diff --git "a/translate-test/amh/amh_native_test_3.csv" "b/translate-test/amh/amh_native_test_3.csv"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/translate-test/amh/amh_native_test_3.csv"
@@ -0,0 +1,515 @@
+Proverb,A,B,C,D,Answer_Text,Answer_Letter,translate
+ሀምሳ ሎሚ ለአንድ ሰው ሸክሙ ነው ለሃምሳ ሰው ግን ጌጡ ነው።,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,C,"fifty lemons are a burden to one man, but to fifty men, they are a decoration."
+ሀ ሳይሉ ጥፈት ውል ሳይዙ ሙግት,የተገላቢጦሽ ሥራ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,C,A. A dispute without a settlement
+ሀ ባሉ ተዝካር በሉ,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ብጤ ከቢጤው ነው,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,A,a remembered by
+ሀብታም ለሀብታም ይጠቃቀሱ ድሀ ለድዛ ይለቃቀሱ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ቢጤ ለቢጤ,ቢጤ ለቢጤ,D,rich to rich rich to rich to poor to poor to poor
+ሀብታም ሲሰጥ የድፃ ሙርጥ አበጠ,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,A,The rich man's gift of mustard made the city's pastry blossom
+ሀብታም ቢወድቅ ከለገነት ድሃ ቢወድቅ ከመሬት,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,D,"If the rich fall from the sky, if the poor fall from the ground"
+ሀብታም በምጽዋቱ፣ ድሃ በጸሎቱ,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,D,"The rich man in his charity, the poor man in his prayer"
+ሀብታም በከብቱ ድሃ በጉልበቱ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,D,"rich man with his cattle, poor man with his strength"
+ሀብታም በወርቁ ድሃ በጨርቁ,ሳታርፍ /ሳትሞት/,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,C,"Rich in gold, poor in cloth"
+ሀብታም በገንዘቡ ይኮራል ድሃ በጥበቡ ይከብራል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,D,"The rich man boasts of his wealth, but the poor man is praised for his wisdom"
+ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጥበቡ እርስ በእርስ ይቃረቡ,በስጦታው ያልረካ ሰው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ውሰጡን ለቄስ,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,B,The rich may draw near to the poor in their wealth and wisdom
+ሀብታም ቢሰጥ አበደረ እንጅ አልሰጠም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,C,The rich gave but did not lend
+ሀብታም ነው መባል ያኮራል ድሃ ነው መባል ያሳፍራል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,C,"Proud to be rich, ashamed to be poor"
+ሀብታም እንደሚበላለት ድሃ እንደሚከናወንለት,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,A,The rich eat and the poor suffer
+ሀብታም ያለ ድሃ አይኮራም፣ ድሃ ያለ ሀብታም አይበላም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,D,"rich and poor do not boast, poor and rich do not eat"
+ሀብታም ገንዘቡን ያስባል፣ ድሃ ቀኑን ይቆጥራል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,B,The rich think about their money; the poor count their days
+ሀብትና ዕውቀት አይገኝ አንድነት,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""."
+ሀብት የጠዋት ጤዛ ነው,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,C,Riches are like morning dew
+ሁለተኛ ግፌ፣ ጫንቃዬን ተገርፌ፣ ልብሴን መገፈፌ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,D,"The second time, I was kicked in the shoulder, and my clothes were torn."
+ሁለተኛ ግፍ ልብሴን ይገፍ ጀርባዬን ይገርፍ,መፍትሔው አብሮ አለ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,B,Second bully pushes my suit and punches me in the back
+ሁለተኛ ጥፋት፤ ቆሞ ማንቀላፋት,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,C,The second disaster: sleeping while standing
+ሁለተኛ ጥፋት፤ ከገበያ ማንቀላፋት,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,C,The second tragedy: sleeping on the market
+ሁለቱን ወንበዴ፤ በአንድ ዘዴ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ��ይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,C,The two bandits; one method
+ሁለቱን የተመኘ፤ አንዱንም አላገኘ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,B,"he desired two, he got none"
+ሁለት ሆነው የተናገሩት በመሬት የቀበሩት,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ልምድ ካሰው ተማር,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,B,The two who spoke were buried in the ground
+ሁለት ሞት መጣ ቢለው፤ አንዱን ግባ በለው አለ,ነገን አያስብም,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,D,"If two deaths came to him, he said, ""Enter one""."
+ሁለት ቁና ሰጥቼ፤ አንድ ጥንቅል,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,D,"I had two sets of books, one of which was a compilation."
+ሁለት ባላ ትከል አንዱ ቢሰበር ባንዱ ተንጠልጠል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,B,"If one of the two blades breaks, the other will hang"
+ሁለት ብልጥ፤ ኑግ አያደቅ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ሁሉም ጸጥ አሉ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,A,Two smart; no more knocking
+ሁለት ነዶ ይዞ ወደ ከምር ጠጋ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,D,With two spears to the bow
+ሁለት አይወዱ፤ ከመነኮሱ አይወልዱ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ቢጤ ለቢጤ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,A,"The Bible says that ""they are not two, but one flesh""."
+ሁለት አገር አራሽ ለባለንጀራ አውራሽ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,B,The two-country tractor for the Balangiere tractor
+ሁለት እፎች ባይናከሱ፤ ይናቀሉ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ከራስ በላይ ነፋስ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,A,"If two birds do not mate, they are despised"
+ሁለት አግር አለኝ ብሎ፤ ከሁለት ዛፍ አይወጡም,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,D,"He said he had two legs, but he wouldn't grow up on two trees"
+ሁለት የተመኘ፤ አንድም አላገኘ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,A,"Two desired, one not received"
+ሆድ ሆዱን የምትል ወፍ አለች ምን አለች?,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,B,What does the bird say about the belly?
+ሆድ ለማታ በልቶ ለጧት,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ራስህን ጠብቅ,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,C,"The next morning, she was hungry and thirsty."
+ሆድ ለባሰው ማጭድ አታውሰው,ሁሉም ለራሱ,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,B,Do not eat to satisfy your hunger
+ሆድ ሲሞላ ራስ ባዶ ይቀራል,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ብጤ ከቢጤው ነው,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,C,"The stomach is full, but the head is empty"
+ሆድ ሲሞላ ፍቅሩ ሌላ፤ ሆድ ሲጎድል ሰው ያጋድል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,B,"When the stomach is full, love is different; when the stomach is empty, one fights"
+ሆድ ሲያር ጥርስ ይስቃል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,የትም አይሄድ,ውሰጡን ለቄስ,ያልዘሩት አይበቅል,ውሰጡን ለቄስ,C,The teeth are grinding
+ሆድ ሲያውቅ፤ዶሮ ማታ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,D,"When the stomach is empty, the chicken is at rest"
+ሆድ ባዶ ይጠላል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,C,The empty stomach is hated
+ሆድና ልጅ አይጣላህ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,B,Do not let your stomach and children hold you back
+ሆድና ግንባር አይሸሸግም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,C,The belly and forehead are not bulging
+ሆድን በጎመን ቢደልሉት ጉልበት በዳገት ይለግማል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,የተገላቢጦሽ ሥራ,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,C,"If you push the stomach, the knees will suddenly give way"
+ሆድ እንዳሳዩት ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,C,The stomach is as shown
+ሆድ ከሁዳድ ይሰፋል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገ���ው ሲለያይ,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,D,The belly will expand from Judah
+ሆድ ወዶ፤ አፍ ክዶ፤ ክፉ ለምዶ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,D,"the stomach, the mouth, the bad breath"
+ሆድ የኔ ነው ሲሉት፤ ቁርጠት ሆኖ ይገላል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,መጨነቅ የለብኝም,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,C,"When they say my stomach, it's a little bit of a struggle"
+ውሻ በበላበት ይጮኻል,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,D,A dog howls at its prey
+ሆድ ያባውን ብቅል ያወጣዋል,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሁሉም ጸጥ አሉ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,C,The stomach expels the plaque
+ሆድ ዘመድ ሳይወድ፤ አፍ እህል ሳይለምድ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,A,the stomach without blood; the mouth without grain
+ሆድ ድንጋይ ልበላ ነው ቢል፤ ጉሮሮ በየት አሳልፈህ? አለው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,C,"if i was to eat a stone, where did your throat go?"
+ለሀምሳ ጋን አንድ አሎሎ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,D,One aloe for fifty gallons
+ለሀብት መትጋት ሰውነትን ያከሳል፤ገንዘብ ማሰብ አንቅልፍ ይነሣል,ያዝናናል ያጫውታል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,C,"striving after riches is a deadening of the flesh, the thinking of money is a sleep-depriving"
+ለሁሉም ጊዜ አለው,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,A,There Is a Time for Everything
+ለሂያጅ የለውም ወዳጅ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የተገላቢጦሽ ሥራ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,C,He has no friends
+ለሆዳም ስው ማብላት ውቅያኖስን ለመደልደል መቃጣት,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,A,"The first is the ""Sea of Milk"", a sea of salt that is made from the seeds of the sea."
+ለሆዳም በሬ ጭድ ያዝለታል,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ብጤ ከቢጤው ነው,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,A,The bull will eat straw for its stomach
+ለሆዴ ጠግቤ ፤በልብሴ አንግቤ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,B,i have become full of my belly; i have become full of my garment;
+ለሆድ ቁርጠት ብላበት፤ለራለ ምታት ጩሀበት,ሳታርፍ /ሳትሞት/,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ያልሆነ ምክር መምከር,ያልሆነ ምክር መምከር,D,"for the pain of the stomach, she cried out; for the pain of the heart, she cried out."
+ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መቅደጃ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,A,The tent of the ram; the tent of the weaver
+ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መከንጃ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,C,the saddle for the ram; the loom for the weaver
+ለላም ቀንዷ አይከብዳትም,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,D,The bull does not weigh its horns
+ለላም ከጥጃዋና፤ ከአላቢዋ ማን ይቀርባታል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,D,For the bull from the goat; and who will come nearer than the shearer?
+ለላም የሣር ለምለም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,የኋላውን አለማሰብ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,B,The grass is green for the sheep
+ለላም ጥጃዋ ለአህያ ውርንጭላዋ,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ሁሉም ለራሱ,ሁሉም ለራሱ,D,"for the calf and the donkey, for the colt"
+ለሌለው ምን ትለው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,D,What to Say to the Poor
+ለሌባ ቅሌቱ ልብሱ ነው,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,C,for a man his shame is his clothing
+ለልጅ ሲሉ ይበሉ፤ ለወዳጅ ሲሉ ይጣሉ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,A,They eat for the sake of the children; they fight for the sake of the friends
+ለልጅ አይሥቁለትም፣ ለውሻ አይሮጡለትም,በገዛ እጁ ��ገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,B,"They do not make fun of a child, nor run after a dog"
+ለልጅ ጥርስህን ለዝንብ ቁስልህን አታሳይ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,የኋላውን አለማሰብ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,A,Do not show your teeth to a child
+ለልጅ ጨዋታ ለባለጌ ቧልት,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,C,A child's game for the ball
+ለሎሌው ምን ትለው?,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,A,What would you say to the boy?
+ለሕልም ምሳሌ የለውም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,D,It is not a dream
+ለመሄድና ለመመለስ፤ አዛዥ ራስ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ስግብግብ ነው,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,A,to go and return; commander-in-chief
+ለመሆኑ ሳይሆን አንዴት ይሆናል ቢሆን,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,C,"not if, but when"
+ለመሥራት ያፈረ፤ መብላት ደፈረ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,B,"He was afraid to work, afraid to eat"
+ለመሪህ ዓሣ ምሰል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,A,The fish is a good example.
+ለመስማት የፈጠንህ ለመናገር የዘገየህ ሁን,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,C,"Be swift about hearing, slow about speaking"
+ለመታማት መፍራት,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,C,Fear of Being Betrayed
+ለመነኩሴ መልካም ሎሌ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,D,A Good Servant to My Touch
+ለመከራ የጣፈው፤ቢነግድ አይተርፈው,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,C,he who is in trouble will not go unpunished
+ለመከራ ያለው መነኩሴ ፤ዳዊት ሸጦ አህያ ይገዛል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,A,David sells a donkey to a monk in need
+ለመኻን እማዬ፤ለአገልጋይ አትዬ ብርቋ ነው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,አለማወቅ ያስንቃል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,A,"I'm a mother to you, I'm a servant to you"
+ለሙት የለው መብት,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,C,No Right to Die
+ለሚመለከት ለሚያየው፤ሞት ቅርብ ነው,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,A,"For the one who sees, death is near"
+ለሚስት ያጐርሷል፤ለተመታ ይክሷል,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,B,"He is a man who has a wife, and he is a man who is beaten up."
+ለማረም ማን ብሎት፤ሲሠራው ግን ግድፈት,ባዶ ቀረ አለቀ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,B,"who is willing to correct, but is not willing to do so"
+ለማን አለው ፈጣሪ አለው፤ ጠጅ ለሌለው ውኃ አለው,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ከራስ በላይ ነፋስ,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,A,"For those who have it, there is a creator; for those who lack it, there is water"
+ለማን ይፍረዱ? ለወደዱ፣ አይደለም ለወደዱ፤ ለወለዱ።,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,A,"to whom to judge? to the beloved, not to the beloved, to the parent."
+ለማኝ ቢያብድ ስልቻውን አይጥልም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,A,The beggar is not going to give up his life
+ለማኝ አያማርጥም፤ ማር አይኮመጥጥም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,መጨነቅ የለብኝም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,D,"The honey does not melt, the honey does not stick"
+ለማየት የፈለገ ዐይኑን ይገልጣል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,C,The eye that wants to see is opened
+ለማያውቀው፤ፎገራ ዱሩ ነው,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,C,"For the uninitiated, Fogra is the jungle"
+ለማያውቅሽ ታጠኝ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,D,I was so excited to meet him.
+ለማይሞት መድኃኒት አለው,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,C,He has the cure for immortality
+ለማይሰጥ ሰው ፤ስጡኝ ማለት ማን አሰተማረው,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,B,"Who has taught him to say to the reluctant , "" Give me some "" ?"
+ለማዕበል ወደብ ለነፋሰ ገደብ የለውም,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,B,The port of a hurricane is no limit to the wind
+ለምላጭ የሰጡት ገላ አያምም,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,D,The blood of the ransom sacrifice does not dry up
+ለምሽት መብራት፣ ለመከራ ጊዜ ብልሃት,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a lamp to the night""."
+ለምሽት መብራት፤ ለሥራ ብልሃት,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ያዋከቡት ነገር,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ከሁኔታው ያስታውቃል,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,A,The light of the lamp at night; the art of the workman
+ለምን ተክዤ፤ አምላክን ይዤ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,በስጦታው ያልረካ ሰው,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ምቀኛ ጠላት ነው,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,A,Why I am here; with God
+ለምን ያለው ስልቻውን፤ ጫን ያለው ኮርቻውን አያጣም,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,B,"Why does the why lose its rhythm, the why does the why lose its rhythm?"
+ለምን ጊዜው ነቀዝሽ,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻል��?,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,D,Why the delay
+ለምኖ ለማኝ፤ ቆቤን ቀማኝ,አጉል መኮፈስ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,B,I have become a beggar; I have worn my mantle.
+ለሞኝ ሰኔ በጋው፤ መስከረም ክረምቱ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,C,"For the fool, June is summer; September is winter"
+ለሞኝ ንገረው ምን ይሰማ ብዬ፤ ለብልህ ንገረው፤ ምን ይሳተው ብዬ?,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,D,"tell the stupid to understand, and the intelligent to understand."
+ለሞኝ ከሣቁለት፤ለቅዘን ከሮጡለት,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,የማይገናኝ ሐሳብ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,B,"they laughed at the foolish, they ran to him in tears."
+ለሞኝ ከሣቁለት፤ለውሻ ከሮጡለት,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,D,"If a fool is laughed at, if a dog runs after him,"
+ለሞኝ ጉድጓድ አያሳዩትም፤ ቤት ነው ብሎ ይገባበታል,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,D,"A foolish man will not be shown a pit, but he will think it is his house"
+ለሞፈር ቆራጭ፤ እርፍ አይታየውም በግላጭ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,B,Moffat cutter; no saw blade visible in the cut
+ለረዥም መንገድ አትሩጥበት፤ ለረዥም ነገር አትቸኩልበት,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,C,"Do not run too far, do not rush too far"
+አብዶ ይሮጣል፤ አትርሳኝ ብሎ ተከትሎታል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,C,"He runs, he follows, he doesn't forget me"
+ለራሉ አያውቅ፤ለሰው አይጠይቅ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,የፍትሕ መታጣት,አጉል መኮፈስ,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,አጉል መኮፈስ,C,"he should not know for himself, he should not ask for anyone"
+ለራሉ አያውቅ ነዳይ ፤ ቅቤ ለመነ ላዋይ,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,ብጤ ከቢጤው ነው,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,B,"A foolish beggar for his own sake , and a man of senselessness for the sake of his own ."
+ለራሱ የማይረባ ፤ለሰውም ኣይረባ,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ወይ አይበላ ወይ ሰው ��ያስበላ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,B,"It is of no use to itself , nor to any one else ."
+ለራሱ ጥላ፤ ለአግሩ ከለላ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,A,"shade for his feet, a covering for his feet"
+ለራስ ምታት ጩህበት፤ ለሆድ ቁርጠት ብላበት,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ተቃራኒ ምክር,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ተቃራኒ ምክር,B,shout it to the headache; eat it to the stomach ache
+ለራስ ሲቆርሱ አያሳንሱ,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,C,Do not cut yourself
+ለራስ ከበጁ፤ አይታጡ ክደጁ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,B,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a stone."
+ለራበው ሰው ቆሎ፤ ለቁልቁለት በቅሎ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,C,A meal for a hungry man; a meal for a thirsty man
+ለራት የማይተርፍ ዳረጎት,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,D,The translation is not to be missed for dinner.
+ለርስት ሴቶች ስንኳ ይሞቱበታል,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,C,"The Bible says that the inheritance was ""forfeited"" to the wives of the sons of Israel."
+ለሰለባ የመጣ ልብስ ቢጥሉለት አይመለስ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,A,"If a man has a garment that is worn out, he should not return it."
+ለሰማይ ምሰሶ የለው፤ ለባእድ ሥር የለው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,D,It has no pillar to the sky; it has no root for the alien
+ለሰበበኛ ቂጥ መረቅ አታብዛበት,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ፍጹም ድሃ ነው,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,A,Do not overdo it with baking
+ለሰባቂ ጆሮህን አትስጠው,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,B,Do not give in to the snarling
+ለሰው ልጅ ከሚያበሉ፤ ለውሻ ል��� ያብሉ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,C,"who eat the flesh of men, and eat the flesh of dogs"
+ለለው ልጅ ከማብላት ለውሻ ማብላት,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,C,The food is not the same as the dog's food.
+ለሰው ሞት አነሰው,መተው ነገሬን ከተተው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,B,He died for man
+ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,A,clothing for man
+"ለሰው ቢነግሩት መልሶ ለሰው፤ ጫር ጫር አድርጌ ዐፈር ላልብሰው
+",ምስጢር የብቻ የግል ነው,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ምስጢር የብቻ የግል ነው,A,"if they tell it to a man, let him tell it to a man; and let them cover it with dust."
+ለሰው ብሎ መሞት አምላክነት ያሻል,ከራስ በላይ ነፋስ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,ከራስ በላይ ነፋስ,A,It is better to die for man than for the godhead
+ለሰው ብሎ ሲያማ፣ለእኔ ብለህ ስማ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ነገ በኔ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ነገ በኔ,C,"when he calls to me, listen to me"
+ለሰው ብትል ትጠፋለህ፤ ለአግዜር ብትል ትለማለህ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,D,"if you say to man, you will be destroyed; if you say to god, you will be consumed"
+ለሰው ከበሬታው ሰው፣ ለወጥ ማጣፈጫው ጨው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,A,The salt is the spice for the dish
+ለሰው የማይል ሰው፤ ሞት ሲያንሰው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,D,A Man of No Friendship When Death Is Near
+ለሰው ጠላቱ፤ይወጣል ከቤቱ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,B,a man's enemies come out of his own house
+ለሰይጣን አትስጠው ሥልጣን,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,B,Do not give the Devil a chance
+ለሰጭም አያንሰው፤ ለበይም አይደርሰው,በስጦታው ያልረካ ሰው,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,በስጦታው ያልረካ ሰው,A,"not less than a hundredth, not more than a hundredth"
+ለስሟ መጠሪያ ቁና ሰፋች,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,D,She Stood Up for Her Name
+ለስሱ ፍትፍት አሳይቶ እበት ማጉረሱ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,C,The Bible does not say that the Jews complained.
+ለሸማኔ ማገጃ፤ ለስት ማረጃ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,D,"The first is the ""glue"" of the wrist."
+ለሹመት ካልመከሩለት፤ ለጥርስ ካልከደኑለት,የማይጠበቅ ነገር,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,D,"If they do not advise him to appointment, if they do not give him a tooth"
+ለሹመት ያደለው፤ የለማኝ አለቃ ይሆናል,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,A,He is not qualified to be an appointed one; he is a mild-tempered head
+ለሺ ፍልጥ ማሰሪያው ልጥ,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,A,The Binding of the Thousand Flowers
+ለበራ ወለባ፤ ለውሻ ገለባ,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ክፉና ደግ,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,A,Flat for the light; straw for the dog
+ለበግ ደጋ፤ ለምቾት አልጋ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,B,Sheepfold; comfortable bed
+ለቡናሽ ቁርስ የለሽ ፤ ለነገርሽ ለዛ የለሽ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ምንሽም ምንሽም አያምርም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ምንሽም ምንሽም አያምርም,B,"You don 't have breakfast for your coffee , you don 't have anything for your tea ."
+ለባለጌ ገድሉ ውርደቱ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,C,The shame of the massacre
+ለእባብ እግር የለው፤ ለሞኝ መላ የለው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,መጨነቅ የለብኝም,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,C,The serpent has no legs; the fool has no mouth
+ለባእድ የሰጡት ኮሶ፣ ይጠጣል ደም ጎርሶ,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ከማይሆን ሰው ጋ��� የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,C,The result was that the people of the land were forced to leave their homeland.
+ለቤት ሳማ፤ ለውጭ ቄጤማ,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,D,The home is the same as the home; the outside is the same as the outside
+ለቤት ሣንቃ፣ ለሰው አለቃ፤ ለነገር ጠበቃ ያስፈልገዋል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,C,"Homeowner, boss, and the state needs a lawyer"
+ለቤት ባላ፤ ለችግር ነጠላ ያስፈልገዋል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,መተው ነገሬን ከተተው,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,B,"A house cat, needing a single for trouble"
+ለቀላል ምስጢር መንገር፤ በቀዳዳ ጤፍ መቋጠር,ተቃራኒ ምክር,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,D,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""."
+ለቀማኛ የለውም እጅ ለበቅሉ የለውም ልጅ,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,D,"The child is not a cat, and the cat is not a cat."
+ለቀባሪው አረዱት,መተው ነገሬን ከተተው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,C,Help for the Burial
+ለቀንዳም በሬ ቤት አትክልክለው፤ ቀንዱ ይከላከለዋል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,D,The bull of the north is not to be found in the house; its horn will protect it
+ለቁንጫ ለምድ ያወጣል,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,የማይጠበቅ ነገር,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,የማይጠበቅ ነገር,B,He produces leprosy for a locust
+ለቂጡ ጨርቅ የለው፤ ቆንጆ ያባብላል,እሱነቱን የማያውቅ,የማይገናኝ ሐሳብ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,እሱነቱን የማያውቅ,A,"The bread is not woven, but it is beautifully formed"
+ለቅልብልብ አማት፤ ሲሶ በትር አላት,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,C,A daughter-in-law for a cranky man; a thistle holds a staff
+ለቅሶ ሳለ ከቤት፤ ይሄዳል ከጐረቤት,ክፉና ደግ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,C,He leaves home in tears; he leaves with a neighbor
+ለቅናት የለውም ጥናት,ለገ��ጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,D,He studied without jealousy
+ለቅዘን እግር አንስተውለት፤ ለውሻ ሸሽተውለት,ከሁኔታው ያስታውቃል,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,C,They picked up a leopard's foot and ran away to a dog
+ለብልህ አይነግሩ፤ ለአንበሳ አይመትሩ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,የትም አይሄድ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,A,They do not tell the wise; they do not tell the lion
+ለብልህ አይነግሩ፤ ለድመት አያበሩ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,A,Don't tell the wise; don't tell the cat
+ማን ያልነበረ፤ ማን ያልተቀበረ,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,C,"who was missing, who was not buried"
+ማን ያርዳ የቀበረ፤ ማን ይናገር የነበረ,ሁሉም ለየቅል ነው,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,D,who buried yarda; who spoke
+ማን ያውቃል ባላገር፤ ማን ያጠብቃል ማገር,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ተቃራኒ ምክር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,C,"who knows, who doesn't tell; who expects to tell"
+ማን ያውቅ አገር፤ ማን ያጥብቅ ማገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,A,who knows country; who knows strictly speaking
+ማወቅ መላቅ! አለማወቅ መናቅ,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,አለማወቅ ያስንቃል,አለማወቅ ያስንቃል,D,Knowledge is a curse! Ignorance is a curse
+ማወቅ እናውቃለን ፤ ብንናገር አናልቃለን,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,C,"we know what we know , but we speak what we do not know ."
+ማውራት ነው ድህነት፤ መሥራት ነው ጌትነት,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,D,Talking is poverty; doing is mastery
+ማዕረገ ቢስ፤ እራቱ ገሚስ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,B,The head is rounded and the tail is rounded.
+ማየት ከመልአክ፤ መቀበል ከአምላክ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,B,He was seen by an angel; he received it from God
+ማጀት በጎረሰ፤ ደጃፍ በመለሰ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,B,"The stomach is ripped open, the door is opened"
+ማጀት ያጠለቀው፤ ጉልቻ የላቀው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ፍጹም ድሃ ነው,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ፍጹም ድሃ ነው,C,The stomach is deeper; the esophagus is larger
+ማግኘት ማውጣትን ያስለምዳል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,D,The result is a more satisfying life.
+ማግኘት ማውጣትን ይመልሳል,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,D,The benefits of giving
+ማጣትና ማግኘት ጆሮ ለጆሮ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,C,The loss and recovery of ear to ear
+ማጣት ከሰማይ ይርቃል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ድህነት አስከፊ ነው,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ድህነት አስከፊ ነው,C,The loss is far from heaven
+ማጥፋት፤ በትንሽዋ ጣት,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,D,The little finger
+ማጭዱም ገመዱም ከሣሩ ውስጥ ነው,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,መፍትሔው አብሮ አለ,ጨካኝን ሰው አትሹመው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,መፍትሔው አብሮ አለ,B,And the reed is in the grass
+ማፈር ከሌለ፤ ክብር የለም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,B,"Without shame, there is no dignity"
+ማፈር ከብዙ ነገር ይጠበቃል፤ አለማፈር በብዙ ነገር ያስጠይቃል,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,D,Being shy is a challenge; being shy is a challenge
+ምለህ በክርስቶለ ተገዝተህ በቄስ,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,በጌታ ስም ��ገባኸው ቃል አክብር,C,You're under the influence of a clergyman
+ምላሱ አይታጠፍም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ቃሉን ያከብራል,ቃሉን ያከብራል,D,His tongue is not devious
+ምላስ ቢጥም ቀዶ ይጠቅም,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,A,"The tongue is a delicate instrument, but it is not a deadly instrument."
+ምላስ ይቀባል፤ ጥርስ ይወጋል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ያዋከቡት ነገር,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,D,"The tongue is stained, the teeth are knocked out"
+ምላጭ ለምላጭ ፤ጠፍር ለመለመጫ,ውሰጡን ለቄስ,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,D,"For the slasher , and for the slasher ,"
+ምላጭ ምላጭን አይቆርጠው፤ ሰው ሰውን አይበልጠው,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,D,"the blade shall not cut through the blade, and man shall not prevail against man"
+ምላጭ ቢያብጥ በምን ይበጡ ውኃ ቢያንቅ በምን ይውጡ,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,A,"If the blade is blown, how do you cut it? If the water is boiled, how do you cut it?"
+ምላጭ አይበጥ፤ ያበጠውን ያፈርጥ,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,A,The blade should not be cut; it should be cut
+ምስጢር ከቤት ፤ምክር ከጎረቤት,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,B,Confidential talk from home; consultation with a neighbor
+ምስጢር የባቄላ ወፍጮ አይደለም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ዝንጉ ለው አይረባም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,B,The secret is not the bean mill
+ምስጢር ይደበቃል፤ ወፍጮ አይደለም,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,በስጦታው ያልረካ ሰው,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,A,"The secret is kept, not the mill"
+ምርቅና፤ ፍትፍት,ክፉና ደግ,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ክፉና ደግ,A,The Bible is not a book of mere speculation.
+ምሳሌህ ሁሉ አንካሳ ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,C,Your illustrations are all lame
+ምስለኔ ሁሉ አንደኔ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,A,all my imagination and my tongue
+ቀስ በቀስ እንቁላል በእግሩ ይሄዳል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,D,The egg moves slowly on its feet
+ጅብ ከሄደ ውሻ ጮኸ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ከፍትፍቱ ፊቱ,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,B,The dog howled when the mare left
+የአባይ ልጅ ውሃ ጠማው,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,B,The Nile River is dried up
+ጥሩ ውይይት ሁልጊዜ ከጥሩ አልጋ የተሻለ ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,C,Good communication is always better than a good bed
+ምከረው ምከረው እንቢ ካለህ መከራ ይምከረው,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,A,"If you refuse, you will suffer."
+ቀድሞ ነበር እንጂ መጥኖ መደቆስ አሁን ምን ያደርጋል ድስት ጥዶ ማልቀስ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,C,"What does the potty-claw crying do now, but it was before"
+ጽድቅና ኵነኔ ቢኖርም ባይኖርም ከክፋት ደግነት ሳይሻል አይቀርም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,D,"Righteousness and justice, or neither, are probably better than wickedness and kindness"
+በቃል ያለ ይረሳል በመጽሐፍ ያለ ይወረሳል,አ��ምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,D,"Forgotten without words, passed on without books"
+ያልጠረጠረ ተመነጠረ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,D,He was not a Christian.
+ቀኝ እጄን ተነከስኩ,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,D,I was bitten on the right hand
+ምስር መዝራት ሙያ ማጣት፤ አተር መዝራት ወይ ብልሃት እለች ጦጣ,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,B,"The lack of skill in planting peas, the lack of skill in planting peas, or the lack of skill in planting peas"
+ምስርሽን በጥጥሽ,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,D,Breaking the Code
+ምስር አራቱ ፤ ምስር ቢያጣ ሞቱ,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ራስህን ጠብቅ,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,A,"the four horsemen; if the horseman is missing , he shall die"
+ምስክር ለበለጠ አውድማ ለመለጠ,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,መተው ነገሬን ከተተው,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,D,The Witnesses were able to reach a wider audience.
+ምስክር ቢያድር ይለጠጣል ሽንፍላ ቢያድር ይመለጣል,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,A,"If the witness is late, he will be arrested; if he is late, he will be sentenced."
+ምስክር ከበለጠ ባቄላ ከፈጠጠ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,B,If the testimony produced more beans
+ምስክር ከተጠራ መስዋዕት ከተሠራ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,አንድ ነገር ቆ��ጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,B,"If a witness is called and a sacrifice is made,"
+ምስክር ያለው ሙግት አያዳግትም ለመርታት,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ያዋከቡት ነገር,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,C,The evidence is not a barrier to settlement
+ምስጋና አዋቂን ያበራታል ቂልን ያሳብዳል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ምስጋና ያበረታታል,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ምስጋና ያበረታታል,C,Praise Enlighten the Grown Up and Attracts the Foolish
+ምስጥ ከምድር ውስጥ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,D,The earth's crust
+ምቀኛ አታሳጣኝ,የተገላቢጦሽ ሥራ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,D,Do not be envious of me
+ምቀኛ የኑሮ መጋኛ,ምቀኛ ጠላት ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ሁሉም ጸጥ አሉ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ምቀኛ ጠላት ነው,A,The envious steward
+ምቀኛ ጠላቱን ይተካል ወዳጁን ይንቃል,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,C,Envy replaces the enemy and despises the friend
+ምነው ቢገዙ መድን ካበዙ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ባዶ ቀረ አለቀ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,B,If only they had bought insurance.
+ምናልባት ቢሰበር አናት ቅቤ ሿ ለመተኮሻ,መተው ነገሬን ከተተው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ያዋከቡት ነገር,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,B,Maybe if it breaks top of the butter for shooting
+ምንም በሙቱ እራድማ ሸምቱ,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ስግብግብ ነው,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,B,no matter what the dead do
+ምንም ቢሆን ሥር ነው እንጂ እጢ አይደማም,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,የማይገናኝ ሐሳብ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,D,"The root, not the gland, is the cause of the problem."
+ምንም ቢሆን ጉፋያ ሥጋ ሥጋ ነው,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የማይደረግ ነገር አረገ,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,D,The result is that the meat is not cooked properly.
+ምንም ቢታረስ በዘጠና ቤቱ አይለቅም ቀጠና,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,C,"no matter what you do, you can't get rid of the ninety-nine"
+ምንም ቢቸገሩ ተበድሮ ጋሬዳ,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ያልሆነ ብድር ���ሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ከፍትፍቱ ፊቱ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,C,"Gareda, despite the difficulties"
+ምንም ቢያጠምዱ በዘጠና ቤቱን አይተው ቀጠና,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,D,"we have seen ninety houses, no matter what they catch"
+ምንም ቢጠም መንገድ ምንም ቢከፋ ዘመድ,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,A,"No matter how thirsty the road, no matter how hard the relative"
+ምንም ቢፋቀሩ አብረው አይቀበሩ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,A,"The Bible says that ""they were not in love with each other""."
+ምንም ብቀጥን ጠጅ ነኝ ምንም ብደኸይ ጨዋ ነኝ,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,D,"I am a wine, however pure, I am a decent one, however poor."
+ምንም ብታውቅ ከዳኛ ጋር አትሟገት,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,C,"Do not argue with a judge, no matter how much you know"
+ምንም ብታፈገፍጊ ከግድግዳ አታልፊ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,B,"""I'm not going to be able to do it"", he said."
+ምንም ብትሞቺ እንዴት አደርሽ አንቺ,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,A,how can you do whatever you want to do when you die
+ምንም ብጠላው በወንድሜ ግንባር ደም አልይብህ,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,D,I will not see the blood on my brother's forehead
+ምንሽም ምንሽም አያምረኝ ከመሄድሽ በቀር,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,C,"I don't care what you do, except you leave."
+ምን በአግሩ ቢመጣ በእጁ እንዳይመጣ አለ ዳኛ,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,A,"judge said that whatever comes in his foot, it should not come in his hand"
+ምን ቢለፈልፉ ድካም ነው ትርፉ,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,A,The result is a lot of work.
+ምን ቢኖሩ ከሞት አይቀሩ,ስ���ር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,B,The Bible says that death is the end of all life.
+ምን ቢከፉ አሳብ ነው ትርፉ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,C,What is the price of the profit?
+ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,D,A Shrub Becomes a Tree
+ቁጥቋቦ፣ ያለ ዛፍ አይሆንም,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,B,"The bush, not the tree"
+ቁጭትና መረቅ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The result is a hearty, hearty meal."
+ቁጭትና መጠጥ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,የማይጠበቅ ነገር,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery pillar."
+ቁፍ ቁፍ ያስኘሽ እንደ ቄብ ዶሮ፣ ለመከራ ላሳርሽ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,መተው ነገሬን ከተተው,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,C,"I'm a little bit like a chicken, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck"
+ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,የማይጠበቅ ነገር,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,A,They have a hard time distinguishing right from wrong
+ቂልን፣ ለብቻው ስደበው፣ አራሱን በአደባባይ እንዲለድብ,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,C,"let him go off alone, let him be publicly mocked."
+ቂል አይሙት፣ እንዲያጫውት,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ያዝናናል ያጫውታል,ያዝናናል ያጫውታል,D,"Don't be silly, let him play"
+ቂል ከጠገበበት እይወጣም,ነገን አያስብም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ሁሉም ለየቅል ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ነገን አያስብም,A,The foolish one comes out of his own house.
+ቂል ያገኘው ፈሊጥ፣ ውሻ የደፋው ሊጥ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,D,"The potter's wheel, the dog's flour"
+ቂምህን እትርሣ፣ የወደቀ እንሣ,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ያዝናናል ያጫውታል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,B,"Forget your resentment, a fallen rock"
+ቂም ይዞ አኣሎት፣ ሳል ይዞ ለርቆት,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,B,"He was a man of integrity, and he was a man of integrity."
+ቂጡ የቆለለ ውሻ፣ እንደልቡ እይጮሀም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,A,"A dog that is tired of eating bread, howls like a dog"
+ቂጥ ቢወድል፣ ፈስ እያድን,ከሁኔታው ያስታውቃል,መወፈር ጥቅም የለውም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,መወፈር ጥቅም የለውም,B,"The bread is sour, the water is salty"
+ቃልህ ሳይዘጋ፣ እግርህ ሳይዘረጋ,ብጤ ከቢጤው ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ሳታርፍ /ሳትሞት/,D,"before your mouth is shut, before your foot is stretched out"
+ቄሱም ዝም፣ መጽሐፉም ዝም,ሁሉም ጸጥ አሉ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሁሉም ጸጥ አሉ,A,The Priest and the Book Silent
+ቄስ ለትዛዜ፣ ፍቅር ለሚዜ,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሁሉም በየሙያው ቢውል,A,"The priest who commands, the priest who loves"
+ቄስ ምን ይሻል ጠላ፣ ነገር ምን ይሻል ችላ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,መተው ነገሬን ከተተው,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,መተው ነገሬን ከተተው,C,"What the Priest Hated, What He Ignored"
+ቄስና ንብ፣ እያዩ እሳት ይገባሉ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,D,"The bee and the bee, in the fire"
+ቄስ ኤረክስን መምህሩ፣ እናት አያስቀብሩ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,D,"Father Eriksson, his teacher, not his mother"
+ቄስ ካናዘዘው፣ ፅድሜ ያናዘዘው,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,A,"If a priest doesn't want it, the laity won't"
+ቄስ ካፈረስ፣ ዲያቆን ከረከስ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,D,"The priest is dismissed, the deacon is defrocked"
+ቄስ ያዘዘህን አርግ፣ ቄስ ያረገውን አታርግ,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,የእነሱን ባህርይ አትከተል,ከራስ በላይ ነፋስ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የእነሱን ባህርይ አትከተል,B,"marry what the priest tells you to, don't marry what the priest tells you not to"
+ቅል በአገሩ፣ ድንጋይ ይስብራል,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,የማይደረግ ነገር አረገ,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,C,The earth will be filled with the knowledge of Jehovah.
+ቅልውጥ እሳስቦ፥ ይጥላል ከዘመቻ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",C,I think he's going to throw the campaign
+ቅመጮ የበዛበት ወጥ፣ አይፋጅ እይኮመጥጥ,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,A,"The dish is made of a mixture of spices, herbs, and spices."
+ቅማል በጥፍር ቢድጧት፣ ራ ደህና አለች,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,A,"The moth is alive, but the caterpillar is dead"
+ቅማል ከአካላት፣ ምሥጢር ከቤት,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ሁሉም ጸጥ አሉ,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,B,The secret of the home
+ቅማል ውኃ ውረጂ ቢሏት፣ ስንኳለስ መቼ ልደርስ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,C,When to reach the water when the water is wet
+ቅርብ ያለ ጠበል፣ ልጥ ይነከርበታል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ነገ በኔ,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,A,"The nearest snake, the most commonly found"
+ቅርናታም ለቅርናታም፣ ስንቡሌ ስንቡሴ ይባባሳል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አይጥ ቤት ብቅል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,D,The problem is that the world is becoming more and more unstable.
+ቅርንጫፍ እንደዛፉ,ፍጹም ድሃ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,C,They are like branches
+ቅቤ ሻጭ፣ ድርቅ ያወራል,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,መፍትሔው አብሮ አለ,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,A,"The butter seller, the drought"
+ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት፣ ያባት የእናት,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,B,"The mother's milk, which is then separated from the butter"
+ቅቤና ቅልጥም፣ ወዴት ግጥምጥም,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,በፍጸም እይመሳለሉም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,በፍጸም እይመሳለሉም,B,"butter and cream, where's the poetry"
+ቅቤ እንጣሪቱ እያለች፥ መቅመቆ ማሸቱን ምታት መተት,ከማይሆ�� ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,D,she was sifting butter: she left the lamp on the stove
+ቅቤ ይፍስስ፣ ከገንፎ አይተርፍ,የትም አይሄድ,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,መወፈር ጥቅም የለውም,የትም አይሄድ,A,"The butter is poured, not left out"
+ቅናት ያደርሳል፣ ከሞት,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,D,"The Bible says that ""the spirit of the wicked one is like the fire""."
+ቅናት ጥናት፣ አይገናኝም ከእናት ካባት,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,A,"jealousy, jealousy, not communicating with mother"
+ቅን በቅን ከማገልገል፣ ፊት ለፊት ማውደልደል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,D,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""."
+ቅንቡርስ የት ትሔዳለህ? መተማ፣ ትደርሳለህ ልብማ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,D,"Where are you going, Shabura?"
+ቅንነት፣ ለነፍስ መድኃኒት,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,የፍትሕ መታጣት,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,B,"Honesty, the Medicine of the Soul"
+ቅዝምዝም ሲወረወር፣ ጎንበስ ብለህ እሳልፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,C,"When a bow is thrown, lean forward and pass"
+ቅዝምዝም ወዲያ ፍየል ወዲያ,መጨነቅ የለብኝም,የማይገናኝ ሐሳብ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,አይጥ ቤት ብቅል,የማይገናኝ ሐሳብ,B,The goat is a goat
+ቅዥት ተፈርቶ፣ ሳይተኛ አይታደርም,ዝንጉ ለው አይረባም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,B,"He is not afraid of the dark, and he does not go without sleep"
+ቅጡም የምንኩስና ነው,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,D,The penalty is a shoot-out
+ቆሉ ለዘር፣ እንዶድ ለድግር,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,የፍትሕ መታጣት,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,C,"The seed is the cork, the chaff is the straw"
+ቆሉን ቢቆረጥሙት እንጂ፣ ቢያሹት አያልቅ,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,የትም አይሄድ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,D,"the coal is not gone, but it is cut"
+ቆማጣ ቤት፣ አንድ ጣት ብርቅ ነው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,D,A house of a thumb is rare
+ቆማጣ ብለው ያው ቁምጥና ነው፣ ሴላ ምን ይመጣል አለ,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,D,"they say it's the shirt, cela said what's coming"
+ቆዳ ሲወደድ፣ በሬህን እረድ,ቃሉን ያከብራል,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,B,"When the skin is cracked, help your bull"
+ቆጥሮ የማይስጥ ሌባ፣ ቆጥሮ የማይቀበል ሌባ,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,A,"The Bible says that ""the one who is a thief does not keep account of the things he has""."
+ቋንጧና ባለሟል ላያር አይቀርም,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,A,"The spiny, fluffy larva"
+በሁለት በትር አይማቱ፣ በሁለት ዳኛ አይሟገቱ,አጉል መኮፈስ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,D,"Do not be divided, do not be divided into two judges"
+በለምለም (በለለለስ) ምሳሴ፣ ኮሸሽላ በላሁ አለች አህያ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,መተው ነገሬን ከተተው,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,C,"I ate my lunch at the Lemlem (Bellel) and the donkey said, ""I ate my lunch at the Koeshella""."
+በሉት አለቀ ፈጩት ደቀቀ,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ባዶ ቀረ አለቀ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ባዶ ቀረ አለቀ,C,"The result was a bitter, bitter, bitter harvest."
+በላይ በላዩ ያጎርሳታል፣ የበላችው ያስገሳታል,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,D,"the top is pushing it over the top, the bottom is pushing it"
+በል በል ይላሉ፣ ሲፈርዱ፣ ጣል ጣል ይሳሉ፣ ሲያርዱ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ያዋከቡት ነገር,ድህነት አስከፊ ነው,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ያዋከቡት ነገር,B,"Say: When they judge, they make a distinction."
+በልብ አምኖ፣ በእፍ መንኖ,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ባዶ ቀረ አለቀ,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,C,"Believing in Heart, Believing with the Mouth"
+በልተው ከጨረሱ፣ ከመኝታ ይነሱ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ምንም ቢዋደዱ ���እየቅል ነው መንገዱ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,A,"After eating, get out of bed"
+በልተው ካልጠጡ እረር፣ ወልደው ካሳኩ አነር,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,A,"If they do not eat and drink, then eat and drink."
+በልቶ መጠጥ ያጣ፣ ተበድሎ ፍርድ አጣ,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,የፍትሕ መታጣት,ራስህን ጠብቅ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,የፍትሕ መታጣት,B,He ate and drank and was judged and condemned
+በልቶ እንዳንበሳ፣ ተኝቶ እንደሬሳ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,B,"that we may not become as hungry, as slumbering, as those who are exhausted."
+በልቶ የማይመርቅ፣ ገብቶ ወጥቶ የማይጠይቅ,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,C,"he does not eat or drink, he does not go out or come in."
+በልቶ የማይበርዶው፣ የስው ነገር የማይከብደው፣ አንድ ነው,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,D,"The one who does not eat and does not drink, is one"
+በልቶ የከሳ፣ የነገሩትን የረሳ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ዝንጉ ለው አይረባም,ዝንጉ ለው አይረባም,D,and he ate and drank and forgot what he had been told.
+በልቼ እንደአንበሳ፣ ተኝቼ እንደሬሳ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,D,"I have eaten like a lion, I have lain down like a corpse."
+በል ያለው የበሳላው፣ ተው ያለው የአተተው,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,D,"The one who is boiled, the one who is left, the one who is left"
+በልጅ ቆዳ፣ የተቀበረ የለም,መጨነቅ የለብኝም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ጨካኝን ሰው አትሹመው,መጨነቅ የለብኝም,A,"In the skin of a child, no burial"
+በልጅነት ወደ ገዳም፣ በእርጅና ወደ ዓለም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,መተው ነገሬን ከተተው,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,የተገላቢጦሽ ሥራ,የተገላቢጦሽ ሥራ,D,"I was born in a convent in the city of Paris, France, and moved to the United States in the early 1950's."
+በልጅነት ያልተወለደ ልጅ፣ በአባቱ ተዝካር ፈኛ ይለምናል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,A,A child born prematurely asks for a judge in memory of his father
+በልጅ አመካኝቶ፣ ይስሳል አንጎቶ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,A,I was a child and I was a teenager.
+በሐምሌ በነሐሴ፣ ቀረችልኝ ነፍሴ,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,የችግሬ ጊዜ አለፈ,ከሁለ�� የወደቀ ዛፍ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,የችግሬ ጊዜ አለፈ,B,"In July and August, my soul was restored"
+በሐምሌ ወጨፎ፣ በለኔ አርከፍክፎ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,A,I was born in a small town in the north of the country.
+በሐምሌ ጤፍ ይዘሩ፣ ቤት ይሠሩ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,C,Planting Teak and Building Houses in July
+በመልካም፣ አንገት እንቅርት,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,አይትማመኑበትም,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,D,The necklace in the right
+በመረጡት ዳኛ ቢረቱ፣ በቆረጡት በትር፣ ቢመቱት በማን ያጉተመትም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዝንጉ ለው አይረባም,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,A,"by the judge he appointed, by the club he cut, by whom he was beaten,"
+በመለለው ይናገራል፣ ከበላው ይበሳል,ባዶ ቀረ አለቀ,ሁሉም ጸጥ አሉ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,C,"he speaks with a heavy heart, he is weary of his food"
+በመስታወት ቤት የሚኖሩ አይወራወሩ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,መወፈር ጥቅም የለውም,ሁሉም ጸጥ አሉ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,A,The mirrored house is not a place for gossip
+በመስከረም የሚያብድ፣ ስለኔ ቡሪውን ከፍ ከፍ ያደርጋል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ከሁኔታው ያስታውቃል,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ከሁኔታው ያስታውቃል,C,"September fools, raises his voice about me"
+በመሸታ የተገዛ ጦር፣ ቢወረውሩት ከድፍድፍ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,አይትማመኑበትም,አይትማመኑበትም,D,"A spear bought at a sale, a bullet to the head"
+በመከሩት ምክር፣ በሸመቁት ጦር,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,D,"By the counsel they have given, by the spears they have sharpened"
+በመዘንከው ማሜዛን፣ በሰፈርከው ላዳን,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,B,"with the ram that you weighed, with the ram that you measured out,"
+በመጀመረያ የመቀመጫዬን፣ አለች ዝንጀሮ,መጀመሪያ እራሌን,የኋላውን አለማሰብ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,መጀመሪያ እራሌን,A,"""I'm going to take my seat first"", said the monkey."
+በመጠቃቀም የቆመ ፍቅር፣ አይውል አያድር,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ውለታን አትዘንጋ,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,D,"The love that is used up, never fails"
+በሚያዚያ ጎመን የዘራ፣ ክረምቱን ሁሉ በላ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,C,"who sowed cabbage in that field, ate all winter"
+በማር ሳይ ወተት፣ ሲረባም ቢለባም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ክፉና ደግ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,B,"The milk is then mixed with the milk of the goat, and the milk is then added to the goat's milk."
+በማታየው፣ እጅህን አታድርስው,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ራስህን ጠብቅ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,በፍጸም እይመሳለሉም,ራስህን ጠብቅ,B,Do not touch what you cannot see
+በማን ላይ ተቀምጠሽ፣ እግዜርን ታሚያለሽ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,D,"on whom do you sit, mocking god"
+በማያድሩበት ቤት፣ አያመሻሹበት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,C,"In the house where they do not sleep, do not stay overnight"
+በምን በላህ በሳማ፣ ባይፈጅህማ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,A,"by the sword you swore, if it doesn't kill you"
+በምን ተነሳ በጣቁሳ ምን በጣቁሳ በዳጉሳ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,A,what is the reason why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why
+በምንቸት ጠላ ታፈላሳ፣ ከጎረቤት ትጣላ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,D,"The Bible says that ""the one who is a slave to the Master will be rich""."
+በምን የተነሣ፥ ይህ ሁሉ ጠባሳ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,C,what caused all this scar
+በምድር መጠቅጥቅ፣ በስማይ መጠየቅ,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,A,"To be wrapped in earth, to ask in my name"
+በምድር ዓለም፣ አለገንበብ የለም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ��ስከተሉ አይቀርም,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,C,"The earth is a vast, uninhabited world"
+በምድር እይቀር ብድር,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,B,The earth's borrowing
+በምድር ድንበር፥ በሴት ከንፈር,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,A,the border of the earth: from the lips of a woman
+በምግባሩ እይታወቅ ማማሩ,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,C,"The Bible says: ""The one who is wise will become wise, but the one who is foolish will be foolish""."
+በምጥ በጣሽ! በአንግዴ ልጅ አልጣሽ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,B,"I have not failed you in anything, and I have not failed you in anything."
+በሞኝ ክምር፣ ዝንጀሮ ልጅዋን ትዳር,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ክፉና ደግ,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,A,"In the Fool's Den, a Monkey Marries His Daughter"
+በሞኝ ክንድ የዘንዶ፣ ጉድጓድ ይለኩበት,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,C,"A serpent in the hand of a foolish man, and he will dig a pit for him."
+በረጅም ጦር ባይወጉበት፣ ያስፈራሩበት,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ምስጋና ያበረታታል,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,D,He was not threatened with a long spear.
+በራቸውን ክፍተው፣ ሰውን ሌባ ይላሉ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,D,"They open their doors, calling a man a thief"
+በሬ ሆይ! ሣሩን አየህና፣ ገደሉን ሳታይ,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,D,"O ox, thou hast seen the grass, but thou hast not seen the fold."
+በሬ ሲያረጅ፣ ከጥጃ ጋር ይውላል,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ብጤ ከቢጤው ነው,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,A,"When an old bull is fed, it is fed with the calf"
+በሬ በመቶ፣ ያውስ የት ተገኝቶ ምድር በዶሮ፣ ያውስ ማን ገብሮ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,መፍትሔው አብሮ አለ,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,C,"where is the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk"
+በሬ በጭብጦ ተዝ  ቢለው፣ ያላቦካ ከወዴት ያገኛል አለው,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,መነሻ ነንር ሳይ��� የተሻለ ነገር መመኘት,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,D,"If the bull is caught in the head, where does the bull go to get it?"
+በሬ ተንሾካሽኮ ቀንበር፥ ገበሬ ተቸካችኮ ከድንበር,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,C,the ox thunders and the yoke is shaken; the farmer hurries from the border;
+በሬና ሌት፣ ካገርህ መሬት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,C,"The bull and the goat, the ground of the tiger"
+በሬና በሬ መከሩ፣ ቀንበር ሰበሩ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,ስግብግብ ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,A,"The bull and the bull reap, break the yoke"
+በሬ አርዶ በበለት፣ ከብት አርብቶ በበረት,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,B,"The bull grazed the widow, the cow grazed the goat"
+በሬ እንኳ ሰወጉ፣ በፈረስ ያጓራል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,C,"Even the ox is beaten, and the horse is driven"
+በሬ ከአንጀቱ እንጂ፣ በአንገቱ አያበብም,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,A,The bull is not scratched by the neck but by the throat
+በሬ ከጎለበተ፣ አሽከር ሰነበተ,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,B,"The bull may have rolled, the driver may have stumbled"
+በሬ ካራጁ፣ ይውላል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,D,"The bull is drawn, and the bull is used."
+በሬ ወደአገሩ፣ ይስባል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,A,The bull is drawn to his home
+በሬዎች ተረት ለመዱ! ዝም ብለው እንዳይጠመዱ,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,B,The bulls are not afraid to be caught!
+በሬ ያርሳል፣ ምርቱን አህያ ያፍሳል,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,የተገላቢጦሽ ሥራ,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,C,"The ox plows, the donkey spills the crops"
+በሬ ግዙ ግዙ፣ አንድ አሞሌ ላይገዙ,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,C,"buy a bull, not a bar"
+በርቄ አሞ���ለሁ ታንቄ,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,A,I was so excited to see you again!
+በርበሬ በገዛ አጁ ገብቶ ይፋጃል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የፍትሕ መታጣት,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,A,Pepper is a natural food
+በርበሬ ታልፈጀ፣ ጠበቃ ታረጀ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የማይገናኝ ሐሳብ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,C,The man was arrested and charged with murder.
+በርበሬና ሚጥሚጣ፣ ሥጋና ቋንጣ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሁሉም ለየቅል ነው,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሁሉም ለየቅል ነው,C,"The first is the pepper and the leek, the meat and the squash."
+በርበሬ አይሆን ፅጣን፣ ነገር አይሆን ሥልጣን,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,B,"authority, not power, not power, not power"
+በርቦ ያበድራል፣ በቁና ያስከፍላል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ስግብግብ ነው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ስግብግብ ነው,C,"He borrows with greed, and he pays back with justice"
+በርኖበ ሳይገዙ ካባ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,D,A coat without a robe
+ገረድ የቤት ሞረድ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,D,The house mouse
+ገራገሩን ተጫውቶ ይኖራል ተስማምቶ,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,B,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."
+ገርነት የእግዜር ቸርነት,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,D,Mildness - The Kindness of God
+ገርነት ያገባል ገነት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,መፍትሔው አብሮ አለ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,A,The Paradise of Mildness
+ገርና ልል ሙዳይና አገልግልግ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ብጤ ከቢጤው ነው,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,C,What is the result of such a course?
+ገርን ልጅ አናቱም አትወደው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,B,"""You must not love a son who is gentle."
+ገርገሩን ተጫውቶ ይበሏል ተስማምቶ,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ልምድ ካሰው ተማር,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",C,He played the bagel and ate it and agreed
+ገበሬና ወላድ አንድ አያጣም,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,A,The farmer and the parent are not mutually exclusive
+ገበሬ አቆቁጣጥረኝ ወታደር አወራውረኝ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,C,A farmer and a soldier were talking to me
+ገበሬ አክባሪውን ባለጌ መካሪውን ይጠላል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,D,The farmer hates the respected but unwise counselor
+ገበያ ቢመቻት ልጂን ሸጠቻት,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ያልሆነ ምክር መምከር,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,D,"The market is booming, and Lujin is selling"
+ገበያ ነሽ ብለው ይሻሻጡብሻል,ፍጹም ድሃ ነው,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,B,They are sold as a market
+ገበያ አንደሰስጠህ አንጂ አናትህ አንደላከችህ አይሆንም,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,A,"you're not just shopping, you're not just driving"
+ገበያ ከደራ ነጋዴም አይፈራ,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,D,The market is not afraid of the peddler
+ገበያ የሚሰጥህን አናት አትለጥም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,D,Do not go overboard with what the market offers
+ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,የማይጠበቅ ነገር,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,C,"And the one who asks about the matter of the people,"
+ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ ዋዛ ፈዛዛ ከሣቂ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,D,"The market is a place of gossip, a place of jokes, a place of laughter."
+ገቢ በአናት ልጅ ትገቢ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅ�� ከማጋደል አይመለም,B,The mother's income is equal to the child's income.
+ገቢውን ባለቤት ያውቃል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ራስህን ጠብቅ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,C,He knows who it belongs to
+ገቢ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,C,"The result is a ""hole"" in the economy."
+ገባር ያህያ ግንባር,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,B,The Front of the Jabbar Yahia
+ ገባ ወጣ ነገር ያመጣ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,B,What was the result of his efforts?
+ገብርኤል ያየው ሚስጥር,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,D,The secret that Gabriel sees
+ገብስ ሲበስል አባቱን ይመስል,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ያልዘሩት አይበቅል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ያልዘሩት አይበቅል,C,He is like his father when he cooks barley
+ገብስና ሽንኩርት ቂጡ ሲለብስ ነው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,C,The bread is made of wheat and onions.
+ገብስና ገብስ አብሮ ይነፍስ,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ውለታን አትዘንጋ,ብጤ ከቢጤው ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,D,Let the Barley and the Grain Blow Together
+ገናም በሙከቱ ሑዳዴ በአልበቱ ይታወቃል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,C,Christmas is also known for its Muckduck Sunday
+ገናና ጥምቀት አኩል ዓውደ ዓመት,አጉል መኮፈስ,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,C,Christmas and the Bicentennial of Baptism
+ገንዘቡ የሰው ቢሆን አዳዩ የኔ ይሁን,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,C,"If the money is yours, let the money be mine"
+ገንዘቤ አትውጪ ከቤት ታጣይኛለሽ ከጐረቤት,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,D,Don't spend my money You're losing me from home from the neighbor
+ገንዘብ ለዕዳ ሙግት ለባዳ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ቋዉቋ ሙግት አለ���ኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,D,Money for Debt and Debt for Debt
+ገንዘብ ማግኘቱ ይቀላል ከማከማቸቱ,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ሁሉም ጸጥ አሉ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a treasure trove of ruins""."
+ገንዘብ በልጅነት ማን ሰብስቦሽ በአርጅና ማን አግኝቶሽ,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ቃሉን ያከብራል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,B,who has saved money in youth and found it in old age
+ገንዘብ ከጅ ከወጣ ያመጣል ጣጣ,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,የትም አይሄድ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,A,The problem is that money is not always the best way to spend it.
+ገንዘብ ከጅ ዘመድ ከደጅ,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,A,Money from family to family
+ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ባዶ ቀረ አለቀ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,B,"If there is money, there is a way to heaven"
+ገንዘብ የልብ ሥር ነው አጥፊውም ሰው ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,B,Money is the root of the heart and the destroyer of it
+ፈላ ገነፈለ ተሞላ ጐደለ,የተገላቢጦሽ ሥራ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,C,The first was a small boat.
+ፈረለኛ ሲሮጥ እግረኛ ምን አቆመው,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,C,What stops a rider when he is running
+ፈረለኛ የወለደው እግረኛ አይመልሰውም,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,A,The one who gives birth to a lame one will not make him walk again
+ፈረሉም ይኸው ሜዳውም ይኸው,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,D,"and this is the plain of feral,"
+ፈረሰ ሲያጠብቅ ልጓም አይለቅ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,C,The horse is not to be left unattended
+ፈረሰ በራሪ በቅሎ ሰጋሪ,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብ��ም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,B,The flying horse and the camel saddle
+ፈረሰ ቢያነክሰ አህያ ታጉዝ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,የማይገናኝ ሐሳብ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,C,"If a horse stings, do not harness the donkey"
+ፈረሰ ቢጠፋው ኮርቻ ገልቦ አየ,የማይደረግ ነገር አረገ,መጨነቅ የለብኝም,ውሰጡን ለቄስ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,የማይደረግ ነገር አረገ,A,"The horse was lost, but the chariot was recovered"
+ፈረሰ ዐውቃለሁ ስገታ እወድቃለሁ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,C,I was so excited that I decided to go to the convention.
+ፈረስ ያደርላል እንጂ አይዋጋም ሽክ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,B,"The horse is a saddle, not a saddle"
+ፈረሰ ጥሎ ይደነግጣል በቅሎ ጥሎ ይግጣል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",A,The horse is thrown off and trampled by the camel
+ፈሩ ፈሩ ማጀት እሩ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ያዋከቡት ነገር,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,B,The result is a very satisfying meal.
+ፈሪ ለእናቱ ይገባል,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,D,The mother's fear
+ፈሪ ለእናቱ ጀግና ለጀግንነቱ,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,A,"Fear for his mother, hero for his heroism"
+ፈሪ በገዛ ጠቡ ገላጋይ ይሆናል,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,A,A coward becomes a victim of his own aggression
+ፈሪና ንፉግ እያደረ ይቆጨዋል,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,C,"The Bible says that ""they will not be afraid""."
+ፈሪን በውኃ ውስጥ ያልበዋል,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,መጀመሪያ እራሌን,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,C,"The first was the ""French"" in the Bible."
+ፈሪ አንዳይሉኝ አንድ ገደልሁ ጀግናም እንዳይሉኝ አልደገምሁ,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,B,I killed one and I didn't come back to be called a hero.
+ፈሪ ካልጋ ላይ ይወድቃል,ያዋከቡት ነገር,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው","ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",D,The coward falls on the chalk
+ፈስቶ ቂጥ መያዝ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,አጉል መኮፈስ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,A,The bread was then baked.
+ፈስ ያለበት ቂጥ ዝላይ አይችልም,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ስግብግብ ነው,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,A,A liquid bread cannot be boiled
+ፈትል ሲረዳዳ አንበሳ ያስራል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,A,The lion is a bit of a catch
+ፈዛዛ አያንቀላፋ ይገባ ፈፋ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,C,The first is to be alert to the danger of falling asleep.
+ፈጅቶ ከሚያጠግበኝ አስቲበርድ ይራበኝ,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ከፍትፍቱ ፊቱ,B,I'm hungry for the ostrich that feeds me
+ፈጣሪን ያህል ጌታ ርስትን ያህል ቦታ,የማይደረግ ነገር አረገ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,B,The Creator and the Lord are equal
+ፈጥኖ መስጠት ኋላ ለመጸጸት,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,D,"""I have been a good friend to many people"", says a young woman named Maria."
+ፈጭታ የነበረች ላመልማሎ ኮራች,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,A,The Lammello's spiny coati
+ፉት ቢሉት ጭልጥ,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,በስጦታው ያልረካ ሰው,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,C,The feet are the most important part of the body.
+ፊተኛው ወዳጅህን በምን ቀበርከው? በሻሽ ምነው? ኋለኛው አንዳይሸሽ,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,B,What did you bury your first friend with? What was the wish? The last wish
+ፊት ከወጣ ጆሮ ኋላ የበቀለ ቀንድ በሰጠ,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,C,The face of a horned owl
+ፊት የተናገረን ሰው ይጠላዋል ፊት የደረስን ወፍ ይብላው,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,A,A man who speaks to us in a bad way is hated by others
+የደመና ውኃ ጥምና የእናት በደል አይታወቅም,የተለመደ ልማድ መ���ወቁ መገለጡ አይቀርም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,C,"The water of the clouds is dry, and the mother's guilt is unknown"
+የደበሎ ተባይ የዳኛ አባይ ቢገልጡት አይታይ,ራስህን ጠብቅ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,D,The Judge's River - A Few Things to Say
+የደባ ገበያ በሬው ባሥር ቆዳው በሃያ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,A,The marketplace of Deba ten oxen the skin of twenty
+የደጃዝማችን ሚስት አይቼ ሚስቴን ጠላሁ,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,C,I hated my wife because of the wife of our dajjal
+የተደገመ ተረገመ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,A,Repeatedly Cursed
+የደግ ጊዜ ባዕድ የክፉ ጊዜ ዘመድ,ልምድ ካሰው ተማር,ክፉና ደግ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,C,"The Bible says that ""the one who is walking with the true God will be safe""."
+የደፉት ሬሳ የጠበሱት ዓሣ,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,B,The fish that roasted the dead bodies of the fish
+የዳቦ ልብ ልቡን የዳገት ጥግ -ጥጉን,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,A,The heart of the bread the heart of the crown of the head - the head
+የዳገት በረዶ የቆላ ዘንዶ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,D,The snow dragon
+የዳጉሳ እንጀራ በትኩሉ የባዕድ ፍቅር በአዲስ,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,መተው ነገሬን ከተተው,ነገ በኔ,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,B,Daggosa bread is a new form of love for foreigners
+የድሃ ፃብቱ አንቅልፉ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,D,The poor man's writing is sleeping
+የድሃ መድኃኒቱ የድንገቱ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,B,The medicine's surprise
+የድፃ ማጀት ቃጢ ማር ሰማስቀመጥ አይችልም,አይጥ ቤት ብቅል,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ገበያ ሲሰ��� በርካሽ ይሸመታል,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,አይጥ ቤት ብቅል,A,The stomach lining of a baby cannot store honey
+የድፃ ቁም ነገሩ ገብስ አስክ አስሩ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",B,The main ingredient is barley and ashes
+የድሃ ነገር ማንገቻ የሰው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,A,The poor man's plow
+የድሃ ጉልበት በገቢያ ያልቃል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ስግብግብ ነው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,B,The poor's labor is wasted
+የድሃ ግድርድር ሀብታም ይጋብዛል,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,B,The poor man's appeal to the rich man
+የድሃ ጠላ ጧት አልፈላ ማታ አተሳ,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ያልሆነ ምክር መምከር,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,A,The poor man's hatred is a nightmare
+ፅወቅ ያለው ባርባ ቀኑ ዐትወቅ ያለው ባርባ ዘመኑ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,C,the wise man forty days the foolish man forty years
+ዕውር ምን ዓይቶ ደንቆሮ ምን ሰምቶ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,B,"The blind man saw, and the deaf heard"
+ዕውር ምን ይሻል ብርሃን፤ በሽተኛ ምን ይሻል መዳን,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,B,"blind man begging for light, and the sick man begging for healing"
+ፅውር ሲወበራ ከመሪው ይጣላ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,የኋላውን አለማሰብ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,የኋላውን አለማሰብ,C,"When the light is on, it is thrown from the driver"
+ፅውር በዘንጉ ነጋዴ በወርቁ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,D,The Bible says that the first man was a slave.
+ፅውር ቢጠግብ ዘንጉን ይወርውር,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,B,"if the stork is satisfied, let him throw away the reed"
+ፅውር አያፍር ፈሪ አይደፍር,ሁሉም ለየቅል ነው,ቃሉን ያከብራል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈ���ግ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,C,"The blind will not be ashamed, the fearful will not be ashamed."
+ዕውርን ዕውር አይመራውም,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,A,The blind are not led by the blind
+ፅው ቀት ኃይል ነው ለላም ጤና ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,A,The sun is energy and health for the cow.
+ፅውቀትና ፍጥረት አንድ ቀን ነው,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,D,The same day is the day of knowledge and creation.
+ዕውቀት ያኮራል ሥራ ያስከብራል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ምስጋና ያበረታታል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",A,"The Bible says: ""The heart of the wise ones is like a stone."
+ዕዳው ዶሮ መጋቢ ያው ዶሮ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,መተው ነገሬን ከተተው,ዞሮ ዞሮ አዚያው,A,The debt the chicken keeper the chicken
+ፅድለ ቢስ ሲዳር ውኃ ይሞላል በጥር,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,C,The untouched cedar will be flooded in January
+ፅድለ ቢሰ አሞራ አንበጣ ሲመጣ ዓይኑ ይጠፋል,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,C,The untamed locust blinds the visitor
+ፅድላም አሞሌ በቅሎ ይለውጣል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,D,and the rod of righteousness will be changed
+ፅድል ተርታውን ዕጣ ፈንታውን,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ፍጹም ድሃ ነው,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,C,The victory was followed by the fate
+ፅድል ፈንታ ጥዋ ተርታ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,A,The result was a victory for the Jews.
+ፅድሜ ለንስሐ ዘመን ለፍለሐ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,C,righteousness for a time of repentance
+ዕድሜና መለተዋት አይጠገብም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery grave""."
+የለይጣን ክፋቱ ያለመታየቱ,የኋላውን አለማሰብ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ከራስ በላይ ነፋስ,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,B,The secret of Lot's wickedness
+የሰይጣን ገንዘብ የተበደረ ሳይበላው ተቀበረ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,B,Satan's borrower was buried without a trace
+የሰጠኸኝ ሸማ ከደጅህ ተቀማ,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,B,The bag you gave me is in your hand
+የስጡህን ተቀበል ያደረጉልህን ቸል አትበል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ውለታን አትዘንጋ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ውለታን አትዘንጋ,C,Do not ignore the gifts you receive
+የሰጠህን አትንላ ያደረጉልህን አትርላ,ራስህን ጠብቅ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,C,Do not be resentful of those who have neglected you
+የሰጡን ይሰጧል የገዙን ይነዷል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,ከሁኔታው ያስታውቃል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,A,The Bible says that the first man was Adam.
+የሳተ ይምከርህ የዋለ ይንገርህ,ልምድ ካሰው ተማር,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ልምድ ካሰው ተማር,A,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."