diff --git "a/translate-test/amh/amh_native_test_1.csv" "b/translate-test/amh/amh_native_test_1.csv" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/translate-test/amh/amh_native_test_1.csv" @@ -0,0 +1,515 @@ +Proverb,A,B,C,D,Answer_Text,Answer_Letter,translate +ሀምሳ ሎሚ ለአንድ ሰው ሸክሙ ነው ለሃምሳ ሰው ግን ጌጡ ነው።,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,B,"fifty lemons are a burden to one man, but to fifty men, they are a decoration." +ሀ ሳይሉ ጥፈት ውል ሳይዙ ሙግት,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የተገላቢጦሽ ሥራ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,C,A. A dispute without a settlement +ሀ ባሉ ተዝካር በሉ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ብጤ ከቢጤው ነው,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,B,a remembered by +ሀብታም ለሀብታም ይጠቃቀሱ ድሀ ለድዛ ይለቃቀሱ,ቢጤ ለቢጤ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ቢጤ ለቢጤ,A,rich to rich rich to rich to poor to poor to poor +ሀብታም ሲሰጥ የድፃ ሙርጥ አበጠ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,B,The rich man's gift of mustard made the city's pastry blossom +ሀብታም ቢወድቅ ከለገነት ድሃ ቢወድቅ ከመሬት,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,B,"If the rich fall from the sky, if the poor fall from the ground" +ሀብታም በምጽዋቱ፣ ድሃ በጸሎቱ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,B,"The rich man in his charity, the poor man in his prayer" +ሀብታም በከብቱ ድሃ በጉልበቱ,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,B,"rich man with his cattle, poor man with his strength" +ሀብታም በወርቁ ድሃ በጨርቁ,ሳታርፍ /ሳትሞት/,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,D,"Rich in gold, poor in cloth" +ሀብታም በገንዘቡ ይኮራል ድሃ በጥበቡ ይከብራል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,D,"The rich man boasts of his wealth, but the poor man is praised for his wisdom" +ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጥበቡ እርስ በእርስ ይቃረቡ,ውሰጡን ለቄስ,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,በስጦታው ያልረካ ሰው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,B,The rich may draw near to the poor in their wealth and wisdom +ሀብታም ቢሰጥ አበደረ እንጅ አልሰጠም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,B,The rich gave but did not lend +ሀብታም ነው መባል ያኮራል ድሃ ነው መባል ያሳፍራል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,B,"Proud to be rich, ashamed to be poor" +ሀብታም እንደሚበላለት ድሃ እንደሚከናወንለት,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,D,The rich eat and the poor suffer +ሀብታም ያለ ድሃ አይኮራም፣ ድሃ ያለ ሀብታም አይበላም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,C,"rich and poor do not boast, poor and rich do not eat" +ሀብታም ገንዘቡን ያስባል፣ ድሃ ቀኑን ይቆጥራል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,B,The rich think about their money; the poor count their days +ሀብትና ዕውቀት አይገኝ አንድነት,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,C,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""." +ሀብት የጠዋት ጤዛ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,C,Riches are like morning dew +ሁለተኛ ግፌ፣ ጫንቃዬን ተገርፌ፣ ልብሴን መገፈፌ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,D,"The second time, I was kicked in the shoulder, and my clothes were torn." +ሁለተኛ ግፍ ልብሴን ይገፍ ጀርባዬን ይገርፍ,መፍትሔው አብሮ አለ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,C,Second bully pushes my suit and punches me in the back +ሁለተኛ ጥፋት፤ ቆሞ ማንቀላፋት,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,C,The second disaster: sleeping while standing +ሁለተኛ ጥፋት፤ ከገበያ ማንቀላፋት,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,A,The second tragedy: sleeping on the market +ሁለቱን ወንበዴ፤ በአንድ ዘዴ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ��ይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,C,The two bandits; one method +ሁለቱን የተመኘ፤ አንዱንም አላገኘ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,D,"he desired two, he got none" +ሁለት ሆነው የተናገሩት በመሬት የቀበሩት,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ልምድ ካሰው ተማር,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,C,The two who spoke were buried in the ground +ሁለት ሞት መጣ ቢለው፤ አንዱን ግባ በለው አለ,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ነገን አያስብም,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,B,"If two deaths came to him, he said, ""Enter one""." +ሁለት ቁና ሰጥቼ፤ አንድ ጥንቅል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,C,"I had two sets of books, one of which was a compilation." +ሁለት ባላ ትከል አንዱ ቢሰበር ባንዱ ተንጠልጠል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,D,"If one of the two blades breaks, the other will hang" +ሁለት ብልጥ፤ ኑግ አያደቅ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ሁሉም ጸጥ አሉ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,C,Two smart; no more knocking +ሁለት ነዶ ይዞ ወደ ከምር ጠጋ,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,A,With two spears to the bow +ሁለት አይወዱ፤ ከመነኮሱ አይወልዱ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ቢጤ ለቢጤ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,C,"The Bible says that ""they are not two, but one flesh""." +ሁለት አገር አራሽ ለባለንጀራ አውራሽ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,D,The two-country tractor for the Balangiere tractor +ሁለት እፎች ባይናከሱ፤ ይናቀሉ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ከራስ በላይ ነፋስ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,C,"If two birds do not mate, they are despised" +ሁለት አግር አለኝ ብሎ፤ ከሁለት ዛፍ አይወጡም,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,B,"He said he had two legs, but he wouldn't grow up on two trees" +ሁለት የተመኘ፤ አንድም አላገኘ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,A,"Two desired, one not received" +ሆድ ሆዱን የምትል ወፍ አለች ምን አለች?,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,C,What does the bird say about the belly? +ሆድ ለማታ በልቶ ለጧት,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ራስህን ጠብቅ,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,C,"The next morning, she was hungry and thirsty." +ሆድ ለባሰው ማጭድ አታውሰው,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ሁሉም ለራሱ,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,C,Do not eat to satisfy your hunger +ሆድ ሲሞላ ራስ ባዶ ይቀራል,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,C,"The stomach is full, but the head is empty" +ሆድ ሲሞላ ፍቅሩ ሌላ፤ ሆድ ሲጎድል ሰው ያጋድል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,D,"When the stomach is full, love is different; when the stomach is empty, one fights" +ሆድ ሲያር ጥርስ ይስቃል,ውሰጡን ለቄስ,የትም አይሄድ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ያልዘሩት አይበቅል,ውሰጡን ለቄስ,A,The teeth are grinding +ሆድ ሲያውቅ፤ዶሮ ማታ,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,B,"When the stomach is empty, the chicken is at rest" +ሆድ ባዶ ይጠላል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,A,The empty stomach is hated +ሆድና ልጅ አይጣላህ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,A,Do not let your stomach and children hold you back +ሆድና ግንባር አይሸሸግም,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,A,The belly and forehead are not bulging +ሆድን በጎመን ቢደልሉት ጉልበት በዳገት ይለግማል,የተገላቢጦሽ ሥራ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,C,"If you push the stomach, the knees will suddenly give way" +ሆድ እንዳሳዩት ነው,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,C,The stomach is as shown +ሆድ ከሁዳድ ይሰፋል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,A,The belly will expand from Judah +ሆድ ወዶ፤ አፍ ክዶ፤ ክፉ ለምዶ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,D,"the stomach, the mouth, the bad breath" +ሆድ የኔ ነው ሲሉት፤ ቁርጠት ሆኖ ይገላል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,መጨነቅ የለብኝም,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,C,"When they say my stomach, it's a little bit of a struggle" +ውሻ በበላበት ይጮኻል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,B,A dog howls at its prey +ሆድ ያባውን ብቅል ያወጣዋል,ሁሉም ጸጥ አሉ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,B,The stomach expels the plaque +ሆድ ዘመድ ሳይወድ፤ አፍ እህል ሳይለምድ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,B,the stomach without blood; the mouth without grain +ሆድ ድንጋይ ልበላ ነው ቢል፤ ጉሮሮ በየት አሳልፈህ? አለው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,D,"if i was to eat a stone, where did your throat go?" +ለሀምሳ ጋን አንድ አሎሎ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,D,One aloe for fifty gallons +ለሀብት መትጋት ሰውነትን ያከሳል፤ገንዘብ ማሰብ አንቅልፍ ይነሣል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",ያዝናናል ያጫውታል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,A,"striving after riches is a deadening of the flesh, the thinking of money is a sleep-depriving" +ለሁሉም ጊዜ አለው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,B,There Is a Time for Everything +ለሂያጅ የለውም ወዳጅ,የተገላቢጦሽ ሥራ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,C,He has no friends +ለሆዳም ስው ማብላት ውቅያኖስን ለመደልደል መቃጣት,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,C,"The first is the ""Sea of Milk"", a sea of salt that is made from the seeds of the sea." +ለሆዳም በሬ ጭድ ያዝለታል,ብጤ ከቢጤው ነው,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,C,The bull will eat straw for its stomach +ለሆዴ ጠግቤ ፤በልብሴ አንግቤ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,C,i have become full of my belly; i have become full of my garment; +ለሆድ ቁርጠት ብላበት፤ለራለ ምታት ጩሀበት,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ያልሆነ ምክር መምከር,ሳታርፍ /ሳትሞት/,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ያልሆነ ምክር መምከር,B,"for the pain of the stomach, she cried out; for the pain of the heart, she cried out." +ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መቅደጃ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,A,The tent of the ram; the tent of the weaver +ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መከንጃ,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,B,the saddle for the ram; the loom for the weaver +ለላም ቀንዷ አይከብዳትም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,B,The bull does not weigh its horns +ለላም ከጥጃዋና፤ ከአላቢዋ ማን ይቀርባታል,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,A,For the bull from the goat; and who will come nearer than the shearer? +ለላም የሣር ለምለም,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,የኋላውን አለማሰብ,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,D,The grass is green for the sheep +ለላም ጥጃዋ ለአህያ ውርንጭላዋ,ሁሉም ለራሱ,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ሁሉም ለራሱ,A,"for the calf and the donkey, for the colt" +ለሌለው ምን ትለው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,D,What to Say to the Poor +ለሌባ ቅሌቱ ልብሱ ነው,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,A,for a man his shame is his clothing +ለልጅ ሲሉ ይበሉ፤ ለወዳጅ ሲሉ ይጣሉ,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,B,They eat for the sake of the children; they fight for the sake of the friends +ለልጅ አይሥቁለትም፣ ለውሻ አይሮጡለትም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,B,"They do not make fun of a child, nor run after a dog" +ለልጅ ጥርስህን ለዝንብ ቁስልህን አታሳይ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,የኋላውን አለማሰብ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,A,Do not show your teeth to a child +ለልጅ ጨዋታ ለባለጌ ቧልት,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,D,A child's game for the ball +ለሎሌው ምን ትለው?,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,B,What would you say to the boy? +ለሕልም ምሳሌ የለውም,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,C,It is not a dream +ለመሄድና ለመመለስ፤ አዛዥ ራስ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ስግብግብ ነው,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,D,to go and return; commander-in-chief +ለመሆኑ ሳይሆን አንዴት ይሆናል ቢሆን,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,A,"not if, but when" +ለመሥራት ያፈረ፤ መብላት ደፈረ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,B,"He was afraid to work, afraid to eat" +ለመሪህ ዓሣ ምሰል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,A,The fish is a good example. +ለመስማት የፈጠንህ ለመናገር የዘገየህ ሁን,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,B,"Be swift about hearing, slow about speaking" +ለመታማት መፍራት,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,C,Fear of Being Betrayed +ለመነኩሴ መልካም ሎሌ,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,A,A Good Servant to My Touch +ለመከራ የጣፈው፤ቢነግድ አይተርፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,A,he who is in trouble will not go unpunished +ለመከራ ያለው መነኩሴ ፤ዳዊት ሸጦ አህያ ይገዛል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,B,David sells a donkey to a monk in need +ለመኻን እማዬ፤ለአገልጋይ አትዬ ብርቋ ነው,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,አለማወቅ ያስንቃል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,B,"I'm a mother to you, I'm a servant to you" +ለሙት የለው መብት,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,B,No Right to Die +ለሚመለከት ለሚያየው፤ሞት ቅርብ ነው,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,B,"For the one who sees, death is near" +ለሚስት ያጐርሷል፤ለተመታ ይክሷል,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,A,"He is a man who has a wife, and he is a man who is beaten up." +ለማረም ማን ብሎት፤ሲሠራው ግን ግድፈት,ባዶ ቀረ አለቀ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,B,"who is willing to correct, but is not willing to do so" +ለማን አለው ፈጣሪ አለው፤ ጠጅ ለሌለው ውኃ አለው,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ከራስ በላይ ነፋስ,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,C,"For those who have it, there is a creator; for those who lack it, there is water" +ለማን ይፍረዱ? ለወደዱ፣ አይደለም ለወደዱ፤ ለወለዱ።,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,D,"to whom to judge? to the beloved, not to the beloved, to the parent." +ለማኝ ቢያብድ ስልቻውን አይጥልም,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,B,The beggar is not going to give up his life +ለማኝ አያማርጥም፤ ማር አይኮመጥጥም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,መጨነቅ የለብኝም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,C,"The honey does not melt, the honey does not stick" +ለማየት የፈለገ ዐይኑን ይገልጣል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,C,The eye that wants to see is opened +ለማያውቀው፤ፎገራ ዱሩ ነው,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,A,"For the uninitiated, Fogra is the jungle" +ለማያውቅሽ ታጠኝ,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,D,I was so excited to meet him. +ለማይሞት መድኃኒት አለው,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,A,He has the cure for immortality +ለማይሰጥ ሰው ፤ስጡኝ ማለት ማን አሰተማረው,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,D,"Who has taught him to say to the reluctant , "" Give me some "" ?" +ለማዕበል ወደብ ለነፋሰ ገደብ የለውም,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,B,The port of a hurricane is no limit to the wind +ለምላጭ የሰጡት ገላ አያምም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,A,The blood of the ransom sacrifice does not dry up +ለምሽት መብራት፣ ለመከራ ጊዜ ብልሃት,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,B,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a lamp to the night""." +ለምሽት መብራት፤ ለሥራ ብልሃት,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ያዋከቡት ነገር,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ከሁኔታው ያስታውቃል,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,A,The light of the lamp at night; the art of the workman +ለምን ተክዤ፤ አምላክን ይዤ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ምቀኛ ጠላት ነው,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,በስጦታው ያልረካ ሰው,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,C,Why I am here; with God +ለምን ያለው ስልቻውን፤ ጫን ያለው ኮርቻውን አያጣም,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,C,"Why does the why lose its rhythm, the why does the why lose its rhythm?" +ለምን ጊዜው ነቀዝሽ,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለው���,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,B,Why the delay +ለምኖ ለማኝ፤ ቆቤን ቀማኝ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,አጉል መኮፈስ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,C,I have become a beggar; I have worn my mantle. +ለሞኝ ሰኔ በጋው፤ መስከረም ክረምቱ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,D,"For the fool, June is summer; September is winter" +ለሞኝ ንገረው ምን ይሰማ ብዬ፤ ለብልህ ንገረው፤ ምን ይሳተው ብዬ?,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,C,"tell the stupid to understand, and the intelligent to understand." +ለሞኝ ከሣቁለት፤ለቅዘን ከሮጡለት,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,የማይገናኝ ሐሳብ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,D,"they laughed at the foolish, they ran to him in tears." +ለሞኝ ከሣቁለት፤ለውሻ ከሮጡለት,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,C,"If a fool is laughed at, if a dog runs after him," +ለሞኝ ጉድጓድ አያሳዩትም፤ ቤት ነው ብሎ ይገባበታል,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,B,"A foolish man will not be shown a pit, but he will think it is his house" +ለሞፈር ቆራጭ፤ እርፍ አይታየውም በግላጭ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,C,Moffat cutter; no saw blade visible in the cut +ለረዥም መንገድ አትሩጥበት፤ ለረዥም ነገር አትቸኩልበት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,C,"Do not run too far, do not rush too far" +አብዶ ይሮጣል፤ አትርሳኝ ብሎ ተከትሎታል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,C,"He runs, he follows, he doesn't forget me" +ለራሉ አያውቅ፤ለሰው አይጠይቅ,አጉል መኮፈስ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,የፍትሕ መታጣት,አጉል መኮፈስ,A,"he should not know for himself, he should not ask for anyone" +ለራሉ አያውቅ ነዳይ ፤ ቅቤ ለመነ ላዋይ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ብጤ ከቢጤው ነው,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,A,"A foolish beggar for his own sake , and a man of senselessness for the sake of his own ." +ለራሱ የማይረባ ፤ለሰውም ኣይረባ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,B,"It is of no use to itself , nor to any one else ." +ለራሱ ጥላ፤ ለአግሩ ከለላ,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,D,"shade for his feet, a covering for his feet" +ለራስ ምታት ጩህበት፤ ለሆድ ቁርጠት ብላበት,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,ተቃራኒ ምክር,ተቃራኒ ምክር,D,shout it to the headache; eat it to the stomach ache +ለራስ ሲቆርሱ አያሳንሱ,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,D,Do not cut yourself +ለራስ ከበጁ፤ አይታጡ ክደጁ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,B,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a stone." +ለራበው ሰው ቆሎ፤ ለቁልቁለት በቅሎ,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,B,A meal for a hungry man; a meal for a thirsty man +ለራት የማይተርፍ ዳረጎት,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,A,The translation is not to be missed for dinner. +ለርስት ሴቶች ስንኳ ይሞቱበታል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,D,"The Bible says that the inheritance was ""forfeited"" to the wives of the sons of Israel." +ለሰለባ የመጣ ልብስ ቢጥሉለት አይመለስ,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,B,"If a man has a garment that is worn out, he should not return it." +ለሰማይ ምሰሶ የለው፤ ለባእድ ሥር የለው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,D,It has no pillar to the sky; it has no root for the alien +ለሰበበኛ ቂጥ መረቅ አታብዛበት,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ፍጹም ድሃ ነው,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,C,Do not overdo it with baking +ለሰባቂ ጆሮህን አትስጠው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,B,Do not give in to the snarling +ለሰው ልጅ ከሚያበሉ፤ ለውሻ ል��� ያብሉ,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,B,"who eat the flesh of men, and eat the flesh of dogs" +ለለው ልጅ ከማብላት ለውሻ ማብላት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,A,The food is not the same as the dog's food. +ለሰው ሞት አነሰው,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,መተው ነገሬን ከተተው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,C,He died for man +ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,D,clothing for man +"ለሰው ቢነግሩት መልሶ ለሰው፤ ጫር ጫር አድርጌ ዐፈር ላልብሰው +",ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ምስጢር የብቻ የግል ነው,B,"if they tell it to a man, let him tell it to a man; and let them cover it with dust." +ለሰው ብሎ መሞት አምላክነት ያሻል,ከራስ በላይ ነፋስ,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ከራስ በላይ ነፋስ,A,It is better to die for man than for the godhead +ለሰው ብሎ ሲያማ፣ለእኔ ብለህ ስማ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ነገ በኔ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ነገ በኔ,C,"when he calls to me, listen to me" +ለሰው ብትል ትጠፋለህ፤ ለአግዜር ብትል ትለማለህ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,C,"if you say to man, you will be destroyed; if you say to god, you will be consumed" +ለሰው ከበሬታው ሰው፣ ለወጥ ማጣፈጫው ጨው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,A,The salt is the spice for the dish +ለሰው የማይል ሰው፤ ሞት ሲያንሰው,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,B,A Man of No Friendship When Death Is Near +ለሰው ጠላቱ፤ይወጣል ከቤቱ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,A,a man's enemies come out of his own house +ለሰይጣን አትስጠው ሥልጣን,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,B,Do not give the Devil a chance +ለሰጭም አያንሰው፤ ለበይም አይደርሰው,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,በስጦታው ያልረካ ሰው,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,በስጦታው ያልረካ ሰው,B,"not less than a hundredth, not more than a hundredth" +ለስሟ መጠሪያ ቁና ሰፋች,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,B,She Stood Up for Her Name +ለስሱ ፍትፍት አሳይቶ እበት ማጉረሱ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,C,The Bible does not say that the Jews complained. +ለሸማኔ ማገጃ፤ ለስት ማረጃ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,C,"The first is the ""glue"" of the wrist." +ለሹመት ካልመከሩለት፤ ለጥርስ ካልከደኑለት,የማይጠበቅ ነገር,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,B,"If they do not advise him to appointment, if they do not give him a tooth" +ለሹመት ያደለው፤ የለማኝ አለቃ ይሆናል,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,C,He is not qualified to be an appointed one; he is a mild-tempered head +ለሺ ፍልጥ ማሰሪያው ልጥ,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,A,The Binding of the Thousand Flowers +ለበራ ወለባ፤ ለውሻ ገለባ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ክፉና ደግ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,D,Flat for the light; straw for the dog +ለበግ ደጋ፤ ለምቾት አልጋ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,D,Sheepfold; comfortable bed +ለቡናሽ ቁርስ የለሽ ፤ ለነገርሽ ለዛ የለሽ,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ምንሽም ምንሽም አያምርም,A,"You don 't have breakfast for your coffee , you don 't have anything for your tea ." +ለባለጌ ገድሉ ውርደቱ,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,D,The shame of the massacre +ለእባብ እግር የለው፤ ለሞኝ መላ የለው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,መጨነቅ የለብኝም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,B,The serpent has no legs; the fool has no mouth +ለባእድ የሰጡት ኮሶ፣ ይጠጣል ደም ጎርሶ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ ���ሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,D,The result was that the people of the land were forced to leave their homeland. +ለቤት ሳማ፤ ለውጭ ቄጤማ,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,B,The home is the same as the home; the outside is the same as the outside +ለቤት ሣንቃ፣ ለሰው አለቃ፤ ለነገር ጠበቃ ያስፈልገዋል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,A,"Homeowner, boss, and the state needs a lawyer" +ለቤት ባላ፤ ለችግር ነጠላ ያስፈልገዋል,መተው ነገሬን ከተተው,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,B,"A house cat, needing a single for trouble" +ለቀላል ምስጢር መንገር፤ በቀዳዳ ጤፍ መቋጠር,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ተቃራኒ ምክር,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""." +ለቀማኛ የለውም እጅ ለበቅሉ የለውም ልጅ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,B,"The child is not a cat, and the cat is not a cat." +ለቀባሪው አረዱት,መተው ነገሬን ከተተው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,D,Help for the Burial +ለቀንዳም በሬ ቤት አትክልክለው፤ ቀንዱ ይከላከለዋል,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,D,The bull of the north is not to be found in the house; its horn will protect it +ለቁንጫ ለምድ ያወጣል,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,የማይጠበቅ ነገር,የማይጠበቅ ነገር,D,He produces leprosy for a locust +ለቂጡ ጨርቅ የለው፤ ቆንጆ ያባብላል,የማይገናኝ ሐሳብ,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,እሱነቱን የማያውቅ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,እሱነቱን የማያውቅ,C,"The bread is not woven, but it is beautifully formed" +ለቅልብልብ አማት፤ ሲሶ በትር አላት,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,D,A daughter-in-law for a cranky man; a thistle holds a staff +ለቅሶ ሳለ ከቤት፤ ይሄዳል ከጐረቤት,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ክፉና ደግ,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,D,He leaves home in tears; he leaves with a neighbor +ለቅናት የለውም ጥናት,ለገ��ጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,B,He studied without jealousy +ለቅዘን እግር አንስተውለት፤ ለውሻ ሸሽተውለት,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,C,They picked up a leopard's foot and ran away to a dog +ለብልህ አይነግሩ፤ ለአንበሳ አይመትሩ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,የትም አይሄድ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,A,They do not tell the wise; they do not tell the lion +ለብልህ አይነግሩ፤ ለድመት አያበሩ,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,D,Don't tell the wise; don't tell the cat +ማን ያልነበረ፤ ማን ያልተቀበረ,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,A,"who was missing, who was not buried" +ማን ያርዳ የቀበረ፤ ማን ይናገር የነበረ,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ሁሉም ለየቅል ነው,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,C,who buried yarda; who spoke +ማን ያውቃል ባላገር፤ ማን ያጠብቃል ማገር,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ተቃራኒ ምክር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,C,"who knows, who doesn't tell; who expects to tell" +ማን ያውቅ አገር፤ ማን ያጥብቅ ማገር,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,B,who knows country; who knows strictly speaking +ማወቅ መላቅ! አለማወቅ መናቅ,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,አለማወቅ ያስንቃል,አለማወቅ ያስንቃል,D,Knowledge is a curse! Ignorance is a curse +ማወቅ እናውቃለን ፤ ብንናገር አናልቃለን,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,B,"we know what we know , but we speak what we do not know ." +ማውራት ነው ድህነት፤ መሥራት ነው ጌትነት,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,C,Talking is poverty; doing is mastery +ማዕረገ ቢስ፤ እራቱ ገሚስ,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,C,The head is rounded and the tail is rounded. +ማየት ከመልአክ፤ መቀበል ከአምላክ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,A,He was seen by an angel; he received it from God +ማጀት በጎረሰ፤ ደጃፍ በመለሰ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,A,"The stomach is ripped open, the door is opened" +ማጀት ያጠለቀው፤ ጉልቻ የላቀው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ፍጹም ድሃ ነው,ፍጹም ድሃ ነው,D,The stomach is deeper; the esophagus is larger +ማግኘት ማውጣትን ያስለምዳል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,C,The result is a more satisfying life. +ማግኘት ማውጣትን ይመልሳል,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,D,The benefits of giving +ማጣትና ማግኘት ጆሮ ለጆሮ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,C,The loss and recovery of ear to ear +ማጣት ከሰማይ ይርቃል,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ድህነት አስከፊ ነው,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ድህነት አስከፊ ነው,B,The loss is far from heaven +ማጥፋት፤ በትንሽዋ ጣት,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,C,The little finger +ማጭዱም ገመዱም ከሣሩ ውስጥ ነው,ጨካኝን ሰው አትሹመው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,መፍትሔው አብሮ አለ,መፍትሔው አብሮ አለ,D,And the reed is in the grass +ማፈር ከሌለ፤ ክብር የለም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,B,"Without shame, there is no dignity" +ማፈር ከብዙ ነገር ይጠበቃል፤ አለማፈር በብዙ ነገር ያስጠይቃል,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,B,Being shy is a challenge; being shy is a challenge +ምለህ በክርስቶለ ተገዝተህ በቄስ,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,በጌታ ስም ��ገባኸው ቃል አክብር,C,You're under the influence of a clergyman +ምላሱ አይታጠፍም,ቃሉን ያከብራል,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ቃሉን ያከብራል,A,His tongue is not devious +ምላስ ቢጥም ቀዶ ይጠቅም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,D,"The tongue is a delicate instrument, but it is not a deadly instrument." +ምላስ ይቀባል፤ ጥርስ ይወጋል,ያዋከቡት ነገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,C,"The tongue is stained, the teeth are knocked out" +ምላጭ ለምላጭ ፤ጠፍር ለመለመጫ,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ውሰጡን ለቄስ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,C,"For the slasher , and for the slasher ," +ምላጭ ምላጭን አይቆርጠው፤ ሰው ሰውን አይበልጠው,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,C,"the blade shall not cut through the blade, and man shall not prevail against man" +ምላጭ ቢያብጥ በምን ይበጡ ውኃ ቢያንቅ በምን ይውጡ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,B,"If the blade is blown, how do you cut it? If the water is boiled, how do you cut it?" +ምላጭ አይበጥ፤ ያበጠውን ያፈርጥ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,C,The blade should not be cut; it should be cut +ምስጢር ከቤት ፤ምክር ከጎረቤት,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,C,Confidential talk from home; consultation with a neighbor +ምስጢር የባቄላ ወፍጮ አይደለም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ዝንጉ ለው አይረባም,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,D,The secret is not the bean mill +ምስጢር ይደበቃል፤ ወፍጮ አይደለም,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በስጦታው ያልረካ ሰው,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,B,"The secret is kept, not the mill" +ምርቅና፤ ፍትፍት,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ክፉና ደግ,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ክፉና ደግ,B,The Bible is not a book of mere speculation. +ምሳሌህ ሁሉ አንካሳ ነው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,B,Your illustrations are all lame +ምስለኔ ሁሉ አንደኔ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,A,all my imagination and my tongue +ቀስ በቀስ እንቁላል በእግሩ ይሄዳል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,D,The egg moves slowly on its feet +ጅብ ከሄደ ውሻ ጮኸ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,D,The dog howled when the mare left +የአባይ ልጅ ውሃ ጠማው,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,D,The Nile River is dried up +ጥሩ ውይይት ሁልጊዜ ከጥሩ አልጋ የተሻለ ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,C,Good communication is always better than a good bed +ምከረው ምከረው እንቢ ካለህ መከራ ይምከረው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,D,"If you refuse, you will suffer." +ቀድሞ ነበር እንጂ መጥኖ መደቆስ አሁን ምን ያደርጋል ድስት ጥዶ ማልቀስ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,B,"What does the potty-claw crying do now, but it was before" +ጽድቅና ኵነኔ ቢኖርም ባይኖርም ከክፋት ደግነት ሳይሻል አይቀርም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,C,"Righteousness and justice, or neither, are probably better than wickedness and kindness" +በቃል ያለ ይረሳል በመጽሐፍ ያለ ይወረሳል,ገ��ሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,D,"Forgotten without words, passed on without books" +ያልጠረጠረ ተመነጠረ,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,D,He was not a Christian. +ቀኝ እጄን ተነከስኩ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,B,I was bitten on the right hand +ምስር መዝራት ሙያ ማጣት፤ አተር መዝራት ወይ ብልሃት እለች ጦጣ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,C,"The lack of skill in planting peas, the lack of skill in planting peas, or the lack of skill in planting peas" +ምስርሽን በጥጥሽ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,D,Breaking the Code +ምስር አራቱ ፤ ምስር ቢያጣ ሞቱ,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ራስህን ጠብቅ,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,B,"the four horsemen; if the horseman is missing , he shall die" +ምስክር ለበለጠ አውድማ ለመለጠ,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,መተው ነገሬን ከተተው,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,B,The Witnesses were able to reach a wider audience. +ምስክር ቢያድር ይለጠጣል ሽንፍላ ቢያድር ይመለጣል,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,B,"If the witness is late, he will be arrested; if he is late, he will be sentenced." +ምስክር ከበለጠ ባቄላ ከፈጠጠ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,C,If the testimony produced more beans +ምስክር ከተጠራ መስዋዕት ከተሠራ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,አንድ ነገር ቆ��ጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,A,"If a witness is called and a sacrifice is made," +ምስክር ያለው ሙግት አያዳግትም ለመርታት,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ያዋከቡት ነገር,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,B,The evidence is not a barrier to settlement +ምስጋና አዋቂን ያበራታል ቂልን ያሳብዳል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ምስጋና ያበረታታል,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ምስጋና ያበረታታል,B,Praise Enlighten the Grown Up and Attracts the Foolish +ምስጥ ከምድር ውስጥ,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,A,The earth's crust +ምቀኛ አታሳጣኝ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,የተገላቢጦሽ ሥራ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,B,Do not be envious of me +ምቀኛ የኑሮ መጋኛ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ምቀኛ ጠላት ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ሁሉም ጸጥ አሉ,ምቀኛ ጠላት ነው,B,The envious steward +ምቀኛ ጠላቱን ይተካል ወዳጁን ይንቃል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,A,Envy replaces the enemy and despises the friend +ምነው ቢገዙ መድን ካበዙ,ባዶ ቀረ አለቀ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,C,If only they had bought insurance. +ምናልባት ቢሰበር አናት ቅቤ ሿ ለመተኮሻ,መተው ነገሬን ከተተው,ያዋከቡት ነገር,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,D,Maybe if it breaks top of the butter for shooting +ምንም በሙቱ እራድማ ሸምቱ,ስግብግብ ነው,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,B,no matter what the dead do +ምንም ቢሆን ሥር ነው እንጂ እጢ አይደማም,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,የማይገናኝ ሐሳብ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,C,"The root, not the gland, is the cause of the problem." +ምንም ቢሆን ጉፋያ ሥጋ ሥጋ ነው,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,የማይደረግ ነገር አረገ,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,C,The result is that the meat is not cooked properly. +ምንም ቢታረስ በዘጠና ቤቱ አይለቅም ቀጠና,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,B,"no matter what you do, you can't get rid of the ninety-nine" +ምንም ቢቸገሩ ተበድሮ ጋሬዳ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሁሉን ነገር በዘዴ ማ��ናወን ጥሩ ነው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,A,"Gareda, despite the difficulties" +ምንም ቢያጠምዱ በዘጠና ቤቱን አይተው ቀጠና,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,B,"we have seen ninety houses, no matter what they catch" +ምንም ቢጠም መንገድ ምንም ቢከፋ ዘመድ,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,A,"No matter how thirsty the road, no matter how hard the relative" +ምንም ቢፋቀሩ አብረው አይቀበሩ,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,B,"The Bible says that ""they were not in love with each other""." +ምንም ብቀጥን ጠጅ ነኝ ምንም ብደኸይ ጨዋ ነኝ,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,B,"I am a wine, however pure, I am a decent one, however poor." +ምንም ብታውቅ ከዳኛ ጋር አትሟገት,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,C,"Do not argue with a judge, no matter how much you know" +ምንም ብታፈገፍጊ ከግድግዳ አታልፊ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,B,"""I'm not going to be able to do it"", he said." +ምንም ብትሞቺ እንዴት አደርሽ አንቺ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,D,how can you do whatever you want to do when you die +ምንም ብጠላው በወንድሜ ግንባር ደም አልይብህ,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,B,I will not see the blood on my brother's forehead +ምንሽም ምንሽም አያምረኝ ከመሄድሽ በቀር,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,D,"I don't care what you do, except you leave." +ምን በአግሩ ቢመጣ በእጁ እንዳይመጣ አለ ዳኛ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,D,"judge said that whatever comes in his foot, it should not come in his hand" +ምን ቢለፈልፉ ድካም ነው ትርፉ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,B,The result is a lot of work. +ምን ቢኖሩ ከሞት አይቀሩ,የ���ፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,B,The Bible says that death is the end of all life. +ምን ቢከፉ አሳብ ነው ትርፉ,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,A,What is the price of the profit? +ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,C,A Shrub Becomes a Tree +ቁጥቋቦ፣ ያለ ዛፍ አይሆንም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,D,"The bush, not the tree" +ቁጭትና መረቅ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,B,"The result is a hearty, hearty meal." +ቁጭትና መጠጥ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,የማይጠበቅ ነገር,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,D,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery pillar." +ቁፍ ቁፍ ያስኘሽ እንደ ቄብ ዶሮ፣ ለመከራ ላሳርሽ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,መተው ነገሬን ከተተው,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,B,"I'm a little bit like a chicken, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck" +ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,የማይጠበቅ ነገር,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,A,They have a hard time distinguishing right from wrong +ቂልን፣ ለብቻው ስደበው፣ አራሱን በአደባባይ እንዲለድብ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,A,"let him go off alone, let him be publicly mocked." +ቂል አይሙት፣ እንዲያጫውት,ያዝናናል ያጫውታል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ያዝናናል ያጫውታል,A,"Don't be silly, let him play" +ቂል ከጠገበበት እይወጣም,ነገን አያስብም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ሁሉም ለየቅል ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ነገን አያስብም,A,The foolish one comes out of his own house. +ቂል ያገኘው ፈሊጥ፣ ውሻ የደፋው ሊጥ,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,D,"The potter's wheel, the dog's flour" +ቂምህን እትርሣ፣ የወደቀ እንሣ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ያዝናናል ያጫውታል,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,C,"Forget your resentment, a fallen rock" +ቂም ይዞ አኣሎት፣ ሳል ይዞ ለርቆት,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,D,"He was a man of integrity, and he was a man of integrity." +ቂጡ የቆለለ ውሻ፣ እንደልቡ እይጮሀም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,A,"A dog that is tired of eating bread, howls like a dog" +ቂጥ ቢወድል፣ ፈስ እያድን,መወፈር ጥቅም የለውም,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ከሁኔታው ያስታውቃል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,መወፈር ጥቅም የለውም,A,"The bread is sour, the water is salty" +ቃልህ ሳይዘጋ፣ እግርህ ሳይዘረጋ,ብጤ ከቢጤው ነው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ሳታርፍ /ሳትሞት/,D,"before your mouth is shut, before your foot is stretched out" +ቄሱም ዝም፣ መጽሐፉም ዝም,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ሁሉም ጸጥ አሉ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ሁሉም ጸጥ አሉ,C,The Priest and the Book Silent +ቄስ ለትዛዜ፣ ፍቅር ለሚዜ,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ሁሉም በየሙያው ቢውል,B,"The priest who commands, the priest who loves" +ቄስ ምን ይሻል ጠላ፣ ነገር ምን ይሻል ችላ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,መተው ነገሬን ከተተው,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,መተው ነገሬን ከተተው,C,"What the Priest Hated, What He Ignored" +ቄስና ንብ፣ እያዩ እሳት ይገባሉ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,C,"The bee and the bee, in the fire" +ቄስ ኤረክስን መምህሩ፣ እናት አያስቀብሩ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,A,"Father Eriksson, his teacher, not his mother" +ቄስ ካናዘዘው፣ ፅድሜ ያናዘዘው,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,C,"If a priest doesn't want it, the laity won't" +ቄስ ካፈረስ፣ ዲያቆን ከረከስ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,D,"The priest is dismissed, the deacon is defrocked" +ቄስ ያዘዘህን አርግ፣ ቄስ ያረገውን አታርግ,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ከራስ በላይ ነፋስ,የእነሱን ባህርይ አትከተል,የእነሱን ባህርይ አትከተል,D,"marry what the priest tells you to, don't marry what the priest tells you not to" +ቅል በአገሩ፣ ድንጋይ ይስብራል,የማይደረግ ነገር አረገ,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,B,The earth will be filled with the knowledge of Jehovah. +ቅልውጥ እሳስቦ፥ ይጥላል ከዘመቻ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",C,I think he's going to throw the campaign +ቅመጮ የበዛበት ወጥ፣ አይፋጅ እይኮመጥጥ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,D,"The dish is made of a mixture of spices, herbs, and spices." +ቅማል በጥፍር ቢድጧት፣ ራ ደህና አለች,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,D,"The moth is alive, but the caterpillar is dead" +ቅማል ከአካላት፣ ምሥጢር ከቤት,ሁሉም ጸጥ አሉ,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,B,The secret of the home +ቅማል ውኃ ውረጂ ቢሏት፣ ስንኳለስ መቼ ልደርስ,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,D,When to reach the water when the water is wet +ቅርብ ያለ ጠበል፣ ልጥ ይነከርበታል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ነገ በኔ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,A,"The nearest snake, the most commonly found" +ቅርናታም ለቅርናታም፣ ስንቡሌ ስንቡሴ ይባባሳል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,አይጥ ቤት ብቅል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,D,The problem is that the world is becoming more and more unstable. +ቅርንጫፍ እንደዛፉ,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ፍጹም ድሃ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,B,They are like branches +ቅቤ ሻጭ፣ ድርቅ ያወራል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,መፍትሔው አብሮ አለ,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,B,"The butter seller, the drought" +ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት፣ ያባት የእናት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,A,"The mother's milk, which is then separated from the butter" +ቅቤና ቅልጥም፣ ወዴት ግጥምጥም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,በፍጸም እይመሳለሉም,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,በፍጸም እይመሳለሉም,C,"butter and cream, where's the poetry" +ቅቤ እንጣሪቱ እያለች፥ መቅመቆ ማሸቱን ምታት መተት,በበቂ ም���ክር ማሸነፍ ይቻላል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,B,she was sifting butter: she left the lamp on the stove +ቅቤ ይፍስስ፣ ከገንፎ አይተርፍ,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,የትም አይሄድ,መወፈር ጥቅም የለውም,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,የትም አይሄድ,B,"The butter is poured, not left out" +ቅናት ያደርሳል፣ ከሞት,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,B,"The Bible says that ""the spirit of the wicked one is like the fire""." +ቅናት ጥናት፣ አይገናኝም ከእናት ካባት,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,B,"jealousy, jealousy, not communicating with mother" +ቅን በቅን ከማገልገል፣ ፊት ለፊት ማውደልደል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,B,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""." +ቅንቡርስ የት ትሔዳለህ? መተማ፣ ትደርሳለህ ልብማ,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,C,"Where are you going, Shabura?" +ቅንነት፣ ለነፍስ መድኃኒት,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,የፍትሕ መታጣት,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,C,"Honesty, the Medicine of the Soul" +ቅዝምዝም ሲወረወር፣ ጎንበስ ብለህ እሳልፈው,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,C,"When a bow is thrown, lean forward and pass" +ቅዝምዝም ወዲያ ፍየል ወዲያ,መጨነቅ የለብኝም,አይጥ ቤት ብቅል,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,የማይገናኝ ሐሳብ,የማይገናኝ ሐሳብ,D,The goat is a goat +ቅዥት ተፈርቶ፣ ሳይተኛ አይታደርም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ዝንጉ ለው አይረባም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,A,"He is not afraid of the dark, and he does not go without sleep" +ቅጡም የምንኩስና ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,B,The penalty is a shoot-out +ቆሉ ለዘር፣ እንዶድ ለድግር,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,የፍትሕ መታጣት,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,A,"The seed is the cork, the chaff is the straw" +ቆሉን ቢቆረጥሙት እንጂ፣ ቢያሹት አያልቅ,የትም አይሄድ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,D,"the coal is not gone, but it is cut" +ቆማጣ ቤት፣ አንድ ጣት ብርቅ ነው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,D,A house of a thumb is rare +ቆማጣ ብለው ያው ቁምጥና ነው፣ ሴላ ምን ይመጣል አለ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,D,"they say it's the shirt, cela said what's coming" +ቆዳ ሲወደድ፣ በሬህን እረድ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,ቃሉን ያከብራል,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,C,"When the skin is cracked, help your bull" +ቆጥሮ የማይስጥ ሌባ፣ ቆጥሮ የማይቀበል ሌባ,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,C,"The Bible says that ""the one who is a thief does not keep account of the things he has""." +ቋንጧና ባለሟል ላያር አይቀርም,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,C,"The spiny, fluffy larva" +በሁለት በትር አይማቱ፣ በሁለት ዳኛ አይሟገቱ,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,አጉል መኮፈስ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,D,"Do not be divided, do not be divided into two judges" +በለምለም (በለለለስ) ምሳሴ፣ ኮሸሽላ በላሁ አለች አህያ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,መተው ነገሬን ከተተው,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,C,"I ate my lunch at the Lemlem (Bellel) and the donkey said, ""I ate my lunch at the Koeshella""." +በሉት አለቀ ፈጩት ደቀቀ,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ባዶ ቀረ አለቀ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ባዶ ቀረ አለቀ,C,"The result was a bitter, bitter, bitter harvest." +በላይ በላዩ ያጎርሳታል፣ የበላችው ያስገሳታል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,A,"the top is pushing it over the top, the bottom is pushing it" +በል በል ይላሉ፣ ሲፈርዱ፣ ጣል ጣል ይሳሉ፣ ሲያርዱ,ያዋከቡት ነገር,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ድህነት አስከፊ ነው,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ያዋከቡት ነገር,A,"Say: When they judge, they make a distinction." +በልብ አምኖ፣ በእፍ መንኖ,ባዶ ቀረ አለቀ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,D,"Believing in Heart, Believing with the Mouth" +በልተው ከጨረሱ፣ ከመኝታ ይነሱ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ምንም ቢዋደዱ ���እየቅል ነው መንገዱ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,A,"After eating, get out of bed" +በልተው ካልጠጡ እረር፣ ወልደው ካሳኩ አነር,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,D,"If they do not eat and drink, then eat and drink." +በልቶ መጠጥ ያጣ፣ ተበድሎ ፍርድ አጣ,የፍትሕ መታጣት,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ራስህን ጠብቅ,የፍትሕ መታጣት,A,He ate and drank and was judged and condemned +በልቶ እንዳንበሳ፣ ተኝቶ እንደሬሳ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,D,"that we may not become as hungry, as slumbering, as those who are exhausted." +በልቶ የማይመርቅ፣ ገብቶ ወጥቶ የማይጠይቅ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,A,"he does not eat or drink, he does not go out or come in." +በልቶ የማይበርዶው፣ የስው ነገር የማይከብደው፣ አንድ ነው,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,C,"The one who does not eat and does not drink, is one" +በልቶ የከሳ፣ የነገሩትን የረሳ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,ዝንጉ ለው አይረባም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ዝንጉ ለው አይረባም,B,and he ate and drank and forgot what he had been told. +በልቼ እንደአንበሳ፣ ተኝቼ እንደሬሳ,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,D,"I have eaten like a lion, I have lain down like a corpse." +በል ያለው የበሳላው፣ ተው ያለው የአተተው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,A,"The one who is boiled, the one who is left, the one who is left" +በልጅ ቆዳ፣ የተቀበረ የለም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,መጨነቅ የለብኝም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,መጨነቅ የለብኝም,B,"In the skin of a child, no burial" +በልጅነት ወደ ገዳም፣ በእርጅና ወደ ዓለም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,መተው ነገሬን ከተተው,የተገላቢጦሽ ሥራ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,የተገላቢጦሽ ሥራ,C,"I was born in a convent in the city of Paris, France, and moved to the United States in the early 1950's." +በልጅነት ያልተወለደ ልጅ፣ በአባቱ ተዝካር ፈኛ ይለምናል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,A,A child born prematurely asks for a judge in memory of his father +በልጅ አመካኝቶ፣ ይስሳል አንጎቶ,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,C,I was a child and I was a teenager. +በሐምሌ በነሐሴ፣ ቀረችልኝ ነፍሴ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,የች��ሬ ጊዜ አለፈ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,የችግሬ ጊዜ አለፈ,C,"In July and August, my soul was restored" +በሐምሌ ወጨፎ፣ በለኔ አርከፍክፎ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,A,I was born in a small town in the north of the country. +በሐምሌ ጤፍ ይዘሩ፣ ቤት ይሠሩ,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,B,Planting Teak and Building Houses in July +በመልካም፣ አንገት እንቅርት,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,አይትማመኑበትም,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,A,The necklace in the right +በመረጡት ዳኛ ቢረቱ፣ በቆረጡት በትር፣ ቢመቱት በማን ያጉተመትም,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ዝንጉ ለው አይረባም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,B,"by the judge he appointed, by the club he cut, by whom he was beaten," +በመለለው ይናገራል፣ ከበላው ይበሳል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ሁሉም ጸጥ አሉ,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ባዶ ቀረ አለቀ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,A,"he speaks with a heavy heart, he is weary of his food" +በመስታወት ቤት የሚኖሩ አይወራወሩ,መወፈር ጥቅም የለውም,ሁሉም ጸጥ አሉ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,C,The mirrored house is not a place for gossip +በመስከረም የሚያብድ፣ ስለኔ ቡሪውን ከፍ ከፍ ያደርጋል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ከሁኔታው ያስታውቃል,D,"September fools, raises his voice about me" +በመሸታ የተገዛ ጦር፣ ቢወረውሩት ከድፍድፍ,አይትማመኑበትም,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,አይትማመኑበትም,A,"A spear bought at a sale, a bullet to the head" +በመከሩት ምክር፣ በሸመቁት ጦር,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,B,"By the counsel they have given, by the spears they have sharpened" +በመዘንከው ማሜዛን፣ በሰፈርከው ላዳን,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,D,"with the ram that you weighed, with the ram that you measured out," +በመጀመረያ የመቀመጫዬን፣ አለች ዝንጀሮ,የኋላውን አለማሰብ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,መጀመሪያ እራሌን,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,መጀመሪያ እራሌን,C,"""I'm going to take my seat first"", said the monkey." +በመጠቃቀም የቆመ ፍቅር፣ አይውል አያድር,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ውለታን አትዘንጋ,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,B,"The love that is used up, never fails" +በሚያዚያ ጎመን የዘራ፣ ክረምቱን ሁሉ በላ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,���ሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,A,"who sowed cabbage in that field, ate all winter" +በማር ሳይ ወተት፣ ሲረባም ቢለባም,ክፉና ደግ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,C,"The milk is then mixed with the milk of the goat, and the milk is then added to the goat's milk." +በማታየው፣ እጅህን አታድርስው,በፍጸም እይመሳለሉም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ራስህን ጠብቅ,ራስህን ጠብቅ,D,Do not touch what you cannot see +በማን ላይ ተቀምጠሽ፣ እግዜርን ታሚያለሽ,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,C,"on whom do you sit, mocking god" +በማያድሩበት ቤት፣ አያመሻሹበት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,C,"In the house where they do not sleep, do not stay overnight" +በምን በላህ በሳማ፣ ባይፈጅህማ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,A,"by the sword you swore, if it doesn't kill you" +በምን ተነሳ በጣቁሳ ምን በጣቁሳ በዳጉሳ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,D,what is the reason why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why +በምንቸት ጠላ ታፈላሳ፣ ከጎረቤት ትጣላ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,B,"The Bible says that ""the one who is a slave to the Master will be rich""." +በምን የተነሣ፥ ይህ ሁሉ ጠባሳ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,B,what caused all this scar +በምድር መጠቅጥቅ፣ በስማይ መጠየቅ,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,A,"To be wrapped in earth, to ask in my name" +በምድር ዓለም፣ አለገንበብ የለም,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,D,"The earth is a vast, uninhabited world" +በምድር እይቀር ብድር,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,C,The earth's borrowing +በምድር ድንበር፥ በሴት ከንፈር,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,A,the border of the earth: from the lips of a woman +በምግባሩ እይታወቅ ማማሩ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,A,"The Bible says: ""The one who is wise will become wise, but the one who is foolish will be foolish""." +በምጥ በጣሽ! በአንግዴ ልጅ አልጣሽ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,D,"I have not failed you in anything, and I have not failed you in anything." +በሞኝ ክምር፣ ዝንጀሮ ልጅዋን ትዳር,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ክፉና ደግ,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,C,"In the Fool's Den, a Monkey Marries His Daughter" +በሞኝ ክንድ የዘንዶ፣ ጉድጓድ ይለኩበት,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,A,"A serpent in the hand of a foolish man, and he will dig a pit for him." +በረጅም ጦር ባይወጉበት፣ ያስፈራሩበት,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,ምስጋና ያበረታታል,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,C,He was not threatened with a long spear. +በራቸውን ክፍተው፣ ሰውን ሌባ ይላሉ,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,B,"They open their doors, calling a man a thief" +በሬ ሆይ! ሣሩን አየህና፣ ገደሉን ሳታይ,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,A,"O ox, thou hast seen the grass, but thou hast not seen the fold." +በሬ ሲያረጅ፣ ከጥጃ ጋር ይውላል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ብጤ ከቢጤው ነው,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,B,"When an old bull is fed, it is fed with the calf" +በሬ በመቶ፣ ያውስ የት ተገኝቶ ምድር በዶሮ፣ ያውስ ማን ገብሮ,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,መፍትሔው አብሮ አለ,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,C,"where is the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk" +በሬ በጭብጦ ተዝ ቢለው፣ ያላቦካ ከወዴት ያገኛል አለው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,የቸገረው እርጉዝ ያ���ባል,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,D,"If the bull is caught in the head, where does the bull go to get it?" +በሬ ተንሾካሽኮ ቀንበር፥ ገበሬ ተቸካችኮ ከድንበር,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,B,the ox thunders and the yoke is shaken; the farmer hurries from the border; +በሬና ሌት፣ ካገርህ መሬት,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,D,"The bull and the goat, the ground of the tiger" +በሬና በሬ መከሩ፣ ቀንበር ሰበሩ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,ስግብግብ ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ብጤ ከቢጤው ነው,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,A,"The bull and the bull reap, break the yoke" +በሬ አርዶ በበለት፣ ከብት አርብቶ በበረት,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,A,"The bull grazed the widow, the cow grazed the goat" +በሬ እንኳ ሰወጉ፣ በፈረስ ያጓራል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,B,"Even the ox is beaten, and the horse is driven" +በሬ ከአንጀቱ እንጂ፣ በአንገቱ አያበብም,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,B,The bull is not scratched by the neck but by the throat +በሬ ከጎለበተ፣ አሽከር ሰነበተ,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,B,"The bull may have rolled, the driver may have stumbled" +በሬ ካራጁ፣ ይውላል,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,B,"The bull is drawn, and the bull is used." +በሬ ወደአገሩ፣ ይስባል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,C,The bull is drawn to his home +በሬዎች ተረት ለመዱ! ዝም ብለው እንዳይጠመዱ,አንዳንድ ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,C,The bulls are not afraid to be caught! +በሬ ያርሳል፣ ምርቱን አህያ ያፍሳል,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የተገላቢጦሽ ሥራ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,D,"The ox plows, the donkey spills the crops" +በሬ ግዙ ግዙ፣ አንድ አሞሌ ላይገዙ,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,A,"buy a bull, not a bar" +በርቄ አሞ���ለሁ ታንቄ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,C,I was so excited to see you again! +በርበሬ በገዛ አጁ ገብቶ ይፋጃል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,የፍትሕ መታጣት,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,C,Pepper is a natural food +በርበሬ ታልፈጀ፣ ጠበቃ ታረጀ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,የማይገናኝ ሐሳብ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,A,The man was arrested and charged with murder. +በርበሬና ሚጥሚጣ፣ ሥጋና ቋንጣ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,ሁሉም ለየቅል ነው,ሁሉም ለየቅል ነው,D,"The first is the pepper and the leek, the meat and the squash." +በርበሬ አይሆን ፅጣን፣ ነገር አይሆን ሥልጣን,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,A,"authority, not power, not power, not power" +በርቦ ያበድራል፣ በቁና ያስከፍላል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ስግብግብ ነው,ስግብግብ ነው,D,"He borrows with greed, and he pays back with justice" +በርኖበ ሳይገዙ ካባ,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,A,A coat without a robe +ገረድ የቤት ሞረድ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ +ይዘፍቃል",ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,B,The house mouse +ገራገሩን ተጫውቶ ይኖራል ተስማምቶ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,C,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""." +ገርነት የእግዜር ቸርነት,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,A,Mildness - The Kindness of God +ገርነት ያገባል ገነት,መፍትሔው አብሮ አለ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,C,The Paradise of Mildness +ገርና ልል ሙዳይና አገልግልግ,ብጤ ከቢጤው ነው,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,D,What is the result of such a course? +ገርን ልጅ አናቱም አትወደው,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,A,"""You must not love a son who is gentle." +ገርገሩን ተጫውቶ ይበሏል ተስማምቶ,ልምድ ካሰው ተማር,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር +ይቻላል",C,He played the bagel and ate it and agreed +ገበሬና ወላድ አንድ አያጣም,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,D,The farmer and the parent are not mutually exclusive +ገበሬ አቆቁጣጥረኝ ወታደር አወራውረኝ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,C,A farmer and a soldier were talking to me +ገበሬ አክባሪውን ባለጌ መካሪውን ይጠላል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,B,The farmer hates the respected but unwise counselor +ገበያ ቢመቻት ልጂን ሸጠቻት,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ያልሆነ ምክር መምከር,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,C,"The market is booming, and Lujin is selling" +ገበያ ነሽ ብለው ይሻሻጡብሻል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,ፍጹም ድሃ ነው,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,A,They are sold as a market +ገበያ አንደሰስጠህ አንጂ አናትህ አንደላከችህ አይሆንም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,D,"you're not just shopping, you're not just driving" +ገበያ ከደራ ነጋዴም አይፈራ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,C,The market is not afraid of the peddler +ገበያ የሚሰጥህን አናት አትለጥም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,C,Do not go overboard with what the market offers +ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,የማይጠበቅ ነገር,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,A,"And the one who asks about the matter of the people," +ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ ዋዛ ፈዛዛ ከሣቂ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,C,"The market is a place of gossip, a place of jokes, a place of laughter." +ገቢ በአናት ልጅ ትገቢ,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅ�� ከማጋደል አይመለም,D,The mother's income is equal to the child's income. +ገቢውን ባለቤት ያውቃል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ራስህን ጠብቅ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,D,He knows who it belongs to +ገቢ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,A,"The result is a ""hole"" in the economy." +ገባር ያህያ ግንባር,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,C,The Front of the Jabbar Yahia + ገባ ወጣ ነገር ያመጣ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,B,What was the result of his efforts? +ገብርኤል ያየው ሚስጥር,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,D,The secret that Gabriel sees +ገብስ ሲበስል አባቱን ይመስል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ያልዘሩት አይበቅል,ያልዘሩት አይበቅል,D,He is like his father when he cooks barley +ገብስና ሽንኩርት ቂጡ ሲለብስ ነው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,D,The bread is made of wheat and onions. +ገብስና ገብስ አብሮ ይነፍስ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ብጤ ከቢጤው ነው,ውለታን አትዘንጋ,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,B,Let the Barley and the Grain Blow Together +ገናም በሙከቱ ሑዳዴ በአልበቱ ይታወቃል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,C,Christmas is also known for its Muckduck Sunday +ገናና ጥምቀት አኩል ዓውደ ዓመት,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,አጉል መኮፈስ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,D,Christmas and the Bicentennial of Baptism +ገንዘቡ የሰው ቢሆን አዳዩ የኔ ይሁን,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,C,"If the money is yours, let the money be mine" +ገንዘቤ አትውጪ ከቤት ታጣይኛለሽ ከጐረቤት,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,D,Don't spend my money You're losing me from home from the neighbor +ገንዘብ ለዕዳ ሙግት ለባዳ,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,ቋዉቋ ሙግት አለ���ኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,A,Money for Debt and Debt for Debt +ገንዘብ ማግኘቱ ይቀላል ከማከማቸቱ,ሁሉም ጸጥ አሉ,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,D,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a treasure trove of ruins""." +ገንዘብ በልጅነት ማን ሰብስቦሽ በአርጅና ማን አግኝቶሽ,ቃሉን ያከብራል,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,D,who has saved money in youth and found it in old age +ገንዘብ ከጅ ከወጣ ያመጣል ጣጣ,የትም አይሄድ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,D,The problem is that money is not always the best way to spend it. +ገንዘብ ከጅ ዘመድ ከደጅ,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,C,Money from family to family +ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ባዶ ቀረ አለቀ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,C,"If there is money, there is a way to heaven" +ገንዘብ የልብ ሥር ነው አጥፊውም ሰው ነው,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,A,Money is the root of the heart and the destroyer of it +ፈላ ገነፈለ ተሞላ ጐደለ,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,የተገላቢጦሽ ሥራ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,A,The first was a small boat. +ፈረለኛ ሲሮጥ እግረኛ ምን አቆመው,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,D,What stops a rider when he is running +ፈረለኛ የወለደው እግረኛ አይመልሰውም,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,D,The one who gives birth to a lame one will not make him walk again +ፈረሉም ይኸው ሜዳውም ይኸው,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,B,"and this is the plain of feral," +ፈረሰ ሲያጠብቅ ልጓም አይለቅ,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,D,The horse is not to be left unattended +ፈረሰ በራሪ በቅሎ ሰጋሪ,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደር���ሉ,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,C,The flying horse and the camel saddle +ፈረሰ ቢያነክሰ አህያ ታጉዝ,የማይገናኝ ሐሳብ,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,D,"If a horse stings, do not harness the donkey" +ፈረሰ ቢጠፋው ኮርቻ ገልቦ አየ,መጨነቅ የለብኝም,ውሰጡን ለቄስ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,የማይደረግ ነገር አረገ,የማይደረግ ነገር አረገ,D,"The horse was lost, but the chariot was recovered" +ፈረሰ ዐውቃለሁ ስገታ እወድቃለሁ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,A,I was so excited that I decided to go to the convention. +ፈረስ ያደርላል እንጂ አይዋጋም ሽክ,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,B,"The horse is a saddle, not a saddle" +ፈረሰ ጥሎ ይደነግጣል በቅሎ ጥሎ ይግጣል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር +ይፈጽማል",A,The horse is thrown off and trampled by the camel +ፈሩ ፈሩ ማጀት እሩ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ያዋከቡት ነገር,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,B,The result is a very satisfying meal. +ፈሪ ለእናቱ ይገባል,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,B,The mother's fear +ፈሪ ለእናቱ ጀግና ለጀግንነቱ,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,A,"Fear for his mother, hero for his heroism" +ፈሪ በገዛ ጠቡ ገላጋይ ይሆናል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,D,A coward becomes a victim of his own aggression +ፈሪና ንፉግ እያደረ ይቆጨዋል,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,B,"The Bible says that ""they will not be afraid""." +ፈሪን በውኃ ውስጥ ያልበዋል,መጀመሪያ እራሌን,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,D,"The first was the ""French"" in the Bible." +ፈሪ አንዳይሉኝ አንድ ገደልሁ ጀግናም እንዳይሉኝ አልደገምሁ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,D,I killed one and I didn't come back to be called a hero. +ፈሪ ካልጋ ላይ ይወድቃል,ያዋከቡት ነገር,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው +ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",B,The coward falls on the chalk +ፈስቶ ቂጥ መያዝ,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,አጉል መኮፈስ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,B,The bread was then baked. +ፈስ ያለበት ቂጥ ዝላይ አይችልም,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ስግብግብ ነው,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,B,A liquid bread cannot be boiled +ፈትል ሲረዳዳ አንበሳ ያስራል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,A,The lion is a bit of a catch +ፈዛዛ አያንቀላፋ ይገባ ፈፋ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,D,The first is to be alert to the danger of falling asleep. +ፈጅቶ ከሚያጠግበኝ አስቲበርድ ይራበኝ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ከፍትፍቱ ፊቱ,C,I'm hungry for the ostrich that feeds me +ፈጣሪን ያህል ጌታ ርስትን ያህል ቦታ,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,የማይደረግ ነገር አረገ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,B,The Creator and the Lord are equal +ፈጥኖ መስጠት ኋላ ለመጸጸት,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,C,"""I have been a good friend to many people"", says a young woman named Maria." +ፈጭታ የነበረች ላመልማሎ ኮራች,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,A,The Lammello's spiny coati +ፉት ቢሉት ጭልጥ,በስጦታው ያልረካ ሰው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,D,The feet are the most important part of the body. +ፊተኛው ወዳጅህን በምን ቀበርከው? በሻሽ ምነው? ኋለኛው አንዳይሸሽ,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,C,What did you bury your first friend with? What was the wish? The last wish +ፊት ከወጣ ጆሮ ኋላ የበቀለ ቀንድ በሰጠ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,B,The face of a horned owl +ፊት የተናገረን ሰው ይጠላዋል ፊት የደረስን ወፍ ይብላው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,B,A man who speaks to us in a bad way is hated by others +የደመና ውኃ ጥምና የእናት በደል አይታወቅም,አናትን ትበድላለ�� ብሎ ማንም አያስብም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,A,"The water of the clouds is dry, and the mother's guilt is unknown" +የደበሎ ተባይ የዳኛ አባይ ቢገልጡት አይታይ,ራስህን ጠብቅ,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,B,The Judge's River - A Few Things to Say +የደባ ገበያ በሬው ባሥር ቆዳው በሃያ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,D,The marketplace of Deba ten oxen the skin of twenty +የደጃዝማችን ሚስት አይቼ ሚስቴን ጠላሁ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,D,I hated my wife because of the wife of our dajjal +የተደገመ ተረገመ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,C,Repeatedly Cursed +የደግ ጊዜ ባዕድ የክፉ ጊዜ ዘመድ,ልምድ ካሰው ተማር,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,ክፉና ደግ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,C,"The Bible says that ""the one who is walking with the true God will be safe""." +የደፉት ሬሳ የጠበሱት ዓሣ,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,C,The fish that roasted the dead bodies of the fish +የዳቦ ልብ ልቡን የዳገት ጥግ -ጥጉን,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,D,The heart of the bread the heart of the crown of the head - the head +የዳገት በረዶ የቆላ ዘንዶ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,C,The snow dragon +የዳጉሳ እንጀራ በትኩሉ የባዕድ ፍቅር በአዲስ,ነገ በኔ,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,መተው ነገሬን ከተተው,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,B,Daggosa bread is a new form of love for foreigners +የድሃ ፃብቱ አንቅልፉ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,A,The poor man's writing is sleeping +የድሃ መድኃኒቱ የድንገቱ,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,D,The medicine's surprise +የድፃ ማጀት ቃጢ ማር ሰማስቀመጥ አይችልም,አይጥ ቤት ብቅል,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,መሸጥ የለመደ አናቱ��� ያስማማል,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,አይጥ ቤት ብቅል,A,The stomach lining of a baby cannot store honey +የድፃ ቁም ነገሩ ገብስ አስክ አስሩ,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ +አግኝቶበታል",A,The main ingredient is barley and ashes +የድሃ ነገር ማንገቻ የሰው,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,B,The poor man's plow +የድሃ ጉልበት በገቢያ ያልቃል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ስግብግብ ነው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,C,The poor's labor is wasted +የድሃ ግድርድር ሀብታም ይጋብዛል,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,B,The poor man's appeal to the rich man +የድሃ ጠላ ጧት አልፈላ ማታ አተሳ,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ያልሆነ ምክር መምከር,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,B,The poor man's hatred is a nightmare +ፅወቅ ያለው ባርባ ቀኑ ዐትወቅ ያለው ባርባ ዘመኑ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,A,the wise man forty days the foolish man forty years +ዕውር ምን ዓይቶ ደንቆሮ ምን ሰምቶ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,A,"The blind man saw, and the deaf heard" +ዕውር ምን ይሻል ብርሃን፤ በሽተኛ ምን ይሻል መዳን,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,D,"blind man begging for light, and the sick man begging for healing" +ፅውር ሲወበራ ከመሪው ይጣላ,የኋላውን አለማሰብ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,የኋላውን አለማሰብ,A,"When the light is on, it is thrown from the driver" +ፅውር በዘንጉ ነጋዴ በወርቁ,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,D,The Bible says that the first man was a slave. +ፅውር ቢጠግብ ዘንጉን ይወርውር,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,A,"if the stork is satisfied, let him throw away the reed" +ፅውር አያፍር ፈሪ አይደፍር,ሁሉም ለየቅል ነው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,አጸያፊ ተግ���ር ማከናወን ያስንቃል,ቃሉን ያከብራል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,B,"The blind will not be ashamed, the fearful will not be ashamed." +ዕውርን ዕውር አይመራውም,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,A,The blind are not led by the blind +ፅው ቀት ኃይል ነው ለላም ጤና ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,A,The sun is energy and health for the cow. +ፅውቀትና ፍጥረት አንድ ቀን ነው,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,A,The same day is the day of knowledge and creation. +ዕውቀት ያኮራል ሥራ ያስከብራል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ምስጋና ያበረታታል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል +ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",A,"The Bible says: ""The heart of the wise ones is like a stone." +ዕዳው ዶሮ መጋቢ ያው ዶሮ,መተው ነገሬን ከተተው,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ዞሮ ዞሮ አዚያው,D,The debt the chicken keeper the chicken +ፅድለ ቢስ ሲዳር ውኃ ይሞላል በጥር,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,C,The untouched cedar will be flooded in January +ፅድለ ቢሰ አሞራ አንበጣ ሲመጣ ዓይኑ ይጠፋል,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,C,The untamed locust blinds the visitor +ፅድላም አሞሌ በቅሎ ይለውጣል,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,B,and the rod of righteousness will be changed +ፅድል ተርታውን ዕጣ ፈንታውን,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ፍጹም ድሃ ነው,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,C,The victory was followed by the fate +ፅድል ፈንታ ጥዋ ተርታ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,B,The result was a victory for the Jews. +ፅድሜ ለንስሐ ዘመን ለፍለሐ,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,C,righteousness for a time of repentance +ዕድሜና መለተዋት አይጠገብም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery grave""." +የለይጣን ክፋቱ ያለመታየቱ,የኋላውን አለማሰብ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ከራስ በላይ ነፋስ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,B,The secret of Lot's wickedness +የሰይጣን ገንዘብ የተበደረ ሳይበላው ተቀበረ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,D,Satan's borrower was buried without a trace +የሰጠኸኝ ሸማ ከደጅህ ተቀማ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,A,The bag you gave me is in your hand +የስጡህን ተቀበል ያደረጉልህን ቸል አትበል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ውለታን አትዘንጋ,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ውለታን አትዘንጋ,C,Do not ignore the gifts you receive +የሰጠህን አትንላ ያደረጉልህን አትርላ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ራስህን ጠብቅ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,A,Do not be resentful of those who have neglected you +የሰጡን ይሰጧል የገዙን ይነዷል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ከሁኔታው ያስታውቃል,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,A,The Bible says that the first man was Adam. +የሳተ ይምከርህ የዋለ ይንገርህ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ልምድ ካሰው ተማር,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ልምድ ካሰው ተማር,B,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."