ዘይትኽእሎ ኣይትስራሕ,ካባና ዝሐሸ ዘይፈልጣስ ብዙሕ ዝፈልጣ የምስላ,C,"The Bible says: ""The one who is walking with wise persons will become wise, but the one who is having dealings with the stupid ones will fare badly""." +ኣብ ክንደይ ሓይሎም ፡ ንዋጋእ ኢሎም ንንፉዕ አቕቲሎም,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ኹሉ ኣብ ቦትኡ እዩ ከኸዉን ዘለዎ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,B,And in their might they killed the good for a price . +ኣብ ቤትካ ይኣትዉኻ ዕራቐትካ ይርእዩኻ,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,ምንም ኣስተዋፅኦ ዘይገበረ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,A,They come into your home and see you naked +ኣብ ክንደይ ኣእምሮኦም ይኸፍእ ፈኸረኦም,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ኣብ ዘየተኣማምን ነገር ኣይትመርኰስ,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,D,How many of them were not willing to accept the truth? +ኣብ ከብዲ ዘሎ ፡ ወዲ'ዶ ጓል ንበሎ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ንምፍላጡ ዝኸብድ ነገር,ናታ ኣብዘይኾነ ነገር ኣይተጨንቃ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ንምፍላጡ ዝኸብድ ነገር,B,"What is in your womb, a boy or a girl?" +ማይ ንዝፀምእ ፡ ምኸሪ ንዝሰምዕ,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ነገር ንዝጥቀመሉ ሃቦ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ነገር ንዝጥቀመሉ ሃቦ,B,"thirsty for water, hearers of counsel" +ጋሻ ቅድም ወርቂ ደሓር ብሩር ደሓር ጨርዊ,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,ንሰባት ኣብ ስተዘጋጀውሉ ጊዜ ጥራሕ ክትጉብንዮም ኣለካ,ጋሻ ላፀንሓ ምስኸደ ክብሩ ይቕንስ,ንሂወትካ ኣገዳሲ ነገር ካብ ምግባር ኣይተምንትእ,ጋሻ ላፀንሓ ምስኸደ ክብሩ ይቕንስ,C,"The first gold was later replaced by silver, and then by cloth" +ጋዕስን ስዋን ብሓደ መዓልቲ ኣይበፅሕን,ነገር ስለዝደለኻዮ ጥራሕ ኣይርከብን,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ንኹሉ ነገር ገዜ የድለዮ እዩ,ንኹሉ ነገር ገዜ የድለዮ እዩ,D,The two of them are not the same +ኣብ መቕሎ ዘሎ ዘየንጣዕጥዐ ፡ ኣብ ሰፍኢ ዘሎ,ካብ መሓዙትካ ቐድምካ ኣብ ዓይኒ ኣይትእቶ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ተደኽምኻ ኩሉ ይንዕቐካ,ኣብ ዓብዪ ፀገም ዘሎ ከማርር ኣይረኣይን፣ ዝበዝሕ ዘማርር እቲ ኣብ ዝነኣሰ ፀገም ዘሎ እዩ,ኣብ ዓብዪ ፀገም ዘሎ ከማርር ኣይረኣይን፣ ዝበዝሕ ዘማርር እቲ ኣብ ዝነኣሰ ፀገም ዘሎ እዩ,D,"the one who is unrepentant in his murdering, the one who is on the table" +ቀራናት ፈሪሔንስ ንጓዕማማት,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ሓይሊ ንዘለዎ ፈርሕካስ ንደካማ ምብዳል,ውፅኢት ነገራት ብኣመፃፅአኦም ክፍለጡ ይኽእል እዩ,ሓይሊ ንዘለዎ ፈርሕካስ ንደካማ ምብዳል,C,The Friesland's mountains to the mountains +ንጋሻኻ እተቕርበሉ ሰኣን ይብል ሕሱም ረጋሚ,ዘይምስምዕማዕ,ብዛዕባ ብቅሉዕ ዘይተገለፁ ነገራት ምንጋር ትኽክል ኣይኮነን፣ ብዛዕባ ዝረአ ነገር ግን ይከኣል።,ብምሉእ ዘይስማዕኻዮ ሓበሬታ ይሀንጥየካ እዩ,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,D,"The Bible says: ""The one showing hospitality is a cheerful fellow, but the one showing contempt is a foolish one""." +ኣቡኡ ዝፀልአ ኣቦ እንዳማቱ ይፀርፍ,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ኣብ ዘይእመን ሰብ ክባር ነገር ኣይተቐምጥ,ክብሪ ካሊእ ሰብ ምንካእ ክብርኻ እዩ ዝነክእ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ክብሪ ካሊእ ሰብ ምንካእ ክብርኻ እዩ ዝነክእ,C,A father who hates his father insults his mother-in-law +ኣብ ቅድሜኻ ዘይተፀብሐት እንጀራ ፡ ቆሪስካ አይትብልዓያ,ተዘጋጆ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,B,unleavened bread before you; do not eat it raw +ማዕተብ ሓቂ ትምንምን እምበር ኣይትብጠስን,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ሓቂ ትፍተን እምበር ኣይትሰዓርን,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ሓቂ ትፍተን እምበር ኣይትሰዓርን,C,"The crown of truth is firm, not brittle" +ኣብ ቆፎ ዘሎ ሓንፈፅ አብ ግዳም ዘሎ ድኻ የውቅዕ,ኣስተውዕል,ነገራት ኣብ መጀመርያኦም ንእሽቶይ እዮም,ክባር ነገር ድኻ መስዋእቲ ኸፊሉ እዩ ዝሕልዎ,ጋሻ ኣይእመንን,ክባር ነገር ድኻ መስዋእቲ ኸፊሉ እዩ ዝሕልዎ,C,The pot in the hole will help the poor man in the field +ኣብ ሰበይትን ኣብ ማይን ፡ ዘይበፅሕ የልቦን,ኣብ መንጎ ህርኩታት ሰራሕተኛታት ዝመሳሰል ሃካይ ሰራሕተኛ,ዘይነብስኻ ኣይትምሰል,ማይን ናይ ሓዳር መጣማሪትን ንኹሉ ሰብ ኣድለይቲ ነገራት እዮም,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,ማይን ናይ ሓዳር መጣማሪትን ንኹሉ ሰብ ኣድለይቲ ነገራት እዮም,C,"In women and in water, nothing is too far away" +ማይ ናብ ሩባኡ ዕንዳይ ናብ ኣዲኡ,ኣጓጕል ነገር መተዓዛዘቢ እዩ,ኣብ መጨረሻ ናብ እትኸዶ እኻ ትኸይድ,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ኣብ መጨረሻ ናብ እትኸዶ እኻ ትኸይድ,B,"Water to the river, a young boy to his mother" +ሃይሞኖት ዘይብሉ ሰብን፡ ልጓም ዘይብሉ ፈረስን ሓደ,ዓላማ ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,ኹሉ ነገር ከም ከዛኻ ኣይኮነን,ዓላማ ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,A,"A man without a haemorrhoid, a horse without a mane, and a horse" +ኣቦ ዘይብሉ ቄልዓ ዘጋፍ ፤ ኣላይ ዘይብሉ ብፅራይ ደርጋፍ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ሽግር ምስዘይፈታዊኻ የቀራርበካ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ናይኻ ኣብዘይኾነ ነገር ትሰርሕ ባዕልኻ ኣይትጉዳእ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,A,fatherless boy; fatherless boy with a clean slate +ኣቦ ኻልእ ዝፀርፍ ፥ ነቡኡ ከፅርፍ,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ካባና ዝሐሸ ዘይፈልጣስ ብዙሕ ዝፈልጣ የምስላ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,C,he who curses the father of another curses his own prophet +ኣብ ኢድካ ዝሓዝካዮ ወርቂ ፡ ዳርጋ ጨርቂ,ሰብ ይሰሓሓት እዩ,ዘይምልከቶ ዝሰርሕ ሕማቕ ይረክብ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,D,"The gold you hold in your hand, about half" +አብ ኩናት ዘይወዓለ ሃጥር,ኹሉ ኣብ እዳ,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,B,How can we be sure that our prayers are heard? +ጌጋ በትሪ ንሓደ መዓልቲ ጌጋ ፀርፈ ንጥንቲ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,ካብዙሕ ዘረባ ትርፉ ችገር እዩ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,D,"The wrong stick for one day, the wrong object" +"ኢድካ ኣብ ቀላይ ምለስ እንተረኸብካ ዓሳ ትሕዝ እንተሰኣንካ ተሓ +ፂብካ ትወፅእ",ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,ስራሕን ምፍታንን ኣይጎድእን,ስራሕን ምፍታንን ኣይጎድእን,D,"If you catch a fish in a pond, you will be able to get out safely" +ቃል መቕቱል ይብል ዓረበታይ,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,ንዝጠቕመካ ነገር ተገደሰሉ,ብምሉእ ዘይስማዕኻዮ ሓበሬታ ይሀንጥየካ እዩ,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,A,"The word ""call"" is a verb." +መገዲ ምሰ ወዲ ዓዲ,ደረጃ ክወፀሉ ዘይግባእ ዝምድና,እግዝኣብሄር ንኹሎም ሽግራት መፍተሒ ኣለዎ,ምስ እትፈልጦ ሰብ ስራሕ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ምስ እትፈልጦ ሰብ ስራሕ,C,The Road of the Peasant +ኣቦኻ ነበረ ፥ ከምዚ ነይገበረ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,D,"he was your father, he would have done this" +ጋሻ እንተሃብዎ ይብላዕ እንተኸልእዎ ይጠላዕ,ሕማቅ ማሕበረሰብ ዘለዎ ቦታ እዩ,ብተፈጥሮ ናትካ ዘይኮነ ብቖዋምነት ፀገምካ ኣይፈትሐልካን,ጋሻ ኰይንካ መሪፅካ ክትተኣናገድ ኣይትኽእልን,ናይ ኣቦኻ ግብሪ ናባኻ እዩ,ጋሻ ኰይንካ መሪፅካ ክትተኣናገድ ኣይትኽእልን,C,"If he is invited, he will eat; if he is not invited, he will be hungry." +"ጋሻ መጀመሪያ ወዲዝጊ ደሓር ወዲሰብ ሳልሳይመ ዓልቲ ወዲ +ኸልቢ",ጋሻ ኰይንካ ነዊሕ ክትቅኒ ኣይትኽእልን,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ጋሻ ኰይንካ ነዊሕ ክትቅኒ ኣይትኽእልን,A,"First the guest, then the human, then the puppy" +ኣብ ሰማይ ጣዕሳ የልቦ ኣብ ልዕሊ ወላዲ ቅፅዓት የልቦ,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ነገራት ድሕሪ ምዃኖም ክምለሱ ኣይኽእሉን,ኣብ ገዛኻ ጋሻ እንትህልወካ ምቕሉል ክትከውን ኣለካ,ነገራት ድሕሪ ምዃኖም ክምለሱ ኣይኽእሉን,C,There is no punishment for a parent in heaven +ካብ ህበይ ቆንጆ እንታይ ይምረዖ,ኣብ ዘይእመን ሰብ ክባር ነገር ኣይተቐምጥ,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,ንስኻ ስራሕሞ እግዝኣብሄር ድማ የሳኽዐልካ,ዝምረፅ ነገር የብሉን,ዝምረፅ ነገር የብሉን,D,What Does Beauty Teach Us? +ቄርበት እንድሕሪ ነቂፁ ፡ ስም እንድሕሪ ወዒኡ እቲ አይጥቕለል እቲ ኣይምለስ,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ዝተመቻቸየ ግበሮ,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,ሓደ ግዜ ዝተንከረ ነገር መምለሲ የብሉን,ሓደ ግዜ ዝተንከረ ነገር መምለሲ የብሉን,D,"The name of the person who has left the country, the one who will not be returned, the one who will not be returned." +ኣብ እምኒ ኮንካ ኣይንዋሕን,ብተፈጥሮ ናትካ ዘይኮነ ብቖዋምነት ፀገምካ ኣይፈትሐልካን,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,ኣይትቕረበኒ,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,ብተፈጥሮ ናትካ ዘይኮነ ብቖዋምነት ፀገምካ ኣይፈትሐልካን,A,Do Not Be Staggered by Rocks +ቁመትን ሸመትን ተመኒኻ ኣይርከብን,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ነገር ስለዝደለኻዮ ጥራሕ ኣይርከብን,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ዘድልዮም ነገር ሃቦም,ነገር ስለዝደለኻዮ ጥራሕ ኣይርከብን,B,There is no set height or length +ሓሶት ኣየቕይሕን እዩ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ዝደለኻዮ ምስረኸብኻ ክተመስግን ኣለካ,ካብ ሓሶት ምንም ኣይርከብን,ካብ ሓሶት ምንም ኣይርከብን,D,The lie does not change +ኣብ እንዳቦኻ ኣይትከተር ፡ ኣብ እንዳኖኻ ፆም ኣይትሕደር,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,ኣቦ መኽብሪ ይኾነካ እኖ ድማ ፀገምካ ተቕልለካ,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ዝተፈለጠ ቐሺ,ኣቦ መኽብሪ ይኾነካ እኖ ድማ ፀገምካ ተቕልለካ,B,"do not follow your custom , do not fast in your custom" +ኢድካ ሓሊፋ ትዕናሕካ,ናይ ወላዲ ሓጥያት ንዉሉድ,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,ብሩህ ኣይኮነን,ከም ግብርኻ ተፈደይ,B,You may be tempted to take a step back. +በሊዕካ ከም ኣንበሳ ደቂስካ ከም ሬሳ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ሓደ ነገር ብደምቢ ገበሮ,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ሓደ ነ���ር ብደምቢ ገበሮ,C,He ate like a lion and slept like a corpse +ኣብ ቆፎ ዘሎ ከውርዳ ፍንትኸሸን ይፈትሓ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ኣብዘይምለከቶ ትዩ ዝተሽገረ ንክትሕግዞ ኣይምቹን,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,A,The cave is a beautiful place to explore. +ቈይምካ ተኸራኸር ፡ ዜርካ ተመሳኸር,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ብጣዕሚ ከሸግረና እዩ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,A,"The Bible says: ""The one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""." +ካብ ሃገሩ ዝወፀ ክሳብ ዝምለስ እንተፀዓንዎ ኣድጊ እንተለጎምዎ ፈረስ,ንነገር ቀስ ብቀስ ኣኽዶ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ሰብ ኣብ ኣዱ እዩ ዝኸብር,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ሰብ ኣብ ኣዱ እዩ ዝኸብር,C,"If he leaves his country, they will persecute him until he returns, and if he is ridden by a donkey, they will ride him." +በሊዓ በሊዓ ጨው የብሉን ፡ ፡ ከይዳ ከይዳ መገዲ የብሉን,ብኣፎም ፀቡቕ ይምነዩልካ ብዉሽጦም ግን ሞትኻ ይምነዩ,ዝደለኻዮ ምስረኸብኻ ክተመስግን ኣለካ,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ዝደለኻዮ ምስረኸብኻ ክተመስግን ኣለካ,B,"It is not salty , nor is it salty , nor is it salty , nor is it salty ." +ኣብ ገዝኡ ዝዕበ ፡ ከም ዝደበሰካ,ኣብ ገዛኻ ንኣጋይሽካ ምቕሉል ክትኮን ኣለካ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,መንግስቲ ስርዓት ክህሉ ወሳኒ እዩ,ኣብ ገዛኻ ንኣጋይሽካ ምቕሉል ክትኮን ኣለካ,A,"He 's proud of his house , like he 's got you beat ." +አብ ገዝኡ ዝዕበ ፡ከም ትኻን,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ኣብ ገዛኻ ጋሻ እንትህልወካ ምቕሉል ክትከውን ኣለካ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,ኣብ ገዛኻ ጋሻ እንትህልወካ ምቕሉል ክትከውን ኣለካ,B,"father who makes his house proud,like a widow" +እግሪ ብፃይካ ርኢኻ ፣ ደብል,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ምስ መሳርሕትኻ ተስማዕሚዕኻ ክትከይድ ኣለካ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ምስ መሳርሕትኻ ተስማዕሚዕኻ ክትከይድ ኣለካ,C,Why do we need to be careful when we pray? +ኣብ ምንታይ ቌምካ ንዝጊሄር ትሓምዮ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,A,What is the cause of the disease? +ኣብ ጊዜ ድራርካ ዝመፀካ ፥ ከም ዝደበሰካ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,ንሰባት ኣብ ስተዘጋጀውሉ ጊዜ ጥራሕ ክትጉብንዮም ኣለካ,ጋሻ ክረምቲ ካብ ዝበልዖስ ዝንፀፎ የተሓሳስበካ,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,ንሰባት ኣብ ስተዘጋጀውሉ ጊዜ ጥራሕ ክትጉብንዮም ኣለካ,B,"When you were in your thirties, you were overwhelmed" +ኣቕሓ ስኢንና ሓቢርና በሊዕና እምበር መኣዝ መዛኑ ኬንና,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,ዘድልዮም ነገር ሃቦም,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ንእሽተይ ነገር ሕዞም ይዕበዩ,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,A,"We ate together, but we didn't have to share a table" +ኣብ መርዓ ጓላ ፡ ቀላቕል ምዓላ,ኣብ ጉዳይካ ብደምቢ ክትሰርሕ ኣለካ,ናይ ወላዲ ሓጥያት ንዉሉድ,ተፈጥሮኣዊ መደብ ስራሕ ( እግሪ ንምኻድ ),ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ኣብ ጉዳይካ ብደምቢ ክትሰርሕ ኣለካ,A,"She was a bride-to-be, and her husband was a carpenter." +በሰለ ንብላዕ ፡ በፅሐ ንዝራእ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,ኣብ ሰራሕ ግዜ ስራሕ ኣብ ዕረፍቲ ግዜ ድማ ኣዕርፍ,ከይተቐደምካ ቐ���ም,ሓደ ግዜ ጥራሕ እዩ ዝኸዉን,ኣብ ሰራሕ ግዜ ስራሕ ኣብ ዕረፍቲ ግዜ ድማ ኣዕርፍ,B,Let 's eat in peace . +ኣብ ዓቐብ ዘሎ ንፋስ ይውሰዶ ፡ ኣብ ጐልጐል ዘሎ ውሕጅ ይውሰዶ,ክተመስግን ኣለካ,ኣብ ዝኾነ ኩነታት ሃሉ ፀገም ይገጥመካ እዩ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ዝተፈጠረሉ ዕድል ዝተጠቐመ ሰብ ክትወቕሶ ኣይግባእን,ኣብ ዝኾነ ኩነታት ሃሉ ፀገም ይገጥመካ እዩ,B,"The wind in the sails is taken, the water in the gullies is taken" +ኣብ ውሻጠ ተፃዒና ኣብ ምድር ቤት አይተዝብል,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,መፍትሒታትካ ዘለቕቲ ክኾኑ ኣለዎም,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ነገር ምንም ተኾነ ስርሑ ኣይገዲፍን,መፍትሒታትካ ዘለቕቲ ክኾኑ ኣለዎም,B,The dog is not allowed to play in the basement +ንጉስ ዝፈርዶን ፡ ጥንስቲ እትወልዶይን ኣይፍለጥን,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ብዘይብለን ይምከሓ,ብሩህ ኣይኮነን,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ብሩህ ኣይኮነን,C,"king judges, and the woman who gives birth is unknown" +ንጉስ የናብር ፍትሒ ይሕብር,መፍትሒታት ዘላቕነት ክህልዎም ኣለዎ,ተፈጥሮኣዊ መደብ ስራሕ ( እግሪ ንምኻድ ),ብንጉስ እኻ ትመሓደር ብፍትሒ ድማ ትምራሕ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ብንጉስ እኻ ትመሓደር ብፍትሒ ድማ ትምራሕ,C,King Jehonadab's Justice and Righteousness +ሓዊ ሓሚሙ እንተደቀሰስ ፡ ሓሰር ክበጽሖ ከደ!,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,ተደኽምኻ ኩሉ ይንዕቐካ,ተደኽምኻ ኩሉ ይንዕቐካ,D,"If a fire is sick and sleeping, the worm is coming to visit it!" +ማየ ማይ ይኸይድ ዓሳ ጐልጐል ጐልጐል ትኸይድ ቃርሳ,ዘድልዮ ነገር ሃቦ,ኣብዘይምለከቶ ትዩ ዝተሽገረ ንክትሕግዞ ኣይምቹን,ኣብዘይምልከተክን ኣይትእተዋ,ነገራት ኣብ በቢቦትኦ ኽኾኑ ኣለዎም,ነገራት ኣብ በቢቦትኦ ኽኾኑ ኣለዎም,D,The fish that moves along the water is called a wrasse. +ንጉራዴ በውላጋኣ ዝሓዛ ይመልካ,ሰብ ኣብ ኣዱ እዩ ዝኸብር,ንጠላም እግዝኣብሄር ይፈድዮ,ነገር ብመትሓዝኡ ተሕዝካዮ ትዕወት እኻ,ገዝኡ ዘየመሓድረ ካልኦት ከመሓድር ኣኽእልን,ነገር ብመትሓዝኡ ተሕዝካዮ ትዕወት እኻ,C,He fills my belly with his own milk +በሊዓ ትጠሚ ነዓይ ከተሕሚ,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ናተይ ስም ክተጥፍእ ከምዘተግብረላ ተምስል,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ናተይ ስም ክተጥፍእ ከምዘተግብረላ ተምስል,B,I am not afraid of the future. +ኣብዘይናታ ፥ አይትማወታ,ሓቂ ትፍተን እምበር ኣይትሰዓርን,ናታ ኣብዘይኾነ ነገር ኣይተጨንቃ,ናይባዕለይ እዩ,ዋላ ንግዝይኡ ተቐልጠፍካ ቐዲሙ ንዝጀመረ ኣትቕዲሞን,ናታ ኣብዘይኾነ ነገር ኣይተጨንቃ,B,"In oil, do not add salt" +ኣቦኻ ርገም ፥ኣቦኻ መርቕ,ናይ ኣቦኻ ግብሪ ናባኻ እዩ,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ናይ ኣቦኻ ግብሪ ናባኻ እዩ,A,"curse your father, but bless your father." +ቃል መላኺ ጉርዲ የብሉን,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ነገር ንዝምልከቶ ክኾን ኣለዎ,ዓላማ ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ናይ ፈላጥ ሰብ ዘረባ ሕርኽራኽ የብሉን,ናይ ፈላጥ ሰብ ዘረባ ሕርኽራኽ የብሉን,D,A messenger is not a coward +ኣቦይ ዘምፅአለይ ፥ገምቦይ ዘፍልሓለይ,ኣሎኒ ትብሎ ነገር ኣይበላሸያካ,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ንባዕላ ግደፈላ,ናይባዕለይ እዩ,ናይባዕለይ እዩ,D,"My father brought me, and my problems were solved" +ኣብ ዘይንብረቱ ፡ ይስበር ምሕኩልቱ,ገዝኡ ዘየመሓድረ ካልኦት ከመሓድር ኣኽእልን,ናይኻ ኣብዘይኾነ ነገር ትሰርሕ ባዕልኻ ኣይትጉዳእ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ንኹሉ እተሸንፈሉ መንገዲ ኣሎ,ናይኻ ኣብዘይኾነ ነገር ትሰርሕ ባዕልኻ ኣይትጉዳእ,B,"He is not a man of wealth, but he is a man of sorrows." +ኣብ ጥቓ ትኪ ዘሎ ቄልዓ ፡ ኣይትልከ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ቖልዓ ኣይትተንክፍ,ኣብ ጉዳይካ ብደምቢ ክትሰርሕ ኣለካ,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ክትገብር እናኸኣልካ ከለኻ ግበሮ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ቖልዓ ኣይትተንክፍ,A,A pile of coal near a fireplace. +ኣብ ጥቓ ትኪ ዘላ ዓይኒ ፥ አይትተንኪ,ምስ መሳርሕትኻ ተስማዕሚዕኻ ክትከይድ ኣለካ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ምንም ዋላ ተገበርኻ መጨረሻኻ ግልፂ እዩ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,C,The eye next to the eyelid: the eyelid +ኣብ ጥቓ ትኪ ዘላ ዓይኒ ፥ አይትተንኪ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,A,The eye next to the eyelid: the eyelid +ኣቦይ ፍቓዱ ፡ባዕፅሎም ዝነኣዱ,ምቅብጣር ንብኽያት ተግድዳ,ፈተውቲኻ ዝመስላስ ግን ፀለእትኻ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ንባዕለካ ምድናቕ,ንባዕለካ ምድናቕ,D,My father's will was not respected +ኣብታ ናታ ፡ ኣይትማወታ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ንባዕላ ግደፈላ,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ንባዕላ ግደፈላ,B,Do not be deceived in it . +ንግራት ዓረሞ ደረቱ ንነገር ፈፅሚ ደረቱ,ተስፋ ዘይብሉ ነገር,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ንነገር መፈፀምታ ኣለዎ,D,"The Bible says that ""they were all with him in the synagogue""." +ቁልዓ እናመንደዱ ጨው እናነገዱ,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,ንነገር ቀስ ብቀስ ኣኽዶ,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ስርዓት የለን,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ንነገር ቀስ ብቀስ ኣኽዶ,B,A child is scraping salt +ቁሩብ ቆሎ፣ የብፅሕ ናብ ሕንሻሮ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ምስእቲሰርሖ ዘይከይድ ነገር ኣይትግበር,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,B,"A little bit of coal, a lot of brick" +ጋምስታ ብመረብ ትዕበ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ከም ቤተሰብኺ ፅቡቕቲ ሰብ ኹኒ,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,ንእሽተይ ነገር ሕዞም ይዕበዩ,ንእሽተይ ነገር ሕዞም ይዕበዩ,D,The Gamma is a symbol of pride +ቁርዲድስያ ቁምነገረኛ ክበሃል ኣብ ቆርበት ተጣቢቹ ይመውት,ቃል ዝኣተኻዮ ምጥላም ከቢድ ጥቕዓት እዩ,ኣብ ዓብዪ ፀገም ዘሎ ከማርር ኣይረኣይን፣ ዝበዝሕ ዘማርር እቲ ኣብ ዝነኣሰ ፀገም ዘሎ እዩ,ካልኦት ብዝገበርዎ ሕማቕ ነገር ኻልእ ይቕፃዕ,ንክትነኣድ ዘይትኽእሎ ኣይትስራሕ,ንክትነኣድ ዘይትኽእሎ ኣይትስራሕ,D,"The cardiac muscle is located in the heart of the heart, and the heart is the center of the body." +ቆርበት ብዕንጉለ ይምለጥ ፡ ጎራሕ በዘራርብኡ ይፍለጥ,ብንጉስ እኻ ትመሓደር ብፍትሒ ድማ ትምራሕ,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,ንኹሉ እተሸንፈሉ መንገዲ ኣሎ,ንኹሉ እተሸንፈሉ መንገዲ ኣሎ,D,The skin is cut with a rope; the head is known by its tongue +ካባኻ ንዘይሓልፍ ጋሻ ጠጠዊቕኝካ ሰዓሞ,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,ዝተሰሓሓተ መውስቦ ናይ ዘንተ እለት ናስሕ እዩ,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,A,A stranger who does not pass by is welcome and welcomed +ኣተሓልባ ገመልን ፥ዘረባ ፈታዊኻን ብደውካ,ንዝጠቕመካ ነገር ተገደሰሉ,ምትእማማን ክፍጠር ዘለዎ ፊት ንፊት ክኾን ከሎ እዩ,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ኣብ ከተማ ገንዘብ ብዘይኣግባብ ምጥፍፋእ ኣብ ሽግር እዩ ዘእትው,ንዝጠቕመካ ነገር ተገደሰሉ,A,The camel's attitude: listen to your friend +ንጉስ እንተረአኹስ ጥራዕ ጥራዕ ይመፀኒ,ቆልዓን ንጉስን ዝደለይዎ ይግበረሎም,ንጉስ እንትርኢ ሽግርኻ ተናገር ይብለኒ,ብንጉስ እኻ ትመሓደር ብፍትሒ ድማ ትምራሕ,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,ንጉስ እንትርኢ ሽግርኻ ተናገር ይብለኒ,B,"The king's eyes were opened, and he saw a naked man." +ንጉሆ ዘይትስእሲ ፡ ሓደ እግሩ ደገ ይሕድር,ንግሆ ዘይትስእ ተዘጋጅዩ ክሓድር ኣለዎ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,ንግሆ ዘይትስእ ተዘጋጅዩ ክሓድር ኣለዎ,A,"His head is not shaved, one foot is on the door" +ንጉስ እንክቹጣዕ ፡ ቀሰይ ኢልካ ውፃእ,ፀገማትካ ብሜላ ፍታሕ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ዋላ ንግዝይኡ ተቐልጠፍካ ቐዲሙ ንዝጀመረ ኣትቕዲሞን,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,D,let us bow down to the king. +ጠላም ብፃዩ ረቢ ፈዳዩ,ናይኻ ኣብዘይኾነ ነገር ትሰርሕ ባዕልኻ ኣይትጉዳእ,ንጠላም እግዝኣብሄር ይፈድዮ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ትገብሮም ነገራት ነቶም ዘለዉ ሰባት ዝምጥን ክኸውን ኣለዎ,ንጠላም እግዝኣብሄር ይፈድዮ,B,The rabbis were not to be trusted. +ማሕበርካ በኾረ ሻራኻ ተሳዕረ ኣይበሉኻ,ቅድሚ ዝኾነ ነገር ምግባርካ ማንነቱ ፍለጥ,ኣሎኒ ትብሎ ነገር ኣይበላሸያካ,ንፁሃት ሰባት ከይሓሰብዎ ይራኸቡ ክፉኣት ድማ ተቛፅሮም ዋላ ኣይራኸቡን,ኣብ ከተማ ገንዘብ ብዘይኣግባብ ምጥፍፋእ ኣብ ሽግር እዩ ዘእትው,ኣሎኒ ትብሎ ነገር ኣይበላሸያካ,B,Do not let your association become your enemy +እፈትዎ እምበር ይፈትወኒ'ዩ ኣይትበል,ኣብ ዝኾነ ነገር ሕማቕ ኣይትዛረብ,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ኣብ ናይ ባዕልኻ ስምዕት እበይ ኣብ ናይ ካልኦት ርግፀኛ ኣይትኹን,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,ኣብ ናይ ባዕልኻ ስምዕት እበይ ኣብ ናይ ካልኦት ርግፀኛ ኣይትኹን,C,"He loves me, not me" +ኣብ ዘይነገርካ ህልኸ ፤ ኣብ ዘይፀብሕኻ ጥልቕ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዝጎበዘ ወዲ እቲ ዝበለፀ እዩ ዝወስድ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,A,"Be silent, deep in what you do not expect" +ኣብ ዘይናትካ ኣይትበኣስ ፡፤ ደሕር ከይትጠዓስ,ዝተሽገርካ ትመስል,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ቖልዓ ኣይትተንክፍ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,C,"do not quarrel about your oils, or you will regret it later" +ኣብ ዘይርስቱ ፥ይስበር ምሕኩልቱ,ቅድሚ ካልኦት ምንቃፍካ ብባዕልካ ጀምር,ጋሻ ኰይንካ መሪፅካ ክትተኣናገድ ኣይትኽእልን,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ኣብዘይምለከተካ ኣትዩ ንባዕሉ ኣሕመቐ,ኣብዘይምለከተካ ኣትዩ ንባዕሉ ኣሕመቐ,D,"The Bible says that ""they will not inherit the earth""." +ኣብ ዘይቦትኡ ዝተሰብረ ንምፅጋኑ አሸገረ,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ኣብዘይምለከቶ ትዩ ዝተሽገረ ንክትሕግዞ ኣይምቹን,ነገር ምንም ተኾነ ስርሑ ኣይገዲፍን,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ኣብዘይምለከቶ ትዩ ዝተሽገረ ንክትሕግዞ ኣይምቹን,B,"He was a member of the Christian congregation in the city of Rome, Italy." +ኣብ ዘይመንጠቢትክን ፥ ኣይትእትዋ ኢድክን,ቦኽሪ ጓል ፅብቕ እዮ,ሓደ ዓይነት,ኣብ ኩሉ ቦታ ፀገም ይገጥም እዩ,ኣብዘይምልከተክን ኣይት��ተዋ,ኣብዘይምልከተክን ኣይትእተዋ,D,Do not put your hand to what is not yours +ኣብ ዘይሞታ ፡ የማውታ,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ምልማን ንፅቡቕ ፀዋታ የበላሽ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,A,immortality in the grave +ኣብ ዘይፈልጦ ጭብጢ ዚአቱ ፤ ንሸፋጢ ጥሪቱ ፥ ንዳኛ ንዋቱ,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,ኣተምስል,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,ነገራት ድሕሪ ምዃኖም ክምለሱ ኣይኽእሉን,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,C,he who is a party to a controversy; a witness against a judge; a judge against a man +"ኣብ ዘይዓድኻ ሽመትን ፥ አብ ውሽጢ ፀልማት ሳዕስዒትን ፤ ዝርእዮ +የብሉን",ኣብዘይትፍለጠሉ ምንም ተገበርኻ ዝርእየካ የለን,ካብ መጀመርትኡ ጀምር,ከም ግብርኻ ተፈደይ,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ኣብዘይትፍለጠሉ ምንም ተገበርኻ ዝርእየካ የለን,A,"In the darkest place, dance in the darkest place, nobody sees" +ኣቦኻሲ ገፊሕ ደምበ እምበር ፤ ገፊሕ ገዛ ኣይግደፈልካ,ክትዓቢ ተደሊካ ካብ ሓለቓኻ ተምሃር,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ዘይዓቕምኻ ነገር ኣይትስራሕ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,B,"your father doesn't need a big house, he needs a big house" +ንጉስን ጳጳስን ታቦትን ማሕረስን,ንእሽተይ ነገር ሕዞም ይዕበዩ,መማረፂ እንተስኢንካ ዝሓመቐ ነገር እውን ትጥቀም ኢኻ,ስሱዕ ዝረኸበ ተረኸበ ኣይዓግብን,ኣይስማእምዑን,ኣይስማእምዑን,D,"The king, the bishop, the ark, and the sceptre" +ቀጣን ኣውያትስ ፡ መተዓዛዘቢት ክልተ ደቅኖ,ንጠላም እግዝኣብሄር ይፈድዮ,ኣይትቕረበኒ,ኣብዘይምልከታ ኣትያ ትሽገር,ኣጓጕል ነገር መተዓዛዘቢ እዩ,ኣጓጕል ነገር መተዓዛዘቢ እዩ,D,"The two sons of the first-born, the first-born, and the first-born" +ኦም ሓዝ ሓረግ ክተሓዝ,እቲ ዋና ነገር ሓዝ,ካብ ሓሶት ምንም ኣይርከብን,ገዛ ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,እቲ ዋና ነገር ሓዝ,A,The tree of the willow tree +ኣብ ከብዲ ዘሎ ትምህርቲ ኣብ ገንኢ ዘሎ መብራህቲ,እትፈልጦ ነገር እንተዘይተጠቕምካሉ ትርጉም የብሉን,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ክብረትካ ዝቕንስ ነገር ክትገብር የብልካን,ምንም ዋላ ተገበርኻ መጨረሻኻ ግልፂ እዩ,እትፈልጦ ነገር እንተዘይተጠቕምካሉ ትርጉም የብሉን,A,The Bible says that the firstborn son of Adam was born in a garden. +ቂፄልዓ እንተፀገበስ ፡ ዘይጠሚ ይመስሎ,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ነገር ንዝጥቀመሉ ክወሃብ ኣለዎ,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,እንተመልኡልካስ ዝጎድል ኣይመስለካን,A,"If a baby is hungry, it does not seem to be hungry" +እዝጊ ፀድፊ ፈጠረ'ሞ ፡ መደያይቦ ድማ ፈጠረ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ኣስተውዕል,ካብ ዘይትፈልጦ ፈታዊኻ ፍሉጥ ፀላእኻ ይሓይሽ,እግዝኣብሄር ንኹሎም ሽግራት መፍተሒ ኣለዎ,እግዝኣብሄር ንኹሎም ሽግራት መፍተሒ ኣለዎ,D,He created the heavens and the earth and He set the scales. +ኣቦኺ ቀሺ፤ ሕውኺዛቹናይ ፥ኮፍ ኢልኪ ቁረቢ,ከም ቤተሰብኺ ፅቡቕቲ ሰብ ኹኒ,መጀመርያ ክትገብሮ ዘለካ ግበር,ነገራት ኣብ በቢቦትኦ ኽኾኑ ኣለዎም,ኩሉ ነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ከም ቤተሰብኺ ፅቡቕቲ ሰብ ኹኒ,A,your father is a priest; your sisters are nuns; your father is a priest; +ንዖም ኣርብዓ ፋሲካ ደረቱ ንግራት ዓረሞ ደረቱ,ሓደ ዓይነት,ኩሉ ነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ኩሉ ነገር ኣብ ቦትኢ ይጥም,ኩሉ ነገር መፈፀምታ ኣለዎ,B,The Passover lamb and the lambs +ቁንጪ ሓሚሙ ቁማል ተሓጐሙ,ካል���ት ብዝገበርዎ ሕማቕ ነገር ኻልእ ይቕፃዕ,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,ነገር ካብ ዝግባእ ንላዕሊ ኣብ ዉሽጥኻ ምሓዝ ንባዕል ይጎድእ,ካልኦት ብዝገበርዎ ሕማቕ ነገር ኻልእ ይቕፃዕ,A,"The Bible says that ""they were all with him in the temple""." +ካባና ዝገዳ ብሚሔ ማይ ይወርዳ,ዝገደዱ ዓያሹ,ካብ ብዙሓት ዘይረብሓ ሓንቲ ጠቓሚት ይምረፅ,ናይ ሽግር ግዜ መተዓዛዘቢ,ብዙሓት መማረፂታት ክህልወካ ኣለዎ,ዝገደዱ ዓያሹ,A,The water that flows from our wells +እዝግን ንጉስን አይቅበፁን,ንነገር ኣብዘይ ትኽክለኛ ሰዓት ከይትገብሮ,ውርሲ ዝርከብ ክልቲኦም ወለዲ እንትሞቱ እዩ,ኣብ ሓጐስካ ሰብ ኣይሕወሰካን,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,D,The king and the throne are rejected +ካብ ሓቂ ዝሕሽ ሓይሶት ፡ ካብ ምጋእ ዝሕሽ ምስሓት,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ነገር ብመትሓዝኡ ተሕዝካዮ ትዕወት እኻ,ዝትጋደደ ሕመቕ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,A,"Less than truth, less than fiction" +ኣብ ዘረባ ፤ ዘሎ ዓፀባ,ካብዙሕ ዘረባ ትርፉ ችገር እዩ,እሺ በላ ግን ኣይቲግበረላ,ብደረጃኻ ብዘለካ ሓበሬታ ጥራሕ ኢኻ ክትዛረብ ዘለካ,ዘይኸዉን ነገር ኣይትግበር,ካብዙሕ ዘረባ ትርፉ ችገር እዩ,A,The flower in speech +ኪድ ኣይትበሉ ከም ዝኸይድ ግበሮ,ጋሻን ሞትን መዓዝ ከምዝመፁኻ ኣይፈለጥን,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ክድ እልካ ኣቲዛረቦ ንክኸይድ ግን ደፋፍኣዮ,ኣጓጕል ነገር መተዓዛዘቢ እዩ,ክድ እልካ ኣቲዛረቦ ንክኸይድ ግን ደፋፍኣዮ,C,Do not let him go +ኣብ ገዛ ዝለመደስ ፥ኣብ ዕዳጋ ከይዱ ኣይተፅምሙና በለ,ካብ ሕሜት ዝርከብ ጥቕሚ የለን,ምንም ኣስተዋፅኦ ዘይገበረ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ኹሉ ነገር ከም ከዛኻ ኣይኮነን,ኹሉ ነገር ከም ከዛኻ ኣይኮነን,D,"he who is accustomed at home, do not go to the market and ask for it" +ጠስሚ ኣብ ርእሳ ዘረባ ኣብ መልሓሳ,ስራሕ መንግስቲ ኣብ ማሕበራዊ ጉዳያት ክትሳተፍ ኣየኽእለካን እዩ,ኹሉ ኣብ እዳ,ቅድሚ ንኻልኣት ምሕጋዝኩም ናይ ባዕልኹም ጉዳይ ወድኡ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ኹሉ ኣብ እዳ,B,"The Bible says that ""the tongue of the stupid ones is a heap of fire""." +ኣብ ዝሑል ፀባ ዝለመደ ፅንፅያ ፥ ኣብ ውዑይ ፀባ እትዩ ሞተ,ዘይምስምዕማዕ,ኹሉ ከም ዝለመድኻዮ ኣይኮነን,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ዘይተናገርኻዮ ምስጥር ማንም ኣይረኽቦን,ኹሉ ከም ዝለመድኻዮ ኣይኮነን,B,"A baby used to warm milk, died in warm milk" +ንጉስ ዘይሓዝካሉ ኣይገንዘብካ እዝጊ ዘይሓዝካሉ ኣይነፍስካ,ምቅብጣር ንብኽያት ተግድዳ,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ወናኒ ዘይብሉ ነገር ትርጉም የብሉን,ወናኒ ዘይብሉ ነገር ትርጉም የብሉን,D,"Don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, don't be a king, what is the difference between you and me?" +ቄልዓስ ይጐዩ እምበር ኣይቅድምን,ብዘይብለን ይምከሓ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,ዋላ ንግዝይኡ ተቐልጠፍካ ቐዲሙ ንዝጀመረ ኣትቕዲሞን,ዘይምስምዕማዕ,ዋላ ንግዝይኡ ተቐልጠፍካ ቐዲሙ ንዝጀመረ ኣትቕዲሞን,C,"The Bible says that ""they will not escape""." +ኣቦ ዘይብሉ ዘጋፍ ፤ ቤት ዘይብሉ ሃርጋፍ,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ኣብዘይትፈልጦ ነገር ምእታው ትርፉ ክሳራ እዩ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ገንዘብን ሓጥያትን ቀስ ብቀስ እዮም ዝእከቡ,ዋና ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,C,"I was a child of the first world war, and I was a refugee." +ኣቦ ዘለዎ ዝበኪ ፤ ኣቦ ንዘይብሉ ከብኪ,ዝተሽገርካ ትመስል,ንእሽተይ ዝመጠኑ,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,ምቅብጣ�� ንብኽያት ተግድዳ,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,C,"A fatherless boy, a fatherless girl" +እንካ ዘይብል ሃባ መን ኣልመዶ?,ኣብዘይምለከተካ ኣትዩ ንባዕሉ ኣሕመቐ,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ዘይህብ ክልምን የብሉን,ዘይህብ ክልምን የብሉን,D,who has ever received a gift greater than the one he has received? +ኣእማን ዝፈናቕል ብተመን ይንከስ,ስራሕ ክቡር እዩ,ዘይምልከቶ ዝሰርሕ ሕማቕ ይረክብ,ተወሳኺ ነገር ፅቡቕ እዩ,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,ዘይምልከቶ ዝሰርሕ ሕማቕ ይረክብ,B,The stones crumble and the snakes bite +ኣብዘይ ክእለቱ ፥ ይስበር ምሕኩልቱ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,B,"He was a man of many talents, but he was also a man of few means." +ኣቦኻ ዘይገበሮ ኣይትግበር ፥ ከበሮ ቀትሪ ኣይትህረም,ስቕ ስለ ዝበለ ጠፍኡ ማለት ኣይኮነን,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ንምብካይ ቐርቡ ዘሎ ዓይኒ ኣይትተንክፍ,ዘይኸዉን ነገር ኣይትግበር,ዘይኸዉን ነገር ኣይትግበር,D,"don't do what your father didn't do, don't play the drums in the middle of the day" +ኣብ ዘይዓቕመን ፥ ይስበራ ዓፅመን,ዘይዓቕምኻ ነገር ኣይትስራሕ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ምንም ኣስተዋፅኦ ዘይገበረ,ዘይኸዉን ነገር ኣይትግበር,ዘይዓቕምኻ ነገር ኣይትስራሕ,A,"""If a man does not stumble, he will break his bones""." +ንጥሙይ ቅጫ ንፅሙእ ዋንጫ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,ዘድልዮ ነገር ሃቦ,ዘድልዮ ነገር ሃቦ,D,"Bread for the Weary, a Cup for the Weary" +ንፈላሲ ዳዊት ንሕፈስታይ ነዊት ንቄልዓ ሰዊት,ዘይእመን ሰብ ብክባር ነገር ኣይትእምኖ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዘድልዮም ነገር ሃቦም,ጋሻ ካብ ዝበልዖ ነገር ዝድቅሰሉ የሕስበካ,ዘድልዮም ነገር ሃቦም,C,David's son-in-law Nephthah and his daughter Kelah +ማይ ኢላ ከይዳስ ማይ ረሲዓ አተወት ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ሰብ ብህወት እናሃለወ ኣይምስከረሉን,ዝሓሰበቶ ጉዳይ ከይገበረት ተመልሰት,B,She Forgot to Take a Drink +ማይ ከምዘይነፅፍ ዓሳ ከምዘይመውት,ፀገም ዝገጥም ኣብ ዓቕሚ ዝሓፅሮም እዩ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,ዝተመቻቸየ ግበሮ,ነገራት ኣብ መጀመርያኦም ንእሽቶይ እዮም,ዝተመቻቸየ ግበሮ,C,The water does not dry up and the fish do not die +ጌጋ ዘርኢ ንሓደ ዓመት ጌጋ መውስቦ ንዝንተ እለት,ዝተሰሓሓተ መውስቦ ናይ ዘንተ እለት ናስሕ እዩ,ካብ እግዝኣብሄርን ንጉሱን መፍተሒ ኣጠፍእን,ንኹሉ እተሸንፈሉ መንገዲ ኣሎ,ካብ መሓዙትካ ቐድምካ ኣብ ዓይኒ ኣይትእቶ,ዝተሰሓሓተ መውስቦ ናይ ዘንተ እለት ናስሕ እዩ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""." +ኣቦይ ፋሲል ፡ እዛ ሞትኩም ናይጥሜት ትመስል,ዝተሽገርካ ትመስል,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ኩሉ ነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ዝተሽገርካ ትመስል,A,"Father Fazil, this death of yours looks like starvation" +ኣቦይ ፋሲል ፥፤ እዛ ኣዳቕሳኹምስ ናይ ጥሜት ትመስል,ነገር ብመትሓዝኡ ተሕዝካዮ ትዕወት እኻ,ዝተሽገርካ ትመስል,ጥዕና ስለዘለካ ጥራሕ ክትዓግብ ኣይግባእን፣ ሃፍቲ እውን ወስኸሉ,ፍልጠት ዘብልካ ፈላጥ እየ ማለት ኣይፅብቑን,ዝተሽገርካ ትመስል,B,Father Fazil: This is your hunger strike +ንጥንቲ ዝኸውን ምኸር ፡፣ንስኒ ዝኸውን ንኸስ,ኣካልዊ ርክብ ( ንፍቕሪ ይኹን ንፅልኢ) ተመራፂ ኣይኮነን,ዝጠቅም ነገር ምረፅ,ወግዒን ጨዋታን ኣብ ምቹው ኩነታት እዮም ጥዑማት,ኹ��� ሰብ ናይባዕሉ ዕድል ኣለዎ,ዝጠቅም ነገር ምረፅ,B,"Advice for the object, advice for the object" +ኣብ ከብዲ ፅጉብ የለን ጥሙይ,ጋሻ ኰይንካ ነዊሕ ክትቅኒ ኣይትኽእልን,ዘዋሪት እያ,ዝፀገበ ሰብስ ዝጠመየ ዘሎ ኣይመስሎን,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ዝፀገበ ሰብስ ዝጠመየ ዘሎ ኣይመስሎን,C,The result is that the earth is now a paradise. +ጋሻ ፣ ዓሻ,ዝተፈጠረሉ ዕድል ዝተጠቐመ ሰብ ክትወቕሶ ኣይግባእን,ንነገር ብጥብቂ ሓዞ,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,ኣብ ዘይእመን ሰብ ክባር ነገር ኣይተቐምጥ,ጋሻ ምንም ኣይፈልጥን,C,How can we be like him? +ጋሻ ኣየሰንየኒ እንተቐነየኸ ይጠልመኒ,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,ጋሻ ኣይእመንን,ዘለዎ ዘንፀርፅር ንዘይብሉ ከኽፍእ እዩ,ሰብ ብኣነጋግሪኡ ይምዘን,ጋሻ ኣይእመንን,B,"I was not invited to the meetings, but I was invited to the meetings." +ንጓል ወዲ ዓዲ ይሕፀያ,ኣቦ እንትቐፅእ ብኸብዱ እዩ,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ካብ ሃፍታም ካብ ትልምን ንእግዝኣብሄር ምልማን ይሓይሽ,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,B,He is a good friend of a village girl. +ንጓል ወዲ ዓዳ የሕፅያ,ምስ እተጨቓጭቕ ሕፅይቲ መውስቦ ክትቕፅል የብልካን,መንግስቲ ኣብ ዘይብሉ ምንቅስቓስ ሃደገኛ እዩ,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,ሓይሊ ንዘለዎ ፈርሕካስ ንደካማ ምብዳል,ጓል ዝቐረባ እዩ ዝምርዐዋ,C,She is the daughter of the man of the city +ኣቦይ ሰመረ ፤፥ ግራትኩም ሰብ ገበረ,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ወዲ ቐሺ ደራፊ ክኸውን ውሑድ ተርእዮ እዩ,ፅቡቕ ነገር ገይሩ,ብሩህ ኣይኮነን,ፅቡቕ ነገር ገይሩ,C,"my father was a farmer , and your field was a man ." +በላሕናያ ክብላስ ፃሕሊ ይዓጥና,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ፍልጠት ዘብልካ ፈላጥ እየ ማለት ኣይፅብቑን,ኣጓጕል ነገር መተዓዛዘቢ እዩ,ናታ ኣብዘይኾነ ነገር ኣይተጨንቃ,ፍልጠት ዘብልካ ፈላጥ እየ ማለት ኣይፅብቑን,B,"The first of these is the ""Great Wall of China""." +በሊዑ ዘይምርቕን ዕዳጋ ውዒሉ ዘይጥይቕን ሓደ,ነገር ካብ መጠን ንላዕሊ ንዕብዳን ይመስል,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ክተመስግን ኣለካ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ክተመስግን ኣለካ,C,"""He that is not greedy of food and does not ask at the marketplace when the time has come""." +ቋቕስያ ናብ ጥራጥ,ንዘይፈልጥዎ ነገር ብርቂ እዩ,ምቹው ኹነታት ምስረኸብካ ሓሳብካ ተግብሮ,ንእሽተይ ዝመጠኑ,መዕለብኻ ናብ ዘዘንበልኻሉ እዩ,ንእሽተይ ዝመጠኑ,C,The first of these was the city of Caucasus. +ቈልዓ አይወልድ ሓዊ አይፈርድ,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,ገና ዘይበፅሐ,ሓደ ዓይነት,ዝተመቻቸየ ግበሮ,ገና ዘይበፅሐ,B,"The child does not give birth, the fire does not judge" +ቆልመፅመፅ ዝኣመሉ ሕምባሻ ይልሕስ,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,ብምድግጋም እዩ ዝፅናዕ,ንግሆ ዘይትስእ ተዘጋጅዩ ክሓድር ኣለዎ,ኣመል ክትገድፎ ከቢድ እዩ,ኣመል ክትገድፎ ከቢድ እዩ,D,The flower that has been left to sprout +ቃላት ዝደጋገሙ ኣይኮነን ንምስማዕ ፡ እንታይደኣ ንምፅናዕ,ከም ግብርኻ ኢኻ እተፈደይ,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,ምስ መዋዕልትኻ ክትውዕል ኣለካ,ብምድግጋም እዩ ዝፅናዕ,ብምድግጋም እዩ ዝፅናዕ,D,"Words are not repeated to be heard, but to be studied." +ማንቲለ ካብ ሓብታዶይ ትፍለ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ኩሉ ሰብ ናተይ ዝብሎ ነገር ኣለዎ,ብሩህ ኣይኮነን,ሓደ ዓይነት,ሓደ ዓይነት,D,Mantielle is different from my sister +ማአሰር ዘይብሉ ማእይ ይሰንዶይ,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ሓቀኛ ሰብ ኣብ ምንም ቦታን ግዜን ስግኣት የቡሉን,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,ዘይተወድአ ነገር ኣይረብሕን,D,I was a little over 20 years old when I was diagnosed with ALS. +ማይ ነሓሰ ጥዑም እዩ ኣይ���ተን ዘረባ ድኻ ልኡም እዩ ኣይስማዕን,ተሰማዕነት ዝህልወካ ኢኮኖሚያዊ ዓቕሚ እንትህልወካ እዩ,ከም ቤተሰብኺ ፅቡቕቲ ሰብ ኹኒ,ዕድል ክተባኽን የብልካን,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ተሰማዕነት ዝህልወካ ኢኮኖሚያዊ ዓቕሚ እንትህልወካ እዩ,A,"The water of the copper is sweet, and the speech of the poor is soft." +ጠስሚ ኣብ ከብዲ ከልቢ ኣይትሓድርን,ዘይእመን ሰብ ብክባር ነገር ኣይትእምኖ,ሽግርኻ ካብትናገሮ ኣብ ዉሽጥኻ ትሕዞ ይበዝሕ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ዘይዓቕምኻ ነገር ኣይትስራሕ,ዘይእመን ሰብ ብክባር ነገር ኣይትእምኖ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""." +ጊዜ ዘይገልፆ ምስጢር መንፊት ዘይግንፍሎ ክርዳድ የልቦን,ክብደት ምውሳኽ ድሕሪት እዩ ዘትርፍ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,ከም ኩነታቱ ክትከይድ ኣለካ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,B,No mystery that will not be revealed in time +ደሓን ደሕን ይብሉኻ ፡ ክሳብ ዝሓምሉኻ,ሓይሊ (ተኽእሎ) ገደብ ኣለዎ።,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ተበዝሑ እትፈትዎ ነገርኳ ይፅላእ,ኩሉ ድሕንነትካ ዝጥይቐካ ብሓቂ ተገዲሱልካ ኣይኮነን,B,They say goodbye until they make you sick. +ደረቐኛ ሓምሓም ፡ ንእምኒ ሓደጋ ትወድቃ,ስራሕ መንግስቲ ኣብ ማሕበራዊ ጉዳያት ክትሳተፍ ኣየኽእለካን እዩ,ንግስ እንትናደድ ካብ ከባቢኡ ረሓቕ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,D,The dry summer brings disaster to the island +ደረቐኛ ቁንዉ ፡ ስር ኢሉ ናብ ቅርቅርቲ,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ካብ ሓዳርካ ወፃኢ ምኻድ ፅቡቕ ኣይኮነን,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዝደለኻዮ ምስረኸብኻ ክተመስግን ኣለካ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,C,"The dry back , the lower back , the back of the neck ." +ደረቐኛ ኣንጭዋ ፡ ኣብ ክሳድ ድመ ትሰራሰር,መጀመርያ ይዘጋጀዩሞ ደሓር ይገብርዎ,ዘይእመን ሰብ ብክባር ነገር ኣይትእምኖ,ንክዘጋጀዩ ንገሮም,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,D,Dry whitefly on cat neck +ደረቐኛ ኣንጭዋ ፣ ኣፍንጫ ድሙ ተሽትት,ዝገደዱ ዓያሹ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ዘይተናገርኻዮ ምስጥር ማንም ኣይረኽቦን,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,B,The dry white of the cat's nose +ኩነትካ ኣብ ቃልካ ውርዝነትካ ኣብ ህድኣትካ,ፅቡቕ ነገር ንዓቕሚ ዘለዎ ሕማቕ ነገር ድማ ድኽመት ንዘለዎ እዩ ዝኸውን,መንግስቲ ግጭት ኮነ ኢሉ ዝፈጥረሉ ጊዜ ኣሎ እዩ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,C,"The Bible says: ""The one speaking thoughtlessly may be in the right, but the one speaking thoughtfully may be in the wrong""." +ካባና ዘይሕሻ ብኣና ይውዕላ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,ዘይከኣል ነገር እዩ,ብደግኡ ዉድእ ዝመስል ግን ዉሽጡ ክፉእ,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,ብዝትሕተካ ኢኻ ትሕመ,D,We are not better than we are +ካብ መምህሩ ደቀመዝሙሩ ካብ ቀለም ከለም,ኣይትቕረበኒ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ናተይ ስም ክተጥፍእ ከምዘተግብረላ ተምስል,ካብ ምምሃር ምስትውዓል ይሓይሽ,ካብ ምምሃር ምስትውዓል ይሓይሽ,D,"He was a teacher, but his disciples were colorblind." +እዝጊክ ሓዝንስ ወዲ ዋጣ ቀሺ ኾነ,ብዙሓት መማረፂታት ክህልወካ ኣለዎ,ውሳነ ዝህብ ሓደ ሰብ ክኸውን ኣለዎ,ነገር ምንም ተኾነ ስርሑ ኣይገዲፍን,ወዲ ቐሺ ደራፊ ክኸውን ውሑድ ተርእዮ እዩ,ወዲ ቐሺ ደራፊ ክኸውን ውሑድ ተርእዮ እዩ,D,"Ezgiz Hazen, the son of a clergyman" +እግርን ���ንገድን ከይተፈላለያ ይነብራ,ዝሐሸ ዝፈልጥ ኣይብልናን,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ተፈጥሮኣዊ መደብ ስራሕ ( እግሪ ንምኻድ ),ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ቐልል ይመስሎ,ተፈጥሮኣዊ መደብ ስራሕ ( እግሪ ንምኻድ ),C,The foot and the footpads are not separated +ንጉስን ህበይን ባዕሉ ይኹምር ባዕሉ ይብትን,መንግስቲ ግጭት ኮነ ኢሉ ዝፈጥረሉ ጊዜ ኣሎ እዩ,ሓቂ ዝዛረብ ሰብ መማረሪ ኣኮነን,ንነገር ብጥብቂ ሓዞ,ኣብ ጉዳይካ ብደምቢ ክትሰርሕ ኣለካ,መንግስቲ ግጭት ኮነ ኢሉ ዝፈጥረሉ ጊዜ ኣሎ እዩ,A,The king and queen are both very proud of themselves +"ንፅሕፃሕ እግሪ ኣልዒልካሉ ንኸልቢ ሃዲምካሉ እቲ ኣይፅገስ እቲ +ኣይምለስ",ኣብ ፀገም ዘጋድድ ነገር ኣይትግበር,ንእሽተይ ሕዝካ ብዙሕ ትረክብ,ዘይልወጥ ነገር ምንም ተትገብሮ ኣይልወጥን,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ኣብ ፀገም ዘጋድድ ነገር ኣይትግበር,A,"You've got to pick up the pace and run for your heart, don't wait, don't come back." +ንፅብሓት ተዋግአላ ንኣየት ተፋተወላ,ኣብዘይትፍለጠሉ ምንም ተገበርኻ ዝርእየካ የለን,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ስራሕን ምፍታንን ኣይጎድእን,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,D,She Fights the Flower and Loves the Sheep +ንፆም ግድፈቱ ንበዓል ስዕረቱ,ቅድሚ ዝኾነ ነገር ምግባርካ ማንነቱ ፍለጥ,ብሩህ ኣይኮነን,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,ኣቦኻ ሃፍቲ እምበር ብዙሕ ቖልዓ ኣይግደፈልካ,ንኹሉ ጊዜ ኣለዎ,C,The apostle Paul was not a fasting man. +ንፈላጥ ኣይትፍለጠሉ ንበሊሕ ኣይትቑረፀሉ,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ክልተ ገዜ ምስሕሓት ዕብደት እዩ,ጋሻ ክይንኻ ንብዙሕ ግዜ ኣይትፅናሕ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,ጎበዝ ሰብ ዓርሱ ይኽእል እዩ,D,Do not be too popular or too cutting edge +ንፉዕ ሕማቕ እንተወለደ ተዘምተ ሕማቕኝ ንፉዕ እንተወለደ ተቐልተ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,ኲናት ጀግና እዩ ዝውድእ,ፍልጠት ዘይብሉ ሰብ ይፉክር,ካብ ዝጎድኣካ ሓቂ ዘይጓዳእ ሕሾት ይሓይሽ,ንዕዉት ሰብ ዝኽተል ዕዉት ክኸውን ግድን እዩ,A,"If it bears bad, it is robbed and if it bears good, it is killed" +ንፋስ ኣህሪምካ ንሰብ ኣስሚዕካ,ጥቕሚ የጋጭወካ እዩ,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,ንጠላም እግዝኣብሄር ይፈድዮ,ዓላማ ዘይብሉ ነገር መዕለቢ የብሉን,ኩሉ ሰብ ይስመዓዮ,B,He was a man of great wisdom and wisdom. +ኣርሓ ከይሰወደ ፃህያይ ሱር ከይሰደደ,ፍልጠት ዘብልካ ፈላጥ እየ ማለት ኣይፅብቑን,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,ናይ ተግባር ሰብ ኩን,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,ፀገማት ብገንኦም ምፍታሕ,D,"The yoke is not broken, and the young man does not take root" +ኣርእዮም ኣይኸልኡኻ ፡ ኣስሚዖም ኣይጥለሙኻ,እግዝኣብሄር ዘይከኣሎ ነገር የለን,ምንም ነገር ኣይሃልኻ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,ኣረጊት ዘተዓርቕ ነገር እዩ ክገብር ዝግበኦ,ዝሃረፍካዮ ነገር ኣዪኽሉእኻ,C,"They show you, they don't ignore you, they don't listen to you" +ኣርኪባስያ ዓርቢ ሞይታ,ኣብዘየእትወካ ነገር ኣይትእቶ,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,ዝተፈለጠ ቐሺ,ንእሽተይ ነገር ሕዞም ይዕበዩ,ትኽክለኛ ሰዓት ኣይኮነን,B,Archibald died on Friday +ኣሳጉማኡ ርእዮም ጭብጦኡ የሕድግዎ,ትሑት ከይዲ ኣፈፃፅማኻ ክትረኽቦ ዝግበአካ ከይትረክብ ይገብር እዩ,ምህዳእ ፅቡቕ ባህሪ እዩ,ኣብ ሰብ በድል ምግባር ፅባሕ ተመልሊሱ ንዓኻ እዩ,ምልማን የንዕቐካ እዩ,ትሑት ከይዲ ኣፈፃፅማኻ ክትረኽቦ ዝግበአካ ከይትረክብ ይገብር እዩ,A,"The Bible's message is clear, but it is not always clear-cut." +ኣስሚዖም ካብ ዝጠልሙኻ ብኩናት ይውግኡኻ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ቃል ዝኣተኻዮ ምጥላም ከቢድ ጥቕዓት እዩ,ኩሉ ነገር መፈፀምታ ኣለዎ,ቅድም ቅድም ኣይትበል,ቃል ዝኣተኻዮ ምጥላም ከቢድ ጥቕዓት እዩ,B,They may even try to steal your money. +ኣስተውዒልካ ትናገር ከይትርታፅ፡ ተዓጢቕካ ትቓለሰ ከይትምንታእ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,ኩሉ ነገር ዝግለፅ ድሕሪ ጊዜ እዩ,እግዝኣብሄር ዘይፈቐዶ ዝኸዉን ነገር የለን,ኹሉ ኣብ ቦትኡ እዩ ከኸዉን ዘለዎ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,A,"The Bible says: ""The one speaking thoughtlessly will be in no way hurt, but the one speaking thoughtfully will be protected""." +ኣሻዓል ድኸነት ኣብ ቤት እንተገደፍካያ፡ ኣብ ግዳም ወፂኣ ተእዊ,ሕማቕ ምዝራብ ንዝልኣለም ክትጠኣስ ይገብረካ,ብንእሽቶይ ነገር ዝኣምን ብንእሽቶይ ይኽሕደካ,ኣብ ዘየተኣማምን ነገር ኣይትመርኰስ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,D,"If poverty is a problem at home, take it out in the open" +ኣሽንኳይ ነፀላ ወሲኻትሉ መዛወሪ ፡ ብቐደማኳ ዘዋሪት እግሪ,ፈተውቲኻ ዝመስላስ ግን ፀለእትኻ,ዘዋሪት እያ,ገዛ ገዛ ዝዘውር ሰብ ናይ ምግቢ ፅሬት ምምዛን ይለምድ,ካብ ፅሬት ዘይብሉ ብዙሕ ንእሽትይ ፅሩይይ ሓይሽ,ዘዋሪት እያ,B,"A pair of shoes with a pair of shoes, mainly a pair of shoes" +"ኣሸንኳይ ንሞት ንእርጋን""ኳ ይፀንሕዎ በለ ኣንበሳ",እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,ድልዊ ኰይንካ ነገራት ምፍፃም የዐውተካ እዩ,ሕማቕ ዘረባ የቕትለካ እዩ,ወዲ ቐሺ ደራፊ ክኸውን ውሑድ ተርእዮ እዩ,እርጋን ካብ ሞት ዝኸፍአ እዩ,A,"""I am afraid of dying of old age"", says a lion" +ኣሸንኳይ ንቤቱ ፡ ይተርፍ ንጐረቤቱ,ሰቲኻ ዝዝረብ ዝንቡዕ ሓበሬታ እዩ,መማረፂ እንተስኢንካ ዝሓመቐ ነገር እውን ትጥቀም ኢኻ,ብርቱዕ ሰራሕተኛ,ንኻልኦት ዝገበርካዮ ተመልሱ ንባዕልኻ እዩ,ብርቱዕ ሰራሕተኛ,C,"He who is a beggar to his house , and leaves his neighbor" +ኣሻበኸን ሓደ ጣሳ ከይሰተኸን በለታ እንቁርዖብ ነንጭዋ,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,እግዝኣብሄር ንኹሎም ሽግራት መፍተሒ ኣለዎ,ዝኾነ ነገር ምስ ረኸብካዮ ዋግኡ ይቕንሰካ እዩ,ናይ ስልጣን ገደብ,ፈጢንኪ ሰኺርኪ,A,We are all very happy to be able to drink a glass of water without having to drink a single drop +ኣቐምጥ ዝበልዎ ኣየጥፍእ ፡ ኣፀብኝ ዝበልዎ ኣየኸፍእ,ኣብ ዝኾነ ኩነታት ሃሉ ፀገም ይገጥመካ እዩ,ንዝጠቕመካ ነገር ተገደሰሉ,ብህወት ላሃለና ንፋቐር,ሓላፍነታዊ,ሓላፍነታዊ,D,"He will not destroy what he has laid up, nor will he increase what he has laid up." +ኣቐምጥ ዝበልዎ ዘጥፍእ ኣፀብቕ ዝበልዎ ዘኸፍእ ፡ ንሓዋሩ ክኸፍእ,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,እግዝኣብሄር ተፈቕዱ ኩሉ ይከኣል እዩ,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,ዝሰርሕ ሰብ ይሕጎስ,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,C,"The evil of their deeds will be brought to an end, and they will be lost forever." +ኣቡን ቀሺ ድዩም? ንንዳማቶምኳ ዘቐሽሹ,ዝተፈለጠ ቐሺ,ካብ ፅሬት ዘይብሉ ብዙሕ ንእሽትይ ፅሩይይ ሓይሽ,ዘይትዉድኦ ነገር ኣይትጀምር,ከም ግብርኻ ኢኻ እተፈደይ,ዝተፈለጠ ቐሺ,A,The Pope Is a Priest? +ኣቡኡ ዝላፃይኡ አዲኡ ዝተሓዚቱ ከይተጐድአ ይነብር,ዝድግፉኻ ውለዲ እንትህልዉኻ ኣይትጕዳእን,ዓቕሚ እንተዘይብልካ ዝኸፍአ ከይገጥም ጥራሕ ኢኻ ክትፈርሕ ዘለካ,ብንእሽቶይ ነገር ዝኣምን ብንእሽቶይ ይኽሕደካ,ዘይነብስኻ ኣይትምሰል,ዝድግፉኻ ውለዲ እንትህልዉኻ ኣይትጕዳእን,A,"His father is shot, his mother is hurt, and he lives unharmed." +ኣቡኡን ኣዲኡን ዝሞቱሉ ፅግኢን ነግፊን ከም ዝገደፍሉ,ኣብ ዘላካ ተወሳኺ ምርካብ ኣይፅላእን,ነገር ብዘይ መሰረት ኣኸዉንን,ውርሲ ዝርከብ ክልቲኦም ወለዲ እንትሞቱ እዩ,ጀግና ክትበሃል ኢልካ ዘየድሊ ዋጋ ኣይትኽፈል,ውርሲ ዝርከብ ክልቲኦም ወለዲ እንትሞቱ እዩ,C,The death of his parents had intensified his hatred and hostility +ኣብ ልዕሊ ቆፀራ ኣይቋፀሩ ኣብ ልዕሊ ጥሉል ኣየቃፅሉ,ትሑዝ ጊዜ,ዝፀገበ ሰብስ ዝጠመየ ዘሎ ኣይመስሎን,ኣጉል ድፍረት ሓደገኛ ስራሕ እዩ ዘስረሐካ,ሓው ጀግና ተኾይንኻ ዝነኽኣካ የለን,ትሑዝ ጊዜ,A,They do not stand on the threshing floor and burn incense on the hearth +ኣብ ልዕሊ ንጉስ ኣይፈርዱ ኣብ ልዕሊ ማይ ሓዊ ኣይኣጉዱ,ናይ ስልጣን ገደብ,ሽማግለ ግርማ ዓዲ እዩ,ዘይትኽእኮ ነገር ኣይትስራሕ,ፀገም ንምሕላፍ ምስ ካልኦት ክትተሓባበር ኣለካ,ናይ ስልጣን ገደብ,A,"The Bible says that the king of Babylon was ""a man of great wealth""." +ኣብ ልዕሊ ግዚ ኣይግዝቱ ኣብ ልዕሊ ሓዊ ኣይኣጉዱ,ቆልዓን ንጉስን ዝደለይዎ ይግበረሎም,ንዘይተርፈካ ነገር ቐልጥፍካ ግበሮ,ንገልኦም ዓብይ ዝኾነ ነገር ንገልኦም ድም ምንም,ናይ መወዳእታ ስጕምቲ,ናይ መወዳእታ ስጕምቲ,D,"The Bible says that ""the spirit of the wicked one is like the fire""." +ኣብ ሓባል እትረአ ኩሕሲ,ቆልዓን ንጉስን ዝደለይዎ ይግበረሎም,ካብ ኣቦኻ ዝገደድኻ እኻ,ዝትጋደደ ሕመቕ,ምልማን የንዕቐካ እዩ,ዝትጋደደ ሕመቕ,C,The shell of a bamboo +ኣብ ሓው የለን ቀረባ ኣብ እምኒ የለን ዕምባባ,ፀገማትካ ብሜላ ፍታሕ,ዝሐሸ ነገር ክትረክብ ዝሓዝካዮ ኢኻ እትስእን,ደረጃ ክወፀሉ ዘይግባእ ዝምድና,ዘይሓላፍነታዊ ሰብ ኣብ ሕማቕ ይወድቕ,ደረጃ ክወፀሉ ዘይግባእ ዝምድና,C,"There is no brother nearby, no flower on the rock" +ኣብ መንጐ ክልተ ጎባይ ፡ ዝተሓብአ ብዕራይ,ንኹሉ ነገር ገዜ የድለዮ እዩ,ፈታዊኻ ኣይጭክነልካን እዩ,ስእነት ኣብ ዝኸድካዮ እዩ ዝግለፅ,ኣብ መንጎ ህርኩታት ሰራሕተኛታት ዝመሳሰል ሃካይ ሰራሕተኛ,ኣብ መንጎ ህርኩታት ሰራሕተኛታት ዝመሳሰል ሃካይ ሰራሕተኛ,D,A cow hidden between two rows of trees . +ኣብ ምሳሕ ዘይፀውዕዎ ደብተራ የላዓዕል ሻራ,ቅዋም ይሃልይካ፣ መረዳአታ እውን ግን ኣክብ,ሽግር ዘረኣየስ ሰብ ንባዕሉ ጀግና ይመስሎ,ኣቦ መኽብሪ ይኾነካ እኖ ድማ ፀገምካ ተቕልለካ,ሴራ ዝብገስ ካብ ጥቕሚ ምጕዳል እዩ,ሴራ ዝብገስ ካብ ጥቕሚ ምጕዳል እዩ,D,A book that was not invited to lunch +ኣብ ክሳድ ሓዲዳ ኣላትኒ ዕዳ,እሺ በላ ግን ኣይቲግበረላ,ብዛዕባ ዕዳ እናማረርካ ክባራት መመላኽዒ ክትገዝእ ሓቢሩ ኣይኸይድን,ሚስጢር ከባቲነት ገዛ ክኽበር ኣለዎ,ብሩህ ኣይኮነን,ብዛዕባ ዕዳ እናማረርካ ክባራት መመላኽዒ ክትገዝእ ሓቢሩ ኣይኸይድን,B,"I was a little overweight, but I was able to cope."