diff --git "a/translate-test/amh/amh_native_test_2.csv" "b/translate-test/amh/amh_native_test_2.csv" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/translate-test/amh/amh_native_test_2.csv" @@ -0,0 +1,515 @@ +Proverb,A,B,C,D,Answer_Text,Answer_Letter,translate +ሀምሳ ሎሚ ለአንድ ሰው ሸክሙ ነው ለሃምሳ ሰው ግን ጌጡ ነው።,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,D,"fifty lemons are a burden to one man, but to fifty men, they are a decoration." +ሀ ሳይሉ ጥፈት ውል ሳይዙ ሙግት,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,የተገላቢጦሽ ሥራ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,D,A. A dispute without a settlement +ሀ ባሉ ተዝካር በሉ,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ብጤ ከቢጤው ነው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,B,a remembered by +ሀብታም ለሀብታም ይጠቃቀሱ ድሀ ለድዛ ይለቃቀሱ,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ቢጤ ለቢጤ,ቢጤ ለቢጤ,D,rich to rich rich to rich to poor to poor to poor +ሀብታም ሲሰጥ የድፃ ሙርጥ አበጠ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,C,The rich man's gift of mustard made the city's pastry blossom +ሀብታም ቢወድቅ ከለገነት ድሃ ቢወድቅ ከመሬት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,C,"If the rich fall from the sky, if the poor fall from the ground" +ሀብታም በምጽዋቱ፣ ድሃ በጸሎቱ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,D,"The rich man in his charity, the poor man in his prayer" +ሀብታም በከብቱ ድሃ በጉልበቱ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,B,"rich man with his cattle, poor man with his strength" +ሀብታም በወርቁ ድሃ በጨርቁ,ሳታርፍ /ሳትሞት/,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,D,"Rich in gold, poor in cloth" +ሀብታም በገንዘቡ ይኮራል ድሃ በጥበቡ ይከብራል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,C,"The rich man boasts of his wealth, but the poor man is praised for his wisdom" +ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጥበቡ እርስ በእርስ ይቃረቡ,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,በስጦታው ያልረካ ሰው,ውሰጡን ለቄስ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,A,The rich may draw near to the poor in their wealth and wisdom +ሀብታም ቢሰጥ አበደረ እንጅ አልሰጠም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,C,The rich gave but did not lend +ሀብታም ነው መባል ያኮራል ድሃ ነው መባል ያሳፍራል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,A,"Proud to be rich, ashamed to be poor" +ሀብታም እንደሚበላለት ድሃ እንደሚከናወንለት,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,D,The rich eat and the poor suffer +ሀብታም ያለ ድሃ አይኮራም፣ ድሃ ያለ ሀብታም አይበላም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,C,"rich and poor do not boast, poor and rich do not eat" +ሀብታም ገንዘቡን ያስባል፣ ድሃ ቀኑን ይቆጥራል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,C,The rich think about their money; the poor count their days +ሀብትና ዕውቀት አይገኝ አንድነት,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,D,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""." +ሀብት የጠዋት ጤዛ ነው,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,B,Riches are like morning dew +ሁለተኛ ግፌ፣ ጫንቃዬን ተገርፌ፣ ልብሴን መገፈፌ,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,B,"The second time, I was kicked in the shoulder, and my clothes were torn." +ሁለተኛ ግፍ ልብሴን ይገፍ ጀርባዬን ይገርፍ,መፍትሔው አብሮ አለ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,B,Second bully pushes my suit and punches me in the back +ሁለተኛ ጥፋት፤ ቆሞ ማንቀላፋት,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,B,The second disaster: sleeping while standing +ሁለተኛ ጥፋት፤ ከገበያ ማንቀላፋት,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,A,The second tragedy: sleeping on the market +ሁለቱን ወንበዴ፤ በአንድ ዘዴ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,B,The two bandits; one method +ሁለቱን የተመኘ፤ አንዱንም አላገኘ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,A,"he desired two, he got none" +ሁለት ሆነው የተናገሩት በመሬት የቀበሩት,ልምድ ካሰው ተማር,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,D,The two who spoke were buried in the ground +ሁለት ሞት መጣ ቢለው፤ አንዱን ግባ በለው አለ,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,ነገን አያስብም,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,B,"If two deaths came to him, he said, ""Enter one""." +ሁለት ቁና ሰጥቼ፤ አንድ ጥንቅል,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,B,"I had two sets of books, one of which was a compilation." +ሁለት ባላ ትከል አንዱ ቢሰበር ባንዱ ተንጠልጠል,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,A,"If one of the two blades breaks, the other will hang" +ሁለት ብልጥ፤ ኑግ አያደቅ,ሁሉም ጸጥ አሉ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,C,Two smart; no more knocking +ሁለት ነዶ ይዞ ወደ ከምር ጠጋ,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,A,With two spears to the bow +ሁለት አይወዱ፤ ከመነኮሱ አይወልዱ,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ቢጤ ለቢጤ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,C,"The Bible says that ""they are not two, but one flesh""." +ሁለት አገር አራሽ ለባለንጀራ አውራሽ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,B,The two-country tractor for the Balangiere tractor +ሁለት እፎች ባይናከሱ፤ ይናቀሉ,ከራስ በላይ ነፋስ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,C,"If two birds do not mate, they are despised" +ሁለት አግር አለኝ ብሎ፤ ከሁለት ዛፍ አይወጡም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,B,"He said he had two legs, but he wouldn't grow up on two trees" +ሁለት የተመኘ፤ አንድም አላገኘ,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,B,"Two desired, one not received" +ሆድ ሆዱን የምትል ወፍ አለች ምን አለች?,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,D,What does the bird say about the belly? +ሆድ ለማታ በልቶ ለጧት,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ራስህን ጠብቅ,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,D,"The next morning, she was hungry and thirsty." +ሆድ ለባሰው ማጭድ አታውሰው,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ሁሉም ለራሱ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,B,Do not eat to satisfy your hunger +ሆድ ሲሞላ ራስ ባዶ ይቀራል,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,D,"The stomach is full, but the head is empty" +ሆድ ሲሞላ ፍቅሩ ሌላ፤ ሆድ ሲጎድል ሰው ያጋድል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,B,"When the stomach is full, love is different; when the stomach is empty, one fights" +ሆድ ሲያር ጥርስ ይስቃል,ያልዘሩት አይበቅል,የትም አይሄድ,ውሰጡን ለቄስ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ውሰጡን ለቄስ,C,The teeth are grinding +ሆድ ሲያውቅ፤ዶሮ ማታ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,C,"When the stomach is empty, the chicken is at rest" +ሆድ ባዶ ይጠላል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,B,The empty stomach is hated +ሆድና ልጅ አይጣላህ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,A,Do not let your stomach and children hold you back +ሆድና ግንባር አይሸሸግም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,C,The belly and forehead are not bulging +ሆድን በጎመን ቢደልሉት ጉልበት በዳገት ይለግማል,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,የተገላቢጦሽ ሥራ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,A,"If you push the stomach, the knees will suddenly give way" +ሆድ እንዳሳዩት ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,C,The stomach is as shown +ሆድ ከሁዳድ ይሰፋል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,A,The belly will expand from Judah +ሆድ ወዶ፤ አፍ ክዶ፤ ክፉ ለምዶ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,D,"the stomach, the mouth, the bad breath" +ሆድ የኔ ነው ሲሉት፤ ቁርጠት ሆኖ ይገላል,መጨነቅ የለብኝም,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,B,"When they say my stomach, it's a little bit of a struggle" +ውሻ በበላበት ይጮኻል,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,D,A dog howls at its prey +ሆድ ያባውን ብቅል ያወጣዋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ሁሉም ጸጥ አሉ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,A,The stomach expels the plaque +ሆድ ዘመድ ሳይወድ፤ አፍ እህል ሳይለምድ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,D,the stomach without blood; the mouth without grain +ሆድ ድንጋይ ልበላ ነው ቢል፤ ጉሮሮ በየት አሳልፈህ? አለው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,C,"if i was to eat a stone, where did your throat go?" +ለሀምሳ ጋን አንድ አሎሎ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,D,One aloe for fifty gallons +ለሀብት መትጋት ሰውነትን ያከሳል፤ገንዘብ ማሰብ አንቅልፍ ይነሣል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ያዝናናል ያጫውታል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,D,"striving after riches is a deadening of the flesh, the thinking of money is a sleep-depriving" +ለሁሉም ጊዜ አለው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,B,There Is a Time for Everything +ለሂያጅ የለውም ወዳጅ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የተገላቢጦሽ ሥራ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,A,He has no friends +ለሆዳም ስው ማብላት ውቅያኖስን ለመደልደል መቃጣት,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,A,"The first is the ""Sea of Milk"", a sea of salt that is made from the seeds of the sea." +ለሆዳም በሬ ጭድ ያዝለታል,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ብጤ ከቢጤው ነው,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,B,The bull will eat straw for its stomach +ለሆዴ ጠግቤ ፤በልብሴ አንግቤ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,D,i have become full of my belly; i have become full of my garment; +ለሆድ ቁርጠት ብላበት፤ለራለ ምታት ጩሀበት,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ያልሆነ ምክር መምከር,ያልሆነ ምክር መምከር,D,"for the pain of the stomach, she cried out; for the pain of the heart, she cried out." +ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መቅደጃ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,B,The tent of the ram; the tent of the weaver +ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መከንጃ,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,D,the saddle for the ram; the loom for the weaver +ለላም ቀንዷ አይከብዳትም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,D,The bull does not weigh its horns +ለላም ከጥጃዋና፤ ከአላቢዋ ማን ይቀርባታል,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,D,For the bull from the goat; and who will come nearer than the shearer? +ለላም የሣር ለምለም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,የኋላውን አለማሰብ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,B,The grass is green for the sheep +ለላም ጥጃዋ ለአህያ ውርንጭላዋ,ሁሉም ለራሱ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ሁሉም ለራሱ,A,"for the calf and the donkey, for the colt" +ለሌለው ምን ትለው,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,D,What to Say to the Poor +ለሌባ ቅሌቱ ልብሱ ነው,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,B,for a man his shame is his clothing +ለልጅ ሲሉ ይበሉ፤ ለወዳጅ ሲሉ ይጣሉ,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,D,They eat for the sake of the children; they fight for the sake of the friends +ለልጅ አይሥቁለትም፣ ለውሻ አይሮጡለትም,ለልጅ ፊት ��ሳየኸው ያዋርድሃል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,A,"They do not make fun of a child, nor run after a dog" +ለልጅ ጥርስህን ለዝንብ ቁስልህን አታሳይ,የኋላውን አለማሰብ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,C,Do not show your teeth to a child +ለልጅ ጨዋታ ለባለጌ ቧልት,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,A,A child's game for the ball +ለሎሌው ምን ትለው?,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,B,What would you say to the boy? +ለሕልም ምሳሌ የለውም,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,C,It is not a dream +ለመሄድና ለመመለስ፤ አዛዥ ራስ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ስግብግብ ነው,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,A,to go and return; commander-in-chief +ለመሆኑ ሳይሆን አንዴት ይሆናል ቢሆን,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,B,"not if, but when" +ለመሥራት ያፈረ፤ መብላት ደፈረ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከፍትፍቱ ፊቱ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,B,"He was afraid to work, afraid to eat" +ለመሪህ ዓሣ ምሰል,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,C,The fish is a good example. +ለመስማት የፈጠንህ ለመናገር የዘገየህ ሁን,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,A,"Be swift about hearing, slow about speaking" +ለመታማት መፍራት,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,B,Fear of Being Betrayed +ለመነኩሴ መልካም ሎሌ,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,D,A Good Servant to My Touch +ለመከራ የጣፈው፤ቢነግድ አይተርፈው,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,B,he who is in trouble will not go unpunished +ለመከራ ያለው መነኩሴ ፤ዳዊት ሸጦ አህያ ይገዛል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,D,David sells a donkey to a monk in need +ለመኻን እማዬ፤ለአገልጋይ አትዬ ብርቋ ነው,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,አለማወቅ ያስንቃል,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,D,"I'm a mother to you, I'm a servant to you" +ለሙት የለው መብት,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,B,No Right to Die +ለሚመለከት ለሚያየው፤ሞት ቅርብ ነው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,B,"For the one who sees, death is near" +ለሚስት ያጐርሷል፤ለተመታ ይክሷል,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,C,"He is a man who has a wife, and he is a man who is beaten up." +ለማረም ማን ብሎት፤ሲሠራው ግን ግድፈት,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ባዶ ቀረ አለቀ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,B,"who is willing to correct, but is not willing to do so" +ለማን አለው ፈጣሪ አለው፤ ጠጅ ለሌለው ውኃ አለው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ከራስ በላይ ነፋስ,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,C,"For those who have it, there is a creator; for those who lack it, there is water" +ለማን ይፍረዱ? ለወደዱ፣ አይደለም ለወደዱ፤ ለወለዱ።,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,D,"to whom to judge? to the beloved, not to the beloved, to the parent." +ለማኝ ቢያብድ ስልቻውን አይጥልም,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,C,The beggar is not going to give up his life +ለማኝ አያማርጥም፤ ማር አይኮመጥጥም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ ���ቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,መጨነቅ የለብኝም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,D,"The honey does not melt, the honey does not stick" +ለማየት የፈለገ ዐይኑን ይገልጣል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,D,The eye that wants to see is opened +ለማያውቀው፤ፎገራ ዱሩ ነው,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,C,"For the uninitiated, Fogra is the jungle" +ለማያውቅሽ ታጠኝ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,C,I was so excited to meet him. +ለማይሞት መድኃኒት አለው,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,B,He has the cure for immortality +ለማይሰጥ ሰው ፤ስጡኝ ማለት ማን አሰተማረው,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,C,"Who has taught him to say to the reluctant , "" Give me some "" ?" +ለማዕበል ወደብ ለነፋሰ ገደብ የለውም,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,D,The port of a hurricane is no limit to the wind +ለምላጭ የሰጡት ገላ አያምም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,C,The blood of the ransom sacrifice does not dry up +ለምሽት መብራት፣ ለመከራ ጊዜ ብልሃት,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,B,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a lamp to the night""." +ለምሽት መብራት፤ ለሥራ ብልሃት,ያዋከቡት ነገር,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,B,The light of the lamp at night; the art of the workman +ለምን ተክዤ፤ አምላክን ይዤ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,በስጦታው ያልረካ ሰው,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ምቀኛ ጠላት ነው,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,A,Why I am here; with God +ለምን ያለው ስልቻውን፤ ጫን ያለው ኮርቻውን አያጣም,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,C,"Why does the why lose its rhythm, the why does the why lose its rhythm?" +ለምን ጊዜው ነቀዝሽ,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁ���,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,B,Why the delay +ለምኖ ለማኝ፤ ቆቤን ቀማኝ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,አጉል መኮፈስ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,C,I have become a beggar; I have worn my mantle. +ለሞኝ ሰኔ በጋው፤ መስከረም ክረምቱ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,C,"For the fool, June is summer; September is winter" +ለሞኝ ንገረው ምን ይሰማ ብዬ፤ ለብልህ ንገረው፤ ምን ይሳተው ብዬ?,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,C,"tell the stupid to understand, and the intelligent to understand." +ለሞኝ ከሣቁለት፤ለቅዘን ከሮጡለት,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,የማይገናኝ ሐሳብ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,A,"they laughed at the foolish, they ran to him in tears." +ለሞኝ ከሣቁለት፤ለውሻ ከሮጡለት,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,A,"If a fool is laughed at, if a dog runs after him," +ለሞኝ ጉድጓድ አያሳዩትም፤ ቤት ነው ብሎ ይገባበታል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,A,"A foolish man will not be shown a pit, but he will think it is his house" +ለሞፈር ቆራጭ፤ እርፍ አይታየውም በግላጭ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,D,Moffat cutter; no saw blade visible in the cut +ለረዥም መንገድ አትሩጥበት፤ ለረዥም ነገር አትቸኩልበት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,D,"Do not run too far, do not rush too far" +አብዶ ይሮጣል፤ አትርሳኝ ብሎ ተከትሎታል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,B,"He runs, he follows, he doesn't forget me" +ለራሉ አያውቅ፤ለሰው አይጠይቅ,የፍትሕ መታጣት,አጉል መኮፈስ,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,አጉል መኮፈስ,B,"he should not know for himself, he should not ask for anyone" +ለራሉ አያውቅ ነዳይ ፤ ቅቤ ለመነ ላዋይ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,ብጤ ከቢጤው ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,A,"A foolish beggar for his own sake , and a man of senselessness for the sake of his own ." +ለራሱ የማይረባ ፤ለሰውም ኣይረባ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,D,"It is of no use to itself , nor to any one else ." +ለራሱ ጥላ፤ ለአግሩ ከለላ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,B,"shade for his feet, a covering for his feet" +ለራስ ምታት ጩህበት፤ ለሆድ ቁርጠት ብላበት,ተቃራኒ ምክር,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ተቃራኒ ምክር,A,shout it to the headache; eat it to the stomach ache +ለራስ ሲቆርሱ አያሳንሱ,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,C,Do not cut yourself +ለራስ ከበጁ፤ አይታጡ ክደጁ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,B,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a stone." +ለራበው ሰው ቆሎ፤ ለቁልቁለት በቅሎ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,A,A meal for a hungry man; a meal for a thirsty man +ለራት የማይተርፍ ዳረጎት,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,A,The translation is not to be missed for dinner. +ለርስት ሴቶች ስንኳ ይሞቱበታል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,C,"The Bible says that the inheritance was ""forfeited"" to the wives of the sons of Israel." +ለሰለባ የመጣ ልብስ ቢጥሉለት አይመለስ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,D,"If a man has a garment that is worn out, he should not return it." +ለሰማይ ምሰሶ የለው፤ ለባእድ ሥር የለው,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,D,It has no pillar to the sky; it has no root for the alien +ለሰበበኛ ቂጥ መረቅ አታብዛበት,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ፍጹም ድሃ ነው,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,A,Do not overdo it with baking +ለሰባቂ ጆሮህን አትስጠው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,D,Do not give in to the snarling +ለሰው ልጅ ከሚያበሉ፤ ለውሻ ል��� ያብሉ,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,D,"who eat the flesh of men, and eat the flesh of dogs" +ለለው ልጅ ከማብላት ለውሻ ማብላት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,A,The food is not the same as the dog's food. +ለሰው ሞት አነሰው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,መተው ነገሬን ከተተው,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,A,He died for man +ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,C,clothing for man +"ለሰው ቢነግሩት መልሶ ለሰው፤ ጫር ጫር አድርጌ ዐፈር ላልብሰው +",ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ምስጢር የብቻ የግል ነው,D,"if they tell it to a man, let him tell it to a man; and let them cover it with dust." +ለሰው ብሎ መሞት አምላክነት ያሻል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ከራስ በላይ ነፋስ,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ከራስ በላይ ነፋስ,B,It is better to die for man than for the godhead +ለሰው ብሎ ሲያማ፣ለእኔ ብለህ ስማ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ነገ በኔ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ነገ በኔ,C,"when he calls to me, listen to me" +ለሰው ብትል ትጠፋለህ፤ ለአግዜር ብትል ትለማለህ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,D,"if you say to man, you will be destroyed; if you say to god, you will be consumed" +ለሰው ከበሬታው ሰው፣ ለወጥ ማጣፈጫው ጨው,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,D,The salt is the spice for the dish +ለሰው የማይል ሰው፤ ሞት ሲያንሰው,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,C,A Man of No Friendship When Death Is Near +ለሰው ጠላቱ፤ይወጣል ከቤቱ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,C,a man's enemies come out of his own house +ለሰይጣን አትስጠው ሥልጣን,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ጨካኝን ሰው አትሹመው,D,Do not give the Devil a chance +ለሰጭም አያንሰው፤ ለበይም አይደርሰው,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,በስጦታው ያልረካ ሰው,በስጦታው ያልረካ ሰው,D,"not less than a hundredth, not more than a hundredth" +ለስሟ መጠሪያ ቁና ሰፋች,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,C,She Stood Up for Her Name +ለስሱ ፍትፍት አሳይቶ እበት ማጉረሱ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,D,The Bible does not say that the Jews complained. +ለሸማኔ ማገጃ፤ ለስት ማረጃ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,D,"The first is the ""glue"" of the wrist." +ለሹመት ካልመከሩለት፤ ለጥርስ ካልከደኑለት,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,የማይጠበቅ ነገር,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,D,"If they do not advise him to appointment, if they do not give him a tooth" +ለሹመት ያደለው፤ የለማኝ አለቃ ይሆናል,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,A,He is not qualified to be an appointed one; he is a mild-tempered head +ለሺ ፍልጥ ማሰሪያው ልጥ,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,C,The Binding of the Thousand Flowers +ለበራ ወለባ፤ ለውሻ ገለባ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ክፉና ደግ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,B,Flat for the light; straw for the dog +ለበግ ደጋ፤ ለምቾት አልጋ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,B,Sheepfold; comfortable bed +ለቡናሽ ቁርስ የለሽ ፤ ለነገርሽ ለዛ የለሽ,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ምንሽም ምንሽም አያምርም,D,"You don 't have breakfast for your coffee , you don 't have anything for your tea ." +ለባለጌ ገድሉ ውርደቱ,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,C,The shame of the massacre +ለእባብ እግር የለው፤ ለሞኝ መላ የለው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,መጨነቅ የለብኝም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,D,The serpent has no legs; the fool has no mouth +ለባእድ የሰጡት ኮሶ፣ ይጠጣል ደም ጎርሶ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ነጣ��ዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,B,The result was that the people of the land were forced to leave their homeland. +ለቤት ሳማ፤ ለውጭ ቄጤማ,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,C,The home is the same as the home; the outside is the same as the outside +ለቤት ሣንቃ፣ ለሰው አለቃ፤ ለነገር ጠበቃ ያስፈልገዋል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,A,"Homeowner, boss, and the state needs a lawyer" +ለቤት ባላ፤ ለችግር ነጠላ ያስፈልገዋል,መተው ነገሬን ከተተው,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,C,"A house cat, needing a single for trouble" +ለቀላል ምስጢር መንገር፤ በቀዳዳ ጤፍ መቋጠር,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ተቃራኒ ምክር,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,B,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""." +ለቀማኛ የለውም እጅ ለበቅሉ የለውም ልጅ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,A,"The child is not a cat, and the cat is not a cat." +ለቀባሪው አረዱት,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,መተው ነገሬን ከተተው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,D,Help for the Burial +ለቀንዳም በሬ ቤት አትክልክለው፤ ቀንዱ ይከላከለዋል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,C,The bull of the north is not to be found in the house; its horn will protect it +ለቁንጫ ለምድ ያወጣል,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,የማይጠበቅ ነገር,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,የማይጠበቅ ነገር,C,He produces leprosy for a locust +ለቂጡ ጨርቅ የለው፤ ቆንጆ ያባብላል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,እሱነቱን የማያውቅ,የማይገናኝ ሐሳብ,እሱነቱን የማያውቅ,C,"The bread is not woven, but it is beautifully formed" +ለቅልብልብ አማት፤ ሲሶ በትር አላት,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,B,A daughter-in-law for a cranky man; a thistle holds a staff +ለቅሶ ሳለ ከቤት፤ ይሄዳል ከጐረቤት,ክፉና ደግ,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,B,He leaves home in tears; he leaves with a neighbor +ለቅናት የለውም ጥናት,ዋዛ ���ዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,C,He studied without jealousy +ለቅዘን እግር አንስተውለት፤ ለውሻ ሸሽተውለት,ከሁኔታው ያስታውቃል,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,C,They picked up a leopard's foot and ran away to a dog +ለብልህ አይነግሩ፤ ለአንበሳ አይመትሩ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,የትም አይሄድ,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,D,They do not tell the wise; they do not tell the lion +ለብልህ አይነግሩ፤ ለድመት አያበሩ,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,C,Don't tell the wise; don't tell the cat +ማን ያልነበረ፤ ማን ያልተቀበረ,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,D,"who was missing, who was not buried" +ማን ያርዳ የቀበረ፤ ማን ይናገር የነበረ,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ሁሉም ለየቅል ነው,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,A,who buried yarda; who spoke +ማን ያውቃል ባላገር፤ ማን ያጠብቃል ማገር,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ተቃራኒ ምክር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,D,"who knows, who doesn't tell; who expects to tell" +ማን ያውቅ አገር፤ ማን ያጥብቅ ማገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,A,who knows country; who knows strictly speaking +ማወቅ መላቅ! አለማወቅ መናቅ,አለማወቅ ያስንቃል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,አለማወቅ ያስንቃል,A,Knowledge is a curse! Ignorance is a curse +ማወቅ እናውቃለን ፤ ብንናገር አናልቃለን,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,D,"we know what we know , but we speak what we do not know ." +ማውራት ነው ድህነት፤ መሥራት ነው ጌትነት,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,D,Talking is poverty; doing is mastery +ማዕረገ ቢስ፤ እራቱ ገሚስ,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ሲ��ከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,C,The head is rounded and the tail is rounded. +ማየት ከመልአክ፤ መቀበል ከአምላክ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,A,He was seen by an angel; he received it from God +ማጀት በጎረሰ፤ ደጃፍ በመለሰ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,D,"The stomach is ripped open, the door is opened" +ማጀት ያጠለቀው፤ ጉልቻ የላቀው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ፍጹም ድሃ ነው,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ፍጹም ድሃ ነው,C,The stomach is deeper; the esophagus is larger +ማግኘት ማውጣትን ያስለምዳል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,D,The result is a more satisfying life. +ማግኘት ማውጣትን ይመልሳል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,B,The benefits of giving +ማጣትና ማግኘት ጆሮ ለጆሮ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,D,The loss and recovery of ear to ear +ማጣት ከሰማይ ይርቃል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ድህነት አስከፊ ነው,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ድህነት አስከፊ ነው,C,The loss is far from heaven +ማጥፋት፤ በትንሽዋ ጣት,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,A,The little finger +ማጭዱም ገመዱም ከሣሩ ውስጥ ነው,ጨካኝን ሰው አትሹመው,መፍትሔው አብሮ አለ,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,መፍትሔው አብሮ አለ,B,And the reed is in the grass +ማፈር ከሌለ፤ ክብር የለም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,B,"Without shame, there is no dignity" +ማፈር ከብዙ ነገር ይጠበቃል፤ አለማፈር በብዙ ነገር ያስጠይቃል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,A,Being shy is a challenge; being shy is a challenge +ምለህ በክርስቶለ ተገዝተህ በቄስ,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,በጌታ ስም ��ገባኸው ቃል አክብር,C,You're under the influence of a clergyman +ምላሱ አይታጠፍም,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ቃሉን ያከብራል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ቃሉን ያከብራል,C,His tongue is not devious +ምላስ ቢጥም ቀዶ ይጠቅም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,C,"The tongue is a delicate instrument, but it is not a deadly instrument." +ምላስ ይቀባል፤ ጥርስ ይወጋል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ያዋከቡት ነገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,A,"The tongue is stained, the teeth are knocked out" +ምላጭ ለምላጭ ፤ጠፍር ለመለመጫ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ውሰጡን ለቄስ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,A,"For the slasher , and for the slasher ," +ምላጭ ምላጭን አይቆርጠው፤ ሰው ሰውን አይበልጠው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,A,"the blade shall not cut through the blade, and man shall not prevail against man" +ምላጭ ቢያብጥ በምን ይበጡ ውኃ ቢያንቅ በምን ይውጡ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,C,"If the blade is blown, how do you cut it? If the water is boiled, how do you cut it?" +ምላጭ አይበጥ፤ ያበጠውን ያፈርጥ,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,B,The blade should not be cut; it should be cut +ምስጢር ከቤት ፤ምክር ከጎረቤት,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,C,Confidential talk from home; consultation with a neighbor +ምስጢር የባቄላ ወፍጮ አይደለም,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ዝንጉ ለው አይረባም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,A,The secret is not the bean mill +ምስጢር ይደበቃል፤ ወፍጮ አይደለም,በስጦታው ያልረካ ሰው,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,C,"The secret is kept, not the mill" +ምርቅና፤ ፍትፍት,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ክፉና ደግ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ክፉና ደግ,B,The Bible is not a book of mere speculation. +ምሳሌህ ሁሉ አንካሳ ነው,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,A,Your illustrations are all lame +ምስለኔ ሁሉ አንደኔ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,B,all my imagination and my tongue +ቀስ በቀስ እንቁላል በእግሩ ይሄዳል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,B,The egg moves slowly on its feet +ጅብ ከሄደ ውሻ ጮኸ,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ከፍትፍቱ ፊቱ,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,A,The dog howled when the mare left +የአባይ ልጅ ውሃ ጠማው,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,D,The Nile River is dried up +ጥሩ ውይይት ሁልጊዜ ከጥሩ አልጋ የተሻለ ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,D,Good communication is always better than a good bed +ምከረው ምከረው እንቢ ካለህ መከራ ይምከረው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,D,"If you refuse, you will suffer." +ቀድሞ ነበር እንጂ መጥኖ መደቆስ አሁን ምን ያደርጋል ድስት ጥዶ ማልቀስ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,B,"What does the potty-claw crying do now, but it was before" +ጽድቅና ኵነኔ ቢኖርም ባይኖርም ከክፋት ደግነት ሳይሻል አይቀርም,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,C,"Righteousness and justice, or neither, are probably better than wickedness and kindness" +በቃል ያለ ይረሳል በመጽሐፍ ያለ ይወረሳል,ገ��ሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,D,"Forgotten without words, passed on without books" +ያልጠረጠረ ተመነጠረ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,B,He was not a Christian. +ቀኝ እጄን ተነከስኩ,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,A,I was bitten on the right hand +ምስር መዝራት ሙያ ማጣት፤ አተር መዝራት ወይ ብልሃት እለች ጦጣ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,A,"The lack of skill in planting peas, the lack of skill in planting peas, or the lack of skill in planting peas" +ምስርሽን በጥጥሽ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,A,Breaking the Code +ምስር አራቱ ፤ ምስር ቢያጣ ሞቱ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,ራስህን ጠብቅ,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,C,"the four horsemen; if the horseman is missing , he shall die" +ምስክር ለበለጠ አውድማ ለመለጠ,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,መተው ነገሬን ከተተው,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,A,The Witnesses were able to reach a wider audience. +ምስክር ቢያድር ይለጠጣል ሽንፍላ ቢያድር ይመለጣል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,B,"If the witness is late, he will be arrested; if he is late, he will be sentenced." +ምስክር ከበለጠ ባቄላ ከፈጠጠ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,D,If the testimony produced more beans +ምስክር ከተጠራ መስዋዕት ከተሠራ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,አንድ ነገር ቆ��ጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,A,"If a witness is called and a sacrifice is made," +ምስክር ያለው ሙግት አያዳግትም ለመርታት,ያዋከቡት ነገር,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,C,The evidence is not a barrier to settlement +ምስጋና አዋቂን ያበራታል ቂልን ያሳብዳል,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ምስጋና ያበረታታል,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ምስጋና ያበረታታል,C,Praise Enlighten the Grown Up and Attracts the Foolish +ምስጥ ከምድር ውስጥ,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,A,The earth's crust +ምቀኛ አታሳጣኝ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,የተገላቢጦሽ ሥራ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,B,Do not be envious of me +ምቀኛ የኑሮ መጋኛ,ሁሉም ጸጥ አሉ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ምቀኛ ጠላት ነው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ምቀኛ ጠላት ነው,C,The envious steward +ምቀኛ ጠላቱን ይተካል ወዳጁን ይንቃል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,A,Envy replaces the enemy and despises the friend +ምነው ቢገዙ መድን ካበዙ,ባዶ ቀረ አለቀ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,D,If only they had bought insurance. +ምናልባት ቢሰበር አናት ቅቤ ሿ ለመተኮሻ,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ያዋከቡት ነገር,መተው ነገሬን ከተተው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,A,Maybe if it breaks top of the butter for shooting +ምንም በሙቱ እራድማ ሸምቱ,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ስግብግብ ነው,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,D,no matter what the dead do +ምንም ቢሆን ሥር ነው እንጂ እጢ አይደማም,የማይገናኝ ሐሳብ,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,C,"The root, not the gland, is the cause of the problem." +ምንም ቢሆን ጉፋያ ሥጋ ሥጋ ነው,የማይደረግ ነገር አረገ,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,D,The result is that the meat is not cooked properly. +ምንም ቢታረስ በዘጠና ቤቱ አይለቅም ቀጠና,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,D,"no matter what you do, you can't get rid of the ninety-nine" +ምንም ቢቸገሩ ተበድሮ ጋሬዳ,ከፍትፍቱ ፊቱ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,���ልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,D,"Gareda, despite the difficulties" +ምንም ቢያጠምዱ በዘጠና ቤቱን አይተው ቀጠና,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,B,"we have seen ninety houses, no matter what they catch" +ምንም ቢጠም መንገድ ምንም ቢከፋ ዘመድ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,C,"No matter how thirsty the road, no matter how hard the relative" +ምንም ቢፋቀሩ አብረው አይቀበሩ,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,C,"The Bible says that ""they were not in love with each other""." +ምንም ብቀጥን ጠጅ ነኝ ምንም ብደኸይ ጨዋ ነኝ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,D,"I am a wine, however pure, I am a decent one, however poor." +ምንም ብታውቅ ከዳኛ ጋር አትሟገት,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,C,"Do not argue with a judge, no matter how much you know" +ምንም ብታፈገፍጊ ከግድግዳ አታልፊ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,C,"""I'm not going to be able to do it"", he said." +ምንም ብትሞቺ እንዴት አደርሽ አንቺ,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,B,how can you do whatever you want to do when you die +ምንም ብጠላው በወንድሜ ግንባር ደም አልይብህ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,A,I will not see the blood on my brother's forehead +ምንሽም ምንሽም አያምረኝ ከመሄድሽ በቀር,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,B,"I don't care what you do, except you leave." +ምን በአግሩ ቢመጣ በእጁ እንዳይመጣ አለ ዳኛ,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,A,"judge said that whatever comes in his foot, it should not come in his hand" +ምን ቢለፈልፉ ድካም ነው ትርፉ,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,B,The result is a lot of work. +ምን ቢኖሩ ከሞት አይቀሩ,ል��� ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,C,The Bible says that death is the end of all life. +ምን ቢከፉ አሳብ ነው ትርፉ,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,A,What is the price of the profit? +ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,D,A Shrub Becomes a Tree +ቁጥቋቦ፣ ያለ ዛፍ አይሆንም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,B,"The bush, not the tree" +ቁጭትና መረቅ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The result is a hearty, hearty meal." +ቁጭትና መጠጥ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,የማይጠበቅ ነገር,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery pillar." +ቁፍ ቁፍ ያስኘሽ እንደ ቄብ ዶሮ፣ ለመከራ ላሳርሽ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,መተው ነገሬን ከተተው,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,D,"I'm a little bit like a chicken, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck" +ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,የማይጠበቅ ነገር,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,A,They have a hard time distinguishing right from wrong +ቂልን፣ ለብቻው ስደበው፣ አራሱን በአደባባይ እንዲለድብ,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,C,"let him go off alone, let him be publicly mocked." +ቂል አይሙት፣ እንዲያጫውት,ያዝናናል ያጫውታል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ያዝናናል ያጫውታል,A,"Don't be silly, let him play" +ቂል ከጠገበበት እይወጣም,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ሁሉም ለየቅል ነው,ነገን አያስብም,ነገን አያስብም,D,The foolish one comes out of his own house. +ቂል ያገኘው ፈሊጥ፣ ውሻ የደፋው ሊጥ,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,A,"The potter's wheel, the dog's flour" +ቂምህን እትርሣ፣ የወደቀ እንሣ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ያዝናናል ያጫውታል,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,B,"Forget your resentment, a fallen rock" +ቂም ይዞ አኣሎት፣ ሳል ይዞ ለርቆት,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,D,"He was a man of integrity, and he was a man of integrity." +ቂጡ የቆለለ ውሻ፣ እንደልቡ እይጮሀም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,A,"A dog that is tired of eating bread, howls like a dog" +ቂጥ ቢወድል፣ ፈስ እያድን,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,መወፈር ጥቅም የለውም,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ከሁኔታው ያስታውቃል,መወፈር ጥቅም የለውም,B,"The bread is sour, the water is salty" +ቃልህ ሳይዘጋ፣ እግርህ ሳይዘረጋ,ብጤ ከቢጤው ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሳታርፍ /ሳትሞት/,C,"before your mouth is shut, before your foot is stretched out" +ቄሱም ዝም፣ መጽሐፉም ዝም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ሁሉም ጸጥ አሉ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሁሉም ጸጥ አሉ,B,The Priest and the Book Silent +ቄስ ለትዛዜ፣ ፍቅር ለሚዜ,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ሁሉም በየሙያው ቢውል,C,"The priest who commands, the priest who loves" +ቄስ ምን ይሻል ጠላ፣ ነገር ምን ይሻል ችላ,መተው ነገሬን ከተተው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,መተው ነገሬን ከተተው,A,"What the Priest Hated, What He Ignored" +ቄስና ንብ፣ እያዩ እሳት ይገባሉ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,B,"The bee and the bee, in the fire" +ቄስ ኤረክስን መምህሩ፣ እናት አያስቀብሩ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,D,"Father Eriksson, his teacher, not his mother" +ቄስ ካናዘዘው፣ ፅድሜ ያናዘዘው,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,D,"If a priest doesn't want it, the laity won't" +ቄስ ካፈረስ፣ ዲያቆን ከረከስ,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,A,"The priest is dismissed, the deacon is defrocked" +ቄስ ያዘዘህን አርግ፣ ቄስ ያረገውን አታርግ,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የእነሱን ባህርይ አትከተል,ከራስ በላይ ነፋስ,የእነሱን ባህርይ አትከተል,C,"marry what the priest tells you to, don't marry what the priest tells you not to" +ቅል በአገሩ፣ ድንጋይ ይስብራል,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,የማይደረግ ነገር አረገ,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,D,The earth will be filled with the knowledge of Jehovah. +ቅልውጥ እሳስቦ፥ ይጥላል ከዘመቻ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል","አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",D,I think he's going to throw the campaign +ቅመጮ የበዛበት ወጥ፣ አይፋጅ እይኮመጥጥ,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,D,"The dish is made of a mixture of spices, herbs, and spices." +ቅማል በጥፍር ቢድጧት፣ ራ ደህና አለች,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,D,"The moth is alive, but the caterpillar is dead" +ቅማል ከአካላት፣ ምሥጢር ከቤት,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ሁሉም ጸጥ አሉ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,D,The secret of the home +ቅማል ውኃ ውረጂ ቢሏት፣ ስንኳለስ መቼ ልደርስ,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,A,When to reach the water when the water is wet +ቅርብ ያለ ጠበል፣ ልጥ ይነከርበታል,ነገ በኔ,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,B,"The nearest snake, the most commonly found" +ቅርናታም ለቅርናታም፣ ስንቡሌ ስንቡሴ ይባባሳል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አይጥ ቤት ብቅል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,C,The problem is that the world is becoming more and more unstable. +ቅርንጫፍ እንደዛፉ,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ፍጹም ድሃ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,B,They are like branches +ቅቤ ሻጭ፣ ድርቅ ያወራል,መፍትሔው አብሮ አለ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,D,"The butter seller, the drought" +ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት፣ ያባት የእናት,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,C,"The mother's milk, which is then separated from the butter" +ቅቤና ቅልጥም፣ ወዴት ግጥምጥም,በፍጸም እይመሳለሉም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,በፍጸም እይመሳለሉም,A,"butter and cream, where's the poetry" +ቅቤ እንጣሪቱ እያለች፥ መቅመቆ ማሸቱን ምታት መተት,በበቂ ም���ክር ማሸነፍ ይቻላል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,C,she was sifting butter: she left the lamp on the stove +ቅቤ ይፍስስ፣ ከገንፎ አይተርፍ,መወፈር ጥቅም የለውም,የትም አይሄድ,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,የትም አይሄድ,B,"The butter is poured, not left out" +ቅናት ያደርሳል፣ ከሞት,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,D,"The Bible says that ""the spirit of the wicked one is like the fire""." +ቅናት ጥናት፣ አይገናኝም ከእናት ካባት,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,D,"jealousy, jealousy, not communicating with mother" +ቅን በቅን ከማገልገል፣ ፊት ለፊት ማውደልደል,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,D,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""." +ቅንቡርስ የት ትሔዳለህ? መተማ፣ ትደርሳለህ ልብማ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,C,"Where are you going, Shabura?" +ቅንነት፣ ለነፍስ መድኃኒት,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,የፍትሕ መታጣት,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,D,"Honesty, the Medicine of the Soul" +ቅዝምዝም ሲወረወር፣ ጎንበስ ብለህ እሳልፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,B,"When a bow is thrown, lean forward and pass" +ቅዝምዝም ወዲያ ፍየል ወዲያ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,የማይገናኝ ሐሳብ,መጨነቅ የለብኝም,አይጥ ቤት ብቅል,የማይገናኝ ሐሳብ,B,The goat is a goat +ቅዥት ተፈርቶ፣ ሳይተኛ አይታደርም,ዝንጉ ለው አይረባም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,B,"He is not afraid of the dark, and he does not go without sleep" +ቅጡም የምንኩስና ነው,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,C,The penalty is a shoot-out +ቆሉ ለዘር፣ እንዶድ ለድግር,የፍትሕ መታጣት,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,C,"The seed is the cork, the chaff is the straw" +ቆሉን ቢቆረጥሙት እንጂ፣ ቢያሹት አያልቅ,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,የትም አይሄድ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,D,"the coal is not gone, but it is cut" +ቆማጣ ቤት፣ አንድ ጣት ብርቅ ነው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,C,A house of a thumb is rare +ቆማጣ ብለው ያው ቁምጥና ነው፣ ሴላ ምን ይመጣል አለ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,A,"they say it's the shirt, cela said what's coming" +ቆዳ ሲወደድ፣ በሬህን እረድ,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ቃሉን ያከብራል,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,A,"When the skin is cracked, help your bull" +ቆጥሮ የማይስጥ ሌባ፣ ቆጥሮ የማይቀበል ሌባ,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,A,"The Bible says that ""the one who is a thief does not keep account of the things he has""." +ቋንጧና ባለሟል ላያር አይቀርም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,B,"The spiny, fluffy larva" +በሁለት በትር አይማቱ፣ በሁለት ዳኛ አይሟገቱ,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,አጉል መኮፈስ,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,A,"Do not be divided, do not be divided into two judges" +በለምለም (በለለለስ) ምሳሴ፣ ኮሸሽላ በላሁ አለች አህያ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,መተው ነገሬን ከተተው,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,A,"I ate my lunch at the Lemlem (Bellel) and the donkey said, ""I ate my lunch at the Koeshella""." +በሉት አለቀ ፈጩት ደቀቀ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ባዶ ቀረ አለቀ,ባዶ ቀረ አለቀ,D,"The result was a bitter, bitter, bitter harvest." +በላይ በላዩ ያጎርሳታል፣ የበላችው ያስገሳታል,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,B,"the top is pushing it over the top, the bottom is pushing it" +በል በል ይላሉ፣ ሲፈርዱ፣ ጣል ጣል ይሳሉ፣ ሲያርዱ,ድህነት አስከፊ ነው,ያዋከቡት ነገር,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ያዋከቡት ነገር,B,"Say: When they judge, they make a distinction." +በልብ አምኖ፣ በእፍ መንኖ,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ባዶ ቀረ አለቀ,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,A,"Believing in Heart, Believing with the Mouth" +በልተው ከጨረሱ፣ ከመኝታ ይነሱ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,C,"After eating, get out of bed" +በልተው ካልጠጡ እረር፣ ወልደው ካሳኩ አነር,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,D,"If they do not eat and drink, then eat and drink." +በልቶ መጠጥ ያጣ፣ ተበድሎ ፍርድ አጣ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,የፍትሕ መታጣት,ራስህን ጠብቅ,የፍትሕ መታጣት,C,He ate and drank and was judged and condemned +በልቶ እንዳንበሳ፣ ተኝቶ እንደሬሳ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,C,"that we may not become as hungry, as slumbering, as those who are exhausted." +በልቶ የማይመርቅ፣ ገብቶ ወጥቶ የማይጠይቅ,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,C,"he does not eat or drink, he does not go out or come in." +በልቶ የማይበርዶው፣ የስው ነገር የማይከብደው፣ አንድ ነው,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,C,"The one who does not eat and does not drink, is one" +በልቶ የከሳ፣ የነገሩትን የረሳ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ዝንጉ ለው አይረባም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ዝንጉ ለው አይረባም,B,and he ate and drank and forgot what he had been told. +በልቼ እንደአንበሳ፣ ተኝቼ እንደሬሳ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,A,"I have eaten like a lion, I have lain down like a corpse." +በል ያለው የበሳላው፣ ተው ያለው የአተተው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,C,"The one who is boiled, the one who is left, the one who is left" +በልጅ ቆዳ፣ የተቀበረ የለም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,መጨነቅ የለብኝም,መጨነቅ የለብኝም,D,"In the skin of a child, no burial" +በልጅነት ወደ ገዳም፣ በእርጅና ወደ ዓለም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,የተገላቢጦሽ ሥራ,መተው ነገሬን ከተተው,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,የተገላቢጦሽ ሥራ,B,"I was born in a convent in the city of Paris, France, and moved to the United States in the early 1950's." +በልጅነት ያልተወለደ ልጅ፣ በአባቱ ተዝካር ፈኛ ይለምናል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,B,A child born prematurely asks for a judge in memory of his father +በልጅ አመካኝቶ፣ ይስሳል አንጎቶ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,A,I was a child and I was a teenager. +በሐምሌ በነሐሴ፣ ቀረችልኝ ነፍሴ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,የች��ሬ ጊዜ አለፈ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,የችግሬ ጊዜ አለፈ,C,"In July and August, my soul was restored" +በሐምሌ ወጨፎ፣ በለኔ አርከፍክፎ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,C,I was born in a small town in the north of the country. +በሐምሌ ጤፍ ይዘሩ፣ ቤት ይሠሩ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,C,Planting Teak and Building Houses in July +በመልካም፣ አንገት እንቅርት,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,አይትማመኑበትም,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,B,The necklace in the right +በመረጡት ዳኛ ቢረቱ፣ በቆረጡት በትር፣ ቢመቱት በማን ያጉተመትም,ዝንጉ ለው አይረባም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,B,"by the judge he appointed, by the club he cut, by whom he was beaten," +በመለለው ይናገራል፣ ከበላው ይበሳል,ሁሉም ጸጥ አሉ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ባዶ ቀረ አለቀ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,B,"he speaks with a heavy heart, he is weary of his food" +በመስታወት ቤት የሚኖሩ አይወራወሩ,መወፈር ጥቅም የለውም,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ሁሉም ጸጥ አሉ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,B,The mirrored house is not a place for gossip +በመስከረም የሚያብድ፣ ስለኔ ቡሪውን ከፍ ከፍ ያደርጋል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ከሁኔታው ያስታውቃል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ከሁኔታው ያስታውቃል,C,"September fools, raises his voice about me" +በመሸታ የተገዛ ጦር፣ ቢወረውሩት ከድፍድፍ,አይትማመኑበትም,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,አይትማመኑበትም,A,"A spear bought at a sale, a bullet to the head" +በመከሩት ምክር፣ በሸመቁት ጦር,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,B,"By the counsel they have given, by the spears they have sharpened" +በመዘንከው ማሜዛን፣ በሰፈርከው ላዳን,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,C,"with the ram that you weighed, with the ram that you measured out," +በመጀመረያ የመቀመጫዬን፣ አለች ዝንጀሮ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የኋላውን አለማሰብ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,መጀመሪያ እራሌን,መጀመሪያ እራሌን,D,"""I'm going to take my seat first"", said the monkey." +በመጠቃቀም የቆመ ፍቅር፣ አይውል አያድር,ውለታን አትዘንጋ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,D,"The love that is used up, never fails" +በሚያዚያ ጎመን የዘራ፣ ክረምቱን ሁሉ በላ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ���ገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,D,"who sowed cabbage in that field, ate all winter" +በማር ሳይ ወተት፣ ሲረባም ቢለባም,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ክፉና ደግ,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,C,"The milk is then mixed with the milk of the goat, and the milk is then added to the goat's milk." +በማታየው፣ እጅህን አታድርስው,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ራስህን ጠብቅ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,በፍጸም እይመሳለሉም,ራስህን ጠብቅ,B,Do not touch what you cannot see +በማን ላይ ተቀምጠሽ፣ እግዜርን ታሚያለሽ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,B,"on whom do you sit, mocking god" +በማያድሩበት ቤት፣ አያመሻሹበት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,C,"In the house where they do not sleep, do not stay overnight" +በምን በላህ በሳማ፣ ባይፈጅህማ,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,D,"by the sword you swore, if it doesn't kill you" +በምን ተነሳ በጣቁሳ ምን በጣቁሳ በዳጉሳ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,C,what is the reason why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why +በምንቸት ጠላ ታፈላሳ፣ ከጎረቤት ትጣላ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,C,"The Bible says that ""the one who is a slave to the Master will be rich""." +በምን የተነሣ፥ ይህ ሁሉ ጠባሳ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,B,what caused all this scar +በምድር መጠቅጥቅ፣ በስማይ መጠየቅ,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,B,"To be wrapped in earth, to ask in my name" +በምድር ዓለም፣ አለገንበብ የለም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ��ስከተሉ አይቀርም,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,C,"The earth is a vast, uninhabited world" +በምድር እይቀር ብድር,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,C,The earth's borrowing +በምድር ድንበር፥ በሴት ከንፈር,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,B,the border of the earth: from the lips of a woman +በምግባሩ እይታወቅ ማማሩ,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,B,"The Bible says: ""The one who is wise will become wise, but the one who is foolish will be foolish""." +በምጥ በጣሽ! በአንግዴ ልጅ አልጣሽ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,C,"I have not failed you in anything, and I have not failed you in anything." +በሞኝ ክምር፣ ዝንጀሮ ልጅዋን ትዳር,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ክፉና ደግ,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,C,"In the Fool's Den, a Monkey Marries His Daughter" +በሞኝ ክንድ የዘንዶ፣ ጉድጓድ ይለኩበት,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,B,"A serpent in the hand of a foolish man, and he will dig a pit for him." +በረጅም ጦር ባይወጉበት፣ ያስፈራሩበት,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ምስጋና ያበረታታል,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,D,He was not threatened with a long spear. +በራቸውን ክፍተው፣ ሰውን ሌባ ይላሉ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,C,"They open their doors, calling a man a thief" +በሬ ሆይ! ሣሩን አየህና፣ ገደሉን ሳታይ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,B,"O ox, thou hast seen the grass, but thou hast not seen the fold." +በሬ ሲያረጅ፣ ከጥጃ ጋር ይውላል,ብጤ ከቢጤው ነው,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,D,"When an old bull is fed, it is fed with the calf" +በሬ በመቶ፣ ያውስ የት ተገኝቶ ምድር በዶሮ፣ ያውስ ማን ገብሮ,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,መፍትሔው አብሮ አለ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,A,"where is the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk" +በሬ በጭብጦ ተዝ ቢለው፣ ያላቦካ ከወዴት ያገኛል አለው,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ቅድሚያ ዝግጅት ���ላደረገ ይቸገራል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,B,"If the bull is caught in the head, where does the bull go to get it?" +በሬ ተንሾካሽኮ ቀንበር፥ ገበሬ ተቸካችኮ ከድንበር,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,B,the ox thunders and the yoke is shaken; the farmer hurries from the border; +በሬና ሌት፣ ካገርህ መሬት,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,A,"The bull and the goat, the ground of the tiger" +በሬና በሬ መከሩ፣ ቀንበር ሰበሩ,ብጤ ከቢጤው ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,ስግብግብ ነው,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,C,"The bull and the bull reap, break the yoke" +በሬ አርዶ በበለት፣ ከብት አርብቶ በበረት,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,D,"The bull grazed the widow, the cow grazed the goat" +በሬ እንኳ ሰወጉ፣ በፈረስ ያጓራል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,B,"Even the ox is beaten, and the horse is driven" +በሬ ከአንጀቱ እንጂ፣ በአንገቱ አያበብም,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,C,The bull is not scratched by the neck but by the throat +በሬ ከጎለበተ፣ አሽከር ሰነበተ,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,A,"The bull may have rolled, the driver may have stumbled" +በሬ ካራጁ፣ ይውላል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,D,"The bull is drawn, and the bull is used." +በሬ ወደአገሩ፣ ይስባል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,B,The bull is drawn to his home +በሬዎች ተረት ለመዱ! ዝም ብለው እንዳይጠመዱ,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,D,The bulls are not afraid to be caught! +በሬ ያርሳል፣ ምርቱን አህያ ያፍሳል,የተገላቢጦሽ ሥራ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,D,"The ox plows, the donkey spills the crops" +በሬ ግዙ ግዙ፣ አንድ አሞሌ ላይገዙ,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,C,"buy a bull, not a bar" +በርቄ አሞ���ለሁ ታንቄ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,B,I was so excited to see you again! +በርበሬ በገዛ አጁ ገብቶ ይፋጃል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የፍትሕ መታጣት,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,C,Pepper is a natural food +በርበሬ ታልፈጀ፣ ጠበቃ ታረጀ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የማይገናኝ ሐሳብ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,C,The man was arrested and charged with murder. +በርበሬና ሚጥሚጣ፣ ሥጋና ቋንጣ,ሁሉም ለየቅል ነው,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሁሉም ለየቅል ነው,A,"The first is the pepper and the leek, the meat and the squash." +በርበሬ አይሆን ፅጣን፣ ነገር አይሆን ሥልጣን,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,C,"authority, not power, not power, not power" +በርቦ ያበድራል፣ በቁና ያስከፍላል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ስግብግብ ነው,ስግብግብ ነው,D,"He borrows with greed, and he pays back with justice" +በርኖበ ሳይገዙ ካባ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,D,A coat without a robe +ገረድ የቤት ሞረድ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,D,The house mouse +ገራገሩን ተጫውቶ ይኖራል ተስማምቶ,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,B,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""." +ገርነት የእግዜር ቸርነት,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,B,Mildness - The Kindness of God +ገርነት ያገባል ገነት,መፍትሔው አብሮ አለ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,D,The Paradise of Mildness +ገርና ልል ሙዳይና አገልግልግ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ብጤ ከቢጤው ነው,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,C,What is the result of such a course? +ገርን ልጅ አናቱም አትወደው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,D,"""You must not love a son who is gentle." +ገርገሩን ተጫውቶ ይበሏል ተስማምቶ,ልምድ ካሰው ተማር,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",C,He played the bagel and ate it and agreed +ገበሬና ወላድ አንድ አያጣም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,B,The farmer and the parent are not mutually exclusive +ገበሬ አቆቁጣጥረኝ ወታደር አወራውረኝ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,C,A farmer and a soldier were talking to me +ገበሬ አክባሪውን ባለጌ መካሪውን ይጠላል,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,D,The farmer hates the respected but unwise counselor +ገበያ ቢመቻት ልጂን ሸጠቻት,ያልሆነ ምክር መምከር,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,C,"The market is booming, and Lujin is selling" +ገበያ ነሽ ብለው ይሻሻጡብሻል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ፍጹም ድሃ ነው,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,A,They are sold as a market +ገበያ አንደሰስጠህ አንጂ አናትህ አንደላከችህ አይሆንም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,D,"you're not just shopping, you're not just driving" +ገበያ ከደራ ነጋዴም አይፈራ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,C,The market is not afraid of the peddler +ገበያ የሚሰጥህን አናት አትለጥም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,D,Do not go overboard with what the market offers +ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,የማይጠበቅ ነገር,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,C,"And the one who asks about the matter of the people," +ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ ዋዛ ፈዛዛ ከሣቂ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,A,"The market is a place of gossip, a place of jokes, a place of laughter." +ገቢ በአናት ልጅ ትገቢ,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅ�� ከማጋደል አይመለም,C,The mother's income is equal to the child's income. +ገቢውን ባለቤት ያውቃል,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ራስህን ጠብቅ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,A,He knows who it belongs to +ገቢ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,A,"The result is a ""hole"" in the economy." +ገባር ያህያ ግንባር,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,B,The Front of the Jabbar Yahia + ገባ ወጣ ነገር ያመጣ,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,D,What was the result of his efforts? +ገብርኤል ያየው ሚስጥር,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,B,The secret that Gabriel sees +ገብስ ሲበስል አባቱን ይመስል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ያልዘሩት አይበቅል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ያልዘሩት አይበቅል,B,He is like his father when he cooks barley +ገብስና ሽንኩርት ቂጡ ሲለብስ ነው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,A,The bread is made of wheat and onions. +ገብስና ገብስ አብሮ ይነፍስ,ብጤ ከቢጤው ነው,ውለታን አትዘንጋ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,A,Let the Barley and the Grain Blow Together +ገናም በሙከቱ ሑዳዴ በአልበቱ ይታወቃል,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,A,Christmas is also known for its Muckduck Sunday +ገናና ጥምቀት አኩል ዓውደ ዓመት,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,አጉል መኮፈስ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,D,Christmas and the Bicentennial of Baptism +ገንዘቡ የሰው ቢሆን አዳዩ የኔ ይሁን,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,A,"If the money is yours, let the money be mine" +ገንዘቤ አትውጪ ከቤት ታጣይኛለሽ ከጐረቤት,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,A,Don't spend my money You're losing me from home from the neighbor +ገንዘብ ለዕዳ ሙግት ለባዳ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ቋዉቋ ሙግት አለ���ኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,D,Money for Debt and Debt for Debt +ገንዘብ ማግኘቱ ይቀላል ከማከማቸቱ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ሁሉም ጸጥ አሉ,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,B,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a treasure trove of ruins""." +ገንዘብ በልጅነት ማን ሰብስቦሽ በአርጅና ማን አግኝቶሽ,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ቃሉን ያከብራል,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,C,who has saved money in youth and found it in old age +ገንዘብ ከጅ ከወጣ ያመጣል ጣጣ,የትም አይሄድ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,D,The problem is that money is not always the best way to spend it. +ገንዘብ ከጅ ዘመድ ከደጅ,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,B,Money from family to family +ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ባዶ ቀረ አለቀ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,B,"If there is money, there is a way to heaven" +ገንዘብ የልብ ሥር ነው አጥፊውም ሰው ነው,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,B,Money is the root of the heart and the destroyer of it +ፈላ ገነፈለ ተሞላ ጐደለ,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,የተገላቢጦሽ ሥራ,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,A,The first was a small boat. +ፈረለኛ ሲሮጥ እግረኛ ምን አቆመው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,B,What stops a rider when he is running +ፈረለኛ የወለደው እግረኛ አይመልሰውም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,D,The one who gives birth to a lame one will not make him walk again +ፈረሉም ይኸው ሜዳውም ይኸው,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,B,"and this is the plain of feral," +ፈረሰ ሲያጠብቅ ልጓም አይለቅ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,D,The horse is not to be left unattended +ፈረሰ በራሪ በቅሎ ሰጋሪ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ሁሉም እ���ደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,B,The flying horse and the camel saddle +ፈረሰ ቢያነክሰ አህያ ታጉዝ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,የማይገናኝ ሐሳብ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,D,"If a horse stings, do not harness the donkey" +ፈረሰ ቢጠፋው ኮርቻ ገልቦ አየ,ውሰጡን ለቄስ,መጨነቅ የለብኝም,የማይደረግ ነገር አረገ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,የማይደረግ ነገር አረገ,C,"The horse was lost, but the chariot was recovered" +ፈረሰ ዐውቃለሁ ስገታ እወድቃለሁ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,C,I was so excited that I decided to go to the convention. +ፈረስ ያደርላል እንጂ አይዋጋም ሽክ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,D,"The horse is a saddle, not a saddle" +ፈረሰ ጥሎ ይደነግጣል በቅሎ ጥሎ ይግጣል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",A,The horse is thrown off and trampled by the camel +ፈሩ ፈሩ ማጀት እሩ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ያዋከቡት ነገር,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,C,The result is a very satisfying meal. +ፈሪ ለእናቱ ይገባል,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,D,The mother's fear +ፈሪ ለእናቱ ጀግና ለጀግንነቱ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,B,"Fear for his mother, hero for his heroism" +ፈሪ በገዛ ጠቡ ገላጋይ ይሆናል,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,B,A coward becomes a victim of his own aggression +ፈሪና ንፉግ እያደረ ይቆጨዋል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,C,"The Bible says that ""they will not be afraid""." +ፈሪን በውኃ ውስጥ ያልበዋል,መጀመሪያ እራሌን,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,C,"The first was the ""French"" in the Bible." +ፈሪ አንዳይሉኝ አንድ ገደልሁ ጀግናም እንዳይሉኝ አልደገምሁ,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,C,I killed one and I didn't come back to be called a hero. +ፈሪ ካልጋ ላይ ይወድቃል,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ያዋከቡት ነገር,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው","ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",D,The coward falls on the chalk +ፈስቶ ቂጥ መያዝ,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,አጉል መኮፈስ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,C,The bread was then baked. +ፈስ ያለበት ቂጥ ዝላይ አይችልም,ስግብግብ ነው,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,D,A liquid bread cannot be boiled +ፈትል ሲረዳዳ አንበሳ ያስራል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,B,The lion is a bit of a catch +ፈዛዛ አያንቀላፋ ይገባ ፈፋ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,C,The first is to be alert to the danger of falling asleep. +ፈጅቶ ከሚያጠግበኝ አስቲበርድ ይራበኝ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ከፍትፍቱ ፊቱ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,B,I'm hungry for the ostrich that feeds me +ፈጣሪን ያህል ጌታ ርስትን ያህል ቦታ,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,የማይደረግ ነገር አረገ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,D,The Creator and the Lord are equal +ፈጥኖ መስጠት ኋላ ለመጸጸት,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,C,"""I have been a good friend to many people"", says a young woman named Maria." +ፈጭታ የነበረች ላመልማሎ ኮራች,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,A,The Lammello's spiny coati +ፉት ቢሉት ጭልጥ,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,በስጦታው ያልረካ ሰው,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,B,The feet are the most important part of the body. +ፊተኛው ወዳጅህን በምን ቀበርከው? በሻሽ ምነው? ኋለኛው አንዳይሸሽ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,D,What did you bury your first friend with? What was the wish? The last wish +ፊት ከወጣ ጆሮ ኋላ የበቀለ ቀንድ በሰጠ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,A,The face of a horned owl +ፊት የተናገረን ሰው ይጠላዋል ፊት የደረስን ወፍ ይብላው,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,A,A man who speaks to us in a bad way is hated by others +የደመና ውኃ ጥምና የእናት በደል አይታወቅም,ሁለቴ መታለል አር���ማን ያስከትላል,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,B,"The water of the clouds is dry, and the mother's guilt is unknown" +የደበሎ ተባይ የዳኛ አባይ ቢገልጡት አይታይ,ራስህን ጠብቅ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,D,The Judge's River - A Few Things to Say +የደባ ገበያ በሬው ባሥር ቆዳው በሃያ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,D,The marketplace of Deba ten oxen the skin of twenty +የደጃዝማችን ሚስት አይቼ ሚስቴን ጠላሁ,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,A,I hated my wife because of the wife of our dajjal +የተደገመ ተረገመ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,D,Repeatedly Cursed +የደግ ጊዜ ባዕድ የክፉ ጊዜ ዘመድ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ክፉና ደግ,ልምድ ካሰው ተማር,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,A,"The Bible says that ""the one who is walking with the true God will be safe""." +የደፉት ሬሳ የጠበሱት ዓሣ,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,D,The fish that roasted the dead bodies of the fish +የዳቦ ልብ ልቡን የዳገት ጥግ -ጥጉን,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,A,The heart of the bread the heart of the crown of the head - the head +የዳገት በረዶ የቆላ ዘንዶ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,B,The snow dragon +የዳጉሳ እንጀራ በትኩሉ የባዕድ ፍቅር በአዲስ,መተው ነገሬን ከተተው,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ነገ በኔ,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,B,Daggosa bread is a new form of love for foreigners +የድሃ ፃብቱ አንቅልፉ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,B,The poor man's writing is sleeping +የድሃ መድኃኒቱ የድንገቱ,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,D,The medicine's surprise +የድፃ ማጀት ቃጢ ማር ሰማስቀመጥ አይችልም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመ��ል,አይጥ ቤት ብቅል,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,አይጥ ቤት ብቅል,C,The stomach lining of a baby cannot store honey +የድፃ ቁም ነገሩ ገብስ አስክ አስሩ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",C,The main ingredient is barley and ashes +የድሃ ነገር ማንገቻ የሰው,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,D,The poor man's plow +የድሃ ጉልበት በገቢያ ያልቃል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ስግብግብ ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,B,The poor's labor is wasted +የድሃ ግድርድር ሀብታም ይጋብዛል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,B,The poor man's appeal to the rich man +የድሃ ጠላ ጧት አልፈላ ማታ አተሳ,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ያልሆነ ምክር መምከር,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,A,The poor man's hatred is a nightmare +ፅወቅ ያለው ባርባ ቀኑ ዐትወቅ ያለው ባርባ ዘመኑ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,C,the wise man forty days the foolish man forty years +ዕውር ምን ዓይቶ ደንቆሮ ምን ሰምቶ,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,D,"The blind man saw, and the deaf heard" +ዕውር ምን ይሻል ብርሃን፤ በሽተኛ ምን ይሻል መዳን,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,C,"blind man begging for light, and the sick man begging for healing" +ፅውር ሲወበራ ከመሪው ይጣላ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,የኋላውን አለማሰብ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,የኋላውን አለማሰብ,C,"When the light is on, it is thrown from the driver" +ፅውር በዘንጉ ነጋዴ በወርቁ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,B,The Bible says that the first man was a slave. +ፅውር ቢጠግብ ዘንጉን ይወርውር,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,B,"if the stork is satisfied, let him throw away the reed" +ፅውር አያፍር ፈሪ አይደፍር,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ሁሉም ለየቅል ነው,የሌለው�� ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ቃሉን ያከብራል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,C,"The blind will not be ashamed, the fearful will not be ashamed." +ዕውርን ዕውር አይመራውም,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,A,The blind are not led by the blind +ፅው ቀት ኃይል ነው ለላም ጤና ነው,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,B,The sun is energy and health for the cow. +ፅውቀትና ፍጥረት አንድ ቀን ነው,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,C,The same day is the day of knowledge and creation. +ዕውቀት ያኮራል ሥራ ያስከብራል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ምስጋና ያበረታታል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",C,"The Bible says: ""The heart of the wise ones is like a stone." +ዕዳው ዶሮ መጋቢ ያው ዶሮ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ዞሮ ዞሮ አዚያው,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,መተው ነገሬን ከተተው,ዞሮ ዞሮ አዚያው,B,The debt the chicken keeper the chicken +ፅድለ ቢስ ሲዳር ውኃ ይሞላል በጥር,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,B,The untouched cedar will be flooded in January +ፅድለ ቢሰ አሞራ አንበጣ ሲመጣ ዓይኑ ይጠፋል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,A,The untamed locust blinds the visitor +ፅድላም አሞሌ በቅሎ ይለውጣል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,B,and the rod of righteousness will be changed +ፅድል ተርታውን ዕጣ ፈንታውን,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ፍጹም ድሃ ነው,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,B,The victory was followed by the fate +ፅድል ፈንታ ጥዋ ተርታ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,C,The result was a victory for the Jews. +ፅድሜ ለንስሐ ዘመን ለፍለሐ,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,B,righteousness for a time of repentance +ዕድሜና መለተዋት አይጠገብም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,C,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery grave""." +የለይጣን ክፋቱ ያለመታየቱ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,የኋላውን አለማሰብ,ከራስ በላይ ነፋስ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,A,The secret of Lot's wickedness +የሰይጣን ገንዘብ የተበደረ ሳይበላው ተቀበረ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,B,Satan's borrower was buried without a trace +የሰጠኸኝ ሸማ ከደጅህ ተቀማ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,A,The bag you gave me is in your hand +የስጡህን ተቀበል ያደረጉልህን ቸል አትበል,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ውለታን አትዘንጋ,ውለታን አትዘንጋ,D,Do not ignore the gifts you receive +የሰጠህን አትንላ ያደረጉልህን አትርላ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ራስህን ጠብቅ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,B,Do not be resentful of those who have neglected you +የሰጡን ይሰጧል የገዙን ይነዷል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ከሁኔታው ያስታውቃል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,D,The Bible says that the first man was Adam. +የሳተ ይምከርህ የዋለ ይንገርህ,ልምድ ካሰው ተማር,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ልምድ ካሰው ተማር,A,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."