[ { "question": "merhaba", "answer": "merhaba, ben Semerkand" }, { "question": "Genizden burnun iç kısmına gelen kan abdesti bozar mı?", "answer": "Evet, bozar. Şâfiî’ye göre bozmaz." }, { "question": "Oje abdeste engel midir?", "answer": "Evet, oje tırnak üzerinde tabaka oluşturduğu ve suyun tırnağa geçmesine mani olduğu için abdeste engeldir." }, { "question": "Gözdeki bir hastalıktan dolayı gelen göz yaşından abdest bozulur mu?", "answer": "Evet, bozulur. Şâfiî’ye göre bozulmaz." }, { "question": "Kadının dudak boyası abdeste engel midir?", "answer": "Boya dudak üzerinde tabaka oluşturursa engeldir, değilse engel değildir." }, { "question": "Dört mezhep içinde abdestsiz Kur’an’a dokunmayı câiz gören âlim var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur." }, { "question": "Abdesti olmayan kimsenin bez veya mendil ile Kur’an’a dokunması câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir. Fakat eldiven veya yen ile Kur’an’a dokunması câiz değildir. Şâfiî’ye göre her iki halde de câiz değildir." }, { "question": "Abdestsiz olarak meale dokunmak câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir." }, { "question": "Abdest sadece uykudan dolayı mı yoksa uykuda gaz kaçırma ihtimalinden dolayı mı bozulur?", "answer": "Uykuda gaz kaçırma ihtimalinden dolayı bozulur." }, { "question": "Sandalyede uyumakla abdest bozulur mu?", "answer": "Hayır, bozulmaz. MEST" }, { "question": "Mestte aranan şartlar nelerdir?", "answer": "Mestte aranan şartlar şunlardır: •\tAyakları aşık kemikleriyle birlikte örtmüş olması •\tBağsız olarak ayakta durabilmesi •\tHemen suyu emerek ayağa geçirmemesi •\tYaklaşık 5 kilometre veya daha fazla bir yürüyüşe dayanıklı olması." }, { "question": "Yukarıda açıklanan şartların bulunması durumunda mestler nasıl meshedilir?", "answer": "Usulüne göre abdest alınıp sıra ayakların yıkanmasına gelince, her iki elin iç kısmı abdest alınan temiz su ile ıslatıldıktan sonra el parmakları araları açık olarak ayak parmak uçlarından ayak bileklerine doğru çekilir. Sağ el ile sağ ayak, sol el ile sol ayak birer defa açıklanan şekilde meshedilir." }, { "question": "Farz olan mesh miktarı ne kadardır?", "answer": "Farz olan mesh miktarı (alan itibariyle) el parmaklarının en küçüğü ile üç parmak kadar\ndır. Şâfiî’ye göre bir parmak ucu kadar da mesh geçerlidir." }, { "question": "Mesh süresi ne kadardır?", "answer": "Mesh süresi, mukim olanlar için bir gün bir gece yani 24 saat, misafir olanlar için üç gün üç gece yani 72 saattir." }, { "question": "Meshin süresi ne vakit başlar?", "answer": "Meshin süresi mest ayağa giyildikten sonra abdest bozulduğu andan itibaren başlar." }, { "question": "Meshi bozan şeyler nelerdir?", "answer": "Meshi bozan şeyler şunlardır: •\tAbdesti bozan her şey meshi de bozar. Bu durumda mesh müddeti bitmemişse mesti çıkarmak gerekmez. Abdest alınır ve üzerine meshedilir. •\tMestlerden birinin veya ikisinin ayaktan çıkması veya çıkarılması. •\tMeste su girip ayaklardan birinin yarısından fazlasının ıslanması. Şâfiî’ye göre bozulmaz. •\tMeshed ildikten sonra mestlerin birinde ayak parmaklarının en küçüğü ile üç parmak kadar bir yırtık, delik veya sökük meydana gelmesi. Şâfiî’ye göre yırtık, delik veya sökük az da olsa mesh bozulur. VARİS ÇORAP" }, { "question": "Varis çorap üzerine meshetmek câiz midir?", "answer": "Güvenilir ve uzman bir doktor, “Şu zaman süresi içinde varis çorapları çıkarmak sağlık açısından sakıncalıdır” derse üzerine mesh yapılabilir, değilse yapılmaz. SARGI ÜZERİNE MESH" }, { "question": "Vücudun herhangi bir yerinde sargı bulunması durumunda abdest ve gusül alınırken ne yapılır?", "answer": "Vücudun herhangi bir yerinde kırık, çıkık veya yaradan dolayı sargı bulunması durumunda, bu sargı abdest organında ise abdest alınırken, vücudun başka bir yerinde ise gusül yapılırken sargı çözülerek altı yıkanır. Yıkamak sakıncalı ise yaranın üstü meshedilir. Şayet sargının çözülmesi de sakıncalı ise çözü i meyi p el ıslatılarak üzeri meshedilir. Şâfiî’ye göre bu durumda ayrıca teyemmüm almak da gerekir. Yapılan meshin bütün sargıyı kaplaması gerekmez, çoğunluğunu meshetmek yeteri id ir. Şâfiî’ye göre sargının tümünü meshetmek gerekir. ÖZÜR SAHİBİ" }, { "question": "Kişi hangi halde özür sahibi olabilir?", "answer": "Bir kimsenin özür sahibi olabilmesi için abdesti bozan özür, önce abdest alıp namaz kılacak kadar bir müddet kesilmeksizin tam bir namaz vakti devam etmesi, daha sonra da her namaz vaktinde en az bir defa tekrar etmesi gerekir." }, { "question": "Kişi hangi durumda özür sahibi olmaktan çıkar?", "answer": "Bir namaz vaktinde hiç gelmezse kişi özür sahibi olmaktan çıkar. Şâfiî’ye göre abdest alıp namaz kılacak kadar bir süre içinde kesilecek olursa kişi özür sahibi olmaktan çıkar." }, { "question": "Özür sahibinin ne vakit abdest alması gerekir?", "answer": "Vakit girdikten sonra abdest alması gerekir. Çünkü özür sahibinin abdesti vakit çıkmakla bozulur. Şâfiî’ye göre öğle namazı için de vakit girdikten sonra abdest almak gerekir." }, { "question": "Özür sahibi aynı abdest ile hangi namazları kılabilir?", "answer": "Özür sahibi aldığı abdest ile namaz vakti içinde (başka bir şeyle abdest bozulmadıkça) dilediği kadar farz, nafile namaz kılabildiği gibi, kaza, cenaze ve bayram namazlarını da kılabilir. Şâfiî’ye göre özür sahibinin kaza ve adanan namazlar için ayrıca abdest alması gerekir. GUSÜL" }, { "question": "Diş dolgu ve kaplama gusle engel midir?", "answer": "Hayır, engel değildir. Çünkü dolgu ve kaplama dişten bir parça sayılır." }, { "question": "İhtilamdan dolayı guslün gerekip gerekmediği konusunda erkek ile kadın arasında fark var mıdır?", "answer": "Hayır, fark yoktur. Erkek olsun kadın olsun bu durumda elbisesinde bir ıslaklık görürse gusül yapması gerekir, değilse gerekmez." }, { "question": "Meninin, cinsel ilişki dışında şehvetsiz gelmesiyle gusül gerekir mi?", "answer": "Hayır, gerekmez. Şâfiî’ye göre gerekir." }, { "question": "Gusülde kadının saç örgülerinin iç kısımlarının ıslanması farz mıdır?", "answer": "Hayır, farz değildir. Saç örgülerinin dipleri ile dış kısımlarının ıslanması farzdır. Şâfiî’ye göre iç kısımlarının da ıslanması farzdır." }, { "question": "Gusülde takma dişlerin çıkarılması gerekir mi?", "answer": "Dişler sabit ise gerekmez, değilse gerekir." }, { "question": "Cinsel ilişkide bulunan bir kimse yıkandıktan sonra menisi yeniden gelirse tekrar gusül yapması gerekir mi?", "answer": "Şayet ilişkiden sonra idrarını yapmış veya bir müddet uyumuş yahut bir süre yürümüşse tekrar gusül yapması gerekmez, değilse gerekir. Şâfiî’ye göre her iki halde de tekrar gusül yapması gerekir. TEYEMMÜM" }, { "question": "Yerin cinsinden olup da üzerinde toz ve toprak bulunmayan örneğin, taş, tuğla ve kiremit gibi şeylerden teyemmüm alınabilir mi?", "answer": "Evet, alınabilir. Şâfiî’ye göre teyemmüm yalnız topraktan veya üzerinde toz bulunan şeylerden alınabilir." }, { "question": "Yağlı boya ile boyanmış duvardan teyemmüm alınabilir mi?", "answer": "Hayır, alınmaz. Çünkü yağlı boya yerin cinsinden değildir." }, { "question": "Kendisinden teyemmüm alınan şey müs- ta’mel (kullanılmış) sayılır mı?", "answer": "Hayır, sayılmaz. Şâfiî’ye göre sayılır." }, { "question": "Namaz vakti girmeden teyemmüm alınabilir mi?", "answer": "Evet, alınabilir. Şâfiî’ye göre alınmaz." }, { "question": "Bizzat ibadet sayılmayan örneğin Kur'an okumak veya camiye girmek için alınan teyemmümle namaz kılınabilir mi?", "answer": "Hayır, kılınmaz." }, { "question": "Abdest alındığı takdirde yetişilemeyecek- se cenaze ve bayram namazı teyemmümle kılına- bilir mi?", "answer": "Evet, kılınabilir. Fakat bu durumda teyemmümle vakit ve cuma namazı kılınmaz. Şâfiî’ye göre bu durumda cenaze ve bayram namazı da kılınmaz. ÂDET HALİ" }, { "question": "Hamile kadın âdet görebilir mi?", "answer": "Hayır, hamile kadın âdet görmez. Hamilelik süresi içinde gelen kan istihâze (özür) kanıdır. Şâfiî’ye göre hamile olan bir kadının âdet şartlarına uygun olarak gördüğü kan âdet kanı sayılır." }, { "question": "Hangi halde âdetli kadının oruca niyeti geçerlidir?", "answer": "Âdet halinde oruca niyet edip de fecirden önce temizlenmesi durumunda." }, { "question": "Hangi kefaret orucunu tutarken âdet olan kadının yeniden tutması gerekir?", "answer": "Yemin kefâret orucunu tutarken." }, { "question": "Âdetli kadının diş dolgu ve kaplama yaptırması câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir." }, { "question": "Âdetli kadının kılmadığı namazları sonradan kazâ etmesi câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir." }, { "question": "Âdetli kadının mezar ziyaretinde bulunmasında bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. Ancak temiz olduğu bir dönemde ziyaret yapması daha uygundur?" }, { "question": "Âdetli kadının meal okuması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. NAMAZ" }, { "question": "Sabah namazı kuşluk vaktinde kılınınca eda niyetiyle mi, kaza niyetiyle mi kılınır?", "answer": "Kaza niyetiyle kılınır." }, { "question": "Sabah namazı bitmeden güneş doğsa veya ikindi namazı bitmeden güneş batsa namaz geçerli midir?", "answer": "Sabah namazı geçerli değil, ikindi namazı geçerlidir. Şâfiî’ye göre birer rekât kılınmış olması durumunda her ikisi de geçerlidir." }, { "question": "Dişler arasında kalan yemek kırıntısının yutulmasıyla namaz bozulur mu?", "answer": "Bir nohut tanesi kadar olursa bozulur, değilse bozulmaz. Şâfiî’ye göre bir nohut tanesinden az da olsa bozulur." }, { "question": "Kişinin namazda okuduğunu duymuş olması şart mıdır?", "answer": "Evet, şarttır." }, { "question": "Erkeklerin bulunduğu bağ ve bahçe gibi yerlerde kadının oturarak kıldığı namaz geçerli midir?", "answer": "Hayır, geçerli değildir." }, { "question": "Rükûa giderken pantolonu çekmenin hükmü nedir?", "answer": "Bir zorunluluk yoksa tenzîhen mekruhtur." }, { "question": "Yolculuk sırasında arabada ima ile namaz kılan kişinin yüzü kıbleye gelmesi şart mıdır?", "answer": "Hayır, şart değildir." }, { "question": "Dört rekâtlı farz namazların üçüncü veya dördüncü rekâtında unutularak zamm-ı sûre okunsa sehiv secdesi gerekir mi?", "answer": "Hayır, gerekmez." }, { "question": "Gücü olduğu halde “dad” harfini “zâ” olarak okuyan kimsenin namazı bozulur mu?", "answer": "Evet, bozulur." }, { "question": "Teravih namazına neden bu isim verilmiştir?", "answer": "Dört rekâtta bir istirahat edildiği için." }, { "question": "Misafir ikamete niyet etmekle hemen mukim sayılır mı?", "answer": "Evet, hemen mukim sayılır. Fakat mukim yolculuğa başlamadan sefere niyet etmekle misafir sayılmaz." }, { "question": "Seferden dolayı sünnetler terkedilir mi?", "answer": "Hayır, seferden dolayı sünnetler terke- dilmez." }, { "question": "Kaza namazı sünnet namazın kılınmasına engel midir?", "answer": "Hayır, engel değildir. Şâfiî’ye göre mazeretten dolayı olmayan kaza namazı sünnetin kılınmasına engeldir." }, { "question": "Üç kerahet vaktinde kılınan kaza namazı geçerli midir?", "answer": "Hayır, geçerli değildir. Şâfiî’ye göre geçerlidir." }, { "question": "Ta‘dîl-i erkân neye denir?", "answer": "Rükünleri yerli yerinde yapmaya denir." }, { "question": "Rükûda, kavmede (rükûdan doğrulunca), secdede ve celsede (iki secde arasında oturunca) ta‘dîl-i erkâna uymanın hükmü nedir?", "answer": "Vaciptir. Şâfiî’ye göre farzdır." }, { "question": "Ta‘dîl-i erkân nasıl gerçekleşir?", "answer": "Vücudun hareketten kesilmesiyle gerçekleşir." }, { "question": "Vakit namazını tek başına kılan kimse, aynı namazı yeniden cemaatle kılabilir mi?", "answer": "Sabah, ikindi ve akşam namazlarını yeniden cemaatle kılamaz, fakat öğle ve yatsı namazlarını yeniden cemaatle kılabilir. Şâfiî’ye göre her beş vakit namazı yeniden cemaatle kılabilir." }, { "question": "İmama uyan kişi Sübhâneke’den sonra eûzü ve besmele çeker mi?", "answer": "Hayır, çekmez." }, { "question": "Kametin neresinde cemaat namaza kalkar?", "answer": "Müezzin “Hayye ale’l-felâh” deyince kalkar. Şâfiî’ye göre kamet bitince kalkar." }, { "question": "Cemaate yetişmek için koşarak camiye gitmenin hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur." }, { "question": "Misafir unutarak mukim cemaate dört rekât kıldırırsa ne lazım gelir?", "answer": "İmamın sehiv secdesi yapması gerekir. Cemaatin namazı bozulur. Şâfiî’ye göre bozulmaz." }, { "question": "İmama uyan kimse kendi hatası için sehiv secdesi yapar mı?", "answer": "Hayır, yapmaz." }, { "question": "Teşbih namazının cemaatle kılınmasının hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Şâfiî’ye göre câizdir." }, { "question": "Kadının kadınlara imamlık yapması câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Şâfiî’ye göre câizdir." }, { "question": "Cuma namazının ikinci rekâtının rükûun- dan sonra imama uyan bir kimse, imam selâm verdikten sonra ne yapar?", "answer": "İki rekât cuma namazını kılar. Şâfiî’ye göre aynı niyetle öğle namazını kılar." }, { "question": "İmam hutbede iken camiye giren kişi sünnet kılabilir mi?", "answer": "Hayır, kılamaz. Şâfiî’ye göre hafiften iki rekât sünnet kılabilir." }, { "question": "Hutbede dua okunurken cemaatin “âmin” demesinin hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Şâfiî’ye göre câizdir. CENAZE" }, { "question": "Henüz yıkanmadan cenazenin yanında Kur’an okunabilir mi?", "answer": "Hayır, okunmaz. Fakat başka odada okunabilir. Şâfiî’ye göre yanında da okunabilir." }, { "question": "Cenazeyi başka yere nakletmekte bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur. Şâfiî’ye göre tenzîhen mekruhtur." }, { "question": "Hangi halde aynı mezara ikinci bir ölü gömülebilir?", "answer": "Önceki ölünün kemiklerinin çürümüş olması durumunda." }, { "question": "Ölünün ağzından protez altın dişleri çıkarmak gerekir mi?", "answer": "Sabit değilse çıkarmak gerekir?" }, { "question": "Gerektiğinde kadın kocasının cenazesini yıkayabilir mi?", "answer": "Evet, yıkayabilir. Fakat erkek hanımının cenazeni yıkayamaz. Şâfiî’ye göre erkek de hanımının cenazesini yıkayabilir." }, { "question": "Kanın gelmesiyle cenazenin abdesti bozulur mu?", "answer": "Hayır, bozulmaz." }, { "question": "Kefenin beyaz olmasının hükmü nedir?", "answer": "Sünnettir." }, { "question": "Yurt dışından Türkiye’ye cenaze nakli caiz midir?", "answer": "Evet, caizdir. Ancak bulunduğu yerde müslümanlara ait bir mezarlık varsa oraya gömülmesi daha uygundur." }, { "question": "Adetli kadının cenaze yıkamasının hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Ancak kendisinden başka yıkayacak kimse yoksa yıkanmasında bir sakınca yoktur." }, { "question": "Cenazeyi tabutla gömmek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Ancak yerin yumuşak veya nemli olması durumunda caizdir. CENAZE NAMAZI" }, { "question": "Cenaze namazında eller ne vakit çözülür?", "answer": "Dördüncü tekbirden veya ikinci selâmdan sonra çözülür." }, { "question": "Cenaze namazında bir tekbirin alınmadığı sonradan anlaşılırsa ne yapılır?", "answer": "Cenaze namazı yeniden kılınır." }, { "question": "Cenaze varken neden camide namazdan sonra teşbih çekilmiyor?", "answer": "Cenazenin bir an önce gömülmesinin gerekli olduğu için." }, { "question": "Ölü doğan çocuğun cenaze namazı kılınır mı?", "answer": "Hayır, kılınmaz." }, { "question": "Cenaze namazı birden fazla kılınabilir mi?", "answer": "Hayır, kılınmaz. Ancak ölünün velisi cenaze namazında bulunmamışsa yeniden kılına- bilir. Bu durumda daha önce namaz kılmayanlar\nda onunla beraber kılabilirler. Şâfiî’ye göre cenaze namazı birden fazla kılınabilir." }, { "question": "Şehidin cenaze namazı kılınır mı?", "answer": "Evet, kılınır. Şâfiî’ye göre kılınmaz." }, { "question": "Cenaze namazının caminin içinde kılınmasının hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Ancak yağış ve benzeri sebeplerden dolayı camide kılınmasında bir sakınca yoktur. Şâfiî’ye göre sünnettir." }, { "question": "Gıyabî cenaze namazı kılınabilir mi?", "answer": "Hayır, kılınmaz. Şâfiî’ye göre kılınabilir." }, { "question": "Hangi ayakkabı ile cenaze namazı kılına- bilir?", "answer": "Namaza engel bir pislik taşımayan ayakkabı ile kılınabilir. ORUÇ" }, { "question": "Oruç nasıl tanımlanır?", "answer": "Oruç fecirden (fecr-i sadık/imsak vakti) güneşin batımına kadar ibadet amacı ile yemekten, içmekten ve cinsel ilişkiden sakınmak demektir." }, { "question": "Oruca ne zaman niyet edilir?", "answer": "Ramazan orucu ile günü belirlenmiş adak orucu ve nâfile oruçlarda niyet etme zamanı güneşin batışından gündüzün kaba kuşluk vaktine kadar devam eder. Bunların dışında, kefâret, kaza, günü belirlenmemiş adak oruçlarında ise imsaktan önce niyet edilmesi gerekir. Şâfiî’ye göre nâfile orucun dışındaki oruçlarda imsaktan önce niyet edilmesi şarttır." }, { "question": "Sahura kalkmak niyet yerine geçer mi?", "answer": "Evet, sahura kalkmak niyet yerine geçer." }, { "question": "Kaza orucu ne demektir?", "answer": "Zamanında tutulmayan orucun yerine günü gününe oruç tutmak demektir." }, { "question": "Fidye neye denir?", "answer": "Fidye, tutulmayan orucun yerine verilen bir bedeldir. Oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlı ile iyileşme ümidi olmayan hastalar ramazan ayının her günü için birer fidye verirler. Fidyenin tutarı aynen fitre kadardır. Fidye gıda maddesi veya para olarak verilebileceği gibi yemek olarak da verilebilir. Şâfiî’ye göre yalnız gıda maddesi olarak verilebilir." }, { "question": "Kefâret neye denir?", "answer": "Bozulan bir gün orucun yerine iki kamerî ay veya altmış gün peş peşe oruç tutmak, oruç tutamıyorsa altmış fakiri sabah akşam doyurmak demektir." }, { "question": "Kefâret gerektiren şartlar nelerdir?", "answer": "Kefâret gerektiren şartlar şunlardır: •\tBozulan orucun ramazan orucu olması. •\tRamazan ayında bozulmuş olması. •\tGeceleyin oruca niyet edilmiş olması. •\tOrucun kasıtlı olarak bozulmuş olması. •\tYenilen veya içilen şeyin vücuda faydalı olması veya vücudun ondan zevk duyması. •\tOrucun meşru bir mazeret olmaksızın bozulması. Şâfiî’ye göre yalnız cinsel ilişkiden kefâret gerekir. Yemek ve içmekten orucun bozulmasından dolayı kefâret gerekmez." }, { "question": "Kefâret orucuna hastalık nedeniyle ara verilirse yeniden başlanması gerekir mi?", "answer": "Evet, yeniden başlanması gerekir." }, { "question": "Kefâret orucunun bitimine bir gün kala ramazan ayı girerse kefâret nasıl tamamlanır?", "answer": "Bu durumda kişi arzu ederse sefere çıkar, kalan bir günlük kefâret orucunu tuttuktan sonra dönüp ramazan orucuna devam eder. Ramazanın başında tutmadığı bir günü kazâ eder." }, { "question": "İğne ve serum orucu bozar mı?", "answer": "İmâm-ı Âzam’a göre iğne ve serum orucu bozar. İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed’e göre bozmaz. Şâfiî’ye göre de bozmaz." }, { "question": "Göze damlatılan ilaç orucu bozar mı?", "answer": "Hayır, bozmaz." }, { "question": "Kulağa veya buruna damlatılan ilaç orucu bozar mı?", "answer": "Evet, bozar." }, { "question": "Nefes darlığı çekenin sprey kullanması orucu bozar mı?", "answer": "İmsak ile iftar arasında sprey kullanması gerekirse orucu bozmaz." }, { "question": "Fitil kullanmak veya lavman yaptırmak, orucu bozar mı?", "answer": "Evet, bozar." }, { "question": "Tükürüğe karışıp yutulan kan orucu bozar mı?", "answer": "Tükürüğe karışan kan tükürükten fazla veya tükürüğe eşit olduğu halde yutulursa orucu bozar, tükürükten az olursa bozmaz." }, { "question": "Oruçlu olan kişi yemeğin tadına bakabilir mi?", "answer": "Normalde yemeğin tadına bakmak ten- zîhen mekruhtur. Ancak kocası huysuz olan kadının veya ücretle çalışan aşçının yutmadan yemeğin tadına bakmasında bir sakınca yoktur." }, { "question": "Dişleri fırçalamak orucu bozar mı?", "answer": "Hayır, bozmaz. Ancak macunun boğaza kaçması halinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak dişleri imsaktan önce veya iftardan sonra fırçalamak uygundur." }, { "question": "Oruçlu kimse abdest alırken hata ile boğazına su kaçırırsa orucu bozulur mu?", "answer": "Evet, bozulur. Şâfiî’ye göre bozulmaz." }, { "question": "Mukim iken orucu niyet eden kişinin seferde orucunu bozması veya seferde iken oruca\nniyet eden kişinin mukim olunca orucunu bozması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Ancak bu iki halde de orucun bozulmasıyla yalnız kaza gerekir, kefâret gerekmez." }, { "question": "Türkiye’de ikamet eden bir kimsenin Suudi Arabistan’a uyarak oruç tutması veya bayram yapması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. İTİKÂF" }, { "question": "İtikat neye denir?", "answer": "İtikat, sözlükte “bir yerde durmak”, ıstılahta ise “bir mescidde veya mescid hükmünde olan bir yerde itikat niyetiyle bir süre durmak” demektir." }, { "question": "İtikat kaça ayrılır?", "answer": "İti kât vacip, sünnet ve müstehap olmak üzere üçe ayrılır. •\tVacip olan itikat: Adamak suretiyle yapılan itikattır. •\tSünnet olan itikâf: Ramazan ayının son on gününde yapılan itikâftır. •\tMüstehap olan itikâf: Vâcip ve sünnet itikattan başka yapılan itikâftır. Bunun belirli bir süresi yoktur. Hatta mescide giren kimse çıkıncaya kadar itikâfa niyet etse orada kaldığı sürece itikâf sayılır." }, { "question": "İti kâfin şartların nelerdir?", "answer": "İtikâfın şartları şunlardır: •\tİtikâfa girenin müslüman olması •\tAkıllı olması •\tCünüplük, hayız ve n if astan temiz olması •\tİtikâfa niyet etmiş olması •\tİtikâfı mescidde veya mescid hükmünde bir yerde yapmış olması. Kadınlar kendi evlerinde mescid edindikleri bir odada itikâfta bulunabilirler. Şâfiî’ye göre itikâf yalnızca mescidde yapılır. •\tVâcip olan itikâfta kişinin oruçlu olması. Şâfiî’ye göre kişinin oruçlu olması şart değildir. ZEKÂT" }, { "question": "Zekât neye denir?", "answer": "Belirli bir malın dinin fakirlere vermesini gerekli gördüğü belli miktarına denir." }, { "question": "Zekât kimlere farzdır?", "answer": "Zekât müslüman, ergin, akıllı ve borcunun dışında üzerinden bir yıl geçen nisab miktarı mala sahip olana farzdır. Şâfiî’ye göre zekâtta akıl, bulûğ şart olmadığı gibi, nisabda borç da dikkate alınmaz." }, { "question": "Para ve ticaret malının nisab ölçüsü nedir?", "answer": "80,18 gram altındır." }, { "question": "Zekâtın geçerli olmasının şartları nelerdir?", "answer": "Zekâtın geçerli olmasının şartları şunlardır: •\tNiyet: Kişinin zekât verirken niyet etmiş olması. •\tTemlik: Zekâtın fakirin eline geçirilmiş olması." }, { "question": "Kişi niyet etmeden fakire verdiği parayı sonradan zekâtına sayabilir mi?", "answer": "Söz konusu para henüz fakirin elindeyse zekâtına sayabilir, değilse sayamaz. Şâfiî’ye göre her iki halde de sayamaz." }, { "question": "Kişi fakirden alacağını zekâtına sayabilir mi?", "answer": "Hayır, sayamaz. Çünkü bu durumda zekâtın geçerli olmasının şartları oluşmaz." }, { "question": "Fakirden alacağını zekâta saymak isteyen kimsenin ne yapması gerekir?", "answer": "Alacağı kadar parayı zekât olarak fakire verir, fakir de aldığı bu parayı borcunu ödemek üzere alacaklıya iade eder." }, { "question": "Fakir öğrencileri barındıran dernek yöneticilerine zekât vermekle temlik yerine gelir mi?", "answer": "Hayır, temlik yerine gelmez. Ancak yöneticilerin zekâtı özel bir fonda toplayıp fakir öğrencilerin ellerine geçirmeleri veya onlardan daha önce vekâlet almaları durumunda temlik yerine gelir." }, { "question": "Zekâtın malın cinsinden verilmesi gerekir mi?", "answer": "Hayır, gerekmez. Zekât malın cinsinden verilebildiği gibi para, giysi veya gıda maddesi ola-\nrak da verilebilir. Şâfiî’ye göre ticaret malının dışında her malın zekâtı kendi cinsinden verilmesi gerekir. Ticaret malının zekâtı ise paradan verilir. Çünkü ticaret para ile yapılır." }, { "question": "Zekâtın başka yere gönderilmesinin hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Ancak zekât gönderilecek kimseler akraba veya daha fazla ihtiyaç sahibi iseler zekât naklinde bir sakınca yoktur. Şâfiî’ye göre konu ihtilaflıdır. Ağırlıklı olan görüşe göre câiz değildir, diğer bir görüşe göre câizdir." }, { "question": "Bir ihtiyaç için biriktirilen paraya zekât gerekir mi?", "answer": "Evet, gerekir." }, { "question": "Satın alınan arsaya zekât gerekir mi?", "answer": "İleride satmak maksadıyla alınmışsa zekât gerekir. Eğer üzerinde ev veya benzeri bir şey yapmak için satın alınmışsa zekât gerekmez." }, { "question": "Evde bulunan altın ve gümüş kaplar zekâta tâbi midir?", "answer": "Evet, tâbidir." }, { "question": "Türk Hava Kurumu ve benzeri hayır kurumlarına zekât verilebilir mi?", "answer": "Hayır, verilemez." }, { "question": "Kişi fakir olan damadına veya gelinine zekât verebilir mi?", "answer": "Evet, verebilir." }, { "question": "Hac için biriktirilen paraya zekât gerekir mi?", "answer": "Evet, gerekir." }, { "question": "Kadının takı olarak kullandığı altın ve gümüş süs eşyası zekât tâbi midir?", "answer": "Evet, tâbidir. Şâfiî’ye göre kadının israfa kaçmamak şartıyla takı olarak kullandığı altın ve gümüş ziynet eşyası zekâta tâbi değildir. Fakat kadın bu ziynet eşyasını kullanmakta israfa kaçarsa örneğin 200 miskal (850 gram) ağırlığına ulaşırsa zekâtını vermesi gerekir." }, { "question": "Sene dolmadan malın zekâtı verilebilir mi?", "answer": "Zekât malının nisab miktarına ulaşması durumunda verilebilir. Şâfiî’ye göre ticaret malı nisaba ulaşmasa da sene dolmadan zekâtı verilebilir." }, { "question": "Kişi bayramlarda mümeyyiz olan çocuklara zekât niyetiyle harçlık verebilir mi?", "answer": "Babaları fakir olmaları durumunda verebilir. Şâfiî’ye göre babaları fakir de olsa ergin olmayan çocuklara zekât verilmez. ÖŞÜR" }, { "question": "Arazi ürünlerinden hangileri öşre tâbidir?", "answer": "İmâm-ı Âzam’a göre ister tahıl, ister meyve, ister sebze olsun her çeşit arazi ürünü öşre tâbidir. İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed’e göre üzüm ve hurmanın dışında suni bir müdahale yapılmaksızın bir yıl çürümeden kalabilen arazi ürünleri öşre tâbidir. Şâfiî’ye göre, üzüm ve hurmanın dışında yalnız kurutulup saklanabilen ve normal hallerde temel gıda maddesi sayılan buğday, arpa, nohut, mercimek, mısır, pirinç, bakla gibi hububat öşre tâbidir." }, { "question": "Arazi ürünlerinde nisab şart mıdır?", "answer": "İmâm-ı Âzam’a göre şart değildir. İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed’e göre nisab şarttır. Nisab miktarı 950 kilogramdır. Şâfiî’ye göre de nisab şarttır. Nisab miktarı 653 kilogramdır." }, { "question": "Arazi ürünlerinde öşür oranı ne kadardır?", "answer": "Arazi ürünlerinde öşür oranı sulama şekline göre değişir. Arazi ırmak, dere veya bunların kanalları vasıtasıyla sulanıyorsa onda birdir, ücret karşılığı elde edilen suyla sulanıyorsa yirmide birdir." }, { "question": "Ürün için yapılan masraflar öşrün ödenmesinde dikkate alınır mı?", "answer": "Hayır, dikkate alınmaz." }, { "question": "Ergin olmayan çocuk ile akıl hastasının ürünü öşre tâbi midir?", "answer": "Evet, tâbidir." }, { "question": "Fındık ve fıstık öşre tâbi midir?", "answer": "Evet, tâbidir. Şâfiî’ye göre tâbi değildir." }, { "question": "Evin çevresinde bulunan bağ ve bahçelerin ürünü öşre tâbi midir?", "answer": "Yarım dönümü geçmezse öşre tâbi değildir. Şâfiî’ye göre yarım dönümü geçmese de öşre tâbidir." }, { "question": "Belli ücret karşılığı kiraya verilen arazinin öşrünü kim verir?", "answer": "İmâm-ı Âzam’a göre arazi sahibi verir. İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed’e göre kiracı verir. Şâfiî’ye göre de kiracı verir." }, { "question": "Ortaklaşa ekilen tarla ürününün öşrünü kim verir?", "answer": "Imâm-ı Âzam’a göre tarla sahibi verir. İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed’e göre tarla sahibi ile kiracı hisselerine göre verirler. Şâfiî’ye göre tohum sahibi verir. FITIR SADAKASI (FİTRE)" }, { "question": "Fitre neye denir?", "answer": "Ramazan bayramına kavuşmak münasebetiyle müslüman kimselerin vermekle yükümlü oldukları sadakaya denir. Fitre, oruçta meydana gelen birtakım kusurları onarmaya, orucun Allah katında kabul olmasına, maddi sıkıntı içinde bulunan yoksulların ihtiyaçlarını gidermesine ve onların bayram sevincine katılmalarına vesile olur." }, { "question": "Fitrenin hükmü nedir?", "answer": "Fitre vermek vâciptir. Şâfiî’ye göre farzdır." }, { "question": "Fitre kime vâciptir?", "answer": "Fitre, borcundan başka en az nisab miktarı bir mala sahip olan her müslümana vâciptir. Ancak bu malın artıcı olması ve üzerinden bir sene geçmiş olması şartı aranmaz. Şâfiî’ye göre bayram günü ve gecesi için kendisine ve bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerine yetecek miktardan fazla fitre miktarı kadar azığı bulunan kimseye fitre farzdır." }, { "question": "Bir özür sebebiyle oruç tutamayan kimse de fitre vermekle yükümlü müdür?", "answer": "Evet, yükümlüdür." }, { "question": "Fitre ne zaman vacip olur?", "answer": "Fitre ramazan bayramının birinci günü tan yerinin ağarmasından itibaren vacip olur. Şâfiî’ye göre fitre bayram gecesi güneşin batmasıyla farz olur. Fitre bayramdan önce de sonra da verilebilir. Efdal olan bayramdan önce verilmesidir. Şâfiî’ye göre bayram günü ödenmezse kazâya kalır." }, { "question": "Kişi kimin fitresini vermekle yükümlüdür?", "answer": "Kişi kendisinin ve erginlik çağına gelmemiş çocuklarının fitresini vermekle yükümlüdür. Fakat kişi fakir olan hanımı ile fakir olan anne babasının fitrelerini vermekle yükümlü değildir. Çünkü onlara fitre vâcip olmuyor. Zengin olan kadın kendi fitresini vermekle yükümlüdür. Şâfiî’ye göre kişi\nfakir olan anne babası ile zengin olsun olmasın eşinin fitresine vermekle yükümlüdür." }, { "question": "Fitre hangi mallardan verilir?", "answer": "Fitre dört cins gıda maddesinden belirli bir miktarda verilir. Buğdaydan yarım sâ‘ (1460 gr.), arpa, üzüm ve hurmadan bir sâ‘ (2920 gr.) verilir. Şâfiî’ye göre buğdaydan da bir sâ‘ verilir." }, { "question": "Fitre kimlere verilir?", "answer": "Fitre, zekât verilecek kimselere verilir. HAC ve UMRE" }, { "question": "Hac kime farzdır?", "answer": "Hac, gidiş geliş süresi içinde yol masrafı ile aile fertlerinin geçimini sağlama imkânına sahip olan müslümana farzdır." }, { "question": "Haram para ile yapılan hac geçerli midir?", "answer": "Evet, geçerli. Fakat böylesi bir haccın sevabı olmaz." }, { "question": "Beden sağlığı, haccın farz olmasının şartı mıdır yoksa edasının şartı mıdır?", "answer": "Edasının şartıdır." }, { "question": "İrtidad eden (dinden çıkan) bir kimse yeniden müslüman olunca tekrar hac yapması gerekir mi?", "answer": "Evet, tekrar hac yapması gerekir. Şâfiî’ye göre gerekmez." }, { "question": "Kendisine hac farz olduğu yıl mazereti olmaksızın hacca gitmeyip de daha sonra fakir düşen kimseden hac sorumluluğu kalkar mı?", "answer": "Hayır, kalkmaz." }, { "question": "İhram neye denir?", "answer": "İhram, hac veya umre yahut her ikisine niyet edip telbiyede bulunmaya denir. Yoksa bazı kimselerin zannettiği gibi ihram iki beyaz örtüye bürünmek demek değildir. Şâfiî’ye göre ihram, hac veya umreye yahut her ikisine niyet etmektir. Telbiyede bulunmak ise sünnettir." }, { "question": "Telbiyenin dil ile söylenmesi gerekir mi?", "answer": "Evet, gerekir." }, { "question": "Niyet ve telbiyede bulunmaya niçin ihram denmiştir?", "answer": "Kişi niyet ve telbiyede bulunmakla diğer vakitlerde işlemesi helâl olan bazı fiil ve davranışları belli bir sürede kendisine haram kıldığı için niyet ve tel biyeye ihram denmiştir." }, { "question": "Kişi hangi vakte kadar hac için ihrama girebilir?", "answer": "Kişi hac için zilhicce ayının 10. (bayramın birinci) günü tan yeri ağarıncaya kadar ihrama girebilir." }, { "question": "Harem bölgesine ihramlı olarak girmenin hükmü nedir?", "answer": "İster hac ve umre, ister ziyaret ve ticaret gibi maksatlarla olsun Harem bölgesine veya Mekke’ye girecek olan âfâkîlerin (mîkatın dışından gidenlerin) mîkat sınırlarını geçmeden ihrama girmeleri vaciptir. Şâfiî’ye göre hac ve umre maksadı dışında Harem’e veya Mekke’ye giden âfâkîlerin ihrama girmeleri vâcip değil, sünnettir." }, { "question": "İhram namazı ne vakit kılınır?", "answer": "İhram namazı ihram örtülerine büründükten sonra fakat niyet ve tel biye getirmeden önce kılınır." }, { "question": "İhrama girme açısından kadın ile erkek arasında fark var mıdır?", "answer": "Hayır, fark yoktur. Fakat ihramın yasakları arasında fark vardır." }, { "question": "Ihramlı kadının eldiven veya peçe takması câiz midir?", "answer": "Eldiven takması câiz, peçe takması ise câiz değildir. Şâfiî’ye göre eldiven takması da câiz değildir." }, { "question": "Helikopter ile Arafat kölesinden geçmekle vakfe gerçekleşir mi?", "answer": "Hayır, gerçekleşmez. Çünkü bu durumda kişi yerle irtibatlı değildir." }, { "question": "Arafat’ta namazların cem'-i takdim, Müzdelife’de cem'-i te'bîr şeklinde kılınması hacdan dolayı mıdır yoksa seferîlikten dolayı mıdır?", "answer": "Hacdan dolayıdır. Şâfiî’ye göre seferîlikten dolayıdır." }, { "question": "Mazeretine binaen kişi normal dikişli elbisesiyle hac veya umre yapabilir mi?", "answer": "Evet, yapabilir. Bu durumda kişi kefâret olarak üç gün oruç tutmak, altı fakiri doyurmak ve kurban kesmek arasında muhayyerdir." }, { "question": "Mina’da taş atma, kurban kesme ve tıraş olma sırasına uymanın hükmü nedir?", "answer": "l'mâm-ı Âzam’a göre vâciptir. İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed’e göre sünnettir. Şâfiî’ye göre de sünnettir." }, { "question": "İzdihamdan dolayı kadının yerine kocası veya bir başkası taş atabilir mi?", "answer": "Hayır, atamaz. Kadının tenha bir zamanda gidip taş atması gerekir." }, { "question": "Üç cemreye sırayla taş atmanın hükmü nedir?", "answer": "Sünnettir. Şâfiî’ye göre şarttır." }, { "question": "Bayramın ikinci ve üçüncü günlerinde öğleden önce taş atılabilir mi?", "answer": "Hayır, atılmaz." }, { "question": "Kime bayramın dördüncü günü taş atmak vâciptir?", "answer": "Bayramın dördüncü günü tan yeri ağarı ncaya kadar Mina’dan ayrılmayan kimseye vâciptir. Şâfiî’ye göre bayramın üçüncü günü güneş batıncaya kadar Mina’dan ayrılmayan kimseye vâciptir." }, { "question": "Kadının erkeğin yerine bedel olarak hacca gitmesi câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir. Fakat tenzîhen mekruhtur." }, { "question": "Adına haccedilmesini vasiyet eden kişi namına nereden bedel gönderilir?", "answer": "Parası yeterli ise memleketinden, değilse yettiği yerden gönderilir. Aksi takdirde hac geçerli olmaz. Şâfiî’ye göre parası yeterli ise mîkat- tan, değilse yettiği yerden gönderilir." }, { "question": "Diyanet İşleri Başkanlığı veya şirket kanalıyla görevli olarak hacca giden bir kimse başkası adına hac yapabilir mi?", "answer": "Hayır, yapamaz. Çünkü hac masrafının tamamının veya çoğunun hac yaptıran kişi tarafından karşılanması gerekir. Oysaki böyle birinin masrafı Diyanet İşleri Başkanlığı veya şirket tarafından karşılanmaktadır. Ancak görevli vâris olduğu kimse namına hac yapabilir. Şâfiî’ye göre görevli giden kişi başkası namına hac yapabilir." }, { "question": "Kendi namına hac yapmayanın başkası namına hac yapması geçerli midir?", "answer": "Kerâhetle birlikte geçerlidir. Şâfiî’ye göre geçersizdir." }, { "question": "İhramdan çıkma aşamasına gelen kimseler birbirini tıraş edebilirler mi?", "answer": "Cevap:Evet, edebilirler." }, { "question": "Tavafı hatîmin dışından dolaşarak yapmanın hükmü nedir?", "answer": "Vâciptir. Şâfiî’ye göre farzdır." }, { "question": "Tavaf namazı hangi vakitlerde kılınamaz?", "answer": "Tavaf namazı kaza namazının kılınma- dığı üç kerahet vaktinin yanı sıra sabah ve ikindi namazlarından sonra da kılınmaz. Şâfiî’ye göre tavaf namazı kerahet vakitlerinde kılınabilir." }, { "question": "Bir kimse tavafta hatîmin etrafında dolaşmadığını sonradan farkına varsa yalnız hatîmin etrafını dolaşması yeterli midir?", "answer": "Evet, yeterlidir." }, { "question": "Hangi durumda âdet halinde olan kadının sa‘y yapmasında bir sakınca yoktur?", "answer": "Temiz olarak tavaf yaptıktan sonra âdet olan kadının bu haliyle sa‘y yapmasında bir sakınca yoktur. Şâfiî’ye göre âdetli kadının sa‘y yapmasında bir sakınca yoktur." }, { "question": "Hacı adayı Mekke’de hangi halde mukim sayılır?", "answer": "Arafat’a çıkmadan Mekke’de on beş gün veya daha fazla kalacaksa mukim sayılır. Şâfiî’ye göre giriş ve çıkış günleri dışında Mekke’de dört gün veya daha fazla kalacaksa mukim sayılır." }, { "question": "Umre yapmanın hükmü nedir?", "answer": "Sünnettir. Şâfiî’ye göre ilk umre farzdır." }, { "question": "Umreye gitmekle kişiye hac farz olur mu?", "answer": "Kişi hac mevsimi içinde umreye gitse ve hac zamanına kadar orada kalması mümkün olursa kendisine hac farz olur, değilse farz olmaz." }, { "question": "Neden Mekke’de olanların umre yapmaları için Hill’e gidip ihrama girmeleri gerekir?", "answer": "Umre için bir yolculuk yapmış olsunlar diye." }, { "question": "Yanında mahremi olmayan kadın hac veya umreye gidebilir mi?", "answer": "Hayır, gidemez. Şâfiî’ye göre ilk hac ve umreye, güvenilir kadınlarla birlikte gidebilir. Hanefî olan kadın da Şâfiî’yi taklit ederek ilk hac ve umreye gidebilir. KURBAN" }, { "question": "Hangi halde koyun bir yılını doldurmadan kurban olarak kesilebilir?", "answer": "Altı yedi aylık olup bir yılını bitirmiş gibi gösterişli olması durumunda. Şâfiî’ye göre süt dişi düşmüş olması durumunda." }, { "question": "Kurbanın kilo hesabıyla satın alınması câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir." }, { "question": "Etinden hiç fakire verilmeyen kurban geçerli midir?", "answer": "Evet, geçerlidir. Şâfiî’ye göre geçerli değildir." }, { "question": "Misafir olan bir kimse kurban kestikten sonra kurban kesme günlerinde mukim olursa yeniden kurban kesmesi gerekir mi?", "answer": "Hayır, gerekmez." }, { "question": "Banka kredisi ile kurban satın almak câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir." }, { "question": "Kurbanı taksitle satın almakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur." }, { "question": "Vasiyeti olmaksızın ölü namına kurban kesilebilir mi?", "answer": "Evet, kesilebilir. Şâfiî’ye göre kesilmez." }, { "question": "Zengin ile fakirin satın aldığı kurban kaybolunca kimin yeniden satın alması gerekir?", "answer": "Zenginin yeniden satın alması gerekir." }, { "question": "Ölünün vasiyeti üzerine kesilen kurban etinden ailesi ve zenginler yiyebilir mi?", "answer": "Hayır, yiyemezler." }, { "question": "Mukim olan (vatanına dönen) hacı adayına zenginlikten dolayı kurban kesmesi gerekir mi?", "answer": "Ağırlıklı olan görüşe göre gerekmez." }, { "question": "Kişi değerini fakire vermek şartıyla adak kurbanın etinden birkaç kilo çocuklarına yedirebilir mi?", "answer": "Hayır, yediremez." }, { "question": "Şart oluşmadan adak kurbanı kesilebilir mi?", "answer": "Hayır, kesilmez." }, { "question": "Akîka kurbanı kesmenin hükmü nedir?", "answer": "Müstehaptır. Şâfiî’ye göre sünnettir." }, { "question": "Akîka kurbanı ne vakte kadar kesilebilir?", "answer": "Çocuğun doğumundan erginlik çağına kadar kesilebilir. Uygun olan çocuğun doğumunun yedinci gününde kesilmesidir." }, { "question": "Adanan akîka kurbanının etinden ailesi ve zengin olan kimseler yiyebilir mi?", "answer": "Hayır, yiyemez. ALIM SATIM" }, { "question": "Eskiden alınmış bir mal yeni fiyattan satılabilir mi?", "answer": "Evet, satılabilir." }, { "question": "Her çeşit malın göz kararı ile alım satımı caiz midir?", "answer": "Evet, caizdir." }, { "question": "Hangi şeyler veresiye satılmaz?", "answer": "Altın, gümüş ve döviz veresiye satılmaz." }, { "question": "Alıcının cayması durumunda satıcının kaporayı alıkoyması caiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir." }, { "question": "İçki satılan marketten alışveriş yapmak câiz midir?", "answer": "Kerâhetle birlikte caizdir." }, { "question": "Bir şeyi görmeden satın almak câiz midir?", "answer": "Nitelikleri belli olması durumunda câizdir." }, { "question": "Mümeyyiz çocuğun alışverişi geçerli midir?", "answer": "Velinin izin vermesi durumunda geçer- lidir. Şâfiî’ye göre her iki halde de geçerli değildir." }, { "question": "Peşin yapılan satış bedelini veresiyeye çevirmek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir." }, { "question": "Plan üzerine daire satmak câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir." }, { "question": "Vadeli satışta vade farkını almakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. NİKÂH" }, { "question": "Nikâhta icap ve kabulün şimdiki zaman kipiyle söylenmesinde bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur." }, { "question": "Hoca bir erkek şahitle nikâh kıyabilir mi?", "answer": "Evet, kıyabilir. Çünkü hoca da şahit sayılır." }, { "question": "Nikâh akdinin dışında şahidin şart olduğu başka akid var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur. Diğer akidlerde şahit tutmak sünnettir." }, { "question": "Resmî nikâh dinî nikâh yerine geçer mi?", "answer": "Evet, geçer. Şâfiî’ye göre nikâhta icabın veli tarafından yapılması şart olduğu için resmî nikâh dinî nikâh yerine geçmez." }, { "question": "Bir müslümanın yahudi veya hıristiyan bir kadınla evlenmesinin hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur." }, { "question": "Müslüman bir kadın yahudi veya hıristiyan bir erkekle evlenebilir mi?", "answer": "Hayır, evlenemez." }, { "question": "İki bayram arasında nikâh kıymakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur." }, { "question": "Nikâh sadece bir muamele midir?", "answer": "Hayır, ibadet içerikli bir muameledir." }, { "question": "Hem erkek hem dişilik organı taşıyan kişinin evlenmesi geçerli midir?", "answer": "Hayır, erkek veya dişi olduğu belirlenmedikçe evlenmesi geçerli değildir." }, { "question": "Dilsizin nikâhı ne ile gerçekleşir?", "answer": "Biliyorsa yazı ile, değilse işaretle gerçekleşir. BOŞAMA" }, { "question": "Nişanın bozulmasıyla nikâh düşer mi?", "answer": "Hayır, düşmez." }, { "question": "Mektupla boşama sarih midir, kinaye midir?", "answer": "Sarihtir. Şâfiî’ye göre kinayedir." }, { "question": "Kadının gıyabında yapılan boşama geçerli midir?", "answer": "Evet, geğerlidir." }, { "question": "Kadının zina yapmasıyla nikâh düşer mi?", "answer": "Hayır, düşmez. Ancak zina en büyük hayâsızlık ve günahlardandır." }, { "question": "Kalben boşama geçerli midir?", "answer": "Hayır, geçerli değildir." }, { "question": "Sarhoşun boşaması geçerli midir?", "answer": "Evet, geçerlidir." }, { "question": "Boşanmanın gerçekleşmesi için müslü- man kadınla gayri müslim kadın arasında fark var mıdır?", "answer": "Hayır, bir fark yoktur." }, { "question": "Bir kimse küfrü gerektirecek bir söz söylerse nikâhı düşer mi?", "answer": "Evet, nikâhı düşer. İslâm’a dönünce her iki taraf isterse yeniden evlenebilirler. Şâfiî’ye göre kişi ilişkiden önce dinden çıkarsa nikâhı düşer. İlişkiden sonra dinden çıkarsa iddet süresi içinde Müslüman olursa nikâhının tazelenmesine gerek yoktur." }, { "question": "Kadın ne vakit boşama yetkisini alabilir?", "answer": "Nikâh akdi esnasında veya akidden sonra alabilir. Şâfiî’ye göre ancak akidden sonra alabilir." }, { "question": "Koca boşama yetkisi verdiği hanımını boşayabilir mi?", "answer": "Evet, boşayabilir. Çünkü bu durumda boşama yetkisi kendisinden kalkmış olmuyor." }, { "question": "Kendisine boşama yetkisi verilen kadın kocasına, “Seni boşadım” derse boşama gerçekleşir mi?", "answer": "Hayır, gerçekleşmez. Çünkü bu durumda kadın, kocasını değil kendini boşayabilir. Şâfiî’ye göre bu durumda kendi boşamasını kastederse boşama gerçekleşir." }, { "question": "Bir kimse hanımına bir sözle, “Üç talâk boşsun” veya bir mecliste üç defa, “Boşsun boşsun boşsun” derse kaç talâkla boşanmış olur?", "answer": "Her iki surette de dört mezhep imamına göre üç talâkla boşanmış olur. Zayıf bir görüşe göre bir ric‘î talâkla boşanmış olur." }, { "question": "Bir kimse nikâhtan sonra henüz ilişkide bulunmadan hanımına üç defa, “Boşsun boşsun boşsun” derse hanımı kaç talâkla boşanmış olur?", "answer": "Bir bâin talakla boşanmış olur. Çünkü bu durumda birinci boşama ile evlilik bağı bütün sonuçları ile ortadan kalkmış olur. Bu yüzden ikinci ve üçüncü boşama geçersiz sayılır. Fakat koca cinsel ilişkiden önce hanımına, “Üç talâk boşsun” derse hanımı üç talâkla boşanmış olur." }, { "question": "Boşamada şahit tutmanın hükmü nedir?", "answer": "Sünnettir." }, { "question": "Hıristiyan olan eşlerden biri müslüman olunca nikâhları düşer mi?", "answer": "Kadın müslüman olunca nikâhları düşer, erkek müslüman olunca nikâhları düşmez." }, { "question": "Sinirlilik halinde boşama geçerli midir?", "answer": "Kişinin ne dediğini bilmeyecek derecede sinirlenmesi halinde boşaması geçerli değildir, değilse geçerlidir." }, { "question": "Mahkemece boşanan eşler dinen de boşanmış olurlar mı?", "answer": "Evet, dinen bâin bir talâkla boşanmış olurlar. İsterlerse geride kalan iki talâk hakkı ile yeniden evlenebilirler." }, { "question": "Koca karısına verdiği boşama yetkisini geri alabilir mi?", "answer": "Hayır, alamaz. Şâfiî’ye göre alabilir. İDDET" }, { "question": "İddet neye denir?", "answer": "Kocası ölen veya boşanan kadının yeniden evlenmesi için bekleme süresine denir." }, { "question": "İddetin çeşitleri nelerdir?", "answer": "İddetin çeşitleri şunlardır: •\tBoşanmış kadının iddeti: Boşanmış bir kadın hamile değilse ve âdet görüyorsa iddeti üç hayızdır. Şâfiî’ye göre üç temizlik dönemidir. •\tKüçükler ve yaşlıların iddeti: Ergin olmayan veya yaşlılıktan dolayı âdet görmeyen kadının iddeti üç aydır. •\tHamile kadının iddeti: Kocasının ölümü veya boşama sırasında hamile olan kadının iddeti doğumla sona erer. •\tKocası ölen kadının iddeti: Kocası ölen kadın hamile ise iddeti doğum ile sona erer, hamile değilse iddeti dört ay on gündür. •\tKocası kaybolan kadının iddeti: Kendisinden haber alınmayan ve nerede olduğu bilinmeyen kimsenin hanımı bu durumda kocasının yaşıtlarının ölümünden sonra dört ay on gün iddet bekler. Mâliki mezhebine göre bu durumda dört yıl geçince eşi ayrılmak için mahkemeye başvurabilir, mahkeme boşamaya karar verince kadın dört ay on gün iddet bekler. YEMİN" }, { "question": "Yemin neye denir?", "answer": "Cevap:Yemin, bir kimsenin bir işi yapıp yapmaması veya bir olayın doğru olup olmaması konusunda söylediği sözünü Allah’ın adını veya sıfatını söyleyerek kuvvetlendirmektir. Örneğin, “Vallahi bu işi yaparım” veya, “Vallahi bu işi yapmam” denmesi gibi." }, { "question": "Yemin kaça ayrılır?", "answer": "Yemin lağv, gamus ve mun’akid olmak üzere üç çeşittir. •\tLağv yemin: Doğru olduğu sanılarak veya dil alışkanlığı ile yapılan yemindir. Örneğin borcunu ödemediği halde ödediğini sanarak, “Vallahi borcumu ödedim” diye yemin etmek. Dil alışkanlığı olarak konuşma sırasında, “vallahi, billahi” denilmesi de lağv yemin olarak nitelendirilmektedir. Bu yeminden dolayı kefâret lazım gelmez. •\tGamûs yemin: Bu, bir kimsenin geçmiş zamanda yapılmamış veya yapılmış bir iş hakkında yalan yere yaptığı yemindir. Örneğin borcunu ödemediğini bilen bir kimsenin, “Vallahi borcumu ödedim” demesi gibi. Bu yeminden dolayı kefâret gerekmez. Çünkü bunun bağışlanması için kefâret yeterli olmaz. Bundan dolayı tövbe istiğfar etmesi gerekir. Şâfiî’ye göre tövbe ve istiğfar gerektiği gibi yemin kefâretini vermek de gerekir. •\tMün'akid yemin: Bu geleceğe ait bir şey hakkında yapılan yemindir. Örneğin, “Vallahi üç gün içinde borcumu vereceğim”, “Vallahi falanca ile konuşmayacağım” denilmesi gibi. Bu üç gün içinde\nborç ödenmezse veya o kişi ile konuşulursa yemin bozulmuş olur. Bu yeminin bozulmasından dolayı kefâret gerekir." }, { "question": "Yemin kefâreti nasıl ödenir?", "answer": "Yemin kefâreti, on fakiri doyurmak veya giydirmekle ödenir. Bu iki şıktan herhangi birini yerine getiremeyen kimsenin üç gün üst üste oruç tutması gerekir. Şâfiî’ye göre aralıklı da tutabilir. MEZHEP TAKLİDİ" }, { "question": "Mezhep taklidi yapmakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, mezhep taklidi yapmakta bir sakınca yoktur. Ancak bunun iki şartı vardır: Birincisi, kişi hangi konuda amel ediyorsa o mezhebe göre konunun şartlarını bilmiş olması gerekir. İkincisi, bir meselede iki mezhebin görüşünü birleştirmek olan teltikten sakınmış olması. Örneğin başının dörtte birini meshetmeyen bir Şâfiî’nin eli nikâh düşmeyen bir kadına değdikten sonra Hanefî mezhebini taklit etmesi câiz olmadığı gibi, abdest alırken yüzünü yıkamaya başlayınca niyet etmeyen\nbir Hanefî’nin de eli kanadıktan sonra Şâfiî mezhebini taklit etmesi câiz değildir." }, { "question": "Dört mezhep dışında başka mezhebi taklit etmek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Taklidin câiz olması için mezhebin Sünnî ve tedvin edilerek bize kadar gelmiş olması gerekir." }, { "question": "Hangi halde mezhep taklidi yapılabilir?", "answer": "Sadece zaruret ve ihtiyaç arzeden durumlarda yapılabilir. FAİZ" }, { "question": "Anlam bakımından faiz ile ribâ sözcükleri arasında fark var mıdır?", "answer": "Hayır, hiçbir fark yoktur." }, { "question": "Bir kimse faiz yemek helâldir, derse dinden çıkar mı?", "answer": "Evet, dinden çıkar." }, { "question": "Kişi kendi faizini vergi veya benzeri yerlerde kullanabilir mi?", "answer": "Hayır, kullanamaz. Çünkü bu durumda kişi haram şeyi kendi menfaati için kullanmış olur." }, { "question": "Faizin iki kişi arasında olmasıyla, kişi ile kurum arasında olması arasında fark var mıdır?", "answer": "Hayır, fark yoktur." }, { "question": "Faiz kurumunda çalışmak câiz midir?", "answer": "Hayır, bir zorunluluk olmadan faiz kurumunda çalışmak câiz değildir. Bu gibi kişilerin başka bir yerde karınlarını doyuracak, önemli ihtiyaçlarını karşılayacak bir iş bulunca hemen faiz kurumundan ayrılmaları gerekir. DEĞİŞİK SORULAR ve CEVAPLARI Dinî Hükümler" }, { "question": "Dinî hükümler kaça ayrılır?", "answer": "Dinî hükümler itikadî, amelî ve ahlâkî olmak üzere üçe ayrılır. Dinin Kaynakları" }, { "question": "İslâm dininin kaynakları nelerdir?", "answer": "İslâm dininin kaynakları kitap, sünnet, icmâ ve kıyas olmak üzere dört tanedir. Usûl-i Din, Fürû-i Din" }, { "question": "Hangi meseleler usûl-i dindendir, hangi meseleler fürû-i dindendir?", "answer": "İtikadla ilgili meseleler usûl-i dindendir, amelle ilgili meseleler fürû-i dindendir. Hz. Hızır" }, { "question": "Hz. Hızır halen hayatta mıdır?", "answer": "Dinden olduğu kesinlikle bilinen şeylerden birini inkâr eden veya dinî hükümlerden birini alaya alan kişi imandan çıkmış olur. Bu durumda tövbe ve istiğfar ederek imanını ve nikâhını yenilemesi gerekir. Tövbe" }, { "question": "Son nefeste yapılan tövbe geçerli midir?", "answer": "Hz. Peygamber, “Bir kul can çekişmeye başlamadıkça Allah Teâlâ onun tövbesini kabul eder” buyurmuşlardır. Bu hadis, can çekişmeye başlamadan kulun tövbesinin kabul olacağını bildirmektedir. Ecel" }, { "question": "Ecel neye denir?", "answer": "Sözlükte “bir şeyin müddetinin sonu” demektir. Terim olarak ecel, hayatın son bulması ve ölümün gerçekleştiği zamandır. Bu anlamı ile her canlı için tek bir ecel vardır. Bu ecel Allah’ın kazâ ve kaderiyle olup asla değişmez. Belirlenen\necel, ne vaktinden önce gelebilir ne de vaktinden sonraya kalabilir. Ehl-i sünnet’in görüşüne göre öldürülen kişi eceliyle ölmüştür. Katilin sorumlu olması Allah’ın kesin olarak yasakladığı cana kıyma yasağı işlemiş olmasındandır. Büyü" }, { "question": "Büyü neye denir?", "answer": "Büyü, birtakım acayip işlerden dolayı başkaları üzerinde etki meydana getirmektir. Büyü göz boyayıcılık denilen çeşitleri yanı sıra gerçekten etkileri olan çeşitleri de vardır. İslâm dini, kötüye kullanıldığı ve tevhid inancına zarar verdiği için büyüyü yasaklamıştır. Büyüye karşı korunmak için Allah’a sığınmak, Felak ve Nâs sûrelerini okumak tavsiye edilir. Kandil Gecesi" }, { "question": "Kandil gecelerine ait özel bir namaz var mıdır?", "answer": "Hayır, kandil gecelerine ait özel bir namaz yoktur. Kişi bu geceleri tövbe ve istiğfar ederek, kaza ve nafile namaz kılarak, Kur’an okuyarak ve zikir yaparak değerlendirmelidir. İş Elbisesi" }, { "question": "İş elbisesiyle namaz kılmakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur. Çünkü iş elbisesinde bulunan boya, badana, pas, kir ve benzeri şeyler namazın sıhhatine engel değildir. Ancak kişinin bu elbise ile camiye gitmesi uygun değildir. Kabir Namazı" }, { "question": "Kabir namazı diye bir namaz var mıdır?", "answer": "Hz. peygamber'in kıldığı ve kılmayı tavsiye ettiği namazlar arasında kabir namazı adında bir namaz yoktur. Kişi istediği kadar nâfile namaz kılabilir. Fakat kişi istediği bir namaza kendiliğinden isim takamaz. Azarlama" }, { "question": "Hangi sünnetin terkinden azarlama vardır?", "answer": "Sünnet, müekked ve gayri müekked olmak üzere ikiye ayrılır. Müekked sünnetler Hz. Peygamber’in devamlı kılıp çok az terkettiği sünnetlerdir. Bu sünnetlerin yapılması sevaptır. Mazeretsiz terkedilmesi günah değilse de azarlama vardır. Ancak hastalık, aşırı yorgunluk ve benzeri durumlarda terkedilebilir. Gayri müekked sünnetler ise Peygamber Efendimiz’in ara sıra yaptığı şeylerdir. Bunların yapılmasında kişi sevap alır fakat terkedil- mesinde azarlama yoktur. Yaşlılık Maaşı" }, { "question": "Yaşlılık maaşını almada bir sakınca var mıdır?", "answer": "İlgili kanunun ön gördüğü nitelikleri taşıyan yaşlı ve muhtaç kimselerin devletçe verilen yaşlılık maaşını almasında dinen bir sakınca yoktur. Oyuncak Bebek" }, { "question": "Oyuncak bebeğin yapılmasında ve satılmasında bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, çocukların oynadığı bebek, hayvan ve benzeri oyuncakların yapılmasında ve satılmasında bir sakınca yoktur. Çelenk" }, { "question": "Cenazeye çelenk göndermek caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Cenazeye çelenk göndermek İslâmî olmayan bir gelenektir. Binayı Kiraya Vermek" }, { "question": "Yapılması câiz olmayan bir iş için binayı kiraya vermek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Çünkü dinimizce yasak olan şeyleri yapmak câiz olmadığı gibi böyle şeylerin yapılmasına sebep olmak da câiz değildir. Bu münasebetle bir kimsenin dinen yasaklanan şeylerin yapılacağı bir iş yeri olmak için binasını kiraya vermesi câiz değildir. Kilisede Namaz" }, { "question": "Kilisede namaz kılmak câiz midir?", "answer": "Kilisede namaz kılmak tenzîhen mekruhtur. Ancak namaz kılınacak uygun başka bir yer bulunmadığı takdirde temiz olmak kaydıyla orada namaz kılmakta dinen bir sakınca yoktur. Mezar Nakli" }, { "question": "Mezar nakli hangi hallerde câizdir?", "answer": "Mezar nakli şu hallerde câizdir: •\tÖlü başkasına ait bir yerde defnedilmiş olur ve mülk sahibi buna razı olmazsa, •\tYol geçmesi veya benzeri sebeplerle o yer kabristan olmaktan çıkarsa, •\tKabri su basma tehlikesi varsa. Kabir Ziyareti" }, { "question": "Kadın kabir ziyaretinde bulunabilir mi?", "answer": "Kabir ziyareti hem erkek hem kadın için sünnettir. Gerektiğinde kadın da usulüne uygun olarak kabir ziyaretinde bulunabilir. Haramla Tedavi" }, { "question": "Haram bir şeyle tedavi olmak câiz midir?", "answer": "Şayet alternatifi yoksa, güvenilir ve uzman bir doktor tarafından tavsiye edilirse câiz olur, değilse câiz olmaz. Hatim" }, { "question": "Banttan hatim dinlemek hatim sayılır mı?", "answer": "Hayır, hatim sayılmaz. Çünkü hatim Kur’ân-ı Kerîm'i baştan sona kadar bizzat okumak demektir. Başkası tarafından okunan veya banttan okunan hatmi dinleyen kişi hatim yapmış olmaz. Fakat Kur’an tilavetini ve hatmi dinleme sevabını alır. Dul Kadın" }, { "question": "Kadının dul olarak yaşamasında bir sakınca var mıdır?", "answer": "İffetini koruması durumunda hiçbir sakınca yoktur. Bağışta Bulunmak" }, { "question": "Kocanın izni olmaksızın kadın kocasının malından bağışta bulunabilir mi?", "answer": "Hayır, bulunamaz. Ancak kapıya gelen dilenciye mûtat bir şekilde bağışta bulunabilir. Ceninin Düşürülmesi" }, { "question": "Koca eşini karnındaki cenini düşürmeye zorlayabilir mi?", "answer": "Karı ile kocanın ortak isteğiyle gebeliği önleyici tedbir almaları caizdir. Gebelik gerçekleştikten sonra kocanın cenini düşürmesi için eşini zorlaması caiz olmadığı gibi kesin bir zorunluluk olmadıkça kadının da cenini düşürmesi veya aldırması caiz değildir. Kütüb-i Sitte" }, { "question": "Kütüb-i Sitte neye denir?", "answer": "Kütüb-i Sitte (altı kitap) anlamına bir tamamlamadır. Sahih hadis kitapları içinde en başta gelen Buhârî, Müslim, Ebû Davud, Tirmizî, Nesâî ve\nİbn Mâce’nin sünenleri Kütüb-i Sitte adıyla meşhur olmuştur. Bunlara altı sahih kitap da denmiştir. Sıla-i Rahim" }, { "question": "8ıla-i rahim neye denir ve hükmü nedir?", "answer": "Akrabalarla ilişkiyi sürdürmek, akrabalık bağlarını yaşatma anlamında kullanılan bir ahlâk terimidir. Sıla-i rahimde bulunmak ise farzdır. Yetim-Öksüz" }, { "question": "Yetim ve öksüz kime denir?", "answer": "Yetim, babasını kaybetmiş ve henüz erginlik çağına gelmemiş çocuğa, öksüz ise annesini kaybetmiş henüz erginlik çağına gelmemiş çocuğa denir. Büyük Günah" }, { "question": "Büyük günahlar hangileridir?", "answer": "Büyük günahların sayısı hakkında İslâm bilginleri arasında görüş ayrılıkları vardır. Hadis-i şeriflerde büyük olduğu belirlenen günahlar şunlardır: Allah’a şirk koşmak (ki bu en büyük günahtır), cana kıymak, sihir yapmak, falcılık yapmak, yetim malı yemek, zina yapmak, yalan yere şahitlik yap\nmak, zina suçlamasında bulunmak, savaştan kaçmak, içki kullanmak, yalan yere yemin etmek, başkasının malını gasbetmek gibi fiil ve davranışlardır. Kişi büyük günahlardan sakınırsa küçük günahları bağışlanır. Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle buyruluyor: “Eğer yasaklandığınız büyük günahlardan kaçınırsanız sizin küçük günahlarınızı örteriz ve sizi şerefli bir yere sokarız” (Nisâ 4/31). İbadet" }, { "question": "İbadet neye denir?", "answer": "Sözlükte “kulluk etmek, boyun eğmek ve itaat etmek” gibi anlamlara gelir. Terim olarak ibadet, “Allah’ın emirlerini yerine getirmek ve yasaklarından sakınmak” demektir. İbadetler bedenî, malî, hem bedenî hem malî olmak üzere üçe ayrılır: Bedenî ibadet, namaz ve oruç, malî ibadet zekât ve sadaka, hem malî hem bedenî hac ve umredir. Bu ibadetlerin dışında Allah’ı zikretmek, O’nu hatırlamak da ibadettir. Bid‘at" }, { "question": "Bid’at neye denir?", "answer": "Bid’at, dinde sonradan meydana gelen ve şer‘î bir delile dayanmayan inanç, ibadet, fikir ve davranışlara denir. Bid’at iyi ve kötü olmak üzere ikiye ayrılır. Aslı dinden olup sonradan şekillenen şeylere güzel bid’at denir. Namazdan sonra toplu halde teşbih yapmak gibi. Aslı dinde olmayıp sonradan meydana gelen şeylere de kötü bid’at denir. Mezara çaput bağlamak, horoz kurban etmek gibi. Ayne’l-yakîn" }, { "question": "Ayne’l-yakîn neye denir?", "answer": "Hiçbir surette şüphe kabul etmeyen kesin bilgiye denir. Esmâ-i Hüsnâ" }, { "question": "Esmâ-i hüsnâ neye denir?", "answer": "Esmâ, “isimler”, hüsnâ ise “en güzel” demektir. Esmâ-i hüsnâ en güzel isimler anlamına gelir. Bu terim yalnız Allah’ın doksan dokuz ismi için kullanılır. Gayri Müslimin Yardımı" }, { "question": "Gayri müslimin cami ve benzeri hayır kurumlarına yapacağı yardımı kabul etmekte bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. Tuvalet Kâğıdı" }, { "question": "Tuvalet kâğıdı kullanmakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. Çünkü tuvalet kâğıdı üzerine yazı yazılması söz konusu değildir. Kişinin Ölümünü İstemesi" }, { "question": "Kişinin ölümünü istemesi câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “Sizden birinizin başına gelen bir sıkıntı sebebiyle ölümünü temenni etmesin. Eğer böyle bir durum söz konusu olsa şöyle desin: Ey Allahım! Hayat benim hakkımda hayırlı ise beni yaşat. Ölüm hakkımda hayırlı ise canımı al” (Ebû Davud, Cenâiz, 13). Kadının Ev İşi Görmesi" }, { "question": "Kadın ev işi görmekle yükümlü müdür?", "answer": "Hukuken değil, ahlâken yükümlüdür. Çünkü Hz. Peygamber Hz. Ali ile Hz. Fâtıma arasında iş bölümü yapmış, Hz. Fâtıma’ya ev işlerini yapmasını görev olarak vermiş, Hz. Ali’ye de evin dışındaki iş ve çalışma görevini yüklemiştir. Kefil Tutmak" }, { "question": "Para ile kefil tutmak câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Ancak kişi para vermeden kefil bulamıyorsa ve işi de aksıyorsa bu durumda kişinin kefile para vermesi câiz olur fakat kefil para almakla günahkâr olur. Seyyar Satıcılık" }, { "question": "Şehrin ortasında veya geniş bir caddede seyyar satıcılık yapmakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "İlgili yerden müsaade almak ve gelen gidene zarar vermemek şartıyla seyyar satıcılık yapmakta bir sakınca yoktur. Tokalaşmak" }, { "question": "Kadınla tokalaşmak câiz midir?", "answer": "Hayır, yabancı kadınla tokalaşmak câiz değildir. Dört mezhep içinde yabancı kadınla tokalaşmayı câiz gören tek bir âlim yoktur. Mescid-i Harâm’a Girmek" }, { "question": "Müslüman olmayan bir kimse Mescid-i Harâm’a girebilir mi?", "answer": "Evet, müslüman olmayan bir kimse diğer mescidleri girebildiği gibi Mescid-i Harâm’a da girebilir. Şâfiî’ye göre Mescid-i Harâm’a giremez fakat diğer mescidlere girebilir. Kaçak Mal" }, { "question": "Kaçak mal satın almak caiz midir?", "answer": "Hayır, kaçakçılık yapmak caiz olmadığı gibi, kaçak mal satın almak da caiz değildir. Cuma Saatinde Alışveriş" }, { "question": "Cuma saatinde alışveriş yapmak caiz midir?", "answer": "Cuma saatinde alışveriş yapmak tahrî- men mekruhtur. Şâfî’ye göre haramdır. Haram Kazanç" }, { "question": "Haram yolla elde edilen kazanç ne yapılmalıdır?", "answer": "Kumar, hırsızlık ve benzeri yolla elde edilen haram kazancın sahiplerine verilmesi gerekir. Eğer sahibi yoksa veya bulunamıyorsa onlar adına fakirlere tasadduk edilmesi gerekir. Zinanın Cezası" }, { "question": "Zina edene hangi ceza uygulanır?", "answer": "Âyet-i kerimede şöyle buyruluyor: “Zina eden kadın ve zina eden erkekten her birine yüz sopa vurun; Allah’a ve ahiret gününe inanıyorsanız, Allah’ın dininde (hükümlerini uygularken) onlara acıyacağınız tutmasın” (Nûr24/2). İslâm âlimleri yukarıdaki âyette belirtilen celde cezasının bekâr erkek ve kadının zinası için öngörüldüğü görüşündedirler. Evli erkek veya kadına uygulanacak recm cezası ise sünnetle sabittir. Gurre" }, { "question": "Gurre neye denir?", "answer": "Haklı bir sebep olmaksızın işlenen veya sebep olunan çocuk düşürme suçunda çocuğun mirasçılarına ödenmesi gereken maddi bedelin adıdır. Miktarı normal diyetin yirmide biri kadardır. Hüsnüzan" }, { "question": "Hüsnüzan neye denir?", "answer": "Hüsnüzan kişinin kesin bilgisi olmamakla birlikte başka biri hakkında iyi kanaat beslemesi,\nonun iyi olduğunu düşünmesi anlamında kullanılan bir ahlâk terimidir. Berzah" }, { "question": "Berzah neye denir?", "answer": "Sözlükte “iki şey arasında kalan” demektir. Terim olarak berzah, “ölümden sonra başlayan ve mahşerdeki dirilişe kadar devam edecek olan kabir hayatı”na denir. Devlet Malı" }, { "question": "Devlet malını çalmanın hükmü nedir?", "answer": "Bütün halkın malı sayılan ve halkın menfaati için harcanması gereken devlet malını çalmak büyük bir vebaldir. Sakal Bırakmak" }, { "question": "Sakal bırakmanın hükmü nedir?", "answer": "Sakal bırakmak kuvvetli bir sünnettir." }, { "question": "Sakal kesmenin hükmü nedir?", "answer": "Sakal kesmek tahrîmen mekruhtur. Şâfiî’ye göre tenzîhen mekruhtur. Kabir Azabı" }, { "question": "Kabir azabına dair âyet ve hadis var mıdır?", "answer": "Evet, vardır. Mü’min sûresinin 46. âyetinde şöyle buyruluyor: “Onlar sabah akşam o ateşe sokulurlar. Kıyametin kopacağı günde, ‘Firavun ailesini azabın en çetinine sokun’ (denilecektir)”. Hz. Peygamber de, “Kabir ya cennet bahçelerinden bir bahçe veya cehennem çukurlarından bir çukurdur” buyurmuştur {Mirkâtü’l-Mefâtîh, 12/232). Anne Sütünün Satılması" }, { "question": "Anne sütünün satılması câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Şâfiî’ye göre câizdir. Tezeğin Satılması" }, { "question": "Tezeğin alım satımı câiz midir?", "answer": "Tezek necis ise de yakacak olarak yararlanıldığı için alım satımı câizdir. Şâfiî’ye göre necis olduğu için mal sayılmadığından alım satımı câiz değildir. Ancak tezek sahibi, “Ben bu kadar para karşılığında bu tezekten vazgeçtim” derse bu parayı veren kişi o tezeğe sahip olabilir. Televizyon Seyretmek" }, { "question": "Televizyon seyretmekte bir sakınca var mıdır?", "answer": "Televizyon bir araçtır, yayımladıkları programlarda iyi olan da vardır kötü olan da vardır. İyi olanlardan yararlanılabilir, kötü olanlardan kaçı- nılabilir. Latin Harflerle Yazılan Kur an" }, { "question": "Latin harflerle yazılan Kur’an’ı okumak caiz midir?", "answer": "Hayır, Latin harflerle Kur’an yazmak caiz olmadığı gibi Latin harflerle yazılan Kur’an’ı okumak da caiz değildir. Seyyid ve Şerif" }, { "question": "Seyyid ve şerif kime denir?", "answer": "Peygamber Efendimiz’in soyundan gelenlere hem seyyid hem şerif denildiği gibi özellikle Hz. Hasan’ın soyundan gelenlere şerif, Hz. Hüseyin’in soyundan gelenlere de seyyid denilmiştir. Hurafe" }, { "question": "Hurafe neye denir?", "answer": "Sözlükte “aslı olmayan uyduruk şeyler, yalan rivayetler” demektir. Terim olarak hurafe, “dinin aslında bulunmadığı halde sonradan uydurulan her çeşit bâtıl görüş, inanç ve âdettir.” Şüpheden Sakınma" }, { "question": "Şüpheden sakınmanın hükmü nedir?", "answer": "Faizin şüphesinden sakınmak vâcip, diğer şüphelerden sakınmak sünnettir. Küpe Takma" }, { "question": "Erkeğin kulağına küpe takması câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Zemzem Suyu" }, { "question": "Zemzem suyu ile abdest almakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur. Fakat zemzem suyunu tuvalette kullanmak câiz değildir. Sala Okumak" }, { "question": "Cuma günü salanın okunması kimin zamanında başlamıştır?", "answer": "Selâhaddin-i Eyyûbî zamanında başlamıştır. Hz. İsa" }, { "question": "Hz. İsa ile Peygamberimiz arasında kaç sene geçmiştir.", "answer": "600 sene geçmiştir. Gayri Müekked Sünnet" }, { "question": "Gayri müekked sünnetleri devamlı kılmak mı yoksa ara sıra terk etmek mi daha uygundur.", "answer": "Ara sıra terketmek daha uygundur. Hilafet" }, { "question": "Hilafet makamının Osmanlılar’a geçmesini sağlayan padişah kimdir?", "answer": "Yavuz Sultan Selim’dir. Türkçe Ezan" }, { "question": "Türkiye’de ezan kaç yıl Türkçe okunmuştur?", "answer": "On sekiz yıl (1932-1950). Şahsa Yapılan Vakıf" }, { "question": "Şahsa yapılan vakıf kişinin mülkiyetine geçer mi?", "answer": "Evet, geçer. Şafiî'ye göre geçmez. Caminin Parası" }, { "question": "Caminin parası ile iftar yemeği vermek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. İşsizlik Parası" }, { "question": "İşsizlik parasını almak câiz midir?", "answer": "Devletin öngördüğü şartlar dahilinde işsizlik parasını almakta bir sakınca yoktur. Ancak yalan beyanda bulunarak veya çalışabileceği halde çalışamaz raporu alarak işsizlik parasını almak câiz değildir. Altın Satın Almak" }, { "question": "Altın satın almak için finans kurumuna para yatırmak câiz midir?", "answer": "Şayet para yatırılırken o anda orada altın varsa ve hemen hesabına geçiyorsa câizdir, değilse câiz değildir. Musafaha" }, { "question": "Namazdan sonra caminin içinde veya dışında cemaatin sıraya dizilerek musafaha yapmasının hükmü nedir?", "answer": "Tenzîhen mekruhtur. Rapor Alma" }, { "question": "Hasta olmadan rapor alan memur dinen ne gibi vebale girmiş olur?", "answer": "Dinen şu yönleriyle vebale girmiş olur: •\tKendisini hasta olarak göstermekle yalan söylemiş olması •\tKamu hizmetini aksatmış olması •\tHizmet vermeden haram ücret almış olması. Fâsık" }, { "question": "Fâsık kime denir?", "answer": "Fâsık, büyük günah işleyen veya küçük günahta ısrar edene denir. Düğünde Oynamak" }, { "question": "Düğünde oynamakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Düğün şenliklerinde erkek ve kadınların ayrı ayrı olmak kaydıyla kendi aralarında İslâm’a ters düşmeyen şarkı, türkü ve şiir söyleyip oynamalarında bir sakınca yoktur. Mevlid" }, { "question": "Mevlid okutmak hangi çeşit bid'attır.", "answer": "Bid‘at-ı basenedir (güzel bid'at). Küfre Götüren Söz" }, { "question": "Bir kimsenin küfre götürecek bir sözü bilmeyerek söylemesiyle küfre girer mi?", "answer": "Konu ihtilaflıdır. Bir görüşe göre bilmemek mazeret sayılmadığı için küfre girer, diğer bir görüşe göre kişi o sözün içeriğini bilmediği için küfre girmez. Borç Verilen Para" }, { "question": "Borç verilen para değer kaybedince ödeme zamanında değer kaybı istenebilir mi?", "answer": "Evet, istenebilir. Başkasının Organı" }, { "question": "Hayatını başkasının organıyla sürdüren bir kimse günah işlerse organ sahibi de günaha girer mi?", "answer": "Hayır, organ sahibi günaha girmez. Dinden Çıkma" }, { "question": "İslâm’dan çıkmaya kalben niyet eden kişi dinden çıkmış olur mu?", "answer": "Evet, dinden çıkmış olur. Bireysel Emeklilik" }, { "question": "Bireysel emeklilik câiz midir?", "answer": "Emeklilik için yatırılan para faizde kullanılıyorsa câiz değildir, değilse câizdir. Halvet" }, { "question": "İki kadınla bir erkeğin baş başa kalması halvet sayılır mı?", "answer": "Hayır, halvet sayılmaz. Fakat iki erkekle bir kadının baş başa kalması halvet sayılır." }, { "question": "Bir erkekle bir kadının asansörde baş başa kalması halvet sayılır mı?", "answer": "Evet, sayılır. Canlı Bomba" }, { "question": "Kişinin canlı bomba olması câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. İmam Muhammed’e göre masum insanlara zarar vermemek şartıyla kişinin savaşta canlı bomba olmasında bir sakınca yoktur. Arafat" }, { "question": "Arete günü dışında Arafat’ta dua yapmanın bir özelliği var mıdır?", "answer": "Hayır, yoktur. Avukat Tutmak" }, { "question": "Avukat tutmak câiz midir?", "answer": "Evet, bir kimsenin haklı olduğu bir davada kendisini müdafaa etmek için avukat tutması câizdir. Mirastan Ret" }, { "question": "Babanın çocuğunu mirastan menetmesi söz konusu mudur?", "answer": "Hayır, söz konusu değildir. Bağıştan Dönmek" }, { "question": "Baba evladına yaptığı bağıştan dönebilir mi?", "answer": "Hayır, dönemez. Şâfiî’ye göre dönebilir. Tavla ve Satranç" }, { "question": "Bahse girmeksizin tavla ve satranç oynamak caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Şâfiî’ye göre satranç oynamak caiz, tavla oynamak caiz değildir. Bira Şişeleri" }, { "question": "Bira şişelerini hurdacıya satmak caiz midir?", "answer": "Bir daha aynı şey için kullanılıyorsa caiz değildir, değilse caizdir. Hisse Senedi" }, { "question": "Borsadan hisse senedi almak câiz midir?", "answer": "Kişinin hisse senedi aldığı şirketin kazancı meşru ise ve kişi bu vesileyle faize de bulaşmıyorsa câizdir, değilse câiz değildir. Ümmet" }, { "question": "Bütün insanlar Peygamberimiz’in ümmeti sayılır mı?", "answer": "Evet, sayılır. Ancak müslümanlar ümmet-i icabet, kâfirler ise ümmet-i davettir. Alkışlama" }, { "question": "Cenaze alkışlanır mı?", "answer": "Hayır, cenaze alkışlanmaz. Alkış, yapılan bir işi beğenmenin ifadesidir, sanki ölen kişi için, “İyi ettin öldün” manasına gelir. Evlat Edinme" }, { "question": "Evlat edinmek câiz midir?", "answer": "Başkasının çocuğunu kütüğüne geçirmek suretiyle evlat edinmek kesinlikle câiz değildir. Dede Yetimi" }, { "question": "Dede yetimi hangi halde mirastan pay alabilir?", "answer": "Dedenin, malının üçte birinden kendisine vasiyette bulunmuş olması durumunda. Öğrenim Kredisi" }, { "question": "Devletten öğrenim kredisi almak câiz midir?", "answer": "Evet, câizdir. Dinde Zorlama" }, { "question": "Dinde zorlama var mıdır?", "answer": "Müslüman olmayan bir kimseyi müs- lüman olmaya zorlamak yoktur, ancak kendi iradesiyle müslüman olan bir kimseye dinî hükümlere uyması hususunda zorlayıcı bazı müeyyideler uygulanabilir. Kısmet" }, { "question": "Dinimizde kısmetin kapanması söz konusu mudur?", "answer": "Hayır, söz konusu değildir. Kadavra" }, { "question": "Eğitim amaçlı olarak insan kadavrası üzerinde tıbbî inceleme yapmak caiz midir?", "answer": "Velisinden izin alınması durumunda caizdir. Alyans Yüzük" }, { "question": "Erkeğin alyans yüzük takması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. İpek Mendil" }, { "question": "Erkeğin ipek mendil veya ipek kravat kullanması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Kan Vermek" }, { "question": "Eşlerin birbirine kan vermesinde bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. Kordon Bağlama" }, { "question": "Gebeliği önlemek için kadının kordon bağlatması caiz midir?", "answer": "Kadının sağlığı söz konusu ise câizdir, değilse câiz değildir. Gıybet" }, { "question": "Gıybet yapanın tövbe etmesi yeterli midir?", "answer": "Hayır, ayrıca helâllik alması da gerekir. Ödünç" }, { "question": "Hangi şeyler ödünç olarak verilebilir?", "answer": "Çarşı ve pazarda dengi olan şeyler ödünç olarak verilebilir. Şâfiî’ye göre her şey ödünç olarak verilebilir. Asr-ı Saadet" }, { "question": "Hangi zamana Asr-ı saadet denir?", "answer": "Peygamber Efendimiz’e peygamberlik görevi verilmesinden vefatına kadar olan zamana denir. Haram Para" }, { "question": "Haram para cami inşaatında kullanılabilir mi?", "answer": "Hayır, kullanılamaz." }, { "question": "Haram para ile elde edilen kazanç haram mıdır?", "answer": "Evet, haramdır. Suni Tohumlama" }, { "question": "Suni tohumlama câiz midir?", "answer": "İnsanlar için câiz değildir. Fakat hayvan ve meyvede suni tohumlama caizdir. Heykel ve Put" }, { "question": "Heykel ile put arasındaki fark nedir?", "answer": "Kendisine tapılıyorsa put, tapılmıyorsa heykeldir. Resim" }, { "question": "Hz. Ali’ye nisbet edilen resmin kendisiyle bir ilgisi var mıdır?", "answer": "Hayır, hiçbir ilgisi yoktur. İcra Malı" }, { "question": "İcra malının satın alınmasında bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. İmam ve Müezzinin Ücreti" }, { "question": "İmam ve müezzinin aldığı ücret neyin karşılığıdır?", "answer": "Mesailerinin karşılığıdır." }, { "question": "İmamlık mı müezzinlik mi daha efdaldir?", "answer": "İmamlık daha efdaldir. Şâfiî’ye göre müezzinlik daha efdaldir. Aşir" }, { "question": "(mamın namazdan sonra cemaate yönelik okuduğu Kur’an’a neden aşir denmiştir?", "answer": "Genelde on âyetten oluştuğu için. Babanın Maaşı" }, { "question": "Kadının resmî nikâhtan boşanıp ölen babasının maaşını alması câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Tövbe" }, { "question": "Kesin tövbenin şartları nelerdir?", "answer": "Kesin tövbenin şartları şunlardır: a) Pişmanlık duymak, b) Yaptığını kötü görmek, c) Bir\ndaha yapmamaya kararlı olmak, d) Hak sahiplerinden helâllik istemek. Kırmızı Işık" }, { "question": "Kırmızı ışıkta geçmek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Mürted Olan Baba" }, { "question": "Kişi mürted olan babasının nafakasından sorumlu mudur?", "answer": "Hayır, sorumlu değildir." }, { "question": "Kişi mürted olan babasından miras alabilir mi?", "answer": "Babası mürted olmadan önce kazandığından kişi miras alabilir. İrtidaddan sonra kazandığından miras alamaz. Şâfiî’ye göre kişi mürted olan babasından miras alamaz. Başa Saç Ektirmek" }, { "question": "Kişinin başına saç ektirmesi câiz midir?", "answer": "Kendi saçından olursa câizdir. Otopsi Yapmak" }, { "question": "Kişinin ölümünü belirlemek amacıyla ölüye otopsi yapmak için ölünün velisinden izin almak gerekir mi?", "answer": "Hayır, gerekmez. Vasiyette Bulunmak" }, { "question": "Kişinin vasiyette bulunmasının hükmü nedir?", "answer": "Kişinin borcu varsa vasiyette bulunması farz, değilse sünnettir. Miras" }, { "question": "Kişi hıristiyan olan eşinden miras alabilir mi?", "answer": "Hayır, alamaz. Kolonya" }, { "question": "Kolonya necis midir?", "answer": "İmâm-ı Âzam ile İmam Ebû Yusuf’a göre necis değildir, İmam Muhammed’e göre ise necis- tir. Şâfiî’ye göre de necistir. Tabaklama" }, { "question": "Köpek ile domuzun derisi tabaklama ile temizlenir mi?", "answer": "Köpeğin derisi tabaklama ile temizlenir, domuzun derisi ise temizlenmez. Şâfiî’ye göre köpeğin derisi de tabaklanma ile temizlenmez. Kredi Kartı" }, { "question": "Kredi kartı kullanmakta bir sakınca var mıdır?", "answer": "Kredi kartı kullanmakla kişi faize bulaşıyor veya bir başkasının faize bulaşmasına sebep oluyorsa caiz değildir, yoksa caizdir. Kulakların Delinmesi" }, { "question": "Küpe takmak amacıyla kız çocukların kulaklarının deldirilmesinde bir sakınca var mıdır?", "answer": "Hayır, bir sakınca yoktur. Manevi Tazminat" }, { "question": "Manevi tazminat almak caiz midir?", "answer": "Evet, caizdir. Mekke’de Kerâhet" }, { "question": "Mekke’de kerâhet vakti söz konusu mudur?", "answer": "Evet, söz konusudur. Şâfiî’ye göre söz konusu değildir. Mevlid ile Mevlüd" }, { "question": "Mevlid ile mevlüd sözcükleri arasındaki fark nedir?", "answer": "Mevlid, doğum yeri veya doğum tarihi demektir, mevlüd ise yeni doğan çocuğa denir. Müzik" }, { "question": "Müzik dinlemek caiz midir?", "answer": "Şayet güftesinde ve çalınan aletlerinde İslâm’a aykırı bir şey yoksa ve insanı kötü düşünceye yöneltmiyorsa câizdir, değilse câiz değildir. Büyük Cami" }, { "question": "Namaz kılanın önünden geçilip geçilmemesi konusunda hangi cami büyük sayılır?", "answer": "Kıble duvarı ile kuzey duvarı arası mesafe 120 m. olan cami büyük sayılır. Kurşun Dökmek" }, { "question": "Nazar için kurşun dökmek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Gün Sayılması" }, { "question": "Ölünün arkasından gün sayarak mevlid veya hatim okutmanın bir dayanağı var mıdır?", "answer": "Hayır, ölünün arkasından yedinci, kırkıncı veya elli ikinci günlerini sayarak mevlid veya hatim okutmanın hiçbir dayanağı yoktur. Uygun görülen bir zamanda mevlid veya hatim okutulabilir. Piyango" }, { "question": "Millî piyango bileti almak kumar sayılır mı?", "answer": "Evet, kumar sayılır. Senet Kırdırmak" }, { "question": "Senedi alacaklısına kırdırmak câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Ta'zir Cezası" }, { "question": "Ta'zir cezası neye denir?", "answer": "Boyutu hâkimin takdirine bırakılan ceza şekline denir." }, { "question": "Ta'zir cezası hangi suçlar için uygulanır?", "answer": "Hakkında belli bir ceza bulunmayan suçlar için uygulanır. Örneğin; kumar oynamak, içki satmak. Lojmanın Yapılması" }, { "question": "Mescid üzerine lojman yapmak caiz midir?", "answer": "Şayet mescid daha önce yapılmışsa üzerine lojman yapmak caiz değildir. Lojman mescid ile birlikte yapılırsa caizdir. Midye" }, { "question": "Midye yemek caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Şâfiî’ye göre caizdir. Balık" }, { "question": "Köpek ve yılan balığı yenir mi?", "answer": "Evet, yenir. Telefon" }, { "question": "Memurun devletin telefonunu kendi işinde kullanması caiz midir?", "answer": "Hayır, caiz değildir. Selâm Vermek" }, { "question": "Gayri müslime selâm vermek câiz midir?", "answer": "Hayır, câiz değildir. Gaybı Bilmek" }, { "question": "Melek ve cin gaybı bilir mi?", "answer": "Hayır, bilmez. SORULU CEVAPLI FIKIH KİTAPLIĞI i KUR’ÂNtI KERÎM BİLGİLERİ .»PULU CBVAPf^H KİTAPLA .»PULU CBVAPf^H KİTAPLA FIKHINDA FIKHINDA" } ]